>=|üŒ bÁ ˛‘ê‡Vü≤+

ù|‘·Ts¡T Áyêdæq yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ dü+Á>∑Vü≤ düMTø£å

I. ñb˛<ëÈ‘+· :
u…_’ \T˝Àì Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä ˝À, j˚TdüTÁø°dTü Ô 12 eT+~ •wüß´\˝À eTT>∑TsZ T¡ Áyêdæq
8 Á>∑+<∏ë\T m+‘√ ÁbÕeTTK´yÓTqÆ $. eT‘·sÔ TT, jÓ÷Vü‰qT eT]j·TT ù|‘·Ts¡T Áyêdæq
Á>∑+<∏ë\˙ï Á|ü‘´˚ ø£ $•wü̃‘q· T dü+‘·]+#·Tø=HêïsTT.
1. Á>∑+<∏äø£s¡Ô : nbıdü\Ô T&Óq’ ù|‘·Tsπ á s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\T ÁyêkÕ&ÉT. nsTT‘˚ ù|‘·Ts¡T
s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À ‘·–qìï #ê]Á‘ê‘·àø£ Ä<Ûësê\T ˝Òeì, s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\ XË*’ ˝ÀqT,
|ü<Cä ≤\+˝ÀqT, e´‘ê´dü+ ñ+<äì, Ä~ dü+|òTü eTT #ê\ ø±\+ es¡≈î£ <ëìì
ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏+ä >± |ü]>∑D+Ï #·˝<Ò Tä . Áø°ˆˆX¯ˆˆ 372 dü+ˆˆ˝À \y=~ø=j·T˝À Åø¬ d’ eÔü
düe÷K´ (Council) <ë«sê s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ ÁbÕe÷DÏø£ Á>∑+<∏ë\˝À #˚sá ã&ç+~. ù|‘·Tsπ
s¬ +&ÉT |üÁ‹≈£\T ÁyêkÕ&Éì, s¬ +&ÉT |üÁ‹\˝Àì |ü]#·jT· yê≈£îÿ\qT ã{Ϻ (I ù|‘·T
1:1— II ù|‘·T 1:1) #Ó|Œü e#·TÃqT. s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ j˚TdüT s¡÷bÕ+‘·sêìï ø£qTï˝≤sê
#·÷∫q e´øÏÔ ÁyêkÕ&Éqï~ düŒwü+º (II ù|‘·T 1:16`18). n‘·&TÉ ‘·q eTs¡D≤ìï
>∑÷]Ã Á|üuTÑÛ e⁄ <ë«sê eTT+<äT>±H˚ ‘Ó*dæø=qïyê&ÉT (II ù|‘·T 1:13`15) eT]j·TT
n‘·&TÉ eTs√ |üÁ‹ø£ ≈£L&Ü ÁyêkÕ&ÉT (II ù|‘·T 3:1). |üÁ‹ø£˝À ñqï Ä<Ûësê\qT
ã{Ï,º ù|‘·Tsπ s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ ÁyêkÕ&Éì #Ó|Œü e#·TÃqT. eT‘·Ô 17:1`3— jÓ÷Vü‰qT
21:18,19— I ù|‘·T 1:1 ‘√ b˛*Ã #·÷&É+&ç.
2. ù|‘·Ts¡T J$‘·+ : nbıdü\Ô T\ C≤_‘ê˝À d”y÷Ó qT ù|‘·Ts¡T Á|ü<eä∏ TT&ÉT. n‘·&TÉ
n+<ä]ø£qï ej·TdüT‡˝À ô|<äy› ê&ÉT, <äT&ÉT≈£î‘·q+>∑\yê&ÉT. j˚TdüT yÓTT<ä{kÏ Õ] n‘·ìï
ø£*dæø=qï|ü&ÉT n‘·ìøÏ øπ bòÕ nì ù|s¡T ô|{≤º&TÉ . øπ bòÕ nq>± sêsTT nì ns¡+ú
(jÓ÷Vü‰ 1:42). n‘·&TÉ C≤\]. $<ë´e+‘·T&ÉTø±<äT. nsTT‘˚ Áø°dTü ‘Ô √ 3 1/2 dü+ˆˆ
ø£*dæ J$+∫q Ç‘·&TÉ bÕeTs¡T&ÉTø±&Éì n‘·ì |üÁ‹ø£\˝Àì dæ<ë∆+‘·|sü ¡ n+XÊ\T
ìs¡÷|ædTü HÔ êïsTT. n+‘· e÷Á‘·yT˚ ø±<äT ù|‘·Ts¡T J$‘·+˝À ø£*–q >=|üŒ e÷s¡TŒqT
á |üÁ‹ø£\ <ë«sê ‘Ó*dæø√e#·TÃqT. yÓTT<ä≥ n‘·&TÉ Áø°dTü qÔ T ø£*dæq|ü⁄&ÉT ã\V”≤qT&ÉT,
‘=Á≥TbÕ≥T >∑\yê&ÉT. ø±ì Ç|ü&ÉT Áø°düTÔ˝À ã\e+‘·T&ÉT, dæús¡T&ÉT. yÓTT<ä≥
‘=+<äsb¡ Õ≥T >∑\yê&ÉT. Ç|ü&ÉT düV≤ü qo*. j˚TdüT n‘·ì‘√ ªª˙e⁄ ù|‘·Ts¡Te⁄, á
ã+&ÉMT<ä Hê dü+|òTü eTTqT ø£≥Tº<Tä qTµµ (eT‘·Ô 16:18) nì #Ó|Œæ Hê, Ä ã+&É
Áø°ùdqÔ ì, Äj·TH˚ dü+|ò÷ü ìøÏ eTTK´yÓTqÆ eT÷\sêsTT nì, ‘êqT øπ e\+ Á|ü‹
$XÊ«dæ˝≤π> ˇø£ sêsTT e÷Á‘·yT˚ qì (I ù|‘·T 2:5) ‘Ó*dæø=Hêï&ÉT. nbıdü\Ô T\
C≤_‘ê˝À ‘·qù|s¡T yÓTT<ä≥ Á|ükÕÔ$+#·ã&çHê, ô|+‘Óø=düTÔ ~Hêq dü+|òTü kÕú|qü ˝À
Á|ü<ëÛ q bÕÁ‘·<ëÛ s¡T&ÓH’ ê, ‘·qTï‘êqT ôV≤∫Ã+#·Tø√˝Ò<Tä . ô|>’ ± ‘·–+Z |ü⁄qT >∑÷sπ à ÁyêkÕ&ÉT
(I ù|‘·T 5:6,7).
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 1
3. s¡#q· ø±\+ : |üÁ‹ø£\˝Àì n+XÊ\qT ã{Ï,º bÂ\T |üÁ‹ø£\˙ï Áyêj·Tã&çq
nq+‘·s¡+, nq>± ˙s√ #·Áø£e]Ô s√e÷ dæ+Vü‰düHêìï n~Ûwæº+#êø£, ÁX¯eT\T
ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ ø±\+˝À ù|‘·Ts¡T ‘·q |üÁ‹ø£\T ÁyêkÕ&ÉT. ù|‘·Ts¡T ≈£L&É Ä ÁX¯eT\˝À
bÕ*uÛ≤>∑dTü &Ô ˚ (I ù|‘·T 5:1). ù|‘·Ts¡T s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\T Áø°ˆˆX¯ˆˆ 64`66 eT<Û´ä ø±\+˝À
Áyêj·Tã&ܶsTT. yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ Áyêdæq ø=~› ø±˝≤ìπø, eT]j·TT n‘·ì eTs¡D≤ìøÏ
ø=+‘·ø±\+ ÁøÏ‘y· T˚ s¬ +&Ée |üÁ‹ø£qT ÁyêkÕ&ÉT.
4. s¡#·q düú\+ : ù|‘·Ts¡T ‘·q yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£qT @ düú\+ qT+&ç ÁyêkÕ&Éqï~
$yê<ëdüŒ<äyTÓ qÆ ~. I ù|‘·Ts¡T 5:13 ˝À ªªããT˝ÀqT˝À MTe˝… H˚sŒ¡ s¡#ã· &çq ÄyÓTj·TT,
Hê ≈£îe÷s¡T&Óq’ e÷s¡TÿqT, MT≈£î e+<äqeTT\T #Ó|ü #·THêïs¡Tµµ nì Áyêj·Tã&ç
ñqï~. ù|‘·Ts¡T s√e÷ |ü≥D º +˝À #·+|üu&ܶ&qÉ ï bÕs¡+|üs´¡ + ñ+~ >∑qTø£ n‘·&TÉ
s√e÷˝À ñqï|ü&ÉT á |üÁ‹ø£\T ÁyêkÕ&Éì ããT˝ÀqT nqï~ s√e÷≈£î dü÷#·q>±,
ÄyÓT nqï~ dü+|ò÷ü ìøÏ dü÷#·q>± ñ+<äì ø=+‘· eT+~ n_ÛÁbÕj·T+. nsTT‘˚
m+<äT≈£î n\+ø±s¡ s¡÷|ü+˝À ÁyêkÕ&Éqï<ëìøÏ düs¬ q’ ø±s¡D≤\T ˝Òe⁄. ô|>’ ± n‘·&TÉ
s√e÷˝À #·+|üã&ܶ&qÉ &ÜìøÏ #·]Á‘ê‘·àø£ Ä<Ûësê˝Ò$T ˝Òe⁄.
ø£qTø£ yêdüeÔ +>± n‘·&TÉ ããT˝ÀqT qT+&˚ ÁyêkÕ&Éì eT] ø=+<ä] n_ÛÁbÕj·T+.
n‘·&TÉ s√e÷ |ü≥Dº ≤ìøÏ yÓ[flq≥T¢ u…_’ \T˝À Áyêj·Tã&É˝<Ò Tä . ˇø£yfi˚ ¯ ù|‘·Ts¡T s√e÷˝À
ùde #˚dü÷Ô ñ+fÒ bÂ\T nø£ÿ&çøÏ yÓfi≤fl\ì ø√s¡&ÉT. m+<äTø£+fÒ n‘·&ÉT
Áø°dTü HÔ êeTyÓTs¡T>∑ì #√≥H˚ düTyês¡Ô Á|üø{£ +Ï #ê\qï ÄX¯>\∑ yê&ÉT (s√e÷ 15:20:21).
ãVüQXÊ ù|‘·Ts¡T bÂ\TqT nqTdü]dü÷Ô s√e÷ kÕÁe÷»´ øπ +Á<äu≤Û >∑yTÓ qÆ ∫qï Ädæj÷· ˝À
ø=+‘·ø±\+ ñHêï&˚y÷Ó . n‘·ì bÕsƒ≈¡ î£ \T ∫qï Ädæj÷· ˝Àì bı+‘·T, >∑\rj·T,
ø£|Œü <=øÏjT· , ÄdæjT· , _‘·Tìj·T <˚Xd¯ Tü \ú T (I ù|‘·T 1:2). nsTT‘˚ ∫qï Ädæj÷·
qT+&ç bÂ\T ‘·qùde˝À <äøD åÏ ~X¯>± yÓfi≤fl&ÉT, ù|‘·Ts¡T ‘·÷s¡TŒ~X¯>± Á|üj÷· DÏ+∫
ããT˝ÀqT≈£î yÓfi≤fl&Éì, nø£ÿ&ç qT+&ç á |üÁ‹ø£qT ÁyêkÕ&Éì #Ó|Œü e#·TÃqT. n‘·&TÉ
ù|s=ÿqï dü˝ú ≤\ ù|s¡q¢ T ≈£L&É ‘·÷s¡TŒ~X¯qT+&ç nq>± ‘êqT ñqï ~X¯qT+&ç yÓTT<ä\T
ô|{Ϻ |ü•ÃeT ~X¯ es¡≈£î Áø£eTeTT>± ÁyêkÕ&ÉT. ¬s+&Ée |üÁ‹ø£ ãVüQXÊ s√e÷
|ü≥D º + qT+&ç Áyêdæ ñ+&Ée#·TÃqT.
5. bÕsƒ¡≈£î\T : bÂ\T nqT´\≈£î, ù|‘·Ts¡T j·T÷<äT\≈£î düTyês¡Ô Á|üø£{Ï+#·&ÜìøÏ
@s¡Œs¡#ã· &ܶsT¡ (>∑\ 2:8,9). ø£qTø£ ù|‘·Ts¡T ∫qï Ädæj÷· ˝ÀqT, ããT˝ÀqT˝ÀqT
#Ó<]ä ñqï j·T÷<äT\ eT<Û´ä |ü]#·s´¡ #˚dæ ñ+&Ée#·TÃqT. ããT˝ÀqT #Ós¡ nq+‘·s+¡
j·T÷<äT\T n+<äs÷¡ jÓTs¡÷wü˝eÒ TT≈£î ‹]– sê˝Ò<Tä . ô|>’ ± s√e÷ kÕÁe÷C≤´ìøÏ
øö¢~j·T #·Áø£e]Ô>± ñqïø±\+˝À j·T÷<äT\≈£î, Åø¬ d’ eÔü ⁄\≈£î ø£*–q Væ≤+dü\˝À, n≈£î\
Á|ædÿæ \¢\T ø=]+<∏Tä ≈£î e∫Ãq≥T¢, ø=+‘·eT+~ j·T÷<äT\T ããT˝ÀqT≈£î bÕ]b˛j·÷s¡T.
nø£ÿ&É, eT]j·TT ∫qï Ädæj÷· ˝À j·T÷<äT\ e\dü øπ +Á<ë\THêïsTT. yê]πø ù|‘·Ts¡T
á |üÁ‹ø£\qT ÁyêkÕ&ÉT (I ù|‘·T 1:2). á |üÁ‹ø£\T H˚{Ï Åø¬ d’ eÔü ⁄\+<ä]øÏ ≈£L&É
e]ÔkÕÔsTT.
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 2
6. |ü‹
Á ø£\ eTTU≤´+X¯+ : ù|‘·Ts¡T yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ eTTU≤´+X¯+ ÁX¯eT\˝À $XÊ«dæ
ìØø£D å . á |üÁ‹ø£˝À ÁX¯eT\qT >∑÷]à 16 kÕs¡T¢ Á|ükÕÔ$+#·ã&ç+~. ÁX¯eT\‘√
bÕ≥T ìØø£D å nH˚ e÷≥ ≈£L&É #Ó|Œü ã&ç+~. jÓ÷Vü‰qT ªªÁù|eTµµ nbıdü\Ô T&ÉT,
bÂ\T ªª$XÊ«dü|ü⁄µµ nbıdü\Ô T&ÉT. ù|‘·Ts¡T ªªìØø£Då µµ nbıdü\Ô T&ÉT. ÁX¯eT\qT >∑÷]Ã
ôV≤Á; |üÁ‹ø£, j·÷ø√ãT |üÁ‹ø£\ s¡#·sTT‘·\T ≈£L&É ÁyêdæHê, ù|‘·Ts¡T $es¡D
Á|ü‘´˚ ø£yTÓ qÆ ~. n‘·&TÉ ‘·qdü«+‘· nqTuÛeÑ + <ë«sê ÁyêkÕ&ÉT. Çø£ s¬ +&Ée |üÁ‹ø£
eTTU≤´+XÊ\T, $XÊ«dü+ eT]j·TT <˚e⁄ì C≤„q+, $XÊ«dæ <˚e⁄ì ø£è|ü˝À C≤„q+˝À
n+‘·ø+£ ‘·≈î£ m<ä>±* (II ù|‘·T 3:18). Áø°dTü qÔ +<äT $XÊ«dü+ m+‘· nedüsy¡ ÷Ó
Äj·TqqT >∑÷]Ãq nqTuÛeÑ C≤„q+ ≈£L&É n+‘˚ ÁbÕeTTK´yÓTqÆ ~ (jÓ÷Vü‰ 17:3).
ù|‘·Ts¡T s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À C≤„q+ nqïe÷≥ 16 kÕs¡T¢ ø£ì|ædTü +Ô ~. ù|‘·Ts¡T yÓTT<ä{Ï
|üÁ‹ø£ ÁX¯eT u≤~Û‘T· \≈£î >=|üŒ Áb˛‘ê‡Vü≤+ s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ dü+|òTü + ˝À|ü\ ‘·˝m‘Ô̊
<äs√“¤<\äÛ düeTdü´≈£î |ü]cÕÿs¡+.
7. ù|‘·Ts¡T |ü‹ Á ø£\ $•wü̃‘· : ù|‘·Ts¡T ø±\+˝À dü+|òTü +˝À, Á|üd+ü >∑ y˚~ø£ qT+&ç
yÓ\Te&çq X¯Øs¡ dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ uÀ<Û\ä <ë«sê (I ù|‘·T 2:11). uÛÖ‹ø£ yê<ä+ Á|üyX˚ ô¯ |≥º
ã&ç+~ (I ù|‘·T 5:1`3). >∑qTø£ ù|‘·Ts¡T ‘·q yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£˝À Áø°dTü qÔ T >∑÷]Ãq
dæ<ë›+‘êìï nq>±, Äj·Tq X¯Øs¡<ëÛ ]>± ne‘·]+#·T≥ (1:20) Äj·Tq bÕ|ü s¡V≤æ ‘·
J$‘·+ (1:19— 2:22) ÁX¯eT\T eT]j·TT eTs¡D+ (1:11, 2:23,24— 3:18—
4:1,13— 5:1) |ü⁄qs¡T‘êúq+ (3:21) Äs√Vü≤D+ eT]j·TT Á|üdTü ‘Ô · kÕúq+ (3:22)
>∑÷]à eT]j·TT Äj·Tq s¬ +&Ée sêø£&qÉ T >∑÷]à (1:13,17— 4:13— 5:4) düŒwü+º >±
ÁyêkÕ&ÉT. n+‘·e÷Á‘·yT˚ ø±<äT Áø°dTü Ô _s¡T<äT\qT ≈£L&É ÁyêkÕ&ÉT. ìs√›wyü TÓ qÆ >=i…|¿ \æ ¢
(1:19) eTTK´yÓTqÆ eT÷\sêsTT (2:6) neT÷\´yÓTqÆ sêsTT (2:7) n&ÉT㶠+&É
(2:8) Ä‘·à\ ø±|ü] (2:25) Á|ü<ëÛ q ø±|ü] (5:4).
Áø°dTü Ô _s¡T<äT\‘√ bÕ≥T á |üÁ‹ø£˝À $XÊ«dæøÏ nH˚ø£ _s¡T<äT\T Çe«ã&ܶsTT.
$<Û̊jT· T˝…q’ |æ\\¢ T (1:14) Áø=‘·>Ô ± »ìà+∫q •X¯óe⁄\T (2:2) düJe sêfi¯ófl,
|ü]X¯ó<ä∆ j·÷»≈£î\T (2:5) @s¡Œs¡#ã· &çq e+X¯eTT, sêE˝…q’ j·÷»ø£ düeT÷Vü≤eTT,
|ü]X¯ó<ä∆ »qeTT, <˚e⁄ì kı‘·TÔ (2:9) j·÷Á‹≈£î\T, |üs<¡ X˚ ó¯ \T (2:11) Åø¬ d’ eÔü ⁄\T
(4:16) ˙‹eT+‘·T\T (4:18) <˚e⁄ì eT+<ä (5:2).
Çø£ s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ $wüj÷· ìø=ùdÔ j·T÷<ë |üÁ‹ø£˝Àì 25 e#·Hê\˝À <ë<ë|ü⁄ 19
e#·Hê\˝Àì n+XÊ\T Ç+<äT˝À Áyêj·Tã&ܶsTT. ù|‘·Ts¡T s¬ +&Ée |üÁ‹ø£, bÂ\T
‹yÓ÷‹øÏ Áyêdæq s¬ +&Ée |üÁ‹ø£‘√ b˛\Ãã&ç+~.
n) bÂ\T eT]j·TT ù|‘·Ts¡T dü+|òTü + <˚e⁄ì yêø£´eTTô|’ ì*∫ ñ+&Ü\qï dü+<˚XÊìï
Ç#êÃs¡T. yêø£´y˚T dü+|ò÷ü ìøÏ @¬øø’ £ Á|üe÷D+.
Ä) á s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\˝ÀqT Åø¬ d’ eÔü $XÊ«düT\≈£î eTTK´ dü÷#·q\T eT]j·TT $eT‘·
dæ<ë∆+‘ê\qT >∑÷]Ãq ôV≤#·Ã]ø£\THêïsTT (IIù|‘·T 2 n<Ûë´, II ‹yÓ÷ 3 n<Ûë´).
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 3
Ç) II ‹yÓ÷‹˝À Áyêj·Tã&çq $wüj÷ · \T I ‹yÓ÷‹˝Àì $wüj÷· \≈£î _Ûqï+>± ñqïfÒ¢ II
ù|‘·Ts¡T˝Àì $wüj÷· \T I ù|‘·Ts¡T˝Àì n+XÊ\≈£î y˚sT¡ >± ñHêïsTT.
á) <˚e⁄ì yêø£´+ |ü]X¯ó<ë∆‘à· Áù|s¡D‘√ Áyêj·Tã&ç+<äqï dü‘ê´ìï á s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\T
H=øÏÿeø±ÿDÏdTü HÔ êïsTT. (II ‹yÓ÷ 3:16— II ù|‘·T 1:21).
ñ) á s¬ +&ÉT |üÁ‹ø£\T ≈£L&É s¡#s· TT‘·\ nekÕq <äX˝¯ À Áyêj·Tã&ܶsTT.
}) ‘êeTT Áø°dTü Ô ø=s¡≈î£ Vü≤‘·kÕ≈£îå \T>± #·ìb˛‘ês¡qï $wüjT· + bÂ\T≈£î, ù|‘·Ts¡T≈£î
eTT+<äT>±H˚ ‘Ó\TdüT (II ‹yÓ÷ 4:6— II ù|‘·T 1:13`5).
bÂ\T eT]j·TT ù|‘·Ts¡T \ø£D å ≤\T, yê] e´øÏ‘Ô ê«\T, uÀ<Û\ä T _ÛqïyÓTqÆ yÓH’ ê Ç<äs› ÷¡
ˇπø Á|üuTÑÛ e⁄qT Á|üø{£ +Ï #ês¡T.
II. ù|‘·Ts¡T yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ $uÛ»
Ñ q
1. $XÊ«düT\ ÁX¯eT eT]j·TT uÛÁÑ <ä‘· (Ç$ dü+‘√cÕìïkÕÔsTT) 1:1`9
2. ÁX¯eT\T eT]j·TT ˝ÒKHê\T (Ç$ |ü]X¯ó<ä‘∆ q· T #˚≈L£ s¡TkÕÔsTT) 1:10`25
3. $XÊ«düT\ ÁX¯eT eT]j·TT Áø°dTü Ô ÁX¯eT 2`4 n<Ûë´
n. Ç$ Á|ü‘´˚ øÏ+#·ã&É&ÜìøÏ <√Vü≤<ä|&ü ‘É êsTT (2 n<Ûë´)
Ä. Åø¬ d’ eÔü Á|ües¡qÔ qT s¡÷bı+~kÕÔsTT (3 n<Ûë´)
` ≈£î≥T+ã+˝À Á|ües¡qÔ (3:1`7)
` dü+|òüT+˝À Á|ües¡Ôq (3:8`17)
Ç. <˚e⁄ì ∫‘êÔìøÏ ˝Àã&˚˝≤ #˚kÕÔsTT (4 n<Ûë´)
4. $XÊ«düT\ ÁX¯eT eT]j·TT Áø°dTü Ô s¬ +&Ée sêø£&É 5 n<Ûë´
n. Ç$ ùdyêdüøìÔÏ , ìØø£D å qT ø£*–kÕÔsTT (5:1`4)
Ä. Bq eTqdüT‡qT, düV≤ü Hêìï n\es¡TkÕÔsTT (5:5`14)
III. ù|‘·Ts¡T yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ n<Ûë´j·÷\ yê]>± n+XÊ\ dü+øÏå|üÔ
$es¡D
A. yÓTT<ä{Ï n<Ûë´j·T+˝À e÷qe⁄\≈£î <˚e⁄&ÉT nqTÁ>∑V≤æ +∫q s¡øD å£ , eT]j·TT Äj·Tq
kÕs¡«uÛÖeT‘ê«ìï >∑÷]Ã Áyêj·Tã&ç+~.
1. eTq s¡ø£åD≈£î Á‹‘·«+˝Àì Á|ü‹ e´øÏÔ ≈£L&É Ä<Ûës¡eTT>± ñHêïs¡T. ‘·+Á&çjÓÆTq
<˚e⁄&ÉT ‘·q uÛ$Ñ wü´<é C≤„qeTTqT ã{Ϻ eTq*ï mqTïø=Hêï&ÉT, Ä‘·à |ü]X¯ó<ä|∆ sü êÃ&ÉT,
≈£îe÷s¡T&ÉT ‘·q s¡ø+Ô£ <ë«sê $yÓ÷∫+#ê&ÉT (I ù|‘·T 1:1,2).
2. s¡øD å£ ˝Àì Äosê«<ë\T : JeeTT‘√ ≈£L&çq ìØø£D å eT]j·TT dæsú y¡ TÓ qÆ kÕ«dü´ú +,
(1:3,4) á kÕ«dü´ú + nø£j å T· yÓTqÆ ~, dü«#·Ãy¤ TÓ qÆ ~ eT]j·TT XÊX¯«‘·yTÓ qÆ ~.
3. s¡øDå£ ˝Àì ÁX¯eT\T (1:5`9)
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 4
4. eTq s¡øDå£ eT]j·TT ÁX¯eT\qT >∑÷]à bÕ‘· ìã+<Ûqä uÛ≈Ñ î£ \Ô $es¡D (1:10`12).
bÕ‘· ìã+<Ûqä Á|üeø£eÔ ˝… ù|‘·Ts¡T ≈£L&É á˝Àø£ J$‘êq+‘·s+¡ eTq+ eTVæ≤eT˝À
Äq+~+#ê\+fÒ á ˝Àø£+˝À ÁX¯eT\qT nqTuÛ$Ñ +#ê\ì Áb˛‘ê‡Væ≤+#ê&ÉT (1:6`9).
5. eTq s¡øDå£ |ü≥¢ <˚e <ä÷‘·\ ÄdüøÔÏ (1:12) : <ä÷‘·\T eTq≈£î ñqï s¡øD å£ qT
nqTuÛeÑ |üPs¡«ø£+>± ms¡T>∑≈î£ Hêï, <ëìì #·÷&Ü\qï ÄX¯ eT]j·TT ÄdüøÔÏ yê]øÏ
ñqï~. (<ëìj˚T\T 12:5,6— I ø=]— mô|ò 3:10).
6. eTq s¡øDå£ qT >∑÷]Ãq ñqï‘·yTÓ qÆ |æ\T|ü⁄ (1:13`17) : s¡ø+åÏ #·ã&çqyê]øÏ <˚e⁄&ÉT
Ç#˚Ã ñqï‘·yÓTÆq |æ\T|ü⁄ |ü]X¯ó<äT∆\T>± J$+#·T≥ nqï<˚ (1:14`16). á
ñqï‘·yTÓ qÆ |æ\T|ü⁄qT >∑÷]à bÂ\T ≈£L&É ‘·q |üÁ‹ø£\ìï{Ï˝À C≤„|øü +£ #˚kÕ&ÉT
(s√e÷ 1:2— I ø=]+~∏. 1:2— I <∏dÓ ‡ü 4:3,7). á |ü]X¯ó<ä‘› · eTq Ä#·sD ¡ ≤‘·àø£
J$‘·+˝À n\es¡Ãã&ÉT‘·T+~. Á|ü‹ ˇø£ÿs¡÷ rs¡TŒ˝ÀìøÏ ekÕÔsT¡ >∑qTø£ uÛj Ñ T· eTT‘√
J$+#ê* (1:3,17).
7. eTq s¡ø£åD jÓTTø£ÿ >=|üŒ $\Te (1:18`22) : eTq≈£î Çe«ã&çq s¡ø£åDqT
ñ∫‘·+>± bı+<ëeTT >±ì <ëì ø=s¡≈î£ >=|üŒ $\Te #Ó*+¢ #·ã&ç+~. Áø°dTü Ô ‘·q
ìs√›wyü TÓ qÆ , bÕ|üsV¡ ≤æ ‘· s¡ø±Ôìï $yÓ÷#·q Áø£jT· <Ûqä +>± #Ó*+¢ #ê&ÉT >∑qTø£ eTq≈£î
$yÓ÷#·q \_Û+∫+~. á $\Te\T >∑T]Ô+∫q|ü&˚ $XÊ«düT\T, ‘·eT J$‘· $\TeqT
>∑T]ÔkÕÔsT¡ .
8. s¡øDå£ bı+<˚ $<Ûëq+ (1:23,24) : e÷qe⁄\ s¡øD å£ ø=s¡≈î£ <˚e⁄&˚ dü«j·T+>±
#˚jT· e\dæq<ä+‘ê #˚kÕ&ÉT. nsTT‘˚ á dü‘ê´ìï >∑÷]Ã yêø£´eTT <ë«sê ‘Ó*dæø=ì,
yêø±´ìøÏ $<Û˚j·T‘· #·÷|æ bÕ|üø£åe÷|üD bı+<äT≥ <ë«sêH˚ ˇø£ e´øÏÔ ‹]–
»ìà+#·>\∑ T>∑T‘ê&ÉT. XÊØs¡ø+£ >±, ø£j å T· ;»+ qT+&ç dü«‘·V‰ü >± bÕ|æ>± |ü⁄{Ïqº e´øÏ,Ô
yêø£´eTH˚ nø£j å T· ;»+ <ë«sê ‹]– |ü⁄&É‘ê&ÉT. XÊX¯«‘·yTÓ qÆ nø£j å T· yÓTqÆ J$‘·+
ø=s¡≈î£ á Ä<Ûë´‹àø£ |ü⁄qs¡q® à nedüs+¡ . s¡øD å£ jÓTTø£ÿ >=|üŒ $\Te\HÓ]–q|ü⁄&˚
ì‘·´‘·«|ü⁄ $\Te\ HÓ]– J$kÕÔsT¡ . á ˝Àø£+˝À n˙ï >∑‹+∫b˛‘êsTT. >±ì <˚e⁄ì
yêø£´+ ì‘·´eTT ì\TdüT+Ô ~ (I ù|‘·T. 1:24— I jÓ÷Vü‰. 2:17). n<˚ $XÊ«dæ J$‘êìøÏ
XÊX¯«‘· $\Te*ï #˚≈L£ s¡TdüT+Ô ~.
B. s¬ +&Ée n<Ûë´j·T+˝À, eT]j·TT eT÷&Ée n<Ûë´j·T+˝À $XÊ«dæ Äj·÷ $uÛ≤>±\˝À
ìs¡«]Ô+#ê*‡q u≤<Û´ä ‘·\qT >∑÷]à Áyêj·Tã&ܶsTT.
1. ˝ÒKHê\qT >∑÷]Ãq u≤<Û´ä ‘· (2:1`3) : s¡ø+åÏ #·ã&çq e´øÏÔ Áø=‘·>Ô ± |ü⁄{Ïqº •X¯ó
e⁄˝≤ ñ+{≤&ÉT >∑qTø£ n‘·&TÉ m<ä>&∑ ÜìøÏ ìs¡à\yÓTqÆ yêø£´eTH˚ bÕ\T nedüs+¡ .
ÁbÕs¡+uÛ+Ñ ˝À yêø£´+ bÕ\e˝… ñ+≥T+~. Ä ‘·sT¡ yê‘· s=f…>º ±, ã\yÓTqÆ ÄVü‰s¡+>±
e÷s¡T‘·T+~. nsTT‘˚ ‹]– »ìà+∫, •X¯óe⁄˝≤ ñqï $XÊ«dæ yêø£´eTH˚ bÕ\qT
J]í+#·Tø√yê\+fÒ düeTdüÔ ø£|ü≥eTTqT, <äTwüº‘ê«ìï, y˚wü<Ûës¡DqT, ndü÷j·TqT,
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 5
 <ä÷wüD e÷≥\qT e÷qTø√yê*. yê{Ïì $dü]+® #ê*. Çe˙ï |ü⁄*|æ+&ç. (I ø=]
5:7,8). <˚e⁄ì yêø£´+ ø£©˝Ô ìÒ bÕ\e+{Ï~ <ëìì Á|ü‹ s√E rdæø√yê*.
2. s¡ø≈å£ î£ ì >∑÷]Ãq u≤<Û´ä ‘· (2:4) : $XÊ«dæ, ‘êqT @ ã+&Éô|q’ ì\Teu…≥㺠&ܶ&√
(ø°s¡Ô 40:2) Ä neT÷\´yÓTÆq düJeyÓTÆq sêsTTjÓÆTq Á|üuÛÑTe⁄qT u≤>± m]–
ñ+&Ü*. Äj·Tq eTq s¡øD å£ ì$T‘·+Ô ø=≥ºã&çq ã+&É (ìs¡Z 17:6) yÓ+ã&ç+#˚
Ä‘·à dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ ã+&É (I ø=] 10:4) eTqTwüß´\ #˚‘· $dü]+® #·ã&çHê <˚e⁄ì
<äèwæøº Ï @s¡Œs¡#ã· &çq sêsTT (I ù|‘·T 2:4). Äj·Tq dü+|ò÷ü ìøÏ eTTK´yÓTqÆ eT÷\sêsTT
(mô|ò 2:20— I ù|‘·T 2:6). Äj·TqqT >∑÷]Ãq á >∑T]Ô+|ü⁄, $XÊ«dæ Áø°dTü ˝Ô À ‘·q
kÕúHêìï eT]j·TT Äj·Tq q&ç|æ+|ü⁄qT ms¡>∑&ÜìøÏ <√Vü≤<ä|ü&ÉT‘·T+~. Äj·Tq
eTTK´yÓTqÆ eT÷\sêsTT nqï dü‘´· +, ˝ÒKHê\ ÁbÕeTTK´‘·qT >∑T]Ô+#˚˝≤ #˚dTü +Ô ~.
$XÊ«düT\≈£î Äj·Tq neT÷\´yÓTqÆ sêsTT>± ñHêï&ÉT. (I ù|‘·T 2:7). n$XÊ«düT\≈£î
rs¡TŒrπsÃyêì>± q*#˚jT· T sêsTT>± (eT‘·Ô 21:44) ñHêï&ÉT.
3. Áø°dTü Ô |üìøÏ dü+ã+~Û+∫q u≤<Û´ä ‘·\T (2:9,10) : á uÛ≤>∑+ s¡ø+åÏ #·ã&çqyê] |ü≥¢
<˚e⁄ì ñ<˚›XÊìï ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. Á|ü‹ $XÊ«dæ j·÷»≈£îì>± ñ+&Ü*. <˚e⁄ì
ñ<˚X› Êìï á ˝Àø£+˝À HÓsy¡ s˚ êÃ*. bÕ‘· ìã+<Ûqä ˝Àì j·÷»ø£‘«· +˝À, Áø°dTü Ô dæ\Te
ø±s¡´+ nq+‘·s+¡ e÷s¡TŒ ø£*–+~. Äj·TH˚ Á|ü<ëÛ q j·÷»≈£î&ÉT, eTqeT+<äs+¡
Äj·Tq≈£î j·÷»≈£î\+. á j·÷»ø£‘«· +˝Àì u≤<Û´ä ‘·\˝À ≈£L&É e÷s¡TŒ ñqï~.
n. Ç|ü&ÉT eTq+ »+‘·Tã*ì n]Œ+#·eTT >±ì Ä‘·à dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ eT+~s¡+˝À, Ä‘·à
dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ ã\T\qT nq>± eTq düT‹Ô j·÷>±ìï (ôV≤Á; 13:15) ñ|üø±s¡eTT nH˚
j·÷>∑eTTqT (ôV≤Á; 13:16) n]ŒkÕÔ+. nìï{Ïø+£ f… eTTK´+>± eTq X¯Øsê\qT Äj·Tq≈£î
düJe j·÷>∑+>± düeT]ŒkÕÔ+ (s√e÷ 12:1), eT]j·TT $XÊ«dü j·÷>∑eTT˝À <ëì
dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ ùde˝À bÕD≤s¡ŒD+>± b˛j·Tã&É‘êeTT (|ò*æ 1:17— II ‹yÓ÷ 4:6).
Ä. bÕ‘· ìã+<Ûqä j·÷»≈£î\ e˝… B|üd+Ôü uÛ+Ñ ˝Àì Á|üBbÕ\qT yÓ*–+#·eTT>±ì, eTqy˚T
yÓ\T>∑T>± ñ+{≤eTT. Nø£{˝Ï À qT+&ç ÄX¯Ãs¡´ø£sy¡ TÓ qÆ ‘·q yÓ\T>∑T˝ÀìøÏ |æ*∫q
<˚e⁄ì >∑TD≤‹X¯jT· eTT\qT Á|ü#T· s¡+ #˚kÕÔ+. Á|æjT· $XÊ«dæ! ˙e⁄ <˚e⁄ìøÏ ˇø£
j·÷»≈£îì$ nqï dü‘ê´ìï >∑T]Ô+#êyê? ˙ u≤<Û´ä ‘·\qT qeTàø£+>± ìs¡«]ÔdTü HÔ êïyê?
4. nq´»qT\≈£î dü+ã+~Û+∫q $<ÛäT\T (2:11`12) : $XÊ«düT\T á ˝Àø±ìøÏ
#Ó+~qyês¡T ø±s¡T. á ˝Àø£+ qT+&ç Á|ü‘´˚ øÏ+#·ã&çqyêπs ø±ì ˝Àø£+˝ÀH˚ J$+#ê*.
˝Àø±ìøÏ y˚sT¡ >± J$+#ê*. ˝Àø±ìï j˚TdüT yÓ|’ ⁄ü ≈£î Á‹bÕŒ*. n+<äT≈£î nqT´\
eT<Û´ä C≤Á>∑‘>Ô· ± eTdü\Tø√yê\ì á uÛ≤>∑+˝À ù|‘·Ts¡T C≤„|øü +£ #˚dTü HÔ êï&ÉT. @
$wüj·T+˝À yês¡T eTq*ï <ä÷wækÕÔs√ Ä $wüj·T+˝À eT+∫ Á|ües¡Ôq >∑\yê¬s’
j·TT+&Ü*. $XÊ«dæ Ç‘·sT¡ \‘√ eT+∫ dü+ã+<Û+ä ø£*– ñ+&É&yÉ T˚ >=|üŒ kÕø£´å +.
eTq+ #Óù|Œ e÷≥\ø£qï eTq J$‘·+ yê]øÏ >∑{>ºÏ ± $ì|ædTü +Ô ~.
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 6
5. yê] |üìøÏ dü+ã+~Û+∫q $<ÛTä \T (2:13`18) : |üìyês¡T ‘·eT ì$T‘·+Ô ˝Òø£
j·T»e÷qT\ ì$T‘·+Ô ø±<äT >±ì Á|üuTÑÛ e⁄ ì$T‘·+Ô ˝Àã&Ü*. <˚e⁄ì <ëdüT\eTì
˝Àã&Ü*. <˚e⁄ìøÏ uÛj Ñ T· |ü&Ü*. n~Ûø±s¡T\qT düHêàì+#ê*. nsTT‘˚ #ÓjT· ´≈£L&Éì$,
nq>± <˚e⁄ì‘√ ˙ dü+ã+<Ûëìï bÕ&ÉT#˚ùd $wüj÷· \qT #ÓjT· ´eTì #Ó|Œü q|ü⁄&ÉT á
Ä»„ e]Ô+#·<Tä . Äràj·T $wüj÷· \˝À <˚e⁄ìπø ˝Àã&Ü* (nbı. 4:19— 5:29).
6. $XÊ«dæ ÁX¯eT\qT >∑÷]Ãq $<ÛäT\T (2:19`25— 3:13`19) : á uÛ≤>∑+˝À
nHê´j·TeTT>± ÁX¯eT bı+<˚yês¡T bÕ{Ï+#ê*‡q $wüj÷· \T Áyêj·Tã&ܶsTT. me¬sH’ ê
‘·|Œæ <ëì¬ø’ <Óã“\T ‹+fÒ n+<äT≈£î yêπs u≤<ÛTä ´\T. <ëì >∑÷]à >∑]«+#·e<äT.› nsTT‘˚
y˚T\T #˚dHæ ê Ç‘·sT¡ \T ø°&TÉ #˚ùdÔ n~ dü+‘√wæ+#· <ä–q $wüjT· + (eT‘·Ô 5:11,12).
n~ <˚e⁄ì <äèwæ˝º À düs¬ q’ ~. á dü+<äs“¡ +¤ >±, ù|‘·Ts¡T j˚TdüT ÁX¯eT\qT C≤„|øü +£
#˚dTü HÔ êï&ÉT. eTq≈£î ÁX¯eT ø£*–q|ü⁄&ÉT j˚TdüT ÁX¯eT\qT >∑÷sπ à <Ûë´ì+#ê*>±ì
eTq ÁX¯eT\qT >∑÷]à ∫+‹dü÷Ô ≈£Ls√Ãe<äT› (ôV≤Á; 12:3). ÁX¯eT\˝À düV≤ü HêìøÏ
Áø°ùdÔ e÷~] (I ù|‘·T 2:22,23).
7. ≈£î≥T+ã dü+ã+<ÛäyÓTÆq $<ÛäT\T (I ù|‘·T 3:1`7) : á uÛ≤>∑+˝À uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô\
dü+ã+<Û+ä ˝À ñ+&Ü*‡q ÁbÕeTTK´yÓTqÆ $wüj÷· \T Áyêj·Tã&ܶsTT. $XÊ«dæjTÆÓ q
uÛ≤s¡´ düÁ‘·Œes¡qÔ , n$XÊ«dæjTÆÓ q uÛsÑ ôÔ¡ |’ >=|üŒ Á|üu≤Û yêìï #·÷|ædTü +Ô ~. ø±yê\ì
ˇø£ $XÊ«dæ n$XÊ«dæì ô|fi≤fl&É&+É <˚e⁄ì ∫‘·+Ô ø±<äT. yê]ì e÷s¡TkÕÔqqT ø√e&É+
Ä‘·àe+#·H.˚ n$XÊ«dæì ô|[fl #˚dTü ø=qï|ü&˚ yê]ì <˚e⁄ì e<ä≈› î£ ‘Ó#Ã˚ n~Ûø±sêìï
ø√˝ÀŒj·÷eqï e÷≥. n‘·&TÉ ˙ •s¡dTü ‡ nìï uÛ≤e+ n‘·ì˝À ñ+≥T+~. ø£qTø£ ˙
e÷≥\T Çø£ |üì #˚jT· e⁄. e´øÏ>Ô ‘∑ +· >± ˙ Äràj·T X¯øÔÏ ≈£L&É ‘·–bZ ˛‘·T+~. ø£qTø£
n‘·ìøÏ uÀ<Ûä #ÓjT· ´e<äT› ø±ì kÕ‹«ø£eTT‘√ ˝Àã&Ü*. @&çà ã‹$T˝≤&ç e‹Ô&ç
#ÓjT· ´e<äT.› ˙ $qj·T $<Û̊jT· ‘·˝Ò n‘·ìï eX¯|sü #¡ T· ø=+{≤sTT. Ç~ ˇø£ $XÊ«dæ>±
uÛ≤s¡´ HÓ‹’ ø£ ø£seÔ¡ ´bÕ\q, nsTT‘˚ #ÓjT· ´≈£L&Éì |üqT\T #ÓjT· ´e<äT.› á $wüj÷· \˝À
sêJ |ü&eÉ <äT.› m˝≤ Á|üe]Ô+#ê˝À Ä‘·àH˚ uÀ~ÛkÕÔ&TÉ . ÅdÔ” n\+ø±s¡+ ndüV≤ü »+>±
ñ+&É≈L£ &É<Tä . Ä<Ûë´‹àø£ kÂ+<äs´¡ y˚T uÛsÑ qÔ¡ T Äø£]Ù+#ê*. Ä˝≤π> uÛsÑ Ô¡ ‘·q uÛ≤s¡´qT
düHêàì+#ê*. uÛsÑ Ô¡ Áù|$T+∫ ˝Àã&É‘ê&ÉT. uÛ≤s¡´ ˝Àã&ç Áù|$TdüT+Ô ~. ˇπø X¯Øs¡+˝À
ÄyÓT dü>∑+, n‘·&ÉT dü>∑+, n˝≤ düe÷<Ûëq+>± ñ+fÒH˚ ÁbÕs¡úq #˚düTø√&ÜìøÏ
nqT≈£L\+>± ñ+≥T+~. uÛsÑ ≈Ô¡ î£ uÛ≤s¡´ |ü≥¢ dü<eä >±Vü≤q ñ+&Ü*. ÄyÓT uÛÖ‹ø£
ã\V”≤q‘·\qT ‘·q ã\+‘√ |üP]+#ê*. ÄyÓT kÕeTsê∆´\≈£î ‘·q kÕeTsêú´ìï #˚]Ã,
yê{Ïì ~«>∑TD°øè£ ‘·+ #˚j÷· *. n|ü&˚ Åø¬ d’ eÔü Á|ü‘´˚ ø£‘· Ä ≈£î≥T+u+˝À ø±qedüT+Ô ~.
$yêVü≤+˝À eT÷&ÉT n+‘·dTü \
Ô THêïsTT
m) uÛÖ‹ø£+ : nq>± ˝…+’ –ø£ dü+u+<Û+ä . Ç<äs› ÷¡ $XÊ«düT˝…q’ |ü⁄&ÉT ˝…+’ –ø£ dü+ã+<Û+ä ˝ÀìøÏ
Ä<Ûë´‹àø£ |ü]e÷D+ e∫à #˚sT¡ ‘·T+~. á dü+ã+<Û+ä ˝Àì Ä<Ûë´‹àø£‘q· T $XÊ«düT\T
e÷Á‘·yT˚ Á>∑V≤æ +#·>\∑ T>∑T‘ês¡T. Ç{Ϻ uÛÖ‹ø£ dü+ã+<Ûëìï <˚e⁄&ÉT Äos¡«~+#ê&ÉT.
_) e÷qdæø+£ : ˇø£] ø=s¡≈î£ düV‰ü j·T|ü&TÉ ‘·÷ ø£\dæ |üì #˚ùdÔ ø£*>π e÷qdæø£ ‘·è|æÔ
es¡Hí êr‘·+. Ç<ä]› n_ÛsT¡ #·T\T ˇø£ÿf…‘Æ H˚ ˚ Ç<ä]› ø° nq+<ä+. ˝Òøb£ ˛‘˚ me] Çwü+º
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 7
 yê]<˚. n~ $yêVü≤+ ø±<äT. n+<äT˝À $H√<ä+ ñ+&É<äT >±ì $cÕ<äy˚T
$T>∑T\T‘·T+~.
dæ) Ä<Ûë´‹àø£+ : Ç<äs› ÷¡ Ä‘·à|üPs¡T˝í ‘’… ˚ Çø£ Ä ≈£î≥T+ã+˝À Ä‘êàq+<äyT˚ . ø£*dæ
ÁbÕ]ú+∫, ø£*dæ yêø±´ìï <Ûë´ì+∫ ø£*dæ <˚e⁄DÏí ùd$+#·&+É >=|üŒ <Ûqä ´‘·. X¯Øs¡+,
eTqdüT‡, Ä‘·à nH˚ eT÷&ÉT ù|≥\qT ù|ì, <˚e⁄&ÉT <ëìì ˇø£{>Ï ± #˚dqæ |ü⁄&ÉT Ä
Á‘ê&ÉT ‘Ó><∑ Tä (Á|üd+ü – 4:12).
8. kÕúìø£ dü+|òTü +˝À $<ÛTä \T (3:8`13) : s¡ø+åÏ #·ã&çq yês¡T <˚e⁄ì ø√dü+ |ü]X¯ó
<äT\∆ T>± J$+#·&ÜìøÏ e÷Á‘·yT˚ |æ\Teã&É˝<Ò Tä >±ì dü+|òTü eTH˚ Áø°dTü Ô X¯Øs¡+˝À
nej·Tyê\T>±, Ç‘·s¡ $XÊ«düT\≈£î Äosê«<äøs£ +¡ >± ñ+&É&ÜìøÏ |æ\Teã&ܶsì¡
á uÛ≤>∑+ düŒwü+º #˚dTü +Ô ~. Ç~ Áø°dTü ˝Ô À $XÊ«düT\+<ä] ◊ø£´‘·qT eT]j·TT ˇø£]|ü≥¢
eTs=ø£] u≤<Û´ä ‘·\qT C≤„|øü +£ #˚dTü +Ô ~. n+<äT˝À @ø£eTqdüT‡ nqï~ ÁbÕeTTK´yÓTqÆ ~.
ˇø£] düTK<äT'U≤\˝À eTs=ø£sT¡ bÕ\Tbı+<äT≥, Áù|eT, ø£sT¡ D, $qj·T eTqdüT‡
ø£*– ñ+&ÉT≥ nedüs+¡ (3:8`9). ø°&TÉ ≈£î Á|ü‹ ø°&TÉ , <ä÷wüD≈£î Á|ü‹ <ä÷wüD
#˚jT· ø£ B$+#ê*. JeeTTqT Áù|$T+∫, eT+∫ ~Hê\qT #·÷&É>√]qyês¡T Hê\Tø£qT,
ô|<äe⁄\qT n<äT|ü⁄˝À ñ+#·Tø√yê*. düe÷<ÛëHêìï yÓ<øä Ï yÓ+{≤&Ü* (3:10`12—
ø°sÔ¡ 34:12`15).
C. <˚e⁄ì Bs¡ÈXÊ+‘·eTT (3:19`22) : á uÛ ≤ >∑ + ˝Àì $wü j · ÷ \T
$yê<ëdüŒ<äyÓTÆqyÓ’Hê n+<äT˝À >=|üŒ Äràj·T dü‘ê´\THêïsTT. á uÛ≤>∑+˝À
Áyêj· T ã&ç q ªª#Ó s ¡ ˝ Àì Ä‘· à \Tµµ mes¡ T ? nqï $wü j · T + >∑ ÷ ]à |ü \ T
n_ÛÁbÕj·÷\THêïsTT.
1. u…’_\T˝À eTqTwüß´\qT Ä‘·à\T>± mø£ÿ&Ü #Ó|üŒã&É˝Ò<äT >∑qTø£ á e÷≥
e÷qyêr‘·yTÓ qÆ yê]πø (Supernatural beings) ñ|üj÷Ó –+#·ã&ç+<äì ø=+<ä]
n_ÛÁbÕj·T+. á H˚|<ü ´ä∏ +˝ÀH˚, Ms¡T |ü&bç ˛sTTq <˚e<ä÷‘·\≈£î (<˚e⁄ì ≈£îe÷s¡T\≈£î)
qs¡T\ ≈£îe÷¬s\Ô e\q ø£*–q dü+‘êqeTì (Ä~ 6:1,2) ø=+‘·eT+~ #ÓbÕÔsT¡ .
Ms¡T ì‘·´HêX¯q+ ø=s¡øπ uÛÁÑ <ä+ #˚jT· ã&ܶsT¡ (j·T÷<ë 1:6) (I ù|‘·T 2:4,10)
ø£qTø£ M]øÏ Á|üø{£ +Ï #·ã&Ü*‡q nedüs‘¡ · ˝Ò<ìä ø=+<ä] yê<äqjÓTÆ ‘˚, M]øÏ HêX¯q+
‘·|üŒ<äì #Ó|üŒ&ÜìøÏ eT]j·TT ‘êqT eTè‘·T\˝À qT+&ç ˝Ò#·T≥ <ë«sê yê]ô|’
n~Ûø±sêìï ø£*– ñHêï&Éì ìs¡÷|æ+#·Tø√e&ÜìøÏ j˚TdüT yê] jÓTT<ä≈› î£ yÓfi≤fl&Éì
Ms¡T yê~kÕÔsT¡ .
2. #Ós¡˝Àì Ä‘·à\T bÕ‘· ìã+<Ûäq ø±\+˝À <äTwüߺ\ Ä‘·à\ì, á Á|üø£≥q
yê]ø√düyT˚ qì eT] ø=+<ä] n_ÛÁbÕj·T+. nsTT‘˚ á n_ÛÁbÕj·T+, ˇø£ e´øÏÔ
#·ìb˛j·÷ø£ ≈£L&É n‘·ì Ä‘·à≈£î düTyês¡Ô #Ó|üŒe#·Ãqï e÷s¡àì»+ nH˚ ‘·|ü
dæ<ë∆+‘êìï ã\|üsT¡ düT+Ô ~. >∑qTø£ á n_ÛÁbÕj·T+ düs¬ q’ ~ ø±<äT.
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 8
3. Ms¡T bÕ‘êfi¯+˝Àì Ä‘·à\T ø±<äì, yêdüeÔ +>± H√eVüQ z&ÉqT dæ<|∆ä sü T¡ düTqÔ ï ~Hê\˝À
ìedæ+∫q Á|ü»\ì, yêdüÔe+>± j˚TdüT H√eVüQ #˚‘· Ä‘·à <ë«sê yê]øÏ
Á|üø{£ +Ï #ê&Éì #Ó|Œü e#·TÃqT. n˝≤π> áHê&ÉT ≈£L&É ‘·q ùde≈£î\ <ë«sê Á|üø{£ dÏ ÷ü HÔ ˚
ñHêï&ÉT. á uÛ≤>∑+˝À eTs√ eTTK´yÓTqÆ $wüj÷· ìï >∑eTì+#ê*. ˙{Ï u≤|ædÔ àü +
s¡øDå£ ≈£î ˝Òø£ X¯óB›øs£ D
¡ ≈£î kÕ<Ûqä + ø±<äT. H√eVüQ ˙{Ï <ë«sê s¡øD å£ bı+<ä˝<Ò Tä .
˙{Ï <ë«sê ø£*π> Á|üe÷<ä+ qT+∫ ‘·|æŒ+#·ã&ç düTs¡øÏå‘·+>± ñHêï&Éì ns¡ú+.
n˝≤π> $XÊ«dæ u≤|ædÔ àü düeTj·T+˝À ˙{Ï˝À eTTì– ˝Ò∫q|ü⁄&ÉT, ‘êqT eTs¡D+
qT+&ç, rs¡TŒ qT+&ç ‘·|Œæ +#·ã&ç Áø°dTü ˝Ô À düTs¡ø‘åÏ +· >± ñHêïqì kÕø£´å $TdüTHÔ êï&ÉT.
á kÕ<äèXÊ´ìï #Ó|Pü Ô ù|‘·Ts¡T, u≤|ædÔ àü + jÓTTø£ÿ ndü˝q’… nsêúìï $e]+#ê&ÉT (I ù|‘·T
3:21).
D. Hê\Ze n<Ûë´j·T+˝À ÁX¯eT\ e\q ø£*π> y˚T\TqT >∑÷]Ã
Áyêj·Tã&ç+~.
1. ÁX¯eT\T $XÊ«dæì X¯ó~∆ #˚kÕÔsTT (4:1`3) : $XÊ«dæì bÕbÕìøÏ <ä÷s¡+>±
ñ+#·&ÜìøÏ <˚e⁄&ÉT ÁX¯eT\qT sêìkÕÔ&TÉ . X¯Øs¡+˝À u≤<Û\ä T nqTuÛ$Ñ +∫q e´øÏÔ
bÕ‘· dü«uÛ≤e+ô|’ $»j·÷ìï bı+<äT‘ê&ÉT. <˚e⁄DÏí dü+‘√wü ô|{≤º\qï eTqdüT‡ edüT+Ô ~.
2. ÁX¯eT\T Ä<Ûë´‹àø£+>± e]ú\¢CÒkÕÔsTT (4:12`15) : ˝Àø£+ e\q Væ≤+dü\T
ø£\T>∑T‘·THêïj·T+fÒ, $XÊ«dæ Äràj·T+>± e]ú\T¢‘T· Hêï&Éì ns¡+ú . ˝Àø±qTkÕs¡yTÓ qÆ
Åø¬ d’ eÔü ⁄\≈£î ÁX¯eT\T+&Ée⁄. Væ≤+dæ+#·ã&ÉT‘·Tqï yês¡T ‘·eTπø<√ $+‘· dü+uÛ$Ñ düTqÔ ï≥T¢
ÄX¯Ãs¡´|ü&eÉ <äT.› Áø°dTü ‘Ô √ eTVæ≤eT˝À Äq+~+#ê\+fÒ Äj·Tq ÁX¯eT\˝À bÕ*yê
s¬ q’ ≥T¢ dü+‘√wæ+#ê*. n|ü&ÉT eTVæ≤e÷dü«s¡÷|æjTÆÓ q Ä‘·à MT MT<ä ì\TkÕÔ&TÉ .
ªªì\T#·T≥µµ nqï e÷≥≈£î yê&Éã&çq Á^≈£î |ü<+ä jÓTTø£ÿ nø£så ês¡+ú uÛ÷Ñ $TøÏ $ÁXÊ+‹
ì#·TÃ≥≈£î dü+ã+~Û+∫q~. uÛ÷Ñ $T qT+&ç ‘·≈î£ ÿe kÕsêH˚ï rdüTø=H˚ |ü+≥\qT
‘·s#¡ T· >± |ü+&ç+∫ $ÁXÊ+‹ìe«&É+ e\q, uÛ÷Ñ $T eT¬s≈£îÿe kÕsêìï ≈£L&É>≥ ∑ Tºø=ì
n~Ûø£ ~>∑Tã&çìdüT+Ô ~. n˝≤π> |ü]X¯ó<ë∆‘à· ÁX¯eT\˝À $XÊ«dæøÏ q÷‘·q ã˝≤ìï
#˚≈L£ ]à ÁX¯eT\˝À Áø°dTü qÔ T Á|”‹ |üs#¡ ˝˚ ≤ J$+#˚ X¯øìÔÏ kÕÔ&TÉ .
3. ÁX¯eT\T $XÊ«dæì, ˝ÒKHê\ qT+&ç CyêãT bı+<˚˝≤, eT]j·TT Ç‘·sT¡ \≈£î »yê_#˚Ã˝≤
#˚kÕÔsTT (I ù|‘·T 3:15) : ÁX¯eT\˝À ñqïyêπs Ç‘·sT¡ \ ø£+fÒ m≈£îÿe>± u…_’ \T
#·<Tä e⁄‘ês¡T. yêø£´+ yê]ì Ä<ä]düT+Ô ~. ã\|üsT¡ düT+Ô ~. Ç‘·sT¡ \qT m<äTs=ÿH˚
X¯øÏÔìdüTÔ+~.
4. ÁX¯eT\T dü+|ò÷ü ìï ◊ø£´|üsT¡ kÕÔsTT (4:7`11) : nìï{Ï n+‘·+ düMT|üyTÓ +Æ ~ >∑qTø£
dü«düú ãT~∆ ø£*– ÁbÕs¡qú #˚jT· T≥≈£î yÓT\≈£îe>± ñ+&Ü*. Áù|eT nH˚ø£ bÕbÕ\qT
ø£|ü ‘·T+~. >∑qTø£ ˇø£]H=ø£sT¡ Áù|$T+#·Tø√yê*. dü+|òTü +˝À|ü\ á˝≤+{Ï Áù|eT
ñ+fÒ, yÓ\T|ü* qT+&ç e#˚à ÁX¯eT\˝À düV≤æ ‘·+ ◊ø£´‘· ø£*– ñ+{≤s¡T. <˚e⁄ì
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 9
 ø£è|ü≈î£ eTq+ >∑èVü≤ìsê«Vü≤≈£î\+. >∑qTø£ Áù|eT>∑\ yês¡T ‘·eT kÕeTsêú´ìï Ç‘·sT¡ \
y˚T\T ì$T‘·+Ô $ìjÓ÷–kÕÔsT¡ .
5. ÁX¯eT\ <ë«sê Áø°dTü Ô eTVæ≤eT |üs#¡ ã· &É‘ê&ÉT (4:16) : á e#·q+˝À $XÊ«dæ
Åø¬ d’ eÔü ⁄&ÉT nì |æ\Teã&ÉT‘·THêï&ÉT. á e÷≥ u…_’ \T˝À eT] s¬ +&ÉT kÕs¡T¢ ≈£L&É
yê&Éã&ç+~. (nbı. 11:26— 26:28) ˇø£ Åø¬ d’ eÔü ⁄&ÉT ‘·q $XÊ«kÕìï >∑÷]Ã ÁX¯eT
nqTuÛ$Ñ +∫q|ü⁄&ÉT n‘·&TÉ dæ>T∑ Z |ü&øÉ £ Ä HêeTeTTqT ãfÒº <˚e⁄ì eTVæ≤eT|üs#¡ ê*.
E. ◊<äe n<Ûë´j·T+ ø±|üs¡T\ u≤<Ûä´‘·qT >∑÷]Ã eT]j·TT yê]øÏ
ñ+&Ü*‡q yÓK
’ ]ì >∑÷]Ã, eT+<ä yÓK
’ ]ì >∑÷]Ã, ø¬Å d’ eÔü |ü]#·s´¡ ˝Àì
Äq+<ä+ eT]j·TT X
Á e¯ T\ n+‹eT |ò*ü ‘êìï >∑÷]Ã $e]düT+Ô ~.
1. ø±|ü] |ü]#·s´¡ (5:1`4) : ù|‘·Ts¡T ≈£L&É á |ü]#·s´¡ ˝À bÕ*uÛ≤>∑dTü &Ô TÉ >∑qTø£
nqTuÛÑe|üPs¡«ø£+>± á ôV≤#·Ã]ø£*düTÔHêï&ÉT. eT+<äqT y˚T|æ, ø±#˚ á |üì¬ø’
ìj·T$T+#·ã&çqyês¡T ã\e+‘·+>±, e‹Ô&ìç ã{Ϻ ø±ø£ dü«#·Ã+¤ <ä+>± Çwü|º Pü s¡«ø£+>±
#˚j÷· *. dü«˝≤uÛ+Ñ ø√dü+, kÕ«s¡+ú ø√dü+ #˚ùd~ ùdeø±<äT. ø±|üsT¡ \T ≈£L&É Áø°dTü Ô
>=i…˝¿ .Ò Äj·Tq yê] Á|ü<ëÛ q ø±|ü]. yês¡T #˚dqæ |üìøÏ ‘·–q Á|ü‹ |ò\ü + ÇkÕÔ&TÉ .
ø£qTø£ ùde e\¢ e#˚à Á|ü‹ |ò\ü eTTq+<äT ø±ø£ ùde˝ÀH˚ Äq+~+#ê*.
2. |ü]X¯ó<äT\∆ |ü]#·s´¡ (5:5`7) : $XÊ«düT\ u≤<Û´ä ‘·\ $wüj÷· ìø=ùdÔ ô|<ä\› ≈£î ˝Àã&Ü*
m<äT{Ïyê] jÓT&É\ BqeTqdüT‡ ø£*– ñ+&Ü*. j˚TdüTqT yÓ+ã&ç+#ê\ì ø√]q
yês¡+<äs¡÷, Äj·Tq e<ä› H˚s¡TÃø√yê*‡q >=|üŒ düT>∑TD+ Ç~ (eT‘·Ô 11:29).
<˚e⁄&ÉT nVü≤+ø±s¡T\qT m~]+∫ BqT\≈£î ø£è|ü nqTÁ>∑V≤æ kÕÔ&TÉ . j·÷ø√ãT ≈£L&É
‘·q |üÁ‹ø£˝À Ç<˚ $wüj÷· ìï Á|ükÕÔ$dü÷Ô Äj·Tq m≈£îÿe ø£è|ü ìkÕÔ&ìÉ #ÓbÕŒ&ÉT
(j·÷ø√ 4:6).
3. ôdì’ ≈£îì>± |ü]#·s´¡ (5:8`14) : Åø¬ d’ eÔü ⁄&ÉT Á|ü‹ø£D
å + ˇø£ ôdì’ ≈£îì>±, X¯Á‘·TyÓq’
kÕ‘êqT $wüjT· + nÁ|üeT‘·+Ô >± ñ+≥÷ ‘·q Äràj·T J$‘êìï ø±bÕ&ÉTø√yê\H˚
$wüj÷· ìï ù|‘·Ts¡T á uÛ≤>∑+˝À C≤„|øü +£ #˚d÷ü ,Ô kÕ‘êqT Á|üj÷Ó –+#˚ ˇø£ kÕ<ÛHä êìï
>∑÷]à $e]+#ê&ÉT. kÕ<Ûës¡D+>± ÁX¯eT\T ø£*–q|ü&ÉT á ˝Àø£+˝À ‘êqT ˇø£ÿ&˚
ÁX¯eT|ü&TÉ ‘·THêï&Éqï uÛ≤yêìï $XÊ«dæ˝À kÕ‘êqT ø£*–kÕÔ&TÉ .
ø£qTø£ $XÊ«düT\T ÁX¯eT\ $wüjT· + düs¬ q’ ne>±Vü≤q ø£*– ñ+&Ü*.
m) Á|ü‹ $XÊ«dæ á nqTuÛeÑ + >∑T+&Ü yÓfi≤fl* (5:9)
_) á ÁX¯eT\T dü«\Œø±\+ es¡øπ ñ+{≤sTT (5:10)
dæ) á ÁX¯eT\ e\q $XÊ«dæ |ü]|üPs¡‘í H· =+~, ã\|üsá ã&É‘ê&ÉT (5:10).
á dü‘ê´\qT eTqdüT‡˝À ñ+#·Tø=ì n|üyê~ì m~]+#ê* (j·÷ø√ 4:7—
I jÓ÷Vü‰ 4:4).

ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 10
 ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹
Á ø£ $uÛ»
Ñ q eT]j·TT dü+øÏ|å Ôü $es¡D :
ù|‘·Ts¡T Áyêdæq s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À eT÷&ÉT n<Ûë´j·÷˝Ò ñHêï n+<äT˝À ÁbÕeTTK´yÓTqÆ
n+XÊ\THêïsTT.
I. Ŭø’düÔe ø£è|ü (1:1`14) :
1. <˚e⁄ì ø£è|ü $düÔ]+#·T≥ (1:1`4) : ø£è|ü $XÊ«düT\ kÕ«düú´+. ø£è|ü˝À <˚e⁄ì
düè»Hê‘·àø£ X¯øÔÏ ñqï~. n~ ø£q|ü&≈É î£ +&Ü |üì #˚dTü +Ô ~. á ø£è|ü Áø°dTü qÔ T >∑÷]Ãq
nqTuÛeÑ C≤„q+ e\q $dü]Ô düT+Ô ~ (1:3). $XÊ«dæ Áø°dTü qÔ T nqTuÛeÑ |üPs¡«ø£+>±
m]– ñ+&Ü*. á C≤„q+ <˚e⁄ì yêø±´ìï nqTuÛ$Ñ +∫q|ü⁄&˚ edüT+Ô ~ (1:4).
<˚e⁄ì yêø±´ìï <Ûë´ìdüTqÔ ï|ü&ÉT, |ü]X¯ó<ë∆‘à· eTq*ï düs«¡ dü‘´· +˝ÀìøÏ q&ç|+æ ∫
Áø°dTü Ô dü+>∑‘T· \qT eTq nqTuÛeÑ +˝ÀìøÏ ‘ÓkÕÔ&TÉ . <˚e⁄ì <ë«sê ‹]– »ìà+∫q
yê]~ <˚e⁄ì dü«uÛ≤ey˚T. nsTT‘˚ bÕ‘· dü«uÛ≤e+ ≈£L&É ñ+≥T+~. >∑qTø£ |òTü s¡¸D
ø£\T>∑T‘·T+~. n+<äTøπ yêø£´+˝À ì\ø£&>É ± ñ+&Ü*. n|ü&˚ n+<ä* yê>±∆Hê\
eT÷\+>± ˝Àø£eT+<ä* ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï ‘·|Œæ +#·Tø=ì, <˚edü«uÛ≤e+˝À bÕ*yês¡eTT
ne⁄‘êeTT (1:4).
2. Åø¬ d’ eÔü ⁄ìøÏ Çe«ã&çq n<äq|ü⁄ ø£è|ü\T (1:5`9) : <˚e⁄ì yêø£´+ Åø¬ d’ eÔü o˝≤ìøÏ
|ü⁄Hê~. Åø¬ d’ eÔü ø£è|ü\T ˇø£<ëì yÓ+≥ ˇø£{Ï eTq kÂo˝≤´ìøÏ #˚sá ã&Ü*. ªªÄ ùV≤‘·Te⁄
#˚‘H· ˚ MT eT≥Tº≈î£ MTs¡T |üPs¡í C≤Á>∑‘>Ô· \∑ yê¬s’ MT $XÊ«düeTTq+<äT dü<Tä DZ eTTqT,
dü<Tä DZ eTTq+<äT C≤„qeTTqT, C≤„qeTTq+<äT ÄXÊìÁ>∑V≤ü eTTqT, ÄXÊìÁ>∑V≤ü eTTq+<äT
düVü≤qeTTqT, düVü≤qeTTq+<äT uÛÑøÏÔì, uÛÑøÏÔj·T+<äT düVü≤√<äs¡ Áù|eTqT, düVü≤√<äs¡
Áù|eTj·T+<äT <äjT· qT neTs¡TÃø=qT&çµµ (1:5). ø£è|ü bı+<äì yê]˝À #Ó&¶É |ò˝ü ≤˝Ò
ø£ì|ækÕÔsTT. |ò\ü uÛ]Ñ ‘· J$‘·+ ñ+fÒH˚ <ä÷s¡<èä wæº n\e&ÉT‘·T+~ (1:9).
3. <˚e⁄ì |æ\T|ü⁄qT >∑÷]Ãq ìX¯Ãj·T‘· (1:10`12) : $XÊ«dæøÏ Áø°dTü ˝Ô À XÊX¯«‘· uÛÁÑ <ä‘·
ñqï~. n‘·ì s¡ø£åD XÊX¯«‘·yÓTÆq~. nsTT‘˚ n‘·ìøÏ <ëì >∑÷]Ãq ìX¯Ãj·T‘·
ñ+fÒH˚ s¡øD å£ ˝À Äq+~+#·>\∑ T>∑T‘ê&ÉT. Äràj·T+>± m<ä>&∑ ÜìøÏ ø£èwæ #˚kÕÔ&TÉ .
@ |ü]dæ‹ú ˝Àq÷ ‘=Á{Ï\&¢ TÉ .
4. ù|‘·Ts¡T≈£î Çe«ã&çq <Ó’e Á|ü‘·´ø£å‘· (1:13`18) : jÓ÷Vü‰qT 21:18,19 ˝À
Á|üuTÑÛ e⁄ #Ó|Œæ q e÷≥\ Á|üø±s¡+, ‘·q eTs¡D düeTj·T+ düMT|æ+∫q<äì ù|‘·Ts¡T
Á>∑V≤æ +∫, $XÊ«düT\≈£î á $wüj÷· \qT C≤„|øü +£ #˚dTü HÔ êï&ÉT (1:13,14). ‘êqT
#·ìb˛j·÷ø£ ≈£L&É ˝Àø£+˝Àì $XÊ«düT\+<äs÷¡ ì‘·´+ yê{Ïì C≤„|øü +£ #˚døæ =H˚˝≤

ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 11
 Á>∑+<∏dä +Ôü #˚dæ ñ+#ê&ÉT (1:15). ù|‘·Ts¡T ‘·q≈£îqï dü«\Œ, düeTj·÷ìï XÊX¯«‘·+>±
ì*#˚ |ü]#·s´¡ ø√dü+ yÓ∫Ã+#ê&ÉT. Á|ü‹ $XÊ«dæ ‘·q nqTuÛyÑ ê*ï eTs√ ‘·sêìøÏ
n+~+#·>*∑ –‘˚ Ä |ü]#·s´¡ ∫s¡kÕúsTT>± ì\TdüT+Ô ~.
1:17`19˝À ù|‘·Ts¡T j˚TdüT Áø°dTü Ô s¡÷bÕ+‘·se¡ TTqT >∑÷]à $e]dü÷Ô ‘êqT #·÷∫q
nqTuÛÑe+ ø£qï, yêø£´eTT m+‘· ÁX‚wü˜yÓTÆq<√ $e]düTÔHêï&ÉT. nqTuÛÑyê\ ø£qï,
<äsÙ¡ Hê\ø£qï <˚e⁄ì yêø£´+ dæsú y¡ TÓ qÆ ~. y˚≈î£ e#·Tø£ÿ nq>± j˚TdüT Á|üuTÑÛ e⁄ (Á|üø£
22:16) e#˚Ã+‘· es¡≈î£ yêø£´eTT Nø£{˝Ï À yÓ\T–dü÷Ô eTq*ï |üs˝¡ Àø£ ~X¯>±
q&ç|dæ Tü +Ô ~. n+‘·{≤ yê´|ædTü +Ô ~.
II. <˚e⁄ì yêø£´+ jÓTTø£ÿ Ä‘êày˚X+¯ (1:20`21) :
á uÛ≤>∑+ yêø£´+ jÓTTø£ÿ ÁbÕ<Ûëq´‘·qT e÷Á‘·yT˚ ø±ø£, <ëìì yê´U≤´ì+#ê*‡q
$<ÛëHêìï ≈£L&É dü÷∫düTqÔ ï~.
1. yêø£´+ jÓTTø£ÿ ÁbÕ<Ûëq´‘· (1:20) : yêø£´+ eTqTwüß´\ }Vü≤qT ã{Ϻ |ü⁄≥º˝<Ò Tä .
u…’_\T˝Àì Á|üe#·Hê\T }Vü≤ ø±<äT. Á|üe#·qeTH˚ eT÷dü˝ÀH˚ #·]Á‘· n+‘ê
b˛j·Tã&ç+~. HÓse¡ s¡Ãã&çq Á|üe#·Hê\qT ãfÒº u…_’ \T <˚e⁄ì yêø£´eTì qeTà>∑\eTT.
2. yêø£´eTT jÓTTø£ÿ yê´U≤´q+ (1:21) : <˚e⁄ì yêø£´+ |ü]X¯ó<ë∆‘à· <ë«sê Áyêj·Tã&ç+~.
>∑qTø£ yêø£´ $es¡D˝À e÷qe }Vü≤\T |üìøÏ sêe⁄. u…_’ \T˝À @<√ ˇø£ e#·Hêìï
rdæø=ì $T>∑‘ê yê{Ïì e~*ô|{Ϻ <ëì nsêúìï ˇ+{Ï>± yê´U≤´ì+#·≈L£ &É<Tä .
n˝≤ yê´U≤´ì+#·&+É e\¢H˚ áHê&ÉT ‘·|ü dæ<ë›+‘ê\T |ü⁄≥º>=&ÉT>∑T˝≤¢ ˝Ò∫ dü+|ò÷ü ìï
ø£\es¡ |üsT¡ düTHÔ êïsTT. u…_’ \T |ü]X¯ó<ë∆‘à· e\q Áù|sπ |æ+#·ã&ç eTqTwüß´\ <ë«sê
Áyêj·Tã&ç+~. yês¡T n|ükÕàs¡ø£ dæ‹ú ˝À ˝Òø£ |üse¡ X¯ dæ‹ú ˝À ñ+&ç Áyêj·T˝Ò<Tä . z&É
>±*#˚‘· q&ç|+æ #·ã&çq≥T¢, u…_’ \T Á>∑+<∏øä s£ \Ô¡ T Ä‘êày˚X+¯ #˚‘· q&ç|+æ #·ã&ܶsT¡
(II ‹yÓ÷ 3:16). <˚e⁄ì ùde≈£î\ <ë«sê yêø±´ìï Ç∫Ãq |ü]X¯ó<ë∆‘T· à&˚ <ëìì
eTq≈£î uÀ~Û+#ê\ì Ä•düTHÔ êï&ÉT >∑qTø£ yêø±´ìï uÀ~Û+#˚yês¡T ‘·eT dü«+‘· C≤„Hêìï
ñ|üj÷Ó –+#·≈L£ &É<Tä (jÓ÷Vü‰ 14:26— 16:13,14— I ø=]+B∏. 2:5,9`16).
III <˚e⁄ì XÁ̄‘T· e⁄\ qT+&ç ‘·|Œæ +#·Tø=qT≥ (2:1`3:4) :
A. X¯Á‘·Te⁄\qT >∑T]Ô+#·T≥ : á $uÛ≤>∑+˝À |ü\Ts¡ø±\ X¯Á‘·Te⁄\qT >∑÷]à ù|‘·Ts¡T
$e]+#ê&ÉT.
1. |üPs¡« ø±\+˝Àì X¯Á‘·Te⁄\T (2:4) : á e#·q+˝À ù|‘·Ts¡T, ‘·eT kÕ«uÛ≤$ø£
<√cÕìøÏ eT]+‘· bÕbÕìï (Ä~ 6:1`5) »‘· #˚døæ =qï ø=+‘·eT+~ |ü&bç ˛sTTq
<ä÷‘·\qT >∑÷]à ÁyêkÕ&Éqï n_ÛÁbÕj·T+ ñqï~. (jÓTwü 14:12`15— jÓTôV≤

ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 12
 28:11`19— Á|üø£ 12:3,4) M]øÏ kÕ‘êqT‘√ bÕ≥T, ˇø£ ~Hêq rs¡TŒ ñqï~
(j·T÷<ë 1:6).
2. H√eVüQ ø±\+ Hê{Ï Á|ü»\T (2:5) : Ms¡T uÛøÑ VÔÏ ≤” qT\T. H√eVüQ ø±\+˝À eT‘·+
ñqï~ >±ì yê] eT‘·+˝À dü‘·´<˚e⁄&ÉT ˝Ò&ÉT. X¯ØsêqTkÕs¡T˝…’ <˚e⁄&ÉT ˝ÒqfÒ¢
Á|üe]Ô+#ês¡T. X¯ØsêqTkÕs¡yTÓ qÆ <ëì˝À eT+∫~ @~ ñ+&É<Tä (s√e÷ 7:18).
M]øÏ »\ Á|üfij ¯ T· + <ë«sê rs¡TŒ $~Û+#·ã&ç+~.
3. ˝À‘·Tø±\+ Hê{Ï Á|ü»\T (2:6`10— Ä~. 19 n<Ûë´— j·T÷<ë 1:7) : Ä~ø±+&ÉeTT˝À
˝À‘·TqT >∑÷]à Áyêj·Tã&Éì $wüj÷· \T ø=ìï nq>± n‘·ì s¡øD å£ qT >∑÷]à (2:7)
(˙‹eT+‘·T&ÉT)— n‘·ì Ä‘·àqT >∑÷]à (2:8) (˙‹>∑\ eTqdüT‡)— n‘·ì s¡ø≈å£ î£ DÏí
>∑÷]à (2:10) (Á|üuTÑÛ e⁄)— á |üÁ‹ø£˝À ñHêïsTT. ˝À‘·Tø±\+ Hê{Ï Á|ü»\T uÛøÑ ÔÏ
V”≤qT\T, |üsX¡ د sêqTkÕs¡T\T ø£qTø£ eTT+<äT≈£î uÛøÑ VÔÏ ≤” qT\>∑T yê]øÏ <äècÕº+‘·eTT>±
ñ+#·&ÜìøÏ (2:6— j·T÷<ë 1:7)— ˙‹eT+‘·T&Óq’ ˝À‘·TqT ‘·|Œæ +#·&ÜìøÏ (1:7,10),
yê]øÏ rs¡TŒ rs¡Ãã&ç+~. j˚TdüT uÛ÷Ñ MTà<ä |ü]#·s´¡ ø±\+˝À H√eVüQ eT]j·TT
˝À‘·TqT >∑÷]à Á|ükÕÔ$+#ê&ÉT (\÷ø± 17:26`30). ÄHê{Ï Á|ü»\˝≤+{Ïyês¡T
áHê&ÉT ≈£L&É ñHêïs¡T. >∑qTø£ C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü\ì ôV≤#·Ã]+#·ã&ÉT‘·THêï+.
4. nã<ä› uÀ<Û≈ä î£ \T (2:1`3, 12:21) : nã<ä∆ Á|üeø£\Ô TqïfÒ¢ nã<ä› uÀ<Û≈ä î£ \THêïs¡T.
Ms¡T $yê<ë+XÊ\qT uÀ~ÛkÕÔsT¡ Á|üuTÑÛ e⁄H˚ $dü]k® ÕÔsT¡ . Ms¡T ‘·eTTàqT ‘êeTT HêX¯q+
#˚dTü ø=+{≤s¡T. M] <äTs√“¤<äÛ e\¢ dü‘´· e÷s¡+Z <ä÷wæ+#·ã&ÉT‘·T+~. M] e÷≥\T
$q&ÜìøÏ Ç+|ü⁄>± ñ+{≤sTT >±ì, yês¡T Á|ü»\≈£î @$T Çe«˝Ò<Tä . Ms¡T ≈£L&É
rs¡TŒ˝ÀìøÏ ekÕÔsT¡ .
B. XÁ̄‘T· e⁄\ \ø£D
å ≤\T : $XÊ«dæ ‘·q X¯Á‘·Te⁄\ qT+&ç ‘·|Œæ +#·Tø√yê\+fÒ yê]
\ø£D
å ≤\qT ‘Ó\TdüTø=ì ñ+&Ü*. á \ø£D å ≤\T Áø=‘·yÔ $˚ T ø±e⁄. 2:1`3:5˝À M]
\ø£åD≤\˙ï $es¡+>± Áyêj·Tã&ܶsTT. Ms¡T <˚e⁄ì |üø£å+>± ˝Òs¡T >∑qTø£ <˚e⁄ì
$s√<ÛTä \T (\÷ø± 11:24`26). Áø°dTü Ô $s√<ÛTä \T, $XÊ«düT\≈£L $s√<ÛTä ˝Ò. $XÊ«düT\T
>=i…\¿ T>± ‘·eT ø±|ü] dü«sêìï $+fÒ n+‘· düT\uÛ+Ñ >± yÓ÷düb˛s¡T (jÓ÷Vü‰ 10:4,5).
Væ≤‘·uÀ<ÛäqT düVæ≤+|üì, <äTs¡<ä #Óe⁄\T>∑\yês¡T M] ø£\ŒHê ø£<∏ä\T yÓ’|ü⁄
Äø£]Ù+#·ã&É‘ês¡T (II ‹yÓ÷ 4:3,4).
IV. Áø°düTÔsêø£&É ø=s¡≈£î ø£ìô|≥Tº≥ ` Äù|øÏå+#·T≥ (3:12) : j˚TdüT s¬ +&Ée
sêø£&,É ø±˝≤ìøÏ ∫e] _+<äTe⁄. eTs¡D+ bÕ|ü+ eT]j·TT qs¡ø+£ |üP]Ô>± z&çb˛j˚T
s√E n~. Áø°dTü Ô ‘·q ‘·+Á&çøÏ sêC≤´ìï n|üŒ–+#˚s√E (I ø=]+B∏. 15:24`28).
Ä ~q+ $XÊ«düT\ Ä‘·à s¡øD å£ n+‹eT |òTü ≥º+.
ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 13
1. Ä|üV‰ü dü≈î£ \ e÷≥\T (3:3,4) : n+‘·´ ~Hê\˝À n|üV‰ü dü≈î£ \T Á|üuTÑÛ e⁄ sêø£&qÉ T
>∑÷]à ìs¡T‘ê‡Vü≤ø£sy¡ TÓ qÆ , dü+<˚V‰ü düŒ<äyTÓ qÆ e÷≥\T #ÓbÕÔsT¡ . n˙ï düèwæº ÁbÕs¡+uÛ+Ñ
qT+&ç ñqïfÒ¢ ñHêïsTT ø£<ë? ø£qTø£ Á|üuTÑÛ e⁄ e÷≥˝Ò$ HÓsy¡ s˚ e¡ ì #ÓbÕÔsT¡ . á
˝Àø£ dü+|òTü ≥q\˙ï <˚e⁄ì Á|üD≤[ø£˝qÒ ì ìs¡÷|ædTü HÔ êï&ÉT (3:9). n+‘· e÷Á‘·yT˚
ø±<äT <˚e⁄&ÉT ‘·q ø±\e÷qeTT Á|üø±s¡yT˚ |üì #˚kÕÔ&TÉ (3:8).
2. $XÊ«düT\ Á|ües¡qÔ (3:12) : $XÊ«düT\T j˚TdüT sêø£&É ø=s¡≈î£ ø£ìô|&ÉT‘·÷, |ü]X¯ó
<äy∆ TÓ qÆ Á|ües¡qÔ ‘√, uÛøÑ ‘ÔÏ √ C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü*. á ˝Àø£ $wüjT· + ø√dü+ Áã<äø&£ +É ˝À
ns¡+ú ˝Ò<Tä . ne˙ï >∑‹+∫b˛‘êsTT (I jÓ÷Vü‰ 2:15`17). ø£qTø£ yê{Ïì $dü]+® ∫
dü«düãú T~∆‘√ Áã‘·ø±* (r‘·T 2:11`14). j˚TdüT ‘·qø√dü+ ø£ìô|≥Tºø=ì ñ+&˚
yê] ø√düyT˚ ekÕÔ&TÉ . (ôV≤Á; 9:28). $XÊ«düT\T>± Á|üuTÑÛ e⁄ #Ó|Œæ +~ #˚jT· &É+
<ë«sêH˚ nq>± Áø°düTÔ HÓs¡T>∑ìyê]øÏ düTyês¡Ô Á|üø£{Ï+#·T≥ <ë«sêH˚ Ä ~Hêìï
lÁ|òTü ‘·s+¡ #˚dqæ yês¡eTÚ‘êeTT. ˙ sê»´+ e#·TÃqT>±ø£! n+fÒ ns¡+ú n<˚.
3. ˝Àø£+ $wüjT· + <˚e⁄ì Á|üD≤[ø£ (35`13) : á uÛ≤>∑+˝À ˝Àø£eTTqT >∑÷]à <˚e⁄ì
Á‹ø±\ Á|üD≤[ø£ ñqï~. |üPs¡«ø±\+ ˝Àø£eTT HêX¯q+ #˚jT· ã&ÉT≥ (3:6). Á|üdTü ‘Ô ·
˝Àø£+ n–ï ø=s¡≈î£ ì\Te #˚jT· ã&ÉT≥ (3:7). uÛ$Ñ wü´‘·T˝Ô À Áø=‘·Ô ˝Àø£+ (3:13).
á ˝Àø£eT+‘ê <˚e⁄ì yêø£´+ e\qH˚ düŒwæ+º #·ã&ç+~. <˚e⁄ì yêø£´+ <ë«sêH˚
uÛÁÑ <ä+ #˚jT· ã&ÉT‘·T+~. eTq X¯Øs¡+˝Àì Á|ü‹ nDTe⁄ Äj·Tq <ë«sêH˚ #˚jT· ã&ܶsTT.
ne˙ï ≈£L&É uÛÁÑ <ä+ #˚jT· ã&ܶsTT. eTq*ï, ˝Àø±ìï dü+s¡ø+åÏ #˚ Äj·Tq X¯øÔÏ ˇø£ÿ
ø£D
å + Ä|æyd˚ Hæ ê Á|ü|+ü #·eT+‘ê \j·TyÓTbÆ ˛‘·T+~. ‘·«s¡˝À n˝≤ »s¡T>∑uÀ‘·T+~.
n+<äT≈£î ø±s¡D+ e÷qe⁄\ bÕ|ü #·s´¡ ˝Ò.
4. $XÊ«düT\≈£î dü÷#·q\T (3:14`18) : Ŭø’düÔe⁄\T á ˝Àø£+˝À, |üs¡˝Àø£+˝À
eT]j·TT ø±\+˝À, ì‘·´‘·«+˝À ˇπøkÕ] J$kÕÔs¡T. á ¬s+&ç+{ÏøÏ düeTq«j·T+
m+‘√ nedüs¡+. ø£qTø£ yêø£´eTT˝À $qï, #·~$q $wüj·÷\qT ‘·s¡#·÷ C≤„|üø£+
#˚düT≈£î+≥÷ ñ+&Ü*. eTqdüT nH˚ |ü\ø£ MT<ä eTq+ ÁyêdüTø=qï yê{Ïì, ø±\+
#Ó]|æy˚düTÔ+~ C≤Á>∑‘·Ô. yêø±´ìï eTqq+ #˚düTø√≈£î+fÒ eTs¡∫b˛‘êeTT. Ŭø’düÔe⁄\T
u≤<Ûä´‘· >∑T¬sÔ]– Áã‘·ø±*. nC≤„q+ ø£å$T+#·sêì H˚s¡+. Áø°düTÔ nqTÁ>∑Væ≤+#·T
ø£è|üj·T+<äTqT C≤„qeT+<äTqT n_Ûeè~∆ bı+<ë*. n{Ϻ ø£è|ü Á|üuÛÑTe⁄ <äj·T#˚j·TTqT
>±ø£! (3:18).

ù|‘·Ts¡T yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 14
 >=|üŒ Je+
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ dü+Á>∑Vü≤ düMTø£å
I. ñb˛<ëÈ‘+· :
u…_’ \T˝Àì |ü⁄düøÔ ±\˙ï Áyêj·Tã&ܶø,£ ∫es¡>± Áyêj·Tã&çq, jÓ÷Vü‰qT |üÁ‹ø£\T,
n‘·&TÉ Áyêdæq düTyês¡‘Ô √ bÕ≥T >=|üŒ ÁbÕ<Ûëq´‘·qT dü+‘·]+#·Tø=HêïsTT. jÓ÷Vü‰qT
düTyês¡˝Ô ≤π>, n‘·ì |üÁ‹ø£\T ≈£L&É z Á|ü‘´˚ ø£yTÓ qÆ ñ<˚X› +¯ ‘√ Áyêj·Tã&ܶsTT (jÓ÷Vü‰
20:31— I jÓ÷Vü‰ 5:13).
1. Á>∑+<∏øä s£ Ô¡ : j˚TdüT •wüß´\˝À ˇø£&q’Ó jÓ÷Vü‰qT á |üÁ‹ø£\qT ÁyêkÕ&ÉT.
2. Á>∑+<∏ä s¡#q· ø±\+ : jÓ÷Vü‰qT yÓTT<ä≥ düTyês¡qÔ T, ‘·sT¡ yê‘· á eT÷&ÉT |üÁ‹ø£\qT,
∫e]>± ‘·q eTs¡D≤ìøÏ eTT+<äT Á|üø≥£ q Á>∑+<∏ëìï ÁyêkÕ&Éì nH˚ø£ dü+e‘·‡sê\T>±
dü+|òüT+ $X¯«dædüTÔqï~. nsTT‘˚ ø=ìï dü+e‘·‡sê\ ÁøÏ‘·+, jÓ÷Vü‰qT |üÁ‹ø£\T
nìï{Ïøq£ ï ∫es¡ Áyêj·Tã&ܶjT· qï ìs¡j í ÷· ìøÏ e#êÃs¡T. n+<äT≈£î ø±s¡D+, jÓ÷Vü‰qT
|ü‘êàdüT B«|ü+ qT+&ç $&ÉT<ä\ bı+<ëø£, mô|dò Tü |ü≥D º +˝À bÂ\T#˚ kÕú|+æ #·ã&çq
dü+|òTü eTT˝À ø=+‘·ø±\+ |ü]#·s´¡ #˚d,æ nø£ÿ&˚ #·ìb˛sTT bÕ‹ô|≥ºã&ܶ&ìÉ , Áø°ˆˆX¯ˆˆ
5e X¯‘êã›+˝À »dæìº j·THé nH˚ s√e÷ n~Ûø±] <ë«sê n‘·ì düe÷~Ûô|’ ªªu≤dæ*ø±
Ä|òt ôd+{Ÿ C≤Héµµ ì]à+#·ã&ç+<äì, #·]Á‘· ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~. Bìì ã{Ϻ #·÷ùdÔ jÓ÷Vü‰qT
‘·q eT÷&ÉT |üÁ‹ø£\qT Áø°ˆˆX¯ˆˆ 85`95 eT<Ûë´ø±\+˝À Áyêdæ ñ+&Ée#·TÃqT.
3. bÕsƒ≈¡ î£ \T : jÓ÷Vü‰qT ‘·q yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£qT, Á|üø≥ £ q Á>∑+<∏ëìï Áyêdæq bÕsƒ≈¡ î£ \≈£î,
nq>± ∫qï Ädæj÷· ˝Àì 7 dü+|ò÷ü \qT ñ<˚•› +∫ ÁyêkÕ&Éì ø=+<ä] n_ÛÁbÕj·T+.
eTs√ $<Û+ä >± #ÓbÕŒ\+fÒ <˚e⁄ì nqTÁ>∑V≤ü + #˚‘· Ä<Ûë´‹àø£+>± q÷‘·q »qàqT
bı+~q yês¡+<ä]˙ ñ<˚›•+∫ ÁyêkÕ&ÉT. ¬s+&Ée eT]j·TT eT÷&Ée |üÁ‹ø£\T
e´øÏ>Ô ‘∑ y· TÓ qÆ $. Ç$ s¬ +&ÉT u…_’ \T˝À¬ø˝≤¢ ∫qï Á>∑+<∏ë\T. s¬ +&Ée |üÁ‹ø£ ˇø£ ÅdøÔ” Ï
eT]j·TT eT÷&Ée |üÁ‹ø£ ‘·q Á|æjT· $TÁ‘·T&Óq’ >±j·TT≈£î Áyêj·Tã&ܶsTT.
4. Áyêj·Tã&çq dü+<äs“¡ e¤ TT : jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq |üÁ‹ø£\qT ns¡+ú #˚dTü ø√yê\+fÒ, 2e
X¯‘êã›|⁄ü ÁbÕs¡+uÛ+Ñ ˝À mô|dò Tü |ü≥D º + jÓTTø£ÿ |ü]dæ‹ú ì >∑÷]à ‘Ó\TdüTø√yê*‡q
nedüs+¡ ñqï~.
n. Ä ~Hê\˝À Åø¬ d’ eÔü ´+ #ê\ ‘˚*>±Z rdüTø√ã&ç+~. nø£ÿ&É ñqï $XÊ«düT\˝À nH˚≈î£ \T
Ä~eT dü+|òTü +˝Àì Åø¬ d’ eÔü ⁄\ |æ\\¢ T eT]j·TT yê] |æ\\¢ |æ\˝¢ .Ò nsTT‘˚ Åø¬ d’ eÔü ´+˝À
ÁbÕs¡+uÛ+Ñ ˝À ñqï ñ‘ê‡Vü≤+, |ü≥T‘·«+ ‘·–bZ ˛sTT+~. yê]˝À <˚e⁄ì |ü≥¢ Áù|eT
‘·–bZ ˛sTT+<äì, <˚e⁄&ÉT jÓ÷Vü‰qT <ë«sê ôV≤#·Ã]+#ê*‡ e∫Ã+~ (Á|üø£ 2:4).
$XÊ«düT\˝À á˝≤+{Ï dæ‹ú edüT+Ô <äì j˚TdüT Á|üuTÑÛ e⁄ eTT+<äT>±H˚ ôV≤#·Ã]+#ê&ÉT
(eT‘·Ô 24:12).
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 15
Ä. Åø¬ d’ eÔü ´+˝Àì ñqï‘· Á|üe÷D≤\T Ä~eT Åø¬ d’ eÔü ⁄\qT, ˝Àø£+˝À Á|ü‘´˚ ø£yTÓ qÆ yê]>∑
#˚kÕsTT. nsTT‘˚ yê] ‘·<qä +‘·s+¡ yê] |æ\\¢ T á Á|ü‘´˚ ø£‘q· T e<äq› Tø=Hêïs¡T.
sêJ‘·‘«· + @s¡Œ&ç+~. •wü´‘·«|ü⁄ ÁbÕe÷DÏø‘£ · ˝À|æ+∫+~. u…_’ \T Á|üe÷D≤\T
>ös¡$+#·ã&É˝<Ò Tä .
Ç. mô|dò Tü ˝À nã<äu› À<Û≈ä î£ \ Á|üu≤Û e+ m≈£îÿe>± ñ+&çq~. á dü+|ò÷ü ìøÏ yÓ\T|ü*
qT+&ç Væ≤+dü\T sê˝Ò<Tä >±ì, n+‘·s‘Z¡ +· >± ñqï á düeTdü´ e\q Åø¬ d’ eÔü ´+
e÷s¡Ãã&˚ Á|üe÷<ä+ @s¡Œ&ç+~. á düeTdü´qT >∑÷]à Áø°dTü Ô eT]j·TT bÂ\T ≈£L&É
Ä‘·à <ë«sê eTT+<äT>±H˚ ôV≤#·Ã]+#ês¡T (eT‘·Ô 24:24— nbı.ø±. 20:29, 30).
á. Ä ~Hê˝À¢ Åø¬ d’ yÔü ê´ì≈£îqï ã<ä› X¯Á‘·Te⁄ C≤„qyê<ä+ (>√ïdæøÔ ‘£ «· +). s√e÷ kÕÁe÷»´+˝À
Ç~ Á|ü<ëÛ qyÓTqÆ ‘·‘«Ô· eTT. |ü<ës¡eú TT #Ó&~¶É , Ä‘·à eT+∫~ >∑qTø£ |ü<ës¡ú dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ
Á|ü|ü+#·eT+‘ê #Ó&ɶ~ nqï ñ<˚›X¯+‘√ yês¡T X¯Øsêìï ‘·´õ+#ês¡T. eT{Ϻ˝Àì
$‘·qÔ +˝≤>∑ Ä‘·àX¯Øs¡+˝À ñqï~, >∑qTø£ <ëìì n_Ûeè~∆|sü #¡ T· ø√yê\qï >∑T]‘√,
$|üØ‘· <Û√s¡DT\qT ne\+_+#˚yês¡T. M]˝À k˛ÔsTT≈£î\T eT]j·TT m|æ≈L£ ´]j·TqT¢
nH˚ ‘Ó>\∑ T ˇø£<ëìH=ø£{Ï _Ûqï ‘·‘êÔ«\T ø£*– ñHêï, j˚TdüT Áø°dTü qÔ T yÓTd”‡j·÷>±
‘·èD°ø£]+#·&É+˝À e÷Á‘·+ @ø°uÛ≤e+ ø£*– ñHêïs¡T. yê]øÏ ñqï ‘·|ü&ÉT
n_ÛÁbÕj·÷\≈£î ˝ÀqTø±≈£î+&É jÓ÷Vü‰qT |ü\T $wüj÷· \qT düŒwü+º #˚kÕ&ÉT.
1. $XÊ«düT\ düV≤ü yêdü+ (1:3) 2. $XÊ«düT\ dü+‘√wü+ (1:4)
3. $XÊ«düT\ X¯óB›øs£ D ¡ (2:1) 4. $XÊ«düT\ ìX¯Ãj·T‘· (5:13)
5. $XÊ«düT\ qeTàø£+ (5:14)
jÓ÷Vü‰qT yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ $uÛ»
Ñ q:
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£˝À <˚e⁄ì >∑÷]à eT÷&ÉT ìs¡«#·Hê\THêïsTT. <˚e⁄&ÉT
yÓ\T¬>j
’ T· THêï&ÉT, Áù|eTjÓTÆ ñHêï&ÉT eT]j·TT JeyÓTj
Æ T· THêï&ÉT. á ìs¡«#·Hê\qT
ã{Ϻ á |üÁ‹ø£qT $uÛõÑ +#·e#·TÃqT.
I. <˚e⁄&ÉT yÓ\T¬>’j·TTHêï&ÉT : 1:1`2:2
1. ñb˛<ëÈ‘+· 1:1,2
2. ∫qï |æ\¢\T <˚e⁄ì‘√ düVü≤yêdü+ ø£*– ñ+&˚ $<Ûëq+ 1:3`2:2
m) yÓ\T>∑T˝À q&É#T· ≥ <ë«sê 1:3`7
_) bÕ|üeTT ˇ|üø=qT≥ <ë«sê 1:8`10
dæ) Áø°düTÔ ñ‘·Ôs¡yê<ä‘·«+ <ë«sê 2:1,2
II. <˚e⁄&ÉT ùÁ|eTjÓTÆ j·TTHêï&ÉT : 2:3`4:21
1. Á|æjT· yÓTqÆ |æ\\¢ T ˇø£]‘√H=ø£sT¡ düV≤ü yêdü+ ø£*– ñ+&˚ $<Ûëq+ (Áù|eT˝À
q&É#T· ≥ <ë«sê) (2:3`14).
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 16
 2. <˚e⁄ì |æ\\¢ T ˝Àø£eTTqT Áù|$T+#·≈L£ &É<Tä (2:15`28).
3. Á|æj·TyÓTÆq |æ\¢\T ˇø£]H=ø£s¡T m˝≤ ‘Ó*dæø=ì, ø£*dæ J$+#·>∑\s¡T
(2:29`4:21).
m) |æ\\¢ |ü≥¢ ‘·+Á&ç Áù|eT (2:29`3:3)
_) $XÊ«dæ ‘·q \ø£D å ≤\qT Ä#·sD ¡ ˝À #·÷|ü⁄≥ (3:4`24)
dæ) nã<ä∆ uÀ<Û≈ä î£ \qT >∑÷]à ôV≤#·Ã]ø£ (4:1`6)
&ç) <˚e⁄&ÉT Áù|eTjÓTÆ j·TTHêï&ÉT : <˚e⁄ì |æ\\¢ T ≈£L&É ˇø£]H=ø£sT¡ Áù|$TkÕÔsT¡
(4:7`21)
III. <˚e⁄&ÉT JeyÓTj
Æ T· THêï&ÉT : 5 n<Ûë´
1. ˝Àø£+ô|’ $»j·T+ (5:1`5) 2. $XÊ«dæ s¡øD
å£ ìX¯Ãj·T‘· (5:6`21)
n+XÊ\ yê]>± jÓ÷Vü‰qT yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å :
jÓ÷Vü‰qT eT÷&ÉT |üÁ‹ø£\T, ñ‘·sÔ ê\T>± |æ\Teã&çHê, yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£ ñ‘·sÔ ¡ s¡÷|ü+˝À
˝Ò<Tä . ÁbÕs¡+uÛ+Ñ ˝À X¯óuÛ≤odüT‡\T >±ì eTT–+|ü⁄˝À e+<äHê\T, Äosê«<ë\T>±ì
˝Òe⁄. á |üÁ‹ø£ n+‘ê z Á|üd+ü >∑+˝≤, ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£ düeT÷Vü≤eTTq≈£î #Ó+~q
$XÊ«düT\ |ü≥,¢ Áù|eT eT]j·TT ÁX¯<>∆ä \∑ <Ó$’ ø£yTÓ qÆ ø±|ü] uÀ<Û˝ä ≤>∑ ñqï~. <˚e⁄ì
|æ\\¢ qT <˚e⁄ì Ç+{Ï˝ÀìøÏ Á|üy•˚ +|üCdÒ æ ≈£î≥T+ã |üÁ‹ø£>± Ç~ |æ\Teã&ç+~.
bÂ\T eT]j·TT Ç‘·sT¡ \T Áyêdæq |üÁ‹ø£\T dü+|òTü |üÁ‹ø£\T. n$ $XÊ«düT\qT Áø°dTü Ô
X¯Øs¡eTT>± ñ+≥÷, Äj·Tq˝Àì Äosê«<ë\qT bı+<˚ $<ÛëHêìï #·÷|ækÕÔsTT.
jÓ÷Vü‰qT yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£, $XÊ«düeTT <ë«sê <˚e⁄ì ≈£î≥T+ã+˝ÀìøÏ #˚sá ã&ÉT≥,
eT]j·TT Ä ≈£î≥T+ã+˝Àì yês¡T ‘·|ü #˚dqæ |ü⁄&ÉT ‘·+Á&ç‘√ dü+ã+<Ûëìï ‹]–
düeT≈£Ls¡TÃø=H˚ $<ÛëHêìï H˚]ŒdüT+Ô ~.
bÂ\T ‘·sT¡ yê‘· Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä ˝À m≈£îÿe |ü⁄düøÔ ±\T Áyêdæqyê&ÉT jÓ÷Vü‰qT. jÓ÷Vü‰qT
düTyês¡˝Ô À, j˚TdüT dæ\Te ø±s¡´+ <ë«sê dæ<|∆ä sü #¡ ã· &çq s¡øD å£ qT >∑÷]× yÓTT<ä{Ï
|üÁ‹ø£˝À Äj·Tq Á|üdTü ‘Ô · X¯óB›øs£ D
¡ ø±s¡´eTTqT >∑÷]× Á|üø≥£ q Á>∑+<∏+ä ˝À uÛ$Ñ wü´‘Y
eTVæ≤eTqT >∑÷]Ã ÁyêkÕ&ÉT.
1. jÓ÷Vü‰qT yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ $•wü‘
º ·:
m) jÓ÷Vü‰qT düTyês¡Ô Áø°dTü Ô <Óe’ ‘ê«ìï ìs¡÷|æ+#˚+<äT≈£î Áyêj·Tã&ç‘,˚ n‘·ì yÓTT<ä{Ï
|üÁ‹ø£ Áø°dTü Ô e÷qe‘ê«ìï ìs¡÷|æ+#˚+<äT≈£î Áyêj·Tã&ç+~. jÓ÷Vü‰qT ø±\+˝À
á s¬ +&ç+{Ïì >∑÷]Ãq $yê<ëdüŒ<ä uÀ<Û\ä THêïsTT.
_) jÓ÷Vü‰qT düTyês¡,Ô ˇø£ e´øÏÔ <˚e⁄ì _&É>¶ ± m˝≤ø±>∑\&√ ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~. jÓ÷Vü‰qT
|üÁ‹ø£ <˚e⁄ì |æ\\¢ T>± J$+#˚ $<ÛëHêìï H˚]ŒdüT+Ô ~.
dæ) jÓ÷Vü‰qT düTyês¡˝Ô À $XÊ«düT\qT eT+<ä˝Àì >=i…\¿ T>±, jÓ÷Vü‰qT |üÁ‹ø£˝À
<˚e⁄ì ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\T>±, Á|üø≥£ q Á>∑+<∏+ä ˝À Äj·Tq sê»´+˝À j·÷»≈£î\T>±
e]í+#ê&ÉT.
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 17
2. |ü‹
Á ø£˝Àì eT÷\ |ü<ë\T :
m) Je+ (1:1— 2:25— 3:15— 5:11`3,20)
_) yÓ\T>∑T (1:5,7— 2:8`10)
dæ) Áù|eT (3:11`18— 4:7`12)
3. eTTU≤´+X¯+ : düV≤ü yêdü+
4. n+XÊ\yê]>± $es¡D :
I. Å ¬ ø ’ d ü Ô e dü V ü ≤ yêdü + jÓ T Tø£ ÿ eT÷\eTT : (1:1,2— 3:5,8,16—
4:9,10,14,19— 5:20)
ñb˛<ëÈ‘·+˝À jÓ÷Vü‰qT ‘êqT Áyêdæq $wüj·÷\T, Ç‘·s¡ sêj·Tu≤s¡T\ qT+&ç
ùdø£]+∫q$ >±ì, ø£*Œ+∫q ø£<\ä∏ T>±ì ø±eì, ‘êqT dü«j·T+>± $ì, #·÷∫,
nqTuÛ$Ñ +∫qyê{ÏH˚ ÁyêdüTHÔ êïqì düŒwü+º #˚kÕ&ÉT (1:1,2). $XÊ«düT\T ‘·+Á&çjTÆÓ q
<˚ e ⁄ì‘√qT, ≈£ î e÷s¡ T &Ó ’ q j˚ T dü T Áø° d ü T Ô ‘ √qT dü V ü ≤ yêdü + ø£ * – ñqï≥T¢ > ±
$XÊ«düT\+<ä]‘√ ≈£L&É düV≤ü yêkÕìï ø£*– ñ+&Ü\ì M{Ïì ‘Ó*j·TCÒkÕ&ÉT (1:3,4)
‘·+Á&ç ≈£îe÷s¡T\T y˚sT¡ y˚sT¡ >± ˝ÒsT¡ . ˇø£]‘√ düV≤ü yêdü+ #˚ùdÔ eTs=ø£]‘√ #˚dqæ fÒ.¢
á düV≤ü yêdü+ Áø°dTü Ô X¯Øs¡<ëÛ ]>± ne‘·]+∫, dæ\Te˝À #·ìb˛e&É+ e\q @s¡Œ&ç+~
(3:5,8,16). ‘·<ë«sê Áù|eT m˝≤+{Ï<√ ‘Ó*j·TCÒjT· ã&ç+~. Äj·TqqT, Äj·Tq
Áù|eTqT m]– ñ+&É&Éy˚T düVü≤yêdü+ (jÓ÷Vü‰ 17:3). Áø°düTÔ πøe\+ düTyês¡Ô
Á|üø{£ +Ï #·&Üìπø sê˝Ò<Tä >±ì Á|üø{£ +Ï #·&ÜìøÏ ˇø£ düTyês¡Ô ñ+&˚˝≤ #˚kÕ&ÉT.
II. düV≤ü yêdü+ jÓTTø£ÿ ñ<˚X
› +¯ :
1. ‘·+Á&çì >∑÷]à eT¬s≈£îÿe>± ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ, Äj·Tq‘√ düV≤ü yêdü+ nedüs+¡ .
<˚e⁄ì \ø£D å ≤\T á |üÁ‹ø£˝À düŒwü+º >± e]í+#·ã&ܶsTT. Äj·Tq yÓ\T>∑T (1:5)—
˙‹ (3:7)— düs«¡ E„&TÉ (3:2)— Áù|eT >∑\yê&ÉT (4:8,16) n<äèX¯ó´&ÉT (4:12)
eT]j·TT JeeTT (5:11). Äj·Tq >∑TD\ø£åD≤\qT ‘Ó*dæø=ì ns¡ú+
#˚dTü ø√yê\qï<˚ á düV≤ü yêdü+ jÓTTø£ÿ ñ<˚X› +¯ .
2. ‘·+Á&ç Áù|eTqT ns¡+ú #˚dTü ø=ì (3:16) ‘·+Á&çì Áù|$T+#ê\ì (4:19) eT]j·TT
‘·+Á&ç Áù|eT eTq˝À |ü]|üPs¡+í ø±yê\ì (2:5— 4:12).
3. eTq dü+‘√wü+ |ü]|üPs¡+í ø±yê\ì (1:4).
4. eTq+ <˚e⁄ì ≈£î≥T+u≤ìï Áù|$T+#ê\ì (3:11,23— 4:7,11).
5. $XÊ«düT\eTT>± eTq s¡øD å£ qT >∑÷]Ãq ìX¯Ãj·T‘· (5:13) eT]j·TT ÁbÕs¡qú \≈£î
»yêãT bı+<ä>\∑ eTqï ìX¯Ãj·T‘· ø£*– ñ+&Ü\ì (3:22— 5:14,15) á
düV≤ü yêdü+ jÓTTø£ÿ ñ<˚X› +¯ .
6. eTqeTT ˝Àø£eTT #˚‘· yÓ÷dü–+#·ã&É≈î£ +&É ñ+&É&ÜìøÏ (2:26).
7. ÁX¯eT\T ø£*–q|ü⁄&ÉT u≤<Ûä|ü&É≈£î+&É ñ+&˚+<äT≈£î (3:13) á düVü≤yêdü+
nedüs¡+.
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 18
III. düVü≤yêdüeTTq≈£î nedüs¡yÓTÆq$ :
1. yÓ\T>∑T˝À q&Éyê* (1:7). yÓ\T>∑T˝À q&Ée&É+ n+fÒ <˚e⁄ì yêø±´ìøÏ e´‹πsø£yTÓ qÆ
Á|ü‹<ëìì ìsêø£]+∫, Äj·Tq #Ó|Œæ q <ëìì Ä#·sD ¡ ˝À ô|≥º&yÉ T˚ . yÓ\T>∑T˝À
q&ÉTdüTqÔ ï $XÊ«düT\ eT<Û´ä e÷Á‘·yT˚ ì»yÓTqÆ Åø¬ d’ eÔü düV≤ü yêdü+ ñ+≥T+~.
2. bÕbÕ\qT >∑T]Ô+#ê*, ˇ|üø√yê* (1:8,9). s¡øDå£ bı+<äø£ eTT+<äT #˚dqæ bÕbÕ\˙ï
s¡øDå£ bı+~q|ü⁄&˚ ø£$å T+#·ã&É‘êsTT. ø±ì $XÊ«düT\T e÷≥˝À¢, #˚‘˝· À¢, ‘·\+|ü⁄˝À¢
ø=ìï kÕs¡T¢ bÕbÕ\T #˚kÕÔsT¡ (2:1— j·÷ø√ 3:2— >∑\ 2:11`13— 5:17— s√e÷
7:18— I sêE 8:16). nsTT‘˚ yês¡T yÓ\T>∑T˝À q&ÉTdü÷Ô ñ+fÒ Ä bÕbÕ\qT
>∑T]Ô+∫, ˇ|üø=+{≤s¡T. j˚TdüTÁø°dTü Ô #˚dqæ ã\´s¡ŒDqT ã{Ϻ <˚e⁄&ÉT ø£$å TkÕÔ&TÉ
(2:2). uÛ÷Ñ $T MT<ä ñqï+‘·ø±\+ Ç˝≤ »s¡T>∑T‘·÷H˚ ñ+≥T+~.
3. <˚e⁄ì Ä»„\qT bÕ{Ï+#ê*. ˇø£]H=ø£sT¡ Áù|$T+#ê\qï<˚ Äj·Tq Ç∫Ãq Áø=‘·Ô
Ä»„ (2:3`8— 5:2,3). jÓ÷Vü‰qT 13:34— 15:12 ≈£L&É #·<eä +&ç. $XÊ«düT\˝À
<˚e⁄&ÉT ñHêï&ÉT >∑qTø£, yê]˝À <˚e⁄DÏí Áù|$T+#˚ dü«uÛ≤e+ ñ+≥T+~. >∑qTø£
<˚e⁄ì Ä»„\T yê]øÏ uÛ≤s¡yTÓ qÆ $>± ñ+&Ée⁄ (5:3).
4. Áø°dTü ˝Ô À ì*∫j·TT+&Ü* (2:28) jÓ÷Vü‰qT 15:1`10 ≈£L&É #·<eä +&ç.
5. ˝Àø£+˝À, n|ü$Á‘·‘· qT+&ç (3:3) eT]j·TT $Á>∑Vü‰sê<Ûäq qT+&ç (5:21)
eT*q|üs#¡ T· ø√≈£î+&É, ìs√›wßü \T>± ñ+&Ü*.
IV. düV≤ü yêdüeTT jÓTTø£ÿ |üØø£\
å T:
eTqeTT <˚e⁄ì‘√ düV≤ü yêdü+ #˚dTü HÔ êïeTì m˝≤ ‘Ó\TdüTø√>∑\+? eTqeTT Äj·Tq
|æ\\¢ eTì, Äj·Tq‘√ düV≤ü yêdü+ ø£*– ñHêïeTì ìsê∆]+#·Tø√&ÜìøÏ ø=ìï Á|üXï¯ \T
y˚düTø√yê*.
1. H˚qT bÕ|üeTT˝À ø=qkÕ>∑T‘·THêïHê? (3:6,9— 5:18) :
bÕ|ü+˝À ñqïyês¡T, bÕbÕìï ‘·eT J$‘·+˝À nuÛ≤´dü+ #˚kÕÔsT¡ . Áø°dTü ˝Ô À ñqïyês¡T
n˝≤ #ÓjT· ´˝ÒsT¡ (3:6). yês¡T Ä<Ûë´‹àø£+>± ‹]– »ìà+#ês¡T. <˚e⁄ì dü+‘êqeTT>±,
˙‹ dü«uÛ≤e+ yê]˝À ñ+≥T+~ (2:29) yê]˝À <˚e⁄ì Ä‘·à ñHêï&ÉT (4:13)
>∑qTø£ bÕ‘· dü«uÛ≤yêìï ø=qkÕ–+#·&+É ø£w+ºü . ø=ìïkÕs¡T¢ bÕ|ü+˝À |ü&bç ˛sTTHê,
ãT~›|Pü s¡«ø£+>± <ëì˝À ø=qkÕ>∑˝sÒ T¡ . <ëìì ndüV≤æ ´+#·Tø=ì, ãj·T≥|ü&+˚ <äT≈£î
Á|üjT· ‹ïkÕÔsT¡ . |ü]X¯ó<ë∆‘à· yê]ì ˇ|æŒkÕÔ&TÉ , ãj·T{ÏøÏ e#˚Ã+<äT≈£î düV‰ü j·T+ #˚kÕÔ&TÉ .
Áø°dTü Ô yê] |üø+å£ >± ÁbÕs¡qú #˚kÕÔ&TÉ (\÷ø± 22:31,32— jÓ÷Vü‰ 17:17— ôV≤Á;
7:25). ˇø£y˚fi¯ me¬s’Hê bÕ|ü+˝À ì*∫ ñHêïs¡+fÒ yês¡T <˚e⁄ì eT÷\+>±
|ü⁄≥º˝<Ò ìä ns¡+ú . <˚e⁄ì ;»+, nq>± Ä<Ûë´‹àø£ Jyêìï Ç#˚Ã, <˚e⁄ì yêø£´eTH˚
Ä<Ûë´‹àø£ ;»+, $XÊ«dæ˝ÀH˚ ñ+≥T+~. Ç~ ÁuÛÑwüºdü«uÛ≤yêìøÏ (I ø=] 9:11)
e´‹πsø£yTÓ qÆ ~ >∑qTø£, <˚e⁄ì Ä‘·à X¯ØsêìøÏ e´‹πsø£+>± »]–+#˚ b˛sê≥+˝À,
á ;»+ Äj·Tq‘√ düV≤ü ø£]düT+Ô ~.
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 19
2. H˚qT Áø°dTü ‘Ô √ m‘·ãÔ &Ü\qï ñ<˚X› +¯ ‘√ á ˝Àø£+˝À J$düTHÔ êïHê? (3:3)
Áø°dTü Ô e∫Ãq|ü&ÉT Äj·Tq˝≤>∑ ñ+&Ü\ì Ä•+∫qyês¡T, Á|üdTü ‘Ô · J$‘·+˝ÀqT
Äj·Tq˝≤π> ñ+&Ü\ì Ä•kÕÔsT¡ . Äj·Tq b˛*ø£˝ÀìøÏ e÷πs ÁøÏjT· Ç|üŒ{Ïøπ Äs¡+uÛ+Ñ
nsTT+~ (II ø=] 3:18— ø=\ 3:9,10). ì» $XÊ«düT\T, á$<Û+ä >± e÷s¡Ãã&˚
ÁøÏjT· ˝À <˚e⁄ì‘√ düV≤ü ø£]kÕÔsT¡ . ‘·eTTàqT |ü$Á‘·+ #˚dTü ø=+{≤s¡T (I ø=] 7:1—
I jÓ÷Vü‰ 1:7,9).
3. H˚qT ì»+>± <˚e⁄DÏí Áù|$TdüTHÔ êïHê? (5:2)
<˚e⁄DÏí Áù|$TdüTHÔ êïeTqï <ëìøÏ ì<äsÙ¡ q+ Äj·Tq Ä»„\≈£î $<Û̊jT· ‘· #·÷|æ+#·&yÉ T˚ .
<˚e⁄ì Ä»„\qT bÕ{Ï+#·&yÉ T˚ Äj·TqqT eTq+ m]– ñHêïeTqï <ëìøÏ s¡TEe⁄
(2:3`6). Áù|eT, $<Ûj ˚ T· ‘· m|ü&É÷ ø£*ùd ñ+{≤sTT. Äj·TqqT m]–j·TTqïyês¡T
Äj·Tq Ä»„\qT m]– ñ+{≤s¡T, yê{ÏøÏ $<Ûj ˚ T· ‘· #·÷|æ+∫, j˚TdüTqT nqTdü]+#˚
J$‘êìï ø£*– ñ+{≤s¡T (2:6). nq>± Äj·Tq m˝≤ q&É#T· ø=Hêï&√, $XÊ«düT\T
≈£L&É n˝≤π> q&É#T· ø=+{≤s¡T.
4. H˚qT Hê Äràj·T k˛<äsT¡ DÏí Áù|$T+∫, düV‰ü j·T+ #˚dTü HÔ êïHê? ˝Òø£ <˚«wædTü HÔ êïHê?
(3:15)
<˚«wü+ Vü≤‘·´˝≤+{Ï~, n~ <˚«wæ+#˚ e´øÏHÔ ˚ HêX¯q+ #˚dTü +Ô ~ düTe÷! <˚e⁄&ÉT eTq
Vü≤è<äjT· dæ‹ú ì ≈£L&É #·÷kÕÔ&qÉ ï dü‘ê´ìï eTs¡∫b˛e<äT› (eT‘·Ô 5:21,22). Áø°dTü qÔ T
$X¯«dæ+∫q e´øÏÔ <˚«wæ+#·&+É e÷qTø=+{≤&ÉT. ì»yÓTqÆ Áù|eT≈£î eT÷˝≤<Ûës¡+
<˚e⁄&˚ (4:7`10). Äj·Tq H˚]Œ+#·øb£ ˛‘˚ Áù|eT @+{À ‘Ó*ùd~ø±<äT. $XÊ«düT\T
<˚e⁄ì eT÷\+>± |ü⁄{≤ºs¡T ø±ã{Ϻ Áù|$T+#·&É+˝À <˚e⁄ì˝≤π> ñ+&Ü*. Ç~
$X¯«dæ+∫qyê]øÏ, Äj·Tq Ç#˚à Áù|eT (jÓ÷Vü‰ 17:26). Ç‘·sT¡ \ Ä<Ûë´‹àø£yT˚ \TqT
Ä•+∫ ìkÕ«s¡+ú >± ùde#˚ùd Áù|eT Ç~. <˚e⁄&ÉT @yÓTj Æ T· THêï&√, eTqeTT <˚e⁄ì˝À
@yÓTÆj·TTHêïyÓ÷ nqï <ëìì ã{Ϻ Áù|$T+#ê* (4:11,16). Áù|eT πøe\+
eTH√uÛ≤yê\ MT<äH˚ Ä<Ûës¡|&ü ‘ç ˚ ≈£î<äs<¡ Tä (3:16). n+<äT˝À ÁøÏjT· \T ≈£L&É Ç$T&ç
ñHêïsTT. eT+∫ |üqT\T #˚j·Tì Áù|eT Áù|eTj˚Tø±<äT (3:17,18— eT‘·Ô
25:31`46). <˚e⁄&ÉT, eTq+ Ç‘·sT¡ \≈£î #Ó|Œæ q e÷≥\qT ã{Ïøº ±ø£, eTq ÁøÏjT· \qT
ã{Ϻ rs¡TŒ rs¡TkÕÔ&TÉ . ì»yÓTqÆ <Ó$’ ø£ Áù|eT, <˚e⁄DÏí Áù|$T+∫qfÒ¢ Ç‘·sT¡ \qT ≈£L&É
Áù|$T+#˚˝≤ #˚dTü +Ô ~ (4:19,20— s√e÷ 5:5). <ëìì ã{Ϻ ˝Àø£+ <˚e⁄ì Áù|eTqT
‘Ó\TdüT≈£î+≥T+~.
5. H˚qT Áø°düTÔ <Ó’e‘ê«ìï ìX¯Ãj·T+>± ˇ|üø=+≥THêïHê? (4:15— 5:1) ‘·|ü
dæ<ë∆+‘êìï >∑T]Ô+#·>\∑ >∑T‘·THêïHê? (4:1`3)
j˚TdüTÁø°dTü Ô <Óe’ ‘ê«ìï q$Tàqyêπs <˚e⁄ì eT÷\+>± |ü⁄{Ïqº yês¡T, j˚TdüT <Óe’ ‘ê«ìï
eT]j·TT e÷qe‘ê«ìï n+^ø£]+#·ìyês¡T <äTsê‘·à\T. eTq+ <˚e⁄ì dü‘ê´\qT
nqTdü]+∫ q&ÉTdüTHÔ êïe÷ ˝Ò<ë nì ‘Ó\TdüT≈£îH˚+<äT≈£î á s¬ +&˚ |üØø£\å T. Áø°dTü Ô
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 20
 <Óe’ ‘ê«ìï n+^ø£]+#ê* eT]j·TT <˚e⁄ì Ä‘·à @<√ <äTsê‘·à @<√ Á>∑V≤æ +#·>\∑ >±*.
$XÊ«düT\T <˚e⁄ì qT+∫ n_Ûùwø£eTT bı+<ës¡T ø±ã{Ϻ Áø°düTÔ $s√<ÛäT\qT
>∑Ts¡T|Ô &ü ‘É ês¡T. (2:20) u…_’ \T˝À <˚e⁄&ÉT yÓ\&¢ +ç ∫q dü‘ê´ìøÏ e´‹πsø£yTÓ qÆ ~ @<˚>±ì
‘·|ü dæ<ë∆+‘·yT˚ (2:21).
6. H˚qT <˚e⁄ì rs¡TŒqT >∑÷]à m|ü&É÷ uÛj Ñ T· |ü&TÉ ‘·÷ ñHêïHê? (4:18)
$XÊ«düT\T <˚e⁄ì rs¡TŒ≈£î >∑T]ø±e&ÜìøÏ >∑\ ø±s¡D≤\˝À düV≤ü √<äsT¡ \qT Áù|$T+#·ø£
b˛e&É+ ˇø£ ø±s¡D+. á Áù|eTqT, Ç‘·sT¡ \≈£î düV‰ü j·T+ #˚jT· &É+ <ë«sê ìs¡÷|æ+#·T
ø√˝Òq+<äT e\q ≈£L&É ø=+<ä]øÏ s¡øD å£ ìX¯Ãj·T‘· ñ+&É<Tä . 3:18˝À jÓ÷Vü‰qT
ÁøÏjT· ‘√qT dü‘´· eTT‘√qT Áù|$T+#ê\ì Áyêdü÷,Ô n˝≤ Áù|$T+#·ìyê] Vü≤è<äjT· eTT
yê]ô|’ <√cÕs√|üD #˚dTü +Ô <äì ≈£L&É ÁyêkÕ&ÉT (3:19,20) ø£qTø£ Ç‘·sT¡ \qT Áù|$T+#˚
$wüjT· +˝À ≈£L&É eTq Vü≤è<äjT· eTT <√cÕs√|üD #˚jT· ì Ø‹>± <˚e⁄ì‘√ düe÷<Ûëq+
ø£*– ñ+&É&+É nedüs+¡ , Ç‘·sT¡ \qT Áù|$T+#˚ yê] Vü≤è<äjT· +˝À rs¡TŒqT >∑÷]Ãq
Ñ T· + ñ+&É<Tä (II ø=] 5:6`9— |ò*æ 1:21— 23— II ‹yÓ÷. 4:7,8). ªªrs¡TŒ
uÛj
~qeT+<äT eTq≈£î <ÛÓ’s¡´eTT ø£\T>∑Tq≥T¢ Bìe\q Áù|eT eTq˝À |ü]|üPs¡íeTT
#˚jT· ã&çjT· Tqï~µµ (4:17,18). rs¡TŒ ~q+ >∑÷]Ãq ‘·\+|ü⁄\T eTq˝À uÛj Ñ ÷· ìï
ø£*–+#êj·T+fÒ, eTq˝À Áù|eT ˝Ò<qä ï e÷≥.
7. H˚qT ˝Àø±ìï »sTT+#·>\∑ T>∑T‘·THêïHê? (5:4)
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq yÓTT<ä{Ï |üÁ‹ø£˝À ˝Àø£eTT nqï e÷≥ 20 kÕs¡T¢ ø£ì|ædTü +Ô ~.
˝Àø£eTT <˚e⁄DÏí ms¡T>∑<Tä (jÓ÷Vü‰ 14:17— 15:21) $XÊ«düT˝…es√ ms¡T>∑<Tä (I jÓ÷Vü‰
3:1). ˝Àø£eTT Áø°dTü qÔ T, Äj·Tqj·T+<äT $XÊ«düeTT+∫q yê]ì <˚«wædTü +Ô ~ (jÓ÷Vü‰
15:18,24— I jÓ÷Vü‰ 3:13) á ˝Àø£eTT kÕ‘êqT eX¯+˝À ñqï~. (I jÓ÷Vü‰
5:19) $XÊ«düT\T, nq>± <˚e⁄ì eT÷\+>± |ü⁄{Ïqº yês¡+<äs÷¡ , $XÊ«düeTT <ë«sê
á ˝Àø±ìï »sTTkÕÔsT¡ . (5:4,5). e÷qe⁄\T ‘·|dü Tü ‡, jÓ÷>∑+ <ë«sê ˝Àø±ìøÏ
<ä÷s¡+>± ñ+&ç, düs«¡ dü+>∑ |ü]‘ê´>∑+ <ë«sê ˝Àø±ìï »sTT+#·&ÜìøÏ Á|üjT· ‘·ï+
#˚jT· e#·TÃqT. ø±ì n~ ˝Àø£+ qT+&ç bÕ]b˛e&ÉyT˚ ‘·|Œü »j·T+ ø±<äT. Ms¡T
˝Àø±ìï ‘·eT Vü≤è<äj·T+˝Àìπø rdüTø=ìyÓfi≤Ôs¡T. nsTT‘˚ Áø°düTÔqT q$Tàq e´øÏÔ
e÷Á‘·yT˚ , ˝Àø£+˝À ñ+≥÷H˚ <ëìï »sTT+#·>\∑ T>∑T‘ê&ÉT.
V. düV≤ü yêkÕìï ø±bÕ&ÉTø=qT≥ :
<˚e⁄ì‘√ eTq düVü≤yêdü+ m|ü&É÷ ñ+≥T+<äì #Ó|üŒ˝ÒeTT. m|ü&ÉT, @$T
»s¡T>∑T‘·T+<√ ‘Ó*j·T<äT >∑qTø£ á düV≤ü yêkÕìï C≤Á>∑‘>Ô· ± ø±bÕ&ÉTø√yê*. $XÊ«düT\T
m\¢|ü &ÉT Áø°dTü qÔ T >∑÷]Ãq ‘·\+|ü⁄\‘√ düV≤ü yêkÕìï ø±bÕ&ÉTø√e#·TÃqT. Äj·Tq
eTq ø=s¡≈£î @$T #˚kÕ&√, eTq≈£î @yÓTÆj·TTHêï&√, eT]j·TT Á|üdüTÔ‘·+ mø£ÿ&É
ñHêï&√, @$T #˚düTÔHêï&√ ‘Ó*dæø=ì ñ+&Ü*. Ä ‘·\+|ü⁄\‘√H˚ J$+#ê*.

jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 21
 j˚TdüTÁø°dTü Ô XÊX¯«‘·yTÓ qÆ ã*q]Œ+∫q+<äT e\q, $XÊ«düT\T ˇø£yfi˚ ¯ bÕ|ü+ #˚dHæ ê,
Ä ã*ì ãfÒº ‹]– düVü≤yêdü+˝ÀìøÏ #˚s¡Ãã&˚ neø±XÊìï ø£*Œ+#ê&ÉT. eTq
ñ‘·sÔ y¡ ê~>±, ‘·+Á&ç ≈£î&ç bÕs¡Ù«eTTq ñHêï&ÉT (2:1). |üXÊÑêÔ||ü &ü qç $XÊ«düT\≈£î
‘·+Á&ç‘√ ‹]– düV≤ü yêkÕìï düeT≈£Ls¡TdüTHÔ êï&ÉT. áj·Tq eTq bÕbÕ\≈£î e÷Á‘·yT˚
ø±<äT düs«¡ ˝Àø£eTTq≈£î XÊ+‹ø£sy¡ TÓ j
Æ T· THêï&ÉT (2:2). ˝Àø£+˝À ñqï yês¡T Äj·Tq
$yÓ÷#·qqT d”«ø£]+#·q+<äTe\¢ q•düTHÔ êïs¡T. $XÊ«dæ˝À ÁuÛwÑ dºü «ü uÛ≤e+, s¡øDå£ bı+<ëø£
≈£L&É ñ+&˚ ÄkÕÿs¡+ ñqï~. nsTT‘˚ <ëìï Ä<Ûës¡+>± #˚døæ =ì bÕ|ü+ #ÓjT· ´e<äT›
>±ì <˚e⁄ì düV≤ü yêdü+˝À ø=qkÕ>±\qï >∑T]‘√H˚ J$+#ê*. <˚e⁄ì Ä‘·à n_Ûùwø£+
eTq˝À ì*∫ ñqï+<äTe\q (3:27,28) eT]j·TT bÕ|üeTTqT >∑T]Ô+∫,
ˇ|üø√e&É+ <ë«sê, |üs˝¡ Àø£ düV≤ü yêkÕìï ø±bÕ&ÉTø=+{≤eTT (1:8,9).
VI. düV≤ü yêdü+˝Àì düuTÑÛ ´\T (2:13, 14) :
$XÊ«düT\+<äs¡T <˚e⁄ì ≈£î≥T+ãeTT>± |æ\Teã&ÉT‘·THêïs¡T. Äràj·T |ü]|üø£«‘·
kÕúsTT\qT ã{Ϻ <˚e⁄ì ≈£î≥T+u≤ìï eT÷&ÉT esêZ\T>± $uÛõÑ +#·e#·TÃqT.
1. ∫qï|æ\\¢ T (2:13) jÓ÷Vü‰ 21:5, I ø=] 3:1— ôV≤Á; 5:13 ≈£L&É #·<eä +&ç.
2. j·TÚeqdüT\Ô T (2:13,14)
3. ‘·+Á&ÉT\T (2:14) ôV≤Á; 4:14— I ø=] 4:15,16
VII. düV≤ü yêdü+ jÓTTø£ÿ XÁ̄‘T· e⁄\T :
j˚TdüT‘√ ‘·eT düVü≤yêkÕìøÏ eT]j·TT q&Éø£≈£î Ä≥+ø£+ ø£\T>∑≈£î+&É, $XÊ«dæ
eT÷&ç+{Ï $wüjT· + nÁ|üeT‘·+Ô >± ñ+&Ü*.
1. ˝Àø£eTsê´<ä\T ˝Òø£ |ü<‘∆ä T· \T 2:15`17 :
˝Àø£eTTqT >∑÷]à jÓ÷Vü‰qT Çø£ÿ&É Á|ükÕÔ$+∫q~, ˝Àø£eTT˝Àì #Ó&TÉ qT >∑÷]à nì
‘·\+#·e#·TÃqT. á ˝Àø£eTT X¯ØsêX¯, H˚Á‘êX¯ eT]j·TT Je|ü⁄&É+ãeTT nH˚ eT÷&ÉT
$<ÛëHê\˝À $XÊ«düT\˝À Á|üy•˚ düT+Ô ~ (Ä~ 3:6— eT‘·Ô 4:3,8). ‘·+Á&ç Áù|eT˝Àì
Äq+<ëìï bı+<ä≈£î+&É #˚düTÔ+~, Äj·Tq ∫‘êÔìï HÓs¡y˚sêÃ\qï ÄX¯qT
düqï–\¢#d˚ Tü +Ô ~, yêø£´+ eT]j·TT ÁbÕs¡qú |ü≥¢ ÄdüøÔÏ ‘·–bZ ˛j˚T˝≤ #˚dTü +Ô ~. <˚e⁄ì
düV≤ü yêdü+ |ü≥¢ ìs¡T‘ê‡+ ø£*–düT+Ô ~. á ˝Àø£eTT kÕ‘êqT≈£î dü+ã+~Û+∫q~
(5:19) n+<äT˝Àìe˙ï >∑‹+∫b˛j˚T$ (2:17) >∑qTø£ $XÊ«dæ ˝Àø£eTT˝À
ñqïyê{ÏøÏ ˝§+–b˛e<äT.›
2. $XÊ«düeTTqT #Ó]ù| yê]ì >∑÷]Ã (2:18,19— 3:7) eT]j·TT
3. á˝Àø£ dü+ã+<Ûyä TÓ qÆ Ä‘·à\ $wüjT· + (4:4,6) C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü*.
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 22
VIII. düV≤ü yêdü+˝Àì yê>±∆Hê\T :
1. Áø°dTü ‘Ô √ ì‘·´Je+ bı+<äT‘êeTT (2:25).
2. Áø°dTü ‘Ô √ m‘·ãÔ &É‘êeTqï ìX¯Ãj·T‘·qT, <Ûs’Ó ê´ìï ø£*– ñ+{≤eTT (2:28).
3. |ü⁄qs¡T‘êúq+˝À Áø°dTü qÔ T b˛* ñ+{≤eTT (3:2).
4. Áø°dTü Ô Hê´j·T |”s+¡ƒ m<äT≥ <Ûs’Ó ´¡ +>± ì\ã&É‘êeTT (4:17).
5. á ˝Àø£+˝À ùde #˚ùd+<äT≈£î <Ûs’Ó ê´ìï bı+<äT‘êeTT (4:18).
IX. düV≤ü yêdüeTTqT >∑÷]Ãq kÕø£´å eTT (5:6`8) :
ÁbÕNq Á^≈£î Á|ü‘T· \˝À 5e n<Ûë´j·T+ 7e e#·q+ Áyêj·Tã&É˝<Ò Tä . ˇø£ $XÊ«dæ
<˚e⁄ì düV≤ü yêdü+˝À ñHêï&ÉT nq&ÜìøÏ j˚TdüTÁø°dTü ,Ô ‘·+Á&çjTÆÓ q <˚e⁄&ÉT eT]j·TT
|ü]X¯ó<뛑෠kÕø£´å $TdüTHÔ êïs¡T. eTqTwüß´\qT >∑÷]à kÕø£´å $Te«&ÜìøÏ ø£˙dü+ Ç<äs› T¡
eTqTwüß´\ kÕø£´å + nedüs+¡ (~«r 19:15— eT‘·Ô 18:16— jÓ÷Vü‰ 8:17). Ä˝≤π>
<˚e⁄&ÉT eTq≈£î eTT>∑TsZ T¡ kÕ≈£îå \qT Ç#êÃ&ÉT. á uÛ≤>∑+˝À ˙fi¯ófl eT]j·TT s¡øeÔ£ TTqT
>∑÷]Ã Hê\T>∑T n_ÛÁbÕj·÷\THêïsTT.
1. ˙fi¯ófl Áø°dTü Ô u≤|ædÔ àü eTTq≈£î, eT]j·TT s¡ø+Ô£ Äj·Tq eTs¡D≤ìøÏ dü÷#·q>± ñHêïj·Tqï
n_ÛÁbÕj·T+.
2. Äj·Tq Á|üøÿ£ ˝À qT+&ç ø±]q ˙fi¯ó¢ s¡øeÔ£ TT nqï n_ÛÁbÕj·T+.
3. s¡ø+Ô£ $yÓ÷#·q≈£î, ˙fi¯ófl X¯óB∆øs£ D ¡ ≈£î dü÷#·q\T nqï n_ÛÁbÕj·T+.
4. ˙fi¯ófl u≤|ædÔ àü eTT, eT]j·TT s¡øeÔ£ TT Á|üuTÑÛ sêÁ‹ uÛÀ»q+ nH˚ dü+kÕÿs¡eTT\≈£î >∑Ts¡TÔ
nqï n_ÛÁbÕj·TeTT. m≈£îÿe eT+~ yÓTT<ä{Ï n_ÛÁbÕj·÷H˚ï düeT]úkÕÔs¡T (eT‘·Ô
3:13`17— ôV≤Á; 9:12).
X. düV≤ü yêdüeTT qT+&ç y˚sT¡ |üs#
¡ ã
· &ÉT≥ (5:16,17) :
Áø°dTü ‘Ô √ eTq≈£îqï ◊ø£´‘· #ê\ ã\yÓTqÆ ~. <ëìì @<˚>±ì ‘Ó+#·˝<Ò ìä , u…_’ \T
#Ó|⁄ü +Ô ~. nsTT‘˚ Äj·Tq‘√ eTq düV≤ü yêdü+ #ê\ düTìï‘·yTÓ qÆ ~. @ ∫qï bÕ|üyTÓ HÆ ê
<ëìì ‘Ó+∫y˚düTÔ+~. á uÛ≤>∑eTT˝À $XÊ«dæ bÕ|ü+˝À |ü&çb˛j˚T neø±X¯+
ñ+<äì, n‘·ì $wüjT· + ‘√{Ï $XÊ«dæ ÁbÕ]ú+#ê\ì Áyêj·Tã&ç+~. n|ü&ÉT n‘·ì
uÛÖ‹ø£ J$‘êìï ø±bÕ&çqyêsö‘ês¡T. $XÊ«dæøÏ Çe«ã&çq ì‘·´ Je+ XÊX¯«‘·yTÓ qÆ ~,
ø√˝ÀŒj˚T~ø±<äT. nsTT‘˚ X¯Øs¡ eTs¡D≤ìøÏ ùV≤‘·Te⁄ ø±ì bÕ|ü+ #˚dqæ |ü⁄&ÉT e÷Á‘·yT˚
yê] ì$T‘·+Ô #˚dqæ ÁbÕs¡qú uÛÖ‹ø£ |ò*ü ‘êìï ÇdüT+Ô ~. ø±ì $XÊ«dæ, X¯Øs¡ eTs¡D≤ìï
<ë]rùd bÕbÕìï ãT~›|Pü s¡«ø£+>± #˚ùd,Ô <˚e⁄ì e÷s¡TŒ #Ó+<äì #·{≤ºìï ã{Ϻ yês¡T
uÛÖ‹ø£+>± <˚e⁄ì •ø£qå T ‘·|Œü ≈£î+&É uÛ]Ñ +#ê*‡ ñ+≥T+~. ø£qTø£ yê] ì$T‘·+Ô
ÁbÕs¡qú #˚dHæ ê, Ä •ø£å s¡<Tä › #˚jT· ã&É<Tä . ø£qTø£ yê] ø=s¡≈î£ y˚&TÉ ø√yê\ì #Ó|Œü &É+
˝Ò<Tä (I ø=]+B∏ 11:30). bÕ|üeTT jÓTTø£ÿ rÁe‘· $$<Ûä kÕúsTT\˝À ñ+≥T+~.
n$˙‹ n+‘ê bÕ|üyT˚ . nsTT‘˚ eTs¡D •ø£å $~Û+#·ã&Éq+‘· ‘·≈î£ ÿe •ø£å ø£*–q
bÕbÕ\T ≈£L&É ñ+{≤sTT (I ø=]+~∏ 11:30, ã\V”≤q‘·, s√>±\T).
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq yÓTT<ä{Ï |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 23
 >=|üŒ dü‘´· +
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq ¬s+&Ée |üÁ‹ø£ dü+Á>∑Vü≤ düMTø£å
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹
Á ø£ $uÛ»
Ñ q:
jÓ÷Vü‰qT s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À dü‘´· eTTqqTdü]+∫ J$+#·T≥qT >∑÷]à Áyêj·Tã&ç+~.
nsTTHê Áù|eTqT >∑÷]à ≈£L&É Áyêj·Tã&ç+~. Áù|eT˝À q&ÉT#·Tø√yê\qï<˚ <˚e⁄ì
Ä»„. <˚e⁄ì ≈£î≥T+ã+˝À ñ+&Ü*‡q Áù|eT Ç~. ø£qTø£ á n+XÊìï Ä<Ûës¡+
#˚døæ =ì á |üÁ‹ø£qT $uÛõÑ +#·e#·TÃqT.
I. dü‘´· eTT jÓTTø£ÿ |ü]~Û˝À Áù|eTqT e´ø£+Ô #˚jT· T≥ 1`6e
(dü‘´· eTT‘√ Áù|$T+#·T≥)
II. J$‘·eTT nqï~ Áø°dTü ‘Ô ‘· ê«ìï e´ø£|Ô sü #¡ ~˚ 7`11e
(‘·|ü dæ<ë∆+‘·+ #Ó&TÉ #˚jT· &ÜìøÏ Ä<Ûës¡eTÚ‘·T+~)
III. e´øÏ>Ô ‘∑ · X¯óuÛeÑ TT\T 12, 13e
(Åø¬ d’ eÔü ⁄\T nã<ä∆ uÀ<Û≈ä î£ \qT #˚sT¡ Ãø√e<äT,› ø±ì dü‘´· uÀ<Û≈ä î£ \qT dü+‘√wü+>±
#˚s¡TÃø√yê*)
u…_’ \T˝À ˇø£ ÅdøÔ” Ï Áyêj·Tã&çq |ü⁄düøÔ +£ Ç<=ø£ÿfÒ. Ç~ e´øÏ>Ô ‘∑ y· TÓ qÆ ˝ÒK. jÓ÷Vü‰qT
‘·q ù|s¡TqT >±ì, Ä ÅdÔ” ù|s¡TqT >±ì Á|ükÕÔ$+#·˝<Ò Tä . ãVüQXÊ Ä ~Hê\˝À
s√MTj·TT\ e\¢ ø£*>π Væ≤+dü\qT ‘·|Œæ +#·Tø√&ÜìøÏ n˝≤ Áyêdæ ñ+&Ée#·TÃqT.
I. á ÅdÔ” nbıdü\Ô Tì #˚‘· n_Ûq+~+#·ã&ç+~ (1`4) : ø=+‘· eT+~, kÕúìø£ dü+|òTü eTT
ÅdøÔ” Ï b˛\Ãã&ç+<äì, dü+|òTü düT\Ô T ÄyÓT |æ\\¢ T>± b˛\Ãã&ܶsì¡ uÛ≤$kÕÔsT¡ . ø±ì
jÓ÷Vü‰qT yêdü$Ô ø£+>± ˇø£ e´øÏøπÔ ÁyêkÕ&ÉT. ÄyÓT eT+∫ $XÊ«dæ nì, ÄyÓT≈£î
$XÊ«düT˝…q’ |æ\\¢ T ø£\s¡ì, n+‘·e÷Á‘·yT˚ ø±≈£î+&É ÄyÓT düV≤ü √<ä] ≈£L&É $XÊ«dæ
nì ‘Ó\TdüTÔqï~ (13e) á Åd”Ô |æ\¢\˝À ø=+<äs¡T dü‘·´eTTqT nqTdü]+∫
q&ÉTdüTHÔ êïs¡ì jÓ÷Vü‰qT $ì dü+‘√wædTü HÔ êï&ÉT.
II. á Åd”Ô nbıdüÔ\Tì #˚‘· Ä<˚•+#·ã&ç+~ (5,6e) : á Ä<˚X¯+˝À ¬s+&ÉT
$wüj÷· \THêïsTT. Áù|eT˝ÀqT dü‘´· eTT˝ÀqT q&Éyê*. á s¬ +&É÷ $&ÉBj·Tsêì$
(mô|ò 4:15).
III. á ÅdÔ” nbıdü\ Ô Tì #˚‘· ôV≤#·Ã]+#·ã&ç+~ (7`11) :
1. nã<ä,› uÀ<Û≈ä î£ \ $wüjT· + C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü\ì ôV≤#·Ã]+#·ã&ç+~ (7,9). yês¡T j˚TdüTqT

jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq s¬ +&Ée |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 24
 >∑T]+∫ dü‘ê´ìï uÀ~Û+#·sT¡ . <ëìøÏ y˚sT¡ >± uÀ~ÛkÕÔsT¡ . ø£qTø£ n˝≤+{Ï yê]ì
#˚sT¡ Ãø√≈£L&É<Tä . yê]‘√ bı+‘·q ô|≥Tºø√≈£L&É<ìä ôV≤#·Ã]+#ê&ÉT (10e— s√e÷ 16:17—
II ø=] 6:15). yê]ì #˚sT¡ Ãø√e&É+ e\q e´øÏ> Ô ‘∑ +· >± Äràj·T+>± qwübº ˛e&ÉyT˚
>±ø£, yês¡T eT+∫ uÀ<Û≈ä î£ \T nqï n_ÛÁbÕj·÷ìï Ç‘·sT¡ \˝À ø£*–+#˚ Á|üe÷<ä+
≈£L&É ñqï~. eTq+ yê]ì #˚sT¡ Ãø=+f…, eTq*ï #·÷dæ Ç‘·sT¡ \T #˚sT¡ Ãø=+{≤s¡T. ˝Ò<ë
yês¡T <äTwüß\º ì |üd>æ {∑ qºÏ yês¡T, yê]ì #˚sT¡ Ãø=qï eTq*ï ≈£L&É Ä˝≤+{Ï uÀ<Û\ä T
#˚ùdyê]>± |ü]>∑DkÏ ÕÔsT¡ . n+‘· e÷Á‘·yT˚ ø±<äT yê]ì #˚sT¡ Ãø√e&É+ <ë«sê yê]
ÁøÏj·T\qT Áb˛‘·‡Væ≤+∫qyês¡eTÚ‘êeTT. yê] <äTwüºÁøÏj·T\ Á|ü‹|ò ü \+˝À
bÕ*yês¡eTÚ‘êeTT. ø£qTø£ ndü‘´· uÀ<Û≈ä î£ \ $wüjT· + C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü*.
2. ‘·qqT >∑÷]à C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü\ì ôV≤#·Ã]+#·ã&ç+~ (8e). ø£|≥ü uÀ<Û≈ä î£ \ Á|üu≤Û e+
$XÊ«düT\ô|’ <äTwüŒ]D≤eTeTTqT #·÷|ædTü +Ô ~. yês¡T ‘·eT s¡øD å£ qT ø√˝ÀŒø£b˛sTTHê
$T>∑‘êe˙ï b˛>=≥Tºø=H˚ Á|üe÷<ä+ ñqï~. (I ø=] 3:12`15— 9:27— II ‹yÓ÷
2:5— Á|üø£ 3:11). ø£qTø£ yê{Ïì b˛>=≥Tºø=q≈£î+&É |üPs¡í|òü\eTT bı+<äTq≥T¢
C≤Á>∑‘>Ô· ± #·÷#·Tø√yê\ì ÁyêkÕ&ÉT. Áø°dTü Ô ø=s¡≈î£ qeTàø£+>± J$+∫, Äj·TqqT
qeTàø£+>± ùd$+∫q yê]øÏ dü+|üPs¡í |ò\ü + \_ÛdTü +Ô ~ (s¡÷‘·T 2:12— II ø=]
9:10— Á|üø£ 22:12).

>=|üŒ e÷s¡+Z
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq eT÷&Ée |üÁ‹ø£ dü+Á>∑Vü≤ düMTø£å
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq eT÷&Ée |ü‹
Á ø£ $uÛ»
Ñ q:
jÓ÷Vü‰qT Áyêdæq á eT÷&Ée |üÁ‹ø£, s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝≤π> dü‘´· eTT nH˚ n+X¯+‘√H˚
Áyêj·Tã&çHê eTT>∑TsZ T¡ e´≈£î\Ô jÓTTø£ÿ J$‘·+˝À dü‘´· eTT eT]j·TT Áù|eT m˝≤
e´ø£+Ô #˚jT· ã&ç+<√ $e]+#·ã&ç+~.
I. Ä~ dü+|òTü +˝À Á|æjT· yÓTqÆ düV≤ü √<äsT¡ &ÉT >±j·TT 1`8e
(á |üÁ‹ø£ n‘·ìπø Áyêj·Tã&ç+~. <˚e⁄ì yêø±´ìï uÀ~Û+#˚ dü‘·´ uÀ<Ûä≈£î\≈£î
Ä‹<∏´ä $Tyê«\ì ø√s¡ã&ܶ&TÉ ).
II. Á|ü<ëÛ q‘·«eTT ø√s¡T≈£îqï ~jÓ÷Á‘Óù|ò 9`11e
(#Ó&TÉ ÁøÏjT· \T ‘·|ü dæ<ë∆+‘·+ jÓTTø£ÿ ì»s¡÷|üeTT)
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq eT÷&Ée |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 25
III. n+<ä]e\qqT, dü‘´· eTT e\qqT eT+∫ kÕø£´å eTT bı+~q <˚yT˚ Á‹ 12`14e
(eT+∫ J$‘·+ dü‘´· dæ<ë∆+‘·+ jÓTTø£ÿ ì»s¡÷|üeTT)
Ç~ ≈£L&É s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝≤π> e´øÏ>Ô ‘∑ y· TÓ qÆ ~ eT]j·TT ∫qï~. kÕúìø£ dü+|òTü +˝À
ñ+&Ü*‡q Á|ües¡qÔ qT >∑÷]à Ç~ ‘Ó\T|ü⁄‘·Tqï~.
jÓ÷Vü‰qT ‘·q s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À $XÊ«dæ dæsú +¡ >± ì*#˚+<äT≈£î ‘·–q dü‘ê´ìï >∑÷]Ã
ÁyêkÕ&ÉT. eT÷&Ée |üÁ‹ø£˝À ÁøÏjT· \T #˚jT· &ÜìøÏ ‘·–q dü‘´· eTTqT >∑÷]à ÁyêkÕ&ÉT.
s¬ +&Ée |üÁ‹ø£˝À yÓ÷dü>±+Á&ÉqT #˚sT¡ Ãø√e&É+ ‘·|ü nì Áyêj·Tã&ç+~. eT÷&Ée
|üÁ‹ø£˝À $XÊ«düT\qT #˚sT¡ Ãø√ø£b˛e&É+ ‘·|ü nì Áyêj·Tã&ç+~. yÓTT<ä{Ï X¯‘êã›|⁄ü
∫e] ø±\+˝À ñqï dü+|òTü eTT jÓTTø£ÿ Á|ü‹_+ãy˚T jÓ÷Vü‰qT eT÷&Ée |üÁ‹ø£.
jÓ÷Vü‰qT≈£î n‹ Á|æjT· yÓTqÆ ùdïVæ≤‘·T&Óq’ >±j·TT≈£î á |üÁ‹ø£qT ÁyêkÕ&ÉT.
á |üÁ‹ø£˝À >±j·TT, ~jÓ÷Á‘Óù|ò eT]j·TT <˚yT˚ Á‹ nH˚ eTT>∑TsZ T¡ e´≈£î\Ô qT >∑÷]Ã
Áyêdü÷,Ô Åø¬ d’ eÔü dü+|òTü eTT˝À ñ+&Ée\dæq \ø£D å ≤\qT ≈£î|¢ +Ôü >± e]í+#ê&ÉT.
I. >±j·TT n_Ûeè~∆ (8e) :
á ù|s¡T>∑\yês¡T Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä ˝À eTT>∑TsZ T¡ e´≈£î\Ô THêïs¡T. ˇø£sT¡ ø=]+~∏ |ü≥Dº ≤ìøÏ
(s√e÷ 16:23), s¬ +&Ée e´øÏÔ e÷dæ<√ìj·÷ |ü≥D º ≤ìøÏ (nbı. 19:29) eT÷&Ée
e´øÏÔ <π̊s“ |ü≥D
º ≤ìøÏ (nbı.ø±. 20:4,5) #Ó+~qyês¡T. á eTT>∑T]Z ˝À me]øÏ á
|üÁ‹ø£ Áyêj·Tã&ç+<√ #Ó|Œü ˝ÒeTT >±ì, jÓ÷Vü‰qT Ç‘·ìï #ê\ Áù|$T+#ê&ÉT. n‘·ì
ø=s¡≈£î ÁbÕ]ú+#ê&ÉT. >±j·TT Äràj·T+>± e]ú\T¢‘·Tqï e´øÏÔ, n‘·&ÉT m+‘·>±
Äràj·T+>± e]ú\T¢‘T· Hêï&√, n+‘·>± nìï $wüj÷· \˝ÀqT e]ú\T¢‘÷· kÂK´+>±
ñ+&Ü\ì jÓ÷Vü‰qT ÁbÕ]ú+#ê&ÉT (2e). yêdüeÔ +>± #ÓbÕŒ\+fÒ Äràj·T+>± e]ú˝¢Ò
Á|ü‹ e´øÏÔì <˚e⁄&ÉT nìï s¡+>±\˝À e]ú\¢CÒkÕÔ&ÉT. Äràj·T $wüj·÷\≈£î
ÁbÕ<Ûëq´‘·ì#˚à yê]øÏ <˚e⁄&ÉT $T>∑‘êe˙ï nqTÁ>∑V≤æ kÕÔ&TÉ (eT‘·Ô 6:33— I sêE
3:9`13). jÓ÷Vü‰qT >±j·TT ì$T‘·+Ô ÁbÕ]ú+#·&yÉ T˚ >±ø£ n‘·ì˝Àì eT+∫ \ø£Då ≤\qT
ã{Ϻ n_Ûq+~düTHÔ êï&ÉT. e´øÏ>Ô ‘∑ +· >± >±j·TT dü‘´· e+‘·T&ÉT. Ç‘·sT¡ \ eT<Û´ä ≈£L&É
n‘·ì dü‘´· Á|ües¡qÔ eT+∫ kÕøå±´ìï bı+~q~ (3e) n‘·&TÉ |üs<¡ X˚ ó¯ \≈£î, <˚e⁄ì
ùde≈£î\≈£î Ä‹<∏ä´$T∫Ãq $<Ûëq+ >=|üŒ~. dü‘·´eTT‘√ bÕ≥T Áù|eT>∑\ e´øÏÔ
(5e, 6). á dü+<äsꓤìï neø±X¯+>± rdæø=ì jÓ÷Vü‰qT Åø¬ d’ eÔü dü+|òTü +˝ÀqT,
$XÊ«düT\ >∑èVü‰\˝ÀqT ñ+&Ü*‡q Ä‹<∏´ä eTTqT >∑÷]à C≤„|øü +£ #˚dTü HÔ êï&ÉT (7, 8).
Çø£ÿ&É ø=ìï eTTK´yÓTqÆ dü‘ê´\qT >∑eTì+#ê*.
<˚e⁄ì ùde≈£î\T düTyês¡Ô Á|üø£{Ïdü÷Ô Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\˝À ‹s¡T>∑T‘·÷ ñqï|ü&ÉT
yês¡T nq´»qT\ e<ä› @$T rdæø=q˝Ò<äì, πøe\+ $XÊ«düT\ô|’qH˚ yês¡T
jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq eT÷&Ée |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 26
 Ä<Ûës¡|&ü ܶsì¡ >∑eTì+#ê*. Ms¡T <˚e⁄ì HêeTeTTqT ã{Ϻ e#êÃs¡T >∑qTø£ yê]ì
#˚sT¡ Ãø=qï $XÊ«düT\T <˚e⁄ìøÏ ‘·–q≥Tº>± yê]øÏ ñ|üø±s¡+ #˚j÷· *. Bìì ã{Ϻ
eTq+ <˚e⁄DÏí m+‘·>± Áù|$TdüTHÔ êïyÓ÷ ns¡eú TÚ‘·T+~. á $<Û+ä >± ñ|üø±s¡+ #˚dqæ
yês¡T dü‘´· eTTq≈£î düV‰ü j·T≈£î\T>±, »‘·|ìü yês¡T>± ñ+{≤s¡T. m+‘· >=|üŒ <Ûqä ´‘· !
n‹<∏´ä yÓTs¡T>∑ì ≈£î≥T+ã+ Áø°dTü HÔ sÓ T¡ >∑ì ≈£î≥T+ã+. Áø°dTü Ô á >∑èVü≤+˝À n<äèX¯´
n‹~∏ nì uÀs¡T¶ ô|≥Tº≈î£ qï+‘· e÷Á‘êq #ê\<äT. Áø°dTü Ô HêeTeTTq e∫Ãqyê]øÏ,
Áø°dTü ≈Ô î£ Ä‹<∏´ä $T∫Ãq≥T¢ Çyê«*.
II. ~jÓTTÁ‘ùÓ|ò >∑s«¡ + (9`11e) :
Ç‘·&TÉ >±j·TT≈£î |üP]Ô>± e´‹πsø£yTÓ qÆ \ø£D å ≤\T >∑\yê&ÉT. Ä~eT dü+|òTü +˝Àì
$TwüqØ\T $XÊ«düT\ >∑èVü‰\˝À ãdü#˚j·T&Üìï ~jÓ÷Á‘Óù|ò n&ɶ–+#ê&ÉT.
n+‘·e÷Á‘·yT˚ ø±<äT yê]ì #˚sT¡ Ãø=qï $XÊ«düT\qT ≈£L&É Ä≥+ø£|sü ∫¡ , yê]ì
dü+|òTü +˝À qT+&ç yÓ*y˚kÕ&ÉT. Ç‘·&TÉ ∫e]øÏ jÓ÷Vü‰qTqT ≈£L&É n+^ø£]+#·ø£
b˛>±, nbıdü\Ô T\qT >∑÷]à #Ó&>¶É ± Á|ü#ês¡+ ≈£L&É #˚d÷ü Ô e#êÃ&ÉT. n+<äT≈£î ø±s¡D+
düŒwü+º >± ø£ì|ædTü qÔ ï~. Ç‘·&TÉ dü+|òTü +˝À Á|ü<ëÛ q kÕúHêìï, Á|ü»\ yÓT|üqT ø√]q
kÕ«s¡|ú sü T¡ &ÉT. dü+|òTü eT+‘ê ‘·q #Ó|ü #˚‘˝· À¢ ñ+&Ü\qï nVü≤+ø±s¡ eTqdüT‡>∑˝yê&ÉT.
n+‘· e÷Á‘·yT˚ ø±<äT, ‘êqT dü‘ê´ìï Áù|eTqT nqTdü]+∫ q&ÉT#·Tø√≈£îHêï, ‘·q
ÁøÏjT· \qT ã{Ϻ $XÊ«dæ ø±<äT nì ìs¡÷|æ+#·T≈£îHêï, ‘êH˚ Á|ü»\≈£î uÀ~Û+#ê\qï
<äTs¡T<˚X› +¯ >∑\yê&ÉT. n+<äTøπ <Óe’ ùde≈£î\T sê≈£î+&É Ä≥+ø£|sü êÃ&ÉT.
á˝≤+{Ï yês¡T Á|ü‹ dü+|òTü +˝À, dü+dü˝ú À ø£˙dü+ ˇø£s¬ H’ ê ñ+{≤s¡T. Ms¡T dü+|ò÷ü ìï
uÀ<Û≈ä î£ \qT ‘·eT n<äT|ü⁄˝À ñ+#·Tø=ì ô|‘·qÔ + #Ó˝≤sTT+#ê\ì ø√s¡‘ês¡T. á˝≤+{Ï
yês¡T <˚e⁄ì dü+ã+<ÛTä \T ø±s¡T. yês¡T <˚e⁄DÏí ms¡T>∑ìyês¡T (11e).
III. <˚yT˚ ‹
Á ì n_Ûq+~+#·T≥ (12e) :
<˚yT˚ Á‹ ≈£L&É >±j·TT˝≤π> dü‘´· eTT e\q, n+<ä]e\q, eT] eTTK´+>± nbıdü\Ô T\
e\q eT+∫ kÕø£´å eTT bı+~qyê&ÉT. eTq+ #Óù|Œ e÷≥\ø£+f… eTq kÕø£´å +
ÁbÕeTTK´yÓTqÆ ~. Ç‘·sT¡ \T eTq e÷≥\ø£+f… J$‘êìï m≈£îÿe>± |ü]o*kÕÔsT¡ .
ø£qTø£ Åø¬ d’ eÔü kÕøå±´ìï ø±bÕ&ÉTø=+≥T Áø°dTü ≈Ô î£ ‘·–q≥T¢ J$+#ê*. Äj·Tq Hêe÷ìï
eTVæ≤eT|üsêÃ*. eTq J$‘ê\T nH˚≈î£ \≈£î |ü⁄]ø=\TŒ>± ñ+&Ü*. n|ü&˚ ˝Àø£+
<˚e⁄ì Áù|eTqT ‘Ó\TdüT≈£î+{≤s¡T. düTyês¡≈Ô î£ Á|ü‹düŒ+~kÕÔsT¡ . n{Ϻ ø£è|ü Á|üuTÑÛ e⁄
$XÊ«düT\+<ä]ø° <äjT· #˚jT· TqT>±ø£!

jÓ÷Vü‰qT yÁ êdæq eT÷&Ée |ü‹

Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 27
 >=|üŒ #·s´¡
j·T÷<ë |üÁ‹ø£ dü+Á>∑Vü≤ düMTø£å
I. ñb˛<ëÈ‘+· : Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä ˝À ˇπø n<Ûë´j·T+ >∑\ Hê\T>∑T ∫qï |ü⁄düøÔ ±\˝À
j·T÷<ë |üÁ‹ø£ ˇø£{.Ï |ü\T |üÁ‹ø£\˝À, n+‘·´~Hê\˝À Åø¬ d’ eÔü dü+|òTü +˝À ø£\T>∑uÀj˚T
ÁuÛwÑ ‘ºü «· eTTqT >∑÷]à ôV≤#·Ã]+#·ã&çHê, øπ e\+ >=|üŒ ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï >∑÷]à e÷Á‘·yT˚
Áyêj·Tã&çq |üÁ‹ø£ Ç<=ø£ÿfÒ.
1. Á>∑+<∏äø£s¡Ô : á |üÁ‹ø£ ÁbÕs¡+uÛÑ+˝ÀH˚ s¡#·sTT‘· ù|s¡T Áyêj·Tã&ç+~. Áø=‘·Ô
ìã+<Ûqä ˝À j·T÷<ë nH˚ ù|s¡T >∑\ e´≈£î\Ô T |ü\Te⁄s¡T ñqï|üŒ{ÏøìÏ Ç‘·&TÉ ‘êqT
j·÷ø√ãT düV≤ü √<äsT¡ &Éì |ü]#·jT· + #˚dTü ≈£îHêï&ÉT. á j·÷ø√ãT eT]j·TT j·T÷<ë
Ç<äs› T¡ ≈£L&Ü j˚TdüT Áø°dTü Ô düV≤ü √<äsT¡ \T (e÷s¡Tÿ 6:3). j·T÷<ë $yêVæ≤‘·T&ÉT, ‘·q
uÛ≤s¡´‘√ bÕ≥T ùde #˚kÕ&ÉT (I ø=] 9:5). á |üÁ‹ø£˝Àì n+XÊìï ã{Ϻ Ç‘·&TÉ
ªªÁø=‘·Ô ìã+<Ûqä Hê´j·÷~Û|‹ü µµ nì |æ\Teã&ܶ&TÉ .
2. >Á +∑ <∏ä s¡#q· ø±\+ : á |üÁ‹ø£, yÓTT<ä{Ï X¯‘êã∆+ ∫e] ns¡uú ≤Û >∑+˝À, nq>±
ãVüQXÊ, Áø°.X¯. 66`69 dü+e‘·‡sê\ eT<Û´ä ø±\+˝À Áyêj·Tã&ç ñ+&É#T· ÃqT.
K∫Ñ·yTÓ qÆ ø±˝≤ìï #Ó|Œü ˝ÒeTT.
3. |ü‹ Á ø£ yÁ êj·Tã&çq dü+<äs“¡ +¤ : yêdüeÔ +>± j·T÷<ë eTs√ n+XÊìï >∑÷]Ã
Áyêj·÷\ì á |üÁ‹ø£qT ÁbÕs¡+_Û+#ê&ÉT (3e) ø±ì, dü+|òüT+˝À bı&Édü÷|æq
ÁuÛÑwüº‘ê«ìï K+&ç+#ê*‡q nedüs¡‘·qT ã{Ϻ eT]j·TT <ëì qT+&ç $XÊ«düT\T
‘·|Œæ +#·ã&Ü\qï ñ<˚X› +¯ ‘√ á |üÁ‹ø£qT ÁyêkÕ&ÉT. n+‘·´ ~Hê\˝À ø£\T>∑uÀj˚T
ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï >∑÷]à bÂ\T |üÁ‹ø£\˝À #Ó|Œü ã&çqfÒ,¢ j·T÷<ë ø±\+˝À »]–+~. nsTT‘˚
Áø°dTü Ô sêø£&≈É î£ eTT+<äT <ëì rÁe‘· m˝≤ ñ+≥T+<√, Ä‘·à<ë«sê |üd>æ {∑ qºÏ j·T÷<ë,
Áù|sπ |æ+#·ã&ç ‘êqT Áyêj·÷\qTø=qï n+X¯+˝À qT+&ç $s¡$T+∫, á n+XÊìøÏ
ÁbÕ<Ûëq´‘·ì#êÃ&ÉT.
4. j·T÷<ë |üÁ‹ø£ $•wüº‘· : øπ e\+ 25 e#·Hê\T e÷Á‘·yT˚ ñqï á ∫qï |üÁ‹ø£
Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä ˝À >=|üŒ $•wü‘º q· T dü+‘·]+#·T≈£îqï~.
n. ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï >∑÷]à u…_’ \T n+‘·{˝Ï À #Ó|Œü ã&çq uÀ<Û\ä qT j·T÷<ë •KsêÁ>∑ kÕúsTTøÏ
rdüTø=ì e#êÃ&ÉT. <ëìì $e]+#·&ÜìøÏ bÕsƒ≈¡ î£ \qT e÷qe #·]Á‘· n+‘·{˝Ï ÀìøÏ
rdüTø=ì yÓfi≤fl&ÉT.
Ä. bÂ\T eT]j·TT ù|‘·Ts¡T, yê] |üÁ‹ø£\˝À uÛ$Ñ wü´‘·T˝Ô À sêuÀ‘·Tqï ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï >∑÷]à ÁyêkÕs¡T.
j·T÷<ë |üÁ‹ø£˝À n|üŒ{Ïøπ dü+|òTü +˝À ÁuÛwÑ ‘ºü «· + #√≥T #˚dTü ≈£îqï≥T¢ ÁyêkÕ&ÉT (4e).
Ç. Áø=‘·Ô ìã+<Ûqä dü+|òTü ø±\eTT nbıdü\Ô T\ ø±s¡´eTT\ Á>∑+<∏eä TT˝À ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ qÆ ~.
Ä ø±\eTT jÓTTø£ÿ n+‘·eTT, j·T÷<ë |üÁ‹ø£˝À $e]+#·ã&ç+~. á |üÁ‹ø£˝À
ÁuÛwÑ ßü \º ø±sê´\T ñHêïsTT.
j·T÷<ë |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 28
á. j·T÷<ë |üÁ‹ø£ Á|üø≥£ q Á>∑+<∏ëìøÏ Á|üyX˚ ¯ <ë«s¡eTT˝≤+{Ï~. n+‘·´ø±\eTTqT >∑÷]Ã,
j˚TdüT uÀ<Ûqä \‘√ ÁbÕs¡+uÛyÑ TÓ ,Æ |üÁ‹ø£\˝À ø=qkÕ–+#·ã&ç, Á|üø≥ £ q Á>∑+<∏+ä ˝À
eTT–+#·ã&çq Á|üe#·Hê\T, j·T÷<ë |üÁ‹ø£ ˝Ò≈£î+fÒ, ndü+|üPs¡í+>±H˚ ñ+&ç
b˛j˚Ty˚y÷Ó !
ñ. á |üÁ‹ø£˝À yÓ÷ùw eT]j·TT Vü≤H√≈£îqT >∑÷]Ãq $wüj÷· \qT s¬ +&ÉT nÁ|üe÷DÏø£
Á>∑+<∏ë\˝À qT+&ç Á|ükÕÔ$+#·&+É eTs√ $X‚w+ü .
B. j·T÷<ë |ü‹ Á ø£ $uÛ»
Ñ q:
I. |ü‹
Á ø£ yÁ êj·Tã&çq dü+<äs“¡ +¤ (1`3e)
n. $XÊ«düT\ ìX¯Ãj·T‘· (1,2e) Ä. ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï >∑÷]à #Ó|ü ≥ (3e)
II. ÁuÛÑwüº‘·«eTT bı&Édü÷|ü⁄≥ :
n. ÁuÛwÑ ‘ºü «· |ü⁄ Äs¡+uÛ+Ñ (4e)
Ä. n$XÊ«düeTTqT ã{Ϻ ns¡D´+˝À HêX¯qyÓTqÆ ÇÁXÊj˚T©j·TT\T (5e)
Ç. ‹s¡T>∑Tu≤≥TqT ã{Ϻ ã+~Û+#·ã&çq <˚e<ä÷‘·\T (6e)
á. ø±e÷‘·Ts¡‘≈· î£ ˝ÀHÓq’ kı<=eT >=yÓTTi≤¿\ HêX¯q+ (7e)
ñ. Ä<ÛTä ìø£ ÁuÛwÑ ºü uÀ<Û≈ä î£ \qT >∑T]Ô+#·T≥ (8`10e)
}. ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìøÏ ñ<ëVü≤s¡D>± ì*∫q ø£sT÷qT, _˝≤eTT eT]j·TT ø√s¡VQü (11e)
m. Ä<ÛTä ìø£ ÁuÛwÑ ºü uÀ<Û≈ä î£ \qT >∑÷]à ìs¡«∫+#·ã&ÉT≥ eT]j·TT e]í+#·ã&ÉT≥ (12`16e)
III. u
Á wÑÛ øºü ±\eTT˝À $XÊ«düT\ #˚jT· e\dæq$ (17`25)
n. ÁuÛwÑ ßü \º T ekÕÔsì¡ $XÊ«düT\T, nbıdü\Ô T\#˚ eTT+<äT>±H˚ ôV≤#·Ã]+#·ã&ÉT≥ (17`19)
Ä. á ÁuÛwÑ øºü ±\+˝À $XÊ«düT\T @$T #Ój÷· ´* ? (20`25)
1. ‘·eTTàqT ‘êeTT ø£≥Tºø√yê* 2. ÁbÕ]ú+#ê*
3. ‘·eTTàqT ‘êeTT ø±bÕ&ÉTø√yê* 4. ø£ìô|{≤º* 5. ø£ìø£s+¡ #·÷|æ+#ê*
6. Ç‘·sT¡ \qT s¡ø+åÏ #ê*
C. n+XÊ\ yê]>± dü+øÏ|å Ôü $es¡D :
I. u
Á wÑÛ ‘
ºü «· + nH˚ düeTdü´ (1:1`4) : á uÛ≤>∑+˝À Á>∑+<∏øä s£ Ô¡ eT]j·TT bÕsƒ≈¡ î£ \qT
>∑÷]Ã, |üÁ‹ø£ Áyêj·Tã&çq ñ<˚X› e¯ TTqT >∑÷]à Áyêj·Tã&ç+~. á |üÁ‹ø£ ˇø£ Á|ü‘´˚ ø£
dü\ú +˝Àì $XÊ«düT\≈£î e÷Á‘·yT˚ Áyêj·Tã&É˝<Ò Tä >±ì, <˚e⁄ìj·T+<äT Áù|$T+|üã&ç,
j˚TdüT Áø°düTÔq+<äT uÛÑÁ<äeTT #˚j·Tã&ç, |æ\Teã&çq yês¡+<ä]ì ñ<˚›•+∫
Áyêj·Tã&ç+~. ø£qTø£ H˚{Ï $XÊ«düT\≈£î ≈£L&É e]ÔdTü +Ô ~. Á>∑+<∏øä s£ ,Ô¡ ‘êqT j˚TdüTÁø°dTü Ô
düV≤ü √<äsT¡ &Éqì >=|üŒ>± #Ó|ü ø√˝Ò<Tä >±ì Äj·Tq <ëdüT&Éì #Ó|ü ø=Hêï&ÉT. s¡øÔ£
dü+ã+<Û+ä , Äràj·T dü+ã+<Ûëìï n~Û>$∑ T+#·≈L£ &É<ìä n‘·ì ñ<˚X› +¯ ø±e#·TÃqT.
yêdüÔe+>± n‘·&ÉT $XÊ«düT\+<ä]ø° ø£*π> s¡ø£åDqT >∑÷]à Áyêj·÷\qTø=Hêï&ÉT
>±ì |ü]X¯ó<ë∆‘à· , yê]øÏ ˇø£ÿkÕπs n|üŒ–+#·ã&çq uÀ<Ûä ì$T‘·+Ô m˝≤ b˛sê&Ü˝À,
j·T÷<ë |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 29
 nã<ä∆ uÀ<Ûä≈£î\qT m˝≤ >∑T]Ô+∫, m~]+#ê˝À, eT]j·TT ÁuÛÑwüº‘ê«ìï m˝≤
‘·|æŒ+#·Tø√yê˝À Áyêj·TeTì Áù|πs|æ+#ê&ÉT. á ∫qï ñb˛<ëÈ‘·+˝À j·T÷<ë
neX¯´ø£‘,· Ä»„ eT]j·TT ÁX¯<∆ä ø£ì|ækÕÔsTT.
n. ÁuÛÑwüº‘·«+ jÓTTø£ÿ es¡íq : düTe÷s¡T 16 |ü<ë\T eT]j·TT \ø£D å ≤\‘√, j·T÷<ë
ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìï e]í+#ê&ÉT. ÁuÛwÑ ‘ºü «· + n+fÒ @+{°? ÁuÛwÑ ‘ºü «· + n+fÒ, $XÊ«dü+ qT+&ç
eT]j·TT Äbıdü\Ô T\ dæ<ë›+‘·+ qT+&ç ‘=\–b˛e⁄≥, <˚e⁄&ÉT, ‘·q ≈£îe÷s¡T&Óq’
j˚TdüT Áø°dTü Ô <ë«sê eT]j·TT nb˛dü\Ô T\ <ë«sê yÓ\&¢ +ç ∫q dü‘´· + dü+|üPs¡yí TÓ qÆ ~
(mô|.ò 2:20). <ëìøÏ @$T ø£\T|ü≈L£ &É<Tä (~«r 4:2— kÕyÓT 30:6— Á|üø.£ 22:18,19)
Ä. ÁuÛwÑ ßü \º \ø£Då ≤\T : ÁuÛwÑ ßü Dº íÏ á $<Û+ä >± e]í+#·e#·TÃqT. ÁuÛwÑ ßü &º TÉ yÓ\T>∑TqT bı+<ë&ÉT
>±ì ªªJeeTTµµqT bı+<ä˝<Ò Tä . *œ‘· |üPs¡«ø£ yêø±´ìï ø=+‘· es¡≈î£ n+^ø£]+∫
ñ+&Ée#·TÃqT. >±ì Jeyêø£´yÓTqÆ j˚TdüT Áø°dTü qÔ T n+^ø£]+∫ ñ+&Éøb£ ˛e#·TÃqT
(ñ<ë: nbı.8:13`23— II <∏dÓ ‡ü 2:9,10).
M] yÓTT<ä{Ï ˝Òø£ eTTK´ \ø£D å + dü+|òTü eTT˝À s¡V≤ü dü´eTT>± C§s¡ã&ÉT≥. (4e)
u≤Vü≤´+>± nbıdüÔ\T\˝≤π> ø£ìdækÕÔs¡T ø±ì yês¡T nã<ä∆uÀ<Ûä≈£î\T (II ø=]
11:13`15). Ms¡T uÛøÑ VÔÏ ≤” qT\T (4e). nq>± yê] J$‘·+˝À <˚e⁄ìøÏ kÕúq+
˝Ò<Tä . nj·Tq |ü≥¢ >ös¡e+ ˝Ò<Tä . ô|ø’ Ï uÛøÑ >ÔÏ ± ø£ì|æd÷ü Ô <˚e⁄ì ÄÁX¯sTT+#·ìyês¡T
(II ‹yÓ÷ 3:5). Ms¡T <˚e⁄ì ø£è|üqT ø±e÷‘·Ts¡‘«· eTTq≈£î <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚kÕÔsT¡
(4e). Ä ~Hê\˝À ñ+&çq C≤„qyê<ä+, X¯Øs¡+ #Ó&~¶É , Ä‘·àeT+∫~ ø£qTø£ X¯Øs¡+‘√
m˝≤ J$+∫Hê |òsü y¡ ê˝Ò<ìä #Óù|Œyês¡T M]øÏ HÓ‹’ ø£ ø£≥Tºu≤≥T¢ ˝Òe⁄. $yêVü≤+
jÓTTø£ÿ neX¯´ø£‘q· T yês¡T >∑T]Ô+#·˝<Ò Tä . s¡øDå£ øπ e\+ ø£è|ü eT÷\+>±H˚ ø£\T>∑T‘·T+~
>∑qTø£, m˝≤ J$+∫Hê, ø£è|ü yê]ì ø£å$TdüTÔ+<äqï<˚ yê] dæ<ë∆+‘·+. ø£è|üqT
<äT]«ìjÓ÷>∑ |üs¡#·&É+ n+fÒ n<˚. HÓ’‹ø£ ø£≥Tºu≤≥T¢ ≈£î≥T+u≤\qT, <˚XÊìï
ì]àkÕÔsTT. <ëìì Ms¡T n>ös¡e|üsT¡ düTHÔ êïs¡T.
Ms¡T Á|üuTÑÛ yÓq’ Áø°dTü qÔ T $dü]k® ÕÔsT¡ (4e), nq>± Áø°dTü Ô e´øÏ‘Ô ê«ìï >∑÷]Ã, nj·Tq
|üìì >∑÷]Ã $s¡T<äy∆ TÓ qÆ , ø£]qƒ yÓTqÆ e÷≥\qT #ÓbÕÔsT¡ (15e). n|ü$Á‘·yTÓ qÆ ø£\\T
ø£+≥÷ X¯Øsêìï n|ü$Á‘· |üs¡#·Tø=+{≤s¡T (8e). <Ó’$ø£, eT]j·TT e÷qe
Á|üuTÑÛ ‘ê«\qT ìsêø£]kÕÔsT¡ (8e). <˚e <ä÷‘·\ ñìøÏì <ä÷wækÕÔsT¡ (8e). yê]øÏ
‘Ó*j·Tì $wüj÷· \qT >∑÷]Ã <ä÷wækÕÔsT¡ (10e). yês¡T kÕ«uÛ≤$ø£+>± m]–q yê{Ï
e\q ‘·eTTàqT ‘êeTT HêX¯q+ #˚døæ =ì, $y˚øe£ TT˝Òì eTè>±\e˝… Áee]ÔkÕÔsT¡
(10e). ‘·eT <äTsêX¯\ #=|üŒqq&ÉTkÕÔsT¡ (16e). ˝≤uÛeÑ TT ì$T‘·+Ô eTqTwüß´\qT
bı>∑&TÉ ‘ês¡T (16e). ìC≤sTTr>± dü÷{Ï>± ñ+&ÉsT¡ . düDT>∑T‘ês¡T, ‘·eT >∑‹ì
>∑÷]à ì+~kÕÔsT¡ (16e) M]øÏ m|ü&É÷ ‘·è|æÔ ñ+&É<Tä . ‘·eT≈£î dü+uÛ$Ñ +#˚yê≥ìï{Ïø°
<˚e⁄DÏí ì+~kÕÔsT¡ . &É+ãeTT>± e÷{≤¢&‘É ês¡T (16e) Ç‘·sT¡ \≈£î Ç+|ü⁄>± nì|æ+#˚,
n+X¯+ ˝Òì e÷≥\T #ÓbÕÔsT¡ . M≥ìï{Ï yÓqTø£, ‘·eT≈£î ˝≤uÛ+Ñ ø£\>±\qï ñ<˚X› y¯ T˚
ñ+≥T+~. yês¡T Á|üø£è‹ q+ã+<ÛäT\T (19e). Ä‘·à˝Òìyês¡T (19e). uÛÒ<ë\T
ø£\T>∑CùÒ dyês¡T (19e). á \ø£Då ≤\ìï{Ï˝ÀqT yê] Vü≤è<äjT· yÓK’ ] eT÷&ÉT $<Ûë\T>±
ø£ì|ædüTÔ+~.
j·T÷<ë |ü‹ Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 30
 1. dü‘´· eTT |ü≥¢ eT]j·TT <ëìï nqTdü]+#˚ yê]|ü≥¢ <˚«wü+.
2. ‘·eT ø√]ø£\ ø=s¡ø¬ q’ n‘ê´X¯.
3. <˚e⁄ìøÏ $s√<Û+ä >± ‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚ùd dü«uÛ≤e+.
á \ø£D å ≤˝ÒyH’Ó ê ‘·eT˝À bı&Éd÷ü |ü⁄‘·THêïj˚TyÓ÷qì Á|ü‹ $XÊ«dæ |üØøÏ+å #·Tø√e&É+
m+‘Óq’ nedüs+¡ .
II. u
Á wÑÛ ‘
ºü ê«ìï >∑÷]à #ê]Á‘ê‘·àø£ ñ<ëVü≤s¡D\T :
#·]Á‘· ÁbÕs¡+uÛ+Ñ qT+&ç ÁuÛwÑ ‘ºü «· + ˝Àø£+˝À, eT] eTTK´+>± <˚e⁄ì Á|ü»\˝À m˝≤
Á|üu\ÑÛ T‘·THêïjÓ÷ Äs¡T ñ<ëVü≤s¡D\qT #·÷|æ+∫, j·T÷<ë $e]+#ê&ÉT. n+<äT˝À
eT÷&ÉT ñ<ëVü≤s¡D\T kÕeTTVæ≤ø£yTÓ qÆ $. eT÷&ÉT e´øÏ>Ô ‘∑ y· TÓ qÆ $.
n. n$XÊ«düeTT #˚‘· ns¡D´eTT˝À HêX¯qyÓTqÆ ÇÁXÊj˚T©j·TT\T (5e) : ãVüQXÊ, Ç~
ø±<˚wßü ã¬sïj·÷ e<ä› »]–q dü+|òTü ≥q≈£î dü+ã+~Û+∫q<Ó’ j·TT+&Ée#·TÃqT (dü+U≤´
14:3). $TÁ•‘· »q+#˚‘· Á|üu≤Û $‘·+ #˚jT· ã&ç. $XÊ«düeTT qT+&ç ‘=\–b˛sTTqyês¡T
ns¡D´+˝À HêX¯qeTj·÷´s¡T. yê] HêX¯q+ øπ e\+ uÛÖ‹ø£ eTs¡D≤ìøÏ dü+ã+~Û+∫
q+‘· es¡øπ qì >∑eTì+#ê*. yê] bÕ|üeTTqT ã{Ϻ Ä ‘·se¡ TTyê]˝À Ç<äs› T¡ ‘·|Œü ,
mes¡T ≈£L&Ü yê>±∆q uÛ÷Ñ $T˝À Á|üy•˚ +|ü˝<Ò Tä (dü+U≤´ 14:30`33). Ms¡T H˚{Ï
$XÊ«düT\≈£î Á|ü‹ì<ÛTä \T>± ˝Òø£ <äècÕº+‘ê\T>± ñHêïs¡T (I ø=] 10:1`12— ôV≤Á;
3:12,18,19— 4:1) $XÊ«düT\T düV≤æ ‘·+ ÁuÛwÑ ßü \º T ø±≈£îHêï, á˝≤+{Ï ÁuÛwÑ ‘ºü «· +˝À
|ü&bç ˛sTT, u≤<Û|ä &ü ˚ neø±X¯+ ñ+~ >∑qTø£ C≤Á>∑‘>Ô· ± ñ+&Ü*.
Ä. <˚e<ä÷‘·\T (6e) : ‘·eT bÕbÕìï ã{Ϻ |ü&bç ˛sTTq <˚e<ä÷‘·\T ‘·eT Á|ü<ëÛ q‘ê«ìï
ø√˝ÀŒj·÷s¡T. M] ì$T‘·+Ô rs¡TŒ dæ<|∆ä sü #¡ ã· &ç ñqï~. á rs¡TŒqT >∑÷]à j·T÷<ë
|üÁ‹ø£ #Ó|Œæ q+‘· düŒwü+º >± eTπs |üÁ‹ø£˝À #Ó|Œü ã&É˝<Ò Tä . |ü&bç ˛sTTq <ä÷‘·\˝À
s¬ +&ÉT esêZ\THêïsTT. ‘·eT ùd«#·Ãq¤ T <äT]«ìjÓ÷>∑+ #˚dqæ yê]ì <˚e⁄&ÉT XÊX¯«‘·+>±
ã+~Û+∫ ñ+#ê&ÉT (j·T÷<ë 6e— II ù|‘·T 2:4). á es¡+Z yês¡T ÄX¯≈î£ \Ô T>±
#˚jT· ã&ܶsT¡ >∑qTø£ @$T #ÓjT· ´˝Ò<Tä . s¬ +&Ée es¡+Z yê]øÏ, kÕ‘êqT Hêj·Tø£‘«· +˝À
|üì #˚jT· >∑\ ùd«#·Ã¤ ñqï~. Ms¡T n$XÊ«düT\ X¯Øsê˝À¢øÏ Á|üy•˚ +#˚ neø±X¯+
ñqï~ (e÷s¡Tÿ 1:23— \÷ø± 8:27). Ms¡+<ä]øÏ ˇø£ ~Hêq rs¡TŒ eT]j·TT ì‘·´
•ø£å ñHêïsTT. á s¬ +&ÉT ≈£L&É <Ûeä fi¯d+æ Vü‰düq rs¡TŒ≈£î eTT+<˚ »s¡T>∑T‘êj·Tqï~
düŒwü+º . I ø=] 6:3— 15:24, 25qT ã{Ϻ á rs¡TŒ yÓjT˚ ´+&É¢ bÕ\q˝À »s¡T>∑e#·TÃqT
(Á|üø£ 20:4). Ä ‘·sT¡ yê‘· ì‘·´•ø£å $~Û+#·ã&ÉT‘·T+~ (Á|üø£ 20:10— eT‘·Ô 24:41).
Ç. kı<=eT >=yÓTTi≤¿\ bÕ|üeTT (7e) : M] bÕ|üeTT |ü&bç ˛sTTq <ä÷‘·\ bÕ|üeTT‘√
b˛\Ãã&çq~. Ms¡T dü«*+>∑ dü+|üs¡ÿeTT e\q ‘·eTTàqT ‘êeTT n|ü$Á‘·‘·≈£î
n|üŒ–+#·T≈£îHêïs¡T (Ä~ 13:13— 19:4,5— II ù|‘·T 2:7,8). Ç~ <˚e⁄ì <äèwæ˝º À
|òTü Às¡yTÓ qÆ bÕ|ü+ >∑qTø£, eTT+<äT ‘·sê\≈£î <äècÕº+‘·+>± ñ+&˚˝≤ yê]ì •øÏ+å #ê&ÉT.
á |ü≥D º ≤\T n–ï >∑+<Ûøä ±\‘√ düeT÷\ HêX¯q+ #˚jT· ã&ܶsTT (Ä~ 19:24— II
ù|‘·T 2:6— j·T÷<ë 7e).
j·T÷<ë |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 31
á. ø£sT÷qT (11e) : ÁuÛwÑ ßü \º qT >∑÷]à $e]dü÷Ô j·T÷<ë eTT>∑TsZ T¡ e´≈£î\Ô qT <äècÕº+‘·+>±
rdüT≈£îHêï&ÉT. n+‘·´~Hê\˝À ÁuÛwÑ ‘ºü ê«ìøÏ ˝ÀHÓq’ yê] Á|ües¡qÔ ø£sT÷qT Á|ües¡qÔ
e˝… ñ+≥T+~. ø£sT÷qT q&ç∫q e÷s¡ZeTT nq>±, <˚e⁄ì e<ä›≈£î ekÕÔs¡T>±ì
$XÊ«düeTT‘√ sês¡T. ø£qTø£ yês¡T ˙‹eT+‘·T\T>± rs¡Ãã&ÉsT¡ (ôV≤Á; 11:4). Ms¡T
Áø°dTü Ô dæ\Te s¡øeÔ£ TT ø£+f… eT‘·|sü y¡ TÓ qÆ dü+düÿ è‹øÏ ÁbÕ<Ûëq´‘·ìkÕÔsT¡ . ø£sT÷qT
eT‘· dü+ã+~ÛjT˚ ø±ì Á|üøè£ ‹ dü+ã+~Û. <˚e⁄DÏí qeTàø£ eT‘êìï qe÷à&ÉT >∑qTø£
‘·q ÇcÕºqTkÕs¡+>± s¡ø+Ô£ ∫+~+#·ã&Éì ns¡ŒDqT ‘Ó#êÃ&ÉT. ô|>’ ± ‘·q ÁøÏjT· \T
#Ó&$¶É eT]j·TT ‘·q düV≤ü √<äsT¡ ì ÁøÏjT· \T ˙‹>∑\yÓj ’ T· Tqï+<äTq n‘·DíÏ #·+|æ#k˚ Õ&ÉT
(I jÓ÷Vü‰ 3:11,12). ø£qTø£ ø£sT÷qT e÷s¡eZ TT <äTwüßìº e÷s¡eZ TT.
ñ. _˝≤eTT (11e) : _˝≤eTT <äTØï‹ e\q ø£\T>∑T ãVüQe÷Hêìï Ä•+∫ ‘·|ü
Á‘√e˝À yÓfi≤fl&ÉT (I ù|‘·T 2:15). Ç‘·&TÉ #˚dqæ ‘·|ü @eT+fÒ düTyês¡Ô ùdeqT ˝Òø£
<˚e⁄ì |üìì yê´bÕs¡+>± e÷sêÃ&ÉT. <˚e⁄&ç#Ã˚ ãVüQe÷q+ ø£qï ‘êqT dü+bÕ~+#˚
ãVüQe÷q+‘√ >=|üŒyê&ÉT ø±yê\qTø=Hêï&ÉT. n+<äT≈£î n‘·ì uÀ<Ûqä T ≈£L&É ô|&ÉÁ‘√e
|ü{+ºÏ #ê&ÉT. ÇÁXÊj˚T©j·TT\T e´_Û#êsêìøÏ bÕ\Œ&ç, $Á>∑V‰ü \≈£î ã* Ç∫Ãqyê{Ïì
‹ì, <˚e⁄ì •ø£≈å î£ bÕÁ‘·T˝…’ #·+|üã&˚˝≤, yÓ÷j·÷ãT Åd\Ô” qT |ü⁄]ø=\ŒeTì uÀ<Ûä
#˚kÕ&ÉT (dü+U≤´ 22`25 Á|üø£ 2:14). <ÛHä êù|ø£,å ù|s¡T Á|üU≤´‘·T\ ø√dü+ ÁbÕ≈£î˝≤&ÉT≥,
|ü<Mä yê´yÓ÷Vü≤+ Çe˙ï _˝≤eTT e÷sêZìøÏ #Ó+~qy˚.
}. ø√s¡VQü (11e) : ø√s¡VQü <˚e⁄ì#˚ ìj·T$T+#·ã&çq yÓ÷ùwô|’ ‹s¡T>∑Tu≤≥T #˚kÕ&ÉT
(dü+U≤´ 16 n<Ûë´). dü+|òTü ø±|üsT¡ \≈£î, <˚e⁄ì #˚‘· @s¡Œs¡#ã· &çq <˚e⁄ì ùde≈£î\
HÓe]H˚>±ì ‹s¡düÿ]+∫, Ç‘·s¡T\‘√ yê]ì >∑÷]à e´‹πsø£+>±qT, #Ó&ÉT>±qT
e÷{≤¢&y˚ ês¡+<äs÷¡ ø√s¡VQü ø√e≈£î #Ó+~qyêπs.
ø£sT÷qT $XÊ«dü+‘√ <˚e⁄ì jÓTT<ä≈› î£ sêyê* nì qeTà˝Ò<Tä . _˝≤eTT |ü]X¯ó<äT&∆ q’Ó
<˚e⁄&ÉT bÕbÕìï •øÏkå ÕÔ&ìÉ qe÷à&ÉT>±ì bÕ|ü⁄\T ø£$å T+#·ã&É‘ês¡ì qeTà˝Ò<Tä .
ø√s¡VQü , e÷qe⁄\øÏe«ã&çq <˚e⁄ì n~Ûø±sêìï ‹s¡dÿü ]+#ê&ÉT. n+‘·´~Hê\˝À
dü+|òTü +˝À á $<Ûyä TÓ qÆ ÁuÛwÑ ‘ºü «· y˚T, ˝À|ü\ ñqïyê] <ë«sêH˚ Á|üã\T‘·T+~. n˝≤+{Ï
yê]˝À ˙e⁄ ˇø£ì>± ñ+&É≈î£ +&Ü C≤Á>∑‘|Ô· &ü Ü*.
III. u
Á wÑÛ ßü \
º qT >∑÷]Ã n\+ø±s¡ s¡÷|üø£ es¡qí (12,13) :
ÁuÛwÑ ßü \º qT e]í+#·&ÜìøÏ j·T÷<ë düŒwü+º >± n\+ø±s¡eTT>± rdæø=Hêï&ÉT.
n. <=+>∑yTÓ ≥º\T : Ç$ ø£ì|æ+#·ì Á|üe÷D≤\T. düeTTÁ<ä+˝À Á|üj÷· DÏdTü qÔ ï z&É\T
˙{Ï e\q Áã<ä˝∆ b’… ˛‘êsTT. ÁuÛwÑ ßü \º T Áù|eT $+<äT\˝À <=+>∑yTÓ ≥º\T>± ñ+{≤s¡T.
M] e\q $XÊ«düT\, $XÊ«dü+ Áã<ä˝∆ Ö‘·T+~. Ä~eT dü+|òTü +˝À Á|üuTÑÛ e⁄ sêÁ‹
uÛÀ»qeTT, ˇø£ düV≤ü yêdü uÛÀ»q+>±, Áù|eT $+<äT>± Ä#·]+∫, n+<äsT¡ ø£*dæ
yês¡T ‘Ó#T· Ãø=qï uÛÀ»Hêìï |ü+#·Tø=ì ‹H˚yês¡T (I ø=] 11:17`3). á˝≤+{Ï
$+<äT\˝À ÁuÛÑwüºdü«uÛ≤e+ >∑\yês¡T s¡Vü≤dü´+>± C§s¡ã&É‘ês¡T ‘·eTTàqT ‘êy˚T
b˛wæ+#·T≈£î+{≤s¡T. uÛÖ‹ø£+>±, Ä<Ûë´‹àø£+>± ≈£L&É Ms¡T $XÊ«düT\ Äø£*ì rs¡Ãs¡T.
Ç~ Á|üd+ü >∑ y˚~ø£ qT+&ç ø£ì|æ+#˚ ÁuÛwÑ ‘ºü «· +.
j·T÷<ë |ü‹ Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 32
Ä. ˙fi¯ófl˝Òì y˚T|ò÷ü \T : Ç<˚ es¡qí II ù|‘·T 2:17˝À ≈£L&É ñqï~. Ms¡T yêø£´+‘√ ì+|üã&çq≥T¢
ø£qã&É‘ês¡T. ø±ì U≤∞>± ñ+{≤s¡T. Je»\ q<äT\T>± ñ+&ÉsT¡ (jÓ÷Vü‰ 7:38). ø£|≥ü
yê>±∆Hê\‘√ kÕ‘êqT ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT ø=qkÕ–+#˚ ÁuÛwÑ ßü \º T Ms¡T (kÕyÓT 25:14).
Ç. ø±j·T\T sê*, |ò\ü eTT\T ˝Òø£ s¬ +&ÉT e÷s¡T\T #·∫Ã, y˚fifl¯ ‘√ ô|fi¯fl–+|üã&çq #Ó≥T¢ :
Ç~ |òü\s¡Væ≤‘· dæú‹ì dü÷∫düTÔ+~. Ä≈£îsê˝Ò ø±\+ ∫e] <äX¯˝À ø£ì|æ+#˚ #Ó≥Tº dæú‹
Ç~. dü+|òTü ø±\eTT jÓTTø£ÿ ∫e]<äX¯ Ç˝≤π> ñ+≥T+~. nsTT‘˚ ‘·«s¡˝ÀH˚ rs¡TŒ nH˚
∫>∑Ts¡Ty˚düTÔ+~. ¬s+&ÉT e÷s¡T\T #·∫à n+fÒ, Äràj·T+>±, bÕ|üeTT\#˚‘· #·∫Ãq
dæ‹ú ˝À ñHêïs¡T (mô|ò 2:1). J$‘· $<Ûëq+˝ÀqT #·∫Ãq yês¡T>± ñHêïs¡T (I ‹yÓ÷
5:6). M]ì <˚e⁄&ÉT Hê≥˝Ò<äT ø£qTø£ ô|fi¯fl–+#·ã&É‘ês¡T (eT‘·Ô 15:13). M]øÏ ¬s+&Ée
eTs¡D+ ñqï~.
á. ‘·eT nee÷qeTqT qTs¡T>∑T yÓfi¯flÁ>∑≈£îÿ düeTTÁ<äeTT jÓTTø£ÿ Á|ü#·+&ÉyÓTÆq n\\T :
M]øÏ HÓeTà~ ñ+&É<Tä , ø√]ø£\‘√ ø=≥Tº $T{≤º&TÉ ‘·T+{≤s¡T (jÓTwü 57:20,21). yê]
Vü≤è<äj·T+˝Àì ndüVü≤´‘· yê] #·s¡´˝˝À qTs¡T>∑T˝≤ yÓfi¯flÁ>∑≈£îÿ‘ês¡T. yê] >∑eT´+
ˇø£fÒ (I ù|‘·T 2:7— j·T÷<ë 13).
ñ. <ë] ‘·|Œæ ‹]π> #·Tø£ÿ\T : Ç$ ÁuÛÑwüߺ\ >∑T]˝Òì ñ<˚›XÊ\≈£î, uÛÑj·T+ø£s¡ \ø£åD≤\≈£î
kÕ<äèX¯´+>± ñHêïsTT. ‘·q˝À yÓ\T>∑T ñqï yê&ÉT Nø£{˝Ï À ñHêï Á|üø±X¯yTÓ qÆ ~qeTT˝À
ñqï≥T¢ Äq+~+#·>\∑ &ÉT. ø±ì Ä‘·à˝À Nø£{,Ï n|ü$Á‘· ‘·\+|ü⁄\Tqïyê&ÉT yÓ\T>∑T˝À
q&ç∫Hê Nø£{Ï ≈£îVü≤s¡+˝À ñqï≥T¢ ñ+{≤&ÉT. $XÊ«düT˝…’‘˚ Ä‘·à\ s¡ø£åDH˚ \ø£å´eTT>±
ø£*– Á|üø±•+#˚ qø£åÁ‘ê\T>± ñ+{≤s¡T. ÁuÛÑwüߺ\≈£î n{Ϻ \ø£å´eTT ˝Ò<äT >∑qTø£ <ë]
‘·|Œæ q #·Tø£ÿ\T>± ñ+{≤s¡T.
IV. u
Á wÑÛ ‘
ºü ê«ìøÏ sêqTqï rs¡TŒ (14, 15) : n+‘·´ ~Hê\˝Àì ø£|ü≥ uÀ<Ûä≈£î\
rs¡TŒqT >∑÷]à bÕ‘·ìã+<Ûäq uÛÑ≈£îÔ&Ó’q Vü≤H√≈£î Á|üe∫+#·&É+ ÄX¯Ãs¡´+. j˚TdüT ‘·q
|ü]X¯ó<äT∆\‘√ ‹]– ekÕÔ&ÉT nqï dü‘·´+ (ø=\ 3:4— I <∏Ódü‡ 4:14) Äj·Tq á
˝Àø£+˝À |ü⁄≥ºø£eTT+<˚ Vü≤H√≈£î≈£î ãj·T\T|üs¡#·ã&ç+~. Vü≤H√≈£î eTs¡DeTTqT
#·÷&É≈£î+&ÜH˚ rdæø=ìb˛ã&çq≥T¢, dü+|òüTeTT ≈£L&É eTs¡DeTT ˝Ò≈£î+&É m‘·Ôã&ÉT‘·T+~.
n+<äT˝À bÕ˝§ZH˚ $XÊ«düT\≈£î, Vü≤H√≈£î kÕ<äèX¯´+>± ñHêï&ÉT. ‘·s¡Tyê‘·
j˚TdüTÁø°düTÔ ¬s+&ÉekÕ] uÛÑ÷$T MT~øÏ e∫Ãq|ü⁄&ÉT uÛÑøÏÔV”≤q‘·‘√ #˚dæq yê≥ìï{ÏøÏ
rs¡TŒ rs¡TkÕÔ&TÉ (ôV≤Á; 9:27— I ù|‘·T 3:7).
Vü≤H√≈£î #Ó|æŒq á e÷≥\T Ä~ø±+&ÉeTT˝À Áyêj·Tã&É˝Ò<äT. Vü≤H√≈£î Áyêdæq
Á|ü‘·´ø°åø£s¡D Á>∑+<∏ä+ qT+&ç j·T÷<ë á Á|üe#·Hêìï ÁyêkÕ&ÉT.
n˝≤π> j·T÷<ë ªªyÓ÷ùw X¯Øs¡+‘√ ø=ìb˛ã&ÉT≥µµ nH˚ eTs√ Á>∑+<∏+ä qT+&ç yÓ÷ùw eTs¡D≤ìï
>∑÷]à ˇø£ $X‚wyü TÓ qÆ dü+>∑‹ì ÁyêkÕ&ÉT (9e). $TU≤j˚T\T yÓ÷ùwqT bÕ‹ô|fÒ+º <äT≈£î
ÄC≤„|+æ #·ã&çq|ü⁄&ÉT, kÕ‘êqT Ä X¯Øs¡+ ‘·q≈£î #Ó+~q<äì yê~+#ê&ÉT. ãVüQXÊ yÓ÷ùwô|’
Vü≤‘·´qT >∑÷]Ãq H˚sês√|üD #˚dæ ñ+&Ée#·TÃqT (C…ø£ 3:1— Á|üø£. 12:10). yê&ÉT
eTs¡DeTTq≈£î n~Û|‹ü >∑qTø£ #·ìb˛sTTq yê] <˚V‰ü \ô|’ n~Ûø±s¡+ ñqï<äì yê~+∫ ñ
+&Ée#·TÃqT. @~ @yÓTHÆ ê, yÓ÷ùw düe÷~Ûì ˇø£ kÕàs¡ø£ ∫Vü≤ï+>± #˚dæ ÇÁXÊj˚T©j·TT\T
Äsê~Û+#˚˝≤ #Ój·÷´\ì (I sêE 18:4) eT]j·TT yÓ÷ùw s¡÷bÕ+‘·s¡|ü⁄ ø=+&Éô|’
ø£ì|æ+#·≈î£ +&É #˚j÷· \qï<˚ kÕ‘êqT ñ<˚X∆ +¯ . M&ÉT <˚e⁄ìøÏ $s√~Û nsTTq|üŒ{Ïø˙Ï ,
$TU≤j˚T\T yêìì <ä÷wæ+#·˝<Ò Tä . ô|>’ ± Á|üuTÑÛ e⁄ ìqTï >∑~+› #·TqT >±ø£ nHêï&ÉT.
j·T÷<ë |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 33
V. u
Á wÑÛ ‘
ºü «· +˝À $XÊ«düT\ kÕúq+ eT]j·TT yê] bÕÁ‘· (17`23) :
ÁuÛÑwüºø±\+ sêuÀ‘·T+<äì j˚TdüTÁ|üuÛÑTe⁄ eT]j·TT nbıdüÔ\T\T eTT+<äT>±H˚ #ÓbÕŒs¡T
(nbı. 20:29`31— 2 ‹yÓ÷‹ 3:5,6). >∑qTø£ eTq+ ø£\es¡|&ü ≈É L£ &É<Tä (17,18).
<˚e⁄&ÉT ˇø£ ñ<˚›X¯+‘√ <ëìì nqTeT‹+#ê&ÉT. ÁuÛÑwüߺ\ ÄX¯\T |üP]Ô>± <˚e⁄ì ∫‘êÔìøÏ
_ÛqïyÓTÆq$ (19) Ms¡T dü+|òüT+˝À $uÒ<Ûë\T ø£\T>∑CÒkÕÔs¡T. Ms¡T <˚e⁄ì Ä‘·à˝Òì,
X¯ØsêqTkÕs¡T\T >∑qTø£ <˚e⁄DÏí dü+‘√wü|üs¡#·s¡T (s√e÷ 8:8,9). á˝≤+{Ï yê] eT<Ûä´
$XÊ«düT\T m˝≤ J$+#ê*?
n. eTq*ï eTq+ ø£≥Tºø√yê* (20e) : nq>± eTq e´øÏÔ>∑‘· $XÊ«dü+ô|’ ø±≈£î+&É, <˚e⁄ì
yêø£´+ ô|’qH˚ ≈£≥Tºø=yê*. yêø±´ìï dü+|üPs¡í+>± m]– ñ+&Ü*. ø=ìï uÛ≤>±\T
|ü⁄Hê~>±, ø=ìï >√&É\T>± eT]ø=ìï ø£|ü >± ñ+{≤sTT. n|ü&˚ ã\+>± ñ+{≤sTT.
ÁuÛÑwüº‘·«+˝À |ü&çb˛≈£î+&É ì\TkÕÔeTT (II ‹yÓ÷.2:15— I ù|‘·T 1:19).
Ä. |ü]X¯ó<ë∆‘à· ˝À ÁbÕ]ú+#ê* : eTqy˚T ÁbÕ]úùdÔ Á|ü‹ ˇø£ÿ{Ï ø±yê\ì n&ÉT>∑T‘êeTT ‘·|üŒ
m˝≤ ÁbÕ]ú+#ê˝À ‘Ó*j·T<äT. ø£qTø£ Ä‘·à eTq |üø£å+>± $C≤„|üq #˚ùd+<äT≈£î
nqTeT‹+#ê* (s√e÷ 8:26). |ü]X¯ó<ë∆‘à· ˝À ÁbÕ]ú+#·T≥ n+fÒ, |ü]X¯ó<ëú‘à· $XÊ«dæ˝À
ñ+&ç, Áø°dTü Ô <ë«sê ‘·+Á&ç‘√ e÷{≤¢&TÉ ≥. n˝≤ e÷{≤¢&&É +É eTq+ H˚sT¡ Ãø√yê*.
Ç. <˚e⁄ì Áù|eT˝À ì*∫ ñ+&ÉTq≥T¢ ø±#·Tø√yê* : Ç~ m˝≤ kÕ<Û´ä +? <˚e⁄&ÉT $XÊ«dæì
Áù|$Tdü÷ÔH˚ ñ+{≤&ÉT. nsTT‘˚ Ä Áù|eT |ü]~Û˝À qT+&ç ‘·|æŒ+#·Tø√≈£î+&É C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü*
(ø°s¡Ô 139:7`127). n|ü&˚ Ä Áù|eT˝Àì dü+|üPs¡í Äosê«<ë\qT bı+<äe#·TÃqT.
Ä Áù|eTqT $XÊ«dæ ‘·q˝À qT+&ç Á|üeVæ≤+|üCdÒ qæ |ü⁄&ÉT n<˚ n‘·ìï ø±bÕ&ÉT‘·T+~.
á. j˚TdüT Áø°düTÔ ø£ìø£s¡eTT ø=s¡≈£î ø£ìô|{≤º* : nq>± Äj·Tq sêø£&É ø=s¡≈î£ m<äTs¡T#·÷&Ü*
(\÷ø± 12:37— r‘·T 2:13). eTqy˚TyÓTj Æ T· THêïyÓ÷ <ëìì ã{Ïøº ±ø£ Äj·Tq ø£ìø£se¡ TTqT
ã{Ϻ eTq+ m‘·Ôã&É‘êeTT. <˚e⁄&ÉT ‘·q ø£ìø£s¡eTTqT ãfÒº eTq*ï s¡øÏå+#ê&ÉT. ‘·q
ø£ìø£s¡eTTqT ãfÒº eTq*ï ‘·q‘√ rdæø=ì yÓfi≤Ô&ÉT.
ñ. q•düTqÔ ï yê]ì s¡ø+åÏ #ê* (22, 23) : á uÛ≤>∑+˝À eT÷&ÉT s¡ø±\ Á|ü»\THêïs¡T.
1. ø£ìø£s¡+ nedüs¡yÓTÆq yês¡T. M]ì dü+<˚Vü‰\T y˚~ÛdüTÔHêïsTT.
2. rs¡TŒ≈£î˝ÀHÓ’ n–ï˝ÀìøÏ yÓfi‚flyês¡T. M]ì ‘·ø£åDy˚T ãj·T{ÏøÏ ˝≤>±*.
3. bÕ|ü+˝À ñqïyês¡T. M]ì ø£s¡TDÏ+#ê* ø±ì yê] n|ü$Á‘·‘· <ë«sê eTqeTT
Á|üuÛ≤$‘·+ ø±≈£î+&Ü C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü*.
VI. eTT–+|ü⁄ (24,25) : Äosê«<ä+‘√ j·T÷<ë á |üÁ‹ø£qT eTT–+#ê&ÉT. düeTdüÔ eTVæ≤eT,
eTVü‰‘·´eTT, Ä~Û|ü‘·´eTT n~Ûø±s¡eTT j˚TdüT #˚‹˝ÀH˚ ñqï$. Äj·TH˚ eTq*ï
s¡øÏå+#˚yê&ÉT, ìs√∆wüß\T>± ‘·q eTVæ≤eT jÓT<äT≥ nq+<ä+‘√ ì\Teu…≥º>∑\yê&ÉT.
n+‘·es¡≈£î á uÛÑ÷MTà<ä eTq $XÊ«dü+˝À qT+&ç ‘=Á{Ï\¢≈£î+&É ø±bÕ&É>∑\ X¯øÏÔeT+‘·T&ÉT.
>∑qTø£ Äj·Tqπø düs¡«ø±\ eTVæ≤eT #Ó\T¢‘·T+~. Ç{Ϻ Á|üuÛÑTe⁄qT ˙e⁄ s¡ø£å≈£îì>±
n+^ø£]+#êyê? n+^ø£]ùdÔ, Ç‘·s¡T\qT s¡ø£åD˝ÀìøÏ q&ç|ædüTÔHêïyê?
TTB - Telugu - Study Outlines - Book of
I & II Peter, I, II & III John & Jude
Printed by : Premadhara, Trans World Radio - India, 12-1-334/17/3,
Lalapet, Secunderabad - 500 017. Ph : 040-27003011
FREE MP3 DOWN LOAD Log on to : www.radio882.com
j·T÷<ë |ü‹
Á ø£ dü+>Á V∑ ≤ü düMTø£å 34