Professional Documents
Culture Documents
Jaman saiki, wong lelungan yen ora nduwe kendharaan dhewe jan
rekasa. Yen mung jarak dhekat, ing jam-jam budhale bocah-bocah
sekolah utawa pegawe mesthi kebak mencep. Malah akeh wae sing mung
trima nggandhul neng lawang sing sejatine banget mbebayani. Ning ya
piye, mbok menawa timbang tekan nggaweyan utawa sekolahan keri/telat.
Mula direwangi nggandhul ya dha dilakoni.
Kaya dene bis kota sing tak tumpangi wektu kuwi, lakune nggremet merga
kakehan penumpang. Ewadene ing sadalan-dalan kenek isih bengak-
bengok tawa, mangka njeron bis wis jejel riyel.
Sopir lan kenek sing dipikir rak mung daya-daya entuka dhuwit akeh, ra
tekan nggon mikirake kenyamanane penumpang.
Ya begjaku, dene wiwit munggah mau, aku entuk jejeran bocah ayu.
Senajan lungguhku jejer, ora bisa nyawang mat-matan, ning yen mripatku
nglirik jam ? aku kudu kepingin weruh terus bagiyan-bagiyan awake.
Wiwit saka sikil sing kuning mulus, kanthi kuku dikitek abang getih, njur
tangane, sing drijine mucuk-mucuk ri uga diabang kukune. Eman, aku
mau munggah kok ora gage kenalan.
Awit bocah mau lagi katrem maca koran, sing sajak asyik banget. Mung
rambute sing ketel njanges ireng kuwi, angger-angger nampegi raiku kena
isise angin jroning bis mau, nambahi nikmatku.
Aku bisa ngrasakake segere ganda parfum sing dienggo bocah kuwi,
cetha dudu parfum murahan sing bisa marahi neng sirah mumet.
Saking notole olehku kepingin kenal, tak bukani pitakonan sing dheweke
bisa ngalihake olehe maca.
?Wih ? angkuhe bocah iki, dupeh ayu, njur jual mahal.? Pancingan
pitakonan gagal, wong nyatane ora ana tanggapan lan kawigaten. Ning
dudu aku Suwarto sing kondhang gawe lakon, yen nganti ora kasil
nelukake cah ayu sing mung siji iki. Aku bali muter utek, nganggo cara
piye, supaya bocah iki gelem nggatekke aku. Bareng wis entuk bahan
gage ndak uncalake pitakonan maneh neng dheweke :
?Rano Karno bintang film kondhang punika, ta mas ? Kandha ngono mau
karo ngulungake koran sing diwaca marang aku, karo mangsuli :
?Lajeng kenging musibah punapa, mas, Rano Karno ?? cah ayu mau
ndhedhes kepingin ngerti.
?Rano Karno dhawah saking bis kota wonten pundi, mas??, bocah mau
isih ngoyak terus.
?Wonten Jakarta, mbak, ning kula kinten mboten badhe kababar ing
koran, amargi kedadosan punika pancen kajarag.?
?Lho kok aneh, mas, kajarag kados pundi ?? Uh kena pancinganku, jebul
bocah iki akeh guneme, kemrecek kaya grontol wutah ora kena diselani.
Tiwas mau tak sengguh angkuh. Gage aku mangsuli karo ngguyu.
?Apa malah perayu, mas ?? Aku nyawang dheweke tajem. Uh jebul ayune
uleng-ulengan bocah iku. Yen ngguyu dhekik pipine, untune rintik-rintik
rapi rinengga janggut nyanthik, lan lambene ? ah, aku dadi nglameti
lambeku dhewe. Ngerti olehku nyawang nanjakke, cah ayu mau
kecipuhan anggone ngendhani panyawangku, saya nambahi gregetku.
Dheweke njur kumlawe nganggo epek-epeke nutupi raiku karo kandha :
?Uwis mas, lehe mirsani, ndhak sesuk njur jeleh,? kandhane. Epek-epek
tangane tak cekel banjur tak remet-remet, cah ayu mau meneng wae
mung pitakone ndedhes terus.
?Mula, mas, ra mungkin wong lagi kenal kok wis ndang nakokke
kahanane bintang film sing wis kondhang yen ora ngerti seluk beluke.?
Kandhane cah ayu rumangsa menang.
?Oh iya mbak, awake dhewe rak durung kenalan ta ? Jenengku Warto.?
Kandhaku karo ngathungake tangan. Cah ayu mau nampani tanganku
digegem kenceng karo nyebut jenenge :
?Aku Semarang mas, kuliahku mbiyen neng Yogya, ning saiki wis
rampung, saiki aku reka-reka nerusake pakulinane ibu, dagang bathik adol
lan kulakan sing kerja sama karo bulikku sing neng Yogya. Nek
penjenengan, mas ?? Ningtyas genti takon.
?Asalku mono Sala mbak ? ah kok mbak, nek aku ngaturi Jeng ngono
piye, kersa ta ?, wong nyatane tuwa aku.?
?Wis kono sak kersamu, mas, wong diundang Ning ngono wae, aku ya
gelem kok.? Kandhane polos.
?Asalku Sala jeng Ning, ning rampung sekolah aku njur ngumbara neng
Jakarta, katut omku sing ngasta neng penerbitan surat kabar sing wis
bonafide, wiwit tahun sewu sangangatus sangang puluh wolu. Omku wiwit
enome pancen seneng neng jurusan jurnalistik, sing njur kersa nuntun aku
neng bidhange.?
?Njur njenengan neng Yogya iki arep tindak ngendi, mas ?, Ningtyas
takon.
?Mung arep neng nggone kanca lawas Jeng, Yogya akeh pakar-pakar
sastra sing pinter gawe crita, jeneng-jeneng lan novele aku nganti apal.?
Wangsulanku blaka. Jeng Ningtyas sajak isih arep kepingin crita akeh,
ning embuh sidane kok kandheg sajak mangu-mangu, wusana aku sing
malah takon :
?Jeng, kapan awake dhewe bisa ketemu mirunggan ? Senajan lagi wae
kenal rasane kok kaya wis kekancan lawas. Sliramu baud crita lan aku
rumangsa seneng kekancan karo sliramu.? Kandhaku tulus. Ningtyas
ngawaske aku karo mesem,njur takon :
?Sing marahi seneng nggon ngendi, mas ?? Aku dadi salah tingkah lan
klicutan entuk pitakon kaya ngono kuwi. Mula wangsulanku sak kecekele :
?Aku dhewe ya gumun je, mas, bareng aku wis ngobrol karo
penjenengan, atiku kok ya njur ketuwuhan rasa seneng. Ning
penjenengan rak ora ngagem guna-guna aji pengasihan, apa jaran
goyang ta, mas ?, pitakone karo nyekikik, sing njalari atiku saya gregeten
kepingin nyiwel pipine sing dhekik nggemesake kuwi.
Ning bareng aku eling neng njeron bis kabeh ndak ampah, kanthi ora
diweruhi penumpang liyane, Ningtyas ndak jiwit cilik iringan pupune.
Dheweke njingkat ning ketok yen seneng. Gandheng wis mlebu Yogya,
aku sing rumangsa durung marem ngobrol karo dheweke, aku mancing
takon :
?Nek sing sliramu jujug daleme bulik, njur ngendi kampunge, e sapa ngerti
aku bisa nggoleki sliramu mrana Jeng ??.
?Daleme bulikku Tamansari, mas, ning penjenengan ora sah rawuh rana,
bulikku kuwi watake seneng praduga, mengko dikira0 aku cah sing
seneng kangsen-kangsenan karo priya.? Kandhane Ningtyas elik-elik
kekarepanku, kepingin nemoni dheweke. Ning sidane, dheweke njur
kandha maneh :
?Ngene wae pa, mas, yen penjenengan kepingin nemoni aku ?? Ningtyas
meneng mikir. Gandheng atiku selak notol, gage aku ngoyak takon :
?Iya wis Jeng, aku manut ketemu neng ngendi aku ndherek, angger
diparingi ancer-ancer utawa alamat sing gumathok, mengko mesthi ndak
goleki.?
?Iya, mas, nek ora kleru baliku suk emben dina Kemis, dadi aku rong
ndina ana Yogya, gandheng aku dititipi ibu nebus resep, entenana wae
neng apotik ?Sumber Waras? kira-kira jam loro awan neng Jl. Wonosari,
awake dhewe ketemu ana kana. Piye ?? Ningtyas aweh keterangan.
?Ngono ya becik, pokoke sapa sing teka dhisik, ngenteni.? Bubar kandha
ngono, njur gage aba sopir :
?Pak sopir kiri, pak !?. Bis minggir njur mandheg, Ningtyas nyangklong
tase ngadeg njur siap arep mudhun ndak tutke kanthi mripatku sing
kamitenggengen.
Mudhune wong ayu Ningtyas, gawe growahing atiku. Atiku sing mau
kebak kembang-kembang endah, saiki dadi angluh lan pepes. Upama
bocah cilik mono, pindhane direbut dulanane, sing lagi nedheng-nedhenge
disenengi. Mesthi wae beka lan nangis.
Gandheng aku jaka sing wis diwasa, growahing atiku ndak samudana. Isih
ana saplethik pengarep-arep, yen rong ndina maneh aku bakal bisa
ketemu karo dheweke. Grayah-grayah, aku reka-reka mbukak Koran sing
mau diulungake Ningtyas marang aku. Ning ya kuwi mung ndak enggo
wangun-wangun. Wong mocoa ya ora ana sing nyanthel neng utek utawa
pikiran. Sing ana mung wewayangane wong ayu Ningtyas, sing tansah
gumawang neng pardo ning netra.
Nganti bis mandheg neng Terminal Umbulharjo, aku lagi sadhar yen wis
entek rutene. Aku melu-melu penumpang liyane klunuh-klunuh mudhun
kanthi tanpa tujuan. Acaraku sakawit, sing arep nekani omahe kanca-
kanca pengarang dadi ambyar, merga tekane widadari sing ora kenyana-
nyana kuwi.
Ah, pancen kok, urip mono aneh. Mula saiki aku ora nggumun, yen ana
wong sing uripe wis diprogram ? dirancang tharik-tharik, ning gagal. Iki
wae aku saka ngomah mung ngrancang tilik-tilik kancaku lawas saka
sanggar kayata : Ay. Suharyono, Krisna Miharja, Ardini Pangastuti, Rita
Nuryanti, Widi Pratiwi, Indria Siwi, sing tulisane wis sasat angger irung
ngerti lan padha disenengi.
Klitih-klitih metu saka terminal bis, aku wis ditawani taksi, becak, sing
pating craek, ning ora tak gape. Aku ngunyluk mlaku sing tanpa tujuan,
embuh mengko tekan ngendi, aku dhewe ora ngerti.
Aku pancen wis diwasa, wong umurku wis ngancik wolu likur taun, ning
aku durung tau ketaman rasa sing kaya ngene iki. Mangka sasat saben
ndina, aku srawung wong-wong ayu (para seleberitis), sing padha ngayahi
main ing sinetron sing aku melu nangani.
Apa ya ngene iki ta, sing diarani gandrung karo prawan utawa jatuh cinta
ngana kae ? Ah ? ya embuh.
Sing cetha, kabeh kekarepan sing tak gantha-gantha saka ngomah pingin
kangen-kangenan karo kanca lawas dadi ambyar. Ganti gawang-gawang
lelawane sang ayu anyar katon, sing kumantil neng telenging pikir, sing
angel ndak kipatake.
Sidane aku njur neng Suryabrantan njujuk neng daleme budheku nak
sanake ibuku. Neng kana ana mas Wawan, putrane sing isih ana S.M.A.
bocahe pinter nggitar lan nyanyi, wis pokoke serba bisa. Nyanyi apa wae
bisa.
Apa maneh yen gitare disetel banjaran, njur lagune lagu-lagu langgam
utawa kroncong, jan ? neng ati bisa nganyut-anyut ? rumesep neng
sanubari. Ya iki sing bisa njur malah nggugah atiku aku daya-daya inggal
cepet kepingin ketemu Ningtyas.
Dina sepisanan aku neng nggone budheku, dikancani Wawan, aku bisa
neng Nitiprayan nggone mbak Widi Pratiwi, njur neng Pirak nggone Mas
Krisna, lan dina sing kaping pindhone, aku neng Kotagedhe nemoni mbak
Ardini sing putrane pancet lagi siji wae kuwi, durung tambah.
Aku emoh diterke tekan terminal, alasanku arep mbecak wae, ngiras
nglaras wis suwe ora numpak ecak.
Tekan ndalan gedhe aku ngawe taksi. Pamitku karo budhe pancen mulih,
ning sopir taksi tak duduhi alamat Apotik ?Sumber Waras? ing Jl.
Wonosari kok njur manthuk ngerti, mula aku gage munggah, taksi
nggeblas tumuju alamat sing tak tuduhke.
Ora suwe taksi mandheg presis neng ngarep apotik, aku banjur mudhun.
Saka kadohan ndak sawang, apotik kuwi pancen gedhe. Barang cetha
kaya pitudhuhe Ningtyas, aku banjur nyedhak, ngawaske wong-wong sing
padha ana ing kono siji-siji tak jingglengi, ning aku ora nemokke dheweke.
Bareng aku ndeleng jam tanganku pranyata lagi jam siji seprapat, mangka
kangsene rak jam loro, ateges aku sing teka luwih gasik. Aku banjur
lungguh kursi sedhiyane wong-wong sing padha antri nebus obat.
Mripatku tansah ngawasake dalan gedhe. Ora suwe ana taksi mandheg
lan ngudhunake penumpang, ? oh kuwi Ningtyas sing tak tunggu-tunggu.
Aku menyat saka lungguhku terus methukke dheweke. Bareng weruh aku,
wong ayu kuwi malah mandheg lakune, nyelehake tas gawane, aku diawe
supaya nyedhak.
Ya ampun ? gawane jeng Ningtyas gedhe tur katon yen abot. Kandhane
bareng cedhak :
?Rewangi yuk, mas, iki conto daganganku batik, sing sesuk kudu ndak
setor menyang Surabaya, penjenengan mau wis suwe lehe nunggu, mas
??
?Apa ngene wae mas, penjenengan neng kene sedhela, aku tak ngijolke
resep, dadi ora perlu ngoyong-oyong tas iki?, kandhane jeng Ning.
?Ngono ya becik, jeng?, wangsulanku. Jeng Ning terus mlebu apotik, saka
kadohan ndak sawang omong-omong sedhela karo pegawene, bar iku
njur bali marani aku karo kandha :
?Mas, obat sing dibutuhake ibu entek, sesuk wae tak golekne neng
Surabaya? kandhane santai. ?Njur iki kersane arep neng ngendi Jeng??,
aku takon, mergane tak sawang jeng Ning kok sajak riwut ora tenang.
?Wis golek hotel wae, mas, neng kana bisa ngobrol karo ngaso, merga
budhalku rak kudu mengko pesawat terakhir sing jam wolu take of.?
Jeneh kok ya mulih pesawat sing budhale wengi ta, Jeng ?. Dikengsel
wae rak bisa lewat tilpun, kanggo budhal sing sesuk-esuk.? Kandhaku
aweh pamrayoga.
?Ora bisa, mas, wong aku wis kebacut janji,? wangsulane serius.
?Wah urusanmu dagang kok nguras tenaga lan pikiran ta, jeng.?
Kandhaku.
?Lha piye, mas wis kebacut, dhuwit lan dagangan wis ana tangane wong-
wong, penjenengan ora seneng, ta mas?
?Wis ayo, neng hotel ngendi lehe arep ngaso, aku tak golek taksi,?
pangajakku mbarengi tekane taksi, jeng Ning ngangkat tas sing gage tak
jaluk. Karo mlebu taksi jeng Ning aba :
?Pak, teng hotel Gadhing,? taksi banjur budhal, aku wong loro neng
njeron taksi mung meneng-menengan. Jeng Ning polatane surem, ora
ceria kaya nalika ketemu aku sepisanan neng ngebis kae.
Mlebu kamar hotel wasise wong loro nyelehake tas diseleh ing rak, Jeng
Ning terus ngebrukke awake neng dhipan karo kandha :
?Wis, mas, saiki awake dhewe bisa crita satutuge, dhasar iki sing tak anti-
anti.? Kandhane :
?Wow ? yen ngono mung padha, wiwit tepung lan weruh penjenengan
sepisanan kae aku njur piye ? ngono je, mas, karo penjenengan.?
Kandhane jeng Ning karo ngguyu sajak piye ?.
Weruh untune sing rintik-rintik lan dhekik ing pipine, aku gage nyedhak,
rasane kaya kepingin nyiwel pipi sing empuk kuwi.
Jeng Ning banjur ngiringake awake, mepet lingir dhipan lungguhku, kaya
aweh lampu ijo kanggoku, tumindak sing luwih adoh.
Lagi wae sikilku ndak angkat munggah ing kasur, jeng Ning wis ngrangkul
bangkekanku kenceng. Ndak sikep dheweke ndak tangekake, dheweke
nglendhot, sirahe diseleh ing dhadhaku kebak pasrah, karo kandha :
?Mas Warto, iba bungahku yen aku bisa sesandhingan ngene iki terus
karo penjenengan, tanpa keganggu tugasku dagang sing nguras tenaga
lan pikiran iki.?
?Mulane ta mulane jeng, lerena bisnismu, aja ngangsa. Pira akehe dhuwit
sing wis ana tangane wong, mengko tak ganti, kuwi rilakna !, sliramu
ngasoa !.
?Jujur jeng, apa sliramu kejiret utawa kejeglong utang ?? Jeng Ning
gedheg tandha yen ora.
?O, mas, genea kok lagi saiki aku bisa ketemu penjenengan.? Kandha
ngono tangise saya mingsek-mingsek memelas.
?Jeng, apa merga sliramu wis kaiket ing priya sing ora mbok tresnani ?,
utawa wis dirembug dadi, ning sliramu gela utawa ora seneng ? Aku jeng
mengko sing mberesi, merga aku pancen tresna banget marang sliramu.
Yen ora percaya, kapan jeng Ning saguh ndak lamar ?, ? sesuk apa suk
emben, aku saguh sowan wong tuwamu nglamar sliramu.?
Jeng Ning saya kenceng pangrukete neng awakku, kaya-kaya wis emoh
uwal.
?Wis Jeng ditata atine, mengko njur critoa apa sing gawe ribeting atimu,
mengko ndak rewang-rewangi mikir, angger wae aku bisa.? Kandhaku
ngayem-ayemi.
?Ora, jeng, tresnaku iki tulus, upamoa sliramu wis keblasuk ing donyaning
bocah nakal utawa wis nate neng papan jember, yen sliramu kersa
mertobat, kapok ora bakal nglakoni maneh, aku isih bisa ngapura, lan
nampa sliramu apa anane. Kabeh tumindakmu bakal ndak lalekake?.
Kandhaku tulus.
?Oh ora, mas, dudu kuwi. Aku ora umuk, mas, aku iki isih wutuh kenya,
aku durung nate srawung kebablasen ngladeni priya. Senajan wis akeh
sing ngarepke aku, ning atiku durung tau kecanthol karo priya kejaba mas
Warto iki. Yen penjenengan ora percaya, mas, sarehne penjenengan wis
blaka yen tresna lan bakal ngrengkuh aku dadi garwa, saiki uga bakal
ndak buktekake. Mas yen penjenengan ngersakke mustika
keprawananku, saiki uga bakal ndak caoske. Mengko penjenengan bakal
pirsa yen aku nyata-nyata isih wutuh.? Kandhane cetha.
?Oh, matur nuwun jeng, jebul kleru pndakwaku. Pangapuramu wae ya,
jeng. Ha njur apa sing marahi sedih penggalihmu ?? aku ngambali takon.
Jeng Ning meneng wae, mung ngusel-uselke sirahe ing guluku, kaya
njaluk pangayoman. Nganti sawetara meneng wae. Aku ya ora wani neter
pitakonan mundhak dheweke saya bingung. Wusanane dheweke takon
maneh :
?Dadi penjenengan ora ngersakke, yen tak caoske mustika ajining dhiriku,
mas??
?Ora, jeng, aku percaya ing kandhamu kuwi kabeh. Anggonku bakal
mbuktekake, mbesuk wae yen awake dhewe wis tinalenan ing nikah sah
jroning wengi sing sepisanan. Mung welingku, jeng, jaganen kuwi, mbesuk
ngemungna aku sing mbuka wiwaraning kori kawanitanmu kuwi.? Krungu
kandhaku mau, jeng Ning bali ngruket aku kenceng karo kandha :
?Mas, olehku arep matur akeh sing dadi aboting atiku, mbesuk wae ya
yen wis bali saka Surabaya. Lakuku wae dongakna slamet tekan
nggone.?
Apa ngene wae, mas, gandheng numpak pesawat, rak mung sedhela, aku
mengko njur nyerahke conto-conto bathik dagangan kuwi karo bayar-
bayaran. Bubar kuwi wis rampung. Sesuk aku rak bisa bali mruput mrene
maneh. Piye nek penjenengan ngenteni tekaku neng hotel kene. Mengko
mudhun pesawat, aku tak tuku tiket kanggo penerbangan sing esuk
dhewe. Piye, penjenengan kersa ? Terus terang aku durung tutug mas.
Sesuk aku tak crita akeh.?
?Ngono ya becik jeng, pokoke apa kersamu janji bisa aku manut,?
kandhaku.
?Wis jam enem mas, aku tak siap-siap adus,? ngono kandhane karo
mlayu neng kamar mandi. Rampung adus terus dandan, cekat-ceket
sedhela wae wis rampung. Aku jan gumun karo tandange jeng Ning sing
sarwa cepet, ora kaya bocah wadon sing sareh lan aleman, yen ana
ngarepe pacare. Iki blas ora, bareng wis arep budhal, jeng Ning nyedhak
aku ngrangkul karo kandha :
?Tenan ya, mas, aku ditunggu neng, hotel kene?, kandhane.
?Iya jeng, sing ngati-ati,? ndak aras bola-ali jeng Ning sing ayu kuwi kanthi
ati sumedhot. Let sedhela, keprungu lawang dithothok saka njaba.
Bengi aku ora bisa-bisa turu, lam-lamen citrane Ningtyas sing ayu. Ning
denea atiku rasane kok melang-melang lan kebak rasa samar ?.
Lagi bareng wis kliwat tengah wengi aku lali keturon. Tangiku wis awan
therong-therong terus adus. Awak rada krasa seger, piyama sing tak nggo
turu tak copot, ganti hem lan clana njur metu lungguhan ing njaba. Koran
anyar sing gumlethak neng meja tak saut tak iling-ilingi.
Kagetku ngluwihi krungu bledheg ing mangsa ketiga, bareng aku weruh
fotone jeng Ningtyas ukuran gedhe kapacak ing surat kabar mau. Karo
ndredheg ndak waca tulisan ing ngisore, unine :
Sejak masuk kota Yogya sudah dikuntit oleh yang berwajib. Diantaranya
di Apotik Sumber Waras, di hotel Gading, dan akhirnya ditangkap di
bandara. Sekarang sudah diamankan di kantor polisi. Dheg ? atine
Suwarto njola, dheweke rumangsa ngancani sak awan neng hotel iki, ning
blas ora ngerti. Malah dheweke wis kober kecanthol atine. Warto gage
neng kasir mbayar, lan cek out wektu iku uga. Karo ninggalke hotel
grenenge Warto : ?Oh ? Ning kowe kuwi cah ayu, jebul ayumu ora tulus,
ning tega ngrusak generasi bangsa lan penerusmu.?