Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Sverre Verbeeten
Vakgebied: Levensbeschouwing
Klas: PEH16VD
Kennis over (kinderen in) de
groep is nadrukkelijk
verwerkt in de omschrijving
van de beginsituatie van de
groep, zowel in
pedagogische zin (gedrag,
groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in
didactische zin
(vakspecifieke
beginsituatie).
De lesdoelen zijn
afgestemd op de
beginsituatie. In de
formulering ervan wordt
zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen
op een logische manier is
verwerkt.
Werk- en
groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke
kenmerken van de groep n
op specifieke kenmerken
van vakdidactiek. Werk- en
groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend
bij het behalen van de
lesdoelen.
Docent: Harm Litjens
Stagegroep: 5/6
Welke keuzes heb ik hier gemaakt en waarom? (denk hierbij met name kernbegrippen uit
(vak-) specifieke theorie)
Om een goede beginsituatie te kunnen formuleren heb ik gebruik gemaakt
van resultaten van de sociogram, observaties en gesprekjes met mijn
mentor.
Uit de resultaten van de sociogram blijkt dat niet alle kinderen graag met
elkaar samen werken. Groep 5 en 6 zijn ook niet echt een geheel als
groep. Hierom ga ik de les met de hele klas uitvoeren. Ik ga met de hele
klas in een kring zitten zodat de kinderen goed naar elkaar kunnen
luisteren en op elkaar kunnen reageren.
Uit de sociogram blijkt dat er twee kinderen worden verstoten (Sometics)
uit de groep. Ze worden vaak negatief gekozen. Hierom ga ik er voor
zorgen dat ook deze twee kinderen goed betrokken blijven bij de les.
De kinderen krijgen volgens een soort methode genaamd samen leven
vaker een les. Het gaat over verschillende onderwerpen waar ze dan over
gaan filosoferen. Hierbij gaan de kinderen ook zelf dingen uitproberen.
In de vorige lessen heb ik gemerkt dat de samenwerking tussen groep 5
en 6 goed verloopt wanneer ik ze bij elkaar zet. Het groepsgevoel kan nog
verbeteren. Hierom probeer ik de groepen bij zo veel mogelijk lessen te
mixen, dus als het vakinhoudelijk ook bij beide klassen op niveau aansluit,
zoals bij deze les.
Aan het einde van de les zijn de kinderen in staat om:
- Met elkaar te filosoferen over een bepaald onderwerp.
- Na te vertellen wat ze hebben geleerd over het onderwerp.
- Hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse
multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen (Tule, kerndoel 38).
In dit geval leren ze dus iets over de vieringen van een bepaalde
geestelijke stroming.
- In een klassengesprek leefgewoontes (vieringen) te bespreken
(Tule, kerndoel 38).
- Iets te vertellen over de vieringen in het Hindoesme (Tule,
kerndoel 38).
Ik ga de les met de hele klas samen uitvoeren. Ik ga met de hele klas in
een kring zitten zodat de kinderen goed naar elkaar kunnen luisteren en
op elkaar kunnen reageren. Hierdoor krijgen de kinderen de kans om op
elkaar te reageren en om als groep meer n geheel te worden. De
kinderen van groep 5 en 6 kunnen op elkaar reageren en elkaars mening
respecteren. Ze leren de verhalen van anderen kennen, waardoor ze
elkaar ook beter kunnen begrijpen. Tijdens de les gaan we filosoferen, dus
is de kring een goed bijpassende werkvorm. De kinderen kunnen elkaar
zo goed aankijken en op elkaar reageren. Hierna mogen de kinderen hun
eigen hand overtrekken en hier tekeningetjes in maken zoals bij echte
henna. Helaas kan ik geen echte henna gebruiken. Ik heb hiervoor alleen
de hennapoeder in bezit, maar een aantal andere ingredinten ontbreken.
Hiernaast is er ook niet echt de tijd voor. Het proces van het in laten
trekken van de henna duurt zon 12 uur. Het is niet realistisch om dit dus
tijdens de les te doen, aangezien dit er vervolgens uren op moet blijven
zitten. Ik leg aan de kinderen uit waarom het niet gaat lukken tijdens deze
les.
Een aanzet tot De kinderen gaan op elkaar reageren en elkaar aanvullen.
samenwerkend leren krijgt
op een logische wijze plek in
het lesontwerp.*

Een aanzet tot ontdekkend n.v.t.

leren krijgt op een logische
wijze plek in het
lesontwerp**

De proces- en Aan het einde van de les:

productdoelen worden
expliciet gevalueerd met
de kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie
zijn passend bij
vakdidactiek en sluiten aan
op specifieke kenmerken
van de groep.
*bij tenminste 3 lesontwerpen
** bij tenminste 1 lesontwerp
- Bespreek ik met de kinderen wat ze van de les geleerd hebben.
- Bespreek ik met de kinderen hoe ze de werkvorm ervaart hebben.
- Krijgen de kinderen de kans om nog verder door te gaan met het
gebruiken van de henna en het leren kennen van het product en de
functie ervan.
- Vertellen de kinderen wat ze van het onderwerp vonden.
Ik reflecteer met de kinderen terug op de lesdoelen.
De evaluatie gebeurt ook in de kring. De kinderen kunnen hun vinger
opsteken om te reageren op de nabespreking. De kinderen kunnen
antwoord geven op reflectievragen en kunnen hun mening geven over de
les. Iedereen kan elkaar goed aankijken, waardoor iedereen goed
betrokken blijft en de kinderen zich ook betrokken voelen bij dingen die
een ander verteld. De kinderen hebben niet het gevoel dat ze
afgezonderd zijn van de rest, dus is alles wat verteld wordt voor iedereen
even belangrijk. De kinderen van groep 5 en 6 kunnen samen nadenken
over het verloop van de les.

Beker, T., Graft, M. van, Greven, J., Kemmers, P., Tank, M. K., Verheijen, S. (2009).
Kerndoel 38, groep 5 en 6. Geraadpleegd op 28 januari 2017, van
http://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-L38.html