Professional Documents
Culture Documents
treci
Okadka
Karta tytuowa
Karta redakcyjna
Przedmowa
Wstp
DOROSA DZIEWCZYNKA DEFICYTY I EMOCJE
Kim jest Dorosa Dziewczynka z rodziny Dysfunkcyjnej?
Zdrowe i niezdrowe zarzdzanie emocjami
Dwa oblicza DDD
Kobieta ulega, kobieta dominujca
POCZUCIE BEZPIECZESTWA
Deficyt poczucia bezpieczestwa
Lk
Bezwarunkowe poczucie bezpieczestwa
POCZUCIE KOBIECOCI
Deficyt poczucia kobiecoci
Wstyd
Bezwarunkowe poczucie kobiecoci
POCZUCIE MIOCI
Deficyt poczucia mioci
Smutek
Mio bezwarunkowa
Posowie
None
Wydawca
Renata Kuryowicz
Redaktor prowadzcy
Beata Koodziejska
Redakcja
Maria Wirchanowska
Korekta
Jadwiga Przeczek
Marzenna Kos
wiat Ksiki
Warszawa 2014
Skad i amanie
Akces, Warszawa
Dystrybucja
Firma Ksigarska Olesiejuk sp. z o.o., sp. k.a.
05-850 Oarw Mazowiecki, ul. Poznaska 91
email: hurt@olesiejuk.pl tel. 22 721 30 00
www.olesiejuk.pl
ISBN 978-83-7943-595-1
Eugenia Herzyk
kwiecie 2011 rok
Dokument chroniony elektronicznym znakiem wodnym
Wstp
niech do zmian,
trudnoci w kontaktach z innymi ludmi,
niezdolno do tworzenia trwaych zwizkw uczuciowych,
niskie poczucie wasnej wartoci,
wraenie izolacji i niedostosowania.
Ten nieco szyderczy ton ma na celu wykazanie, e to nie bycie DDA/DDD, ale
uznanie wzorcw kulturowych za obowizujce i ch dostosowania si do nich
czsto czyni ludzi nieszczliwymi. Powoduje, e zamiast y wasnym yciem,
w zgodzie ze sob, i utosamia szczcie z poczuciem spenienia, prbuj odgrywa
role wedug napisanego przez innych scenariusza.
poczucia bezpieczestwa,
poczucia kobiecoci,
poczucia wasnej wartoci,
poczucia mioci.
Jako niemowlta, a potem mae dzieci nabywamy umiejtno przetrwania,
w wieku przedszkolnym i szkolnym uczymy si funkcjonowania w relacjach
z osobami tej samej i przeciwnej pci. Bdc nastolatkami, zaczynamy okrela
wasn tosamo i wreszcie, jako mode kobiety wstpujce w okres dorosoci,
otwieramy si na dowiadczanie mioci. Tak si dzieje, jeli nasz rozwj przebiega
prawidowo. Jeli nie w obszarach tych mamy deficyty.
Poniewa nie ma idealnego dziecistwa, kada z nas wyniosa z tego okresu baga
deficytw, niedojrzaoci w poszczeglnych sferach i zablokowanych emocji. Baga
ten utrudnia nam ycie. Tylko od nas jednak zaley, co z nim zrobimy czy
bdziemy go nie, cierpic, czy poszukamy tragarza, ktry nam w tym pomoe, czy
zastosujemy rodek przeciwblowy, by nie czu jego ciaru, czy te zechcemy si
go pozby. Trud rozwoju osobistego polega wanie na tym, aby ten worek bagau
rozwiza i zobaczy, co w nim jest. Powrci do swego dziecistwa, przypomnie
sobie krzywdy, ktre wiadomie czy niewiadomie nam wyrzdzono, traumatyczne
sytuacje, ktrych dowiadczyymy, poczu emocje z tym zwizane i je wyrazi.
W tym procesie potrzebujemy kogo, kto okae wspczucie i zrozumienie dla
naszych emocji, zaakceptuje je i wesprze w ich przeywaniu psychoterapeuty,
ktry sam wczeniej odkama wasne dziecistwo (pe jest dowolna, dla prostoty
uywam mskiej formy jzykowej). Potrzebujemy jak to zgrabnie uja Alice
Miller, wiatowej sawy psychoterapeutka, autorka wielu ksiek empatycznego
wiadka. Nastpny krok to przyjrzenie si, jaki wpyw na nasze ycie maj powstae
wskutek dysfunkcyjnego dziecistwa deficyty. Jakie mechanizmy przystosowawcze
stosujemy, cho dawno ju mogybymy z nich zrezygnowa. I dlaczego nie
zrezygnowaymy jakie korzyci odnosimy, uywajc ich. Szczere odpowiedzi na
te pytania ujawni nasz opr przed zmianami. Kolejny krok to dostrzeenie, e w
baga deficytw zawiera w sobie olbrzymi potencja rozwojowy, e krzywdy
i traumatyczne dowiadczenia mona przeksztaci w pikne jakoci. Gdy nam si to
uda, pozostaje ostatni etap wybaczenie tym, ktrzy nas skrzywdzili, losowi, e nas
tak srogo potraktowa, a take sobie. Nie chodzi o zanegowanie tego, co si stao,
zapomnienie o tym czy te zbagatelizowanie. Wybaczamy dla wasnego dobra po to,
aby uwolni si od naszej przeszoci, od dysfunkcji naszego dziecistwa, a tym
samym ostatecznie pozby si wyniesionych z tego okresu deficytw.
Co robi, aby do tego nie dopuci? Jak nauczy si w sposb zdrowy radzi sobie
z emocjami?
Warto jednak pamita, e kada emocja moe by dla nas poyteczna, ale moe
nas te ogranicza. Poyteczny lk to taki, ktry chroni nas przed
niebezpieczestwem, ograniczajcy gdy nie pozwala podj jakiegokolwiek ryzyka
zmiany. Poyteczny wstyd zabezpiecza nasze ciao przed zym dotykiem,
ograniczajcy nie pozwala cieszy si cielesn bliskoci z ukochanym mczyzn.
Poyteczna zo to taka, ktra pomaga obroni swoje granice, ograniczajca gdy
odczuwamy j w sytuacjach, na ktre nie mamy wpywu. Poyteczny smutek jest
sposobem na poegnanie spraw z przeszoci, ograniczajcy to ualanie si nad sob
bez koca. Sztuka zdrowego zarzdzania emocjami polega midzy innymi na
odrnieniu tych poytecznych od ograniczajcych i nabyciu tak zwanej inteligencji
emocjonalnej pozwalajcej na wybr emocji adekwatnej do sytuacji. Cho na t
pierwotn, pojawiajc si automatycznie, nie mamy wpywu, od nas zaley, w jak
inn emocj j przeksztacimy.
Gdy uczymy si dopiero kontaktu z wasnymi emocjami (a w zasadzie
odzyskujemy kontakt z nimi utracony w dziecistwie), pomocne bdzie ledzenie
sygnaw z ciaa. Wszystkie emocje objawiaj si w ciele, aczkolwiek kada z nas
moe mie wasny jzyk emocji, sposb, w jaki ciao nas o nich informuje.
Najczstsze objawy emocji, oprcz zmian mimiki twarzy, to:
K O BI E TA U L E G A
osobowo typu C
zalewanie si zoci,
zablokowanie na lk, wstyd, smutek,
nadmierny stres wywouje nieustanne napicie.
Ludzie boj si etykietek, tak jak diagnozy gronej choroby, bo nie chc
skonfrontowa si z prawd. Ludzie kochaj etykietki, bo pomaga im to zrozumie
siebie i wiat, w ktrym yj, i daje poczucie bezpieczestwa. Wszystko ma swoje
dobre i ze strony. Wrd specjalistw, ktrzy zajmuj si pomaganiem w sprawach
zwizanych z szeroko rozumianym zdrowiem psychicznym, mona spotka dwa
skrajnie odmienne podejcia do klientw. Jedno czste u psychologw
i psychiatrw opierajce si na etykietowaniu i stawianiu diagnozy; drugie czste
u psychoterapeutw unikajce ocen i wystpowania wobec klienta w roli
wszechwiedzcego autorytetu.
Moim zamiarem i celem tej ksiki nie jest tworzenie kolejnych etykietek, nie
uzurpuj sobie te prawa do posiadania absolutnej prawdy. Zachcam wic
Czytelniczki, aby potraktoway wszystko, czym si dziel, jako pomoc w dotarciu do
wasnej prawdy. Czy zatem zidentyfikujesz si jako kobieta ulega czy dominujca,
czy w ogle okrelisz siebie jako Dorosa Dziewczynka z rodziny Dysfunkcyjnej
zaley tylko od Ciebie. W istocie nie chodzi tu o identyfikacj, wane jest, czy to, co
przeczytasz, pomoe Ci w poprawieniu jakoci Twojego ycia, w podjciu decyzji
o wasnym rozwoju, w uwolnieniu si od swoich deficytw.
Mdrzy rodzice stopniowo oswajaj dziewczynk z lkiem ani nie trzymaj jej
pod kloszem, ani nie zmuszaj do konfrontowania si z sytuacjami zbyt dla niej
trudnymi. Powoli ucz j samodzielnego zapewniania sobie poczucia
bezpieczestwa, a nie polegania w tym zakresie wycznie na nich. Zbyt wczesne
pozbawienie dziewczynki rodzicielskiej opieki ma tak samo negatywne skutki jak
roztaczanie jej w nieskoczono, nawet gdy z dziewczynki przemienia si
w kobiet. Kobieta nauczona, e jej poczucie bezpieczestwa zaley od obecnoci
bliskiej jej osoby, bdzie poszukiwaa takiego mczyzny, ktry si ni zaopiekuje.
Kobieta przedwczenie samodzielna za znakomicie moe sobie radzi w dorosym
yciu, ale w zwizkach bdzie miaa skonno do opiekowania si swoimi
partnerami.
Kobieta dominujca tworzy relacje tylko wtedy, gdy daje jej to jak korzy.
Decydujc si w nie wej, nie zadaje sobie pytania: co ja mog drugiej osobie da?,
ale: co mog od niej wzi? Kobieta ulega za tak bardzo potrzebuje bliskiej relacji,
by czu si bezpiecznie, e drugiej osobie gotowa jest da z siebie wszystko,
zapominajc, e gdy to zrobi, dla niej samej nie zostanie ju nic.
Zarwno kobieta ulega, jak i kobieta dominujca nie potrafi w sposb zdrowy
radzi sobie ze stresem. Sam stres, w odrnieniu od tego, co si powszechnie sdzi,
nie jest niczym zym, szkodliwe jest jedynie nieumiejtne nim zarzdzanie. Stres to
mobilizacja organizmu do rozwizania problemu, pokonania przeszkody. Jeli t
wytworzon przez nasze ciao energi przeznaczymy na dziaanie, rozadujemy j,
a potem damy czas naszemu organizmowi na odpoczynek i powrt do rwnowagi,
wwczas wszystko dzieje si w sposb naturalny i nie przynosi negatywnych
konsekwencji. Jeli jednak bodcw jest zbyt duo, jeli energi zamiast rozadowa
kumulujemy albo jeli nie dajemy sobie czasu na regeneracj si, pozostajemy
w stanie nieustannej mobilizacji. Cige napicie nie jest zdrowe dla naszego ciaa
pojawiaj si ble krgosupa, migreny, nadcinienie, w zbytnio obcionym sercu
rozwija si choroba wiecowa. To niestety dolegliwoci kobiety dominujcej, ktra
toczy permanentn walk ze swoim lkiem.
L informuje nas o niebezpieczestwie, ostrzega przed tym, co nie jest dla nas
dobre. Wywoujc stres, mobilizuje nasz energi, motywuje do dziaania,
pokonywania przeszkd, rozwizywania problemw. Niestety, oprcz tego
poytecznego lku istnieje te lk, ktry ogranicza nasz rozwj, jest niepotrzebnym
stymulantem albo paralizatorem.
Aby rozpozna, do ktrej kategorii naley odczuwany przez nas lk, najpierw
trzeba da sobie prawo do jego odczuwania. Zaprzyjani si z nim, przesta uwaa
za negatywn emocj. To nieprawda, e istniej ludzie, ktrzy si nie boj oprcz
bardzo wskiego marginesu psychopatw, ktrzy rzeczywicie s nieustraszeni,
wszyscy ludzie odczuwaj lk. Tyle e jedni potrafi w zdrowy sposb radzi sobie
ze swoim lkiem, a inni nie. Oczywicie podstawowe umiejtnoci zdrowego
radzenia sobie z lkiem powinnymy naby w dziecistwie. Tak si dzieje wtedy,
kiedy nasi rodzice takie umiejtnoci posiadali i nam je przekazali. Jeli za mieli
z tym trudnoci i wobec tego nie nauczyli nas zdrowo zarzdza lkiem, my, jako
Dorose Dziewczynki, moemy nauczy si tego same.
Kobieta dominujca nie poddaje si swojemu lkowi, ale bez przerwy z nim
walczy. Uznajc go za emocj z, niepotrzebn, deprecjonujc, charakterystyczn
dla ludzi sabych, zuywa mas energii na udowadnianie sobie, e jest wystarczajco
silna. Blokuje swj lk, nie pozwalajc sobie na jego odczuwanie. Najwiksze
chwile euforii przeywa po pokonaniu kolejnej przeszkody. Zwycistwo daje jej tak
due poczucie mocy, e gdy brakuje jej przeszkd, sama je sobie stawia. Jeli jednak
trafi na przeszkod, ktrej nie jest w stanie pokona, cae jej poczucie
bezpieczestwa pryska jak baka mydlana. Nauka zdrowego radzenia sobie z lkiem
u kobiety dominujcej rozpoczyna si od dopuszczenia do siebie tego lku,
odstpienia od cigego mocowania si z nim. Od pozwolenia sobie na sabo. Taka
postawa da moliwo zregenerowania si, zmniejszenia napicia. Dowiadczenie
wasnego lku moe j doprowadzi do wikszej bliskoci z innymi ludmi, ktrych
dotychczas lekcewaya. Zawieszenie broni ze swoim lkiem, porzucenie walki
z nim pozwoli te dominujcej kobiecie zapuci korzenie, poczu korzyci pynce
ze stabilizacji.
None
POCZUCIE KOBIECOCI
Deficyt poczucia kobiecoci
Traktowanie jako tabu spraw zwizanych z seksualnoci jest tak samo wanym
powodem powstania deficytw w obszarze naszej kobiecoci, jak wszelkie
naduycia seksualne, ktrych zaznay niektre z nas. Nieszanowanie fizycznych
granic dziewczynki, zy dotyk, molestowanie seksualne przez dorosych czy
rwienikw wyrzdzaj dziewczynce olbrzymi krzywd, ktra bdzie miaa
kontynuacj w jej dorosym yciu swoje ciao kobieta bdzie traktowa jak
przedmiot lub z obrzydzeniem, przestanie si z nim identyfikowa. Dotyczy to
przede wszystkim stref intymnych. Jak celnie uj to Wojciech Eichelberger
w ksice Kobieta bez winy i wstydu stanie si madonn, ladacznic albo wojujc
mieczem syren ze zronitymi w rybi ogon nogami. Do tych trzech moliwoci
dodam jeszcze jedn moe sta si kochank, oddajc swoje ciao mczynie.
Warto zaznaczy, e niektre kobiety ofiary seksualnego molestowania czsto maj
olbrzymi trudno w wyzbyciu si potraumatycznych skutkw naduy, ktrych si
wobec nich dopuszczono, gdy same czuj si winne, pamitajc, e sprawiao im to
przyjemno.
madonna traktujca seks jak obowizek maeski lub kochanka oddajca swoje ciao
mczynie,
trudnoci w nawizywaniu przyjacielskich relacji z mczyznami,
przerost jakoci kobiecej energii (yin),
powicenie si wycznie dzieciom i rodzinie, zaniedbywanie kariery zawodowej i pasji.
DE F ICYT PO CZU CIA K O BIE CO CI
kobieta dominujca
Stosunek do seksu
Kobieta ulega moe traktowa seks wycznie jako sposb na prokreacj albo
jako metod utrzymania przy sobie partnera. Zarwno madonny, jak i kochanki
skadaj w ofierze swoje ciao, przestaje ono do nich nalee. Te pierwsze nawet nie
potrafi czerpa z seksu przyjemnoci, tym drugim to si udaje, ale poprzez
zaspokajanie potrzeb mczyzny.
Relacje przyjacielskie a pe
Yin i yang
yin yang
ulego dominacja
bierno aktywno
emocje rozum
wsppraca rywalizacja
jedno separacja
blisko dystans
wraliwo odporno
spokj wigor
sabo sia
stabilizacja zmienno
otwarcie si zamknicie si
powolno szybko
synteza analiza
ziemia niebo
noc dzie
ciemno jasno
woda ogie
mikko twardo
wilgotno sucho
pynno solidno
zimno ciepo
ksiyc soce
yciowe priorytety
None
POCZUCIE WASNEJ WARTOCI
Deficyt poczucia wasnej wartoci
Po czym kobieta moe pozna, e jej poczucie wasnej wartoci jest warunkowe,
czyli e w istocie ma deficyt w tej sferze? Tak jak w przypadku kadego deficytu,
charakterystyczne jest przyjmowanie skrajnych postaw innych dla kobiety ulegej,
innych dla dominujcej.
Porwnywanie si z innymi
Kobieta ulega zazwyczaj okrela si w relacjach z innymi ludmi jako nie OK.
Zdradzona przez partnera bdzie doszukiwa si przyczyn zdrady w atutach rywalki
(jest modsza, zgrabniejsza, mdrzejsza) i szuka winy w sobie, nie dopuszczajc do
siebie myli, e pen odpowiedzialno za to, co si stao, ponosi partner. Kobieta
ulega, ktrej m jest alkoholikiem, dugo ukrywa ten fakt przed bliskimi, ratuje
ma z rnych opresji, byle tylko nie wyszed na jaw jego alkoholizm. Porwnujc
si z kobietami, ktrych mowie nie pij, czuje si napitnowana naogiem swojego
partnera i wspwinna za to, e w niego wpad. Kobieta, ktrej nie udaje si zaj
w ci, moe si czu z tego powodu bezwartociowa i obwinia siebie za to, e nie
sprostaa oczekiwaniom swoich bliskich. Notoryczne podkrelanie w rnych
sytuacjach, e jest si nie OK, zaszczepia niezdrowe poczucie winy, obarcza
nadmiern odpowiedzialnoci w obszarach, w ktrych jestemy z niej zwolnione.
Reakcja na krytyk
Deficyt poczucia wasnej wartoci powoduje, e stajemy si zalene od ocen
innych ludzi, szczeglnie tych najbliszych lub dla nas wanych. Jeli mamy
skonno do perfekcjonizmu, podlegamy presji wewntrznego krytyka, ktrego
opinia determinuje nasz samoocen. Skupione na udowadnianiu innym lub sobie, e
jestemy co warte, naraamy si na ciosy negatywnych komunikatw.
Osiganie celw
Efekt jest taki sam wzmocnienie przyjtego przez nas sposobu funkcjonowania
w relacjach z ludmi, utrwalenie niezdrowego mechanizmu potwierdzania swojej
wartoci.
Pewno siebie
Wydawa by si mogo, e kobieta pewna siebie, czyli taka, ktra jest cakowicie
przekonana o susznoci swoich racji, niemajca problemw z dokonywaniem
wyborw i podejmowaniem decyzji, z atwoci okrelajca swoje potrzeby, nie
przejawia deficytu poczucia wasnej wartoci. Nic bardziej bdnego. Taka jest
charakterystyka kobiety dominujcej, ktra w deficyt zaspokaja przekonaniem
o wasnej nieomylnoci, doskonaoci i wyjtkowoci oraz o posiadaniu absolutnego
wpywu na swoje ycie. Dla kobiety dominujcej uznanie, e jest tylko czowiekiem,
a nie bogiem, e nie wszystko od niej zaley, a kady moe mie swoj prawd,
niekoniecznie zgodn z jej prawd, jest zburzeniem caej misternej konstrukcji, na
ktrej buduje swoje ego. Pewno siebie zyskuje tylko dziki przejciu kontroli
i wszystkie jej dziaania zmierzaj wycznie w tym kierunku. Usiuje zdoby
kontrol nad ludmi przekonaniem ich do swoich racji i czyni to z olbrzymi
determinacj. Usiuje te przej kontrol nad losem, by ten nie pokrzyowa jej
planw. Zwraca szczegln uwag na diet, skrupulatnie poddaje si badaniom,
wykupuje ubezpieczenia od wszystkich moliwych zdarze losowych.
Z dokadnoci analityka rozwaa za i przeciw przy podejmowaniu decyzji,
konstruujc jednoczenie plan B. Oraz C, D i E Jest mistrzyni okrelania swoich
potrzeb, bo tak naprawd tylko na nich jest skupiona, i zupenie nie zauwaa potrzeb
innych ludzi. A poniewa ich nie zauwaa, to ich nie uwzgldnia, wobec czego
czsto krzywdzi swoich blinich. No c, trzeba powiedzie jasno kobieta
dominujca dlatego jest tak pewna siebie, e jest totaln egocentryczk.
Dlaczego ludzie boj si zoci? Dlaczego rodzice tak czsto wpajaj swoim
crkom, e nie powinny tego robi? Boimy si tego, czym nie potrafimy zarzdza.
Gdy rodzice nie radz sobie z wasn zoci, nie dopuszczaj do tego, aby dziecko
okazywao zo. Najatwiej to osign poprzez karanie, zastraszanie czy
zawstydzanie albo w sposb dla dziecka najbardziej przeraajcy poprzez
odrzucenie go. Tumienie zoci u dziewczynki zaczyna si bardzo wczenie, gdy
jako uparta dwu- trzylatka prbuje wymusi na otoczeniu, by si jej
podporzdkowao, i trwa przez cay okres dorastania, intensyfikujc si w okresie
nastoletniego buntu, gdy dziewczyna chce sama o sobie decydowa. Jej zachowania
wywoane zoci karane s przez rodzicw klapsami, biciem, krzykami, a potem
obraaniem si, nieodzywaniem, upokarzaniem, wprowadzaniem coraz surowszej
dyscypliny. Rodzice reaguj na zo dziecka agresj. I to jest pierwszy powd
problemw ze zoci, zarwno u dziecka, jak i rodzicw. Wynika z nieumiejtnoci
odrnienia samej emocji od dziaania pod jej wpywem. Jest te drugi powd
zo powszechnie uwaana jest za emocj negatywn, ktrej trzeba unika.
Nasza wyjtkowo staje si dla nas powodem do dumy, ale innych ludzi rwnie
postrzegamy jako wyjtkowych. Kady, kto staje na naszej drodze, daje nam
niezwyk okazj lepszego poznania siebie, relacj z nim, nawet jeli bya dla nas
bolesna, traktujemy jako impuls do rozwoju. Inni ludzie s dla nas najlepszymi
nauczycielami take ci, od ktrych spotkay nas najgorsze przykroci, bo to oni
wanie pomogli nam odkry nasze deficyty. Poniewa inni ludzie nie s nam
potrzebni, bymy czuy si wartociowe, unikamy przywizania i emocjonalnego
uzalenienia, uczymy si, e wszyscy, take bliscy i ukochani, s w naszym yciu
tylko gomi. Przestajemy okrela swoj warto na podstawie odniesionych
sukcesw i spenionych kryteriw to, co nam si przydarza, jakkolwiek straszne
czy niesprawiedliwe nam si wydawao, przyjmujemy jako cenn lekcj. Cho nie na
wszystko mamy wpyw, zawsze mamy wybr, jak zareagujemy na to, co nas
spotyka. Unikamy podporzdkowania si, biernej postawy, ale nie ma w nas te
chci buntu i agresji akceptujemy innych ludzi takimi, jacy s, i rzeczywisto
tak, jaka jest. Nie uciekamy w wiat iluzji, konfrontujemy si z problemami,
zamiast zaprzecza ich istnieniu. Odzyskujemy wewntrzn rwnowag i spokj.
Oczywicie, nasz rozwj osobisty jest wyborem, nikt nas do niego nie zmusi. Jeli
zdecydujemy si pozosta w miejscu, w ktrym aktualnie jestemy, i nie rozwija
si, bo nie chcemy zrezygnowa z pyncych z tego korzyci, bierzemy te pen
odpowiedzialno za ponoszone straty. Kada kobieta sama wybiera swoje ycie i do
jej wyboru naley podej z szacunkiem. Jeli z naszego rozwoju osobistego
czynimy cnot i umniejszamy warto tych, ktrzy w swj rozwj inwestowa nie
chc, oznacza to, e same jeszcze daleko nie zaszymy.
Pytanie, ktre powinna sobie postawi kada dojrzaa kobieta przed podjciem
decyzji o zajciu w ci brzmi: Dlaczego chc mie dziecko? Czy czuj si
wystarczajco bogata wewntrznie, by mc obdarowa swoje dziecko? Czy nie
kieruje mn brak pomysw na wasne ycie? Przekonanie, e jako kobieta
bezdzietna bd niepenowartociowa? Albo niespeniona? Albo odrzucona przez
swoj rodzin? Moe potrzebuj cho jednej istoty na tej ziemi, ktra bdzie mnie
bezwarunkowo kochaa? Albo takiej, ktra bdzie mnie potrzebowaa? A moe
uwaam, e dzieci s zabezpieczeniem na staro? Dostrzeenie przez kobiet, e
chce mie dziecko po co, powinno by dla niej sygnaem wiadczcym o jej
deficytach i impulsem do refleksji. Rwnie wany jest temat wiadomego ojcostwa
mczyzna, ktry chce zosta ojcem, te powinien zastanowi si nad swoj
motywacj. Jeli dziecko jest dla rodzicw po co, zawsze kochane jest
warunkowo. Wzrasta, zaspokajajc ich potrzeby, a nie korzystajc ze wsparcia
rodzicw dla wasnego rozwoju. Role si odwracaj, a konsekwencj tego jest
wychowanie dziecka z deficytami Dorosej Dziewczynki.
Puapki wybaczania
Wybaczanie to termin, ktry jest uywany do niewaciwych celw,
niezrozumiany bd bagatelizowany. Kobieta ulega nieustannie wybacza innym,
usprawiedliwia ich ranice zachowania, bierze win na siebie. Poprzez wybaczenie
rozumie zapomnienie zaznanych krzywd, zapewnianie, e nic si nie stao. Jej
wybaczenie jest w istocie zamieceniem mieci pod dywan, niechci do konfrontacji
z trudnymi problemami. Wybaczajc, nie chce si przyzna przed sob, e jest
ofiar, bo gdyby to zrobia, musiaaby nazwa tego, kto j skrzywdzi, oprawc.
Ucieczka od rzeczywistoci w iluzj, e wszystko jest w porzdku, wydaje si jej
atwiejsz drog, bowiem w jej mniemaniu dziki wybaczeniu moe nadal kocha
tego, kto j skrzywdzi, i utrzymywa z nim relacj. Kobieta dominujca nie
wybacza innym nigdy, nosi w sercu urazy, rozdrapuje rany, rozpamituje przeszo.
Wydaje si jej, e wybaczajc, zaprzeczy temu, co si stao, wytrci sobie z rki
bro, ktra jej suy do obrony przed oprawc, a co gorsza uczyni podatn na
dalsze zranienia. Nie zakamujc, tak jak kobieta ulega, swoich krzywd, zupenie
nie zauwaa, e sama te potrafi krzywdzi innych.
Smutek jest ostatnim etapem wybaczania zarwno innym ludziom, jak i sobie.
Pozwala opaka nasze krzywdy, daje moliwo wspczucia sobie, ale take
uwalnia nas od poczucia winy, przeksztacajc je we wspczucie dla innych.
Smutek jest jedynym sposobem na to, aby pogodzi si z tym, co si stao. Jeli nie
otworzymy si na smutek, nie bdziemy w stanie budowa bliskich relacji ani
z sob, ani z innymi ludmi. Z przyklejonym, sztucznym umiechem bdziemy cay
czas odgrywa role jak postaci z reklam i inwestowa w kolejny gadet, kolejny
sposb na szczcie, ktry te reklamy obiecuj. Tym gadetem moe si sta,
niestety, drugi czowiek. Cho do czego innego potrzebuj go kobieta ulega
i kobieta dominujca, w obu przypadkach relacja z nim oparta jest na oczekiwaniu,
e da on im co, czego one same da sobie nie potrafi. e uzupeni ich deficyty.
zy warto przechodzi ten cay bolesny proces? Czy nie lepiej trzyma si
O tym, czy chcemy budowa z kim relacj, decydujemy my same, ale eby tak
si stao, potrzebna jest take zgoda drugiej strony. Tak samo do nas naley decyzja,
czy chcemy relacj kontynuowa, czy j zerwa. Ale dajc sobie to prawo,
powinnymy da je take drugiemu czowiekowi. Jeli tak si nie dzieje, nie
potrafimy bezwarunkowo kocha. Gd mioci powoduje, e albo jako kobiety
ulege bagamy partnera, ktry si od nas oddala, aby z nami zosta, albo jako
kobiety dominujce stajemy si zaborcze i najchtniej zamknybymy go w zotej
klatce, aby mie pewno, e od nas nie odejdzie. Zdolno do bezwarunkowej
mioci powoduje, e pozbywamy si postawy wycofanej, kiedy to partner lub inni
ludzie ksztatuj nasze ycie, ale take uwalniamy si od postawy roszczeniowej,
wymagajcej, aby wiat krci si wok nas.
Rwnowaga dawania i brania w relacjach jest warunkiem, by byy one dla nas
satysfakcjonujce. Jednak takie podejcie atwo moe doprowadzi do tego, e
bdziemy nieustannie sprawdza, czy dostajemy tyle samo, ile dajemy, moe
przemieni zwizek w transakcj handlow. Jeli kogo obdarzamy bezwarunkow
mioci, dajemy, nie oczekujc niczego w zamian. Dajemy, bo mamy z czego
dawa. Nasza wewntrzna moc czyni z nas jednostki samowystarczalne,
samodzielnie dbajce o swoje potrzeby i swoj energi. Z chci dzielimy si ni
z drugim czowiekiem, z dawania czerpiemy przyjemno. Jestemy wdziczne
partnerowi, gdy j od nas przyjmie, ale nie tracimy rwnowagi, gdy tak si nie
dzieje. Taka postawa nie ma nic wsplnego z kochaniem za bardzo, kiedy to
kobieta potrafi cakowicie zatraci si w zwizku, powici siebie na otarzu
mioci, znosi upokorzenia, przemoc, chd emocjonalny ze strony partnera. Taka
kobieta nie spenia podstawowego warunku, ktry czyniby j zdoln do
bezwarunkowej mioci nie kocha samej siebie.
M I O BE ZWARU NK O WA
1 Ch. Slills, S. Fish, Ph. Lapworth, Pomoc psychologiczna w ujciu Gestalt, Instytut Psychologii Zdrowia,
Warszawa 1999.
2 Serge Ginger, Gestalt sztuka kontaktu, Wydawnictwo Jacek Santorski, Warszawa 2004.
None
Terapia uzalenie
Nawet tak przeze mnie wychwalana psychoterapia Gestalt nie jest moim zdaniem
skuteczna, jeli kobieta tkwi w czynnym uzalenieniu, jeli regulatorem jej emocji
s substancje psychoaktywne lub naogowe zachowania, a nag wszed w faz
krytyczn lub chroniczn. Jest tylko jeden sposb uwolnienia si od uzalenienia,
porzucenia niezdrowych sposobw zarzdzania emocjami abstynencja, czyli
powstrzymanie si od zaywania substancji psychoaktywnej lub od naogowych
zachowa. Bez zrobienia tego kroku wyzdrowienie jest po prostu niemoliwe
nag si rozwija, a jego negatywne skutki pogbiaj. Niestety, nie jest to takie
proste, jak si wydaje. Zazwyczaj nie wystarczy silna wola osobie uzalenionej
potrzebna jest pomoc. I cho psychoterapeuta uzalenie, tak jak psychoterapeuta
Gestalt, obdarza klienta pen akceptacj, to jednak terapia uzalenie rzdzi si
innymi ni Gestalt prawami i inne s jej cele. Terapeuta uzalenie staje si dla
klienta bardziej przewodnikiem ni towarzyszem podry.
None
Czy psychoterapia moe zaszkodzi?
ak, moim zdaniem moe. Tak jak moe zaszkodzi niewaciwe leczenie ciaa
None
Wskazwki dotyczce wyboru psychoterapeuty
Nie wszyscy terapeuci stosuj procedur Enrighta, nie wszyscy maj odwag
niezachcania klientw, ktrzy si u nich pojawili, do korzystania z ich usug.
Dotyczy to przede wszystkim tych terapeutw, ktrzy wiadomie czy
niewiadomie na pierwszym miejscu stawiaj korzyci materialne
z wykonywanego przez siebie zawodu. Jeli tak jest, w ich interesie bdzie jak
najdusze zatrzymywanie klienta na terapii i straszenie go fatalnymi skutkami jej
przerwania. Majc na wzgldzie to, e niestety zdarzaj si takie sytuacje,
przedstawiam kolejn wskazwk:
Jeli zauwaasz, e Twoje wizyty u terapeuty staj si coraz czstsze, jeli nie
potrafisz bez konsultacji z nim podj adnej decyzji, jeli dostrzegasz, e budzi si
w Tobie niepokj, gdy mylisz o zakoczeniu terapii warto, aby si temu
dokadnie przyjrzaa. S to bowiem symptomy uzalenienia. Jeli terapeuta radzi Ci,
co powinna zrobi, jakie wprowadzi zmiany w yciu, cho Ty wcale tego od niego
nie oczekujesz, jeli wywiera na Ciebie presj albo, przyklejajc jak etykietk,
informuje, e pozbycie si problemu bdzie wymagao kilku lat terapii uwaaj. To
objawy manipulacji.
Tak jak wielu lekarzy nie lubi pacjentw, ktrzy przychodz z wasn diagnoz,
tak istniej psychoterapeuci niechtnie przyjmujcy klientw, ktrzy wiedz, co im
jest. Wynika to przede wszystkim z ich lku przed utrat wygodnej roli autorytetu,
upadkiem z piedestau, na ktry sami si wspili, by karmi swoje ego. Tymczasem
to klient jest najlepszym ekspertem od samego siebie, to podajc za analogi
Sergea Gingera jego jest jaskinia, do ktrej zaprasza psychoterapeut. Zaprasza
po to, by on pomg mu j eksplorowa, a nie po to, by czu si w niej gospodarzem,
uzurpujc sobie prawo wasnoci. Zachcam wic Czytelniczki do poszerzania
swojej wiadomoci poprzez lektur licznych wartociowych ksiek
psychologicznych, z jednym wszake zastrzeeniem. Starajcie si traktowa to, co
pisz ich autorzy, jako ich prawd, a nie jako prawd absolutn. Bierzcie z nich to,
co wydaje si Wam przydatne, odrzucajcie treci, z ktrymi si nie zgadzacie.
Dotyczy to take ksiki, ktr wanie czytacie
Jeli masz nadmierne oczekiwania, szukasz ratownika, kogo, kto udzieli Ci rad,
co powinna zrobi w trudnej dla Ciebie sytuacji, kto rozwie za Ciebie Twoje
problemy, niewykluczone, e go znajdziesz. Tylko e cho pocztkowo odczujesz
ulg z powodu zdjcia z siebie odpowiedzialnoci za wasne ycie, z czasem
bdziesz si czua coraz bardziej bezradna, coraz bardziej zalena od swojego
terapeuty. Moesz te w ktrym momencie z przeraeniem odkry, e Twj
przewodnik wyprowadzi Ci na manowce albo e droga, ktr z nim podasz,
absolutnie nie jest Twoja. To negatywna konsekwencja Twoich oczekiwa kiedy
lepo za kim podasz, obdarzajc go bezgranicznym zaufaniem, kiedy
w terapeucie znajdujesz sobie zastpcz matk lub zastpczego ojca, pozostajesz
nadal Doros Dziewczynk, a Twoje deficyty zamiast znika, umacniaj si.
Pomidzy uratuj mnie a nic nie moesz dla mnie zrobi jest miejsce na
komunikat pom mi. Wysany do waciwego terapeuty, ze wiadomoci
dzielenia si z nim odpowiedzialnoci za skuteczno terapii, przyczynia si do
przeprowadzania przez klienta pozytywnych zmian w yciu. Mocy leczenia jak
stwierdzia Jennifer Mackewn nie posiada ani terapeuta, ani klient. Moc tkwi
w tym, co dzieje si midzy nimi (cytat za wspominan ju ksik Pomoc
psychologiczna w ujciu Gestalt).
None
Rne terapeutyczne formy rozwoju osobistego
Eugenia Herzyk
stycze 2012 rok