ATLETIKA

Malik Trnka II4

Atletika je jedan od najstarijih oblika sportskih takmičenja još od vremena
Olimpijskih igara u staroj Grčkoj. Obuhvata: trkačke, bacačke i skakačke
discipline. Zbog svoje sveobuhvatnosti zovemo je kraljica sportova!
Od 1896 godine uključena je u redovni program Olimpijskih igara.

Atletika je započela kao sport na otvorenom, pa su se takmičenja odvijala u skladu

s vremenskim uslovima. Danas je uobičajeno da se atletičari tokom zimskog
perioda pripremaju i takmiče i u zatvorenim prostorima - atletskim dvoranama.

Atletika na otvorenom
Standardno borilište za atletska takmičenja je atletski stadion koji se sastoji od
tipično 8 kružnih eliptičnih staza, od kojih je dužina unutarnje staze 1.400 metara.
Staze su označane crtama ih razdvajaju. Uz samu stazu tipično se nalaze i zaletište
i doskočište za skok u dalj, skok u vis te skok s motkom, bazen s preponom za
trkačku utrku na 3.000 m s preponama, te bacališta. kugle, koplja i kladiva. Atletski
stadion je opremljen i brojnom pomoćnom opremom koja se koristi ovisno o
disciplini: preponama za preponske utrke, zaštitne mreže za bacačke disicpline,
nosači i letvice za skok u vis i skok s motkom, itd.

Atletski stadion je poprište svih atletskih takmičenja osim maratona, za koji se zbog
dužine staze ne koristi kružna staza na stadionu, osim kao početno i završno mjesto
utrke.

Atletika u dvorani
Atletska dvorana ima gotovo sve elemente kao i atletski stadion, osim što je zbog
jednostavnosti konstrukcije dvorane najčešća dužina kružne staze 200 m, te je
borilište bitno manje nego stadion na otvorenom. U dvorani nema vjetra. Neke
discipline koje su na otvorenom standardne zbog manjeg se raspoloživog prostora
ne izvode u dvorani, tu spadaju bacanje kladiva i koplja, utrka na 3000 m prepone,
maraton. Također, neke su discipline prilagođene dvorani, te se tako utrka na 100
m u dvorani najčešće smanjuje na 60 m, slično kao i 100/110 metara prepone na 60
m, te neke discipline dugih pruga.
Atletske discipline
Brojne su atletske discipline, koje uobičajeno dijelimo na trkačke, bacačke,
skakačke i višeboj.

Trkačke discipline

 Kratke pruge ili sprint: utrke na dionicama do 400 m.

Uobičajene dionice su: 60 m (uglavnom u dvorani), 100 m, 200 m i 400 m.

 Srednje pruge: trkačke disicpline na udaljenosti od 800 do 3000 m.

Uobičajene dionice: 800 m, 1500 m, 3000 m

 Duge pruge: trkačke disicpline na udaljenosti veće od 5000 m.

Uobičajene dionice: 5000 m i 10000 m, te maraton

 Štafete: ove utrke uključuju nastup po 4 takmičara iz jedne ekipe, koji

naizmjenično trče pojedine dionice izmjenjujući štafetnu palicu.
Uobičajene štafete: 4x100 m, 4x400 m

 Preponske utrke: uključuju tzv. visoke prepone (60 m prepone u dvorani,

100 m prepone žene, 110 m prepone muškarci), zatim tzv niske prepone
(400 m prepone) te stipl (3000 m prepone).

 Brzo hodanje: uključuje dionice 10 km, 20 km, 50 km

Bacačke discipline

 Koplje

Bacanje koplja je sportska disciplina u kojoj atletičari zaletom i specifičnim

kretanjima pri izbačaju nastoje baciti koplje što dalje.

 Disk

Bacanje diska je atletska disciplina s rotacijskim kretanjima kojim bacač

nastoji baciti disk što dalje

 Kugla

Bacanje kugle je atletska disciplina u kojoj bacač nastoji baciti kuglu što
dalje.

 Kladivo

Prva takmičenja u ovoj disciplini zabilježena se u Velikoj Britaniji. Bacao se

teški kovački čekić. Kasnije je drvena drška čekića zamjenjena lancem.
Skakačke discipline

 Skok u dalj

Skok u dalj je atletska disciplina, na programu već na prvim modernim

Olimpijskim igrama u Ateni 1896. godine.

Najslavniji skakači u dalj su Jesse Owens (8,13 m iz 1936.), Bob Beamon (8,90 m
iz 1968.) i Carl Lewis (8,87 m iz 1991.). Skakalište za skok u dalj sastoji se od
zaletišta od ~ 50 m i bazena s pijeskom duljine ~ 10 m.

 Skok u vis

Skok u vis atletska je disciplina u kojoj takmičar mora skočiti preko vodoravno
položene letvice na točno određenoj visini bez ikakvih pomagala

 Skok s motkom

Skok s motkom je atletska sportska disciplina koja podrazumjeva upotrebu

savitljive motke kako bi se preskočila ljestvica postavljena na što većoj visini.
Skakanje s motkom poznavali su drevni Grci, kao i Krećani i Kelti.

 Troskok

Troskok je atletska disciplina skakanja u dalj sa zaletom ili bez njega, a izvodi se
s tri uzastopna skoka, tj. odskokom, korakom i skokom. Odskok i prvi korak
izvode se na istoj nozi.

Višeboj

 Sedmoboj (žene)

Sedmoboj ili heptatlon je atletski višeboj koji se sastoji od sedam disciplina (na
grčkom hepta znači broj sedam, a athlon znači takmičenje).

Postoje dvije forme sedmoboja:

sedmoboj za žene, koji se odvija u dva dana po sljedećem rasporedu

o prvi dan: 100 m prepone, skok u vis, bacanje kugle, utrka na 200 m
o drugi dan: skok u dalj, bacanje koplja, utrka na 800 m

sedmoboj u dvorani za muškarce, što je skraćeni oblik desetoboja:

o prvi dan: utrka na 60 m, skok u dalj, bacanje kugle, skok u vis

o drugi dan: utrka na 60 m s preponana, skok s motkom, utrka na 1000
m
 Desetoboj (muškarci)

Desetoboj ili dekatlon je atletski višeboj za muškarce uveden 1884.

godine u SAD-u. Na Olimpijskim igrama desetoboj je prvi put na
rasporedu na Igrama u Stockholmu 1912.

Takmičenje traje dva dana.

Prvog dana atletičari počinju utrkom na 100 m, zatim slijedi skok u dalj,
bacanje kugle, skok u vis i, za kraj prvog dana, utrka na 400 m.

Drugog dana takmičenje započinje utrkom na 110 m s preponama, zatim

slijedi bacanje diska, skok s motkom, bacanje koplja, i na kraju, kao
posljednja disciplina takmičenja, utrka na 1500 m.

Prema specijalnim tablicama Međunarodne atletske federacije (IAAF),

rezultati se pretvaraju u bodove i sabiraju. Pobjednik je, jasno, atletičar s
najvećim brojem bodova.