Professional Documents
Culture Documents
Hazırladığımız bu notlar ile ANSYS’e yeni başlayanlar için bir giriş ve ön hazırlık yapmayı
hedefledik. Zamanla bu notları sizlerinde yardımıyla daha zenginleştirmeyi düşünüyoruz. Bu
nedenle sizden gelecek eleştiri ve önerilerinize açığız. Tüm öğrencilere, mühendislere,
akademisyenlere ve Ansys ile ilgili diğer arkadaşlara faydalı olması dileğiyle….
Doç.Dr.Mehmet Zor
DEU Makine Müh.Böl.
Öğretim Üyesi
5 Mart 2004
Konu Madde no
Kaydetme(Save), Açma 3
Keypointlerin Oluşturulması 4
Glue 8
Silme (Delete) 12
Yükleme 21
Çözüm (SOLUTİON) 23
Hacme bağlı eleman, düğüm, alan vs. gibi alt birimleri seçmek e-31
Başlat(Start)>Programlar>Ansys6.1>Interactive
Bu bilgiler girildikten sonra “Run” düğmesine basılır. Programın içine girilir. Bir sonraki sayfadaki pencere
açılır. (Sayfadaki beyaz zemin ekranda siyahtır.)
Ek Bilgiler
e-1 Başlat>Programlar>Ansys6.1>Run interactive Now seçeneğinde ise üst sağdaki pencere açılmadan doğrudan
programa girilir. Üstteki seçenekler ise daha önceki çalışmada kabul edilenler olarak girilmiş olur.
e-2 Ansys’de çözüm yapıldığında aynı Jobname’e sahip farklı uzantılı birçok dosya oluşur. Örneğin deneme.esav,
deneme.emat, vs. gibi. Bu durumda çalışma sırasında her seferinde farklı bir jobname vermek harddiskin
dolmasına sebep olacaktır (deneme1.esav, deneme2.esav, deneme3.emat vs. gibi birçok dosya oluşur.) Bunun
yerine her seferinde aynı jobname (mesela: deneme) ile programa girilir. Modelleme ve çözüm bu isimde
yaptırılır. Kaydedilmesi gerekli görülen çözüm ise “Farklı Kaydet” komutuyla farklı isimde kaydedilir. Yani
deneme isimli dosya sanki yap boz tahtası gibi kullanılır.
2 ANA MENULER
2.1 Utility Menu: Ekranın üst kısmında File, Select,…….,Help, menülerinden oluşur.
2.2 Main Menu: Sol üst kısımda, Preferences,Preprocessor, Solution, General Postptrecessor,…..,Finish
alt menülerinden oluşur.
2.2-a) Preprocessor: Geometrik modelin kurulduğu, Elemanlara ayırma (meshing) gibi işlemlerin
yapıldığı, malzeme özelliklerinin tanımlandığı çözümden önceki en önemli hazırlık aşamasıdır.
2.2-b) Solution: Sınır şartlarının ve yüklerin girildiği, analiz tipinin belirlendiği ve çözümüm
yaptırıldığı kısımdır.
2.2-c) General Postprocessor: Sonuçların liste halinde veya görsel olarak okunabildiği ve
değerlendirildiği aşamadır.
3 SAVE_DB, RESUME_DB
SAVE_DB: Yapılan işlemleri jobname.db olarak kaydeder. Burada jobname : deneme olarak girildiğinden
deneme.db olarak kaydeder.
RESUME_DB: Kaydedilen jobname.db dosyasını getirir.
Uyarılar:
u-1 Ansys’de yapılan her işlem için Undo(Geri al) komutu yoktur. Yaptığınız işlemlerin doğru olduğuna
eminseniz SAVE_DB butonuna basınız. Bundan sonraki işlemlerde yanlışlık yaparsanız kaydettiğiniz kısmı
RESUME_DB ile geri getirebilirsiniz. Aksi taktirde modelleme esnasındaki yanlışlıkları gidermek
zorlaşabilir.
u-2 Ansys’e deneme isimli jobname ile girdiğinizde RESUME_DB butonuna basmazsanız daha önce
kaydettiğiniz deneme.db dosya açılmaz ve ekranda hiçbirşey göremezsiniz.
Ek Bilgiler
e-3: Yaptığınız işlemleri File>Save As... komutu ile .db uzantılı kaydedebilirsiniz. (mesela tez1.db) File>Resume
from>…. komutu ile de bu dosyayı açabilirsiniz. Ancak şimdi açtığınız dosyanın çalışma ortamındaki adı
girdiğiniz Jobname (deneme) dir. Save_DB butonuna basarsanız deneme.db olarak kaydedilir ve deneme.db
dosyanızdaki daha önce sakladığınız model silinir. Save as.. komutu ile tez1.db olarak kaydetmelisiniz.
Şekil 1
Genel Açıklama
*Bu örnekte öncelikle sonlu elemanlara ayırmayı tasarladığımız yapının geometrik modelinin
(katı modelinin) oluşturulması ile birlikte elemanlara ayırma (meshing) sınır şartları ve yükleme,
çözüm ve Ansys’de çok kullanılan bazı önemli komutlar anlatılacaktır.
4 Keypointlerin Oluşturulması
Tablo 1.
K1 K2 K3 K4 K5 K6
x 25 38 25 38 10 50
y 30 30 45 50 5 5
z 0 0 0 0 0 0
*Şimdi de Ansys de aşağıda sol tarafta tarif edilen komut yörüngesini mouse (fare) ile sırayla takip ederek
sağda görülen kutucuğun açılmasını sağlayın ve kutucuklara sırasıyla keypoint numarası, X,Y,Z
koordinatlarını klavyeden girin.
Keypoint numarası
Main Menu>Preprocessor>Modeling>Create>
Keypoints>In active cs
Ek Bilgiler
e-5 Keypoint no girilmezse 1 den başlar, tanımlanmamış en küçük Keypoint numaralarını
vererek devam eder.
e-6 X, Y,Z koordinatlarının kutucuklarına bir şey yazılmazsa sıfır kabul eder.
e-7 Bir Keypoint'in koordinatlarını yanlış girerseniz bu kutucukta Keypoint'in numarasını da girmek
şartıyla yeni koordinatlarını girebilirsiniz.
e-8 Ancak bir "line" (çizgi) a bağlı keypointin koordinatlarını değiştiremezsiniz. Önce "line" ı
silmeniz, sonra keypointi yeniden girmeniz ve sonra aynı "line" yeniden oluşturmanız
gerekecektir. Aynı kural çizgi ile alan ve alan ile hacim arasındada geçerlidir.
UYARILAR
Ekranda görüntüyü kaybederseniz
u-4 Aynı sorun modellemenin ileri aşamalarında da karşınıza çıkarsa aynı yöntemi izleyin. Sadece 1.
adımda Plot>Areas veya Plot>Volumes gibi komutları kullanabilirsiniz.
5 Keypointlerden düz çizgiler oluşturma
Bunun için aşağıdaki kutucukta yazılı komutları takip ediniz yandaki pencerenin açılmasını sağlayınız.
>Preprocessor>Modeling>Create>Lines>
lines>straight line
Ek Bilgiler
e-9 Mouse (fare) ile çizginin birinci keypointi için yanlış bir işaretleme yaptıysanız; sağ tuşa bas (siyah ok
aşağı dönecektir, bu ise undo [geri al] komutudur). Ters okta iken Sol tuşla yanlış işaretlediğin keypointe
bas. Sonra tekrar sol ok ile oku yukarı döndür.
e-10 Eğer çizginin birinci keypointini doğru ikincisini yanlış işaretlerseniz, bu durumda yanlış bir çizgi
oluşturursunuz. Bu çizgiyi silmek için ise Delete>Lines only komutunu kullanmanız gerekir.
6 Çizgilerden Alan (A1 alanını) oluşturma
Bir önceki adımda anlatılan keypointlerden düz çizgiler oluşturmadaki aynı mantık burada da geçerlidir.
>Preprocessor>Modeling>Create>Areas
>Arbitrary>By Lines
Ek Bilgiler
Çizgi numaralarını bilmiyorsanız;
e-11 İşlem sırasına göre küçükten büyüğe numara verir
*WP X, WP Y: A2
Main Menu> Preprocessor> Modeling> alanının merkezinin
Create> Areas> Rectangle>By center&Corner koordinatları
*Width: (x ekseni
boyunca) genişliği
*Height: (y ekseni
boyunca) yüksekliği
Ek Bilgiler
*SAVE_DB: butonuna basınız. Şimdiye kadar olan kısmı deneme.db olarak kaydetmiş olacaksınız.
şeklinde daha önceden açtığınız “ansyse giriş” klasörü veya istediğiniz başka bir klasöre “alan1.db”
ismiyle farklı bir kayıt yapınız (ileride kullanılacaktır).
9 Dönel simetrik hacim oluşturma:
9.5
Şimdi 10. Adıma devam ediniz. Orada dönel simetrik hacmi daha iyi göreceksiniz.
10 PAN ZOOM ROTATE
Ansys de ekrandaki görüntüyü istenen şekilde görmemizi sağlayan ve çok kullanılan bir penceredir. Şimdi
ekranınızda bir üstteki şekil varken aşağıdaki komutları sırayla takip ediniz yandaki pencerenin açılmasını
sağlayınız ve hemen alttaki dinamik mode’a tıklayarak farenizin sağ tuşu bası vaziyette ekranda gezdiriniz
Utility Menu> Plot Ctrl> Pan Zoom Rotate
Zoom’a basınca farenin oku bir mercek şeklini alır. Sol tuş ile istenen
kısma basılır ve fare sürüklenir. İstenen bölge kare içinde iken sol
tuşa tekrar basılır. Geri dönmek için “Fit” e basınız.
12 DELETE
Bir an için en üstteki L(3,4) çizgisinde 4 nolu keypointin koordinatlarında hata yaptığımızı düşünürsek A1
alanını yeniden tanımlamak için;
12.1 Main Menu> Preprocessor> Modeling> Delete > Areas Sadece A1 alanını siler, ona bağlı
Only > (A1 işaretlenir) > OK çizgiler ve keypointler silinmez
12.2 Main Menu> Preprocessor> Modeling> Delete > Lines Sadece L(3,4) çizgisini siler, ona
Only > (L(3,4) işaretlenir) > OK bağlı keypointler silinmez
12.3 Örnek 1 in 1. adımında açıklandığı gibi 4 nolu Keypointin doğru koordinatları girilir. 2. adımdaki
gibi L(3,4) çizilir. 3. Adımdaki gibi A1 alanı oluşturulur.
Ek Bilgiler
e-16 . ….>Delete>(Line, Area, Volume) and Below >….. komutları ise silinecek geometriye bağlı
tüm alt birimleri de siler. Ancak bu alt birimlerden başka geometriye bağlı olanlar kalır. Mesela A1
alanı için Delete > Areas and Below komutu uygulansaydı A2 alanına bağlı olan L1(1,2)
çizgisi kalacak, diğer 3 çizgi ile 3 ve 4 nolu keypointler silinecektir.
e-17 Elemanlara ayrılmış bir alanı (veya hacmi) silemezsiniz. Önce elemanları clear komutuyla
silmeniz gerekir. (Bkz: 16. adım)
13 Line Fillet (Keskin Köşeleri Yuvarlatma)
13.5 Apply (basılır; işlemden sonra üstteki pencere açık kalır, OK e basılırsa pencere kapanır)
13.6 Diğer çizgiler arası içinde 2 birimlik radyus vererek alttaki şekli elde ediniz.
13.7 L1 çizgisini siliniz. Main Menu> Preprocessor> Modeling> Delete > Line
and Below > (L1(1,2) işaretlenir) > OK
13.8 Şimdi 2. adımda anlatıldığı gibi L9 un sağ ucundaki L10 un sol ucundaki Keypointlerle yeni bir çizgi
oluşturunuz.
Main Menu> Preprocessor> Modeling> Create> Line >
Lines > Straight Lines > (Keypointler tıklanır)>OK
13.9. Şimdi de 3. adımda tarif edildiği gibi A1 (üsteki alan) ve A2 alanlarını yeniden oluşturunuz. Radyuslu
çizgilerin de tıklanacağını unutmayınız. Tüm tıkladığınız çizgiler kapalı bir alan oluşturduğunda Apply
tuşuna basınız.
>Preprocessor>Modeling>Create>Areas>Arbitrary>By Lines
WP X, WP Y: daire merkezinin
koordinatları
Radius: Dairenin yarıçapı
14.3
>Preprocessor>Modeling>Operate>Boolenas>Areas> (Base area,
A2’yi tıkla) Apply> (Daireyi tıkla) OK
Uyarılar:
u-5 A2 ve daire üst üste olduklarından sol üstte hangisini seçmek istediğinize dair bir pencere açılabilir.
Bu durumda A2 seçilmişse bu kutucukta OK’ e bas, sonra alttaki kutucukta Apply’a basınız. Daire
seçerken ise üstte aynı kutucuk açılır. A2 seçili durumda olabilir. Daireyi seçmek için Next>Ok ve alt
kutucukta OK’e basılır.
Yukarıdaki kesite sahip 200 birim uzunluğundaki çubuğu aşağıdaki komutlarla oluşturunuz
Uyarı:
u-6 A1 için işlem yapıldıktan sonra A4 alanı ekrandan kaybolabilir. Bu durumda >Plot>Areas
komutunu kullanabilirsiniz.
15.6 RESUME_DB’ ye basınız. Şimdi 14.5 nolu adıma geri dönmüş oldunuz.
16 Malzeme Özelliklerinin girilmesi
Sadece lineer elastik çözüm yaptırılacağı için eleastisite modülü ve poisson oranı gerekir.
Main Menu> Preprocessor> Material Props> Material Model> Material Model Number 1
>Structural>Linear> Elastic>Isotropic
Şimdi 1 nolu Malzememizin Elastisite modülü EX=200000 (MPa) , Poisson oranı PRXY= 0.3 olarak
karşılarına giriniz ve OK tuşuna basınız. Şu anda üstteki komutlarda …>Material Model adımındasınız.
Main Menu> Preprocessor> Element Type > Add/Edit/Delete> Add > Solid >
8 node 82 >OK >Close
Şu anda iki boyutlu, iki serbestlik dereceli (UX, UY), düzlem eleman Plane 82’ yi seçtik.
Ek Bilgiler
e-18 Yapacağınız analiz tipi ve model şeklinize göre uygun eleman tipini seçmelisiniz. Seçtiğiniz
elemanın düğümlerine ait serbestlik derecelerinin türü ve sayısı analizinizi doğru yapmanız
açısından çok önemlidir. Tüm elemanların serbestlik dereceleriyle birlikte gösterildikleri
tablo size yardımcı olacaktır:
Main Menu> Preprocessor> Element Type > Add/Edit/Delete> Add > Help
>Pictorial Summary
e-19 Seçtiğiniz elemana farklı serbeslik dereceleri (örneğin, sıcaklık, ROTX, voltaj, vs)
ekleyebilirsiniz: Main Menu> Preprocessor> Element Type>Add DOF (Degree
of Freedom)
e-20 UX: x ekseni etrafında ötelenme, ROTX: X ekseni etrafında dönme, TEMP: sıcaklık
18 Elemanlara Ayırma (MESHİNG)
18.5 …Mesh Tool> Quad > Free > Mesh >-A4 alanını tıkayın- > OK
c- …Mesh Tool> Size Controls: Global Set > -SIZE=0.8 giriniz- >
Mesh>-A1 i tıkla-> OK > Yes, OK
Sonuçta son durumu şekilde görülen kısmı büyütürsek (>Pan.Zoom Rotate> Zoom);
18.10 RESUME_DB butonuna basınız
…..> Plot>Elements
b-
Ek Bilgiler
19.1 Önce serbestlik derecesine eksenler etrafında dönme ROTX ve ROTY yi ekleyelim.
19.1 A4 alanının sol ucundaki aynı x koordinatına sahip düğümleri ankastre yapalım.
Main Menu > SOLUTION > > Define Loads > Apply > Structural > Displacement >
On nodes > -Box- > -Düğümler kutu içine alınır->OK> ALL DOF (hepsini seçer)>OK
Main Menu > SOLUTION > > Define Loads > Apply > Structural > Displacement > On
nodes > -Circle- > -İstenen düğümler çember içine alınır->OK> UX(=r) seçilir> OK
20
Aktif Koordinat sistemimizi X-Y-Z yapalım.
e-22 Radyal veya teğetsel yönde verilecek bir sınır şartı için WorkPlane de mutlaka WX=r, WY=θ
şeklinde olmalı. Yani ilgili düğümlerin yer aldığı çemberin düzlemi WX-WY düzlemi olmalı.
WZ ekseni daima çemberin normali olmalı.
Bu durumda açılan pencerede butonuna 3 kere basılacak olursa (alttaki açı değeri 30
olduğu için) + X ekseni etrafında lokal eksenler 3x30=90o lik bir dönüş yaparlar ve çember düzlemi
WX-WY , normali ise WZ olur.
e-24 Bazı durumlarda çember düzleminin normali ile lokal eksenlerden birisine paralel olmayabilir.
Yani normal ile mesela WZ arasında 40o lik bir açı olabilir. Bu durumda normali WZ ‘e paralel ve
çember düzlemi WX-WY olacak şekilde lokal eksenler uygun açıyla döndürülerek ayarlama
yapılmalıdır.
e-25 Bu gibi geridönüşü zor olan işlemlerde öncelikle SAVE_DB butonuna basmanızı ve hata
yapıldığında RESUME_DB ile geri almanızı tavsiye ederiz.
21 Yükleme
21.1 Sağ üst çizgiye p=50 N/mm lik yayılı yük verilmesi
Main Menu > SOLUTION > Define Loads > Apply > Structural> Pressure>On Lines>
-Çizgi tıklanır->OK>
Main Menu > SOLUTION > Define Loads > Apply > Structural> Force/Moment>
-Keypoint tıklanır-> OK> FY=100 >OK
Sonuçta
Ek Bilgiler
e-26 Ekranda yüklerin okları bazen kaybolabilir. Bu durumda yüklerden emin olmak için
22
SAVE_DB
23 Çözüm(SOLUTION)
Ek Bilgiler
e-28 Çözümden önce açılan /STATUS Command isimli pencereyi iyice inceleyerek
yaptıracağınız analizin doğruluğuna karar veriniz.
e-29 >OK tuşuna bastıktan sonra sarı renkli pencereler modelle ilgili bazı uyarılar verir ancak
çözüm yine de yapılır. “Verifity” ise bu uyarıları dikkate almadan çözmek isteyip
istemediğinizi sorar. Aslında en iyi sonuçlar uyarısız durumlarda oluşur. Mümkünse bu
uyarılardaki durumlar düzeltilmelidir.
e-30 Çözüm sırasında Error mesajı ise çözümün yapılamayacağı anlamına gelir. Bu durumlarda
program otomatik olarak kapanabilir. Bu nedenle çözümden önce mutlaka SAVE_DB
yapmanızı tavsiye ederiz.
24 Sonuçların Değerlendirilmesi
(GENERAL POSTPROC.)
24.1 Aşağıdaki komutları takip ederek tüm modeldeki SX normal gerilmesinin dağılımını ve daha sonra
diğer gerilmelerin dağılımını görünüz.
SX SY S3(MİN.ASAL GERİLME)
24.3 Sadece A4 (Alttaki delikli alan) alanına ait gerilmeleri görmek için;
a- Önce A4 seçilir.
SX SVM(VON-MİSES)
25
. ….Save As>Alan2son.db
26
Daha önce kaydettiğimiz “Solid1” isimli dosyayı açalım. (Eğer daha önce kaydetmediyseniz ilk 8 adımı
yeniden yapmalısınız)
Main Menu> Preprocessor> Material Props> Material Model> Material Model Number 1
>Structural>Linear> Elastic>Isotropic (aynı işlemi 2. malzeme için yapınız)
28
Bu malzemelerin şimdi ısı iletkenlik katsayılarını(KXX: (Cal*mm/(sn*0C))) ve ısıl genleşme katsayılarını
(α:1/0C) tanımlayacağız
28.1- Main Menu> Preprocessor> Material Props> Material Model> Material Model Number 1
>Thermal> Conductivity>Isotropic>KXX=0.03 giriniz>OK
28.2- Main Menu> Preprocessor> Material Props> Material Model> Material Model Number 1
Structural >Thermal Expansion Coef> α=11e-6 giriniz>OK (11e-6=11*10-6 )
Main Menu> Preprocessor> Element Type > Add/Edit/Delete> Add > Solid >
10 node 92 >OK
30 Elemanlara ayırma
Üstteki bilezik, alttaki ortası delik mil 4’er tane hacimden oluşmaktadır.
30.1 30.2
Main Menu> Preprocessor> Element Type > Add DOF > TEMP > OK
Utility Menu> Select > Entities > Areas > By Num/Pick > From Full> -
Alanları Mouse ile seçiniz- >OK
Plot >Areas
32.2 Bu alanların üzerindeki düğümleri seçelim:
Utility Menu> Select > Entities > Nodes > Attached To > Areas All > From Full>
Plot>Nodes
Ek Bilgiler
e-31 İki boyutlu durumda elemanlar ve düğümler alanlara, üç boyutlu durumda ise hacimlere aittir. 3
boyutta alanlara ait tüm alt birimleri (eleman, düğüm, keyp., çizgi) seçmek için
a-Utility Menu> Select > Entities > Volumes > By Num/Pick > From Full> -
Hacimleri Mouse ile seçiniz- >OK
b-Utility Menu> Select > Everything Below> Selected Volumes
2 boyutta ise bu işlem alanlar için yapılabilir. 3 boyutta ise alanlara ait olmayan ancak alanların
üzerinde yer alan düğümleri ancak 32.2. - maddesindeki gibi bulabiliriz. Bu işlem çizgiler
üzeindeki düğümleri seçmek için de yapılabilir.
32.5 Plot>Volumes
33
Tüm sistemin ilk sıcaklığını 30 oC girelim
Main Menu> Solution> Define Loads> Setting> Reference Temp> TREF=30 > OK
34
Tüm sistemin son sıcaklığını 150 oC girelim
35
Zamana bağlı olmayan (steady-state) analiz tipini seçelim.
36
Çözüm Yapalım
37
Sonuçları General Posprec. dan inceleyiniz. (Bkz 24. madde)
SX