GIAO HOI PHAT GIAO VIET NAM THANH HOI PHAT GIAO HAI PHONG BAN HOANG PHAP PHAT HOC CAN BAN TAP I PHAN GIAO LY QuyeN I (Chuong trinh Phat hoc ham thu) PL2550 DL2006 (Luu hanh néi b6)Printed and donated by The Corporate Body of the Buddha Educational Foundation 11th Floor, 55 Hang Chow South Road Sec 1, Taipei, Taiwan, R.O.C. Tel: 886-2-23951198 , Fax: 886-2-23913415 Email: overseas@budaedu.org Website: http://www.budaedu.org This book is strictly for free distribution, it is not to be sold. KINH AN TONG KHONG DUGC BANLOI GIGI THIEU V6 thuong tham tham vi diéu phdp Bach thién van ttc kiép nan ngé Neg kim kién van ddc thu tri Nguyén giai Nhu Lai chan thuc nghia . "V6 Tac Thién Nha Phat hoc thi Duéng - Trung Quéc” Gido phdp cla Dic Phat tham tham vi diéu ménh mong nhu bién ca. Muon dat dugc chan ly mau nhiém dd, ngudi hoc Phat phai thong thudc ngay tir Phat Phép can ban, vi nhu xay nha cao tdng phai xay tir nén mong. Dé dap tmg nhu cdu wu hoc cia nam nit cu si Phat ti. duoc su chi dao ciia chu Ton Dttc Ban Tri Su Thanh hoi Phat gido Hai Phong, nam 2006 Ban Hoang phap da bién soan bo "Phat Phap c4n ban" g6m 3 tap : Tap I - Gigi thiéu luge str Dite Phat Thich Ca va hé théng truyén Tam 4n - 10 Tong phai Phat gido Trung Quéc. Nam 2007 Ban Hoang phap tiép tuc bién soan Phat hoc can ban tap II. Gidi thiéu luoc yéu phan Gido ly can ban gom 49 bai, chia lam 2 phan : - Quyén thit nhat. Tir bai s6 1 dén bai so 24. - Quyén thit hai. Tir bai so 25 dén bai so 49. Hy vong “Phat hoc can ban" Tap II sé gitip ich lon cho viéc tu hoc cla Phat ti xa gdn, ng6 hau dat tdi qua vi gidc ngo vién man. Hai Phong, ngay 15/5/Dinh Hoi BAN HOANG PHAP Ty Kheo Thich Thanh GideBAISO 1 DAO PHAT DE MUC: I- Dinh nghia. Il- Dao Phat cé tir khi nao. Il- Ai khai sang ra Dao Phat. IV- Gido ly cia Dao Phat. V- Su truyén ba cua Dao Phat. VI- Su loi ich ca Dao Phat. VI- Cau hoi hung dan 6n tap. I- DINH NGHIA 1- Chit Dao nghia 1a gi? Chit Dao cé ba nghia : Dao 14 con dung, Dao 1a bén phan, Dao 18 ly tinh tuyét di, 1a ban thé. a- Dao 1A con duéng, dé 1a chit : nhan dao, thién dao, dia nguc dao, nga quy dao, stic sinh dao. b- Dao 1a bén phan, dé 1a : dao vua tdi, dao cha con, dao thay trd, dao vg chéng v.v... c- Dao 1a ly tinh tuyét déi, 1a ban thé, né lia noi nang, khong thé nghi ban. Ditc Lao Tir ndi : "Dao ma ndi 1ra dugc, khong phai lA dao". Xua c6 ngudi hoi mot vi TS su :"Dao 1a gi?". Té su dap :"Trudc Phat Oai Am Vuong, khong cé tén Phat va chting sinh, Itic dy chinh 1a Dao". Chir Dao cia nha Phat chinh 1a déng nghia véi ban thé vay. 2- Chir Phat nghia 1a gi? Chi Phat, ndi cho dting tiéng Phan 1a Buddha (Phat Da). Trung Hoa dich nghia 1a Gidc Gia, (bac da gidc ngo, sdng sudt hoan toan). Gidc cé ba bac : a- Tu gidc : Nghia 1a tu minh gidc ngo hoan toan do phtic tué va cong phu tu hanh, khdc véi pham phu 1a nhiing nguoi con mé mudi, bi luan hdi trong cdi tran lao, khé hai. b- Gide tha : Nghia la minh da gidc ngo, lai dem phuong phap gidc ngo dy day cho nhiing ngudi tu hanh duge giéc ngd nhu minh. Ngudi tu theo Tiéu Thita khong thé c6 duge gidc tha, vi chi lo gidi thodt cho minh. Chi ngudi tu theo Dai Thira mdi cd duge gidc tha, nghia 1a gidc ngo cho hét thay chting sinh dang chim dim. c- Gide hanh vién man : Nghia 1a giéc ngd hoan toan day du cho minh va cho ngudi. Nhiing bac Bé Tat, tuy da gidc ngd cho minh va cho ngudi, nhung cong hanh chua vién man, nén chua goi dugc 1a "Gidc hanh vién man". Chi c6 Phat mdi dugc goi 1a Gidc hanh vién man. 2Chit Phat 14 mot danh tir chung dé goi nhiing bac da tu gidc, gidc tha, va giéc hanh vién man, chit khong phai 14 mot danh ti riéng dé goi mot ngudi nao nhat dinh. Ai tu hanh dugc ching qua nhu da ndi trén déu dugc goi la Phat ca. 3- Dao Phat nghia 1a gi? - Theo nhing dinh nghia vé chit Dao va chit Phat da noi trén, ching ta c6 thé giai thich chit Dao Phat nhu sau : - Dao Phat 14 con duéng chan chinh, hoan toan sng suét dua dén ban thé cua su vat, 1a ly tinh twyét déi, lia tat ca hu vong phan biét, ma cdc dang gidc ngé hoan toan da phat minh ra. - Dao Phat gém tat ca cdc tr Igi va loi tha, tu gidc, gidc tha va cé cong hanh do minh, do ngudi dugc hoan toan thanh tuu, rot rdo vién man. U- DAO PHAT CO TU KHI NAO Cé hai nghia : - Diing vé phuong dién ban thé ma xét thi Dao Phat cé tir vo thay (nghia 1a khong co dau méi, khong c6 gidi han 6 trong thoi gian). Vi Dao Phat 1a ban tinh sang suét cla chting sinh, nén cé chiing sinh 1a cé Dao Phat, ma ching sinh d4 cé ti vo thy thi Dao Phat cling co tir vo thay. w- Ding vé phuong dién lich sit va han cudc trong thé gidi nay ma ndi, thi Dao Phat da cé tir 2550 nam nay, truéc Thién chtia gido 544 nam. Ul- AI KHAI SANG RA DAO PHAT Tin dé Dao Phat can phai biét lich sit Dttc Gido cha cua minh. Dudi day, xin ké so luge nhig diém chinh cha Dttc Gido cht, ngudi da khai sang ra Dao Phat, ttc 18 Dtic Thich Ca Mau Ni. Dttc Phat Thich Ca Mau Ni, nguyén 1a Thai Tir nuéc Ca Ty La Vé (Kapilavastu) xt Trung An D6, Phu hoang tén Tinh Phan Vuong Dau Da Na (Sudhodana), Mau hoang tén 1a Ma Da (Maya). Ho Ngai 14 Kiéu Dap Ma, xua dich 14 Cu Dam, tén Ngai 1a Tat Dat Da (Shidartha). Con chit Thich Ca (Sakya), Tau dich 1a Nang Nhan. Nang 1a nang luc, Nhan 1a tir bi. Mau Ni (Muni) nghia 1a Tich mac : Tich 18 yén lang, khong bi khé vui lam dong tam; Mac a lang 1é, khong bi phién nao khuay réi, dd minh do ngudi, cong dtc day du. Ltic nho Ngai c6 tri tué sang sudt va tai nang phi thudng. Lon Jén nhin thay nhan sinh thong khé, thé cudc vo thudng, nén Ngai cuong quyét xuat gia tu hanh, tim duéng giai thodt cho minh va cho ngudi, ngd hau dua tat ca chting sinh lén bd gidc ngo.Sau sdu nam tu khé hanh trong nui Tuyét (Hymalaya), Ngay thay tu khé - hanh ép x4c nhu thé, khong thé dat dugc chan ly, nén Ngai di qua niii Koda, ngdi du6di géc cay B6 Dé (Tat Bat La, dich am theo tiéng An Dé) va thé ring :"Néu ta khong thanh dao, thi di thit nat xuong tan, ta cling quyét khong dimg day khdi ché nay". Vdi chi hing diing cuong quyét dy, sau 49 ngay tw duy, Ngai thdu r6 chan tuéng cia vi tru nhan sinh va ching dao Bé Dé. Sau khi thanh dao, Ngai chu du khap xu, thuyét phdp do sinh, dé chting sinh chuyén mé thanh ngo, lia khé duge vui. Suét thdi gian 49 nam, nhu mot vi luong y dai tai, xem bénh cho thuéc. Ngai da dat din chting sinh lén duéng hanh phtic va vach cho moi ngudi con duéng gidc ngo giai thoat. Dén 80 tudi, Ngai nhap Niét Ban 6 thanh Cau thi na, trong rimg Ta la (song tho). Ltic bay gid, nham ngay ram thang 2 4m lich. IV- GIAO LY CUA DAO PHAT Gido ly cha Dao Phat gém trong 3 tang kinh dién 1a Kinh, Luat, Luan. 1- Kinh : Kinh 1a nhimg 10i cla Ditc Phat Thich Ca da noi khi con tai thé dé day ching sinh dit trix phién nado va dat dén qua Niét Ban.2- Luat : Luat 1a nhimg gidi luat ma Phat da ché ra cho cdc dé tit, dé cdc dé ti ran chita cdc diéu dif, tu tap cdc diéu Janh, trau déi than tam cho thanh tinh. 3- Luan : Luan 1a nhiing sdch phan nhiéu do cdc dé tir Phat 1am ra dé ban giai rd rang nghia ly mau nhiém trong kinh, luat hodc quyét dodn tinh, tuéng cla cdc Phap, phan biét nhing Jé phai chang phai cla chinh dao va ta dao, khién cho ngudi di khdi nhan ldm phai trai, chinh ta. Tam tang kinh dién lai chia lam hai loai 1a Dai Thita va Tiéu Thira. Chit Thita nghia 1a cho, cé ché ciing goi 1a Thang, nghia 1a c6 xe. Thita hay Thang déu cd ham nghia 1a : Gido ly cla Phat cé cong nang nhu mot chiéc xe, dua ching sinh tir noi cGi trén lao phién nao dén canh gidi an vui thanh tinh, ti bién khé luan hdi dén Niét Ban gidi thoat. Dai Thia nhu 1A c6 xe Idn, c6 thé chd nhiéu ngudi trong mot hic, trai lai Tiéu Thiva nhu 1a mot cé xe nho, chi ché méi Ic mot vai ngudi ma thoi. Sé di Gido ly Dao Phat chia ra lam Dai Thita va Tiéu Thita nhu thé, vi cin ctr va nguy€én vong chting sinh khong déng nhau. Nhiing hang ngudi nao nhan thay minh chi da stic dé giai thoat cho riéng phdn minh ma thoi, nhu chiécxe nho chi cé thé ché duge mot vai ngudi, thi theo gido ly Tiéu Thira. Nhimg hang ngudi nao tw nhan thay minh cé thé via giai thodt cho minh va cho ngudi ra khdi sinh tir luan hdi, tu nguyén d6 minh va ngudi cing di dén Niét Ban, nhu mot c6 xe én, cing ché trong mot Itic duge nhiéu ngudi, thi theo Dai Thita, hang ngudi nay 16 biét phién nao, sinh tu nhu huyén héa, nén khong chiu sém an vui & qua vi cudi cing cla minh, ma thuéng do sinh khong bao gid biét mdi mét, va vi nhan thay ching sinh va minh déng mot ban thé, cho nén khi chting sinh con dau khé, thi minh chua cé thé an vui duoc. V- SU TRUYEN BA CUA DAO PHAT Sau khi Phat Thich Ca nhap diét, hai vi dai dé tir cha Phat 18 ngai Ca Diép va ngai A Nan thay Phat hoang truyén Phat Phap & An Do. Do 1a théi ky tht nhat. Thdi ky thit hai do cdc vi Té Su Long Tho, Ma Minh va Vo Trudc lanh dao. Thoi ky thir ba do cdc vi Té Su Long Tri, Thién Vo Uy va Lién Hoa Sinh dam nhiém. Tu An Do, Phat gido lan truyén dan vao cdc nude lan can, réi toan coi A Dong, va cudi cing toan ca thé gidi. Su truyén ba nay di theo hai hudng : Mot huéng vé phuong Bac va mot huéng vé phuong Nam (xem Lich sit truyén ba Phat gido kha 5).Vé phuong Bic, thi goi 1a Bac phuong hay 1a Bac tong Phat gido, hay Dai Thita Phat gido, gém cé nhing nuéc : Tay Tang, Trung Hoa, Mong C6, Man Chau, Cao Ly, Nhat Ban, Viét Nam v.v... Vé phuong Nam, thi goi 1a Nam phuong hay Nam ton Phat gido, hay Tiéu Thira Phat gido, hay Nguyén thay Phat gido, gm c6é nhiing nudc : Tich Lan, Mién Dién, Thai Lan, Ai Lao, Cao Mién, Nam Duong v.v... Nhung hién nay nho su giao thong tién Idi va kinh dién duge trao déi khdp cdc nudc, nén su chia ré gitta Bac ton va Nam ton khong con duge ré rang nhu trudéc : trong Dai Thita van co Tiéu Thira va trong Tiéu Thita van cé Dai Thira. VI- SU LOI {CH CUA DAO PHAT Muc dich ctia Dao Phat 1a dem lai nhiing két qua dep dé sau nay cho ching sinh. 1- Chan thuong : Ching sinh troi lan, 1an hup trong bién sinh ti luan héi, ching sinh séng trong canh vo thuéng, khi tré khi gia, khi lanh khi 6m, khi s6ng khi chét... Dao Phat dem lai cho ngudi tu hanh mot qua vj 1a khong bao gid bi luat vo thudng néi trén chi phdi. 2- Chan lac : Chiing sinh dang s6ng trong canh gidi t6i tam, buén tdi, khé dau, néu cé vui ciing chi vui duge trong chéc lat, nhu ngudi khat, ung nudc man vao, do 8khat trong chdc lat, rdi vé sau lai cang khat hon ltic dau. Dao Phat cé muc dich dem lai cho ké tu hanh mot su an vui toan ven va bat tan. : 3- Chan nga : Ching sinh bi khong biét bao nhiéu nghich canh 6 chung quanh chi phdi, rang buéc, nhu ké ti toi bi giam ham trong nguc that, khong bao gid duge tu do hoat dong theo ¥ muén cla minh. Dao Phat cé muc dich lam cho nhimg ngudi tu hanh dugc giai thodt hoan toan ra ngoai nhiing tr6i budc noi trén, 14m cho con ngudi day di nang luc dé thuc hién ¥ nguyén tot dep cla minh, va séng mot cudc ddi an nhién ty tal. 4- Chan tinh : Chung sinh dang séng trong canh gidi 6 troc, 14m lép trong bin nho cla céi tuc, tir trong tam hén cho dén ngoai thé chat. Dao Phat cd muc dich lam cho ngudi tu hanh gan loc duge bao nhiéu 6 troc cla céi doi, dugc sng mot cudc s6ng trong trang, tinh khiét, khong vuGng chut bon nhu cua tran tuc. Khong phai chi trong vi lai, Dao Phat méi dem lai loi fch cho ddi, ngay trong xa hoi hién tai, Dao Phat citing dem lai nhiéu loi fch quy bau : - Dao Phat, nhé tinh than Tir bi, 1am cho xa hoi, nhan loai thuong yéu nhau hon. - Dao Phat, nho anh s4ng Tri tué, lam cho xa hdi, nhan loai bét si mé lam lac, thay duge day 18 gid tri that, day 1a phinh pho, gid déi.- Dao Phat, nhé tinh than Binh dang tuyét ss6i, san bang duge nhiing bat cong cia x4 hdi, nhan loai, va lam cho canh gidi Ta ba nay duge sang sua, an vui hon. D6 1a nhiing Igi fch ma Dao Phat dem lai cho cdi ddi. Vil- KET LUAN: Nhiing loi ich néi trén quy bau nhu thé, nhung sé khong bao gid dén voi chiing ta, néu chting ta khong hoc va hanh theo Phat. 1- Hoc Phat : Ditc Phat mac di 14 mot dang xuat pham, thong minh xuat thé, nhung khi xuat gia Ngai cfing phai hoc hdi dém ngay, hao t6n stic biét bao nhiéu, mdi phat huy ra dugc cai gido ly nhiém mdu dé lai cho chting ta. Vay ching ta mu6n tré thanh mot Phat tt chan chinh thi trudc tién 1a phai hoc hdi nhu Phat. Ching ta khong chi hoc trong gido ly cla Ngai ma con hoc qua ddi séng, duc hanh, hanh vi cua doi Ngai nita. 2- Hanh theo Phat : Nhung hoc ma khong tap, khong hanh, thi ching khdc gi cdi day dung sdch, chit nghia kinh sdch chat chtfa that nhiéu, ma chang cé fch loi gica. Vay nén hoc phai di doi voi hanh. Ching ta phai co gang thuc hanh cho duge nhimg diéu da hoc, lam cho duge nhiing diéu minh thay 1a hay 1a phai. Phat da lam gi, ching ta phai tap lam lai, Phat da c6 nhiing ditc tinh Tir bi, Hy xa, Hoan hy, Tinh tan, Thanh tinh... chting ta cling c6 gang thuc hién cho dugc nhiing dtic tinh dy. 10C6 nhu thé, méi khdi hd véi hai tiéng Phat tit va moi goi 1a dén dap trong mu6n mét, an dtic sau day cla Dic Tit Phu Thich Ca. VIII- CAU HOI HUGNG DAN ON TAP 1- Dao c6 may nghia? Phat 1a gi? 2- Dao Phat cé tir bao gid? Ai khai sdng ra Dao Phat? 3- Gido ly cla Dao Phat gém 3 tang 1a nhiing gi? 4- Hay cho biét su truyén ba cla Dao Phat. 5- Dao Phat dem lai loi ich gi? 11BAI SO 2 QUY Y TAM BAO DE MUC : I- Dinh danh va giai nghia. Il- Ba bac Tam Bao. I- Su Quy y Tam Bao. IV- Ly Quy y Tam Bao. V- Nghi thttc Quy y Tam Bao. VI- Loi ich cua Quy y Tam Bao. VU- Két luan. VI- Cau hoi huéng dan 6n tap. I- DINH DANH VA GIAI NGHIA 1- Quy y nghia 1a gi? Quy 14 tro vé; Y 1a nuong tua, Quy y 1a trd vé nuong tua noi ma minh da vi si mé, phong lang lia bd ra di, nhu dita tré khd dai da rdi bd cha me dé ra di hoang pha, bay gid biét su dai kh do kinh nghiém khé dau, quay tro vé nuong tua lai dudi bong hanh phtic va yéu thuong cla cha me. Chit quy y nguyén dich nghia chit Nam mo cia Phan ngit. Quy y ciing c6é nghia 1a kinh vang hay phuc ting. 122- Tam Bao nghia 1a gi? Tam Bao 1a ba ngoi quy bau : Phat, Phap, Tang. 6 thé gian, vang bac, ngoc nga va danh vong 1a quy bau. Nhung su that, vang bac va danh vong dau cé ctu duge con ngudi khoi khé : sOng, gia, bénh, chét, ma lam khi lai con 1am con ngudi thém khé nifa! Cdn Phat, Phap, Tang thi co di nang luc dat din con ngudi ra khoi nhiing cdi khé noi trén. Boi thé, ngudi doi mdi ton sing Phat, Phap, Tang 1a ba ng6i quy bau (Tam Bao). a- Phét : Chit Phat do chit Phan Bouddha phién 4m ra. Ngudi Tau dich 1a Gidc gia, ngudi Phap dich 1a L'llluminé. Ba chit ay déu cing mot nghia 1a : bac da giac ng0 sang sudt hoan toan vé ba phuong dién : tu gidc, gidc tha, gidc hanh vién man. b- Phdép : Phap 1a do chit Phan Dharma ma dich nghia ra. Phdp 14 phuong phdp tu hanh ma Phat da phat huy ra dé diét trir moi mé mudi, khé dau va ching duoc qua Phat. Ba tang kinh dién goi chung 1a Phap. c- Tang : Tang hay Tang gia 1a do chit Phan Shanga ma phién 4m ra, Tau dich 1a : hoa hgp chting, nghia la mot doan thé tu hanh tir 4 ngudi sap lén, cing nhau s6ng chung mot ché, déng git gidi luat cla Phat, déng chia sét cho nhau mot cach hda thuan nhiing gi da thau nhan duge, tir vat chat cho dén tinh than. 133- Quy y Tam Bao 1a thé nao? Quy y Tam Bao 1a ué vé nuong tua ba ngoi quy bau : Phat, Phdp, Tang. Tai sao lai quy y Phat? vi Phat 1a dang hdan toan sang suét, tir bi v6 luong, phiic tué v6 bién, ditc hanh vién mn. Vi Phat 14 ngudi dan dudng vi dai nhat, da c6 cdi kinh nghiém ban than thodt ra ngoai vong sinh tir dé chting Dao. Tai sao quy y Phap? Vi chi cé phuong phdp cla Phat la day da cong nang dé dua chting ta qua khdi bé khd, dén bo gidi thoat. Tai sao lai quy y Tang? Vi Tang 14 ngudi da hy sinh gia dinh, tién cla, danh vong... dé tinh nguyén thay Phat dat dan ching sinh trén duéng dao. - BA BAC TAM BAO Tam Bao cé ba bac : - Déng thé Tam Bao. - Xuat thé gian Tam Bao. - Thé gian tru tri Tam Bao. 1- Dong thé Tam Bao a- Déng thé Phat bao, tic 1a ndi tat ca ching sinh cing chu Phat déng mot thé tinh sang suct. b- Déng thé Phdp bio, tite 1A néi tat ca chiing sinh cling chu Phat déng mot php tinh tir bi, binh ding. 14c- Déng thé Tang bao, ttc 14 ndi ta cA ching sinh cing chu Phat déng mot thé tinh thanh tinh, su - ly hoa hop. 2- Xuat thé gian Tam Bao Xuat thé gian Tam Bao : a- Xuat thé gian Phat bao; 18 chi cho Dic Phat Thich Ca Mau Ni, Dttc A Di Da... chu Phat trong mudi phuong ba doi, da tu gidi thoat ra khoi su rang budc cua thé gian. b- Xuat thé gian Phap bao, 1a chi cho chinh phdp cua Phat, cé cong nang lam cho chting sinh thodt khoi su rang budc cla thé gian nhu : Tit dé, Thap nhi nhan duyén, Luc do v.v... c- Xuat thé gian Tang bdo, 1a chi cho cde vi thanh Tang da thodt ra ngoai su rang budc ctia thé gian nhu Dttc Quan Thé Am, Dai Thé Chi, Van Tha, Ca Diép, A Nan VV... 3- Thé gian tru tri Tam Bao : a- Thé gian tru tri Phat bao, 1a chi cho xa loi cla Phat, tugng Phat dtc bang kim khi, cham tré bang danh moc, to bang dat, dip bang xi mang, théu bang vai, hay vé trén gidy. b- Thé gian tru tri Phap bao, 1a chi cho ba tang gido dién : Kinh, Luat, Luan, viét hay in trén gidy, trén vai, trén 14 buong v.v... 15c- Thé gian tru tri Tang bao, 1a chi cdc vi: Ty Kheo tu hanh chan chinh, dao ditc trong sach, gidi luat trang nghiém trong hién tai. I- SU QUY Y TAM BAO Sau khi d& hiéu r6 thé nao 1a quy y Tam Bao, tat nhién phai thuc hanh su hiéu biét dy. Thuc hanh Tam quy bang su tudng cung kinh, vang theo Tam Bao, nhu thé goi 1a su quy y Tam Bao. 1- Su quy y Phat : Hang ngay ching ta phai nho tuéng ludn dén Phat, niém danh hiéu Ngai, chiém ngudng tuong Ngai, chi tam that y lé bai dé té long sing kinh Ngai va nguyén suét doi theo budc chan Ngai, dy 1a su quy y Phat. 2- Su quy y Phap : Hang ngay tung doc kinh, luat, luan trén gidy trang muc den, s6m hom hai thdi cong phu, tim hiéu nghia ly tham huyén cia Phdp bao cang tot, khong biét nghia tung sudng, ciing khong phai 1a vo ich. Khi tung doc Kinh dién, tam tri chting ta khong nghi dén nhimg y nghi xang bay, khong nhé tudng nhing viéc khong hay, khong ban muu tinh ké dén loi ky, tén nhan. Ching ta trit bo dugc duc vong, tam tri duge sang suét, an Janh, thanh tinh. 3- Su quy y Tang : Thé gian thudng ndi : "Trong Phat, phai kinh Tang". Cho nén, néu ching ta thanh tam tha Phat bao nhiéu thi chting ta lai phai that da kinh Tang 16bay nhiéu. Ngudi thuc hanh su quy y Tang, hé -hdy ngudi dau trdn 40 vu6ng, c6 chan chinh tu hanh, gitt gin gidi luat, thi lién kinh né, quy trong xem nhu do 1a vi dai dién cia Dirc Phat. Lam nhu thé 1a su quy y Tang. Tom lai, tho Phat c6t, Phat tuong, tung kinh, giit gidi nghién ctu Phat Phdp, kinh trong Tang gia chan chinh, d6 chinh 1a su quy y Tam Bao, hay néi nom na 1a theo Dao Phat. IV- LY QUY Y TAM BAO Ly 1a bén trong. Ly quy y Tam Bao nghia 14 quy y Tam Bao trong tam ching ta. Néu ching ta chi thuc hanh su quy y, chi giong rudi theo Tam Bao bén ngoai, ma quén ly quy y, nghia la quén Tam Bao bén trong tam ching ta, thi ching ta chua thuc hanh dting nghia Tam quy. That thé, bén trong tam chting ta ciing cé da Tam Bao. Ching ta cén thuc hanh ly quy y, hay tam tu quy y : tu quy y Phat, tu quy y Phap, tu quy y Tang. 1- Tu quy y Phat : Tu nghia 1a minh d6i vdi tu tam minh. Tu quy y Phat 1a tu minh tré vé véi Phat tinh sing suét cla tam minh. Vang, méi ngudi déu cd Phat tinh, va déu co thé thanh Phat. D6 1a Idi Phat Thich Ca da day. Nhung Phat tinh ay bi mé lam, vong tudng che lap. Vong tuéng nhu may mo, Phat tinh nhu trang. May md co thé che khuat, chit khong thé tiéu diét dugc trang sang. 17Phat tinh cla chiing ta di bi vong tuéng, vo minh che lap sau kin dén dau cing van thudng con. Vay thi sao chting ta lai bé quén Phat tinh cua chting ta, ma chi chay theo cdu khan Phat bén ngoai, nhu dita "cing tit" co vién ngoc quy, cha me da gidu sin trong chéo do ma no khong biét, lai di xin an cling khap moi noi! 2- Tu quy y Phap : Tu quy y Phdp 1a vang theo Phap tinh cla minh. Trong tam ta cé du cdc phdp Ti bi, Tri tué, Binh dang, Nhdn nhuc, Tinh tan... Ching ta cdn phat huy nhimg ditc tinh dy va hanh dong theo chiing, tuan theo ching, nhu thé 1a tu quy y Phap. 3- Tu quy y Tang : Tu quy y Tang 1a vang theo thay trong tam minh. Thay trong tam minh 1a dic tinh thanh tinh hoa hop cia minh, nhu Tang gia 1a hién than cia su hda hgp thanh tinh bén ngoai. Bay lau vi minh mé mudi, khong nhan thay dugc ong thay trong tam, nay nho Phat chi day, minh nhan thay duoc Ong thay thanh tinh dy, thi minh phai quy y thay cia minh truéc da chit! N6i tom lai, minh phai nuong tua, quay vé vdi Phat trong tam minh 1a tinh sang suét, véi Phdp cia minh 1a cdc dttc tinh Tir bi, Hy xa v.v.. voi Tang cla minh 1a su hoa hop, thanh tinh cla ban tam. Nhu thé 1a Ly quy y Tam Bao. 18V- NGHI THUC QUY Y TAM BAO Sau khi ching ta d& hiéu rd Su va Ly quy y réi, ching ta cfing can biét qua nghi thtic ctia lé quy y. 1- Truéc tién phai goi ria than tam cho trong sach: Quy y 1a budi 1 quan trong nhat trén dudng tu tap cla chting ta. N6 1a cudc khdi hanh dé di dén muc dich giai thodt, vi thé ching ta khong thé xem thudng, cir hanh mot cach bita bai duge. Khi muén quy y, chting ta phai y phuc chinh té, sim khay 1é thinh chu Tang dén trai duéng, dinh 1é va cdu xin chu Tang ru long tir bi truyén trao quy gidi cho minh. Trudc ngay hanh Jé, than tam chiing ta phai duoc goi rua trong sach. Ta tam rifa sach sé an mac chinh té. Dé 1a vé than, cdn vé Tam thi ta phai ba phen s4m hdi, cho ba nghiép dugc thanh tinh. Nho su tdy goi ca trong ldn ngoai ay, ta moi xtmg ding dén nhan phap thanh tinh cao quy ctia Tam Bao. 2- Phat nguyén : Dén gid quy y, ching ta phai quy xudng, theo 1di huéng dan cua chu Tang, chi thanh phat nguyén : - Dé tir xin suét doi quy y Phat. - Dé tu xin sudt doi quy y Phap. 19- Dé ti xin suét ddi quy y Tang. Sau khi phat nguyén Tam Bao réi, ngudi phat nguyén tin chac rang minh da gieo hat gidng giai thodt, thé nao cling sé gat dugc két qua t6t 1a thodt ly ba duéng dc : dia nguc, nga quy, stic sinh. Vi thé, ngudi quy y lién ndi tiép ba lan : - Dé tit quy y Phat réi, khdi doa dia nguc. - Dé tu quy y Phap réi, khoi doa nga quy. - Dé th quy y Tang réi, khdi doa stic sinh. Thé 1a tron ven Tam quy va Tam két. Dé bao tén ly tudng cao ca cia minh va git ving ditc tin trén duéng Dao ngudi quy y tu nguyén mét cach manh mé va thanh khén : - Dé tr quy y Phat, nguyén tron di khong quy y thién, than, quy, vat. - Dé tt quy y Phap, nguyén trong déi khong quy y ngoai dao, ta gido. - Dé tir quy y Tang, nguyén tron ddi khong quy y ban hitu, ac dang. Nhu thé 1a 1é quy y da hoan tat. Ngudi tin dé chi con viéc lam theo dting nhiing ldi da phat nguyén va da tuyén thé trudc Tam Bao. 20VI- LOI {CH CUA QUY Y TAM BAO 1- Khdi di lac dudng doi vao noi tam tdi : Nhu ching ta da thay 6 doan mo dau bai nay, ching sinh dang lan hup trong bién khd, dang bo vo lac long gitta dém t6i ménh mong. Trong hoan canh bi tham nhu thé, néu khong thay duoc nhimg phuong tién dé di, khong c6 nhiing bac thay dé diu dat, thi chting ta sé quay cuéng mai mai trong bién sinh tir luan héi. C4i dich sdng ay 1a Dic Phat, nhimg phuong tién ay 1a Phap, va nhiing bac thay diu dat dy 1a Tang. Khi chting ta da biét cé nhing su quy bau nhu thé ma khong nam bat lay, thi chang khac gi ngudi sap chét dudi thay cdi bé g6 troi qua ma lai dai kho xua day né ra. Su quy y chinh 1a mot cach bam viu vao cai bé Tam Bao ma Phat da ché ra dé cttu vot nhting ké sap chét dudi trén bién doi 1a toan thé chiing ta. 2- Khi da phat nguyén quy y, minh dé giit ding 1di da htfa, vi cé su ching minh cua chu Phat va Ching Tang C6 ngudi ndi :" Toi ton sing Diic Phat, vi biét Ngai 1a mot dang s4ng sudt hoan toan, tdi trong Phapjyvi biét Phap Phat c6 du nang luc dua ngudi dén gidi thodt, toi kinh Tang vi biét day 1a nhing vi dai dién cla Phat. Biét nhu thé cfing du, cdn gi phai 1am 1é phat nguyén quy y?” 21Noi nhu thé 1a chua hiéu gid tri vé phuong dién tam ly cha 1di hita, 1di thé ude mat ngudi khdc. Khi ching ta da hita voi ai mot diéu gi, ma nuct 160i hia, thi tam hén chting ta bit nit, hdi han khong an. Da hita tat co bén phan 1am tron 10i htta, néu that 160i hifa, tat ta sé tw khinh ta. Nhat 14 khi 10i hia, 16i nguyén 4y lai cir hanh trong mot khung canh trang nghiém trudc dién Phat, trén cé su ching tri cua chu Phat, dudi co su chiing tri cla chu Tang, chung quanh co su hé niém cla nhing than bang quyén thudc, phat nguyén trong khung canh 4y, tat nhién chting ta khé long ma trai 106i nguyén, hay xao lang n6 duoc. Vay da biét Tam Bao 1a quy, tat nhién ta phai quy y Tam Bao va ctr hanh 1é quy y mot cach trang nghiém méi duge. Vul- KET LUAN: Khuyén tin dé nén quy y ca su 14n ly va tinh tién trong su quy y. Ching ta da thay, 1a Phat wr thi phai quy y. Quy y phai du Su va Ly. Khong nén hoan toan y lai bé ngoai ma xao lang bén trong. Ciing khong nén hoan toan tu ton ty trong riéng minh ma khinh thi bén ngoai. Muén quy y thi trudc tién phai long trong lam 1é quy y dé danh dau bude di dau tién cia minh trén dudng giai thot. Lé dy nhu 1a lé tién dua mot ngudi ra di nhan mot nhiém vu mdi. Nhung mot khi da dat chan lén dudng, thi ngudi dy phai giong 22rudi, quyét tién mau cho dén dich, chtt khong phai chan chiy, quay di 16n lai mot chd, hay ré qua mét nga khdc. Da phat nguyén quy y ma khong theo dau chan ctia Dttc Phat da dé lai, khong soi vao guong sang cla Ditc Phat di néu cao, khong theo gido phap ma rén luyén tam tinh, khong giit gidi luat, khong vang 10i nhac nho ca chu Tang, nhu thé 1a tu lita déi minh va lia déi ngudi khac, va cdi tai hai lai cang 16n lao hon ca khong quy y. Trdi lai, néu chting ta quy y va thuc hanh ding nhu ldi da phat nguyén thi con dudng giai thoat di xa, cing sé cé ngay thay dich. Xin hay nhé luon 1di ndi cudi cing cla Phat : - "Hay tinh tan lén dé giai thoat". Vill- CAU HOI HUONG DAN ON TAP: 1- Quy y 1A gi? Thé nao 1a Quy y Tam Bao? 2- Hay giai thich ¥ nghia cla Tam Bao? 3- Tam Bao cé may bac, cho biét ¥ nghia cla cdc bac Tam Bao dé? 4- Thé nao ly Quy y Phat va su Quy y Phat? 5- Hay trinh bay nghi thttc Quy y Tam Bao? Tai sao phai Quy y Tam Bao va cho biét loi ich?BAI SO 3 NGO GIGI D& MUC: I- Dinh nghia vé Ngai gidi. II- Thanh phan y nghia ctia Ngii gidi. I- Két luan. IV- Cau hdi hu6ng dan 6n tap. Sau khi quy y Tam Bao réi, ngudi Phat tl tai gia phai sOng dting theo quy luat ma Diic Phat da ché ra, dé tién buGc trén dung Dao. Quy luat dy 1a Ngii gidi. Ngudi da phat tam quy y Tam Bao 1a da budc chan lén nac thang gidi thoat, nhung néu khong gitf nam gidi 1a chi mdi bude mot nac dau réi dimg lai, khong thé tién dén gidi thoat that su duce. Nam gidi nay khong nhiing dua ngudi manh tién trén dutng giai thodt, ma con dem lai trat tu, an vui, hoa binh cho gia dinh, quéc gia, x4 hoi. Ngii gidi chinh 1a giéng méi chdc that tao hanh phic cho c4 nhan va dodn thé, chinh 1a Ong thay ngan ngita ching ta lam diéu xang bay trong thdi mat phap. Vi thé, Ditc Phat Thich Ca da c6 di di chtic khan thiét trudc khi Ngai nhap Niét Ban. 24- "Sau khi ta diét do, cdc ngudi tu hanh phai ton kinh gidi luat lam thay, dau cho ta c6n tai thé dé day dé cdc ngudi may ngan doi di nifa, ta cling khong thém diéu nao ngoai gidi luat". I- DINH NGHIA VE NGU GIGI Ngii gidi 1a nam diéu ngan cém ma Phat da ché ra, dé ngan nhing tudng niém 4c, ndi nang chang lanh, hanh dong bat chinh. Nam diéu ran ay 1a : Khong dugc giét hai, khong duge tr6m cudp, khong duoc ta dam, khong duge ndi déi, khong dugc uéng migu. Nam diéu nay y ctf trén tam tir bi, binh dang trén phuong dién ditt trit ti 1di cd nhan va dem lai trat tu, an vui cho x4 hoi ma thanh lap. I- THANH PHAN Y NGHIA CUA NGU GIGI 1- Khong duoc giét hai : Diéu ran cém thit nhat ma Phat khuyén chiing ta 1A khong duge giét sinh mang, tir loai ngudi cho dén cdc loai vat. Sinh mang cé mot gid tri quy bau, nhat 14 sinh mang ngudi, giét hai sinh mang kia dé to béi sinh mang nay 1a mot diéu dc, khong hgp ly dao. Phat gido cdm sat sinh béi nhiéu ly do : a- Tén trong su cong bang : Ching ta coi sinh mang minh 1a quy, 14 mot cua bau tuyét d6i. Néu ai muu hai, 1a minh chong tra triét dé bao vé sinh mang. Minh da biét quy trong than mang minh, tai sao lai mun cha dap sinh 25mang ngudi? Suy rong ra, cdc loai vat cing biét quy trong mang ching. Nhu khi mot con bd hay con heo sap bi dap déu, thoc huyét, ta thay su phan khang manh liét, sy dau thuong cing cuc cla chiing, bang nhiing tiéng kéu gao, nhiing cdi gidy giua thoat chét! Theo lé cong binh, diéu ta khong muén ai 1am cho ta, thi ta ciing dimg lam cho ngudi khac hay loai khac. Phat day :"Ai ai ciing so guom dao, ai ai ciing so su chét. Vay nén lay long minh suy long ngudi, ché giét, ché bao giét!" b- Tén trong Phat tinh binh dang : Ching sinh méi loai tuy than hinh khdc nhau, ma van d6éng mot Phat tinh. Phat tinh da binh dang thi khong thé vién mot ly do gi dé noi rang Phat tinh 6 ngudi c6 gid tri hon 6 vat, 6 giai cap nay, mau da nay co gid tri hon 6 giai cap kia, mau da kia. Sat hai mét sinh vat 1a sat hai Phat tinh. c- Nudi duéng long tit bi : Long tit bi cha Ditc Phat xem moi loai nhu con, nén Ngai khong déng y cho dé tr Ngai sat hai sinh vat, bat ctr trong truéng hop nao. Béi vi dem tam giét hai sinh mang 1a ldng doc 4c da cuc thinh, tam tt bi bi bép chét. Nhan tam vo cé giét mét con vat, tinh bao 4g khong kém giét mot con ngudi. Nhan tam lam cho ké khac hay vat khdc phai gidy giua, rén siét, quan quai trong mau dao, trong lé néng trudéc khi trit hoi thé cudi cing, 1a ty giét long tir bi cha minh, 1a bép chét cdi mam thuong yéu rat quy béu trong tam hén ching ta. Nhu thé, khé ma tu hanh dé thanh chinh qua dugc. Dttc Khong 26Tir cé day :"Van ky thanh bat nhan kién ky thuc, kién ky sinh bat nhan kién ky tt" (Nghe tiéng kéu la cia con vat, khong n@ 4n thit nd, thay no séng, khong danh thay n6 chét). Nhu vay, ngudi co tam tir bi hay long nhan déu khong nG sat hai ngudi hay vat. d- Tranh nhan qua bao img oan thi : Khi ta giét mot ngudi hay mot con vat thi su odn han cua ho tran tré kh6 dap tat duoc. Ho vi c6 thé, vi yéu stic nén bi ta giét hai. Trong khi ay, ho 6m long cam han, cho gap dip bdo thi, hay con cdi, than nhan ho sé bdo thi lai. Cit thé, méi ngay ta déu gieo cin hon cho nguéi va vat, tich liy lau ngay, khdi oan gia dy to hon stic ta, téi chimg ta sé bi nd sat hai lai. Cang tao nghiép sat, cang lao minh vao vong dau khé. Phat day :"Ngudi thudng sinh tam st hai, cang ting tung nghiép khé, mai xoay van trong sinh tu, khong co ngay ra khoi" (Kinh Lang Gia). Loi ich cha su khong giét hai Vi nhimg ly do trén, Dttc Phat cém Phat tir giét hai. Khong giét hai, sé co nhing diéu loi sau day : a- Vé phuong dién cd nhdn : Mot ngudi khong tan nhdn sét nhan, hai vat, khong doc dc 1am dé mdu, khong loc da, xé thit, chat dau, that cd, thi trong long khong but rift, hoi han, than tam duge nhe nhang, thu thdi, gidc nga duge an lanh, nét mat dugc hién hda, trong sang. 27b- Vé'phuong dién xa hgi : Néu tat ca nhan loai trén thé gidi nay déu git ding gidi tht nhat cla Phat day day, thi chién tranh sé khong cé, ma cdc nghiép sinh tir luan hdi cing duge gidi thoat. Cho nén T6 xua c6 day : Nhat thiét chting sinh v6 sat nghiép Thap phuong ha xtf dong dao binh. Gia gia, hd hd déng tu thién, Thién ha ha sau bat thai binh. Nghia 1a : Hét thay chiing sinh khong nghiép giét Mudi phuong nao cé ndi dao binh. Méi nha, méi chén déu tu thién. Lo gi thién ha ching thai binh. Han ché : Van biét giét hai 1A tao nhan khd, nhung ngudi tai gia cOn 4n mn, cdn lam cong kia viéc no, thi kho tranh khdi pham gidi sat. G day khong bit budc chting ta phai git triét dé nhu thé, chi cén giit phdn quan trong 1a khong giét ngudi, va cdc vat 16n nhu : trau, bd, ngua, chd, heo. Con nhiing con vat nhd, néu trénh giét duoc bao nhiéu thi quy bay nhiéu. Ching ta nén di tir tir thi chac chan hon. Nhat 1a khong nén giét hai sinh vat mot cach vo ly, giét dé thda long thich giét. Trong khi giif gidi sat, chting ta nén dé phodng hai diéu sau day : 28a- Khong nén dé cho dc y sinh khdi. Giét mot con vat 16n ma vi vo y hay vi tu vé, thi cai qua cua n6é con nhe hon 1a giét mot con chuén chuén véi cdi 4c ¥ muén giét cho vui tay. b- Nén trénh su hudn tap trong hodn canh giét hai: Nhiing dita bé lén 3, lén 5 ra san gap chuén chuén, buom buém chup bat réi ngat cdnh, rit dau, néu cha me thay ma khong la ry, dén 12, 13 tudi, ching sim nd, cung nd ban chim, dén 20, 25 tudi, ching thoc tiét lon, giét chd, van khong bi ngan cdm thi sau nay, quen vdéi tinh hung bao, trong con gian git, ching cé thé giét ngudi khong g6m tay. Vay khong nhiing chiing ta khong nén dé ty do cho con cdi quen véi su giét hai sinh vat, ma ciing khong nén cho ching muc kich nhiing canh chém giét 6 c4c rap chiéu bong hay 6 gifta doi. 2- Khong duoc trom cu6p : Ai cing biét trom cudp 1a lay nhiing vat thudc quyén sé hiu cia ngudi, ma khong cé su ung thuan, hay cudng €p ngudi ta ung thuan bang v6 luc hay quyén hanh. Nhiing vat quy gid nhu nha ctra, rudng vudn, tién bac, ngoc nga... cho dén vat hén mon nhuw 14 trau, trdi 6t v.v... ngudi ta khong cho ma minh cé lay déu 1a trom cusp. Trom cuép c6 nhiéu hinh thitc : Y manh bé dang giat giing cla ngudi 1A an cudp, cay thé y quyén 1am tién ké yéu 1 an cuép, bat chet ngudi ta trong lic ting thiéu dé 29cho vay nang 1di, cdm ban véi gid ré mat 1a an cudp, tich tri ddu co dé ban gia chg den 1a an cuép. Ding muu meo rinh rap, lén hit lay cua ngudi 14 an trom, can non, dong thiéu, tron x4u, lau thué; dugc cla ngudi ta ma khong tim cdch tra lai cfing 1a an trom. C6 thé néi t6m mot cau 1a : bat ct hinh thiic nao, do long gian tham lay cla ngudi bat chinh déu 1a trom cudp ca. Néu vi nghéo nan tung thiéu, vo 6m con dau, thiéu gao thiéu thudc, nén phai budc long gian xao, thi toi cdn dugc cham ché, chit da giau cé, an sung mac suéng, lén xe xudng ngua ma con ludng gat ngudi lay cla, cudp cong, dé séng mot c4ch wong gia trén mé hdi nude mat cla ké nghéo d6i, thi toi 4c that nang né. Vi ly do gi Phat cém trom cuép? Phat cdm trom cudp vi nhiing ly do sau day : a- Ton trong su cong bang : Ching ta khong mu6én ai lay cla minh, tai sao minh lai cham cham muén doat cua ngudi? Quyén sé hau cé nhan cia ta, ta biét ton trong, thi tai sao ta lai cha dap lén quyén so hiu cha ngudi? Lam nhu thé 1a trai 1é cong bang. Mot x4 hoi ma thiéu cong bang thi khong thé tén tai lau dai dugc. b- Tén trong su binh dang : Méi ngudi déu cé Phat tinh nhu nhau, tai sao ta lai muén lam khé ngudi khac dé ta dugc sung suGng? Tai sao ta lai mu6n hudng nhiing dac 304n bat chinh trong khi ta cing chi 14 mot con ngudi nhu bao nhiéu con ngudi khéc? c- Nudi duéng long tit bi : Mot khi vo ¥ danh mat mot vat gi hay mot sé tién, ta dau dau buén khé, an khong ngon, ngl khéng yén, tai sao ta lai n@ tam lay cha ngudi dé cho ngudi phai khéc than, dau khé vi ta? Ngudi ta thuéng ndi :""Tién tai 14 huyét mach". Nhu vay, ké cuép doat cha ngudi titc 14 cudp doat xuong mau ngudi, sat hat sinh mang ngudi vay. Chi nhiing ngudi khong c6 long thuong ngudi, tang tan luong tam méi 1am nhiing viéc den toi nhu vay. Con ta, da 1a Phat ti, dang cé ging nudi dung long tir bi, ta khong thé trom cudp cia ai dug. d- Traénh nghiép bdo odn thi : Trong xa hdi c6 té chtfc, ton trong 1é cng bang, thi toi trom cudp bao gid ciing bi trimg ti. An trom thi bi dwa ra tda 4n tiéu hinh, an cué6p thi ra toa 4n dai hinh. Khi chua bi bat, ké trom cudép phai tim tram phuong ngan ké dé trén tranh, s6ng chui nic trong béng tdi. Khi bi bat, ngudi trom cudp phai bi trdi buéc, tra khao, ngéi ta, nhét khdm. Phan minh da danh cuc than khé tr, lai lam cho gia dinh minh, cha me, vo con ciing buén réu, x4u hé, va mat hét ca hy vong 6 tuong lai. Nhung néu luat phdp thé gian khong trimg tri, thi ngudi trom cuép cing khong thodt khoi luat nhan qua nghiép bdo. Trém cudp cla ngudi thi sé bi ngudi trom 31cuép lai, gay bao thi oan khé dau. Phat day :"Ngudi tham luyén sdc tai khong chiu rdi bd, ciing nhu dita bé luyén tiéc mot chtt mat dinh trén luGi dao, thé luGi liém, phai bi cai hoa ditt ludi". (Kinh Tu Thap nhi chuong). Chinh thé, vi tham tién cua, lam ngudi da tu gieo minh vao khém dudng, vao dia nguc. Ching ta hay lang nghe bai ké canh tinh cua vua Trdn Thai Tong : Tac bich xuyén tung y bat huu, Thién ban bach ké, khé vinh cdu, Kim sinh cau dac tha nhan vat, Bat gidc chting thién tho ma nguu. Dich : Khoét vach xoi tudng chi nhiing dau, Ngan muu tram ké ludng tham cau, Cia ngudi dau cé doi nay dugc, Doi khdc lu6n lu6n kiép ngua trau. Vi nhiing ly do trén, nén Duic Phat cém dé tu trom cup. Loi ich cua su khong trom cuép : a- Vé phuong dién ca nhan : Ngudi khong gian tham thi doi sOng hién tai duoc an én, khong bi ddi hdi, giam cdm, tu tdi, di dau cfing duoc ngudi khdc tin cay, giao pho cho minh nhimg dia vi quan trong. Nguoi khong gian tham thi doi sau duge hudng phtic bau giau sang, an vui, va con chau nhiéu doi citing nhé thita hudng 4m chat ctia Ong ba, cha me ma dugc vinh hién. 32b- Vé phuong dién dodn thé : Néu mot ngay nao trong x4 hdi khOng ai cd tam gian tham, trom cudp thi nha khong can dong cira, cla khoi giit gin, vat danh roi khong mat, that khong cdn gi sung sung hon! Ngudi ta khé boi khong c6 cia, nhung ké co cua nhiéu ciing vin khé, vi phai lo giit gin. Ngudi khong trom cuép ttc 14 dd 4am thim ban cho ngudi khdc su an 6n réi. Nha Nho c6 cau :"Nhan phi nghia bat giao, vat phi nghia bat thu". Hudng ching ta 1a Phat ti lai di trom cusp hay sao? 3- Khong duoc ta dam : Ta dam tic 1A mu6n noi vé su dam duc phi lé, phi phap. Luat day ngudi xudt gia ly tuc phai dit han dam duc, cdn ngudi tai gia thi khong dugc ta duc. Khi vo chéng c6 cuéi hdi dii 1é goi 1a chinh, ngoai ra, lén hut lang cha lam viéc phi phdp goi 1a t&. Nhung néu vo chong chinh thttc di nia, ma an nam khong phai ché, gan giii nhau khong chimg muc thi cling thu6c vé t& dam ca. D6 1a noi vé mat tho thién. Noi mot céch vi té hon, thi pham nhimg su phong tam d4m sac, nghi nggi bat chinh, choi bdi 1a loi, cling déu thudc vé loai ta dam. Phat cdm ta dam vi nhiing ly do sau day : a- Tén trong su cong bang : Méi ngudi ai cing muén gia dinh minh dam 4m yén vui, vg con minh doan chinh, thi sao lai di phd hai gia cuong (tam cuong), lam 33nhuc nha tong mon ngudi, dua vo con ngudi vao con duéng dam loan. b- Bao vé hanh phiic gia dinh : Khong gi dau khé, den t6i hon, khi mot gia dinh ma ngudi chéng hodc vg cé da riéng tu, ta vay. Hanh phiic dau con, khi chong vo khong tin nhau! Khi mot gia dinh 1am vao canh 4y, thi con cdi sé xau hé, bé tha, cdi cuit, ba con khong dodi hoai dén, su nghiép tan tanh, lang x6m ché bai, danh gid hoen 6. Diéu kién thiét yéu dé gitt vimg hanh phiic gia dinh chinh 1a long chung thiy cla hai vo chéng. Ngudi ta thudng bao :"Thuan vo thuan chong, tat bé Dong ciing can". Vi su ta tam cla mot trong hai ngudi ban dudng ma trong gia dinh thudng xay ra nhimg su ghen tuong, cai va, danh dap co khi dén gay an mang. Co khi, dé tra thi, ngudi ta thudng thay xdy ra cdi canh “Ong an cha, ba an nem". Mot ngudi chéng dé tam ddm ng6 vo con ngudi, thi chinh vg con ho ciing 14m le vach rao sang nha ké khdc rdi. Ho pha hanh phic gia dinh ngudi, thi chinh hanh phic gia dinh ho ciing da tan ra trudc. Cho nén cam ta dam 14 mot diéu kién cén thiét dé xay dung hanh phtic cho gia dinh minh va gia dinh ngudi. c- Tranh odn thu va qud bdo xdu xa : Phat day : “Ngudi 6m long di duc ciing nhu ké cam dudéc di nguoc gid, quyét bi nan chdy tay". (kinh Ta Thap Nhi chuong). That vay, ngudi ta cé tam x4u xa dim mé sac duc, khong 34sém thi chay quyét bi hai : Néu khong tan nha mat nudc, thi ciing gay chan mat mang bdi mii sting, ngon guom. Xua nay nhing két qua tham khéc den t6i do su dam mé sac duc gay ra khong thiéu gi, ching ta chi cén dé nhiing chéng sach lich sir hay chéng bdéo hang ngay, sé thay nhan nhan trong méi trang, méi doan. Trong cdc su oan tht, khong c6 su oan thi nao manh liét bang su oan thi do su lita déi phu ray vé tinh 4i gay ra cdc cudc 4n mang xay ra hang ngay, phan Idn 1a két qua cha ta dam. Loi ich chia viéc khong ta dam Vi thé nén su git gidi cdm ta dam sé c6 nhimg Igi ich sau day : a- Vé phuong dién cd nhan : Kinh Thap Thién néi : "Ngudi thé gian khong ta hanh thi dugc hudéng bén diéu loi nhu sau : - Séu can (tai, mat, mili, luGi, than, y) déu duge ven toan. - Tron ddi dugc ngudi kinh trong. - Doan trir hét ca phién luy khudy nhiéu. - Cudc tinh duyén tron doi khong ai dam x4m pham. b- Vé phuong dién dodn thé : Trong mot xa hoi ma ai cling khong ta hanh, thi gia dinh duge yén vui hanh phic, nhig su thuong luan bai ly sé tiéu tan, nhiing canh 35tha hiém, chém giét khong xay ra nifa, con cdi duge manh khée, nang niu; x4 hdi sé cuéng thinh. Néi tém lai, cdi Ta Ba 6 troc, dau khé nay sé bién thanh thé gidi thanh tinh, an vui. 4- Khong duoc ndi sai su that : N6i sai su that cd 4 cach : Noi déi, noi théu dét, ndi ludi hai chiéu, ndi 16i hung ac. a- Noi déi hay ndi Ido : 1a noi khong that, chuyén co noi khong, chuyén khong ndi cé, viée phai ndi trai, viéc trdi ndi phai, diéu nghe ndi khong nghe, diéu khong nghe ndi nghe, hodc gia truéc mat khen réi sau lung ché, hay 1a khi wa thi ngon ngot thom tho, khi ghét lai dang cay chua chat. Tom lai, y nghi loi ndi viéc 1am truéc sau mau thudn, trén duéi khdc nhau, trong ngoai bat nhat, déu thudc vé ndi déi ca. b- Noi théu dét : la viéc it thém ra cho nhiéu, lam cho ngudi nghe néi san han, 1a trau chuot 1di néi, chinh giong hay, lén hoi xudng giong cho ém tai mat da dé cam d6 ngudi nghe, 1am cho ngudi say mé dim nhiém, ciing c6 khi 14 noi biém, ndi cham chich lam cho ngudi nghe phai khé sé. Tém lai, bao nhiéu 10i néi khong dting nghia chan that, thém bét, cho dén van chuong phi phiém, bong bay 1am cho ké nghe phai loan tam, sinh phién nao, déu goi 1a théu dét ca. 36c- N6i luGi hai chiéu, hay ném na hon, 1a néi "don x6c nhon hai dau", nghia 1a dén ché nay thi vé hija véi bén nay dé ndéi x4u bén kia, dén bén kia thi vé hia voi ben ay dé néi xdu bén nay, lam cho ban bé dang than nhau tré lai chOng nhau, ké an ngudi nghia chong déi, on thi nhau. d- Noi loi hung dc, 1a noi nhiting tiéng tho tuc, cdc can, chtti ria, lam cho ngudi nghe phai dau khé, buén rau, so hai. Vi sao Phat cdm noi sai su that? Phat cém ndi sai su that vi nhiing ly do sau day : a- Ton trong su that : Dao Phat 1a dao nhu that, ngudi tu theo Dao Phat phai ton trong su that. Ngudi quen voi déi tra, khong thiét tim su that thi khé c6 thé chimg qua dugc. Chiing ta dang séng trong vong tuéng, cong viéc chinh cha ngudi tu hanh 1a c6 gang pha tan vong tuéng ay dé thay dugc ban nguyén, néu khong lam duge nhu thé ma trai lai con chong chat thém cdi vong tuong ay véi nhing su doi tré liva phinh nifa, thi that 1a v6 cing trai dao. b- Nui duéng long tit bi : Cai dong luc chinh cua su déi tra 1a long ich ky, 4c doc, mudn hai ngudi dé thoa long duc vong den téi cla minh. Ngudi bi lita déi, phinh gat phai dau khé vi minh, c6 khi phai mac thi vuong on, c6 khi phai téng gia bai san. Ngudi Phat tir ma Jam nhw 37thé 1a da tén tan luong tam, da bép chét tinh thuong trong long ho r6i. Mot khi long tit bi khong con nita, nghia 1a c4i dong luc chinh da mét, thi su tu hanh chi cdn 1a gid d6i va tat hhién khong bao gid c6 két qua tot. c- Bao ton su trung tin trong xa hdi : Trong m6t gia dinh, mot doan thé, mot x4 hdi ma khong ai tin ai, thi moi céng cudéc tir nho dén 16n déu that bai. Trong dao Nho, mét trong 5 dtic tinh can ban 1a long tin. "Nhan v6 tin bat lap", dé 14 18i day cha Khéng Ti. Hanh phiic gia dinh va x4 hoi khong thé c6 duoc trong su déi tra, nghi ng&, do ky. d- Traénh nghiép bao khé dau : Loi noi tuy khong phai 1a lui kiém, nhung no nguy hiém hon ludi kiém, vi né cé hai mii nhon, mot mii dam vao ngudi khéc va mot mii dam vao chinh ngudi st dung no. Ai ai chac ciing chua quén cau chuyén thang bé chan citu muén danh lira hang x6m, bang cdch la "Lita! Lita", nhung no chi phinh ngudi duge mot lan, lén sau, nha né chdy that, mac di n6é kéu la tham thiét ciing khong ai thém dén chifa nita. Day, ngudi déi tré chi gay hoa cho minh. Do dé, Phat day : "Phi si xtr thé phii tai khdu trung, sé di tram than do ky 4c ngon", nghia 1a : "Pham ké 6 doi, ludi bia bén nim san trong miéng, so di chém minh 1A do Idi néi 4c". Da danh ndi ly gidn, ndi xuyén tac 1a dé hai ngudi, nhung khi da 1am hai ngudi thi thé nao ngudi cing hai lai minh. "Ac gia 384c bdo" Ja thé. Dé tranh su thd han, tranh nghiép dit, chiing ta khong nén déi tra, diéu ngoa. Loi {ch cua su khong d6i tra a- Vé phuong dién cd nhén : Dugc ngudi trong né, tin cay, khong ai odn han thi hiém, di dau ciing duge ngudi chung quanh danh cho mét dia vi than tin, niém no don tiép. Trong nghé nghiép lam an, ngudi chan that duge nhiéu than chu, va duge giao phd cho nhiéu trong trach quy bau. b- Vé phuong dién dodn thé : Gia dinh va xa hdi duge doan két trong su tin cay. Moi céng cudc chung duge xtic tién c6 két qua tot. Déng bao thuong yéu, thong cam nhau hon. Han ché : Noi déi 1A mot tai hoa Ion lao cho minh va xd hi. Tuy nhién, cing c6 vai trudng hgp nén ndi doi. Dd 1a khi nao vi long ti bi ma phai ndi déi dé citu ngudi hay vat. Noi doi pham toi 14 trong trudng hgp do léng tham, san lam dong co thiic day. Nguge lai, néu do long tr bi thiic ddy ma phai noi déi, thi khong pham tdi. 5- Khong dugc udng ruou : Tat cd nhimg thit co chat men lam say ngudi, hay chat doc hai ngudi déu khong dugc u6ng. Chinh minh khong u6ng da danh, ma ciing khong duge ép ngudi khac u6ng. Ep nai, khuyén khich ngudi khdc u6ng, toi lai nang 39hon ca chinh minh uéng nia. Liic lam bénh nang, udng cdc thtt thudc khong Janh, luong y bao phai ding ruou hda vao thuéc, thi tam duoc ding. Nhung truéc khi ding phai bach cho chiing Tang biét. Khi hét bénh, khong dugc tiép tuc u6ng thudc c6 hoa rugu ay nita. Vi nhiing ly do gi Phat cém u6ng rugu? - Phat cdm ung rugu vi nhiing ly do sau day : a- Bao toan hat ging tri tué : Rugu cdn nguy hiém hon thuéc ddc. Mot chén thudc déc ta udng vao chét ngay, nhung chi chét mot than hién tai, chit rugu udng vao, lam mat giéng tri tué, phai chét di séng lai vo so kiép. Vi thé, dé bao toan hat gidng tri tué quy bau, Phat cam u6ng rugu. b- Ngan ngita nhitng nguyén nhan sinh ra t6i li : Rugu chinh né kh6ng phai 14 mot toi 16i nhu sat sinh, trom cuép, ta dam, nhung no cé thé 1am nhan cho nhiing ti 16i kia sinh ra. Khi d& u6ng rugu vao say sua, thi toi nao cing c6é thé pham dugc. Du6i day 1A mot cau chuyén dé chting minh diéu do : Mot anh nong phu kia dang cay ru6ng gitta déng, béng thay hién ra simg sing trudc mat minh mot hung than to l6n, ky di, ham giét anh. Anh kinh sg, khdc 6c xin tha mang. Vi hung than bao : 40- Néu ngudi 1am mot trong ba viéc nay thi ta tha chét cho : hoac 1a giét cha ngudi, hodc 14 danh me nguoi hay udng hét lit rugu dé trén ban nha nguoi. Anh nong phu suy nghi mot héi tra Idi : - Xin Ngai cho con duge udng lit rou. Ac than nghe xong, to vé hai long, réi bién mat. Trua hom dy, anh nong phu vé nha, thay lit rugu ma ong than mua vé dé dai khdch, vi nha sdp cé gid, anh ta voi vang chup lay, néc can mot hoi. Cha anh thay dita con hén ldo, nam gay x6ng lai dinh mang con. Ma men da tham, anh ta khong con biét phai trai, giut gay cla cha, danh 6ng mot cay chét tét! Ba me chay dén 6m con la lang. Anh ta chua ha con gian, danh me tii bui. Lang x6m chay lai bat anh dan lén quan vi tdi giét cha danh me. Tinh lai anh méi biét udng ruou 1a toi nang nhat trong 3 diéu ma hung than da bat anh lam. Tom lai, ruou gay ra rat nhiéu toi 146i. Sau day 1a 10 tai hai cha rugu ma trong kinh da noi dén : Cha cai roi mat, Tang trudng long giét hai, Tri tué kém dan Su nghiép chang thanh Than tam nhiéu khé, Than hay tat bénh Tam san han béng bot, ua cai lay 41Phtic dtic tiéu mon, Tudi tho giam bét, Mang chung doa vao dia nguc. - Loi ich cha su cém ung ruou : a- Vé phuong dién cad nhaén : Ngudi khong udng ruou thi tranh duge 10 diéu hai vita ké trén : khong mat tién cla, than ft bénh tat, khong sinh long dc doc giét hai, bot nong gian, tri tué tang truéng, tudi tho cang cao vv... b- Vé phuong dién dodn thé : Gia dinh duge yén vui, con cdi it bénh tat, xa hoi dugc hda muc, noi gidng duoc hing cuéng. W- KET LUAN: 1- Phat ti khong gir gidi khong phai 1a Phat tir: Chiing ta da thay cong dung thiét thuc va loi fch cla nam gidi vé phuong dién cd nhan va doan thé. Néu Tam quy 1a nén tang, thi Ngii gidi 1a 5 ndc thang cua ngudi Phat tir tai gia dé bude dan lén Thénh qua. Trong budéc dau, ngudi Phat tir néu cé thé phat nguyén giit ca nam gidi thi cang tot, néu vi nhiéu su rang budc chua thé gitt duge ca nam gidi thi cé thé gitt vai gidi ma minh thay c6 thé thuc hanh dugc, nhu : khong u6ng ruou, khong néi déi. Réi vdi su tinh tén va Bé Dé tam diing manh, ta tiép tuc phat nguyén giit thém nhig gidi khdc nhu khong trom cap, khong ta dam.. Nhung 44 phat nguyén gitt gidi nao thi gitt cho trung kién, dimg cd mot buéc tién tdi, hai bude 42thodi lui, ding dang nhw thé nai thi khong bao gid di dén dau ca. Néu ngudi Phat tir ma khong giit duge gidi nao, thi sao goi duge 1a Phat wr? Ngudi thuéng, khong theo Phat ma con cé thé gid ding tu cach nhu khong u6éng rugu, khong noi déi, khong trom cap, hudng hé 1a Phat tir? Ta dén voi Dao Phat 1a vi mu6n vuot lén trén doi tam thudng cia thé nhan. Néu ching ta vao dao réi ma van tiép tuc cudc doi troi néi ci, hay cdn té hon cudc doi thudng cla thé nhan, thi do 1a ching ta muén lam hoen 6 dao, chit khong phai 1a nguGng mo dao. Cho nén, ngudi Phat tir phai co gang gitt gidi dé cho xtmng dang voi danh nghia cla minh, dé dem hanh phiic dén cho minh va ching sinh. 2- Ngudi khong theo Dao Phat cting nén git gidi : Nam gi6i néi trén khong cé gi 1 cao siéu, huyén bi. D6 1A mot bai hoc cong dan thong thudng ma bat ctf mot x4 hOi nao, mot quéc gia nao muén phén thinh, hing cudng ciing khong thé bé sot dugc. Cho nén 5 diéu luat dy khong phai chi dé 4p dung riéng cho gidi Phat ti, ma con chung cho tat cA nhiing ai mun sGng mot cudc séng lanh manh, an vui, cé 1é nghia va tién bd. 43IV- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Ngii gidi 1a gi? 2- Trinh bay t6m tat y nghia va loi fch cha Ngii gidi? 3- Ngudi Phat wr phai thuc hanh Ngii gidi thé nao mdi duge loi ich? 44BAISO 4 SAM HO! DE MUC: I- Dinh nghia vé Sam hdi. TI- Cac cach Sam hdi. Ill- Phat trién hanh lanh m6i dé tiéu trir toi 16i ci IV- Két luan. V- Cau hi huéng dan 6n tap. I- DINH NGHIA VE SAM HOI Chit "Sim", tiéng Phan goi 1a Samma, Tau dich 1a "Hoi qua". Kinh ndi :"Sam gid s4m ky tién khién, Hoi gia hoi ky hau qué". Nghia 1a "Sém 18 an nan 16i trudc, cdn H@i 1a chita bd 16i sau". Néu ding mot chit Sim hay mot chit Hoi khong, thi chua di ¥ nghia, nén cdc Té xua ghép hai chit lai thanh danh tir "Sdm hdi", dich theo tiéng Viét 1a "an nan chiva Idi". Il- CAC CACH SAM HOI 1- Sam hdi sai lam: Ding ra chit Sam hdi 1a danh tir riéng cla Dao Phat. Khi Sém h6i ma goi 1a sai lam, thi khong phai 1a Sam hdi. 45Nhung dé tién viéc dién dat, ching ta hay tam ding hai chit dy dé ndi chung nhiing cdch chudc tdi 6 thé gian hay trong cdc ngoai dao. Ngudi thé gian, khi c6 t0i 16i vi Ong ba, lang nudc, thudng ding trau ruou, hay heo ga, tién bac dé ta ti, xin 16i. C6 khi ngudi ta lai ding hinh thitc "dodi cong thuc toi", nhu khi pham t6i voi triéu dinh hay trong quan ngii chang han. Hinh thttc lay cong chudc ti ciing c6 ché hay, nhung chua hoan hao va con thé thién. No chi 4p dung dé d6i phd véi bén ngoai, chit trong trudng hop nhiing toi 16i xay ra trong ndi tam cla ching ta, nhiing t6i 1di rat vi té rat sau xa, thi khé c6 thé ma 4p dung duoc hinh thtic ndi trén. Trong cdc ngoai dao, ngudi ta cling cd ding nhiéu hinh thttc chudc toi : nhu cé dao ding mau thu vat dé xin rita toi vi than linh, c6 dao chi truong xuéng tim & nhiing song, sudi ma ngudi ta cho 1a linh thiéng thi hét toi, c6 dao lai dem pham vat dé xin Thanh than xa toi, c6 dao lai cha truong khé hanh, ép x4c nhu danh dap than minh, nhin déi khat, chiu néng rét, nam gai ném mat dé dugc giai thodt toi 16i. Nhiig cach chuoc tdi nhu thé déu sai lam hét. Toi 16i thuéc vé tam ly, khong cé hinh tuéng. Vay thi lam sao c6 thé lay vat chat nhu nudc, mdu huyét, phdm vat hay xc than dé lam cho sach tdi dugc. 462- Sam héi chan chinh : Diic Phat day rang : Toi 16i do tam cla ngu6i tao ra, khong ai cé quyén thudng phat dugc. Ké gieo gidéng xdu thi an trai do, ngudi tréng gidng quy thi hung qua ngon. Toi 16i da tir tam tao, thi ciing phai tir tam ma s4m. Loi noi that r6 rang, chi ly, hop voi thuc nghiém. Vay ching ta mu6n hét tdi, phai y theo nhitng phdp Sam héi chan chinh cia Dao Phat ma thuc hanh. Trong Dao Phat, cé 4 phap sm héi sau day, c6 phdp thdc vé su, cé phdp thudc vé ly : - Tac phap s4m hdi (su). - Thi tudng sam héi (su). - Héng danh s4m héi (su). - V6 sinh sm héi (ly). a- Téc phdp sdm hdi : Phap sm hdi nay thudc vé su, phai lap gidi dan va thinh thanh tinh Tang ching minh, nén goi 1a téc php. Khi vao gidi trang, minh phai thanh that t6 bay toi 16i mot cach thanh kh4n, chi tam an nan va nguyén vé sau khong tdi pham nifa. Mot long thanh kinh s4m h6i nhu vay, khi gidi thé duc thanh tinh, ttfc 14 hét ti. b- Thi twéng sdm hoi : Phap nay thudc vé sy va kho hon phdp trudc. Phat ché phap nay, 14 ph4p sam hdi thudc quan tuéng, cho nhiing ngudi tu hanh co trinh dO cao, 47hoac & ché khong cé Tang, hay cd, nhung khéng duge thanh tinh. Mu6n tu phdp nay, hanh gia phai dén trudc tugng Phat hay Bé Tt, thanh tam Ié bdi, trinh bay nhiing t0i 16i da pham, va nguyén 4n nan chita bo. Lam nhu thé tir mot ngay, ba ngay, bay ngay, 49 ngay, va mai cho dén khi nao thay dugc hao tudng : nhu thay hao quang, hoa sen bau, thay Phat, B6 Tat dén xoa dau v.v.. thi mdi thdi. c- Héng danh sdm hoi : Phap Hong danh sim héi nay ciing thudc vé su, do Ngai Bat Dong Phap su doi Tong bén Trung Hoa soan ra. Ngai rit 53 danh hiéu Phat trong kinh "Ngii Thap Tam Phat" ttc 1a tir Dttc Phat Phd Quang cho dén Phat Nhat Thiét Phap Trang Man Vuong, va rut 35 hiéu Phat trong kinh "Quan Duge Vuong, Duge Thuong" voi phdp than Dic Phat A Di Da, sau thém vao ké Phé Hién dai nguyén, thanh nghi sam hoi nay, tong cong 14 108 lay, dé 4m chi tr 108 phién nao. Nghi thtic sam héi nay, néu ai chf thanh kinh 1é, thi sé diét trir dugc nhiing phién nao va t0i 16i da tao, trong ddi hién tai cing nhu nhiéu déi vé qua khtt. Dttc Phat Ty Ba Thi noi :"Néu chiing sinh nao nghe danh hiéu 53 vi Phat nay, thi tram ngan tic kiép khong doa vao ba dung 4c". Dutc Phat Thich Ca ndi :"Thuo xua, doi Phat Diéu Quang, ta di tu nham doi mat phap, nho dugc nghe danh hiéu 53 vi Phat nay, va thanh tam 1é bai, ma trénh khdi 48nhimg dau khé trong dudng sinh tir luan héi nhiéu kiép". Cén 35 danh hiéu Phat sau, tir Ditc Phat Thich Ca cho dén Dttc Phat Biru Lién Hoa Thién Tru Ta La Tho Vuong thi trong kinh Bi Tich noi :"Néu tat cd ching sinh, hodc pham tdi ngii nghich hay thap dc, dén muon kiép khong thé s4m hi, chi xumg danh hiéu 35 vi Phat nay va 1é bai, thi bao nhiéu toi chudng déu tiéu tri”, Héng danh cia chu Phat c6 déng ditc khong thé nghi ban nhu vay, nén Ngai Bat Dong Phap Su mdi soan ra dé 1am nghi thttc sAm hoi. Phép Héng danh sdm héi, hién nay, hau hét cdc chia déu thuc hanh theo. Vé sau Ngai Tir Van Phdp su vi nhiing ngudi yéu dudi hodc khong quen lay nhiéu, nén da soan ra mot nghi thttc sAm héi, rat gon dé va day di ¥ nghia, ciing goi la phdp tiéu sam hoi, dé cho Phat tir c6 thé hang ngay sim hoi toi 16i cha minh. d- V6 sinh sdm héi : Phdp nay thudc vé ly sm héi, rat cao va khé, bac thugng can mdi cé thé thuc hanh duge. C6 hai cach sdm : - Quén tam v6 sinh : Nghia 1a quan sat ty tam minh hién tién khong sinh. Nhu trong kinh Kim Cang ndi : "Tam qua khit khong thé dugc, tam hién tai chang cé, tam vi lai cing khong". Quan trong ba thoi gian déu khong cd tam, thi vong niém khong tir dau ma cé, néu vong niém khong c6, thi cdc tdi 16i cling khong. Kinh noi :"T6i tt noi 49tam sinh ma ciing tir noi tam diét. Néu tam nay khong sinh, thi toi kia ciing chang cdn, thé moi that 14 s4m hi". - Quan phap vo sinh : Nghia 1a quan sat that tuéng (chan tinh) cua cdc phdp khong sinh. Chit "that tung", nghia 1a cdi tuéng dy khong sinh khong diét, khong hu déi, tira xua dén nay no van thudng nhu thé, khong bi thdi gian thay ddi, hay khong gian chuyén doi, suét xua thau nay, nén goi 1a that tuéng (tudng chan that). No ciing cé tén 14 chan nhu hay chan tam... Khi nhan duoc that tudng rdi, thi cdc gid tudng déu khong con. Ltic bay gid nhing toi 16i (gia tudng) kia, khong con ga nuong vao dau ma tén tai. Trong kinh Quan Phé Hién c6 chép :"Muon sém hi, phai quan that tuéng cua cdc phap, thi toi méi hoan toan tiéu diét" Il- PHAT TRIEN HANH LANH MOI, DE TIRU TRU TOI LOICU Lam 1é s4m héi xong, can phai phat trién nhiing hanh lanh cho nhiéu, dé tiéu trir toi 16i cil. 1- Luan vé téi 16i thoi gian qua : Nhiing t0i 16i xua cia ching ta rat nhiéu, c6 thé ndi 1a v6 s6. Su s6ng cua ching ta tiép néi lién lac véi nhau tir doi no dén doi ka, nhu mot xau chuédi dai v6 tan. Rdi ctr trong méi ddi, ti sinh dén ti, tir tir dén sinh, chiing ta ctr tao thém ti mai. Tir cdi té nay bat qua cdi dé khac, tir cdi 5016i nho di t6i cdi toi lon, cdi da dy cit tang tién mi tao thanh mot sttc manh goi 1a nghiép luc, din dat ching ta vao duéng khé nao, mé 14m, tic 1a dong sinh tir ma ching ta dang tho vay. Trong kinh Hoa Nghiém, Dic Phd Hién B6 Tat néi : "Néu toi 16i cua chting sinh cé hinh tudng, thi tat cd hu khong ciing khong thé chita hét". That thé, toi 16i ca chting sinh chat chéng tir mu6n van kiép, va truyén ndi qua thi gian, bdi di truyén, phong tuc, thdi quen v.v... Chang han nhu tinh tham, chung ta mdi sinh, nao c6é ai day cho chting ta dau, thé ma chting ta van biét! Cing khong ai bao chting ta gian hon, vay ma gap diéu gi trai y, 1a chting ta cau cé, la Idi lién. Nhiing tinh xau dy cé mot l4n vi than va rat sau sdc, kho dut trv. Trong kinh goi chting né 1a "cau sinh phién nao", hay "Ban hiu ching ti", nghia 1A nhimg hat ging c6 tir lau. Nhimg hat gidng xdu nay lai con 1am duyén sinh ra cdc toi toi khac, ma trong kinh luan goi 1a "Phan biét phién nao" hay “thay khdi ching ti", nghia 1a hat gidng mdi nhiém do anh huéng théi dai, tap qudn, phong tuc chi phdi. "Phan biét phién nao” thi cé thé dé ti, nhung "cau sinh phién nao" rat khé trir. Ching nhu co cu, dam sau goc ré rat xa, néu ngudi [am vudn khinh thudng no thi khong dé gi don dat sach co. Cho nén chting ta cfing khong nén s4m hi lay le, lay c6 duoc! Chiing ta phai lam sao cho : 51a- Nhing tinh x4u kia yéu bot dan dan, do stic manh ciia long thanh khan va chf cuong quyét. b- R6i dit tuyét cdc tinh xdu khong cho chiing tai sinh. Mué6n dtt tuyét ching, ma néu khong cé phuong php thich hop, thi chang khdc gi ldy da dé cd : né nam bep tam thoi, nhung khi doi da di, né sé moc lén manh mé hon truéc. Phuong phap thich hop trong su sdm hdi 1a : phat trién hanh Janh, dé tiéu trir toi 16i ci. 2- Phat trién hanh anh : Trong long méi ching ta khong phai toan chtfa dung nhiing tinh xdu xa. Néu tinh xdu da cé tit mudn doi, thi tinh tot ciing cé tir vo thuy. Chiing ta mdi ngudi déu cé Phat tinh 14 c4i mam cia muon hanh Ianh, c4i mam ay da bi chon viii dudi bao 1p duc vong, si mé. Bay gid muén tiéu trir duc vong thi chting ta phai tao diéu kién, cho cdi mdm Phat tinh tré 14, dom hoa két trai B6 Dé. Diéu kién lam cho mdm B6 Dé phat trién 14 nhimg hanh lanh nhu Tir bi, Hy xa, Bo thf, Tri gidi, Nhan nhuc, Tinh tan v.v.. Néu chting ta phat trién nhiing tinh tot dy, tat nhién nhiing tinh x4u khong c6 dat dé moc lén nifa. 52IV- KET LUAN Trong 4 phdp sam héi cla Dao Phat, cé phap vé Su, cé phap vé Ly, c6 phap cao, cé phdp thap. Vay phai thy theo can co va hoan canh cia méi ngudi ma 4p dung. Ngudi thugng can, thi quan phap vo sinh s4m hoi. Nguoi khong gap canh thuan tién, khong cé gidi dan, khong gap cao Tang, thi ding phdp thi tuéng sdm hoi. Ngudi duoc canh thuan tién c6 gidi dan thanh tinh, cé cao Tang Dai Dutc thi diing tac phaép sam héi. Con thay minh toi chudng nang né, va thay cdc phdp trén khé thuc hanh dugc, thi cit méi dém, hay trong nhiing bifa an chay va ngay sc vong, tuy tién dén chia hodc 6 nha chi tam lay Héng danh sim “h6i hoac tiéu sm hi cing tt. Trong c4c phdp s4m hoi cua Dao Phat, mac di cé lay c6 quy, cé 1é bai, nhtmg khong phai dé cau canh van xin duoc tha toi. Trong cdi lay cdi quy dy, c6 chita khong biét bao nhiéu ¥ nghia va {ch loi. Van biét lay va quy, nhat 1a trong phdp Héng danh sdm héi, that 1a hao hoi mét xc, nhung trong cdi su tudng bén ngoai co ham cai ly nghia bén trong. That vay, tuy cé lay nhiéu, niém lau, nhung van khong ra ngoai nhiing muc dich sau : 1- Tim c4ch thiét thuc lam cho tam tinh con ngudi dugc trong sach, hét su 16i lam 6 trong d6i hién tai, ma ciing tiéu trv nhiing t6i dc trong déi qua khut. 532- Tim cach phat trién nhimg hanh cao ca, noi theo nhing guong mau sdng su6t cla cdc bac Thanh hién: Tém lai, céc phap sim héi cla Dao Phat, néu thuc hanh mét cach ding din, sé dem lai nhiing két qua quy bau sau day : - Phat trién tinh thanh that. - Trau déi dic tinh cuong quyét trong su diét trir tinh xdu. - Dutt duge tdi, sinh phic. - Mau thang dén ché gidi thoat an vui. Nh@ phap sém hdi cla Dao Phat, con ngudi cé thé cai hoa long minh tot dep hon. Nh& phap sém hdi, con ngudi cé thé lam cho ddi sdng c4 nhan duge hanh phic, va d&i s6ng x4 hoi dugc hoa binh, an lac. V- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Sam hdi 1a gi? 2- Theo Dao Phat Sam héi cé may phap? Phdp nao thudc vé ly - php nao thudc vé su? 3- Hay cho biét Igi {ch cla phap S4m hoi? 54BAISO 5 THAP THIEN DE MUC: I- Dinh nghia vé 10 diéu lanh. U- 10 nghiép dit va 10 nghiép lanh phat khdi tir 3 nghiép. I- Thanh phan, y nghia, gia tri cia 10 nghiép lanh. IV- Két luan V- Cau hdi huéng dan 6n tap. I- DINH NGHIA VE 10 DIEU LANH "Thap thién nghiép" 14 10 nghiép lanh. "Nghiép" 1a gi? "Nghiép" Trung Hoa dich tr chit Phan Karma cé nghia 1a tao tac, hanh dong. Nghiép co thé chia ra lam ba tinh cach : lanh, dit, hodc khong lanh khong dit (v6 ky) I- 10 NGHIEP DU VA 10 NGHIEP LANH PHAT KHOI TU 3 NGHIEP Nghiép thi nhiéu, tom lai ngudi ta co thé phan ra mudi loai nghiép lanh va mudi loai nghiép dit. Nhtmg loai nghiép nay do phat khdi tir 3 ché : Than (viéc lam), Khau (Idi noi), Y (¥ nghi). Un a1- Nhimg nghiép di: a- Nhing nghiép di vé Than c6 ba la: Sét sinh, trom cap, dam duc. b- Nhiing nghiép dit vé Khdu c6 bon 1a : NO6i déi, ndi théu dét, ndi ludi hai chiéu, ndi Idi hung ac. c- Nhiing nghiép dit vé Y cé ba la: Tham lam, gian hon, si mé. Cong tat ca Than, Khau, Y thi cé mudi nghiép dit. 2- Nhimg nghiép lanh : La trai lai voi 10 nghiép dit gém : a- Vé Than cé ba : Khong sat sinh, khong trom cap, khong dam dat. b- Vé Khau c6 b6n : Khong ndi déi, khong ndi théu dét, khong noi luGi hai chiéu, khong ndi 1di hung ac. c- Vé ¥ c6 ba : Khong tham lam khong gian hon, khong si mé. I- THANH PHAN, Y NGHIA GIA TRI CUA MUOI NGHI£P LANH 1- Khong sat sinh : Khong co su vui mig nao hon su vui mig khoi bi giét. Cfing chang c6 an hué nao hon an hué khong hai mang. Cho nén, khong sat sinh ma lai phong sinh 1a nghiép lanh dimg dau trong Thap Thién Nghiép. 56Khong sat sinh cling nhu khong 4n thit chting sinh thi khdi pham hai t6i 1én sau day : a- Giét hai cdc bac vi lai Phat. Vi Phat ndi : - "Tat cd chting sinh déu 1a chu Phat vi lai". b- Giét lan ba con nhiéu ddi, an lam ba con nhiéu kiép, Trong kinh B6 Tat gidi cé ndéi :"Tat ca luc dao ching sinh déu 1a ho hang ta, cha me ta da chét di réi sinh lai trong nhiéu doi nhiéu kiép". Ngudi khong sAt sinh sé cd 10 diéu loi fch sau : (kinh Thap Thién Nghiép dao). a- Tat ca chting sinh déu kinh mén. b- Long tir bi mo rong d6i véi tat ca chiing sinh. c- Trit sach thdi quen gian hon. d- Than thé thuéng duoc khée manh. d- Tudi tho duge lau dai. e- Thuong dugc Thién than hé tra. é- Ngt ngon gidc va khong chiém bao dit. g- Khoi bi doa vao ba dudng ac. i- Sau khi chét, duge sinh lén cdi Troi. 2- Khong trom cuép : Khong trom cap 1a khong lay nhitng vat gi khong thudc quyén so hitu cla minh, va ngudi ta khong cho minh.Quyén sé hifu 14 mot quyén quan trong. Da danh, mang sng 1a quy trong, nhung néu cé mang s6ng ma khong c6 du vat thuc, do qu4n, nha cla, nhiing thit cin thiét dé cung cap cho than mang, thi ngudi ta khong thé sOng dugc. Vi thé, moi ngudi déu thay minh cén phai nd luc lam viéc, dé c6 tai san di bao dam cho doi sOng hién tai va tuong lai cla minh va con chéu. Ngudi doi quy trong tai san 1a vi thé. Néu vi mot ly do, bat chinh, ngudi ta bi tudc doat mat tai san, thi ngudi ta cling dau khd, buén phién nhu chinh minh bi mat mot phan sinh mang. Tién cua 1a huyét mach, cho nén khi bi mat trom cap hét cua cai, nhiéu ngudi da that vong, budén phién dén sinh dau 6m, co khi dén quyén sinh. Nhu vay, ai nd long nao trom cap cho danh! Va lai, theo 1é cong binh, minh khong muon ai lay cua minh, thi minh ciing dimg lay cua ai. Viéc gi minh khong mu6n thi ciing dimg lam dau kh6 cho ngudi. Xa hdi chi tn tai dugc, khi moi ngudi déu ton trong 1é cong bang. Cia phi nghia, thuéng vao cira trudc ra ngo sau, tiéu hao mau le nhu nucc séi, cat chay, rét cudc, tay tring cing lai hoan tay trang, ma lai cdn bi ngudi doi khinh khi, phi nhé, xu hé cho minh va con chau vé sau. Trdi lai, ngudi khong trom cap, bao gid long da cing duge thanh thoi, khong sg luat php truy tém, chang lo ai thi odn. Mot xa hoi khong cé trom cap, thi nha nha khdi 58dong ctra, cla dinh roi khong mat, canh tugng gianh giat khong dién ra, xa hi duge thai binh an lac. Néu khong gian tham trom cap, ma lai lam hanh bé thi thi dugc 6 diéu loi fch sau (Kinh Thap Thién Nghiép). a- Tién cla cé du khong bi nan gidc da cuép mat, khong bi chinh quyén tich thu, khong bi nan nuéc tréi, lta chay va con cdi phd tan. b- Dugc nhiéu ngudi tin cay. c- Khong bi lita déi, gat gam. d- Xa gan déu khen nggi long ngay thing cla minh. d- Long duge an én, khong lo so vi su t6n hai gi ca. e- Khi chét ri duge sinh én cdi Troi. 3- Khong ta duc : Dam duc Ja cdi nhan sinh tir luan hdi. No 1a ma chuéng 1am ngan trd budc dudng tu gidi thodt. Bdi vay, ngudi xuat gia muén ching qua, thanh dao, phai doan trir dam duc 6 than ciing nhu 6 tam. Kinh Lang Nghiém noi : "Long dam khong tri, thi khong thé ra khoi tran lao". Con ngudi tai gia, Phat chi ngan ta dam, nghia 1a vo chéng c6 cudi hdi chinh thttc méi dugc an 6, nhung phai c6 tiét do, khong lang cha, ngoai tinh. Trong gia dinh, chéng khong ta dam, vo khong lang cha, thi cudc sOng chung duge dém 4m, an vui. Do dé, gia 59dinh dugc hanh phic, su lam an tan phat, su nghiép ving bén, ba con déi bén vui vé, dong ho hai phia thom lay, x6m giéng vita long, lang nudc quy trong. Kinh Thap Thién Nghiép dao ndi : Khong t& duc va gif tinh hanh sé duge bén diéu loi : a- Sau can (mit, tai, mili, ludi, than, y) déu dugc ven toan. b- Doan trir hét nhig su phién nao, quay nhiéu. c- Khong ai d4m x4m pham vo chéng con cai. d- Dugc tiéng tot, ngudi doi khen ngoi. 4- Khong noi déi : Khong noi d6i 14 nghi thé nao ndi thé dy, trong long va di ndi khong trai nhau, viéc phai thi néi phai, viéc trdi thi noi tr4i, viéc cé thi ndi c6, chuyén khong thi noi khong. C6 ngudi cho rang noi déi dé Iva phinh choi thi khong hai gi. That ra, su ndi déi dy van c6 hai, vi né lam cho ta quen véi thdi xau ay, va lam cho ngudi chung quanh khong tin 6 101 ndi cla ta nita, di doi khi ta ndi that. Noi déi vi sg hai, khiép nhugc, lai cang nén tranh, vi né lam cho ta quen tinh che gidu toi 16i, va khong chiu sua chita. 60Noi d6i dé thu loi hay khoe khoang, lai cang nang toi. Nha buon néi déi rat dé & hang, va nhat 1a ké hoc Dao, néu noi d6i rang minh da ching qua Thanh, hay dic dao dé cho ngudi kinh phuc, sting bai minh, thi sé mac tdi dai vong ngit, bi doa vao ba dutng ac. Noi déi, chi trong trudng hop dé ctu khé do nguy cho ngudi va vat mdi khong pham tdi. Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi khong noi d6i ma lai ndi 1di ngay that, thi duge 5 diéu Igi ich nhu sau : a- Miéng thudng thom sach. b- Thé gian va nhan, thién déu kinh yéu. c- L&i noi khong lam Jon va vui vé. d- Tri tué thi thang, khong ai hon. d- Duge hudng lac thi nhu y nguyén va ba nghiép déu trong sach. 5- Khong noi théu dét : Khong noi théu dét, nghia 1a khong trau chuét 1di ndi, khong théu hoa, dét g4m, khong ngot ngao duéng mat, dé lung lac long da cla ngudi, dé quyén ra lam nhiing diéu s4i quay. Nhing ké noi ldi théu dét 14 nhing ké c6 long da bat chinh, Ii dung long dé tin cha ngudi dé truc lgi. Nhing ngudi nay thudng bi ngudi déi ché cudi, khinh ré va tranh xa, dé khoi bi tén hai tai san, danh gid va tinh mang nifa. 61Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi khong noi ldi théu dét sé dugc ba diéu Igi ich : a- Dugc ngudi tri thtic yéu mén. b- Hay d4p duge nhiing cau hdi khé khan. c- Dugc lam nguéi c6 uy dtic, cao quy trong cdi nhan thién. 6- Khong ni luGi hai chiéu : Khong noi luGi hai chiéu, hay ndi hai luGi, nghia 1a khong dén bén nay noi xdu bén kia, khong dén bén kia néi xdu bén nay, khong dem chuyén ngudi nay ra dém pha, ma cling khong khéu chuyén nguéi no ra nhao bang, khong 1am cho d6i bén san han dau tranh, cing khong dimg trung gian gay dc cam cho hai dang thi odn. Tom lai, ngudi khong ndi hai ludi 14 ngudi khong cé dc tam, khong ding di tr4i ngugce dé lam cho nhimg ké than thanh tha, gan thanh xa. Ngudi khong noi hai ludi, khong khi nao co chuyén 16i théi véi ba con, va cling khong c6 viéc phién mu6n véi hang x6m, nén duge than bang quyén thuoc, ké xa ngudi gan kinh mén. Ngudi khong néi hai luGi ma con néi nhing 1éi ém di hoa thuan, lam cho ban bé thém kinh trong nhau, ba con thém tin yéu nhau, khién cho ai ai cing vui vé bang long nhau. Nhing ngudi ay di dén dau 62cting dugc tiép dai tir té, gap viéc gi khé cting dan xép dugc dé dang. Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi’ khong ndi hai luGi, sé dugc nhing diéu Igi sau day : a- Ba con, dong ho duge lu6én luén sum hop. b- Tinh bang hitu cua thién tri thttc dugc ving bén bat hoai. c- Diic tin bat hoai. d- Phap hanh bat hoai. 7- Khong noi loi hung ac: Khong noi hung ac 1a khong noi nhing loi hung dir Ac doc, c6c can, tho tuc lam cho ngudi nghe khé chiu, khong mang nhiéc lam cho ngudi nghe hé then, tii dau vv. Ngudi khong ndi Idi hung dc, chang hé bdi méc viéc khong hay cia ai, ma trai lai, ua bay nhiing diéu tot dep cua ké khdc. Loi 1é cla ho thot ra diu dang, thanh nha, hién hau, toan 1a loi dao dtic, tir bi, loi lac cho tat ca chting sinh, ai nghe ciing han hoan, kinh trong. Theo Kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi khong ndi loi hung dc ma lai ndi 16i 6n hoa, duge nhimg cong ditc nhu sau : a- N6i 10i nao cfing khon khéo diing ly va loi ich. b- Noi diéu gi, ai ciing nghe theo va tin cay. 63c- N6i ra lai nao cing khong ai chi wich ma cdn dugc mén yéu. 8- Khong tham muén : 6 dai, cé 5 mon duc lac, ma ngudi ta thudng tham muén nhat 1a : tién cla, sc dep, danh vong, an udng, ng nghi. Ngii tran duc lac dy, that ra, vui ft ma khé nhiéu. Nhu tham tién cla phai day doa than, sOng doi khi con ding nhimg phuong tién bat chinh, dé thau tom vé minh va khi mét thi lai v6 cing dau khé. Tham sac thi t6n tién nhiéu, lai mt sttc khoé va hai tén tinh than, nhiéu khi lai tim nhiing muu chu6c tdi té dé thoa long udc muén, néu khong duoc, lai dam ra ghen tudng, thi han, giét chdc. Tham danh vong, quyén tudc thi phai vao luén ra cui, lao tam khé tri, mat an bd ng, doi khi lai cdn lam trd cudi cho ngudi xung quanh. Tham 4n u6ng cao luong mj vi, thi bi nhiéu bénh kho tri, than thé mét nhoc, mang song khong tho. Tham ngu nghi, ng sém day trua, thi tri nao hoa dan don, t6i tam. Negi duc lac chinh 1a nhing nguyén nhan chinh rang budc kiép ngudi vao vong sinh tt, luan hdi, sa doa. Ngudi khong tham muén nhimg tht ay, 1a ngudi biét tu hanh Thiéu Duc va Tri Tic. Thiéu Duc 14 mu6n it, Tri tic 1a biét di. Ngudi Thiéu Duc, Tri Tic thi cd mot déi sOng gian di, thanh cao va an nhan. 64Xa héi néu chi g6m nhing hang ngudi dy, thi nhing tham trang : ké manh hiép ngudi yéu, ké gidu dan Ap ngudi nghéo, ngudi nghéo oan han ké gidu, khong con tiép dién, va cdi doi cing dugc s6ng trong canh thanh binh an lac. Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi khong tham muén thi thanh tuu nhiing diéu tot dep sau day: a- Ba nghiép (than, khdu, ¥) duoc ty tai, vi nhan cac can déu day du. b- Cha cai khong mat mt, hay bi cudp giat. c- Phiic ditc ty tai. d- Nhiing su tt dep sé dén véi minh, mac di: minh khong mong udc. 9- Khong gian hon : Khong gian hon 1a van gift su binh tinh, diém dam, nhu hoa trudc nhiing canh trai y nghich long. Gian hon 1a mot tinh x4u rat tai hai, n6 nhu mot ngon lita dit, dot chdéy ca minh lan ngudi chung quanh. Kinh Phat co cau : "Mot niém gian hon néi lén, thi tram nghin cita nghiép chuéng déu mo. Lua tic gian mot phen phat ra, lién dot tat cd rimg cong dtc”. Khéng gido cting c6 ndi : 65"Dan tam gian xudéng mot hic thi khdi lo sg ca tram ngay. Nén chi viéc dang nhin thi nhin, chuyén dang ran thi ran. Néu chang nhin chang ran, thi viéc nhé héa ra to. Bao nhiéu diéu phién nao, déu do chang nhin ma ra". Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi nao khong gian ttic, thi dugc tam mén tam phap, vui mimg nhu sau : a- Khong tam khé nao. b- Khong tam gian hon. c- Khong tam tranh gianh. d- Tam nhu hda ngay thing. d- Tam tir bi nhu Phat. e- Thuéng lam loi {ch yén 6n cho cdc chting sinh. é- Than tudng trang nghiém, chting sinh déu ton kinh. g- C6 dite nhan nhuc, duge mau sinh lén cdi Pham Thién. 10- Khong si mé : Khong si mé 1a biét phan dodn ranh ré, nhan dinh 16 rang, duing din, khong c6 chap theo su hiéu biét riéng cla minh, khong tin nhimg thuyét khong hgp chan ly, nhat 1a khong mé tin di doan. Ngudi khong si mé, tic 18 ngudi co tri tué, gian trach, tin cé nhan qua luan héi, nén khong tao toi ma ctf lam phiic, thudng tu hanh Bat Nh, dit tir vo minh, dé tién mai trén con dudng gidi thoat. 66Theo kinh Thap Thién Nghiép dao, ngudi khong si mé, thi thanh tyu duge 10 phap cong difc sau day : a- Dugce y vui chan thién va ban chan thién. b- Tin sau nhan qua, tha bo than mang chit khong lam 4c. c- Chi quy y Phat, chtt khong quy y thién than va ngoai dao. d- Tam duge ngay thang, chinh kién. : d- Sinh lén cGi trdi, khdi bi doa vao ba dudng ac. e- Phtic tué khong lung, thudng tang lén mii. é- Dutt han dudng ta, cham tu dao chinh. g- Khong long chap nga, bo hét dc nghiép. h- Yén 6 vao noi chinh kién., i- Khoi bi nan dit. IV- KET LUAN Mudi nghiép lanh, cing nhu mudi nghiép dé, déu do than, khdu, ¥ phat khdi ra. Nghiép dit vf nhu cd, nghiép lanh vi nhu Ita, déu moc chung trén mot dam rudng. Co thuéng lam chuéng ngai Itia, khong cho sinh trudng tét tuoi. Néu mu6n Itia tot dé man mia thu hoach dugc nhiéu, thi phai nhé sach cd. Ciing thé, muén duge nghiép lanh, thi cdn phai dit han mudi nghiép dit. Tom lai, tu Thap Thién Nghiép thi trong ddi hién tai, than tam ta duge cai thién dep dé, hoan canh ta sOng duge sng sta tuoi vui va trong tuong lai ta tranh khoi doa lac 67chén tam dé, lai dugc hudng phiic bdo cdi. Nhan, Thién va Niét Ban. v- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Thé nao 18 nghiép lanh, thé nao 14 nghiép 4c, cho thi du? 2- 10 nghiép 4c bao gém nhiing gi. Néu 16 tac hai cla né? 3- Lam 10 diéu lanh dem lai nhiing loi ich gi? 4- Tai sao Phat day moi ngudi can phai tu mudi diéu lanh. 68BAISO 6 AN CHAY DE MUC: I- Dinh nghia an chay. II- Ly do phai an chay. I- Cach thie an chay. IV- Loi ich ciia 4n chay. V- Tong két. VI- Cau hoi huéng dan 6n tap. I- DINH NGHIA AN CHAY An chay, hay 4n lat, nghia 1A an nhiing loai thao moc: hoa qua, rau:cai, khong 4n nhimg mon an thuoc loai dong vat nhu thit, cd, tom, cua, sd dc nhiing vat hitu tinh, biét tham sng so chét nhu ngudi. II- LY DO PHAI AN CHAY 1- Vj long tir bi va binh dang : Khi Dtic Phat con tai thé, mot hom ngai A Nan hoi Phat rang : - Bach Phat, tai sao trudéc kia, Phat cho cdc dé tir an ngii tinh nhuc, ma nay Ngai lai cdm tuyét an thit ca? 69Phat tra loi ngai A Nan : Vi trinh do cdc 6ng trong buéi so co cén thap kém, chua cé thé linh tho gidéo phap Dai Thira, thuc hanh ding ly duoc, nén khi ta ndi phdp Tiéu Thita, phuong tién cho cdc Ong tam ding ngii tinh nhuc. Dén nay trinh d6 cua cdc Ong da cao, linh tho duge gido phdp Dai Thira, nén ta cém tuyét an thit cd. Con an cdc thir ay, thi con pham gidi sat sinh, néu khong truc tiép sat thi cling gidn tiép sat, lam mat hat gidng tir bi binh dang, khong thé nao tu hanh thanh Phat dugc. Dao Phat 1a dao "Tir bi" ma ciing 14 dao "Binh dang". Phat day :"Tat cd chting sinh déu c6é Phat tinh nhu nhau". Vay thi ngudi Phat tir dudi tam con mat cha minh, khong nén thay ngudi va vat khéc nhau, ma chi thay déng mot tri gidc binh dang, dn trong than hinh sai biét. Noi rang :"Vat duéng nhan" 1a mot quan niém rat sai lam, do su fch ky va ngao man cla ngudi sinh ra. Quan niém 4y dung ting cho ngudi ta thang tay giét hai sinh vat, va tao ra mét tinh trang bat binh dang, thi khong bao gid cOi doi cé thé yén 6n, hoa binh duoc. 2- Vi mu6n tranh qua bao luan hdi : Phat day :"Tat ca ching sinh tir vo thy dén nay, ctr tao nhan tdi dc, sat hai an thit lan nhau, nén bi dc qua, 1a sinh tir luan héi mai trong s4u dudng". Kinh Lang Nghiém ndi :"Hé giét mot mang thi phai tra lai mot mang, tam giét hai chang dit tri, thi khong thé nao ra khdi tran lao 70duge...". Vay muén trénh oan bdo luan hdi, tranh cdc diéu ti 16i thudc vé gidi sat. Phat tir an chay. 3- Vi hop vé sinh : Khong phai mdi tir nay ma tir ngan xua, mot triét gia, ong Senéque, da néi rang :"M6i bita an, ngudi ta ding thit 1a tu dau doc, thanh tht con ngudi tu sdt ngdm ngém ma khong hay biét, do dé con ngudi bi mang yéu, chét sém". That thé, ngay nay nhiing nha y khoa bdc si tnt danh nhu ong Soteyko, Varia Kiplami cé ndi :"Trong cdc thit thit, c6 nhiéu chat doc rat nguy hiém cho stfc khoé con ngudi". Bang ching cu thé 1a rau cai dé xu6ng nudc thi ni, thit cd lai chim, rau cai dé lau nay héo khé, hoac ting thing ma it hoi, cdn thit cd dé lau ngay thi sinh truong, hoi tanh khong ai chiu ndi, va khi 4n vao, ta thay trong ngudi rat nang né, mét nhoc, kh6 tiéu. Hon nifa, cdc loai thi vat, thudng mac bénh nay hay bénh khac nhu : bénh lao, bénh thuong han, bénh sdn, sén v.v. néu ching ta an vao, sé vuéng bénh, rat nguy hiém. Dé tranh nhimg bénh tat, va tang stic khoé, chiing ta nén An nhiéu rau cai. C4c nha'khoa hoc, cfing nhu cdc nha Y hoc Dong, Tay déu cong nhan dé an chay 14 nhe nhang, thanh khiét, dé tiéu héa va c6 nhiéu sinh t6 bé. Béi thé, & nude Nhat c6 héi "T6 thuc chit nghia", 6 Ph4p, Ditc, Anh, My déu cé "Thao moc thuc hdi". 71C6 nhiéu ngudi thanh kién sai lém rang : an thit cd, méi c6é di sttc manh. That ra, ngudi an thit khéng cé stic manh va sttc chiu nhoc déo dai bang ngudi 4n chay trudng. Chinh Gido su Irwin Fischer 6 Dai hoc duéng Yale, sau nhiéu cudc thi nghiém, da long trong tuyén bé rang : "An thit hay an nhing vat co nhiéu chat dam, sé lam cho con ngudi khong du stic chiu nhoc, khong khdc nao nhu ngudi ung rou". Ba White, mot Bac hoc gia ciing da tuyén bé rang : "CAc tht hot, cdc thit tréi cay, dau va rau cai 1a nhimg thttc 4n ma thién nhién da danh dé nudi chiing ta. C&c thitc an dy ndu nuéng mot cach gian di, thi rat hop vé sinh va rat bé. No 1am cho than thé trang kién, tinh than sAng suot va tranh biét bao nhiéu bénh tat". I- CACH THUC AN CHAY 1- Chuong trinh an chay : Mac di su an chay doi voi ngudi Phat tt 1a mot diéu can thiét, mot phuong phdp tu hanh, nhung muén dugc loi ich thiét thuc, can phai co phuong phap, va dp dung mot c4ch tuan tu theo voi can co va chi nguyén cla minh. Trudc tién, khong phai ngudi Phat tir nao cling 6 thé bd han ngay tap quén 4n man cia minh dé an chay. Vi thé, 72trong dao c6 chia ra lam hai loai : an chay ky va an chay trudng. a- An chay ky : - An chay ky 1a an c6 ky han nhat dinh trong méi thang hay mdi nam. - Nhi trai : An 2 ngay trong trong mdi thang vio ngay mot mot va ram am lich. - Té trai : An 4 ngay chay trong thang, méng mot, méng t4m, ram va ham ba. - Luc trai : An 6 ngay chay trong thang 1a : méng mot, méng tam, mudi bén, ram, him ba, ham chin hay ba muoi (tiy thang thiéu hay du). - Thap trai : An 10 ngay chay trong thang 1a : méng mot, méng t4m, mudi b6n, ram, mudi tam, hai ba, hai b6n, hai tam, hai chin vA ba muoi (néu thang thiéu thi 27, 28, 29). - Nhat nguyét trai : La an mot thang chay vao thang giéng hay thang bay. - Tam nguyét trai : (La an ba thang chay) Thang giéng, thang bay va thang chin (hay thang mudi), hodc an lién tiép trong ba thang. Néu tap an chay ky trong mot thdi gian ma khong gap mot phan tmg nao vé than, tam va nhan thay co loi ich, thi nén lan dén an chay truéng.b- An chay truong : An chay trudng hay trudng trai 1a 4n toan chay lu6n trong mdi ngay, khong giaén doan cho dén hét doi. Néu mdi ngay, phat tam khong an sau 12 gid trua, thi goi 1a ngo trai. 2- Phuong phap thuc hanh : a- Chon lua thay déi thite dn : Dé An cho dugc lau dai va khong ngan, ching ta nén chon nhiing m6n an cé nhiéu sinh to, b6 dudng nhu : ca chua, rau mu6ng, dau nanh, ném rom, cai bap, khoai tay, nép Itfc v.v. va nhiing mé6n an ciing phai thay déi luon. Vay trong m6t bifa an, can phai an nhiing mon gi dé bita an c6 day du chat bé va ngon miéng? Dudi day 1a vai bifa an kiéu mau : - Trai cay cing 4n vdi com hay ng6, bot mi va rau, cai, lac rang. - Sta tuoi cing an véi trdi cay ngot va com, ngo hay bét mi. C4c mon &n chinh ndi trén 1a can thiét, nhung ciing c4n thém gia vi nhu hot cai cay, tiéu t, gidm v.v... dé gitip bo may tiéu hda lam viéc dé dang. Nhung néu ding gia vi qué nhiéu thanh ra co hai, nhu lam cho b6 may tiéu héa néng, sinh bénh hay lam kich thich co thé. 74b- Caéch ndu : Thitc an 1a can thiét nhumg cach ndu cing quan trong, chting ta dig cé quan niém sai lam 1a da an chay thi nu thé nao ciing duge ca, khong can phai quan tam dén. Néu thtic an bé ma khdng biét c4ch ndu, thi ciing lam cho no hét bé, va cd khi cdn hai b méy tiéu hoa. Dudi day 1a vai diéu nén nhé trong khi nau 4n : - Khong nén chién xao nhiéu qua, vi sinh t6 B va C sé bi dau s6i tiéu diét va cdc m6n cé nhiéu dau 1am cho bao tir mét. - Nén an dé nuong, nhat 14 nuéng ma khong cé thoa dau. - Khi ndu hay luéc phai nén day nap dé sinh t6 khoi bi mat va nén dé it nude dé chat bé khdi loang. Va nude luéc y rat tot, khong nén dé di, vi no chifa rat nhiéu chat bé va sinh t6. c- Gidm thit cé dan trong nhitng bita dn man : Doi véi nhimg ngudi an chay thi khi 4n man, nén mua nhiing vat ngudita lam sin, hoac giam bét sé luong thit c4, an nhiéu rau cai, sita, tam ding trig ga tring vit khong hinh con. Khi da tinh tan vé mat tinh than, khOng nén 4n tring ga, tring vit, vi tring cing 14 mot sinh vat sdp nay nd. 753- Nhimg diéu can tranh : a- Khong nén kiéu man : Nguoi cé phiic duyén an chay dugc dé dang, khong nén sinh long kiéu man, tu cho minh 1a hon ngudi, va khinh ngudi an man. Lam nhu thé da sinh 4c cam v6i ngudi ma lai con 1am tén tam dite cia minh nifa. b- Khong nén hdo danh : C6 ngudi mdi bude vao duéng dao, da an trudng trai ngay, cot dé duge ngudi khic khen nggi. An chay nhu thé 1a do long hdo danh ma ra, hanh dong nay khOng cé loi cho su tu hanh ma lai cdn cé hai : khi khOng con ai khen nggi nifa, thi khong thay himg thu dé tiép tuc an chay nita. c- Khong nén ép xdc : C6 ngudi tuéng lam rang : an chay 1a dé hanh ha than xdc, nén c6 an mot cach cuc khé, nhu chi an rong ra tuong rau, mudi sa... tir nam nay sang nam khac. An nhu thé thi sé hao mon than xéc va chét yéu truéc khi thanh dao. d- Khong nén gid man : C6 nhiéu ba noi trg muén td ti khéo 1éo cla minh bang cdch nau chay ma gia man, rdi dat ten mon n man, hay lam ra nhiing hinh thitc gidng nhu dé man. Thi du nhu : bap chudi lu6c, tron gidém va rau ram, lai dat tén 1a thit ga xé phay, bi dao x4t méng cap gap nuGng an vi banh lai dat tén 1a thit bo nudng tai... Nhu thé, 1a da v6 tinh xdi giuc ngudi an chay nghi dén m6n man, miéng an rau dua, ma long cho thé gian. 76d- Khong dugc quén ngay chay : Khong nén khinh thudng, quén nhiing ngay chay ma minh da phét nguyén, di gap trudng hop bat thudng nhu di 1 dudng, lam viéc qua buéi, Itic d6i qué ma khong co sn thtic an chay. e- Khong nén dung ngit vi tan : Ngii vi tan 1a: hanh, he, toi, nén, hung cit khong nén ding, vi cdc thit nay da hoi, lai cé nhiéu chat kich thich long duc vong. IV- LOI iCH CUA SU AN CHAY 1- Phuong dién c4 nhan : Nhiing loi ich cla su an chay d6i v6i c4 nhan rat én lao. Ngudi an chay khong nhiing thu hoach dugc nhiing Igi ich trong hién tién ma ca trong ddi sng tuong lai nifa. a- Trong hién tai : Nguoi an chay duge nhimg loi ich sau day : - Tiét kiém duge tai chinh, vi dé an chay ré hon dé an man nhiéu. - Tiét kiém dugc ngay gid va cong lao ndu nuéng, vi muép, dua, bau, bi, khoai...khi ria mau va it ton nude, va khi kho, ludc, néu nung lai mau chin, it hao cui. - Than thé duoc manh khoe, tinh than duge nhe nhang, trong sach, tri tué duoc minh mAn dé tu thién quan. 77b- Trong doi sau : Khong chiu qua bdo giét hai, nén khong phai tra no mau thit, khdi phai thudng mang. Néu tré lai lam ngudi thi dugc trudng tho. 2- Phuong dién x4 hoi, nhan loai, chung sinh : An chay khong nhiing cé Ioi ich cho cd nhan, ma con cho xa hdi, nhan loai, chting sinh nia. Néu ai ai ciing an chay thi thé gidi Ta Ba nay lam gi c6 tiéng rén siét vi chét oan cua loai vat va tiéng than thd, dau dén cha ngudi bi nan tuong tan, tuong sat. Mot nha Bac hoc noi :"Mu6n thé gidi hda binh, bat dau trong bifa 4n cla con ngudi phai khong cd mot chit mau hay mot miéng thit cé ndo ca". Cau ndi day dao dtc nay ciing déng mot ¥ nghia véi cau noi cla Cé nhan : “Nhat thiét ching sinh vo sat nghiép, HA sau thé gidi dong dao binh". (Néu tat ca ching sinh khong sat hai lan nhau, thi so gi thé gidi c6 gidc gia). Ngudi an chay 1a mot chién si cla Hoda binh. That vay, ngudi an chay, vGi mot tam tir bi vo lugng, coi muén loai 14 minh, minh 14 muon loai khong giét hai sinh vat dé thoa man duc vong, khong bao gid mong tam tan st déng loai dé dat muc dich Igi danh. 78Néu trong x4 hi, ai ai cling 4n chay, thi dau cé nhimg chuyén gay gé, dénh dap nhau, nhu ching ta thudng thay hang ngay. Néu trong mét nuéc, ai ai cling an chay thi khong cé chuyén manh hiép yéu, khong lan dai, chém giét lan nhau dé thoa long duc vong. Néu trong thé gidi, ai ai cling an chay, thi thé gidi nay 1a Cuc lac thé gidi. V- KET LUAN: Nhw vay xét vé phuong dién khoa hoc hay Phat hoc, vé phuong dién c4 nhan hay doan thé, vé hién tai hay tuong lai, su an chay déu cé rat nhiéu loi ich. Vj vay, muén 1A ngudi Phat ti, néu muén than thé duoc khée manh, tinh than duge khinh an, tri tué dugce minh man dé hoc tap, néu mu6n tiét kiém dugc tai chinh, cong lao, thoi gid, néu muén gia dinh duge hda thuan yén vui, thi hay mau mau lam quen v6 nhiig thic 4n chay. Con nhimg ai da 1a Phat wr, da nguyén theo budc chan cia dite Tir phu, thi phai thuc hanh phép an chay, dé long Tir bi duoc mé rong, tinh than binh dang dugc lan ra, tri tué duge to ngo, dao qua chéng vién thanh. Van biét, néi dé ma lam khé, nhung mot ngudi mudn tién bo va cé thién chi, khi da thay rd nhimg diéu loi ich, thi dd kh6 bao nhiéu cing quyét thuc hanh cho duge. Su 79thuc hanh ay khong phai lam ngay trong mot lan, ma phai tuan tu tién bude. Néu chiing ta biét 4p dung phép an chay ding nhu nhiing cdch thitc da noi & trén, thi thiét tung khong cé gi 1a kho lam. Diéu quan trong nhat 14 ching ta that c6 thién chi hay khéng ma thdi. VI- CAU HOI HUGNG DAN ON TAP 1- An chay 1a gi? Tai sao Dttc Phat day hang Phat tir va moi ngudi tap an chay? 2- Hay cho biét phap thttc 4n chay theo Dao Phat an chay thé nao mdi diing phap? 3- Thuc hanh phap an chay dem lai loi fch gi? 80BAISO 7 THO PHAT, LAY PHAT, CUNG PHAT DE MUC: I- Tho Phat. I- Lay Phat. Il- Cuing Phat. IV- Két luan. V- Cau hoi huéng dan 6n tap. I- THO PHAT : 1- Phat la bac dang ton tho: Phat 14 bac da day cong tu luyén phtic dic va tri tué, cho nén da duge hoan toan sang suét va cé day du dtc hanh cao quy. Cac Ngai da ding ditc va tri dé dat dan chiing sinh ra ngoai bién khé sinh tir luan héi va dura dén dia vi sang su6t an vui. Trong cOng viéc do sinh, cdc Ngai khong bao gid thodi chuyén nga long mac di gap tro luc kho khan. Céc Ngai d4 nguyén do toan thé chung sinh, cho dén khi khong cdn mot chting sinh nao dé do nia méi thoi. That 14 dting voi cau :"Tu gidc, gidc tha, gidc hanh vién man". 81Bac cé di ba dtc tinh quy bau 1a Bi, Tri, Ding, ba dic tinh can ban ma m6t con ngudi mu6n duge toan dién, toan my, toan chan, khong thé thiéu dugc. Mot bac siéu pham xuat chting, cé nhiing 1di day quy bau, nhiing ctr chi cao thugng, nhiing hanh dong sang sudt, mdt doi sdng guong mau nhu Phat, ma chting ta khOng t6n th, thi con ton thé ai nita? 2- Nhung chung ta phai thd Phat nhu thé nao mdi dung y nghia : Chiing ta thd Phat 1a dé to long tri an cha ching ta d6i véi mét vi da c6 an ditc 16n vi nhan loai. Chiing ta thd Phat 1a dé cd ludn luén & trudc mat mot guong mau sAng suét tron lanh dé rap khu6n tu tuéng, 1di néi va hanh dong cla chting ta dugc chan, thién, my nhu Phat. Ngudi ta thudng ndi :"Gan muc thi den, gan dén thi sang". Ching ta tho Phat 14 muén lu6n lu6n dugc cé bén minh cdi ngon dén tri tué cia Ngai, huong ti bi cha Ngai dé duge sang lau, thom lau, chtt khong phai chting ta c6 muc dich cdu canh Ngai dé Ngai ban phic, trir hoa, dé Ngai che ché cho chting ta mua may ban dat mot cach bat luong, hay dé chiing ta dua vao thé luc cua Ngai, tha hé lam nhiing diéu bat chinh. Néu ching ta tho Ngai vdi muc dich sai lac nhu vay, thi khéng nhiing chting ta da phi bang Dttc Phat, ma ching ta cOn ty tao tu tudng kh6ng tot cho chiing ta nifa. 823- Phai thd Dic Phat nao? Diic Phat nao ciing cd nghia v6 lugng quang, vd lugng tho bao la cing khap va c6ng diic tu hanh phic tri vo luong vo bién ca, nén hé thd mot Ditc Phat 1a thé tat ca cdc Ditc Phat. Nhung chting ta cfing nén tiy theo thdi ky gido héa cia méi Dic Phat va ph4p mon tu hanh ma thé cho xtmg ly, hop co. Thf du nhu hién nay, chiing ta G vao thdi ky gido héa cha Phat Thich Ca Mau Ni, thi 1é c6 nhién, ching ta phai tho Ngai truéc hét. Néu tin dé nao tu vé "Tinh do tong", chuyén vé phap mon “tri danh niém Phat" dé cdu vang sinh, thi tin dé dy phai tho Ditc Phat An Di Da. Hoac gia, néu Phat ti mu6n thé dui tat ca cdc Ditc Phat trong ba ddi, thi nén thd Diic Thich Ca, Dic A Di Da va Ditc Di Lac, goi 1a thd "Tam Thé Phat". 4- Cach thife thd Phat : Nhu vay, trong nha tin dé, néu muén thé tugng Phat, thi nhiéu nhat 1a ba vi. Va nén nhé rang, trong khi tho Tam Thé Phat, phai sap dat chung mot ban. Néu tugng lng kinh theo nén trén ngay thang, khong duge ci cao, cAi thap, cling khong dugc cdi to, cdi bé, cdn nhu tugng g6, tugng déng, tuong sanh, thi dé ngang hang déng bac, khong nén dé timg cap, cap dui. Ban thd Phat phai dat 83chinh gitta nha, ban thé ong ba, thi nén tho mot bén. Néu nha ldu thi tho Phat 6 téng trén. Tai ban tho Phat khong nén dé tap vat nao khdc, ngoai binh hoa, Iu huong, cay dén va dia qua. Nhing vat nay, méi ngay déu san séc lau quét sach sé luén. Lan dau tién thinh tuong Phat, tin dé phai lam 1é thuong tugng, cling goi 1a lé an vi Phat. Lé nay khong bat bude phai t6-chtfc linh dinh, chi nén lam mot cach don gian, nhung khong kém vé trang nghiém va tinh khiét. Muén duge hai dac diém dy, chi nha phai don minh sach sé, an chay, gitf gidi va mdi thém thién hitu tri thttc dén ho niém mét thoi kinh. Va bat dau tir ngay lam 1é an vi Phat tro di, tat ca moi ngudi trong nha, méi ngay ra vao trong thay tuong Phat, nén nghi nhé dén difc hanh cao ca ca Ngai ma chinh don lai than tam minh. Méi ngay déu lo cai thién lai su cu xit vdi nhau, d6i ndi ciing nhu d6i ngoai, phai luon thaém nhudn tinh thén tir bi, bdc di va binh ding. Nhu thé méi xtmg dang voi danh nghia cia mot gia dinh co thé Phat. Tho phung lau nam, tuong Phat bi hu rach, khong thé son thép hay sta chifa lai dugc, thi nén thay ddéi tuong mdi. Khi cé tuong mdi rdi thi tugong ci phai dang vao chia dé ché dip nhap thap, chit khong nén ba dau b6 do, ma mang toi. 84TI- LAY PHAT 1- ¥ nghia lay Phat : Ngay xua, khi Dttc Phat con tai thé, cdc dé tr tir vua quan cho dén dan ching, méi lan dugc may man gap Dttc Phat Thich Ca, déu cli xuéng 6m chan Phat va dat tran minh lén chan Ngai dé td long ngudng md, ton thd mot bac téi thuong : Bi, Tri siéu pham. Ctr chi ay 14 mot ctr chi v6 cing khiém t6n, nhu thuan va hoan toan tin cay déi véi Ditc Phat. Sau khi Phat nhap diét, toan thé tin dé vin xem Ngai nhu con tai thé, va cdi ctr chi cli xu6ng 6m chan Phat van con tiép ndi t6n tai cho dén ngay nay va mun ngan nam sau. C4i ct chi dy chi c6 cdi cong dung lam cho tin d6 bao gid cing hinh dung nhu Diic Phat cdn ngéi trudc mat minh dé ching gidm cho tam long thanh kinh thiét tha cla minh. 2- Phai lay nhu thé nao mdi ding y nghia : Dé cho diing y nghia trén, khi lay Phat phai quy xudng, ngtra hai ban tay ra nhu dang nang hai chan Phat va cui lung xu6ng dat tran minh Jén trén hai long ban tay. Trudc khi lay Phat, than minh phai sach sé : rita mat, stic miéng, lau tay chan, thay y phuc va mac 4o trang. Xong xudi, méi dét huong ra trudc ban Phat, ding ngay thang, tay chap dé trudc nguc, mat nhin tuong Phat, tam 85tuéng dén cdc tuéng t6t va nhiing dtic hanh cao ca cla Ngai, va to bay nguyén vong chan chinh cia minh, x4 réi cdm huong vao lu, danh tiéng chu6ng va lay Phat 3 lay. Lé Phat nhu thé méi dung phép, trong kinh goi 1a "than tam cung kinh 1é", nghia 14 than thi hang hai té chinh, nghiém trang, tam thi hon ho vui mimg va hét long thanh kinh nhu gap dugc Phat con tai thé. Trai lai, néu ching ta lé Phat voi long nga man (trong kinh goi 1a Ng@ man 1é, hay vdi tam cdu danh (trong kinh goi 1a cdu danh 1é), thi da khong cé két qua gi, ma con mang thém tdi. Nga man 1é 1a khi lay Phat ma trong tam con ngao nghé, kiéu cang, nam véc (dau, hai tay, hai chan) khong sat dat, dimg lén cui xudng mot cach cau tha, qua loa cho cé chuyén. Cau danh lé 18 khi thay c6 dong ngudi thi miéng lién to tiéng dai hoi xung danh hiéu Phat, than lai siéng nang lay khong ngimg nghi, co y dé dugc moi ngudi khen ngoi. Trdi lai, khi khong c6 ngudi than thi lai biéng nhac, tam lai giai dai, khong muén |é bai gi ca. Hai cach lé bai trén nay rat gid doi, vay nhing ai mu6én tién trén duéng dao, phai nén tranh ngay. 3- B6n phép lay (thudc vé ly) : Vé phuong dién Ly, thi cd 4 phép 1é. 86a- Phat tri thanh tinh lé : Trong phép nay, ngudi hanh 1é phai thau suét rang canh gidi cla chu Phat déu thy tam hién bay, nén lay mot Difc Phat, tic 1 lay tat cd chu Phat, lay mot lay tic 1a lay tat cd Phdp gidi, vi Phap cha Phat thong. b- Bién nhap phap gidi lé : Trong phép nay, ngudi hanh 1é phai tu qudn than, tam cling tat cd cdc phap, tir hdi nao dén gid déu khong roi phdp gidi. c- Chinh quan lé : Trong phép nay, ngudi hanh 1é lay Dic Phat ngay noi tu tam cua minh, cht khong duyén voi Ditc Phat nao khac, vi tat ca ching sinh ti xua dén nay, déu cé san Phat tinh vién man, binh dang va chan gidc. d- That tuéng binh dang lé : Trong phép 1é nay, ngudi hanh 1é khong thay cé tu, cé tha, ngudi va minh 1a mot, pham va thénh nhat nhu, thé va dung khong hai. Do d6, Ngai Van Thi Su Loi Bé Tat cé noi :"Nang lé, so 1é tinh khOng tich", nghia 1A ngudi lay va dang minh lay, thé tinh déu vang lang. Nhu thé moi thau ddo va hop ly vdi ly Bat Nha. Bé6n cach lé nay, ly cao khé nghi ban, néu chang phai 1a bac thugng can thuong tri, thi khong thdu ndi va khd lam theo duoc. 87II- CUNG PHAT Ciing Phat 18 noi tat, ndi cho di 1a cing dang Tam Bao : Phat, Phdp, Tang. Ciing dang co nghia 1a cung cap va nudi duGng. 1- Y nghia vé cting Phat : C6 ngudi sé hoi : Tai sao Dttc Phat da bat sinh, bat diét ma lai con phai cting dang? That ra, Dttc Phat da thodt ra khoi vong sinh ti, thi dau con han cuéc trong su an uéng. Nhung, day chi 1a mot hinh thttc dé ngu y rang, mac dau Phat da nhap diét lau r6i, nhung d6i véi chting ta, bao gid cing xem nhu Ngai con tai thé. Xua, cdc dé tr, cdc dan na thi chu da cting dang Ngai nhu thé nao, nay chiing ta van tiép tuc cdi ctr chi ay. Su cting dang nay lam cho ching ta gén véi Phat, c6é cam tudng nhu bao gid ciing & bén canh Phat. Ciing nhan su thd phung lé bai cting dang nay ma chting ta dugc két duyén Janh véi Phat, hinh dung 16 rét dugc cudc doi cla Ngai dé quyét noi theo bude chan cia Ngai. 2- Phai cing Phat voi nhimg gi? (vé su) V4n biét rang chting ta nén cting dang Phat dé hinh dung nhu Ngai con tai thé, nhung néu chiing ta, méi khi cung Phat, lai bay bién du moi thtic an udng, nao yén tiéc cé ban linh dinh thi that 1a phi cha, phi cong ma lai cdn lam sai lac y nghia sau xa cla su cting Phat. 88Vay, mu6n cting Phat diing y nghia thi chi nén ding huong thom, dén sang, hoa tudi, trai t6t, nudc trong va doi khi thém com trang 1a di. 3- Nam mon diéu huong dé cing Phat : - Doan trén 1a noi vé Su, vé hinh tung bén ngoai khi cting Phat. Cdn vé phuong dién LY, thi phai ding nam mon diéu huong dé cting Phat nhu sau : a- Gidi huwong : Phap than cia Phat rat thanh tinh, néu vé mat su, ching ta da ding huong trém dot cting, thi vé mat Ly, chung ta ciing phai tri gidi cho trang nghiém thanh tinh, dé lé cting dang dugc di ca vé Su va Ly. b- Dinh huong : Than tam ching ta bi mé nhiém va thudng loan dong trong moi hoan canh. Néu dé buong tréi mii trong tinh trang dy, thi chting ta chang tu hanh gi duge. Vay hang ngay, hang gid, hang phut, hang giay, timg sat na chung ta phai c6 gang tap dinh tinh tam hén, dimg dé cho nhimg ¥ nghi, hanh dong x4u xa x4m chiém tam hén va lam cho ching ta phai loan dong. Lam cho tam tu lang xuéng, nhu thé goi la ding Dinh huong cting Phat. c- Tué huong : Hué huong cing Phat 1a lic nao ciing phai luu tam vao ba mén sang té : Van tué, Tu tué va Tu tué. Van tué 1a lang nghe nhiing Idi gido hda quy bau cia chu Phat va Thanh Hién Tang, Tu hué 1a dem nhiing loi gido hod quy bau néi trén ra suy xét, nghién ngam biét thé 89nao 1a phai, thé nao 1a quay, cai nao 1a chan that, cdi nao 1a luéng déi dé khdi 14m lac vao dudng ta. Tu tué 1a quyét tam thuc hanh nhing diéu minh cho 1a phai, trit bo nhing diéu minh cho 1a trai, thuc hién ding din gido ly sang suét cla Dtic Phat. d- Gidi thodt huong : Giai thoat huong cting Phat 1a quyét tam pha tri nga chap, nguén géc cla bao su dau khé luan hdi. Chiing ta phai un luon quan v6 nga, khong nhan chiéc than ti dai nay 1a minh, ciing khong nhin cdi nghiép thttc phan biét 1a minh, dé duge thodt ly ra ngoai vong sinh tir luan hdi. d- Gidi thodt tri kién huong : Ching ta da biét quan vo nga, dé pha trir chap ng thi duge giai thoat, song van con "Phdp chap" rang budc, nén chua dén duge canh gidi tu tai, vO ngai nhu Phat. Cdn Phap chap nghia 1a con thay cdc phap nhu : d&t, nudc, gid, lita 14 cd that, con thay vui, buén, sudng, khé 1a cé that. Khi nao chting ta thé nhap duge rang ttt dai so di in tudng cé that 1a vi ching ta cdn & trong nghiép ngudi; chit ddi voi cdc loai khdc, nhu ca chang han, thi nudéc dau phai 1a nudc nhu chting ta quan niém, ma chinh 1a lau dai, nha ctta; d6i vdi loai mot, thi gO dau phai nhu chiing ta quan niém, ma 1a nhing thttc an va nha G, cho dén vui, buén, sudng, khé déu 1a déi dai voi nhau ma sinh ra. Vay thi Phép cing nhu Nga, déu 1A gia d6i, khong c6é that, ma chi 1a nhiing danh tir sung ma thoi. Luén Juon quan nhu thé, dé duge giai thoat ra khdi 90su chap Ph4p, nhu thé goi 1a "Giai thodt tri kién huong" cting Phat. 4- Ciing dang Phap bao: Phap bao 1a cdc phdp cla Phat da giang day, dé cho chtng sinh y theo dé ma tu hanh. Muon cting dang Phap bdo, truéc hét chting ta phai hoc kinh, luat, luan va nghién cttu gido ly dé nhan dinh thé nao 1a Phap bao, 1a chinh gido. Néu chting ta cé hoc thie rong thi phai nghi dén viéc phién dich cdc kinh dién ngoai ngi ra Viét ngit dé hoan thanh mot bo Tam tang Viét Nam, ching ta ciing cd thé gitip vao viéc hoang phap loi sinh bang su dién giang hay sang tac nhiing van dé c6 lién quan dén Phat Phap. Néu ching ta cé tai chinh thi nén xuat tién ra 4n tong hay xuat ban kinh dién dé phé thong Phap bao. Nhiing viéc 1am nhu trén déu 1a cting dang Phat bao. 5- Cung dang Tang bao: Néu ching ta da thanh tam thd cting Phat, thi tat nhién ching ta ciing phai kinh trong chu Tang. Chu Tang da thay Phat ma truyén gido ly cla Ngai lai cho chiing ta, 1é nao chting ta lai lam ngo khong biét dén? Ching ta khong nén phan biét Tang 6 xtt nao, chia nao, hay phai nao. Vi Tang nao c6 du gidi dttc chiing ta ciing san long cung phung ca, nhu thé goi 1a cting dang Tang bao. 91IV- KET LUAN 1- Loi ich cia su thd, lay va cing Phat : Chiing ta tho lay va cting Phat 1a do long tri an sau xa cia chting ta déi voi bac da hy sinh tat cd hanh phtic vinh ctu cho ching sinh, ly do thit hai cua su thd lay va cting 1a dé chting ta ludn luon cé trudc mac, trén dau chting ta, mOt cdi guong mau hoan toan chan, thién, my dé noi theo. Su thé, lay va cting Phat, néu thuc hanh mot cdch thanh tam, thién chi va dting y nghia, thi sé dam lai cho ngu6i rat nhiéu loi ich trong hién tai va vi lai. 1. Trong hién tai, mdi chiing ta va gia dinh chting ta bao gid ciing nhu s6ng trong bau khong khi sdn lan, trong anh hudng tét lanh dao vi cla chu Phat. Chting ta ludn luén séng trong nghiém chinh, trong 1é nghi, trén thuan dudi hoa, vi mdi y nghi, méi ctr chi, mdi 1di néi cla ching ta déu duge doi mat sang suét cla Dttc Phat soi xudng. Chiing ta khong dam séng bia bai, lam xang, nghi quay khi Dttc Phat dang ngy tri trong gia dinh va trong long méi chting ta. Chi nhiing tam hén tréng réng, khong tin tuong, khong ton thd mot vi thiéng liéng cao ca nao, mdi dé sa ng, truy lac. Cho nén trong gia dinh, néu mu6n cé hanh phiic trong hién tai, mu6n s6ng mot doi co ¥ nghia, muén con em dimg bé tha, truy lac, thi ngudi gia chi nén thiét ban 92Phat, dé ngay ngay 1é bai va cting dang Ngai va tap cho con em sOng mot doi séng hién luong va cé dao vi. 2. Khi lam chung, nghiép lanh ma chiing ta da huan tap trong hang ngay sé cam ting dén long tir bi vo han cla chu Phat va Bé Tat. Do "Luat déng hanh tuong tg, déng khi tuong cdu", chur Phat va BO Tét sé phoéng quang dén tiép dn gidc linh chiing ta sé vé cdi Tinh do an vui, ty tai. 2- Khuyén phat tam chinh tin trong su thd, lay va cling Phat, Phap, Tang : Muén c6 duoc két qua, tt dep nhu trén, chting ta phai phat tam chinh tin. Néu thé, lay va cting dang Tam Bao mét cach sai lac thi khong nhiing khong {ch loi gi ma cho ta ma lai cOn mang thém tdi, va troi lan mai trong canh sinh tir Juan héi. Ching ta phai tin tréng mot cdch manh mé chic chan rang : 1. Duc Phat 14 bac hoan toan gidc ngo, siéu sinh, thoat tk, cé nang luc do thodt ching sinh khoi néo luan héi, va xting dang lam thay trong ba céi. Vi thé nén ching ta tho Ngai. 2. Phat Phdp 1a phuong thuéc than diéu, trir duge tat ca nguyén nhan da khé cia ching sinh, vi thé cho nén chting ta tho Phat Phap.3. Chu Tang, néu cé du gidi ditc thanh tinh, 14 nhimg Thay s4ng, ban lanh cha ching ta. Vi thé, ching ta kinh tho, than can cdc Ngai dé hoc héi dudng 16i tu hanh. 4. Tat ca ching sinh déu c6 Phat tinh sdng suét, néu chf tam tu tap theo Phat Phap thi chic chan sé thanh phat. 5. Ly nhan qua khong hé sai khdc, néu tao nhan lanh thi huong qua tét. Trong cdc nhan lanh, khong c6é nhan lanh nao thi thang hon 1a nhan "thd Phat, lay Phat va cting dang Tam Bao", di Su va Ly. Van biét rang tho Phat, lay va cting dt ca hai phuong dién Su va Ly 1 kho, nhung xung quanh ching ta, 6 trong thé gidi nay san cd vo luong vo bién Kim cang B6é Tat va Ho Phdp than vuong, déng phat tam gitip do, ho niém cho tat ca ngudi phat tam chinh tin tho cting Phat, thi lo gi cong cla chting ta khong tron, qua cla chiing ta khong man? v- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Thé nao 1a tho Phat ding phdp? 2- C6 may cach lay Phat? 3- Hay cho biét thé nao 1a su cting Phat? 94BAISO 8 TUNG KINH, TRI CHU, NIEM PHAT DE MUC: I- Dinh nghia tung kinh, tri chi, niém Phat. I- Tao sao phai tung kinh, tri chi va niém Phat. I- Cac kinh, cha va danh hiéu niém Phat thudng ngay tri tung. IV- Loi ich cia tung kinh, tri chi, niém Phat. V- Két luan. VI- Cau hdi huéng dan 6n tap. I- DINH NGHIA TUNG KINH, TRI CHU, NIEM PHAT 1- Tung kinh : Tung 1a doc thanh tiéng mot cach cé am diéu va thanh kinh. Tung kinh 14 doc mot cach thanh kinh nhing diéu Dic Phat da day trong kinh dién, hop véi chan ly va can co cua chiing sinh. 2- Tri cha: Tri 1A nam giit mot cach chac chan. Chi 1a 1éi bi mat cla chu Phat ma chi co chu Phat mdi hiéu duge, cdc hang B6 Tit ciing khong thé hiéu thau. Cac bai chi déu cé oai 95than va cong difc khong thé nghi ban, ditt trir duge nghiép chuong, tiéu tai gidi nan va tang trudng phic tué, nén ciing goi 1 than chi. 3- Niém Phat : Niém 1a tudng nhé. Niém Phat 1a tudng nhé danh hiéu Phat, hinh dung Phat va ditc hanh cia Phat, dé luén ludn cé gang noi theo budc chan Ngai. II-TAI SAO PHAI TUNG KINH, TRI CHU VA NIEM PHAT 1- Vi sao phai tung kinh? Chiing ta sOng trong céi duc, cho nén long duc vong cua ching ta khong bao gid ngimg nghi, cho dén trong gidc ngu, ciing con chiém bao cai lon, cudi khéc, vui buén nhu ltic thitc. Trong canh mé mé day duc vong ay, may thay, Ditc Phat da vi thuong xét chting sinh ma truyén day nhing Idi vang ngoc cé thé phd tan man may u 4m cha v6 minh va toi 16i. Nhung nhiing 101 1é cao siéu ay, ching ta nghe qua mot lan, hai ln ciing khong thé hiéu thdu va nhé hét dugce. Cho nén chiing ta can phai doc di doc lai mai mai, dé cho ly nghia tham huyén dugc tda ra, va ghi khac trong tham tam chting ta, khong bao gid quén dugc. D6 1a ly do khién ching ta phai tung kinh. 2- Vi sao phai tri chi? Chi cé cong nang phi thudng, néu ngudi thanh tam tri chi, thi dugc nhiéu hiéu luc khong thé tudng tuong. 96Chang han, thdn cht "Bat nhat thé nghiép chuéng cin ban dac sinh Tinh do da la ni" cé hiéu luc tiéu trit hét géc ré nghiép chuéng, lam cho ngudi duge vang sinh vé Tinh do. Than cht "Tiéu tai cat tudng" cd hiéu luc lam cho tiéu trir c4c hoan nan, tai chuéng, dugc gap nhiing diéu Janh. Than chi "Lang Nghiém" thi phd trir dugc nhing ma chung va nghiép bdo nang né vv... Than chi "Chudn Dé" tri ta, diét quy. Thdn chi "That Phat diét toi" cd cong nang tiéu tri toi chudng cla chiing ta tir nhiéu doi nhiéu kiép v.v... Vi thé nén chiing ta phai tri chi. 3- Vi sao phai niém Phat? Tam ching ta vi vo minh lam m@ duc, chang khdc gi nude bi bin nho lam ngdu duc. Muén cho nude duc kia hda ra trong, khong c6 phuong phdp nao hay hon [a gia mot cht phén vo, thi cdc chat nhu ban ngau duc kia dan dan ling xuéng, bay gid nuéc duc tro nén trong sach. Phuong phap niém Phat ciing vay, cé cong nang pha trit cdc vong niém den t6i 6 noi tam cia ching ta, lam cho tam mé mudi, md 4m tré nén sang suét, chang khdc gi chat phén lam cho nu6dc duc tré nén trong vay. Vi sao niém Phat lai lam cho tam mé mudi tro nén trong sang? - Vi ly do rat dé hiéu sau day : 97Tam cia chiing ta rat dién dao, khong bao gid dimg nghi. Kinh thudng ndi :""Tam vién, y ma" nghia 1a "tam" lang x4ng nhu con vugn nhay tir canh nay sang canh khac, va "y" nhu con ngua chay lung tung lu6n ngay suét budi. Lam sao cho tam y chting ta dimg nghi xang bay? Chi cd mot cach 1a bat né nhé nghi nhimg diéu tét lanh, hay dep. Niém Phat chinh 14 nhé nghi dén nhiing vi hoan toan tot dep, nhing hanh dong trong sang, nhimg ditc tinh thudn luong. Cang niém Phat nhiéu ching nao, thi it niém Ma chimg dy. Ma @ day 1a tat ca nhing gi xdu xa den tdi, 1am hai minh hai ngudi. Vi thé ching ta nén lu6n luén niém Phat. W- CAC KINH, CHU VA DANH HIEU NIEM PHAT THUONG NGAY TRI TUNG 1- Cac Kinh thuong tung : Pham 1a Kinh Phat thi b6 nao tung ciing duge ca, vi kinh nao cting cé cong nang thd thang 1a pha tri mé md, khai mé tam wi sdng suét cho ching sinh, néu chting ta chi thanh doc tung. Thong thuong, cdc Phat tr Viet Nam, tir xudt gia cho dén tai gia déu tri tung nhiing kinh nhu : Di Da, Hong Danh, Vu Lan, Phé Mon, Dugc Su, Dia Tang, Kim Cang, Lang Nghiém, Phdp Hoa v.v.. 98Nhiéu ngudi lai cé quan niém, chon bd kinh cho thich hgp véi méi hoan canh méi truéng hop dé tung, nhu lic : a- Cau siéu thi tung kinh Di Da, Dia Tang, Vu Lan b- Cau an thi tung kinh Phé Mon, Duge Su v.v. c- Cau tiéu tai va gidi bénh thi tung kinh Kim Cuong, Lang Nghiém v.v. d- Cau sém hdi thi tung Héng Danh. C4i quan niém chon lua nhu thé ciing c6 phan hay 1a lam cho tam chuyén nhat sé dugc hiéu nghiém hon. Nhung chung ta khong nén quén rang vé mat gido ly ciing nhu vé mat cong dic, bat Juan mot bd kinh nao, néu chi tam tri trung, thi két qua ciing déu dugc m¥ mn nhu nhau ca. 2- Cac chu thudng tri: G chia, chu Tang hang ngay, trong thdi khéa tung khuya, tri ch Lang Nghiém, Dai Bi, Thap Chi hoac Ngii Bo Chi v.yv... Cdn & nha, phan nhiéu cu si chi tri cht Dai bi va Thap chu, boi hai 1é : mot 1a thdi gid it di, vi con phai lo sinh s6ng cho gia dinh, hai la chi Lang Nghiém da dai, lai thém chit 4m van trac tro kh6é doc, kh6é thudc. Nhung néu cu si nao cé thé hoc hét céc than chi, tri tung duge nhu chu Tang thi cang tot. 993- Cac hiéu Phat thuong niém : Dtic Phat nao ciing dt ca 10 hiéu, déng mot tam toan gidc, tir bi v6 lugng, phic tri v6 bién, thuong ching sinh vo cing v6 tan, nén chi niém danh hiéu mot Dttc Phat nao cing déu duge cam tmg dén tat cd chu Phat, cong diic cing déu v6 lugng v6 bién. Nhung dig vé phuong dién trinh dé va hoan canh ma luan, thi hién nay, chiing ta 1a ngudi 6 thé gidi Ta Ba, nhdm quéc do cia Dttc Phat Thich Ca Mau Ni gido héa, lé cé nhién ching ta phai niém danh hiéu cia Ngai. Du nh dan chting 6 trong nudc, phai nhé nghi dén on nha cam quyén chinh tri sang suct 6 trong nude do. Néu tin dé nao tu theo phdp mon Tinh do, thi thutng ngay phai niém danh hiéu Dttc Phat A Di Da. Phap mon nay thanh lap do 1éi day sau day cla Dic Phat Thich Ca : "O cOi thé gidi Ta Ba nay, dén thoi ky mat phdp, cach Phat lau xa chi cé phdp "Tri danh niém Phat", cdu ving sinh vé Tay Phuong Cuc Lac 1a quéc do cha Duc Phat A Di Da, thi dé tu dé chtmg hon hét". Ngoai ra, tin d6 ciing cé nguéi niém danh hiéu Dic Phat Di Lac, dé cau sinh vé céi trdi Dau Suat, hodc niém danh hiéu Dic Phat Duge Su, dé cdu cho khoi tat bénh. Tom lai, tin dé Phat gido phai niém du Tam thé Phat: 100a- Niém Ditc Phat Thich Ca Mau Ni, 1a niém Dic Phat hién tai, ma ciing 14 Ditc Phat gido cht cha chiing ta. b- Niém Dtic Phat A Di Da, 1a niém Dic Phat da thanh tir qué kht xa xua, ma ciing 14 Dic Phat tiép din chiing ta vé Cuc Lac. c- Niém Ditc Phat Di Lac, 14 niém Dtic Phat vi lai. IV- LOI {CH CUA SU TUNG KINH, TRI CHU VA NIEM PHAT 1- Loi ich cia su tung kinh : Nhing Idi gido héda trong 3 tang kinh dién cia Phat, déu toan 1a nhimg 101 hién lanh, sdng sudt do long tir bi va tri tué siéu pham cla Phat ndéi ra. Kinh Phat, vi thé, cé phan siéu viét hon tat ca nhiing 1di 1é cha thé gian. Néu ching ta chi tam tri tung, chac chan sé duge nhiéu loi ich cho minh, cho gia dinh va nhing ngudi xung quanh. a- Cho minh : Lic tung niém, hanh gia dem hét tam tri chi thanh dat vao van kinh dé khdi so suat, nén s4u can: tai, mat, mii, luGi, than, y déu thau nhiép lai mot ché. Cham lo tung kinh, nén ba nghiép ca than, khdu, y khong con méng khdi lén mudi diéu dc nita, ma chi ghi nho nhitng 160i hay, 1é phai. b- Cho gia dinh : Trudc khi sAp sta tung kinh, nhig ngudi trong nha déu dtit céc cau chuyén ngoai déi, va khéch hang x6m dén ngéi lé doi mach ciing tu giai tan. 101Trong gia dinh nhé thé dugc thanh tinh, trang nghiém, hoa thuan. c- Cho nguoi xung quanh : Trong nhiing ltic dém khuya thanh vang, di tung kinh tram béng theo véi tiéng m6 nhip déu, tiéng chuong ngan nga, c6 thé ddnh thtic ngudi doi ra khoi gidc mé, dua lot vao tai ké lac 16i nhimg y nghia than huyén, nhig ldi khuyén day bé ich, chtta dong trong kinh dién ma hanh gia dang tung. Nhu vay r6 rang tung kinh chang nhiing cé ich loi cho minh, cho gia dinh, ma con cho nhiing ngudi xung quanh nifa. Dé 14 mdi ndi nhiing diéu Igi {ch thong thudng c6 thé thay duge, ngoai ra tung kinh con c6 nhiing diéu loi ich, linh nghiém la thuéng, khong thé giai thich dugc, ai tung sé tu chttng nghiém ma thdi. 2- Loi ich cua tri cha : C4c than chi tuy khong thé giai nghia ra dugc, nhung ngudi chi tam tho tri, sé duge cong hiéu that 1a ky diéu, khé co thé nghi ban, nhu ngudi udng nude 4m, lanh thi tu biét lay. C6 thé noi : mot cau than chi, thau gém hét mot bd kinh, vi vay, hiéu luc cla cdc than cht rat phi thudng. Khi gap tai nan, néu thuc tam tri chi thi mau duoc gidi nguy. Nhu thud xua, ngai A Nan mac nan, Dttc Phat lién ndi than chi Lang Nghiém, sai ngai Van Thi Su Loi dén citu, thi ngai A Nan lién duge thoat nguy. 102Ngay nay, ciing c6 nhiéu trudng hop ma ngudi thanh tam niém chi thay dugc hiéu nghiém ro rang. 3- Loi ich cia su niém Phat : Niém Phat c6ng dtic lai con to 16n hon nifa, vi mot cau niém Phat c6 thé gém thau ca ba tang gido dién, hét thay than chi, cing 14 cdc phdp vién d6n, nhu tham thién, quan tudng v.v... Dttc Phat Thich Ca Mau Ni cé day rang :"Sau khi Phat nhap diét da lau, vé thoi ky mat phdp, dén kiép hoai, cdc kinh sé bi tiéu diét hét, chi con kinh Di Da lwu truyén lai duge mét thdi gian réi cing diét ludn. Liic bay gid chi con mot cau niém Phat gém 6 chit "Nam M6 A Di Da Phat", ma du nang luc dua chiing sinh vé cdi "Cuc Lac". Loi Phat néi khong sai, bang ching 18 c6 nhiéu nhan vat chuyén tri mét cau niém Phat nay ma biét duge ngay gid va thay duge diém Janh trudéc khi vang sinh. Nhu Té Hué Vién, trong mudi nam niém Phat, ba lan thay Ditc A Di Da sé dau, trong hoi Lién x4, c6 123 ngudi chuyén tu phap "Tri danh niém Phat", déu lan luot duge Phat rudc vé ci Tinh D6. Gan day, 6 Nam phan Viét Nam, vao nam 1940 cé ba vi si quan Phdp 1a Dai ty Touffan, Trung ty Retourna, Thiéu ty Brillant déng 14i mot chiéc thay phi co bay tir dao Con Lén vé Sai Gon. Gitta duéng, chiéc phi co bi hu, roi xudng bién. Thiéu ty Brillant (Ngudi Phap lai Viét) niém Phat cau cttu. Chiéc thuy phi co ling ding 103trén mat bién suét ba gid déng hd, méi gap duge chiéc tau danh cA cita ngudi Nhat dén ctu. Khi ba vi si quan. vita budc sang’ tau, thi chiéc thiy phi co chim ngay xu6ng bién. Ai nay déu dy lam la, hoi nhau : Tai sao khi nay c6 3 ngudi ngéi nang, phi co lai ndi, ma bay gid khong ngudi né lai chim ng4m? Chi c6 Thiéu ty Brillant m6i gidi thich duge su la lang ay. Ong ké lai cho moi ngudi nghe su linh ting cia phép niém Phat ma ong thudng dp dung, va lan nay 1a lan thtt hai 6ng dugc thoat nan nhé phép niém Phat dy. Dai ty Touffan va Trung tiy Retourna hét long tin tuéng, nén khi vé dén Sai Gon, hai vi si quan dy chung nhau m6t s6 tién, cat mot céi am dep dé & Cat Lai, lang Thanh Mj Loi, tinh Gia Dinh dé thé Phat, goi 1A td long tri an. Day chi 1A mot cau chuyén trong muon ngan cau chuyén vé su loi fch cha phép niém Phat. V- KET LUAN Khuyén Phat tit tung kinh, niém Phat va tri chi ca su lan ly cho dugc vién dung Tung kinh, tri chi, niém Phat 1a 3 phuong phdp tu hanh g6m di ca Su va Ly. Di tai gia hay xuat gia, dd Tiéu Thia hay Dai Thiva, tiéu cuc hay tich cuc, khong ai c6é thé rdi ba phuong phdp nay duoc. Boi thé, Phat tir can phai hoc tung kinh, niém Phat va tri chi cho Su, Ly di doi, 1éi ndi va viéc lam phi hgp, mdi c6 dugc két qua tot dep. 104Ba phap mon tung kinh, tri chi va niém Phat, tuy khong déng ma két qua déu thi thang. Phat tir co thé tiy theo trinh do, hoan canh cla minh ma tu mot, hai hay ca ba phap dy. Thi du nhu ngudi biét chit va manh khée, cong 4n viéc lam hang ngay khong ban ron lam, thi nén tung kinh, tri chi, niém Phat di ca 3 phdp mon. Con ngudi tudi gia sttc yéu, mat 16, rang rung, miéng ludi phéu phao, than thé mdi mét, néu tung kinh, tri chti khong ndi thi phai chuyén tam niém Phat, di dimg nam ngéi, Itic nao ciing déu niém Phat. Nhung cdc Phat ur nén nh, khi miéng tung kinh, tri chu, niém Phat, tay g6 m6, dinh chudng, lan chuéi, thi tam tri phai gdoi ria hét bao nhiéu y nghia bat chinh, nhimg ham muén dé hén, va dat vao day hinh anh cha dang Tir bi. Rdi phai noi guong Ngai, mo rong long thuong rong 16n, nghi dén ndi thong khé cla muén loai va phat nguyén dem stic minh ra, ban vui ctu khé cho tat ca. Dén khi thoi tung niém, tro lai tiép xtic viée Adi, thi phai 1am thé nao cho nhimg hanh dong cla minh ciing duge tir bi nhu tu tuéng va Idi ndi cla minh vay. Ngu@i tung kinh, tri chi va niém Phat, lam dung nhu thé, thi chac chan sé dugc ching qua Thanh khong sai. 105VI- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Hay cho biét ¥ nghia cla tung kinh. Tri tra va niém Phat? 2- Tai sao Dttc Phat day chiing ta hang ngay phai tung kinh tri chu, niém Phat? 3- Hang ngay ching ta phai tung kinh, tri chi va niém danh hiéu Phat nao dé dem lai Igi ich? 4- Hay cho biét Igi ich cla tung kinh tri chi va niém Phat? 106BAISO 9 BON PHAN PHAT TU TAI GIA DE MUC: I- B6n phan Phat tir tai gia gom nhimg gi. II- Bén phan d6i voi tu than. Il- Bén phan déi v6i gia dinh va quyén thudc. IV- Bén phan déi véi ngudi ngoai gia dinh. V- CAch xung hé va 1 sé nghi thie can thiét cua hang Phat tir tai gia. VI- Két luan VI- Cau héi huéng dan 6n tap. I- BON PHAN CUA PHAT TU TAI GIA GOM NHUNG Gi? Phat ti, mu6n tré thanh con Phat, muén theo dau chan Phat, mu6n xtmg dang voi danh tir Phat tir, tat phai lam tron bén phan cia Phat tir nghia 1a nghe nhiing 1di Phat da day, lam theo nhiing viéc Phat da lam, di theo con dutng Phat da di. Phat tir, dang 1é phai 1am y nhu thé dé. Nhung bdi vi ching ta 1a "Phat tir tai gia" nén chua c6 thé hoan toan theo dting nhu Phat, hai chit tai gia rang budc chung ta trong nhiig bén phan ma chiing ta phai 1am tron. 107Do dé, Phat tir tai gia, cé nhiing bén phan nhu sau : - Bén phan di véi tu than. - Bén phan déi v6i gia dinh, quyén thudc. - Bén phan déi véi ngudi ngoai gia dinh. II- BON PHAN DOI VOI TUTHAN : Tu tam duéng tinh - ngoai bén phan lam ngudi cho xting vi danh nghia con ngudi, cho tron nhan cach, Phat tir con luén luén cé gang trau déi difc hanh, tu tam duGng tinh, dé cho than tam dugc an lac, thanh tinh, hdu huéng dugce hanh phic trong hién tai va budc lén duéng gidi thoat trong tuong lai. Mi Phat tir phai ludn luon c6 gang vuot lén khdi kiép ngu6i, vuot ra ngoai luc dao. Chiing ta tir vo thuy dén nay, van sOng say chét ngu trong truéng gid danh mong huyén, luan hdi da nhiéu doi nhiéu kiép ma ching sinh cting hoan lai 14 chting sinh. Ngay nay, chting ta may nho phtic bdo doi trudc, duoc lam hoc trd Phat, mat dugc trong vao quyén kinh, tai duoc nghe Phat Phdp, cing nhu dém ti sn cd dén, trong bé khé gap thuyén té do. Néu chiing ta khong gang stfc tu tap, dit bé nhiing thdi quen mé lam phién nao, dé cho tam tinh ching ta duge tién hoa dan dén ché hoan toan vién man, thi sao chi khdi phu duyén anh doi trude ca chting ta va phu cong on Dttc Thich Ca, dang Tit Phu da hién than thuyét phap, chi bay cho chting 108ta nhimg phuong php tu hanh dé thodt khdi sinh tir luan hdi. Phuong phdp tu hanh ma mot Phat tir tai gia phai gidi quyét tam thuc hién 1a : giit Ngii gidi, tu Thap thién, sim tri cdc phién no, chuyén tam niém Phat, phat tam tir bi té do. Cé nhu thé thi ching ta mdi cé thé vuot ra khdi kiép ngudi, budc thém mot budc dai trén con dudng gidi thoat. Ill- BON PHAN DOI VOI GIA DINH QUYEN THUOC Theo kinh Thién Sinh, thi Phat tir tai gia co nhiing bén phan nhu sau déi v6i nhing ngudi trong nha : 1- B6n phan con déi véi cha me, phai di 5 diéu : a- Lam con phai hét long hiéu kinh d6i véi cha me, tiy theo mia tiét han, nhiét, ma cham nom mén chiéu, 4m mat hop thdi, dé cha me duge nghi ngoi yén gidc. b- Lam con méi ngay phai day sém, dé phan cong viéc cho ngudi 1am lung dting gid, va lo sép dat miéng an thtic u6ng cho cha me duge vita miéng dep ldng. c- Lam con phai génh vac tat ca cong viéc nhoc nhan, thay thé cho cha me, dé cha me dugc thu thai, vui vé trong tudi gia. d- Lam con phai nho nghi luén luén dén on sinh thanh, dudng duc, dé lo bdo dap cho kip trong lic cha me con sinh tién. d- Lam con, khi cha me 6m dau, phai hét long san séc, hau ha bén giudng, khong nai khé nhoc va 4n cén 109ruéc thay xem mach, thudéc thang diéu tri khong sg hao t6n tién cia. 2- Bén phan cha me di véi con, ciing phai di 5 diéu: a- Phai day dé con ditt trir tat ca cdc diéu hung 4c, lam tat ca diéu lanh, dé tro nén ngudi cé ditc hanh. b- Phai khuyén ran con cdi, nén gan gili ngudi tri tué. c- Phai nhac nhé con cdi, cn m4n hoc hanh. d- Phai liéu dinh cu6i ga con cdi cho kip tic xuan thdi. d- Phai cho con cdi ban tinh tham du viéc nha, cing gop cong trong su xay dung hanh phic gia dinh. 3- Bén phan vo déi vi chéng, phai di 5 diéu : a- Phai kinh yéu va hda thuan v6i chéng, khi chéng ra di hay tré vé, phai dua don niém nd. b- Khi chong di vang, 6 nha phai lo quét don, may va, com nu6c san sang, doi chéng vé mdi cing an ung. c- Phai giit gin tiét hanh, khong duge ngoai tinh. d- Ltic chéng néng gian nang Idi, khong nén bimg mat cai lay, lam mat hoa thuan va cé khi phai rd rdi giéng mi. Lai khi chéng cé Ji khuyén bdo chinh dang, vo phai vang theo, khi c6 m6n ngon vat quy, khong nén ding riéng mot minh. 110d- Méi dém, khi chéng ngii réi, phai xem xét cita néo, trudc sau déng gai kin dao, cat dat cn than, soi roi khap ca trong nha, réi méi di nga sau. 4- Bén phan chong déi voi vo, cing phai di 5 diéu a- Khi vo ra di hay lic tré vé, phai dua don niém nd. b- Phai an udng cho dting gid, dimg qua khé khan, dé vo khdi phién long nau nuéng va lo lang cuc nhoc. c- Phai tay phan giau nghéo cia minh, dé vo mua sdm do quan va dé trang sttc vita theo sé thich, khong hep long lam vg buén phién. d- Phai tin cay phé thac cho vg cdc cong viéc nha. d- Khong duoc sinh tam ta vay, s6m man tdi dao, lam cho vo ghen tuéng sau nao. 5- Bén phan déi v6i ba con than thich, phai c6 da 5 diéu : a- Khi thay ba con c6é ngudi 1am viéc chang 1anh, thi phai thuong x6t khuyén can, ran nhac. b- Trong ba con than thich, cd ngudi nao bi dau 6m, tai nan, tat nguyén, thi phdi hét long gitip dd, hodc com chao thudc men, hoac 4o quan, tién bac v.v... c- Nhiing viéc kin dao, riéng tu cla ngudi nay, minh co biét ciing khong nén tiét 16 cho ngudi khdc biét. llld- Ba con than thich, phai cham t6i lui tham viéng, nhac nhé nhau tranh dit lam lanh. Doi khi 6 y kién chang déng, cfing nén hoan hy, dimg c6 chap gian hon nhau. d- Trong than bang quyén thudc, cé ké gidu ngudi nghéo, lé cd nhién ngudi du an du dé, phai gitip do cho ké thiéu hut. 6- Bén phan chi doi voi ngudi gitp viéc trong nha, phai c6 du 5 diéu : a- Chu nha truéc khi sai khién ngudi gitip viéc lam gi, trudc phai biét ho, doi, no, am, lanh thé nao dé ho cé du sttc khoé va vui long 1am lung. b- Ltic nao ngudi gitip viéc bi bénh hoan, phai cham nom thuéc thang va dé cho ho duge nghi ngoi, dé béi bé stic khoé lai. c- Khi ho cé pham 16i gi, phai xét coi ho cé y hay vo tinh. Néu vo y ldm 16, thi nén dung thi, néu ho quyét long pha hai, thi phai nghiém tréch han hoi, véi 1di 1é thanh nha, cho ho biét 16i dé chita. d- Khi ho tan tién tich gdp duoc so tién riéng, khong nén tim cach thau doat. d- Khi mu6n thudng cong lao cho ho, phai gitt muc cng binh, tiy cong lao cha méi ngudi ma phan chia cho can xing. 1127- Bén phan ngudi giip viéc déi v6i cha nha, cing phai cé di 5 diéu : a- Méi budi sang phai thtic day truéc chi nha, khong doi kéu. b- Phai biét phan viéc nao cua minh lam mdi ngay, ctr y nhu thudng 1é ma thi hanh, khong doi chu sai bao. c- Khi lam viéc phai than trong dé ding cua chu, khong lam dé v6, hu hao. d- Phai hét long kinh mén chi nha, hic chi ra di, phai an cdn dua tién, tic chi tro vé, phai vui mimg tiép don. d- Khong nén chi trich, noi xau cht vdi ngudi ngoai. IV- BON PHAN DOI VOI NGUOI NGOAI GIA DINH Nhimg ngudi ngoai gia dinh, ching toi muén noi 6 day, khong phai nhimg ngudi xa la, hay hang x6m lang éng, ma chinh 1a nhing ngudi cé su lién quan mat thiét v6i chting ta, nhung khong cing quyén thudc, khong & chung dudéi mot mdi nha, nén tam goi 1a nhing ngudi ngoai gia dinh. Nhimg ngudi nay giit mot vai tro quan trong trong ddi song cla chiing ta, gitip ching ta di trén con duéng hiéu biét dao dttc, gép mot phdn I6n lao trong viéc xay dung hanh phic cho chting ta. Dé 1a nhiing vi thdy day dé va nhing vi Tang gia va thién hitu tri thtic. 1131- Bén phan hoc tro di v6i thay, phai di 5 diéu : a- Phai kinh mén thay nhu cha me. b- Phai vang Idi thay day bao. c- Phai gitip do thay trong con hoan nan. d- Phai siéng nang hoc tap cho vui long thay. d- Khi thdi hoc réi, cing phai nang téi lui tham viéng thay, dé t6 long cam mén cong on day dé va quy trong tai ditc cla Thay. 2- B6n phan thay d6i véi tré, cing phai du 5 diéu: a- Phai cén man day dé hoc tro. b- Phai c6 gang lam sao cho hoc tro minh mau tién b6 hon hoc tro khac, vé tai nang cfing nhu vé difc hanh. c- Phai dé y dén nhiing diéu can yéu lam sao cho hoc tro in sau mai vao tam tri. d- Phai gidng gidi rd rang cdc ly thuyét mac m6 va hoi di hdi lai nhiéu 14n cho hoc trd khoi ldm lac. d- Phai cé léng rong rai, mong muén 1am sao cho hoc trd minh duge tré nén gidi hon minh. 3- Bén phan Tin d6 doi voi Chu Tang va thién hau tri thire phai di: 5 diéu : a- Phai hét long thanh that voi chu Tang va thién hitu tri thitc. 114b- Phai cung kinh va vang 10i day bao cla quy vi minh su va cdc thién hitu. c- Phai chim chi nghe ldi giang day ctia cdc vi Tang gia ditc do, thdm xét cho k¥ luGng réi nhu phdép ma tu hanh. d- Phai cdu hoc véi chu Tang va thién hiu nhing ché bi yéu vé dao ly ma minh chua hiéu. d- Phai cau thinh cdc vi minh su chi day cho minh nhing phép mon cdn yéu, nhu "tham thién", "niém Phat" dé ngay dém chuyén tam tu tri, khong gidn doan. y- CACH XUNG HO VA MOT SO NGHI THUC CAN THIET CUA PHAT TU TAI GIA 1- Cach chao hdi va xung h6 voi Tang gia : Phat tir phai biét cdch d6i xt, xung ho voi chu Tang cho phai phép : a- Khi gdp mot vi hay nhiéu vi Tang tai chia hay ngodi duéng, nén chap tay kinh can chao, bang cAch niém: "Nam Mo A Di Da Phat", voi vé mat hoan hy, lam cho moi ngudi ciing déu hoan hy véi minh. Léi chao dy biéu 16 mot tinh cam dam da, con hon Idi chao bat tay cla ngudi Au Tay. Sé di chao nhau bing mot cau bdo hiéu Phat, 1a dé nhac rang ai ciing c6 Phat tinh (ban tinh A Di Da), néu quyét chi tu, rdi cing dén duge canh gidi Tinh do va cudi cing sé thanh Phat. 115b- Vé cach xung hé, Phat tit tai gia khong nén kéu chu Tang bang Huynh hay Su huynh hay Dao hitu ma nén kéu bang thay, mac di vi ay 1a déng su. Nhiing tiéng Thuong Toa, Dai Ditc khong nén qua lam dung, khong phai déi vdi vi su nao ciing goi 1a Thuong Toa hay Dai Dic duge ca. Chi d6i véi nhiing vi su c6 dao hanh, nhiéu nién lap (tudi Dao), va déi voi minh chua quen than lam, mdi nén ding chit Thuong Toa hay Dai Dic. Déi vi cdc vi Bén su, cdc vi Tang gid minh thuong quen biét, ding chi "Thay" 1a phai cdch va day da y nghia nhat. Thay 1a c6é ¥ ton kinh nhu cha (quan, su, phu) va 1a nguéi thuéng day bao minh trén duéng tu tap. Thay cé vé vita ton kinh, vita than mat, vita chan that, chit khong nhu chit Thuong Toa hay Dai Dtic c6 vé xa giao kiéu cach, dai bdi, bé ngoai. Hién nay dang Jan tran cdi dich, ding danh tir Thugng Toa va Dai Dttc. Ching ta nén than trong mdi khi ding nhimg chit ay, dé khoi bi ngudi ngoai dao hiéu lam 1a quy vi Tang gia mu6n dugc goi nhu thé, vi con thich chifc tudc, hu danh. c- Truéc khi vao Chinh dién lé Phét, phai ria mat, stic miéng, rtra tay cho sach sé, dé gidy guéc ngoai thém cia, dimg mang vao Dién ma tén phic. Khi tién téi Dién thi di 6 phia trdi, khi ra thi di vé pha hitu, theo cach "hiu nhiéu" cia nha Phat (di quanh theo chiéu hitu, ba hay bay vong, dé td long kinh mén Phat). 116Khi ra di, phai chi ¥ coi chimg duéi chan, dé tranh khdi su dim dap tring kién. Giit dugc nhw thé, duge phtic diic hon 1a phong sinh ma khong biét gitt. d- Khi tung kinh, phdi chap hai tay ngang nguc, mudi ngon tay timg cap bang nhau, khong so le; hai long ban tay khit lai, dimg dé trong giita. Chan ding ngang bang, hinh chit "bat", mat ngo xu6ng, chim chi tung cho c6 cau ranh mach, khong nén y giong hay, tung to tiéng dong ching. Phai tung cho an nhip, theo tiéng m6 va tiéng tung cia ong Duy Na (dan dau). Khi Lé Phat, nam voc phai sat dat, nghia 1a dau, hai tay, hai g6i, phai sat chiéu, hét long thanh kinh ma lé. Khi lay phai xfch qua mot bén, vi phia sau thudng c6é chia tho Ho phap hay tuong Phat va nhudng ché cho ngéi Tru tri. Khi 1é Phat xong, di ra phai budc lui, mat ng6é tugng Phat, dimg quay lung lai. d- Truéc khi cam kinh xem hay tung phdi rita tay. Cam kinh sdch dem di dau, nén 6m trén nguc, dimg cap bén nach nhu quyén sdch thudng, vi kinh kinh nhu kinh Phat. Néu cdm kinh ma muén chao ngudi, thi phai dé kinh trén ban truéc khi chao. Gap trudng hop khong cé ché dé kinh, thi 6m vao nguc ma chao :"A Di Da Phat" 14 dugce. Kiéng nhat 14 cam quyén kinh ma x4 chao ngudi. Trén day 1a ké so luge mét s6 oai nghi té hanh ma Phat tir tai gia phai gift gin. 117VI- KET LUAN Khuyén Phat tir tai gia gitt tron bén phan Noi dung bén phan cia Phat tir tai gia ké ra thi nhiéu, nhung khong cé gi 1a cao ky kho khan phitc tap. Nhing diéu dy, mot ngudi chua phai 14 Phat tir, nhung c6 chtit dttc hanh, ciing da hiéu réi, biét ri. Nhung diéu quan trong 6 day, khong phai 1a hiéu biét ma 1a thuc hanh, nhing diéu da hiéu biét dy. Trong cudc sng tam thuéng hang ngay, lam trdn bén phan cé nhiéu khi cdn khé hon 1a ra tran giét quan thi, hay treo non 10i sudi. Nhimg cong viéc khé khan nhung bat thuéng ngay chi can van dung su cé gang va hang hai trong mot khoang thdi gian nhat dinh, chtt nhimg bén phan tam thuéng hang ngay, muén lam cho tron, phai van dung su kién nhan va co gang suot ca doi. Vi ly do ay ma tuc ngit ta cé cau :"Thit nhat tu nha, thi hai tu chg, thit ba tu chia”. Vay chting ta khong nén xem thudng nhiing bén phan tém thuong hang ngay cla chting ta, ma phai luon luon cé gang 1am cho tron. Su c6 gang nay sé dem lai cho chting ta mot phan thuéng chac that 1a dua dan chiing ta lén dudng giai thoat. 118Vil- CAU HOI HUONG DAN ON TAP 1- Phat tir tai gia c6 nhiing bén phan gi? 2- Déi voi tu than Phat tr tai gia phai thuc hanh nhu thé nao? 3- Déi voi gia dinh va quyén thudc phat trién phai hanh xu ra rao? 4- Déi voi Tam Bao Phat tir cd bén phan gi? 5- Hay cho biét cdch xumg ho d6i voi chu Tang va nghi thttc yéu dung hang ngay? 119BAI SO 10 THAT GIAC CHI (7 PHUONG PHAP BI DEN GIAC NGO) DE MUC: I- Dinh nghia that giac chi. II- Noi dung va y nghia cla That giac chi. I- Két luan IV- Cau hdi huéng dan 6n tap. I- DINH NGHIA THAT GIAC CHI That giéc chi (Satta sambojjhanga) - The Seven factors of Enlightenment, cdn goi 1a That Bé Dé phan, Trung Hoa dich 14 Gidc dao (con duéng dua dén gidc ngO), mot trong nhiing thang phdp (paramattha dhamma) cha 37 phdm trg dao dugc Ditc Phat dé cap 6 phan Dao dé. That gidc chi 1a bay phuong phdp tu tap nham gitip cho hanh gia dat dugc gidc ng6, thanh tuu dao qua giai thoat. Il- NOI DUNG VA Y NGHIA CUA THAT GIAC CHI 1- Trach phap giac chi (Dhammavicaya sambojjhanga)Trach 1a su chon lua, phap 1a phép mon, trach phdp 1a su chon Iva phdép mon tu tap sao cho phi hop véi trinh d6 can co cla chinh minh. N6 con gitip cho moi ngudi nhan thtic mot c4ch sdng sudt dé phan biét, lua chon mot c4ch chinh xdc nhimg phuong thttc khé hop véi chinh minh, vi thé cho nén cdc vi Té su thudng day :""Thuéc khong cé quy tién, lanh bénh 1a thuéc hay, Phaép khong co d6n tiém (mau, cham), hgp co 1a phdp diéu". Chon duge huéng dé di dting vdi chinh phdp 1a chting ta da thuc hién tinh than trach phap gidc chi. Trong kinh Sa Di Thap Gidi néi :"CAi khd 6 dia nguc, clia con lia, con lac da ché nang chua phai 14 khd, khong tim thay dugc huéng di mdi thuc su 1a khé". Ngudi mu6n cé mot chinh tu duy (suy tu mot cach chan chinh) phai thuc hanh trach phap, vi chinh day la mot phuong phap phan tich, suy luan nhan chan cdc gia tri hién thuc. Dao Phat xem su tu gidc trong niém tin phai dugc qua gan loc cua tri tué duoc goi 14 Chinh kién (su thay biét mot cach chan chinh), diéu nay Dic Phat noi : "Tin ta ma khong hiéu ta 1a phi bang ta". Trong kinh Kamala (Tang Chi I), Ditc Phat ndi :"Dimg voi tin tuong mot diéu gi di diéu d6 thuéng nghe nhac nho dén luén. Ding tin tudng diéu gi ma diéu do 1a mot tap tuc di qua ca ngan xua dé lai. Dimg tin tuéng nhiing diéu sdo ngit hay bat ct mot diéu gi ma ngudi ta thuéng ndéi dén nhiéu qua. Dimg tin tuéng bat cit diéu gi, dit cho diéu do 1a but tich cha thénh nhan xua dé lai bao ta phai tin. Dimg tin 121mot diéu gi di diéu dé & dudi manh luc cla 6ng thay hay nha truyén gido. Tat ca nhiing su that, theo suy nghiém riéng cla minh va sau khi xdc nhan r6 rang, phi hgp voi 1é phai, tao thanh hanh phic riéng cho minh va hanh phic chung cho tat ca moi ngudi thi chinh dé 18 su that va ta co gang sOng theo su that dy". Ngu6i xua ciing thudng day : "Tha ngan nam khong ngo, cdn hon mot phut sai lam". T6 Lam Té néi : "Nhat niém hao ly, thién dia huyén cach" (Mot niém lia xa, dat troi xa c4ch). Néu chting ta chon sai con duéng di khong dting chinh phdp thi mu6n kiép khé tim lai dugc. Cho nén trach phap gidc chi 1a yéu t6 dé gitip ngudi hoc Phat nhan thitc mot cach sang suét tinh téo trén con dudng chon lua phdp mon tu tap. 2- Tinh tién gidc chi (Virya sambojjhanga) : Tinh tién gidc chi 1a né luc chuyén rong hudng dén tinh gidc dé loai tri cdc tu hoac, thuc hanh chinh phép lam cho tué gidc duge phat trién, di chiing ta c6 mot ly tudng cao dep nhung thiéu chuyén chi, né luc va bén bi (tinh tién) thi kho thanh tuu duoc chi nguyén. Nha triét gia Huxley da ndi :"Muc dich t6i cao trong doi ngudi 14 hanh dong, khong phai 1a su hiéu biét sudng". Vi thé cho nén tinh tién 14 yéu t6 toi quan trong trong viéc thuc hién ly tuong giai thoat gidc ng6, thiéu su tinh tién, né luc cia tu than dé tao thanh sttc manh ni tai thi khong thé chién dau chéng giac phién nao. Hinh anh day sinh dong dudi cdi cay Bé Dé khi Ditc Ban Su Thich Ca ding bat sita cha 122Sujata, xong Ngai quang bat dung sita xuéng dong song Ni Lién Thuyén va phat dai nguyén :"Cho di thit nat xuong tan, néu khong thanh dao, ta nguyén khong rdi khdi ché ngéi nay". Qua dé, chiing ta nhan thay trong tu tap hay doi song thudng nhat cla con ngudi, bao gid su thanh céng ciing danh cho nhiing con ngu@i siéng nang va cham chi (tinh tién), thiéu chuyén c4n thi di cé thong minh dén dau ciing kho thanh tuu duge su nghiép. Dic Phat day :"Hét ngay nay qua thang khdc, hét gid no sang gid kia, ngudi thg vang phai né luc cong phu mdi loc duge vang réng. Con nguéi muén cho than tam trong sach ciing phai co ging rén luyén nhu thé" (Phap Ci). 3- Hy gidc chi (Piti sambojhanga) : Hy gidc chi 1a su vui cé tinh gidc, khi tu tap, chung ta lun lu6n cam nhan niém an lac trong doi séng hang ngay, khong bi phién nao tréi buéc, thy hy vdi nhiing thién phdp ma moi ngudi xung quanh da dat duge. Vi thé cho nén ngudi tu tap phai biét khdi tam hoan hy trong moi hoan canh dé vuot qua moi chudng duyén, tro ngai trén bude duéng tim c4u su an lac gidi thodt. Néu nhu trong ddi sOng khong c6 sw vui tinh gidc thi dé sa vao cdi vui cia ngii duc day dau khé. 1234- Khinh an giac chi: Khinh an 1a nhe nhang. An 1a an 6n. Nho su tinh tién tu tap nén than tam duoc thanh tinh, do d6, ngudi tu hanh cam thay nhe nhang, khoan khodi, khinh an, nhu da trit dugc ganh nang duc vong, mé md. 5- Niém giac chi : Nghia 1a thudng ghi nhé chinh phap dé thuc hién. Tam niém ta, néu khong thudng nhé chinh phap, tat nhién tap niém phat sinh, phién nao tang truéng. Cfing nhu mot dam dat néu khong tréng hoa, thi cd moc. Vi thé ngudi tu hanh cén phai dé tam ghi nhé chinh phdp, dimg cho xao lang buéng lung nghi bay. 6- Dinh gidc chi: Nghia 1a tam chuyén chi tap trung vao phép minh dang tu. 7- Xa gidc chi: Nghia 1a bd ra ngoai khong vudng ban. Xa. tic 1a hanh xa tam sé, mot trong 11 m6n Thién tam so. Hanh xa nghia 1a thé nao? 124Ngudi tu hanh, nhé tri sang suét, nhan biét "Tho 1a khé", nén khong nam gitt mot thit gi hét, di quy bau bao nhiéu. Ngay trong su tu hanh cfing vay, da ching, trai lai ho lu6n ludn xa bo nhing gi minh da dat dén, dé tién trién trén budéc dudng di dén gidi thodt. Néu ngudi tu hanh cit mai say dam vao qua vi minh da chting, thi sudt ddi sé bi trdm mot noi d6, khong bao gid cé thé tién lén, dé dat thanh dao qua vo thuong Bé Dé. Kinh Kim Cuong s6 cé noi: "Ngudi tu hanh phai nhu ngudi nuong thuyén qua song, khi thuyén da cap bén, néu ta khong b6 né lai, thi dimg hong dén dau va biét gi dugc. Nguéi muén thanh dang siéu viét tu tai, cdn phai tt khudc moi dim say". Phdp hanh xa nay gitip chting ta thanh tuu su siéu thoat dy. U- KET LUAN : Tom lai, ngudi tu bay phdp Bo Dé phan nay, chic chan sé duoc b6n két qua quy bau sau day : 1- Tat ca phdp 4c déu duge tiéu tri. 2- Tat ca phap lanh ngay cang tang trudng. 3- Vi thudng tu thién, doan dc, nén luén ludn dugce an lac, khong bi dau khd. 4- Sé chiing thanh Phat qua.IV- CAU HOI HUONG DAN ON TAP: 1- That gidc chi 1a gi? 2- Tai sao néi That gidc chi c6é su lién quan mat thiét V6i nhau, giai thich? 3- Hay cho biét lgi ich cia 7 phap Bé Dé?BAISO 11 LUC HOA DE MUC: I- Dinh nghia luc hoa. U- Thanh phan y nghia ciia luc hoa. IV- Két luan. I- Cau hdi hu6ng dan on tap. I- DINH NGHIA LUC HOA Luc hoa 1a su phuong phap cu xi vi nhau cho hda hgp ty vat chat dén tinh than, ti loi ndi dén viéc lam. Hoa 6 day 1a hda vi muc dich tién t6i su cao dep, dén con duong gidi thodt, toan thién toan mY, chit khong phai hoa mot cach nhu nhugc, thu dong, ai noi quay ciing &, ai ndi phai ciing gat. Hda 6 day cting khong phai 14 mot phuong tién trong giai doan dé rtit thang loi vé minh, réi lai chién. Hoda & day nham muc dich 1am Igi cho tat ca, gay hanh phtic cho tat ca, trong dy co bong dang "tu va tha" khong cé so do "ta va ngudi". U- THANH PHAN, Y NGHIA CUA LUC HOA 1- Than hoa cing 6 (Than hoa déng tri) : 127Nghia 1a 1a cing nhau 6 dudi mot mi nha, trong mot pham vi, mot té chic, hom sém cé nhau, cing an cing ngu, cing hoc cing hanh. Khi da s6ng chung hang ngay nhu thé, thi phai hoa thuan v6i nhau, khong ding sttc manh, v6 luc dé lan hiép, danh dap nhau. Néu 1a anh em, vo chéng, con cdi trong mt gia dinh, thi phai trén thuan dudi hoa, anh ra anh, em ra em, chéng ra chéng, vo ra vo, chtt khong duge 16n x6n vo trat tu, hiép dap, sat phat nhau. Néu 1a nhing Phat tir, cing 6 vdi nhau hoc tap dudi mot mdi chia, thi tuy 14 khong phai ruot thit, nhung ciing 1a nhing ngudi con chung cila Dic Phat, cing mot ly tudng muc dich, thi citing phai lay cdi hda khi lam dau, kh6ng dugce chia phe phai, y mach hiép yéu, y thé hiép co, manh ai nay dugc. Néu 1a d6ng bao, ciing chung s6ng trong mot quéc gia x4 hoi, thi phai lay su doan két lam dau, khong duge gay canh ndi da x4o thit, chia nam xé bay, lam thanh giac chdm, gidc x6m, sat phat nhau, chém giét nhau, ca dao Viét Nam cé cau : "Bau oi thuong lay bf cing Tuy rang khdc gidng, nhung chung mot gian". Khac giéng, ma s6ng chung trén mot gian, cdn phai hoa thuan thuong yéu nhau, hung chi 1a cing mot dan toc, mot gidng ndi! 128