Professional Documents
Culture Documents
ExercicesdepremireS
Radioactivitet
Phys.N05 ractionsnuclaires.
Exercices.
Motscls:
Ractionnuclaire,radioactivit,
ractionsnuclairesspontanes,ractions
nuclairesprovoques,
quationd'uneractionnuclaire,
loisdeconservation,loisdeSoddy,
nergielibre,relationEinstein,dfaut
demasse,nergiedeliaisond'unnoyau,
QCMsurlaradioactivit,exercicessurla
radioactivit.,...
Moteurderecherchesurlesdiffrentssites
Recherchepersonnalise Rechercher
Recherchepersonnalise Rechercher
IExercice7page146.Reconnatredesractionsnuclairesprovoques.
IIExercice10page146.Savoircalculeruneactivit.
IIIExercice11page146.Utiliserlesloisdeconservation.
IVExercice13page146.crireunequationderactionnuclaire.
VExercice14page146.crireunequationderactiondefusion.
VIExercice15page146.crireunequationderactiondefission.
VIIExercice18page147.Histoireetradioactivit.
VIIIExercice20page147.Delamasselnergie.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 1/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
IXExercice21page147.Loisdeconservation.
XExercice24page148.Quellenergie!
XIExercice30page150.Lnergiedeliaisondesnoyaux.
Classificationpriodique:
Cliquersurl'imagepourl'agrandir
IExercice7page146.Reconnatredesractionsnuclairesprovoques.
Parmilesractionsnuclairessuivantes,reprerlesquationsdes
ractionsdefissionetdefusion:
a)
b)
c)
d)
e)
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 2/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
Laractiondefissionnuclaire:
Laractiondefissionestuneractionnuclaireprovoque.
Aucoursdunefissionnuclaire,unneutronlent(neutron
thermique)briseunnoyaulourdfissileendeuxnoyauxlgers.
Cetteractionlibredelnergie.
Laractiona)estuneractiondefissionnuclaire:
Laractiondefusionnuclaire:
Aucoursdunefusionnuclaire,deuxnoyauxlgerssunissentpour
formerunnoyaulourd.
Cestuneractionnuclaireprovoquequilibredelnergie.
Laractionb)estuneractiondefusionnuclaire:
Laractionc)estunedsintgration+(missiondunpositon)
Laractiond)estuneractiondefusionnuclaire.
Laractione)estunedsintgration(missiondunlectron)
IIExercice10page146.Savoircalculeruneactivit.
Enuneminute,onamesur5400dsintgrationsdecarbone14dans
unchantillonprovenantdunemomie.
1)Quelleestlactivitdecetchantillon?
2)Combienauraitonmesurdedsintgrationsen2,0
minutes?
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 3/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
3)Activitdelchantillon:
LactivitAdunchantillonradioactifladatetestlenombrede
dsintgrationsparsecondedecetchantillon.
LactivitAdunchantillonradioactifdiminueaucoursdutemps.
Cettediminutionestcaractristiquedunoyauradioactifprsentdans
lchantillon.
4)NombreNdedsintgrationsen2,0minutes:
Surcettedure,ladiminutiondelactivitducarbone14estngligeable:
4
N1,08x10 dsintgrations.
IIIExercice11page146.Utiliserlesloisdeconservation.
1)Citerlesloisdeconservationsmisesenuvredansuneractionnuclaire.
2)Recopieretcomplterlesquationsdesractionscidessous.
a)
b)
c)
d)
3)Loisdeconservation:
Touteslesractionsnuclairesvrifientlesloisdeconservationsuivantes:
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 4/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
LoisdeSoddy:
Conservationdunombredemasse:A=A+a
Conservationdelacharge:Z=Z+z
4)quations:
a)
107=Aet46=Z+(1)
A=107etZ=47
b)
218=A+4et84=Z+2
A=214etZ=82
c)
A=208+0etZ=82+1
A=208etZ=83
d)
2+2=A+1et1+1=Z+0
A=3etZ=2
IVExercice13page146.crireunequationderactionnuclaire.
Leplomb185 estradioactif.Ilsedsintgreenformantdu
mercure181etunnoyaudhlium.
1)Lemercure:
a)Quelestlenumroatomiquedumercuredontlesymboleest
Hg?Onpourrasaiderdelaclassificationpriodique.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 5/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
b)Quelleestlareprsentationsymboliquedumercure181?
2)crirelquationdelaractionnuclaire.
3)Lemercure:
a)Numroatomiquedumercure:
Laformuledunoyaudhlium:
Aucoursdelaractionnuclaire,ilyaconservationdelacharge:
82=Z+2
Z=80
b)Reprsentationsymboliquedumercure181: .
4)quationdelaractionnuclaire:dsintgrationalpha
VExercice14page146.crireunequationderactiondefusion.
crirelquationdelaractiondefusionentredeuxnoyauxdhlium3qui
donneunnoyaudhlium4etdeuxnoyauxdhydrogne1.
Onpourrasaiderdelaclassificationpriodique.
quationdelaraction:
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 6/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
VIExercice15page146.crireunequationderactiondefission.
crirelquationdelaractiondefissiondunnoyauduranium235
quidonneunnoyaudezirconium95,unnoyaudetellure138et3
neutrons.
Onpourrasaiderdelaclassificationpriodique:
quationdelaractiondefissiondunnoyauduranium235:
Danslaclassificationpriodique,ontrouve
PourlezirconiumZr,Z1=40
PourleTellureTe,Z2=52
Cetteractionproduitplusdeneutronsquellenenconsomme.
Vrification:
(1+235=95+138+3x1)
(92=40+52+0)
VIIExercice18page147.Histoireetradioactivit.
Lepolonium210atlundespremiersisotopesradioactifsdcouvertsparPierreetMarie
Curie.
Lorsdesadsintgration,ildonneduplombetunnoyaudhlium4.
1)Quellessontlesreprsentationssymboliquesdupolonium210etdelhlium4.On
pourrasaiderdelaclassificationpriodique.
2)crirelquationdelaractionencitantlesloisutilises.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 7/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
3)Reprsentationssymboliquesdupolonium210etdelhlium4:
Polonium210:
Hlium4: (particule:alpha)
4)quationdelaractionetlesloisutilises:
LoisdeSoddy:
Conservationdunombredemasse.
Conservationdelacharge.
210=A+4et84=Z+2
A=206etZ=82
VIIIExercice20page147.Delamasselnergie.
Leradon222sedsintgresuivantlaraction:
Donnes:
Noyau Masse(kg)
25
Radon: 3,6859160x10
Hlium: 27
6,64466x10
25
Polonium: 3,6193691x10
Vitessedelalumire:c=299792458m/s
1)Dequeltypederactionsagitil?
2)Calculerlapertedemasseaccompagnantcetteraction.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 8/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
3)Calculerlnergieproduiteparladsintgrationdunnoyauderadon222.
4)Typederactionilsagitdunedsintgration.
Ilyamissiondunnoyaudhliumaucoursdeladsintgrationdunoyaude
polonium210.
5)Pertedemasse:
|m|=|m(produits)m(ractifs)|
|m|=|m(Po)+m(He)m(Rn)|
25 27 25
|m||3,6193691x10 +6,64466x10 3,6859160x10 |
29
|m|1,00300x10 kg
6)nergieproduite:
Eproduite=|m|.c2=|m(produits)m(ractifs)|.c2
29
Eproduite1,00300x10 x(299792458)2
13
Eproduite9,0145x10 J
IXExercice21page147.Loisdeconservation.
XExercice24page148.Quellenergie!
lintrieurdelachambredexprimentationduLaserMgajoule(LMJ),les
scientifiquesdeCEAesprentraliseruneractiondefusionlaidede
puissantslasers.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 9/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
Uneractiondefusionenvisageapourraction:
Donnes:
23
NombredAvogadro:NA=6,02x10 mol1
Massemolaireducarbone:M(C)=12,0g/mol
Noyau Masse(kg)
27
Deutrium: 3,34358x10
27
Tritium: 5,00736x10
27
Hlium: 6,64466x10
27
Neutron: 1,67493x10
Vitessedelalumire:c=299792458m/s
Lepouvoircalorifiquemoyenducharbonestde240kJ/mol.Celasignifie
quelacombustioncompltedunemoledecarbonefournitunenergiegale
240kJ.
2)Ractiondefusionetnergie:
a)Calculerlapertedemassecorrespondantlafusiondunnoyaude
deutriumetdunnoyaudetritium.
b)Calculerlnergielibreparcetteraction.
3)Calculerlnergielibreparlafusiondunemolededeutriumavec
unemoledetritium.
4)Calculerlamassedecharbonquifourniraitlammenergie.
5)Ractiondefusionetnergie:
a)Pertedemasse:
|m|=|m(produits)m(ractifs)|
|m|=|m(He)+m(n)m(D)m(T)|
27 27 27 27
|m||6,64466x10 +1,67493x10 3,34358x10 5,00736x10 |
29
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 10/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
29
|m|3,1350x10 kg
b)nergielibreparcetteraction:
Elibre=|m|.c2=|m(produits)m(ractifs)|.c2
29
Elibre3,1350x10 x(299792458)2
12
Elibre2,8176x10 J
6)nergielibreparlafusiondunemolededeutriumavecunemoledetritium:
E(mol)=NA.Elibre
23 12
E(mol)6,02x10 x 2,8176x10
12
E(mol)1,70x10 J/mol
7)Massedecharbonncessaire:
Massedecharbonncessaire:
Massedecharbon nergielibre
Combustion
1mole 12,0g=12,0x103kg 240kJ
ducharbon
Fusiondudeutrium 12 9
1mole m 1,70x10 J=1,70x10 kJ
etdutritium
XIExercice30page150.Lnergiedeliaisondesnoyaux.
Lamassedunnoyauesttoujoursinfrieurelasommedesmassesdesnuclonsisols.La
massemanquante|m|=|m(noyau)m(nuclons)|atconvertieennergiedeliaison:
Eliaison=|m|.c2
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 11/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
Ellecorrespondlnergiequilfaudraitfourniraunoyaupourquilsoitdissociensesnuclons
isols.
Pourcomparerlastabilitdediffrentsnoyaux,ilfautcomparerlesnergiesdeliaisonparnuclon
danslenoyau,soit: .
27
Noyauouparticule Masse(x10 kg)
Uranium: 390,21721
Fer: 92,85851
Carbone: 23,24746
Proton: 1,67262
Neutron: 1,67493
Vitessedelalumire:c=299792458m/s
1)Pourquoilamassedunoyauestelletoujoursinfrieurelasommedesmassesde
chacundesesnuclonsisols?Commentdfinitonlnergiedeliaison?
2)Calculerlnergiedeliaisonparnuclonde .
3)Lacomparercellede .
4)Quelestlenoyauleplusstable?Enseservantdudocument,expliquerpourquoila
fissiondeluranium235libredelnergie?
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 12/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
5)Lamassedunoyauesttoujoursinfrieurelasommedesmassesdechacundeses
nuclonsisols:
Lamassemanquante|m|=|m(noyau)m(nuclons)|atconvertieennergiede
liaison:
Eliaison=|m|.c2
Lnergiedeliaisoncorrespondlnergiequilfaudraitfourniraunoyaupourquil
soitdissociensesnuclonsisols.
Ellemaintientlesnuclonsentreeux.
6)nergiedeliaisonparnuclonde :
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 13/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
Dfautdemasse:
|m|=|m(noyau)m(nuclons)|
|m|=|m(noyau)6mp8mn|
27
|m||(23,247466x1,672628x1,67493)x10 |
27 28
|m|0,1877x10 kg=1,877x10 kg
nergiedeliaison:
Eliaison=|m|.c2
28
Eliaison1,877x10 x(299792458)2
11
Eliaison1,687x10 J
nergiedeliaisonparnuclon:
7)nergiedeliaisonparnuclonde :
Dfautdemasse:
|m|=|m(noyau)m(nuclons)|
|m|=|m(noyau)6mp8mn|
27
|m||(92,8585126x1,6726230x1,67493)x10 |
27 28
|m|0,8775x10 kg=8,775x10 kg
nergiedeliaison:
Eliaison=|m|.c2
28
Eliaison8,775x10 x(299792458)2
11
Eliaison7,887x10 J
nergiedeliaisonparnuclon:
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 14/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
Comparaison:E(Fe)>E(C)
Lnergiedeliaisonparnuclonestplusgrandepourlenoyaudelatomedefer56
quepourlenoyaudelatomedecarbone14.
8)Noyauleplusstable:
Lenoyaudelatomedefer56estplusstablequelenoyaudelatomedecarbone14.
Celaestvisiblesurlegraphique.
OnprfretracerlacourbeE=f(A)carainsilenoyauleplusstablesetrouveau
fonddelacuvette.
Fissiondeluranium235etnergie:
Lorsdelafissiondeluranium235,onobtientdeuxnoyauxpluslgerssitus
gauchedeluranium235surlacourbe.
Commeonlevoitsurledocument,lesnoyauxsitusdroite(56<A<235)du
noyaudelatomeduranium235sontplusstables.
Lorsdelafission,delnergieestlibre.
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 15/16
10/05/2017 Chap.N05Radioactivitetractionsnuclaires.ExercicesdepremireS
http://guy.chaumeton.pagespersoorange.fr/scphysiques2010/1sph05c.htm 16/16