You are on page 1of 6

Sprawdzian

z rozdziałów Zanieczyszczenia środowiska


Nowa Era

imię i nazwisko liczba uzyskanych punktów

klasa ocena

1. Przyporządkuj rodzajom zanieczyszczeń źródła ich emisji. 2 p.

Rodzaje zanieczyszczeń Źródła emisji


A. pył zawieszony 1. motoryzacja
B. odpady radioaktywne 2. huty
C. środki ochrony roślin 3. reaktory jądrowe
D. tlenki siarki i azotu 4. rolnictwo

A. ………. B. ………. C. ………. D. ………..

2. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. 1 p.


Bioindykator jest to
A. chemiczny wskaźnik zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego.
B. gatunek o szerokim zakresie tolerancji względem niewielkiej liczby czynników ograni-czających,
stosowany do oznaczania stopnia zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego.
C. gatunek mający nieokreślone wymagania siedliskowe, wykorzystywany jako wskaźnik stanu
środowiska przyrodniczego.
D. gatunek o wąskim zakresie tolerancji względem niewielkiej liczby czynników środo-wiska,
stosowany do oznaczania stopnia zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego.

3. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. 1 p.


Najszybszy rozwój porostów obserwuje się
A. w dużych miastach.
B. wokół elektrociepłowni, które nie mają urządzeń odsiarczających paliwa.
C. na terenach skażonych związkami siarki.
D. na terenach rezerwatów przyrody.

4. Zaznacz działania, które należy podjąć, aby porosty mogły zasiedlać nowe terytoria.
2 p.

1. korzystanie tylko z elektrowni wykorzystujących węgiel kamienny


2. zakładanie filtrów na kominy zakładów przemysłowych
3. budowanie koksowni
4. złagodzenie norm emisji zanieczyszczeń, np. dwutlenku siarki
5. zaprzestanie produkcji pojazdów o tradycyjnym napędzie
6. stosowanie tzw. alternatywnych źródeł energii

5. Zaznacz rodzaje porostów zasiedlających tereny o różnym stopniu zanieczyszczenia


związkami siarki. Skorzystaj z poniższego schematu. 3 p.

1
Uproszczona skala porostowa wykorzystywana do oceny stopnia zanieczyszczeń powietrza

Porosty
mało wrażliwe średnio wrażliwe bardzo wrażliwe
typ plechy skorupiasta listkowata krzaczkowata
fotografia
przykładowego
porostu

nazwa porostu misecznica pustułka brodaczka

Typ plechy porostów spotykanych skorupiasta listkowata krzaczkowata

w środowisku

Zanieczyszczenie małe

Zanieczyszczenie średnie

Zanieczyszczenie duże

6*. Podkreśl, nazwy związków chemicznych, które wchodzą w skład kwaśnych deszczów.
1 p.
kwas fluoro- kwas kwas kwas kwas kwas
wodorowy siarkowy foliowy mrówkowy azotowy octowy

7. Sformułuj wniosek do doświadczenia przedstawionego na rysunku. 1 p.

próba I (kontrolna) próba II (badawcza)

według M. Haefner: „Ochrona środowiska, księga ekotestów”.


Polski Klub Ekologiczny, Kraków 1993

Obserwacja: kwiat w obecności palącej się siarki odbarwił się

Wniosek:

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

8. Zaznacz nazwę poniżej opisanego zjawiska. 1 p.

2
Powstaje w wilgotnym powietrzu, jest spowodowane wzrostem stężenia w powietrzu tlenków siarki i
węgla oraz pyłów.

A. smog fotochemiczny
B. smog kwaśny
C. rozrzedzenie warstwy ozonowej
D. efekt cieplarniany

Rysunek do zadań 12. i 13.

9. Podaj nazwę zjawiska przedstawionego na powyższym rysunku. 1 p.

Na rysunku przedstawiono …………………………………………………......................…

10. Spośród podanych wyrażeń zaznacz te, które określają skutki zjawiska przedstawionego na
powyższym rysunku. 2 p.

1. Powiększanie się pustyń


2. Ocieplenie klimatu
3. Uszkodzenia materiału genetycznego komórek skóry
4. Wzrost promieniowania ultrafioletowego
5. Podniesienie się poziomu wód morskich
6. Zwiększenie liczby zachorowań na nowotwory skóry i choroby oczu

11. Przyporządkuj formom degradacji gleby czynniki, które je wywołują. 2 p.

Forma degradacji gleby Czynniki


A. wymywanie z gleby minerałów 1. intensywna uprawa
niezbędnych do życia roślin
B. zmęczenie gleby 2. nadmierne nawożenie
C. zachwianie równowagi między 3. kwaśne deszcze
naturalnymi składnikami gleby, np.
nadmierne zasolenie

A. ……. B. ……. C. …….

3
12. Uporządkuj przyczyny i skutki niszczenia lasów, wpisując litery w odpowiednie miejsca.
2 p.

Przyczyny Skutki

A. atak szkodników
B. zmiana klimatu
C. kwaśne deszcze
D. uszkodzenie korzeni
E. wyrąb lasów

13. Wpisz nazwę ogniwa z łańcucha pokarmowego podanego niżej, w którym skumuluje się
największa ilość DDT. Podaj argument potwierdzający twój wybór. 2 p.

róża à mszyca à biedronka à bażant à jastrząb

Największe stężenie DDT wystąpi u ……………………………., gdyż …………. (numer argumentu).

Możliwe argumenty:
1. Stężenia trucizn są wielokrotnie niższe w organizmach drapieżników niż roślinożerców.
2. Kolejne ogniwa łańcucha pokarmowego nie potrafią usuwać wszystkich szkodliwych substancji i
kumulują trucizny.
3. To producenci gromadzą najwięcej trucizn ze środowiska, w każdym następnym ogniwie łańcucha
pokarmowego ich ilość ulega rozproszeniu.
4. Z kolejnych ogniw łańcucha pokarmowego zostają usunięte wszystkie szkodliwe substancje i nie
kumulują się w nich trucizny.

14. Wpisz liczby oznaczające zanieczyszczenia, które wpływają niekorzystnie na układ nerwowy i
pokarmowy człowieka. Skorzystaj z zamieszczonej poniżej tabeli. 2 p.

Rodzaje zanieczyszczeń Ujemne skutki działania


1. tlenki siarki zapalenie oskrzeli, choroby układu oddechowego, układu krążenia
i serca, uszkodzenie wątroby, zapalenie spojówek
2. tlenki azotu obrzęk płuc, zapalenie oskrzeli i oskrzelików, niedotlenienie organizmu,
hemoglobina nie może łączyć się z tlenem
3. tlenek węgla trwałe wiązanie się z hemoglobiną, niedotlenienie organizmu,
uszkodzenie układu nerwowego
4. węglowodory aromatyczne ostre i przewlekłe zatrucia układu oddechowego, uszkodzenia układu
krwionośnego i układu nerwowego, nowotwory płuc
5. pestycydy kumulowanie się w żywności i obniżenie wartości składników

4
odżywczych, białaczka,
Czynniki schorzenia psychogenne i neurogenne
Woda Gleba Powietrze
6. metale ciężkie: ołów, kadm, kumulowanie się w organizmie oraz uszkodzenie wątroby i nerek,
arsen, nikiel, rtęć działanie rakotwórcze i mutagenne, nowotwory skóry, kości, wątroby,
płuc, jajników, gardła, uszkodzenia układu krwionośnego, układu
limfatycznego, układu nerwowego, układu wydalniczego
8. pyły (w tym azbest) uszkodzenia skóry, alergie, zapalenie spojówek, nieżyty nosa, tchawicy,
oskrzeli, pylica płuc, nowotwory płuc
9. detergenty alergie, choroby układu pokarmowego

Na układ nerwowy niekorzystnie wpływają:

............................................................................................

Na układ pokarmowy niekorzystnie wpływają:

............................................................................................

15. Oceń prawdziwość poniższych zdań dotyczących klas czystości wód, wpisując
P (prawda) lub F (fałsz) w odpowiedniej rubryce. 2 p.

1. Woda III klasy czystości nadaje się do nawadniania terenów rolniczych.


2. Woda III klasy czystości może być wykorzystywana do hodowli zwierząt
gospodarskich.
3. Woda II klasy czystości nadaje się do urządzania kąpielisk.
4. Woda II klasy czystości nadaje się do hodowli łososia.
5. Woda I klasy czystości może być wykorzystywana tylko do hodowli zwierząt
gospodarskich.
6. Woda I klasy czystości to woda nadająca się do picia.

16. Wpisz znak „x” w rubryce odpowiadającej obszarowi środowiska, którego dotyczą podane
czynniki. Zwróć uwagę, że niektóre czynniki dotyczą więcej niż jednego obszaru środowiska.
3 p.
Niewłaściwe używanie nawozów sztucznych
Intensywny wypas bydła
Obecność tlenków siarki i azotu
Wzrost stężenia freonów
Skażenie metalami ciężkimi
Skażenie ropą naftową

17. Do oczyszczalni ścieków trafiła zanieczyszczona woda z osiedla domków zawierająca podane
zanieczyszczenia. Przyporządkuj nazwy rodzajów zanieczyszczeń nazwom metod oczyszczania.
2 p.
detergenty, związki organiczne pochodzenia roślinnego, drobiny popiołu

Oczyszczanie
mechaniczne biologiczne chemiczne

18. Zaznacz sposoby zapobiegania degradacji wód. 2 p.

1. Stosowanie we właściwy sposób płodozmianu 19.


2. Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii, takich jak wiatr czy woda
Posegreguj
3. Stosowanie urządzeń filtrujących i odpylających na kominach
4. Prawidłowe stosowanie nawozów sztucznych 5
5. Stosowanie technologii o zamkniętym obiegu wody
6. Wycinanie lasów
odpady, które znalazły się w domowym koszu po całym dniu. Wpisz liczby, którymi oznaczono
poszczególne rodzaje odpadów, w odpowiednich kubłach.
2 p.

1. ogryzki z owoców
2. puszka po rybach
3. torebki z szarego papieru
4. fragmenty izolacji kabla
z tworzywa sztucznego
5. kubeczek po jogurcie
6. aluminiowa puszka
7. rozbita szklanka
8. resztki kolacji
9. kolorowy papier
10. słoik po dżemie

20*. Zaproponuj trzy rodzaje działań, które należy podjąć, aby w dużych miastach uniknąć
smogu. Swoje propozycje uzasadnij. 3 p.

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………

You might also like