You are on page 1of 17

09-12-2016

Capacidades Motoras no
*Indicie
*CARACTERIZAO DO ESFORO NO POLO AQUTICO
Polo-Aqutico
* Caracterizao e enquadramento no mbito dos Jogos
Desportivos Coletivos

* Caracterizao do esforo no Polo Aqutico

*Quanto solicitao metablica


*Relao
intensidade/durao/recuperao
Paulo Marques
Paulo Marques _
Paulojlm13@gmail.com

Caracterizao do Esforo no Polo-Aqutico Caracterizao do Esforo no Polo-Aqutico

ESFORO & POLO-AQUTICO


ESFORO?
FISIOLOGIA - ESTUDA MLTIPLAS FUNES MECNICAS, FSICAS E
BIOQUMICAS NOS SERES VIVOS (FUNCIONAMENTO DO ORGANISMO)
1. Ao ou resultado de (se) esforar;
2. Utilizao de fora, vigor, impulso; FISIOLOGIA DO EXERCCIO - REA DO CONHECIMENTO CIENTIFICO QUE

3. Designao de tentativa; ESTUDA COMO O ORGANISMO SE ADAPTA AO STRESS AGUDO E CRONICO DO


EXERCCIO E TB DA ATIVIDADE FSICA
4. Dedicao, interesse;
5. Intrepidez ou valentiab FISIOLOGIA DO ESFORO - ESTUDA OS PROCESSOS RELACIONADOS COM AS
Paulo Marques _ Paulo Marques _
3 TAREFAS DE EXECUO MOTORA E FSICA 4

Caracterizao do Esforo no Polo-Aqutico Caracterizao do Esforo no Polo-Aqutico

S.N.C.
Compreender o Polo Aqutico
Factores Solicitao

numa perspectiva Fisiologia,


biomecanicos Neuromuscular

facilita o processo de treino.


Receptores intra
Factores
e
musculares
intermusculares

Paulo Marques _ Paulo Marques _

1
09-12-2016

Caracterizao do Esforo no Polo-Aqutico Produo de Energia - Bioenergtica

Conceito Bioenergtica -

Eficincia energtica est relacionada com a


capacidade de extrair energia dos nutrientes e
transforma-los em energia conversvel.
Bioenergtica Aparelho CV e
Musculo Esqueltico
(produo/consumo) Resp.

Paulo Marques _ Paulo Marques _

Produo de Energia - Bioenergtica Produo de Energia - Bioenergtica

Energia: ENERGIA QUMICA ENERGIA QUMICA


Fatores que
Quebra de ligaes limitam o processo
qumicas promovem a ENERGIA MECNICA ENERGIA MECNICA bioenergtico?
libertao de energia
necessria para produzir
Intensidade dos
fora. Contraco
Contraco exerccios e
endividamento com
A energia reflete um estado Muscular Muscular as reaces qumicas
dinmico, emergindo
apenas quando ocorre
alterao homostsica.
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Produo de Energia & Consumo de Energia


Produo de Energia - Carburantes
Act. Fis e Exerc. Fis TMR
Metabolismo em ocupao Metabolisma ao dormir
Metabolismo em act fsica Metabolismo basal
Metabolismo em viglia
Glcidos Lpidos Prtidos CEAF
25%

Aucares
Gorduras Protenas
HC

ETA
10% TMR
Glucose Triglicridos AA 65%
Termognese Alimentos

Paulo Marques _ Paulo Marques _

2
09-12-2016

Produo de Energia & Glicognio

Ingesto Glicidos Nutrientes preparados para serem oxidados

Glucose

Corrente Armazenam Glicognio No esquecer !


Glicognese
Sangunea

A importncia da bioenergtica e a produo de


Glicogenlise
esforo.
COMBUSTO

Mecanismos bsicos da produo da energia


fsica e mecnica.
Neoglicgenese Trigliceridos
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Produo de Energia & Glicognio ATP (Adenosina Trifosfato)

Qual a molcula responsvel pelo armazenamento


de energia e ligaes qumicas?
Composto qumico que est presente em todas as clulas

ATP Receptor e dador de energia

Musculo Esqueltico

Paulo Marques _ Paulo Marques _

ATP (Adenosina Trifosfato) Vias Energticas Solicitao Metablica

O glicognio e gorduras so principais fontes de ressntese do ATP. Sistema


Energia
(ATPase)
longo
ATP ADP + Pi + Energia Energia
prazo
Sistema Sistema
No Limiar anaerbio (P) liga-se (Cr) formando um fosfato de alta energia. Energia Energia
imediato curto prazo
ADP + PCr Cr + ATP
Energia
Paulo Marques _ (Creatina Quinase) Paulo Marques _

3
09-12-2016

Vias Energticas Solicitao Metablica


Vias Energtica Anaerbia Alactica

ANAERBIAS AERBIAS

Sistema Sistema O sistema fosfagnio fornece ATP em esforos


Sistema
energia energia energia de pequena durao e elevada intensidade.
imediato curto prazo longo prazo

Durao = 7-10 seg.

Ressntese de ATP ocorre no sarcoplasma, sem


O2
ALCTICA LCTICA Sistema
OXIDATIVO
No ocorre formao de lactato
Sistema Sistema
FOSFAGNIO GLICOLTICO
Paulo Marques _ (Gliclise Paulo Marques _
(Fosfocreatina)
Anaerbia)

Vias Energtica Anaerbia Lactica Vias Energtica Anaerbia Lactica


Fonte primria de ATP em repouso e atividades de baixa
intensidade e longa durao
Ocorre em perodos de reduzida disponibilidade de O2
Utiliza principalmente a gordura e hidratos de carbono como
Resulta na produo de lactato substratos energticos

A sua acumulao resulta de um desequilbrio entre A protena no significativamente metabolizada


produo e remoo
Em repouso, 40% ATP proveniente dos glcidos e 60% das
Aumento de ies hidrognio e consequente decrscimo gorduras
do pH, promove inibio das reaces glicolticas.
ACIDOSE SISTMICA. Quanto maior a durao do esforo maior ser a contribuio
das gorduras como substrato energtico

Paulo Marques _ Paulo Marques _

Vias Energticas Solicitao Metablica

Santos, P. (2008), Fisiologia do Exerccio Vol I, pg17; coleco Fitness Manz


Paulo Marques _ Paulo Marques _

4
09-12-2016

Funcionamento Integrado Sistema energticos


Variveis essenciais no treino
Os Sist. Energticos participam integradamente na
produo de energia:
*Frequncia;
Cada sistema apresenta uma serie de *Durao;
condicionalismos, limitando o seu desempenho. CARGA
*Intensidade;
*Tipo de exerccio.
Qual a via energtica
mais utilizado durante
o jogo Polo- Aquatico?

Paulo Marques _ Paulo Marques _

Indicie
Variveis do Treino
* AS CAPACIDADES CONDICIONAIS NO POLO AQUTICO
Resistncia
* Caracterizao no mbito do jogo de polo aqutico
* Tarefas especficas para o treino no polo aqutico
* Diferenas em funo do escalo etrio
* Avaliao

* Fora
* Caracterizao no mbito do jogo de polo aqutico
* Tarefas especficas para o treino no polo aqutico
* Diferenas em funo do escalo etrio
* Avaliao

Flexibilidade
* Caracterizao no mbito do jogo de polo aqutico
* Tarefas especficas para o treino no polo aqutico
* Diferenas em funo do escalo etrio
* Avaliao

Velocidade
* Caracterizao no mbito do jogo de polo aqutico
* Tarefas especficas para o treino no polo aqutico
* Diferenas em funo do escalo etrio
* Avaliao
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico Capacidades Motoras

Cap. Motoras Condicionantes Cap. motoras coordenativas

Cap. Motoras *Equilbrio


Fora
Velocidade *Ritmo
Resistncia *Reaco
Flexibilidade *Proprioceptiva
Condicionais Coordenativas

Paulo Marques _ Paulo Marques _

5
09-12-2016

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


FORA

Cap. Condicionais

Fora Resistncia Velocidade Flexibilidade

As cap. condicionais so determinadas pelos processos


energticos e pela eficincia dos mecanismos fisiolgicos
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


FORA FORA

A fora uma componente da aptido fsica


Fora Muscular

que permite desenvolver meios que Capacidade de produzir tenso muscular ativa
potencializem a capacidade contrctil do foras internas, podendo esta ser
desenvolvida num determinado ngulo
musculo ou grupo muscular. articular ou movimento especifico.

A definio de fora no consensual uma vez que fundamental analisar as


diferentes manifestaes da fora, tais como factores nervosos , psicolgicos e Fora uma faculdade treinvel a qual alcana seus nveis mximos entre os 20 e 40 anos
biomecnicos
Paulo Marques _ Paulo Marques _ Zatsiorsky, V.M. (1992)
Castelo et al. (1996)

Capacidades Condicionais da Fora Capacidades Condicionais - Fora Mxima

Fora
mxima
Fora
Caracteriza-se pelo nvel de contraco
Fora Fora Fora mxima que o individuo consegue
mxima Resistncia rpida desenvolver num fora muscular Dinmica
movimento articular ou fora muscular
Esttica isometria.

Paulo Marques _ Paulo Marques _


Paulo Marques

6
09-12-2016

Capacidades Condicionais da Fora Orientao para planeamento Treino Fora

Fora Maxima Pode manifestar-se em vrios tipos de fora: Objectivo do Treino Carga %1RM N Rep

F. Concntrica MAX CVM de mover resistncia Concentricamente


Fora Mxima >85% <6 Rep

Esforos nicos 80-90% 1-2- Rep


Potencia
F. Excntrica MAX CVM de mover resistncia Excentricamente Esforos mltiplos 75- 85% 3-5 Rep.

Hipertrofia 68-85% 6-12 Rep

Fora Relativa Valor da fora por unidade de peso Corporal


Resistncia <65% >12 Rep

F. Isomtrica MAx CVM produzir fora contra resistncias inamovveis


Paulo Marques _ Paulo Marques _
Adaptado de Baechle, Earle e Wathen (2000) in Essencial Strenght Training ans Condicioning-2 Edicion- NASM Humana
PauloKinectics
Marques 2000 pag.414

Capacidades Condicionais da Fora Resultado com Treino Fora


Fora Aumento Fora Muscular
rpida
manifestaes de fora, representada quando o sistema neuromuscular
Aumento resistncia Muscular
desenvolve uma alta velocidade de ao ou para criar uma forte acelerao
na expresso de fora.
(Magalhes, 2011) Alteraes variveis Potncia aerbia
Medidas de
Performance
Fora Aumento taxa produo de fora
Resistncia
Melhoria velocidade de sprint
capacidade de um msculo manter um percentual especfico da contrao
voluntria mxima por um perodo de tempo prolongado. Uma
manifestao de fora muito requerida em atividades desportiva. Aumento Salto vertical
(Monteiro, 2004).
Paulo Marques _ Paulo Marques _
NSCAs Essentials of Strength Training and Conditioning 3th Edition NSCA,Human Kinetics, 2008

Treino Fora e recursos fisiolgicos Mtodos para avaliar a Fora


As UM de menores dimenses tm
Recrutamentos das limiares de excitabilidade mais baixos .
Dinammetro
Unidades Motoras Logo as UM vo sendo recrutadas
medida da produo fora. Equipamento que indica
a quantidade de fora
aplicada numa das suas
O aumento da fora pode ser
Factores Freq. de ativao extremidades. Por
das unidade conseguido por uma maior frequncia norma, os valores so
Nervosos motoras de activao / velocidade de contrao. expressos em newtons
ou kilograma fora
Kgf.
Quanto maior for a capacidade de
Sincronizao das
recrutamento muscular , maior n de
Unidades Motoras
UM estimuladas / fibras estimuladas,
Paulo Marques _ Paulo Marques _
logo maior ser a produo fora.
41

7
09-12-2016

Mtodo Direto 1 RM

Mtodo Directo Recomendado somente a atletas adultos, com na


execuo dos exerccios .
Determinao

Utilizar apenas, exerccios centrais e poliarticulares.

Mtodo dos Coeficientes


de Repeties
Paulo Marques _ Paulo Marques _
43

Mtodo Direto 1 RM
Mtodo Coeficiente das Repeties 1RM
Protocolo:

I. Aquecimento com carga 65% a 70% da RM. Apropriados para serem utilizados em exerccios
II. Fazer uma recuperao +- 2 min e incrementar complementares e para grupos musculares pequenos.
carga at 90% da RM.
III. Fazer novamente recuperao +- 3 a 4 min, e Aconselhado a jovens e adultos de nvel
aumentar 10% a 15% a carga.
intermdio.
IV. Caso tenha efetuada duas ou mais repeties, uma forma mais confortvel de estimao de 1
repetir o procedimento com aumento inferior RM.
5%.

Paulo Marques _ Paulo Marques _

Mtodo Coeficiente das Repeties 1RM


Mtodo Coeficiente das Repeties
Protocolo

I. Aquecimento com uma srie de 8-10 rep com int.


65% a 70%

II. Recuperar 2 min, aumentar carga 10% e realizar 3 a


4 repeies.

III. recuperar 2 a 3 min aumentar carga cerca de 5% e


realizar n mximo de repeties.
(se o n repeties for superior a 10, recuperar 3min aumentar Exemplo :
carga 5% a 10%) Multiplicar o factor de converso pela carga do exerccio
( 7 reps com 50kg no agachamento )
Paulo Marques _ Paulo Marques _
(50 kg x 1,23 = 61,5 kg = RM )

8
09-12-2016

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


VELOCIDADE
VELOCIDADE Do ponto de vista da fsica, a velocidade (v) implica a rapidez com que o corpo
realiza um deslocamento no espao. Sendo assim, a velocidade depende de
duas variveis o espao (s) percorrido e o tempo (t) que leva para realiza-lo.

(Manso et al. 1998):

Sabe-se que um bom desenvolvimento da da flexibilidade, fora, resistncia e


de capacidades coordenativas interferem no desempenho da VELOCIDADE.

(Weineck 2003)
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


VELOCIDADE e fatores fisiolgicos / geneticos
VELOCIDADE
A capacidade de velocidade determinada geneticamente, pois quanto
maior for a proporo de fibras de contrao rpida em relao s fibras
Crianas e jovens que no desenvolvem sua coordenao de
de contrao lenta, maior ser a capacidade de contrao rpida e
membros superiores tero prejudicado seu desempenho de
explosiva do organismo. Porm, apesar da relao da velocidade com a
velocidade de corrida. gentica, ela no um fator limitante.
O desenvolvimento multilateral durante a infncia auxiliar
no desenvolvimento desta capacidade fsica. Bompa (2002)
tipo IIb tipoIIa tipo I
Bompa (2002)
POTNCIA FORA RESISTNCIA

Alctico Lctico Aerbio


Paulo Marques _ Paulo Marques _

Composio Celular das fibras musculares Velocidade da contrao muscular:

Fibras Tipo I - vermelhas, oxidativas de contrao lenta,


limiares de excitabilidade baixos, mas resistentes fadiga.

Fibras Tipo II brancas , glicoliticas de contrao rpida,


limiares de excitabilidade mais altos e pouco resistentes
fadiga

Paulo Marques _ Paulo Marques _

9
09-12-2016

Velocidade e formas de treino


Velocidade Reao
V.
Reao
Velocidade de Geral / V. Velocidade de reao: a capacidade de responder
Resistencia Especifica Reao com uma ao no menor tempo frente a um estmulo;

VELOCIDADE
Repetida - ordens de comando com variao tempo de execuo
V. Fora
Velocidade V.
maxima Seletiva Escolha de resposta apropriada finalidade pretendida
Ao
V
Frequncia Analtica direccionada a uma ao especifica bloco

A velocidade pode ser dividida em velocidade de reao, /velocidade mxima cclica e Sensomotor- Eficincia na reao de movimentos em funo do espao e tempo
acclica /velocidade de fora mxima
Paulo Marques _ Paulo Marques _
(MATVEEV, 1991)

Velocidade Reao
Velocidade de movimento (ao): a capacidade
Velocidade de realizar movimentos acclicos (movimentos
Ao nicos) com velocidade mxima, frente a
Resistncia de velocidade mxima: a capacidade de
Fora de
resistir perda de velocidade causada pelo cansao, em resistncias baixas
Velocidade
mxima caso de movimentos cclicos de velocidades de contraes
mximas
Velocidade frequncia: a capacidade de realizar
V
Intensidade - treino sub maximo; mximo ou supra-maximo
Frequncia movimentos cclicos com velocidade mxima, frente

Durao - 5 a 20 seg a resistncias baixas;

Volume - ate 90% volume treino , respeitando a recuperao SNC


Velocidade de reesistncia mxima: a capacidade de resistir
Intervalos - a estabilizao do SNC ate 4 a 6 min Velocidade
resistncia diminuio da velocidade causada pelo cansao, em caso de
Paulo Marques _ Paulo Marques _ movimentos cclicos de velocidades de contraes mximas

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


Importncia da Velocidade em diferentes
distncias corrida FLEXIBILIDADE

Paulo Marques
*TR Tempo _
de Reao Paulo Marques _

10
09-12-2016

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico FLEXIBILIDADE e processos fisiologicos


FLEXIBILIDADE
FNM receptores sensitivos localizados no centro do musculo,
reagem ao excesso de estiramento atravs das fibras
Flexibilidade Alongamento intrafusais, atuam no SN responsveis pela resposta reflexa
ao alongamento (R. miottico).
Flexibilidade uma Alongamento uma
qualidade fisica dos propriedade do complexo
musculo esqueltico, OTG receptores dos tendes, sensveis s mudanas do
msculos, a qual se Objectivo do alongamento
pretende aumentar o aumentar grau de cumprimento muscular quando h excesso de carga
ROM articular extensibilidade dos tecidos externa, inf ao SN (R. miottico inverso).

Paulo Marques _ Paulo Marques _

Mtodos de Treino de Flexibilidade


Aconselhamento
Velocidade lenta com a
Passivo
ajuda de um parceiro

Esttico mantido contra


Isomtrico Antes Durante Depois
uma fora inamovvel
Mtodo Mtodo Mtodo
Mtodos Dinmico
Velocidade controlada, Dinmico Dinmico e Esttico
movimentos contnuos Esttico

Balstico Alongamento rpido

Alongamento passivo com


parceiro com a contrao
PNF
do agonista e/ou
antagonista
Kovacs, M (2009), Dynamic Stretching, Ulysses Press
Paulo Marques _ Paulo Marques _ Frederick, A. (2006), Stretch to Win, Human Kinetics
Thacker et al (2003), The Impact of Stretching on Sports Injury Risk: A Systematic Review of the Literature

* Alongamento esttico no aquecimento prejudica produo de


fora? (Kay & Blazevich, MSSE, 2012) Mitos sobre alongamento e flexibilidade ?
* Alongamentos estticos <30s no tem efeitos adversos
* Alongamentos estticos >60s afeta negativamente

* Alongamento esttico no aquecimento pode no reduzir o


risco de leso. (Small et al., RSM, 2008) *A um nvel crnico o treino da Flexibilidade
tende a melhor a prestao em tarefas de
* Alongamento dinmico utilizado no aquecimento pode fora e potncia (utilizando mtodo esttico ou
melhorar a performance (Behm & Chaouachi, EJAP, 2011) dinmico)

*Realizando alongamentos no final do treino e


treinando a flexibilidade regularmente parece
* Mitos sobre alongamento e diminuir sensao de dor ps treino

flexibilidade ? (LaRoche et al. (2005)

Paulo Marques _ Paulo Marques _

11
09-12-2016

Capacidades Condicionais no Polo Aqutico Conceitos RESISTENCIA


RESISTENCIA
A resistncia refere-se extenso de tempo que um indivduo consegue
desempenhar um trabalho com determinada intensidade.
O factor principal que limita e ao mesmo tempo afecta o desempenho
a fadiga.
Bompa (2002)

a capacidade fsica e psquica de suportar a fadiga em esforos


relativamente longos, bem como a rpida capacidade de recuperao
aps esses esforos.
Grosser

De acordo com resistncia o termo que descreve dois conceitos


separados, mas que esto relacionados resistncia muscular e
resistncia cardiorrespiratria.
Paulo Marques _ Paulo Marques _
Wilmore e Costill (2001),

Clarificar nomenclatura RESISTENCIA Capacidades Condicionais no Polo Aqutico


RESISTENCIA

Treino
Cardiovascular
Resistncia
Treino
Treino Aerbio
Cardiorespiratrio

Treino Endurance
Treino Resistncia
Geral Especifica
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Princpios do Treino Cardiorespiratrio Princpios de Treino Cardiorespiratrio

Relao Frequncia e nvel de treino- Adaptado de NSCAs Essentials of Personal Training 2th Edition NSCA
Human Kinetics, 2012
Paulo MarquesAdaptado
_ de ACSM's Guidelines For Exercise Testing and Prescription 9th Edition, LWW, 2013 Paulo Marques _

12
09-12-2016

Princpios bsios para Treino Resistncia Mtodos de Treino Resistncia

*Durao Contnuo Extensivo


Produo energtica
metabolismo
* Relao inversa com a intensidade oxidativo

*Progresso Contnuo Intensivo


* Aumentar a frequncia
* Aumentar a intensidade
* Aumentar a durao Produo energtica
Contnuo Varivel metabolismo
anaerbio

Paulo Marques _ Paulo Marques _


NSCAs Essentials of Strength Training and Conditioning 3th Edition NSCA,Human Kinetics, 2008

Mtodo contnuo intensivo


Mtodo contnuo extensivo

*Benefcios / Efeitos *Benefcios / Efeitos


*Maior economia cardiovascular; *Maior aproveitamento do glicognio em aerobiose;
*Melhor regulao entre produo/remoo de lactato
*Melhor metabolismo lpidico; (Nvel mximo de lactato estvel);
*Manuteno/estabilizao do nvel aerbio *Aumento do consumo de O2 devido a aumento do n
alcanado; de capilares e melhor rendimento cardaco;
*Melhoria capacidade de recuperao; *Maior velocidade (intensidade) em condies de limiar
*Diminuio FC rep e p/ esforo submx. anaerbio;
*Maior tolerncia a intensidade elevada para esforos
prolongados.
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Mtodos de Treino Intervalado


Mtodo contnuo varivel
Permite mais
trabalho perto do
*Benefcios / Efeitos VO2max
* Igual ao anterior
* + Adaptaes a mudanas do substrato energtico.
* + Permite elevado volume de trabalho. Intervalado VO2max

Contnuo varivel 1 Produo energtica


Economia cardaca metabolismo
anaerbio
Mais intenso > 5 min, Menos intenso < 3 min
Contnuo varivel 2
Consumo mximo de oxignio
Mais
Paulo Marques _ intenso = 3-5 min, Menos intenso > 3 min Paulo Marques _ NSCAs Essentials of Strength Training and Conditioning 3th
Edition NSCA,Human Kinetics, 2008

13
09-12-2016

Intervalado de VO2max
Intensidade
Elevada
Variao de
Economia de
Intensidade -
esforo
Economia Capacidade Tolerncia Fartlek
% MG
de esforo anaerbia lctica

Limiar anaerbio

NSCAs Essentials of Strength Training and Conditioning 3th


Edition NSCA,Human Kinetics, 2008
Paulo Marques _ Paulo Marques _ NSCAs Essentials of Strength Training and Conditioning 3th
Edition NSCA,Human Kinetics, 2008

Tipos de Resistncia
* Delimitao dos tipos especficos de resistncia dinmica
em funo do tempo de esforo, intensidade da carga e
vias energticas

Prescreva uma sesso de treino na qual


o objetivo seja RESISTENCIA :

Paulo Marques _ Paulo Marques _

(Navarro, 1998)

*Indicie Capacidades Motoras Coordenativas


* AS CAPACIDADES COORDENATIVAS NO POLO AQUTICO

* Capacidades coordenativas
* Capacidade de coordenao/ligao vrios segmentos corporais
As capacidades coordenativas relacionam-se com o aspecto
* Capacidade de orientao do corpo no espao e no tempo qualitativo do movimento. Dependem fundamentalmente
* Capacidade de diferenciao (preciso e economia dos gestos)
* Capacidade de reao de processos de controlo de movimento e da coordenao
* Capacidade de ritmo e alternncia dinmica do movimento
* Capacidade de inverso do programa motor no seu decurso entre o sistema muscular e o sistema nervoso. Algumas das
* Caracterizao no mbito do jogo de polo aqutico
* Tarefas especficas para o treino no polo aqutico
capacidades encontram-se no domnio das duas, pelo que
* nem sempre fcil coloc-las num ou noutro grupo.

Paulo Marques _ Paulo Marques _

14
09-12-2016

Capacidades Motoras Coordenativas Equilibrio e Treino Neuromuscular

Proprioceptividade *Ritmo
Equilbrio

Coordenao intramuscular

Coordenao intermuscular

Atividade reflexa e central

Paulo Marques _ Paulo Marques _ Paulo Marques


86

Sistema Equilbrio e estimulao neuromuscular


Nervoso
O Msculo Esqueltico O Msculo Esqueltico
Sistema Nervoso Central Sistema Nervoso Perifrico A aplicao correta
(S.N.C.) (S.N.P.)
das foras, no
Encfalo Medula Diviso Eferente depende
(Crebro) Espinal Responsveis por enviarem impulsos eltricos os
musculos / periferias.
exclusivamente da
protegidos esqueleto axial
fora muscular, mas
em grande parte
Diviso Aferente S.N. Autnomo
So vias que levam
S.N. Somtico (lisos , cardiacos, visceral) pela coordenao
informaes do corpo
para o sistema A sua principal Relacionadas com
neuromuscular.
nervoso central, ou
seja, so vias de funo inervar a controle das funes
entrada para o musculatura bsicas sobrevivncia
crebro e esto
relacionadas s nossas esqueltica O recrutamento das unidades motoras determinado
funes sensoriais
geralmente pelo tamanho de seu motoneurnio e dos impulsos
Arco Reflexo: SN Simptico SN Parasimptico
electroquimicos
Paulo Marques _ estimulao do Retomar Paulo Marques _
piloerator homeostase (CARROLL et88al, 2001),

Equilbrio e estimulao neuromuscular

Alinhamento das fibras


Sarcmero em repouso:
musculares
O sarcomero composto por filamentos actina e miosina.
As fibras paralelas ao eixo longitudinal A sua representao espacial hexagonal (6 filamentos de actina envolta
tendem a transmitir a gerao de fora de 1 filamento miosina).
directamente ao tendo.

A eficincia mecnica na contrao


muscular
superior quando ocorrem
encurtamentos
paralelos linha de trao de fora.
Paulo Marques _ Paulo Marques _
89 90

15
09-12-2016

Equilbrio e estimulao neuromuscular


1 Axonio terminal liberta Ach
Que se difunda na fenda sinptica Um filamento de actina constituido
por 3 diferentes protenas, actina,
2 O Potencial de Ao do musculo
troponina e tropomisosina.

Despolariza os Tbulos T O filamento de actina composto por


molculas de actina muito pequenas e
esfricas que esto ligados entre si
3 A despolarizao nos tbulos T
como mostra a figura.
Gera libertao Ca2+
Cada molcula de actina local de
ligao para uma possvel ponte actina-
4 O Ca2+ fixa-se nos filamentos actina
miosina durante a contrao.
(Troponina e Tropomiosona)

5 Durante encurtamento d-se o


fracionamento
Paulo Marques _ do ATP para ATPase Paulo Marques _
91 92

Capacidades Motoras Coordenativas


EFICIENCIA FUNCIONAL INTEGRADA
PROPRIOCEPTIVIDADE orientao EQUILIBRIO - a manuteno da
do corpo no espao tambm posio ereta, ao contrrio do
dependem de impulsos de que parece, uma tarefa
proprioceptores nas cpsulas das complexa que envolve um Habilidade do sistema neuro-
articulaes, que enviam complexo relacionamento entre
muscular monitorizar e responder
informao sobre a posio das informao sensorial e atividade Equilbrio Ritmo

vrias partes do corpo e impulsos. motora aos movimentos, usando a


Ganong (1998 (BARELA, 2000). mnima quantidade de energia e
Propriocpt.
criando a menor quantidade de
stress da cadeia cintica
(NASM, 2008).

Paulo Marques _ Paulo Marques _

*Importncia das progresses e


regresses nos exerccios Se um msculo fraco for trabalhado
enquanto uma parte de uma cadeia de
movimento, poder possivelmente, ser
restabelecido o ratio de fora entre
agonista-antagonista.

Juan Carlos Santana

Adaptado ACSM 2002


Paulo Marques _ Paulo Marques _

16
09-12-2016

Equilbrio, ritmo e proprioceptvodade Treino Funcional Integrado *

Os movimentos integrados Ento tudo pode ser considerado treino


(poliarticulares) so funcionais funcional Integrado!?!?!?!

Os exerccios analticos
(monoarticulares)
no so funcionais
Paulo Marques _ Paulo Marques _

Tom Purvis (www.resistancetrainingspecialist.com)

Referencias Bibliograficas
O Msculo Esqueltico

www.nsca.com

www.acsm.org www.chekinstitute.com

www.nasm.org
Paulo Marques _
www.ptonthenet.com

17

You might also like