Professional Documents
Culture Documents
JA Q'ISOOM EL CHORACOTEL
Choracotel, choracotel
Q'isoom, q'isoom
Quiero conocerte
Nwataqiij aawach nwaajo'
Nwajo' natok, ti wachib'iil Para hacer tu amigo,
K'in natk'eje' wik'iin. Para que estés conmigo.
PEPER
MARIPOSA
Mariposita mariposita,
Kaq,rax , k’in xaar
Tus colores rojo, azul y verde
Jar a tz’ej tiik,jun
Embellecen la naturaleza.
B’an jab’el chee ja chi qanaqaaj
Como el traje tipico
Qas jani’ ja qa tzyaq nu
Embellece a la mujer
B’an jab’el chee ja qa tinamit
De mi pueblo.
YIKYANEEM ARRULLO
Este niño lindo
Ja jab'eel laj ak'aal
Se quiere dormir
Nrajoo' nwari
Y el pícaro sueño
K'in jar itzeel laj waraam
No quiere venir
Ma took chire.
K'in ja pa ruwarib'aal
Y en la cabecera
Ta ya'aa' jun ti kotziij
Póngale un jazmín
Chaa rxulaa nwarasaan
Que con su fragancia me lo haga
Rixiin
Dormir.
NIMATINAAMIT PATRIA
Edgar Rolando Mateo Pablo
Primera Generación
Comunidad Lingüística Tz’utujil
Academia De Lenguas Mayas De Guatemala
ORACIONES
Amama’ Tú Abuelo:
Xapon jun ache chojay, xub’ij: Llegó un señor a la casa y preguntó a un
¿k’o ri amama’? Ma jun ta. niño: ¿está tú abuelo?
El niño le dijo que esta en la milpa,
¿Akuchi’ k’o wa ri amama’ k’a? porque pensó que el señor se estaba
Tajin nb’anala’ pan awän. refiriendo al gallo.
ADIVINANZAS
Tzutujil Español
Saq ninb'e saq nimolojta. Blanco me voy blanco regreso.
R. JA SUUTZ' La Nube
Ma tinch’ak jar umul k’in k’o npensar k’in No gane el conejo, porque tengo cerebro
ja winaq nkib’ij chiwe chi qas ki nuk’ux activa según cuenta la gente de mi, me gusta
nunik’e pa ya’. estar en el mar.
R. JA K'OXARIIJ CHIKOP R. LA TORTUGA
Noojanaq nuuxaaq
In ma in chee ta. Lleno de hojas estoy
R. JA Pero árbol no soy.
SIK'AWUUJ R. EL LIBRO.