c






c



Helios güneş arabası hareketini , 2.5 kW güce sahip sabit mıknatıslı (Permanent Magent)
fırçasız DC motor ile sağlar. Özel olarak istediğimiz bu motor nominal 48V çalışma geriliminde
60A¶e kadar akım çekebilmektedir. Güneş arabasında kullanmak üzere özel olarak tasarlanan bu motor
ısınma, aşırı yüklenme ve buna bağlı olarak aşırı akım çekmesi durumunda oluşabilecek bozulmalara
karşı dayanımlı olacaktır. Ayrıca zincir-dişli düzeneği ile motorun yükünü hafifleterek ilk kalkış
anındaki ve yokuş çıkmada ki zorlanmaları kolayca atlatabileceğiz.

£ Nominal voltaj: 48V, min 36V - max 60V

£ Nominal çıkış gücü: 2500 W

£ Maksimum motor ve sürücü verimi: %91

£ Maksimum tork: 100 Nm

£ Maksimum hız: 860 rpm

Yaklaşık değerlerimiz böyle olacaktır. Peki neden fırçasız DC motor?

Fırçasız doğru akım motoru (brushless dc motor), komütasyon işlemini mekanik olarak değil
elektronik olarak sağlayan bir motor türüdür. Fırçasız doğru akım motorlarında fırça-kollektör
düzeneğinin görevini elektronik bir denetleyici (kontrolör) üstlenir.

Fırçasız doğru akım motorları, fırçalı olan türlere göre daha verimli çalışır. Yani, aynı giriş gücü
uygulandığında, fırçasız motor fırçalı olana göre elektrik gücünü mekanik güce daha verimli olarak
dönüştürür.

c
 

Güneş arabasında pilotun hızı kontrol edebilmesi ve özellikle de ilk kalkış anında motorun
çekeceği aşırı akımın kontrol altında olabilmesi için bir motor sürücü kullanılması zorunludur.
Kullanacağımız sürücü yüksek çalışma kazancına sahiptir. Verimin çok önemli olduğu güneş enerjili
sistemlerde bu çok önemli bir parametredir. Yine sürücünün diğer biz özelliği de DC motorun yönünü
elektronik olarak kontrol edebilmemizi sağlamasıdır.
Sürücüyü programlayarak hızlanma eğrisini ve süresi
tanımlayabilir, aşırı akım koruması ile araç elektrik tesisatını ve motoru
koruyabiliriz. Sürücünün diğer bir önemli özelliği ise ͞regenerative
breaking͟ yeteneği sayesinde frenleme anında ve sürücünün çalışmadığı
(gaza basılmadığı) zamanlarda aracın yönü ve ivmesi ne olursa olsun
bataryaları şarj edebilmesidir. Yanda elektronik gaz pedalını görüyoruz. Bu
sistemle araç pilotu motor devrini kontrol edebilir.
†

 

Her elektrik sisteminde olduğu gibi güneş enerjisi ile çalışan araçta da elektrikli sistemlerin
açılıp kapanabilmesini sağlayan anahtarlar, güvenlik içinde acil durum düğmesi ve sigortaların olması
zorunludur. Elektrik sistemindeki her bir ünite için ayrı bir açma kapama şalteri ve bir adet acil durum
düğmesi düşünülmüştür.
Güneş panellerinden çekilebilecek maksimum akım 45A olduğu için bu kısmı açıp kapatacak
olan şalterin dayanma akımı 60A olacak şekilde seçilecektir. Herhangi bir acil durumda sürücü, acil
durum düğmesine basarak normalde kapalı olan bu kontağın açılmasını sağlar ve elektrik sistemine
güç sağlayan kısımlar sistemden çıkartılmış olur.
Helios͛ta elektrik sisteminde akü grubunu devreye almak ya da çıkartmak için seri olarak
bağlanacak bir şalter daha bulunacaktır. Bu şalter de 60A akımı geçirebilmektedir fakat motor kalkışta
ve yüke binme durumlarında bazen 60A͛i aşabileceği düşünülerek şalterdeki üç adet bağlantı yolu
paralel bağlanarak ve şalterden kaynaklanabilecek verim kaybı ve tehlikeler önlenmiş olacaktır.