Lucuma, de

nieuwe
suikervervanger?
SEM BOONSTRA, MILOU VAN DER WEERD, SINDY DE JONG & DIAN TORRENGA

1
1. Samenvatting
Om te kunnen onderzoeken of lucuma een goede suikervervanger is, in eerst in stantie in gummi beertjes,
zijn wij begonnen met een onderzoek naar verschillende suikervervangers. Dit hebben wij gedaan door
een onderzoek naar maltitol, stevia, lucuma en monkfruit uit te voeren. Tijdens dit onderzoek hebben wij
gekeken naar de voor- en nadelen van deze stoffen. Daarna hebben wij onderzocht met welke stoffen wij
gummi beertjes zouden kunnen maken. Ook hebben wij onderzocht hoe dit gemaakt wordt door een
bedrijf zoals Haribo en mensen die het thuis proberen. Uit deze resultaten hebben wij een plan opgesteld
om gummi beertjes te kunnen maken en hebben wij deze uitgevoerd. Alle resultaten hebben wij hierin

2
2. Inhoud
1. Samenvatting........................................................................................................................................... 2
3. Inleiding................................................................................................................................................... 4
4. De opdracht............................................................................................................................................. 5
4.1 De opdrachtgever.............................................................................................................................. 5
4.2 De opdracht....................................................................................................................................... 5
4.2.1 De onderzoeksvragen.................................................................................................................. 5
4.3 De expert........................................................................................................................................... 5
5. Het onderzoek.......................................................................................................................................... 6
5.1 De vooronderzoeken.......................................................................................................................... 6
5.1.1 Maltitol........................................................................................................................................ 6
5.1.2 Stevia.......................................................................................................................................... 7
5.1.3 Lucuma........................................................................................................................................ 8
5.1.4 Monkfruit.................................................................................................................................... 9
5.1.5 Hoe maak je een gummie beertje?............................................................................................ 10
5.2 Het hoofdonderzoek........................................................................................................................ 11
5.2.1 Poging 1..................................................................................................................................... 12
5.2.2 Poging 2..................................................................................................................................... 12
5.2.3 Poging 3..................................................................................................................................... 12
5.2.4 Poging 4..................................................................................................................................... 12
5.3 Het consumentenonderzoek............................................................................................................ 13
6. Conclusie & advies................................................................................................................................. 14
6.1 De conclusie..................................................................................................................................... 14
6.2 Discussie.......................................................................................................................................... 15
6.3 Ons advies........................................................................................................................................ 16
7. Het slotwoord........................................................................................................................................ 17
8. Bronnen................................................................................................................................................. 18

3
3. Inleiding
We hebben een boek mogen ontvangen genaamd: 'Suiker op de
korrel,’ geschreven door onze opdrachtgever Miriam Bouwens, waarin
de voor- en nadelen van suiker en zoetstoffen op een rijtje worden
gezet.

Waarom heeft onze opdrachtgever dit boek geschreven?

1. Om mensen te coachen en bewustzijn te creëren over suikers
in voedsel.
2. Om t bewijzen dat snoep geen suikerbom hoeft te zijn.

In het boek geeft Miriam wat uitleg over de begrippen die naar voren komen als je het over suikers
en zoetstoffen hebt. Een voorbeeld: Wat is een calorie?

Daaropvolgend verteld Miriam in de eerste helft van het boek over toegevoegde suikers in voedsel
en geeft ze een stukje bewustwording mee over hoeveel suiker men wel niet binnen krijgt. Dit doet
ze doormiddel van interactieve uitdagingen in het boek waaronder een quiz en een bingo ze
vergelijkt de geadviseerde hoeveelheid suiker met de werkelijke hoeveelheid die we binnenkrijgen
en toont alternatieve voeding met minder geraffineerde suikers.

In het tweede deel van haar boek geeft ze theoretische informatie over de werkelijke gevolgen van te
veel suiker. Halverwege het boek merk je een overgang van probleemstelling naar oplossing. Ze gaan
van suiker over op de suikervervangers en verteld over de voor- en nadelen.

Het boek was voor ons

een perfecte inleiding
voor ons project. We
wisten hierdoor goed
wat onze
opdrachtgever
bedoelde met de
opdracht en gaf een
indicatie van wat er van
ons verwacht werd. Het
is daarom ook een
goede inleiding voor
ons verslag.

4
4. De opdracht
4.1 De opdrachtgever
Onze opdrachtgever voor dit project was Miriam Bouwens, de grondlegger en manager van het bedrijf
Food2smile. Ook heeft ze een boek geschreven over suikers en E-nummers en is ze te gast in diverse
talkshows over overgewicht en afvallen bij jongeren. Over haar bedrijf zegt ze het volgende:

"Ik ben Food2Smile begonnen om te bewijzen dat een snoepje of snack op zijn tijd heel goed past in een
gezonde leefstijl. Als je suiker en agressieve E-nummers wilt mijden was er eigenlijk niks op de markt en
het was mijn uitdaging om niet één snoepje maar een heel concept neer te zetten. Dit en alles wat daarbij
komt kijken maken wij hier met een klein team van mede-smilers waar, om dat te realiseren is een combi
nodig van hard werken, een positieve instelling en heel veel.

Dat we zo goed aansluiten bij de tijdsgeest en steeds meer bekend raken geeft dé spirit om door te gaan
en elke dag blij te zijn met wat we bereiken met ons allen. Ik ben een dankbaar mens."

We zijn met Miriam in aanraking gekomen door de snoepautomaat bij ons op school waar verantwoorde
snacks en snoep worden aangeboden. Dit wekte onze interesse en dus hebben wij contact gezocht.

4.2 De opdracht
Van food2smile hebben wij de opdracht gekregen om uit te zoeken of lucuma en monkfruit geschikte
suikervervangers zijn voor snoep zoals gummy bears en colaflesjes. Hiervoor moeten wij deze stoffen
gebruiken om het snoep te ontwikkelen. Zo kunnen wij uitzoeken of de stoffen goede en gezonde
alternatieven zijn voor de toekomst. Suiker heeft veel calorieën waar mensen van aankomen, daarbij
heb je er best veel van nodig om de wel geliefde zoete smaak in snoep te krijgen. Sommige
suikervervangers zouden een hogere zoetkracht en/of minder calorieën hebben. Op dit moment
is stevia een redelijk veel gebruikte suikervervanger die ook door food2smile gebruikt wordt. Ook is
de opdracht aan ons om diverse suikervervangers te vergelijken.

4.2.1 De onderzoeksvragen
 Hoofdvraag:
 Welke suikervervanger kan er het beste gebruikt worden om snoep zijn zoete smaak te geven?
 Deelvragen:
 Zou maltitol een goede zoetstof kunnen zijn, wat zijn de voor- en nadelen?
 Is stevia naast een veel gekozen stof ook een verantwoorde keuze, wat zijn de voor- en nadelen?
 Zou lucuma een goede zoetstof voor in snoep kunnen zijn en wat zijn de voor- en nadelen
hiervan?
 Zou monkfruit een goede suiker vervanger zijn voor in snoep en wat zijn de voor- en nadelen?

4.3 De expert
Als expert zochten we iemand die veel verstand heeft van suiker, snoep, overgewicht en suikervervangers.
Hiervoor hebben we gebeld naar diëtisten in Almere. We kwamen uit bij Maureen Levens, werkzaam bij
een diëtistengroep. Een relatief nieuw bedrijf en lid van de NVD (Nederlandse vereniging van diëtisten).
Maureen Levens werkt al heel lang als diëtiste en had dus genoeg kennis om al onze vragen te kunnen
beantwoorden.

5
5. Het onderzoek
5.1 De vooronderzoeken
5.1.1 Maltitol
Maltitol (E965) Is een suiker vervangende zoetstof afkomstig uit tarwe en maïs. Het heeft 0,75 tot 0,9 keer
de zoete kracht van suiker. Maltitol komt voor als poeder maar ook als siroop. Maltitol kan je vinden in
bijvoorbeeld de volgende producten:

 Suikervrije kauwgom
 Chocolade
 IJsjes
 Koek
 Gebak
 Jam C12H24O11 >
 Het wordt vaak gebruikt, omdat het goed oplost in water en niet
karamelliseert. Het heeft een knapperige textuur en sterke stabiliteit in snoepgoed. Daarnaast lijkt de
smaak op het veelgebruikte sucrose.

Voordelen: Nadelen:
Bevat weinig calorieën Gastro-intestinale klachten (bij 30-40 gram per
dag)
Voorkoming van bloedsuikerpieken Laxerende werking (meer dan bij suiker)
Verbeterde opname van Calcium

6
5.1.2 Stevia
Stevia is een plant die vooral groet in Brazilie en Paraguay. Uit de bladeren van de plant worden intensieve
zoetstoffen gemaakt. Het is 300-500 zoeter dan suiker, dus zeker intensief. Verder bevat het E-nummer
E960, het is dus een erkend veilige zoetstof. Een erg groot voordeel van Stevia is dat er 0 Kcal in zitten. De
zoetstof wordt namelijk niet opgenomen door het lichaam, daarom scheid je het volledig uit en laat het
geen calorie achter.

De basis van Stevia is een puur-natuurlijk product maar je koopt

geen plant of losse blaadjes. Je koopt het als een wit of groep
poeder of druppels en dus heeft et een bewerking ondergaan. Het
eindproduct van die bewerking het stevioglycosiden en die stof is
wettelijk toegestaan. Biologisch is het echter niet omdat een
onderdeel van het productieproces ionisatie is. Hierbij wordt er
iets verandert aan de moleculen van de grondstof en deze techniek
wordt niet erkend in de bio-industrie. Daarom is de plant zelf wel
biologisch, maar het eindproduct niet.

Voordelen: Nadelen:

0 Kcal Geeft soms een bittere bij- of nasmaak

Het heeft nauwelijks effect op de bloedsuikerspiegel Niet biologisch

en daarmee zelfs geschikt voor diabetici.

Geschikt voor fenylketonurie patiënten Niet puur

omdat stevia geen fenylalanine bevat.

Er is weinig nodig omdat het heel zoet is.

7
5.1.3 Lucuma
Lucuma is een vrucht afkomstig van de boomsoort Pouteria-
lucuma. Deze inheemse boom groeit in de Andes-valleien van
Peru en Ecuador. De vrucht is erg zoet en wordt in Peru al
gebruikt als zoetstof in sap, milkshakes en ijs. De smaak kan
worden vergeleken met zoete aardappel en ahornsiroop. De
pulp van de vrucht bevat de suikers glucose, fructose,
sucrose en inositol. De vrucht komt voornamelijk als zoetstof
op de markt in de vorm van poeder; een vorm die makkelijk te
verwerken is en goed houdbaar blijft. Lucuma is zoeter dan
suiker, maar heeft alleen een kleine bijsmaak.

Voordelen: Nadelen:
Laag Gl Prijzig
Weinig Kcal
Vol met vitamines B & C

8
5.1.4 Monkfruit
Monkfruit is een kleine ronde vrucht afkomstig uit Zuid-China en komt uit de familie van de
komkommerachtigen. Het wordt bezorgd als vloeistof en poeder en kan daardoor op meerdere manieren
gebruikt worden. Deze stof heeft een hoge zoetkracht, er is
dus minder van nodig dan suiker. Ook heeft monkfruit geen
effect op bloedsuiker en heeft geen calorieën. Monkfruit
smaakt anders dan suiker waardoor de smaak van de
producten licht kan veranderen. Daarbij kan het ook een
nasmaak achterlaten. In producten als appelsap en zuivel is
monkfruit een goede zoetstof. Dan is er wel nog een
probleem met de kosten en de beschikbaarheid. De plant
groeit in Zuid-China, en is duur om te exporteren.

Voordelen: Nadelen:

Geen calorieën Beschikbaarheid en kosten

Geen effect op bloedsuiker Smaak

In verschillende vormen verkrijgbaar Allergieën

Hoge zoetkracht

9
5.1.5 Hoe maak je een gummie beertje?
Er staat online natuurlijk geen recept van de gummibeertjes van Haribo, wel hebben zij op de website
staan wat zij daar ongeveer in doen. Zo staat er dat in de 19e eeuw fruitgom werd gemaakt door suiker te
combineren met Gummi Arabicum, de hars van een acaciaboom. Dit werd samen aan de kook gebracht,
dan werden er nog vruchten en smaakstoffen toegevoegd. Hierbij werd er een fruitgom ontwikkeld.

Tegenwoordig wordt het een beetje anders gemaakt. Zo wordt er in plaats van gummi arabicum
varkensgelatine gebruikt, dit is wat zachter en geeft een aangenamere kauw- en smaakbelevenis. Soms
wordt er ook gebruik gemaakt van zetmeel of Agar-Agar. De fruitgom wordt gedroogd en er wordt een
laagje bijen- en carnaubawas overheen gedaan. Dit zorgt ervoor dat het niet aan elkaar gaat plakken en
het gaat glanzen. De hoeveelheden worden hierbij niet vermeld, ook zal er waarschijnlijk nog een
‘geheim’ ingrediënt bij horen.

Verder zijn er online vooral veel recepten te vinden waarbij er gebruik wordt gemaakt van gelatine,
kleurstof, smaakstof, suiker en een malletje. Wij moeten nu proberen om de suiker te vervangen met
lucuma of monkfruit en iets anders dan gelatine gebruiken, omdat wij erachter zijn gekomen dat daar ook
heel veel gelatine in zit.

De stof Agar-Agar is een stof die ongeveer dezelfde werking heeft als gelatine. Het wordt gemaakt van het
alg roodwier. Er bestaan vlokken, poeder en sticks. De vlokken en het poeder kunnen net zoals gelatine in
warm water worden opgelost. De stick moet je eerst in koud water laten weken maar kun je daarna ook
oplossen in warm water. Er is ongeveer 4 à 5 gram Agar-Agar poeder of vlokken nodig om een liter
vloeistof stevig te maken, hiervoor zou je ook 12 sticks kunnen gebruiken. Als je hier gelatine voor
gebruikt heb je 12 blaadjes à 1,8 gram totaal dus 21,5 gram, als je gelatine poeder gebruikt heb je
ongeveer 18 gram nodig om een liter vloeistof een stevige massa te geven. Daarbij krijgt Agar-Agar al een
stevige vorm bij kamertemperatuur, gelatine moet je nog verder af laten koelen.

Voedingswaarden Gelatine: Voedingswaarde n Agar-Agar:

Hoeveelheid per Hoeveelheid per

100 g 100 g
Energie (kcal) 61 Energie (kcal) 26
Vet 0g Vet 0g
Verzadigd 0g Verzadigd 0g
Meervoudig onverzadigd 0g Meervoudig onverzadigd 0g
Enkelvoudig onverzadigd 0g Enkelvoudig onverzadigd 0g
Cholesterol 0 mg Cholesterol 0 mg
Natrium 75 mg Natrium 9 mg
Kalium 1 mg Kalium 226 mg
Koolhydraten 14 g Koolhydraten 7g
Voedingsvezels 0g Voedingsvezels 0,5 g
Suikers 13 g Suikers 0,3 g
Eiwitten 1,2 g Eiwitten 0,5 g
Vitamine A 0 IU Vitamine C 0 mg Vitamine A 0 IU Vitamine C 0 mg
Calcium 3 mg IJzer 0 mg Calcium 54 mg IJzer 1,9 mg
Vitamine D 0 IU Vitamine B6 0 mg Vitamine D 0 IU Vitamine B6 0 mg
Vitamine B12 0 µg Magnesium 1 mg Vitamine B12 0 µg Magnesium 67 mg

Door alle voordelen van Agar-Agar ten opzichte van gelatine, waaronder de kleinere hoeveelheid suikers,
hebben wij ervoor gekozen om Agar-Agar te gebruiken bij het maken van onze gummie beertjes.

10
5.2 Het hoofdonderzoek

Om het onderzoek te laten slagen moeten wij natuurlijk zelf ook proberen de snoepjes te maken Wij
hebben ervoor gekozen om gummie beertjes te maken, omdat deze makkelijker suikervrij te maken zijn.
Dit in verband met fruitsmaak in plaats van colasmaak. Om cola in snoep te verwerken werd veel lastiger,
dus besloten wij alleen verder te gaan met het maken van gummie beertjes. Wij hebben dit vier keer
gedaan om te kunnen experimenteren met verschillende hoeveelheden en smaken.

Voor het maken van de gummie beertjes maakten wij bij elke poging van hetzelfde stappenplan en
dezelfde benodigdheden, alleen andere hoeveelheden. Het stappenplan en de benodigdheden waren als
volgt:

Benodigdheden:

 Smaakstof
 Evt. water
 Lucumapoeder
 Agar-Agar
 Een pan
 Kookplaat
 Mal
 Garde
 Maatbeker
 Lepel
 Pipet

Stappenplan:

1. Doe de smaakstof, evt. water en de Agar-Agar in

een pan en laat dit 5 minuten rusten.
2. Zet de pan op het vuur totdat het iets dikker
wordt.
3. Doe de lucuma er al roerend bij.
4. Kook het mengsel totdat het ongeveer verf dikte
heeft.
5. Doe het mengsel met een pipetje in de mal.
6. Laat het minimaal 15 minuten hard worden in de
koelkast.

Zoals te zien is in de benodigdheden, gebruiken we alléén lucumapoeder en geen monkfruit. Eerst wilden
wij dit ook doen, maar het bleek bijna onmogelijk om aan monkfruit te komen. Daarnaast was het
beschikbare monkfruit ontzettend duur. Hieruit concludeerden wij dat dit geen goede suikervervanger
kon zijn. Suiker is goed verkrijgbaar en goedkoop, een eventuele vervanger zal dit ook moeten zijn, willen
producenten en klanten ervoor kiezen om producten met de suikervervanger te gebruiken.

11
5.2.1 Poging 1
Voor deze eerst poging maakten wij gummie beertjes met druivensmaak. Hiervoor gebruikten wij als
smaakstof 250 ml Druivensap en daarbij ¾ Eetlepel lucumapoeder en 2 eetlepels Agar-Agar.

Het resultaat:

De druiven smaak is erg aanwezig en het is een beetje zuur. Het is niet zo zoet geworden en de textuur is
erg kruimelig.

Voor de volgende poging zullen we dus iets andere verhoudingen gebruiken. Iets minder Agar-Agar om te
voorkomen dat het weer zo kruimelig wordt en meer lucumapoeder om te zorgen dat de snoepjes iets
zoetr worden, dit maskeert de zure smaak en de smaak van de druiven een beetje. Hopelijk wordt de
smaak gematigder zodat de meeste mensen het lekkerder zullen vinden.

5.2.2 Poging 2
Voor de tweede poging gebruikten we weer 250 ml Druivensap als smaakstof. Daarnaast 1 eetlepel Agar-
Agar en 2 Eetlepels lucumapoeder.

Het resultaat:

De druiven smaak is nog steeds erg aanwezig. Maar de snoepjes smaken niet meer zo zuur. Daarnaast
hebben de snoepjes een fijnere textuur, ze zijn minder kruimelig.

Dit laat zien dat onze aanpassingen in de verhoudingen hebben geholpen. Deze zullen wij ook bij de
volgende pogingen gebruiken.

5.2.3 Poging 3
Bij de derde poging wilden wij snoepjes met een andere smaak proberen: citroensmaak. Als smaakstof
gebruikten wij 120 ml citroenextract, verdund met 80 ml water. Verder deden wij daar ¾ eetlepel Agar-
Agar en weer 2 eetlepels lucumapoeder bij.

Het resultaat:

Helaas werden deze snoepjes niet hard. Bovendien waren ze zo zuur dat het echt niet lekker was.

Citroen is dus geen goede smaak voor de gummie beertjes en de Agar-Agar kon zijn werk ook niet doen,
waarschijnlijk door de samenstelling van het citroenextract. Bij de volgende poging zullen wij dus een
andere smaak maken.

5.2.4 Poging 4
Bij deze poging maken we sinaasappel snoepjes. We gebruiken 100 ml sinaasappelextract verdund met
100 ml water, aangezien dit extract ook een beetje zuur is. Daarom voegen we ook 2 ½ eetlepel
lucumapoeder toe en tot slot 1 eetlepel Agar-Agar.

Het resultaat:

Deze snoepjes zijn weer niet hard geworden, waarschijnlijk door het extract. Ook deze waren erg zuur en
hadden een onaangename smaak.

12
5.3 Het consumentenonderzoek
Op school hadden wij een presentatieavond waar ieder projectgroepje moest presenteren waar zij mee
bezig waren. Wij vonden dit een geschikte gelegenheid om een klein consumentenonderzoek te doen. We
wilden de consument, de mensen die uiteindelijk het snoep kopen, de snoepjes laten proeven en een
afweging laten maken. Tot slot moesten zij aan ons laten weten welke snoepjes ze zouden kopen. Bij deze
afweging telde niet alleen de smaak, maar ook de gezondheidsvoordelen.

De onderzoeksvraag voor dit onderzoek was: Welke snoepjes zou de consument kopen wanneer alle voor-
en nadelen van de snoepjes duidelijk zijn aangegeven?

Wij hebben 3 soorten snoepjes gebruikt: (Op volgorde van ongezond naar gezond)

1. De gummie beertjes van Haribo (suiker)

2. De gummie beertjes van Food2Smile (Stevia)
3. Onze zelfgemaakte gummie beertjes met druivensmaak (poging 2) (Lucuma)

Als opstelling gebruikten wij een plateau waarop de 3 soorten snoepjes stonden gepresenteerd, met
daaronder beschreven wat de voor- en nadelen van deze snoepjes waren. Daarnaast hebben wij een
stemsysteem ontworpen, maar dit werkte niet goed. We hebben dus naar de mensen geluisterd voor
feedback en dit als resultaat gezien.

Het resultaat:

Het grootste deel van de mensen vertelden dat het ze speet, maar ze toch zouden kiezen voor de Haribo
snoepjes. Ondanks dat ze de ongezonde optie waren, vonden ze bij eten en zeker bij snoep, de smaak het
belangrijkst. Ze vonden de Haribo snoepjes het lekkerst en ook de structuur van deze snoepjes was het
best.

Een klein deel van de mensen zou kiezen voor de snoepjes van Food2Smile. Dit vonden ze een mooie
tussenoptie en vonden ook de gezondheidsvoordelen belangrijk.

Tot slot het belangrijkste resultaat. Een verassend groot deel van de mensen, koos voor onze zelfgemaakte
snoepjes. Dit verbaasde ons, aangezien de structuur heel apart was: het was jelly, maar niet elastisch, dus
niet zoals je gewend bent bij de Haribo snoepjes. Veel mensen vertelden dat ze de smaak juist lekkerder
vonden dan die van Haribo. De druivensmaak viel dus goed in de smaak. Wél gaven veel mensen als
feedback dat de structuur beter kon.

De feedback over de structuur kwam ook terug bij de Haribo kiezers. Kennelijk was dit voor hen
doorslaggevend en voor de kiezers van onze zelfgemaakte beertjes waren de smaak en
gezondheidsvoordelen doorslaggevend.

4.

13
6. Conclusie & advies
6.1 De conclusie
Uit de vooronderzoeken is gebleken dan van de 4 mogelijke suikervervangers, lucuma de meest geschikte
is. Stevia en maltitol worden al gebruikt en hebben dan ook een groter gebruiksgemak dan lucuma en
monkfruit, maar deze hebben bij veel gebruik bijwerkingen. Deze bijwerkingen hebben lucuma en
monkfruit niet. Daarom is het dus beter om monkfruit of lucuma te gebruiken.

Daarnaast is gebleken dat lucuma geschikter is dan monkfruit. Lucuma is relatief goed verkrijgbaar en
betaalbaar. Daarom is deze afweging niet erg lastig.

We zijn er door de praktische onderzoeken achter gekomen dat er voor de gummie beertjes bepaalde
verhoudingen van ingrediënten nodig zijn, maar dat lucuma een super suikervervanger is. Er zit dan wel
een beetje smaak aan, maar dit wordt door er een sterkere smaak aan toe te voegen compleet
gemaskeerd.

14
6.2 Discussie
Tijdens dit onderzoek zijn we doormiddel van verschillende testen en veel ‘trials and errors’ tot ons
eindproduct gekomen. In dit onderzoeksverslag hebben wij een praktisch onderzoek uitgevoerrd waarin
er zelf gummie beertjes zijn gemaakt met de stoffen ‘lucuma’ en ‘agar-agar’ in plaats van ‘stevia’ en
‘gelatine’. Hierdoor zijn de gummie beertjes dus anders dan de reguliere snoepjes. Tijdens de O&O-markt
hebben wij ze voorgeschoteld aan de aanwezigen en verassend genoeg beviel het hen aardig. Dit
verbaasde ons, aangezien de structuur heel apart was: het was jelly, maar niet elastisch, dus niet zoals je
gewend bent bij de Haribo snoepjes. Veel mensen vertelden dat ze de smaak juist lekkerder vonden dan
die van Haribo. De druivensmaak viel dus goed in de smaak. Wél gaven veel mensen als feedback dat de
structuur beter kon. Dat is dus zeker een punt waaraan gewerkt kan worden. Het is goed mogelijk dat de
Agar-agar niet goed zijn bindende werking kon uitvoeren bij de citroen-gummie beertjes, omdat de
zuurgraad daarvan een stuk lager is dan die van het druivensap. Daar zou dan nog verder onderzoek naar
kunnen worden gedaan, waar wij helaas nu niet de ruimte voor hadden.

15
6.3 Ons advies

Het is natuurlijk een adviesrapport en daarom zullen wij in dit hoofdstuk concluderend uit onze
onderzoeken van de afgelopen weken een definitief advies geven.

Om nog even kort samen te vatten. We hebben dus gericht onderzoek gedaan naar Lucuma en niet zo
zeer naar Monkfruit. Ons advies is het volgende:

 U kunt zeker Lucuma gebruiken als vervanger voor Maltitol en Stevia. Het heeft een veel
zoetere werking dan suiker en heeft geen laxerende werking zoals Maltitol en Stevia dat wel
hebben.

Aan de hand van ons schriftelijk onderzoek denken wij dat dit ook mogelijk zal zijn met Monkfruit. Ook
deze stof heeft vrijwel geen laxerende bijwerkingen en is een prima vervanger voor suiker.

Daarnaast zouden wij graag nog een ander advies willen geven. Wij weten hoe u dit doet in uw producten
maar tijdens ons praktijkonderzoek kwamen wij erachter dat gelatine (de stof die zorgt voor de textuur
van het gummie beertje) ook veel suiker bevat. Na wat onderzoek hebben wij Agar Agar gebruikt. Deze
stof bevat (naast geen suiker) ook geen dierlijke producten wat de snoepjes veganistisch maakt. Het enige
waar wij hiermee nog tegenaan liepen was de textuur van de gummie beertjes. Maar na meer onderzoek
zal het zeker mogelijk zijn om deze te verbeteren. Dit was dan ook het grootste punt van feedback dat wij
terugkregen op de presentatieavond.

Dit is het advies wat wij u aan de hand van onze onderzoeken kunnen geven, wij hopen dat u hier iets aan
heeft.

16
7. Het slotwoord

Wij zouden u graag bedanken voor uw tijd en wij hopen dat u ons advies ter harte neemt en wie weet
zien wij Food2Smile over een paar jaar nog groter en dat Lucuma en Monkfruit dan worden gebruikt in
uw snoepjes. In de strijd om overgewicht onder jongeren tegen te gaan. Wij zijn trots op onze resultaten
en denken dat deze een grote bijdrage kunnen leveren. Als u ons zou willen beoordelen dan zijn wij
tevreden en kunt u verder aan de slag.

Met vriendelijke groet,

Sem Boonstra, Sindy de Jong, Dian Torrenga en Milou van der Weerd

17
8. Bronnen
3. Inleiding:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

4.1 De opdrachtgever:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

 Food2Smile (Datum onbekend). EEN WERELD ZONDER OBESITAS OF OVERGEWICHT.
Geraadpleegd van https://food2smile.nl/missie/

4.3 De expert:

 Dietistengroepalmere.nl (Datum onbekend). Contact opnemen. Geraadpleegd van

http://www.dietistengroepalmere.nl/contact
5.1.1 Maltitol:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

 Goedgezond.nl. De 3 meest voorkomende bijwerkingen van de zoetstof maltitol. Geraadpleegd
op: 21 Januari 2019. Geraadpleegd van https://goedgezond.info/2017/07/10/3-meest-
voorkomende-bijwerkingen-van-zoetstof-maltitol/
 Kenniscentrum zoetstoffen. Maltitol (E965). Geraadpleegd op: 14 Januari 2019. Geraadpleegd
van https://www.zoetstoffen.nl/zoetstoffen/polyolen/maltitol/
 Sugarfreestevia.nl. Maltitol: Is het echt een betere keuze dan suiker? Geraadpleegd op: 21 Januari
2019. Geraadpleegd van http://www.sugarfreestevia.net/maltitol-nl.html

5.1.2 Stevia:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

 Wynia, S. (Datum onbekend). Hebben overmoedige CEO’s wel geleerd van de wilde jaren?
Geraadpleegd van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/stevia.aspx

5.1.3 Lucuma:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

 Wikipedia. (Datum onbekend). Pouteria lucuma. Geraadpleegd van
https://en.wikipedia.org/wiki/Pouteria_lucuma
 Wynia, S. (Datum onbekend). Lucuma poeder gezond? Geraadpleegd van
https://drogespieren.nl/overig/lucuma-poeder-gezond
 Denotenshop.nl. (Datum onbekend). Purasana lucuma powder biologisch. Geraadpleegd van
https://www.denotenshop.nl/purasana-lucuma-powder-biologisch-200-gram.html?
gclid=Cj0KCQiA7briBRD7ARIsABhX8aAoDSwp47LPEKexEX7dbmavmMdJgNvbWqa0Pr8e9LQA4EV3
2NKI3C4aAjy6EALw_wcB

18
5.1.4 Monkfruit:

 Bouwens, M. (Jaar). Suiker op de korrel. (1e ed.) Stad, Nederland: Uitgever.

 Johnson J. 15-08-2018. What are monk fruit and stevia? Geraadpleegd op 14-01-
2019. Geraadpleegd van https://www.medicalnewstoday.com/articles/322769.php
 McDermott A. Why everyone’s going mad for monk fruit. Geraadpleegd op 14-01-2019.
Geraadpleegd van https://www.healthline.com/health/food-nutrition/monk-fruit-health-benefits
 AGF.nl. 25-05-2018. Monk fruit op de Europese markt? Geraadpleegd op 14-01-2019.
Geraadpleegd van https://www.agf.nl/artikel/174500/Monk-fruit-op-de-Europese-markt/

5.1.5 Hoe maak je een gummie beertje?:

 Mybluprint.com. (Datum onbekend). Make DIY gummy bears in 4 simple steps. Geraadpleegd van
https://www.mybluprint.com/article/make-diy-gummy-bears-in-4-simple-steps
 7 juni 2017. Altijd al eens gummy beren snoepjes willen maken? Het is verrassend makkelijk!
Geraadpleegd op 11-02-2019. Geraadpleegd van
https://www.kookfans.nl/recepten/altijd-al-eens-gummy-beer-snoepjes-willen-maken-is-
verrassend-makkelijk/
 Gummiberen maken. geraadpleegd op 11-02-2019. Geraadpleegd van
https://nl.wikihow.com/Gummiberen-maken
 Fruitgom van haribo. geraadpleegd op 25-2-2019. Geraadpleegd van
https://www.haribo.com/nlNL/ons-snoep/haribo-fruitgom.html
 Journey, J. (16 januari 2016). How to Make REAL Gummy Bears! Geraadpleegd van
https://www.youtube.com/watch?v=LKXcqp7bHWI

5.3 Het consumentenonderzoek:

 De bezoekers van de presentatieavond.

19
20
21