Professional Documents
Culture Documents
‘OIE OMIT,
aS “OPROMTSIDAIP SPL OPOW! UN 2p
72a wpeo seoyduss © wopuasde & uatombpe
soplns so] anb ‘euowow ap seoqenso 0
‘aniuea 9p s08200%¢ 50] & “ojoases9p fap 08
“ano fo a owwoud usnarede seansaoeNe sok
-ro “(S961 ‘uuTYS uosuppy ® opusins)
¢euomet y 2p operons seonsp=izese»
‘nua andupsrp ‘euowour wap eanu=BoIU0
‘uppnjore fy gos soamplodwaiuoo sofeq,
-2n soundye opuotunsas“(1g61) suey
Buowoyy Zee
“zanna epee op sorafns so] 10d sopesn
soe spur ueqese anb SopeuiarRUr UoO eq
-eaqeas onb seare soy ua of ojuorunpuDs
tun Bqezueaqe odnal epeo omiga wezensow
sopeimses 507] ‘pepuenrurey squaiopp wun
‘yuan odnud wpes anb $e] ua-sopeprfepou
‘up sofapour ap ugreanpoxda: ap s¥are)
(exquiez) wesw ap & soomuyyug soxejoo%
® oreditioo syne aISq “(6U61) Neiog
ofeqen je somaya: v ‘ot ‘Sure,
“wyesFov0} Bap saqreap $0] woxeorpuy
anb zon eum opssoey oxo] anb.azad
9p O10F Bun szooUODaL ap Zedvou wUBALE
fh wun ap (9967 ‘syAoysIaHY K rogdure)
‘ireBog ua “4p) sACYSIAR, ap ugHreAe6q0
ot
Lig) maaEs F e5 op opeiioy Tyenodan
‘peppuryoud op upndssid op ego Yo wsohara sig
pebind bee
10} ¥| opuens ‘oBsuquie us ‘ueyusIUOD anb
‘uoppemasardar py ayvamye}o) ueqeioust sen,
-uoru aded jp eqeigop £ uegedses
sej ‘esoun Anu eULOY wun
‘B| weAdfar eynsar opnas ais ug “ore ‘sos
-B op sofant soy ‘sopeasquios soy ueytaszid
21 gnb 9p uoreou euapp eur
59 oufau £ oougyg ua yeaa
so] anb afezrpuaide
jaoNeD UD OpuRD
‘sojnumnse ap sodn sounsip ap uotosodxo
~pouddE: P us osnjour Wee) sojafns sound
-[e owo ovsayguvut ap oxsond wey sofeqest
souni[y “z1qiotod ap euuso§ ns ap sopepis,
road Swot se] Uos ou seaOHad souOIDe}
idan uo peprpungosd ef ap ugrodaoaed
oda We
‘ssaiodry sesiaatp opueqosd
9p soured sesiantp ueqeyqures
ua f ueqeunes2p sojafns soj anb ejpareg
‘osofeqen { o1u2} Anu opow un 9p audwirs
‘nbume-‘upisorunsur 9p opozied ataiq un sen,
Sejss0ou0a1 » uequdoq wim
oid soraigo wqemussaidat K xe
oj anb opifan 2p od un a4
‘soyeuorsuaumpen
oun anb seuosiad ey sofeqen 50389 Us
snbune 'sojeuorsuautpun £ sojeuorsuuurpiq
up yur UIs sora{ns so] v swayRSeID aqqIsod
idsar ua9aijopor eategorias 0 por sillas. Los resultados
fon un importante aumento de ren
yara la primera condiciOn experi-
dado como en el uso de la estrategia de
inuando en esta linea, Cole et al
ivefiaron una situaci6n experimental
olaresliberianos y norteamericanos
en la que la lista fue presentada a los sujetos
condiciones
diversos momentos de la prueba. Los resul-
tados mostraron un comportamiento en t=
‘minos generales similar en ambos grupos.
En resumen, puede afirmarse que este
pueden legar a utilizar
las mismas esrategas y a alcanzar rendi-
rmientos comparables cuando la tarea se les
presenta de modo adecuado. La utilizaci6n
de ayudar extras en forma de agrupacén
estrategia de agrupacién seméntica y a me-
Jorarsu rendimiento en la tarea. En términos
que remontar a Vygotsky, el uso de instru-
mentos externos de mediacién en una si-
tuacién socal y significativa para el suet
-xperimental como de centrena-
to ciegor, pero con el afiadido de que
la tarea que se le propone
dentro desu «zona de desarr
de manera que Ja present
por el experimentador en la situacién de
~ prueba induce'al uso dé'ta*edirattgia ade
18
yor saliencia peroeptva,experimentando res compartimentos (4, B y Q), cada uno
conjunto a clasificar es una
uso se incrementa de acuerd
_Este capo es uno en el que resulta espe- as e3 un resultado de una exposicion
prolongada a tareas escolares. Los sujetos
‘scolarizados pueden también usar cla-
fabetos, cuyos resultados fueron comparados
norteamericanos, Un andlisis de
del grupo cultural lberiano
ndlujo a estos autores a con-
les pedia que dijeran cuales
‘mentos similares y el dsimilar de
como un modo particular de definir la tarea
en términos de uso prictico, para lo que el
uso de una claiicacién taxonémica pare-
2.2.4. Solucién de problemas
La importancia que puede tener la fami-
la clasificacion de las figuras
sperimentaban con el arroz
area, tomada de Kendler y Kendler
1967, consista en combinar dos tareas que
hhabian previamente aprendid
forma independiente [mate
mado por una caja metilica dividida en
Parece que los sujetos cuando se enfrent
con un material que no les resulta familiar
hales de los objetas que les resulta de una
lizando la misma operacin en el compar-
timento C. Posteriormente se le ensefia que
les para su realizacion hasta en
diez afios.
de forma completa y adecuada. La edad no
parecia ser relevante para el rendimiento,
a veinte aleanzaron un promedio de
‘puestas entre el 25 y el 30 por 100, los estu-
iantes norteamericanos de tercer grado
cidn en muchas ocasiones se muestra incapaz
de resolver es0s problemas.
prendian el problema, ya que buena pi
de su actividad estaba dedicaida a la explo-
racién del propio aparato experimental. Pa-oz
woo uensonus 25 anb sovsadse sop Key
sO10U Oj}ouresap
P owioa safe) sopadse u9 osnjout sore
-ugisn|ou0 &] anb se] uo— «seouyd - -oy op steep Ty ‘sopeuorsefat ou sot 9p
n seuores K *—sesurasd se] uoo aus] ojunfuoa Un OOD OUT
\dx9 weuoroeyar 2$ soursnjouoo ser an
fos 809 anb opuen
cwuanua { ezmeus ap seorogad se] O10 ‘BULIOS uo TeqaA Oats
‘Ant seanyyno sesianmp 2p soveuoau 2149
seouaianp ueastxo anb osopnp sug 1s nb
BpUuarayp wo; BUND eI
sauquDg Jod sepezfeas suo}
auanoal ‘1odoDa1 ap sourequoe
-ur thant ap sopepmuwo sopues3 sronpoidat
4 sapuande ua vonopid wf anb sesuod zed mud @ saenea apand 25
Sseronuu ey ‘Sousoou0D w{ owe —_seyHasaid 2p someqeae anb otsAaN Bf 3C]
UZUE|ONSe TI B SafenuDD sorcadse
950 of A wanasoy wf anbume» *961)
vvonmuloc) uewny aameredwor) yo A101
21097 1 sa1p oo SeisepY b
4od tation ou soarmBoa sos3304
setousngasuoo sus Sond ‘soidaowoa
0p 80189 seyozous auotat09|
SovaqueUe soso Solon uo “spe
uf sopzzuejooso soja anus seiouarenp
csogquets 9p optaruod opr uey 2s onb sou ysodusr eum too aspuryuco
sopeynsat opuapaiede opi mey opucmuocaid | Btaaygod un oma owstZo,
Souuaa anb wosar w] 2p o8ie] of ¥ IS Un omue auorzoeat ou oraqeyreue un and
Powe} 20g “oF2i0u09 oquaruesuad un sod
o yEZIANDB}00
yuqoxduioo ua ‘38 anb jp uo oTuoWOU [3
MM DUN ou seysandsay
i uamb soperuaustiodye [9 $2
‘opueno ‘oBsequia us “sesruaud sey reorA
uspend ou onb vj ap wungaid wun 32180)
<0 anb tation opuena sopowgotn wat sof ® soULa,aY SON “wuHa|qoxd
sopsz1zej00s9 ou so] anb wordt })— & wyuasaidax 96 ovens jo 2nb
Hoy viaidion unfag ‘sopernaggp sousu: sod oporaiqos ‘ednoo sou ant e
UUeqestuoous sopezise|oosa ou so ‘soya 2p sgNOTUL ap os soperinsai ap
‘upisnyouoo wun Jaextx9 anb sau 9p 3e8hy uo “oper
sesmaud se] 9p sauo;snpouoo se] ezenyes2 —-edas opou un 9p aiusureaid seprpuasde
veins [p anb wssuew op opsues wie wwrajq —seuoysesado ap upromuiquIod wt Zezie=y ap
‘opueno anb vorenuos ja te ow A aywoueroru Busojqosd fa sepioge
scusstus sexso op eomdal ns uo woo uvjqes ou anb uo eqeiso souPuid
‘qo8oy) squawears9) res
Uoroeznageyre By Sopeurmop igs anb soey ou of seams 2 Jo) TeqIAN Up[saldxo 2] ap 2p feo peyayyp an ead
@p soapuBoo sojsary “ez S#toreaynsn!syuauquensay spt Uosn anb alas $0} 10d anb eqonud ap (61) UQUDE & a0) wwo;goxd ow
Ane anb worpur anb 0} ‘so: 9p vse 0d SpUN Off K ‘fenaIge 19 9p So|UDLIEA seUTe Ue SoprUaIgo
-o wezyn roudyiedxe ns 9p sopefqe s0o1I90} Sowa SO] 2p & sOpelnsar sons ap SSTBUU Incl
“opel| so] ap BsioKeu wy anb
“#19 spm oueyuowos un adaiaur wiaue) — anb owadseo.
Ano “uproemre|oos9 Bl 2p CaP [2 _-LBjoose Soran
-euozes ueqeayuy|d s9j 95 optiend vysarede “upto
Yusaigoxd 1y “Sowauniod souorsnypuco sey -Hour ns gas so] 26 opueno pT sod 0g un
opuaearxa sopensape somsm! weet sew —wysy A “eaupUodsa emMIO§ ap amuourEpeND
Souojpennsssns uo sond ‘seuazes ap ssoed
‘uerany sojequyfeue soxaqin soy anb ¥
ow owsandns sod ‘ois “sepenoape
sesandsai uoo sepepose ueyparedy seouydwa
souozex so onb sesiuomu ‘eaugus9 wysondsal
np ar 9p orqureo ys
oud op Scoedeo nso js ugisezejdose ap “ojuoumuodxo Jo gzfee2 93 aPUOP BUSA]
oseooxd un v sepnawios ops ueyqey anb vam — ep yenuad euoz Bf ud
{ho eu Ysa Op seUOSted se] OLIeNUGD [9 saYeLITEUN S019 Sopor,
> ‘OUSIBOUS fap uoIseudxa Bop wULIO| B| IOLA OSRD fop PI
P 080 Jo 42 soared asy ‘ser
'uoo Sepeuorogpu searey ta Sowe aqustuetoad
-s sonuan
OURPOW! ap OWIasIxo fe Baal] Sof OWS9fo1aID 2p opezeas any oWOrUTBLANUD op ossooid
Ho? ouampuay un w uarojad MARE afes yy sa|QeayUDpY oWUOLNTIE
ol Un owO9 outs ‘feszantUn 4ojeA un UoD ap seiko Sop ua sependis
opep offe owico sofeu wmuraid vj amupe ou ap saAET| Sop & opepuco
vafns 1g “uormido wun ayipod oyuatnatdu
Jeprooar & wueptia 1ofeur-vuN ua\quIE,
2u2n odra8 ounng awe -seoudua suo:
-nfaeqmn e
feo wun 195 8 osed ope:
9p UOTEENNS B woo o SepBUDHELA Sof
'uoo bas eA pepurerruney | so oun “oprfooal
souog sazoyomue seusied sey uo anb se op
svare sesianp uo o1uoqumpuat ap seiouas=yp —vjuano uD auon uziquey anb o1vadse OO
Se| eoydxo ered sowmeasjax swisurepeuasive — -—sareuosied serousaiy 0 seouatiodx U2
rey SopeUapEU IBZ eK
‘usta B| opuearesuc9 ‘onb wua|gosd ou
Stu fap worsi2A wun uosesedaid sasoperusu
Hadxo so] oseo jo 810 2489 1s seqoudu09 we
eULOS Bf 9
q}oiad ou BUM] ap soraoo
comunicacion, El nico efecto pacticul
Tipo de albetacion
Tipo de categoria del lac
po de catego —
val
Ccorinien | “Arabe
ppor aproximadame
vvarones para la escritura de
Ccaegorzacion
Memoria
con los que se escribe sefiala a una practica
social relacionada con ese tipo de alfabeti-
cexplicar las bases del
cognitive propio puede atrbuirse a algunos
Regios
jos en rabe por oposicién al otro grupo
que denominan alfabetizados corénicos.
El uso de estos cuatro gray
‘so, que constituyen una rutina que ac
dos en ings, vai, drabe y cordn) en contraste _paiia al proceso de alfabetizacion (p. 691
‘con grupos de analfabetos permitié cl abor-
dar el estudio de la naturaleza y generalidad
Fealomo
omint
23.2. El efecto de la escolarizacion
re mn esquematicn de fos efectos asciacos a Jos diferentes pos de alfabetinaién
‘senes ene lor Vi, Tomado de LCHC, 1682
alfabetizacion estaba envuelta, Con este ob-
jetivo se diseflaron un conjunto de tareas
‘muy variadas cuyos resultados vienen reco
‘gidos en la figura-6, pagina siguiente.
ita Uamativo que gran ni-
de tipo piagetiano hayan_
simbélicos formales apli
dad de problemas. Cole e
‘raron que era mis frecuent
escolarizados el
‘de aprendizaje por diseriminacién como un
tipo de evidencia dela cual se pod
ralizables a situaciones diferentes. Esto se _ una regla general,
‘manifiesta tanibign en el uso dé'sigtemas “no escolarizados
‘Como puede comprobars, la esco
cin afecta algunas, pero no a to mientras que los no escolarza
tran progeesoensucesarolo cop
pos de afabetizacion
parecen tener menores efect
or otra parte, todos los tip
_zacién utlizados para escribir cartas se mos- cer la escuela sobre ol aprendizaje y el des-
traron relacionados. con habilidades de arrollo.
122stl
wep) sarouane sofeqen sounfe us asopups
-ode "(¢g6]) exeuoy K unorg ‘suo1dureD,
‘SHIVUBND SVIONSLadWOO
SV1v Sooisjo3ds3
SO1XaLNOD so1aa_ [FE
-qerou8 spn wopi0 ap serousted
too v opuaise as seaadso sopeprrgey Se
2p owiga ‘seiqeped seno ug “pepuouoe
‘uoo auodstp eA anb ap sosinzar so] ap osina
3) opuamey seranu ssuopemis ¥ eidepe
8 BioNpUod ¥| OUIOD ‘Dap s9‘seIETTEIOUEE
uelay] sopepmqey seso omg v SOUILIFAL
p sowadap seiaisuo sapepmiqny ap afez
ipuarde ap aseq ¥ upppeoydxa wun w osino
“21 z20e4, 9p spuape onb ‘Saou0IN “2oameg
‘O]MoRUTEUSI}UD ap SAUOIDETAIS Se] Uo SOP]
Bn 59] Uoo wzuefouios eunsje weprend ani
soqevateur & souorsensv wzeouc 98 soys19
oo sopeuoreu woo & seogpoadsa sapepmnaey
sond ‘opusipuajep soumuan anb sooigoadsa
sorxaqion us afezpuaid 9p asvq v uptaeand
-¥9 2 oynt Uo9 wesedargos sopezLiz0089
pers wey sousinb ap uprseredaid sofou
1 aNgos opiZosar somoy equare spur anb
tune So] Sopour sopo1 9q] "ofaw seq
siouo9 sopepranoe op oUes fa ua Seauoads>
suoperado ap feapuaide ap wom wun woo
‘ssoto}u9‘souresuoot9 son “ofa ao op
ud fe souayas sou ab sv [eniuaD
2opessoord jap od fap sepoon ¥ uma
‘anb satan mis ‘someqyreuss soe anb soo
-gjoodse sorxanuco uo siatouoo sapepmigey
2p sfeaipuaide ap ofspow ye aseq uo opea
~c 498 apond 0189 opon “earruyep uy
“W891 9p SOLO
01d 5 woo wearers 28 opxaru09
‘nb ap spwope feqonud ap souoroenas seq
nur op sej seupcgad Anus sapepmqey 2p
‘mfuoo un va congas oquarueuasus ah
‘jousesop 25 2puop uoronansut Bun $9 won
89 x] onbiod osmeaqdxe eypad sear seu
‘srry so $2] euiajqoud pp opuen,
‘euauredxa ns 9p opuadap ‘221
1b of ‘opmsuos ey 0} Somf2 oW109
ipuodsas ‘sopelinsaA
apand nb ap spurope ‘eqarud
‘un ap oseo j9 $9 ouloo ‘ounpe
gap 180 seu
“Buo seysondsar 1ep 9p agap 1s ‘uoraaesa101
9p womens seyaxdiout ougo v ‘osnyout
2 ‘ugionjos epensope 9p sousio so] UoS
Soqpno seajosar onb usuan anb wunsigord
[2S [pro ap uoroeyaidsoquy Bw asioqap top
ond sodnu8 ano seuarayp se] 9p seqonitt
‘oap w WB9q] (9161) MOUpOoS “28h
ui 28 anb ewojgoud Jp aigos ssigdiy we
-nnjsu09 ou so7afns 50] anb fp uo ojused
x9 um soysp Jp ojgssodkar eynser “eyes
(Gu61) 29uquag ousoz “ses9psuoo w J010}
‘ono #9 eqanad wun ® opratios 28 > U0
operas ss
-s008 UFs9 onb soy 8 sayuapp An SU
4 -B90 wa soTEUEIBUL os. sepEztTERTXaIUOD
sop svarer ueayueyd so 2s anb vf uo 180 9P
‘ugoenyis wun ajue sopetnowp seyuocedx>
Uuapand sopeiuapiso0 ott seanyqno ap sora
50] egansd ap uorsenus dord e 2p sop
-ueqnoad se ap
sworgsodso sapepmqey se] ap se:ouonoasuoo
saqqisod sey 280001 yofoy ‘oumn 104
89 BI U9 wayadsa
Sut ap oral qo sapepriqey seio woo sey op
‘Uptooesom vf Breprsuioa opuaLyes Sour s2
s0u ynbe anb fe wannuiass-or09] op sopeparg
FY Se] ap o1apo fp anb uo souotNpl “eer
9k uO ueEMoD searey sso uo womoods
‘uotoonnsur opus; rey anb sorafns $0} "85 3p
satiowenas op seadp os sears; S80 9p Seu
nwo anb opeg“eaniosa ey ensturams on
dso-051A UotowaTUNL0
val
[BP osn owe wapopad amb uaeias (6961)
Jourag & proyuearn 4 (2167) playusaig,
‘awed wino tog “ontonmeuote 9p oso
oxdoxd ns seeds [o ounp spt sequoous
‘epuan sopeztejose ou sot oq gb aod
2eoykbe0@ sepnie Bpod anb of edo uoks
Je4ouoid v 2pdon ou totes
ms9-anb ueyeuas (E161) 210m & Jou
2
ap od
“AL0S ‘pepunoe 2 9p wijdtoo upioezteas
2 sepioge op sciue sods spur souoper
-ao soap seu seen rezod
1 anb ueyeyDS fou
pord 26 oi99 aigos:
“Sop seuyy“samej0059 OU Sa
ordord uooe ap oanp
-edas ofenuoy un 2p osm f
8 eae
2 ured suong uo vos 9 ue oon
“sue swuouerefpom sesertan sub fe
sopnasde v sopepqgey se] & uoreuiopt
"son of anb foto onto un a soprs
ur sopeprange uo aon
28 feULLOSUE Hot
-onusu pj an “
‘opeaaxaiuoasap
sand ns anoepour ss
iods2 2p pepe wi
SepepBgeY ap ouonedas
$0[ Woo speuorpeyau atuaurepaTyO
9p Bopr B| eaduat Z24 nsw anb of |
8 sopuaide ap pepmigey yl so axed weld
I 2p spans) sear
sopezie}oas sorts sot 2p
18 aoekans an offe so sear 3p
Depmmes weil opnadai opom un 2p stop
-eiado op upeogde vy anb susie v unde,
(£46 129 & seuquog ‘opus: sousy sou
que sputonb 2
“vat oonoeid & oouger Ontoruouzea anus
Xotomnsp | epransai sou nb eBfy “onan
‘tjgord un ouson oman un ap Woesautores insisten en que el sistema c
funciona de un modo integrado y q
cuatro componentes no pueden s