Ref y Ampl Lingua Galega 5 - Obradoiro PDF

808065 _ 0001-0064.
qxd 4/4/06 10:08 Pgina 1
Reforzo e
Primaria
ampliacin
Lingua galega 5
Fichas de reforzo
Ficha 1 Comunicacin, linguaxe Ficha 24
O transporte ................................ 26
e linguas ....................................... 3 Ficha 25
O verbo: nmero e persoa ........... 27
Ficha 2 Slaba tnica e acento grfico ........ 4 Ficha 26
Contraccins dos pronomes tonos 28
Ficha 3 As persoas .................................... 5 Ficha 27
A excursin ................................. 29
Ficha 4 A slaba ........................................ 6 Ficha 28
O verbo: tempo e modo ............... 30
Ficha 5 Ditongos e hiatos ........................... 7 Ficha 29
Os signos que pechan oracins.... 31
Ficha 6 O acento nas palabras agudas ...... 8 Ficha 30
A estacin de esqu ..................... 32
Ficha 7 Os insectos ................................... 9 Ficha 31
Os tempos verbais ...................... 33
Ficha 8 O substantivo: clases .................. 10 Ficha 32
O punto ...................................... 34
Ficha 9 O substantivo: xnero e nmero . 11 Ficha 33
O patio de vecios ........................35
Ficha 10 O acento nas palabras graves....... 12 Ficha 34
A primeira conxugacin ............... 36
Ficha 11 A manda ..................................... 13 Ficha 35
A coma ....................................... 37
Ficha 12 O adxectivo: xnero e nmero ..... 14 Ficha 36
As compras ................................ 38
Ficha 13 Os graos do adxectivo .................. 15 Ficha 37
A segunda conxugacin .............. 39
Ficha 14 O acento nas palabras esdrxulas 16 Ficha 38
O punto e coma .......................... 40
Ficha 15 As plantas ................................... 17 Ficha 39
A escritura .................................. 41
Ficha 16 Os determinantes: o artigo .......... 18 Ficha 40
A terceira conxugacin ................ 42
Ficha 17 A acentuacin en ditongos e hiatos 19 Ficha 41
Os dous puntos ........................... 43
Ficha 18 A cocia ..................................... 20 Ficha 42
A artesana ................................. 44
Ficha 19 Os pronomes persoais ................. 21 Ficha 43
Clases de verbos: regulares
Ficha 20 A acentuacin diacrtica............... 22 e irregulares ................................ 45
Ficha 21 Os materiais ................................ 23 Ficha 44 Os puntos suspensivos ................ 46
Ficha 22 O verbo: raz e desinencia .............24 Ficha 45 Os xogos ..................................... 47
Ficha 23 Escritura de contraccins............. 25
Fichas de ampliacin
Ficha 1 ........................... 48 Ficha 6 ........................... 53 Ficha 11 ......................... 58
Ficha 5 ........................... 52 Ficha 10 ......................... 57
Obradoiro
Santillana
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 2
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 3
Ficha
1 Reforzo
Nome Data
Lembra
Hai moitos xeitos de comunicarse: con sinais, con xestos pero
a forma mis completa de comunicacin a linguaxe. Cando falamos,
utilizamos a linguaxe oral e, cando escribimos, a linguaxe escrita.
Cando nos comunicamos a travs da linguaxe, utilizamos unha lingua
determinada: o francs, o ingls, o portugus, o casteln... Ns agora
utilizamos o galego.
1. Relaciona cada situacin comunicativa co tipo de linguaxe que utiliza.
Das persoas sadanse coa man

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.
VISUAL
Sinal de prohibido fumar
Polica que toca o chifre
XESTUAL
Sinais de fume
Linguaxe dos xordos
ACSTICO
Sirena dunha ambulancia
2. Observa e responde. Que tipo de linguaxe se utiliza en cada caso: oral ou escrita?
3. Di en que linguas est escrita a palabra can en cada caso.
cane perro
chien dog
Escribe o nome doutras linguas que coezas.
Comunicacin, linguaxe e linguas 3

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 4
Ficha
2 Reforzo
Nome Data
Lembra
A slaba tnica a slaba dunha palabra que se pronuncia con mis intensidade.
As demais slabas da palabra son tonas.
Nalgunhas palabras, a slaba tnica mrcase cun acento grfico, que
unha raa que se pon enriba da vogal tnica de acordo cunhas determinadas
regras.
1. Sublia de azul a slaba tnica e de vermello as slabas tonas das palabras do texto.
Pap, anda falta moito para chegar vila? preguntou Pedro.

Non, soamente uns cantos quilmetros e... xa estaremos na casa do av!

Si, si, soamente. Iso o que sempre dicides. Cando cho preguntei, hai agora
unha hora, dixchesme o mesmo e anda non chegamos volveu falar o rapaz.
Abonda dixo a mam. Sempre que samos da casa temos a mesma. que non
podes ter un pouco de paciencia? Que leria, seor!
M. VIANA, Os piratas van a Roma. (Adaptacin)
2. Le e arrodea a palabra que non tea a slaba tnica na posicin indicada.
automocin autombil pltano

ferrocarril aeroporto crcere
pasadoma ordenador slaba
botella lapis dicionario
LTIMO LUGAR PENLTIMO LUGAR ANTEPENLTIMO LUGAR
3. Risca a opcin incorrecta en cada caso.
Xa o di o refrn: Mis vale maa/ma ca forza.

A Iria metuselle unha area/rea nun ollo, caeu e mancou a man.
Agora/gora chegou a vosa oportunidade para gaar.
O publico/pblico sau moi contento da representacin.
A vindeira semana actuara/actuar a Orquestra de Galicia.
4 Slaba tnica e acento grfico

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 5
Ficha
3 Reforzo
Nome Data
1. Escribe os nomes das accins representadas.
Escribe expresins que utilices para despedirte dunha persoa.

2. Risca a palabra de cada etiqueta que non signifique o mesmo.
simptico agradable violento
pacfico rudo groseiro
educado antiptico corts
agarrado avarento xeneroso
Copia as palabras anteriores que sexan calidades negativas.
3. Pinta as palabras que expliquen o significado da expresin levarse coma o can e o gato.
discutir axudarse saudarse pelexar
Escribe unha oracin utilizando a expresin levarse coma o can e o gato.
As persoas 5
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 6
Ficha
4 Reforzo
Nome Data
Lembra
Chamamos slaba a cada golpe de voz con que pronunciamos unha palabra.
Segundo o nmero de slabas, as palabras clasifcanse en monoslabas (1 slaba),
bislabas (2 slabas), trislabas (3 slabas), polislabas (mis de 3 slabas).
1. Le o texto seguinte.
E agora dixo Ricardo, cntanos un conto.

Conta, conta! engadiu Paloma. E empeza axia,
que se non despois non d tempo a acabar o captulo.

Vale dixo Celia, e empezou. Haba unha vez
no pas de Milmontes unha cova grande e na cova viva
Nogard. O pobre Nogard era moi desgraciado....
Quen era? interrompeu Paloma. Un prncipe?
Nooon! dixo Ricardo. Como queres que sexa
un prncipe se viva nunha cova? Deba ser mis ben
un anano ou un gnomo.
Marilar ALEIXANDRE, Nogard. (Adaptacin)
Busca no texto anterior das palabras dunha slaba, das de das, das de tres
e das de catro ou mis slabas, e clasifcaas.
Monoslabas Bislabas Trislabas Polislabas
2. Separa estas palabras en slabas e di cantas slabas ten cada unha.

insecto invertebrado
formiga saltn
pata bolboreta
metamorfose trax
6 A slaba
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 7
Ficha
5 Reforzo
Nome Data
Lembra
Cando nunha mesma slaba hai das vogais xuntas, forman un ditongo.
Pero cando hai das vogais xuntas de slabas diferentes, forman un hiato.
1. Escribe os nomes dos debuxos seguintes.

Explica o que teen en comn todas estas palabras.
2. Le o texto seguinte e clasifica as palabras destacadas segundo

corresponda.
A nova do triunfo de Uxo sobre o seu eterno rival, Mateo,

no campionato de piragismo, converteuse nun da de festa
na sa vila.
Con
Con hiato
ditongo
3. Separa as slabas das palabras seguintes e pinta s as etiquetas que contean unha
palabra con hiato.
cea ro la aire
crianza crear realidade teatro
Ditongos e hiatos 7
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 8
Ficha
6 Reforzo
Nome Data
Lembra
As palabras agudas acentanse nos casos seguintes:
Cando acaban en vogal, en vogal + -n, en vogal + -s, en vogal + -ns.
Non levan acento grfico as palabras agudas rematadas en ditongo decrecente,
nin as que son monoslabas.
1. Arrodea as palabras agudas e clasifcaas.
avin camins maz curmn

Andrs botella mesa compostelns
caf Ins mdico porta

Acabadas Acabadas
en vogal + ns en vogal
Acabadas Acabadas
en vogal + n en vogal + s
2. Completa as oracins cunha palabra aguda.
A mi irm toc o
O e amigo est e>ermo.
An tomo u> co> ei.
Fu> via
3. Nestes carteis perdronse algns acentos grficos. Escrbeos.
Pasadomaa abrira a lista

para que todos poidan Atencion aos pasaxeiros!
apuntarse no concurso O avion con destino a Paris ten
de cociar lacon con grelos, unha avara. Saira maa s
novidade deste Entroido. 9 do seran. Desculpen o atraso.
A Comision de Vecios
8 O acento nas palabras agudas

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 9
Ficha
7 Reforzo
Nome Data
1. Completa o texto coas palabras dos recadros.
pican revoando zunido libar
No campo fci escoita o

dunh all peto dalgunh
flo q axi l o >cta.
Co >cta co po fa> o e. Mm, q rico!
O nico q no> gust ela o aguill>
enoso co> q , porq iso
s^ q d.
2. Risca o verbo que non corresponda.
O avin revoou/voou por todo o pas.

O abelln revoaba/voaba preto da luz.
A Saleta encntalle voar/revoar en avioneta.
Risca as palabras que non teen nada que ver con voar.
voo voador volcnico voante voleibol
3. Arrodea as oracins en que a expresin andar/estar coa mosca detrs

da orella est ben utilizada.
A Xin gstanlle os insectos e est coa mosca detrs da orella.

Desde que che roubaron estou coa mosca detrs da orella.
Non se fa dos vecios e anda coa mosca detrs da orella.
Roi escapou correndo coa mosca detrs da orella.
Os insectos 9
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 10
Ficha
8 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os substantivos son as palabras con que designamos as persoas,
os animais, as plantas e as cousas.
Os substantivos poden ser comns, se designan calquera ser da mesma clase,
ou propios, se designan un ser ou un lugar determinado. Tamn poden ser
individuais, se en singular designan un s ser, ou colectivos, se en singular
designan un conxunto de seres.
1. Copia as palabras que son substantivos.
lobo correr paxaro pas botella desde

2. Clasifica os substantivos destacados do texto seguinte segundo corresponda.
Miguel, o panadeiro, di que lle encanta o oficio que ten; Ana, a dentista,
adora a sa profesin; o mesmo que Antn, o mecnico que vive en fronte
da mia casa.
Todos me din que os traballos que teen son fantsticos, pero eu anda non sei
en que traballarei cando sexa grande.
Substantivos
comns
Substantivos
propios
3. Escribe un substantivo individual para cada substantivo colectivo.

equipo bandada
rabao bosque
ramo exrcito
Escribe tres substantivos colectivos mis.

10 O substantivo: clases
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 11
Ficha
9 Reforzo
Nome Data
Lembra
Todos os substantivos teen xnero e nmero.
Segundo o xnero, un substantivo pode ser masculino, se se combina coas
palabras o ou un, ou feminino, se se combina coas palabras a ou unha.
Segundo o nmero, un substantivo pode ser singular, cando se refire a un
s ser, ou plural, se se refire a mis dun ser.
1. Busca nesta sopa de letras seis substantivos. Cpiaos e cmbiaos de xnero.

R A P A Z S
C X A V W E
A O D I R

D I R M O

E T I O V R
L M R L B
A E O P A I
2. Algns substantivos s teen un xnero. Escribe catro que cumpran este trazo:
dous masculinos e dous femininos.
masculinos
femininos
3. Escribe en plural estes substantivos.

pan libro
casa papel
pau sol
flor tnel
mes tractor
O substantivo: xnero e nmero 11
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 12
Ficha
10 Reforzo
Nome Data
Lembra
As palabras graves acentanse nos casos seguintes:
Cando non rematan en vogal, en vogal + -n, en vogal + -s, en vogal + -ns.
1. Sigue as indicacins e atopars oito palabras graves. Escrbeas e acentaas se cmpre.
A B C D E F
1 CA PAR SO BRE TA LO
2 RU EN SA RA TER BIL

3 DER HA BO DER ME RE
4 BOL NO CE HAMS DO LIZ

B1+A2+F1 B2+C4+D2+E4
A1+F4 C1+D1+E3+C2
D4+E2 B3+F2
A1+D3+B4 A4+C3+F3+E1
2. Sublia as palabras graves do texto seguinte e acentaas se cmpre. Despois, clasifcaas.
Saleta saxofonista. Toca con tal naturalidade

que vndoa parece facil... Este ano xa gaou
dous premios: mellor intrprete e mellor
carreira musical. Onte participou noutro
concurso que se celebrou en Zuric.
Que premio pensades que gaou?

Graves sen acento

grfico
Graves con acento

grfico
12 O acento nas palabras graves

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 13
Ficha
11 Reforzo
Nome Data
1. Resolve o seguinte encrucillado.
1. Espiar, vixiar.
1. S P I
2. Alimentar con leite. 2. L
3. Desatender, deixar sen atencin. 3. B D
4. Escapar, afastarse rapidamente. 4. U
5. Defender a algun dun perigo. 5. P R
6. Correr un cabalo ao galope. 6. R
2. Escribe de que verbo proceden estes substantivos.

protector produtor
condutor director
detector elector
corrector tradutor
3. Pinta as etiquetas onde non estea ben utilizada a expresin verlle as orellas ao lobo.
Facer alpinismo non fcil; xa lle vin

as orellas ao lobo mis dunha vez.
Non como; un verlle as orellas ao lobo.
Viulle as orellas ao lobo cando caeu.
Cando os secuestradores a fixeron

prisioneira, Marisa viulle as orellas ao lobo.
Quere dedicarse a verlle as orellas ao lobo.
Escribe unha oracin coa expresin poerse coma unha fera.
A manda 13
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 14
Ficha
12 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os adxectivos son as palabras que nos din como son ou como estn
as persoas, os animais, as plantas e as cousas.
Os adxectivos van no mesmo xnero (masculino ou feminino) e no mesmo
nmero (singular ou plural) ca os substantivos aos que se refiren.
1. Arrodea os adxectivos que atopes no texto.
Hoxe fun de visita casa dos avs. Encntame a sa casa

porque na entrada teen un xardn verde e florido, cheo

de rosas preciosas de todas as cores. Al onde viven o ceo
sempre est claro e limpo, e di meu av que por iso toda
a xente tan simptica e alegre.
Meu pai prometeume que pasaremos o vern al. De certo
que este ano imos ter unhas vacacins divertidsimas!
2. Relaciona cada substantivo co adxectivo correspondente.
pastel nevados
montes nova
verns vermellas
bicicletas doce
moza calorosos
Analiza os adxectivos anteriores seguindo o exemplo.

>evado adectivo masculino, plura.

14 O adxectivo: xnero e nmero
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 15
Ficha
13 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os adxectivos teen diferentes graos:
Un adxectivo est en grao positivo cando simplemente expresa
unha calidade do substantivo.
Un adxectivo est en grao comparativo cando establece unha calidade
por comparacin coa que se lle atribe a outro substantivo.
Un adxectivo est en grao superlativo cando expresa unha calidade
no seu grao mximo.
1. Clasifica estes adxectivos onde corresponda.

tan grande coma mis delgado ca miudsimo

guapsima grandsimo tenro
limpa seco menos alto ca
POSITIVO COMPARATIVO SUPERLATIVO
Transforma os adxectivos positivos do exercicio anterior en adxectivos de xnero

masculino en grao superlativo.
2. Escribe unha oracin con cada un dos adxectivos seguintes no grao que se indica.

alto comparativo de igualdade

mxicos comparativo de superioridade

divertida comparativo de inferioridade
Os graos do adxectivo 15
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 16
Ficha
14 Reforzo
Nome Data
Lembra
Todas as palabras esdrxulas levan acento grfico.
1. Estas palabras borrronse da carta. Acentaas e escrbeas onde corresponda.
clinica hectareas catastrofe dificiles Candida Africa
Ol :

Ha^ u> e x q estamo e> .
Fiemo moito avane. Temo ematad
en est encantad.
Est eman cho tanto q inundaro> mie
cultivo. Fo^ unh
agrdanno emana .
Esero ecibi mo^ pronto nova ta.
Unh aert,
Elvir
2. Copia as oracins substitundo os debuxos por palabras esdrxulas.
Non esquezas meter na maleta a .
O que mis lle gustou da viaxe a Exipto foron as .
O un animal salvaxe que est moi a gusto nos ros.
16 O acento nas palabras esdrxulas

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 17
Ficha
15 Reforzo
Nome Data
1. Di que significado ten a palabra planta en cada oracin.
Planta. s. f. 1. Vexetal, especial- Maria ten a casa chea de plantas.

mente aquel que ten talo, follas e Todos temos cxegas na planta do p.
flores. 2. Parte de abaixo do p.
Ese edificio de catro plantas.
3. Cada un dos niveis dun edifi-
cio. 4. Instalacin industrial. Non me gustara vivir ao lado dunha planta
de gas.
2. Risca a opcin incorrecta.
Dixame a regadeira para regar/podar as plantas.

Para desinfectar o campo, cmpre cavar/fumigar.

Se non podas/labras as plas mortas, a planta non medrar.
Antes de botar os repolos, temos que labrar/fumigar
a terra.
Arrodea o debuxo que representa a accin de sementar.
3. Observa o debuxo e escribe un texto breve utilizando

a expresin non estar a ferraia para gaitas.
As plantas 17
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 18
Ficha
16 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os determinantes son palabras que acompaan o substantivo e concretan
o seu significado. Os determinantes o, a, os, as chmanse artigos.
Os artigos van diante do substantivo e indican o seu xnero e nmero.
Os artigos contraen coas preposicins a, con, de e en dando como resultado
ao/, , aos/s, s; co, coa, cos, coas; do, da, dos, das; no, na, nos, nas.
1. Arrodea os artigos do poema seguinte e sublia o substantivo ao que acompaan.
O ceo de noite un mapa

onde se esconden os tesouros,

que envolven a la branca
e resplendecen coma o ouro;
E as estrelas, que dicir delas?
Brillan a miles, e todas belas!
2. Completa o texto coas formas do artigo e coas contraccins correspondentes.
vil vi u> ho q sa todo conto.

Toda noie acode> s cas rapae
rapaza par escoitalo fala. Deeguid, vo
anci> rom siencio noi coez
narra histori palabra q todo estamo
eexando escoita: Unh er....
3. Completa cos artigos estas parellas de substantivos. Despois, escribe unha oracin
con cada parella en que utilices polo menos unha contraccin do artigo.
farmacia / mdico

figos / castaas

18 Os determinantes: o artigo
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 19
Ficha
17 Reforzo
Nome Data
Lembra
En todos os ditongos hai unha vogal forte (a, e, o) e unha vogal dbil (i, u).
Se, seguindo as regras de acentuacin, unha palabra ten que levar acento
grfico sobre o ditongo, sempre se pon sobre a vogal forte.
Os hiatos que se forman cunha vogal forte (a, e, o) tona e unha vogal dbil
(i, u) tnica levan sempre acento grfico sobre a vogal dbil.
1. Arrodea a slaba tnica das seguintes palabras. A continuacin, ponlles acento grfico
se o precisan. Finalmente, clasifcaas onde lles corresponda.
naufrago junior recaida cafeina DITONGO

proteina saudable oido farmaceutico

astronomia laude beirarrua farmacia HIATO
cosmonauta transeunte remuio Mario
Agora responde as preguntas seguintes.
Puxcheslle acento grfico palabra naufrago? Por que?
Puxcheslle acento grfico palabra cafeina? Por que?
Puxcheslle acento grfico palabra farmacia? Por que?
2. Escribe, en slabas, a palabra con ditongo ou hiato a que se refire cada definicin.

O feminino de nutico ...

A esposa dun rei a...
Un habitante de Suza chmase...
O feminino de teu ...
Unha lingua moi grande unha
A acentuacin nos ditongos e nos hiatos 19
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 20
Ficha
18 Reforzo
Nome Data
1. Relaciona cada accin co utensilio necesario para poder realizala.
relar batedor
bater picadora
picar coitelo
cortar relador
2. Observa e escribe o que fan estes rapaces.


M
3. Copia o que din substitundo a palabra destacada por outra que signifique
o contrario.
Pois esta est
Ui, esta auga est fervendo!
moi fra!
20 A cocia
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 21
Ficha
19 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os pronomes persoais son as palabras que serven para nomear a persoa
que fala, a persoa que escoita ou o ser ou obxecto do cal se fala, sen utilizar
un substantivo.
Os pronomes persoais poden ser tnicos ou tonos.
Os pronomes persoais tnicos poden aparecer ss.
Os pronomes persoais tonos necesitan ir ao lado dun verbo.
1. Relaciona as das columnas.
Eu non vir deica ma.

Ela gardan a bicicleta al.

Vs estudo msica.
Eles anda non entraredes.
2. Estes pronomes tnicos estn mal empregados. Volve copiar as oracins escribindo
o pronome axeitado.

Ma eu acompaaralo ao circo.

Eles traballamos xuntos na oficina.

Ti ir excursin ma?
3. Arrodea os pronomes tonos que atopes nas oracins seguintes e despois analzaos.
Dxolles que che comprasen os zapatos.

Convenceunos moito a ta idea.
Xa lle devolvn o libro que me deixara.
Ma convdovos a cear na mia casa.
3. erso, plura.

le

Os pronomes persoais 21
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 22
Ficha
20 Reforzo
Nome Data
Lembra
O acento diacrtico utilzase para diferenciar unha palabra doutra que ten
a mesma forma, pero diferente significado.
1. Completa as oracins coas palabras do recadro.
pla ns n pola nos e no
O esquo choutab e> .

A nov po> o ovo eqeno.

No> ero> o ecado empo.
imo ma romar .
Fie> u> edio d cord.
O gato limpo o ca>, f^e.
2. Relaciona cada palabra co debuxo que a representa.
pla pola oso so
3. Acenta, se cmpre, as palabras destacadas.
Xaneiro e o mes mais fro do ano e mais o primeiro.

Non te preocupes, que se non hai te vouno mercar.
A Xurxo delle un pe e divrtese xogando as bolas.
Meu irmn, que est en primeiro, confunde o te co pe.
22 A acentuacin diacrtica
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 23
Ficha
21 Reforzo
Nome Data
1. Pinta s as etiquetas que contean nomes de materiais.
la porta porcelana carro reixa
ferro cova madeira moto pedra
Completa con algunhas das palabras que pintaches.
bfand mobe
vaiel eixa
Escribe os nomes de tres obxectos que se poidan facer con pedra.
2. Resolve o encrucillado cos adxectivos correspondentes.
1. Que rompe facilmente.

1.
2. O contrario de duro.
3. Que ten area.
2.
4. Que se dobra con facilidade. 3.
4.
Escribe unha oracin con cada un dos adxectivos anteriores.

Os materiais 23
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 24
Ficha
22 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os verbos son as palabras que expresan accins ou estados.
A forma que utilizamos para nomear o verbo o infinitivo.
Se ao infinitivo dun verbo lle sacamos a terminacin, obtemos a raz, que
adoita ser comn a todas as formas dese verbo.
As terminacins que se lle engaden raz para obter as diferentes formas
verbais chmanse desinencias.
1. Pinta s as etiquetas que conteen verbos.
cantaba xoguete sairei lecer

est contenta la rin
amor escribo ters pensaba
2. Busca na sopa de letras os infinitivos das formas verbais propostas.
1. ando, andei. M F L E C A X C
2. bateredes, batsemos. X A N D A R T O
3. partiades, partiches. S D X A S A R
C A M B I A R R
4. corremos, correran.
P A R T I R U E
5. cambiaran, cambiase.
E M Q P A B T R
6. saio, saron.
X B A T E R I Q
3. Sublia a raz e arrodea a desinencia destes verbos.

pechar pechei, pecharan, pechase vender venderei, vendan, vendes
rir rimos, rirs, ran fuxir fuximos, fuxiches, fuxiriamos
24 O verbo: raz e desinencia

808065 _ 0001-0064.qxd 16/2/06 11:34 Pgina 25
Ficha
23 Reforzo
Nome Data
Lembra
Cando as preposicins de e en van seguidas dos demostrativos este, ese,
aquel, iso... xntanse formando as contraccins: deste, dese, daquel,
diso..., neste, nese, naquel, niso...
As preposicins de e en tamn contraen cos indefinidos algn, algunha,
algns, algunhas e con outro, outra, outros, outras formando unha soa palabra:
dalgn, nalgn, dalgunha, nalgunha..., doutro, noutro, doutra, noutra...
1. Completa o cadro das contraccins.

de en
este, esta
estes, estas nestes, nestas
ese, esa
eses, esas
aquel, aquela daquel, daquela
aqueles, aquelas
isto, iso, aquilo
2. Escribe as contraccins que resultan de unir estas formas.
algn, outro,
algunha, outra,
algns, de outros, de
algunhas + en outras + en
Escritura de contraccins 25
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 26
Ficha
24 Reforzo
Nome Data
1. Escribe debaixo de cada debuxo de que tipo de transporte se trata.
terrestre fluvial areo espacial

2. Copia as oracins substitundo as palabras en negra pola sa contraria.
A barca afundiu na auga.
Seores pasaxeiros, embarcaremos dentro de dez minutos.
Rpido! O barco est a punto de atracar.
3. Pinta as palabras en que o prefixo sub- signifique por debaixo de.
substantivo subcampin submarino suborno
subsolo subdivididos subxuntivo
Completa con algunhas das palabras anteriores.
Cearo> unh ba no Atlntico.

O ema do libro est> e> apartado.
O etreo extre do .
Fi gaego motociclismo.
26 O transporte
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 27
Ficha
25 Reforzo
Nome Data
Lembra
As formas verbais poden estar en singular ou en plural, segundo a accin
a realice unha persoa ou varias persoas.
As formas verbais poden estar en primeira, en segunda ou en terceira
persoa, segundo quen realice a accin.
1. Arrodea os verbos en singular e sublia os que estean en plural.
Eu contbame Tonio Covas nunca fora s arrasadeiras. a aos amorodos, s cirolas

bravas, s cereixas da estrada, que se dan de seu e que non son de ningun. Pero non a
s arrasadeiras porque os que an non me chamaban; e os rapaces que eu trataba non eran
dos que an de noite a roubar uvas, peras, mazs, pexegos ou o que caese, segundo o tempo.
Os que andaban comigo e vian mia casa, falaban mal deles e alcumbanos golfos.
Eu non falaba mal deles, pero talles envexa.
Eduardo BLANCO AMOR, A arrasadeira en Os biosbardos. (Adaptacin)
2. Clasifica estas formas verbais segundo a persoa e o nmero.
vivir teredes saan entendo andamos estabas
1. persoa 2. persoa 3. persoa
singular
plural
3. Escribe diante de cada forma verbal o pronome persoal axeitado.
fegae o prato.
cant mo^ >.
xogamo ao eni.
co~ezo t irm.
O verbo: nmero e persoa 27
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 28
Ficha
26 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os pronomes tonos de 3. persoa o, a, os, as contraen cos pronomes
tonos me, che, lle, nos, vos, lles dando como resultado as contraccins
mo, cho, llo, nolo, volo, llelo...
1. Completa o cadro coas contraccins dos pronomes tonos.
me che lle nos vos lles

o volo

a ma nola
os llos
as chas llelas
2. Completa as oracins coas contraccins do pronome.
Diro> on: o dico

e>ereir est> casado.
A nov q ascenero>,
ro> x?
O noso egedo no> poe dici ning>.
3. Substite o destacado en negra pola contraccin dos pronomes tonos correspondente.
Ins devolveume os discos que lle deixei.
Fxenche un castelo de area moi bonito.
O av regaloulles libros de contos a todos os netos.
28 Contraccins dos pronomes tonos

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 29
Ficha
27 Reforzo
Nome Data
1. Escribe a accin que representa cada debuxo.
Escribe unha oracin con cada un dos verbos anteriores.

2. Ordena os accidentes xeogrficos seguintes de mis pequeno a mis grande.
montaa outeiro cordilleira
Cal das palabras anteriores significa pequena elevacin dun terreo?
Marca as palabras que tamn sexan un tipo de montaa pequena.

cua cotarelo pico cadea
3. Completa cada oracin coa expresin mis axeitada.
sar do paso dar un paso en falso
Ant estab >ervios, ero soubo como .

N monta mi va no> .
Semp , esmo e> situacin d^fcie.
S , arriscamo tod oeraci>.
A excursin 29
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 30
Ficha
28 Reforzo
Nome Data
Lembra
As formas verbais sitan a accin nun tempo determinado, en relacin
co momento en que se fala: no pasado, no presente ou no futuro.
Os modos verbais reflicten a actitude do falante ante o que di.
O modo indicativo expresa un feito real.
O modo subxuntivo expresa un feito non real: un desexo, unha posibilidade...
O modo imperativo expresa unha orde.
1. Sublia os verbos que atopes no texto seguinte e clasifcaos segundo o tempo verbal
a que pertencen.

Onte visitamos o parque natural do Monte Aloia. un lugar precioso que se atopa
moi preto de Tui. Impresionoume a frondosidade da vexetacin e a multitude
de especies botnicas que hai. Explicronnos que, ademais de mamferos, al viven
moitas especies distintas de aves e calculan que chegarn mis. Ser fascinante!
Presente
Pasado
Futuro
2. Escribe onde corresponda.
atendede xogasen sades ande subiredes escriba cantade teo vide
Indicativo Subxuntivo Imperativo
30 O verbo: tempo e modo

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 31
Ficha
29 Reforzo
Nome Data
Lembra
Todas as oracins rematan cun signo de puntuacin.
As oracins que conteen unha pregunta rematan cun signo de interrogacin (?).
As oracins que conteen unha exclamacin rematan cun signo de admiracin (!).
As oracins que afirman ou negan algo rematan en punto (.).
1. Le estes anuncios publicitarios e arrodea os signos que pechan oracins.
GRANROVER
EMPUNTO
Definitivamente, Gstache ser

o coche dos o primeiro? Aqu
teus soos. tes a ta eleccin.
Reciclatodo
Recclate!
Polo noso futuro.
Polo noso benestar.
2. Reescribe estas oracins cos signos de interrogacin e de admiracin,

e tamn co punto.
Pdeme dicir a que hora chega o tren Non sabe canto llo agradezo
E que foi do paxaro que che regalei Que ben cantaba
Que sorpresa Cantos anos haba que non te va
Os signos que pechan oracins 31

808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 32
Ficha
30 Reforzo
Nome Data
1. Resolve o encrucillado.
1. Tboa estreita e longa que serve

para escorregar sobre a neve. 1.
2. Vara alongada que lles serve
aos esquiadores para impulsarse. 2.
3. Neve que cae dunha montaa
violentamente. 3.
4. Traxectoria en forma de z. 4.
2. Escribe os nomes dos elementos seguintes.

Escribe tres palabras mis que contean o prefixo tele-.
3. Pinta as etiquetas que signifiquen o mesmo ca a expresin quedar en branco.
non escribir nada non entender as cousas
non lembrarse de nada quedar abraiado
quedar de pedra estar moi contento
Escribe unha oracin coa expresin quedar en branco.
32 A estacin de esqu
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 33
Ficha
31 Reforzo
Nome Data
Lembra
Os tempos verbais son conxuntos de formas verbais que expresan a accin
no mesmo tempo e modo.
Para situar unha accin real no presente, utilizamos o presente de indicativo.
Para situar unha accin real no pasado, utilizamos o pretrito imperfecto,
o pretrito perfecto e o pretrito pluscuamperfecto de indicativo.
Para situar unha accin real no futuro, utilizamos o futuro de indicativo.
1. Busca na sopa de letras oito formas verbais e escrbeas onde corresponda.

S A I O N I T U F E L O H P
D G A R A N D A R A M O S A
H C O M E R E D E S B S X R
A P A R E C I C H E S M C T
T O E U H A B E B A M O S
H A B E R A E N O S E A
Presente de ind.
Pret. imperf. de ind.
Pret. perfecto de ind.
Pret. plusc. de ind.
Futuro de indicativo
Condicional
Presente de subx.
Pret. imp. de subx.
2. Risca a opcin incorrecta.
Ma durmiches/durmirs no sof. Hoxe fose/ domingo.

Onte non vieches/vs ao traballo. Eles xa visitaron/visitan Pontevedra.
Os tempos verbais 33
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 34
Ficha
32 Reforzo
Nome Data
Lembra
Escrbese punto (.) ao final dunha oracin ou dun texto. Hai tres tipos de puntos:
O punto e seguido separa das oracins dun mesmo pargrafo.
O punto e parte separa dous pargrafos.
O punto final pecha o texto.
1. Le e escribe onde corresponda punto e seguido, punto e parte e punto final.
Mam,
Vou xogar con Alberte . Merendaremos

na sa casa . Despois iremos xogar ao parque .
Volverei s seis .
Un biquio .
2. Escribe das oracins referidas ao debuxo. Non esquezas os puntos.
3. Volve copiar o texto seguinte escribindo os puntos e as maisculas onde cumpra.
Hoxe fomos de excursin ao encoro de Belesar

a mestra explicounos que cando se construu
o encoro, parte da aldea de Belesar foi anegada
polas augas cando est baixo, anda se ven casas
34 O punto
808065 _ 0001-0064.qxd 16/2/06 11:34 Pgina 35
Ficha
33 Reforzo
Nome Data
1. Completa as oracins co grupo de palabras correspondente.
caixa do correo tres chanzos a vent escaleira a contra o busto
O careiro eix coresponenci n .

Xi>, ab par q nti o cuarto.
Su escolgar ello o cadro.
S no> pecha , entrar moit clarida.
Ve! S no qed subi eic cim.
N biblioec emo Castelao.
2. Resolve o encrucillado.
1. Parede dun edificio

que se ve desde a ra.
2. Lugar onde se gardan
os coches, as motos
1.
3. Lugar por onde sae
o fume da cocia.
2.
4. Furado feito nunha porta
que deixa ver o que hai
na outra banda. 3.
5. Lugar ou utensilio 4.
con cordas 5.
para tender roupa.
3. Pinta a etiqueta que explica o significado da expresin andar polas portas.
facer visitas a domicilio andar de prsa pedir esmola repartir o correo
Escribe unha oracin coa expresin andar polas portas.
O patio de vecios 35
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 36
Ficha
34 Reforzo
Nome Data
Lembra
A primeira conxugacin est formada polos verbos que acaban en -ar.
A maiora destes verbos conxganse coma andar.
1. Agrupa as formas verbais que pertenzan ao mesmo verbo e escribe ao lado o infinitivo.
Despois, completa.
xogaremos pechaban falariamos pechei xogastes falasen

Ese rbo so> d conxugaci> porq o e

i>finitivo emat e> .
2. Escribe a que tempo verbal pertence a forma destacada.

Ma falarn con Vicente e con Eva.

Ti non coleccionabas cromos de ftbol?
Onte ceei co director do Museo de Cera.
Chcame moitsimo o seu xeito de falar.
Escoitariamos as sas propostas se calases.
3. Escribe unha forma verbal do verbo no tempo que se indica.

Pret. perf. de ind., TRABALLAR

Futuro de indicativo, VISITAR
Condicional, AXUDAR
Pret. plusc. de ind., COIDAR
Presente de subxuntivo, TOCAR
36 A primeira conxugacin
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 37
Ficha
35 Reforzo
Nome Data
Lembra
Escrbese coma (,) nos casos seguintes:
Para separar os elementos dunha enumeracin.
Para facer unha aclaracin no medio dunha oracin.
Para separar nunha oracin o nome da persoa que nos diriximos.
1. Le as oracins e relaciona con nmeros a funcin da coma en cada caso.
1 2 3
enumeracin aclaracin, explicacin para separar o nome da persoa
Para almorzar tomo leite,

Gstame correr, xogar e cantar. galletas, pan integral e froita.
Xavier, espero que me devolvas Pedro, meu irmn pequeno,

os libros que che deixei. xa camia.
Merca cereixas, peras, A mestra, que debe ter

tomates, cebolas e pementos. 25 anos, moi intelixente.
2. Enumera o que hai na maleta.
3. Pon as comas onde corresponda.
Ola, Rosa:
Xa investiguei por que ultimamente desaparecen tantos libros cadernos e lapis.
Anxo o director do colexio pensou cambiar de lugar a biblioteca. Esqueceuse
de dicirmo. Rosa agora est na sala 5.
Grazas de todos os xeitos.
Filipe
A coma 37
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 38
Ficha
36 Reforzo
Nome Data
1. Copia as oracins cambiando a palabra destacada polo seu contrario.
Eu sempre merco a carne no mercado.
Teo que lle pagar 10 polo regalo.
2. Escribe cada palabra onde corresponda.
verdura alugar tenda carne pagar roupa

hipermercado vender supermercado cobrar posto froita
lugares accins produtos
3. Completa as oracins coas palabras do recadro.
comercio
Te~e> u> artigo egalo.
comerciante A empes es efu.
comercializou Branc .
malvendeu Es ano, patac fo^ bo.

vendedor
Uxo o e piso.
venda
Loi eguro.
38 As compras
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 39
Ficha
37 Reforzo
Nome Data
Lembra
A segunda conxugacin est formada polos verbos que acaban en -er.
A maiora destes verbos conxganse coma bater.
1. Le as pistas, descubre de que palabra se trata e arrodaa.
un verbo.
percorreron convertes comeu
Est en indicativo.
Est en singular. coecemento lecer aries
Est en 2. persoa. saberiamos produces
da segunda conxugacin. coeza andes

temeredes
Di en que tempo verbal est a palabra agachada.
Escribe o infinitivo, o xerundio e o participio deste verbo.
2. Engdelle a cada desinencia a raz dun verbo da segunda conxugacin. Despois, analiza
as formas resultantes seguindo o exemplo.
coee^ e ice
iae ra ra>
1. . singula, futuro indicativo.

coee^

A segunda conxugacin 39
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 40
Ficha
38 Reforzo
Nome Data
Lembra
Escrbese punto e coma (;) para separar os elementos dunha enumeracin
cando algn deles xa leva coma.
1. Arrodea os puntos e coma que atopes no texto seguinte e explica por que se utilizaron.
Na casa temos tres armarios: no armario de madeira negra gardamos a roupa de

vern e todos os utensilios de mergullador do pap; no armario de madeira verde
temos o baln, a corda e os patns; no armario de pieiro gardamos os libros.

Empegou punto com
2. Pon as comas e os puntos e coma onde cumpra.
Poeremos as maletas as bolsas e a neveira no maleteiro

a bicicleta e os esqus na baca e os anoraks
no asento de atrs.
Maria Uxa e Roberto prepararn os bocadillos elas

colocarn as grilandas e ti e mais eu faremos as invitacins
e os carteis e prepararemos a mesa.
3. Redacta un men con tres primeiros pratos, tres segundos e tres sobremesas.
Par ea, ho no estauran O Bo Xanta

emo: prieiro,
40 O punto e coma
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 41
Ficha
39 Reforzo
Nome Data
1. Forma palabras relacionadas coa escritura antiga.
R
U N L E
A P G
S O M
E
P U
L Z P
N O E
M A
Escribe unha oracin con cada unha das palabras anteriores.

2. Completa coas palabras do recadro.
escrito escritura escribir
Ro^ u> apaixonado d .

Encntal conto be
x gao moito pemio. O compa~eiro
publicamo u> no xorna
do coexio par elicitalo polo e taento.
3. Pinta a etiqueta que explica o significado da expresin falar coma un libro aberto.
falar moi ben falar de matemticas
ser mudo falar mal
A escritura 41
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 42
Ficha
40 Reforzo
Nome Data
Lembra
A terceira conxugacin est formada polos verbos que acaban en -ir.
A maiora destes verbos conxganse coma partir.
1. Clasifica segundo a conxugacin a que pertencen.
aplicaron comprenda convertas abriches oiriamos enviades
1. conxugacin 2. conxugacin 3. conxugacin

2. Completa con formas do verbo producir.

1. persoa/singular/presente de indicativo

2. persoa/singular/futuro de indicativo

3. persoa/singular/pretrito imperfecto de indicativo

1. persoa/plural/condicional

2. persoa/plural/pretrito perfecto de indicativo

3. persoa/plural/presente de subxuntivo
3. Conxuga estes infinitivos de maneira axeitada.
Esero q gusto.
(DURMIR)
(DECIDIR): o agor o nunc.
On no> no (REUNIR) no espacho.
Ha^ algn ano, (DIRIXIR) unh band.
(PARTIR) t^ o pase o fgoo e?
42 A terceira conxugacin
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 43
Ficha
41 Reforzo
Nome Data
Lembra
Escrbense dous puntos (:) nos casos seguintes:
Despois do sado das cartas.
Diante dunha enumeracin que se anuncia.
Antes de citar as palabras exactas que dixo unha persoa.
1. Acaba as oracins anunciando unha enumeracin.
On erqe^ todo tipo rdura:

Gstan moito
A mia eccin
2. Transforma estas oracins seguindo o exemplo.

O panadeiro dixo que non tia pan. O panaeiro dixo: No> eo pa>.
A mestra ordenou que calsemos.
Lois pediu que lle levasen os libros.
3. Inventa, a partir dos debuxos, unha historia en que utilices os dous puntos.
Os dous puntos 43
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 44
Ficha
42 Reforzo
Nome Data
1. Enche este cadro segundo corresponda.
Oficios Accins Instrumentos Materiais
esculpir
oleiro
Arrodea s o debuxo que represente o traballo dun carpinteiro.

2. Copia as oracins cambiando a palabra destacada por outra que signifique
o contrario.
Roberto un maoso pintando.
moi xeitoso facendo pantalns.
Ana moi hbil nas manualidades.
3. Marca o significado da expresin destacada.
Ser moi torpe.

Dille que o faga el;
tenche moi boa man. Ter moita maa.
Ter unhas mans moi coidadas.
44 A artesana
808065 _ 0001-0064.qxd 16/2/06 11:34 Pgina 45
Ficha
43 Reforzo
Nome Data
Lembra
Segundo o xeito en que se conxugue, un verbo pode ser regular ou irregular.
Un verbo regular cando se mantn a mesma raz en todas as sas formas
e ten as mesmas desinencias ca o verbo modelo.
Un verbo irregular cando non cumpre algunha desas das condicins.
1. Separa a raz e a desinencia dos verbos seguintes.
RAZ DESINENCIA

entrarei
sentira
temes
xogabades
partiches
2. Escribe cada forma verbal ao lado do seu infinitivo.
tia dixeron fuches estivera sodes ters digo estaba

SER
TER
DICIR
ESTAR
3. Escribe se se trata de verbos regulares ou irregulares.

PODER podo, puido

CANTAR cantarn, cantou

FACER fixo, fariades

ANDAR andei, andasen

Clases de verbos: regulares e irregulares 45
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 46
Ficha
44 Reforzo
Nome Data
Lembra
Escribimos puntos suspensivos nestes casos:
Cando deixamos incompleta unha enumeracin.
Cando interrompemos unha oracin para expresar sorpresa, dbida, temor...
1. Contesta as preguntas cunha enumeracin incompleta.
Que deportes che gustan mis?

Que froitas prefires?
Que electrodomsticos coeces?

2. Relaciona e escribe oracins interrompidas por puntos suspensivos.
Pap, a xerra un dez!
En Lingua saquei o libro que buscaba!
Se non vs rompeu!
Ao abrir o caixn atopou irmoste buscar!
3. Marca a funcin dos puntos suspensivos en cada oracin.

Sorpresa, dbida Enumeracin incompleta
Eu non... eu non quera...

Hai larpeiradas, xeados...
A min gstame, pero...
46 Os puntos suspensivos
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 47
Ficha
45 Reforzo
Nome Data
1. Escribe os nomes dos xogos representados.
Di o nome doutro xogo de ra que coezas e explica como se xoga.

2. Copia as oracins substitundo cada expresin destacada pola palabra equivalente.
Filipe o mis bo xogando s chapas.

Fili o ello xogando chapa.
Paula a mis mala xogando aos birlos.
Eu vivo no piso mis alto.
A parte mis baixa do barco tia un furado.
3. Escribe unha oracin utilizando a expresin levar algo a xogo.
Os xogos 47
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 48
Ficha
1 Ampliacin
Nome Data
1. Pinta de azul as etiquetas que poderan formar parte dunha carta persoal e de vermello
as que poderan formar parte dunha carta formal.
Ilustrsimo Seor:
Pasmolo xenial, colega,
e non vexas as excursins
e os paseos que fixemos...
Queriamos informalo de
que o paseo das Pontias
se atopa nun estado de
conservacin lamentable. Cordialmente,
Unha aperta, Ola, Xavi:

2. Elixe un dos temas que che propoemos e redacta unha carta completa sen esquecer
ningunha das partes que xa coeces.
Escrbeslles a uns amigos para explicarlles que fas un da de colexio.

Escrbeslle ao concelleiro de Cultura para propoerlle un concurso literario.
Escrbeslles a teus pais para contarlles que fas un da de vacacins.
48
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 49
Ficha
2 Ampliacin
Nome Data
1. Separa en slabas o texto seguinte.
Os piratas, a pesar de seren unha especie

en vas de extincin e viviren un bocado
apartados desta civilizacin, poderiamos dicir
con certeza que se atopaban espreita
de calquera novidade...
M. VIANA,
O bal dos disfraces.
(Adaptacin)
Busca no texto ou no ttulo do libro unha palabra:

que contea un ditongo

que contea un hiato

que sexa monoslaba

que sexa polislaba

que sexa aguda con acento

que sexa aguda sen acento
2. Di o significado da seguinte expresin.
Andar s moscas.
Estar distrado, ausente.

Estar rodeado de moscas.
Marca as expresins que signifiquen o mesmo ca a anterior.
Estar nos biosbardos. Estar nas nubes.
Estar feito unha fera. Estar na inopia.
Estar na la. Estar nas verzas.

49
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 50
Ficha
3 Ampliacin
Nome Data
1. Escribe un texto informativo sobre o oso polar. Tes que inclur os puntos que che
indicamos e poerlle un ttulo.
Como ?
Onde vive?
Que come?
Outras caractersticas.

2. Hai substantivos que cambian de significado segundo o xnero. Consulta o dicionario,
se che cmpre, e arrodea a opcin axeitada en cada caso.
O capital/a capital en dieiro dese seor enorme.

Santiago de Compostela o capital/a capital de Galicia.
Meu av garda a colleita de vio no cubo/na cuba.
En xeometra estudamos o cubo/a cuba.
Recubriron a parede cun cal branco/cunha cal branca.
O xurro da corte/do corte corre polo cal/pola cal e d mal olor.
Fixo un corte/unha corte pouco profundo nun dedo.
3. Completa estas palabras coa slaba axeitada

para que sexan esdrxulas e ponlles acento grfico.
le xil
fo gro gro li to
garo po tio e me
bano dico
50
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 51
Ficha
4 Ampliacin
Nome Data
1. Le esta noticia e responde as preguntas.
Oposicin estrada que cruzara o patio dun colexio en Becerre

Onte, 3 de setembro de 2006, a Asociacin de Nais e Pais de Alumnos
do colexio pblico Os Ancares, en Becerre, iniciou unha campaa
contra o proxecto de construcin dunha estrada que cruzara pola
metade do patio da escola, feito que obrigara a trasladar o colexio
a outro lugar da vila. Os 350 alumnos do centro, cos seus pais, fixeron
unha manifestacin diante da escola con pancartas que levaban como
mensaxe: Non queremos estradas que crucen o noso colexio.
Que pasou?
Quen o organizou?
Onde pasou?
Cando pasou?
Como protestaron?
Por que protestaron?
2. Inventa unha noticia sobre un feito que sucedese no teu barrio ou aldea. Debes inclur
informacin sobre o que pasou, quen foi o protagonista e onde, cando, como e por que
sucederon os feitos. Non esquezas poerlle un ttulo.
51
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 52
Ficha
5 Ampliacin
Nome Data
1. Le a entrevista seguinte e fai as actividades que se propoen.
Un apaixonado do mar
Un vigus de trinta e tres anos, Xacobe Carballo, acaba de dar
a volta ao mundo navegando en solitario. A viaxe, nun veleiro
de 15 metros, durou 130 das.
Seor Carballo, en 130 das de navegacin poden pasar moitas
cousas. Foi unha viaxe complicada?
A verdade que si. Sufrn ventos moi fortes e chuvias que
fixeron perigar a estabilidade do veleiro e a viaxe en conxunto.
Sentase s nalgn momento?
Si, moitas veces, sobre todo polas noites.
Con todo, repetira a experiencia?

De momento, non. Pero quizais dentro duns anos...
Sen dbida, esta viaxe foi toda unha aventura para este home
que, seguramente, nos continuar sorprendendo.
Arrodea o ttulo da entrevista.

Sublia a parte da entrevista en que se presenta a Xacobe Carballo.
Di cantas preguntas coas sas respostas hai.

Anota das preguntas mis que lle faras a Xacobe Carballo e inventa tamn as respostas.
Escribe o peche da entrevista anterior.
Inventa outro peche para esta entrevista.
52
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 53
Ficha
6 Ampliacin
Nome Data
1. Relaciona cada palabra coa sa definicin.
d 3. persoa singular do presente do verbo dar.

do 2. persoa singular do presente do verbo dar.
fora 2. persoa singular do presente do verbo vir.
fra 3. persoa singular do presente do verbo vir.
vs 1. e 3. persoa singular do plusc. de ser e ir.
vn adverbio de lugar.
ds compaixn; nota musical.
d contraccin da preposicin de e artigo o.
Enche os ocos con algunhas das palabras anteriores.
prieira not musica.

Cho , ero levo a bota nova.
S ao ci> connosco, apur.
Es ano Ne so est.
2. Ordena estas frases feitas e escrbeas onde corresponda.
a pedra e agachar a man tirar
ser pedra coma unha
unha menos pedra d
Henriq ;
no> inmuto ni> polo naeento d s fill.
O av dxol ao e >eto q no> qeixa,
q .
E ersona no> agrad nad; do q le gust
53
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 54
Ficha
7 Ampliacin
Nome Data
1. Escribe o nome de cada parte do submarino onde corresponda.
torre periscopio temn

casco hlice zapn

2. Consulta, se che cmpre, o dicionario e risca en cada caso a palabra incorrecta.
Sabas que nos barcos se empregan palabras especficas para designar os seus extremos?
Por exemplo, a parte de diante chmase proa popa , e a de atrs, proa popa .
Se falamos do lado esquerdo, dicimos babor estribor ; e se nos referimos ao lado
dereito, dicimos babor estribor .
3. Copia as oracins cambiando a palabra destacada por outra do recadro que signifique o
mesmo.
Necesito airearme. Xa levo tres horas estudando. publicar

contar
ventilar
Aireou o noso segredo por todo o colexio.
distraer
Cmpre airear o saln porque est moi cargado o ambiente.
A revista aireou a noticia do casamento.
54
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 55
Ficha
8 Ampliacin
Nome Data
1. Observa este itinerario e contesta as preguntas.
Como se chama esta ruta?

RUTA DA COMARCA VELLA
O Montouto
Onde se inicia?
Cova das Aves Onde acaba a excursin?
Cima
do Outeiro Que paraxes naturais se visitan?
Fonte
Lixeira
Castelo
de Pambre Imaxina que fixeches o itinerario e escribe

un texto en que o describas. Podes inventar
Penelas algunha curiosidade sobre algn dos lugares
da ruta.
2. Crea chistes que se baseen nunha hiprbole.
Era un home tan baixo que para subir a unha cadeira precisaba ascensor.
55
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 56
Ficha
9 Ampliacin
Nome Data
1. Arrodea de azul as palabras que expresen a idea de fro e de vermello

as que contean a idea de calor.
abrasador fresco
ardente trrido
xlido escaldar
aterecer glacial
xeada quentura
2. Risca as palabras que non pertenzan ao campo lxico da estacin de esqu.

bastns guantes
botas pelota
xogador lentes
telecadeira neve
gorro telefrico
esqus frica
anorak casco
eslalon praia
barco esquiador
nevada descenso
alude montaa
cume patinaxe
Agora escribe un texto en que empregues algunhas palabras das anteriores.
56
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 57
Ficha
10 Ampliacin
Nome Data
1. Fai o retrato de Cibrn a partir desta informacin.
TRAZOS DE CARCTER
moi listo e imaxinativo.
TRAZOS FSICOS
Sempre est de bo humor.
Alto e delgado.
Cara pencada.
AFECCINS
Cabelo rizo.
Encntanlle os animais.
Gstalle mirar o firmamento
co telescopio.
Es rapa chma Cibr> o e ello amigo.

Cibr>
2. Agora redacta o teu autorretrato. Lembra que tes que inclur trazos fsicos e de carcter
e dicir cales son os teus gustos ou afeccins.
57
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 58
Ficha
11 Ampliacin
Nome Data
1. Escribe, a partir da ilustracin, un texto que combine a narracin e o dilogo.

Non esquezas os signos que marcan a intervencin dos personaxes, nin o ttulo.

2. Escribe a letra do abecedario que lle corresponde a cada nmero e atopars palabras
relacionadas coas compras.
Est> esta camisa?

17 5 2 1 9 22 1 4 1 18
Co euro, o pezo .
9 12 3 17 5 11 5 12 19 1 17 14 12 18 5
o ltimo libro Mane Riva.

5 18 7 14 19 14 20 18 5
Anota cada unha das palabras anteriores ao lado do seu significado.

acabouse

subiron, aumentaron

mis baratas
58
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 59
Ficha
12 Ampliacin
Nome Data
1. Escribe, en cada caso, das expresins sinnimas das seguintes.
Ao comezo,
Despois,
Para acabar,
2. Observa a secuencia de debuxos e escribe un texto onde expliques os pasos que

se seguen na fabricacin dunha cadeira.
59
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 60
Ficha
13 Ampliacin
Nome Data
1. Escribe cada palabra no seu lugar.
cabalete
pincel
lenzo
paleta
pinturas

2. Le a descricin seguinte e arrodea o obxecto a que se refire.
un obxecto feito de barro. No vern nchese de auga porque al mantense mis

fresquia. Pola forma que amosa, semella que ten panza. Por un lado ten un
picho ancho, por onde se enche de lquido; polo outro lado ten outro mis
estreitio, que por onde se bebe.
3. Imaxina que perdiches a mochila. Escribe unha descricin para poer un anuncio
no xornal do colexio e fai un debuxo alusivo.
60
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 61
Ficha
14 Ampliacin
Nome Data
1. Busca na sopa de letras o nome de cinco xogos de cartas e escrbeos.
E X E R G V B F B
S Z S P L W R M U
C S U T A X I E R
O X T E A S Q D R
B R I S C A U E O
A X M A U O X G T
S U T U T E R U U
L N G N E D L N E
P K E R T A D O
2. Elixe un destes xogos e explica como se xoga.
3. Relaciona cada expresin co seu significado.
Xogar limpo Cousa doada
Entrar en xogo Intervir
Facerlle o xogo a algun Favorecer os seus intereses
Xogo de nenos Ser honrado
61
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 62
808065 _ 0001-0064.qxd 7/2/06 12:34 Pgina 63
808065 _ 0001-0064.qxd 13/3/06 09:40 Pgina 64
Reforzo e ampliacin Lingua 5 unha obra colectiva concibida, creada

e realizada no Departamento de Edicins Educativas de Edicins Obradoiro,
S. A. /Santillana Educacin, S. L., baixo a direccin de XOS LUS ALZU GOI
e ANA MARA GUERRA CAIZO.
Texto: Afonso Toimil
Ilustracin: Negro Graphics

Correccin: Antn Palacio e Paula F. Seoane
Composicin, confeccin e montaxe: Ester Marn
Edicin: Afonso Toimil Castro
2006 by Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

Va de Pasteur, nm 44 - 15890 Santiago de Compostela
PRINTED IN SPAIN
Impreso en Espaa por
ISBN: 84-8224-739-5
CP: 808065
Depsito legal:
Este caderno est protexido polas leis de dereitos de autor e a sa propieda-

de intelectual corresponde a Obradoiro/Santillana. Os usuarios lextimos des-
te caderno s estn autorizados a facer fotocopias para usalas como material
da aula. Queda prohibida calquera outra utilizacin ags os usos permitidos,
especialmente aquela que tea finalidades comerciais.

Ref y Ampl Lingua Galega 5 - Obradoiro PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ref y Ampl Lingua Galega 5 - Obradoiro PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

808065 _ 0001-0064.

qxd 4/4/06 10:08 Pgina 1

1. Relaciona cada situacin comunicativa co tipo de linguaxe que utiliza.

Das persoas sadanse coa man

3. Di en que linguas est escrita a palabra can en cada caso.

Escribe o nome doutras linguas que coezas.

Comunicacin, linguaxe e linguas 3

Pap, anda falta moito para chegar vila? preguntou Pedro.

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

2. Le e arrodea a palabra que non tea a slaba tnica na posicin indicada.

automocin autombil pltano

LTIMO LUGAR PENLTIMO LUGAR ANTEPENLTIMO LUGAR

3. Risca a opcin incorrecta en cada caso.

Xa o di o refrn: Mis vale maa/ma ca forza.

4 Slaba tnica e acento grfico

1. Escribe os nomes das accins representadas.

Escribe expresins que utilices para despedirte dunha persoa.

2. Risca a palabra de cada etiqueta que non signifique o mesmo.

simptico agradable violento

pacfico rudo groseiro

educado antiptico corts

agarrado avarento xeneroso

Copia as palabras anteriores que sexan calidades negativas.

discutir axudarse saudarse pelexar

Escribe unha oracin utilizando a expresin levarse coma o can e o gato.

E agora dixo Ricardo, cntanos un conto.

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

Monoslabas Bislabas Trislabas Polislabas

2. Separa estas palabras en slabas e di cantas slabas ten cada unha.

1. Escribe os nomes dos debuxos seguintes.

Explica o que teen en comn todas estas palabras.

2. Le o texto seguinte e clasifica as palabras destacadas segundo

A nova do triunfo de Uxo sobre o seu eterno rival, Mateo,

crianza crear realidade teatro

1. Arrodea as palabras agudas e clasifcaas.

avin camins maz curmn

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

2. Completa as oracins cunha palabra aguda.

3. Nestes carteis perdronse algns acentos grficos. Escrbeos.

Pasadomaa abrira a lista

8 O acento nas palabras agudas

1. Completa o texto coas palabras dos recadros.

pican revoando zunido libar

No campo fci escoita o

O avin revoou/voou por todo o pas.

voo voador volcnico voante voleibol

3. Arrodea as oracins en que a expresin andar/estar coa mosca detrs

A Xin gstanlle os insectos e est coa mosca detrs da orella.

1. Copia as palabras que son substantivos.

lobo correr paxaro pas botella desde

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

2. Clasifica os substantivos destacados do texto seguinte segundo corresponda.

3. Escribe un substantivo individual para cada substantivo colectivo.

Escribe tres substantivos colectivos mis.

1. Busca nesta sopa de letras seis substantivos. Cpiaos e cmbiaos de xnero.

3. Escribe en plural estes substantivos.

1. Sigue as indicacins e atopars oito palabras graves. Escrbeas e acentaas se cmpre.

2006 Edicins Obradoiro, S. A./Santillana Educacin, S. L.

4 BOL NO CE HAMS DO LIZ

2. Sublia as palabras graves do texto seguinte e acentaas se cmpre. Despois, clasifcaas.

Saleta saxofonista. Toca con tal naturalidade

Graves sen acento

Graves con acento