As36 Book1ch3 PDF

บทที 3
นโยบาย มาตรการ กฎระเบียบ วิธีปฏิบตั ิ เกียวกับการนําเข้า

และส่งออกสินค้า
ประเทศไทยและอาเซียนได้มกี ารเจรจาและดําเนินการเปิ ดเสรีทางการค้ากับประเทศ+6 ทุกประเทศอยู่

แล้ว การรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในกรอบของอาเซียน+3 และ +6 จึงเป็ นเพียงการขยายกรอบและบูรณาการ
ความตกลงเปิ ดเสรีท/ดี ําเนินการอยู่แล้วให้ครอบคลุมกว้างขวางเป็ นอันหนึ/งอันเดียวกัน และมีความลึกมากขึน1
เพื/อ ให้ ป ระเทศภาคีไ ด้ร ับ ประโยชน์ จ ากการเคลื/อ นย้า ยสิน ค้า บริก าร และป จั จัย การผลิต ระหว่ า งกัน ได้
โดยสะดวก ซึ/งจะทําให้เ กิดการพัฒ นาประสิทธิภ าพการใช้และการจัดสรรทรัพยากรของภูมภิ าค และเป็ น
ประโยชน์ ต่อการพัฒนาทางเศรษฐกิจร่วมกัน ของกลุ่มประเทศภาคี อย่างไรก็ตาม การพัฒนาระดับของการ
รวมกลุ่มให้มคี วามเชื/อมโยงทีใ/ กล้ชดิ กันมากขึน1 จําเป็ นต้องคํานึงถึงแนวนโยบายทางเศรษฐกิจและการค้าของ
ประเทศภาคี เพื/อให้การเจรจา และการรวมกลุ่มสามารถดําเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีผลสัมฤทธิในการ ;
สร้างการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศภาคี และภูมภิ าคโดยรวม ดังนัน1 การศึกษาในส่วนนี1จะเป็ นการ
ทบทวนแนวนโยบายเศรษฐกิจและการค้าของประเทศภาคีในกลุม่ อาเซียน+3 และ +6 เพื/อเป็ นข้อมูลเบื1องต้น
ประกอบการพิจารณาจัดทําแนวทางการเจรจา
3.1 นโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของกลุ่มประเทศ+6
3.1.1 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศจีน

เศรษฐกิจของประเทศจีนพึ/งพาการส่งออก อาศัยการส่ง ออกนํ าการขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ
(Export-Led Growth) ทัง1 ยังมีความเข้มข้นในการพึ/งพาการนําเข้า (Import Intensity) วัตถุดบิ และสินค้าขัน1 กลางใน
การผลิตเพื/อส่งออก ทําให้เศรษฐกิจมีความเปราะบางต่อความผันผวน และวิฤตเศรษฐกิจทีเ/ กิดขึน1 ในภูมภิ าคอื/น
ของโลก โดยเฉพาะอย่างยิง/ ในตลาดทีส/ าํ คัญของจีน ได้แก่ สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และแม้แต่ในเอเชียหรือ
อาเซียนเอง ในปี ค.ศ. 2009 การส่งออกของจีนได้รบั ผลกระทบจากวิกฤติเศรษฐกิจในสหรัฐฯ และยุโรปจนทํา
ให้การส่งออกลดลงถึงร้อยละ 16 และการนํ าเข้าลดลงร้อยละ 11 อัตราการขยายตัวของผลิตภัณฑ์มวลรวม
ประชาชาติทแ/ี ท้จริง (Real GDP Growth) ลดลงจากร้อยละ 9.6 ในปี ค.ศ. 2008 เป็ นร้อยละ 6.2 ในไตรมาส
แรกของปี ค.ศ. 2009 (Year-on-Year) อย่างไรก็ตาม อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจปรับตัวดีขน1ึ จากการใช้
มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจภายในประเทศหลายมาตรการ (จีนประกาศใช้มาตรการทางการคลังแบบขยายตัว
มูลค่าสูงถึง 4 ล้านล้านหยวน คิดเป็ นร้อยละ 13 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติในปี ค.ศ. 2008) ทําให้ในปี
ค.ศ. 2009 จีนมีอตั ราการขยายตัวทางเศรษฐกิจร้อยละ 8.7
3-1/รายงานฉบับสมบูรณ์
โครงการศึกษาผลกระทบจากการเปิ ดตลาดการค้าเสรีภายใต้กรอบอาเซียน+3 และอาเซียน+6
และแนวทางการเจรจาทีเ$ หมาะสมสําหรับประเทศไทย
อัตราภาษีศุลกากรโดยทัวไปภายใต้
/ กรอบความตกลงการค้าเสรีพหุภาคีโดยเฉลี/ย (Average Applied
MFN Rate) ของจีนปรับลดลงเล็กน้อยจากร้อยละ 9.7 ในปี ค.ศ. 2007 เป็ นร้อยละ 9.5 ในปี ค.ศ. 2009 โดย
อัตราภาษีทเ/ี ก็บจริงเป็ นอัตราทีม/ คี วามใกล้เคียงกับอัตราทีม/ กี ารตกลงไว้ในข้อผูกพัน (Bound Rates) อัตราภาษี
Bound Rates เฉลีย/ สําหรับสินค้าเกษตรและสินค้าอุตสาหกรรมเป็ นร้อยละ 14.6 และ 9.1 ตามลําดับ และเมื/อ
พิจารณาอัตราภาษีแยกเป็ นรายสาขา พบว่า อัตราภาษีสําหรับสินค้าเกษตร (Agricultural Product: HS 01-24)
เป็ นอัตราที/สูงกว่าอัตราภาษีสําหรับสินค้าอุตสาหกรรม (Industrial Products: HS 25-97) โดยอัตราภาษีโดย
เฉลีย/ ในปี ค.ศ. 2009 คิดเป็ นร้อยละ 14.5 และ 8.6 สําหรับสินค้าเกษตรและสินค้าอุ ตสาหกรรม ตามลําดับ
แสดงให้เห็นว่า การปรับลดภาษีของจีนเป็ นการปรับลดโดยมีเป้าหมายทีอ/ ตั รา Bound Rates และเป็ นการปรับ
ลดลงสําหรับรายการสินค้าอุตสาหกรรมเร็วกว่ารายการสินค้าเกษตร อย่างไรก็ตาม โครงสร้างภาษีศุลกากรของ
จีนยังมีความซับซ้อนเนื/องจากจีนมีอตั ราภาษีทแ/ี ตกต่างกันถึง 60 อัตราในโครงสร้างภาษีทใ/ี ช้อยู่
ตารางที 3.1.1: แสดงโครงสร้างภาษี ศลุ กากรของจีนในปี ค.ศ. 2005, 2007, และ 2009
Simple average MFN applied tariff rate (%)

2005 2007 2009
Agricultural products (HS 01-24) 14.6 14.5 14.5
Industrial products (HS 25-97) 8.9 8.8 8.6
WTO agricultural products 15.3 15.3 15.2
WTO non-agricultural products 8.8 8.8 8.6
Textiles and clothing 11.5 11.5 11.5
ISIC 1 - Agriculture, hunting and fishing 11.2 11.2 11.1
ISIC 2 - Mining 2.3 2.1 1.9
ISIC 3 - Manufacturing 9.8 9.7 9.5
Manufacturing excluding food processing 9.0 9.0 8.8
First stage of processing 9.6 9.6 9.5
Semi-processed products 7.3 7.2 7.1
Fully processed products 11.1 11.1 10.8
ทีม/ า: Trade Policy Review 2010, China
การวิเคราะห์การกระจายของอัตราภาษีศุลกากรของจีนในปี ค.ศ. 2009 พบว่า โครงสร้างภาษีของจีน
ประกอบด้วยรายการสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีศูนย์คดิ เป็ นร้อยละ 9.14 ของรายการสินค้าทัง1 หมด อัตราภาษีระหว่าง
ร้อยละ 0-5 คิดเป็ นร้อยละ 17.5 อัตราภาษีระหว่างร้อยละ 5-10 คิดเป็ นร้อยละ 42.8 อัตราภาษีระหว่างร้อยละ
10-15 คิดเป็ นร้อยละ 15.1 อัตราภาษีระหว่างร้อยละ 15-20 คิดเป็ นร้อยละ 8.6 อัตราภาษีระหว่างร้อยละ 20-25
คิดเป็ นร้อยละ 3.9 อัตราภาษีมากกว่าร้อยละ 25 คิดเป็ นร้อยละ 2 จะเห็นว่า จีนมีรายการสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีสูง
กว่าร้อยละ 20 เพียงประมาณร้อยละ 5.9 ของรายการสินค้าทัง1 หมด และรายการสินค้าเหล่านัน1 จะกระจุกตัวมาก
ในกลุม่ สินค้าเกษตรมากกว่าสินค้าอุตสาหกรรม
นอกจากการเข้าร่วมเป็ นสมาชิกขององค์การการค้าโลก จีนยังมีการทําความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้าทัง1

ในระดับภูมภิ าคและทวิภาคี1 ทีส/ าํ คัญและเกีย/ วข้องกับไทย ได้แก่ การทําความตกลงเปิ ดเสรี อาเซียน-จีน ทําให้
อัตราภาษีทจ/ี นี เก็บจากสินค้าไทยมีอตั ราเฉลีย/ ทีร/ อ้ ยละ 2.6 และมีสนิ ค้าคิดเป็ นร้อยละ 59.6 ของรายการสินค้า
ทัง1 หมดมีอตั ราภาษีเป็ นศูนย์ สําหรับสินค้าเกษตรมีอตั ราภาษีรอ้ ยละ 4.2 รายการสินค้าเกษตรทีม/ อี ตั ราภาษีเป็ น
ศูนย์คดิ เป็ นร้อยละ 57.6 ของรายการสินค้าเกษตรทัง1 หมด สินค้าที/ไม่ใช่สนิ ค้าเกษตร (สินค้าอุตสาหกรรม) มี
อัตราภาษีเฉลี/ยร้อยละ 2.3 รายการสินค้าทีไ/ ม่ใช่สินค้าเกษตรที/มอี ตั ราภาษีเป็ นศูนย์คดิ เป็ นร้อยละ 60 ของ
รายการสินค้าทีไ/ ม่ใช่สนิ ค้าเกษตรทัง1 หมด และสินค้าสิง/ ทอและเครื/องนุ่งห่ม มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ทีร/ อ้ ยละ 3.5 และมี
สัดส่วนของรายการสินค้าสิง/ ทอและเครื/องนุ่ งห่มทีม/ อี ตั ราภาษีศูนย์คดิ เป็ นร้อยละ 31.7 ของรายการสินค้าสิง/ ทอ
และเครือ/ งนุ่งห่มทัง1 หมด
นอกจากมาตรการภาษี จีนยังมีมาตรการที/มใิ ช่ภาษีท/เี ป็ นอุ ปสรรคทางการค้าหลากหลายมาตรการทัง1
มาตรการด้านการส่งออกและมาตรการด้านการนํ าเข้า เช่น การออกใบอนุ ญาตส่งออก-นํ าเข้า การห้ามการ
ส่ง ออก การกํ า หนดโควตาการส่ งออก การกํ า หนดภาษีส่ ง ออก และการลดการคืน ภาษี มู ลค่ า เพิ/ม (VAT
Rebates) และการกําหนดโควตาภาษี (Tariff-rate Quotas: TRQs) ทีก/ ําหนดสําหรับสินค้าทีม/ รี าคาสูงกว่า 50
หยวนต่อหน่วย เป็ นต้น รวมทัง1 การกําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าทีแ/ ตกต่างกันในแต่ละความตกลงทีจ/ นี เป็ น
คูค่ วามตกลงด้วย ดังปรากฏรายละเอียดในตารางต่อไปนี1
3.1.2 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศญีปุ่ น

ญี/ปุ่นเป็ นเศรษฐกิจขนาดใหญ่ท/ีมบี ทบาทสําคัญต่อเศรษฐกิจของภูมภิ าค และเศรษฐกิจโลก ทศวรรษที/
ผ่านมาเป็ นช่วงเวลาทีเ/ ศรษฐกิจญีป/ ุ่นมีอตั ราการขยายตัวไม่มาก โดยมีอตั ราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจสูงสุด
ทีร/ อ้ ยละ 2.7 ในปี ค.ศ. 2004 และในบางปี เช่นในปี ค.ศ. 2002 มีอตั ราการขยายตัวทางเศรษฐกิจเพียงร้อยละ 0.3
ในปี ค.ศ. 2007 ญีป/ ุ่นมีการขยายตัวทางเศรษฐกิจคิดเป็ นร้อยละ 2.4 และในปี ค.ศ. 2008 ผลจากวิฤตเศรษฐกิจ
ในสหรัฐ ฯ และยุ โ รป ทําให้เ ศรษฐกิจญี/ปุ่ น มีการหดตัว ร้อ ยละ 1.8 ทําให้ญ/ีปุ่ น ยังคงมีป ญ
ั หาการขาดดุ ล
งบประมาณ และการเพิม/ ขึน1 ของหนี1สาธารณะ ในปี ค.ศ. 2007 ญี/ปุ่นขาดดุลงบประมาณคิดเป็ นร้อยละ 3.4 ของ
ผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติ และมีหนี1สาธารณะสูงถึงร้อยละ 170 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติ อย่างไร
ก็ตาม ญีป/ ุ่นยังคงเกินดุลบัญชีเดินสะพัด (Current Account) จากการทีม/ กี ารส่งออกสินค้าและบริการสูงกว่าการ
นําเข้าสินค้าและบริการ ในปี ค.ศ. 2007
ญี/ปุ่นมีแนวนโยบายเปิ ดกว้างทางการค้า และอาศัยแนวทางของการเชื/อมโยงทางเศรษฐกิจระหว่าง
ประเทศเพื/อการปฎิรูปโครงสร้าง (Structural Reform) ทางเศรษฐกิจของประเทศ ดังนัน1 นอกจากการเป็ น
สมาชิกขององค์การการค้าโลก ญี/ปุ่นยังมีการทําความตกลงทางการค้ากับหลายคู่ค้าในหลายลักษณะ รวมทัง1
การทํ า ความตกลงเปิ ด เสรีทางการค้า ที/ไ ทยมีส่ ว นเกี/ยวข้อ งในฐานะประเทศภาคี ได้แก่ Japan-Thailand
Economic Partnership Agreement (JTEPA) และASEAN-Japan Comprehensive Economic Partnership
Agreement (AJCEP) เป็ นต้น
1
ตัวอย่างความตกลงเปิดเสรีระดับภูมภิ าคของจีน เช่น China-ASEAN FTA, The Asia-Pacific Trade Agreement (APTA) และในระดับ
ทวิภาค เช่น China-CEPAs, China-Chile FTA, China-Pakistan FTA, China-Singapore FTA, China-New Zealand FTA และ
China-Peru FTA
ตารางที 3.1.2: อัตราภาษีโดยเฉลียของญีปุ่ นในกรอบ MFN และอัตราภาษี ตามความตกลงเปิ ดเสรีกบั ประเทศ

ในกลุ่มอาเซียน+6 ในปี ค.ศ. 2008
Ad Simple Average Tariff Rate (%)
valorem
Leather,
tariff
Fish and rubber Textiles
lines (% Dairy Non-
Overall Agriculture fishery footwear, and
of all products agriculture
products and travel clothing
tariff
goods
lines)
Applied MFN 93.3 6.1 17.1 54.9 3.5 5.7 14.9 6.6
GSP 93.7 4.9 16.0 54.9 2.3 5.4 13.6 4.9
LDCs 99.5 0.5 1.8 0.0 0.2 1.6 2.4 0.1
JSEPA 96.2 3.8 15.7 54.9 1.0 5.1 14.8 0.1
JMEPA 96.4 3.3 15.1 54.9 0.6 4.7 6.6 0.0
JTEPA 96.5 3.5 15.8 54.9 0.6 4.8 7.0 0.1
JIEPA 96.4 3.5 15.7 54.9 0.6 5.3 7.4 0.1
JBEPA 96.2 3.9 16.0 54.9 1.0 5.3 14.9 0.1
AJCEP 96.5 3.6 15.9 54.9 0.7 5.3 8.1 0.1
JSEPA: Japan-Singapore Economic Agreement for a New Partnership.
JMEPA: Japan-Malaysia Economic Partnership Agreement
JTEPA: Japan-Thailand Economic Partnership Agreement.
JIEPA: Japan-Indonesia Economic Partnership Agreement.
JBEPA: Japan-Brunei Economic Partnership Agreement.
AJCEP: ASEAN-Japan Comprehensive Economic Partnership Agreement.
ทีม/ า: Trade Policy Review, WTO
ตารางที 3.1.3: ประเทศทีได้รบั ประโยชน์จากสิ ทธิ พิเศษทางการค้า (GSP) ของญีปุ่ นมากทีสุด 10 ประเทศ
ในปี ค.ศ. 2007
Import value of preferential
Beneficiaries Share (%)
treatment (Million JPY )
China 1,638,488 68.5
Indonesia 148,341 6.2
The Philippines 129,613 5.4
Thailand 121,073 5.1
Viet Nam 61,886 2.6
South Africa 52,478 2.2
India 44,208 1.8
Brazil 36,137 1.5
Myanmar 25,542 1.1
Zimbabwe 22,142 0.9
World 2,390,934 100.0
ทีม/ า: Trade Policy Review, WTO
ตารางแสดงโครงสร้างอัตราภาษีศุลกากรของญีป/ ุ่น แสดงให้เห็นว่า ญีป/ ุ่นเป็ นประเทศทีม/ อี ตั ราภาษีโดย

เฉลีย/ ตํ/า โดยมีอตั ราภาษี MFN เฉลีย/ เพียงร้อยละ 6.1 ในปี ค.ศ. 2008 การทําความตกลงเปิ ดเสรีทวิภาคีมผี ลให้
อัตราภาษีลดลงไม่มากเทียบกับอัตราภาษี MFN เช่น อัตราภาษีภายใต้กรอบความตกลง JTEPA, AJCEP,
JIEPA, JMEPA และ JSEPA มีอตั ราเฉลีย/ ร้อยละ 3.5, 3.6, 3.5, 3.3 และ 3.8 ตามลําดับ ญี/ปุ่นเป็ นประเทศที/
ให้การคุม้ ครองภาคเกษตรรวมทัง1 อุตสาหกรรมการเกษตรหลายรายการ ดังจะเห็นได้จากการทีอ/ ตั ราภาษี MFN
โดยเฉลีย/ ของกลุม่ สินค้าเกษตรมีอตั ราร้อยละ 17.1 (อัตราภาษีในกลุม่ เดียวกันนี1ภายใต้กรอบความตกลงทวิภาคี
มีอตั ราใกล้เคียงกัน และตํ/ากว่าอัตรา MFN เพียงเล็กน้อย) เทียบกับอัตราภาษี MFN โดยเฉลีย/ ของกลุ่มสินค้า
อุตสาหกรรม (Non-agriculture) มีอตั ราเพียงร้อยละ 3.5 ตัวอย่างของกลุ่มสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีสูง ได้แก่ นมและ
ผลิตภัณฑ์จากนม (Dairy Products) อัตราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 54.9 ปลาและสินค้าประมง (Fish and Fishery
Products) ร้อยละ 5.7 เครื/องหนัง ยาง รองเท้าและอุปกรณ์การเดินทาง (Leather, Rubber, Footwear and
Travel Goods) ร้อยละ 14.9 สิง/ ทอและเครื/องนุ่งห่ม (Textiles and Clothing) ร้อยละ 6.6 อย่างไรก็ตาม สินค้า
ในกลุม่ นี1มอี ตั ราภาษีเพียงร้อยละ 0.1 ภายใต้กรอบความตกลงทวิภาคีต่างๆ ของญี/ปุ่น แม้ว่าโครงสร้างภาษีของ
ญี/ปุ่นยังมีการให้การคุ้มครองสินค้าในบางกลุ่มเป็ นการเฉพาะโดยคงอัตราภาษีไว้ในระดับสูง แต่มขี อ้ สังเกตที/
สําคัญคือ การทําความตกลงทวิภาคีของญี/ปุ่นในแต่ละความตกลง มีความสอดคล้องไปในทิศทาง หรือมีอตั รา
เดียวกัน ไม่มคี วามแตกต่ างของโครงสร้างอัต ราภาษีในแต่ ละความตกลงทวิภาคี ซึ/งการทําความตกลงใน
ลักษณะดัง กล่าวจะมีขอ้ ดีในการลดความยุ่งยาก และต้นทุนทางการค้า (เช่น ต้นทุ นการบริหารจัดการทาง
การค้า (Trade-Related Administration Cost) ทีม/ เี หตุมาจากความซับซ้อนของโครงสร้างภาษี
ในฐานะที/เป็ นประเทศผู้นําทางเศรษฐกิจของภูมภิ าค และเป็ นประเทศพัฒนาแล้ว ญี/ปุ่นเป็ นประเทศ
หนึ/งทีม/ กี ารให้สทิ ธิพเิ ศษทางศุลกากรฝ่ายเดียว GSP แก่ประเทศกําลังพัฒนา โดยในปี ค.ศ. 2007 มีประเทศที/
ได้ใช้ประโยชน์จากสิทธิพิเศษทางการค้าคิดเป็ นมูลค่ากว่า 2.4 ล้านล้านเยน ในจํานวนนี1 จีนเป็ นประเทศที/ม ี
สัดส่วนการใช้ประโยชน์ม ากที/สุดถึงร้อยละ 68.5 ในขณะที/อินโดนีเซีย , ฟิ ลปิ ปิ นส์, ไทย และเวีย ดนาม ใช้
ประโยชน์จาก GSP ของญีป/ ุ่นคิดเป็ นสัดส่วนร้อยละ 6.2, 5.4, 5.1 และ 2.6 ตามลําดับ อย่างไรก็ตาม เมื/อ
เทียบเป็ นสัดส่วนกับปริมาณการค้าของประเทศคูค่ า้ เหล่านี1กบั ญีป/ ุ่น จะเห็นได้ว่า อัตราการใช้ประโยชน์ยงั อยู่ใน
ระดับตํ/า สะท้อนให้เห็นถึงข้อจํากัดในการใช้ประโยชน์ และการให้สทิ ธิพเิ ศษทางการค้าอาจไม่สอดคล้องกับ
ประเภทของสินค้าทีน/ ํ าเข้าจากประเทศเหล่านี1
3.1.3 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศเกาหลีใต้

เกาหลีใต้เป็ นประเทศทีม/ ลี กั ษณะการเติบโตทีข/ ยายตัวอย่างต่อเนื/องมีอตั ราการเติบโตเฉลีย/ ทีร/ อ้ ยละ 4.8
ระหว่างปี ค.ศ. 2003-2007 เพิม/ จากร้อยละ 3.1 ในปี ค.ศ.2003 เป็ นร้อยละ 5.1 และ 5 ในปี ค.ศ.2006 และ
2007 ตามลําดับ ภาคส่วนสําคัญที/นําการเติบโตของเกาหลีใต้คอื ภาคการส่งออกซึ/งมีอัตราการเติบโตเฉลีย/ ที/
13.52 โดยเป็ นการส่งออก ภาคอุตสาหกรรมเป็ นสําคัญ อย่างไรก็ตามสัดส่วนของภาคอุตสาหกรรมในผลิตภัณฑ์
มวลรวมได้ลดลงจากร้อยละ 28.6 ในปี ค.ศ. 2004 เป็ นร้อยละ 27.9 ในปี ค.ศ. 2007 ภาคเศรษฐกิจที/มกี าร
ขยายตัวมากขึน1 คือ ภาคบริการ โดยเพิม/ จากร้อยละ 55.6 เป็ นร้อยละ 57.6
ปจั จัยสําคัญที/ทําให้การส่งออกของเกาหลีใต้ยงั สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้คอื การเติบโตของผลิต
ภาพการผลิตของปจั จัยแรงงงาน (Labor Productivity) ในภาคอุตสาหกรรม ซึ/งเป็ นผลมาจากการขยายตัวของ
เทคโนโลยีนัน1 เอง เนื/องจากภาคบริการมีการขยายตัวมากขึน1 ในเศรษฐกิจของเกาหลีใต้ ปจั จัยเสี/ยงทีส/ ําคัญของ

เกาหลีใต้จงึ น่ าจะอยู่ท/ปี ระสิทธิภาพการผลิตของปจั จัยแรงงงานในภาคการบริการซึ/งพบว่าอยู่ในระดับตํ/าเมื/อ
เปรียบเทีย บกับภาคอุ ต สาหกรรม และค่อนข้างคงที/ ป ญ ั หาที/สําคัญในภาคบริการนี1น่าจะอยู่ท/ีสาขาค้าปลีก
เนื/องจากยังมีการทําธุรกิจในลักษณะครอบครัวเป็ นเจ้าของ (Small Family-Owned Stores)
การเกินดุลการชําระเงินได้ลดลงจากร้อยละ 4.1 ในปี ค.ศ. 2004 เป็ นร้อยละ 0.6 ของ GDP ในปี ค.ศ. 2007
ซึ/ง ผลส่ ว นใหญ่ ม าจากการออกไปลงทุ น ต่ า งประเทศมากขึ1น ของนั ก ธุ ร กิจ เกาหลีใ ต้ ด้ว ยผลของทัง1 บัญ ชี
เดินสะพัด และบัญชีทุนทีเ/ กินดุลส่งผลให้เงินทุนสํารองระหว่างประเทศเพิม/ ขึน1 จาก 199.1 พันล้านดอลล่าร์สหรัฐ
ในปี ค.ศ. 2004 เป็ น 258.2 พันล้านดอลล่าร์สหรัฐ ในปี ค.ศ. 2008 คิดเป็ นร้อยละ 170 ของหนี1ระยะสัน1
ต่างประเทศ
การลงทุนจากต่างประเทศได้ลดลงจากร้อยละ 1.2 ของ GDP ในปี ค.ศ. 2004 เป็ นร้อยละ 0.4 ในปี ค.ศ. 2006
สืบเนื/องมาจากกฎระเบียบที/ยงั เข้มงวด รวมไปถึงการที/มบี างสาขาที/ยงั ไม่ได้รบั การเปิ ดเสรีอย่างเต็มที/ การ
เพิม/ ขึน1 ของต้นทุนธุรกิจในเกาหลีใต้ และการแข็งค่าของเงินวอน (Won)
ทางด้านนโยบายเศรษฐกิจมหภาคนัน1 เกาหลีใต้ได้ใช้นโยบายการเงินแบบเข้มงวดในช่วงปี ค.ศ. 2004-
2007 เพื/อควบคุมอัตราเงินเฟ้อให้อยู่ในระดับที/เป็ นเป้าหมายของธนาคารกลางคือร้อยละ 2.5-3.5 ทางด้าน
นโยบายการคลังนัน1 รัฐบาลได้ดําเนินนโยบายเกินดุลในช่วง 4 ปี หลัง (ค.ศ. 2004-2008) รัฐบาลมีการปฏิรูป
งบประมาณของรัฐโดยเน้นทีจ/ ะลดรายจ่ายและเพิม/ ภาษี การใช้จ่ายได้เปลีย/ นจากการลงทุนในโครงสร้างพืน1 ฐาน
มาเป็ นการใช้จ่ายเรื/อ งสวัสดิการสัง คมมากขึน1 เพื/อแก้ปญั หาการกระจายรายได้ และปญั หาการเพิม/ ขึน1 ของ
ผูส้ งู อายุ
อัตราภาษีโดยเฉลีย/ (Average Applied MFN Rate) ของเกาหลีใต้ในปี ค.ศ. 2008 อยู่ท/รี อ้ ยละ 12.8 ซึ/ง
เป็ นอัตราเดียวกันกับในปี ค.ศ. 2004 ในช่วงเวลาที/ผา่ นมา การปรับลดอัตราภาษีของเกาหลีใต้เป็ นการปรับลด
ในกรอบความตกลงทวิภาคี เกาหลีใต้เป็ นประเทศทีม/ โี ครงสร้างภาษีทค/ี ่อนข้างสลับซับซ้อน จะเห็นได้จากการที/
โครงสร้างภาษีของเกาหลีใต้ประกอบด้วยอัตราภาษีทแ/ี ตกต่างกันถึง 83 อัตรา (เปรียบเทียบกับจีนที/มเี พียง 60
อัตรา) และมีอตั ราภาษีทางเลือก (Alternate Duties) อีก 41 อัตรา นอกจากนี1 ยังมีอตั ราภาษีทอ/ี ยู่ในระดับสูง
มาก (Peak Rates) ซึง/ กระจุกตัวอยู่ในกลุม่ สินค้าเกษตร และยังไม่มกี ารปรับลดลง อัตราภาษีอยูใ่ นช่วงร้อยละ 0
ถึงร้อยละ 887.4 (สําหรับ Manioc)
ตารางที 3.1.4: แสดงโครงสร้างภาษี ศลุ กากรของเกาหลีใต้ในปี ค.ศ. 2004 และ 2008

Simple average bound rate Simple average applied rate
(%) (%)
2004 2008 2004 2008
All Products 17.2 17.1 12.8 12.8
Agricultural products (HS01-24) 61.1 61.7 47.9 47.8
Industrial products (HS25-97) 10.0 9.8 6.6 6.5
WTO agricultural products 61.1 62.5 52.2 53.5
WTO non-agricultural products 9.7 9.4 6.7 6.5
Textiles and clothing 18.5 18.4 9.8 9.7
ทีม/ า: Trade Policy Review 2008, Korea.
เมื/อพิจารณาแยกเป็ นกลุม่ สินค้าเกษตรและสินค้าอุตสาหกรรม พบว่า สินค้าเกษตรมีอตั ราภาษีโดยเฉลีย/

สูงกว่าสินค้าอุตสาหกรรมถึง 8 เท่า คือ อัตราภาษีโดยเฉลีย/ ของสินค้าเกษตรอยู่ทร/ี อ้ ยละ 53.5 เทียบกับอัตรา
ภาษีโดยเฉลีย/ ของสินค้าอุตสาหกรรมทีร/ อ้ ยละ 6.5 ภายใต้กรอบความตกลงพหุภาคี เกาหลีใต้มขี อ้ ผูกพันการลด
ภาษีคดิ เป็ นร้อยละ 90.8 ของรายการสินค้าทัง1 หมด โดยในส่วนของสินค้าเกษตรมีการผูกพันการลดภาษีรอ้ ยละ
98.7 ของรายการสินค้าเกษตร ยกเว้นข้าว (ไม่มขี อ้ ผูกพันลดภาษี) และร้อยละ 89.5 ของสินค้าอุตสาหกรรมมี
ข้อผูกพันลดภาษี สํา หรับสิน ค้าข้าว นอกจากจะมีการยกเว้นจากการผูกพันลดภาษีแล้ว ข้าวยังเป็ น สิน ค้า
รายการเดียวทีเ/ กาหลีใต้มกี ารกําหนดโควตาการนํ าเข้าด้วย นอกจากนี1 สําหรับสินค้ารายการอื/นๆ ที/เกีย/ วข้อง
กับการคุ้มครองสุขอนามัย ของพืชและสัตว์ การนํ าเข้าจะต้องมีการขอใบอนุ ญาตนํ าเข้าด้ว ย แสดงให้เห็นถึง
มาตรการทีม/ ใิ ช่ภาษีทเ/ี ข้มงวดของเกาหลีใต้
3.1.4 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศออสเตรเลีย

ออสเตรเลียเป็ นประเทศหนึ/งที/ประสบความสําเร็จในการดําเนินนโยบายทางเศรษฐกิจเพื/อให้เกิดการ
เจริญเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างต่อเนื/อง และสามารถปรับตัวรองรับผลกระทบทางเศรษฐกิจจากภายนอกได้เป็ น
อย่างดี อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจโดยเฉลีย/ ประมาณร้อยละ 3.5 ในช่วงระยะเวลา 15 ปี ทผ/ี ่านมา โดยมี
อัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจเฉลีย/ ประมาณร้อยละ 3.2 ในช่วงปี ค.ศ. 2002-2006
นโยบายด้านการค้าของออสเตรเลียให้ความสําคัญกับการเปิ ดเสรีทงั 1 ในระดับพหุภาคี ภูมภิ าค และทวิ
ภาคี โดยมีการเจรจาทําความตกลงจัดตัง1 เขตการค้าเสรีในระดับทวิภาคีหลายความตกลงกับหลายประเทศ
รวมทัง1 การทําความตกลงเขตการค้าเสรีไทย-ออสเตรเลีย (Thailand-Australia FTA: TAFTA)2 หลายความตกลง
มีผลบังคับใช้แล้ว และบางความตกลงยังอยู่ระหว่างการเจรจา ออสเตรเลียให้ความสําคัญกับการทําความตกลง
ในระดับพหุภาคี และการเจรจาในรอบโดฮา มากกว่าระดับภูมภิ าคและทวิภาคี แนวทางการทําความตกลงใน
กรอบทีเ/ ล็กกว่าจะเป็ นการทําความตกลงที/จะผลักดันไปสู่การทําความตกลงในระดับพหุภาคี (Multilateralize)
และให้มคี วามตกลงทีล/ กึ และครอบคลุมกว้างขวางกว่าทีส/ ามารถตกลงได้ในกรอบพหุภาคี
การเปิ ดเสรีทางการค้าเป็ นส่วนหนึ/งของการปรับโครงสร้าง (Structural Reform) ทางเศรษฐกิจของ
ออสเตรเลีย ภายหลังการปรับลดภาษีศุลกากรแบบฝ่ายเดียว (Unilateral) ในปี ค.ศ. 2005 สําหรับสินค้าในกลุ่ม
สิง/ ทอ เครื/องนุ่ งห่ม รองเท้า และรถยนต์โดยสาร อัตราภาษีโดยเฉลีย/ (Applied MFN Tariff) ลดลงจากร้อยละ 4.2
ในปี ค.ศ. 2002 เป็ นร้อยละ 3.8 ในปี ค.ศ. 2006 ในการปรับโครงสร้างทางเศรษฐกิจของออสเตรเลียมีการ
ปรับเปลีย/ นมาใช้มาตรการช่วยเหลือในประเภททีส/ ามารถทําได้ (Measures Exempt From the Reduction
Commitment) หรือ “Green Box” เพิม/ มากขึน1 ในการรองรับผลกระทบจากการเปิ ดเสรีทางการค้า ดังตัวอย่าง
ต่อไปนี1
2
ความตกลงเขตการค้าเสรี ไทย-ออสเตรเลีย มีผลบังคับใช้ตงั 1 แต่ ม.ค. 2005
ตารางที 3.1.5: แสดงมาตรการใน “Green Box” ของประเทศออสเตรเลียในช่วงปี ค.ศ. 2001-2005
(หน่ วย: ล้านดอลล่าร์ออสเตรเลีย)
2001/02 2002/03 2003/04 2004/05
General Services 895.6 1,001.2 1,082.4 1,097.2
Public stockholding for food security purposes 0 0 0 0
Domestic food aid 0 0 0 0
Decoupled income support 24.8 12.9 77.0 21.1
Income insurance and Income Safety-net programmes 50.0 410.0 250.0 95.0
Payments for relief from natural disasters 55.6 235.1 348.1 254.42
Structural adjustment assistance through producer
9.0 7.3 5.8 16.0
retirement programmes
Structural adjustment assistance provided through
0 0 0 0
resource retirement programmes
Structural adjustment assistance through investment aids 2.3 8.5 0.7 0.4
Environmental programmes 346.1 244.3 205.5 328.2
Regional assistance programmes 10.2 4.8 5.5 5.1
Other subtotal 14.8 19.0 15.5 7.3
Total 1,408.5 1,943.7 1,990.4 1,824.7
Total AMS commitment level 471.9 471.9 471.9 471.9
Current Total AMS 308.5 212.8 207.8 206.7
ทีม/ า: Trade Policy Review, WTO.
นอกจากการผลักดันการเปิ ดเสรีดา้ นการค้าสินค้า ออสเตรเลียยังให้ความสนใจอย่างมากกับการเปิ ดเสรี

ในสาขาบริการ และการลงทุน เศรษฐกิจในภาคบริการคิดเป็ นมูลค่าเกือบร้อยละ 2 ใน 3 ของผลิตภัณฑ์มวลรวม
ประชาชาติ (GDP) ของออสเตรเลีย ในการพัฒนาเศรษฐกิจด้านการบริการ รัฐบาลออสเตรเลียมีโครงการให้
ความช่วยเหลือกับการพัฒนาในสาขาบริการโดยผ่านมาตรการสนับสนุ นให้เกิดการลงทุนในภาคบริการ การ
พัฒนาทางด้านการวิจยั และการพัฒนา รวมทัง1 การช่วยในด้านการส่งออกด้วย
ออสเตรเลียเป็ นประเทศที/มมี าตรการทางด้านสุขอนามัยพืชและสัตว์ (Sanitary and Phytosanitary:
SPS) ที/เข้มงวดมากประเทศหนึ/ ง และมาตรการเหล่านัน1 ยังคงถูกใช้เพื/อป้องกัน หรือบริหารจัดการกับความ
เสี/ยงจากการนํ าเข้าสินค้า มาตรการสุขอนามัยพืชและสัตว์ท/เี ทีย บเคียงได้กบั มาตรฐานสากล (International
Standard) มีสดั ส่วนร้อยละ 40 ของมาตรการสุขอนามัยทัง1 หมด การกําหนดให้มกี ารขอใบอนุ ญาตส่งออก-
นําเข้าสินค้าหลายรายการโดยมีขอ้ กําหนดเกีย/ วกับคุณลักษณะของสินค้า (Licensing Restriction) ถูกใช้เป็ น
เครื/องมือสําหรับมาตรการ SPS มาตรการทางด้านสิ/งแวดล้อม และเป็ นเงื/อนไขสําหรับการทําความตกลง
ระหว่างประเทศ นอกจากนี1 มาตรการหลายมาตรการถูกนํ ามาใช้เพื/อรองรับผลกระทบจากการทําความตกลง
เปิ ดเสรี ได้แก่ Export Assistance ในรูปแบบของการให้ทุน (Export Market Development Grants) โครงการ
ยกเว้นภาษี การช่วยเหลือทางการเงินเพื/อการส่งออก (Export Finance, Guarantee) และการประกันภัย โดย
The Export Finance and Insurance Corporation (EFIC) เป็ นต้น ซึ/งมีการกําหนดเกณฑ์การให้ความ
ช่วยเหลือเพื/อให้สนับสนุ นการพัฒนาผลิตภาพการผลิตเป็ นสําคัญ
3.1.5 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศนิ วซีแลนด์

เศรษฐกิจของนิวซีแลนด์มอี ตั ราการเติบโตเฉลีย/ ทีร/ อ้ ยละ 3.2 โดยมีอตั ราการเติบโตตัง1 แต่ปี ค.ศ. 2004-
2007 เป็ นร้อยละ 4, 3.9, 2.9 และ 2.8 ตามลําดับ ภาคส่วนสําคัญในอัตราการเติบโตของนิวซีแลนด์คอื การ
บริโภคภายในซึ/งมีอตั ราการเติบโตโดยเฉลีย/ ที/ ร้อยละ 4.5 ซึง/ ถือได้วา่ มีความมันคงเพราะระดั
/ บรายได้สุทธิของ
ครัวเรือนในนิวซีแลนด์ยงั สามารถปรับสูงขึน1 อย่างต่อเนื/องได้ในช่วงเวลาทีผ/ ่านมา อัตราการว่างงานอยู่ในเกณฑ์
ตํ/า เฉลีย/ ทีร/ อ้ ยละ 3.7 อย่างไรก็ตาม ในปี ค.ศ. 2008 เศรษฐกิจของนิวซีแลนด์อยูใ่ นภาวะชะลอตัวลง คือมีอตั รา
การขยายตัวทางเศรษฐกิจเพียงร้อยละ 2.3 โดยปญั หาสําคัญของการชะลอตัวนัน1 เกิดขึน1 จากวิกฤตเศรษฐกิจที/
เกิดขึน1 ในสหรัฐ ฯ และยุโรป ทําให้สนิ ทรัพ ย์มมี ูลค่าน้ อยลง ส่งกระทบต่อการบริโภคภายในประเทศผ่านช่อง
ทางการลดลงของความมังคั / ง/ (Wealth) ของครัวเรือน ซึ/ งการบริโ ภคเป็ นภาคส่วนที/สําคัญ ของเศรษฐกิจ
ประกอบกับ การลดลงของประสิทธิภาพการผลิต ของป จั จัย การผลิต และความไม่ส มดุลของภาคเศรษฐกิจ
ระหว่างประเทศ ได้แก่ ปญั หาดุลการชําระเงิน และการเพิม/ ขึน1 ของระดับหนี1ตา่ งประเทศ
ความจําเป็ นทีจ/ ะต้องการพัฒนาและปรับปรุงผลิตภาพของปจั จัยการผลิต (Productivity) จะเป็ นปญั หาที/
มีความสําคัญมากขึน1 การเพิม/ ประสิทธิภาพของปจั จัยการผลิตจะสนับสนุ นให้เกิดการเพิม/ ขีดความสามารถใน
การแข่งขันของภาคเศราษฐกิจระหว่างประเทศของนิวซีแลนด์ดว้ ย จากการวิเคราะห์โครงสร้างการขยายตัวทาง
เศรษฐกิจของประเทศ พบว่า การขยายตัวทางเศรษฐกิจของนิวซีแลนด์เกิดจาการเพิม/ ขึน1 ของปจั จัยการผลิตทัง1
ทุนและแรงงาน โดยครึ/งหนึ/งของอัตราการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจโดยเฉลี/ยนัน1 เกิดขึน1 จากการเพิม/ ขึน1 ของ
ปจั จัยทุน (Capital) และป จั จัยแรงงานมีส่วนในอัตราการเติบโตถึง 1 ใน 3 อย่างไรก็ตาม ในขณะทีเ/ ศรษฐกิจมี
การขยายตัวกลับพบว่า ประสิทธิภาพการผลิตของปจั จัยการผลิตในประเทศลดลง
การขาดดุลการชําระเงินได้เพิม/ ขึน1 เป็ นร้อยละ 8 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ในปี
ค.ศ. 2008 ชีใ1 ห้เห็นว่าการพัฒนาของประเทศนิวซีแลนด์นัน1 เกิดช่องว่างระหว่างการลงทุนในประเทศ และระดับ
การออมของประเทศเป็ นผลให้ต้อ งพึ/งพาการลงทุนจากต่างประเทศ จนเป็ นผลให้เงินสํารองระหว่างประเทศ
เพิม/ ขึน1 จนถึงประมาณ 19 พันล้านดอลลาร์นิวซีแลนด์
การลงทุนจากต่างประเทศกําลังได้รบั ความสนใจเป็ นอย่างมาก ทัง1 นี1เนื/องจากความต้องการความรู้และ
เทคโนยีตา่ งประเทศ และความพยายามในการสร้างบริษทั ทีม/ คี วามสามารถในการแข่งขันระดับโลก ดังจะเห็นได้
ว่าการลงทุนจากต่างประเทศในนิวซีแลนด์ระหว่างปี ค.ศ. 2004 ถึง ค.ศ. 2008 นัน1 เฉลีย/ อยู่ท/ี 4.1 พันล้านดอลลาร์
นิวซีแลนด์ต่อปี กิจการที/นักลงทุนต่างประเทศเข้ามาลงทุนนัน1 คือ การลงทุนในธุรกิจอสังหริมทรัพย์ โครงการ
โครงสร้างพืน1 ฐานทีส/ ําคัญ และธุรกิจอื/นๆ ที/เกีย/ วเนื/องกับอสังหาริมทรัพย์ และการประมง โดยลักษณะการเข้า
มาเป็ นแบบควบรวมกิจการ และการปรับโครงสร้างเงินทุนของบริษทั
ทางด้านนโยบายเศรษฐกิจมหภาคนัน1 นิวซีแลนด์ได้ใช้นโยบายการเงินแบบเข้มงวดในช่วงปี ค.ศ. 2004-
2007 เพื/อควบคุมอัตราการเติบโตของการบริโภคภายในประเทศ ดังนัน1 จะพบว่าอัตราเงินเฟ้อจะอยู่ในระดับที/
เป็ นเป้าหมายของธนาคารกลางคือร้อยละ 1- 2 สําหรับในช่วงปี ค.ศ. 2008 และ ค.ศ. 2009 นัน1 ได้มนี โยบาย
การเงินที/ผ่อนปรนมากขึน1 ทัง1 นี1สบื เนื/องจากภาวะเศรษฐกิจที/ถดถอย ทางด้านนโยบายการคลังนัน1 รัฐบาลได้
ดําเนินนโยบายเกินดุลมาโดยตลอด (ค.ศ. 2004-2008) ปจั จุบนั มีความพยายามใช้นโยบายการคลังในการ
กระตุ้น เศรษฐกิจมาก โดยมุ่ง เน้ น ไปที/การเพิ/ม รายจ่ายของรัฐ บาลผ่านการพัฒนาโครงสร้างพื1น ฐานที/เ ป็ น
ข้อจํากัดหรืออุปสรรคต่างๆ และการลดภาษี นโยบายการปฏิรปู ภาษีนัน1 เน้นให้เกิดการพัฒนาของธุรกิจ และการ

สร้างบรรยากาศการลงทุน รวมไปถึงการกระจายโอกาสทีส/ มดุลด้วย
นโยบายการค้าของนิ ว ซีแลนด์ย งั คงอยู่ท/กี ารสนับสนุ น และส่งเสริมการเปิ ดเสรีทางการค้า โดยผ่าน
เครื/องมือทางด้าน ระบบการค้าพหุภาคี (Multilateral Trading System) และการบรรลุความตกลงเปิ ดเสรีในการ
เจรจารอบ Doha ยิง/ ไปกว่านัน1 ในความพยายามทีจ/ ะขยายตลาดส่งออกทัง1 ทางด้านการเพิม/ ตลาดใหม่ และการ
เพิม/ โอกาสในการเข้าถึงตลาดของสินค้า และบริการส่งออกนัน1 นิวซีแลนด์ได้มกี ารจัดทํา Preferential Trade
Agreement (PTAs) เป็ นผลให้นิวซีแลนด์ได้ทําความตกลงการค้าเสรีกบั ประเทศคูค่ า้ สําคัญๆ ได้แก่ ไทย จีน
และอาเซียน (ASEAN) และยังมีแผนทีจ/ ะเจรจากับประเทศสําคัญอื/นๆ อีกได้แก่ Gulf Cooperation Council
อิน เดีย ญี/ปุ่ น เกาหลีใ ต้ และมาเลเซี ย โดยมีกรอบความตกลงที/ร วมทัง1 สิน ค้า บริการ และการลงทุ น ด้ว ย
นโยบายการค้าของนิวซีแลนด์มหี ลักการว่า สินค้าทุกชนิดของประเทศที/พฒ ั นาน้อยที/สุดได้รบั การยกเว้นภาษี
นําเข้าจากนิวซีแลนด์ตงั 1 แต่ 1 กรกฎาคม 2001 สําหรับประเทศทีด/ ้อยพัฒนานัน1 ให้ยกเลิกสิทธิพเิ ศษทางภาษี
(GSP) และเปลีย/ นมาใช้เกณฑ์การลดภาษีศุลกากรตามกรอบ MFN
นิวซีแลนด์ได้พยายามจัดกฎระเบียบการควบคุมให้มคี วามโปร่งใส และสามารถเข้าถึงได้ง่ายขึน1 โดยมี
การรายงานกฎระเบียบต่างๆ ต่อ WTO ตามทีป/ รากฎในตารางที/ 3.1.3 ใน Trade Policy Review (หน้า 20)
และการจัดทํากฎระเบียบต่างๆ ให้สามารถเข้าถึงได้ทาง Internet นิวซีแลนด์ได้ปฏิรูปกฎระเบียบทีไ/ ม่ก่อให้เกิด
การแข่งขัน หันมาสนใจการจัดตัง1 กฎระเบียบทีก/ ่อให้เกิดการเติบโตของเศรษฐกิจ ดังจะเห็นได้จากมีการจัดตัง1
Regulatory Impact Analysis Unit ใน Ministry of Economic Development และมอบหมายให้ทําการศึกษา
ผลกระทบของกฎระเบียบต่างๆ ต่อระบบเศรษฐกิจ ซึง/ ได้รบั ฟงั ความคิดเห็นจากภาคเอกชน และทําการทบทวน
กฎระเบียบต่างๆ ที/ภาคเอกชนเรียกว่า “Regulatory Creep” ทีเ/ ป็ นกฎทีเ/ กีย/ วข้องกับแรงงาน พลังงาน และ
สิง/ แวดล้อม
3.1.6 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศอิ นเดีย

เศรษฐกิจของอินเดียมีการขยายตัวอย่างรวดเร็วคู่ขนานไปกับการขยายตัวของเศรษฐกิจจีนโดยมีอตั รา
การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจระหว่างร้อยละ 8-10 ในช่วงระยะเวลา 10 ปี ทผ/ี ่านมา การขยายตัวของเศรษฐกิจ
อินเดียเป็ นผลจากการขยายตัวในภาคบริการ และภาคอุตสาหกรรมเป็ นหลัก โดยภาคเกษตรกรรมมีอตั ราการ
เจริญเติบโตที/ต/ ํากว่ามาก การขยายตัวทางเศรษฐกิจก่อให้เกิดการพัฒนามาตรฐานการครองชีพของอินเดียใน
หลายด้าน เช่น การยกระดับรายได้และลดความยากจนในประเทศ การพัฒนาโครงสร้างพื1นฐาน การพัฒนาด้าน
สุขภาพของประชาชน ฯลฯ นโยบายเศรษฐกิจที/สนับสนุ นให้เปิ ดกว้างมากขึน1 ทางการค้า และความเชื/อมโยง
ทางเศรษฐกิจกับประเทศในเอเซียตะวันออกภายใต้ “Look East Policy” มีส่วนอย่างมากต่อการพัฒนา
เศรษฐกิจของอินเดียในช่วงเวลาทีผ/ า่ นมา และมีผลให้อนิ เดียกลายเป็ นเศรษฐกิจทีจ/ ะมีความสําคัญอย่างมากต่อ
การพัฒนาของเศรษฐกิจโลก ดังจะเห็นได้จากการทีอ/ ินเดียเป็ นหนึ/งในประเทศกลุ่ม BRIC3 ทีเ/ ชื/อกันว่าจะเป็ น
ฐานการพัฒนาเศรษฐกิจทีส/ าํ คัญของโลกในทศวรรษต่อไป
3
ประเทศกลุ่ม BRIC ประกอบด้วย บราซิล รัสเซีย อินเดีย และจีน
ภาคบริการถือได้ว่าเป็ นภาคเศรษฐกิจที/มสี ่วนอย่างมากต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของอินเดีย และเป็ น

ภาคเศรษฐกิจทีอ/ นิ เดียมีความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบจากการที/ประชากรส่วนใหญ่ของประเทศมีทกั ษะด้าน
ภาษาอังกฤษ และทักษะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) ที/ดี อัตราการขยายตัวของ
เศรษฐกิจภาคบริการของอินเดียในช่วงปี ค.ศ. 2003-2006 คิดเป็ นร้อยละ 9.8 ต่อปี ซึ/งเป็ นผลจากการปฎิรูป
โครงสร้างทางเศรษฐกิจโดยเฉพาะอย่างยิง/ ในสาขาการเงินการธนาคาร ทําให้ภาคการเงินของอินเดียมีความ
เข้ม แข็ง มากขึ1น และสามารถทํ า หน้ า ที/ใ นการจัด สรรทรัพ ยากรทุ น ไปยัง ภาคเศรษฐกิจ ต่ า งๆ ได้อ ย่ า งมี
ประสิทธิภาพ ปริมาณหนี1ทไ/ี ม่กอ่ ให้เกิดรายได้ (Non-Performing Loan: NPL) ปรับลดลงแม้ว่าอินเดียจะยังคงมี
ปญั หา NPL สําหรับสถาบันการเงินในชนบทห่างไกลบ้าง นอกจากนี1 การพัฒนาด้านโครงสร้างพืน1 ฐาน แม้ว่าใน
ปจั จุบนั จะยังคงเป็ นอุปสรรคสําคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของอินเดียก็เป็ นปจั จัยสําคัญของการขยายตัวของ
เศรษฐกิจในภาคบริการโดยเฉพาะอย่างยิง/ ด้านการโทรคมนาคม และการขนส่ง อินเดียเปิ ดรับการลงทุนจาก
ต่างประเทศเพื/อให้เกิดโครงการพัฒนาโครงสร้างพืน1 ฐานขนาดใหญ่ เช่น การสร้างและปรับปรุงการขนส่งระบบ
ราง ระบบถนน ท่าเรือ โดยอนุ ญาตให้นกั ลงทุนต่างชาติสามารถเป็ นเจ้าของได้ในสัดส่วนไม่เกินร้อยละ 49
สัดส่วนของภาคเกษตรกรรมต่อผลิตภัณฑ์มวลรวมประชาชาติของอินเดียลดลงจากร้อยละ 23 ในปี
ค.ศ. 2000/01 เป็ นร้อยละ 18 ในปี ค.ศ. 2005/06 แต่ภาคเกษตรกรรมของอินเดียยังเป็ นภาคการผลิตที/ใช้
แรงงานเข้มข้น การจ้างงานในภาคเกษตรคิดเป็ นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 60 ของการจ้างงานทัง1 หมด ผลิตภาพ
(Productivity) ในภาคเกษตรของอินเดียอยู่ในระดับตํ/าเมื/อเปรียบเทียบกับภาคเศรษฐกิจอื/นของประเทศ คือ
ปจั จัย การผลิต จํานวนมากโดยเฉพาะแรงงานยังคงกระจุกตัว อยู่ในภาคการเกษตรในขณะที/ผลผลิต ในภาค
การเกษตรต่อภาคอุตสาหกรรม และภาคบริการปรับลดลงตามลําดับ ทําให้ประเด็นเรื/องความมันคงทางอาหารมี
/
ความสําคัญอย่างมาก และเป็ นสาเหตุให้ภาครัฐต้องดําเนินนโยบายแทรกแซงราคาสินค้าทางการเกษตรหลาย
รายการโดยนโยบายประกันราคา นอกจากนี1 รัฐยังมีนโยบายในการอุดหนุ นภาคเกษตรโดยการให้การอุดหนุ น
ทางด้านปจั จัย การผลิต ได้แก่ พันธุ์ ปุ๋ย นํ1 า และไฟฟ้า เป็ นต้น และยังมีการให้การคุ้มครองภาคเกษตรโดยมี
อัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ สําหรับสินค้าเกษตรสูงถึงร้อยละ 40.8
อินเดียเป็ นประเทศสมาชิกริเริม/ (Initial Member) ขององค์การการค้าโลก และมีแนวนโยบายในการ
ส่งเสริมการเปิ ดเสรีทางการค้าเพื/อพัฒนาประเทศ จึงมีการทําความตกลงในระดับภูม ภิ าคและทวิภาคหลาย
ความตกลง ซึ/งเป็ นส่วนสําคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของอินเดีย เช่น ข้อเรียกร้องของอินเดียให้ลดการอุดหนุ น
ในกลุม่ สินค้าเกษตรของประเทศพัฒนาแล้ว เพื/อให้ประเทศกําลังพัฒนาและกลุม่ ประเทศพัฒนาน้อยสามารถใช้
ประโยชน์จากการทําความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้า การผลักดันให้มกี ารพิจารณาในเรื/องการให้ความช่วยเหลือ
ทางการค้า (Aids for Trade program) ซึ/งอินเดียเห็นว่าในหลายกรณีเป็ นการเลือกปฏิบตั ิ ทําให้ประเทศกําลัง
พัฒนาทีส/ ง่ ออกสินค้าเกษตรไม่สามารถเข้าถึงตลาดได้โดยกระบวนการของการเปิ ดเสรีทางการค้า และอินเดียก็
เป็ นประเทศทีม/ บี ทบาทอย่างมากในการผลักดันในประเทศเรื/องการเข้าถึงตลาด (Market Access)
แม้ว่าจะมีการปรับลดอัตราภาษีลงมาก แต่อนิ เดียยังมีอตั ราภาษีศุลกากรในอัตราสูงโดยเฉพาะในกลุ่ม
สินค้าเกษตร ในปี 2007 อัตราภาษีเฉลีย/ (Average applied MFN rate) อยู่ท/รี อ้ ยละ 17.54 โดยอัตราภาษี
สําหรับสินค้าเกษตรมีอตั ราเฉลีย/ เป็ นร้อยละ 40.8 และสินค้าทีไ/ ม่ใช่สนิ ค้าเกษตรมีอตั ราเฉลีย/ เป็ นร้อยละ 14.1
4
คํานวณโดยรวมอัตราภาษีเทียบเท่าของภาษีไม่ได้เก็บบนฐานของมูลค่า (Non-ad valorem rates)
นอกจากนี1 เมื/อพิจารณาการกระจายตัวของอัตราภาษี พบว่า อินเดียยังคงมีสนิ ค้าทีม/ อี ตั ราภาษีสูงในสัดส่วนที/

มาก สินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีสูงกว่าร้อยละ 20 คิดเป็ นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 16.2 ของรายการสินค้าทัง1 หมด และบาง
รายการมีอตั ราภาษีสงู มาก (ร้อยละ 2.4 ของรายการสินค้าทัง1 หมดมีอตั ราภาษีสงู กว่าร้อยละ 95)
3.2 มาตรการภาษี ศลุ กากร

เมื/อพิจารณาอัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ ของประเทศกลุม่ อาเซียน+6 (ดังตารางที/ 3.2.1) พบว่าอัตราภาษี
ศุ ลกากรขาเข้าของแต่ ละประเทศในกลุ่ม อาเซีย น+6 มีอ ัต ราที/ค่อ นข้า งแตกต่ างกัน โดยมีอ ัต ราภาษี MFN
applied rate เฉลีย/ ตัง1 แต่รอ้ ยละ 0 (สิงคโปร์) ถึงร้อยละ 12.45 (กัมพูชา) เมื/อพิจารณาอัตราภาษีศุลกากรจําแนก
ตามประเภทสินค้า พบว่าประเทศในกลุ่มอาเซียน+6 มีการเก็บภาษีศุลกากรในสินค้าขัน1 ปฐมทีไ/ ม่มกี ารแปรรูป
(สินค้าเกษตร) ในอัตราที/สูงกว่าสินค้าอุ ตสาหกรรม โดยเฉพาะอย่างยิง/ ในประเทศเกาหลีใต้ อินเดีย กัมพูชา
และเวียดนาม ทีม/ กี ารเก็บภาษีนําเข้าอัตราเฉลีย/ สูงเกินกว่าร้อยละ 10 ในทํานองเดียวกัน อัตราภาษีนําเข้าใน
สินค้าขัน1 ปฐมที/ไม่มกี ารแปรรูปของไทยก็มอี ตั ราเฉลีย/ สูงถึงร้อยละ 13.47 นัยดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าประเทศ
ไทยและประเทศต่างๆ เหล่านี1ยงั คงมีการคุม้ ครองภาคเกษตรภายในประเทศค่อนข้างมาก
ในปจั จุบนั อัตราภาษีศุลกากรของไทยในสินค้าพิกดั เดียวกันมีหลายอัตรา ซึ/งแตกต่างกันไปตามทีไ/ ทย
ได้ไ ปตกลงผู กพัน ไว้ก ับ การเปิ ดเสรีข าเข้า ภายใต้ ก รอบต่ า งๆ (ดัง ตารางที/ 3.2.2) โครงสร้า งอัต ราภาษีท/ี
หลากหลายก่อให้เกิดภาระในการบริหารจัดการ และเพิม/ ต้นทุนในการดําเนิน งานทัง1 ส่ว นของภาครัฐ (กรม
ศุลกากร) และภาคเอกชน นอกจากนี1 อัตราภาษีท/ีหลากหลายในสินค้าพิกดั เดียวกันทําให้มองไม่เ ห็นภาพที/
ชัดเจนของโครงสร้างการคุม้ ครองอุตสาหกรรมทีแ/ ท้จริง และบิดเบือนการนําเข้าจากแหล่งทีม/ ปี ระสิทธิภาพที/สุด
ยิง/ กว่านัน1 อัตราภาษีสําหรับสินค้าชนิดเดียวกันที/นําเข้าจากประเทศเดียวกัน แต่อยู่ภายใต้กรอบความตกลง
ต่างกัน
สําหรับอัตราภาษีของประเทศคู่คา้ ในรายการสินค้าส่งออกทีส/ ําคัญของไทย 20 รายการแรก (ดังตาราง
ที/ 3.2.3-3.2.5) พบว่า กรณีของประเทศจีน สินค้าส่งออกทีส/ าํ คัญของไทยได้รบั สิทธิประโยชน์ทางด้านภาษีน้อย
ภายใต้กรอบความตกลง ASEAN-China FTA เนื/องจากมีสนิ ค้าหลายรายการที/ไม่อยู่ในรายการลดภาษี อาทิ
หน่วยเก็บเครื/องประมวลผลข้อมูลอัตโนมัติ (HS 847170) ข้าวทีส/ ีบ้างแล้วหรือสีทงั 1 หมด จะขัดหรือไม่กต็ าม
(HS 100630) และยางธรรมชาติชนิดต่างๆ (HS400110 HS400121 HS400122) เป็ นต้น ทัง1 ๆ ทีบ/ างรายการ
ในสินค้ากลุ่มนี1 จีนได้ย อมลดอัตราภาษีให้กบั ประเทสคู่ความตกลงในกรอบความตกลงการค้าเสรีกรอบอื/น
อย่างไรก็ตามมีสนิ ค้าบางรายการ เช่น รถยนต์ขนาด 1500-3000 cc (HS 870323) และเครื/องประดับ (HS
711319) เป็ นสินค้าทีไ/ ทยได้รบั สิทธิประโยชน์ทางด้านภาษีพอสมควร เนื/อจากจีนมีอตั ราภาษี MFN ค่อนข้างสูง
และลดอัตราภาษีให้ประเทศคูค่ วามตกลงในกรอบความตกลงอื/นน้อยกว่า
กรณีประเทศญี/ปุ่น อัตราภาษีนําเข้า (MFN Rate) ในรายการสินค้าส่งออกทีส/ ําคัญของไทยส่วนใหญ่ม ี
อัตราเท่ากับร้อยละ 0 ยกเว้นสินค้าบางรายการทีย/ งั มีการเก็บภาษี เช่น นํ1ามันปิ โตรเลียม ข้าว เครื/องประดับ ทูน่า
เนื1อสัตว์ปีก บางรายการในกลุ่มสิน ค้าเหล่านี1 ญี/ปุ่นลดอัตราภาษีลงแตกต่างกันภายใต้กรอบความตกลงต่าง
กรอบกัน ทัง1 ๆ ที/ไ ทยร่ว มในกรอบตกลงนั น1 ๆ ด้ว ยกัน เช่ น ผลิต ภัณ ฑ์ปิ โ ตรเลีย ม (HS271019) ข้า ว
(HS100630) ทูน่า (HS160414) และเนื1อสัตว์ปีก (HS160232) ซึ/งอาจเป็ นปญั หาว่าไทยจะใช้สทิ ธิได้ภายใต้
กรอบความตกลงทีไ/ ด้สทิ ธิประโยชน์มากกว่าได้หรือไม่ ยิง/ กว่านัน1 ไทยยังอาจเสียประโยชน์ในบางรายการสินค้า

/ ป/ี ุ่นลดอัตราภาษีให้คคู่ า้ ในกรอบความตกลงอื/นมากกว่าในกรอบทีไ/ ทยร่วมความตกลง
ทีญ
ประเทศเกาหลีใต้มอี ตั ราภาษีนําเข้า (MFN Rate) ในรายการสินค้าส่งออกทีส/ ําคัญของไทยส่วนใหญ่ไม่
สูงมาก ยกเว้น รถบรรทุ กเครื/องยนต์ดีเ ซล ทู น่ า และเนื1 อ สัต ว์ปีกที/มกี ารเก็บ ภาษีนํ า เข้าในอัต ราเกิน กว่ า
ร้อยละ 10 และถึงแม้ว่าประเทศเกาหลีใต้จะมีความตกลงเปิ ดเสรีในกรอบต่างๆ อาทิเช่น APTA และ ASEAN-
Korea ประเทศเกาหลีใต้กจ็ ะลดอัตราภาษีในรายการสินค้าเหล่านี1ภายใต้กรอบความตกลงอื/น เท่ากับหรือน้อย
กว่าทีล/ ดอัตราภาษีภายใต้กรอบความตกลงทีไ/ ทยร่วมด้วย
สําหรับประเทศออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ อัตราภาษีนําเข้า (MFN Rate) ในรายการสินค้าส่งออกที/
สําคัญของไทยส่ว นใหญ่มอี ตั ราเท่ากับร้อยละ 0 ในความตกลง FTA ไทย-ออสเตรเลีย (TAFTA) และไทย-
นิวซีแลนด์ (TNZFTA) สิทธิประโยชน์ทางด้านภาษีทไ/ี ทยได้รบั มีผลประโยชน์ไม่มากนักเนื/องจากอัตราภาษี
นําเข้า MFN ของประเทศทัง1 สองตํ/าอยู่แล้ว แม้ว่าความตกลงดังกล่าวทําให้รายการสินค้าส่งออกของไทยส่วน
ใหญ่ไม่ตอ้ งเสียภาษีนําเข้าไปยังประเทศทัง1 สอง
ส่วนประเทศอินเดีย อัตราภาษีนําเข้า (MFN Rate) ในรายการสินค้าส่งออกทีส/ ําคัญของไทยส่วนใหญ่ม ี
อัตราที/สูง เช่น รถยนต์ขนาด 1,500-3,000 cc และเนื1อสัตว์ปีก มีอัต ราภาษีนําเข้าสูงถึงร้อยละ 100 และ
นํ1ายางพารามีอตั ราภาษีนําเข้าสูงถึงร้อยละ 70 ประเทศอินเดียมีการเปิ ดเสรีภายใต้กรอบความตกลงต่างๆ อาทิ
เช่น APTA และ ASEAN-India มีขอ้ สังเกตว่า มีรายการสินค้าหลายรายการทีอ/ นิ เดียผูกพันลดอัตราภาษีภายใต้
ความตกลง APTA โดยไม่ลดอัตราภาษีภายใต้ความตกลง ASEAN-India และในทางกลับกันมีหลายรายการที/
อินเดียไม่ผกู พันลดอัตราภาษีภายใต้ APTA แต่ลดอัตราภาษีภายใต้ ASEAN-India
ตารางที 3.2.1: ภาษี ศลุ กากรเฉลียของประเทศอาเซียน + 6

Tariff Applied Rate (Simple Mean %) Tariff Applied Rate( Weighted Mean %) Bound Rate (Simple Mean %)
Countries Year
All Products Primary Manufactured All Products Primary Manufactured All Products Primary Manufactured
Brunei Darussalam 2007 3.05 0.94 3.44 6.12 13.21 4.56 24.33 22.43 24.92
Cambodia 2007 12.45 14.69 12.11 9.99 10.51 9.94
Indonesia 2007 5.84 6.60 5.78 3.55 2.56 4.42 37.14 43.44 35.21
Lao PDR 2007 5.81 9.89 5.31 8.30 8.34 8.31
Malaysia 2007 5.91 2.87 6.49 3.13 2.33 3.41 14.47 11.09 15.40
Myanmar 2007 4.12 5.81 3.91 3.87 4.50 3.62 83.63 99.06 28.56
Philippines 2007 5.00 5.95 4.83 3.60 5.20 2.68 25.66 31.04 23.69
Singapore 2008 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.96 9.48 6.02
Thailand 2006 10.81 13.47 10.41 4.56 2.14 5.76 25.70 26.66 25.48
Vietnam 2007 11.68 14.45 11.26 10.57 10.23 11.01
China 2008 8.57 8.75 8.66 3.92 2.43 5.84 10.00 11.30 9.62
Japan 2008 2.61 4.91 2.26 1.31 1.23 1.55 2.94 4.82 2.42
Korea, Rep. 2007 8.33 20.74 6.58 7.10 11.56 4.79 15.80 31.63 11.55
Australia 2008 3.93 1.43 4.40 2.47 0.43 3.31 9.91 2.56 12.41
New Zealand 2008 2.76 1.52 2.98 1.98 0.43 2.69 9.95 4.41 11.66
India 2008 9.74 19.47 8.38 6.09 7.25 5.86 49.57 88.42 35.36
ทีม/ า: World Bank (World Development Indicator)
หมายเหตุ: Bound Rate ของประเทศ Indonesia, Japan, New Zealand, India ใช้ขอ้ มูลปี ค.ศ. 2006
Bound Rate ของประเทศ Myanmar ใช้ขอ้ มูลปี ค.ศ. 2002
Bound Rate ของประเทศ China, Australiaใช้ขอ้ มูลปี ค.ศ. 2007
ตารางที 3.2.2: ภาษี นําเข้าในรายการสิ นค้านําเข้าทีสําคัญของไทย จําแนกตามกรอบความตกลงการค้าเสรีต่างๆ

Description Thailand's Tariff Rate
HS
ASEAN-
code ASEAN- ASEAN- ASEAN- ASEAN-
MFN AFTA Australia-New TAFTA TNZFTA
China Japan Korea India
Zealand
36.9% (out quota), 36.9% (out quota),
040110 Milk and cream, not concentrated 40% 0% 0% * 13.33% 0% *
15% (in quota) 15% (in quota)
216% (out 194.4% (out 194.4% (out
040210 Milk powder not exceeding 1.5% fat quota), 5% (in 0% 0% * 3.3% 0% * quota), 15% (in quota), 25% (in
quota) quota) quota)
Whey whether or not concentrated
040410 5-30% 0% 0% 2.5-20% 0% 0-30% * 0-20% 0-20%
or sweetened
Bolts o screws nes,with o without
731815 10% 0% 20% 10% 0% 0% * 0% 0%
their nuts o washers,iron o steel
732690 Articles, iron or steel, nes 10% 0% 0% 10% 10% 0% 7.5% 0% 0%
Automobiles w reciprocatg piston
870322 engine displacg > 1000 cc to 1500 10-80% 0% 0-80% 0% 0% 10-30% * 0% 0%
cc
Automobiles w reciprocatg piston
870323 engine displacg > 1500 cc to 3000 10-80% 0% 80% 0% 0% 10-30% * 0% 0%
cc
Diesel powered trucks with a GVW
870421 40% 0% 0% 29% 40% 30% * 0% 0%
not exceeding five tonnes
870840 Tansmissions for motor vehicles 30% 0% 0-42% 30% 12-30% 10% 25% 0% 0%
870899 Motor vehicle parts nes 30% 0% 30-42% 30% 30% 10% * 0% 0%
ทีม/ า: กรมศุลกากร
หมายเหตุ: * คือรายการสินค้าทีไ/ ม่มอี ยู่ในรายการลดภาษี
ตารางที 3.2.3: ภาษี นําเข้าของประเทศจีนและญีปุ่ นในรายการสิ นค้าส่งออก 20 ลําดับแรกของไทย จําแนกตามกรอบความตกลงต่างๆ

Rank HS code Description China's Tariff Rate Japan's Tariff Rate
MFN ASEAN-China APTA5 China-NZ MFN ASEAN-JAPAN JTEPA Japan-Chile
(For Thailand) FTA
1 847170 Computer data storage units 0% * * * 0% 0% 0% 0%
2 271019 Light petroleum distillates nes 1-9% 0-5% 5.40% 3.6-5.4% 0-7.9%, 405 0%, 403.36yen/kl, 0%, 282yen/kl, 0%,
yen/kl, 887 328.67yen/kl, 628.50yen/kl, 410.18yen/kl,
yen/kl, 1,036 728.67yen/kl, 1,296.50yen/kl, 914.18yen/kl,
yen/kl, 1,229 1,036yen/kl 1,653yen/kl, 1,885.82yen/kl,
yen/kl, 824 1,268yen/kl, 1,188yen/kl, 2,404.36yen/kl,
yen/kl, 1,048 1,229yen/kl 1,601yen/kl 1,728yen/kl,
yen/kl 1,589.33yen/kl, 2,328.73yen/kl
825yen/kl
1,124.67yen/kl,
1,048yen/kl
1,497.33yen/kl
3 100630 Rice, semi-milled or wholly milled, 65% * * * 0%-341 0% * *
whether or not polished or glazed yen/kg
4 870421 Diesel powered trucks with a GVW not 25% * * 16% 0% 0% 0% 0%
exceeding five tonnes
5 710812 Gold in unwrought forms non-monetary 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
6 847330 Parts&accessories of automatic data 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
processg machines&units thereof
7 854231 Electronic integrated circuits as 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
processors and controllers, whether
8 '400122 Technically specified natural rubber 20% or 2600 * * 12% 0% 0% 0% 0%
(TSNR) Yuan/Ton, the
less
9 854239 Electronic integrated circuits (excl. such 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
as processors, controllers,
10 870323 Automobiles w reciprocatg piston 25% 5% 22.50% 16% 0% 0% 0% 0%
engine displacg > 1500 cc to 3000 cc
5
APTA คือ ข้อตกลงทางการค้าเอเชียแปซิฟิก (Asia-Pacific Trade Agreement) ซึง/ ประกอบไปด้วยประเทศสมาชิก บังกลาเทศ จีน อินเดีย ลาว เกาหลีใต้ และศรีลงั กา
Rank HS code Description China's Tariff Rate Japan's Tariff Rate

MFN ASEAN-China APTA5 China-NZ MFN ASEAN-JAPAN JTEPA Japan-Chile
(For Thailand) FTA
11 400121 Natural rubber in smoked sheets 20% or 2600 * 17% 12% 0% 0% 0% 0%

Yuan/Ton, the
less
12 870899 Motor vehicle parts nes 6-25% 5% * 3.6-16% 0% 0% 0% 0%
13 711319 Articles of jewellry&pt therof of/o prec 20-35% 5% 14-28% 12-16% 5.2-5.4% 0% 0% 1.5-1.6%
met w/n platd/clad w prec met
14 160414 Tunas,skipjack&Atl 5% 0% * 0% 9.60% 8.80% 3.2-48% *
bonito,prepard/preservd,whole/in
pieces,ex mincd
15 271011 Aviation spirit 1-9% * * 0-5.4% 0-3.9%, 1,056 0%, 826.67yen/kl, 0%,1,168yen/kl, 0%,
yen/kl, 405 328.67yen/kl, 1034.5 yen/kl, 1,504.73yen/kl,
yen/kl, 887 728.67yen/kl 282yen/kl, 1,698.91yen/kl,
yen/kl 628.50yen/kl, 1,008yen/kl,
693yen/kl 410.18yen/kl,
914.18yen/kl
16 841510 Air conditioning machines window or 8% 5% * * 0% 0% 0% 0%
wall types, self-contained
17 270900 Petroleum oils and oils obtained from 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0%
bituminous minerals, crude
18 160232 Fowl (gallus domesticus) meat, 15% 5% * 9% 0-21.3% 0-21.3% 0-4.5% 0%
prepared/preserved
19 400110 Natural rubber latex, whether or not 10% or 720 * * 12% 0% 0% 0% 0%
prevulcanised Yuan/Ton, the
less
20 490700 Unusd postage,revenue stamps;cheque 0-7.5% * * * 0% 0% 0% 0%
forms,banknotes,bond certific,etc
ทีม/ า: The World Integrated Trade Solution (WITS)
ตารางที 3.2.4: ภาษี นําเข้าของประเทศเกาหลีใต้และออสเตรเลียในรายการสิ นค้าส่งออก 20 ลําดับแรกของไทย จําแนกตามกรอบความตกลงต่างๆ

Rank HS code Description Korea's Tariff Rate Australia's Tariff Rate
MFN APTA ASEAN-Korea MFN TAFTA ASEAN-Australia-
New Zealand
1 847170 Computer data storage units 0% 0% 0% 0% 0% 0%
2 271019 Light petroleum distillates nes 3-8% 3-8% 0-7% 0% 0% 0%
3 100630 Rice, semi-milled or wholly milled, whether or not polished or 5% 5% * 0% 0% 0%
glazed
4 870421 Diesel powered trucks with a GVW not exceeding five tonnes 10% 10% 0% 5% 0% 0%
5 710812 Gold in unwrought forms non-monetary 3% 3% 0% 0% 0% 0%
6 847330 Parts&accessories of automatic data processg machines&units 0% 0% 0% 0% 0% 0%
thereof
7 854231 Electronic integrated circuits as processors and controllers, 0% 0% 0% 0% 0% 0%
whether
8 '400122 Technically specified natural rubber (TSNR) 0% 0% 0% 0% 0% 0%
9 854239 Electronic integrated circuits (excl. such as processors, 0% 0% 0% 0% 0% 0%
controllers,
10 870323 Automobiles w reciprocatg piston engine displacg > 1500 cc to 8% 8% 0% 5-10%, 10% and 0% 0%
3000 cc $12 000 each
11 400121 Natural rubber in smoked sheets 0% 0% 0% 0% 0% 0%
12 870899 Motor vehicle parts nes 8% 8% 0% 0-10% 5% 0%
13 711319 Articles of jewellry&pt therof of/o prec met w/n platd/clad w prec 8% 5.6% 0% 5% 0% 0%
met
14 160414 Tunas,skipjack&Atl bonito,prepard/preservd,whole/in pieces,ex 20% 20% * 5% 0% 0%
mincd
15 271011 Aviation spirit 0-5% 0-5% 0-5% 0% 0% 0%
16 841510 Air conditioning machines window or wall types, self-contained 8% 8% 0% 5% 0% 0%
17 270900 Petroleum oils and oils obtained from bituminous minerals, crude 3% 1.5% 0% 0% 0% 0%
18 160232 Fowl (gallus domesticus) meat, prepared/preserved 30% 30% 30% 0% 0% 0%
19 400110 Natural rubber latex, whether or not prevulcanised 0% 0% 0% 0% 0% 0%
20 490700 Unusd postage,revenue stamps;cheque forms,banknotes,bond 0% 0% 0% 0-5% 0% 0%
certific,etc
ตารางที 3.2.5: ภาษี นําเข้าของประเทศนิ วซีแลนด์และอิ นเดียในรายการสิ นค้าส่งออก 20 ลําดับแรกของไทย จําแนกตามกรอบความตกลงต่างๆ

Rank HS code Description NewZealand s Tariff Rate India s Tariff Rate
ASEAN-
ASEAN-
MFN TNZFTA Australia-New MFN APTA
India
Zealand
1 847170 Computer data storage units 0% 0% 0% 0% 0% 0%
2 271019 Light petroleum distillates nes 0-5% 0% 0% 0-5% * *
3 100630 Rice, semi-milled or wholly milled, whether or not polished or glazed 0% 0% 0% 0% 0% 0%
4 870421 Diesel powered trucks with a GVW not exceeding five tonnes 0-5% 3% 0% 10% * *
5 710812 Gold in unwrought forms non-monetary 0% 0% 0% 10% * 7.50%
Parts&accessories of automatic data processg machines&units
6 847330 0% 0% 0% 0% 0% 0%
thereof
7 854231 Electronic integrated circuits as processors and controllers, whether 0% 0% 0% 0% 0% 0%
8 '400122 Technically specified natural rubber (TSNR) 0% 0% 0% 20% 16% *
9 854239 Electronic integrated circuits (excl. such as processors, controllers, 0% 0% 0% 8% * 5%
Automobiles w reciprocatg piston engine displacg > 1500 cc to 3000
10 870323 0-10% 5% 0-5% 100% * *
cc
11 400121 Natural rubber in smoked sheets 0% 0% 0% 20% 16% *
12 870899 Motor vehicle parts nes 0-10% 3-5% 0% 10% * 9%
13 711319 Articles of jewellry&pt therof of/o prec met w/n platd/clad w prec met 0% 0% 0-5% 10% * 7.50%
14 160414 Tunas,skipjack&Atl bonito,prepard/preservd,whole/in pieces,ex mincd 0-5% 0% 0% 30% * *
15 271011 Aviation spirit 0% 0% 0% 5% * *
16 841510 Air conditioning machines window or wall types, self-contained 5% 0% 5% 10% * 9%
17 270900 Petroleum oils and oils obtained from bituminous minerals, crude 0% 0% 0% 0% 0% 5%
18 160232 Fowl (gallus domesticus) meat, prepared/preserved 0-5% 0% 0% 100% * *
19 400110 Natural rubber latex, whether or not prevulcanised 0% 0% 0% 70% 39.90% *
Unusd postage,revenue stamps;cheque forms,banknotes,bond
20 490700 0% 0% 0% 10% * 7.50%
certific,etc
3.3 มาตรการการค้าทีมิ ใช่อากรศุลกากร (Non-Tariff Measures: NTMs)

สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) ได้ให้ความหมายของมาตการการค้าที/
มิใช่ภาษีศุลกากร (Non-Tariff Measures: NTMs) และมาตรการกีดกันทางการค้าที/ไม่ใช่ภาษี (Non-Tariff
Barrier: NTBs) ไว้วา่ 6
มาตการการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษีศุลกากร (NTMs) หมายถึง มาตรการทีไ/ ม่ใช่ภาษีศุลกากร แต่เป็ นมาตรการที/
กําหนดเป็ นกฎระเบียบข้อบังคับของภาครัฐบาลที/เกีย/ วข้องกับหรือมีผลกระทบต่อการค้าระหว่างประเทศ ซึ/ง
WTO อนุ ญาตให้ใช้ได้ แต่ทงั 1 นี1จะต้องไม่เลือกปฏิบตั อิ ย่างไม่มเี หตุผล และไม่มผี ลก่อให้เกิดการกีดกันการค้า
โดยซ่อนเร้น และเป็ นไปตามพันธกรณีหรือหลักเกณฑ์ภายใต้ความตกลงต่างๆ ทีก/ ํากับไว้ ตัวอย่างมาตรการ
NTMs ได้แก่ มาตการ SPS/TBT การออกใบอนุ ญาตนําเข้า (Import Licensing Procedures) การประเมินราคา
เพื/อการศุลกากร (Customs Valuation) การปกป้องความเสียหาย (Safeguards) การเก็บภาษีต่อต้านการทุ่ม
ตลาด (Anti-Dumping: AD) การเก็บภาษีตอบโต้การอุดหนุ น (Subsidies and Countervailing measures:
SCM) และถิน/ กําเนิดสินค้า (Rules of origin) เป็ นต้น
ส่วน NTBs หมายถึง มาตรการทีไ/ ม่ใช่ภาษีศุลกากรซึ/งเป็ นกฎระเบียบข้อบังคับทีร/ ฐั บาลประเทศต่างๆ
กําหนดขึน1 และมีผลเป็ นอุ ปสรรคต่อ การส่งออกของประเทศคู่ค้ามายังประเทศที/กําหนดมาตรการนัน1 หรือ
กําหนดขึน1 เพื/อกีดกันการนํ าเข้า ซึ/งมาตรการดังกล่าวไม่สอดคล้องกับความตกลงระหว่างประเทศ หรือยังมี
กฎเกณฑ์ทไ/ี ม่ชดั เจน และยังเป็ นประเด็นถกเถียงและ/หรือ ต้องมีการออกกฎเกณฑ์การค้าใหม่เพื/อให้ทนั ต่อการ
เปลีย/ นแปลงและความก้าวหน้าของการผลิต การค้า การลงทุนและเทคโนโลยี ตัวอย่างมาตรการ NTBs ได้แก่
การบริหารโควตาภาษี (Tariff Rate Quotas: TRQs) สวัสดิภาพสัตว์ (Animal Welfare) มาตรฐานสิง/ แวดล้อมที/
เกีย/ วข้องกับการค้า (Trade-Related Environmental Measures) การติดฉลากสินค้าตัดต่อพันธุกรรม (GMOs)
และมาตรฐานแรงงาน (Trade and Labour Standards) เป็ นต้น
จากเอกสารการประชุม United Nations Coference on Trade and Development เรื/อง Non-tariff
Barriers (NTBs): UNCTAD’s New Initiative7 ได้ระบุถงึ NTBs แตกต่างจาก NTMs พิจารณาได้จาก
1. เป็ นการใช้มาตรการทีแ/ ตกต่างกันระหว่างสินค้าในประเทศและสินค้าต่างประเทศ (Application of
Different Measures Between Domestic and Foreign Products)
2. เป็ น การใช้กฎระเบียบข้อ บังคับที/เข้มงวดมากกว่ามาตรฐานสากล (Application of Stricter
Regulations than International Norms)
3. มีคาํ ร้องเรียนของผูป้ ระกอบการค้าเข้มข้น (Concentration of Trader Complaints)
6
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. มาตรการและอุปสรรคทางการค้า
ทีไ/ ม่ใช่ภาษี (Non-Tariff Measures and Non-Tariff Barriers(NTMs/NTBs). เข้าถึงได้จาก http://newsser.fda.moph.go.th/IAHCP/001/files/SPS.pdf
เรียกข้อมูลเมือ/ วันที/ 29 พฤศจิกายน 2010
7
United Nations Conference on Trade and Development. Non-Tariff Barriers (NTBs): UNCTAD’s New Initiative. Geneva,
December 2007 เข้าถึงได้จาก http://www.unescap.org/tid/projects/tradeissue_s6aki.pdf เรียกข้อมูลเมือ/ วันที/ 29 พฤศจิกายน
2010
ทัง1 นี1การที/จะพิจารณาว่าเป็ น NTBs หรือ NTMs นัน1 สามารถพิจารณาได้ว่า NTMs จะครอบคลุม

มาตรการต่างๆ อย่างกว้างขวาง (Broader Measures) ส่วน NTBs จะเป็ นมาตรการเฉพาะบางมาตรการทีม/ ผี ล
กีดกันสินค้าต่างประเทศ โดยทางตรงและทางอ้อมก็ได้ (Selected Measures that Discriminates Foreign
Product, Directly or Indirectly)
The United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (ESCAP) ได้จดั
จําแนกประเภทของมาตรการทางการค้าที/ไม่ใ ช่ภาษีศุลกากร (Classification of Non-Tariff Measures)
ออกเป็ น 16 กลุม่ หลัก8 ดังนี1
1) มาตรการสุขอนามัยพืชและสัตว์ (Sanitary and Phytosanitary Measures: SPS)
ได้แก่ กฎหมาย บทบัญญัติ กฎ ระเบียบ และข้อกําหนดเกี/ยวกับมาตรฐาน และกระบวนการ
ผลิตเพื/อการปกป้อง คุม้ ครองสุขอนามัยของมนุ ษย์ สัตว์ และพืช ประกอบด้วย
1.1. มาตรการโดยสมัครใจ (Voluntary standards)
กฎ ข้อปฏิบตั ิ หรือคุณสมบัติของสินค้า หรือขัน1 ตอนการผลิตและวิธกี ารผลิตที/ออกแบบ
มาเพื/อปกป้องคุม้ ครองชีวติ และสุขอนามัยของมนุ ษย์ สัตว์และพืช ทีไ/ ด้รบั การรับรองโดย
หน่ วยงานที/เป็ นที/ยอมรับในระดับท้องถิ/น ระดับชาติ และระดับนานาชาติ (ระดับสากล)
รวมทัง1 มาตรฐานที/กําหนดโดยบริษทั เอกชน มาตรฐานโดยสมัครใจเป็ นมาตรฐานทีไ/ ม่ได้
รองรับโดยกฎหมาย ได้แก่
1.1.1. มาตรฐานสากล (International Standards) เป็ นมาตรฐานที/พ ฒ ั นาขึน1 โดย
หน่ วยงานมาตรฐานสากล ดังนัน1 จึงเป็ นมาตรฐานที/ยอมรับและใช้กนั เป็ นการ
ทัวไปในระดั
/ บนานาชาติ แบ่งเป็ น
1.1.1.1. มาตรฐานขัน1 ตอนการผลิต (Production Process standards) หมายถึง
มาตรฐานที/ร ะบุ ว ิธีการในแต่ ล ะขัน1 ตอนการผลิต ที/จ ะทํ าให้สิน ค้า มี
ความปลอดภัย และเหมาะสม
1.1.1.2. มาตรฐานเกี/ยวกับคุณลักษณะของสินค้า (Product Characteristics
standards) หมายถึง มาตรฐานทีร/ ะบุคุณลักษณะของสินค้า (อาทิเช่น
ขนาด สี ส่วนประกอบ และคุณภาพ) ทีจ/ ะทําให้สนิ ค้ามีความปลอดภัย
และเหมาะสม
1.1.1.3. มาตรฐานสากลอื/นๆ (International Standards, n.e.s)
1.1.2. มาตรฐานแห่งชาติ (National Standards) ได้แก่
1.1.2.1. มาตรฐานขัน1 ตอนการผลิต (Production process standards)
หมายถึง มาตรฐานที/ระบุ วธิ กี ารในแต่ละขัน1 ตอนการผลิตที/จะทําให้
สินค้ามีความปลอดภัย และเหมาะสม
8
http://www.unescap.org/tid/projects/nontariff_ntm_definition.pdf
1.1.2.2. มาตรฐานเกี/ยวกับคุณลักษณะของสินค้า (Product characteristics

Standards) หมายถึง มาตรฐานที/ระบุคุณลักษณะของสินค้า (อาทิ
เช่น ขนาด สี ส่วนประกอบ และคุ ณภาพ) ที/จะทําให้สนิ ค้ามีความ
ปลอดภัย และเหมาะสม
1.1.2.3. มาตรฐานแห่งชาติอ/นื ๆ (National Standards, n.e.s)
1.1.3. มาตรฐานท้องถิน/ (Subnational Standards)
1.1.3.1. มาตรฐานขัน1 ตอนการผลิต (Production process standards) หมายถึง
มาตรฐานที/ร ะบุ ว ิธีการในแต่ ล ะขัน1 ตอนการผลิต ที/จ ะทํ าให้สิน ค้า มี
ความปลอดภัย และเหมาะสม
1.1.3.2. มาตรฐานเกี/ยวกับคุณลักษณะของสินค้า (Product characteristics
standards) หมายถึง มาตรฐานทีร/ ะบุคุณลักษณะของสินค้า (อาทิเช่น
ขนาด สี ส่วนประกอบ และคุณภาพ) ทีจ/ ะทําให้สนิ ค้ามีความปลอดภัย
และเหมาะสม
1.1.3.3. มาตรฐานท้องถิน/ อื/นๆ (Subnational Standards, n.e.s)
1.1.4. มาตรฐานเอกชน (Private Standards) เป็ นมาตรฐานที/เป็ นความต้องการของ
หน่ วยงานภาคเอกชน เช่น หน่ ว ยงานที/เ ป็ น ตัว แทนของธุ ร กิจค้าปลีก หรือ
หน่วยงานอื/นๆ (อาทิเช่น ข้อกําหนดในการใช้สารหรือยาฆ่าแมลง ข้อกําหนด
เกี/ยวกับการตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability) และ General Hygiene of
Foodstuffs)
1.2. กฎ ระเบียบข้อ บังคับ ด้านสุ ข อนามัย พืช และสัต ว์ (Sanitary and Phytosanitary
regulations)
1.2.1. ข้อกําหนดเกี/ยวกับฉลาก การทําเครื/องหมาย และการบรรจุหบี ห่อ (Labeling,
Marking and Packaging Requirements)
1.2.1.1. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการติดฉลาก (Labeling requirements)
1.2.1.2. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการทําเครื/องหมาย (Marking requirements)
1.2.1.3. ข้ อ กํ า ห น ด เ กี/ ย ว กั บ เ กี/ ย ว กั บ ก า ร บ ร ร จุ หี บ ห่ อ (Packaging
requirements)
1.2.2. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability requirements)
1.2.2.1. ถิน/ กําเนิดของปจั จัยการผลิต และส่วนประกอบ (Origin of materials
and parts)
1.2.2.2. ประวัตขิ นั 1 ตอนการผลิต (Processing history)
1.2.2.3. การจัดส่งและสถานที/ตงั 1 ของสินค้าภายหลังการส่งมอบ (Distribution
and location of products after delivery)
1.2.2.4. ข้อ กํ า หนดเกี/ ย วกับ การตรวจสอบย้ อ นกลับ อื/ น ๆ (Traceability

requirements, n.e.s.)
1.2.3. Tolerance limits for residues and contaminants, or restricted use of
certain substances
1.2.3.1. Tolerance limits for residues of or contamination by certain
substances in foods and feeds
1.2.3.2. Restricted use of certain substances in foods and feeds
1.2.4. Regulation of foods or feeds derived from, or produced using genetically
modified organisms (GMO)
1.2.5. Hygienic requirement
1.2.6. Disease prevention measures
1.2.6.1. Restriction/prohibition in case of outbreak of infectious diseases
1.2.6.2. Quarantine requirement
1.2.7. Regulations on productions processes
1.2.7.1. Plant growth processes
1.2.7.2. Animal raising or Catching Processes
1.2.7.3. Food and feed Processing, including storage and transport
1.2.7.4. Regulations on productions process, n.e.s.
1.2.8. Geographical testrictions
1.2.9. Sanitary and Phytosanitary regulations, n.e.s.
1.3. Conformity assessment related to SPS
1.3.1. Certification requirement
1.3.1.1. Certification by government agencies of the countries of origin
1.3.1.2. Certification by local agencies in the destination market
1.3.2. Lack of recognition
1.3.2.1. Lack of acceptance of internationally recognized accredited
conformity assessment bodies
1.3.2.2. Lack of acceptance of certificates of conformity assessment
bodies issued in the country of origin
1.3.2.3. Lack of acceptance of Self Declaration of Conformity (SDoC)
1.3.2.4. Lack of recognition, n.e.s.
1.3.3. Testing requirement
1.3.4. Inspection and clearance requirement

1.3.5. Registration requirement
1.3.6. Repetition in destination market of identical tests for dame or rquivalent
tegulations
1.3.7. Translation tequirement for teports or certificates
1.3.8. Requirement to pass through Specified entry point or customs
1.3.9. Conformity sssessment related to SPS, n.e.s.
1.4. Sanitary and Phytosanitary measures, n.e.s.
2) มาตรการกีดกันทางด้านเทคนิค (Technical Barriers To Trade: TBT)

2.1. มาตรฐานโดยสมัครใจ (Voluntary Standards)
2.1.1. International Standards
2.1.1.1. Production process standards
2.1.1.2. Product characteristics standards
2.1.1.3. Management system standards
2.1.1.4. International Standards, n.e.s.
2.1.2. National Standards
2.1.2.1. Production pocess standards
2.1.2.3. National Standards, n.e.s.
2.1.3. Subnational Standards
2.1.3.1. Production process standards
2.1.3.3. Subnational Standards, n.e.s.
2.1.4. Private Standards
2.2. Technical regulations
2.2.1. ข้อกํา หนดเกี/ย วกับฉลาก การทําเครื/อ งหมาย และการบรรจุหีบ ห่อ (Labeling,
Marking and Packaging requirements)
2.2.1.1. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการติดฉลาก (Labeling requirements)
2.2.1.2. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการทําเครื/องหมาย (Marking requirements)
2.2.1.3. ข้อกําหนดเกีย/ วกับการบรรจุหบี ห่อ (Packaging requirements)
2.2.2 ข้อกําหนดเกีย/ วกับการตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability requirements)
2.2.2.1. ถิน/ กําเนิดของปจั จัยการผลิต และส่วนประกอบ (Origin of materials

and parts)
2.2.2.2. ประวัตขิ นั 1 ตอนการผลิต (Processing history)
2.2.2.3. การกระจายและสถานทีต/ งั 1 ของสินค้าภายหลังการส่งมอบ (Distribution
and location of products after delivery)
2.2.2.4. ข้ อ กํ า หนดเกี/ ย วกั บ การตรวจสอบย้ อ นกลั บ อื/ น ๆ (Traceability
requirements, n.e.s.)
2.2.3. Tolerance limits for residues or restricted use of certain substances
2.2.3.1. Tolerance limits for residues or contamination by certain
substances
2.2.3.2. Restricted use of certain substances
2.2.4. Regulation on genetically modified organisms (for reasons other than
food safety)
2.2.5. Identity requirement
2.2.6. Environment-specific requirement
2.2.7. Other product characteristics requirements
2.2.8. Other production process requirements
2.2.9. Technical regulations, n.e.s.
2.3. Conformity assessment related to TBT
2.3.1. Certification requirement
2.3.2.1. Certification by government agencies of the countries of origin
2.3.2.2. Certification by local agencies in the destination market
2.3.2 Lack of recognition
2.3.2.1. Lack of acceptance of internationally tecognized accredited
conformity assessment bodies
2.3.2.2. Lack of acceptance of certificates of Conformity assessment
bodies issued in the country of origin
2.3.2.3. Lack of acceptance of Self Declaration of Conformity (SDoC)
2.3.2.4. Lack of recognition, n.e.s.
2.3.3. Testing requirement
2.3.4. Inspection and clearance requirement
2.3.5. Registration requirement
2.3.6. Repetition in destination market of identical tests for same or equivalent
regulations
2.3.7. Translation requirement for reports or certificates

2.3.8. Requirement to pass through specified entry point or customs
2.3.9. Conformity assessment related to TBT, n.e.s.
2.4. Technical Barriers to trade, nes.
3) มาตรการทางเทคนิคอื/นๆ (Other Technical Measures)
3.1. Pre-shipment inspection
3.2. Special custom formalities not related to SPS/TBT
3.2.1. Documentation requirement
3.2.2. Direct consignment requirement
3.2.3. Requirement to pass through specified port of customs
3.2.4. Transportation restrictions
3.2.4.1. Restrictive Air transportations regulations
3.2.4.2. Restrictive Sea transportations regulations
3.2.4.3. Restrictive Land transportations regulations
3.2.5. Special custom cormalities not related to SPS/TBT, n.e.s.
4) มาตรการควบคุมราคา (Price Control Measures)
5) มาตรการควบคุมปริมาณ (Quantity Control Measures)
6) มาตรการคูข่ นานกับมาตรการทางภาษี (Para-Tariff Measures)
มาตรการอื/นๆ ทีม/ ผี ลให้ต้นทุนการนําเข้าเพิม/ ขึน1 ในลักษณะที/เหมือนกับการใช้มาตรการทาง
ภาษี ได้แก่ การจํากัดปริมาณหรือร้อยละของการนํ าเข้าโดยคํานวณเทียบเคียบกับฐานของ
มู ล ค่ า หรือ ปริม าณ ประกอบด้ ว ย 4 กลุ่ ม ได้ แ ก่ ค่ า ธรรมเนี ย มศุ ล กากร (Customs
Surcharges) ภาษีหรือค่าธรรมเนียมส่วนเพิม/ (Additional Taxes and Charges) ภาษีและ
ค่าธรรมเนียมภายในประเทศสําหรับสินค้านํ าเข้า (Internal Taxes and Charges Levied on
Imports) และบทบัญญัญตั ิสําหรับ การประเมินมูลค่าทางศุ ลกากร (Decreed Custom
Valuation)
7) มาตรการทางการเงิน (Finance Measures)
8) มาตรการทีม/ ผี ลต่อต้านการแข่งขัน (Anti-Competitive Measures)
มาตรการต่างๆ ทีเ/ ป็ นการให้สทิ ธิพเิ ศษ หรือข้อยกเว้นการปฏิบตั ิ แก่หน่วยหรือกลุ่มเศรษฐกิจ
เฉพาะหน่วยใดหน่วยหนึ/ง หรือกลุม่ ใดกลุม่ หนึ/ง ด้วยเหตุผลทางสังคม การคลัง และเศรษฐกิจ
9) มาตรการทีเ/ กีย/ วข้องกับการส่งออก (Export Related Measures)
หมายถึง มาตรการทีเ/ กีย/ วข้องกับการส่งออกหรือมาตรการอื/นๆ ทีถ/ ูกนํามาใช้โดยรัฐบาลของ
ประเทศผูส้ ง่ ออก
10) มาตรการด้านการลงทุนทีม/ ผี ลต่อการค้า (Trade-Related Investment Measures)

10.1. มาตรการกําหนดสัดส่วนทีเ/ ป็ นองค์ประกอบจากท้องถิน/ (Local content measures)
10.2. มาตรการเพื/อความสมดุลทางการค้า (Trade balancing Measures)
มาตรการในการจํากัดการซื1อ หรือใช้สนิ ค้านําเข้าโดยผู้ประกอบการ โดยคํานวณจาก
ปริมาณ หรือมูลค่าของสินค้าภายในประเทศทีผ/ ปู้ ระกอบการรายนัน1 ส่งออก
10.3. มาตรการด้านการลงทุนทีม/ ผี ลต่อการค้าอื/นๆ (Trade-related investment measures,
n.e.s.)
11) ข้อจํากัดในการกระจายสินค้า (Distribution restrictions)
ข้อจํากัด และการกําหนดวิธหี รือรูปแบบของการกระจายสินค้า (หรือการจัดจําหน่ ายสินค้า)
ซึ/งอาจทําได้โ ดยการกํา หนดให้ม ีการขอใบอนุ ญ าต หรือใบรับรองสิน ค้าเพิม/ เติม เพื/อ การ
กระจายสินค้า
12) ข้อจํากัดในการให้บริการหลังการขาย (Restriction on Post-Sales Services)
13) มาตรการอุดหนุ น (Subsidies)
ความช่วยเหลือทางการเงินทีภ/ าครัฐ หรือหน่วยงานของรัฐสนับสนุ นในกระบวนการผลิต (หรือ
โครงสร้างการผลิต) ให้อุต สาหกรรมใดอุตสาหกรรมหนึ/ง หรือบริษัทใดบริษัทหนึ/ งเป็ นการ
เฉพาะ ได้แก่ การให้ความช่วยเหลือทางการเงินโดยตรง (Direct Transfer of Funds) หรือ
การให้ก ารสนั บ สนุ น ทางการเงิน โดยการเพิ/ม หรือ ขยายศัก ยภาพทางการเงิน (potential
transfer of funds, e.g. grants, loans, equity infusions) การให้การสนับสนุ นทางการเงินกับ
กองทุนทีท/ ําหน้าทีใ/ นการให้ความช่วยเหลือทางการเงินโดยการสนับสนุ นทางด้านรายได้หรือ
การสนับสนุ นทางด้านราคา (income or price support)
14) ข้อจํากัดเกีย/ วกับการจัดซือ1 จัดจ้างภาครัฐ (Government Procurement Restrictions)
15) ทรัพย์สนิ ทางปญั ญา (Intellectual Property)
16) กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้า (Rules of Origin)
การศึกษานี1ได้สํารวจมาตรการการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษีศุลกากรของประเทศจีน เกาหลีใต้ ญี/ปุ่น ออสเตรเลีย

นิวซีแลนด์ และอินเดีย พบว่ามีมาตรการทีส/ าํ คัญดังนี1
3.3.1 มาตรการอุปสรรคทางเทคนิ คต่อการค้า (Technical Barrier to Trade: TBT)

ตามความตกลงว่าด้วยอุ ป สรรคทางเทคนิ คต่อการค้า มาตรา 15.2 ระบุ ว่าเมื/อ ประเทศใดเข้าเป็ น
สมาชิกองค์การการค้าโลกแล้วจะต้องแจ้งมาตรการทางเทคนิคต่างๆ ที/ประเทศนัน1 มีอยู่หรือมาตรการที/มกี าร
เปลีย/ นแปลงภายหลังการเข้าเป็ นสมาชิกองค์การการค้าโลกต่อคณะกรรมการ TBT เพื/อให้เป็ นไปตามพันธกรณี
และการบริหารข้อตกลง โดยในการแจ้งมาตรการทางเทคนิคต่างๆ นัน1 ต้องระบุท/ตี งั 1 ของศูนย์ตอบข้อซักถามของ
แต่ละประเทศ (National Enquiry Point) ซึ/งจะเป็ นแหล่งรับและให้ขอ้ มูลข่าวสารเกีย/ วกับกฎระเบียบข้อบังคับ
ต่างๆ ของประเทศสมาชิก สําหรับประเทศไทย สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) กระทรวง

อุตสาหกรรม ทําหน้าทีเ/ ป็ นหน่วยงานกลางในการแจ้งข้อมูล รวมถึงเป็ นศูนย์ตอบข้อซักถามในเรื/องกฎระเบียบ
ทางเทคนิคและมาตรฐานภายใต้ความตกลง TBT ในส่วนของสินค้าอุตสาหกรรม
มาตรการอุปสรรคเทคนิคต่อการค้าจะเกีย/ วข้องกับสินค้าอุตสาหกรรมและสินค้าเกษตรเกือบทุกชนิด
กฎระเบียบทางเทคนิคที/แต่ละประเทศกําหนดขึน1 มักมีวตั ถุประสงค์เพื/อคุม้ ครองความปลอดภัยและสุขอนามัย
ของมนุ ษย์ และเพื/อปกป้องคุม้ ครองสิง/ แวดล้อม มาตรการทีแ/ ต่ละประเทศกําหนดจะมีทงั 1 ความเหมือนและความ
แตกต่างกันในรายละเอียดทางเทคนิคและสินค้า แต่ทงั 1 นี1ประเทศต่างๆ ไม่สามารถจะกําหนดมาตรฐานหรือมี
ข้อกํา หนดที/เกิน กว่าความจําเป็ นในการปกป้ องและคุ้ม ครองความปลอดภัย และสุขอนามัย ของผู้บริโ ภคได้
มาตรฐานทีใ/ ช้จะต้องเป็ นไปตามกฎเกณฑ์ท/กี าํ หนดในความตกลงว่าด้วยอุปสรรคทางเทคนิคต่อการค้า ภายใต้
WTO ซึ/ง ความตกลงดังกล่าวมีว ตั ถุ ประสงค์เ พื/อ มิใ ห้ป ระเทศต่ างๆ นํ าข้อกํา หนดด้านมาตรฐานมาใช้เป็ น
มาตรการกีดกันทางการค้าระหว่างประเทศ
มาตรการอุ ป สรรคทางเทคนิ ค ต่ อ การค้า ของกลุ่ ม ประเทศ+6 รวมรวบข้อ มู ล ได้จ ากกรมการค้ า
ต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์9 และจากแหล่งอื/นๆ (ดูรายละเอียดในภาคผนวกท้ายบท บทที/ 3) แยกเป็ นราย
สินค้าทีส/ าํ คัญ พบว่า
สิ นค้าอาหารทุกชนิ ด รวมถึงสินค้าอุปโภคและอาหารสําเร็จรูป ทุกประเทศกําหนดให้ ต้องปิ ดฉลาก
บนบรรจุ ภ ัณ ฑ์ แ ละหีบ ห่ อ โดยต้ อ งระบุ ช/ ือ สิน ค้า ที/อ ยู่ ผู้นํ า เข้า วัน เดือ นปี ท/ีผ ลิต วัน หมดอายุ ปริม าณ
ส่วนประกอบ คุณค่าทางโภชนาการ ภาษาทีต/ ดิ ฉลากต้องเป็ นภาษาอังกฤษหรือภาษาของประเทศผูน้ ําเข้า
• อินเดีย : กําหนดให้สนิ ค้าอุปโภคและอาหารสําเร็จรูปต้องติดป้ ายราคาขายปลีกสูงสุดที/เป็ น
ราคารวมภาษี การปิ ดฉลากนี1เป็ นอุปสรรคของผูส้ ่งออกไทยเพราะภาษีในแต่ละรัฐของอินเดีย
แตกต่างกัน และผู้ส่งออกหากมีเ ป้าหมายจะส่งออกไปจําหน่ ายทัวทุ / กรัฐของอินเดีย จะมี
ปญั หาในการคํานวณราคาได้ยาก และกําหนดให้ปิดฉลากสินค้าอายุสนิ ค้า (Shelf Life) เมื/อ
นําเข้ามาในอินเดียต้องมีเวลาไม่น้อยกว่าร้อยละ 60 ของอายุสนิ ค้า โดยพิจารณาจากวันทีผ/ ลิต
และวัน ที/หมดอายุ ทัง1 นี1 เห็นว่ามาตรการนี1 เป็ นการเลือกปฏิบตั ิเนื/ อ งจากไม่ได้บงั คับใช้กบั
สินค้าทีผ/ ลิตภายในอินเดีย
• จีน : กําหนดให้ผนู้ ํ าเข้าสินค้าอาหารจากต่างประเทศต้องยื/นเรื/องขอหนังสือรับรองฉลากสินค้า
อาหารนําเข้าจากสํานักงานควบคุมการนําเข้าและส่งออกสินค้าของจีน (Entry-Exit Inspection
and Quarantine Bureau, P.R. China ) ผูก้ ระทําผิดหรือฝ่าฝืนกฎระเบียบของจีนมีโทษปรับ
และกําหนดให้พมิ พ์ขอ้ ความเตือนเป็ นภาษาจีนบนฉลากอาหารทีอ/ าจเป็ นอันตรายต่อผูบ้ ริโภค
เช่น อาหารทีม/ กี ารฉายรังสี ผลิตภัณฑ์ GMO หรืออาหารทีม/ สี ่วนประกอบของวัตถุดบิ GMO
• ออสเตรเลีย : กําหนดให้สนิ ค้านํ าเข้า ต้องมีก ารติดฉลากประเทศถิ/นกําเนิ ดสิน ค้าอาหาร
(Country of Origin Food Labeling)
9
http://www.dft.go.th/level3.asp?level2=35 เรียกใช้เมือ/ 20 พฤศจิกายน 2010
สิ นค้าเกษตร GMOs หรืออาหารทีม/ กี ารตัดต่อพันธุกรรม ต้องติดฉลากอาหารทีม/ สี ่วนผสม GMO

• ญีป$ ุ่น : เป็ น ประเทศที/ผู้บริโภคให้ความสําคัญ กับ อาหารที/มสี ่ว นประกอบของพืช GMO
มากกว่าเนื1อสัตว์ทม/ี าจากสัตว์ทก/ี นิ อาหาร GMO
• เกาหลีใต้ : ให้ความสําคัญกับสินค้า GMO ในระดับทีส/ ูง โดยกําหนดให้ประเทศผูส้ ่งออกต้อง
ขออนุ ญ าตก่ อ นนํ า เข้า และต้ อ งติด ฉลากสิ น ค้า แต่ ถ้ า เป็ น เนื1 อ สัต ว์ ท/ีถู ก เลี1ย งด้ ว ยพืช ไม่
จําเป็ นต้องติดฉลาก GMO
• ออสเตรเลีย : มีหน่วยงานภาครัฐดูแลเรื/องนี1คอื FSANZ และ The Office of the Gene
Technology Regulator (OGTR) ดําเนินงานภายใต้กฎหมาย Gene Technology Act 2000
ทําหน้าที/รบั ผิดชอบในด้านของสุขอนามัยและสิง/ แวดล้อม โดย OGTR จะประเมินความเสีย/ ง
ของผลิตภัณฑ์ GMO ทีม/ ผี ลต่อสุขอนามัยและสิง/ แวดล้อมก่อนทีจ/ ะออกใบอนุ ญาต
เครืองใช้ไฟฟ้ าอิ เล็กทรอนิ กส์
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ าม The House hold Goods Quality Labeling Law, Electric
Appliance and Material Safety Law (Denan Law) ส่วนสินค้าเครื/องใช้ไฟฟ้าตามบ้านเรือน
ต้องเก็บค่าธรรมเนียมรีไซเคิล ตาม Home Appliance Rycyling Law: HARL
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ าม Electrical Appliances Safety Control Law
• จีน : มีมาตรการทีม/ ผี ลบังคับใช้แล้ว 2 มาตรการหลัก ได้แก่ มาตรการ China RoHs และ
เครื/องหมาย CCC Mark ซึ/ง China RoHs มีผลบังคับใช้เมื/อวันที/ 1 มีนาคม 2007 กําหนด
ห้า มและจํ า กัด การใช้ ส าร/สารต้ อ งห้ า มในการผลิต สิน ค้ า เครื/อ งใช้ ไ ฟฟ้ าและผลิต ภัณ ฑ์
อิเล็กทรอนิกส์ ตาม และมีมาตรการทีก/ ําลังจะมีผลบังคับใช้ในเร็วๆ นี1 คือ ข้อบังคับทีเ/ กีย/ วกับ
การจัดการควบคุมมลพิษหรือของเสียทีเ/ กิดจากผลิตภัณฑ์เครื/องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
• อินเดีย มีขอ้ กําหนดเกีย/ วกับการควบคุมคุณภาพลวดไฟฟ้า สายเคเบิล ไฟฟ้า เครื/องใช้ไฟฟ้า
เครื/อ งป้ องกัน วงจรไฟฟ้ าและส่ ว นประกอบตามกฎหมาย Electrical Wires, Cables,
Appliances and Protection Devices and Accessories (Quality Control) Order, 2003
• ออสเตรเลีย : มีกฎหมายที/ใช้ดําเนินการตามพันธกรณีจากการทีไ/ ด้เข้าร่วมสัตยาบันเป็ นภาคี
สมาชิกตามอนุ สญ ั ญาบาเซล (Basel Convention on the Control of Transboundary
Movements of Hazardous Wastes and Their Disposal) คือ กฎหมาย Hazardous Waste
(Regulation of Exports and Imports) Act 1989
เสืvอผ้า เสืvอผ้าสําเร็จรูป สิ งทอและเครืองนุ่งห่ม
• ญีป$ ุ่น : กําหนดต้องปฏิบตั ิตาม Household Good Quality Labeling Law และต้องติด
เครื/องหมาย JIS Mark
• ออสเตรเลีย : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ ามมาตรการภาคบังคับ ตาม Australian Standards
• นิวซีแลนด์ : กําหนดเป็ นมาตรการสมัครใจสําหรับสินค้าสิง/ ทอและเครื/องนุ่งห่ม (รหัสสินค้า

AS/NZS 2392 1999) ต้องติดฉลากระบุ ย/ีห้อ ขนาดสินค้า การดูแลสินค้า วัตถุดบิ และ
ประเทศผูผ้ ลิต สําหรับเครื/องนุ่งห่มและชิน1 ส่วนประกอบ (รหัสสินค้า AS/NZS 4502) ต้องผ่าน
มาตรฐานทดสอบการติดไฟและทนความร้อ น สําหรับ เครื/อ งนุ่ งห่ม และชิ1น ส่ว นประกอบ
(รหัส สินค้า AS/NZS4503) ต้องผ่านการทดสอบการป้ องกันและการซึม ผ่านของนํ1 าและ
สารเคมีทเ/ี ป็ นของเหลว กรณีเครื/องนุ่งห่มสําหรับช่าง (รหัสสินค้า AS/NZS 4543.3:200) ต้อง
ผ่านการทดสอบการป้ องกันรังสีเอ็กซ์เรย์ ส่วนเครื/องนุ่ งห่มสําหรับช่าง (รหัสสินค้า AS/NZS
4453) ต้องผ่านการทดสอบความทนทานต่อการถูกตัดเลือ/ ย และกรณีเครื/องนุ่งห่ม (รหัสสินค้า
AS/NZS4399 : 1996A1) ยกเว้น ผ้าม่าน ร่ม และผ้าทีเ/ คลือบสารป้องกันรังสี UV ต้องผ่าน
การทดสอบการป้องกันแสงแดด
• อินเดีย : กําหนดว่าเสื1อผ้าใช้แล้วต้องมีใบรับรองความสะอาดจากประเทศถิ/นกําเนิด ซึ/งออก
โดยแพทย์ทไ/ี ด้รบั ใบประกอบโรคศิลป
• จีน : ห้ามนําเข้าเสือ1 ผ้าใช้แล้ว
สิ นค้าอุตสาหกรรมทุกประเภท
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้มมี าตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมญี/ปุ่น (Japanese Industrial Standard:
JIS) ซึง/ เป็ นมาตรการสมัครใจ
• เกาหลีใต้ : มีการกําหนดเครื/องหมายรับรอง KC Mark (Korea Certification) เพื/อคุม้ ครอง
ความปลอดภัย สุขภาพผูบ้ ริโภค และรักษาสิง/ แวดล้อม
• จีน : มีการกําหนดมาตรฐาน CCC Mark (China Compulsory Certification)
• ออสเตรเลีย : กําหนดมาตรฐานสินค้าประเภทบังคับต้องปฏิบตั ติ าม Mandatory Standards
เครืองคอมพิ วเตอร์ เครืองปรับอากาศ โทรทัศน์ ตู้เย็น และเครืองซักผ้า
• ญีป$ ุน่ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ าม Law of Promotion of Effective Utilization of Resource
รถยนต์ ยานยนต์
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ม ีกฎระเบีย บเกี/ย วกับ รถยนต์และยานยนต์ห ลายกฎระเบีย บ ได้แ ก่
กฎระเบียบความปลอดภัยสําหรับยานยนต์ (Safety Regulation for Road Vehicles) เพื/อ
พัฒนาความปลอดภัยให้ผูข้ บั ขีแ/ ละเพื/อให้สอดคล้องกับมาตรฐาน UNECE (The United
Nation Economic Commission For Europe) กฎหมายรีไซเคิลซากผลิตภัณฑ์ยานยนต์และ
ชิน1 ส่วน (End-of-Life Vehicle Recycling Law) กฎหมายความปลอดภัยของสินค้าอุปโภค
บริโ ภค (Consumer Product Safety Law) และมาตรการลดการปล่ อ ยก๊ า ซ
คาร์บอนไดออกไซด์ในอุตสาหกรรมยานยนต์ (CO2 Emissions) ส่วนรถยนต์และชิน1 ส่วน
กําหนดให้ต้อ งผ่านการตรวจสอบและต้อ งมีเ ครื/องหมายที/แ สดงว่าสินค้านัน1 ได้คุณภาพและ

มาตรฐานตามระเบียบ Type Approval Test Procedures (TRIAS) ของญีป/ ุ่น และมาตรฐาน
Japanese Industrial Standards (JIS)
• จีน : กําหนดให้ร ถยนต์สําเร็จรูปต้องมีหนังสือรับรองคุณภาพสินค้าและเครื/องหมายความ
ปลอดภัย ซึ/งออกโดย State Administrative of Import and Export Commodity Inspection
(SACI) และต้องมีหนังสือรับรองการตรวจสอบมาตรฐาน (Inspect Certificate) ที/ออกโดย
Commodity Inspection Authority ของประเทศผูส้ ่งออก ส่วนรถยนต์ทน/ี ําเข้ามาประกอบใน
ประเทศ จะสามารถนํ าเข้าได้เฉพาะท่าเรือ 5 แห่ง ได้แก่ ต้าเหลียน เทียนสิน เซียงไฮ้ เขต
เศรษฐกิจพิเศษไห่เซินเจิ1น สําหรับรถยนต์ใช้แล้วจีนห้ามนําเข้า ยกเว้นการนําเข้ามาเพื/อ
ซ่อมแซมในเขตนิคมอุตสาหกรรมแปรรูปเพื/อส่งออกเท่านัน1 แต่ห้ามแก้ไขดัดแปลงเป็ นสินค้า
ใหม่โดยเด็ดขาด
• ออสเตรเลีย : มีขอ้ กําหนดให้ยกเว้นภาษีนําเข้ารถยนต์ Luxury Car ทีป/ ระหยัดพลังงาน ส่วน
รถยนต์ประเภท Luxury Car ที/ม ีมูลค่ามากกว่า 57,180 เหรียญออสเตรเลียขึ1นไป กรม
ศุลกากรออสเตรเลียได้ข1นึ ภาษีนําเข้าจากเดิมร้อยละ 25 เป็ นร้อ ยละ 33 โดยมีผลย้อนหลัง
ตัง1 แต่วนั ที/ 1 กรกฎาคม 2008 สําหรับรถยนต์ท/นี ํ าเข้าระหว่างวันที/ 1 กรกฎาคม-3 ตุลาคม
2008 ต้องยื/นเสียภาษีสว่ นต่างกับ Australia Tax Office ส่วนรถปิ คอัพกําหนดให้ใช้มาตรฐาน
Australia Design Rules (ADRs) ส่วนอุตสาหกรรมรถยนต์และส่วนประกอบ หากผูน้ ํ าเข้า
แสดงผลการตรวจสอบที/เป็ น ไปตาม ADRs ซึ/งเป็ นระบบรับรองตนเอง (Self Certificate
System) และตรวจสอบเพิม/ เล็กน้อยก็สามารถส่งรถยนต์เ ข้าไปจําหน่ ายในออสเตรเลียได้
ส่วนรถยนต์และชิ1นส่วนที/นําเข้าออสเตรเลียต้องผ่านมาตรฐานรถยนต์ของออสเตรเลีย คือ
“Australian Standard (AS)” และต้องได้มาตรฐานตามกฎระเบียบในการออกแบบรถยนต์เพื/อ
ความปลอดภัย ของรถยนต์และชิ1น ส่ว น รวมทัง1 มาตรฐานรถยนต์ต่อสิ/งแวดล้อ ม หรือ The
Australian Design Rules (ADRs)
บรรจุภณ
ั ฑ์
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ต้องปฏิบตั ิตาม Law for Promotion of Selective Collection and
Recycling of Containers and Packaging (Law No.112 of 1995)
จะเห็นได้วา่ ข้อกําหนดคุณลักษณะสินค้าและมาตรฐานของแต่ละประเทศมีความหลากหลาย ย่อมส่งผล
กระทบต่อผูป้ ระกอบการ ดังการศึกษาของ The International Trade Center (ITC) ร่วมกับ UNCTAD ใน ปี
ค.ศ. 2009 โดยสํารวจผู้ประกอบการส่งออกของไทย จํานวน 430 บริษัท เกีย/ วกับป ญั หาและอุปสรรคด้าน
การค้าอันมาจากมาตรการทีม/ ใิ ช่ภาษี และสัมภาษณ์ดา้ นมาตรการด้านเทคนิคสําหรับการค้า เช่น ความต้องการ
เกี/ยวกับคุณ ลักษณะของผลิตภัณฑ์ กระบวนการในการผลิต การประเมินให้สอดคล้องตามมาตรฐานหรือ
กฎระเบียบของผูน้ ําเข้า การตรวจสอบก่อนการส่งออกและขัน1 ตอนพิธกี ารศุลกากร การกําหนดโควตา มาตรการ
ควบคุมปริมาณการส่งออก มาตรการค่าธรรมเนียม ภาษีการค้าหรือคล้ายคลึงกับภาษีการค้า มาตรการด้าน
การเงินทีก/ าํ หนดเกีย/ วกับการไหลเข้าและอัตราแลกเปลีย/ นสําหรับนําเข้าสินค้าและเงือ/ นไขการชําระเงิน เป็ นต้น
พบว่า ประมาณร้อยละ 93.5 ของผูป้ ระกอบการส่งออกของไทยทีท/ ําการสํารวจ มีความเห็นว่า มาตรการด้าน

เทคนิคเป็ นปญั หาใหญ่ทส/ี ุดต่ออุปสรรคด้านการค้า ร้อยละ 2.3 เห็นว่าเป็ นปญั หาจากการตรวจสอบก่อนการ
ส่งออกและขัน1 ตอนพิธกี ารศุลกากร ร้อยละ 2.2 เป็ นปญั หาจากจากการกําหนดโควตา และมาตรการควบคุม
ปริมาณการส่งออก ร้อยละ 0.2 เป็ นปญั หาจากมาตรการด้านค่าธรรมเนียม ภาษีการค้าหรือคล้ายคลึงกับภาษี
การค้า ร้อยละ 0.1 เป็ นปญั หาจากจากมาตรการด้านการเงิน และร้อยละ 1.6 เป็ นปญั หาด้านอื/นๆ
นอกจากนี1ยงั ได้สํารวจถึงปญั หาทีเ/ กิดขึน1 ซึง/ มาจากประเทศผูน้ ําเข้าสินค้าจากไทย จํานวน 1,803 กรณี
พบว่า เป็ นปญั หาจากมาตรการด้านเทคนิคจํานวนถึง 1,032 กรณี นอกจากนี1ยงั มีปญั หาความต้องการด้านการ
รับรองสินค้า 305 กรณี (ร้อยละ 29.55) ความต้องการด้านการตรวจสอบย้อนกลับ 253 กรณี (ร้อยละ 24.52)
ความต้องการด้านการจัดทําฉลาก เครื/องหมาย และบรรจุภณ ั ฑ์ 169 กรณี (ร้อยละ16.38) ข้อจํากัดการเกีย/ วกับ
สิง/ ตกค้างหรือเป็ นพิษ หรือข้อจํากัดการใช้วตั ถุควบคุม 165 กรณี (ร้อยละ15.9) และความต้องการด้านการ
ทดสอบสินค้า 140 กรณี (ร้อยละ 13.57) ซึ/งข้อมูลดังกล่าวเบื1องต้นสะท้อนให้เห็นว่ามาตรการด้านเทคนิคเป็ น
ปญั หาอุปสรรคสําคัญสําหรับผูป้ ระกอบการส่งออกของไทย10
ข้อสังเกตเกียวกับมาตรการอุปสรรคเทคนิ คต่อการค้า
สถาบันวิจยั เพื/อการพัฒนาประเทศไทย (2004) ได้ศกึ ษาเกี/ยวกับมาตรการกีดกันทางการค้าที/ไม่ใช่
ภาษี มีขอ้ สังเกตเกีย/ วกับมาตรการอุปสรรคเทคนิคต่อการค้าไว้ดงั นี111
• ประเทศทีพ/ ฒ
ั นาแล้วมักจะมีกฎระเบียบทางเทคนิค (Technical Regulations) ทีซ/ บั ซ้อน กล่าวคือ
ในกระบวนการผลิตหรือทดสอบผลิตภัณฑ์นัน1 จะต้องอาศัยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีระดับสูง
และค่อนข้างซับซ้อน ซึ/งประเทศผูส้ ่งออกจําเป็ นต้องพัฒนากระบวนการผลิตให้ได้ระดับมาตรฐาน
สูงตามไปด้วยด้วย และหลายมาตรการที/ประเทศพัฒนาแล้วอย่างสหรัฐอเมริกา สหภาพยุ โรป
กําหนดบังคับใช้มกั ส่งผลกระทบต่อประเทศผู้นําเข้า อย่างเช่นในกรณีมาตรการกําจัดเศษเหลือทิ1ง
ของผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ และกฎระเบียบเกีย/ วกับเคมีภณ
ั ฑ์ของสหภาพยุโรป เป็ นต้น
• การทีป/ ระเทศต่างๆ ออกกฎระเบียบหรือมาตรการทางเทคนิคมาบังคับใช้กบั สินค้าทีจ/ ะถูกนําเข้ามา
นัน1 แม้ว่าจะมีเหตุผลเพื/อความปลอดภัย แต่มหี ลายมาตรการทีแ/ ต่ละประเทศออกมากําหนดใช้เพื/อ
เป็ นการปกป้องอุตสาหกรรมภายในประเทศของตนหรือต้องการกีดกันการนําเข้าเพื/อลดการขาดดุล
ทางการค้า เช่นประเทศพัฒนาแล้วอย่างสหรัฐอเมริกา และสหภาพยุโรป มักจะมีมาตรการทาง
เทคนิ คเกี/ยวกับผลิต ภัณฑ์อ าหารหรือสินค้าเกษตรออกมาบัง คับใช้อย่างต่ อ เนื/ อง ทัง1 นี1 อาจเป็ น
เพราะต้องการจะปกป้องภาคเกษตรของตน ดังจะเห็นได้จากการออกมาตรการติดฉลากเกีย/ วกับ
ผลิตภัณฑ์ GMOs ของประเทศต่างๆ ในสหภาพยุโรป
• ประเทศที/ม ีอุ ต สาหกรรมใดสํ า คัญ คือ มีมู ล ค่ า การส่ ง ออกและนํ า เข้า ในสัด ส่ ว นที/สู ง หรือ เป็ น
อุ ต สาหกรรมที/ต้อ งการความคุ้มครองจากรัฐ บาลมัก จะออกกฎระเบีย บทางเทคนิ คที/เ กี/ย วกับ
อุตสาหกรรมนัน1 ๆ ยกตัวอย่างเช่น ประเทศญี/ปุ่น ซึ/งเป็ นประเทศผูน้ ําทางด้านอุตสาหกรรมรถยนต์
10
ผลจากมาตรการทีม/ ใิ ช่ดา้ นภาษีกบั SME ไทย. (http://www.classifiedthai.com/content.php?article=12192)
11
สมเกียรติ ตัง1 กิจ วานิ ชย์แ ละคณะ. 2004. มาตรการกีด กัน ทางการค้า ที/ไ ม่ใ ช่ภ าษี เสนอ สํา นัก งานเศรษฐกิจ อุ ตสาหกรรม
กระทรวงอุตสาหกรรม โดย สถาบันวิจยั เพือ/ การพัฒนาประเทศไทย
จะมีกฎระเบียบทางเทคนิคเกี/ยวกับอุ ตสาหกรรมยานยนต์และส่ว นประกอบรถยนต์ออกมาหลาย

มาตรการ เช่น ข้อกําหนดด้านความปลอดภัยด้านยานยนต์(เข็มขัดนิรภัย)12
• เหตุผลของการนํ ากฎระเบียบทางเทคนิคและมาตรฐานมาใช้ท/คี ณะกรรมการ TBT ได้รบั การแจ้ง
จากประเทศสมาชิก คือ เพื/อความปลอดภัยและปกป้องชีวติ และสุขภาพของมนุ ษย์ ดังนัน1 สินค้าและ
ผลิต ภัณ ฑ์ท/ีเ กี/ย วข้อ งโดยตรงกับ มาตรการดังกล่าวจึง มัก จะเป็ นสินค้า หรือ ผลิต ภัณ ฑ์เ พื/อ การ
อุปโภคบริโภค อย่างเช่น อาหาร เครื/องนุ่งห่ม ยารักษาโรค และอุปกรณ์เครื/องใช้ในชีวติ ประจําวัน
ต่างๆ เป็ นต้น ซึ/งอุปกรณ์เครื/องใช้ในชีวติ ประจําวัน ได้แก่ ผลิตภัณฑ์ในครัวเรือนต่างๆ โดยฉพาะ
เครื/องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ อุปกรณ์ สํานักงาน เช่น เครื/องโทรศัพท์ โทรสาร เป็ นต้น ดังนัน1
มาตรการทางด้านเทคนิคต่า งๆ ที/แต่ ละประเทศนํ ามาบังคับใช้นัน1 ย่อ มส่งผลกระทบโดยตรงต่ อ
อุตสาหกรรมดังกล่าวอย่างหลีกเลีย/ งไม่ได้
• ในส่วนของประเทศไทย กฎระเบียบทางเทคนิคและมาตรฐานทีม/ กั จะเป็ นอุปสรรคทางการค้าต่อ
ประเทศไทยก็คอื มาตรฐานด้านการติดฉลากและการหีบห่อ โดยผูน้ ําเข้าบางประเทศกําหนดให้
ผูผ้ ลิตสินค้านําเข้าติดฉลากบนภาชนะหรือหีบห่อผลิตภัณฑ์ป ระเภทสินค้าอาหาร เพื/อให้ขอ้ มูลใน
เรื/องส่วนประกอบอาหาร สารเคมีทผ/ี สม ตลอดจนรายละเอียดและคุณสมบัตอิ /นื ๆ ของสินค้าอย่าง
ชัดเจน ทัง1 นี1เพื/อความกระจ่างแก่ผู้บริโภคในการใช้ขอ้ มูลดังกล่าวประกอบการตัดสินใจเลือกซื1อ
สินค้าเพื/อให้ได้อรรถประโยชน์สูงสุด
นอกจากนี1ศูนย์บริการวิชาการเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (2008) ได้
ศึกษาในประเด็นมาตรการการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษีศุลกากร พบว่า ประเทศคู่คา้ อย่างเช่น ออสเตรเลียและญี/ปุ่นได้ทํา
ข้อตกลงทางการค้าแบบทวิภาคี โดยเน้นการลดอุปสรรคทางการค้าด้านศุลกากรลง อย่างไรก็ด ี ประเทศทัง1 สอง
นี1ยงั มีมาตรการที/มใิ ช่ภาษีศุลกากรซึ/งอาจเป็ นอุ ปสรรคทางการค้าอยู่หลายประการทีบ/ งั คับใช้กบั สินค้านํ าเข้า
จากไทย เช่น มาตรการด้านกระบวนการผลิต มาตรการสินค้าทีป/ ลอดแมลงและศัตรูพชื เป็ นต้น13
3.3.2 มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (Sanitary and Phytosanitary Standard: SPS)

สํานั กงานมาตรฐานสิน ค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.)14 ได้ให้ความหมายของ มาตรการ
สุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (Sanitary and Phytosanitary Measures-SPS) ไว้ว่า SPS เป็ นมาตรการที/
กําหนดขึน1 เพื/อใช้ควบคุมสินค้าเกษตรและอาหาร ไม่ให้เ กิดโทษต่อชีวติ และ/หรือผลเสียต่อสุขภาพของชีวติ
มนุ ษย์ พืช และสัตว์ โดยไม่กอ่ ให้เกิดอุปสรรคทางการค้า ซึ/งอยูภ่ ายใต้ความตกลง SPS ขององค์การการค้าโลก
เพื/อเหตุผลด้านความปลอดภัย ประเทศผูน้ ํ าเข้าสินค้าเกษตรและอาหารจะใช้มาตรการนี1ต่อสินค้านําเข้า แต่ม ี
บางกรณีทป/ี ระเทศผูน้ ํ าเข้าใช้มาตรการนี1แบบซ่อนเร้น และใช้เป็ นเครื/องมือในการกีดกันการนําเข้าสินค้าเกษตร
และอาหาร ซึง/ การกําหนดมาตรการ SPS จะต้องมีขอ้ พิสจู น์ทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะการกําหนดให้ประเทศ
12
G/TBT/N/JPN/120
13
ศูนนย์บริการวิชาการเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. มาตรการการค้าทีม/ ใิ ช่อากรศุลกากร (NTMs)
คืออะไร สําคัญอย่างไร. NTMs in Focus. (1,1) Oct 2008 หน้า 1
14
สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. ความตกลงว่าด้วยการใช้บงั คับมาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช. เข้าถึงได้
จาก http://www.acfs.go.th/km/sps.php เรียกใช้เมือ/ 24 พฤศจิกายน 2010
สมาชิกใช้มาตรฐานระหว่างประเทศทีก/ าํ หนด โดย 3 องค์การ คือ Codex15 ว่าด้วยมาตรฐานความปลอดภัยของ

อาหาร IPPC16 ว่าด้วยมาตรฐานอารักขาพืช และ OIE17 ว่าด้วยมาตรฐานควบคุมโรคของสัตว์ กรณีท/ี
มาตรฐานระหว่างประเทศไม่ครอบคลุมสินค้าทีผ/ ลิต ประเทศสมาชิกสามารถกําหนดมาตรฐานขึน1 เองแต่จะต้องมี
เหตุผลทางวิทยาศาสตร์มารองรับ ประเทศสมาชิกจะต้องกําหนดจุดสอบถามกรณีสมาชิกอื/นมีขอ้ สงสัยต่อการ
ใช้มาตรการ SPS ไว้ดว้ ย สําหรับประเทศไทย สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.)
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทําหน้าทีเ/ ป็ นหน่วยงานกลางให้ขอ้ มูลของสินค้าเกษตรและอาหาร
มาตรการ SPS มีวตั ถุป ระสงค์ 1) เพื/อปกป้องชีวติ มนุ ษย์และสัตว์ จากสารปรุงแต่งสารปนเปื1 อน
สารพิษ หรือเชือ1 โรคในอาหาร 2) เพื/อปกป้องชีวติ มนุ ษย์จากโรคทีต/ ดิ มากับพืชหรือสัตว์ 3) เพื/อปกป้องชีวติ
พืชและสัตว์จากศัตรูพืชและศัตรูสตั ว์ 4) เพื/อปกป้องอาณาเขตประเทศจากการแพร่ระบาดของโรคและแมลง
ทัง1 นี1มาตรการ SPS จะไม่ครอบคลุมถึงเรื/องสิง/ แวดล้อม ความกังวลของผูบ้ ริโภค และสวัสดิภาพสัตว์ (Animal
welfare)
ความตกลงว่าด้วยมาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (Agreement on the Application of Sanitary
and Phytosanitary Measures: SPS Agreement) ซึ/งแปลโดยสํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร
แห่งชาติ มีสาระสําคัญดังนี118
มาตรา 2 สิทธิและพันธกรณี (Basic Right and Obligations) ของสมาชิกในความตกลง SPS กําหนดไว้วา่
1) สมาชิกมีสิทธิท/จี ะใช้มาตรการ SPS ที/จําเป็ นต่อการปกป้อง คุ้มครองชีวติ หรือสุขอนามัยของคน
สัตว์ หรือพืช ทัง1 นี1ตอ้ งไม่ขดั กับบทบัญญัตติ ่างๆ ภายใต้ความตกลง
2) การบังคับใช้มาตรการ SPS ต้องอยู่ในขอบเขตทีจ/ ําเป็ น (Necessary Extent) ต่อการคุม้ ครองความ
ปลอดภัยและต้องอยูบ่ นหลักการทางวิทยาศาสตร์ (Scientific Principles) และต้องยกเลิกหากไม่มหี ลักฐานทาง
วิทยาศาสตร์ทพ/ี อเพียง (Without Sufficient Scientific Evidence)
3) การบังคับใช้มาตรการ SPS ต้องไม่ก่อให้เกิดการเลือกปฏิบตั ริ ะหว่างประเทศสมาชิก (ขัดกับ
หลักการ MFN) และระหว่างประเทศสมาชิกกับการปฏิบตั ภิ ายในประเทศ (ขัดกับหลักการ NT) ถ้ามีเงื/อนไขที/
คล้ายกัน (Similar Condition) และต้องไม่ใช้มาตรการ SPS เป็ นอุปสรรคทางการค้าระหว่างประเทศทีซ/ ่อนเร้น
(Disguised Restriction)
4) สมาชิกมีพนั ธกรณีวา่ ด้วยการใช้มาตรฐานระหว่างประเทศเป็ นพืน1 ฐานในการกําหนดมาตรการ SPS
เพื/อให้มาตรการ SPS ของสมาชิกมีความสอดคล้องกันและเป็ นมาตรฐานสากลทีส/ มาชิกทุกประเทศมีส่วนร่วม
ในการกําหนดมาตรฐานดังกล่าว ภายใต้บทบัญญัตดิ งั นี1
15
Codex Alimentarius
16
สํานักงานอนุ สญ
ั ญาว่าด้วยการอารักขาพืชระหว่างประเทศ (International Plant Protection Convention : IPPC)
17
องค์การโรคระบาดสัตว์ระหว่างประเทศ (The Office International des Epizooties : OIE)
18
กองนโยบายมาตรฐานสิน ค้าเกษตรและอาหาร สํานัก งานมาตรฐานสิน ค้าเกษตรและอาหารแห่ ง ชาติ. อ้างแล้ว . เข้าถึงได้จ าก
http://newsser.fda.moph.go.th/IAHCP/001/files/SPS.pdf เรียกใช้เมือ/ 24 พฤศจิกายน 2010
มาตรา 3 Harmonization สมาชิกจะต้องใช้มาตรฐานระหว่างประเทศทีม/ อี ยู่เป็ นพื1นฐานในการกําหนด

บังคับใช้มาตรการ SPS
มาตรา 4 Equivalence สมาชิกต้องยอมรับความเท่าเทียมของมาตรการ SPS ของประเทศอื/น ถึงแม้จะ
แตกต่างจากของตนเองและของสมาชิกอื/นๆ ทีใ/ ช้กบั สินค้าชนิดเดียวกัน ถ้าสมาชิกผูส้ ่งออกสามารถพิสูจน์ความ
เท่าเทียมได้ว่าสามารถคุม้ ครองความปลอดภัยในระดับทีเ/ หมาะสม (ALOP)19 ตามทีส/ มาชิกผู้นําเข้ากําหนดไว้ได้
และผูน้ ํ าเข้าสามารถร้องขอเพื/อดําเนินการตรวจสอบ ทดสอบหรือดําเนินการอื/นใดทีเ/ กีย/ วข้องเพื/อพิสูจน์ความเท่า
เทียมนัน1
มาตรา 5 Assessment of Risk & Determination of ALOP สมาชิกต้องมันใจว่/ ามาตรการ SPS ของ
สมาชิกอยู่บนพื1นฐานของการประเมินความเสี/ย ง ที/เ หมาะสมต่อสถานการณ์ ความเสี/ย ง (Appropriate
Circumstances of the Risks) ทีจ/ ะเกิดขึน1 กับคน สัตว์ หรือพืช โดยยึดตามแนวทางประเมินความเสีย/ งของ
องค์กรมาตรฐานระหว่างประเทศทีเ/ กีย/ วข้อง
มาตรา 6 Adaptation to Regional Condition สมาชิกต้องยอมรับหลักการว่าด้วยเขตปลอดศัตรูพชื /
โรคสัตว์ (Pest-or Disease-Free Areas) และพื1นทีท/ ม/ี คี วามชุกของศัตรูพชื /โรคสัตว์ต/ ํา (Areas of Low Pest or
Disease Prevalence) และในการตัดสินเพื/อยอมรับสภาพพืน1 ทีต/ ามหลักการดังกล่าว สมาชิกต้องพิจารณา
ปจั จัยต่างๆ ทีเ/ กีย/ วข้อง เช่น สภาพภูมศิ าสตร์ สภาพนิเวศน์ การเฝ้าระวังภาวะระบาด และการควบคุมสภาพ
พืน1 ทีท/ ม/ี ปี ระสิทธิผล
มาตรา 7 Transparency สมาชิกต้องดําเนินการแจ้ง (Notification) การเปลีย/ นแปลงมาตรการ SPS
ของตนเองตามแนวทีก/ าํ หนดไว้ในภาคผนวก B
มาตรา 8 Control, Inspection and Approval Procedures ให้สมาชิกดําเนินการควบคุม ตรวจสอบและ
อนุ ญาต ตามบทบัญญัตใิ นภาคผนวก C ซึ/งรวมถึงระบบงานของประเทศ (National System) ว่าด้วยการอนุ ญาต
ให้ใช้สารปรุงแต่ง (Additives) หรือระดับสารปนเปื1 อน (Tolerances) ในอาหาร (Food) เครื/องดื/ม (Beverages)
หรืออาหารสัตว์ (Feedstuff) และต้องมันใจว่
/ าการดําเนินการอื/นใดต้องไม่ขดั แย้งกับบทบัญญัติต่างๆ ภายใต้
ความตกลงนี1
มาตรา 9 Technical Assistance สมาชิกตกลงที/จะให้ความช่วยเหลือทางวิชาการแก่สมาชิกอื/น โดยเฉพาะ
ประเทศกําลังพัฒนา เพื/อให้สามารถปรับตัวในการปฏิบตั ติ ามเงือ/ นไขมาตรการ SPS ในตลาดส่งออกต่างๆ
มาตรา 10 Special and Differential Treatment ในการพิจารณาเพื/อเสนอและบังคับใช้มาตรการ SPS
สมาชิกจะต้องพิจารณาถึงความต้องการ (Special Need) ของประเทศกําลังพัฒนา โดยเฉพาะประเทศด้อยพัฒนา
มาตรา 11 Consultations and Dispute Settlement ในกรณีทส/ี มาชิก WTO ประเทศใดประเทศหนึ/ง
เห็นว่าผลประโยชน์ทางการค้าของตน ได้รบั ผลกระทบจากการบังคับใช้มาตรการ SPS ของสมาชิกประเทศอื/น
และการเจรจาเพื/อแก้ไขข้อขัดแย้งทัง1 ในระดับทวิภาคีหรือพหุภาคีภายใต้คณะกรรมการ SPS ไม่สามารถ
19
ALOP ย่อมาจาก Appropriate Level of Sanitary or Phytosanitary Protection อ้างจาก The WTO Agreement on the Application of
Sanitary and Phytosanitary Measures (SPS Agreement) เข้าถึงได้จาก http://www.wto.org/english/tratop_e/sps_e/spsagr_e.htm
แสวงหาข้อยุตจิ นเป็ นที/พอใจร่วมกันได้ ประเทศสมาชิกผูไ้ ด้รบั ผลกระทบจากการดําเนินมาตรการของประเทศ

ั หาขึ1น ดํ า เนิ น การฟ้ องร้อ งภายใต้ ก ระบวนการยุ ติข ้อ พิพ าททางการค้ า
สมาชิก อื/ น มีสิท ธิท/ีจ ะนํ า กรณี ป ญ
(Understanding of Rules and Procedures Governing the Settlement of Disputes หรือ Dispute
Settlement Understanding: DSU) ภายใต้ความตกลง WTO
มาตรา 12 Administration ให้จดั ตัง1 คณะกรรมการ SPS มีภารกิจที/จําเป็ นต่อการปฏิบตั ใิ ห้เป็ นไป
ตามพันธกรณีต่างๆ ภายใต้ความตกลง การดําเนินการเพื/อให้บรรลุวตั ถุประสงค์ โดยเฉพาะในเรื/องการปรับ
มาตรฐานให้ส อดคล้องกันและมติคณะกรรมการ SPS ต้องเป็ น ไปโดยฉันทานุ ม ตั ิ (Consensus) ให้
คณะกรรมการ SPS ดําเนินการทบทวนการดําเนินการให้ความตกลงมีผลบังคับใช้และการปฏิบตั ติ ามพันธกรณี
ของสมาชิก (Operation and Implementation of the Agreement) หลังจากความตกลง WTO มีผลบังคับใช้
แล้ว 3 ปี และหลังจากนัน1 ให้ทบทวนตามกรณีจาํ เป็ น (ภายหลังจากทีป/ ระชุมรอบ Doha ได้มมี ติให้มกี ารทบทวน
การปฏิบตั ติ ามพันธกรณีในทุกๆ 4 ปี ) และคณะกรรมการ SPS อาจจัดทําข้อเสนอเพื/อให้แก้ไขบทบัญญัตคิ วาม
ตกลง SPS แก่คณะมนตรีวา่ ด้วยการค้าสินค้า (Council for Trade in Goods : CTGs)”
มาตรการ 13 สมาชิกมีหน้าทีร/ บั ผิดชอบโดยสมบูรณ์ (Fully Responsible) ภายใต้ความตกลงนี1ในการ
ปฏิบตั ิตามพันธกรณีต่างๆ โดยครบถ้วน (All Obligations) โดยต้องกําหนดกลไกและมาตรการต่างๆ ที/
เอื1ออํานวย (Positive Measures and Mechanisms) ให้องค์กร หน่วยงานต่างๆ ทัง1 ภาครัฐและเอกชนทีอ/ ยู่ใน
อาณาเขตปฏิบตั ใิ ห้สอดคล้องกับบทบัญญัตติ ่างๆ ทีเ/ กีย/ วข้องในความตกลงนี1
จากการสํารวจมาตรการ SPS ของกลุม่ ประเทศ+6 พบว่า มีหลากหลายมาตรการ เช่น สารปรุงแต่ง
ในอาหารหรือเครื/องดื/ม (Additives in Food or Drink) สารปนเปื1 อนในอาหารหรือเครื/องดื/ม (Contaminants in
Food or Drink) สารพิษในอาหารหรือเครื/องดื/ม (Poisonous Substances in Food or Drink) สารตกค้างจาก
ยาสัตว์หรือสารกําจัดศัตรูพชื ในอาหารเครื/องดื/ม (Residues of Veterinary Drugs or Pesticides in Food or
Drink) ใบรับรองสุขอนามัยหรือสุขอนามัยพืช (Certification: Food Safety, Animal or Pant Health) ฉลาก
ความปลอดภัย (Labeling Requirements Directly Related to Food safety) วิธกี ารผลิตในด้านความปลอดภัย
(Processing Methods with Implications for Food Safety) การกักกันพืช/สัตว์ (Plant/Animal Quarantine)
การประกาศเขตปลอดโรคหรือศัตรูพชื ( Declaring Areas Free from Pests or Diseases) การป้องกันโรคหรือ
ศัตรูพชื เข้ามาระบาดในประเทศ (Preventing Diseases or Pests Spreading to a Country) กฎระเบียบการ
นําเข้าอื/นๆ ในด้านสุขอนามัย (Other Sanitary Requirements for Import, e.g. Imported Pallets Used to
Transport Animals) มีรายละเอียดจําแนกเป็ นรายสินค้าดังนี1 (ดูรายละเอียดในภาคผนวก)
มาตรการสุขอนามัยของกลุ่มประเทศ+6 จําแนกเป็ นรายสิ นค้า

สิ นค้าประเภทอาหาร มีมาตรการเกีย/ วกับสุขอนามัยที/สําคัญ ได้แก่ การกําหนดค่าสารปนเปื1 อนใน
อาหาร (Maximum Residue Limit: MRLs) การกําหนดให้มใี บรับรองสุขอนามัย การส่งเจ้าหน้าที/จากประเทศผู้
นําเข้าไปตรวจสอบสินค้าก่อนส่งออกซึ/งค่าใช้จ่ายมักเป็ นภาระของผูข้ อให้ตรวจหรือรับรอง เป็ นต้น ตัว อย่าง
กําหนดค่าสารปนเปื1 อนในอาหาร (MRLs) เช่น
่ : กําหนดสารระงับใช้จาํ นวน 125 ชนิด
• ญีป$ ุน
• จีน : กําหนดให้ปริมาณสารพิษตกค้างสูงสุด (MRLs) ได้แก่ ตะกัว/ แคดเมียม ปรอท สารหนู

โครเมียม อลูมเิ นียม เซเรเนียม เป็ นต้น และอาหารทีใ/ ช้วตั ถุเจือปนอาหาร (Food Additives) ต้อง
ปฏิบตั ติ ามทีร/ ะบุไว้ในมาตรฐานระหว่างประเทศ
ผัก ผลไม้ เกือบทุกประเทศกําหนดให้ตอ้ งมีใบรับรองสุขอนามัยจากกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กํากับ
มาพร้อมกับการนํ าเข้า หรือกําหนดว่าสวนผักผลไม้ทจ/ี ะส่งออกได้ต้องจดทะเบียนกับจากกรมวิชาการเกษตร
ไทยเท่านัน1 นอกจากนี1บางประเทศยังกําหนดให้ผลไม้สง่ ออกบางชนิดต้องผ่านการอบไอนํ1าเพื/อกําจัดแมลงและ
ศัตรูพชื ก่อนการส่งออก เช่น
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้การส่งออกมะม่วงต้องผ่านการอบไอนํ1 าร้อนเพื/อ กําจัดแมลงวันและศัตรูพชื
และส่งเจ้าหน้าทีม/ าควบคุมการอบไอนํ1 าและลงนามรับรองก่อนการส่งออก
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้การส่งออกมะม่วงต้องผ่านการอบไอนํ1าเพื/อกําจัดแมลงและศัตรูพชื ก่อน
• จีน : กําหนดให้ต้องติดฉลากไว้ข า้ งกล่อง เช่น ชื/อบริษัท ชนิ ดผลไม้ หมายเลขทะเบียนสวน
หมายเลขทะเบียนโรงงาน เป็ นต้น
• ออสเตรเลีย : เป็ น ประเทศที/มค ี วามเข้มงวดในการนํ าเข้าสินค้าผลไม้ของไทยเป็ นอย่างมาก
ผลไม้ท/นี ํ าเข้าส่วนใหญ่ต้องผ่านการกําจัดแมลงอย่างเข้มงวด และมะม่วงต้อ งอบไอนํ1 าและมี
ใบรับรองสุขภาพก่อนการส่งออก
• นิวซีแลนด์ : กําหนดให้มกี ารตรวจสอบว่าผลไม้ทจ/ี ะนํ าเข้าจะต้องปลอดจากแมลงศัตรูพชื และ
แบคทีเรียและเชือ1 รา
เนืv อสัตว์แช่ เย็นแช่แข็ง ประเทศผูน้ ํ าบางประเทศจะส่งเจ้าหน้าทีเ/ ข้าจะมาควบคุมตรวจสอบสินค้า
เนื1อสัตว์กอ่ นส่งออก ซึง/ ค่าใช้จา่ ยมักเป็ นภาระของผูข้ อให้ตรวจหรือรับรอง
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้ส่งเจ้าหน้ าที/จาก KFDA มาตรวจสอบตามคําขอของผูส้ ่งออก นอกจากนี1
ผูส้ ง่ ออกเนื1อสัตว์แช่เย็นแช่แข็งจะต้องปฏิบตั ติ ามกฎหมายว่าด้วยการคุม้ กันและควบคุมโรคระบาด
สัตว์ (Livestock Epidemics Prevention & Control Act) และกฎหมายว่าด้วยการควบคุมวิธกี าร
ทางปศุสตั ว์ (Livestock Processing Control Act) ด้วย
เนืv อสัตว์แปรรูป ปรุงสุก

• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต
ั ติ าม Domestic Animal Infectious Diseases Control Law, Food
Sanitation Law, Japanese Agricultural Standard Law (JAS Law) และ Food Sanitation
Law
• นิวซีแลนด์ : กําหนดให้สน ิ ค้าเนื1อสัตว์แปรรูป ปรุงสุกต้องอยู่ในบรรจุภณ
ั ฑ์พร้อมจําหน่ าย และ
ติดฉลากผ่านการปรุงสุก ผ่านกระบวนการใช้ความร้อนตามอุณหภูมทิ ก/ี าํ หนด
สิ นค้าเกษตร GMO หรืออาหารที มีการตัดต่อพันธุกรรม (GMOs)

• ญีป$ ุน่ : กําหนดให้ปฏิบตั ติ าม Food Sanitation Law และ Food Sanitation Law
• เกาหลีใต้ : เป็ นประเทศทีใ/ ห้ความสําคัญกับสินค้า GMO ในระดับทีส/ งู การนํ าเข้าสินค้าประเภท
นี1ตอ้ งขออนุ ญาตนําเข้าก่อน โดยยื/นเอกสารขอนําเข้าต่อสํานักบริการจัดการคุณภาพผลิตภัณฑ์
เกษตรแห่งชาติของเกาหลีใต้ (National Agricultural Product Quality)
• จีน : กําหนดให้มกี ารควบคุมการวิจยั /พัฒนาการผลิต และการค้าผลิตภัณฑ์ GMOs อย่าง

เข้ม งวด โดยผู้ทําธุร กิจเกี/ย วกับ GMO ทัง1 ด้านการผลิต และการแปรรูปต้องได้ร บั อนุ มตั ิจาก
Agriculture Department ก่อน ทัง1 นี1ป ระเทศผู้ส่งออกสินค้า GMOs ไปยังจีน จะต้องให้การ
รับรองว่าสินค้า GMOs ดังกล่าวมีการวางจําหน่ ายในประเทศนัน1 แล้ว
ข้าวและผลิ ตภัณฑ์ข้าว
• ญีป$ ุน ่ : กําหนดให้ขา้ วทีจ/ ะนําเข้าต้องผ่านการตรวจวิเคราะห์สารเคมีตกค้างก่อน
• ออสเตรเลีย : กํา หนดให้ข า้ วที/จะนํ าเข้า ต้อ งปราศจากดิน แมลง หรือ สิ/ง เจือ ปนต่า งๆ ทุ ก
Consignment และจะต้องถูกตรวจ ณ จุดขาเข้า ในแต่ละ Consignment นอกจากนี1เมล็ดข้าวที/
นําเข้าจะต้องนําไปทดสอบที/ Quarantine Office จํานวน 1 กก./ Consignment ซึ/งออสเตรเลีย
จะอนุ ญาตให้มเี มล็ดพืชอื/นๆ เจือปนได้ไม่เกิน 70 เมล็ด
• นิ วซี แลนด์ : กําหนดให้การนํ าเข้าข้าวต้องมีใบรับรองสุขอนามัย ข้าวต้องผ่านการ Treatment
ด้วยการรมยาด้วย Methyl Bromide ที/ 40 g/m3 ด้วยอุณหภูม ิ 10-15 องศาเซลเซียส เป็ นเวลา
24 ชม. กรณี ท/ีข ้าวไม่มใี บรับรองสุ ขอนามัย จะถูกตรวจ ณ จุดตรวจขาเข้า และจะต้อ งเข้า
สู่ขนั 1 ตอนการรมด้วย Methyl Bromide ซึ/งค่าใช้จ่ายในการ Treatment นี1 ผูน้ ํ าเข้าจะต้องเป็ น
ผูร้ บั ภาระค่าใช้จา่ ยทัง1 หมด
อาหารทะเลแปรรูป
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้การนํ าเข้าอาหารทะเลแปรรูปต้องมีใบรับรองสุขอนามัยจากหน่ วยงานของ
ไทยทีผ/ า่ นความเห็นชอบของรัฐบาลญี/ปุ่น ปริมาณสารตกค้างต้องมีปริมาณน้อยกว่า 0.2 g/kg
และต้องผ่านการรับรองโดยระบบ Pre-Certificate จาก MHLW
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้การนํ าเข้าอาหารทะเลแปรรูป จะต้องผลิตจากโรงงานทีอ/ ยู่ในบัญชีรายชื/อ
ทีก/ รมประมงได้ตรวจสอบและรับรองแล้ว และผูส้ ่งออกได้แจ้งต่อ MIFMAF เป็ นทีเ/ รียบร้อยแล้ว
นอกจากนี1 ย งั ต้ อ งมีใ บรับ รองจากกรมประมงของไทยก่อ น และต้ อ งผ่ านการตรวสอบสาร
ปนเปื1 อนหรือสารตกค้างโดย KFDA ทัง1 นี1กําหนดให้ผลิตภัณฑ์ปลาทูน่าและ Bilfish มีค่า MRL
ของสาร Methyl Mercury ไว้ท/ี 1.0 ppm
• ออสเตรเลีย : กําหนดให้อาหารทะแลแปรรูปมีสาร Histamine ตกค้างได้ไม่เกิน 100 ppm
สารปรุงแต่งอาหาร
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ปฏิบต
ั ติ าม Food Sanitation Law และ The Standards and Specifications
for Foods and Food Additives
• อินเดีย : กําหนดให้ปฏิบต ั ติ ามพระราชบัญญัตกิ ารป้องกันอาหารปลอมแปลง (The Prevention
of Food Adulteration Act and Rules 2004 )
วัสดุบรรจุภณ ั ฑ์ไม้ (Wood Packaging Material : WPM) บรรจุภณ ั ฑ์ไม้รวมถึงฟางที ใช้รองสิ นค้า
กันกระแทก
่ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ
• ญีป$ ุน ั ญาป้องกันโรคพืชระหว่าง
ประเทศ (The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้ 1 เมษายน
2007
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต ั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ ั ญาป้องกันโรคพืช
ระหว่างประเทศ (The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้เมื/อ
วันที/ 1 มิถุนายน 2005
• จีน : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต ั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ ั ญาป้องกันโรคพืชระหว่าง
ประเทศ (The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้ 1 มกราคม
2006
• ออสเตรเลีย : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต ั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ ั ญาป้องกันโรคพืช
ระหว่างประเทศ (The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้ 1
มกราคม 2006
• นิวซีแลนด์ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต ั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ ั ญาป้องกันโรคพืช
ระหว่างประเทศ (The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้ 1
เมษายน 2003
• อินเดีย : ต้องปฏิบต ั ติ ามข้อกําหนด ISPM No.15 ของอนุ สญ ั ญาป้องกันโรคพืชระหว่างประเทศ
(The International Plant Protection Convention: IPPC) มีผลบังคับใช้ 1 พฤศจิกายน 2004
ยาและเวชภัณฑ์
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบต
ั ติ าม Pharmaceutical Affaire Law สําหรับผลิตภัณฑ์ยาตาม
มาตรฐาน Regulations for Structure and Equipment of Drug Stores etc. ต้องมีใบอนุ ญาต
โรงงาน
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้ยาและเวชภัณฑ์ต้องผ่านการทดสอบจาก KFDA และต้อ งมีเอกสาร
รับรองการผลิตและจําหน่าย (Presale Certificate) จากประเทศไทย
• จีน : ได้ปรับปรุงกฎหมายการจดทะเบียนยาแล้ว และให้ผน ู้ ําเข้าต้องจดทะเบียนยากับ SFDA
เครืองสําอาง
• ญีป / ุ่น : กําหนดให้การนําเข้าเครื/องสําอางจะต้องมีใบอนุ ญาตโรงงาน สินค้าเครื/องสําอางจะต้อง
มีคุณภาพตามที/ MHLW (Ministry of Health, Labour and Welfare) กําหนด
• จีน : กําหนดให้ผลิตภัณฑ์เครื/องสําอาง สบู่ และผลิตภัณฑ์รกั ษาผิวทุกชนิดต้องได้รบ ั ใบรับรอง
3 ชนิด ก่อนทีจ/ ะได้รบั อนุ ญาตให้นําเข้ามาจําหน่ายในจีน คือ 1) Safety and Health Quality
Tests 2) Certificate for Imported Cosmetics และ Certificate for Labeling of Impact and
export Cosmetics นอกจากนี1ผูผ้ ลิตเครื/องสําอางต้องมีใบอนุ ญาตทีอ/ อกโดย IQSIQ โดยต้อง
ผ่ า นการตรวจโรงงานจากจีน ก่ อ น ผู้นํ า เข้า ต้ อ งมีใ บรับ รองการนํ า เข้า เครื/อ งสํ า อางเพื/อ
ตรวจสอบมาตรฐานด้านสุขอนามัยจาก AQSIQ มีการกําหนดค่าสารตกค้างที/เป็ นสารต้องห้าม

1,208 ชนิด และกําหนดปริมาณและขนาดทีใ/ ช้ใน 56 รายการ และผูผ้ ลิตเครื/องสําอางจะต้องจด
ทะเบีย นเครื/อ งหมายการค้ากับรัฐบาลจีนเพื/อป้ องกัน การลอกเลียนแบบ ก่อนจะยื/นขอจด
ทะเบียนการนําเข้า
อาหารสุนัขและแมว
่ : กําหนดให้ตอ้ งปฏิบตั ติ าม Law for Ensuring the Safety of Pet Food
• ญีป$ ุน
• จีน : กําหนดให้ผสู้ ง่ ออกต้องจัดทําระบบการวิเคราะห์ความเสีย/ งของอาหารสัตว์และสารปรุงแต่ง
อาหารสัต ว์ท/นี ํ าเข้าเป็ นครัง1 แรก โรงงานผู้ผลิตจะต้องขึน1 ทะเบียนและจัดเก็บเป็ นฐานข้อมูล
การค้าด้วยเพื/อพัฒนาระบบการตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability) ด้วย
• ออสเตรเลีย : กําหนดให้ต้อ งขออนุ ญ าตนํ าเข้า อาหารสุ นั ข และแมว หากสินค้า มี Good
Manufacturing Practice (GMP) ISO หรือสถาบันรับรองมาตรฐานอื/นๆ การขออนุ ญาตนําเข้า
สามารถทําได้โดยการรับรองจากรัฐบาลของประเทศผูส้ ่งออก
ประเด็นที เป็ นปัญหาเกียวกับการค้า (Specific Trade Concern)

ข้อมูลจาก G/SPS/204/REV.10 (Specific Trade Concerns, 10 fabuary 2010) 20 พบว่า ตัง1 แต่ปี
1995-2009 มีประเด็นเกีย/ วกับการค้าเข้าสู่การพิจารณาของคณะกรรมการ SPS จํานวน 290 กรณี โดยมีกรณี
เกีย/ วกับสุขภาพสัตว์ (Animal Health and Zoo Noses) มากทีส/ ุดร้อยละ 40 ความปลอดภัยของอาหาร (Food
safety) ร้อยละ 28 อนามัยพืช (Plant Health) ร้อยละ 26 และร้อยละ 6 เป็ นเรื/องเกีย/ วกับเงื/อนไขในใบรับรอง
(Certification requirement or translation) จากประเด็นการค้า 290 กรณีน1ี มีเพียง 79 กรณีทส/ี ามารถหา
ข้อสรุปได้
กรณีประเทศไทย กองโนบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและ
อาหารแห่งชาติ (มกอช.)21 ได้รายงานประเด็นที/ไทยยกขึน1 เจรจาภายใต้คณะกรรมการ SPS ทัง1 ที/เป็ นปญั หา
ของไทยเองและปญั หาทีไ/ ทยร่วมร้องเรียนกับประเทศอื/นๆ ประกอบด้วย ปญั หาด้านความปลอดภัยของอาหาร
ปญั หาด้านสุขอนามัยสัตว์ และปญั หาด้านสุขอนามัยพืช รวมทัง1 สิน1 6 ประเทศ 9 เรื/อง ซึ/งผลการเจรจาสามารถ
หาข้อยุตไิ ด้เพียง 3 กรณี ใน 3 ประเทศ และมี 1 กรณี ทีไ/ ทยหยิบยกขึน1 พิพาทภายใต้กระบวนการ WTO/DSU
คือ การจํากัดการนํ าเข้าปลาทูน่ากระป๋องของประเทศอียปิ ต์22 และมีบางส่ว นที/ยงั ไม่มขี อ้ ยุติซ/ึงไทยจะต้อง
พิจารณาตัดสินใจในการดําเนินการภายใต้กรอบพหุภาคีโดยใช้กลไกของ WTO ดังกล่าวหรือการแสวงหาข้อยุติ
ในกรอบการเจรจาทวิภาคี รายละเอียดดังตารางที/ 3.3.1
20
World Trade Oganizaton. 2010.G/SPS/204/REV.10 (Specific Trade Concerns, 10 fabuary 2010) เข้าถึงได้จาก
http://www.maff.go.jp/j/syouan/kijun/wto-sps/pdf/gen204r10.pdf เรียกข้อมูลเมือ/ วันที/ 1 พฤศจิกายน 2010
21
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติมาตรการและอุปสรรคทางการค้าทีไ/ ม่ใช่ภาษี
(Non-Tariff Measures and Non-Tariff Barriers(NTMs/NTBs). อ้างแล้ว. เข้าถึงได้จาก http://newsser.fda.moph.go.th/IAHCP/001/files/SPS.pdf
22
DSU ย่อมาจาก The Dispute Settlement Body
ในขณะทีไ/ ทยถูกสองประเทศยกขึน1 มาเจรจาภายใต้คณะกรรมการ SPS ได้แก่ สหรัฐอเมริกาในประเด็น

Public Health regulation 11 สถานะปจั จุบนั ยังไม่มรี ายงาน และอีกประเทศ คือ ประเทศเม็กซิโก เรื/อง การ
ระงับการนําเข้าสัตว์ปีกมีชวี ติ และซากสัตว์ปีก (Suspension of Importation of Live Poultry and Poulty
Carcasses) สถานะปจั จุบนั ยังไม่มรี ายงานเช่นกัน
ตารางที 3.3.1: รายการทีไทยยกขึนv ร้องเรียนต่อคณะกรรมการ SPS ในช่วงปี 1995-2009
ประเทศ ประเด็น ปี ที ร้องเรียน ผลการเจรจา
ความปลอดภัยของอาหาร (Food Safety)
สาธารณรัฐเชก ห้ามนําเข้าไก่จากประเทศไทย เริม/ ตัง1 แต่เดือนกันยายน 1998 สาธารณรัฐเชกยกเลิกมาตรการเมือ/ เดือน
เนื/องจากปญั หาการปนเปื1อน ถึงเดือนพฤศจิกายน 1999 รวม ตุลาคม 1999
สารหนู (arsenic acid) 5 ครัง1
Status = R
อียปิ ต์ ห้ามนําเข้าปลาทูนากระป๋อง เดือนมิถุนายน 1999 รวม 1 ครัง1 ได้นํากรณีปญั หานี1เข้าสู่กระบวนการ
จากไทย โดยอ้างปญั หาการ DSU โดยขอเจรจาในขัน1 ต้น (Formal
ปนเปื1อน GMOs Consultation)
Status = NR
สหภาพยุโรป กําหนดค่าสารพิษตกค้างระดับ เริม/ เดือนมีนาคม 1998 จนถึง สหภาพยุโรปได้แก้ไขระดับ ML ในสินค้า
สูงสุดของสารพิษจากเชือ1 รา เดือนมิถุนายน รวม 13 ครัง1 โดย บางประเภท รวมทัง1 วิธกี ารสุ่มตัวอย่าง
(Aflatoxin) ในอาหาร ร่วมร้องเรียนกับประเทศ และมีการให้การปฏิบตั ทิ แ/ี ตกต่างและเป็ น
อาร์เจนตินา ออสเตรเลีย โบลิเวีย กรณีพเิ ศษ (Special and Differential
บราซิล แกมเบีย อินเดีย Treatment: S&D) และความช่วยเหลือ
อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิ ลปิ ปินส์ ทางวิชาการแก่บางประเทศ
และเซเนกัล
Status = R
การห้ามนําเข้าซอสถัวเหลื
/ อง เริม/ ตัง1 แต่เดือนมีนาคม 2001 สหภาพยุโรปได้แจ้งประเมินผลว่าสาร 3-
จากไทย เนื/องจากพบการ จนถึงเดือนมิถุนายน 2002 รวม MCPD เป็ นสารก่อมะเร็ง (Carcinogenic)
ปนเปื1อนสารก่อมะเร็ง 3- 5 ครัง1 แต่ไม่เป็ นพิษต่อพันธุกรรม (Non
MCPD Genotoxic) จึงไม่สามารถใช้หลัก
ALARA (as Low as Reasonably
Achievable) ได้จงึ ต้องการข้อมูลความ
เสีย/ งในการบริโภค (Exposure of
Consumers) เพือ/ การประเมินความเสีย/ ง
ของสาร 3-MCPD และ
Chloropropanols เพือ/ การประเมินความ
เสีย/ งต่อไป
Status = NR
เกาหลีใต้ ห้ามนําเข้าเนื1อไก่แช่แข็ง เริม/ เดือนตุลาคม 1997 จนถึง เกาหลีใต้แก้ไขมาตรการโดยยกเว้นให้
เนื/องจากการปนเปื1อน เดือนกันยายน 1998 รวม 4 ครัง1 เนื1อไก่ทน/ี ําไปแปรรูปหรือทําอาหารไม่
เชือ1 จุลนิ ทรีย์ Listeria ต้องผ่านการตรวจสอบระดับ Zero
Tolerance ของเชือ1 Listeria
Status = R
ด้านสุขอนามัยสัตว์ (Animal Health and Zoo Noses)
ออสเตรเลีย จํากัดการนําเข้ากุง้ และ เริม/ เดือนมีนาคม 2001 ถึงเดือน ออสเตรเลียแก้ไขมาตรการบางส่วนโดย
ประเทศ ประเด็น ปี ที ร้องเรียน ผลการเจรจา

ผลิตภัณฑ์ และปรับปรุง IRA มิถุนายน 2003 รวม 6 ครัง1 โดย ลดเงือ/ นไขสําหรับสินค้ากุง้ แปรรูปขัน1 สูง
สําหรับสินค้ากุง้ และผลิตภัณฑ์ ได้รบั การสนับสนุนจากฟิ ลปิ ปินส์ (Highly Processed Prawn Products)
และสหภาพยุโรป Status = NR
จํากัดการนําเข้าเนื1อไก่โดย เริม/ เดือนกันยายน 1998 ถึงเดือน ไม่มคี วามก้าวหน้า โดยออสเตรเลียยังคง
มาตรการใช้ความร้อน (Heat มิถุนายน 2003 รวม 6 ครัง1 โดย มาตรการดังกล่าวซึง/ ไม่เหมาะสมทางการ
treatment) เพือ/ ป้องกันโรคกัม ได้รบั การสนับสนุนจากสหภาพ ค้า (Commercially not Viable) ไทยจึง
โบโร (Infectious Bursal ยุโรป ยังไม่สามารถส่งออกได้
Disease Virus-IBDV) Status = NR
ปัญหาด้านสุขอนามัยพืช (Plant Health Concerns)
ออสเตรเลีย จํากัดการนําเข้าทุเรียน เริม/ เดือนพฤศจิกายน 2000ถึง ยังไม่มคี วามก้าวหน้า เพราะไทยไม่
เนื/องจากปญั หาหนอนเจาะ เดือนมิถุนายน 2003 รวม 6 ครัง1 ยอมรับมาตรการของออสเตรเลียจึงยังไม่
เมล็ด (Durian Seed Borer) โดยได้รบั การสนับสนุ นจาก มีการค้าระหว่างสองฝา่ ย
สหภาพยุโรป อินเดีย มาเลเซีย Status = NR
ฟิ ลปิ ปินส์
เม็กซิ โก ห้ามนําเข้าข้าวจากไทย เริม/ ปี 1997 และได้มกี ารเจรจา ไทยได้ยน/ื เรือ/ งในปี 2002 และแสดงความ
แก้ปญั หากันมาหลายปี พอใจกับท่าทีของเม็กซิโกทีไ/ ด้แก้ไขการ
กํากับดูแล และเม็กซิโกยกเลิกมาตรการ
ในทีส/ ุด
Status = R
หมายเหตุ : status NR = Not Reported, R = Resolved
ทีม/ า: สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (http://newsser.fda.moph.go.th/IAHCP/001/files/SPS.pdf) และ
G/SPS/204/REV.10 (Specific Trade Concerns, 10 fabuary 2010)( http://www.maff.go.jp/j/syouan/kijun/wto-
sps/pdf/gen204r10.pdf)
กรณีขอ้ จํากัดการนํ าเข้ากุง้ และผลิตภัณฑ์ของออสเตรเลียทีม/ ปี ญั หามานาน และทีผ/ ่านมาไทยได้ตดิ ตาม

ความก้าวหน้าการจัดทํา (Import Risk Analysis for Prawns and Prawn Products: IRA) ของประเทศ
ออสเตรเลีย ในทีป/ ระชุมคณะกรรมการ SPS มาโดยตลอด
สํานักงานทีป/ รึกษาการเกษตร ประจํากรุงแคนเบอรร์รา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์23 ได้รายงานว่า
เมื/อ เดือ นตุ ลาคม 2009 หน่ ว ยงานด้านความปลอดภัยทางชีว ภาพ หรือ Biosecurity Australia Policy
Momoramdom (BAPM) ได้ออกระเบียบสุดท้ายว่าด้วยการวิเคราะห์ความเสี/ยงการนํ าเข้ากุ้งและผลิตภัณฑ์
(Final Import Risk Analysis for Prawns and Prawn Products) โดยมีสาระสําคัญดังนี1
1) ยกเลิกมาตรการการจัดการความเสีย/ งต่อโรคแคระแกร็นของกุง้ (IHHNV)
2) เพิม/ ผลิตภัณฑ์กุง้ ที/คลุกนํ1าซอส (Marinated Products) ให้รวมอยู่ในประเภทกุง้ แปรรูป (Highly
Processed) จากเดิมกําหนดให้กุ้งแปรรูปมีเฉพาะ ผลิตภัณฑ์กุ้งที/คลุกแป้ง หรือผลิตภัณฑ์กุ้ง
ประเภทเกีย— ว (Dumping) ปอเปี— ยะ (Spring Roll) กะหรีป/ ฟั — (Samosa) ติม/ ซํา (Dim-Sim) เท่านัน1
23
สํานักงานทีป/ รึกษาการเกษตร ประจํากรุงแคนเบอรร์รา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2552.ออสซีอ/ อกระเบียบการวิเคราะห์ความเสีย/ ง
การนําเข้ากุง้ และผลิตภัณฑ์ เข้าถึงข้อมูลได้จาก http://www.acfs.go.th/news_detail.php?ntype=07&id=5925 เรียกข้อมูลเมือ/ วันที/
29 พฤศจิกายน 2010
3) กําหนดให้มกี ารจัดการความเสี/ยงต่อโรค 4 ชนิด ได้แก่ โรคจุดขาว หรือโรคตัวแดงดวงขาว

(WSSV) โรคไวรัส หัว เหลือ ง (YHV) โรคทอราซิน โดรม (TSV) และโรค necrotizing
hepatopancreatitis bacterium (NHPB) เฉพาะกุง้ ทีไ/ ม่แช่แข็งเท่านัน1
4) มาตรการสําคัญของกุง้ นําเข้ากําหนด ดังนี1
• มาจากประเทศหรือเขตทีป/ ลอดจากโรค WSSV YHV TSV และ NHPB เฉพาะกุง้ ทีไ/ ม่แช่
แข็งหรือ
• ตัดหัวและปอกเปลือก ให้เหลือได้เฉพาะข้อสุดท้ายของส่วนหาง และหากไม่ได้มาจากแหล่ง
ทีป/ ลอดจากโรค สินค้าจะต้องถูกตรวจโรค WSSV และ YHV ทีด/ า่ นนํ าเข้าทุก Batch หรือ
• เป็ นกุง้ แปรรูป โดยตัดหัวและปอกเปลือก ให้เหลือได้เฉพาะข้อสุดท้ายของส่วนหาง คลุกแป้ง
คลุกนํ1 าซอส เสีย บไม้ หรือกุ้งดิบแปรรูปเป็ นผลิตภัณฑ์ประเภทเกี—ยว ปอเปี— ยะ กะหรี/พฟั —
ติม/ ซํา หรือ
• ต้มสุกในอุณหภูมแิ ละเวลามาตรฐาน โดยออสเตรเลียได้ยอมรับข้อเสนอของไทย ในอุณหภูม ิ
ที/ 70 องศาเซลเซียส 11 วินาที ตัง1 แต่วนั ที/ 20 กันยายน 2007
• สินค้ากุง้ และผลิตภัณฑ์กุง้ ดิบ ต้องมีใบรับรอง จากหน่วยงานรับผิดชอบ (CA) ของประเทศ
ผูส้ ่งออกทุก Shipment ยืนยันว่า สินค้าได้ถูกตรวจสอบแปรรูปและผ่านกระบวนการจาก
โรงงานทีอ/ ยู่ในความควบคุมของ CA ไม่ปรากฏอาการของโรค และเหมาะสมกับการบริโภค
ของมนุ ษย์ ทัง1 นี1สินค้ากุ้งดิบนําเข้าเพื/อบริโภค ที/ไม่ใช่ประเภทแปรรูป ต้องมีขอ้ ความ “for
Human Consumption Only” และ “not to be sed as bait or feed for aquatic animals”
กํากับ
• สินค้ากุง้ สุก ต้องมีใบรับรอง (Health Certificate) จากหน่วยงาน CA ทุก Shipment ยืนยัน
ว่ากุง้ ผ่านกระบวนการต้มในโรงงานทีไ/ ด้รบั อนุ มตั แิ ละอยูใ่ นความควบคุมของ CA โปรตีนใน
เนื1อกุง้ แข็งตัวและไม่มสี ว่ นทีเ/ ป็ นเนื1อดิบ และเหมาะสมกับการบริโภคของมนุ ษย์
อย่างไรก็ตาม ออสเตรเลียรับทีจ/ ะพิจารณามาตรการอื/นๆ ทีม/ มี าตรฐานทีเ/ ท่าเทียมกัน โดยจะพิจารณา

ข้อเสนอและเอกสารสนับสนุ นเป็ นรายกรณี ทัง1 นี1 ออสเตรเลียได้เปิ ดให้ผูม้ สี ่วนได้เสียยื/นอุทธรณ์ต่อระเบียบ
สุดท้ายนี1ได้จนถึงวันที/ 6 พฤศจิกายน 2009 เมื/อวันที/ 22 เมษายน 2010 ปลัดกระทรวงเกษตร ประมงและป่าไม้
ออสเตรเลีย ได้ลงนามในกฎหมายดังกล่าว เพื/อให้มผี ลบังคับใช้อย่างเป็ นทางการแล้วตาม Biosecurity Advice
2010/11
ทัง1 นี1 กรมประมงไทยได้ย/นื คําร้องให้พจิ ารณาเอกสารทางวิชาการทีม/ กี ารสนับสนุ นว่าไม่มรี ายงานว่ากุง้
ทีเ/ ลีย1 งไว้หรือจับจากธรรมชาติตดิ เชือ1 ในกรณีทใ/ี ช้ในผลิตภัณฑ์กุง้ แช่แข็งและควรลดความเข้มงวดของมาตรการ
ดังกล่าว แต่ IRAAP ได้พจิ ารณาเอกสารดังกล่าวแล้ว และยังยืนยันทีจ/ ะไม่ลดความเข้มงวดลง24
24
สํานักงานทีป/ รึกษาการเกษตร ประจํากรุงแคนเบอรร์รา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2010. ความคืบหน้า.. กฎหมายการนําเข้ากุง้ และ
ผลิต ภัณ ฑ์ กุ้ง ออสเตรเลีย ข้อ มูล ได้ จ าก http://www.acfs.go.th/news_detail.php?ntype=07&id=7075 เรีย กข้อ มู ล เมื/อ วัน ที/ 29
พฤศจิกายน 2010
สําหรับประเด็นทางการค้าที/พจิ ารณาในการประชุมคณะกรรมการ SPS ในช่วงปี 2002-2009 ได้ม ี

ประเด็นดังนี1
• มาตรการในการตอบสนองต่อโรคระบาดปากและเท้าเปื/ อย (Food and Mouth Disese)
• มาตรการทีเ/ กีย/ วข้องกับโรคทีเ/ กิดจากสัตว์ปีก เป็ ด ไก่
• ระดับสูงสุดของสารปนเปื1 อนอัลฟ่าท็อคซิน (Alfa Toxin)
• มาตรการที/กระทบต่ อการค้าเนื1 อวัว ปลา ผลไม้ และผลิต ภัณ ฑ์ต ัดแต่ งพัน ธุกรรม (Genetically
Modified Products)
• การบังคับใช้กฎหมายป้องกันการก่อการร้ายทางชีวภาพของสหรัฐอเมริกา (US Bioterrorism Act)
• การบังคับใช้มาตรฐานสุขอนามัยพืชระหว่างประเทศ (International Phytosanitary Standard) กับ
วัสดุทใ/ี ช้ทาํ บรรจุภณ
ั ฑ์ทเ/ี ป็ นไม้ (Wood Packaging Material)
• การปฎิบตั ทิ แ/ี ตกต่างและเป็ นกรณีพเิ ศษ (Special and Differential Treatment: S&D) เพิม/ ความ
ชัดเจนในตัวข้อบทและเกิดความแตกต่างกับเรื/องความช่วยเหลือ ทางด้านวิชาการ Technical
Assistant
• มาตรฐานเอกชน (Private Standard) ป ญ ั หาที/พ บคือ มีก ารใช้ม าตรฐานเอกชนมากขึ1น
(Proliferation) ทําให้ต้ อ งมีการลงทุ น และเสีย ค่าใช้จ่า ยในการตรวจสอบรับ รอง (Cost of
Compliance) มีก ารนํ าประเด็น สิ/ง แวดล้อ ม สัง คม สวัส ดิภ าพสัต ว์ม าบัง คับ ใช้ม ากขึ1น ซึ/ ง จะมี
ผลกระทบต่ อ เกษตรกรรายย่อ ยและการแก้ไ ขป ญ ั หาความยากจน และประเด็น ป ญ ั หาในด้าน
พันธกรณีหรือกฎกติกาภายใต้องค์การการค้าโลก (WTO Disciplines) ว่าจะอยู่ภายใต้ความตกลง
TBT SPS หรืออื/นๆ 25
• เขตปลอดศัตรูพชื /โรคสัตว์ (Regionalization: Article 6) เรื/องแนวทางการยอมรับเขตปลอดศัตรูพชื
และโรคสัตว์
นอกจากนี1ไทยยังได้ประชุมหารือนอกรอบแบบทวิภาคี (Informal Bilateral Meeting) ในเรื/องการออก
ประกาศ SPS Notification และดําเนินมาตรการ SPS ของไทย ดังนี1
• หารือกับสหรัฐอเมริกา โดยผูแ้ ทน USTR ได้แจ้งหลังจาก OIE ยอมรับโรค BSE ให้จดั อยู่ในกลุ่ม
“Controlled BSE Risk” ทัง1 นี1สหรัฐฯ ขอให้ไทยพิจารณาทบทวนขยายตลาดเนื1อและผลิตภัณฑ์
• หารือกับแคนาดา โดยผูแ้ ทน CFIA ได้แจ้งขอให้ไทยยกเลิกมาตรการโรค Anthrax และขยายตลาด
เนื1อและผลิตภัณฑ์ตามทีไ/ ด้รบั การรับรองโรค BSE ในกลุม่ “Controlled BSE Risk” เช่นเดียวกับ
สหรัฐอเมริกา และการขอเปิ ดตลาดผลิตภัณฑ์สุกร
• หารือกับเวียดนาม ผูแ้ ทนเวียดนามได้ขอทราบความก้าวหน้าและท่าทีของไทยในเรื/อง IRA และ
มาตรการ Interim Measures ต่อกุง้ และผลิตภัณฑ์ของออสเตรเลีย
25
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. ผลการประชุมคณะกรรมการว่า
ด้วยการบังคับใช้มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) สมัย สามัญ ครัง1 ที/ 39 ระหว่างวันที/ 25-28 มิถุนายน 2007
ณ กรุงเจนีวา ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ เข้าถึงได้จาก http://www.acfs.go.th/conference/SPS_39.pdf เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 1
พฤศจิกายน 2010
• หารือกับญี/ปุ่น ไต้หวัน และเกาหลีใต้ โดยผูแ้ ทนทัง1 3 ประเทศ ได้แสดงความกังวลต่อมาตรการ

ของกรมวิช าการเกษตรของไทย ในการออกประกาศศัต รู พ ืช กัก กัน และการกํ า หนดพืช และ
ผลิตภัณฑ์ตอ้ งห้ามและจํากัด (Prohibited and Restricted Articles)
• หารือกับประเทศเปรู เรื/องการแจ้งมาตรการการปฏิบตั ิก่อนส่งข้าวไทยไปยังเปรู (Notification
G\SPS\PER\162) ซึง/ กําหนดมาตรการทีไ/ ม่เหมาะสม
• หารือกับประเทศไต้หวัน เรื/องการยกเลิกการห้ามนําเข้าสัตว์ปีกจากประเทศไต้หวันอันเนื/องมาจาก
การระบาดของโรคไข้หวัดนกของกรมปศุสตั ว์ของประเทศไทย โดยไทยได้แจ้งไต้หวัน ให้ทราบว่า
กรมปศุสตั ว์ของไทยได้ยกเลิกมาตรการห้ามนําเข้าดังกล่าวแล้ว
การศึกษาของ วศิน ศิวสฤษดิ26; มีขอ้ สังเกตทีส/ าํ คัญต่อรูปแบบของข้อขัดแย้งทางการค้าอันเนื/องมาจาก
กฎระเบียบและมาตรฐานต่างๆ เกีย/ วกับความปลอดภัยในอาหารทีม/ รี ูปแบบและระดับความเข้มงวดแตกต่างกัน
ในแต่ละประเทศ คือ
ประการที/หนึ/ ง ข้อขัดแย้ง ทางการค้าที/เ กิดขึน1 ในอดีต เกิดจากการที/แต่ละประเทศมีการกําหนด
มาตรฐานทางด้านความปลอดภัยของสินค้าอาหารทีแ/ ตกต่างกันมากจนอาจหาข้อสรุปร่วมกันไม่ได้
ประการที/ส อง แต่ ล ะประเทศมีร ะดับ ของค่ า มาตรฐานในอาหารและผลิต ภัณ ฑ์ท/ีแตกต่ า งกัน
ตัวอย่างเช่น การกําหนดสารทีอ/ าจก่อให้เกิดโรคในผูบ้ ริโภค และการกําหนดระดับสารปนเปื1 อน
ประการทีส/ าม การปฏิบตั ติ ามมาตรฐานของสินค้าอาหาร บริษทั ผูส้ ่งออกสินค้ามักจะปฏิบตั ไิ ด้ลาํ บาก
มากกว่าบริษทั ผูผ้ ลิตเพื/อจําหน่ายภายในประเทศ
ประการสุดท้าย กฎระเบียบใหม่ๆ อาจถูกกําหนดมาใช้เป็ นมาตรฐานด้านความปลอดภัยในอาหารใน
ลักษณะแบบฉับพลัน ซึ/งอาจส่งผลทําให้ประเทศผูผ้ ลิตสินค้าส่งออกไม่สามารถปรับตัวในการผลิตได้ทนั อาจ
เป็ นผลต่อเนื/องซึง/ จะส่งผลให้สนิ ค้าทีจ/ ะส่งออกถูกประเทศทีอ/ อกกฎระเบียบห้ามนําเข้าเป็ นการชัวคราวในช่
/ วงที/
ประเทศผูส้ ่งออกปรับปรุงมาตรฐานของสินค้าของตนเอง อย่างไรก็ตาม ในบางกรณีพบว่าการห้ามนํ าเข้าเป็ น
การชัวคราวอาจขยายระยะเวลาเพิ
/ /มมากขึน1 ได้ เนื/องจากประเทศผูส้ ่งออกไม่สามารถปฏิบตั ิตามกฎระเบียบ
ดังกล่าวได้ แล้วท้ายสุดอาจนํามาสูข่ อ้ ขัดแย้งทางการค้า
จากการเกิดข้อขัดแย้งทางการค้าอันเนื/องจากกฎระเบียบว่าด้วยความปลอดภัยในสินค้ากลุ่มอาหาร
ประเทศทีม/ สี ่วนเกีย/ วข้องเกีย/ วกับข้อขัดแย้งจะมีรูปแบบการดําเนินการเพื/อแก้ปญั หาใน 3 รูปแบบ ได้แก่ หนึ/ง
การห้ามการนํ าเข้าสินค้าจากประเทศคู่คา้ (Trade Ban) สอง ประเทศผูส้ ่งออกอาจยอมทีจ$ ะประยุกต์ใช้
กฎระเบียบด้านความปลอดภัยของอาหารของประเทศผูน้ ําเข้า และ สาม การเจรจาด้านการค้าในลักษณะทวิ
ภาคี ส่วนผลลัพธ์ของการแก้ไขปญั หาจะเป็ นเช่นไรนัน1 ขึน1 อยู่กบั อํานาจการต่อรองระหว่างประเทศคู่กรณี
ตลอดจนผลลัพธ์ทเ/ี กิดขึน1 จากการประยุกต์ใช้กฎระเบียบในเรื/องดังกล่าว ในกรณีทผ/ี ู้ส่งออกประเมินแล้วว่า
ต้นทุนของการปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบของประเทศผูน้ ําเข้าสูงมากและไม่คุม้ กับผลประโยชน์ทจ/ี ะได้รบั ผูส้ ่งออก
อาจจะต้องเปลีย/ นกลุม่ ประเทศคู่คา้ รายใหม่หรือทําการล็อบบี1เพื/อก่อให้เกิดการกําหนดกฎระเบียบไปในทิศทาง
26
วศิน ศิวสฤษดิ ;. 2010. ประเด็นความข้อขัดแย้งทางการค้าอันเกิดจากกฎระเบียบสินค้าอาหารปลอดภัย . NTMs in Brief. อนุ สาร
หมายเลข 9 (มิถุนายน 2010)
ทีด/ ขี น1ึ ต่อการปฏิบตั ิ แต่หากการปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบของประเทศผูน้ ําเข้าทําให้สามารถขายสินค้าได้ในราคา

ทีส/ งู ขึน1 ผูส้ ง่ ออกก็มแี นวโน้มทีจ/ ะปฏิบตั ติ ามกฎระเบียบดังกล่าว ซึง/ จะส่งผลทําให้สนิ ค้าทีป/ ฏิบตั ติ ามกฎระเบียบ
สามารถขายในประเทศมีการพัฒนาไปในทิศทางที/ดขี น1ึ ด้วย และผู้ท/ไี ด้รบั ประโยชน์จากการบริโภคสินค้ามี
คุณภาพและปลอดภัย ก็คอื ผูบ้ ริโภคสินค้าทัง1 ในประเทศผูผ้ ลิตและประเทศผูน้ ํ าเข้า
3.3.3 มาตรการการกําหนดโควตา หรือกําหนดโควตาภาษี (Tariff Rate Quota: TRQ) และ

การควบคุมการส่งออก
การจัดหมวดหมูม่ าตรการ NTMs ของ UNCTAD ได้กําหนดให้มาตรการโควตาภาษี (TRQ) เป็ นหนึ/ง
ในข้อกําหนดใต้มาตรการ Quantity Control Measures (E000) ซึ/งมาตรการโควตาภาษี (E260) ตาม
คําจํากัดความของ UNCTAD หมายถึง ระบบการจัดเก็บภาษีนําเข้าหลายอัตราในสินค้าประเภทเดียวกัน โดย
สินค้าทีอ/ ยูใ่ นโควตาจะถูกจัดเก็บในอัตราภาษีต/ ํากว่าสินค้านอกโควตา ทัง1 นี1สนิ ค้านอกโควตาจะถูกจัดเก็บภาษี
เพิม/ ขึน1 ตามปริมาณสินค้าทีน/ ําเข้า โควตาอาจกําหนดได้ทงั 1 ในแง่ของปริมาณและมูลค่า27
สินค้าที/สําคัญของไทยที/ถูกกลุ่มประเทศ+6 บางประเทศกําหนดโควตานํ าเข้ามีทงั 1 สินค้าเกษตร และ
สิน ค้า อุ ต สาหกรรม สาเหตุ ท/ปี ระเทศผู้นํา เข้ากําหนดมาตรการโควตานํ าเข้ามาใช้ มีเ หตุ ผลเพราะประเทศ
ผูน้ ํ าเข้าสามารถผลิตสินค้าชนิดนัน1 ได้ จึงต้องการคุ้มครองสินค้าภายในประเทศและต้องการจํากัดปริมาณการ
นําเข้า สินค้าเกษตรที/สําคัญของไทยที/เกีย/ วข้องกับมาตรการกําหนดโควตานําเข้าและเป็ นเรื/องทีค/ ณะผูเ้ จรจา
ควรให้ความสําคัญในการเจรจาการค้าเสรีกค็ อื ข้าวและผลิตภัณฑ์ขา้ วซึ/งเป็ นสินค้าเกษตรทีไ/ ทยมีศกั ยภาพใน
การผลิต แต่ทงั 1 ประเทศญี/ปุ่น และเกาหลีใต้ กําหนดโควตานํ าเข้าข้าวไว้เข้มงวดและไม่ผ่อนปรน ส่วนจีนได้
กําหนดโควตานํ าเข้า ในสิน ค้าหลายชนิ ด ด้ว ยกัน ทัง1 ในสิน ค้าเกษตรและสิน ค้า อุ ต สาหกรรม ตัว อย่ างกลุ่ ม
ประเทศ+6 ทีใ/ ช้มาตรการกําหนดโควตามีดงั นี1
• ญี/ปุ่ น : กํ าหนดเงื/อ นไขการนํ าเข้าข้าว โดยจัดการประมูล 2 วิธ ี คือ แบบ Ordinary Import
Tender สําหรับข้าวที/ใช้ในอุตสาหกรรมร้อยละ 90-95 และแบบ Simultaneous Buy and Sale
สําหรับข้าวทีใ/ ช้ในการบริโภค ร้อยละ 5-10 (ผูน้ ําเข้าและผูค้ า้ ส่งทีไ/ ด้ขน1ึ ทะเบียนแล้ว หรือผูท้ ไ/ี ด้รบั
การกําหนดภายใต้กฎหมายเป็ นผูม้ สี ทิ ธิทําการยื/นการประมูล) การนําเข้าข้าวระบบโควตาของ
รัฐบาลญี/ปุ่น โดย Food Agency ซึ/งเป็ นหน่ วยงานในความรับผิดชอบของ MAFF (Ministry of
Agriculture, Forestry and Fisheries) กําหนดให้เก็บไว้ประมาณ 2 ปี แล้วจึงระบายออกสู่ตลาด
เพื/อไม่ให้เกิดการแข่งขันกับข้าวภายในประเทศ
• เกาหลีใต้ : กําหนดโควตาการนํ าเข้าข้าวตามระบบ Minimum Market Access (MMA) และ
กําหนดคุณภาพข้าวตามมาตรฐานข้าวสหรัฐฯ (US No.1 และ US No.2) โดยแบ่งออกเป็ นการ
นําเข้าตาม Country Specific Quota (CSQs) และ Global Quota (MFN Quota)
27
E260 Tariff Rate Quotas: A system of multiple tariff rates applicable to a same product. The lower tariff rates apply to a
quota of import, and the higher rates are charged on import which exeed the quota amount. Quota may be defined in terms
of quantity or value.
• จีน : กําหนดใช้มาตรการโควตาภาษีกบั สินค้าหลากชนิดมากที/สุด เช่น นํ1 ามันถัวเหลื / อง นํ1 ามัน

28
rapeseed นํ1 ามันปาล์ม นํ1 าตาล ขนแกะ เหล็กและเหล็กกล้า ท่อเหล็ก เหล็กเส้นและเหล็กที/ไม่
เป็ นสนิม อะลูมเิ นียม ปุ๋ยเคมี และยางรถยนต์ โดยการนําเข้าสินค้าที/กําหนดโควตาภาษี ผูน้ ําเข้า
ต้องขอใบอนุ ญาตและโควตาจากส่วนกลางก่อน หน่ วยงานที/รบั ผิดชอบคือ กระทรวงพาณิชย์จนี
กรณี ก ารนํ า เข้า ข้า ว จีน กํ า หนดให้ บ รรษั ท นํ า เข้า และส่ ง ออกธัญ พืช นํ1 า มัน และอาหารสัต ว์
(COFCO) เป็ นหน่วยงานทีก/ ํากับดูแลการดําเนินนโยบายส่งออก-นําเข้าของรัฐบาล โดยผูน้ ําเข้า
ข้าวต้องเป็ นรัฐวิสาหกิจ มีโกดัง มีประวัติการนํ าเข้าในปี ท/ผี ่านมา และสามารถบริหารจัดการค้า
ข้าวในระดับค้าส่ง/ปลีกไม่น้อยกว่า 100 ล้าน RMB และการนํ าเข้า-ส่งออกไม่น้อ ยกว่า 25 ล้าน
USD หากบริษัทไม่เคยมีสถิตินําเข้าในปี ทผ/ี ่านมา แต่มสี ่วนร่วมในกระบวนการค้าซึ/งใช้ขา้ วเป็ น
วัตถุดบิ หลัก และมีสทิ ธิในการนํ าเข้าส่งออก โดยมีใบรับรองว่าใช้ขา้ วเป็ นวัตถุดบิ ในการผลิตซึ/ง
ออกโดยหน่ ว ยงานท้อ งถิ/น โควตาจะถู กพิจารณาจัดสรรให้แก่ผู้ท/ีม ีป ระวัติการนํ า เข้ามาก่อ น
ภายหลังจากที/เข้าเป็ นสมาชิก WTO ในปี 2002 ได้เปิ ดตลาดนํ าเข้าข้าวภายใต้ระบบโควตาภาษี
(TRQ) อัตราภาษีในโควตาร้อยละ 1 นอกโควตาร้อยละ 65 โดยในแต่ละปี รัฐบาลจะจัดสรรโควตา
ให้ COFCO ร้อยละ 50 ทีเ/ หลือจัดสรรให้ภาคเอกชน ส่วนสินค้าข้าวสาลี ข้าวโพด ข้าว และฝ้าย
จีนกําหนดให้ผู้นําเข้าขอใบอนุ ญาตและโควตาจากส่วนกลาง โดย The National Development
and Reform Commission (NDRC) ดูแลการกําหนดโควตาภาษีร่วมกับกระทรวงพาณิชย์จนี
กรณีสนิ ค้านํGาตาล กําหนดให้ผูน้ ําเข้าต้องขอใบอนุ ญาตและโควตาจากส่วนกลาง ในช่วงที/ผา่ นมา
จีน จะกําหนดการนํ าเข้านํ1 าตาล โดยร้อยละ 70 ให้นํ า เข้า ภายใต้ร ฐั วิส าหกิจ และกําหนดภาษี
ภายในโควตาร้อยละ 15 และนอกโควตา ภายใต้ MFN ร้อยละ 50 นอกโควตาทัวไปร้ / อยละ 125
3.3.4 มาตรการด้านสิ งแวดล้อม

มาตรการด้านสิ/งแวดล้อม เป็ นอีกหนึ/งในมาตรการที/ไม่ใช่ภาษีท/ปี ระเทศคู้ค้าได้นํามาใช้บงั คับ โดยมี
เหตุ ผลเพื/อคุ้ม ครองผู้บริโ ภคและอนุ ร กั ษ์ รักษาสิง/ แวดล้อม สินค้าที/จะได้รบั ผลกระทบจากมาตรการด้าน
สิ/ง แวดล้อ ม ส่ ว นใหญ่ จะเป็ น สิน ค้าอุ ต สหกรรม เช่ น สิน ค้า หรือ ผลิต ภัณ ฑ์ท/ีม ีส่ ว นประกอบของสัต ว์แ ละ
ผลิต ภัณฑ์ของสัต ว์ เช่น รองเท้า เครื/องหนัง รวมถึงหนั งสัตว์ ชิ1น ส่วนจากสัตว์ป่าและพืช ซึ/งประเทศต่างๆ
จะต้องปฏิบตั ติ ามอนุ สญ ั ญาคุม้ ครองพืชพันธ์และสัตว์ป่าทีห/ ายาก (Convention on International Trade in
Endangered Species of Wild Fauna and Flora: CITES) และสินค้าอุตสาหกรรมบางชนิดทีม/ อี ายุการใช้งาน
แล้วต้องทําลายทิง1 เนื/องจากสร้างมลพิษให้กบั สิง/ แวดล้อม ผูป้ ระเทศผูน้ ํ าเข้ามักจะมีขอ้ กําหนดให้ต้องนําสินค้า
ชนิดนัน1 สามารถนํ ากลับมาใช้ใหม่ (recycle) หรือมีระบบขัน1 ตอนและแหล่งรวบรวมสินค้าเมื/อใช้แล้ว เช่น
แบตเตอรี/ ถ่านไฟฉาย อุ ปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เครื/องใช้ไฟฟ้า เป็ นต้น ตัวอย่างประเทศ+6 ที/ใช้มาตรการด้าน
สิง/ แวดล้อม มีดงั นี1
• ญีป$ ุ่น : กําหนดให้นําเข้าสินค้าทีต/ ้องไม่ขดั ต่อ Washington Convention ซึ/งเกีย/ วกับการทําลาย
สัตว์ป่าและพืชพันธุธ์ รรมชาติ (Convention on International Trade in Endangered Species of
28
Rapeseed คือ ดอกไช่ฮวั ปลูกมากในมณฑลยูนาน ประเทศจีน สามารถนํ ามาทําเป็ นนํ1 ามันสําหรับประกอบอาหารได้ และสามารถ
นํามาใช้ทาํ เป็ น biodiesel ได้ดว้ ย Repeseed เป็ นพืชในตระกูลมัสตาร์ด ทําให้บางครัง1 ถูกเรียกว่าดอกมัสตาร์ด
Wild Fauna and Flora) สิง/ มีชวี ติ ดัดแปลงพันธุกรรม (Living Modified Organisms: LMOs) และ
จะต้องปฏิบตั ติ าม Law Concerning the Conservation and Substainable Use of Biological
Diversity through Regulations on the Use of Living Modified Organisms ส่วนถ่านไฟฉาย
ผู้นําเข้าหรือ ผูผ้ ลิตสินค้าอุ ปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ท/มี ถี ่านไฟฉายเป็ นส่วนประกอบ จะต้องจัดเก็บ
ถ่านไฟฉายที/ใ ช้แล้วจากผู้บริโภค เพื/อนํ ากลับมาใช้ใหม่ (Recycle) หากผู้นําเข้าไม่ดําเนินการ
จัดตัง1 ระบบจัดเก็บถ่านไฟฉายให้เสร็จสิน1 ภายใน 1 ปี จะถูกปรับในอัตรา 1 แสนเยน
• เกาหลีใต้ : กําหนดให้ตอ้ งมีใบอนุ ญาตส่งออกจากประเทศผูส้ ่งออกสําหรับสัตว์และพืชที/อยู่ภายใต้
ความคุ้มครองตามอนุ สญ ั ญาคุ้มครองพืชพันธ์และสัตว์ป่าที/หายาก (CITES) ทัง1 นี1เ กาหลีใต้ห้าม
นํ าเข้ามันสําปะหลัง แต่อ ย่างไรก็ตามได้กําหนดให้มนั สําปะหลังเป็ นสินค้านํ าเข้าที/ต้องกําหนด
วัตถุ ประสงค์ข องการนํ าไปใช้ (End User requirement) คือ การนํ าเข้าเพื/อ นํ าไปใช้ใน
อุตสาหกรรมกระดาษ สิง/ ทอ กาว และเภสัชภัณฑ์เท่านัน1 ทัง1 นี1ได้กาํ หนดให้ขนถ่ายมันสําปะหลังได้
ใน 2 ท่าเรือเท่านัน1 คือ อินชอนกับคุนซาน เนื/องจากปญั หาฝุ่นละอองในการขนถ่าย และกําหนด
ห้ามนําเข้าปูนซีเมนต์ เนื/องจากเกิดฝุน่ ละอองระหว่างการขนถ่ายสินค้า ทําให้ชาวบ้านที/อาศัยอยู่
ในบริเวณท่าเรือได้รบั ความเดือดร้อน ส่วนเครื/องใช้ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ต้องปฏิบตั ติ าม Act
on Environmental Technology Development & Support และ Act on the Promotion of the
Purchase of Environment-Friendly Products
• อินเดีย : กําหนดให้ยานพาหนะมือสองสามารถนําเข้าได้เฉพาะทีท/ า่ เรือมูมไบ ส่วนยานพาหนะมือ
สองทีม/ อี ายุเกิน 3 ปี และ/หรือยานพาหนะพวงมาลัยอยู่ดา้ นซ้ายห้ามนําเข้า ส่วนเศษโลหะนําเข้า
ได้เฉพาะที/ Chennai Cochin Ennore Kakdla Mormugao Mumbai Vishakhapatnam ICD
Tughlakabad และ New Dehli เท่านัน1
• นิวซีแลนด์ : กําหนดให้สนิ ค้าต่างๆ เช่น ผลิตภัณฑ์กระดาษและเครื/องเขียน เครื/องพิมพ์ เครื/อง
ถ่ายเอกสาร เครื/องโทรสาร ผลิตภัณฑ์ทําความสะอาดผงซักฟอก สี เฟอร์นิเจอร์และส่วนประกอบ
ผลิตภัณฑ์พลาสติก Recycle อุปกรณ์ปพู น1ื (ไม้ กระเบื1อง) ผลิตภัณฑ์ยบิ ซัม และพลาสเตอร์บอร์ด
เสื/อที/ทําด้วยหญ้า และฟาง ต้องปิ ดฉลากสิง/ แวดล้อม (Eco Labeling) ซึ/งเป็ นมาตรการสมัครใจ
เพื/อลดผลกระทบต่อสิ/งแวดล้อม และสร้างความน่ าเชื/อถือต่อผู้บริโภค ส่วนฉนวนไฟฟ้าฉลาก
จะต้องมีรปู แบบ สี และขนาด ตามทีก/ าํ หนด
3.3.5 กฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้า (Rule of Origin)

กฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้า นอกจากจะถูกใช้เพื/อ การแสดงแหล่งผลิต หรือถิ/นกําเนิดของสินค้าแล้ว
ภายใต้กรอบความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้าในกรอบภูมภิ าคและทวิภาคียงั ถูกใช้เป็ นเงื/อนไขสําคัญในการบ่งชีว1 ่า
สินค้ารายการนัน1 ๆ จะเข้าข่ายการได้รบั สิทธิพเิ ศษทางภาษี (Preferential Tariff) ตามข้อตกลงหรือไม่ เพื/อขจัด
หรือลดปญั หาในเรื/องการสวมสิทธิของสินค้าส่งออก การกําหนดเกณฑ์สําหรับกฎว่าด้ว ยถิน/ กําเนิดสินค้าจึงมี
ความสําคัญ และมีความซับซ้อนมากขึน1 โดยเฉพาะอย่างยิง/ ในกรณีท/มี กี ารกําหนดเกณฑ์ทแ/ี ตกต่างกันสําหรับ
กฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าในรายการสินค้าเดียวกันภายใต้กรอบความตกลงเปิ ดเสรีต่างกัน นอกจากนี1 ความ
ยุ่งยากซับซ้อนในทางปฏิบัตยิ งั อาจเพิม/ มากขึ1นได้จากการที/มกี ารกําหนดเกณฑ์กฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าที/
ปฏิบ ัติไ ด้ย าก มีการกําหนดเกณฑ์ห ลายเกณฑ์ท/ีต้อ งใช้ป ระกอบกัน สําหรับสิน ค้ารายการเดีย ว ทําให้เ ป็ น
อุปสรรคต่อการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางภาษีทพ/ี งึ ได้ร บั จากการทําความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้า ดังนัน1 การ

กําหนดเกณฑ์กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าจึงต้องมีการคํานึงถึงประโยชน์ทจ/ี ะเกิดขึน1 จากการกําหนดเกณฑ์ต่างๆ
เหล่านัน1 เปรียบเทียบกับความยุ่งยากในการปฏิบตั ิตามกฎเกณฑ์ท/กี ําหนดจนเป็ นอุปสรรคต่อการค้าระหว่าง
ประเทศคูภ่ าคี ซึ/งถ้าการกําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้ากลายเป็ นอุปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศ ไม่ว่าจะ
โดยเจตนา หรือไม่กต็ าม ย่อมทําให้ประโยชน์ทจ/ี ะได้รบั จากการขยายตัวทางการค้าจากการทําความตกลงเปิ ด
เสรีถูกจํากัดให้ลดลงตามปริมาณการค้าทีล/ ดลงด้วย ดังนัน1 หลักเบื1องต้นสําหรับการกําหนดเกณฑ์กฎว่าด้วยถิน/
กําเนิดสินค้าจึงต้องพึงระวังให้เป็ นเกณฑ์ท/เี ป็ นอุ ปสรรคต่อ การค้าให้น้อยที/สุด (เป็ นเกณฑ์ท/งี ่ายและสะดวก
สําหรับผูส้ ่งออกในการปฏิบตั ติ าม) เพื/อให้ประเทศคูพ่ นั ธะสัญญาสามารถได้รบั ประโยชน์จากการทําความตกลง
ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
กฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้าของอาเซียน (ASEAN Rule of Origin)

อาเซียนได้มกี ารทําความตกลงในเรื/อ งกฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าสําหรับอาเซียนเพื/อใช้เป็ นเกณฑ์
ภายใต้กรอบความตกลงเปิ ดเสรีต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิง/ กรอบ ASEAN Free Trade Area (AFTA) เพื/อให้การ
กําหนดเกณฑ์กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าของอาเซียนมีเอกภาพ และลดความยุ่งยากซับซ้อนของกฎว่าด้วยถิ/น
กําเนิดสินค้าทีอ/ าจจะเกิดขึน1 ได้
หลักเกณฑ์ทวไป
ั$
ั / าหรับกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าของอาเซียน (RoOs in ASEAN-CEPT)29 ซึ/งเป็ น
หลักเกณฑ์ทวไปสํ
กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าทีก/ ําหนดสําหรับกรอบความตกลง AFTA และความตกลง ASEAN+130 ที/มกี ารทํา
ความตกลงแล้ว ประกอบด้วยสาระสําคัญทีพ/ อสรุปได้ ดังนี1
1. สินค้าทีจ/ ะได้ถนิ/ กําเนิดสินค้าเป็ นสินค้าทีผ/ ลิตในอาเซียนทัง1 หมด (Wholly Obtained: WO) ซึ/งจะ
ใช้กบั รายการสินค้าเกษตรทัง1 หมด สัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ แร่และผลิตภัณฑ์จากแร่ และซาก
และของเหลือใช้ตา่ งๆ ครอบคลุมสินค้าในพิกดั HS 01-20 ทัง1 หมด
2. ในกรณีทส/ี นิ ค้าไม่ได้เป็ นสินค้าที/ผลิตในอาเซียนทัง1 หมด (Non-wholly Obtained) สินค้าจะได้ถนิ/
กําเนิดสินค้าเป็ นสินค้าทีผ/ ลิตในอาเซียนต้องมีสดั ส่วนของมูลค่าสินค้าทีผ/ ลิตในอาเซียน (Regional
Value Content: RVC)31 อย่างน้อยร้อยละ 40 (RVC 40%) นอกจากรายการสินค้านัน1 จะมีการ
กําหนดเกณฑ์วา่ ด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าเป็ นการเฉพาะ (Specific Rule of Origin: SPR) ได้แก่
29
ASEAN-Common Effective Preferential Tariff: กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าทีใ/ ช้สําหรับกลุ่มประเทศอาเซียนในการขอรับสิทธิพเิ ศษ
ทางภาษีศุลกากร
30
หมายถึงกรอบความตกลงเปิ ดเสรีทวิภาคีระหว่างอาเซียนกับประเทศคู่ภาคีอกี หนึ/งประเทศ ได้แก่ ความตกลงอาเซียน-จีน อาเซียน-
ญีป/ นุ่ อาเซียน-เกาหลีใต้ เป็ นต้น
31
การคํานวณสัดส่วนมูลค่าการผลิตในภูมภิ าค (RVC) กําหนดไว้ 2 ทาง ได้แก่ 1) การคํานวณด้วยวิธที างตรง: RVC = [(ต้นทุนวัสดุใน
อาเซียน + ค่าแรงทางตรง + ต้นทุนค่าดําเนินการทางตรง + ต้นทุนอื/นๆ + กําไร) / ราคา F.O.B)]*100 และ 2) การคํานวณด้วยวิธี
ทางอ้อม [(ราคา F.O.B – มูลค่าวัสดุหรือชิ1นส่วนสินค้าทีไ/ ม่ได้ถนิ/ กําเนิด) / ราคา F.O.B)]*100 โดยรายละเอียดของคํานิยามสามารถ
สืบค้นได้จากความตกลง ASEAN Trade in Goods Agreement (ATIGA)
- การใช้เกณฑ์การเปลีย/ นแปลงอย่างมีนัยสําคัญ (Substantial Transformation) ซึ/งอาเซียนใช้

เกณฑ์การเปลีย/ นพิกดั ศุลกากร (Change in Tariff Classification: CTC) ได้แก่ การเปลีย/ น
ประเภทสินค้า (Change in Commodity Classification: CC) การเปลีย/ นพิกดั ศุลกากรทีร/ ะดับ
2 หลัก (HS 2 digits) การเปลีย/ นแปลงหมวดที/ของสินค้าในพิกดั ศุลกากร (Change in Tariff
Heading: CTH) การเปลีย/ นพิกดั ศุลกากรทีร/ ะดับ 4 หลัก (HS 4 digits) และการเปลีย/ นตอนที/
ของสินค้าในพิกดั ศุลกากร (Change in Tariff Sub-heading: CTSH) การเปลีย/ นพิกดั ศุลกากร
ทีร/ ะดับ 6 หลัก (HS 6 digits)
- การกําหนดมูลค่าเพิ/มขัน1 ตํ/าที/ต้องมีการผลิตในประเทศที/จะได้ถนิ/ กําเนิดสินค้า (De Minimis
Rule) และ/หรือ สัดส่วนมูลค่าเพิม/ สูงสุดทีพ/ งึ จะมีได้สาํ หรับมูลค่าของสินค้าขัน1 ต้นและขัน1 กลาง
ทีน/ ําเข้าจากประเทศนอกภาคีเพื/อการผลิตเป็ นสินค้า
- เกณฑ์การระบุ ขนั 1 ตอนการผลิต เฉพาะที/จะต้องมีการดําเนินการในประเทศที/จะได้ถิ/นกําเนิ ด
สินค้า (Specific Production Processes) พบมากในกลุม่ สินค้าสิง/ ทอและเครื/องนุ่งห่ม
3. อาเซียนมีการทําความตกลงให้ยอมรับการสะสมมูลค่าในการกําหนดถิน/ กําเนิดสินค้าได้ (ASEAN
Accumulation Rule) โดยสินค้าที/จะสะสมมูลค่าได้ (Partial Cumulation) ต้องมีสดั ส่วนมูลค่า
สินค้าทีเ/ กิดขึน1 ในประเทศผูผ้ ลิตสินค้านัน1 ไม่น้อยกว่าร้อยละ 20 ของมูลค่าสินค้า ข้อตกลงในเรื/อง
การสะสมถิน/ กําเนิดสินค้านัน1 จะเป็ นประโยชน์อย่างมากในการเจรจาความตกลงเปิ ดเสรีในกรอบ
อาเซียน+3 และอาเซียน+6 และจะมีส่วนสนับสนุ นเพื/อให้บรรลุวตั ถุประสงค์การเป็ นฐานการผลิต
เดียว (Single Production Base) ของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic
Community: AEC) อีกด้วย การยอมรับการสะสมมูลค่าเพื/อการกําหนดถิน/ กําเนิดสินค้า จะเป็ น
การเพิม/ ความเชือ/ มโยงของโครงสร้างการผลิตภายในประเทศ (Economic linkages structure) ทัง1
ทางด้านการเป็ นอุตสาหกรรมสนับสนุ น (Supporting industry - Backward linkages) และการเป็ น
อุตสาหกรรมเกีย/ วเนื/อง (Related industry - Forward linkages) ซึ/งการศึกษาในอดีตได้ชใ1ี ห้เห็น
ว่าเศรษฐกิจไทยมีความเชื/อมโยงทางเศรษฐกิจตํ/า32 ทําให้เป็ นอุป สรรคที/สําคัญต่อการพัฒนาขีด
ความสามารถในการแข่งขัน ของอุ ตสาหกรรมโดยกระบวนการรวมกลุ่มอุ ตสาหกรรม (Industry
clustering) ขาดโอกาสในการสร้างมูลค่าเพิม/ (Value added creation) ในหลายอุ ตสาหกรรม
เพราะโครงข่ายการผลิตที/มปี ระสิทธิภาพและมีการรวมกลุ่มของอุตสหกรรม จะทําให้อุตสาหกรรม
ได้รบั ประโยชน์จากการประหยัดจากขนาด (Economy of scale) การพัฒนาอุตสาหกรรมใหม่เพื/อ
เพิ/ม มู ล ค่ า และการเพิ/ม ประสิท ธิภ าพในการผลิต โดยการพัฒ นาความชํ า นาญเฉพาะด้ า น
(Specialization) ซึ/งการพัฒนาในลักษณะนี1จะก่อให้เกิดการพัฒนาที/ยงยื ั / น และสามารถยกระดับ
ขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศได้มากกว่าการขยายตัวที/พ/งึ พิงการเพิม/ ปริมาณการ
ผลิต เพี ย งอย่ า งเดีย ว นอกจากนี1 การพัฒ นาโครงข่ า ยการผลิต ที/ม ีป ระสิท ธิภ าพย่ อ มทํ า ให้
อุตสาหกรรมภายในประเทศสามารถปรับตัวรองรับการเปลีย/ นแปลงทางเศรษฐกิจทีอ/ าจจะเกิดขึน1
32
รายงานการวิจยั การกําหนดยุทธศาสตร์การทําความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้าของไทย สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจ
และสังคมแห่งชาติ
โดยกระบวนการกระจายความเสีย/ ง (Risk diversification) ด้วย ในส่วนของการเคลื/อนย้ายฐาน

การผลิต เงื/อนไขการสะสมถิน/ กําเนินสินค้าจะมีส่วนสนับสนุ นให้เกิดการเคลื/อนย้ายฐานการผลิต
แต่จ ะเป็ นการเคลื/อนย้ายฐานการผลิต ที/สอดคล้องกับการเปลี/ยนแปลงของโครงสร้างการผลิต
กล่าวคือ การเปลีย/ นแปลงของแหล่งปจั จัยการผลิต การเปลีย/ นแปลงของต้นทุนการผลิตจากราคา
ปจั จัยการผลิตที/เปลีย/ นไป เช่น การปรับเพิม/ ขึน1 ของค่าจ้างแรงงานย่อมทําให้ต้นทุนการผลิตของ
อุตสาหกรรมที/ใช้แรงงานเข้มข้นในการผลิตเพิม/ ขึน1 จึงเป็ นความจําเป็ นทีอ/ ุตสาหกรรมนัน1 จะต้อง
เคลื/อนย้ายฐานการผลิต ไปยังประเทศที/ม ีต้นทุนแรงงานตํ/ ากว่า เพื/อรักษาความได้เปรียบโดย
เปรียบเทียบของอุตสาหกรรม การอนุ ญาตให้สามารถสะสมถิน/ กําเนิดสินค้าได้ จะเป็ นการอํานวย
ความสะดวกให้การย้ายฐานการผลิตเพื/อรักษาขีดความสามารถในการแข่งขันสามารถทําได้งา่ ยขึน1
ดังนัน1 การยอมรับการสะสมถิ/น กําเนิ ด สิน ค้าจะเป็ น การลดต้น ทุ น ในการปรับ และการพัฒ นา
โครงสร้างการผลิตของอุตสาหกรรมให้มปี ระสิทธิภาพมากขึน1 สามารถใช้ประโยชน์จากความตกลง
เปิ ด เสรีท/ีไ ทยได้ม ีก ารเจรจาทํ า ความตกลงในกรอบต่ า งๆ ได้อ ย่ า งกว้ า งขวางมากขึ1น และ
โดยเฉพาะอย่างยิง/ ในการเจรจาในกรอบ อาเซียน+3 และอาเซียน+6 ทีป/ ระกอบด้วยสมาชิกคู่ภาคี
หลายประเทศ ก็จะยิง/ ทําให้ประโยชน์ทจ/ี ะได้รบั จากการยอมรับเงื/อนไขการสะสมถิน/ กําเนิดสินค้ามี
มากยิง/ ขึน1 แม้ว่าในระยะสัน1 ทีเ/ ป็ นช่วงเวลาของการปรับตัวของอุตสาหกรรม อาจมีผลกระทบจาก
การเคลื/อนย้ายฐานการผลิตของอุตสาหกรรมบ้างในแง่ของการลดการจ้างงานของอุตสาหกรรมที/
ไม่มคี วามได้เปรีย บโดยเปรียบเทียบในการผลิตในประเทศไทย แต่จะได้รบั การชดเชยด้วยการ
เพิ/ม ขึ1น ของการจ้า งงานในโครงการลงทุ น ใหม่ ใ นอุ ต สาหกรรมที/ไ ทยมีค วามได้ เ ปรีย บโดย
เปรียบเทียบ ซึ/งการปรับ ตัวดังกล่าวจะเป็ นสิง/ จําเป็ น และมีแนวโน้ มที/จะเกิดขึน1 แม้จะไม่มกี าร
ยอมรับเกณฑ์การสะสมถิน/ กําเนิดสินค้า ดังนัน1 เกณฑ์การสะสมถิน/ กําเนิดสินค้าจึงเป็ นเงื/อนไขใน
การสนับสนุ นในกระบวนการปรับตัวเพื/อเพิม/ ขีดความสามารถในการแข่งขันของอุ ตสาหกรรมที/
สําคัญ และมีความจําเป็ น เพื/อสร้างความสมดุลในระบบเศรษฐกิจไทย ลดความเสี/ยงจากการพึง/ พา
ภาคการส่งออกทีม/ ากเกินไป สามารถใช้ประโยชน์จากการเปิ ดเสรีมากขึน1 ส่งเสริมให้เกิดการลงทุน
ทัง1 จากการออมภายในประเทศและการดึงดูดการลงทุนทางตรงจากต่างประเทศ และนํ าไปสู่การ
พัฒนาประเทศทีย/ งยื ั/ น
พิจารณาจากการเปลีย/ นแปลงความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบของไทยอุตสาหกรรมทีค/ าดได้ว่าเผชิญ
ภาวะคุกคามที/จะเคลื/อนย้ายฐานการผลิตออกจากประเทศไทยเนื/องจากความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบของ
ไทยถดถอยลงจนตํ/ากว่าค่าเฉลีย/ ของประเทศผูส้ ่งออกทัง1 หมดของโลก (RCAX_THA<1) ซึ/งได้แก่อุตสาหกรรม
ทีใ/ ช้แรงงานฝี มอื เข้มข้น และ/หรืออุ ตสาหกรรมที/เผชิญข้อจํากัดเกี/ยวกับฐานทรัพยากรทีส/ ําคัญในการผลิต ดัง
แสดงในตารางที/ 3.3.2 ส่วนอุ ตสาหกรรมที/คาดว่ามีโอกาศที/จะมีการย้ายฐานการผลิตเข้ามาในประเทศไทย
ได้แก่อุต สาหกรรมที/ไทยมีความได้เ ปรีย บโดยเปรียบเทีย บสู งขึ1นและสูงกว่าค่าเฉลี/ยของประเทศผู้ส่ง ออก
ทัง1 หมดของโลก (RCAX_THA>1) ดังแสดงในตารางที/ 3.3.3
การย้ายฐานการผลิตดังกล่าวนี1 เป็ นแนวโน้ มที/หลีกเลี/ยงไม่ได้ แต่การใช้กฎถิ/นกําเนิดสิน ค้าสะสมใน
ภูมภิ าคจะช่ว ยกระตุ้นให้มกี ารย้ายฐานการผลิตอย่างเต็มที/และรวดเร็วขึน1 ซึ/งเป็ นทิศทางการปรับโครงสร้างที/
ถูกต้องและเป็ นประโยชน์อย่างยิง/ ต่อประเทศไทย ไทยจะต้องปรับตัวโดยการย้ายฐานการผลิตอุตสาหกรรมที/
ความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบของไทยถดถอยไปยังประเทศที/เหมาะสมกว่า เช่น เวียดนาม กัมพูชา พม่า ซึ/ง

มีระดับการพัฒนาและค่าจ้างแรงงานตํ/ากว่าไทยและหรือ/มีฐานทรัพยากรที/สําคัญในการผลิตอุ ดมสมบูรณ์กว่า
ไทย และได้รบั ประโยชน์จากผลตอบแทนการลงทุนแทนผลตอบแทนค่าจ้างแรงงานและทรัพยากรในประเทศ
ในขณะเดียวกันไทยจะต้องปรับตัวรองรับและอํานวยความสะดวกการลงทุนในประเทศ โดยนักลงทุนไทยและ
นักลงทุนต่างประเทศที/จะตัง1 หรือย้ายฐานการผลิตอุตสาหรรมทีไ/ ทยมีความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบสูงขึน1 ใน
ประเทศไทย ซึ/งไทยจะได้รบั ประโยชน์ จากผลตอบแทนการลงทุนรวมทัง1 ผลตอบแทนค่าจ้างแรงงานและ
ผลตอบแทนต่อปจั จัยการผลิตอื/นๆ
อย่างไรก็ดี ไทยจะได้รบั ประโยชน์ ในการย้ายฐานการผลิตจริงมากน้ อยเพียงใด ย่อมขึน1 อยู่กบั การ
เตรียมความพร้อมของไทยในการอํานวยความสะดวกต่อผูป้ ระกอบการไทยในการไปลงทุนในต่างประเทศและ
ต่อผูป้ ระกอบการต่างประเทศและผูป้ ระกอบการไทยในการลงทุนโดยตรงในไทย
ป จั จัย สํ า คัญในการอํ า นวยความะสะดวกต่ อ ผู้ป ระกอบการไทยในการลงทุ น ย้า ยฐานการผลิต ไป
ต่างประเทศ ได้แก่ แหล่งสินเชื/อต้นทุนตํ/า เครื/องมือคุ้มเสี/ยงด้านต่างๆ และข้อมูลเกีย/ วกับประเทศเป้าหมายที/
สําคัญ เช่น ข้อ มูลเกี/ย วกับทรัพ ยากรและป จั จัย การผลิต นโยบายและเสถียรภาพทางเศรษฐกิจสังคมและ
การเมือง มาตรการ กฎ ระเบียบ ทีใ/ ช้ในการกํากับดูแลบริหารจัดการระบบเศรษฐกิจและการประกอบธุรกิจ และ
โครงสร้างสาธารณะ เป็ นต้น
ในด้านการอํานวยความสะดวกต่อการลงทุนจัดตัง1 หรือย้ายฐานการผลิตเข้ามาในประเทศนัน1 ป จั จัย
สําคัญได้แก่ เสถียรภาพทางเศรษฐกิ สังคมและการเมือง ความพร้อมด้านโครงสร้างสาธารณะ ความชัดเจน
โปร่งใสในด้านมาตรการ กฎระเบียบ และการบังคับใช้ในการกํากับดูแลและบริหารจัดการระบบเศรษฐกิจและ
การประกอบธุรกิจ และระบบตลาดทีม/ กี ารแข่งขันสูงและอย่างเท่าเทียม เป็ นต้น
ควบคูไ่ ปกับการย้ายฐานการผลิต โครงสร้างและทิศทางการค้าของไทย ก็จะเปลีย/ นแปลงไปด้วย สินค้า
หรืออุ ตสาหกรรมทีม/ กี ารย้ายฐานการผลิตออกไป จะมีการผลิตในประเทศและการส่งออกน้อยลงและจะมีการ
นําเข้ามากขึน1 จากประเทศทีก/ ลายเป็ นฐานการผลิตใหม่ ส่วนสินค้าหรืออุตสาหกรรมทีม/ กี ารย้ายฐานการผลิตเข้า
มาในประเทศไทยก็จะมีการผลิตในประเทศเพิม/ ขึน1 และจะมีการส่งออกมากขึน1 ไปยังประเทศทีเ/ คยเป็ นฐานการ
ผลิตเดิมและประเทศอื/นๆ ทัง1 ทีร/ ว่ มและไม่ได้รว่ มในความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 (หรืออาเซียน+6)
ตารางที 3.3.2: กลุ่มสิ นค้าทีมีโอกาสจะย้ายฐานการผลิ ตออกจากประเทศไทย

RCAX_THA
ลําดับ HS รายการ
2001 2010
1 020690 Sheep, goats, asses, mules or hinnies edible offal, frozen 0.17 0.01
2 020890 Meat and edible meat offal, nes fresh, chilled or frozen 0.14 0.05
3 030269 Fish nes, fresh or chilled excl heading No 03.04, livers and roes 1.39 0.53
4 040900 Honey, natural 0.96 0.60
5 051199 Animal prods nes&dead animals of Chapter I unfit for human consumption 0.32 0.16
6 070320 Garlic, fresh or chilled 0.33 0.01
7 090111 Coffee, not roasted, not decaffeinated 0.47 0.00
8 110900 Wheat gluten, whether or not dried 0.06 0.03
9 121490 Swedes,mangold,fodder root,hay,clover,sainfoin,forag kale,etc 1.01 0.04
RCAX_THA
2001 2010
10 151110 Palm oil, crude 3.58 0.36
11 151321 Palm kernel or babassu oil, crude 9.65 0.96
12 160250 Bovine meat and meat offal nes,excluding livers, prepared or preserved 0.47 0.00
13 230110 Flours,meals&pellets of meat o meat offal unfit for human cons;greaves 0.06 0.02
14 260700 Lead ores and concentrates 0.56 0.00
15 270900 Petroleum oils and oils obtained from bituminous minerals, crude 0.09 0.06
16 271000 Petroleum oils&oils obtained from bituminous minerals,o/than crude etc 0.81 0.00
17 271112 Propane, liquefied 0.05 0.00
18 271390 Residues of petroleum oils/of oils obtaind from bitumin minerals nes 1.47 0.23
19 290250 Styrene 0.13 0.00
20 300490 Medicaments nes, in dosage 0.07 0.05
21 370790 Chemical preps f photographic uses,put up in measurd portions,nes 0.23 0.11
22 392190 Film and sheet etc, nes of plastics 0.60 0.44
23 420212 Trunks,suit-cases&sim container w/outer surface of plastics/textiles 7.78 0.24
24 420222 Handbags w outer surface of sheetg of plastics o of textile materials 1.00 0.30
25 440910 Wood (lumber) continuously shaped coniferous (softwood) 0.18 0.00
26 441890 Builder's joinery and carpentery of wood nes 0.39 0.18
27 470100 Mechanical wood pulp 0.04 0.02
28 480411 Paper, Kraftliner, in rolls, unbleached, uncoated 1.97 0.25
29 610432 Womens/girls jackets, of cotton, knitted 0.70 0.09
30 610462 Womens/girls trousers and shorts, of cotton, knitted 0.71 0.25
31 610910 T-shirts, singlets and other vests, of cotton, knitted 0.93 0.52
32 611020 Pullovers, cardigans and similar articles of cotton, knitted 1.60 0.31
33 611030 Pullovers, cardigans and similar articles of man-made fibres, knitted 0.74 0.60
34 620193 Mens/boys anoraks and similar articles,of man-made fibres,not knitted 1.38 0.29
35 620293 Womens/girls anoraks & similar article of man-made fibres,not knitted 0.86 0.12
36 620342 Mens/boys trousers and shorts, of cotton, not knitted 1.25 0.37
37 620462 Womens/girls trousers and shorts, of cotton, not knitted 0.70 0.18
38 620520 Mens/boys shirts, of cotton, not knitted 1.18 0.68
39 630260 Toilet&kitchen linen,of terry towellg or similar terry fab,of cotton 1.62 0.48
40 630790 Made up articles, of textile materials, nes, including dress patterns 1.06 0.53
41 640299 Footwear, outer soles/uppers of rubber or plastics, nes 1.19 0.52
42 640419 Footwear o/t sports,w outer soles of rubber/plastics&uppers of tex mat 0.86 0.53
43 680293 Worked monumental/building stone nes, granite 0.09 0.00
44 711419 Articl of gold/silversmith&pts of prec met w/n plat/clad w/o prec met 0.71 0.07
45 720917 Cold rolled iron/steel, coils >600mm x 0.5-1mm 1.49 0.14
46 720918 Cold rolled iron/steel, coils >600mm x <0.5mm 3.23 0.54
47 721030 Flat rolled i/nas, electrolytically zinc coated >600mm 0.42 0.10
48 721049 Flat rolled prod,i/nas,plated or coated with zinc,>/=600mm wide, nes 0.13 0.06
49 721070 Flat rolled prod,i/nas,painted,varnished or plast coated,>/=600mm wide 0.47 0.12
50 740811 Wire of refind copper of which the max cross sectional dimension > 6mm 0.09 0.03
51 760200 Waste and scrap, aluminium 0.42 0.27
RCAX_THA
2001 2010
52 790111 Zinc not alloyed unwrought containing by weight 99.99% or more of zinc 0.78 0.11
53 790120 Zinc alloys unwrought 0.97 0.84
54 840290 Parts of steam or vapour generating boilers nes 1.96 0.16
55 840810 Marine propulsion engines, diesel 0.13 0.02
56 840890 Engines, diesel nes 0.90 0.26
57 841191 Parts of turbo-jets or turbo-propellers 0.12 0.11
58 843149 Parts of cranes,work-trucks,shovels,and other construction machinery 0.17 0.14
59 847160 Computer input/outputs, with/without storage 3.07 0.57
60 847989 Machines & mechanical appliances nes having individual functions 0.36 0.16
61 848190 Parts of taps, cocks, valves or similar appliances 0.67 0.50
62 850300 Parts of electric motors,generators,generatg sets & rotary converters 0.73 0.26
63 850780 Electric accumulators, nes 0.29 0.14
64 852190 Video recording or reproducing apparatus nes 0.75 0.23
65 853190 Parts of electric sound or visual signalling apparatus 0.67 0.07
66 853222 Electrical capacitors, fixed, aluminium electrolytic, nes 0.92 0.77
67 853224 Electrical capacitors, fixed, ceramic dielectric, multilayer, nes 0.16 0.02
68 853590 Electrical app for switchg/protec elec circuits,exced 1,000 volts,nes 0.95 0.41
69 853890 Parts for use with the apparatus of headg no. 85.35,85.36 or 85.37,nes 0.53 0.51
70 853931 Fluorescent lamps, hot cathode 2.75 0.74
71 854140 Photosensitive semiconduct device,photovoltaic cells&light emit diodes 0.89 0.25
72 854150 Semiconductor devices, nes 11.87 0.06
73 854190 Parts of mounted piezo-electric crystals and semiconductor devices 0.10 0.06
74 854449 Electric conductors, for a voltage not exceeding 80 V, nes 1.11 0.65
75 870422 Diesel powerd trucks w a GVW exc five tonnes but not exc twenty tonnes 0.15 0.06
76 870423 Diesel powered trucks with a GVW exceeding twenty tonnes 0.12 0.09
77 901890 Instruments and appliances used in medical or veterinary sciences, nes 1.08 0.53
78 901920 Oxygen therapy,artificial respiration/oth therapeutic respiration app 0.10 0.05
79 940161 Seats with wooden frames,upholstered nes 2.21 0.95
80 940171 Seats w metal frames,upholsterd nes,oth than those of headg No 94.02 1.78 0.15
81 940179 Seats with metal frames, nes, other than those of heading No 94.02 0.81 0.09
82 940320 Furniture, metal, nes 1.05 0.39
83 940350 Bedroom furniture, wooden, nes 0.82 0.77
84 940490 Articles of bedding/furnishing, nes, stuffed or internally fitted 1.20 0.39
85 950490 Art funfair,game tab,pintab,sp tab casino game&auto bowl alley equip 0.06 0.02
86 999999 Commodities not elsewhere specified 1.04 0.00
ทีม/ า: www.trademap.org
ตารางที 3.3.3: กลุ่มสิ นค้าทีมีโอกาสจะย้ายฐานการผลิ ตเข้ามาในประเทศไทย

RCAX_THA
2001 2010
1 160232 Fowl (gallus domesticus) meat, prepared/preserved 15.66 21.94
2 170199 Refined sugar, in solid form, nes 4.27 6.96
3 190190 Malt extract&food prep of Ch 19 <50% cocoa&hd 0401 to 0404 < 10% 0.79 2.35
4 210390 Sauces and preparations nes and mixed condiments and mixed seasonings 3.35 4.55
5 271019 Light petroleum distillates nes 0.00 1.10
6 290220 Benzene 3.58 5.82
7 291736 Terephthalic acid and its salts 4.43 11.23
8 330510 Hair shampoos 7.78 9.29
9 330590 Hair preparations, nes 0.79 5.13
10 350510 Dextrins and other modified starches 13.44 14.86
11 390120 Polyethylene having a specific gravity of 0.94 or more 1.97 3.35
12 390740 Polycarbonates 5.46 9.33
13 390760 Polyethylene terephthalate 1.97 3.99
14 392062 Film and sheet etc, non-cellular etc, of polyethylene terephthalates 0.00 1.30
15 400122 Technically specified natural rubber (TSNR) 0.00 13.93
16 400510 Rubber compounded with carbon black or silica (unvulcanised) 0.40 7.83
17 400599 Compounded rubber, unvulcanised in primary forms nes 0.31 26.41
18 401110 Pneumatic tire new of rubber f motor car incl station wagons&racg cars 0.58 2.51
19 401120 Pneumatic tires new of rubber for buses or lorries 1.96 3.41
20 440122 Wood in chips, non-coniferous 3.50 5.80
21 440799 Lumber, non-coniferous nes 1.86 13.82
22 490700 Unusd postage,revenue stamps;cheque forms,banknotes,bond certific,etc 0.00 38.28
23 710812 Gold in unwrought forms non-monetary 0.13 5.16
24 711311 Articles of jewellery&pts therof of silver w/n platd/clad w/o prec met 16.82 17.83
25 732690 Articles, iron or steel, nes 0.86 2.40
26 740710 Bars, rods and profiles of refined copper 3.12 4.86
27 840991 Parts for spark-ignition type engines nes 0.61 2.15
28 841430 Compressors of a kind used in refrigerating equipment 3.14 7.06
29 841810 Combined refrigerator-freezers, fitted with separate external doors 1.04 3.38
30 841821 Refrigerators, household type, compression-type 7.91 11.98
31 842952 Shovels and excavators with a 360 revolving superstructure 0.11 1.16
32 845020 Household/laundry-type washg mach of a dry linen capacity exceedg 10kg 0.14 4.95
33 847170 Computer data storage units 0.00 14.41
34 851660 Ovens;cookers,cookg plates,boilg rings,grillers & roasters,elec,nes 0.91 1.97
35 851830 Headphones, earphones and combined microphone/speaker sets 0.03 1.44
36 852721 Radio rece nt capabl of op w/o ext source of power f motor veh,combind 2.11 6.58
37 852729 Radio rece nt capable of op w/o ext source of power f motor vehicl,nes 0.16 29.70
38 852990 Parts suitable f use solely/princ w the app of headings 85.25 to 85.28 0.92 2.32
39 854390 Parts of electrical machines & apparatus havg individual functions,nes 0.77 3.70
40 854890 Electrical parts of mach 3.92 6.56
RCAX_THA
2001 2010
41 870322 Automobiles w reciprocatg piston engine displacg > 1000 cc to 1500 cc 0.08 1.70
42 870333 Automobiles with diesel engine displacing more than 2500 cc 0.06 2.87
43 870421 Diesel powered trucks with a GVW not exceeding five tonnes 5.38 9.95
44 870431 Gas powered trucks with a GVW not exceeding five tonnes 0.82 3.49
45 870899 Motor vehicle parts nes 0.35 1.81
46 871120 Motorcycles with reciprocatg piston engine displacg > 50 cc to 250 cc 3.17 4.45
47 871200 Bicycles and other cycles (including delivery tricycles),not motorised 0.27 1.41
48 871419 Motorcycle parts nes 4.89 7.08
49 880330 Aircraft parts nes 0.07 1.86
50 890520 Floating or submersible drilling or production platforms 0.00 3.59
51 900150 Spectacle lenses of other materials 11.37 14.01
52 900211 Objective lenses f cameras,projectors/photographic enlargers/reducers 6.47 7.80
ทีม/ า: www.trademap.org
ตารางที 3.3.4: เปรียบเทียบเกณฑ์กฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้า

เกณฑ์ ROO ข้อดี ข้อเสีย ประเด็นสําคัญ
เกณฑ์การเปลีย/ น - สอดคล้องกับหลักการไม่ - เนื/องจาก HS ไม่ได้ออกแบบเพือ/ การ - ระดับพิกดั ศุลกากรทีก/ าํ หนด
พิกดั ศุลกากร เลือกปฏิบตั ิ กําหนดถิน/ กําเนิดสินค้า การกําหนด (ระดับที/ aggregate ขึน1 จะ
- เมือ/ กําหนดเงือ/ นไขแล้ว จะ เกณฑ์ ROO จึงอาจได้รบั อิทธิพลจาก เป็ นเกณฑ์ทจ/ี าํ กัดมากขึน1 )
เป็ นเกณฑ์ทม/ี คี วามชัดเจน อุตสาหกรรมภายในประเทศ
- มีความง่ายและชัดเจน - เอกสารทีใ/ ช้อาจมีความยุ่งยากซับซ้อน
ในทางปฏิบตั ิ โดย - อาจเกิดข้อขัดแย้งในการกําหนด
เปรียบเทียบ ประเภทของสินค้า ทําให้เกิดความไม่
แน่ นอนในการเข้าถึงตลาด
เกณฑ์มลู ค่าเพิม/ - มีความชัดเจน และง่าย - มีความซับซ้อนในทางปฏิบตั ิ - การได้ถนิ/ กําเนิดถูก
ต่อการกําหนด (จําเป็ นต้องมีระบบบัญชีทด/ี )ี กําหนดโดยสัดส่วนของ
- สามารถกําหนดเป็ น - มีความไม่แน่ นอนทีเ/ กิดขึน1 จากความ มูลค่าเพิม/
เกณฑ์ทวไปได้
ั/ งา่ ยกว่า ั
อ่อนไหวต่อปจจัยทีม/ ผี ลต่อกําหนด - มีความอ่อนไหวต่อวิธกี าร
การกําหนดเป็ นเกณฑ์ มูลค่าเพิม/ เช่น อัตราแลกเปลีย/ น กําหนดมูลค่าของสินค้า
เฉพาะสินค้า ค่าจ้างแรงงาน ราคาสินค้าและวัตถุดบิ เช่น การกําหนดเป็ นราคา
เป็ นต้น CIF จะมีความเข้มงวด
สําหรับการใช้วตั ถุดบิ
นําเข้ามากกว่า
เกณฑ์เฉพาะสําหรับ - เมือ/ กําหนดแล้วจะมีความ - เอกสารทีเ/ กีย/ วข้องอาจมีจาํ นวนมาก - เงือ/ นไขของขันตอนการผลิ
1 ต
ขัน1 ตอนการผลิต ชัดเจน และมีความยุ่งยากซับซ้อน ั
เฉพาะทีก/ าํ หนดเป็ นปจจัยที/
- เป็ นการกําหนดเพือ/ ให้เกิด - อุตสาหกรรมภายในประเทศอาจมี กําหนดความยากง่ายในการ
ความแน่ ชดั สําหรับการได้ อิทธิพลต่อการกําหนดเกณฑ์ถนิ/ กําเนิด ได้ ถนิ/ กําเนิดสินค้า
ถิน/ กําเนิดสินค้าของสินค้า สินค้าด้วยเกณฑ์น1ี
รายการนัน1 ๆ
อย่างไรก็ตาม ในการกําหนดกฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าภายใต้กรอบความตกลงเปิ ดเสรีต่างๆ จะมี

ความแตกต่างกันโดยจะมีการกําหนดเกณฑ์ท/ใี ช้สําหรับการได้ถิ/นกําเนิดสินค้าเป็ นการเฉพาะสําหรับรายการ
สินค้าแต่ละรายการที/มเี กณฑ์การได้ถนิ/ กําเนิดแตกต่างจากการใช้เกณฑ์ทวไป
ั / โดยกําหนดไว้ในภาคผนวกของ
ข้อตกลงในแต่ละความตกลง ซึง/ จะได้วเิ คราะห์ในรายละเอียดต่อไป
กฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้าภายใต้กรอบความตกลง AFTA และความตกลงทวิ ภาคี ASEAN+1

เพื/อแสดงให้เห็นถึงความแตกต่าง และความซับซ้อนของการกําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าภายใต้
กรอบความตกลงเปิ ดเสรีต่างๆ ที/เกี/ยวข้องกับอาเซียน ในส่วนนี1 จะเป็ นการเปรียบเทียบเป็ นจํานวนรายการ
สินค้าทีม/ กี ารกําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าโดยเกณฑ์ต่างๆ ประกอบด้วย กรอบความตกลง AFTA ความ
ตกลงอาเซียน-เกาหลีใต้ (AKFTA) ความตกลงอาเซียน-จีน (ACFTA) ความตกลงอาเซียน-ญี/ปุ่น (AJFTA) ซึ/ง
ได้มกี ารรวบรวมไว้ในงานศึกษาของ Medalla and Balboa (2009)
ตารางที 3.3.5: เปรียบเทียบประเภทของกฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้าภายใต้กรอบความตกลงอาเซียน

(จํานวนรายการสินค้า)
กรอบความตกลง
เกณฑ์ถนิ/ กําเนิดสินค้า
AFTA AKFTA ACFTA AJCEP
WO 169 465 8 3
CC 61 1 1344
CTH 2 434
CTSH
RVC (>40%) เกณฑ์ทก/ี าํ หนด RVC > 40% 36
RVC (40%) 146 22 4659 219
RVC (<40%) 2
CC + RVC (40%) 2 1
CTH + RVC 4
CC or RVC (40%) 564 487 7 126
CTH or RVC (>40%) 4
CTH or RVC (40%) 2583 4078 122 3056
CTSH or RVC (40%) 689 61 33
RVC (40%) or Textile Rule 427
CC or RVC (40%) or Textile Rule 300
CTH or RVC (40%) or Textile Rule 327
Total with alternate rules 4463 4630 556 3215
NA* 446
Total 5224 5224 5224 5224
*NA – not available entry
WO - wholly obtained; CC – change in commodity classification; CTH – change in tariff heading; CTSH – change in tariff
subheading; RVC – regional value content.
ทีม/ า: Medalla and Balboa (2009) – Source of basic data: ASEAN Secretariat (Courtesy of MS. Anna Robeniol)
ตารางที 3.3.6: กฎว่าด้วยถิ นกําเนิ ดสิ นค้าสําหรับสิ ทธิ ประโยชน์พิเศษทางการค้าของจีนกับคู่ค้าในอาเซียน +3 +6

Agreement/Party Rules of Origin
The Asia-Pacific Trade Agreement Wholly produced or obtained in the country; or
(APTA) The value of non-originating parts or components used in the manufacture must be less
than 55% of the f.o.b. value of the product (or 65% of LDCs); or
Accumulation allowed, i.e., cumulation in terms of materials and components between the
Parties must be no lower than 60% of the f.o.b. value of the product (50% for LDCs); and
The country of origin is defined as the country where the last manufacturing operation take
place;
Goods must enter China directly.
ASEAN Wholly produced or obtained in ASEAN countries; or
The content of products originating in any one of the ASEAN countries should be no less
than 40% of total contents; or
The value of the non-originating parts or components used in the manufacture of the
products must be no more than 60% of the f.o.b. value of the product;
The country of origin is defined as the country where the last manufacturing operation takes
place;
Least developed countries Products must be wholly originated in the country of origin; or
The non-originating parts must have undergone substantial transformation. “Substantial
transformation” means change of tariff heading or the value of non-originating parts used in
the manufacture of the good do not exceed 60% of the f.o.b. value of the product;
The final stage of processing must be in the country of origin; and
New Zealand No single rule of origin methodology.
Product specific criteria:
• Wholly obtained or entirely produced in New Zealand; or
• A change of tariff heading applies (at HS 4-digit or 6-digit level);
• A regional value content of 30%, 40%, 45%, or 50% applies to some products.
Bilateral cumulation allowed, i.e., cumulation in terms of materials between the Parties.
Tolerance rule: non-originating materials can represent a maximum of 10% of the f.o.b.
value of product.
Singapore Wholly produced or obtained in Singapore; or
A regional value content of 40% applies;
Bilateral cumulation allowed, i.e., cumulation in terms of materials and components between
the Parties;
Tolerance rule: non-originating materials can represent a maximum of 10% of the f.o.b. vale
of product;
In addition, goods must enter China directly
ทีม/ า: Trade Policy Review, WTO.
ตารางข้างต้นแสดงให้เห็นว่า กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าของอาเซียน (ASEAN CEPT ROOs) ทีใ/ ช้เป็ น

เกณฑ์ในการระบุถนิ/ กําเนิดสินค้าภายใต้กรอบความตกลงเขตการค้าเสรีอาเซียน (AFTA) และกรอบความตกลง
ASEAN+1 ได้แก่ ความตกลงอาเซียน-เกาหลีใต้ อาเซียน-จีน และอาเซียน-ญี/ปุ่น โดยรวมเป็ นเกณฑ์ท/ไี ม่
เข้มงวดจนเป็ น อุ ปสรรคต่อการค้าระหว่างประเทศของประเทศคู่ภาคีจากการที/มจี ํานวนรายการน้ อยมากที/
กําหนดให้ต้อ งผ่านเกณฑ์มากกว่า 1 เกณฑ์ มีรายการสินค้าที/ต้องผ่านเกณฑ์ถิ/นกําเนิดสินค้า 2 เกณฑ์
(Multiple Rules) จํานวน 6 รายการภายใต้กรอบความตกลงอาเซียน-เกาหลีใต้ และ 1 รายการภายใต้กรอบ
ความตกลงอาเซียน-ญีป/ ุ่น นอกจากนี1 พบว่ารายการสินค้าในสัดส่วนสูงทีก/ าํ หนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าเป็ น
เกณฑ์ทางเลือก (Alternate ROOs) ซึง/ ทําให้การได้ถนิ/ กําเนิดสินค้าทําได้งา่ ยขึน1 และมีความยืดหยุ่นสําหรับการ

เลือกวิธกี ารผลิต และการใช้วตั ถุดบิ เป็ นประโยชน์ต่อผูป้ ระกอบการโดยเฉพาะอย่างยิง/ ผูป้ ระกอบการวิสาหกิจ
ขนาดกลางขนาดย่อม (SMEs) ในการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางการค้าจากการทําความตกลง ความตกลง AKFTA
เป็ นความตกลงที/มกี ารกําหนดกฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสิน ค้าโดยใช้เกณฑ์ทางเลือกคิดเป็ นจํานวนรายการสินค้า
มากทีส/ ุดจํานวน 4,630 รายการ รองลงมาได้แก่ AFTA จํานวน 4,463 รายการ AJCEP จํานวน 3,215 รายการ
และ ACFTA จํานวน 556 รายการ ตามลําดับ เกณฑ์ทางเลือกทีใ/ ช้สําหรับสินค้าส่วนใหญ่เป็ นเกณฑ์การเปลีย/ น
หมวดทีข/ องสินค้าในพิกดั ศุลกากร (CTH) หรือการกําหนดสัดส่วนของมูลค่าสินค้าทีผ/ ลิตในอาเซียนอย่างน้อย
ร้อยละ 40 (RVC 40%) จํานวน 2,583 รายการภายใต้ AFTA 4,078 รายการภายใต้ AKFTA และ 3,056
รายการภายใต้ AJCEP ยกเว้นกรอบความตกลง ACFTA ทีม/ รี ายการสินค้าส่วนใหญ่ (4,659 รายการ) กําหนด
กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าเป็ นเกณฑ์สดั ส่วนมูลค่าสินค้าทีผ/ ลิตในอาเซียนร้อยละ 40 เป็ นเกณฑ์เดียว
อย่างไรก็ตาม พบว่า ภายใต้กรอบความตกลงทีแ/ ตกต่างกัน อาเซียนมีการกําหนดเกณฑ์กฎว่าด้วยถิน/
กําเนิดสินค้าทีแ/ ตกต่างกันด้วย ทําให้โครงสร้างของกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้ามีความแตกต่างกัน จะเห็นได้จาก
การที/ จํ า นวนรายการสิ น ค้ า ที/ ใ ช้ เ กณฑ์ แ ต่ ล ะประเภทมี จํ า นวนแตกต่ า งกั น ในแต่ ล ะความตกลง
ซึ/งอาจจะเป็ นการเพิม/ ต้นทุนในการส่งออกสําหรับผูป้ ระกอบการได้ นอกเหนือจากการปฎิบตั ใิ ห้ได้ตามเกณฑ์
ถิ/น กํ า เนิ ด สิ น ค้ า ที/กํ า หนด และอาจเป็ น สาเหตุ ห นึ/ ง ที/ทํ า ให้ ก ารใช้ ส ิท ธิป ระโยชน์ จ ากความตกลง (Trade
Preferential Utilization Rate) อยู่ในอัตราตํ/า งานศึกษาของ Manchin and Pelkmans-Balaoing (2007)
สะท้อนถึงต้นทุนในการปฏิบตั ติ ามกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าสําหรับการค้าภายในอาเซียน โดยประมาณการค่า
ความได้เปรียบทางภาษีศุลกากร (Margin of Tariff Preference) ทีจ/ ะทําให้เกิดการขยายตัวทางการค้าภายใน
อาเซียนว่ามีอตั ราสูงถึงกว่าร้อยละ 25 เปรียบเทียบกับต้นทุนในการปฏิบตั ติ ามกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้า (Cost
of ROO Compliance) ของสหภาพยุโรปในอัตราร้อยละ 5 คํานวณโดย Manchin (2006) หรือประมาณร้อยละ
6-8 คํานวณโดย Cadot et al (2005) และประมาณร้อยละ 6 สําหรับการค้าภายใต้ NAFTA คํานวณโดย
Carrere and de Melo (2004) ซึ/งจะเห็นได้ว่าอยู่ในอัตราทีต/ / ํากว่าของอาเซียนมาก ดังนัน1 การเจรจาความตก
ลงในกรอบ ASEAN+3 หรือ ASEAN+6 จะเปิ ดโอกาสให้อาเซียนและประเทศคู่ภาคีได้พจิ ารณาร่วมกันเพื/อ
กําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าทีม/ คี วามสอดคล้องเป็ นอันหนึ/งอันเดียวกัน เป็ นการลดอุปสรรคในการเข้าถึง
สิทธิประโยชน์ทางการค้าจากการทําความตกลงได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึน1 ด้วย
ดังนัน1 การเจรจาในประเด็นกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าจึงควรจะได้ครอบคลุมสาระสําคัญ ดังนี1
• กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าภายใต้กรอบความตกลงทวิภาคีต่างๆ ทีม/ ผี ลบังคับใช้สําหรับสินค้าหลาย
รายการยังมีความแตกต่างกัน จึงต้องมีการเจรจาให้มคี วามสอดคล้องกัน
• เจรจาให้ลดหรือขจัดการใช้เกณฑ์ว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าทีม/ ผี ลเป็ นอุปสรรคทางการค้า ได้แก่ การ
กําหนด PSR ทีต/ อ้ งผ่านเกณฑ์มากกว่า 1 เกณฑ์ในการได้ถนิ/ กําเนิดสินค้า
• การเจรจาเพื/อให้ยอมรับหลักเกณฑ์เรื/องการสะสมถิน/ กําเนิดของอาเซียน (ASEAN Accumulation
Rule) สําหรับเกณฑ์ทก/ี าํ หนดสัดส่วนมูลค่าเพิม/ ในประเทศผูผ้ ลิต (LVC) หรือในภูมภิ าค (RVC) โดย
สินค้าทีส/ ะสมมูลค่าได้ต้องมีสดั ส่วนมูลค่าสินค้าทีเ/ กิดขึน1 ในประเทศผูผ้ ลิตสินค้านัน1 ไม่น้อยกว่าร้อยละ
20 ของมูลค่าสินค้า เนื/องจากการยอมรับการสะสมถิน/ กําเนิดจะเป็ นการเพิม/ ประสิทธิภาพการผลิต
ทัง1 ในแง่ การแสวงหาแหล่ งวัต ถุ ด ิบ และสิน ค้า ขัน1 กลางที/ส อดคล้อ งกับ โครงสร้างการผลิต ของ
อุตสาหกรรมในแต่และประเทศ และในแง่การพัฒนาภูมภิ าคให้เป็ นฐานการผลิตที/มศี กั ยภาพโดย
กระบวนการสร้างโครงข่ายการผลิต (Production Network) ซึ/งจะเป็ นการพัฒนาและเพิม/ ขีด
ความสามารถในการแข่งขันควบคู่ และสอดคล้องกับการเปิ ดเสรีทางด้านการลงทุนอีกด้วย
• การเจรจาความตกลงในกรอบ ASEAN+3 หรือ +6 จะเปิ ดโอกาสให้อาเซียนและประเทศคู่ภาคีได้
พิจารณาร่วมกันเพื/อกําหนดกฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าที/มคี วามสอดคล้องเป็ นอันหนึ/งอันเดียวกัน
เป็ น การลดอุ ป สรรคในการเข้า ถึง สิทธิป ระโยชน์ ท างการค้า จากการทํ า ความตกลงได้อ ย่ า งมี
ประสิทธิภาพมากขึน1 ด้วย
3.3.6 การทุ่มตลาดและการตอบโต้การทุ่มตลาด (Dumping and Antidumping)

การทุ่มตลาด หมายถึง การส่งออกสินค้าจากประเทศผู้ส่งออกไปยังประเทศผู้นําเข้าในราคาที/ต/ ํากว่า
ราคาปกติ (Normal Price)33 หรือ Fair price ของสินค้ารายการเดียวกันที/ซ1อื ขายแลกเปลีย/ นเพื/อการบริโภค
ภายในประเทศ
ประเภทของการทุ่มตลาด
เมื/อพิจารณาจากลักษณะและเหตุจูงใจของการทุ่มตลาด สามารถแบ่งการทุ่มตลาดได้เป็ น 3 ประเภท
ดังนี1
1) Persistent Dumping เป็ นการทุ่มตลาดที/มเี หตุจูงใจจากการแสวงหากําไรสูงสุดของธุรกิจโดยการ
ตัง1 ราคาตามความยืดหยุ่นของอุปสงค์ เมื/อความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อราคาสินค้าภายในประเทศ
และในต่างประเทศมีความแตกต่างกัน (International Price Discrimination) กล่าวคือ ในกรณีน1ี
ความยืดหยุ่นต่ อ ราคาของอุ ป สงค์ภายในประเทศตํ/ ากว่าความยืดหยุ่น ต่ อ ราคาของอุ ปสงค์ใ น
ต่างประเทศ ดังนัน1 ผูผ้ ลิตจึงมีแนวโน้มทีจ/ ะตัง1 ราคาในประเทศสูงกว่าราคาในต่างประเทศเพื/อให้
เกิดกําไรสูงสุด โดยปกติ อุตสาหกรรมทีเ/ ข้าข่ายการทุม่ ตลาดในลักษณะนี1มกั จะเป็ นอุตสาหกรรมที/
ผูผ้ ลิตในประเทศมีอํานาจตลาด (Market Power) และเป็ นอุตสาหกรรมทีม/ คี วามเป็ นไปได้ในการ
ได้ประโยชน์จากการประหยัดจากขนาดสูง (High Potential for Economies of Scale)
2) Predatory Dumping เป็ นการทุ่มตลาดโดยการขายสินค้าในตลาดประเทศผูน้ ําเข้า ในราคาตํ/าใน
ลักษณะขายตัดราคา หรือขายในราคาตํ/ากว่าต้นทุนเป็ นการชั /วคราวเพื/อให้ผผู้ ลิตรายอื/นในตลาดที/
เป็ นคูแ่ ข่งทางการค้าต้องออกจากตลาดไป แล้วแสวงหากําไรโดยอาศัยความได้เปรียบจากอํานาจ
ตลาดในภายหลัง
3) Sporadic Dumping เป็ นการขายสินค้าในราคาตํ/ากว่าทุนหรือส่งออกสินค้าในราคาตํ/ากว่าราคา
ขายในประเทศเป็ นครัง1 คราวเพื/อการบริหารจัดการสินค้าคงคลังทีม/ มี ากเกินไปโดยไม่ต้องลดราคา
สินค้าในประเทศ หรือเป็ นการระบายสินค้าตามฤดูกาล สินค้าตามความนิยม (Fashion)
33
หมายถึง ราคาสินค้าชนิดเดียวกันทีม/ กี ารซื1อขายในประเทศผูส้ ่งออก (ผูผ้ ลิต) หรือ ราคาส่งออกไปยังประเทศทีส/ าม (Third Counties)
หรือราคาทีค/ าํ นวณจากต้นทุนสินค้า + ค่าใช้จ่ายอื/นๆ + กําไรทีเ/ หมาะสม
แม้ว่าการทุ่ม ตลาดในแต่ ละประเภทจะก่อให้เกิดความเสีย หายกับอุ ตสาหกรรมในประเทศผู้นํ าเข้า

แตกต่างกัน การทุ่มตลาดแบบ Persistent Dumping เป็ น การทุ่ม ตลาดที/จดั การได้ย ากกว่า Predatory
Dumping และ Sporadic Dumping เพราะ Predatory Dumping เป็ นการทุ่มตลาดที/สามารถแสดงความ
เสียหาย และเชื/อมโยงความเสียหายกับผลของการทุ่มตลาดได้ชดั เจนจึงมีความเสี/ยงต่อการใช้มาตรการตอบโต้
การทุ่ม ตลาดได้ง่าย ในขณะที/ Sporadic Dumping มักจะเป็ นการทุ่มตลาดที/มผี ลต่อ ความเสียหายของ
อุ ต สาหกรรมในประเทศผู้นํ า เข้าไม่ม าก และเป็ น เพีย งการทุ่ม ตลาดเป็ น ครัง1 คราวเท่า นัน1 ส่ ว น Persistent
Dumping เป็ นการทุ่มตลาดที/มเี หตุจูงใจทางเศรษฐศาสตร์ทช/ี ดั เจน การทุ่มตลาดเกิดขึน1 ต่อเนื/อง (Continuous
Dumping) ทําให้เกิดความเสียหายกับอุตสาหกรรมภายในประเทศผูน้ ําเข้าได้มาก
มาตรการตอบโต้การทุ่ม ตลาด เป็ นมาตรการทางภาษีท/ใี ช้เพื/อการขจัดผลกระทบที/เกิดขึน1 จากการ
ทุ่มตลาด โดยจะเรีย กเก็บ ภาษีศุลกากรกับสินค้าที/ม กี ารทุ่มตลาดในอัตราที/จะชดเชยหรือขจัดการทุ่ม ตลาด
การใช้มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดกําหนดให้ตอ้ งมีการทบทวนเป็ นระยะ และจะยกเลิกการใช้มาตรการเมื/อ
พบว่าไม่มกี ารทุม่ ตลาดเกิดขึน1 แล้ว การใช้มาตรการตอบโต้การทุม่ ตลาดประกอบด้วยเงือ/ นไขทีส/ าํ คัญ ได้แก่
1) ต้องแสดงได้วา่ มีการทุม่ ตลาดจริง
2) การทุ่มตลาดนัน1 ต้องก่อให้เกิดความเสียหายต่ออุตสาหกรรมภายในประเทศของประเทศผู้นําเข้า
(Injury) และ
3) ต้องแสดงได้ว่าความเสียหายที/เกิดขึน1 ของอุตสาหกรรมภายในประเทศนัน1 เป็ นผลมาจากการทุ่ม
ตลาด (Causal Link between Dumping and Injury)
ตารางที 3.3.7: รายการสิ นค้าทีไทยใช้มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดในกลุ่มประเทศ อาเซียน+3 +6

รายการสิ นค้า ประเทศ อัตรา AD สถานะ
เหล็กกล้าไร้ส นิมรีดเย็นชนิ ดม้ว น แผ่ น และ เกาหลีใต้ 50.99 (%CIF) เรี ย กเก็ บ ในอั ต ราอากรเดิ ม
แ ผ่ น แ ถ บ ( พิ ก ั ด 7 2 1 9 3 2 0 0 0 3 2 ถึ ง ต่อไปอีกเป็ นเวลา 5 ปี (19
72202090055) มี.ค. 2009)
เหล็กกล้าไร้ส นิมรีดเย็นชนิ ดม้ว น แผ่ น และ ญีป/ นุ่ 0 - 50.92 (% CIF) เรี ย กเก็ บ ในอั ต ราอากรเดิ ม
แ ผ่ น แ ถ บ ( พิ ก ั ด 7 2 1 9 3 2 0 0 0 3 2 ถึ ง ต่อไปอีกเป็ นเวลา 5 ปี (19
72202090055) มี.ค. 2009)
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, อินโดนีเซีย 24.48 (% CIF) (มีผลตัง1 แต่ 1 ก.ค. 2010)
7211.14, 7211.19)
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, เกาหลีใต้ 0-13.96 (% CIF) (มีผลตัง1 แต่ 1 ก.ค. 2010)
7211.14, 7211.19)
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, ญีป/ นุ่ 0 - 36.25 (% CIF) (มีผลตัง1 แต่ 1 ก.ค. 2010)
7211.14, 7211.19)
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, อินเดีย 20.02 - 31.92 (% CIF) (มีผลตัง1 แต่ 1 ก.ค. 2010)
7211.14, 7211.19)
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, จีน อากรชัว/ คราวเป็ น ระยะเวลา 4 (มีผลตัง1 แต่ 17 ก.พ. 2011)
7211.14, 7211.19) เดือ น 30.91 (% CIF) และเรีย ก
เก็บในอัตราร้อยละ 0 สําหรับการ
นํ า เข้ า เพื/ อ การส่ ง ออกภายใต้
ก ฎ ห ม า ย นิ ค ม อุ ต ส า ห ก ร ร ม
กฎหมายการส่ ง เสริม การลงทุ น
กฎหมายศุลกากร
แผ่ น เหล็ก รีดร้อ น (พิก ดั 7208, 7211.13, มาเลเซีย อากรชัว/ คราวเป็ น ระยะเวลา 4 (มีผลตัง1 แต่ 17 ก.พ. 2011)
7211.14, 7211.19) เดือน 38.92-42.51 (% CIF) และ
เรียกเก็บในอัตราร้อยละ 0 สําหรับ
การนํ าเข้าเพื/อการส่งออกภายใต้
ก ฎ ห ม า ย นิ ค ม อุ ต ส า ห ก ร ร ม
กฎหมายการส่ ง เสริม การลงทุ น
กฎหมายศุลกากร
เหล็ ก โครงสร้ า งรู ป พรรณหน้ า ตัด รู ป ตัว H จีน 27.81 (% CIF) ต่ อ อายุ ม าตรการไปอี ก 3 ปี
(พิกดั 7216.330.000) โดยเรียกเก็บในอัตราอากรเดิม
(ตัง1 แต่ 10 ต.ค. 2008 - 9 ต.ค.
2010)
กรดซิทริก (พิกดั 291814008) จีน 28.70-38.10 (% CIF) ระหว่างทบทวนเรียกเก็บอากร
38.10 (% CIF) (ตั 1ง แต่ 23
ม.ค. 2011ไม่เกิน 1 ปี)
บล็อกแก้วชนิดใส (พิกดั 7016.90.00) จีน 5.10 - 82.78 (% CIF) ๖16 ส.ค. 2007)
ผ้าทอทีท/ ําด้วยฝ้ายและผ้าทอทีท/ ําด้วยเส้นใย จีน 7.76 - 10.01 (% CIF) (15 ม.ค. 2009)
สัน1 โพลีเ อสเตอร์ (พิก ัด 5208.11.00000,
5208.12.00000 5513.11.00000 เฉพาะ 23
รายการ )
ส า ร โ ซ เ ดี ย ม ไ ต ร โ พ ลิ ฟ อ ส เ ฟ ต (HS จีน 6.95-31.42 (% CIF) (ผลชัน1 ทีส/ ุด 18 ก.ค. 2009)
2835.3100.000)
กระเบื1องปูพ1นื /ติดผนัง (HS 69.07.10.00, จีน อยู่ระหว่างการไต่สวน (ขยายเวลาการไต่ ส วนถึ ง 2
69.07.90.00, 69.08.10.00, 69.08.90.10, มิ.ย. 2010)
69.08.90.90)
ทีม/ า: กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์
ตารางที 3.3.8: รายการสิ นค้าทีไทยถูกกล่าวหาและใช้มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดในกลุ่มประเทศ

อาเซียน+3 +6
รายการสินค้า ประเทศ อัตรา AD สถานะ
สับปะรดกระป๋อง (HS 2008.200.026 ออสเตรเลีย เป็ นความลับแจ้งเฉพาะราย ใช้มาตรการต่อ 5 ปี (5 ต.ค.
2008.200.027 2006)
โพลีเอททีลนี ความหนาแน่ นตํ/า (HS ออสเตรเลีย เป็ นความลับแจ้งเฉพาะราย (1 ก.ย. 2008)
390.11.000)
พลาสเตอร์บอร์ด ความหนา 8.75-10.25 มม. นิวซีแลนด์ 1.71-2.84 เหรียญนิวซีแลนด์/ตรม. ใช้มาตรการต่ ออีก 5 ปี (11
ก.ย. 2006)
พลาสเตอร์บอร์ด ความหนาน้อยกว่า 12 มม. นิวซีแลนด์ 1.71-2.84 เหรียญนิวซีแลนด์/ตรม. ใช้มาตรการต่ ออีก 5 ปี (11
อัตราเฉพาะ NIFOB และ NVE/ ก.ย. 2006)
ตารางเมตร
เหล็กเส้นเสริมคอนกรีตแบบตรง และแบบม้วน นิวซีแลนด์ 28 % ad valorem (18 พ.ย. 2009)
(HS 7213 7214 7227 7228)
เส้นใยสังเคราะห์ (HS 5503.3) อินเดีย 0.16 - 0.313 เหรียญสหรัฐ/กก. (3 ต.ค. 2008)
เส้นใยพาร์เชียลลีโอเรียนเต็ด (HS อินเดีย 83.74 เหรียญสหรัฐ/เมตริกตัน (18 มิ.ย. 2007)
5402.420.006)
Nylon Filament Yarn (HS 5402 ยกเว้น อินเดีย 22.40 -32.03 รูปี/กก. อยู่ระหว่างการทบทวน
5402.10)
Bias Tyres (HS 401.12.090 401.31.020 อินเดีย 0.37 เหรียญสหรัฐฯ/กก. (26 ส.ค. 2010)
401.39.049)
Poly Vinyl Choloride (PVC) (HS 39042110) อินเดีย 1,821 - 2,456 รูปี/เมตริกตัน (26 ธ.ค. 2007)
Compact Disc-Recordable (CDR) (HS อินเดีย 17.52 เหรียญสหรัฐฯ/ชิน1 (6 มี.ค. 2009)
8523.90.50)
All Fully Drawn Yarn (FDY) (HS 5402.47) อินเดีย 80-490 เหรียญสหรัฐฯ/ตัน (29 ก.ย. 2009)
Plain MDF Board (HS 44.11) อินเดีย 308.72 - 391.79 เหรียญสหรัฐฯ/ (26 ส.ค. 2009)
Cubic Meter
Bus and Truck Radial Tyres (HS 40112010, อินเดีย 76.22 - 99.05 เหรียญสหรัฐฯ/TTF (1 ม.ค. 2011)
40131020, 40129049)
เหล็กกล้าไร้สนิมรีดเย็น (HS 7219.31, อินเดีย 189.63 - 1,505.20 เหรียญสหรัฐฯ/ อยู่ระหว่างการทบทวน
7219.32, 7219.33, 7219.34, 7219.35, ตัน
7219.9)
Carbon Black อินเดีย 0.084 - 0.186 เหรียญสหรัฐ/กก. (24 ธ.ค. 2009)
เครือ/ งเล่น DVD อินเดีย 25.98 เหรียญสหรัฐฯ/1,000 เครือ/ ง (13 พ.ย. 2009)
Phenol (HS 2907.11 และ 2707.60) อินเดีย 10.03 - 172.53 USD /MT. (8 ต.ค. 2010)
Acetone (HS 2914.11.00) อินเดีย 0 - 85.85 USD/MT. (19 ม.ค. 2011)
PVC Pase Resin อินเดีย อากรชัวคราว
/ 125.18 USD/MT. (11 มิ.ย. 2011)
Caustic Soda อินเดีย อยู่ระหว่างการไต่สวน
เหล็กรีดร้อนชนิดม้วน (Hot Rolled Coil) (HS อินโดนีเซีย 7.52 - 27.44 ( 3 มี.ค. 2008)
7208.10 7208.25 7208.26 7208.27
7208.36 7208.37 7208.38 7208.39
7208.90)
Bi-Axially Oriented Polypropylene (BOPP) อินโดนีเซีย 10.00 - 15.00 (20 พ.ย. 2009, ระยะเวลา 3
Film (HS 3920.20.00.10) ปี)
เม็ดพลาสติก (PET) มาเลเซีย 0.00-49.25 อยู่ระหว่างการทบทวน
Dimethyl Cyclosiloxane จีน 5.4 - 21.80 (28 พ.ค. 2009)
Terephthalic Acid (HS 29173611, จีน 6.0 - 20.1 (12 ส.ค. 2010)
29173619)
Nucleotide Type Food Additives (I+G) จีน 4.8 - 29.7 (21 ก.ย. 2010)
แผ่นไม้อดั (Particle Board) (HS เกาหลีใต้ 7.67 (25 ก.พ. 2009)
4410.11.1000)
ทีม/ า: กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์
ในการเจรจาประเด็นการทุ่มตลาดและการตอบโต้การทุ่มตลาด ควรจะต้องทบทวนกระบวนการใช้
มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดเนื/องจากการใช้มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดสามารถดําเนินการได้ระหว่างที/
กระบวนการไต่สวนยังไม่สน1ิ สุด ทําให้มาตรการมีผลกระทบต่อผูส้ ่งออกในทันที และเมื/อผลการไต่สวนพบว่าไม่
มีการทุ่มตลาดจริง หรือไม่สามารถพิสูจน์ความเสียหายได้ หรือไม่สามารถแสดงความเชื/อมโยงระหว่างความ
เสียหายทีเ/ กิดขึน1 กับการทุ่มตลาดได้ ผูป้ ระกอบการส่งออกกลับได้รบั ความเสียหายจากการใช้มาตรการตอบโต้
ไปก่อนแล้ว นอกจากนี1 ยังพบว่าในกระบวนการกล่าวหาการทุ่มตลาด และการใช้มาตรการการตอบโต้การ
ทุ่มตลาดมักจะได้รบั อิทธิพลจากผู้ประกอบการรายใหญ่ การใช้มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดจึงอาจถูกใช้เป็ น
เครื/องมือในการให้การคุม้ ครองผูป้ ระกอบการรายใหญ่ และอาจส่งผลกระทบทางอ้อมต่ออุตสาหกรรมที/ตอ้ งใช้
สินค้าทีถ/ กู กล่าวหาว่าทุม่ ตลาดเป็ นวัตถุดบิ หรือสินค้าขัน1 กลางในการผลิตได้
เมื/อพิจารณาจากมูลเหตุ และแรงจูงใจของการทุ่มตลาด ปรากฏว่า แนวโน้มการทุ่มตลาดมักจะเกิดขึน1
โดยธุรกิจขนาดใหญ่มากกว่าวิสาหกิจขนาดกลางขนาดย่อม เนื/องจากเงื/อนไขสําคัญของการทุ่มตลาด ได้แก่
การมีอํ า นาจตลาดในประเทศ การใช้ประโยชน์ จากการประหยัด จากขนาด เป็ น ต้น ในขณะที/ผลของการ
ทุม่ ตลาดจะทําให้เกิดความเสียหายกับผูป้ ระกอบการขนาดกลางขนาดเล็กจํานวนมาก การเจรจาในประเด็นนี1จงึ
ควรจะต้องทบทวนในเรื/องขีดความสามารถของผูป้ ระกอบการทีม/ ขี นาดแตกต่างกันในการเข้าถึงกระบวนการใช้
มาตรการตอบโต้การทุ่มตลาด รวมทัง1 ความได้เปรียบเสียเปรียบของประเทศทีม/ คี วามสําคัญทางการค้ามากกับ
ประเทศทีม/ คี วามสําคัญทางการน้อย และประเทศทีม/ รี ะดับของการพัฒนาทีแ/ ตกต่างกันในการใช้มาตรการตอบ
โต้การทุม่ ตลาดด้วย
3.4 ข้อเสนอแนะกรอบการเจรจาประเด็นมาตรการทีมิ ใช่ภาษี

เนื/องจากความตกลง ASEAN+3 /+6 จะเป็ นความตกลงทีป/ ระกอบด้วยประเทศทีม/ รี ะดับของการพัฒนา
ทางเศรษฐกิจที/แตกต่างกัน มาตรการที/มใิ ช่ภาษีสําหรับประเทศที/มรี ะดับของการพัฒ นาที/แตกต่างกันมักจะมี
ความแตกต่างกันโดยประเทศที/ม รี ะดับการพัฒ นาสูงกว่ามักจะมีม าตรการที/มใิ ช่ภาษีท/เี ข้มงวดกว่า จึงควร
พิจารณาประเด็นการเจรจาดังต่อไปนี1:
• การปรับให้การใช้มาตรการที/มใิ ช่ภาษีมคี วามสอดคล้องกับโครงสร้างอุตสาหกรรม และระดับของ
การพัฒนาของประเทศสมาชิก แต่ตอ้ งลด/ขจัด การใช้มาตรการทีม/ ใิ ช่ภาษีทเ/ี ป็ นอุปสรรคต่อการค้า
ระหว่างประเทศให้เหลือน้อยทีส/ ุด
• ประเทศที/ม รี ะดับ การพัฒนาที/แตกต่างกันมีข ดี ความสามารถในการปฏิบ ัติตามกฎระเบียบหรือ
มาตรการทางการค้า แตกต่ า งกัน การเจรจาจึง ควรจะต้ อ งให้ม ีก ารช่ ว ยเหลือ เพื/อ พัฒ นาขีด
ความสามารถ (Capacity Building) ในการปฏิบตั ติ ามมาตรการทางการค้า โดยเฉพาะมาตรการ
เพื/อความปลอดภัย และการยกระดับมาตรฐานคุณภาพสินค้า ซึ/งจะเป็ นการสร้างมูลค่าเพิม/ ให้กบั
สินค้าส่งออกของกลุม่ ผูผ้ ลิตจากประเทศกําลังพัฒนา
• การเจรจาให้มคี วามร่วมมือในการพัฒนาโครงสร้างพืน1 ฐานทีส/ ําคัญ และมีความจําเป็ นต่อการปฏิบตั ิ
ตามมาตรการทางการค้าที/กําหนดเพื/อลดต้นทุนและยกระดับมาตรฐานของสินค้า เช่น การพัฒนา
ห้องปฏิบตั กิ ารวิทยาศาสตร์ทจ/ี าํ เป็ น การพัฒนาบุคลากรในสาขาทีเ/ กีย/ วข้อง ฯลฯ
• การพัฒนาหน่ วยงานกลาง (อาจเป็ นหน่วยงานของ ASEAN Secretariat) เพื/อทําหน้าที/ในการ

รวบรวม ปรับปรุงให้ทนั สมัย (update) และเผยแพร่ข้อมูลเกี/ยวกับ NTMs และ NTBs ให้กบั
ผูเ้ กีย/ วข้อง
• การจัดให้มรี ะบบการระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศสมาชิกในกลุม่ เป็ นการเบื1องต้น ก่อนส่งต่อข้อ
พิพ าทไปยังกระบวนการระงับข้อพิพาทของ WTO เพื/อเป็ นการปกป้องและลดปญั หาที/อาจจะ
เกิดขึน1 จากแนวโน้มการเพิม/ ขึน1 ของจํานวน และประเภทของ NTMs
• การเจรจาความตกลงร่วมกันในการจัดแบ่งประเภทของสินค้าในระดับทีล/ ะเอียดมากกว่า HS 6 หลัก
Harmonization of product classifications เพื/อให้สะดวกต่อการระบุ ประเภทของสินค้ากับ
ประเภทของมาตรการทางการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษี (NTMs) การปรับปรุงการจัดกลุ่มประเภทสินค้าให้ม ี
ความละเอียดมากขึน1 จะเป็ นประโยชน์ต่อการเพิม/ ปริมาณทางการค้าระหว่างประเทศสมาชิก โดยจะ
เป็ นการอํานวยความสะดวกทางการค้าได้อกี ทางหนึ/งด้วย
• ในหลายกรณี สินค้ารายการเดียวกันจะมีการกําหนดมาตรการทางการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษีท/แี ตกต่างกัน
ตามแต่ประเทศผูน้ ําเข้า ทําให้การผลิตเป็ นการผลิตตามมาตรฐานของประเทศผูน้ ําเข้าเป็ นหลัก ทํา
ให้สินค้าที/ผลิตมีมาตรฐานที/แตกต่างกัน สินค้าไม่มมี าตรฐานเดียวกัน ประเทศที/มคี วามอ่อนด้อย
กว่าในการกําหนด และบังคับใช้มาตรการทีม/ ใิ ช่ภาษี โดยเฉพาะมาตรการเพื/อความปลอดภัย และ
การยกระดับ มาตรฐานคุ ณ ภาพสิน ค้า ไม่ส ามารถใช้ป ระโยชน์ จากการมีม าตรการทางการค้า ที/
เหมาะสมได้ จึงควรพิจารณาจัดทําความตกลงเกีย/ วกับการจํากัดและปรับปรุงการใช้มาตรการทาง
การค้าทีไ/ ม่ใช่ภาษี และการกําหนดมาตรฐานสินค้าให้ชดั เจนโปร่งใสและเป็ นอันหนึ/งอันเดียวกัน
• กฎว่าด้วยถิน/ กําเนิดสินค้าภายใต้กรอบความตกลงทวิภาคีต่างๆ ทีม/ ผี ลบังคับใช้สําหรับสินค้าหลาย
รายการยังมีความแตกต่างกัน จึงต้องมีการเจรจาให้มคี วามสอดคล้องกัน
• เกณฑ์ว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าสําหรับสินค้าหลายรายการมีผลเป็ นอุ ปสรรคทางการค้า เช่น การ
กําหนด PSR ทีต/ ้องผ่านเกณฑ์มากกว่า 1 เกณฑ์ในการได้ถนิ/ กําเนิดสินค้า และบางเกณฑ์มคี วาม
เข้มงวดเกินไป จึงควรจะต้องมีการเจรจาเพื/อลดรายการสินค้าที/ม กี ารใช้เกณฑ์ว่าด้วยถิ/นกําเนิด
สินค้าทีเ/ ข้มงวดเกินไป และยากต่อการปฏิบตั ิ
• การเจรจาเพื/อให้ยอมรับหลักเกณฑ์เรื/องการสะสมถิน/ กําเนิดของอาเซียน (ASEAN Accumulation
Rule) สําหรับเกณฑ์ทก/ี าํ หนดสัดส่วนมูลค่าเพิม/ ในประเทศผูผ้ ลิต (LVC) หรือในภูมภิ าค (RVC) โดย
สินค้าที/สะสมมูลค่าได้ต้อ งมีสดั ส่ว นมูลค่าสิน ค้าที/เ กิดขึน1 ในประเทศผูผ้ ลิต สิน ค้านัน1 ไม่น้ อยกว่า
ร้อยละ 20 ของมูลค่าสินค้า
• การใช้การเจรจาความตกลงในกรอบ ASEAN+3 หรือ +6 เพื/อเปิ ดโอกาสให้อาเซียนและประเทศคู่
ภาคีได้พจิ ารณาร่วมกันเพื/อกําหนดกฎว่าด้วยถิ/นกําเนิดสินค้าที/มคี วามสอดคล้องเป็ นอันหนึ/งอัน
เดียวกัน เป็ นการลดอุปสรรคในการเข้าถึงสิทธิประโยชน์ทางการค้าจากการทําความตกลงได้อย่างมี
ประสิทธิภาพมากขึน1 ด้วย
ตารางที 3.3.9: มาตรการทางการค้าทีไม่ใช่ภาษี ศลุ กากร
ประเทศ
ญีปุ่ น เกาหลีใต้ จีน ออสเตรเลีย นิ วซี แลนด์ อิ นเดีย
มาตรการ
Sanitary and
Phytosanitary Measures
(SPS)
Technical Barriers To
Trade (TBT)
Other Technical Measures
Price Control Measures
Quantity Control Measures
Para-Tariff Measures
Finance Measures
Anti-Competitive
Measures
Export Related Measured
Trade-Related Investment
Measures
Distribution Restrictions
Restriction on Post-Sales
Services
Subsidies
Government Procurement
Restrictions
Intellectual Property
Rules of Origin
ทีม/ า: รวบรวมโดยคณะผูว้ จิ ยั
3.5 สิ นค้าอ่อนไหวและสิ นค้าทีไม่ลดอัตราภาษี

ความตกลงการค้าเสรีของอาเซียนกับรายประเทศสมาชิก+6 (ASEAN+1) ทีผ/ ่านมา เช่น ความตกลง
การค้าเสรีอาเซียน-จีน (ASEAN-China Free Trade Agreement) ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-สาธารณรัฐ
เกาหลี (ASEAN – Korea Free Trade Agreement) เป็ นต้น พบว่าประเทศสมาชิกอาเซียน ประเทศไทยและ
ประเทศสมาชิก+6 ได้กาํ หนดรายการสินค้าทีใ/ ช้ในการปรับลดภาษีศุลกากรแบ่งออกเป็ น 3 กลุม่ ด้วยกัน
1. สินค้าปกติ
2. สินค้าอ่อนไหว
3. สินค้าทีไ/ ม่ลดภาษี
ดังนัน1 การศึกษาในส่วนนี1จะนํ าเสนอถึงรายการสินค้า อัตราภาษีศุลกากร และศักยภาพในการส่งออก

และนํ าเข้าของไทยและประเทศสมาชิกอาเซียน+6 เพื/อเป็ นกรอบวิเคราะห์รายการสินค้าทีไ/ ทยควรเรียกร้องให้
ประเทศสมาชิก+6 เปิ ดเสรี ขณะเดียวกันเพื/อเป็ นกรอบการวิเคราะห์รายการสินค้าทีป/ ระเทศไทยควรเปิ ดเสรี
ให้กบั ประเทศ+6 ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรือ +6 ตามลําดับ
สิ นค้าปกติ
สินค้าปกติ คือ สินค้าที/ประเทศคู่เจรจามีความพร้อมในการปรับลดอัตราภาษีศุลกากร โดยส่วนใหญ่
รายการสินค้าปกติมกั ปรับลดอัตราภาษีเป็ นร้อยละ 0 ทัง1 นี1จากความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 (รายประเทศ
สมาชิก+6) ทีผ/ า่ นมาจะพบว่ารายการสินค้าทีป/ ระเทศสมาชิก+6 ปรับลดหรือยกเลิกภาษีศุลกากรสินค้านํ าเข้าให้
ไทยและประเทศสมาชิกอาเซียนครอบคลุมเกือบทุกรายการทัง1 สินค้าเกษตรกรรมและสินค้าอุตสาหกรรม สาเหตุ
อาจเนื/ อ งมาจากประเทศสมาชิก +6 มีอ ัต ราภาษี อ ยู่ ใ นระดับ ศุ ล กากรตํ/ า การปรับ ลดอัต ราภาษี ล งเป็ น
ร้อยละ 0 หรือตํ/ากว่าอัตราเดิมจึงไม่ส่งผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจภายในประเทศเท่าใดนัก ทัง1 นี1ความตกลง
การค้าเสรีอาเซียน+1 ทีผ/ า่ นมาพบว่ารายการสินค้าปกติมจี ํานวนรายการสินค้าถึงร้อยละ 90 ของรายการสินค้า
ทัง1 หมด ยกเว้นความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-อินเดีย (ASEAN – INDIA Free Trade Agreement: AIFTA ) ซึ/ง
อินเดียปรับลดภาษีศุลกากรเป็ นร้อยละ 0 ให้อาเซียนและไทยเพียงร้อยละ 80 เท่านัน1
ปจั จุบนั ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน - จีน (ASEAN - China Free Trade Agreement) จีนได้ปรับลด
อัตราภาษีเป็ นร้อยละ 0 มากกว่าร้อยละ 90 รายการสินค้าตามระบบ HS Code โดยการเปิ ดเสรีการค้าสินค้า
แบ่งออกเป็ น 2 ส่วน คือ การลดภาษีสนิ ค้าบางส่วนทันที (Early Harvest Program) และการลดภาษีสนิ ค้า
/ 34 การลดภาษี สินค้า Early Harvest Program จะครอบคลุมสินค้าเกษตรภายใต้พกิ ดั ศุลกากรตอนที/
ทัวไป
01-08 สําหรับสินค้าปกติอตั ราภาษีจะลดลงเหลือร้อยละ 0 ในปี 2010
ความตกลงหุ้น ส่ ว นเศรษฐกิจ อาเซีย น-ญี/ ปุ่ น (ASEAN-Japan Comprehensive Economic
Partnership: AJCEP) รายการสินค้าส่งออกของไทยมากกว่าร้อยละ 90 จะเผชิญอัตราภาษีรอ้ ยละ 0 ในปี 2018
(ปจั จุบนั รายการสินค้าส่งออกของไทยมากกว่าร้อยละ 85.51 เผชิญอัตราภาษีรอ้ ยละ 0)
34
ประกอบไปด้วยรายการสินค้าปกติและรายการสินค้าอ่อนไหว
ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-สาธารณรัฐเกาหลี (ASEAN - Korea Free Trade Agreement) ปจั จุบนั

รายการสินค้าส่งออกของไทยร้อยละ 90 เผชิญอัตราภาษีรอ้ ยละ 0
ความตกลงเพื/อจัดตัง1 เขตการค้าเสรีอาเซียน-ออสเตรเลีย-นิวซีแลนด์ (Agreement Establishing the
ASEAN-Australia- New Zealand Free Trade Area: AANZFTA) รายการสินค้าส่งออกของไทยร้อยละ 100
จะเผชิญอัตราภาษีรอ้ ยละ 0 ในปี 2020 (ปจั จุบนั รายการสินค้าส่งออกของไทยมากกว่าร้อยละ 90 เผชิญอัตรา
ภาษีรอ้ ยละ 0)
ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-อินเดีย (ASEAN – INDIA Free Trade Agreement: AIFTA) รายการ
สินค้าส่งออกของไทยมากกว่าร้อยละ 80 จะมีอตั ราภาษีรอ้ ยละ 0 ในปี 2016
ดังนัน1 แนวทางการเจรจาในรายการสินค้าปกติ คือ ประเทศไทยและอาเซียนอาจเรียกร้องรายการสินค้า
ปกติจากประเทศสมาชิก+3 หรือ+6 เหมือนกับรายการสินค้าปกติทร/ี ายประเทศสมาชิก+6 เคยให้ประเทศไทย
และอาเซียนภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซีย น+1 หรืออาจเรียกร้องประเทศสมาชิก+3 หรือสมาชิก+6 ให้
ปรับลดอัตราภาษีศุลกากรเป็ นร้อยละ 0 เร็วขึน1 กว่าความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ขณะเดียวกันประเทศไทย
และอาเซียนอาจยอมให้รายการสินค้าปกติแก่ประเทศสมาชิก+3 หรือสมาชิก+6 เหมือนกับรายการสินค้าปกติท/ี
ประเทศไทยและอาเซียนเคยให้รายประเทศสมาชิก+6 ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 และอาจยอม
ปรับลดอัตราภาษีศุลกากรเป็ นร้อยละ 0 ให้แก่รายประเทศสมาชิก+6 เร็วขึน1 กว่าความตกลงการค้าเสรี
อาเซียน+1 เช่นกัน
สิ นค้าอ่อนไหว
สินค้าอ่อนไหว คือ สินค้าทีอ/ าจส่งผลกระทบต่อเนื/องอย่างรุนแรงในทางเศรษฐกิจ สังคม หรือการเมือง
เมื/อมีการเปลีย/ นแปลงในตลาดสินค้านัน1 35 สินค้าทีอ/ ยู่ในรายการสินค้าทีม/ คี วามอ่อนไหวจะเป็ นรายการสินค้าที/
ประเทศคู่เจรจาไม่มคี วามพร้อมในการลดอัตราภาษีและมักใช้ระยะเวลาในการปรับ ลดอัตราภาษีตวั นานกว่า
กลุม่ สินค้าปกติ และอัตราภาษี ณ ปี สุดท้ายยังไม่เป็ นร้อยละ 0 สินค้าอ่อนไหวจะเป็ นสินค้าทีม/ อี ตั ราการคุม้ ครอง
สูง (มาตรการภาษีและไม่ใช่ภาษี) ดังนัน1 เมื/อมีการปรับลดอัตราภาษีศุลกากรลงจะส่งผลกระทบต่อผูผ้ ลิตภาย
ประเทศทีไ/ ม่มศี กั ยภาพในการแข่งขันกับผูผ้ ลิตจากต่างประเทศได้ และหากภาคการผลิตสินค้านัน1 เป็ นสินค้าทีม/ ี
การจ้างแรงงานจํานวนมาก (Labor intensive) ย่อมจะส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อการจ้างงานภายในประเทศ
อย่างหลีกเลีย/ งไม่ได้ ดังนัน1 ประเทศคู่เจรจามักกําหนดสินค้าบางชนิดเป็ นสินค้าอ่อนไหว เพื/อให้เวลาแก่ผูผ้ ลิต
ภายในประเทศได้ปรับตัวและบรรเทาผลกระทบทีจ/ ะเกิดขึน1 จากการปรับลดอัตราภาษีศุลกากรหรือลด (ยกเลิก)
อุปสรรคการค้าทีไ/ ม่ใช่ภาษีศุลกากร
สําหรับสินค้าอ่อนไหวของประเทศ+6 นัน1 คณะผูศ้ กึ ษาได้พจิ ารณาจากความตกลงอาเซียน+1 ทีผ/ ่านมา
พบว่าแต่ละประเทศสมาชิก+6 ยังคงรายการสินค้าอ่อนไหวประมาณร้อยละ 10 ทัง1 นี1ยงั พบว่าระยะเวลาในการ
ปรับ ลดภาษีศุ ลกากรแตกต่ างกัน ออกไป อาทิ ความตกลงการค้าเสรีอ าเซีย น-จีน ทยอยปรับ ลดอัต ราภาษี
ศุลกากรภายใน 7 ปี ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-อินเดียทยอยปรับลดภาษีศุลกากรภายใน 8 ปี และ ความ
35
ตามคํานิยามของ ความตกลงทัวไปว่
/ าด้วยภาษีศุลกรกรและการค้า (General Agreement on Tariff and Trade: GATT)
ตกลงการค้าเสรีอาเซียน-เกาหลีใต้ใต้ทยอยปรับลดอัตราภาษีภายใน 9 ปี ความตกลงหุน้ ส่วนเศรษฐกิจอาเซียน-

ญีป/ ุ่นทยอยปรับลดอัตราภาษีภายใน 11 ปี ตามลําดับ
สําหรับสินค้าอ่อนไหวของจีน จะมี 2 ประเภทได้แก่ สินค้าอ่อ นไหว และสินค้าอ่อนไหวสูง สินค้า
อ่อนไหวจะมีอตั ราภาษีสุดท้ายอยูท่ ร/ี อ้ ยละ 0-5 ในปี ค.ศ.2018 ส่วนสินค้าอ่อนไหวสูง อัตราภาษีจะเหลือร้อยละ
50 ในปี ค.ศ.2015 สินค้าอ่อนไหวและสินค้าอ่อนไหวสูงส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าในกลุ่มไม้และผลิตภัณฑ์จากไม้
(HS 44-49) สินค้าในกลุ่มเครื/องจักรกลและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิคส์ (HS 84-85) และสินค้าในกลุ่มยานยนต์และ
การขนส่ง (HS 86-89) เป็ นต้น โดยอัตราภาษีเ ฉลี/ยของสินค้าอ่อนไหว ณ วันเริม/ ต้นความตกลงการค้าเสรี
ประมาณร้อยละ 17.55 ขณะทีอ/ ตั ราภาษี ณ ปี สุดท้ายของการลดภาษีประมาณร้อยละ 14.86 เมื/อพิจารณาอัตรา
ภาษีศุลกากรในแต่ละชนิดของสินค้าจะพบสินค้าเกษตรกรรมของจีนมีอตั ราภาษีศุลกากรสูงกว่าสินค้าในกลุม่ อื/น
อาทิ สินค้าในกลุม่ พืช ผัก และผลไม้ (HS 06-15) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 38 สินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง
เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) อัตราภาษีเฉลี/ยร้อยละ 29 เป็ นต้น ขณะที/สนิ ค้าอุตสาหกรรมทีม/ อี ตั ราภาษี
ศุลกากรสูงเช่น สินค้าในกลุม่ สิง/ ทอ (HS 50-63) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 36 (ตารางที/ ผ.3.5.1)
สําหรับ รายการสิน ค้า อ่ อ นไหวของญี/ปุ่น มีป ระมาณ 600 รายการสินค้า ซึ/ง จะพบว่า รายการสินค้า
อ่อนไหวของญี/ปุ่นยังคงมีอตั ราภาษีศุลกากรที/สูงและยังใช้ระยะเวลายาวนานในการปรับลดอัตราภาษี สินค้า
อ่อนไหวส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) ผลิตภัณฑ์จากสัตว์
(HS 01-05) และเครือ/ งหนังและขนสัตว์ (HS 41-43) เป็ นต้น โดยอัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ ของสินค้าอ่อนไหว ณ
วันเริม/ ต้นความตกลงการค้าเสรีประมาณร้อยละ 16.29 ขณะที/อตั ราภาษี ณ ปี สุดท้ายของการลดภาษีประมาณ
ร้อยละ 12.42 อย่างไรก็ตามจะพบว่าอัตราภาษี ณ ปี สุดท้ายในแต่ละรายการสินค้าอ่อนไหวค่อนข้างแตกต่างกัน
อย่างมาก โดยอัตราภาษีต/าํ สุดคือร้อยละ 3.4 ในขณะทีอ/ ตั ราภาษีสูงสุดคือร้อยละ 50 เมื/อพิจารณาอัตราภาษีใน
รายกลุ่มสินค้าจะพบสินค้าเกษตรกรรมมีอตั ราศุลกากรสูงกว่าสินค้าในกลุ่มอื/นๆ อาทิ สินค้าในกลุ่มพืชผัก และ
ผลไม้ (HS 06-15) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 18.76 สินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS
16-24) อัตราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 14.68 เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.3.5.2)
รายการสินค้าอ่อนไหวของเกาหลีใต้มเี กือบ 800 รายการสินค้าซึ/งจะพบว่ารายการสินค้าอ่อนไหวยังคง
มีอตั ราภาษีศุลกากรทีส/ งู และยังใช้ระยะเวลายาวนานในการปรับลดอัตราภาษี สําหรับสินค้าอ่อนไหวส่วนใหญ่จะ
เป็ นสินค้าในกลุม่ พืชผัก และผลไม้ (HS 06-15) ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) และอาหารและสารปรุงแต่ง
(HS 16-24) เป็ น ต้น โดยอัตราภาษีศุลกากรเฉลี/ยของสินค้าอ่อนไหว ณ วันเริม/ ต้นความตกลงการค้าเสรี
ประมาณร้อยละ 68 ขณะที/อตั ราภาษี ณ ปี สุดท้ายของการลดภาษีประมาณร้อยละ 43 อย่างไรก็ตามจะพบว่า
อัตราภาษี ณ ปี สุดท้ายในแต่ละรายการสินค้าอ่อนไหวค่อนข้างแตกต่างกันมาก โดยอัตราภาษีต/ ําสุดคือร้อยละ
3 ในขณะทีอ/ ตั ราภาษีสูงสุดคือร้อยละ 710 เมื/อพิจารณาอัตราภาษีในรายสินค้าจะพบสินค้าเกษตรกรรมของ
เกาหลีใต้จะมีอตั ราศุลกากรสูงกว่าสินค้าในกลุม่ อื/น อาทิ สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ (HS 06-15) มีอตั ราภาษี
เฉลีย/ ร้อยละ 128.5สินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ
29.06 และสินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 17.10 เป็ นต้น ขณะทีส/ นิ ค้า
อุตสาหกรรมทีม/ อี ตั ราภาษีศุลกากรสูงเช่น สินค้าในกลุม่ เคมีภณ ั ฑ์ (HS 28-38) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 49.5
(ตารางที/ ผ.3.5.3)
สําหรับประเทศออสเตรเลียและนิวซีแลนด์พบว่ารายการสินค้าส่งออกจากประเทศไทยและอาเซียนจะ
เผชิญอัตราภาษีศุลกากรร้อยละ 0 ทุกรายการในปี พ.ศ. 2020
รายการสินค้าอ่อนไหวของอินเดียมีเกือบ 1800 รายการสินค้า ซึ/งจะพบว่ารายการสินค้าอ่อนไหวของ
อินเดียครอบคลุมสินค้าเกือบทุกชนิด สําหรับสินค้าอ่อนไหวส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าอุตสาหกรรม อาทิ สินค้าใน
กลุ่มเคมีภณั ฑ์ (HS 28-38) สินค้า ในกลุ่ม สิ/งทอ (HS 50-63) สิน ค้าในกลุ่ม เครื/องจักรกลและอุ ปกรณ์
อิเล็กทรอนิคส์ (HS84-85) สินค้าในกลุม่ พลาสติกและยาง (HS 39-40) เป็ นต้น โดยอัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ ของ
สินค้าอ่อนไหวของอินเดีย ณ วันเริม/ ต้น ความตกลงการค้าเสรีประมาณร้อยละ 10.25 ขณะที/อตั ราภาษีศุลกากร
เฉลีย/ ของสินค้าอ่อนไหว ณ ปี สุดท้ายของการลดภาษีประมาณร้อยละ 5 (อัตราภาษีสุดท้ายของทุกกลุม่ สินค้า
เท่ากัน) (ตารางที/ ผ.3.5.4)
สําหรับรายการสินค้าอ่อนไหวของไทย36มีประมาณ 400 รายการสินค้าตามพิกดั HS Code ซึ/งจะพบว่า
รายการสิน ค้าอ่ อนไหวของไทยครอบคลุม สินค้าเกือ บทุ กชนิ ดทัง1 สิน ค้าเกษตรกรรมและสินค้าอุ ตสาหกรรม
สินค้าอ่อนไหวส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าอุ ตสาหกรรมอาทิ สินค้าในกลุ่มโลหะ (HS 72-83) สินค้าในกลุ่ม
เครื/องจักรกลและอุปกรณ์อเิ ล็กทรอนิคส์ (HS 84-85) และสินค้าในกลุ่มยานยนต์และการขนส่ง (HS 86-89) เป็ น
ต้น โดยอัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ ของสินค้าอ่อนไหว ณ วันเริม/ ต้นความตกลงการค้าเสรีประมาณร้อยละ 26.09
ขณะที/อตั ราภาษี ณ ปี สุดท้ายของการลดภาษีประมาณร้อยละ 14.86 เมื/อพิจารณาอัตราภาษีรายสินค้าจะพบ
สินค้าเกษตรกรรมจะมีอตั ราศุลกากรสูงกว่าสินค้าในกลุ่มอื/น อาทิ สินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS01-05)
มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 85.73 สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ (HS 06-15) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ 36.71 สินค้าใน
กลุม่ อาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ 25.65 เป็ นต้น (ตารางที/ ผ. 3.5.5)
สําหรับแนวทางการเจรจาสินค้าอ่อนไหวเบือ1 งต้นอาจแบ่งออกได้เป็ น 4 ทางเลือกด้วยกันคือ ทางเลือก
ที/ 1 ประเทศไทย อาเซียน และประเทศสมาชิก+3 และ ประเทศสมาชิก+6 อาจคงรายการสินค้าอ่อนไหวไว้
ตามเดิมเหมือนความผูกพันภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ทัง1 นี1รายการสินค้าอ่อนไหวของประเทศ
สมาชิกอาเซียน+6 ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ก็จะเป็ นรายการสินค้าเดียวกันกับ
รายการสินค้าภายใต้ความตกลงเสรีการค้าอาเซียน+1 ซึ/งทางเลือกในกรณีน1ีประเทศสมาชิกอาเซียน+6 จะไม่ม ี
รายการสินค้าทีเ/ ปิ ดเสรีเพิม/ เติมจากความตกลงการค้าเสรีเดิมทีม/ อี ยูก่ อ่ นเลย
ทางเลือกที/ 2 ประเทศไทย อาเซียน และประเทศสมาชิก+3 และประเทศสมาชิก+6 อาจปรับรายการ
สินค้าอ่อนไหวทุกรายการทีเ/ คยผูกพันไว้ตามความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าปกติ (อัตราภาษี
ศุลกากรร้อยละ 0) ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ทางเลือกนี1ร ายการสินค้าของ
ประเทศสมาชิกอาเซียน+6 จะมีอตั ราภาษีศุลกากรร้อยละ 0 อาจกล่าวได้ว่าเป็ นการเปิ ดเสรีการค้าอย่างเต็มที/
ประเทศสมาชิกอาเซียน+6 จะได้รบั ประโยชน์สงู สุดแต่ในทางปฏิบตั อิ าจเป็ นไปได้ยาก
ทางเลือกที/ 3 ประเทศไทยและอาเซียนอาจเจรจาร้องขอให้ประเทศสมาชิก+3 หรือประเทศสมาชิก +6
ปรับรายการสินค้าอ่อนไหวบางรายการทีเ/ คยผูกพันไว้ตามความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าปกติ
ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอ าเซียน+3 หรือ อาเซียน+6 โดยรายการสินค้าที/ป ระเทศไทยร้อ งขอควรเป็ น
รายการสินค้าทีป/ ระเทศไทยมีความสามารถในการส่งออกสูง (ความได้เปรียบเมื/อเปรียบเทียบในการส่งออกสูง
36
รายการสินค้าอ่อนไหวของประเทศไทยใช้รายการสินค้าภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน-จีนเพียงความตกลงเดียว
RCAX>1) และ (หรือ) เป็ นรายการสินค้าทีป/ ระเทศสมาชิก+3 หรืออาเซียน+6 มีอตั ราภาษีศุลกากรสูง สําหรับ
รายการสินค้าอ่อนไหวทีป/ ระเทศไทยควรเจรจาให้ประเทศสมาชิก+3 หรืออาเซียน+6 ปรับลดอัตราภาษีเพิม/ เติม
อาทิ
- จีน: สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ เช่น ข้าวโพดทีใ/ ช้สําหรับทําการเพาะปลูก (HS 10051000) ข้าว
กล้อง(HS 10062010) และปรายข้าว (HS 10064010) เป็ นต้น สินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง
เครื/องดื/มและยาสูบ เช่น นํ1าตาลทีไ/ ด้จากอ้อย (HS 17011110) ลําไยกระป๋อง (HS 20089920) และ
นํ1ามะพร้าว (HS 21069040) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.11.4.1)
- ญี/ปุ่น: สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ เช่น มันสําปะหลัง (HS0 7141019) สับปะรดแช่เย็นจนแข็ง
(HS 08119011) และกล้วย (HS 08119021) สินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุง เครื/องดื/มและยาสูบ
เช่น ปลาแซลมอน (HS 16041109) ปลาซาร์ดีน (HS 16041301 และ HS 16041309) และปลาทูน่ า
(HS 16041409) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.11.4.2)
- เกาหลีใต้: สินค้าในกลุ่มสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น ปลาเลีย1 งสวยงาม (HS 0301102000)
ปลาทูน่าครีบเหลือง (HS 030232000 และ HS 030342000) สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ เช่น
ดอกกล้วยไม้ (HS 060313100) หน่อไม้ฝรัง/ (HS 070920000) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.11.4.3)
- อินเดีย: สินค้าในกลุ่มเคมีภณ
ั ฑ์ เช่น คาร์บอนแบล็ก (HS 28030010) โซเดียมไฮดรอกไซด์ชนิด
แข็ง (HS 2815110) สินค้าในกลุ่มสิ/งทอ เช่น ผ้าทอทําด้วยฝ้าย (HS 52081210) ด้ายใยยาว
สังเคราะห์ (HS 54023910) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.11.4.4)
- สําหรับประเทศออสเตรเลียและนิวซีแลนด์รายการสินค้าทุกรายการอัตราภาษีจะปรับลดเป็ นร้อยละ
0 ในปี 2020
ในทํานองเดียวกันประเทศไทยก็ควรปรับรายการสินค้าอ่อนไหวบางรายการหรือทัง1 หมดที/เคยผูกพันไว้
ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าปกติภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรือ
อาเซียน+6 โดยรายการสินค้าทีป/ ระเทศไทยควรปรับลดอัตราภาษีเพิม/ เติมควรเป็ นรายการสินค้าทีป/ ระเทศไทย
มีความต้องการนําเข้าสูง (ความได้เปรียบเชิงเปรียบเทียบในการนําเข้าสูง RCAM>1) และ (หรือ) เป็ นรายการ
สินค้าทีป/ ระเทศไทยมีอตั ราภาษีศุลกากรสูง อาทิเช่น ครีมและนมชนิดผงและเม็ด (HS 040210) ของปรุงแต่งทีม/ ี
ั/
สิง/ สกัด หัวเชือ1 หรือสิง/ เข้มข้นเป็ นหลักหรือทีม/ กี าแฟเป็ นหลัก (HS 210112) ด้ายไหม (นอกจากด้ายทีป/ นจากเศษ
ไหม) ไม่ได้จดั ทําขึน1 เพื/อการขายปลีก (HS 500400) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ.3.5.5) ฉะนัน1 ทางเลือกนี1ความตกลงการการค้า
เสรีภายใต้กรอบอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 จะส่งผลให้มรี ายการสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีศุลกากรเป็ นร้อยละ 0
มากกว่าความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1
ทางเลือกที/ 4 นอกจากประเทศไทยและอาเซียนเจรจาด้านอัตราภาษีศุลกากรในรายสินค้าแล้วอาจ
เจรจาในด้านเวลาการปรับลดอัตราภาษี โดยอาจร้องขอให้ประเทศสมาชิก+3 หรือประเทศสมาชิก +6 ปรับลด
อัตราภาษีสนิ ค้าอ่อนไหวและสินค้าปกติให้เร็วขึน1 กว่าเดิม
สิ นค้าที ไม่ลดภาษี
ความตกลงการค้าเสรีท/ผี ่านมานอกจากจะมีรายการสินค้าปกติ และสินค้าอ่ อนไหวในตารางรายการ
ปรับลดอัตราภาษีศุลกากรแล้วยังมีรายการสินค้าบางชนิดที/ไม่มกี ารลดอัตราภาษีศุลกากรระหว่างประเทศคู่
เจรจา โดยรายการสินค้าเหล่านี1จะถูกจัดเก็บอัตราภาษีในอัตราเดิม (อัตราก่อนมีความตกลงการค้าเสรี) สินค้าที/
ไม่ลดอัตราภาษีจะเป็ นสินค้าทีม/ อี ตั ราการคุม้ ครองสูงกว่าสินค้าอ่อนไหว (มักมีอตั ราภาษีศุลกากรสูงกว่าร้อยละ
50) ดังนัน1 เมือ/ มีการปรับลดอัตราภาษีศุลกากรลงจะส่งผลกระทบต่อผูผ้ ลิตในประเทศเป็ นอย่างมาก
สําหรับรายการสินค้าที/ไม่ลดอัตราภาษีของญี/ปุ่นมีประมาณ 600 รายการ รายการสินค้าที/ไม่ลดอัตรา
ภาษีส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าเกษตรกรรม อาทิ สินค้าในกลุม่ ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) สินค้าในกลุ่ม อาหาร
สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) และสินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ (HS 06-15) เป็ นต้น โดยมี
อัตราภาษีศุลกากรเฉลีย/ ร้อยละ 17.41 ร้อยละ17.49 และ ร้อยละ 12.11 ตามลําดับ (ตารางที/ ผ. 3.5.6)
รายการสิน ค้ า ที/ไ ม่ ล ดอัต ราภาษี ข องเกาหลีใ ต้ ม ีป ระมาณ 100 รายการส่ ว นใหญ่ จ ะเป็ น สิ น ค้ า
เกษตรกรรมเช่นเดียวกับประเทศญี/ปุ่น อาทิ สินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) สินค้าในกลุ่มพืชผัก
และผลไม้ (HS 06-15) และสินค้าในกลุม่ อาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ (HS 16-24) เป็ นต้น อย่างไรก็
ตามจะพบว่าอัตราภาษีแต่ละรายการสินค้าค่อนข้างแตกต่างกันอย่างมาก โดยอัตราภาษีต/ ําสุดคือ ร้อยละ 0
ในขณะที/อตั ราภาษีสูงสุดคือร้อยละ 513 เมื/อพิจารณาในรายกลุ่ม สินค้าจะพบสินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้
(HS 06-15) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ สูงสุดคือร้อยละ 107 ขณะที/สนิ ค้าในกลุม่ อาหาร สารปรุงแตง เครื/องดื/มและยาสูบ
(HS 16-24) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 20 และสินค้าในกลุม่ ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) มีอตั ราภาษีเฉลีย/
ร้อยละ 17 (ตารางที/ ผ 3.5.7)
รายการสินค้าทีไ/ ม่ลดอัตราภาษีของอินเดียมีถงึ 1,200 กว่ารายการสินค้ามีทงั 1 สินค้าเกษตรกรรมและ
อุตสาหกรรม โดยรายการสินค้าที/ไม่ลดอัตราภาษีส่วนใหญ่จะเป็ นสินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/ม
และยาสูบ (HS 16-24) ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ (HS 01-05) และสินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ (HS 06-15) เป็ นต้น
อย่างไรก็ตามจะพบว่าอัตราภาษีแต่ละรายการสินค้าค่อนข้างแตกต่างกันอย่างมาก โดยอัตราภาษีสูงสุดคือร้อยละ
150 เมื/อพิจารณาอัตราภาษีในแต่ละรายสินค้าจะพบว่าสินค้าในกลุ่มอาหาร สารปรุงแต่ง เครื/องดื/มและยาสูบ
(HS 16-24) เป็ นสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีศุลกากรสูงทีส/ ุด โดยมีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 58 ขณะที/สนิ ค้าในกลุม่ ยาน
ยนต์และการขนส่ง (HS 86-89) มีอตั ราภาษีเฉลีย/ ร้อยละ 55 ขณะที/สนิ ค้าในกลุม่ พืชผักและผลไม้ (HS 06-15) มีอตั ราภาษี
เฉลีย/ ร้อยละ 34 (ตารางที/ ผ. 3.5.8)
สําหรับแนวทางการเจรจาสินค้าที/ไ ม่ลดอัต ราภาษีอาจแบ่ง ออกได้เ ป็ น 4 ทางเลือกด้ว ยกัน คือ
ทางเลือกที/ 1 ประเทศไทย อาเซียน และประเทศสมาชิก+3 หรือ+6 อาจคงรายการสินค้าทีไ/ ม่ลดอัตราภาษีไว้
ตามเดิมเหมือนความผูกพันภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ทัง1 นี1รายการสินค้าทีไ/ ม่ลดอัตราภาษีของ
ประเทศสมาชิกอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ก็จะเป็ น
รายการสินค้าเดียวกัน กับความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1
ทางเลือกที/ 2 ประเทศไทย อาเซียน และประเทศสมาชิก+3 หรือประเทศสมาชิก+6 อาจปรับรายการ
สินค้าที/ไม่ลดภาษีทุกรายการที/เคยผูกพันไว้ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าอ่อนไหว
ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ทัง1 นี1ร ายการสินค้าที/ไม่ลดอัตราภาษีของประเทศ
สมาชิกอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ก็จะเป็ นสินค้าอ่อนไหวภายใต้ความตกลง

การค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ทางเลือกในกรณีน1ีจะพบว่าประเทศสมาชิกอาเซียน+6 มีรายการสินค้าที/
จะมีอตั ราภาษีศุลกากรลดลงมากกว่าเดิมมากขึน1
ทางเลือกที/ 3 ประเทศไทย อาเซียน และประเทศสมาชิก+3 และประเทศสมาชิก+6 อาจปรับรายการ
สินค้าทีไ/ ม่ลดอัตราภาษีทุกรายการทีเ/ คยผูกพันไว้ภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าปกติ
ทัง1 นี1รายการสินค้าที/ไม่ได้ลดอัตราภาษีของประเทศสมาชิกอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ภายใต้ความตกลง
การค้าเสรีอาเซียน+1 ก็จะเป็ นสินค้าปกติภายใต้ความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+3 หรืออาเซียน+6 ทางเลือกใน
กรณีน1ีประเทศสมาชิกอาเซียน+6 เปิ ดเสรีทส/ี ุดและจะได้รบั ประโยชน์สูงสุดแต่ในทางปฏิบตั อิ าจเป็ นไปได้ยาก
ทางเลือกที/ 4 ประเทศไทยและอาเซียนอาจเจรจาร้องขอให้ประเทศสมาชิก+3 หรือ +6 ปรับรายการ
สินค้าทีไ/ ม่ลดอัตราภาษีบางรายการทีเ/ คยผูกพันไว้ตามความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1 ให้เป็ นสินค้าอ่อนไหว
และ (หรือ ) สิน ค้า ปกติ โดยรายการสิน ค้าที/ป ระเทศไทยร้อ งขอควรเป็ น รายการสินค้า ที/ป ระเทศไทยมี
ความสามารถในการส่งออกสูง (ความได้เปรียบเมื/อเปรียบเทียบในการส่งออกสูง RCAX>1) และเป็ นรายการ
สินค้าทีป/ ระเทศสมาชิก+3 หรือ +6 มีอตั ราภาษีศุลกากรสูง รายการสินค้าทีป/ ระเทศไทยควรเจรจาให้ประเทศ
สมาชิก+3 หรือ +6 ลดภาษีเพิม/ เติม อาทิ
- ญีป/ ุ่น: สินค้าในกลุม่ ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น ปลาป่นสําหรับการบริโภค (HS 030510000) นมและ
ครีมทีใ/ ห้เข้มข้นอื/นๆ (HS 040229) สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ เช่น พืชตระกูลถัว/ อาทิ ถัวขาว
/
ถัวดํ
/ า ถัวแดง
/ (HS 071339221) ลูกเดือย (HS 100890021) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ. 11.4.6)
- เกาหลีใต้: สินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น ปลาดุก ปลาช่อน ปลานิล ปลาบู่ ปลาตะเพียน
ปลาทับทิม (HS 0303791000) สินค้าในกลุ่มพืชผักและผลไม้ เช่น กระเทียม (HS 0711901000)
เป็ นต้น (ตารางที/ ผ. 11.4.7)
- อินเดีย: สินค้าในกลุ่มผลิตภัณฑ์จากสัต ว์ เช่น ปลาทูน่า (HS 03033200, HS 03034200 และ
HS 03042940) สิน ค้า ในกลุ่มพืช ผักและผลไม้ เช่น ถั /ว (HS 07102200) มันสําปะหลัง
(HS 07141000) เป็ นต้น (ตารางที/ ผ. 3.5.8)
ฉะนัน1 ทางเลือกนี1จะพบว่าความตกลงการการค้าเสรีภายใต้กรอบอาเซียน+ 3 หรืออาเซียน+6 ก็จะ
ส่งผลให้มรี ายการสินค้าทีม/ อี ตั ราภาษีศุลกากรลดลงมากกว่าความตกลงการค้าเสรีอาเซียน+1
บรรณานุกรม
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. ผลการ

ประชุมคณะกรรมการว่าด้วยการบังคับใช้มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) สมัย สามัญ
ครัง1 ที/ 39 ระหว่างวันที/ 25-28 มิถุนายน 2007 ณ กรุงเจนีวา ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ เข้าถึงได้จาก
จาก http://www.acfs.go.th/conference/SPS_39.pdf เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 1 พฤศจิกายน 2010.
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. ผลการ
ประชุมคณะกรรมการว่าด้วยการบังคับใช้มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (SPS) สมัย สามัญ
ครัง1 ที/ 40 ระหว่างวันที/ 15-19 ตุลาคม 2007 ณ กรุงเจนีวา ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ เข้าถึงได้จาก
http://www.acfs.go.th/conference/SPS_40.pdf เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 1 พฤศจิกายน 2010.
กองนโยบายมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร สํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. มาตรการ
และอุปสรรคทางการค้าทีไ/ ม่ใช่ภาษี (Non-Tariff Measures and Non-Tariff Barriers(NTMs/NTBs).
เข้าถึงได้จาก http://newsser.fda.moph.go.th/IAHCP/001/files/SPS.pdf เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 1
พฤศจิกายน 2010.
วศิน ศิวสฤษดิ.; 2009. ประเด็นความข้อขัดแย้งทางการค้าอันเกิดจากกฎระเบียบสินค้าอาหารปลอดภัย . NTMs
in Brief. อนุ สารหมายเลข 9 (มิถุนายน 2009).
ศูนย์บ ริการวิชาการเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. มาตรการการค้าที/มใิ ช่อากร
ศุลกากร (NTMs) คืออะไร สําคัญอย่างไร. NTMs in Focus. (1,1) ตุลาคม 2009.
สมเกียรติ ตัง1 กิจวานิชย์และคณะ. 2004. มาตรการกีดกันทางการค้าทีไ/ ม่ใช่ภาษี. เสนอต่อ สํานักงานเศรษฐกิจ
อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม โดย สถาบันวิจยั เพื/อการพัฒนาประเทศไทย
สํานักงานทีป/ รึกษาการเกษตร ประจํากรุงแคนเบอรร์รา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2009.ออสซีอ/ อกระเบียบการ
วิเคราะห์ความเสีย/ งการนําเข้ากุง้ และผลิตภัณฑ์ เข้าถึงได้จาก http://www.acfs.go.th/news_detail.php?ntype=07&id=5925
เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 29 พฤศจิกายน 2010.
สํานักงานทีป/ รึกษาการเกษตร ประจํากรุงแคนเบอรร์รา กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. 2010. ความคืบหน้ากฎหมาย
การนํ าเข้ากุ้งและผลิตภัณฑ์กุ้งออสเตรเลีย เข้าถึงได้จาก http://www.acfs.go.th/news_detail.php?ntype=07&id=7075
สํานักงานมาตรฐาสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. ความตกลงว่าด้วยการใช้บงั คับมาตรการสุขอนามัยและ
สุขอนามัยพืช. เข้าถึงได้จาก http://www.acfs.go.th/km/sps.php เรียกใช้เมือ/ 24 พฤศจิกายน 2010.
Carriere, Cadot O., J. de Melo and B. Tumurchudur, “Product Specific Rules of Origin in EU and US
Preferential Trading Agreements: An Assessment”, CEPR Discussion Paper, No. 4998, 2005.
Carriere, Cadot O. and J. de Melo, “Are Different Rules of Origin Equally Costly? Estimates from
NAFTA”, CEPR Discussion Paper, No. 4437, 2004.
Medalla, Erlida M. and Jenny Balboa, “ASEAN Rules of Origin: Lessons and Recommendations for
Best Practice”, ERIA Discussion Paper Series, June 2009.
United Nations Conference on Trade and Development. Non-Tariff Barriers (NTBs): UNCTAD’s New
Initiative. Geneva, December 2007 เข้าถึงได้จาก http://www.unescap.org/tid/projects/tradeissue_s6aki.pdf
World Trade Oganizaton. 2010.G/SPS/204/REV.10 (Specific Trade Concerns, 10 fabuary 2010) เข้าถึง
ได้จาก http://www.maff.go.jp/j/syouan/kijun/wto-sps/pdf/gen204r10.pdf เรียกข้อมูลเมื/อวันที/ 1
พฤศจิกายน 2010.
Website
http://www.unescap.org/tid/projects/nontariff_ntm_definition.pdf
กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ http://www.dft.go.th/level3.asp?level2=35
http://www.classifiedthai.com/content.php?article=12192
http://www.maff.go.jp/j/syouan/kijun/wto-sps/pdf/gen204r10.pdf

As36 Book1ch3 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

As36 Book1ch3 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

บทที 3

นโยบาย มาตรการ กฎระเบียบ วิธีปฏิบตั ิ เกียวกับการนําเข้า

ประเทศไทยและอาเซียนได้มกี ารเจรจาและดําเนินการเปิ ดเสรีทางการค้ากับประเทศ+6 ทุกประเทศอยู่

3.1 นโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของกลุ่มประเทศ+6

3.1.1 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศจีน

Simple average MFN applied tariff rate (%)

นอกจากการเข้าร่วมเป็ นสมาชิกขององค์การการค้าโลก จีนยังมีการทําความตกลงเปิ ดเสรีทางการค้าทัง1

3.1.2 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศญีปุ่ น

ตารางที 3.1.2: อัตราภาษีโดยเฉลียของญีปุ่ นในกรอบ MFN และอัตราภาษี ตามความตกลงเปิ ดเสรีกบั ประเทศ

ตารางแสดงโครงสร้างอัตราภาษีศุลกากรของญีป/ ุ่น แสดงให้เห็นว่า ญีป/ ุ่นเป็ นประเทศทีม/ อี ตั ราภาษีโดย

3.1.3 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศเกาหลีใต้

เทคโนโลยีนัน1 เอง เนื/องจากภาคบริการมีการขยายตัวมากขึน1 ในเศรษฐกิจของเกาหลีใต้ ปจั จัยเสี/ยงทีส/ ําคัญของ

ตารางที 3.1.4: แสดงโครงสร้างภาษี ศลุ กากรของเกาหลีใต้ในปี ค.ศ. 2004 และ 2008

เมื/อพิจารณาแยกเป็ นกลุม่ สินค้าเกษตรและสินค้าอุตสาหกรรม พบว่า สินค้าเกษตรมีอตั ราภาษีโดยเฉลีย/

3.1.4 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศออสเตรเลีย

นอกจากการผลักดันการเปิ ดเสรีดา้ นการค้าสินค้า ออสเตรเลียยังให้ความสนใจอย่างมากกับการเปิ ดเสรี

3.1.5 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศนิ วซีแลนด์

ข้อจํากัดหรืออุปสรรคต่างๆ และการลดภาษี นโยบายการปฏิรปู ภาษีนัน1 เน้นให้เกิดการพัฒนาของธุรกิจ และการ

3.1.6 แนวนโยบายเศรษฐกิ จและการค้าของประเทศอิ นเดีย

ภาคบริการถือได้ว่าเป็ นภาคเศรษฐกิจที/มสี ่วนอย่างมากต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของอินเดีย และเป็ น

นอกจากนี1 เมื/อพิจารณาการกระจายตัวของอัตราภาษี พบว่า อินเดียยังคงมีสนิ ค้าทีม/ อี ตั ราภาษีสูงในสัดส่วนที/

3.2 มาตรการภาษี ศลุ กากร

กรอบความตกลงทีไ/ ด้สทิ ธิประโยชน์มากกว่าได้หรือไม่ ยิง/ กว่านัน1 ไทยยังอาจเสียประโยชน์ในบางรายการสินค้า

ตารางที 3.2.1: ภาษี ศลุ กากรเฉลียของประเทศอาเซียน + 6

ตารางที 3.2.2: ภาษี นําเข้าในรายการสิ นค้านําเข้าทีสําคัญของไทย จําแนกตามกรอบความตกลงการค้าเสรีต่างๆ

Rank HS code Description China's Tariff Rate Japan's Tariff Rate

11 400121 Natural rubber in smoked sheets 20% or 2600 * 17% 12% 0% 0% 0% 0%

3.3 มาตรการการค้าทีมิ ใช่อากรศุลกากร (Non-Tariff Measures: NTMs)

ทัง1 นี1การที/จะพิจารณาว่าเป็ น NTBs หรือ NTMs นัน1 สามารถพิจารณาได้ว่า NTMs จะครอบคลุม

1.1.2.2. มาตรฐานเกี/ยวกับคุณลักษณะของสินค้า (Product characteristics

1.2.2.4. ข้อ กํ า หนดเกี/ ย วกับ การตรวจสอบย้ อ นกลับ อื/ น ๆ (Traceability

1.3.4. Inspection and clearance requirement

2) มาตรการกีดกันทางด้านเทคนิค (Technical Barriers To Trade: TBT)

2.2.2.1. ถิน/ กําเนิดของปจั จัยการผลิต และส่วนประกอบ (Origin of materials

2.3.7. Translation requirement for reports or certificates

10) มาตรการด้านการลงทุนทีม/ ผี ลต่อการค้า (Trade-Related Investment Measures)

การศึกษานี1ได้สํารวจมาตรการการค้าทีม/ ใิ ช่ภาษีศุลกากรของประเทศจีน เกาหลีใต้ ญี/ปุ่น ออสเตรเลีย

3.3.1 มาตรการอุปสรรคทางเทคนิ คต่อการค้า (Technical Barrier to Trade: TBT)

ต่างๆ ของประเทศสมาชิก สําหรับประเทศไทย สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) กระทรวง

สิ นค้าเกษตร GMOs หรืออาหารทีม/ กี ารตัดต่อพันธุกรรม ต้องติดฉลากอาหารทีม/ สี ่วนผสม GMO

• นิวซีแลนด์ : กําหนดเป็ นมาตรการสมัครใจสําหรับสินค้าสิง/ ทอและเครื/องนุ่งห่ม (รหัสสินค้า

กําหนดให้ต้อ งผ่านการตรวจสอบและต้อ งมีเ ครื/องหมายที/แ สดงว่าสินค้านัน1 ได้คุณภาพและ

พบว่า ประมาณร้อยละ 93.5 ของผูป้ ระกอบการส่งออกของไทยทีท/ ําการสํารวจ มีความเห็นว่า มาตรการด้าน

จะมีกฎระเบียบทางเทคนิคเกี/ยวกับอุ ตสาหกรรมยานยนต์และส่ว นประกอบรถยนต์ออกมาหลาย

3.3.2 มาตรการสุขอนามัยและสุขอนามัยพืช (Sanitary and Phytosanitary Standard: SPS)

สมาชิกใช้มาตรฐานระหว่างประเทศทีก/ าํ หนด โดย 3 องค์การ คือ Codex15 ว่าด้วยมาตรฐานความปลอดภัยของ

มาตรา 3 Harmonization สมาชิกจะต้องใช้มาตรฐานระหว่างประเทศทีม/ อี ยู่เป็ นพื1นฐานในการกําหนด

แสวงหาข้อยุตจิ นเป็ นที/พอใจร่วมกันได้ ประเทศสมาชิกผูไ้ ด้รบั ผลกระทบจากการดําเนินมาตรการของประเทศ

มาตรการสุขอนามัยของกลุ่มประเทศ+6 จําแนกเป็ นรายสิ นค้า

• จีน : กําหนดให้ปริมาณสารพิษตกค้างสูงสุด (MRLs) ได้แก่ ตะกัว/ แคดเมียม ปรอท สารหนู

เนืv อสัตว์แปรรูป ปรุงสุก

สิ นค้าเกษตร GMO หรืออาหารที มีการตัดต่อพันธุกรรม (GMOs)

• จีน : กําหนดให้มกี ารควบคุมการวิจยั /พัฒนาการผลิต และการค้าผลิตภัณฑ์ GMOs อย่าง

ตรวจสอบมาตรฐานด้านสุขอนามัยจาก AQSIQ มีการกําหนดค่าสารตกค้างที/เป็ นสารต้องห้าม

ประเด็นที เป็ นปัญหาเกียวกับการค้า (Specific Trade Concern)

ในขณะทีไ/ ทยถูกสองประเทศยกขึน1 มาเจรจาภายใต้คณะกรรมการ SPS ได้แก่ สหรัฐอเมริกาในประเด็น

ประเทศ ประเด็น ปี ที ร้องเรียน ผลการเจรจา

กรณีขอ้ จํากัดการนํ าเข้ากุง้ และผลิตภัณฑ์ของออสเตรเลียทีม/ ปี ญั หามานาน และทีผ/ ่านมาไทยได้ตดิ ตาม

3) กําหนดให้มกี ารจัดการความเสี/ยงต่อโรค 4 ชนิด ได้แก่ โรคจุดขาว หรือโรคตัวแดงดวงขาว

อย่างไรก็ตาม ออสเตรเลียรับทีจ/ ะพิจารณามาตรการอื/นๆ ทีม/ มี าตรฐานทีเ/ ท่าเทียมกัน โดยจะพิจารณา

สําหรับประเด็นทางการค้าที/พจิ ารณาในการประชุมคณะกรรมการ SPS ในช่วงปี 2002-2009 ได้ม ี

• หารือกับญี/ปุ่น ไต้หวัน และเกาหลีใต้ โดยผูแ้ ทนทัง1 3 ประเทศ ได้แสดงความกังวลต่อมาตรการ

3.3.3 มาตรการการกําหนดโควตา หรือกําหนดโควตาภาษี (Tariff Rate Quota: TRQ) และ