Professional Documents
Culture Documents
Welding99.asp
fra01
StainlessSteelSheet
300Series,177,stainlesssteelcoil,sheet,shimstock.0005.035Go
tobrownmetals.com
SobreAprendizagemaoLongodaVidaFaleConoscoDoeFreeEd.NetIncio
Lio1
propriedadeseusosdemetal
Curso Ossoldadoressoosperitosresidentesnaspropriedadeseusosdometal.Ns
erguemostorresetanquesdearmazenamento,montapontesdoponto,e
Online construmosedifcios.Usamosnossaperciapararepararitensdemetal,
Grtiscom resfriarpeasdemquinasusadasefabricartodosostiposdeobjetos
metlicos.Pararealizarestastarefasproficientemente,umdevepossuirum
Certificado conhecimentodetrabalhosadiodevriosmetaisedesuaspropriedades.
medidaqueaprendemossuasdiferentespropriedadesecaractersticas,
podemosentoselecionarotipocertodemetaleusaromtodoadequadopara
concluirotrabalho.SoldadorestrabalhamprincipalmentecomferroeaoNo
entanto,tambmtemosdenosfamiliarizarcomosmetaisnoferrososque
entramemusocadavezmaisacadadia.Comosoldadores,devemosser
capazesdeidentificarvriosmetaiseassociarassuaspropriedadesindividuais
comasuacorrectaaplicaoouutilizao.
Oobjetivoprincipaldestecaptuloapresentarumaexplicaodetalhadade
CursoGrtis algumasdaspropriedadesdediferentesmetaisefornecerinstruosobreo
Onlinecom usodetestessimplesparaestabelecersuaidentidade.
Certificado
vlidoemtodo PropriedadesMetal
Brasil. NoexisteumadefiniosimplesdemetalNoentanto,qualquerelemento
qumicocom"propriedadesmetlicas"classificadocomoummetal.As
"propriedadesmetlicas"sodefinidascomobrilho,boacondutividadetrmica
eelctrica,eacapacidadedeserpermanentementemoldadaoudeformada
temperaturaambiente.Oselementosqumicosquenopossuemessas
propriedadessoclassificadoscomonometais.Algunselementos,
conhecidoscomometalides,svezessecomportamcomoummetaleoutras
vezescomoumnometal.Algunsexemplosdemetalidessoosseguintes:
MatriculeseJ carbono,fsforo,silcioeenxofre.
Emborasoldadoresraramentetrabalhamcommetaispuros,devemosser
conhecedoresdesuaspropriedadesporqueasligascomquetrabalhamosso
combinaesdemetaispuros.Algunsdosmetaispurosdiscutidosneste
captulosoosmetaisbsicosnestasligas.Istoverdadeparaferro,alumnio
emagnsio.Outrosmetaisdiscutidossooselementosdeligapresentesem
pequenasquantidadesmasimportantesnoseuefeito.Entreelesestocromo,
molibdnio,titnioemangans.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 1/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Uma"liga"definidacomoumasubstnciacompropriedadesmetlicasque
compostapordoisoumaiselementos.Oselementosutilizadoscomo
substnciasdeligasogeralmentemetaisoumetalides.Aspropriedadesde
umaligadiferemdaspropriedadesdosmetaispurosoumetalidesque
compemaligaeestadiferenaoquecriaautilidadedeligas.Atravsda
combinaodemetaisemetalides,osfabricantespodemdesenvolverligas
quetmaspropriedadesespecficasnecessriasparaumdeterminadouso.
ATabela11umalistadevrioselementoseseussmbolosquecompem
materiaismetlicos.
Muitoraramenteossoldadorestrabalhamcomelementosemestadopuro.
Trabalhamosprincipalmentecomligasetemosqueentendersuas
caractersticas.Ascaractersticasdoselementosedasligassoexplicadasem
termosdepropriedadesfsicas,qumicas,eltricasemecnicas.As
propriedadesfsicasreferemsecor,densidade,pesoecondutividadetrmica.
Aspropriedadesqumicasenvolvemocomportamentodometalquando
colocadoemcontatocomaatmosfera,guasalgadaououtrassubstncias.As
propriedadeseltricasabrangemacondutividadeeltrica,aresistnciaeas
qualidadesmagnticasdometal.Aspropriedadesmecnicasreferemse
capacidadedecarga,resistnciaaodesgaste,durezaeelasticidade.Ao
selecionaroestoqueparaumtrabalho,suaprincipalpreocupaoas
propriedadesmecnicasdometal.
Asvriaspropriedadesdosmetaisedasligasforamdeterminadasnos
laboratriosdefabricanteseporvriassociedadesinteressadasno
desenvolvimentometalrgico.Quadrosqueapresentamaspropriedadesdeum
metalouligaemparticularestodisponveisemmuitoslivrosdereferncia
comercialmentepublicados.Ascartasforneceminformaessobreopontode
fuso,resistnciatrao,condutividadeeltrica,propriedadesmagnticase
outraspropriedadesdeummetalouligaparticular.Testessimplespodemser
conduzidosparadeterminaralgumasdaspropriedadesdeummetalNo
entanto,usamosnormalmenteumtestedemetalapenascomoumauxliopara
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 2/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
aidentificaodecadaestoque.Algunsdestesmtodosdetestesodiscutidos
maisadiantenestalio.
Propriedadesmecnicas
Aresistncia,dureza,tenacidade,elasticidade,plasticidade,fragilidadee
ductilidadeemaleabilidadesopropriedadesmecnicasusadascomo
mediesdecomoosmetaissecomportamsobcarga.Estaspropriedadesso
descritasemtermosdostiposdeforaoutensoqueometaldevesuportare
comoestessoresistidos.
Tiposcomunsdeestressesocompresso,tenso,cisalhamento,toro,
impacto,ouumacombinaodessastenses,comoafadiga.(Vejaafigura1
1).Astensesdecompressosedesenvolvemdentrodeummaterialquando
asforascompactamouesmagamomaterial.Umacolunaquesuportaum
feixeareoestemcompressoeastensesinternasquesedesenvolvem
dentrodacolunasocompresso.
Figura11.Estresseaplicadoaummaterial.
Tenses(outrao)sedesenvolvemquandoummaterialsujeitoaumacarga
detraoPorexemplo,quandoseusaumcaboparalevantarumacargaou
quandoseusacomoumsujeitoparaancorarumaantena."Resistncia
traco"definidacomoresistnciaaoesforolongitudinaloutracoepode
sermedidaemlibrasporpolegadaquadradadesecotransversal.
Astensesdecisalhamentoocorremdentrodeummaterialquandoforas
externassoaplicadasaolongodelinhasparalelasemdireesopostas.As
forasdecortepodemsepararomaterialdeslizandopartedeleemumadireo
eorestonadireooposta.
Algunsmateriaissoigualmentefortesemcompresso,tensoecisalhamento.
Entretanto,muitosmateriaismostramdiferenasmarcadasPorexemplo,o
concretocuradotemumaforamximade2.000psiemcompresso,mas
apenas400psiemtenso.Oaocarbonotemumaresistnciamximade
56,000psiemtensoecompresso,masumaresistnciamximaao
cisalhamentodeapenas42,000psiPortanto,aolidarcomforamxima,voc
devesempreindicarotipodecarregamento.
Ummaterialqueestressadorepetidamentegeralmentefalhaemumponto
consideravelmenteabaixodesuaforamximaemtenso,compressoou
cisalhamento.Porexemplo,umabarradeaofinopodeserquebrado
manualmentedobrandooparaafrenteeparatrsdiversasvezesnomesmo
lugarNoentanto,seamesmaforaaplicadaemummovimentoconstante
(nodobradoparaafrenteeparatrs),avaranopodeserquebrado.A
tendnciadeummaterialafalharapsrepetidascurvasnomesmoponto
conhecidocomofadiga.
Fora
Aresistnciaapropriedadequepermitequeummetalresistadeformao
sobcarga.Aresistnciamximaadeformaomximaqueummaterialpode
suportar.Aresistnciatracoumamedidadaresistnciaseparao
quandocolocadanumacargadetenso.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 3/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Aresistnciafadigaacapacidadedomaterialderesistiravriostiposde
tensesquemudamrapidamenteeexpressapelamagnitudedatenso
alternadaparaumnmeroespecficodeciclos.
Resistnciaaoimpactoacapacidadedeummetalpararesistiracargas
aplicadasrepentinamenteemedidaemlibraspdefora.
Dureza
Durezaapropriedadedeummaterialpararesistirindentaopermanente.
Comoexistemvriosmtodosdemediodedureza,adurezadeummaterial
sempreespecificadaemtermosdotesteparticularquefoiusadoparamedir
essapropriedade.Rockwell,VickersouBrinellsoalgunsdosmtodosde
teste.Destestestes,Rockwellomaisutilizado.Oprincpiobsicousadono
testculodeRockwellqueummaterialduropodepenetrarummaismacio.Em
seguida,medimosaquantidadedepenetraoecomparamoscomumaescala.
Parametaisferrosos,quesogeralmentemaisdurosdoquemetaisno
ferrosos,umapontadediamanteusadaeadurezaindicadaporumnmero
deRockwell"C".Nosmetaisnoferrosos,quesomaismacios,umaesferade
metalusadaeadurezaindicadaporumnmero"B"deRockwell.Parater
umaidiadapropriedadededureza,comparechumboeao.Chumbopodeser
riscadocomumavarademadeirapontiaguda,masaonopodeporque
maisdifcildoquechumbo.
Dureza
Resistnciaapropriedadequepermitequeummaterialparasuportarchoque
eserdeformadosemruptura.Durezapodeserconsideradacomouma
combinaodeforaeplasticidade.ATabela12mostraaordemdealguns
dosmateriaismaiscomunspararesistncia,bemcomooutraspropriedades.
Tabela12.PropriedadesMecnicasdeMetais/Ligas
Elasticidade
Quandoummaterialtemumacargaaplicadaaele,acargafazcomqueo
materialsedeforme.Elasticidadeacapacidadedeummaterialretornarsua
formaoriginaldepoisqueacargaremovida.Teoricamente,olimiteelsticode
ummaterialolimiteaoqualummaterialpodesercarregadoeainda
recuperarsuaformaoriginalapsaremoodacarga.
Plasticidade
Aplasticidadeacapacidadedeummaterialsedeformarpermanentemente
semquebrarouromper.Estapropriedadeoopostodafora.Atravsdeliga
cuidadosademetais,acombinaodeplasticidadeeresistnciautilizada
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 4/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
parafabricargrandeselementosestruturais.Porexemplo,seummembrode
umaestruturadeponteficarsobrecarregado,aplasticidadepermitequeo
elementosobrecarregadofluapermitindoadistribuiodacargaaoutraspartes
daestruturadeponte.
Fragilidade
Afranquezaoopostodapropriedadedaplasticidade.Ummetalquebradio
aquelequequebraouquebraantesdesedeformar.Ferrofundidobrancoe
vidrosobonsexemplosdematerialquebradio.Geralmente,osmetais
quebradiossoricosemresistnciacompressomascombaixaresistncia
traco.Comoexemplo,vocnoescolheriaferrofundidoparafabricarvigas
desuporteemumaponte.
Ductilidadeemaleabilidade
Ductilidadeapropriedadequepermitequeummaterialesticar,dobrarou
torcersemrachadurasouquebra.Estapropriedadetornapossvelparaum
materialaserpuxadoparaforaemumfiofino.Emcomparao,a
maleabilidadeapropriedadequepermitequeummaterialsedeformepor
forasdecompressosemdesenvolverdefeitos.Ummaterialmalevel
aquelequepodeserestampado,martelado,forjado,prensadoouenroladoem
folhasfinas.
RESISTNCIACORROSO
Aresistnciacorroso,emboranosejaumapropriedademecnica,
importantenadiscussodemetais.Resistnciacorrosoapropriedadede
ummetalquelhedacapacidadedesuportarataquesdecondies
atmosfricas,qumicasoueletroqumicas.Acorroso,svezeschamada
oxidao,ilustradapelaferrugemdoferro.
ATabela12(acima)listaquatropropriedadesmecnicasearesistncia
corrosodevriosmetaisouligas.Oprimeirometalouligaemcadacoluna
exibeasmelhorescaractersticasdessapropriedade.Oltimometalouligaem
cadacolunaexibeomenos.Nacoluna"Dureza",notequeoferronoto
resistentequantoocobreouonquelNoentanto,maisresistentedoqueo
magnsio,zincoealumnio.Nacolunaintitulada"Ductilidade",oferroexibe
umaquantidaderazoveldeductilidadeEntretanto,nascolunasetiquetadas
"Malleability"e"Brittleness,"ltimo.
Tiposdemetal
Osmetaiscomqueossoldadorestrabalhamsodivididosemduas
classificaesgerais:ferrososenoferrosos.Osmetaisferrososso
compostosprincipalmentedeferroeligasdeferro.Metaisnoferrososso
aquelescompostosprincipalmenteporalgumelementoouelementosquenoo
ferro.Osmetaisnoferrososouligascontm,porvezes,umapequena
quantidadedeferrocomoelementodeligaoucomoumaimpureza.
METAISFERROSOS
Osmetaisferrososincluemtodasasformasdeligasdeferroeao.Alguns
exemplosincluemferroforjado,ferrofundido,aoscarbono,aosdeligaeaos
ferramenta.Osmetaisferrosossoligasbasedeferrocompequenas
percentagensdecarbonoeoutroselementosadicionadosparaobter
propriedadesdesejveis.Normalmente,osmetaisferrosossomagnticoseos
metaisnoferrosossonomagnticos.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 5/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Ferro
Oferropuroraramenteexisteforadolaboratrio.Oferroproduzidopela
reduodominriodeferroparaferrogusaatravsdousodeumaltoforno.
Deferrogusa,muitosoutrostiposdeferroeaosoproduzidospelaadioou
eliminaodecarbonoeligas.Ospargrafosseguintesdiscutemosdiferentes
tiposdeferroeaoquepodemserfeitosapartirdeminriodeferro.
PIGIRON.Ferrogusacompostodecercade93%deferro,de3%a5%de
carbono,evriasquantidadesdeoutroselementos.Oferrogusa
comparativamentefracoequebradioPortanto,temumusolimitadoe
aproximadamentenoventaporcentoproduzidorefinadoparaproduzirao.
Tubodeferrofundidoealgunsacessriosevlvulassofabricadosapartirde
ferrogusa.
Oferroforjadofeitodeferrogusacomalgumasescriasmisturadasdurantea
fabricao.Quasepuroferro,apresenadeescriapermiteferroforjadopara
resistircorrosoeoxidao.Asanlisesqumicasdeferroforjadoeao
suavesoquaseomesmo.Adiferenaprovmdaspropriedadescontroladas
duranteoprocessodefabricao.Oferroforjadopodesersoldadoagsea
arco,usinado,banhadoefacilmenteformadoContudo,temumabaixadureza
eumabaixaresistnciafadiga.
FERROMOLDADO.Oferrofundidoqualquerferrocontendomaisde2%de
ligadecarbono.Oferrofundidotemumaaltaresistnciacompressoeboa
resistnciaaodesgasteContudo,carecedeductilidade,maleabilidadee
resistnciaaoimpacto.Aligacomnquel,crmio,molibdnio,silcioouvandio
melhoraatenacidade,aresistnciatraoeadureza.Umferrofundido
malevelproduzidoatravsdeumfacilmentecomoosaosdebaixo
carbono.Elessousadosparaoprocessoderecozimentoprolongadodo
guindaste.Ganchos,eixos,eixos,parafusosdefixao,eassimpordiante.
Oferrodelingoteumferrocomercialmentepuro(99,85%deferro)que
facilmenteformadoepossuiboaductilidadeeresistnciacorroso.Aanlise
qumicaeaspropriedadesdesteferroedoaocommenorteordecarbonoso
praticamenteasmesmas.Oaodecarbonomaisbaixo,conhecidocomodead
soft,temcercade0,06%maiscarbonodoqueoferrodelingote.Noferrooteor
decarbonoconsideradoumaimpurezaenoaoconsideradoumelemento
deliga.Ousopreliminarparaoferrodolingoteparaafolhagalvanizadae
esmaltada.
Ao
Detodososmetaisemateriaisdiferentesqueusamosemnossocomrcio,o
aodelongeomaisimportante.Quandooaofoidesenvolvido,ele
revolucionouaindstriadeferroamericana.Comelevieramarranhacus,
pontesmaisfortesemaislongas,etrilhosdetremquenoentraramem
colapso.Oaofabricadoapartirdeferrogusa,diminuindoaquantidadede
carbonoeoutrasimpurezaseadicionandoquantidadesespecficasde
elementosdeliga.
Noconfundaoaocomasduasclassesgeraisdeferro:ferrofundido(maior
que2%decarbono)eferropuro(menosde0,15%decarbono).Nofabricode
ao,soadicionadasquantidadescontroladasdeelementosdeligadurantea
fasefundidaparaproduziracomposiodesejada.Acomposiodeumao
determinadapelasuaaplicaoeasespecificaesqueforamdesenvolvidas
pelaSociedadeAmericanadeEnsaioseMateriais(ASTM),aSociedade
AmericanadeEngenheirosMecnicos(ASME),aSociedadedeEngenheiros
Automotivos(SAE)eOInstitutoAmericanodeFerroeAo(AISI).
Oaocarbonoumtermoaplicadoaumaamplagamadeaoquecaientreo
ferrodelingotecomercialmentepuroeosferrosfundidos.Estagamadeao
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 6/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
carbonopodeserclassificadaemquatrogrupos:
Aodebaixocarbono........0,05%a0,30%decarbono
AoMdioCarbono......0,30%a0,45%decarbono
Aodealtocarbono........0,45%a0,75%decarbono
Aodemuitoaltoteordecarbono.....0,75%a1,70%decarbono
BAIXAEMISSODECARBONOAO.Aonestaclassificaoresistentee
malevel,facilmenteusinado,formadaesoldada.Elenorespondeaqualquer
formadetratamentotrmico,excetoendurecimentocaso.
MDIADEAOCARBONO.Estesaossofortesedifcil,masnopodem
sersoldadosoutrabalharam
ALTADEAOCARBONO/MUITOALTADEAOCARBONO.Aonestas
classesrespondembemaotratamentotrmicoepodesersoldado.Aosoldar,
devemserutilizadoselctrodosespeciaisjuntamentecomprocedimentosde
praquecimentoedealviodeesforosparaevitarfissurasnasreasde
soldadura.Estesaossousadosparamatrizes,ferramentasdecorte,
ferramentasdemoinho,rodasdecarrodeestradadeferro,cinzis,facas,e
assimpordiante.
Baixaligadealtaresistncia,aotemperadoESTRUTURAL.Aao
especialdebaixocarbono,contendopequenasquantidadesespecficasde
elementosdeliga,quetemperadoeparaobterumaresistnciadeformao
superiora50.000psieresistnciatraode70.000a120.000Psi.Os
elementosestruturaisfeitosapartirdestesaosdealtaresistnciapodemter
reasdesecotransversalmenoresdoqueosaosestruturaiscomunse
aindatmumaresistnciaigualoumaior.Almdisso,essesaosso
normalmentemaisresistentescorrosoeabraso.Osaosdealta
resistnciasocobertospelasespecificaesASTM.
NOTA
Estetipodeaomuitomaisresistentedoqueosaosdebaixoteor
decarbono.Asmquinasdecisalhamentoparaestetipodeao
devemterodobrodacapacidadedoqueanecessriaparaosaos
combaixoteordecarbono.
STAINLESSSTEEL.EstetipodeaoclassificadopelaIronandSteel
InstituteAmericano(AISI)emduassriesgeneralchamadoasrie200300e
400sries.Cadasrieincluivriostiposdeaocomcaractersticasdiferentes.
Asrie200300deaoinoxidvelconhecidacomoAUSTENITIC.Estetipode
aomuitoresistenteedctilnacondiocomosoldadoPortanto,idealpara
asoldagemenorequernenhumrecozimentosobcondiesatmosfricas
normais.Ostiposmaisconhecidosdeaonestasriesoos302e304.Eles
socomumentechamados188porqueelessocompostosde18%decromo
e8%denquel.Osaosdecromonquelsoosmaisutilizadoseso
normalmentenomagnticos.
Asrie400deaosubdivididadeacordocomsuaestruturacristalinaemdois
gruposgerais.UmgrupoconhecidocomoCROMOFERRTICOeooutro
grupocomoCROMOMARTENSTICO.
CromoFerrtico.Estetipodeaocontm12%a27%decrmioe
0,08%a0,20%decarbono.Estasligassoasclassesretasdo
cromodoaoinoxidveldesdequenocontemonquel.Elesso
noendurecveisportratamentotrmicoesonormalmente
utilizadosnacondiocomorecozidooumacio.Osaosferrticos
somagnticosefreqentementeusadosparaguarnies
decorativaseequipamentossubmetidosaaltaspressese
temperaturas.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 7/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
CromoMartenstico.Estesaossomagnticosesofacilmente
endurecidosportratamentotrmico.Elescontm12%a18%de
crmio,0,15%a1,2%decarbonoeat2,5%denquel.Estegrupo
usadoondesorequeridasaltaresistncia,resistnciacorroso
eductilidade.
Ligasdeao.aosquederivamseuspropertiesprincipalmentedapresena
dealgumelementodeligadiferentedecarbonosochamadasligasouem
ligasdeao.Notese,contudo,queosaosdeligacontmsempretraosde
outroselementos.Entreoselementosdeligamaiscomunsestonquel,cromo,
vandio,silcioetungstnio.Umoumaisdesteselementospodemser
adicionadosaoaoduranteoprocessodefabricoparaproduziras
caractersticasdesejadas.Osaosdeligapodemserproduzidosemperfis
estruturais,chapas,chapasebarrasparausonacondio"laminada".Com
estesaosobtmsemelhorespropriedadesfsicasdoquesopossveiscom
aosaquentelaminadosaquente.
Estasligassoutilizadasemestruturasondearesistnciadomaterial
especialmenteimportante.Osmembrosdaponte,oscarrosdaestradade
trilho,oscorposdedescarga,aslminasdodozer,easlanasdagruaso
feitosdoaodeliga.Algunsdosaosdeligacomumsobrevementedescritos
nospargrafosabaixo.
AosdeNquel.Estesaoscontmde3,5%denquela5%de
nquel.Onquelaumentaaresistnciaeadurezadestesaos.Ao
denquelcontendomaisde5%denqueltemumamaiorresistncia
corrosoeescala.Oaodenquelusadonofabricodepeas
deaeronaves,taiscomohlicesemembrosdesuportedeestrutura.
CrmioAos.Estesaostmcromoadicionadoparamelhorara
capacidadedeendurecimento,resistnciaaodesgasteefora.
Estesaoscontmentre0,20%a0,75%decrmioe0,45%de
carbonooumais.Algunsdestesaossotoaltamenteresistentes
aodesgastequesoutilizadosparaascorridasebolasem
rolamentosantifrico.Osaosdecromosoaltamenteresistentes
corrosoeescala.
ChromeVanadiumAo.Esteaotemaquantidademximade
foracomamenorquantidadedepeso.Osaosdestetipocontm
de0,15%a0,25%devandio,0,6%a1,5%decrmioe0,1%a
0,6%decarbono.Osusoscomunssoparavirabrequins,
engrenagens,eixoseoutrositensqueexigemaltaresistncia.Este
aotambmusadonafabricaodeferramentasmanuaisdealta
qualidade,comochavesesoquetes.
Aodetungstnio.Estaumaligaespecialquetema
propriedadededurezavermelha.Estaacapacidadedecontinuar
acortardepoisquesetornaquente.Umaboaqualidadedesteao
contmde13%a19%detungstnio,1%a2%devandio,3%a
5%decrmioe0,6%a0,8%decarbono.Umavezqueestaliga
caradeproduzir,asuautilizaolargamentelimitadaaofabricode
brocas,ferramentasdetorno,fresaseferramentasdecorte
semelhantes.
Molibdnio.Istousadofrequentementecomoumagentedeliga
paraoaoemcombinaocomocromoeonquel.Omolibdnio
adicionaresistnciaaoao.Podeserusadonolugardotungstnio
parafazerasclassesmaisbaratasdoaodealtavelocidadeena
tubulaodealtapressodomolibdniodocarbono.
Aosaomangans.Aquantidadedemangansutilizada
dependedaspropriedadesdesejadasnoprodutoacabado.
Pequenasquantidadesdemangansproduzemaosfortes,de
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 8/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
usinagemlivre.Quantidadesmaiores(entre2%e10%)produzem
umaoumtantoquebradio,enquantoquantidadesaindamaiores
(11%a14%)produzemumaoresistenteemuitoresistenteao
desgasteapstratamentotrmicoadequado.
METAISNOFERROSOS
Osmetaisnoferrososnocontmferroouapenasquantidadesinsignificantes
utilizadascomoliga.Algunsdossoldadoresdemetaisnoferrososmais
comunstrabalhamcomsoosseguintes:cobre,lato,bronze,ligasdecobre
nquel,chumbo,zinco,estanho,alumnioeDuralumin.
NOTA
Estesmetaissonomagnticos.
Cobre
Estemetalesuasligastmmuitaspropriedadesdesejveis.Entreosmetais
comerciais,umdosmaispopulares.Ocobredctil,malevel,duro,
resistente,resistente,resistenteaodesgaste,usinvel,soldveleresistente
corroso.Eletambmtemaltaresistnciatrao,resistnciafadigae
condutividadetrmicaeeltrica.Ocobreumdosmetaismaisfceisde
trabalhar,mastenhacuidadoporquefacilmentesetornaendurecidono
trabalhoNoentanto,estacondiopodesercorrigidaporaquecloparaum
vermelhocerejae,emseguida,deixandoofresco.Esteprocesso,chamado
recozimento,restauraloaumacondioamaciada.Recozimentoe
amolecimentosoosnicosprocedimentosdetratamentotrmicoquese
aplicamaocobre.Asjuntasemcobresounidasporrebitagem,soldadurade
prata,brasagemdebronze,soldamacia,soldaagsousoldagemporarco
eltrico.Ocobreusadofreqentementeparadarumrevestimentoprotetors
folhaseshasteseparafazerflutuadoresdaesfera,recipientes,ecobrede
solda.
TrueBrass
Estaumaligadecobreezinco.Elementosadicionais,comoalumnio,
chumbo,estanho,ferro,mangansoufsforo,soadicionadosparadaras
propriedadesespecficasdaliga.Latolaminadonaval(Tobinbronze)contm
cercade60%decobre,39%dezincoe0,75%deestanho.Estelato
altamenteresistentecorrosoeestpraticamentelivredeimpurezas.
Latofolhasetirasestodisponveisemvriascategorias:macio,1/4duro,1/2
duro,cheioduroePrimaveraQuandosetrabalhacomchumbo,vocdeveter
notas.Durezacriadopeloprocessodefriorollasdevidasprecauesporque
op,fumos,oring
.Todososgrausdelatopodemseramaciadosporrecozimentoauma
temperaturade550Fa600F,permitindooesfriarporsissemesfriar.O
superaquecimentopodedestruirozincodaliga.
Bronze
Bronzeumacombinaode84%decobree16%deestanhoefoiomelhor
metaldisponvelantesdetcnicasdefabricaodeaoforamdesenvolvidas.
Muitasligasdebronzecomplexas,contendoelementoscomozinco,chumbo,
ferro,alumnio,silcioefsforo,estoagoradisponveis.Hoje,obronzedo
nomeaplicadoatodaaligacobrebaseadaqueolhacomoobronze.Em
muitoscasos,nohdistinorealentreacomposiodobronzeeado
bronze.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 9/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Ligasdecobrenquel
Nquelusadonessasligasparatornlosfortes,resistenteseresistentesao
desgasteecorroso.Devidosuaaltaresistnciacorroso,soutilizadas
ligasdecobrenquel,contendo70%decobree30%denquelou90%de
cobree10%denquel,parasistemasdetubulaodeguasalgada.Pequenos
tanquesdearmazenamentoereservatriosdeguaquentesoconstrudosde
umaligadecobrenquelqueestdisponvelnaformadefolha.Asligasde
cobrenqueldevemserunidaspor
Conduzir
Ummetalpesadoquepesacercade710librasporpcbico.Apesardoseu
peso,ochumbomacioemaleveleestdisponvelemformadeporcoe
folha.Naformadefolha,eleenroladosobreumahasteparaqueousurio
possadesenrollaecortaraquantidadedesejada.Asuperfciedochumbo
decoracinzentadaNoentanto,depoisderaspagemouraspagem,vocpode
verqueacorrealdometalbranco.Porsermacio,ochumbousadocomo
materialdeapoioaoperfurarfuroscomumsocoocoouaoformarformaspor
martelagemdefolhasdecobre.Folhadechumbotambmusadoparalinha
piasouprotegerbancadastopsondeumagrandequantidadedecidousado.
TuboscomchumbosoutilizadosemsistemasquetransportamEstauma
ligadecobreezinco.Produtosqumicoscorrosivosadicionais.
Freqentemente,ochumbousadoemelementosligados,comoalumnio,
chumbo,estanho,ferro,mangans,formaparaaumentarasuabaixa
resistnciatrao.Ligadocomoufsforo,soadicionadosparadaraligade
estanhoespecfico,chumboproduzumasoldamacia.Quandoadicionados
propriedadesdometal.Latolaminadonaval(Tobinbronze)contmligas,
chumbomelhorasuausinabilidade.
CUIDADO
Aotrabalharcomchumbo,vocdevetomarasdevidasprecaues
porqueapoeira,vapores,ouvaporesapartirdelesoaltamente
venenosas.
Zinco
Muitasvezesvocvzincousadoemferroouaonaformadeum
revestimentoprotetorchamadogalvanizao.Ozincotambmusadoem
fundentesdesolda,fundio,ecomoumaliganafabricaodelatoebronze.
Lata
Tintemmuitosusosimportantescomoumaliga.Podeserligadocomchumbo
paraproduzirsoldasmaciasecomcobreparaproduzirbronze.Asligasbase
deestanhotmumaaltaresistnciacorroso,baixaresistnciafadigae
umaresistnciacompressoqueacomodacargaslevesoumdias.O
estanho,comoochumbo,temumaboaresistnciacorrosoetema
vantagemadicionaldenoservenenosoNoentanto,quandosubmetidoa
temperaturasextremamentebaixas,temumatendnciaadecompor.
Alumnio
Estemetalfcildetrabalharetemumaboaaparncia.Alumnioleveem
pesoetemumaaltasoldagemporarcoouporbrasagem.Resistnciapor
unidadedepeso.Umadesvantagemquearesistnciatracoapenasum
terodadoferroeumquintodadoaotemperadorecozido.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 10/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Asligasdealumniogeralmentecontmpelomenos90%dealumnio.Aadio
desilcio,magnsio,cobre,nqueloumanganspodeaumentararesistncia
daligaparaoaosuave.Oalumnio,noseuestadopuro,macioetemuma
forteafinidadeparaosgases.Autilizaodeelementosdeligautilizadapara
ultrapassarestasdesvantagensContudo,asligas,aocontrriodoalumnio
puro,corroemamenosquesejadadoumrevestimentoprotetor.Peas
roscadasfeitasdeligadealumniodeveserrevestidocomumcompostoanti
seizeparaevitaraadernciacausadapelacorroso.
Tabela13.Coresdesuperfciedealgunsmetaiscomuns
Duralumin
Umadasprimeirasdasfortesligasdealumnioestruturaldesenvolvido
chamadoDuralumin.Comodesenvolvimentodeumavariedadedediferentes
ligasdealumnioforjado,foiadotadoumsistemadenumerao.Osdgitos
indicamoelementodeligaprincipaleacondiotrabalhadaafriooutratada
termicamentedometal.Aliga,originalmentechamadaDuralumin,estagora
classificadanasindstriasmetalrgicascomo2017T.AletraTindicaqueo
metaltratadotermicamente.
Alclad
Esteumrevestimentoprotetorqueconsisteemumafinafolhadealumnio
puroenroladonasuperfciedeumaligadealumnioduranteafabricao.O
cromatodezincoumrevestimentoprotetorquepodeseraplicadoauma
superfciedealumnioconformenecessrio.Ocromatodezincotambm
usadocomoprimrioemsuperfciesdeaoparaumrevestimentoprotetor.
Monel
Monelumaligaemqueonqueloelementoprincipal.Contmde64%a
68%denquel,cercade30%decobreepequenasporcentagensdeferro,
mangansecobalto.Monelmaisduroemaisfortedoqueonquelouocobre
etemoductilityelevado.Assemelhaseaoaoinoxidvelnaaparnciaetem
muitasdesuasqualidades.Aresistncia,combinadacomumaelevada
resistnciacorroso,fazemdaMonelumsubstitutoaceitvelparaoaoem
sistemasondearesistnciacorrosoaprincipalpreocupao.Porcas,
parafusos,parafusos,evriosacessriossofeitosdeMonel.Estaligapode
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 11/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
sertrabalhadafriaepodeserforjadaesoldada.Setrabalhadonafaixade
temperaturaentre1200Fe1600F,tornase"quentecurto"oufrgil.
KMonel
Esteumtipoespecialdeligadesenvolvidoparamaiorresistnciaedurezado
queMonel.Emtermosderesistncia,comparvelaoaotratado
termicamente.Kmonelusadoparapeasdeinstrumentosquedevemresistir
corroso.
Inconel
Estaligadeelevadonquelfrequentementeutilizadanossistemasdeescape
dosmotoresdeaeronaves.Inconelcompostode78,5%denquel,14%de
cromo,6,5%deferroe1%deoutroselementos.Ofereceboaresistncia
corrosoemantmsuaresistnciaemaltastemperaturasdeoperao.
Identificaodemetais
Muitosmtodossousadosparaidentificarumpedaodemetal.A
identificaonecessriaquandoseseleccionaummetalparautilizaona
fabricaoounadeterminaodasuasoldabilidade.Algunsmtodoscomuns
usadosparaidentificaodecamposoaparnciadesuperfcie,testede
fasca,testedecavacoseousodeumm.
APARNCIADASUPERFCIE
svezespossvelidentificarmetaispelasuaaparnciasuperficial.ATabela
13indicaascoresdesuperfciedealgunsdosmetaismaiscomuns.Referindo
setabela,vocpodeverqueaaparnciaexternadeummetalajudaa
identificareclassificarometal.Superfciesrecmfracturadasourecm
preenchidasoferecempistasadicionais.
Umexamedesuperfcienemsempreforneceinformaessuficientespara
identificao,masdevenosdarinformaessuficientesparacolocarometal
emumaclasse.Acordometaleasmarcasdistintivasdeixadaspelafabricao
ajudamadeterminaraidentidadedometal.Ferrofundidoeferromalevel
geralmentemostramevidnciasdomoldedeareia.Oaodebaixoteorde
carbonofreqentementemostramarcasdeforjamentoeoaodealtoteorde
carbonoapresentamarcasdeforjamentoouderolamento.Sentirasuperfcie
podeforneceroutrapista.Oaoinoxidvelligeiramenterugosonoestado
inacabado,eassuperfciesdeferroforjado,cobre,bronze,bronze,nquele
Monelsolisas.Chumbotambmsuave,mastemumaaparnciaaveludada.
Quandooaspectosuperficialdeummetalnoforneceinformaessuficientes
parapermitiraidentificaopositiva,outrostestesdeidentificaotornamse
necessrios.Algunsdestestestessocomplicadoserequeremequipamentos
quenormalmentenotemosContudo,outrostestessobastantesimplese
fiveisquandofeitosporumespecialistanamatria.Trsdestasreasde
testesso:otestedefasca,otestedecavacoseostestesmagnticos.
Testedechispa
Otestedefascafeitosegurandoumaamostradomaterialcontraumaroda
abrasiva.Aoinspecionarvisualmenteacorrentedefasca,ummetalrgico
experientepodeidentificarosmetaiscomgrandepreciso.Estetesterpido,
econmico,convenienteedefcilrealizao,enohnecessidadede
equipamentosespeciais.Podemosusarestetesteparaidentificarmetal
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 12/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
recuperadodesucata.Aidentificaodesucataparticularmenteimportante
quandoseseleccionamaterialparatratamentotrmicodeferrofundidoouao
fundido.
Quandovocseguraumpedaodeferroouaoemcontatocomumaroda
abrasivadealtavelocidade,pequenaspartculasdometalsorasgadasto
rapidamentequesetornamavermelhoquente.medidaqueessespedaos
brilhantesdemetaldeixamaroda,elesseguemumcaminho(trajetria)
chamadodelinhadesuporte.Estalinhadesuportefacilmenteseguidacomo
olho,especialmentequandoobservadacontraumfundoescuro.
Asfascasemitidas,ouafaltadefascas,ajudamnaidentificaodometal.O
comprimentodocrregodafasca,acoreaformadasfascasso
caractersticasquevocdeveprocurar.AFigura12ilustraostermosusados
aosereferiravriasformasdefascabsicasproduzidasnotestedefasca.
Figura12.Termosutilizadosnotestedefasca.
Osaoscomomesmoteordecarbono,mascomdiferenteselementosdeliga
sodifceisdeidentificar,porqueoselementosdeligaafetamaslinhasde
suporte,asexplosesouasformasderajadascaractersticasnaimagemde
fasca.Oefeitodoelementodeligapoderetardarouaceleraracentelhade
carbonoOutornaralinhatransportadoramaisclaraoumaisescura.O
molibdnio,porexemplo,aparececomoumapontadelanadestacada,corde
laranja,naextremidadedalinhadesuporte.Onquelparecesuprimiroefeito
daexplosodocarbonoEntretanto,afascadonquelpodeseridentificadapor
blocosminsculosdaluzbrancabrilhante.Silciosuprimeaexplosode
carbonoaindamaisdoqueonquel.Quandoosilcioestpresente,alinha
transportadorageralmenteterminaabruptamenteemumflashbrancodeluz.
Otestedefascapodeserfeitocomummoedorporttilouestacionrio.Em
ambososcasos,avelocidadenabordaexternadarodanodeveserinferiora
4.500psporminuto.Arodaabrasivadeveserbastantegrossa,muitodurae
mantidalimpaparaproduzirumaverdadeiracentelha
Pararealizarumtestedefascaemumarodaabrasiva,segureopedaode
metalnarodaemumaposioquepermitequeacorrentedefascapara
atravessarasualinhadeviso.Portentativaeerro,voclogodescobrirque
pressonecessriaparaobterumfluxodecomprimentoadequado,sem
reduziravelocidadedomoedor.Apressoexcessivaaumentaatemperatura
dacorrentedefasca.Isto,porsuavez,aumentaatemperaturadaexplosoe
daaparnciadeumteordecarbonomaiselevadodoquerealmenteest
presente.Aofazeroteste,observeumpontoacercadeumterodadistncia
daextremidadedecaudadacorrentedefasca.Observeapenasaquelas
fascasquecruzamsualinhadevisoetenteformaraimagemmentalda
fascaindividual.Corrigirestaimagemdefascaemsuamentee,emseguida,
examinartodaafascaimagem.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 13/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Enquantonoassuntoderodasabrasivas,umaboaidiaparadiscutir
algumasdasprecauesdeseguranaassociadasaestaferramenta.
Nuncauseumarodaabrasivaqueestrachadaouforadeequilbrio,
porqueavibraofazcomquearodaparaquebrar.Quandoumaroda
abrasivaquebra,podeserdesastrosoparaopessoaldepemlinhacom
aroda.
Sempreverifiquearodaparamontagemseguraerachadurasantesde
colocloparausar.Quandovocinstalarumanovarodaemummoedor,
certifiquesequeotamanhocorreto.Lembresedeque,medidaque
aumentaoraiodaroda,avelocidadeperifricanajantetambmaumenta,
mesmoquearotaodomotormotrizpermaneaamesma.Assim,se
vocdeveusarumarodadegrandesdimenses,humperigodistintoa
velocidadeperifrica(econsequenteforacentrfuga)podetornarseto
grandequearodapodevoardistante.Useasrodasquesoprojetadas
paraumrpmespecfico.Guardassocolocadossobremoedorescomo
proteonocasodeumarodadevequebrar.
Nuncauseummoedorquandoosguardasforamremovidos.Aogiraro
moedor,vocdeveficarparaumlado.Istoocolocaforadalinhacoma
rodacasoquearodadeveestourar.
Nuncasobrecarregueumtrituradoroucoloquepressolateralcontraa
roda,amenosquesejaexpressamenteconstrudoparasuportartaluso.
Sempreuseculosdeproteoapropriadosouumescudoderosto
enquantoestiverusandoomoedor.Certifiquesedequeodescansoda
ferramenta(odispositivoqueajudaooperadorasegurarotrabalho)
ajustadoparaadistnciamnimaparaaroda.Movaotrabalhoemtodaa
facedarodaparaeliminarranhuraseparaminimizararodavestir.Isso
prolongaavidatildaroda.
Mantenhaosdedoslivresdasuperfcieabrasivaenopermitaquetrapos
ouroupasfiquemenredadosnaroda.
Nouseluvasenquantoestiverusandoumarodaabrasiva.
Nuncaseguremetalcomtongsenquantomoagem.
Nuncamoermetaisnoferrososemumarodadestinadaametais
ferrosos,porquetalmauusoobstruiosporosdomaterialabrasivo.Este
acmulodemetalpodefazercomqueelesetornedesequilibradoevoar
distante.
Asrodasdeesmerilexigemorecondicionamentofreqente.Vestiro
termousadoparadescreveroprocessodelimpezadaperiferia.Esta
limpezaseparagrosabrasivosopacosesuavizaasuperfcie,
removendotodosossulcos.Oaparadorderodamostradonafigura13
usadoparavestirasrodasdemoeduraemmoedoresdebancadae
pedestal.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 14/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Figura13.Usandoumacmodaderebolo.
Fazendoagorarefernciafigura14,observequeemaocombaixoteorde
carbono(vistaA),acorrentedefascatemcercade70polegadasde
comprimentoeovolumemoderadamentegrande.Emaodealtoteorde
carbono(vistaB),ofluxomaiscurto(cercade55polegadas)eovolume
maior.Ospoucossparklersquepodemocorreremqualquerlugaremaode
baixoteordecarbonosobifurcados,eemaodealtocarbono,elesso
pequenoserepetir.Estesmetaisdevemserdistinguidosunsdosoutrospor
ambososmetaisproduzemumacorrentedefascadecorbranca.
Ferrofundidocinzento(vistaC)produzumacorrentedefascasdecercade25
polegadasdecomprimento.Ossparklerssopequenoserepetidos,eseu
volumebastantepequeno.Partedocrregopertodarodavermelha,ea
parteexteriorcordepalha.
Monelenquel(vistaD)formamfluxosdefascaquaseidnticos.Asfascas
sopequenasemvolumeecorlaranja.Asfascasformamfaixasonduladas
semsparklers.Porcausadasemelhanadaimagemdafasca,algumoutro
mtodo.
Oaoinoxidvel(vistaE)produzumacorrentedefascadecercade50
polegadasdecomprimento,volumemoderadoecompoucossparklers.Os
sparklerssobifurcados.Ocrregoaoladodarodacordepalha,enofinal,
branco.
Otestedefascadeferroforjado(vistaF)produzumacorrentedefascade
cercade65polegadasdecomprimento.Ofluxotemumgrandevolumecom
poucossparklers.Asfascasaparecempertodaextremidadedofluxoeso
bifurcadas.Ocrregoaoladodarodacordepalha,eaextremidadeexterna
docrregoumvermelhomaisbrilhante.
Figura14.Padresdefascaformadospormetaiscomuns.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 15/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Umamaneiradesetornarproficienteemtestesdefascametaisferrosos
reunirumavariedadedeamostrasdemetaisconhecidosetestlos.Faatodas
asamostrassobreomesmotamanhoeformaparaquesuasidentidadesno
soreveladassimplesmentepelotamanhoouforma.Numerecadaamostrae
prepareumalistadenomesenmeroscorrespondentes.Ento,semolharpara
onmerodaamostra,testedefascaumaamostradecadavez,chamandoo
seunomeparaalgumatribudoparaverificarcontraosnomesenmerosna
lista.Repetindoesteprocessodlhealgumadaexperinciaquevocprecisa
detornarseproficienteemidentificaramostrasindividuais.
CHIPTEST
Outrotestesimplesusadoparaidentificarumpedaodemetaldesconhecido
otestedecavacos.Otestculodecavacosfeitoremovendoumapequena
quantidadedematerialdapeadetestecomumcinzelafiadoefrio.Omaterial
removidovariadepequenosfragmentosquebradosaumatiracontnua.Ochip
podeterliso,bordasafiadasTalvezdegrogrosseirooudegrofinoOupode
terbordasdeserra.Otamanhodochipimportantenaidentificaodometal.
Afacilidadecomqueolascamentopodeserrealizadotambmdeveser
considerado.Asinformaesfornecidasnatabela14podemajudloa
identificarvriosmetaispelotestedecavacos.
Tabela14.Identificaodometalportestedechip
TESTEMAGNTICO
Ousodeummoutromtodousadoparaauxiliarnaidentificaogeralde
metais.Lembresequeosmetaisferrosos,sendoligasbasedeferro,
normalmentesomagnticos,eosmetaisnoferrosossonomagnticos.
Estetesteno100%exatoporquealgunsaosinoxidveissono
magnticos.Nestecaso,nohsubstitutoparaaexperincia.
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 16/17
30/01/2017 FundamentosdaSoldagemProfissional
Oeditornofazrepresentaesougarantiasdequalquertipo,incluindo,masnoselimitandoa,garantiasdeaptidoparaum
propsitoparticular,nemqualquerrepresentaoestimplcitacomrelaoaomaterialaquiestabelecido,eoeditorno
assumenenhumaresponsabilidadecomrelaoataismaterial.Oeditornoserresponsvelporquaisquerdanosresultantes
ouexemplaresespeciaisresultantes,notodoouemparte,daaplicaooudadependnciadestematerialpelousurio.
XimedusMedicalEducation
Practicew/StandardizedPatients.1DayPracticeExam.RegisterNow!
Gotoximedus.com
DavidL.Heiserman,Editor CopyrightSweethavenServiosdePublicao
Todososdireitosreservados
Revisado:06dejunhode2015
http://www.freeed.net/freeed/Courses/05%20Building%20and%20Contruction/050205%20Welding/Welding00.asp?iNum=01 17/17