PALBUSA, NEIL ARENCE A.

BSN-1 BLOCK N FILIPINO

#KONTEKSTWALISADO Porsyento ng buhay na wika

% Country #
32% Asya 2, 294
*Context- Latin: contektus- “joining together”
30% Aprika 2, 144
19% Pasipiko 1, 313
 Batay sa larangan: (Filipino)
 Kontekstwalisado ay ang paggamit ng mga salita 15% Amerika 1,061
na maiintindihan sa isang larangan 4% Europa 287

 Batay sa mas maintindihan

 Kontekstwalisado ay ang paggamit ng mga salita DAHILAN NG PAGPAPANGKAT NG MGA
na maiintindihan ng lahat WIKA:
1. Pagkakatulad ng tunog, Palabuuan, Palaugnayan,
 Batay sa kultura at Leksikon
 Kontekstwalisado ay ang paggamit ng mga salita 2. Kasaysayan ng tao, at Pananakop
na maiintindihan ng isang kultura 3. Heograpiya

ANG 10 PINAKASINASALITANG WIKA SA

DAIGDIG:
#SALIGANG BATAS a. Wikang Intsik (Tsina)
b. Espanyol (Espanya)
SALIGANG BATAS 1987 c. Ingles
d. Hindi (India)
Artikulo XIV e. Arabic (Middle East)
 Seksyon 6- Ang wikang pambansa ng Pilipinas f. Portuguese (Portugal)
ay Filipino g. Bengali (Bangladesh)
h. Russian (Russian)
*Hawai- sentro ng Komisyon ng Wikang Filipino i. Japanese (Japan)
(KWF); sentro ng globalisasyon ng Wikang Filipino j. Punjabi (India and Pakistan)
*Tanggol Wika- umusbong na organisasyon;
ipinaglaban ang wikang Filipino sa kolehiyo *Ang Papua New Guinea ang may pinakamaraming
wika- 840 na wika; Indonesia- 790 na wika; at
 Seksyon 7- Wikang Filipino ang gagamitin sa Nigeria- 527 na wika
komunikasyon at pagtuturo; Ang mga wikang
panrehiyon ay pantulong sa pagtuturo IBA’T IBANG ANGKAN NG WIKA SA
 Seksyon 8- Arabic at Kastila ang pangunahing MUNDO:
wikang panrehiyon
 Seksyon 9 Pangunahing Lugar Statistic/ Bilang
wika ng mananalita
INDO- Europa, North 3, 077, 122,
EUROPEO India, at 005 speakers
#WIKA SINO-TIBETAN
Pakistan
China, Tibet, 1, 355, 708,
Himalayan 295 speakers
Summer Institute of Linguistics International Kingdoms
(February 2018)- sinasabing 7, 099 ang buhay na NIGER-CONGO 458, 899, 441
wika sa buong mundo at 145 ang mga angkan ng speakers
AFRO-ASIATIC South Africa, 444, 845, 814
wika North-West speakers
Asia

1
PALBUSA, NEIL ARENCE A. BSN-1 BLOCK N FILIPINO
AUSTRONESIO Kapuluan sa 324, 883, 805 1. Gumagamit ng mga panlapi na idinidikit sa mga
Pasipiko at speakers salitang ugat upang mabago ang kauhulan ng isang
West salita
Madagascar
2. Ang mga salitang ugat ay kadalasang binubuo ng
DRAVIDIAN North India 228, 108, 690
speakers 2 pantig
TURKIC 172, 371, 468 3. Ang pag-uulit o reduplikasyon ay ginagamit upang
speakers ipakita ang maramihan nito o pagpapalit ng
NIHONGGO Japan at 129, 204, 210 kahulugan
(JAPANIC) Ryukyu Islands speakers 4. Ang ayos na VSO o PS (Panaguri-Simuno) ay
AUSTRO- North-East 104, 993, 793
makikita sa karamihan ng mga wikang Austronesyo
ASIATIC India speakers
TAJ-KADAI 80, 886, 958 5. Ang paraang ng pagsusulat ay maaaring sa
speakers paggamit ng Romano alpabeto o ang Indian at/o
Arabic na pagsulat
*INDO-EUROPEO- pinakamalaking angkan ng
wika MGA INGLE NA SALITA NA MULA SA
WIKANG AUSTRONESYO:
-Polynesian: taboo, tattoo, ukulele
ANG ANGKAN NG WIKANG -MALAY: amok, gingham, kapok
KINABIBILANGAN NG WIKANG FILIPINO: -JAVANESE: batik, junk
-TAGALOG/ FILIPINO: boondocks (bundok)
Tinatayang may 311, 740, 132 ang
nagsasalita na mga wikang kabilang sa angkang ito FILIPINO BILANG WIKA
na bawat wika ay may average na 3,384 na
tagapagsalita. *Espanyol: Lengguwahe; English: Language; Latin:
Lingua – “dila”
Ang angkan ng WIKANG AUSTRONESIO
o dating kilalang Malayo-Polinesyo ay isa sa Wika
pinakamalaking angkan ng wika ayon sa bilang ng  ayon sa Webster (1974): Ang wika ay sistemang
wika at angkan ng wika pinakanakakalat batay sa komunikasyon sa pagitan ng tao sa pamamagitan
heograpiya. Humigit kumulang 1, 200 wika ang ng mga pasulat o pasalitang simbolo
kabilang o 17.25% ang saklaw nitong mga wika. Ang  Ang wika ay anumang anyo ng pagpaparating ng
mga wikang ito ay sinasalita sa halos buong kapuluan damdamin o ekspresyon, may tunog man o wala
ng Indonesia, Pilipinas, Madagascar, at mga pangkat
ng mga isla sa Central at South Pasipiko (maliban sa a. May tinatayang 187 na wika sa Pilipinas; 181 ang
New Guinea); sinasalita rin sa malalaking bahagi ng buhay at 4 ang patay (MGA PATAY NA WIKA:
Malaysia at sa mga bahagi ng Vietnam, Cambodia, Wikang Ayta ng Tayabas, Quezon; Wikang Agta ng
Laos at Taiwan. Villa Viciosa; Wikang Katabaga- Bontoc Peninsula;
Wikang Agta ng Dicamay)
SANGAY NG AUSTROESYO:
1. Formosan b. Sa mga buhay na wika, 175 ay katutubo (mula sa
2. Malayo-Polynesyo angkan ng Austronesyo); 8 ang hindi katutubo
a. Eastern Malayo-Polinesyo (English, Spanish, Hokkien- Lannang, Cantonese,
b. Western Malayo-Polinesyo Mandarin, Arabic, at Chavacano)

Sa PANGKALAHATAN, ang wikang c. 41 ang institutional; 74 ay developing; 45 ang

Austronesio ay: vigorous; 14 ay nasa panganib; at 11 ay malapit nang
mamatay

2
PALBUSA, NEIL ARENCE A. BSN-1 BLOCK N FILIPINO
d. Filipino ang pambansang wika subalit tinatayang
55% ng mga Pilipino ang nagsasalita nito

e. Filipino at English ang mga opisyal na wika

f. May 8 pangunahing wika sa Pilipinas

g. Ang English ay wikang ginagamit sa edukasyon at

sa komersyo at ito ay halos naiintindihan at
ginagamit ng malaking populasyon dahil ito ang
ginagamit na wikang panturo; Ang Pilipinas ang ika-
3 pinakamalaking pangkat na nagsasalita ng English
sa mundo (US ang 1st, United Kingdom ang 2nd)

h. Dahil English ang pinakaginagamit na wika sa

bansa kung kaya’t madalas kang makarinig ng mga
Pilipino na nagsasalita ng halong English at Filipino
(Taglish) sakanilang pang-araw araw na pakikipag-
usap. May ilan pa ring nagsasalita ng Espanyol dahil
minsan sa ating kasaysayan, nagging opisyal na wika
rin natin ito

i. May 13 wika ang Pilipinas na may higit kumulang

1 milyong nagsasalita sa buong bansa: Tagalog,
Cebuano, Hiligaynon, Iloko, Kapampangan,
Kinaray-a, Waray- waray, Bikol, Albay-bikol,
Pangasinan, Maranao, Maguindanao, Tausug

j. Mga “immigrant” na wika natin:Hindi- 2, 420;

Indonesian- 2, 580; Japanese- 2, 900; Korean
Sindhi- 20,000; Standard Arabic; Standard German-
960; Vietnamese