You are on page 1of 136

eroberogeday lwm pl:n nig Esn Bisid

briBaabR&tEpkKNitviTa

i 1
2

b b 2 4ac
a2 | a |

2a
sin
tan
cos 2 Z


sin cos 1
2 2
a b ab

a a

1 b b2
1 cot
sin
2


-i-
CMBUkTI1 cMnYnBit
emeronsegb

cMnYnBit nig RbB&nrb

1-cMnYnBit
k> bnat;cMnYnBit
s s

s O E s ( )
EpkGviCman EpkviCman
-cMnuc O RtUvnwgcMnYn 0 .
-RKb;cMnucenAEpkviCmanehIymancmay s BIcMnuc O RtUvKanwgcMnYnviCman s .
-RKb;cMnucenAEpkGviCmanehIymancmay s BIcMnuc O RtUvKanwgcMnYnGviCman s
x> kareRbobeFobcMnYnBit
-cMnYnBit b FMCagcMnYnBit a b cMnYnBit a tUcCagcMnYnBit b RtUv)aneKkMNt;
sresr b > a b a < b .
-ebI a viCmanenaH a > 0 .
-ebI a GviCmanenaH a < 0 .

-1-
CMBUkTI1 cMnYnBit
eKGaceRbobeFobcMnYnBittamlkNxageRkam
-cMeBaHRKb;cMnYnBit a nig b eKGac)anTMnak;TMngmYykgcMeNamTMnak;TMngbI
KW a < b , a = b , a > b .
-ebI a > b nig b > c naM[ a > c .
-ebI a < b nig b < c naM[ a < c .
-ebI a = b nig b = c naM[ a = c .
-ebI a > b smmUl a b > 0 .
-ebI a < b smmUl a b < 0 .
K> tmdac;xat
-tmdac;xatncMnYnBit a kMNt;tageday | a | .
-RKb;cMnYnBit a eKman | a | 0
-tm | a |= 0 luHRtaEt a = 0
-karbeBajtmdac;xat | a | = a ebI a0
a ebI a<0
2-kenamraDIkal
k>plKuN nig plEckbskaer
cMeBaHRKb;cMnYnBit a > 0 nig b > 0 eKman
!> a b = ab @> a
b
=
a
b

-2-
CMBUkTI1 cMnYnBit
x>eRbobeFobbskaerncMnYnviCmanBIr
cMeBaHRKb;cMnYnBit a > 0 nig b > 0 eKman
!> a < b a < b
@> a > b a > b
K>karbM)at;ra:DIkal;BIPaKEbg
cMeBaHRKb;cMnYnBit a > 0 nig b > 0 Edl a b eKman
( a b )( a + b ) = a b dUcenHeKmansmPaB

!> a +c b = ( a +( ab)( ba)c b ) = ( aa bb )c


( a + b )c ( a + b )c
@> c
=
a b ( a b )( a + b )
=
ab
X>karsRmYlra:DIkal;BIrCan;
cMeBaHRKb;cMnYnBit a > 0 nig b > 0 Edl a b eKman
a + b 2 ab = ( a b )2 = a b .
3-RbBn&rb
k>RbBneKal 10
(anan1 .....a2a1a0 )10 = an 10n + an1 10n 1 + .... + a2 102 + a1 10 + a0
x>RbBneKal 2
(anan 1 .....a2a1a0 )2 = an 2n + an 1 2n 1 + .... + a2 22 + a1 2 + a0 .

-3-
CMBUkTI1 cMnYnBit
kRmglMhateRCIserIs
!> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitminsUn .
cUrkMNt;tmEdlGacnkenSam A = | aa | + | bb | + | cc | ?
@> cUrkMNt;lkxN a nig b edIm,I[eK)ansmPaBdUcxageRkam
ab ba
a
=
a
?
#> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitepgpat;
1
( 3a + 6) 2 + | b 10 | + | c + 3 |= 0
4
cUrkMNt;tmn a + bc ?
10

$> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitEdl a < b < c .


cUrkMnt;tmtUcbMputnkenSam y =| x a | + | x b | + | x c |
%> eKdwgfa c > 1 ehIyeKman x = c +c 2 c c 1+ 1 , y = c +c +2 1 c +c 1
nig z = c +c 2 c c 1+ 1 .
cUrRsaybBaak;fa x < y < z ?
| x | 2 + 2 | x |
^> eK[ x CacMnYnBiotmYy . eKyk A = 11++ x3x |2 x|
cUrbgajfa A CacMnYnKt; .

-4-
CMBUkTI1 cMnYnBit
&> eK[ x = 77 + 33 nig y = 77 + 33
cUrkMNt;tm S = x + y + (x + y ) .
4 4 4

*> KNnatmnkenSam
P = ( 10 + 11 + 12)( 10 + 11 12)( 10 11 + 12)( 10 11 12)
15 + 35 + 21 + 5
(>KNna N=
3+2 5+ 7
!0> sRmYl A = 2 + 2 + 2 5 2 2 + 2 5
!!> eKdwgfa x = 19 8 3 .
x 4 6x 3 2x 2 + 18x + 23
KNnatm A = x 2 8x + 15
+
a+ 8 a1 a+ 8 a1
!@> sRmYl y = 3 a+
3 3
+ 3
a
3 3
Edl a 1 .
!#> eK[cMnYn A = 21a7810 nig B = 87b1210 Edl a nig b Caelx .
ebI A 4 = B enaHcUrkMNt;RKb;KU (a , b ) ?
!$>eK[ a , b , c Caelx .
eKtag x = ab10 , y = x 10 nig z = ccc10
eKdwgfa x.y = z . cUrkMNt;KU (a , b , c)
!%> eK[cMnYn n = aabb10 Edl a nig b Caelx .
k> cUrbgajfaRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic .

-5-
CMBUkTI1 cMnYnBit
x> eKyk q = 11n . bgajfaebI q Eckdac;nwg 11 enaHmanKU (a , b ) EtmYyKt;
Edl n CakaerR)akd ?
!^> eK[cMnYn n = aaaaaa10 Edl a = {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
k> cUrRsayfa n Eckdac;nwg 7 Canic .
x> cUrkMNt;RKb;elx a edIm,I[ n mantYEcky:agticmYyCakaerR)akdFMCag 1 .
!&> eK[cMnYn n = aaabbb10 Edl a b nig a , b Caelx .
k>cUrsresr n CaTRmg;Bnat rYcbRgYm .
x> kMNt;RKb;KU (a , b ) EdleFVI[ n Eckdac;nwg 7 .
!*> eK[cMnYn n = abcd 2 kgRbBnr)ab;eKal 2 Edl a , b , c , d { 0 , 1 } .
k> cUrsresr n CaTRmg;Bnat .
x> ebI a = b = c = 1 enaHcUrkMNt; d edIm,I[ n Eckdac;nwg 5 .
K> ebI a = b = d = 1 enaHcUrkMNt; c edIm,I[ n Eckdac;nwg 3 .
X> ebI a = c = d = 1 enaHcUrkMNt; b edIm,I[ n Eckdac;nwg 11 .
!(>eK[cMnYn n = 11001012 kgRbBneKal 2
nigcMnYn p = 14285b10 kgRbBneKal 10
k>cUrsresr n eTACacMnYnkgRbBneKal 10 .
x>kMNt;elx b edIm,I[ 9(np + b6)++110 CacMnYnKt; ?

-6-
CMBUkTI1 cMnYnBit
@0> eK[cMnYn m = 21a7b nig n = b7a12
10 10

cUrkMNt;elx a nig b edIm,I[ mn = 4 ?

eroberogeday lwm pl:n


Tel : 017 768 246
www.mathtoday.wordpress.com

-7-
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI1
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitminsUn .
cUrkMNt;tmEdlGacnkenSam A = | aa | + | bb | + | cc | ?
dMeNaRsay
kMNt;tmEdlGacnkenSam A = | aa | + | bb | + | cc |
-ebI a > 0 , b > 0 , c > 0 viCmanTaMgbI
eK)an A = aa + bb + cc = 1 + 1 + 1 = 3 .
-ebI a < 0 , b < 0 , c < 0 GviCmanTaMgbI
eK)an A = aa + bb + cc = 1 1 1 = 3 .
-ebIkgcMeNam a , b , c manGviCmanmYy nig viCmanBIr
eK)an A = 1 + 1 + 1 = 1 .
-ebIkgcMeNam a , b , c manGviCmanBIr nig viCmanmYy
eK)an A = 1 1 + 1 = 1 .
dUcenHtmEdlGacn A KW 3 , 1 , 1 nig 3 .

-8-
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI2
cUrkMNt;lkxN a nig b edIm,I[eK)ansmPaBdUcxageRkam
ab ba
a
=
a
?
dMeNaRsay
kMNt;lkxN a nig b
smPaBEdl[ a a b = b a a BitluHRtaEt
ab
a 0 nig 0
a
b
1 0
a
b
1
a
dUcenHeKmanlkxN a nig b KW ba 1 nig a 0 .

-9-
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI3
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitepgpat; (3a + 6)2 + | 14 b 10 | + | c + 3 |= 0
cUrkMNt;tmn a + bc ?
10

dMeNaRsay
kMNt;tmn a + bc
10

eKman (3a + 6)2 + | 14 b 10 | + | c + 3 |= 0


eyIgeXIjfaGgxageqVgnsmIkarsuTEtCacMnYnminGviCman .
3a + 6 = 0

ehtuenHeyIgRtUvEt)an
1
4
b 10 = 0

c+3= 0
eKTaj a = 2 , b = 40 , c = 3
dUcenH a10 + bc = (2)10 + (40)(3) = 1024 120 = 904 .

- 10 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI4
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitEdl a < b < c .
cUrkMnt;tmtUcbMputnkenSam y =| x a | + | x b | + | x c |
dMeNaRsay
kMnt;tmtUcbMput
eKman y =| x a | + | x b | + | x c |
-krNI x a
eK)an y = (a x) + (b x) + (c x) (b a) + (c a)
-krNI a < x b
eK)an
y = ( x a ) + (b x ) + (c x ) = (b a ) + (c x ) (b a ) + (c b ) = c a
-krNI b < x c
eK)an
y = ( x a ) + ( x b ) + (c x ) = ( x a ) + (c b ) > (b a ) + (c b ) = c a
-krNI c < x
eK)an
y = ( x a ) + ( x b ) + ( x c ) > (b a ) + (c b ) + ( x c ) > c a
dUcenH y min = c a EdlRtUvnwg x = b .

- 11 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI5
c+ 2 c+1 c+ 2 c+1
eKdwgfa c > 1 ehIyeKman x=
c c1
,y=
c+1 c
nig z = c +c 2 c c 1+ 1 .
cUrRsaybBaak;fa x < y < z ?
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa x < y < z
eKman x = c +c 2 c c 1+ 1
[( c + 2 ) 2 ( c + 1 ) 2 ]( c + c 1 )
=
( c + 2 + c + 1 )[( c ) 2 ( c 1 ) 2 ]
c + c1
=
c+ 2 + c+1
c + 2 c + 1 [( c + 2 ) 2 ( c + 1 ) 2 ]( c + 1 + c )
y= =
c+1 c ( c + 2 + c + 1 )[( c + 1 ) 2 ( c ) 2 ]
c+1+ c
=
c+ 2 + c+1
eKTaj)an x < y eRBaH c + c1 < c+1 + c .
ehIy z = c +c 2 c c 1+ 1 = c+ 2 + c+1
c + c1
eday c + c 1 < c + 1 + c < c+ 2 + c+1 enaH x < y < z Bit .

- 12 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI6
| x | 2 + 2 | x |
eK[ x CacMnYnBiotmYy . eKyk A = 11++ x3x |2 x|
cUrbgajfa A CacMnYnKt; .
dMeNaRsay
bgajfa A CacMnYnKt;
| x | 2 0
1 + 3x | x | 2 + 2 | x |
A=
1+ x

|2 x|
manny luHRtaEt 2 | x | 0
| 2 x | 0

smmUl |xx|=22 naM[ x = 2

cMeBaH x = 2 eK)an A = 1126 04 = 7
dUcenH A = 7 CacMnYnKt; .

- 13 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI7
eK[ x = 77 + 33 nig y = 77 + 33
cUrkMNt;tm S = x + y + (x + y ) .
4 4 4

dMeNaRsay
kMNt;tm S = x + y + (x + y )
4 4 4

eKman x = 77 + 33 = ( 7 + 3 ) = 10 + 42
2
21
2 2
7 3
7 3 ( 7 3 ) 2 10 2 21
nig y=
7+ 3
=
73
=
4
eK)an x + y = 5 nig xy = 1
eKman S = x + y + (x + y )
4 4 4

= ( x 2 + y 2 ) 2 2x 2 y 2 + ( x + y ) 4
[
= ( x + y ) 2 2xy ] 2
2x 2 y 2 + ( x + y ) 4
= ( 25 2) 2 2 + 5 4
= 529 2 + 625
= 1152
dUcenH S = 1152 .

- 14 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI8
KNnatmnkenSam
P = ( 10 + 11 + 12)( 10 + 11 12)( 10 11 + 12)( 10 11 12)
dMeNaRsay
KNnatmn P
eKman M = ( 10 + 11 + 12 )( 10 + 11 12 )
= ( 10 + 11 ) 2 ( 12 ) 2
= 10 + 2 110 + 11 12
= 9 + 2 110
nig N = ( 10 11 + 12 )( 10 11 12 )
= ( 10 11 ) 2 ( 12 ) 2
= 10 2 110 + 11 12
= 9 2 110
eK)an P = M.N = (9 + 2 110 )(9 2 110 )

= 81 440 = 359
dUcenH P = 359 .

- 15 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI9
KNna N = 15 +3 + 35 + 21 + 5
2 5+ 7
dMeNaRsay
KNna N = 15 +3 + 35 + 21 + 5
2 5+ 7
eKman N = (( 153 ++21 ) + ( 35 + 5)
=
( 3 + 5 )( 5 + 7 )
5 ) + ( 5 + 7 ) ( 3 + 5) + ( 5 + 7 )
1 ( 3 + 5) + ( 5 + 7)
eK)an N
=
( 3 + 5 )( 5 + 7 )
=
1
5+ 7
+
1
3+ 5
7 5 5 3 7 3 2
= + = =
2 2 2 7+ 3
7+ 3
dUcenH N=
2
.

- 16 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI10
sRmYl A = 2 + 2 + 2 5 2 2 + 2 5
dMeNaRsay
sRmYl A = 2 + 2 + 2 5 2 2 + 2 5
tag a = 2 + 2 + 2 5 nig b = 2 2 + 2 5
eK)an a + b = 4 nig ab = 4 (2 + 2 5 ) = 6 2 5 =
2 2
5 1

eKman (a b) = a + b 2ab = 4 2 5 + 2 = ( 5 1)
2 2 2 2

eKTaj)an a b = 5 1
dUcenH A = a b = 5 1 .

- 17 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI11
eKdwgfa x = 19 8 3 .
KNnatm A = x 6xx 28xx ++1518x + 23
4 3 2

dMeNaRsay
KNnatm A = x 6xx 28xx +1518x + 23
4 3 2

+
2

eKman x = 19 8 3 = (4 3 ) = 4 3 2

naM[ (x 4) = 3 b x 8x + 13 = 0
2 2

kenSam A GacsresrmYyEbbeTotKW
( x 18x + 13)( x + 1) + 10
2 2
A=
( x 8x + 13) + 2
2
eday x 8x + 13 = 0
2

dUcenH A = 102 = 5 .

- 18 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI12
sRmYl y = a + a +3 8
3 a1
3
+ 3
a
a+ 8 a1
3 3
Edl a 1 .
dMeNaRsay
sRmYl y = a + a +3 8
3 a1
3
+ 3
a
a+ 8 a1
3 3
a+8
yk x = a 3 1 naM[ a = 3x 2
+1 nig 3
= x2 + 3

kenSamxagedImGacsresrCa
y = 3 x 2 + 1 + x( x 2 + 3 ) + 3 x 2 + 1 x( x 2 + 3 )
3 3

3 3
= x 3 + 3x 2 + 3x + 1 + 1 3 x + 3x 2 x 3
= ( x + 1) 3 + (1 x ) 3
3 3

= x +1+1 x = 2
dUcenH y = 2 .

- 19 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI13
eK[cMnYn A = 21a7810 nig B = 87b1210 Edl a nig b Caelx .
ebI A 4 = B enaHcUrkMNt;RKb;KU (a , b ) ?
dMeNaRsay
kMNt;RKb;KU (a , b )
eKman A = 21a7810 = 2 104 + 1 10 3 + a 102 + 7 10 + 8
A = 21078 + 100a
ehIy B = 87b1210 = 8 104 + 7 103 + b 102 + 1 10 + 2
B = 87012 + 100b
eday A 4 = B enaH 4(21078 + 100a) = 87012 + 100b
b 84312 + 400a = 87012 + 100b
400a 100b = 87012 84312
100(4a b ) = 2700
4a b = 27
27 + b
eKTaj a=
4
eday b CaelxenaH b = {0 , 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9}
ehIyeday a CaelxEdrenaHtmEdlGacrbs; b KW {1 , 5 , 9 }
dUcenH (a , b ) = {(7 , 1 ) , ( 8 , 5 ) , (9 , 9 )} .

- 20 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI14
eK[ a , b , c Caelx .
eKtag x = ab10 , y = x 10 nig z = ccc10
eKdwgfa x.y = z . cUrkMNt;KU (a , b , c)
dMeNaRsay
kMNt;KU (a , b , c)
eKman x = ab10 = 10a + b , y = x 10 = 10a + b 10
nig z = ccc10 = c 10 2 + c 10 + c = 111 c
eday xy = z enaH x(x 10) = 111c
b x 10x 111c = 0 (E)
2

DIsRKImINg;bRgYmnsmIkar ' = 25 + 111 c


eday x CacMnYnKt;viCmanenaH ' CakaerR)akd .
eKman c 0 nig c = {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
eKTaj)an c = 9 EtmYyKt;EdlnaM[ ' = 1024 = (32) CakaerR)akd .
2

kgkrNIenHeK)an x1 = 5 + 32 = 37 ; x 2 = 5 32 = 27 minyk
dUcenH x = 37 Et x = 10a + b enaHeKTaj a = 3 , b = 7 .
dUcenH a = 3 , b = 7 , c = 9 .
epgpat; x = 37 , y = 27 , z = 999 enaH 37 27 = 999 Bit .

- 21 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI15
eK[cMnYn n = aabb10 Edl a nig b Caelx .
k> cUrbgajfaRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic .
x> eKyk q = 11n . bgajfaebI q Eckdac;nwg 11 enaHmanKU (a , b ) EtmYyKt;
Edl n CakaerR)akd ?
dMeNaRsay
k>bgajfaRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic
eKman n = aabb10 = a 10 3 + a 10 2 + b 10 + b
n = 1100a + 11b = 11 (100a + b ) CaBhuKuNn 11 .
dUcenHRKb;elx a nig b cMnYn n Eckdac;nwg 11 Canic .
x>kMNt;KU (a , b )
eKman q = 11n = 100a + b = 99a + (a + b)
cMnYn q Eckdac;nwg 11 luHRtaEt a + b Eckdac;nwg 11 .
eday a nig b CaelxenaH 0 < a + b 18 naM[ a + b = 11
eK)an q = 99a + 11 = 11(9a + 1)
eKTaj n = 11q = 11 (9a + 1) . cMeBaH a = 1 , 2 , 3 , ..., 9 tmEdleFIV[ n
2

CakaerR)akdmanEtmYyKt;KW a = 7 EdlRtUvnwg b = 11 7 = 4 .
dUcenH a = 7 , b = 4 ehIy n = 7744 = 88 . 2

- 22 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI16
eK[cMnYn n = aaaaaa10 Edl a = {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
k> cUrRsayfa n Eckdac;nwg 7 Canic .
x> cUrkMNt;RKb;elx a edIm,I[ n mantYEcky:agticmYyCakaerR)akdFMCag 1 .
dMeNaRsay
k> Rsayfa n Eckdac;nwg 7 Canic
eKman n = aaaaaa10
= a 10 5 + a 10 4 + a 10 3 + a 10 2 + a 10 + a
= (10 5 + 10 4 + 10 3 + 10 2 + 10 + 1) a
= 111111 a
= 15873 7 a
dUcenH n Eckdac;nwg 7 Canic .
x> kMNt;RKb;elx a edIm,I[ n mantYEckCakaerR)akd
eKman 111111 = 3 7 11 13 37
eK)an n = 3 7 11 13 37 a Edl a = {1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 }
dUcenHedIm,I[ n mantYEcky:agticmYyEdlCakaerR)akdluHRtaEt
a=3 , 4 , 6 , 7 , 8 , 9 .

- 23 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI17
eK[cMnYn n = aaabbb10 Edl a b nig a , b Caelx .
k>cUrsresr n CaTRmg;Bnat rYcbRgYm .
x> kMNt;RKb;KU (a , b ) EdleFVI[ n Eckdac;nwg 7 .
dMeNaRsay
k>sresr n CaTRmg;Bnat rYcbRgYm
eKman n = aaabbb10
= a 10 5 + a 10 4 + a 10 3 + b 10 2 + b 10 + b
= a 10 3 (10 2 + 10 + 1) + b(10 2 + 10 + 1)
= 111 (1000a + b )
x>kMNt;RKb;KU (a , b ) EdleFVI[ n Eckdac;nwg 7
eKGacsresr
n = 111(1000a + b )
= 3 37 (1000a + b )
= 3 37 [142 7a + (6a + b )]
edIm,I[ n Eckdac;nwg 7 luHRtaEt 6a + b Eckdac;nwg 7 .
eday a b nig a 0 dUcenHedIm,I[ 6a + b Eckdac;nwg 7 luHRtaEt
(a, b ) {(1 , 8 ) , ( 2 , 9 ) , (7 , 0 ) , (8 , 1 ) , (9 , 2 ) } .

- 24 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI18
eK[cMnYn n = abcd 2 kgRbBnr)ab;eKal 2 Edl a , b , c , d { 0 , 1 } .
k> cUrsresr n CaTRmg;Bnat .
x> ebI a = b = c = 1 enaHcUrkMNt; d edIm,I[ n Eckdac;nwg 5 .
K> ebI a = b = d = 1 enaHcUrkMNt; c edIm,I[ n Eckdac;nwg 3 .
X> ebI a = c = d = 1 enaHcUrkMNt; b edIm,I[ n Eckdac;nwg 11 .
dMeNaRsay
k> sresr n CaTRmg;Bnat
eK)an n = abcd 2 = a 23 + b 22 + c 2 + d
x> kMNt; d edIm,I[ n Eckdac;nwg 5
ebI a = b = c = 1 enaH n = 2 + 2 + 2 + d = 14 + d
3 2

dUcenHedIm,I[ n Eckdac;nwg 5 KWmanEt d = 1 .


K> kMNt; c edIm,I[ n Eckdac;nwg 3
ebI a = b = d = 1 enaH n = 2 + 2 + 2c + 1 = 13 + 2c
3 2

dUcenH edIm,I[ n Eckdac;nwg 3 KWmanEt c = 1 .


X> kMNt; b edIm,I[ n Eckdac;nwg 11
ebI a = c = d = 1 enaH n = 2 + 4b + 2 + 1 = 11 + 4b
3

dUcenH edIm,I[ n Eckdac;nwg 11 KWmanEt b = 0 .

- 25 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI19
eK[cMnYn n = 11001012 kgRbBneKal 2
nigcMnYn p = 14285b10 kgRbBneKal 10
k>cUrsresr n eTACacMnYnkgRbBneKal 10 .
x>kMNt;elx b edIm,I[ 9(np + b6)++110 CacMnYnKt; ?
dMeNaRsay
k>sresr n eTACacMnYnkgRbBneKal 10
eK)an n = 11001012
= 1 2 6 + 1 2 5 + 1 2 2 + 1 = 104
dUcenH n = 104
x>kMNt;elx b edIm,I[ 9(np + b6)++110 CacMnYnKt;
eKman 9(n + 6) + 10 = 990 + 10 = 1000
ehIy p = 14285b10 = 142850 + b naM[ p b + 1 = (142850 + b)b + 1
edIm,I[ 9(np + b6)++110 CacMnYnKt;luHRtaEt (142850 + b)b + 1 Eckdac;nwg 1000
eday b CaelxenaHeK)an b = 7 EtmYyKt;eRBaHcMeBaH b = 7 eK)an
(142850 + b )b + 1 = 142857 7 + 1 = 1000000 Eckdac;nwg 1000 .
dUcenH b = 7 CacemIyEdlRtUvrk .

- 26 -
CMBUkTI1 cMnYnBit
lMhatTI20
eK[cMnYn m = 21a7b nig n = b7a12
10 10

cUrkMNt;elx a nig b edIm,I[ mn = 4 ?


dMeNaRsay
kMNt;elx a nig b
eKman m = 21a7b 10

= 20000 + 1000 + 100a + 70 + b


= 21070 + 100a + b
nig n = b7a1210
= 10000b + 7000 + 100a + 10 + 2
= 10000b + 100a + 7012
eday m
n
=4 enaHn = 4m
10000b + 100a + 7012 = 4(20170 + 100a + b)
9996b 3000a = 73668
3332b 1000a = 24556
3332b 24556
eKTaj a=
1000
eday enaH
a b
25556
3332
b
b8 ehtuenH b = 8 b b=9 .
cMeBaH b = 8 enaH a = 2 ehIycMeBaH b = 9 enaH a IN
dUcenH a = 2 , b = 9 .

- 27 -
CMBUkTI2 BhuFa
emeronsegb

BhuFa nig viFIEckBhuFa

1-kFa nig BhuFa


k-kFa
-kFa KWCakenSamEdlrbmaNviFIelIGefrmanEtviFIKuN nig sVyKuNEdlman
niTsSnKt;viCman b sUn .
-kFadUcKa KWCakFaEdlmanEpkGefrdUcKa .
-dWeRknkFa CaplbUkniTsSnrbs;GefrnImYynkFa .
x-BhuFa
-BhuFa CaplbUkneRcInkFaxusKa .
-dWeRknBhuFa KWCadWeRkrbs;tYEdrmandWeRkx<s;CageK .
K-RbmaNviFIelIBhuFa
-edIm,IeFIV plbUk b dk nBhuFa BIr beRcIn eKRtUvbUk b dkkFaEdldUcKa .
-edIm,IKuNBhuFa nig BhuFa eKyktYnImYynBhuFaTImYy KuNRKb;tYnBhuFa
TIBIr rYceFIVRbmaNviFI bRgYm .

- 28 -
CMBUkTI2 BhuFa
X-rUbmn
!> (a + b) = a + 2ab + b
2 2 2

@> (a b) = a 2ab + b
2 2 2

#> (a + b) = a + 3a b + 3ab + b
3 3 2 2 3

$> (a b) = a 3a b + 3ab b
3 3 2 2 3

%> (a b)(a + b) = a b 2 2

^> (a + b + c) = a + b + c + 2ab + 2bc + 2ca


2 2 2 2

&> (a + b)(a ab + b ) = a + b
2 2 3 3

*> (a b)(a + ab + b ) = a b
2 2 3 3

(> acx + (ad + bc)x + bd = (ax + b)(cx + d)


2

2-RbmaNviFIEckBhuFa
k-RTwsIviFIEckBhuFa
-]bmafaeKmanBhuFaBIr A nig B manGefrdUcKa ehIymandWeRk m nig n
erogKa . ebI m n eKGacrkkenSamBICKNit Q nig R Edlepgpat;
A = B Q + R . dWeRkn R tUcCagdWeRkn B .
Q CaplEck ehIy R CasMNl;enAkgviFIEck . plEck Q mandWeRk m n .
-ebI R = 0 eK)an A = B Q enaHeKfa A Eckdac;nwg B .

- 29 -
CMBUkTI2 BhuFa
x-tYEckrYmFMbMput nig BhuKuNrYmtUcbMput
-tYEckrYmFMbMputnkenSam A nig B KWCaplKuNktarYmEdlmanniTsSntUcCageK
-BhuKuNrYmtUcbMput KWCaplKuNRKb;ktaminrYm nig RKb;ktarYmEdlmanniTsSn
FMCageK .
viFan

edIm,IKNnatYEckrYmFMbMput
!> dak;CaplKuNktaRKb;tYTaMgGs; .
@> eRCIserIsykEtktarYm EdlmanniTsSntUcCageK .
#> tYEckrYmFMbMputCaplKuNktarYmTaMgenaH .
edIm,IKNnatYEckrYmtUcbMput
!> dak;CaplKuNktaRKb;tYTaMgGs; .
@> eRCIserIsykktaminrYm nig ktaEdlmanniTsSnFMCageK .
#> BhuKuNrYmtUcbMputCaplKuNktaTaMgenaH .
K-RbmaNviFIbUk dkkenamRbPaK
!> AD + DB = A D+ B
@> AD DB = A D B
#> AD + DB CD = A + DB C D 0

- 30 -
CMBUkTI2 BhuFa
viFan
edIm,IKNnaplbUk b dkRbPaK
!> tRmUvRbPaKnImYy[manPaKEbgrYm.
@> eFIVRbmaNviFI bUk b dkPaKyk TukPaKEbgrYm .
#> sRmYllTpl .
X-RbmaNviFIKuN nig RbmaNviFIEck
!> AB CD = AB DC
@> AB CD = AB CD = AB CD
B ,C, D0
viFan

edIm,IKNnaplKuN nig plEckRbPaK


!> dak;PaKyk nig PaKEbgCaplKuNkta.
@> sRmYlkenSamRbPaKnImYy .
#> eFIVRbmaNviFIKuN b EcktamrUbmnRKwH .

- 31 -
CMBUkTI2 BhuFa

kRmglMhateRCIserIs
!> KNnakenSam
9x 2 6x + 1 5( x 2) x( x 2) 1
E=
5x x 2 4x + 4 3x 1
kMNt;RKb;cMnYnKt; x edIm,I[ E CacMnYnKt; .
@> eK[BhuFa A(x) = x + ax + bx + c Edl a , b , c Z
3 2

cUrkMNt; a , b , c edIm,I[ x = 1 + 3 4 + 3 16 Cabsrbs; A(x) = 0 .


#> cUrbgajfa (a + b )(x + y ) = (ax by ) + (bx + ay )
2 2 2 2 2 2

rYcTajfa | bx + ay | a 2 + b 2 . x 2 + y 2 RKb;cMnYnBit a , b , x , y .
$> eK[ x = aa + bb , y = bb + cc , z = cc + aa
cUrbgajfa (1 + x)(1 + y )(1 + z ) = (1 x)(1 y )(1 z )
%> eK[BhuFa f (x) = x 6x + 9x +
3 2

k> kMNt;cMnYnBit edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 4 .


x> cMeBaHtm Edl)anrkeXIj cUrdak; f (x) CaplKuNkta .
K> cUrk x CacMnYnKt;viCmanedIm,I[ f (x) CakaerR)akd .
^> eK[BhuFa f (x) = x + px + q
3

k> kMNt; p nig q edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 2x + 1


2

x> cMeBaHtm p nig q Edl)anrkeXIjxagelI cUrkMnt;RKb;cMnYnKt;viCman x


- 32 -
CMBUkTI2 BhuFa
EdlnaM[ f (x) CakaerR)akd .
&> eK[BhuFa P(x) = 2(x 3x + 1)
2 7

rksMNl;nviFIEckrvag P(x) nwg x 4x + 3 . 2

*> eKmanBhuFa P(x) = ax + bx + cx + d


3 2

eKdwgfa P(x) Ecknwg x [sMNl; 2 ehIy P(x) Ecknwg x + 1 [sMNl; 1


k> etI P(x) Ecknwg x + x [sMNl;bu:nan ?
2

x> kMNt; a , b , c , d edaydwgfa P(1) = P(2) = 10 .


(>eK[BhuFa f (x) = ax + bx + cx + dx + e
4 3 2

eKdwgfa f (k ) = k RKb; k = 1 , 2 , 3 , 4 nig f (5) = 77 .


cUrkMnt;elxemKuN a , b , c , d , e .
!0> eKdwgfa k a+ 1 + k b+ 2 + k +c 3 + k d+ 4 = k1 cMeBaH k = 1 , 2 , 3 , 4 .
cUrKNna A = a6 + b7 + 8c + d9 .
!!> eK[BhuFa A(x) = x + 2x 38x + 33 nig B(x) = x 6x + 14
3 2 2

k> cUrkMNt;BIrcMnYnBit nig edIm,I[


A(x) = (x + )(x 6x + 4) + B(x) 5 cMeBaHRKb;cMnYnBit x .
2

x> kMNt;tm A(x)


B(x)
cMeBaH x = 14 + 6 5 .

- 33 -
CMBUkTI2 BhuFa
!@> eK[BhuFa P(x) = x 4x + ax + b .
4 3

kMNt;cMnYnBit a nig b ebIeKdwgfa P(x) Ecknwg x 2


4x + 3 [sMNl; 4x 1 .

- 34 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI1
KNnakenSam
9x 2 6x + 1 5( x 2) x( x 2) 1
E=
5x x 2 4x + 4 3x 1
kMNt;RKb;cMnYnKt; x edIm,I[ E CacMnYnKt; .
dMeNaRsay
KNnakenSam E
9x 2 6x + 1 5( x 2) x( x 2)
eKman E = 5 x x 2 4x + 4 3x1 1
+
( 3x 1) 2 ( x 2)(5 x ) 1
=
5 x ( x 2) 2 3x 1
( 3x 1) 2 ( x 2)(5 x ) 3x 1
= =
(5 x )( x 2) 2 ( 3x 1) x2
3x 1
dUcenH E=
x2
Edl 1
x , x2 , x5
3
.
kMNt;RKb;cMnYnKt; x
eKman E = 3xx21 = 3(xx22) + 5 = 3 + x 5 2
edIm,I[ E CacMnYnKt;luHRtaEt x 2 Eckdac; 5 eBalKWeKRtUv[ x = 3 , x = 1
x = 3 , b x = 7 .

dUcenH x { 3 , 1 , 3 , 7 } .

- 35 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI2
eK[BhuFa A(x) = x + ax + bx + c Edl a , b , c Z
3 2

cUrkMNt; a , b , c edIm,I[ x = 1 + 3 4 + 3 16 Cabsrbs; A(x) = 0 .


dMeNaRsay
kMNt; a , b , c
eKman x = 1 + 3 4 + 3 16
x = 1 + 3 4 + 23 2
3
x = (1 + 2 ) 2
x = 1+ 3 2
eK)an (x 1) = ( 2 )
3 3 3

naM[ x 3x + 3x 3 = 0
3 2

dUcenH x = 1 + 3 4 + 3 16 Cabs x 3x + 3x 3 = 0 .
3 2

ehtuenH x = 1 + 3 4 + 3 16 Cabsrbs; A(x) = x + ax + bx + c = 0


3 2

luHRtaEt a = 3 , b = 3 , c = 3 .
dUcenH a = 3 , b = 3 , c = 3 CacMnYnKt;EdlRtUvrk .

- 36 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI3
cUrbgajfa (a + b )(x + y ) = (ax by ) + (bx + ay )
2 2 2 2 2 2

rYcTajfa | bx + ay | a 2 + b 2 . x 2 + y 2 RKb;cMnYnBit a , b , x , y .
dMeNaRsay
bgajfa (a + b )(x + y ) = (ax by ) + (bx + ay )
2 2 2 2 2 2

tag A = (ax by ) + (bx + ay )2 2

= a 2 x 2 2abxy + b 2 y 2 + b 2 x 2 + 2abxy + a 2 y 2
= a2x2 + b2y 2 + b2x2 + a2y 2
= (a 2 x 2 + b 2 x 2 ) + (a 2 y 2 + b 2 y 2 )
= x 2 (a 2 + b 2 ) + y 2 (a 2 + b 2 )
= (a 2 + b 2 )( x 2 + y 2 )
dUcenH (a + b )(x + y ) = (ax by ) + (bx + ay ) .
2 2 2 2 2 2

Tajfa | bx + ay | a 2 + b 2 . x 2 + y 2
eday RKb;cMnYnBit a , b , x , y eKman (ax by ) 0 2

tam (a + b )(x + y ) = (ax by ) + (bx + ay )


2 2 2 2 2 2

eKTaj)an (a + b )(x + y ) (bx + ay )


2 2 2 2 2

dUcenH | bx + ay | a 2 + b 2 . x 2 + y 2 .

- 37 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI4
eK[ x = aa + bb , y = bb + cc , z = cc + aa
cUrbgajfa (1 + x)(1 + y )(1 + z ) = (1 x)(1 y )(1 z )
dMeNaRsay
bgajfa (1 + x)(1 + y )(1 + z ) = (1 x)(1 y )(1 z )
eKman 1 + x = 1 + aa + bb = a2+ab
bc 2b
1+ y = 1+ =
b+c b+c
ca 2c
1+ z = 1+ =
c+a c+a
eK)an (1 + x)(1 + y )(1 + z ) = (a + b)(8babc
+ c)(c + a )
(1)

ehIy 1 x = 1 aa + bb = a2+bb
bc 2c
1 y = 1 =
b+c b+c
ca 2a
1 z = 1 =
c+a c+a
eK)an (1 x)(1 y )( z ) = (a + b)(8babc + c)(c + a )
( 2)

tamTMnak;TMng (1) nig (2) eKTaj)an


(1 + x )(1 + y )(1 + z ) = (1 x )(1 y )(1 z ) Bit .

- 38 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI5
eK[BhuFa f (x) = x 6x + 9x +
3 2

k> kMNt;cMnYnBit edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 4 .


x> cMeBaHtm Edl)anrkeXIj cUrdak; f (x) CaplKuNkta .
K> cUrk x CacMnYnKt;viCmanedIm,I[ f (x) CakaerR)akd .
dMeNaRsay
k> kMNt;cMnYnBit
edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 4 luHRtaEtmankenSamBICKNit Q(x) mYyEdl
f ( x ) = x 3 6x 2 + 9x + = ( x 4)Q( x )
yk x = 4 eK)an f (4) = 64 96 + 36 + = 0
eKTaj)an = 4 .
x> dak; f (x) CaplKuNkta
cMeBaH = 4 eK)an f (x) = x 6x + 9x 4
3 2

eday f (x) Eckdac;nwg x 4 enaHeKGacsresr


f ( x ) = ( x 4)( x 2 + x + )
= x 3 + x 2 + x 4x 2 4x 4
= x 3 + ( 4)x 2 + ( 4 )x 4
edayeRbobeFobkenSamenHCamYynwg f (x) = x 3
6x 2 + 9x 4 eK)an

- 39 -
CMBUkTI2 BhuFa
4 = 6

4 = 9 naM[ = 2 , =1
4 = 4

eK)an f (x) = (x 4)(x 2x + 1)
2

dUcenH f (x) = (x 4)(x 1) . 2

K>rk x CacMnYnKt;viCmanedIm,I[ f (x) CakaerR)akd


eKman f (x) = (x 4)(x 1) 2

eday (x 1) CakaerR)akdRKb;cMnYnKt;viCman x > 1 enaHedIm,I[ f (x) Cakaer


2

R)akdenaHeKRKan;Et[ x 4 CakaerR)akd .
eK)an x 4 = p RKb; p IN = {1 , 2 , 3 , ...}
2

dUcenH x = p + 4 .
2

- 40 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI6
eK[BhuFa f (x) = x + px + q
3

k> kMNt; p nig q edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 2x + 1 2

x> cMeBaHtm p nig q Edl)anrkeXIjxagelI cUrkMnt;RKb;cMnYnKt;viCman x


EdlnaM[ f (x) CakaerR)akd .
dMeNaRsay
k> kMNt; p nig q
edIm,I[ f (x) Eckdac;nwg x 2x + 1 = (x 1) luHRtaEtmankenSamBICKNit
2 2

Q( x ) mYyEdl f ( x ) = ( x 1) Q( x ) 2

b x + px + q = (x 1) Q(x) (1)
3 2

yk x = 1 CYskg (1) eK)an 1 + p + q = 0 q = 1 p


eK)an f (x) = x + px 1 p
3

= ( x 1)( x 2 + x + 1) + p( x 1)
= ( x 1)( x 2 + x + 1 + p )
eday f (x) Eckdac;nwg (x 1) enaHeK)an x + x + 1 + p RtUvEtEckdac;nwg
2 2

x 1 eBalKW x = 1 Cabs x + x + 1 + p = 0
2

eK)an 1 + 1 + 1 + p = 0 p = 3 ehIy q = 1 (3) = 2


2

dUcenH p = 3 , q = 2 .

- 41 -
CMBUkTI2 BhuFa
x> kMnt;RKb;cMnYnKt;viCman x
cMeBaH p = 3 , q = 2
eK)an f (x) = x 3x + 2 = (x 1) (x + )
3 2

yk x = 0 eK)an f (0) = 2 =
dUcenH f (x) = (x 1) (x + 2)
2

edaykta (x 1) CakaerR)akdRKb;cMnYnKt; x > 1 .


2

ehtuenHedIm,I[ f (x) CakaerR)akdluHRtaEt x + 2 CakaerR)akd .


eK)an x + 2 = k k 2 , k IN
2

dUcenH x = k 2 .
2

- 42 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI7
eK[BhuFa P(x) = 2(x 3x + 1)
2 7

rksMNl;nviFIEckrvag P(x) nwg x 4x + 3 .


2

dMeNaRsay
rksMNl;
tag R(x) = ax + b CasMNl;nviFIEckrvag P(x) nwg x 4x + 3 enaHman
2

kenSamBICKNit Q(x) Edl P(x) = (x 4x + 3)Q(x) + R(x)


2

b 2(x 3x + 1) = (x 4x + 3)Q(x) + ax + b
2 7 2

eyIgdwgfa x 4x + 3 = 0 eBlEdl x = 1 b x = 3
2

ebI x = 1 eK)an 2 = a + b (1)


ebI x = 3 eK)an 2 = 3a + b (2)
yksmIkar (2) dksmIkar (1) eK)an 4 = 2a a = 2
tam (1) eK)an b = 2 a = 2 2 = 4
dUcenH a = 2 , b = 4 nig R(x) = 2x + 4 .

- 43 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI8
eKmanBhuFa P(x) = ax + bx + cx + d
3 2

eKdwgfa P(x) Ecknwg x [sMNl; 2 ehIy P(x) Ecknwg x + 1 [sMNl; 1


k> etI P(x) Ecknwg x + x [sMNl;b:unan ?
2

x> kMNt; a , b , c , d edaydwgfa P(1) = P(2) = 10 .


dMeNaRsay
k> etI P(x) Ecknwg x + x [sMNl;bu:nan ?
2

smtikm P(x) Ecknwg x [sMNl; 2 ehIy P(x) Ecknwg x + 1 [sMNl; 1


naM[mankenSamBICKNit Q1 (x) nig Q 2 (x) Edl
P( x) = xQ1 ( x) + 2 b
P( x ) 2
= Q (x) +
1 (1)
x x
P( x) = ( x + 1)Q 2 ( x) + 1 b
P( x ) 1
= Q ( x) + ( 2)
x+1 x+1
2

dksmIkar (1) nig (2) eK)an P(xx) xP(+x1) = Q (x) Q (x) + x2 x 1+ 1


1 2

b (xx(+x1+) 1)x P(x) = Q (x) Q (x) + x(xx++21)


1 2

b P(x) = [Q1 (x) Q 2 (x)](x 2 + x) + x + 2


TMnak;TMngenHbBaak;fa P(x) Ecknwg x + x [sMNl; R(x) = x + 2 .
2

- 44 -
CMBUkTI2 BhuFa
x> kMNt; a , b , c , d
tamsRmayxagelI P(x) Ecknwg x + x [sMNl; R(x) = x + 2 naM[man
2

kenSamBICKNit Q(x) = x + Edl P(x) = (x + x)(x + ) + x + 2


2

edaydwgfa P(1) = P(2) = 10 enaH 62((2++) +) +34==1010



7
+ =
b 2 naM[ = 52 nig = 6
2 + = 1

eK)an P(x) = (x 2 5x
+ x )(
2
+ 6) + x + 2

5x 3 5x 2
P( x ) = + 6x
2
+ 6x + x + 2
2 2
5 7
P( x ) = x 3 + x 2 + 7 x + 2
2 2
eday P(x) = ax + bx + cx + d
3 2

dUcenH a = 52 , b = 72 , c = 7 , d = 2 .

- 45 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI9
eK[BhuFa f (x) = ax + bx + cx + dx + e
4 3 2

eKdwgfa f (k ) = k RKb; k = 1 , 2 , 3 , 4 nig f (5) = 77 .


cUrkMnt;elxemKuN a , b , c , d , e .
dMeNaRsay
kMnt;elxemKuN a , b , c , d , e
tagBhuFa g(x) = f (x) x eday f (k ) = k RKb; k = 1 , 2 , 3 , 4
enaHeK)an g(1) = g(2) = g(3) = g(4) = 0
ehtuenH g(x) = (x 1)(x 2)(x 3)(x 4)
eK)an f (x) x = (x 1)(x 2)(x 3)(x 4)
b f (x) = (x 1)(x 2)(x 3)(x 4) + x
ebI x = 5 enaH f (5) = 24 + 5 Et f (5) = 77
eK)an 24 + 5 = 77 = 3
dUcenH f (x) = 3(x 1)(x 2)(x 3)(x 4) + x
b f (x) = 3x 30x + 105x 149x + 72
4 3 2

eday f (x) = ax + bx + cx + dx + e
4 3 2

dUcenH a = 3 , b = 30 , c = 105 , d = 149 , e = 72 .

- 46 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI10
eKdwgfa k a+ 1 + k b+ 2 + k +c 3 + k d+ 4 = k1 cMeBaH k =1 , 2 , 3 , 4 .
cUrKNna A = a6 + b7 + 8c + d9 .
dMeNaRsay
KNna A = a6 + b7 + 8c + d9
tagBhuFa
a b c d 1
P( x ) = x( x + 1)( x + 2)( x + 3)( x + 4)(
+ + + ) (1)
x+1 x+ 2 x+ 3 x+4 x
eKman a
+
b
+
c
+
d
=
k +1 k + 2 k + 3 k +4 k
1
cMeBaH
k =1 , 2 , 3 , 4

ehtuenH P(1) = P(2) = P(3) = P(4) = 0 .


eday P(x) CaBhuFadWeRkTIbYnn x enaHnaM[mancMnYnBit 0 Edl
P( x ) = ( x 1)( x 2)( x 3)( x 4) ( 2)
tam (1) eKGacsresr
a d
P( x ) = x( x + 1)...(x + 4)( + ... + ) ( x + 1)( x + 2)( x + 3)( x + 4)
x+1 x+4
ebI x = 0 P(0) = 24 Ettam (2) P(0) = 24
eKTaj)an 24 = 24 = 1
ehtuenH P(x) = (x 1)(x 2)(x 3)(x 4) (3)

- 47 -
CMBUkTI2 BhuFa
yk x = 5 CYskg (1) eK)an
a b c d 1
P(5) = 5.6.7.8.9 + + +
6 7 8 9 5
nig
P(5) = 24

eK)an a b c d 1
5.6.7.8.9( + + + ) = 24
6 7 8 9 5
eKTaj a b c d
+ + + =
6 7 8 9
1 1 125 25
+ = =
630 5 630 126
dUcenH a b c d 25
A= + + + =
6 7 8 9 126
.

- 48 -
CMBUkTI2 BhuFa
lMhatTI11
eK[BhuFa A(x) = x + 2x 38x + 33 nig B(x) = x 6x + 14
3 2 2

k> cUrkMNt;BIrcMnYnBit nig edIm,I[


A(x) = (x + )(x 6x + 4) + B(x) 5 cMeBaHRKb;cMnYnBit x .
2

x> kMNt;tm A(x)


B(x)
cMeBaH x = 14 + 6 5 .
dMeNaRsay
k>kMNt;BIrcMnYnBit nig
eday A(x) = (x + )(x 6x + 4) + B(x) 5 cMeBaHRKb;cMnYnBit x enaH
2

= 4 + B(0) 5
eKGacyk x = 0 nig x = 1 eK)an A(0)A(1) = ( + ) + B(1) 5

A(0) = 33 , B(0) = 14 nig A(1) = 1 + 1 38 + 33 = 3 , B(1) = 1 6 + 14 = 9
eK)an 333 == 4 +14 + 95 5 naM[ = 6 , = 1

dUcenH = 1 , = 6 .
x> kMNt;tm A(x) B(x)
cMeBaH x = 14 + 6 5
eKman x = 14 + 6 5 = (3 + 5) = 3 + 5 2

b x 3 = 5 naM[ (x 3) = 5 b x 6x + 4 = 0
2 2

eKman A(x) = (x + 6)(x 8x + 4) + x 6x + 14 5


2 2

- 49 -
CMBUkTI2 BhuFa
b A(x) = (x + 6)(x 6x + 4) + (x 6x + 4) + 5
2 2

ehIy B(x) = x 6x + 14 = (x 6x + 4) + 10 eday x 6x + 4 = 0


2 2 2

enaH A(x) =
5 1
B(x) 10 2
= .
lMhatTI12
eK[BhuFa P(x) = x 4x + ax + b .
4 3

kMNt;cMnYnBit a nig b ebIeKdwgfa P(x) Ecknwg x 4x + 3 [sMNl; 4x 1 .


2

dMeNaRsay
kMNt;cMnYnBit a nig b
tag Q(x) CaplEckrvag P(x) nwg x 4x + 3 2

eK)ansmIkar x 4x + ax + b = (x 4x + 3)Q(x) + 4x 1
4 3 2

eyIgdwgfa x 4x + 3 = 0 x = 1 , x = 3
2
1 2

ehtuenHebI x = 1 eK)an 1 4 + a + b = 4 1 b a + b = 6 (1)


ebI x = 3 eK)an 3 4.3 + 3a + b = 12 1 b 3a + b = 38 (2)
4 3

dksmIkar (1) nig (2) Gg nig GgeK)an 2a = 32 a = 16


ehIytam (1) eK)an b = 6 a = 6 16 = 10 .
dUcenH a = 16 , b = 10 .

- 50 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
emeronsegb

cMnYnkMupic

1-smIkardWeRkTIBIrmanmYyGBaat
k-niymn&y
smIkarEdlmanragTUeTA ax + bx + c = 0 ehAfasmIkardWeRkTIBIrmanmYyGBaat
2

Edl x CaGBaat ehIyelxemKuN a , b , c CacMnYnefr nig a 0 .


x-dMeNaRsaysmIkardWeRkTIBIr
sntfaeKmansmIkar ax + bx + c = 0 , a 0
2

DIsRKImINg;smIkar = b 4ac2

-ebI > 0 smIkarmanbsBIrCacMnYnBitepSgKaKW


b+ b
x1 = ; x2 =
2a 2a
-ebI = 0 smIkarmanbsDb x = x = 2ba
1 2

-ebI < 0 smIkarmanbsBIrepSgKaCacMnYnkMupicqas;Ka


b+i bi
x1 = ; x2 =
2a 2a

- 51 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
K-TMnakTMngs nig elxemKuN
ebI nig Cabsrbs;smIkar ax + bx + c = 0 , a 0 enaHeKman
2

-plbUkbs S = + = ba
-plKuNbs P = . = ac
X-muFaKNnasnsmIkardWeRkTIBIrgay
]bmafaeKmansmIkardWeRkTIBIr ax 2 + bx + c = 0 , a 0
-ebI a + b + c = 0 smIkarmanbs x1 = 1 ; x 2 = ac
-ebI b = a + c smIkarmanbs x1 = 1 , x 2 = ac
g-rUbmndakCaplKuNkta
ebI nig Cabsrbs;smIkar ax 2
+ bx + c = 0 , a 0 enaHeK)an
ax 2 + bx + c = a( x )( x ) .
c-begItsmIkardWeRkTIBIr
ebIeKdwgplbUk + = S nig plKuN = P enaH nig CabssmIkar
dWeRkTIBIr x Sx + P = 0 .
2

- 52 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
2-vismPaB
k-lkNvismPaB
!> cMeBaHRKb;cMnYnBit a , b , c ebI a > b enaHeK)an a + c > b + c
b a c > b c .
@> cMeBaHRKb;cMnYnBit a , b , c eKman
-ebI a > b nig c > 0 enaH ac > bc
-ebI a > b nig c < 0 enaH ac < bc
x-vismPaBmFmnBVn nig mFmFrNImaRt
cMeBaHRKb;cMnYnBit a 0 nig b 0 eKman
a+b
ab .
2
vismPaBenHkayCasmPaBluHRtaEt a = b .
3-vismIkartmdacxat
ebI > 0 enaHeK)an
!> | ax + b |< ax + b < nig ax + b >
@> | ax + b |> ax + b > b ax + b <
#> | ax + b |= ax + b =

- 53 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
4-sBaarbseTVFadWeRkTImYy
cMeBaHeTVFa f (x) = ax + b man x = ba Cabs eKkMNt;sBaaeTVFaenH
eTAtamsBaarbs; a dUctaragxageRkam
b
x +
a
f ( x ) = ax + b sBaapyBI a sBaadUc a
5-sBaarbsRtIFadWeRkTIBIr
cMeBaHRtIFa f (x) = ax + bx + c manbsBIr nig Edl < .
2

x +

f ( x ) = ax 2 + bx + c sBaadUc a sBaapyBI a sBaadUc a

6-cemIyvismIkardWeRkTIBIr
-krNI > 0 nig a > 0 mans , ( < )
k> ax + bx + c > 0 mancemIy x < , x > .
2

x> ax + bx + c < 0 mancemIy < x < .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIy x , x .
2

X> ax + bx + c 0 mancemIy x .
2

- 54 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
-krNI = 0 nig a > 0 mansDb
k> ax + bx + c > 0 mancemIyRKb;cMnYnBitelIkElgEt x = 2ba
2

x> ax + bx + c < 0 KancemIy .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

X> ax + bx + c 0 mancemIy x = 2ba .


2

-krNI < 0 nig a > 0 mansCacMnYnkMupic


k> ax + bx + c > 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

x> ax + bx + c < 0 KancemIy .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

X> ax + bx + c 0 KancemIy .
2



eroberogeday lwm pln


Tel : ( 017 ) 768 246

- 55 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic

kRmglMhateRCIserIs
!> eKmansmIkar x 2x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 6 .
4 2

@> eK[smIkar x x 1 = 0 manbstageday nig .


2

cUrKNna A = + 2 +
5 3

#> eK[smIkar (E) : x 2(m + 1)x + 4m 9 = 0


2

k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .


x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 17 Edl x1 , x 2 Cabs .
1
2
2
2
1 2

$> eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0


cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
%> eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
^> eK[ a 0 , b 0 , c 0 .
k>cUrRsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
x> edayeRbIvismPaBxagelIenHcUrRsayfa a + b + c 3 abc 3

&> eK[ a , b , c CacMnYnBitviCman .


cUrRsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

- 56 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
*> eK[ a , b , x , y CacMnYnviCman nig a + b = 1 .
cUrbgajfa ax + by a x + b y .
(>eK[ a , b , c > 0 Edl abc 1 .
a2 b2 c2
cUrbgajfa (1 +
1+ a
)(1 +
1+ b
)(1 +
1+ c
)
27
8
!0> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitviCman . cUrbgajfa
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
3
(a + b + c ) 2
a + b + c (a + b + c )
3 3 3
9
!!> eK[ a , b , c , d CabIcMnYnBitEdlepgpat;vismPaB
(a 2 + b 2 1)(c2 + d 2 1) > (ac + bd 1)2
cUrbgajfa a + b > 1 nig c + d > 1 .
2 2 2 2

!@> eK[ x , y , z > 0 Edl x + y + z = 1 .


x3 y3 z3
cUrRsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
!#> eKmansmIkar (E) : x 2 + px + q = 0

ebI x = 3
Cabsrbs;smIkar (E) enaHcUrRsayfaeKmanTMnak;TMng
2 + (p 3 3pq ) + q = 0 .
3

- 57 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
!$> edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
!%> edaHRsaysmIkar
x2 x + 6 = x3 + 8



- 58 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI1
eKmansmIkar x 2x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 6 .
4 2

dMeNaRsay
KNna A = + 6
4 2

eday nig Cabs x 2x 1 = 0 enaHeK)an 2 1 = 0


2
2 (1)
2 2 1 = 0 ( 2)
tam (1) eKTaj = 2 + 1
2

elIkCakaereK)an = (2 + 1)
4 2

4 = 4 2 + 4 + 1
4 = 4( 2 + 1) + 4 + 1
4 = 12 + 5
tam (2) eKTaj = 2 + 1
2

eK)an A = + 6
4 2

= 12 + 5 + 6( 2 + 1)
= 12( + ) + 11
eday + = 2 enaH A = 12(2) + 11 = 35
dUcenH A = 35 .

- 59 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI2
eK[smIkar x x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 2 +
5 3

dMeNaRsay
KNna A = + 2 + 3
5 3

eday nig Cabsn x x 1 = 0 enaHeK)an 1 = 0


2
2
2 1 = 0
2 = + 1
b 2
= + 1
eKman A = 5
+ 2 3 +
= ( 2 ) 2 + 2 . 2 +
= ( + 1) 2 + 2( + 1) +
= ( 2 + 2 + 1) + 2 2 + 2 +
= ( + 1 + 2 + 1) + 2( + 1) + 3
= ( 3 + 2) + 5 + 2
= 3 2 + 2 + 5 + 2
= 3( + 1) + 2 + 5 + 2
= 5( + ) + 2
eday + = 1 enaH A = 5 + 2 = 7
dUcenH A = 7 .

- 60 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI3
eK[smIkar (E) : x 2(m + 1)x + 4m 9 = 0
2

k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .


x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 17 Edl x1 , x 2 Cabs .
1
2
2
2
1 2

dMeNaRsay
k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m
DIsRKImINg;bRgYmnsmIkarKW
' = (m + 1) 2 (4m 9)
= m 2 + 2m + 1 4m + 9 = (m 1) 2 + 9 > 0 m IR
dUcenH (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .
x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 18
1
2
2
2
1 2

eday x1 , x 2 CabsenaH x +x xx == 24(mm+91) ((12))


1 2

1 2

eKman x + x = 2(x + x ) + 17
1
2
2
2
1 2

( x 1 + x 2 ) 2 2x 1 x 2 = 2( x 1 + x 2 ) + 17 ( 3)
yksmIkar (1) & (2) CMnYskg (3) eK)an
4(m + 1) 2 2(4m 9) = 4(m + 1) + 17
4m 2 4m + 1 = 0
1
( 2m 1) 2 = 0 m =
2

- 61 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI4
eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
dMeNaRsay
rkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q'
tag CabsrYmrbs;smIkar (E1 ) nig (E 2 ) enaHeK)an
2 + p + q = 0 (1)
2
+ p' + q' = 0 ( 2)
dksmIkar (1) & (2) eK)an (p p' ) + (q q' ) = 0
eKTaj = qp qp'' ykCMnYskgsmIkar (1) eK)an
2
q q' q q'
+ p +q=0
p p' p p'
(q q' ) 2 p(p p' )(q q' ) + q(p p' ) 2 = 0
(q q' ) 2 (p p' )[p(q q' ) q(p p' )] = 0
(q q' ) 2 (p p' )(p' q pq' ) = 0
dUcenH (q q' ) 2
= (p p' )(p' q pq' ) .

- 62 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI5
eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
dMeNaRsay
Rsayfa (a + b)(b + c)(c + a) 8abc
tammFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman
a+b
ab a + b 2 ab (1)
2
dUcKaEdreK)an b + c 2 bc (2) nig c + a 2 ac ( 3)
eFIVviFIKuNvismPaB (1) , (2) & (3) GgnigGgeK)an
(a + b )(b + c)(c + a ) 2 ab .2 bc .2 ac
(a + b )(b + c)(c + a ) 8 a 2 b 2 c 2 = 8abc
dUcenH (a + b)(b + c)(c + a) 8abc .

- 63 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI6
eK[ a 0 , b 0 , c 0 .
k>cUrRsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
x> edayeRbIvismPaBxagelIenHcUrRsayfa a + b + c 3 abc
3

dMeNaRsay
k>Rsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
]bmafa a + b 2 ab Bit
eK)an a + b 2 ab 0
( a )2 2 a . b + ( b )2 0
( a b )2 0 Bit
dUcenH a + b 2 ab .
RsaydUcKaEdr c + a + b3 + c 2 c.
a+b+c
3
.
x>Rsayfa a + b + c 3 abc
3

eKman a + b 2 ab (1)
a+b+c a+b+c
c+ 2 c. ( 2)
3 3
bUkvismPaB (1) & (2) Gg nig GgeK)an

- 64 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
a+b+c a+b+c
a+b+c+ 2( ab + c. )
3 3
4 a+b+c
(a + b + c) 2( ab + c. ) ( 3)
3 3
a+b+c a+b+c a+b+c
eday ab + c.
3
2 ab . c.
3
= 2 4 abc.
3
( 4)

tam (3) & (4) eK)an


4
(a + b + c ) 4 4 abc. a + b + c
3 3

a+b+c 3 4 abc. a + b + c
3
elIkGgTaMgBIrCasVyKuN 4 eK)an
a+b+c
(a + b + c) 4 81.abc.
3
(a + b + c) 3 27abc
dUcenH a + b + c 3 3
abc .

- 65 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI7
eK[ a , b , c CacMnYnBitviCman .
cUrRsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

dMeNaRsay
Rsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

tamvismPaB mFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman


a 2b 2 + b 2c 2
ab 2 c (1)
2
b 2c 2 + c 2a 2
abc 2 ( 2)
2
a 2b 2 + c 2a 2
a 2 bc ( 3)
2
bUkvismPaBTaMgenHGgnigGgeK)an
a 2 b 2 + b 2 c 2 + c 2 a 2 ab 2 c + abc 2 + a 2 bc (4)
man (ab + bc + ca) = a b + b c + c a + 2(a bc + abc + a bc)
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

b a b + b c + c a = (ab + bc + ca) 2(ab c + abc + a bc)


2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

vismPaB (4) Gacsresr


(ab + bc + ca) 2 2(ab 2 c + abc 2 + a 2 bc ) a 2 bc + ab 2 c + abc 2
(ab + bc + ca ) 2 3(a 2bc + ab 2c + abc 2 )
dUcenH (ab + bc + ca) 2
3abc(a + b + c) .
- 66 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI8
eK[ a , b , x , y CacMnYnviCman nig a + b = 1 .
cUrbgajfa ax + by a x + b y .
dMeNaRsay
bgajfa ax + by a x + b y
]bmafa ax + by a x + b y Bit
smmUl ax + by (a x + b y ) 2
ax + by a 2 x + 2ab xy + b 2 y (1)
eday a + b = 1 enaH vismPaB (1) Gacsresr
(ax + by )(a + b ) a 2 x + 2ab xy + b 2 y
a 2 x + abx + aby + b 2 y a 2 x + 2ab xy + b 2 y
abx + aby 2ab xy 0
ab( x + y 2 xy ) 0
ab( x y ) 2 0 Bit
dUcenH ax + by a x + b y .

- 67 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI9
eK[ a , b , c > 0 Edl abc 1 .
2 2 2
cUrbgajfa (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 278
dMeNaRsay
a2 b2 c2
Rsayfa (1 +
1+ a
)(1 +
1+ b
)(1 +
1+ c
)
27
8
eKman a + 1 2a RKb; a > 0
2

eK)an 4a + 4a + 4 3a + 6a + 3 = 3(a + 1)
2 2 2

eKTaj a + a + 1 3(a 4+ 1)
2
2

b a a++a1+ 1 3(a4+ 1)
2

2
b 1 + 1a+ a 3 2a eRBaH a + 1 2 a
2 2
dUcKaEdr 1 + 1b+ b 3 2b nig 1 + 1c+ c 3 2 c
2 2 2
eK)an (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 27 8abc
edaysmtikm abc 1 enaH 27 8abc 278
2 2 2
dUcenH (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 278 .
- 68 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI10
eK[ a, b , c CabIcMnYnBitviCman . cUrbgajfa
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
( a + b + c ) 2
a 3 + b 3 + c 3 (a + b + c )3 9
dMeNaRsay
eKmansmPaB
a3 + b3 + c3 = (a + b + c)3 3(a + b)(b + c)(c + a)
a5 + b5 + c5 = (a + b + c)5 5(a + b)(b + c)(c + a)(a2 + b2 + c2 + ab+ bc+ ca)
a 5 + b 5 + c 5 (a + b + c )5 5 2
= ( a + b 2
+ c 2
+ ab + bc + ca )
a 3 + b 3 + c 3 (a + b + c )3 3
eyIgnwgRsayfa 5 2
3
10
(a + b 2 + c 2 + ab + bc + ca) (a + b + c)2
9
b 3(a + b + c + ab + bc + ca) 2(a + b + c)
2 2 2 2

b a + b + c ab + bc + ca
2 2 2

tamvismPaB mFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman


a2 + b2 b2 + c2 c2 + a2
ab , bc , ac
2 2 2
a 2 + b 2 b 2 + c2 c2 + a 2
enaH ab + bc + ca
2
+
2
+
2
= a 2 + b 2 + c2 Bit
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
dUcenH a + b + c (a + b + c )
3 3 3 3
(a + b + c ) 2
9
.

- 69 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI11
eK[ a , b , c , d CabIcMnYnBitEdlepgpat;vismPaB
(a 2 + b 2 1)(c 2 + d 2 1) > (ac + bd 1)2
cUrbgajfa a + b > 1 nig c + d > 1 .
2 2 2 2

dMeNaRsay
bgajfa a + b > 1 nig c + d > 1
2 2 2 2

tag x = 1 a b nig y = 1 c d
2 2 2 2

eyIg]bmafa x 0 nig y 0
vismPaB (a + b 1)(c + d 1) > (ac + bd 1)
2 2 2 2 2

smmUl xy > (ac + bd 1) 2

b 4xy > (2ac + 2bd 2) 2

eday x + y = 2 a b c d 2 2 2 2

enaH 2ac + 2bd 2 = a b c d + 2ac + 2bd x y2 2 2 2

= [(a c)2 + (b d )2 + x + y ]
eKTaj 4xy > [(a c) + (b d) + (x + y )] (x + y )
2 2 2 2

b 4xy > x + 2xy + y


2 2

b (x y ) < 0 minBit . naM[kar]bmaxagelIpyBIkarBit .


2

dUcenHeKTaj x < 0 nig y < 0 naM[ a + b > 1 nig c + d > 1 . 2 2 2 2

- 70 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI12
eK[ x , y , z > 0 Edl x + y + z = 1 .
x3 y3 z3
cUrRsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
dMeNaRsay
x3 y3 z3
Rsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
x3 ( x 2x 2 + x 3 ) + ( 2x 2 x )
eKBinit (1 x )2
=
(1 x )2
2x 2 x
= x+
(1 x )2
(9x 2 6x + 1) (1 2x + x 2 )
= x+
4(1 x )2
( 3x 1)2 (1 x )2 1 ( 3x 1)2
= x+ = x +
4(1 x ) 2
4 4(1 x )2
( 3x 1)2 x3
eday 4(1 x)2 0 enaH (1 x)2 x 14 (1)
y3 z3
dUcKaEdr (1 y )2 y 4 (2) nig (1 z )2 z 14 (3)
1

bUkvismPaB (1) , (2) , (3) Gg nig GgeK)an


x3 y3 z3 3 3 1
+ +
(1 x ) (1 y ) (1 z )
2 2 2
x + y + z
4
= 1 =
4 4
Bit .

- 71 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI13
eKmansmIkar (E) : x + px + q = 0
2

ebI x = Cabsrbs;smIkar (E) enaHcUrRsayfaeKmanTMnak;TMng


3

+ (p 3pq ) + q = 0 .
2 3 3

dMeNaRsay
Rsayfa + (p 3pq) + q = 0
2 3 3

ebI x = Cabsrbs;smIkar (E) enaHeK)an


3 3
2 + p 3 + q = 0 .
tamsmPaB
a 3 + b 3 + c 3 3abc = (a + b + c )(a 2 + b 2 + c 2 ab bc ca)
ebIeKyk a = 3
2 , b = p3 , c = q eK)an
2 + p 3 + q 3 3pq = 0 eRBaH 3
2 + p 3 + q = 0
dUcenH 2 + (p 3 3pq ) + q 3 = 0 Bit .

- 72 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI14
edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
dMeNaRsay
edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
smIkarmannyluHRtaEt x 3x + 2 0
2

naM[ x 1 b x 2 .
tag t = x 3x + 2 smIkarGacsresr
2

t2 + 2 3
= t b t ( 6 + 2 )t + 2 3 = 0
2
6+ 2
= ( 6 + 2 )2 8 3 = ( 6 2 )2
eKTajbs t = 2 , t = 6
1 2

-cMeBaH t = 2 enaH x 2 3x + 2 = 2 b x 2 3x = 0 x1 = 0 , x 2 = 3
-cMeBaH t = 6 enaH x 2 3x + 2 = 6 b x 3x 4 = 0 x = 1 , x = 4
2
1 2

dUcenH x { 1 , 0 , 3 , 4 } .

- 73 -
CMBUkTI3 cMnYnkMupic
lMhatTI15
edaHRsaysmIkar x 2
x + 6 = x3 + 8

dMeNaRsay
edaHRsaysmIkar
eKman x x + 6 =
2
x3 + 8

x 2 x + 6 = ( x + 2)( x 2 2x + 4)

smIkarmannyluHRtaEt (x + 2)(x 2x + 4) 0
2

eday x 2x + 4 > 0 CanicRKb; x IR eBaH a = 1 > 0 , = 12 < 0


2

ehtuenHeKRtUv[ x + 2 0 x 2 .
tag u = x + 2 , v = x 2x + 4 2

smIkarGacsresr u + v 2 uv ( u v ) = 0 b u = v 2

eK)an x + 2 = x 2x + 4
2

b x + 3x 2 = 0 eday a + b + c = 0 x = 1 , x = ac = 2
2
1 2

dUcenH x = 1 , x = 2 .
1 2

- 74 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
emeronsegb

smIkar nig vismIkar

1-smIkardWeRkTIBIrmanmYyGBaat
k-niymn&y
smIkarEdlmanragTUeTA ax + bx + c = 0 ehAfasmIkardWeRkTIBIrmanmYyGBaat
2

Edl x CaGBaat ehIyelxemKuN a , b , c CacMnYnefr nig a 0 .


x-dMeNaRsaysmIkardWeRkTIBIr
sntfaeKmansmIkar ax + bx + c = 0 , a 0
2

DIsRKImINg;smIkar = b 4ac2

-ebI > 0 smIkarmanbsBIrCacMnYnBitepSgKaKW


b+ b
x1 = ; x2 =
2a 2a
-ebI = 0 smIkarmanbsDb x = x = 2ba
1 2

-ebI < 0 smIkarmanbsBIrepSgKaCacMnYnkMupicqas;Ka


b+i bi
x1 = ; x2 =
2a 2a

- 75 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
K-TMnakTMngs nig elxemKuN
ebI nig Cabsrbs;smIkar ax + bx + c = 0 , a 0 enaHeKman
2

-plbUkbs S = + = ba
-plKuNbs P = . = ac
X-muFaKNnasnsmIkardWeRkTIBIrgay
]bmafaeKmansmIkardWeRkTIBIr ax 2 + bx + c = 0 , a 0
-ebI a + b + c = 0 smIkarmanbs x1 = 1 ; x 2 = ac
-ebI b = a + c smIkarmanbs x1 = 1 , x 2 = ac
g-rUbmndakCaplKuNkta
ebI nig Cabsrbs;smIkar ax 2
+ bx + c = 0 , a 0 enaHeK)an
ax 2 + bx + c = a( x )( x ) .
c-begItsmIkardWeRkTIBIr
ebIeKdwgplbUk + = S nig plKuN = P enaH nig CabssmIkar
dWeRkTIBIr x Sx + P = 0 .
2

- 76 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
2-vismPaB
k-lkNvismPaB
!> cMeBaHRKb;cMnYnBit a , b , c ebI a > b enaHeK)an a + c > b + c
b a c > b c .
@> cMeBaHRKb;cMnYnBit a , b , c eKman
-ebI a > b nig c > 0 enaH ac > bc
-ebI a > b nig c < 0 enaH ac < bc
x-vismPaBmFmnBVn nig mFmFrNImaRt
cMeBaHRKb;cMnYnBit a 0 nig b 0 eKman
a+b
ab .
2
vismPaBenHkayCasmPaBluHRtaEt a = b .
3-vismIkartmdacxat
ebI > 0 enaHeK)an
!> | ax + b |< ax + b < nig ax + b >
@> | ax + b |> ax + b > b ax + b <
#> | ax + b |= ax + b =

- 77 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
4-sBaarbseTVFadWeRkTImYy
cMeBaHeTVFa f (x) = ax + b man x = ba Cabs eKkMNt;sBaaeTVFaenH
eTAtamsBaarbs; a dUctaragxageRkam
b
x +
a
f ( x ) = ax + b sBaapyBI a sBaadUc a
5-sBaarbsRtIFadWeRkTIBIr
cMeBaHRtIFa f (x) = ax + bx + c manbsBIr nig Edl < .
2

x +

f ( x ) = ax 2 + bx + c sBaadUc a sBaapyBI a sBaadUc a

6-cemIyvismIkardWeRkTIBIr
-krNI > 0 nig a > 0 mans , ( < )
k> ax + bx + c > 0 mancemIy x < , x > .
2

x> ax + bx + c < 0 mancemIy < x < .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIy x , x .
2

X> ax + bx + c 0 mancemIy x .
2

- 78 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
-krNI = 0 nig a > 0 mansDb
k> ax + bx + c > 0 mancemIyRKb;cMnYnBitelIkElgEt x = 2ba
2

x> ax + bx + c < 0 KancemIy .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

X> ax + bx + c 0 mancemIy x = 2ba .


2

-krNI < 0 nig a > 0 mansCacMnYnkMupic


k> ax + bx + c > 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

x> ax + bx + c < 0 KancemIy .


2

K> ax + bx + c 0 mancemIyRKb;cMnYnBitTaMgGs; .
2

X> ax + bx + c 0 KancemIy .
2



eroberogeday lwm pln


Tel : ( 017 ) 768 246

- 79 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar

kRmglMhateRCIserIs
!> eKmansmIkar x 2x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 6 .
4 2

@> eK[smIkar x x 1 = 0 manbstageday nig .


2

cUrKNna A = + 2 +
5 3

#> eK[smIkar (E) : x 2(m + 1)x + 4m 9 = 0


2

k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .


x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 17 Edl x1 , x 2 Cabs .
1
2
2
2
1 2

$> eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0


cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
%> eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
^> eK[ a 0 , b 0 , c 0 .
k>cUrRsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
x> edayeRbIvismPaBxagelIenHcUrRsayfa a + b + c 3 abc 3

&> eK[ a , b , c CacMnYnBitviCman .


cUrRsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

- 80 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
*> eK[ a , b , x , y CacMnYnviCman nig a + b = 1 .
cUrbgajfa ax + by a x + b y .
(>eK[ a , b , c > 0 Edl abc 1 .
a2 b2 c2
cUrbgajfa (1 +
1+ a
)(1 +
1+ b
)(1 +
1+ c
)
27
8
!0> eK[ a , b , c CabIcMnYnBitviCman . cUrbgajfa
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
3
(a + b + c ) 2
a + b + c (a + b + c )
3 3 3
9
!!> eK[ a , b , c , d CabIcMnYnBitEdlepgpat;vismPaB
(a 2 + b 2 1)(c2 + d 2 1) > (ac + bd 1)2
cUrbgajfa a + b > 1 nig c + d > 1 .
2 2 2 2

!@> eK[ x , y , z > 0 Edl x + y + z = 1 .


x3 y3 z3
cUrRsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
!#> eKmansmIkar (E) : x 2 + px + q = 0

ebI x = 3
Cabsrbs;smIkar (E) enaHcUrRsayfaeKmanTMnak;TMng
2 + (p 3 3pq ) + q = 0 .
3

- 81 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
!$> edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
!%> edaHRsaysmIkar
x2 x + 6 = x3 + 8



- 82 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI1
eKmansmIkar x 2x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 6 .
4 2

dMeNaRsay
KNna A = + 6
4 2

eday nig Cabs x 2x 1 = 0 enaHeK)an 2 1 = 0


2
2 (1)
2 2 1 = 0 ( 2)
tam (1) eKTaj = 2 + 1
2

elIkCakaereK)an = (2 + 1)
4 2

4 = 4 2 + 4 + 1
4 = 4( 2 + 1) + 4 + 1
4 = 12 + 5
tam (2) eKTaj = 2 + 1
2

eK)an A = + 6
4 2

= 12 + 5 + 6( 2 + 1)
= 12( + ) + 11
eday + = 2 enaH A = 12(2) + 11 = 35
dUcenH A = 35 .

- 83 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI2
eK[smIkar x x 1 = 0 manbstageday nig .
2

cUrKNna A = + 2 +
5 3

dMeNaRsay
KNna A = + 2 + 3
5 3

eday nig Cabsn x x 1 = 0 enaHeK)an 1 = 0


2
2
2 1 = 0
2 = + 1
b 2
= + 1
eKman A = 5
+ 2 3 +
= ( 2 ) 2 + 2 . 2 +
= ( + 1) 2 + 2( + 1) +
= ( 2 + 2 + 1) + 2 2 + 2 +
= ( + 1 + 2 + 1) + 2( + 1) + 3
= ( 3 + 2) + 5 + 2
= 3 2 + 2 + 5 + 2
= 3( + 1) + 2 + 5 + 2
= 5( + ) + 2
eday + = 1 enaH A = 5 + 2 = 7
dUcenH A = 7 .

- 84 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI3
eK[smIkar (E) : x 2(m + 1)x + 4m 9 = 0
2

k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .


x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 17 Edl x1 , x 2 Cabs .
1
2
2
2
1 2

dMeNaRsay
k> bgajfa (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m
DIsRKImINg;bRgYmnsmIkarKW
' = (m + 1) 2 (4m 9)
= m 2 + 2m + 1 4m + 9 = (m 1) 2 + 9 > 0 m IR
dUcenH (E) manbsBIrepSgKaCacMnYnBitCanicRKb;tm m .
x> kMNt;tm m edIm,I[ x + x = 2(x + x ) + 18
1
2
2
2
1 2

eday x1 , x 2 CabsenaH x +x xx == 24(mm+91) ((12))


1 2

1 2

eKman x + x = 2(x + x ) + 17
1
2
2
2
1 2

( x 1 + x 2 ) 2 2x 1 x 2 = 2( x 1 + x 2 ) + 17 ( 3)
yksmIkar (1) & (2) CMnYskg (3) eK)an
4(m + 1) 2 2(4m 9) = 4(m + 1) + 17
4m 2 4m + 1 = 0
1
( 2m 1) 2 = 0 m =
2

- 85 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI4
eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
dMeNaRsay
rkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q'
tag CabsrYmrbs;smIkar (E1 ) nig (E 2 ) enaHeK)an
2 + p + q = 0 (1)
2
+ p' + q' = 0 ( 2)
dksmIkar (1) & (2) eK)an (p p' ) + (q q' ) = 0
eKTaj = qp qp'' ykCMnYskgsmIkar (1) eK)an
2
q q' q q'
+ p +q=0
p p' p p'
(q q' ) 2 p(p p' )(q q' ) + q(p p' ) 2 = 0
(q q' ) 2 (p p' )[p(q q' ) q(p p' )] = 0
(q q' ) 2 (p p' )(p' q pq' ) = 0
dUcenH (q q' ) 2
= (p p' )(p' q pq' ) .

- 86 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI5
eK[smIkar (E1 ) : x 2 + px + q = 0 nig (E 2 ) : x 2 + p' x + q' = 0
cUrrkTMnak;TMngrvag p , q , p' , q' edIm,I[ (E1 ) nig (E 2 ) manbsrYmmYy .
dMeNaRsay
Rsayfa (a + b)(b + c)(c + a) 8abc
tammFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman
a+b
ab a + b 2 ab (1)
2
dUcKaEdreK)an b + c 2 bc (2) nig c + a 2 ac ( 3)
eFIVviFIKuNvismPaB (1) , (2) & (3) GgnigGgeK)an
(a + b )(b + c)(c + a ) 2 ab .2 bc .2 ac
(a + b )(b + c)(c + a ) 8 a 2 b 2 c 2 = 8abc
dUcenH (a + b)(b + c)(c + a) 8abc .

- 87 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI6
eK[ a 0 , b 0 , c 0 .
k>cUrRsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
x> edayeRbIvismPaBxagelIenHcUrRsayfa a + b + c 3 abc 3

dMeNaRsay
k>Rsayfa a + b 2 ab nig c + a + b3 + c 2 c. a + b3 + c
]bmafa a + b 2 ab Bit
eK)an a + b 2 ab 0
( a )2 2 a . b + ( b )2 0
( a b )2 0 Bit
dUcenH a + b 2 ab .
RsaydUcKaEdr c + a + b3 + c 2 c.
a+b+c
3
.
x>Rsayfa a + b + c 3 abc
3

eKman a + b 2 ab (1)
a+b+c a+b+c
c+ 2 c. ( 2)
3 3
bUkvismPaB (1) & (2) Gg nig GgeK)an

- 88 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
a+b+c a+b+c
a+b+c+ 2( ab + c. )
3 3
4 a+b+c
(a + b + c) 2( ab + c. ) ( 3)
3 3
a+b+c a+b+c a+b+c
eday ab + c.
3
2 ab . c.
3
= 2 4 abc.
3
( 4)

tam (3) & (4) eK)an


4
(a + b + c ) 4 4 abc. a + b + c
3 3

a+b+c 3 4 abc. a + b + c
3
elIkGgTaMgBIrCasVyKuN 4 eK)an
a+b+c
(a + b + c) 4 81.abc.
3
(a + b + c) 3 27abc
dUcenH a + b + c 3 3
abc .

- 89 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI7
eK[ a , b , c CacMnYnBitviCman .
cUrRsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

dMeNaRsay
Rsayfa (ab + bc + ca) 3abc(a + b + c)
2

tamvismPaB mFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman


a 2b 2 + b 2c 2
ab 2 c (1)
2
b 2c 2 + c 2a 2
abc 2 ( 2)
2
a 2b 2 + c 2a 2
a 2 bc ( 3)
2
bUkvismPaBTaMgenHGgnigGgeK)an
a 2 b 2 + b 2 c 2 + c 2 a 2 ab 2 c + abc 2 + a 2 bc (4)
man (ab + bc + ca) = a b + b c + c a + 2(a bc + abc + a bc)
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

b a b + b c + c a = (ab + bc + ca) 2(ab c + abc + a bc)


2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

vismPaB (4) Gacsresr


(ab + bc + ca) 2 2(ab 2 c + abc 2 + a 2 bc ) a 2 bc + ab 2 c + abc 2
(ab + bc + ca ) 2 3(a 2bc + ab 2c + abc 2 )
dUcenH (ab + bc + ca) 2
3abc(a + b + c) .
- 90 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI8
eK[ a , b , x , y CacMnYnviCman nig a + b = 1 .
cUrbgajfa ax + by a x + b y .
dMeNaRsay
bgajfa ax + by a x + b y
]bmafa ax + by a x + b y Bit
smmUl ax + by (a x + b y ) 2
ax + by a 2 x + 2ab xy + b 2 y (1)
eday a + b = 1 enaH vismPaB (1) Gacsresr
(ax + by )(a + b ) a 2 x + 2ab xy + b 2 y
a 2 x + abx + aby + b 2 y a 2 x + 2ab xy + b 2 y
abx + aby 2ab xy 0
ab( x + y 2 xy ) 0
ab( x y ) 2 0 Bit
dUcenH ax + by a x + b y .

- 91 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI9
eK[ a , b , c > 0 Edl abc 1 .
2 2 2
cUrbgajfa (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 278
dMeNaRsay
a2 b2 c2
Rsayfa (1 +
1+ a
)(1 +
1+ b
)(1 +
1+ c
)
27
8
eKman a + 1 2a RKb; a > 0
2

eK)an 4a + 4a + 4 3a + 6a + 3 = 3(a + 1)
2 2 2

eKTaj a + a + 1 3(a 4+ 1)
2
2

b a a++a1+ 1 3(a4+ 1)
2

2
b 1 + 1a+ a 3 2a eRBaH a + 1 2 a
2 2
dUcKaEdr 1 + 1b+ b 3 2b nig 1 + 1c+ c 3 2 c
2 2 2
eK)an (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 27 8abc
edaysmtikm abc 1 enaH 27 8abc 278
2 2 2
dUcenH (1 + 1a+ a )(1 + 1b+ b )(1 + 1c+ c ) 278 .
- 92 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI10
eK[ a, b , c CabIcMnYnBitviCman . cUrbgajfa
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
( a + b + c ) 2
a 3 + b 3 + c 3 (a + b + c )3 9
dMeNaRsay
eKmansmPaB
a3 + b3 + c3 = (a + b + c)3 3(a + b)(b + c)(c + a)
a5 + b5 + c5 = (a + b + c)5 5(a + b)(b + c)(c + a)(a2 + b2 + c2 + ab+ bc+ ca)
a 5 + b 5 + c 5 (a + b + c )5 5 2
= ( a + b 2
+ c 2
+ ab + bc + ca )
a 3 + b 3 + c 3 (a + b + c )3 3
eyIgnwgRsayfa 5 2
3
10
(a + b 2 + c 2 + ab + bc + ca) (a + b + c)2
9
b 3(a + b + c + ab + bc + ca) 2(a + b + c)
2 2 2 2

b a + b + c ab + bc + ca
2 2 2

tamvismPaB mFmnBVn nig mFmFrNImaRteKman


a2 + b2 b2 + c2 c2 + a2
ab , bc , ac
2 2 2
a 2 + b 2 b 2 + c2 c2 + a 2
enaH ab + bc + ca
2
+
2
+
2
= a 2 + b 2 + c2 Bit
a5 + b 5 + c5 (a + b + c)5 10
dUcenH a + b + c (a + b + c )
3 3 3 3
(a + b + c ) 2
9
.

- 93 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI11
eK[ a , b , c , d CabIcMnYnBitEdlepgpat;vismPaB
(a 2 + b 2 1)(c 2 + d 2 1) > (ac + bd 1)2
cUrbgajfa a + b > 1 nig c + d > 1 .
2 2 2 2

dMeNaRsay
bgajfa a + b > 1 nig c + d > 1
2 2 2 2

tag x = 1 a b nig y = 1 c d
2 2 2 2

eyIg]bmafa x 0 nig y 0
vismPaB (a + b 1)(c + d 1) > (ac + bd 1)
2 2 2 2 2

smmUl xy > (ac + bd 1) 2

b 4xy > (2ac + 2bd 2) 2

eday x + y = 2 a b c d 2 2 2 2

enaH 2ac + 2bd 2 = a b c d + 2ac + 2bd x y2 2 2 2

= [(a c)2 + (b d )2 + x + y ]
eKTaj 4xy > [(a c) + (b d) + (x + y )] (x + y )
2 2 2 2

b 4xy > x + 2xy + y


2 2

b (x y ) < 0 minBit . naM[kar]bmaxagelIpyBIkarBit .


2

dUcenHeKTaj x < 0 nig y < 0 naM[ a + b > 1 nig c + d > 1 . 2 2 2 2

- 94 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI12
eK[ x , y , z > 0 Edl x + y + z = 1 .
x3 y3 z3
cUrRsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
dMeNaRsay
x3 y3 z3
Rsayfa (1 x)2 + (1 y )2 + (1 z )2 14
x3 ( x 2x 2 + x 3 ) + ( 2x 2 x )
eKBinit (1 x )2
=
(1 x )2
2x 2 x
= x+
(1 x )2
(9x 2 6x + 1) (1 2x + x 2 )
= x+
4(1 x )2
( 3x 1)2 (1 x )2 1 ( 3x 1)2
= x+ = x +
4(1 x ) 2
4 4(1 x )2
( 3x 1)2 x3
eday 4(1 x)2 0 enaH (1 x)2 x 14 (1)
y3 z3
dUcKaEdr (1 y )2 y 4 (2) nig (1 z )2 z 14 (3)
1

bUkvismPaB (1) , (2) , (3) Gg nig GgeK)an


x3 y3 z3 3 3 1
+ +
(1 x ) (1 y ) (1 z )
2 2 2
x + y + z
4
= 1 =
4 4
Bit .

- 95 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI13
eKmansmIkar (E) : x + px + q = 0
2

ebI x = Cabsrbs;smIkar (E) enaHcUrRsayfaeKmanTMnak;TMng


3

+ (p 3pq ) + q = 0 .
2 3 3

dMeNaRsay
Rsayfa + (p 3pq) + q = 0
2 3 3

ebI x = Cabsrbs;smIkar (E) enaHeK)an


3 3
2 + p 3 + q = 0 .
tamsmPaB
a 3 + b 3 + c 3 3abc = (a + b + c )(a 2 + b 2 + c 2 ab bc ca)
ebIeKyk a = 3
2 , b = p3 , c = q eK)an
2 + p 3 + q 3 3pq = 0 eRBaH 3
2 + p 3 + q = 0
dUcenH 2 + (p 3 3pq ) + q 3 = 0 Bit .

- 96 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI14
edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
dMeNaRsay
edaHRsaysmIkar
x 2 3x + 2(1 + 3 )
= x 2 3x + 2
6+ 2
smIkarmannyluHRtaEt x 3x + 2 0
2

naM[ x 1 b x 2 .
tag t = x 3x + 2 smIkarGacsresr
2

t2 + 2 3
= t b t ( 6 + 2 )t + 2 3 = 0
2
6+ 2
= ( 6 + 2 )2 8 3 = ( 6 2 )2
eKTajbs t = 2 , t = 6
1 2

-cMeBaH t = 2 enaH x 2 3x + 2 = 2 b x 2 3x = 0 x1 = 0 , x 2 = 3
-cMeBaH t = 6 enaH x 2 3x + 2 = 6 b x 3x 4 = 0 x = 1 , x = 4
2
1 2

dUcenH x { 1 , 0 , 3 , 4 } .

- 97 -
CMBUkTI4 smIkar nig vismIkar
lMhatTI15
edaHRsaysmIkar x 2
x + 6 = x3 + 8

dMeNaRsay
edaHRsaysmIkar
eKman x x + 6 =
2
x3 + 8

x 2 x + 6 = ( x + 2)( x 2 2x + 4)

smIkarmannyluHRtaEt (x + 2)(x 2x + 4) 0
2

eday x 2x + 4 > 0 CanicRKb; x IR eBaH a = 1 > 0 , = 12 < 0


2

ehtuenHeKRtUv[ x + 2 0 x 2 .
tag u = x + 2 , v = x 2x + 4 2

smIkarGacsresr u + v 2 uv ( u v ) = 0 b u = v 2

eK)an x + 2 = x 2x + 4
2

b x + 3x 2 = 0 eday a + b + c = 0 x = 1 , x = ac = 2
2
1 2

dUcenH x = 1 , x = 2 .
1 2

- 98 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

emeronsegb
GnuKmn_RtIekaNmaRt nig karGnuvtn_

1-niymn&y
kgRKb;RtIekaNEkg ABC ebI A CamMuRsYcmYyenaHeKmanTMnak;TMng
dUcxageRkam C

A B

BC AC
sin A = ; cos A =
AB AB
BC AC
tan A = ; cot A =
AC BC
2-TMnakTMngrvagpleFobRtIekaNmaRt
sin A cos A
tan A = ; cot A =
cos A sin A
1
sin 2 A + cos 2 A = 1 ; tan A =
cot A
1 1
1 + tan 2 A = ; 1 + cot 2
A =
cos 2 A sin 2 A

- 99 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
3-taragtmpleFobRtIekaNmaRtnmMuBiess
0o 30o 45o 60o 90o 120o 135o 150o 180o
1 2 3 3 2 1
sin 0 1 0
2 2 2 2 2 2
3 2 1 1 2 3
cos 1 0 1
2 2 2 2 2 2
tan 0 3 1 3 minkMNt;t; 3 1
3 0
3 3

4-RTwsIbTsIunUs
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c carwkkg
rgVg;mYymanpit O nigkaM R .
A

B C

eKmanTMnak;TMng a
=
b
=
c
sin A sin B sin C
= 2R .

- 100 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
5-RTwsIbTkUsIunUs
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c
A

c b

B a C
eKmanTMnak;TMngdUcxageRkam
a 2 = b 2 + c2 2bccos A
b 2 = c 2 + a 2 2accos B
c 2 = a 2 + b 2 2ab cos C
6-pRkLaRtIekaN
k-krNIsal;RCugBIr nig mMumYy
pRkLa S nRtIekaN ABC mYykMNt;eday
1 1 1
S = bcsin A = acsin B = ab sin C
2 2 2
x-krNIsal;RCugTaMgbI rUbmnehr:ug
pRkLa S nRtIekaN ABC mYykMNt;eday
a+b+c
S = p(p a)(p b)(p c) Edl p = .
2

- 101 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

kRmglMhateRCIserIs
!> eKmanRtIekaN ABC mYyEkgRtg; C . eKdwgfa AB = 10 cm
nig sin A + sin B = 75 .
cUrkMNt;RCug AC nig BC rYcTajrk tan A nig tan B .
@> edaydwgfa tan = 125 nig 0 < < 90 .
o o

cUrKNnatmn cos , sin nig cot .


#> cUrKNna A = sin x + 4cos x + cos x + 4sin x
4 2 4 2

B = (a sin x + b cos x)2 + (a cos x b sin x)2

$> eKdwgfa tan x =


b
a
.
cos x sin 4 x
4
cUrRsayfa a
+
b
=
1
a+b
%> eKdwgfa sin x + cos x =
41
29
.
cUrKNnaplKuN sin x.cos x rYcTajrk sin x nig cos x .
^> eKdwgfa tan x + cot x = a Edl 0 < x < 90 nig a 2 .
o

cUrKNna tan x + cot x CaGnuKmn_n a .


3 3

&> cMeBaHRKb; x IR cUrRsaybBaak;smPaB


k> sin x + cos x = 1 3sin x cos x
6 6 2 2

- 102 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
x> 14 (sin x + cos x) 12 (sin x + cos x) + 14 = 12 sin x cos
8 8 4 4 4 4
x

*> eKdwgfa cosa = nm+ p , cosb = p +nm , cosc = mp+ n


cUrKNnakenSam
sin 2 a sin 2 b sin 2 c
M= + +
2 + 2cosa sin a 2 + 2cosb sin b 2 + 2cosc sin 2 c
2 2

(>cUrRsaybBaak;fa | a cos x + b sin x | a + b


2 2

!0> eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC = a , AC = b , AB = c .


cUrRsaybBaak;smPaB
a2 + b 2 + c2
bccos A + accos B + ab cosC =
2
!!> eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC = a , AC = b , AB = c .
tag R nig S erogKaCakaM nig pRkLanRtIekaN ABC enH .
R(sin A + sin B + sin C)
2 2 2
cUrRsayfa cosa A + cosb B + cosC c
=
4S
!@> kgRKb;RtIekaN ABC cUrRsayfa
(sin A + sin B + sin C)2
(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) =
2
!#> kgRKb;RtIekaNcUrRsayfa
(p a)(p b)(p c)
2

(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) = 8


abc
a+b+c
Edl a,b,c CaRCugRtIekaN ABC nig
p=
2
.

- 103 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
!$> eK[RtIekaN ABC mYy .
2
k> cUrRsaybBaak;fa 1 cos A 2bc
a

Edl a , b , c CaRCugRtIekaN ABC .


x> TajbBaak;fa (1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 18
!%> eK[RtIekaN ABC mYy .
k> cUrRsaybBaak;fa sin A = sin B + sin C 2sin B sin Ccos A
2 2 2

x> TajbBaak;fa
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C
cot A + cot B + cot C =
2sin A sin B sin C
!^> eK[RtIekaN ABC mYymanmMu A ,B ,C CamMuRsYcEdlepgpat;smPaB
1 1 1
.
1
cot A + cot B + cot C = + +
2 sin A sin B sin C
cUrRsayfa ABC CaRtIekaNsmgS ?
!&> eK[RtIekaN ABC mYymanRCug AB = 5cm nigpRkLa S = 6cm . 2

KNnatm cot A + cot B .


!*> tag R CakaMrgVg;carwkkg nig S CapRkLanRtIekaN ABC mYy .
2
k> cUrRsayfa (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) = 2RS
x> ebI ABC CamMuRsYcenaHcUrTaj[)anfa cos A cos B cosC 18 .

- 104 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
!(> eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c carwkkg
rgVg;mYymanpit O nig kaM R . tag S nig S CapRkLan OBC
OBC

nig ABC erogKa . sntfa A ,B ,C CamMuRsYc .


k> cUrRsayfa S = 14 a cot A .
OBC
2

x> cUrTajbgajfa a cot A + b cot B + c cot C = 4S .


2 2 2

K> cUrTajbgajfa acos A + b cos B + ccosC = 2Rabc


. 2

@0> eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c .


tag p = a + b2 + c CaknHbrimaRt ehIy r nig R CakaMrgVg;carwkkg nig kaM
rgVg;carwkeRkAnRtIekaN ABC erogKa .
cUrRsaybBaak;fa
k> ab + bc + ca = p + r + 4rR
2 2

x> a + b + c = 2p 2r 8rR
2 2 2 2 2

K> a + b + c 3abc = 2p(p 3r 12rR)


3 3 3 2 2

@!>eK[RtIekaN ABC mYy . D CacMNucmYYnRCug [BC] Edl BAD =


nig DAC = .
BC sin sin
cUrRsaybBaak;fa AD = +
sin B sin C
?

- 105 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI1
eKmanRtIekaN ABC mYyEkgRtg; C . eKdwgfa AB = 10 cm
nig sin A + sin B = 75 .
cUrkMNt;RCug AC nig BC rYcTajrk tan A nig tan B .
dMeNaRsay
kMNt;RCug AC nig BC
A

c = 10 cm
b

C a B

tag BC = a , AC = b , AB = c = 10 cm
tamRTwsIbTBItaKrkgRtIekaNEkg ABC eKman a + b = c
2 2 2

eday c = 10 enaH a + b = 100 (1)


2 2

ma:geTottamniymny sin A = BC =
AB 10
a
; sin B =
AC b
=
AB 10
eday sin A + sin B = 75 enaH 10a + 10b = 75 b a + b = 14 (2)

- 106 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
TMnak;TMng (1) Gacsresr (a + b) 2ab = 100
2

b ab = (a +2b) 50 = 142 50 = 48 (3)


2 2

tam (2) nig (3) eK)anRbBnsmIkar aab+ =b 48


= 14

tamRTwsIbTEvtnaM[ a nig b CabssmIkar X S X + P = 0
2

b X 14X + 48 = 0
2

' = 49 48 = 1 eKTajbs X = 7 1 = 6 ; X = 7 + 1 = 8
1 2

dUcenH a = 6 , b = 8 b a = 8 , b = 6 .
Tajrk tan A nig tan B
-krNI a = 6 , b = 8 eK)an
a 6 3
tan A = = =
b 8 4
ni g tan B = = = .
b 8 4
a 6 3
-krNI a = 8 , b = 6 eK)an
a 8 4
tan A = = =
b 6 3
ni g b 6 3
tan B = = =
a 8 4
.

- 107 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI2
edaydwgfa tan = 125 nig 0 < < 90 .
o o

cUrKNnatmn cos , sin nig cot .


dMeNaRsay
KNnatmn cos , sin nig cot
eKman tan = 125 nig 0 < < 90
o o

tamTMnak;TMng 1 + tan = cos1


2
2

eKTaj cos = 1 + tan


2 1

=
2
1
=
144
2
5
169
1+
12
eday 0 < < 90 enaH cos > 0
o o

dUcenH cos = 12
13
.
sin
ehIytamTMnak;TMng tan = cos
eKTaj sin = tan cos = 125 . 13
12 5
=
13
rY c cot =
1
=
tan 5
12
.
dUcenH cos = 12
13
; sin =
5
13
; cot =
12
5
.

- 108 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

lMhatTI3
cUrKNna A = sin 4 x + 4cos 2 x + cos4 x + 4sin 2 x

B = (asin x + b cos x)2 + (acos x b sin x)2


dMeNaRsay
KNna A nig B
A = sin 4 x + 4cos 2 x + cos4 x + 4sin 2 x
eday sin x + cos x = 1 enaH sin x = 1 cos x b cos x = 1 sin
2 2 2 2 2 2
x
eK)an A = sin x + 4(1 sin x) + cos x + 4(1 cos x)
4 2 4 2

= sin 4 x 4sin 2 x + 4 + cos4 x 4cos 2 x + 4


= (sin 2 x 2)2 + (cos 2 x 2)2
=| sin 2 x 2 | + | cos 2 x 2 |
eday 0 sin x 1 nig 0 cos x 1
2 2

eK)an A = (sin x 2) (cos x 2)


2 2

= 4 (sin 2 x + cos 2 x) = 4 1 = 3 .
B = (a sin x + b cos x)2 + (a cos x b sin x)2
= a 2 (sin 2 x + cos 2 x) + b 2 (sin 2 x + cos 2 x)
= a2 + b2
dUcenH A = 3 , B = a2 + b2 .

- 109 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

lMhatTI4
eKdwgfa tan x = b
a
.
cos 4 x sin 4 x
cUrRsayfa a
+
b
=
1
a+b
dMeNaRsay
4 4
Rsayfa cosa x + sinb x = a +1 b
eKman tan x = b
a
naM[
tan 2 x =
b
a
eday
tan x =
cos x
sin x
sin 2 x b cos 2 x sin 2 x cos 2 x + sin 2 x
eK)an cos 2 x a
= b a
=
b
=
a+b
=
1
a+b
2 4
eKTaj cos x
a
=
1
a+b
naM[
cos
a
=
a
(a + b)2
(1)

sin 2 x sin 4
ehIy b
= naM[
1
a+b b
=
b
(a + b)2
(2)

bUksmPaB (1) nig (2) Gg nig GgeK)an


cos 4 x sin 4 x a b a+b 1
+ = + = =
a b (a + b)2 (a + b)2 (a + b)2 a + b
cos 4 x sin 4 x
dUcenH a
+
b
=
1
a+b
.

- 110 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

lMhatTI5
eKdwgfa sin x + cos x = 29
41
.
cUrKNnaplKuN sin x.cos x rYcTajrk sin x nig cos x .
dMeNaRsay
KNnaplKuN sin x.cos x
eKman (sin x + cos x) = sin x + 2sin x cos x + cos x
2 2 2

eday sin x + cos x = 2941


nig sin x + cos x = 1
2 2

412 29 2 840
2
41
eK)an = 1 + 2sin x cos x b 2sin x cos x =
292
=
29 841
dUcenH sin x.cos x =
420
841
.
Tajrk sin x nig cos x
edayeKman sin x + cos x = 2941
nig sin x.cos x = 420
841
enaH sin x nig cos x
CabssmIkar X 29
2 41
X+
420
841
=0 .

bnab;BIedaHRsaysmIkarenHeK)an X = 20 1
29
; X =2
21
29
dUcenH sin x = 20
29
; cos x =
21
29
b sin x =
21
29
; cos x =
20
29
.

- 111 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

lMhatTI6
eKdwgfa tan x + cot x = a Edl 0 < x < 90 nig a 2 . o

cUrKNna tan x + cot x CaGnuKmn_n a .


3 3

dMeNaRsay
KNna tan x + cot x CaGnuKmn_n a
3 3

eKman tan x + cot x = a


eK)an (tan x + cot x) = a 2 2

tan x + 2tan x cot x + cot x = a eday tan xcot x = 1


2 2 2

eKTaj tan x + cot x = a 2


2 2 2

tamsmPaB A + B = (A + B)(A A.B + B )


3 3 2 2

eK)an tan x + cot x = (tan x + cot x)(tan x tan xcot x + cot


3 3 2 2
x)

= a(a 2 2 1) = a(a 2 3)
dUcenH tan 3
x + cot 3 x = a 3 3a .

- 112 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI7
cMeBaHRKb; x IR cUrRsaybBaak;smPaB
k> sin x + cos x = 1 3sin x cos x
6 6 2 2

x> 14 (sin x + cos x) 12 (sin x + cos x) + 14 = 12 sin


8 8 4 4 4
x cos4 x

dMeNaRsay
RsaybBaak;smPaB
k> sin x + cos x = 1 3sin x cos x
6 6 2 2

eKman (a + b) = a + 3a b + 3ab + b
3 3 2 2 3

b a + b = (a + b) 3ab(a + b)
3 3 3

yk a = sin x nig b = cos x eK)an


2 2

sin 6 x + cos6 x = (sin 2 x + cos 2 x)3 3sin 2 x cos 2 x(sin 2 x + cos 2 x)


eday sin x + cos x = 1
2 2

dUcenH sin x + cos x = 1 3sin x cos x .


6 6 2 2

x> 14 (sin x + cos x) 12 (sin x + cos x) + 14 = 12 sin x cos


8 8 4 4 4 4
x

eKman (a + b) = a + 2ab + b b a + b = (a + b) 2ab


2 2 2 2 2 2

dUcKaEdr a + b = (a + b ) 2a b
4 4 2 2 2 2 2

b a + b = (a + b) 2ab 2a b
4 4 2 2 2 2

edayyk a = sin x nig b = cos x eK)ansmPaB


2 2

- 113 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
sin 4 x + cos4 x = (sin 2 x + cos 2 x)2 2sin 2 x cos 2 x
= 1 2sin 2 xcos 2 x
ehIy
2
sin 8 x + cos 8 x = (sin 2 x + cos 2 x)2 2sin 2 x cos 2 x 2sin 4 x cos 4 x
= (1 2sin 2 x cos 2 x)2 2sin 4 x cos 4 x
= 1 4sin 2 x cos 2 x + 2sin 4 x cos 4 x
tagGnuKmn_
1 1 1
f (x) = (sin 8 x + cos 8 x) (sin 4 x + cos 4 x) +
4 2 4
1 1 1
= (1 4sin 2 x cos 2 x + 2sin 4 x cos 4 x) (1 2sin 2 x cos 2 x) +
4 2 4
1 4sin 2 x cos 2 x + 2sin 4 x cos 4 x 2 + 4sin 2 xcos 2 x + 1
=
4
2sin 4 x cos 4 x 1 4
= = sin x cos4 x
4 2
dUcenH 1
4
1
2
1 1
(sin 8 x + cos 8 x) (sin 4 x + cos4 x) + = sin 4 x cos4 x
4 2
.

- 114 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI8
eKdwgfa cosa = nm+ p , cosb = p +nm , cosc = mp+ n
cUrKNnakenSam
sin 2 a sin 2 b sin 2 c
M= + +
2 + 2cosa sin 2 a 2 + 2cosb sin 2 b 2 + 2cosc sin 2 c
dMeNaRsay
KNnakenSam
sin 2 a sin 2 b sin 2 c
M= + +
2 + 2cosa sin 2 a 2 + 2cosb sin 2 b 2 + 2cosc sin 2 c
eKman sin a = 1 cos a = (1 cosa)(1 + cosa)
2 2

nig 2 + 2cosa sin a = 1 + 2cosa + cos a = (1 + cosa)


2 2 2

2
(1 cosa)(1 + cos a) 1 cosa
eK)an 2 + 2cosa
sin a
sin a
= 2
(1 + cosa) 2
=
1 + cosa
sin 2 b 1 cosb sin 2 c 1 cosc
ehIy =
2 + 2cos b sin 2 b 1 + cosb
nig =
2 + 2cosc sin 2 c 1 + cosc
1 cos a 1 cosb 1 cosc
eK)an E= + +
1 + cosa 1 + cosb 1 + cosc
m n p
1 1 1
n+p p+m m+n
= + +
m n p
1+ 1+ 1+
n+p p+m m+n
n+pm+p+mn+m+np
= =1
m+n+p
dUcenH E = 1 .
- 115 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI9
cUrRsaybBaak;fa | a cos x + b sin x | a + b 2 2

dMeNaRsay
RsaybBaak;fa | a cos x + b sin x | a + b 2 2

]bmafa | a cos x + b sin x | a + b Bit 2 2

smmUl (a cos x + b sin x) a + b 2 2 2

eday sin x + cos x = 1 enaHeK)an


2 2

(a cos x + b sin x)2 (a 2 + b 2 )(sin 2 x + cos 2 x)


a 2 cos 2 x + 2ab sin x cos x + b 2 sin 2 x a 2 sin 2 x + a 2 cos 2 x + b 2 sin 2 x
+ b 2 cos 2 x
b a sin x 2ab sin x cos x + b cos x 0
2 2 2 2

b (a sin x b cos x) 0 Bit


2

dUcenH | a cos x + b sin x | a + b Bit . 2 2

smal;
eKman (a cos x + b sin x) + (a sin x b cos x) = a + b
2 2 2 2

eday (a sin x b cos x) 0 enaHeKTaj)an


2

(a cos x + b sin x) a + b b | a cos x + b sin x | a


2 2 2 2
+ b2 Bit .

- 116 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI10
eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC = a , AC = b , AB = c .
cUrRsaybBaak;smPaB
a2 + b 2 + c2
bccos A + accos B + ab cosC =
2
dMeNaRsay
2
+ b 2 + c2
RsaybBaak; bccos A + accos B + ab cosC = a 2
A

c b

B a C

a 2 = b 2 + c 2 2bccos A (1)
tamRTwsIbTkUsIunUseKmanTMnak;TMng b 2 = c 2 + a 2 2accos B (2)
c 2 = a 2 + b 2 2ab cosC (3)
bUkTMnak;TMng (1) , (2 )& (3) GgnigGgeK)an
a 2 + b 2 + c 2 = 2(a 2 + b 2 + c 2 bccos A accos B ab cosC)
a2 + b 2 + c2
dUcenH bccos A + accos B + ab cosC =
2
.

- 117 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI11
eKmanRtIekaN ABC mYyEdl BC = a , AC = b , AB = c .
tag R nig S erogKaCakaM nig pRkLanRtIekaN ABC enH .
R(sin A + sin B + sin C)
2 2 2
cUrRsayfa cosa A + cosb B + cosC c
=
4S
dMeNaRsay
R(sin A + sin B + sin C)
2 2 2
Rsayfa cosa A + cosb B + cosC c
=
4S
tamRTwsIbTkUsIunUs nig sIunUsGnuvtn_kgRtIekaN ABC eK)an
cos A b + c a
2 2 2
a = b + c 2bccos A b
2 2 2
=
a 2abc
a = 2R sin A

a
=
b
=
c
sin A sin B sin C
= 2R b b = 2R sin B nig S = abc
4R

c = 2R sin C
cos A 4R 2 (sin 2 B + sin 2 C sin 2 A)
eK)an a
=
8RS
cos A R(sin B + sin 2 C sin 2 A)
2
b a
=
4S
(1)
cos B R(sin 2 A + sin 2 C sin 2 B)
dUcKaEdr b
=
4S
(2)
cos C R(sin 2 A + sin 2 B sin 2 C)
nig c
=
4S
(3)

bUksmPaB (1),(2) &(3) eK)an


cos A cos B cosC R(sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C)
a
+
b
+
c
=
4S
Bit .
- 118 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI12
kgRKb;RtIekaN ABC cUrRsayfa
(sin A + sin B + sin C)2
(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) =
2
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
(sin A + sin B + sin C)2
(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) =
2
a+b+c
tagRCug BC = a , AC = b , AB = c nig
p=
2
CaknHbrimaRt
yk R CakaMrgVg;carwkeRkA nig S CapRkLarbs; ABC .
tamRTwsIbTkUsuInUseKman a = b + c 2bccos A
2 2 2

eK)an a = (b + 2bc + c ) 2bc(1 + cos A)


2 2 2

eKTaj 1 + cos A = (b + 2bc


c) a (b + c + a)(b + c a)
2 2
=
2bc
eday p = a + b2 + c enaH a + b + c = 2p nig b + c a = 2(p a)
eK)an 1 + cos A = 4p(p2bc a) = 2p(pbc a)
dUcKaEdr 1 + cos B = 2p(pac b) , 1 + cosC = 2p(pab c)
eK)an (1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) = 8p .p(p (abc)a)(p b)(p c)
2

2
(1)

tamrUbmnehr:ug S = p(p a)(p b)(p c) =


abc
4R

- 119 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
eKTaj p(p a)(p b)(p c)
(abc) 2
=
1
16R 2
(2)

ykTMnak;TMng (2) CMnYskg (1) eK)an


2
8p 2 1 p
(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) = = . (3)
16R 2 2 R
tamRTwsIbTsIunUs a
=
b
=
sin A sin B sin C
c
= 2R
a + b + c 2p p
eKTaj sin A + sin B + sin C =
2R
=
2R R
= (4)

tam (3) nig (4) eK)anTMnak;TMng


(sin A + sin B + sin C)2
(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) =
2
Bit .
smal; eKGacsYrbEnmeToteday[RsaybBaak;fa
2
cos A + cos B + cosC sin A + sin B + sin C
3

1+
3 2
edayeRbIvismPaBmFmnBVn mFmFrNImaRteK)an
1 + cos A + 1 + cos B + 1 + cos C
3

(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC)


3
cos A + cos B + cosC
3

b(1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) 1 +
3
(sin A + sin B + sin C)2
eday (1 + cos A)(1 + cos B)(1 + cosC) =
2
2
cos A + cos B + cosC sin A + sin B + sin C
3

dUcenH 1+ Bit.
3 2

- 120 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI13
kgRKb;RtIekaNcUrRsayfa
(p a)(p b)(p c)
2

(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) = 8


abc
a+b+c
Edl a,b,c CaRCugRtIekaN ABC p= nig 2
.
dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
(p a)(p b)(p c)
2

(1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) = 8


abc
tamRTwsIbTkUsuInUseKman a = b + c 2bccos A
2 2 2

eK)an a = (b 2bc + c ) + 2bc(1 cos A)


2 2 2

eKTaj 1 cos A = a 2bc (b c) (a + b c)(a b + c)


2 2
=
2bc
eday p = a + b2 + c enaH a + b c = 2(p c) nig a b + c = 2(p b)
eK)an 1 cos A = 4(p 2bc
b)(p c) 2(p b)(p c)
=
bc
dUcKaEdr 1 cos B = 2(p a)(p
ac
c)
;1 cosC =
2(p a)(p b)
ab
(p a)(p b)(p c)
2

dUcenH (1 cos A)(1 cos B)(1 cos C) = 8 Bit


abc

- 121 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI14
eK[RtIekaN ABC mYy .
2
k> cUrRsaybBaak;fa 1 cos A 2bc
a

Edl a , b , c CaRCugRtIekaN ABC .


x> TajbBaak;fa (1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 18
dMeNaRsay
2
k>RsaybBaak;fa 1 cos A 2bca

tamRTwsIbTsIunUseKman a = b + c 2bccos A
2 2 2

tamvismPaBmFmnBVn mFmFrNImaRteKman b + c 2bc 2 2

eKTaj a 2bc 2bccos A = 2bc(1 cos A)


2

2
dUcenH 1 cos A 2bc
a
.
x> TajbBaak;fa (1 cos A)(1 cos B)(1 cosC) 18
2
tamsRmayxagelIeKman 1 cos A 2bc a
(1)
2 2
RsaydUcKaEdr 1 cos B 2ac
b
(2) nig 1 cosC
c
2ab
(3)

KuNvismPaB (1) , (2) , (3) Gg nig GgeKTTYl)an


(1 cos A)(1 cos B)(1 cosC)
1
8
Bit .

- 122 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI15
eK[RtIekaN ABC mYy .
k> cUrRsaybBaak;fa sin A = sin
2 2
B + sin 2 C 2sin B sin Ccos A
x> TajbBaak;fa
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C
cot A + cot B + cot C =
2sin A sin B sin C
dMeNaRsay
k>RsaybBaak;fa sin A = sin B + sin C 2sin B sin Ccos A
2 2 2

tag a , b , c CaRCugRtIekaN ABC nig R CakaMrgVg;carwkeRkARtIekaN.


tamRTwsIbTsIunUs sina A = sinb B = sinc C = 2R
a = 2R sin A

eKTaj b = 2r sin B (1)

c = 2R sin C
tamRTwsIbTkUsIunUs a = b + c
2 2 2
2bccos A (2)
yk (1) CMnYskg (2) eK)an
4R 2 sin 2 A = 4R 2 (sin 2 B + sin 2 C 2sin B sin Ccos A)
sRmYl 4R kgGgTaMgBIrnsmPaBeK)an
2

sin 2 A = sin 2 B + sin 2 C 2sin B sin Ccos A Bit


dUcenH sin 2
A = sin 2 B + sin 2 C 2sin B sin Ccos A .

- 123 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
x> TajbBaak;fa
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C
cot A + cot B + cot C =
2sin A sin B sin C
tamsRmayxagelIeKman sin A = sin B + sin C 2sin B sin Ccos A
2 2 2

+ sin C sin A
2 2 2
eKTaj cos A = sin B2sin B sin C
eday cot A =
cos A
sin A
B + sin C sin A
2 2 2
eK)an cot A = sin2sin A sin B sin C
(i)
sin 2 A + sin 2 C sin 2 B
RsaydUcKaEdreKTTYl)an cot B =
2sin A sin B sin C
(ii)
sin A + sin B sin C
2 2 2
nig cot C =
2sin A sin B sin C
(iii)

eFIVplbUksmPaB (i) , (ii) & (iii) eK)an


sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C
cot A + cot B + cot C =
2sin A sin B sin C
Bit
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C
dUcenHcot A + cot B + cot C =
2sin A sin B sin C
.

- 124 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI16
eK[RtIekaN ABC mYymanmMu A ,B ,C CamMuRsYcEdlepgpat;smPaB
1 1 1
.
1
cot A + cot B + cot C = + +
2 sin A sin B sin C
cUrRsayfa ABC CaRtIekaNsmgS ?
dMeNaRsay
Rsayfa ABC CaRtIekaNsmgS
tag a , b , c CaRCug nig S CapRkLanRtIekaN ABC
eKman S = 12 bcsin A = 12 acsin B = 12 ab sin C
eKTaj)an sin A = 2S bc
, sin B =
2S
ac
, sibC =
2S
ab
b2 + c2 a2
b2 + c2 a2
eK)an cot A =
cos A
sin A
= 2bc
2S
=
4S
bc
a +c b
2 2 2
a2 + b2 c2
ehIy cot B =
4S
, cot C =
4S
a + b + c2
2 2
eK)an cot A + cot B + cot C =
4S
(1)
bc + ca + ab
m:ageTot 1
+
1
+
sin A sin B sin C
1
=
2S
(2)
1 1 1
tamsmtikm cot A + cot B + cot C = +
1
+ (3)
2 sin A sin B sin C

- 125 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
yksmIkar (1) & (2) CMnYskg (3) eK)an
a 2 + b 2 + c 2 ab + bc + ca
=
4S 4S
b a + b + c = ab + bc + ca
2 2 2

TMnak;TMngenHsmmUl (a b) + (b c)
2 2
+ (c a)2 = 0
a b = 0

eKTaj b c = 0 naM[ a = b = c .
c a = 0

edayRtIekaN ABC manRCugbIesIKavaCaRtIekaNsmgS .
smal;
A + sin B + sin C
2 2 2
edayeKGacRsayfa cot A + cot B + cot C = sin2sin A sin B sin C
ehIysmtikm cot A + cot B + cot C = 12 sin1 A + sin1 B + sin1 C

eKTaj)ansmIkar
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C 1 1 1 1
= + +
2sin A sin B sin C 2 sin A sin B sin C
sin 2 A + sin 2 B + sin 2 C = sin A sin B + sin B sin C + sin Csin A
(sin A sin B)2 + (sin B sin C)2 + (sin C sin A)2 = 0
sin A sin B = 0

eKTaj sin B sin C = 0 naM[
sin A = sin B = sin C
sin C sin A = 0

b A=B=C enaH ABC CaRtIekaNsmgS .

- 126 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI17
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug AB = 5cm nigmanpRkLa S = 6cm . 2

KNnatm cot A + cot B .


dMeNaRsay
KNnatm cot A + cot B
C

A H B

sg;kMBs; CH n ABC .
eKman cot A = CHAH
nig cot C = CH
HB

+ HB AB 2 2
eK)an cot A + cot B = AHCH = =
AB
CH AB.CH
=
AB
2S
eday AB = 5 cm & S = 6cm 2

dUcenH cot A + cot B = 12


25
.

- 127 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt

lMhatTI18
tag R CakaMrgVg;carwkkg nig S CapRkLanRtIekaN ABC mYy .
2
k> cUrRsayfa (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) = 2RS
x> ebI ABC CamMuRsYcenaHcUrTaj[)anfa cos A cos B cosC 18 .
dMeNaRsay
2
Rsayfa (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) = 2RS
A

B A' C

KUskMBs; AA' = h n ABC . tag BC = a , AC = b , AB = c .


a

kgRtIekaNEkg ABA' & AA'C eKman cot B = AA'


BA'
; cot C =
A'C
AA'
+ A'C a a 2
eK)an cot B + cot C = BA'AA' =
h
=
2S
Edl S CapRkLa ABC
a

b2 c2
dUcKaEdr cot C + cot A =
2S
, cot A + cot B =
2S
2 2 2
eK)an (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) = a 8Sb c 3

- 128 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
eday S = abc
4R
enaH abc = 4RS
16R 2S 2
eK)an (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) =
8S 3
2R 2
dUcenH (cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) =
S
.
x> Taj [)anfa cos A cos B cosC
1
8
tamsRmayxagelIeKman
2R 2
(cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) = (i)
S
ebI ABC CamMuRsYcenaH cot A > 0 , cot B > 0 , cot C > 0
tamvismPaB mFmnBVn mFmFrNImaRteKman
cot A + cot B 2 cot A cot B , cot B + cot C 2 cot B cot C
cot C + cot A 2 cot Ccot A
KuNvismPaBxagelIenH Gg nig Gg eK)an
(cot A + cot B)(cot B + cot C)(cot C + cot A) 8cot A cot B cot C (ii)
2R 2
tam (i)&(ii) eKTaj)an 8cot A cot B cot C
S
3
Et S=
abc 8R sin A sin B sin C
4R
=
4R
= 2R 2 sin A sin B sin C
2R 2
eK)an 8cot A cot B cot C
2R 2 sin A sin B sin C
dUcenH cos A cos B cosC
1
8
.

- 129 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI19
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c carwkkg
rgVg;mYymanpit O nig kaM R . tag S nig S CapRkLan OBC
OBC

nig ABC erogKa . sntfa A ,B ,C CamMuRsYc .


k> cUrRsayfa S = 14 a cot A .
OBC
2

x> cUrTajbgajfa a cot A + b cot B + c cot C = 4S .


2 2 2

K> cUrTajbgajfa a cos A + b cos B + ccosC = 2R


abc
. 2

dMeNaRsay
k> Rsayfa S = 14 a cot A
OBC
2
A

B K C

tag K CacMNuckNalnRCug [BC] enaH [OK] [BC] .


eKman BOK = BOC2
= BAC = A .

- 130 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
kgRtIekaNEkg OBK eKman
OK 2OK 2OK
cot BOK = cot A = = =
BK BC a
eKTaj OK = 12 a cot A .
RkLapnRtIekaN OBC KW S = 12 BC.OK = 14 a cot A Bit
OBC
2

dUcenH S = 14 a cot A .
OBC
2

x> Tajbgajfa a cot A + b cot B + c cot C = 4S


2 2 2

tamsRmayxagelIeKman S = 14 a cot A OBC


2

dUcKaEdr S = 14 b cot B nig S = 14 c cot C


OCA
2
OAB
2

eday S = S + S + S OBC OCA OAB

eK)an S = 14 (a cot A + b cot B + c cot C)


2 2 2

dUcenH a cot A + b cot B + c cot C = 4S .


2 2 2

K> Tajbgajfa a cos A + b cos B + ccosC = 2R


abc
2

eKman a cot A + b cot B + c cot C = 4S = abc


2 2

R
eRBaH2
S=
abc
4R
eday a cot A = sina A .acos A = 2Ra cos A , b cot B = 2Rb cos B
2 2

enaHeK)an a cos A + b cos B + ccosC = 2R


abc
. 2

- 131 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI20
eK[RtIekaN ABC mYymanRCug BC = a , AC = b , AB = c .
tag p = a + b2 + c CaknHbrimaRt ehIy r nig R CakaMrgVg;carwkkg nig kaM
rgVg;carwkeRkAnRtIekaN ABC erogKa .
cUrRsaybBaak;fa
k> ab + bc + ca = p + r + 4rR
2 2

x> a + b + c = 2p 2r 8rR
2 2 2 2 2

K> a + b + c 3abc = 2p(p 3r 12rR)


3 3 3 2 2

dMeNaRsay
RsaybBaak;fa
k> ab + bc + ca = p + r + 4rR
2 2

tamrUbmnehr:ug S = p(p a)(p b)(p c)


EteKman S = pr enaHeK)ansmIkar
pr = p(p a)(p b)(p c)
elIkGgTaMgBIrCakaereK)an
p 2r 2 = p(p a)(p b)(p c)
pr 2 = p 3 (a + b + c)p 2 + (ab + bc + ca)p abc
eday a + b + c = 2p ehIy abc = 4R.S = 4R.pr

- 132 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
pr 2 = p 3 2p 3 + (ab + bc + ca)p 4R.pr
pr 2 = p 3 + (ab + bc + ca)p 4rRp
pr 2 + p 3 + 4rRp
eKTaj ab + bc + ca =
p
dUcenH ab + bc + ca = p + r + 4rR 2 2

x> a + b + c = 2p 2r 8rR
2 2 2 2 2

eKman a + b + c = (a + b + c) 2(ab + bc + ca)


2 2 2 2

eday a + b + c = 2p nig ab + bc + ca = p + r + 4rR 2 2

dUcenH a + b + c = 2p 2r 8rR .
2 2 2 2 2

K> a + b + c 3abc = 2p(p 3r 12rR)


3 3 3 2 2

eKmansmPaB
a 3 + b 3 + c 3 3abc = (a + b + c)[(a + b + c)2 3(ab + bc + ca)]
eday a + b + c = 2p nig ab + bc + ca = p + r + 4rR 2 2

dUcenH a + b + c 3abc = 2p(p 3r 12rR) .


3 3 3 2 2

- 133 -
CMBUkTI5 GnuKmn_RtIekaNmaRt
lMhatTI21
eK[RtIekaN ABC mYy . D CacMNucmYYnRCug [BC] Edl BAD =
nig DAC = .
BC sin sin
cUrRsaybBaak;fa AD = +
sin B sin C
?
dMeNaRsay
BC sin sin
RsaybBaak;fa AD = +
sin B sin C
A

tamRTwsIbTsIunUsGnuvtn_

kg ABD& ADC
eKman sinBD
=
sin B
AD

sin
b BD = sin B
.AD (1) B D C

ehIy sin
DC
=
sin C
AD

sin
b DC = sin C
.AD (2)
sin sin
bUkTMnak;TMng (1) & (2) eK)an BD + DC = sin + .AD
B sin C
sin sin
eday BD + DC = BC enaH BC = + .AD
sin B sin C
BC sin sin
dUcenH AD = +
sin B sin C
.
- 134 -

You might also like