Professional Documents
Culture Documents
m thc Ni dung:
* Cc gi : Cc mn n a phng ngon nht
* Gii thiu v bia, ru v tr
* Hng dn m thc ng ph
* Bn m thc
* Bn n truyn thng gia nh
m thc Vit Nam c tn vinh khp ni trn th gii v hng v thun khit,
tinh t, mc mc v c bit ti ngon. m thc Vit Nam tt cho sc khe v l
mt trong nhng tri nghim ni bt trong mi chuyn i ca du khch n Vit
Nam.
m thc Vit Nam phn nh lch s, kh hu, a l cng nh tinh thn ca ngi
dn. m thc min Bc c bit s dng nhiu gia v trong ch bin. m thc
min Trung nh hng r nt t phong cch m thc cung nh vi nhiu mn
trong ba n v cay hn m thc min Bc. Trong khi , cc loi tri cy, rau, hi
sn phong ph, v la go ca ng bng sng Cu Long mu m li l nhng yu
t lm ni bt c im ca m thc min Nam.
Cch ch bin mn n ca ngi Vit thin v hp, ninh nh, nng, chin rn.
Ni cch khc, mn n Vit Nam c ch bin theo nguyn tc gi nguyn hng
v, mu sc, tng phn, v thm ch c m thanh khi thng thc mn n.
2
NHNG IM NI BT:
Tham d lp nu n trn du thuyn khi thm vnh H Long;
Thng thc bt ph nng hi ti cc qun n ng ph trn khp t nc;
Tham gia ba ti gia nh truyn thng ti lng qu Vit;
Gii ta cn kht ca bn bng mt cc bia hi;
Do quanh ch cng ph n a phng vo bui sng sm la chn thc
n ti ngon nht trong ngy;
Thng thc mn tm ti nng s t vo lc hong hn trn bi bin Nha
Trang
3
M THC THEO VNG
Nhn tng th, m thc Vit Nam l s tng hp cc mn n ca ba min Bc,
Trung, Nam. V H Ni, Hu, TP. H Ch Minh chnh l trung tm m thc ca mi
min. c im thi tit cng nh ng b bin di ca min Trung gip cung
cp nhiu loi cy trng ti tt. Trong khi , min Nam vi h thng sng nc
cung cp nhiu thy hi sn v cng l ni em li nhng tri nghim th v v
phong v t nc nhit i.
MIN BC
Min Bc l qu hng ca nhiu loi rau gia v. Vo ma ng min Bc, cc thnh
vin trong gia nh cng quy qun quanh ni lu thng thc cc loi rau v
tht v cm nhn ci m p trong ngy ng gi lnh. Ngy nay, cc mn lu nh
vy ph bin rng ri cc nh hng v l mt mn n thng thc cng bn
b. Mt s mn n ph bin khc ca min Bc gm c bnh cun, ph, bn ch.
4
MIN TRUNG MIN NAM
Kh hu n ha ca min Trung l iu Phong ph v hi sn ti sng, m
kin l tng cho nhiu loi cy trng thc min Nam s dng nhiu gia v
pht trin, mn n ni y cng cay hn nh t, nc ct da v cc loi gia v
ng k. Tuy nhin, khc bit ln nht tho mc khc. Thi k Php thuc
ca m thc min Trung chnh l nh cng li nhiu du n trong m thc
hng t m thc cung nh Hu. Theo min Nam vi bnh m que, bnh m
truyn thng, mi ba n s gm nhiu kp tht, c ph phin, kem caramel
mn, mi mn l mt ngh thut trong (c lm bng sa da) v vt st cam
qu trnh ch bin. V vy, cc mn n (hoc da).
min Trung th hin cch ch bin mn
n ca u bp cung nh xa. Vi iu kin kh hu thun li, tri cy
v rau qu min Nam rt di do, phong
thng thc mn n dnh ring cho ph. Ti y, ng ma c s dng
vua cha, hy nm ln sa quay hoc rng ri trong ch bin mn n. Thi
tht g hm tho mc. Hoc c th th quen cun thc n cng rau gia v vo
bt canh t yn, mt mn n b dng l bnh trng mng v chm nc mm
vi gi thnh cao. Nhng mn n ph l truyn thng ca dn min Nam. Mt
bin khc ca min Trung gm bnh s mn n ph bin khc ca min Nam
khoi lm t tinh bt go v nc ct l ch tm (tm bc ma) v bnh xo.
da, cng bn b Hu thm nc mi s.
5
BA CM GIA NH
6
MM CM V NGHI THC v v chm gm nc mm, ti bm nh,
TRONG BA N t ti, nc tng, mui tiu chanh hay
mui t. Hoa qu trng ming thng c
Ba n gia nh Vit l mi giao tip mang ra cui ba.
thn tnh. Khch ngi bn bn n hoc
ngi thnh vng trn trn tm phn TRIT L NU N
sn nh, cc mn n c xp gia. Phng thc cn bng m dng
Ngoi tr cm, mi ngi c tng bt thng c p dng khi chun b mn
ring, tt c cc mn c n chung. n nhm m bo c li cho sc khe.
Trong m thc Vit Nam, tt c cc mn Theo cch thc ny, nguyn liu v
n c dn ra cng lc v mi ngi hng v tng phn nhau chim v tr
dng mn theo mun. Theo truyn quan trng, hiu theo cch khc l
thng, ngi t tui s mi ngi ln c tnh nng v lnh ca cc thnh
tui n trc, ph n thng ngi bn phn trong mn n; v d mn tht vt
ni cm xi cm cho mi ngi. (tnh hn) n vo ma h vi nc mm
Khch dng a gp cc mn n gng ti (tnh m), hoc mn g (tnh
c xt thnh ming t a thc n m) v tht ln (tnh nhit) thng
chung, mi ln mt ming, t vo bt c n vo ma ng. Ngoi nguyn
cm trc khi n. th hin s tn l cn bng m dng, m thc Vit
trng v chm sc ln nhau, cc thnh Nam cn chu nh hng bi nguyn
vin trong gia nh cng c th gp thc tc chu v nm yu t v ng hnh.
n cho nhau. Theo , nhiu mn n Vit s bao gm
nm loi gia v (ng v) tng ng vi
CC MN CHNH CA MT nm c quan (ng tng), nm loi dinh
BA N TI GIA NH dng (ng cht), nm mu (ng sc)
Ba ti c ngi Vit xem l ba quan nu c th. Khi hon thnh, ba n phi
trng nht trong ngy v thng c dng lm hi lng c nm gic quan thng
ti nh. Cc mn chnh ca mt ba n gia qua cch bi tr thc n (th gic),
nh bao gm cm, mn c hoc tht gin (thnh gic), gia v (v gic), cc loi
(nng, luc, hp, hoc hm), mn xo, a rau thm (khu gic), kt cu tng
rau v bt canh. Km theo cc mn n l gia phn v tnh thng nht (xc gic).
7
BNH CUN (Min Bc)
Bnh cun tr thnh mn n sng hoc n
nh bui ti ph bin nh vo nhng c
im tinh t m m hng v. Ni mt
cch n gin, bnh cun l loi bnh trng
mng lm t bt go, c nhn bn trong l
tht ln xay v mc nh thi nh. Bnh c
ct thnh tng ming v dng vi nc
mm ngon. Km theo bnh thng c hnh
kh phi thm n vi ch qu, lp xng...
BN B HU (Min Trung)
Bn b Hu n t kinh Hu min
CAO LU (Min Trung)
Trung Vit Nam. Vi mn n ny, thc khch
cn dng c tha v a thng thc Theo li k mang tnh huyn thoi th si m
hng v ca n. Trong chic bt chan y cao lu dy, do v kh c lm bng nc
nc dng l cc lt tht ln, tht b, tit ln, ly t ging B L. D iu ny thc hay
hnh l xt nh v bn ti si to. Hng v khng th khng th ph nhn c rng
ngt ngo ring bit ca mn bn b c mn n c o ny ch c ti Hi An, min
to nn nh vo nc hm xng b, mm Trung Vit Nam. Ph bn trn l tm, vi lt
ruc, s v t kh. tht ln, trang tr km l bc h, hng qu,
gi v rau dip, chan mt cht nc
BN B NAM B (Min Nam) dng, Cao lu l mt mn n ng
Nhng lt tht b gn mm trn ln lc rang, thng thc.
gi , nhiu loi rau gia v ti, hnh kh phi
thm, mt cht nc chm, v t tiu t l
nhng nguyn liu to nn mn n hp dn CANH CHUA (Min Nam)
ny. tng phn v sc mu v hng v
Lin quan n mn canh tom yum ni ting
ca cc thnh phn trong mn n khin mi
ca Thi Lan/Campuchia, canh chua l mt
gp bn l mt tri nghim tuyt vi.
mn canh hp dn, v chua c ngun gc t
BN CH (Min Bc) min Nam, thng c nu cng c
Vo khong 11h tra, cc va h v ng ng bng sng Cu Long. Nu cng vi
ph ti nhiu thnh ph v th trn min Bc nc dng, da, c chua v gi , mn n
li nghi ngt khi bay ra t nhng bp cn c thm v chua du ca me. T im
nng ch vin v ch ming phc v bn thm mn canh chua l ng m, ti phi
ch. n km vi bn go, mt cht rau sng thm, hnh l xt nh v cc rau gia v khc.
v mt bt nc chm, mn n ng ph C th dng canh chua vi cm hoc bn.
n gin ny hi t thm ngon, Khi dng lm lu, canh chua c gi l lu
hng v ti mt, chua chua ngt du. canh chua.
8
NHNG MN N NI TING NHT
CH C (Min Bc)
Bt ngun t nh hng Ch C L Vng H Ni, mn ch c tr nn ni ting ti mc
c nhn thnh nhiu phin bn v con ph ni c mn ch c c i tn t Hng
Sn thnh ph Ch C. Mn n ny gm c p ngh c chin nhit cao bng du
u nnh n km vi rau th l, bn si v lc rang chm mm tm. y l mt mn n th
v, thch hp cho nhng ngy lnh gi.
PH B (Min Bc)
Nu cn chn ra mt mn n i din cho Vit Nam c ngi dn yu thch th y s
l la chn s mt. Mn ph c chun b t m, mt ni ln xng b v xng ln
c un si ly nc dng. Sau khi cho thm cc gia v nh: mm, gng, hnh ty, ni
nc dng c un si tip trong khong nm ting trc khi chan vo bt bnh ph
c sp y hnh ty xt nh, bc h, hng qu, ht tiu. Tht g cng thng c
dng thay th cho tht b to nn mn ph g thm ngon, hp dn.
9
HNG DN THNG THC NHNG
MN N NG PH VIT NAM
Qua mi tnh, thnh ph, bn s gp nhng hnh nh ging nhau: cch ln ng giao
thng n o ch vi bc chn l tng nhm ngi dn a phng ngi trn nhng chic
gh nha nh nhm nhp n v tn hng thi gian rnh ri t i ca mnh. Mn n
ng ph ti Vit Nam nhanh gn v gp gp. Vi nhu cu cao ca khch hng v cng
vic hi h, dng nh tht t c thi gian dnh cho nhng pht pha tr d dm. Khi ti
gi n, nhng ngi ph n gnh hng do cho mi khch. l s ng c, n o
nhng cng s l mt trong nhng kinh nghim m thc th v v gn gi nht m bn c
c. V nh bt k ai cng hiu, khng n gin ch l n ung.
QUYT NH NI N N
Hu ht hng n ng ph Vit Nam ch chuyn v mt hoc hai mn, do vic u
tin bn cn lm l chn n mn g trc khi quyt nh n u. Cc mn n Vit Nam
a dng, phong ph, mi vng min li c hng v ring bit. Du khch c th tm kim
thm trong nhng cun sch hng dn du lch, tham kho cc bn ng hnh hoc thm
ch hi nhn vin khch sn c c thng tin. Khi chn c mn n, vic tip theo
bn phi lm l tm c hng n ng ph tt nht. cc thnh ph ln, quyt nh
ny c th thc hin d dng vi nhiu tuyn ph dnh ring cho mt mn n: ph chn
g nng, ph ch c, hi sn. Du khch nn la chn ni c nhiu khch a phng ti
n. Nhng bn cng c th b qua mi bn khon nn n u m hy chn ngu nhin
qun hng no bn gp phi. C th bn s khm ph ra iu tuyt vi v m thc ni y.
CN NM R THI GIAN
Cng ging nh m thc cc nc khc, cc mn n Vit Nam thng ch n vo nhng
thi im c th trong ngy, hoc thm ch ca nm. V d, bnh cun thng c n
vo ba sng, bn ch n tra, v bnh xo vo ma ng. Bi vy, bn cn nm r thi
gian thng thc ng mn n mnh yu thch.
10
tng tha, thm cht rau sng, cm xng
gm l hnh nh th hin tnh yu i vi m
thc trong mt bn thay v nhm tng
l thi quen n ung khng lch s. Quy tc
chun v n ung trn ng ph khng c
nhiu, ngoi tr thao tc duy nht l lau bt
v a bng giy n trc khi n. Sau ,
bn c th dng cch no thy thun tin
nht. Xng v cc vn thc n tha vng
vi trn sn nh, giy n t nhng t n
trc b li s ch c qut dn sch s khi
kt thc gi bn hng. Qun n ng ph
khng phi l ni ph hp vi nhng ngi
a v sinh nhng li l mt phn tri
nghim, v vy hy nm ly c hi, bn s
khng cm thy hi tic.
LU
GI MN
Nhn v tng th, mn n ng ph v
Vi phn ln cc hng n trn ph ch phc cng r. Hu ht cc mn n c gi khng
v mt mn n th vic gi mn rt n gin qu vi la M. Cc mn lu v nng c
nhng g bn cn lm l chn ly mt ch th t hn i cht, nhng nu n chung
ngi v gi ngn tay ra hiu bn cn bao vi ngi, bn vn s khng phi tr nhiu
nhiu sut n. Nu qun phc v cc mn tin. Khi ba n ca bn kt thc, th ha
khc, ch cn ch vo mn ngi khc ang n thanh ton c tnh xong ti bn
dng v ra hiu s sut n. Ngoi ra, bn cn thanh ton gn ca ra vo. Hy nhn quanh
kim tra bng gi treo trn tng - ngay c tm ngi ph trch qun v h thng l
nhng quy hng nh nht cng c mt ngi chu trch nhim tnh tin hoc bn
hoc hai mn n c ghi r gi. c th thanh ton trc tip cho ngi phc
BIT C QUY TC N UNG v ba n. Trong mi trng hp, bn ng
i nhn ha n thanh ton. Nu bn nghi
TRN NG PH ng v chi ph cho ba n , hy nhn s
Khi ti Vit Nam, bn s sm nhn ra ngi tin nhng thc khch trc bn thanh
dn ni y c am m m thc vt xa ton on c s b s tin bn phi
vic p ng nhu cu nng lng cho bn tr hoc ra hiu cho thu ngn cho bn xem
thn. Nhai thc n ngon lnh, hp x xp con s trn my tnh.
11
UNG
Vi kh hu nhit i m p, ngi Vit Nam ch ra hng lot ung gii kht gip c
th sng khoi. Vit Nam, ung v cch ung ca mt ngi s ni ln tnh cch, s
thch ca ngi v do , thng l mt phn khng th thiu trong vic xy dng tnh
bn hoc thm ch l mi quan h lm n. L mt quc gia c lch s trng tr lu i, tr
Vit Nam thc s ng bn thng thc. pha Bc, ba n c thm vi chn ru
trng s l cch tuyt vi chng rt, cn cc thnh ph hay th x, th trn, khng c
cch x hi cui ngy no tt hn l ung vi cc bia hi cng vi ngi dn ni y.
TR
Vi hng ngn nm lch s, hon ton khng
c g ngc nhin khi Vit Nam ung tr l
mt cch gii tr. Bt k lc no trong ngy,
bn c th thy tng nhm nam n ngi
bn nhau bn lun tin tc trong ngy vi
tch tr nh xu. i vi sinh vin min Bc,
h c thi quen t tp nhau ti qun nc,
chuyn gu, ngm nhn ngi qua li v
nhm nhp ht hng dng. Vi ngi
Vit, tr khng ch l mt thc ung m n
cn gip gim i mt nhc khi lm vic ngoi
ng, cho n khch khi n chi nh,
cng t tin hoc phng chng bnh tt.
Cch pha v ung tr mi vng mi khc,
cng nh loi tr v hng v mi ni c
mt nt ring. Cho ti nay, tr xanh l ph
bin nht, bn cnh l tr trng, tr en,
tr long v tr vng.
12
RU GO V RU TRI CY
Ru go l loi thc ung ph bin th hai sau tr ti Vit Nam v c dng mi
khch, cha bnh v dng trong cc dp hiu h. c bit ph bin vng ni pha Bc
Vit Nam, ru go v ru hoa qu c tiu th vi s lng ln. Ru go c lm
t go, ru np c lm t np v c mu sc khc nhau: mu tm hoc trng, l do
dng cc loi go khc nhau nu ru. Trong vn ha mt s dn tc thiu s, ru np
thng c ung chung bng cn cm vo bnh gm. Ru hoa qu c lm t tt c
cc loi tri cy vng cao nh mn, du ty, to, nho. Mt loi ru go khc l ru rn
c cho l c th cha c nhiu loi bnh. Vo tit tri lnh gi ma ng, nhm nhp
vi chn ru go s l mt k nim khng th no qun Vit Nam.
BIA
Ngoi nhng thng hiu nhp khu nh Tiger, Heineken v Carlsberg, cc qun bar, qun
c ph v nh hng thng phc v cc loi bia a phng gm bia 333, H Ni v Si
Gn. Tuy nhin, vi ngi tng ung bia Vit Nam th b ra mt bui chiu trong qun
bia hi l vic cn phi lm. c sn xut v tiu th ngay trong ngy, bia hi nh v khng
c cht bo qun. Thng thc bia hi cng ngi dn bn a ti mt gc ph quanh th
trn, thnh ph l mt tri nghim dn d m du khch nn th mt ln trong chuyn thm
Vit Nam.
13
Mn n min Bc va l sn phm ca kh hu vng ni mt
m - qu hng ca nhiu loi rau gia v, va l sn phm ca
nhng nh hng trong khu vc. min Bc, du khch c dp
thng thc cc mn canh, hm, xo v rt nhiu loi m. Vo
ma ng min Bc, cc thnh vin trong gia nh quy qun
quanh ni lu, nu cc loi rau v tht cm nhn ci m p
v thng thc n trong ngy ng gi lnh. Nhng im
thng thc m thc ca min Bc gm H Ni v Sa Pa.
Nhng mn ni bt: bn ch, ph b, ch c.
14
m thc nhit i khu vc min Nam chu nhiu nh hng t m thc cc
nc lng ging nh vng quc Thi Lan, Cam-pu-chia v Ma-lai-xi-a. Phong
ph v hi sn ti sng, m thc min Nam c nhiu gia v nh t, nc ct
da v cc loi tho mc. Vi iu kin kh hu thun li cho cy lu nm sinh
trng, tri cy v rau qu nhit i min Nam di do phong ph, ng ma
c s dng rng ri - thng c kt hp thnh cc mn ngon. Cc im
thng thc m thc khu vc pha Nam gm thnh ph H Ch Minh v
Lt. Nhng mn ni bt: canh chua, bn b Nam b.
15
TNG CC DU LCH
16