Mga Malalalim na Salitang Filipino at ang mga Kahulugan Nito

Marami sa atin ang nalilito kapag nakakatagpo tayo ng mga malalalim na salita sa tuwing tayo ay
nagbabasa. Bunga nito ang hindi pagkakaroon ng paguunawa sa binabasa lalong lalo na kapag hindi
natin alam ang ibig sabihin ng mga salitang ating nabasa. Kung kaya naman, mahalagang pagtuunang
pansin ang mga salitang hindi familyar sa atin. Narito ang ilan sa mga malalalim na salitang filipino at ang
mga kahulugan nito. Kabilang sa listahan ang mga salitang isinalin sa mas madaling maunawaang mga
kahulugan. Ano ang ibig sabihin ng salitang...

adhika - nais o gusto

agam - agam-pangamba

agamahan - relihiyon

agapayang kabit - koneksiyong paralel

agapayang salikop - sirket na paralel

agbarog - arkitekto

agham - siyensiya

aghamtao - antropolohiya

aghimuan - teknolohiya

agimatan - ekonomika, ekonomiks

agsikapin - inhenyero

aligin - baribulo

alipugha - iresponsable

alisbahabaybata - histerektomiya

alunig - resonasya

angaw - milyon

angkan - pamilya

anluwage - karpintero
awanggan - inpidad

awanging tubo - tubong bakum

bagwis - pakpak

bahagdan - porsyento

bahagimbilang - praksyon (fraction)

bahagimbilang (hatimbilang) - praksiyon

balamban - membrano

balidasig - akselerasyong negatibo

balikhaan - regenerasyon

balintataw - imahinasyon

balintuna - laban o kabaliktaran

balisultag - imbolusyon

balisuplingan - reproduksiyon

balnian - magnetika

bandos - kometa, kometin

banoy - agila

basisig - lakas na sentripugalo

batalan - lababo

bathalaan - teolohiya

batidwad - telegrama

batlag - kotse

batnayan - pilosopiya

batubalani (bato-balani) - magnet (batong magnesyo)

bilnuran - aritmetiko

binhay - kagaw

buhagsigwasan - niyumatika

buhalhal - busalsal; bulagsak

bumukal - dumaloy

buntabay - satelayt, kampon

buntala (bungang-tala) - planeta

burok - pula

butang - materya

buturan - nukleonika

buumbilang - (whole number) lahat

buumbilang - intedyer

buyo - akit; himok

dagap - kabuoan

dagibalniing liboy - kulot na elektromagnetiko

dagikapnayan - elektrokemistri

dagilap - radyoaktibidad

dagindas - elektroda

dagisik - elektrono

dagisikan - elektronika

dagitab - koryente, elektrisidad

dagsa - momento

dagsin (balani) - grabidad

dakbatlag - trak

daklunsod - metropolis

daksipat - teleskopyo

daktinig - pang-ulong hatinig

dalas - prekwensiya

dalubaral - iskolar

dalubbanwahan - agham pampolitika

dalubbatasan - batas na agham

dalubhalmanan - botanya

dalubhasa - eksperto

dalubhasaan - kolehiyo, instituto

dalubhayupan - zoolohiya

dalubibunan - ornitolohiya

dalub-isipan - sikolohiya

dalublahian - etnonolohiya

dalubsakahan - tagalog sa agriculture

dalubsakahan - agrikultura

dalubsakit-babae - hinekolohiya

dalubtalaan - astronomya

dalubtauhan - antropolohiya

dalubulnungan - sosyolohiya

dalubwikaan - linggwistika

dalwikaang - bilinggwal

damikay - polinomyal

dantaon - siglo
dantay - impulsa

danumsigwasan - hidraulika

dasig - akselerasyon

datay - nakaratay

dawit - industansiya

dihaying - walang organikong kimika

disaluyan - di-konduktor

duhagi - api; dusta

duhakay - binomyal

duhandas - diyoda

dumagat - halkon, palkon

dumatal - dumating

durungawan - bintana

duyog - elipsa

gaso - gaslaw; harot

gilis - hipotenusa

ginapas - inani

gipalpal - punong-puno

gitisig - lakas na sentripetal

habyog - torka

hagibis - belodidad
hagway - proporsiyon

hambinging bigat - espesipikong bigat

handulong - daluhong; sugod

hanggaan - limitasyon

hatimbutod - mitosiso

hatinig - telepono

hatintaon - semestre

haying - organikong kimika

haykapnayan - biyokimika

hayliknayan - biyopisika

haynayan - biyolohiya

haynayanon - biyolohista

hibo - hikayat

himatay - apopleksya

hinuha - haypotesis

hinuhod - sang-ayon

humahalimuyak - nagsasabog ng amoy na mabango

humihigop - basyo

hunain - teorem

ibay - lango; lasing

ibutod - nukleolus

imbot - hangad; sakim

initan - kumpas
initsigan - termodinamika

inunan - plasenta

ipagbabadya - sasabihin

iring - ayaw, tanggi

isakay - monomial

ishay - bakterya

isigan - dinamika

itinatangis - iniiyak

kaalkahan - alkalinidad

kaasdan - akididad

kabatas - tagapagpatupad ng batas

kabisa - andar

kabtol - lipat

kabuuran - nukleo, nukleyus

kaginsa - ginsa-hindi inaasahan

kalampi - kalakip; kasama

kalawakang araw, sangkaarawan - sistemang solar

kapakumbabaan - kababaang-loob

kapbisa - metabolismo

You may also like:

Uri at Paraan ng Pagpapakahulugan

Mga Uri ng Teksto

Mga Halimbawa ng Bugtong na may Sagot

kapnayan - kimika

kapnayang kayarian - strukturang kimikal

kapnayanon - kimiko

kapsira - katabolismo

kapyari - anabolismo

kasagwilan - resistibidad

katiktik - detektiba

katipan - syota

katoto - kaibigan

kauukilkil - katatatanong

kawas - bawas

kinipkip - dinala sa kamay

kubyertos - kutsara o tinidor

kumakandili - nagmamalasakit

kuntadurya - akwant

lahatan - pangkalahatang kimika

laksa - libo

laktod - maikling paligid

lalik - torno

lanyos - lambing
lapang - piraso; hati

lapya - plano

larang - ekwilibryo

laumin - integral

libay - babaeng usa

liboy - dayulon

libuyhaba - habang dayulon

liknayan - pisika

lilimiin - iisipin

linab - grasa

lukong - concave

lulan - kapasitansiya

lulos - hakbangan

lunduyang-saliksik - sentrong pananaliksik

lunos - lungkot

magpahingalay - magpahinga

mahumaling - magkagusto

makabuntala - asteroyd

malabuntala - planetoyd

malasaluyan - semikonduktor

mamangha - magtaka

manukala - suhestiyon

mapakilangkap - maisama
mapalisya - magkamali

mapalugmok - mapadapa

mapaluwal - mapalabas

mapaniil - abusado

marahuyo - maakit

masimod - matakaw

matarik - makakapiling

matarok - maunawaan

matatap - malaman

matitimyas - matatamis o magaganda

mayamungmong - madahon

mikhay - mikroba

mikhaynayan - mikrobiyolohiya

miksipat - mikroskopyo

miktataghay - mikroorganismo

miktinig - mikropono

mulapik - atomo

mulatik - molekula, molekyul

mulhagi - elemento (matematika)

mulhay - protosowa

mulpikan - atomikong pisika

mulsakitin - patogeniko

naapuhap - nahanap
nabuslot - nahulog sa butas

nag-aalimpuyo - nangangalit

nag-aalimpuyo - nangangalit

nagahis - natalo

nag-apuhap - nag-isip, naghanap

naghamok - naglaban

nagkukumahog - nagmamadali

nagugulugudan - bertebrado

nakadatal - nakarating

nalilingid - natatago

namamangha - nagugulat

namamanglaw - nalulungkot

namanatag - namayapa

nanambitan - nakiusap

nangaduhagi - nangatalo

nangamba - nag-alala

nangungulimlim - dumidilim

nanunudyo - temtasyon

napagbulay - bulay-napag-isip-isip

naraig - natalo

nasindak- natakot

natalos - nalaman

natanto - nalaman

nautas - napatay

nawawaglit - nawawala
nililo - dinaya

pag-inog - ebolusyon (siklo ng buhay)

pagniniig - interaksyon

palaasalan - etnika

palabaybayan - ortograpya

paladutaan - heolohiya

palamara - masama

palapusuan - kardiolohiya

palasantingan - aestetika

palasigmuan - mekanismo

palasihayan - kitolohiya

palatangkasan - teoriyang nakatakda

palatumbasan - teoriyang ekwasyon

palaulatan - estadistika

pamilang - numeral

panakda - numerator

panakwil - resistor

panandaan - alhebra

panawit - induktor

panghadlang - insuleytor, insulador

pangibayo - amplipayer

panlulan - kapasitor, kapasidor

pantablay - pangkarga
panulatan - sulat

panuos - kompyuter

pariugat (parisukat-ugat) - ugat ng kwadrado (ugat-kwadrado)

parurunan - pupuntahan

piging - party

pinangulag - pinatayo

pitak - bahagi

pook-sapot - website

punyal - itak

pusong - payaso

rabaw - balat (ibabaw)

ragandang - darang

ramilyete - pumpon ng bulaklak

refran - kasabihan; salawikain

rueda - gulong

sabansain - nasyunalista

sagadsad - dausdos; tuloy-tuloy

sakwil - resistansiya

salanggapang - walanghiya

salapsap - pagbalat ng prutas gamit ang kutsilyo

saliding saloy - alternatibang kasalukuyan

saligwil - transistor

salikop - sirkwit

salinlahi - henerasyon

salipawpaw - eroplano

saloy - kasalukuyan

salumpuwit - upuan

saluyan - konduktor

sanlibutan - galaksiya

sansinukob - uniberso

sanyo - baribulo

sapantaha - hinala

sayad - ilalam

sigwasan - mekanika

sihay - selula

siskin - matatag

simpan - ngat; sinop

sinamomo - isang uri ng halaman

sinsay - awit; pigil-pigil

sipnayan - matematika

subyang - tinik

sugaan - optika

suglamuman - potosintesiso

sukatan - kwantitatibang kimika

sukgisan - heometriya

sulatroniko - email
sunurang kabit - seryang koneksiyon

tablay - elektrikong singil

taborete - upuan

tadlong - perpendikular

tagil, tagilo - piramide, piramid

takap - hamon

talaksan - papeles

talinghaga - misteryo

talipandas - makapal ang mukha

talukay - trinomyal

talundas - triyoda

tampalasan - malupit

tangkakal - tanggol; ligtas

taol - kombulsiyon

tapapetso - panakip sa dibdib

tatsihaan - trigonometriya

tayahan - kalkulo

tigal - intertya

tigilan - istatika

tika - mithi

tikop - kirkumperensiya

timbulog - isperikal

tingirin - diperensiyal
tingkala - unawa; isip

tipanan - lugar kung saan sila nagtatagpo

tsubibo - ferris-wheel

tugoy - oskilasyon

tugoysipat - oskilaskopa

tulig - tuliro; taranta

tumahan - tumira

tumalima - sumunod

tumangan - humawak

tumbasan - ekwasyon

tungayaw - talak

tunugan - akustika

tuwang - tulong

tuwirang saloy - idirektang kasalukuyan

ulyabid, ulay - bulate

umagapay - sumabay

urian - kwalitatibang kimika

wani - ayos; husay; kalinisan

wilik - mamalya

Y
yamo - imbot; sakim

https://www.nonstopteaching.com/2017/10/mga-malalalim-na-salitang-filipino-at.html