'

/ '

* I. B.
JST FORT
- NEAPOLITANI
^ PHYSIOGNOMONIS
C OE L E S T I S .

LIBRI SEX. r

!
BlKBhiCTi..JALlU ^ !> ^ J»aHi Klllli

H 0 M A G
R 0 T X I,

Sumptibus lOANNIS BERTHELIN

Bibliopolae.
1
 Vantum apud omnes gentes, omnihufque tempo^
ribus diuinationum artes femper prajlitcrinti
argumento funt tot libri a prafiantipmis vnde-
quaque viris , tum antiquis , tum recentioribus , Gra^
xis, Latinis, ds" Arabibusdefcripti : Inter quas ars
qun
,
ex Jyderum natura > pojitdque futurarum prafcientiam
'

rerum fortitur, prafulfit, vtpote, qua certioribus de~

monflrationibus pre omnibus fubnixa videretur. Ipfe
ab ineunte pueritia adeo feruenti dejiderio ad eam
perdifcendam ferebar , fatis enixe curioft que eius fc-
ereta peruejligando , vt huic fcicntia me totum cman^

ctparem. At 'pojlquam fummofum procerum juffui

catholicorum fcicntiis fublata ejl , quanto eam prius
ardore conquificram , tanto pojtea toto animo exhor-
rui , dr cx mente eliminauh Cumque alio iudicio exa-
minarem , quam prius didiceram
tandem comperi »

•Ajlrotogiam non ntfi fciam dr imaginariam ejfefcien-

tiam, c^quicquidveriineaejfet , non niji ex fola dn
mera Phyfiognomonia ejfet , fed ab eius fcriptoribus,
vt eam magnificer cnt , dp hominibus gratificarentur,
inter fydera centuriata eji , vtpote ad caUfics influxus,
dr nobiliores caufas fublata , ccelejlior , dr diurnior
a z
i

f
fdentia cenferctur. Centra hanc Afirologiam multi
non diluta , aut vulgaris authoritatis viri incejfe^
funt i fudfque ingenij vires exacuerunt j fed meo
quidem judicio fupiniori diligentia & perjpicacitate'-,

quippe minime fcopum attigerunt : nam dum coelo-

Yum influxus aueUere conantur non diuinationis

j

caufas , Jed coeleflium orbium motus , fyderum

progreffus ignorantiam aflruunt , ob id a praflantifli-
mis Mad^ematicis i ^ Phitofophis fatis euigilate ref-
ponfum efl. Nos vero Aflrologta inanitatem alio
modo deflruere conati fumus : nam quod ipft nil effe
dicant , quod planetaria non fubj icerent poteflati,
nos elementariis qualitatibus t quibus hominis corpus
confli tuitur , famulari dicimus. Aiunt enim ?
qui
louiam profecturam fortiti funt funt albi cum qua- *,

dam coloris commendatione , capillitij mediocris » ni-

gris oculis , ac bene magnis ac venerabilis forma,
moribus decorati , magno animo , magndque appe-
tentes , Cf qui ad magnos aclus femper inflentur , no-
bilis , gloriofus , & in geflis imper tofus , Utus ,& fi-
miIta, Sed qua ipfifyderibus , quibus vnumquemqug
noflrum emancipari dicunt , inde forma , morum, &
^fortuna benignitatem , nos e qualitatibus cuenirt
dicimus : nam imperat ei qualitas calida CP humida,
veluti aerea & fanguinea & qui huiufmodi tempe-
,

raturam fortiuntur , df fmilem formam mores

confequuntur , vt in noflra humana Phyfiognomonia

fatis dilucide dijputatum efl. Mitto quodjt hominum

mores , dr formas vefligentur , ex quibus formentur^
clarifime eorum coarguitur fallacia ; nam ex par en-
 tum fanguims qualitate , qua feminio praeji , conci-
pitur foetus in materno alud ,

aics aduenit jpiritue , talefque mores fortietur homo,

^ pojl quadraginta

quales embryonis temperies largitur^ igitur ^id

genitalis hora cum faetu , Ji mores octo fere menfihus
prius contradi erant ? Bt quia id tempus ignotum,
nefeio quid de analogia ^
conuenientia blaterant in-
ter feminis cafum, 0“ e materna a luo egreffum ,cum
nulla inter hac tempora intercedat fymloleitas. Ad-
didimus pr at erea non inutilem dominam quomodo
»
Ajlrologi id , "quod \ongis temporum curriculis va-
,

Tiifque experimentis didicerint , vnico intutPu ocu-

los in coelum fujlollendo Jyderaque contemplando ad-
,
difcer e potuerant : quippe ex eorum Pfjyfognomoma,
colore , motu, quantitate
tate dilucide cognofuntur. louium
,
pulchritudine ^ deformi-
, ac Venereum
Jy-
dus peramcsno , ac iucundo fulgore corufeans , coelcjii
claritate adeo praccllit , vt natura majejlatem quan-
dam prafgnet ^ perfmiles effeBus fpondet , venufos'
^ augujlos homines reddit , 'vitam gloriofam,
fplendorem , ^
perennes opes largitur , ob id
falutare fydus di&um. Contra Saturnium
, quia ce- f
do , luridoque pallore liuefcit qui oculos lancinans,
,
melancholicos , eiufque morbi alumnos obnoxios
vi-
ros reddit. Martium , horrificum
fydus dr minax,
rubentes homines , iracundos fanguinarios , ,
pra-
lia , lepram , dr feros lichenes pollicetur , aduerft
infaeliciaque di6la , qua omnia latius vniuerfo opere
demonfirabuntur : Nos primo hoc libro planetarum
U i
f hyfiognomonidm defcrihemw > & mores mor^ >
j

bos , & fortunas prajlent ^quomodo

magijlrattts > :

€X eortm afpebbibus cognofci popnf & hac omnia non

,

fjderum influxu ,fed ex ipfis elementorum qualitatibus

manare^ \
"

• 'y \

Digitized tjy Google

..jk j
 7

INDEX CAPITVM.
L I B R I 'I.

Vid indoles 'vel ^^effus dignitas (ir, pag. ij

Sacratum Scriptorum fentemU deeiufipodi charae it-
re.
^
;ij.^bilsfaphernm de charaflere opiniones,
^
IV. "Medicorum de Indole opiniones, C
V. .Ajlrolooerum de Indole opinio, 8
vj. Medicorum , ‘PhilofopborumtT .Aflrohootum opiniones refellim-
tur, CT jiuthoris ponitur de Indole fententia.
9
V ij. sAfirolo^orum opinio de Orientali c5* Occidentali charafiere. lO
"S^^^Qjfod non ex Orientalibus Occidtntalibufque Vlaneris^fed expu-
rij^imts yfceculemiffiuehumoribM profpera cjr aduerfa prout-
niant.
ix, Quatuordecim ejfe fimplices hominum Indoles C de his ,AJIrclo-
gorum fentenii^.

LIBRI II.

am formam Saturnus largiatur rx Genethliacis, 15

ij* Qiiod ref/iiis hominum formas ex Tlanetarum aipefii-
husinucjligare potuiffent, 1$
1
13.
^od hominum fenna ex T empofamemis-flon ex Jiellit eueniat. \
i V. 'De moribus
quos felici Saturno afet i/ ferunt Ajhologi. i$
y. Saiurniorumores aptius^ex temperamenti proprietate prouenire
.1^ '

vj. De infelici Saturniorum indole, zo

V i 3. De Saturninis moribus & torum naturalibus caiifs, 2j
vii 3. Deforma^ quam felix luppiter fuis tribuit.
2j
ix. Quomodo ex ipftus louis in caelo a^etiuformduejre&ius de natis
judicare potuifJetJt.
2 ^
X. Formam, quam loui datu .AJlrolegi ipfam ex calido cJT humido
,
temperamento provenire. ibid.
sj. De moribus , qui ex louia forma proueniunt^
25

I
 ^ 7

INDEX CAPiTVM.
'fifj. Ex calido & humtc/oeprmo temperamento opiiwts fnoW proui^
'
ntrCynonex louisjiella. i
»iij. De moribus qtiot dat luppiter , eofque non k Jlelia , fed ab ipfn

temperamento prouenite, i8
xiv. De infortunata louts Indole^ morbis & moribus ^9
XV, Deforma^ quam Martis ftella natis larpitur. 30
Xvj. Martif formam ex ipjefydcris afjef^u di^ncjci pojfe, 3*
X V j Martis famam ab tpfq temperamento prouenite,
i .

XvWyMartis Jiella quos mores largiatur, ibid.

lix. Ex calido O* fcco temperamento Martis mares , tm ex fydere
prouenite, ^4
XX. Morbi quos ^Jlrolo^i a Marte prouenite dicunt ^non a JieJIaJcd
^
ab ipfa flatu bile protteniunt. ^%
xxj, Forma^ mores & tmrbiy qui ex infalici Marte protteniunt.
3 6
xxij. De Solari forma ab .Aflrolo^ts deferipta,
xxiij. Quomodo retUtu ex ipfo Solari globo potuiffent eadem inueH:-
gare, 40
xxiv.Solis formam, ab ipfo prouenire temperamento probatur. 41
XXV. Mores quK Sol largitur. • 41
XX vj. Ex calido & ficco temperamento, humidoque eius mores, non k
folari flella preuenire. ibid.
xxvij. De Solaribtu morbis qui non a flella, fed k temperameriio prt-
ueniunt. 4^
De infoelici Solari fdrma,nwibus
xxviij. morbis, & ibid.
xxix.De Veneris forma ab .Afltologis dtferipta. 44
XXX. Quod ex ipfo fyderis a(pecltt,dtius omnia poterat prafagirc. 45
xxxj. Veneris formam ab ipfo prouenire temperamento non a fydere,

xxx\]. Mores, quos Venus largiatur. 47

xxxiij. Qiiod eius mores ex calieit gf buntida temperatura proue-
niam, 49
xxxiv. De morbis,qm dat Venus,no exfleUa,fede qualitMtbus.^ex
XXXV. De infoelici Veneris forma, moribus, morbis. &
ibid.
'xxxvj.De forma, quam Mercurio jiflrologi adfcribunr. ibid.
xxxvij. Quod refHus ex ipfo flella aipcdu jlflrologt Merctmales
pofftntiudkare^. •
5^

. Digitized by Gooj^Ie
 INDEX CAPITVMi
ix jtvlij, Qttod TiUrcttrtj fom^t ex ipfo proueniat temperamento. %
5
xx:tix. Trlores (pmTKlercuritu Urpiiur. ibid.
X1. ^iufmocli meres a temperamente^mn k fyJere prouenhe.
5 4
xlj. De morbis y([MS dat TAercmius^& de Thyficis rationibus.
xHj. InfalicisMercnr^ forma, mores cr mor^. ibid;
xliij. De corporis forma , Genethliaci Lunam prabere dicunt ^

xliv, Qutd ullius Geneihliaei cah m afficientes de Lunari fermd

ex ipftts fyderis aLfetiu decernere potuiffem. ibid.
xIt. l^od humani corporis diffojitie ntn a Lma^ fed ab ipfo preu:~
Ttiat temperamento.
xlvj. De moribsu, quos dat Luna,
X Ivij. Quod eiufmodi meres non ex Luha , fed ex humido fri^idoqug
temperamento, 6a
xlviij. Trtorbi Lunares qui.
61
xlix. Quod hi morbi ntn a Luna,fed ab humiditate & phlegmate re->>

dundenti itid.

LIBRI III.

j* 1"^ ^ "Mixtione Saturni cbm aliii Tlaitetif. 6 2.

Quod ex hamorum mixtione eiufmodi mores & forma

proueniant. 67
iij. De participatione louis cum aliis "Planetis.
yj
IV. Quod ex copulatis qualitatibtss forma O" meres eueniant, non ex
influxibus.
74
V. De participatione Mart is cum aliis Planetis.
j6
vjr Quod ex mifcella qualitatum calidi e^ fcci cum reliquis prouc-
,
niant forma O' bomitium mores, non e fyderibtts. y
Vij. De foma & moribus, quos .^jhologi Solem dare dicunt, cum y
in^
feriarum Planeta,um particip.itie^e. 80
viij. Formas (s‘ mores,quos jljirologi ex SoleO Planetis donant ,mn

ex eis, fed ex qualitatum participatione prouenire. , 8l

ixi Deformis eyr moribus
,
quos Jtfirolopi dicunt Venerem^are, cum
inferiorum Planetarum admixtione 8j
<n, format non ex participatione Veneris cum reliquii^lanctis,fedex
 IKDEX' CAPITVMi - '

Ah<*tum mivtiane preueriire 8^

iji Qttid yAfirologi dic4 tu deldercurij fomacum Lunxpdwcipatio-
Wf. , 85
ii ji Q»od ifii dixerunt deforma lAtrcurij cJr Lun.e , ex qualitatibus
prtuenire, ,
ibid*

LIBRI 1 Vi

Opij. \ Smlogi cceleftes Imagines magna, paraa, pulcrd & de-

JL^ formia hominum corpora producere dicunri iS
ij. Qualiter ex fola cali in(jie&ione,ex fignorum Cr jieliarum phyjio-

gtomonia poterant .Afirologi hominum formas conie flare. 8y

iij. Deforma & moribus, quos dat ^ries Cf eorum phyfic* rationes.
89
iv.De 1 auri forma conjlitutioneimoribus & phy ficis rationibuf .^9
T4 De Geminorum forma moribus ^ ,& de eorum ventis rationes
phyficdi 9i
vj. De Cancri fimislacre& moribus i & de eifdem rdtiorubus phyfi-
cit.
9i
vij. De Leonis forma & moribus ,
quos dat nat is rationibus ex na-
'
tura produfiis. 9^
Viij. De y^irginis corporatura (sr moribus Ct rationibus phyfcis con-
tra ajirologos.
it. ,De Libra corporis conjlitutione & moribus t ^6
X* Scorpio qudt dat formas & mores. 97
xj. DeSagiiarij forma, motibus, er torum pbyfcis rationibus. 98
X i j . De Capricorni corporatura Csr moribus i 99
jcii j(,Df .Aquari} corporatUraimoribus ej naturalibus caufsi 1 00
xiv. De fifcium imagine & moribus, 10 f
XV, De jignis mobilibtss, fixis cr communibus. roi
xvj. De Variis bomimm corporaturis & nioribus qui in qttdtuer anni
quartis uafcumUr,& primum de Vernali. > lo^
t vij. De hominum figura & moribus, qui injieftiuaanni quarta n.tfr

cuntnr. 105
XV i ij. Df homitxtm forma CV moribus qui[ub jlmmnale quarta naf-
'
cumur,
 INDEX CAPitvM.
Itlx. I>t ^IdtoYum forma CjT moribus eerum, qtsi fub Hytmali qtidrtA
Zodiaci nafcmtur. ibid<
jcx. De aliis Imaginibus extra Zodiacum referiuntur 4 loy
xxj* fbyfica rationes dereliquit Imaginibus, m
xxij, Sol f>er duodecim Zodiaci jigna quos meres & formam largia-
tur. Ili
iiXi\).Luna per Zodiaci fgnd quos meres & formas largiatur. ij<$
xxiv. Saturnus per Zodiaci figna quam forma & mores largiatur. 118
XXV. 1 uppiter per Zodiacifigna quos mores & formds det. 11^
Xxvj. Mars in Zodiacifignis quos motes formas largiatur. & 1 2®
xxvij. Deforma &
yiribus Veneris in fignis "Lodiaci. iiz
Xxviij. Deforma (S‘ moribus Tdercurij per aliqua^Lodiaci fgna.ii^

LIBRI V.

Cap.i. E Ti/iaculis .Aflrblogorum & fhilofopherii fent entia. 12^

ji. JL-/ Medicorum opiniones de pragtantium maculis, \x6
iii . Cur finijlra partes^ dextris infeliciores* 127
iv. Quidfignificetnauus in fronte. «
129
V. De nauis in aure & foemoribus^ CV quidportendant. ibi d,
vi. De nauoinfupercilioytT inpetiine^Cst' extra fupercilia. ijo
vii. Quid naui innafo tefii obliqui abditi yC" quid demon-
flrenti
viii. K<f«> in labiis quid pertendant. 2
jx, TdacuU in/lemibus quid fignificent. , ibidi
X. De iisy qui in mento & liene nauum habuerint. 1^^
xi, T^auus in maxiUa inferiori CT hypog^ajirio quidpffjificet,ihid,
sii. "Hauus in collo Ctr yentre quid portendat.
xiii. Kauus inhumeris & aliis quid portendat.
xi V. Macula in V nguibus qutd praiudicent. ibid,
XV, Macula in oculis quid.

xvi. De nauis in manibus pedibus & "virga quid portendant, ibid.

xvii, Hatm in lumbis quid portendat, 1^8
Xviii. Kaui in peflorequid notent. ibid.
xix. Si nauus fupra cor apparuerlti quid fperandum. ibid.
nauum in yemre, quid prafagiendnm.
9
 INDEX CAPlTVT^i
X3tj» Ben/euttngenubM, ibU..
De nituis qni in talis quid, ibid.
€

LIBRI VI.

Cap.i.X7 l^ttlcberrimi quid fmtndant, Z40

ii . facit & ctrpore deformes quid frkflentl
iii. Virum corpore vitiati , (int moribus vitiati. 145.
iv. "Monfiruefes corporibus ej[e& moribus C fortunis nmjlruofos

147.
V. De longioribus (f brttuoribus viris, 14S
vi. De corporibus magnis &
paruis, 14$»
vii. DeBunuchis , <2r quid portendam, 150
y iii, Dt ceecis , & quidforiendanf.

IdAH
 T A X.T T O
o Ar
T> A 'T'
1 1^ 1
f~rf JT'*

NEAPOLITANI
COELESTIS PHYSIOGNOMONIyE

CAPVT PRIMVMi
QuiJ hdolcSj vel a^eQm dignitai ft.

i I cAB I MV s hunc libtum homlmira in*

doli , fiue chata<9:erl vel afpcftus dignita-
ti, vulgus ( ) vocat, quam ^ materna
m deuehunt aluo ,
vt augufta , fpeita-»
;aeque maieftatis abie^a , an»
,
fic feruilis,

guuaquercx his enim vclut^ fonte quo-

dam ca*ielus ..oftrse Phyfiognomonia: prxfagia pendent t
vnde lediores rogatos velim, vt toto ingenij conatu.quie feri-
Limus animaduertant i nam potius mentiS acie , obtutuque
coinprxhcnduntur,qaam verois deferibi qucant.Multi funt,
qui hxc nulla arte didicerunt fcd ab incunabulis fecum attu-
,

lerunt , vt in euentibus prxfagicndis,ex afpc(5tu ,hOminum

mentes in admirationem conuerterint* Ex his vniim noflro
aeuocognouimus Matthxum Tafurium de SoletO, virum in
omni doctrinarum genere extra aleam pofitum , qui inter
lias , adeo in hac arte celebriter eminebat ^ Vt folo afpeCiu
mortes, vitx diferimina euentuum tempora, extcniplo
tam veraciter proauuciafct,vt inftuporem potius ,
quam ia
A
 1

1 I. baptistae PORTyR
fua? portentofae artis ^mulatioiieni mortales conuerfcrlt. Et
quia multa , & propemodum infinita adliiic f”pcrfunt teQi-
_
moaia,ideo huiefermoni fuperledimus. Dicimus i|^iturfor-
inam hanc, charadl erem. animi indolem, alpedtus dignitate,
effe lumen, vel fplendorem admirabilem, regia quadam ma-
ieftate,dele<9:ationc pr^fulgentcin, qui primo intuitu ita ocu- .

los ferit, vt afpicientes tanta vi trahat, alliciat,& dch(ftet,vt

cos in fui amorem &
reuerentiam conciliet, quanquam eos,
qui fuerint, ignorent. Dinocrates Architedlus.vt a Vitruuio
traditur, vt ad Alexandrum Magnum faciliores aditus habe«
ret, fuac formte confifus cum ampla ftatura , facie grata for-< ,

jna, dignitateque fumma contra Alexandrum incedit isfuas ;

formx delectatus ,
locum dari,vt accederet fic a fa-
)udit ei :

cie & corporis dignitate fui voti compos faCtus eil.Verfatur

ea dignitas circa faciem,veluti infignis naturae piCtura.vt al-
tera facies videatur , aut tranfparens perfona a vera facie in»
feparabilis,praecipue in oculislatet, quorum radiorum viuaci-
tas, imperio & tyrannide plena eft ,diuinitatem fpirans, vt
homines in feruitutem cogat , vtipfi quafi exuta humanitate
ad fupra mortalem gloriam anhelent. Sunt duo ludentes, vel
aliud quidpiam facientes , nobis natura comparatum eft, vt,
quos videamus eiufmodi indole praeditos , viCtores exopte-
mus, noftrifque viribus auxiliari nitemur, ac fi fccus eueniat,
contrifl:emur,vtnobifmct,nonillis contraria forsobuenerit:
contra fi qui defpicabili indole, contemptui nobis fint ,
vi-
Cfos & infoelicia deprecemur. Huic contraria altera eft indo-
les feruilis, tetrica, lugubris,& ,nefcio quid fecum nox j,mi- i

ferabilis, & horrifici afferens, vt qui in cos conuerterint ocu-

los, aliorftmi vertant, afpeCtum horreant tanqiiam aliquod
,

malum, &
infauftum afpexerint,vndcodiq habeant, mala,
infoelicitatem &
mfertem imprecentur. Hi omnes miferia-
rum, &
infoelicitatum pleni , nil eorum , qua: concupierint,
adipifcentes,(ed aerumnarum & paupertatum haeredes. Hac
arte quam pluri mos aioftros familiares iuuimus, vt pericula
diuerterent & ad dignitates afeenderent. Paulo antequam
hareferiberem, amicum admonui, vt infaelicis cuiufdam, dC

Dlr *
‘ i
; '-jWglc
 COELESTIS PHYSIOG. Lib.I: J
hominis focictatem vitaret, renuit ipfe , cum fe ab eo
itetricl

vtcuminfpelunca aGubcrr
ditari promilllim eflet, accidit,
natore peenniam adulterare reperti clTcntypaulo poH annbo e
cruce laqueo pependerint.

e A p V T n.
Suemum feriptorutn fmentia de eiufnodi charuUtre', '

O Pcracpretium nobis videtur,antequam noflram fenteci»

tiam de ciufmodicharaftere proteramus, ita cognitu,
relatuque difficili, antiquorum opiniones veftigemus, quid
'

&
de eo fenferint , initium a facris feriptoribus , vetuuio-. &
ribus,vtdecct,aurpicemur. lnquiunt,nimirum hanc formam
elTc munus caelitus datura, non caelitus , auafi ab abfis plang»
tis , fixis ftellis , aut eorum afpcdibus , led ab ipfo creatore '

3Deo, qui hoc charadercquofdam praefignat, &

decorat. Effi
enim hic charadter pulchritudo, fplcndor , maieftas paradifi,
angelorum ,
ac denique ipfius Dei firaulacrum ,
in quo pul-
chritudinis,fpIendoris,& maieftatisfumma eft. Boetius
mame eloquentiae lumen, de eo fic cecinit.
"Pulchrum ,
pulcherrimtu ipfe
TAundum tneme perem. '
Et ob id retinet, moraturque afpicientium oculos quia pulr :

chritudoell vifiuac obiedam conaenieqs potentiae , & oculi,

|)ulchritudine delebantur. Sic contra alio conuertantur , df
rem vifam horrent, vbi Naturae defebum, & male concinna-
tam proportiqneni alpiciunt. Et turpitudo eft inferni, vel
potius ipforum Oaeraonum imago , in quibus omnium turpb
tudinum & miferiarum Tummo eft. Nam & PorphyriusDx»
snones , quorum animi iniqui funt, corpora item deformia
habere dicit.Fuitquc veterum Philofophorum vulgatum elo-
gium , quod Deus animam in corpus miflurus, tanquam in
fuum hofpitinmjprimo &dignun« praeparat,& animae, quam
ornandam virtutibus prouidet , fpeciofiffimum corpus fae-
pius concinnat, quafi exuta humanitate penitus ad diuinam
gloriam anhelet , vcluti a Dee data. Legimusda epiftoia
a A

Digitized by Googie
^ •
t; BAPTlSTiE PORT^ '

populum Romanum dc Clirifto S^ruatore noftfd;

ILentuli ad
ferenam frontem habuilfcjdiiuna quadam maieftate plenam*
Vultum venerabilem quem intucatespoilrnt & diligere , &
,

formidare. Et tradit Nicephoras in hilioria Eccldiailica,

quod Agabarus eximium pidorem ad lelum milcrit, vt ac-
curate eius facicmdelinearet quam cum pingere multr.m ille
conaretur, voto fruftratuscll, diuinitus quippe fplendor , &
gratia in eius vultu commorans, erant impedimento. Idem
<le fandillima Maria virgine ejus matre feribit : nam eam in

fuo oratorio Dionyfius Areopagita, gratia videndi naftus,

contuens oculorum fuorum iplendorcm , & fui vultus maie-
ftatem dixit. Si ignorarem Deum efle purum fpiritum , non
alium, quam hanc Virginem Deum elle pra:dicarem,& nifi fi-
de roborarer,non putarem Deum efle formoliorem.Tantam-
que infuperpuritatem, & cafiitatem fuo vultu, 8c oculis de-
monftrabat.vt quicunque eam afpexcrint,carnisdefidcriail-
lico in illis retunderet. Et lofcphus libro Dc antiquitati-
quod Deus tanto faiiore Mofem profecutus eft,
bus, fcripfit ,
quod puer vifus a Thermute Pharaonis filia , non minus pul-
chritudinc,quamdiuiua forma cxcellcutem,vt feirpeo iedu-
lo c fluente rapto,eum exceperit, & per adoptionem, fuum fi-
lium fecerit. Dauidem multa per Deum fafturum dccorallc,
legitur primo Regum, decora tacic,& omnibus virtutum or-
namentis. Ecce vidi filium Ifai Bcthlehemitem , bellicnfum,
prudentem vcrbis,afpeflu pulchrum, dccoraque facie. Et lo-
iephea corporis pulchri tudiue,& decoro afpcftu fiiit,vt mu-
lier ad infaniam cum videns perucnerit. Ipfe etiam Deus Di-
tio Bernardo Abbati peculiari gntia corpus aptaucrat,vt iii
cius carne fpiritalisquatdam maieftas videretur, & in eius
vultu claritas quxdam non vtiq; terrena, fed cafleftis prarful-
gebat , in oculis quaedam angelica puritas & columbina fim*
plicitasradiabat,tantaqueerat interioris hominis pulchritu-
do , vt quibufdam inditiis foras erumperet, Sc de cumulo i«
tefrar puritas, &
gratia: copiofe pcrfuius homo quoque exte*
rior videretur: Et ne longius eiiagemur, poterit quifqiie ex
facris libris quaplurima de fandis V4cis tcllimouiacofpicari*

Digitized by Goqj^i
 COELESTIS PHYSIOG. Lib. t '

^
C A P V T III.
.4

fhilefoj>b«rum de Ch^r4&ere epinitties,

N Vnc videamus ecquid PhilofophiMcdiciquc de eluf-

,

modi referant indole. Inquiunt enim-, formam hanc no-

bilitate, &
decore plenam a purillimo & fubtilidimo nobiliit
fanguine prouenire tfcilicct Regum, Procem mque, adeo vt,fi
aliquem infigni hoc charactere indicare vellent infignitum,
'regia forma praeditum dicant. Tliemiiftius Euphrada in ora-
tione de clementia Theodofij Imperatoris inquit : Nafeitut
Rex inter homines, fed tam raro, &
poftlonga annorum in-
terualla,tuncfcilicet, cum animi pulchritudo cum corporif
excellentia conjungitur , & commifcctur: atque is certe ma-
gnus eil Rex, cuius eft forma & fpecies integra ,omnique ex
parte abfoluta,& perfetSa. Priamus apud Homeru Agamem-
nonis formam &
maicftatcm contemplans , &: hquiseflst,
ignoraret,fimilcm regi confitetjjr.Hedor,vt a Darete nicmo-
ratur,rcgis filius dicitur vultu fuifle venerabili, & animo naa-
gtius,ciuibus clemens, & dignus. .Sed argumenta, quae ad hoc
confirmandum afferunt jfunt.Qimd Principes & Reges c ma-
terna ahioedudi,incunis,& militum bracluisjacentes»rcbi-
liffinu fanguinisinfignia praeferunt, vt fiqui fuerint, ignora-
rentur, virttus decor,&:pr3ellantiirimi fplcndoris imago, fe d
magnatibus natos confitebuntur. Argumenta ex hiftoriis pe-
tunt. Demetrius, referente Plutarcho ineiiisvita;fonn.a hiit
oris adeoearegifl , adeoque praedanti, vt pidorum, aut fci.l-
ptorum nemo fimilem vnquam potuerit effingere nam gra- :

tiam fimul & tenorem , tum grauitatem A manfuetiidir.cm

quandamprs fc ferre videretur. Afpcftus admirabilis fplcn-
dor,regia quadam maieftatcconiunfti)S,vt adftuporemfimul
& gratiam hominum concitandam natusclTe videretur.Scri-
bit lofcphus libro Debello ludaicojludaeus quidam formae
fimilitudinc fe Alexandrum cfTe mentiebatur^ fic multos ft>
lellit, multifqiie muneribus a ludaris donatusj tantaque erat
afpc^tus fimilitudo, vt, qui cum puerum viderant, illum elfc

Digilized by Coogie
t I.BAPTlSTifi PORTyE
Sed Cxfar^qui erum prius viderat , & fi is plane fin©
jurarehtr.
dubio videretur, e?c corporis duritia, & feruili forma conj-
meutum deprehendit. Romulus & Remus in Tybefim pro-
jt<fti,alupa,&demum a paftoribus educati, vti ad viriTe^, an-
nos peruenerunt, non.fubulcis, bubulcifue fimiles erant,cum
quibus educati erant , fed ( vt par erat ) lormx dignitate , Sc
animi magnitudine viros Regum, & numinum fatu aeditos
refrrtbant. yEneam formx dignitate Sd pulchritudine com-
xnenaat Virgilius.
Ivfe Ante altos f>tilchtrrimes emnet
‘infeyt fe fodit jentas. t
Alexander Magnus fuam imaginem ab aliis contaminari
noluit,fed vniuerroorbicdixit,ne quis fuam effigiem temere
effigiaret xrc, colore , aut celamine, quippe tantum Polycle-
tusacre duceret, folus Apelles coloribus delinearet , folus

Pyrgoteles celamine excluderet, vt in toreumatis, ftatuis &

tabulis idem vigor animi bellatoris , &
immenfa fui cxcelfl
animi indoles , idem ingeaigm maximi honoris,eadcm glo-
ria relicinae frontis viderctur.Idcm eueniflcmem.ini in Aloy-
fij Eftcnfis Cardinalis vultu, oberrabat enim circa cius vul-
tum regalis indoles, & maieftatis plena, fortalTc a Regio fan»
guine Ludouici vndecimi aui fui Gallorum regis.

'
^
CA P V T IV-

Tilieclicorum- de htJole opiniones,

A t Medici penitius rem infpicientcs, in aduerfum cla-

mitant , inquiente^. Si ex natalibus, & cunis hanc in-
dolem Magnates prae fe ferunt, non ex hoc cau fas exponunt:
debentenlm caufam veftigare,vndc id eueniat. Sed Medici
caufam explicantes, dicunt id ex cibis, quibus vefcuntiir,
eucnire; quippe delicati , &
facile coftioni parentes , opti-
me digerunt, languinemquc gignunt clarum, purum, & lub-
tiliffimum qui per venas dilabens , mollem carnem , delica-
,
tulam coloratam <:reant,, Prattcrcaouo indulgentes, a«
 COELESTIS PHYSIOG. Lib.I. >
domi viuentcs, acgerrimcque labores (ubeuntes , /pe (5iatx
pulchritudinis facies , ac rofto decore rcnitcntcs habent.
Contra vtro fubulcijUiftici & pallores, continuo ponis,
,

cxpis, alliis, & radiculis vcfcentes, aliiftpe crallioribus edu-

liis, qux durae co6tionis, compa<Siouis, huinores
crallirtiric

craflbs , ac foeculentuin gignunt fanguincm. His additur,

quod funt montium accola; , fub dio degentes, afpcris in cadi
regionibus, & temporibus , frigoris &
caloris contrarias
tempeftates tolerantes, fic etiam vigilias & fummos labores,
tetrici, fcuerique vultus, & horridi euadimt, dura, licca,
ferina cute obducuntur, hifpidacpe, ficut agrelH foris indo-
le, fic intus rudibus moribus contaminantur. His cai fis fu-
peradditur, quod qui tenui, & delicato vibtu vtuntur , ac
otio indulgent, temperie calida, humidacjuc mediocri con-
flant , & hoc temperamentum eft illud
,
quod lpe<51atac pul-

'chritudinis formas creat, in quibus

hxc indoles nidulatuT:
contraquiagrefli cibo, vigiliis & laboribus lludiofius Ce de-
dunt, ficca hmt cute, deformes, horrido huiit oris ductu.
Calidum enim ficcum, innata reluftante duritia, acnaturx
inobediens, obflat. Natura enim omnia numero, proportio-
ne, & ordine abfoluit, & fi ipfa ad abfolutam formam & di-
gnitatis fpeciem anhelet , aduritic
prohibetur. Contra hu-
mor, & calor a duritia alicni,Naturar fux mollitiei obedien-
tesj egregiam formam, & augulla indole renidentem largiim-
tur,vtipfa fuum opus abfoluat. Vnde liquido deprehendi
poteft, nullam fere, aut raram in calido, di ficco decoram, dc
confpicuam faciem pofle confpici. Arridet ad hanc doctri-
nam i.itlgnc Ariftotclisproblema. Cur efferis moril u • fint,

qui nimiovelxftu, vel frigore colunt ? optima cnint tempe-

ries non modo corpori, fei intelligenti.x homini prodefl,tx-
ceffus «utemomnesdiuertunt, vccorpcSrxs di mentis tempe*
ramentum peruertant.
9 I, BAPTIST.E PORT.E
C A P V T V.

\Afirolo^oTum dt ivdole fffinio.

td formam, ve| indolem a coelo fixis fciHcetjVagifqueftcIr

lis ma iare, inter Genethliacorum placita fancitum eft, ap

eorum facies maiori decore, & maioftate corufiwrc, quorum

in ortu per eorum curfus ,recurfufque beneficarum ftcllarum
fuerit interuentus: imo ab omnium principe Ptolemaeo tefta-
tuni eft; Munus efte louis venerabilem formam largiri , ac
maiertate plenam- Eandemquefortiri poteftatem Venerem,
nifi quod focmine* molliciei , &
pulchritudini accommoda-
tior en'et.Iulius veroMaternus a Sole,quod luminum praero-
gatina citeris, praecedat, quafi luminis fonte,formam fplen-
dore plenam donari. Hali vero fplendidiorem , quod ftnt & ^

Planetae, quicorporadifforta, vilia, & miferrimaforment.Et

Auguftum Caefarem feribunt non quod Accia noiftu Apolli-
,

nis templum ingrelfam aefomnofopitam draco comprefte-

,

rit, ac decimo mcnfc natum peperilfe, & Apolliuis filium

vocatum,fed quia in eius natalitio Solis aftrum max ime prac-
ftiterit. Vnde oculos habuit claros, & nitidos, quibus exifti:
mari volebat inefte aliquid diuini fplendoris: gaudebatque ft

quis acrius contuenti,quaft adSolis fulgorem vultum fubmit-

tercfjVtfcripfit Suetonius. Et AlexadrimiMacedoncm,qupd •

•Sole Leo fem ingredientc,& Saturno Taurum conceptus cC-

fet,capilIorumcrirpitttdinem, citrinum colorem, & oculos
claros retinuifte , & vt Sol pri citeris clarus in Leone , fic
vniuerfo' dominatus eft. Ex Tauro frontem, & ferociam, tor^
uum afpeftum,& multam iram, & roburbabuille.Itemqucex
horum benignitate profpcra, & falutaria praTagiri dicunt,
veluti ad fublimia magiftcria,ad magnos honoris gr.aclus, di-
uitias , famam , & ingentem gloriam euehi. Contra autem

deformis, mccfta & infadix indoles, ex maleficis ftcllis eue-

liit, veluti Saturno, & Marte, Si exeirdemaduerfia, & terri-

bilia minantur, &qui tales fortiti fuerim ortus, ad jr.ificra-

bilem fortem peruenturos. ‘ '

DigitiiCd by Google
 COELESTIS PHYSIOG. Lib. I.
9
C A P V T VI.
^leciiceyum ^ Thilofophermn , & .Aftyolo^aymn opiuiories tefiUurUMt^
CT \y4uthofis ponitur elc indole.

Ed quod Philofophi & Medici dicunt ex nobili fUmo

S Magnatum ranguincciufiTiQdiiiidolemproiicnire, claril^
{ime redarguitur. Nam plcrofque Ifgimus ex intima horni- ,

num plebe, vcluti ruftic0rum, parcorum, & tandem indo-

l^Ti hanc, decore, & dignitate plenam fecum e materna alup
detulifle, ac denique ad fuiTimos apices, ac rerum faftigia de- .

currifle.
Tariierlanuscx humili loco natus,humillimis parentibus,
regiam tamen indoleni prx fe ferebat, adeo fuit ingentibus •

prxliis, & "vidloriis fortunatus , vt maximus Scytharum Im-

pera toreuaferit. Carmagnola agreftis viri filius, fubulcus &
adhuc puer , in- eo viuacis ingenij &
bellici Ducis indoles
praefulgebat, quaaprcetereunte milite animaduerfa, pro ar-
migero puero lecum adduxit , per varias viftorias ad claros
, militaegraduseucftuseft,& eiufmodi exemplis iam hiftoriae
plenae funt. Sed quam Aftrologi dicunt ex ftelUs euenive for-
mam , nos ab ipk> temperamento ac charafterem illum , re-
,

giamque indolem non alio eucnire, quam ex elementorum

temperata qualitate , &
optima earum proportione, po- &
titTimumin fanguinis temperamento, quan naturae ’afp ran- i

tis donum, vt quibaseam dederit, cumulate bona multa con-

tulerit. Plctinus id videtur fenfiire. Efle naturaliter intus
bona ,qua:cunque ficextrinfccns vere pulchra quippe quod ,

ex interioris formae perfeftione , atque feminariae rationis

vifloria fuper miferiam proueniat externa formofitas. Con-
tra feruilis abjefta , & mifcrabilis, in phlegmatica ,
, me- &
lancholica fepiffime vifitnr. Dixi indolem illam imperio di-
gnam, c]ua quicunque caruerit > neque regendis populis , nc-
g je ducendis exercitibus valet. Eft enim illa maximum ani-
ihorum conciliabulum, vt facile a ciuibos aducnisobedir- &
pir,fuoqu? pareant impcrio.Contra, illa feruilis indoles ope-

Digitized by Googie
I» '
I. BA.PTlSTiC VOKTM
ratiir , vt dedignetur homo , animal fupcrbum ,
deformi , ae
fcruilis vultus homihi fcruirc & vti a natura male formato,
itaafubditis fpreto. Alexander magnus faciem malefiatis
denam & diuinitatisacoelofortitus, inlndix vrbem e muro
Jedejecitjfolusin medio inimicorum pcrfiftit , Barbari ter-
riti a bellatoris vultus majeftate , non propius pedem ferre
audebant, fed circumfufum telis eminus petebant. Sed quod
eius formae decor ex optimo proucnerit tempcramento.indi-
tio erant cius membra & os, ita fuauiflimum odorem ,exha-
larte, vt interiores tunic* mirabili fragrantia complerer, tur.
Thccmhraftusplantarum libro, optimum odorem ex tempe-
rata nccitate proucnire featiebat. Non igitur faciei decor
ex coelo, fed ex ipfo prouenit temperamento.

C A P v' T VII.
'
'^fifoUgerum Optnio ,
De Orientali , & Occidentali
characitre,

Ed vt Aftrologorum commenta redeamus,inquiunt Re-

S
ftare,
gias Stcllascoelo fixas , regium majcftatis fulgorem prx-
& lingulares planctas & fimul commixtos ligna Zo-
:

diaci, imagines & fortunata geniturae loca regium characte-

rem largiri polTe. Sed Orientales planetas & fydera dubia, ,

fortunas dixere contra antem Occidentales infortunas,

,

& infalubres, ac Orientales formam dare claram , conifcam,

fcintillantem , coloratiorem, maiorem, &

tandem pulchrio-
rem, & ex inde fortunatos, & virtuofos dici. Contra Occi-
dentales, obfcuram,cxcoloratam, fu fcam, minorem , & tan-
dem turpiorem & exinde infortunatos & inlignis glori®
,

expertes. & non virtutes, fed vitia virtutibus proximiora

fortiri. Vt fi
folaris indoles Oripntalis liberalem hon.i .em
faciebat, eadem Occidentalis faciat prodigum , vitium libe-
ralitati proximum. OrientaUs & fortunatus Saturnus par-<
cum facit natum,Occidentalis,infortuHatufque auanffimunx
& fordidum. Idemquoque difpofitor Orientalis hominem .

mclUni coteris reddit, id cll aurei, clari, mediocris crallltiei, .

igiiized by Googie
 &

COELESTIS PHYSIOG. Ltb. T. n

& aptae corporis conftifiitionis, at Occidentalis obfcurioris»
vel nigri coloris , corporis macilentioris , ac dcnicjue turpio-
ris, idquc longa obferuationc,multoramque curriculis anno-
rum obfcruaire , &
pofteritati mandafic tradiderunt. Elt'
enim Oriens dextera, ideo (igna in dextra corporis parte fcc-
liciota.in fiiiillraprodigiofa : vt latius in fequentibus.Quod
& fi oculos in coelum fiifiulilLent, ex planetarum ipforum aC-
pe<5tibus cognofcerepotuilTent citius, rediufque quod lon-
ga, diuturna obferuatione didicerunt :nam fiquisdilucu-
lo ante Solis jubarexortum ,afqcndentes fupra laorizontent
planetas contemplabitur, eos ipfos longe maiores, coloratio-
res, luminis maieftate praecellentes ,
fplendorem vndiqiie ja-
culantes, veluti fcintillantes, & tandem omnino pulchrio-
res :quorum rationes in noftra perfpedHua adduximus. In
crcpiifculo enim aer, ex procedentis noftis humiditate vzpo-
ribus plenus, & adhuc rofeidus, afpicientium acies deducit,
vt qui per interpofitos vapores infpiciantur, vnde maiores,
fulgidiorefquecomprehenduntur. Contra autem cum occi-
dunt, quia omnes vapores amoti, ac diurni caloris vi , in te-
nues auras dedudi, planeto fine vlla fplendoris procrogatiua,
omni prorfiis ornamento carentes conuifuntur. Vnde ex eo-
rum fulgore, ex quo videntur luminum majcftate procellere,
porfpera, & falutaria Ipundcrc videantur. Sic Occidentalis
ex eorum excoloratisalpeftibusjlanguidifque aduerfa, mce-
lla, & terribilia profagire,
CAPVT VIII.

ihiocimrttx Orientalibus ^ Occidentalibufque planetifyfedex purij?i-

mis fttctdantifqne humoribus tprcfjiera O aduerfa proueniam.
Ed, vt veritatis ratio liquere pofiit,commentu aperiamus.'
S Res enim fe aliter habet, quam ifti putant, & id nonafy-
deribus,fed d naturae humoribus,& purioribus eueniiit. Sunt
enim in aliquibus viris humores adeo tenues,lucidi,def^cati,
delicati, &
clari , vt faciem candidam reddant , rofco colore
Corufcam,viiudam,vcniiftamq;,vt maxima jucunditate afp i-

Dk
'*
> *- i
y
-
iv^Ic
 '

1. BAPTISTifi PORTi*
cicntlqm oculos allidant , & in fui contemplationem i?em€N
rentur j & hi funt , cjui honoribus elati , magiilratus, princi*
&
pum familiaritates, imperium voluntatum confequantur»
cum quibus familiaritates inierint. £x optimis enim humo*
rum qualitatibus, optimi plerumque proueniunt mores , vt
abomnibusamentur,de(iderehturque. Sunt enim honefti»
fideles, beneuoli, amici, obfequentesiprudcntes, animi rega^*
lis, periculorum contemptores, fecreti & tandem quicquid
,

ex heroicis moribus poteft proueniererob in Principibus Sc

Regibus & chari.a quibus quzcuuque pofcunt, obtinent, ho*
nores, magiftratus,& his inilr amentis omnes infortunasena-
dunt. Sed cur id eueniat, ratio in promptu eft. Prudentia,
& animi virtute pericula euitant } magnanimitate & libera»
litate fubditorum animos deuiheiunt ; honcftate, fide, Sc ob*
fequio a proceribus amore profequuntur fedulitate acqui-
*,

runt diuitias , parcitate conferuant ; nullis obnox j,ob id iiy’

i

nullae parantur infidiac. Vnde mores potius a temperamen-

to, quam a Aelliseueniunt. Contra autem funt homines adeo
fieculentis , impuris , atris , turbulentis , noxiis, putridis , Sc
atrabile combuftis humoribus ; vt eorum afpeftus reddant
obfoleti coloris , fqualidos , tetros , horribiles , deformatos,
lugentes , raerre Ites & melancholicos, vt tacita, Sc noxiar
quadam triAitia horribilitateque afpicientium oculos fau-
ciet, Sc conturbet, vt aliorfum vertant. Hifque humoribus
fubfequuntur ferini, barbari)fylueAres,Aolidi, & macilenti
mores, fraiidulcnti,vt eorum peffimis moribus odio habean-
tur & infidientur, in bonis damna patiuntur, infortunati,in-
foclices&miferabiles , continuo infirmitates perpetiantur
infanabiles & pernitiofas , miiacomiptis Sc noxiis humori-
bus fcatent. Vnde non aftcllis , fed a peffimis humoribus
cucnirc nullo dubio opinantur. Socrates Alcibiadem Ph.x-
druni, & poft Phaedrum Carmidem adamauic quos comas
,

decor, carnium l,Euitas, & formae vcnuftas exornabat. Thex-

tetum non amauit, quod fimo nafo,& turpis eflet. Cherc-
phontem etiam fpreuit, quod pallidus, & fufeus edet. Vt cai
Maximo Tyrio habctut,alij autem, quia feruili Sc abje^^*
 COELESTIS PHYStOG.LiB.t.
iiidok dehoncftabantur , nil fere boni cx eis fperabat, illos
au temfanguinis nitore, carnium Iplcndorepuriflimis humo-
ribus conllare co.iiiciebat, Sc ob id optime inoratos , vt ciin»
illis conuerfans , optimo eorum genio fruerctur, Thxtetus

& Cherephon quia diro pallore Iqualidi, vcluti faeculentis

,

humoribus, & intemperata temperie conftantcs,eos non nili

dolofos, inuidos, veneficos, homicidas futuros iudicabat, Sc
ex eorum familiaritate non nili exilia, peregrinationes, pau-
pertates, & dirosfortiri exitus, & id optimo confiliofaduiw
putatur. Nec opinionem fuam fruftrauitcuentus nam Al-
:

cibiades ad fummum Reipublicae gradum peruenit & fu» ,

patriae tyrannus eualit. Si Caefaris indolem cognouillet Ci-

cero, ei potius, quam fuis inimicis haelillet, nec capite & ma-
nu poenas dcdillet. Habebam amicum, cui moefta lugubris,,

5c moerens facies crat,inrifu eam ita contorquebat, & oculos

deformabat, vt potius lugere, quam ridere videretur :cont-
munibus amicis praedixi ,fore eum infoelicem cumque ex
:

agnatorum morte, haereditatibus cumulatus diues euafiflct,

irridetes familiares meum vaticinium,mihi conuitiabantur,
quod homini contraria praedixilfem refpondi , fuar fortunae
,

incapacem futurum , nam aut bona amiffurum , aut breui in-

teriturum , quod paucis poft diebus eucnit , vix enim clapfo
menfeintcriit^qnod fi talem fortunam naidfus non clfct, for-
tafie diutius ruperuixiffet.

CApVT IX.

i^u4tm(ltcimtl[epTr)pliccs homwfiminJolcs, ^JiteUgornm

Ed vt videre videtuf penitius Aftrologonim placita per-

S fpicienti non folum loucm vidimus venerabilem for-
,

mam vnumquemque planetarum duplicem largi-

largiri, fcd
ti , fortunatam vnam , infortunatam alteram. Fortunatam
fcilicct Orientalis, diurnus, lumine auftus , & tandem bene
difpofitus : infortunatam Occidentalis , nolumus , lumine
diminutus, retrogradus, dejedfus,malcque locatus: vnde fce-

Digmzea i
 '
J4 I. BAPTlSTifi PORT.fi
& confpiciendam ,'fic
licem planctam foclicem dare Infoell»
cem horrijbilem , fpernibilcmque, vnde cum feptem cri‘orc4"
ab cis numerentur , quatuordecim dari charaftercs protum- /

ciamus. Vt lupiter bene dirpofitus, imperio dignam b^cieni

condonare , maieftate plenam , & confpicuam , fic male lo»
catuSjdejeftam, 8d fine decore, fic mores, euenta,magilieria,
& morbos. Saturnns foelix fufeam , fed confpicuam indo-
lem; ui fortunatus , nigram, & fqualidam , moerentem , &
•juferabilcm : foelix contemplationem , religionem dodri-
,

nam, & prouidentiam ; infoclix melancholiam, infaniam,

aiiaritiam , & peruerfam fententiam de casteris fcientiis,
Mars foelix praeclaram Ducis , & Imperatoris dat indolem,
fed deieftus, temerarium , praccipitofum , iracundum, ac
violenta morte moriturum facit. Idem de reliquis fentien-
dum. Nos autem heee non planetis , fed qualitatibus alfcri-
biraus, & Saturnium dicimus frigidum & ficcum intenfe,
cum remiflius agitur, Mercurialem , &
quem illi Martium,
nos intenfe calidum & ficcum , fed calidum ficcumque re-
mifle Solarem : Eodemque modo Ionium calidum ; & humi-
&
dum intenfe , remilfe vero Venerium , ob id magis ad foc-
mineam mollitiem accedentem nam pulchritudinem dixi-
:

musin humido potius , quam in ficco reperiri. Nos totidem

indoles confirmamus ex calidi, ficci, humidi, & frigidi com-
binationibus,& aliquando intentius , aliquando remiflius
agi, & quam ipfi fortunam dicunt , nos puris humoribus;
infortunam illi , nos faeculentis &
impuris damus.

Digiuzecl L. i "oglt
 G 0 S^:ESTIS PHYSIog.Hb.'!!. 15

LIBER SECVNDVS.
'
P R O OE M 1 V M.

V "HC foYtr.as cenfcrihemus ,

qu4S~ ^Jirclegi di-
cunt a plunetis jnnplicibm , <ir tmxtis eiicnire
fortunatas , infelices ,
pojlea de reliquit. Ve-
teres Thilofophi has fectmeUs Jiellas vocabam, no-
Jlris corporibus a fuperioiibm itnpreffas ; quorum
opiniones paj?im coarguemus ,ac nojlrat fetnper af-

fignabimui .Conahhmr in fequentibus, fixamstt jiellarum tradete, &

qtta in Zodiace , <S qua extra fuerint ,
ac fanorum , C/ flanetaimn
vsixtarai»

CAPVT I.

Quam formam Santrnus largiatur, ex Genethliacis*

T a Saturno incipiamus, Ptolomsus de eius for»

ma loquitur hoc modo, Qiundo Saturnus folus
fueeit difpofitor Orientalis , hominem feci^
^mellei coloris,mcdiocris craiCtici, pulchrorum,
& nigrorum capillorum & in pedore fpiflo ,

Tum, mediocrium oculorum, & aptx corporis magnitudinis.

Sed poftquam a Ptolomaeo facile Aftrologorum principe ini-
tiumduximus, pergamus & breuiter exterorum fcita percur-
rere. lulius Maternus. Hominem facit extenuati corporis,

f allidi, languidique coloris. Mcifa hala hominem formare di-

cit coloris inter nigrum & croceum ,
qui ambulando terram
afpiciat,tardus& ponderofus, paruis oculis , & curuis pedi-
bus ^rxditus, neruofa,3t ficca cute obdiidus, raram in maxil-
lis barbam habens, Sc labia crafla, & depreflis naribus. Lcu-
poldus. Huc afferre licet Caflandrx formam, qu* cx Darete
Phrygio candida fuit, & rufa , ore rotundo , mcdiocriilatu-
xa, oculis micaiitibus^ futurorum prxfcia.

Digitized by Googlc'
\6 T. BAPTISTA PORT^ i

Now inewb} is ciri fj-t modum-, nonc/tcafwuri

fidi-i^etuttreii, fufjieiJo crine cmorein
7ile»tnnr,ji.ioritiq»e acie Caff mdra micanti,
Satiirnus^fi fuerit Orientalis , & foliis difpofitor, natus, erit
coloris melici, mciliofritcrcrallus, pili in capite nigri erunt j
tc crifpi, in pedore Ipilfi, oculi mediocres,corpiis tempera-
te magnum.

CA P Vt 1 1.

Dttodi\eBius bitninurh formas ex planetarum afpe flibtu inueflizart

potuifjent. , .

Ed id aptius itiUeftigafcpotuiilent, oculos in ceelum vti-

S que furrigendo nam planetas ipfos contemplando voci
, ,

compotes redderent ur. Max i m u s i e reru m cond itor, reru rri

1 1

conditarum formas, veluti oculata pidura, occultas v ires, &

proprictateseffigiauit, vt vnaquxqiie fuas vires, & proprie-
tates aptiflime indigitaret , folus ; idemque conditor in om-
nibus fere fuis operibus eundem ordinem feruauit. Sed quia
de his latius in noftris Phyiiognomonicis tradauimus , illuc
ledorem remittimus. Contuendo igi-tur , cundatiufque
contemplando planetarum, aliatumque ftellarum afpedus,
figuras, magnitudines, colores, motus, aliaque accidentia,
poterit verius, & conuenientiiishominum figuras, magnitii- t

dines, colores, motus, & alia coniedari. Siigituifin Satur-

ni fydus aciem dirigent , illud luridi paloris , vel cuiufdant
fufccdinis coloratum videbunt , quah terreftrera proprieta-
tem indicantis, vel plumbei coloris, languidi , vel potius ob-
tufioris luminis inter etrones veluti atrae bili valde con-
,

gruentis vnde homines colore fufeos & pallidos procreat,

:

nigrorum pilorum, veluti atrx biliobnoxios. Et fufcedoiii

ftclla demonftrat eos nigris indumentis , '& nigris cubiculo-*
rum ornameiuis deledari. Sic pilorum , oculorum , & cutis
color, ftellae colorem imitatur : deiediones alui fubatrar,
fomnia terribilia, obfcura, cadaucra,fcpulchra , tenebras,
cruciatus darmonum , &
res nigras. Eius magnitudo medio-s

/
Digitized by Google
 j ''

COELESTIS PHVSIO<&. 17-

tris , Vel a planctismiiior , praeter Mercurium , ob id paruae '

rnagnitudinis natos procreat , & pariioruni oculorum. In

tantae fuae fphaera: valtitate tardiflTimus , triginta enim annis
fuum motum abfoluit,ob id inccflu tardos, & cunftabundos
producit,ncc leniter furfum afccndentes,pulfum dat tardum,
iudorcm acidum, grauem. Eiuc magideria {unt tardarum,
&
grauiumque rerum, ob id non nare, non faltare , non currere
tiifccnt , nec vbi leuitas, &
corporis agilitas requiritur, led
res tardas &flabiles, vti aedificia conflruerc, a^ros plantare,
Sc his fimilia. £t quia motus velocitas fonum dquitur,tardi<
<as,filentium , erunt homirtes paucorum verborum , patien-
tes in operibus , &
laboribus. Sphaera eius proxima primo
anotuirapidiflimo, qui ab Oriente in Occidentem rapitur,
apfa in aduerfum nititur , &
contrariatur quippe ex Occi-
,
-

dente in Orientem voluitur,idco amatores rixarum, difeor-

diarumque , rebellionum , &
contaarietatum , & cum- magis
jiropinquus fit contrarietati
;
prae cjcteris planctis magis id
iignificabit& quanto magis quis abeo remcTtus fuerit, co
,

magis quietus & pacificus. £t tandem quod eius arpe6tuste<

ter, Sc fxdus fit, Ideo infortuna didus, 3c nobis aduerfus.

/
CAPVT »
UI« N

Hominum forma ex tem^trmentU» nonex JleUit euerndnt,

N Os eorum placita reccnfu imus, non quod ea probemus,

fcd tanquam
fallaciam eohoncftantcs,
aniles fabellas rcjiciannTs:namipfi
&
res magnificas prodigiofas &
eorum

t'anquam ^ coelo &

fydcrtbus prouenire confirmantes , tan-
quam numina, hominum mentibus infigunt , quae d Natura
(otitibus eueniunt.Diximus Saturnios melancholicos fri- ,

gidos,& ficcosdici,Sc fi Medicorum placita rcccnfcmus, Ga-

lenus frigidis & ficcis & mclancholicis,corpus durum & fra^
gile tribuit; capillos afpedoSjhumidum, velliuidum colo-
rem , melancholicis nigros &
hirfutos capillos, hirfuta &
coniunda fopefeilia , cralTa labia , &
comprelTas nares. Ali
t|fibuunt eis dentes male Qrdina<;.os,&,pedus anguftumlvndci

Di.iiiiye-O Ii; -jUvj^lC

 Ti baptista PORT.C
hacnbn ex ftellis,fedcx ipfaproucniunttcinpcrlc, Vt dog^
mata Medicorumfanciunt.

C A P V T 1 V.

De mnibiUi quosfaltci Saturne afcripfertmt ^[iroh^if

A Sfcribcns Saturniis fuos mores Ptolom3eus,ait. Satuf-

nus Orientalis frigidam & ficcam largitur complexio-
nem. Maternus frigidae naturae dicit.At /i geniture dominna
opportune locatus fit , & ei dominium crcfccnsLuna decrc-
uerit, facit homines inflatos, fpiritu, fiiblatos honoribus, bo-
nos,bonit]i confilij,& quorum fides bono femper confilio c3-
probetur, & qui negotia omnia rc^ti judicij rationibus com-
pleat,ab vxoribus &
filiis alienos, fed fibilolum vacantcs,cir-

ca aquas,vel in aquofis locis habentes vitx fubfidia,modicum

fumentes cibum & potione nulla gaudentes. Vita eoril erit
,

laboriofa,rollicita, & afliduis animi doloribus implicata. £t

alibi. lftc,quinafcitur, erit prior omnibus fratribus, aut, fi
quis ante eum natus fuerit, a parentibus feparabitur. StabilLfr
amicitia, longa pi;ouidentia , regale confilium , longas in ho-
mine cogitationes fecretarum, altum intcllc«5l:um,ac profun-
dam rerum feientiam. Hali dicit. Si Orientalis fuerit, vinceC
in eius complexione frigiditas,& humiditas. Abdila.Satur*
nuSjli erit optime conftitutus, largitur feientise profundita-
&
tem conlilium adeo perfedum , vt meliorari non poflir.
&
Eorum raagifteria erunt laboriofa, aquofa, vt pontes, pif-
cinae, & emilParia. Alchabitius. Qn,em amare coeperint, per-
fefta,& vera dileSione amabunt & quem odi fle coeperint,
j

quod fapius contingit, raaxime,& dij^ odio habebunt. Hali,

Si Saturnus fuerit dominus fignW.cationisfpiritus, per fe , &:
fcparatim,& inbonocojli flatu , ficut in angulisj producit
morigeratum natum 'boni confilij, profundi intelledfus, vt,
qui afciplb fuisin rebus confilium inierit, diuitem,Regibu»
charam, &
claris hominibus, thefaurorum dominus, compo-
ficus , non ridens , non triflis,nec inuidus. Mcflalul«i« Calli-*
Uiis,ingcniefus, occifor dandeflinus.

Digitized by Googie
 tOELESTiS PHY SIOG. LtB, n.
CA P VT V.

Saturniomn TAons aptius exttmpcmnenti profnittatt prcUerthe;

A tfi nobis libeat Medicorum dogmata cojifulere , de«

moaftrationibus fancitum videbimus, huiulmodi quaa

litatcs ex temperamentis potius prouenire : nam qui ficca,
trigidaque confiant temperie, vel melacholico humore, moe-
rentes femper funt,imbecilles,& timidi. Mclancholix comes
fenipcr timor. Hippocrates Melancholicorum fymptomata
in duo collegit, metum &
maftitiam ; mosftitia prolccuntiir
omnes quotquot viderint, & timidi, quia jficutexternsE tene-
bra: omnibus pauorem inducunt , fic atrae bilis color, mentis
fedeminuadens,tencbrisopplet, ac timore afficit. Ex melan-
cholico fanguine fumi, & vapores cerebrum petunt, fpiri..
tumque animalem ibi remiflum obturbant ; ideo varias ima-
ginationes, apprchenfiones,cogitatic»nes,ftudia, & phantaf-
inata cient. Vnde ex atra bile, velut ex quodam feminario
pullulant fimulachrorunii 8c cogitationum gcrmiiUi Nigris
indumentis vefiiuntur,non, vt Meflahaladicit,proptcr reli-
gionem ( quia tunc temporis facerdotes nigris veftibus ia^
duebantur,) fcd quia atro humore referti, non nifiatra, Sc
qbfcura videre femper concupifctint , &
lita &
fple 'idIJa.
odiohabcnt,idco obrcuraj&: fubterranea loca profequuntur,
& libenter in cis verfantur. Sunt prudentcs,optimic}uc con-
Ulij :nam atra bilis naturalis judicium confouet pruden-
, ,
tiamque largitur, vnde, qui ingenio, fapientia, 5c coiifilio
claruerunt, mejancholicos fu ifle tradit Ariftotelcs Problc-
inatumlibro. Et quia minime iracundi, & voluptatibus Ic
abftinentes, etiam prudentes habiti funt. Et quia deliberan-
do tardi, & fegnes in omnibus adibus,optimi coufilij exifi i-*
niantur, quia frigidi & ficci, inepti funt circa Veneris comer-
cia,ob id morofi,cc£Ubcs ^ alicui ab amoribuS hliorum,& fine
filiis. Erunt diuites, quia parci & auarijauatitia enim in feni-

bus ex ficcitateprouenit,& maiores noftri Sattfinu impiumj

^arum^oforem vxoiris Sc fiUoxum finxerunt, vt ex Diodor^
S » I

Digitized by Google
to J. BAPTISTA PORT.E
Siculo habetur. Sunt laboriofi, quia non gaudent voluptati-
bus, funt conftantes &
patientis aninii,quia tardi motuscor-
poris &animi. Sunt agricola; &.ardificantes, quia his arti-
by SjCjuibus fe exercent, labor & tarditas requiritur. Aquoila,
& paiudofa diligunt, & fatis bibunt, quia ncci.
* % I
CAPVT VI. . *

Dtitifctlki S4turni$rt4m indole»

D iximus de iis, qui fub Saturno imperitatem gencGn ha-

buerint, nunc fub acgrefccnti planeta. At Saturnus, Ii
Occidentalis fuerit , inquit Ptolomscus , natum fubnigri co-
loris facit, macilenti, parui corporis, planorum, rarorumque
capillorum, &
magnorum oculorum. Hali autem Saturnus -

£ male fuerit afFeftus, facit natum turpem, infirmum, erit &

incuruus magnorum oculorum, habebitque in altero macu-
:

lam, & alter alterominor videbitur ,cril pus ,magnx faciei,

foedi afpcffus: dentium diucrforuni Peftus fubtilc , vilia
:

veftimenta &
nigra habebiil^^it gratiis, piger , nunquam &
ridet. Abdila. Crifporum capillorum, &
multorum, angufti
pe<9:oris,.& fufciaipeftus. Dorotheus. Homo valde pilofus
in corpore, &
fuperciliis apprime fimul conjundis. Lcupol-
dus. Si Saturnus fuerit Occidentalis, erit natus fubniger,
macilentus, parui corporis, planis &
raris capillis, aptae coa-
dunationis , &
vincet in eo liccitas. Si infceliccm Saturni fi-
guram antiquorum cuipiam conferre licuerit, apte Ajaci Te-
lamonio quadrabit, fuit nimirum ex Darete Phrygio.
^j.ictm T tlamont [at um comd ptdla yenujiat.
In torquem collega leuem modulata fereniSy
Lingua fentiy mens fraudis hebes^fed jlrenuabellit.

Dares vero crifpa coma dixit , c]ui ex nimia melancholia iit'

inaniam dcuentus,fciprum trucidauit. Ptolomarus aferibes
ei qualitatem, dicit occidentalem Saturnum clfe frigidum,'
fiteioremque, Alchabitius frigidum & humidum , diftempe-
ratum ex humoris melancholici cum phlegmatis aduftione/
Hali, fi Fuerit occidentalis, vincet in cius complexivae frigi-

Digitized by Google
 ,

COELESTIS PHYSIOG. Lr«. II. it

cHta« Sc ficcLtas :nam Orientalis hi;miilus erat. Homines fa**
cit paruz exiftimationis, fefc abjicientes, incoffnitos, confii-
lentcs fibi ip/is per fc ipfos, inuidos : timidos, (oliuagos , de-
ceptores, mcetta loca habitantes , laboriofos, inuerccundos,
mendicos, amicorum proditores, morofos,aufteros,fodalium
amicorumque confpc^lum fubtrahentes. Abdila. At fi erit
male afFeftus , vilia profequetur loca , cloacarum fbflioncs,
rubterranea,foetida,& paludofa, vitam ducentes in anguillis,
paupertatibus, & laboribus, atratis veflimentis induentes,
comedentes cibaria mala, vt carnes , & pifccs foetidos , erunt
deiedi, fqualore & fitu oppleti, lu(%uofi,afflidi, moerentes,
fulpiciofi malorum, inertes, & imbecilles. Maternus. Afpcr,
foetidus, vorax, tenax. lii eis femper egeflas, exilium, nequi-.
tiar,folitudo,captiuitas, damnatio, pertinacia, perfidia, an-
guftia, dolor,funera, luftus, orbitas, malcfici,fures,vcrpillo-
nes, & tragici. Ali). Facit inuidos, pauci fermonis, infidos,
querulos, odiofos,itifaeUce$, deiedtos , dc mala audientes.
Naturalis harum inclinationum ratio, atra bilis cft. Sunt in-
fidi & furpiciofi ,quia timidi , Sc cauti ,quia decipi timeat
inuidi & malitiofi. Galeno aferiptus liber De ordine vtriul-
que ordinis. Nigrae cholerae :jait,morescU e furibundos cum
iracundia, auaros,timido8,triftes,fcditioro's, inuidos, haben-
tes faepius cicatrices nigras in pedibus, vel aliis membris.
Sunt dolofi , humor enim. melancholicus facit, vt liis impeu-
. ^US} qnarn par fit, dele dentur.

GAP Vt VII.
Dt Sdtuminis mrbify & torum naturalibus caujis. ,

M Atemus fcriWt Saturninos femper malignus humor

*,

impugnat, cofqucintrinfecus dolor collcdus , afiidua

crudatione difeutit. Hali , pedum rupturis & fifluris obno-
ocios forei id tamen habet in fe boni quod longae vitae largi-
,
tor ed: , polliccturque diuitias in fenedutecx cognatorum
hxrcditate. Sed quod hi morbi non ex Saturni ftella , fed ex
melancholica complexione cucniat, tcftcs funt Medici,quod
^3
 U . ». BAPTIST>E PORTiC
liitclno, & foedo ociore vitientur. Galenus vel potius Actlj
,

liber De dyaamidiis ex abundantia caloris, vel trigoris ma-i

Ius odor in corpore generati dixit.Pueri non male olent,quia
calor cocum, humorem & fudorem concoquere poteft , viro»
rnm minime, proindtfunt iis humiditates crudae & indige-
ftae, & ad corruptionem prcxliucs, ideocjucfudpres eorum,
& refoluti illinc fumi grauiter olent, neque enim calor laten-
ter confumit,vt in pueris, fed extrudit potius, & vaporescon-
citat. Sextus Pompeius, & Cenforinus putant pueros hir-
quitallos dici , vbi ad virilitatem accedunt ex hircorum libi-
dine, aut odoris infuauitate, Qu.ia duri & ficci corpore, lon«
gxui funt, & qui longacui funt ,
faepius ex cognatorum haere-
ditate ditatur. Q^is nimirum tam lolus, qui cognatis careat>
i-iduras habebit in calcaneis. Laborabit phlegmaticis mor-
•bis,<^ mclancholicisjcongelatis, duris, compactis, fid quinoa
ciirantnr.vt fquama^pilcpfia,clephantiafi,morphea, cancro,
,
lcyrro,hydropifi,prralyfi, hacmorrhotdibus, dylenteria, coli
di renum doloribus, & huiufmodi notxr#liquis. Infirmita-
tes etiam longas, malitiofas,labork)fas,& foHicitas patietur*
Horum rationes indicat Galenus libro De tumoribus prxtcc
naturam, qui ait, lepram, fcabicm,clcphantiafin,cire melan-
cholicas aficftiones. Idemque libro de bonitate dc vitio fiic-
torum fcribit,ex melancholicis fuccis lepras, pforas, quarta-
nas, fcabies, & decolorationcsnigrascum lienis tumore ni- ,

gras varices ,& hxmorrhoidas. Et in Prognofticis Hippo-

morbi, elcphaj, cancer, lepra, melancholia,
cratis,atrabilari j
di febris quartana. Prxterea melancholici magna ex partQ
comitiali morbo laborantes, efficiuntur mclanchplici. Er
Arlftoteles Problematum libro , claros homines atrabile la-
borare dixit, & cpilepfi^ efle obnoxips. Herculem ab p6 mor-
bo vexatum fuille , ob id-cpilcpfiani hcrculcum morbum di-
xerint, ita Lyfandrum Laccdcmonicuin,Ajacem,& Bdloro-
phontem :• hic^eninifolita^-iusauiaprofcquebatur loca , ille
infania correptus feipfum interemit. Quod melancholia diu-
turnos moi^boslarglatur, libro Dogmatum Hippocrates noi^
reticuit^ & multis in Locis iiiaphorilmis.
 N

COELESTIS PHYSIOaLiB.II. ik
CAPVT VIII.

Deforma^ qrumfalix lnf>pher fiitf tribuit*

Q Vando luppiter vtique peculiarem habet domimtimi,'

abfo|utamc]uc naftuspoteftatem,fcilicct,quando loco-
rum difpolitionis dominus fuerit, & Orientalis , facit natos
albos cum quadam co^oris commendatione , capillitio me-
diocri, nigris oculis, &
magnis, forma venerabili. Hali.
patitur louis influxum, eft albus , ad flaniticm tendens , ma-
gnorum oculorum, paruae pupillae, mediocrium capillorum
Sc crifponim, non extenforum , barbae crifpae , & magna: au-
thoritatis,emincntium faciei pomorum ,'narium crallarum,
boni ftatusjcarne nfcc pinguis , nec macer , & longitudinis fi-
rnilitcr conuenientis. Maternus.Corpus media moderatione
componitur,& erit ipfius corporis forma munda & formofa,'
ipfl vero candidi, pulchris oculis,& capite, & fpiflis capillis
ornati , fixo gradu veftlgia ponentes. MeflTahala dicit facere
hominem album, habentem ocujos non prorfus magnos, pul-
chrae flaturae, pulchrique corporis. Dorotheus. Nigros habe-
bit oculos, pupillam latam, barbam crifpani. Abdila. Hone-
ftiim hominem, barbam rotundam , pulchros oculos , duos
dentes anteriores caeteris majores , atque aliquando aliquan*
tifpcrdiucrfos, in cuius faciecolor aureus,albo admixtuSjia»
.
cedens terram fpedlabit. Leupoldus. luppiter fldidlorum lo-
corum difpofitpr fuerit &
Orientalis, erit natus albus, me-
,

di* capillaturae, &

fimiliter oculi, apt* ftatur*,& mecEanm
qualitatis. Dicuntalij pulchris vti indumentis. Regiam lo
u is formam &mores protulit Troianorum Rex Prianuis.Y %
f nim ex Nepote habetur.
Celft (luci Viiimo / 4 e fur^ertiibus armisy
.

Effulfn r9[tumceruixc4put ardua, [cribunt

TrJembra virum, bUndoque g^enas terrore minaci.
us ornet bono c, pl aci d.e vox nmcid meniii
'Ktl tumidum, nil trifle fanat, proprior que precanti
hUllibus imperiis famulantes ir^ruif aures,

Digitized by Googie
>4 ;
I. BAPTISTiE PORTiC
moratus,
pili tfuauis, & omnibus praeditus virtutibus. Nori
abfimilcmfortituscft formam Magnus Carolus Rex Fran-
corum enim &rofeo vultu , fuluis , magnifquc oculis,
, albo,
fuccinfta coma, fronte & ore adeo geacrofo & venerabili,
vt vcrcauguftae maieftatisfpccimcn prae fc ferret, vt, qui il-
lud contemplarentur.quafidiuinum, venerarentur. Hic bel-
, veraque
lica virtute illuftri iuftitia religione, liberalitate
"
jnaiores oinnej fupcrauit.

CAPVT ix;
Duomoda tx ipBus louit in cala afleffii farmdut , rtBim de muis ith
dicdrepeitttlfenf.

Ed fi ipfi coeluro circumfpedafiant, vldiflcntqj vtiq-, Io-

S nem ,

nitidum, lumidorum,pulchrum,gratiorum,atqi adeo

V i*ncri finiilern, vt non nifi pefitiflimus Aftrologus intemofi
cat,afpe^u etiam jucundum de amicabilem , ob id fortunant
vocitatum , & hominibus falutarem conclamatum. Eft enim
forma venerabili, &: dignitate pleni(Iiina,ob id homines red-
dit formofic apparentiae, compo litae perfon^.compofitos cor-
pore & membris, dignitate plenos, iqaieftatc decoros , & ab
omnibus veneratione habitos, ^us lumen ex auro, & croceo
4pandicat,& venuftum eft,ob idfuos facit natos ex croceo, &
*uro candicantes, formofos & maxime vcniiftos.Eius magnir
tulo grandiufcula,priterluminaria,& Venerem, Ideo corpp-
xcnonprorfusmcdipcres, fed niajufculos perpulchros, &
apta modulatione compofitos. Oculi ad ciusmeiifuram me-
diocres,eius motus a Saturno tardus , ob id velligia tarde h-
^cntes,& incedendo terram fpe^j: antes, lente incedentes, par
tientes, atque in eorum moribus moderatos,

C A P V T X,
Farttutm , t^Mm Jom ddnt ^Jlroloai , ipfjrn ex CdUda & humi do tem-
perdmettto prouenire,

Ed quam dederunt louiis formam Aftrologi non vi pla-

SActarum ,
fcdexi|>fatpm^e£a??icati'?» dcrnoaRrabimui
,

Digitized by Google
 CbELESTlS ravSIOG. LiB.n. , 15 '
^

yrouenire. Ptolomceus louisfteUam temperat® naturae dicit,

&
nugis ad calorem, & humorem declinare. Qui namque
humidi, & calidi funt, quales feelTe pfi Iouijprohcentur,hii

namque huiufmodi formam nancifcentur. Galenus libro de

temperamentis ait, calidos &
humidos multos fortiri capil-
los, robuftos, modice nigros , nec crifpos, nec omnino redos.
Et quia calidi & humidi, ideo recaluaftres, fit enim caluities
cx |iccitate. Prstcrea pinguedo fit ex humiditate, gracilitas
ex caliditate , modo cx his duobus (imul contrariis qualitati-
bus fit eufarchia,fcilicet medietas inter pinguem habitum 8c
macilentum. Oculos magnos- Democritus. Abderitaexfu-
perflua humiditate prouenirc dixit, Herophilus vero ex c^
Udo, ex vtraque igitur fimul commixta magnos oriri oculos^
parcrit. Sic pupillx laxitatem ex humiditate prouenirc au-
tumamus hiimida namque animalia
: ; vt oues & caprx.laxas:
habent pupillas, iohineumones vcrOjferpcntcs, & eiufmodi
peruuiofa animalia paruashabetit,quia ficca. Vel pupilla-
yum laxitas oculorum magnitudinem fequitur. Porro calidi
& humidi fanguirrei funt,& qoifanguinei, optiiUc colorati,
fqrmofi, vcnufti, nitidi, hilares, Idcti & jocabundi.
^
CA P V T - XE
De tnoribuf ,
qui cx lomafomu prouenlunr,

N louiis Ptolonoarus calidum & humidurh prxualerc tem-

I peramentum confcflhseft, fi Orientalis fuerit j at fi Occi-
„dentali$, humidum. Alchabitius calidum & humidum,&
efle aereum & fanguineum. Leupoldus. Si Oricntalis,hu»u-
4itas przualet. Maternus dicit ,
louem natos facere magni
animi , magnaque appetentes , 6c quibus femper fides habea-
tur, & qui ad magnos aftus femper inflentur, cx quibus plus
detur, quam patrimonij,apt patera® facultatis expofeat mo-
dus, in omnibus fuisaftionibus impcriofos,ndbiles,glorio-
' foSjhoneftos, &
mundiciarum amatores, l®tos, fid qui omni
rationedclcftari dcljderent,plurinjuni capientes cibum,mul«
tum api^etcnteS;, & quampluriipos amicos efficientes, fimpU-
>6 I. BAPTIS PORTiE
CCS , & qui fcmper benefacere confucuerint. Vita gkirlofa^
notabilis, foelicitatis plena, & omnia quzcanque cupient,
,

confequentur, bonis conuerfationibus adornantur; ac ma^*

gnoruin virorum teflimonio proteguntur, vxores &
filios
tenero amore femperdiligunt, & horum fiUj dignitatis mai^
xima confequentur augmenta, ita vt &
ad ipfos ,cx filiorum
honoribus magnum dignitatis meritum accedat. Si Orienta-
lis &
bene difpofitus, erit benignus , juftus, honorans fenes,
confultor& adjutor indigentium, & diliget amicos. Magi-
fleria erunt ex lege, lufte honefte indicare, ponere pacem
& concordiam inter litigantes , veridicus , bona & honefta
)raecipiens, fapiens, & boni intelladus, lupiter calidus &
fuimidus,fed aieo temperatus, vt eius propria virtus ad mo-
ralium corpora nutrienda , ac pcf rrmltiplices temporum fo-
boles propaganda, fit accommodat^. Cuius fane fignificatio
eft formae dignitas, animi nobilitas, fana fopientia & intelle-
ftuSjtum jura,leges,modefUa,gratia,fidcs,& quicquid aequus
bene inflituti viripotell animus concipere. Significat regu-
los, duces, tribunos, ac digniflimqscuiufquc magiftratus au-
thores, fpem, gaudium, continentiam, libcralitatem , homi-
num confiliationem, pulchrum, commodum fuorum confi-
lium , fermouem graiiem , iucundum & feftiuum , ac publico
‘
femper emolumento accommodatum. Hali, Si quando luppi-
ter fuerit dominus fignificationisfpiritus, feparatim & per
fe, & fuerit in bono ftatu , facit natum hominem magnae no-
bilitatis, laudis, & magnz famae , integrum , liberum, man-
fuctum, tacitum, & quietum , abdicantem fe a vanis rebus,
amatorem , & amatum ab hominibus artificiofis , pulchro-
rum & honeftorum faftorum, iuftum , & boni meditatorem,
magnae oftentationis & honeftz, callum, vult eife folus in
bonis fad:is,facit fe diligi. Scitcuftoditc,feruarc,& retinere
amicos. Addunt alij. Bonus, fimplex,manfiictus,fidelis,lega-
lis, horret malum,diligit bonum ,juuatpaupl:rcs, 8c veridi-
bouum aliis faciens, fidus amicus, traftabilis,
cus, libenter
genio indulgens,amansfinc riuali,fermoncfeftiuus, gaudet
equis, &
canibus, ad viudiftamprocliuis,gcftus habet cu„r^
 COELESTIS PHYSlOa LiB.ir. If
'magna dignitate fpedabileslaudis & gloriae Itudiofus,
, aif

|:ifu omnia condiens.

C A p y T xii.
i

calido bumldo oblimo ttwferammo ^ of timos mores poutnirt^

rton eH louis Stella.

Ed quia optimum temperamentum omnia optima Egna

S temperata profequuntur, &exindemaximaspropcnfio*
«es ad bonos mores eueniunt, non autemex louis llella. Di?
simus in libro de humana phyfiognomonia ex iufto , &
aequabili temperamento, non nifi propenfionem ad iiiftos
niorcs,fiuead'iuftitiamproucnire ,
iicex calido , Schumido •

temperamento omnium optimo, non nili ad virtutem iufti-

tiam , omnium virtutum nobilidiniam proucnire & c]usb ,

pmnes virtutes complediatur ,

ideo iwftos efficiet , iuftitiam
amantes , honeftum , ac bonum facientes. Eorum magifte»
xium lex erif
,
qiix docet iuftitiam exercere confultor vc-
,

yidlcus , fine fraude Sf dolo ,

rixarum & litium compofitor,
& temperamentum, quod in ipfis experiuntur, Contrarieta-
tes & rixas , vel difeordias in aliis videre non patiuntur.
OB id regentes & gubernatores,
, aliis impejritantes, dU
'
xigentefque funt. Ex optima quoque eorum temperie, opti-
ma quoque mentis acies ; vnde prudentes , fapientes , &
pptimi erunt CQnfilij. Prxterea , quia forum te nperamea-
tum aereum eft, & aer eft calidus & luimidiis, ideo quae ia
Ipiritu, &
anima funt maxime aerei, fcilicet inflati, tumi-
ci , magnanimi , magna appetentes , ^ qui ad magnos '

»<ftus femper inflentur. Se. qui plus largiuntur, quam patcrnJB

facultatismodusexporcat.inomnibusa&ionibus imperiofi,
nobiles, gloriofi, & femper laeti. Et qui optimum tempera-
mentum confcquimtur optimam formam fimul cOnfec|Ucn-
.

Jur } eorum optimis moribus & defideriis melior fortuna fe-

quetur. Vita eorum gloriofa, notabilis, foelicitatis plena^

^ omnia, quarcunque cupiunt , confequuntur : dignitatis

jnaxima augmenta. Multum c|bum capiente erunt St luxu»

Digiti?'=<i by Coogie
%« ;
I. baptista PORTvfi »

jiofi qui namque optimum nancifeuntu? tcmperatflenttnr^

,

quicquid comedunt , cito digerunt, ex digeftione acccdic &

voluntas comedendi. Prxtcrea qui calidi Sc humidi funt, lil-
xuriofi funt, ex hoc namque temperamento oritur luxuria.
Hirci calidi Sc humidi funt , ob id femper luxuriofi , & qui
calidum & hunhdum femen habent fopeundi funt gauden- , ,

tes, & hilares femper, quia gaudium & hilaritai infanguino

eft. Ob id Hippocrates ,
quod alij triUes , alij hilares hnt»
caufam elTc in elementisdixit , nam qui defaecati funt fan-

cuinis, Ixti funt, Homerus dixit ob caloris copiam ob id ,

fxti, & in omnibus rebus delectari fc cupientes. Significat

juftos judices, Sc magiftratus, & fignificat omne bonuir,qoo
vita firuimur, quia omae bonum in mediocritate confiiUt,&
ipfe temperamentum & moderationem fignificat , quia ab
omni excclTu remotus. Significat virtutes , quia ipfx in me-
dio vitiorum funt , fic^tiam fanitatem, quia fanitas in bona
temperie confiftit, fic confiUum ac prudentiam ,
quia illx
confiftunt in bona affeftuum temperie, quod nec impetu, nec
fegniter res agitur. Eft patiens quia fa{>iens, qui ferre poteft
& incommoda. Dat opes, quia hominem facit laba-
labores,
rum patientem , prudentem blandum, & fidum, Amat vxo-
,

res, quia luxuriofuj, 8c fcecundus.

C A P V T XIII.
t)e marbUf qm dat Itippiter, non fiella,fed ah i^fo tm^erd-‘
tnemo froutnire,
I

^r^GrltudinesIouisfunt , quicquid cnenlt ex fangulnis

jfXZ/ abundantia : non ita fuperHuitans,vt exterminet natu-
ram nec ex fanguinc adufto
, , & corruptibili. Valetudines
circa jecur ex vino faciet , vcl cx cruditate, mors vero ab hi-
laritate, Sc deic&ionc viftiiS , vel alui, ex Veneris vfu. Ex
Materno, Morbi ex fanguinc. Peripneumonia, hxmopto?^
pleuritide, exanthemate, conuulfione, gonhorrea, lienteria,
Bcalij, qui de fanguinc, ciim in quantitate,vel qualitate pec-
tat, Icuiq; quaque oc^aiione fanguiaem ^ naribus, vd de op«

Digitized by Google
 '

COELESTIS PHYSlOG.Lit.lt
'portunb cojporis meatu excernit. Nos autem hos morbos
nonaiiella louis, fed quia calidi &
humidi, facile fudant , Sc
parumper hircum olent, pulfos habent plenos pulchrarum ,

icrum gaudent, & rubra lactiUs vident. Pauci funt morbi fan*
guinis :fed hoc ab optima temperie. Conflans eft Medico-
rum dogma,ex optima temperie malum proucnirc nonpolfe*
modo ex calido & humido optima temperies, vnde pauci, '

vel nulli oriri poliunt morbi. Temperatum, flue eucratOii

flatum dixere AriflotclcSjTheophraftus, Stoici, & Athanci
fequaces caliditate , & humiditate pollentem, fed morbis
,

laborabunt, quibus pueri, qui calidi humidifunt. Et quia &

fanguis veri abundat , ideo tunc temporis aegrotare folent
aeflate, & hyemebene fe habebunt, minufquc laeduntur au-
tumno vt ex Galeno habetur Aphorifmorum fecundo. Et'
,

quia fanguis in jecore generatur,ibique perficitur,diciturque

f^gi4imsofificiua,ideo morbis a iccore.

- CA P V T XIV.
Ik fnfcrtutjdta lotttt ind$le , moribus ^ & morbis,
'

P Tolomarus eJt loue Occidentali nafei viros colore

fed indecenti, recaluos , aut rigidis capillis
diocri, ac humido, magis diftemperatos. Hali. Si’Occidcn-
,
albos,’
flatura me-

talisluppiter, formolior erit, quia eius oculi mediocres, &

caput paruum. MefTahala vero , habere nares breues, noit &
xquales caluum , in aliquo dentium habentem nigredinem.
,

Maternus. Verum luppitcr ex accidenti aliquo , ob nimiam

fottafle dc fe confidentiam, inconfultum fignificat rerum ag-
grelTum, atque difficilem , quandoque ex tali caufa operum
exitum, fignificat enim patientem animam, fed vltionis ani-
dam. Hali. At fi flatus huius planetx diuctfus fiicrit a pr«-
difto flatu, facit mores, &
fpiritusnati fimilcshisprapdi^lif,' ,

nili quod erunt debiliores, &

gignentur ex h<x diucrfi inge^
nijycritquc vice liberalis, deftrudor, lococafli , &
reli* &
gioli, credens in aliqua magna credulitate, loco manfueti, &
.tixnidus } &
loco r^obilitatis villpendet homines , ex loco fa-.

Digitized by 'T'-Kjgle
 1
•44 i:BAt>TlSTit PORTvC .

tien^ibonnm, collocabit illu<l in malis locis, & his fimlHaf

liKOmplcxioiie eius, quod magis apparet, eft humiditas. Bc-
hatiis. E() ignarus bene faciendi , verfatuscirca vetitas opeJ
rationes, ftudebit hipocrifix, morabitur in locis orationum;
in criptis, ^
cancruofis locis, Si fpelunci^, &
illa occafione

futura pr.^dicct, nullos habebit amicos, filios abhorrct,cum

imlioconuerfabitur,inhdu?,malus,debil1s,infipiens,laborio-
fus, & elcftionis partise/ Qui omnia & fi in peius ruant , ex
phyfica ratione accidunt, ei nimia fcilicet humiditate ,
quai
temperamentum cOrfumpit,nam huntiditas cum calore tcn>
'
perata, coloratos homines reddit, oB id albos, ait , fine colo-
ris decentiai Recaluusfiter luxuria, quippe ficomplexioad
kumiditatem vergit, luxurlofus cuadit , vnde & caluitics.
Maciil* iii capite ex dcfeftu temperamenti, vnde maculat ex
,
Occidentali lou< , in dentibus eueniuntex defc(5tu calidita-
tis. Mores prjcdifti erunt debiliores, quia acf humiditatem'
acccdunt,ideft,admuliebrem mollitiem. Ideo loco cafti,pa-
tum lafciuijloco religiofi, debiles in religione, loco manfucti
timidus, &loco faciendi bonum, aliquando malum,& quan-
to pejor ert focmina natura viri , tanto pejor Occidentalis
Inppiter ipfo Orientali. Ex, Occidentali enim loue, plurer;
Si fere omnes eueniunt infirmitates, ixano in Orientali i^auca:^
m declinanti multa;4

C A P V T XV.
Deformdy qudm HiAnii JltUd Kdtii Idrghur,

Ofeit ordo de Marte verba facianaus. Inquit Ptolomius,-

P
&
Cum Mars Orientalis cxtitcrit,eius forma erit fobedinis
albedinis particeps jbon.T quantitatis, & idconearcarno-
litatis, oculi cius varij, capilli ipiffi, & mediocres. At lulius
hirmiciis Maternus. Mars dominus geniturx , facit homi-
nem rubeis capillis, &
oculis cruentis, &
deformem. Hali.
Si Mars ex Oriente efHuxerit, eft inter album rubeum, &
corporis mediocris ,
piikhri flatus, oculorum zarehpriinT,

Digitized by Googie
 ,

COELESTIS PHYSIOG. LiBJt jf

«pillos habebit fpiiros inter crifpos & cxtenfos.MefTahah/
Facit hominem facie rubeum , haDcntem capillos rubeos, fa-
ciem rotundam , leniter eam dehoneftantem, oculos nia-*
gnosj & croceos, in pede 'dextro maculam habentem, & id ex
raro fcfelliffe, Dorotheus idem quod Meflahala. Sed Abdila
dixit. Caput curuum Sc crafliim , color faciei rubeus, mix»
tus cum nigro, vt qui per Solem incedunt, quali non ver^ nH
bcr, aut niger. Menelai forma Martem indicat , erat enim
ruffo capillo , ac mediocri ftatura , animofus pracftans ii> &
armis iracundus, clamofus^vt ab Homero deirribitur, ex Da-
rete Phrygio.
Cratiot aqthtts "MentUum fema
FuUafidtu , 'virufqu$ cetna «mtile rnhmi»
Iniens doni4ty ij>fe dijlu indice crinei

\ rndrgmt y Acceftos rmcygrdttifqtiemtrentu

CAPVT hiVl.

^4rt^ teYm<*m ex ipf« fyderis afpeUtt dignofet poffe,

I oculos in caliim attollimus , Martis rutilum fydu^

S igneum, & Veluti carbonis accenli rutilans alpiciemus,
ob id pyroxis appellatum, quia color flammx limilis,£dluan«
tis * igneae qualitatisnobis referens argumenta , & rubrae bi-
ideo hovoris,
lis, &
formidinis plenum , vt merito ab anti-
quis infortuna diduslit, &
eius naturam ex ipfius ftclla: co-
lore tra&am videmus. Inaufpicatumfydus, nonfalutarc, &
Sc profperura, fcdminax & terribile, ideo infelicis vitae,
Violentae mortis , Sc igneormn morborum nobis notas inu-
rere, vt ncc foci) cius focictate delegentur. Graeci ,
«7»
di hoc eil a corrumpendo, aut «’»!« a/iiV. Phornutus
fcribit a damno & interitu nomen adeptum. Ptolbmaeus
Martis ftcllam vrcrc,& artfacerc dixit licut competit
igneo iplius colori. Q^ia rubeae igneitatis,& iracundiae, ideo
tiobis rubram auget bilem , faciem rubri coloris , rubros , Sc

fJticntos oculas ingerIt,Flau% bili prarcH.Syduscorpore noo

Digilized by Googie
 '
’jt I. BAPTTSTiE PORT.fi
rft magno ob id natos facit corporis moderatae qualitatis^'
duobus annis liuim circuitum abfoluit ,ideo natos non tardi<
nec concitati grellus, ob id in ambulando magiids paflus , Sc ’

-
non tardos facient,

CA P V t XV I I. ,

f ' ^

TAmis fomdt» ab /pfs pnuenire tmptrdmtnto.

C
&
Alidar temperatura: ligna oftendimus innoftris
gnomonicis cfTc carnem tangentibus calidam, hirfutam,
minus habentem pinguedinis , colorem rubeum , & capil-
Phy/io

los nigros. Ali) dicunt. Cito crefecntes, venas apparentes,

anhelitum manifeftum, vocem frrmam, fortem^ & agreftem,
cito fudant , & digerunt bene pili crafli , & crifpi j mores
,

lafciui. Siccae vero, corpus gracile,& durum , carnem taftu

afperam,junfturas raanifeltas, capillos, &
pilos afpcros 8c
crafTos, coloris rubei. Comedunt & digerunt bene, in labo^
ribus durabiles.

CAPVT XVIII*
7dan it Jlelia quos mores largiatur, , .

Totomaeus inquit. Si Mars in Orientali clfuixione , Irt

P eius complexione vincet caliditas Sc ficcitas.Alchabitiu»^
dixit, bene calidam complexionem. Leupoldus. Vincet in eo
caliditas, & hccitas. Maternus. Facit inuitlos,& qui nullis
rationibus fubigantur, immobiles, contentiofos, tardos, v io-
Icntos, avidaces, periculofos, &
qui affiduis decipi foleant,
inultum Comedentes, &carnes crudas non bene coftas, & ci^
bos digerentes imperitos , & principalia fibi femper vendi-
,

tantes poteftatis infignia, nec]uc circa vxores, neque circa fi-

lios , neque amicos bonos habent affeftus vt qui res alienas;
,

inuida cupiditate defiderant. Artes, quas exercent, erunt cx-

igne, &
ferro ignito, id efl: prjecifioiies & combuftiones,
Hali. Si Mars fuerit dominus lignificationisfpiritus in , &
bono flatu , gignit natum fortem, amabilem, iratum , ama-'
I torcQ)

Digilized by Google
 ,

I
H
C OE LES TI S P Y S ro G. L i\ II.
torem armorum , & rerum armis conucnicntinm, audacem,
quoniam amat diligere, & agitare prxlia, exponit fe pericu-
lis,nulli obedit, ncclefubmittit,renouator rixarum, locutor
faftorum, Sc audacium facinorum, & ia«5tat fc de his, & acu-
tus prarponit fc rebus &
fadtis. Vilipenfor rerum omnium,
amat vincere , auarus, femper iratus, & nihilominus pruden-
tium morum in fuis rebus. Addunt ali j. Gaudent rubiis indu-
mentis , circa filios & vxores non propenfi, ob id optime fin-
xerunt Poetat Herculem vxores & filios occidifle, non nifi
bella audenti animo cOncupifeunt , & bella fcrcrc conar tur.
Ad exemplum magnum Sfortiam afteremus, fuit enim (latu-
ra corporis creda, mediocri , macro potius quam fuccolo ,

habitu , prxualidis artubus, firmiflimo quodam neruorum

nexu, cruribus ad furam maxime perftriftis, manu ampla,di-
gitorum compage adeo firma vt diftraftam in diuerfum,
,

Vtraquemanu ferream equi folcam facile difrumperet ,

lato
pcftorc, latifque humcris,vcntre adeo reftrifto calligato, &
vt anguftilfime cingeretur, quandoquidem in medio a duo-
bus primis vtraqiie manu expanfis, lunatifque digitis tacile
praecingi polTct,erat facie fubagrefti, parum larta, rubro pal-
lore fubfufca, oculis coefiis micantibus, ac intra cauos orbes
reconditis, nafo adunco , fed tamen os praeclaro qnodam mi-
litari decore ornabatur , vt mira indoles ex agrefti vultu ef-
fluebat, vtMartios decet ,
vt ad ingentia facinora natus ex
humiliflimis natalibus videretur. Fuit vulnerum, pericu- &
lorum contemptor, nunquam ab acie niH violor difceflit, ex-
citabatur diu 1 Rodtuquc ad magnorum Ducum nomen , it li
quid ei bello prjeclare geftum nunciaretur , commoto animo
nirpirabat. Ad omnes militiz praefecturas faciliter afeen-
dit,ad opes, &
honores. Sex ex agrefti, & parum Ixto vultu,
aliquid infoelicisMartisnuiiciabatur, quippe violentam mor-
tem minaretur i nam equum in Aternum amnem adigens,
tunefluCtibus intumcfccntcm , cernofo fubfidcntc vado, po-
llerioribus cruribus defecit ,
aegrauantibus armis fubmerlus
interiit. Fuere multi Martij, prxclarz indolis, qui egregie
in armis floruere ,
flbique immortalem gloriatn pepercre

Digitized by Googie
54 I. B A P T l S
: P O R Tifi
quorum memorant hiftorix. In prxfentiamm fubeunt in
memoriam Calcatius, & magnus Sfortia. Fuitiniin Calca-
tius facie rubore perfufa, oculis flagrantibus, ignitifqucjtulx
i.rifpa & fulua caelarie , lato pectore ,
cre<S;a ceruicc, decenti
Itatura impiger , audax , ad pericula belli fubeunda prom-
,

ptus , vnde cito per omnes bellici muneris ordines decurrit,

honore, ac diuitiisauftus. Sed eum lethalisSc vehemens fe-
bris inuafit , nihilque de fxuo impetu remittente , triduo af-
fumpfit morbus, vt Maniis contingit. Ex antitjuishilloriis
Pyrrhus a Darete Phrygiodeferibitur, Fuit magnus,virofus,
lloinachorus,blefus, vultu bonus, aduncum, oculis rotundus,
fupcrciliofus. Nepos.

Ore 'virum fa&m , indigtutir^uemindces

Suspendens ceruice genai, linore fuperbd
0bllejU4t fteios Vyrrhus, fcribuniqnt ferocem,
jtrdu4 membr4 , reres oculuijpraitfiior 4iuu4,
Texendis vox xqua fonisyienerorjue bborans
Jitequio , lirgud blefos frujiratur hi4ttt4.

Erat enim ignei coloris , ita didus Pyrrhus rii/pV«f a fuluo

capillorum colore, Politem, &
Priamum obtruncauit, etiam
ipfe ab Orellc obtruncandus.

CAPVT XIX. . *
^

£.v Calido & jicco te1wper4mentoin.mil mores y non ex fydere

froutnire.

A t clufmodi mores non ex (lellis , fed ex ipfo eue-

niunt temperamento j tjiiippe Galenus
fexcentis in locis dicunt
,
alij Medici

qui flaua bile aftefti funt

&
, ad iram
propenfl & concitatiores lunt. Argumento quoque efle po-
hominis aetas nam ab anno quatuordecimo , vfquc ad
teCt :

qtiintum & vigefimum rubra bilis vdominatur, & tunc hoc

mines cholerici, biliofi , audaces, iracundi, & infolentcA
! *

Digitizod by Googie
 COELESTIS PHYSIOG, tiD.iJ. 95
efficiuntur. Sunt prxterea audaces. Galenus in eo l:bro,
quod animi mores corporis temperaturam fequantur,
cx biliofis humoribus ( ex Platonis au^tpritatd ) corpus
peruagantibiis , & animx |>enetralibus ie pecnufcentibus,
audacia efficitur. Idemque in eo libello de natura, & orUine
cuiufquc corporis, ex biliofo humore, audacia, furor, incon-
ftantia ptouenit. Gum calor efferbuerit , in‘ flammas euo^
lat, vnde Martius aeftus pfouenit , &
prxeipites reddit , vt
qui prxpofleris cdnniiis omnia agant , Sc periculis temere
fc dent. Praeterea ab ipfa bile , animi fdlertia , memoria , in-
genij acuital^ &
elcuatio prouenit. Ex commentariolo de
dignitatibus /Hippocratis. In libello de anatoinia viuorum
ait. Rubra cholera facit homines ingeniofos , acres, & &
Inultum comedentes , &
coeuntes. Et quia calidi funt , co-
medant libenter cranes crudas, quia humidioris cibi appe-
tentioresfunt,& facile eos concoquunt. Sunt line amore,
quia amantes in calido & flccofunt temperamento, idcb
\xores & filios non diligimt. Mobiles funt, quia praeproperi ,

in agendo , ideo ftare loco nefeiunt, Leues funt , ob id pere-

grinationes facile fubeunt, & quia inconfulti, & feftinantes,
abfque ratione, & commoditate itinera fufeipiunt, ob id an-
guftix , labores , &
incommoditates eis accident. Ad fum-
inum, valida complcxlo,fuperbos,imperio£bs , inconfultos^
& audaces facit.

CA i> V t XXi
quos ^firoiegi ^ Ti/lam prouenire 4‘cmit , nmkJiclU , fedui
ipfd flauu bile ptoumiunt,

Ed pfxfiantiffiaii Alirologi prodidere ,

quod pulfus ha-
S bent magnos, & & vrinam flauam, igneam mor-
cblOres ,

dacem, fudorem acrem, faifum, & amarum dciedioncs fla- j

iias, fummd ignita incendia, homicidia, lites, furta, & febres

talidas,quz omnia fiunt cx cholera no adufta/ dat phrenefiin ^

^cram^ U non veram, pafl:uUsfmguinca^;,im{^tigbes U ,

G I

Digitized. by Googlt
Jfc g. ». i
 '-6 r, baptista PORT^
valetudines itfuentitias qiix fiunt in corpore prxtcr natit-
,

ram, cum afpcmatc atque tosditate, pruritus, lentigines , &

patientur pauores , & cogitationes horribiles, homines in-
quietantes , & quicquid tandem cum inflammatione caloris.
At eiuhTioii morbos non e fyderibus,fcd ex humoribus,pro-
«enirc lanciuntMedicorum dogmata. Galenus namque fu^
p;r Aphorifmos Hippocratis, puftulasbiliofas per totum
corpus difperfas.erylipelas, id ett ferpigines, tertianas , &
ardentes Icbres ex bilofo humore prouenire dixit. Et librode
naturalibus facultatibus. Calidi morbi a flaua bile : fic libro
de vtilitate refpirationis.

C A»P V T XXI.
Tcmttf mores f & morbi, qui ex irsfaelki TAdrteproumiunt^

Tolomaeus. Mars Occidentalis extiterit,nafus tantum

P fi

rubri coloris erit,& moderatx corporis qualitatis, paruos

habet oculos, capillos raros, planos & flauos. A quo Leupol-
dus. Si in occidua ftatione Mars fuerit,nibeus tantum erit,
corpore mediocri, paruis oculis, capillis raris planis , & fla-
,
nis. Inlius Firmicus, Mars geniturx dominus facit homines
rubeis capillis, & oculis cruentis. Hali. Mars fi fuerit Occi-»
dentalis, eft rubei coloris, fimpUeis rubedinis, paruuorum
oculorum, corporis mediocris, capillorum ad albedinem ten-
dendum , faciem habet rotundam , & forte in ea maculas,
magnum caput & anterius prominens , in fronte pcrcuillo-
nem aut fignum , magnas^aures , afpeftum acutum , dentes
longos, carnem modicam, in fuo incefiu magnos faciet paflfus,
Mcflahala dixit, quod facit hominem rubeam faciem haben-
tem, capillos rubeos, faciem rotundam, Icuitcr cam^lchone-
ftantem , oculos magnos & croceos ,
afpcdum horribilem,
habentem in pede finiftro maculam, &
hoc raro fallere. Do-
rotheus dc afpcdtu illud idem. Sacerdos. Mars dat homini
ciiruum habere cofpuSji ipfumquc femirubrum , ita quod non
vere rubrum , nec vere nigrum, ficut habent illi, qui nimium
.
morantur in Sole , vel diutius per calorem incedunt, £t ali-

* Digiiized bv Coogie
 COELESTIS PHYSIOG. Li». 11. 37
qutndo Martius habet grana rubra in facie , & vt pluries ra-
ros gerens pilos in barba, veliit fpado. De complexione
eius
Ptolomacus dicit. Vincit liccitas. Alchabitius calidam com-
plexionem, &
ficcam,difteinpcratam,ignean>,cholericam,Sc
^
amari faporis. Leupoldus idem, quod PtolomaEus.
De eius moribus Hali hxc habet. At (i natus Martem ha-
buerit male conftitutum , facit eum fine verecundia dehone-
llatorem, amatorem interfedionum,& fuppreflbrum clamo-
rum, quoniam alta voce loquitur, innouatorem rixarum ,le-
uis Sd pauci fciifus, deprsedatorem viarum, quia in eo non eft
pietas, fed eft malefadtor, permutabilis in rebus fuis. abhor-
ret confanguineos , & ipficum. Ignorat Deum,necfcit,quid
ipfcfit. Maternus; Natura calidus & ficcus, iracundus, ve-
hemens, incitata faepius iracundia prarceps. Cuius-fignifica-
tio prodito, pugna, cjcdes, audacia, temeritas , timor, fu-
efl:

gacque difficultas, perfidus, obfcccnus, incautus, amator, fa-

cilis offenfio, varia cogitatio, nullum confilium. Significat
quoque violentos principes, feros , inhumaiios , aliena: fem-
per caedis appetentes, perjuros, dolofos, inconftantes , male-
dicos, incompofitos, omnia contaminantes , omnia polluci.-
tes, diuina &
humana profi mifcuc habentes Ingeniofos ta- ,

men , ad omnefquc conatus fuos mutabili quadam verjutia

promptos. Significat enim deformem, inucrecundum in- ,

gratum. Chyrurgiam ex artibus exercet, & quicquid cruen-

ti, fanguinaria quadam voluptate perficitur. Hali. Facile pe-
regrinationes fubibunt, in quibus accident labores angu- &
fliae, &
praedationes, libenter offendent miferos,& quos po-
terunt gaudent effufione ranguinis,combuflio!ie,
: decapi- &
tationc. Sequentur fures &
tabernarios, fuperbos , men- &
daces , perjuros , falfarum monetarum dccifores , & charta-
rum, abfciirorcs viarum, abdu^lores exercituum, praeproperi
in agendo, & inucrecundi, minaciter loquuntur , incedunt
per ignem, per enfet, rapaces, contumcliofi,furioli,& praiio»
rum morum. Grxeum Metionem inferlix Mars accufat, nem-
pe mediocri ftatnra,rufum, corpore Jucundo,vitIofum, perti-
nacem, crudelem impatientem, deferibit Dares , a quo Ne-
C 5

1
 y

3S I. BAPTISTAE PORT^J
DOS haec addit.
*
Imft4 pr^cipitm n4tW4 Tf/ltticna mergit
'

Inmdite cirittum JUmulit ,

cut4<[ue tenttcis

Deftffum excubiis yttmescumuUtur in artus

Carnea maffa tumens , animumque tbuUit tryrmUt
In caput , in cerpus reliquum Uuefcii inufum
Sanguineis pefim maculis ygena di(putat hydris
Indito pecore virens metuis anhelans
^xufant yfuriafque flammati incendia crinis.
Morbi & pericula, quibus incurrere debent. Maternus. Vit
tia ex igne , Se ferro, id eft, prxeifiones & combuftiones, at-
que ex altiffimis locis frequenter periclitantur , & extrema
, mortem vero dat
corporis frangit repentinam, atque vio-?
lentam. Dat febres calidas , quae fiunt ex cholera adufla , 8c
linecaufa, dat phrenefim veram 3c non veram, puftulasfan-
guineas, impetigines, albaras, &
valetudines aduentitias,
xgritudines comedentes corpus, vt cancri, flmiles, ignem &
facTum,patienturpauores &
cogitationes horribiles, quic- &
quidex inflammatione caloris. Sed expofitis exemplis, mul-
ta qiix feribimus, rudioribus enmt apertiora. Fuit Petrus &
Nauarrus vir Martius, lato ore, ac decora indole, fed nefeio
quid funefti, vellugentis in eo videbatur, color carnis & pif
lorum rufFus, aut magis ferrugineus, corpore mediocri , ma-
gnis oculis cruentifque, facie & barba rotunda , capite ma-
gno &
anterius prominenti. Fuit in rebus bellicis virprae*-
pollctb ingenij, ac inexcauandis cunicuUs,immifIis tormen-
tarij pulueris fomentis, violentia obludatis flammx, turres,
Qppiaa & arces fubuerterctj multas vidoriasconfequutiis,
ied yiftus & przliando captus in arce noua Neapolitana,
,

quam ipfc cosperat, careeribus detentus fuit ,poftremocarT

* '
nibeis manum non aufugit, quin ftrangulatus interiret. Sed
hzcexphyficiseueniuntrationibu^. Nimia liccitas, & im-r
luodcratys calor perdit potius, quam fouet, vt qui ex igne
generatur, corposis vitia producit. Ex intemperato ardore,
& vehementi bilis commotione intemperatae & vehemen- ;

tes in homine perturbationes excitantur , Sc violenti & iii 5

i
I
 COELESTISPHYSIOG. Lib. ir. 5^
cfFedus producuntur. Ad fummutn, quia calida
‘confiilcrati
eomplexio fupcrbos, violentos, & inconfultosftcit , ob id
hotnicidx , grallatores viarum , periculofi , Sc qui ab amicis
fufTerri nequeant , male morati, lui prohifi , aliena appeten-
tes, fumjTiis viribus res arduas tentant ,
fuperciliofe loquun-
tur, ceu ccftro perciti fuerint,litem vbique mouent,& cx lite’
litem componunt , fel in ore, ignem in corde. His moribus
fi folertia & ingenij acuitas addatur, quam diximus ex fiaua
bile prouenirc ,
fiunt decifores monetarum chartas falfifi-
cantes, vt facile eucnire pofllit ,
vt vulneribus confofli ,
igne,
capite, & violenta morte mulftentur. Haccenini vital .tfo-
Htxfunt fequi Galenus libro dcdiffcrentiisfebricip,
poenae.
berpetes, & cryfipelascx flauabile. Et Plato, referente Ga-
leno, libro de decretis Hippocratis. A flaua bile facri ignes,
crylipelata, herpetes, & inflammationesomncs,qux in cor-
pore accetiduntur , proucniunt. Et libro de naturalibus tV-
cultatibus. Calidi morbi a flaua bile. Sic libro de vtilitato
rcfpiratio.iis. Biliofus fanguis fi in vapores biliofos Ibluat
tur, ad phrci!cfim,ideft ad mentis pcrculfionem inducit. Ec
tertio de locis affedtis ex eadem bile fiunt ferina delira men-
ta. Er his igitur deliramentis ad prxcipitiaBt nefarias mor-
tes inclinantur, gaudentes igne, fanguine, Sc carnificina. {

CA P V T XXII.
De Solitri fom4 ab^4jltologu deferifu,

Tolomxus Solem & Lunam non dare natis pcculiarcnv

P formam, fed vnumquemque planetarum adiuuant, qui-
bus allociantur in figura, , fed fpccialiter formofita^eni vi’ ,

magnitudinem largiri. Idem ab eo fenfit Hali, Leupoldusv

& Dorotheus. Sed Maternus , cum Sol geniturx domi’ o
conjund:us fuerit. Agamemnonem quia magno corpore &
vcnufto, ac indolem vnaieftate plenam prxie ferebat ac Jtn-
perio dignam fpeciem , Solarem fatemur prxtcrea co- fii io, :

prudentia,& humanitate pleno, qux omnia Sol largitur. Ne-

pos ex Darete,

DigitizaJ by Google
 '

I. baptistae PORT^
T^lartisu ornai hctfos ^gamemnomfufa vj^orem^
, Celjaquemmbrdfaueruyyuliupraconepoiejias
Regent (pedes 4mdt4prof4tur.
Mixtd yirum phdlerdnt^ cirrht candente decoro
V irtuj , nobiliids, diuts^facundUy prudens,
“Sed Maternus, cum Sol geniturae domino coniunAiis fuerit,
facit homines corpulentos , 8c moderate compolitos, & quo-
rum caput flauo capillorum crine lucefcat. Meflahala. Si Sol
Orisiitalis fuerit, facit hominem colore inter croceum &
quafi nigrum, & teifum quodam rubore, vel xmulum :breuis
uaturx, vt in quibufdamcrifpum , & pulchri coloris. Doror
theus. Figura Solis crocea, habens parum rubedinis capillo-
rum , &
oculi eius aliquantulum crocei. Abdila. Facit homi-
nes carnofos, pulchrx & albae faciei,'oculorum quandoque
magnorum,in quorum facie color albns,citrinus,coniuu(ftus,
pulchram & plenam barbam capillos etiam gerit extenfos.
;

Et quando fuerit in afeendente, erit in facie nati fi^um, ca-

pillos habebit inter croceos participantes quodam rubore,
Hali. Sol facit hominem crocei coloris, craflum, album, &
oculorum aliquantulum foras prominentium faciei rotunnc
,
dx, &lucentis, capitis magni, &extenforum capillorum,pij
afpeftus, raucae vocis, mediocris longitudinis, compofit^inr
cedentis. Hali. Facfc leonina,capillo flaub^ facie pulchra, &
in pueritia gratiofa. «

CAPVT XXIII. '

(luomado rtBiui ex ipfo Sol4ri globo potuiffent eudem

jnuefiigare.
»

Ed prlfci ilU-ccelorum interpretes ex ipfius ftelk afpe-

Sdu , & naturae opiferam & falutarem faciem cognofccrc
potuiflent. Sol eft colore croceus, vel rubens ad album ten-
dens, ob id homines g-ignit albae crocex faciei &capillo- &
rum, Et quia eiusradij circa corpus extenduntur, circum- &
fulgcnt,aureq colore crifpatcs,ob id capillos extenfos,flauos, ^
^crifpos facit. AHgnitudinc inter planetas fatis coufpicua^
 .COELESTIS PHYSIOG. Lib. II. 41
omnium maxima, rotuncja jvcmifta, iU digna confpici,
fatis
Ob id oculos magnos, facie & capite rotumlis, venuftos,cor-
.pulcntos, gloriofos,pij afped:us, & confpicux formx. Eius
corpiiScjuafi foras ex,tat, femiglobusproti5berat,ob id oculos
foras prominentes producit. Inter planetas mediocriter in-
cedit nec piger, nec feftinus, nam anno vnofuum motum ab-
foluit, ideo in motu, nec feftinus, nec tardus, fcd compqfitos
in inceiru natos facit. Eius motus vniFormis non variatur,nec
alteratur , fcd femper ftmilcm feruat inceifum. Inter planc-
tas lumine fa:pcorbatur,& eclyplim patitur,ob id vitia ocu-
li quam libenter largitur, orbitates, 6c carcitates, & cft,vt in
coelo fons luminis,'ficoculus in homine, quo videmus. Noi^
errat, vt alij planetx , ideo parum errantes , Sc eorum ratio-
nes obftinatc defendentes facit. Quia Iplendidus luminor &
fus, ideo fplendcntes &
venuftos facit. Quia in medio planc-
tarum confiftitjtres a fuperiori habens partc,totidem ab in-
feriori, & circum circa ab eis ftipatur & veluti quodam fa-,

tellitioobfequitur, fuper omnes principatum ootinet , 3^

Cmncs corroborat,

CAPVT XXIV,
Solii formam ab ipfo proumrt tmptramnto coin^roh.tiuY.

N primo ApQtelcfmatiim Ptolomaeus Solem dicit vim ha-

I bere calefaciendi>& leniter deficcandi,qu£e aftediones fa-
cilius fenribuspercipiuntiir,quam aliarum ftellarum propter
magnitudinem, & cuidente anni mutationem infuis viribus^
& temporibus. Sed quqs ifti folares vocant, nos vchementeii
calidos, & in ficco& huroido temperatos dicimus :cx humi-
ditate enim & caliditate fit homo corpulentus & carnofus,
faciei camofx, albs, & mediocriter compofitus , id cft , non
breuis ftaturx.Ex caliditate vero & ficcitate capilli cuadiint
flaui, crifpi , & extcnfi , & rubri vel crocei coloris & plena ,

barba ,
fic prominentes oculi ex caliditate ,
humiditateque.
Vox firma ex calidi tate, raucitas ex hnmiditate, fic compofi-
tus gradus» aptinceiIiQexintem|>eratahusuditate, cali-

'
^ I

. Digilized by Googie
 I. BAPTIST.€ PORTiE
ditate, nam Intenfa
caliditas celerem gradum , &ruperflua
tardum, ex vtroque compotita incc(Iio,componta erit/

CAPVT XXV.
TAorts, quos Sol Urghur,

OI igitur, vt Maternus inquit, quando cqm genittirn; do-

S
mino conjundus erit , facit homines fide plenos , fed cu-
iufdamfuperbisc fpiritu inflatos, faplentes tamen, 8c omni
squalitatis moderatione compofitos humanos , & qu fuos
*, i

parentes integro amore colant. Facit agricolas, patrimonia

propria virtute qnsrentes, efficaces, cordatos, qui femper &
aquofa regiOnuna deleftationelaftcntur.Facitenim tales, qui
omnes adus cum maxima honefiate perficiant,fed hi ab vxo-
re , &
a filiorum erunt affedibus feparati. Alibi. Significat
quoque Reges, & Principes, non atroces, nondifficiles, non
iniquos , fed juftos , affabiles , ac tra^abiles , manfuetos , &
omni virtutum genere honefbatos, fuperbis tamen fpiritu
quandoque inflatos. Significat graue eloquium, maturum
confilium , feuerum iudicium , &
fplcndidum ciiiurquc rei,
magoificamque penitus adionem, omnem quoque nitorem,
& claritatem, atque regium apparatum, fortitudo animi
corporifque, honcftas , magnificentia, vidoria, pcrfpicua
mundities, incrcdibilifqueapud omnes expedatio , & quic-
quid videtur ad regium apicem pertinere. Hali. Dat regna,
magfftratus ; & honores , facitque homines dignos quibus ,

honor habeat, gratos Principibus ,fcrmone raros, ambitio*

fos , fublimcm animum , honeftum , largum gloriofum ,'ae ,

fumptuofo veftitu gaudentes, non multum cibum fumentes,

CAPVT XXVI.
lE.xc(tlidoy & ficcoTempeumtntOy humiJtquCyeiuf weresy non^ftUti
Jielld proueme.

C Alida, humtdaque complexio, vel tfalida,ficcaque,fupcp-.

bos facit, fic innatos, ambitiofos, generofos ,
largos , ac

‘
\

Digilized by Googl
 COELESTI S PHYSI0'G. LiB.lI,
Rimptuo^isveftibus vtcntes. Ex optima igitur hac compofi-
tione,fapientcs, cordatos, &c]ui omnes aftiis maxima honc*
ftatc perficiant. Et quia quando co iipofitio optima aequa &
cft, vt diximus.in Ehyfiognomonicis , facit homines omni
acquitatlsmoderationecompofitos, humanos , & qui paren-
tes fuos integro amore colant. Si ver6 in fiedtate plus abun-
dauerit, pudicos facit , ob id non vxoribus gratos , nec filio-
rum amantes, fed quia, vtdiximus,nobiles, magnanimi, gc-
jicrofi,inflati,ambitiofiquegrauisafped:us& generofi, obid
poteftatcsconfoquuntur a Principibus,& eisgratiflimierfit,

G A P V T XXVit.
Sohrihiu lAorbis^ qtd 'non a ,/f#/ xtent^erdmmo pnuenimiti

A strologi dicunt calidas

lcmfolere,vt venenum calidum,
nes, vitia &
& ficcas in firmitates largiri S07'
corporis purgatio-
infirmitates oculorum. In hominibus dextrum,
in foeminis finiftrum, quae omnia a ficcitate & caliditate
niunt complexionis, non a flellis.

C A P V T XXVIII,
pe infoelici Soldri forntd^nioribus & morbis. •

Tolomsus ait. homines facit ha^

Si Occidentalis fuerit,
P bcntesftatum pliifquam mediocrem , colorem aemulum,
capillos flauos & extenfos, & aliquantulum crifpos. Mater- '

nus. Ambitiofaexiftimatio, omni honorum cupiditate. Fa- '

morbos frequentes, ex igne comburi. Mortis exitus in

'cit

peregrinis locis, violentos , fubitofqiic decernit. Sic mor- &

bos, comedentes carnem, quae omnia a ficco,& calido inten-
fo proueniunt.
Cum Solis participatione ,
aut folarem Heftora fuifle na-
tum judicamus, nempe Sol aut Luna paululum impediti,
oculos n.atis impediunt,nam coccosjiirabos, & debiles vifus
faciunt.Dares de Hedore. Blefum, candidum, crifpum,ftra-*
^um, pernicibus membris, vultu venerabili, birbatu dcceter.

Digitized by Google
 '

:^4 I. BAPTIST.fi PORTift

bcllicofum, animo magnum, ciuibus clementem, iIgnium,S^
amori aptum. Nepos cumulatius vertit.
Hedar magnanimum librato culmine pedfu
Efigiit iniOrioeandet comd crIAa capilloy • •

Succindum complexa caput , blandeque redfot

Furatur vex blanda fouoSy pemitia membra,
"Mens placida in ciues, faciem lanugo ferenam
Induit y aevifts acies obliqua cadentes
In geminoi (f>argit partes ffemperque fupitu
Qcciduum flabilem contrijlat lumine rultum,

CAPVTXXIX. I

De VenerU forma ab^flrologu defcYipta,

Xnumerofiflimo ftellarum choro, benefica, ralutans,a<l«

E jutrix , &humanx naturx amica, efl Venus : genitale
aftrum, &ciufdemnobifcum temperaturx. Ptolomxusaic.
Veneris opera louis operibus affimilantur, propter quoJ ea,
quap per ipfam contingunt, pulchriora funt, magis reci- &
piuntur , ciufqiK? pulchritudo mulierum pulchritudini ma-
,

gis aflimilatiir. Eritcnim melioris figurx, &

corporis melio-
ris- Ex ipfius proprietatibus oculos fubruflbs facere , & ido-
neos. Leupoldus eadem. Maternus Venus geniturx domina
:

fi fuerit cnefta , dat corpus longum , candidum , oculos gra-

tos, venuftatis fplendore fulgentes, fpilTos capillos, aut mol-

liter flexos,aut gradata pulchritudinis vcnuftatc componit,
aut crifpos crinium facit, boflrychis connatos, xquales. Ali-
bi. Ex nabitudine corporis pinguedinem potius fignificat,
fcd vcnuflo decore ornatam , debilem autem 8c aduerfa fx-
pius valetudine fatigatam. Per eam fignificatur omnis de-
cor, omnifque venuftas , ornata veftimenta,auri fubtegmine
elaboratis cultus argentiue, aut tyri* murices purpura hone-
ftati. Hali.Venusfim ilis efl; Ioui,nifiquod ex peculiari quo-
dam beneficio ei contingit elPe formonorem , ac maioris ve-
nuftatis, melioris conceptionis , 5c pulchrioris formx , quo-
liiatn forinofitatem fignificat conuenientenaformofitat,i mu*

Digitized by Google
 COELESTIS PHYSIOG. Lib. ir.
licn]mt& eft magis manfuetus, &
corporis blandioris, &
proprie oculi cius funt inter Zarchiim , &
nigrum, pul- &
chrum : Aliqui dicunt, quod iam aliquantulum bazuscum ru-
bedine mixtus, debilis, pulchri afpcftuSj nigredo oculorum
fuorum maior albcdine.iubtilium fuperciliorum, &
jimcia-
rum, & Tubtilium labrorum multat carnis in facie , auguOl
pefloris, breuium eoftarumjCrafTorumcrnrium, blandi afpc-
&
Aus, faporofi, &
pulchrx faciei, ludit oculis fuis,& credis
id pulchrum elTe , capillos habet alicpiantulum crifpos. Mel^
fahala dicit. Hominem album declinantem ad aliquam
&
gredinem , ex inde videbitur magis decens , pulchram ha-
bentem (faturam, pulchros oculos , quorum nigredo aliquid
maior, quam in aliis reperiatur, tamen decens, pulchros ca-
pillos, faciem rotundam, non tamen magnam^ neque maxil-
las.. Dorofheus dicit, horqinem facere pulchram faciem ha-
bentem, pulchros oculos, quorum nigredo eritplufquam ap-
parens, pulchros capillos & multos, crallum, album & rubo-
re infcdum.Abdila dicit. Venus pulchros facit capillos, &
pulchra fupercilia, in eundo fe nullitcr gerit , aut aliquid
agendo , mediocris ftaturx. Hali. Rofei coloris dat faciem
oculis fulgentibus humidis , &: petfacilead flexum inclinen-
tur. Forma eximia.

CAPVT XXX.
tx ^['foS^derif MditHu, chita omnu poter4nt frafa»ire.

Ed, vt in aliis diximus, li oculos in ccelum fuftuliflent , ex

S ipfafyderisfaciehxcomnia , &
(ine inter cos contradi-
flione,certius poterant prsefaoirc.Quia vt luppltcr a noflro
afpedfu blandius excipitur, imo oculos nolfrosalljcit ad cius
infpcdioriem ,vndc nt, vt cam dicant amicam , &
falutaria
fpondentem omnia. Et quia louisftclla fulgore (imilisafpc*
Aus,& pulchritudine :ide6(imileseffeftus largitur. Etquia
minus fplendet magis molliter, blandius &
amicius no-
ftris oculis fein(inuat,pulchriorque apparet, Ob id homines
facere pulchros , ad fccmineam pulchritudinem facile acce-
 V

%6 I. BAPTISTiE PORT^

dentes,& lioiiuiics molUufculos, & delicatulos,& in

& in negotiis fegnias & cunflatiiis fegerentcs.Eiuscolorex
candido inatriuulanguefcit, vel rofeo fulgore micat, idc6
oculos fubrulFos, vel nauos, vel nigros eflicit,gratibfos ve- &
nuftos. Et quia pr£cxtcrisfulgct , vt etiam cius lumen vm-
&
bram faciat, vt Luna , fcintillct , ideo oculos fulgentes Sc
fcintillantes, quali ludentes facit, & lafciuius fe mouentes:
Sjrduseft magnum ,
ob id corpore longos , Sc ftaturam ben^
compolitam, rofeam, Sc ftellx colore coloratam* ^

C A P V t XXXIi
Vetterts formam ab ipfo prcucniie tmperamento^non a fyderei

V idemus Venefem croceo albo radicantem j tum hume’-

dam dicunt, &naturx indicare temperamentum. Ptoi
lonueus louem dixit calidi, & humidi temperamenti, & Ve-
neris formam fere eandan cum ipfa louis. Sed caliditas ma-
gis temptfrata cum calido eft , tjuam erat cum loue. Ob id
irenuflas S: pulchritudo Veneris ,
eft magis muliebris , blan-
da, molliufcula, & delicatula, & in rebus agendis tardiufcu-
la*Rofeus in ore fulgor ex fanguinefuperabundanti,quafca-
tet complexio , &
nimia humiditate oculos vt in vale aquae
iemouentes demonftrat , ex eaque humiditate eorum oculi
fulgore quali fcintillarc videntur. Sic fubtilia fupercilia , Sc
labia, mnltx carnis in facie, angiift i pefloris, breuium cofta-»
rum.magnorum crurum, fequunturf<rmincam compleiio-;
nem, vt in noftrisPhyllognomonicis de muliebri, & virili
forma retulimus.Sanguinei enim funt cralla corporis habitu-
dine, color albus cum rubedine commixtus, corpore,vifuque
ftoridi , vcnufti , hilares, & rubicundi. Rubro veftitit gau-
dent, quia fanguinci , & tauri ,
quia fanguinei , cum rubrunf»
colorem afpiciunt, adeO gaudent, vt efferentur. Qt^ Omnia
Galenus in libro de dynamidiis copiofius pcrtraftat.
Neque a Paridis forma abhorret ,-quam deferibit Nepof
cx Darete.
imperij cupidus, habilts prolatfts in amtsi

Digitized by Googie
 ,

‘
COELESTIS PHYSIOG. Lii§. It 47.
Sidereavernat acit T/trtty ore ferenuiy
Lloquiolenhyfedefr^ectfSyfirenuuJAmts,
V mtct fiauefcensyjrvntmqMt A$if}wd fupttbdm
T rareferat ttnfura genas 3 in fumma recmrem
'fempordyneiteydgdm forma furetur honorem
CajarieSfytramque comam fua detinet auris,

CAPVT XXXII.
Trloresy quos Ventu largiatur,

D e Veneris moribus loqucns Hali, dicit. Quando Venus

fuerit figniHcatrix rpiritusnati,feparatim
bono (latu , procreat natum quietum , nunfuetumi
fuerit in
& perfe &,

bonum , minime vitiofum , lympidum , bonatum cogitatio-

num is etiam amat faltare , & eft magnus Zelotypus, rixas
,

abhorret , amator magifteriorum , & iubtilium operam,bo-

nx formae,bonorum fignorum, veridicorum & bonorum fonv»
niorum, facit fe diligi ab hominibus, fa<5tor boni, pius , bene
dat & ben^ accipit , fctlix , & communiter maior pars fu^
voluntatis erit in cauds mulierum. Maternus. Venus facit
bomines dele&abiles, lztos,a(Iiduo luxui vacantes ,amabi>
]cs,gratos,v6iu{los,amatores,libidinofos, iullos, pios, apud
quos integra,& incorrupta amicitiae viciilitudopernianeaty
potu multo gaudentes, ac paruum cibum fumentes : omnes
cibos facile digerunt , qui femper venereos coitus , & crebb
cupiditates ardore defiderent, inomni vita nobiles, & mun*
di, &: quorum vita,animus &
infti tutum muiicis femper de^
legationibus inhzrefcant. Tum balnea, fuci odorataque
opobalfama, gratia, )OCus, Camenz , in chorumque locuple-
tatus applauuis. Significat quoqueforirofas inprimis virgi-
nes, jocofa fponfalia, amores, elegias amatorias, indignatio-
nes , infidias , querelas, pacis rurfus atque amoris redinte-
grationes. Significat etiam conuiuia , jentationes , dulcia-
qUe tragemata , fiue bellaria , &
quicquid fapore dulce , ac
volupe cft. Significat etiam mutuam hominum dile6tionem,
pieutem, fideoi>credulitatem,fuminamque in omnes huma-

Digitized by Googie
4« I. BAPTISTv€ PORT^
Bitatcm. Hali. Cantores &
lepidOs facit, omnes amicos ha-
bent , florum &
munditiarum amantilTimi , cuticulam fplen-»
didam curant, fibi ipfis placent, ftatum coirporis decorum ha-
bent molli capillo , in cute dclicatula gignendae proli ,
, ,
&
propagando generi deditiflim i , pietatis, & mitericordiac
uudiofiflimi , viuentesociose , & delicate, delectabitur mu-
liebribus ornamentis , vtetur pro ornamento fui corporis,
pulchris indumentis, & mundis. Magifterium ex cis , erit
perfeCte perficere,& labore. Erit homo ludi, rifus, alacrita-
tis& gaudi), libenter deleClabitur foci e tat ibus-, comeltion i-
bus & potationibus, confidens aliis, & fatpe deceptus. Erit
largus & cupit audire fonos ,critfuauis moribus & bonus
, ,

aulicus, induet vehimenta alba ,

fapore?deligit vnCtuofos,-
beneuolus , dulcia & mollia effudit verba dulciffima habet ,

eloquia ,6fcula jungit amica. Corporis & fui vultus ftudio**

fidimus, pulchris figuris dclcClabitur, & odoribus, facile ad
fletum pronus, ob id &
Bufcricors*
Mulieres, quae Veneream formam fortita;, hac funt,quac tx
antiquis &
rcccntioribus hiftoriis fuppetunt.Hclena,vt Da*
res Phrygius narrat, fimilis fratribus luit Caftori , Pollu- &
ci, capillo flauo,bculismagnis, facie pura bene figurata, cor*
pore deduCto, ore pufillo, cruribus optimis, inter duo fuper*
ciHanxuum habuit. CorneliusNepos ita vertit.
Tyndaiidis mnimm nibU^vriicui ambos
Or(s honos ambit, finsilis fia/tefeit vtrique
Crinis, f)4r hiiares augtfeit rifus in orbes.
JEquis mtmbra medus, concordes ^e^ora metus
Conjilianr, (pirantquevnstm ^ena, lumina, mores
' Sola pares variis prafumunt nomina formas
Dijlinxi [fe notis, aut viBor vindice vultu
Eludit dubios error, vocumque repugnans
'

t>ifiidio,ahern(rconfiindit nomine nomen» \

Inclyta costatos aquat Spartana Lacones

Vulisi,crine genis foda cunabula [jirpis
'
"Par oris teftatur bonos, at plenius haurit
Sidereum Ledea leuem,totefque per artut' •

1^(7^
'

'
Digitized by Google
j
 t

COELESTIS PHYSIOG. Lis. 11.

'

4^
watcnii (jifrart mendacu cygni.
T^atiuHmfions fundit ebuty caput exerit aurum
A>l«a{is crinale cotniSf t^emcandida byffunt
A quat, dextra niuewj dens Ititas coUa iipuftrum
^uris inex(deto crilfi-tta volumine tVifus
hxcubittty nafufque va^i venator odoris,
fofcunt alternum titulo certante triumphum,
^rtduRum modie f mentum candefeit, & Mta
LeniuJ vt prcfts infidam bafta labris.
Tardus in refeum confur^tint ora t umorem
Fundit apex humeros prtffim te^it vbera peRuSt
ilia fnccin«it leuitttSy traifufqtie lacertosi

Tes breuis inceffu terram libante fupino

J.afciuum fufpendit ittr.ycurrumque decora
Trlobilitas compto libramine ponderat artuf,
' Sola ftipcrciliis labes interflua rarity
Jl udaci macula tenues deferiminm artus.
Luerunt & apud nos nobiliffimie mulieres , Veneris fortnafrt

feterentes, vt Veneres elTent.fed omnes laf(.iui.e dedi-

ipfoe

. tar, jocis, cliorex , &

cantibus
fonis , deliciifque vitam
,
py*
cionibus, vel veneno periere, etiam mc admouente » ac prss-
lagientc. ,

C A P V T XXXTII.
Quod eius mores ex calida c3r httndda lemptratstra pmettiattf!

G Alcnuslibrodevfu partium, ait ex fanguinc principa*

liter fit fperma.Et in librum Hippocratis de natura hii»
tnana , vt non immeritb calidi &
humidi temperamenti ho-
Tnincssdt luxutiofi,& perpetuo coitu gaudete*, for.licatorC*
rrCquead mortem ,ideb feruidi , &
ad (obolem procreandam
idonei. Proptereafanguineatcmpcris,fiue calida & humida*
vt fuperius diximus , facit natOs deledabilcs , adiduo luxui

vacantes.aniabilcs, gratos, pios, mifcricordes, bonos, amicos,

inulto potu gaudentes , dcle&antcs mufica, odoribus & fui ,

|orpocisornamentisrun)ptuofis,puUhiis,& mundis, & cult%

Digitized by Googk
 yjt I. BAPTlSTiC POR.Tifi
fu 3C faciei-: nam formofi videri defiderant. Et ex eo dicit Ga*.
fenus de dynamidiis libro, fanguinem homines blandos face-
re &
formofos, fanguinemque etiam bonum 1'accre animum,
fimplicem, modeftum, & blandum.
CA P V T X XXIV.
De T\iorb0y quo! dat Vtnu*y wn ex J}ell‘*,{ed e qiuUi^tibus.

A strologi morbos Venerem prxftare aiunt, qui accidant

in membris gcQitalibus,quandocll; male affeda. Obid
Maternusait^vitia facere circa naturalia,&ncccilaria, mores
vero notas ,
gloriofafquc decernit. Morbos circa genitalia,
gonhorream,obftcuftioncs renum, vcficac, vtcri,& pudendo-
rum dolores. Nosautcmdi«imus, quod luxuriofi vfquc ad
mortem luxuriantur, & luxurioli cum meretricibus verfan.»
tur, vt facile eiufmodi morbos contrahant.

C A P V T XXXV.
De irtfaelici Veneris formd , moiibus & morbis, '

.
Q
la ia genus,
Yx de louis forma infcclicis
mus, fcilicet
,
moribus
illicita fli!pra,inceftus, adulteria
eadem de Venere imaginandum,
& morbis dixi-
& exte-

« •
CAPVT XXXVI.
De Forma quam Tderemio jLfttoU^i aferibunt.

M Ercurius quando Orientalis exiftit, referente Ptolo»-

raxo,natuserit coloris mellis, eritque in quantitate
corporis moderatus,aptx coadunationis, paruorum oculo-
rum,capillos habens mediocres. Maternus. Si Mercurius do-
minus geniturae fuerit, facit femper corpus modicum, & gra-
cile,& quorum faciem tenuis pallor inneiat, oculos verb pul-
chritudinis honellate exornat. Hali. Facit hominem pul-
chrae apparentiae , &compoiitx llaturx. Et alibi. Quando
fuerit Orientalis, facit colorem nati licut msUis recentis , 2^
t
•* * *
,

Digitized by Googie
 COELESTIS PHYSIOG. Lrt. ii.
eft modicicorporis,pafuorum oculorum, mediocrium capil-
lorum. Dicitur etiam de Mercurio quod cft coloris viridis,
,

mixti cum bazitate capillorum mediocrium , villofus , ai gu-

fte frontis, cralTarura aurium, pulchrae facici,naris coirq^ ofi-
tae, fu^erc^liorum conjunftorum, amplorum membrorum, i5c
blandorum, minutorum dentium, rarae barbae , macer , boni
ftatus in corpore , in incclTu fuo eft pafluum minutorum , ac
minutorum membrorum , patiens. MclTahala, Homo erit
non albus, nec multum niger, habens frontem eleuatam, fa-
ciem longam, nafum longum , oculos pulchros , non ex toto
nigros, raram nigramque barbam in maxillis, longos habens
digitos. Abdila. Homo gracilis corporis,ftatura faepius me-
diocris,habenspulchram barbam jSc raram, & paruam, fubti-
lia habens labia &
nafum. Bonatus. Color ckftaneolus, flue
Oliuaceus, membra fatis apta fimulcoadunata,ocuIosparuos,-
capillos mediocres, tam in quantitate, quam in colorc,in cu-
ius complexione prscualetcaliditas. Hali. Panium dateop-
pus, gracilem faciem, &
pallidam, oculis paruis,5c pulchris^
puerile quoddain referentibus.

CAPVT XXXVii;
(htoii re&iiis ex ipfo fiella nfpeflu Jtflrologi Hercmales pffent
iudicare,

I quis in coelum oculos Toftulit , videbit in eo Mercuria-

S lem ftellam,in qua omnium colorum mixtura reliquorum
planetarum renitet. Videbit ineo Saturni luridum, Martis
igilcm , louis candidumi Veneris flauum, necnon rtriuifqu*
nitor, hilaritafque, & ob id non pecularis formae , fcd eo-
rum formam capit, cum quibus allbciatur , ob id indeferi-
tendo eius colore Aftfologi differunt. Alij dicunt Mercurio
non efle faciem vnam , vt qui virorem quandocjuc feprxfen-
tat, nunc fufccdinem, nunc aliud,quod crocei coloris aliquid
pftentet, ob id in Mercuriali colore deferibendo omnes lunt
differentes. Ptojomaeus natum facere dicit mellini coloris^
ycl fubnigri, vcl crocei participantes, & ocuU colorati , \f

Digitized by Google
 t."BAPTISTiC PORT^
caprarum oculi. Sed Maternus pallida dicit facie. Meflalia»;
]a,noiv album, nec nigrum clarum , oculos non ex toto ni-
gros, nigramqiie barbam. Hali vero. Mcllini veri coloris,
oculi nigri. Elt autem Ifellaarpedtuparua, vel non magna,
ob id corpore paruo , puerili , & paruonim oculorum , intra
cauosorbes rcceflbrum, fubtilia labia & nafus , & caetera
membra parua, minutorum dentium, exilis vocis , anguttac
frontis', & minutorum membrorum :eft enim viuilTimi lu-
minis ccetcrorum planetarum , ob id acviti iiitellcdus ho-
minem facit , non feftinus in naotu , fcd moderatus vt Sol,
obid moderatus erit natus iu incelTu , & minutorum paf-
futim.

CAPVT XXXVIII.
"hUrcti’-^ ferntd ex ipfo prouentat tempeumntt, .

N obis Ptolomacusinfinuat Orientalem Mercurium ca-

lidum. Occidentalem veri ficcum. Quidam fentiunt
)Otiiis frigidum Si ficcum, vnde ex ficcitate corpus fit graci-

fe ,& pinguedine carens, macilentum. Et ex nimia ficcitate

oculi fiunt caui, & interius pofiti; fic Si labia fubtilia,& vox
exilis ; oculi crocei bile tindi funt , idquccx nimia ficcitate
prouenit, vt funt oculi caprini.

CAPVT XXXIX,
TtioreSy quosTAercurius UrgUttr,

H au inquit.
ritus,
Si quando Mercurius fuerit fignlficatorfpl»
& per fc & fuerit in bono ftatu , facit
feparatim ,

natum fubtilisintcllcftus.Sc cogitationis,acbend figurandi,

& retinendi omnes rationes ficut gcfta & rclationesgefto»
, ,

xum. Hic etiam lucra diligit mercimoniorum, beni ratioci-

natur, & loquitur,in naturalibus rebus verfatur & perquirit
res,bcncintelligibilrs &acutus, &dominabili. Araatlcicn-
tias,maximd quadriuium,fcrutafor fecretorum,& fcelix.Ex
Matecno. Geaiturz dominus fifuerit Mtrciinus, facit co^

Digitized by Googie
 N

COELESTIS PHYSIOG. Lii. it: 53

datos, iiigeniofos, cundia difccntcs , modeftos , & omnia ar-
tium fecrcta difcere cupientes. Modicum cibum potumue
fumentes, ex quibus omnium feientia literarum meritb con-
f;ratur, Sc qui propter literas ,& propter dofti Termonis or-
natum afliduis foleat legationibus fungi & quos fec re ta-
, :

rum; ac religiolarum literarum areanadeledent facictque :

niagiftros, aut Grammatica artis , aut Oratorix aut ph} ii- ,

carum literarum interpretes, ac magiftros , &; qui omnia ne-

gotiationisofficia facili ratione pertradent ,accipientcspa-
riter, & dantes, & exhibentes facile commercium. Erunt fa-
nc in omni negotiatione folliciti, vtiles,& qui fubftantix fa-
cultatesfuisjuribuscolligantpatresfaniilias,fane ob omni
luxuriarum fepofiti voluptate, jufti ,
(ibi vacantes , & a con-
iierfatione'publiciftrepitusfeparati,& t]ui omnes religiones
quadam animi trepidatione fufeipiant. Alibi. Mercurius
commixtx eft naturx,aut ei cui pariter commifceturjVel ali-
qua forti radiationeconjundus promifciio commixtionis
alTenfu, non adhxrcns eius (Ignillcatiir peritia,
difficulter :

ingenium, ratio, facundia, iracundia, deceptio , jocolnmquc

furcum. Tumcnthymcmata,fyllogifmi,fophi(mata, Focti-
ca , Mu(ica,aftrorumquc, & totius Mathefos perferutatio.
Significatfidcles amicos, vates, forti legos, augures, ac diu i-
na interpretatione decoros , mercatores quoque legatos. ,

Oratores, & qui fraudulenta fxpius calliditate; decipiant.

Significat etiam cuiufquc artis lucubrationes , rerum occul-
tarum, ac fecretorum inuentionem, blandum fennonem , fa-
num confilium, delitias, voluptates, ambitiones, qua ftus,ac
xraria tributa , &
quicquid glorix potius^ quam vtilit.'’tis
caiifa conquiritur. Tum fimulaiam conciliationem , dubium,
atque inuolutum affedum, vilem animi commiferationem,
ingratam vocis modulationem , fcd in omni acuto cuiufc]uc
artis opificio folertem manum ,accomrnodatifIimumqiie in-
genium, tum ad rerum occultarum miram inuentionem, tum
ad carum celerrimam perftdionem,

D 5

I
 1. BAPTISTA PORT^
C A P V T XL.
tfuftuodt Toleres i T mpeumentOt non * fydere prouenire,

G Alenus homines efle acutos,lcne$ , ac maci-

ait biliofos
lentos. AUrologi Orientalem Mercurium calidun» di-
cunt, ideo Galenusbiliofos calidos, j& ficcos dicit quamplu-
rimis in locis. Oculi crocei & capilli flaui idem arguunt.
Prxterca Galenus in libro dogmatum Hippocratis ait, bilis
eft fenfus acuere. Etlibrodcanatomiaviuorumait , virtus
moralis dicit cuenire inconftantia, fubtilitas, & acuitas , fo-
memoria,& velocitas refponfionis.
Icrtia, audacia, elcuatio,
Et libro de natura humana. Animi acuties & intclligentia
pcrfuccumbiliofum , & ficfexcentis aliis in locis. Ob id
iftos Mercuriales cordatos dicunt, & intclligentes,& omnia
fccreta difeere cupientes , faciliufque perdifcunt Rhetori-
cam, &Grammaticam , fcilicet fermonis ornatum , ob id &
frequentibus legationibus fungfitur. Humor acutus eft, ob &
id follicitos reddit, praefertim cogendarum diuitiarum. Et
quia ficci,non Iuxuriofi,& nonnifi ad illicitam, profanam &
libidinem innitantur obid vxores Sc filios fpernunt,& quia
:

Ecci funt,auidi, parci, fubeuntes pericula, &

labores propter
lucrum.
En loannis Pyci Miranduladi effigies. *

Fuitioannes Pycus Mirandulanus, coloris fului, gracilis,

ac commenfuratse quantitatis corporrs, oculis paruis, flauis,
facie obdufta nau> praelongo
, &
tenui , tenuibufque labiis,
I
facie puerili fedtam decora, vt fer^ angelica videretur. Fuit
.& tanta ingenij altitudine &
memoria, vt merito inter mor-
tales Phociicis nomine appellaretur, incomparabili in difpu-
tando & feribendo, facundia , vt omnes a feribendo deterre-
ret. Philofophus, & Mathematicus, Theologia' .^rcanaper-
quifiuit. Fuit& , moribus & animi candore , ce-
leftiflimus
iebs vixit, vt virgo moreretur , modici cibi & potus , ftudii^
]& vigiliis fatigatus, juuenis interiit,
yiiffes ex Darete ita dcfcribitur a Nepote,

Digitized by Googie
 COELESTIS PHYSIOfe. L-rs. IT. 5$
Ore hiiarUy modkcque humiles coHeHus iit armos
» Dux Itachus prudens, confultum pendere, gnar tu
obliquare dolos, datltu aptare loquendo,

CAPVT XLL »

De morbis quos dat TrUrcutius, & de Thyjicis rationibus,

Nqiiit Matermis. Patientur Mercuriales, animi :cgritudi-
I nes.paruipendendo magna, & magnificando parua, cogi-
tationeshorribiles, & mentis inquietationem & debilita-
,

tiones, vt aliquando dementes videantur. Sed hi morbi non

A ftellis,fcd flaua: bilis alumni funt. Galenus libro de vtil ita-
te rerpirationis. Exflauabilefitphrcncfis, ex libro de locis
affedis, deliramenta.

C A P V T XLII. i

t
'
Infalicis Mercur^ forma, mores, & morbi.
Tolomxus.Mercurius fi fuerit Occidcntalis,erit fubnigrt
P
exilem,
colorisjcroceique participans, macilentus, vocem habens
& cauosorbes, & erit ipforiim oculorum pupilla vc-
lut pupilla oculi caprini , declinans rubedini. Lei poldus. Si
Mercurius erit Occidentalis, erit fubniger crocei coloris,
/ communitcrmacilentus,vociscxilis,comisorbatuS;& pupil-
la cft declinans ad rubedinem, v t caprx, ficcitas in eo \ r.r ua-
let. Hali. Scdfi fuerit Occidentalis, eriteiuscolor inter ba-
zum& croceum, macer, fubtilis vocis, oculorumptofiuido-
rum,& eorumpupillxaffimilantur pupillis capraru, tenden-
tium aliquantulum ad rubedinem. Et in eius complexione
vincit vero planeta fuerit in diuerfo ftatu pro-
ficcitas. Si :

ducit natum fraudulentum , loquacem & vanum , hic etiam

nititur aliis perfuadere, quod ipie non credit , voluntatem &
confilium funmfequitur, facile permutatur,leuis in fenfu, ci-
to diuertitur a propofito, ftultus , multi erroris & manifefti,
coniiertibilis in fa&is fuis.Dicit alibi.Si fuerit male afFcdlus»
vel fi cu Saturno communitatem aliquam habuerit, manibus
 ’
T. BAPTISTA PORT^
artibus dabunt operam, ncqj verae, neqj legitimi chymix, 8c
a communi lege leorfum variant, miras fabellas fibi fingeres»
alias libi narratas credunt , alias ipfi narrant , femperqiie iti

chimaeris, & vanis cogitationibus vcrfantur,libenterquc au-

diunt commenta de dccmoniis, ac fpc^trls. Simulans melio-
rem eire,quam fit, magis diligit amafias, quam vxores, lafci-
iiiisillicitisdeditus , & deuotus. Maternus. Si maleficarum
ftellarum fuerit minaci conftcllatioae confternatus, humori-
bus vitia decernit , &
fi Luna fuerit male collocata, fpaticos,

lunaticos, aut caducos facit, &

morsilli,autexaquis,autcx
humoribusfemper infertur, Hali. Facile corripiuntur comi-
tiali morbo , infania & lunatici efficiuntur , morbis conta-
giofiscorripicntiir, impetigines ,
vitiligines ,clephantlafes,
lepras perpetientur. Dicunt pra:ter«a , quod fi Mercurius
cum Hyadibus & Pleiadibus ,
aut Orionis flellis fymbola
habuerit, quae fiellac maleficae funt,
(
Nos autem dicimus, fi
bilis illa flaua cum atra melancholia juinSa fuerit)crimt tur-
bidi ingeni) habrbuntque turbidam , & obfcuram mentem,
,

non longe mania obid inanibus, & nefariis artibus da-

a :

'
bunt operam, in diuiaationibusNccromanti£c,Chymiae, 6c
eiufmodi feientiarium defiderio tenentur, femperque in chi-
iT»:eris , Sc vanis cogitationibus verfantiir , libenterque au-
diunt, loquunturque de fpeftrisyftrigibus & dxmonus. Se4
id non ex ftellarum conjunctionibus , fed ex humoribus tur-
bidis, atrabilariis, melancholicis. Siccitatis enim & melaa-
cholixeft trahere ingenium ad pejora. Simtque vifu pallidi,
crocci , macri , hirfuti, &
horribiles. Contra vero qui claris
humoribus, vtbile, & fanguine fcatent nobiliflimi ingenij
,

funt, Philofophiae , Theologia- , &

Matliematicarum (cien-
tiarumfccreta riniantur , iifque nobilifiimis fcientiis ope-
ram nauant. Hi mdulosruCtusexpectorant jludorcm infipi-
dem exhalant , lotium pallidum , croceum ex terra reddunt.
Si autem jungatur cum Luna, id cft, cum humiditate , id cft,
pumpituita,^idcliccthumida de caufa, fiunt cpnuulfipneSi
^ mqrbilunantSjpx Galeno,

X
...
- C0ELESTISPHYSI0G.L7B.it. .57

C A P V T X LITI.

Dc coyporu forwtfyqH4mCenethi!4:i Lim^m pr^hcn Samt.

Tolomaeus Lunae non tribuitformam , Ced hiuar< in tcm-

P perie,n]acic, vel humiditate. Eadem ab co Leupoldus,.5c
Maternus. Sed alibi Bene difpofita Luna tacit homines
:

corpore magnos, fcd tamen proportionatos fcilicct,dtfi cor-

poratos, lionefta tamen corporis pulchritudine venuftat, mul-
tum cibum {umentes, pauco potu gaudentes, fcd impeditos
oculosfacit. Corpus dat candidum ,fe4cj«^idam macularum
varietate /ignatum, McHahala: Luna Orientalis facit hornis
nem album coniunftum cumprofeo colort , vergentem iu ma-
cilentiam,fupcrcilia bencuola , oculos non ex toto magnos,
faciem rotundam, ftaturam ex toto pulchram. Abdila Ho- :

minem facit mediocris ftaturce, rotundae faciei, habebit ocu-

lum percultum, vel erit ftrabo, vcl oculorum orbis alter altc-
jo altior, tandem alter oculorum vitio carebit. Sed inrnu-
lieribus dexter oculus, in viris fiiiifter^ Hali: Luna facitcl-
bos, piJchrae faciei, pulcbfum afpciflum, pulchr.r barbae, clavi
foloris, & lati corporis,
C A P V T XLIV.'
ihiodreFiius Genethliaci caelnm nfpicientes de lun.iyi fart/u cx ippus
fydeypi nljiethi decetneye

Ed quae ifti de.Lunari forma decreuerunt, & de moribus

S ab eo proueniciitibus quod diuturna experientia confet
,
cuti funt, (i altius infpexiflent , illico certiori & coloratiori
fortallecaufa decrcuiilcnt. Qhjsi magiumi fui corpori sfpecir
men prxbet inter phnetas,obidbenedirporita,maguossor- '

porc homines facere: & quia perfcdx gloDofitatis,rotundar,

cxaftaeque circinationis &
proportionis, ob id homines, etfi'
corpore magnos , proportionatos tamen, faciem rotimdam,
& oculos & magnos.Lunacft facie albicanti, in quanon nihil
,
tqtumqpe corpus quibufdam mafulis v.uiegatun:.

. Diglli^Lt-u by Googie
 f. BAPTISTiE PORT^ I

ob id homines albos non conjunfi:© colore rofeO > fcd ad pal-

lidum vergenti, & corpus quadam macularum varietate fi-
gnatum, viros in quampnrimisobfignaiiimus, & prxeipue
foeminis, nam delicatioris cutis, & nitidioris candiditatis
funt. Velociflima cft planctarum , nam vigintiodo dierum
fpatio fuum perfecit orbem,diucrfifque faciebus apparet,fin-
gulifque hebdomatibus fui luminis vices femper variando,
difponitur. Primis feptem diebus, vcluti diuiu orbis, excref-
cit, dichotomos Grxeis dida, alten totum orbem renafeen-
tes ignes colligendo iara complet, tertio item ad medietatem
decrefeendo contrahitur , quarto fui luminis diminutionc
minoratur,amphicortos,vel vtrinque gibba.Vnde nunquam
in eodem ftatu permajict , ob id inllabiles homines muta- &
biles propofiti facit, &
qui variis rebus deledcntur , quique
femper peregrinari concupierint, idque ob id faciei mutatio-
nem.lurninifque & motus. Et quia albicantis luminis, humi-
ditatis indicium, quod vero quippiam fit nigricantis, frigo-
ris fignum dicunt. Sipiflime eclipfiii patitur, lumineque or-
batur, ob id ftrabos effici t,vitiatos aut nebulofos oculos, ali-
quando orbatur toto lumine, aliquando cius pars ,
ob id fa:-

piffime homines totovifii orbatos, aliquando firabos & lu-

mine vitiatos. Vt idem facere tcftantur alia fyderancbulofa,
yt Afclli, Pleiades, & fimilia,
•
CAPVT XLV.
Qiad hnm4ni carptris difpofttio nm i Lututyfcd 4h ipfg proueniie
tewptrammo.

Ed quam ipfi Lunarem corporis formam nuncupant,hatu-

S ralcs redius frigidam , & humidam , vel phlegmaticam
temperiem dicunt: dum faepiffime talem vfurpent comple»
xionem: nam inter planctas, varias habet qualitates. Ptolo
jnacus vero, Artefius , & Archofalus dicunt Lima a coniun-
:

dionc Solis vfquc ad primam quadraturam humida eft , ad

oppofitionem deinde vfquc calida , &
inde vfquc ad aliatn
quadraturam ficca, &
vfquc ad coiundionem poftea frigida.

Digitized by Googie
 'COELESTIS PHYSIOG. Lib. II.
59
^ed Aftrologi cius formam defcribentes, frigidam & humi*
dam dicunt. Frigida igitur, & humida qualitas facit homines
pingues, ipagnoSjCamofo? &
rotundos :cft enim humiditatis
priuilcgium rotundare membra, vt diximus in Phyfiogno-i
ironicis, &
cx frigiditate pilorum carentia, color albus. Sed
fi multa adfit frigiditas, albedo ad liuitatcm tendit, facit &
ad coitum impotentes, parum comedentes, minime dige* &
rentes. Praeterea humidi cerebro, ftrabifmum fxpiflime pa-
tiuntur, generantur enim oculi ex humido cx humido' , &
conflant. Efl enim flrabifmus aliquorum mufculorum refo*
lutio, quamex huniiditatc prouenire Galenus libro de Sym*
ptomatiim caufis dixit. Et libro de dynamidiis dicit, quod
phlegma facit corpore compofitos, vigilantes, intra fc cogi-
tationes , & canos producentes. Sed cur in mulieribus dex-
ter oculus ftrabus , ita in viris finifter, qiixrenda efl caufa,
Dexteroculus, dextra vtriurquc pars calidor cft /iniftra,foc-
minae multo hominibus huinidiores. Si viris ftrabifmus ac-
ciderit, quia calidiores, in debiliori oculo patiuntur , ideft,
finiftro; ii fcEminis,quia humidiflimae , etiam dextro poteft
accidere.
Andromacha, claris oculis, candida fiiit& formofa, cor-
pore longa , moribus modcfta , fapiens
,
pudica &
blanda,
Nepos;
f phtafjfenfits pudor uuFlm omint
Jlvdrotnachcn, erteiahumtrh, vlfuque ferenam.
Vt ex Darete habetur.
A Luna enim corporis candor, vel a phlegmate,& magna .ali-
cuius corporatura & formofitas, & eodem phlegmate nulla
Veneris tentigo, ob id pudica, mitis, blanda, 8c lapiens.
« »

CA P V T '
X LVI.
De moribus , ([uos dat Luria,

H
‘fprma
Ali dicit
mores,

,
gaudium
humidam complexionem dare, ob
& amantes quietis. Maternus: Lunat ligni ficatio,
^
gloriot affeftatio, debilis in fcnfu
id

,
bonos

tcuiii#

Digitized by Google
69 I. BAPTISTiC PORTj«
memoria, mendacia, dilatationes, aflentationes, multa eda^
citas,fed exigua Veneris tentigo.Significat enim leues,rerum
aquaticarum przcipue negotiatores, negotiorum initia, &
merita ex eis prarmia , facultatum diuerfarum , honorumque
confecutores, legum ac bonarum artiumdiligentes cultores,
& omnium rerum cxcellentiffimarum digniffimos explora-
tores : aquarum opera, terrae cultum, Principum ac primatum
negotia , in prima maxima luuentute fummam religionem,
fcd minime conftantem firmaraque in ea perfeuerantiam,
,

Abdila Luna facit hominem nullius vtilitatis , qui dic , ac

:

no^e ire defiderant huc, illuc,necleuiter flabit alicubi. Erit

inflabilis, &
nonpcrfeucrans, habet ex operibus legationes,
opera,aquarum & terrat cultum. Guelius dicit facere mulie-
res honcflas. Maternus dicit facere homines inaequales vitae,
qui pro temporum mutatione mutantur, vt eorum patrimo-
nium affiduc augeatur, & rurfus minuatur. Commorabuntur
in aquofis locis, multum cibum comedentes , ac pauco potu
contenti: vxorum & filiorum amoribus non proni. Hali n.
Honeftus, itineribus pronus, vitae variationis inaequalis, vi-
uct extrapatriam, induet vcflcs albas.

CA P V T XLVII,
QtuJeiufmoJi mores tfonex Lun<t^fed ex humidoyfrigidoque
T etn^eramemo.

Q Vi frigidi, parum fimt in coitu potentes, ob id cafli,&

religiofi, odioque habent vxores & filios. Poetx fin-
gunt Dianam, quam dicunt Lunam, efle virginem , horrere
luxuriam, & Dcamcfrc pudicitiae. Finxerunt etiam viarum
prxfidem ,quia viatores & legatos facit. Venatricem, cum
venatores loco flare nefoiant. Galenus phlegmaticis proprie-
tatem elfe, facere homines caflos, fineCoitusdefiderio, & ta-
citos. Et quia frigidi , cupiunt cibos, & quia humidi, fper-»
nuntpotum. Qma frigidi & humidi,funt complexionis mu-
lierum , &
mulieres timidae &
imbecilles. Mutabilis confi-
lij, &
propofiti,& nuncflare,nunc ambulare defidQraut,nimtf

Digitized by Googie
 COtLESTlS PHYSIOG. LisJi.
boiia augcrc,nunc minuere. Ex humiditate eorum taciturni-*
. tas, Sc morunj bonitas, vt imbecilles, timidique, nemini offi-
cere putantes. Diligunt loca aquofa , quia a fuo Cmili quod-
cunc^uc trahitur. Albis veftibusvtentur, ex natura phlegma-
tica id euenit qu* alba eft ,
,
&
alba videre defiderant : ob id
fues ad alba libenter trahuntur , quia plegmate redundante
Sic biliofi croceis veftrbus, vt cerui,& tauri rubeis,quia fan*
guinci i fic melancholici atris, ex hu^ore,quo afficiuntur, vt
latius in Phyfiogn. Sunt plegmatici, mente leues, &
ingenq
celeris )Vt diximus.

CAPVT XLVIII.
T^iorbi Ltmdres qui.

Vlius Flrmlcu$,corpus macularum varietate fignaredixit,j

I lepra, vt malignis vlccribus , in corpus ipfum affidua con-

torfione deformet. Senili debilitat imbecillitate , impedi-

mentis oculis officiet, Vel vulnere dedecorat.Dat epilepnam^
& vultus contorfionem, &
quz pertinent ad paralyfin , prat-
fertim quae fit in lingua, labiis, & oculis, & membrorum
torttorfiones,

CAPVT XLIX.
Qtioii hi nmbinmaLtmafftd 4bbKmiJit4te& fhltgntdtere^mdenrt

G Alenus in libro de locis afTe<!iis,& aliis locis. Oribafiufl

in oftauo, Paulus ifigineta in tertio libro dicunt, quod
origo viti) apoplexiat, paralyfis lingu«, oculorum, & alio-
&
rum membrorum, fit ex frigidiore pituita, quat principaliffi-
fnos cerebri ventriculos repleat. Et Galenus libro de Sym-
ptomatum caulis ait, lingu* paralyfis ex frigiditate , craf- &
lis,lentirquehumoribus. Sic& mandibiilarcontorfio, ex ea-
dem caufa apopkxia,quafi totius coi^oris paralyfis. Etlibro
de oculis: Paralyfin oculorum ex humidilfimis humoribus a^.
I^enios defluentibus prou^re.

Digitized by Googk
%
 '1

i. BAJ>T1ST^ portae
i :

LIBRI TERTII.
P R O OE M T I Mj
t

I X ITl/iyS de fimpliciunt flatietarafu fornis :

ns,nc de compofitis. Fi^ro enim , vel nmq^dm f»e-

w/, w [olus planetd gemma Aominm fiiyfedduo,
vel tresy vel jimtd omnes de genitura di(j>on4m , O'
fic forma nati de omnibus formis participabit y vnde
non de vm foloyfed defmtd ontnibus iudiciumfu*
turum y Jicut autem in irnagmbus artifex pi&or lineamenta membro-^
rumexvaria mijiurarum aluerftate prafignat , &
terhpt/atis color t~

bus corporis formam imitatione ylimilitudinem facit : Sic ficUaruttt &

Kon\unUa radiatio focieraiit confenfa pariter ttwperatayVirn quandatn
vicijiimexeonjuniiis (ibi poteftatibm mutuatur, , cSr fubjlantiam fibi
ex di tierfo ignium colore coBatam ad hominum nmes O morbos ypi (lu-
tas inde aquali focietatis moderatione dtfangit. Hac inquimt ^Jlro-
logi. Sed res fe aliter habety nam qtix ipfi ex planetis y nos ex humori-
bus dicimus -nam fatis rarenter homo vnius humoris erit pradomhiiumi

tsam interdum duo vel tres y vel fitnul quatuor omnes complicati y & co-t

Tum quoque generay tffofma eX horum miftione variabit , vnde etiam

CT mores , Cr morum progntfiica. Sed a Saturno inoipiamuso

C A P VT L
De mixtione Saturni cum aliis planetis{

X Melfaliala. Si Saturnus fuerit compar cutn Touej

etiam Orientali, facit hominem habentem faciem
vere albam, crinis color caftanacolus, vel mcllinus
cum laudabili decentia, ociiii cius fubnigri, mediocris quan-
titatis, erit femicaluus,alicjui dentium non vere albi. Capilli
femicrifpicaftaneae coloris, pili non prorfusnigri ,eruntque
inter raros & crifpos. Et fi alter Orientalis , alter Occiden-
talis, »rit aliquid infra hoc< Si yterque Oecidentalis,m«ltmrf

DigitizcG by Google
 COELESTIS PHYSIOG. LiB.llr.
inffa hoc :& natus habebit colorem pulchriorem quam ,
ht
mellinus: tenentes oculos in terram eundo , pedes recuruos,
& iungiteosjcum vadit, oculos non magnos, iunfta fuperci-
lia, cutem non recentem, quafi ficcam, labia grolla, venas ap-

parentes, barbam non fpillam, capillos afperos, multos. Hali

vero: Si Saturnus fuerit inconuenientiacum Sole,& in bo-
no (latu, & fimiliter luppitcr in bono ftatu, natum gignit rc-
ligiofum,& qui ornat, &amatfcnes, & eft manfuetus &
quietus, boni conlilij, ac bonx opinionis, auxiliator, a Regi-
bus & nobilibus cognitus & honeftus; quod in animo habet,
J;oc vult oftendere, dator, bonus eledor, amator aliquorum,
intelligens, patiens , & Philofophus.
At fi hi planeta fuerint
in diuerfo llatu a iam dido.producunt natum nefeientem vti
bono,vt quicaretpcrfcftione fenfus, & delc&atur phan-
tafnutibus, & diligit Ecclcfiis commorari , futura prxdicit,
abhorret filios, amicum habere non poteft, non allbciatur
hominibus, nullus confidit in eo,nefcius, perfidus in rationi-
bus, gloriatur fine ratione, honorem non diligit, amat plora-
re, malae conceptionis &eledionis, folitarius, patiens, labo-
riofus & txdioius.Maternusciurmodi mores decernere dicit.
Vita claros, nobilcm,omnemquefclicitatem,crit anima nati
iufta, fenes decrepitos libenter honorabit, critque fani confif
li j,ahis libenter fubfcruiet,& iuuabit,largitor, magnanimus,
patiens, quietus, intelligens, amicorum amator ,
& Philofo-
phus. Leiipoldus : Si Saturnus loui aflimilctur , erit natus
commendabilis, iuftus, honorabit focios,& erit fani con fili j,
adiutor Rcgis,donator,bonse memorix, diledor amicorum,
<juictus, intelligens, patiens, Philofophus.
Si Saturnuscum Marte participabit, facit hominem non
bene redumjfcmigrolTum, color erit fubniger , participans
quadam non decenti rubedine , habebit aliquando in facie
aliquas indecentes maculas, pili eius femirari, capilli non
'
multum nigri , imo erunt participantes quadam obfcura ru-
bedine. Hali Si Saturnus compar fuerit cum Marte,f^ air.-
:

bo infua doriphoria,ficut diximus, procreant natu audacem,

pAru« conceptionis, impiuta ,uebuloiie»i in rebus & fcidis-
«4 • t. bApTIST^ PORT^
fuisjHtigatorem & qui fe exponit magnis periculis, Sc In-
,

1'ortunis,non confiderat caulam aut verba quje dicit , feniat

iram, ac inimicitias non excufat fc de re, quae accidit ei fa-
; *,

cit homines laborare, vincere diligit, inobediens , exaltat fc

fuper Reges & Principes,amat litigare & vincere, cogiutio-
num profundarum , tenax in faciendo gratiam & feruitium,
& in alfocianclo : infultor j & deceptor pondcrolus, faftor
mali , hominibus malefaciens, debilltatus,hrmus, non permu-
tabilis, ponit fc tduerfus magna &
fortia pericula, ab illis &
citoreuertiturjfeftinansin rebus fadis fuis^ & generali- &
ter profper : Sed planetx fuerint in diucrfo ftatu aiam
fi ibi
enumerato, educunt natunl deprardatorem itinerum, malum^
abie&um,maliftfltus, fequentem malum lucrum turpe j, &
uon amicitiam habet cum aliquo, deceptorem amicorum,
infidelem, homicidam, rixofum, turpium forn icationum, ne-
cromanticum raptorem mortuorum bonorum. In fumma,
,

malus cft , malique (latus. Maternus Facit moribus trifteSi

:

laboriofos, fordidos, humiles^ gloriofos , qui afliidue lu- &

gubri Mcflahala : Facit hominem ru-
triftitia forSidentur.
tcum, capillos rubeos , faciem rotundam leuiter eam deho'»
ncftantem, habentem oculos croceos, horribilem afpctSu, au-
dacem, habentem in pede fignum, vel maculam. Dorotheus:
Hominem dat afpedu acutum , participem audaciae , perfe-
ueiantem infuperbia,negotiorum vanitas feftinando. Abdi-»
la Curuum habet corpus,
: &
nafum, facit hominem fchifma-
ticuthjid eft, difeordias feminantem, in cuius facie color ru-^-
beus, mixtus cum nigro, fcd horribilis: habet aliquando in
facie grana rubea, & raros pilos in barba.
Saturnus cum Sole iunftus facit hominem habentem (la-
turam declinantem potius ad latus maioritatis quam ad la- ,

tus minoritatis, cuius color erit quafi imulus, ita quod vide-
bitur quafi participare pofle cum omni alio colore, potius
tamen cum fubnlgro, eritque decentioris (laturi, quam cuni
aliquo r.lioriuTi planctarum, eritque fcmicarnofus habent ,

oculos fcmigroflbs,barbamqu: femiplenam, capillos cafta-

Qcoles, fiue mellinos, inter (caucrifpos & exten(os, & .addic

by Goo^lc
V
 COELESTIS PHYSIOG. Lib.IIL 6^
Solalitjuiddcpin^iedinecorporisnati, atque pulchritudi-
ne & in ipfis forma prx caeteris planetis. Et fi Sol fuerit
Orientalis, addit aliquid de magnitudine corporis, & fi fue-
rit in combuftione , detrahit pulchritudini , atque formjc
corporum &
dat grau ia impedimenta atque miferias. Ltu-
:

poldus: Siloni afliiT>ileturSaturnus,crit commendabilis na-

tus, iullus, honorabit focios, & erit fani confilij, adiutor Re-
gis, donator, bonx memorixjdiledior amicorum,quietus,in-
telligens, patiens, philofophus, & fi contra, dic contra,
Saturnus cum Venere , facit vtnati color quafifubnigcr
fit, fiucmellinuSjfiucoliuimus, decens tamen erunt capilli ,

nec vere glauci, nec caftancoli, facies eius quafi rotunda, ma-
xilla mediocres, oculi fui laudabuntur pulchritudine, a ma-
jori parte videntium eos, nigredo ipforum maior, quam fi
Saturnusfuerit fignificator folus, competentes habens capil-
los, esitquefemicarnofus vt plurimum. Maternus Qoja Ve- :

nus f»rtuiu eff, reddit vita claros, nobiles, omnemque fccli-

titate» decernit. Halj Porro fi Saturnus habuerit conue-
:

nientiam cum Venere &

ambo in fiia doriphoria , producit
,

natum amatorem fecretorum legis, & rerum occultarum cu-

pidum, diuinatorem , &
qui diligit venerari res diuinas qui
:

fienafeitur verecundus, inultum manfuctus , amator orna-

menti, fidclis,rationiscxpofitor,fujc voluntatis fupprcflbr,
bonarum cogitationum, ac magnus mulierum zelotypus. At
fi hi planetae fuerint in diuerfoft.itu a lam difto, gignunt
natum pertinacem, ac fux voluntatis, fornicatorem , cogni-
tus non erit, fornicationes cum confanguineis committet pet
deceptionem, abhorret res & bona fafta ,foUtarius, ftialae

loquelae, & ratiocinationis jimmifcetfe rebus celatis & ab-

feonditis , errabit praeter naturam ,
5c magis cum fcnibtis,
quam pueris,morc belluarum, leges vilipcndit, illudit & de-
ridet bonorum a^fa.
Lcupoldus.Si SaturnusaflImileturVeneri,& ipfeefl: boni
cfle , natus abhorrebit formofas mulieres, inuidus, malae fo-
cictatis, &fuo ipfius confilio confidet. Si Venus erit contra,
xutus erit inuidus^ fornicator omnibus^ modis, venereus, nu-
^ E
 ,

66 1. BAPTISTA PORT>e
lcJici»s fupcrbiis, vilipcndit iutlos, & erit riccromanticuS* '

Si Saturauscum Mercuriocohabitauerit,natus eritiubni-

gri colorisjhabens frontem fcmilo;igam,facicm fcrhilongam,
nafumque fimUiter,‘ociiloj (emidecentes, declinantes potius
ad nigredinem, quam ad alium colorem, barbam nigram & ,

raram, digitos femilongos.eritquc conuenicntis flaturae. Ma-

ternus dicit facere maleficos, veneficos, perjuros, fuoruniquc
patrum atque parentum inimicos. Hali : Si Saturnus ha-
Dueric co iuepientiamcum Mercurio, & ambo fuerint infu-
blimitate iam fxpc di£la , facit natum rerum inquifitorem,
Ck quaefitorem legum, & chronicorum , amatorem Phyficac,
ciiftodcm fecretorum, cogitat etiam de rebus abfeonditis , &
occultis, cupidum faciendi mirabilia, facitcnimcredercho-
ini!iibusmirabilia,& hoc folo die credit, hilarem, boni co-
gitatus, fubtilem in diuidendofuo intclleftu vnam rem ab
alia, ac fi rem vnam per aliam deducat, acuti fpiritus , exper-
tus inquifitor infuispetitiorubus,amatorintelledlus& fen-
fus, & generaliter foclix in omnibus fadisfuis. At fi hi pia-
netx fuerint in dluerfo flatu a iam dido, faciunt natum ira-
cundum, tenacem irx , turbidi fpiritus oppreflum, abhorri-
•bilem confanguineis fuis, laboris diligentem, dolos cogitan-
tem de node, deceptorem infadis & didis, non gaudentern
focietate hominum , latronem, necromanticum ,immifcciH»
tem fe fraudibus , infidelem, & generaliter infoeliccm. Lcu-
poldus Si Saturnus affimiletur Mercurio ,
: &
ipfc fit boni
efle, natus legum &
rerum inqqifitor, amabit Medicinam,
mira faciet, fophifta, erit acuti ingenij, fi Mercurius erit
contearix difpofitionis, erit tepidus, laboriofus, node tur-
babitur.
Si Saturnus cum Luna participauerit , natus habebif co-
lorem album,fedclus albedo non erit clara,ncque vera, quem-,
admodum nebula infeda, cum aliquali admixtione rubedi-,
nis, eritque habens pulchra fupcrcilia, oculos nigros, faciem
rotundam, pulchram flaturam fatis decentem, eritque aptae,
coadunationis fuorum membrorum, & id fignjficabunt fl,
<;runt bene difpofiti. Sed fi inalc difpofiti , erit contrariusnjt

Digitized by Google
 tOELESTIS PHYSIOG. LiB. llt. '6y
natus erit deformis, ineptus, foetidus, horribilis ^ & vilis
apparitionis,& inordinatae fuorum membrorum compoftio*
nis,atque coadunationis,& tanto magis deformis. Dixerunt
Sapientes ,
quod Luna adiuuat de temperie , & gracilitate.
Maternus : Saturnus Ci in domo Lunae, &
fuerit lumine dimi-
nuta, tunc ei caput capillorum raritate nudabitur , vt facit
luppiter capillis defluentibus caluos, &
quorum lumina re-
pentinis ccrcitatibus impediuntur, aut affidua fuffufione acic
deperdan t; facit pleuri ticos,hydrop icos,podagr cos Sc cadu- i ,

cos, Hali iSaturnuscum Luna, vel Mercurio, & in bono do-

minatu, producit natum morigeratum, ac boni c6filij,& pro-
fundi intelleftus, & qui a fe ipfo habebit confilium in rebus
luis,& erit diues,charus Regibus & claris hominibus, domi-
nus thefaurorum,copolitus,non rifor,nec triftis,nec inuidus.
At fi Saturnus alio modo fuerit affedus,facit natum turpeirii
infirmum,paruqcxiftimationis,vt (^ui nec iple fefe exiftimeti
nec cognitus eft,confulit fibi per fc ipfum,& eft inuidus, foli-
tarius dcceptor,irc diligit ad loca triftia & laboriofa, fine vc-
rccundia,femper diligit miferias, parat proditionem, & frau-
dem fociis fiijs, laetitia 8c hilaritas nunquam inucnitur in eo^
abhorret amicos & stfqualesSd focios, Lcupoldus eadem. Sa-
'

turnusdifpofitorcum Luna vclMercurio,& in angulis, natus

iuftos amabit, rigidus, erit profundi cbnfilij, & in hoc fixus,
laboriofus , difputatOr, fed quandoque a veritate declinabit,
locuples, appetitnigrumjVerfipclliSjthcfaurizator, inuidus
©cultus^ & Li contrariae difpofitionis, dic contrarium.

CA P V T II.

ex hmorttm rhixiione tttifmoS mres prwtntdni^

Ed t nos vt a printipio diximus formae & moreS non x

S
cut mixtura Saturni, & louis formam &
,
fyderibus,fed ex ipfo proueniunt tcmpcrameiito
alios
: nam
mores pften-
fi-

^ic, cum pernitiofis vero pemitibfam temperiem jfic humo-

rum diucrforum mixtio aliam formim & ,
alios mbres pro-
l^ucit, Ycl praeclaros, vel peruitiofosex vtroque cbmpofitos;
6S I. BAPTIST/E PORTyfi
Diximas enim ex frigido & huniido faciem & capillos pro*
uenii-e mellini coloris, mediocris cralfitiei, & oculorum, &
ex calido, & humido album cum coloris commendatione, ni*
grorum oculorum magnorumque, recaluum 'ac forma vene-
,

ex vtriufque mixtura faciei erit color albus, capil-

rabili, ita
lorum caftancolus cum laudabili decentia , oculos lubnigros,
mediocris quantitatis,ftatura decens, &
plufciuam mediocris
quantitatis, femicaluus; nam frigiditas, & ficcitas capillos
retinet, caliditas & humiditas relaxant, & caluos efficiunt;
ex vtraque mixtione femicaluus. Capillos crifpat ficcitas,
humiditas extendit, ex vtraque mixtura , capilli fiunt femi-
crifpi inter extenfos, & crifpos. Vitium, fi aliqualiter miti-
gatur cum bono, optimum erit : fi louis temperamentum a
Saturno fuerit, totum regium temperamentum. Sanguis qui
paululum admixtum habet melancholiae , quantum ad tem-
perandum fufficit fuperfluiim fanguinis ardorem, 8c motum;
ha:c humorum mixtura vultum dat venerabilem, ac maicfta-
te plenum, dat fanam vitam &
longam,pronum facit animum
ad iufiitiam, clementiam &
magnanimitatem, pollidebitque
ipfe magnificam qiiandam virtutem , quz homines ad fibi
feruiendum,& obtemperandum inuitat,obid in bono vtriuf-
que ftatu producit iuftos, honorantes fenes, diligentes ami- .

cos, nobilem & gloriofum.

QUac ifti etiam dicunt de Saturno & Marte, nos ex frigido
& hccOjSc calido & ficco dicimus prouenire. Qnia frigiditas
& ficcitas mediocrem dabant craflitiem, calidum & ficcum
idoneam caniofitatcm,cx hac mifcclla natus critfcmicraflus.
Ex frigiditate & ficcitate, & calicUtate & ficcitate corpus
eratcuruum,ex vtraque curuum quoque erit. Frigidus dabat
colorem carnis mellini coloris, & nigredinem capilloru,cali-
ditas ruborem , ex vtraque erunt capilli obfcurae rubedinis#
IntcnfacaliditaSjdabat maculas indecentes, & dehoneftantes
vultum, ideo & indecentes retinebit maculas in ore. Caliditas
& ficcitas pilos dabat in barba raros, Satunius mediocres, ab
vtroq; pili erunt femirari. Mores ex melancholia erat triftes,
feruiles,&rordidi,acaliditatelaboriofi,glorioli.&imp«riofr^

Digitized by Google
 COELESTIS PHYSIOG. '64
Idem civm Sole copulatus, eius caliditas & mitiga-
liccitas
tur a frigiditate Saturni. QmaaSole corpulentia, a Saturno
mediocritascraflltieijidco ex viroqueoriturmediocrisTta-
tura,declinans potius ad latus maioritatis,quamminoritatis.
Frigidum & ficcum dabat oculos mediocres,calidum & ficcu
magnos , ex vtroque commixtio dat oculos femimagnos. Et
quia frigidum iiccum turpem dabat formam , calidum &
parum ucci formofam, vtriufquc mixtura dat pinguedinem,
& pulchritudinem prx cztrtis planetis. Frigidum ficcum &
nigros pilos , calidum &
ficcum flauos, vtrorumque qiixtio
dat pilos mcllinoSjfiuecaftaneolos. Facies frigidi &. ficcimel-
linicoloris, tendens ad nigredinem, calidi &: ficci, & parum
humidi dant albi, ex vtroque color xmuluSjfcilicct n\ellinum
clarum. Sic mores ex frigido &
humido, & calido & ficco
compofiti , vel ex melancholica &
fanguine facit claros , no-
biles ex. vtroque participantes.
Saturnus cum copulatyr cum Venere, id cft, frigiditas, &
ficcitascumcaliditatc &
humiditate,prxdi(S:am dabunt for-
mam. Frigidum dat faciem mellini coloris , fcd calidum Sc
humidum, album, rofeum, fufeum ex quorum mifcella color
:

mellinusiiueoliuinus.fcd pulcher &

ycmdtus. Oculi calidx
& humidx qualitatis erant fubnigri coloris: nunc quia maioc
quam cum Sed a calido. St
folafrigiditasjcratfignificatrix.
humido laudabantur pulchritudine a maiori parte cum vi-
dentium. Frigidum & dabat
ficcun\ capillos nigres, calidum
& humidum flauos, ex mifcella, nec glaucos, nec caftancolos:
calidum &humidum faciem dant rotundam,a frigidi, & ficci
mifcella mitigatur, & facies oritur quafi rotunda. Frigidum
& ficcum dabantcapillos planos, calidum &
humidum crif-
pos, mifcella dat temperatos capillos. Et quia V enus fortuna
mitigat malignitatem Saturni,rcddit homines in vita claros,
nobiles, dccernitque^Omnem foclicitatem.
Si cum Mercurio Sa^utiKJS jungitur , id cft , frigidum &
ficcum cum calido &
ficcp, vel frigido &
ficco admifeeatur,
vel melancholia cum bile , mixta ex vtroque dabitur forma*
Frigidum 6c ficcum mcllinum,fcu nigrum colorem, Mcrcu-
< E 3
76 I. BAPTiSTiE PORTi®
rius dat pallidum ,cx vtroque compofitus color erit lubnl-
ger. V terquc dat corpus fcmicamofum, moderatum, ideo irj
fnilVella erit decens, & mediocre corpus. Et t|uia Mercur
rius dat faciem longam, &
nafum longum, digitos longos. &
Saturnus detrahit aliquid fua ficcitate, frigiditate , ideo &
oritur facies iemilonga ,& digiti , &nafus. Etquiahumoc
melancholicus peffimus &
biliofus,ob id pronos facit ad pef-
fi mos mores, venefei, malehci, peflimi,
fuorum parentum &
inimici.
Si Saturnus cum Lunacommifeetur , fcilicet frigidum &
humidum cum humiditate, dabunt faciem albam,fcd non ve-r
ra: albedinis 8f claritatis, fedfubalbidsc & pallidae. “Faciem
rotundam ex humiditate , aSaturnolongitudinem,cx ficci-
tatenon ita rotundam. A Luna prouenit breuitas , & groffi-
ties perfonae,ex v^roque mifcclla erit ftatura decens , & pulr
chra, fi fcilicet bene fortunati & difpofiti ambo fuerint id ,

cft, fi humores &

deficcslti At puri . fi contrarium euenit, vt
fint turbidi, & fEculenti & infefti
, ,
contrarix erunt formx
& morum,nam deformis, fceda, vilis, horribilis, maleque fiio^
rum membrorum coaptata modulatio,& quanto faeculentior
res, tanto pejores. Hoc temperamentum omnium peflimum,
Sc quodmmusin Principe defideratur , quod eft plcgmati-
cum & melancholicum nam eiufmodi temperamenti homir
:

Ties, potius feruiles quam imperiofi nafcuntur fcientiarum ,

,
incapaces ,
prudentix aduerfaria eft enim
eft n. ftupiditas j

fegnities occafionum pefEma comes, qux in momento tem^

poris cbnflftit: longe ab hoc temperamento abeft magnani-
mitas, animi vigor, generofitas,ira,offenfarum vindi£ta,'fed
horum vice timor, (ufpicio, & irrefolutio. Infirmitates ex
pituita &
humore frigido, ficcoque lumina repentinis cxcir
tatibus impediri folent, & affidnas fuffufiones pati, poda-
gras, pleunti^cs, & cadurana morbuny
t.

Digitized by Googie
 .

COELEStiS PHYSIOG. Lib.IIL 71

•
C A P V T III. ;
.

t>e pAuicipMtone louis cum ulHt flttnetis,

Q Vod fi vero luppiter particeps erit cum Marte

colore aliquantulum rubedo admixta, habebitque ocu-
los aliquantulum grolEores, quam cum luppiter fueritlolus
, erit in

fignificator. QiI.od fi fuerit Mars Orientalis,habebitin pede

dextro fignum, fi vere Occidentalis, aliud in liniftro, & lioc

rarofallit.Hali:Scd fi luppiter habuerit conucnientiamci.m .

Marte , & ambo fuerint in bonofiatu, ficut diximiis,genciac

natum audacem, Sc exponentem fe periculis, fapientemin
litibus,bonarumcogitationum,& motuum in litibus oc prar-
humilitantem, nec habentem dominum militia-
liis, nulli
rum, nec'dominij. Facit fub hoc plancta natus magna fafia,
ac nominata, vincere diligit,dominatorem fe conftituit, ve-
rificat fe in rebus & fadis fccure, quia non timet, deflrudco-
rem,& vidorChi,magnz fuperbiae, amatorem honoris, cogni-
torem irarum , praecipitat & prohibet. Sed fi hi planetre fue-
rint inftatu diucrfo, & non iam difto, faciunt natum dcl.o-
ncftatorem , & infolentem , & non parcentem, fine verecun-
dia, manifeftatorcm fecretorum, defendentem Ic, & inobe-
dicntcm,magnifacientemfeiniufi:e , latronem ,cito conuer-
tcntem,leuem in rebus &
faftisfuis.pocnitentsm, inflabilem
in omni re, loquacem multum, in vanitatibus multisverfan-
tem ,non cognitorem , nec aliquid gratum habentem , pauci
feiifus, in faftisfaftuofum, accufatorem,diflipatorem, & ge-
neraliter permutabilem in omnibus rebus & fa Ais fuis. L,eii-
poldus: Si luppiter Marti afllmiletur, & fuerit boni flatus,
- erit natus verfutus, fupplantator, bellicofus,nulli humillabi-
tur,& fe ipfum dominum faciet, critinuentorrerum,& feiet
veritatem, magnanimus, iracundus. Si mali flatus , erit?
contra, blafphcmator, impudens, nullius celator, hypocrita,
fuperbus, leuiter alleuiabitur, &dcriforerit.
Qimd fi vero luppiter particeps fuerit cum Sole,fignificat
quod detrahi( aliquid albedlnis cius, erit tamen decentior,
’

'
-^4

Digitized by Googie
 71 I. BAPTIS Ti€ PORTiC
quimcumlnppiter fuerit folus (igjiificatQr,erItque datur»
ipfijs aliquid mimis mediocris, conucniens tamen , atque
decens, capilli eius habebunt aliquid crifpitudinis , ciiif-
que oculi aliquid croccitatis. Maternus integra foelicitatis
ornamenta decernere dixit. Hali Si luppiter fuerit parti-
:

ceps cum Sole , fignificat hominem habentem colorem mei- t

linum , ducoliuineum, fiue caftancolum quod quafi idem ,

cft cum aliquali albedine admixtum, decentem datum fati^ ,

conuenientem , capillos quodammo^lo in crirpitudinem ver-

gentes. ^
Quod d cum Venere, natus habebit colorem declinantem
ad nigredinem, verumtamen potius quam ad alium colorem
declinant, capillos pulchros, quad melIirios,non tam^ erunt
determinati coloris , erit enim eorum color.rmulus , pul-
chra m dabit daturam, faciem femirotundam, maxillas npn
magnas, fed dccentcs,pulchros oculos, propter hoc, quod eo-
rum nigredo erit aliquid maior debito, nec tamen erit inde-
cens, faciem decentem atque pulchram, & erit femicaluus.
Hali Prarterea fi luppiter habuerit conucnientiam cum Vc«
:

nere , &
fuerit in bono datu , ficut prodiximus, generat na-
tum fplendiaum &
vitiofum , & qui amat limpiditatem, 3c
pulchritudinem, ac magideria, & confiderat res ex cupiditar
te addifeendi, amat ludos & jocos, contentus cd rebus bene
fa£tis,& bonis moribus, faftorcm boni & puri, bono volun-
tatis & integri amat Deum, boni legis , bpni fidei , amat
,
'
defendere legem, &
fenfatum, diligit homines manfuetos,8f
gratum habet quod fit ei, amat infpiccrc libros, &verfari
jn eis ,& rem habet cum mulieribus fecundum honedatem,
& communem vfum, & bono modo, diligit confanguineos,
& amat ius & iuditiam ornamentum & intclleftum &
, ,

generaliter bonus erit & ividus. Sed fihiplaneti fuerint iii

diucrfo datu ab eo modo di<do , faciunt natum diligere

c|uietem,& honorem, vitam vitiofam ,efFcrminati fpiritus,
ira inflammatur fubito,&Tra eius ficut ira mulieris,& penfa-
torem multum, & paptum amore mulierum, &
multuinfoli-
tum jacete cum eis abfquc cpnjagipjj ama tqrem incrctricum.
 COELESTIS PHYSIOG. Liu. II. 7^
4oWntem, & conquerentem de paruo malo, & tito fenlus
ejus mouetutjficut fenfusmulieris, inupilifet fc rebus Ec-
clefiarum , proponi in rebus & factis , in quibus tra-r
vult fc '

non erit in covlla mala voluntas, cupi-

(ftandis erit fidelis,
ditatem habet alTociandiTc, & adj-ungit fc ho'ininibus bonc-
jrum morum, judicare vult in rebus debentibus fieri ab lio-
“
.niine fecreto & non deteriore. Lcupoldus : Si Veneri J ujv
,

piterfimiliseft boni etTe : natus efl fimplexj^fe: amabit veri-

tatem, jocos, '& comeriiones,& erjt bona; qualitatisanin,;r,
Deumamabit, & illi fervict. Sicli contra, dic contra. ^

Si luppiter cum Mercurio erit particeps, natus habebit

colorem purum diferepantem a primo, frontem feniielc va-
tam , faciem femitongam , nafum limili ter & oculos dccen-
^^tes,non ex toto nigros, barbam nigram & raram digitos ,

femilongos , corpus femigracile , flaturam mediocrem, labia

fubtilia. V j ,
.

Si cum Mercurio fuerit particeps luppiter, & erit Orien-

hominem habentem co)oremdeclinantem ad
talis, fignificat
quandam decentem nigredinem capillos armulos, faciem
femirotundam,maxillas mediocres att|ue con venientcs,pul-
chrosoallos,inqulbus nigredo praevalebit , faciem conve-
nientem, atque pulchram, decentem flaturam ,fcmicarno-
funi. Mores ex fupradidis pofllint pracfagircjUt monet Ma- \
ternus. S<?d Hali explicat Porro ; fi quando luppiter habebit
convenientiam cum Mercurio, & fuerit in bono flatu ,ficut
prasdiximus, facient natum multum in ILbris verfantem, qui
amat Dialcfticam, Geometriam, &
toti.m Qua'drivium,cft
enim vcrfificator ,& legis pra:dicator, feientiarum intel- &
ligibilis manfuetus, boni confilij pro fe, 8c pro aliis, bonor
,

rum morum ,bona fequitur itinera , benefactor eft per feiir ,

fum dirigit fe,& per bonam cogitationem pr;ercntiiim,ama-

tor efl gentis, & ab ca diligitur, fubtillsintelleCtus, fortu-
natus in faClis fuis,n ori geratus,bonae legis, Phyficus Regij; .

‘
erit, vel nuncius,confanguineosamat,& bonorum efl exem-
plorum , amat omnem fcientlam &
Philofopbiam, intclligi-
. pilis, & lau^atu^.At fi hi plan^tf fuerint in flatu a j;; m diCto
 74 T. BAPTISTvC PORTiE
diucrfo > feciuat natum acutum cx ignorantia multorum cf-
rorum, abieftum, &
accidit ci fenfus amiilio, quia adhaerere
vult rebus diuinis,& feferuare cum iUis, loquax multum,
praedicator fabularum ,& vanitatum^ cttdit (e eflefapien'
tem , cum fit pauci fenfus , exaltat fe iniufte, fcit malos mo-
res ,
rumorem facit , permutabilis in moribus , & faftis fuis,
feftator nouorum, & forfitan do6lor puerorum , necfcit vo*
luntatem fuam celare.
At fi luppiter cum Luna coniunftus erit , natus non erit
vere albus, cum quadam non vera rubedine, fupercilia de-
centia, oculos non vere nigros, led aliquando alterum altero
maiorem, vel vitiofum„faciem rotundam, flaturam medio-
crem. Maternus Exercebit fcicntiamdc aquis
: & aquae du-
cibus , largus , veocrandus , & juftus.

CA P VT IV.

ex opuldtit qudUmibui fom<e & meres eutnim,

non ex influxibsis,

'Ormam & mores, quos Aflrologi cx copulatione duo-

F rum planctarum proncifei dicunt , nos dicemus ex copu-
latis qualitatibus ,
fcilicet , ex humiditate & caliditate cum
aliis qualitatibusproficifei. Etprimp, qualitas refultans ex
•alido 8f humido cum calido &
ficco , fcilicet , ex Ione cum
Marte copulato, fcilicet, cx fanguinecum flaui bilis admi-
I ftione. Qu,ia fanguis dabat album rofeum colorem , bilis ru-
beum , ex vtriufquc mifcella fit color carnis albus , cum qua-
dam rubedine biliofa.Iuppitcr, fiuc fanguis, dat oculos ma-
gnos, vt diximus cx Dorothco,& Mars, fiuc bilis, facit ocu-
los groffos, cx Meflahala, ex duorum horum mixtione pro-

ucnit oculos major , quam fi cfTst folus difpofitor loppitcr.

Quando luppiter calidus &
humiduscum Sole calido 8c
ficco coniun^us, natus ex hac mixtione optimorum erit mo-
rum & formac.Erit color nati albuSjfcd non tam albus,qiian-
do folus erat luppiter fignificator , fed cum quodam rubore.

Digilized by Googk
 ^ COELESTIS PHY SI OG. Ljb. IIT. 75
'& croccitate ob id pulchrior, deceniiorqi:e,Inppitcr dat
mediocrem flaturam, & Sol fiuecaliditas, & nccitas de-
,

centiam magnitudinis , ergo flatura nati aliquid erit minus

mediocris. Sed quia vtiarque qualitates prima: funt , eri^
femper forma decens^ veuuua.pulchriorque. pilisdat cro-
ceos oculos, fangui s caropos, ergo exvtroque colore erit
oculus, mitigata croccitate aliquantulum croceus. Calidum
& &
ficcum capillos crifpos facit , ficcitas humiditas planos,
ex vtraque mifcella capilli erunt aliquid habentes crifpitu-
dinis. Ex rtroque primo temperamento non nifi optimi mo-
res , ob id Maternus integra foelicitatis ornamenta deccr^
nere- dixit.
Forma louis & Veneris non erit alia quam calida , & hu-
,

mida , quia vnufquifque eandem prarbet, ic. vterque formam

yenufliflimam.Diximusex MefTahala,farnem habcrealbam
trahentem ad aliquam nigredinem, fed id non ad deformi-
tatem ,fed vt quia gratix , &
leporis daret albedini: nam
luppiter albos facicbat,exvtriufqueenim qualitate mcllinus
I color : nam Venus pulchros facit capillos, faciem femirotun-

dam, &
maxillasnonmagnas. A Venere, vt diximus ex Mef-
fahala , oculos nigros aliquanto debito maiores , fed noo in-
decentes fed pulcherrimos. DatVenus femicaluitiem,qu»
eftnotacaliditatis,& humiditatis, &luxurix,& Venus pulr
chram flaturam i loue etiam apta & moderata.
,

Forma vero louis & Mercuri), fcilicet, calidi & humidi,&

calidi & ficci habebit frontem femielcuatam nam a Mer-
,
:

curio frons clcuata, a loue pulchra, compofita ergo eritfe-

mieleuata. A Mercurio nafus longus, facies &digiti, &cor-
pus gracile , fed a Mercurio pulchritudinem , & leporem,
' ergo facies fcmilonga,femilongi digiti, nafus fomilongus, &
corpus femigracile,,
Mercurius dat oculos paruos , cauos , coloris caprini , vel
crocei, ab vtroque pulchri, non ex toto nigri, vel crocei, fed
ab vtroque decentcs.Dat Mercurius barbS raram & nigrans.
A loue flatura apta ^ decens,aMercurio modica & gracilis,
px hap mifcella temperata erit flatura, ^iercurius d^hat

Di. --) by
7<5 BAPTISTAE PORT^
labia fubtjUa ,ex vtroque compoflta. Mores, vt Maternus»
ex vtroque compofiti.
A Mercurio & Luna, id cft, calidum humidum cum fri-&
gido & humido, frigiditas retundit caliditatcm, ynde humi-
dum remanet incolume.Color Lunat albus cum quodam pal-
lore> Mercuri) albus cum quodam conuenicntia,ex vtroque,
natus erit non vere albus ,fcd cum quadam non vera rube*
Luna, fcd luppitcrnil detrahit,
dine. Su|>crcilia decentia a
erunt ergo optimae formae. Oculos dat vnum altero maio-
rem, vel vitiofum. Quod eft peculiare Lunar, id cft, cerebri
frigidi, &humidi. Faciem rotundam a Luna : mediocrem
flaturam dat vterque. Magifteria de aquaedu^libus ex Lu-
pa, verecundia, iuuitia, &
bonitas a loue.

CAPVT V. '

De pMthipMfone Td.trtis cttm dUu fUnens.

Mars cum Sole particeps fuerit faciet hominem ha-

I

S
,

bentem colorem non vere album, nec vere rubeum , nec

vere brunum, quaft quodammodo non vere rubeo colore
tindlum,fcmicaluum, atque fenugrofTum. Staturam decli-
nantem ad pulchritudinem , atque decentiam , capillos de-
clinantes ad glauccdhiem potius, quam ad alium colorem,
oculos non vere nigros. 'Maternus; Si M^rsfub radiis Solis
fuerit , incendi) , & publicae aduftionis decernit exitia, & in
occafu politus , violentae mortis diferimen indicat, Hali;
Mars particeps cum Sole , facit hominem habentem nigredi-
nem , fed in rubedinem vergentem , parum diftantcm ab
aemulo colore , flaturam vix mediocrem , ipfamque decen-
tem, femigrofTos capillos, quafi glaucos , oculos femigroflbs.
Si Mars cum Venere junftus fuerit , facit hominem femi-
Tubcum , cum quadam decentia albedinis , flaturam medio-
crem atqife decentem , faciem femirotundam , maxillas me-
diocres > oculos decentes , erit nigredo eorum major quam ,

oporteat , non tamen indecens , non bene carnofus , vt poflit

dici femicralFus, facies ipfius erit alacris, Maw cum Veneyi?

Digitized by Googie
'
COELESTIS PHVSIOG. Lib. Iit.
patticipationc nialitix fuz omnem deponit ardorem , cx
Materno. Hali: Si Martis plancta conucnientiam habuerit
cum Venere, & fuerit in bpnoftatu procreant natum con-
,

uenientem cum hominibuSj mobilem, bonae credulitatis,de-

ceptorem amicorum fuorum , hic enim vitam diligit vitio-
fam .quietem amat fimplicem , pulchrx fonnx , amat pfal-
lerc , & faltarc , amore corri p tur , conuiuator cft , jacet eum
i

mulieribus contra legem, & in quo eft peccatum , nihilomi-

nus fcclix eft , & Ebi cauet in fuis negotiis, fenfatus , illufor,
& deceptor, magnae cogitationis, abllinet fe a pueris fic
<^mellis jCXpenfator, cito irafeitur , & magnus eft zelotypus.
At ft quando hi planetx fuerint in ftatu diuerfo a modo
difto , faciunt natum appetere multum, jacere cum mulieri-
bus fine aliquo rcfpeftu &
verecundia, quoniam permuta-
bilis in faftis fuis , vilipendit omnes homines, meretricator
eft,dehoneftator, mendax, deceptor amicorum , ficut alio-
rum , facilis ad complendum voluntates fuas , dehoneftat, &
corrumpit mulieres bonas, &
virgines, fapiens in fraudibus,

& proditionibuSjperiurus in fuis facramentis, infultor &

deceptor , damnati fenfus, forfitan dirigit puritates, mobilis
in fuis fatftis , & fornicationes turpes exercet.
Si vero Marscum Mercurio particeps, figni ficat hominem
habentem corpusfcmigracile.ftaturam medk>crem,colorem
declinantem potius adcolorem Martis, quam ad alium ,nili
coniundio aliorum planctarum cooperatur, barbam pul-
chram, licet raram, atque partiam, labia fubtilia limiliter &
iiafum. HalitRurfus fi Mars habuerit conuenientiam cum
Mercurio & fuerit in bono ftatu, vt diximus ^faciunt natum
dominum militum, intclligibilem, boni fenfus , cuftodem
cius quod habet, Icuis fenfus dr mobilem in fuis faftis, fol-
licitum , bene inftitutum,cit6 loquentem , fapientem in
malis moribus , deceptorem facilem, non firmat fe ad in-
telligcndum , mals credulitatis , &
malorum faftorum,
amatorem rixarum , magni fe xftimat ,
&: nihilominus fcclix
eft , &
boni amoris ac conceptionis verfus amicos fuos ,
, &
communiter malcfadbor erit inimicis fuis , & benefador
 j

7* 1. BAPTISTA PORT.£
amicis. At ii plancta fuerint in dluerfo ftatu a iam dlAo^
progignit natum diflipatorcm , &
deceptorem in dando 6c
accipiendo, pcEiiitcntcm cius quod fecit > moKlem ia
&
omnibus fuis rebus , mendacem , furem ,Deum non cogno-
fcentem , periurum in iureiurando , rixas diligentem cla- &
mores , notum improbum dehoneftatorem, itinerum de-
,

prxdatorcm , & clam committit homicidia i & maximd

proditorici
Si Mars particeps cum Luna fuerit , erit homo habens pul-
chrum colorem, atque album cum quadam admixtione femr-
rubedinis , oculos femigrolTos , pulchra fupercilia , faciens
quali rotundam , (laturam decentem.
Dares y£ncam Rufum deferibit fuilTc , mediocris flatutac^
oculis hilaribus & pulchris, facundum, affabilem ,forteni
in confilio, pium ,venuftum, ac fuae patriat proditorem;
Aflrologi , ftaturx mediocris , faciant natum ex Mercurio Si
Marte , colore declinuite ad Martis colorem i ruffum , vel
igneum , dominum militum j poepitentem eiusquod fecit;
Erat Achillis forma,cx Darete, peftorofus, ore venuUo*
membris valentibus, magna vi brachiorum ,benc crifpum^
tlementem ,ciim armis acerrimum , vultu hilari , largum^
iapfilcm , capillo fnirteo ,
Nepos vero:
, ma^nificM ,
hilaris ,
plus aquat Achilles
V ultu* f hoebum , animo CrAndiuunt , “Ptlea membris.
In fefiiti iterum luxatur culmen ,»» arfios
Crifp.ttur cirros coma minea , crinis in armos
Deprimitur , poplefque gradus covfurfiit in altos.

Compofita ex Sole Sc Marte, ex Sole

cft igitur eius figura
venulta , & prrfonx magnitudo, capillo flaiio cum quodam
croceo , ac coma crifpa. Ex Marte fpilTa 8c reliqua membra
Periit tandem morte violenta , & fuit maxime iracundus.
 COELESTIS PHYSIOG. Li^.lU. 79
CAPVT VI.

Qu0dtx mifccUa &

([UdVudtum cdlidi (tcci cum reliquis > frouenidstt
fermee & hminum mares , noa e fyderibuf.

I Marscum Sole particeps fuerit , id eft, H qualitas calida

S& flcca, cum calida & aliquantulum ficca. Qma Mars co>
lorem dabat rubrum tendentem ad nigrum, Sol vcr6 croceum
tendentem etiam ad nigrum , ex hac milcella erit color nec
croceus, nec ruber , fed quodam modb non ver^ rubeo colore
coloratus. Sol capillos non ver6 rubeos , Mars autem rubeos,
ex mifcella capilli erunt declinantes ad glaucedinem potius,
quam ad alium colorem. Mars dat raros pilos in barba , licut
Ipado , Sol plenam barbam , ex hac mifcella natus erit femi>
barbatus. Mars dabat corpus idoneas carnoiitatis, Sol pin»
guiufculum cum breui (latura,cum pulchritudinc:ex mifcella
corpus femipingucjftatura decenti cum pulchritudine.Morcs
& magifteria ex duobus calidilHmis. Qnia Sol omnia publU
cat,& omnia occulta, obfcura,fua claritate reuelat , potell Ii-
gnificarc vbicumque prxftiterit.Res publicas, mortes publi-
cas, Magidratus, & honores publicos claros , & propatulos.
At Mars cum Venere coniundus , fcilicet calidum & fic-
cum cum calido & humido , faciunt optimum temperamen-
tum. A Marte proucnit faciei color rufFus, a Venere fubru--
ber, niger Sc pulcher, ex quarum mifcella , ht homofemi-
ruber cum quadam albedinis decentia. Mars dat daturam
idonei carnofam. Venus longam &
pulchram , ex mifcella
prouenit compodta datura & pulchra. Mars dat fpidbsca-
pillos, & mediocres , Venus dat foiflbs, & molliter flexo*
cum quadam pulchritudinis venuuate , ex mifcella proue-
niunt capilli mediocriter crifpi^multi & decentes. Mars dat
faciem rotundam, maculam leuitcr eam dehonedantem.
Sed Venus faciem etiam rotundam, non tamen magnam , ne-
que maxilla , ex hac mifcella facies femirotunda, cum maxil-
lismediocribus. Venus dat oculos garzos fulgentes fulgorie
venudatis, quocuua nigredo tendit ad album, maior quam in
 Jo - I. BAPTIST.C PORT/E
aliis tamen decens. Mars jat carnbfitatem idb-
rcpcriatur ,

neam. Venus crallitiem , ex miicclla non beni carnofus vfr ,

dici poffit fcmicralTus. Ex Venere facies alacris, ex Marte

hornbllis, nullus enim planeta corrigere ooteft Martis ope- '

ra,nift Venus. Sic omne bonum Egnifkabit in cius vita, & '

. Mars fux irx multum deponit ardorem cum Veneris parti-

cipatioae. ,
<

Si Mars Mcfcurio haeferit $ feilicet csjidum & ficcum ve*

,

hemens cum remilEo, Mercurius dat corpus gracile, & nre-

diocris flaturae. Mars idoneae camofitatis, ex vtriufquemif-
cella corpus erit femigracile. Mars dat rubeum colorem.
Mercurius dat croceum, ex vtroque commixtio color erit
ruber, quia croceus color intra rubros colores continetun
Mercuriusdatraram, nigramquebarbam, Mars raros pilos
in barba, vt fpado, vtriuique mixtura dat raram, paruamque
barbam. Mercuriusdat labia fubtilia, dc nafum ,Mars non
deformat nafum , neque labia, ergo erunt labia, & nafus
fubcilis.
•At fi Mars cum Luna participabit, feilicet, calidum & fic*
cum cum humido & frigido.Mars dabat colorem ruffum de-
clinantem ad nigredinem , Luna album coniun(!^um cum ro«»
feo ,ex vtroque fit color pulcher albus cum quadam admix-
tione rubedinis. Luna dat oculos non ex toto nigros , Mars
magnos , ex vtriufquc mixtura erunt oculi femimaeni. Mars
non deformat fupercilia ,
Luna honeflat , ex vtriufquc mix-
tura pulchra fupercilia , Mars dat rotundam faciem, eandem
dat Luna , ex vtroque igitur non rcmouctur faciei rotundi-
tas. Luna dat flaturam pulchram , Mars non deformat eam»
ex vtroque fit rccensftatura.

CA P V T vn.
Dt foriiu & vwyibiN qtm ,
S^lem J.ire dicunt ^ettm
riorum pUnci^uum p^triicipaiione,

T Cum Venere Sol particeps fuerit, facit homlnemhabcn-

S tem flaturam mediocrem, atque pulchram, colorem com-
7 mixtum

Digilized by Googie
 COELSStiS PHYSIOG. Lib. III.
imixtum ex albedine cum rubedine femiclara, & decenti, ca>»
pillos multos j atque conuenientes. Videbitur in anteriori
parte velle participare quadam caluitie,non tamen erit val-
de caluus , faciem quau rotundam & Istam ,maxillasnoii
magnas pulchros oculos j carnofitas talis, quod dici poterit
,

quali pinguis.
Si verb Sol cum Mercurio participauerit Iiomo habebit
,

colorem melliniim participabitque color eius cum colore,

,

qui fignificabitur perplanctamarpicientem cum, vel qui fue-

rit corporaliter cumeoiun<5tus, pulchram habentem barbam,
non tamen magnam, nec minus fpillam oculos IcmigrolTos ,

& decentes. Hali Si Sol conucnientiam habuerit cuni Mer-

:

curio, fuerit que in bono flatu, facit fpiritum propen/iorem

adiufUtiam,atfiexitali radiorum irdu perculTusfuerit in
diuerfo flatu, tunc erit firmior cum illa fignificatione,& ma-
gis cupiet fuam voluntatem complere, &: communiter durus
erit , & fortis ad dirigendum & ,
melius efficiendum. Hali:
Si Sol participauerit cum Mcrcurio,& ipfe Orientalis,figni-
licat hominem habentem colorem velutmellinuin barbam ,

mediocrem, atque pulchram j licet raram , oculos decentes

atque fcmigroflbs.
Si verb Sol cum Luna participauerit, natus habebit pul-
chrum colorcha , atque decentem cum quadam albedine fe-
miclara , & cum aliquid rubedinis admixtum,piilchr6s ocu-
los, pulchra fupercilia,& faciem rotundam. Hali: Faciet
hominem habentem pulclmim colorem , pulchra fupercilia,
oculos fcmigroflbs , ad nigredinem qiiandam vergentem»
flaturam conueni entem , faciem femirotundam.

CAPVX VIM.
ffiYintU & mores ^Jirohfi ex Sole & donitmtnan e)t
eis iftdex([uditutum p4mcif4t 'me ptc^tmCi

Q Vando Sol cum Venete particeps fuerit fcilicet , cali-

dum & ficcum cum calido & humido optimo tempera]»
mento. Quia SqI datllaturani breuem
,

& pulchram , Venus

«1 l.BAPTiST^ PORT^
longam,‘mifcclla dabit decentem , & pulchram'. Sol dabit
colorem croceuirip quafi nigrum, clarum & pulchrum, V enus
candidum trahentem ad rubedinem, vt inde deccntior vide-
retur ; mifcclla vtriufquecolorcm dabit commixtum ex albf»-
dine cumrubedine fcmiclara, &decenti. Capillos dat Sol
croceos & rubros , Venus pulchros &
copiofos , mifcclla ex
vtroque dabit multos atque decentes. Venus dat rotundam
faciem, Sol non dcformem,mircella dabit faciem quafi rotun-
dam & Laetam. Venus dat maxillas non magnas. Sol non de-
formes, ergo erunt decentes. Sol & Venus dant pulchros
&
oculos , &
decentos , cx mifcclla non alterantur.
Sol corpus
dat breuisftaturx & pingue, carnofumque, Venus dat pul-
chram, ex vtroque habetur corpuscarnofum,quod quafi pin-
gue dici poterit.
Si Sol cum Mercurio participabit, fcilicet calidum & fi<;-
cum cum minus calido & ficco. Qnj a Sol & Mercurius dant
tnelUnum colorem, ex mifcella quidem orietur , vel illius co-
loris, cum quo aliquis humor aflbeiabitur, quod ifti dicunt,
cum aliquis plancta cum afpexcrit,vel cum quo fuerit corpo-
raliter commixtus. Sol dat oarbam plenam.Mercurius raram
& nigram, ex vtroqueoritur barba non nimis magna, nequo
nimis fpilla. Oculos dat Mercurius quandoque magnos , ca-
nos , & paruos, Sol pulchros, cx vtroque femigrofli atque de-
centes. >

Si Sol cum Luna copulabitur, fcilicet calidum & ficcum

cum frigido & humido,aHquodboniininafcetur, vndc,fiSol
dat colorem clarum &pulchrum,vclut croceum, & Luna al-
bum cunvquodamrofeojcx vtroque natus habebit colorem
pulchrum, atque decentem cum quadam albedine femiclara,
c jm aliqiiali rubedinis admixtione. Sol dat oculos croceos
& pulchros. Luna non extoto magnos, ex vtroque pulchros,
Luna dattrupcrcilia beneuola;, &
faciem rotundam, &
pul^
fiipercilia erunt.
 :

tOELESfiS PHYSiod.Lii. iit.

<3 A PVT i X;
i

be formis & moribus ,

quos Jtflrologi JareJicmtVtnerem cum in^
feriorum flmetwtimudmxtione',

I Venus particeps fuerit cum Mercurio , lignificat homi-

S nem habentem colorem pulchrum ^ atque decentem , fa-

ciem longam , nafum fimilitet lOngum» atque fubtilem, fron-
tem eleuatam, pulchros Oculos, non ex toto nigros, digitos
longos , ftaturam pulchram , atque decentem. Abdila dixitt
corpus gracile, ftaturam mediocrem, pulchram barbam , fed
raram , neque tamen paruam , labia aliquando fubtilia , & ft
Luna fuerit Orientalis , erunt omnia infra pratdida. Hali
Ou^ndo hic plancta cOnuenientiam habuerit cum Mercurio,
dc fuerit in bono ftatu j gignit natum amatorem magifterio-
rum , fubtilium faAorum fcientiarum, fapientem, intel^
ligibilem, & yer/iheatorem, amatorem Mufices & omnis ,

bulchrae rei compohtae, bonOrum morum, non vitiofum, hi-

larem, amatorem amicorum fuotum, &
bonat legis , ftibtilis
intelledlus ,hic enim bona fequitur itinera , bonos mbres^ &
amataddifeere , &
oftendefefubtilitatem , habet enim in-
telledlum addifrendi , prprequiturbonomm itinera, iu- &
ftorum, &affimilari vult illis, cftldquelx ac ratiocinatio-
nisbonx, expedite loquetur, amatus , & in fuis faftisiuftuSi
amat addifeere legem fuam &
fedlam , notus magnz laudis;
Sed quando hic plancta fuerit in diuerfo ftatu , gignit hatum
inconftantis fermonis, quia hic rem vnam dicit i aliam alibi;
iiemini fidentem, profundarum cogitationum,naIliconftan-‘
tiamferuat , etiam nec amico , clamoris , omnibus rebus fe
jmniifcetj nec forte poterit eas perficere, & faciet fafr»
diucrfa* ,
. ; , .

Si Vefius particeps foerit cum Luna, & ipfa Otientalli

imnundo a Sole, vel bene difpofita , ftgnificat hominem ha-
pulchntm colorem; albedo cum rubedine mixtjt
F *

Digitized by Google
 '

-
^4 - BAPTISTA PORTA
prsualebit. Supercilia pulchra, &
beucuola , oculos cx toto
nigros , faciem rotundam , atejue decentem , ilaturam con-
uenientem 8c pulchram, fi fuerit Occidentalis, erunt infra
haec. Hali Oculos non vere nigros , competentes, non cx
:

toto aquales.
Polixena Troianz forma videtur cum Mercurio admixta,
quippe a Venere corufcum,& candidum colorem habct,ocu-
los pulchros, hilares, capillos flauos & longos, corpus bene
compofitum , a Mercurio perfona: altitudinem , & gracili-
tatcm.collum longum,crura,& pedes, qui eandem cum manu
rationem habent ,ob id calla, limplici animo /magnanima,
& liberalis. Nepos:
lUiadim populo vIBore Tolixetu vultu
^>raradi.it ,folit^ue dtcui {j>eci^le mtretur

Ldchtt membrorum feries ,riJem{s ocelli

BUfiditi^e y.pede fult4 breui , procera venuJl<tSf

Teplitis ereflo yibrans yefiigi* ^rtffu
puticulos tion /eqmt ebw,run lilia collutu^

I ^rdua iion rutilum pauonis fimbiia crinem

Ipfa humilis yfmplex y facitis , nil turget herihy

ikil varium fingens , nunquam frujirata petentes»

CAPViT X.
/•

^
Tomos non ex participatione Veneris cum reliquis plonetity
'
* fed ex qualitatum mixtione prouenire»

Ed quod ifti ex fydcribiis prouenire dicunt, 'nos cx quali-

S tatum mifcella dicimus nam Mercurius dat colorena
:

mcllinum, Venus colorem album, tendentem ad rubedioem,^

'
vt exinde decentipr videretur,ob id cx hac mifcella nafcetur
color nati pulcher , &
deceixs. Venus dat pulchram perfo-
nam , atque decentem , Sc in omnibus forrnofitatem ? Mer-
curius faciem longam , nafum fubtilem , frontem cleuatam,.
pulchros oculos , non ex toto magnos , digitos longos.- Ex
mifcella idem eueniet. Et fi Venus cum Luna , quia Lunae-
opera pulchriora redduntur, & Venus albcdo cum roCci^

Digiti^ed by Coogie
,
'5rJ
 COELESTIS PHYSIOG, Lib. III. 85
commixta , fupcrcilia pulchra, & bene difpofita, nec oculos
cx toto nigros , faciem rotundam , Si. {laturam de(^cntem
-& pulchram, ,

C AP VT- X I.

Qutd JLjirologi dicant de T^ercur^ forma cnm Lurue

p4 rticipatione.
•
,

I Mercurius.particcps cum Luna fuerit, facit homineni

S habentem colorem ex albedine atque rubedine mixtum, •

valde pulchrum, fuperciUa deccntia,oculosnon vere nigros,

flaturam mediocrem , atque pulchram , oculos rotundos
competentes, licet non cx toto atquales. Hali :Si Mercurius
cum Luna coniun<^us fuerit in hnibusfuae latitudinis , auxi-
liatur, faciendo fpiritus permutabiles , ac multarum artium,
& inconftantcvn in omniVis rebus. Si in aliquo modorum,
faciet fpiritus fubtiles , & acutos, Icuiiiin motuum & bono-*
rum.intelleduminrebus.Si Luna felix fueri t, faciet natinn
magis notum ac nominatum , in negotiis fuis follicitum. St
infelix , faciet natum vilem, ac parui nominis, tardum & pi^
grum in fuis negotiis. Mercurius commercium habens cuna
Luna, & ipfc bene difpofitus , facit hominem habentem co-<
lorem compofitum ex albedine, atque rubedine conuenientt,
pulchra fupcrcilia,oculos fetninigros, faciem rotundam cuir»
decenti conuenientia , flaturam decentem, atque pulchri-j
tudinc nobilitatam, < /

C A P V T XII.
Qt<odijii^xeYtmtdeformaTiUrcuYij(^tuiMexi\uali*
tdtibus prouttiire.

Q Vee dixerunt de Mcrffurij cum Lunsf participatione

de natis forma , nil aliud cft , nili quod pulchriora om-
nia veniunt , quia Veneris eft addere pulchritudinem, quare
cuenit ex optima qualitate calidi tate &
humi ditate.
•
F j

Digitized by Google
 ,

U f. BAPTISTifi VOKfM

LIBER QVARTVS.
P R 0”0E M I y M,

ICTVM ^
defemts , qudt pUntu finguH
per fe, &
cum aliis copulati , quibus pr^funt , reli*
quum ejl Je illis formis agatur quas dant jign^s
nam ficut plantta , fc & J/gna fuas dant formas.
Sed non quilibet planeta , ve/ fignum fuasprabee
formas completas, fedambojimul ^^quia neque pia-
veta fine fiffio, neque fignum fine planeta ^natofguram prabere poffm,
ficut nec pater fine matre, vel materfine patre. N emo enim tsafci poteft,

quin aliquod fignum afcendat , & qtun aliqms planeta ei dominetur

Jfinde & planeta; derogantfignis', cSr figna planetis , vnufquifqu»

alterutram iuuat, ^
CAPVT 1,
I/flrglt^gi coelejles imagines magsa ,parua , pulchra , & deformia he'»
minum corpora poducere dicunt.

H Vman® figurae conAcllatipnes tam intra

quam extra, Ptolemaeus aitjconfortnia
ta corpora producunt , fcd quae funt alterius figurae,
deformant, &; iuxta fqamvniufcMiufque formam hominis
corporaturam,& quodammodo iis fimilia euadunt membra*,
figniferd,
& tempera-?

vel magni^dine & parui tate, vel colore, & imbecillitate, &
conformitate. Magnitudine, vt verbi gratia , Leo, Viigo, &
Sagittariusj paruitate,vt Pifccs,Caccr,^ Cfpricornus.Rur-
fus vt Arietis, Capricprni,& Leonis priora quidem, & fupe^
riora ad valentiorem forporisconftitutionem faciunt, infe-r
xiora,& pofteriora ad iqnrmiorc : ita contra Sagittarij,Scor^
pionis , Sf Geminorum anteriofa quidem ad imbecilliorem
temperaturam juuant,pofteriora ycro adrobuftiorem. Simi»
liter Virgo, Libra, &
Sagittarius confQrmitatem adducut, Si
jnqderatiqncp,Scorpio vero, P|^es, & Capricornus rainvi|

Di by =
.00^1
 COELES.TIS PHYSI0G.LiB.1V. 87
conftantcm temperaturam , & iiicommcnfiiratam , & iii
ifibi

aliisfimiliter,quxquidemomniacontcmplantes,& cornmif-
ccntcspropriam &
cxadam temperaturae rationem alleque-
nmr. Ab eo Hali omnia transferibit/ed quia aliquam afFenc
poflunt declarationem & indicium, eius verba adducemus.
Loca coelijin quibus funtformx fimiles formis hominum, &
formis,qux funt in fignis,vel extra ligna, faciunt corpora co-
pofita, & bene propertionata,fcd aliae forma:,quae funt alia-
rum condItionum,diucrlificant corpora, & inaqualia faciunt
ea, ac faciunt allimilari membra membris fua: forma, & forte
aliquantulum conuertunt adfuam magnitudinem, vel forti-
tudinem, &
debilitatem, vel ad pulchram proportionem, vel
turpem, vel fenfirm aliquem inferunt, vel llultitiam. Et for-
mi,qux afferdt magnitudincm,funt Leo, Virgo, Sagittarius,
& qdx tendunt addiminutionem,funtPifccs,Canccr,& Ca-
pricornus. Similiter principium Arietis, Leonis, & Tauri,
facit corpora tendere ad groflitudinem,& fines horum figno-
rum faciunt corpora declinare ad macredinem , & debilita-
tem. Principia Sagi ttarij. Geminorum, & Scorpionis, fa»
ciutcorpora vergere ad macredinem, & debilitatem, 5c fines
eorum faciunt procedere ad groflitiem & fortitutlinem. Si-
militer Virgo,Libra,& Sagittarius trahunt corpora ad ^qua-
litatc,& bonam proportione. Taurus, Scorpio, & Pifces,fii-
ciunt corpora declinare addenfitatc,& diuersa proportione.

CA P V T II.

(hulUtf tx foU caeli infpeBionei rx (ignorum, &fuUarum phyf(gn«~

tntnia ptitrantjfjlroltgi bommm famd/n coeiefUre.
Ed qux longa experientia &
obreruatione didicerunt
S Aftrologi,potcratilHco ex Zodiaci lignorum confpcftio-
nc confequi, nam lignorum partes, qua: maiori ftellarum fc-
uentia,if multitudine funtconftitut*,atq-,prima: magnitu-
2 inis, ea corpora hominum maiora,praEftantioraque produ-
cere didicilTent, vbi vero carentia vel raritas, exinde imbe-
cUUora & infirmiora corporanafei cognouident vt quifqu»
F 4
 ,

8? I, BAPTISTi€ P0RT.5
firmamenti imagines conteniplando,qux ab Higlnlo aliis &
dcfcrlpta funt, lui voti compos eftlcicbatur; Verbi gratia;
Leo tres habet in capiteftcllas, in ceruicibus duas , vnam fe-
cunda: magnitudinis:interfcapiliotres-pcdore vnam primas
magnitudinis ,
in pedibus duas , in extrema cauda vnam prU
mx magnitudinis, in ventre claram vnam, in polleri ori genu,
vnam leciindx notx, in pcftremo pedis vnam tertix notx.
Virgo in capitc,humeris,alis, fpica ,piimx magnitudinis
ofto habet, in pedibus lingulas primx notx. Sagittari) afte?
j iftniis in anteriori parte quatuor 8^ decem, tertix magnitu-
dinis, in cauda vium,in pofterioribus pedibus vnam,& genu
alteram fectind? magnitudinis. Sed Leo vigintifeptem ha-
bet lydera. Virgo viginti fex. Sagittarius triginta &
vnuni^
& multitudo in his llellarnm magna, & fulgentium, ideo
Jn.igna corpora producere dixerunt. Contra vero Pifccs,
Cincer,& Capricornus.Sed Pifces vigintiquatuor.fcd quac-
tx & fextx notx noucm quartx & quintx. Capricornus vi-
ginti odo, fcdquavtx quintx , &: fextx. Prxtcrea qux fu-
,

periora maiora producunt, in fuperioribiis carum partibus

maior llellarum multi tudo,maioris que magnitudinis.Aries,
Capricornus, Leo. Sed Aries habet in capite ftcllam vnam,
in cornibus tres , in ceruice totidem , in pedore vnam , in-
terfcapilioquatuor,inIumbisvnam,at in cauda vnam, &
pofleriori pede vnam. Capricornus eodem modo. Leofu-
perius viginti continet Hellas , inferius vix feptem. Contra
vero Sagittari) Scorpionis,
, &
Geminorum* allcrifmi in iiit
ferioribus locis numerolIoresfttfllx,& magn'x,.infiiperiori-
bus vero egenx. In Sagittari) talo, in genu ciufdcmped^ .

dux adfunt fecundx notx , in dextro talq , in crure finiftrq,

pede dextro , quinque in cauda, omnes tertix magnitudi-
nis,rcliqux quartx &
quiiitx in fuperioribuspartibus.Scor-
pio in medio corporis tres habct.quariunvnaAutarcsdida,
fecuridx notx, dux in extremo pede, feptem in fpondylis tcr~
tixmagnitudinis,qmnesrcliquxquartx,& quintx. Idem dq
Geminis. SimilitcrVirgp, Libra, &
Sagittarius optimaiT\
dirpolltionem , &
temperiem adducunt quippe carun\ :
 j

COELESTIS PHYSIOG^LiB.lIi: 2^
{Icllifunt optime colorata;, natura Tcilicet louis & Vcneiis,
contra'rcliqua,Scorpio, Pifces ,
&
Capricornus, <x color
fcilicct Saturni, &.Martis, & nebulofa funt. Qua: habet Vitr
go in capite fydera& iuxtaalamnatunt Mercurij, aUtjuid
Martis, in cingulo Mercuriales &
Venerea, quali; Ipica Ve-
nerea , &nonnihil Martis. In extremis pedibus Venerex,
cum pauca Martis participatione. Libra in iugo Hellas habet
louis, & Mercurij fccuntlx magnitudinis. Sagittarius in ciif-
^nde Lunaris, &
Martix habet, in manu louis, &: Manis, in
dorfo louis &
Mercurij, in pedibus louis, & Saturni, in cauda,
quatitor Veneris, & nonnihil Saturni ,
omnes kre fecunda:
magnitudinis. Scorpionis omnes fere Martix funt,in Irontc
Martis &
Saturni , in corpore rutila vna Martis natMr.i, &
aliquid louis, in nexibus dorfiSaturnix nonnihil Venerex,
in ipfa cauda omnes Martix , in ncbulofo gyro Martix. Ca-
pricornus quas habet omnes, funt Martis & Sati;rjn,& Mer-
Idem de Pifeibus, nam Martix, Saturnix,£«: Mercurij
curij.
parum, ycl nihil de louc, Sc Venere participantes,

C A P V T III,

Deforwd er moribus ,
([uod d.it ,Aiits ,
6’* torum [>hyfca rutieves^

H Ali Arietis formam ita deferibit; Aries eft

capillorum, tendctiumadalbedincm, incuruiafpe6tus,
pavuarum aurium, & longi colli. Natus erit mutabilis , ha-
multorum

bebit mutabilem bxreditatehi , qui parta diHipabit,'& di-

lapfa recuperabit. Maternus Si horofeopus in Ariete fue-
:

rit,hominem facit in iuuenta fioridum,dat hxrcditatcm mu-

, qux parta dilabentur,moxdifperfa
tabilem recuperabun<*
tur, beneficia prxflabit ingratis , nunquam par rependa-
'tur, critque mutabilis, obnoxius capitis doloribus, quippe
Aries capiti dominatur. Lcupoldus \ Qui nafeitur in Ariete^
rcfpice in quota portione nalcetur,nam in principio erit c.''-
lidus, iracundus, & prx ira caliginofos oculos habebit, fimi-
liter & foemina. Ob id finxerunt antiquiores in quarto Arie-

tjs gradu hominem ad clfe crifpi capillitij , qui rarp ditabi*

 «

^9 I. BAPTISTiE PORT^
tur,namqu* pater aequi (ierat fenex , ipfediflipabit, volens
dominari. In decimofeptinio,vir ferico indutus, dcli-
catulus. Sed phyficar rationes hx funt, Qma Aries lignorum
& veris principium e(l ,
ideo hominem aixerunt florere in
prima iuucta,& multi capilli tij nafci,quia in Arietisflellatae
jbrmx cornibus multae funt flellx : fed capillus ex affluenti
prouenit caliditate,& ex eadem crifpitudo,vt ini£thiopibus
apparet. Obintenfam etiam caliditatem mutabilis erit con**
iilij, vt diximus etiam de >£thiopibus. Et quia Aries lignum

mobile ,quia monetur tunc annus ex veteri in nouum, & ma>

xima Iit temporum mutatio , ob id etiam mutabilis conlili j.
Propenfuscapitis doloribus plus, quam aliis x^ritudinibus
c(l
,
quia dicunt Medici calidum caput eiufmpdi morbo mo-
ieliari, longitudo colli , afpeduscuruitas , aurium paruitas,
floliditatcm indicare diximus in Phyliogn.ob id non mirum,
<i eius fubftantia dilapidata difpergctur , & rurfus difpcrfa
coUigetur^ & H fua beneficia ingratis prxllabit,
C A P V T IV,
jyt Tduri firma conjihutionet moribiUt & Thyfcu ratienibm,

H au dicit Natus fub Tauro, ent altx 8c amplx frontis,

I

lonex nariscum amplis foraminibus,magnorum oculo-

rumjcapillorum ere6forum,& nigrorum, conuertibilis in fuis
faftis, grofli colli, nigrorum fuperciliorum, ac debilis corpo-
ris.’ Hali Facit hominem habentem faciem amplam
: quan-
,

doque euruam , & fi non habuerit faciem amplam , habebit

&
nalum grandem, li non talem nafum habuerit, traftu tem-
poris polHdebit per accidens ; nares longas,oculos nigros, 8c
grandes, capillos hirfutos,feu ere^os,collum groflum & pin-
gue, fere plufquam deceat , qui terram eundo profpiciat, ho-
nefte incedentem, non flabilem , quali vagum. Maternus de
eius moribus hxc habet In fua iuuenta continuis laboribus
:

fatigabitur & quicqiiid in prima xtate fuerit confecutus,

femper amittet , fed poftea , quicquid amiferit , cum Ixtitia
cumulabit, dc sugcbit,C( habebit fopUcitatisbQtia; ornatum

Digitized by Googl
 COELESTIS PHY3I0G. LrB. IV.' 91
^
quarta Tauri homines facit iracundos , & leui
'Alibi-, pars
quacunque caufa minaces. Nona pars turpes facit. LeupoU
dus In hne Tauri, qui nafcitur,erit vilis, & pauper. Sed an-
:

tiquiores dixenmt in feptima Tauri parte afeendere forino-

fam mulierem, & hominem fuperbum.In vigefima tertia ho-
minem retro in terram cadentem, quafi in omnibus infortu-
natum, in vigefima quarta hominem fortem in faftis fuis.in
fubfequenti debilem. Sed id non ex ftellis, fed naturalibus
caufis I nam ifti ex bouinae formae afpe£l:u hominem deferi-
bunt. Sunt enim Tauri amplx frontis, & latae longa’ naris,,

cum amplis foraminibus, nigrorum oculorum, capillorum

nigrorum, ereftorumque, tarde incedunt , & incedendo ter-
ram afpiciunt (tarde enim bos figit pedem,) vnde cb id Tau-
rinis moribus, laboriofi, vt boues. Erunt in opibus acquiren-
dis anxlj,& ad eas perdendas procliucs,ob id quicquid ami-
ferint , cum laetitia cumulabunt qui enim femper laborant,
:

femper acquirunt, & qui bonae fidei vt boues , femper bona

parta deperdunt , & iterum defatigando cum laboribus iSj
laetitia iterum pumylabunt,

q A p VT V,

t>e Geminorum fortnd & moribus^&Jeteeru euepturmonte fhyftc4,

H au Geminorum formam

funt,quia fidem habent , &

ita deferibit
acqualiscorporis,amplipc 6toris,pulchrar formae, fideles
forte producunt feribam, qui
Gemini fun^

&
Arithmeticis deledietur. Bonatus : Homini
facit medio-
cris ftaturae,conuenientis;peffonx, & ampli pedioris. Ma-.
ternus : Si in Geminis horofeopus fuerit inuentus , in primis
vitae conii itutus initiis laborabit, &
a parentibus illi fola-
tiumfempef affertur : erit fanccaleftibus facultatibus fem-
per imbutus, & maiorum virorum fidelibus amicitiis aftri-
^us, & qui patrimonium dat. Et alibi ; Qijarta pars Gemi-
norum maxima corporis pulchritudine facit fpeciofos , Sc
quos amata pulchritudo Regibus commendet. Leupoldusi
Qm nafeitur ^er totum Gemmorum lignum , cri^ bpnus,

Digilized by GoogU-
Si
'
I. baptista PORM
fed ftcrlUs
,
iratus , & coloris fanguinci. Ex coclcfti phyfioi?
gnomonia , quia Geminorum fignum multas habet ftcllas fc-»
cundx & tertiae magnitudinis , Se lucidas , ideo dixerunt
aequalis corporis &
pulchrae formje.Quia in humeris quatuor
funt quartx magnitudinis , ideo ampli pedoris ellc
ftellae

formatum. Dixeruntque futurum feribam, aut qui Arithme-

ticis deledetur, &
ccclcftibus facultatibus ob Mercurium j
quia quatuor habet ftcllas in pedibus, & in capitibus alteram
Mercurialis naturae , &
in foemoribus alteram Saturninam,
quae ad feientiam conferunt. Sed quia ftella: natura Mercu-
rij , &Veneris , quae calidae &
frigidae &
Ciccx naturx funt,
ad prudentiam conferunt,& ad fideles amicos: ob id non abf-
que ratione, qui ciufmodi temperaturam fortietur, produnt
ndelem.Sc fcribamclTc futurum.Proeterca dixit ampli pedo»
ris qui omnes Leonis fimilitudine liberales
,
magnanimi &
funt, vnde non immerito in prima iuuenta facultates, pa- &
trimonium diflipabunt, fcdobfua: virtutis m?rita auxilia-
buntur qis parentes.

C A P V T VI,

De Cdttcri fmuUchro , G" motibus ^ & tle eifelem rationibus phyTteis,

H au. Cancer eft dcmiirus& humilis , groflbrum mem-

brorum , fuperiora membra groftiora habet inferiori-
bus, magni corporis, dentaturx obliquae, & diuerfae, capillo-
rum crifpornm, tendit ad prauum, paruorum oculorum , &
humerorum amplorum, facit fuaues, dodos, fuas fubftantias
ex publicis habebunt, & publicis negotiis occupati. Sed Bo-
natus dicit hominis producere corpus incompofitum,cutini
totius corporis crofl'am,redditquefuperius fubtile,& infe-
rius groirum,liaDcntem dentes tortos, & oculos paruos. Leu-
poldus Cancer totus bonus , guttur eius ex abundantia hu-
:

moris nodatur. Maternus Si horofeopus in Cancro fuerit

:

inuentus , facit acutos femper ingenio , fed qui eunda cunr

tarditatis moderatione perficiant , facit etiam hoc fignum
homines fuaues, dodos., Sc qui grauiterirafei confueuerint,^

Digitized by Googie
 COELESTIS PHYSIOG. Lib. m.
& qui malos omnes fecretis indignationibus profequantur,
fortes, moderatos, fed quorum indignatio facillime indigne*
tur,& mitigetur. Habebuntfana: vitae fubfl-antiam ex publi-
cis, vel ex regiis & publicis locis, quibus vitae illis fubftantia
conferuetur, &
erunt femper in publicis ncceffitatibus occu-
pati, fed illiA^aria neceflitate compulfiplurimiblandientur*
Bonatus dicit producere hominis corpus incompohtum, cii-
tim totius corporisgrolfam. Sed ifti Arabes ex marini Can*

eri phyfiognomonla fiib eo nati corpus compofuerunt, ob

id dixerunt demiflum, humilem, qui femper terram fpcftet;
vt cum capite careat, furfum afpicere nequit, grolforum
&
membrorum, fuperibra grofllora membra , magni corpo-
ris, humerorum amplorum, nam Cancer totus eft corpus &
humeri, cutim groifam Sc. duram , quod crufta integatur, &
oculos paruos, vt Cancri. Sed fifupcrius infpexi(rent,vidif-
fent profedo , quas oculos Cancri dixere ftellas paruas
, , &
nebulofas c(fc. Sed Bonatus & Hali, fibi contrarij funt , ille
namque fuperiora maiora inferioribus, hic autem inferio-
ra maiora Uiperioribus. Sed re<ftius Hali , nam Cancer cfl:
eorum fignorum, quod paruam dat corporis formam , fed
cum oorpus &
humeros magnos largiatur in coelefti phy-
fiognomonia, plurcs funt in corpore ft(;llar, quam in che-
lis. Sed quamplurimae funt jftellae natura Mercurij, vt qux

in oculis & in brachiis, funt quoque Saturnix, & Solares, id

eft, cius temperamentum frigidum & ficcum, calidum & fic-
cum, ideo acutos ingenio producit, ex frigiditate,qu eunda i

cum tarditatis moderatione perficiant facit enim hoc tem-

;

peramentum fuaues , eloquentes &dodos, & ex vtriufquo

Cccitate ,
qui grauiter irafei confueuerint,& ex Mercurio,
fcillcet, ex ingenio & prudentia, publicis & regiis ncgotii§
implicitus, & in illis femper occupatus. .

Digitized by Google
 ^4 I. BAPTISTA PORt^ V

CAPVT Vll.
/

t>e Lmufontid & moribus ^

quos ddt ruuUt & ratimbu* ex thtturd
produtlisi

*C ^ Haii. Leo cft flauus ,

zarchus , bonai formaf i boni &i
Jj«clari nominis, membra fuperiora habet inferioribus ma^
lora, ampli pexioris, curfor, magnae & acerbae irae , acuti at
pCdus, fubtilium crurum , maligni vultus , malae conC<>‘&
btioius. Qi^ia fixum fignum,ob id Habilem &
firmum natunt
facit in fuis rebus, fpiritum reeium, veracem, iuftum, intellt
geatem, patientem^ fuppreflbrem inimicitiarum. Maternus:
Si in Leone horofeopus fuerit inuentus» multis periculis , &
laboribus implicabitur ^ fcd per omne vitae tempus erit om-
nibus notus, &
erit femper ingenuus habendi liberam pote-
fiatem. Se qui non in omnibus malitiae vires excrccre,viuen-
^i & imperandi vota concipiet, & propriis laboribus acqui-
rens fubftantix facultatem^ Leupoldus : LeO totus bonus^
fortis, lapiens, iracundus, dedecus libi faeientibus ,fobmins
Iriifilisi Bdnatus : Leo hominem induHrium facit,notum val-

de, Sc intelligentem^ fuperiora maiora j inferna vero graci-

liora,! nec inde efficietur indecensj crura fubtilia. Diximus ex

Ptolomaro Leonem facere fuperiora maiora , & inferiora

graciliora^ob id dixit. Hali, fuperiota maiora , ampli peco-
ris, & fubtilium erutum. Leonis imaginem effieiunt quam
' plurima llellae*& prima magnitudinis, natura vtphirimum
Martis, vt dux itlx in capite, & in Corde, Martis caliditate
pollentes, Veneris Scalix, 8f louix, qux nato caliditatem,-
& humiditatem prxftant,ob id magnx &
acerba ira,vtlco,
magnanimum animal &
notum, ideo, vt diximus in Phy-
«ogn. notus fua fortitudine , libertatis cupidus , qui aliis &
Tublugari nequeat, imo imperandi, &
bellandi luxuria labo-
fabit.Diuitias acquiret,vt qui eas facile largiatur,facilc aliis
aiixiliabitur,ob regalem fuum animum, obuLvariis periculis
implicabitur cx fe, & laboribus*

I
Digitized by Googie
 COELfiSTI S PHYSIOG. Lib. m
CAPVT VIII.
Ce ViYjtrm eerporaiurd^ & moribiu» & rMmibui fhjficis crnitrd
'
t/1Jlr»logos»

EX Hali. Virgo, vthoneftas dicet virgines , eft pulchri

corporis,bonorum morum, longa aliquantulum, bene in-»
ftituta,non cft pinguis, fidelis eft &
veridica. Efle poteft do-
arix fcribendi,& bon^ inftitutionis,& quod hisaffimilatur.
Bonatus Virgo reddit hominem habentem pulchram
:
per-»
ibnam,pulchrosoculos,faciemdeccntem, & bonam volunta-
tem. Leupoidus : Virgo in omnibus bona , vir caftus, amabi-
lis, focmina calla , bona , humilis, diues , bonis moribus pr^

omnibus praedita. Maternus ; Si in Virgine horofeopus fue-

rit inuentus, erit multis laboribus, &
multis follicitudinibus
implicatus. Eritfanektus , humanus, &
apud quem pura
amicitU ncceffitudo permaneat , Si ad quem damni alicuius
follicitudo pertincat,multafciens,& omnium difciplinarum
, omnia in clauftta pedoris retinens, fe
fecreta perquirens
praeconio fimplicitatis ornatos , &
cui adhuc dodi fermonis
gratia, aut negotiationis officio, aut ex rucceffionc,autcx fa-
eris, aut ex virtute aliqua magna foelicitas, &
magna confer-
tur lubflantiafacuitatis.Dicuntalij innonogradu mulierem
afcenderC cum facie rubra, erit vir iracundus. In duodecima
facie nigra , rubis veftibus indutus. In Virginis figura quam-
pluriniz funt ftclk Venereae, esc dem Mercuriales Venerei,
,
videlicet qujc funt in cingqlo qui in fpica ,
, &
pedibus , in
oris veftimenti Mcrcjriales,qua: in ala,in cingulo, in Vinde-
miatore, qui Saturni quoque eft, & ex filis qualitatibus, quas
iipius recitauiinus, pulchri nimirum natus corporis, pulchri
oris, & oculorum. Ex Mercurio multilcius, nihil uon
inex-
ploratum relinquci.s, omnia inueftigans,omnia tentans, ma-
xime pnftabit in eloquentia, & legationis officio & guber-
nationes fungetur, Sc in negotiatione, vt exiude magni fce-
licitatis facultates comparentur.
 &

t BAPT1ST.€ I>ORT/E
CAPVT IX.
ht Libr.t corporis conflitutione & merihus.

C
ne
Helarum aftcrifmus eft , vt inquit Hali , diflcnlionufrt
mediator, eft bona ac pulchrae mrinae,mediocris,in car*
& corpore, ac forma, alba in facie, & nigra in corpore,
eft eorum, qui volunt eflevcrfificator^s, cantores, & bend
loqucntes:di(ftafua bene componit, & eft amatrix mulie-
rum, & deleftationum. Bonatus Libra facit hominem ha- :

bentem mediocrem faciem ^ mediocriter corpus carnofum.

Leupoldus : Librae caput malum in Omnibus. Sed Libra in fi-
ne bonai Maternus Si horofeopus in Libra fuerit inuentus,
:

'habebit aegritudinem , & multis periculornm laqueis impli-

cabitur, & aflidue illum aduerfatiorum turbapulfabit,acde
•veris|, &
definitis rebus habebit contentiofa certamina , cu-
ius vita inaequalitatis femper varietate mutetur. Sed in om-
nibus inuictus erit, &
talis, vtnulla re videatur efle pofte-
riori, gloriofus. Sed locus filiorum erit mutabilis : nam nun«
quam ei integer filiorum numerus perfeiierat. Erit talis, qui
in omnibus reftum velit habere iudicium.
Quja Libra ex iis eft, quje conformitatein, fle moderatio-
nem corporibus afferunt, obid corpus mediocriter carnoftim,'
Etquiain Auftrali , fle Septentrionali ore Lancis duae funt
falgcntiflimx ftellx primx magnitudinis , fle dux alix infe-
rius obfcurx fle ncbulofxjob id faciem albam, fle nebulofuni
lar giri corpus. Erit inxqualisvitx. Se numerus filiorum va-'
riabitur,qui fub Librx mobili figno natus eft. Et quia Librx
Venus eft domina, fle ftellx illius funt Mercuriales,Se Satur-
ninx , ob id mulieres amabit fle carminum Poeta erit. NoS
dicimus quia albi coloresTanguinei funt, fle multi feminis,fle
tx Saturni fle Mercurij complexione, integrx fidei, fle finceri
judicij nam dixit Hali Sunt bene eloquentes, fle illius flcl*
: :

Ix Mercuriales funt. Se complexio calida , fle humida Vene-

ris, cum ficca Mercurij, fle frigida fle ficca Saturni , nulla
prorius jnfoelix , quam in liberis procreandis^ horum cumf
aliquo#

Digitized by Googie
 COELESTIS PHYSIdG. LiS.IV. 97-'
ailquos procreaaeritinumerusftatinidcficict.MutabiUs con-
ditio Mercuri), &
fuar complexionis multis aegritudinibus,
periculorum laqueis, hoftibus & litibus affligetur, attamen
dc hisfemper poft pericula maximo praefulgebit triumpho.

CA P V T .
X.

»
Sctrpio quofl dat femas & mom, *

D e Scorpione haec habeit Hali Scorpius

prelTus & humilis,
:

multorum capillorum, paruoru ocu-

lorum, paruae faciei, longorum crurum magnorum pedum, ,
eft zarchus , de-

eurfor & agilis, deceptor alterius, non contctitus dc re aliqua.

Bonatus: Facit hominem habentem faciefn rubicundam, &
paruam, multos capillos, & oculos paruos, longa crura, pedes
magnos, cito mutabilem, litigatorem. Leupoldus: Scorpio,
bonum caput, in medio malus & faftidiofus. Materntis Ter- :

tia pars Scorpionis homines facit vanos, gibbofos,deformcs,

atque ridiculos. Si horofeopus in Scorpione fuerit inuentiis,
in prima aetate facit acutos, iracundos, agiles,fed hi per mul-
ta infortuniorum genera ducentur. Verum poft ea ffrlici li-
centia fublcuantur,& erunt maguislztitiisdediti. Si luppi-
tcr aliqua radiatione, rcfpexerit, erunt gloriofi, in alio &
loco, vel alia duitate fuo ftudio transferentur, erunt fem- &
per ere<9:o fpiritu fubleuati ,
acuti
,
proferentes ornamenta
fermonis, erunt tales, quibus femper varietas placeat \ ropter
amicQs*aut negotia, aut pericula fempet occurrunt , & poft
inulta ex amiliione filiorum infortunia ,rurrus felici fobol#-
gaudebunt, Halitin decimo Scorpionis gradu inuenias collo,
ore, ©culis, & toto capitis gcftu tortuofa, idque contradicen-
tem aduerfarium fignificare,ceriiicis,foreindomitx,opinio-
nifqueobftinatcT futurum efleprxfagiunt. Figuram, quam in-
nuit Maternus, Homerico Tharfiti congruam iudicamus,def-
Cribit enim fuifle turpiflimum , ftrabonem, claudum altero
pede, & ipfiushutneroscuruos,& inpcftiiscontraflos, acit*
to capite , rara in barba lanugine. Erat enim loquax , argu-
tos ,contcntiofus,;ignauus & ridiculus. Zarchus color

d by
Digi!i 29 Googie
 :

'^8 BAPTISTiE PORtiC

I.

flavius & «fl carbonis Martis color»

ad rubedinem tendens,
Trium qux in fronte funt funt fplendidx & media trium,
, ,

qux in corpore vt carboUes fplendent & varix funt & fi

, , ,

quid ex ipfarum Phyfiognomonla diuinare licet , Mercuria-

les viros efficit rixofos, lites cum omnibus pro nihilo capien-
tes , mutabiles, iracundos, agiles, acutx irx, qui per multa
infortuniorum geuera ducentur. Sed fi luppiter aliqua ra-
diatione refpexerit, id eft, fi eorum intenfa caliditas , aliqua
humiditate mitigetur, erunt optimx temperaturx', erunt
glcriofi,& focliciter fublcuabutur. Erut credi fpiritu,acuti,
& foelices , cordati , ingeniofi, fagaces , rerumque omnium
ron infeij, ingeniumque ad difciplinas omnes idoneum pof-
fidebunt. Longa crura &' brachia,audaciam fignificabunt, &
roboris fignum. Sed longa crura , magnum ventrem, ma- &
gnos pedes dat Scorpio, vt diximus fupra ex Ptolomxo ; qui
Ex hoc finge*
inferiora grofliora , fuperiora minora dabat.
bant antiqui imaginem in Scorpione facie multum tortuofa>
^mentes hominem mutabilis opinionis.

C A P VT XI.

'Dt S*gittar^ formdf moribus y & eorum fbyftcu rutienibuf.

Nquit HaH Sagittarius cft flaui coloris, longorum cru-

:

I rum, & grolTorum, faciei acbarbx longx, acutx mentis,

fubtIHum capillorum , magni ventris , apparet a tergo pul-
chrior , quam anterius. Leupoldus : Sagittarius habet caput
bonum , focmina morietur partu , vel ianguinc, vel in aqua*
Similiter in fine. Bonatus ; Deledatur equitare. Maternus
Horofeopusin Sagittario multos aduerfariosfacict,& colle-
dum patrimonium , vnde non fperauerat, confertur : perc-
grinisfrequenter rigoribus detinebitur. Grandem fluuium,
aut grandem pelagum nauigabit, erit femper in publicis con-
perfationibus pofitus : in aquofis , aut ex aquofis locis vitam
pariter habebit &
frudum , plurimas artes &
difciplinas
confequetur, critcor4atijs,ingcniofus, & ornaiijm rcrun>

Digitized by Google
 COELESTI S I^HYStOG. tiB.lV,
Teius. Qiwd fit longorum crurum & grollbrum magni ven-
,

tris & polleriora pulchriora anterioribus , i. e. inferiora for-

lnofiorafuperioribus,vt faperius iam diximus, & ftcllce,quac
in eiufinddi imagine quamplurimac Martix naturx , Se rubi-
cundx,& flauicoloris,exAriftotclc, Galeno & Auicenna ,

tempetiem arguit inter aduftam & frigidam vtin Phjfio- ,

gnomdnicis& hos fortes, & animofos, ac leonibuS compa-

randos efle non immerito aduetfarios multos habe-
: ob id
bit, & quia audax, in publicis conuerfationibus femper pofi-
tus, ob temperiem bonum confequetur ingenium vnde mul- :

tas artes, & difciplinas confequetur : ingeaiofus,cordatus,&:

multifeius. Et quia Martius elt, in varias regiones peregrina-
bitur, &
multum equitabit quia qui calidi , loco ftare nef-
:

ciunt,fed impatientes. Sed qui longorum crurum magno- &

rum funt, &
magni ventris , fubtilium capillorum , Lunares
funt : nam ftellx qux in acie jaculi funt Lunares , fcilicet hu-
jnidi &
frigidi temperamenti, &
participabit fua comple-
xio etiam de frigiditate & humiditate, ob id itinfcra eoruni
per aquas erunt , iu aquofis morabfrujr, & ex iis fuos fru-
&
tfrus conquiret;

CAPvt Xii;
t>e 'Cdpricom ctrporaturd & morihitr,

H Ominem,fcribit HalI,Capficdrriusfacitfubtiiiurtichii
rum, ficci corporis,
jllmilitudinisaliquantuluih
&
qudd apparet in eius facie caprx
paCs vultus &
faciei eft ftibcilU
& acuta, & Idcusbarbx efr
:

valde acUtu$j ac capilloruni mul-

torum; Maternus Si Capricorni pars quintadecima in hd-
;

Tofropo fuerit inuenta^ homines facit nands gibbdfos Sc de- ,

formes. Scxtadecima pars homines facitgiboofos, & qui fex

digitos in manibus habebunt. Dc tndribus vero. Si horofed-
pUs in Capricorno fuerit , pro amicis purO exercebit amici-
tiam femper affeftu. Erit hibdolus & Ixtils, & cutn nihil de- -

fit ad vitxfubfidium, peregrinabitur, & quibuS vitx alimen-

ta prxftitcrit , ipfi ei exiit unt femper ingrati , erit amabilisj

 700 I. BAPTlSTi« PORM

parui animi, & longis & prolixis femper precibus moleftuS.

Erit talis, cui abundet fubftantia facultatis, vitJc alien*,aut
abicoafarum religionum fecretaperdllcens. Leupoldus Ca- ; \

pricornus totus bonus. Aftrologi iutjuiunt in vigefimo feptU

mo gradu cius afeendit vir canino capite, quod fcilicet liti-
giolus fuerit. Addit Hali '.Peregrinabitur facile, quia infta-
bilis, quia fub figno mobili natus. Facit Capricornus fubti-
lia crura ,vt diximus , cx Hellarum carentia in inferiori fui
parte. Dixitque facere faciem capra: j cft enim ex iis fignis
qux deturpant natum , & deformem reddunt. Sed eadem
hircina facies , fubtilia crura, & tibix, mentum acutum, &
barba fubtus birfuta, hircinum oftendit hominem. Sunt ftel-
Ix in eius imagine, vt plurimum, Martix, & Venerex, Sa-
tumix & Mercuriales id eft , tjuod facit hominem calid»
, j

& humidx temperaturx cum aliqua Cccitate, & frigidita-

te. Ob id fubdolus, Ixtus amicus, facile peregrinabitur
, ha-

bebit ingratos quibus alimenta prxlliterit , pufiUanimus cx-

'
frigiditate, . . .

.^CAPVTXIII. t
*

Ve corporatura yworihm , ^ luturalibus caujis.

EX
gni fc
Hali ; Aquarius dat alterum crus altero maius , appa-
rentis fanguinis in corpore & colore. Eft portarius
cxillimanSjbonx famx, liber, magni fumptus,vafta tot
, ma-

lui patrimonij. Bonatus Facit hominem album , pulchram

;

habens faciem , &

coloratam , crus alterum altero maius.
Leupoldus '.Aquarius in mediobonus, in fine vir vilis,foenii-
na meretrix. Maternus :Horofcopus in Aquario, quodcun-
que confecutus fuerit, qualicunque rurfus lacemtione dilapi-
dabit, & quicquid habuerit,vel quxlicrit, rurfus amittit, fed
' quod amlifum fuerit, facili ratione plerumque colligitur,,
inultos {dfeipiet fouens , &
multis vitx alimenta prxuabit,
& erunt circa ipfum ingrati , quibufeunque ab ipfo aliquid
fuerit forte collocatum , &
magnis viris erit bonis a^libu5
notus. Qi^cm album dicit Hali, & Bonatus cploratum pul-^

Digilized by Googli
 f

COELESTIS PHYSIOG. Lib. IV. loi

cEriim, nos in PhyfiognOmonicis diximus candirubrum , qui
color facit hofpitales, munificas , etiam erga maleficos , vt
qn:ecunque confecutus fuerit, laceratione dilapidabitj& riir-
itisquicquidamillum fuerit, facili ratione cumulabit. Dele-
gabitur nobilioribus artibus & fcientiis , obnobilillimam
temperiem, & ob nobililTImos eius mores erit Principibus
charus &
notus. Et quia pratftantiiim fcientiarum apicem tc^
tigiflc videbitur, inuidia profequetur.

C A P V T XIV.
\

2)e fifcium intdgine & mvihus.

Hali fcribit.eft ampli peftoris, parui capitis, pnl-
P Ifcis,vt
chrae barbae, magnae faciei. Deiecius dormitor, albi colo-
rotundorum oculorum , & in forma fua habet maculam.
ris,
Bonatus: Facit hominem habentem pcftus amplum , caput
paruum & pulchrum , barbam pulchram atque florentem ,
malum faciei refpeftu fui capitis amplum , album colorem,
rotundos habentes oculos, & magnanimum. Lcupoldus: Pif-
cis eft mediocris. Vir pauper, filiorum multorum , voce pau-
ca, villicus, vel paralyticus. Si horofeopus fuerit in Pifeibus,
incjuit Maternus, erit natus ingeniofus, cordatus , fidus ami-
cus & neceflarius, &exquibufdam negotiis promonebitur,
ita tamen, vt poteftati eius & honoribus, alia poteftas pr.e-
feratur. Habebit inimicos , & ex longis quibufdam negotiis
gloriam confequetur, fed procelfu temporis maioris digni-
tatis ornamenta coafcqqitur &
magnae habebit fcelicitatis
,

augmenta, & afliduccum multorum notitia peregrinationi-

bus notus. Sed rationibus natiiralibush.ee eueniunt. Quia
Pifeis domus eft louis, & quamplurim.t ftcllae in eofuut lo-
dialis virtu^iSjVt quae in corpore & quae filo funt Septentrio-
nali, ob id fidus amicus, & ad dignitates fubleuabitur, habe-
bit &fcelicitatis augmenta, & ex longinquis tjuibufdam ne-
gotiis gloriam confequetur. Sunt &
Martiae quaedam, vt qu«
>D corpore , & in nodofplendlda. Sunt & Mercurij qu^ in
,
capite funtj in corpore, & ia cauda , & ia aodo ob id ecit :

I
9 i »

• /

Digitiz ' I by Coogie

 itt r. BAPTlSTvE PORTvE
ingcniofus, cordatus, fidus amicus & ncccflarips & peregri#
,

nationibus notus.

CA P V T X V.

Defignit mcbi It bm , fixis ^ & commmibta;

O Portet primo prsfari quxdam , fine' quotum notitia
ignorarentur tum coelcftcSjtumphyficx rationes ; ho-
&
minum formx, motuum. Sqnt enim apud Aftrologos figna
aliqua Zodiaci mobilia difta, alia fixa, alia communia. Sunt
mobilia figna Arietis, Cancri, Librx, &
Capricorni, dicun-
tur etiam hxc cardinalia, quxquatuor zodiaci cardincscon-
ftituuntjtemporaqucanniquatuor diftinguunt. Aries ver-
num, Cancer xftiuum, Libra autumnale,& Capricornus bru-
male dicunturque mobilia, quia quando Sol ad ea peruenit,
:

mutatur de vno tempore in aliud , nam ad Arietem peruc-

niens, mutatur tempus ex hyeme ad ver, fic.de aliis quar?&
tis. Sunt &
figna fixa Taurus, Leo,ScoiT!io Aquatius,quia &
ilatus temporis in illis firmatur, ob id fixa di£);a nam quanr :

do Sol erat in Ariete temperatus , in Tauro fit firmior , &

temperatior, &
fi in Cancro ardcns,adueniens in Leonem ar-i,

dentior, fi ia Scorpione humidus, in Aquario humidior.

Communia dicuntur Gemini, Virgo , Sagittarius , Pifeis, &
quiamanifeftsefiint in his temporibus mutationes. Dicun-
tur etiam bicorporea figna, &; hac de caufa binis corporibus
figurantur, nam dum funt in eorum medio , vim prxfentisi
temporis ofiendunt, &
dum funt in fine fiiccedentis, ponuu-
turque media , fiue communia inter fixa & mobilia , quia ab
extremo ad extremum abfque medio non fit tranfitus. Qu^
omnjt a phy ficis rationibus non abhorrent. Hippocrate^
«iiim libro de acre, aquis >& locis ; cmli mutationes elfe ir^
caufa dicit , vt homines fiabiles , mutabiles , commune^ ^
fint, nam vbi varia & inftabilis eft anni mutatio, yel Solis,

^ illic infiabiles mentes, 8c varij mores exifiunt : vt illis;

accidit ,
qui fub iEquinofliali morantur binas nimirimr :

'
scftatps,hyemcs, aptupifios, Sc vcr|iabffat ; & iam varU^

t Digitized by Gc-05
 C T H O
OE LE S I S P Y S I G. Li «. IV. lo^
coeli mutationibus mentes Icues fieri. Contra fub Septen-
trione, fex menlium aeftas, fex vero hyems eft, ob id Habiles
& firmi in opinionibus qui vero in media funt zona, medio
:

modo fe gerunt. ’Non aliter euenire videmus in iis, qui fub

mobili zodiaci fignonafeuntur: nam mobiles, & varij mo-
res,& inconftansvita vidajfur,par enim eft ratio, & fic fixas
in fixis. Seddehislatiu#4n noftrisPhyfiognomonicis. Ob
id Hali: Similiter commixtiones formarum Planetarum ha-
bentium magnam potentiam in hac re, vt diftum eft, &fa-
ciendas & conferendas funt adftatum, quem habent cum So-
le, & in angulis , fimiliter etiam ad ftatum , & proprietatem
naturalem in cuiuflibet eorum, &ad proprietates &
naturas
fignorum, quia generaliter figna mobilia gignunt fpiritus
amantes, ad commune populi bonum pertinentes, & niten-
tes loqui, &
agere de rebus communitatis , &
ciuitatum , di-
ligunt etiam ramambonam, &quod bonum dicatur de fe,
funt etiam temperati , nec facile monentur. Lcupoldus Si- :

gna mobilia faciunt diligere vniuerfitatem , vnionem , lau-

dem, dant ingenium, liberalem aliis, bons opinionis , pe-&
ritum In ftellis.Ex Leupoldo: Signa vero communia pariunt
conuertibiles fpiritus, & permutantes fe ex re qualibet , non
firmantur in re aliqua, diuerfarum conditionum , nec poteft
quis feire modum morum eorum, conuertibiles funt, & ama-
tores, Muficam diligunt, & funt vagabundi, intelligibiles, cu-
pidi eius quod faciunt. Signa fixa, producunt fpiritum nati
retftum, amatorem, veracem, non defraudantem , firmum in
fuis rebus, iuftum , contentum illius quod habet, intclligen-
tem, patientem, diligentem laborare, fortem,fuas voluntatis
'

refrsenatorem, nec parentem cupiditati, &

fupprelforem ini-
micitiarum, qui eam non oftendit, &
eft nobilitatis amator,

conflans in rebus fuis, ncc permutatur.

Q
 ,

to4 1, baptista PORT^

CAPVT XIV,
•i

'
Deydtfis hominumcarporMturtif&morthus, qui in qtt4ruer4tmi
quartis nafctmurj ts primum tle vernali.

D iximus de
fi
flgnis & moribjjs,qiix de fignis uafccbantujf
horofcopantibus,nu»c de quatuor mundi quar-
igulis
tis dicc-mus. I*tolomaeus ad corporum coubgurationcs , &
teinperatufas conducere dixit quatuor anni quartas , quippe
» verno ^quinodio, &
arftiup Solrtitio vernalis quarta in-'
tcrcipitur.Vernam hanc dicit facere homines coloratos, fta?
turolos, valentes, oculis nitidis, magis ad humidam, cali-
damque temperaturam accedentes. Leupoldns eadem. Ex quo
Hali ; Si quando natiuitas fuerit quarta anui ab itquinodio
Vernali vfque ad acftiualc Solftitium, erunt nati boniftatus,
corporis in lop.gitudinc &
craflltic , fcd qux magis tendunt
ad craflitiem, bonorum ,& pulchrorum capillorum vincet ;

enim in eius complexione caliditas Schumiditas, More$,qui

ex his nafeuntur , iam diximus de fingulis afeendentibus
gnis,mox de mobilibus,fixis, & communibus, vnde t*diofu^
eflem iterum replicare eos. Sed hxc hominum forma,quae ab
Allrologis defcriptacft, ex anni, &
ftellarum PhyfiognomQ?
nia c.ipi poteft. Vernante enim anno , Sol ad nos accedens,
&
poft gelicidia , tempcftates , &
ventos nubila act darios
lam fadus,coloratiorSol,& formoftor, & caetera fydera con-
& clariori intermedio, per qupd confpicitur
fpiciuntur.
^uiaaugefccntia omnia, & maiora fieri confpiciuntur, qua:
^am mortua, immobilia & fine honore fteterant in magni-
, ,

tudinem crefeunt, ob id corpora noftra maiora nafei ,& ma-

gis flaturofa dixerant, ex Solis nitiditate, ftellarum,epdi &
o:ulorumno(irorum nitidiora conjedantur, Suntenim ocu-
li corporis ftellx, hyems enim ex longitudine Solis excolor,
vel albus videbatur , vere coloratior , & terra variorum
fiorumcoufpicua, videbuntur corpora coloratiora fieri. Sed
fic ad phyficas rationes dcucnicmus. Exiftente tunc anni

ejuarta ca^cU Si humida a^re fic a^^o, afficit corpora^

,
 «PT'

COELESTIS PHYSIOG.LiB.TV.
qux ambit vt calida & humida fiant & eorum femen cali-
, ,

dum & humidum efficitur, vt, qiu-E tunc corpora gignan-

tur, calida & humida fiant. Vndc aliisnonobifantibuscau-
fis,qua: hyemcnafcuntur corpora , pleraque vcl omnia cali-
da & humida nafcuntur,ob id ftaturofa, coloratiora, & ro-
buftiora eucniunt , & ex eiufmodi optima temperatura funt
optimi mores conjedandi , magnanimi , liberales, amautc?,
laeti, cantores, hilares : diuites item, nobilia magifteria,iuaf
giftratus , & eiufmodi mores cpnlpicati & extera , ,
ejux df
fanguineis, louialibus, & Venereis diximus, 'i'

CAPVT xyii.
De hominum figur* & moribui ,
t[ui in leptu unni qturta nafcuntttr

Tolomscus; corpora vero, inquit , qux inter aeftiuatn

P conuerfionem, &
autumnale i€qninoftium comprehen-
duntur, colore medio funt, & conformi flatura, valentes-,
oculis nigri Srfiirfuti, capilli crifpi, ex temperamento calidio-
, res, & ficciores. A quo Hali : Sed fi in quarta fiet ,qux cfl a
SoUlitio acfliuali vfque ad jEquinodtium autumnale, facit
rnediocritatem in longitudine & magnitudine corporis , &
tendit ad groflitietji, magnorum oculorum , capillorum mul-
torum, villofum, & vincet in eius complexione caliditas,&
ficcitas. Ex cadi Phyfiognomonia, & temperanjento eue-
niunt forma nati & mores. Cumnim.innn Sol robur accepe-
rit, facit corpora firma, & robufta,deficcando humores, non
autem magna , vndc augmenta qux fecerant, confirmat &
coafolidat colores in nigrum tendunt, quia ficciores, & ro-
,

bufliores. Crifpi capilli , & hitfuti , ex calido & ficco tem-

peramento proueniunt,vt frondes in arboribus,quod fxpiC?
iime diximus. Sed ad phy ficas rationes accedendo. Q^ia c op^
luni aellate calidum & ficcumeft ex Solis accefiione,calidurft.
& ficcum humanum fit femen , fic & homines in v tero gene-
rati vnde& forma, quam diximus , & iv.prcsproucniunt,
,

Iracundi, ^ dedigno^i;, &

^oogU
 , ,

fO< I. BAPTISTiE PORTiE

CAPVT XVIII.
J)e hmimm formd & moribus ^
(\m fub uutumtidli qudrtA ndfcmtturi

Nqnit Ptolomxus Et quoniam inter autumnale i£qui-

:

I nodium,& conuerfionem hybcrnam na(cuntur,flaui,gra-

ciles , maculod ,rarique corporis texturx , capillamenti me-

diocris, debilibus oculis, frigidiores, & ficciores. Hali ab co«

Prxterea {vflatiuitas fuerit in quarta, qux eft ab i£quino^io
autumr>4i vfquead SoUlitiumhyemale, facit natum coloris
mellis , fubtilioris vocis , humerorum amplorum, macrum,
capillbrum extenforum, pulchrorum oculorum, vincit in &
cius complexione frigiditas. Phyfiognomonia huius quartx
itidem ex anni Phyhognomonia dependet.Quia in hac quar-
ta arbonimafpedusdefeduoruscft, nam partim folia ami-
ferunt, partim retinent, ob id mediocris capillamenti , rarx
corporis texturx , &
fuam Sol deponens caliditatem $c cro-
ceum colorem difcedere incipiens , color nati mellei coloris,
&c oculi debiliores, a debiliori lucis rplendore. Sed phyhea ra- ,

tio cogit ex complexione frigidi & ficca ,

natos coloris mel-
lis, fubtilioris vocis, macros, extenforum capillorum, raras
corporis texturx,& corporis maculofi.Surgit enim, crefeit &
in corpore melancholia, cuius proprietas eft corpus macula-
te. Mores iam fxpius diximus ex melancholia.
V

'

I
C AP VT X I X.
'
Vefuttorumfomdy & moribus eotumt qui fub hymuU q»an%
Zodiaci nafcunturi

Vbjungit Ptolomxus. Qui a brumali Solftitio , 8c v»no

S ifiquinoftio continentur, nigri funt,conformi ftatura,ca-
pillis rigidis , fubtenuibus , temperatura frigida humida. &
Ex quo Hali : At fi natiuitas fuerit in quarta, qux a Solftitio
hyemali vfque ad ifiquinodium vernale, eruntnati nigri co-
loriSjXqualcs in magnitudine corporis,cap illorum croceorfi
rarorum, membrorum bene proportionatorum,& vincet

Digitiz^ by Googie
 ,

COELESTIS PHYSIOG. Lib. IV. io^

xn eius cempicxionc frigiditas, &
hutniditas. Harc hbminutn
phynognomonia ex cceli facie defcripta eft. Coelum tunc ca^
ligat, & Sol nubibus, ncbulis,& caligine obfitus,oblcuri funt
dtcs fine Sole :ob id non immerjto nigri nafcuntur, arborum
caluities facit rarorum capillorum, arboru farmcta, germina,

& pullulationes annotinae , tenues fic rigidi, ob id capilli ri-

gidi.Sed phyfica ratio cogit nos dicere, quod frigida & hu-
mida funt teperatura,conformi funt{latura,nigros oculos, &
pilos rigidos & fubtenues.Mores funt, qui ex Inimida tepera-
tura,timidi,imbecilles,mifericordes,debilcs,& phlegmatici

CA P VT XX.
De diis inuffnibmt <j«<r extra Zodiacum referiuntur

N vigefima Arietis pacte hoedus oritur.Sub hoc allerifmo

I quicunque nati fuerint, vt Maternus habet , funt auliera
fecie, prolixa barba, & obfiinata fr(mte,ita,vt Catonis pror-«
fus inlfitutum imitari videantur. Sed totum hoc fucato
mentiuntur affedu > & aliud ex fronte pollicentur , aliud la-
tenter in moribus celant. Erunt imbecilles, timidi, & qui
omne pugnarum periculum perkorrefcunt.Manilius ad id lir
bro quinto:
Cumque decem partes ^ries dupHcauerit ortus.
Incipiens hcedi tremulum producere mentum,
Hirtaque tum demum terris promittere terga,
Qua dexter Boreas ffirat , nec crede fecretx
Fiontis opus,ftgnofirufies,tuc crede Catanes,
^4 ut Brmum,atque paremTarquioium,0‘ Uoratiafafiu
Trlajus onus figni efl, hadis nec tama petulcis

Canuenittnt, leuHms gaudent, lafciuaque Jignant

^

Fekiora, (f in luxm,agiles,atgilemque vigorem

Defcendunt , vario ducunt in amore juuemat»
<

In vulnus nunquam virtus, fed pepe libido

Impellit, turpifque emitur vel morte voluptas.
In fexta Tauri parte Plejades oriuntur quibus orientibus fi
,
Qtti fuerint, fcmper nitida & pqUta ^piite cfunt , at^ue

Digitized by Google
 ^ f :

fo8 I. BAPTISTiC PORTiE'

accuratis veftibus comti, quorum inflexi crines torquean-
tur fcnipcr in ofteo, nec non & appofitis alienis criniousfl-
Aam, &c compofleam pulchritudinem mentiantur , totius
corporisformam vario pigmentorum genere mollientes. Hi
enim demtis pilis corpus fuum in foeminei corporis imagi-
nem transferunt , quorum velles quoque ad muliebris cultus
Similitudinem excolentur. Hi molliter ambulantes, velligia
fuacum moderata quadam moderatione fufpendunt. Hos au-
tem licamb itio foUici tat, quem morbum fic appetunt, vt
hineputent virtutem fibi, &
maximum gaudium foelicitatis
accedere. Hi prxtereafcmper amabunt, aut fe amare fimula-
bunt, ac eos poenitebit quod viri nati fint, luxuriofis & lafci-
uis voluptatibusoccupabimtur,hos enim vnguentis oblitos,
& nimi£deditosvinolenti3C,petulantix vitia femper extol-
lunt, &
qux in conuiuiis, coetu hominum , alienas vitasama-
ri fermonis licentia pulfent. Erunt fane ad omne libidinis ap-
plicati, & qui falli fermonis mordacibus didlisrifus homi-
num alloeuerint concitare, Hunc autem locum fimaleuola
ftella forti radiationepulfauerit, repentiniscoecitatibus
op-
primentur, Vt ex hac caufa miferi efliciantur. Idem alibi:
ita
Simaleuolx Helice hunc locum refpiciant , aut ex vencrea
xmluptate, aut ex nimio cibo inter epulas, fine aliqua lamen-
tatione mors illi amara prouenict. De hac figura Manilius
Tdartts hi aduerfo praeceps tollitur ortus

Sexu parte fui certantes lucis ad horas

Tleiades ducit y
quibuo a spirantibus almam
Jn lucem educunt Bacchiy V enerifque fequases,
Terque dapes menfafque fuper petulantia corda.
Jit fale mordaci dulceis quaremia rifus,

iH-is cura fui vultus ,

fronti[que decora
' Semper erit , tortofque inflexum ponere crines, '

nudis reuoe are, & rurfus vertice denfo

findere, & eppofitis caput emutare capidis-,
Tumicibufue canis horrentia membra polire,
,Atqueodi[je virum , fterilefque aptare lacertos
faeminex vejies nec infunt tegmina piant is ^
 ^

COELESTIS PHYSIOG. Lis, IV. Io0

Sed fl>eciesy fieri qua placem ad meli Ia p^refju^j
2iaturapud(t , atque habitat fitb pe flore caeco
Ambitio , &
motbiftu "virtutis notnitie "vitant
Semper amare parum ejl , cupient &
amare 'videri.
Huc atfcrcmiis A. Gcllij fcriptum De P. Africano Pauli filio,
qui P. Gallo homini delicato, inter pleraque alia, qux objt-
^abat,id quoque probro dedit , quod tunicis >teretur ma-
nus totas operientibus, qui quotidie vnguentatusaduerfus
fpcculum ornetur, cuiusfupercilia radiantur, qui barba vul-
fa fccminibusfubuulfis ambulet qui in conuiuiisadolefcen-
,

tuluscum amatore , cumchirodotatunica inferior accubue-

rit , qui non modo vinofus , fed virofus quoque Iit , eum ne-
quifquam dubitet, quin idem fecerit, quod cinxdi facere fo-
lent ? Et refert Plutarchus, Archcfilaum Philofophum verbo

vfum de quodam nimis delicato diuite,nam cum vocem cius

infradlam, capillorumque ante conipofitum , & oculos ludi-
bundos atque illecebrie voluptatifque plenos videret , nihil
,

intereft , inquit quibus membris cinaedi litis, pofterioribus,

,

an prioribus. Sunt etiam Siciliae viri, qui efloeminati dicun-

tur, imberbes, voce gracili, muliebribus vehibus indiiti,om-
nino fe viros efle obliti, domchicis ferui tiis cum aliis ancillis
intendunt, & virilia turpiter patiuntur. In decima quarta
parte Capricorni , oritur Cepheus. Quicunque hocfyderc
nati fuerint, graues erunt, aufteri , & omni feueritatis atro-
citate metuendi , Sc vultum femper ex morum aufteritate

fingentes, qui etiam Stoicam fcftam verofequanturaffe£tu,

tales enim apud veteres fuerunt Catones.Si vero hoc fignuin
in Occafu fuerit inuentum, infcopiilis, in quibus aliquando
periclitati fuerint, mifera corporis jaftura morientur, aut
nati flatim peribunt , aut propter incellum publica animad-
iierfionepleftentur, ita , vt nouxiis & inauditx mortis in-
feratur exitium. Manilius:
Sed refime means Cepbeio hument is .Aquari,
“Kondabit In lufum mores, facit era manere
Trentifque, aut 'vultus componit pondere mentes,
fafccmm curis y veterumque exempla renoiuenf
 ii6 1. POkTifi
Sttnptr^O' tmtifiuiUudabumvtrba Catenis i
Tmerifuefupercilnm patntiut rigorem
,
Component teneros etiam nui nutriet urmos.
Qui etiam tragice prkfiabmtt verba cothurne, &C.
orientei in qua canicula ha h‘t

Quicunqu^ prima Arietis parte ,

tus fuerit , quae i Graecis fyrion dicitur ^ vocem habebunt ere*

fcentibus faucibus canUm latratum imitantes^ ita, vt faepius
'
impetu, &
furore commoti , aut dentes quatiant, aut attri-
tos femper exaCuant ,
effraenatdS animos ad omne ftudiuiri

praepofteri facinoris applicabunt,erunt ab omni humanitatis

gratia feparati , &
qui libenter omnia violentix fludia fe-
'
fiienturs furiofi, iracundi, terribiles, minaces,& quos omnes
homines & oderint pariter, & metuant. Erunt praeterea ani-i
jnofi, & verbofa fermohis affluentia inflati & ^uos ad omne j

conuitium incautus fermo impellat. Hi etiam nOua caufa-

Tum jurgia cogitantes j cor haoent crebris agitationibus paU
pitans. In occafuinuentus, a lupis comedetur , aut a cani*
bus , ex feris diffipati vitam fuam mifeta laceratione confu*
menti Et alibi : In ore canis , qui horofeopura habent, eruntt
turpi vita, inquinatoore, fed affluentia varij fermonis orna*
ti. A quo Manilius i

Cum veto in vafies furgit HerneahiatitSi

Exerit ur canis , latrat spue canicula fiammat
'

• fa rapit igne fno,gendn4ti[ueincenSd Solis i

Qua fubeunte facem terris , radiofepue mouentei
‘

Dimicat in cineres arbis,fdtum(pue fu^emum *

Sortitur^ languetque fuis Keptunus irrvndUi

£ffrtenes animos , vielentaque petiera fingit,
Jrarumqtte dabit flufiusidiuumque metuusquet
Tetius Vulgi praeurtum verba loquentis.
tofntedsefianimusinecmagiscenaitacaufis
Corda micant, Cr lingua rapit ,Utratque loquenda r .

Trlerfibus in crebris, dtntet in vece relinquit, y

^Ardefcit vifio vitium

'
, virefque miniftrat <

. Bacchus , Cf in flamma fauas exfufeitat irati

N rc jjtlnas, rupe[que timet, vaflofjue leones^

Digitized by Google
 '

COELESTIS PHYSIOG.
^mMtn 4ftri Jtntes, aique dmaferamn ,
Lit. tY. m
affundit fuas comuff» in tobore fldmmuf.
Si natus oritur, quando terrae motus fiierit, aut coelum tonue^
rit, femper corpore tremulus, & inflabilis erit , & qui dubio
omnia horarum momenta
greflu trepidantibus vcftieiispet
imminentium culminum Iperct ruinas, & metuat. Huic ocu-
limicabunt, &
cudenti omnium acie perhorrefeunt, nec ipfa
verba certum ordinem feruabunt, ied impeditus vocis fonus
tremulum motiuum excitabit, ita, vt flri«flis faucibus, in quo
femper exitu verba deficiant , putabant enim femper tonare
coelum , terramque moucri, omnia femper ruere, ita vt cadu-
ci, mundi terroribus cogitatis re<fls conuerfationis ordinem
perdant,

CA P V T XXL
fhype^e ratierus dt rtUquit iw^^inibu^.

&d ad phyficas rationes dcueniamus,vt in reliqais,fi^am«'

S que Aflrologicam feientiam detegamus. Hoediis lafciuum
animal, imo omnium lafciuiffimum in noflris phyfiognomo«
nicis pronunciamus, cuius efleratam libidinem diximus: funt
enim angufla facie,artico flne barba fub mento dependente^
cuius qui phyfiognomoniam imitantur , ad eofdem mores
ironi erunt. Qui fub Plcjadlbusnaici dicuntur, comati, dera-*
fi,fucatique vt mulicres,qui cum viri flnt,fe viros cflTe pocni*
teat, de hisfatis, fuperq; diximus in noflris Hbris de Phyfio-
gnomonia, quos qui feire cujnt, adeat locum comatis, fucinis,
& efFoeminatis.Ce^ei imago ex Satuminisflellis concinna-
> ta eft, homincraque melancholicum defignant, ex quibus ifti
Catones in mundo nafcuntur. Sed fl fydus in Occam iniient^i
fi viri ifti melancholici,ex atra illa, Sc peflima
fuerit, idieft,
melancholiae fpccie erunt turbidae &
foECulcntx , omnium
infoeliciifimi
, &
miferrimi erunt. Caniculae Martiales ftel-
lac funt ,
ob id temerarij , maledicentes, inuidi,
injuriofi , &
violenti , imitanturque caninos mores, vt ex voce ad latra-
tum vergente fit snanifeflum , Sc de iis nos latius alibi.
m T. DAPTISTiE PORt^
Denique qui terrae motu nafcuntur , tremebundi ftint In v1-
ta,quod Videtur ex vtendi Phyfiognomonia refte defum-
tum, mulieres enim grauids , fi ex defiderio alicuius rei ( ve
dicunt ) limprimunt notas puerorum molliufculis corpori-
bus, quid ccnlcndum in ipfo terrae motu in quo non mulic-.
,

rum animus, fed fortiflimi cuiufquc trepidant : vt invprimerc

pofiit animonati mctumj horrorem, trepidationem luam,m
molliculis nati membris & voce, itaque ifti ex fyderibus,nos
ex ipfa naturali caufaetiam decernimus. . ,

CAPVT XXIl.
1 iSol fer duodecim ZedUci figrut (^uosmrfsfy foYmdmUrgUtur^ ’

ol in prima Arietis facie, fubrufFos faci tj & fimos, ventre

S exili, & angufto, macilentos, atque fignatos in pede fini-*

ftro, vel cubito. Amicos habebitplurimos ordientes malum,

& perfequentes quod optimum ell. Hali Sol in omnibus
:

partibus Arietis, alios wcit viles, deprimit dominos, ie po-

'tentiam habet in viftoriis. In fecunda facie facit nigros,quaC
nigredo non in vitium reputatur, fed in venuftatem , ma- &
ximam ciuilitatem , erit temperatae qualitatis, iracundis fuf-
piciofi, fraudulenti, ^rdati , fepti pluribus inimicis,qui eos
Venantur ad mortem. In tertia fi^cie interdum ruffos, croceo^
permixtos colore, folitarios ,mcditantirsinfidiasfrequentce
& fraudes.
Hali Sol In omnibus partibus Tauri, eft Rex babens vck
:

luntatom interficiendi, prxlio vincendi, faciendi thefauros,

propter Venerem , cuius domus cft Taurus, conquirendis &
Hali: In prima facie facit nanum, & prxgrandibus aliquan-
do oculis, labioncm,fignatuni inccruicibiis, verum feftinuni
admodum, &in delitiisfemper occupaturo. In fecunda facie
lafciuum , libidinofum , fedmon vfquc adeo , vt in prima fi-
gni facie vagabundum , atque mutabilem. In tertia facie fri-
gidiorem complexionem propter Saturnum , qui hanc vlti-
mam faciem poflidet. patietur aurium, ventris ac crurum
dolores.
Hali i

Digitized by Googie
 •
..

f
r
- •
.. .
. .

.
tOttEStiSPHVSt6G.Lis.lv. ftf.
Hali Ia omnibus pirtibus Geminor^im efl Rex Infumi
:

ad voluntatem fiiam, & a J

fpiritus, parua: potentia:, regit fe
delcdtationem,& facit res quz vilem reddunt, & deprimunt
ipfum. Hali In prima facieGcminorum erit moderatz fta-
:

turx, corpore pulchro, membris omnibus bc w

compofitis,fi-
gnatum in capite vel genubus , manfuetum etiam, laborio-
l'um, &• a mulieribus deformatum , ac communiter Herilem*
'
In fecunda facie minuit flaturam , addit nigredinem , fignat
in cubito, in genitalibus, & quod in aliis diminutum videtur,,
in eloquentia reputatur. In tertia dccrefcere faciunt nati
• probitatem, &
debitam membrorum proportionem, faciunt
infenfatum, &
nugarum difleminatorem.
In omnibus partibus Cancri Sol, ex Hali,e{l dominus, qui
diligit cantiones, jocos, ludos , romantios^ &
fabulas lympi*
datas, feparationem, &
vitationem hominum. Hali In pri- :

ma Cancri facie facit corpore & pilis decentem, llriclisfu-

perciliisjcruditi ingenij, lignatum in brachio dextro, & cru-
ribus. Prxterea propenllonem influit bonam , amico-
rum copiam. In fecunda,ruffo capillitio,brcuiftatura,imb(.*i-
bem, lignatum in ciculis. In tertia, cralfum, hebetem ,
pilofi
fupercilij, pruriginofumj facie quali infuHiata.
Hali inquit. Sol inqmnibuspartibns Leonis efl Rex olle-
dens anna fua, enfeseuaginatos,ordinansfuosequbs,& fuas
militias ad vincendum , impugnandum Reges, & vicinos
&
fuos. Hali : Sol in prima facie Leonis faciteorpore venullos,
rubicundos colote, modico permixto albore, oculis variega-
tis , corpore refto, pedibus autem morbidis , praecipue in fe-
ri io, fama &egregiis fa<ftis agnitum pluribus, fimplicem, di-
lectum a Regibus, &
Principibus terrx. In fecunda facie, pe-
dore lato , telliculis & membris genitalibus, cordatum Sc
honorabilem. In tertia facie, flaturam breuem colore rofeo,
permixto etiam albore, obnoxium etiam multis xgritudini-
tus, feortatoremj 8c mulierum amatorem.
Sol in omnibus partibus Virginis, ex Hali, ell Rex , qui
diligit jocularias cantilenas, liare tacitus,& eius voluntas -iii
comedendo, & bibendo , in rebus odoriferis, quiefeendo , Sc

:
by Googk
 ,

114 1; BAPTlSTv^ PORT^-

in omnibus vitiis corporis^ Hali : In' prima facie facitnatiltrt
ilccentis ftaturac, corpore procero, facie pulchra ,fciolunij
acutum, prudentem, crifpo capillitic), comatulum, arguta, &
fonqra vqcc, multarum artium pcritum,fed infortunatum in
procreandis liberis. In fecunda limiliter Facie vcnufta,paruis^
oculis,*pulchro nafo,do6Fum , probum integrum, , & laudis
cupidiffimum. In tertia facie, fimplicem,pulchrum,docil,em,
' '
fciifatum, prudentem. ' . .

..Hali :In omnibus Librae partibus Sol <ft Rex qui triftis
fuit, & etiam fublatum eft regnum fuum,& interfeCfae legio-
nes fux,8c vadit fugiendo de vno loco in alium, qui magnum
timorem habet corpus perdendi. Hali : In prima facie Librx
facit natum facie pulchrum, fimplicem , laboriofum , niode-
ftum , fauciandum aliquando in capite. In fecunda fimiliter
facie pulchra,fpd oculis interdum lippis, nam vitium aliquod
illis inerit. In tertia honorabilem, obferuandum, pulchrum,

in extremo vero, nullius vel cuiufque fcxus,caucat, ne toxi-

cum quippiam accipiat.
HaliiSolinomnibus partibus Scorpionis eft homo ela-

tus, magnx forraohtatis, completi corporis & lympidi, pul*

chrarum vefl.ium,inceiruscompofiti , & qui valde timetur,
' Maternus: Spl ii in Scorpidne fuerit inuentus,quicunque fic

eum habuerint , homines erunt formoh, completi corporis,

& ornati , magni nominis & famz , & qui ornatis velUbus
defectentur. Erunt quoque tales, qui honorem, atque (xifti-
^ Hiationem a Regibus cpnfequantur, hxreditates plurimas
acquirant, & patrimonium augeant, vnde ab aliis timentur,
•Hali : In prima Scorpionis facie facit deformem , in capite,
-vel fcapnlis lignatum, vel fiaiftro pede , in brachio , pedtorc
amplo, proferendis fallbus lepidum, fobrium , & diferetum,
.Infecunda, capite magno, multiloquum, lignatum in genu-
-bus, vel tergo. In tertia, ftatura pulillum , commotis otiilis,
comedonem. 6c fcortatorepi.
Hali Sol in oninibus partibus Saglttarij eft Rex potens,
- :

malefa&or , malum ficit hominibus , fpoliat , Sc aufert liuc

iiure, interficit homiiies abfquc ratione, deftfuit, & depopu,
'
 *

COELES, TIS PHYSIOG. L^bJV.

iatur loca celebria. Hali : Sol in prima p‘arte Sagittari facic
j

prouedtx ftatur.-e , aulicum , ftucliofum bonarum artium, la

fecunda facie , decenti afpetSu , pulchro croccoque , fuperci-
liiscoafperfis, lignatum in pcftorc.ln tertia iacie, procerum,
pulchrum,lato & patenti corpore, lignatu in pedore &[ ede.
Hali ; In omnibus partibus Capricorni eli Rex magna: fa-
inat,magni nominis, & boni,&: remouct malos homines, ca-
fligat'& punit malefadta,& prohibet,ne potentes malum fn-
ciantdebilibuSj&plcbiiHaliiSoleexillente in Capricorno,
nati phyliognomonia erit i caput pariuim,oculi comprein,&
moderata loquela. Sed qui folu Capricornum habent ; erunt
jucundi, leues, & vilibus fc allociabunt perfoiiis ,furpicioli,
laborioli, variis litigiis dediid i , erunt cordati, deperibit
puellas pauperculas Se limplices , qiraecum in xgritiidinem
deducenti erit mediocriter diiies, beneuolus alacer, facetus,
,,

jnftabilisjinfeneda augebit &

accumulabit duiitias,prorpc-;
rabitur iimaiiigatiouibusad Orientemi Hali: In.prima facitt
Capricorni ; pedore aliquandoalbo , tenerum, flatura com-
petenti, fed aliquantulum nigra, lignat.umnotula in cubito, ,

vel pedore, aftutiiifi. Infecunda, facie pulchrum, lignatum

brachio liniftro; finatiuitasnodurna, lualitiolum , naribus
praelongis, ingenio acuto. In tertia, corpore venufto, facie
ci trina, ligiiatum in brachio, vel geau,iracundum.aniabilem,
amatorem mulierum.
Hali : In omnibus partibus Aquarij eft Rex fama: , & nor
minis pauci , paucorum fermonum, facit res fuas ipfe , & clt
&
potens fupjra gentem fuam,& fortis mandati, plurisfe qlli-
mat, quam valeat. Hali In prima facie Aquarij, facit homi-
:

nem facie formoluiTij lignatum pedore, vel liaillro pede, be-

nignum, affabilem ,tradabilcm apud Homines. In fecunda^
oblongiirh, facie rubrum,fignatum in tergo, vel Cubito, tribu-
lationibus variis obnoxium. lnftrria,llaturabreiii , vultu
rofeo, lignatum fub cubito, amatorem muliefum. Qmenim
in poltremo gradu matus fuerit, tunc non folum in proportio- y

ne corporis , fed in omnibus eius adibiis cureris faciet dif-

conucuicntcni.

Dhitized by Coogk-
 U6 1. BAPTI ST/E POktiB
Sol in omnibus partibus Pi(cis , clk dominus jocorum, jo-
culariae, rifus, pigritiae, ftandi in quiete, fecj^iicndi voluntates
fuas, fequendi, & adjungendi fe rebus quae libi malum viden-
tur,& rcbus,4e quibps'accidit male iibi, ac timor, & eft mul-
torum morum, & malarum naturarum. Hali ; Exiftente Sole
in Pifeibus, lignum habebit in cubito, vel in pcde,fortuna iU
lius eirit in Meridiem. Hali : In prima facie Pifeis facit cor-
pore mollem, album, pefkore albo, barbitio decenti, pulchra
facie, clara voce, oculis patentibus ac pulchris , c^rnolum at-
que honeftum.,ln fecunda, flatura breui, acquali,nigra barba,
parum hirlli tum, agilem, leuem. j & membris
In tertia facie
omnibus decorum, venuflum, dat & vocis clangerem*

CA.PVT XXIII.
Lu»4 per Zodldci pgndi f[U9S mores (f forinas Urgiatiir.

H au Luna
gnus,
corpore,
:

fami
in omnibus partibus Arietis
& potentiae magns,formofus,& completus
& afpedus compoliti & timetur.
,
Maternus : Lu-
efl Rex ma-

na in Ariete inuenta, quicunque eam hc habuerint. Reges

erunt aut Principes, diuites, opulenti, magnae famac,fumBix-
que potentiae, formofi, venufti, membrifquc ac toto corpore
completi, vates, audaces , ab omnibus formidati, cruntque
tales , qui fuo ingenio multa conquirant honorum infignia,
etiam ex humili loco ad altum ^Cendant conditionis gra-
dum.
In omnibus 'partibus Tauri eft ReX ampli rcgni,bcne com-
politus,negotiaftia aequalia, & benecompolitafunt,dile£lu$
ab hominibus,& populofuo completus. Si quadratus, & di-
ligitquietec, & hilaritatis. Maternus iSiLunain Tauro in-
uenta foerit, qui ,'cum fic eam habuerint, erunt venufti afpc-
'
<5lus morumqiie compofit6rum, & qui negotia fiu modefto

quodam conlilio ad'hnem vfque producant, tranquilli), Sc

quieti, alacres, b6nae complexionis, & qui a populo maxime
diligantur, nobiles limilitc^ principes ciwit, ampli nomi-
ijus,tnultxque famar.
 COELESTIS PHTSIOG. LiB.1V; «7
In omnibus Geminorum partibus Luna eft pauper, & mi-
fer , membris debilis, fua negotia mala , Sc male compolita
funt, malarum vcllium, malarum qualitatum in fuo corpore,
& vi(ftu. Maternus: Luna in Geminis li fuerit inuenta,qui-

cunque fic eam habuerint, erunt foedi afpeftus , corpore vi-

riati, pauperes, miferi,& infadices,refquc fuas atque nego-
tia, fine vlloconfilio vel moderatione traftantcs, vnde libi
dedecus pariant , Sc mala faepenumero detrimenta faculta-
tum. Erunt hi qaoquevries,abie(3:i,rufticomm morum, foedi
fordidique veftitus , angufti viftus, & in omnibus penitus
defpe<5ti,fed boni tamen fenfus, acuti ingenij, & ad omnia, fi
voluerint, ad:a fatis induftrij.
Lnna in omnibus partibus Cancri eft Rex magnte ampli-
tudinis, alti gradus-, ampli regni, dominus potentiae prxei-
piendi ac prohibendi, boni afpccftus, honeftiis, pulcher , ma-
gnx ftaturac , timetur , &
habet dominium. Maternus : In
Cancro Luna fi fuerit inuenta, quicunque eam fic habuerint,
erunt pulchri afpetftus, vcnuftje faciei proceri corporis,
,
&
amabiliss & cum quadam beneuolentia metuendi, erunt Re-
ges Sc Principes, altiquc nominis, bona: famx , elati gradus,
& amplae dignitatis, potentes, diuites, locupletes, '& quibus
multi libenter obediant.
Luna in omnibus partibus Leonis eft Rex nobilis corona-
tus, vilipendunt eum gentes , &
populi fibi prateipiunt , Sc.
prohibent in r«gno, &
faciunt quo‘d volunt fine co,& abftjuo
mandato fuo.
Luna in omnibus partibus Virginis eft triftis , multarunt
cogitationum & anxietatum, pannos habet ffaftos, & feruic
hominibus, dicendo romantios & fabulas, & mala impedi-
menta fibi conciliat. Maternus Qn^icunque ortum in Virgi-
:

ne habuerint , erunt homines triftes , folliciti , anxij , mul-

tarum cogitationum, varl;quc difeurfus, quxrcntcsquo pa-
ito fibi pofiint vitae alimenta componere. Erunt tamen boni
intellcftiis, acuti ingenij, 8d multarum artium cxercitationo
compofiti , fed ob malam fortunam veftium femper lacera-
tione deformes, atque cairtibus, & fabulationibus fuismul-
 ,

T.‘B'APTrST.E PQRT>E
^

tum deleruicntes, vt vi£tum inde fibi quocritarc poflint,

Luna inomnibus partibus Capricorni eft nobilis , altus,’
Tnaguje laudis, nominis,& bonx famx, formo fu s, compofita
liaturae, borarum ^eftium & lympidus. Maternus Luna ia :

Capricorno fi fuerit inuenta, erunt formofi, vcnufti, decori,

ac in omnibus membris ex toto corpore deleftabili quadatii
proportione comppfiti, ornatis veftibus,delcftatoque appa-
ratu gaudentes, ^aque de caufa a multis dilefti , a plerifquc
etiam venerati, nobiles erunt, diuites,& potentes>alti nomi-
nis, magnasque ex iftimationis, & famie. ‘

Luna in omnibus partibus Pifcis,eft flmilisferno, & vili in

habitu & veftibusfuis,diligit venari, gaudere, ludere, ludis
nihil fibi profti turis, ftare quietus, &:non cogitare de aliquo
negotio uio. Maternus :
Qmajnque Lunam fic habuerint,
erunt humiles, abiefti, pauperes, defpc^UjVeftibus pannis &
obfiti, ac peni us feruis fimiles,ociofi, inertes, nullatnm cogi-
:

tationum, venatores, aucupes , &

lufotes qui huiufmodj
'
'
femper voluptatibus impliciti, --

(C APyT XXIV'!
SritwtiM.per loJiaci (i*ti4 qudm formam e^r mores largiatur. '

X Hali. Saturnus in prima facie Tauri, eft effoeminatn?

E infuis fidis, iacet cum iuuenibus, &
paruis pueris,
etiam cum puellis. In aliis ambabus^faciebus eft fenex,m6me
&
bris debijis, mutilus corpore, feftusjdamnatz f6rtitudinis,&
voces emittit in dolo fuper^ ipfum. /
Saturnus in toto Cancro eft turpiffimi vultus, mirabilis &
creatura forms, &
vifionem fuamita expauefcent , mira- &
' buntur de figura cius quotquot eum videbunt, audient lo- &
-qiri de eo. Maternus : Quod fi in Cancro Saturnus pofitus'
fuerit , aut fecum habuerit Luna , aut etiam forti radiatione
rerpexerit. filios denegabit,eruntque aliquo colorum foedi ta-
ctedeformes , nigri quoque , 8c fcllis abundantia colorati V a
nigro fcUcaffiduAcontrahentes incommoda. In xgfitudini-
-bus faac dcfpexabitur , ac poftatgritudi;icm difficile conua-
 C OE L E S T I S PHY S O G.
Liu. IV. x
I
Icfcent, erunt tamen animo humani, mifericordes,
fimplices,
alienas anguftias fubleiiantes, aliena quoque patrimonia fuf-
cipientcs,atqueex'hishabc«tes vitje lublidia. Eruntalieno-
rum filiorum patres, abfeonfaviria habentes , ac tali erunt
prjcditi dignitate, vt etiam fratrum fuorum domini clle vi-
' ’ ‘

deantur, erunt locupletes, pecuniofi. .

Saturnus item in' facie Scorpionis eft mirabilis creatura

fccda,multimali,multarumrixarum,fimilis videtur viro, qui
n Rali, & Auicenna deferibitur, facies fosda , color cum qua-
dam obfcuritatc rubeuSj cutis faciei ficca ac totius corporis
,

rugofa macies, capillorum nigredinis lenitas, atque hic pefli-.

morum morum erit. Auicenna ,’dc contraria corporis com-
pofitionc,& diffimili,^ clTc malo ingenio, intelleduque,vt
in noftrisphyfiognomon.de fatuo improbo. -

Saturnus inomnibps faciebus Sagittarij eft magnus , fcT-

fus, incompofitus, vel multis membris, fpiuK curua,vcl aper-
ta: p4upertatis, & miferix manifcfta:. •
_

CA P V T X X y.
lu^rpher p» Ztfluci figttdquos fnoresy& fornos Jft. ""

Vppltcr in fecunda facie Tauri, eft obcmcatus , debilibus

I membris , flridr colli, curuas fpins , malx qualitatis^ pau-
pertatis apertx, &
eft vilis. In prima Acjuarij eft venator , de
bonis &
pulchris pannis vefticas,forinoius,conipofitus, lym-
pidus &timetur. In tertia facie ficut ptinia. Matcjnus,: Si
luppiter in Aquario fuerit inuentus , homines venatores’
erunt, formofi tamen , bene compofi.ti , &
qui pulcherrimis,
lautifque veftimentis deledentur , ob eamque caufam a ple-
rifque metuentur, diligentur. Erunt gulones, bibones, &
qui pofthabita omnis rei familiaris cutanil aliud affectent,
nifi Epicuraroriim morte , i^ie laboribus^ quiete , rerum &
ybertate viueire, ,
<
u# I. BAPTIST-« PORT^-
V CAPVT V
XXVI.
'Jdiirs in T^Jtdci fi^is,<[nos mres&fomxs largiatur.

H
tes
au Mars in tertia facie Tauri
: , eft

curpis, abominabilis vultus, )ocatorcs, diligit hilarita-

cantiones Se vitia. Maternus :.5i Mars in Tauro fuerit
,
form* mirabilitec

inuentusi, erit homo turpiffimi fcediflimique afpcftus , jocifr

que, joculationibuSjContinuc deditus , etiam edax temera-
,,

ri tis, obliguritor, hacque de caufji iufoelicitate plurima defa-

tigabitur.
Mars in facie tertia Geminorum, eft vilis, pauper, defeAi-
uu^ptuperibus feruit, & habentibus membra debilia,& pe-
tentibus eleemofynam. Maternus f Si Mars in Geminis fue?
, cum primum geniturx
rit inuentus Ipca Saturnus pertran-
lierit,pauperes effedti,& fortaffe corpore vitati, Uecnecel^
faria vitae poterunt fublidia fufftcienti animo parare^
In fecunda facie Cancri Mars,cft homo inhonefti vultus»
mirabilis figurae, mirantur hpmincs%& ridenteum. Matere
nus : Mars in Cancro fi fuerit inuentus , quicunque fic eum
habuerint, erunt foedidimi afpe(ftus,mirabilisform3,&quos
primum omnes irrideant. Erunt aequites , & quiballftarum,
tormentorum^e Jaculationibus delcdcntur , equos nu-
trient, &
beluas ad militiam pertinente$,erunt quoque mili?
t^s, &
militaribus negotiis impediti, vnde fibi honore quan-
doque &
exterorum militum timorem acquirent.
Fuit Attila inhumano kicidoque pallpre, ac efferi oris
monftruofo dudu,torua oculommni^atione terribilis, ac
tota forma fxuitiem fpirans, vt terrifico nomine Dei flageh
Ium appellaretur, 'fuit fui fcculifunefta clades, vid>iuinque
portentofuseuaftator,vt ad humani generis excidium non
alio li&ore opus eflet, ad immortalem potfentix, fxuitiic &
gloriam fuperue^us eft, tamen fanguine per nares erupte,
couiugale torum foedauit, &
fuo fanguine ftrangulatus inr
tcriit.
Mars in fe(:unda facie hconis , apparet triftis , anxius 8c
 ; ^

COELESTIS PHYSIOG. LiB.IV. iii

doloribus plcnus,percutit caput, propria manu dilacerat bar-
bam fuam. Maternus :Qujci’^que Martem in Leone habue-
rint, erunt homines potfiites, audaces, fortes, & quiecpcflri
prxapte jaculatione dcledientur facie triftes erunt , follici-
,

ti, &multum cogitabundi & qui Qepius aliquo dolore per-

,

culfi, &
caput plangant, & pedtora pugnis obtundant, ac
perplexi barbara manibus fuis cogitationibus permulceant.
Fuit &
Piomcdes, vt Dares narrrat,aiiftc'ro vultu,fcd cor?
pore honelfo, quadrato, iracundus, bellax, audax, clarppfus,
Viuidus & impatiens. Nepos
y’oce ferox , f
praeceps, eruente cerebro
^rchmique ira calidus, quadratus in artus,
meremr tideafaplis
1'ytides plenis
Sic animo, fic ore fero, fic fulminat armis.
Hali : Mars in prima facie Virginis,eft turpis afpedus,ma:ftt
vultus, diu (eruat iram. In fecunda &
tertia facie eft coecus,
debilium membrorum, mali negotij, femper defedfiuus, vilis
& fenex. Maternus : Qmcuncjuc Martem in Virgine habue-
rint, homines erunt turpifltmifoediflimiqueafpeftus.grauir-
fimae iracundiae, fcd eam intraipedfusfuum diuti(Iimecon,ti-
ncntcs,& qui audaciifcmper animo in res quafcunquc ab aliis
intentatas ferantur. Sed cum ad fecundum genitune trigo-
num Saturnus peruenerit, ad'Coecitatem fortaH'e,& membro-
rum Ixfionem aliquam deuenient, erunt quoque pauperes,,
obfctiri, malifque nfegotiis impediti, &
qui vix libineccfla-
ria vitae poflint alimenta lubminiilrare.
Mars in prima & fecunda facie Librae, emittet baliftam,
tenet arma, timetur , & eft bonx exiftimationis & honellus.
In tertia facie jocationcsyhilaritates diligit, cantiones, quie-
tem, comedere , & bibere. Mars li fuerit ihuentus in Libra,
homines erunt boni afpeftus,pulchrac formae, delitiis dediti,
& qui armis praecipue delegentur, atque equeftri jaculatio-
ne laborent, (cd cum ad alterum geniturae trigonum vSaturnns
deucnerit, tunc jocofis coniduiis,lcuique fodalitio verfabiin-
tur,tunc jaculationes, cantufque cicerccbunt, tranquillo vitsf
|jcnccc foeliciffimo pe;:fruentes.
kii I. BAPTISTiE ^ORTiC ;
Mars ia tertia facie Sagittari) erit cfFoBtninatus& detlfor^
affimilatur mulieribus in dcbiUtate, pigritia, & loquela, ve-
ftibus, &
fe conundo. Maternus : Si Mars in Sagittario fuc-
ritinuentus, homines erunt molles,offoeminati, ac in adtibus
fuis plurimum pigri, & inertes, vocis quidem focmineac, de-
biles quoque, ac muliebri apparatu gaudentes. Sed cum Sa»
turnusprimum gcftiturac trigonum tranfierit,erunt audaces,
fortes, magnanimi, 5c in magnis negotiis occupati, Sequi vi-»
xibus, & magnanimitate fua facile ab omnibus timentur.

0
[C A P VT XXVII. '
.

De forni & viribus Venerit ZoMdcL

H Ali: Venus in omnibus partibus Arietis eft defedlua^

triftis, doloribus plena, anxia, pauper, defe^iua , cue-

niunt ei impedimenta, &

occafiones, grauamina , cogita-. &
tus. Matcriurs^ Venus fi in Ariete fuerit inuenta,erunt horni-»
nes triftes,folitarij,anxij,vltiati corpore,^ animo pauperes,
& mcndici,& quibus plurima noccantdiuerfarum calamita-
tuni impedimenta. Erunt hi quoque mults cogitationis
, &
•variij difeurfus. > •

Si Venus in Geminis fuerit inuenta, ex Materno Erunt :

formoro,deleftabiliqueafptftu,oinnibusmaxime grati, ho-r

mines erunt boni, bonamque in omnes voluntatem habentes,
& qui maximo quodam pictatisardore omnibus hominibus
& pauperibus praecipue & afflictis fubucnirc c<mentur,erunt
quoque fapicntes,&ftuti, ingeniofi, facundi.
Hali Venus in omnibas partjbus Leonis efl; debilismem-
:

bris, pauper, defe&iua, malorum, & diuerfxfbrnase, 'ac natu*

xae. Maternus Quicunque fic eam hM?ucr int, erunt paoperesi
:

n^lefti, corpore vitiati , diuerfx Vafixque natura: , qui &

diucrfa vt plurimum fortuna conftituti , crebris faepius labo»
xibus fatigentur^ - ' '•
. .

Venus in omnibus partibus Virginis , eft doloribus plena,'

^nxia, triftis, debilium membrorum , ailbci^ur pauperibus,
egentibus ,
ac habentibus nicmbraiafirgia. Maternus; HQ7
 '

COELESTIS PHY SIOG. Lh.IY. '

nf
';p:?ines erunt fcinpertriftes, anxi), foUiciti,lu<51:uo(i , & qiji
corpore & animo vitiati,cgenis vc plurimum &: infirmis ho-
minibus {b<iientur. (

Venus in omnibus partibus Ca*pricorni,diligit jocationes,

bibere, inebriari, canere, res formofaSjlocietatem, &’ell; bona:
Maternas: Si Venus in Capricorno fuerit iuuenta,
flaturae.
honlincscrunthonefti , placidi, alacres, jaculatorum^ can-
tuum, fodalitatumque amatores, bona: flatura:, pulthri afpe-
fius, & qui conukiiis potifEmum delenientur, refque formp- \
fas, &ornata$ ament. ^

C A P V T xxvni. '
.
i a
•
:
• » •
•

•
Defomd & moribus T4ncurij fer aliqud Zodiaci pgndl
M ErcuriuB in omnibus partibus Scorpionis cft pulcher,
compofitus& bon* formae, timetur, &
eft pulchrarfi
veftium,boni equitatus , ornatus &" fplendidus. Maternus:'
Mercurius fi in Scorpione fuerit inuentus^ hoiiiirtes erunt
fatis pulchri , ac yenufti ,bene compofiti, benx apparentis,

& qui ornatis vcfljbiis delenientur, bene morati, honefli, & '

liberales, &quLprsripue timeantur a multis, &afliduisgau-.

deant ;rquitationibus,f->
Mercurius in omnibuspartibus Pifeid, eft pulcher, acutus,
intclligens, ©rnatxTorma:, formofarumvcftium, corpore c6-
pletus, &membris,honeftus,honoratus,& fortis. Maternus:
Si Mercurius in Pifeibus fuerit inuen tus, homines erunt piil-
chri , acuti , iritelligentcs, legum judiciorumque arquillimi
cultores; venuftiafpenius, corpore, membrifque benecompo-
fiti, omatis veftimentis plurimum gaudentcs,facundi,’difer-
ti, in multis feientiis eruditi, hac de caufa ab omnibus hono-
rati, aquibus rniilta conquireilt fubfidia facultatum.
Mercurius in Capricorno cft pauper,diminutus,fatigatus,
infirmus, debilis membris. Maternus : Venus fi in Capricor-

no fuerit iuuenta, pauperes erunt, ignobiles, omnibus facul-

tatibus denudati , valetudinarij, membris vitiati , ac- longis
hjporibus vitaeque impedimshtis continue fatigati^
fi4 I. baptistae PORTiB

LIBER '.QyiNTVS,
'
P R O OE M I V M.
I

W nuicidas deMtrmm ejl, m 'v^riit C9f^

•porumpanibus rfptriumwyyulta^ peihftt mttni-
bits i pedibus, JentibmiVttgHlis& «culis» Opimo-
nti^flrtlogorum recetifebimm, refiu4bimns > inde
\
dd Thyfcas rationes accingemur. Veteres udflroU-
gi has maculas fecundas fieUas vocabant, k fupe-
Itibus impreffas ,
pramonjirantes qu* ratione pTudentiatm reprimi
queant, nuUatameti injunflanojiris moribus neceptate ,fed lubentU
potius quadam c5r proclitdtate ex fanguine & fpiritibus phyjicis.Exi-
mia dicunt e[[egl«ria ,
potentia , & foelicitatisfigna. Suetonius de
'^Augujlo memorat , fuiffe corpore maculofo , difperps per pefius atque
aluumgenitiuis notis in modum & ordanem ac numeruneJlellarum cte-

le/lisvrfa, Seleuci annutus fuht in quo anchora ejfefia yifebatur , cu-

ius imago in faemere poderis familia , natiua apparuit , ficui Tltebis
habere lanceam ,
genit iuis notis Satorumnomim , & familia datum
erah Inter quos fertur brachio Dacorum notam originis quarto quoque
partu regenerari. BarletiUs in yita Scandebergi in dextro brachio
formam impreffam effe, vt manu fa^4 videretur,pulcbrumcla~
«n(is

rumque bellici decoris fignum. O infignem natura Uberalitatem , vel

rtafcentibus nobis ftdfjicit documenta in corpore ipfo figit inpgnia,^
qua poftmodumfint fequenda. Sed oportet, qua fyderum conjiellatiem-
ous a^imilantur, maculamm numerum Jiellis re(j>ondere qua , cum
,
euidentia , pulchra , &
abfoluta fuerint , magnam nm interruptam
cum faelici exitu gloriamfi^ficabunt ,ftd fi exigua fintvejligia , eo
minorem,fi non pulchra, quondam fortuna inaqualitatem, aduerfaque
multa, & non fuccefiibus parem fi^ificabmt , ac fepundum corporis
partes, etddentiores bahenteffe&us. In peBort prittto, fecundo in ven-
tre , vt jlftgdfio, deinderfo, vt in Scandebergo quarto in brachio ,
in
,
manibus , & in pedibus. Confiderandum piaterfa,fi in dextra vel
fi-»

vijlra hominis parte , in deiuro mitnfctlicitatem, in finijiro infcelici-

 '

COELESTIS PHYSIOG. Lib.V.

tdtm. Solhm de caninis dentibus Icquens ait , Ji Gemini precedttnt
ii dextra parte yfortma blandimenta promittunt, quibus ab lauat vei -
(a vke» •
,

CA PVT 1.

t>e maculis , jfjlrologorum (f Thihfophirum feUtentUi

arent fxpiffimc in hutnanp corpore quampju*

rimae maculg omnium generum quantitatis & tor>
mx, & coloris, quippe, maximz,minin3X & medio:
eres, mininus nzuos vocant , fcd maiores. Mediet
ex humorum pemerfitate ptoucnirc , videlicet ex phlegma^
te albas , ex "atra bile nigras. Nos primum AllrologorunI
placita recenfebimus. Inquiunt enim , ex afeendentium li-
gnorum qualitatibus, & ex planetis in eis dominantibus , ac
ea loca ugnantibus, quibus dominaritut. Humanum cor-
pus in duc^enasdiuidunt partes, fecundum lignorum nurne*
&
tnm , lie lingula .'ligna ungulas partes; retinent. Caput in
ligno Arietis eft,ceruix in Tauro, humeri ‘in Geminis , CoiJ
in Cancro, pedus Sc ftomachus in Leone, venter in Virgine,
tenes &vertebrae in Libra , natura in Sedrpione , fftmora in
Sagittario, genicula in Capricorno, tibiz in Aquario, pedes
jn Pifeibus , & lic per bzc ligna vniuerfa humana membra
diuiduntur:& liede moribus,& de luturis euentibuscertio-
ti hde nos admonebunt : nam vbi planetz in his lignis in na-
talitio repenuntur hzc loca lignant,matulis,nzuis, vel efea-
*,

tr icibus & planetarum coloribus. £x his duodecim lignis Sol

&
Luna lingula ligna fortiti funt|, exteri vero quinque pla-
netx bina, in quibus imperium &
domicilium conlHtutaha^
btnt..Sol in Leone fuum habet domicilium , &
potellatem.
&
Luna in Cancro, Saturnus in Capricorno Aquario fui im.- >

ptrij maicftatcmeXcrcct,Iuppit«r in Sagittario & Pifeibus,

Mars in Arie e & Sdlrpionc; Venus in Tauro & Libra, Mcr-<
carius in Virgine &
Geminis. Penique Martem rubra ligna-
te macula, Saturnum nigra, Solem crocea, Venefrmt^ca,
louem Sc Lunam alba, Mercurius varia dat etiitin. Luna cdft*
I

Diyiii^ed by Goc^k
 \i$ t. B'APtlST.£ •

pus candidum ,
multarum variatum macularum. Sed res fe
aliter habet, nam maculac-non ex planetis,vcl ex fignls, fed ex
' humoribus proue:iiunt quippe non Saturnus,
:
fed atra bilis
atrasproferfmaculas,& bilis 9 roceas,fanguisrofeas, pi- &
tuita albas, & ex hunlorurii mixturis vari* exoriuntur, non
cx McrcuriOi Ex calefuSo fanguineruffae vel flammea: , non
ex Marte,& cx variis bilis generibus varix nafcuntur,ex por-
Ifacea virides, &
ex flaua flauefccntes ,qux in mulicriim cor-
poribus facilius percipiuntur, cum candidius ac delicatius
corpus habeantiEthi humores ea prxeipue inficiunt loca,vbi
lefidere folc|jt,albz plerumque in facic,vbi cx cerebro deue-
niunt, nigrae inpe<5fore,vbl licn,fanguinex in aluo,vbi jecur,-
& croce* per totum corpus, vtarquati,& in coftis,vbi veli-
ca refidet iellea. Sunt &
eiulinodi maciil* in exteris anima*
libus, etiam peupetua bonitatis &
vitiorum teftimoma;

?
CA
'
P V T
'
II. '

Zkikbrtihi epinims de tndciiltf.

A fiquidem cft imiginaria: facultatis vis &potcftas, vt

-<vbi mulier fixiusqiiid intueatur in conceptu, vel praegnas
aliquid impenfius exoptet, in tenello infantis corpore varias
rerum formas, quali ligilla, imprimit, veliiti naeuos lituras,- ,

verrucafquc qii* non facile cluipoffint, ac emaculari. Ple.

,

Jitmqiie exlepOrum obtutu infantes edunt cum bifido fupe*

riori labello. Simile quoddam in reliquis animantibus eia*
borare folent naturx artifices, obietfiis iub ipfo conceptus,
momento variartim rerum coloribus. Qi],o ftratagemate vfus
cH: Iacob,palfimftratis,obie(5tifque virgulis,quibus cortices
ademerat, maximam gregis partem, cum fe inirent, maculo-
fo tegmine , ac vcfllcolore vellere pr*ftitit , lic pifturatas
alites, fic canes,fcutulatos equos,ac lignatos perfecimus. Pii*
nius : Compr*henf*,hauft*que fub ip® conceptu imagines,
tum fubito oborta cuiufque rei cogitatio effingere limilitu-
rflrnem , formafque mifecre credatur , idcoque 'plures in ho*
tnine, quamin exteris animalibus differenti*, quoniam v«!*
 &
'
Coelestis PHVstoe. Lib.v. tiy
locitas cogitationum animique celeritas, & ingenij varie-^
,

tas multiformes notas imprimit , ci\m cjcteris animantibus

immobiles fmt animi, &
fimiles omnibus , lingulifque iu
fuo cuique genere. Sic etiam videmus fylueftris fuis carnem
cum fuis pilis in facie puerorum, rubras vini maculas, ac
mori arboris fruftus, & ciufmodi fexcenta alia, fcd barc non
ex imaginatione mulierum fixa , aut eius fpiritibus omni co-
natu in cogitationibus conuerfis. Sed id alia de caufa eue-
nirc putandum ell, quippe ex redundantibus in edrpore hu-
moribus animalibus illis limilibus,. fic porcinam fimilitudi-
&
nemin vultu referunt corpore & Phyfiognomones ex to- :

rum animalium vultus fimilitudine mores prxfagiunt. Cum

enim leporini humores, aut fuilli, in corpore redundant (dw
ximus enim in humana Phyfiognomonia ex Ariftotele, quod
in homine funt omnium animalium mores, fic etiam & hu-
mores, per quos mores &
fimilitudines illas faciunt ) natu-
xje impulfu , omni conamine fado, fi pra:ualida fit & robu-
fla, vt proximius poterit & cititus expellere, vultu, pedore,
manibus, aliifquc partibus ejicit. Et nos ex eiufmodi notis ,

non parum lucis nadi fumus in cognofccndis hominum mo-

ribus, quippe qui vini notas in corpore habent , ebri j vinofi-
que funt, qui apri,fylucllrcs & efferati, qui leporis, timidi,
fic dc cjEteris. Et t]ucmadmodum de moribus multa coiiii.
ciuntur, fiectiam de futuris,vt fuo loco dicemus. Nos firpius
experti fumus , mulieres filios cum bifido labro genuiffe,
qux nunquam leporem viderunt, & filias vinofa facie quaJ ,

vinum oderint nec biberint nec .vnquam concupierint.

, ,

Sed cognouimus certiflime mores illis animalibus fimiles

retinuifle.

C A. P VT 1 1 1.

^
Cur JiniJiue partts dexetis infaliciorts.
^

Aftrologornmfcholisfancltum eft. Orientales parteS'

?:cv:*.ees U fortunatas dfe,ac dextris dominari; fecus autem
 ;

118 I. BAPTiSfifi PORT^ .

Occidentales, nam iiifocliccs, ac infortunatas, ac/iniftri^

praeeirc. Ptolomseus ait Sdlcin dextrx corporis parti domi-
nari, Lunam finiilrx. Alij dicunt Solem iu viris dextrx parti
prieifc, in mulieribus finiftratiLuham vero foeminis dcxtrx^
vitis (iniftirx.Meflahala : Q^ndo Mairs erit lignificator nati^
& fuerit Orientalis, fignabit natum in dextro pede, fi fuerit .

Occidci^alis.in finilf ro,& hoc nunquam fallefe^quod & alij

idem^ affirmanti Melampus Mas, vel
de nxuis fcribens ait
ftrmina , qux a dextra corporis parte figna continet , foelices
erunt, v/ide & prObi, & diuites: fccus autem eucnit lxuz,na
calamitatibus omnibus obnoxij & pauperes omnino red-
,

dentur. Sed hi falluntur, t|uod id ftellis, non phy ficis ratiop-

nibus afcribant. Dicunt enim Medici dextram horqinis par-
tem calidiorem ellc,ob id robulfiorejn , vehementioremqud
eflc : argumento mares in dextra vteri parte concipi , foemi-
"basinfiniftro, &
dextras partes finifirispcxpollcfe, vtfupc-
riofcs inferioribus, vtex Hippocrate habetur. PtGalenusi
SI dextra prapgnantis niammilla gfauefcit , abortit mulier,
finiftrum tefticulum in maribus ^ &
finiftram matricis par-
&
tem frigidiorem clTei fanguinem impurum , excremento-
fum, humidnm, &
(crofum recipere, & fi fangiiis purus, cali-
dior, dextrx partes finiftns calidiores. Supera pars inferiori
carlidior cfi quia calor furfum euehitur, vt ex Ariftotek in
,

problematibus habetur. Ex his habetur quod dextra parS

,
robuftior cft, & fua robuftitate facile fupernuitates expellit,
finiftra vero minus : vnde,quando vtraque pars excremento*
fos &
corruptos humores foras expellit , maXlma in corpore
& copiofa ineft mattria, ob id fempef animi moeftitias , in-
firmitates, &: noxia gignunt, & infoelicia prxfagiunt; Sed
anin\aduertenduni in iis id verum elfc , qui dextras parteS
communiter calidiores habent : nam funt fcxux,qui finiflras
calidiores habent , & in his aliter fe habebit judicium. Sed
funt etiam ambidexteri , qui vtraque manu xqualiter Vtan-»
tur, &de his etiam aliter fentiendum.
‘

'
_CAPyT,
 '

COELESTIS PHYSIOG. Lib.V. ^

^ C A P V T IV.

QiiU (ignificet nanus infreme,

H au libro de aftorurn

Xcperiantur. Inquit enim

iudicils docet ex fignis facieap-
parentibus j quomodo abfcondita in corporis partibus
tSi videris in Ironiine notam , vel?
nauuxn in fronte, aliam notam habet in pendili,cuius-ratio^
nem. naturalem in l^hyfiognomonia attulimus. Melampus
vero Graecus de naeuisfccipfit , &
quae'bona vel mala praefa-.;
gierintjcxponit Aftrologotum opiniones hocmodo fecutus.
Naeuus in fronte maris, dicit plurima bona pofledurum^atit)
foeminae fronte pofitus , regnaturam , vel magnx potefratis
futuram denotat. Sed quia hxc figna bona portendunt, ideo
'

in dextra corporis partcefle oportet , nam in lacua contra-

rium denotarent. Rationes ipfe ex Aftrologicisqusfiuit, Vt
fupra diximus, qui natuum lii fronte habuerit, alium in pe-
^torehabebit, non in peiiditiv* vt dixit Hali. Sed pedbri
prxeft Cancer, cui Luna dominatur. Erit igiturlocirples, bo-
nx famae , alti gradus, & amplae dignitatis. Haec Maternus a
quo Melampus* Sed naturalis wtio ita fe habet. Frigidae ma*
culaead ima tendunt nam frigidi cfr ad ima defcendcce , ad
:

nates, coxas,&’ furas,at quae eX calido eutniunt, in pedore ac

fuperiori corporis parte. Qnj vero pedorld
calidi cordis ac
funt, magnanimi funt, fortes, viriles, nobiles, & optimi mo»- ,

xati,vnde non ab re erit , (i eiufmodi homines elati gradus,

locupletes, 2c quamplurima bona in vita poffidebunt* i

“
^ ?;CAPVT
;
-
V.
^
Pe nauis in aftre & femorii>»Sfj& fiuiJportcn^.wt»
Derrt quoque Melampus ait
: Si naeuus in aure maris appa-

I rebit, diucs, ac celeberrimus fiet, eadem foemina,qu&d &

raeuo in foemore lignata eadem fortietur. Id«m quoque Me-
lampus, dum de foemore ageret, aio': T ale lignum In fremore
in vtroque fexii,diuitiarum exuberantiam dcnotabit,ipfequc

i
Digitized by
 f. BAPTISTA PORT^ '

rationes ab Aftrologts deducere videtur nam fcetnora Sagit- :

tarium poffident,cuiIuppit"er dominatur ; cxilicns liippi- &

ter in Sagittario in fua domo, facitglorioros,potentes,uobi-
les, locupletes, copioros,doftos,hilarcs,& humiles, qui &
aliena patrimoninapoflidcant.Atli in finillra parte erit, fci-
licct,li inlortunatus,vel OccidcntaliSj vela Saturno, Mar- &
te fauciatus,eo lococon{l;itutuSjOdk>fos,turbatos,laborioros,
& quascunque complere prolperum non habebit
voluerit ^

effeAum. Praeterea Aftrologi quibufcunque corporis parti-

bus planetas praeelfe volunt. Ptolomacus Saturnum poflidcr?
auditum dextrum, fplenem,vcficam,& phlegma; loucmta-
€tum, pulmonem, coltas, cartilagines, & Ipcrma Martem fi- ;

nillriim auditum,renes,& tefticulos,Vcneremodoratom,he-*

par, carnem Mercurius locutionem.delibcrationcm, memo^
;

riam, linguam ,fcl,& nares; Lunam guftum, dcglutiuam,fto-

machum,vcntrem,mulicriim pudenda, & omnia finiftrae par-
tis membra. Vnde, qiia auris dextra a Saturno poffidetut
promittere libere poteft fibi hatreditatem , & diuitias ex ni-
gro Hgno in aure dextra.,
'

'
CAPVT VI. i

'

* .
in fnpercilioy (r ir\^eWne, & mu [ufercUu.
•

T Hali Abenragelalt : Si homini videris notam intef

fupetcilium & palpebras,alteram notam habebit in vul-
tu inferiori , & alteram inter vmbilicum & pendilc, & hoc
Taticiqium cx aftrologicis rationibus defumpfittnam pe&ini
prafcft Scorpio,ciii Mars dominatur,& Mars in SCorpione,vt
ex Materno habetur, facit virOs mulieribus deditos, vt omni
poflhabita pudoris honcftate, &
illis quandoque vim inferre .

coaentur, &
cijm eis fsepiusitati lites exerceant, demonftrat
enim miilierofum hominem , &
quibus vim inferre conetur,
etiam vfque ad naeuum,vnde multas dudfurus vxores,Sc cum
multis mulieribus tra&abitfatisinfocliciter. Dares Phrygius
narrat Helenam notam inter duo fupcrcUia habuille. Corac-
hus Nepos ita vertitj

» ••

< )0^lt
 CbELESTIS PHYSIOG. Li*. V.
"Sold fffperciltu Idbes imerflud tdut
'^uAdci macttld tenues difcrimioit artus,
Vlinc antiquitus orta opinio exiftimatur , qu* nznum int^f
fupcrcilia habuerit, male fuifle marito fida. Et vt ex Hali fu-*
perius vidimus, fi extra fupercilium fuerit, aut fupra illa,aut
infra, Sc palpebras non in petrine, ftfd infra peden & vmbi-
licum. Macula,quia rubra Martis erit, ideft, fanguinis, Sc
fanguiuis notae, optimae, ijnodcratcEquc.

'
CA P V T V I r.

Qidd nseui in nafo recli & ehUti!d»& abditi j (Sr

quid demnjirenti

I rutilus nteuusin matis nafo vifitur, eum talsm etiam in

S abditis habet. In nafo vero f(£minae,itue in oculo confpe*
€ius, quod &
ipfa illum in lecretiori corporis parte conti-
neat. Si marem vel foemiham id manibus naeuum habentes vi-
deris , ille niares , focmina ab eo diuerfum fexum progenera-.
l?it. Hali Si afpcxeris hominem, ^nucnies in eo notam in
:

nare, dic quod habet aliumrinvitgavirili, alium in cofiii&

a parte finifita, &
alinm in loco, vbi fimt capilli in pendili^
Naturalis ratio eadem efi, quam fupra diximus , nam qui ia
luxuria membris aliquo figno notatus, &
prxfertim ignei,
c61oris,haud dubio procul luxuriofiifimuscric.Sequ.itur Me-t
lampus : fignum in maris nafo ex obliquo confiiterit*
Si tale
per vrbes hinc inde vagari d^naoaflrat.In fcemina ibidem po-
iitus,eam diucrfa a pedibus pafiuram iudiciumefi, quonia Sc
an abditis naeuum habet. Caufam ab Aftrologls deducit, per
naruum id nafo obliquum intelligit , quando erit in finiura
parte, vel ad finiftram partem vergens , vnde Martem ir f:>r-
tunatum indicat, & obidinfoelicicates portendit, mobiles
homines, peregrinos, & quamplurima in itineribus paliuros
dicit, vtdiximus incapitedeMarte. Sed in foeminis pefu*
erit, nam pedibus minatur ^ fcilicet mala in pedibiis, compe-
des, dolores,& eiufinodi fimilia,fcinaturalis ratio cfl, quod
complexio fupra modum calida , quam Martiam diximus,
1 z

Digitized by Googie
tjx •'
T. BAPTIST.4< PORT^
homines mobiles, prjecipitofos, inllabiles, fiiriofos, & pere-
grinos facit , motionibus ,
8c in continuis itineribus lunt, &
non nili mala in pcdibuspaticntur,& in finiilra hominis paf-’
ttydeprauationis naturae figna diximus.

. CA P VT VIII.
!

K^ui in labiis t[uid portendant.

^

N labiis tam maris, quam fteminx confpeciiis naeuus gu- ,

I lones, voracefque notat, ex Melampo. Diximus in Phyfio-

enomoniciSjVtqui naruum in labiis haberent, alterum in te-
li iculis habituros, & mulier in labiis vuluae quibus Scorpio
,

)ra:cfi, cui Mars dominatur, &

diximus millies Martem gu-
Jones & edaces facere, qui cum calidiffimos procreent , mul-
tum cibum appetant, & concoquant , & hoc fignum Melam-
pus ab Aftrologis accepit. Edaces calidi funt, caliditasfu- &
perfluos humores ejicit per ea membra ,
qua: exercet, videlf-
cetperlabia,gukm,& alnum. Et diximus qui in labiis figna-
ti funt , & in tcfticulis , & vuluae labiis ligna eadem habere..
Sed quia labia funt quoque Idquelz inUrumentajquofcunquC
nobis viros videre licuit tali nota pra:Iignatos , videlicet ni-
gra cz melancholico humore in labiis &
lingua,omnes loqua-
ces, Oratores, facundos, concionatorcs,hiftriones, agirtas, &r'
'•
qui loquelis dant Operam, caque in redifertiflimi mmt, '

CA P V T I X.
TiUcula: in dentibus quid JigtiiJicent.

Vppltct geniturae dominii s'dat maculas in dentibus, &

1 quilouem in afeendente habuerit,vcl eius geniturae domi-
nus fucrit,erit diues,praepotens,officiofus, eiufmodi talia, &
vf multoties in hoc litaro ex Materno replicauimus.Cardanus
maculas in dentibus albas &
nigras euenirc dicit, quae cura
dentibus nafcuntur,& abolentur duodecim annorum Ipatio,
olbac cx pituitx redundantia, nigrae ex melancholia.

Digitized by Goo^Ic
4
 (COELESTIS PMYSIOG. tiB.V. i.??

CA
\
P V T X.
•

Lt iis qui in mento cJr liene nteum hnhiierint.

Inaeuum in mento mas habuerit, diiics auri argentluc ef-

S ficietur, idem & dc fcemina putandum, eo quod ad lienis
partem alteram continebit. Et paulo inferius Melampus Si :

vterque in ea corporis parte, qua lien nariio alFetSus fuerit,

\aletudinarij vitam peraget. Et paulo poft Si vterque fub :

allio fignabiturjcofdcm valetudinarios fore contendas. Is ex

Aflrologis rationem petiit : nam lieni prseft Saturnus , me-

lancholiae dominus, &

melancholia in (plene refidet. Satui;-
nus infirmitateslongas, vel chronicas largitur, & ob id fem-
per valetudinarij. Sed naturaliscaufa cft, quod, quibus fplcn
tumet, vel fignatum nigra erit nota ij melamcholia femper ,

abundabunt, & atrabiliarij morbi longneuifunt,& nunquam

delinentes, ob id valetudinarij. Ob eandem etiam rationem
paulb inferius fubdi Qui in fplene lignati , valetudinarij,
:

Sed prius, vbi dixerat Quj :

in mento nariium habent. diiiltes
erunt , auri , &
argenti :quod in liene alterum habeant , nO
videantur hxc difta (imuladuerfari. Sciendum, quod qui ira
mento nxuumhabent,alterum non prope lien.fed fubpedto-
re, paulo liene fuperius, circa cor, vbi Leo refidet, cui Sol
prxeft,qui auri diuitias pollicetur, & prope hunc locum pe-
^fuselijCui Cancer pr.xlidet, cuius domina Luna , ob id ar-
genti diuitias prxbere dix t nam ex Aftrologis Habetur, Sol
i :

aurum , Luna argentum pollicetur , nam irtfignia cceli Inmi-

naria , iufignibus terrae metallis prx fident , fi Ptolom.TOcre«
dimus. Lieni Saturnus pr«fidet,qui etiam diuitias cx hxr«r
ditate pollicetur. • '
,

"
CA P VT XI. '
.
-

"Hituits in mixilU wferioriy

* «
& byl>og4jlrio
'
quidJignificef»
'
-

Nquit Melampus : Si mas nxuum in gula obtinuerit,dlues

I euadet : & focinina fi illo in inferloti maxilla prxdita fue«

Digilized by Googl
 I. BAPTIST.E PORTiC ’

rJt,diucs efficietur :cb quod illumiqua venter definit, habet,'

fcilicetin hypogaftrio. Vbi animaduerfione dignum nzuun)
in maxilla inferiori, vel gula, non in eodem efie loco, na gula
intelligitur,vbi nodus prominet, & illa pars, vt diximus, ref» I

pondet cofiis. Et Hali dicit ; Cui videris nacuum in gula, hJt- |

bebit alterum in colHs partis dextrae. Sed fub maxilla,vclgu-

la intelligitur pars in mento fuppofita,& qui talem habuerit,
diuites , tam mulier, quam homo fiituri, &
in fuperna gulae
parte, in hypogaftrio, vttecfte monet Melampus. In ventre
enim paulo intra pe&us Leo dominatur , cui Sol praeeminet,
diuitiarum dator. Hoc autem dicimus, quod tali loco fignati,
magnanimi funt, liberales valde, & optimatum amici, & ii^
hoc opere meminimus, &numminun'
diuitiae, vt faepiu^
quam deerunt.

C A P V T XII.
m cello & ventre qutJ portendM.
I in collo mas naeuum poffidebit, ditiffimum indicat, Sc

S tocmlnam etiam eandem fortunam confecuturam. C^lo

praefidet Taurus, cui dominatur Venus, & cui Taurus afeen-
dit , & fi fua bona in iuuentute prima amifetit pofteal cum
,
Lctitia ea denuo cumulabit, &
augebit, & habebit bonae fcc-
licitatis ornatum j ex Materno. Sed ego non diuites, fed vo-
races dicerem nam quibus locis n*ui foras expelluntur , in
:

his potiffinuim robuftitas &

caliditatnaturae augurarer , &
qui calidam &robuftam habent gulam, femper efurientes &
edaces funt. Praeterea, vt in fuperiori figno iam diximus,qui
in gula,vel collo naeuum habent, & alium in aluo, vel ventre
h^Qcbunt, & qui in ventre habuerint, demonftrant ibi robu-
ftiiatcm & naturae caliditatem in concoquendo, & qui refte
concoquunt , voraces funt & gulones. Ob id Melampus , In
ventre, ait, tam maris, quani fceminaemaeuus conftitutus, vo-
racem vtrumque , & guioncq^ defignat. Et nosvniucrlb hoc ^
|

volumine vidimus : quando Natura inftrumenta corporis fi-

gnat, ea figna ad fiiam operationem exercendam, & hominis
qualitates defignandu*q^pppfuid'c,

Digiiized by ji)-. ;1
 &

*
COELESTIS PHY SIO G. LVb.V. 135
'
'
GAP VT XIII,
/

' portendat jtftuus in humem , eJT aUs.

A strologi humeros Geminis dant,

fagactf s, pronos iurgiis &
iis Mercurium, qui
&
litibus implicitos facit, at fi io
liniltra parte, pejor erit. Dicunt enim a Saturno trigono ra-
diati,damna,dctrimenta,& calamitates fignificare. Sub alis,
id eft, circa pectus, vbi Cancer, Lunjc domus, qux pulchritu-
dinem afpeftus, & diuitiasprjebet, & famam cum bcneu<>
Et naturaliter peftusWne difpofitum, mores
Icntia. ^

tudincm,& virtutem praebet, & eiufmodi hominibus diuitiae

' '
pondefuntjjjicc locupletes vxores, •

CA P VT X I V.
' TAacuIx i» 'vngttthus quid fuiudktnt,

Tfi aliquibus videatur nseuos irt vnguibus obferuare ni-

E mis vitiofum , autfuperftitiofum nobis tamen aliwr vi-
detur, nil enim fruftra agitur innaturae officina praefer-

tim in maximo naturae miraculo homine, prxfertim cum vi-

deantur aliquae albae, crocea, caeruleae , variarumque form»"
rum, rotundae, angulares, lineares &
in variis vnguibus, tan-
toque tempore durant, quanto vnguescrefcunt, recidun- &
tur, fed videamus de iis, qua: Aftrologi dicant. Ipfi digitos
Planetis afcribunt,& colores. Videlicet Veneri poUicem,in- >

>dicem loui, Saturno medium, annularem Soli, Mercurio mi-

nimum. Alij majoris digiti pars qux extra tumet Marti , 8C
qiix indicem refpicit Lunae colorem Saturno nigrum aferi-
,

bunt, Lunae album, Marti rubeum, Soli croceum,i(ijji & Ve-'

ncrirofeum. Sed haec futilia, &
anilia funt. Color«;s «nint
non a planetis, fed ab humoribus corporispendent,vt lippius
decantauimus, melancholia nigrum, phlegmati album,
guini rofeum, flauic bili croceum , incenfac album. Aftrologi
dicunt: Si macula in digiti vngue Martis accidet, peregri-

nationem oftendit. Si miles, cura gloria vtilitate. Si nigra

Digitized by Googie
 i',6 I. BAPTiSTif PORT>E .

ent,noxladcmonftrat, lites, rixas. Si Veneris alba ,inunflc^

& vidoriasex Uuloj at li.nigra, ludus, faftidia. Si index ab
basoftcndit maculas, lucra , vtilitates, nummos, inopinatas
vtilitatcs-, at (i nigras, bonorum amiflioiiem, infelicem for-
tunam, & fimilia. Pars altera medi) digiti.qusehirct indici,
Saturno datur, altera Lunte. Si in Saturni parte macula «rit
alba,hjercviitatcspoffidebit, donationes, a;dificia ; nigra,
iuftitias, & melancholicas pallioncs, & arumnas. Si in alia
parte erit macula alba, vtilitatem, honorem, negotia aliena,
itinera ; li nigra, quae diximus iii Liuia, demonllrabit. Si ii\
vngue annularis pundus albus confpicietur, rotundus & cla?
rus, dignitates demonftrat,bonorum auginentum,Jionorum,
& boni nominis , & fi minor pundus minores dignitates ; ,

. ded fi niger, a-rumnas, ex iiidicc honores, & fimilia.

minimo pundus albus olfendet merces fcribas,fe-^
Si in , ,

natus fi niger, afflidiones, & eiufmodi res. At fi line^albx

;

erunt, demonftrantYitx mutationes, fecundum planetarum

fignificationes. Si autem virides, manifelias, fi oofcurac, ob-
fcuras, fi magnar, magnas, fi paruae &
parnas. In dextra ma-
,

gna, parta ex induftrla, in finiura ex fortuna.

Quando exierit macula ab vngue, incipit cfiedus, quando
autem in medio, erit in augmento , 2c fic de fine Sed nxe ri- :

dicula fimt, & qux ex allrisifiieuenire contendunt, piiyfica

ratione oriuntur. Sunt enim excrementa cordis eft enim cqc :

validifiimum vifcus quod a fe noxia omnia propellit , fcd

:

minus nobilia membra cum conatu, & minus vilibiles :quae

in vnguibus eucnlunt, maxime vifibiles,quia tranfparcntes,
vnde in his, & oculis facilius obferuantur. Vnde quando ex
aliquo intenfo & vehementi (Jimo timore, labore, maeftitia,
cor nobiliffimufti membrum obfidetur,fua pellit r»buft ita-
te. Si atrabiliqiis humor , nigras maculas ejicit, & extera,
fcd praecipue ia annulari ibi enim ex corde venx funt } ex
hoc Medicorum juffu aarci amiuU in eo geftantur digito, vt
'cor Ixtificetur, vade prius aduerfa , poftea maculx oftendun-
tuf , fcd ob obrecuantium imperitiam non amimaduertun-
tur nam maculas videndo, fiiarum xrumuarum meminerint
;
 '
COELECTIS PHYSIOG. Lib.V.
l^rcfrntiani & futurarum. Sed ego ex paterna hereditate
,

cum aduerfa alicjua & maxime melancholica paterer, vnde

,

exitia Se perfecutionesfufferrem , nigerrimaj maculre in vn-

guibus per totumfeptennium apparuerunt,ob follicitudines,
labores ,
honoris timorem , Sc exilia , quae fiiftinebam t qu*
jure cum moleftiis euanucrunt, &
hoc verum oblefuaui. Al-
baenimirum ex phlegmate , cum corpus ea redundat Sc mar ,

xime in vnguibus emergvint, cum corporis partes ca*terx

non itaconfpicux , cum phlegmaticis conlidcratipmbus it;-
nuilamur.

'
C A P V T X V,
- . 1 ,

jAacuU in ecttlu Qttid. —

M Aculae in oculis duplices funt. aut inalbo, & tunc eue-*

nict , quando melancholicus humor multum abundat,
vt videtur aliqiiando in moribundis, vel quando eiufmodi
oculi maculofilunt nigris maculis, &
habitu funt melantho-
Heo, vnde animi pa(TIoncsfubfcqui certum eft. Vel funtrua-
culxjn oculis, vt grana milij , vel quadranguli diucrforum
colorum, ignitae, rubrx,ceruleae,iridis coloris qux veneficas.
efferatos homines indicant, vnde horribiles euentus, 8c
pefTImas mortes pronui>ci4t,vt diximus in Phyfiognon\onia,

C AP VT XVI.
De nituU in mamhui ^^edihu^ qitiJ pomnJMt.

N ./€iius in manibus vtriufque foecundos

creanda monet viros & foeminas : ex Mdampo. Idenir
que Nxuus in pe4ibus vtriufque confpet^us liberorum plu-
:
in fbbole pro-

rimx in ipHs foecunditatis fignum eft. Sed quemadmodum

diximus in Phyiiognomonicis, brachia , & crura eandem fu-
beunt rationem, fic manus & pedes, & qui ia manibus ligna-
tus erit, idem & feroto, fed qui in (croto Egnati, luxuriofi &
^cundi funt. Mars etiam iu afeendeme dat Egnum in pede

Digitized by Googie
 I. BAPTISTAE PORT.C
icxtrOjOCcidentcin finiftro. Et Hali dixit : Si videris nOiUCf
in maaibu-% aliatp videbis in fcroto, pcndilibus. &
CAPVT XVII.
in lumbis qaU ^nen^at.

I tam maris quam fceminx nxuus in lumbis adhxrebit,

S vterque inopia,
,

&
generis infalicitate prematur. Ipfeab
Aftrologiscaufam petit,lumbis enim Libra prxeft,vbi Venus
dominatur. Sed fi in finirtra parte fignatus erit.Vcncrcm dc-
monftrabit infoelicem, &
qui eam contrariam habebunt, non
mediocria patientur detrimenta, &
aduerfitates,idque ex rer
bus Venereis, Pofiumus &
aftrologicam caufam adducere ex
Materno. Ait enim : luppiter in Libra, dat quoddam fignum
m corpore, Idepique de loue loquens in

1 CAPVT XVIII,
H^ui in ptflfre f[uid notent, '

M Elampus ait , cum nxuum in peftop vterque

paupertatis obnoxios fore indicabis. Hali Abenragel
ait Si aliquis notam h.ibueritinfupeeciliis, aliam notam har
:
gcftat,

bebit in pecore. Legimus item apud Melfahalem , quod Sa^

turnus in Leone fignat in quadam corporis parte quod non
,
alibi, quam in peftore.elTc poteft,cui prxeft Lco,& Saturnus;
paupertates, & xrumnas, damna, & fimilia,
CAPVTXIX,
Si nttUus fu^rd cor dp^urntrh^ t^uid fperdtidmn,

I nxuus in parte fini{lra,fadnorofum notat,cordi Leonent

S prxefle iudicandani,quod videlicet viri fint ignei,
& prxT
feruidi cordis. Naturalis caufa elle potelf quia quando cos
,

fignatum efi,ignex & prxferuidx irx fiint viri, ideo prxeipi'»

tes,fineconfilio irruentes, ob idfaucij ,exules, ac carceribu^
detenti, vitam finiant dercU^i, & ab omnibus odio habiti.

Digilized by
 coelestis PHYSIOG. Lib.V.

C A.p V T XX.
De iit qui habent n^hum inyemre ,
qttiJ prafagienJum.

N
ventre tam maris . quam fanoin* nzuus confiftens, vch
I ratem vtrumque , gulonemque defignat. Aftrologi imq
centri &
pciftini dicunt Scorpionem praeefle , vbi Mars d6r
miuatur,qiiicalidifllmuseft,& qui ventrem calidum haben^
voraces funt, & gulones. '

CAPVT XXL , j

De H4U9 ingtnuhiu^
I

Ti K
Elampus : Si mas in genubus nsnum obtinebit, conitw
XVX.gem diuitem obtinebit.' In feminae dextro genu
huiufmodi probitatis , inlaeuo verb liberorum facunditatis
inditium interpretaberis, Genua Capricornus obtinet., cui
dominatur Saturnus, Vel /i in dextra parte fignati funt , de-
notat felicem Saturniiin in Leone, St ibi perucniens a tem-
peftatibus liberatus, ad ferenitates & lartitias & diuitias de-
ueniet. Sed audiendi non funt. Ratit) naturalis eft
,
quod vir-
tus expulfuiadebili^& humores peffimi funt & melancholi-
ci , & ex fe ipfis cadunt in partes inferiores , vnde materiei
pducitas demonftratur,& quod corpus huiufmodi humoribus
Vacet, & qui ita Egnati funt, probi funt,

CAPVT xxn, '

De uxuif qui i» talii ,

quid.

N iCuum fi mas in pedis talo gef^itat, vxori veftiiS vfum,

femina vero viri poteftatem intercipiet. luppher Pifi
cibus dominatur,qui pedibus dominatur, ipfe homines fa- &
pientes, legum peritos, dc
multarum fcientiarum folertes inr
fjuifitorcs
,
ob id non initum, fi eorum vxoribus veftiuri»
vfum intercipient, & fi in mulieribus in finiftro genu ,
pru-
dentes, decoras, honeilalqiieproducet, ob^d non mieuni , ^
virUispotcftasfibi adfeiucrit, ^ ,

Digitized by Googlt
. J
14® 'I. BAPTiSTiE PORT.E L

L I B E jR, S E XTV S.

P R O OE M V I M.
^ •

VV E f[ E S T «{>tm4 Hfjlra Caelelits Vhypty*

^$moni/e p^rs^ fcilicet , qtuex defeiitbus , ^
txccfiihus hmuini corporis. p,imm» , aliqua de
moribus , & vmuris prafa^ire poJ?imus, Diffi-^
dUimanempe pars , & qua; reliquas diffkuliate
fuperabir , viJeblturque aliqtubiu fciolis quafi
prapojieia ^/Ijti ologiai qua non nif ex TiUaicina, (y fhUofophia fon^
tibui h,iuJU[uni,

CAP VT I.

Tacte pulcherrimi quid portendunt.

O
(xy E M V R de pulchcrcjtnis , mox de deforrhi-
bus ratio habebitur^fi corpore pulchri fint,'
'

ani- &
_ mo pulchriores , vel deformes moribus ; fi fortu-
'
&
natos, vel inteliceseos reddant, qui cum illis coiifortium ini-
bunt. Sed principio Ptolomxi placita videamus. Ipfeenim
aloue, 8d Venere venuftatem hominesTortiri narrat, de- &
munt ,adduntque Solftellarum princeps fplendorem , digni-
tatemque, ingerens fe Luna , vt fuperius libri initio quoque
vidimus. luppiter facit albos cqm quadam coloris commen-
datione, oculos nigros &
magnos,^ &
forma venerabili, &:
Venus fitnilia his facit, quae luppiter, nifi quodelegantiora,
& plaufibiliora, muliebremque magis habitum decentia, om-
nia habitiora , faeculentiora , ac denique teneriora. Peculia-
riter oculos dat decenter fublucidos, opitulantur autem vni-
cuique horumconfigurati, Sol quidem ad formam decentem
producendam &
habitiorem , Luna ad maiorem conformi-
tatem, &
robur, ac 'temperaturam viuidiorem. Rurfus ma>»
tutinx {felix &
apparentes, Prxterea pauiculatim conflella^

Digitized by ,ogj
Googli
 COELESTIS PHYSIOG. Lib. VI. 14I
tiones, tam intra Signiferum / quam extra , humanae formae
conducunt nam Libra , Virgo, & Sagittarius ,conformita-
:

tem addunt & moderationem, & vocantur haec figna huma-

nx configurationis. Ad id Hali Virgo , vt hoiifftai decet
:

mulieres, dat pulchrum corpus, aliquantulum longum ,bend

conlVitutum, non pinguCi Libra pulchrx formx,n)ediocrisin
carne & corpore alba in carne. Idemquc de Sagittario. Std
qux longo temporis curriculo , longaque annorfi ferie Aftro*
logi contemplati funt, & obferuarunt,fi in eorum dogmati-
bus fancitumeft, fi oculos in ccelum eleiiaflent, breui tempo-
ris momento poterant idem allequi ex ipfif fyderum afpe-
£tu,fitu,motu, & quantitate. Quid formofius in coelo louis
aut Veneris fydere ? luppiter amoeno colore prxfulgens, ma-
gna fplendoris prxrogatiua,ac maieftate ad fe oculos allicit,'
trahitque, vt vix ab eo poflis diftorquere. Venus rofeo, albi-
canti, aureo, blandoque colore radians , mane coelum exor-
nat, vtnil, demptis Sole & Luna , in toto coelo ea venuftius.
Sol & Luna luminum magnitudine, affluentia 8c decore
omnia fuperatfydera, vt tanquam Regesaliis lumen, digni-
tates, & prxrogatiuas communicent. Dicunt etiam proptci?
fitum diuitias eorum abundantius polliceri , nam Orientales
fplendidiorcs, ac lumine auftiores confpiciuntiir , vt Venus
mane phofphoros dicatur , quafi Lucifer contra Occidenta-
IcSjluminc orbati, ac veluti viles &
deiedi, cadentes dican-
tur. Formam, quam a fignis prouenire dixerunt, non aliunde
proucnire confpicati funt, quam
a primx , vel fecundx ma-
gnitudinis ftellis, atque louis &
Veneris naturis , quippe eo-
dem lumine, colore. & pulchri tudincrefulgent. In Gemino-
rum pedibus ftellx funt , quorum naturx Veneris Mercu- &
rij. In Virgine ftellx funt in^la,in fpica, in extremis pedi-

bus, &veftibus:& fic de reliquis. Vnde ad rem redeuntes,

ciufmodi formx in ftellis confpiciuntur,colqratx,fpienden*.
tes, fclntillantefquc, & ixtoafpeftu confpicuxjcx iis optimi
mores, Sc fortunati euentus eucnireconiiciuntur. Sed his,
ejux diximus, antiquorum hiftorix contrarixifunt, in quibus
varii leguntur viri forma coufpicui, fed prauoruin morum
 i. BAPTISTA PORT^ ^

iiiligties, quemadmodum Alcibiades fuit, qui oris pulchrita*

dine,& totiuscorporis compofitionc omnes fui temporis na-
tos fuperaiiit.ln pueritia virosab vxoribusabfl:ulit,in iuucii-
tute vxores a maritis, fcd moribuS fuit contcntiofuSjinconti-
nens, luxuriofiUimus, omnibus voluptatum generibus maxi-
me procliuis,qui & de occupa. ida patriae libertate cogitauit*
Jdem dc Pfcdomanti alibi diximus qui omnium forrnofinS-
»

muserat,atqneomnium flagitiofiffimiis. Puit & fpeciofus

Diocles, fed omni virtute refertus, qui ne fui pudicitia a De-
metrio contaminaretur, cum ab eo nudus in balneo depre-
hci>fusefrct,in finientem aquam fe coniccit, & mori maluit,
quam pollui. Scipio Aphricanus eximia fuit forma , eximiae'
quoque virtutis, vt ambigendum fit , num forma boni qnid-

piam, vel mali adferat. Nos hSc quxftioncm ita abfoluemiiSi

Duplicem dicimus cfle formam , iucundam alteram , delica-^
tam , teneritudine i fucculentia ^ carnium Ixuitate ; alteram
elegantem, & partium concinnitate, decora maicftate, ac di-
uina quadam gratia plena,ad eam rcuerendam,obfequendam‘
que homines cogit; hic Ioni a erit,altcra Venerea , haec ob
Veneris dominium, luxuriofos. tripudiis, voluptatibus, can*
tileniSjCOnuiiiiis, & delitiis deditos, & intemperantes facit;
illa dignitates, Magiftratus, honores & Magillratus confe-

quitur,optin ape morum pr.erogatiua Principibus, Opti-*

inatibiis, & Magnatibus familiaritate deuincit; vt quaniplu-
rima ab cis boiiaconfequantur, Huiufmodi erat Alcibiadis,
& Pfeudomanti pulchritudo ; altera Dioclis , & Scipionis
louiaerat. Sed nos phy ficas rationes adignabimus, Scctcle-
ftes,vtpo"e commentitias & illnforias confutabimus. Pra:-
ftantilumaVcneris& louiscopofitiocx nollri corporis crafli
refultat, calida videlicet & Immida temperata, fed louia pau-
lulum ad bilem vergens,adhumiditatem ob id haec optimis
,

moribus, prudentia, fcientia, & omnibus animi dotibus infi-

gnis. Vnde facile ex ciufmodi moribus, Magnatum & Princi-
pum familiaritates & congrelliis , magiilcria, & o^cia nan-
cifcuntur; altera magis caliaa & huniida ad luxuriam prc>
na,exaliadiuitiaf, & omnia vitx commoda proueniunt.
 :

GOELfiSTIS PHYSIOG. tii.Vi. .

C A P V T il.
I *

Facte
,

& cotfiore
f /% • t

deformes ([uid f>rajlan,

OrphyriusPlatdnicuiPhilofophus, quorum animi ini-

P qui funt , corpora item deformia habere dixit : nobirquo
natura datum eft , vt contemptui nobis fint qui turpi corpo-
,
rc,aat non ita eleganti : contra qui corpore formofo, ftatim
,
veneremur &
diligamus , vfquc adeo , vt fi duO aliqua animi
dote infigoiti fint, longd magis exiftimemus in formato,
quam in turpi. Idque etiam fenfit Virgilius
Gratior & pulchreyeniens in corpore virtus,
Pythagoras exiftimabat corporum ftrufturam jngenij non
diffimilem , &
dUlorta membra diftortum ferre animum,
&
cumque prauitate paflimibus immutatum , corpus con-
forme fortiri. Gb id fcholx fu* appofult titulum, ne quiseO
compage rhal^ conftrufta', deformique vultu ingrederetur,,
pro certo habens natur* fecreto , nulli corpori v itium acci- ,

deFe,nullamquecoq)orisprauitatem,quin animi, vitium, in-

temperantiamque fequatur. Nec folum mala exifUmantur,*
qu* deformia, (ed inaurpicatifilima funt, occurrens cuipiam
diflortus,mali ominis,fi rbrmofus,boni. Brutus apud Philip-
pos infauftiim pugn* exitum fibi fignificariprrdixit, cum
pr*ccdentibus aciebus deformi ifitliiopi occurriflet, vtex
PlutarchoJ habetur. Simile acciditlHadrjano Imperatori ex
occurfu diftbrtillimi ifithiopis , omnia fibi extrema ingruere
coniccit. Adid luuenalis: • '

Ft cui per mediam nolis occurrere no&em, ’

Legitur etiam dcAgcfilao Spartarum Rege claudo , cui ab

oraailo pronunciatum cft belli exitium.
Sis tnuifta licet tibi dico comparta canebis^
Fle cl.tudo vitirix patiareincommocluJ^e^ey

Includent ft*bif e multo

cum tempore morbi. <

Et fauo.bellumprollernens omnia flnch. v;

Sed accedamus ad Aftrologorum placita. Ptolomttui : Sa-
turnus OccideutaUsnatos facit macilcntos,paruos,& nigros.

Digiiized by Googk
»44 I.BAPTISTiEPORTit-
fic Mars rubentes, ac exiguo cnpite. Prxterea OccIJcnialci

imbecillia corpora, dignitate prorfus nulla, fimiliter Scor-

pio, Pifces,& Capricornusincommcnfuratam Itaturam con-
llituunt. Sed ll quiscaluin afpiciat , videbit Martis fydus
obtufo ignis rplendore rutilare, & Saturni lurido pallore, 5t
horribiliter minaci, vt nemo fu fanae mentis compos, qui ex
folo eorum afpefiu non conjiciat hominibus noxia fydera^
& minime falutaria cfTe.lta etiam Occidontales ftcIlaE,rplen-
dore orbata: , minimx magnitudinis , ac omni honore & di-
gnitate cadere Gonrpiciimtur , & ftelLx, quee in Scorpionis
fronte funtj Saturnia; & Martia: naturx funt , &qui in cor-
pore grreo nomine, Martis , & in nexu dorli , Saturni , quae
in ipla cauda Mercuriales, & gyrus etiam nebulofus,& Mar-
tius efi; & quae in cornibus Capricorni , Martis , quae in ge-
:

nubus, 3c aluo xMartis,qux in cauda, Saturni quippiam,qux

in cauda^ Saturni, in capite Pifeis, habet Saturni quip-
piam , qua: in cauda Saturni , qiii in fpjca Martia , qua m
jilo Septentrionali Saturnia, qua in nodo Martia. Ex his
igitur ftcllis, qua non folum delormcs , fed horribiles funt,
non immerito deformes, & incommenfuratos homines pro-
ducere dixerunt. Sed vtfuperiusdiximus, etiam hiftoriarum
fidesnobis aiucrfa clf ,nam funt & deformes multi, &
vi-
tiorum pleni: funt etiam & turpes laudabilium morum, ^
coufpicuarum virtutum. Fuit & Therfitesprotenfo capite,
deformi vultu ac njmium breui ftatura, quem non minus re-
,

probis moribus Homerus eumdefcribit,quem fine iudicio,

ifc-menfura locutum eife dixit. iEfopus omnium fua atatis
hominum deformofifliimus fuit, acuto capite, preffis naribus,
depreffo collo, prominentibus labris, niger,veiuricofus, val-
gus, & incuruus; tandem fui temporis omnium fapientllli'
musfuit:nam,vt fxpius diximus, remcitoabfoluemus, cfl:
deformis facies, cadentium , & Occidentalium Sajurni, 8c
Martis , qua vitra deformitatem habet vilitatem ,deieftio-
nem,& abominationem, ell tamen vtrorumque altera de-
formis, fed partium concinnitate non adeo incongrua , fciJ
foas habet quodammodo dignitates ,
& venerationes ,
vti
 .COELESTIS FHYSIOG; Lib.YT.
frrat ^fopi illa, altera erit Thcrlitis. Sed ad naturalesquali-
tates.deueiii-codo, eft Saturni cjualitasfri^iua &c ficca ,
Mar-
tis, illa aridaque vehementer ^ qux omnium pelfima:
calida ,

funt:cx his non nili paupertates^ carceres , milerii , exilia

eueniunt 'vt fexccntls iit locis cpjlogauimus , & ha:c r.ba cx
,

CQilorum, planctarum influentiis, fed ex ipfa pcfiln.a eo*

&
rum temperie, &c morum inlUtutione.
/
'
CA P VT 11 1.
'
s
'

m' •

Vtrum coYfore VttUii i

(Irit moribus

A
^
Strologi ad fhllas referentes , quae ex naturalibus caU-
eueniunt, inquiunt, corpore vitiatos efle etiam mO-
j»,ris

ribus vitiatos infoeliciffim^e vitae, quibus infortunata om-

&
accidere folere dixit,
Ilia cueniant^ Ptolomaeuscorporis vitia
cum maleficiE ftellas fuerint Orientales^ plancti^ Orienta- &
les poteiitiores fint quanto^ malcficje potentiores , ed
> &
deteriores, qui plus abigunt. Matefnus autem Venerem in
Leone corpore vitiatos reddere , &-prqpterea pauperes , ne-
&
glcdos, varios, naturadiuerfos, malihijue facmovibiis fem-
per intentos, crebrifque fapius laboribus fatigatos. Eandem'-
que in Virgine non folum corpore , fed^niiiio vitiatos fac<>
are, fenipcr triftes, anxios, follicitos,lU(Stuorqs, &
qui infimis
4\oniinibus femper aflociantur, hi ipitur, vt a llellis cdrppr.s-
\'itia,ita& animi , fortuna: &
accidercdichnt. N^)s<.utent

fccus:nam & caufie naturales funt, & non aoaftris; videmus .

enim naturam aliquando in|ficillimlsaberraflc, & ideo noii

jnirum,fi ili diflicillimis,vt cupi mtitilos videamus , naturp
vitia videamus, & li circa co^us aberrault facile anima, ,

fjux ipfum informat, vitiari foIet,& fortuna hominis mores

icqnitiir ,
li fortuna ell : nam cocca & oculata jioniinis proui-
de.jtia fortuna eft : nani ignoti, improuidique.funt qui in,-
,

jfortunati prouidi vero faebees Phylio^nbniancs Icmper &

j

proccauendumcenfent ab duiatione , locietate infortunat | &

hominis l per 6p s iaturjcluperioris,fcilicet ab homine, cui
aliqucki pr^cipuum organicum membrum deficiat. Et Ari-
K
 . K7V» ’

ia6 '1. BAPTlStyE rORT.€

lloteles ad Alexandrum Icribcris ait,caue prxcauc nbhomi*
ne infelice, &
diminuto in aliq ’0 meij.bro, (icut ab inimico,
"

vtprouerbio abierit, Cauete a r!gn?.tis,ne confidatis homini,

cui aliquod men^brum deficiat. l:t lepeimo Politicorum vl-
tinio, dixit exponendos elU pueros natura orbatos, id eft,vi-
tiatos, non nutriendos, quali id lege fancitum lit,impolIibilc
cxiltimans a corpore male organizato laudabiles aftiones
oriri polle, vndead be le clle iic ad bene v luendum congrua
ik fuHiciens organorum vel partium compolitio. Videmus
cuod homo partes magis congruas, bene dilpofitas forma- &
tas habet, quam foemina,ob id iuftior,virtiiofior, perleditior-
qiie fcemina iniuftior, dolofior, magifqucimperfeda. Ex
optima complexione, optima prouenit corporis compofitio,
iic ex humorum diftemperantia , mala corporis & monim
congruentia:virtus formatitia quando in ortu valida,robufta
& peife<5ta eft, dominatur humoribus & nauirx,tnnc omnia
'optime dilponit, & cogit obedire,fecus autem in imbecilli.
Dicunt Aftrologi, quodindecimo Scorpionis graduafcen-
dit homo facie, collo, oculis, & toto capitis geftu tortuofus,
&r contradicens, oeruicis indomitx , & obllinatacopinionis.
In prifea Romanorum Theologia a confecrationc arceban-
tur manci, quique corpore debiles, aut membro vitiati, cen-
febancur enim iiidigdi qui facra traftarent , & M. Sergium
,
ob paruitatem , diminutionemque corporis a facris fuilld
amotum. EtDominusad Moyfenlocutusjiuffit, ne claudus,
\el paruo S(. grandi nafo, vel torto, vcl fragio pede
,
aut ma-
nu, nec gibbofus vel lippus, nec albuginem habens in oculo
?.d facerdotium alTumatur. Hisalfintire videtur Auguftiiuis

fandius, qui dixerit, corporis irco npofitio lem mentis inac-

qualitatem indicare. Regnorum libro Kex Dauid inquit:
I\on ingredieris huc, nili abftuleris c.tcos, & claiUlos &r :

'propofuit prxmium .
qui abftuliirct c.ecos & claudos & ic-
,

circo proaerbio dicitur , CXCUS& ckudusnon intrabunt in

templum. ’

Digifized by Gooql'
 COELESTIS PHY^IOG. Lib. VI. 147
C A P V T 1 V.

7ilonjiruefoscorf>oribiti^ef[e & moribus fonunUtneTijlrmfos.

t

t fi id cum fuperiori adfimilc videtur, Ptolomxus tame

E differens feci:, deinopflratcjue ex tribus colligi debere*
primo, vt lumiaaria cadant ab angulis, nulla familiaritate
cum afcendente hjerentcifetundo, vt malefioK lint in angy-
lis, & &
maxime in afeendente, decima j vltimo, vt dominus
loci coniundtionis, vel oppofitionis maiuitatem proceden-
tis, neque afccndenti, aut loco Luno*, neque genititrx domir
no aliqua familiaritate iungatur, vnde malehcis dominanti-
bus , & in angulis conffitutis , necefle eft elle malorum mo-

rum, CJc peffima: fortuno, Maternusvero dicit, vtnil ifte ap-

pctat,uullam rem audeat,cum fciat, fe lic polito Sole in om-
nibus fuisaftibusinfceliciter impediri. Sed vulgo a l^hilofo-
phis decantatum eft,mouftrum in corpore, monftrum in ani-
ma , quod monftrum in anima quid ex eueniibusconicqui
y
poteft, nili mala, & infortunia.
'Vnde fancitum in Philofopliia effe iydico, qui aliquo de-
ficit membro & principali, & monftruofum elle,& male for-
tunatum, & ei aliquid deficere de procogpition.e & pruden-
tia, & eis, qui male njorati , & minime prudentes , Icmptr
noxia eucniunt, cum necprouidere.nec. procauere cognoi-
cant,& hominum fortuno & infortuno funt procognitio,fc
ignoraatia. Maternus hoc habet, li maleuolo ftello in cardi-
nibus fuerint collocato partilitcr,Sol vcro,& Luna in cardi-
nibus politi diametrafc radiatione percutiant, beneuolo: &
ftello neque in cardinibus polito , aut radiis Solis abfeonfae
fint, aut quadrupes , aut monftrum dafcetur. Si Mars aut So-
lem, aut Lunam, aut horofcbpiim quadrata, aut diametra ra-
diatione refpiciat. Si Luna in contortis lignis fuerit , Gcmir
nis, Tauro, Ariete, Pifeibus, Aquario , aut Capricorno. Sed
poterant Aftrologi in coelum refpicientcs, videre ligna tor-
tuo® afccndcntia in Zodiaco iudirtire quod nati lub cis,
, ,

non nifi tprtuoli effe poterant fed tortuofe afccndeutia

 baptista PORT>E
'
'
i\i I.

'figiu ftint\ qii3E brvi.iori tempore pcroripntur, cum Ln eorutr^

alceiilio.ie plus de /Lquatore , quam de Ecliptica , & hsc
computantur, vt a mcaictateSigniferi dcfcciuiente a priitci';
pio Capricorni vlque ad Hacm Geminorum. Contra ligna,
qnx directe alrenduut , rj<5tos homines progignere & bene ,

tlifpolitos. Signa bicorporca fnnt Gemini , Sagittarius, &

Capricornus, dixeruntqae Ailrologi bicorporca, quod in cis
quamplurimareperiebantur fydera , natura bonorum plane-
tarum, cpiod oculis & coloribus poterant diuinare.finc tanti
temporis curriculo. In Geminorum pedibus lielUc funtna-
tura Mercurij & Veneris, in capite dure Mtrcurij & Martis,
jn cufpidc Sagittarij,Lun<T &• Martis, in aten, vbi manus,lo-
ij uis & Martis, in ore, Solis & Martis, in dorfo, louis & Mcr-
airi), in pedibus louis 8c Saturni, in cauda, Veneris & Mar-
tis, in ore, Saturni & Veneris, in pedibus & aluo, Martis &
M -rcurij, in cauda, Saturni & louis. Summa igitur Aftrolo-\
gorum erit SI maleiiolx ftcllx in cardinibus politx, vel Lu-
;

na & Sol inimica.radiatit)nc eas fauciabunt, (inc auxilio for-

tunarum, funteaufx mpnflruoforum. Sed quid optimi, vcl
.'bonifaltemin moribus, in fortuna &
vita portendere pote-
rant ? Sed ad phyficas rationes reducendo, tanta humorum,
complexionum 8e qualitatum difcrepantla & contrarietas, ,

ex qua monflra,& rionnaturpe ordine generata, quomodo bo-

nos mores, vitam, fortunas portendere poterunt ) Legimus ia
hifloriis, monftra illico nata regni amlffionem prxdixille,
mortcs,peftes,praha,fanguinisehuliones, tuni expirafle^ &
idqbenaturali eucnit ratione, nam prxtcr natutx ordinem
nati,breiii(Iimx funt vitx, & anima, quicejuid longo tempo-
Tc fadiira erat,hoc breui temporis iritcruallo dcinonftrat, 8^
inelancholici etiai^ prope morituri futura folent diuinare,

C A P V'T V.

pe limioribus ^ bfcmoribus virisj, '

Oejuendum de iis Ijtominibus

,
qui longitudine fupet
s|tqllantur , & debreuiori ftatuya ^r*ditis qtjE4
,

l
ri
 COELESTIS. PHYSlOe. Lib^VT. i4f
fnormn, & vitae contingentium portemiam, Ptolomreus ia
*
Ccntiloquio Dominus genitura: in fuhlimitatibus , ik Lo?
:

rofcopi iprorum in fignorum principiis, ^ iu fignis redae af-

cenfio.iis, longioris flaturae natos producit.
Haec quoque ex ccelefti Phyfiogn.omonia apparent, a &
iimilitudinequoque defumptu eft ; nam quando'Sol,vcl alter
planeta in fui deferentis auge , in fublimi orbis eleuationc,
quia maxime a nobis longe abeft , longos homines facere , &
cum in oppofito anguis , atque prope nos elf , breues coqjorc
facere. Et in lignis red« afcenlionis vidcpturrcdeafcende-’
re pb id redos facere ,
:
& longos in tortuofis vero breues.
:

Idem quoque initio fjgnorun». Redae afcen/ionis Egnafunt,

quie, dum in fphacra obliqua afcendunt,plus temporis occu-
pant, quam cum minori arcus^quinodialis,quam Eclipticae
peroriuntur,& funtab initjo Cancri vfque ad finem Sagitta-
irij. Sedhociionex aft rorum principiis, fcdnaturx,. Planctae

autem, quae longe a nobis abfunt, Icuius operantur, & (imt

clFoc tarum virtutum, ob id languidos, imbecilles, & emafeu-
Jatos, contra autem breues, quia vu-cutes ardius coguntur ia
corpore, fortiores, & vaIidiorcs,& robufiioris virtutis. Phy»
fica ratio eff, in breuibiis corporibus fanguis paruo loco con-
tinetur, vnde motiones veloces, & operando & intclligenco
fatis fimt celeres , &.in breui corpore breue r.ft inter cor &
cerebrum iter , vbi fpiritus accenduntur: cb id fortiores &
fortunatiores quoque , contra autem in magnis corporibus
exiftente magna latione fpirituum, tardius ad fupera , & .nd
operationes accedunt , ob id in his non viuidi fpiritus, il- &
laffres apparent, fed efferti & debiles,vndeomncs debiles, ti-
midi & infa-lices in votis-confequendis, quam breuiores , VC
latius in a6ffi;is Phyfiognomonicis.

^A
i
P VT VI. '
.
t
'

c-

De corporibtu wagnU (S^ puruis,

P icemus de corporibus magnis &: paruls. Dicimus ma-

gna corpora, non lodga, vt paulo ante diximus, fed
 >50 .J.
BAPTISTA PORTkC \
lata, & magQ*a, & parua corpora, qux macilenta Sc imbeci]^
IfafiMit. Ptdlomaus Sol & Luna maxime opitulantur ad
:

deccntiorein formam producendam, & habitiorem. Inter

planetas reliquos fuppiter& Venus, quia reliquis maiores.
Saturnus vero, &Mercurius parui. Praeterea matutinae ftcllae
apparentes ingentia efficiunt corpora, &
praeeuntes moder^
td.Etquarta vernalis fcilicct Aries. Taurus, &
Gemini fta*
turofos efficiunt,magis ad calidam humidamque naturam af*
cedentes. Praeterea (igna quae Corpulentos faciunt
,
ftatur &
rofos homines , elfe Leonem j Virginem , 3c Sagittarium,
Contra vero, cum Occidentales confli terint, imbecil-
ftell^e

liacorpora, dignitate prorfus nulla. Et autumnalis quarta

Libra, Scorpio , &
Sagittarius , graciles efficit , &
ficciores,
& figna, quar parua producunt corpora ,
Pifeis, Cancer« &
Capricornus. Tandem in Ccnloquio. Domini genitura ma-
:
)

cilentorum hominum latitudinem non habent' , quod fi lati*

tui\o Auftralis, agiles erunt, finBorealis, pigri. Hxcexfur i

periorumfyderum Phy fiognomoniaaddifci poterant : naiu

Sol &Lunafunt omniuni planctarum tiiaximi , ideo imagi-
naripoterant ex eorum magnitudinibus corporum quantita,*
tes polle prouenire. Praeterea .Orientes planetas , -mane per
interpofitos humores confpiciuntuf , ideo videntur folito
maiores, imo decuplo ampliores. Occidentales poftea maci-
lentos , dcjeClos, Et verne quarta, quia hilaris anpus , rident
omnia, videntur floridiores homine? gigni , &
pinguiores;
|

contra autumnalis moefta , nebulofa , & triftis quia arbores

,
'
frnftibus fpoIiautur,& videtur mundus vclutimotflus.Ont-
nes planet£e ab Ecliptica latitudinem magnam habentes, vi-
dentur corporis latitudinem gignere, & qiiia latitudine ca-
rent, macilentiam. Et figna corpulenta,qus maidf ftellariim
caterua decorat , videntur etiam habitiora , opulentioraque
corpora largiri fic vbi minor flellarum numerus, m inus pin-
:

guedinis. Sed ad phyficas rationes redeundo , non exaftris,

Tednaturali ratione prouenire. Vernalis quarta ideo homi-
nes corpulentiarcs ncit, quia, qui fub ea nafeuntur, Gepenu-
mero ex calida humidaque complexione confiant» & nos hio

i
1

'
Di )C
 COELE|STIS PHYSIOG. I^iB.Vr.
Ecpins, &
alibi diximus qui calida , luimidaque conflant
,
temperie, pingues, carnofi, &
qui ftib autumnali quarta, fri-
gidi 3c & qui eiufmodi temperie conflant , licci & ma-
ficci,

cilenti. Prxterea Luna frigida & humida,ex quibus pingue-

.
*do, & Sol calidus & ficcus
,
fit ex his temperies ad corporis

•habitudinem. Et inreliqnisplanetis Venus& luppiterfimt

etiam calidi &
humidi,& ideo efficiunt flaturofos,cx Marte
& Saturno calido ficco &
frigido & &
ficco minor pingue-
do. Planetae latitudinemhabentesfaciunthomines pingues,
‘
quia minus calidi, ex qua macies, fed latitudo Auflralis.quia
calidior, agiles facit, Borealis tardos & hebetes, quia magis
humida. Ex his igitur colligunt Aflrologi Iou«m & Vene-
*
tem dominantes in horofeopo planetas Orientales , latitudi-
nem habentes, & in vernali quarta, & in fignis. Leone, Vir-
gine, & Sagittario, praecipua, & fortunata figna,quar in fuis
domiciljislouem, Mercurium, &
Solem recipiunt, natos far-
ciunt bene moratos, amatos,gloriofos, dignos, fideles, hu- &
iufmodifimiles, contra, figna a Marte Saturno dominata,&
in latitudine. Septentrionali Occidentalia,' cadentia , na- &
tos formare immorigeratos, macilentos, trifles infcelices, &
& qui corpulenti , defidcs,ad acquirendas opes minus para-
tos , &
ex ficca frigida, & &
calida temperie malignos Hc ,
peflimos.

CAPVT VII.
I

De Eunuchisy tJr quid ^rtendMf,

Nquit Ptolomacus ; Si Vehusmarcullna, & luminaria ,&

I Verna Occidentalis, maleficse proxime fequentes partes
afeendant, mares euirati nafcuntur,*& teflium vitiis affedti,
prxeipue in Ariete Librai, & &
aliquando ab oculorum vi'*
tiisnon liberi. Q^od Ptolomjxus dixit,maxima euenit ratio-
fic nam Venus maleaffefla genitalia efficit, dc ratione lu*
:

minarioruni male affedlbrumlumhia male-cfficiuntur. Ma-

ternus: Si Luna cum Saturno fuerit partiliter collocata
, &
ycnuscam qualibet radiatione profpexerit , & Saturniis in
 &
I. BAPTIST>€ POPvTifi
finibns Venerii, aut Vciiusinhiiibus Saturni, nec Iuppitf£
Lu.iain aliqua radiatione rdpiciet, Eunuchi liimt, Sol & Lu-
na in fcemininisiignisinuenti, au (Imul po.ntijaducrhs locis
collocati, & Venus in Idcininiiio co lilituatur Luna & Mars
in qiioainquecardine partilitercollocati Eunuchos faciunt*
Si Mars aut Lunadiametrafibifucri it radiatione contrarij,
Venus in dextro eocunt quadrato fuerit , & Venusde dianic- i

troSaturnum reTplciet per finillrumquadratum, Lunam , &

Martem puUauerint , vt Venus de diametro Lunam & Mar-
temde quadrato refpicicnt. Eunuchi nafcuntur. SedPhyfica
nos admonet ratio, frigidos & ficcos vel frigiaos& tiumidos
' minime lalaceSeife, & fi virilia habent , fru» i non fimt , fcd
complexio calida & humida, vel calida & hcca iuxuriofos
reddit. Luna frigida & humida, Saturnus frigidus & ficcus,
& hi planetae cOntrarij funt iiuxuriae U ,
fauciaucrint Vene-
rem , id eft , complexionem calidam & humidam de oppofi-
to, id efti.nuxima oppofitione ,nam calidum oppofitum fri-

gido, & ficeum humido, aut quadrata radiatione, fcilicet ca-

lida & humida Venus, calidus 8c ficcus Mars^ cum in vna
qualitate difeordant, in altera epufentiunt fimul ,
vt fint
apertat inimicitia:. Ex his fi pe orbamur lumine , nam fiegt
iiordinati coitus vifuui debilitant, fic fuperfluum fperma iri

corpore retentum, venenum generat.

G A p V T V n r.
De C^cls i isr ([h'uI faMtrJ.tnti

Toloinatus Ocalofum orbitas a luminaribus caufirtu^g-

P t

male in ccelo conftitutis. Videlicet fi in angulis prima,

decima coiifli tuatur, inanaphorisinfortunaruhi. Si Luna in
alcendente folitaria,alterius oculi orbitatem portendit,cum
-Sole congredieiis, aut ex aaucrfo polita, ambobus oculis or-
bati. A quo Maternus : Sol inafccndentc , Luna In medio

cceliinaugulis, infortunatum, & ab hinc

fi longe abfint bc-

iichca:ftellx,cjecos, .lut luminibus vitiatos reddita Ptolcv*

matus: Vel fi eadem luminaria ia llcllis n:bulofis Signiferi
tcperiunturjr i
 ^
COELESTIS PHYSIOG.LIb.VI. 15^
' tcpcriuntur, vtin Plejadibus Tauri , afcllis Cancri , cufpidc
fagitt.-c Sagittarijin vrna Acjuarij, vcl Leont, vcl Bcrenicis
,

crine, vclncbulofisftellis extra Zodiacum , laftea via , ftclUs

ocCultis,autnebulofis, vel obfcuris Itellis nubis naturae, Mar-
tis & Solis. Etin Ccntiloquio : Si LunaSoliaduerfainne-
buIofisftcllisadjungituf , erit innati vifu malum. Qm enim
fub eclipfinafcuntur, oculis turbabuntur. Praeterea Satur-
nus &
Mars minantur etiam luminibus. Si funt in Occiduo
cardine , &
ambae maleficae ftcllac in cardine Orientali , 8c
Sol quoque in cardine, oculis capietur. Praeterea fi Mars
autSaturnus, Lunam in angulis fitam Occidentalem, & hi
Solem accelferint, vfrique oculo mi-
ipfi in centris conftituti
nantur. Mars quidem a plaga, autpulfationc , ferro , aut
aftionccoecitatem adducit. Si Mercurius concitatus in pa-
} laellris &
gymnafiis , aut malorum hominum incurfibus, Sa-
turnusperfufFufionem, frigus, glaucomata, & fimilia. Et
in Ccntiloquio. ; Si Luna in Occiduo cardine , ambaeque
maleficae ftcllae in cardine Orientali, & Sol quoque cardina-
' lis , natus ipfe oculiscapietur. Ab eo Maternus Saturnus 2c
:

Mars in cardinibus partiliterconftitutus, vel Sol & Luna in

horolcopo & Mars in feptima & beneuolae non aliqua ra-
, ,

diatione rcfpiciant. Sed quae Allrologi ex variis experien-

tiisemendicat! funt, poterant ex ftellamm phyfiognomonia
illico edocere. Quis non videt Solem &
Lunam efie, vcluti
cceU oculos ? vt enim oculi noftrum corpus illuminant , ita
& luminaria haec magna coelum &
mundum illuminant.
Quid in homine illuftrius quam oculus? quid in coelo nobi-
lius,quam duo haec luminaria ? vt oculi hominum ftellae , ita
& ftefli funt mundi oculi. Aquum igitur erat, vt cum ea lu-
minaria in coelo lumine ory^rentur vtincclipfi,vtqui fub
,
ca nafccrentui , dfent & luminibus orbati, & quifubftellis
, & oculi quoque eo-
illis ncbulofis, obfcurifquc nafcerentur
^

xum caligarent.
Sunt enim Plejades in Tauro, afelli in Can-
^

cro,ncbulofe &obfcurae, vtcaecos& lumine orbatos dicc-

res: Et quia in coelo laftea via confpicitur
I , non aliunde laa

j
illud cucnitjiiifi ex obfcuris ftellis
, &
vix vifu pcrceptili-
L
y54 I. BAPT. PO. COELESTIS PHYSIOG. L. VI;
biis, y t in mctcorisno<tris latius explicauimus. Sic Martis &
fydris rc tu fe rubet, &
Saturni plumbeo cqlorc liuefcit, vt
iiOnimmerito hominum luminiDus impedimenta minentur.
Sed ex eorum feriptis colligere poterimus , luminaria , vt
potiflimum in angulis infeliciter collocata, portendunt na-
tos maxima difficultate Magiftratus, officia, & dignitates
confcciituros, cum ipfifint qoi eiufiiKi.di dignitates largian-
,

tur. ItemSaturnus& Mars infefti, infirmitates, vulnera &

ignes decernunt , &
eorum afpedtus infortunati , violenta
Otiam morte necari minantur. Idcmque promittitur ex Luna
inafeendente infoeliciter collocata. Sed haec non ex ccelefU
influxu portendi, fedexipfa morum qualitate, nam qui cocci
funt, ex afFe<3:o cerebro malum prouenit, maximus defe- &
dius in maximo vifcere,maximum cft ,vnde maxime, eo- &
rum ad iones laeduntur , flf quieiufmodi vifcerc vitiati funt,

fcelefti funt, vnde facile in rixas & mortes peruenturi funt,'

Vnde non infoeliciter didum fuit ; Cauete a diminutis, quia
infortunati. Et per diminutos maxime omnium iatelligun-
tur cocci, &gibbofi, quia diminutio cecidit circa pcincipai
lia vifccra, cerebrum Sc cor,
4

AiBa funt d« cirpmbm cedeflibur, 4ut ndtwdU ttmptrdmett^

to qualit at um , aut hum 0 rumyjicfunt accipientia , vt imelligatur poffe
quidem humanam vtluptatem ex hh moueri ad eum modum y quo mo*^
mtur ab exteriore ebjefio , mn tamen quantum ad exercitium aFins\
vt explicat S.Thomaj 1. 1 . q»t^a^ter» Vnde cT tAriJloteles aiu
Rapiens dominabitur ajlris.

f I