Professional Documents
Culture Documents
1 (1997) 9-12
.
Tevfik Gernci ve Recep Ileri
Abstract - Because of rapid increase in air pollutats uzaklatnlinas yer alnaktadr. Islak aynclarn bu
and reaching at the critica! cnission values to disturb alna prensibi drt aamada gereklenektedir [ 1]:
the life of livings, it is nportant to investigate the
effective air pollution control methods. In this papec 1. Y kana svsun toz-gaz kanmna verilmesi
the wet scrubbers will be examined in tenns of their 2. Toz partikllerinin ykama svsyla birlikte
type, application area, calleetion efficiency and hareketinin tenini
nechanisns of dust calleetion (specially inertial
3. Toz partikllerinin ykama svs zerine
yapc tozlann tutulmasnda bez ve elektro fltrelerin yapsna gre balca grublandnlnas u ekildedir:
kullaulanad ve ayncada toz tutulmas yannda gaz Plakal ykama kolonlan (plate towers) sprey
halindeki zararl maddelerin (S02, CO, NOx, HCl v.b.) ayrclar (spray scrubber), dolgu-yatak ayrclar
ykanmasnn ( enisyon kontrolnn) istendii (packed-bed scrubber), mekanik ayrclar (mechanical
yerlerde uygulana alan bulmaktadr. scrubbers) ve Venturi ykayclar [I] [2] [3] [4] [5].
Islak aynclann dizaynnda gznnde bulundurulan
ll. ISLAK AYIRICILARIN TP VE ALIMA
dier zelliklerden birisi de toz tutma verimi ve cihaz
PRENSBLER
boyunca oluan basn kaybdr. Basn kayb hesab
ve deiik uygulamalanna Calver ( 1970) [7], Calvert
Islak ayrclar kirli hava temizlenmesinde ykama et.al. (1972) [4], Boll (1973) [6], Dau (1977) [8] ve
svs kullanan cihazlardr. Temizleme svs olarak ise Degani (1981) (9] tarafndan yaplan alnalar
slak aynclarda genellikle su kullanlmaktadr. Islak gsterilebilir.
aynclarn alna prensibi, istenniyen kirli
maddelerin ykana svs ile birlemesini salamaktr.
Bunu takibende ykama svsnn proses gazndan
dp
1lA= 0.0036- 0.2323 Stk+ 2.422 StY- 2.033 St2
ekil 1. Kresel Bir Kollektr (Sv Damlack) Etrafndaki Akta (1992) [16] sktnlamaz bir ak
Hahn
Partikl Yolu (Sell, 1931) [10]. .
ortamnda boyutlu ve zamana bal, kresel bir
lO
T.GEMCi, R.iLERi
DGER MEKANizMALAR
/
D <i
"'
..
,.
Brownian hareketini izleyen partikllerde etkili
.,
olmaktadr ve genellikle slak aynclarda ihmal
.
mikro-partikilllerin
,..
etkisiyle sv damlacklar
-
::s
:s
r-
t;-:
tarafndan tutulmasyla ilgili olarak ilk defa bir
::5
matematik modelierne ve hesap yntemi Gernci (1993)
-+--.;...
;;;:: ...-..-----t--t--1
-
o
Q.Ot CL5 1 (-) $ 10 [ 18] tarafndan gelitirilmitir. Bu almada
snc .. Waterloo tipi bir slak aynccia kat toz partiklleri
ieren trblansl gaz ak pnmatik bir enjektrden
. fkrtlan su damlacklanyla (spray) birlikte slak
dp Vp
aync toz tutma verimini hesaplamak amacyla
X Jllll 1 JO m/1 boyutlu ve zamana bal nil'lerik bir simulasyonla
6 3.$ Jllll 1 20 m/
gerekletirilmitir. Islak . aynclarda trblansl
V 10 Jllll 1 10 fl:4/1
o u .,... 1 2D ml difzyon etkisiyle toz tutma verimi atalet kuvveti
<> 2.2 f.UQ 1 JO m/ etkisinin aksine partikl apnn klmesiyle
u .,. Jll 1 20 ral
artmaktadr [18].
8 I.Z JliD 1 2D rr/1
Korelasyon Erisi
Num Simula.svon -
Placek ve Peters ( 1980) [14] difzyoforese etkisini
-- Korelasyon Erisi incelemitir. Elektro-statik alan etkisi ise baz
durumlarda slak aynclarda verimi dahada artnak
amacyla kullanlabilmektedir. Youma etkiside
belirli miktarda slak ayncnn toz tutma verimini
iyiletirebilmektedir. Bu etki daha ok slak ayncdaki
gaz ak esnasnda su buhannn toz partikller
ekil 2. Deney ve Hesaba Dayal Koliektr zaf Tutma Verimi [16].
zerinde youmas ve partikl apn byiterek
onlann daha kolay ayntnlmasru salamak eklinde
ortaya kmaktadr.
ll
1 m' den byk toz partikilllerin tutulnasnda iki toz Napabscheidem", Dissertation, Universillit
tutma mekanizmas etkin rol oynamaktadr: Bunlardan Karlsruhe, Almanya 1978.
biri atalet kuvveti.. dieri ise ak-izgisinde deme [13] M. Beizae ve C. Tien, ''Parti ele Depasition
etkisidir. Islak aynclarda (zellikle Waterloo tipi on a Single Spherical Collector: A
slak ykaycda) trbillansl difzyon etkisi daha Three Dimensional Trajectory
kk mikro-partikiillerin (dp<l m) ayntnlmasnda Calculation", The Canadian J.
nemli bir yer tekil etmektedir. ofChemical Engineering, 58, pp 12-24,
1980.
[2] R.A. Corbitt '-\';tandard Handbook of [16] A. Hahn'l .. ber die numerische /Simulation
[6] R.H. Boll, .. ,Particle Calleetion and Pressure Dissertation U niversiUit Kaiserslautem .,
Alnanya 993.
Drop in Venturi Scrubbers", !nd. Eng. ( hem.
Fundam., Vol. , No. 1, pp 40-50, 1973.
[7] S. Calvert, '-'Venturi and Other Atomizing
Scrubbers Efficiency and Pressure Drop",
AJ( hE Journal. Vol. 16.. No. 3, pp 392-396..
1970.
[8] G. Dau .... Berechnung des Abscheidegrades
von Venturi-Naj3entstaubem '',
Dissertation Universitiit KaiserslautetR
Almanya 1977.
[9] D.D. Degani ve G.I. Tardos, ' Inertial
Depasition of Smail Partictes On a
Sphere at Intenediate and High Reynolds
Numbers: A Time Dependent Study"
JAPCA, YoL 31, No. 9, pp 981-986, 1981.
[ 1 O] W. Seli ......Staubabscheidung an einfachen
Krpem in Luftfiltem'' .. VDJ-
rorschungsheft, Nr.347, 193 I.
[ 11] S. W. Behie ve J.M. Beeckmans, 'On the
Effciency of a Venturi Scrubber" The
c:anadian J. of Chemical
EnRineering, 5 L. pp 430-433 1973.
12