Professional Documents
Culture Documents
A
EASY LATIN FOR SIGHT READING
SELECTIONS
FROM
BY
B. L. D'OOGE
MICHIGAN STATE NORMAL SCHOOL
III.5
THIS little book is put forth with the hope that it will
lead to more sight reading in secondary schools. While
theoretically all agree that nothing is more helpful and
inspiring, practically but few give it the attention it de-
serves. When sight reading is made to mean loose guess-
ing and inexact interpretation of Latin as a refuge from
hard study and scholarly habits, nothing can be urged in
its defense but properly understood as a method by which
;
from beginning to end can hardly have felt the poet's inspi-
ration, whatever he may have learned of formal grammar.
Students can never really enter the field of Latin literature
nor read it widely and appreciatively who cannot understand
it as it is written, without change of order and without
formal translation. We much, we read the
translate far too
and pupils in
secondary schools can with proper instruction
acquire considerable facility in this direction.
B. L. D'OOGE,
Michigan State Normal School.
NOVEMBER 20, 1896.
CONTENTS.
INTRODUCTION i
.... 32
64
FULL-PAGE ILLUSTRATIONS.
PERSEUS AND THE HEAD OF MEDUSA 25
HERCULES 32
ROMAN IN TOGA PRAETEXTA
THE ACROPOLIS OF ATHENS ...... c
64
106
OFTHE
UNIVERSITY
INTRODUCTION.
I. What is Sight Reading?
By sight reading is meant the ability to read and un-
derstand Latin in the order in which it stands, without
formal translation and without slavish dependence upon
grammar and dictionary. If a translation be required, it
should come as a subsequent exercise in English after
the thought of the Latin is already clear. Sight reading
does not mean inexact and rapid skimming over of a
Latin text. In acquiring the power to read at sight, we
proceed at first slowly, afterwards with greater speed, to
an exact and accurate comprehension of the language.
A. VOCABULARY.
pound, try the root meaning before you try to add the
force of the preposition. Many prepositional compounds
fail to show the force of the preposition in translation,
e.g., adiuvo differs but little from iuvo, and indigeo from
egeo. Often the particular force of a compound is made
clear by the context.
e. English derivatives, if used in the proper way, may
afford valuable aid in inferring meanings. A derivative
INTRODUCTION. 3
B. SYNTAX.
alphabet.
practice, great facility can be acquired in recogniz-
By
ing and even anticipating constructions. Many of them
4 EASY LATIN FOR SIGHT READING.
C. ORDER OF WORDS.
English.
A peculiarity of Latin style that is often conspicuous,
and one that is of great assistance in interpretation, is
as they come.
b. Read a sentence straight through before you try to
translate any of it. As you read, carry along in thought
the meanings of the words, whether vague or definite to
read it again and again until you think you get the
thought.
c. Latin aims to keep the same subject throughout a
referring to it.
6 EASY LATIN FOR SIGHT READING.
Id cum f rustra
saepe f ecisset, etc. Here id refers to
what has been described in the foregoing sentence.
e. The most important word or combination of words
a. A temporal clause.
Cicero puer Arplni vixit, Cicero, when he was a boy,
lived at Arpinum.
b. A concessive clause.
Labieno legato milites non parent, the soldiers do not
obey Labienus, although he is lieutenant.
c. A relative clause.
junctive.
5. Dum, donee, and quoad, in the sense of while or as
Corroborative, indeed,
the indicative.
nay, verily, etc.
-
Quln.
i .
Time, when, as soon as.
'a. Interrogative,
As how? in what
I.
conjunctive ad-
verb, with the indie a- way?
tive.
2. Manner. {
b. Relative, as,
for example,
just as, since,
UtJ
considering.
As
b. Purpose, that, in order
II. conjunction, with
that, in order that not
the subjunctive.
(after verbs of fearing).
c. Result, so that, that.
apposition, or by an adjective.
9. Et has three uses: (i) as connecting two words or
expressions, and; (2) as the first of two et's, both . . .
12. A
pluperfect subjunctive is equal to a future per-
fect indicative from a past point of view.
Hoc hostl optimum erat, this was best for the enemy.
Avidus laudis erat, he was eager for praise.
Claudus suitero pede est, he is lame in one foot.
1 6. THE CASES.
i . The Nominative.
An
introductory noun in the nominative case is the
2. The Genitive.
b. The
genitive of a pronoun will be either possessive,
subjective, objective, partitive, or belong to some noun
as an adjective.
c. The genitive of an adjective expressing size or quan-
tity may agree with a noun or may express the value
of something.
d. The Latin genitive is used to express that to which
usually followed by :
3. The Dative.
possessor.
c. Words denoting persons deprived of a thing are
often put in the dative, the Latin regarding the act as
done to the persons.
d. If a form that may be either dative or ablative be the
name of a person or refer to a person, it is more likely to
be a dative than an ablative, since personal relations are
denoted more frequently by the former than by the latter.
14 EASY LATIN FOR SIGHT READING.
4. The Accusative.
menses, etc.
5. The Ablative.
I.
2 3 4
Multi 1 convenere studio videndae novae urbis, maxime
6
Sabmi cum5 Ubi spectaculi tempus
liberis et coniugibus.
8
venit eoque conversae mentes cum oculis erant, turn signo
7
9 10 u.
dato iuvenes Roman! discurrunt virgines rapiunt ,
16 EASY LATIN FOR SIGHT READING.
1. What may be said of the first word in a sentence ?
2. What tense ? Give the other form.
3. What are the possible cases and constructions? What
constructions may follow studio? (See IV, 16, 2, e.)
4. Is this a gerund or a gerundive ?
5. What are the possible uses and meanings of cum?
6. What are the uses of et ?
1 1 . Translate.
II.
De virtute Reguli.
6
cum Carthagine 4 ablret, iuravit
5
se eo rediturum nisi sul
7 8
elves condiciones fecissent . At ille in senatu captives
non esse commutandos declaravit deinde, cum propin- :
9
qui et amici retinere conarentur, ex urbe decessit, quia
ad supplicium redlre maluit quam fidem host! datam
10 11
fallere .
6. eo = in eum locum.
7. What ^s the force of this tense ?
(See IV, 12.)
INTRODUCTION. 17
III.
14 15
ego tuum amorem ."
3. Possible constructions ?
4. caterva = multitudine.
5. Probable construction?
6. Translate of her lover.
7. Translate necklace.
8. What case will follow ?
18 EASY LATIN FOR SIGHT READING.
IV.
1
Hannibal, dux classis Punicae, e navi quae iam capie-
2 3
batur, in scapham saltu se demittens Romanorum manus
effugit. Veritus 4 autem ne in patria classis 5 amissae poe-
nas daret, civium odium astutia avertit nam ex ilia Infe- ;
"
Turn ille
?
Confllxit," inquit, 'et superatus est." Ita non
15
potuerunt factum damnare quod ipsi fieri debuisse iudi-
caverant. 16
V.
Qua re audita 1
Servius 2
dum ad 3 4
curiam contendit,
iussu Tarquini per gradus delectus et domum refugiens
5 6 7
5. Construction ?
15. To whom does cuius iussu refer, and why does it pre-
cede cum? (See III, C, e.)
1 6. Construction?
1 7. Construction ?
24. Translate.
ad unum, to a man.
aequo animo, contentedly, resignedly, patiently.
aere alieno premi, to be heavily in debt.
INTRODUCTION. 21
quae cum ita sint, since this is true, under these circum-
stances, this being the case.
quam primum, as soon as possible.
INTRODUCTION. 23
i.
PERSEUS.
Acrisius, an ancient king of Argos, had been "warned by anoracle that
he would perish by the hand of his grandson. On discovering, therefore,
that his daughter Danae had given birth to a son, Acrisius endeavored to
escape his fate by casting both mother and child adrift on the sea. They
were saved, however, by the help of Jupiter ; and Perseus, the child, grew up
at the court of Polydectes, king of Seriphos, an island in the Aegean Sea.
On reaching manhood, Perseus was sent by Polydectes to fetch the head of
Medusa, one of the Gorgons. This dangerous task he accomplished with
the help of Apollo and Minerva, and on his way home he rescued Androm-
eda (daughter of Cepheus} from a sea monster. Perseus then married
Andromeda, aud lived some time in the country of Cepheus. At length,
however, he returned to Seriphos, and turned Polydectes to stone by showing
him the Gorgon 's head; he then went to the court of Acrisius, who fled in
terror at the news of his grandson's return. The oracle was duly fulfilled,
for Acrisius was accidentally killed by a quoit thrown by Perseus.
2
propter oraculum puerum timebat. Comprehendit igitur
3
Perseum, adhuc mfantem, et cum matre in area lignea
inclusit. Turn arcam ipsam in mare coniecit. Danae,
3.
in a wooden box.
26 FABULAE FA GILES.
1
Persei mater, magnopere territa est tempestas enim :
4
gnopere amabat, atque earn in matrimonium ducere vole-
5
20 bat. Hoc tamen consilium Perseo minime gratum erat.
1. itaque. 3- felicem, laetam.
2. See idioms. 4- See idioms.
5. acceptum, iucundum, placitum.
PERSEUS. 27
5
Quousque hie manebis ?
Tempus est arma capere et
virtutem praestare 6 . Hinc abl et caput Medusae mihi 5
7
refer.'
lyj->
5. Caput Gorgonis.
Res erat difficillima abscidere caput Gorgonis eius ;
10 ille autem, dum fugit, galeam magicam induit, et, ubi hoc
4
fecit, statim e conspectu earum evasit .
1. lapidem. 3. interficere.
2. Ant. faciem, voltum. 4. exiit^ aufugit, evoldvit.
7. Moiistrum et Andromeda.
contendit 8 ,
9
iamque ad locum appropinquabat ubi puella
stabat.
5. strepitus, sonitus.
4 5
per in monstrum impetum subito fecit, et gladio suo
collum eius graviter volneravit. Monstrum, ubi sensit
6
volnus, fremitum horribilem edidit et sine mora totum
corpus sub aquam immersit. Perseus, dum circum litus 20
1.
ferrum, ensem. 4. e loco superiors.
rexit. 7- interim.
30 FABULAE FA GILES.
1 2
undique sanguine mficitur . Post breve tempus, belua
rursus caput sustulit5 mox6 tamen a Perseo Ictu gravi-
4
;
3. monstrum. mord.
4. iterum. 7. aquds.
3
invenit vacuam et omnino desertam, Tres dies per
totam Insulam matrem quaerebat tandem* quarto die ;
5
9
Polydectes magno timore affectus est et fugere volebat. I0
AS
6um tamen ille fugit ? Perseus caput Medusae monstra-
10 n simul saxum versus
vit ;
ille autem, atque hoc vidit, in
est.
2. cf. p. 28, 1.
15. 7. in eum locum.
n. ubi prlmum.
i. contentionem. 2.
of the discus or quoits.
II.
HERCULES.
Hercules, a Greek hero celebrated for his great strength, "was pursued
throughout his life by the hatred ofJuno. While yet an infant, he strangled
some serpents sent by the goddess to destroy him. During his boyhood and
youth he performed various marvelous feats of strength ; and, on reaching
manhood, succeeded in delivering the Thebans from the oppression of the
Minyae. In a fit of madness, sent upon him by Juno, he slew his own
children, and, on consulting the Delphic oracle as to how he should cleanse
himself from this crime, he was ordered to submit himself for twelve years
toEurystheus, king of Tiryns, and to perform whatever tasks were appointed
him. Hercules obeyed the oracle, and during the twelve years of his ser-
vitude accomplished twelve extraordinary feats known as the Labors of
Hercules. His death was caused, unintentionally, by his wife Deianira.
Hercules had shot with his poisonedarrows a Centaur named Nessus, who
had insulted Deianira. Nessus, before he died, gave some of his blood to
Deianira, and told her it would act as a charm to secure her husband's love.
Some time after, Deianira, wishing to try the charm, soaked one of her hus-
band's garments in the blood, not knowing that it was poisoned. Hercules
put on the robe, and, after sufering terrible torments, died, or was carried
off by his father Jupiter.
I. Ant. amdbat.
HERCULES.
HERCULES. 33
6
Serpentes iam appropinquaverant et scutum movebant ;
1. cf. p.
25, 1.
4. 3. cradle. 5. iacebant.
2. room. 4. shield. 6. accesserant.
7
pueros properabat sed, ubi ad locum venit,
,
rem miram 15
vldit Hercules enim ridebat et serpentes mortuos mon-
:
strabat 8 .
6
citharam subito rapuit, et summls viribus caput magistrl
7 8 9
infellcis percussit . Ille ictu
prostratus est, et paulo
10
post e vita excessit, neque quisquam postea id officium
J o
suscipere voluit.
1. sacrificdre solebat. 5.
vinculis.
2. See idioms. 6. adligdtae.
3. adfuit. 7. salted meal.
3
magno conatu vincula perrupit turn Ictu sacerdotem :
4
prostravit ;
altero regem ipsum occidit.
5
legatos igitur comprehendit atque aures eorum abscidit .
6
Legati autem apud omnes gentes sacri habentur .
15
3
paucos annos subito in furorem incidit atque liberos suos
ipse sua manu occidit. Post breve tempus ad sanitatem
reductus est et propter hoc facinus 4 magno dolore affectus
15 est mox ex urbe effugit et in silvas se recepit. Nolebant
;
1
Apolline docebatur et voluntatem dei hominibus enunti-
,
3
bat, leonem percussit frustra tamen, neque enim hoc :
2
comprehenderunt, ^ace ardente colla adussit unde capita
exoriebantur. Non tamen sine magno labore haec fecit ;
1. with a
blazing brand he 4. volnerdbat, laedebat.
scorched the necks. 5. tinxit, madefecit.
2. ex quibus. 6. effecit.
3. crab.
1.
stag. 5.
Par. ad cervum pervenire.
2. dicuntur. 6. Pluperf. of curro.
3. tracks. 7. ndrrdtur.
4. obj. of relinquebat. 8. defessum y confectum.
40 FABULAE FA GILES.
3. obviam iit.
previous passage, of which this
4. ubi prtmum. is the passive form.
1. cf. p. 39, 1.
19. .
3. cave. 5.
cenam silmpsit.
2. appropinqudbat. 4. cibum. 6. wine jar.
7. plena.
HERCULES. 41
"
tamen vinum praeter hoc in antro habebat. Hoc
"
vinum," inquit, mihi commissum est2 . Si igitur hoc
dabo, Centaurl me interficient" Hercules tamen eum
3 4
inrlsit et ipse cyathum vml ex amphora hausit.
1
Simul atque amphora 2 aperta est, odor iucundissimus
undique vinum enim suavissimum 3 erat.
diffusus est ;
4
Centaurl notum odorem senserunt et omnes ad locum 10
convenerunt.
Ubi ad antrum pervenerunt, magnopere iratl sunt quod
Herculem bibentem 5 viderunt. Turn arma rapuerunt et
Pholum interficere volebant. Hercules tamen in aditu6
antrl constitit et impetum eorum fortissime sustinebat. 15
7
Faces ardentes in eos coniecit, multos etiam sagittis
suls volneravit. Hae autem sagittae eaedem erant quae
sanguine Hydrae
8
6lim imbutae erant. Omnes igitur
9 10
quos ille sagittis volneraverat, veneno statim absumpti
20
sunt :
reliqul autem, ubi hoc viderunt, "terga verterunt
et fuga salutem petierunt.
1. cf. p. 40, 1. 6. 6. ostio, limine.
3 4
inluvie ac squalore obsitum erat, neque enim ad hoc
2
et tall modo, contra opinionem omnium, opus confecit . 5
I. perfregit. 2. perfecit.
3. edebant. 9. a rattle.
5.
mud. 12. sonitum^ strepitum.
44 FABULAE FA GILES.
6 7
tamen, etsi navigandl imperitus erat, haudquaquam ter-
10 ritus est.
Post breve tempus summa tranquillitas consecuta est,
iam receperant, navem inco-
et nautae, qui se ex timore
8
lumem ad terram perduxerunt. Hercules e navl egres-
sus est et, cum ad regem Cretae venisset, causam veni-
15 endl docuit. Deinde, postquam omnia parata sunt, ad
earn regionem contendit quam taurus vastabat. Mox
taurum vidit et, quamquam res erat magni perlculi, cor-
nua eius prehendit9 Turn, cum ingenti labore mon-
.
7. occupdret.
i. cf. belt. 2.
Eng. fuisse.
46 FABULAE FACILES.
6
tamen Amazones persuaserunt ut negaret. At Her-
el
1.
aqua stdgndns. 7. Par. tantam mfdmiam fer-
2. exhibuerunt, ostenderunt. rent.
3. dederint. 8. excitdvit.
11
bat, iam deficere coeperat.
3
20
Neptunus igitur et Apollo, ob hanc causam irati ,
mon-
4
strum quoddam miserunt specie horribili, quod cottldie e
2
igitur, timore perterritl, in urbe continebantur et pecora
omnia ex agrls intra muros compulerant. Laomedon,
his rebus commotus, oraculum consuluit; deus autem el
8 4
praecepit ut flliam Hesionem monstro obiceret . 5
8
sus, de rebus quae gerebantur certior factus est turn, :
obtulit
9
. Cum rex libenter el concessisset 10 ut, si posset,
2
quod boves a gigante Eurytione et a cane bicipite custo-
5 diebantur. Ipse autem Geryon speciem horribilem prae-
bebat3 ;
habebat enim tria corpora inter se coniuncta.
1. abduceret. 4. rem.
2. Etymology bi- 9 twice or 5.
strait,
3. exhibebat.
Dum hie 1
moratur, Hercules magnum incommodum
2
3
15 ex calore solis accipiebat tandem igitur, Ira commotus, :
5. aimed at.
HERCULES. 51
3. cf. p. 30, 1. 8.
3
noctu igitur venit, et, dum
Hercules dormit, quattuor
pulcherrimorum bourn abripuit. Hos caudls4 in antrum
5
20 traxit, ne Hercules vestigiis animadvertere posset quo
1. cf. p. 40, 1.
17. 4. by their tails.
2
Postero die, simul atque e somno excitatus est, Her-
3
cules furtum animadvertit et boves amissos undique quae-
rebat. Hos tamen nusquam reperire poterat ;
non modo
quod loci naturam ignorabat, sed quod vestigiis falsis 5
4. to low. 8. antrum.
9. See idioms.
2
Hercules, cum nullum alium introitum reperire posset,
1
2. invemre. 4. aperuit.
5.
vldit.
54 FABULAE FA GILES.
4 5
inrupit et collum monstrl bracchils 6 complexus est 7 .
8
5 Ille, etsi multum reluctatus est, nullo modo se llberare 9
6. arms.
i. apples. 4. pulcherrimd.
2.. The antecedent of quos is 5. remotd.
labores understood. 6. serpens.
3. imperdvit. 7. The dative of possessor.
HERCULES. 55
1
Opus igitur quod Eurystheus Herculi imperaverat, erat
summae difficultatis, non modo ob causas quas memora-
vimus 2 sed quod Hercules
,
omnmo Ignorabat quo in loco
3
hortus ille situs esset.
1
Atlas autem potuit Herculi maxime prodesse ;
ille
2
ibo, et flliabus meis persuadebo ut poma sua sponte tra-
dant." cum haec audlret, magnopere gavisus
Hercules,
5 est
8
;
enim vim adhibere4 si res aliter5 fieri posset
noluit ,
:
6
constituit igitur oblatum auxilium accipere. Atlas tamen
1
Atlas interea abierat et ad hortum Hesperidum, qul
pauca mllia passuum aberat, se quam celerrime contulerat.
Eo 2 cum venisset, causam veniendl exposuit, et fllias suas
15 vehementer hortatus est ut poma traderent. Illae diu
haerebant 3 nolebant enim hoc facere, quod ab ipsa
;
3
Herculi praeceperat Eurystheus autem, cum Herculem
.
50. Orcus.
5 6
discesserat, manes eius ad Orcum,
4
Ut quisque e vita
2
flumine aquam bibere cogebantur quod cum fecissent, :
2
pere enim verebatur ne scapha sua, tanto pondere onerata,
in medio flumine mergeretur 3 Tandem tamen, minis 4 .
6
turn ipse flumen nando traiecit. At Nessus, paulum in
7 8
aquam progressus ad ripam ,
subito reversus est et
1.
egregia, eximia. The adj. 5. trSnseant.
is used substantively. by swimming, abl. of the
6.
3
neque ullo modo dlvelli potuit. Turn demum Hercules,
4
quasi furore impulsus, in montem Oetam se contulit, et
6
rogum quern summa
5
in celeritate exstruxit ,
se imposuit.
Hoc cum fecisset, eos qui circumstabant oravit ut rogum 10
7 8
quam celerrime accenderent omnes diu recusabant : :
11
tus est. 15
1. divellere. 7. mflammdrent.
2. adfixa est. 8. negdbant.
3. detraht. 9. cf. p. 54, 1. I.
Eng. destruction.
VIRI ROMAE.
I.
The events here recorded took place during the First Punic War (264-
241 B.C.). Regulus was celebrated not only for his heroism but also for the
simplicity and the frugality of his life. Subsequent ages loved to point to
him as a typical Roman.
2
Marcus Regulus cum Poenos magna clade 1 adfecisset ,
6
tus est militum clamor auditaque vox, 7
idem huic8 facien-
dum quod paucis ante annis Cornelio consul! a
esse
Poenis factum esset. Cornelius enim velut9 in conlo-
10
quium per fraudem evocatus a Poenis comprehensus erat
10 et in vincula coniectus. lam Hanno timere incipiebat,
1. caedes, inter necio, calami- 6. coepit, incepit.
tds. 7. idem . . .
factum esset,
cere =
aliquem devincere. which suggests a verb of saying.
3. produceret, extenderet. 8. to him.
4. dum. 9. quasi.
5. adiit, appropinqudvit. 10. captus erat.
ROMAN IN TOGA PRAETEXTA.
MARCUS ATILIUS REGULUS. 65
" 2
sed periculum astuto 1 response avertit : H6c vero,"
inquit, "si feceritis, nihilo eritis Afrls meliores." Consul
tacere iussit eos qui par pan referrl 8 volebant, et conve-
"
niens 4 gravitati Romanae responsum dedit Isto te :
dlmicavit
2
Nam cum ad flumen Bagradam castra habe-
.
3 4
ret,anguis mira magnitudine exercitum Romanorum
vexabat multos milites ingenti ore corripuit
; plures ; 15
1
ballistis et catapultis, velut arx quaedam munita, deicien-
dus hostis fuit. Tandem saxorum pondere oppressus
iacuit,sed cruore suo flumen corporisque pestifero 2 adflatu
vicina loca Infecit Romanesque castra inde submovere
1.
quidam is the nearest ap- 3. pellis. cf. Eng. pelt.
proach to the English indefinite 4. Belua est animal ingens et
article. formiddbile.
2. pernicioso, exitioso.
6
habebat, mortuum esse et servum occasionem nactum
7 8
aufugisse ablato mstrumento rustico, ideoque petere se
ut sibi successor in Africam mitteretur, ne, deserto agro,
15 non esset unde uxor et liberi alerentur. Senatus acceptls
9
litterls res quas Regulus amiserat publica pecunia redimi
10
iussit, agellum colendum locavit ,
alimenta coniugi ac
11
llberls praebuit .
2. factds. ventd.
i. solum.
1 .
exordssety precibus obtinu- idea of saying in this verb gov-
isset perjecisset.
t
erns the ind. disc, of the following
2. Translate as if sententiam sentence.
dicere. 4. dixit non esse.
cum 1
auctoritas, captlvi retenti sunt, ipse, cum
valuisset
retineretur a propinquls et amicis, tamen Carthaginem
13
tinuo interemptus est Hie fuit Atlll Regull exitus 14
.
,
II.
age, by saving his father's life in battle. It was his supreme glory to con-
quer Hannibal and bring the Second Punic War to a successful conclusion.
1. compardvit.
attulit, 3. cf. suffrage.
2. saying that he ought not to 4. consilio.
be considered.
70 VIRI ROMAE.
5
tim in hospitium Metelli, qul coniurationis erat prlnceps,
se contulit Scipio ;
et cum concilium ibi iuvenum, de qui-
bus adlatum erat 6 invenisset, ,
7
stricto super capita con-
"
sultantium lurate," inquit, "vos neque ipsos
gladio,
15 rem publicam populi Roman! deserturos neque alium
8
civem Romanum deserere passuros qul non iuraverit, ;
9
in se hunc gladium strictum esse sciat." Haud secus
10
pavidi quam si vlctorem Hannibalem cernerent iurant ,
11
omnes, custodiendosque semet ipsos Scipioni tradunt.
1. tributa est. 7. stricto gladio^ drawing his
2. Concessive. sword.
1 2 3
sent , placuit exercitum auger! eoque proconsulem mitti ;
4
nee tamen quern mitterent, satis constabat . Ea de re
6
indicta sunt comitia.Primo 6 populus exspectabat ut,
qui se tanto dignos imperio crederent, nomina profite-
rentur 7 sed nemo audebat illud imperium suscipere.
; 5
num coepit
16
fact!
paenitere
17
aetati Scipionis maxime
;
1.
interfectt essent, mortui es- n. old. See idioms.
sent. 12. that he was a candidate.
2. optimum msum est. The 13. ex quo.
subject is the following infini- 14. Par. ne uno quidem ex-
tive clause. cepto. See idioms.
3. et in ilium locum. 15. requievit.
Afros vero vend! iussit. Erat inter eos puer adultus regii
generis, forma Inslgnl 3 quern cum percontaretur 4 Scipio
,
5 6
quis et cuias esset, et cur id aetatis in castrls fuisset,
" " 7
Numida sum," inquit puer, Massivam populares
vocant orbus 8 a patre relictus, apud avum maternum,
;
10
15
tus sum a Romanis." Scipio eum interrogat velletne
ad avunculum revertl ? Cum effusis gaudio lacrimls id
16
vero se cupere puer dlceret, turn Scipio puero anulum
17
aureum equumque ornatum donat datlsque qui tuto 20
18
deducerent equitibus ,
dimisit.
2
5 genti consensu appellavit at Scipio silentio per prae-
;
conem3 facto,
tf
N6men imperatoris," inquit, "quo me
mei mllites appellarunt, mihi maximum est regium :
4
nomen, alibi magnum, Romae intolerable est. Si id
5 6
amplissimum iudicatis quod regale est, vobls licet exi-
10 stimare regalem in me esse 7
animum; sed oro vos ut a
regis appellatione abstineatis." Sensere 8 etiam barbari
magnitudinem animi qua Scipio id aspernabatur 9 quod
ceterl mortales admirantur et concupiscunt 10 .
1
norum se accipere adnuit sed fidem nee dare nee acci-
2
pere nisi cum ipso coram duce Romano voluit.
i. adsensit, adfirmdvit. 2.
face to face.
1 2
portum appelleret Syphacis amicitiam pariter petlturus
,
.
3 4
Uterque a rege in hospitiiim invitatus Cenatum simul .
5
apud regem est, eodem etiam lecto Scipio atque Has-
drubal accubuerunt 6 Tanta autem inerat comitas 7 in
.
10
recepit.
5
enim in voltu 4 maiestas summa ;
accedebat 5 6
promissa
7 8
caesaries habitusque corporis, non cultus munditils, sed
virilis vere ac mllitaris et florens iuventa. Prope attoni-
9
tus ipso congressu Numida gratias de fllio fratris remisso
5.
addebdtur. 10. datam.
6. longhair. n. praetermiserit.
12. auxilium dare.
5. ado mare.
PUBLIUS CORNELIUS SCIPIO AFRICANUS. 77
7
eorum ea cura angebat Ubi dies quae dicta erat adve-
.
11
ginquum et grave bellum horrere apparebat. Tune
12
Scipio militiam els se remissurum ait si arma et equos ,
10
13
iussi, prandio dato incolumes 14 dimlsit.
1. exiens. 7. posuit.
2. cecidisset. 8. copits.
1
ad Scipionem pertractus est .
^Syphacem in castra ad-
duci cum
esset nuntiatum, omnis velut ad spectaculum
3
triumphl multitude effusa est praecedebat ipse vinctus ,
;
4 5
sequebatur grex nobilium Maurorum. Movebat omnes
fortiina viri cuius amlcitiam olim Scipio petierat. Regem 5
egregie
6
rem Romanam adiuverat 7 aurea corona donavit
1
Haec et aliae quae sequebantur clades Carthaginien- ,
10
groaning. dative.
2 3
Itaque congress! sunt duo clarissimi suae aetatis duces.
4
Steterunt aliquam diu tacit! mutuaque admiratione defixi.
5 Cum vero de condicionibus pacis 5inter eos non convenis-
6 7
set, ad suos se receperunt renuntiantes armis decernen-
dum8 esse. Commisso deinde proelio, Hannibal vlctus
9
cum quattuor equitibus fugit. Ceterum constat utrum-
10
que de altero confessum esse nec melius instrui aciem
10 nee acrius potuisse pugnari.
1. reiecisset, recusdvisset. 8. decidendum,depugnandum.
2. convenerunt. 9. Par. sed firma opinio om-
5.
non consensissent. not have beenbetter arranged
1
Carthaginienses metu perculsi ad petendam pacem
2
15 oratores mittunt, trlginta clvitatis principes. Qui ubi
3
in castra Romana
venerunt, veniam civitati petebant,
non culpam purgantes4 sed initium culpae in Hannibalem
transferentes. Victis leges imposuit Scipio. Legati, cum
nullas condiciones recusarent
5
,
Romam profecti sunt, ut,
6
20 quae a Scipione pacta essent ea patrum ac populi aucto-
,
5 6 7
visse , priusquam dilucesceret, in Capitolium ventitare
ac iubere aperiri cellam lovis atque ibi solum diu demo- 15
ran8 quasi consultantem de re publica cum love aedi-
,
:
9 10
tuosque eius tempi! saepe esse miratos, quod eum id
15 ius dixit.
4. capiendi. appear.
5. Object
of dicebat, tr. was 8. die tertid.
T. dispersisset. 5.
What in the world would
2. limites castrorum statuere. you have said?
3. guaerentt. 6. Obj. of posuissem.
4. putdret, haberet. 7. flattery.
8. separdbat, dlvidebat.
2
Scipio ipse fertur quondam dixisse, cum eum quidam
"
parum pugnacem dicerent, Imperatorem me mater, non
bellatorem peperit3 ". Idem dicere solitus est, non solum 15
I. dart. 3. priidentiam.
2.. sc. ndtu. ,
4. auxilium dedit.
5. compardvisset.
3. obtinuisset. oms.
4. dono. J. horter, moneam.
PUBLIUS CORNELIUS SCIPIO AFRICANUS. 85
1
remisit tantique virl maiestatem venerari quam dolorem
2
suum ulciscl maluit .
4
et expensae summae continebantur et refelll inimlcorum
accusatio poterat, discerpsit, indignatus de ea re dubitarl5
1 .
of accounts. 6. ita dlxit.
concessit.
5. necessdria. n. kissed.
6. Subject of venisse. 12. Or. quod sibi contigisset
7. cupientes. ut Sctpionem viderent.
8. Par. itaque ne moleste ferret 13. evenisset.
88 VIRI ROMAE.
III.
against the growing luxury and corruption of the time, and administered
his office so rigorously that the name of Censor has clung to him to this day.
Cato wrote on history and agriculture, and is among the earliest writers of
Latin prose.
3
lescentulus, priusquam honoribus operam daret, run in
praediis paternis versatus est deinde Romam demigra-
4 5
,
6
5 vit et in Foro esse coepit. PrImum stipendium meruit
7
annorum decem septemque, Qumto Fabio, M. Claudio
consulibus. Castra secutus est C. Claudl Neronis eius-
8
que opera magni aestimata in proelio apud Senam, quo
cecidit Hasdrubal, frater Hannibalis. Ab adulescentia
9
10 frugalitatem temperantiamque coluit. Pellibus haedinis
mdnsit, fuit.
5. 9. He used kid skins for cover-
He served his first cam-
6. ings,
paign in his seventeenth year.
MARCUS PORCIUS CATO. 89
11 12
venire et classem expediri iussit, tamquam dimicandum
eo die terra marique cum Carthaginiensibus esset ; postri-
13
die inspectantibus pugnae simulacrum
legatis edidit.
1.
fell to the lot of. 8. parvts libris.
3. Emphatic
form of se. 6. evertisset.
MARCUS PORCIUS CATO. 91
2
iam senex delendam Carthaginem censuit negavitque ea
3
stante salvam esse posse rem publicam. Quod cum,
contradlcente Scipione Naslca, non facile patribus per-
20 suaderet, postea, quidquid in senatu consultabatur, Cato
4 "
adiciebat Ego censeo Carthaginem esse delendam."
,
"
1. an early Jig. 3. But yet" said he, "be
2. detractam, decerptam^ sc. assured that it was picked day
esse. before yesterday at Carthage."
3. swaddling-clothes. 8. scholae.
9. athletic trainer.
94 VIRI ROMAE.
exempla.
I. sc. filius. 2. anttquorum hominum.
1
5 Agriculture, plurimum delectabatur Cato malebatque
pecorum fructu quam faenore ditescere. A
2
agrorum et
quo cum quaereretur quid maxime in re familiarl expe-
3 " 4
dlret respondit,
,
Bene pascere." Quid secundum 5 ?
" 5 "
Satis bene pascere." Quid tertium ? Male pascere."
6
10
Quid quartum
5
? "Arare ." Et cum ille, qui quaesierat,
5 5
dixisset, "Quid faeneran ?" turn Cato "Quid ," inquit,
" "
hominem occidere ?
1
Scripsit ipse villas suas ne tectorio quidem esse prae-
2 " 3 4
15 litas atque addidit Neque mihi aedificatio neque vas
neque vestimentem ullum est pretiosum ;
si quid est quo
5 6
uti possim, utor si non ; est, facile careo . Mihi vitio
5. cibum. tarn . . .
quam, as much ... as.
" 8
quit, tecum mihi est pugna tu enim probra facile ; 15
5
consuluit Catonem quid mall portenderetur. Cui ille
"
Non est/' inquit, " ostentum, quod sorices adroserunt
caligas ;
at vero si caligae adrosissent sorices, id fuisset
ostentum."
1. discovered. 3. omine, prodigio.
2. that his boots had been 4. perterritus.
gnawed by mice. 5. See idioms.
6
20 quisquam aut memoriam eius tardiorem aut lateris firmi-
1.
linguam, sermonem. 3. gravior flebat.
2. crept upon (Jiim\. 4. abrupta est.
5. longitudine temporis.
IV.
Aemilius Paulus was one of the best specimens of the Roman nobility.
He would condescend tono mean action to win personal advantage. He was
a model soldier and an astute lawyer, and throughout his life won the admira-
tion of all classes by the purity and integrity of his character. He was born
about 230 B.C. died 160 B.C. His greatest achievement, which gave him his
;
cognomen, was his victory over Perseus, King of Macedonia, in his second
consulship (168 B.C.). His triumph was the most splendid that Rome had
yet seen.
i . sorte obtinuit.
98 VIRI ROMAE.
12 13
recta ad hostem perrexit .
13. contendit.
i. eclipse. 2. conventum.
LUCIUS A EMILI US PAULUS MACEDONICUS. 99
que est
1
;
rex ipse cum paucis fugit. Fugientes persecu-
tus est Aemilius usque ad initium noctis, turn se in castra
victor recepit. Reversum 2 gravis cura angebat 3 , quo'd
1.
infugam datus est. 3. sollicitum reddebat.
2. Agrees with eum under-
stood, object of angebat.
100 VIRI ROMAE.
1
filium minorem in castris non invenisset. Publius Sci-
2
pio erat, Africanus et ipse postea deleta Carthagine
is
3
appellatus, qui, decimum septimum tune annum agens ,
11
20 lit introductum in tabernaculum suo later! adsidere
;
8
Infringet ." Eo die et invitatus 9 ad consulem Perseus et
10
alius omnis el honor habitus est qui haberi in tali for-
tuna poterat. 20
candidis 5 togis.
6 7
Aperta templa omnia et sertis coronata
8 9
15 ture fumabant. In tres dies distributa est pompa spec-
10
taculi. Primus dies vix suffecit transvehendis signls
tabulisque ;
sunt arma, galeae,
sequent! die translata
3. reviewing-stands. 9. parade.
4. sc. spectdculum. 10. statues and pictures.
5. Ant. nigris. II. inceperunt.
1 2
sonantes, quasi in aciem procedendum esset Deinde .
3 4 5
agebantur pingues cornibus auratis et vittis redimltl
boves centum viginti. Sequeb^ntur Persel liberl, comi-
6
tante educatorum et magistrorum turba qui manus ad
7
spectatores cum lacrimls miserabiliter tendebant et pue- 5
ros docebant
implorandam suppliciter victoris popull
misericordiam esse. Pone 8 fllios incedebat cum uxore
9
Perseus, attonitus malo stupens. Inde qua-
et subito
12
gnam cum 13 dignitate alia corporis turn senecta ipsa ma-
14
iestatem prae se ferens. Post currum inter alios inlu-
stres viros duo Aemill, deinde equites turmatim 15 et
fllii
i. Impersonal. 9. stunned.
2..Or. Deinde centum vigintt 10. dat. for which.
pingues boves agebantur cornibus 1 1 .
appdrebdt, exstdbat, conspi-
aurdtis et vittis redimifi. .
cuus erat.
5
Tantae huic laetitiae gravis dolor admixtus est. Nam
Aemilius Paulus, duobus filiis in adoptionem datis, duos
tantum 1 nominis heredes dorm retinuerat. Ex his minor,
ferme duodecim annos natus, quinque diebus ante tri-
umphum patris,maior autem trlduo post triumphum
2
10 decessit. Itaque qui ad donandos usque liberos abun-
3
daverat, in orbitate subito destitutus est. Eum tamen
casum summo animl robore sustinuit, nee contigit4 Perseo
ut tristem Paulum videret. Nam cum more maiorum
orationem de rebus suis gestls apud populum haberet,
15 "Cum in summa felicitate nostra," inquit, "timerem ne
5
quid mall fortuna moliretur ,
deos immortales precatus
sum 6 ut, si adversl 7 quid populo Romano immineret8 ad
expiandam nimiam f elicitatem, id in meam potius domum
9
10 11 12
quam in rem publicam recideret Quapropter bene
.
13
20 habet. Adnuendo enim votis nostrls effecerunt ut vos
potius meum casum doleretis quam ego vestro ingemisce-
14
rem 15
Nemo iam ex tot liberis superest qui Aemili Paull
.
i. except. 2. prospera.
the Emperor Hadrian, and distinguished for his learning and elo-
a country house near the city, during the long nights of winter,
that he prepared his book. This suggested its title Noctes Atticae.
No subsequent events of his life are known to us.
has done much, e.g., nearly all we know about Plautus is from this
source.
The style of Noctes Atticae is good in general, but it is marred by
an affectation towards out-of-the-way and obsolete words and phrases.
Gellius here is simply following the literary fashion of his day. It
is this same love of the archaic that causes him to ignore the Roman
writers that lived nearest to his own time. He scarcely mentions
the writers of the Augustan age, but speaks in the highest terms of
Plautus, Ennius, Cato, and other early writers, and quotes from
them constantly.
108 AULUS GELLIUS.
I, 14.
6
5
lulius Hyginus De Vita Rebusque Inlustrium
in libro
style, famous for his integrity. 8. vlcttis includes all that has
He was three times consul. to do with the manner of living.
2. rei familidris, property. 9. defici, deesse.
1,17-
4
Xanthippe, Socratis philosophi uxor, morosa admodum
5
fuisse fertur et iurgiosa Irarumque et molestiarum mulie-
,
" 2
inquit, uxoris aut tollendum aut ferendum est. Qui
tollit vitium 3 uxorem
,
commodiorem 4 praestat5 ; qui fert,
*
8
10 vitia enim flagitils leviora sunt.
1. Par. ex hdc sententid. 6. eleganter, apte.
2. cured or enditred. 7. putdvisse.
3. culpam. 8. for defects are easier to
I, 19.
i. These
were prophecies ingolden chests in the temple of
probably derived from Cumae, a Apollo on the Palatine.
Greek city of Campania. They 2. The oldest historical rec-
were written in Greek verse and ords among the Romans were
kept in a stone chest in the temple called anndles libri=year books ;
of Jupiter Capitolinus. In 82 B.C. they were written on whitened
they were destroyed by fire, but boards,
again restored. Finally they were 3. ndrrdta, scripta.
removed by Augustus, and placed 4. an old woman.
5.
to sell.
NOCTES ATTICAE. Ill
1
dare. Tarquinius pretium percontatus est . Mulier
2 3
nimium atque immensum poposcit :
rex, quasi anus
aetate desiperet, derisit. Turn ilia foculum 4 coram cum
ignl apponit, tres libros ex novem deurit 5 et, ecquid
6
10 11
tres alios libros exussit atque id ipsum denuo placide
rogat, ut tres reliquos eodem illo pretio emat. Tarquinius
ore iam serio atque attentiore animo fit, earn constantiam 10
12
confidentiamque non Insuper habendam intellegit libros ;
1,23-
Turn, cum in
6
in curiam cum filiis introire.
praetextatis
7
senatu res maior quaepiam consultata eaque in diem po-
sterum prolata 8 est, 9 placuitque ut earn rem, super qua
15 tractavissent, ne quis enuntiaret priusquam decreta esset,
mater Paplrl puerl, qul cum parente suo in curia fuerat,
10
percontata est filium quidnam in senatu patres egissent.
8
re publica esse, unusne ut duas uxores haberet, an ut
una apud duos nupta esset. Hoc ilia ubi audivit, ani-
mus compavescit 9 domo , trepidans egreditur, ad ceteras
10
matronas [adfert ]. Pervenit ad senatum postrldie >o
11
matrum familias caterva Lacrimantes atque obse-
.
crantes orant
12
Qna potius ut duobus 13 nupta fieret quam
13
ut unl duae. Senatores ingredientes in curiam, quae
ilia mulierum intemperies et quid I4 sibi postulatio istaec
vellet, mlrabantur. Puer Papirius in medium curiae pro- T
5
15 16
gressus, quid mater audire institisset quid ipse matrl ,
n. multitude. n. 9, above.
12. Or. ut una potius duobus, 19. Adv. except.
etc.
114 AULUS GELLIUS.
I, 24.
4
Epigramma PlautI, quod dubitassemus an Plauti foret,
positum esset in libro De Poetis
5
nisi a M. Varrone
primo :
5
6 Comoedia luget7
Postquam est mortem aptus Plautus, ,
4. num, st.
II, I.
1.
physical endurance. 3. for unexpected duties re-
10
Temperantia quoque fuisse eum tanta traditum est ut
omnia fere vitae suae tempora n valetudine inoffensa vlxe-
rit. In illius etiam pestilentiae vastitate quae in belli
2. Par. per diem atque per the trees, from sun to sun.
noctem. 11. sine morbo, sdnus.
3. Par. d prim a luce, summo 12. gram, funesto.
13. by means of care and self-
4. sine somno, vigil. restraint.
II, 28.
bant, sed del nomen, ita uti solet, cui servarl ferias opor-
16
teret, statuere et edicere quiescebant , ne, alium pro alio
17
nominando, falsa religione populum adligarent . Eas
1.
cognitum, intellectum. 8. earth-shaker.
2. sacrum, sacrificium. 9. The indefinite = some.
3. Remember that when non 10. alms,
modo is followed by sed ne . . . IT. alms.
quidem, the English idiom re- 12. cum . . . turn = not only
quires a second negative in the . . . but especially.
first clause. 13. piissiml.
4. sc. est. 14. holidays.
5. See idioms. 1
5.
abl. of means.
6. caver nds, antra. 16. they refrained from.
7. clefts, chasms. 17. Ant. solverent.
118 AULUS GELLIUS.
1 2
ferias si quis polluisset piaculoque ob hanc rem opus
3 ' '
6
eius rel causa reperienda sese exercuerunt. Quippe
7 8
M. Cato vir in
, cognoscendis rebus multl studl incerte ,
1. contaminasset. 9. indifferently.
2. abl. after opus = need, cf. 10. sc. libra.
usus, p. 109, 1.
3. II. I am not disposed.
III, 4.
117. 1
Quod P. Africano et aliis tune viris nobilibus ante
2
aetatem senectam barbam et genas 3 radere mos patrius
fuit.
In librls quos de
vita P. Scipionis Africanl composites
4
legimus, scriptum esse animadvertimus, P. Scipiom Paull 5
factas videmus.
Ill, 8.
3. The brave
and noble king 9. Ambracia is a town in Epi-
of Epirus who crossed into Italy rus. What does the ending -en-
Q. Claudius Quadrigarius,
4.
made.
100-78 B.C., wrote a history of u. imperdvit.
Rome. seems to have
Gellius 12. defenderet.
1
ad consulem scripsit, neque legates a senatu missos sed
a consulibus, et Pyrrhum populo Romano laudes atque
gratias scripsisse captivosque omnes quos turn habuit,
vestlvisse et reddidisse.
Consules turn fuerunt C. Fabricius et Q. Aemilius. 5
" 3
Consules RomanIsalutem dicunt Pyrrho regi. Nos
4
pro tuis iniuriis continuis animo tenus commoti inimi-
5
citer tecum bellare studemus. Sed communis exempli 10
6 7 8
et ergo vlsum ut te salvum vellmus, ut esset
fidel
Ill, 15.
5
5 Cognito repente Insperato gaudio exsplrasse animam
6
refert Aristoteles philosophus Polycritam, nobilem femi-
8
nam 7 Naxo Philippides quoque, comoediarum
Insula.
9
poeta haud Ignobilis, aetate iam edita, cum in certamine
poetarum praeter spem vicisset et laetissime gauderet,
10 inter illud gaudium repente mortuus est. De Rhodio
etiam Diagora celebrata historia est. Is Diagoras tres
filios adulescentes habuit, unum pugilem
10
alterum pan- ,
cratiasten
11
tertium luctatorem 12
,
Eos omnls vidit vincere
.
coronanque Olympiae
13
eodem die et, cum ibi eum tres
2
osculls atque in manibus flliorum, animam efflavit.
6
anus, repente filio viso, copia atque turba et quasi ruma
incidentis inopinatl 7 gaudi oppressa exanimataque est.
IV, 8.
2
cillimis consules creandi forent et is Ruflnus peteret
5
consulatus deferretur. Earn rem plerlsque admirantibus,
quod hominem avarum cui esset inimicissimus, crearl
" "
civis me compllet
5
consulem peteret, Malo," inquit, ,
1. sc. publicae. 7 .
performed the duties of .
5.
rob. sc. ut ; so, too, with 10. argenttfacti = silverplate,
vendat. n. See idioms.
6. Or. Fabricius censor posted 12. cf. p. 123, 1. n.
movit hunc Rufinum, bis functum 13. ndrrat, subject is Cicero.
tonsuldtu et dictdturd, sendtii ob,
etc.
V, 2.
1 ' 2 3 4
las fuit. Emptum Chares scripsit talentls tredecim et
5 2 6
regl Philippe donatum ;
hoc autem aeris nostrl summa
7
est sestertia trecenta Super hoc equo dignum
duodecim.
memoria vlsum 8 quod, ubi ornatus erat armatusque ad
9
proelium, haud umquam Inscendl sese ab alio nisi ab 5
16
exsanguis e medils hostibus regem vivacissimo cursu
rettulit atque, ubi eum extra 17 tela extulerat, 18
ilic6 con-
19
cidit et domini iam superstitis securus quasi cum sensus
10. quod here, as above, intro- 19. now assured of his mas-
1
duces a statement of fact, and ter s safety.
126 AULUS GELLIUS.
1
humanl solacio animam exspiravit. Turn rex Alexander,
parta eius belli victoria, oppidum in eisdem locis condidit
2 ' '
i.
satisfaction. 2. Par. ut equum honor dret.
V,5-
122. Cuiusmodi ioco 1 incavillatus sit 2 Antiochum 8 regem
5
Poenus Hannibal 4 .
5
In librls veterum memoriarum scrlptum est Hanni-
balem Carthaginiensem 6 apud regem Antiochum facetis-
sime 7 cavillatum esse. Ea cavillatio8 huiuscemodi fuit :
13 14
phaleris praef ulgentem Atque ibi rex, contemplatione
.
5.
historidrum. = brilliantly shining.
15. be compared.
NOCTES ATTICAE. 127
"
esse Romanls haec omnia ? Turn Poenus, eludens 1
2
Ignaviam imbelliamque militum eius pretiose 3 armato-
"
rum :
Satis, plane satis esse credo Romanls haec omnia,
etiam si avarissimi sunt." Nihil prorsum 4 neque 5 tarn
6
lepide neque tarn acerbe dici potest rex de numero : 5
7
exercitus sui ac de aestimanda aequiperatione quaesi-
5.
Remember that a general ered on an equality.
v, 9 .
3
Filius Croesi regis, cum iam fan per aetatem posset,
infans erat et, cum iam multum adolevisset, item nihil 10
1.
KingofLydia, 560-5468.0. 6. Note the etymology.
His name has become synony- 7. Or. Cum hostis gladio de-
mous with boundless wealth. ducto, regem esse Ignordns, in
2. The famous Greek histo- patrem ems, bello mdgno mcttim
"
rian known as the father of his- et urbe in qua erat captd, invd-
KpoTcrov.
6
Sed et quispiam Samius 7 athleta, nomen ill! fuit
8
10
'E^/cXoi)s ,
cum antea non loquens fuisset, ob similem
dlcitur causam loqui coepisse. Nam cum in sacro cer-
9
tamine sortltio inter ipsos et adversaries non bona fide
VI,
2
Histrio in terra Graecia fuit fama celebri, qui gestus
3
et vocis claritudine et venustate ceteris antistabat : nomen
fuisse aiunt Polum, tragoedias poetarum nobilium sclte
atque adseverate 4 actitavit 5 Is Polus unice amatum
.
VI, 18.
9
rentur, ius iurandum eos adegit redituros esse in castra ,
12
amplexl eos, postllminio in patriam redisse dlcebant sta-
1. Remember that a perfect either party should receive in ex-
VII, 17.
8
praeter arcem incensa, abstulit asportavitque in Persas,
10 Eos porro 9 libros universes multls post tempestatibus
IX, 3.
5
Philippus, Amyntae filius, terrae Macedoniae rex, 5
6 7
cuius virtute industriaque Macetae locupletissimo im- ,
8
perio auctl, gentium nationumque multarum potlri coepe-
rant et cuius vim atque arma totl Graeciae 9 cavenda
10
metuendaque inclutae illae Demosthenis 11 orationes con-
12 13
tionesque vocificant ,
is Philippus, cum in omni fere 10
tempore negotiis belli victoriisque adfectus exercitusque 14
esset, a liberall tamen Miisa et a studiis humanitatis
" 8
Philippus Aristoteli salutem dlcit.
9
Fllium mihi genitum sclto. Quod equidem dls habeo
10
non n natus est
gratiam proinde quia
, quam pro eo, quod
nasci contigit temporibus vitae tuae. Spero enim fore
ut, eductus eruditusque a te, dlgnus exsistat et nobis et
12
rerum istarum susceptione."
N. B. The remaining selections have for their purpose a final test of the ability
to read at sight. They are not more difficult than those immediately preceding, but
the accompanying notes contain no information bearing directly upon the transla-
tion.
x >7 .
X, 10.
rian, was born in Egypt and first century A.D. His work on
studied at Alexandria. He Egypt was in five books.
136 AULUS GELLIUS.
X, 27.
3
duo belli aut pacis, ex quis utrum vellent eligerent ;
XI, 14.
"
vllius sit." His respondit : Immo vero carum, si quan-
tum quisque volet bibat ;
nam ego bibl quantum volui."
Frugi, or
f
man of honor,* be- the earliest period to his own age.
XII, 8.
canus Major, born 234 B.C. He tinguished general who won re-
1. These are the famous trib- Nobilior, who was censor with
unes who gave their lives in a Lepidus, 179 B.C. Livy, the Ro-
vain attempt to redress the man historian, tells this story
wrongs of the people. Tiberius about them, Bk. XL, 45 and 46.
was killed by a mob, 133 B.C., 4. The Campus Martius, a
Caius, 121 B.C. large plain outside the city walls
2. A distinguished Roman in the bend of the Tiber, north-
who died 152 B.C., full of years west of the Capitoline. It was
and honors. used for elections and large
3. Gellius is mistaken in the assemblies,
man. It should be M. Fulvius
NOCTES ATTICAE 139
amicissimeque vlxerunt.
XIII, 2.
"
Nam quod in pomis, itidem," inquit, esse aiunt in inge-
niis quae dura et acerba nascuntur, post fmnt mitia et
;
20
1. See p. 114, 1.
5. are spoken of in terms of admira-
2. Lucius Accius, an early tion by the ancient writers.
Roman tragic poet, was born 3. A large city in southern
170 B.C. We possess
only frag- Italy.
ments of his tragedies, but they
140 AULUS GELLIUS.
XV, 1 6.
XV, 18.
praesentata est.
XVII, 17.
XIX, 3.
" "
ran :
Quoniam," inquit, qui maledicit et vituperat,
XX, 7.
Latona, who had but two, Apol- enth century B.C. and wrote
lo and Diana. As a punishment lyrics.
her children were all killed by 5. Bacchylides,
one of the
the shafts of the archer god and great lyric poets of Greece, flour-
his sister. ished about 470 B.C.
2. Homer, the great epic poet 6. Pindar, the greatest lyric
of Greece, may have lived about poet of Greece, was born about
900 B.C. 522 B.C.
3. Euripides followed Sopho-
PRONOUNCING VOCABULARY
OF
A.
PRONOUNCING VOCABULARY. 145
E.
146 PR ONO UNCING VO CA B ULAR Y.
Ni9'i-as (nish'i-as).
THIS BOOK IS DUE OH THE LAST DATE
STAMPED BELOW
AN INITIAL FINE OP 25 CENTS
WILL BE ASSESSED FOR FAILURE TO RETURN
THIS BOOK ON THE DATE DUE. THE PENALTY
WILL INCREASE TO 5O CENTS ON THE FOURTH
DAY AND TO $1.OO ON THE SEVENTH DAY
OVERDUE.
MAR S 13.47
YB 02655
U. C. BERKELEY LIBRARIES