SANDUK:

Daju najpovoljnija rjeenja za mostove i vijadukte u pravcu i krivinama i za raspone vee od 30

m. Minimalnu konstruktivnu visinu od 200 cm i ona obezbijeuje prohodnost i bolje odravanje
objekta. Ogranienja za raspone konzole <350, te debljinu ploe i rebara <35. Prednapenjanje u
poprenom smjeru nije poeljno. Od svih prikazanih presjeka, sanduasti presjek ima najmanju
vanjsku povrinu koja je ispostavljena atmosferskim uticajima to je vano za trokove
odravanja. Predstavlja osnovni presjek za tehnologiju potiskivanja i slobodno konzolnu
segmentnu gradnju.

LEITA:
Leita i zglobovi prenose uticaje sa RK na stubove i temelje. Leite je konstruktivni elemenat
koji omoguava prenos izabranih sila sa gornje na donju konstrukciju, i ono prenosi samo
momente. Armirano elastomerno leite izraeno je iz gume (polikloropren sa min. 60 %
elastomera) koja je armirana sa elinim ploama. Savremena armirana elastomerna leita
izraena su iz: vanjskog sloja elastomera, koji slui za zatitu elinih ploa od korozije,,
unutranjih slojeva elastomera koji omoguavaju rad leita,, elinih vulkaniziranih ploa koje
sprijeavaju poprena raztezanja, a omoguavaju velika optereenja tih leita. Elastomerno
leite moe preuzimati i horizontalne sile, ali one ne smiju stalno djelovat. Uslijed djelovanja
ovih sila nastupaju pomjeranja, koja su potrebna za nastanak povratne sile. Poto se ova sila
prenosi trenjem onda se na leite mora obezbijediti minimalni pritisak koji nastaje od
vertikalnog optereenja.

Elastomerna leita omoguavaju: istovremeno pomjeranje u 2 smjera, isovremene rotacije oko

3 razliite osi, preuzimanje vetrikalnih optereenja i preuzimanje horizontalnih optereenja.

Lonasta leita: ploa se postavi u plitki elini lonac. Pritisci iz rasponske konstrukcije se
posredstvom poklopca prenose na neoprensku plou. Mogu biti nepokretna lonasta leita,
klizno pokretno u svim pravcima i nepokretno popreno uzduno klizno pokretno.

DILATACIJE:

Dui mostovi dilatiraju se na oba kraja. Dilatacija premoava prostor za slobodno pomjeranje
(fugu) izmeu gornje konstrukcije i upornjaka odnosno izmeu dva dijela gornje konstrukcije.

Projektirane su gumene dilatacije sa ubetoniranim sidrima i sa pomjeranjima + 20 mm (tip MR-

40) Prilikom ugradnje dilatacije potrebno je elinu konstrukciju dilatacija poviti i prilagoditi
obliku AB parapeta tako da odvodnja u zoni dilatacija bude potpuno kontrolisana radi efikasnijeg
rada dilatacije i poveanja trajnosti rasponske konstrukcije u zoni dilatacije.

Na mjestu durgog upornjaka je dilataciona naprava od polimera za izrazito mala pomjeranja.

Ova dilatacija se ugradi u otvor asfaltnog kolovoza tako da postane sastavni dio kolovoz.
Privravanje se postie ljepljenjem mase dilatacije sa donje strane za betonsku podlogu, a sa
bnih strana masa je slijepljena za slojeve asfalta- betona. Na tom mjestu predviena su dva
nepokretna leita koja onemoguavaju pomjeranja. Materijal dilatacione naprave od polimera
slian materijalu kolovozne konstrukcije.

ealj je konstruktivni elemenat dilatacije, oblikovan u obliku elja ili age gdje dva elementa,
koji ulaze jedan u drugoga i objezbeuju kontinuitet povrine dilatacije.

OGRADA:

Kod mostova na autoputevima nema pjeaka i biciklista i dozvoljeno je kretanje samo slibenim
licima. Betonske sigurnosne ograde, isto kao i eline sigurnosne ograde slue za zatitu vozila
na rubnim dijelovima objekata ili na razdjelnom pasu AC. BSO je okrenuta prema kolovozu koja
ima razliite nagibe u odnosu na kolovoz. Prvi blai nagib poinje 8cm iznad asfalta, a na visini
28cm se odmie za 18cm. Drugi strmiji nagib visine 47cm ima odmak 5cm. Visina BSO
ograniena je na 80cm. Poveanje visine na 110cm ili vie postie se elinim
dijelom,rukohvatom. Monolitna betonska ograda moe preuzeti velike sile od udara vozila i ima
visok apsorpcijski kapacitet. Radna spojinca se betonira kad i kolovozna ploa i BSO je 5cm
iznad asfalta pa voda sa kolovoza ne moe da ugrozi spojnicu. Vidne povrine BSO moraju biti
glatke, ravne i bez neravnina.
Nain sidranja-spajanja obezbjeuje se sa betoniranjem dijela ograde na spoju na licu mjesta sa
armaturom za sidranje 8 16 R, koja je ugraena u konzoli kolovozne ploe na irini 2x30 cm.

KOLOVOZ Kolovoz na mostu se sastoji od dva sloja, habajueg sloja koji se se radi od SMA 11s
(silikatna stijena) debljine 4 cm, i zatitnog sloja BB 11k (karbonatna stijena). Zavrni sloj asfalta
raditi u isto vrijeme kada i zatitni sloj na trasi, a sve u cilju postizanja pravilne geometrije na
spoju trupa trase i mosta, te jednakog kvaliteta.

STUBOVI

Stubovi od rasponskih konstrukcija preuzimaju i na temeljno tlo prenose: gravitacione sile od

opreme, masivne nosive konstrukcije i slino; uticaje od prirodnih sila (snijeg, vjetar, promjena
temperature, zemljotres, slijeganje oslonaca i sl.), otpore trena u leitima, ekscesni uticaji
(udari vozila, udari brodova is l)

Upornjaci pored preuzimanja uticaja od rasponske konstrukcije, zatvaraju i nasip iza mosta i
opiru se potisku tla. Sa konstrukcijom upornjaka rjeavaju se i krilni ziidovi, prelazne ploe i
nasipi. Takoer oni ostvaruju oblikovano estetsku vezu na prelazi sa puta na most. Mogu biti
direktno temeljeni ako je nosivo tlo na dubini do 4 (6m) ili indirektno sipovima i bunarima ako je
nosivo tlo na veoj dubini od 6m.
Ako je nosivo tlo na dubini do 4m sa direktnim temeljenjem konstruiu se kontrafori.
Kontraforima se reducira sila od potiska tla koja djeluje samo na nadzidak, leinu gredu i
dvostruku irinu kontrafota. Utede u betonu su znaajne.

PARALELNI KRILNI ZIDOVI

Krila uvaju nasip kompaktnim, donsono dobro uvruju nasuti klin izmeu njih pa se smanjuje
slijeganje nasipa. Ugraivanje i zbijanje nasipa izmeu krilnih zidova prouzrokuje pritiske na krila
sa kojima treba raunati. Kod ovih krilnih zidova leita mogu biti bono vidna ili zaklonjenja iza
parapeta.
Nasip uz upornjak se radi od istog kamenitog materijala koi smie imai maksimalno 5% sinei da
ne bi dolo do slijegana i deformacjia.

PRELAZNA PLOA- njena namjena je da ublai posljedice slijeganja nasupa na prelazu sa trupa
puta na most. Ne ranaj se jer imaj svojena rjeenja. Oslonjene s na nasi i na krak konzol.
Medjsobno se spajaj zglobovima

TEMELJNA STOPA (d boko temeljenje) temelj reba da se usidri nosivo tlo 0,7-1,0m i da bude
ispod povrine terena minimalno 0,7m.

BUNAR- sputa se svojom teinom do nosivog sloja. Vrh bunara treba ukljetiti od 1,0 do 1,5m u
nosivo tlo. Kada je temeljna povrina pripremljena podvodno se betonira zaptivni ep ispuna
koja potpuno zatvara prisustvo vode u bunaru. Slijedi polaganje armature temelja i ankera
stuba. Betonira se donji dio stuba i tada se moe poruiti zatitna armirano betonska zavjesa.
Vrh bunara je 0,50m ispod rijenog dna.
IZGRADNJA MOSTA

-Kod izgradnje niskih i pristupanih objekata za montau se koriste auto dizalice ili toranj
dizalice. Kod dizalica skela mora biti pod uglom od 45 da bi horizontalna sila u nosau bila
manja, odnsno da ne doe do izvijanja nosaa i pucanja
- Pokretna skela izgradnja mostova i viadukta duine vee od 500m, za raspone od 25 do 45m.
-Koristi se fiksna elina skela za sanduasti popreni presjek i u prisustvu vode.
Za vee mostove preko dubokih prepreka koriste se sistemi elinih skela sa reetkastim
nosaima taspona od 10 do 30m. elini nosai skele se oslanjaju na stubove bjekta preko
elinih montano-demontanih konzola ili preko tornjeva skele. Tornjevi se formiraju od 2
reda elnih stubova veeg prenika 159mm na razmaku 2'3m sa ukruenjimacijevi u obje
ravni. Prilikom gradnje radimo jedno polje i drugo 20-30% jer je tu najpovoljniji odnos
momenata savijanja i t sila.
-Prenosna elina skela se koristi kod izgradnje betonskih rasponskih konstrukcija polje po polje
za raspone od 20 do 30m i ukupne duine 500m. Teina im je oko 400 do 500t.
- Za lansirne skele 35'39 ljudi, 7 dana I polje. Za fiksne skele 50 ljudi, 15 dana I polje