PANDORA (greq. Pandora, lat.

Pandora) - gruaja e titanit Epimetej e cila n

bot ka sjell t keqen dhe mjerimin.
Mizogjint kan vetm pjesrisht t drejt, kur thon, se rasti i Pandors
sht e vrtet e njohur, e shprehur n mnyr mitike, q do e keqe n kt
bot vjen nga gruaja. Ndrkaq, e vrteta e plot sht se Pandora ka qen
vetrn ndrmjetsuese npr t ciln t keqn n bot e kan mbjell vet zotrat. Me kt
shakaja shndrrohet n t vrtetn serioze t ciln menuria popullore greke e ka shprehur
ndoshta edhe para tre mij vjetve.
Kur titani Promete, mik dhe mbrojts i njerzimit, i msoi njerzit t prdorin zjarrin, t
shfrytzojn mjetet, t punojn tokn, t ndrtojn shtpit, t shrojn t smurt, pastaj
leximin, shkrimin e dhe llogaritjen, n bot u zhvillua nj jet e lumtur. Njerzit u bn m
t arsyeshm dhe m t fuqishm sa q filluan mos t friksohen m para zotrave.
Kuptohet se kjo nuk i plqeu Zeusit, zotit suprem. Ta shkatrroj njerzimin nuk ka mundur
m si ka dashur kt n fillim. Prandaj vendosi q t'ua drgoj arin q t paktn kshtu t'ua
helmoj jetn. Zotit Hefest i jep urdhr q nga toka dhe uji ta krijoj vajzn e bukur, dhe kur
Hefesti e bri kt, ia dha jetn dhe i luti t gjith zotrat q ta dhurojn begatshm. Zotrat
ishin duarlir dhe, prve dhuratave t bukura i dhan edhe asosh, prej t cilave edhe vet
donin t lirohen. Zeusi vajzs ia dha emrin Pandora (E pajisur me do gj") dhe i urdhroi
zotit Hermes, q me t gjitha dhuratat e tilla, t mbyllura n ark, t'ia drgojn n bot
Epimeteut, vllaut t Prometeut. Qllimi i Zeusit u plotsua: Epimeteu u dashurua n
Pandorn dhe me t u martua prkundr vrejtjeve t Prometheut.
Arka e kobshme e Pandors nuk qe gjat nn dry. Pr ate se si Pandorn pr ta elur, ndrsa
sipas tjetrs Pandora vet nga kurreshtja e hap kutin. Qoft kshtu apo ashtu, e ka elur
kapakun dhe n at moment nga arka fluturuan t gjitha t kqiat n tr botn. Pandora
shpejt e mbylli kapakun, por n ark ka mbetur vetm ajo q mjerimi dhe vuajtja i kishin
ndrydhur n fund: mbeti shpresa.
Kshtu t paktn kt mit t vjetr mbi Pandorn e prpunoi Hesiodi n shek. VII ose VIII
para e.s. e kshtu pas tij e kan prsritur gjith poett antik dhe modern. Kshtu e
paraqitnin Pandorn dhe arkn e saj artistt n vaza, relieve, skulptura dhe piktura
pothuajse plot njzet e pes shekuj. Vetm Gte n pranver t vitit 1806, n Karlovi Vari,
vendosi q kt mit ta modifikoj. Filloi t punoj n lojn solemne" t Pandors, kurse n
pjesn e saj t dytn sht dashur q nga arka t dal shpresa. Mirpo, pr kt dim vetem
nga shnimet e tij, sepse pjesn e dyt kurr nuk e shkroi. Kshtu arka e Pandors mbeti n
vetdijen e njerzve simbol i dhuratave t kobshme dhe fidanishte e s keqs.