Kabanata XVII

Ang Perya sa Quiapo

Buod

Maganda ang gabi. Ang perya�y punong-puno ng panonoorin at manonood. Ang 12 galing
sa bahay ni Quiroga ay patungo sa kubol ni Mr. Leeds. Tuwang-tuwa si Padre Camorra
sa dami ng magagandang dalagang nakikita lalo na nang makasalubong si Paulita na
kasama nina Isagani at Donya Victorina. Punyales! Kailan pa ako magiging kura sa
Quaipo, anang makamundong prayle at kinurot sa tiyan si Ben Zayb. Si Isagani nama�y
inis sa bawa�t tumititig kay Paulita.

May pinasok na tindahan ng mga tau-tauhang kahoy ang pangkat nina Padre Camorra.
Naghawigan sila-sila. Ang isa raw ay kahawig ni Zayb. Kahawig daw ni Padre Camorra
ang isa. Marami ang lilok na anyong Prayle.

May isang kuwadrong tanso ng babaing pisak ang mata, gula-gulanit ang damit,
nakalupasay at namimirinsa at namimirinsa ng lumang damit. Ayon kay Padre Camorra
ay isang hanggal ang umisip ng larawang iyon. Sumagot si Ben Zayb na iyon ay ayon
sa pamagat: la Prenza Filipina o prinsang ginagamit sa Pilipinas. Isa namang
kuwadro ay naglalarawan ng isang lalaking nakagapos ang mga kamay at tinuturuan ng
mga guwardiya sibil. Pamagat Ang Bayan na Akaba . Pinagtawanan din nila ito.

May nakitang larawan na kahawig ni Simoun. Hinanap nila ang mag-aalahas. Wala ito.
Ayon kay Padre Camorra�y natakot na baka pagbayarin nila sa pagpasok sa paglabas ni
Mr. Leeds. Ani Ben Zayb naman: Baka natakot na matuklasan natin ang lihim ng
kanyang kaibigan si Mr. Leeds. Makikita ninyo�t ang lahat ay sa salamin lamang.

Mga Tulong sa Pag-aaral

1. Ang perya ay hindi iisang tindahan ng mga laruan o pabaril na tulad ng

kasalukuyang gamit ng taguring ito. Ito ay Fair o mga kubol ng siriko, mahika
(magic), mga tindahan ng laruan ,paninda mga ari, at iba pa.

2. Noo�y Enero.

3. Tandaan uli ang pagkawala ni Simoun gayon siya ang nagyaya sa panonood sa
espinghe ni Mr. Leeds.

Mga Tanong at Sagot

1. Anong kalinangan Pilipino ang binigyan diin ni Rizal sa Kabanatang ito?

Tugon

Ang palilok ng mga anyo o larawan. Isa itong talakay sa sining ng paglilok ng mga
Pilipino na pinuri ni Rizal.

2. Ano ang inilalarawan sa kathang La Filipina?

Tugon

Ang pamamahayag sa Pilipanas (state of Filipino press or journalism): matanda

(makaluma); pisak ang isang mata ( di katotohanan ang pagbabalita at iyong lang
ibig paksain ang pinapaksa ): marumi, at lugami ang pamamahayag noon. Ang
nakakatawa rito ay isa pa si Ben Zayb sa nagtatawa sa larawan at wala siyang
kamalay-malay na sila ang inaatake sa larawang iyon lalo si Ben Zayb. ( Animo ito
ng pagkakapahintulot ng sensor sa pagpapalathala ng Florante at Laura ni Balagtas
na atake ng kumatha laban sa pamahalaan.)
Mas malinaw rito ang panunuligsa sa ikalawang larawan, ang bayan ng Abaka.
Inilalarawan dito na ang Pilipinas ay bayan ng abaka na ang karaniwang gamit ay
panggapos sa mga dinarakip ng guwardiya sibil. Nguni�t ito man ay di nasakyan ng
matatalino�t magagaling na pangkat nina Ben Zayb.

(Nasakyan naman kaya ito ng mga indiyo? At sino ang nakaisip ng gayong mga larawan
sa perye?)