Professional Documents
Culture Documents
อรรถาธิบายและวิเคราะหผลงานการเรียเรียงเสียงประสานเพลงกาเตนกอน
Explanation and Analysis of Arranging :Fon ka-then-gon
นาย ศิลปะศาสตร วิเศษดอนหวาย*
นายธรรมชาติ ถามะพันธ**
นายอํานาจ ถามะพันธ***
ขอบเขตของการเรียบเรียงเสียงประสาน
1. เรียบเรียงเสียงประสานเพลงกาเตนกอนนั้น
ใชเครื่องดนตรีพื้นบานอีสาน ไดแก โปงลาง โหวด และ
แคน บรรเลงรวมกับวงดุริยางค
ประโยชนทคี่ าดวาจะไดรบั
1.เปนแนวทางและตัวอยางในการทําการเรียบเรียงเสียง ตัวอยางที่ 1.3 เสียงประสานที่บรรเลงโดยกลุม แซก
ประสานครั้งตอไป โซโฟน
2.เพื่อเผยแพรบทเพลงการเตนกอนที่เรียบเรียงเสียง สําหรับทํานองรอง ผูเรียบเรียงเสียงประสานได
ประสานดวยวงดุริยางคผสมผสานกับดนตรีพื้นบานอีสาน จัดใหเครื่องลมทองเหลืองประเภทเครื่องต่ํา ไดแก
ในรูปแบบวิชาการ ทรอมโบน ( ตัวอยางที่ 1.4 )ไดบรรเลงเปนลักษณะทํานอง
รองเพื่อสนับสนุนทํานองหลัก
อรรถาธิบายบทเพลง
สังคีตลักษณ free Form A B C D
ทอนนํา (Intro) มี 8 หอง จากหองที่ 1- 8 ทํานองหลัก
ของทอนนีผ้ ูเรียบเรียงเสียงประสานไดสรางขึ้นมาใหมเพื่อ
เปนการ เกริ่นทํานองเพลงในทอนนํา โดยผูเรียบเรียงเสียง
ประสานไดใชบันไดเสียง A ไมเนอร ผสมกับโหมด A ลอ
เครียน โดยจัดใหกลุมเครื่องลมทองเหลือง เชน ทรัมเปต ตัวอยางที่ 1.4 ทรอมโบนไดบรรเลงเปนลักษณะทํานอง
บรรเลงเปนทํานองหลักหองที่ 1-8 (ตัวอยางที1่ .1) รวมกับ รองเพื่อสนับสนุนทํานองหลัก
กลุมเครื่องลมไมดวยเชน ฟลุท หองที่ 1-8 (ตัวอยางที่ 1.2 ทอนกอนถึงทอน A จะใชหอ งเพลงแบบอิสระ( Free
) bar) โดยผูบรรเลงจะรอสัญญาณจากผูอ ํานวยเพลง
ทอน A มี 87 หอง จากหองที่ 17-104 ทํานองหลักคือ
เพลง กาเตนกอน โดยใหโปงลางบรรเลงทํานองหลักของ
กาเตนกอน ใหกลุมเครื่องเปาและเครื่องสายบรรเลงคลอ
เปนเสียงประสาน สนับสนุนเพื่อใหทํานองโดดเดน
สําหรับการดําเนินคอรดของทอน A ผูเรียบเรียงเสียง
ตัวอยางที1่ .1 ทรัมเปต บรรเลงเปนทํานองหลัก ประสานตองการใชคอรดทีไ่ มซับซอนโดยใชคอรด โทนิก
(Tonic) และ ซับมิเดียน ( Submediant) วนซ้ําเพื่อ
ตัวอยางที่ 1.2 ฟลุท บรรเลงทํานองหลักรวม รองรับแนวทํานอง จากหองที่ 17-56 (ตัวอยางที่ 2.1 )
สําหรับเสียงประสานในทอนนี้ ผูเรียบเรียงเสียง ใหโดดเดนหลังจากนั้นในชวงทายของทอนเพลง ผูเรียบ
ประสานตองการใหมีเสียงประสานที่มีสีสันแปลกใหม จึง เรียงเสียงประสานจึงใชคอรดนอกกุญแจเสียงเพื่อสราง
3
ความนาสนใจใหกับเสียงประสาน โดยผูเรียบเรียงเสียง
ประสานไดใชแนวคิดเกี่ยวกับ โหมด A ฟรีเจียน จากหอง ตัวอยางที่ 2.4 ทํานองรองที่สอดประสานกัน ทํานองเพลง
ที่ 57-59 เปนตน สาวคอยอาย บรรเลงโดย กลุมทรอมโบน
(ตัวอยางที่ 2.2 ) สําหรับแนวทํานองรอง เพื่อสรางสีสัน ทอน B มี 12 หอง จากหองที่ 105-117ทํานองหลัก
ของการเปนพื้นบาน ผูเรียบเรียงเสียงประสานไดนํา ของทอนนี้คอื เปนโมทีฟแรกของเพลง กาเตนกอน
ทํานองเพลง โปงลางเครื่องลมไม ไดแก ฟลุท และคาริเน็ต (ตัวอยางที่ 3.1 ) และผูเรียบเรียงไดเอาโมทีฟนี้มาเรียบ
จากหองที่ 17-24 เปนตน และ ทํานองเพลง สาวคอยอาย เรียงใหทิมปะนีไดคลอเสียงบรรเลงเปนทํานองหลัก
มาสอดบรรเลงโดย เครื่องลมทองเหลืองประเภทเครื่องต่ํา และไดนําเทคนิคการเลียนแบบแนวทํานอง ( Imitition )
ไดแก กลุม ทรอมโบน จากหองที่ 17-24 เปนตน มาใชเพื่อสรางความนาสนใจใหกับทอนเพลง (ตัวอยางที่
ประสานกันเพื่อสรางเปนทํานองรองซึ่งทําใหเกิดเปนเสียง 3.2 )
ประสานจากสองทํานองที่สอดประสานกัน ( ตัวอยางที่
2.3 ) ใชคอรด โทนิก และ ซับมิ วนซ้ําเพื่อรองรับแนว
ทํานอง จากหองที่ 17-56 ตัวอยางที่ 3.1 โมทีฟแรกของเพลง กาเตนกอน
การดําเนินคอรดในทอนนี้ ผูเรียบเรียงเสียง
ประสานตองการใหมีความซับซอน โดยไดนําคอรดนอก
บันไดเสียงมาใชในการดําเนินคอรด ไดแกคอรด Bb
Major ซึ่งมาจากบันไดเสียง A ฟรีเจียน และคอรด D
ตัวอยางที่ 3.4 ทํานองรองที่มีโนตเอกลักษณของโหมด A Major และ E Major ซึ่งมาจากโหมด A ไอโอเนียนไดสง
ฟรีเจียน (Bb) บรรเลงโดย ทรัมเปด และ ยูโฟเนียม เขาคอรด A Minor ในขณะเดียวกันนั้นคอรด E Major
ทอน C มี 37 หอง จากหองที่ 118-155 ทํานอง ไดเปนคอรด V ของคอรด Am ซึ่งเปนการแสดงสงจบของ
หลักในทอนนี้ ผูเรียบเรียงไดนําทํานองหลักของทอน B มา ทอนเพลง โดยไดใหเครื่องลมทองเหลืองประเภทเครื่องต่ํา
แปรทํานอง ( variation ) โดยใหเครื่องดนตรีพื้นบาน และเครื่องสายบรรเลงเปนกลุมคอรด
ไดแก โปงลาง โหวด พิน แคน และเครื่องดนตรีสากล สวนหองที่ 170-193 ผูเรียบเรียงไดสรางทํานอง
เชน เปยโน ไดบรรเลงเปนทํานองหลัก (ตัวอยางที่ 4.1) ขึ้นมาใหม โดยใชเครื่องลมทองเหลืองสลับกับเครื่องลมไม
บรรเลง ( ตัวอยางที่ 5.2 )
รายการอางอิง
ณัชฌา โสคติยานุรักษ.(2547).พจนานุกรมศัพทดุริ
ยางคศิลป.(พิมพครั้งที่2).กรุงเทพฯ:
สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.