Граматика на испански език

Адриана М иткова
Боряна Кючукова-Петринска
ПРАКТИЧЕСКА ИСПАНСКА ГРАМАТИКА
с упражнения и о т го в о р и
р е д а кто р : Радка Михайлова
к о р е к т о р : Станимир Мичев
формат: 16/70/100
'© Адриана М и тко в а . Боряна Кю чукова-П етринска
ISBN 954-9 9 7 7 -0 1 -3
ВЕЗНИ • 4
ЪДЪРЖАНИЕ
П р е д го в о р ................................................................................................... 7
Ф о н е т и к а ................................................................................ 9
Испанска азбука........................................................................; .......... 9
Произношение .■........................................................... •.......................... 9
Гласни......................................................................... ч .......................... 40
Съгласни......................' .......................................................................... Ю
Д и ф то н ги ............................................................................................... 14
Т риф тонги......................... .................................................................. 14
Разделяне на думите на срички.......................................................... 14
Ударение................................................................................................... 15
Смислоразличително ударение.......................................................... 16
Упражнения........................................................................................ 17
М о р ф о л о ги я ............................................................................ 20
С ъ щ е с тв и т е л н о и м е ........................................................................ 20
Видове същ ествителни имена...................................................... 20
Род на съ щ ествителното им е...................................................... 21
Число на съ щ ествителното им е................................................. 24 (
Член..................................................................................................... 26
Упражнения................................................................................... 30
Прилагателно и м е ............................................................................... 36
Образуване на форми за женски р о д ........................................... 36
Образуване на форми за множествено число........................... 36
Кратки форми на някои прилагателни имена........................... 37
Съгласуване на съществителни и прилагателни имена......... 37
Субстантивация на прилагателното им е................................ 38
М я с т о на п р и л а г а т е л н о т о име по о тн о ш е н и е на с ъ щ е с т - Г |
в и т е л н о т о .................................................................................................. 38
С те п е н и за с р а в н е н и е ............................................................................. 39
Упражнения ............................. 41
Ч и с л и те л н о и м е .................................................................................... 47
Бройни числителни.......................................................................... 47
Редни числителни.............................................................................. 49
Дробни числителни.......................................................................... 50
Упражнения................................................................................... 50
М е с т о и м е н и е ...................................................................................... 56
Лични м естоим ения........................................................................ 56
Упражнения................................................................................... 62
Възвратни м есто им е н ия............................................................... 68
Упражнения............................. ...................................................... 69
П ритежателни м естоим ения........................................................ 70
Упражнения................................................................................... 72
Показателни м естоим ения........................................................... 74
Упражнения................................................................................. . 76
О тносителни м естоим ения.......................................................... 78
Упражнения................................................................................... 81
Въпросителни и възклицателни местоимения......................... 86
Упражнения................................................................................... 88
Неопределителни м естоим ения.................................................. 91
Упражнения ................................................................................. 94
Г л а го л ...................................................................................................... 101
Изявително наклонение................................................................... 101
Presente de indicativo................................................................... 101
Упражнения.............................................................................. 103
Preterito perfecto de indicativo.................................................... 109
Упражнения.............................................................................. 110
Pret6rito indefinido........................................................................ 114
Упражнения.............................................................................. 116
Imperfecto de indicativo............................................................... 123
Упражнения.............................................................................. 125
Pluscuamperfecto de indicativo.................................................. 130
Упражнения ...................... 131
Futuro sim ple......................................... ........................................ 134
Упражнения.............................................................................. 136
Futuro com puesto.......................................................................... 140
Упражнения.............................................................................. 142
Condicional sim ple........................................................................ 144
Упражнения.............................................................................. 145
Conditional com puesto.................. 147
Упражнения............................................................................ 148
Съгласуване на времената о т indicativo................................. 149
Подчинително наклонение.............................................................. 153
Presente de subjuntivo................................................................. 153
Упражнения.............................................................................. 153
Pret6rito pertecto de subjuntivo................................................... 156
Упражнения.............................................................................. 156
Imperfecto de subjuntivo............................................................... 157
Упражнения.............................................................................. 158
Pluscuamperfecto de subjuntivo................................................... 159
Упражнения.............................................................................. 159
Значение и употреба на времената о т subjuntivo ....... 160
Упражнения.............................................................................. 162
Съгласуване на времената о т subjuntivo............................... 163
Упражнения.............................................................................. 163
Употреба на subjuntivo в самостоятелни изречения......... 165
Упражнения.............................................................................. 167
Употреба на subjuntivo в подчинени подложни и допъл
нителни изречения..................................................................... 170
Упражнения.............................................................................. 174
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за време . . . 182
Упражнения.............................................................................. 184
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за ц ел ....... 188
Упражнения.............................................................................. 189
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за причина . 191
Упражнения.............................................................................. 192
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за после
дица и заключение..................................................................... 195
Упражнения.............................................................................. 196
Употреба на subjuntivo 8 подчинени изречения за начин . 198
Упражнения.............................................................................. 199
Употреба на subjuntivo в подчинени определителни изре
чения .............................................................................................. 201
Упражнения.............................................................................. 202
Употреба на subjuntivo 8 условни изречения......................... 204
Упражнения.............................................................................. 207
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за
о т с т ъ п в а н е ................................................................................. 215
Упражнения.............................................................................. 217
Преговор върху употребата на indicativo и subjuntivo............... 221
Повелително наклонение............................................................... 226
Упражнения................................................................................... 229
Налични форми на глагола............................................................. 236
И нф инитив................................................................................... 236
Деепричастие.............................................................................. 239
Причастие..................................................................................... 241
Упражнения.............................................................................. 242
Глаголите ser и e sta r........................................................................ 248
Упражнения......... ......................................................................... 251
Страдателен за л о г.......................................................................... 256
Упражнения................................................................................... 258
Глаголни перифрази........................................................................ 261
Упражнения................................................................................... 267
Н а р еч ие .................................................................................................... 280
Степени за сравнение...................................................................... 282
Упражнения................................................................................... 283
П р е д л о зи ................................................................................................. 288
Упражнения......................................................................................... 296
С и н т а к с и с ................................................................................. 306
Видове п р о с т и и зр е ч е ни я ............................................................... 306
Пряка и непряка р е ч .......................................................................... 309
Упражнения......................................................................................... 313
П р и л о ж е н и е .............................................................................. 321
Ключ към упражненията......... т-......................................................... 334
Използвана л и т е р а ту р а ........... .......................................................... 383
1
У У РЕДГОВОР
В настоящ ата граматика са изложени основните граматични явления в
кратка, ясна и достъпна форма. Теоретичната част е илюстрирана с
таблици и много примери, преведени на български език. Включени са т р и
раздела: фонетика. морфология и синтаксис.
М атериалът във всеки раздел е разделен на те м и и подтеми и след
всяка теоретична част са предложени упражнения върху съ ответния
материал. Редът на упражненията следва реда на изложената теория. В
рамките на отделните подтеми упражненията са степенувани по
т р у д н о с т - започва се с упражнения за автоматизиране, следват
упражнения за проверка на знанията и най-накрая се предлагат такиВа,
ко и то предполагат творческо приложение на съ отве тн и я граматичен
материал, включително и преводи. Тъй ка то към по-голямата част о т
упражненията има ключ. грам атиката е подходяща к а к т о за работа с
преподавател, та ка и за самостоятелна подготовка.
По преценка на преподавателя или на самия изучаващ испански език,
упражненията м о га т да се използват и селективно, според
ко н кре тн ите нужди или пропуски в знанията. О тново по преценка може
да не се спазва последователността на граматичния материал.
В приложението е дадено спрежението на неправилните глаголи в
испанския език и ключ към упражненията.
Граматиката е предназначена ка кт о за начинаещи, така- и за тези,
ко и то вече са изучавали испански език.
О т а вто р и те
Ф онети Ко
ФОНЕТИКА
FONETICA
w s s ^ И спан ска а зб ук а
A lfabeto espanol
название название
буква на буквата буква на буквата
А а а N n ene
В ь be 0 o 0
С с се P P ре
D d de Q q си
Е е е R r ere
F f efe S s ese
G д де T t te
Н h hache U u u
11 i V v uve
J I jota W w uve doble
К k ка X x equis
L 1 ele Y y i griega
М т erne Z z zeta
N п ene
Испанската азбука е представена съгласно промените, приети на

Конгреса на Академиите на испаноезичните страни, състоял се
през април 1994 г. 8 Мадрид Преди въвеждането на те зи промени
съчетанията ch (che) и II (elle) се считаха за букви и затова са явя
в а т к а т о такива в издадените до тогава речници и учебници.
Произношение
Pronunciation
За улеснение ще транскрибираме испанските думи на латиница, а за пре
даване на някои специфични звуци ще използваме знаците о т фоне
ти ч н а та транскрипция [(3], [б], [у], [0] и [tj] (вж. буквите b, d, с, д, v, z),
ка кт о и знака г (вж. г).
Ф онети ка
И В » » Гласни
Vocales
Испанските гласни а. е, I, о, и се произнасят ка то с ъ о т в е т н и т е българ
ски гласни а, е, и. о. у.
А - [а]: с а т а [ка та ], а т а [а т а ]
Е - [е]: рего [рбго], mesa [m6sa]
I - [i]: liso [li'so], mirar [mirar]
0 - [o]: polo [рбю], copa [кбра]
U - [u]: luna [luna], tribu [trfJJu]
Х арактерната 6 някои случаи редукция (потъмнябзне) нв гласните 3

българския език не се наблюдава при испанските гласни и т е винаги
се произнасят ясно и отчетливо.
мшшш Съгласни
Consonantes
Испанските съгласни са: b, с, d, f, д, h, j, к, I, т , п, п, p. q. r. s, t, v, w. x, y,
z.
В - Има два варианта на произношение в зависимост о т положение
т о й в думата:
В начална позииия и след т се произнася [b]: banco [banko], broma [brom a],
cambio [kambio].
Във всички останали позиции се произнася, ка то у с т н и т е не се допират
плътно една до друга - [[}]: lobo [16|Зо], la boda [la_poda], йгЬо1 [arpol].
С - С ъ о т в е т с т в а т ц тр и различни звука в зависимост о т положе
нието й в думата:
1 Пред е и i - {0]: Този звук се произнася, к а т о върхът на езика се пос
тавя м еж ду горните и долните резци, но без да се опира плътно до
тях. Напр.: cocinar [ковюйг], сепа [ббпа].
Това произношение е характерно за по-голямата част о т Испания, но в
някои райони, к а к т о и в цяла Латинска Америка, зв у къ т се произнася [s]
- cocinar [kosinar], сепа [sena].
Ф онетика
2 Съчетанието ch се произнася ка т о българското [ч]: chal [tjal],

muchacho [mut/atjo].
3 Във всички останали случаи - [к]: carta [karta], coma [к о т а ], cuatro
[kuatrol, crema [кгб та ], frac [frak].
D - Има два варианта на произношение в зависимост о т положение
т о й в думата:
В начална позиция и след п и I се произнася [d]: doctor [doktbr], conde
[konde], caldo [kaldo].
Във всички останали позиции се произнася без езикъ т да се допира
плътно зад горните резци - [fl]: moda [тоб а ], madre [тйбге], pared [рагеб].
В края на думата понякога не се произнася. Напр.: pared [рагеб] или [pare],
F ■ [f]: fondo [fondo], cafe [kafe],
G - С ъ о т в е т с т в а т й два различни звука в зависимост о т положе
1 Пред а, о, и и пред съгласна има два варианта на произношение.
В начална позиция и след п - [д]: gol [gol], ingles [ingles], ип ganso
[un^ganso].
Във всички останали позиции се произнася, ка то задната част на езика
не се допира плътно до м еко то небце - [у]: lago [laô], margarina
[maryarina], la gota [la^yota], figura [fi-yura],
В съчетанието gue, gui, буквата и не се произнася, напр.: seguir [seyir],
Miguel [miyel]. Ho в съчетанието gui. дйе. където върху буквата й е пос
тавен зн а къ т трема, т я се произнася. Напр.: lingiiistica [lingui'stika],
cigilena [9iyu6fia].
2 Пред гласните е и i - [х]: gemelo [xemelo], magia [maxia]
Н - та зи буква в испанския език е само писмен знак, на ко й то не съ
о т в е т с т в а звук: hija [ixa], buho [Ьйо].
J - [х]: mojar [тохйг], jinete [xinete], reloj [relox]
K - [k]: kilometro [kilom etro], kilo [kilo]
Тази буква се среща само в думи о т чужд произход.
L - [I]. Този звук е по-мек о т българския звук [л] - произнася се ка то
[л] в д ум ите Лили, лен, т.е. върхът на езика опира в горните резци.
Напр.: labio [1й(3ю], sal [sal].
Ф о н еш о ки
На съчетанието II, 6 по-голямата част о т испаноезичния свят, с ъ о т

в е т с т в а звук, подобен на то зи в българските думи Йордан, майор. Напр.:
callar [кауйг], Пепо [уепо].
В по-голямата част на Испания се произнася приблизително ка то мекия
български звук [л'] в думите л я т о и Вальо. Напр.: callar [kaXar], llano
[Лйпо].
М - [ т ] : moto [moto], sombra [sombra]
N - [n]: noche [notje], manual [manual], salon [salon]
N - Произнася се к а т о българския звук [н] в думи ка то няма, коняк-.
Напр.: nino [nino], типе са [ти п е ка ]
Р - [р]: puerta [pu^rta], carpeta [karpeta]
Q - Тази буква се среща само в комбинациите que, qui, к а т о буква
т а и не се чете - [ке], [ki]: queso [k6so], quince [kfnGe],
R - С ъ о т в е т с т в а т й два различни звука в зависимост о т положе
нието й 8 думата:
1 Произнася се [г]. ко га то се намира в края или средата на думата, но не
и след съгласните I, п и s. Напр.: corona [korona], cantar [kant^r],
2 К о га то се намира 8 началото на дум ата или след съгласните I, п и s
звучи силно вибриращо [г], което, за разлика о т п р о с т о т о [г], се про
изнася с повече трептения на върха на езика. Напр.: rico [Piko], alrededor
[alrededor], sqnrisa [sonrfsa], Israel [Israel].
3 Съчетанието rr - [r? : correr [korer], carrera [karera]. Това съчетание не
се среща никога в начална и крайна позиция.
В случаите, ко га то се добавя представка пред дума, започваща с г,

или се образува сложна дума, чийто втори елемент е дума, започва
ща с г, вм есто г се пише гг, за да се запази вибриращият звук [г].
Напр.: regular [regular], irregular ПгетиЙг]. robo Ггй|Зо], antirrobo [antirdpo].
Важно е да се прави разлика 8 произнасянето на [r] и [f], тъ й ка то същес-

т в у в а т думи, ко и то се различават смислово само по те зи звукове.
Я Напр.: caro [karo] и сагго [каго], рего [рбго] и perro [psro] и др.
S - [ s ] : sol [sol], menos [menos], paseo [paseo]
T - [ t ] : tiempo [ttempo], corto [korto]
Ф онетика
В крайна позиция та зи буква се сре^а с з го 3 дуь и о т чужд произход и

обикновено не се произнася. Напр.: cabaret [kapare], ohalet [tjale].
V - В съвременния испански език • а буквите & и v отговаря един и
същи звук. V има два варианта произношение в зависимост о т
положението й в думата:
В начална позиция и след п се произнася [b]: vela [bela], tranvfa [trambia],
invierno [imbierno].
Буквосъчетанията mb u nv се произнасят no един и същи начин

[mb]___________________________________________________________________
Във всички останали позиции се произнася, ка то у с т н и т е не се допират

плътно една до друга - [р]: nuevo [пиеро], el vino [eLpino], nervio [nerpio].
W - Тази буква се среща много рядко само в някои думи о т чужд
произход. Произнася се [и] или [Ь]. Напр.: water-polo [uaterpolo],
bungalow [Ьипдаюи], water [bater],
X- С ъ о т в е т с т в а т й два различни звука в зависимост о т положени
е т о й в думата:
1 Произнася се [ks] в края на думата и между гласни. Напр.: tampax
[tampaks], taxi [taksi],
2 Произнася се [s] в началото на думата и пред друга съгласна Напр.:
xenofobia [senofopia], xil6fono [silofono], extremo [estremo], extranjero
[estranx6ro].
Y - С ъ о т в е т с т в а т й два различни звука в зависимост о т положе
I
1 Пред гласна се произнася [у]: mayor [mayor], yeso [yeso].

2 В края на думата и пред съгласна се произнася [i], hoy [oi], hay [ai], Juan
y Maria [xuan^Lmaria].
Z - [0] или [s] Вж. C. Hanp.: zona [Bona] или [sona], tapiz [tapi'0] или
[tapis], -
З в у къ т [0] се представя графично с две букви - с и г . Пише се с, ко

га т о следват гласните е или 1. Напр.: сего [нбго], cifra [0ifra]. Пише се
z, ко га то следват гласните а. о, и или съгласна, а съшо и ко га то се
намира в края на думата. Напр: гадиап [ва^иап], zona Гббпа], zumo
ГВйто], blzcocho [bl0k6tjo], cruz [кги0]. Правят изключение малко на
брой думи ка т о zigzag [бгубйу]. enzima fen0ima] и qp. Някои о т тя х__
Ф и нетм ка
м о га т да се пиш ат по дВа начина - със с или z. Напр.. fcinc/zinc [Gink],

cenit/zenit [denft] и gp. В думи о т един и съши корен се пише с или z в .
зависимост о т позицията в думата. Напр.: fellz [feli’0], felicidad
[Hi0lfla3], calabaza [kalapfiBa], calabacin [k^lapaGml
* 8 Ш И Дифтонги
Diptongos
В испанския език съ щ е ствуват силни и слаби гласни.
силни гласни а. е. о
слаби гласни i, и
Съчетанието о т слаба и силна гласна или о т две слаби гласни се нарича

диф тонг (двугласна). Характерно за д и ф то н ги те е. че се произнасят ка
т о една сричка. Напр.: baile, historia, agua, causa, ruido, viuda u gp.
К о га то буквата h се намира между две гласни, едната о т които^.силна,
а другата - слаба, те зи гласни също образуват дифтонг. Напр.: ahumar.
Н № Трифтонги
Triptongos
Т р иф то н гите (тригласни) са съчетание о т две слаби гласни и една сил
на гласна между тях. Т р иф тонгите също образуват една сричка. Напр.:
continues, limpiais, buey, Paraguay.
Разделяне на думите на срички

Silabeo
1 Една съгласна между две гласни образува сричка със следващата
гласна: ma-ri-po-sa, ca-fe-te-ra, te-le-vi-sor.
■ 2 Две съгласни между две гласни се разделят и първата образува
сричка с предходната гласна, а в то р а та - със следващата: ven-ta-na,
ar-bol, cor-to.
Съчетанията ch, II, rr никога не се делят: mu-cha-cho. bo-ca-di-llo, ca-rre-
ra. .
Две съгласни, в т о р а та о т ко и то е I или г, не се д^лят и образуват

Ф о нети ка
сричка със следващата гласна: sa-ble, chi-cle, co-co-dri-lo, cu-brir.

3 Три съгласни се разделят, ка то първите две образуват сричка с пред
ходната гласна. а т р е т а т а - със следващата: cons-tar, ins-pec-cion.
obs-ta-cu-lo. .
Ако т р е т а т а съгласна е I или г, т р и т е съгласни се разделят, ка то пър
вата образува сричка с предходната гласна, а в то р а та и т р е т а т а - със
следващата: an-cla, cum-plir, em-pre-sa, des-truir.
4 Четири съгласни се разделят, ка то първите две образуват сричка с
предходната гласна, а в то р и те две - със следващата: mons-truo, ins-
cri-bir.
При някои производни думи м ога т да не се спазват те зи правила, а да се
дели на срички в зависимост о т съ ставящ ите ги елементи. Срв. de-
sarmar / des-armar, ma-leducado / mal-educado.
5 Две свлни гласни винаги се делят и образуват отделни срички: са-са-
о, ро-е-та.
Д и ф то н ги те и т р и ф т о н ги т е не се делят, защ ото образуват една
сричка: rui-do, can-cion. a-ve-ri-guais, es-tu-dieis.
6 Същите правила важ ат и за пренасянето на думи на нов ред, но със
следните особености:
• не се оставя сама гласна на ред.
• не се разделят две гласни, дори и ко га то не образуват диф
т о н г или тр иф то нг.
В българския език няма дифтонги и всяка гласна oboaavPa спцчка.

Срв. O-vie-do / О-ви-е-до.
й н * Ударение
Acento
В испанския език ударението има стр о го определено м ясто в думите.
К о га то някоя дума прави изключение о т общ ото правило за м я с т о т о на
ударението, тогава то ва ударение се изписва.
Правила за м я с т о т о на ударението:
1 При думите, завършващи на гласна. на п и на s. ударението пада на
предпоследната сричка: mesa [mbsa], lunes [lunes], examen [eksamen].
При думи, к о и то правят изключение о т тоВа правило, ударението се о т
белязва графично: mama [т а т й ], trances [franOes], balbn [balon], colera
[kolera],
2 При думите, к о и то завършват на съгласна, различна о т п и s, ударе
нието пада на последната сричка: cartel [kart£l], pared [par6dl valor
[Ьаюг].
При думите, ко и то са изключение о т то ва правило, ударението се из
писва: сйгсе! [kar0el], leipiz [I£pi0], ambar [ambar]. Alvarez [al(3are0].
3 При д и ф то н ги те ударението пада на силната гласна, а при образува
ните о т двете слаби гласни - върху в то р а та no peg: aceite [a0eite],
huevo [ибро], boina [bdina], viuda [biuda], ruido [fui'do].
При изключенията о т правилото ударението се изписва: tio [tfo],
transeunte [transeunte], pafs [pais]. Отбелязва се графично ударението и в
думи к а т о buho [buo], retahi'la [retafla], prohiben [ргофеп]. В те зи случаи
двете гласни не с ъ с та в я т диф тонг и образуват отделни срички: tf-o,
tran-se-iin-te, pa-fs, bu-ho, re-ta-hi-la, pro-hf-ben.
Смислоразличително ударение
Acento diacritico
1 В някои случаи се поставя писмено ударение, за да се различат две ду
ми, к о и т о се пиш ат по един и същи начин, но им ат различно значение
и граматични функции.
m t лично местоимение mi притеж ателно местоимение

tlj лично местоимение tu притеж ателно местоимение
el лично местоимение el определителен член
s f възвратно местоимение цли si съюз
наречие за потвърждение
se форма на глаголите saber и ser se възвратно местоимение
t6 същ ествително име te лично местоимение
de форма на глагола dar de предлог
mas наречие за количество mas съюз
айп наречие за време аип наречие за количество
que, qulen, cual, cuanto, donde, que, qulen, cual, cuanto.
cuando, с б т о donde, cuando, como
(DoHomukii
въпросителни Си Възклицателни) относителни местоимения

местоимения
2 К о га то придружават същ ествително име, показателните м естои

мения este, ese и aquei и формите им за ж. р. и за мн. ч не се пиш ат с
ударение.
Dame este libro. Дай ми т а з и книга.
Me gusta aquella foto. Харесва ми онази снимка.
К огато се употребяват самостбятелно (вместо същ ествително име),

м о га т да се пиш ат с или без ударение.
Dame esos / esos. Дай ми тези.
К о га то има опасност о т двусмислие, е задължително да се поставя

ударение, ко га т о са употребени вм есто същ ествително име.
Llamaron a este imbecil. Извикаха т о з и глупак.
Llamaron a este imbecil. Нарекоха го глупак.
3 Прилагателното soto се пише без ударение.

Se siente muy solo. Чувства се много самотен.
Наречието solo може да се пише с или без ударение.

Tengo solo / solo diez dfas Имам само десет дни
de vacaciones. отпуск.
Наречието се пише задължително с ударение, за да се различи о т прила

га те л н о то име. ако има опасност да се получи двусмислие.
Va solo a la biblioteca. Ходи сам в библиотеката.
t^[£u Va s6lo a la biblioteca. Ходи само в библиотеката.
4 С ъю зът о се пише с ударение, ко га то се намира между две цифри, за

да не се обърка с нула. Напр.: 5 6 6.
ШШ2 Упражнения
I. Прочетете:
Las caras de la gente que intenta salir se aplastan contra las rejas. Los
padres de los jovenes que estan dentro ocupan la acera. Han otdo por la radio
la noticia del incendio y saben que sus hijos estan allf Todos buscan a alguien
en medio del humo. Los taxis paran para llevarse a los heridos.
Ф онсгнико
Fernando Ur fa, Panico en la discoteca

Salgo a dar un paseo. Las calles est£n mas animadas de lo habitual,
porque. con la llegada del calor, el buen ciudadano se apresura a ocupar su
lugar en las terrazas que los bares habilitan entre cubos de basura. Allf el buen
ciudadano se ensordece, contamina e intoxica, paga lo que debe y vuelve a
casa. Animado por su ejemplo, me compro un helado de cucurucho.
Eduardo Mendoza, Sin noticias de Gurb
Reina tiro de mi antes de que llegara a recibir una respuesta. Cuando
ya nos habiamos alejado unos pasos, me paso un brazo por el hombro y frotb
su mano fria contra mi cara, como si pretendiera templar mi mejilla, limpiarla de
la verguenza que coloreaba mi piel hasta su rafz mas remota.
Almudena Grandes, Malena es un nombre de tango
II. Разделете дум ите на срички:

ordenador, bahi'a, nuestro, camarero, vaho, pueblo, cuchara, completo, calle,
buey, ahijar. estudiiis, cordero, cotcra, padre, constanie, perspectiva, mezcla,
cor.strjir, transcripcion, huevo, Montevideo
III. П оставете писмено ударение, където е необходимо:

paiido [paliflo], fuerte [fuerte], cancion [сапвюп], imagen [im£xen], cortes
fkor.es], vehiculo [befkulo], desgracia [des7ra0 ia], caracter [karakter], sofa
[sofa}, huir [uir], egoismo [eyotsmo], arbol [arpol], agua [a-yua], Paraguay
[paraTuai], sarten [sarten], cantais [kantais], puente [puente], almohada
(Зююаба], menu [тепй ], crater [krater], rio [rfo], saliamos [salfamos], caos
(kcios]
IV. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га т о е необходимо:

1. Те aconsejo que 1§ cuides.
2. Prefiero el t£ al cafe.
3. Todavfa no he recibido tu carta.
4. No quiero discutir con el.
5. El problema es muy grave.
6. Tu lo sabes, ^no?
7. Este paquete no es para mi.
8. Mj ordenador estd estropeado.
9. No §e si vendran a tiempo.
10. Esto se sobrentiende.
11 .Quiero que me lo de.
12. Ya no se acuerda jje miT
13. Hablan dg mijsica.
Ф онети ка
V. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га то е необходимо:

1. No quiero comer mas.
2. Aun asf no me interesa.
3. g fju a n , tienes razbn.
4. Quiero hacerlo, mas no puedo.
5. Aun no ha llegado el jefe.
6. §i no lo veo, no lo creo.
7. Siempre habla de sj mismo.
VI. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га то е необходимо:

1. No saben guien es este senor.
2. jQue lastim'al
3. jQue vengas aqud
4. .Cuanto me gusta eso!
5. Cfempre iban donde les decfan.
/ Que le parece?
7. Me preauntaron cuando terminaba.
8. Como'ilego tarde, no pudo cenar.
9. /.Cual de los dos prefieres?
10. No se como ha sucedido esto.
11. лDonde estan mis gafas?
12. La chica de la cual te he hablado es muy guapa.
13. Comia cuanto querfa.
19
М о р ф о л о ги я
МОРФОЛОГИЯ
MORFOLOGIA
ш ш С ъ щ ест ви т елн о и м е
S ustantivo
С ъ щ ествителното име в испанския език притежава следните основни
граматични категории: род, число и о п р е д е л е но ст/ неопределеност,
ко я т о формално се изразява с наличието или о т с ъ с т в и е т о на определи
телен член.
> Лл Видове съществителни имена

-jW ; Съществителни нарицателни и съществителни
собствени имена
1 С ъщ ествителните нарицателни имена назовават класове предмети

и Всеки отделен предмет о т съ ответния клас: el boligrafo, la cocina, el
animal.
2 С ъ щ ествителните собствени имена дават индивидуално название на
отделни лица, географски обекти и gp.: Federico Garcia Lorca, Cristobal
Co!6n, Espana, Parfs, Europa, Los Pirineos.
SJKC; Конкретни съществителни и абстрактни

съществителни имена
1 К о нкр е тн ите същ ествителни имена означават предмети или същес

тва , ко и то м о га т да се видят, чуят. докоснат: la libreta, el arbol, el
tigre. la chica.
2 А б с т р а к т н и т е същ ествителни имена означават понятия, идеи, чувс

тва , качества: la belleza, la ausencia, la crueldad, el odio.
Съществителни събирателни имена
Означават множества о т еднородни обекти (лица, животни и прадме

ти), мислени к а т о едно цяло: el рйЬНсо, la muchedumbre, el ejercito о>
enjambre.
Ш Прости и сложни съществителни имена
1 Съществителни имена, в състава на ко и то има един корен, се яари-

чат прости: la una, la гора, el cielo.
2 Съществителни имена, в състава на ко и то има повече о т един корен,
се наричат сложни: el cortaunas, el guardarropa, el rascacielos.
® В Ш Род на съществителното име

Genero de los sustantivos
С ъщ ествителните имена в испанския език пр ите ж ава т два рода - м к;к-
ки род и женски род, а не т р и ка кто в българския.
дбпего masculino; т
дйпего femenino: 1
ЯНВШСъществителни имена, при които родът е мотивиран
Родът на те зи същ ествителни имена се обуславя о т пола на означава

ните о т т я х живи същества.
Най-често срещаните начини за образуване на форми за ж.р. о т с ъ о т
в е т н и те същ ествителни имена о т м.р. са:
1 Чрез наставка та -а:
-o /-a
chici a, abuelo/abuela, gato/gata
-e/-a
presidente/presiaenta, sirviente/sirvienta, cliente/clienta
-съгласна/-а
autor/autora, espanol/espanola, haragan/haragana
М ор ф о л о ги я
2 С лексикални средства. С ъщ ествителното име о т ж.р. е дума с раз

личен корен: padre/madre, hombre/mujer, carnero/oveja.
3 Чрез no-рядкр срещаните наставки:
-ina, -ess. -Isa. -trL
rey/reina, zar/zarina, jabali/jabalina
alcalde/a caldesa, conde/condesa
poeta/poetisa, profeta/profetlsa
actor/actriz, emperador/emperatriz
4 Същ ествителни имена, ко и то им ат една и съща форма за двата ро
да. При т я х родъ т се посочва о т определителния член или о т придру
жаващ ото ги прилагателно име: el artista/la artista, el complice/la
complice, el joven/la joven.
Н382ЙЙ Съществителни имена, чийто род се определя от този

на родовото понятие
1 О т мъжки род са същ ествителните, ко и то означават имена на:

а) реки, морета, океани, езера, планини, вулкани и посоките на све
т а , тъ й к а т о т е носят рода на с ъ о т в е т н о т о същ ествително
име (el гю, el mar, el осбапо, el lago, el monte, el volcan, los puntos
cardinales). Hanp.: el Nilo, el Mediterraneo, el Atlantico, el Balaton, los
Alpes, el Vesubio, el Sur.
б) дните и месеците (el dia, el mes). Hanp.: el lunes, el sabado, el enero,
el junio.
в) дървета (el arbol). Hanp.: el castafio, el cipr§s, el tilo, el naranjo. Някои
изключения: la higuera, la morera, la encina.
2 О т женски род са съ щ ествителните, ко и то означават имена на:
а) букви (la letra). Напр.: la be, la ете.
б) науки (la ciencia). Напр.: la historia, la geografia, la quimica. Изключе
ния: el derecho.
8) острови (la isla). Hanp.: Las Canarias, Las Baleares.
г) плодове (la fruta). Hanp.. la pera, la frambuesa, la naranja. Изк
лючения: el higo, el pl4tano.
Съществителни имена, при които родът не е

мотивиран
1 О т мъжки род са думи. завършващи на:

-о: el piso. el escritorio. el campo. Изключения: la mano, la foto, la moto. la
radio.
\
-т а u -ta (ко гато думите са о т гръцки произход): el tema, el

esquema, el problema, el planeta, el cometa.
-ete: el billete, el paquete. el jinete.
-dor, -tor, : sor: el secador. el comedor, el factor, el sector, el televisor, el
espesor.
-on: el tacon, el jab6n, el carbon.
-ion: el avion, el cami6n, el guion.
2 О т женски род са думи, завършващи на:
-a: la carta, la novela, la idea. Изключения: el тара, el dia, el sofci, el papa.
-ion, -cion, -sion u -tion: la region, la opinion, la informacibn, la nacion. la
pasion, la confusion, la gestion, la cuestion.
-dad u -tad: la edad, la sociedad, la mitad, la tempestad.
-tud: la solicitud, la longitud, la actitud.
-ez: la vejez, la honradez, la palidez.
-icie: la superficie. la calvicie.
-umbre: la herrumbre, la certidumbre.
-itis: la faringitis, la celulitis.
3 Голяма част о т съ щ ествителните имена ням ат специфично оконча
ние за род. В те зи случаи определителният член показва о т кой род е
с ъ о т в е т н о т о същ ествително име. Напр.: la sal, el sol, la pared, el
cesped, la flor, el amor, el tapiz, la luz, la calle, el valle, la tos, el caos, el
analisis, la crisis, el corazdn, la raz6n.
4 С ъ щ ествуват двойки думи c един и същи корен, при ко ито същ естви
т е л н о т о име о т м.р. и съ щ ествителното име о т ж.р. им ат различно
значение. Напр.: el punto, la punta; el suelo, la suela; el ramo, la rama; el
puerto, la puerta u gp.
5 Някои същ ествителни имена съвпадат по форма, но им ат различно
значение според то в а дали са о т м.р. или о т ж.р. В те зи случаи родът,
и с ъ о тве тн о значението, се посочват о т определителния член. Напр.:
el capital/la capital, el orden/la orden, el cometa/la cometa, el pendiente/la
pendiente, el colera/la colera.
В гЯ К З Число на съществителното име

Nixmero de los sustantivos
С ъщ ествителното име в испанския език има две числа - единствено и
множествено.
singular sg.
plural: pi.
1 С ъщ ествителните имена образуват множествено число по следния
начин:
а) При думи, завършващи на гласна. се прибавя -s. Напр.:
mesa/mesas, libro/libros, papa/papas, domino/dominos, cafe/cafes.
При думите, завършващи на ударено -f, -й може да се добавя -s или -es:
esquf/esquis.esquies, tabu/tabus, tabiies
б) При думи, завършващи на съгласна, различна о т -s, се прибавя -es.
Напр.: ademan/ademanes, cristal/cristales. Изключение (някои думи
о т чужд произход, завършващи на съгласна): conac/conacs,
record/r6cords.
Д ум ите, ко и то завършват на -z, претърпяват правописна промяна:

luz/lucae, lapiz/iapices. Припомнете си, че пред -е и -i не се пише z. а с.
При следните думи в-мн.ч. се променя м я с т о т о на ударението:

carficter/caracteres, r6gimen/regfmenes, esp^nimen/esDecfmenes.
в) При думите, завършващи на -s. се различават два случая:

• ко га то ударението пада на последната сричка, се прибавя -es.
Напр.: autobus/autobuses, compas/compases, gas/gases
• ко га то ударението не пада на последната сричка, дум ите не се
променят по форма в мн.ч. В те зи случаи определителният
член показва числото на съ щ е ствите л но то име. Напр.: la
dosis/las dosis, el analisis/los analisis. el jueves/los jueves
г) Сложните съществителни имена образуват мн.ч. по същ ите

правила к а т о простите. Hanp.: bocacalle/bocacalles, altavoz/
altavoces, el cortaplumas/los cortaplumas.
По-особен случай са сложните същ ествителни имена, ко и то не се из
писват к а т о една дума. При тя х окончанието за мн.ч. се добавя след пър
в о то същ ествително име, което влиза в състава им. Напр.: coche
cama/coches са та, cafe-teatro/cafes-teatro
За разлика о т българския, Е испанския няма бройна йюрма за мн.ч.

Напр.: silla/slllas/doa slllae.
2 Съществителни имена, ко и то имат форми само за едно число.
а) Съществителни имена с форми само за ед.ч. К а кто и на българс
ки език. само в ед.ч. се употребяват личните имена (Luis), геог
раф ските названия (Espana), вещ ествата (plata), някои съ щ ест
вителни събирателни (gente), а б с тр а ктн и те същ ествителни
имена (belleza), названията на науките (qufmica), и зкуств а та
(pintura) и др.
б) Същ ествителни имена с форми само за мн.ч. К а кто и на българс
ки език. само в мн.ч. се употребяват някои географски названия
(los Pirineos. los Estaaos Unidos), фамилни имена за означаване чле
новете на едно семейство или род (los Perez), к а к т о и известен
брой същ ествителни нарицателни имена (gafas, afueras. alicates,
modales, vacaciones).
Една и съща дуМа В испанския език може де бъде В ед.ч.. а в българския

- 8 мн.ч. и обратно. Срв. следните испански думи и българските им
с ъ о т в е тс тв и я : gente хора, dlnero пери, carbon въглища, vacaciones
\
ваканция, tinieblas мрак, celos ревност.
3 Някои думи в мн.ч. им ат различно значение о т то ва на същ ата дума в

ед.ч. Напр.: la corte/las Cortes, el celo/los celos. la medicina/las medicinas.
4 При думите, ко и то означават роднински връзки и благороднически
т и т л и , формата за м.р. мн.ч. означава и с ъ о т в е тн а та двойка лица.
Напр.: los padres, los abuelos, los reyes.
25
д о в ш Член
Articulo
ШВШ Определителен член

форми
ед.ч. мн.ч.
м.р'. el los
Ж.р. la las
ср.р. lo* -
В испанския език определителният член се поставя пред същ естви

т е л н о т о име и се пише отделно о т него за разлика о т българския,
къ дето т о й се поставя в края на съ щ е ствите лно то име и се пише
слято с него: el nombre им е то, la mesa м асата, el suelo подъ т, los
libros к н и ги т е
2 Въпреки че се пише отделно, определителният член няма собствено
ударение и се произнася ка то едно цяло със съ щ е ствите лно то име: 1а
casa [lakasa], el с а тр о [elkampo], los dias [losdias], las gafas [lasTafas],
3 Предлозите a u de се сливат c определителния член за м. p.:
a + el = al
de + el = del
Voy al cine. Отивам на кино.

Hablan del libro. Говорят за книгата.
4 С ъ щ ествителните имена о т ж.р. ед.ч., ко и то започват с ударено а-

(ha-), се употребяват с определителен член el, а не 1а. Това обаче не
означава, че т е са о т мъжки род. Напр.: el agua (f.), el hambre (f ). Кога
т о между определителния член и съ щ е ствите лно то има прилагател
но име. се употребява членната форма la. la misma arma, la triste alma.
ш Тези думи, употребени в мн.ч., носят характерната за ж.р. членна

форма las: el aguila/las aguilas, el hacha/las hachas.
О тносно употребата на членната форма за ср.р. 1о вж Прилагателно

и м о .
8й$' ■ Употреба
1 Със същ ествителни имена, ко и то означават вече споменати лица и

предмети.
Те traigo un libro у dos revistas. Нося т и една книга и две
Pero el libro no es mio. списания. Но кн и га та не е моя.
2 Със същ ествителни имена, ко ито означават определено о т ко н те кс

т а лице или предмет.
Estos son los discos que Това са плочите, ко и т о
te prometf. т и обещах.
3 Със същ ествителни имена, означаващи лица или предмети, ко и то са

единствени по рода си или в дадена ситуация.
Mandaron un cohete a la Изпратиха ракета на
Luna. Луната.
4 За да се придаде на съ щ ествителното име обобщаващо значение, т.е.

да се означи видът, към ко й то спада дадено лице или предмет.
El tigre se alimenta de carne. Тигърът се храни с месо.
Във всички изредени по-горе случаи употребата на определителен член в

испанския език е к а т о та зи в българския. По-особено внимание трябва да
се отдели на следните случаи, при ко и то употребата на определителен
член в двата езика не съвпада. Често в аналогични с т р у к т у р и в испанс
кия език се употребява определителен член. а в българския - не, и обрат-
но:
а) при посочване на часа се членува числителното име и не се у п о т
ребява думата la hora час.
Son las ocho. Часът е осем.
A la una salgo de casa. В един часа излизам о т къщи.
б) дните на седмицата и д а т и т е се членуват, ко га то изпълняват

ф ункцията на о б стоятелствено пояснение за време. В те зи слу
чаи на български се употребява предлог:
EI 5 de agosto es el dia Ha 5 а в гу с т е рож деният
de mi cumpieaiios. ми ден.
El sabado me acoste muy В събота си легнах много
tarde. късно.
Употребява се определителният член за м. р. мн. ч. los с дните о т сед-

м и ц а та , к о г а т о имаме предвид всеки
Los dom ingos no trabajo. В неделя не работя.
в) при означаване на месеците, годините и вековете, се членуват

д ум и те mes, апо, siglo:
El mes de enero tiene 31 dias. Месец януари има 31 дни.
Cervantes пасе en el ano Сервантес е роден през
1547. 1547 година.
Vivimos en el sig lo XX. Живеем в 20 век.
г) членуват се имената на реки, планини, острови, морета, океани и

др„ к а к т о и посоките на света. Напр.: el (rio) Amazonas, el (monte)
C£ucaso, las (islas) Baleares. el (mar) Baltico, el (oceano) Paci'fico. el
Oeste;
g) членуват се имената на организации, компании и gp. Напр.: 1а
UNESCO, la (с о тр а та ) Telefonica;
е) членуват се имената на хотели, музеи, заведения и gp. Hanp.: el
Ritz, el Prado;
ж ) членува се съ щ е ствите лн о то нарицателно в словосъчетания ка
т о : la calle de Alcala, la avenida de Portugal, la plaza de Espana, la
ciudad de Varna;
з) членуват се имената на някои държави. Напр.: el Reino Unido, el
Lfbano, la India. В някои случаи членната форма представлява
ч а с т о т им ето на града или държавата и се пише с главна буква:
La Habana, El Salvador;
и) употребява се членната форма за м.р. мн.ч. los с фамилни имена
за означаване членовете на едно семейство. Напр.: los Lopez;
к) членува се съ щ е ствите лн о то нарицателно име, употребено
след местоим ението todo. Напр.: todo el апо, toda la semana, todos
los ministros, todas las informaciones;
а) съ щ е ств и те л н и те имена, ко и то означават научни звания, благо-
роднически т и т л и , военни чинове и др., ка кто и ф ормите за
учти во назоваване, се членуват, ко га то не са употребени ка то
обръщения;
El d o cto r Garcia llamo Д о к т о р Гарсия се обади
рог telefono. по телефона.
I La senora Perez estd en
una reuni6n.
Госпожа Первс в на
събрание.
м) пр оц е нтите се членуват с определителен член за м.р. ед.ч.

El diez рог ciento de veinte Д е с е т процента о т двадесет
es dos. в две. -
ВШ*.“ Неопределителен член

$33 форми
ед. ч. мн. н.
м.р. ип unos
Ж.р. ипа unas
Неопоеделителният член ипа има кратка форма ип, ко га то се намира

пред същ ествително име о т ж.р. ед.ч., започващо с ударено a- (ha-).
Напр.: un alma, un hacha.
Употреба
1 Със същ ествителни имена, означаващи лица и предмети, ко и то не са

споменавани преди това.
Es ипа mujer muy atractiva. 7я е много привлекателна жена.
2 Със същ ествителни имена, означаващи вече споменати лица и пред
м ети, ко и то се класифицират, т.е. определя се към кой клас принад
лежат.
Esto es ипа ди fa. Това е справочник.
Класифицирането се извършва с неопределителен член, ко га то класът е

съставен о т броими предмети и без неопределителен член, ко га то съ
щ е с тв и те л н о то име означава неброими предмети.
Esto es un escritorio. Това е бюро.
Esto es seda. Това е коприна.
К о га то съ щ е ств ите л но то име означава професия или занятие, не се

членува.
Mi primo es medico. Братовчед ми е лекар.
3 Със съ щ ествително име, означаващо вече споменато лице или пред

м е т u придружено om прилагателно, ко е то стеснява обема на поня
т и е т о , означено със съ щ ествителното.
- iConoces a este chico? - Познаваш ли тр в а момче?
- Si', es un chico muy simp&tico. - Да, много симпатично момче в.
В българския озик няма неопределителен член. К о га то на испански

съ щ е ств и те л н о то име е употребено с неопределителен член. т о се
предава не български език обикновено снечлонувоно съ щ ествител
но име. н понякога с чослителното име еяин, -ме, -о, -и
Carlos es ип chico simp£tico. Карлос в симпатично момче.

На venido a buscarte ипа Търси т е една възрастна
senora mayor. жена.
Упражнения
I. О тделете ко н кр е тн и те о т а б стр а ктн и те същ ествителни имена:
la fruta, la roca, la bondad, el diccionario, la tristeza, la presencia, el
armario, el amor, la verdad, el cenicero, la calidad, el animal, la riqueza
II. О тделете п р о с ти те о т сложните същ ествителни имена:

la ola, la mariposa, la bocacalle, la carne, el guardabosque, el
salvoconducto, el cafe-concierto, la papelera, el rompeolas, el melocoton, el
sacacorchos
III. Посочете формата за женски род.

1. el gato -> la ......
2. el nifio - » la ......
3. el hijo - » la ......
4. el amigo - » la .......
5. el hermano - » la ......
6. el chico - » la ......
IV. Посочете формата за мъжки род:

1. la abuela ->■ e l ......
2. la tfa -» e l ......
3. la novia -» el ...
4. la muchacha -» e l ......
5. la prima -» e l ......
6. la alumna -> e l......
V. Посочете формата за женски род:

1. el pintor -> la ......
2. el lebn -> la ......
3. el senor -> la ......
4. el profesor -> la ......
5. el alem&n - » la ......
6. el trances - » la ......
7. el dependiente -> la ......
8. el monje - » la ......
VI. Посочете формата за женски род:

1. el caballo - » la ......
2. el toro -♦ l a ......
3. el yerno - » la ......
4. el padrastro - » la ......
5. el ganso -» la ......
6. el chivo -> la ......
VII. Посочете формата за женски род:

1. el gallo - » la ......
2. el heroe -> la ......
3. el Ьагбп -> l a ......
4. el sacerdote - » la ......
5. el papa - » la ......
VIII. Посочете формата за женски род:

1. el periodista -> la ......
2. el conyuge - » la ......
3. el m&rtir - » la ......
4. el suicida -> l a ......
5. el estudiante -> la ......
6. el dentista -> la ......
7. el int6rprete -> la ......
8. el telefonista -> la ......
IX. Определете рода на думите, ка то по ставите определителен член:

1. camino 4. rosa 7. isla
2. zapato 5. piema 8. maleta
3.- iglesia 6. cuaderno 9. nevera
М о р ф о л о ги и
X. Определете рода на думите, ка то поставите определителен член:

1. Danubio 5. Mar Negro 9. Paci'fico
2. Orinoco 6. Este 10. Titicaca
3. Alpes 7. Rila 11. Vesubio
4. Norte 8. Baleares 12. Mediterraneo
XI. Определете рода на думите, ка то по ставите определителен член:

1. й!ато 6. marzo 11. nogal
2. manzano 7. peral 12. pino
3. arquitectura 8. miercoles 13. geometria
4. ffsica 9. ele 14. viernes
5. diciembre 10. fresa 1 5 .nuez
XII. Определете рода на думите, ка то по ставите определителен член:

1. gabinete 13. clima 25. gratitud
2. sencillez 14. taburete 26. amistad
3. divisor 15. programa 27. probador
4. mansedumbre 16. motor 28. aparador
5. cinturon 17. balon 29. reunion
6. posicion 18. cancion 30. planeta
7. rapidez 19. gastritis 31. broma
в. tribu 20. universidac) 32. voluntad
9. libertad 21. laringitis 33. tesis
10. juventud 22. escasez 34. comision
11. planicie 23. analisis 35. techumbre
12. desazon 24. digestion 36. sinrazon
XIII. Определете рода на думите, ка то по ставите определителен член:

1. papel 9. serie 1 7 .noche
2. razon 10. Have 1 8 .sed
3. bar 11. tos 19. color
4 . anden 12. reloj 20. examen
5. sangre 13. opinion 21. serial
6. ceircei 14. foto 22. dolor
7. sal 15. nieve 23. mes
8. suerte 16. calor 2 4 .cesped
XIV. П оставете съ щ ествителните имена в множествено число:

1. hijo 8. pez 15. domin6
2. color 9. jueves 16. rubi
3. viernes 10. reloj 17. cruz
4. champu 1*1. vez 18. autobus
5. monton 12. martes 19. caracter

6. sofa 13. analisis 20. regimen*
7. mes 14. ventana 21. cafe
XV. П оставете в множествено число следните сложни съществителни:

1. telarana 6. rompecabezas 11. bocacalle
2. paraguas 7. contraalmirante 12. perro policia
3. rompeolas 8. abrelatas 13. sacacorchos
4. casa cuna 9. cafe-teatro 14. hispanoamericano
5. coche cama 10. autoservicio 15. guardaespaldas
XVI. П оставете un, una, unos, unas. където е необходимо:

1. R ecibio...... regalos preciosos.
2. Estuvo aqu( hace m edia......hora.
3. E ra ......abogado muy bueno.
4. Han ve nido ...... amigos suyos a verle.
5. iE s Ud.........ingles o .......norteamericano?
6. ^No has o id o .......ruido?
7. Mi sobrino e s ...... arquitecto.
8. P arece.......chica muy maja.
9. Le d io .......colico a medianoche por comer en exceso.
10. V in o .......otra persona a verle.
XVII. П оставете определителен член, къ дето е необходимо:

1.....doctor, me duele m ucho........garganta.
2.....viernes me ir6 de viaje.
3.....Norte se opone a ........Sur.
4. T ie n e .......pelo negro y ........ojos azules.
5. Aquf e s ta ...... noventa por ciento de los participantes.
6. Tenem os........coche, pero no lo usamos.
7......... senor Perez no esta.
8. Se m e ti6 .......mano e n ........ bolsillo.
9. Hoy estamos a ........25 de septiembre.
10. Me gusta m a s ...... Mar Negro q u e ........ Mediterraneo.
11. Estare allf a ...... ocho en punto.
1 2...... lunes suele levantarse muy temprano. ,
13......... siglo XX a ca b a .......31 d e ........ diciembre d e ........ ano 2000 y no
.......31 d e ........ diciembre d e ........ 1999.
14. En casa comemos a ...... una.
15. Ahora, en Madrid, hay tres grandes museos: ...... Prado.......... Reina
Sofia y .......Thyssen Bornemisza.
16. Vive e n ...... calle de Ayora.
XVIII. П оставете подходяща форма на el или ип:

1......... sefior Lopez e s .................... hombre muy ocupado.
2. En dos minutos se puso ...... corbata........... camisa, ........ pantalones y
.......zapatos.
3. Me hacen d a n o .......gafas.
4......... paella e s ........plato ti'pico espanol muy conocido.
5. H icim os...... alto e n ........camino.
6. E ra ...... ingeniero muy bueno.
7.........semana que viene h a y .............concierto mu
8. Ha dicho que vendra...... jueves.
XIX. Изберете вярната форма:

1. (El/La) agua de este rfo esta contaminada.
2. (Los/Las) aves se despiertan al despuntar (el/la) alba.
3. El punal es (un/una) arma blanca.
4. ^Cuantos alumnos caben en (el/la) aula?
5. (El/La) antena de la television no funciona.
6. Toda (el/la agua) de la ciudad proviene del acueducto de Tarragona.
7. En (el/la) amplia habitacion cabfan mas de veinte personas.
8. Los lenadores cortaban la leha con (un/una) hacha.
9. (El/La) alga marina es muy buena para combatir la celulitis.
10. (El/La) anfora se remonta a la epoca griega.
XX. Посочете вярната форма:

1. Madrid es (el/la) capital de Espana.
2. Carmen tiene un lunar en (el/la) frente.
3. Una de las formas de propagacion (del/de la) colera son las aguas
contaminadas.
4. Al iniciarse la guerra, lo enviaron (al/a la) frente.
5. Se dejo llevar por (el/la) сбюга y empezo a gritar.
6. (El/La) cura dira una misa a las cinco de la tarde.
7. Todos los dfas me visita la enfermera para hacerme (un/una) cura.
8. Esta compama tiene (un/una) capital de 300 millones de pesetas.
9. La pelota rodo por (el/la) pendiente.
10. (Los/Las) pendientes te favorecen.
11. El capitan dio (un/una) orden a los soldados.
12. (Los/Las) cometas son cuerpos celestes.
13. Uno de los asuntos (del/de la) orden del dfa es la reforma.
14. Los ninos jugaban con (el/la) cometa.
XXI. Попълнете c една о т формите el, los, la, las, al, del, de, un, unos, una,
unas, къ дето е необходимо:
- Buenos dias, ...1 ... senor ...2 ... director.
- Buenos dias, Rosa, t,Ha habido . . .3... problemas?
- Ayertrajeron . 4 .. paquetitos pequenos.
- Seran ...5... piezas de ...6... recambio que encargamos ...7... lunes
- Pues vendra bien: en ...8... oficina de ...9... calle Pablo Iglesias

ecesitan ...10... maquina, y esta es ...11... linica que nos queda.
■ Digale ...12... sehor Gutierrez que la arregle en seguida, y la manda
usted inmediatamente a ...13... Pablo Iglesias.
- Hoy no podra ser: ...14... camioneta ya ha salido.
- A ver... ^Gutierrez no va alii por ...15... tarde?
• No, ...16... senor: va ...17... martes. Pero de ...18... todas ...19...
maneras no tiene ...20... coche.
- Bueno, ya se esperard hasta ...21... manana. i Algo ...22... mas?
- Mucha correspondencia: me he pasado ...23... manana abriendo
...24... cartas.
XXII. Преведете:
1. Брат ми е лекар.
2. Той е момче с руса коса и сини очи.
3. Ж ивеят в една къща извън града.
4. Познаваш ли господин Гарсия?
5. В събота ще ходим на екскурзия.
6. Ще т е чакам в седем часа пред "Шератон".
7. Имам един приятел, ко й то е зъболекар.
8. Има очарователна усмивка.
9. Всяка неделя ставам около 10 часа.
10 Тук ли е д октор Молина?
11. На 18 януари имаме събрание.
12. Всеки п ъ т, ко га то идва, ми носи подарък.
13. Корабът плава на юг.
14. Офисът му се намира на улица "Раковски ".
15. Тази година ще ходим в Родопите.
35
Ш П р и л а га т е л н о им е
A djetivo
Прилагателното име, за разлика о т съ щ ествителното, не притежава
грам атичните категории род и число, а приема рода и числото на същес
т в и т е л н о т о име, ко е то придружава. Напр.: arbol alto, casa alta, arboles
altos, casas altas.
Притежаването на дадено качество или признак в по-голяма или по-мал
ка степен се изразява с граматичната категория с т е п е н
. Образуване на форми за женски род

1 Добавя се -а при прилагателните имена, завършващи в м.р. на:
-о: rojo/roja, limpio/limpia, corto/corta
-tor, -dor, -sor, -on, -an: delator/delatora, traidor/traidora,
agrosor/agresora. comilon/comilona. charlatan/charlatana. Изключе
ние: marron/marron.
-съгласна, ако означават произход: catalan/catalana,
espanol/espanola, barcelones/barcelonesa.
2 He се променят прилагателните имена, завършващи в м.р. на:
-гласна, различна о т -о. realista, irani, verde.
-съгласна (с изключение на изброените случаи в т . 1.): facil, joven,
fugaz, cortes, mejor, mayor.
G B s a Образуване на форми за множествено число

1 Прилагателните имена, завършващи на гласна в ед.ч., прибавят за
мн.ч. -s. Напр.: rojo/rojos, roja/rojas, triste/tristes.
При думите, завършващи на ударено -I, -й може да се добавя -es или -s:
baladi/baladfes, baladis, hindii/hindues, hindiis.
В испанския език. за разлика о т българския, прилагателните, кои- I

т о им ат различни форми за м.р и ж.р. ед.ч., имат и различни форми
за двата рода в мн.ч. Срв. chicos guapos хубави м о м ч е та , chicas ;j
guapas хубави момичета.
2 Прилагателните имена, завършващи на съгласна. прибавят за .мн.ч. -

es. Напр.: cortes/corteses, vital/vitales.
Ш Кратки форми на някои прилагателни имена

1 При прилагателните имена bueno и т а ю отпада гласната, ко га то се
намират пред същ ествително име о т м.р. ед.ч.: buen chico, mal dia.
2 При прилагателното име grande отпада последната сричка, ко га то се
намира пред същ ествително име о т м.р. и ж.р. ед.ч.: gran artista, gran
obra.
Съгласуване на съществителни и прилагателни

имена
Ко га то прилагателното име придружава едно същ ествително име,
т о се съгласува с него по род и число.
He comprado ип m odelo Купих си нов модел
nuevo de television. телевизор.
Es una obra extraordinaria. Това е изключително
произведение.
Sus padres son muy ricos. Родителите му са много
богати.
Le gustan las peli'culas Харесват му ром античните
romanticas. филми.
К о га то прилагателното име придружава повече о т едно същ естви

телно име, се различават следните два случая:
а) ако всички същ ествителни имена са о т ж.р.. прилагателното
име приема формата за ж.р. мн.ч.:
Carmen у Susana son Кармен и Сусана са
muy simpaticas. много симпатични.
б) ако поне едно о т същ ествителните имена е о т м.р., прилагател

н о т о име приема формата за м.р. мн.ч.:
Carmen у Felipe son Кармен и фелипе
muy simpaticos. са много симпатични.
ШВШ СубстантиВация на прилагателното име

1 Употребени с определителен член ю, някои прилагателни имена мо
г а т да функционират в речта ка то същ ествителни имена и в то зи
случай означават абстрактни понятия.
Lo bueno es que Хубавото е. че вече
ya todo termino. всичко свърши.
2 Прилагателното име може да се употребява с определителен член el.

la, los. las, за да се избегне повторение на същ ествително име или ко
г а т о т о се подразбира.
La camisa blanca es de Juan, Бялата риза е на Хуан. а
у la azul es de Pedro. синята е на Педро.
швгш Място на прилагателното име

по отношение на съществителното ■
В испанския език прилагателното име обикновено сто и след същ естви
те л н о то . Hanp.: sillon cbmodo.
Прилагателното име може да се постави и пред съ щ е ствите лно то и в
т о з и случай изтъква някакъв присъщ за п о н я ти е то признак. Напр.: la
blanca nieve.
В други случаи обаче прилагателното може да сто и пред съ щ ествител
ното, ако говорещият иска да наблегне на някакъв, макар и нехарактерен
признак. Напр.: ип fuerte abrazo.
Някои прилагателни имена променят значението си в зависимост о т
м я с т о т о , ко е то заемат по отношение на съ щ е ствите л но то име. Напр.:
Ш pobre hombre го р ки я т човек, hombre pobre беден човек; viejo amigo ста р
поиятел, amigo viejo възрастен приятел; gran poeta велик поет, ciudad
grande голям град и др.
$>¥s Степени за сравнение

Grades de comparacion
fgSA' I Положителна степен. Grado positive.
Положителната степен е основната форма на прилагателното име. Оз

начава признак или качество, без т о да бъде сравнявано със същия приз
нак или качество у други лица или предмети. Напр.: chica диара, reloj
nuevo.
ШИР.' Сравнителна степен. Grado comparative.
Посочва притежаването на дадено качество в по-голяма, еднаква или по-

малка степен в сравнение със същ ото качество у друго лице или пред
мет.
1 Притежаване на качество в по-голяма степен. Grado com parativo de
superioridad.
mas + прилагателно + que
Ana es mas sim patica Ана е по-симпатична
(que Elena). ( о т Елена).
Este arbol es mas Това дърво в по-високо
alto (que el otro). ( о т другото).
2 Притежаване на качество в еднаква степен. Grado com parativo de

igualdad
tan + прилагателно + como
Ana es tan simpatica Ана е толкова симпатична.
com o Elena. ко л ко т о и Елена.
Este arbol es tan Това дърво е толкова
alto com o el otro. високо, ко л ко то и другото.
3 Притежаване на качество в по-ниска степен. Grado com parativo de

inferioridad.
menos + прилагателно + que
Ana es menos sim patica Ана е по-несимпатична
(que Elena). ( о т Елена).
Este arbol es menos Това дърво в по-ниско

alto (que el otro). ( о т другото).
Превъзходна степен. Grado superlative.
1 О тносителна превъзходна степен. Grado superlativo relativo

Посочва, че предм етът или лицето притежава ка че ството в най-висока
или най-ниска степен в.сравнение с останалите предмети или лица.
опред. член + mas (menos) + прилагателно (+ de)
Ana es la mas Ана е най-симпатичната
simpatica (de todas). ( о т всички).
Elena es la menos Елена е най-несимпатичната
simpatica (de todas). ( о т всички).
Este £rbol es el mas Това дърво е най-високото
alto (de todos). ( о т всички).
Este arbol es el menos Това дърво е най-ниското
alto (de todos). ( о т всички).
Следните прилагателни имена им ат неправилни форми за сравнителна и

превъзходна степен:
bueno - } m ejor malo —> реог
grande -» m ayor pequefio -» menor
alto -» superior bajo —> inferior
Прилагателните имена grande u pequeno м о га т да образуват сравнител
на и превъзходна степен с mas и menos, но само ко га то се сравняват
размери.
Mi piso es m enor (mas М о я т апартам ент е no-
pequeno) que el de Pablo. малък о т т о з и на Пабло.
Marta es la mayor de М арта е най-голямата о т
SUS hijas. дъщерите му.
ф ормите superior u inferior се използват, ко га то прилагателните имена

alto и bajo са употребени за означаване на положение, йерахия или качес
т в о . За разлика о т всички останали форми на ртепените за сравнение,
т е се употребяват с предлога а.
Mi primo vive en el piso Братовчед ми живее на долния
inferior. етаж.
La calidad de este tejido es Ка че ство то на т о з и п л а т е

superior a la de aquellos. по-високо, о т к о л к о т о на
онези.
2 Абсолютна превъзходна степен Grado superlativo absoluto

Посочва, че предметът или лицето притежава дадено качество в много ви
сока степен, без да се сравнява с други предмети или лица Изразява се с:
а) наречието т и у и положителната степен на с ъ о т в е т н о т о при
лагателно име: muy interesante
б) наставката -isim o
• при прилагателни имена, завършващи на съгласна. се прибавя
направо наставката. Напр. facil/facilisimo,
• при прилагателни имена, завършващи на гласна. се маха оконча
нието и тогава се прибавя наставката Напр.: guapo/guapisimo:
• при прилагателните имена, завършващи на -Ь1е, между съглас
ните b и I се вмъква i. Напр amabie/amabilisimo;
• формата на прилагателното antiguo е antiquisimo;
• някои прилагателни имена претърпяват правописна промяна
blanco/blanquisimo, largo/larguisimo.
в) следните прилагателни имена им ат и неправилни форми
alto -> supremo bajo -> (nfimo
bueno -> optim o malo —> pesimo
grande -> m ix im o pequeno —> mi'nimo
I- П о с т а в е т е п р и л а га т е л н и т е в ж е н ски род.
1. La sopa ya esta (frio ).......

2. Esta mujer es muy (grosero).......
3. La pizarra es (negro).......
4. Es una casa (antiguo).......
5. La niria es muy (guapo).......
II- П о с т а в е т е п р и л а га т е л н и т е в ж енски род
1. principio rector-» ju n ta ......

2. gato juguet6n —» g a ta .......

3. hombre holgazan -» m u je r......
4. acto provocador -» m irada......
5. idioma espanol —> lengua......
6. coche japon£s -» em presa......
7. libro aleman - » revista.......
8. periodico ingles -» m oneda......
III. П оставете прилагателните в женски род:

1. hombre pobre -» m u je r.......
2. caso importante —> palabra......
3. ejercicio facil —> respuesta ...
4. cielo azul -» b lu sa .......
5. color gris - » fa ld a .......
6. profesor inteligente -» profesora......
7. hombre joven -> m u je r.......
8. tomate verde -» carpeta.......
9. retrato familiar -> v id a .......
10. ofdo sensible -» m u je r.......
11. traje marron -> chaqueta.......
12. zumo natural —> p o s e .......
IV. П оставете прилагателните в подходяща форма:

1. Las calles de Toledo son muy (estrecho)......
2. Me gustan los colores (claro).......
3. Cuando llueve, las nubes son (gris)......
4. Estas sdbanas no estan (lim pio).......
5. Hay cosas que son (imposible).......
6. Estas naranjas no estan muy (dulce)......
7. Estos asientos son (incomodo).......
8. Las hojas de los arboles son (verde)......
9. Lleva siempre chaquetas (azul).......
10. Los ejercicios son muy (diffcil)..
V. П оставете подходяща форма на прилагателните:

1. Hoy hace (bueno).......dia.
2. Velazquez es un (grande)...... pintor.
3. Ese es un (malo).......ejemplo.
4. Lo puedes comprar en los (grande)...... almacenes.
5. La paella esta (bueno).......
6. Ese es un libro (m alo).......
7. Es un (bueno).......soldado.
8. El Escorial es una (grande).......obra de arquiteclura.
9. Tenemos (m alo)...... noticias.
10. Trabajar es (bueno).......
1 1. En el mundo hay gente (m alo).......
12. Viven en un piso (grande).......
VI. П оставете прилагателните в подходяща форма:

1. Luis у mi hermano son muy (alto)......
2. Aqui tengo revistas y libros (espanol)......
3. Teresa y su amiga son muy (guapo).......
4. Carmen, Luisa y Angel son muy (simpatico).......
5. El televisor y el vfdeo son (nuevo)......
6. Marta y su padre son (bajo).......
VII. Поставете el, la или lo:

1. Eso me parece...... mas l6gico.
2. Esto e s .......bueno.
3. Este e s .......bueno.
4 .........mejor fue la cara de susto que puso.
5. De todas las blusas prefiero.......roja.
6 ..... mas guapa e s ........m is antipatica.
7.....principal es que trabajen.
8. Distinguir.......bueno y ........malo: esto e s ........ tuyo.
9. Esta e s .......mejor peh'cula que he visto.
1 0...... diffcil es ser justo.
1 1.......verde y ........rojo son colores complementarios.
1 2...... curioso es que todavia no sabemos como se llama.
VIII. Следвайте модела:

Мооел: El ordenador y el telefono son utiles. —>
El ordenador es tan util como el telefono.
1 ■La chaqueta y el abrigo son elegantes.
2. Tu comida y la de mama son ricas.
3. Vuestro piso y el de Juan son caros.
4. Juan y Manolo son inteligentes.
5. Los toros y el futbol son populares.
IX. Следвайте модела:

Мооел: El vestido es nuevo; la blusa, no. -*
La blusa no es tan nueva como el vestido.
1- Los juguetes son baratos; la bici, no.
2. Mi padre es joven; el padre de Luis, no.
3. El sill6n es comodo; el sofa, no.

4. La secrelaria es simpatica; el jele, no.
5. La caja es muy pesada; el paquele, no.
X. Следвайте модела:
Модел: M i prima es guapa. /Carm en/ esta chica.
Carmen es mas guapa que mi prima.
Esta chica es la mas guapa.
1. El padre es alto./el hijo/Juan.
2. El video es grande./el televisor/esta caja.
3. El vino es barato./ la cerveza /el agua mineral.
4. El tren es rapido./el coche/ el avion.
5. El libro es interesante./la pelicula/esta revista.
6. Mi coche es potente./tu coche/aquel.
XI. Следвайте модела:

Модел: Mi prima es guapa./Carmen/esta chica. - >
Carmen es menos guapa que mi prima.
Esta chica es la menos guapa.
1. Esta maquina es complicada./aquella maquina/este problema.
2. Carlos es simpatico./Manolo/Julio.
3. Los textos son interesantes./los comentarios/esta historia.
4. Pablo es inteligente./Alberto/Anlomo.
5. Tu hermano es alto./tu/esta chica.
6. Esta sala es espaciosa./esa sala/aquella sala.
XII. Следвайте модела:

Мооел: E l examen de Felipe es m alo./el tuyo. ->
Si, pero el tuyo es peor.
1. Esta pelicula es buena./esa.
2. Esta carne es mala./la que esta en la nevera.
3. Estos zapatos son grandes./los negros.
4. Tu biblioteca tiene buenos libros./la de Teresa.
5. Su hermana ya es grande./la mia.
6. Los hijos de los Pepez son pequenos./los nuestros.
7. Este trabajo es malo./mi trabajo.
XIII. С л ед в ай те модела:
Модел: Ê s Carlos vuestro hijo mayor? —>
No, no es el mayor, es el menor.
1- iS o n estos tus mejores resultados?
2. 6Es es,a la т а Уог biblioteca dc la ciudad?

3. <.,Es Pablo el peor alumno de la clase?
4. <,Es este el menor de los hermanos?
5. <,Es esla la mejor variante?
6. <.Es esta su peor obra?
XIV. П оставете прилагателните в подходяща форма на сравнителна

степен:
1. Es (grande)...... que tu porque esta on un curso (a lto )..........
? Esta habitacion me parece pequetia- Preliero una (grande) ...
3. Este juguete no es recomendable para ninos de edad (b a ja )...... a ocho
anos.
4. Esta playa es (buena)...... que aquolla.
5. Mario es (a lto ).........que sus hermanos.
6. El edificio (bajo).................... es un cine.
7. Su hermano (pequeno)...... se qucdara on casa.
8. En el piso (a lto )...... estan los dormitorios.
9. El piso de los Garcia es (pequeno)...... que el nuestro.
10. El nivel de tu preparacion es (a lto )..........al mio
XV. Следвайте модела:

М<н)ел: E l ejercicio es muv facil. >
E l ejercicio es lacilisimo.
1. Estabamos muy cansados.
2. Mi madre esta muy coritenla.
3. Maria es una chica muv simpatica
4. El postre estaba muv dulce.
5. Sus parientes son muv ricos.
6. La novela me parece muv interesante. i
7. El vino es muv bueno.
8. Era una mujer muv guapa.
9. Carmen es muv amable.
10. Este mueble es muv antiguo.
XVI. Попълнете c подходяща форма на maximo, minimo, supremo, infirno,

optimo или pesimo:
1. No tengo e l .......deseo de asistir a esa reunion.
2. Hija, tienes un g u sto ...... para la ropa.
3. Me gusta mucho: es e l ...... lugar para el estudio.
4. La temperatura ...... de las capitales espanolas ha correspondido hoy a
Cordoba.
5. Fue condenado, pero apelo al Tribunal..........
6. El profesor se ha ganado e l ...... respeto de los alumnos.
7. Tiene u n ...... sentido del humor.

8. Aunque es de extraccibn social, consiguib todo lo que se habfa
.
propuesto.
9. Con un esfuerzo............ consiguio levantar la caja.
10. Esperamos del nuevo jefe de ventas...... resultados.
11. No tiene la ...... educacibn.
12. Estos productos son de calidad...... y nadie los compra.
б К Ч ислит елно и м е
N um erates
Бройни числителни
Numerates cardinales
Кг * форми
0 сего 21 veintiuno.-a 200 doscientos,-as
1 ипо,-а 22 veintidos 300 trescientos,-as
2 dos 23 veintitres 400 cuatrocientos,-as
3 tres 24 veinticuatro 500 quinientos,-as
4 cuatro 25 veinticinco 600 seiscientos,-as
5 cinco 26 veintiseis 700 setecientos,-as
6 seis 27 veintisiete 800 ochocientos,-as
7 siete 28 veintiocho 900 novecientos,-as
8 ocho 29 veintinueve 1 000 mil
9 nueve 30 treinta 1 001 mil uno,-a
10 diez 31 treinta y uno,-a 2 000 dos mil
11 once 32 treinta y dos 3 000 tres mil
12 doce 40 cuarenta 1 000 000 un millon
13 trece 41 cuarenta y uno,-a 1 000 010 un millon diez
14 catorce 50 cincuenta 1 000 100 un millon cien
15 quince 60 sesenta 1 001 000 un millon mil
16 dieciseis 70 setenta 2 000 000 dos millones
17 diecisiete 80 ochenta 10 000 000 diez millones
18 dieciocho 90 noventa 100 000 000 cien millones
19 diecinueve 100 cien/ciento 1 000 000 000 mil millones
20 veinte 101 ciento uno,-a 1 000 000 000 000 un billon
С ъ ю зъ т у се поставя само между десетиците и единиците. Напр.:

setenta у nueve. но ciento cinco. cienlo treinta.
Kff Употреба
1 Бройните числителни м о га т да се употребяват самостоятелно или
да придружават същ ествително име
Tree mns cuatro son siete. Три плкзс четири е равно на
седем
Aqui hay dieciocho personas. Тук има осемнадесет души.
2 Променят се по число ciento/cientos, mil/miles, millon/millones ко га то се

употребяват самостоятелно Напр cienlos de paginas, miles de
personas, millones de pesetas
3 Uno и с т о т и ц и т е о т 200 go 900. ко га то придружават съ щ ествител
но име. се променят по род Напр ип mes. ипа semana. cuarenta у ипа
libras, cuatrocientos anos. cualrocientas mujeres, novecientos kilometros.
novecientas pesetas.
О станалите числителни не се изменят по род. Hanp. dos anos. dos
semanas. ciento sesenta mujeres. ciento sesenta pesetas
4 Числителното uno има кратка форма, ко га то се намира пред прилага
телни и същ ествителни имена о т м р и пред същ ествителни имена
о т ж.р., започващи с ударено a- (ha-). Напр.. ип mes, treinta у ип anos,
ciento ип dalmatas. ип aguila. ип hacha
5 формата ciento има кратка форма cien, ко я то се употребява при бро
ене, пред същ ествителни имена и пред числителните mil и millones.
Hanp : noventa у nueve. cien , Me prometio comprarme caramelos y me trajo
cien. cien ejemplares. cien mil ejemplares. cien millones de pesetas форма
т а ciento се употребява при броене и ко га то се добавят други числи
телни Напр.: ciento. ciento u n o .c ie n to ochenta y cuatro.
6 Освен количество, бройните числителни П испанския език м о га т да
означават и поредното м ясто на някакъв предмет
а) Употребяват се за посочване на дати. години, десетилетия, ве
кове. Напр catorce de junio, mil novecientos noventa y ocho, la decada
de los noventa. el Liglo dieciocho При посочване на дати. за първия
ден о т месеца може да се употреби и редното числително
primero. Напр: uno/primero de agosto
б) У потребяват се за посочване на страници, глави, параграфи и
т.н. Hanp.. la pagina treinta у seis, el capitulo doce, el parralo
veintisiete. el articulo dos
7 Часовете се посочват със с ъ о т в е т н о т о бройно числително с опреде
лителен член за ж.р мн.ч За един часа се употребява числителното в
женски род и определителният член за ж.р. ед.ч Напр.: a la ипа, a las
dos menos veinte, a las diez en punto.
8 С процентите винаги се употребява определителен или неопредели

телен член.
Cada uno recibird el diez por Всеки ще получи no десет
ciento de los beneficios. процента о т печалбите.
® И Ш 1 Редни числителни
Numerates ordinates
форми
1 primero.-a 11 undecimo.-a 30 tiigesimo,-a
2 segundo.-a 12 duod&cimo.-a 40 cuadragesimo.-a
3 tercero.-a 13 decimotercero,-a 50 quincuagesimo.-a
4 cuarto.-a 14 decimocuarto.-a 60 sexagesimo.-a
5 auinto,-a 15 decimoquinto.-a 70 sflptuagesimo.-a
6 sexto.-a 16 decimosexto.-a 80 octog6simo,-a
7 septimo,-a 17 decimoseptimo.-a 90 nonagesimo.-a
8 octavo.-a 18 decimoctavo.-a 100 centesimo.-a
9 noveno.-a 19 decimonoveno.-a 1 000 milesimo.-a
10 decimo.-a 20 vigesimo.-a
ШШ&as Употреба
1 Редните числителни обикновено придружават същ ествително име и
се променят по род и число. Напр.: el segundo dia, la segunda fila, los
primeros dias, las primeras paginas.
2 Primero u tercero им ат съкратена форма, ко га то се намират пред съ
щ ествително име о т м.р. ед.ч. Hanp.: el primer апо, el tercer lugar.
3 ф ункциите на редните числителни много често се поемат о т брой
ните. За посочване на поредно м ясто обикновено се употребяват са
мо редните числителни о т primero go decimo. Напр.: Carlos V (quinto),
но Luis XIV (catorce).
я ч а я н Дробни числителни
Numeros fraccionarios
1 Обикновени дроби.
Числителните за означаване на 1/2 и 1/3 са съ отве тн о medio и un tercio.
Числителните за означаване на дробите о т 1/4 до 1/10 се образуват,
ка то за числител служи бройно числително. а за знаменател - редно чис
лително. Напр.: 3/4 .tres cuartos, 4/9 cuatro novenos.
Числителните за означаване на дробите о т 1/11 н а та тъ к се образуват,
к а т о за числител служи бройно числително, а за знаменател - бройно
числително. към ко е то е добавена наставката -avo(s| Напр . 1/15 ип
quinceavo. 3/20 tres veinteavos.
2 Десетични дроби.
Образуват се о т съ о т в е тн и те редни числителни имена в ж.р. Напр.: 0,7
siete decimas, 0,42 cuarenta у dos centesimas, 0,001 una milesima. Дробните
числа м о га т да се изговарят и по следния начин:
4,25 cuatro coma veinticinco или cuatro punto veinticinco.
I. Напишете c думи на испански числителните бройни:
1. О т 0 до 19 включително (1, 2. 3...19);
2. Кръглите числа о т 20 до 90 включително (20, 30, 40... 90);
3. 21, 33. 42, 56. 67, 74. 85, 86, 99;
4. 100, 203, 314, 459, 574, 698, 999;
5. 1000, 2006, 3005, 4037, 5134, 6266, 9999,
6. 10 000, 20 000, 32 001, 45 006, 58 018, 69 127, 78 345;
7. “*00 000, 200 001, 300 012, 400 344. 502 234. 656 789, 1 000 000;
8. 2 002 039
II. Попълнете със cien или ciento:

1. Se congregaron......personas frente a la Universidad.
2. Este mes ha habido ......cincuenta reclamaciones.
3. Se presentaron u n o s......aspirantes.
4. Creo que h a y ......mil ejemplares.
5. Se reunieron...... setenta y dos mil personas.
III. П р о ч е т е т е т е л е ф о н н и т е номера:
Модел: 2-34-46-11 - dos-treinta у cuatro-cuarenta у seis-once
или dos-tres-cuatro-cuatro-seis-uno-uno
65 46 18, 74 59 20, 980 14 28, 54 31 76, 981 74 98
IV. П р о ч е т е т е го д и н и те :
1053, 1489, 1678, 1876, 1900, 1924, 1998, 2000
V. П р о ч е т е т е д а т и т е :
Модел: 2-9-96 - dos del nueve del noventa y seis
или dos de septiembre de m il novecientos noventa y seis
1-5-87, 21-2-86, 14-8-92, 24-12-97, 16-11-98
VI. Прочетете:
1. La Nochebuena se celebra el 24 de diciembre.
2. La guerra civil espanola comenzo en el aiio 1936.
3. El 1 de noviembre es fiesta en todo el territorio nacional.
4. America fue descubierta en 1492.
5. La noche del 31 de diciembre se llama en Espana Nochevieja.
6. El 19 de marzo es el dfa de San Jose.
,VII. Прочетете:
2 341 dolares, 4 371 pesetas, 100 marcos alemanes, 4 453 dracmas, 204
libras esterlinas, 235 518 coronas danesas, 56 912 francos suizos, 560 200
liras italianas
VIII. П рочетете изреченията:

Модел: 20°C -> veinte grados (centfgradds)
- 4° —>cuatro (grados) bajo cero
0°-> cero grados
1. En verano se pueden alcanzar facilmente 30°C.
2. El termometro marca 15°C.
3. Temperatures ayer en Madrid: +8° de maxima a las 14 h. y 1° de minima
a las 3,30 h.
4. En Cordoba es muy frecuente alcanzar temperatures de 40° centigrados
sobre cero en pleno verano.
5. El termometro тагсб -2° la pasada madrugada.
6. El agua por debajo de los 0°C se convierte en hielo.
7. La temperatura normal del cuerpo humano es aproximadamente de
36,5°C.
8. Esta noche el termbmetro marcaba -11°.
!
IX. Прочетете:
Модел: Son las 17.00 = Son las cinco de la tarde
Son las 10.15 = Son las diez y cuarto de la manana.
1. Son las 11.25.
2. Son las 23.40.
3. Son las 3.30.
4. Son las 6.15. •
5. Es la 1.25.
6. Son las 12.45.’
7. Son las 15.45.
X. Прочетете:
1. El tren sale a las 17.50.
2. Las tiendas cierran a las 8 de la tarde.
3. El avion llego a las 12 de la noche.
4. Los museos abren a las 9 de la manana.
5. La clase empieza a las 5,45 de la tarde.
6. Visitas todos los dias, incluso testivos, de 9 a 1,30 y de 5,30 a 7,15.
7. La reunion empieza a las 10.40.
XI. Прочетете а ритм етичните действия:

Модел: 2 + 2 = 4 —> dos mas dos son cuatro
7 - 5 = 2 -> siete menos cinco son dos
10 x 2 = 20 -> diez por dos son veinte
1 6 : 2 = 8 —> dieciseis entre dos son ocho
1. 20 + 20 = 40
2. 21 : 3 = 7
3. 5 x 4 = 20
A. 15+ 15 = 30
5. 7 x 10 = 70
6. 1 - 1 = 0
7. 1 0 0 :2 = 50
8. 4 0 -1 5 = 25
9. 65 + 10 = 75
10. 2 0 -1 3 = 7
11. 25 + 7 + 6 = 38
12. 6 x 7 = 42
XII. Прочетете и преведете на български:

1. El camibn carga 10 toneladas.
2. La mesa tiene 1 metro de ancho.
3. Luis mide 1.80 metros.

4 . Ana pesa 54 kilos.
5. Esta habitation mide 6 metros de largo.
6. La torre mide 45 metros de alto.
7. En la piscina caben 20.000 litros de agua.
8. Esos filetes pesan 300 gramos.
9. Granada esta a 430 kilometres de Madrid.
10. Una tonelada es igual a 1.000 kilos.
11. La novelet tiene 350 paginas.
t i12. Han vendido 4.500 ejemplares de ese libro.
» 13. Esto pesa 1 kilo, 600 gramos.
14, Un knometro tiene 1.000 metros.
15. Han comprado 11 litros de aceite.
. 16. Valencia tiene mas de 1.000.000 de habitantes.
17. Avila esta situada a 1.000 metros sobre el nivel del mar.
18. Hizo todo el viaje a una media de 120 kilometros por hora.
19. La circunferencia tiene 360 grados.
20. La mitad de un cfrculo tiene 180 grados.
XIII. Посочете с ъ о т в е т н и т е числителни редни:

” rtres, ocho, uno, seis, dos, cuatro, siete, seis, diez, nueve
XIV. П оставете с ъ о т в е тн и те форми на числителните редни:

l 1. Este ascensor sube al (5 )...... piso.
2 Febrero es el ( 2 )...... mes del ano.
3. Esta seftora es la ( 3 ) ...... en la cola.
4. Esta es la ( 4 ).......vez.
5. Elios son los (1 ).........
6. Ahora traigo la (2 ).......silla.
7. Mi6rcoles es el (3 )...... dla de la semana.
8. Esta en el (4 ).......lugar de la lista.
9. La veo por (1 ).......vez.
’ 0. Esta en la (5 ).......fila.
11. Este es el ( 6 ).......dfa de nuestra estancia.
12. Domingo es el (7 ).......dfa de la semana.
13. Ocupa el ( 1 ) ...... lugar.
XV. П р о ч е т е т е :
1- En Espafta los siglos XVI у XVII recibieron el nombre de Siglo de Oro.

2. Alfonso X fue apodado el Sabio.
3. El siglo XX es el siglo de la t6cnica y el XIX el de la ciencia.
4. Luis XIV fue llamado el "Rey Sol".
5. Juan XXIII fue un Papa popular.
6. Carlos I de Espana у V de Alemania fue el ultimo Cesar de Occidente.
XVI. Прочетете:
1. Gan6 en el concurso 1/г millon.
2. 2/3 del sueldo se me van en pagar la casa y la comida, y el otro 1/3
apenas me llega para todo lo demas.
3. El 10,8% de 1.000 es 108.
4. Quiero 13/4 kilo de carne.
5. Una estadistica hecha en 1983. demuestra que todavfa un 0,1% de la
poblacion es analfabeta.
6. La 1/10 parte de los estudiantes no est£.
7. Menos de V4 de la poblacion espanola vive en el campo.
8. El enfermo tenfa 0,3 de fiebre.
XVII. П рочетете u преведете на български:

1. La diversidad del bosque tropical es asombrosa. En una extensi6n de
diez hectareas se han descubierto 1.500 especies de plantas de flor, 750 de
Arboles, 450 de pdjaros, 150 de mariposas, 100 de reptiles, 60 de anfibios y
mas de 8.000 insectos distintos...
Cerca de 20.000 de las 55.000 especies vegetales de Colombia son
endemicas, lo que se considera una riqueza sin igual: esas 20.000 especies
constituyen el 10% de las que se conocen en todo el planeta. En Colombia se
han clasificado 358 especies de mamiferos (8% de las conocidas); se
encuentra el 15% de las especies de primates vivientes, cerca del 18% de las
aves y unas 3.000 especies de vertebrados terrestres. Se han registrado 150
especies acuaticas solo en el rfo Magdalena y 258 en la Orinoqufa.
2. La abundancia de aguas continentales en Colombia es excepcional. La

disponibilidad alcanza los 59 litros por kilometro cuadrado. La longitud fluvial
sobrepasa los 15.000 kilometres y los cuerpos de agua ocupan 3 000 000 de
hectareas entre lagos, lagunas, embalses, cienagas y pantanos...
Mas de las % partes de la generation electrica colombiana se logran
mediante recursos hidricos. En Colombia se localize el 57% de los paramos del
planeta, peculiares zonas de alta montana localizadas entre los 3.000 y los
4.000 metros de altura, que por su peculiar vegetaci6n recogen, almacenan y
entregan la gran mayoria del agua del territorio.
3. El crecimiento real de la econorm'a colombiana fue de 3,3% anual entre

1981 y 1991. En toda America Latina fue de 1,7%. El crecimiento del PIB
(Producto Interno Bruto) fue del 5,3% en 1993, y se estima que para 1995
Negara al 6,0%.
La inflation promedio, calculada con el indice de precios al consumidor

mC), fue ael 26,6% en promedio entre 1989 y 1993. Aumento al 32,4% en
1990 y cayo al 22,6% entre 1993 y 1994.
Debido a las poli'ticas gubernamentales de liberalization del comercio,
as Importaciones aumentaron en 50,6% en 1993. El consiguiente deficit fue
jompensado en gran medida por el superavit en la cuenta de capital ($2,0
iones). Las reserves internacionales netas aumentaron de $3.687 millones en
iy89 a $8.002 millones para el 31 de diciembre de 1994.
Colombia multiple y diversa
55
М о р ф о л о ги я М о р ф о л о ги я
Дичните местоимения подлог се употребяват, ко га т о подлогът дава

съществена информация и е основна част о т това. к о е то се казва.
Местоимение
Напр.:
Pronombres • ко га то глаголът, към ко й то се отнася, не се споменава, тъ й
к а т о съвпада с друг глагол 8 изречението, или ко га т о се прави
съпоставка между лица.
в я а к Лични местоимения
Yo tengo dos hijos, y el, tres. А з имам две деца, а т о й - три.
Pronombres personates
Yo prepare la comida, y tu, А з ще приготвя обяда, а
mientras tanto, puedes т и в т о в а време можеш да
Ш е в Лични местоимения подлог limpiar la casa. изчистиш къщ ата.
• ко га то говорещият иска да подчертае значението на подлога и

П Форми да насочи вниманието към него. Понякога 8 те зи случаи се про
меня нормалният словоред на изречението.
лице ед.ч. мн.ч,
El vino lo hemos comprado Виното го купихме ние.
1. уо nosotros/-as
nosotros.
2. tu vosotros/-as
Yo soy quien lo ha hecho. А з съм т о з и , ко й т о го направи.
3. 61/ella ellos/-as
• ко га то трябва да се избегне двусмислие (напр. в случаите, ко
г а т о глаголните форми за 1л. и Зл. ед.ч. съвпадат).
Я 8 Я В У п о тр е б а
Yo tema muchos amigos. (Аз) имах много приятели.
1 формите за ж.р. мн.ч. nosotras, vosotras и ellas се употребяват за лица E=l tenfa muchos amigos. (Той) имаше много приятели.
о т женски пол. Но ако сред няколко лица о т женски пол има поне едно
о т мъжки пол, употребяваме с ъ о т в е тн и те форми за м.р. - nosotros^ • уч ти в и те форми Ud. и Uds. много често се употребяват, тъ й
vosotros и ellos. ка то , о т една страна, може да се получи двусмислие (глаголна
т а форма е една и съща за el, ella и usted и с ъ о т в е т н и т е им
Usted, ustedes са форми за у ч ти в о с т съ о тв е тн о за ед.ч. и мн.ч. и се пре-| форми за мн.ч.), а о т друга, присъствието на местоимението
веж дат вие (учтива форма). За разлика о т българския т е се употробя-! засилва елемента на учти во ст.
в а т с глагол в Зл. М о га т да се изписват и съкратено Ud., Uds.
^.Sabe usted algo de eso? Знаете ли нещо за това?
iC o n o c e Ud. a mi socio? Познавате ли моя съдружник?
Uds. no han participado. Вие не с т е участвали. Лични местоимения пряко допълнение
В Латинска Америка нв св употребява формата за 2л. мн.ч. vosotros. ф орм и

Нейните функции изпълнява формата ustedes. но в то зи случай т я
не изразява у ч ти в о ст. лица мн.ч.
1. me nos
К а кто и на български, употребата на личните местоимения подлог за
1л. и 2л. ед.ч. и мн.ч. не е задължителна, тъ й ка то самата глаголна 2. te os
форма показва за кое лице става дума. 3. lo/la los/las
Ten^mos mucha prisa. Бързаме много.
IBRSJj УпотреЬа
1 Тези форми изпълняват функцията на пряко допълнение. За разлика

о т личните местоимения подлог, т е нямат свое собствено ударение
и се произнасят слято с глаголната форма.
£l_o has visto? Виждал ли си го?
Nos has ayudado mucho. Много ни помогна.
2 Лични местоимения пряко допълнение за Зл. ед.ч. и мн.ч.:

Lo, los, la, las изпълняват съ о тве тн о функцията на пряко допълнение
за м.р. ед.ч., м.р. мн.ч., ж.р. ед.ч. и ж.р. мн.ч. Употребяват се за лица и пред
мети.
Ayer vi a Miguel pero Вчера видях Мигвл, но
hoy no Io he visto. днес не съм го виждал.
Los libros que me regalaste Книгите, ко и т о ми подари,
ya los he leido. вече ги прочетох.
A esta mujer no la conozco. Тази жена не я познавам.
- ^Has visto a mis hijas? - Виждал ли си дъщерите ми?
- No, no las he visto. - Не, не съм ги виждал.
К о га то прякото допълнение е лице о т мъжки пол. формите lo, los м огат
да се за м е с тя т о т формите на местоимението непряко допълнение 1е.
les. Тази употреба дори се предпочита, ко га то се отнася за учти ви те
форми usted и ustedes.
Le reconocieron en seguida. Познаха го веднага.
A usted no le conozco. Вас не ви познавам.
3 Lo е пряко допълнение ср.р. и замества сказуемно определение или це

ли фрази.
-Ês interesante el libro? - Интересна ли е книгата?
- Sf, lo es. - Да, интересна е.
- iSabes que vienen manana? - Знаеш ли, че идват у т р е ?
- No, no lo sabia. - Не. не знаех.
Ш 4 Ко га то съ щ ествителното име пряко допълнение е поставено пред

глаголната форма (с цел да се насочи вниманието към него), т о се
повтаря със с ъ о т в е тн а та форма на местоимението пряко допълне
ние.
Las flores las he comprado yo. Ц в е тя та ги купих аз.
i Лични местоимения непряко допълнение
форми
лице ед.ч. мн.ч.

1. те nos
2. te os
3. le les
Употреба
1 функции на местоименията непряко допълнение.

Оснобната им функция е тази на непряко допълнение.
Le hice solo ипа pregunta. Зададох м у само един въпрос.
Quiero pedirte ип favor. Искам да т е помоля за една
услуга
Много често посочват кой е п р и те ж а те л я т на предмета пряко допълне

ние или подлог.
Ayer se me estropeo Вчера ми се повреди
el coche. кол ата.
2 Комбиниране на местоимения преки и непреки допълнения.

а) Когато в изречението има местоимение пряко допълнение и мес
тоимение непряко допълнение, на първо м ясто се поставя непря
ко то , а след него прякото допълнение.
Lo sabia pero no me lo dijo. Знаеше го. но не ми го каза.
No necesito la carpeta y te Папката не ми трябва и т и я
la doy. давам.
б) К о га то и двете допълнения са в 3 л., непрякото допълнение le или

les се превръща в se.
Le гедаю a Ana un libro. Подари на Ана една книга.
Se lo гедаю. Подари й я.
He lefdo los cuentos a Прочетох приказките на
Andr6 s. Андрес.
Se los he leido. Прочетох му ги.
3 М ясто на местоименията допълнения в изречението.

шш М орф ология
а) К о га то в изречението има спрегната глаголна форма, местоиме-1

Н|В0В Лични местоимения с предлози
нията се п о с та в я т пред нея и се пиш ат отделно.
В н К Лични местоимения пряко и непряко допълнение с предлога А
Se lo he explicado. Обясних м у го.
Le lleve a su casa en el coche. Закарах го с колата у тях. К!Г• ■ форми
6 ) Ко га то в изречението има инфинитив или деепричастие, м е сто
лице ед,ч. мн.ч.
именията се п о с та в я т след него и се пишат слято.
1. Г (a) m i. (a) nosotros/-as
Quiero decfrtelo todo. Искам да т и кажа всичко.
2. (a) ti (a) vosotros/-as
Estoy esperandola Чакам я о т един час.
3. (a) 6l/ella (a)ellos/-as ••
desde hace una hora.
6 ) К о га то в изречението има положителна форма на imperative
местоименията се п о ста в я т след нея. а ко га то е отрицателна 1
Употреба
пред нея. 1 Личните местоимения пряко и непряко допълнение с предлога а се
у п о т р е б я в а т в същ ите случаи, в ко и то се употребяват личните мес-
Dime que te han contado. Кажи ми какво т и разказаха.
' тоимения подлог:
No me grites. Не ми викай.
• ко га то липсва глаголът или ко га т о се прави съпоставка меж
Забележка: Вж. Повелително наклонение.
ду лица
г) К о га то в изречението има глаголна перифраза, местоименията'!
- ^А quien le has dado la Have? - Ha кого gage клкзча?
м о га т да се п о с та в я т пред или след нея. - На тях.
- A ellas.
Esta mirandome. . Гледа ме. A ella si la conozco, pero a el no. Нея я познавам, но него - не.
Me esta mirando.
• ко га т о е необходимо да се насочи вниманието към допълнение
Te lo voy a explicar. Ще т и го обясня.
то
Voy a explicdrtelo.
A m i no me interesa. Мен не ме интересува.
д) Ко га то съ щ е ствите лно то име непряко допълнение е поставено
пред глагола (с цел да се насочи вниманието към него), т о задъл-j • ко га т о трябва да се избегне двусмислие
жително се повтаря със с ъ о т в е тн а та форма на местоимение -1
<,Se lo digo a Maria у a Jose? Да го кажа ли на Мария и на
т о непряко допълнение.
Se lo dire a ella. Хосе? Ще го кажа на нея.
A el no le he prometido nada. На него не съм му обещавал
комбиниране на местоименията с предлог и без предлог.
нищо.
а) К о га то са употребени формите a mi, a ti, a el и т.н., трябва да се
употреби и местоимението пряко или непряко допълнение без
предлог.
Los he visto a ellos. Видях ги.
Me lo han dicho a mi. Казаха ми го.
A mi no me gusta. На мен не ми харесва.
б ) К о га то прякото допълнение е същ ествително собствено или

същ ествително нарицателно име. не се повтаря с формата на

м естоим ението пряко допълнение.
Conozco a Esteban. Познавам Естебан.
Conozco al jefe. Познавам шефа.
в) К о га то непрякото допълнение е същ ествително собствено или

същ ествително нарицателно име, не е задължително, но обикно
вено се повтаря с формата на местоимението непряко допълне-i
ние.
Le dije a Juan que venga. Казах на Хуан да дойде.
Le pedi a mi primo que te Помолих братовчед си да
llamara. т и се обади.
Лични местоимения допълнение с други предлози

формите им съвпадат с те зи на личните местоимения допълнения с
предлога а и м о га т да се употребяват и с всички други предлози.
Han hecho muchas Направиха много неща
cosas рог mf. за мен.
Para el esto ПО significa nada. За него т о в а не означава нищо.
Se fue con nosotros. Тръгна си c нас.
Личните местоимения непряко допълнение за 1 л. и 2л. ед.ч., употребени с

предлога соп им ат с ъ о тв е тн о формите conmigo и contigo.
No me es posible ir contigo He мога да дойда c т е б
a Malaga. в Малага.
cT e quedas conm igo? Оставаш ли с мен?
I. Посочете с ъ о т в е т н о т о лично местоимение:
1. Eres Carmen. I /
2. Scls Pedro y Jose.
3. Somos Alicia y Andres. ~)/Oi (
4. Soy Margarita.
5. Sois Maria y Alicia. \J O jo I6P S .
6 . Somos Maria y Carmen, ' " .
7. Es Laura. | ^
■ Dt\
8 . Son Pablo y Luis.
9 . Son Ana y Merijedeg.
10. Es Felipe.
||. Kou om подчертаните местоимения са излишни?

1 . Los pasteles los compro yo.
2. Creo queJiHienes razbn.
к.Чз’. Vo como carne, y ellos pescado.
4 Vosctros no me digais mentiras, por favor.
f $ ; /,fy guieres venir aquf?
Las botellas las trae ella.
7,j.Habla usted espanol?
I Q jo s e tro s llegamos a la ciudad y nosotros vamos a la catedral.
l'-0/S i tJJ quieres ir, yo no.
10. Yo creo que iu lo tienes.
III. О тговорете на въпросите:

Модел: iL a quiere Juan? (SO ->
Sf, la quiere.
1 . i,Nos ven desde el balcon? (No)
2. <,Me ayudas a escribirlo? (Si) ^ Q û
3. (,Os conoce el jefe de Pedro? (No)
4. 6Te invita Marta a su fiesta? (Si) ‘ i ,
5. i,Nos esta esperando alguien? (No) \r ^
IV З ам естете подчертаното c лично местоимение:

1 Veo a vuestros primos. / W ^ f /
2. Antonio trae las maletas. ’ • . . /rvi *ч *0 * 0 '■> i' r,
' 3. /Quien traduce esta novela? * Qua Ш UnoCLfCA
I 4. Conocemos a tu madre. C*. 0 fyfM 0 tL u s & l
5. i,Quien construye estos edificios? 7 ^ M ' & - '-
6 . DesDiden a las criadas. }\& C
7. /P o r oue no saludas a tu profesor?
8 - No traioo el regalo de Pedro, jjp f o h t x J f lc
9. /.Donde deio la bicicleta? Ре?7
r 10. /Conoceis a este escritor? / ^ , ■ . ’
* -V. Следвайте модела.

Модел: Podemos tener la fiesta manana. —>
Podemos tenerla m anana/La podemos tener manana.
1. Intentan comprenderViuestras razones. Я-г f
2. No saben hablar espanol. 1(q
{(
\v> t i
VI. Преобразувайте изреченията, к а т о започнете с подчертаната част:

Модел: La nina rompio e l vaso. —> El vaso lo rompio la nina.
VII. и т го и о р е т е на Въпросите, ка то п о вто р и те глагола и употреоите

м естоим ението 1о:
Модел: iS o n ellos ricos? (Si) —>Si lo son.
1. iE stas muy cansado? (Si)
2. Êstais de buen humor? (No)
3. <>,Esta nervioso? (Si)
4. ^Parecen asustados? (No)
5. Est3s enamorada? (Si)
6 . iE s interesante la pelicula? (No)
7. Êsta enferma tu hija? (Si)
8 . i Necesitas ver a un medico? (No)
9. ^Sabe Alfredo que estas aquf? (Si)
10. ^Sabes que manana es fiesta? (No)
VIII. З а м е сте те lo(s) c le(s), където е възможно:

1. A Rafael lo veo cuando sale de casa.
2. Si te gustan los pantalones, puedes comprarlos.
3. Estos temas los estudiamos ahora.
4. Lava el jersey y lo tiende.
5. A tu amigo no quiero saludarlo.
6 . Los invitados tardan en llegar y no podemos esperarlos mas.
IX. З ам естете le(s) c lo(s), къ дето е възможно:

1. Le veo en el cine, (a Felipe)
2. Le rega|o un cuadro. (a mi amiga)

3. Les oigo hablar. (a Juan y Enrique)
4. Les dice que no estan. (a tus amigos)
5. Le cuento un cuento. (a la nina)
6 . Les conozco muy bien. (a sus padres)
X. З ам естете подчертаното c лично местоимение без предлог:

Модел: (a тО regalan ип tocadiscos. —>
Me regalan un tocadiscos.
1. (a тО lo traen manana.
2 . la vosotros) regalan ese jarron.
3 . бР °Г Чцб no la nosotros) contestan ustedes?
4. iC u^ndo (a ti) lo dan?
5. (a nosotros) explica el problema.
6 . (a vosotros) pregunta donde esta la calle.
XI. З ам естете подчертаното c лично местоимение:

1. Doy el recado a tus padres.
2. Pido un favor a mi amiga.
3. La madre da un beso a las niftas.
4. Gloria compra un regalo a su hermano.
5. Da una propina al camarero.
6 . Cuenta lo sucedido a todos los presentes.
7. No dice nada a la vecina.
8 . Venden las entradas a Ana.
9. Pregunta a su hiia que ha sucedido.
10. Prohiben fumar a todos.
XII. У потребете с ъ о т в е т н а т а форма на лично местоимение:

1. A mi п о ......gusta el viaje.
2. A e lla s...... faltan 2.000 pesetas.
3. Ese cantante......cae muy bien (a nosotros).
4. H o y ......toca a ti pagar la comida.
5. <i,(A vosotros)...... gusta esquiar?
6 . A M a ria ......encanta esta pelicula.
7. i(A ti) n o ...... sientan bien los huevos fritos?
8 . (A nosotros)...... gusta andar por la zona antigua de la ciudad.
9. Eso no (a m i) ......conviene.
10. A ju a n .fascina esta chica.
XIII. Сменете м я с т о т о на местоименията:

М ор ф о л о ги и
Модел: Os lo podeis comprar manana. ->

Podeis compraroslo таЛапа.
1. Se lo esta repitiendo contunuamente.
2. Nos lo tiene que devolver tarde o temprano.
3. Te lo quiero explicar con mas detalle.
4. Me lo van a dar.
5. Se lo deben comunicar cuanto antes.
6 . Os lo voy a decir.
7. No te lo puedo ensenar ahora.
8 . No se lo quieren entregar.
XIV. З ам естете подчертаното c лични местоимения:

1. Escribe una postal a sus companeras.
2. El director le dicta a la secretaria una carta.
3. El cartero entrega los periodicos a los vecinos.
4. El profesor explica los problemas a los alumnos.
5. Manana le devuelvo a Ana el dinero.
6 . Entrega el ramo de flores a su madre.
7. Cuenta a su hermano una historia de piratas.
8 . Preguntan la direction a un policia.
9. Voy a poner un teleorama a mi amiga.
10. Envian a Luis una caia de botellas de vino.
XV. О тго в о р е те на въпросите:

Модел: iM e dejas el coche? (Si) —> Si, te lo dejo.
1. ^Le has propuesto tu plan? (Si)
2. ^Te dieron el libro que te habian prometido? (No)
3. iO s ha ensenado estas cosas? (Si)
4. d,Le habeis comprado el regalo a papa? (No)
5. <!,Nos traeras del Japon una camara de fotos? (Si)
6 . iT e compraras este coche? (No)
7. <!,Me prestas tu rnaleta? (Si)
8 . 6A los Perez les han vendido los pisos? (No)
9. Ôs han dado los ordenadores? (Si)
10. ^Nos dictas todas las cartas? (No)
XVI. П оставете подходящо лично местоимение:

1■A ...... no le hemos dicho nada.
2 .. lo han contado a ti.
3.......... prest6 mi coche a Fernando.
4- A ...... no nos gusto la pelfcula.
5- A ......estas cosas no me parecen bien.
■
Vv-M - JLtOÂ
6 ........ sacaron la muela a mi hermana.

7 . A nosotros......han subido la cuota de la luz.
8 ....lo quiero enseftar a vosotros.
9 ....arranque las hojas secas a la planta.
1 0 ......dimos la noticia a los chicos.
£VII. Попълнете c подходящо лично местоимение:

1. Pablo esta muy enfermo, por eso su mujer se sacrifica p o r........
2. Te ayudara Luisa, que es la unica que consiente en trabajar c o n ........
3. iE sta aqui Marfa? Han traido un ramo de flores p a ra ........
4. jEsos ninos! La casa nos parece vacia s in ........
5. No la abras, no es p a ra ........
5. No es que me tenga miedo, es que tiene confianza e n ........
' Nos tiene mucho carifto: cuando va de viaje su primera carta es p a ra ......
8 . Vivo solo porque nadie soportarfa vivir c o n ........
9. No se como sois, a ......no hay quien os entienda.
10. Le dio la noticia sin prepararlo p ara ........
XVIII. У потребете с ъ о т в е тн а та форма на личното местоимение:

1. No te preocupes; esta сопч-мф) (yo).
2. No puedo ir con ?.... (tu). V
3. No se porque hablas mai de :. L (el).
4. i,Quieres venir con ^ ? f(nqsotros)?
5. Este recado no es para .Wv. (yo). .
6 . No tengo ganas de salirsin (vosotros).
7. Ayer hablamos mucho de (tu).
8 . Han comprado el disco para .i& ê lla s).
9. No quiere quedarse aquf con \ (til).
10. Lo har6 todo por A \.. (tu).
XIX. Във всеки пример има по една грешка при употребата на личните
местоимения. Поправете я.
1. 1 Estas cansada? - La estoy.
2 . Te aconsejo que no lo digas. - ■ ’
3. ^Le contaste lo que dijo Margarita? - Sf, se la conte.
4. ^Buscaste la Have? - Si, pero no le encontre.
5. Ten cuidado con el jarron: 61 es muy valioso.
6 . Todavfa no nos ha dado la revista, pero nos'Va a dana manana.
7. Aqui hay un paquete para ttf.-Ь' )Cx '• * ' r. ■ ■
8 . Entr6 mi colega Miguel, el me salud6 y se sento.
9. A ustedes nadie le:ha invitado.
10. ^Quieres venir con mf? tijyv-
11 l-^Duele a usted la cabeza?
12. Esias flore.- fe las ne regalado yo.
13. Soy el mejor; se lo$ digo yo.
14. Lit recomende a Isabel que viera esa pelfcula.
15. Estoy esperandcJ’desde hace media hora.
XX. I
1. Познаваш ли леля ми и чичо ми? Той е лекар, а т я работи в промиш
леността.
2. - Къде са книгите, ко и то т и дадох?
- Оставих ги на масата.
3. - Познаваш ли та зи жена?
- Не. не я познавам.
4. Вземи т о з и с то л и го донеси т у к .
5. Изцапаха ми сакото.
6 . - Къде са ключовете?
- Не зная, не съм ги виждал.
7 Повреди му се колата.
8 . Луис купи часовника и ми го подари.
9. Вече имам цялата колекция и мога да т и я изпратя.
10. Получих куф арите на м оите родители и им ги занесох.
11. Предпочитам да т и разкажа всичко.
12. Книгите ги оставих на етажерката.
13. На т в о и т е приятели им прощаваш всичко.
14. Познах го, щом го видях.
15. Ела с мен на кино.
ШШ Възвратни местоимения
Pronombres reflexivus
- 0 форми
ЧИСЛО лице без предлог c предлог

е д .ч 1. те (a) mi
2. te (a) ti
3. se (a) si
мн. ч. 1. nos (a) nosotros/-as
2. os (a) vosotros/-as
3. se (a) si
,uMume за 1,2, Зл ед.ч. и Зл. мн.ч. с предлога соп са съ о тве тн о conmigo,

contigo, consigo. .
JfD№C У потр е б а
С възвратни глаголи..
No se acuerda de el. He си го спомня
Me cambio y salgo. Преобличам св и излизам.
;В.испанския език формите на ВъзВрзтмото местоимение са разлр-рч

}зв всяко лице, докато в българския ф ормите св и си се употребЙОат
-за всички лица_______________________________________________________
Емфатична употреба.
Me llevo el paraguas. Взимам си чадъра.
Se comio toda la salsa. Изяде целия сос.
Взаимно значение.
Nos tuteamos. Говорим си на т и .
Se quieren mucho. Много св обичат.
H N E & Упражнения
II, Следвайте модела:
Модел: Todos los dias se despierta muy temprano. /nosotros..../- +
Todos los dfas nos despertamos muy temprano.
1 . iN o vas a lavarte? /vosotros, ella, ellos/
2 . Se levantan a las ocho en punto. /nosotros, yo, el/
3. Se alegran mucho. /tu, nosotros, yo/
4. ^Siempre te pones tan moreno? /ellos, vosotros, Uds./
5. ^Por que se rfen? /tu, vosotros, Ud./
6. que hora te acuestas? /vosotros, ellos, el/
7. Se divierten mucho. /nosotros, vosotros, ellas/
8 . Todos los dfas se toma una ducha. /yo, tu, nosotros/
■ И. Попълнете c подходящо местоимение:

1. Siempre que veo una cosa asf.........pongo triste.
2. qu 6 h o ra ........tomas el cafe?
3. Mi pad re .......afeita dos veces al dfa.
4. Todos los d ia s .......despierto a las siete.

5. tP o r que n o ...... quitas el sombrero?
6 . Como los nirios ya son mayores...... bafian solos.
7. £Porqu 6 ...... c o n s id e rs incapaces de hacerese trabajo?
8 .........escribimos con regularidad.
9. <>,Por qu 6 n o ...... sentais?
10. Seguro que esta noche.divertimos mucho.
III. О тго в о р е те на въпросите:

Модел: i Те has vestido ya? (Si) —> Si, me he vestido.
1. iO s habeis lavado los. dientes? (No)
2. iS e siente Ud. bien? (Sf)
3. ,»,Os sentais aquf? (No)
4. iT e vas a duchar? (Si)
5. lO s poneis las corbatas? (No)
6. ^Se quedan Uds. aquf? (Sf)
Я 8 Ш 9 Притежателни местоимения
Pronombres posesivos
SRESSf форми
притежател притежавани предмети

efli H повече o[тедин
лице м.р. ж.р, м.р. ж.р.
един 1. mi/mio mi/mfa mis/mlos mis/mias
2. tu/tuyo tu/tuya tus/tuyos tus/tuyas i
3. su/suyo su/suya sus/suyos sus/suyas
НЯКОЛКО 1. nuestro nuestra nuestros nuestras
2. vuestro vuestra vuestros vuestras
3. su/suyo su/suya sus/suyos sus/suyas
a И М Значение и употреба
1 К р а т ки т е форми mi, tu, su, nuestro, vuestro, su се п о с та в я т винаги npe&

с ъ щ е ств и те л н о то име. Съгласуват се със съ щ е ствите лн о то име по
число, а nuestro. vuestro - и по род. Нямат свое собствено ударение и
се произнасят слято със съ щ е ствите лно то име.
Mi amigo vendra a visitarme М о я т приятел ще ми дойде

en Navidad. на го с т и на Коледа.
Vuestras cosas estan Нещ ата ви са върху масата.
sobre la mesa.
^ ---■ ■. . . . ---Т 5----- - /• ■■7 1. ,-Ь-------------1
■
За разлика о т българския език никога не се комбинират с определи-
’ лзн неопределителен член или показателно местоимение.
[■пежателното местоимение su се употребява, ко гато притеж ате-

pi е el, ella, usted, ellas, ellos, ustedes. В случаите, ко га то има опасност
Оусмислие, се налага да бъде уточнен притеж ателят.
Cuento con su ayuda. - Разчитам на вашата помощ.
iC o n la mia? - На моята?
Sf, con su ayuda de usted. - Да, на вашата помощ.
2 оформите т ю . tuyo, suyo, nuestro, vuestro, suyo имат свое собствено

дарение. Приемат рода и числото на същ ествителното, което приу-
, ават или вм есто ко ето са употребени.
а) Когато са употребени самостоятелно, м о га т да бъдат придру
жавани о т определителен член.
La culpa no es mi'a. Вината не е моя.
Aqui esta nuestro coche, pero Тук е нашата кола, а къде
idonde esta el vuestro? е вашата?
dkmo се вижда о т горните примери, употребата на тези форми на при-

Д а те л н и т е местоимения се налага с цел да бъде избягнато повторе-
что на съ щ ествителното име.
б) Когато придружават съществително име, т е се поставя! след
него. В т о зи случай съ щ ествителното може да се употребява с
определителен или неопределителен член, показателно м естои
мение и gp.: estos amigos mfos, unas revistas suyas, los companeros
tuyos и т.н.
Estoy esperando a una amiga mia. Чакам една моя приятелка.
Със същ ествително име обикновено се употробяват формите mi,

-1' чи. nuestro, vuestro, su, т.е. вместо el jefe т ю се казбя ni jefe.
ши М о р ф о л о ги я
'*• Упражнения
I. Попълнете с подходящи притежателни местоимения:
1 . (vosotros).......padre casi no sale de casa.
2. (e l).......hermano se llama Miguel.
3. (y o )........... primo vive en Barcelona.
4. (e lla )......... hermana se llama Laura.
5. (usted) iV iv e .......familia aqui?
6 . (ellos).......hijoS se acuestan tarde.
7. (nosotros).......vacaciones ya terminan.
8 . (ustedes) Ês este peri6 dico?
9. (til) £C 6 mo se lla m a ...... prima?
1 0 . (nosotros).......coche estd estropeado.
11 . (vosotros) ideas me gustan mucho.
12 . (y o )......padres viajan mucho.
II. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: Tienes ип abrigo gris. -> Tu abrigo es gris.
1. Tenemos un coche trances.
2. Juanita tiene una muneca preciosa.
3. Ustedes tienen un patio muy grande.
4. Los P6 rez tienen unos hijos insoportables.
5. Tennis un piso muy lujoso.
6 . Tienes problemas muy serios.
7. Tengo amigas muy simpaticas.
8 . Tenemos una casa nueva.
9. Pepe tiene una mujer muy agradable.
10. Teneis una piscina muy grande.
III. Довършете изреченията, ка то по ставите подходяща форма

те ж а те л н о местоимение:
1. Esas son ty§ zapatillas. -» Estas zapatillas s o n .......
2 . Este es nuestro piso. -» Este piso e s ......
3. Este es mi ordenador. —> Este ordenador e s .......
4. Aquellos son vuestros libros. -» Aquellos libros s o n ......
5. Esa es su corbata. -> Esa corbata e s .......
6 . Estos son nuestros papeles. -» Estos papeles s o n .......
7. Estas son mj§ revistas. Estas revistas s o n .......
8 . Ese es ty vaso. —» Ese vaso e s ......
9. Aquellos son su§ zapatos. Aquellos zapatos s o n ......
1 0 . Estat son vuestras maletas. -> Estas maletas s o n .......
IV. Следвайте модела:

Модел: M i casa es muy cdmoda. / (su casa) ->
La suya tambien es muy comoda.
1. Vuestro coche es muy rapido. / (nuestro coche)
2. Su trabajo es muy interesante. / (mi trabajo)
3 . Nuestro profesor es muy simpatico. / (vuestro profesor)
4 . Mi habitacion es muy pequefia. / (tu habitation)
5. Vuestro jardin es muy bonito. / (su jardin)
6 . Tu madre es muy joven. / (mi madre)
7 . Vuestras revistas son muy interesantes. / (sus revistas)
8 . Mi programa es muy denso. / (tu programa)
I 9 . Mi moto es muy moderna. / (su moto)
10. Vuestra profesora es muy simpatica. / (nuestra profesora):
V. Посочете правилните форми:

1. Toma, Juan: este libro es (tu/tuyo).
2. Mi esposa va en (su/el suyo) coche y yo en (mi/ el т ю )
3. Hay que darle a cada uno lo (su/suyo).
4. (Ти/el tuyo) hermano es mas alto que el (mi/mio).
5. Los pasteles que quedan son para nosotros: los ninos ya se han comido
(sus/los suyos).
6 . Manana viene una (mi) amiga (mfa).
7. (Su/el suyo) coche esta aparcado junto al (mi/mio).
8 . Pongo (tus) libros (tuyos) con (mis/los mios).
9. La casa de Juan esta detras de (tu/la tuya).
10. (Ти/el tuyo) es mejor que (mi/el т ю )
VI. Преведете:
1. Ще ми дадеш ли телефонния си номер?
2. Приятелите ни ще дойдат утре.
3. Не, та зи чанта не е моя.
4. Тук са м оите куфари, а къде са тво ите?
5. Познаваш ли м оите родители?
6 Тази кола е моята, а онази е неговата
7. Почти не познавам сем ейството ти .
8 . Много ми харесва вашата къща.
9. Довечера ще дойде един мой приятел.
10. Ще го помоля за колата, защ ото моята е повредена.
И8ИЯ0 Показателни местоимения
Pronombres demostrativos
форми
м. р. ж. p. cp . p.
е&ч. e ste e sta e sto
• e se e sa e so
aquel aquella aquello

мн. ч. e sto s e sta s
esos esas -
aq uellos aq ue llas
М И Н Значение и употреба
С показателните местоимения се посочват различни обекти (лица или

предмети).
1 Посочване на обекти в пр остр а нство то .
______________ П осочване
1 л. (aqui)_____________ 2_
este
В испанския език п р о стр а н ство то се разделя на т р и зони - aqui, ahf, allf

- в зависимост о т то в а към кое о т т р и т е глаголни лица - yo, tu, el - се
отнася. П оказателните местоимения - este, ese, aquel - посочват в коя
о т те зи т р и зони се намира о б е ктъ т.
П р о с тр а н с тв о то на yo е aquf. а о б е кти те , ко и то се намират в него
(т.е. близо до говорещ ото лице), се посочват с показателните м естои
мения esto, este, esta, estos. estas.
Esto es un cuadro. Това е картина.
Los documetos estan en Документите са в тази
esta carpeta. папка.
П р о с тр а н с тв о то на tii е ahf, а о б е кти те , ко и то се намират в него (т.е.
близо до събеседника), се посочват с показателните местоимения eso,
ese, esa, esos, esas.
iQ u e es eso? Какво е това?
^Conoces a esa chica? Познаваш ли то в а момиче?
П ространството на el (т.е. на всичко, ко е то се намира извън пространс

т в о т о на yo и tu) е allf, а о бекти те, ко и то се намират в него (далеч о т
говорещото лице и о т събеседника), се посочват с показателните мес
тои м ен ия aquello, aquel, aquella, aquellos, aquellas.
i,Ves aquello? Виждаш ли онова нвшо?

Mi nermano es aquel que Б р ат ми в онзи. к о й т о с т о и
esta cerca de la puerta. близо go вратата.
в българския език, за разлика о т испанския, п р о стр а н ство то не се

I' разделя на т р и зони и затова показателните местоимения по
сочват близки лица и предмети (това, то зи . тази, те зи ) и по-отда-
; лечени лица и предмети (онова, онзи, онази, онези). Затова местои-
менията eso, ese и с ъ о тв е тн и те му ф ормите за род и число се
предават на български според ко н те кста .
2 Посочване на обекти във времето.
П осочване вьв врем ето
ahora e n to n ce s
e ste aquel
Показателните местоимения м о га т да посочват обекти и във времето

U в то зи случай се съ о тна сят с наречията за време ahora (сега. в н а сто
ящето) и entonces (тогава, в миналото).
• Показателните местоимения esto, este, esta, estos, estas посочват
обекти в н а стоя щ ето и се употребяват с presente, preterito perfecto и
luturo, а показателните местоимения aquello. aquel, aquella, aquellos,
aquellas - обекти в миналото и се употребяват с indefinido, imperfecto и
1pluscuamperfecto.
Este arto las inundaciones han Тази година наводненията

causado muchas perdidas. причиниха много загуби.
Aquel апо llovio mucho. Онази година валя много.
3 Посочване на обекти в т е к с т .
П осочване в те к ст
п о с л е д н о сп о м е н а то първо спо м енато
e ste aquel
Показателните местоимения esto. este, esta, estos, estas u aqueslo’

aquel, aquella. aquellos, aquellas се употребяват, ко га то говорещия
посочва нещо, споменато преди това. Независимо о т реда, ко й то след]
в а т в изречението, este посочва последния споменат обект, a aquel
първия.
Elena tiene ипа hermana Елена има сестра близначка,
gemela; pero esta es но сестра й е хубава,
guapa y aquella es fea. а Елена е грозна.
В т е з и случаи на български не сд употребяват показателни м е сто

имения.
Функции
Показателните местоимения este. ese, aquel и с ъ о т в е тн и те игЛ

форми за род и число придружават същ ествително име или се ynom j
ребяват вм есто него и приемат рода и числото му.
Ese pantalon es demasiado Този панталон е прекалено
oscuro. тъмен..
Este arbol es mas pequeno Това дърво в по-малко о т
que aquel. онова.
Estos son los padres de Julio. Това са р од и те л и те на Хулио.
Esas son tus Haves. Това са т в о и т е ключове.
Показателните местоимения esto, eso, aquello никога не придружа-1

в а т същ ествителни имена и не се употребяват вм есто тях.
iQ u 6 es esto? Какво е това?
A mf eso no me interesa. Мен това не ме интересува.
I. П оставете с ъ о т в е т н и т е форми на показателните местоимения.
за 1 . (e ste )...... chicas son mis amigas.
2 . Por favor ipuede ensenarme (aquel)......blusa?
3. ^Me das (e se )......bolfgrafo?
4. (aquel)......chicos son muy maleducados.
5. (este) .. oluma no me gusta: prefiero (aquel)........
6 . Quiero ponerme (e s e )......falda.
■ . (e ste)......pueden ser nuestros ultimos momentos juntos.
7
,
8 . Necesito unos zapatos como (ese)........
9 . (aquel)...... chicos juegan al futbol.
r|0. No conozco a (aquel)......senoras.
|, Попълнете със с ъ о т ве тн а та форма на показателните местоимения

este, ese или aquel:
1 . Aquf hay un bolso;...... bolso es de piel.
2. Allf hay unas cintas;......... cintas son de mi primo.
,, 3 . Aquf hay unas flores;.......son para Luisa.
I y4. Ahf hay unas Haves;............. Haves son del coche.
, 5. Allf hay unos Arboles:...... arboles son castanos.
6 . Ahf hay un b a r;......bar esta cerrado.
7. Ahf hay unos discos;.......discos me gustan mucho.
8 . Aquf hay una botella;..................... botella esta vacia.
P 9. Ahl hay una m oto;.......moto es de Fernando.
10. Allf hay un cuchillo;...... cuchillo corta muy mal.
11. Alii hay una fuente;...... fuente esta seca.
* 12. Aquf hay unos libros;...... libros son de Felipe.
II. [Поставете esto или este, -a:

1 ........que dices es una tonterfa, nadie va a creerte.
2 . iE stas seguro de que e s ......el camino?
I 3. ^Que e s .......?
4.....es mi mejor amiga.
5.....no puede continuar asf.
6 .....es mi amigo Miguel.
7.....no es verdad.
8 .....es mi nuevo coche.
9.....es mi profesora de espanol.
’ 10 . - ^Me das el bolfgrafo?
- бСийГ? i ...?
IV. П оставете подходяща форма на este или aquel:

1. Me acuerdo muy bien d e .......dfa porque fue cuando nos conocimos.
• 2. E n ...... momento el avion llega al aeropuerto.
3. E n ...... ocasi6 n nadie menciono el tema.
4..... momentos que sufro quedaran en mi memoria.
5..... dfa tenfa mucho trabajo.
6 .Me dijo q u e ....... noche habfa dormido mal.
7..... ano el curso ha empezado rrieis tarde.
8 ..... semana pasare por tu casa.
9. Pr6 stame tu co che ......tarde <«,eh?
10........noche no pude verlo.
V. З ам е сте те подчертаните елементи със с ъ о т в е т н и т е форми на estg

или aquel:
1. Quedaron con mi hermano y con Juan; Juan llego tarde y mi hermano n<
Ileg6 nunca.
2. Pidib ayuda a Luis y a Pedro, pero Luis se la nego.
3. Tiene un amigo y una amiga, pero la amiga vive fuera de la ciudad y
se ven a menudo.
4. Marta y Juand entraron en el bar; Juana se dirigio hacia la barra y Marti
se quedo a charter con Julio
5. Mi madre tem'a; Un hermano y si mi madre era buena, su hermano er
malo y muy cruel.
.я Относителни местоимения
Pronombres relatives
О тн о си те л н и те местоимения. служ ат за връзка на подчиненото us
речение с главното и за м е ства т име или местоимение, употребено В
главното изречение. О тносител ните местоимения са: que, cual, quien
cuyo, cuanto, como, cuando u donde.
1 Може да се отнася за лица и за предмети и не се изменя по род и .ис-1

ло.
La casa que hemos comprado Къщата, ко я т о купихме, в
es muy grande. много голяма.
Los. (linos que hayan terminado Децата, к о и т о са свършили,
pueden ma/charse. м о га т да си т р ъ гв а т.
2 Употребява се с определителен член, ко га то има предлог.

El senor al que salude Господинът. к о го т о
es el padre de Julia. поздравих, в бащата на Хулия. |
Esas son las razones рог Това са причините, поради
las que he venido. к о и т о дойдох.
3 В комбинация с que определителнийт член функционира ка т о показг

телно местоимение.
El que tenga hambre que К о йто е гладен, да си

piaa un bocadillo. поиска сандвич.
Escogio las que mas le Избра те зи . к о и т о му
gustaron. харесаха най-много.
CUAL
Може да се отнася за лица и за предмети и винаги се употребява с
определителен член.
La casa tiene ипа ventana Къщ ата има прозорец, о т
desde la cual se ve el mar. ко й т о се вижда н(<?рето.
Esos son los chicos con los Това са м ом четата, c ко и т о
1 cuales sale. излиза.
Й Когато е придружено о т предлог, може да замества que, а ко га то е

/потребено без предлог, може да го замества само в подчинени обяс
нителни и никога в подчинени ограничителни изречения.
Los alumnos a los cuales Учениците, к о и т о изпитах,
examine aprobaron. си изкараха изпита
Vine con su hermano, el cual Дойдох с брат му, а т о й кара
conduce muy deprisa. много бързо.
С. оаничителното изречение конкретизира, уточнява и определя

значението на съ щ е ствите л но то име, към ко е то се отнася
Los alumnos que resolvieron Учениците, к о и т о решиха

el problema obtuvieron una задачата, получиха висока
buena nota. оценка.
' исълът на горното изречение е, че само учениците, ко и то са решили

^аачата. са получили висока оценка, т.е. уточнява се за кои ученици
'fTi=»8 a дума.
Обяснителното изречение само дава допълнителна информация за лице-
П?0 'или предмета, означени със съ щ ествителното име, и много често
Йряснява причината за действието. В изречението
Los alumnos. que resolvieron Учениците - т ъ й ка т о решиха
el problema. obtuvieron una задачата - получиха високз
buena nota.
■ оценка.
ЙАМсълът е, че всички ученици са получили висока оценка, а подчиненото

аРечение обяснява защо. Обяснителното изречение има по-голяма смис-
л° 0 а са м о сто ятел ност и затова е вм е тн а то и се пише между запетаи.
М ораю логия
3 Употребява се сравнително рядко в разговорната реч. По-често с$ СОМО -хШ

среица формата за среден род, употребена с предлог: con lo cual, рог |л| О тносително местоимение за начин
cual. sin lo cual и т.н. Ш'
Hazlo como quieras. Направи го к а к т о желаеш.
QUIEN
Щ; CUANDO
1 Отнася се само за лица, променя се по число и никога не се употребя*
ва с определителен член. О тносително местоимение за време
Quien quiera venir, que К о й то иска да дойде, нека

Podeis venir cuando querais. М о ж е те да дойдете, ко га т о
поискате.
venga. да дойде.
Fueron ellos quienes no Те бяха тези, к о и т о не DONDE £ № 3
quisieron entrar. пожелаха да влязат.
Относително местоимение за м ясто
2 Може да замества que в същ ите случаи к а т о el cual.
Iremos donde tu digas. Ще отидем, къ д е то т и кажеш.
No se el nombre del joven Не зная и м ето на младежа,
con quien Иедй Marfa. с к о го т о дойде Мария.
Mis padres, quienes no sabfan Р одителите ми, ко и т о не знаещ
nada, se sorprendieron. ха нищо, се изненадаха.
3 Може да има съ щ о то значение ка то el que. . Поставете определителен член, където е необходимо:
Quienes esten de acuerdo Тези, к о и т о са съгласни I 1. El ch ico ...... que esta de espaldas es mi primo Luis.
que levanten la mano. да вдигнат ръка. 2 . El libro d e ......que quiero sacar ia cita, esta agotado en las librerias.
3. Las co sas...... que dices molestan mucho.
CUVQ 4 Es este el motivo p o r ......que estoy enfadada.
■ 5. El tip o ......que te esta esperando tiene mal aspecto.
Съгласува се по род и число със същ ествителното, към което се отнася . 1 ' 6 . El regalo ...... que quieren comprarle es precioso.
El chico a cuyos padres Момчето, чиито родители I 7. El chico d e ......que te hablo es el primo de Luis.
conoces, no vino. познаваш, не дойде. в. El bolfgrafo c o n ...... que escribo es de mi hermana.
9. Esta desierto el lugar hasta ......que quieren subir.
Vine con un amigo cuya Дойдох с един приятел, чиято
I 10. No se el nombre de la persona c o n ...... que trabaja.
madre es vecina tuya. майка т и е съседка.
II. Образувайте изречения c местоимението que:
CUANTO
‘•1<н)ел: Conoct a una chica./La chica se llama Alicia. —>
Променя се no род и число и може да се употребява самостоятелно Conoci a una chica que se llama Alicia.
или със съ щ ествителнр име.
1. Me devolvid el dinero. / Le di dinero.
Come cuanto quieras. Яж ко л ко т о искаш. / 2. Escribieron las cartas. / Estaban atrasadas las cartas.
Come cuantas manzanas quieras. Яж ко л ко т о ябълки искаш.
3. A ti te preocupa algo. / Tu ofste algo.
2 Cuanto може да означава (todo) lo que, a cuantos(as) - (todos) los que,
■ j 4. Quiero una bici. / La bid vale 50.000 ptas.
(todas) las que.
5. Ayer nos encontramos con el profesor. / El profesor nos da clase.
He trafdo cuanto tenia. Донесох всичко, к о е т о имах. 6 . Tengo un reloj. / El reloj no funciona bien.
7. Hoy tratamos un asunto. / El asunto es muy importante.
6 . Ellos tenfan un coche. / El coche gastaba mucha gasolina.
9. Me gustan los zapatos negros. / Los zapatos estan en el escaparate.

10. Dame el peri6 dico. / El peri6 dico esta sobre la mesa.
iM. Образувайте изречения no модела:

Модел: Estamos en un hotel. / El hotel tiene una piscina. ->
El hotel en el que estamos tiene una piscina.
1. Trabaja en una empresa. / La empresa es americana.
2. Estamos volando sobfe un pais. / El pais tiene altas montanas.
3. Pedro esta hablando con una chica. / La chica es su novia.
4. Vamos a una playa. / La playa es muy rocosa.
5. Pasamos por una calle. / La calle es muy estrecha.
6 . Vivo en una ciudad. / La ciudad es pequefia.
7. Hablamos de un libro. / El libro es de Eduardo Mendoza.
8 . Nos dirigimos hacia un paraje. / El paraje es muy pintoresco.
9. Miramos desde una ventana. / La ventana da al mar.
10. Compra flores para una chica. / La chica es su novia.
IV. П оставете el que, la que, los que, las que или lo que:
1 .........escucha con atencion, aprende.
2. Estoy de acuerdo c o n ...... dices.
3.........estan cansados, ya no trabajan.
'i. No com prendo.......pasa.
5 .... van de excursion vuelven anoche.
6 .... dice Eduardo es verdad.
7. No me g u sta .......dijiste ayer.
8 . Te voy a explicar los motivos p o r...... no fui a tu fiesta.
9.........compre me salieron malos.
10. De todas las fotos escogio.........mas le gustaron.
V. Попълнете c подходяща форма на el cual:

1. He recorrido unos pueblecitos d e ......no recuerdo nada.
2. Le han concedido el premio........ es un orgullo para la familia.
3. Han llegado nuevas alum nas,......no estan clasificadas.
4. Aquella casa, e n .......nadie vivfa, estaba a punto de caerse.
5. El chico,........esta junto a la puerta, es el que mas me gusta.
6 . Hay en el informe una serie de puntos c o n ......no estamos de acuerdo.
VI. З а м е сте те que c подходяща форма на el cual, къ дето е възможно:

1. Los amigos a los que invite ayer, vendran mas tarde.
2. Los ninos que han estudiado aprobaran.
3. Lo dir6 a los profesores, en los que conffo.
4. La chica con la que sales no me gusta nada.
6 . Las chicas que estaban cansadas se durmieron.
6 . Todas las secretarias que trabajan en la empresa saben ingles.
• 7 . Se сотргб una maquina de escribir, con la que se ganaba la vida.
I 8 . Sus abuelos, que no sabfan nada de aquello, quedaron asombrados.
9 . La pelfcula que pusieron ayer en la tele, ya la habfa visto.
1 10. El drbol que habfa en el jardin se seco.
VII. П о п ъ л н е т е c q u ie n или q u ie n e s :
1 . Yo salgo c o n ......quiero.
№ . Ayudamos a ......lo necesitan.
L 3. Este es el arquitecto d e ...... te hable.
4. Aquf estan las personas a ...... he invitado.
r 6 . Lo dijo .... lo sabfa.
I 6 . Son varios los amigos d e ...... guardo un buen recuerdo.
I 7. Los alumnos a ......suspendib no protestaron.
0 ....no esta conmigo, esta contra mf.
III. Зам естете el (la, los, las) que c quien(es):

1. Los que tienen miedo son ellos.
Г 2. Los que han llegado tarde no pueden entrar.
K 3. “El que mucho abarca, poco aprieta”.
r '4. La senora a la que avisaron, no asistio.
^ 6 . El que desee venir, puede hacerlo.
* 6 . Los que tengan hambre que pidan un bocadillo.
7. El que todo lo quiere todo lo pierde.
■ 8 . Habia sitio solo para las que vinieron primeras.
IIX, З ам естете que c quien, къ дето е възможно:

1. Lo encontramos con Felipe, al que querfa ver desde hace tiempo.
. 2 . El trabajo que te ofrecieron es poco atractivo.
I 3. El senor que te saludo es mi padre.
Este premio es para los que terminer^ antes.
\ 5. La casa que hemos comprado es muy grande,
i 6 . Juan, que lo sabe, te lo dira. ‘
7. Escogi6 las fotos que m£s le gustaron.
L 18 . Juan, en el que realmente conffo, lo hara todo.
Г 9- A los que ganaron se les concedio un premio.
[ Ю. La empleada con la que hable era muy amable.
;X. П о ста в е те подходяща форма на cuyo:

1■Aauf estan los nifios a ......madre nos presentaron ayer.
2. Juana me pidid unos lib ro s ...... tftulos no recuerdo.
3. Mi coche.........motor es diesel, utiliza gasoleo.
4. Allf habia un g a to ...... ojos brillaban.

5. El hom bre......casa vimos es el ministro.
6 . Mi hermano........ hijas estudian contigo, ha salido de viaje.
7. El amigo a ...... casa me dirijo, esta enfermo.
8 . No acudio el cliente d e ...... intereses te ocupas.
9. Al chico a .......hermanas conoces, no se lo dije.
10. Acudio una senora gracias a ..... ayuda pude levantarme.
XI. Попълнете c подходяща форма на cuanto:

1. Т о т о ......copas le apetecieron.
2. Nos apresuramos.......pudimos.
3. Convoco a ...... personas quisieron asi.sur.
4. Lo ha contado a .......se lo cont§ yo.
5. Eso e s .......deseo.
6 . M orian.......saltaban a tierra.
7. Esa es la cosa m£s disparatada d e ...... has dicho nunca.
8 . Es superior a ...... se conoce.
9.........palabras sal fan de su boca, me asombraban.
10. Puedes co m e r.pasteles desees.
XII. З ам е сте те que c donde. como или cuando:

1. En el ano 1990 fue en el que lo vi por primera vez.
2. El modo en el que lo hizo no me gusta.
3. Este es precisamente el hueco en el que puedes meterlo.
4. La manera con la que se expresa es chocante. 0
5. Tenia una casa a la que ibamos en verano.
6 . La noche en la que llegue a esta cuidad fue terrible.
7. En la aldea en la oue me crie la vida era muy tranquila.
8 . Procedieron del modo que consideraron mas apropiado.
9. La playa en la oue paso los veranos se esta poniendo de moda.
10. El afio en el que nos conocimos fue maravilloso.
XIII. П оставете всички възможни относителни местоимения:

1. El ciclista .......ha ganado la carrera es francos.
2 . Eres t u ...... debe hacerlo; no yo.
3. La empleada con ....... hable era muyamable.
4. Aqui nacio el p in to r.......obras son conocidas en todo el mundo.
5. La empresa p a ra .......trabaja es muy grande.
6 . Son estos lib ro s.......elijo, no aquellos.
7. Asi e s .......debes hacerlo.
8 . Ese p e rro .......ladra no tiene dueho.
9. Es de este libro d e ...... saque la cita.
1 0 . Mi herm ano,......no tiene trabajo, apenas sale de casa.
Juan, e n ...... realmente confi'o, lo har£ todo.
1 2 . No debes hablar de alguien.......no conoces.
13. Te presento a Emilio.........todo el mundo invita a dar conferencias
r 14 . El vicepresidente.........todos critican, va a retlrarse de la politica.
15. Fue el afio pasado....... su padre murio.
116. El lu g ar...... vivo es muy tranquilo.
17. Pedro fu e ...... rompio el cristal de la ventana.
18. Te voy a presentar a las chicas d e ...... habl£bamos ayer.
1 19 . No sa b fa ...... Miguel queria de mi.
■20. La catedral e s ta ......dice el piano.
XiV. Във Всяко изречение има допусната по една грешка. Поправете я.

Aqui hay ип senor quien pregunta por usted.
Aquf hay muchos pasteles, come todos que quieras.
GConoces a la profesora quien me da clase?
Ese es un amigo el que no te conviene.
La chica para que trae flores es su prima.
Necesito un piso quien sea barato.
El abrigo cual se compro Isabel es muy caro.
В. No creo nada de todo que me has dicho.
9. El pais del donde vienes es muy agradable.
10 . En la tienda en cual trabajas hay de todo.
XV. Преведете на испански:

1. Книгата, ко я то споменаваш, никак не ми хареса.
I 2 Ядоса се много на учениците, ко и то не бяха си написали домашни
те.
[ 3. Романът, к о й т о чета сега, е много интересен.
I 4. М ъж ът, ко й то дойде да т е търси, е много симпатичен.
5. Момичето, ко е то с то и та м . е Исабел.
Г 6 . Проблемът, за ко й то говори Карлос, е по-сложен
. 7. Имаше една къща, о т ко я то се виждаше всичко.
| 8 . Това е навик, срещу ко й то е трудно да се бори човек
* 9. Каза всичко, ко е то знаеше.
! 10. Покани всички, ко и то искаш.
11. Не е т о з и п о л и ти къ т, за ко го т о т и говорих вчера
12. К о йто полага усилия, ще стигн е далеч.
Г 13. Д е т е т о , чиито родители познаваш, не е т у к
F 14. Вземи ко л ко то искаш книги.
I 15. М оите братовчеди, ко и то не обичат да живеят извън града, зами
наха за Мадрид.
теж Въпросителни и възклицателни местоимения

Pronombres interrogativos у exclamativos
Въпросителни местоимения.
формите им съвпадат с тези на о тн о си те л н и те местоимения, с изк

лючение на сиуо, ко е то не се употребява във въпросителна форма. За]
разлика о т о тн оси те л ни те, въпросителните местоимения се пишат
ударение. С те зи местоимения се въвеждат преки и непреки въпрос^
Пред т я х може да с то и предлог.
!3 t^ 4 Q U IE N ? :М
1 Служи за задаване на въпрос за самоличността на лице.
i, Quien te lo dijo? Кой т и го каза?
Dime con quten hemos Кажи ми c ко го сме се
quedado. уговорили.
2 Употребено с предлога de. служи за задаван^ на въпрос за притежг

ние.
^De q ui 6 n es este ordenador? На кого (чий) в т о з и компютър?,]
г<зи£?
1 К о га то се употребява самостоятелно, се задава въпрос за същност^
т а на нещо или за професия.
iQ u e estas haciendo? Какво правиш?
No se que es lo que espera. Нв знам какво чака.
-i,Q u 6 es Eduardo? - Какъв в Едуардо?
- Es arquitecto. - А р х и т е кт .
2 Може да придружава същ ествително име.

£Que гедаю le habeis hecho? Какъв подарък му направихте?
Me preguntd que blusa т е П опита ме коя блуза
Ш iba а ропег. ще си облека.
iC U A L ?
зтребяба се за лица и за предмети и никога не придружава съществи-
^нй име. Пита се за определено лице или определен предмет о т група
/а или предмети.
£Сий 1 de io s dos te lo dijo? Кой о т двамата т и го каза?
^Сий! es tu Have? Кой е т в о я т ключ?
No se a cual de ellos preguntar. Не знам кого о т т я х да
попитам.
acuAn t o ?
З ъ п р о си те л н о местоимение за количество. Съгласува се по род и число

ьс зъщ ествителното, ко е то придружава или към ко е то се отнася.
■* - ^Cuantas pesetas tienes? - Колко посети имаш?
- No se cuantas me han quedado. - Не знам колко са ми останали.
/.Cuanto gastais al mes? Колко харчите на месец?
асбмо?
1 Въпросително наречие за начин.
£ С о т о lo habeis hecho? Как го направихте?
No se com o se siente aqui. He знам как се чувства т у к .
В:1Служи за задаване на въпрос за качество на лице или предмет

- £ С о т о es Julia? - Каква е Хулия?
■Julia es alta y rubia. - Хулия в висока и руса.
!? ic u An d o ?
^Въпросително м естоим ение за време.
^.Cuando sale el tren? Кога гпръгва влакът?
Me han preguntado cuando Попитаха ме кога се
regresas. връщаш.
iUO NDE?
®кГ>росително м естоим ение за м я сто .
£Donde has dejado la carpeta? Къде си оставил папката?
Nadie sabe donde est£n. Никой не знае къде са.
Морфолсн НИ
EUjffiBB Възклицателни местоимения.
М естоименията qu6 , со то , cuanto, cuando, qui6 n м о га т ga се употреб

в а т к а т о възклицателни.
|Que chica tan guapa! Какво хубаво момиче/
jCudnto tiempo sin vertel О тко га не съм т в виждал<
jComo llueve! Как вали!
Cuando aprenderas! Кога ли ще се научиш!
jQuidn iba a decirlo! Кой можеше да си помисли
такова нещо!
шат Упражнения
I. П оставете quidn или qui&nes и съ о тв е тн а та форма на глагола ser:
1. А ...... es usted? (Y o ).........Carmen.
2. i ...... son ustedes? (Nosotras)........ Maria y Margarita.
3. i ...... es ella? (E lla )........ Mercedes.
4. i ...... son ellos? (E lios)........ son Juan y Pedro
5. i ...... es el? ( £ l) ........ Andres.
6 . i .......son ellas? (E llas)........Carmen y Laura.
II. Попълнете c подходяща форма на cuanto:

1 . i .......colaboradores necesitas?
2 . i .........dinero tienes?
3. i ..... Desetas le debo?
4. i .......vale la mesa?
5. i .........gente hay en el concierto?
6 . t......... hijos tionen los Perez?
7. i .......botellas quereis comprar?
8. i ....... pisos tiene este edificio?
III. П о ста вете qu 6 или cual(es):

1 - 6 ....... de los alumnos es el que tiene mejores notas?
Ш 2 . i .......ciudad es aquella?
3. i .... son tus maletas?
4. i .......hay de nuevo?
5. i .......diferencia hay entre estas dos cosas?
6. i .......es la diferencia?
7. £ .......es esto?
3,i , .. es su profesion?
!■ a j ...... nos recomienda Ud.?
? o'. i ...... es Ud.?
1 ^ ...... te pregunta Francisco?
2 , i ...... de ellos prefieres?
3 , i ...... es tu coche?
4 i .......discos quieres regalarle a tu amigo?
5 , i ....... son los impresos que tengo que rellenar? .
IV. Попълнете c въпросителни местоимения, ка то по ставите предлог,

[където е необходимо:
! 1 . 1 ...... clase de musica le gusta a tu prima?
_ 2 . i ...... son esos sefiores que estan saliendo del coche?
< i ...... son tus discos?
St. i ...... chicas bailas esta noche?
5. i ...... quieres subir a ese arbol?
6 . i ...... es el cohe azul que esta aparcado ahf enfrente?
7. i ...... viene a vernos?
8 . i ....... vas a invitar?
9. i ....... libro esta leyendo?
f'10 . c ,....... prefieres, cafe o te?
11 . .......no nos dice usted la verdad?
12 . i ....... es tu perfume?
В / . Попълнете c подходящи въпросителни местоимения:

1. i ........gasta este coche?
Г 2. i ....... esta Jos6 toda la tarde?
J 3.i ....... es el examen de historia? - Supongo que el jueves.
4, i ...... dices que es la conferencia? - En la sala dos.
‘ 5. i ....... dura esa pelfcula?
‘ 6 .i ....... nos vestimos para la fiesta?
7. i ....... vamos al cine juntos?
8. i ....... te sientes?
JVl. Попълнете c въпросителни местоимения:

1. Pregunto...... habfa roto el jarron.
2. D im e.......quieres que compre.
3. Te d ire ..... lo he hecho.
4. No s e .......cumple aftos.
5. No s e ...... hemos quedado, en el bar o en el cine.
6 . No se puede decir h a sta ...... ser&n capaces de llegar.
7. No s6 ...... es tu coche.
8 . D im e ......... vale el ordenador.
9. Preguntale...... paginas ha escrito.

10. Dime c o n ..........quieres hablar.
VII. Образувайте възклицателни изречения c que:

Модел: La paella esta muy rica. -> jQue paella tan rica!
1. Este vino esta muy bueno.
2. Ese cuadro es muy bello.
3. Es un dfa muy horrible.
4. Es un chico muy simpatico.
5. Esta novela es muy interesante.
6 . Esta piscina es muy grande.
7. La chica es muy guapa.
8 . Esta pelfcula es muy divertida.
VIII. Образувайте възклицателни изречения c que:

Модел: Estoy muy mal. —> jQ ue mal estoy!
1. El dibujo te sale muy bien.
2. Corre muy rapido.
3. Habla muy bien espafiol.
4. El vino sabe muy bien.
5. Camina muy despacio.
6 . El avion vuela muy alto.
7. Lo pasamos muy mal.
8 . Manolo trabaja muy duro.
IX. Образувайте възклицателни изречения c cuanto:

Модел: Fumas mucho. —> jCu&nto fumas!
Hay mucha gente aqui. —> / Cuanta gente hay aquf!
1. Tengo mucho arroz en el plato,
2. Quieren mucho acompanarte en este viaje.
3. Tenbis muchos libros espanoles.
4. La pelicula nos gusta muchfsimo.
5. Tu habitaci6 n tiene mucha luz.
6 . En el jardfn hay muchas flores.
7. Me alegro muchisimo.
8 . Estan reunidas muchas personas.
X. Преведете:
1. Кой мислиш, че ще победи - Марио или Педро?
2. Коя кукла т и харесва повече?
3. На кого о т т я х да се обадя?
4. Кои предпочиташ - те зи или онези?

б. Колко дни остават?
6 . Не знам колко изпита има Хуан.
7 . Кое е това момче?
8 . Къде са ключовете на колата?
| '9 . Кога се върш ат Инес и Карлос?
|1 0 . Как се казва неговата племенница?
■' 11. Коя е най-добрата ученичка?
12. Никой не знае какво иска то зи господин.
13. Колко снимки има в т о зи албум? *
14 . Колко много деца има т у к !
15. Какво красиво момиче!
; Неопределителни местоимения
Pronombres indefinidos
О пределителните местоимения посочват неопределени лица или пред
мети или неопределени качествени и количествени признаци. Неопреде-
пелните местоимения В испанския език са: uno, algo, nada, alguien,
[Ш е, alguno, ninguno, otro, todo. cada, cualquiera, mucho, poco, tanto,
bastante. suficiente, demasiado, cierto, varios u gp.
& UNO
Може да се употребява самостоятелно или да придружава същ естви
телно име. Променя се по род и число. Пред същ ествително име о т м.р.
д.ч. се употребява съкратената форма ип.
Necesitabamos coche, У nos Имахме нужда о т кола и
compramos uno. си купихме.
Estuve еп la playa СОП lin o s Бях на плажа с едни, ко и т о
que te conocfan del colegio. me познават о т училище.
Unos anos despues volvieron Няколко години по-късно
a verse. . се видяха отново.
Ч^сто формите за ед.ч. ипо, ипа се употребяват с глагол в Зл. ед.ч. О т -

309пт се за говорещ ото лице, но имат и обобщаващо значение.
Uno no sabe que hacer еп Човек не знае какво да
esos casos. прави в таки ва случаи.
богато се употребява с числителни имена, изразява приблизително ко

личество.
He escrito unas veinte Написах около двадесет

paginas. страници.
Забележка: О тносно употребата на ипо ка то неопределителен ч/Д
к а т о числително 6 ж Неопределителен член и Числително име.
AfcGtfJEN, NADIE
Употребяват се само за лица и не се променят по род и число.
Preguntan si alguien ha visto П и т а т дали някой е виждал)
al nino. д етето
Nadie nos ha visto. Никой не ни видя
Забележка: О тносно употребата и м я с т о т о на nadie и на остана^
отрицателни местоимения вж. Видове прости изречения
ALGUN0. NINGUNO, CUALQUIERA

М о га т да се употребяват самостоятелно или да придружават същ!
вително име. Употребяват се за лица и за предмети. Alguno и ningur)
изменят по род и число. Пред същ ествително име о т м.р. ед.ч. се ущ
ребяват съ кратените форми algun и ningun. Cualquiera не се измен|
род. а формата му за множествено число е cualesquiera. Пред същесд
телно име се употребява формата cualquier.
Algunas casas tienen chimenea. Някои къщи и м а т комини.
No tengo ningun dinero. Нямам никави пари
Puedo conducir cualquier coche Мога да карам всякаква koAi
За разлика о т alguien и nadie, м о га т да се употребяват с предлога de

A lguno de ellos te ayudara. Някой о т т я х ще т и помоа
No ha venido ninguno de los He дойде никой о т
invitados. поканените.
Cualquiera de ellos puede Всеки един о т т я х може gaj
explic£rtelo. т и го обясни.
Формата за мн.ч. ningunos обикновено не се употребява Вместо не^

предпочита формата за единствено число.
No tenia ninguna idea buena. Нямах никакви добри идеи.
Alguno има значението на ninguno, ко га то се намира след с ъ щ е с т в и п

но име 8 отрицателно изречение, съдържащо наречието по или 9PJ
отрицание.
Se marcho sin decir cosa alguna. Тръгна си без да каже ниШО
ALGO, NADA
РНв се променят по род и число и се о тн а с я т до предмети.
^Нау algo de comer? Има ли нещо за ядене?
No hay nada. Няма нищо.
MUGHO, POCO, TANTO, DEMASIADO, SUF1CIENTE, BASTANTE

М огат да поидружават същ ествително име или да са употребени вмес-
ю същ ествително име. В те зи случаи mucho, poco, tanto и demasiado
риемат неговите род и число. Suficiente и bastante се променят само по
число.
Hay mucha gente en la sala. Има много хора в залата.
Los libros que quedan son Книгите, к о и т о о ста ва т, са
pocos. малко.
Nunca ha hecho tanto frio en Никога не е било толкова
esta ciudad. студено в т о з и град.
Somos demasiados para subir Прекалено много сме, за да
todos juntos. се качим всички заедно.
iC rees que hay suficiente Мислиш ли. че има достатъчно
comida para tantos invitados? храна за толкова г о с т и ?
Tenemos razones bastantes Имаме достатъ чно причини
para ello. за това.
Забележка: За употребата на mucho, poco, demasiado, suficiente, bastante
ка то наречия вж. Наречие.
VARIO&
Може да се употребява самостоятелно или да придружава същ естви
телно име. Отнася се за лица и предмети и се променя по род.
Sobre la mesa habfa Върху м аката имаше
varias fotos. няколко снимки.
Varios de ellos entraron a Няколко о т т я х влязоха
la vez. едновременно.
GIERTO
Винаги се употребява със същ ествително име и се променя по род и чис
ло.
No te ha dicho ciertas cosas. He т и е казал някои неща.
En cierta ocasibn me hicieron Веднъж ми зададоха т о з и

esa pregunta. въпрос.
|. OTRO B j t f l 'K
Може ga се употребява самостоятелно или ga придружава съществи
телно име. Отнася се за лица и за предмети и се променя по род и числс
Може да се употребява с определителен член.
Pi'dele otra cosa. Поискай м у друго нещо.
No quiero e?te, quiero el otro. He искам то зи , искам другия
TODO .S г \
Може да се употребява самостоятелно или да придружава съществи*
телно име. Отнася се за лица и за предмети и се променя по род и число.
Me lo explico todo. Обясни ми всичко.
Todos salieron. Всички излязоха.
Ко га то придружава същ ествително се употребява с определителен

член, притеж ателно или показателно местоимение.
Se comid todo el pan. Изяде целия хляб.
Todas estas cosas son mias. Всички т е з и неща са мои.
Le dio todo su dinero. Даде му всичките си пари.
Ш CADA у
Употребява се винаги със същ ествително име. Отнася се за лица и за
предмети и не се променя по форма.
Se levanta cada manana Всяка с у тр и н става в
a las 6 . 6 часа.
Hay cuatro c.aramelos para Има по четири бонбона за
cada nifto. всяко дете.
а ш Упражнения
I. П о п ъ л н е те с подходящ а ф орма на ипо:
1. Sirvieron caf6 , у yo to m e .........

2. Se cas 6 c o n .......chico de su promotion.
3- E s ...... de esas que se creen importantes.
... Me quedar6 ....... dfas.
6 , Necesitabamos Cuadernos y compramos.........
.'6 iV es esos lapices? C oge.........
7 , Com prb...... mermeladas.
8 . Esper6 ...... segundos..
9 . Le gustaron varios trajes pero se com pro.......verde.
|0 T o m e ...... cafes m£s que tu.
h ........ d(a sali6 y no regreso mas.
12 ...... chicos se fueron, otros no.
П р е о б р а з у в а й т е и з р е ч е н и я т а , к а т о у п о т р е б и т е uno:
Ш ел. No sabemos que hacer en esos casos. ->

Uno no sabe q u i hacer en esos casos.
1. Todos nos confundimos a veces.
2. Nos preocupamos porcosas insignificanles.
3. No estamos quietos jam^s.
; Debemos elegir lo que deseamos hacer.
5. Nos insultan, y no podemos replicar.
6 . Al oirle no sabemos si se burla o habla en serio.
7. Una mujer nunca se puede sentir segura.
8 . En tales situaciones, no sabemos como defendernos.
Заместете подчертаното c подходяща форма на uno:

1. Tardare aproximadamente cinco minutos.
2. Valdra alrededor de dos mil pesetas.
3 Esta chica tiene veinte anos mas o menos.
4. Compre aproximadamente tres kilos de naranjas.
5. Le debi'a como mil pesetas.
6 . Habia mas o menos cien personas.
7. Han reducido los gastos con el diez por ciento aproximadamente.
IV. П о с т а в е т е изр е ч е н и ята в о т р и ц а т е л н а ф орма:
1. Alguien habra llamado, supongo.

2 . £Han preguntado por alguno de nosotros?
3. ^Le has telefoneado a alguien?
4. Algun m6 dico estara de guardia esta noche.
5. Alguna de ellas se acordara.
6 . Habr£ alguna enfermera despierta que abra la puerta.
7. cPiensas en alguien?
8 - iConoces a alguien aqui?
^ Г|опълнете c alguien или nadie:

t
М о р ф о л о зи
1 . ^No ha llegado......todavfa?
2. ^Conoces a ......en el Institute»?
3. No fu e ......a la reunion.
4. <i,Hay...... aquf?
5. No ha salido c o n ......esta semana.
6 . Si p a s a ....... me avisas.
7. Pregunta s i ......ha visto al nifto.
8 . No h a y ...... en casa.
VI. П оставете подходяща форма на alguno или ninguno:

1 . ^,Has v is to ......coche en la calle?
2 ........ hombres llevan barba.
3. No h a y ...... libro en su casa.
4........ novela me ha gustado.
5. No te n fa ......idea buena.
6 . Puedes llevarte.......de estas cosas.
7. No ha ve nido ......de los invitados.
8 . Vinieron .... , pero no todos.
9. Aunque invite a varios amigos, no v in o .........
10. He dado todas las fotos y no me queda.........
11. No ten g o......ganas de trabajar hoy.
12. Dice que tiene treinta anos, pero yo creo que se quita ..
VII. П оставете cualquier или cual(es)quiera:

1. Voy a u s a r.......Idpiz.
2. No me explico su conducta.........que sean las razones.
3. Puedo conducir.... coche.
4. Prefiero un refresco.........
5. Se preocupa ante una dificultad.........
6 . Selecciona unos libros .......
7.........dla ir6 a visitarte.
8 . Se lo habra d ich o .......chico de su clase.
9.........bebida me vendrd bien.
10. Esa direccibn se la puede d a r............. policfa.
VIII. П оставете alguien, nadie, alguno, ninguno, cualquiera:

1. Le quedan.......monedas.
m 2 .....debe de saberlo.
3.....de ellos podrfa ayudarte.
4. б Н а у.......en el servicio?
5 .....de nosotros comprendio la conferencia.
6 .....de esas herramientas me vale.
7.....sabe qu6 ha pasado.
М о р ф о л о ги я .
I 3, Invila a ...... que te lo pida.

I 9. Parece que no h a y ...... en casa, porque no cogen el telefono.
Eso lo entiende.........
r 1 1. Va han llegado al pueblo.......cicuenas.
■ 12 . iH as visto ...... coche en la called
Е 13 ,'...... que haya viajado lo sabe.
1.i No me traigas esas revistas, porque no voy a le e r........
I 15. Estas s o n ...... de las cosas que tenia que decirie.
16 .D e ........manera le aceptaria una propira.
! l. Vete a abrir la puerta, q u e ...... esta llamando.
*1 8 . Ensename...... de tus cuadros.
IX. Преобразувайте изреченията:

'о^ел: Fue el, sin ninguna duda. -> Fue el, sin duda alguna.
1. No hay ningiin remedio para esa enfermedad.
2. No tiene ningiin valor.
3. No hay ninguna duda de que me ama.
4. No espero de el ninguna disculpa.
5. En ninguna parte he visto tales maravillas.
' X. Преобразувайте изреченията no следния модел:

jodeA: No le divierte nada. Le divierte todo.
f I*
fc
A qui todo me gusta. —> Aqui nada me gusta.
1. AHi nada funcionaba.

2. Ahora todo esta bien.
jr 3. Nada es posible.
I 4. Todo es verdad.
I 5. Aqui nada esta en su sitio.
XI- Преобразувайте изреченията no модела:

'■lооел: Nada ha sucedido aqui. -> Algo ha sucedido aqui.
Quiere decirme algo. —> No quiere decirme nada.
I 1. Veo algo interesante.
‘ 2. No hay nada aquf.
| 3. ^Haces algo?
| 4. Yo no se nada.
> 5. Le pasa algo.
6 . ,»,Dice algo el periodico?
(Xll. П оставете algo, nada или todo:

1. Lee re ...... mientras vuelvas.
2. No le d ije ...... mas.

3. En tales condiciones,... ... es esperable.
4. No q uiero mas, gracias.
.
5 He dejado..... de comer en la nevera.
6 . Dijo que no q ue rfa .........
7. <>,Desea.........mas, senora?
8 . No h a y ..... mejor que el agua para la sed.
9. Bebetelo.........
10. Este no s a b e ...... de espanol.
11. Este viaje tambien ha ten id o ...... de bueno.
12. Te d a re ...... lo que me pidas.
13. ^Quieres apostai'....... ?
14. Nunca conseguf.......de el.
XIII. Попълнете c todo, a, os, as или cada:

1. E n ...... ciudad hay monumentos distintos.
2 .... los afios voy a la playa con mi familia.
3.... vez que viene me trae un regalo.
4. Este chico sabe d e .........
5.........uno tiene sus propios problemas.
П.........los dfas me dice lo mismo.
7.........la calle estaba en obras.
8 . Hay dos pasteles p a ra ...... nino.
9. Se co m io .......el pan.
10 persona puede comer dos manzanas.
i 1. Tengo que vo lver.......lunes a la misma hora.
12. Ha estado lloviendo.el dfa.
13.........estos libros son de un amigo.
XIV. Добавете подходяща форма на demasiado:

Модел: Creia en cosas extranas. - f
Creia en demasiadas cosas extranas.
1. Hubo lluvias.
2. Tiene problemas y no puede concentrarse.
3. Tenfa ropa que planchar.
4. Pensaba en asuntos complejos.
5. Era tonto para aquel trabajo.
6 . Ha vivido momentos de depresion.
XV. Попълнете c подходяща форма на varios, otro или cierto

1 .........persona quiere verte.
2 . Este libro tie n e ...... ediciones.
3. ^Q uieres...... taza de caf6 ?
I * 4 , H a y.......diferencia entre los dos ejemplos.
6 . Dispongo d e ...... dfas para acabar el trabajo.
6 . Estas tuercas estan bien, pero necesito...... m^s grandes.

7; Asistieron.......de ellos.
•8 . T iene...... aire de superioridad.
0 . No s6 decide cuantas, pero se que e ra n ........
10.Este coche no est£ mal, pero e l ...........es mucho mejor.
\ i . He o id o ...... rumores de que te vas a casar.
12.No me gusta esta revista, d am e .......................por favor.
Ш п /I. П о с т а в е т е в п о д х о д я щ а ф о р м а м е с т о и м е н и я т а в с ко б и :
1 . Насе (m ucho)...... anos hicimos ип viaje рог el norte de Europa.

2. Aqui hay (tanto)...... cosas interesantes.
. Con (bastante).personas he hablado que no estan conformes.
j4. Ocurrieron (poco)...... cosas.
i Tern'a (tanto).......dinero que podta vivir de las rentas.
5.
6 . No tiene (tanto).......problemas.
7. Tiene (suficiente)...... dinero para comprar la casa.
8 . Han vendido (poco)...... libros.
9. Hay (tanto)...... gente que no se puede entrar.
10. (M ucho)...... gente acudi6 al estadio.
11. Dos terrones son (suficiente)...... para endulzar el cafe.
^ / 1 2 . De tu casa a la mfa hay (bastante)...... kilometres.
^ “ 13, No tiene (m ucho)...... amigas.
14. (P oco)...... gente lo sabe.
15. No lo comprare porque no tengo (m ucho).......dinero.
mg
' vll. Преведете:
I. Някой ми го каза.
№2. Никой не знае истината.
£ 3. Едни се смеят, а други плачат.
I 4. Видях снимките, но нито една не ми хареса.
* 5. К ойто и да ме търси, кажи че ме няма.
6 . Предполагам, че някой о т т я х го знае.
7. Никой о т тр и м а та не е способен да го направи.
1 8 . Има ли някое свободно място?
9. Нямам никакви испански книги,
i Ю. Има много сняг.
I 11. Пие прекалено много бира.
■ 12. Д ругата кола е повредена.
| 13. Цялата сграда е о т камък.
14. Изхарчи всичките си спестявания.
15. Всяка страна си има обичаи.
16. всички се върнаха много късно

17. Останаха ми малко испански списания
18. Чел съм няколко книги о т то зи автор
19. Отидах на кино с едни приятелки.
20 Някои автори пиш ат много върху та зи тема
21. Няма д остатъ чно бензин.
22. Напоследък имаме доста проблеми
23. Имаше толкова хора, че не можах да седна.
24. Имаш ли нещо зв пиене?
25. Излезе без да ми каже нищ о
00
М орф ология--
,'Г' Глагол
Verbo
^ , • Изявително наклонение
Indicative
Presente de indicative
Образуване
ssente de indicativo се образува, ка то към основата на гл?гзла се прн-

т окончанията за с ъ о т в е тн и те лица.
Г; 1 спр. hablar II cnp. beber II cnp. vivir
едч.
1. habi - о ) beb - 7 ' viv - 0

2. habi - as beb - e s viv - es
3. habi - a beb *e viv -fe '
мм.ч.
1. habi amos beb - nos viv - (mes

2. habi - an bob i ie viv - h '
3. habi - an beb viv • en
Е|ност
абвлежка: За спрежението на глаголите с обща и собствена неправил
вж. Приложение.
t
i Значение и употреба
^ Изразява сегашно действие:

а) Изразява действия, извършващи се в м ом ентг на гоС ^рлнето.
Habla con Maria. Говори с М&рия. 101
■JHoao често вм есто presente 8 то зи случай се употребява глагол

и т е перифраза estor + gerundio (вж. Глоеолни перифрази).
б) Изразява действия, извършващи се в период, ко й то обхваща не

само момента на говорене, а и времето преди и след него.
Trabajo en la Universidad. Работя в Университета.

Es un chico bastante inteligente. Той е доста умно момче.
В) Може да означава обичайно или често извършващо се действи.

Обикновено се употребява с наречия за време като: siempre, г,
menudo, a veces, de vez en cuando, рог lo general, raras veces, nuncaf
ugp
Los domingos voy a В неделя ходя у
casa de los abuelos. баба и дядо.
г) Употребява се за изразяване на общовалидни истини.

El sol пасе del Este. Слънцето изгрява о т изток.
В разговорната реч служи за предаване на бъдещи действия. В тозс

случай обикновено се употребява с наречие за време, посочващо няка
къв бъдещ момент.
Vale, te llam o тапапа У Добре, у т р е ще т и се обадя и
hablamos del asunto. ще поговорим по въпроса.
Salgo para Ibiza Заминавам за Ибиса
la semana que viene. следващата седмица.
У потреб ата на сегашно време Вместо бъдеще е много характерна

за испанския език и доста по-разпространена о т к о л к о т о в българс
кия.
3 Може да се употребява вм есто минало време за предаване на минали \

случки и събития.
La Reconquista del territorio О твою ването на испанските
espanol finafiza con la toma т е р и т о р и и завършва c превзе- ■
de Granada on 1492. м ането на Гранада през 1492 г.
Picasso pinta el "Guernica" Пикасо рисува Терника"
еп 1937. през 1937 г.
4 Може да се употребява вм есто повелителни форми

а) За изразяване на заповед:
a Mira, si llama le dices que Виж какво, ако се обади.
la espero en el despacho. кажи й, че я чакам в кабинета.
Те largas de aquf ahora mismo. Веднага изчезвай!
б) За изразяване на молба (във въпросителни изречения)

^Puedes abrir la ventana, Би ли отворил прозореца,

por favor? ако обичаш?
^Me dejas el periodico un Би ли ми дал за малко
momenta, por favor? вестника, ако обичаш?
6 ) При даване на инструкции:
Primero, rebobinas la cinta; Първо пренавиваш лентата, пое-

despues, aprietas las teclas ле натискаш едновременно чер-
roja у negra a la vez. веното и черното копче.
№1 Упражнения
, Поставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на presente:
[odea : Juan trabaja los fines de semana. /nosotros. ... /
Trabajamos los fines de semana.
1. Lebis muy poco. /nosotros, tu, Uds. mi hijo/
2. Visitamos a los abuelos los domingos. /yo, Juana, mis padres, mi
hermano y yo/
3. En la carta les escribo las ultimas novedades. /mis amigos, vosotros,
nosotros, tu/
4. Espera verle pronto, /vosotros, sus amigos, Ара y yo, yo/
L 5. iComprendes la teoria de la relatividad? /Ud., los alumnos, Uds.,
vosotros/
6 . iS ubis? /yo, nosotros, tu, Ud./
7. Vivimos en Salamanca desde hace veinte anos. /yo, mis primes, mi tia,
vosotros/
8 . Juan nunca cumple con sus obligaciones. /ellos, tu, vosotros, Uds./
■ Поставете глаголите в скоби 8 съ о т в е тн а та форма на presente:

1 . бМе (esperar, vosotros)...... un rato?
2. <f,(Abrir, y o ).......la ventana?
3. Los ecologistas (proteger)...... la naturaleza.
4. (Hablar, y o ) ...... ingles y espanol.
5. (Aprender, nosotros)...... cada vez mas. 103
6 . Te (llamar, y o ).......manana y (hablar, nosotros)........ . <i,vale?
I 7. ^(Recibir, vosotros).......muchas cartas?
8 . (Creer, y o )..... que (regresar, b l) ........ pasado manana.
9- Todas las mananas, a las 7, (coger. y o ) .....el autobus para ir al trabajo.
10- Ên que (quedar, nosotros)...... ?
М орф .илогия
III. П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на presente:

Модел: Juan trabaja los fines de semana. /nosotros,... / -»
Trabajamos los fines de semana.
1. Empezamos a trabajar a las ocho. /vosotros, tu, Uds. yo/
2. Preferimos pastel de chocolate. /Julia e Ines, mi hijo, yo, tu/
3. Seguimos estudiando e 1 espenol. /tu Julio, yo, vosotros/
4. ^Puedes venir esta tarde? /Ud., Carlos, Uds., vosotros/
5. Ultimamente duermo mal. /Carmen, nosotros, el bebe, ellos./
6 . ^Ddnde juega Ud. al tenis? /tu, Julio, Uds., vosotros/
7. Te agradece la ayuda. /nosotros, yo, la prima de Juan, mis companeros/
8 . ^Recuerdan Uds. aquella fiesta? ellos, vosotros, tu, Ud./
IV. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е тн а та форма на presente:

1. (Pensar, y o ) ...... viajar en coche.
2. i,Por que no (descolgar, t u ) ...... este cuadro?
3. que hora (volver, t u ) ...... a casa?
4. Este juego no les (divertir).........
5. (Conducir, y o )...... con mucha prudencia.
6 . Cada uno (defender).......sus intereses.
7. El vicepresidente (sustituir)...... al presidente cuando este no esta.
8 . ^Por que no se lo (pedir, tu ) ...... ?
9. Cuando (frefr, y o )...... (cerrar, y o ) ........ la puerta de la cocina.
10. El trabajo hoy me (rendir).......... mucho.
V. П о ста вете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на presente:

Модел: Juan va a l cine los fines de semana. /y o .... / —>
Voy a l cine los fines de semana.
1. No tiene tiempo para ir de paseo. /yo, tu. nosotros/
2. No sabe nada del asunto. /nosQlros, mis amigos, yo /
3. Ella es muy puntual. /tu, Juan, yo /
4. ^Como estas? /vosotros, Ud., tus padres/
5. Los domingos venimos a comer aqui. /yo, mucha gente, mis amigos/
6 . i,Ponemos la mesa? /уо/
7. Manana salimos para Madrid, /sus padres, tu, yo/
8 . No ven la soluci6 n al problema. /nosotros, yo, Julio/
9. Quiero salir de vacaciones. /nosotros, Juana, mis padres, vosotros/
10. iP uodes ayudarle? /vosotros, Ud., nosotros, Uds./
VI. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е тн а та форма на presente:

1. He engordado demasiado у no (caber)...... en este pantalon.
2 . ^Ме (traer, t u ) .......el peri6 dico, рог favor?
I В 3 - El lueves que vie n e ...... (salir, yo) para Barcelona
■ 4 Se hace muy tarde, asi que me ( ir ) ......................
* 5 . En este caso te (dar, y o )..... la razon a ti.

I 6 . El dfa 2 (caer)...... en domingo.
f' 7 , iQ ue (hacer, y o )...... ahora?
[ 8 . iN o me (ofr, tu ) ...... ?
L 9. (Decir, e llo s)...... que se (ir, e llos)...........manana.
10 .No (ver, y o )....... de lejos.
VII. П оставете глаголите 8 скоби в с ъ о т в е тн а та форма на presente и

■преведете изреченията:
Las motos (cruzar) ...1... la ciudad llenandola de ruidos. Ni siquiera la
iuz roja de un semdforo las (hacer) ...2... parar. La moto de Luis (llevar) ...3... a
| es personas, pero (conseguir) ...4... pasar por delante de la de Cuco. En la
calle donde (encontrarse) ...5... el “Tormento" (haber) ...6 ... mas de veinte
os aparcadas. Un poco mas abajo la avenida (estar) ...7... Ilena de luces de
*vidad.
Natalia (coger) ...8 ... de la mano a Luis. El local (estar) ...9... Ilemsimo.
En e' bar, la gente (pelearse) ...1 0 ... por conseguir una copa. Todas las sillas
estar) ...11... ocupadas. Tambien el pasillo que (llevar) ..12... a los cuartos de
“no (estar) ...13... Ileno de gente con vasos en la mano.
La Iuz (ser) ...14... muy fuerte en unas partes y debil en otras. Lo mismo
ipasar) ...15... con la musica: casi no (llegar) ...16... al fondo del local y, sin
[^mbargo, (llenar) ...17... todos los rincones del bar.
(Tocar, ellos) ...18... una cancion de Radio Futura. Juan y Luis
pocuparse) ...19... de acercarse al bar y traer las bebidas. Casi todos (tomar)
.20... cerveza. Paloma (preferir) ...21... tomar otro gintonic.
Luego (empezar, ella) ...22... a baiiar sola. No (ser) ...23... la unica chica
aue lo (hacer) ...24... Todo (estar) ...25... Ileno de jovenes que (moverse) ...26...
ftntre luces de colores que no (parar) ...27... de girar.
Fernando Uria, Panico en la discoteca
6. (Ir, yo) ...1... a casa de mi vecina, (llamar, yo) ...2... a su puerta, me
I ((abrir) ...3... ella en persona. (Disculparse, yo) ...4... por molestarla a estas
ôras y le (decir) ...5... que (necesitar) ...6 ... arroz. Mi vecina me (dar) ...7... la
, tacita de arroz. Le (dar, yo) ...8 ... las gracias. (Despedirse, nosotros) ...9...
(Cerrar, ella) ...10... la puerta. (Subir, yo) ...11... corriendo a casa y (tirar, yo)
12 . el arroz a la basura.
(Volver, yo) ...13... a llamar a la puerta de mi vecina. Me (abrir) ...14...
ella personalmente. Le (pedir, yo) ...15... dos cucharadas de aceite.
Eduardo Mendoza, Sin noticias de Gurb (Texto adaptado)
В. Los bomberos у los policies (conseguir) ...1... quitar de en medio a los

curiosos y (dejar) ...2... sitio para las ambulancias. Ahora (poder, ellas) ...3
sub>r a la acera.
Paloma, desde un telefono, (llamar) ...4... a su periodico y (contar) ...5 ,,
lo que (estar) ...6... ocurriendo.
- Ya no (poder, yo) ...7... m£s. Esto (ser) ...8... horrible. jY mis amigos
(seguir) ...9... dentrol
(Empezar, ella) ...10... a llorar.
Nadie (tener) ...11... noticias del otro periodista, Carlos. Paloma (ver)
...12... las luces de la policfa. los bomberos, las ambulancias. (Parecerse, ellas)
...13... a las luces de la discoteca. Pero estas luces (estar) ...14... en la calle, ■/
no (servir) ...15... para bailar, ni para beber. (Hablar, ellas) ...16... de muerte. Y^'
no (haber) ...17... musica, ya no (haber) ...18... canciones, solo gritos de la
gente que (querer) ...19... entrar en la discoteca. l
Fernando Uria, Panico en la discoteca
г. Desde entonces ese misterioso hombre (ir) ...1... siempre delante de
nosotros. No lo (asustar) . .2 . el fuego, ni los peligros, ni el dolor. Nunca
(hablar) ...3... . Solamente lo (oir, nosotros) ...4... cuando las casas e iglesias
(ser) ...5... ruinas, humo y polvo, cuando las mujeres (correr) ...6 ... asustadas y
los hombres (caer) ...7... muertos a sus manos. Cuando los nifios (gritar) ...8 ...
de dolor y los ancianos (morir) ...9... por nuestros horribles golpes, entonces,!
solo entonces lo (oir, nosotros) ...10... refr sin parar. Nunca (quitarse, el) ...11.Я
la armadura. Tampoco nos (acompaiiar) ...12... en nuestras fiestas. No (dormir)]
...13... nunca. Ningun arma (poder) ...14... herirlo. Ni la espada ni el fuego le]
(hacer)‘...15... dano.
Gustavo Adolfo Becquer, La Cruz del Diablo (Texto adaptaao) ]
VIII. О тго в о р е те на въпросите:

Модел: - ^ Me recomienda Ud. este hotel? /S i -ч>
- Sf, se lo recomiendo.
1. - ^Me devuelves el libro? /Si
2. - ^Nos dejas el coche? /No
3. - ^Nos trae Ud. la cerveza? /Si
4. - Ôs explica la profesora la gramatica? /No
5. - iPueden Uds. contarme esa historia? /No
6 . - iJ e agradecen la ayuda? /SI
7. - ^Me da Ud. su riiimero de telefono? /Sf
8 . - ^Nos Ie6 is la carta? /No
9. - iL e piden a Ud. el dinero? /No
Ю. - ^Te pones los pantalones nuevos? /Sf
| ' |X. Посочете случаите, 6 ко и то presents изразява бъдещи действия:

1. Todos los dias me levanto a las siete.
2. La reunion es mafiana.
, 3 . El campeonato termina dentro de diez dias.
| 4 . El ano que viene voy a Espana.
* 5. Estas completamente equivocado.
X. Посочете случаите, в ко и то presente изразява минали действия:

I 1. Los arabes Megan a la Peninsula iberica en el ano 711, donde
permanecen hasta 1492.
2. Los historiadores no coinciden en la interpretacion de algunos periodos
de la historia de nuestro pais.
[ 3. Miguel de Cervantes publica la primera parte del Quijote en 1605.
I 4. No recuerdo muy bien los sucesos de aquella noche.
[ 5. Juan Carlos I es proclamado rey de Espana el 22 de noviembre de 1975.
L 6 . En la ciudad permanecen todavfa muchas de las obras realizadas por los
romanos.
r ‘ :
XI. Посочете случаите, в ко и то presente е употребено вм есто повели-
|> телни форми:
1. Тй siempre comprendes lo que te digo.
2. Tu te vas con tu abuela, êstamos?
3. Eres muy amable, gracias.
4. Vosotros os quedais aqui un momento; mientras tanto yo voy a echar un
vistazo en el patio.
5. Vas a casa y me traes la agenda.
6 . ^Me dejas pasar?
XII. С ъставете изречения, ка то употребите presente, за да изразите бъ I

дещи действия:
\!одел: (llamarte, yo) el jueves —> Те Hamo el jueves.
1 . (verse, nosotros) luego, £vale?
2 . dentro de dos dias (salir, yo) de vacaciones
3. m£s tarde (hablar, nosotros) de eso, ite parece?
4. el mes que viene (volver) Juan de Espana
5. qu 6 hora (ir, vosotros) al cine?
107
| Xlll. С ъ ставете изречения, ка то употребите presente, за да изразите
минали действия:
| Модел: la Guerra C ivil (durar) tres anos ->
La Guerra C ivil dura tres anos.
•. » М о р ф о л о ги я
1. el Rey Juan Carlos I (subir) al trono cuando (morir) Franco

2 la fisonomi'a de Madrid (camDiar) radicalmente a partir de 1760
3. en el ano 903 las Baleares (ser) conquistadas por los arabes
4. Espafia (dividirse) en reinos y principados hasta 1812
5. en 1781 (estallar) la primera revuelta contra el gobierno colonial
XIV. З ам естете повелителните форми c presente:

Модел: jTraigam e los papeles! ->
i,M e trae los papeles, por favor?
1 . iDejame pasar!
2. jUamanos a las siete!
3. jAyudadme a terminar eso!
4. (Dame un vaso de agua!
5. jPasenme la botella!
XV. С ъ ставете изречения, ка то употребите presente за ga изразитд

молба или заповед:
Модел: hoy. (preparar) tu la сепа —>
Hoy preparas tu la сепа.
1 . im e (pasar, tu) la sal?
2 . (ir, tu) a la cocina y (prepararme, tu; el cafe
3. ^le (importer) esperarme un rato?
4. ^ т е (dejar) usted el bolfgrafo un momento?
5. (levantarse, vosotros) y (desayunar, vosotros) en seguida
6 . No le oigo. ^(poder) hablar mdis alto?
XVI. Напишете кр а тко съчинение върху една о т следните тем и

1. Describe с б т о pasas ипа manana, tarde о noche, о ип fin de semana
2. Describe tus normales actividades en la Universidad/en el colegio.
3. Describe tu casa o un paisaje.
4. Cuenta la trama de un libro o de una pelicula.
5. Describe a tu amigo o a tu novio/a.
XVII. Преведете на испански:

1. Предпочитам да отида на кино.
2. О ставате т у к .
3. Обади му се и му кажи, че си зает
4. Довечера ще дойдат Педро и Мария.
5. Да т и помогна ли?
6 . Часовете започват в 8 часа сутр и н та
7. Тук през зим ата е много студено.
8 Мисля, че ще излязат в отпуска другата седмица.
Г9 Да дойда ли с теб?
10. Ти да мълчиш.
11 . Да сложа ли масата?
12. Колумб открива Америка през 1492 г.
13. Не го познавам.
''14 Кой го замества?
15. Д а им с е обадим ли п о телефона?
18. Синът ми не обича да гледа телевизия
‘ *-|7 Би ли вдигнал телефона?
18 Би ли ми помогнал, ако обичаш?
Preterito perfecto de indicative
^jjSrito perfecto се образува о т формите на глагола haber в presente и
и а с ти е то на съ отве тния глагол.
" ¥ T ~ 1 cnp. hablar II cno. beber III cnp. vivir
' вД.чГ" .
i ' i. he hablado he bebido he vivido
i 2. ha s hablado has bebido has vivid o
3. ha hablado ha bebiao ha vivido
MHH.
1. hem os hablado hem os bebido hem os vivido
1 2. habeis haolado habeis bebido habeis vivid o
3. han hablado han bebido han vivid o
бележка: За неправилните причастия вж. Причастие.
Р Значение и употреба
1 Означава минало, завършено действие, осъществено във все още не

изтекъл период о т време, включващ и момента на говоренето. Про-
I ВЪ лжителността на т о з и период не е о т значение. Д ействието мо-
В ж е да бъде еднократно или повтарящо се, но не и обичайно.
BT0t6 rito perfecto често се употребява със следните словосъчетания и на-
Шрчия за време: hoy, esta тапапа, este fin de semana, esta semana, este
J&es, este verano, este ano, este siglo, todavfa, ya, hasta ahora, hasta el
m&menfo, Oltimamerite, nunca u gp. Те м о га т и ga не са изрично упоменап-J

но се подразбират.
Nunca ha sido muy puntual. Никога не в бил особено точен
Ultimamente he trabajado Напоследък доста работих.
mucho.
Esta semana hemos ido Тази седмица ходихме два
dos veces a Barcelona. п ъ ти в Барселона.
Приликата м еж ду preterito nerfecto и минало неопределено време (ha

visto - Зиждал съм) е само формална и pretamo perfecto се превежда
на български к а к т о с минало HeonDegeAeHo, та ка и с минало свърше
но Време. 6 зависимост о т ко н те кста . .
Hoy hemos llamado a Marta. .' Днес се обадихме на Марта.

Hoy no hemos llamado Днес не сме се обаждали
a Marta. на Марта.
2 Pret§rito perfecto изразява то ку-щ о извършено действие.

Han ido a la farmacia, ahora Излязоха до аптеката, ей сега\
mismo vuelven. • ще се върнат.
Насе un momento que havuelto. Преди малко се върна.
В то в а си значение preterito perfecto може да бъде заменено о т глаголна^

т а перифраза acabar de + infinitivo. (вж. Глаголни перифрази)
Acaba de volver. Току-що се върна.
штя Упражнения
I. П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на preterito perfecto:
Модел: Juan ha trabajado en Barcelona, /nosotros,... / ->
Hemos trabajado en Barcelona.
1. iH abeis lefdo esta novela? /Uds., tu, tu hijo, Ud./
2. Nunca han estado en Salamanca, /yo, mis alumnos, nosotros, mi colega/>
1 3. £Has visitado el Prado? /Ud., vosotros, Uds., su hermano/
4. Lo ha esperado m^s de media hora. /yo, sus-amigos, Marfa y yo, tu/
5. ^Habeis comprendido algo? /Ud., los alumnos, Uds., tu/
6 . Le hemos recomendado esta agencia. /yo, Maria, sus companeros, Ud./
7. iQ u e le hab6 is regalado? /sus companeros, tu, Uds., su novio/
8 . ^Lo han pensado bien? /ella, tu, vosotros, Uds./
М орф ологии
(9 , Hoy me han llamado tres veces. /mi novio, tii, Maria e In6 s, vosotros/
RiO. No han podido llegar a tiempo. /yo, Juan, nosotros, til/
BflocmaSeme глагола 8 с ъ о т в е тн о то лице на preterito perfecto:

ШМодел: Juan se ha muerto de risa. /nosotros,... / —>
Nos hemos muerto de risa.
1 , En la carta les han escrito lo de la boda. /nosotros, yo, Jose e Ines, ella/
Щ 2. Le han hecho muchas preguntas. /vosotros, yo, Juan, nosotros/
1 ‘ 3. ^Le han devuelto el dinero? /Ud., tu, Uds., vosotros/
4 . No me ha dicho nada. / tu,'Vosotros, Merche, mis padres/
5. <i,Por que no has abierto la ventana? / Juan, Uds., vosotros, Ud./
№б. Alguien ha puesto la tele. / yo, mi hijo, los ninos, nosotros/
7. Juan ha vuelto tarde. /nosotros, yo, vosotros. tu/
1'Ж No han descubierto nada. /vosotros, nosotros, el detective, yo/
9. <j,No ha visto Ud. esta pelicula? /tu, Uds., vosotros, ella/
1 0. Alguien ha roto el cristal. /los ninos, yo, tii, nosotros/
JF
III Преобразувайте според модела:
Модел: El florero esta roto. /e l nino ->
H r El nifio ha roto el florero.
1. La mesa esta puesta. /el camarero
Г 2. El libro esta publicado. /la editorial
I. 3. El curso esta inaugurado /el rector
I 4. La chimenea esta encendida. /nosotros
r 5. Los ejercicios estan hechos. /los alumnos
I 6 . La calefacci6 n esta encendida. /el portero
I 7. El problema esta resuelto. /mis padres
I 8 . El equipaje esta facturado. /mi amiga I
I 9. La habitation esta arreglada. /mi hijo
10. La cena esta preparada. /yo
IV. П оставете инфинитива в с ъ о т в е тн о то лице на pret6 rito perfecto:

1. Hoy (se r)..... un dia muy tranquilo.
2 . ^Que (hacer, vosotros)..... este fin de semana?
! 3. iQ u e tal te (ir)..... ?
4. Es que (estar, y o ).muy ocupado todo el dia. 111
5. ^Que te (decir).......el medico?
6 . (Ver, nosotros).......un anuncio para untrabajo.
7. ^(Tomar) Ud........cafe?
8 . Hoy (volver, ellos)..... de Londres.
9. i(Resolver) Uds.......... el problema?
* 1 0 . i A qu6 hora (levantarse, t i i ) .....
МорсЬология
V. С ъставете изречения.
Модел: ver, уо/ una cosa a s i/ nunca —>
Nunca he visto una cosa asi.
1 . bajar/ los precios de la gasolina/ este mes
2 . ir. nosotros/ a la playa/ hoy
3. progresar mucho/ la ciencia/ este siglo
4. hacer, уо/ un viaje a Asturias/ este verano
5. gustarle/ las chicas morenas/ siempre
6 . no llamarme/ nadie/ hasta el momento
7. no tener, nosotros/ noticias de Laura/ ultimamente
8 . ^quedarte, tu/ en casa/ este fin de semana?
9. volver/ mis padres/ ya
10 . no decirmelo, ellos/ nada/ todavia
VI. О тгово ре те на въпросите:

Модел: - iH a s hecho el examen? /S i ->
- Si, lo he hecho
1. - £Ha dormido Ud. bien esta noche? /No
2. - ^Habeis visto la ultima pelicula de Pilar Miro? /Si
3. - £Han visitado Uds. el parque Giiell? /No
4. - ^Te han invitado a su boda? /Si
5. - 1 Has probado la paella? /No
6 . - ^Ha escuchado Ud. las noticias esta noche? /Si
7. - ^Habeis podido hablar con el jefe? /No
8 . - ^Ha sido Marta puntual? /S i
9. - <,Has venido en taxi? /No
10. - iO s hab 6 is matriculado? /Si
VII. О тгово ре те на въпросите, ка то следвате модела и преведете на

български:
Модел: - &Рог que no pones la mesa?
- S i ya la he puesto.
1 . - cPor que no compras el periodico?
--2. - iP o r qu6 no invitais a Maria?
3. - ,),Por que no pones la tele?
4. - ^,Рог que no laviis la ropa?
5. - <!,Por que no friegas los platos?
6 . - ^Рог que no lees esta novela?
7. - ^Рог que no me dices la verdad?
8 . - iP o r quo no abris la ventana?
9. - бРог qu 6 no te comes el bocadillo?
10. - ^Por que no hac6 is los deberes?
/|||. Преобразувайте изреченията според модела и преведете на българс

I
ки:
\$ о д е л : Acaban de llamar. ->
Han llamado hace un momento.
1 . Acaban de dar la noticia.
I. 2. Acabo de volver.
[ 3. Acaba de sonar el despertador.
4 . Acabo de levantarme.
5. Acaban de hacer los deberes.
6 . Acabamos de entrar.
7 Acaba de salir el tren.
8 . Acaban de abrir la tienda.
IX. П оставете инфинитива в с ъ о т в е т н о т о лице на preterito perfecto и

преведете на български:
а. - que (ser) ...1... de tu vida desde entonces? x
- No me (ir) ...2... mal.
- i(Estudiar) ...3... en la universidad?
- (Ir) ...4... a Inglaterra a aprender ingl6 s.
Fernando Urfa, Panico en la discoteca
(6 . Nunca los ojos de Garces (ver) ...1... una cosa igual. No sabe que
placer.
Las jovenes (quitarse) ...2... sus vestidos y los (dejar) ...3... por el suelo, sin
lYcuidado alguno. Unas pasean por el campo y cogidas del brazo charlan
ilegremente...
A Garces, le es imposible verlas a todas. Como las corzas que (ver, el)
I *4 ... antes, las mujeres corren y juegan.
Gustavo Adolfo Becquer La Corza Blanca (Texto adaptado)
8. - Bien, (leer, nosotros) ...1... su libro. Tenemos diferentes opiniones en
^ editorial. Es m is , yo, que normalmente no leo los origihales, (tener) ...2... que
зег 6 ste antes de decidir si publicarlo o no.
- iY que (decidir, Ud.) ...3... ?
- La verdad es que todavfa no lo (decidir) ...4...
Juan Jose Millas, El desorden de tu nombre (Texto adaptado)
г. Paloma, que no (quitarse) ...1... la cazadora en toda la noche, llega al
f'nal de la escalera. Carlos Puente (quedarse) ...2... con Cuco y Luis en el
juardarropa. Ella se encuentra al lado de Perico, que sube diffcilmente las
^ iescaleras. De repente, la gente empieza a gritar. La escalera (llenarse) ...3... de
Лито.
Щ Ш *
Abajo êmpezar) ...4... a arder las cortinas del antiguo teatro.

Fernando Uri'a, Panico en la discote
X. Разкажете:
1 «-.Que has hecho esta manana?
2 . ^Que has hecho este fin de semana?
3. ^Como has pasado las vacaciones de este arto?
XL Преведете на испански:
1. Напоследък имах д оста проблеми.
2. Били ли с т е (Uds.) някога във Валенсия?
3. Изпрати ли картичките?.
4. Току-що купих вестника.
5 Наехте ли (Ud.) апартамента?
fi Биждал ли си очилата ми?
/. Тази седмица ходихме на китайски ресторант,
w Все още не са ни се обадили. ,•
У. лупихте ли (vosotros) вече билети за концерта?
V.! Днес времето беше много хубзво.
11.Тя е живяла дълги години в Испания.
11 Тази събота и неделя валя много дъжд.
13. Тази зима ходихме да караме ски.
1-S Тази нощ не можа да спи добре.
’ ч. Току-що си взех лекарството.
‘ Preterito indefinido
'■Шii Образуване
Preterito indefinido се образува, ка то към основата на глагола се прибавят \

с ъ о т в е т н и т е окончания.
I спр. hablar II спр. beber III cnp. vivir

ВД.Ч.
1. habl - е beb - f v iv -1
2. habl - a ste beb - iste v iv - iste
3. habl - o beb - io viv - io
МИ.Ч.
1. habi - amos beb - imos viv - imos

2. habi - asteis beb - isteis viv - isteis
3. habi - aron beb - ieron viv - ieron
Забележка: За спрежението на глаголите с обща и собствена неправил

ност вж. Приложение.
Значение и употреба
preterito indefinido изразява минало, завършено действие, осъществено в

зтекъл вече период о т време, ко й то не включва момента на говорене-
о. Често се употребява със следните словосъчетания и наречия за Spe
cie: ayer, anoche, anteayer, la semana pasada, el mes pasado, el verano
uasado, el ano pasado, hace dos dfas, hace tres anos u gp.
flV Preterito indefinido изразява еднократно или повтарящо се, но не
Е обичайно извършвано действие.
Ayer no salimos еп todo el dia. Вчера цял ден не сме излизали.
El ano pasado fui tres veces Миналата година ходих т р и
a Espana. п ъ ти до Испания.
En 1492 los Reyes Catolicos През 1492 г. Католическите
decidieron ayudar a Colon. крале решили да пом огнат
на Колумб.
Ка кто се Вижда о т гооните примери, preterito indefinido се превежда

на български с минало неопределено, с минало свършено бреме и с
преизказни форми, в зависимост о т к о н т е кс т а
2 Preterito indefinido може да изразява последователно извършени дейс

тв и я в миналото и затова се използва при предаване на минали
случки и събития.
Se levanto, cogio las Стана, взе си ключовете
Haves y salio a la calle. и излезе навън.
Carlos IV abdico en favor de su hijo Карлос IV абдикирал Ь полза на
115
Fernando VII, pero Napoleon сина си фернандо V II. но Наполе
obligo a este a devolver он принудил последния да върне
la Corona a su padre, quien a su Короната на баща си. ко й т о на
vez cedio todos sus derechos свой ред о тс тъ п и л всичките си
al emperador franc6s. права на френския император.
V I
i. П оставете глагола 6 с ъ о т в е т н о т о лице на preterito indefinido:
Mnua.i: Juan le conto la historia. /nosotros, ... / —*
Le contamos la historia.
1. Les mandaron una tarjeta postal, /nosotros, yo. Jose e Ines, ella/
2. <-,D6nde la conociste? /vosotros, Ud., Juan, Uds./
3. Ayer Merche recibio una carta de Jose, /yo, mi amigo, nosotros, tu/
4. iV io Ud. la pelicula de anoche? /tu, Uds., vosotros, Juan/
5. El verano pasado alquilaron un chalet en Cullera. /nosotros, mi hijo,
vecinos, yoi
6. Mis vecinos arreglaron el piso. /nosotros, yo, mis padres, su marido/ '
7. Hace un mes cambiaron de casa. /yo, nosotros, vosotros, su amiga/
8. ^Saco Juan el examen de ayer? /tu, Uds., vosotros, Ud./
9. Me devolvio el dinero hace un mes. /Ud., tu. ellos, vosotros/
10 .^Visitaron Uds. la casa de El Greco? / vosotros, Ud., tu, ellos/'
5i. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е т н о т о лице на pretei^

indefinido:
1. (Comprar, nosotros)...... el piso en Navidades
. Anoche Juan (acostarse)...... muy tarde y ahora tiene sueno.
3. ^Cuantos anos (vivir)...... Uds. en Espana?
c.l otro dfa los (irivitar, y o )...... a mi fiesta de cumpleanos.
5 (Acabar, y o ) ...... los estudios en 1984.
G. Artteayer (encontrar, e llo s)...... a Emiliano en la discoteca.
7. Total, que lo (pasar, nosotros)...... bastante mal.
3. Mi hijo (nacer)...... en 1986.
9. i Por que (dejar).......Ud. su empleo anterior?
10. G buen tiempo (contribuir) ,r..r. al 6xito del espectaculo.
211. П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на preterito indefinido:

Модел: Nos condujeron a una sala. /e l g u ia ,... / —>
El guia nos condujo a una sala.
1. Corregi los ejercicios. /la profesora, los alumnos, nosotros, algunos/
2. cSe divirtieron Uds. en la fiesta? /tu, tus amigos, vosotros, Ud./
3. Tradujo muy bien ei texto. /tu, Ud., vosotros, nosotros/
4. El camarero sirvio la mesa, /yo, mi marido, sus hijos, nosotros/
5. Redujeron los gastos. /yo, la empresa, ellos, nosotros/
6. Se murio de vergiienza. /yo. el nino, nosotros, ellas/
7. La profesora repiti6 la pregunta. /Juan, nosotros, yo, ellos/
8. iQ u e pedisteis de postre? /ellos, tu, Ud., Uds./
Hg. Sentf fri'o al salir a la calle. /el, nosotros, ellas, Julia/

I jO. Se sonrio burlonamente. /tu, ellos, vosotros, 61/
V, П о с т а в е т е гл а го л и те в скоб и в съ ответното лице на рге;.-ч^с-

■.aefinido:
it, El capitan del equipo los (conducir)...... a la victoria.
2. Lo siento, pero nadie me lo (advertir).........................
3. (Divertirse, nosotros)...... en la fiesta.
4. Despues de la discusion (producirse)...... una pelea.
5 . En aquel tragico accidente (m orir)...... muchas personas.
6. Se muy bien que nos (mentir, tu ) .......en aquella ocasion.
7. (Reirse, e llo s)...... de mi.
8. £No sabes que (renir, e llo s)...... y (suspender, e llo s)........ la boda?
9. iA que hora (dormirse, vosotros)...... ?
10. (Preferir, e llo s)...... irse a la montana.
V. Поставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на preterito indefinido:

№><)<*.»: Juan tuvo que quedarse en la oficina. /nosotros. ... / —>
Tuvimos que quedarnos en la oficina.
p 1. Anoche tuvieron una comida con el director, /nosotros, los empleadoc imi
1 compaftero, yo/
I 2. ^Pudo Ud. hablar con el casero? /tu, tu compaflero. vosotros. Uds./
If 3. ^Que le dijo Carmen? /vosotros, Uds., tu, Ud./
§ 4. iDonde estuvisteis anoche? /tus amigos, Ud., tu, Uds./
M 5. Juan vino aqui en julio. /vosotros. yo, tu, nosotros/
6. No quisieron visitarlos. /nosotros, yo, sus companeros, Maria/
7. <Â donde fueron el verano pasado? /Ud., vosotros. Uds., tu/
I 8. ^Que hizo Ud. ayer por la tarde? /vosotros, In6s, tu, Uds./
■ 9. Dieron la fiesta en el jardin. /los novios, yo, Julio, nosotros/ I
■ Ю. iDonde pusieron los papeles? /vosotros, Uds., tu, Ud./
(;!• Поставете глаголите в скоби в с ъ о т в е т н о т о лице на preterito

indefinido:
И. Mi amiga (tener)...... el accidente hace veinte anos.
2. Ayer (se r).......un dfa horrible.
3. (Irse, e llo s ).......a Benidorm hace un par de dfas.
4. Lo (saber, y o ) .........porque me lo (decir)........ Julia. 117
5. Le (dar, e llo s )___ el trabajo hace cinco o seis anos.
[6. El nino (ponerse) ...... enfermo y no (poder, nosotros) ....... irnos de
I vacaciones.
ГЛ En la fiesta (haber) ...... mucha gente у ю (pasar, nosotros) .......
estupendamente.
М орсрология
8. £Те ftraer, e llo s )...... algiin regalo?

9. (Andar. nosotros).......unos cinco kilbmetros hasta llegar al refugio.
10. Mis cosas no (caber)....... en el armario.
VII. О тгов о ре те на въпросите:

Модел: - i Quien os lo pid id? / Carlos ->
- Carlos nos lo pidid.
1. i,A donde fuisteis anoche? /a una discoteca
2. ^Рог que te excluyeron del equipo? /por una Iesi6n
3. ^Quien le hizo esta pregunta a Carlos? /nosotros
4. iC om o os vestisteis para la recepcion? /muy elegantes
5. iA qui6n le pidieron Uds. el libro? /al bibliotecario
6. ^,D6nde les sin/ieron la comida? /en el salon
7. ^Cu£ndo ofste la noticia? /anoche
8. i,Quien construyo la Alhambra? /los arabes
9. iCucindo tradujo Ud. el articulo? /hace dos o tres dias
10. i,Qui6n puso la radio? /уо
VIII. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е т н о т о лице на preteri

indefinido и преведете на български:
a. Despues, Carlos (despedirse) ...1... у Laura (bajar) ...2... a la nina e>
portal. En seguida (pasar) ...3... el coche del colegio y Laura (volver) ...4... ff
subir a su casa. (Prepararse) ...5... un cafe, (coger) ...6... los cigarrillos Я
fsentarse) ...7... junto a la ventana del salon, su lugar preferido.
Carlos no (decir) ...8... nada mas y Laura (quedarse) ...9... sola en cas?
3oco despues (llamar) ...10... su madre. Laura la (escuchar) ...11... hablar
>obre ella y Carlos.
De repente, el domingo le (parecer) ...12... largo, y (sentir, ella) ...13..^
lo estar con su marido y con su hija. ( I r j. 14... a la cocina y (empezar) ...15... a
mpiar los platos del desayuno.
Juan Jose Millas, El desorden de tu nombre (Texto adaptado)
i. NacTdo en 1541, El Greco (llegar) ...1... a Toledo en 1577 para pintar el
stablo del convento de Santo Domingo ei Antiguo. Fascinado por la ciuaad,
sstaljlecerse) ...2... en ella y (trabajar) ...3... en temas de caracter religioso y
ealizSr) ...4... retratos y retablos para otras iglesias. Aunque El Greco
ormarse) ...5... en Italia y (recibir) ...6 ... la influencia de grandes maestros de la '
роса. como Tintoretto, su obra (identificarse) ...7... con la ciudad en la que i
rabajar) ...8... (Morir) ...9... en Toledo en 1614.
Un lenador (perderse) ...1..'. un dfa en el monte, y lo (coger) ...2... la
ache sin poder dar con la salida. Cansado.de tanto andar, (decidir)....3... subir
fc цп arbol con la esperanza de dormir allf sin peligro. (Atar) ...4... el burro y
uDir) ..-5... a la copa. De repente (divisar) ...6... a lo lejos una Iuz. (Bajai) . 7 . .
lencaminarse) ...8... hacia ella. (Acercarse) ...9... y (ver) ...10... una casa
,mada. Sin hacer ruido (entrar) ...11... en la casa y (esconderse) ...12...
atris de la puerta.
, (Encender, yo) ...1... una Iuz, (bajar) ...2... las escaleras con cuidacir} y
Hftizar) ...3... el pasillo. (Abrir) ...4... la puerta y, sin volver a cerrarla, (enl.'ar;
De repente ia Iuz (apagarse) ...6... y (oir, yo) ...7... un ruido extrano.
fedntir) . . . 8 ... un miedo horrible.
Gustavo Adolfo Becquer, La Cruz del Diablo (Texto adactado)
(. Разкажете 6 минало време, ка то използвате preterito indefinido. Прево-

^geme на български:
Miguel de Cervantes y Saavedra, gran figura de las letras espfci’ ohb,
iace en Alcala de Henares en 1547. Tras la batalla de Lepanto cae prisione.'o y
39td cautivo en Argel m3s de cinco anos. En 1605, con casi 60 anos, pubic;?.
B p gran exito la primera parte de la historia de El ingenioso h id a ljc - ч
Quijote de la Mancha. Escribe doce Novelas ejemplares y una extensa obra
m&tica. Muere en Madrid el 23 de abril de 1616, el mismo dia cua
Siakespeare.
Me levanto, me preparo, desayuno y bajo al garaje. Saco el cccho y
iasta ahf todo normal; salgo y pasa uno muy rapido que no me da de puro
agro. Arranco y unos metros mas adelante, en el sem&foro, paro, y vier.e
ilro y me pega un golpe por detras.
Muchas personas salen corriendo, dando gritos histericos. Pronto la
alle se llena de gente. Perico decide entrar a buscar a sus amigos. Pronto ve a
4Jis Los dos se ponen un panuelo sobre la boca y se meten en el portal de
Jntrada. Sacan a uno, a otro, vuelven a entrar otra vez.
Fernando Urfa, Panico en la discoteca (Texto adaptado)
Ш '
X. С ъ ста в е те изречения, к а т о следвате модела:
Модел: estar, yo con e l/ dos semanas —>

Estuve con el durante dos semanas.
1. ser, ellos novios/ cuatro anos
2. estar, ella a dieta/ quince dias
I 3. hablar, ellos de polftica/ todo el viaje
4. aquel otofio Hover/ varias semanas
5. trabajar, nosotros sobre el libro/ dos meses
6. estudiar, ella para el examen/ un mes
XI. С ъ ставете изречения, ка то следвате модела:

Модел: dormir, уо/аувг, todo el dia —>
Ayer dorm t todo el dia.
1. estar, yo en casa/ ayer, toda la tarde
2. Hover/ ayer, todo el dia
3. estar, ella con el enfermo/toda la semana pasada
4. estudiar, yo/ ayer, toda la noche
5. pasear, nosotros/ ayer, toda la manana
6. quedarse, nosotros en casa/ todo el fin de semana
XII. С ъ ставете изречения, ка то следвате модела:

Модел: verla, e l/ enamorarse de ella ->
Cuando la vio se enamoro de ella.
1. volver, nosotros a casa/tomarse una ducha
2. preguntarselo, yo/ no querer, el contestarme
3. enterarse, el/asustarse
4. saber la noticia, yo/ decirsela a mi amiga
5. decirselo, tu/ ponerse, el de mal humor
6. Ilegar, yo a la oficina/ llamarlo
7. entrar, 61 en el bano/ sonar el telefono
8. ir a Ibiza, ellos/alojarse en un hotel
9. caerse, ella/ romperse el brazo
10. ir, nosotros al lugar de la cita/ no encontrar a nadie
XIII. Preterito indefinido или preterito perfecto? Следвайте модела:

Модел: ir a pasear. ellos / el domingo pasado / esta tarde
E l domingo pasado fueron a pasear.
Esta tarde han ido a pasear.
1. quedarse en casa, nosotros / anoche/ este fin de semana
2. Julio salir de viaje / hoy / hace tres o cuatro dias
3. el avion Ilegar con retraso / esta noche / ayer
-4 . tener mucho trabajo, yo / la semana pasada / este mes
5. mi companera no decirme nada / hasta el momento / en la fiesta
anoche
6. su hijo ponerse enfermo / hace dos semanas / esta semana
7. hacer mucho calor / el verano pasado / este verano
8. mi prima casarse / hace un mes / este ano
9. ver esta peliculal nosotros / nunca / hace unos dias
10. ser dificil el examen / de esta semana / de ayer
I
■y. Preterito indefinido или preterito perfecto?
1 Ayer (visitar, nosotros) ...... a los abuelos; hoy (visitar, nosotros) ........ a
mis primos.
2. Aquel verano (estar, ellos) ....... en la Costa Brava; este verano (estar,
e llos).......en ia Costa Blanca.
t 3. Esta semana (ir, e llo s).....a la opera; la semana pasada (ir, e llo s )...
al teatro.
4. El otro dfa les (presenter, y o )...... a Julio y hoy les (presenter, y o )...........
a su esposa.
i 5. El domingo pasado (oir. nosotros).....un concierto de musica clasica y
este fin de semana (ofr, nosotros).......uno de jazz.
XV. Посочете в кои изречения preterito indefinido u pret6rito perfecto ca

употребени неправилно и ги поправете:
1. Estuve enfermo todo el mes pasado.
2. Esta semana no fuimos al cine.
3. El aiio pasado no he salido de vacaciones por falta de tiempo.
4. Anoche hemos charlado largo tiempo con nuestros amigos y se nos ha
hecho muy tarde.
5. He viajado mucho en estos ultimos anos.
6 - ^Has leido la ultima novela de Juan Mars6? - Sf, la he leido hace un
mes.
7. - ^Habeis comido alguna vez la paella? - Sf, la hemos comido en
Valencia durante las vacaciones de verano.
8. Esta manana fui al mercado.
9. Este mes cobre menos que el mes pasado.
I 10. - Êsta el senor Gil en casa? - No, salio ahora mismo.
XVI. ^Preterito perfecto или indefinido?
1. Anoche (ver, nosotros)...... la television hasta las dos.
2. En aquella ocasion nadie (mencionar)...... ese tema.
3. Nunca me (gustar)...... los que hablan sin decir nada.
4. Todo (pasar)...... de repente, nadie (darse)........ cuenta de nada.
5. ^Te (enterar) ......... de la ultima noticia? Pues que Pepe (casarse) .......
ayer.
6. Hoy todos me (responder, vosotros) .... bien. Se nota que (estudiar)
la leccion.
7. (Terminar, y o ) ..... la carrera en junio.
8. Si, (enfadarse, y o ) ...... contigo'por lo que (decir, tu) ........ el otro dia de
mi; hasta ahora no (disculparse, t u ) .......y sigo enfadada.
9. (Llegar, t u ) a tiempo; no puedo resolver esto sin tu ayuda.
.
10. Este ano misingresos (ser) .. superiores. Tendr6 que pagar mas
impuestos.
XVII. Разкажете:
1. £Q u6 hiciste anoche?
2. i,Que hiciste el verano pasado?
3. i,Como lo pasasteis en tu fiesta de cumpleanos?
XVIII. Преведете, ка то използвате indefinido:

1. В събота гледах един филм, но изобщо не ми хареса.
2. Построиха къщ ата преди 15 години.
3. Върна се о т работа, пусна телевизора, седна да гледа новинит
поиска да вечеря и. без да каже нищо повече, отиде да си легне.
4. В неделя ходих на го с ти у родителите си.
5. На Коледа отидохме да караме ски.
6. Не можах да изляза навреме и ми се наложи да взема такси.
7. Вчера беше много горещо.
8. Преди две години бяхме в Барселона.
9. Веднага щом научих новината, се обадих във вестника.
10. Снощи на концерта имаше много хора.
11. Преди два дни се върна о т Испания и ми донесе много хубав речни!
12. Чу ли какво т и каза снощи Хуан?
13. О т 1979 до 1985 е живяла в Буенос Айрес.
14. Знаеш ли какво му се случило снощи? Влязъл си вкъщи, светна/J
лампата и в то зи м ом ент видял някакъв странен човек....
15. - Преди един месец срещнах Педро; отидохме да пием по едно kacbt
после решихме да отидам на дискотека, та ка че се върнах вкъщи
към 3 часа. Спах само два-три часа, събудих се с главоболие и нб1
можах да отида на работа.
- Уволниха те , нали?
XIX. Преведете, ка т о внимавате в употребата на indefinido и preterite

perfecto: ' - .
t. Мисля, че са се запознали миналото лято.
2. Никога не съм яла по-вкусно нещо.
3. Сервантес никога не е бил в Америка.
4. През т о з и век медицината много напредна.
5. Тази седмица валя много дъжд.
6. Казват, че вчера във Варна не е валяло.
7. Не, снощи не сме се виждали; видях го днес.
8. Тази година не можахме да отидем на море.
9. Току-що се върна о т работа.
10. Вчера не дойде на срещата и затова днес я търсих няколко пъ
по телефона, но изглежда не си е у тях.
11 . фелипе плати и излязоха. Сбогуваха се. Тя си тръгна, а т о й реши да

се поразходи. Влезе в едно кафе и си поръча вино. Почувства се т ъ
жен и уморен...
Ш Imperfecto de indicativo
Sm Образуване
perfecto de indicativo се образува, ка то към основата на глагола се при-
звят окончанията за с ъ о т в е тн и те лица.
1 спр. hablar II cnp. be o e r III cnp. vivir
вдм.
1. habl - aba beb - fa viv - ia

2. habi - ab as beb - las viv - ias
3. habl - aba beb - ia v iv - ia

мнч,
1. habl - abam os beb - iam os viv - iam os
2. habi - abais beb - iais viv - iais
3. habl - aban beb - ian viv - ian
Забележка: За спрежението на глаголите със собствена неправилност ir,

Ser, ver вж. Приложение.
Ю Значение и употреба
Й Изразява незавършено действие в миналото, на чийто фон се случва
; нещо. Това, ко е то се случва, се изразява с preterito indefinido или с
pretdrito perfecto.
Hoy me he quedado en casa Днес си останах вкъщи, т ъ й
porque no me sentia bien. к а т о не се чувствах добре.
Anoche me quede en casa Снощи си останах вкъщи, т ъ й
porque no me sentfa bien. к а т о нв св чувствах'добре.
Mientras preparaba la cena. Д о ка т о приготвях вечерята,
cortaron la Iuz. спря т о к ъ т .
2 Изразява обичайно действие в миналото.

Antes viaj£bamos mucho. Преди пътувахме много.
Todos los dfas iba al colegio. Всеки ден ходех на училище.

En aquel bar siempre В онова заведение винаги
habi'a mucha gente. имаше много хора.
3 Изразява едновременно uзвъpuJвalдu се действия в миналото.

Mientras contaba el chiste, Д о ка то разказваше вица,
no dejaba de reir. не преставзше да се смее.
Mientras el quitaba la mesa, Д о ка то т о й вдигаше масата,
ella porn'a los platos en т я слагаше съдовете в миялч
el lavavajillas. т а машина.
4 Употребява се за описания в миналото.

Era una mujer vieja, tenia las Беше стара жена, c
manos huesudas y, al hablar, кокалести ръце, и ко га т о
le temblaba la voz. говореше, й трепереше гласъФ
Hacia una noche hermosa, Вечерта беше красива, чуваше
se ofa el canto de los grillos, се песента на щ урците, луна-\
la luna entraba por la ventana... т а влизаше през прозореца...
5 Изразява едновременност спрямо минало действие.

Dijo que se sentia agotada. Каза. че се чувства изтощена.
Vio que no habi'a nadie. Видя, че няма никой.
6 Също к а т о presente, ко е то може да изразява следходност спрямо мсЯ

м ента на говоренето, imperfecto може да изразява следходност спрл
мо някакво минало действие или минал момент.
Sabi'a que Juana se iba Знаех, че Хуана си тръ гва
al dia siguiente. на другия ден.
Le dije que a los cinco Казах й. че след п е т м инути
minutos podiamos salir. ще можем да излезем.
Тази употреба на imperfecto ( т 5 и 6.) се изисква о т п р а в и л о т о за

съгласуване на Времената в испанския език. (Вж. Съгласуване на вре
м ената о т indlcativo)
7 Imperfecto de cortesia Някои глаголи м о га т да се у п о т р е б я в а т 8,

imperfecto за изразяване на уч ти во ст. Hanp.: querer, venir, deber, dese >
(само във въпроси), poder.
^Que desaba, senora? Какво желаете, госпожо?
BDfV Упражнения
П о с т а в е т е глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на imperfecto:
Шдел: Juan trabajaba los fines de semana. /nosotros.... / ->

Trabajabamos los fines de semana.
I 1. ^No lo sabi'an Uds.? /tu, Ud., sus amigos, vosotros/
I 2. Ibamos alii todos los dias. /yo, mis companeros y yo, vosotros, tu/
R 3. Ella no tenia ni idea, /ellos, vosotros, nosotros, yo/
I 4, Todos los fines de semana salian de viaje. /mi maridoy yo, vosotros, yo,
oose/
5. Antes vefan mucho la tele, /tu, nosotros, yo, el/
6. Por la mafiana comprabas. el periodico /ellos, yo, nosotros, Juan/
7. Siempre lleg&bamos tarde. /tu, yo, vosotros, la Drofesora/'
I 8. Antes fumaba mucho. /tu, mi marido, vosotros, ellas/
I 9. Cuando era pequeno, pasaba los veranos en el campo. /vosotros, tu,
r nosotros, ellos/
,10. Nos visitaban los domingos. /mi primo, vosotros, mis abuelos, tu/
Щ Поставете глаголите в скоби в съ о тв е тн а та форма на imperfecto.

Треведете на български:
В.1. Cuando llegue a la estacion (hacer)...... un calor insoportable.
■ 2. Mi abuelo se murio cuando yo solo (tener)......dos meses.
I 3 Cuando se desperto ya (se r)...... casi las once de la mafiana.
1 4. No pudimos hablar con ella porque (estar).comunicando.
5. Lo llamamos porque (necesitar, nosotros)........ su consejo.
I 6. Me encontre a Pablo cuando (ir)...... hacia la facultad.
( 7. Se quedo en casa porque (estar, e l) ...... muy cansado.
"8. Los vimos cuando (salir, e llo s)...... de la discoteca. L
111. П р ееобразувайте изреченията, ка то следвате модела:
Модел: Apenas nos visitan. ->

Antes nos visitaban mas.
»' it. Apenas nos escriben.
^ 2. Apenas vamos al teatro.
ft 3. Apenas fuma.
й Apenas haces deporte. 125
k 5. Apenas los llamamos por telefono.
6 Apenas tengo tiempo para descansar.
I Apenas ve la television.
8. Apenas salis de casa.
IV. У потребете imperfecto, за да изразите обичайно действие в минало

то . Преведете на български:
1. (Ir, nosotros) ....... a su casa casi todos los dfas; Qugar) ...... un rato y l
luego (ir ).......al quiosco a comprar cualquier chucheri'a.
2. Mis padres me (lleva r)...... todas las mananas al colegio. Solo los lunes
no (poder) ........ porque mi padre (entrar) ....... mas temprano a su
trabajo.
3. Los fines de semana (ir, nosotros)...... a una casa que (tener)........ mis
padres en el campo y alii', alrededor de la chimenea, el abuelo nos (leer)
.......en voz alta. '
4. La verdad es que (ser, vosotros)...... muy traviesos. ^Recordais? Todos
los veranos (ir, nosotros) ...... de vacaciones al sur y papa no (hacer)j
...... mas que protestar por el camino, porque no (parar, vosotros) .......|
un momento... (Ver, vosotros) ........ claro, la television, sobre todo
peliculas y dibujos animados, y luego (ser, vosotros)...... los piratas de la
pelicula, (disfrazarse, vosotros) ...... y, por supuesto, (jugar) ........ a los
pistoleros. Pero, a pesar de todo, (ser, vosotros).......encantadores.
V. Образувайте изречения, ка то следвате модела. Преведете на българс-1

ки:
Модел: ргерагаг, ella la сепа/ ver, el el partido
Mientras ella preparaba la cena, el veia el partido. V
1. esperar, ella/observar, ella a la gente
2. mis padres estar en el extranjero/- yo vivir con los abuelos 1
3. sus amigas estar de vacaciones/ ella estudiar para el examen
4. hablarle, el/ mirarla, el a los ojos
5. escucharle, yo/ no dejar, yo de pensar en aquelproblema
VI. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е тн а та форма на imperfecto, за J

да направите описание в миналото. Преведете на български.
1. La casa (tener) ....... un aspecto extra/to: (ser) ....... muy vieja, las I
ventanas (m overse).......con el aire y la puerta (estar)........ abierta.
2. (Ser) ....... un hombre alto y delgado; (llevar) ....... un traje oscuro у 1
(tener).......barba.
3. Bajaron por unas escaleras estrechas con alfombras de color rojo. Hacia I
la mitad de la escalera, en un rincon, (e sta r).......el guardarropa. En la 1
escalera todo (s e r).......de color rojo. (Parecer)........ que no (tener)........ j
final. Abajo (haber) ....... mucho humo у роса luz. En el fondo todavia I
(estar).......colgadas las grandes cortinas del antiguo teatro.
4. La noche (ca e r).......lentamente sobre uria playa de la costa portuguesa. j
La roja cara del sol todavfa (aparecer).........entre las nubes del cielo, y j
el mar (tener) ....... una luz oscura y triste, como un espejo roto en mil
cristales. El viento (em pujar)...... las sombras hacia la tierra, mojada por
una lluvia salada.
Luis Maria Carrero, El secreto de Cristobal Colon
yil. Поставете глаголите в скоби в съ о тве тн а та форма на imperfecto и

| преведете на български:
, 1. Notaron que (estar, nosotros).muy asustados.
[ 2. Tuvimos que reconocer que (tener, t u ) ......... razbn.
K 3. Me parecio que (haber)...... alguien dentro.
I 4. Nos dimos cuenta de que no (querer, vosotros)...... ayudamos.
\. 5. Nos pregunto de que (conocerse, nosotros).......
I 6. Sabiamos que (tener, e llo s )........miedo.
[ 7. Me dijo que ya no (quedar).......entradas.
i 8. Me pregunto que (suceder)..............
VIII. П оставете глаголите в скоби в с ъ о тв е тн а та форма на imperfecto и

I преведете на български:
1. No estaba seguro si (poder, e l) ...... acompafiarnos.
2. Nos dijo que (llegar, e l) ...... en avi6n.
I 3. Nos pregunto cuando (salir, nosotros)...... de viaje.
4. Me dijo que eso lo (poder, nosotros)...... discutir mas tarde.
5. Le pregunto si (tener, e l) .......algun compromiso por la tarde.
' 6. Nos dijo que al dia siguiente (irse, e l) ...... a Barcelona.
ИХ. У потребете imperfecto, за да изразите у ч ти в о с т и преведете на бъл-

[ гарски:
[ 1. Quiero saber el precio de ese vestido.
I 2. Necesito su ayuda para resoiver este problema.
3. Queremos pedirle un favor.
1 4. Debes decirselo con mucho tacto.
5. Buenos dias, vengo a consultar...
X. iPret6rito perfecto, indefinido или imperfecto? Преведете на български:

1. El lunes (llegar, yo) ....... tarde a la universidad porque (haber) ....... un
atasco.
2. Este fin de semana (quedarse, nosotros)...... en casa porque no (tener,
nosotros)...... ganas de salir por ahi. 127
3. ^Sabes? Ayer por la tarde (encontrarse, yo) .......a Jos6 Manuel por la
calle. Y, como (hacer) ....... mucho que no (verse, nosotros) ....... (ir,
nosotros ) .......a tomar unas copas y a charlar un rato.
4. jVaya dial (Estar, y o ) .......tres horas en una entrevista, luego ( ir ) ........ a
la reuni6n de la junta directive; mas tarde (tener).......una comida con un
cliente; por la tarde (ir) ....... a buscar a los ninos al colegio, porque mi
marido (estar) ...... con unos amigos y, como (Hover) ....... , no (pocf<
y o ) ...... ir a jugar al tenis. Total, que (se r)................. un dfa horrible.
5. Este fin de semana (salir, nosotros)...... de viaje, porque (hacer).....(
tiempo esplendido y no (tener, nosotros)................ nada que hacer.
6. Hace tres dfas (cenar, nosotros) ...... en un restaurante muy ouer
porque (s e r)...... el cumplearios de mi hijo.
XI. ^Preterito perfecto, indefinido или imperfecto? Преведете на български-

1. El verano pasado (banarse, nosotros)...... en el mar, pero tres o cuat
veces (ir, nosotros).......a la piscina.
2. Este invierno (ir, y o ) .......al trabajo en metro, pero unas cuantas vegB
(coger).......el coche.
3. (Salir, yo) ...... siempre temprano y (volver) ...... a casa a la hora
comer, pero esta semana (tener)...... que quedarme dos o tres vecesф
la oficina trabajando hasta muy tarde.
4. Mi hermana (dormir) habitualmente en casa de Julia; pero durarv
.
varias semanas (dorm ir)...... con los abuelos porque no se encontraugr

bien.
5. Siempre (llevar)...... ella a los ninos al colegio, pero este mes, en dos p
tres ocasiones, los (llevar)...... yo.
XII. ^Preterito indefinido или imperfecto? Преведете на български:

a. Paso el tiempo. (Llegar) ...1... la primavera y las plantas (empezar)
...2... a ocupar las negras paredes del castillo del Segre. Nadie (acercarse)
...3... por alii. Solo el viento (visitar) ...4... este lugar y (romper) ...5... el siienc||||
profundo y misterioso. Por las noches la luna (encender) ...6 ... una palida Iuz en
los huesos blancos de los muertos. En los rincones mas oscuros (esconders^
...7... las armas y la armadura del antiguo senor del Segre.
(Correr) ...8 ... mil historias sobre el castillo: gente que (ver) ...9,1
sombras extranas; gente que (oi'r)...J0... ruidos misteriosos. Historias repetidas.
que (llenar) ...11... de miedo a todos los que las (escuchar) ...12....
(Pasar) ...13... tres inviemos. Un mes de noviembre los vecinos 0*
Bellver (empezar) ...14... a ver entre las sombras del castillo unas luces
misteriosas: (subir, ellas) ...15..., (bajar) ...16..., (cruzarse) ...17..., (encendersei
...18... y (apagar)....19..., y nadie (saber) ...20... de donde (venir) ...21....
Gustavo Adolfo Becquer, La Cruz del Diablo (Texto adaptado)!
6^ Cuando (Ilegar, nosotros) ...1..., la puerta (estar) ...2... cerrada, en la!
casa no (verse) ...3... ninguna luz encendida y no (oirse) ...4... tampoco ningun
ruido. (Ser) ...5... una casa vieja y algo abandonada, pero (conservar) ...6.Д
todavfa mucho de su antiguo esplendor. Mi amigo Pedro (llamar) ...7..., daodo
dos golpes fuertes, y todos (contener, nosotros) ...8... la respiracion. Al cabo de^
un rato (ver, nosotros) ...9... que (iluminarse) ...10... una de las ventanas del
о superior у poco despues (o(r, nosotros) ...11... unos pasos que (acercarse)
2... a la puerta. Alguien (descorrer) ...13... por dentro un cerrojo y la puerta
;irirse) ...14.... (Ser) ...15... un hombre muy viejo, de unos ochenta anos,
Jgado y con el pelo bianco; (llevar, el) ...16... puestoun camis6ny en la mano
^lierda (sostener) ...17... una vela. Nos (hacer) ...18... unademan suave con
* oabeza y (entrar, nosotros) ...19... Dentro de la casa, aunque la vela
iiimbrar) ...20... poco, (ver, yo) ...21... que (haber) ...22... muchas cosas por
ijas partes; el anciano, sin decir nada, (acercarse) ...23... a una de las
Tedes, (buscar, el) ...24... la Have y (encender, el) ...25... todas las bombillas.
fltonces (poder, nosotros) ...26... ver con claridad: (haber) ...27... miles de
uetes, y mis amigos y yo (empezar) ...28... a lugar: (montar, nosotros) ...29...
■un caballo de carton, (bajarse, nosotros) ...30..., luego (tocar, nosotros)
1 ... todos un piano, (correr, nosotros) ...32... (saltar, nosotros) ...33... El
go (durar) ...34... mucho tiempo.
III. О тговорете на въпросите:

! 1. бОиб hacias cuando eras nino?
1 2. i,Como pasabas las vacaciones cuando estudiabas en el colegio?
I '3. бОие hacias cuando eras nino y llovia mucho?
I 4. iQ u e hacias cuando tenias 15 anos?
[ 5. iQ u e hacias cuando tus padres recibian una visita?
XIV. Преведете на испански, к а т о употребите imperfecto:

1. Къщата имаше странен вид - беше много стара, прозорците се
блъскаха о т вятъра, а в р а та та стоеш е отворена.
2. Понякога беше тъжна.
R 3. Попита ни дали имаме нужда о т нещо.
4. Беше висок и слаб мъж; носеше тъм ен ко стю м и имаше брада.
5. Каза ми, че на другия ден заминава за Мадрид.
[ 6. Преди ходехме много на дискотека.
7 Не знаеше дали ще може да ми се обади.
Г 8. Попита ме какво става.
I 9 Каза, че книгата е у тях.
[ 10. Д о ка то преподавателят обясняваше те м а та , т е си приказваха.
I 11. Д о ка то т я приготвяше вечерята, то й гледаше телевизия,
к 12 В т о з и ресторант винаги пускаха испанска музика.
I 13. Бих искал да ви попитам нещо.
129
S>V. Преведете на испански:
1. Вчера цял ден се разхождахме.
2. Вчера, докато се разхождахме, видяхме Педро.
3. Тази сутрин говорих с него повече о т половин час.
<* Тази сутрин, д окато говорех с Хосе по телефона, дойде Хулия.

5. Рчера времето беше много хубаво.
6. Тъй к а т о вчера воемето беше много хубаво, решихме да излезем
разходка.
7 Вчера времето беше много хубаво, нямаше нито едно облаче, gyxi |
ше лек ветрец...
И. Живяхме в Мадрид повече о т година.
5 Беше министър-председател в продължение на осем години.
<0. Всеки ден ми се обаждаше по телефона.
11. Смощи ми сс обади няколко пъти. .
12. Преди няколко дни, д окато чаках Марта, се запознах с едно момф
Срещнах го о тново вчера, ко га то излизах о т училище. Изпрати!:
дс нас и ме попита дали можем да се видим И днес ми се обади
1"' К о га то влезе вкъщи, всичко му се стори прекалено спокойно. Видя
че прозорецът е отворен. Помисли си, че то ва е твърде стран
Винаги, ко га то излизаше, оставяше прозорците затворени. Опи
до спалнята. Изведнъж забеляза, че кучето го няма...
• Pluscuamperfecto de indicative
'■> 1 Образуване
-’Lsr.uamperfecto се образува о т формите на глагола haber в imperfecto Д
.'Г л^о стие то на съ отве тни я глагол.
1— 1 cnp. hablar II cnp, beber III cnp. vivir
! з д -ч;
■ *
habia hablado habia bebido habia vivid o
h a b ia s hablad o 'h a b ia s bebido h a bias vivido

! l
3. habia hablad o habia bebido habia vivid o
мн.ч.
1. habiam os hablado habiam os bebido h a biam os vivido

2. ■ h a b iais hablado habiais bebido ha b iais vivid o
3. habian hablado habian bebido habian v ivid o
Изразява минало действие, предходно спрямо друго минало действие илЧ <
минал м ом ент
' М о р ф о л о ги я
A las doce ya se habian В дванадесет вече си бяха

marchado. отишли.
Compre el libro porque Купих книгата, защ о то ми
me habian dicho que era бяха казали, че е много
muy bueno. хубава.
Me dijo que se habian ido Каза ми, че са заминали
de vacaciones. на почивка.
В последния пример употребата на pluscuamperfeclo се изисква а т

правилото за съгласуване на времената 0 испанския език. (Вж. Гвг-
ласуване на времената о т indicativo)
'№Упражнения
т П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на pluscuamperfecto:
ft
%1одел: A las dos ya habia comido. /nosotros,... / -*
A las dos ya habiamos comido
1 Al mediodia ya habiamos terminado el trabajo. /yo, vosotros, Julio, mis
colegas/
2. A las ocho de la manana ya se habian levantado. /tu, ella, nosotros, yo/
3. El cinco de enero ya habiamos vuelto de vacaciones. /yo, mis padres, mi
novio y yo, vosotros/
4. A las doce de la noche ya me habfa dormido. /ella, tu, mis hijos,
nosotros/
5. A las diez ya habian cenado. /yo, nosotros. Juan, los ninos/
6. A las nueve de la manana mi compafiero ya habia empezado a trabajar.
/ellos, nosotros. yo, vosotros/ l
II. П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на pluscuamperfecto и преве-

[ дете на български:
Eran las cinco de la tarde de un martes de finales de abril. Julio Ortiz
|{salir) ...1... de la consulta de su psicoanalista diez minutos antes; (cruzar) ...2 ...
|Principe de Vergara y ahora entraba en el parque de Berlin. Estaba nervioso.
El viernes anterior no (conseguir) ...3... ver a Laura en el parque, y ello
le (hacer) ...4... sentirse muy mal; tan mal que no (poder) ...5... pensar en otra 131
cosa en todo el fin de semana que siguio. Aquel sentimiemo de horrible soledad
te hizo darse cuenta entonces de que lo unico que le (importar) ...6 ... durante
'os ultimos tiempos era lo que ocurrfa los martes y los jueves. Recordo la
primera vez que (ver) ...7... a Laura, hacfa ahcra L,nos tres meses.
Juan Jorje Millas FI desord~r j< tu nombre (Texto adaptado)
i!l. Образувайте изречения, ка то следвате модела:

Модел: llegar, ellos a la estacion/ el tren marcharse ya —>
Cuando llegaron a la estacion, el tren ya se habfa marchado.
. sonar el despertador/ levantarse, yo ya
2. morir su abuelo/ el no nacer todavia
3. terminar la pelfcula/ dormirse, nosotros ya
4. ir, nosotros a visitarla/ ella no despertarse todavia
5. poner, nosotros la television/ el concierto acabar ya
6. ir, yo a la iglesia/ ellos casarse ya
7 . 1юдаг, elia a la cita/ su novio marcharse ya
£• salir, ellos de la discoteca/ la griia llevarse su coche
decidir, ellos ayudarme/yo terminar el trabajo
10. nil abuela tener su primer hijo/ no curnplir, ella todavia 19 aiios
«V Preterito indefinido, preterito perfecto, imperfecto или pluscuamperfecto?

' El otro dfa, cuando (volver, e llos)...... a casa, (ve r)........ un accidente.
2. Cuando (ir, nosotros)...... a su casa. ellos ya (acostar)........ a los ninos |
(poder, nosotros).......salir a tomar unas caiias. •
3. Esta manana te (Mamar, yo) ...... a casa, porque (querer, yo)
preguntarte algo, pero parece que ya (salir, t i i ) ........
4 Anoche no (ir, nosotros) ...... a la fiesta, porque ya (quedar, nosotrob,
...... en ir al cine.
ч Ayer (querer, yo) ...... hablar con la profesora, pero no (poder) . . , Я
porque ella ya (irse ).........
5. Nunca (ver, y o ) ......una cosa asi hasta llegar aqui.
7. Mace dos dias me (decir. e l) ...... que no (visitar, e l) ........ a Julia, porqup
(estar, e l) ...... muy ocupado.
8. Ya (recibir, ellos) .......la noticia cuando yo (entrar)........ a darsela comt
una sorpresa.
Ayer, cuando (salir, yo) del trabajo, (darse, yo) .......cuenta de qu£
(dejar, y o )...... el paraguas en casa y, ya que (Hover)........ mucho, (tenei'i
y o )...... que coger un taxi.
10. Hoy no (poder, nosotros) ........ ver la exposicion, porque (haber) ......
mucha cola.
V. П оставете глагола в подходящото минало време и преведете на бъл

гарски:
а. (Ser) ...1... una noche de primavera. La Luna (brillar) ..2.. entre los
irboies, que todavia no (echar) ...3... totalmente las hojas. De repente
(aparecer) ...4... ante nuestros ojos un enorme bulto. Vo me (acercar) ...5... a $
У (desubrir, yo) ...6... que (tratarse) ...7... de un toro. Ai verlo (salir, nosotros)
...8... corriendo hasta el pueblo mas proximo. En el pueblo (estar, nosotros)
Jb... hacia algun tiempo, cuando (encontrarse, al pueblo) ...10... en fiestas.

f(Avisar, nosotros) ...11... al alcalde, quien nos (decir) ...12... que e! lore
;(0 scaparse) ...13... de una granja cercana, y lo (estar, ellos) ...14... buscar.do.
И Despues (coger, el) ...1... una novela que dos afios antes le (regular)
П;2... una mujer y (decidir) ...3... leerla. (Meterse, el) ...4... en la o w
Jutiendose muyfeliz. (Pensar, el) ...5... en Laura. Tapnbien (pensar, el) ...C.. e>>
Teresa, la mujer muerta con quien (tener, 61) ...7... una historia de amor h-^ta
ffioco antes de su muerte. Cuarenta anos (tener) ...8... Julio entonces. Si. p?r
|quellos dias (ser) ...9... su cumpleanos. A esa 6dad tambien (separars-j -si)
filO... de su mujer y (empezar, el) ...11... a ir al psicoanalista.
Juan Jos6 Millas, El desorden de tu nombre (Texto ad apt; lo 1
Por dificultades en el ultimo momento, (llegar, yo) ...1... a Barcelona ;i
hedianoche, en un tren disitinto del que (enunciar, yo) . . . 2 . . . , y no me (espe.a.)
3... nadie.
(Ser) ...4... la primera noche que (viajar, yo) ...5... sola, pero no 'o- - .
yo) ...6... asustada; por el contrario, me (parecer) ...7... una aventura agracta: .e
y excitante aquella profunda libertad de la noche. La sangre, despues del vif.je
irgo y cansado, me (empezar) ... 8 ... a circular en las piernas entumecid^s
con una sonrisa de asombro (mirar, yo) ...9... la gran estacion de Francia.
(Empezar, yo) ...10... a seguir el rumbo de la masa humana que* so

i(volcar) ...11... en la salida. Mi equipaje (ser) ...12... un maleton muy pesaao -
)rque (estar) ...13... casi lleno de libros - y lo (llevar) ...14... yo misma con tc-da
[[* fuerza de mi juventud y de mi ansiosa expectacion...
Uno de esos viejos coches de caballos se (detener) ...15... delante de
i y lo (tomar, yo) ...16... sin titubear. causando la envidia de un senor que so
l(lanzar) ...17... detras de el desesperado, agitando el sombrero.
Carmen Laforet, Nada (Texto a~ itado)
VI. Преведете на испански:

1. Ко га то дойде пожарната. къщ ата вече беще изгоряла.
2. Днес отидох у тя х. но т я вече беше излязла.
3. Аз знаех, че са се разделили.
4. Два дни преди заминаването вече бяха приготвили багажа.
5. К о га то полицията пристигна, крадците вече бяхг избягали.
6. Днес следобед отидохме да купим пералнята, но Рзче бяха за тв о 133
рили магазина. '
7 В два часа вече бяха изготвили доклада.
8. Попита ме дали съм се обаждал на Педро.
9. Когато се върнпх вкъщи, мъжъгг ми вече беше сложил масата.
10. Ко га то се събудих, слънцето още не бйше изгряло.
11. Каза ми. че все още не е прочел книгата.
12. Ко га то тръгнаха на почивка, вече бяха резервирали ста и те .
13. Вече ми го бяха разказали, затова не се изненадах.
14. Не знаех дали вече са се върнали в Испания.
15. Никога не бях виждала толкова очарователно момче.
VII. Преведете на испански:

•
1. Вчера не можахме да тръгнем за Банско, тъ й ка то предишната

нощ беше валял много сняг и п ъ т я т беше в лошо състояние.
2. - Какво ще кажеш за снощния филм?
- Никак не ми хареса. Толкова ми бяха говорили за него, че очаква1
нещо друго.
3. К а кто се бяхме уговорили предния ден, в десет без десет вече бя
ме на площада. У т р о т о беше прекрасно. Точно в десет дойде и ав
тобусът.
4. Преди около седмица сънувах ужасен сън. Лежах си на някакъв м
го странен плаж. Пясъкът беше син на цвят. а морето беше жъ
т о . В т о з и м ом ент забелязах, че по плажа се разхождат риби. До
лижих се до морето. Във водата имаше ту р и с ти , ко и то се печа
на слънце. Попитах един о т тя х къде се намираме, но т о й не мо
да ми отговори. Само помръдваше устни. Уплаших се. Не знаех ко>
ме беше довел т у к . И в то зи м ом ент се сетих, че трябва да попи
т а м някоя о т рибите.
ЯКЙШЙ Future simple
ДОНЮ Образуване
Futuro simple се образува, ка то към инфинитива се прибавят окончаИ

за с ъ о т в е т н о т о лице. Тези окончания са едни и същи и за т р и т е спре
жения.
1спр. hablar II cnp. beber III cnp. vivir

ед.ч.
1. hablar - В" beber- e vivir - e
I ? hablar- Ss beber - 3s vivir - as
3. hablar - a beber- a vivir - a
■
1
мн.ч.
1, hablar - b o d s beber - em os vivir - em os
2. hablar - Й!а' beber - eis v ivir - eis
3. hablar - an beber - an v ivir - an
шфабележка: За спрежението на глаголите със собствена неправилност

V Приложение. ■
■ Изразява действие, ко е то се извършва след момента на говоренето

Manana hara buen tiempo. Утре времето ще е хубаво
La semana que viene Другата седмица ще
firm aran el contrato. подпишат договора.
Изразява предположение, Вероятност или несигурност по отнош-^низ
на действие, извършващо се в настоящ ето, и ка то време съотвен.':
тва на presente.
Este piso medira unos 120 т г. Този апартамент е около 1?.i
квадрата.
Lo hara para llamar la atencion. Сигурно го прави, за да
привлече вниманието.
Тази употреба на future е ммоео характерна испанския език. Както

сь вижда о т горните примери, в тези случаи futuro се превежда из
български със сегашно вромв. а елем ентът на предположение иди
несигурност се предава с лексикални средства.
3 Употребява се във въпроси, ко и то говорещият задава на себе си и на

ко и то не очаква отговор. Д еиствието, изразено с futuro се отнася
към настоящ ето.
^Donde estaran mis Haves? Къде ли са ми ключовете?
,j,Quien llamara a estas horas? Кой ли може да звъни по това
време?
В подчинени изречения за отстъ пване употребяваме f'.Jturo в първата
част, за да посочим, че приемаме за възможно действието, означено с
него, а във в то р а та , започваща с pero, правим възражение по отнош е
ние на то в а действие. И в т о зи случай действието, изразено с futuro,
се отнася към настоящ ето.
Тепагб сага de йпде(, Може да има вид на ангелче,

pero es muy travieso. но е голям палавник
ШШй Упражнения
I. П оставете глагола в с ъ о т в е т н о т о лице на future:
Модел: Juan trabajara este fin de semana. /nosotros, ... / —>
Trabajaremos este fin de semana.
1. ^Realizaran Uds. el proyecto? /vosotros, Ud., tu, los ingenieros/
2. Volver6 dentro de dos di'as. /nosotros, ellos, yo, mi amiga/
3. Cenaremos mds tarde. /ellos, yo, tu, mi marido/
4. Llegaran pronto. /nosotros, Carmen, los invitados, yo/
5. Les escribir£n una carta, /vosotros, Ud., tu nosotros/
6. Cogeremos la carretera nacional. /ellos, yo, ella, vosotros/
7. Esta tarde vere el partido. /nosotros, ellos, tu, mi marido/
8. Comeran en un restaurante chino. /vosotros, yo, tu, nosotros/
ii. П оставете глаголите в скоби в с ъ о тв е тн а та форма на futuro:

1. Esta noche (ir. nosotros)...... a una discoteca.
2. Te (esperar, e l) ...... a las ocho.
3. Descuida, allf (estar, yo)
4. Pronto (cambiar, nosotros)...... de casa.
5. iN o s (invitar, e llo s).......a la boda?
6. Manana el partido (presenter) ...... a su candidato para las proximas
elecciones.
7. De postre (pedir, y o ) .......helado.
8. Estos datos no me (servir).........
III. Поставете глагола в с ъ о т в е тн о т о лице на futuro:

i
Модел: Juan saldra de vacaciones manana. /nosotros,... / —>
Saldremos de vacaciones manana.
1. Tendre que hacerio hoy mismo. /vosotros, Ud., tu, nosotros/
2. Pondremos la mesa, /yo, ellos, tu, Carmen/
3. No podran resolver el problema. /tu, vosotros, yo, nosotros/
4. £Cudndo haras las maletas? /vosotros, ella, nosotros, ellos/
5. Lo sebr6 manana. /ellos, tu, ella, nosotros/
6. Se lo diremos hoy mismo. /ellos, el, tu, yo/
7. ^ V e n d r a tu amiga? /vosotros, tu, alguien, los invitados/
8. Mafiena saldremos para Oviedo, /ellos, yo, ella, mi amiga у yo/
1П оставете глаголите 6 скоби в съ о тве тн а та форма на futuro.

1. En este caj6n no (caber)..........................m is cosas.
2. En la fiesta solo (haoer).......unas veinte personas.
| 3. Manana (hacer)...... buen dia.
I 4 . Seguro que no (querer, e llo s)...... venir.
I 6. Dentro de un ano este cuadro (valer)...... millones.
■ 6. No se lo (decir, y o ).a nadie.
r 7 . Este comercio (mantener).......su prestigio.
■' 8. Manana (reponer, e llos).......fuerzas.
V. О тговорете, к а т о следвате модела:

\1ооел: - iH a s hecho ya las maletas? >
- No, las hare manana.
i 1. iS e lo habeis dicho ya?
I 2. i,Lo han llamado Uds. ya?
Г 3. <i,Ha habido problemas?
4. ^Has hecho los deberes?
5. /,Ha salido Jose ya de viaje?
6. ^Han sabido ya la noticia?
7. ^Has visto a Marta?
8. ^Habeis hablado con el jefe?
VI. О тговорете, к а т о следвате модела:

[Модел: - jPon la mesal
- Descuida, la pondre.
. - jRiega las floresl
!. - jSed puntualesl
- jArregla la casa!
k - |Haced los deberes! I
>. - j Ponte el abrigol
i. - |Haz la cama!
- jLlevad la ropa a la tintorerfal
(. - jLlamad al medico!
k - jLimpia la casal
k - jDiselo a Pablol
VII. О тгово ре те на въпросите, ка то следвате модела: 137

\одел: - / Van a venir en avidn ? /S i
- Si, vendran en avidn.
1. / Vais a auedaros esta noche en casa? /No
2. /.Vas a pasar por la costa? /Sf
3. / Уа a estudiar Ud. el espafiol? /Si

4. / Vas a ver el partido? /No
5. /.Van a acompanarnos Uds.? /Sf
6. /.Van a avudarte tus amigos? /Si
7. /.Vais a salir esta noche? /No
8. /.Va a hacer ella la cama? /Si
VIII. Преведете на български. Зам естете, където е възможно. форми

на presente с futuro, но без да променяте смисъла на изречението:
1. La semana que viene se casan Juana y Julio.
2. Los domingos vamos al campo.
3. El domingo llegan mis primos.
4. i Donde estan tus cosas?
5. ^Que haces?
6. Estudio para el examen de manana.
7. El examen es maflana.
8. Los meridianos pasan por los polos.
9. El proximo fin de semana nos tomamos unos dias de vacaciones.
10. El hombre llega por primera vez a la Luna en 1969.
IX. В кои о т следните изречения futuro изразява предположение, верояпг

н о с т или несигурност?
1. Comprenderas que no estoy para bromas.
2. Vendran de un momento a otro.
3. ^Quien llamara a estas horas? Yo no espero a nadie.
4. Manana estaremos ya en Malaga.
5. A estas horas mis amigos estaran tomando el sol en alguna playa.
6. Si te lo explica bien, lo comprenderas.
X. Изразете предположение, вероятност или несигурност и преведете

на български:
Модел: Supongo que esta en casa. —>
Supongo que estara en casa.
1. Supongo que estas contento por el regalo que te.han hecho.
2. Nuestro profesor tiene unos cuarenta anos.
3. Te das cuenta, supongo, de que aqui las cosas han cambiado mucho.
4. Supongo que se encuentran ahora disfrutando en la playa.
B. Son, poco m is o menos. las cinco y media.
6. Tienen, posiblemente, razon.
7. En clase hay aproximadamente cuarenta alumnos.
8. El coche de Juan alcanza unos doscientos veinte kil6metros por hora.
I М о р ф о л о ги я
fl|. На кои о т следните изречения говорещият не очаква отговор?

1. Îreis a la fiesta de Felipe?
2. i Por que se preocupara tanto por algo tan insignificante?
3. ^Donde estaran ahora Felipe y Maria?
4. ^Firmaran Uds. el contrato?
_ 5. iVendras a recogerme a las ocho?
| 6. iQ u e hora ser£?
XII. Преобразувайте въпросите, ка то следвате модела. Преведете на

български:
Модел: Cu&ntos ahos tiene esta chica? -»
ICuAntos ahos tendra esta chica?
1. ^Cuanto cuesta este coche?
2. iE stan ahora en casa?
3. ^Cuanto mide este chico?
_ 4. ^.Saben ya la noticla?
r 5. ^Por que lo hace?
k 6. iE s tan inteligente como dicen?
7. <,Que hora es?
8. iQ u e estAn haciendo?
XIII. Кои о т следните изречения c futuro са изречения за отстъпване?

1. Sabrds muciio, pero tu examen dice lo contrario.
2. Estar6 allf sin falta, no te preocupes.
3. Sera muy guapa. pero es tan tonta, la pobre.
4. Tendra mucha educacion, pero no lo demuestra.
5. Vendran a buscarme sobre las siete.
6. Mafiana tendremos que hablar de nuevo.
I
XIV. С ъ ставете изречения за отстъпване, к а т о следвате модела. Преве
д ете на български:
\ 'Мпдел: ser, 6! muy amable contigo/portarse, 61 con nosotros muy mal ->
Sena muy amatile.contigo, pero con nosotros se porta muy mal.
1. tu decir lo que quieras/ a mi ese chico parecerme extrano
2. tener, ella muchos defectos/ cuando necesitarla, tu, la buscas
3. saber, ella mucha teorfa/ no saber, ella explicar 139
4. a ti caerte, el muy bien/yo no soportarlo
5. estudiar, ella filologfa/ no saber, ella hablar ‘
6. tener, 61 muchos problemas/ no notarsele
7. ser, ella buena persona/ no tener, ella muchos amigos
8. estar, tu muy ocupada/ deber cuidar mas a tu familia
9. jugar, el en el Barza/ ser, 61 un inutil, el pobre
10. tener, £l cara de ingenuo/ ser el un zorro
XV. О тго в о р е те на въпросите:

1. iQ u 6 hards este fin de semana?
2. i,Adonde ireis esta noche?
3. iDonde pasaras tus vacaciones de invierno?
4. ^Piensas hacer algun viaje durante tus vacaciones de verano?
XVI. Преведете:
1. Ще замине през юли.
2. Ще дойда, не се притеснявай. В десет непременно ще съм там. 1
3. Ще ми се обадиш ли довечера?
4. Той има много проблеми.
5. Може би има проблеми - затова се държи така.
6. Тя печели много пари.
7. Има добра работа и навярно печели много пари.
8. Сигурно си мислят, че въпросът не може да се разреши.
9. Ако обичате, бихте ли ми казали къде се намира улица "Барселона
10. Къде ли е т а я улица?
11. Защо се държи така?
12. Защо ли се държи така?
13. Колко ли стр ува та зи кола?
14. Може с т е б да е много мил, но с нас се държи ужасно.
15. Може и много да учиш, но не си личи.
16. Може и да знае испански, но не може да превежда.
• . Futuro compuesto
'ШЯШ Образуване
Futuro compuesto се образува о т глагола haber във futuro simple и причас
т и е т о на съ отве тния глагол.
I cnp. habiar II cnp. beber III cnp. vivir

■‘
ед.ч.
1. habre hablado habre bebido habre vivido

2. h abras hablad o habras bebido h abras vivido
3. habra hablado habra bebido habra vivido
МН.Ч.
1. habremos hablado habremos bebido habremos vivido
2. habreis hablado habreis bebido habreis vivido
3. habran hablado habran bebido habran vivido
I f . ;&« Значение и употреба
L Изразява бъдеше действие, предходно спрямо друго бъдеще действие

или някакъв бъдещ момент.
Cuando volvamos a casa los К о га то се въонем вкъщи,
ninos ya se habran dormido. децата вече ще са заспали.
Manana a esta hora ya У тр е по то в а врпме вече
habran llegado a la frontera. ще са стигнали до границата.
Изразява предположение, вероятност или несигурност по отношение

на минало действие, извършено в неизтекъл период о т време, и с ъ о т
в е тс тв а на preterito perfecto.
Habran salido ya. Навярно вече са излезли.
Habra llamado esta manana. Сигурно е звънял с у тр и н та .
Както се вижда о т горните примери, В те зи случаи futuro compuesto

се превежда на български с минало неопределено време, а олемен-
т ъ т на предположение или несигурност се предава с лексикални
средства
3 Употребява се във въпроси, ко и то говорещ ият задава на себе си и на

ко и то не очаква отговор. Изразява действие, извършено в неизтекъл V
период о т време, и с ъ о т в е т с т в а на preterito perfecto.

^Donde habre dejado las Haves? Къде ли съм оставил
las Haves? ключовете?
i,Qui£n lo habra hecho? Кой ли може да го е направил?
4 Употребява се в изречения за отстъ пване със съ щ ото значение ка то

futuro simple, но ка т о време с ъ о т в е т с т в а на preterito perfecto.
141
Habra estudiado, pero Може и да в учил. но няма
no sacara el examen. да си вземе изпита.
н е Упражнения
I. П оставете глагола 8 с ъ о т в е тн о то лице на futuro compuesto:
Модел: Juan habra trabajado este fin de semana. /e llo s ,... /
Habran trabajado este fin de semana.
1. Habra sacado el examen /los alumnos/
2. Habr£n visto la exposicion. /ella/
3. Habran dormido mal. /el beb6/
4. Habran resuelio el problema. /el jefe/
5. Habrd vuelto tarde. /ellos/
6. Habrdn escrito la carta, /ella/
7. Habran aterrizado ya. /el avion/ .
8. Ha llegado ya a Valencia, /ellos/
9. Habran realizado ya el proyecto. /la empresa/
10. Le habra contestado ya. /ellos/
II. Какво изразява futuro compuesto в следните изречения?

1. Lo habr£ hecho, pero lo dudo.
2. Cuando llegues ya habremos cenado.
3. Te habrcis dado cuenta de lo raro que se porta.
4. Habra cometido muchos errores en su vida, pero los esta pagando.
5. El d ia tre s ya m e h a b ra n D agado.
6. iP o r que se lo habra dicho?
7. Ya habra vendido el piso.
8. Habra limpiado la casa, pero a mf me parece bastante sucia.
III. Futuro или futuro compuesto? Преведете на български:

1. Creo que (volver, e llo s )...... en seguida.
2. Cuando empiece la pelfcuia ya (hacer, y o ) .......los deberes y la (poder,
y o ).......ver tranquilamente.
3. Maflana, a las diez, ya lo (terminar, nosotros)...... todo.
4. Antes de que venga Juan (tomar, y o ).........una decision definitiva.
5. Martana (levantarse, nosotros)...... a las siete y media.
6. Manana, a las ocho, ya (levantarse, nosotros).........
IV. Изразете предположение Преведете на български:

Модел: iH a n salido ya de casa? ->
Si, ya habran salido de casa.
1■бНа descubierto ya la policia al ladron?
2. iH a n ido ya al Museo del Prado?
3. ^Lo han hecho todo?
[ 4. £На visitado ya El Escorial?

I 5. iH an podido hablar con el jefe?
t 6. i Han hecho las paces?
f 7. iS e lo ha dicho ya?
[ 8. iH a n visto esa pelicula?
r 9. i,Se ha quedado en casa estudiando?
■ 10. iH an descansado ya?
у, Преобразувайте въпросите, ка то следвате модела. Преведете на бъл-

■ гарски:
Кродел: с Quien ha roto el cristal? ->
I Quien habra roto el cristal?
il . iS e han levantado ya?
2.iQ uien se lo ha dicho?
I 3. iCuantos dias de vacaciones se han tornado?
4. <|,C6mo lo ha hecho?
5. iDonde se ha metido?
6. 6Que le han regalado?
I 7. iH a n podido hablar con el?
I 8. iCuanto le ha costado el chalet?
I 9. iH an comprendido la explicacion?
10. iAdonde se ha ido?
!Vl.I Съставете изречения за отстъпване. Преведете на български:

1. haber vivido, ella en Espana/ hablar, ella muy mal el espanol
|< 2. haber estado, el en la universidad/ aprender, el роса cosa.
I 3. haber llamado, ellos/ no ir, nosotros
I 4. haberte prometido, el muchas cosas/ no ayudarte, el
I 5. haber aprobado, ellos/ no servirles para nada.
6. haber hecho, el muchos cursillos/ no ser, 61 buen especialista.
УИ. Преведете на испански:

r 1. Защо ли не ми се обади? Навярно е забравил.
2.Може и много да си учил, но на изпита се представи много зле.
> 3. Кой ли е отварял то ва чекмедже?
4 Каква хубава рокля! Дали си я е шила сама?
Ъ.Дотогава вече ще са ни оправили апартамента.
I 6. Може и сам да го е направил, но аз не вярвам.
7. Преди дванадесет часа всичко ще е приключило.
| 8. Сигурно са излезли, защ ото нищо не свети.
' 9. Навярно вече са дали апартамента под наем.
10. Как ли е научил за това?
Condicional simple
Я8ЮЙ9 Образуване
Condicional simple се образува, ка то към инфинитива се прибавя

окончанията за с ъ о т в е т н и т е лица. Тези окончания са едни и същи за
т р и т е спрежения.
I спр. hablar II cnp. b e b e r III cnp. vivir
ед.ч.
1. hablar * fa beber - (a v ivir - ia
2. hablar - ias be be r - ia s v iv ir • ia s
3. hablar * ia b e oe r * ia vivir * ia
МН.Ч.
hablar * iam os b e be r - iam os v ivir - iam os
2. hablar * ia is b e be r - iais vivir - iais
3. hablar - ian b e b e r - ian v ivir - ian
Забележка: За спрежението на глаголите със собствена неправилнос

вж. Приложение.
■: №Я Значение и употреба
1 Изразява действие, ко е то е следходно спрямо някакво минало дейст?

вие.
Dijeron que esta semana Казаха, че тази седмица ще
lloverfa. вали дъжд.
Sabfa que te enfadanas. Знаех, че ще се ядосаш.
Тааи употреба ка condicional simple е свързана със съгласуването на

времената И испанския ааик. (Вж. Съгласуване на времената огг
Indicativo)
2 Изразява предположение, вероятност или несигурност по о тн о ш е ни е

на минало действие, извършено в изтекъл период о т време, т.е. съ
о т в е т с т в а на pret6rito indefinido и на imperfecto.
Tendria seis anos Трябва да съм била на шест го
cuando aprendf a leer. дини, когато се научих да чета.
Volverfa sobre las dos. Може би св в върнал някъде

към два часа.
р Ка кто се вижда о т примерите, 0 те зи случаи condicional simple се

превежда на български с минало неопределено Време, а елем ентъ т
на предположение или несигурност cs првдзВа с лексикални срвдст-
к 0а._________________________________________________________________
(3 Относно употреба на condicional simple в условни изречения вж. У п о т-

I реба на subjuntivo в условни изречения.
i Condicional de cortesia. Има същата функция ка то imperfecto de
L cortesia.
i,Te importaria pasarme Би ли ми подал пепелника?
el cenicero?
НИВДН Упражнения
"J. П оставете глаголите в скоби в с ъ о т в е тн а та форма на condicional.
Преведете на български:
1. Mis amigos me escribieron que (venir, e llo s).......en agosto.
2. Le preguntamos si (pasar, 61).......a vernos.
3. Crefamos que lo (hacer, vosotros).........
4. Sabian que no se lo (decir, y o ) ...... a nadie.
| 5. Pensaba que no (estar, t u ) .......en la fiesta.
6. Creia que (llegar, e lla ).......antes.
7. Nos dijo que (comprarse, 61)...... un Seat iDiza.
8. No dudaba que (sacar, t u ) .......el examen.
9. Pensaba que (hablar, vosotros).......con la directora. I
I 10. Estaba seguro de que no (darse, e llo s).......cuenta.
II. Зам естете подчертаното със с ъ о т в е тн а та форма на condicional:

1. Marta le pregunt6 a la azafata si iban a hacer escala en Barcelona.
2. Dijo que iba a conformarse con lo que tem'a.
3. Parecfa que el tren iba a sa lircon retraso.
4. Todos pensaron que iba a asustarme. 145
5. El profesor nos recordd que el examen iba a ser el dfa 12.
6. Sabia que Juan y Luis iban a disculparse.
7. Te advertf que tanta comida te iba a sentar mal
8. Estaba segura de que me iban a subir el sueido.
9. Mi marido me asegur6 que me iba a deiar el coche.
10. Pensaban que no fbamos a aceptar la invitacion.
ill. Следвайте модела. Преведете на български:

Модел: - Su novio no la Натб. ->
- Ya sabia yo que no la Hamaria.
1. Maria volvi6 muy tarde.
2. Nadie тепсюпб el tema.
3. Se divorciaron.
4. Suspendio las oposiciones.
5. No fue a la entrevista.
6. No le avisaron de su llegada.
7. No dijo la verdad.
3. Se nego a ayudarnos.
9. No me devolvieron el dinero.
10. Tuvo que aplazar el viaje.
Изразете предположение:
1. Eran mas o menos las dos cuando volvib a casa.
2. Probablemente salio tarde de la oficina.
3. Tenia unos quince anos cuando lo conocio.
4. En la fiesta hubo unas cincuenta personas.
5. No vino a clase porque estaba muy cansada, supongo.
C. Este coche le costo alrededor de un miilbn.
T. Probablemente se quedc en casa todo el dia.
V. Изразете молба:
Модел: jPrestame el coche! ->
I Me prestarfas e i coche?
c Podrias prestarme el coche?
1. jDevuelveme el libro!
2. jNo fumenl
3. [Acomp£name a la editorial!
4. jNo habldis tan alto!
5. jAyiideme Ud. a terminar esto!
VI. Преведете:
I 1. Би ли се обадил по-късно?
2. Каза. че ще дойде днес.
3. Мислеше си, че скоро ще свършат.
4. Навярно се е уплашила о т някакъв шум.
5. Не знаеше дали ще му даде колата.
6. Предполагам, че не си е бил вкъщи и затова никой не е отговарял.
7. Бих искал ga т е помоля за една услуга.

8. Бях сигурна, че ще си вземеш изпита.
9. Снощи някой ме е търсил по телефона. Сигурно е бил Педро.
<п с .. r-\ rv -i Q
:еца?
Condicional compuesto
[Condicional compuesto се образува о т глагола haber в condicional simple и

причастието на съ ответния глагол.
1 спр. hablar II cnp. Deoer III GRR. UOril

*
ед.ч.
-J
1. h a b rfa h a b la d o habria bebido • habria vivid o
2. h a b ria s hablado habrias bebido h a b ria s vivido
3. h a bria hablado habria bebido h a bria vivid o
мн.ч.
1. ha bria m o s hablado habriam os bebido ha bria m os vivido
2. h a b ria is hablado habriais bebido h a b ria is vivjdo
3. h abrian hablado habrian bebido habrian vivid o
Изразява бъдеще действие, предходно спрямо друго бъдеще действие

в миналото или спрямо някакъв бъдещ по отношение на миналото
м ом ент
Амдигагоп que para el sabado Увериха ни, че go събота
habrian acabado las obras. ще са свършили с ремонта.
Тази уп отреб ата на oondlpional compuesto се изисква о т правилото

за съгласуване на времената в испанския език. (Вж. Съгласуване на
времената о т indicativo)
Изразява предположение, вероятност или несигурност по отношение

на действие, предходно спрямо друго минало действие, т е. отговаря
на времевото пространство на pluscuamperfecto.
Por entonces ya habrfa По онова време трябва да е бил цЯ

cum plido los cuarenta. вършил вече четиридесет годили
3 О тносно употребата на condicional compuesto 0 условни изреченцд

вж. Употреба на subjuntivo в условни изречения.
I. П оставете глагола в скоби в съ о тв е тн а та форма на condicion$

- compuesto и преведете на български: i „ . 1
чАл^* ^4 ' *л.-А (X (LuA-Vf
'Л-РУ 1. Le confirms qu|) para el lunes le (entregar, y o )..... los papeles$>
2. Suponiamos que, cuando hicieramos la mudanza, ya (terminar, ellos)
las obras.
3. Nos aseguraron que para entonces .nos (hacer, ellos) ....
transferencia. к.оЛ* о*лл W x w ?
4. Usted me dijo que, cuando yo llegara, ya me (preparar, Ud.) 1.... el I
certificado. • v\ ( (x ftC?4N(CN<vc
5. Estabamos seguros de que, cuando empezara la sesion, todos (reunirse)i
ya-
ii. Изразете предположение c condicional compuesto и преведете на бъл-|

гзрски:
1. No vinieron juntos, porque supongo que se habian peleado.
2. Supongo que cuando hablaste con el ya se lo habian dicho.
3. Probablemente se habfa levantado de madrugada, porque a las seis de la
manana ya nos estaba esperando.
4. No fue con nosotros al cine; suponemos que ya habfa visto la pelicula.
5. No s6, pero supongo que ya habfan hablado con el jefe de eso.
III. У потребете futuro, futuro compuesto, condicional или condicional

compuesto, за да изразите предположение...Прев&дете на български:
о V /|$ T 0
1. Me encanta esta pelicula; la (ver, yo) ..... por lo menos tres o cuatro)
veces. ' o
2. iCuantos invitados hubo en la fiesta? - (Haber)..... por lo menos treinta.
3. (Salir, 6l)V.vfc рогфиеТю contesta paîiex'
I 4. Ese collar ni lo mires. (Costar) <rfi>i>frias de un millon. p ^
5. ^D6nde estuvo Julio anoche? - jQue se yo! (Salir) corho siempre c o n
^ su novia. . :
6. No se, estaba aquf hace un momento. (Ir) TN.Pfli ю т а г cafe.
7 . Me imagino que anoche (quedarse, e llo s )..... en casa, con lo c a n s a d o s
que estaban. :>i fyAi Ллл ( сол
~ Ъ 'Ч '
8. No fue con nosotros porque (decidir, 61)..... otra cosa j 0
9. Hoy no ha venido a clase. Probablemente no ( o i r ) e l despertador.
I 10. iP o r que no quiere venir? - (Ser) ....r porque se aburre.
Sera.
V. Преведете на испански:
1. Увериха ни, че до дванадесети ще са ни поправили колата.
2. Не беше на сва тба та им, навярно защ ото не са го били поканили.
| 3. Бях сигурна, че до неделя ще съм прочела книгата.
4. Навярно е бил забравил и затова не ми се обади.
5. Казах т и , че дотогава ще са подписали вече договора.
6. Изглеждаше доста изненадан, навярно не са го били уведомили.
В Съгласуване на временат а на indicative
1 Ако глаголът о т главното изречение е в някое о т времената на се-

1 гашния план - presente, preterito perfecto, futuro simple, futuro compuesto -
т о в подчиненото изречение няма ограничения за употреб ата на вре
мената.
2 Ако обаче глаголът о т главното изречение е в някое о т времената
на миналия план - indefinido, imperfecto. pluscuamperfecto, condicional
simple или condicional compuesto - т о в подчиненото изречение се до
пуска употребата само на imperfecto, pluscuamperfecto, condicional
simple или condicional compuesto.
■ ■ ■ i Упражнения
I. П оставете изреченията в минало време:
'Модел: No dudo que lo saben. ->
No dudaba que lo sabfan.
1. Se que no hay problemas.
2. Pienso que es una persona muy simpatica.
3. Dice que tiene mucho trabajo.
4. Creo que esta en casa.
5. Me pregunta si puede ver la television.
II. П оставете изреченията в минало време:

Mode t: Estoy segura de que hemos sacado el examen. ->
Estaba segura de que habiamos sacado el examen.
1. Me doy cuenta de que te has enfadado.

2. Creo que ya han vuelto.
3. Pienso que ya han salido de viaje.
4. Dicen que lo han visto.
5. Reconoce que se ha portado mal.
III. П оставете изреченията в минало време:

Модел: Estoy segura de que les gusto la pelicula. ->
Estaba segura de que les habfa gustado la pelicula.
1. Creo que lo hicieron a finales de junio.
2. Dicen que las vacaciones les costaron mucho.
3. Dice que el domingo fue a casa de sus padres.
4. Estoy segura de que la exposition fue un exito.
5. Creo que el avidn Ileg6 con retraso por la tormenta.
IV. П оставете изреченията в минало време:

Модел: Dicen que saldrdn para Barcelona cuanto antes. —>■
Dijeron que saldrfan para Barcelona cuanto antes.
1. Estoy segura de que firm arin el contrato.
2. Pienso que se casaran en octubre.
3. S6 que nos pedira perdon.
4. Creemos que se reconciliaran.
5. Parece que hara buen tiempo.
V. П оставете изреченията в минало време:

Модел: Dicen que a las ocho los ninos ya se habran dormido. —>
Dijeron que a las ocho los ninos ya se habrian dormido.
1. Supongo que a las ocho ya nos habremos levantado.
2. Estoy seguro de que para, el dia doce ya habra tornado una decision
definitiva.
3. Pienso que para entonces ya habran terminado las obras.
4. Supongo que ya habran salido de casa.
5. Creo que para entonces ya habran vendido el piso.
VI. П о вторете следните изречения, ка то се ръководите о т правилото

за съгласуване на времената:
1 1. Dice que tiene muchos problemas.
Dijo q u e ...................
Ha dicho q u e ..............
Dira q u e ....................
Habia dicho q u e ...................
2. Reconoce que se ha equivocado.
На reconocido q u e ....................
Reconocid q u e .......................
Reconocera q u e .......................
Habia reconocido que..................
3. Creo que llegaran tarde.
Crefa q u e ..................
Creyo q u e ...............
Habia crefdo q u e ...............
НаЬгй crefdo q u e ...................
4. Dice que llegaron muy tarde.
Dijo q u e ...................
Decfa q u e ..................
Ha dicho q u e ...................
Habia dicho q u e .....................
5. Me asegura que para entonces ya lo habra hecho.
Me aseguraba q u e .............
Me asegur6 q u e .............
Me ha asegurado q u e .............
Me habia asegurado q u e .............
6. Nos dice que trabaja demasiado y debe tomarse unos di'as de vacaciones.
Nos ha dicho q u e ..............
Nos dira q u e ....................
Nos dijo q u e ...................
Nos habia dicho q u e ...................
7. Me comenta que se qued6 en casa porque estaba cansado.
Me comentaba q u e ...................
Me ha comentado q u e ...................
Me coment6 q u e ...................
Me habia comentado q u e ...................
8. Me dice que no aprobara el examen porque no ha estudiado.
Me dijo q u e ...................
Me ha dicho q u e ...................
Me decla q u e ...................
Me habfa dicho q u e ...................
/II. П оставете т е к с т о в е т е в минал план:

*• El primer cliente se dirige a mi, me da los buencs dias y me pide un
Caf6 con leche. Compruebo con horror que la cafetera no se ha calentado. 151
Quiza tiene algun defecto de fabricacion o quiza yo olvid6 accionar algun boton
0 clavija.
I lln i.,,,,,,.... ......
Sirvo el caf6 con leche al primer cliente. Con Iqs nervios se me derrama
la mitad. Todavfa me cuelga de la nariz el cable el6ctrico y me doy cuenta
(demasiado tarde) de que en vez de leche he puesto Cucal en el cate.
М орсрологин
Mientras intento despegar del techo una tortilla de veintidos huevo$

regresa al bar el senor Joaquin y antes de poder percatarse de l ^
desperfectos, le digo que repondre, de ml propio bolsillo, la cafetera, la never^
el lavaplatos, el televisor, las lamparas y las slllas. Para animarle, le informo d3
que la clientela ha sido numerosa. La caja, que el dejo vacia ai irse, contienQ
ahora ocho pesetas. Quiza no di bien las vueltas. Pese a mis temores, el senor
Joaquin reacciona con indiferencia; parece que lo que le cuento no le interesa
Ni siquiera le sorprende encontrarme en el techo sin escalera. Entonces me doB
cuenta de que ha vuelto al bar solo, esto es, sin la sefiora Mercedes. Me
intereso por lo ocurrido.
El senor Joaquin frunce el ceno y me dice que han internado a |{(-
senora Mercedes en un hospital y que la operaran sin falta. Al parecer, se hai,
presentado algunas complicaciones que exigen una intervention rapidat
Mientras me refiere lo antedicho, vamos cerrando el bar.
Eduardo Mendoza, Sin noticias de Gurb (Texto adaptado]
6. Pronto el pueblo comprende que el rey no puede hacer nada contra el
Mal Caballero y se organizan para pelear solos contra 61. Tambi6n el senor del
Segre prepara sus armas. Llama a todos sus hombres y pide ayuda al diabi
Pelean duramente y largo tiempo...
Una noche oscura, muy oscura, sin un ruido sobre la tierra ni una Iuz ef
el cielo, las gentes de Bellver deciden entrar en el castillo por sorpresa. Come
todas las noches, el senor del Segre y sus hombres tienen una fiesta: beben j.
cantan mientrab cuentan el dinero robado. Nadie se da cuenta de que los
hombres del pueblo se acercan. Suben con cuidado y sin ruido por el camino dp
la montana que conduce hacia el castillo. Llegan a medianoche, cuando todos
estan ya profundamente dormidos por culpa del alcohol. Prenden fuego a las 1
habitaciones y los van matando uno a uno. El primero en morir es el senor dell
Segre. No queda nadie con vida. Al dfa siguiente el castillo es solo humo y
polvo, negras paredes, hombres muertos.
Gustavo Adolfo Be.cquer, La Cruz del Diablo (Texto adaptado)]
I
ВС£ Подчинително наклонение

Subjuntivo
Presente de subjuntivo
№ • Образуване
Образува се, к а т о към основата на глагола се добавят с ъ о т в е т н и т е

пончания.
1 cnp. hablar II cnp. оайвг III cnp. vivir
ед.ч.
1. habi - e beb - a v iv - a
2. habi - es beb - as v iv - a s
3. habi - e beb - a v iv - a
мн.ч.
1. habi - em os beb - am os v iv - am os
2. habi - eis beb - ais v iv - ais
3. habi - en beb - an v iv - an
Забележка: За спрежението на глаголите с обща и собствена неправил

н о с т вж. Приложение.
t ■ I Упражнения
||- П оставете с ъ о т в е т н а та форма на presente de subjuntivo за посочени-
I т е лица:
[Модел: No tolero que me levanten la vo z ./tu , .../
No tolero que me levantes la voz.
1. Es necesario que estudies mas. /Juan, los alumnos, vosotros, yo/
2. Conviene que cojamos el autobus que sale a las tres. /tu, tus amigos,
usted, vosotros/ 153
3. Esperamos que nos escribes pronto, /nuestros amigos, tu, Uds., Marta/
4. Prefiere que hablemos en espanol. /yo, sus amigos, vosotros, tu/
5. Este es el mejor metodo para que aprendas el espanol. /nosotros, los
alumnos, vosotros, mi hijo/
6. Ya es hora de que suban al tren. /yo, nosotros, tu, vosotros/
7. Espero aue me conteste pronto, /tu, mis amigos, vosotros, tu hermana/
8. Expli'calo bien para que lo comprendan todos. /yo, los alumnos, nosotrj
ella/
9. Hace calor y es mejor que abras la ventana. /yo, nosotros, el, vosotros/
10. Cuando Names ya sera demasiado tarde. /nosotros, ellos, vosotros, n
sobrino/
II. Спрегнете глаголите в с ъ о т в е тн о то лице и миело на presente ’Л

subjuntivo:
1. No han conseguido que (cambiar, e lla ).......de opinion.
2. Me ha aconsejado que (le e r)...... la ultima novela de Eduardo Mendoza
3. Te pido que me (dejar)...... en paz.
4. Os lo explicar6 para que lo (comprender).......mejor.
5. Temo que (Ilegar, e llo s)...... tarde.
6. Espero que no (su rg ir)......... nuevas dificultades
7. Lo llamare cuando (terminar)...... la pelicula.
8. Es mejor que lo (enviar, vosotros)...... hoy mismo.
9. Es normal que la gente (protestar)........
10. Es iniitil que (insistir, tu ) .
III. П оставете с ъ о т в е т н а т а форма на presente de subjuntivo за посочения

me лица:
Модел: No me gusta que me mientan. /tu , .../
No me gusta que me mientas.
1. Es mejor que cerreis la ventana. /yo, nosotros, tu, Juana/
2. Le parece increible que no entendamos el texto. /tu, yo, mi compafiera y-
yo, Juan y Pedro, vosotros/
3. Quieren que les cuenten esa historia. /vosotros, el, tu, yo/
4. Insisto en que me devuelvas el libro. /vosotros, tu hermana, ellos, Jose/ ■
5. Es conveniente que Juan sejo advierta. /nosotros, yo, sus amigos, el jefe/ Л
6. Hace falta que repitdis el ejemicio. /yo, nosotros, los alumnos, tu/
7. Quiero que conozcas a Julia, /tu hermana, mis padres, vosotros/
8. Se exige que sustituyan las palabras en negrita. /nosotros, tu, losj
alumnos, vosotros/
IV. Спрегнете глаголите в с ъ о т в е т н о т о лице и чибло на presente de

subjuntivo:
1. Es logico que (preferir, vosotros)...... trabajar solos.
2. Prefiere que los ninos Qugar)...... en el parque.
3. Ven a casa cuando (querer).........
4. No creo que te (pedir, 61).......cosa semejante.
5. Espero que (poder) ustedes.......hacerlo para el dfa 12.
6. Puede que (volver, nosotros)...... este fin de semana.
7. No creo que este trabajo (ofrecer)...... muchas dificultades.

d. Conviene que el Ayuntamiento (construir)...... un hospital moderno.
i 9. Insisten en que se (reducir)...... los gastos.
10. Ojala no nos (dormir, nosotros)....... antes de las 11.
V П о с т а в е т е с ъ о т в е т н а т а ф о р м а на p re s e n te d e s u b ju n tiv o за п о с о ч е н и -
one лица:
^ о д е л : No me gusta que me digan mentiras. /tu, . . . /

No me gusta que me digas mentiras.
I 1. No veo que hagan mucho. /vosotros, Juan, tu, Ud./
2. Se alegra mucho de que estes aqui. /Maria, sus amigos espanoles, yo,
nosotros/
3 Dudamos que sepan algo al respecto. /tii, vosotros, sus padres, Julio/
4. Ojala tengais mas tiempo libre. /nosotros, tii, ellas, yo/
| 5. Lo llamare antes de que salgan para Barcelona, /yo, Angelita, vosotros,
tii/
t 6. He pedido que me de permiso para llegar un poco mas tarde. /mis
padres, Uds., vosotros, tu/
, 7. Habla mas bajo para que no nos oiga. /los vecinos, la profesora, los
demas/
8. Insistimos en que nos digan la verdad. /vosotros, Uds., tii, ella1
9. Va hablaremos cuando vengas. /vosotros, Ud., ellos, Elena/
10. Es mejor que vayan en avion, /nosotros, yo, vosotros, tii/
/I. Спрегнете глаголите в с ъ о т в е т н о т о лице и число на presente de

. subjuntivo:
1. Me ha pedido que le (traer, y o )......los papeles.
. 2. Es una lastima que no (hacer).......sol.
3. Cuidado, que no se (caer)...... el bebe.
4. Necesito una secretaria que (saber) ....... por lo menos dos lenguas
extranjeras.
5. Es horrible que (haber).......hambre en el mundo.
6. Dudo que (ser, vosotros)...... capaces de hacerlo.
7. Lo hare para que (ver, t i i ) ...... lo mucho que te quiero.
8. Quizes (venir, e llo s)...... manana, no se.
9. i,Te apetece que (salir, nosotros)...... un rato?
0. Va es hora de que os (poner, vosotros)...... a escrihir.
155
Preterito perfecto de subjuntivo
Образува се om глагола haber в presente de subjuntivo u причастието

съ ответния глагол.
1 cnp. hablar II cnp. b e be r III cnp. vivir '

-
ед.ч.
1. haya hablado haya bebido haya vivido
2. ha ya s hablado hayas bebido h a ya s vivido

3. h a ya hablado haya bebido haya vivid o
мн.ч. : •
1. hayam os hablado hayam os bebido ha ya m os vivido

2. ha ya is hablado hayais bebido h a ya is vivido
3. hayan hablado hayan bebido hayan vivid o
I. П оставете с ъ о т в е тн а та форма на preterito perfecto de subjuntivo за по
сочените лица:
Модел: Espero que lo hayan comprendido. /tu, .../
Espero que lo hayas comprendido.
1. Hablare con el antes de que haya salido para Barcelona, /tu, nosotro
todos/
2. No creo que Rosa haya leidcresta novela, /tu, Ud., vosotros/
3. No es verdad que haya mentido. /nosotros, la nina, ellas/
4. Es posible que a las tres y media ya hayan terminado. /nosotros, UdJ
ellas/
5. Me ha disgustado que no nos hayas visto. /Jose y Manuel, Uds.,j
vosotros/
6. Le habra apenado que hayan vendido la casa. /tu, sus primos, vosotros/
7. Es una idiotez que hayas esperado tanto. /ellas, ustedes, Marta/
a 8. Esto no significa que lo haya hecho bien. /vosotros, tu, nosotros/
9. Ojal£ hayan rellenado todos los rmpresos. /Uds., el senor, las chicas/
10. Es lamentable que no hayan escrito el informe, /vosotros, ellas, tu/
II. Спрегнете глаголите в с ъ о т в е т н о т о лице и число на preterito perfecto]

de subjuntivo:
1. No te preocupes, lo hare antes de que os (ir, vosotros).........

2. Mucho me temo que no (comprender, til) ....... nada de lo que te he
dicho.
3. Tengo miedo de que el jefe (descubrir) ....v. qui6n es el Iadr6n.
4. Ha sido muy raro que nadie (protestar).........
5. Es increible que os (gustar)...... tanto la pelicula.
6. Dudo que Antonio (conseguir)...... aprobar.
7 Es una pena que tu no te (d a r)...... cuenta de lo que te quiere todo el
mundo.
8. Es probable que el cartero (pasar)...... ya.
9. No es verdad que lo (decir, y o ),.......
10. No me parece que (engordar, vosotras).
V Imperfecto de subjuntivo
■' Образуване
[Образува се, ка то о т формата за 3 л. мн. ч. на preterito indefinido се махне

ркончанието -гоп и се прибавят окончанията за с ъ о т в е т н и т е лица. Това
1глаголно време има две форми - едната, завършваща на -га, а другата -
I «а -se.
1 cnp. hablar II cnp. beber III cnp. vivir
ед.я.
1. habia - ra bebie - ra v ivie - ra
2. habia - ras bebie - ras v ivie - ra s
3. habia - ra bebie - ra v ivie - ra
мн.ч.
1. habia - ram os b e h e - ram os vivie - ram os
2. habia - rais bebie - rais v ivie - ra is
3. habia - ran beoie - ran vivie - ran
1 cnp. nablar II cnp. oeber III cnp, vivir
ед.ч. 157
1. habia - se bebie - se vivie - se
2. habia - s e s bebie - se s vivie - s e s
3. habia - se bebie - se v ivie - se

М орф ол оги я
ЧН.Ч.
1. habla - se m o s bebi6 - se m os vivie • sem os
2. habla - se is bebie - se is v ivie ■se is
3. habla - sen bebie - sen v ivie - sen
Й 088Й Упражнения
I. П оставете с ъ о т в е т н а т а форма на imperfecto de subjuntivo за посочени
т е лица:
Модел: No esperaba que vinieras hoy. /vosotros, .../
No esperaba que vinierais hoy.
1. Era extrano que llamaran a aquella hora. /vosotros, ellas, Uds./
2. Fue una suerte que estuviera todavia alii, /nosotros, tu, ellos/
3. Llamaron para que supiera que venian el fin de semana. /vosotros,
nosotros, sus parientes/
4. Te dije que te llamarfa cuando llegara Andres, /los invitados, yo, nosotros/
5. Seria estupendo que me contestaran en seguida. /vosotros, tu, Ud./
6. Puso el disco para que lo oyeran. /tu, nosotros, vosotros/
7. Querfan que fueramos a su casa el lunes. /yo, tu, Ud./
8. Era natural que Roberto pensara asi. /ellos, vosotros, Uds./
9. Era poco probable que tuviera todos los discos, /nosotros, tii, sus amigo**'
10. No me parecia Idgico que pasaran a verle. /vosotros, §l, Ud./
II. Спрегнете глаголите в с ъ о т в е т н о т о лице и число на imperfecto

subjuntivo:
1. Me gustaria que (salir, nosotros)...... esta noche a cenar.
2. Le parecio muy mal que os (marchar).......tan temprano.
3. Necesitaba en aquel momento'a'alguien que (hablar).......perfectamer>
espanol.
4. Me pidi6 que le (ayudar).......y lo hice.
5. Fue necesario que la (v e r).......el medico.
6. jOjala (poder, y o ).......hacer lo mismo!
. 7. Aquella situation exigia que nos (esforzar)...... mas.
8. Cuando llegabas me decias siempre que te (dar, y o )...... un beso.
9. Se lo dijo asi para que no (haber)...... problemas.
10. Os recomendaron que os (quedar)........ en casa.
Pluscuamperfecto de subjuntivo
юразува се о т глагола haber в imperfecto de subjuntivo и причастието на

„о тв е тн и я глагол. Това глаголно време има съило две форми - едната
43 -га, а другата - на -se.
I cnp. haolar II cnp. beoer III cnp. vivir
Ш д .ч .
hubie - ra hablado hubie.- ra bebido hubie - ra vivid o

v
hubie - ras hablado hubie - ra s bebido hubie - ra s vivid o
2-
hubie - ra hablado hubie - ra b'ebido hubie - ra vivid o
3l
МН.Ч.
I hubie - ram os hablado hubie - ram os bebido hubie - ram os vivido
2. hubie - rais hablado hubie - rais bebido hubie - ra is vivido
3. hubie - ran hablado hubie - ran bebido hubie - ran viviao
Ю ; 1 cnn. naolar II cnp. beber III cnp. vivir
„е д .ч .
1. hubie - se hablado hubie - se bebido hubie - se vivido

Г 2. hubie - s e s hablado hubie - se s bebido hubie - s e s vivido
| 3. hubie - se hablado hubie se bebido hubie - se vivido
МН.Ч.
1. hubie - sem os hablado hubie - se m os bebido hubie - se m o s vivido
2 hubie - s e is hablado hubie - s e is bebido hubie - s e is vivido
3. hubie - se n hablado hubie - sen bebido hubie - se n vivido
!■ Поставете с ъ о т в е тн а та форма на pluscuamperfecto de subjuntivo за
■посочените лица:
Модел: No sablan que te hubieras enterado. /vosotros, .../
No sabian que os hubierais enterado.
Г 1. Me sac6 de mis casillas que hubiera roto los cristales. /vosotros, los
ninos, tu/
2. No supom'a que Ana y Mercedes hubieran estado aquf el otro dfa. /ella
vosotros, tu/
3. A mf me habrfa gustado que tu hubieras decidido lo mismo. /vosotros, los
los demas, el/
4. Le parecfa dudoso que para el d(a 20 ya hubieran devuelto los
materiales. /nosotros, yo, tu/
5. Me gustarla que hubieras hecho las maletas antes de Ilegar Rafael
/nosotros, Uds., vosotros/
6. No era cierto que hubiera rechazado el plan, /ellos, nosotros, yo/
7. Me extranarfa que Luis no hubiera visto esa pelicula. /ellos, vosotros, Ud.;
8. No me gust6 nada que el hubiera creido lo que estaban diciendo de m(
/tu, vosotros, ellos/
9. No creyeron que el vecino hubiera terminado la carrera. /yo, nosotros.
vosotros/
10. Era pricticamente imposible que a las tres y media ya hubieramos
comido. /ellos, Ana, yo/
II. Спрегнете глаголите G с ъ о т в е т н о т о лице и число на pluscuamperfecto

de subjuntivo:
1. Serfa conveniente que (preparar, nosotros)...... la comida el dia antes.
2. Nos daban cuatro o cinco libros y era obligatorio que los alumnos loi
(le e r).......antes de analizarlos en clase.
3. Fue una leistima que no (aprovechar, t u ) ...... bien el tiempo.
4. Pero me parecib muy extrano que, cuando llegaste, no se (levantar, el)
5. Yo, sorprendido de que no me (decir, e llo s)...... nada, me calle como un

bobo.
6. Le encontr^ muy contento de que, por fin, os (acordar, vosotros)...... de
el.
7. Preferirfa que no nos (conocer, nosotros).........
8. No era verdad que yo no (asistir)...... a todas las clases de historia.
9. jOjate (regresar, e lla )...... la semana pasada!
10. Le s.ent6 mal que tu me (acompafiar).
Значение и упот реба на временат а от subjuntivo
1 Presente de subjuntivo може ga означава сегашни и бъдещи действия и

к а т о време с ъ о т в е т с т в а на presente de indicativo и на futuro simple.
- viene hoy -+ creo que viene hoy -» no creo que VENGA hoy
- vendrd mafiana -> creo que vendrA mafiana -» no creo que VENGA maftana
2 Preterito perfecto de subjuntivo може ga означава минало действие, из
вършено 6 неизтекъл период о т време, или бъдеще действие, пред
ходно спрямо друго бъдеще действие. К а то време с ъ о т в е т с т в а на
preterito perfecto de indicativo и на futuro compuesto.
. ha venido esta mafiana creo que ha venido esta mafiana -» no creo qua
HAYA VENIDO esta mafiana
. mafiana. a las 10, lo h a b ri hecho creo que manana, a las 10, lo h a b rt
hecho no creo que manana, a las 10, lo HAYA HECHO
3 Imperfecto de subjuntivo може да означава сегашни, бъдещи или минали

действия. К а то време с ъ о т в е т с т в а на imperfecto de indicativo,
condicional simple u preterito indefinido.
5 venfa hoy -> crefa que venfa hoy - * no crefa que VINIERA hoy
■ vendrfa mafiana -> crefa que vendrfa manana -» no creia que VINIERA
■ p ’anana
- vino aqui ayer -» creo que vin o aqui ayer -» no creo que VINIERA aquf ayer
4 Pluscuamperfecto de subjuntivo може да означава минало действие,

предходно спрямо друго минало действие или минал м ом ент, а също и
бъдеще действие, предходно спрямо друго бъдеще действие в мина-
лото. К а то време с ъ о т в е т с т в а на pluscuamperfecto de indicativo и на
| condicional compuesto.
• ya se habla marchado -> crefa que se habfa m archado -> no crefa que se
HUBIERA MARCHADO
- para entonces ya se habrfa term inado -» crefa que para entonces ya se
habrfa term inado - * no crefa que para entonces ya se HUBIERA
TERMINADO
Схема на с ъ о т в е т с т в и я т а между вр ем е на та о т indicativo и

subjuntivo
viene ЛV venga
vendra J
haya venido
vino Л
venia viniera
vendria J
hubiera venido
Ш ш Упражнения
ш
У потребете подходящо време на subjuntivo:
Модел: ^Llam ara tu hermana? -*
Quiza Пате.
1. <f,Le ha escrito la carta?
2. i.Se lo comentareis a Matilde?
3. Âlquilara usted el piso?
4. <j,Lo habran hecho para el 30 de julio?
5. ^Pasareis por Toledo?
6. ^Se presento al examen de ayer?
7. iE stara en casa a esta hora?
8. ^Lo pasaron bien en la fiesta de Paco?
5. iS e lo han consultado al medico?
10.ilre is esta tarde al cine?
II. Преобразувайте според модела и употребете с ъ о т в е т н о т о време

■jubjuntivo:
Мг.Ьсл: Creo que esta es Susana. —>
No creo que esta sea Susana.
1 Creo que a las dos ya habre terminado.
2. Creia que vendria hoy.
3 Creo que lo ha dicho.
'v. Creiamos que lo habia hecho.
Б. Creo que llegaran manana.
6. Creia que a las dos ya habrian hecho el examen.
7. Creo que se presentaron ayer.
8. Creo que estan en casa.
9. Cieia que se iba de viaje.
10.Creo que ya han salido de vacaciones.
III. Преобразувайте според модела и употребете с ъ о т в е т н о т о време

indicativo:
Модел: No creo que esta sea Susana. ->
Creo que esta es Susana.
1. No creo que este en casa.
2. No creiamos que hubierais sacado el examen.
3. No creo que vuelva manana.
4. No cree que dentro de dos dias ya se haya solucionado el problema.
5. No cref que para entonces ya hubiera terminado la traduccion.
6. No creia que al dfa siguiente aprobara el examen.
7. No creo que lo haya hecho ya.

8. No creemos que llegara ayer.
9. No crefamos que todavia estuvieras aqui.
* Съгласуване на времената от subjuntivo
(fiA k o в главното изречение е употребено някое о т времената о т се-

I гашния план: presente, pret6rito perfecto, futuro simple, futuro compuesto.
т о в подчиненото изречение няма ограничения за употребата на вре-
I мената на subjuntivo.
B fA k o обаче в главното изречение е употребено някое о т времената о т
■ ' миналия план: indefinido, imperfecto, pluscuamperfecto, condicional simple
■или condicional compuesto, т о в подчиненото изречение се допуска
■ употребата само на imperfecto de subjuntivo и pluscuamperfecto de
I subjuntivo. В те зи случаи imperfecto de subjuntivo изразява едновремен-
I ho или следходно действие, a pluscuamperfecto de subjuntivo - npegxog-
I но действие.
I
■ р ш Упражнения
L Преобразувайте изреченията, ка то по ставите глагола о т главното
I изречение в indefinido или imperfecto:
Модел: Me sorprende que no lo sepas. ->
Me sorprendio que no lo supieras.
[ 1. Te lo digo para que no haya problemas.
■ 2. Te llevo conmigo con tal de que paguemos a medias la gasolina.
| 3. No creo que eso sea verdad.
4. Le doy el dinero para que no nos moleste mas.
I 5. Te llamo antes de que te enteres por otro medio.
V 6. Le digo que se quede en casa.
j 7.Todos los dias me pide que saiga con el a dar un paseo.
I. Преобразувайте изреченията, ка то по стави те глагола о т главното

■ изречение в indefinido: 163
Модел: Me sorprende que no hayas sacado el exam en.-*
Me sorprendio que no hubieras sacado el examen.
1. Me alegro de que hayas vuelto.
Щ 2. Me molesta que hayas pensado eso.
3. Me extrana que hay6la venido solos.

4 Me encanta que, por fin, hayas comprendido.
5. Me saca de quicio que haya dudado de mi.
6 Me entristece que se hayan enfadado.
7. Me sorprende que todo haya ido tan mal.
?'•. i!o8mopeme следните изречения, ка то промените формите

subjuntivo, к о га т о е необходимо:
!. Ге aconseja que estudies.
Те aconsejo.............................
Тр ha aconsejado...................
Те aconsejara..........................
То aconsejaria........................
Es un buen metodo para que la gente deje de fumar.
S e ria .......................................
F u e ..........................................
S e ra .......................................
Hubiera s id o ...........................
F ra ...........................................
Posiblemente s e a ...................
3. Еч raro que no haya llegado aun.
Era ra ro ...................................
S e ri ra ro .................................
Цепа ra ro ................................
■>. Espero que habl6is espanol antes de que termine el curso.
Fsperaba................................
Esperaria................................
Esperara.................................
4. i.es recomende a Uds. que ieyeran todos los dias un poco en espanol.
Las recomiendo.................................
I.es recomendaria............7 .7 :..........
i.es he recomendado..........................
I .es habria recomendado...............
Les recomendare...............................
Les habia recomendado...................
6. Me alegro de que hayas sacado el examen.
Me a legre...........................................
Me alegraba......................................
Me hubiera alegrado........................
Me alegraria......................................
Se alegrara.........................................
IV. Разкрийте скобите'

1. Le pidid que le (perm 'tir)...... unos digs de vacaciones.
М орф ол иаия
2. Nos sorprenderia mucho que Juan (aprobar).......el examen de ayer.

3. Me alegro de que ya (sacar, tu ) ...... el carnet de conducir.
4. Es inutil que (tratar, nosotros)...... de convencerlo.
5. Se indignara mucho en cuanto (saber) ...... que no participara ch 'a
competicion.
6. Espero que manana, cuando te llame, os (despertar, vosotros)...... y-.
7. No era verdad que les (tocar)...... la loteria.
8. Se alegro de que en tan poco tiempo (aprender, nosotros) ............ ;
espaftol.
Употреба на subjuntivo В самостоятелни изречения
n Изразяване на желание.
а) Ч астицата que следвана о т глагол в presente de subjuntivo.
• Изразяване на пожелания.
t ЕлозунгиjQueчастицата
lo paseis bien! Прцятно прекарване!
que обикновено се изпуска.
jViva Espana! Да живее Испания!
• Изразяване на непряка заповед, позволение или съгласие:

jQue pase el siguiente! Нека да влезе следващият1
Que haga lo que quiera. Да прави ка кв о т о иска.
б) Ч астицата о/а/а може да се употребява и с че тир ите времена на

subjuntivo. i
• за изразяване на осъществими желанир:

С presente de subjuntivo се изразява желание, ко е то се отнася към н а сто
ящето или бъдещето.
jOjala lo haga bien! Дано да го направи добре!
С preterito perfecto de subjuntivo желанието се отнася към неизтекъл пе

риод о т време. 165
jOjala lo haya hecho ya! Дано вече ди е направил!
к Imperfecto de subjuntivo може да означава желание, ко е то се отнася към

С т е к ъ л период о т време.
|Oja№ lo hiclera ayer! Дано да го е направил вчера/
• за изразяване на неосъществими желания:

Ч астицата о]а\&, следвана о т imperfecto de subjuntivo може да изразява и
тр удно осъщ ествимо или неосъществимо желание, ко е то се отнася
към сегашен или бъдещ момент.
jOjala lo hiciera manana! Де да можеше да го направи
утре!
С pluscuamperfecto de subjuntivo означава трудно осъществимо или нео-||

същ ествимо желание, отнасящ о се към миналото.
jOjala lo hubiera hecho ayeii Де да го беше направил вчера!
В случаите. 8 к о и то изразяЬаме осъществимо желани*», ojald се пре- 3

Вежда на български с частицата дано. А в случаите, в к о и т о изразя
ваме неосъществимо желание - с де да.
2 Изразяване на съмнение, вероятност или възможност.

а) С наречията tal vez, quiza(s), probablemente u posiblemente може да
■се употребява subjuntivo или indicativo в зависимост о т степенп *
на съмнение или сигурност, ко я то иска да изрази говорещият >
К о га то употребява subjuntivo. говорещият изразява по-голямл
доза съмнение, a с indicativo действието се възприема по-скорои
к а т о сигурно.
Quizas venga/vendra pronto. Може би ще дойде скоро.
Probablemente se lo Вероятно са му го занесли.
llevaran/ llevaron
К о га то наречието, изразяващо съмнение се намира след глаголната
форма, се употребява само indicativo.
Те lo contara todo, quiza. Ще т и разкаже всичко, може би. ^
Es, tal vez, lo mejor. Това навярно е най-доброто.
б) К о нстр укц и ята puede (ser) que се употребява само със subjuntivo.'
Puede que no lo haya recibido. Може и да не го е получил.
Puede ser que se quedara Може и да си е останал
en casa. . вкъщи.
в) Изразът a lo mejor се употребяват само c indicativo.

A lo m ejor no nos ha ofdo. Може би не ни е чул.
н Упражнения
Y Съставете изречения, ка то следвате модела. Определете 8 кои случп-j
е изразено пожелание и в кои - непряка заповед или позволение. Преве
дете изреченията.
Модел: tener mucha suerte / vosotros —>
*4 jQue tengais mucha suerte!
1. ser felices / vosotros
! 2. irte muy bien
3. tener mucha suerte / tu
4. venir enseguida / ellos
• 5. descansar/ tu
I 6. p a sa r/e l siguiente
7. divertirse / vosotros
8. Ilamarme mas tarde / el
I 9. mejorarse / Ud.
10. no decfrselo / ellos
I. Изразете осъщ ествимо желание c ojal£. Преведете изреченията.

]одел: iN o s dejara el coche? -»
Ojala nos lo deje.
1. i,Se acuerda de sus amigos?
2. iH a ra buen tiempo manana?
3. i,Encontraras trabajo?
4. ^Nos invitaran a la boda?
5. <f,Nos divertiremos en la fiesta?
III. Изразете осъщ ествимо желание c ojala. Преведете изреченията

I
Модел: iH a n podido entrar? ->
Ojala hayan podido.
I 1. iS e ha resuelto el problema?
f 2. ^НаЬгйп vuelto ya?
■ 3. ^Se ha enterado Luis?
i 4. ^Han enviado la carta?
| 5. ^Ha traducido el texto?
167
IV. Изразете осъщ ествимо желание c ojala. Преведете изреченията.
щдел: iL e s explico el problems? ->
Ojala se lo explicara.
1. ^Consiguib hablar con el senor Garcia?
2. iS a co tu hijo el examen de ayer?

3. ^Les gustb la excursibn?
4. iP u do ver la exposicion?
5. iEncontraron a sus padres?
V. Изразете неосъществимо желание c ojala. Преведете изреченията:

Модел: No lo sabe. —>
Ojala lo supiera.
1. No podremos salir este verano de vacaciones.
2. No tiene amigos en el instituto.
3. No me tocard la loterfa.
4. Manana no hara buen tiempo.
5. Ella no sigue sus consejos.
VI. Изразете неосъществимо желание c ojala. Преведете изреченията:

1. No han encontrado la solution del problema.
2. No le dijeron toda la verdad.
3. No ha conseguido una beca para el extranjero.
4. No pudo convencerlo.
5. No visitamos el museo.
VII. Образувайте изречения c ojala, ка то обърнете внимание дали желан^

е т о е осъщ ествимо или не:
1. El problema esta solucionado.
2. No podre acompanarla.
3. Nosotros no lo vimos.
4. Quizd ha vendido sus cuadros.
5. Termmaremos el trabajo la proxima semana.
6. Yo no he seguido sus consejos.
7. Los gobiernos han acordado la paz.
8. Ella no ha aceptado la irrvitacion.
9. No pude hacer el ejercicio.
10. Supongo que llego a tiempo.
VIII. Преведете на български:

1. jOjala podamos dormir con este ruido!
2. |Que duermas bien!
3. |Hasta manana, que descanseis!
4. jOjala terminara pronto esta conferencia!
5. jQue aproveches!
' jOjala hayan llegado a tiempo para despedirle!
7. jQue se diviert3 usted!
8. jOjald nos hubieran invitado a la fiesta!
V, Образувайте изречения:
1. nevar el pr6ximo fin de semana (quiza)
2. verlo (yo) esta tarde (a lo mejor)
, 3. no haber mas complicaciones (puede que)
4. no poder (ellos) esperar mas (tal vez)
I 5. mi padre ya estar en casa (posiblemente)
6. quedarse (nosotros) hoy en casa (probablemente)
I 7. agradarle a Juan la idea (puede que)
I 8. ganar (el) el premio (a lo mejor)
fc. О тговорете на въпросите, ка то употребите puede que и a lo mejor

{одел: iH a recibido la carta de su esposo? ->
Puede que la haya recibido.
A lo mejor la ha recibido.
| 1. i,Vieron a Raquel anteayer?
2. iJaim e tiene el ultimo numero del periodico?
3. <,Le han regalado ya el equipo de musica?
4. £N os permitir&n entrar en el edificio?
5. Êduardo conoce a mi prima?
6. i,Se compraron el ultimo libro de Mufioz Molina?
7. ^Ha aprobado el examen?
XI. Разкрийте скобите:

I 1. Quizei (venir, e l) ...... dentro de poco.
| 2. (Venir, e l) ...... pronto, quiza.
3. Posiblemente (s e r)........verdad.
[ 4. (S e r)......verdad posiblemente.
1 5. Probablemente Juanita (estar)......en casa a esta hora.
1 6. A esta hora Juanita (estar)......en casaprobablemente.
i 7. Tal vez le (escribir, e llo s)......ya.
Г 8. Ya le (escribir, e llo s)......tal vez.
XII. Преведете на испански:

1. Може да са се сетили, че ще пристигне с влак.
2. Нека да си каже мнението! 169
3. Дано не го е забравил!
4. Да влезе м ъ ж ъ т с очилата!
5. Вероятно знаят, че Луис ще закъснее.
6. Дано да дойдат навреме!
7. Де да можехме да си позволим то зи лукс!
8 . Де ga бях разбрал навреме!

9. Нека да ме почакат малко.
10. Дано вчера да са купили билети за самолета.
11. Приятно прекарване!
12. Д о ста е уморена, предполагам.
' Употреба на subjuntivo В подчинени подложни и

допълнителни изречения
С т р у к т у р а т а на те зи изречения е следната:
• К о га т о подлозите на двата глагола са различни:
глагол 1 + que + злазол 2
Quiero que saigas. Искам ga излезеш.
• К о га то подлозите на двата глагола съвпадат:

глагол 1 + и н ф и нитив
Quiero salir. Искам да изляза.
Забележка: С глагол 1 отбелязваме спрегнатия глагол в главното u q j

речение, а с глагол 2 - спрегнатия глагол в подчиненото.
^ -ЗР*! Правила за употреба на наклоненията
1 К о га то глагол 1 означаВа:
• мисловна дейност: creer, pensar, saber, comprender, entende
reconocer, opinar, considerar, decidir, suponer, im a g in a ry '
comprobar, recorder, acol’darse de, olvidar, averiguar, sospechar
т.н.
• възприятие: ver, ofr, observer, percibir, darse cuenta, sentir (= /се
щам. чувствам ) и т.н.
_ • речева дейност: decir (=казвам, съобщавам), mencionar, explicar,
3 comentar, repetir, afirmar, asegurar, escribir, contar, comunicar,
confesar, manifestar, sostener, insistir (=настоявам , твърдя)
indicar и т.н.
а) Глагол 2 се употребява в indicativo, ако глагол 1 е в положителна
форма:
Creo que te has portado Мисля, че се държа много

muy mal. лошо.
Oi'mos que alguien gritaba. Чухме, че някой вика.
Me dijo que necesitaba Каза ми. че има нужда о т
mi ayuda. помощ та ми.
б) Глагол 2 се употребява в subjuntivo, ако глагол 1 е в отрицателна

форма:
No creo que eso sea posible. Не мисля, че т о в а е възможно.
No he notado que haya Не съм забелязал да има промя
cambios en la situation. на в положението.
No dijeron que hubieran Не казаха, че са били на
estado en la palya. плажа.
Ако глзвното изречение е подбудмтелно-отрицателно или въпроси-

телнь-отрицателно, глагол 2 се употребява В indicative
No digas que no lo he He казвай, че не съм правил

hecho todo por ti. всичко за теб.
i,No piensas que es mejor Не мислиш ли. че е по-добре
decirle la verdad? да му кажем и стин ата ?
Глаголът dudar в положителна форма изискйа упо тре б а та на

subjuntivo, а в отрицателна - на indicativo.
Dudo que lo sepa. Съмнявам се, че го знае

No dudo que lo sabe. Не се съмнявам, че го знае.
I
Глаголите за възприятие м о га т да образуват и конструкция с ин
финитив, независимо дали са в положителна или в о тр и ц телна
форма.
Le vi salir. Видях го да излиза

No la he ofdo cantar. He съм я чувал да пее.
I? Когато глагол 1 означава:

171
• чувство : alegrar(se), sentir (=съжалявам), sorprender(se),
extranar(se), indignar(se), gustar, encantar, molestar, fastidiar,
contentarse, estar contento, temer, tener miedo, hartarse, resignarse,
aguantar, soportar, admirar(se), doler, aburrir, divertir, entusiasmar,
entristecer, lamentar, quejarse и т.н.
• боля или желание: querer, desear, preferir, pretender, exigir. insist;

(-*настоявам, изисквам), intentar, apetecer, oponerse и т.н.
• молба: pedir, rogar, suplicar и т.н.
• заповед или задължение: ordenar, mandar, disponer, obligar, h a c if l
(=карам някого да прави нещо), decir (=карам някого да пра
нещо) и т.н.
• съвет или препоръка: aconsejar, recomendar, proponer, s u g ^
animar и т.н.
• позволение или забрана: permitir, tolerar, consentir, deja". prohi’2
impedir и т.н.
• други: interesar, bastar. esperar, contribuir, aprobar, conseguir, logrj
и т .н
а) Ако в изречението има два подлога, глагол 2 се спряга]
subjuntivo.
No me gustari'a que He ми се ще да излизаш
salieras con el. c него.
Prefiero que vayas tu sola. Предпочитам да отидеш сама,'
Me d ijo que me diera prisa. Каза ми да побързам.
Глаголите, к о и т о изразяват заповед, съвет, препоръка, задължение',]

позволение или забрана м о га т да образуват и конструкция с инфи-
нитив.
Me prohfben sal ir. Забраняват ми да излизам.
б) Ако 8 изречението има един подлог, глагол 2 е в инфинитив.

Lamento no haber Съ^калявам, че не мо^ках
podido ayudarte. да т и помогна.
No quiere quedarse еп casa. Не иска да си остане вкъщи. *
3 К о га то глагол 1 е израз, посочващ, че действието 8 подчиненото изу

речение е сигурно или очевидно: es evidente, es cierto. es indudable, es
indiscutible, es obvio, es verdad. es seguro. est£ claro. parece, ser
consciente. estar seguro. estar convencido, me consta. se ve, resulta u m H
а) Ако изразът е в положителна форма, глагол 2 се у п о тр е б я в а 3]
indicativo.
Ез evidente que no tiene Очевидно е. че няма
дапаз de esperar rrieis. желание да чака повече.
Estoy seguro de que le Сигурен съм, че ще му

va a gustar. хареса.
б) Ако изразът е G отрицателна форма, глагол 2 се употребява в

subjuntivo.
No es verdad que yo tenga He е вярно, че аз съм
la culpa. виновен.
Ако главното изречение е вопросително-отрицателно, зд&2 .2 се

употребява в Indicativo.
^No es cierto que te He е ли вярно, че т и се

llamo anoche? обади снощи?
Когато глагол 1 е израз о т типа: es mejor, es peor, es feicil, es dificil, es

conveniente, es necesario, es curioso, es extrano, esta bien, e s ti mal, es
probable, es posible, es util, es magnifico, es indispensable, es
sorprendente, es Ibgico, es preciso, es una lastima, hace falta, estar
acostumbrado, estar dispuesto, estar sorprendido, estar contento, estar
orgulloso, interesa, conviene, basta, mas vale и т.н.:
а) Ако 8 изречението има два подлога, глагол 2 се спряга в
subjuntivo.
Es mejor que no se lo По-добре е да не го казваш
digas a nadie. на никого.
No hace falta que les demos Не в нужно да им даваме
mas explicaciones. повече обяснения.
б) Ако в изречението има един подлог, глагол 2 е в инфинитив

No estoy dispuesto a He съм склонен да правя
hacer concesiones. комромиси.
Някои глаголи изискват Indicativo или subjuntivo В зависимост о т

I значението си Такива са:
deeir
• decir = съобщавам. Употребява се с indicativo или subjuntivo по 173
правилото, валидно за глаголите за речева дейност.
Le dijo que.se iba. Каза му, че си тръгва.
No me dijo que se fuera. He ми каза, че си тръ гва
• decir = pedir, ordenar изисквам, нареждам. Употребява се със

subjuntivo.
Me dijo que me fuera. Каза ми да си тръгна.
Аналогични значения им ат и глаголите insistir, responder, recorder, escrii

repetir, comunicar.
parecer
• parecer = изглежда, струва ми се. Употребява се с indicativo и
subjuntivo по правилото, валидно за глаголите за мисловна д
ност.
Parece que se han ido. Изглежда, че са си отишли.
No me parece que esto Не мисля, че т о в а е най-
sea lo mas importante. важното.
£N 0 te parece que es He т и ли се струва, че е
bastante complicado? д о ста сложно?
• parecer = искам. С това си значение се употребява само в

въпросителни изречения. Винаги се употребява със subjuntivo.
i,Te parece que tom em os Искаш ли да пием кафе в
el cafe en esta terraza? т о в а кафене?
• parecer = ser, estar в изрази о т типа parece imposible, parec

raro, parece seguro, parece claro и т.н. След те зи изрази се уп
ребява indicativo, subjuntivo или инфинитив също ка т о в съ
в е т н и т е изрази със ser и estar.
Parece claro que Ясно е, че вече трябва да
ya debemos tomar la decision. вземем решение.
Parece raro que Странно е, че е все още
no haya aparecido todavfa. не се е появил.
I. Попълнете с подходяща глаголна форма:
1. Recuerdo que en aquel momento (haber).......mucha gente alii.
2 . Supongo que (venir, 61).......pronto, no se.
3. Opinamos que eso (s e r).......lo mejor.
4. Me ha confesado que (s e r)...... el.
5. Dice que no (saber).......nada de lo sucedido.
6. Pienso que todos (conocer)...... a mi prima.
7. Han dicho que manana no (haber)...... concierto.
8 . Veo que no (estudiar, tu ) ...... mucho para el examen.
j, Попълнете c подходяща глаголна форма:

1 . Oi que (llam ar)...... alguien.
2. En aquel momento descubri que no me (querer, e l) .........
3. Comprobe que no (saber, e l) .......nada de nada.
L 4. Habia pensado siempre que (se r)...... fdcil.
I 5. Me aseguro que (venir, e llo s)...... hoy mismo.
[ 6 . Me aclaro que el no (tener).......nada que ver con el asunto.
* 7. No dudaba que Gloria (decir)...... toda la verdad.
I 8 . Entonces vi que (estar, e lla ).......Ilorando.
III. Преобразувайте изреченията:

Шиел: Creo que esto es lo mejor. —>
No creo que esto sea lo mejor.
1. Veo que todos estdn de acuerdo.
2. Noto que no somos bienvenidos aqui.
3. He oido que va a venir un periodista.
I 4. Creemos que se casara pronto.
[ 5. He dicho que Andres es tonto.
I 6 . Te aseguro que te recibiran manana.
[ 7. Dudo que sea capaz de mentirte.
V. Преобразувайте изреченията:
Шдел: Creo que ha salido. ->
No creo que haya salido.
[ 1. He observado que ha cambiado mucho.
| 2. Ha oido que han llegado ya.
3. Noto que has engordado mucho.
I 4. Piensan que hemos hecho mal.
I 5. Creo que todos han salido.
Преобразувайте изреченията:
(ооел: Sabi'a que esperabamos en la cafeteria. ->
No sabia que esperaramos en la cafeteria.
1. Sabia que tu estabas alii.
2. Me habfa dicho que vendria hoy.
1 3. Recuerdo que habfa gente esperando.
| 4. Me parecfa que Carlos estaba enfermo.
ь 5. Me comento que tenfa miedo.
VI. Преобразувайте изреченията:

Модел: Sabfa que se habfan casado en junio. -*
No sabfa que se hubieran casado en junio.
1. Creia que a las tres y media ya habriamos comido.
2. Pensaba que lo habfa hecho solo.
3. Me dijeron que habfan estado en el cine.
4. Estaba seguro de que lo habi'as comprendido todo.
5. Sabfamos que se lo habfan devuelto.
VII. Разкрийте скобите, ка то по ставите глаголите в подходящото врем

ме на subjuntivo (някъде са възможни повече о т един варианта):
1. No recuerdo que (venir)...... por aqui.
2. Nadie creia que (poder)...... suceder lo que sucedio.
3. Nunca pense que aquello (poder)...... estar prohibido.
4. No sabfa que (s e r)...... tan insolente.
5. No puedo imaginarme que (enfadarse)...... por semejante tonterfa.
6 . No podia creer que (compcrtarse)...... asf con Juana.
VIII. Разкрийте скобите:

1 . No pienses que eso (ir).......a quedar asi.
2. No digas que todo (estar)...... solucionado.
3. No olvid 6 is que todo el mundo lo (saber).........
4. No creas que no me (costar)...... decirtelo.
5. No menciones que (estar, y o )...... allf la semana que viene.
IX. Направете диалози no следния модел:

Модел: A: No creas que es necesario saberlo todo.
B: No, yo no creo que sea necesario saberlo todo.
1. A: No digas que todos estan obilgados a ayudarte.
2 . A: No pienses que la culpa Ta tienes tu.
3. A: No creas que le sera facil aprenderlo solo.
4. A: No olvides que se lo debemos a Antonio.
5. A: No piense Ud. que me va a convencer.
X. Спрезмете глаголите в скоби:
н а 1. Date prisa. /,N 0 ves que (ir, nosotros)...... a llegar tarde?

2 . ^,N0 notas que (adelgazar, y o )...... mucho desde que hago deporte?
3. ^No has dicho que (s e r)...... mejor no gastar tanto dinero?
4. ^No le parece a Ud. que (se r)...... una conferencia muy interesante?
5. £N 0 os dais cuenta de que las cosas (ir ).......de mal en peor?
н |. Направете диалози по следния модел:

П{одел: A: iN o te parece que ha sido muy divertido?
B: No, no me parece que haya sido tan divertido.
1 . A: ^No crees que debemos descansar un poco?
■ 2. A: ^No has notado que habfa mucho ruido?
3. A: ^No recordais que estuvimos allf una noche?
4. A: i,No opina Ud. que la situation ha empeorado?
5. A: ^No se han dado cuenta Uds. de que las cosas han cambiado?
■ill. П оставете глаголите в подходяща форма на presente de subjuntivo:

i 1 . No me gusta que (perder. vosotros).................el tiempo.
2. Me alegro de que todo te (ir)......... bien.
3. Te aconsejo que te (levantar)...... mas temprano y (dar;.,-......... un paseo.
| 4. Tengo miedo de que el jefe (descubrir)......quien es el ladron.
5. Necesito que (venir, t i l ) ....... rapidamente.
5. Lamento que (pensar, vosotros).......eso.
7. Le prohibiran que (salir, e l)...... por las noches.
8 . Me fastidia que (poner, e llo s)........ esos programas en la television.
|(lll. Поставете глаголите в подходяща форма на imperfecto de subjuntivo:

1. Preferirfa que lo (hacer).......til solo.
2. Temian que os (enfadar).........
3. Me entristecerfa mucho que no (comprender, t u ) .......mis razones.
4. Sintio mucho que no le (dar, ellos)...... permiso.
5. Os pedirfa que no (hablar, vosotros)...... tanto de polftica.
6 . Le habfa ordenado que se lo (com er)...... todo.
7. Me gustaba que la gente (se r)...... tan simpdtica.
8 . Querfa que todos le (ayudar).........
XIV. Преобразувайте изреченията no следния модел:

одел: No quiero hacerlo. /tu / ->
No quiero que lo hagas.
1. Me gustarfa hacer un viaje a Espana. /nosotros/
2. Deseaba tener mas suerte en las siguientes oposiciones. /ellos/
3. Me alegra poder resolver el problema. /vosotros/
4. Mama no querfa quedarse sola en casa. /уо/
5. Tememos no aprobar el examen. /Francisco/
6 Espero tener la posibilidad de visitarla. /Uds./
7. Lamento no haber podido prepararme mejor. /tu/
8 . Preferfan viajar en avibn. /nosotros/
XV. С ъставете изречения:

1. Quiero/ visitarme (tu) este verano
2. Prefiere/ hablar (nosotros) en espaftol
3. Me gusta/ madrugar (yo)
4. Mndr6 s quiere/ estar (nosotros) todo el dia en casa
5. Mi hijo quiere/ comprarse (el) una moto
3. Me molesta mucho/ fumar (tu)
XVI. Довършете изреченията, ка то по ставите инфинитива в подходящ

време на subjuntivo:
Me gustaria que (decir, tu ) .................................
2 Le ruego a Ud. que (hacer)................................
3. Necesitamos que ellos (d a r).............................
4. Le habia ordenado que (comerselo)................
u. ;,Le apetece a Ud. que (tomar, nosotros).........
J. Se alegro de que (ir, vosotros).........................
7. Tencô miedo de que no (poder, tu ) ..................
ft Jose queria que le (ayudar, vosotros).............
3. Espero que (tener, t u ) ........................................
10 Preferimos que (reunirse, todos)...................
- VI;. С ъ ставете изречения no следния модел:

! i <,<)<; *: prohiben / fum ar (yo) ->
Me prohiben que fume.
Me prohiben fumar.
1 . eso no impide/ hacer (el) lo que quiera
2 . ’.o dejan/ entrar (nosotros) con el perro
3. culiga a/ entregar (yo) los papeles
iicomiendan/ hacer (vosotros) deporte
5. han mandado/ hacerlo (ellos) sin protestar
5. prohibo/ ver (t o la tele
7. ha aconsejado/ descansar (ellos) mas
XVIII. Попълнете c подходяща глаголна форма:

1. Es evidente que las dictaduras (m orir)...... en algun momento.
2. Es verdad que Carlos se (presentar)...... a las proximas elecciones.
3. Es indudable que nuestro equipo (ganar)...... el partido.
4. Esta claro que (perderse, vosotros).......y no sabeis donde estais.
5. Es verdad que ayer me lo (decir)........................................el mismo.
XIX. Преобразувайте изреченията:

1
Модел: Es obvio que esto es lo mejor. —>

No es obvio que esto sea lo mejor.
I 1 . Esta claro que tenemos que participar todos.
[' 2. Es verdad que Julio esta de acuerdo con nosotros.
3. Es seguro que llegaran la prbxima semana.
K 4. Es cierto que sus padres le regalaran un coche deportivo.
I 5. Es verdad que Luis se siente mal.
,XX- Разкрийте скобите:

f 1 . ,;,No es verdad que me (querer, t u ) ...... ?
I 2 . iN o es cierto que (s e r)...... dificil hacerlo?
I 3. ^No esta claro que (se r).......el el culpable?
| 4. £N o era evidente que (querer, e llos)...... enganarnos?
r ' 5. ^No se ve que la situation (estar)...... bastante complicada?
XXI. О тговорете на въпросите:

Модел: i Те dira Pedro la verdad? (es posible) —>
Es posible que me la diga.
I 1. ^Habra mucha gente en la playa? (es poco probable)
I 2. ^Saldran todos a la calle? (es imposible)
L, 3. £Vendra Carmen manana? (es probable)
I 4. Îremos a visitar al abuelo? (es mejor)
B . 5. iTiene todos los discos del grupo? (es posible)
Г 6 . i,Tendra muchos problemas? (es logico)
I 7. ^Hara buen tiempo manana? (estara bien)
I 8 . ^Le explicaras los temas mas diffciles? (es indispensable)
[ 9. ^Te presto mis apuntes de histona? (no hace falta)
H 1 0 . ^Hago ya las maletas? (no es necesario)
i
ЮХП. Преобразувайте изреченията no следния модел:
\ш одел: Hace falta hacerlo. Ли/ ->
Hace falta que lo hagas.
' 1. Es conveniente intervenir. /vosotros/
I 2. Es dificil hacerlo en el plazo previsto. /ellos/
3. No es necesario llevarlo. /tu/
4. Es util hacer deporte. /nosotros/
179
I 5.. Es imposible llegar a tiempo. /уо/
Kxiii. П оставете подходяща форма на indicativo или s u D ju n tivo ко га то е

необходимо, и преведете изреченията:
' 1. Es agradable que uno (pasar)...... un rato con los amigos.
2 A veces es necesario que el profesor (ponerse)....... un poco mas ser
con los alumnos.
3. Es verdad que (venir, e llos)...... esta manana.
4. No es bueno que los niftos (ve r)...... demasiado la televisi6 n.
5. Es cierto que nosotros, los jbvenes, (se r).......la esperanza del futuro. ]
6 . Es una suerte que (hablar, vosotros)...... espanol.
7. !Hs miportante (conocer)...... varios idiomas.
b. Es dificil que lo (hacer, nosotros)...... bien
0. No esta claro que 61 (ganar)...... las oposiciones.
TO. Hace falta que se lo (comunicar, nosotros)......... '
11. No es muy probable que ya (estar. e l) ....en casa.
•ic. Conviene que (oir, tu ) ...... sus palabras.
XXI'.. П оставете подходяща форма на indicativo или subjuntivo и превед

т е изреченията:
1 Me dijo que (necesitar. 61)...... mi ayuda y a mi me pareci6 que (deo
y o ).......ayudarle
?. Pedro, el jefe ha dicho que (sublr, t u ) .......un momento a su despachoj
^ A la chica que vende las entradas le dijo que (s e r)...... amigos suy3
q je los (d e jar).......entrar.
4. Me recordd que (ter.er, y o ).......una cita a las cinco.
.c Me recordd que (escribir, y o )........ la carta y la (echar, y o )...... al buzo
*>. Le han comunicado que (se r)...... necesario rellenar unos impresos. ]
7 Le han comunicado que (rellenar).......los impresos y los (entregar) .,
cuanto antes.
t’>. Te repito que me (dejar, tu ) ...... en paz.
9. Me parece que no (tener, e lla ).......ganas de hablar conmigo.
10 •'Jo me parecio que aquello (s e r).........lo mas adecuado.
1 <.Te parece que (salir, nosotros)...... a cenar?
XXV/. О тго в о р е те на въпросите:

1. - <j,Que te ha dicho el medico del catarro?
- Me ha aconsejado q u e ............................
2. - iQ u e te parece Fernando?
- Creo q u e ...................................................
3. - iC o n io se siente Luis?
- No lo se, pero espero q u e .......................
4. - ^Vamos a la discoteca?
- No, prefiero q u e .......................................
5. - ^Que piensas hacer?
- Es que mi hermano me pidi<3 q u e ............
6 . - iC rees que ya lo sabe?
- Supongo q u e .............................................
XXVI. Довършете изреченията:

1 . Es una pena q u e ..................................
2 . Os aconsejo q u e ..................................
3. Le dijeron q u e ......................................
4. Le molestaba mucho q u e ....................
5. Es importante para mi q u e ..................
6 . Es dificil q u e ..........................................
7. Pensabamos q u e ..................................
8 . Te recomiendo q u e ...............................
9. Era verdad q u e ......................................
10. Nos conto q u e ........................................
( 11. Tenia miedo de q u e .............................
| 12. Me acorde de q u e .................................
I 13. Seria mejor q u e .....................................
14. Le parece raro q u e ................................
[' 15. Es necesario q u e ..................................
16. £Te parece q u e ................................... ?
1 7 . No es normal que...................................
18. Estoy seguro de q u e .............................
19. Te prohibo q u e ......................................
20. Me parece mal q u e ................................
XXVII. Преведете на испански:

1. - Искаш ли да дойда с теб?
- Не е нужно да идваш. По-добре е да си останеш вкъщи и да при
готвиш вечерята.
2. Времето е много хубаво и предпочитам да излезем на разходка
3. Чудесно е, че м ом ичетата са т у к .
4. Съмнявам се. че знае нещо.
5. Отговорих му, че имам много работа и да ме остави на Mupd.
6 . Напомних му, че днес пристига новият директор.
7. Д остатъ чно е да му го кажеш и няма да има проблеми.
8 . Полезно е да се спортува.
9. Струва ми се, че съм го виждал някъде.
10. Не т е моля да го правиш ти , само искам да ми обясниш две-три не
ща.
11. Нормално е да вали сняг през януари.
12. Струва ми се странно, че не ми се обаждат.
13. Не мисля, че Ана е виновна.
14. Сестра ми ще ме помоли да взема децата о т училища.
16. Не е необходимо да идваш с мен.
XXVIII. Преведете на испански:

1. Странно е, че не т и се е обадил.
2. Не се съмнявам, че се е държал добре с теб.
3. Не е възможно Мария да го е обидила
4. Съжалявах, че не можаха да дойдат на рождения ми ден.
5. Не е вярно, че никой не му се е обаждал.
6 . Казахме му да дойде веднага, но то й не се появи.
7. Напомниха ми да се обадя на Хулия и да й кажа, че М арта е болна.
8 . Бяха ни забранили да излизаме о т къщи.
9. Би било по-добре да престанеш да пиеш.
10. Предполагах, че ще има много хора, но не предполагах, че Анхел ще
е тук.
11. Много ми се ще да отидем заедно на почивка.
12. Никога не съм твърдял, че ни е страх.
13. Стана ни много неприятно, че говориш така за нас.
14. Не съм си представял, че ще имам толкова проблеми в работата.
15. Вече няколко пъ ти т и казаха да не се обличаш така.
' Я Употреба на subjuntivo в подчинени

изречения за вреже
225 Съюзи
1 За изразяване на еановременност на действията в главното и в

подчиненото изречение: cuando, mientras, a medida que, en el momento
en que, al (+ infinitivo).
2 За изразяване на поеахоаност на действието, означено с глагола в
главното изречение: antes de (que).
3 За изразяване на слеохооност на дийствието, означено с глагола 3
главното изречение: cuando, despuns de (que). Съюзите en cuanto, ta
pronto como се отличават о т предходните c това, че изразяват дейс
твие, к о е то се извършва непосредствено след означеното о т глаго
ла в главното изречение.
4 За изразяване на повтарящи се действия: cuando, cada vez que, siempre]
J que.
б За посочване на начален момент на отрязъ к о т време, в ко й то npo- j
тича действието; desde que.
6 За посочване на поеоел: hasta que.
Употреба на наклоненията
П След al. antes de. despu6 s de се употребява инфинитив.

Al salir vi que habia К о га т о излязох, видях че на
mucha gente en la calle. улицата има много хора.
Antes de dorm irse арадб Преди да заспи, изгаси
Ш la luz. лампите.
Despues de tom ar la pastilla След к а т о изпи хапчето, се
se sintio mucho mejor. почувства много по-добро.
Тези съюзи обикновено се употребяват, ко га то подлогът в gReiv.u ’

S изречения е един и същ. В случаите, ко га то подлозите са различни. J
* се предпочитат съ ответно: cuando antes de que. despues de que. *
2' След antes de que винаги се употребява subjuntivo.

Arreglalo un poco antes Пооправи го. преди да го
de que lo vea Felipe. види фелипе.
Lo hicimos antes de que Направихме го преди да
hubieran llegado са дошли.
Всички останали съюзи се употребяват с Indicativo или subjuntivo в з

висимост о т то ва в какво време е д ействието в подчиненото из
речение.
а) Употребява се indicativo. ко га то действието в подчиненото из
речение е предходно или едновременно спрямо глагола в глзвно-
т о изречение.
Todos los dias cuando vuelve Всеки ден к а т о се връ^чп о т
V
del trabajo se toma un ducha. работа, си взима душ.
Me quede alii hasta que Останах там , до като
llegaron. пристигнаха.
б) Употребява се subjuntivo, ко га то д ей ствието в подчиненото из

речение е следходно спрямо глагола в главното изречение.
Le prometf que en cuanto Обеща/ му, че веднага щом
me trajeran el disquete ми донесат д искетата, ще 183
se lo daria. му я дам.
Mientras sus padres по Д о ка т о р од и те л и те м у ги
est 6 n vivira con su abuela. няма ще живее при баба си.
За разлика о т съюза mientras, ко й то въвежда подчинено изречение

за време, mienlras que може да бъде наречие със значение а пък. В
т о з и случай винаги се употребява с indicativo.
Тй vendrtis conmigo, mientras Ти шв дойдеш с мен. а пък
que Carlos se quedar£ aqui. Карлос шв остано т у к
I. Попълнете с подходящ(и) съюз(и):
1 . Те П а т е ...... lo supe.
2. Nos vim o s...... salir para el aeropuerto.
3. El anfitridn saludaba a los invitados...... Ilegaban.
4. Ya no s§ que pasa, pero ....... lo llamo por telefono me dicen que ha
salido.
5. Llam am e...... Ilegues.
6 . Nos cruzam os.......entrar en clase. Ella salia y yo entraba.
7. Muchas cosas han cam biado...... tomamos aquella decision.
8 . Lavate los dientes.......irte a la cama.
9. No me gusta s a lir.......Ilueve.
1 0 .... yo haci'a las camas, ella preparaba el desayuno.
11......... llamo desde Barcelona no ha dado senales de vida.
12. Le habi'a advertido........salir, q u e ........ estabamos fuera, no dejara pasar
a nadie.
13......... te necesito puedo contar contigo.
14. Hago gim nasia.......me levanto.
15. Se tranquilizd.......hablar con ella.
16. Nos ve m os.......tu quieras.
17. Sera mejor decirselo.......se entere por otro medio.
18. Hable ayer con L u is .... estabamos en la biblioteca.
19. Antonio se pasa el dfa trabajando.su hermano no hace nada.
20. Esperare a q u f.......vuelva Paco.
II. С ъ ставете изречения:

Модел: term inar las clases/ iremos al bar (despues de) ->
Despues de term inar las clases iremos a l bar.
1 . hacerlo/ te avisara (antes de)
2 . hablar con ellaI parecia otro (despues de)
3. salir/ hard los deberes (antes de)
4. entrar/ se dio cuenta de que pasaba algo raro (al)
5. la vi/ salir (al)
6 . pfdeselo/ hablar con Marfa (despu 6 s de)
III. С ъ ставете изречения по следния модел:

Модел: (llamarte, 61) / (marcharse, el) ->
El te llamara antes de marcharse.
(llamarte, el) / (marcharse, tii) -*
El te llamard antes de que te marches.
1 . (decirtelo, el) / (hablar con ellos, el)
2 . (comentartelo, el) / (firmar el documento, tii)
3. (consultarte a ti, ellos) / (decidirse, ellos)
4. (avisarlo, yo) / (llamar, Julia)
5. (estudiar un rato, yo) / (llamar a Julia, yo)
IV. Преобразувайте изреченията, ка то използвате съюза cuando:

IМодел: Volvere a casa y me tomare una ducha.
Me tomare una ducha cuando vuelva a casa.
1. La semana que viene ir6 mejor de tiempo y visitaremos a Julia.
2. Lea Ud. esta novela y luego me dira que opina.
3. Terminaras pronto, <-,no? ^Me ayudardis a hacer los deberes?
4. Se enterara de lo que has dicho y se pondra furioso.
5. Nos arreglaran el coche y podremos hacer el viaje.
6 . El viernes sabre todos mis compromisos y quedaremos en algo.
V. Преобразувайте изреченията, к а т о ги п о ста в и те в бъдеще време:

Модел: Cuando lo veo lo saludo.
Cuando lo itea lo saludare.
1. Cuando se lo pido pasa a recogerme.
2. Salfa cuando se lo permitfan.
V
3. Cuando sale de vacaciones se va a la costa.
4. Estuve escuchando miisica hasta que me canse.
5. Cuando llegan las navidades nos visitan.
6 . Pone la tele cuando los ninos se acuestan.
7. Reservaron los billetes cuando les informamos de la fecha del Simposio.
$. Salierdn-tie viaje cuando arreglaron el piso.
9. Cuando leyo la noveia me la dejo.
10. Cuando tenlamos un rato libre ibamos a la playa.
185
VI. Образувайте изречения no следния модел:
Модел: tener tiempo libre (yo)/pasar por tu casa ->
Cuando tenga tiempo libre, pasarS p or tu casa.
1 . ir a la oficina (el)/ buscar los papeles
2 . enterarse de lo sucedido (ellos)/ enfadarse mucho

3. saber algo nuevo (nosotros)/ decirtelo
4. encontrar (yo) trabajo/ buscar otro piso
5. Ilegar (ellos) a Madrid/ llamarme
6 . venir (vosotros)/ salir (nosotros) a cenar
VII. Довършете фразите, ка то на м я с т о т о на м ноготочието постави*,

т е изреченията о т горното упражнение:
Модел: Cuando tenga tiempo libre, pasare рог tu casa.-*
Le dije que cuando tuviera tiempo libre, pasaria por su casa.
1. Me dijo que.....................................................................................
2. Estaba seguro de que...................................................................
3. Te prometimos que.........................................................................
4. Le dije muchas veces q u e ............................................................
5. Sabi'a que........................................................................................
6 . Quedamos en q u e .........................................................................
VIII. Зам естете подчертаната с тр у кту р а c cuando + спрегнат глагол:

1. Al salir mira a ver si hay alguien en la puerta.
2. Al entrar me di cuenta de que pasaba algo raro.
3. Al baiar del-coche echo a correr.
4. Al caerse por poco se rompe un brazo.
5. Al Ilegar a Toledo, buscaremos un hotel.
6 . Al coaer el autobus, perdf el paquete.
IX. Спрегнете глаголите в подходящо време на indicativo или subjuntivo:

1. Me coment6 que cuando (term inar)...... la carrera haria una gran fiesta
familiar.
2. Desde que se (trasladar, el) ...... a aquella casa, estaban ocurriendo
cosas muy raras. -
3. Pon la calefacci6 n antes de que (bajar).......mas la temperatura.
4. Llamame cuando (Ilegar, tu ) .........
5. Те Ilam6 en cuanto lo (saber, y o ).........
6 . En cuanto (tener, U d s.)...... alguna noticia, comunfquenmela.
7. En cuanto me acuesto me (dorm ir).........
8 . Mientras (pasear, nosotros).......por el parque, echdbamos migas a los
pdjaros.
9. Le dije que buscara una pensi6 n cuando (Ilegar)...... a Madrid.
10. Voy al teatro cuando (tener, y o )...... tiempo.
11. Cuando (terminar, tu) ....... de leer el peri6 dico, podremos darnos un<
pequeno paseo.
1 2 . Cada vez que me ve, el perro (empezar).......a ladrar.
13. Tan pronto como llega a casa se (poner).......la bata.
14. A medida que (hablar, el) ........ me daba cuenta de que me intentaba
enganar.
15. Hasta que le (ver, y o )...... en casa, no estare tranquilo.
16. Pasate por allf hacia las doce, antes de que lo (terminar, y o ).........
17. No llamard otra vez hasta que (saber, e lla )...... algo seguro.
18. Aquella manana, cuando (salir)...... de casa, me dio un beso.
19. No me movi de mi sitio hasta que (llegar).......el profesor.
20. Se ira tranquilizando a medida que (pasar).......... el tiempo.
X. П оставете глаголите в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

1. - Estoy leyendo "La colmena".
- Pues yo lo lef cuando (tener)...... 20 anos.
2 . - i,Cu3ndo pensais casaros?
- En cuanto (encontrar, nosotros)...... casa.
3. - ^Cuanto tiempo piensas esperar?
- Hasta que (entregar, e llo s)...... los papeles.
4. - ^Sabes que hoy es el cumpleafios de Javier?
- Si, tan pronto como me (acordar).......lo Name para felicitarlo.
5. - ^Сийпсю vas a estudiar?
- Empezare a estudiar en cuanto me (sentir)...... mejor.
XI. Попълнете c подходяща глаголна форма:

1 . Nos lo comunicaron mientras (estar, nosotros)..... reunidos.
2. Para mi es algo muy serio, mientras que para ti no (s e r).......mas que un
juego.
3. Mientras Andres (hacer).......los deberes, tu te quedar£s en tu cuarto.
4. Andr6 s hara los deberes, mientras que tii (descansar).........
5 Mientras (durar)..... esta situacion tendremos que trabajar mucho.
6 . Mientras (durar)...... la sequia la gente paso hambre.
I
XII. Довършете изреченията:
1. C uando..................... te enviare un telegrama.
2. Cuando regreses................................................
3. Dile q u e .................... en cuanto se presente aouf.
4. Ya habian entrado antes de q u e .........................
5. Mientras y o ..................... tu puedes preparar el cafe.
6 . Estuvieron en el aeropuerto hasta q u e ....................
7. Despu6 s d e .................... podeis salir a dar un paseo. 187
8 . Cada vez q u e .......................me contesta que no lo sabe.
9. En cuanto llegue a M adrid............................
10. A l.................... se meti6 en la cama.
11. La clase no empieza hasta q u e ..............
12. A medida que vamos creciendo..............
13. Tan pronto c o m o ............... os llame, pero no estabais.
14. Despues de que (vosotros) ................ las cosas se aclararon.
XIII. О тго в о р е те на въпросите:

1 . - iH a sta cuando estaras aquf?
- Hasta q u e ...............................
2. - que hora volviste a casa?
- Cuando....................................
3. - ^Cuando me llamaras con los resultados?
- En cu an to ...............................
4. - ^Cuando lo encontraste?
- C uando.................. ................
5. - ^Vais a venir a comer a casa?
- Sf, cuando...............................
XIV. Преведете на испански:

1. Казаха ми, че щом пр истигн ат, ще се видим и ще поговорим.
2. Изчистих целия апартамент, преди да се върнат родителите ми.
3. Щом скочихме в басейна, усетихме колко е студена водата.
4. Д о ка то бях в Астуриас, всеки ден ходех за риба.
5. Д о ка то уча, обичам да слушам музика.
6 . Винаги ко га т о ходя във Валенсия, се обаждам на Исабел.
7. Ще чакате т у к , д ока то излезе и последният ученик.
8 . К а то влязох, видях, че цялата стая е разхвърляна.
9. О т к а к т о я познавам, не се е променила много.
10. Ще изгасиш ли телевизора, ко га то свърши филмът?
11. Преди да влезе в час, си прочете още веднъж записките о т пре
дишната лекция.
12. След к а т о напазарувам, ще се прибера да приготвя вечерята.
‘ ' Р Употреба на subjuntivo В подчинени

изречения за цел
ШМ М Съюзи
Най-често употребяваният подчинителен съюз за цел е para (que).

С ъю зът a (que) обикновено се употребява, ко га то в главното изречение
има глагол за движение.
Други съюзи и изрази: a fin de (que), con el fin de (que), con el proposito de
(que), con la intenci6 n de (que), con el objeto de (que).
У потреба на нак. гоненията
Я Когато глаголите 0 главното и подчиненото изречение имат един и

^ същи подлог, се употребяват съюзите para, a fin de, con el fin de, con el
ioposito de. con la intention de, con el objeto de и а, следвани о т инфини-
е;
ив.
Trabajaremos juntos Ще раб оти м заедно, за да
para no perder tiempo. не губим време.
Sail' a com prar рап у leche. Излязох да купя хляб и мляко.
Volvio a casa con la Върна се вкъщи с намерение
intencion de estudiar да учи.
Когато подлозите в главното и в подчиненото изречение не съвпа

дат, се употребяват същ ите съюзи, следвани о т частицата que и
!subjuntivo.
Те ayudaremos para que Ще т и помогнем, за да
termines antes. свършиш по-рано.
Voy al medico a que me О тивам на лекар, за да ме
reconozca. прегледа.
: Упражнения
Hoi
ропълнете с para или para que и преведете изреченията:
И. Те he enviado unos lib ro s...... los consultes.
2. Hay que trabajar m ucho...... triunfar.
3. Estudia m ucho.......no te suspendan en el examen de manana.
4. Se dio un largo paseo por la ciudad...... olvidarse un poco del tema.
5. Tienes que avisar a tu padre de que llegamos ta rd e .......no se enfade.
6 . Me llamaron Mercedes y F e lip e ...... vayamos a pasar el fin de semana
con ellos.
f 7. Fue al c in e .......distraerse.
^Образувайте изречения, ка т о следвате модела:

Йоде*; Les hemos escrito/ venir a vemos —> 189
Les hemos escrito para que vengan a vemos.
1. Mis padres me han mandado dinero/ pagar (yo) el alquiler
■ 2 Te he llamado/ explicdtrmelo (tu) todo
I 3. Llevaron a los ninos al zoo/ ver (ellos) los animales
|( 4. Vo me encargo de todo/ poder (tu) descansar
5. Me desoertaron a las siete/ no llegar (yo) tarde a la Facultad
III. Попълнете c подходяща глаголна форма и преведете изреченията: ]

1 . Lo han hecho con el fin de que (intervenir)...... el mayor niimero p p s ftl
de gente.
2. Te ayudan'amos para que (terminar, t u ) ...... antes, pero es que ienen&$
mucha prisa.
3. Lo dijo con la intencion de que (invitarlo, y o ) .........
4. Lo pongo en su conocimiento con el fin de que (abrirse)...... una nue-
investigacion sobre el caso.
5. Lo dijo con el proposito de (molestarte, 61).........
6 . Ir6 a algun pais hispano para (perfeccionar, y o )...... el idioma.
7. Han contratado a tres personas mas a fin de que no (haber) . . f l
retrasos.
8 . El gobierno adoptb estas medidas con el objeto de (fre n ar)...... la cri^s]
econbmica.
IV. Образувайте изречения, ка то използвате съю зите para или para cjue
Модел: escribirlo ayer, у о / entregarlo a tiempo, yo
Lo escribf para entergarlo a tiempo.
deci'rtelo, yo/saberlo, tu —>
Te lo digo para que lo sepas.
1. Ilamar esta manana a Pedro, yo/ contarle lo que ha pasado, yo
2 . traerme el libro ayer, ellos/ verlo, yo
3. comprarle anoche un reloj a Luis, nosotros/ regal£rselo para su
cumpleanos, nosotros
4. despertarlo esta maftana muy temprano, ellos/ ir a tiempo al examen, el fl
5. empezar a trabajar mafiana, ellos/ poder terminar cuanto antes, ellos
6 . tener que preparar el paquete, tu/ poder envterselo a Carmen, nosotros»
V. Попълнете c para или para que и подходящите глаголни форми. Там, I

къ дето е възможно, употребете а или a que:
1. Vino ayer a mi o ficin a ...... (recomendarlo, y o )........ ante mis jefes.
2. Lo hizo a s i...... todos (quedar)........ contentos.
3. Fuimos al aeropuerto...... (recibirla, nosotros)..........
4. ^Que se necesita.......(se r)........ un buen especialista?
190 5. V engo.......me (ayudar, vosotros)........ a resolver el problema.
6 . Lo he hecho ....:. (solucionarse)...... los problemas.
7. Voy a s a lir.......me (d a r)........ el aire.
8 . He ve nido .......me (explicar, t u ) ........ lo del otro dfa.
9. Serfa mejor que te lo explicara e l ...... (entienderlo, t u ) ........ de una v e z *
oor todas.
10 . Ме Иатй .... (invitarme, 61).....a su fiesta de cumpleanos.
ur| Довършете изреченията:

1 1 . Te lo digo con la intenci6 n d e .................
2. Llamo para q u e ..........................................
3. Es mejor que lo dejes p a ra .......................
4. He venido con el objeto de q u e ...............
5 . Lo compraron p a ra ....................................
[6 . Lo han propuesto con el fin d e ................
7 . No estudiaba p a ra ................................
8 . Voy a q u e ..............................................
9 . Vamos a limpiar otra vez la habitation para q u e ............
j'jO, Vino a ....................................................
[I. Преведете на испански:

. - Какво правите т у к?
- Дойдох, за да т е питам за стипендията.
- А аз дойдох, за да ми обясниш как да попълня формулярите.
2. Утре ще ходя на зъболекар, за да ми сложи пломба.
3. Обяснявам го толкова подробно с цел да го разберете добре и да
го научите веднъж завинаги.
4. Идвам да ми дадеш записките си и утр е ще т и ги върна.
5. Направихме всичко то ва с намерение да ви помогнем и да нямате
повече проблеми.
6 Ще се подготвя добре за изпита, за да изкарам хубава оценка.
1)7. Ще си разпределим работата, за да не губим много време и за да не
ка ж ат, че сме мързеливци.
8 . Посещавах я толкова често, за да не се чувства самотна.
9. Държаха се толкова любезно, за да се чувстваме по-удобно. \
<0. Ще отида в другата стая. за да не т и преча и да можеш да рабо
т и ш спокойно.
Употреба на subjuntivo В подчинени

изречения за причина
•55 Съюзи 191
вй-често употребяваният съюз е porque.

?Уги съюзи: puesto que, ya que, como.
В нозът que е характерен за разговорната реч. Обикновено се употребя-
ва, ко га т о в главното изречение е изразена молба, заповед, забрана, съ

вет.
Se va porque no le gusta Тръгва си. за щ о то т у к не му
estar aquf. харесва.
Se fue a casa, ya que tenia Прибра се вкъщи, т ъ й ка т о
mucho trabajo. имаше много работа.
Como hacia tanto frfo, Тъй к а т о беше много
nos quedamos en casa. студено, си останахме вкъщи.
Ven, que erfipezamos ya. Ела. че вече започваме.
Въведеното о т porque или que подчинено изречение винаги е вто ри

я т по м ясто елемент в рамките на сложмото изречение, а въведе
н о т о о т с о т о - първият За останалите съюзи няма ограничение по
отношение на м я с т о т о им в сложното изречение.
Изразът es que обикновено въвежда отговор, ко й то съдържа обяснени

оправдание или отказ.
Те acompanaria, pero es Бих дошла c теб,
que tengo un compromiso. но имам ангажимент.
1 След no porque и no es que се употребява subjuntivo.

No voy, no porque no Няма да отида, не защ о то
quiera. sino porque no puedo. не искам, а за щ о то не мога.
No es que no me guste, He че не ми харесва, но
es que me parece muy caro. ми се струв а много скъпо.
2 След всички останали съюзи за причина и основание се употребя^

indicativo.
Puesto que no te gusta Щом не т и харесва
mi regalo, me lo llevo. подаръкът ми. си го взимам.
No puedo quedarme mas Не мога да остана повече,
porque me estan esperando. за щ о то ме чакат.
а
I. Попълнете с подходящ(и) съюз(и) и преведете изреченията:
1 .........Ilegaste tarde, te quedaste sin cenar.

2. Manuel no с о т ю ..........................Ileg6 tarde.
3 .........vivo en el centra, lo tengo todo muy a mano.
4 . |Corre.........se te escapa el autobiisl
5 .........no conocian bien el camino, se perdieron.
6 . jAbre el paraguas............lloverA!
7 .........no te quiera.necesito un poco de libertad.
8 . No lo lamentes m a s ......... no tiene remedio.
9. No corras tanto.........me canso.
10 . - iP o r qu6 no viniste a la reuni6 n?
- no me avisaron.
|[. Образувайте изречения no следния модел:

Модел: estudia mucho/ aprendera/ ya que ->
Ya que estudia mucho, aprenderd.
Aprendera, ya que estudia mucho.
1 . no tenia nada que hacer/ decidi pasar por tu casa/ puesto que
2 . no te encuentras bien/ es mejor que te tomes unos dfas de vacaciones/
ya que
3. puedes quedarte hasta muy tarde/ es sabado/ puesto que
4. no conocfan bien el camino/ se perdieron/ ya que
5. tuvieron que aplazar el viaje/ apenas se apunto gente/ puesto que
6 . estaba algo indispuesto/ no acudib a la cita/ ya que
Dl. Образувайте изречения no следния модел и ги преведете:

[Модел: estudia m ucho/ aprendera -*
Aprendera porque estudia mucho.
Como estudia mucho, aprendera.
1 . no pude hablar con 61/ estaba comunicando
2 . hacfa mucho calor/ decidimos ir a la piscina
3. estaba deprimida/ Ilam6 a Rafa
4. no pudo ir con ellos/ Ileg6 demasiado tarde
5. no tengo mucho tiempo/ no puedo preparar el informe
IV. Попълнете c подходяща глаголна форма:

1 . Te lo cuento no porque (ser, y o ) .......una cotilla, sino porque (creer, yo)
.......que debes saberlo.
2. Marta sigue fumando, no porque no (querer) ....... dejarlo, sino porque
(exigir)...... un gran esfuerzo.
3. Voy a hacer este trabajo, pero no porque (apetecerme)........sino porque
(tener)...... que hacerlo.
4. Me lo pase de maravilla, pero no porque la fiesta (se r).......divertida, sino
М о р ф о л о ги я М о р ф о л о ги я
porque (estar)...... Pepe.

Н Употреба на subjuntivo 8 подчинени
5. Estudio el espafiol, no porque (s e r)....... una de las lenguas que mas s$
hablan en el munao, sino porque (gustarme)........ изречения за последица и заключение
V. Образувайте изречения no следния модел: 1*TO Съюзи

Модел: no es mala/es muy timida -*
No es que sea mala; es que es muy timida. Най-често уп о тр е б яв а н и те съюзи са: asi que, рог (lo) tanto, рог eso, рог
consiguiente, tanto ...que, tan ... que.
1 . no fue aburrida la fiesta/estaba un poco cansada
2 . no es tan larga la traduccion/es bastante dificil
3. no habia problerhas/Luis estaba de mal humor Употреба на наклоненията
4. no son tacanos/'tienen problemas economicos
5. no tiene mal caracter/es muy nervioso 1 Съюзите asi que, рог (lo) tanto, рог eso, рог consiguiente винаги изискват
Indicativo.
VI. О тгово ре те на въпросите, ка то репликата ви съдържа обяснение
оправдание, въведено с es que: Tenia mucho calor, por eso Беше ми много горещо и з а т о
me duche con agua frfa. ва си взех един студ е н душ.
Модел: - с Те parece que vayamos esta noche al cine? ->
• Es que hoy me resulta imposible. No estaba en casa; asi que Не си беше вкъщи, т а к а че
no pude darle tu recado. не можах да м у предам
1. - iP o r que no viniste a la fiesta de anoche?
съобщ ението т и .
2. - t,Por que no me has avisado? Възможна е и употребата на повелителни форми.
Tengo mucha hambre, Много съм гладен,
3 - ^Ме puedes ayudar?
- Lo siento, p e ro ...................................................................... asi que preparame т а к а че направи ми
un bocadillo, por favor. един сандвич, моля те .
4. - ^Vienes a casa a comer?
- Me encantarfa, p e ro ............................................................... К Конструкциите tanto que. tan ... que се употребяват с indicativo или
I subjuntivo в зависимост о т формата на глагола в главното изречение.
Преведете:
а) К р га то в първата част на изречението глаголът е в положител
1. Престани да говориш, че ми пречиш.
на форма и в indicativo, глаголът в подчиненото изречение се
2 Правя го, за щ о то ми харесва, а не защ ото ме задължават.
употребява в indicativo.
3 Отвори си чадъра, че започва да вали.
4. Тъй к а т о т о й е много зает, ще се опитам да т и помогна аз. Era tan alto que llegaba Беше толкова висок,
5. Направил е лош превод, но не защ ото няма желание, а защ ото н£ al techo con la mano. че достигаш е тавана с ръка.
умее да превежда.
Come tanto que engorda Яде толкова много, че наддава
6 . С удоволствие бих дошла с теб, но имам друг ангажимент. по половин килограм на ден.
medio kilo cada dfa.
7. Ела, че ф илмът вече започва.
8 . Трябва да учиш цяло лято, тъ й к а т о и з п и т ъ т не е никак лесен. 1 ^Н б) К о га то в първата част на изречението глаголът е в subjuntivo, в
9. - Защо си идваш толкова късно? отрицателна или заповедна форма, глаголът в подчиненото из 195
- Съжалявам, но имах много работа и трябваше да остана в с л у Ж * 1 речение се употребява в subjuntivo.
бата.
Ojala no sean tan caros Дано не са тол ков а скъпи,
1Г’ Не че не искам да дойда с теб. просто нямам много време. че да не можем да ги купим.
que no podamos comprarlos.
La carpeta no es tan grande Папката не е толкова голяма

que no quepa en el cajori- да не се побере в чекмеджето.
Trata de enirar tan rapido Опитай се да влезеш толкова
que nadie te vea. бързо, че никой да не т е види.
ШШ*. Упражнения
!. F’cjskpuume скобитй и преведете изреченията:
1. La situaci6 n es muy critica; por lo tanto (deber, nosotros)...... hacer
gran esfuerzo para superaria.
2. Los nifios estaban muy cansados, asf que los (dejar, yo) ...... do
hasta las once.
3. Estudia poco y por eso (traer)...... malas notas.
Es muy tarde, asi que no (poder, y o ) ...... esperar mas.
С». Estaba lloviendo; por eso (quedarse, nosotros)...... en casa.
6 . No estoy de humor, asf que (dejarme, t u ) ...... en paz.
7 Ya nos hemos puesto de acuerdo; por consiguiente, (poder, nosotro
pasar a otra cosa.
I- Преобразувайте изреченията според модела:

Vi odt-л: Se quedo en la cama. porque estaba enfermo. (por eso) —>
■ Estaba enfermo y por eso se quedo en la cam a.
1 . Esta muy bien informado, porque lee el periodico todos los dfas. (por
tanto)
2. Se quedara sin premio porque no estudia. (asf que)
3. No tardara en subir el precio de los transportes publicos, porque h"
subido el de la gasolina. (por consiguiente)
Л. No se nada, porque he estaao todo el mes de vacaciones. (por eso)
5. No pude salir en tres dias, porque me castigaron. (por eso)
6 . 'r 6 al mercado porque no llueve. (asf que)
7. Pagamos mds porque ha subido la vida. (asf que)
8 . Esta en la carcel porque ha infringido la ley. (por lo tanto)
III. Разкрийте скобите:
1 1. Lo he repetido tanto que ya me lo (saber)...... de memoria.

2. Estaban tan contentos que (dar, e llos).......saltos de alegrfa.
3. Estoy tan cerca que ( ir ) .......andando.
4. Come tanto que (reventar).......algun dfa.
5. Anduvo tanto que (sentirse).......cansado.
6 . Es tan listo que (descubrir).......la verdad y se pondra furioso.
i IV. П оставете изреченията в отрицателна форма, к а т о следвате моде

ла:
шМодел: Tiene tantas amistades que no puede visitarlas.
No tiene tantas amistades que no pueda visitarlas.
1. Es tan atractiva que todos los hombres estan locos por ella.
2. Tenfa tanto trabajo que no podia salir.
3. Es tan tonto que no sabe lo que tiene que hacer.
4. Est6 tan preparado que podra sacar esa plaza.
5. Ha nevado tanto que podemos esquiar.
V. Преобразувайте според модела:

•Модел: Ojala no est£ muy grave; s i no, tendran que ingresarlo. - *
Ojala no est6 tan grave que tengan que ingresarlo.
1 . Ojala tenga mucho dinero; asf podre comprarme un chalet.
2. Es posible que haga mucho calor; entonces no iendr6 ganas de
nada.
3. Ojala no haya mucha gente; asi podremos sacar las entradas.
4. Espero que sea muy facil; asi lo hare sin problemas.
5. No creo que tenga mucha hambre; asi que puede esperar un poco mas
kVI. Разкрийте скобите:

1. Portate tan bien que (decir, e llos).......que que nino tan bueno.
2. No hables tan rapido que no se (entender)...... nada.
3. No hagais tanto ruido que no (poder, nosotros)...... oir las noticias.
4. No te portes tan mal que (pensar, e llo s)...... que eres un maleducado.
5. Insistele tanto que no (poder, e l) .......negarse.
I VII. Разкрийте скобите и преведете изреченията:

1. Estaba tan bueno, que me lo (com er)...... todo.
2. Tenia tanto dinero, que (poder, e l) ...... vivir de las rentas.
3. No ha estudiado tanto que (aprobar).........
4 Creo que ya esta todo dicho, asf que no (molestarnos).......Ud. mas.
5. Oja№ tengas tanta suerte, que te (dar, e llo s)...... la plaza.
6 . Manana es fiesta, por consiguiente, no (haber)...... quo venir al trabajo.
7. No estoy tan cansado que (irse).......a la cama.
8 . Pense que no te gustarfa la pelfcula, por tanto no te (.nv.tar, y o ) ......... 197
9. Trate Ud. el asunto con tanto tacto que no (ofenderse) nadie.
10.Tal vez la cosa no sea tan grave que (tener, vosotros) ....... que ir
necesariamente.
i VlH. Преведете:
1. He е толкова зает, че да не може да почака малко.
2. Толкова й хареса ко с т ю м ъ т , че веднага реши да си го купи.

3. Представи се толкова лошо на изпита, че го скъсаха.
4. Възможно е да се върне толкова уморен, че да поиска веднага да с|^
легне.
5. Бяхме се разбрали да обядваме заедно и затова излязох по-рано.
6 . Валеше сняг и беше толкова студено, че Пепе реши да си остане Q
хотела.
7. Толкова много бързаха, че си забравиха докум ентите.
8 . Може би преводът ще е толкова дълъг и труден, че ще ми е нужн!
т в о я т а помощ.
9. Не съм толкова влюбен, че да се оженя за нея.
10. Има тем пература и затова няма да отиде на училище.
11. Обяснете му го толкова подробно, че веднага да разбере за kakGoJ
става дума.
12. Възможно е да има толкова хора, че да не можем да влезем.
' ' Употреба на subjuntivo в подчинени

изречения за начин
; ; Съюзи
Най-често употребяваните съюзи са: с о то si, sin (que). de manera que, de

modo que, de forma que.
1 След с о т о si се употребяват само imperfecto de subjuntivo “ь

pluscuamperfecto de subjuntivo. Imperfecto de subjuntivo се употребява,
ако действието в подчиненото изречение е едновременно с това 0 !
главното. a pluscuamperfecto de subjuntivo. ко га то действието ]Ц
подчиненото изречение е предходно спрямо д ей ствието в главноП ^
изречение.
Me esta mirando с о т о si Гледа ме, к а т о че ли не ме
no me conociera познава.
И Me esta mirando com o si Гледа ме, к а т о че ли никога
nunca me hubiera visto. не ме е виждал.
К о га то подлогът в двете ивречения е един и същ, се употребява siP

инфинитив, а к о га т о подлозите са различни - sin que + subjuntivo.
Paso a mi lado sin verme. Мина покрай мен без да ме види.

Pas6 a mi lado sin que le viera. Мина покрай мен без да гс видя.
И След съю зите de manera que, de modo que, de forma que ce ynompofbifu
indicativo или subjuntivo, 0 зависимост о т допълнителното значение,
ко е то имат:
а) К о га то означават начин и следствие, се употребява indicativo.
Se comporto de modo que Държа се така, че у ч и те л я т
el profesor lo echo de clase. го изгони о т часа.
б) К о га то означават начин и цел, се употребява subjuntivo.

Se comporto de modo que Държа се така. че у ч и те л я т
el profesor lo echara de clase. да го изгони о т часа.
Ь ' -ЕЙЗ Упражнения

, Образувайте изречения по следния модел :
Црдел: Maria habla espanol/ser espaiiola.
Maria habla espanol como si fuera espaiiola.
1. hablara con Paco/no saber nada de lo ocurrido
2 . lo hare/ser para nosotros
3. coma rapido/perseguirlo alguien
4. le miraba/querer decirie algo
5. hablaron/todo estar ya solucionado
6 . lo tratan/ser 61 el culpable
[•’Образувайте изречения no следния модел:

^рдел: Maria habla espanol/ vivir en Espana. ->
Maria habla espanol como si hubiera vivido en Espana.
1 . hablan/no pasar nada
2 . se portaba/ofenderle alguien
3. lo mira/no entender nada
4. permanecieron en silencio/no preguntarles (el) nada
5. me trataba/no hacer nada por ella
6 . lo esta examinando/nunca vercosa semejante
Imperfecto или pluscuamperfecto de subjuntivo? Преведете изреченията:

1. Le trataba como si no (enterarse)...... de lo que decfa de el.
2. Ayer me habl$ como si (tener).......algo contra mi.
3. Se quieren como si (s e r)...... hermanos.

4. Gasta el dinero como si le (tocar)...... la loterfa.
5. Los dos hablaban en voz muy baja como si (tem er).......ser ofdos.
6. Es como si nunca (ver, tu ) .......algo asf.
IV. Попълнете със sin или sin que и преведете изреченията:

1 . Nos fuim o s...... -ninguno de los presentes se diera cuenta.
2 . Se fu e .......despedirse.
3. No me explico como puedes leer ta n to ...... se te canse la vista.
4. Lo h ic e .......quer'er.
V. С ъ ставете изречения, ка т о употребите sin или sin que:

1 . robaron un banco/ la policfa darse cuenta
2 . sali6 / comer
3. transcurri6 la jornada/ ocurrir ningiin incidente
4. sequ 6 el examen/ estudiar mucho
5. me comf tu tarta/ darse cuenta (til)
6 . pasaron toda la noche/ dormir
7. me lo dio/ pedfrselo (yo)
VI. Преведете на български:

1 . Levanto el perioaico de тапега que podfa observer todo lo que sucedi
en la sala.
2 . Levant6 el peribdico de manera que pudiera observer todo lo que sucedi|
en la sale.
3. Le plenteb le situacibn de modo que no tenfe otro remedio que ecepter. 1
4. Le planted le situecibn de modo que no tuviere otro remedio que aceptar,
5. Se lo dijo en voz baje de menere que no se entereron los demcis.
6. Se lo dijo en voz beje de menere que no se enteraren los demes.
VII. З ам е сте те esf que u pere que c de menere/ modo que:

1. Me insult6 ; esf que no le heblere mes.
2. Lo heremos pere que todos selgen genendo.
3. Ye este pegedo; asf que no tiene Ud. que preocuparse.
4. Si6 ntense pare que puede verlos.
5. Treto de explicer el probleme pere que todos lo entendieren.
Д 6 . Al finel no me llemo, esf que puede que tenges rezon.
VIII. Довършете изреченията:

1 . Drefiero s e lirs in ...........................................
2 . Lo hicieron sin q u e ......................................
3. Pier,so hecerlo de menere q u e ...................
4. Julia se porta como s i ..................................

5. Ya todo est£ arreglado, de forma q u e ........
6 . Entro sin saludar, como s i ...........................
7. Lo has invitado s in .......................................
8 . Es mejor decirlo de modo q u e ....................
9. Me castigaron de modo que n o ..................
IX. Преведете на испански:

1. Няма да можеш да влезеш без всички да т е видят.
2 . Защо се отнасяш с нея ка то че ли т и е слугиня?
3. Ще застана така. че всички да ме чуват добре.
4. Хуан обясни т е м а та така, че всички го разбраха и останаха много
доволни.
5. Защо ми говориш така, ка то че ли аз съм виновен?
6 . Мария говори толкова лошо, ка то че ли никога не е учила испански.
7. Можеш да се прибираш ко га то искаш, без да даваш обяснения.
8 . Защо му го обясняваш така, ка то че ли е глупак и нищо не разбира?
9. Страх го е да се качи. К ато че ли никога не е пътувал със самолет!
10. Излязох без да се преобличам.
11. Моля те , остави му сандвича на масата, та ка че да може да закуси,
к а т о стане.
12. Седяха съвсем близо, така че можах да чуя разговора им.
&3SS Употреба на subjuntivo В

подчинени определителни изречения
Този вие) подчинени изречения се въвеждат о т que, donde, cuanto. cuando

J como.
1 К о га то подчиненото изречение определя същ ествително име или

местоимение, означаващо познато или конкретно лице или предмет,
глаголът се употребява в indicativo.
Tenemos una secretaria Имаме секретарка, ко я т о
que sabe ingles y francos. знае английски и френски.
Hicimos cuanto pudimos. Направихме ка кво то можахме.
2 К о га то подчиненото изречение определя същ ествително име или

местоимение, означаващо лице или предмет, ко ето не е познато или
ш я т щ
М о р ф о л о ги л
конкретно, глаголът се употребява в subjuntivo.

Necesitamos ипа secretaria Трябва ни секретарка, ко я т о
que sepa ingles у trances. да знае английски и френски.
Haremos cuanto podamos. Ще направим ка кв о то можем.
я Ш й й Упражнения
I. Сложете глагола в скоби в подходящо време на subjuntivo:
1. Queria tener un sitio donde (poder, 61) \...... ^studiar.
2. Te dare todo lo que (necesitar, tu) SAtCCA' -ГЛ f \
3. Queremos vivir en una ciudad que no (estar> contaminaaa.
4. Pon este cuadro dgodej(parecerte)4i-..^bifer.f''
5. Sigue buscando ^mpleo, pero no encuentra ningujio qge le (ir) ?...Cbien.
6 . Buscaba un automovil que (consumir. $tid$'gas 6 leo.
7. ^Sabes de alguien que ( p o d e r ) a y u d a r m e ?
8 . Quiero regalarle un perfume, pero que no (ser) muy fuerte.
9. Hazlo cuando (creer, tu ) ...... que se puede hacer.
С/ССАЧ
II. Образувайте изречения, ка то употребите presente de subjuntivo:
Модел: un agua mineral/no estar muy fria —>
Quiero un agua m ineral que no este muy fria.
1 . un cafe/ no estar muy caliente
2 . un bolso/ ir bien con estos zapatos
3. un coche de segunda mano/ no est&r muy usado
4. una chuleta/ estar muy poco hecha
5. una casa de campo/ no estar demasiado lejos de la ciudad
6 . una habitation/ tener muchaJu?
7. un ordenador/ no ser muy caro
8 . un despertador/ tener radio
III. Разкрийте скобите и преведете: \

оЛ сл \У\*зГ*
1. No conocemos a nadie que ( v e r ) Лева exposition.
2 . Pide lo que,te (parecej^f^-9-^fcCcx. . i 4
3. El que ( v e r ) " 3 ‘ а^РйЬЮ que me lo comunique^ , .
4. Repasaron toda la materia que (estudiar) '..V ^^fo 'la rg o del semestre. ,
5. La pelicula que (ver, nosotros) nc me ha gustado nada.Vj-VM.*^
6 . Me casare con cualquiera que me lo (pedir) .J b .v A
7. Fueron donde Elena (decir) Злх&хС* 1?л*Луо & v\
8 . Esperar6 donde (querer, vosotros). Д v,vc <
9. El trabajo que me (m andar)...... hacer el jefe es dificilfsimo.
i/
u* v Лл»
(М орф ология
10 Hay una tienda donde (vivir, ellos) ...V .i 9

11. Recuercio cuando la (ver, y o )...... por primera vez.
IV. Преобразувайте изреченията no следния модел, ка т о използвате под

ходящи форми на indicativo или subjuntivo:
Модел: Vivo еп una casa con dos dormitorios. (tener) —>
Vivo en una casa que tiene dos dormitorios.
1. Busco una casa grande, (ser)
2. Aqui estan los libros de ayer. (llegar)
3. Necesitan una secretaria con mucha experiencia. (tener)
4. Es el mejor estudiante de la Universidad. (estudiar)
5. Es diffcil encontrar personas comprensivas. (ser)
6 . Me gustaria ver una pelicula de accion. (ser)
7. No encontrb nada bonito. (parecerme) .
8 . Viven en un piso muy c6 modo. (ser)
9. Esta empresa necesita empleados dispuestos a viajar continuamente.
(estar)
10. Se busca ingeniero con ingles, (saber)
V. В четири о т следните изречения има допусната грешка. Поправете я:

1. No hay persona que puecie vivir con Jose Luis.
2. - <j,D6 nde comemos?
- En cualquier restaurante, pero que no sera chino, por favor.
3. No habia nadie que podia ayudarme. f • '1 •« л
4. Lo haremos como tu quieras.
5. ЕГ que tenga tiempo, que venga conmigo.
6 . Recomiendame unas revistas que son interesantes.
VI. Довършете изреченията:

V
1. Se las arreglara co m o ..................................
2. No hay nadie aqui q u e .................................
3. Deseamos un coche q u e .............................
4. Tu puedes comprar cuanto............................
5. Seguro que esta donde.................................
6 . Necesito una casa que..................................
VII. Преведете на испански: 203

1. Търсят адвокат, ко й то да защитава добре своите клиенти.
2. Искам да си купя пуловер, ко йто да отива на та зи пола.
3. Искаме кола, ко я то да не харчи много бензин.
4. Не знам какви са т и плановете, но ще отидем където поискаш.
5. Направи го к а к т о намериш за добре.
М орф ология
6 . Приготвих го така, к а к т о т о й ме помоли.

7. М ож ете да ядете ко л ко то искате.
8 . Ще излезем, ко га т о поискате.
КО Л А! Употреба на subjuntivo В
условни изречения
Сложните изречения с подчинено изречение за условие се с ъ с т о я т о т

главно изречение (следствие) и подчинено изречение (условие).
I. Условни изречения със съюза si

Условните изречения със съюза si се делят на две основни групи в зави-!
сим о ст о т вида на условието в подчиненото изречение. То може да бъде
схващано к а т о изпълнимо (възможно) или ка т о неизпълнимо (невъзмож
но).
Условни изречения с изпълнимо услоВие

При т я х в подчиненото изречение се употребяват времената на
indicativo:
1 К о га то условието се отнася към настоящ ето, в подчиненото из
речение се употребява presente de indicativo.
Si tiene problemas, Ако има проблеми, можем
podemos ayudade. да м у помогнем.
2 А ко условието се отнася към бъдещето, в подчиненото изречение се

употребява presente de indicativo.
Si llega manana, iremos Ако пристигне утре, ще отидем
a recibirlo al aeropuerto. да го посрещнем на аерогарата.
3 К о га то условието се отнася към миналото, в подчиненото изречение
се употребяват миналите времена на indicativo в зависимост о т
значението на всяко о т тях. (Вж. Изявително наклонение.)
Si te ha llamado, es que А ко т и се в обадил, значи че
no esta enfadado contigo. не т и е сърдит.
Si lo hizo asi, tendr£ sus А ко го е направил така.
motivos. сигурно си има причини.
Si algo le gustaba se lo К о га т о нещо м у харесваше,
compraba. си го купуваше.
Me tranquilizd diciendome Успокои ме, к а т о ми каза. че

quo si habia estudiado, ако съм учил, ще си взема
aprobaria el examen. изпита.
В условните изречения, съдържащи изпълнимо условие, в подчинено

т о изречение - след съюза si - никога не се употребяват Пъдещите
Времена (futuro simple, futuro compuesto. condicional simple u ondlcional
compuesto). F главното изречение няма ограничения по отношение
употребата на временете
Условни изречения с неизпълнимо условие

Когато условието се отнася към настоящ ето или към бъдещето, в
подчиненото изречение се употребява една о т двете форми на
imperfecto de subjuntivo. К о га то се отнася към миналото се употребя
ва една о т двете форми на pluscuamperfecto de subjuntivo.
Когато следствието се отнася към н астоящ ето или бъдещето, в
главното изречение се употребява най-често condicional simple. Кога
т о се отнася към миналото, се употребява най-често condicional
compuesto или pluscuamperfecto de subjuntivo (но само формата на -га).
врем е усл ови е .е п в д е т в и ь
н астоящ е, S i estudiara, (-se) s a c a ria el exam en

б ъ д ещ е
минало S i lo hubiera, (-se) estudiado habria s a c a d o el exam en

hubiera s a c a d o el exam en
»
С ъщ ествуват следните възможни комбинации за употреба на времена-
Ina в условните изречения, съдържащи неизпълнимо условие:
• ко га то и условието, и следствието се о т н а с я т към настоя
щ е то и бъдещето.
Si no tuviera tanto que А ко нямах тол ков а много рабо-
hacer saldn'a esta noche. та . щях да изляза довечера.
• ко га то условието се отнася към на стоящ ето или бъдещето, а

следствието - към миналото. 205
Si no fueras tan malo А ко не беше толкова лош.
te lo habri'a comprado. щях да т и го купя. (в миналото)
• ко га то условието се отнася към миналото, а следствието -

към настоящ ето или бъдещето.
S' me hubieras ayudado Ако ми беше помогнал.

no me quejarfa. нямаше (сега) ga се оплаквай
• к о га то и условието, и следствието се о тн а с я т към m u h s a o it i ;
Si lo hubiera sabido Ако знаех.

habria acudido antes. щях да дойда по-рано.
В условните изречения, съдържащи неизпълнимо условие, н и то 8

главното, н и то 8 подчиненото изречение м о га т да се употребяващ^
времена, различни о т описаните по-горе.
II. Д руги начини за изразяване на условие

1 С ъюзът с о т о изисква винаги subjuntivo и се употребява в изречен
ко и то освен условие изразяват заплаха, предупреждение, ompuuatnffl
на последица.
Como te atrevas a llevarle la Само да посмееш да му проть
contraria, tend ras un enemigo. воречиш, ще си спечелиш враг^
С о т о no haya dicho la verdad Ако е излъгал, ще си има
tendra muchos problemas. проблеми.
2 Съюзите salvo que, excepto que, a no ser que, a menos que означаР0
освен ако не. с т и га да не (=si по) и винаги се употребяват ^о1
subjuntivo.
Iremos a ver esta pelicula Ще отидем да гледаме т о з о
excepto que a Antonio le филм, освен ако А н тонио не
apetezca hacer otra cosa. поиска да прави нещо друго.
Estara Dronto aquf, a no Скоро ще е т у к . с т и га да не е |
ser que haya salido tarde. излязъл късно.
3 Съю зът con tal (de) que се употребява винаги със subjuntivo и означа^
единствено условие.
Те dejare el libro con tal Ще т и дам книгата, но само
de que me lo devuelvas при условие че ми я върнеш
la semana que viene. другата седмица.
206 Обикновено се преВежда със с ти га да. само око. (само) при у сл о в и

чо.
.1 1
4 С ъюзът siempre que изисква винаги subjuntivo и се употребява за о-'

начаване на условие, ко е то говорещият см ята за очевидно или за зИ
солю тно необходимо.
Iremos de excursion siempre Ще отидем на екскурзия,

que naga buen tiempo. с т и га да е хубаво времето.
мЬикновено се превежда със с ти га да.

L-
б vI hozo често се изразява условие с предлога fie, следван о т инфини-
тив. С простия инфинитив се изразява изпълнимо или неизпълнимо
условие 3 н а стоящ ето или бъдещето, а със сложния - неизпълнимо
^условие в миналото.
De venir hoy, podremos А ко дойдат днес. ще можем
verlos. да ги видим.
De no ser por ti, nunca lo А ко не беше заради теб.
haria. никога не бих го направил.
De habermelo pedido, А ко ми го беше поискал.
se lo habrfa dado. щях да му го дам.
|(С конструкции о т типа yo que tu, yo en tu lugar. tu en mi situation u gp.

:e изразява неизпълнимо условие.
Yo que tii no le haria caso. На т в о е м я с то не бих му
обръщал внимание.
Yo en el lugar de Ana no На м я с т о т о на Ана нямаше
habrfa comprado ese vestido. да си купя т а з и рокля.
Цеепричастието може да изразява условие, ко е то се отнася до начи

на на извършване на действието.
Metiendolo en el ordenador, А ко го вкараш в компютъра,
lo haras mas rapido. ще го направиш по-бързо.
Съставете изречения, съдържащи изпълнимо условие:
•одел: tener (el) trabajo/ no atreverse (yo) a molestarlo —>
Si tiene trabajo, no me atrevo a molestarlo.
1 . estar cansados (nosotros)/ quedarse (nosotros) en casa
2 . tener tiempo (yo)/ leer (yo) todos los dias
3. no gustarle el programa/ apagar (el) la tele
4. tener (ellos) unos dias ae vacaciones/ irse (ellos) a la playa
5. quedarse (ella) sin dinero/ pedfrselo (ella} a sus padres
6 . necesitar (61) ayuda/ echarle (yo) una mano
II. С ъставете изречения, съдържащи изпълнимо условие:

Модел: ропег (el) la tele/ irse (yo) a dar una vuelta —*
S i pone la tele, me ir6 a dar una vuelta.
1 . portarse (tu) bien/ llevarte (yo) el circo
2 . pedirmelo (elle)/ darselo (yo)
3. Hover mucho/ no selir (nosotros)
4. acompefiarme (tu)/ ir (yo) el dentiste
5. estudiar (tu) mes/ eprober (tu)
6 . poder (yo)/ clero que ir (yo)
III. С ъставете изречения, съдържащи изпълнимо условие:

Модел: llover/ coger (tu) e l paraguas -*
Si llueve, coge el paraguas.
1 . ester (tu) censede/ ir a acosterse (tu)
2 . tener (tu; ganes/ venir (tu) esta terde un reto e cesa
3. encontrer (vosotros) entredas/ comprer (vosotros) tambien pere mi
4. querer (Uds.)/ ir (Uds.) е cener e un resteurente
5. tener (vosotros) hambre/ buscer (vosotros) elgo en le nevere
6 . necesiterme (Ud.)/ Ilemarme (Ud.)
IV. С ъ ставете изсечения съдържащи изпълнимо условие:

Модел: portarse (уо) bien/ m i padre hacerme algun regalo -»
S i me portaba bien, m i padre me hacfa algun regalo.
1 . never/ ir (nosotros) e esquier
2 . mis emiges venir/ paserlo (nosotres) de mereville
3. Ileger (el) terde/ sus pedres renirle
4. tener (nosotros) tiempo libre/ ir (nosotros) e une terreze
5. estudier (61)/ secer (el) los exemenes
6 . ir (ellos) e Barcelona/ ir (ellosY a peseer por les Remblas
V. С ъставете изречения, съдържащи изпълнимо условие:

Модел: volver (el) / т е Hamar (el) esta noche —>
S i ha vuelto, me llamara esta noche.
1 . estudier (tu) bien durente el curso/ eprober (tu)
2 . ir (elle) a verlo/ seguremente ester (elle) con 61 este terde
3. concederle (ellos) le beca/ este curso estudier (el) en Espene
4. censerse (tu)/ tener (tu) que descenser
5. todevia no arregler (ellos) el coche/ no poder (nosotros) hacer el vieje
6 . salir (61) ye de le oficine/ no terder (el) en volver
VI. С ъ стявете изречения, съдържащи изпълнимо условие:

Модел: salir (6!) de Barcelona ayer/ querer (SI) estar aqui cuanto antes ->
Si salio de Barcelona ayer es que queri'a estar aqui cuanto antes.
1 . pedi'rtelo (el)/ necesitarlo el
2 . no decide (ella) nada/ ser un secreto
3 . sacar (ellos) el examen/saber (ellos) mucho
4. no venir (ellos) anoche/ tener (ellos) mucho trabajo
5 . ir (ella) a visitar a su hermana/ querer hablar con ella
6 . quedarse (tu) hasta las tantas/ no tener (tii) suefio
VII.З ам естете инф инитивите c подходяща глаголна форма и преведете

изреченията:
1. Si manana (despertarse, yo) ...... antes de las nueve (poder, yo) .......
terminar el trabajo.
2. Si le (suceder)...... eso ayer, la culpa (se r)........ suya.
i 3. Si (saber).......algo (se r)........mejor que me lo digas.
^ 4. Si (tener, t i i ) .......hambre, (comerse, t i i ) ........el bocadillo.
5. Si (ver, ella/ h o y )...... la nota que le he dejado, ahora nos (esperar, ella)
...... en casa.
6 . Si (ofr, e llo s ).......mis voces pronto (salir, e llo s)........ al balcon.
7. Si ayer (beber, e l) ...... demasiado ahora (tener, e l) ........ dolor de cabeza.
8 . Si (encontrar, nosotros) ...... el libro, te lo (devolver, nosotros) .......
inmediatamente.
9. Hacia siempre lo mismo: si (venir)...... sus primos, (encerrarse, e l) ........
en su cuarto.
[ 10. Si (querer, t i i ) ...... decirme algo, (decirmelo, t i i ) ..........
L 11. Si hoy (llevar, e llo s).......los muebles, Juan ya se los (pagar)..........
F 12. Sabfa que si (poder, e l) ...... me (ayudar, e l) ........ con mucho gusto.
I 13. Nos lo pasabamos muy bien porque si (hacer) ..... buen tiempo (salir,
nosotros).......todas las noches a dar una vuelta.
[ 14. Si (aprobar, e llo s).......fue porque habfan estudiado mucho. 1
. 15. Si (dejar, vosotros).......encendida la Iuz no (poder, y o ) ...........dormir.
[VIII. С ъставете изречения, съдържащи неизпълнимо условие:

Модел: fum ar (tii) m enos/ sentirse (tu) mejor —>
S i fumaras menos re sentirias mejor.
1 . poner (tii) la calefaccion/ tener (tii) menos frfo
2 . ser (el) un poco mas simpatico/ tener (61) mas 6 xito en la vida 209
3. venir (vosotros) conmigo/ ir (yo) a la playa
4. tener (61) una moto/ ser (61) tan feliz
5. tener (nosotros) dinero/ comprarnos una casa en el campo
6 . ser mio/ dejartelo
7. yo estar en tu lugar/ no hacer (yo) eso nunca
(X. С ъставете условни изречения, съдържащи неизпълнимо условие.
Модел: no ir (tu) a tanta veiocidad/ no chocar (tu) contra el arbol - >
S i no hubieras ido a tanta veiocidad no habrias/hubieras chocado contra
el arbol.
1 . estar (tu) a mi lado/ no pasarme eso
2. acordarse (yo)/ traertelo (yo)
3. conocerla (yo) antes/ casarse (yo) con ella
4. avisarme (tu)/ no quedarse (yo) toda la noche solo
5. saber (nosotros) el parte meteorologico con anterioridad/ no sail
(nosotros) de viaje
6 . estar (yo) en su situation/ llamar (yo) a la policia .
7. Ilegar (ellos) antes/ verlos (tu)
X. С ъставете условни изречения, съдържащи неизпълнимо условие:

Модел: irse (til) pronto a dorm ir/ahora estar (tu) mas animado ->
S i te hubieras ido pronto a dormir, ahora estarias mas animado.
1. el avion no salir con tanto retraso/ ahora estar (nosotros) en Barcelona ]
2 . decirmelo (tu) antes/ manana ir (tu) con nosotros
3. no Hover tanto/ la cosecha ser aun mejor
4. no intervenir su hermano/ seguir (nosotros) amigos
5. llevar (tu) el coche al taller/ ahora no estar estropeado
3. Julia pedirle perdon a su padre/ no estar (el) tan enfadado con ella
7. comprar (tu) el equipo/ ahora poder (nosotros) escuchar musica
Xf .'.'ъставете условни изречения, съдържащи неизпълнимо условие:

Модел: querer (yo) hablar con ella/ya llamarla (yo) —>
S i quisiera hablar con ella, ya la habrfa/hubiera llamado.
1 . ser (tu) sincere conmigo/ no pasar lo que paso
2 . necesitar (el) dinero/ ya ir (6 l)-al banco a sacar
3. hacerme (tu) caso/ no sucederte todas esas cosas
4. no ser (el) tan maleducado/ callarse (el)
5. ser (til) mas inteligente/ actuar (tu) de otra manera
6 . no ser (61) tan distraido/ no meter (el) la pata
7. conocerlo (yo)/ ya presentartelo (yo)
XII. Преобразувайте изреченията в условни и ги преведете. О бъ рнете

внимание в кои о т т я х условието е изпълнимо и в кои - не.
Модел: Quiza llego ayer у nos veremos esta noche. ->
S i llego aver nos veremos esta noche.
No me quiere y por eso no me escribe. —>
S i me quisiera me escribiria.
1. No me gusto la pehcula de la television y puse el video.

2. Supongo que os pedira perdon y olvidareis lo que paso.
3. Es rpuy tonta y por eso le paso lo de ayer.
4. A Id m£j5r*la han invitado e ira a la fiesta de cumpleahos.
5. No vino anoche a casa y por eso no lo vi.
6 . Me parece que han llegado todos y pronto podremos empezar.
7. No lo se y por eso no te lo digo.
8 . Supongo que compro el radiocassete y nos invitara a verlo.
9. No se ha preparado bien y ahora dice tonterias.
Ю. Cuando tenia tiempo iba a visitar a su tia.
1 1. Como no riegas las flores, se te han secado.
12. No tiene tiempo y no te llama.
13. No han avisado a Pedro y por eso no esta.
14. Ya que hace un buen dia iremos a la playa.
15. Como se me estropeb el coche, llegue tarde a la oficina.
XIII. Довършете изреченията:

1. Si necesitas mi ayud a..........................................
2. Si seguimos a s f....................................................
3. Si yo estuviera en tu lugar...................................
4. Si no fumaras ta n to ..............................................
5. Llamare al medico s i ...........................................
6 . Te aseguro que tendrias mas amigos s i ............
7. S i............................. hubieramos ido a recibirla.
8 . Si nos hubieramos enterado ante s....................
9. Si ves a Jose.........................................................
1 0 ................................si no llegais a tiempo.
11. Se lo perdonarfa todo s i ......................................
12. No habriais tenido problemas s i , ....
13................................si hubieramos estado alii.
14.Si iba a visitarlo los fines de sem ana...................
15................................la culpa fue suya.
KIV. Разкрийте скобите .и преведете изреченията:

'W '. Ч л Д л Л Д -к*
; 1 . С о то (levantarse. tu) .....otra vez de la mesa te castigo.
" 2 . Como (llegar, yo)V^.$\etarde mi padre me reiiira.
3. - Me parece que la directora y.> se ha enterado. i _
- Como (enterarse)4^...'.°n^b eSpulearan del colfegu 211
4. Como no (llegar, tu)vfr.fj.,?sa tienroqpo te van a dejar pasar.
5. Como’ sii lo (decir, ellos)пЛ№ e^ta manana es posible que este enfadado.
6 . Como (entrar)^>!lk w esos yo salgo erfsggntda.
7. Como se lo (contar, ellos) .......ya no se que va a pasar. Es mejor no
pensarlo. ^ covvbfcJiQ
XV З ам е сте те si como та м , където е възможно, и поставете глаголи*
т е в необходимото време и наклонение:
1. Si me vuelves a insultar, se lo dire a tu padre.
2 . Si no respeta el contrato, lo llevaremos a los tribunales.
3. Si ves a Paco, dile que me llame esta noche.
4. Si no estudias te suspenderan.
5. Si dejas de llorar, te contare un cuento.
6. Si has gastado todo el dinero, ya veras que enfadada se va a poner mam<i
7. Si has hecho los deberes, te dare dinero para que te compres cromos.
8. Si te han suspendido, te quedas sin vacaciones.
9. Si no regresas inmediatamente, no vuelvas nunca a esta casa.
10. Si vas de compras te acompafio.
XVI. О тго в о р е те на въпросите, ка то уп отреб ите excepto que:

Мс;)ел: i Vais a com prar esta casa?
(A lo m ejor encontramos otra mas barata) —>
Si, excepto que encontremos otra mas barata.
1 i,Vas al concierto esta noche? (A lo mejor no encontramos entradas)
2. iV am os este fin de semana a la costa? (A lo mejor vienen mis padres
pasar el fin de semana conmigo)
3. 6Va usted a viajar en tren? (A lo mejor hay un avi6 n por la tarde)
4. Êstar^ el coche para pasado manana? (A lo mejor hay que cambiaf
muchas piezas)
5. ^Vas a cambiar de trabajo? (A lo mejor me aumentan el sueldo)
6 . ^Vas a invitar a Pablo? (A lo mejor esta de viaje)
XVII. Образувайте изречения и ги преведете:

Модел: correr (el) m ucho/ le alcanzar (tu) (a no ser que) —>
A no ser que corra mucho, le.alcanzaras.
1 . ponerse el nifto malo/ poder (nosotros) ir al campo (salvo que)
2. ya estar todo arreglado/ tener Ud. algo que anadir (excepto que)
3. no comprarlo (yo)/ me prestar (tu) dinero (a menos que)
4. a las ocho estar (yo) allf/ surgir algun imprevisto de ultima hora (salvo
que)
5. llegar (nosotros) en media hora/ haber atascos (a no ser que)
6 . no poder (tu) pasar/ tener (tu) autorizacion especial del director (a menos
que)
7. preferir (yo) ver la pelfcula/ a ti apetecerte otra cosa (excepto que)
8 . pasarlo (nosotros) ЬотЬаУ haber (ellos) invitado a sus vecinos (a no sef
que)
XVIII. О тгово ре те на въпросите, ка то упо тре б ите con tal de que u npe'
бедете изреченията:
ф дел: iO s vais a Ibiza la semana que viene?
(Solo si encontramos billetes) ->
Si, nos vamos con tat de que encontremos billetes.
1 . £Ana y Raul van a cambiar de piso? (Solo si encuentran unc. mas
centrico)
2. iPodras hablar manana con el jefe? (Solo si esta en la oficina uor ia
tarde)
3. Jre is a la boda de Carmen y Ernesto? (Solo si nos invitan)
4. <j,Se comprara un nuevo coche? (Solo si le suben el sueldo)
5. ^Podemos jugar aqui? (S 6 lo si no haceis mucho ruido)
6 . ilra s con nosotros a la playa? (S6 lo si me lo permiten mis padres)
OX. Съставете изречения със siempre que и ги преведете:

1одел: vamos a cambiar de p iso / mi mujer no decir que no
Vamos a cambiar de piso, siempre que mi m ujer no diga que no.
| 1 . te dare el libro/ prometerme (tu) devolv^rmelo
2 . podeis jugar/ no hacer (vosotros) mucho ruido
3. Ilegaremos a tiempo/ no detenernos (ellos) por exceso de veiocidad
4. aceptaran su decision/ ser consecuente con sus principios
5. tenaras un premio/ portarse (tu) bien
6 . saldras a jugar/ haber (tu) hecho los deberes
XX. Довършете изреченията:

1. Alcanzaras el premio con tal de q u e .......................
2. Te comprare una bicicleta salvo q u e .......................
3. C om o.................................................te castigare.
4. Te dije que leyeras lo que quisieras pero siempre q u e ........................ \
5. C om o..........................no podras ir de excursion.

6 . Creo que este fin de semana podremos ir, a no ser q u e .......................
WXI. Образувайте изречения no следния модел:

подел: Ella se porto muy m al./ nosotros ->
Nosotros, en su lugar, no nos habrfamos portado tan mal.
1. Te has puesto muy nervioso. / yo
2. Conduces muy rapido. / el 213
3. Usted aparco el coche en un sitio prombido. / yo
4. Os acostais muy tarde. / nosotros
5. Josb no dijo la verdad. / ella
'XII. Разкрийте скобите и преведете изреченията:

Морфологии М о р ф о л о ги я
1 Juan quiere presentarse a las oposiciones. Yo que el (presentarse) .. 8 . Ще отида на тя х н а та Вила, стига да ме поканят.
2. i,Por que fuiste a su casa? Yo que tu no ( ir )......... 9. Ако бях на м я с т о т о на Мария, никога не бих направил такава глу
3. jCuidado con lo que vas a hacer! Yo en tu lugar me lo (pensar)......... пост.
4. Lo he hecho por 61. Tu en mi situacion (hacer)...... lo mismo. 10. Ако си оеше облякъл п а лто то, сега нямаше да т и е студено.
5. Juan y Julia hicieron las paces. Yo que el, no (volver).......a dirigirle |^| 11. Ако фелипе не беше толкова разсеян, нямаше да си загуби багажа
palabra. вчера.
12. Ще направим ремонт, но само ако обещаеш да ми помагаш.
XXIII. Изразете условието c de + infinitivo:
13. Ако можех да плувам, щях да отида на басейн.
1 . Si llama Pilar, saldremos despues de compras. 14. Ако вчера са пристигнали, вече сигурно са настанени.
2. Si tienes un тара, lo averiguaremos en seguida. 15. Ако се обади, кажи му, че вече знам всичко.
3. Si Antonio fuma, puedes regalarle una pipa. 16. На тв о е м ясто щях да му се извиня.
4. Si tuviera tiempo luego pasaria a.verte. 17. Ако го бяха предупредили по-рано, щеше да отиде да ги п о с р е щ н е
5. Si estuvibramos con Alfonso, la situacion seria muy diferente. снощи на гарата.
6 . Si tuviera dinero, ya me lo hubiera comprado. В. Няма да им дам парите, освен ако не ми ги поискат.
7. Si le escribieras, te contestaria. 9. Ако не ми п р а т я т книгата навреме, няма да мога да напиша cnvj-
8 . Si sabes algo, avisame. , тията.
9. Si no fuera un buenazo, ya la habrfa abandonado. 2С. Ще отидем в зоологическата градина, но само при условие, че си
10. Si viene hoy procurare verla. подредиш ста я та .
XXIV. Изразете условието c de + infinitivo, където е възможно:
1. Si hubiera viajado en avion, estarfa ya aqui. ■' Употреба на subjuntivo В подчинени
2. Si hubiese sabido que estabas aqui, hubiera venido antes.
3. Si llego ayer, ya se habra enterado de lo que pas6 .
изречения за отстъпване
4. Si tuviera mas dinero me harfa un viaje por Europa.
5. Si alguien le hubiera aconsejado, no hubiera hecho semejante tonteria.jl . Съюзи и конструкции
6 . Le dije que, si habia preparado todo el examen, saliera a dar una vuelta. I
7. Si hubieramos elegido el otro tema, seguro que ya habri'amos terminado. < [ I f Aunque - употребява се с indicativo или със subjuntivo.
8 . Si tenia dinero me lo gastaba.
Aunque hace frio podemos Въпреки че е студено, можем
9. Si hubieramos estado libres habri'amos ido a bailar.
salir a dar un paseo. да излезем да се пораз^дим.
10. Si ha venido dile que pase a verme.
11. Si se lo hubieran propuesto.lo"hubiera aceptado. Aunque haga frio podemos Дори и да е студено, можем
12. Si no pagara el recibo, le cortarian el gas. salir a dar un paseo. да излезем да се поразходим.
XXV. Преведете на испански: A pesar de que и pese a que - употребяват се c indicativo или със
subjuntivo.
1. Ако видя майка т и , ще й кажа, че си т у к .
A pesar de que trabaja mucho Въпреки че р аб оти много,
2. А ко са си били вкъщи, са гледали филма. ..
3. Ако още веднъж ми повишиш то н , ще поискам развод. gana poco. печели "ълко.
4. Ако беше дошъл вчера, сега щеше да знаеш за какво говоря. A pesar de que trabaje mucho Дори и да рпб.ути много,
5. Щях да приема работата, ко я то ми предложиха, ако плащаха пор ganara poco. ще спечели малко.
вече.
b A pesar de u pese a - употребяват се c инфинитиВ.
6 . Ако Времето е хубаво, следващата неделя ще ходя за риба.
7. Ако знаех, че ф илмът е толкова скучен, нямаше да отида да го глеч
дам.
Pese a llevar cinco minutos Въпреки че имаше п е т
de ventaja no consiguio м и н ути преднина, не успя
llegar el primero. да с ти гн е първи. ■’
Sigue recordando a su pafs Продължава да си спомня за
a pesar de llevar ya tantos родината, въпреки че толкова
anos fuera de el. години вече не живее там .
4 por + mucho + que u por + mas + que - употребяват се с indicativo или

със subjuntivo. .
Por mas que lo ha estudiado К о л ко то и да е учил, не го
no lo ha entendido. е разбрал.
Por m ucho que frotes no • К о л ко то и да търкаш, няма
sacaras esa mancha. да махнеш т о в а петно.
5 por + (muy) + прил. име/наречие + que - употребява се със subjuntivo.

Por muy guapo que tu lo К о л ко то и хубав да т и се
encuentres, a m( no me струва на теб, на мен никак
gusta nada. не ми харесва.
Por muy lejos que viva, К о л ко то и далече да живее.
siempre llega a tiempo. винаги идва навреме.
6 Съю зът y eso que се употребява винаги c indicativo.

No tenia ni idea de aleman, Нямаше си и понятие о т
y eso que habfa vivido en немски, а хем е живял в
Alemania muchos anos. Германия много години.
За всички съюзи, ко и то се. употребяват с indicativo и subjuntivo важи

следното правило:
1 Употребява се indicativo, ко га то действието, изразено с глагола ^
подчиненото изречение, е установен ф а кт или се счита за сигурнс
Aunque esta a dieta, Въпреки че е на диета,
no adelgaza. не отслабва.
Aunque llevaba mucho dinero, Въпреки, че носеше мого
no fue suficiente para pagar пари, не й стигнаха да плати
la cena para todos. вечерята на всички.
2 Употребява се subjuntivo:
а) ко га то действието, изразено с глагола в подчиненото изречение,

е все още неустановен ф а кт или се счита за малко вероятно.
Aunque estudie с о т о ип Дори и да учи к а т о л уд,
loco no aprobara. няма да изкара.
6 ) ко га то говорещ ият отхвърля или не е напълно съгласен с мнени

е то на събеседника си, или ко га то се опитва да омаловажи няка
къв ф а кт ( упр. VI и VII).
Aunque sea muy inteligente, Може и да в много умен. но
dice tonterias increibles. говори невероятни гл упости.
{Тези конструкции със subjuntivo често се за м е ств а т о т бъдещите

Нремена за изразяване нз вероятност.
в) ко га то подчинените изречения за отстъ пване са близки по сми

съл до условните изречения с неизпълнимо условие, в тя х се
употребяват същ ите времена, каквито и в т о з и т и п условни из
речения (упр. VIII и IX).
Aunque lo supiera, Дори и да го знаех,
rfo se lo diria. нямаше да м у го кажа.
Aunque me hubiera Дори и да ме беше поканил,
invitado, no habria ido. нямаше да отида.
В к ' Упражнения
^О б разув а й те изречения по следния модел:
'^адел: escribir (el) bien/ no conseguir (el) premios —>
Aunque escribe bien, no consigue premios.
I 1. no ser (el) muy inteligente/ ser (el) un gran trabajador
I 2 . Maria protestar/ siempre hacer (ella) lo que quiero
I 3. estudiar (ellos) mucho/ no obtener (ellos) buenas notas
I 4. hacer (yo) ejercicio/ no conseguir (yo) agelgazar
B 5. no apetecerme/acompanarte (yo) al cine
I 6 . estar (yo) enfermo/ no faltar (yo) a la cita
7. tener (el) ya 65 anos/ pensar (61) seguir trabajando
I 8 . dolerme la cabeza/ seguir (yo) estudiando
Ц Преобразувайте според модела и преведете:

Модел: На llovido mucho, pero no ha refrescado. —>

Aunque ha llovido mucho, no ha refrescado.
1. He limpiaao el coche esta manana, pero ahora no esta limpio.
2. Ayer estuve allf, pero no lo vi.
3. Hemos escuchado las noticias, pero no hemos comprendido nada.
4. Pablo naci6 en Madrid, pero casi siempre ha vivido en Barcelona.
5. Ayer llovio mucho, pero salimos al campo.
6 . Ha habido mucha cola, pero he sacado las entradas.
7. Estabamos muy cansados, pero fuimos a la fiesta de Miguel.
8 . No vi el principio de la pelicula, pero la entendi perfectamente.
9. Llegamos tarde, pero no se enfadaron mucho con nosotros.
10. Nadie me lo habfa advertido, pero he tornado las medidas necesarias.
III. Образувайте изречения no следния модел и ги преведете:

Модел: estar lloviendo/ tener (yo) que bajar aI supermercado
Aunque este lloviendo tendre que bajar a l supermercado.
1 . trabajar (ellos) de noche/ mafiana no terminar (ellos) el proyecto
2. Carmen tener dinero/ no prestarte (ella) un duro
3. hacer mucho calor/ no banarse (yo)
4. no tener (tu) ganas/tener (tu) que acompanarme
5. tener (yo) fiebre/ ir (yo) a la oficina
6 . venir (ellos) manana/ no poder (nosotros) resolver el problema
7. decfrtelo (ella)/ ser mejor que no le hagas caso
8 . decirselo (tu)/ ir (el) a cambiar de opinion
IV. Образувайте изречения no следния модел:

Модел: decirselo (yo)/ no me hizo caso (a pesar de que) -»
A pesar de decirselo, no me hizo caso.
A pesar de que se lo dije, no me hizo caso.
1 . ir (yo) muy abrigado/ siento frfo~(a pesar de que)
2 . estar (ellas) muy cansadas/ se fueron de juerga (pese a que)
3. llegar (nosotros) tarde/ nos dejaron pasar (a pesar de que)
4. salir (yo) tarde de casa/ tlegue a tiempo a la reunion (a pesar de que)
5. viajar (el) bastante/ no conoce Espana (pese a que)
6 . tener (yo) mucho trabajo/ ayudarte (yo) (a pesar de que)
V. Разкрийте скобите и преведете изреченията:

1. Intento convencerlo aunque (saber, e l) ...... que no conseguiria nada.
2. Por mas que (trabajar, e l) .......no consigue nada.
3. Por mucho que lo (pensar, y o ) ........no es aceptable.
4. Por muy bueno que (s e r)...... ese vino, no bebere mas.
5. Por caro que te (costar)........no te habra costado tanto como a mi.
шшшя>
6 . Se fue al cine, y eso que le (decir, y o ) ...... mil veces que la pelicula era
una pena.
7. Por mas que (correr)...... y (saltar)......... no se cansa.
8 . No le hizo el mas minimo caso y eso que (ser, e lla )...... su ti'a.
9. Le dije que por mal que (cuidar)...... el cesped, se mantendria.
10. No consiguieron localizarlas, por mucho que (intentarlo).........
1 1. Le invite al bautizo aunque (saber, y o )...... que no iba a aceptar.
12. Por muy bien que lo (hacer, t i i ) ...... no obtendras el premio.
13. Por mucho que (llorar)...... no os dejaremos salir.
14. A pesar de que (hacer, t u ) ...... lo que te dijo, se enfadb contigo.
15. Por mucho que (leer, e llo s)........seguiran aburriendose.
16. Por mas que (comer, t u ) ........no engordaras.
17. No dejaba de llorar pese a que (estar, nosotros)...... todos alii con ella.
18. Aunque (llevar, e lla )...... tacones muy altos, sigue pareciendo bajita.
19. Por mas que (tratar, el) ...... de explicarse, no comprendimos ni media
palabra de lo que dijo.
20. Por mas que (aumentar, tu) ...... la calefaccion, en la casa seguira
haciendo frfo.
21. Por mas que (poner, tu) .......cuidado, no podras evitar que el traje se
destina.
22. A pesar de que le (dar, vosotros) ....... lo que os pida, nunca estara
satisfecho.
23. Por muy feliz que (parecer, e lla )...... , no te ties de las apariencias.
24. La cancion no sonaba bien a pesar de que la acustica (ser) ....... muy
buena.
VI. Преобразувайте изреченията, ка то следвате модела:

Мадел: Se lo habra comprado, pero yo es la primera noticia que tengo. ->
Aunque se lo haya comprado. yo es la primera noticia que tengo.
1 . Sera muy importante, pero a mi no me impresiona.
2. Lo habra lefdo muchas veces, pero no entiende nada.
3. Resultara muy desagradable, pero es la verdad.
4. Sera muy buen escritor, pero no profundiza en los temas.
5. Habra aprobado, pero no le va a servir para nada.
6 . No estaras convencido de su utilidad, pero debes hacerlo.
VII. О тго в о р е те на репликите, ка то следвате модела:

Мобел: - No se lo digas, se enfadara. У ТГШ
- Aunque se enfadd, voy a decfrselo
1. - No lo compres. Es muy caro.
2. - No hables mas de eso. Sabes que no le gusta
3- - No salgais. Hace mucho frlo.
4. - No los invites. Sabes que no vendran.
5. - No se lo pidas. Esta de muy mal humor.
VIII. Образувайте изречения no следния модел:

Модел: tocarme la loteria/ no cambiar m i forma de vida ->
Aunque me tocara la loteria, no cambiaria m i forma de vida.
1 . venir (ella)/ ser lo mismo
2 . pedirmelo (el) de rodillas/ no aceptarlo (yo)
3. saberlo (ellos)/ no decirtelo (ellos)
4. estar (el) aqui/ no invitarlo (nosotros)
5. ponerse (ella) polvos en la сага/ versele las arrugas
6 . Ilamarme (el) por telefono/ no contestar (yo)
IX. Образувайте изречения no следния модел:

Модел: estar (61) a llf/n o lo ver (el) —>
Aunque hubiera estado alii, no lo habria visto.
1 . levantarse (yo) una hora antes/ no llegar (yo) a tiempo al aeropuerto
2 . enterarse (yo) antes/ poder (yo) ayudarle
3. pedfrselo el mismo presidente/ no aceptar (ella) ese trabajo
4. estudiar (nosotros) el asunto/ no encontrar (nosotros) una solucibn
5. no pedirmelo (ellos)/ ayudarles (yo)
6 . tener (yo) dinero/ no ir (yo) a bailar
X. Довършете изреченията:
1. Por mucho que se enfade..............................................
2. A unque......................................no pierde la paciencia.
3. A pesar de no te n e r........................................................
4. Por muy interesante q u e .................................................
5. Lo hizo aunque................................................................
6 . A unque....................... no pueden vivir el uno sin el otro.
7. Aunque tuviera.................................................................
8 . Por mas que se esfuerza.................................................
9. A pesar de que no te n ia ...................................................
10. Por mucho q u e ............................no podre ayudarles.
11. Lo hizo, y eso q u e ............................................................
12. Por muy interesante que te parezca...............................
7J| XI. Преведете на испански:

1. Колкото и далеч да отидеш, никога няма да можеш да ме забравиш
2. Въпреки че работи много, печели малко и живее много трудно.
3. Колкото и да е трудно. ще го направя.
4. Колкото и да се мъчиш, няма да го разбереш.
5. Колкото и да ми го обясняваш, не го разбирам.
М орф ол огии
6 . Дори и ga е имал проблеми, нямаше да каже на никого.

7. Въпреки че бързаше, изчака да му предадем документите.
8 . Дори и Хуан да не дойде, tue си прекараме чудесно.
9. Може и много да я обича, на напоследък не се разбират много доб
ре.
10. Пак не си е направил добре домашните, а хем с у тр и н та му обясних
урока.
11. Дори и да дойдат късно, ще успеем да свършим цялата работа.
12. Ще почакам малко, въпреки че не вярвам, че ще дойде.
13. Продължава да е обиден, въпреки че му се извиних два пъти.
14. Колкото и да му харесва на Луис. на мен никак не ми допада. Много
е нахална.
15. Ще купя билети, дори и да има голяма опашка.
16. Онзи ден отидохме на екскурзия, въпреки че беше страшно с т у д е
но.
17. Колкото и трудно да му се струва, ще успее да се справи.
18. Дори и да ми го беше казал, нямаше да му повярвам.
' " П реговор Върху употребата на indicativo и subjuntivo
I. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

1. Avisadme en cuanto (llegar)...... el profesor.
2. No creo que (llegar)'...... tus amigos, porque la puerta (estar) ......
abierta.
3. Cuando Luisa (venir)........yo no estare en casa.
.4. El traie que (comprarse)...... Alberto es muy caro.
5. Sabfan que los (esperar, nosotros).......en la cafeteria.
6 . Sena conveniente que Carlos (estudiar).......mas.
7. No podrfa entrar sin que todos me (ve r).........
8 . Ven con quien (desear, tu ) .........
9. Dile a Andres que (pasar).........
10.Como Miguel (tener).......dolor de cabeza no soportaba los ruidos.
II. Поставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

1. Es probable que el cartero (pasar).......ya.
2. Me ha dicho que ira donde (querer).........
3. Dudo que Enrique (conseguir)...... aprobar el examen de ayer.
4. Siento mucho que tu madre no (poder)...... venir hoy.
5. No te aseguro que te (recibir, e llos).......manana.
6 . Supongo que ya (estar, tu ) ...... listo.
7. i,Sabes de alguien que (poder)...... ayudarme?
8 . No tengo ningiin libro aue tii no (leer).........
9. Me sail del cine mucho antes de que la pelicula (terminar).........
10. Mientras Marta (escribir)............ a maquina, yo hago'los deberes.
III. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

1. No parece que mis primos (llegar)...... todavia.
2. Espero que Julia (comprender)...... lo que (decirle, y o )........ayer.
3. Nunca he dicho que Mario (se r)...... un tonto.
4. Si yo no (poder)........buscare a alguien que lo (hacer)..........
5. Cerraron la mina porque (tener)...... una productividad muy baja.
6 . Ofrezco una gratificaci6 n a quien (encontrar)...... a mi perrito.
7. Si (querer, t u ) .......curarte, hace falta que (hacer, t u ) ........ todo lo que te
dice el medico.
8 . Los, ninos estaban muy cansados, asi que (irse )...... a la cama sin cenar.
9. Desde que (irse, t i i ) ........en esta casa falta alegria.
10. Aunque (haber)............. mucha gente, note tu falta en la fiesta.
IV. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или1

subjuntivo:
1. Si (empefiarse, tii) ....... en no llevarte el paraguas es seguro que
(m ojarse).........
2. La tela (estar) ...... muy arrugada, pero la planche hasta que (quedar)
.......lisa.
3. Necesito un coche que (tener)...... un maletero grande.
4. Mant6 n las piernas en alto para que (circular)...... bien la sangre.
5. Fue una maravilla que (llegar, t i i ) ...... a tiempo.
6 . Todavfa llegarfamos mas tarde si (ir, nosotros)...... 1en coche.
7. Que (llegar, t i i ) ...... siempre tarde hace muy mal efecto.
8 . Abrfgate bien que (hacer)...... mucho frio.
9. Cuando (pasar, tii) ....... el trabajo a maquina, deja unos margenes
amplios.
10. Sabe bastante de mecanica, y el mismo se arregla el coche cuando
(estropearse).........
V. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

1. Un vendedor me persegufa para que le (com prar)...... una enciclopedia
a plazos.
2. Me parece normal que (hacer)...... calor en agosto.
3. Reservar6 las localidades tan pronto como (decidirse, t i i ) .........
4. Te lo presto siempre que lo (tratar)...... bien.
5. Si tu no (decir).......nada, nadie se habrfa enterado.
6 . Como todos los ninos (estar)...... enfermos, hubo que cerrar la escuela.
7. Vengo a que usted (reparar)...... mi coche.
8 . Deci'an que cuando (acabar) ...... la temporada turfstica llegarian unos
40 000 turistas.
9. En cuanto (poder, y o )...... estare contigo.
10.jPero mujer, serfa un delito! Si (hacer, nosotros)........ una cosa asi nos
(m eter)...... en la carcel y nos (condenar)........ a no se cuantos aiios de
prision.
VI. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или

. subjuntivo:
1. iN o te parece que Juana (se r).......muy tfmida?
2. Quien no (haber)...... entendido, que (levantar)........ la mano.
3. Cuando me aburro, (hacer, y o )...... solitarios.
4. No creas que (estar, y o ) ...... enfadado.
5. Necesitamos que nos (enviar, e llos).......mas ejemplares del libro.
6 . Era evidente que (hacer, e lla ).......un gran esfuerzo.
7. Me gustaria que (d a r)...........mas deportes por television.
8 . Como le (contar, tu ) esto a alguien, te daremos una paliza.
.
9. Es imposible que te lo (decir, e llo s)...... la semana pasada, porque no lo

(saber, e llos).........
10.Aunque (vivir, e llo s)........juntos, no se llevan bien.
VII. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или

subjuntivo:
1. A lo mejor me (dar, e llo s)...... unas entradas para el partido.
2. Si no hubieras gastado tanto, ahora (tener, t u ) .......mas dinero.
3. Deberias ser puntual, a menos que (tener, t u ) .......una buena excusa.
4. No me extrana que le (querer, ella) .... tanto, porque es muy buen
marido.
5. Los albahiles aseguraron que antes del lunes (acabar, ellos) ...... las
obras.
6 . Si nos hubiera hecho caso, no (hacer, 61)...... aquel viaje.
7. Por mucho que (comer, e lla )...... no se hartaba.
8 . jOjalci (hablar, y o ) .......francesl, porque ahora mehace mucha falta.
9. Cada vez que (beber, y o ) ...... ginebra, me duele la cabeza.
10. Sera muy dificil que (poder, nosotros)..conseguir algo sin protestar;
parece como si todas las reivindicaciones, por pequenas que (s e r).......
(s e r).......una batalla contra la direcci6 n.
VIII. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или

subjuntivo:
1. Lo dice de un modo como si nos (reprochar, e l) ........... algo.
2. No estamos seguros de que todos los documentos (estar)..... en regia.
3. V ten la seguridaa de que, de haber podido, lo (hacer, yo) ...... ; antes,

incluso, de que ella me (insinuar).......nada.
4. Haz gimnasia, aunque solo (se r)...... unos pocos ejercicios al dia.
5. Habia tanto que nos (aturdir, e lla )...... a todos.
6 . No es que no me (gustar)...... la pelfcula de anoche, es que (estar, yo)
.........muy cansado.
7. Se fue no porque (tener, e l) ...... prisa, sino porque (ofenderse, e l) ..........
8 . Los ejercicios no son tan dificiles que no (poder, t u ) ...... hacerlos.
9. No creo que lo (dejar, e l) ...... por aqui, pero de todas formas mirard por
si (estar, y o ) .......equivocada.
10. El conductor no imaginaba que en la autopista (haber) . tantos
baches.
IX. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или

subjuntivo:
1. No acabaran pronto por mcis que (esforzarse, e llo s).........
2. En el departamento del tren, habia un extrano sujeto que me (m ira r)......
fijamente.
3. En cuanto (tomarse, e lla )...... las pastillas se acostaba.
4. Aunque (tener, e l) ...... la tarjeta de credito, pagaria al contado.
5. El avi6 n tenia que despegar a las dos; quiza ya (despegar).........
6 . Aunque me (llamar, t u ) ...... por telefono, no contestare.
7. Me (gustar)...... ir de vacaciones contigo, pero no tenia bastante dinero.
8 . Si (saber, yo) ....... que (llegar, til) ....... tan pronto, te habria invitado a
comer.
9. Lo acusaron porque (robar)...... un coche.
10. Haremos cuanto (poder, nosotros)......... porayudarle.
X. П оставете инфинитива в подходяща форма на indicativo или subjuntivo:

a. Nadie se pregunto siquiera si Santiago Nasar (estar) ...1... prevenido,
porque a todos les (parecer) ...2... irripoiiible que no lo (estar) ...3... .
En realidad, mi hermana Margot (ser) ...4... una de las pocas personas
que todavia (ignorar) ...5... que lo (ir, ellos) ... 6 ... a matar. “De haberlo sabido,
me lo (llevar, yo) ...7... para la casa aunque (ser) ... 8 ... amarrado", (declarer,
ella) ...9... al instructor. (Ser) ...10... extrano que no lo (saber, ella) ...11....
pero lo (ser) ...12... mucho mcis que tampoco lo (saber) ...13... mi madre, pues
(errterarse, ella) ...14... de todo antes que nadie en la casa, a pesar de que
(hacer) ...15... anos que no (salir, ella) ...16... a la calle, ni siquiera para ir a
misa.
Yo (conservar) ...17... un recuerdo muy confuso de la fiesta antes de

que (decidir, yo) ...18... rescatarla a pedazos de la memoria ajena. Durante
anos (seguirse) ...19... hablando en mi casa de que mi padre (volver) ... 2 0 ... a
ocar el violin de su juventud en honor de los recien casados, que mi hermana

a monja (bailar) ... 2 1 ... un merengue con su habito de tornera, y que el doctor
Jionisio Iguaran, que (ser) ...22... primo hermano de mi madre, (conseguir)
23... que se lo (llevar, ellos) ...24... en el buque oficial para no estar aquf al
;jfa siguiente cuando (venir) ...25... el obispo.
G. Garcia Marquez, Crdnica de una muerte anunciada
Ij. Tem'a el corazon tan alborotado y las manos tan temblonas que no
acertar, yo) ...1... a meter el llavi'n en la cerradura. Pero una vez que (abrir, yo)
^.2..., (quedarse, yo) ...3... quieto, parado en el felpudo, escuchando. Solo
olrse) ...4... el silencio y (oler) ...5... a desinfectante. Cuando finalmente
entrar, yo) ... 6 ..., (darse) ...7... cuenta de que hasta para abandonarme (ser)
1.8... considerada la chavala. (Dejar, ella) ...9... todo recogido y limpio.
Jnicamente en la alcoba y el water (notarse) ...10... su marcha. En el am ario
nstar) ... 1 1 ... mi ropa pero (faltar) ... 1 2 ... la suya y el bafio (ser) ...13... ya
fbmo un bano de viudo, con solo un cepillo de dientes, un peine y una maquina
le afeitar. (Faltar) ...14... la colonia y los frascos de potingues que (gastar)
j.15... ella. (Sentir, yo) ...16... frfo y cuando (descubrir) ...17... la nota en la
nesa de la cocina, la (mirar) ...18... acobardado, sin determinarme a leerla.
lUego la (coger) ...19... y (sentarse) ...20... en un taburete junto a la ventana.
Estar) ...21... escrita con su letra grande, de nina: "Nunca cref que (poder, tii) *
22... llegar a hacerme esto, jsinverguenzal En el banco de abajo he abierto
Jna cartilla a mi nombre para que (meter, tii) ...23... en ella ochenta mil
i jsetas cada mes. Yo (creer) ...24... que con eso (arreglarse, yo) ...25.... Tii
ver) ...26... lo que les (decir, tu) ...27... a los hijos. En lo tocante a los siete
rtillones, tuyos (ser) ...28..., que los (gastar, tii) ...29... con salud. Anita".
[Rasgar, yo) ...30... la hoja y la (partir) ...31... en trocitos muy pequeftos
mentras (mirar) ...32... por la ventana las casas de enfrente.
i Miguel Delibes, Diario de un jubilado
(Texto adaptado)
225
«й Ш ® Повелително наклонение
Imperative
яа ш Ф орм и
I спрежение
ЧИСЛО | лице п ол ож и те л на формя отрицателна ф орма
ед.ч. 1 -
2 habia no hables
3 hable no hable
мн.ч. 1 hablem os no hablem os
2 hablad no hableis
3 hablen no hablen
II спрежение
чи сло лице п ол ож и тел на ф орма ’ отрицателна ф орма
ед.ч. 1 -
2 bebe no be ba s
3 beba no beba
мн.ч. 1 bebam os no bebam os
2 bebed no beoais
3 beban no beban
III спрежение
ч и сло лице п ол ож и тел на ф орма отрицателна Ф орм а
ед.ч. 1 - -
2 sube no su b as
3 suba no suba
I 1
мн.ч. subam os no su bam os
2 subid no su bais
3 suban no suban
1 Положителните форми за 2 л. eg. ч. съвпадат с формата за 3 л. eg «

на presente de indicativo.
jVuelve antes de las 12! Върни се преди 12!
jPidele el libro a Juan! Поискай кн и га та о т Xyarf
Забележка: За спрежението на глаголите със собствена неправилност
Мс. Приложение.
2 Положителните форми за 2л. мн.ч. се образуват, к а т о към основата
к на глагола се добавят с ъ о т в е тн и те окончания за I, II и III спрежение -
ad, -ed и -id. По т о з и начин се образуват повелителните форми на
всички глаголи.
' jEstudiad! Учете!
jHaced el ejercicio! Направете упражнението!
jSalid a la calle! И злезте на улицата!
3 У чти в и те форми (Ud. и Uds.), формите за 1л. мн.ч., к а к т о и всички о т

рицателни форми, съвпадат с формите на presente de subjuntivo за съ
о т в е т н о т о лице и число.
jPongalo Ud. aquf, por favor! С ложете го т у к . ако обичате/
jEsperemos hasta mariana! Да почакаме до утре!
jNo hagais tanto ruido! He вдигайте тол ков а шум!
При глагола ir много често вм есто положителната форма за 1л. мн.ч.

vayamos се употребява vamos.
Vamos a otro sitio. Да отид ем на друго място.
ИНВИ Употреба на imperative с местоимения
1 Местоименията. изпълняващи ролята на пряко и непряко допълнение,

ка к т о и въ звратните местоимения, се п о с та в я т след положителна
т а повелителна форма и се пишат слято с нея, а ко га то се упо тре
бяват с отрицателната, с т о я т пред нея и се пиш ат отделно.
|Соде1о! Вземи го/
jNo lo cojas! He го взимай!
jDaselo! Дай му го!
jNo se lo des! Не му го да!ай!
IPonte la chaqueta! Облечи си <акото!
|No te pongas la chaqueta! Не си обличай сакотоI
2 При полож ителните форми за 2л. мн.ч. на възвратните глаголи изпв

да глаголното окончание -d.
jLevantaos temprano! С та н е те рано)
Изключение о т то в а правило представлява въ звратният глагол irse, пр

ко й то се запазва глаголното окончание -d.
jldos a la cama! Л ягайте cut
ЗабслеЖка: Д о с та разпространена е формата iros, макар и нейнат!
употреба да се счита за неправилна.
3 При полож ителните форми за 1л. мн.ч. на възвратните глаголи и зпа
да глаголното окончание -s.
Sentemonos aquf. Да седнем т у к
Г /з го л и о то окончание -s изпада и пред м естоимението se.

Compremoselo. Да му го купим.
' i& A Значение и употреба
Irrmerativo се употребява за изразяване на заповед, молба, подкана, забра]

нг.
Ч'С м д е е тб у в а т форми ма imperativo, к о и т о не изпълняват функцията

на imperativo, а се употребяват в разгово|}ната реч за изразяване на
: учудване, недоволство, съжаление, недоверие, ирония и др Напр.;
' | 3 nda.,.! |mira...f jvenga. .* |vaya...!jno me diges...! и др.
• Други форми, употребявани с функцията на imperativo

1 Presente de indicativo. (вж. Presente de indicativo)
2 Infinitivo.
а) C предлога а може да се образува подбудително изречение.

jA trabajar! Ha работа!
|A callar! Млък<
б) ИнфинитиЗът се употребява и при даване на инструкции, в над

писи и табели.
Lavar, escurrir y secar
Месото се измива, изцежда

-I
la carne. и подсушава.
Tirar. Дръпни.
No pisar el cesped. He гази тревата/
3 За 1л. мн.ч. вм есто положителната форма на presente de subjurnvc
много често се употребява ко нструкц ията vamos а + infinitivo.
Vamos a sentarnos aquf. Да седнем тук.
Ш Ш Упражнения
I. П оставете с ъ о т в е т н а т а форма на imperativo за посочените лица.
Модел: Sube las maletas. /Ud., . . . / —>
Suba las maletas.
1. Habia mas despacio. / Ud., vosotros, Uds./
2. Abra Ud. la ventana. / vosotros, Uds., tu/
3. Coged las Haves. / Uds., tu, Ud./
4. Prueben Uds. estos pasteles. / tu, nosotros, vosotros/
5. Sigue trabajando. / Ud., vosotros, Uds./
6 . Volved pronto. / Uds., tu, Ud./
7. Cierren Uds. la puerta. / tu, Ud..vosotros/
8 . Traduce este parrafo. / Ud., vosotros, Uds./
9. Encended la luz. / Ud.. tu, Uds./
10. Destruya Ud. estos documentos. / vosotros, Uds.. tu/
II. П оставете с ъ о т в е т н а т а форма на imperativo за посочените лица:

Модел: Poned la mesa. / Ud., . . . / —»
Ponga la mesa.
1. Saiga Ud. enseguida. / vosotros, Uds., tu/
2. Tened cuidado. / Ud., tu, Uds./
3. Vengan Uds. a vernos. / tu, Ud., vosotros/
4. Di la verdad. / Uds., vosotros, Ud./
5. Vaya yd. hasta el final de esta calle. / tu. Uds., vosotros /
6 . Haced las fotos. / Ud., til, nosotros/
7. Ponga la televisi6 n. / tu, Uds., vosotros/
8 . Sean puntuales. / tu, Ud.. vosotros/
III. Образувайте изречения c imperativo.

Модел: comer /tu / un poco —>
Come un poco.
1. tener / til / esta carta

2. salir / Uds./ inmediatamente
3. coger / nosotros/-el autobus
4. hablar / tu / con Maria
5. entrar/ vosotros/ en casa
6 . escribir/ tu/ con letra clara
IV. Следвайте модела:

Модел: -........................ - Pon la tele.
- 1 Como?
- Que pongas la tele.
1. - ............................................
- £C 6 mo?
- Que abrais la puerta.
2. - .......................................
- бС ото?
- Que te estes quieto.
3. - ........................
- ^Como?
- Que vayais a la cocina.
4. - ........................
- /.Como?
- Que enciendas la luz.
5. - ........................
- £C 6 mo?
- Que os levanteis.
6 . - ...............................
- ,i,C6 mo?
- Que me des un poco mas.
7. - ........................
- <;,C6 mo? - _
- Que no lo pongais en el suelo.
8 . - ...............................
- ^Como?
- Que me hagas un favor.
V. Изразете забрана:
Модел: no lla m a r/U d ./a esta hora —>
No llame a esta hora.
1. no hablar / tu / tan alto
2 . no hacer / vosotros / tanto ruido
3. no discutir / nosotros / m£s
4. no fu m a r/tu / aquf
5. no salir / vosotros / tan tarde

6 . no correr / tu / tanto
7. no cerrar / Ud. / la ventanilla
8 . no dejar / Uds. / aqui la maleta
9. no poner / vosotros / la tele
1 0 . no conducir / tii / tan rapido
VI. П оставете с ъ о т в е тн а та форма на imperativo за посочените лица:

Мооел: Marchaos ya. /tu , . / ->
Marchate ya.
1. Vete a casa. / Uds., vosotros, Ud./
2. Sentaos aqui. / Ud., tii, nosotros/
3. Despiertese ya. / tu, Uds., vosotros /
4. Ponganse el sombrero, / vosotros, Ud., tii/
5. Lavaos las manos. / Ud., tu. Uds./
6 . Tomese Ud. el cafe. / vosotros, tii, Uds./
7. Quftese el abrigo. / tO, Uds., vosotros /
8 . Reiinete con ellos. / Uds., vosotros, Ud./
9. Dese prisa. / vosotros, t$- nosotros/
10. Acuestate ya. / Uds., vojotros, Ud./
M l. Следвайте модела:
Модел: jDa /а nosotros los libros! ->
jDanoslos!
1. Ofreced / a ellos un pastel!
2 . No pongas / a ti esta blusa!
3. No quit6 is /a vosotros los sombreros!
4. Envien / a ellas un regalol
5. No hagan / a Marfa esa pregunta! 1
6 . No des / a Julio las revistas!
7. Comprad / a mi un helado!
8 . Traiga / a nosotros dos cervezas!
9. No diga / a el esto!
10. |Haga / a nosotros una foto!
VIII. З ам естете подчертаната с т р у к т у р а със с ъ о т в е тн а та форма на

imperativo. З ам естете допълненията с местоимения:
231
Модел: Tienes que decirme la verdad.
Dimela.
1. Tienen Uds. aue devolverle el dinero.
2 . Tiene Ud. aue decirle la verdad.
3. Tenemos aue ponerle un telegrama.
4. Ten 6 is oue entreaarnos los documentos.

5. Tienes que tomarte unos dias de vacaciones.
6 . Tiene Ud. que consultarle este asunto a su jefe.
7. Ten 6 is que prohibirle que saiga.
8 . Tienen oue aaradecerle la ayuda.
9. Tienes que deiarle la revista.
IX. Вместо ф ормите за tu u vosotros използвайте съ о тве тн о формите

за Ud. и Uds.:
Модел: jM ira aquil —>
jM ire Ud. aquf!
1. jSubid las escaleras con cuidado!
2. | No te des tanta prisa!.
3. jContinua trabajando!
4. jTomad un taxi!
5. jExpli'came el problema!
6 . |Leed esta carta!
7. jNo fumes!
8 . jSi£ntate!
9. | No trabajeis tanto!
10. |Ven a verme!
X. Вместо ф ормите за Ud. u Uds. използвайте съ о тв е тн о формите за

til и vosotros:
Модел: jM ire Ud. aqu il—>
jM ira aqufl
1. jNo cojan Uds. el ascensor!
2. iVuelva Ud. manana!
3. jNo llamen Uds. a esta hora!
4. iPrueben Uds. la tortilla! - -
5. |Hable Ud. con el senor Lopez!
6 . |No beba Ud. nada de alcohol!
7. jLean Uds. la carta!
8 . jPongale Ud. un telegrama!
9. jDfgaselo Ud. al jefe!
10. |No me pregunten Uds. mas!
XI. Следвайте модела:

Модел: jMeteto en el cajon! —>
jN e lo metas en e l cajon!
1 . (Mandadme el dinero por correo!
2. jCierra la ventana!
3. jPon la fruta en la mesa!

4. jLlamenme Uds. esta noche! I
5. jSientese Ud. aquf!
6. jDecidle que si!
7. ]Ve esta pelfcula!
8. iCompren Uds. este libro!
9. jEntreguele Ud. los documentos!
10. jAcostaos!
XII- Следвайте модела:

Модел: jN o lo metas en e l cajon! ->
jM etelo en el cajdn!
1.
[No te banes en el mar!
2.
jNo les cuenten Uds. lo sucedido!
3.
|No coja Ud. este avion!
4.
jNo os vayais!
5.
jNo lo hagas!
6.
No os pongais el abrigol
7.
No apague Ud. la luz!
8.
No dej6 is el coche aqui!
9.
No te rias!
10 . No saquen Uds. las entradas!
<lll. О тгово ре те на въпросите:

Модел: iU sam os el ascensor? (Uds.) /N o -*
- No, no lo usen.
1. i,Me dejas soltar al perro? / No
| 2. £l_e ayudo a cruzar la calle, senor? Si
3. ^Llevamos las cortinas a la tintoreria? (vosotros) / Sf I
4. ^Te traigo las herramientas? / No
5. iCompramos el periodico? (vosotros) / Si
6. ^Te acompano? / Si
XIV. О тгово ре те на следните реплики, ка то изразите пряка или непряка

заповед в зависимост о т ко н текста . З ам естете допълненията с
местоимения.
Модел: Voy a regalarte un libro. —> Regalamelo. 233
Es capaz de darle un punetazo. —> Que se lo d6.
1. Voy a ponerme el pantalon azul.
2. Tifene ganas de telefonearle a su amiga.

3. Dice que no puede alquilar el coche.
4. Mama quiere que me limpie los zapatos.
5. Mire Ud., necesitaria tomarme un dia de vacaciones.
6 . Queremos comprarnos la casa.
7. Mira, Juan, nosotros podemos explicarle el problema al cliente.

• Ш
8 . Dicen que le devolveran el dinero.
9. Me gustaria discutirlo contigo.
10. Quieren marcharse ya.
XV. Kou om следните форми на imperativo не изпълняват тази функция?

1. Juan, pasame el vino.
2. jQu 6 frfo hace! Ponme un conac.
3. Callate o te va a ofr.
4. jVaya calor que hace!
5. Quedate’ un rato mas.
6 . Dejad de pelear.
7. jNo me digas!
8 . Venga. Рада tu. Yo pague en el "Archivoltaje".
9. jAnda, dfmelo!
10. - Esto esta llenfsimo. No se si debo dejaros entrar.
- j Venga, hombre! jNo seas asf!
XVI. Кои о т следните форми изпълняват ф ункцията на imperativo?

1. iL e ayudo?
2. <>,Me dejas el та р а un momento, por favor?
3. Querer es poder.
4. ^Le importa esperar un rato mas?
5. <i,Me ayud&s?
6 . ^Puedes hacerlo solo?
7. ^Puedes bajar el volumen de la radio?
8 . Mezclar la carne con el aceite, sazonarla e introducirla en el microondas
durante 4 minutos al 100% de potencia.
9. Ninos, ja callar!
10. j Vamos a la playa!
XVII. З ам е сте те подчертаните форми c infinitivo и преведете рецептата

I
на български:
Ensalada de manzanas
In g r e d ie n te s p a ra 4 p e rs o n a s :
8 manzanas de tamano mediano, 4 cucharadas de miel, zumo de medio limon,
'4 cucharadas de ron, 2 naranjas y 50 gr. de almendras picadas.
.p r e p a r a tio n :
iSe pelan las manzanas y se cortan en palitos de tamano de las patatas fritas
[finas, suprimiendo el corazon.
iSe rieqa con el zumo de limon mezclado con la miel y el ron.
iSe lavan las naranjas, se secan y se cortan en rodajas.
fee coloca la ensalada de manzanas en el centra del plato, se espolvorea con
ralmendras picadas y tostadas y se rodea de las medias naranjas.
XVIII. Зам естете подчертаните форми о т гор н о то упражнение с форми

на imperativo.
XIX. З ам естете с vamos а + inf.:

1. Acostemonos ya.
2. Salgamos.
3. Pongamos un ejemplo.
4. Empecemos ya.
5. Esperemos un rato.
XX. Преведете на испански:

1. He се карайте (vosotros) за такава глупост.
2. Да си вървим!
3. Не го казвайте (Ud.) на никого!
4. Не заспивайте (vosotros) преди 12 ч.
5. Послушай ме!
6 . П л атете (Uds.) му.
7. Чуй та зи песен.
8 . Не излизай на балкона!
9. П овторете (Ud.) фразата.
10. Не пресичай улицата!
11. Не забравяйте (vosotros) та зи дата.
12. Бутни!
13. О станете си (vosotros) вкъщи. 235
14. Побързайте (Uds.)l
15. Стани рано!
16. Сервирайте обяда (Ud.).
17. Не пипай! Опасно за живота!
18. Поправете си (vosotros) грешките!
ЙШНЯ Нелични форми на глагола

Formas no personates del verbo
Неличните глаголни форми са инф инитив, д еепричастие и причастие
ШШШ Инфинитив
Infinitivo
'< ш т Ф о р м и
1 П р о с т ин ф и н и ти в. Това е формата, под ко я то глаголите се явява

в речниците. П р о сти я т инфинитив показва към кое спрежение спада
с ъ о т в е т н и я т глагол. Когато инф инитивът завършва на -ar (hablar
c antar,...), глаголите са о т I спрежение, на -er (beber, comer, . ) - о т
спрежение и на -ir (vivir, subir,...) - о т III спрежение.
2 Сложен и н ф и н и ти в . Образува се о т инфинитива на глагола habei
причастието на съ отве тния глагол. Hanp.: haber cantado, haber comido
haber subido.
П р о ста та форма на инфинитива представя д ействието ка то ед

новременно или следходно, а сложната - к а т о предходно.
Espero sacar el ехатеп. Надявам се да изкарам

изпита.
Espero haber sacado Надявам се. че съм изкарала
el ехатеп. изпита.
— ----------------------------------------------- . -------------------------------------------------------------------------
В българския език не съществува инфинитив и 6 речниците се явява
ф ормата за 1 л. ед.ч. на сегашно време. К а кто се вижда и о т горни
т е примери, инф инитивът обикновено се превежда на български със
спрегната глаголна Форма, въведена а т да или че.
Н 1 Значение и употреба
1 В подчинените подложни и подчинените допълнителни изречения (ВЖ

Употреба на subjuntivo в подчинени подложни и допълнителни 43
речения) в т о р и я т глагол се употребява в инфинитив, ако подлозиШ
на двата глагола съвпадат.
Quiero salir de vacaciones. Игкам да изляза в птпуска.
Es d ificil hacerlo. Трудно е да се направи.
2 К о га то глаголи к а т о encantar, gustar, importer, convenir, apetecer,

entusiasmar, interesar u gp., са употребени c лично местоимение, о тн а
сящо се go лицето, подлог на подчиненото изречение, т о 8 подчинено
т о изречение се употребява инфинитив.
Me gusta escuchar musica. Обичам да слушам музика.
No les apetece salir. He им св излиза.
3 Ако глаголът в главното изречение е глагол за възприятие (ver, oir,

escuchar, sentir), в подчиненото може да се употреби инфинитив. (Вж.
Употреба на subjuntivo в подчинени подлоЖни и допълнителни из
речения)
La oigo cantar. Чувам я да пее.
К о га то подлогът на инфинитива е и 'разен със същ ествително

име, т о й се поставя след глагола за възприятие, а ко га т о е изразен
с местоимение - пред не~з
Vimos a Pedro salir. Видяхме Педро да излиза.

Lo vimos salir. Видяхме го да излиза.
4 Ако глаголът 8 главното изречение изразява заповед, съвет, препоръ

ка. задължение, позволение или забрана, в подчиненото може да се
употреби инфинитив. (Вж. Употреба на subjuntivo в подчинени под
лоЖни и допълнителни изречения)
Le dejo salir. Остави го да излезе.
К о га то подлогът на инфинитива е изразен със същ ествително \
име, т о й се поставя след глагола о т главното изречение, а ко га т о с

изразнн с местоимемио - прод него.
Prohibieron a Pedro salir. Забраниха на Педро да излиза.

Le prohibieron salir. Забраниха му да излиза.
5 В подчинените изречения, въведени о т antes de. despues de, hasta, por,

para, sin, различаваме следните два случая:
а) К о га то подлогът е различен о т т о з и в главното изречение,
обикновено се употребява спрегната глаголна форма, въведена
о т que. (Вж. също Употреба на subiuntivo в подчинени изречения
за време, Употреба на suDjuntivo в подчинени изречения за при
чина, Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за цел и У п о т-
реба на subjuntivo в подчинени изречения за начин). Често обаче 8
разговорната реч се допуска и употребата на инфинитива.
Robaron un banco sin que
la policia se enterase. Ограбиха банката без полиция
Robaron un banco sin т а да разбере.
enterarse la policfa.
Le han castigado
porque no estudia. Наказаха го. за щ о то не учи.
Le han castigado p or no estudiar.
К а кт о се вижда о т горните примери, ко га то порлогът на инфини

ти в а е различен о т подлога на главното изречение, т о т о й трябва
да бъде поставен след инфинитива. Ко га то обаче подлогът на ин
финитива се подразбира, не се упоменава изрично.
б) К о га то подлозите съвпадат, обикновено се употребява инфини-

тив. (Вж. също Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за
време, Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за причина.
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за цел и Употреба
на subjuntivo в подчинени изречения за начин). Често обаче се
употребява porque със спрегната глаголна форма, понякога hasta
que и despues de que, рядко antes de que.
No ha aprobado el examen
por no estudiar. He изкара изпита, защ о то не
No ha aprobado el examen учи.
porque no estudia.
Salieron sin despedirse. Излязоха без да си вземат
довиждане.
6 К о нстр укц ията al + in fin itivo може да се употреби вм есто подчинено

изречение за време (Вж. също Употреба на subjuntivo в подчинени из
речения за Време)
Carmen se fue al Ilegar Pedro. Кармен си тръгна, ко га т о
дойде Педро.
7 О тносно други употреби на инфинитива вж. Повелително наклоне

ние, Употреба на subjuntivo в условни изречения и Глаголни перифрази.
ш щ
Деепричаст ие
Gerundio
т ш . ф орм и
1 П р о с т о деепричастие. Образува се, ка то към основата на глагола

се добави за I спрежение наставката -ando (hablar - hablando) и за II и
III спрежение - наставката -iendo (beber - bebiendo. vivir - viviendo).
За деепричастията на неправилните глаголи вж. Приложение.
2 Сложно деепричастие. Образува се о т деепричастието на глагола
haber и причастието на съ ответния глагол. Напр.: habiendo hablado,
habiendo bebido. habiendo vivido.
П ростата форма на чеепричастието представя д ейстГието к а т о

едновременно или предходно, а сложната - ка т о предходно.
Haciendo eso no habra Ако направиш това, няма ga

problemas. има проблеми.
Habiendo hecho eso Ако си направил това, няма
no habra problemas. да има проблеми
За разлика о т испанския, деепричастието в българския език може да

изразява само едновременност по отношение на действието о т
главното изречениене.
1 Подлогът на деепричастието може да бъде:

а) един и същ с подлога на глагола о т главното изречение.
Ayer, saliendo del colegio, Вчера, на излизане о т
me encontre con Pablo. училище, срещнах Пабло.
Llego corriendo. П ристигна тичешком.
б) различен о т подлога на глагола о т главното изречение.

239
Perm itiendolo el medico. Ако лекарят разреши, утр е
manana te dejare salir. ще т и позволя да излезеш.
Encontramos a Maria Заварихме Марин да чисти
lim piando la casa. къщата.
За разлика о т българския, деепричастието 8 испанския език може 9 а

има подлаа, различен о т т о з и на главното изречениене. 'т е з и слу
чаи т о й тряпйа да бъде изришш упоменат. Ко га то обачь подлогът
на деепринастието се подразбира не се упоменава изрични.
2 Деепричастието може да се упЬтреби след глаголи за възприятие

(ver, oir, escuchar) или след глаголите representar, describir, pintar,
encontrar, dejar.
He visto a Juan hablando Видях Хуан да говори
con una chica. с едно момиче.
3 Деепричастието може да се отнася към глагола о т главното изрече

ние и в те зи случаи има функцията на об стояте лстве н о пояснение
за:
а) начин.
He venido andando. Дойдох пеша.
б) време.
Saliendo de casa. saludb На излизане о т къщи
al portero. поздрави портиера.
в) причина.
Estando su padre allf, Не каза нищо, т ъ й к а т о баща
no dijo nada. му беше там .
г) о тстъ п ва н е . В т е зи случаи деепричастието обикновено се у п о т

ребява с аип.
Aun estudiando mucho, no Въпреки че много учи, не
consiguio aprobar el examen" можа да си вземе изпита.
g) условие.
Tom ando el sol te А ко се печеш на слънце,
pondras morena. ще почернееш.
4 О тносно употребата на деепричастието в глаголни перифрази вж

^ Т лаголни перифрази.
У потребата на деепричастието в испанския е много по-разпростра

нена 8 сравнение с бългаоския. Испанското деепоичастие обикнове
но се предава на български с различни подчинени об стоятелствени
изречения.
Ъ Причастие
Participle
S форми
1 Образува се. ка то към основата на глагола се прибавя наставката -ado

за I спрежение (hablar - hablado), и н а ставката -ido за II и III спрежение
(beber - bebido, vivir - vivido).
2 Някои глаголи им ат неправилно причастие:
abrir - abierto romper - roto
cubrir - cubierto escribir - escrito
morir - muerto ver - visto
poner puesto hacer- hecho
volver - vuelto decir - dicho
resolver - resuelto
Неправилни причастия им ат и с ъ о т в е тн и те производни на те зи глаголи.
Hanp.: devolver - devuelto, revolver - revuelto, envolver - envueito и т.н.
Изключение правят производните на decir - bendecir и maldecir.
3 Някои глаголи им ат две форми за причастие - една правилна и една
неправилна. Напр.:
bendecir - bendecido - bendito
confundir - confundido - confuso
cor’regir - corregido - correcto
despertar - despertado - despierto
elegir - elegido - electo
fijar - fijado - fijo
freir - frefdo - fr<to
imprimir - imprimido - impreso
maldecir - maldecido - maldito
nacer - nacido - nato
prender - prendido - preso
soltar - soltado - suelto
u 9P-
При т я х правилното причастие се употребява в спрежението на глагола,
а неправилното - к а т о прилагателно име. Изключение прави глаголът
freir, чието неправилно причастие много често се употребява и при обра
зуване на слож ните глаголни времена.
Hoy me he despertado Днес се събудих много рано.
muy pronto.
A las siete de la mafiana В седем с у т р и н т а вече бях

ya estaba despierta. будна.
^Has frito (freido) ya Изпържи ли вече рибата?
el pescado?
1 Уготреба на причастието със спомагателни глаголи.

«
а) Със спомагателния глагол haber образува сложните глаголнй
времена. (Вж. Изявително наклонение и Подчинително наклоне
ние).
б) Със спомагателните глаголи ser и estar образува страдателен
залог (вж. С традателен залог).
3) О тносно уп о тр зб а та на причастието в глаголнй перифрази (вж
Глаголни перифрази).
2 П ричастието се употребява в т.нар. абсолютна конструкция, която
изпълнява ролята на подчинено о б стоятелствено изречение за време.
В т о з и случай причастието има свой собствен подлог, с ко й то се
ст-оласува по род и число, и ко йто е различен о т подлога на изречение
т о . към ко е то принадлежи абсолютната конструкция.
Lei'da la carta, След к а т о прочете писмото,
lo tiro a la papelera. го хвърли в кошчето.
I . . .
В българския език няма зналогичнз употреба на причастието, и за* ~
rr.vte т а з и конструкция се превежда на български с подчинено обс
т о я т е л с т в е н о изречение за време.
3 О тносно употребата на причастието ка то прилагателно име вж.

Поилагателно име.
ЗИ Упражнения
I. В кои о т следните изречения може да се употреби инфинитив?
1 prefirieron (ellos)/ salir (ellos) temprano
2 . me alegro (yo)/ de venir (tu) a vernos
3. es inutil (impersonal)/ esperar (impersonal) mas
4. prefiero (yo)/ venir (tu) a recogerme
5. deseaba (el)/ ayudar (el) a todo el mundo
6 . nunca intentaron (ellos)/ comprenderme (ellos)

7. es inutil (impersonal)/ intentar (tu) convencerla
8 . Marfa pretendia/ enganarte (Maria)
9. te ruego (yo)/ hacerme caso (tu) I
10. es una imprudencia (impersonal)/ conducir (impersonal) tan deprisa
II. В кои om следните изречения може да се употреби инфинитив?

1 . le encanta/ 61, organizar fiestas -з
2 . te interesa/ tu, lleveu^ bien con tus compafieros
3. io s apetece/ vosotros, tomar algo?
4. nos c o n v ie n e /e lla , a ce D ta r el tra to r 0 .C ^ > V
5. no se si nos conviene/ nosotros, pedir ahora las vacaciones
6 . i|e importa/ yo, abrir la ventana? O&rrCv
7. £1е importa/ 0d., esperar un ratoffy^XkYvP o*-0 оср к ц г )
8 . nos encanta’ nosotros; hacer camping
9. le molesta/ ellos, decirle que se esta haciendo viejo 11 ; o v‘ f 1 !'
10. no me gusta/ yo, ir a la piscina
III. Образувайте изречения, к а т о използвате инфинитив. Преведете на

български:
Модел: of/Julia, llorar —>
O i a Julia llorar.
o f/ ella, llorar ->
La o f llorar.
1. nunca hemos visto/Juan, Ilegar puntual
2 . todos los dias oigo/ mi vecina, discutir con su marido
3. anoche senti/ tu, dar pasos en el salon
4. oyo/ yo, hablar por telefono con mi novio
5. hemos escuchado/ el abogado, darnos sus razones \
6 . en la calle vimos/ un joven, pintar un cuadro

7. vieron/ nosotros, salir de la discoteca
8 . me gusta mucho ofr/ Jos£ Carreras, cantar
9. no sentimos/ vosotros, acercarse
10. veo/ amanecer, porque mi ventana mira al Este
I IV. български:
Образувайте изречения, ка т о използвате инфинитив. Преведете на
243
Модел: dejaron/ Julia, dormir - *

Dejaron a Julia dormii,
2 . prohfbo/ mi hijo, ver demasiado la television
3 . impidieron/ nosotros, realizar el proyecto
4 . he aconsejado/ ella, ver este video
5 . por fin han permitido/ el, salir del pais
6 . dejaron/ la nina entrar en el mar
7 . obligaron/ ellos, quedarse callados
8 . nunca permitimos/ la perra dormir dentro de la casa
0 . el medico recomendo/ yo, dejar de fumar
10. no deja/ nadie, levantarle la voz
V. Образувайте изречения c инфинитив. Посочете изрично подлога на и

финитива, къ дето е необходимо:
1 . en esta casa no se puede hacer nada sin/ los vecinos, escucharte
2 . tomaremos una copita despues’ de/ la clase, terminar
3. siempre nos llama antes de/ §l, salir
4. estuvimos tranquilos hasta/ nosotros, recibir su llamada
5. no lo hago por/ yo, no tener ganas
6 . lo hicimos para/ nosotros, estar mas tranquilos
7. me comf tu pastel sin/ yo, darme cuenta
8 . no saldremos hasta/ mis padres, volver
9. abrigate antes de/ salir, tu
1 0 .no puede acompanaros por/ su padre, no permitirselo
VI. Образувайте изречения c инфинитив Посочете изрично подлога нз

инфинитива, къ дето е необходимо:
1 . saldremos antes de/ el sol, salir
2 . todos los anos van a la playa para/ el nino, tomar el sol
3 lo decidiremos despues de/ Felipe, presenter el informe
4. no ira de excursion sin/ sus padres, permitirselo
5. esto te sucede por/ tu, meterte a,)iacer lo que no sabes
6 . estaremos aqui hasta/ el sol, ponerse
7. me lo comento despues de/ yo, preguntarselo
8 te reconoci antes de/ tu, hablarme
VII. Преведете на български r ^ ,

> -■ W - "<•< У
1. Me arrepenti ae no haber seguido el consejo de mi amiga.
2 . No recuerdo haber lefdo este libroXje Яо * n n Ю <4 .
3. Prefiere salir de viaje por la noche.' '-[.*.«■ ч V - jjr gf
4. Hace falta hacerlo cuanto antes. ^ r T ,"(\ .»
5. No vuelvas a presentarte a un examen sin naDer estudiado antes.
6 . Saldr£n despues de Aaber parado de llnver. a ' Д I CUOO*.>
.7. Lamento haberte hecho esperar.' i vA isk& c,
8 . Esperamos llegar a primera hora de la manana.
O t .< X .v t f c K \ 4 Q- ^ 'f м • V «, C < V u 0 *0

C I ■»\
VIII. Преобразувайте изреченията, ка то използвате простия или слож

ния инфинитив: ^ C ^ S a rU с,в\л.
1. Carmen me regario porque no la habia avisado con mas tiempo.
2. Lleg6 a casa antes de que volviera su marido. vjO^x/p/
3. Nos iremos de viaje antes de que anochezca. '
4. No puedo hacer la traduccion porque no me ne trai'do el diccionario. 'ллс._
5. Estuvimos esperando hasta-que llegaren los periodistas. VovT«
6 . Llego poco tiempo despues de que se habian ido los invitados. i- .,
7. Me ayudo sin que se lo hubiera pedido. y 1д X' <r‘j f ;n f x ' ‘"J
8 . Corrieron hasta que-quedaron exhaustos.' vc n r ’ ' "
„ (7 L *L ext
IX. З ам естете подчертаното c ко нструкц ията al + inf. Преведете на
български:
1. Se marcharan para su pueblo en cuanto sepan la noticia.
2. Cuando lo vi lo confundi con su hermano.
3. Cierra la puerta cuando saigas.
4. En cuanto Marta Неаб а casa, la llamo su hermano.
5. Llegaremos a casa cuando amanezca.
6 . Cuando me desperte descubrf que estaba tendida en el suelo.
7. Se asusto cuando la vio desmayada.
8 . <i,Que hicisteis cuando salisteis del cine?
X. Образувайте изречения c деепричастие. Посочете изрично подлога му.

където е необходимо:
Модел: 61, pasear рог е/ с а т р о /ha visto un OVNI
Paseando рог el campo ha visto un OVNI.
vosotros, estar a si/y o hare lo que me de la gana —>
Estando a s i vosotros, yo hare lo que me de la gana.
1 . ellos, permanecer dormidos/ nada se puede hacer
2 . yo, comprender la situacion/ desisti de mi intento
3. nosotros, entrar en la tienda/ nos dimos cuenta de que nos habiamos
dejado el dinero en casa
4. vosotros, estar de paseo/ han llamado por telefono
5. tu, hacerlo as(/ te quedara mejor
6 . ella, mirarse al espejo/ se dio cuenta de que habfa engordado mucho
XI. З ам естете глагола в скоби с деепричастие. Преведоте на български: 245

-1. Ofmos a Marfa (discutir) u ;7.;.‘6dfa*su hermano.
2. Encontramos a Julio (dorm ir)-----
3. Vimos una casa (arder) .
4. El cuadro representa a una mujer (m irarse)...... en el espejo.
5. La dejo (llorar).........
6 . Hallaron a los bomberos (apagar)....... el Incendio.
XII. З ам е сте те глагола в скоби с деепричастие, за да покажете по какъв

начин се извършва действието в главното изречение. Преведете на
български:
1. Lo conseguimos (trabajar; muy duro.
2. (Estudiar).......se aprende.
3. Lleg6 (correr).........
4. Contest6 (llorar)..,....
5. Aprendio el espanol (escuchar) discos.........
6 . Conoceras el pafs (viajar).........
XIII. Изразете едновременно действие c помощ та на деепричастието

Преведете на български:
1. Lee la prensa mientras come.
2 . Habia y al mismo tiempo sonrfe.
3. Mientras paseaba por el parque se le осигпб una idea genial.
4. Se lo dijo mientras la miraba a los ojos.
5. Esudia y al mismo tiempo escucha musica.
6 . Cuando vefa alguna pelicula sentimental se echaba a llorar.
XIV. Изразете причина c помощ та на деепричастието.

1. Ya que el tr£fico es tan intenso, prefiero ir en metro.
2. Puesto que tu estas aquf, podemos trabajar juntos.
3. Como el profesor estaba enfermo, no hemos tenido clase.
4. Los ninos huyeron, porque advirtieron el peligro.
5. Ya que te cuidas tu del nirio, yo aprovecho para salir de compras.
6 . Puesto que tenemos los extintores, no hay peligro de incendio.
XV. З ам естете подчертаното c-aun и деепричастие. Преведете на бъл

гарски:
1. Aunque se que no voy a aprobar, me presentare al examen.
2. Aunque es un excelente conductor, ha chocado contra un arbol.
3. Aunque explique bien, este profesor es un poco pesado.
4. Aunque es una chica inteligente, a veces parece tonta.
5. Aunque tiene facilidad de palabra, tartamudeo por la emoci6 n.
6 . Aunque insistas mucho, no te dejara el coche.
XVI. Изразете условие, ка то използвате п р о с та та или сложната форма

на деепричастието. Преведете на български:
Модел: Si andamos despacio, llegaremos tarde —>
Andando despacio, llegaremos tarde.
Si hubieras sacado el examen, podrias irte de vacaciones. ->

Habiendo sacado el examen, podrias irte de vacaciones.
1 . Si hubieras avisado al fontanero, ya tendrias el lavabo arreglado.
2. Si trabajas cuatro horas diarias, podras acabar el libro para la senv.>f;s-
que viene.
3. Si Juan hubiera cerrado la puerta con Have, no habria entrado nadie.
4. Si te portas asi, no llegaras lejos.
5. Si hubierais leido la prensa estariais mas informados sobre este asun’o.
6 . Si hubieramos escuchado a los demas, no nos habriamos equivocado.
7. Si gritas, despertaras a los demas.
8 . Si cogieras el avion llegarias en dos horas.
XVII. П оставете подходящото причастие и преведете на български:

1. Tiene una Biblia (im prim ir)...... a finaies del slglo XV.
2. Ha (fija r)...... sus pensamientos en un unico objetivo.
3. Todavfa no han (corregir)....................los examenes.
4. El sacerdote ha (bendecir).a los fieles al acabar la misa.
5. La he (confundir).......con su hermana.
6 . Creyo haber (nacer) ..... para dominar el mundo.
7. Se quedo con la mirada (fija r)...... en el suelo.
8 . Han (soltar)...... al preso porque ya ha cumplido su condena.
9. Este chico es un deportista (nacer).........
10. El presiaente (elegir)...... dijo unas palabras a la prensa.
11. Lleva siempre el pelo (soltar).........
' 12. Todavia no han (im primir)...... este libro de textos.
13. Aun esta muy ô n fu n d ir)..........para elegir su futuro.
14. En los pafses democraticos, el presidente es (elegir)..........por el puebio.
15. Ha dado la respuesta (corregir)...... a la pregunta.
16. Ese (m aldecir).......nino va a acabar con nosotros.
XVIII. Преобразувайте изреченията, ка то използвате абсолютна к о н с т

рукция. Преведете на български:
1. Cuando ргерагб el viaje, fue a despedirse de sus amigos.
2. Cuando termin 6 la clase, salieron al patio.
3. Cuando hagamos las maletas, podremos salir.
4. Cuando lei los libros, los devolvf.
5. Cuando limpies los cristales, pon las cortinas.
247
6 . Cuando tomaron los aperitivos, sirvieron el primer plato.
XIX. Преведете:
1. Предпочитам да me ^»чакам т у к .
2. Имате ли нещо против да дойдете утре?
3. Неприятно ми е, че ми говориш така.
4. Чух ги да се карат.
5. Препоръчаха му да отиде на море.
6 . Няма да излезем, д окато не ни се обади Хуан.
7. Върнах се вкъщи, след ка то м ъ ж ъ т ми беше излязъл.
8 . Каза го, без да си дава сметка, че може да я обиди.
9. Загаси лампата, ко га т о излезеш.
10. К о га то влезе в къщ ата, разбра, че става нещо странно.
11. Сварихме я да плаче.
12. Забраниха му да излиза късно.
13. Погледна ме усмихната.
14. Д ока то беше в банята, се сети, че трябва да се обади на брат си.
15. К а то си т у к , се чувствам по-спокойна.
16. Макар че знаеше, че филмът е скучен, реши да го гледа.
17. Ако ме беше послушал, нямаше да имаш проблеми.
18. След к а т о си написа домашните, излезе да се поразходи.
Я& Н М Глаголите ser и estar

I. Ser и estar к а т о пълнозначни глаголи.
К а то пълнозначни глаголи ser и estar им ат свое собствено значение.
1 Глаголът ser има следните значения.
а) Може да бъде синоним на глаголите ocurrir и suceder.
бОиб fue de ellos? Какво стана с тя х ?
б ) Може да бъде синоним на глагола celebrarse.
La conferencia sera en Конференцията uie'ce

la Universidad. — проведе в Университета.
2 Глаголът estar може да бъде синоним на hallarse, encontrarse,

permanecer (en un sitio).
La comida esta en la nevera. Яденето е в хладилника.
Estuvo varios anos en Espana. Беше няколко години в Испания.
II. Ser и estar к а т о ко п ул а ти в н и глаголи

1 КатоТ<опулативен глагол ser дава характеристика, посочва кячества
- без значение дали т о е временно или постоянно - на даден предмет
или лиц).
El gato es un animal domestico. К о т к а т а е домашно ж ивотно.
A veces los nifios son muy Понякога децата са много

crueles. ж естоки.
2 Kamo копулативен глагол estar посочва физическо или душевно със

тояние - без значение дали е временно или постоянно - на даден пред
м е т или лице.
La casa esta sucia. Къщ ата е мръсна.
Ellos estan muertos. Те са мъртви.
Обърнете внимание на разликата 6 смисъла на следните двойки из

речения. дължаща се на употребата на ser или estar.
El cielo es azul. Небето в синьо, (характеристика)

El cielo esta azul. Н ебето е синьо, (без облаци)
Isabel es muy guapa. Исабел е много хубаво момиче.
(характеристика)
Isabel estd muy guapa. Исабел е много хубава така.
(състояние)
рОт то в а основно правило произтичат и следните конкретни употреби
на ser и estar.
Ser
1 Професия, занятие.
Mi marido es abogado. М ъ ж ъ т ми е адвокат.
Изключение представляват случаите, ко га то става въпро.с за временно

I упражнявана професия. Тогава се употребява estar de. Срв.
Juan es estudiante y durante Хуан е с т у д е н т и през л я т о т о
las vacaciones esta de gui'a. р аб оти к а т о екскурзовод.
2 Принадлежност и предназначение.
El disco es de Marta. Плочата е на Марта.
Este regalo es para Juan. Този подарък в за Хуан.
3 Произход и националност. 249

Este vino es de Rioja. Това вино е о т Риоха.
Jose Manuel es espanol. Хосе Мануел е испанец.
4 Материал.
М ор ф о логии»
Este florero es de porcelana Тази ваза е о т китайски

china. порцелан.
Време.
Son las once y media. Единадесет и половина е.
Manana es quince de marzo. У т р е е петнадесети март.
Hoy es jueves. Днес е четвъртък.
En invierno. a las cinco de la През зим ата в п е т часа
tarde, ya es de'noche. следобед вече е тъмно.
При означаване на дати, месеци и др. може да се употреби и глаголъг

estar в 1 л. мн.ч. с предлозите а или еп.
Estamos a seis de епего. Днес сме ш ести януари.
Estamos en invierno Зима е.
Забележка. О тносно употребата на глагола ser в страдателен залог вж
С традателей залог.
Estar
1 Състояние.
Esta bastante preocupada. Д о с та в притеснена.
Estamos muy cansados. Много сме уморени.
2 C наречията bien u mal.

La casa esta muy bien. К ъ щ ата е много хубава,
La pelicula no esta mal. ф илмът не е лош.
3 В изрази о т типа.
Esta de viaje. На п ъ т е.
Esta de compras. На пазар е.
Esta de excursion. На екскурзия в.
Esta de visita. На го с т и е.
Esta de vacaciones. В о тп у с к е.
Забележка. О тносно употребата на глагола estar в страдателен залог
вж. С традателен залог; относно употребата му в глаголни перифрази
вж. Глаголни перифрази.
Редица прилагателни м о га т да се употребяват и с двата глагола. В те -
зи случаи обаче т е им а т различно значение. Срв.
ser bueno/malo estar bueno/malo

добър/лош съм здрав/болен съм
ser vivo estar vivo

енергичен съм ж и в съм
ser listo estar listo
умен. съ об ра зи теле н съм г о т о в съм
4
ser atento estar- »,tento

внимателен, любезен съм внимавам
ser despierto estar despierto
буден, лю б о зн а те л е н съм буден съм (не спя)
ser orgulloso estar orgulloso
горделив съм гордея се (с нещ о)
Обърнете внимание и на различното значение на следните двойки изра-

Ези:
ser comodo estar cbmodo
удобен съм уд о б н о м и в
ser aburrido estar aburrido
скучен съм скучно ми е
ser cansado estar cansado
ум о р и те л е н съм уморен съм
ШЕ* Упражнения
I. Попълнете със ser или estar и преведете на български:
1. Tus zapatos.......еп el armario.
2. La c e n a .......en el Ritz.
3. Los servicios.......a la derecha.
4. i,Q u e .......detu prima?
5. El partido de fiitb o l...... manana a las cinco de la tarae.
6 . La farm acia.......muy cerca.
7. i .......Felipe en casa?
8 . En este hotel, la com ida.........a las dos de la tarde.
З ам естете подчертаното c подходяща форма на ser или estar, ка то 251

извършите необходимите промени:
1. El terremoto tuvo luaar a las tres de la madrugada.
2. Siempre oermanecere a tu lado.
3. La boda se celebro en el juzgado central.
4. ^Que pasar6 con ellos ahora?
5. El Museo ael Prado se encuentra en Madrid.

6 . Eso sucedio hace mucho.
7. Residio varios anos en Malaga.
8 . ((,Qu6 ocurrio con los muebles que encargaron?
I. Попълнете със ser или estar:

1. El ascensor no funciona........ estropeado.
2 . No me interrumpas. <,No ves q u e ..... muy ocupado?
3. Nosotros.......tres hermanos en casa. Solo Felipe....... casado.
4. Estos tomates no'.......aun maduros y adem as........muy caros.
5.........muy amable con todo el mundo y siem pre........ dispuesto a ayudar.
6 . El servicio m ilitar...........obligatorio.
7. El mueble que m e .......... haciendo.....de madera prensada.
8 . Este traje t e ...... muy bien.
9. La m ie l.......mas dulce que el chocolate.
1 0 .El pijama l e .......muy grande.
IV. Попълнете със ser или estar

1. Ahora n o .......(ellos) en Sofia, porque de viaje.
2. L uisa .......pintora.
3. A n a .......enfadada con nosotros.
4. La Have.......de esta puerta.
5. El c u b o .................Ileno.
6 . Eso n o ..................justo.
7. La com ida.......en la nevera.
8 . Nueva Y o rk ...... una ciudad moderna.
9. Esta postal n o .......de Toledo.
10. El a n illo .............de oro.
V. Попълнете със ser или estar

1. Mi abu e la ...... enferma.
2 .........un programa bueno.
3. Nosotras.......hechas polvo.
4.........interesante conocer pafses.
5. El chorizo y la m orcilla...... embutidos.
6 . Luisa y C arm en.......tacanas.
7. La c a rn e .......de ternera.
8 . El b a r ...... vacfo.
9. Su m arido...... muy inteligente.
1 0 . i N o ...... (vosotros) contentos?
VI. Попълнете със ser или estar:

1 .........las d ie z ;........ tarde.
2. En este mercado to d o .......muy barato.

3. No me g u sta ...... sentado mucho tiempo.
4. Los temas de la reunion.......importantes.
5. Eso n o .......necesario.
6 . Ahora to d o .......bien.
7. La fo to .......al reves.
8 . No vive en Madrid; s o lo .......de paso.
9. Lo que dice Antonio...... verdad.
10. Los prem ios..... para ellos.
VII. О тговорете, к а т о използвате ser или estar:

Модел: - Gasta mucho dinero. - (rico) -»
- Porque es rico.
1. La policfa lo ha detenido. - (ladron)
2. No oigo la voz de tu hermano. - (callado)
3. Han tirado ia taza a la basura. - (rota)
4. Ana le cae bien a todo el mundo. - (simp itica)
5. Felipe esta muy despistado. - (enamorado)
6 . Esta noche Alicia tiene mucho exito con los chicos. - (guapisima)
7. La taquillera ha cerrado la ventanilla. - (tarde)
8 . Tiene mal aspecto. - (enfermo)
9. Quiere comerse todo el pastel. - (bueno)
10. Marfa no se trata con nadie. - (insoportable)
VIII. О тговорете, ка то използвате Ser или estar:

Модел: - Su presencia me parece necesaria. ->
- Si, s i ' lo es.
1. El arroz lo encuentro salado.
2 . La pelicula parece interesante. V
3. Os noto muy cansados.
4. La veo preocupada.
5. Tu amiga parece triste.
6 . Esta afirmacion la encuentro absurda.
7. Eso lo veo diffcil.
8 . Tus companeros parecen tfmidos.
IX. О тгов о ре те на въпросите: 253

1. iD e donde son Jose y Antonio?
2. ^Qu 6 fecha es mariana?
3. ^Cuando es tu cumpleahos?
4. ^De quienes son los libros?
5. <>,De qu§ color es la cortina?
6 . i,En que continente esta el no Niio?
7 . бА cuSntos estamos hoy?
8 . ,i,C6 mo estan tus padres?
9. ^С б то es tu casa?
10. ^Cuantos sois en clase?
1 1 . iD e que color es la cortina?
12. Ên qu 6 continente esta el rfo Nilo?
13. ^Cuando son las vacaciones de Navidad?
14. ^De que es la caja?
15. <,Qui6 n es la senora de la chaqueta negra?
16. ^Donde esta tu casa?
17. iC u in to s estais hoy en clase?
X. Попълнете със ser или estar и преведете на български:

1. Se ducha dos veces al dia porque......muy limpio.
2 .........(tu) muy guapa con este corte de pelo.
3. Despues de la lluvia el a ire ...... limpio.
4. T odavfa...... muy joven; no tiene mas que veintidos anos.
5.........muy guapa, pero tiene muy mal genio.
6 . Ya tiene nietos, pero todavfa......joven.
7........ una gente muy alegre y te lo pasaras bien con ellos.
8 . No me gustan los pomelos porque......agrios.
9.........muy alegre porque le han regalado un ordenador.
10. La le ch e ...... agria y hay que tirarla.
11. El clima de este p a is .......bastante humedo.
12. Ponte el otro jersey, que este todavia...... hiimedo.
XI. Попълнете със ser или estar и преведете на български:

1. Esta n in a ...... muy viva.
2. A las seis de la manana y a ...... (el) despierto.
3. Este c h ic o .......muy atento, pero parece un poco falso.
4. Esteban...........tan grave que tienen que ingresarle en el hospital.
5. Este n in o ........ muy despierto y comprende todo lo que se le dice.
6 . D ebes.......atento a todas las explicaciones de la profesora.
7......... orgullosa de mi hijo, porque es muy bueno, inteligente y trabajador.
8 . Su bisabuelo tod a via ......vivo.
9......... muy orgulloso y no se lleva bien con sus compafteros.
10. La crisis economica........muy grave.
XII. Попълнете със ser или estar и преведете на български:

1 .........malo y no puede ir al colegio.
2. Va muy bien en los estudios porque...... muy listo.
3. La carne ya n o ...... buena.
4. Las pastillas...... buenas porque quitan la tos.

5. Las heladas...... malas para los cultivos.
6 tan fresco, que todavia no me ha devuelto el dinero que le prest6 .
.
7.(nosotros) listos para ir al cine.

8 . Estos huevos deben d e ...... malos porque huelen fatal.
9. Prefiero trabajar por las mananas porque...... mas fresca.
10. Debe seguir tomando las medicinas porque todavia n o ...bueno.
XIII. Попълнете със ser или estar и преведете на български:

1. Este lib ro ...... bastante aburrido.
2 . i .......(tii) comodo aquf?
3. El n in o ...... aburrido porque esta solo.
4. Mi trabajo.......muy cansado y llego rendida a casa.
5.El humo de tus p uros........ muy molesto.
6. Este sillon .... muy comodo para echarlasiesta.
7.....molesto porque no lo han invitado a la fiesta.
8 ...... muy cansada porque hace meses que no tengo ni un dia de
vacaciones.
XIV. Зам естете подчертаното c подходяща форма на ser или estar, ка то

i извършите необходимите промени:
1. Estas lluvias resultan buenas para el campo.
2. Marta tiene el pelo rubio.
3. Esta novela tiene un caracter humorfstico.
4. Me encuentro enfermo y tengo algo de fiebre.
5. Este libro pertenece a Andres.
6 . Antonio se oraduo en medicina. pero los fines de semana trabaia como
taxista.
7. Se siente triste y solo.
I
8 . ^Cuanto cuesta el periodico?
9. Nunca hemos ido a Sevilla.
10. Tu amigo Luis parece muy simpatico.
XV. З ам естете подчертаното c подходяща форма на ser или estar, ка то

извършите необходимите промени:
1. Los muebles del museo proceden de un antiguo palacio.
2 . Llevamos dos dfas aquf.
3. Este pantalon te oueda muy bien. 255
4. La cuchara sirve para comer sopa.
5..Su encanto consiste en saber rei'rse de sf misma.
6 . Vivo con mis padres porque no tengo dinero para pagar un alquiler.
7. El pino pertenece a la familia de las com'feras.
8 . Su ropa parece muy sucia.
М орсрилогия
9. Esia semana no puedo salir porque tengo examenes.

10. Parece l6 gico que se haya molestado.
XVI. Попълнете c подходящата форма на ser или estar

1. La segunda parte del partido de ayer ...... muy aburrida porque los
jugadores y a .......bastante cansados.
2. C om o.......tan orgulloso no me atrevo a ofrecerle el dinero.
3.........en casa antes de las diez, no te preocupes.
4. <-,Que.......del libro que te deje?
5. Para mf la paella ....... uno de los platos mas exquisitos de la cocina
valenciana.
6 . Te deseo q u e .......feliz.
7. Y a .......(yo) harto de sus mentiras.
8 . Este pantalin me lo compre hace tiempo, pero todavfa.......nuevo.
9. Ya sabes c o m o .......Julia, siem pre........ de mal humor.
10. Si e l.....muy alegre, pero no se....... triste por algo, y no se por que.
XVII. Преведете:
1. Това градче е в южна Испания.
2. Тази стая е много тъмна.
3. Сигурен съм, че ще бъде много внимателен с теб.
4. Последното световно първенство по ф утбол беше във франция.
5. Вече е късно, а и освен то ва съм много уморена, та ка че е по-добре
да си вървим.
6 . К о н ц е р тъ т е в седем вечерта.
7. Горд е с това, ко е то направи.
8 Днес е почивният му ден и затова не е т у к .
9. Много е изморително да се работи по десет часа на ден.
10. Валенсия е на около 350 км о т Мадрид.
ЙШЙЕЗ Страдателен залог

Voz pasiva
Изречението е в д е я те л е н залог (voz activa), ко га то реалният извър
ш ител на д ей ствието и грам атическият подлог съвпадат.
La policfa capturo a los Полицията залови
terroristas. терористите.
В горния пример 1а policfa е извършител на д ействието и граматически
подлог на изречението.
Изречението е в с т р а д а т е л е н залог (voz pasiva), ко га то реалният из

вършител на д ействието и граматическият подлог на изречението не
съвпадат.
Los terroristas fueron Терористите бяха заловени
capturados por la policfa. о т полицията.
В горния пример la policfa е извършител на действието, a los terroristas -

граматически подлог на изречението.
При преминаване о т деятелен в страдателен залог прякото допълнение
става подлог, а подлогът - допълнение, въведено о т предлога рог.
В испанския език се предпочита употребата на ко н струкц и ята в деяте
лен залог. Употребява се страдателен залог, ко га то говорещ ият на
сочва своя интерес към предмета или лицето, върху ко и то се извършва
действието (Los terroristas fueron capturados por la policfa.), или ко га то ис
ти н с ки я т извършител на действието не е известен или не представля
ва интерес за говорещия. (Los terroristas fueron capturados.)
Страдателен залог със ser

Образува се със спомагателния глагол ser и причастието на съ ответния
глагол, ко е то се съгласува с подлога. Означава действие.
Времето на страд ателната конструкция се определя о т времето на
глагола ser. При преминаване о т деятелен в страдателен залог, глагол-
ното време не се променя.
Resolveran las dificultades. Ще разрешат т р у д н о с т и т е .
Las dificultades seran Т руд ностите ще бъдат
resueltas. разрешени.
La gente joven lee mucho М ладите хора ч е т а т много
este libro. т а з и книга.
Este libro es muy leido Тази книга е много четена
por la gente joven. о т младите хора.
Han enviado los trajes Изпратиха ко с т ю м и т е на
a la tintoreria. химическо чистене.
Los trajes han sido К о с т ю м и т е бяха изпратени
enviados a la tintoreria. на химическо чистене.
Asesinaron al ministro. Убиха министъра.
Fue asesinado el ministro. Б еш е убит м инист ърът .
Habian hecho estos canones Бяха направили т е з и ородия
para la guerra del Golfo. за войната в Залива.
Estos canones habfan sido Тези оръдия бяха направени
hechos para la guerra del Golfo. за войната в Залива.
Страдателен залог с estar
За се със спомагателния глагол estar и причастието на с ъ о т в е т

ния .глагол, ко е т о се съгласува с подлога. За разлика о т конструкцията
tc Sv»r, осначава с ъ с т ояние, р е зу л та т о т предходно аейстВие и не до-
nvcK:: въвеждането на непряко допълнение с рог. Срв.
La puerta estaba abierta В р ата та беше (=стоеш е)
отворена.
La puerta fuo abierta В р а та та бе отворена
•por alguien). ( о т някого).
лр^олното време на страдаталната конструкция с estar не се отнася
'<t.« 1,;пмента на извършване на действието, а към момента, в ко й то е
р е з у л т а т ъ т о т то ва действие. Срв.
i a puerta habia sido abierta. => La puerta estaba abierta
П л а та та е била отворена => В р а та та стоеш е отворена
0 (г>.в(зятелната конструкция c estar се употребява само 8 presente,

'■ Vr.'ccto u futuro simple.'
•- _________- — —- __________ -- ___ -
Страдате, та конструкция със se
i'sipasySi? се c местоим ението se и глаголна форма в 3 л. eg. или мн. ч.

Las puertas se cierran В р а ти те се з а т в а р я т точн о в
a las diez en punto. десет часа.
Eso se hace asi. Това се прави така.
■ в а в Упражнения
I. Превърнете в страдателен залог:
Модел: Andres abrid la carta. ->
La carta fue abierta por Andres.
1. El Congreso estudiara las nuevas propuestas del Gobierno.

2. El rector ha inaugurado el curso.
3. El ministro de Hacienda presento el presupuesto.
4 . Un autobus atropello a dos personas ayer por la manana.
5. Esta tarde su padre le ha castigado porque trai'a malas notas.
6 . La agenda le proporcionara un billete de avi6 n a precio de costa.
7. El medico habia operado al paciente.
8 . Las gruas descargaban las mercancfas.
9. La direccion le ha ascendido a jefe de negocios.
10. Los trabajadores eligen a los representantes.
II. Превърнете в деятелен залог:

Модел: La ley de divorcio fue aprobada por el Congreso. —>
El Congreso aprobo la ley de divorcio.
1. El nino fue mordido por un perro.
2. Sus palabras eran esperadas con irripaciencia por todo el mundo.
3. La casa ha sido destruida por el fuego.
4 . La ley no habia sido aprobada aun por el Parlamento.
5. El Iadr6 n sigue siendo buscado por la policia.
6 . Los dos heridos fueron transportados al hospital mas proximo.
7. Co’rrio la noticia de que habfa sido descubierto un yacimiento de uranio
cerca de Cartagena.
8 . El convenio habra sido firmado por los ministros antes del dfa 12.
9. El estafador ha sido capturado por la policfa.
10 Dos personas resultaron heridas por la explosidn de la bomba que fue
colocada por la ETA militar.
III. П оставете инф инитивите в подходяща форма на деятелен или с т р а

дателен залог:
Las autoridades sanitarias todavia no (encontrar) ...1... una explicacion a la
mosca que, en los liltimos dias, (atacar) ...2 ... a los turistas que estan tomando
el sol en nuestras playas.
En la ultima semana mas de mil personas (morder) ...3... por esta mosca y
(tener, ellos) .. . 4 .. . que (hospitalizar) ...5 ........
’ La alarma (cundir) ...6 ... entre los turistas que (empezar) ...7... a abandonar
masivamente nuestro pafs.
Segiin las estadfsticas, solo (atacar) ...8 ... diez japoneses, siete griegos,
259
cuatro estadounidenses, tres ingleses, dos daneses y un belga. Las moscas
(respetar),..9... a los hispanoamericanos que, por el momento. no (picar) ...10...
IV. П оставете подходяща форма на ser или estar и преведете на българс-

‘ ки:
1. Todos los dfas a las siete de la mafiana ya (y o )...... levantado.
М орф ол оги я
2. El partido entre el Madrid y el Barcelona...... muy disputado.

3 avergonzado y por eso no dio la cara.
4. La pue rta ........... cerrada bruscamente.
5. La noticia...comentada en toaos los medios de difusion.
S. No se por que la p uerta...... bloqueada.
7.........atropellado por un coche.
8 . La c a s a ...... construida este ano.
9. El m inistro...... recibido por el presidentedel Gobierno.
10. No puedo ponerme estos zapatos porque...... rotos.
11. En cuanto llegaron las ambulancias, los heridos ...... transportados al
hospital.
12. Planchate la falda.........muy arrugada.
13. He cerrado la ventana hace un rato y vuelve a .......abierta.
14. La carta le .......devuelta sin abrir.
15. Este c o ch e ...... muy bien acogido por el publico.
V. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: A quf venden coches de segunda mano. —>
A q u i se venden coches de segunda mano.
1. Ellos habian agotado todas las provisiones.
2. Esta tienaa vende libros importados.
3. Construyeron un nuevo puente sobre la autopista.
4. Comentaron mucho el inciaente.
5. Plantaron rosales en el parque.
6 . En verano, riegan las calles de Madrid casi todos los dfas.
7. Comemos la carne con tenedor y cuchillo.
8 . Conservaran todas las grabaciones en el archivo.
VI. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: E l aeroplano fue inventado'a principios de siglo.
El aeroplano se invento a principios de siglo.
1. La averfa fue arreglada demasiado tarde.
2. Los pianos han sido estudiados cuidadosamente.
3. Estos edificios fueron construidos el ano pasado.
4. En el ano 1957 fue inaugurado este monumento.
5. Este local ha sido clausurado por el jaleo de anoche.
6 . Todas las entradas han sido vendidas con antelacibn.
7. El problema fue resuelto en un santiamen.
8 . Las comunicaciones eran interrumpidas continuamente.
VII. Преведете на испански:

1. Изложбата ще бъде о т к р и т а през април.
2 Хуан беше уволнен.
3. Това е доказано много отдавна.
4. Д о ку м е н тъ т ще бъде подписан другата седмица.
5. Магазините са затворени в събота и неделя.
6 . И зп ити те се изготвяха о т комисия.
7. Той е най-уважаваният.
8 . Бе критикувана много.
9. Въпросът вече е приключен.
10. Магазинът ще бъде отворен в тр и следобед.
ш ш г Глаголни перифрази
Perifrasis verbales
Глаголните перифрази са конструкции, образувани о т спрегната глагол
на форма и една о т т р и т е нелични форми (инфинитив, деепричасти<з или
причастие), свързани направо, чрез предлог или чрез частицата сше.
Спрегнатият глагол е спомагателен или модален. К а то спомагателни
глаголи се употребяват глаголите haber, soler, ir, ser, estar, acabar,
tener, ponerse, llevar, echar(se) и gp. Модалните глаголи са poder, querer
u deber.
Sf 1 Глаголни перифрази c инфинитив
1 Ir a + in fin itivo означава действие, следходно спрямо момента на го

воренето или друг ориентационен момент, и много често се упо тре
бява вм есто futuro simple или condicional simple.
- iQ u e vas a hacer ahora? - Какво ще правиш сега?
- Voy a trabajar. - Щв работя.
Me dijeron que Iban a estudiar Казаха ми. чв щв си учат
la leccion. урока.
‘ « :" __ , ч ■
Със значение на бьдеще време може да се упатпебяВь само ако
глаголът Ir е спрегнат 8 presente или imperfecto. В останалите
времена ir запазва значението се на глагол за двиЖеьия и не обра
зува перифраза.
2 Empezar а + in fin itivo и comenzar а + in fin itivo са най-често употре

бяваните конструкции за означаване начало на глаголно действие.
Pnnte el abrigo porque Облечи си п а л то то , защ ото

empieza a hacer frio. започва да става студено.
Comence a leer el libro Започнах да чета книгата
hace dos dias. преди два дни.
3 Ponerse a + in fin itivo означава също начало на действие, но предпола

га воля о т страна на извършителя, ко й то винаги е лице или одушевен
предмет. Може обаче да се употребява и с безлични глаголи като
Hover, nevar.
Ayer los obreros se pusieron Вчера раб о тн и ц и те започна-
a trabajar a las siete de la ха да р а б о т я т в седем
manana. с у тр и н та .
Cuando menos lo esperabamos, К о га т о най-малко очаквахме.
se puso a nevar заваля сняг.
4 Echarse a + in fin itiv o означава внезапно, неочаквано начало на глагол-

но действие и се употребява с глаголи ка то llorar. refr. temblar.
Cuando le contaron todo К о га то му разказаха всичко.
se echo a llorar. избухна в плач.
5 Echar a + in fin itiv o има същ ото значение к а т о горната перифраза, но

се употребява само с глаголи за движение ка т о correr. andar, caminar
volar, nadar.
De pronto todos echaron Изведнъж всички хукнаха
a correr. да бягат.
6 Romper a + in fin itivo има значение, подобно на то в а на echarse а +

infinitivo, к а т о още по-силно подчертава внезапното начало и много
често изразява идеята за сдържано до определен м ом ент действие.
Употребява се с глаголите refT; llorar, hablar, andar, gritar.
Cuando rom pio a hablar, todos К о га т о изведнъж проговори.
nos llevamos ипг gran alegri'a. всички много се зарадвахме.
7 Volver a + in fin itiv o означава повторно извършвано действие.

He vuelto a ver la pelicula. Гледах филма отново.
J Те prometo que no volvere Обещавам т и повече да
a hacerlo не правя така.
8 Soler + in fin itiv o означава обичайно повтарящо се действие. У п о т

ребява се само в presente и imperfecto.
Suelo hacer gimnasia para Обикновено правя гим насти

mantenerme en forma. ка. за да си поддържам
формата.
Solia estudiar hasta muy Имаше навика да учи до
entrada la noche. късно през нощ та.
9 Terminar de + in fin itivo означава край на глаголно действие.

Cuando term ino de К о га то свърши да чете.
leer salio a dar un paseo. излезе да се поразходи.
10 Acabar de + in fin itivo означава действие, ко е то е извършено непгл.-

редсгпвено преди момента на говоренето или преди някакъА vim.?/
ориентационен момент.
Acabo de llegar у todavia Току-що пристигам и ошб
no conozco a nadie. не познавам никого.
Acababan de dar las doce Тъкмо бнше станало 12 часа,
cuando todos entraron en la sala. к о га т о всички влязоха i> s j ла:пе
Перифразата има то в а значение, ако глаголът acabar е cnpesnai,-

presente или imperfecto.
Перифразата означава и край на действие и има същата употреба

terminar de + infinitivo.
Acabe de leer esa novela Д очетох т о з и роман
hace tres dias. преди т р и дни.
Cuando lleguen los vecinos, ya К о га то дойдат съседите,
habre acabado de lim piar la вече ще съм свършил с
casa. ч и сте н е то на къщ ате
11 Dejar de + in fin itiv o означава прекратяване на някакъв процес или на

обичайно извършвано действие.
jDeja de m olestarm e ya! Престани да ми пречии^
Hace mucho que dejo de Отдавна преттана да
visitar a su abuela. ходи у бзох си.
12Querer + in fin itiv o изразява воля.
Quiero hacerte un regalo. Искам да т и подаря нещо.
13 Poder + in fin itiv o изразява възможност

Me ste-nto bien ya y puedo Вече со чувствам добре и
trabajar. мопа да работя.
Българският глагол м о г а има две значения - и м а м в ъ з м о ж н о с т и

у м е я В пърВая случай му с ъ о т в е т с т в а испанският глагол poder,
а във втория - saber.
No puedo cocinar porque He мога да сготвя,

han cortado la luz. защ о то спряха тока.
Ya sabes que no s 6 cocinar. Нали знаеш, че не мога
(не умея) да готвя.
14 Перифрази, означаващи задължение или необходимост да се извърши

действието.
а) Tener que + in fin itiv o изразява задължение, наложено о т някакви
о б с то я те л с тв а , или необходимост да се извърши действието.
Tenemos que ganar este Трябва да спечелим та з и
partido, si queremos ser среща, ако искаме да
campeones. станем шампиони.
Tuve que com er antes de Трябваше да обядвам
las dos. преди два часа.
б) Deber + in fin itivo се употребява за изразяване на задължение,

к о е то човек сам си налага, или за някакъв морален дълг.
Debemos a sistir a todas Трябва да присъстваме
las clases. на всички часове.
Употребява се и за изразяване на заповед или съвет.
jDebes ayudar a tu madre! Трябва да помагаш на
майка сиI
В отрицателна форма изразява забрана.

No debes hacerlo. Не трябва да правийз°това.
в) Haber que + in fin itiv o означава задължение или необходимост и

се употребява само в безлични изречения.
Hay que respetar las seftales. Трябва да се спазват
de trifico. п ъ т н и т е знаци.
Hubo que expulsarlo. Трябваше да бъде изгонен.
15 Deber (de) + in fin itiv o изразява несигурност или предположение. Това

е единствената глаголна перифраза, ко я то може да се образува и със
сложен инфинитив.
El r:uevo profesor debe Н овият учител сигурно е
(de> ser una buena persona. добър човек.
Debe (de) haber llovido Вероятно е валяло та з и

esta manana. сутрин.
вЯВЯЛ Глаголни перифрази с деепричастие
1 Estar + gerundio
Изразява действие, извършващо се в момента на говоренето и тогава
се употребява вм есто presente.
Ahora estoy leyendo el libro Сега чета книгата, ко я т о
que me dejaste. ми gage.
Използва се във всички времена, за да подчертае продъ лж ителността на

действието.
Ayer, cuando nos levantamos, Вчера, к о га т о станахме,
estaba lloviendo. валеше.
Estuvim os consolandolo Цял следобед го
toda la tarde. утешавахме.
2 Ir + gerundio изразява действие, ко ето се развива прогресивно о т да

ден ориентационен м ом ент към бъдещето или подчертава продължи
т е л н о с т т а на действие, ко е то се развива бавно и постепенно.
jComo van creciendo Как р а с т а т т е з и деца!
estos ninos!
La banera se iba llenando Ваната постепенно се
de agua. пълнеше c вода.
3 Venir + gerundio изразява действие, ко е то се развива прогресивно

о т миналото към даден ориентационен момент. i
Os lo vengo repitiendo О т миналата година все

desde el afto pasado. т о в а ви повтарям.
4 Llevar + gerundio означава действие, ко е то е започнало в предходен

м ом ент и продължава да се извършва в даден ориентационен момент.
Задължително се употреоява с обстоятелствени пояснения за вре
ме. к о и т о посочват периода на извършване на действието. Глаголът
llevar може да бъде само в presente или imperfecto. 265
Lleva lloviendo toda la tarae. Цял следобед вали.

Llevaba tratando de averiguar О т няколко месеца се onum-
varios meses lo que paso. ва да разбере какво е станало.
М орф ология
О трицателна форма на перифразата е llevar sin + infinitivo.

Llevo ya dos semanas О т две седмици вече не
sin estudiar уча.
5 Seguir (continuar) + gerundio означава, че действие, ко е то е започна

ло в предходен момент, продължава да се извършва.
Siguen viendo la television. Продължават да гледат
телевизия.
C ontinuo hablando con su Продължи да говори с
sobrino. племенника си.
О трицателна форма на перифразата е seguir (continuar) sin + infinitivo.

Sigo sin recibir cartas. Продължавам да не
получавам писма.
Глаголни перифрази с причастие
К о га то участва в образуването на перифрази, причастието се съгласу

ва по род и число с прякото допълнение.
1 Tener + participio подчертава р езул та та о т действие, извършено
преди това. Употребява се в presente, imperfecto, futuro simple и
condicional simple. Образува се само с причастия на глаголи, изискващи
пряко допълнение.
Tengo escrita toda la redaccion. Написах цял ото съчинение.
Tenia corregidos veinte Беше проверил двадесет
examenes. изпита.
2 Dejar + participio и q u e d a r'+ p a rtic ip io предполагат действие, чиито

р е зу л та ти са налице в даден ориентационен момент. При dejar +
participio грам атическият и логическият подлог съвпадат, а при
quedar + participio т е са различни.
Sus palabras me dejaron Д у м и те м у много ме
muy asombrado. учудиха.
f^P Me quede muy asom brado Останах много учуден о т
рог sus palabras. дум ите му.
3 Seguir + p articipio означава, че дадено състояние продължава.

Ти reloj sigue atrasado Часовникът т и
продължава да е назад.
ШШЛ Упражнения
I. Попълнете с подходящ предлог или частица:
1. Al ofr el chiste, Enrique se e ch o ......rei'r.
2. Tienen ustedes...... hacerlo sin falta.
3. Es mejor que d e je s ......fumar.
4. Acababa......cenar cuando tu llegaste.
5. Se p u s o ......tocar la guitarra.
6 . Esas chicas deben......ser espanolas.
7. V am os......pasarlo muy bien esta noche.
8 . H a y ......esmerarse mas en el trabajo.
9. La semana que viene volveremos...... vernos.
10. S ig o ...... entenderlo.
1 1 . Cuando terminemos........ cenar lo llamaremos.
12. Ven, que empezamos...... comer.
II. Попълнете c подходяща нелична глаголна форма:

1. Se puso a (estudiar)...... como si fuera un loco.
2. Lleva (ensenar)...... mucho tiempo.
3. Dej6 de (fum ar)...... hace tres meses y todavfa sigo sin (fum ar)........
4. Seguire (pensar).......en ti.
5. Esta situacion me tiene (preocupar).........
6 . No es muy agradable, lo se, pero tienes que (hacerlo).........
7. Aunque le cuesta mucho hacerlo, el nino va (aprender) ...... a leer y
escribir.
8 . Todavfa no se como voy a (resolver).......el problema del alojamiento.
9. En este momento acaban de (d a r).......la noticia en la tele; tenfas razon.
1 0 . Ultimamente esta distrafdo, le tiene (obsesionar)...... el examen.
11. No queremos (volver)...... a (andar)........ porque seguimos (cansar)...........v
12. Aunque son ya las 11, el sigue (dorm ir).........
13. Ahora ella esta bien situada; podra (echarnos).......una mano.
14. Os estais (ganar)...... un castigo monumental.
15. Vio algo en la oscuridad y se echo a (tem blar).........
16. Ya hemos terminado de (estudiar).........
17. El problema ha quedado (solucionar).........
18. Llevo mucho tiempo sin (verlo).........
19. Debe de (saberlo).........
20. Les dejamos (decir)...... que nos esperaran hasta las diez.
21. Debes (prepararse)...... bien para el examen.
22. Hay que (saber)...... portarse bien.
23. Suele (afeitarse)...... todos los dias.
24. 6Cuando empezamos a (arreglar)...... el piso?
III. Образувайте изречения о т дадените елементи, ка то употребите пе

рифразата ir а + infinitivo:
1 . manana/ по/ (ellas) volver
2 . mis padres/ enviar/ a mi/ dinero
3. asi/ no/ (nosotros) poder salir/ de/ la crisis
4. a nosotros / (ellos) poner/ multa/ por/ conducir/ rapido
5. justed / quedarse/ aqui/ con/ yo?
6 . este fin de semana/ (yo) ordenar/ mis papeles
IV. З ам естете c ir a + infinitivo:

1. Cuando menos te lo imagines, te subiran el sueldo.
2. Dijeron que vendrian.
3. jApresurate, que e taxi llegara de un momento a otro!
4. Dijeron que le expulsarfan de la oficina por estafa.
5. Me aseguraron que comprarfan aquel ordenador.
6 . Sujeto el bolso porque vio que se lo robarfan.
7. Estos guantes me van tan estrechos que no me los pondr6 jamas.
8 . Esta tarde saldre de compras con mis amigas.
V. В кои о т следните изречения ir a + inf. изразява бъдеще действие? Пре

ведете изреченията.
1. Manana iremos a ayudarle.
2. No se a que hora van a venir.
3. ^.Sabiais que iban a presentarse a las oposiciones?
4. Me dijeron que irian a bailar a una discoteca.
5. Dudaba que fueran a visitarnos.
6 . Va hemos ido a ver la exposicion.
VI. З ам естете, къ д ето е възможно, с ira + inf. Преведете изреченията

1. Esta noche cenaremos en un restaurante chino.
2. Es muy alto, medira unos 2 metros.
3. En la fiesta habrfa unas cincuenta personas.
4. Estaba segura de que me llamarfan.
5. Dentro de dos dias empezara la semana del cine espanol.
6 . Tendr£ muchos problemas, por eso se porta asi.
| VII. З ам естете инфинитива c перифразата empezar (comenzar) a + inf.

1. (Preparar, 61).......al equipo y, ciaro, todo salio mal.
2 . Aparecieron las nubes y (Hover).........
3 Pronto (llegar).......los invitados.
4. Los invitados se sentaron a la mesa y (cenar).........
5. En invierno (anochecer).......temprano.
6 . No tengo intencion de (estudiar)...... ahora.
VIII. Зам естете c ponerse a + inf.. където е възможно:

1 . A partir de manana empieza a funcionar el nuevo repetidor de TV.
2. Como empiece a arreglar el coche, lo destrozara.
3. Cuando menos lo esperabamos, empezo a Hover y salimos corriendo
para no mojarnos. .
4. El agua ha empezado a hervir.
5. Cuando se lo dijeron empezo a llorar.
6 . Al mediodia empieza a hacer mucho calor.
7. Ya es hora de que empieces a trabaiar.
8 . Cuando le vio empezo a aritar.
9. Despues de tanto trabajo ya empiezo a cansarme.
10. Enrique empezo a repartir los prospectos.
IX. У потребете echar a + inf. или echarse a + inf. Преведете изреченията:
1. Cuando le llego el turno de leer su trabajo, (tem blar)...... como un flan.
2. (Andar, e l) ...... sin rumbo fijo y aparecio en la otra punta de la ciudad.
3. Lo cogio del brazo y (andar).........
4. Al ver a la policfa, el ladron (correr).........
5. Siempre que va a ver una pelicula sentimental (llorar) ....... como una
loca.
6 . Cuando les conto su comica aventura, (reir, ellos) ....... a carcajada
limpia.
7. El pajaro (volar).........
X. Зам естете c всички възможни перифрази, ко и то изразяват начало на

действие:
1. Deja de morderte las unas y empieza a estudiar de una vez.
2. Empezamos a temblar cuando vimos acercarse a la policia.
3. Este verano pienso empezar a estudiar porque necesito aprobar en
septiembre.
4. Empezo a refr cuando se entero de lo ocurrido.
5. Cuando recibio la noticia, empezo a llorar.
6 . Si te encuentras con un delincuente, empieza a correr.
7. Es urr chico tan timido que, cuando empieza a hablar, los companeros se
rfen.
269
XI. Преобразувайте изреченията no следния модел:
Модел: Dimelo de nuevo. -*
Vuelve a decirmelo.
1. No me levantes la voz otra vez.
2. Regare las flores de nuevo.
3. Leyo el libro una vez mas y de nuevo le gusto.
4. No le llames cobarde nunca mas.
5. Hay que empezar de nuevo.
6 . Otra vez me han robado la gasolina del coche.
7. Ha cometido otra vez el mismo error.
8 . No he entendido bien, ^quiere usted repetirlo de nuevo?
9. Quiero ver de nuevo aquella pelicula tan divertida.
10. Hemos lefdo de-nuevo el Quijote.
XII. З а м е сте те глаголните форми c подходящи форми на перифразата1

soler + infinitivo. Преведете изреченията:
1. Leemos una revista todas las semanas.
2. Carmen viaja los fines de semana.
3. El profesor llegaba en punto.
4. Haces la compra los sabados.
5. El llevaba el pelo largo.
6 . Tu ibas a cazar los domingos, ^verdad?
7. Cogfa el autobus 1 2 .
XIII. У потребете перифраза, за да изразите повтарящо се или обичайно

действие:
1. (A brirse).......la herida.
2. (Ducharse, e l) .......con agua frfa en invierno.
3. (Salir, e llo s )...... los viernes por la noche.
4. (Verlos, nosotros)...... por casualidad el ano pasado.
5. (Afeitarse, e l) .......por la noche.
6 . Antes (acostarse, nosotros)...... temprano.
7. Me parece que (venir, e llos)...... la semana que viene.
8 . Parece que no hay nadie; (llamar, nosotros).......mas tarde.
XIV. З ам е сте те ф ормите на preterito perfecto c перифразата acabar de +

infinitivo. Преведете изреченията:
1. Hemos terminado de comer hace un momento.
2 . Hace un minuto que han salido. .
3. En este momento ha terminado la pelicula.
4. No me preguntes a mf, yo he entrado ahora mismo.
5. Ha entrado hace un momento y todavfa no se ha ambientado.
6 . La secretaria ha colgado el auricular en este mismo momento.
7. Hace un momento que la criada ha hecho la limpieza de la casa.
XV. У потребете acabar de + inf., за да изразите непосредствено предход

но действие. Преведете изреченията:
1. (Encender, e l) ...... la tele cuando dieron la noticia.
Li- «Л-гчвг сЯ.лл 4 jlc
| с о$е<\Ъ ^ v Л *** <
2. (Voiver. t i i ) ...... r у nuieres salir otra vez.
3. (Entrar, yo) 1лЯгш 1 el L>aho fcuanbo Sono el telefono.
4. (Llegar, y o )...... y ya me estas gritando. A c.a(co 1 Vvt <jf-1
5. Llamaron cuando el medico (irse) It ^
6 . (Salir, 61)...... de la oficina, asi que pronto estara en casa.
1Л UCXjJoc. оЦ
XVI. Зам естете формите на preterito perfecto c перифразата acabar de +
inf., къ дето е възможно:
1 Este mes ha hecho muy buen tiempo.
2. He estado varias veces en Espana.
3. Hace un momento que me lo ha explicado.
4. Siempre me han gustado los chicos rubios.
5. El despertador na sonado hace cinco minutos.
XVII. З ам естете acabar de + inf. c terminar de + inf., където е възможно.

Преведете изреченията:
оу* -ч>£ )ЛАЛ тйлллУсомл
1. Acababan de llamarme, cuandollegue a casa. <-> vC M f
Acabamos de tomarnos el cafe y salimos a la са11е.Тег\лд\\лСчлА.\оь A*
3. No esta; acaba de salir.
4. Acabo de fumar el cigarrillo y entro en la sala.MCA \лл\>л o (Lt K \ v\ \ M
5. Ya hablaremos cuando acabes de comer. . . . > лл \\м Ь is и&лчд-г
6 . Cuando fui a su casa ya habia acabado de traducir el texto.
R \ t \ члл\ wc^v o
XVIII. Попълнете c всички възможни спомагателни глаголи, изразяващи
край на действието, и преведете.
1. C uando...... estudiar, sali a darun paseo.
2. Hace una hora q u e ...... ilover.
3. j(T u ).......decir tomerias!
4. Y a .......interesarme esos asuntos. i
5. C uando.......(tu) cenar, podemos dar un paseo.
6 . Yo ....... salir con ellos porque gastan mas dinero del que puedo
permitirme.
7. Mi padre fumaba 2 paquetes de tabaco al dia y ahora ....... fumar
radicalmente.
XIX. З ам естете es necesario c haber que + inf.:

Модел: Es necesario descansar. ->
Hay que descansar.
1. Es necesario trabajar mas.
2. Es necesario saoer leer y escribir.
3. Es necesario dormirdiez horas.
4. Es necesario divertirse.
5. Es necesario respirar aire puro.
XX. Преобразувайте изреченията no модела:

Мооел: Hay que ser puntual. (tu) ->
Tienes que ser puntual.
1.Hay que hacer deporte. (vosotros)
2. Hay que hacerlo mejor. (tu)
3. Habia que leer mucho. (nosotros)
4. Hay que resolver este problema cuanto antes, (yo)
5. Habfa que pensarlo mejor. (ella)
6 . Hay que invitarlos. (Ud.)
7. Hay que ganar mas. (ellos)
8 . Habia que corregir el examen. (Uds.)
XXI. Използвайте перифразите tener que + inf. или haber que + inf. в nogo-
ходяидото време:
1. Manana (nosotros}.......ir al Danco.
7.W.V^ ftecer mas deporte. o ", m

8. Fueron a ver el partido cuando yo trabajar.
XXII. Преобразувайте изреченията, ка то използвате комбинацииите hay

que... para que или tener que... para que.
Модел: Su mama lo llevara a l cine si Juanito saca buenas notas
2. No se dormira si su mujer le prepara un buen cafe.

3. El hierro no se oxida si se le da una capa de minio.
4. A este mno le volvera el apetito si sus padres lo llevan una temporadita al
campo.
5. Los ninos se acostaran sin dificultad si se apaga la television.
6 . Luisito hace lo que le han dicho si se le esta vigilando.
XXIII. Попълнете c перифрази, изразяващи задължение или необходи-

м ост:
1. Mi hermano ....... cambiarse de piso porque el nuevo trabajo le queda
lejos.
2.........respetar la Constituci6 n.
'b v w ' . Ч У * ^ ,
3 .........dejar de c jmer tanto si quieres adelgazar.
4. ^Quien' ft^ m a e e r hoy la comida? (UdcC/
5 Lo oneHÂi/haW , hacedio ya.
e . V ^ V ^ d i a r para aprobar
7. Lo siento, amigos;™rÂTia{cnarme.
8 . ..... (nosotros; comprarlo, no haDia otro remedio.
I" 'W - ' j I v w .Cc,
XXIV. Преобразувайте според модела: 41
Модел: No es necesario que vengas. ->
No tienes que venir.
1. No es necesario que asistan todos.
2 No es necesario que se lo pidas.
3. No es necesario que estudieis mas.
4. No es necesario que invitemos a todos.
5. No es necesario que intervengas.
6. No es necesario que me lo expliqueis con tanto detalle.
XXV. Преобразувайте според модела:

Модел: No fumes. —>
No debes fumar.
1. No hableis tan alto.
2. No hagas eso.
3. No lo castigueis.
4. No conduzcas tan deprisa.
5. No saigas sola a estas horas.
6 . No comais tanto.
XXVI. З ам е сте те c deber de + inf.:

1. Quiza venaan con retraso por la caravana de coches. 1
2. Serian aproximadamente las cinco cuando llego el avi6 n.
3. Probablemente el senor con bigote es el suegro de Ana.
4. No se cu&nta gente habia alll, pero habrfa un centenar.
5. Probablemente es una persona honesta.
6. Su padre tiene aproximadamente sesenta afios.
7. iQ u 6 hora es? Seran las siete.
XXVII. Попълнете c deber + inf. или deber de + inf.: 273

1. La verdad es que (to )...... preocuparte mas por los examenes.
2. El oaauete.......venir а tiempo; si no, no lo aceptamos.
3. (T u )...... estar loco Dara hacer eso.
4. Seguramente (ella) .... haber venido ayer por la tarde.
5. jCuanto se retrasa!.........haber atasco.
‘/ X V fll. О тгов о ре те на следните въпроси, ка то използвате някоя о т пь

рифразите ir а + inf., tener que + inf., haber que + inf.:
4. iLlovera manana?
i,Es obligatorio que yo vaya?
3. ^Tienes que firmar el contrato?
4. iQ u e vas a hacer este fin de semana?
5. i,Se necesita algo para este viaje?
i3. j,Es obligatirio poner el cinturon de seguridad?
7. ^Teneis que comprar tanta fruta?
/X IX . У потребете querer, poder или saber

I ......... (yo) acabar este trabajo cuanto antes p a ra ........ salir de vacaciones
la semana que viene.
2. Le tiene miedo al agua porque n o .......nadar.
ri. Mi h ijo .......ser astronauta y dice que lo va a conseguir.
4. i .......(yo) quedarme a ver la tele?
5. tires libre y ...... hacer lo que quieras.
J u lio ...... tocar muy bien la guitarra.
’ . Todavia no t e .......devolver el dinero, porque no lo tenemos.
I'. Siento n o .......ircon Uds.
У.' X Разкрийте скобите, ка то употребите перифразата estar +

gefundio:
iPordonal ^Que has dicho? (Pensar, уо)Р... *ri dtr. c< ia. , -
La semana pasada (hablar, y o )....... coaella. ^
3. Cuando tu me llamaste (ducharse, yo) - c fee ^ t , с$лс«л,\.о\*>\ллЯ
4 L uis entro justo cuando (preparar, nosotros)...... el equipaje. е JI
G. Ei otrodfa, aquelios sefiores (preguntar) ... por el je fe .«v .4;u 1 ! (v|
fc. En este momento ol avion (llegar) al aec&puerto.
7. jNina, escuchame! Te (hablar, yo) ........ y tu no me (prestar) ...... j
?tencion. c <Ъ У®
3. Eso que (afirmar, t u ) .......es una tonteria. Дл ' . I
9. Ollimamente (estudiar, 61)...... con mucho interes.
10. La poblaci6 n de algunas ciudades (disminuir) ........ i .
<кЛ•1 \ЛЛ- &Л, 1
XXXI. Изберете между presenfe u estar + gerundio в presente: .
lir-jv "1 A < c v a C w v V ’ I
1. Mi tfo (ser) profesor, pero ahora (trabajar) .... en una tienda de

electrodomesticos.
2. Nosotros (desayunar).......despues de lavarnos. еЦ ' ' V u • ' :r> r
3. No estd lista todavia: ahora (vestirse) v V M t ' v<ko v Л
4. Despues de cenar, siempre (ver, yo) .. . la televis in.
5. La semana que viene (llegar)®9s.tt mi primo de Barcelona.
6 . |Espera un momento!, (ponerse, y o )...... la chaqueta.
М орсЬология
7. (Mira!, el avi6 n ya (aterrizar)

8 . Hoy (llevar, e lla )...... un traje de chaqueta verde. t •
9. Ahora no puede ponerse al aparato; (dormir, 61) л
10. Siempre (conseguir, e l) ...... lo que quiere. CJQy^'?r*JLA' л
1 1. ^Todavfa (comer, t u ) ..... ? fcbVo.s ссм>-л C uoo - « »C м л O'QQXXл [
12. Me (gustar) el jazz.
13. Hace mas de una hora que te (esperar, yo) ..... Л c ^ \ i ko
14. ^(Seguir, e l) ...... enamorado de Marta?
15. £Qu6 (pensar, t u ) ...... de Julio? \ • 1 r “
XXXII. Посочете неправилните форми и ги поправете:

1. Los espanoles estan hablando espanol. V.OЙ)£,(ХЛЛ
2. Felipe v Juana estan vendo al supermercado. 4 • '," л -
3. Marta, te dejo, que estcin llamando. J
4. Ahora me voy porque estov teniendo mucho trabajo.-^еллоЛ)
5. Deja de beber, que te estas emborrachando. ^
6 . El equipoêm usica no esta funcionando. creo que esta estropeado. / \xw c io /e -
7. Ya me estovâcostumbrando a esta situacibn.
8 . Cuando estaba baiando las escaleras, estuve encontrando a Luis. <? , r , ,/
9. ^.Que estabas haciendo ayer en el aparcamiento?
10. Esta manana he estado haciendo la compra.
XXXIII. Разкрийте скобите, ка то употребите перифразата ir + gerundio и

преведете изреченията: ..
V o c * \л о с ,ч 1 Л л А °
1. Habfa muchfsima Iuz, у poco a poco (hacerse) ...... de noche y tuvimos
que acostarnos. n,*o л ^ с а ^ д , Д И И - -
2. Ya veras como, paso a paso, iresolver, nosojros) ...... n o stra s
diferencias ., . , i i & C' г ' ,,a*a .
3. Poco a poco (recoger, e l l o s ) e l dineroâra Га с а т р а п ^
4. El nino (crecer) ..Ti.VynD nos damos cuenta. 1. ,,. , д ^
5. Gana poco, pero (tirar)W ,x.W C«Avdo и м Д | /\х?Ч l’ <^C
6 . Esta asignatura la pienso aprobar, porque la ( p r e p a r a r ) u i a a dia. u 1 '
7. Es de suponer que, con el continuo aumento del precio del petroleo, la
crisis economica (agravarse)...... poco a p o co .^t > r <cW (4 w<ta />( &
8 . Con el pasar del tiempo, el entusiasmo (decaer)...... lentamente^
y v v i\i П „ ( U t v U A4 . | ^ 0 ^ г л»/глл,АП.
XXXIV. Попълнете c подходяща форма на ir или venir: V ______
1. Cada vez У .? . (61) haciendolo mejor,
2. Desde hace aigun tiempo, M iA êltas) recogiendo el dinero necesario
para la campafta.
3. Ese empresario .^C vteniendo cada vez m^s empresas.
4. Noto que hace ya tiempo que no VS.V^ftu) progresando con el espanol.
5. Ya .'.‘..c.4 siendo hora de que se vayan.
6 . El verano se Л/.Ф-. yendo sin darnos cuenta.
7. De un tiempo a esta p a rte .......(nosotros) haciendo todolo posible n r *
ayudarle.
3. Poco a p o co ...... (nosotros) haciendo los ejercicios.
\J (Хллл-os
X X X V . Зам естете подчертаното c перифразата seguir + gerundio и пре
ведете изреченията:
1. A pesar de la pelea no han deiado de ser amigos.
2 . Como no deies de vivir a ese ritmo envejeceras pronto.
3. Antonio no deiaba de fumar. y eso que el medico se lo tenia prohibido.
4. Lo siento, pero pienso no deiar de vivir en esta casa.
5. Sabfa que no conseguirfa ganar la carrera, pero no deiodeesfarzarsft
hasta el maxirno.
6 . A pesar de sus horarios de trabajo no ha deiado de asistir a clase.
7. No deiaba de criticar a todos sus companeros de trabajo.
X XX V I . У потребете перифразата seguir sin + inf.

1 . Por m is que les preguntabamos, no contestaban.
2. Llevabamos mas de media hora hablando y aun no me habfa contado l<3
que me interesaba.
3. £pero es que todavia no has comprendido ese juego?
4. Todavfa no ha aprobado el examen.
5. Por mucho que busca no encuentra trabajo.
XXXVII. У потребете перифразата llevar + gerundio:

I . He trabajado ourante un ano sobre este libro.
P.. Habfa estudiado espanol durante un ano.
3. Ha vivido con ese hombre durante cinco anos.
4 . Salgo con el desde hace una semana.
5. Hace muchos anos que lrabaja intensamente en la ampliacion Oe la
ompresa.
6 . Desde hace mucho tiempo me acompana siempre a la universidad en
coche.
7. Durante largo tiempo habfa vivido en el extranjero.
X X X V III. С ъ ставете изречения о т дадените елементи, к а т о употребите

д перифразата llevar + gerundio:
Модел: E l nifio/hacer los deberes/dos horas y media. —>
E l nino lleva dos horas y media haciendo los deberes.
1. Su hermano/ trabajar / en la misma empresa/ diez anos/
2 . Juana/ hacer/ el crucigrama/ media hora/
3. Estar (yo)/ esperar/ a ti/ ya tanto tiempo/
4. El nino/ gritar/ desde hace un cuarto de hora/

5. Hablar (vosotros)/ por telerono/ desde hace diez minutos/
6 . Pablo/ preparar las oposiciones/dos afios/
XXXIX. Употребете перифразата llevar sin + inf.

1. Hacia muchos afios que no esquiaba.
2. Hace varios dfas que no salgo de casa.
3. Hace ya muchos anos que no le dice esas cosas a una mujer.
4. Hacfa doce afios que no conducia.
5. Hace tres meses que no fumo.
6 . Hacia varios meses que no ibamos al cine.
7. Hace varias semanas que no tienen noticias de ella.
XL. Зам естете, където е възможно, формите на preterito periocto с

acabar de + inf. o llevar + oerundior
1. Estos dfas he trabajado m£s que otras veces y estoy agotado.
2. Han lleaado hace un momento. .
3. Durante varios meses te he dicho lo mismo, pero tu no me haces саяг
4. He trabajado en la Universidad mas de cinco anos.
5. Su obra ha sido traducida a muchos idiomas.
6 . He defendido esos principios durante toda mi vida.
7. jOyel, han dicho en las noticias lo de la visita del Presidente del Gobierno
de Espana.
8 . Te lo he explicado hace cinco minutos y no pienso repetirtelo.
9. Siempre me han tenido por una ingenua.
10. En este momento ha terminado la entrevista.
XLI. Довършете изреченията, ка то по ставите в необходимата форма

глагола в скоби:
1. Poco a poco van (aprender)......
2. Mis amigos siguen (vivir).......
3. Volvio a (preguntar).......
4. Llevaba (estudiar)......
5. Tengo (preparar).......
6 . Ech 6 a (correr)......
7. He dejado de (hacer).......
8 . Acab^bamos de (Ilegar).......
XLII. Предайте съдържанието на следните изречения, ка то и з п о л з в а т е

перифрази с деепричастие:
1. Mejoro poco a poco.
2 . Te lo digo en este momento.
3. El estadio se quedaba poco a poco vacio.
4 . Desde las cuatro no he dejado de estudiar.

5. Mi hijo toca en este momento el piano.
6 . Estoy seguro de que seguire con los estudios.
7. El verano poco a poco se acerca.
8 . Ellos habian aun.
9. Vivo en Salamanca desde hace cinco anos.
10. El publico no dejaba de aplaudir.
1 1. Aprende poco a poco ingl6 s y frances, al tiempo que trabaja.
1 2 . Mientras estuvo en casa no dejo de repetir que la ciudad no le gustaba.
13. Todavia viven en la misma casa.
14. Con ese airecillo seco, la ropa se secara poco a poco.
XLIII. У потребете перифразата tener + participio:

1. <,Ya (colocar, vosotros)...... vuestras cosas? Entonces vamos a comer.
2. El jefe me ha dictado diez cartas y ya las (escribir, y o ).........
3. Las oposiciones le (obsesionar).........
4. Me (preocupar)..............................la falta de noticias.
5. Aunque faltan muchos dias para los examenes, ya (estudiar, yo) ......
todos los temas.
6 . De todas las fotocopias que encargaste, ya (hacer, y o ) .......la mitad.
7. (Aprender, yo) ....... la leccibn, no pienso cometer el mismo error mas
veces.
8 . (Perder, ellos) ........ las esperanzas puesto que, lo que les prometieron,
no llega.
9. (Planchar, y o ) ...........toda la colada de esta semana.
XLIV. Следвайте модела:

Модел: nosotros/ arreglar/ todo ->
Lo dejamos todo arreglado.
Todo quedo arreglado.
1 . la enfermedad/ agotar/ yo
2 . ellos/ encender/ la luz
3. la catastrofe financiera/ arruinar/ ellos
4. yo/ abrir/ la puerta
5. el/ escribir/ su testamento
6 . yo/ hacer/ la comida
XLV. Попълнете c tener, dejar, quedar или seguir:

1. La interpretacibn que dio el critico m e .......asombrado.
2. El edificio de apartamentos.......terminado antes del plazo previsto por el
arquitecto.
3. Menos mal que (y o )...... preparadas las lecciones para manana.
4. Ese -ipo de problemas ya los (nosotros).......superados.
5. Ceso la alarma, pero todo el m undo.......atemorizado.

6 . Todo el edificio de la biblioteca...... destruido por el incendio.
7. iHabeis arreglado por fin el enchufe? Pues no.........estropeado.
8 . Las impresiones que me dio de su viaje a Australia m e ...... maravisiaj;.;
9. Lo que acabas de decir no lo ...... oido.
10. T o d o ...... aclarado por la policfa.
11. He pasado una semana descansando p e ro ...... reventado.
12. Les (y o )...... preparada una sorpresa que ni se la esperan.
XLVI. Преобразувайте изреченията ка то употребите перифраза с при

частие:
1 . Antes de salir lo prepare todo.
2. Hoy puedo quedarme a tomar algo con vosotros porque antes de salir j.:
hecho la comida.
3. He hablado con mis padres y les he explicado mis puntos de vista. Cre:.-
que todo se ha aclarado.
4. Le he pedido perdon pero todavia esta enfadado conmigo por lo q'.ib ia
dije el otro dfa.
5. MamA, ^puedo salir? He arreglado mi habitacion.
6 . Aunque mi novia me dejo, yo todavia estoy snamorado.
7. £Tu has acostado al nifio antes de salir?
8 . Todavfa estan casados aunque su matrimonio no funciona.
9. Le he escrito aquf lo que tiene que comprarme.
279
и в в Наречие
Adverbio
Ш В идове
1 Наречия за начин: asf. bien, mal, despacio, deprisa, aprisa, de repente, de

nuevo, otra vez, adrede и т.н. Тук спадат и голяма част о т наречията,
образувани о т прилагателно име 8 м.р. (alto, bajo, fuerte, duro, r£pido), й
образуваните c помощ та на наставката -mente: tranquilamente
precisamente, diflcilmente u gp.
Наречията, завършващи нв -mente, се образуват, к а т о та зи настав

ка са добави към ф ормата за женски род на с ъ о т в е т н о т о прилага
телно: completo-K:ompletamente. rapido-»r£pidamente.
2 Наречия за Време, ahora, hoy, ayer, manana, antes, despues, luego,

siempre, nunca, jamas, tarde, temprano, todavfa, aiin, ya, pronto, mientras,
por la martana, por la tarde, por la noche, de vez en cuando и т.н.
3 Наречия за м я с то : aquf, ahf, all(, асй. alia, arriba. abajo, dentro, fuera,
delante, detras, cerca, lejos, en todas partes, en ninguna parte, a la derecha,
a la izquierda и т.н.
4 Наречия за количество: meis, menos, mucho, muy. poco, demasiado,
bastante, nada, casi, algo, solo, tanto, tan и т.н.
5 Модални наречия.
а) утвърдителни: si. tambien, ciertamente. verdaderamente, por
supuesto. desde luego;
б) отрицателни: no. tampoco;
в) за несигурност и предположение: quiza(s), tal vez, acaso, a lo mejor;
г) за желание: ojala.
W HB® Употреба
1 Muy u tan са с ъ о т в е т н и т е кр а тки форми на наречията mucho и tanto,

и се употреб яват пред прилагателни имена или пред други наречия.
No seas tan malo. He бъди толкова лош.

Los coches pasaban muy Колите минаваха много
de prisa. бързо.
При употреба на две или повече наречия, окончаващи на -mente, нас

т а в к а т а се поставя само на последното о т тях.
La nieve cae lenta у С негът пада бавно и
silenciosam ente. тихо.
В испанския език, за разлика о т българския, съществува о тр и ц а те л

но наречие tampoco. Tambien се употребява в утвърдителни из
речения, a tampoco - в отрицателни.
- Quiero ir a la playa. - Искам да отид а на плаж.
- Yo tambien. - А з също.
- No quiero ir a la playa. - He искам да ходя на плаж.
- Yo tam poco. - А з също.
Забележка: О тносно употребата и м я с т о т о на tampoco и на останалите
отрицателни наречия вж. Видове пр ости изречения.
4 За уп отреб ата на aqul, ahl и alii вж. Показателни местоимения.
5 О тносно уп отреб ата на наречията за желание, несигурност и пред
положение вж. Употреба на subjuntivo в сам остоятелни изречения.
ЯШШ Степени за сравнение

Grades de comparacion
Й Ж -..К Положителна степен.

Grado positive.
П оложителната степен е основната форма на наречието. Напр.: canta
bien, esta cerca, estudia mucho.
■ И М Сравнит елна степен.

Grado comparative.
1 Grado comparativo de superioridad.
Морфология
mds + наречио + (que)

En el sur de Espana llueve В к>жна Испания вали доста
bastante mas (que en el norte). повече, (о т к о л к о т о в северна).
Lo haremos mas tarde. Ще го направим по-късно.
Следните наречия и м а т неправилни форми за сравнителна и превъзходна

степен:
т и с ho —» mas poco -» menos
.* bien - * mejor mal -♦ peor
Maria baila mejor Мария танцува по-добре
(que Marta). ( о т Марта).
Eduardo estudia menos. Едуардо учи по-малко.
2 Grado comparativo de igualdad.

tan + наречие *■ como
Pablo corre tan rapido Пабло ти ч а толкова бързо
com o Luis. к о л ко т о и Луис.
Tu amigo no baila tan bien П ри ятел ят т и не танцува
com o tu. т а к а добре к а т о теб.
3 Grado comparativo de inferioridad.

menos + наречие i (que)
Juan habia m enos rapido Хуан говори по-бавно ( о т
(que Carlos). Карл ос).
Alicia escribe peor (que Ines). Алисия пише по-лошо ( о т Инес).
Pedro habia menos. Педро говори по-малко.
МвЛ Превъзходна с те п е н .
Grade superlative.
О тносителна превъзходна степен. Grado superlativo relativo

ear + onpeg. член + que + mas/menoe + наречие f (de)
Maria es la que m ejor Мария тан ц ува най-добре
baila (de todos). ( о т всички).
Eduardo es el que mas Едуардо учи най-много
estudia (de todos). ( о т всички).
Pedro es el que Педро чете най-малко

menos lee (de todos). ( о т всички).
В разговорния език се употребява и конструкцията:

глагол + тв в /т в п о в + наречие + que nadie
Maria baila m ejor Мария танцува най-добре
que nadie. ( о т всички).
Eduardo estudia mas Едуардо учи най-много
Pedro lee menos Педро чете най-малко
2 Абсолютна превъзходна степен. Grado superlativo absolute.
а) c наречието muy и положителната степен на с ъ о т в е т н о т о на

речие: muy mal. muy lejos, muy rapido.
б) c н а ставката -isimo.
• lejos - » leji'simos, cerca -» cerquisima. mucho -» muchisimo, poco —»
poquisimo. alto —> alti'simo. bajo - * bajisimo;
• наречията, завършващи на -mente. Hanp.: rapidamente -»
rapidfsimamente. facilmente -» facilisimamente
Ш Ш Н Упражнения
I. П оставете aquf, ahi или allf:
1..... hay un restaurante. <Ês caro aquel restaurante?
2 ..... hay unas blusas. 6Son tuyas estas blusas?
3..... hay tres sillas. ^.Estan libres esas sillas?
4 ..... hay dos chicas. ^Quienes son esas chicas?
5..... hay mucho dinero. £,De quien es este dinero?
6..... hay un bar. Êsta abierto aquel bar?
II. О тговорете, к а т о употребите tambien или tampoco:

Модел: No me gusta viajar en tren. (Juan) —>
A Juan tampoco.
1. Am i' me gusta el tenis. (yo)
2. Nunca salgo los fines de semana. (nosotros)
3. No me gustan los cuadros abstractos. (mi amigo)
4. Traoajaremos en agosto. (ellos)

5. No ire a la fiesta, (nosotros)
6. No me gusta el jazz. (Carmen)
7. No tiene ganas ae estudiar. (ellos)
8. Me gustan las pelfculas de Saura. (nosotros)
9. Me parece que no le gusta. (yo)
10. No nos apetece salir. (nosotros)
III. Попълнете c todavia или ya.

1........ no ha empezado a Hover.
2.... hay tiempo.
3..... habia visto la pelrcula.
4. Otra vez a trabajar......... se han acabado las vacaciones.
5..... te lo he dicho muchas veces.
6..... he terminado los ejercicios.
7. Cuando me fui de su c a s a ...... no habfa llegado.
8. P e p e ...... se ha acostado porque estaba muy cansado pero y o ........ no
tengo sueno.
9. i .......has cenado?
10.........no he preparado la cena.
IV. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: Siempre conduce deprisa. ->
Nunca conduce deprisa.
Nunca trae maias notas. —>
Siempre trae malas notas.
1. Antonio siempre dice la verdad.
2. Nunca viajo solo.
3. ^Siempre comes en casa?
4. Nunca salimos los domingos.
5. Siempre dormimos la siesta.
6. Nunca viene conmigo a la playa.
V. З а м е сте те изразите със с ъ о т в е тн и те наречия на -mente и съставе

т е изречения с тях:
1. рог lo general
2. рог ю со тйп
3. con sencillez
4. de repente
5. con tranquilidad
6. en secreto
7. con facilidad
8. con rapidez
9. en silencio
10. con encacia
VI. П оставете mucho или muy:

1. La pelicula e s ...... interesante.
2. Luis trabaja......y ....... bien.
3. Esta chica hab ia ......
4. Me parece......triste.
5. Te lo agradezco......
6. S a b ia ......
7. Lo sa bfa ......bien.
8. En esta empresa trabajamos.......
9. Llegaron...... tarde a cenar.
10. Mi amigo v iv e ...ce^ca.
Evil. П оставете tanto или tan:

1. Estaba...... bueno, que me lo comi todo.
2. <j,Por que cuesta.......un lib ro ........ pequeno?
3. Estudiando.......poco no conseguiras aprobar.
4 i Para que quieres una ca s a ...... grande?
5. Me gusta .......la musica espanola.
6. Ya e sta s.......alta como tu padre.
V|ll. О тгово ре те отрицателно, ка т о използвате mucho или tanto:

Модел: - iE s d ificil alquilar un coche en esta ciudad? —*
- No, no mucho.
- i Crees que es muy diffcil alquilar un coche en esta ciudad? —>
- No, no tanto.
1. ,;,Es muy largo el viaje?
2. i,Es interesante la ultima pelicula de este director?
3. Preparar esta comida es muy complicado, ^no?
4. ^ Verdad que aprender chino es muy dificil?
5. <f,Es complicado ir a tu casa desde aqui?
6. Es una persona muy pesada, £no?
7. Ês simpatica la novia de Luis?
8. La fiesta fue muy divertida, ^no?
IX. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: Lo he repetido mucho y ya me lo se de memoria. ->
Lo he repetido tanto, que ya me lo se de memoria.
1. Hemos viajado mucho y ya estamos cansados.
2. Se enfadd mucho y se puso a gritar.
3. El traje me gusto mucho y me lo сотргб.

4. Has estudiado mucho y seguro que apruebas.
5. Me cans6 mucho y me dormi en seguida.
X. Преобразувайте изреченията no следния модел:

Модел: Llego muy tarde y no pudo cenar. ->
Llego tan tarde que no pudo cenar.
1. Estaba muy ocupado y casi no salt'a.
2. El libro es muy interesante y no lo puedo dejar.
3. Eran muy ricos y podfan comprarlo todo.
4. El vino es muy bueno y me bebere toda la botella.
5. Es una persona muy pesada y nc.die quiere hablar con 61.
XI. Попълнете c algo или nada:

1. Q ue d o .......preocupado.
2. Este abrigo no e s .......caro.
3. E stoy.......cansado, pero no es nada.
4. No lo estas haciendo...... bien.
5. Andam os.......escasos de dinero para salir de vacaciones.
6. No lo v i .......animado.
7. La pelicula no me g u sta .........
8. Estos iiltimos dfas e s ta ...... despistado.
XII. Попълнете c un poco de, un poco, poco, -a, -os, -as:

1. ^Puedes llamarme la semana que viene? Ahora estoy c o n .......tiempo.
2. | .......paciencia, que todo se arreglara!
3. No le hara ningun d a n o ...... whisky, hasta dicenque es bueno para el
corazdn.
4. Ese hombre tiene cara d e ...... amigos.
5. Me extraha que tenga ta n .......ganas de trabajar: talvez este enfermo.
6. En esta tienda se ve nd e ...... todo.
7. Si no duerm es.......no podras aguantar.
8. H a b fa .......gente en los toros: todo el mundo estaba en el fiitbol.
9. Se ve que Pedro esta ahora con ....... suerte: acaba de tener otro
accidente.
10. Tu amigo e s .... educado.
XIII. С ъ ста вете изречения, ка то по ста ви те наречията в сравнителна и

превъзходна степен:
Модел: Su padre habia bien ingles./ A lberto/ Luis. —>
Alberto habia ingles m ejor que su padre.
Luis es e l que m ejor habia ingles de todos.
1. Esa casa me gusta mucho. / mi casa/ aquella.
2. Yo me acuesto pronto, /mi mujer/ mis hijos.
3. Tii trabajas mucho. / tu hermano/ Juan.
4. Felipe conduce muy rapido. / tii/ Pepe.
5. Tii estudias poco. / Marta / el.
6. Las flores blancas huelen bien. / estas/ aquellas.
7. Paco se porta mal. /esta chica/ ellos.
8. Ana canta muy bien. / tii/ vosotros.
9. Ella escribe muy deprisa a maquina./ yo/ Pilar.
10. Tu hijo come poco./ mi hijo/ mi hija.
XIV. Следвайте модела:

Модел: E l tren no va deprisaJ el avion. ->
E l tren no va tan deprisa como el avion.
1. Te levantas tarde./ ellos.
>; 2. No duermo bien./otras personas.
3. Viven lejos del centra./ yo
[ 4. Estas chicas bailan bien./ aquellas.
5. Este traje te esta muy bien. / el otro.
6. Jose habla muy rapido./ su hermano.
XV.,Преведете:
1. He разбирам много о т те зи неща
2. Напоследък чете доста.
3. М ъ ж ъ т ми пуши прекалено много.
4. Яде малко и затова е толкова слаб.
5. Д о ста тъ чн о ли яде или искаш още?
6. А нтонио играе тенис много добре.
7. - Този филм изобщо не ми харесва. - На мен също.
8. - Вечерял ли си вече? - Не, още не съм.
9 Държи се толкова зле, че никой не го понася.
10. Учи много и изкарва много хубави оценки.
11. Тя говори испански по-добре о т брат си.
12 Аз спя no-зле о т теб.
13. Ана живее по-близо до Университета.
J4. Мария пее най-добре.
15. Тази сграда е толкова далеч ко л ко то и другата.
ш Предлози
Preposiciones
1 Пред пряко допълнение лице и пред непряко допълнение.

Conoci a Julia еп la facultad. Запознах се c Хулия в
ун и в е р с и те та .
Se lo di a Marta. Дадох го на М а р та
Движение, посока.
Voy a Espana. О ти в а м в Испания.
Крайна то чка във времето и пр остр а нство то . Обикновено се упопг

ребява в комбинация с предлога de
De aquf a mi casa hay О т т у к go вкъщ и има
varios kilometros. няколко кил ом етра.
Trabajo de ocho a tres Р а б о тя о т осем до т р и
de la tarde. следобед.
Обозначаване на часовете.
Llegaron a las tres. П р исти гна ха в т р и часа.
Местоположение и разстояние.
La tienda estd al final de la М а га зи н ъ т е на края на
calle. улицата.
Juan vive a diez minutos Хуан живее на д е с е т м и н у т и
de aqui. о т тук.
Начин.
Entro en la casa a escondidas. Влезе в к ъ щ а т а скришом.
Acorca de - относно, an
Ha escrito un libro acerca del Написа кни га за преходния
periodo de transicion. период.
Adem6a de - освен
Ademas de ser inteligente Освен че е умна, е и хубава.
es guapa:
Al cabo de - след
Llego al cabo de tres horas Дойде след т р и часа.
Употребява се с минали действия за сзначаване на период о т време.
Al lado de - до близо go
Las gafas estan al lado del О чилата са go ко м п ю тъ р а .
ordenador.
Alrededor de
1 Местоположение.
La Tierra gira alrededor З е м я та се в ъ р т и около
del Sol. С лънцето.
2 Приблизителност.
Este libro me costb Тази книга ми с т р у в а около
alrededor de mil pesetas. хиляда песети.
Ante - пред
Estamos ante un grave Изправени сме пред сериозен

problema. проблем.
A traves do
1 Пространствени отношения.
Te he visto a traves de la mirilla. Видях т е през ш пионката.
2 Средство, посредничество.
Alquilaron el piso a traves de Наеха а п а р та м е н та чрез една
una agencia inmobiliaria. агенция за недвиж им и им о ти .
Bajo "
1 Местоположение
Pasamos la noche bajo las Прекарахме н о щ т а под

estrellas. звезд ите.
2 ЗгВисимост, подчинение.
Empece el trabajo bajo la Започнах р а б о т а т а под р ъ ко
tutoria de mi profesora. в о д с т в о т о на м о я т а преподава
те л ка .
. Cerca de
Ya estamos cerca de la ciudad. Вече сме близо до града.
Nos llevara cerca de dos horas. Ще ни о тн е м е около два часа.
Con
1 придружаване.
Vivo con mis padres. Ж ивея с р о д и т е л и т е си.
2 И н струм ент, средство или начин.

La sopa se come con cuchara. С упа та се яде с лъжица.
Estaba mirando con la boca abierta. Гледаше с о тв о р е на уста .
Ш poiitra
< Противопоставяне.
Me recetaron unas pastillas Предписаха ми т а б л е т к и
contra la tos. п р о т и в кашлица.
2. Пространствени отношения.
La apreto contra su pecho П р ити сна я къ м гъ р д и те си.
De
1 Притежание и принадлежност.
Vino en el coche de su padre. Дойде с к о л а т а на баща си.
2 Произход, източник.
Lleg6 un paquete de Barcelona. П р и с ти гн а един п а к е т о т
Барселона.
3 Материал, о т ко й то е направен някакъв предмет.

Compramos muebles de madera. Купихме дървени мебели.
4 Качество.
Es persona de buen caracter. Той в човек с добър характер.
5 Част, количество.
Dame un poco de agua. Дай ми малко вода.
6 Предназначение.
Traeme una copa de vino. Донеси ми една чаша за вино.
7 Съдържание.
Pidio un sobre de azucar. Поиска п а ке тч е захар.
8 Материя, тема.
Me gustan los libros de Обичам п р иклю че нските
aventuras. книги.
9 Начална точка във времето и пр остр а н ство то .

Estoy еп casa todos los dfas Вкъщ и съм всеки ден о т
de ocho a doce. осем до дванадесет.
De Alcala a Guadalajara hay О т Алкала до Гуадалахара
30 kilometros. има 30 кил ом етра.
Debajo de - nog
Los niftos encontraron sus regalos Д е ц а т а намериха подаръците

debajo del £rbol de Navidad. си под елхата.
Delante de - nprg
Se puso delante de mi un Пред мен за с та н а един м ного

senor muy alto y no vi nada. висок господин и не видях нищо.
Dentro de
Местоположение. В
Tengo el libro dentro de la cartera. К н и га т а ми е в ч а н та та .
Следходност във времето.

Volver6 dentro de una semana. Ще се върна след еана седмица.
Употребява се само с бъдещи дейстВия за означаване на период о т

бреме.
Desde
1 Начална точка в пр остр а нство то .
Desde aqui hasta la Universidad О т m yk go У н и в е р с и т е т а има
hay tres kilometres. т р и килом етра.
2 Начална точка във времето.

Те estoy esperando desde las Чакам т е о т осем часа.
ocho.
Despuds de - след
Saldremos despues de cenar. Ще излезем след вечеря.

Llegaran despues de la una. Ще д о й д а т след един часа
v* * -'-i '
H j се употпебява за означаване на период о т времБ.
Detrfis de - зад
Detras de la casa hay un Зад к ъ щ а т а има чудесна

precioso jardin. градина.
Durante - през. no време на. В продължение на
Jugamos al futbol durante Играхме ф у тб о л през ц я л о т о

todo el recreo. междучасие.
En
Las Haves del coche las he О ста в и х кл ю ч о в е те на ко л а т а
dejado en un cajon. в едно чекмедже.
2 Време.
Lo que te estoy contando Това. к о е т о т и разказвам, се
sucedio en la primavera. случи през п р о л е т т а .
3 Период о т време, необходим за извършването на някакво действие.

Lo he escrito en dos horas. Написах го за два часа.
4 Начин, средство или инструм ент.

Aparecio en pijama. Появи се no пижама.
Me gusta viajar en avion. Обичам да пътувам със самолет
Encima de - върху, над

Las antenas se ponen encima А н т е н и т е се п о с т а в я т 8ър*у
de las casas. къщ ите.
Enfrente de - срещу
La farmacia esta enfrente de А п т е к а т а се намира срещу
la oficina de Correos. пощата.
Entre
1 Положение или движение между два или повече предмета и лииа.
Empezo a buscar entre los Започна да тъ р си между
periodicos. вестниците.
2 Интервал между два момента.

Vendran entre las cuatro y las Ще дойдат между четири
cinco. и п е т часа.
3 Взаимодействие, противопоставяне или сравнение.

No veo mucha diferencia entre He виждам голяма разлика
los dos. между двамата.
4 Участие, сътрудничество, съдействие.

Entre los dos podemos llevarlo Двамата ще можем да го
m£s facilmente. пренесем по-лесно.
Frente a - срещу
Vivo frente a la iglesia. Живея срещу църквата.
Fuera de
293
Has dejado la ledie fuera de la Оставил си м л якото извън
nevera. хладилника.
2 Изключение.
Fuera de esos pequenos fallos, C изключение на т е з и дребни
toao estaba bien. пропуски, всичко беше наред
щтт
1 Движение, посока.
Voy hacia su casa. Отивам към т я к
2 Приблизително време.
Llegare hacia las cuatro. Ще пристигна към четири.
Hasta
1 Крайна точка в пр остр а н ство то .
Iremos hasta Madrid en avion. Ще отид ем до Мадрид със
самолет.
2 Крайна то чка във времето.

No llegaremos hasta las diez. Няма да пристигнем до десет
часа.
Ju nta а - go, близо go

Su casa esta ju n to al banco. Къщ ата му е до банката.
• §f Lejoa de - дал ач о т
El hospital queda lejos de aqui. Болницата е далеч о т т у к.
Menos - c изключение на; без

Fueron al cine todos menos Отидоха на кино всички с
Alberto. изключение на Алберто.
Son las dos menos diez. Два без десет е.
Para
1 Цел и предназначение.
1 Сотргб tela para un vestido. Купи п л а т за рокля.
Traigo una carta para tu madre. Нося писмо за майка ти .
2 Посока.
Salgo p a ra Madrid dentro de Тръавам з г Мадрид след

una hora. един час.
3 Срок.
Estos deberes son p a ra manana. Тези домашни са за утре.
Volveremos para las fiestas de Ще се върнем по Коледа.
Navidad.
Употребява се само с бъдещи действия

---------------------------------------------------------------- • • ' __—.—
Р ог
1 Причина.
Suspendieron el concierto Прекъснаха концерта зарадi:
рог la lluvia. дъжда
Lo hice todo p o r ti. Направих всичко за теб.
Entre usted p o r la puerta de Влезте през в р а т а т а вдясно.
la derecha.
Para Ilegar a mi oficina tienes que За да дойдеш до моя офис п:ргб-
pasar p o r la calle Velazquez. ва да минеш по улица Веласке
iH a y una farmacia p o r aqu( Има ли аптека някъде т у к
cerca? .. наблизо?
Lo agarrb p o r la oreja. Хвана го за ухото.
Nos vimos p o r Navidades. Видяхме се по Коледа.
Se casaran p o r diciembre. Ще се ж е н я т някъде през
декември.
Употребява се к а к т о c бъдещи, така u c мицд^и дайсдоВич.
4 Средство и начин. 295

Esta hablando рог tel6fono. Говори по телефона.
La policia entro p o r la fuerza. Полицията влезе със сила.
б Заместване.
Firma p o r mf. Подпиши се вм есто мен.
6 Цена.
Se vende рог Продава св за хиляда и

mil quinientas pesetas. п е т с т о т и н песвти.
7 Въвежда извършител на действие (вж. С традателен залог).

Fue recibido рог el director Бе пр и ет о т генералния
general. директор.
Segtin - според
Actuamos segun la ley. Действаме според закона.
Esta pronibido conducir una Забранено е да се кара м о то р

moto sin casco. без каска.
Sobre ; - |f
El jarron esta sobre la mesa. Вазата е върху масата.
2 Материя, тема.
El cientefico planted una nueva Ученият предложи нова
hip6tesis sobre el origen del хипотеза за произхода
Universo. на Вселената.
Vendre sobre las dos. Ще дойда около два часа.
T ra i - след ' .
Tras el invierno viene la primavera. След зим а та идва пролетта.
I. П о ста вете предлога а, ко га то е необходимо:
1. V im o s...... tu amigo en la playa.
2. Compramos.......una casa en el campo.
3. No recuerda.......nada.
4. No conozco.......tu jefe.
5. V ieron...... el partido de futbol.

6. No v e o ...... nadie alii.
7. Escribo u n a .......c a rta ........ mi hermana.
8. Recuerdo muy b ie n ...... tu padre.
9 . Llev6...... mi marido al cine.
10. Alquilamos...... un apartamento junto al mar.
11. Dio una mano de pintura...... el techo.
12 El hospital necesita...... mas personal.
13. He prestado mucha atencion.....tus palabras.
14 Esta casa tie n e ........ tres habitaciones.
15. Tengo que dedicar muchas h oras.......... este trabajo.
II. Попълнете c de или desde:

1. Trabajo...... nueve a cuatro.
2. Estamos libres...... las siete.
3. Procede...... una familia muy rica.
4.........aqui se ve muy bien.
5. La ensefianza es obligatoria...... los 6 anos.
6. Este avion v ie n e ...... Malaga.
7.... la plaza hasta mi casa no hay mas que 100 metros.
8.... ayer no lo he visto.
9. Me lo envi'as...... Barcelona por correo.
10. Tiene un acento muy castizo; e s .......Madrid.
11. V ie ne ...... familia de medicos.
12. Ha vivido en Nueva Y o rk.......que tenia cinco aftos.
III. Попълнете c de или por:

1. Son las nueve.......la manana.
2. El avion llega a las d ie z ...... la noche.
3. Hace ejercicio.......la manana.
4. Cenamos a las o c h o ...... la noche.
5. M ahana.......la manana voy al instituto.
6. Me gusta ir a la discoteca.......la noche.
7. Los turistas llegan h o y ...... la tarde.
8. Todos los dfas tengo clase a las tre s ...... la tarde.
9. Manana te despierto a las s e is ...... la manana.
10. Prefiere descansar........la tarde.
297
IV. Попълнете c а или en:
1. Sentaos.......la mesa, va m o s........ comer.
2. El ladron e n trb ...... la casa.
3.........esas horas no se puede hacer ruido.
4. Empezaremos la o b ra ...... octubre.
5 L le g 6 ......su casa.
6. Siento un molesto ru id o ...... los oidos.
7. Vivio cinco a n o s .......Espafia.
8. V iv e .......cinco kilometros de aqui.
9. V am os.......la oficina.
10. El Museo del Prado e s ta ...... Madrid.
11. Estam os...... la leccion 18; manana quisiera p asar........ la 19.
12. Llevamos dos a n o s ...... este pais.
V. П оставете рог или para:

1. Voy a la tie nd a .......cambiar este jersey.
2. Le di las gracias.......el favor que me hizo.
3. Êstas lis to ...... contestar a mis preguntas?
4. Yo lo h a re ...... ti. No te preocupes.
5. Han preguntado...... ti.
6. |G racias.......el regalol
7. Salio a .......pan.
8. Ha traido regalos.......todos.
9. Salio al balcon.......ver la procesion.
10.Pagaras........tus errores.
■11. Necesitamos un a u la .......muchas personas m^s.
12. Lo d ic e ...... pura envidia.
13. Preparate...... cualquier eventualidad.
15. Necesito p a p e l........forrar
16......... tu culpa hemos llegado tarde al teatro.
VI. П о ста вете рог или para:

1. Te presto el lib ro ...... una semana.
2. He comprado el m echero...... cien pesetas.
3. S a lg o .......Sevilla dentro de dos horas.
4 ahora no hay nada que hacer.
5. La chaqueta estara term inada...... cuando comience el frfo.
6. Pasaremos.......Avila.
7. Estos dias......... la manana, hace mucho frfo.
8......... abrilse anuncian grandes tormentas.
9. Hagan estos ejercicios......el miercoles que viene.
10. Fue declarado culpable...... el tribunal.
11. Lo llam aron.......el altavoz.
1 2......aquellos meses estuvo muy enfermo.
1 3......este viaje no necesito maletas.
14. Se escapo...... la escalera de servicio.
15. No a nd e s ...... el cesped; esta prohibido.
VII. Попълнете с някой о т следните предлози за посока, движение, разс

тояние: a, еп, hacia, para, рог.
1. Los corredores se aproximan...... la meta.
2. Pasate...... casa y te ensenare lo que hemos comprado.
3. Lanzo la piedra...... el policfa.
4. M iro .......el techo.
5. V o y ...... Zaragoza manana mismo.
6. iE n tra m o s ...... casa?
7. V e n ...... аса y explicame lo que has hecho.
8. Echo la piedra...... el agua.
9. Se dirigen...... tierras del sur.
10. Fuim os........una carretera comarcal.
VIII. Попълнете c някой о т следните предлози за посочване в пространс

т в о т о : a, ante, bajo, de, contra, desde, en, encima de, entre, por,
sobre, tras:
1. Se escondio...... la puerta.
2. Las tijeras e s ta n ...... el cajon de la derecha.
3.........este rincon puedes observarlo todo.
4. V engo...... la oficina.
5. Se desnudo...... el biombo.
6. Êstei.......casa el senor Perez?
7. Te lla m o ...... Roma.
8.........M adrid........ Sevilla hay 500 kilometros.
9. Lo agarro......las solapas.
10. El Papa hizo su aparicion...... la multitud.
11. Paseaba.......el parque con el perro.
12. El mechero e s ta ...... la mesa.
13. El buzon e s ta .......el otro lado de la glorieta.
14 El helicoptero vu e la .......la ciudad.
15 Le lanzo las Haves.......la ventana.
16. He dejado olvidadas mis g a fa s ...... aqui.
17. Menos mal que la tormenta nos c o g io ...... techo.
18. Me s e n te .......la m esa ........ mis dos hermanos.
19. Hay colillas.......el suelo.
20. La noticia c o rrib ...... b o ca ........ boca.
21.........la cama colgaba un cuadro.
22. Se abrib p a s o .......la multitud.
23. Nada nue vo ...... el sol.
24. Se se n to ...... la puerta de la casa.
25. No te apoyes.......esa valla, puedes caerte.
IX. Попълнете c някой о т следните предлози за посочване Във времето:

а, de, desde, en, entre, hasta:

1. Estaremos en c a s a ...... el dia veinte de junio.
2. Iremos a M adrid.......el 20 y el 25.
3. La calefaccibn esta encendida desde noviembre.......abril.
4. V endrd...... mediodia.
5 verano llueve poco.
б. Se hizo ric o .......un ano.
7. Trabaja...... noche como telefonista.
8. Se casaron abril.
9 a q u i........mayo tienes tiempo de sobra para entrenarte.
1 0...... mediados de marzo empieza la primavera.
1 1...... 1492 Союп descubrio America.
1 2...... tre s ........cinco tengo clase de ingles.
13. i ...... cuando le conoce usted?
14. Lo conozco.......toda la vida.
X. Попълнете c някой о т следните предлози за посочване във времето:

durante, hacia, hasta, para, por, sobre, tras.
1. Llegaremos....... las 10 de la manana.
2. Voy a la biblioteca tres ve ces...... semana.
3. Las obras fueron aplazadas...... el verano.
4 .........manana haced este ejercicio.
5. Tienes que sustituirm e.......unos momentos.
6. Se acost6.......la medianoche.
7. Su salud empeora d ia ...... dia.
8. Quedan dos d ia s .......la fiesta.
9. No regresd a c a s a .......muy entrada la noche.
10. Estuvo nevando............ todo el dia.
XI. Попълнете c някой о т следните предлози за инстр ум ент, средство,

начин: a, con, de, en, рог, sin.
1. Es mejor hablar.......voz baja.
2. No me gusta e s ta r.......pie.
3. Le g ritb ...... todas sus fuerzas.
4. Debes presenter el trabajo escrito ...... maquina.
5. Trabaja...... su cuenta.
6. H a b la .........mucho enfasis.
7. Se pusieron............................fila india.
8. H a b la ...... espanol.
9. Lo han d ic h o ............................ la radio.
10. Prefiero i r .......pie y no usar el coche.
11. H a b la ...... un marcado acento francos.
12. Han llegado.......retraso.
13. Suele viajar...... avion.

14. Cuando pasean, siempre v a n .......la mano.
15. Se cubrib la c a ra ...... las manos.
16. Le mando la ca rta ...........avion.
17. No puedo hacerlo......tu ayuda.
18. Prefiere escribir...... pluma estilografica.
19. Cada uno lo h a c e ...... su manera.
20. Ha corrido tanto que e s ta .....aliento.
II. Попълнете c всички възможни предлози: alrededor de, cerca de, al

lado de, debajo de, encima de, detras de, delante de, dentro de, frente
а, enfrente de. Преведете изреченията.
1.V iv e ...... el parque.
2.Llevaba una cadena de p la ta ... el cuello.
3.A ndaba.......ese chico desde hacfa mucho tiempo.
4.Los vagabundos v ive n ...... el puente.
5.... la oficina no habfa ni un alma.
б. La olas se rom pfan...... el acantilado.
7. El cenicero e s ta ...... la mesa.
8......... la casa hay un bosque.
9. Lleva un bocadillo......la cartera.
' 10.........esa casa hay un quiosco de periodicos.
11. Quiere que todo el mundo g ire ................................................................... el.
12. Si no cabe todo en el maletero, tendremos que poner a lg o ...... el coche.
13. Ponte en la fila ...... ese senor.
14......... los campanarios de las iglesias suele haber nidos de ciguenas.
. 15.........el cuadro encontramos una caja fuerte.
XIII. Попълнете c dentro de, al cabo de или despues de:

1.........el concierto todos se fueron a casa de Luis.
2. Alicia se presentb...... tres horas.
3. V olver^n...... dos semanas.
4.........varios dfas, decidf ir a verla.
5. Saldremos a la c a lle ...... comer.
6....poco estara aquf.
7. Me prometio q u e ...... una semana vendrfa a visitarnos.
8. Llego a c a s a ...... las doce.
301
XIV. П оставете подходящ предлог:
1. Nos reunimos }odos...... la h o ra ........ comer.
2. Estam os...... vacaciones.
3. Siempre lle va .......los n inos........el colegio.
4. Ellos vive.o...... el primer p is o ............la casa.
5. Tengo que sacar d inero ...... el banco.

6. Nos han invitado.......la fiesta.
7. Lo h a re ...... muy buena gana.
8. Tarda m ucho.......Ilegar.
9. V iv e ...... com pania........otras dos chicas.
10. i .......cuanto esta la docena de huevos?
11. A caban...... dar las once.
12. <«,Habla uste d .......serio?
13. Esto es fa c il...... hacer.
14. Me llevo muy m a l.......mi cunada.
15. Tengo que i r .......pie a la oficina.
16. Se decidieron..... .' comprar el coche.
17 el fo n d o ........ el mar hay plantas muy curiosas.
18. Cuando se levanta e s ta ...... mal humor.
19. El agua lle g a ...... el borde de la bafiera.
20. Trabaja todo el dia ademas de estudiar...... la noche.
XV. П оставете подходящ предлог:

1. Es una c h ic a .......pelo largo y ojos azules.
2. i,Que opinas.......lo que nos acaban de contar?
3. Estam os.......una situacion muy d ific il........ resolver.
4. Vamos a brindar...... la feliz pareja.
5. Hare Ilegar este paquete para M arta...... su esposo.
6. Estas cuestiones quedan.... la tuteladel ministro.
7. Supongo que vendran............tren.
8.........mf en este pais hay un exceso........ papeleo.
9. Tuve que ayudarle.....desmontar la rueda.
10. El brasero e s ta ......la mesa Camilla.
11. El kilo de naranjas e s ta ....60 pesetas..........mi barrio.
12. ...... lo general, suele Ilegar tarde.
13. El policfa lo hizo ponerse'..7:.. la pared para cachearlo.
14. Prefiero la co,media.......la tragedia.
15 invierno las temperatures llegan........ 20 g rados........ cero.
16. Escribe.......la mano izquierda.
17. Os contare mis secretos u n o ...... uno.
18. De aquf’...... la Universidad no hay mas que cien metros.
19. No debemos nunca o b ra r...... nuestros principios.
20. Ha llorado...... ti toda la manana.
21. Lo consigui6.......muchos esfuerzos.
22. No irem os...... pie; irem os........ coche.
23. No le permito que lo h a g a ...... ningun pretexto.
24. Dejbmoslo.......lu e g o ;........ ahora ya es suficiente.
25. Era muy aficionado.......el teatro.
26.........duda, no ha tenido suerte........la vida.
27. Se lo compre cinco duros.

r Las manzanas e sta n ...... 100 pesetas el kilo.
29. Esta a u n ...... los efectos de la anestesia.
30. Se detuvo.....el escaparate.
XVI. Попълнете пропуснатите предлози:

Sindrome de Fiorencia
El verano, ...1... el enorme trasiego ...2... turistas ...3... todo el mundo
especialmente ...4... Espana, pone ...5... actualidad una curiosa afeccion que
se denomina Sindrome de Stendhal, Sindrome de Fiorencia o mal de los
turistas. El cuadro consiste ...6... una serie .,.7... trastornos psicosomaticos
ômo vertigos, zumbido ...8 ... oidos, palpitaciones, mareos, depresion o
citacion, etc. que aparecen ...9... forma repentina y ...10... causa aparente,
unque siempre coinciden ...11... la contemplation ...12... un monumento
.jstico que, como ...13... Fiorencia son tan abundantes, ha dado nombre
.14... la enfermedad.
Casi todos los afectados tienen unas caracteristicas comunes. Se trata
,.15... personas ...16... ambos sexos, jovenes, timidos, ...17... personalidad
madura, ...18... gran sensibilidad y ...19... dificultad ...20... hacerse
mistades e intergrarse normalmente ...21... la sociedad. Viajan ...22... grupos
ganizados, nunca individualmente. Su tipo ...23... vida en el pais ...24... origen
es monotono y aburrido y la visualization ...25... las grandes obras ...26... arte
..27... el pais visitado les produce un estado ...28... saturation mental.
El tratamiento consistira ...29. .. unos dias ...30... descanso y ...31... la
^m inistration ...32... algun sedante o ansiolitico ...33... los que existen
fc..34... el mercado.
Cambio 16
XVII. Попълнете пропуснатите предлози:

oQuien invento el parchis?
El muy extendido juego ...1... el parchis tiene su origen ...2... un
ntiquisimo divertimento ...3... los reyes ...4... la India, que se remonta ...5...
el siglo XVI ...6 ... nuestra era. El “tablero" original era el mismo jardin ...7...
alacio ... 8 ... el emperador mongol Abkar el Grande, quien goberno la India
■••9... 1556 ...10... 1605. Las “fichas” estaban encarnadas ...11... las mas
bellas y jovenes muchachas ...12... el reino, que se movi'an ...13... las casillas
marcadas ...14... el pavimento ...15... acuerdo ...16... la puntuacion ...17... los
dados lanzados ...18... el emperador. Los dados eran cauris, conchas ...19...
moluscos pintadas ...20... brillantes colores que antiguamente se habian
tilizado como monedas. Si la concha cafa ...21... la abertura ...22... arriba,
significaba que el ребп debia avanzar una casilla. Las mujeres mcis exquisitas
•••23... la nobleza competian ...24... el honor ...25... convertirse ...26... piezas
del pasatiempo regio, llamado “pacisi”, palabra hindu que significa “veinticinco",
el numero ...27... conchas que se tiraban ...28... cada baza. ...29... |a
ocupacion colonial britanica, el juego ...30... el emperador, previamente
reducido ...31... que cupiera ...32... una mesa, adquirio gran popularidad.
...33... 1894, la firma Selchow & Righter - que mas tarde
comercializari'a el juego ...34... las palabras cruzadas o scrabble - registro
oficialmente la palabra “parchis".
Muy
Dolores Ortega
XVIII. Преведете: ■
1. О т mpu go четири ще т е чакам в кафенето.
2. Изминали сме около десет километра.
3. Това е ка б и н е тъ т на директора.
4. Знам, че произхожда о т добро семейство.
5. Изказаха се няколко о т присъстващ ите.
6. Счупих една чаша за кафе.
7. Прекара близо ш ест месеца в затвора.
8. Преподавателят ни говори за Испания през 19 век.
9. Това е най-високата сграда в града.
10. Намерих го под леглото.
11. Пред колата ни се движеше един камион.
12. Купих една ваза о т китайски порцелан.
13. След една година ще завърша образованието си.
14. Хуан е о т Мадрид.
15. О т балкона се вижда целият град.
16. Скри се зад една ограда.
17. Говори през цялото време.
18. Вчера бях в Университета.
19. Този художник е роден през 1935 г.
20. По Коледа пътувахме да.Гъриия.
21. Ще пристигнеш та м за т р и часа.
22. Предпочита да пътува със самолет.
23. Карлос е човек с характер.
24. Трудно ми е да говоря на испански.
25. Върху шкафа имаше куфар.
26. С трува ми се, че се намира срещу библиотеката.
27. Намирам се между чука и наковалнята.
28. Ж ивеят извън града.
29. Т етрад ката е на чина.
30. О тивам към аптеката.
31. С тигна до пазара.
32. Оставих т о р б а та до масата.
33. Самолетъгй за Париж тръгва след половин час.

34. Донесоха то ва за господина.
35. До следващата седмица обувките ще са поправени.
36. За нищо на света не бих го направил.
37. Благодаря много за ц ветята .
38. Хвана го за реверите.
39. Между два и тр и часа ще бъда в офиса.
40. По-добре да се изпрати по пощата.
41. Според него аз греша.
42. Без работа съм.
43. Д о ку м е н ти те са върху бкзрото.
44. Блъсна се в едно дърво.
СИНТАКСИС
«мй SINTAXIS
fi ш Видове прости изречения
( Според изразеното в изреченията отношение към д ей ствител н ост
т а биват утвърдителни и отрицателни.
VЖ - Утвърдителни изречения
При У твъ рд ителните изречения се потвърждава отнош ението между

геолога и сказуемото.
Julio ha preguntado рог ti. Хулио п и та за теб.
Corro todas las mananas para Тичам всяка сутрин, за да
mantenerme en forma. поддържам формата си.
Отрицателни изречения
П~.<> о тр и ц а те л н и те изречения се отрича отнош ението между подлога и

иказуемото. О трицанието най-често се изразява с наречието по и/или
о тр и ц а те л н и те наречия nunca, jamas, tampoco и с неопределителните
местоимения nadie. ninguno и nada.
No me gusto la pelicula. ф илмът не ми хареса.
iNJo ha venido y tam poco He дойде, а и не се обади
ha llamado por telefono. no телефона.
Nadie sabe qu6 ha pasado. Никой не знае какво се е
( случило.
В едно изречение може да има повече о т една отрицателна дума.

^ ^Junca consiguio nada. Никога нищо не постигна.
Invite a varios amigos, Поканих няколко приятели.
pero no vino ninguno. но не дойде никой.
Ко га то изречението започва с наречието по, след него сто и глаголът, а

после м о га т да следват други думи за засилване на отрицанието.
С интакси с
No ha ido jamas a un concierto. Никога не е ходил на к о н ц ер т.

No queda ninguna cerveza. Няма н и т о една бира.
К о га то изречението започва с отрицателно наречие или местоимение,

пред глаголната форма не се поставя наречието по.
Nunca he hablado con ella. Никога не с ъ м разговаряла с нея.
Jamas me habfa divertido tanto. Никога не се бях забавлявала
т о л к о в а много.
В българския език, за разлика о т испанския, ко га то изречението

започва с отрицателно наречие или местоимение. пред глаголната
форма се поставя и частицата не
II Според целта на изказването различаваме съобщителни, въпроси

телни, подбудителни, желателни и възклицателни изречения.
р № Съобщителни изречения
Изречения, ко и то съдържат съобщение за някакъв ф акт, събитие, явле

ние и др„ се наричат съобщителни.
No han oido la noticia. He са чули новината.
i f i l l Въпросителни изречения
Изреченията, с ко и то говорещ ото лице задава въпрос на събеседника си,
се наричат въпросителни. О т гледна точка на формалните особености
' и на значението си въпросителните изречения се делят на два основни'
вида.
1 Въпросителни изречения без въпросителни думи. При т я х се задава
въпрос върху съдържанието на цялото изречение. Обикновено глагол
ната форма с то и пред подлога. Този вид въпросителни изречения
изискват отго во р с да или не или с повторение на глаголната форма
о т въпроса в положителна или отрицателна форма.
«ГГе apetece tomar algo? Искаш ли да пийнеш нещ о?
В испанския език въпросителен знак се поставя и в началото на из

речението. '435
—
За разлика о т испанския език, в българския има въпросителни час
тОци - ли. нал и , с ко и то се образуват въпросителни изречения.
Независимо дали едно въпросително изречение съдържа отрицание uai

че, на испански отговаряме със si, ако глаголът, ко й то следва (или ®
подразбира), е в. положителна форма, и с по, ако е в отрицателна.
- «^Fuiste al medico? - Ходи ли на лекар?
- No. (no tui) ■Не: (Не съм ходил)
- Sf. (fui) - Да. (ходих)
- ^No fuiste al medico? •- Не си ли ходил на лекар?
- No. (no fui) - He. (не съм ходил)
- S f (fui). - (Да.) Ходих.
2 Въпросителни изречения с въпросителна дума Въпросът се отнас)
до някой о т елем ентите на изречението и се задава с помощ та н<
въпросителни местоимения, ко и то задължително с т о я т в началотс
на изречението. Пред въпросителната дума може да сто и само пред
лог. Вж. също Въпросителни и възклицателни местоимения.
<i,Que te han dicho? Какво т и казаха?
i,De que habeis hablado? За какво говорихте?
Подбудителни изречения
2 1сод6 уд ите лните изречения се изразява заповед, молба или подкана и 6

т я х се използва imperativo или други форми, ко и то м о га т да изпълнявай
неговите функции (Вж. Повелително наклонение). Много често подбуди^
та л н и т е изречения се пишапГмежду удивителни знаци.
jDate prisa! Побързай!
Ш Ш Ж елат елни изречения
Желателни се наричат изреченията, с ко и то говорещ ият изказва п о ж е 1

лание за извършване на дадено действие. Вж. Употреба на subjuntivo в са
м осто яте л н и изречения.
jOjala sean muy felices! Дано да са много щастливи!
Възклицателни изречения
ъзклицателни са изреченията, с ко и то говорещ ият изразява няк'ж?г

оционална реакция - учудване, радост, възхищение, възторг, недоволс-
во, гняв и др. В някои видове възклицателни изречения се употребяват
ъзклицателни местоимения. Вж. Въпросителни и възклицателни м?с-
оимения.
j Estes guapisima! Страшно си красива!
jQue dia tan bonito! Какъв чуден ден!
янв Пряка и непряка реч

Ц Съюзи
ри преминаване о т пряка към непряка реч изречението, изразявал',’ пря-

ата реч, се превръща в подчинено и се въвежда о т подчинителния съюз
tie .
Le dije: "Pasare a recogerte." Казах му: “Ще мина да me взема “

Le dije que pasan'a a Казах му. че ше мина да го
recogerle. взем а“
Me pidio: “Pasa a recogerme." Помоли ме: "Мини да мо вземеш.“
Me pidio que pasara a recogerlo. Помоли ме да мина да го взема.
ога то обаче изречението в пряка реч е въпрос, при преминаването в

епряка реч съ ю зъ т que може да се изпусне, ка то въпросителното из-
ечение с въпросителна дума се въвежда без съюз. а въпросителното
зречение без въпросителна дума - о т съюза si.
Me pregunto: “^А que hora П опита ме: “В колко ще минеш
pasas a recogerme?" да ме вземеш?“
Me pregunt6 (que) a que hora П опита ме в колко ще мина да
pasaba a recogerlo. го взема.
Me preguntb: “£ Pasas a П опита ме: Ще минеш ли да ме
recogerme?" вземеш?“
Me preguntb (que) si П опита ме дали ще мина да
pasaba a recogerlo. го взема.
C u n n u ik cu c
Промени, засягащ и елементите на изречението
1 Промени, засягащи глагола.

а) Промяна на глаголното Време. Промяната или запазването на
глаголното време в подчиненото изречение се извършва според
правилата за съгласуване на времената:
К о га то глаголът в главното изречение е в някое о т времената на се
гашния план, не съ щ е ствуват ограничения за употребата на времената
8 подчиненото изречение и глаголното време о т пряката реч се запазва
непроменено.
El ha dicho: “A las diez Той каза: "В десет вече бях
ya habia salido." излязъл."
t=l ha dicho que a las diez Той каза, че в д есет вече е бил
ya habfa salido излязъл.
£1 me dira: "Estoy muy Той ще ми кЬЖе: ~Много съм
cansado.” уморен.“ 'Л
El me dira que esta muy Той ще ми каже. че е много
cansado. уморен.
Ако обаче глаголъ т о т главното изречение е в някое о т времената на

миналия план, глаголното време в подчиненото изречение се променя по
следния начин:
presente de indicativo —» imperfecto de indicativo

futuro simple —» condicional simple
futuro compuesto —> condicional compuesto
preterito perfecto de indicativo —> pluscuamperfecto de indicativo
preterito indeffnido —> pluscuamperfecto de indicativo
. imperativo —> imperfecto de subjuntivo
presente de subjuntivo -> imperfecto de subjuntivo
preterito perfecto de subjuntivo —> pluscuamperfecto de subjuntivo
condicional'simple —» не се променя
condicional compuesto —> не се променя
10 imperfecto de indicativo —> не се променя
pluscuamperfecto de indicativo —> не се променя
imperfecto de subjuntivo —> не се променя
pluscuamperfecto de subjuntivo —> не се променя
Dijo: “Si estas cansada Каза: "Ако си изморена, ще

nos quedaremos en casa." си останем вкъщи.“
Dijo que si estaba cansada, Каза, че ако съм изморена, щи
nos quedarfamos en casa. си останем вкъщи.
Nos dijeron: “Cuando vuelvan Казаха ни: "К огато се
Uds. de vacaciones ya върнете о т почивка, вече ме
habremos term inado las obras." сме приключили рем онта "
Nos dijeron que cuando Казаха ни, че к о га т о се
volvieram os de vacaciones върнем о т почивка, вече ще
ya habrfan term inado las obras. са приключили ремонта.
Le dije: "Si hubieras estudiado, Казах му: "Ако беше учил.
habrfas sacado el examen." щеше да си вземеш изпита.“
Le dije que si hubiera estudiado, Казах му. че ако беше учил,
habria sacado el examen. щеше да си вземе изпита.
ко обаче imperfecto de subjuntivo изразява действие, осъществено Ч sa-

ршен период о т време, при преминаване о т сегашен в минал план.
ревръща в pluscuamperfecto de subjuntivo.
Me dijo: “Me alegro de que Каза ми: “Радвам се. че ни
vinieras a visitarnos." дойде на го с ти ."
Me dijo que se alegraba de que Каза ми, че се радва, че съм
hubiera ido a visitarlos им отиш ъл на гости.
При преминаване о т сегашен в минал план preterito indefinido не се проме

ня 8 случаите, ко га т о пряката реч е разказ.
Nos cont6: “Cuando llegue Разказа ни: "К ога то пристигнах,
of un ruido extrano y чух странен шум и побпгнах
me aleje corriendo.” о т т а м .“ 1
Nos conto que cuando llego Разказа ни. че ко га т о
oyo un ruido extrano y пристигнал, чул странен
se alejo corriendo. шум и побягнал о т т а м .
Когато в пряката реч се съдържа общовалидна истина или ф акт, ко й то

продължава да е валиден и в настоящ ето, глаголното време не се про
меня.
ИТ
Dijo: “Nadie пасе sabiendo." Каза: "Никои не се е родил
научен."
Dijo que nadie пасе sabiendo. Каза. че никой не се е родил
научен.
б) При преминаване в непряка реч imperativo се превръща в presents
de subjuntivo или imperfecto de subjuntivo. Употребата на едното
или д р уго то време на subjuntivo зависи о т правилото за съгласу
ване на времената.
Me ha dicho: “jEsperame!" Каза ми: ”Почакай ме!“
Me ha dicho que lo espere. Каза ми да го почакам.
Me dijo: “jEsp6rame!‘‘ Каза ми: 'Почакай ме!“
Me dijo que lo esperara. Каза ми да го почакам.
8) Промяна на глаголното лице.

£l me pregunto: “^Ме Той мв попита: "Ще дойдеш
асотр а пагйв? “ ли с мен?."
1=1 me pregunt6 si lo Той ме попита дали ще
acompanarfa. отид а с него?
Промени, засягащи местоименията. При предаване на чужда реч се

променят личните и пр ите ж ате лни те местоимения.
Me dijo: “Me alegro de verte." Каза ми: “Радвам се да me видя."
Me dijo que se alegraba Каза ми, че се радва да мв
de verme. види. ,
Ha dicho: “Mi hijo trabaja Каза: “С инът ми работи в
en el Ministerio.“ м и н и с те р с тв о то . “
Ha dicho que su hijo trabaja Каза, че си н ъ т м у работи в
en el Ministerio. м и н и с те р с тв о то .
Промени, засягащи наречията за м ясто и време.

а) При предаване на чужда реч се променя наречието за м ясто aquf.
Me dijo: "Est^n aquf." Каза ми: “Тук са."
Me dijo que estaban allf."' Каза ми, чв са там .
б) При преминаването о т сегашен към минал план се променят на

речията за време:
• este anco/mes, esta noche/semana се превръщат съ ответно В
aquel ano/mes, aquella noche/semana;
• ayer, anoche, la semana pasada, el mes/ano pasado - в el dfa
anterior, la noche anterior, la semana anterior, el mes/ano anterior;
• manana, la semana/el mes/el ano que viene - в al dfa siguiente, la
semana/el mes/el ano siguiente;
С интаксис
• dentro de dos horas/cinco dias/un ano - 8 al cabo de dos horas/cinco

dias/un ano;
• anteayer се превръща в hacfa dos di'as; pasado manana - в al cabo
de dos dfas.
Dijo: “Anoche estuvimos К а за :"Снощи бяхме у Педро."
en casa de Pedro.“
Dijo que la no’d lie anterior Каза. че предишната вечер
habian estado en easa de Pedro. са били у Педро.
Dijo: "Dentro de una semana Каза: "След една седмица
nos vamos de vacaciones." заминаваме на почивка
Dijo que al cabo de una se/nana Каза. че след една седмица
se iban de vacaciones. заминават на почивка.
тяш Упражнения
. П оставете о тр и ц а те л н о то наречие по, ако е необходимо:
1......veo ningiin problema.
2. N adie......contesta.
3. Ja m a s......he escrito nada semejante
4........ te lo dir6 nunca.
5. Ninguna ventana...... esta abierta.
6........ ha dado jam^s nada a nadie.
7. N unca...... Ilega puntualmente.
8. P edro......conocfa a nadie.
9. N a d a...... se puede hacer.
10........ s6 nada de Juan desde que me fui.v
I. Преобразувайте изреченията, ка то следвате модела:

Модел: No nos ha visto nadie. —>
Nadie nos ha visto.
1. No me ha gustado ninguna novela.
2. A mf no me apetece tampoco.
3. No me ayud6 nadie. 313
4. No le interesa nada.
5. No se lo perdonar6 jamas.
6. No lo he visto nunca.
III. Задайте въпроси към следните изречения, та ка че о тго в о р ъ т да съ

държа si или по.
1. No me gustd la pelfcula.
2. Esta agua no es potable.
3. Carlos se fue con sus amigos.
4. No me apetece bailar.
5. A la boda asistio mucha gente.
6. No estoy cansada.
7. Se me ha pasado ya el dolor.
8. Los turistas han visitado el museo.
IV. Задайте въпрос към подчертаната част о т изречението:

1. Mi medico recibe de cuatro a seis de la tarde.
2. Me dedico a la ensenanza.
3. Este libro es de Andr6s.
4. En Barcelona se celebraron las Olimpiadas en el ano 1992.
5. Me lo ha dicho Juan.
6. Prefiero quedarme en casa. •
7. Esta ciudad tiene un mill6n de habitantes.
8. No podemos ir al parque porque esta lloviendo.
9. Pas6 la tarde ovendo musica.
10. Mi coche es este.
11 Carmen es muv maia.
12. Este autobus llega hasta el centro.
V. Задайте въпроси, ко и то да с ъ о т в е т с т в а т на следните отговори, ка

т о използвате подходящи въпросителни местоимения:
1. Manana es sabado.
2. El sdbado.
3. Porque tengo prisa.
4. Vinieron anoche.
5. Estoy muy bien, gracias.
6. Yo he llamado por telefono.
7. En uno de los cajones de mi escritorio.
8. Desde hace tres meses.
9. Hasta noviembre.
VI. О тго в о р е те на въпросите със sf или no:

1. - ^No has cenado?
- no he cenado.
2. - ^No te ha gustado la pelfcula?
- ...me ha gustado.
3. - <,N0 visitasteis la casa de El Greco?
- ...la visitamos.
4. - ^No me ha llamado nadie?
С интаксис
- ... te ha llamado Jaime.

5. - i No te acompanaron?
- ... no me acompanaron.
6. - i,No has tornado cafe?
- .. he tornado uno en casa.
VII. Превърнете непреките въпроси в преки:

одел: No se a que hora llegaste. ->
lA que hora llegaste?
1. No veo с б т о puedo hacerlo.
2. No hemos preguntado cuanto cuesta.
3. No se si es verdad.
4. No me importa que ha dicho.
5. Ahora no recuerdo donde lo conocio.
6. No me ha dicho qui6n ha llamado.
7. No estoy segura cual prefiere.
8. Ha preguntado cuando vendran los invitados.
III. Превърнете преките въпроси в непреки, ка то следвате модела:

'одел: iA qu6 hora llego?
No se a que hora llego.
1. £l_o Hamaron?
2. ^Quien fue a verla?
3. «-.Donde estan las Haves?
4. ^Cual le gust6 m£s?
5. ^Como se hace la tortilla?
6. (,De que han hablado?
7. <|,Esta Julio en casa?
8. ^Hasta cuando estara aqui? 1
IX. Превърнете в непряка реч, к а т о извършите необходимите промени.

Свържете всяка форма о т лявата колона с всички изречения о т дяс-
ната колона:
Me dice: "Necesito ir al medico.”
Me dir£: “Tienen muchas cosas que contarte."
Me ha dicho: “Nos conocemos mucho."
Me dijo: “Esta bastante preocupada."
Me decfa: "No me apetece salir."
Me habia dicho “Prefiero ir al campo."
X. П р е в ъ р н е те в непряка реч. к а т о и з в ъ р ш и т е н е о б х о д и м и те промени.

С в ъ р ж е т е всяка ф орма о т л я в а т а колона с всички изречения о т дяс-
нагла колона:
Me pregunta: "<i,Has hecho las maletas?”
Me preguntara: '^Te ha gustado la pelicula?"
Me ha preguntado: “Â quien lo ha consultado Ud.?”
Me preguntb: “iC o n quien han hablado de esto?"
Me preguntaba: '■£Donde habeis estado?"
Me habfa preguntado: "^Has visitado a tus primos?"
XI. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промен

Свържете всяка форма о т лявата колона с всички изречения о т дяс
Me dice: "Ire a visitarla el mes que vierie.”
Me dira: "La semana que viene saldremos de vacaciones.
Me ha dicho: “Marta vendra dentro de media hora.”
Me dijo: “Volvere esta noche." „•
Me decfa: “Vendran manana por'la manana."
Me habfa dicho: "Lo tendras dentro de unos dfas."
XII. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промени

Me dice: “El dfa doce ya habran firmado el contrato.”
Me dira: “Manana a esa hora ya habremos salido de viaje."
Me ha dicho: "A las siete de la tarde ya habr6 vuelto a casa."
Me dijo: "Dentro de diez minutos ya habran terminado."
Me decfa: “A las siete ya nos habremos levantado."
Me habfa dicho: “El proximo fin de semana ya habran cambiado de
casa."
XIII. Превърнете в непряка реч7като извършите необходимите промени

Me dice: “Ayer nos fuimos de excursion."
Me dir6: “El verano pasado estuvimos en Ibiza."
Me ha dicho: “El domingo pasado nos visitaron unos amigos de
Gij6n."
16 Me dijo: “Llegaron la semana pasada."
Me decfa: “Anoche vimos una pelicula muy interesante."
Me habfa dicho: “Compramos la casa el ano pasado.”
XIV. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите ;промени.

Свържете всяка форма о т лявата колона с всички изречения о т
дясната колона:
Me dice: . “Cuando era pequeno vivia con los abuelos."

Me dira: "Antes ibamos mucho al cine."
Me ha dicho: “Entonces ella tenia cinco anos."
Me dijo: “Pasabamos los veranos en la costa."
Me decia: “Pensaba que pasaba algo grave."
Me habi'a dicho: "En aquel momento yo no estaba."
XV. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промени.

Свържете всяка форма о т лявата колона с всички изречения о т дяс
Me dice: “Estaba segura de que te habi'a llamado."
Me dira: "Ya me lo habian dicho."
Me ha dicho: "Antes de llegar los invitados ya habian empezado a
cenar."
Me dijo: "A esa hora ya me habia acostado."
Me decia: "Antes de pedirmelo el yo ya habi'a tornado otra
decision."
Me habia dicho: "Cuando Ileg6 la policia los atracadores ya habi'an
huido."
XVI. Превърнете в непряка реч, к а т о извършите необходимите промени.

Me dice: “Cuando vuelva lo llamare.”
Me dir£: “Cuando me llamen lo decidiremos."
Me ha dicho: "Cuando lleguemos a Madrid te escribiremos."
Me dijo: “Cuando suene el despertador yo ya me habr§
levantado.”
Me decia: “Cuando vayas a su casa ellos no habran vuelto
todavia.”
Me habia dicho: "Cuando volvamos los ninos ya se habran dormido.
XVII. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промени.

Me dice: "Siento que todo haya ido tan mal.” Ш
Me dir£: “No creo que hayan sacado el examen.”
Me ha dicho: “Me alegro de que hayas venido a verme.”
Me dijo: “Nos encanta que lo hayais hecho."
Me decia: “Es estupendo que lo hayas conseguido."
Me habia dicho: "Le entristece que hayamos dudado de 61.”
XVIII. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промени.
Me dice: “Si no fuera tan tonta, no le habrfa sucedido lo de
anoche."
Me dira: “Si me lo hubieras dicho antes, te habrfa
acompanado."
Me ha dicho: “Si tuviera dinero, haria un viaje por Europa."
Me dijo: “Si me hubieran invitado, claro que irfa."
Me decfa: "Si se lo hubieras pedido, te lo habrfa dado."
Me habfa dicho: “Si estuviera en casa ya nos habrfa llamado."
“Si fuera т ю , te lo dejarfa.”
“Si se hubiera esforzado un poco mas, ahora no
tendrfa estos problemas.”
XIX. Превърнете в непряка реч. ка то извършите необходимите промени.

Me pide: “Pon la television."
Me pedira “Ayudadle a Adela a redactar la carta.
Me ha pedido: "Dfselo tu."
Me pidi6: x “Tr£eme hoy mismo los papeles.”
Me pedfa: “Volved cuanto antes."
Me habfa pedido: “Explfcaselo tu."
XX. Превърнете в непряка реч, ка то извършите необходимите промени:

1. Me pidi6: "Ven esta noche a casa, porque necesito tu ayuda."
2. Me dijo: "Si has lefdo el libro, traemelo manana."
3. Me coment6: “Ire a Espana pasado manana."
4. Me dijo: “Tengo aquf unos.discos que me compre anteayer.“
5. Me pregunto: '^Donde pasabas los veranos cuando eras pequeno?"
6. Me prometi6: "A las dos ya habre terminado e ir6 a buscarte."
7. Me coment6: “Ayer vi una pelicula que seguro te va a gustar.“
8. Juan me dijo: “Dentro de dos horas te espero en la Facultad. Si no p'jedes
Ilegar a.tiempo, ven a casa.“
9. Le habfa dicho: “Esta ha sido mi mejor amiga."
10. La carta decfa: "La cita sera hoy."
11. Nos dijo: "Anoche lo vi y estaba muy bien.“
12. Me ha dicho: “Fui a sacar las entradas, pero ya se habian agotado."
13. Juan me prometio: “Si manana me compro el libro, te lo prestare."
14. Pedro me grit6: “Vuelve aquf dentro de media hora. No me mires como si
no me entendieras.“
15. Luis me dijo: "La semana que viene, cuando vengas a casa, ya me
Синтаксис
habran trafdo las fotos y te las ensenare.“

16. Me dijo: 'Te lo llevard manana, no te preocupes."
17. Me comentaron: “Hace unos dfas nos reunimos en casa de Juan."
18. Me dijo: “Si llegara este fin de semana, nos podrfa ayudar con la
mudanza.”
19. Me ha dicho: “No creo que Pedro haya llegado.”
20. Me dijo: “Creo que hubiera sido mejor.”
XXI. Превърнете в пряка реч, ка т о извършите необходимите промени:

1. Insistio en que yo hiciera aquel viaje ya que le parecfa que necesitaba
descansar.
2. Maria me prometid traerme el disco a casa tan pronto como lo comprara.
3. Me dijo que al cabo de diez minutos habrfa terminado.
4. Me comento que la noche anterior habfa ido al cine.
5. Te dije que, si tuviera tiempo, aquel mismo dfa te ayudarfa a cargar los
muebles.
6. Juana me pidio que, si podia, la esperara en el cafe cuando terminara de
trabajar.
7. Dijo que se alegraba de que yo hubiera llegado.
8. Me dijo que le parecfa poco probable que se lo hubieran dicho.
9. Me ha dicho que teme que no lo hagan a tiempo.
10. Me dijo que me lo habfa comprado para que lo leyera.
11. Me dijo que nos avisarfa tan pronto como llegara.
12. Me ha dicho que serfa estupendo que pasciramos las vacaciones en
ibiza.
13. Me dijo que dudaba que hubiera estado en casa en aquel momento.
14. Me dijo que sentfa mucho que me hubiera pasado eso.
15. Me dijo que si no lo hiciera, se enfadarfa.
16. Me ha dicho que le hubiera gustado ircon nosotros.
17. Me dijo que no podia creer que fuera tan tonto. i
18. Me dijo que esperaba que lo hubieramos pasado de maravilla.
19. Me dijo que serfa una lastima que no pudieramos llegar a un acuerdo.
20. Me comento que el dfa anterior lo habfa pasado de maravilla.
XXII. Преведете на испански:

1. - филмът никак не ми хареса
- И на мен.
2. Никога не съм го виждал.
3. Какъв прекрасен ден!
4. Толкова са симпатични всички!
5. Никой нищо не знае за случилото се.
6. Никой никога не идва в то зи дом.
7. Нищо не ми каза.
8. Да me изпратя ли go 8ас?
9. Дали ще дойдат на концерта?
10. Не ми каза дали са му се обаждали.
11. Дали са му съобщили вече д а та та на конкурса?
12. Чу ли новината?
13. Казаха ми, че и з п и т ъ т е на 15 септември.
14. Помоли ме да му проверя съчинението.
15. - Не си ли си написал домашните?
- Да, написах ги.
1
Прилож ение
РИЛОЖЕНИЕ
1Л-::.. Неправилни глаголи с обща неправилност
^ s ; Глаголи с промени на гласни
1 Глаголи, при ко и то гласната о т основата преминава в дифтонг. Този

вид неправилност се явява в 1. 2 и Зл. ед.ч. и Зл. мн.ч. на presente de
indicativo и presente de subjuntivo, в положителните и в отрицателни-
т е форми за 2 и Зл. ед.ч. и Зл. мн.ч. на imperativo.
-e->-ie-
ъм та зи подгрупа принадлежат глаголи о т I и II спрежение. Hanp.: cerrar,
ensar, comenzar, empezar, confesar, apretar, calentar; perder, entender,
efender, tender, ascender, defender u gp.
• presente de indicativo:
cierro, cierras, cierra, cerramos, cerrais, cierran;
pierdo, pierdes, pierde, perdemos, perdeis pierden
• presente de subjuntivo:
cierre, cierres, cierre, cerremos, cerreis, cierren;
pierda, pierdas, pierda, perdamos, perdais pierdan
• imperativo:
cierra, cerrad
pierde, perded
Забележка: Към та зи подгрупа принадлежат и два глагола о т III спреже
ние concernir и discernir.
Към та зи подгрупа принадлежат глаголи о т I и II спрежение. Hanp.: sonar,

acostar, contar, colgar, acordar, costar, encontrar, recordar, volar; mover, I 321
volver, Hover, resolver, devolver u gp.
suena, suenas, suena, sonamos, sonais, suenan;
mueve, mueves, mueve, movemos, moveis, mueven
Прилож ение
* presente de subjuntivo:
suene, suenes, suene, sonemos, soneis, suenen;
mueva, muevas, mueva, movamos, movais, muevan
• imperativo:
suena,sonad
mueve, moved
Кчм т а з и подгрупа принадлежат глаголите adquirir и. hiquirir

о presente de indicativo:
adquiero, adquieres, adquiere, adquirimos, adquiris, adquieren
adquiera, adquieras, adquiera, adquiramos, adquirais, adquieran
• imperativo:
adquiere, adquirid
*>;) ->-ue-
-iia-JU подгрупа принадлежи глаголът jugar.
« presente de indicaliVo:
juego, juegas, juega, jugamos, jugais, juegan
• presente de subjuntivo.
juegue, juegues, juegue, juguemos, jugueis, jueguen
• imperativo:
juega, jugad
2 Глаголи, при ко и то силната гласна о т основата преминава в слаба.
Този вид неправилност се явява в 1, 2 и Зл. ед.ч. и Зл. мн.ч. на presente
de indicativo, в Зл. ед.ч. и мн.ч. на preterito indefinido, във всички лица на
presente de subjuntivo и imperfecto de subjuntivo, в положителните фор
322 ми за 2 и Зл. ед.ч. и 1 и Зл. мн.ч. и във всички отрицателни форми на
imperativo и в деепричастието. Към та зи група принадлежат само гла-1
голи о т III спрежение. Напр: servir, seguir, pedir, corregir, medir, repetir u
gp.
sirvo, sirves, sin/e, servimos, servfs, sirven
• preterito indefinido:
servf, serviste, sirvio, servimos, servisteis, sirvieron
sirva, sirvas, sirva, sirvamos, sirvais, sirvan
• imperfecto de subjuntivo:
I sirviera, sirvieras, sirviera, sirvieramos, sjrvierais, sirvieran
II sirviese, sirvieses,...
• imperativo:
sirve, servid
• gerundio:
sirviendo
3 Глаголи, при ко и то гласната о т основата преминава в диф тонг или в
слаба гласна. Преминаването в диф тонг се явява в 1, 2 и Зл. ед.ч. и Зл.
J мн.ч. на presente de indicativo и presente de subjuntivo, в положителните
и о тр и ц а те л н и те форми за 2 и Зл. ед.ч. и Зл. мн.ч. на imperativo. Преми
наването в слаба гласна се явява в Зл. ед.ч. и мн.ч. на preterito indefinido,
във 1 и 2л. мн. ч. на presente de subjuntivo, във всички лица на imperfecto
de subjuntivo, в положителната форма за 1л. мн.ч. и в о тр и ца те л н ите
форми за 1 и 2л. мн.ч. на imperativo и в деепричастието.
-e->-ie-; -e->-i-
Към та зи подгрупа принадлежат само глаголи о т III спрежение. Напр.:
sentir, advertir, convertir, divertir, mentir u gp.
siento, sientes, siente, sentimos, sentfs, sienten
sentf, sentiste, sintio, sentimos, sentisteis, sintieron
sienta, sientas, sienta, sintamos, sintais, sientan
П р и л ож ен и е
I sintiera, sintieras, slntiera, sintieramos, sintierais, sintieran
II sintiese, sintieses,... 1
• imperativo.
siente, sentid
• qerundio:
sintiendo-
-o*>*ue-; -o->-u- •
Към та зи подгрупа принадлежат само два глагола о т III спрежение -
dorrr i*- и morir.
duermo, duermes, duerme, dormimos, dormis, duermen
dormf, dormiste, durmio, dormimos, dormisteis, durmieron
--------
duerma, duermas, duerma, durmamos, durmais, duerman
I .’
. J . ( 1
I durmiera, durmieras, durmiera, durmieramos, durmierais, durmieran
II durmiese, durmieses,...
• imperativo:
duerme, dormid
• qerundio:
durmiendo
4 Пропускане на неудареното -i- о т окончанието. Този вид неправил
н о с т се явява 8 Зл. ед.ч. и мн.ч. на preterito indefinido, във всички лица на
imperfecto de subjuntivo и в деепричастието. Към та зи група спадат
мал"Ко на брой глаголи о т II и III спрежение, чиято основа завършва на -п
или -II. Hanp.: grunir, taner, ataner, zambullir, bullir, mullir u gp.
grunf, gruniste, дгипб, grunimos, grunisteis, gruneron
I grunera, gruneras, grunera, gruneramos, grunerais, gruneran
II grunese, gruneses,...
• gerundio:
grunendo
5 Глаголи, при ко и то силната гласна о т основата преминава в слаб:*’
>-i- и се пропуска неудареното -i- о т окончанието (относно форми-
те , в ко и то се явяват тези неправилности, вж. т . т 2. и 4.). Към т к з и
група принадлежат малко на брой глаголи о т III спрежение. rjanp.:
' sonrefr, reir, freir, sofreir, renir u gp.
sonrfo, sonries, sonrie, sonreimos, sonrefs, sonrien
sonref, sonreiste, sonrio, sonreimos, sonreisteis, sonrieron
sonrfa, sonrias, sonria, sonriamos, sonriais, sonrian
• imperfecto de subjuntivo.
I sonriera, sonrieras, sonriera, sonrieramoe, sonrierais, sonrieran
II sonriese, sonrieses,...
[: • imperativo:
sonrie, sonreid
• gerundio:
sonriendo
Г лаголи c промени на съгласни
1 Глаголи, завършващи на гласна + -cer, -cir. Напр.: ofrecer, conocer. сгесег,

envejecer, parecer. padecer. agradecer, palidecer, enrojecer, anochecer;
lucir, relucir, traslucir, balbucir и gp. При т я х пред последната коренна
съгласна -с се вм ята z. Тази закономерна неправилност се явява в
1л.ед.ч. на presente de indicativo, във всички лица на presente de
subjuntivo, в положителните форми за Зл. ед.ч. и 1 и Зл. мн.ч. и във
всички отрицателни форми на imperativo.
ofrezco, ofreces, ofrece, ofrecemos, ofreceis, ofrecen;
luzco, luces, luce, lucimos, luci's, lucen
ofrezca, ofrezcas, ofrezca, ofrezcamos, ofrezcais, ofrezcan;
luzca, luzcas, luzca, luzcamos, luzcais, luzcan
Забележка; Изключение правят глаголите hacer. mecer u cocer. Hacer e
глагол със собствена неправилност. Mecer е правилен глагол с правопис-
на промяна. При сосег гласната о преминава в диф тонг и глаголът има
правописна промяна.
2 Глаголи, завършващи на -ducir. Напр.: conducir, traducir, producir,
reproducir, reducir, introducir, deducir. inducir. seducir, aducir и gp. При тези
глаголи има два Зида неправилности. Първата е описаната вече в т.1.
Освен това образуват preterito indefinido и imperfecto de subjuntivo на -j-.
-c->-zc-; -j-
conduzco, conduces, conduce, conducimos, conduct's, conducen
conduje, condujiste, condujo, condujimos, condujisteis, condujeron
conduzca, conduzcas, conduzca, conduzcamos, conduzcais, conduzcan
I condujera, condujeras, condujera, condujeramos, condujerais,
condujeran
II condujese, condujeses, condujese, condujesemos, condujeseis,
condujesen
3 Глаголи, завършващи на -uir. Hanp.: huir, atribuir, distribuir, construir,
contribuir, destruir, influir. При те зи глаголи между последната коренна
гласна -и- и глаголното окончание се вм ята -у-. Този вид неправил
н о с т се явява в 1, 2 и Зл. ед.ч. и Зл. мн.ч. на presente de indicativo, във
всички лица на presente de subjuntivo, в положителните форми за 2 и 3
л. ед.ч. н 1 и Зл. мн.ч. и във всички отрицателни форми на imperativo.
П рилож ение
+ -у-
huyo, huyes, huye, huimos, huis, huyen
huya,.huyas, huya. huyamos, huyais, huyan
• imperativo:
huye, huid
Неправилни глаголи със собствена

неправилност
Гези глаголи са дадени по спрежения. а в рамките на всяко спрежемге
Yo азбучен ред. Показани са само неправилните форми и времената В ко
ю има неправилни форми.
I спрежение
andar
ndic. pret. indet.: anduve, anduviste, anduvo, anduvimos, anduvietais
anduvieron
%ubj. imperfecto I anduviera, anduvieras, ahduviera, anduvieramos,
: ' anduvierais, anduvieran
iimperfecto I I : anduviese, a nd u vieses,...
dar
\indic. presente: doy, das, da, damos, dais, dan
o re t.in d e fdi, diste, dio, dimos, disteis, dieron
sub/ imperfecto I: diera, dieras, diera, dieramos, diersis, dieran
imperfecto II: diese, d ie s e s ,...
estar
indie.presente: estoy, estas, esta, estamos, estais, estan
pret.indef.: estuve, estuviste, estuvo, estuvim os, estuvisteis, estuvieron
imperativo: jestate!, jestaos!
П ри лож ени е
subj. imperfecto I: estuviera, estuvieras, estuviera, estuvieramos,

estuvierais, estuvieran
imperfecto II: estuviese, e stu vie se s,...
I I спрежение
caber
indie.presente: quepo, cabes, cabe, cabemos, cabeis, caben
futuro: cabre, cabras, cabra, cabremos, cabreis, cabran
condicionah cabria, cabrfas, cabrfa, cabriamos, cabrfais, cabrian
pret.indef:. cupe, cupiste, cupo, cupimos, cupisteis, cupieron
subj.presente: quepa, quepas, quepa, quepamos, quepais, quepan
imperfecto I: cupiera, cupieras, cupiera, cupieramos, cupierais, cupieran
imperfecto II: cupiese, cu p ie se s,...
caer
indic.presente: caigo, caes, cae, caemos, caeis, caen
subj.presente: caiga, caigas, caiga, caigamos, caigais, caigan
haber
indic.presente: he, has, ha, hemos, habeis, han
futuro: habre, habras, habra, habremos, habreis, habran
condicionah habria, habrfas, habria, habriamos, habrfais, habrian
pret.indef.: hube, hubiste, hubo, hubimos, hubisteis, hubieron
subj.presente: haya, hayas, haya, hayamos, hayais, hayan
imperfecto I: hubiera, hubieras, hubiera, hubieramos, hubierais, hubieran
imperfecto II: hubiese, h ub ie se s,...
Забележка: Тези форми на глагола haber сл уж а т само за образуване на
слож ните времена. Употребява се ка то безлична форма т р е т о т о лице,
ед.ч., във всички времена: hay има, habia имаше, habra ще има и т.н.
hacer
indic.presente: hago, haces, hace, hacemos, haceis, hacen
futuro: hare, haras, har£, haremos, hareis, haran
condicionah harfa, hanas, haria, hariamos, harfais, harfan
pret.indef.: Jiice, hiciste, hizo, hicimos, hicisteis, hicieron
Приложение
-'perativo: |haz!, jhaced!

articipio pasado: hecho
bj.presente: haga, hagas, haga, hagamos, hagais, hagan
-1
p erfecto I: hiciera, hicieras, hiciera, hicieramos, hicierais, hicieran
perfecto II: hiciese, h ic ie s e s ,...
жп
poder
die. presente: puedo, puedes, puede, podemos, podeis, pueden
turo: podre, podras, podra, podremos, podreis, podran
ndicional: podria, podrias, podria, podriamos, podriais, podrian
et.indef.: pude, pudiste, pudo, pudimos, pudisteis, pudieron
erundio: pudiendo
bj. presente: pueda, puedas, pueda, podamos, podais, puedan
perfecto I: pudiera, pudieras, pudiera, pudieramos, pudierais, pudieran
perfecto II: pudiese, p u d ie se s,...
poner
die. presente: pongo, pones, pone, ponemos, ponbis, ponen
turo: pondre, pondras, pondra, pondremos, pondreis, pondran
ndicionat. pondrfa, pondrias, pondria, pondn'amos, pondriais, pondri'an
et.indef.: puse, pusiste, puso, pusimos, pusisteis, pusieron
perativo: jpon!, jponed!
Йbj. presente: ponga, pongas, ponga, pongamos, pongais, pongan
perfecto I: pusiera, pusieras, pusiera, pusieramos, pusierais, pusieran t
;perfecto II: pusiese, p u sie se s,...
querer
die. presente: quiero, quieres, quiere, queremos, quereis, quieren
turo: querre, q u e rris , querra, querremos, querreis, querran
ndicionah querrfa, quernas, quern'a, querrfamos, querrfais, querrian
et. indef.: quise, quisiste, quiso, quisimos, quisisteis, quisieron
ubj. presente: quiera, quieras, quiera, queramos, querais, quleran
perfecto I: quisiera, quisieras, quisiera, quisieram os, quisierais,
quisieran
perfecto II: quisiese, q u is ie s e s ,...
П р и лож ени е
saber
indie, presente: se, sabes, sabe, sabemos, sabeis, saben
futuro: sabr6, sabras, sabra, sabremos, sabreis, sabran
condicionat. sabrfa, sabrias, sabrfa, sabriamos, sabriais, sabrian
p re t.in d e fsupe, supiste, supo, supimos, supisteis, supieron
subj. presente: sepa, sepas, sepa, sepamos, sepais, sepan
imperfecto I: supiera, supieras, supiera, supieramos, supierais, supieran
imperfecto II: supiese, s u p ie se s,...
ser V
indie, presente: soy, eres, es, somos, sois, son
imperfecto: era, eras, era, eramos, erais, eran
pret.indef.'. fui, fuiste, fue, fuim os, fuisteis, fueron
imperativo: jse!, jsed!
subj. presente: sea, seas, sea, seamos, seais, sean
imperfecto h. fuera, fueras, fuera, fueramos, fuerais, fueran
imperfecto II: fuese, fu e s e s ,...
tener
indie, presente: tengo, tienes, tiene, tenemos, teneis, tienen
futuro: tendre, tendras, tendra, tendremos, tendreis, tendran
condicionat. tendria, tendrias, tendn'a, tendrfamos, tendriais, tendri'an
pret.indef.: tuve, tuviste, tuvo, tuvim os, tuvisteis, tuvieron
imperativo: jten!, jtened! - _
subj. presente: tenga, tengas, tenga, tengamos, tengais, tengan
imperfecto I: tuviera, tuvieras, tuviera, tuvieram os, tuvierais, tuvieran
imperfecto II: tuviese, tuvieses, ...
traer
indie, presente: traigo, traes, trae, traemos, traeis, traen
pret.indef.: traje, trajiste, trajo, trajim os, trajisteis, trajeron
subj. presente: traiga, traigas, traiga, traigamos, traigais, traigan
imperfecto I: trajera, trajeras, trajera, trajeramos, trajerais, trajeran
imperfecto II: trajese, tra je s e s ,...
П рил ож ение
valer
ndic. presente: valgo, vales, vale, valemos, valdis, valen ,
uturo: valdre, valdras, valdra, valdremos, valdreis, valdran
ondicionah valdria, valdrfas, valdria, valdriamos, valdriais, valdrian
mperativo: jval! (jvale!), jvaled!
subj. presente: vatga, valgas, valga, valgamos, valgais, valgan
ver
ndic. presente: veo, ves, ve, vemos, veis, ven
perfecto: vei'a, vei'as, veia, veiamos, vei'ais, vei'an
ret.indef.: vi, viste, vio, vim os, visteis, vieron
Ubj. presente: ve a, veas, ve&, veamos, veais, vean
nperfecto I: viera, vieras, viera, vieramos, vierais, vieran
-'perfecto II: viese, v ie s e s ,...
JKt I I I спрежение
asir
ndic. presente: asgo, ases, ase, asimos, asi's, asen
Subj. presente: asga, asgas, asga, asgamos, asgais, asgan
decir
ndic. presente: digo, dices, dice, decimos, deci's, dicen
’uturo: dire, diras, dir6, diremos, dir6is, diran
condicionah dirfa, dirias, dirfa, diriamos. dirfais, dirfan
ret.indef.: dije, dijiste, dijo, dijim os, dijisteis, dijeron
erundio: diciqndo
mperativo: jdi!, jdecid!
ubj. presente: diga, digas, diga, digamos, digais, digan
mperfecto I: dijera, dijeras, dijera, dijeramos, dijerais, dijeran КС П
mperfecto II: dijese, d ije s e s ,...
ir
Indie, presente: voy, vas, va, vamos, vais, van
mperfecto: iba, ibas, iba, ibamos, ibais, iban
П р и л ож ен и е
p re t.in d e ffui, fuiste, fue, fuimos, fuisteis, fueron

gerundio: yendo
imperativo: |ve!, jid!
subj. presente: vaya, vayas, vaya, vayamos, vayais, vayan
imperfecto I: fuera, fueras, fuera, fueramos, fuerais, fueran
imperfecto II: fuese, fueses, ...
ofr
indie, presente: oigo, oyes, oye, oi'mos, oi's, oyen
imperativo: joye!, joi'd!
subj. presente: oiga, oigas, oiga, oigamos, oigais, oigan
salir
indie, presente: salgo, sales, sale, salimos, sail's, salen
futuro: saldre, saldras, saldra, saldremos, saldreis, saldran
condicionat. saldria, saldrfas, saldrfa, saldrfamos, saldriais, saldrfan
imperativo: jsali, jsalid!
subj. presente: saiga, saigas, saiga, salgamos, salgais, salgan
venir
indie, presente: vengo, vienes, viene, venimos, veni's, vienen
futuro: vendr6, vendras, vendra, vendremos, vendreis, vendran
condicionah vendrfa, vendrias, vendria, vendriamos, vendrfais, vendri'an
pret.indef.: vine, viniste, vino, vinim os, vinisteis, vinieron
gerundio: viniendo
imperativo: jvenl, jvenid!
subj. presente: venga, vengas, venga, vengamos, vengais, vengan
imperfecto I: viniera, vinieras, viniera, vinieramos, vinierais, vinieran
imperfecto II: viniese, v in ie s e s ,...
тштя Правилни глаголи, които претърпяват

правописни изменения в някои свои форми
Тези правописни промени се срещат ка к т о при правилните, та ка и при
неправилните глаголи. Те не превръщат правилните глаголи в неправил-
П рил ож ение
ни, тъ й к а т о са подчинени единствено на общите фонетични и право

писни правила.
1 Глаголи о т I спрежение, окончаващи на:
-car Hanp.: dedicar, buscar, tocar, machacar, sacar, destacar, atacar,
atracar. Пред е последната коренна съгласна -c се изписва -qu-, за
да се запази з в у къ т [к]: dedique, dediquen.
-zar Hanp.: realizar, empezar, comenzar, avanzar, cazar, despedazar,
adelgazar, rechazar, reemplazar, trazar. Пред е последната коренна
съгласна -z се изписва с, тъ й ка то правописната норма не поз
волява пред е и i да се пише г: realice, realicemos.
-gar Hanp.: llegar, fregar, tragar, pagar, apagar, propagar, indagar, halagar,
vagar. Пред е последната коренна съгласна -g се изписва -ди-, за
да се запази з в у к ъ т [д]: llegue, lleguemos.
-guar Hanp.: atestiguar, apaciguar, averiguar, amortiguar, santiguar. Пред e
последната коренна съгласна - g се изписва - дй-, за да се за
пази з в у къ т [ди]: atestigiie, atestigiiemos.
2 Глаголи, окончаващи на:
-съгласна + cer. cir Hanp.: convencer, veneer, torcer, ejercer; fruncir,
esparcir, zurcir. Пред а и o последната коренна съгласна -c се
изписва -z-, за да се запази звукъ т [0]: convenzo, convenzamos;
frunzo, frunzamos.
-ger, -g ir Hanp.: escoger. coger, recoger, proteger; exigir, corregir, dirigir,
fingir, elegir. Пред а и o последната коренна съгласна -g се
изписва -j-, за да се запази зв укъ т [х]: escoja, escojamos;
exija, exijamos.
-guir Hanp.: distinguir, seguir, proseguir, perseguir, conseguir. Пред a u o -gu
се променя в -g-, за да се запази зв у къ т [да], [go]: distinga,
distingo.
4 iir Hanp.: huir, atribuir, distribuir, construir, contribuir, destruir, influir. Тлас
ната i се изписва у, ко га то се намира между две гласни: huyo,
huyera, huyendo. Същата правописна промяна претърпяват и гла
голи к а т о creer, leer, oir, caer, roer, proveer и gp.: сгеуб, creyera,
creyendo.
Ключ към у п р а ж н е н и я т а
щ а Ключ към упражненията
З Ш Ш фонет ика
II. or-de-na-dor, ba-hf-a, nues-tro, ca-ma-re-ro, va-ho,pue-blo, cu-cha-ra,

com-ple-to, ca-lle, buey, ahi-jar, es-tu-diais, cor-de-ro, co-to-rra, pa-dre,
cons-tan-te, pers-pec-ti-va, mez-cla, cons-truir, trans-crip-cion, hue-vo,
Mon-te-vi-de-o.-
III. p^lido, cancion, cortes, vehfculo, caracter, sofa, egofsmo, arbol, sarten,
cantais, menu, crater, rfo, salfamos
IV. 2. te. 4. el. 6. tu. 7. mi. 9. se. 11. de. 12. mf.
V. 1. mas. 3. sf. 5. aun. 7. sf.
VI. 1. quien. 2. que. 4. cuanto. 6. que. 7. cuando. 9. cual. 10. s6, сбто. 11.
donde.
Съществително илге
I. Конкретни: la fruta, la roca, el diccionario, el armario, el cenicero, el

animal. А б стра ктн и: la bondad, la tristeza, la presencia, el amor, la
verdad, la calidad, la riqueza.
II. Прости: la ola, la mariposa, la carne, la papelera, el melocoton. Сложни:
la bocacalle, el guardabosque, el salvoconducto, el cafe-concierto, el
rompeolas, el sacacorchos.
III. 1. gata. 2. nina. 3. hija. 4. amiga. 5. hermana. 6. chica.
IV. 1. abuelo. 2. tfo. 3. novio. 4. muchacho. 5. primo. 6. alumno.
V. 1. pintora. 2. leona. 3. senora. 4. profesora. 5. alemana. 6. francesa. 7.
dependienta. 8. monja.
VI. 1. yegua. 2. vaca. 3. nuera. 4. madrastra. 5. oca. 6. cabra.
VII. 1. gallina. 2. herofna. 3. baronesa. 4. sacerdotisa. 5. papisa.
VIII. 1. periodista. 2. conyuge. 3. martir. 4. suicida. 5. estudiante. 6. dentista. 7.
int6rprete. 8. telefonista.
IX. 1. el. 2. el. 3. la. 4. la. 5. la. 6. el. 7. la. 8. la. 9. la.
X. 1. el. 2. el. 3. los. 4. el. 5. el. 6. el. 7. el. 8. las. 9. el. 10. el. 11. el. 12. el. ’
Ключ кьм упражненията
XI. 1. el. 2. el. 3. la. 4. la. 5. el. 6. el. 7. el. 8. el. 9. la. 10. la. 11. el. 12. el. 13.
la. 14. el. 15. la.
XII. 1. el. 2. Ia.'-З. el. 4. la. 5. el. 6. la. 7. la. 8. la. 9. la. 10. la. 11. la. 12. la. 13.
el. 14. el. 15'. ej. 16. el. 17. el. 18. la. 19. la. 20. la. 21. la. 22. la. 23. el. 24.
la. 25. la. 26. la, 27. el. 28. el. 29. la. 30. el. 31. la.32. la. 33. la. 34. la. 35.
la. 36. la.
XIII. 1. el. 2. la. 3. el. 4. el. 5. la. 6. la. 7. la. 8. la. 9. la. 10.1a. 11. la. 12. el. 13.
la. 14. la. 15. la. 16. el. 17. la. 18. la. 19. el. 20. el. 21. la. 22. el. 23. el. 24.
el.
XIV. 1. hijos. 2. colores. 3. viernes. 4. champus/champues. 5. montones. 6.
Цв sofas. 7. meses. 8. peces. 9. jueves. 10. relojes. 11. veces. 12. martes.
13. analisis. 14. ventanas. 15. dominos. 16. rubis/rubies.17. cruces. 18.
autobuses. 19. caracteres. 20. regimenes. 21. cafes.
<V. 1. telaranas. 2. paraguas. 3. rompeolas. 4. casas cuna. 5. coches cama.
6. rompecabezas. 7. contraalmirantes. 8. abrelatas. 9. cafes-teatro. 10.
autoservicios. 11. bocacalles. 12. perros policfa. 13. sacacorchos. 14.
hispanoamericanos. 15. guardaespaldas.
(VI. 1. unos. 2. - . 3. un. 4. unos. 5. - , - . 6. un. 7. - . 8. una. 9. un. 10. - .
y il. 1. - , la. 2. el. 3. el, al. 4. el, los. 5. el. 6. - . 7. el. 8. la, el. 9. 10. el, el. 11.
las. 12. los. 13. el, el, - , del, el, 14. la. 15. el, el, el. 16. la.
XVIII. 1. el, un. 2. la, la, los, los. 3. las. 4. la, un. 5. un, el. 6. un. 7. la, un. 8. el.
XIX. 1. el. 2. las, el. 3. un. 4. el. 5. la. 6. el. 7. la. 8. un. 9. el. 10. el.
XX. 1. la. 2. la. 3. del. 4. al. 5. la. 6. el. 7. una. 8. un. 9. la. 10. los. 11. una. 12.
los. 13. del. 14. la.
'XXI. 1. -. 2. 3. -. 4. unos. 5. las. 6. 7. el. 8. la. 9. la. 10. una. 11. la. 12. al.
13. -. 14. la. 15. la. 16. -. 17. los. 18. -. 19. -. 20. -. 21. 22. -. 23. la. 24.
П рилагат елно име
1. frfa. 2. grosera. 3. negra. 4. antigua. 5. guapa.

1. rectora. 2. juguetona. 3. holgazana. 4. provocadora. 5. espanola. 6.
japonesa. 7. alemana. 8. inglesa.
III. 1. pobre. 2. importante. 3. facil. 4. azul. 5. gris. 6. inteligente. 7. joven. 8.
verde. 9. familiar. 10. sensible. 11. marron. 12. natural.
IV. 1. estrechas. 2. claros. 3. grises. 4. limpias. 5. imposibles. 6. dulces. 7.
incomodos. 8. verdes. 9. azules. 10. dificiles.
Клю ч к ъ м у п р а ж н е н и я т а
V. 1. buen. 2. gran. 3. mal. 4. grandes. 5. buena. 6. malo. 7. buen. 8. gran.

9. malas. 10. bueno. 11. mala. 12. grande.
VI. 1. altos. 2. espafioles. 3. guapas. 4. simpaticos. 5. nuevos. 6. bajos.
VII. 1. lo. 2. lo. 3. el. 4. lo. 5. la. 6. la, la. 7. lo. 8. lo, lo, lo. 9. la. 10. lo. 11. el,
el. 12. lo.
VIII. 1. La chaqueta es tan elegante como el abrigo. 2. Tu comida es tan rica
como la de mama. 3. Vuestro piso es tan caro como el de Juan. 4. Juan
es tan inteligente gomo Manolo. 5. Los toros son tan populares como el
fiitbol.
IX. 1. La bid no es tan barata como los juguetes. 2. El padre de Luis no es
tan joven como el т ю . 3. El sofa no es tan comodo como el sillon. 4. El
jefe no es tan simpatico como la secretaria. 5. El paquete no es tan
pesado como la caja.
X. 1. El hijo es mas alto que el padre. Juan es el m^s alto. 2. El televisor es
mas grande que el video. Esta caja es la mcis grande. 3. La cerveza es
mas barata que el vino. El agua mineral es la mas barata. 4. El coche es
m£s rdtpido que el tren. El avion es el mas rapido. 5. La pelicula es mas
interesante que el libro. Esta revista es la mas interesante. 8. Tu coche
es m£s potente que el т ю . Aquel coche es el mas potente.
XI. 1. Aquella m£quina es menos complicada que esta. Este problema es el
menos complicado. 2. Manolo es menos simpatico que Carlos. Julio es el
menos simpatico. 3. Los comentarios son menos interesantes que los
textos. Esta historia es la menos interesante. 4. Alberto es menos
inteligente que Pablo. Antonio es el menos inteligente. 5. Tu eres menos
alto que tu hermano. Esta chica es la menos alta. 6. Esa sala es menos
espaciosa que esta. Aquella sala es la menos espaciosa.
XII. 1. Si, pero esa es mejor. 2. Si, pero la que estd en la nevera es peor. 3.
Sf, pero los negros son mayores/mcis grandes. 4. Sf, pero la de Teresa
tiene mejores. 5. Sf, pero la mfa es mayor. 6. Sf, pero los nuestros son
menpres. 7. Sf, pero mi trabajo es peor.
XIII. 1. No,no son los mejores, son los peores. 2. No, no es la mayor, es la
menor. 3. No, no es el peor, es el mejor. 4. No, no es el menor, es el
mayor. 5. No, no es la mejor, es la peor. 6. No, no es la peor, es la mejor. ,
XIV. 1. mayor, superior. 2. m3s grande/mayor. 3. inferior. 4. mejor. 5. mas alto. 1
6. m^s bajo. 7. menor. 8. superior. 9. menor/mas pequeno. 10. superior.
XV. 1. cansadfsimos. 2. conterjtfsima. 3. simpatiqufsima. 4. dulcfsimo. 5. j
riqufsimos. 6. interesantfsima. 7. buenfsimo. 8. guapfsima. 9. j
amabilfsima. 10. antiqufsimo.
XVI. 1. mi'nimo. 2. pesimo. 3. optimo. 4. maxima. 5. Supremo. 6. m£ximo. 7.

pesimo. 8. fnfima. 9. supremo. 10. optimos. 11. minima. 12. fnfima.
Числително име
I. 5. mil, dos mil seis, tres mil cinco, cuatro mil treinta y siete, cinco mil
fL - ciento treinta y cuatro, seis mil doscientos sesenta y seis, nueve mil
novecientos noventa y nueve. 6. diez mil, veinte mil, treinta y dos mil uno,
cuarenta y cinco mil seis, cincuenta y ocho mil dieciocho, sesenta y
nueve mil ciento veintisiete, setenta y ocho mil trescientos cuarenta y
cinco. 7. cien mil, doscientos mil uno, trescientos mil doce, cuatrocientos
mil trescientos cuarenta y cuatro, quinientos dos mil doscientos treinta y
cuatro, seiscientos cincuenta y seis mil setecientos ochenta y nueve, un
millon, dos millones dos mil treinta y nueve.
I). 1. cien. 2. ciento. 3. cien. 4. cien. 5. ciento.
IV. 1. mil cincuenta y tres, mil cuatrocientos ochenta y nueve, mil seiscientos
setenta y ocho, mil ochocientos setenta y seis, mil novecientos, mil
novecientos veinticuatro, mil novecientos noventa y ocho, el ano dos mil.
XV. 1. dieciseis, diecisiete. 2. decimo. 3. veinte, diecinueve. 4. catorce. 5.
veintitres. 6. primero, quinto.
XVI. 1. medio. 2. dos tercios... tercio. 3. diez coma ocho por ciento de mil ...
ciento ocho. 4. un kilo y tres cuartos. 5. mil novecientos ochenta y tres...
cero coma uno por ciento. 6. decima. 7. un cuarto. 8. tres decimas.
XVII. 1. mil quinientas..., setecientas cincuenta..., cuatrocientas cincuenta...,
ciento cincuenta..., cien..., sesenta..., ocho mil..., veinte mil..., cincuenta
y cinco mil, veinte mil..., diez por ciento..., trescientas cincuenta y
ocho..., ocho por ciento..., quince por ciento..., dieciocho por ciento..., y
tres mil..., ciento cincuenta..., doscientas cincuenta y ocho ... . 2.
cincuenta y nueve..., quince mil..., tres millones..., tres cuartas...,
cincuenta y siete por ciento..., tres mil..., cuatro mil.... 3. tres coma tres
por ciento..., mil novecientos ochenta y uno..., mil novecientos noventa y
uno..., uno coma siete por ciento..., cinco coma tres por ciento..., mil
novecientos noventa y tres..., mil novecientos noventa y cinco..., seis por
ciento..., veintiseis coma seis por ciento..., mil novecientos ochenta y
nueve..., mil novecientos noventa y tres..., treinta y dos coma cuatro por 337
ciento..., mil novecientos noventa..., veintidos coma seis por ciento..., mil
novecientos noventa y tres..., mil novecientos noventa y cuatro...,
cincuenta coma seis por ciento..., mil novecientos noventa y tres...,.dos
billones..., tres mil seiscientos ochenta y siete ..., mil novecientos
ochenta y nueve..., ocho mil dos ..., treinta y uno..., mil novecientos
noventa y cuatro.
Лични мест оимения

dam
1. tu. 2. vosotros. 3. nosotros. 4. уо. 5. vosotras. 6. nosotras. 7. ella. 8.
dllos. 9. ellas. 10. el.
2. 4. 5. 8. 10.
1. No, no os/'nos ven. 2. Si, te ayudo. 3. No, no nos corioce. 4. Si, me]
invita. 5. No, no os/nos esta esperando riadie.
1. Los/les veo. 2. Antonio las trae. 3. ^Quien la traduce? 4. i.a
coriocemos. 5. ^Quien los construye? 6. Las despiden. 7. ^ P o r que nc
lo/'e saludas?. 8. No lo traigo. 9. <j,Donde la dejo?. 10. ^Lo/le conoceis?
1. Intentan comprenderlas. Las intentan comprender. 2. No saber
hablarlo. No lo saben hablar. 3. Tu no quieres ponerla. Tii no la quieres
pcner. 4. ^Quieres explicarlo? <i,Lo quieres explicar? 5. No pueder
limpiarla. No la pueden iimpiar. 6. ^Pueden contestarlas? <-,Las puederj
contestar?
1. El pan lo compra mi madre. 2. Los ejercicios ya los hemos hecho. 3.1
Esto lo dijo Eduardo. 4. La mesa la ha puesto Marta. 5. Las cintas te las ;
ogalare. 6. El problema lo resolvio Juan. 7. La cena la preparare yo. 8.|
Los platos los ha fregado mi hermana. 9. Esa pelicula la pusieron hace
poco. 10. A tus prirnas las vimos en el cine.
!. Si, lo estoy. 2. No, no lo estamos. 3. Si, lo esta. 4. No, no lo parecer .
b. Si, lo estoy. 6. No, no lo es. 7. Si, lo esta. 8. No, no lo necesito. 9. Si, lo ,
sabe. 10. No, no lo ье.
1.5. 6.
1 .3 . 6.
1. me. 2. os. 3. nos. 4. te. 5. nos. 6. os.

1. Les doy el recado. 2. Le pido un favor. 3. La madre les da un beso. 4.
Gloria le compra un regalo. 5. Le da una propina. 6. Les cuenta lo
sucedido. 7. No le dice nada. 8. Le venden las entradas. 9. Le pregunta
que ha sucedido. 10. Les prohiben fumar.
6. le. 7. te. 8. nos. 9. me. 10. le.
1. me. 2. les. 3. nos. 4. te. 5. os.
1. Esta repitiendoselo continuamente. 2. Tiene que devolvernoslo tarde o
temprano. 3. Quiero explicartelo con mas detalle. 4. Van a darmelo. 5-i
Deben comunicarselo cuanto antes. 6. Voy a decfroslo. 7. No puedo
ensenartelo ahora. 8. No quieren entregarselo.
XIV. 1. Se la escribe. 2. El director se la dicta. 3. El cartero se los entrega. 4.
El profesor se los explica. 5. Manana se lo devuelvo. 6. Se lo entrega. 7.
Se la cuenta. 8. Se la preguntan. 9. Voy a ponerselo/ Se lo voy a poner.
10. Se la envian.
X V. 1. S(, se lo he propuesto. 2. No, no me lo dieron. 3. Si, nos las ha
ensehado. 4. No, no se lo hemos comprado. 5. Si', os la traere. 6. No, no
me lo comprare. 7. Si, te la presto. 8. No, no se los han vendido. 9. Si,
nos los han dado. 10. No, no os las dicto.
VI. 1. el/ella. 2. te. 3. le. 4. nosotros. 5. mi. 6. le. 7. nos. 8. os. 9. le. 10. les.
XVII. 1. el. 2. ...tigo. 3. ella. 4. ellos. 5. ti. 6. mf. 7. nosotros. 8. ...migo. 9.
| vosotros. 10. ella.
XVIII. 1. ...migo. 2. ...tigo. 3. el. 4. nosotros. 5. mf. 6. vosotros. 7. ti. 8. ellas. 9.
...tigo. 10. ti.
XIX. 1. Lo estoy. 2. Te aconsejo que no se lo digas. 3. Si, se lo conte. 4. Si,
pero no la encontre. 5. Ten cuidado con el jarron: es muy valioso. 6......
pero nos la va a dar/va a darnosla manana. 7. Aquf hay un paquete para
ti. 8. Entro mi colega Miguel, me saludo y se sento. 9. A ustedes nadie les
ha invitado. 10. ^Quieres venir conmigo? 11. i,Le duele a usted la
cabeza? 12. Estas flores se las he regalado yo. 13. Soy el mejor; se lo
digo yo. 14. Le recomende a Isabel que... 15. La estoy e'sperando/estoy
esperandola desde hace media hora.
Възврат ни местоимения
:l. 1. vais a lavaros, va a lavarse, van a lavarse. 2. nos levantamos, me

levanto, se levanta. 3. te alegras, nos alegramos, me alegro. 4. se ponen,
os poneis, se ponen. 5. te ries, os refs, se rfe. 6. os acost&is, se
acuestan, se acuesta. 7. nos divertimos, os divertfs, se divierten. 8. me
tomo, te tomas, nos tomamos.
1. me. 2. te. 3. se. 4. me. 5. te. 6. se. 7. os. 8. nos. 9. os. 10. nos.
•II. 1. No, no nos los hemos lavado. 2. Si, me siento bien. 3. No, no nos
sentamos aquf. 4. Sf, me voy a duchar. 5. No, no nos las nonemos. 6. Sf,
nos quedamos aquf.
Ключ 1<ъм у п р а ж н е н и я т а
GKK'.'S^ : Притежателни местоимения
1. vuestro. 2. su. 3. mi. 4. su. 5. su. 6. sus. 7. nuestras. 8. su. 9. tu. 10

nuestro. 11. vuestras. 12. mis.
1. Nuestro coche es trances. 2. Su muneca es preciosa. 3. Su patio es
muy grande. 4. Sus hijos son insoportables.5. Vuestro piso es mu
lujoso. 6. Tus problemas son muy serios. 7. Misamigas son mu
simpaticas. 8.. Nuestra casa es nueva. 9. Su mujer es muy agradable. 10
Vuestra piscina es muy grande.
»И. 1. tuyas. 2. nuestro. 3. т ю . 4. vuestros. 5. suya. 6. nuestros. 7. mfas. 8
tuyo. 9. suyos. 10. vuestras.
IV. 1. el nuestro. 2. el т ю . 3. el vuestro. 4. la tuya. 5. el suyo. 6. la mia. 7. las
suyas. 8. el tuyo. 9. la suya. 10. la nuestra.
V. 1. tuyo. 2. su, el т ю . 3. suyo. 4. tu, т ю . 5. los suyos.6. mia. 7. su, mfd
3. tus, los mfos. 9. la tuya. 10. el tuyo, el т ю .
£ Ш П оказат елни местоимения
1. estas. 2. aquella. 3. ese. 4. aquellos. 5. esta, aquella. 6. esa. 7. estos

Ь. esos. 9. aquellos. 10. aquellas.
1. este. 2. aquellas. 3. estas. 4. esas. 5. aquellos. 6. ese. 7. esos. 8. esta.
9. esa. 10. aquel. 11. aquella. 12. estos.
)ii.1. esto. 2. este. 3. esto. 4. esta. 5. esto. 6. este. 7. esto. 8. este. 9. esta.,
10. este.
1. aquel. 2. este. 3. aquella. 4. estos. 5. aquel. 6. aquella. 7. este. 8. esta
9. esta. 10. aquella.
V. 1. este, aquel. 2. aquel. 3. esta. 4. esta, aquella. 5. aquella, este.
Ш»Ш Относителни местоимения
I. 2. del. 4. el. 7. del. 8. el. 9. el. 10. la.

II. 1. Me devolvio el dinero que le di. 2. Escribieron las cartas que estaban
atrasadas. 3. A ti te preocupa algo que ofste. 4. Quiero una bici que vale
50.000 ptas. 5. Ayer nos encontramos con el profesor que nos da clase.
6. Tengo un reloj que no funciona bien. 7. Hoy tratamos un asunto que es
muy importante. 8. Ellos tenfan un coche que gastaba mucha gasolina. 9-
Me gustan los zapatos negros que estan en el escaparate. 10. Dame el
periodico que esta sobre la mesa.

1. La empresa en la que trabaja es americana. 2. El pais sobre e '. ol
estamos volando tiene altas montanas. 3. La chica con la que t-p.p
hablando Pedro es su novia. 4. La playa a |a que vamos es muy rorcsa.
5. La calle por la que pasamos es muy estrecha. 6. La ciudad en te _,.,e
vivo es pequena. 7. El libro del que habiamos es de Eduardo Mendoz ^
El paraje hacia el que nos dirigimos es mgy pintoresco. 9. La vgnterva
desde la que miramos da al mar. 10. La chica para la que compra Яогзг
es su novia.
, jV. 1. el que. 2. lo que. 3. los que. 4. lo que. 5. los que. 6. lo que. 7. lo quo P
los que. 9. los que.10. las que.
V. 1. los cuales. 2. lo cual. 3. las cuales. 4. la cual. 5. el cual. 6. los cuali?s
tj/l. 1. los cuales. 3. los cuales. 4. la cual. 7. la cual. 8. los cuales.
rrf. 1- quien. 2. quienes. 3. quien. 4. quienes. 5. quien. 6. quienes. 7. quiy./
8. quien.
Щ . 1. quienes. 2. quienes. 3. quien. 4. quien. 5. quien. 6. quienes. 7. q’j jen. -v
quienes.
IX. 1. a quien. 4. para quienes. 6. quien. 8. en quien. 9. a quienes. 10 ’’ on
quien.
X. 1. cuya. 2. cuyos. 3. cuyo. 4. cuyos. 5. cuya. 6. cuyas. 7. cuya. 8. cuyos.
9. cuyas. 10. cuya.
XI. 1. cuantas. 2. cuanto. 3. cuantas. 4. cuantos. 5. cuanto. 6. cuantos. 7.
cuantas. 8. cuantos. 9. cuantas. 10. cuantos.
XII. 1. En el ano 1990 fue cuando lo vi por primera vez. 2. El modo cgmo lo
hizo no me gusta. 3. Este es precisamente el hueco dond*.. ouecie's
meterlo. 4. La manera como se expresa es chocante. 5. Tenia una casa
donde ibamos en verano. 6. La noche cuando llegue a esta cuidad fue
terrible. 7. En la aldea donde me cri6 la vida era muy tranquila. 8.
Procedieron como consideraron mas aproplacjo. 9. La playa donde paso
los veranos se esta poniendo de moda. 10. El ano cuando nos conocimos
fue maravilloso.
XIV. 1. Aquf hay un senor que pregunta por usted. ?. Aqui hay muchos
pasteles, come todos los que quieras. 3. ^Conoces a la profesora que
me da clase? 4. Ese es un amigo que no te conviene. 5. La chica para la
que trae flores es su prima. 6. Necesito un piso que sea barato. 7. El
abrigo que se сотргб Isabel es muy caro. 8. No creo nada de todo lo que
me has dicho. 9. El pais del que/de donde vienes es muy agradable. 10. ^
En la tienda en la cual trabajas hay de todo.
Ш ЗШ Въпросителни и Възклицателни местоимения
I. 1. quien, soy. 2. quienes, somos. 3. quien, es. 4. quienes, son. 5. quien,

es. 6. quienes, son.
II. 1. cuantos. 2. cuanto. 3. cudntas. 4. cuanto. 5. cuanta. 6. cuantos. 7.
cudntas. 8. cuantos.
III. 1. cu£l. 2. que. 3. cuales. 4. que. 5. que. 6. cual. 7. que. 8. cual. 9. que.
10. que. 11. qufe. 12. cu^l. 13. cual. 14. que. 15. cu&les.
IV. 1. que. 2. quienes. .3. cuales. 4. con que. 5. per que. 6. de quien. 7. quien.
8. a quien. 9. qu6. 10. que. 11. por que. 12. cuAI.
V. 1. cuanto. 2. donde. 3. cuando. 4. d6nde. 5. cuanto. 6. como. 7. cuando.
8. como.
VI. 1. quien. 2. que. 3. como. 4. cuando. 5. donde. 6. donde. 7. cu^l/como. 8.
cuanto. 9. cuantas. 10. qui6n.
VII. 1. (Que vino tan bueno! 2. jQue cuadro tan bello! 3. jQu6dia tan horrible!
4. jQue chico tan simpatico! 5. jQue novela tan interesante! 6. jQue
piscina tan grande! 7. jQu 6 chica tan guapa! 8. jQue pelicula tan
divertida!
VIII. 1. jQue bien te sale el dibujo! 2. jQue rapido corre! 3. jQue bien habia
espahol! 4. [Que bien sabe el vino! 5. jQue despacio camina! 6. jQue alto
vuela el avion! 7. jQue mal lo pasamos! 8. |Qu6duro trabaja Manolo!
IX. 1. jCuanto arroz tengo en el plato! 2. jCuanto quieren acompanarte en
este viaje! 3. jCuantos libros espanoles teneis! 4. jCuanto nos gusta la
pelicula! 5. jCu£nta luz tiene tu habitacibn! 6. jCuantas flores hay en el
jardin! 7. jCuanto me alegro! 8. jCuantas personas estan reunidas!
Ш Ш Й Неопределителни местошнения
I. 1. uno. 2. un. 3. una. 4. unos. 5. unos. 6. uno. 7. unas. 8. unos. 9. uno.

10. unos. 11. un. 12. unos.
II. 1. Uno se confunde a veces. 2. Uno se preocupa por cosas
insignificantes. 3. Uno no esta quieto jamas. 4. Uno debe elegir lo que
desea hacer. 5. Le insultan a uno, y uno no puede replicar. 6. Al ofrle no
sabe uno si se burla o habia en serio. 7. Una nunca se puede sentir
§egura. 8. En tales situaciones, uno nofiabe como defenderse.
Ill- 1. T irdare unos cinco minutos. 2. Valdra unas dos mil pesetas. 3. Esta
chicu tiene unos veinte anos. 4. Compr§ unos tres kilos de naranjas. 5.
Le debia unas mil pesetas. 6. Habi'a unas cien personas. 7. Han reducido
los gastos con un diez por ciento.
1. Nadie habra llamado, supongo. 2. ^No han preguntado por ningmo 'Jo
nosotros? 3. ,j,No le has telefoneado a nadie? 4. Ningun medico ectars d ■:
guardia este noche. 5. Ninguna de ellas se acordara. 6. No habra ningun,».
enfermera despierta que abra la puerta. 7. <,N0piensas en nadie? i'i ■
conoces a nadie aqui?
1. nadie. 2. alguien. 3. nadie. 4. alguien. 5. nadie. 6. alguien. 7. algufen. 1
nadie.
1. algun. 2. algunos. 3. ningun. 4. ninguna. 5. ninguna. 6. alguna^;. 7.
ninguno. 8. algunos. 9. ninguno. 10. ninguna. 11. ningunas. 12. algunos.
1. cualquier. 2. cualesquiera. 3. cualquier. 4. cualquiera. 5. cualquierc-.. 3.
cualesquiera. 7. cualquier. 8. cualquier. 9. cualquier. 10. cualquier.
1. algunas. 2. alguien. 3. cualquiera/algunc/ninguno. 4. alguier 5.
ninguno. 6. cualquiera/ninguna. 7. nadie. 8. cualquiera. 9. nadie. 1C
cualquiera. 11. algunas. 12. algun. 13. cualquiera. 14. ninguna. т Ь.
algunas. 16. ninguna. 17. alguien. 18. alguno/algunos.
1. No hay remedio alguno para esa enfermedad. 2. No tiene valor alg> t o .
3. No hay duda alguna de que me ama. 4. No espero de el d i s c u l p a
alguna. 5. En parte alguna he visto tales maravillas.
1. Allf todo funcionaba. 2. Ahora nada esta bien. 3. Todo es posibie“ «-1-.
Nada es verdad. 5. Aquf todo esta en su sitio.
1. No veo nada interesante. 2. Hay algo aqui. 3. i,N o hacesnada? 4.Yo
se algo. 5. No le pasa nada. 6. <i,No dice nada el periodico?
1. algo. 2. nada. 3. todo. 4. nada. 5. algo. 6. nada. 7. algo. S.nada. 9
todo. 10. nada. 11. algo. 12. todo. 13. algo. 14. nada.
1. cada. 2. todos. 3. cada, 4. todo. 5. cada. 6. todos. 7. toda. 8. cada. 9.
todo. 10. cada. 11. cada. 12. todo. 13. todos.
1. Hubo demasiadas lluvias. 2. Tiene demasiados problemas y no puede
concentrarse. 3. Tenia demasiada ropa que planchar. 4. Pensaba en
demasiados asuntos complejos. 5. Era demasiado tonto para aquel
trabajo. 6. Ha vivido demasiados momentos de depresion. ’' j | j S
1. cierta. 2. varias/otras. 3. otra. 4. cierta. 5. varios. o. otras. 7. varios. 8. *’
cierto. 9. varias. 10. otro. 11. ciertos. 12. otra.
1. muchos. 2. tantas. 3. bastantes. 4. pocas. 5. lanto. 6. tantos. 7 m
suficiente. 6. pocos. 9. tanta. 10. mucha. 11. suficientes. 12. bastantes.
13. muchas. 14. роса. 15. mucho.
Ш Ш Изявително наклонение
Presente de indicativo
I. 1. leemos, lees, leen, lee. 2. visito, visita, visitan, visitamos. 3. escriben,

escribi's, escribimos, escribes. 4. esperais, esperan, esperamos, espero.
5. comprende, comprenden, comprenden, comprendeis. 6. subo,
subimos, subes, sube. 7. vivo, viven, vive, vivis. 8. cumplen, cumples,
cumplfs, cumplen.
II. 1. esperais. 2. abro. 3. protegen. 4. hablo. 5. aprendemos. 6. llamo,
habiamos. 7. recibis. 8. creo, reg'esa. 9. cojo. 10. quedamos.
III. empezais, empiezas, empiezan, empiezo. 2. prefieren, prefiere, prefiero,
prefieres. 3. sigues, sigue, sigo, segui's. 4. puede, puede, pueden, podeis.
5. duerme, dormimos, duerme, duermen. 6. juegas, juega, juegan, jugais.
7. agradecemos, agradezco, agradece, agradecen. 8. recuerdan,
recordais, recuerdas, recuerda.
IV. 1. pienso. 2. descuelgas. 3. vuelves. 4. divierte. 5. conduzco. 6. defiende.
7. sustituye. 8. pides. 9. frio, cierro. 10. rinde.
V. 1. tengo, tienes, tenemos. 2. sabemos, saben,se. 3. eres, es, soy. 4.
estais, esta, estan. 5. vengo, viene, vienen. 6. pongo. 7. salen, sales,
salgo. 8. vemos, veo, ve. 9. queremos, quiere, quieren, quereis. 10.
poddis, puede, podemos, pueden.
VI. 1. quepo. 2. traes. 3. salgo. 4. voy. 5. doy. 6. cae. 7. hago. 8. oyes. 9.
dicen, van. 10. veo.
VII. a. 1. cruzan. 2. hace. 3. Ileva. 4. consigue. 5. se encuentra. 6. hay. 7.
esta. 8. coge. 9. esta. 10. se pelea. 11. estan. 12. Ileva. 13. esta. 14. es.
15. pasa. 16. Ilega. 17. Ilena. 18. tocan. 19. se ocupan. 20. toman. 21.
prefiere. 22. empieza. 23. es. 24. hace. 25. esta. 26. se mueven. 27.
paran. 6. 1. voy. 2. llamo. 3. abre. 4. me disculpo. 5. digo. 6. necesito. 7.
da. 8. doy. 9. nos despedimos. 10. cierra. 11. subo. 12. tiro. 13. vuelvo.
14. abre. 15. pido. 8. 1. consiguen. 2 dejan. .3. pueden. 4. llama. 5.
cuenta. 6. esta. 7. puedo. 8. es. 9. siguen. 10. empieza. 11. tiene. 12. ve.
13. se parecen. 14. estan. 15. sirven. 16. habian. 17. hay. 18. hay. 19.
quiere. a. 1. va. 2. asusta. 3. habia. 4. oimos. 5. son. 6. corren. 7. caen. 8.
gritan. 9. mueren. 10. oimos. 11. se quita. 12. acompana. 13. duerme. 14.
puede. 15. hacen.
VIII. 1. - Si, te lo devuelvo. 2. - No, no os lo dejo. 3. - Sf, se la traigo. 4. - No,
no nos, la explica. 5. - No, no se la podemos contar. 6. - Si, me la
agradecen. 7. - Sf, se lo doy. 8. - No, no os la leemos. 9. - No, no me lo
piden. 10. - Sf, me los pongo.

NX. 2. 3. 4.
X. 1 .3 .5 .
XI. 2. (te vas). 4. (os quedais). 5. 6.
XII. 1. Nos vemos luego, ^vale? 2. Dentro de dos dfas salgo de vacaciones.
3. Mas tarde habiamos de eso, £te parece? 4. Elmes que viene Vuelve
Juan de Espana. 5. que hora vamos al cine?
XIII. 1. El Rey Juan Carlos I sube al trono cuando muere Franco. 2. La
fisonomfa de Madrid cambia radicalmente a partir de 1760. 3. En el afio
903 las Baleares son conquistadas por los arabes. 4. Espana se divide
en reinos y principados hasta 1812. 5. En 1781 estalla la primera revuelta
contra el gobierno colonial. •/
XIV. 1. ^Me dejas pasar, por favor? 2. ^Nos llamas a las siete, por favor? 3.
,j,Me ayudais a terminar eso, por favor? 4. <j,Me das un vaso de agua, por
favor? 5. <-,Me pasan la botella, por faVor? ’ .
XV. 1. ^Me pasas la sal? 2. Vas a la cocina.y me preparas el cafe;: 3. <-,Le
importa esperarme un rato? 4. ^Me deja usted el bolfgrafo un momento?
5. Os levantais y desayunais en seguida. 6. No le oigo. ^Puede hablar
mas alto?
ШШ$', Preterito perfecto de indicativo
I. 1. han leido, has leido, ha leido, ha leido. 2. he estado, han estado,

hemos estado, ha estado. 3. ha visitado, habeis visitado, han visitado, ha
visitado. 4. he esperado, han esperado, hemos esperado, has esperado.
5. ha comprendido, han comprendido, han comprendido, heks
comprendido. 6. he recomendado, ha recomendado, han recomendado,
ha recomendado. 7. han regalado, has regalado, han regalado, ha
regalado. 8. ha pensado, has pensado, habeis pensado, han pensado. 9.
ha llamado, has llamado, han llamado, habeis llamado. 10. he podido, ha
podido, hemos podido, has podido.
II. 1. hemos escrito, he escrito, han escrito, ha escrito. 2. habeis hecho, he
hecho, ha hecho, hemos hecho. 3. ha devuelto, has devuelto, han E l
devuelto, habeis devuelto. 4. has dicho, habeis dicho, ha dicho, han
dicho. 5. ha abierto, han abierto, habeis abierto, ha abierto. 6. he puesto,
ha puesto, han puesto, hemos puesto. 7. hemos vuelto, he vuelto, habeis
vuelto, has vuelto. 8. habeis descubierto, hemos descubierto, ha
descubierto, he descubierto. 9. has visto, han visto, habeis visto, ha visto.
10. han roto, he roto, has roto, hemos roto.
Клю ч къ м у п р а ж н е н и я т а
III. 1. El camarero ha puesto la mesa. 2. La editorial ha publicadc el libro. 3.

El rector ha inaugurado el curso. 4. Hemos encendido la chimenea. 5.
Los alumnos han hecho los ejercicios. 6. El portero ha encendido la
calefaccion. 7. Mis padres han resuelto el problema. 8. Mi amiga ha
facturado el equipaje. 9. Mi hijo ha arreglado la habitation. 10. He
preparado la cena.
IV. 1. ha sido. 2. habeis hecho. 3. ha ido. 4. he estado. 5. ha dicho. 6. hemos
visto. 7. ha tornado. 8. han vuelto. 9. han resuelto. 10. te has levantado.
V. 1. Este mes han bajado los precios de la gasolina. 2. Hoy hemos ido a la
playa. 3. La ciencia ha progresado mucho este siglo. 4. Este verano he
hecho un viaje a Asturias. 5. Siempre le han gustado las chicas morenas.
6. No me ha llamado nadie hasta el momento. 7. Ultimamente no hemos
tenido noticias de Laura. 8. <j,Te has quedado en casa este fin de
semana? 9. Mis padres han vuelto ya. 10. Todavia no me han dicho
nada.
VI. 1. No, no he dormido bien. 2. Si, la hemos visto. 3. No, no lo hemos
visitado. 4. SI, me han invitado. 5. No, no la he probado. 6. Sf, las he
escuchado. 7. No, no hemos podido hablar con el. 8. Sf, ha sido puntual.
9. No, no he venido en taxi. 10. Sf, nos hemos matriculado.
VII. 1. Si ya lo he comprado. 2. Si ya la hemos invitado. 3. Si ya la he puesto.-
4. Si ya la hemos lavado. 5. Si ya los he fregado. 6. Si ya la he leido. 7. Si
ya te la he dicho. 8. Si ya la hemos abierto. 9. Si ya me lo he comido. 10.
Si ya los hemos hecho.
VIII. 1. Han dado la noticia hace un momento. 2. He vuelto hace un momento.
3. El despertador ha sonado hace un momento. 4. Me he levantado hace
un momento. 5. Han hecho los deberes hace un momento. 6. Hemos
entrado hace un momento. 7. Ha salido el tren hace un momento. 8. Han
abierto la tienda hace un momento.
IX. a. 1. ha sido. 2. ha ido. 3 has estudiado. 4. he ido. 6. 1. han visto. 2. se
han quitado. 3 han dejado. 4. ha visto. 6. 1. hemos lefdo. 2. he tenido. 3
ha decidido. 4. he decidido. г. 1. se ha quitado. 2. se ha quedado. 3 se ha
llenado. 4. han empezado.
g ШШШ' Preterito indefinido
I- 1. mandamos, mande, mandaron, mando. 2. conocisteis, conocio,

conocio, conocieron. 3. recibf, recibio, recibimos, recibiste. 4. viste,
vieron, visteis, vio. 5. alquilamos, alquilo, alquilaron, alquile. 6.
arreglamos. atregle, arreglaron, arreglo. 7. cambie, cambiamos,
cambiasteis, cambio. 8. sacaste, sacaron, sacasteis, saco. 9. devolvio,
devolviste, devolvieron, devolvisteis. 10. visitasteis, visito, visitaste,

visitaron.
II. 1. compramos. 2. se acosto. 3. vivieron. 4.invite. 5. acabe. 6.
encontraron. 7. pasamos. 8. nacio. 9. dejo. 10. contribuyo.
III. 1. corrigi6, corrigieron, corregimos,' corrigieron. 2. te divertiste, se
divirtieron, os divertisteis, se divirtio. 3. tradujiste, tradujo, tradujisteis,
tradujimos. 4. servf, sirvio, sirvieron, servimos. 5. reduje, redujo,
redujeron, redujimos. 6. me mori, se murio, nos morimos, se murieron. 7.
repitio, repetimos, repeti, repitieron. 8. pidieron, pediste, pidio, pidieron. 9.
(I: sintio, sentimos, sintieron, sintio. 10. te sonreiste, se sonrieron, os
I sonreisteis, se sonrio.
IV. 1. condujo. 2. advirtio. 3. nos divertimos. 4. se produjo. 5. murieron. 6.
mentiste. 7. se rieron. 8. rineron, suspendieron. 9. os dormisteis. 10.
prefirieron.
V. 1. tuvimos, tuvieron, tuvo, tuve. 2. pudiste, pudo, pudisteis, pudieron. 3.
dijisteis, dijeron, dijiste, dijo. 4. estuvieron, estuvo, estuviste, estuvieron.
5. vinisteis, vine, viniste, vinimos. 6. quisimos, quise, quisieron, quiso. 7.
fue, fuisteis, fueron, fuiste. 8. hicisteis, hizo, hiciste, hicieron. 9. dieron, di,
dio, dimos. 10. pusisteis, pusieron, pusiste, puso.
VI. 1. tuvo. 2. fue. 3. se fueron. 4. supe, dijo. 5. dieron. 6. se puso, pudimos.
7. hubo, pasamos. 8. trajeron. 9. anduvimos. 10. cupieron.
VII. 1. Fuimos a una discoteca. 2. Me excluyeron por una lesion. 3. Nosotros
se la hicimos. 4. Nos vestimos muy elegantes. 5. Se lo pedimos al
bibliotecario. 6. Nos la sirvieron en el salon. 7. La of anoche. 8. La
construyeron los arabes. 9. Lo traduje hace dos o tres dias. 10. La puse
yo.
VIII. a. 1. se despidio. 2. bajo. 3. paso. 4. volvio. 5. se preparo. 6. cogio. 7. se >
sento. 8. dijo. 9. se quedo. 10. Ilamo. 11. escucho. 12. parecio. 13. sintio.
14. fue. 15. empezo. b. 1. llego. 2. se establecio. 3. trabajo. 4. realizo. 5.
se formo. 6. recibio. 7. se identified. 8. trabajo. 9. murio. c. 1. se perdio. 2.
cogio. 3. decidio. 4. ato. 5. subio. 6. divis 6. 7. baj6. 8. se encamino. 9. se
acerco. 10. vio. 11. entro. 12. se escondio. d. 1. encendi. 2. baje. 3.
cruce. 4. abri. 5. entre. 6. se apago. 7. oi. 8. senti.
IX. a. nacio, сауб, estuvo, publico, escribi6, muri6. 6. me levants, me 347
prepare, desayune, baje, saque, sail, paso, dio, arranque, pare, vino,
pego. G. salieron, se lleno, decidio, vio, se pusieron, se metieron,
sacaron, volvieron.
X. 1. Fueron novios durante cuatro anos. 2. Estuvo a dieta durante quince
dias. 3. Hablaron de polftica durante todo el viaje. 4. Aquel otofio llovio
durante varias semanas. 5. Trabajamos sobre el libro durante dos

meses. 6. Estudio para el examen durante un mes.
XI. 1. Ayer estuve en casa toda la tarde. 2. Ayer llovio todo el dia. 3. Estuvo
con el enfermo toda la semana pasada. 4. Ayer estudie toda la noche. 5.
Ayer paseamos toda la manana. 6. Todo el fin de semana nos quedamos
en casa.
XII. 1. Cuando volvimos a casa nos tomamos una ducha. 2. Cuando se lo
pregunte no quiso contestarme. 3. Cuando se entero se asusto. 4.
Cuando supe la noticia se la dije a mi .amiga. 5. Cuando se lo dijiste se
puso de mal humor. 6. Cuando llegue a la oficina lo llame. 7. Cuando
entro en el baho sono el telefono. 8. Cuando fueron a Ibiza se alojaron en
un hotel. 9. Cuando se cayo se rompio el brazo. 10. Cuando fuimos al
lugar de la cita no encontramos a nadie.
XIII. 1. Anoche nos quedamos en casa. Este fin de semana nos hemos
quedado en casa. 2. Hoy Julio ha salido de viaje. Hace tres o cuatro dfas
Julio sali6 de viaje. 3. Esta noche el avion ha llegado con retraso. Ayer el
avion llego con retraso. 4. La semana pasada tuve mucho trabajo. Este
mes he tenido mucho trabajo. 5. Hasta el momento mi companera no me
ha dicho nada. En la fiesta de anoche mi companera no me dijo nada. 6.
Hace dos semanas su hijo se puso enfermo. Esta semana su hijo se ha
puesto enfermo. 7. El verano pasado hizo mucho calor. Este verano ha
hecho mucho calor. 8. Mi prima se caso hace un mes. Mi prima se ha
casado este ano. 9. Nunca hemos visto esta pelfcula. Hace unos dias
vimos esta pelfcula. 9. El examen de esta semana ha sido dificil. El
examen de ayer fue dificil.
XIV. 1. visitamos, hemos visitado. 2. estuvieron, han estado. 3. han ido,
fueron. 4. presente, he presentado. 5. ofmos, hemos ofdo.
XV. 2. hemos ido. 3. sail. 4. charlamos, hizo. 6. lei. 7. comimos. 8. he ido. 9.
he cobrado. 10. ha salido.
XVI. 1. vimos. 2. тепсюпб. 3. han gustado. 4. pas6, se dio. 5. has enterado,
se caso. 6. habeis respondido, habeis estudiado. 7. termine. 8. me
enfade, dijiste, te has disculpado. 9. has llegado. 10. han sido.
Imperfecto de indicativo
I. 1. sabfas, sabia, sabfan, sabfais. 2. iba, fbamos, ibais, ibas. 3. tenfan,
tenfais, tenfamos, tenia. 4. salfamos, salfais, salfa, salfa. 5. vefas,
vefamos, vefa, vefa. 6. compraban, compraba, comprdibamos, compraba.
7. Ilegabas, llegaba, llegabais, llegaba. 8. fumabas, fumaba, fumabais,
fumaban. 9. erais - pasabais, eras - pasabas, eramos - pasabamos, eran
- pasaban. 10. visitaba, visitabais, visitaban, visitabas.

1. hacia. 2. tenia. 3. eran. 4. estaba. 5. necesitabamos. 6. iba. 7. estaba.
8. salian.
1; Antes nos escribian mas. 2. Antes ibamos mas. 3. Antes fumaba mas.
4. Antes' hacias mas deporte. 5. Antes los llamabamos mas. 6. Antes
tenia mas tiempo para descansar. 7. Antes veia mas la television. 8.
Antes saliais mas de casa.
1. ibamos, jugabamos, ibamos. 2. Ilevaban, podian, entraba. 3. ibamos,
tenian, leia. 4. erais, ibamos, hacia, parabais, veiais, erais, os
disfrazabais, jugabais, erais.
1. Mientras esperaba, observaba a la gente. 2. Mientras mis padres
estaban en el extranjero, yo vivia con los abuelos. 3. Mientras sus amigas
estaban de vacaciones, ella estudiaba para el examen. 4. Mientras le
hablaba, la miraba a los ojos. 5. Mientras le escuchaba, no dejaba de
pensar en aquel problema.
1. tenia, era, se movian, estaba. 2. era, llevaba, tenia. 3. estaba, era,
parecia, tenia, habia, estaban. 4. caia, aparecia, tenia, empujaba.
1. estabamos. 2. tenias. 3. habia. 4. queriais. 5. nos conociamos. 6.
tenian. 7. quedaban. 8. sucedia.
1. podia. 2. Ilegaba. 3. saliamos. 4. podiamos. 5. tenia. 6. se iba.
1. queria. 2. necesitaba. 3. queriamos. 4. debias. 5. venia.
1. Ilegue, habia. 2. nos hemos quedado, teniamos. 3. me encontre,
hacia, nos veiamos, fuimos. 4. he estado, he ido, he tenido, he ido,
estaba, llovia, he podido, ha sido. 5. hemos salido, hacia, teniamos. 6.
cenamos, era.
1. nos banabamos, fuimos. 2. iba, he cogido. 3. salia, volvia, he tenido. 4.'
dormia, durmio. 5. llevaba, he llevado.
a. 1. llego. 2. empezaron. 3. se acercaba. 4. visitaba. 5. rompia. 6.
encendia. 7. se escondian. 8. corrian. 9. veia. 10. oia. 11. Ilenaban. 12.
escuchaban. 13. pasaron. 14. empezaron. 15. subian. 16. bajaban. 17. se
cruzaban. 18. se encendian. 19. apagaban. 20. sabia. 21. venian. 6. 1.
Ilegamos. 2. estaba. 3. se veia. 4. se oia. 5. era. 6. conservaba. 7. llamo. 349
8. contuvimos. 9. vimos. 10. se iluminaba. 11. oimos. 12. se acercaban.
13. descorrio. 14. se abrio. 15. era. 16. llevaba. 17. sostenia. 18. hizo. 19.
entramos. 20. alumbraba. 21. vi. 22. habia. 23. se acerco. 24. busco. 25.
encendio. 26. pudimos. 27. habia. 28. empezamos. 29. montabamos. 30.
nos bajabamos. 31. tocabamos. 32. corriamos. 33. saltabamos. 34. dur6.
1
Pluscuamperfecto de indicativo
I. 1. habia terminado. habiais terminado, habia terminado, habfa

terminado. 2. te habi'as levantado, se habia levantado, nos habfamoi
levantado, me habia levantado. 3. habfa vuelto, habian vuelto, habiamos
vuelto, habiais vuelto. 4. se habfa dormido, te habias dormido, se habfa
dormido, nos habiamos dormido. 5. habfa cenado, habfamos cenado,
habfa cenado, habfan cenado. 6. habian empezado. habfamo
empezado, habfa empezado, habiais empezado.
II. 1. habfa salido. 2. habia cruzado. 3. habia conseguido. 4. habia hecho. 5
habfa podido. 6. habia importado. 7. habia visto.
III. 1. Cuando sono el despertador, ya me habia levantado. 2. Cuando muri
su abuelo, el todavfa no habia nacido. 3. Cuando terminb la pelfcula, щ
nos habfamos dormido. 4. Cuando fuimos a visitarla, ella todavfa no se
habfa despertado. 5. Cuando pusimos la television, el concierto ya habi
acabado. 6. Cuando fui a la iglesia, ellos ya se habian casado. 7. Cuand
llego a la cita, su novio ya se habfa marchado. 8. Cuando salieron de
discoteca, la grua se habfa llevado su coche. 9. Cuando decidiero^
ayudarme, yo ya habfa terminado el trabajo. 10. Cuando mi abuela tuvo
su primer hijo, todavfa no habfa curnplido 19 anos.
IV. 1. volvfan, vieron. 2. fuimos, habfan acostado, pudimos. 3. he llamado
querfa, habias salido. 4. fuimos, habfamos quedado. 5. queria, pude, se
habfa ido. 6. habfa visto. 7. dijo. habfa visitado, estaba. 8. habfar
recibido, entre. 9. salf, me di, habia dejado, llovfa, tuve. 10. hemos
podido, habia.
V. a. 1. era. 2. brillaba. 3. habfan echado. 4. aparecio. 5. acerque. 6.
descubrf. 7. se' trataba. 8. salimos. 9. habfamos estado. 10. sjj
encontraba. 11. avisamos. 12. dijo. 13. se habia escapado. 14. estaban.
6. 1. cogio. 2. habfa regalado. 3. decidio. 4. se metio. 5. penso. 6. penso
7. habia tenido. 8. tenia. 9. era. 10. se habia separado. 11. habf
empezado. 6. 1. Ilegue. 2. habfa anunciado. 3. esperaba. 4. era. 5.
viajaba. 6. estaba. 7. parecfa. 8. empezaba. 9. miraba. 10. empece. 11.
volcaba. 12. era. 13. estaba. 14. Ilevaba. 15. detuvo. 16. tome. 17.
lanzaba.
Futuro simple
1. realizareis, realizara, realizaras, realizaran. 2. volveremos, volveran,
volvere, volvera. 3. cenaran, cenare, cenaras, cenara. 4. Ilegaremos
llegara, llegaran, Ilegar6. 5. escribireis, escribira, er.cribir£s, escribiremos.
6. cogeran, cogere, cogera, cogereis. 7. veremos, ver^n, veras, vera. 8.
comereis, comere, comeras, comeremos.

II. 1. iremos. 2. esperara. 3. estar6. 4. cambiaremos. 5. invitaten. 6.
presentara. 7. pedire. 8. serviran.
III. 1. tendreis, tendra, tendras, tendremos. 2. pondre, pondran, pondras,
pondra. 3. podras, podreis, podre, podremos. 4. hareis, hara, haremos,
haran. 5. sabrati, sabras, sabra, sabremos. 6. diran, dira, diras, dire. 7.
vendreis, vendras, vendra, vendran. 8. saldr&n. saldre, saldra, saldremos.
IV. 1• cabran. 2. habra. 3. hara. 4. querran. 5. valdra. 6. dire. 7. mantendra. 8.
repondran.
V. 1■No, se lo diremos manana. 2. No, lo flamaremos manana. 3. No, habra
manana. 4. No, los hare manana. 5. No, saldra manana. 6. No, la sabran
manana. 7. No, la vere manana. 8. No, hablaremos manana.
1. Descuida, las regare. 2. Descuida, lo seremos. 3. Descuida, la
arreglare. 4. Descuida, los haremos. 5. Descuida, me lo pondre. 6.
Descuida, la hare. 7. Descuida, la llevaremos. 8. Descuida, lo
llamaremos. 9. Descuida, la limpiare. 10. Descuida, se lo dire.
II. 1. No, no nos quedaremos en casa. 2. Sf, pasare por la costa. 3. Si, lo
estudiare. 4. No, no lo ver6. 5. Si, os acompanarehios. 6. Sf, me
ayudaran. 7. No, no saldremos. 8. Sf, la hara.
VIII. 1. se casaran. 3. Ilegaran. 7. sera. 9. tomaremos.
Ж ! • 3- 5-
1. (Supongo que) estaras contento por el regalo que te han hecho. 2.
Nuestro profesor tendra (unos) cuarerita afios. 3. Te daras cuenta
(supongo) de que aqui las cosas han cambiado mucho. 4. (Supongo que)
se encontraran ahora disfrutando en la playa. 5. Seran (poco mas o t
menos) las cinco y media. 6. Tendran (posiblemente) razon. 7. En clase
habra (aproximadamente) cuarenta alumnos. 8. El coche de Juan
alcanzara (unos) doscientos veinte kilometros por hora.
$ l. 2. 3. 6.
jWl- 1. ^Cuanto costara este coche? 2. i,Estaran ahora en casa? 3. ^Cuanto
medira este chico? 4. ^Sabran ya la noticia? 5. ^Por que lo hara? 6.
^Sera tan inteligente como dicen? 7. ^Que hora sera? 8. ^Que estaran i
haciendo?
X|H- 1 .3 .4 .
1. Tu diras lo que quieras, pero a mi ese chico me parece extrano. 2.
Tendra muchos defectos, pero cuando la necesitas, la buscas. 3. Sabra
mucha teoria, pero no sabe explicar. 4. A ti te caera muy bien, pero yo no
Клю ч къ м у п р а ж н е н и я т а
lo soporto. 5. Estudiara filologia, pero no sabe hablar. 6. Tendra muchos

problemas, pero no se le nota. 7. Sera buena persona, pero no tiene
muchos amigos. 8.- Estaras muy ocupada, pero debes cuidar mas a t
familia. 9. Jugara en el Barga, pero es un inutil, el pobre. 10. Tendra cara
de ingenuo, pero es un zorro.
'£MWu< Futuro compuesto
I. 1. habran sacado. 2. habra visto. 3. habra dormido. 4. habra resuelto. 5

habran vuelto. 6. habra escrito. 7. habra aterrizado. 8. habran llegado. 9
habra realizado. 10. habran contestado.
III. Бъдеще предходно действие: 2. 5. Предположение: 3. 7. Въпрос: 6. За
отстъпване: 1. 4. 8.
III. 1. volveran. 2. habre hecho, podre. 3. habremos terminado. 4
tomare/habre tornado. 5. nos levantaremos. 6. nos habremos levantado.
IV. 1. Si, lo habra descubierto) ya. 2. Si, habran ido ya. 3. Si, ya lo h a b r
hecho todo. 4. Si, lo habra vfsitado ya. 5. Si, ya habran podido hablar co
el. 6. Si, ya las habran hecho. 7. Si, se lo habra dicho ya. 8. Si, la habr
visto ya. 9. Si, se habra quedado estudiando. 10. Si, habran'descansa
ya.
1. <^Se habran levantado ya? 2. ^Quien se lo habra dicho? 3. ^Cuant
dias de vacaciones se habran tornado? 4. ^C 6mo lo habra hecho?
<j,Donde se habra metido? 6. ^Que le habran regalado? 7. <^Habr
podido hablar con el? 8. ^Cuanto le habra costado el chalet? 9. ^Habr
comprendido la explication? 10. Âdonde se habrd ido?
VI. 1. Habra vivido en Espana, pero habia muy mal el espanol. 2. Hab
estado en la universidad, pero ha aprendido роса cosa. 3. Habr
llamado, pero no iremos. 4. Te habra prometido muchas cosas, pero n
te ayudara. 5. Habran aprobado, pero no les servira para nada. 6. Habr
hecho muchos cursillos, pero no es buen especialista.
Condicional simple
I. 1. vendrian. 2. pasaria. 3. hariais. 4. diria. 5. estarias. 6. Ilegaria. 7. s

compraria. 8. sacarias. 9. hablariais. 10. se darian.
II. 1. harian. 2. se conformaria. 3. saldria. 4. me asustaria. 5. seria. 6. Щ
disculparian. 7. sentaria. 8. subirian. 9. dejaria. 10. aceptariamos.
"I- 1. Ya sabia yo que volveria muy tarde. 2. Ya sabia yo que nadi®
mencionarfa el tema. 3. Ya sabi'a yo que se divorciarian. 4. Ya sabfa yo

que suspenderfa las oposiciones. 5. Ya sabia yo que no irfa a la
entrevista. 6. Ya sabia yo que no le avisarfan de su llegada. 7. Ya sabfa
yo que no dirfa la verdad. 8. Ya sabfa yo que se negarfa a ayudarnos. 9.
Ya sabia yo que no te devolverian el dinero. 10. Ya sabia yo que tendria
que aplazar el viaje.
IV. 1. Serian las dos cuando volvio a casa. 2. Saldria tarde de la oficina. 3.
Tendria unos quince anos cuando lo conocio. 4. En la fiesta habrfa unas
cincuenta personas. 5. No vino a clase porque estaria muy cansada,
supongo. 6. Este coche le costarfa alrededor de un millbn. 7. Se quedaria
ri en casa todo el dia.
V. 1. i,Me devolverias el libro? iPodrias devolverme el libro? 2. ^Podrian no
fumar? 3. ^Me acompanarias a la editorial? ^Podrias acompanarme a la
editorial? 4. ^Podrfais no hablar tan alto? 5. ,;,Me ayudaria a terminar
esto? iP odrfa ayudarme a terminar esto?
Condicional compuesto
I. 1. habrfa entregado. 2. habrian terminado. 3. habrian hecho. 4. habria

preparado. 5. se habrian reunido.
I. 1. se habrian peleado. 2. habrian dicho. 3. habria levantado. 4. habria
[ visto. 5. habrian hablado.
!ЦЦ 1. habre visto. 2. habria. 3. habra salido. 4. costara. 5. saldria. 6. habra
ido. 7. se quedarfan. 8. habria decidido. 9. habra ofdo. 10. sera.
Съгласуване на времената от indicativo
|г 1. Sabfa que no habia problemas. 2. Pensaba que era una persona muy
simpatica. 3. Dijo que tenia mucho trabajo. 4. Crefa que estaba en casa.
5. Me pregunto si podia ver la television.
1. Me di cuenta de que te habias enfadado. 2. Creia que ya habfan
vuelto. 3. Pensaba que ya habian salido de viaje. 4. Dijeron que lo habian
visto. 5. Reconocio que se habia portado mal.
35
HI- 1. Creia que lo habian hecho a finales de junio. 2. Dijeron que las
vacaciones les habfan costado mucho. 3. Dijo que el domingo habfa ido a
casa de sus padres. 4. Estaba segura de que la exposicibn habia sido un
6xito. 5. Creia que el avion habia llegado con retraso por la tormenta.
IV. 1. Estaba segura de que firmarian el contrato. 2. Pensaba que se
casarian en octubre. 3. Sabi'a que nos pediria perdon. 4. Creiamos que !

se reconciliarian. 5. Parecia que haria buen tiempo.
V. 1. Suponia que a las ocho ya nos habriamos levantado. 2. Estaba seguro |
de que para el dia doce ya habria tornado una decision definitiva. 3, j
Pensaba que para entonces ya habn'an terminado las obras. 4. Suponia ]
que ya habrfan salido de casa. 5. Creia que para entonces ya habrianl
vendido el piso.
VI. 1. tenia; tiene; tiene; tenia. 2. se ha equivocado; se habia equivocado; se I
ha equivocado; se habia equivocado. 3. Ilegarian; llegarian; llegarianjjj
llegaran. 4. habian llegado; habian llegado; llegaron; habian llegado. 5.
habria hecho; habria hecho; habra hecho; habria hecho. 6. trabaja, debe; !
trabaja, debe; trabajaba, debia; trabajaba, debia. 7. se habia quedado,
estaba; se quedo, estaba; se habia quedado, estaba; se habia quedado,
estaba. 8. aprobaria, habia estudiado; aprobara, ha estudiado; aprobaria, j
habfa estudiado; aprobaria, habia estudiado.
V5f a. ...se dirigi6..., dio..., pidio..., comprobe..., se habia calentado..., tenia...,!
habia olvidado..., servi..., se me derramo..., colgaba..., me di..., habia ]
ptiesto..., intentaba..., regreso..., dije..., repondria..., informe..., habia
sido..., habia dejado..., contenia..., habia dado..., reacciono..., parecia.../I
contaba..., interesaba..., sorpiendib..., me di..., habia vuelto..., interese...,1!
fruncio..., dijo..., habian internado..., operarian..., se habian presentado..., j
exigian..., referia..., ibamos, 6. ...comprendib..., podia..., se 1
organizaron..., preparo..., Ilamo..., pidio..., pelearon..., decidieron...,!
tenian..., bebian..., cantaban..., contabari..., se dio..., se асегсаЬап...Я
subieron..., conduce/conducia..., liegaron..., estaban..., prendieron...
iueron..., fue..., quedb..., era.
* Подчинително наклонение
гШ'-,}}. Presente de subjuntivo
I. 1. estudie, estudien, estudieis, estudie. 2. cojas, cojan, coja, cojais. 3.

escriban, escribas, escriban, escriba. 4. hable, hablen, hableis, hables. 5.
aprendamos, aprendan, aprendais, aprenda. 6. suba, subamos, subas,
subîs. 7. contestes, contesten, contesteis, conteste. 8. comprenda,
354 comprendan, comprendamos, comprenda. 9. abra, abramos» abra,
a"brais. 10. Ilamemos, llamen, llameis, llame.
II. 1. cambie. 2. lea. 3. dejes. 4. comprenddiis. 5. Ileguen. 6. surjan. 7
termine. 8. envieis. 9. proteste. 10. insistas.
•II- 1. cierre, cerremos, cierres, cierre. 2. entiendas, entienda, entendamos,
entiendan, entendais. 3. conteis, cuente, cuentes, cuente. 4. devolves,
devuelva, devuelvan, devuelva. 5. advirtamos, advierta, adviertan,
advierta. 6. repita, repitamos, repitan, repitas. 7. conozca, conozcan,
conozc&s. 8. sustituyamos, sustituyas, sustituyan, sustituyais.
IV. 1. prefirais. 2. jueguen. 3. quieras. 4. pida. 5. puedan. 6. volvamos. 7.
ofrezca. 8. construya. 9. reduzcan. 10. durmamos.
V. 1. hagais, haga, hagas, haga. 2. este, esten, est6, estemos. 3. sepas,
sepais, sepan, sepa. 4. tengamos, tengas, tengan, tenga. 5. saiga, saiga,
salgais, saigas. 6. den, den, deis, des. 7. oigan, oiga, oigan. 8. digais,
digan, digas, diga. 9. vengais, venga, vengan, venga. 10. vayamos, vaya,
vayais, vayas.
VI. 1. traiga. 2. haga. 3. caiga. 4. sepa. 5. haya. 6. seais. 7. veas. 8. vengan.
9. salgamos. 10. pongais.
Preterito perfecto de subjuntivo
N. 1. hayas salido, hayamos salido, hayan salido. 2. hayas leido, haya leido,
hayais leido. 3. hayamos mentido, haya mentido, hayan mentido. 4.
hayamos terminado, haya terminado, hayan terminado. 5. hayan visto,
hayan visto, hayais visto. 6. hayas vendido, hayan vendido, hayais
vendido. 7. hayan esperado, hayan esperado, haya esperado. 8. hayais
hecho, hayas hecho, hayamos hecho. 9. hayan rellenado, haya rellenado,
hayan rellenado. 10. hayais escrito, hayan escrito, hayas escrito.
II. 1. hayais ido. 2. hayas comprendido. 3. haya descubierto. 4. haya
pcotestado. 5. haya gustado. 6. haya conseguido. 7. hayas dado. 8. haya
pasado. 9. haya dicho. 10. hayais engordado.
4»
М ЗШ Ш Imperfecto de subjuntivo
I. 1. Ilamarais, llamaran, llamaran. 2. estuvieramos, estuvieras, estuvieran.

3. supierais, supieramos, supieran. 4. Ilegaran, llegara, llegaramos. 5.
contestarais, contestaras, contestara. 6. oyeras, oyeramos, oyerais. 7.
fuera, fueras, fuera. 8. pensaran, pensarais, pensaran. 9. tuvieramos,
tuvieras, tuvieran. 10. pasarais, pasara, pasara. i
II. 1. salieramos. 2. marcharais. 3. hablara. 4. ayudara. 5. viera. 6. pudiera.
7. esforzaramos. 8. diera. 9. hubiera. 10. quedarais.
ГЖ Pluscuamperfecto de subjuntivo
1. hubierais roto, hubieran roto, hubieras roto. 2. hubiera estado

h'jbierais estado, hubieras estado. 3. hubierais decidido, hubieran
decidido, hubiera decidido. 4. hubieramos devuelto, hubiera devuelto
hubieras devuelto. 5. hubieramos hecho, hubieran hecho, hubierais
hccho. 6. hubieran rechazado, hubieramos rechazado, hubier
rechazado. 7. hubieran visto, hubierais visto, hubiera visto. 8. hubieras
creido, hubierais crefdo, hubieran creido. 9. hubiera terminad
hubieramos terminado, hubierais terminado. 10. hubieran comido
hubiera comido, hubiera comido.
fl 1 . hubieramos oreparado. 2. hubieran leido. 3. hubieras aprovechado. 4
hubiera levantado. 5. hubieran dicho.. 6. hubierais acordado. 7
••■ubieramos conocido. 8. hubiera asistido. 9. hubiera regresado. 10
hubieras acompanado.
" : • Значение и употреба на времената от subjuntivo
i. 1. Quiza se la haya escrito. 2. Quiza se lo comentemos. 3. Quiza lo

e.iouile. 4. Quiza lo hayan hecho. 5. Quiza pasemos por alii. 6. Quiza se
r. -‘sentara. 7. Quiza est4. 8. Quiza lo pasaran bien. 9. Quiza se lo hayan
■
c.oiisultado. 10. Quiza vayamos.
1 Mo creo... haya terminado... 2. No creia... viniera... 3. No creo... haya
dicho... 4. No crefamos... hubiera hecho... 5. No creo... Ileguen... 6. No
crafa... hubieran hecho...7. No creo... se presentaran... 8. No creo..
esten... 9. No creia... se fuera...l0. No creo... hayan salido...
?■!. 1. Creo... e?;di... 2. Crefamos... habiais sacado... 3. Creo... volver^/
■vualve... 4. Cree... se habra solucionado... 5. Cref... habrfa terminado...
G. Crefa... aprobarfa... 7. Creo... ha hecho... 8. Creemos... Ilego... 9.
Creiamos... estabas. .
Съгласуване на времената от subjuntivo
I. 1. Te lo dije para que no hubiera problemas. 2. Te lleve conmigo con tai

356 de que pagaramos a medias la gasolina. 3. No crefa que eso fuera
verdad. 4. Le di el dinero para que no nos molestara mas. 5. Te llam e
antes de que te enteraras por otro medio. 6. Le dije que se quedara en
casa. 7. Todos los dfas me pedia que saliera con el a dar un paseo.
II. 1. Me alegre de que hubieras vuelto. 2. Me molesto que hubieras
pensado eso. 3 . Me extrano que hubierais venido solos. 4 . Me e n c a n t o
que, рог fin, hubieras comprendido. 5. Me saco de quicio que hdbiara

dudado de mf. 6. Me entristecio que se hubieran enfadacio. ?. fv!r
sorprondio que todo hubiera ido tan mal.
III. 1. estudiaras, estudies, estudies, estudiaras. 2. dejara, dejam. «.teir.
dejara, dejara, deje. 3. hubiera llegado, haya llegado, hubiera И е ^ /о . v.
hablarais/tenninara, hablarais/terminara, hableis/termine. 5. lean, 1в««сн? -i,
lean, leyeran, lean, leyeran. 6. hubieras sacado, hubieras tn c fc o
hubieras sacado, hubieras sacado, hayas sacado.
IV. 1. permitiera. 2. hubiera aprobado. 3. hayss sacado. 4. tratemos. 5 'гвра.
6. hayais despertado. 7. hubiera tocado. 8. hubieramos aprendido.
Употреба на subjuntivo в самостоятелни изречения
1. jQue seais felices! 2. jQue te vaya muy bien! 3.jQue tenges. • < .•»
suerte! 4. jQue vengan en seguida! 5. |Que descanses! 6. jQue
siguiente! 7. jQue os divirtais! 8. jQue me llame mas tarde! ,(•' "S
mejore! 10. jQue no se lo digan!; Пожелание: t. 2, 3, 5, 7.9. : k>
заповед или позволение: 4, 6. 8, 10.
1. ...se acuerde... 2.......haga... 3. ...encuentre... 4. ...nos invt&n.- b.
...nos divirtamos...
1. ...se haya resuelto... 2. ...hayan vuelto... 3. ...se haya enterado .. ■*.
... hayan enviado... 5. ... haya traducido...
1. ...consiguiera... 2. ...sacara... 3. ...gustara...4. ...pudiera... b.
...encontraran...
1. ...pudieramos... 2. ... tuviera ... 3....... tocara.. 4. ..h i'ie r*... .5.
...siguiera... t
VI. 1. ...hubieran encontrado... 2. ...hubieran dicho... 3. ...hubiera
conseguido... 4. ...hubiera podido... 5. ...hubieramos visitado...
V ii. 1. Ojala este.... 2. Ojala pudiera... 3. Ojald lo hubieramos visto. 4. Ojal£
haya vendido... 5. Ojala terminemos... 6. Ojala hi.biera seguido... 7.
Ojala hayan acordado... 8. Ojala hubiera aceptaoo. . 9. Ojala hubiera
podido... 10. Ojala llegara...
X. 1. Puede que la vieran; A lo mejor la vieron. 2. Pue le que lo tenga; A lo
mejor lo tiene. 3. Puede que se lo hayan regalado; A lo mejor se lo han
regalado. 4. Puede que nos permitan; A lo mejor nos permiten. 5. Puede
que la conozca; A lo mejor la conoce. 6. Puede que se lo compratan; A lo
mejor se lo compraron. 7. Puede que lo haya aprobado; A lo mejor lo ha
aprobado.
XI. 1. vendr^/venga. 2. vendra. 3. es/sea. 4. es. 5. esta/este. 6. esta. 7. han

escrito/ hayan escrito. 8. han escrito.
Употреба на subjuntivo в подчинени подложни и

допълнителни изречения
III. 1. No veo... esten... 2. No noto... no seamos... 3. No he oido... vaya a

venir... 4. No creemos... se case... 5. No he dicho... sea... 6. No te
aseguro... reciban... 7. No dudo ... es....
IV. 1. No he observado... haya camhiado... 2. No ha ofdo... hayan llegado...]
3. No noto... hayas engordado... 4. No piensan... hayamos hecho... 5. i
No creo... hayan salido.
V. 1. No sabia... estuvieras... 2. No me habia dicho... viniera... 3. No
recuerdo... hubiera... 4. No me pareci'a... estuviera... 5. No me
comento... tuviera...
VI. 1. No creia... hubieramos comido. 2. No pensaba... hubiera hecho... 3. ;
No me dijeron... hubieran estado... 4. No estaba seguro... hubieras
comprendido... 5. No sabiamos... hubieran devuelto.
VIII. 1. va. 2. esta. 3. sabe. 4. cuesta/ ha costado. 5. estare.
IX. 1. B: No, no digo que todos esten obligados a ayudarme. 2. B: No, no
pienso que la culpa la tenga yo. 3. B: No, no creo que le sea facil
aprenderlo solo. 4. B: No no olvido que se lo debamos a Antonio. 5. B:"
No, no pienso que le vaya a convencer.
X. 1. vamos. 2. he adelgazado. 3. es/sera. 4. es/ha sido/fue. 5. van.
XI. 1. B: No, no creo que debamos descansar. 2. B: No, no he notado que
hubiera mucho ruido. 3. B: No, no recordamos que estuvieramos allf una
noche. 4. B: No, no opino que la situation haya empeorado. 5. B: No, no
nos hemos dado cuenta de que las cosas hayan cambiado.
XII. 1. perdais. 2. vaya. 3. levantes, des. 4. descubra. 5. vengas. 6. penseis. i
7. saiga. 8. pongan.
XIII. 1. hicieras. 2. enfadarais. 3. comprendieras. 4. dieran. 5. hablarais. 6.
comiera. 7. fuera. 8. ayudaran.
XIV. 1. ...que hicieramos... 2. ...que tuvieran.... 3. ...que podeiis... 4. ...que
me quedara... 5. ...que no apruebe.... 6. ...que tengan... 7. ...que no
hayas podido... 8. ...que viajaramos....
XV. 1 . Quiero que me visites este verano. 2. Prefiere que hablemos en
espanol. 3. Me gusta madrugar. 4. Andres quiere que estemos todo el dfa
en casa. 5. Mi hijo quiere comprarse una moto. 6. Me molesta mucho que

fumes.
XVII. 1. Eso no le impide hacer/ que haga... 2. No nos dejan entrar/ q-.ia
entremos... 3. Me obliga a entregar/que entregue... 4. Os recomie -dan
hacer/ que hagais... 5. Les han mandado hacerlo/ que lo hagan... 6 Tc
prohibo ver/que veas... 7. Les ha aconsejado descansar/que descant
XVIII. 1. mueren. 2. presentar£. 3. ganara. 4. os habeis perdido. 5. dijo.
XIX. 1. No esta claro...tengamos... 2. No es verdad...este... 3. IS|o sc
seguro...lleguen... 4. No es cierto... regalen... 5. No es verctod .
sienta...
X X. 1. quieres. 2. es/fue/ha sido/sera. 3. es/fue/ha sido. 4. querfan. 5. esta.
XXI. 1. Es poco probable que haya mucha gente. 2. Es imposible que sa'
3. Es probable que venga. 4. Es mejor que vayamos. 5. Es posiole q .if
los tenga. 6. Es logico que tenga. 7. Estara bien que haga buen *.iempo.
8. Es indispensable que se los explique. 9. No hace falta que me bs
prestes. 10. No es necesario que las hagas.
XXII. 1. Es conveniente que intervengais. 2. Es diffcil que lo hagan en el r
previsto. 3. No es necesario que lo lleves. 4. Es util que hag$inoc
deporte. 5. Es imposible que llegue a tiempo.
XXIII. 1. pase. 2. se ponga. 3. han venido. 4. vean. 5. somos. 6. habieis. 7.
conocer. 8. hagamos. 9. gane. 10. comuniquemos. 11. este. 12. oigas
XXIV. 1. necesitaba, debfa. 2. subas. 3. eran, dejara. 4. tenfa. 5. escribiera.
echara. 6. es. 7. rellene, entregue. 8. dejes. 9. tiene. 10. fuer^. 11.
salgamos.
даШ Ш Употреба на subjuntivo В подчинени изречения за Време
1. cuando/en cuanto/tan pronto como. 2. al/antes de/despues de. 3. a

medida que. 4. siempre que/cada vez que/ cuando. 5. cuando/en cuanto/
tan pronto como. 6. al. 7. desde que. 8. antes de. 9. cuando. 10.
mientras. 11. desde que. 12. al, mientras. 13. cuando/siempre que/cada
vez que. 14. cuando/en cuanto/tan pronto corio. 15. despues de. 16.
cuando. 17. antes de que. 18. mientras/cuando. 19. mientras que. 20. 359
hasta que.
1. Antes de hacerlo te avisara. 2. Despues de hablar con ella parecfa
otro. 3. Antes de salir hare los deberes. 4. Al entrar se dio cuenta de que
pasaba algo raro. 5. La vi al salir. 6. Pfdeselo despues de hablar con
Maria. *
Клю ч К ъ м у п р а ж н е н и я т а
III. 1. Те lo dira antes de hablar con ellos. 2. Te lo comentara antes de que

firmes el documento. 3. Te consultaran antes de decidirse. 4. Lo avisare
antes de que llame Julia. 5. Estudiare un rato antes de llamar a Julia.
IV. 1. Visitaremos a Julia cuando vaya mejor de tiempo. 2. Me dira Ud. qu6
opina cuando lea la novela. 3. <-,Me ayudaras a hacer los deberes cuando
termines? 4. Se pondra furioso cuando se entere de lo que has dicho. 5.
Podremos hacer el viaje cuando nos arreglen el coche. 6. Quedaremos
en algo cuando sepa todos rnis compromisos.
V. 1. Cuando se lo pida pasara a recogerme. 2. Saldra cuando se lo
permitan. 3. Cuando saiga de vacaciones se ira a la costa. 4. Estare
escuchando miisica hasta que me canse. 5. Cuando lleguen las
navidades nos visitaran. 6. Pondra la tele cuando los ninos se acuesten.
7. Reservaran los billetes cuando les informemos de la fecha del
Simposio. 8. Saldr£n de viaje cuando arreglen el piso. 9. Cuando lea la
novela me la dejara. 10. Cuando tengamos un rato libre iremos a la
playa.
VI. 1. Cuando vaya a la oficina, buscara los papeles. 2. Cuando se enteren
de lo sucedido, se enfadaran mucho. 3. Cuando sepamos algo nuevo, te
lo diremos. 4. Cuando encuentre trabajo, buscare otro piso. 5. Cuando
lleguen a Madrid, me llamaran. 6. Cuando vengais, saldremos a cenar.
VII. 1. Me dijo que cuando fuera a la oficina, buscaria los papeles. 2. Estaba
seguro de que cuando se enteraran de lo sucedido, se enfadarian
mucho. 3. Te prometimos que cuando supieramos algo nuevo, te lo
diriamos. 4. Le dije muchas veces que cuando encontrara trabajo,
buscaria otro piso. 5. Sabia que cuando llegaran a Madrid, me llamarfan.
6. Quedamos en que cuando vinierais, saldriamos a cenar.
VIII. 1. Cuando saigas... 2. Cuando entre... 3. Cuando bajo... 4. Cuando se
cayo...5. Cuando lleguemos... 6. Cuando cogi...
IX. 1. terminara. 2. traslado. 3. baje/haya bajado. 4. Ilegues. 5.supe. 6.
tengan. 7. duermo. 8. paseabamos. 9. Negara. 10.tengo. 11.
termines/hayas terminado. 12. empieza. 13. pone. 14. hablaba. 15. vea.
16. haya terminado. 17. sepa. 18. salia. 19. llego. 20. pase.
X. 1. tenia. 2. encontremos. 3. entreguen. 4. acorde. 5. sienta.
360 XI. 1. estabamos. 2. es. 3. haga. 4. descansaras. 5. dure. 6. duro.
ШШЩ Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за цел
I- 1. para que. 2. para. 3. para que. 4. para. 5. para que. 6. para que. 7.
para.
II. 1. Mis padres me han mandado dinero para que pague el alquiler. 2. Te
he llamado para que me lo expliques todo. 3. Llevaron a los ninos al zoo
para que vieran los animates. 4. Yo me encargo de todo para que puedas
descansar. 5. Me despertaron a las siete para que no llegara tarde a la
Facultad.
ill. 1...intervenga... 2...terminaras... 3...lo invitara... 4...se abra...
5...molestarte... 6...perfeccionar... 7 ...haya... 8...frenar...
IV. 1. Esta manana he llamado a Pedro para contarle lo que ha pasado. 2.
Ayer me trajeron el libro para que lo viera. 3. Anoche le compramos un
reloj a Luis para regalarselo para su cumpleanos. 4. Esta manana lo han
despertado muy temprano para que vaya a tiempo al examen. 5.
Empezaran a trabajar manana para poder terminar cuanto antes. 6.
Tienes que preparar el paquete para que podamos enviarselo a Carmen.
V. 1. ...a que/ para que lo recomendara... 2. ...para que todos quedaran...
3. ...a/ para recibirla... 4. ...para ser... 5. ...a que/ para que me
ayudeis... 6. ...para que se solucionen... 7. ...a que/ para que me de el
aire... 8. ...a que/ para que expliques... 9. ...para que lo entendieras...
10. ...para invitarme...
Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за

причина
I. 1. С о то / Ya que/ Puesto que. 2. porque/ ya que/ puesto que. 3. Como/

Ya que/ Puesto que. 4. que. 5. Como/ Ya que/ Puesto que. 6. que. 7. No
es que, es que. 8. porque/ ya que/ puesto que. 9. que. 10. Es que/
Porque.
II. 1. Puesto que no tenia nada que hacer, decidi pasar por tu casa. Decidi
pasar por tu casa, puesto que no tenia nada que hacer. 2. Ya que no te
encuentras bien, es mejor que te tomes unos dias de vacaciones. Es
mejor que te tomes unos dias de vacaciones, ya que no te encuentras
bien. 3. Puesto que es sabado, puedes quedarte hasta muy tarde.
Puedes quedarte hasta muy tarde, puesto que es sabado. 4. Ya que no
conocian bien el camino, se perdieron. Se perdieron, ya que no conocian
bien el camino. 5. Puesto que apenas se apunto gente, tuvieron que
aplazar el viaje. Tuvieron que aplazar el viaje, puesto que apenas se
apunto gente. 6. Ya que estaba algo indispuesto, no acudid a la cita. No
acudid a la cita, ya que estaba algo indispuesto.
III. 1. No pude hablar con el, porque estaba comunicando. Como estaba
comunicando, no pude hablar con el. 2. Decidimos ir a la piscina, porque
hacia mucho calor. Como hacia mucho calor, decidimos ir a la piscina. 3.
Llame a Rafa, porque estaba deprimida. Como estaba deprimida, llame a
Rafa. 4. No pudo ir con ellos, porque llego demasiado tarde. Como llego
demasiado tarde, no pudo ir con ellos. 5. No puedo preparar el informe,
porque no tengo mucho tiempo. Como no tengo mucho tiempo, no puedo
preparar el informe.
IV. 1. sea, creo. 2. quiera, exige. 3. me apetezca, tengo. 4. fuera, estaba..5 ,
sea, me gusta.
V. 1. No es que fuera aburrida la fiesta; es que estaba un poco cansada. 2.
No es que sea tan larga la traduccion: es que es bastante dificil. 3. No es^
que hubiera problemas; es que Luis estaba de mal humor. 4. No es que
sean tacanos; es que tienen problemas economicos. 5. No es que tenga'
mal caracter; es que es muy nervioso.
$ • > Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за

последица и заключение
I. 1. debemos. 2. deje/ he dejado/ dejare. 3. trae. 4. puedo/ podre. 5. nos

quedamos. 6. dejame. 7. podemos.
II. 1. Lee el periodico todo^ los dfas y por lo tanto esta muy bien informado.
2. No estudia, asf que s6 quedara sin premio. 3. Ha subido el precio de |a
gasolina, por consiguiente, no tardara en subir el de los transportes
publicos. 4. He estado todo el mes de vacaciones, por eso no se nada. 5 /
Me castigaron; por eso no pude salir en tres dfas. 6. No llueve, asi que ir£
al mercado. 7. Ha subido la vida, asi que pagamos mas. 8. Ha infringido
la ley, por lo tanto esta en la carcel.
III. 1. se. 2. daban. 3. ire. 4. reventara. 5. se sintio. 6. descubrira.
IV. 1. No es tan atractiva que todos los hombres esten locos por ella. 2. No j
tenia tanto trabajo que no pudiera salir. 3. No es tan tonto que no sepa lo
que tiene que hacer. 4. No esta tan preparado que pueda sacar esa
plaza. 5. No ha nevado tanto que podamos esquiar.
V. 1. Ojala tenga tanto dinero que pueda comprarme un chalet. 2. Es posible
que haga tanto calor que no tenga ganas de hacer nada. 3. Ojaia no haya
tanta gente que no podamos sacar las entradas. 4. Espero que sea tan
facil que lo haga sin problemas. 5. No creo que tenga tanta hambre que
no pueda esperar un poco mas.
VI. 1. digan. 2. entienda. 3. podamos. 4. piensen. 5. pueda.
VII. 1. comi. 2. podia. 3. apruebe. 4. nos moleste. 5. den. 6. hay. 7. me vaya. j
8. invita. 9. se ofenda. 10. tengais.
Ключ към у п р а ж н е н и я т
Ks& Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за начин
I. 1. Hablara con Расо с о то si no supiera nada de lo ocurrido. 2. Lo hare

como si fuera para nosotros. 3. Corria rapido como si alguien lo
persiguiera. 4. Le miraba como si quisiera decirle algo. 5. Hablaron como
si todo estuviera ya solucionado. 6. Lo tratan como si el fuera el culpable.
II. 1. Habian como si no hubiera pasado nada. 2. Se portaba como si
alguien le hubiera ofendido. 3. Lo mira como si no hubiera entendido
nada. 4. Permanecieron en silencio como si no les hubiera preguntado
nada. 5. Me trataba como si no hubiera hecho nada por ella. 6. Lo esta
examinando como si nunca hubiera visto cosa semejante.
III. 1. ...se hubiera enterado... 2. ...tuviera... 3. ...fueran... 4. ...hubiera
tocado... 5. ...temieran... 6. ...hubieras visto...
IV. 1. sin que. 2. sin. 3. sin que. 4. sin.
V. 1. Robaron un banco sin que la policia se diera cuenta. 2. Salio sin
comer/ haber comido. 3. Transcurrio la jornada sin que ocurriera ningun
incidente. 4. Saque el examen sin haber estudiado mucho. 5. Me comi tu
tarta sin que te dieras cuenta. 6. Pasaron toda la noche sin dormir. 7. Me
lo dio sin que se lo hubiera pedido.
VII. 1. Me insulto, de modo/manera que no le hablare mas. 2. Lo haremos de
modo/manera que todos salgan ganando. 3. Ya este pagado; de
modo/manera que no tiene Ud. que preocuparse. 4. Sientese de
modo/manera que pueda verlos. 5. Trato de explicar el problema de
modo/manera que todos lo entendieran. 6. Al final no me llamo, de
modo/manera que puede que tengas razon.
*
Употреба на subjuntivo в подчинени определителни v
изречения
I. 1. pudiera. 2. necesites. 3. este. 4. te parezca. 5. vaya. 6. consumiera. 7.

pueda. 8. sea. 9. creas.
II. 1. Quiero un cafe que no este muy caliente. 2. Quiero un bolso que vaya
bien con estos zapatos. 3. Quiero un coche de segunda mano que no
este muy usado. 4. Quiero una chuleta que este muy poco hecha, 5.
Quiero una casa de campo que no este demasiado lejos de la ciudad. 6.
Quiero una habitacion que tenga mucha luz. 7. Quiero un ordenador que
no sea muy caro. 8. Quiero un despertador que tenga radio.
III. 1. haya visto. 2. parezca. 3. haya visto/vea. 4. habian estudiado. 5. hemos
visto. 6. pida. 7. habia dicho. 8. querais. 9. mando/ha mandado. 10. viven.
11. vi.
IV. 1. Busco ипа casa que sea grande. 2. Aqui estan los libros que llegaron]
ayer. 3. Necesitan una secretaria que tenga mucha experiencia. 4. Es e|
mejor estudiante que ha estudiado en la Universidad. 5. Es dificil
encontrar personas que sean comprensivas. 6. Me gustaria ver una
pelicula que fuera de accion. 7. No encontre nada que me pareciera
bonito. 8. Viven en un piso que es muy comodo. 9. Esta empresc
necesita empleados que esten dispuestos a viajar cpntinuamente. 10. S e ]
busca ingeniero que sepa ingles.
V. 1. puede->pueda. 2. sera->sea. 3. podia-»pudiera. 6. son->sean.
VII. I.Buscan un abogado que defienda bien_ a sus clientes. 2. Quiero
comprarme un; jersey que vaya con esta falda. 3. Deseamos un coche
que no gaste mucha gasolina. 4. No se que planes tienes, pero iremos
donde tu quieras. 5. Hazlo como mejor te parezca. 6. Lo prepare como 61
me lo pidio. 7. Podeis comer cuanto querais. 8. Saldremos cuando
querais. -
Употреба на subjuntivo в условни изречения
I. 1. Si estamos cansados, nos quedamos en casa. 2. Si tengo tiempo, leo

todos los dias. 3. Si no le gusta el programa, apaga la tele. 4. Si tienen
unos dias de vacaciones, se van a la playa. 5. Si se queda sin dinero, se
lo pide a sus padres. .6., Si necesita ayuda, le echo una mano.
II. 1. Si te portas bien, fe Ilevar6 al circo. 2. Si me lo pide, se lo dare. 3. Si
llueve mucho, no saldremos. 4. Si me acompanas, ire al dentista. 5. Si
estudias mas, aprobaras. 6. Si puedo, claro que ire.
III. 1. Si estas cansada, ve a.acostarte. 2. Si tienes ganas, ven esta tarde un
rato a casa. 3. Si encontrais entradas, comprad tambien para mi. 4. Si
quieren, vayan a cenar a un restaurante. 5. Si teneis hambre, buscad
algo en la nevera. 6. Si me necesita Ud., Ilcimeme.
IV. 1 . Si nevaba, ibamos a esquiar. 2. Si mis amigas vem'an, lo pasabamos
de maravilla. 3. Si llegaba tarde, sus padres le reman. 4. Si teniamos
tiempo libre, ibamos a una terraza. 5. Si estudiaba, sacaba los
examenes. 6. Si iban a Barcelona, iban a pasear por las Ramblas.
V. 1. Si has estudiado bien durante el curso, aprobaras. 2. Si ha ido a verlo
seguramente estara con el esta tarde. 3. Si le han concedido la beca,
este curso estudiar6 en Espafia. 4. Si te has cansado, tendras/tienes que
descansar. 5. Si todavfa no han arreglado el coche, no podremos hacer
el viaje. 6. Si ha salido ya de la oficina, no tardara en volver.
1. Si te lo pidi6 es que lo necesitaba. 2. Si no te dijo nada es que era un
secreto. 3. Si sacaron el examen es que sabian mucho. 4. Si no vinieron
anoche es quo tenian mucho trabajo. 5. Si fue a visitar a su hermana es
que querfa hablar con ella. 6. Si te quedaste hasta las tantas es que no
tern'as sueho.
1. me despierto... podre/puedo... 2. sucedio... fue... 3. sabes ... es/sera...
4. tienes... c6mete... 5. ha visto... esperara/espera... 6. han oido/oyen...
saldran... 7. bebio... tendra... 8. encontramos...
devolveremos/devolvemos... 9. venian... se encerraba... 10. quieres...
dimelo... 11. han lievado... habra pagado/ha pagado... 12. podia...
ayudaria...13. hacia... saliamos... 14. aprobaron.,.15. dejais ...
puedo/podre...
1. Si pusieras la calefaccion tendrias menos frio. 2. Si fuera un poco rricis
simpatico tendria mas exito en la vida. 3. Si vinierais conmigo irfa a la
playa. 4. Si tuviera una moto seria tan feliz.5. Si tuvieramos dinero nos
comprariamos una casa en el campo. 6. Si fuera mio te lo dejaria. 7. Si
estuviera en tu lugar no haria eso nunca.
1.Si hubieras estado a mi lado no me habria pasado eso. 2. Si me
hubiera acordado te lo habria traido. 3. Si la hubiera conocido antes me
habria casado con ella. 4. Si me hubieras avisado no me habria quedado
toda la noche solo. 5. Si hubieramos sabido el parte meteorologico a
tiempo no habriamos salido de viaje. 6. Si hubiera estado en su situacion
habria llamado a la policia. 7. Si hubieran llegado antes los habrias visto.
1. Si el avion no hubiera salido con tanto retraso, ahora estariamos en
Barcelona. 2. Si me lo hubieras dicho antes, manana irias con nosotros.
3. Si no hubiera llovido tanto la cosecha seria aun mejor. 4. Si no hubiera
interveriido tu hermano, seguiriamos amigos. 5. Si hubieras lievado el
coche al taller, ahora no estaria estropeado. 6. Si Julia le hubiera pedido
perdon a su padre, no estaria tan enfadado con ella. 7. Si hubieras
ccmpiado el equipo, ahora podriamos escuchar mtisica.
1. Si fueras mas sincero conmigo, no habrfa pasado lo que'paso. 2. Si
necesitara dinero, ya habria ido al banco a sacar. 3. Si me hicieras caso,
no te habrian sucedido todas esas cosas. 4. Si no fuera tan maleducado,
se habria callado. 5. Si fueras mas inteligente, habrias actuado de otra
manera. 6. Si no fuera tan distraido, no habria metido la pata. 7. Si lo
conociera, ya te lo habria presentado.
1. Si me hubiera gustado la pelicula de la television no habria puesto el
video. 2. Si os pide perdon olvidarîs lo que paso. 3. Si no fuera tan tonta
no le habria pasado lo de ayer. 4. Si la han invitado ira a la fiesta de
cumpleanos. 5. Si hubiera venido anoche a casa lo habria visto. 6. Si han
llegado todos pronto podremos empezar. 7. Si lo supiera te lo diria. 8. Si
compro el radiocassete nos invitard a verlo. 9 Si se hubiera preparado
bien ahora no diria tonterias. 10. Si tenia tiempo iba a visitar a su tia. 11.
Si regaras las flores, no se te habrian secado. 12. Si tuviera tiempo te
llamaria. 13. Si hubieran avisado a Pedro, ahora estaria. 14. Si hace un
buen dia iremos a la playa. 15. Si no se me hubiera estropeado el coche,
no habria llegado tarde a la oficina.
XIV. 1. te levantes. 2. Ilegue. 3. se haya enterado. 4. Ilegues. 5. hayan dicho.
6. entren. 7. hayan contado.
XV. 1. Como me vuelvas a insultar... 2. Como no respete el contrato... 4.
Como no estudies... 6. Como hayas gastado... 8. Como te hayan
suspendido... 9. Como no regresss... Невъзможно в: 3, 5, 7, 10.
XVI. 1. Sf, excepto que no encontremos entradas. 2. Sf, excepto que vengan
mis padres a pasar el fin de semana conmigo. 3. Sf, excepto que haya un
avion por la tarde. 4. Sf, excepto que haya que cambiar muchas piezas.
5. Sf, excepto que me aumenten el sueldo. 6. Sf, excepto que este de
viaje.
XVII. 1. Salvo que el nino se ponga malo, podremos/podemos ir al campo. 2.
Ya esta todo arreglado, excepto que tenga Ud. algo que anadir. 3. No lo
comprare, a menos que me prestes dinero. 4. A las ocho estare allf, salvo
que surja algun imprevisto de ultima hora. 5. Llegaremos en media hora;
a no ser que haya atascos. 6. No podras/puedes pasar, a menos que
tengas autorizacidn especial del director. 7. Prefiero ver la pelicula,
excepto que a ti te apetezca otra cosa. 8. Lo pasaremos bomba, a no ser
que hayan invitado a sus vecinos.
XVIII. 1. Si, van a cambiar de piso con tal de que encuentren uno mas centrico.
2. Sf, podre con tal de que este en la oficina por la tarde. 3. Si, iremos
con tal de que nos inviten. 4. Si, se comprara con tal de que le suban el
sueldo, 5. Si, podeis juga.r con tal de que no hagais mucho ruido. 6. S
ire con tal de que me lo permitan mis padres.
XIX. 1. Te dare el libro, siempre que me prometas devolvermelo. 2. Podeis
jugar, siempre que no hagais mucho ruido. 3 Llegaremos a tiempo,
siempre que no nos detengan por exceso de velocidad. 4 Aceptaian su
decision, siempre que sea consecuente con sus principios. 5. Tendras un
premio, siempre que te portes bien. 6. Saldras a jugar, siempre que
hayas hecho los deberes.
XXI. 1. Yo, en tu lugar, no me habria (hubiera) puesto tan nervioso. 2. El, en tu
lugar, no conduciria tan rapido. 3. Yo, en su lugar, no habria (hubiera)
aparcado en un sitio prohibido. 4. Nosotros, en vuestro lugar, no nos
acostariamos tan tarde. 5. Ella, en su lugar, habria (hubiera) dicho la
verdad.
Ключ към упра>кнем ията
XXII. 1. me preseritaria. 2. habria (hubiera) ido. 3. pensaria. 4. habrias

(hubieras) hecho. 5. habria (hubiera) vuelto.
XXIII. 1. De llamar Pilar..'. .2. De tener tu... 3. De fumar Antonio... 4. De tener
tiempo... 5. De estar nosotros... 6. De tener... 7. De escribirle tii... 8. De
saber... 9. De no ser... 10. De venir...
XXIV. 1. De haber viajado... 2. De haber sabido... 4. De tener... 5. De haberle
aconsejado... 7. De haber elegido... 9. De haber estado libres... 11. De
haberselo propuesto... 12. De no pagar...; He е възможно в: 3, 6, 8, 10.
• Употреба на subjuntivo в подчинени изречения за

отстъпване
1. Aunque no es muy inteligente, es un gran trabajador. 2. Aunque Maria

protesta, siempre hace lo que quiero. 3. Aunque estudian mucho, no
obtienen buenas notas. 4. Aunque hago ejercicio, no consigo adelgazar.
5. Aunque no me apetece, te acompahare al cine. 6. Aunque estoy
enfermo, no faltare a la cita. 7. Aunque tiene ya 65 anos, piensa seguir
trabajando. 8. Aunque me duele la cabeza, seguire estudiando.
1. Aunque he limpiado el coche esta manana ahora no esta limpio. 2.
Aunque ayer estuve alii, no lo vi. 3. Aunque hemos escuchado las
noticias, no hemos comprendido nada. 4. Aunque Pablo nacio en Madrid,
casi siempre ha vivido en Barcelona. 5. Aunque ayer llovio mucho,
salimos al campo. 6 Aunque ha habido mucha cola, he sacado las
entradas. 7. Aunque estabamos muy cansados, fuimos a la fiesta de
Miguel. 8. Aunque no vi el principio de la pelicula, la entendi
perfectamente. 9. Aunque llegamos tarde, no se enfadaron mucho con
nosotros. 10. He tornado las medidas necesarias, aunque nadie me lo
habia advertido.
1. Aunque trabajen de noche, manana no terminaran el proyecto. 2.
Aunque Carmen tenga dinero, no te prestara un duro.- 3. Aunque haga
mucho calor, no me banare. 4. Aunque no tengas ganas, tienes que
acpmpaharme. 5. Aunque tenga fiebre, voy a la oficina. 6. Aunque
vengan manana, no podremos resolver el problema. 7. Aunque te lo diga,
es mejor que no le hagas caso. 8. Aunque se lo digas, no va a cambiar
de opinion.
IV. 1. A pesar de ir muy abrigado, siento frio. A pesar de que voy muy
abrigado, siento frio. 2. Pese a estar muy cansadas, se fueron de juerga.
Pese a que estaban muy cansadas, se fueron de juerga. 3. A pesar de
llegar tarde, nos dejaron entrar. A pesar de que llegamos tarde, nos
dejaron entrar. 4. A pesar de salir tarde de casa, Ilegu6 a tiempo a la
reunion. A pesar de que sail tarde de casa, llegue a tiempo a la reunion.
5. Pese a haber viajado bastante, no conoce Espana. Pese a que ha
viajado bastante, no conoce Espana. 6. A pesar de tener mucho trabajo,
te ayudare. A pesar de que tengo mucho trabajo, te ayudare.
V. 1. sabia. 2. trabaja. 3. pienso. 4. sea. 5. haya costado. 6. dije. 7. corre,
salta. 8. es. 9. cuidara. 10. intentaban. 11. sabia. 12. hagas. 13. Iloreis.
14. hiciste. 15. lean. 16. comas/comes. 17. estabamos. 18. Ileva. 19.
trataba. 20. aumentes/aumentas. 21. pongas/pones. 22. deis. 23.
parezca. 24. era.
VI. 1. Aunque sea muy-importante, a mi no me impresiona. 2. Aunque lo
haya leido muchas veces, no entiende nada. 3. Aunque resulte muy
desagradable, es la verdad. 4. Aunque sea muy buen escritor, no
profundiza en los temas. 5. Aunque haya aprobado, no le va a servir para
nada. 6. Aunque no estes convencido de su utilidad, debes hacerlo.
VII. 1. Aunque sea muy caro, voy a comprarlo. 2. Aunque no le guste, voy a
hablar de eso. 3. Aunque haga mucho frio, vamos a salir. 4. Aunque no
vengan, los invitar6. 5. Aunque este de muy mal humor, se lo voy a pedir;
•I
VIII. 1. Aunque viniera, seria lo mismo. 2. Aunque me lo pidiera de rodillas, no
lo aceptaria. 3. Aunque lo supieran, no te lo dirian. 4. Aunque estuviera
aquf, no lo invitarfamos. 5. Aunque se pusiera polvos en la cara, se le
verfan las arrugas. 6. Aunque me llamara por telefono, no le contestarfa.
IX. 1. Aunque me hubiera levantado una hora antes, no habria llegado a
tiempo al aeropuerto. 2. Aunque me hubiera enterado antes, no habrfa
podido ayudarle. 3. Aunque se lo hubiera pedido el mismo presidente, no
habrfa aceptado ese trabajo. 4. Aunque hubieramos estudiado el asunto,
no habri'amos encontrado una solucidn. 5. Aunque no me lo hubieran
pedido, les habrfa ayudado. 6. Aunque hubiera tenido dinero, no habria
ido a bailar. ~ "■
П реговор Върху употребата на indicativo и subjuntivo
I. 1. llegue. 2. hayan llegado, esta. 3. venga. 4. se ha comprado/se с о тр гб ,

5. esperarfamos/esperabamos. 6. estudiara. 7. vieran. 8. desees. 9
pase. 10. tenfa.
II. 1. haya pasado. 2. quiera. 3. consiguiera. 4. pueda/haya podido. 5.
reciban. 6. estas. 7. pueda. 8. hayas leido. 9. hubiera term inado
terminara. 10. escribe.
III. 1. hayan llegado. 2. comprendiera, dije. 3. sea. 4. puedo, haga. 5. tenia.
6. encuentre. 7. quieres, hagas. 8. se fueron. 9. te fuiste. 10. habia.
IV. 1• te empehas, te mojaras/te mojas. 2. estaba, qued6. 3. tenga. 4. circule.

5. Ilegaras. 6. fueramos. 7. Ilegue. 8. hace. 9. pases. 10. se estropea.
V. 1. comprara. 2. haga. 3. te decidas. 4. trates. 5. hubieras dicho. 6.
estaban. 7. repare. 8. acabara. 9. pueda. 10. hicieramos, meterfan,
conderiarfan.
VI. 1. es. 2. haya, levante. 3. hago. 4. estoy. 5. envfen. 6. hacfa/habfa hecho.
№ 7. dieran. 8. cuentes. 9. dijeran, sabfan. 10. viven/vivan.
VII. 1. dan/dar£n. 2. tendrfas. 3. tengas. 4. quiera. 5. habrian acabado. 6.
habrfa hecho/hubiera hecho. 7. comi'a. 8. hablara. 9. bebo. 10. podamos,
sean, fueran.
111. 1. reprochara. 2. esten. 3. habria hecho/hubiera hecho, insinuara/hubiera
insinuado. 4. sea. 5. aturde. 6. gustara, estaba. 7. tuviera, se ofendio. 8.
puedas. 9. haya dejado, estoy/estuviera. 10. hubiera.
IX. 1. esfuercen/esfuerzan. 2. miraba. 3. tomaba. 4. tuviera. 5. ha
despegado/haya despegado. 6. Ilames. 7. hubiera gustado/habria
gustado. 8. hubiera sabido, llegarfas. 9. habfa robado. 10. podamos.
■Kl, ;cl
X. a. 1. estaba. 2. parecio/parecfa. 3. estuviera. 4. era. 5. ignoraban. 6. iban.
7. habria llevado/hubiera lievado. 8. fuera. 9. declaro. 10. era. 11. supiera.
12. era. 13. supiera. 14. se enteraba. 15. hacia. 16. salfa. 17.
conservaba. 18. hubiera decidido/decidiera. 19. se siguib. 20. habfa
vuelto. 21. bail6. 22. era. 23. consiguio. 24. Ilevaran. 25. viniera. 6. 1.
acertaba. 2. abrf. 3. me quede. 4. se ofa. 5. olfa. 6. entre. 7. me di. 8.
habfa sido. 9. habia dejado. 10. se notaba. 11. estaba. 12. faltaba. 13.
era. 14. faltaban. 15. gastaba. 16. sentfa/sentf. 17. descubrf. 18. mire. 19.
cogf. 20. me sente. 21. estaba. 22. pudieras. 23. metas. 24. creo. 25. me
arreglare. 26. veras. 27. dices. 28. son. 29. gastes. 30. rasgue. 31. partf.
32. miraba. v
Повелително наклонение
I. 1. hable, hablad, hablen. 2. abrid, abran, abre. 3. cojan, coge, coja. 4.

prueba, probemos, probad. 5. siga, seguid, sigan. 6. vuelvan, vuelve,
vuelva. 7. cierra, cierre, cerrad. 8. traduzca, traducid, traduzcan. 9.
encienda, enciende, enciendan. 10. destruid, destruyan, destruye.
II. 1. salid, salgan, sal. 2. tenga, ten, tengan. 3. ven, venga, venid. 4. digan,
decid, diga. 5. ve, vayan, id. 6. haga, haz, hagamos. 7. pon, pongan,
poned. 8. s6, sea, sed.
III. 1. Ten esta carta. 2. Salgan Uds. inmediatamente. 3. Cojamos el
autobus. 4. Habia con Maria. 5. Entrad en casa. 6. Escribe con letra
clara.
)V 1. Abrid la puerta. 2. Estate quieto. 3. Id a la cocina. 4. Enciende la Iuz'. 5.
Levantaos. 6. Dame un poco mas. 7. No lo pongais en el suelo. 8. Hazme
un favor.
V. 1. No hables tan alto. 2. No hagais tanto ruido. 3. No discutamos mas. 4,
No fumes aqui. 5. No salgais tan tarde. 6. No corras tanto. 7. No cierre
ud la ventanilla. 8. No dejen Uds. aqui la maleta. 9. No pongais la tele.
10. No condu?cas tan rapido.
1. vayanse, idos, vayase. 2. sientese, sientate, sentemonos. 3 ’*
despiertate, despiertense, despertaos. 4. poneos, pongase, ponte. 5
lavese, lavate, lavense. 6. tomaos, tomate, tomense. 7. quitate, quitense
v|uitaos. 8. reunanse, reumos, reunase. 9. daos, date, demonos. 10.
ясjestense, acostaos, acuestese.
Vs;. 1 jOfrecedselo! 2. jNo le la pongas! 3. jNo os los quiteis! 4. jEnvienselo!
5. jNo se la hagan! 6. jNo se las des! 7: jCompradmelo! 8. jTrîganoslas!
9. ;No se lo diga! 10. jHaganosla!
Vi::. 1. devuelvanselo. 2. digasela. 3. pongamoselo. 4. entregadnoslos. 5.
‘ omatelos. 6. consulteselo. 7. prohibidselo. 8. agradezcansela. 9.
dejasela.
' K. ; . Suban Uds. ... 2. No se de Ud. ... 3. Contunue Ud. ... 4. Tomen Uds.
... 5. Expli'queme Ud. ... 6. Lean Uds. ... 7. No fume Ud. ... 8. Sientese
Jd. ... 9. No trabajen Uds. ... 10. Venga Ud. ...
1. No cojais... 2. Vuelve... 3. No llameis... 4. Probad... 5. Habla... 6. No
’c ebas... 7. Leed... 8. Ponle... 9. Diselo... 10. No me pregunteis...
XL 1. No me mandeis... 2. No cierres...3. No pongas... 4. No me llamen
‘Jds.... 5. No se sient^ Ud. ... 6. No le digîs... 7. No veas... 8. No
cornpren Uds. ... 9. No le entregue Ud. ... 10. No os acosteis.
.ЧМ. 1. Banate... 2. Cuentenles U d s.... 3. Coja U d .... 4. Idos/lros. 5. Hazlo. 6.
Poneos... 7. Apague Ud. ... 8. Dejad... 9. Riete. 10. Saquen Uds. ...
XIII. 1. No, no lo sueltes. 2. Sf, ayiideme. 3. Sf, llevadlas. 4. No, no me las
traigas. 5. Si, comprad'o. 6. Sf, acompahame.
XIV. 1. Pontelo. 2. Que le telefonee. 3. Que no lo alquile. 4. Limpiatelos. 5.
Tomeselo. 6. Compraosla. 7. Explicadselo. 8. Que se lo devuelvan. 9.
Discutamoslo. 10. Que se marchen.
XV. 4. 7. 8. (Venga). 9. (Anda) 10. (Venga).
XVI. 2 .4 .5 .7 .8 .9 .1 0 .
XVII. pelar, cortarlas, regar, lavar, secarlas, cortarlas, colocar, espolvorear,

rodear.
XVIII. pela, cortalas, riega, lava, secalas, cortalas, coloca, espolvorea, rodea.
XIX. 1. Vamos a acostarnos... 2. Vamos a salir. 3. Vamos a poner... 4. Vamos
a empezar... 5. Vamos a esperar...
m :
' Нелични форми на глагола
I. 1. Prefirieron salir temprano. 3. Es inutil esperar mas. 5. Deseaba ayudar

a todo el mundo. 6. Nunca intentaron comprenderme. 8. Marfa pretendfa
an enganarte. 10. Es una imprudencia conducir tan deprisa.
ШШЖ i
III. 1. Le encanta organizar fiestas. 2. Te interesa llevarte bien con tus
companeros. 3. Ôs apetece tomar algo? 5. No se si nos conviene pedir
ahora las vacaciones. 7. ^Le importa esperar un rato? 8. Nos encanta
jifv Ьсдоег camping. 10. No me gusta ir a la piscina
II. 1. Nunca hemos visto a Juan llegar puntual. 2. Todos los dfas oigo a mi
vecina discutir con su marido. 3. Anoche te sentf dar pasos en el salbn. 4.
Me oyo hablar por telefono con mi novio. 5. Hemos escuchado al
abogado darnos sus razones. 6. En la calle vimos a un joven pintar un
cuadro. 7. Nos vieron salir de la discoteca. 8. Me gusta mucho ofr a Jose
Carreras cantar. 9. No os sentimos acercaros. 10 Veo amanecer, porque
mi ventana mira al Este.
IV. 1. Me han permitido tomarme unos dfas de vacaciones. 2. Le prohibo a
mi hijo ver demasiado la television. 3. Nos impidieron realizar el proyecto.
4. Le he aconsejado ver este video. 5. Por fin le han permitido salir del
pais. 6. Dejaron a la nina entrar en el mar. 7. Les obligaron a quedarse
callados. 8. Nunca le permitimos a la perra dormir dentro de la casa. 9. 'El
medico me recomendo dejar de fumar. 10. No deja a nadie levantarle la
voz.
V. 1. En esta casa no se puede hacer nada sin escucharte los vecinos. 2.
Tomaremos una copita despues de terminar la clase. 3. Siempre nos
llama antes de salir. 4. Estuvimos tranquilos hasta recibir su llamada. 5.
No lo hago por no tener ganas. 6. Lo hicimos para estar mas tranquilos.
7. Me comf tu pastel sin darme cuenta. 8. No saldremos hasta volver mis
padres. 9. Abrfgate antes de salir. 10. No puede acompanaros por no
permitfrselo su padre.
VI. 1. Saldremos antes de salir el sol. 2 Todos los anos van a la playa para
tomar el sol el nino. 3. Lo decidiremos despues de presenter Felipe el
informe. 4. No ira de excursion sin permitfrselo sus padres. 5. Esto te
sucede рог meterte a hacer lo que no sabes. 6. Estaremos aquf hasta

ponerse ei sol. 7. Me lo comento despues de preguntarselo. 8. Te
reconoci antes de hablarme.
VIII 1. Carmen me regano por no haberla avisado con mas tiempo. 2. Llego a
casa antes de volver su marido. 3. Nos iremos de viaje antes de
anochecer. 4. No puedo hacer la traduccion por no haberme traido el
diccionario. 5. Estuvimos esperando hasta Ilegar los periodistas. 6. Llego
poco tiempo despues de haberse ido los invitados. 7. Me ayudo sin
haberselo pedido. 8. Corrieron hasta quedar exhaustos.
iX. I. Se marcharan para su'pueblo al saber la noticia. 2. Al verlo lo corifundf
con su hermano. 3. Cierra la puerta al salir. 4. Al Ilegar Marta a casa. la
llamo su hermano. 5. Llegaremos a casa al amanecer. 6. Al despertarme
descubri que estaba tendida en el suelo. 7. Se asusto al verla
tJssmayada. 8. ^Que hicisteis al salir del cine?
.V f. Permaneciendo ellos dormidos, nada se puede hacer. 2.
Comprendiendo la situacion, desisti de mi intento. 3. Entrando en la
tienda, nos dimos cuenta de que nos habiamos dejado el dinero en casa.
4. F.stando vosotros de paseo, han llamado por telefono. 5. Haciendolo
asf, te quedara mejor. 6. Mirandose al espejo, se dio cuenta de que habia
engordado mucho.
1. Lee la prensa comiendo. 2. Habia sonriendo.j 3. Paseando por el
parque se le ocurrio una idea genial. 4. Se lo dijo mirandola a los ojos. 5.
Esudia escuchando mtisica. 6. Viendo aiguna pelicula sentimental se
schaba a llorar.
XJV. 1. Siendo tan intenso el trafico, prefiero ir en metro. 2. Estando tu aqui,
podemos trabajar juntos. 3. Eslando enfermo el profesor, no hemos
tenido clase. 4. Los ninos huyeron. advirtiendo el peligro. 5. Cuidando tu
del nino, yo aprovecho para salir de compras. 6. Teniendo los extintores,
no hay peligro de incondio.
Xv. 1. Aun sabiendo que no voy a aprobar, me presentare al examen. 2. Aun
siendo un excelente conductor, ha chocado contra un arbol. 3. Aun
explicando bien, este profesor es un poco pesado. 4. Aun siendo una
chica inteligente, a veces parece tonta. 5. Aun teniendo facilidad de
palabra, tartamudeo por la emocion. 6. Aun insistiendo mucho, no te
dejar£ el coche.
XVI. 1. Habiendo avisado al fontanero, ya tendrfas el lavabo arreglado. 2:
Trabajando cuatro horas diarias, podras acabar el libro para la semana
que viene. 3. Habiendo cerrado Juan la puerta con Have, no habria
entrado nadie. 4. Portandote asf, no llegaras lejos. 5. Habiendo leido la
prensa estarfais mas informados sobre este asunto. 6. Habiendo
escuchado a los demas, no nos habriamos equivocado. 7. Gritando

despertaras a los demas. 8. Cogiendo el avion llegarias en dos h o ^s
(VII. 1. impresa. 2. fijado. 3. corregido. 4. bendecido. 5. confundido. 6. qacicD.
7. fija. 8. soltado. 9. nato. 10. electo. 11. suelto. 12. imprimldo. Г ’ .
confuso. 14. elegido. 15. correcta. 16. maldito.
VIII. 1. Preparado el viaje, fue a despedirse de sus amigos. 2. Termin. ..1s L
clase, salieron al patio. 3. Hechas las maletas, podremos salir. 4. l. :.4'os
los libros, los devolvi. 5. Limpiados los cristales, pon las courias o.
Tornados los aperitivos, sirvieron el primer plato.
Ш ' Глаголит е ser u estar
1. estan. 2. es. 3. estan. 4. es. 5. es. 6. esta. 7. esta. 8. es.

1. fue. 2. estare. 3. fue. 4. sera de. 5. esta. 6. fue. 7. estuvo. 8. fue qp
1. esta. 2. estoy. 3. somos, esta. 4. estan, son. 5. es, esta. 6. es. 7 v v h <\.
es. 8. esta. 9. es. 10. esta.
1. estan, esten. 2. es. 3. esta. 4. es. 5. este. 6. es. 7. esta. 8. es. . as.
10. es.
1. este. 2. es. 3. estamos. 4. es. 5. son. 6. son. 7. es. 8. esta. 9. qs. 10.
esteis.
1. son, es. 2. es. 3. estar. 4. son. 5. es. 6. esta. 7. este. 8. esta. 9. efi. 10.
son.
VII. 1. es. 2. esta. 3. esta. 4. es. 5. esta. 6. este. 7. es. 8. este. 9. esta. 10. es
VIII. 1. lo esta. 2. lo es. 3. lo estamos. 4. lo este. 5. lo esta. 6. lo es. ~r. !o es. 8.
lo son.
X. 1. es. 2. estas. 3. este. 4. es. 5. es. 6. este. 7. son. 8. son. 9. esta. 10.
este. 11. es. 12. este.
XI. 1. es. 2. este. 3. es. 4. este. 5. es. 6. estar. 7. estoy. 8. este. 9. es. 10. es.
XII. 1. este. 2. es. 3. esta. 4. son. 5. son. 6. es. 7. estamoi;. 8. estar. 9. estoy.
10. este.
XIII. 1. es. 2. estas. 3. esta. 4. es. 5. es. 6. es. 7. este. 8. esvoy.
XIV. 1. ...son... 2. ...es rubia. 3. ...es humoristica. 4. estoy... 5. ...es de... 6.
...es medico..., ...este de... 7. esta... 8. ...es... 9. ...hemos estado en...
10. ...es...
XV. 1. ...son... 2. hace dos dias que estamos... 3. ...esta... 4. ...e?. b.
...es... 6. estoy ... 7. ...es de... 8. ...esta... 9. ...estoy de... 10. es...
XVI. 1. fue, estaban. 2. es. 3. estare. 4. fue. 5. es. 6. seas. 7. estoy. 8. esta. 9.
es, esta. 10. es, esta.
ШШШ Страдателен залог
I. 1. Las nuevas propuestas del Gobierno seran estudiadas por el

Congreso. 2. El curso ha sido inaugurado por el rector. 3. El presupuesto
fue presentado por el ministro de Hacienda. 4. Dos personas fueron
atropelladas por un ‘autobus ayer por la manana. 5. Esta tarde ha sido
castigado por su padre porque trafa malas notas. 6. Un billete de avion a
precio de costa le sera proporcionado por la agencia. 7. El paciente habia
sido operado por el medico. 8. Las mercancfas eran descargadas por las
gruas. 9. Ha sido ascendido a jefe de negocios por la direction. 10. Los
representantes son elegidos por los trabajadores.
II. 1. Un perro mordio al nino. 2. Todo el mundo esperaba con impaciencia
sus palabras. 3. El fuego ha destruido la casa. 4. El Parlamento no habia
aprobado aim la ley. 5. La policfa sigue buscando al ladron. 6.
Transportaron a los dos heridos al hospital mas proximo. 7. Corrio la
noticia de que habian descubierto un yacimiento de uranio cerca de
Cartagena. 8. Los ministros habran firmado el convenio antes del dfa 12.
9. La policfa ha capturado al estafador. 10. La explosion de la bomba que
союсб la ETA militar hirio a dos personas.
III. 1. han encontrado. 2. ataca. 3. han sido mordidas. 4. han tenido. 5. ser
hospitalizadas. 6. ha cundido. 7. han empezado. 8. han sido atacados. 9.
respetan. 10. han sido picados.
IV. 1. estoy. 2. fue/sera. 3. estaba. 4. ha sido/fue. 5. ha sido/fue. 6. esta. 7.
ha sido/fue. 8. ha sido. 9. fye/ha sido/sera. 10. estan. 11. fueron. 12. esta.
13. estar. 14. fue/ha sido. 15. fue/ha sido/sera.
V. 1. Se habian agotado todas las provisiones. 2. En esta tienda se veriden
libros importados. 3. Se construyo un nuevo puente sobre la autopista. 4.
Se comento mucho el incidente. 5. Se plantaron rosales en el parque. 6.
En verano, se riegan las calles de Madrid casi todos los dfas. 7. La carne
se come con tenedor y cuchillo. 8. Todas las grabaciones se conservaran
en el archivo.
VI. 1. La averfa se arreglo demasiado tarde. 2. Se han estudiado los pianos
cuidadosamente. 3. Estos edificios se construyeron el ano pasado. 4. En
el ano 1957 se inaugurd este monumento. 5. Este local se ha clausurado
por el jaleo de anoche. 6. Todas las entradas se han vendido con
anteiacion. 7, El problema se resolvio en un jsantiamen. 8. Las
comuinicaciones se interrumpi'an continuamente.
ШЖ Глаголни перифрази
1. а. 2. que. 3. de. 4. de. 5. a. 6. de. 7. a. 8. que. 9. a. 10. sin. 11. d>\ • 2.

а.
1. estudiar. 2. ensenando. 3. fumar, fumar. 4. pensando. 5. preocjp?;\!.
б. hacerlo. .7. aprendiendo. 8. resolver. 9. dar. 10. obsesionadc- n
volver, andar, cansados. 12. durmiendo/dormido. 13. есЬаггю;: j A
ganando. 15. temblar. 16. estudiar. 17. solucionado. 18. ve:lo. r..-.
saberlo. 20. dicho. 21. prepararte. 22. saber. 23. afeitarse. 24. arrsgic:
1. Manana no van a volver. 2. Mis padres van a enviarme dinerc. 3 A:?T
no vamos a poder salir de la crisis. 4. Nos van a poner una multa ro.
conducir tepido. 5. ^,Se va usted a quedar aquf conmigo? 6. Este hr.- la
semana voy a ordenar mis papeles.
!IV. 1. van a subir. 2. iban a venir. 3. va a Ilegar. 4. iban a expulsar. 5. it ■n й
comprar. 6. iban a robar. 7. voy a poner. 8. voy a salir.
ЩГ. 2., 3., 5.
|VI. 1. vamos a cenar. 4. iban a llamar. 5. va a empezar.
VII. 1. empezo (comenzo) a preparar. 2. empezo (comenzo) a llovr'<\ 5.
empezaten (comenzaran) a Ilegar. 4. empezaron (comenzaron) a cenar.
5. empieza (comienza) a anochecer. 6. empezar (comenzar) a estudiar
VIII. 2. se ponga a arreglar. 3. se puso a Hover. 5. se puso a llorar. 7. te
pongas a trabajar. 8. se puso a gritar. 10. se puso a repartir.
IX. 1. se echo a. 2. ech6 a. 3. echo a. 4. echo a. 5. se echa a. 6. se eor.aro';
i. a. 7. echo a.
X. 1. ponte a, comienza a. 2. nos pusimos a, nos echamos a, comenzamos
a. 3. ponerme a, comenzar a. 4. se echo a, rompio a, se puso a,
comenzo a. 5. se puso a, se echo a, rompiq a, comenzo a. 6. echa a,
ponte a, comienza a. 7. rompe a, comienza a.
XI. 1. No vuelvas a levantarme la voz. 2. Volvere a rc.gar 'as flores. 3. Volvi6
a leer el libro y le volvid a gustar. 4. No vuelvas a llamarle cobarde nunca
mas. 5. Hay que volver a empezar. 6. Han vuelU>a robarme .... 7. Ha
vuelto a cometer el mismo error. 8. ... quiere usted volver a repetirlo. 9.
Quiero volver a ver aquella ... .10. Hemos vuelto a leer el ... .
XII. 1. Solemos leer una revista todas las semanas. 2. Carmen suele viajar
los fines de semana. 3. El profesor solia Ilegar en punto. 4. Sueles иасег
la compra los sabados. 5. Solfa llevar el pelo largo. 6 . Tu soh'as ir a cazar

los domingos, i verdad? 7. Solfa coger el autobus 12.
XIII. 1. ha vuelto a abrirse. 2. suele (solfa) ducharse. 3. suelen (soli'an) salir. 4 .
volvimos a verlos. 5. suele (solia) afeitarse. 6 . soliamos acostarnos. 7.
volveran a venir. 8 . volveremos a llamar.
XIV. 1. acabamos de comer. 2. acaban de salir. 3. acaba de terminar. 4.
acabo de entrar. 5. acaba de entrar. 6 . acaba de colgar. 7. acaba de
hacer.
XV. 1 . acababa de encender. 2. acabas de volver. 3. acababa de entrar. 4.
acabo de llegar. 5. acababa de irs3 . 6 . acaba de salir.
XVI. 3. Acaba de explic£rmelo. 5. El despertador acaba de sonar.
XVII. 2. terminamos de tomarnos. 4. termino de fumar. 5. termines de comer.
6 . habfa terminado de traducir.
XVIII. 1. deje de, termine de, acabe de. 2. dejo (ha dejado) de, termino (ha
terminado) de, acabo (ha acabado) de. 3. deja de. 4. han dejado de. 5.
termines de/acabes de. 6 . he dejado de. 7. ha dejado de.
XIX. 1. Hay que trabajar mas. 2. Hay que saber leer y escribir. 3. Hay que
dormir diez horas. 4. Hay que divertirse. 5. Hay que respirar aire puro.
XX. 1. Tennis que hacer deporte. 2. Tienes que hacerlo mejor. 3. Teniamos
que leer mucho. 4. Tengo que resolver este problema cuanto antes. 5.
Tenia que pensarlo mejor. 6 . Tiene que invitarlos. 7. Tienen que ganar
mas. 8 . Tenian que corregir el examen.
XXI. 1. tenemos que/tendremos que. 2. hay que/habfa que. 3. tuvieron que. 4.
teneis que/tenfais que. 5. hay que/habfa que. 6 . ha tenido que/tiene que/
tendra que. 7. hay que. 8 . tenia que.
XXII. 1. Hay que alimentar bien’ los conejos para que crezcan. 2. Su mujer
tiene que prepararle un buen cafe para que no se duerma. 3. Hay que
darle una capa de minio al hierro para que no se oxide. 4. A este nino sus
padres tienen que llevarlo una temporadita al campo para que le vueiva el
apetito. 5. Hay que apagar la television para que los ninos se acuesten
sin dificultad. 6 . Hay que estar vigilando a Luisito para que haga lo que le
han dicho.
XXIII. 1. tiene que, debe. 2. hay que, se debe, se tiene que. 3. tienes que,
debes. 4. tiene que, debe. 5. teneis que, debeis. 6 . hay que, se tiene que,
se debe. 7. tengo que, debo. 8 . tuvimos que.
XXIV. 1 . No tienen que asisitir todos. 2. No tienes que pedfrselo. 3. No teneis
que estudiar mas. 4. No tenemos que invitar a todos. 5. No tienes que
intervenir. 6 . No teneis que explicarmelo con tanto detalle.

XXV. 1. No debeis hablar tan alto. 2. No debes hacer eso. 3. No debeis
castigarlo. 4. No debes conducir tan deprisa. 5. No debes salir sola a
estas horas. 6 . No debeis comer tanto.
XXVI. 1. deben de venir. 2. debfan de ser. 3. debe de ser. 4. debia de haber. 5 .
debe de ser. 6 . debe de tener. 7. deben de ser.
XXVII.1. debes/deberias. 2. debe/debera. 3. debes (de). 4. debe (de). 5. debe
(de).
XXIX. 1. quiero, poder. 2. sabe. 3. quiere. 4. puedo. 5. puedes. 6 . sabe. 7.
podemos. 8 . poder/haber podido.
XXX. 1. estaba pensando. 2. estuve hablando. 3. estaba duch^ndome/ me
estaba duchando. 4. estabamos preparando. 5. estuvieron preguntando.
6 . esta llegando. 7. Te estoy hablando... est£s prestando. 8 . estas
afirmando. 9. esta estudiando. 10. esta disminuyendo.
XXI. 1. es, esta trabajando/trabaja. 2. desayunamos. 3. esta visti6 ndose/se
esta vistiendo. 4. veo. 5. Ilega. 6 . estoy poni6 ndome/me estoy poniendo.
7. esta aterrizando. 8 . lleva. 9. esta durmiendo. 10. consigue. 11. estas
comiendo. 1 2 . gusta. 13. estoy esperando. 14. sigue. 15. piensas.
flU? -■
XXXII.1. habian. 2. van. 4. tengo. 6 . funciona. 8 . encontre.
" XXIII. 1. se iba haciendo. 2. iremos resolviendo. 3. iban/ fueron/ han ido/ van/
iran recogiendo. 4. va creciendo. 5. va tirando. 6 . he ido/ voy preparando.
7. ira agravandose. 8 . iba/ va/ ira decayendo.
XXXIV. 1. va. 2. vienen. 3. va. 4. vienes. 5. va. 6 . va. 7. venimos. 8 . vamos.
XXXV. 1 . siguen siendo. 2. sigas viviendo. 3. seguia fumarido. 4. seguir
viviendo. 5. siguio esforzandose. 6 . sigue asistiendo. 7. seguia criticando. t
XXXVI. 1 . seguian sin contestar. 2. seguia sin contarme. 3. sigues sin
comprender. 4. sigue sin aprobar el examen. 5. sigue sin encontrar
trabajo.
XXXVII. 1. Llevo un aho trabajando sobre este libro. 2. Llevaba estudiando
espanol un aho. 3. Lleva viviendo cinco anos con ese hombre. 4. Llevo
una semana saliendo con el. 5. Lleva muchos anos trabajando.... 6 .
Lleva mucho tiempo acompanandome... 7. Llevaba largo tiempo
viviendo...
XXXVIII. 1 . Su hermano lleva diez anos trabajando en la misma empresa. 2.
Juana lleva media hora haciendo el crucigrama. 3. Llevo ya tanto tiempo
esper&ndote. 4. El nino lleva un cuarto de hora gritando. 5. Llev£is diez
minutos hablando por telefono. 6 . Pablo lleva dos anos preparando las
oposiciones.
XXXIX. 1. Llevaba muchos anos sin esquiar. 2. Llevo varios dias sin salir. 3 '
Lleva muchos anos sin decirle esas cosas a una mujer. 4. Llevaba doce
anos sin conducir. 5. Llevo tres meses sin fumar. 6 . Llevabamos vario
meses sin ir al cine. 7. Llevan varias semanas sin tener noticias de ella.
XL. 2. Acaban de Ilegar. 3. Llevo varios meses diciendote lo mismo... 4. Llevo
trabajando en la Universidad mas de cinco anos. 6 . Llevo defendiendo
esos principios toda mi vida. 7. acaban de decir... 8 . a'cabo de
explic^rtelo... -1 0 . acaba de terminar....
XLII. 1. Voy mejorando. 2. Te lo estoy diciendo. 3. El estadio se iba quedando
(estaba quedando) vacio poco a poco. 4. Desde las cuatro llevo (estoy)
estudiando. 5. Mi hijo esta tocando en este momento el piano. 6 . Esto
seguro de que seguire (continuare) estudiando. 7. El verano se va (este
acercando. 8 . Ellos siguen (continuan) hablando. 9. Llevo cinco ano
viviendo en Salamanca. 10. El publico seguia (continuaba) aplaudiendo
11. Va aprendiendo poco a poco... 12. Mientras estuvo en casa, sigui
repitiendo que la ciudad... 13. Siguen viviendo en la misma casa. 14.
se ira secando.
XLIII. 1. teneis colocadas. 2. tengo escritas. 3. tienen obsesionado. 4. tiene
preocupado. 5. tengo estudiados. 6 . tengo hecha. 7. tengo aprendida. 8 .
tienen perdidas. 9. tengo planchada.
XLIV. 1. La enfermedad me dej6 agotado. Quedb agotado. 2. Dejaron la luz
encendida. La luz quedo encendida. 3. La catastrofe financiera los dejo
arruinados. Quedaron arruinados. 4. Deje abierta la puerta. La puerta
quedo abierta. 5. Dejo escrito su testamento. Su testamento quedri
escrito. 6 . Deje hecha la comida. La comida quedo hecha.
XLV. 1. dejo. 2. quedo. 3. tengo. 4. tenemos. 5. seguia. 6 . quedo (ha quedado).
7. sigue. 8 . dejaron. 9. tengo* 10. quedo. 11. sigo. 12. tengo.
XLVI. 1. deje todo preparado/ todo qued6 preparado. 2. he dejado hecha. 3. ha
quedado aclarado. 4. sigue enfadado. 5. he dejado arreglada/ tengo
arreglada. 6 . sigo enamorado. 7. has dejado acostado. 8 . siguen
casados. 9. he dejado escrito.
Наречие
I. 1. allf. 2. aquf. 3. ahf. 4. ahi. 5. aquf. 6 . allf.

N. 1. A mf tambibn. 2. Nosotros tampoco. 3. A mi amigo tampoco. 4. Ellos
tambien. 5. Nosotros tampoco.. 6 . A Carmen tampoco. 7. Ellos tampoco.
8 . A nosotros tambien. 9. A mi tambien. 10. A nosotros tampoco.
III.
у а '°1 Q3 to ^ a ^ fa ° d a V ia ' 3 ' У & ' 4 ‘ У3 5 ' У3' 6 ‘ у а ' 7- lo d a v 'a - 8 ‘ у а ' to d a v fa ’ 9 '
IV. 1. Antonio nunca dice la verdad. 2. Siempre viajo solo. 3. ^Nunca comes
en casa 4. Siempre salimos los domingos. 5. Nunca dormimos la siesta.
b. Siempre viene conmigo a la playa.
V. 1. generalmente. 2. comunmente. 3. sencillamente. 4. repentinamente. 5.
tranquilamente. 6. secretamente. 7. facllmente. 8. rapidamente. 9.
silenciosamente. 10. eficazmente.
, VI. 1. muy. 2. mucho, muy. 3. mucho. 4. muy.f5ymudHo! 6. mucho. 7. muy. 8.
: IЛ
mucho. 9. muy. 10. muy.
•.U |\? ц C ) .*• " fi
VII. 1. tan. 2. tanto, tan. 3. tan. 4. tan. 5. tanto. 6. tan.
[i VIII. 1. no tanto. 2. no mucho. 3. no tanto. 4. no tanto. 5. no mi
tanto. 7. no mucho. 8. no tanto. ,.s I I _
IX. 1. Hemos viajado tanto que ya estamos cansados. 2. Se enfadd tanto
que se puso a gritar. 3. El traje me gustd tanto que me lo сотргб. 4. Has
estudiado tanto que seguro que apruebas. 5. Me canse tanto que me
dormf en seguida.
X. 1. Estaba tan ocupado que casi no salia. 2. El libro es tan interesante que
no lo puedo dejar. 3. Eran tan ricos que podian comprarlo todo. 4. El vino
es tan bueno que me bebere toda la botella. 5. Es una persona tan
pesada que nadie quiere hablar con el.
XI. 1. algo. 2. nada. 3. algo. 4. nada. 5. algo. 6. nada. 7. nada. 8. algo.
XII. 1. poco. 2. un poco de. 3. un poco de. 4. pocos. 5. pocas. 6. un poco de.
7. un poco. 8. роса. 9. роса. 10. poco.
XIII. 1. Mi casa me gusta mas que esa. Aquella es la que mas me-gusta de
todas. 2. Mi mujer se acuesta mas pronto que yo. Mis hijos son Ids que
mas pronto se acuestan de todos. 3. Tu hermano trabaja mas que tu.
Juan es el que mas trabaja de todos. 4. Tu conduces mas rapido que
Felipe. Pepe es el que mas rapido conduce de todos. 5. Marta estudia
menos que tu. El es el que menos estudia de todos. 6. Estas flores
huelen mejor que las blancas. Aquellas son las que mejor huelen de
todas. 7. Esta chica se porta peor que Paco. Ellos son los que peor se
portan de todos. 8. Tu cantas mejor que Ana. Vosotros sois los que mejor
cantan de todos. 9. Yo escribo a maquina mas deprisa que ella. Pilar es
la que mas deprisa escribe a maquina. 10. Mi hijo come menos que el
tuyo. Mi hija es la que menos come de todos.
XIV. 1. Te levantas tan tarde como ellos. 2. No duermo tan bien como otras
personas. 3. Viven tan lejos del centra como yo. 4. Estas chicas bailan
tan bien como aquellas. 5. Este traje te esta tan bien como el otro. 6
Jose habla tan rapido como su hermano.
Предлози
I. 1. a. 2. -. 3. -. 4. a. 5. -. 6. a. 7. a. 8. a. 9. a. 10. -. 11. al. 12. -. 13. a. 14]
II. 1. de. 2. desde. 3. de. 4. desde. 5. desde. 6. de. 7. desde. 8. desde. 9. de

10. de. 11. de. 12. desde.
III. 1. de. 2. de. 3. por. 4. de. 5. por. 6. por. 7. por. 8. de. 9. de. 10. por.
IV. 1. a, a. 2. en. 3. a. 4. en. 5. a. 6. en. 7. en. 8. a. 9. a. 10. en. 11. en, а. 1Я
en.
V. 1. para. 2. por. 3. para. 4. por. 5. por. 6. por. 7. por. 8. para. 9. para. 10
por. 11. para. 12. por. 13. para. 14. para. 15. por.
VI. 1. por. 2. por. 3. para. 4. por. 5. para. 6. por. 7. por. 8. para/por. 9. para.
10.por. 11. por. 12. por. 13. para. 14. por. 15. por.
VII. 1. a. 2. por. 3. hacia. 4. hacia. 5. para/a. 6. en. 7. para. 8. al. 9. hacia. 10.
. por.
VIII. 1. tras. 2. en. 3. desde. 4. de. 5. tras. 6. en. 7. desde. 8. de, a. 9. por. 10.
ante. 11. por. 12. sobre/en. 13. al. 14. sobre. 15. desde/por. 16. por. 17.
bajo. 18. a, entre. 19. por/en. 20. de, en. 21. encima de. 22. entre. 23.
bajo. 24. a. 25. contra/en.
IX. 1. desde/hasta. 2. entre. 3. hasta. 4. a. 5. en. 6. en. 7. de. 8. en. 9. de, a.
10. a. 11. en. 12. de, a. 13. desde. 14. de.
X. 1. hacia/sobre. 2. por. 3. para/hasta. 4. para. 5. por. 6. hacia. 7. tras. 8.
para/hasta. 9. hasta. 10. durante.
XI. 1. en. 2. de. 3. con. 4. a. 5. por. 6. con. 7. en. 8. en. 9. por. 10. a. 11. con.
12.con. 13. en. 14. de. 15. con. 16. por. 17. sin. 18. con. 19. a. 20. sin.
XII. 1. cerca del/al lado del. 2. alrededor del. 3. detras de. 4. debajo del. 5.
dentro de. 6. cerca del. 7. encima de. 8. alrededor de/cerca de/detras
de/al lado de. 9. dentro de. 10. cerca de/al lado de/frente a/enfrente de.
11. alrededor de. 12. encima del/dentro del. 13. detras de/delante de. 14.
encima de. 15. detras del.
XIII. 1. despues del. 2. al cabo de. 3. dentro de. 4. al cabo de. 5. despues de.
6. dentro de. 7. al cabo de. 8. despues de.
XIV. 1. a, de. 2. de. 3. a, al. 4. en, de. 5. del. 6. a. 7. de. 8. en. 9. en, de. 10. a.
11. de. 12. еп. 13. de. 14. con. 15. a. 16. a. 17. en, del. 18. de. 19. hasta.
20. por.
XV. 1. de. 2. de/acerca de. 3. ante, de. 4. por. 5. a trav6s de. 6. bajo. 7. en. 8.
para, de. 9. a. 10. bajo/debajo de. 11. a, en. 12. por. 13. contra. 14. a. 15.
en, a, bajo. 16. con. 17. por. 18. a. 19. contra. 20. por. 21. con/sin. 22. a,
en. 23. bajo. 24. para, por. 25. al. 26. sin, en. 27. por. 28. a. 29. bajo. 30.
ante.
XVI. 1. con. 2. de. 3. en. 4. en. 5. de. 6. en. 7. de. 8. de. 9. de. 10. sin. 11. con.
12. de. 13. en. 14. a. 15. de. 16. de. 17. de. 18. de. 19. con. 20. para. 21.
en. 22. eh. 23. de. 24. de. 25. de. 26. de. 27. del. 28. de. 29. en. 30. de.
31. en. 32. de. 33. de. 34. en.
XVII. 1. del. 2. en. 3. de. 4. de. 5. al. 6. de. 7. de. 8. del. 9. desde. 10. hasta. 11.
por. 12. del. 13. por. 14. sobre. 15. de. 16. con. 17. de. 18. por. 19. de.
20. ae. 21. con. 22. hacia. 23. de. 24. por. 25. de. 26. en. 27. de. 28. por.
29. durante. 30. del. 31. para. 32. sobre. 33. en. 34. de.
Синтаксис
I. 1. No veo ningun problema. 4. No te lo dire nunca. 6. No ha dado jamas

nada a nadie. 8. Pedro no conocia a nadie. 10. No se nada de Juan
desde que me fui.
II. 1. Ninguna novela me ha gustado. 2. A mf tampoco me apetece. 3. Nadie
me ayud6. 4. Nada le interesa. 5. Jamas se lo perdonarb. 6. Nunca lo he
visto.
III. . 1. ^Te gust6 la pelicula? 2. <-,Es potable esta agua? 3. «iSe fue Carlos
con sus amigos? 4. <>,Te apetece bailar? 5. Âsistio mucha gente a la i
boda? 6. <j,Estas cansada? 7. iS e te ha pasado ya el dolor? 8. ^Han
visitado los turistas el museo?
IV. 1. ^Cuando recibe tu medico? 2. iA que te dedicas? 3. ^De quien es
este libro? 4 .'^Donde se celebraron las Olimpiadas en el ano 1992? 5.
iQ uien te lo ha dicho? 6. <-,Que prefieres? 7. ^Cuantos habitantes tiene
esa ciudad? 8. ^Por que no podeis ir al parque? 9. <,C6mo pas6 la tarde?
10. ^Cu£l es tu coche? 11. i,C6mo es Carmen? 12. i,Hasta d6nde llega
este autobus? 381
VI. 1. No. 2. Sf. 3. Si. 4. Si. 5. No. 6. Si.
VII. 1. ^С б т о puedo hacerlo? 2. ^Cuanto cuesta? 3. i,Es verdad? 4. iQ u®
ha dicho? 5. ^D6nde lo conocib? 6. <«,Qui6n ha llamado? 7. ^Cual
prefiere? 8. ^.Cuando vendran los invitados?
VIII. 1. No se si lo llamaron. 2. No se qui6n fue a verla. 3. No se dbnde estan

las Haves. 4. No se cual le gusto mas. 5. No se como se hace la tortilla. 6.
No s6 de que han hablado. 7. No se si Julio esta en casa. 8. No se hasta
cucindo estara aquf.
XX. 1. Me pidio que fuera a su casa aquella noche, porque necesitaba mi
ayuda. 2. Me dijo que, si habia lefdo el libro, se lo llevara al dia siguiente.
3. Me comento que iria a Espana al cabo de dos dfas. 4. Me dijo que
tenia allf unos discos que se habia comprado hacfa dos dias. 5. Me
preguntb (que) donde pasaba los veranos cuando era pequeno. 6. Me
prometio que a las dos ya habria terminado y vendrfa a buscarme. 7. Me
comento que el dfa anterior habfa visto una pelfcula que seguro que me
iba a gustar. 8. Juan me dijo que al cabo de dos horas me esperaba en la
Facultad y que, si no podia llegar a tiempo, fuera a su casa. 9. Le habfa
dicho que aquella habia sido su mejor amiga. 10. La carta decfa que la
cita serfa aquel dfa. 11. Nos dijo que la noche anterior lo habfa visto y
que estaba muy bien. 12. Me ha dicho que fue a sacar las entradas, pero
ya se habfan agotado. 13. Juan me prometio que, si al dfa siguiente se
compraba el libro, me lo prestarfa. 14. Pedro me grito que volviera allf al
cabo de media hora y que no lo mirara como si no le entendiera. 15. Luis
me dijo que la semana siguiente, cuando fuera a su casa, ya le habrian
llevado las fotos y me las ensenarfa. 16. Me dijo que me lo traerfa al dfa
siguiente y que no me preocupara. 17. Me comentaron que hacfa unos
dfas se habian reunido en casa de Juan. 18. Me dijo que, si llegara aquel
fin de semana, nos podrfa ayudar con la mudanza. 19. Me ha dicho que
no cree que Pedro haya llegado. 20. Me dijo que crefa que hubiera sido
mejor.
XXI. 1. Insistio: “Haz este viaje ya que me parece que necesitas descansar." 2.
Marfa me prometio: “Te llevare el disco a tu casa tan pronto como lo
compre." 3. Me dijo: "Dentro de diez minutos habre terminado.” 4. Me
comento: “Anoche fui al cine." 5. Te dije: “Si tuviera tiempo, hoy mismo te
ayudarfa a cargar los muebles." 6. Juana me pidib: “Si puedes, esperame
en el cafe cuando termines de trabajar." 7. Dijo: “Me alegro de que hayas
llegado." 8. Me dijo: “Me parece poco probable que se lo hayan dicho." 9.
Me ha dicho: "Temo que no lo hagan a tiempo." 10. Me dijo: T e lo he
comprado para que lo leas." 11. Me dijo: “Os avisare tan pronto como
llegue." 12. Me ha dicho: “Serfa estupendo que pasaramos las
vacaciones en Ibiza." 13. Me dijo: “Dudo que estuviera en casa en aquel
momento.” 14. Me dijo: “Siento mucho que te haya pasado eso.” 15. Me
dijo: “Si no lo hicieras, me enfadarfa." 16. Me ha dicho: “Me hubiera
gustado ir con vosotros." 17. Me dijo: “No puedo creer que seas tan
tonto.” 18. Me dijo: "Espero que lo hayîs pasado de maravilla." 19. Me
dijo: “Serfa una lastima que no pudieramos llegar a un acuerdo." 20. Me
comentb: "Ayer lo pase de maravilla."
Ш Ш Използвана литература
1. Borrego, J., Asencio, J. G., Mancho, J.M., Marcos, M., Prieto, E., A sf es el
espanol basico. Salamanca, 1988.
2. Borrego, J., Asencio, J.G., Prieto, E., Progresos (Curso intermedio de
espanol). Salamanca, 1989.
3. Borrego, J.. Asencio, J.G., Prieto, E., Temas de gramatica espanola. (Teoria
yprdctica). Salamanca, 1989.
4. Castro, F.. Marin, F., Morales, R., Rosa, S. Ven 2. Madrid, 1991.
5. Clave. Diccionario de uso del espanol actual. Madrid, 1996.
6. Companys, Е., /М que decir tiene! Grammaire et actes de parole: recueil
d'exercices gradues. Paris, 1984.
7. Diccionario de sinonimos, ideas afines y contrarios. Mexico, 1983.
8. Diccionario para la ensenanza de la lengua espanola VOX. Barcelona, 1997.
9. Equipo Pragma, Para empezar A. Madrid, 1989.
10. Equipo Pragma, Para empezar B. Madrid, 1989.
11. Equipo Pragma, Esto funciona A. Madrid, 1989.
12. Equipo Pragma, Esto funciona B. Madrid, 1989.
13. Fente, R., Alonso, E.W., Orbita 1. Curso de espanol para extranjeros.
Madrid, 1991.
14. Fente, R., Fernandez, Feijoo, L., Perifrasis verbales. Madrid,1987.
15. Fernandez, J., Fente, R., Siiles, J., Curso intensivo deespanol. Niveles de
iniciacidn y elemental. Ejercicios practicos. Madrid, 1990.
16. Fernandez, J., Fente, R., Siiles, J., Curso intensivo de espanol. Niveles
elemental e intermedio. Ejercicios practicos. Madrid, 1992.
17. Fernandez, J., Fente, R., Siiles, J., Curso intensivo de espanol. Niveles
intermedio y superior. Ejercicios practicos. Madrid, 1992.
18. Garcia Fernandez, N.. Sanchez Lobato, J., Espanol 2 0 0 0 . Nivel elemental.
Madrid, 1992.
19. Garcia Fernandez, N.. Sanchez Lobato, J., Espanol 20 00. Nivel medio4
Madrid, 1983.
20. Garcia Santos, J.F., Espanol. Curso de perfeccionamiento. Salamanca,
1990.
21. Gili y Gaya, S., Curso superior de sintaxis espanola. La Habana, 1980.
22. Gomez Torrego, L., Perifrasis verbales. Madrid, 1988.
23. Hernandez Alonso, C., Sintaxis espanola. Valladolid, 1979.
24. Hernanz, Maria Luisa, Brucart, J. M., La Sintaxis. Madrid, 1987.
25. Kanchev, I., Manual de Normofonetica y Fonologia espanolas para
estudiantes bulgaros. Sofia, 1986.
26. Kanchev, I., Morfosintaxis espanola. Parte primera. Sofia, 1976.
27. Kanchev, I., Morfosintaxis espanola. Parte segunda. Sofia, 1977.
28. Kitova, M., Vucheva, E., Curso de gramatica aplicada del espanol
(Morfosintaxis). Sofia, 1994.
И зползвана л и т е р а т у р а
29. Lamfquiz, V., L e n g u a e s p a n o la . M 6 to d o y e s tru c tu ra s lin g u fstic a s.

Barcelona, 1987.
30. Marcos Marin, F., A p ro x im a c id n a la g ra m d tic a e s p a n o la . Madrid, 1984.
31. Martinez Amador, E.M., D ic c io n a rio g ra m a tic a l y d e d u d a s d e l idiom a.
Barcelona, 1985.
32. Martinez, J.A., E l p ro n o m b re II. N u m e ra te s, In d e fin id o s y R e la tiv o s . Madrid,
1989.
33. Moliner, M., D ic c io n a rio d e u s o d e l e s p a n o l. Madrid, 1994.
34. Moll, Francisco de B., C u r s o b re v e d e e s p a n o l p a r a e x tra n je ro s. G ra d o
s u p e rio r. Palma de Mallorca, 1978.
35. Moreno, C., C u r s o s u p e r io r d e e s p a n o l. Madrid, 1991.
36. Moreno, C., Moreno, V., Zurita, P., A v a n c e . C u r s o d e e s p a n o l. N iv e l
in te rm e d io . Madrid, 1995.
37. Moreno Garcia, C., Tuts, M., C u rs o d e p e rfe c c io n a m ie n to . H a b la r, e s c r ib ir y
p e n s a r e n e s p a n o l. Madrid, 1993.
38. Peira, P., Sanchez Lobato, J., Aguirre, B., C a ra b e la . C u r s o d e e s p a n o l p a ra
e xtra n je ro s. E je r c ic io s p ra c tic o s. Madrid, 1989.
39. Porto Dapena, J. A., T ie m p o s y fo rm a s n o p e rs o n a te s d e l verbo. Madrid,
1989.
40. Real Academia Espanola, D ic c io n a rio d e la le n g u a e s p a n o la . Madrid, 1984.
41. Seco, M., D ic c io n a rio d e d u d a s y d ific u lta d e s d e la le n g u a e s p a n o la . Madrid,
1979.
42. Seco, R., M a n u a l d e g ra m a tic a e s p a n o la . La Habana, 1973.
43. Българска Академия на Науките (БАН), Г р а м а т и к а н а с ъ в р е м е н н и я
б ъ л г а р с к и к н и ж о в е н език. Т о м 2 М о р ф о л о г и я . София, 1983.
44. Българска академия на науките (БАН), Г р а м а т и к а н а с ъ в р е м е н н и я
б ъ л г а р с к и к н и ж о в е н език. Т о м 3: С и н т а к с и с . София. 1983.
45. Васильева-Шведе, O.K., Степанов, Г.В., И с п а н с к и й язь/к. Т е о р е т и ч е с к а я
г р а м м а т и к а . М о р ф о л о г и я и с и н т а к с и с ч а с т е й речи. Москва, 1990.
46. М иткова, А.. Кючукова-Петринска, Б„ Испанска граматика. София,
1997.
47. Попова, Н. И„ П р а к т и ч е с к а я г р а м м а т и к а и сп ан ско го язь/ка
(М о р ф о л о г и я ), Москва. 1985.
48. Попова, Н. И., П р а к т и ч е с к а я г р а м м а т и к а и сп ан ско го пзь/ка
( С и н т а к с и с ) , Ч а с т ь III. Москва, 1977.
384

Граматика на испански език

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Граматика на испански език

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Адриана М иткова

Испанската азбука е представена съгласно промените, приети на

Х арактерната 6 някои случаи редукция (потъмнябзне) нв гласните 3

2 Съчетанието ch се произнася ка т о българското [ч]: chal [tjal],

На съчетанието II, 6 по-голямата част о т испаноезичния свят, с ъ о т ­

В случаите, ко га то се добавя представка пред дума, започваща с г,

Важно е да се прави разлика 8 произнасянето на [r] и [f], тъ й ка то същес-

В крайна позиция та зи буква се сре^а с з го 3 дуь и о т чужд произход и

Буквосъчетанията mb u nv се произнасят no един и същи начин

Във всички останали позиции се произнася, ка то у с т н и т е не се допират

1 Пред гласна се произнася [у]: mayor [mayor], yeso [yeso].

З в у къ т [0] се представя графично с две букви - с и г . Пише се с, ко­

м о га т да се пиш ат по дВа начина - със с или z. Напр.. fcinc/zinc [Gink],

Съчетанието о т слаба и силна гласна или о т две слаби гласни се нарича

Разделяне на думите на срички

Две съгласни, в т о р а та о т ко и то е I или г, не се д^лят и образуват

сричка със следващата гласна: sa-ble, chi-cle, co-co-dri-lo, cu-brir.

В българския език няма дифтонги и всяка гласна oboaavPa спцчка.

m t лично местоимение mi притеж ателно местоимение

въпросителни Си Възклицателни) относителни местоимения

2 К о га то придружават същ ествително име, показателните м естои­

К огато се употребяват самостбятелно (вместо същ ествително име),

К о га то има опасност о т двусмислие, е задължително да се поставя

3 Прилагателното soto се пише без ударение.

Наречието solo може да се пише с или без ударение.

Наречието се пише задължително с ударение, за да се различи о т прила­

4 С ъю зът о се пише с ударение, ко га то се намира между две цифри, за

Fernando Ur fa, Panico en la discoteca

II. Разделете дум ите на срички:

III. П оставете писмено ударение, където е необходимо:

IV. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га т о е необходимо:

V. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га то е необходимо:

VI. П оставете ударение върху подчертаните думи, ко га то е необходимо:

> Лл Видове съществителни имена

1 С ъщ ествителните нарицателни имена назовават класове предмети

SJKC; Конкретни съществителни и абстрактни

1 К о нкр е тн ите същ ествителни имена означават предмети или същес­

2 А б с т р а к т н и т е същ ествителни имена означават понятия, идеи, чувс­

Означават множества о т еднородни обекти (лица, животни и прадме

Ш Прости и сложни съществителни имена

1 Съществителни имена, в състава на ко и то има един корен, се яари-

® В Ш Род на съществителното име

ЯНВШСъществителни имена, при които родът е мотивиран

Родът на те зи същ ествителни имена се обуславя о т пола на означава­

2 С лексикални средства. С ъщ ествителното име о т ж.р. е дума с раз­

Н382ЙЙ Съществителни имена, чийто род се определя от този

1 О т мъжки род са същ ествителните, ко и то означават имена на:

Съществителни имена, при които родът не е

1 О т мъжки род са думи. завършващи на:

-т а u -ta (ко гато думите са о т гръцки произход): el tema, el

В гЯ К З Число на съществителното име

Д ум ите, ко и то завършват на -z, претърпяват правописна промяна:

При следните думи в-мн.ч. се променя м я с т о т о на ударението:

в) При думите, завършващи на -s. се различават два случая:

г) Сложните съществителни имена образуват мн.ч. по същ ите

За разлика о т българския, Е испанския няма бройна йюрма за мн.ч.

Една и съща дуМа В испанския език може де бъде В ед.ч.. а в българския

3 Някои думи в мн.ч. им ат различно значение о т то ва на същ ата дума в

ШВШ Определителен член

В испанския език определителният член се поставя пред същ естви­

Voy al cine. Отивам на кино.

4 С ъ щ ествителните имена о т ж.р. ед.ч., ко и то започват с ударено а-

ш Тези думи, употребени в мн.ч., носят характерната за ж.р. членна

О тносно употребата на членната форма за ср.р. 1о вж Прилагателно

На съчетанието II, 6 по-голямата част о т испаноезичния свят, с ъ о т

З в у къ т [0] се представя графично с две букви - с и г . Пише се с, ко

2 К о га то придружават същ ествително име, показателните м естои

Наречието се пише задължително с ударение, за да се различи о т прила

1 К о нкр е тн ите същ ествителни имена означават предмети или същес

2 А б с т р а к т н и т е същ ествителни имена означават понятия, идеи, чувс

Родът на те зи същ ествителни имена се обуславя о т пола на означава

2 С лексикални средства. С ъщ ествителното име о т ж.р. е дума с раз

В испанския език определителният член се поставя пред същ естви

2 Със същ ествителни имена, ко ито означават определено о т ко н те кс

3 Със съ щ ествително име, означаващо вече споменато лице или пред

К о га то прилагателното име придружава повече о т едно същ естви

б) ако поне едно о т същ ествителните имена е о т м.р., прилагател

Положителната степен е основната форма на прилагателното име. Оз