You are on page 1of 4

Mga katutubong nagkaroon ang custom ng pagkilala sa mga lugar pagkatapos ng mga halaman o

puno na sagana ay lumalaki sa loob nito. Ang mga ito ay hindi bilang walang kabuluhan bilang
tayo sino ang pangalanan lugar pagkatapos ng aming mga personal na interes. gusto nila gamit
botanical sanggunian. Tulad ng Sampaloc, o Talisay, karaniwang pangalan ng mga bayan sa
buong bansa. Ang kalye kung saan ako lumaki sa Makati ay tinatawag Bagtican, teak sa Ingles,
na kilala rin bilang Lawaan. Manila, pagkatapos ng halaman nilad. Manggahan, mabolo at
niugan ay karaniwang pangalan para sa mga baryo. Ang listahan ng mga lugar na ipinangalan sa
mga halaman ay walang hanggan. Kapag ako ay sa Malaysia, ako ay nagulat sila na ito lumang
pasadyang rin. Ito ay marahil mula sa aming mga karaniwang ninuno kung saan namin nakuha
ang tradisyon.

ang seal ng Muntinlupa ay dinisenyo sa pamamagitan ng isa sa Fernando Amorsolo ni anak na


lalaki-Manuel Amorsolo. Ang selyo ay nagpapakita ng mga taon ito ay naging isang malayang
munisipalidad (1917) at ang taon ito ay naging isang lungsod (1995). Gayunman, ang opisyal na
record ay na ito ay naging isang munisipalidad sa 1918. Ang siyam na bituin ay barangay ng
lungsod. (Larawan mula sa wikipedia)
Sa Muntinlupa, ito ay pareho. Halos lahat baryo ay pinangalanang matapos halaman.

Buli, binibigkas bilang Bule, malapit sa Sucat, sa Ingles ay palma. Ngunit ang aming bersyon ng
palm produces isang nakakain ng prutas na mga Tagalog ubusin. Nito siyentipikong pangalan ko
ay corpha elata at ito ay taal na sa kalupaan ng Pilipinas. Bule Ang maaaring hindi na matagpuan
sa kasalukuyan araw Buli, ngunit ang pangalan iminumungkahi na ito ay sagana sa bahaging
iyon pabalik sa araw.

Mayroong Cupang, isang matangkad tree na lumalaki ng hanggang sa 30 metro. Katutubo ito sa
mga bahagi ng Indonesia at Timog Silangang Asya. Malaysian ay may mga lugar na ipinangalan
sa halaman na ito masyadong, ngunit sila spells ito bilang Kupang (tulad ng Tanjong Kupang).
Ito rin ay gumagawa ng isang prutas, katulad ng isang ipil-ipil ngunit mas malaki, ang mga buto
ay pinakuluang at pagkatapos ay natupok.

Mayroong dalawang Alabang sa Muntinlupa. Ang mayaman residential Ayala Alabang at


Alabang, sa business district ng timog metro. Parehong owes ang pangalan nito matapos Rio
Alban, ng ilog na tumatakbo sa kabuuan Festival mall. Maaari kang maghanap ng mga mapa ng
lumang Tunasan San Pedro at makahanap ng Rio Alban bilang ang pinaka-prominenteng
landmark sa lugar. Tingin ko ay nakakaaliw kapag ang mga tao igiit na Alabang ay mula sa
salitang "Abang" dahil ang area, pati na ang mga taong ito i-claim, ay isang beses kinokontrol ng
brigands na itago sa likod ng mga bushes at ambush biyahero. Mayroon kaming kaya marami sa
mga account na ito na hindi magkaroon ng anumang makasaysayang batayan ngunit sila ay
maging mas nakakaaliw kaysa sa makatotohanang makasaysayang mga account, kaya mga tao
Tinatangkilik nagkakalat ang mga ito.

Alabang ring magbibigay sa isip ang mga kamag-aral sa kolehiyo na nakatira sa Tunasan, Buli
at Bayanan ngunit kapag nagtanong kung saan sila nakatira gusto nilang tumugon, Alabang,
tulad ng mekanismo ng relos. Kung sasabihin mo Muntinlupa, kang makakuha ng teased
pagkatapos. Hindi ako sigurado kung ang mga tao pa rin magtanong, "Saan ay isang
Muntinlupa? SA Loob o Labas? "

Mayroong isang kagiliw-giliw na detalye na curious Muntinlupa lokal mapansin. tanungin nila
kung Bayanan ay ang sinaunang pre-filipino town center habang Poblacion ay ang Spanish era
town proper?

Ang panahon ng Kastila Poblacion ay ang town proper lahat ng kasama. Ito ay ginamit upang
maging malapit sa lawa, kung saan ang iglesia ay unang erected. Ang simbahan ay mamaya
inilipat malapit sa bagong pangunahing kalye at Bilibid Nuevo. Kung saan ang simbahan ay
matatagpuan ay kung saan town proper ay nasa gulang Pilipinas. Ang Tagalog word bayan ay
katumbas sa salitang Kastila na Pueblo o bayan, ngunit walang batayan na nagsasabi sa amin na
Bayanan, naging town proper sa anumang punto sa kasaysayan ng Muntinlupa.

Sa katunayan, ito ay pinangalanang matapos ang isang planta na rin.

Bayan, o Bayan (memecylon ovatum) na kilala rin bilang palumpong (na nangangahulugan din
shrubs), gumagawa lila bulaklak at bilugan dahon. Maaari mo pa ring makita ang mga halaman
sa paligid. Ang lugar ay pinangalanang matapos Bayan ang halaman, hindi Bayan bayan-Kaya,
Bayanan, literal ay nangangahulugan ng isang lugar kung saan Bayan lumago sa kasaganaan.
Nito mga bulaklak at dahon ay naniniwala na magkaroon ng antiseptiko katangian.

Maliban sa Alabang, Sucat at Poblacion, ang lahat ng barangay pangalan sa Muntinlupa


nagkaroon botanical pinagmulan. Sana, balang araw, ang city hall ay mangolekta ng mga
halaman at puno para sa mga lokal na makita.

Ang isa pang baryo, Tunasan, isang beses bahagi ng prayle estate kapag pinagsama-sama na
kilala bilang Tunasan San Pedro, ay pinangalanang mula sa lotus-tulad ng halaman na tinatawag
Tunas. Kilala sa mga nakapagpapagaling mga paggamit, lumago ito sa bahaging iyon na malapit
sa lake.

Maniwala ka man o hindi, Putatan, ay din ng isang pangalan na may botanical pinagmulan. Sa
lumang Tagalog, ptat, ay nangangahulugan bagong dahon o paglago. Isang lugar kung saan
dahon, dagta o sangay ay bumuo. Dapat ay kung saan ang mga batang puno ay nakita at
nakatanim. maaari ko pa rin matandaan ang nakakakita ng mga palayan at gulay plantations sa
lugar kapag kami unang dumating sa 80 ng. May mga prutas nadadala puno rin. Ngayon ang
lahat ng lupain na nabuo. Umaasa ako na ito dismisses alingawngaw na Putatan ay kung saan
ang mga bahay-aliwan ay sa sinaunang panahon!
English Version
Natives had this custom of identifying places after plants or trees that abundantly grows in it.
Theyre not as vain as we are who would name places after our personal interests. They like
using botanical references. Like Sampaloc, or Talisay, common names of towns across the
country. The street where I grew up in Makati is called Bagtican, teak in English, also known as
lawaan. Manila, after the plant nilad. Manggahan, mabolo and niugan are usual names for
barrios. The list of places named after plants is endless. When I was in Malaysia, I was surprised
they have this old custom as well. It is probably from our common ancestors where we got the
tradition.

In Muntinlupa, its the same. Almost all barrios were named after plants.

Buli, pronounced as bul, near Sucat, in English is palm. But our version of this palm produces
an edible fruit that Tagalogs consume. Its scientific name is corpha elata and is indigenous in
Philippine soil. The bul could no longer be found in present day Buli, but the name suggest that
it was abundant in that part back in the day.

Theres Cupang, a tall tree that grows up to 30 meters. It is native in parts of Indonesia and South
East Asia. Malaysian have places named after this plant too, but they spells it as Kupang (like
tanjong kupang). It also produces a fruit, similar to that of an ipil-ipil but bigger, the seeds are
boiled then consumed.

There are two Alabang in Muntinlupa. The affluent residential Ayala Alabang and Alabang, the
business district of the south metro. Both owes its name after Rio Alban, the river that runs
across Festival mall. You could look up maps of old Tunasan San Pedro and find Rio Alban
as the most prominent landmark in the area. I find it amusing when people insist that Alabang
was from the word Abang because the area, as these people claim, was once controlled by
brigands that would hide behind the bushes and ambush travelers. We have so many of these
accounts that does not have any historical basis but theyre more entertaining than the factual
historical accounts, so people enjoys spreading them.

Alabang also brings to mind those college classmates who lives in Tunasan, Buli and Bayanan
but when asked where they live theyd respond, Alabang, like clockwork. If you say Muntinlupa,
you get teased then. Im not sure if people still ask, saan sa Muntinlupa? sa loob o labas?

Theres an interesting detail that curious Muntinlupa locals notice. They ask if Bayanan was the
ancient pre-filipino town center while Poblacion was the Spanish era town proper?

The Spanish era Poblacion was the town proper all along. It used to be near the lake, where the
church was first erected. The church was later moved near the new main road and Bilibid Nuevo.
Where the church was located is where the town proper is in old Philippines. The Tagalog word
bayan is equivalent to the Spanish word Pueblo or town, but theres no basis that tells us that
Bayanan, became the town proper at any point in Muntinlupas history.

In fact, it was named after a plant as well.


Bayan, or byan (memecylon ovatum) also known as palumpong (which also means shrubs),
produces lilac flowers and have rounded leaves. You could still see these plants around. The
place was named after byan the plant , not bayan the townSo, Bayanan, literally means a
place where byan grew in abundance. Its flowers and leaves are believe to have antiseptic
qualities.

With the exception of Alabang, Sucat and Poblacion, all barangay names in Muntinlupa had
botanical origins. Hopefully, one day, the city hall would collect these plants and trees for the
locals to see.

Another barrio, Tunasan, once part of the Friar estate collectively known as Tunasan San Pedro,
was named from the lotus-like plant called tnas. Known for its medicinal uses, it flourished in
that part near the lake.

Believe it or not, Putatan, is also a name with botanical origins. In old Tagalog, ptat, means new
leaf or growth. An area where leaf, sap or branch has develop. It must have been where young
trees were seen and planted. I could still remember seeing rice fields and vegetable plantations in
the area when we first arrived in 80s. There were fruit bearing trees too. Now all of that land
had been developed. I hope this dismisses rumors that Putatan was where the brothels were in
the ancient times!

You might also like