You are on page 1of 6

27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

Lasdosculturas
PorMartnBonfilOlivera
LacolumnadedivulgacincientficaquepubliquenelextintoperidicoHumanidades,delaUNAM,
deenerode1997adiciembrede2004

7defebrerode2001 QuesLasdosculturas?
Mtodocientfico? AlamemoriadeJaimeLitvakKing,
iniciadordelproyectoHumanidades
porMartnBonfilOlivera

(PublicadoenHumanidades,
ElperidicouniversitarioHumanidades,
peridicodelaDireccindeHumanidadesdelaUNAM, luegode15aosdelabor
el7defebrerode2001) ininterrumpida,exitosayreconocida
porlacomunidaduniversitaria,
AlprofesorRafaelXaltenoLpezMolina,enAguascalientes desapareciaprincipiosde2005
debidoaunadecisinarbitrariay
Meescribeunlector,maestrodeprimaria,paracomentarmeque, unilateraldelasnuevasautoridadesde
duranteunseminariodeactualizacinmagisterialsobrelaenseanza laCoordinaciondeHumanidadesdela
delasciencias,exprespuntosdevistaacercadelmtodocientfico UNAM,encabezadaporMariCarmen
quehabaledoenalgunodemisescritos.Elresultadonofue SerraPuche.Desgraciadamente,la
alentador,pueslasideasqueexpusofuerondescalificadasportodos decisinincluynosloladesaparicin
delapublicacin,sinotambinladela
losasistentes,incluidalainstructora.Deboaclararquenosetrataba
exitosapginaweb.
deataquesalacienciaodescalificacionesdesuutilidad,sino,
esencialmente,delargumentodequeelmtodocientficoquese EnHumanidadespubliqu,durante7
enseaenlaescuela(yqueconsisteenunaespeciederecetade aos,lacolumnadedivulgacin
cocinaquerezaobservacin,hiptesis,experimentacin, cientfica"Lasdosculturas".Esteblog
comprobacin,conclusin,teora,ley...)noexisteesunmito. esunintentolimitadodeevitarquela
memoriadeestevaliosoproyecto
Creoquevaldralapenacomentaryaclararunpocoelpunto. desaparezcaporcompleto.(Porcierto,
ComenzarporcitaraRuyPrezTamayo,quienensulibroCmo variasdeestascolumnasfueron
acercarsealacienciaresumelacuestinconclaridadyconcisin."El incorporadasenmilibroLaciencia
porgusto,unainvitacinala
mtodocientficodiceesteautor,concebidocomounarecetaque,
culturacientfica,Paids,2004.)
aplicadaacualquierproblema,garantizasusolucin,realmenteno

existe,perotampocopuedenegarsequelamayorpartedelos
investigadorestrabajandeacuerdoconciertasreglasgeneralesque

atravsdelaexperienciahandemostradosertiles..."Estemismo

autortieneinclusounlibrocompletoymuyrecomendablededicado
FreeCounter
aexplorarlacuestin,llamadoprecisamenteExisteelmtodo
cientfico?HistoriayrealidadeditadoporelFondodeCultura
Econmica,enlacoleccinLacienciaparatodos. Hazmefavoritoen
Yenefecto:elmtodocientficonoexiste,perosexiste.Noexistela
Technorati!
caricaturaque,todava,desgraciadamente,siguerepitindoseenlos Aadirafavoritosde
salonesdeclase(aunquetengolaesperanzadequesucedacadavez Technorati

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 1/6
27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

enmenossalones).Estaespeciedeletanatienedosgrandes
defectos:uno,haceparecerquelainvestigacincientficapuede
hacersemecnicamente,sinpensar,consloseguirlospasos,ydos, Dndeleen"Lasdos
esfalsa. culturas"?
Adiferenciadelosconjuntosdeinstruccionesllamadosalgoritmos,
comolosqueutilizanlascomputadorasparahacertodoloque
hacen,casiningunaactividadhumana(conexcepcionescomolos
algoritmosusadosparasumar,restar,multiplicarodividir)pueden
seguirsecomounarecetaquenorequierapensar.Hastapara
prepararunasgalletasounostamalessenecesitausarla
inteligencia!(Ysino,comprubeloalguienquenosepacocinare
intenteprepararalgnplatillosiguiendolarecetaalpiedeletra.)

Laaplicacindelmtodocientficorequiereunusoconstantedel
razonamientocrticoylaargumentacinbasadaenlasreglasdela Vistasalapginatotales
lgica.Nobasta,porejemplo,conhallarunarelacinestadstica
entredoshechos:paraaceptarqueunoescausadelotro,debe Estadsticas(desde
encontrarseelmecanismoqueexplicaestarelacincausal. 20/enero/2009)

Porotrolado,laobservacinsupuestamenteobjetivaylibrede
prejuiciosehiptesispreviasquesupuestamenteeseliniciodetoda
investigacincientficaesimposible.Elsolohechodeescoger
observarciertoshechosynootrosimplicalaexistenciadeuna
hiptesisprevia.ElfilsofoKarlPopperargumentabaque,lejosde
serobservadoresimparciales,loscientficoscomenzabanteniendo
hiptesispreviassobrelanaturaleza,queposteriormentesometana Visitas(desdeel8de
prueba.Slolashiptesisqueresistenestascontinuaspruebasde sept.2011)
confrontacinconlarealidadlogransobrevivir.Loscientficosson
prejuiciosos,peroluegosometensusprejuiciosapruebaylos Estadsticas:
descartansiesnecesario.

Laexperimentacinpresentaproblemassimilares,puestodo Traduceesteblog!
experimentoconllevateora,yestportantolejosserobjetivoe Translatethisblog!
imparcial.Laformulacindeteorasyleyes,porotraparte,noes
siempreaplicableatodaslasciencias.Enbiologa,porejemplo,hay
pocascosasquepuedanconsiderarseleyesenelsentidoenquelo
Entradaspopulares
sonlaleydelagravedad,lasdelatermodinmicaolasleyesde
Newtonenfsica. Eltristecasodelregioms
chupador(oladosishaceel
Ysinembargoexiste,apesardetodo,algoquepuedellamarse
veneno)
mtodocientfico:esunamaneradepensarydeprocederque
PorMartnBonfilOlivera(Publicadoen
siguenloscientficos,yqueengranmedidalosidentificacomotales.
Humanidades,peridicodela
Comocomparacin,veamoscmoprocedenlasdisciplinasqueno
soncientficas,comolaastrologa,elcreacionismoola CoordinacindeHumanidadesdela
investigacinsobreovnistipoJaimeMaussn. UNAM,el5defebrerode2003)...
Laimportanciadela
Unastrlogosigueciertasreglas,fijadasenpocasremotasyque divulgacindelaciencia
tienenqueverconelmovimientodelosastrosenelcielo,para
porMartnBonfilOlivera(Publicadoen
asignarciertascaractersticasypredecirciertosacontecimientoso
Humanidades,peridicodela
tendenciasenlavidadeunapersona.Peroaunquepuedenutilizarse
clculosprecisosycomputadorasparacalcularelsigno,el DireccindeHumanidadesdela
ascendenteylacartaastraldeunapersona,todoellosehacesin UNAM)11dejuniode1997Escada
tomarencuentaningunaevidencia,niponerapruebahiptesis vez...
alguna.Soloseconsideranlosdatosiniciales(fechadenacimiento,

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 2/6
27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

principalmente)ysesiguenlasreglas.Yclaro,tampocosesometea Lostresmundosdeldoctor
pruebalavalidezdelosresultados. Popper
porMartnBonfilOlivera(Publicadoen
Elcreacionismo,porsuparte,aunquetratadeadoptarunaspecto
cientficoalconsiderarevidenciapaleontolgicaygeolgica,partede Humanidades,peridicodela
unaconfianzadogmticaenuntextorevelado:laBiblia.La DireccindeHumanidadesdela
argumentacindeuncreacionista,envezdeapoyarseenevidencia UNAM,3defebrerode1999)D...
tomadadelarealidad,siempreseencuentraapoyadaenargumentos Computadorasvs.libros?
bblicosquenopuedendiscutirseorebatirse,puessonaceptados MartnBonfilOlivera(Publicadoen
comocuestindefe. Humanidades,peridicodela
DireccindeHumanidadesdela
Finalmente,lacreenciaenvisitasextraterrestresylasextravagantes
(ymuchasvecesmseras)evidenciasquepresentanquienesla UNAM)5demarzode1997Dice
defienden,aunqueseofrecencomocientficamentecomprobadas, UmbertoEc...
confundenelusodeinstrumentoscientficosdeprecisinconla Lasreglasparadiscutir
comprobacindelavalidezdeunahiptesis,sinimportarlo PorMartnBonfilOlivera(Publicadoen
fantasiosaquestasea.Porotrolado,alpresentrselesevidenciaen Humanidades,peridicodela
contradelasvisitasextraterrestres,oalcomprobarquelas CoordinacindeHumanidadesdela
supuestaspruebasquepresentancarecendevalidez,loscreyentes
UNAM,el10dejuliode2002)Desd...
suelenreaccionarproponiendohiptesisadhocacualms
Tito,Tito,Capotito
increbles:shayevidencia,peroelgobiernolahaocultadohayun
porMartnBonfilOlivera(Publicadoen
complotmundialparaesconderlaverdadetc.
Humanidades,peridicodela
SicomodicePrezTamayo,laformadetrabajardeloscientficosha DireccindeHumanidadesdela
demostradosertil,enquconsiste?Lejosdeestarbasadaenuna UNAM,el16demayode2001)Tito,
receta,implicalaobtencindedatospormediodeobservacionesy Ti...
experimentos,dentrodelcontextodeunahiptesis,msomenos
LaclonacinenMxico
detallada,quepretendeexplicaralgnaspectodelanaturaleza.
porMartnBonfilOlivera(Publicadoen
stasltimassonconfrontadasconlosdatos,pormediodel
razonamientoylaargumentacin,ydeesamanerasedecidesila Humanidades,peridicodela
hiptesisresisteodebesermodificadaosustituidaporotramejor. DireccindeHumanidadesdela
Todoellosinreglasinflexibles,sinunordenestablecidoysingaranta UNAM,el28deenerode1998)Hace
deresultados. u...

Enpocaspalabras,elmtodocientficoconsisteenaplicarel
pensamientoracionalanuestradiarialabordeinterpretarelmundo, Luzdelaciencia,luzdelarte:seis
yprecisamenteporesoesunadelasactividadesmsinteresantes aosdelMuseodelaLuz
quehainventadolahumanidad. PorMartnBonfilOlivera(Publicadoen
Humanidades,peridicodela
PublicadasporMartnBonfilOliveraala/s19:46
CoordinacindeHumanidadesdela
UNAM,el4dediciembrede2002)
No...
6COMEN T ARIOS: Asesoramstica
OJO:adiferenciadetodoslosdems
textospublicadosenesteblog,steno
lopubliquenHumanidades,nien
ROJASdijo... ningnotrolado.Loescrib...
Mtodocientfico?
Elproblemaqueveoesquetododependedequienydonde
aprendisteelmetodocientifico.Todoloqueexpresasteteloresumo porMartnBonfilOlivera(Publicadoen
enunafrase:GRACIASADIOSQUESOYATEO. Humanidades,peridicodela
DireccindeHumanidadesdela
19deenerode2009,22:07
UNAM,el7defebrerode2001)Al
pr...

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 3/6
27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

MARTNBONFILOLIVERAdijo...
bueno,syno:conquinydondeaprendasahacercienciainfluye
hastaciertopuntoencmolahaces,peroshayestndares ArchivodelBlog
aceptadosinternacionalmente,queencontrarsencualquierlugar 2006(1)
dondesehagainvestigacincientfica.Ysinocumplesconesos octubre(1)
estndares,tutrabajosimpleysencillamenteserrechazado,porque
noesciencia. 2004(3)
octubre(1)
saludos, junio(1)
martn mayo(1)
20deenerode2009,14:24
2003(4)
octubre(1)
mayo(1)
abril(1)
febrero(1)
Annimodijo...
Porqueno:) 2002(2)
diciembre(1)
10deenerode2011,14:07
julio(1)

2001(18)
MartnBonfilOliveradijo... diciembre(1)
Porquno?Porqueloquedefinequescienciayqunoes, noviembre(2)
precisamente,elconsensodelacomunidaddecientficos.Loexplica octubre(2)
muydetalladamenteThomasS.Kuhnensuclsico"Laestructurade septiembre(1)
lasrevolucionescientficas".Lacienciaesloquehacenloscientficos. agosto(1)
Pareceredundantenoloes.Saludos! junio(2)
11deenerode2011,17:54 mayo(3)
abril(1)
marzo(2)
febrero(2)
Devacasynoticias
Annimodijo... Mtodocientfico?
enero(1)
Culessonesosestndares?Cmocambiandedisciplinaen
disciplina?
2000(6)
28defebrerode2013,08:46 septiembre(2)
junio(2)
abril(1)
enero(1)

1999(6)
polooutletdijo...
diciembre(1)
http://www.burbagssale2014.com/BurberryOutlet
noviembre(1)
http://www.airmaxshoesfactory.com/AirMaxShoes
marzo(2)
http://www.coachblackfriday2014.com/CoachBlackFriday
http://www.coachstoreoutletonline.com/CoachBlackFriday febrero(2)
http://www.coachcoachoutlet.com/CoachCyberMonday
1998(16)
http://www.coachxfactory.com/CoachFactory
diciembre(1)
http://www.coachfactoryoutletonline.net/CoachOutletFactory
http://www.coachoutletonlineusa.com/CoachOutletUSA noviembre(2)

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 4/6
27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

http://www.coachpursesfactory.com/CoachPursesFactory septiembre(3)
http://www.coachpurseusa.com/CoachPursesUSA agosto(2)
http://www.coachstoreoutlet.com/CoachStoreOutlet junio(3)
http://www.coachpursesonline.com/CoachPursesOnSale
abril(1)
http://www.monsterbeatsbydres.com/MonsterBeatsOutlet
marzo(1)
http://www.louisvuittonblackfriday.com/LouisVuittonOutlet
febrero(2)
http://www.lvguccishoesfactory.com/LouisVuittonFactory
http://www.marcjacobsonsale.com/MarcJacobsOnSale enero(1)
http://www.mcmworldwides.com/MCMOutlet
1997(18)
http://www.mcmoutletjp.com/MCM
http://www.oakleysunglassesfactory.com/cheapoakleysunglasses diciembre(1)
http://www.mismichaelkors.com/MichaelKorsOutlet noviembre(2)
http://www.michaelkors.so/MichaelKorsOutlet octubre(2)
http://www.michaelkorsfactorystore.com/MichaelKorsFactory agosto(1)
http://www.michaelkorsoutletr.com/MichaelKorsOutlet julio(1)
http://www.michaelkorsfactoryonline.com/MichaelKorsFactory junio(2)
Online mayo(3)
http://www.newcoachfactoryoutlet.com/CoachFactoryOutlet
abril(2)
http://www.northfaceoutletonlines.net/NorthFaceOutletOnline
marzo(1)
http://www.polooutletstore.com/PoloOutletStore
http://www.ralphlaurenhome.com/RalphLaurenUK febrero(2)
http://www.salongchamppairs.com/SacLongchampPairs enero(1)
http://www.tcoachoutletonline.com/CoachOutletOnline
http://www.thecoachfactoryoutlet.com/CoachFactoryOultet
http://www.barbourjacketsoutlet.com/BarbourJacketsOutletOnline
Acercadem
http://www.canadagooser.com/CanadaGooseOutlet
http://www.guccishoesuk2014.com/GucciOutletOnline Mifoto MartnBonfil
http://www.michaelkorsstates.com/MichaelKorsOutlet Olivera
http://www.monclerclearance.com/MonclerClearance (MxicoDF,1965)es
http://www.monclerjacketsoutletonline.com/MonclerJacketsOutlet qumico
Online farmacobilogoy
http://www.northsclearance.com/NorthClearaceOutlet divulgadorcientfico.
http://www.poloralphlaurenonline.com/PoloRalphLaurenOutlet TrabajaenlaDireccinGeneralde
Online DivulgacindelaCiencia,delaUNAM,
http://www.woolrichclearance.com/WoolrichClearance dondeescribesobreciencia,editael
http://www.cvshopfactory.com/shop.coachfactory.com boletnElmuganodivulgador,da
http://www.mksfactoryoutlet.com/MichaelKorsFactoryOutlet clasesdebiologayredaccin,
http://www.zxcoachoutlet.com/CoachOutletOnlineUSA compartecafmientrasplaticaconsus
http://www.thebeatsbydre.net/BeatsbyDre amigosygeneraproyectosqueaveces
http://www.superbagsmarket.com/CoachOutletOnline lleganacuajar.Colabora
http://www.nikejordanshoes.com/NikeJordanShoes semanalmenteenMilenioDiarioyes
http://www.newoutletonlinemall.com/CoachPursesOutletOnline fandelprogramainglsdeciencia
http://www.clickmichaelkors.com/MichaelKorsUSA ficcinDr.Whoydelgrupoalemn
pionerodemsicaelectrnica
26dejuniode2014,22:48 Kraftwerk.Esabstemioynofuma,
perodisfrutadelosviciosdecama
Publicaruncomentario (entreotros,dormiryleer).Suslibros
msrecientessonLacienciaporgusto,
Entradamsreciente PginaPrincipal Entradaantigua unainvitacinalaculturacientfica
Suscribirsea:Comentariosdelaentrada(Atom) (Paids,2004)yBarrigallena?
(Castillo,2005).En2005recibila
DistincinUniversidadNacionalpara
JvenesAcadmicos,queotorgala
UNAM,enelreadeCreacinArtstica

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 5/6
27/10/2016 Lasdosculturas:Mtodocientfico?

yExtensindelaCultura.Consulta
mipginapersonal.
Vermiperfilcompleto

Miraestosotrosblogs:

ImagenenlaCiencia(Sergiode
Rgules)
CurrculumSergiodeRgules
Hace1da.

LaCienciaporGusto
Cerebroyconciencia
Hace4das.

Mira!,porMartnBonfilOlivera
Libros:LavenganzadeEdison
Hace9meses.

Pildoritadelafelicidad,por
RodrigoSols
Publicidadfraudulenta
Hace1ao.

SpaceTimeChronicles,bySergio
deRegules
Ababy'sbrain
Hace2aos.

Notafraidoflipgloss
Unfashionableadvice
Hace6aos.

Miedoageneralizar,porVivette
GarcaDeister
RespuestaaYocandra
Hace7aos.

Derechosreservados,Copyright(R)19972007,MartnBonfilOlivera.
Prohibidosuusocomercialsinautorizacindelautor.

http://2culturas.blogspot.mx/2001/02/mtodocientfico.html 6/6

You might also like