Εργασία θεωρητικής φυσικής στις θεωρίες

βαθμίδας

Συμεωνίδης Παντελής
26-09-2018
1 ΄Ασκηση 48 Σελίδα 208
Δείξτε οτι η Λαγκραντζιανή
1 µ 1
L= (∂ φ)(∂µ φ) − m2 φ2 .
2 2
οδηγεί στην εξίσωση Klein-Gordon

(∂ µ ∂µ + m2 )φ = 0.

Σε αυτην την περίπτωση έχουμε :

∂L
= ∂µφ
∂(∂µ φ)

Το οποίο μπορούμε να το γράψουμε πιο αναλυτικα :

1 1 mc 2 2
L= [∂0 φ∂0 φ − ∂1 φ∂1 φ − ∂2 φ∂2 φ − ∂3 φ∂3 φ] − ( ) φ
2 2 h̄
΄Οπου σε αυτην την μορφή είναι ευκολο να δούμε οτι :

∂ ∂
= ∂0 φ = ∂ 0 φ, = −∂1 φ = ∂ 1 φ
∂(∂0 φ) ∂(∂1 φ)

Επίσης :
∂L mc 2
= −( ) φ
∂φ h̄
Με βάση τα παραπάνω προκύπτει η εξίσωση Euler-Lagrange :
mc 2
∂µ ∂ µ φ + ( ) φ = 0.
h̄
Που προφανώς είναι η εξίσωση Klein-Gordon

2 ΄Ασκηση 49 Σελίδα 209

Δείξτε οτι η Λαγραντζιανή :

L = iψ̄γ µ ∂µ ψ − mψ̄ψ

Δίνει την εξίσωση Dirac:

(i∂µ γ µ − m)ψ = 0
Από την Λαγκραντζιανή εύκολα βρίσκουμε οτι :

∂L
¯ =0
∂(∂µ ψ)

1
καθώς επίσης και
∂L
= ih̄cγ µ ∂µ ψ − mc2 ψ
∂ ψ̄
΄Αρα προκύπτει απο τις παραπάνω εξισώσεις οτι :
mc
iγ µ ∂µ ψ − ( )ψ = 0
h̄
Αυτή είναι η εξίσωση Dirac. Ακρίβώς αυτό που θέλαμε να αποδείξουμε. Αν τώρα
εφαρμόσουμε την Euler-Lagrange ως προς ψ
∂L ∂L
= ih̄cψ̄γ µ , = −mc2 ψ̄
∂(∂µ ψ) ∂ψ
και καταλήγουμε στην
mc
iγ µ ∂µ ψ̄ − ( )ψ̄ = 0
h̄
που είναι η συζυγής της Dirac.

3 Απόδειξη αναλοιώτητας της Gµν Gµν κάτω α-

πό μετασχηματισμό βαθμίδας στην SU(3)
Η Λαγραντζιανή πυκνότητα έχει την μορφή

L = q¯j (iγ µ ∂µ − m)qj

όπου i = 1, 2, 3 τα τρία χρώματα Το q(x) κάτω από απειροστό μετασχηματισμό

γίνεται:
δq(x) = (1 + iα(x)Tj (x))q(x)
Οι πίνακες Tj είναι οι 8 γεννήτορες της SU (3) και a(j) οι παράμετροι μετασχημα-
τισμού. Οι Tj δεν μετατίθενται

[Ti , Tj ] = ifijk Tk

όπου fijk , σταθερές δομής της ομάδας. Επίσης έχουμε

δ q̄(x) = (1 − iα(x)Tj (x))q̄(x)

Εισάγουμε την συναλλοίωτη παράγωγο

Dµ = ∂ µ + igTj Gµj

Για να διατηρήσουμε την αναλλοιώτητα ορίζουμε :

1
Gµj → Gµj − ∂ µ aj − fjms am Gm
s
g
Στη συνέχεια θέτουμε
Aµ (x) = gTj Gµj

2
Το οποίο κάτω από τοπικούς μετασχηματισμούς, μετασχηματίζεται ως εξής:

Aµ (x) → U Aµ (x)U −1 − iU (∂µ U −1 )

καθώς επίσης
D µ φ → U Dµ φ
Χρησιμοποιόντας τα παραπάνω :

Dµ φ = (∂µ + iAµ )φ → [∂µ + iU Aµ U −1 + U (∂µ U −1 )]U φ =

= U Dµ φ + [∂µ U + U (∂µ U −1 )U ]φ =
= U Dµ φ + [(∂µ U )U −1 + U (∂µ U −1 )U ]φ = U Dµ φ
(U U −1 = 1)
Στη συνέχεια θα πρέπει να ορίσουμε την ποσότητα:

[Dµ , Dν ]φ = [∂µ + iAµ , ∂ν + iAν ]φ =

= i {∂µ Aν − ∂ν Aµ + i[Aµ , Aν ]} φ
΄Αρα προκύπτει:
[Dµ , Dν ] ≡ iGµν
Τότε λοιπόν
Gaµν = ∂µ Aaν − ∂ν Aaµ − g a f abc Abµ Acν
Κάτω από τον μετασχηματισμό βαθμίδας, βρήσκουμε εύκολα τον μετασχηματισμό
του Gµν . Ξεκινόντας από

φ → U φ, Dµ φ → U Dµ φ

και με την
[Dµ , Dν ]φ → U [Dµ , Dν ]φ
συμπαιρένουμε εύκολα :

Gµν φ → U Gµν φ = (U Gµν U −1 )U φ

΄Αρα
Gµν → U Gµν U −1
Γνωρίζουμε πως ο κινητικός όρος είναι
−1
Lkinetic = T r(Gµν Gµν )
2
όπου
1 a µνb
T r(Gµν Gµν ) = Gaµν Gµνb T r(T a T b ) =
G G
2 µν
Επειδή το ίχνος είναι ανεξάρτητο από μεταβλητές, παραμένει αναλλοίωτο. Το
ίδιο σημβαίνει και στο κινητικό όρο Lkinetic = −1 µν
2 T r(Gµν G ) κάτω από τον
μετασχηματισμό βαθμίδας.