History of Science and Technology

13 European Pupils Magazine 15

THE HISTORY OF HISTORIA
PHOTOGRAPHY FOTOGRAFII

Aleksandra Szota
Gimnazjum Nr 13 w Sosnowcu - www.gim13sc.prv.pl
ul. Zamenhofa 15, 41 – 200 Sosnowiec, Poland - gim13hst@interia.pl
agatamucha@wp.pl

Nowadays photography is Współcześnie człowiek

in every area of human activ- styka się z fotografią na
ity: all around us – while każdym kroku. Ma z nią do
reading a morning newspaper, czynienia czytając poranną
leafing through magazines, gazetę, przeglądając
watching a film at the cinema czasopisma, patrząc w kinie
or watching TV. But are we n a w yś w i e t l a n y f i l m ,
aware that all those pictures oglądając telewizję. Ale czy
are due to the invention of zdaje sobie sprawę, że to, co
photography? widzi zostało stworzone przez
And what is it really? wynalazek fotografii?
At the beginning, photog- I czym właściwie ona jest?
raphy was closely connected W sw ych początkach
with technology, though pre- fotografia nosiła piętno
senting some elements of art. techniki, chociaż zawierała w
Now most people agree that sobie elementy sztuki.
photography represents both Obecnie większość ludzi
fields. Photography creates a zgadza się, że może ona
permanent picture on surfaces pełnić obie te funkcje
covered with photosensitive jednocześnie. Fotografia to
substances using a camera o t r z ym yw a n i e t rw ał yc h
and some chemical reactions. obrazów na powierzchniach
The light coming through the pokr yt ych św iatłoczuł ą
lens creates a picture on the Louis Jacques Daguerre
substancją, głównie za
photosensitive material and, pomocą aparatu
after developing, it can be seen as a negative, and in fotograficznego, przy wykorzystaniu procesów
the end, as a positive. Silver hologan is a common fotochemicznych. Pod wpływem światła padającego
substance widely used in photography. The very be- przez obiektyw powstaje na światłoczułym materiale
th
ginning of photography occurred on 16 August negatywowym obraz, który po wywołaniu i
1839 when the members of French Academy of Fine utrwaleniu staje się widoczny w postaci negatywu, a
Arts listened to a lecture about a device to fix a pic- następnie uzyskuje się pozytyw. W powszechnie
ture: an invention of little-known Louis Jacques stosowanej fotografii warstwę światłoczułą stanowi
Daguerre. The author of the lecture was a physicist emulsja, zawierająca hologenki srebra.
Francois Jean Arago. He convinced the scientists Za moment narodzin fotografii przyjmuje się
to study the device. dzień 16 sierpnia 1939 roku, kiedy to członkowie
francuskiej Akademii Nauk mieli okazję wysłuchać
But let me start from the very beginning. Guten- wykładu na temat mało znanego wówczas

25
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine
berg's invention spread quickly around the world and
made knowledge more common. The printed book
enhanced the imagination of readers. However,
when the author of the book wanted to express him-
self using a picture, the printer was helpless. There
were wood-engravers who could carve simple pic-
tures in wood but their works were their own imagi-
nation of the book and they usually had little in com-
mon with the author’s version. Photography was to
change it forever. Daguerre's invention enabled the
author to show his or her reality. One single photog-
raphy can be a substitute to thousands of words and
its message is clear for everyone. Prehistoric people
drew and painted their world. But was it possible
that in those days people used a physical phenome-
non which is now easy to be noticed? In a room
(camera in Latin) in which a window is shuttered,
we can see - especially on sunny days - a beautiful
picture of the view from the outside of the room, in
real colours. On the opposite wall, we can see
houses, people walking down the street or clouds
moving in the sky, everything clear, in bright col-
ours ... but upside down. The phenomenon can be
seen when there is a round hole in the window shut-
ters and the opposite wall is smooth and white just
like a screen. But if we cover the rest of the wall and
the ceiling in mat black paint, the picture is even
clearer. It is highly possible that ancient people saw
and admired the phenomenon on the walls of their
rooms and wanted to keep it longer. At the begin-
ning, they tried to see it in smaller dimensions so
they made a wooden cubic box. And the phenome-
non could be seen again. Somebody called the box a
camera. Then it was noticed that the picture is better
when the walls of the box are black (black is ob-
scure in Latin), so the invention was called camera
obscura. When and where was the first camera ob-
Camera obscura of 1671
26
15
wynalazku Louisa Jacques’a Daguerre’a – aparatu
do utrwalania obrazu. Autorem referatu był sekretarz
akademii, fizyk Francois Jean Arago.
Przekonał on uczonych kolegów o ogromnym
znaczeniu odkrycia Daguerre’a i skłonił ich do
zbadania aparatu. Zacznijmy jednak od początku.
Wynalazek Gutenberga rozniósł po świecie i
upowszechnił wiedzę, nawet wydrukowanym
opisem mógł pobudzić wyobraźnię czytelnika.
Kiedy autor chciał dla lepszego zrozumienia
pokazać za pomocą rysunku rzecz, o którą mu
chodziło, drukarz stawał się bezradny. Wprawdzie
miał drzeworytnika, który, jeżeli chodziło o rzecz
dostępną, widzianą przez niego, na ogół dość
wiernie odtwarzał ją w drewnianym klocku. Lecz
bardzo często rysunek powstawał w wyniku
przeczytanego tekstu i był tylko wytworem fantazji,
często niewiele mającym wspólnego z
rzeczywistością. Fotografia dopiero miała te rzeczy
zmienić. Wynalazek Daguerre’a pozwolił autorowi
słów również pokazać, a czytelnikowi zobaczyć
opisywaną rzeczywistość. Jedna fotografia zastąpić
może opis złożony z dziesięciu tysięcy słów, a jej
język jest dla wszystkich zrozumiały. Ludzie
rysowali i malowali otaczający ich świat od czasów
prehistorycznych. Czy czasem już w tej twórczości
malarskiej nie brało również udziału pewne
zjawisko fizyczne, prawdopodobnie wtedy
dostrzegane, które łatwo możemy zaobserwować?
W pokoju, w izbie (po łacinie – camera), której
okno zasłonięte jest okiennicą, zobaczyć można –
szczególnie w dzień słoneczny – piękny, w
rzeczywistych kolorach odtworzony, widok zza
okna. Na przeciwległej oknu ścianie zobaczy się
wtedy domy, idących ludzi, chmury płynące po
niebie, a wszystko to narysowane dość ostro,
wyraziście i barwnie, tylko...do góry nogami. To
zjawisko zauważyć można wówczas, gdy w
okiennicy, zamykającej światło dnia, jest wycięty
okrągły otwór, a średnica tego wycięcia ma
odpowiednią wielkość w stosunku do odległości
przeciwległej ściany, a ściana będzie oczywiście
gładka, biała, jak ekran. Gdyby jeszcze pozostałe
trzy ściany oraz sufit i podłogę pokryć czarną,
bezodblaskową farbą, obraz nabrałby większej
wyrazistości.
To świetlne zjawisko spostrzegł i podziwiał
człowiek na pewno jeszcze w zaraniu dziejów, i
niewątpliwie chciał ten obraz na ścianie –
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine 15
scura built no- zatrzymać. Obserwując owe zjawisko w dużej izbie,
bod y knows. najpierw wpadł na pomysł sprawdzenia w
Through the cen- mniejszym niż pokój wymiarze. Zbudował skrzynkę,
turies it was sześcian, w jednej ze ścianek wyciął otworek,
changed and im- zjawisko się powtórzyło. Skrzynkę tę nazwał
proved: for exam- camera. A gdy spostrzegł, że zjawisko obrazu się
ple, the bladder potęguje, kiedy pozostałe ścianki skrzynki są
membrane was ciemne, (ciemny to po łacinie obscurus), więc przy
replaced by pierwszych opisach tego zjawiska użył terminu:
frosted glass, camera obscura. Kiedy, gdzie i kto pierwszy taką
lenses were camerę obscurę zbudował, nikt już nie dojdzie. Z
placed in the hole czasem była poprawiana, zmieniana, np. na tylnej
and the quality of ściance błonę pęcherza wymieniono na matowe
the picture was szkło, do wyciętego otworka wstawiono soczewkę i
much better. The znakomicie poprawiono jakość obrazu. Zaczęto
Roger Bacon
scientists started przemyśliwać, jak można by praktycznie
to think how to wykorzystać to zjawisko i kamerę. Budowano więc
make a practical use of the invention. The camera kamery różnych wielkości i kształtów, lecz zawsze z
was built in different sizes. A useful stand was in- zachowaniem zasady izby. Zastosowano w niej
vented so as to present the picture in different poręczny pulpit, na który rzucano obraz przez
places. The picture was concave or convex. A cam- dobrane zwierciadło, płaskie lub wklęsłe. Kamerę
era was usually a big box in which a painter could często stanowiło duże pudło, wewnątrz którego
paint a picture seen in front of him. But what should artysta rysował rzucany na pulpit widok. Malarz,
patrząc przed siebie, malował obraz, który
jednocześnie widział na leżącym przed sobą
papierze. Lepiej przedstawiały się malarzowi obrazy
słońcem malowane w kamerze ciemnej. Tylko jak je
zatrzymać, utrwalić, zachować? Na to pytanie fizycy
odpowiadali bezradnym rozkładaniem rąk.
Odpowiedzi udzielić miała dopiero kiedyś – chemia.
Jej rozwój następował jednak wolniej.
Wprawdzie, od dawna znano podstawowe dla
fotografii czernienie związków srebra, nie wiedziano
jednak, jaka jest przyczyna czernienia, więc nie
mogło ono stać się podstawą wynalazku, dopóki
chemia nie opracowała czynników pomocniczych. A
tego dokonano dopiero w latach trzydziestych XIX
wieku. Aby zrozumieć wagę, doniosłość wynalazku
fotografii, która, jak wynaleziony w XV wieku
druk, otwiera znów etap w cywilizacyjnym rozwoju
świata, wystarczy przegląd spostrzeżeń, odkryć i
wynalazków, bez których dokonania ani Niepce, ani
Daguerre czy Talbot, nie osiągnęliby w swych
wysiłkach sukcesów. Czy którykolwiek z nich
mógłby dokonać wynalezienia fotografii, gdyby
przedtem nie była znana camera obscura,
soczewka czy światłoczułość niektórych związków
chemicznych itd.? Nie! A przecież camera obscura z
obiektywem nie powstała od razu, ze
Joseph Nicephore Niepce

27
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine
The first photography of 1826
be done to keep or to save the picture? Those days
the physicists didn't know the answer. The question
would be answered later by Chemistry. In fact, at
that time they knew about silver compounds and
their blackening but they didn't know the reasons of
it. So nothing could be done until the development
of Chemistry. It happened in 1830's. To understand
the importance of the discovery of photography,
we must look at experiments, discoveries and inven-
tions which preceded it. Would it have been possible
to create photos without the invention of camera ob-
scura, lenses, photosensitives materials? No! All
those inventions made a chain of events which led to
the great discovery.
All the events before 1839 are called the prehis-
tory of photography. Roger Bacon (1214-1294)
started physical experiments which led to the build-
ing of a camera. He is said to have been the father of
optics. He was the one who studied the properties of
lenses, discovered the magnifying glass, explained
the phenomenon of the rainbow and noticed the
light spreading in a prism. The first experiments,
leading to the discovery of photography, are con-
nected with a monk - Albertus Magnus who lived
in the 13th Century. He was the first who produced
silver nitre. He didn't know why the substance, not
black, blackened his hands. His experiments were
focused on something else. He was an alchemist and
he wanted to find the philosopher's stone. Leonardo
da Vinci (1452-1519) described the way the camera
obscura worked and worked out the theory why the
28
15
światłoczułością związków chemicznych też nie
była taka prosta sprawa. Poszczególne odkrycia
układały się w łańcuch zdarzeń.
Wszystkie te zdarzenia, które miały miejsce przed
rokiem 1839, stanowią właśnie prehistorię fotografii.
Roger Bacon (1214 – 1294) rozpoczyna w
prehistorii fotografii wątek badań fizycznych, które
stworzą dzisiejszy aparat fotograficzny. Był on
pierwszym fizykiem eksperymentalnym. Uważamy
go za jednego z twórców optyki, on bowiem
pierwszy dokonał badań nad własnościami
soczewek, wynalazł okulary dwunastokrotnie
powiększające, wyjaśnił powstawanie tęczy i
zwrócił uwagę na rozszczepianie światła w
pryzmacie. Natomiast wątek badań chemicznych,
które dały nam współczesną emulsję światłoczułą,
ciągnie się od zakonnika również żyjącego w XIII
wieku, Albertusa Magnusa (1193 – 1280). Jego
zasługą, fundamentalną dla fotografii, jest
otrzymanie azotanu srebra. Nie wiedział jeszcze
dlaczego ten roztwór, nie czarny, barwi na czarno
ręce. Dociekliwość Magnusa szła w innym
kierunku. Był alchemikiem i, jak wszyscy
alchemicy, poszukiwał kamienia filozoficznego.
Leonardo da Vinci (1452 – 1519) opisał zasadę
działania camery obscury oraz dał teorię powstania
obrazu na przeciwległej ścianie camery. Camera
obscura, dobrze już znana, opisana i
wypraktykowana, ciągle byłą jeszcze dużą skrzynią.
Wielkie pudła, ze względu na rozmiary służyć
mogły do doświadczeń w dość ograniczonym kręgu.
Dopiero zakonnik, Johann Zahn, zmniejszył ich
rozmiary. Ponadto do swoich małych, przenośnych,
wygodnych w użyciu w każdej sytuacji, budował
wymienną optykę. Zahn rozumiał – i opisał
dokładnie – znaczenie ogniskowej, zmienność
rysunku perspektywicznego, oddalenie od kamery
czy zbliżenie oglądanego przedmiotu.
W roku 1672 Izaak Newton rozpoczyna nowy
okres w nauce o świetle. Wyjaśnił on rozchodzenie
się światła w formie drobnych cząstek materialnych,
i jednocześnie wytłumaczył zjawiska załamania i
odbicia. On pierwszy też rozszczepił światło,
uzyskując widmo optyczne. Rok 1727 jest bardzo
ważny w prehistorii fotografii, ponieważ w tym roku
Jan Henryk Schulze (1687 – 1744) doświadczalnie
stwierdził, ze czernienie soli srebrowych następuje
pod wpływem działania światła. Schulze uzyskiwał
coś w rodzaju negatywu i pozytywu. Pierwszą
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine
picture on the wall appeared. In spite of all improve-
ments, the camera obscura was still very big. Jo-
hann Zahn, a monk, was the first who made it
smaller. What is more, he built different lenses to
different sizes of cameras. Zahn understood why
focal length is related to the size of the picture seen
on the wall. In 1672, Isaac Newton started a new
period in science. He explained the light dispersion
in forms of tiny elements and the phenomenon of the
refraction of light. He was the first who dispersed
light and got a light spectrum. Year 1727 was very
important in the prehistory of photography because
then Jan Henry Schulze (1687-1744) noticed that
the blackening of silver salts was caused by light.
Schulze, for the first time, created something which
was a negative and a positive.
The first photography was taken in 1826 by the
French physicist Joseph Nicephore Niepce (1765-
1833). He created a picture of the view of the street
outside his window on a zinc plate. He fixed the pic-
ture by using lavender oil. It took him 8 hours to fix
a photo outside his house. He died in 1833 and didn't
improve his invention. But his assistant Louis Da-
Edwin Land
29
15
fotografię zrobił w 1826 r. francuski fizyk, Joseph
Nicephore Niepce (1765 – 1833). Uzyskał on na
cynkowej płytce powleczonej syryjskim asfaltem
obraz przedstawiający widok z okna swojego
gabinetu. Wykonaną w ten sposób płytkę utrwalił
następnie w olejku lawendowym. Tak powstała
najstarsza zachowana do dzisiaj fotografia.
Naświetlanie sceny na wolnym powietrzu, przy
dobrym oświetleniu, na szklanej płycie pokrytej
warstwą światłoczułą zajęło mu osiem godzin.
Niepce zmarł w 1833 roku, zanim zdążył
udoskonalić swój proces, w którym wykorzystał
bitumen jako materiał światłoczuły. Jednak jego
współpracownik Louise Daguerre kontynuował
prace i w styczniu 1839 roku odkrył proces zwany
dagerotypią. Oryginalnie w procesie tym używano
srebrnych płyt pokrywanych jodkiem srebra.
Materiał ten był według dzisiejszych standardów
bardzo mało czuły, ale wówczas był to ogromny
postęp – naświetlanie jednego obrazu zajmowało od
15 do 30 minut. W procesie Daguerre’a płyta
naświetlana w kamerze była poddawana dalszej
obróbce chemicznej celem uzyskania na niej obrazu
końcowego. Jeżeli chciano uzyskać kilka
identycznych zdjęć tego samego obiektu, należało
naświetlić kilka kosztownych płyt jedną po drugiej.
To ograniczenie dagerotypii zostało zniesione w
procesie negatywowo – pozytywowym,
zaprezentowanym przez Williama Henry’ego Foxa
Talbota zaledwie trzy tygodnie po odkryciu
dagerotypii.
W procesie negatywowo – pozytywowym
(talbotypia) materiał światłoczuły naświetlany w
kamerze jest wywoływany tak, że tworzy negatyw.
Jest to taki obraz, w którym zamieniono jasność
poszczególnych obszarów w ten sposób, że to, co w
rzeczywistości jest jasne, na negatywie jest ciemne i
odwrotnie. W drugim studium obróbki obrazu
negatyw jest używany do wytworzenia obrazu na
innym kawałku materiału światłoczułego. Ponownie
odwracane są jasne i ciemne obszary, i w efekcie
uzyskujemy zdjęcie odpowiadające rzeczywistości.
Z jednego negatywu można wykonać wiele odbitek.
Najwcześniej zachowane zdjęcie Foxa Talbota
pochodzi z 1835 roku i przedstawia okno w jego
domu w Wiltshire. Materiałem światłoczułym,
którego użył, był papier pokryty chlorkiem srebra.
Czas naświetlania wynosił około 30 minut.
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine 15
Wykonywanie
dagerot ypu lub
kalotypu było jednak
kosztowne i
pochłaniało dużo
czasu.
W 1851 roku
Frederick S. Archer
i Gustave Le Gray
opatentowali nową
m e t o d ę
otrzymywania
fotografii, nazwaną
kolodionową. Jako
nośnika mokrej
emulsji użyto w niej
szklanych płyt. Nowa
metoda skracała czas
naświetlania do
kilkunastu sekund,
wymagała jednak od
f otograf a sporej
guerre carried on the research and in 1839 discov- wiedzy chemicznej i zręczności. Dr Richard L.
ered a process called daguerreotype: using a plate Maddox w 1871 roku wpadł na pomysł, by szklane
covered with silver iodine, he was able to take a płyty pokrywać suchą emulsją bromo- żelatynową,
photo in 15-30 minutes. It was a breakthrough in mniej wrażliwą na działanie czynników
photography. In 3 weeks after that discovery, Henry zewnętrznych.
Fox Talbot presented a new way to develop photos W latach osiemdziesiątych XIX wieku fotografia
called Calotype (Talbotype). It was a negative- stała się na tyle znana, że coraz więcej osób chciało
positive process in which a photosensitive material wykonywać zdjęcia samemu. Była to jednak
was exposed in a camera and created a negative (a rozrywka bardzo kosztowna i zbyt skomplikowana
picture in which everything that is light is shown as dla przeciętnego człowieka. Dopiero, gdy w 1887
dark and the other way round). The same negative roku Hannibal Goodwin opracował mocną i trwałą
was used to make more copies. nitrocelulozową błonę światłoczułą, marzenie
milionów stało się realne. Do masowej produkcji
The oldest photo we can see now was taken by klisz, już rok później, przystąpiły najstarsze
Talbot in 1835. It is a photo of the window of Tal- amerykańskie zakłady fotograficzne „Kodak”. W
bot's house in Wiltshire. The photosensitive material 1889r. Kodak wprowadził aparat, który wykonywał
he used was a sheet of paper covered with silver kilka zdjęć na jednej rolce filmu. Następnie
chloride. The exposure lasted 30 minutes. Taking poprawiono czułość emulsji światłoczułej
photos using those methods was expensive and time- pokrywającej błonę do tego stopnia, że czas
consuming. In 1851, Frederick S. Archer and Gus- naświetlania zmalał do ułamków sekundy. W 1948 r.
tave Le Gray patented a new method of taking pho- Edwin Land (1909 – 91) stworzył aparat systemu
tos called Collodion method. For the first time glass polaroid do otrzymywania zdjęć od „ręki”. Gdy
plates were used. Exposure lasted only a few sec- naświetlona błona wysuwa się z kasety, wałeczki
onds but the photographer had to have specialist rozprowadzają chemikalia na jej powierzchni, co
knowledge of chemistry. In 1871 Richard L. powoduje wywoływanie obrazu w ciągu około
Maddox discovered that taking photos could be jednej minuty. Sama błona ma dziewięć warstw, z
much easier by covering the glass plates with bro- których trzy są światłoczułe. Podczas wywoływania

30
 History of Science and Technology
13 European Pupils Magazine
mine-gelatin emulsion, less sensitive to the outer
conditions.
In 1880's photography became well known and
many people wanted to take photos on their own.
But those days it was too expensive and complicated
for an ordinary person. However, in 1887 Hannibal
Goodwin invented a cellulose nitrate photosensitive
film (cellulose acetate), which enabled millions of
people to make their dreams come true. One year
later, a mass production of new plates was started by
'Kodak', the oldest photo company in America. In
1889 'Kodak' produced the first camera which could
take a few photos on a roll film. Later, the sensitive-
ness of emulsion was improved and taking a photo
lasted only fractions of a second. In 1948 Edwin
Land (1909-1991) introduced the self developing
Polaroid Land camera. It took a minute to have a
photo in full colours. How was it possible? Moving
rolls spread chemicals on an exposed film, which
had nine layers, three of them photosensitive. During
the process of developing the photo three pigments
were spread: greenish-blue, yellow and purple. Since
then photography has been very popular all over the
world. Nowadays photography is a kind of media. A
photo can be artistic expression or just a picture of
reality. The first cameras were not easy to use. Now
they are portable and user-friendly. Modern cameras
have a lot of functions which help a user to make
better photos: setting exposure parameters, change-
able lenses, automatic rewinding function or auto-
matic auto focus system. Lately, a new form of pho-
tography is becoming more and more popular: digi-
tal photography. It enables people to decide what
the final version of a photo will be. Years ago, pho-
tography helped painters in creating paintings. These
days, nobody can imagine living without it. It en-
ables us to widen our knowledge of the world; it is a
form of art. It is still changing and improving. I
wonder how it is going to look like in the future.
Iconography
http://www.rleggat.com
http://www.stereoscopy.com/
http://www.ideafinder.com/history/
http://www.ricoh-cameras.co.uk
Acknowledgements
mgr Monika Szymczyk, Mr. Adam Michno.
31
15
obrazu są w nim rozprowadzane barwniki:
zielononiebieski, żółty i purpurowy.
Krótki czas naświetlania i łatwość obsługi
aparatów z filmem na rolce doprowadziły do
szerokiego spopular yzowania fotografii.
Współcześnie fotografia to medium, środek
przekazu – o tym czy zdjęcie będzie miało walor
artystyczny czy pozostanie tylko technicznym
odwzorowaniem rzeczywistości, decyduje człowiek.
W pierwszych latach istnienia fotografii aspekt
techniczny bardzo ją ograniczał – aparat trzeba było
ustawić na statywie, przeprowadzić żmudne
kalkulacje czasu naświetlania i długo ślęczeć w
ciemni nad wywoływaniem materiałów. W
przeciwieństwie do tamtych dzisiejsze aparaty są
łatwe w użyciu. Niektóre oferują mnóstwo
dodatkowych udogodnień, takich jak automatyczny
pomiar światła wraz z ustawianiem parametrów
ekspozycji, wymienne obiektywy, automatyczne
przewijanie powrotne filmu czy automatyczne
ustawianie ostrości (system autofocus).
Nowoczesny sprzęt i materiały fotograficzne
umożliwiają robienie zdjęć niemal bez żadnych
ograniczeń. Łatwość fotografowania powoduje, że
zdjęcia stały się bardzo ważnym środkiem przekazu.
Współcześnie, równolegle z fotografią tradycyjną
rozwija się fotografia całkiem nowej jakości –
cyfrowa. Daje ona możliwość niemal
nieograniczonego wpływu na ostateczny wygląd
zdjęcia za pomocą programów obróbki zdjęć
cyfrowych. Dawniej, fotografia pomagała malarzom
w tworzeniu obrazów. Teraz nie wyobrażamy sobie
współczesnego świata bez niej. Pełni funkcję
medium, dokumentu, pogłębia i poszerza wiedzę.
Sama w sobie jest sztuką. Fotografia cały czas się
rozwija. Ciekawe co przyniesie przyszłość...
Bibliography
Ignacy Płażewski, Fotografia, Warszawa 1982
Encyklopedia PWN, Warszawa 1996
Michael Langford, Fotografia od A do Z, Warszawa
2003
S. Collin, Historia nauki i techniki, Warszawa 2002
Świat Wiedzy
http://www.apenet.it/grafica/libri/Grafica/
Grafica02/2705_RTF.html
Konsultacja
mgr Monika Szymczyk, p. Adam Michno.