¹Fb½FF 1920 ¸FZÔ ´FMX³FF ¸FZÔ ´FWX»Fe ¶FFSX »Fû¦FûÔ ÀFZ ½FFMXSX M`X¢ÀF IYe ½FÀFc»Fe IYe ¦FBÊX

1920 ¸FZÔ ´FMX³FF ¸FZÔ ´FWX»Fe ¶FFSX »Fû¦FûÔ ÀFZ ½FFMXSX M`X¢ÀF IYe ½FÀFc»Fe IYe ¦FBÊX AüSX
RZYÀF¶FbIY ÀFZ QcSXe ¶F³FFBXE AF`SX ´FPÞXFBÊX IZY §FaMZX ¶FPÞXFBXE
´FMX³FF | ½FSXe¹F ÀFa½FFQQF°FF
A¦FS AF´F ÀMc OZÔ MÐ ÀF W`Ô AüS RZ ÀF¶FbI
´FS ª¹FFQF ÀF¸F¹F QZ°FZ W`Ô , °Fû ±FûOÞ F ÀFa·F»F
ªFFBE! A¸FZdSI F I e ¹Fcd³F½FdÀFÊM e AFGR
¸F`S e»F`ÔO ³FZ A¸FZdSI e LFÂF-LFÂFFAûa ´FS
ÀFûVF»F ¸FedO¹FF IZ ´Fi·FF½F I F A²¹F¹F³F
dI ¹FF W` Ü VFû²F ¸FZÔ ¹FW ´FF¹FF ¦F¹FF dI
dªFÀF I FG»FZªF IZ LFÂF dMÐ ½FMS I F ´Fi¹Fû¦F
I S°FZ W`Ô , C³FIZ ¦FiZO ´½FFBaM ¸FZÔ AF²FF
AaI I e ½FÈdð Wb BÊ W` Ü »FZdI ³F, ¦FiZO I û
»FZI S RZ ÀF¶FbI ¹FcªFS I F AFaI OÞ F
d³FSFVF I S³FZ ½FF»FF W` Ü ªFû LFÂF
RZ ÀF¶FbI IZ ÀFF±F ´FPÞFBÊ ·Fe I S°FZ W`Ô ,
C³FI F ¦FiZO ³Fe¨FZ I e AûS ªFF SWF W` Ü
B³F dQ³FûÔ RZ ÀF¶FbI AüS dMÐ ½FMS
ÀFdW°F A³¹F ÀFûVF»F ³FZM ½FdIË ¦F ÀFFBMÐ ÀF
IZ ¶FPÞ°FZ ´Fi·FF½F I û QZJ°FZ Wb E ¹FW
¨F¨FFÊ I F ¶FOÞF IZÔ ýi ¶F³F ¦F¹FF W` dI
B³FIZ R F¹FQZ ª¹FFQF W`Ô ¹FF ³FbI ÀFF³FÜ
BÀF¸FZÔ ÀFaQZW ³FWeÔ dI A¶F ÀFûVF»F
³FZM ½FdIË ¦F ÀFFBMÐÀF ÀIc »F AüS I FG»FZªF
»FFBR IZ ¸FW°½F´Fc¯FÊ dWÀÀFF Wû ¦FBÊ W`Ô Ü
´FS, ¢¹FF AF´F³FZ ÀFû¨FF W` dI BÀFI F
AF´FI e ´FPÞFBÊ ´FS dI °F³FF AÀFS ´FOÞ
SWF W` ? RZ ÀF¶FbI IZ I FS¯F I FG»FZªF
EAFBÊdMÑX´F»FBÊ IZY OÑXF¸FZ ³FZ ÀF¶FIYû dIY¹FF ´FSXmVFF³F, ·Fc£û-´¹FFÀFZ BX²FSX-CX²FSX ·FMXIY°FZ SXWZX LXFÂF
³F¹FF
³FªFdSX¹FF
¶FadIa ¦F I e ¢¹FF dÀ±Fd°F W`? ¹FZ ÀFFBMÐ ÀF
LFÂF-LFÂFFAûa IZ ¶Fe¨F ²¹FF³F ·FMI F½F
I F I F¸F I S SWZ W` Ô ¹FF ³FWeÔ?
A¸FZdSI e LFÂF-LFÂFFAûa ´FS
ÀFûVF»F ¸FedO¹FF IZ ´Fi·FF½F IZ A²¹F¹F³F
I û ·FFS°F IZ ÀFF±F ·Fe ªFûOÞI S QZJF
ªFF SWF W` Ü ¢¹FûÔdI , A·Fe ÀFûVF»F
¸FedO¹FF I F ÀF¶FÀFZ °FZªF ¦Fd°F ÀFZ d½FI FÀF
·FFS°F ¸FZÔ We Wû SWF W` Ü
À½FFÀ±¹F ´FSX ´Fid°FIcY»F ´Fi·FF½F X
20 ´Fid°FVF°F RZ ÀF¶FbI ¹FcªFS ¸FF³F°FZ W`Ô
dI ½FZ AF´FÀF ¸FZÔ ÀFF¸FFdªFI ªFbO ÞF½F
¸FWÀFcÀF I S°FZ W`Ô Ü 48 ´Fid°FVF°F d½FôF±FeÊ
ÀFû¨F°FZ W`Ô dI ½FZ A´F³FZ QûÀ°FûÔ I e
A´FZÃFF ª¹FFQF QbJe W`Ô Ü ¹FWe ³FWeÔ, 25
´Fid°FVF°F EmÀFZ »Fû¦F W`Ô dªF³FIZ RZ ÀF¶FbI
ÀMZ M ÀF A´FOZ M ÀFZ »F¦F°FF W` dI ½FZ
¦FWSF ¸FF³FdÀFI °F³FF½F ÓFZ»F SWZ W`Ô Ü
¹FWX dQ¹FF ¦F¹FF W`X ÀFbÓFF½F
VFû²FI °FFÊAûa ³FZ ¹FcªFS I û 24 §FaMZ IZ
BXÀFIZY ¶FFQ 1920 ¸FZÔ WXe ´FWX»Fe ¶FFSX ª½FFBaXMX ½FFMXSX ÀF´»FFBÊX IY¸FZMXe ¶F³FFBÊX ¦FBÊXÜ
d»FE ÀFûVF»F ¸FedO¹FF ÀFZ QcS SW³FZ I û
I WFÜ ¹FW ´FF¹FF ¦F¹FF dI ÀFûVF»F
¸FedO¹FF ÀFZ ¹FcªFS I F B°F³FF »F¦FF½F Wû
¦F¹FF ±FF dI BÀF QüSF³F ½FZ ¶FZ¨F`³F Wû ¦FEÜ
½FªFW ½FZ AF°¸FIZÔ dýi°F Wû ¦FE W`Ô Ü
VFû²FI °FFÊAûÔ ³FZ ÀFbÓFF½F dQ¹FF dI ¹FcªFS
I FG»FZªF I ¸¹Fcd³FMe IZ ÀFF±F ·Fe
³FªFQeI e ¶F³FFEaÜ RZ ÀF¶FbI ÀFZ QcS e
¶FPÞF³FZ IZ d»FE I WF ¦F¹FF W` Ü
I FS¯F ¹FW W` dI ÀFûVF»F ¸FedO¹FF LFÂFFZÔ
IZ ´FPÞ³FZ I F ÀF¸F¹F §FMF SWF W` Ü LFÂFûÔ
I û ¹FW ·Fe ÀF»FFW Qe ¦FBÊ W` dI ½FZ
BÀFIZ ´Fi·FF½FûÔ I F JbQ ¸Fc»¹FFaI ³F I SmÔ
AF`S A´F³Fe dÀ±Fd°F °F¹F I SmÔ Ü
d½FVFZ¿FÄF IYe ³FþSX ¸FZÔ
d¢»Fd³FI »F ÀFFBI û»FFGdªFÀM OFG. d¶FaQF
dÀFaW IZ ¸Fb°FFd¶FI , Ad·F·FF½FI ¶F¨¨FFZÔ
I FZ ÀFbd½F²FFEa °FFZ QZ QZ°FZ W`Ô , »FZdI ³F C³WZÔ
½F¢°F ³FWeÔ QZ SWZ W`Ô Ü ³F°FeþF, ¶F©FFZÔ I F
B¸FFZVF³F»F AM` ¨FZ¸FZÔM ¸FF°FF-d´F°FF ÀFZ ³FWeÔ
SW ´FF°FFÜ EZÀFZ ¸FZÔ ½FZ QFZÀ°FFZÔ IZ ÀFF±F
½F¢°F d¶F°FF°FZ W`Ô ¹FF RZ ÀF¶FbI þ`ÀFe
ÀFFBMÐ ÀF ´FS ¨F`dMa ¦F I S°FZ W`Ô Ü BÀF
¨F¢I S ¸FZÔ C³FI F ²¹FF³F ´FPÞ FBÊ ´FS
ª¹FFQF ³FWeÔ SW°FF W` Ü
ÀF½FZÊ ¸FZÔ Jb»FFÀFF
● ¦F`SVF`ÃFd¯FI I F¹FûË IZ ´Fid°F »F¦FF½F
I ¸F Wû°FF ªFF SWF RZ ÀF¶FbI ¹FcþS I F
● A³¹F LFÂFûÔ I e A´FZÃFF I FR e I ¸F
´F`ÀFF I ¸FF°FZ W`Ô RZ ÀF¶FbI ¹FcþS ¹Fc±F
● LFÂF-LFÂFFAûÔ I e ¦FiZdOa¦F ´FS ·Fe ´FOÞ
SWF W` AÀFS
¶FPÞX°FF þF SXWXF BÀ°FZ¸FF»F
● ·FFS°F IZ Ad²FI °FS I FG»FZªF
½FFBÊ-R FBÊ ³FZM½FIÊ ÀFZ ªFbOÞZ W`Ô
● Ad²FI °FS ¶F`ÔOd½F±F I F C´F¹Fû¦F
ÀFûVF»F ³FZM½FdIË ¦F ÀFFBM ´FS Wû SWF
● ÀFF¸FFdªFI QF¹FSF ¶FPÞF³FZ I F ·Fe
ÀFVF¢°F ¸FF²¹F¸F ¶F³F ¦F¹FF RZ ÀF¶FbI
● ¶FZ½FþW QFZÀ°FFZÔ I e °F»FFVF ¸FZÔ §FaMFZÔ
RZ ÀF¶FbI I S ½¹F°Fe°F I S°FZ W`Ô ¹Fb½FF
55
I SûOÞ ¹FcªFS W`Ô ´FcSm
2.5
I SûOÞ ¹FcªFS W`Ô ·FFS°F ¸FZÔÜ ¹FW R eÀFQe ¹FcªFS (2.5 I SûOÞ
d½FV½F ¸FZÔ RZ ÀF¶FIb IZ ÀFa£¹FF °FZªFe ÀFZ ¶FPÞ SWe W`Ü ¸FZÔ) 18-25 AF¹Fb ½F¦FÊ IZ
ÀFa·F»F þFEa...
● RZ ÀF¶FbI AF´FI FZ I FG»FZþ IZ ´FPÞFIc
QFZÀ°FFZÔ ÀFZ QcS I S SWF W`, EZÀFZ ¸FZÔ
B³F QFZÀ°FFZÔ ÀFZ QcS ³F WFZÔ, C³FÀFZ þbOÞZaÜ
RZ ÀF¶FbI ´FS ¶F`N³FZ IZ ½F¢°F ¹FW ´FcSF
●
²¹FF³F SJZÔ dI AF´FI F dIi EdM½F
MFB¸F °FFZ ¶F¶FFÊQ ³FWeÔ WFZ SWF W`Ü
● RZ ÀF¶FbI AIZ »FF´F³F I e AFZS PIZ »F
SWF W`Ü EZÀFZ ¸FZÔ ÀF¸FFþ IZ ¶FOÞZ °F¶FIZ
ÀFZ AF´F I M þFEa¦FZÜ
53
¦FRY»F°F ¸FZÔ LcXMX
¦FBÊX QªFʳFûÔ LXFÂFûÔ
IYe ´FSXeÃFF
´FM³FFÜ EAFBÊdMÑ ´F»FBÊ I e ´FSeÃFF I û PFBÊ
§FaMZ IZ d»FE ¶FPÞF³FZ IZ I FS¯F Ib L LFÂFûÔ
I û ª¹FFQF ³FbI ÀFF³F Wû ¦F¹FFÜ ¸FF¸F»FF
QF³FF´FbS dÀ±F°F AFS´FeEÀF SmdÀFOZÔ dÀF¹F»F
ÀIc »F W`Ô Ü ¹FWFa I Se¶F ¨FFS QªFʳF »FOÞIZ
´FSeÃFF QZ³FZ ÀFZ ½Fad¨F°F SW ¦FEÜ ¹FWFa ´FSeÃFF
QZ³FZ IZ d»FE ´FWba ¨FZ d½FIi Fa°F Ib ¸FFS ³FZ ¶F°FF¹FF
dI ³Fü ¶FªFZ IZ I Se¶F LFÂFûÔ I û ÀF½FF»F
¶FFaM dQ¹FF ¦F¹FF ±FFÜ BÀF QüSF³F I ûBÊ I FS¯F
³FWeÔ ¶F°FF¹FF ¦F¹FF W` AüS I WF ¦F¹FF dI
A¶F ´FSeÃFF PFBÊ ¶FªFZ ÀFZ Wû¦FeÜ
BÀFIZ ¶FFQ ³FªFQeI IZ Ib L ¶F©FZ
°Fe³F-§FaMZ I F ÀF¸F¹F d¶F°FF³FZ IZ d»FE §FS
IZ d»FE ¨F»F dQEÜ LFÂF ªF¶F »FüMZ °Fû ´F°FF
¨F»FF dI ¹FWFa ´FSeÃFF 12 ¶FªFZ ÀFZ We ¨F»F
SWe W` Ü BÀFIZ ¶FFQ LFÂFûÔ ³FZ Wa ¦FF¸FF ·Fe
dI ¹FFÜ ´FSeÃFF QZ³FZ ÀFZ ½Fad¨F°F SWZ LFÂF
´FaI ªF, AFI FVF, I üVF»F ´FadO°F ³FZ ÀIc »F
´FiVFFÀF³F ´FS ¦F»F°F MFBd¸Fa¦F ¶F°FF³FZ I F
AFSû´F »F¦FF¹FF AüS ÀFe¶FeEÀFBÊ ÀFZ AFN
¸FBÊ I û Wû³FZ ½FF»Fe ´FSeÃFF ¸FZÔ VFFd¸F»F I S³FZ
I e ¸FFa¦F I eÜ LFÂFûÔ ³FZ ¹FW ·Fe I WF ªF¶F
I BÊ ´FSeÃFF±FeÊ A´F³FZ §FS IZ d»FE d³FI »F
d»FE °Fû CÀFIZ 15 d¸F³FM ¶FFQ 12 ¶FªFZ
IZ ÀF¸F¹F IZ ¶FFSm ¸FZÔ ªFF³FI FSe Qe ¦FBÊ ±FeÜ
´FMX³FF ¸Fa¦F»F½FFS 3 ¸FBÊX 2011 04
I`Y¸´FÀF
AûªFZMXe IYe ¸FFa¦F IYSX SXWZX W`ÔX LXFÂF
´FM³FFÜ ·FFS°F BaÀMeMÐ ¹FcM AFGR E¹FSû³FûdM¢ÀF, ´FM³FF IZ LFÂF AûªFZM e I e ¸FFa¦F
I û »FZI S QZS SF°F °FI BaÀMeMÐ ¹FcM IZ ¶FFWS OMZ SWZ Ü LFÂFûÔ I F I W³FF ±FF dI
W¸F»Fû¦FûÔ I û I F¹FQZ ÀFZ LW ¸FWe³FZ I e AFG³F ªFFG¶F MÑZ d³Fa¦F (AûªFZM e) Wû³Fe
¨FFdWE ±FeÜ LFÂFûÔ ³FZ BaÀMeMÐ ¹FcM ´FiVFFÀF³F IZ ÀFF¸F³FZ A´F³Fe ¸FFa¦F SJ°FZ Wb E I WF
dI W¸F»Fû¦FûÔ I û E¦ªFF¸F IZ ´FW»FZ °FI MÑZ d³Fa¦F ¨FFdWEÜ BÀFe ¸FFa¦F I û ´FcS F
I S½FF³FZ IZ d»FE ÀFû¸F½FFS I û dQ³F·FS I Se¶F 50 LFÂF QZS SF°F °FI BaÀMeMÐ ¹FcM
IZ ¶FFWS ªF¸FZ SWZ Ü ·FFS°F BaÀMeMÐ ¹FcM AFGR E¹FSû³FûdM¢ÀF OF¹FSm¢MS ªF³FS»F
AFGR dÀFd½F»F Ed½FEVF³F ÀFZ ¸FF³¹F°FF´FiF´°F W`Ô Ü BÀF BaÀMeMÐ ¹FcM ¸FZÔ d´FL»FZ ÀFF»F ·Fe
LFÂFûÔ ³FZ ´»FZÀF¸FZÔM I e ¸FFa¦F I û »FZI S Wa ¦FF¸FF dI ¹FF ±FFÜ
LXFÂF½FÈdØF IZY d»FE ´FiF¨FF¹FûË A¸FSZ ³ýi d¸FßFF I û ¶F³FF¹FF ¦F¹FF W` Ü
d½FV½Fd½FôF»F¹F ³FZ OF. d¸FßFF I û
IZY ÀFF±F WbXBÊ ¨F¨FFÊ A²¹FÃF ¶F³FFE ªFF³FZ I e Ad²FÀFc¨F³FF
´FM³FFÜ ÀFSI FSe ÀIc »F IZ LFÂFûÔ I û ªFFSe I S Qe W` Ü BÀFIZ ´FW»FZ d½F·FF¦F
BaªFed³F¹FdSa ¦F I e °F`¹FFSe I SF³FZ IZ IZ A²¹FÃF OF. A÷ ¯F Ib ¸FFS dÀF³WF
d»FE ÀI F»FSdVF´F AüS ¸Fbµ°F dVFÃFF ±ûÜ OF. d¸FßFF ³FZ ÀFû¸F½FFS I û A´F³FF
QZ³FZ IZ CïZ V¹F ÀFZ EI ÀFZd¸F³FFS I F ´FQ·FFS ÀFa·FF»F d»F¹FFÜ dW.´Fi.
AF¹FûªF³F dI ¹FF ¦F¹FFÜ BÀF QüSF³F
ªFZBÊBÊ ¢»FFÀFZªF IZ ´Fi¶Fa²F d³FQZVFI ÀFZd¸F³FFSX ¸FZÔ MXFG´FÀFÊ IYSXmÔ¦FZ
BaªFed³F¹FS EE³F dÀFaW ³FZ I WF dI
dVFSXIY°F
d¶FWFS ÀFSI FS IZ dVFÃFF d½F·FF¦F I e
AûS ÀFZ ªFZBÊBÊ ¢»FFÀFZªF I û AF¸FadÂF°F
dI ¹FF ¦F¹FF W` dI I` ÀFZ ÀFSI FSe
´FM³FFÜ AFBÊAFBÊM e-ªFZBÊBÊ, EAFBÊ
dMÑ ´F»F BÊ, EÀFMeEÀFBÊ AüS
ÀIc »FûÔ ¸FZÔ ´FPÞ SWZ ¶F©FûÔ I û ¸Fb£¹F Aû»Fad´F¹FFO I e °F`¹FFSe I SF³FZ ½FF»FF
²FFSF ¸FZÔ »FF¹FF ªFFEÜ ÀFZd¸F³FFS ¸FZÔ dªF»FF ÀFaÀ±FF³F ¸FZÔM ÀFÊ EªFbÀF½FÊ ÀFR »F 10
dVFÃFF Ad²FI FSe dI S¯F Ib ¸FFSe, LFÂFûÔ ÀFZ ÀFZd¸F³FFS I F AF¹FûªF³F
EÀFOeAû Ad³F»F Ib ¸FFS dÀFaW , EE³F I S½FF SWF W` Ü ¹FZ LFÂF AFBÊAFBÊM e-
dÀFaW , OF. ´FiÄFF AüS S¸F¯F dÀFa²Fe ³FZ
dWÀÀFF d»F¹FFÜ BÀF QüSF³F ¶F°FF¹FF ¦F¹FF
ªFZBÊBÊ I e ´FSeÃFF ¸FZÔ VFe¿FÊ À±FF³F ´FiF´°F
I S³FZ ½FF»FZ W`Ô AüS B³F»Fû¦FûÔ ³FZ

´FSXeÃFF±FeÊ-Ad·F·FF½FIY ÀFa¦F dVFÃFIY ·Fe WX»FIYF³F

´FMX³FF l ½FSXe¹F ÀFa½FFQQF°FF
EI ¸FBÊ I û Wb BÊ EAFBÊ dMÑ ´F»F BÊ I e ´FSeÃFF
³FZ A´F³Fe ´FSmVFF³Fe I e ªFQ ¸FZÔ ÀF¶FI û »FZ
d»F¹FFÜ ´FSeÃFF IZ d»FE d¶FWFS ¸FZÔ dÀFRÊ
´FM³FF, ¦F¹FF AüS ¸FbªFµR S´FbS ¸FZÔ ÀFZÔM S Wû³FZ
IZ I FS¯F I FR e QcS -QcS ÀFZ »Fû¦F ´FSeÃFF
QZ³FZ AFE ±FZÜ QcS ÀFZ AF³FZ ½FF»FZ ½F¢°F ÀFZ
I FR e ´FW»FZ ÀFZÔM S ´FS ´FWba ¨F ¦FEÜ CÀFIZ
¶FFQ PÞFBÊ §FaMZ IZ d»FE ªF¶F ´FSeÃFF IZ ÀF¸F¹F
¸FZÔ ¶FQ»FF½F dI ¹FF ¦F¹FF °Fû ½FZ I WeÔ ªFF ·Fe
³FWeÔ ÀFI °FZ ±FZÜ ´FSeÃFFd±FʹFûÔ AüS
Ad·F·FF½FI ûÔ I û ·FcJ AüS ´¹FFÀF ÀFZ ·Fe
Qû-¨FFS Wû³FF ´FOÞFÜ
Ad³F¸FZVF SFªF ¦F¹FF ÀFZ ´FSeÃFF QZ³FZ IZ
d»FE AF¹FF ±FFÜ ´FM³FF IZ d»FE CÀF³FZ
ÀFb¶FW ´FFa¨F ¶FªFZ ÀFb¶FW ¸FZÔ We ´FI OÞ »FeÜ
CÀFI e MÑZ ³F ÀFFPÞZ ÀFF°F ¶FªFZ ´FM³FF ´FWba ¨F
¦FBÊÜ Ad³F¸FZVF OeE½Fe, ¶FeEÀFBʶFe dÀ±F°F
A´F³FZ ÀFZÔM S ´FS AFN ¶FªFZ ´FWba ¨FFÜ ¶F¨FZ Wb E
ÀF¸F¹F ¸FZÔ ½FW A´F³FZ ³FûMÐ ÀF I û ·Fe ´F»FM
SWF ±FFÜ CÀFZ ·FcJ ·Fe »F¦Fe ±Fe »FZdI ³F
ÀFû¨FF dI 12 ¶FªFZ E¦ªFF¸F QZ³FZ IZ ¶FFQ
½FW AFSF¸F ÀFZ JFE¦FFÜ ´Fü³FZ ³Fü ¸FZÔ ½FW
E¦ªFF¸F QZ³FZ IZ A´F³FZ I ¸FSm ¸FZÔ ¶F`N FÜ
´FiV³F´FÂF WF±F ¸FZÔ AF°FZ We §Fû¿F¯FF Wû°Fe W`
dI ´FSeÃFF PÞFBÊ §FaMZ ¶FFQ Wû¦FeÜ dR S ½FW
¶FFWS d³FI »FI S JF³FZ I e ÀFû¨F°FF W` ´FS
´FSeÃFF I e MZÔ VF³F ¸FZÔ JF³FZ I F ¸FcO ³FWeÔ
dI ¹FFÜ I BÊ EmÀFZ ÀOc OZÔ M ·Fe ±FZ ³FªFQeI ÀFZ
We ´FSeÃFF QZ³FZ AFE ±FZÜ
EmÀFZ LFÂFûÔ ³FZ Ib L §FaM ûÔ IZ d»FE §FS
ªFFI S AFSF¸F I S³FF ¶FZW °FS ÀF¸FÓFFÜ
ÀF¸F¹F ¶FPÞ ªFF³FZ IZ I FS¯F I BÊ ÀFZaM SûÔ ´FS
´FSeÃFFd±FʹFûÔ AüS Ad·F·FF½FI ûÔ I û ·FcJ
AüS ´¹FFÀF ÀFZ ´FSmVFF³F QZJF ¦F¹FFÜ OeE½Fe,
¶FeEÀFBʶFe ÀFZÔM S ´FS We QcS °FI JF³FZ I F
I ûBÊ ÀFF¸FF³F ³FWeÔÜ AFÀF-´FFÀF I e QbI F³FûÔ
¸FZÔ JF³FZ I F ÀFF¸FF³F AF²FZ §FaMZ ¸FZÔ We J°¸F
Wû ¦F¹FFÜ
I BÊ ÀFZÔM SûÔ ´FS dVFÃFI ûa IZ ÀFF±F
Ad·F·FF½FI ûÔ ½F ´FSeÃFFd±FʹFûÔ IZ ¶Fe¨F
¶FWÀF Wb BÊÜ Ad·F·FF½FI ûÔ AüS ´FSeÃFFd±FʹFûÔ
I F I W³FF ±FF dI ÀIc »F A´F³Fe ¦F»F°Fe I û
Lb ´FF SWF W` AüS MFBd¸Fa¦F ¶FPÞF³FZ I e
AÀF»Fe ½FªFW ³FWeÔ ¶F°FF SWF W` Ü
BX²FSX ´F¨FFÊ »FeIY CX²FSX QcÀFSXF ´FZ´FSX WXFdªFSX
´FMX³FF l ½FSXe¹F ÀFa½FFQQF°FF
AF¸F°FüS ´FS ´FZ´FS »FeI Wû³FZ IZ ¶FFQ
´FSeÃFF I e °FFSeJ I ¸F ÀFZ I ¸F EI Wµ°FZ
¹FF dR S EI ¸FWe³FZ °FI IZ d»FE ¶FPÞ ªFF°Fe
W` Ü I ¸FZM e I FS¯F I F A²¹F¹F³F I S°Fe W` ,
³FBÊ ½¹F½FÀ±FF I S°Fe W` AüS dR S ³FBÊ
°FFSeJ IZ ¶FFSm ¸FZÔ ÀFû¨F°Fe W` Ü
»FZdI ³F ÀFe¶FeEÀFBÊ ³FZ EI EmÀFZ ´»FF³F ´FS
I F¸F dI ¹FF dªFÀFÀFZ ÀF·Fe A¨FSªF ¸FZÔ ´FOÞ
¦FEÜ CÀFe °FFSeJ I û ´FcS m QZVF ¸FZÔ
´FSeÃFF 12 »FFJ LFÂFûÔ IZ d»FE ´FSeÃFF
»FZI S ÀFe¶FeEÀFBÊ ³FZ EI d¸FÀFF»F
I F¹F¸F I S QeÜ
ÀFcÂFûÔ IZ ¸Fb°FFd¶FI ´FZ´FS »FeI Wû³FZ IZ
¶FFQ ÀFe¶FeEÀFBÊ ³FZ Qû AFG´VF³F ´FS ÀFû¨F³FF
VFbø dI ¹FFÜ ´FW»FF dI E¦ªFF¸F I û À±Fd¦F°F
dI ¹FF ªFFE AüS EI RiZ VF OZ M IZ ¶FFSm ¸FZÔ
ÀFû¨FF ªFFEÜ ¹FW ½Fû AFG´VF³F ±FF ªFû
SFªF²FF³Fe IZ EI ÀFZÔM S IZ ¶FFWS ¶F`N e ´FSm VFF³F ´FSeÃFF±FeÊÜ AF¸F°FüS ´FS Wû°FF SWF W` Ü QcÀFSF AFG´VF³F
±FF dI QcÀFSm ÀFZM IZ ÀF½FF»F I û ÀF·Fe ÀFZÔM SûÔ
´FS ´FWba ¨FF¹FF ªFFE AüS CÀFIZ d»FE MFB¸F
I û Ib L §FaMZ IZ SedVFOëc»F dI ¹FF ªFFEÜ
WF»FFadI ¹FW ¨Fb³Fü°Fe ·FSF ±FF »FZdI ³F ÀF·Fe
BÀF´FS SFªFe Wû ¦FEÜ
ÀFe¶FeEÀFBÊ IZ A²¹FÃF d½F³Fe°F ªFûVFe
³FZ ·Fe I WF dI ´FSeÃFF±FeÊ I FR e QcS -QcS
ÀFZ ´FSeÃFF QZ³FZ IZ d»FE AFE ±FZ AüS W¸F
³FWeÔ ¨FFW°FZ ±FZ C³WZÔ Qû¶FFSF ´FSeÃFF IZ
d»FE I ¿M CNF³FF ´FOÞZÜ
°FbSa °F QZVF·FS IZ ÀFZÔM S I ûAFGdOÊ ³FZM S
I û QcÀFSm ÀFZM IZ ¶FFSm ¸FZÔ ÀFc¨F³FF Qe ¦FBÊ AüS
C³WZÔ ¶FỒI ¸FZÔ AF³FZ IZ d»FE I WF ¦F¹FF, ªFWFa
¦Fb´°F ø ´F ÀFZ EAFBÊ dMÑ ´F»F BÊ I F QcÀFSF ÀFZM
SJF Wb AF ±FFÜ QZVF·FS IZ 80 VFWSûÔ IZ
1, 670 IZÔ ýiûÔ ´FS 11 ¶FªFZ °FI
ÀF½FF»FûÔ I F ³F¹FF ÀFZM ´FWba ¨F ¦F¹FF ±FFÜ
Sd½F½FFS I û We Qû´FWS PFBÊ ¶FªFZ ÀFZ ÀFFPÞZ
¨FFS ¶FªFZ ÀFZ EER E¸FÀFe I F E¦ªFF¸F
Wû³FF ±FFÜ
dI I Se¶F 650 ¶F©FûÔ I û ÀFaÀ±FF³F IZ d½FVFZ¿FÄFûÔ ÀFZ We ´FidVFÃF¯F
ÀI û»FSdVF´F dQ¹FF ªFFE¦FFÜ BÀF¸FZÔ ´FiF´°F dI ¹FF W` Ü ÀFaÀ±FF³F IZ d³FQZVFI
500 ªF³FS»F I` MZ ¦FSe IZ , 100 AF³FaQ ªFF¹FÀF½FF»F ³FZ I WF dI ´FcS m
EÀFÀFe-EÀFMe AüS 50 d½FI »FFa¦F ÀFF»F dVFÃFI ´FPÞF°FZ W`Ô , ´FS °F`¹FFSe
¶F©FZ VFFd¸F»F WûÔ¦FZÜ ÀI F»FSdVF´F I` ÀFZ I e ªFFE, BÀFIZ ¶FFSm MFG´FÀFÊ We
´FSeÃFF I e °FFSeJ 10 ÀFZ 15 ¸FBÊ IZ A¨Le ªFF³FI FSe QZ ÀFI °FZ W`Ô Ü
¶Fe¨F SJe ªFFE¦FeÜ BÀF QüSF³F ´FiF¨FF¹FûÊ
I û EmÀFZ ¶F©FûÔ I û ¨F¹Fd³F°F I S³FZ I F
BÀFd»FE W¸F³FZ MFG´F-100 ¸FZÔ AF³FZ
½FF»FZ 10 LFÂFûÔ ÀFZ ÀFZd¸F³FFS
d³FQZÊVF dQ¹FF ¦F¹FF W` Ü AF¹FûdªF°F I S½FF¹FF W` Ü I Se¶F Qû §FaMZ
I F ÀFZd¸F³FFS SFª¹F IZ ÀF·Fe ´Fi¸FbJ
A¸FSZX³ýi d¸FßFF ¶F³FZ VFWSûÔ ¸FZÔ AF¹FûdªF°F dI ¹FF ªFF SWF W` Ü
¸FbªFµR S´FbS ¸FZÔ °Fe³F ¸FBÊ, ´FM³FF ¸FZÔ ¨FFS
d½F·FF¦FF²¹FÃF ¸FBÊ I û, ¶FZ¦FcÀFSF¹F ¸FZÔ LW ¸FBÊ I û
´FM³FFÜ ´FM³FF d½FV½Fd½FôF»F¹F IZ AüS QS·Fa¦FF ¸FZÔ ÀFF°F ¸FBÊ I û ÀFZd¸F³FFS
ÀFFad£¹FI e d½F·FF¦F I F A²¹FÃF OF. I F AF¹FûªF³F dI ¹FF ªFFE¦FFÜ
³FIY»F ³FWXeÔ IYSX³FZ dQ¹FF °Fû dVFdÃFIYF IYû Qe ¦FF»Fe
´FM³FFÜ EI ¶FFS dR S ÀFZ ¦Fb÷ ½F dVF¿¹F IZ dSV°FûÔ I û ´FM³FF d½FV½Fd½FôF»F¹F IZ
LFÂFûÔ I »FadI °F I S dQ¹FFÜ ÀFû¸F½FFS I û ÀFFBaÀF I FG»FZªF ¸FZÔ ´FSeÃFF IZ QüSF³F
EI LFÂF ³FZ ¦FFdOË ¦F I S SWe dVFdÃFI F IZ ÀFF±F Qb½¹FÊW FS I S dQ¹FFÜ I FG»FZªF
I e ½FFGM ³Fe d½F·FF¦F I e dVFdÃFI OF. Se³FF ¸FûW³FI F ³FZ Bd°FWFÀF d½F·FF¦F IZ EI
LFÂF I FZ ªF¶F ³FI »F I S³FZ ÀFZ SûI F ½FW d¨F»»FF³FZ AüS ¦FF»Fe ¦FF»FüªF I S³FZ
»F¦FFÜ ¹FW §FM³FF dõ°Fe¹F ´FF»Fe ¸FZÔ Wb BÊ W` Ü BÀF §FM³FF I e ªFF³FI FSe d¸F»F³FZ IZ
¶FFQ ´FSeÃFF WFG»F ¸FZÔ Wa ¦FF¸FF ¸F¨F ¦F¹FFÜ ¸FüIZ ´FS ´FWba ¨FZ I FG»FZªF IZ ´FiF¨FF¹FÊ OF.
I FVFe³FF±F ´FWb ¨FZ AüS dªF»FF ´FiVFFÀF³F I û ÀFc¨F³FF Qe ¦F¹FeÜ ±FûOÞe QZS ¸FZÔ
Ib »F´Fd°F, ´Fiû¢MS ·Fe ½FWFa ´FWba ¨FZÜ B²FS Ib »F´Fd°F OF. ÀFbdQ´°Fû Ad²FI FSe ³FZ
¶F°FF¹FF dI ¶FFQ ¸FZÔ LFÂF ³FZ dVFdÃFI F ÀFZ ¸FFR e ¸FFa¦F »FeÜ dW´Fi

·FF¦F 1X : ³FüIYSXe dªFaQ¦Fe ªFe³FZ IYF ªFdSX¹FF ¹FF AF¦FZ ¶FPÞX³FZ IYe SXFWX ÀF¨F °Fû W`X
³FüIYSXeX dÀFRÊY SXûªFe-SXûMXe IY¸FF³FZ IYF ³FF¸F ³FWXeÔ
BXÀF IYdSX¹FSX ÀFZ ¸F`Ô ¶FZWX°FSX °FSXeIZY ÀFZ MZXÀMX AüSX d½FVû¿FÄFûÔ IYe SXF¹F ÀFZ ¸F`Ô dÀFRÊY EIY WXe IYdSX¹FSX W`X ªFû dIY

°FSX¢IYe IZY d»FE

ªFed½FIYû´FFªFʳF IYSX ÀFIY°FF WcaX
I dS¹FS dÀFRÊ ªFed½FI û´FFªFʳF I F ¸FÀF»FF ³FWeÔ W` ¢¹FûÔdI
SûªFe-SûMe °Fû BaÀFF³F dI ÀFe °FSW I ¸FF We »FZ¦FF °Fû dR S
AF´F EZÀFZ I F¸F I û A´F³FFEa ªFû AF´FI e ªFed½FI F I F pû°F
°Fû ¶F³FZÔ We ÀFF±F We AF´FI û °FS¢I e AüS ÀFa°Fbdá ·Fe QZÜ Wû
¶FZWX°FSX IYdSX¹FSX °F»FFVF ÀFIY°FF WcaX
÷ d¨F¹FFa °F»FFVF³FZ AüS ´Fiû°ÀFFdW°F I S³FZ IZ d»FWFªF ÀFZ I ûBÊ
·Fe ½¹Fd¢°F £FbQ I F ÀF¶FÀFZ ¶FZW°FS d½FVû¿FÄF Wû°FF W`Ü I dS¹FS
AüS E´MeMëcO MZÀM AF´FI F d½FV½FFÀF ¶FPÞF³FZ I F I F¸F
I S°FZ W`ÔÜ AFI »F³F I S°FZ ÀF¸F¹F I FCaÀF»FS AüS
¸FZSmX d»FE ´FcSXe °FüSX ´FSX ÀFWXe W`X
´Fi°¹FZI ½¹Fd¢°F I e ÷ d¨F¹FFa A»F¦F-A»F¦F Wû°Fe W`aÜ ÀF·Fe IZ
I F¸F I S³FZ I F °FSeI F A»F¦F Wû°FF W`Ü EZÀFZ ¸FZa WSmI ½¹Fd¢°F
A´F³Fe ÷ d¨F, dÀI »F IZ ¸Fb°FFd¶FI I dS¹FS I F ¨F¹F³F I S³FZ
I e I FZdVFVF I S°FF W`, ªFû CÀFZ ÀFa°Fbdá ´FiQF³F I S°FF WûÜ

¨Fbd³FE IYdSX¹FSX
´FMX³FF/³FBÊ dQ»»Fe | A³FbSXF¦F d¸FßF
¸FVFWc S dR »¸F ±Fie BdOEM I F EI OF¹F»FFG¦F ±FF dI
¶FZM F I Fd¶F»F ¶F³Fû, I F¸F¹FF¶Fe °Fû ÓFI ¸FFS I S
°Fb¸WFSm ´FFÀF AFE¦FeÜ EZÀFF We R »FÀFR F AF¸F
dªFaQ¦Fe ¸FZÔ ·Fe ´FcS e °FSW dR M ¶F`N °FF W` Ü WS
½¹Fd¢°F I e A´F³Fe EI A»F¦F ´FW¨FF³F Wû°Fe W` Ü
»Fû¦F ÀF¸FFªF ¸FZÔ CÀFZ CÀFI e ´FW¨FF³F, I F¶Fed»F¹F°F
AüS CÀFIZ Wb ³FS I e ¶FQü»F°F ªFF³F°FZ W`Ô Ü
dªFaQ¦Fe I û ¸FbI F¸F QZ³FZ IZ d»FE AI ÀFS
QZ£F³FZ ¸FZÔ AF°FF W` dI ¹Fb½FF ÀFWe I dS¹FS
RYûIYÀF
I F ¨Fb³FF½F ³FWeÔ I S ´FF°FZ W`Ô Ü
dªFÀFÀFZ C³FIZ AaQS I F ½¹Fd¢°F°½F
¶FFWS ³FWeÔ AF ´FF°FFÜ EZÀFZ ¸FZÔ ³F °Fû ½FW A´F³FZ
I dS¹FS ¸FZÔ ÀFR »F°FF WFdÀF»F I S ´FF°FZ W`Ô AüS ³F We
dªFaQ¦Fe ¸FZÔ ÀFa°Fb¿M Wû ´FF°FZ W`Ô Ü ¸Fû³Fûd»FÀFF ªF`ÀFe
¦F»F°F IYdSX¹FSX ¨Fb³F d»F¹FF °Fû
A¦FS ·Fc»F ÀFZ ·Fe AF´F³FZ ¦F»F°F I dS¹FS ¨Fb³F d»F¹FF
°Fû AF´FI e dªFaQ¦Fe I e ¦FFOÞe ´FMSe ´FS ³F °Fû
ÀFS´FM QüOÞ ´FFE¦Fe AüS ³F We ÀFR »F°FF AF´FIZ
dWÀÀFZ ¸FZÔ AFE¦FeÜ I dS¹FS I FCaÀF»FS ´FS½Fe³F
¸F»WûÂFF I W°Fe Wa` dI ³FüI Se I S°FZ SW³FF AüS
³FüI Se ¸FZÔ ÀFR »F°FF WFdÀF»F I S³FF Qû A»F¦F
¶FF°FZa W`aÜ A¦FS AF´F³FZ EZÀFF I dS¹FS ¨Fb³FF ªFû
AF´FI e ´FÀFʳF`d»FMe, AF´FI e ÷ d¨F ´FS dR M
¶F`N°FF W` °Fû AF´F CÀF¸FZÔ ¶FZW°FS I S³FZ I F
WSÀFa·F½F ´Fi¹FFÀF I SmÔ¦FZ AüS AF´F³FZ EZÀFF
I dS¹FS ¨Fb³F d»F¹FF ªFû dI AF´F³FZ dÀFRÊ
QûÀ°FûÔ IZ I W³FZ ¹FF ´Fi¨Fd»F°F Wû³FZ IZ
d»FWFªF ÀFZ ¨Fb³F d»F¹FF °Fû AF´FI e AF²Fe
I F¸F¹FF¶Fe ½FWeÔ ÀFZ I ¸F WFZ ªFF°Fe W`Ü
ÀFI °FF W` dI AF´F dI ³WeÔ °Fe³F-¨FFS IZ A³Fbø ´F dR M
¶F`N°FZ Wûa, ´FS ¹FZ AF´FI e I F¶Fed»F¹F°F W` dI AF´F C³F¸FZÔ ÀFZ
A´F³FZ »FF¹FI ÀF¶FÀFZ ¶FZW°FS I dS¹FS I F ¨Fb³FF½F I S ÀFIZÔ Ü
¸F`Ô BXÀFIZY ´Fid°F ´FcSXe °FSXWX ÀFZ AFV½FÀ°F WcaX
dIY ¹FZ ¸FZSmX d»FE ´FSXRZY¢MX IYdSX¹FSX W`X
ªF¶F °FI AF´F £FbQ ÀFZ ½FF¹FQF ³FWeÔ I SmÔ¦FZ, °F¶F °FI I ·Fe
AF´F BÀF ¶FF°F I e ´Fb£°FF ªFF³FI FSe EI dÂF°F ³FWeÔ I S ´FFEa¦FZ
dI AF´FIZ d»FE ¹FZ I dS¹FS ÀFWe W` ¹FF ³FWeÔÜ I dS¹FS
´»FFd³Fa¦F I S³FZ ¸FZÔ ±FûOÞF ªFûd£F¸F ·Fe
Wû°FF W` AüS AI ÀFS AF´FI û ¹FZ
ªFûd£F¸F »FZ³FF ´FOÞ°FF W`Ü »FZdI ³F
I dS¹FS ´»FFd³Fa¦F IZ QüSF³F
AF´FI F £FbQ ´FS ·FSûÀFF Wû³FF
I FR e ªFø Se W`Ü
¸F`Ô dIYÀFe ·Fe IYdSX¹FSX IZY d»FE CX´F¹Fb¢°F
WcaX, ¹FF³Fe ¸F`Ô ÀF¶FÀFZ ¶FZWX°FSX WcaX
Ib L »Fû¦F ¹FZ ÀFû¨F°FZ W`Ô dI Ib L ÃûÂF C³FI e ´FÀFʳF`d»FMe
AüS dÀI »F IZ A³Fbø ´F WFZ°FZ W`Ô AüS CÀF¸FZÔ ½FW ´FcSe
°FSW ÀFZ dR M ¶F`N°FZ W`ÔÜ ÀFR »F°FF I FZ À½F¹Fa IZ A³Fbø ´F
¸FF´FQaO ¶F³FFI S ¸FF´F³FF ¨FFdWE,
¸F³Fû½F`ÄFFd³FI B³WeÔ °FSeI ûa I F BÀ°FZ¸FF»F I S°FZ W`ÔÜ ÀF¶FÀFZ ªF`ÀFZ-ªF`ÀFZ AF´F ¶FOÞZ WûÔ¦FZ, AF´F ¸FWÀFcÀF I SmÔ¦FZ dI EI ÀFZ
AFd£FS, ´FS ´Fi¸Fb£F ¶FF°F ¹FZ W` dI AF´F We A´F³FZ ¶FFSm ¸FZÔ ª¹FFQF I dS¹FS W`a, ªFFZ dI AF´FIZ d»FE dªFQa¦Fe I e dI ÀFe
¶FZW°FS °FSeIZ ÀFZ ªFF³F°FZ W`ÔÜ ÀMZªF AüS dÀ±Fd°F IZ A³Fbø ´F AF´FIZ d»FE ÀFWe Wû°FZ W`aÜ
·FFSX°F ¸FZÔ ÀF¶FÀFZ
¸FZSXe CXÀF ÃûÂF ¸FZÔ ÀFRY»F°FF °F¹F W`X dªFÀFIYF IiZYªF ª¹FFQF ¶FQ»Fe ªFF°Fe
¸F³F ¸FZa CXNX°FZ W`Xa ª¹FFQF W`X ¹FF ª¹FFQF°FSX »Fû¦F CXÀFZ A´F³FF SXWZX W`ÔX W`X ³FüIYSXe
ÀF½FF»F AI ÀFS AF´FIZ ¶FOÞZ ¹FF ´FdSd¨F°F AF´FI û ´Fi¨Fd»F°F I dS¹FS IZ ¶FFSm ¸FZÔ ÀF»FFW
QZ°FZ SW°FZ W`ÔÜ ¨FcadI C³FI F CÀF ÃûÂF ÀFZ ª¹FFQF ½FFÀ°FF ³FWeÔ Wû°FF W`, EZÀFZ ¸FZÔ ½FW
AF´FI û EZÀFZ I dS¹FS IZ ¶FFSm ¸FZÔ We ¶F°FF°FZ W`Ô dªFÀFIZ ¶FFSm ¸FZÔ C³WûÔ³FZ I FR e
● 10 ¸FZÔ ÀFZ 8 ·FFS°Fe¹F A´F³FZ ¶FZW°FS
d½FI FÀF IZ d»FE A´F³Fe ³FüI Se ¶FQ»F°FZ
Wa`
ÀFb³F S£FF W` ¹FF ÀFb³F SWZ Wû°FZ W`ÔÜ EZÀFZ ¸FZÔ C³FIZ ÀFbÓFF½FûÔ I û ÀFb³F³FZ IZ ÀFF±F- ● 141 ½FZÔ À±FF³F ´FS W` ·FFS°F ¦»FFZ¶F»F
ÀFF±F A´F³FZ d½FI »´FûÔ I FZ ·Fe MMFZ»FZÔÜ R` ÀF»FF I SmÔ dI AF´F ¢¹FF ¨FFW°FZ W`ÔÜ
¸FFd¶Fd»FMe BaOZ¢ÀF ¸FZÔ
AF´F³FZ A´F³FF ½FWeÔ AI ÀFS ¹FZ ·Fe QZ£F³FZ ¸FZÔ AF°FF W` dI ¸FZSF QûÀ°F CÀF ● 25-34 AF¹Fb½F¦FÊ ½FF»FZ I ¸FʨFFSe
ÃûÂF ¸FZÔ ªFF SWF W`, °Fû ¸üÔ ·Fe CÀF ÃûÂF ¸FaZ ªFFDa Ü ¹FW
I dS¹FS °Fû °F¹F I S ÀF¶FÀFZ ª¹FFQF A´F³Fe ³FüI Se ¶FQ»F°FZ W`Ô
d»F¹FF W` ¸F¦FS AF´FIZ ÀFWe ³FWeÔ W`Ü AF´F dªFÀF ÃûÂF ¸FaZ ªFF³FF ¨FFW°FZ W`Ô, ● 6 ¸FWe³FZ ¸FZÔ A´F³Fe ³FüI Se ¶FQ»FZ
¸F³F ¸FZÔ CN³FZ ½FF»FZ ³FZM½FÍIa ¦F AüS AFG³F»FFB³F dSÀF¨FÊ IZ õFSF CÀF ÃûÂF I e
ÀF½FF»FûÔ I û °FS¢I e I e ªFF³FI FdS¹FFa EI dÂF°F I SmÔÜ A´F³FZ I FG»FZªF IZ E»Fb¸F³Fe, QûÀ°F ½FF»FûÔ ¸FZÔ ¨Fe³F IZ ¶FFQ QcÀFSm À±FF³F ´FS
I ÀFüMe ´FS °Fü»F I S AüS ´FdS½FFS IZ »Fû¦FûÔ ÀFZ ·Fe B³FR FGS¸FZVF³F BI ÿF I SmÔÜ W` ·FFS°F
QZd£FE °Fû ÀFR »F°FF I e
A¦FSX ¸F`Ô IYOÞXe ¸FZWX³F°F IYSX°FF WcaX °Fû
● 73 R eÀFQe ·FFS°Fe¹F I FSû¶FFSe
A´F³FZ I ¸FʨFFdS¹FûÔ ÀFZ ª¹FFQF ÀFa°Fbá W`a
SFW £FbQ-¶F-£FbQ d¸F»F
● 50 R eÀFQe ¨Fe³F IZ I FSû¶FFSe We
ªFFE¦FeÜ
¸F`Ô IbYLX ·Fe IYSX ÀFIY°FF WcaX A´F³FZ I ¸FʨFFdS¹FûÔ ÀFZ ÀFa°Fbá Wa`
● 68 R eÀFQe AüÀF°F W` d½FV½F ¸FZÔ
AF´F ½FFÀ°Fd½FI °FF ¸FZÔ dªFEaÜ A´F³Fe ÀFe¸FFAûÔ I û ÀF¸FÓFZÔÜ
I dS¹FS I F R` ÀF»FF »FZ°FZ ÀF¸F¹F BÀF ¶FF°F I û ªFZW³F I ¸FʨFFdS¹FûÔ I e ÀFa°Fbd¿M I F
¸FZÔ S£ûÔÜ CQFWS¯F IZ °FüS ´FS AF´FI e ³FªFS ● 71 R eÀFQe ¨Fe³Fe I ¸FʨFFdS¹FûÔ IZ

A³Fb´F¸F IÈ d°F ¶F³FF³FZ ½FF»FZ ´FF¶F»Fû d´FI FÀFû ÀFZ ³F dI ÀFe I e ÀF»FFW ¹FF dR S I ¸FªFûS W` ´FS AF´F ´FF¹F»FM ¹FF ´Fbd»FÀF ´FidVFÃF¯F ´FS £F¨FÊ I S°FZ Wa`
dI ÀFe ³FZ EI ¶FFS ´FcL d»F¹FF dI AF´F ´FZÔM S ¢¹FûÔ ¶FWb °F ªFø Se W` ¢¹FûÔdI A¦FS AF´FI F £FbQ I F QZ£FF-QZ£Fe I dS¹FS AFGdR ÀFS ¶F³F³FF ¨FFW°FZ W`ÔÜ EZÀFZ ¸FZa AF´FI e I OÞe ● 61 R eÀFQe ·FFS°F ¸FZÔ I ¸FʨFFSe

¶F³FZ °Fû d´FI FÀFû ³FZ I WF dI ¸FZS e ¸FFa ³FZ ¸FbÓFZ I WF d½FI FÀF ³FWeÔ Wû¦FF °Fû dªFÀF ÃûÂF ¸FZÔ AF´F I F¸F I S A´F³FF³FZ ÀFZÜ AF´FIZ ¸FZW³F°F I F ¦Fb¯F ª¹FFQF R F¹FQZ¸FaQ ÀFFd¶F°F ³FWeÔ ´FidVFÃF¯F ´FS dI ¹FF ªFF°FF W` J¨FÊ
±FF dI A¦FS °Fb¸F ÀF`d³FI ¶F³F°FZ WFZ °Fû °Fb¸F ªF³FS»F SWZ W`Ô ½FWFa AF´F EI ø Me³F I F¸F We I S°FZ ¸Fb°FFd¶FI ¹FZ I dS¹FS dR M W`, Wû°FFÜ AüS WFa, dªFaQ¦Fe ¸FZÔ Ib L ÀFe¸FFEa ● 25 QZVFûÔ I û AF²FFS ¶F³FFI S dI ¹FF
ªFø S ¶F³Fû¦FZ, A¦FS °Fb¸F ÀFF²Fb ¶F³F°FZ Wû, °Fû °Fb¸F ´Fû´F SWZÔ ¦FZ,ÀFR »F°FF I ·Fe AF´FIZ I Q¸F ³FWeÔ ¨Fc¸FZ¦FeÜ BÀFI F ´F°FF AF´F £FbQ I e dÀI »F Wû³FZ ¸FZÔ ¶FbSFBÊ ·Fe ³FWeÔ W`Ü ¦F¹FF ¦»Fû¶F»F ¸Fûd¶Fd»FMe BaOZ¢ÀF °F`¹FFS
ªFø S ¶F³Fû¦FZ, ¶FªFFE BÀFIZ ¸F`Ô EI ´FZÔM S ¶F³FFÜ EZÀFZ ¸FZÔ dªFÀF ´FZVû ¸FZÔ ·Fe AF´F A´F³FF I dS¹FS ¶F³FFEa AüS ÃF¸F°FFAFaZ IZ AF²FFS ´FS
d´FI FÀFû I e ¹FZ ´Fd¢°F¹FFa W¸FZÔ ¹FZ ÀFe£F QZ°Fe W` dI CÀF¸FZÔ ªFe-°FûOÞ ¸FZW ³F°F I SmÔ Ü dI ÀFe I e QZ£FF- »F¦FF ÀFI °FZ W`Ô ³F dI pû°F : ¸FF R ûBÊ S`ÔOÀM`O ½FIÊ
W¸F £FbQ IZ AaQS dL´Fe ´Fid°F·FF I û ´FW¨FF³F³FF QZ£Fe ¹FF ¶FFªFFS ¸FZÔ ´Fi¨Fd»F°F I dS¹FS IZ A³Fbø ´F QcÀFSûÔ ÀFZ d¸F»F³FZ ½FF»FZ ¸FFG³FeMS ÀF½FZÊ, BadO¹FF
¨FFdWE ¢¹FûÔdI I dS¹FS IZ ³FF¸F ´FS dÀFRÊ ³FüI Se I dS¹FS ³F ¶F³FFEa ¢¹FûÔdI A¦FS EZÀFF Wû°FF °Fû ³F R eO¶F`I IZ AF²FFS
´FSÜ
I S³FF AüS SûªFe-SûMe I ¸FF³FF We dªFaQ¦Fe ³FWeÔ W` Ü °Fû ÀFd¨F³F °FZÔQb»FI S Wû°FZ, ³F E.AFS.SW¸FF³F, ³F
I dS¹FS IZ ³FF¸F ´FS AF´FI F £FbQ I F d½FI FÀF AFd¸FS £FF³F AüS ³F We ¨FZ°F³F ·F¦F°FÜ ¸FZSXe ³FüIYSXe ¢¹FF W`X AF´FIYe SXF¹F
¸F`Ô³FZ IYdSX¹FSX ¶FQ»FF °Fû ÀFZ ÀFFSXe ªFøYSX°FZÔ ³FüI Se dªFaQ¦Fe ªFe³FZ I F ªFdS¹FF W` ¹FF
AF¦FZ ¶FPÞ³FZ I F ¸FF²¹F¸F?
¸F`Ô AÀFRY»F WXû ªFFDaY¦FF ´FcSXe WXûa AF´FIZ d½FI »´F W`Ô-
¶FQ»FF½F dªFaQ¦Fe I F ÀF¶FÀFZ ¸FW°½F´Fc¯FÊ 1. ªFed½FI û´FFªFʳF I F ªFdS¹FF
½FFÀ°Fd½FI °FF ¹FZ W` dI dI ÀFe 2. AF¦FZ ¶FPÞ³FZ I F ¸FF²¹F¸F
dWÀÀFF W`Ü EZÀFF ÀFû¨F³FF dI dI ÀFe ¸F³Fb¿¹F I e ´FcSe dªFaQ¦Fe ¸FZÔ
Ia ´F³Fe ¸FZÔ ¶FÀF ¸FbÓFZ EI ³FüI Se d¸F»F
ªFFE AüS CÀF¸FZÔ ¸F`Ô A´F³Fe ´FcS e C¸Fi ÀF¸F¹F d³FIY»FF ªFF SXWXF W`X, Aad°F¸F R`YÀF»FF A·Fe »FZ³FF WXû¦FF °F¸FF¸F °FSW I e ªFø S°FZÔ
Wû°Fe W`aÜ I F¸F I ·Fe AF´FI e
A´F³FF ªF½FF¶F W¸FZÔ SMS I SmÔ
HJOBS<À´FZÀF><I ûO> d»F£ûÔ AüS
I FM Qca¦FF, ÀFWe ³FWeÔ W`Ü °FI ³FeI EI ¶FFS ªF¶F »Fû¦F I dS¹FS ¶FQ»F³FZ IZ ¶FFSm ¸FZÔ ¹FF kÀFZM»F l Wû³FZ IZ ¶FFSZ ¸FZÔ ÀFû¨F »FZ°FZ W`Ô, °Fû ½FW £FbQ I û ÀFFSe ªFø S°FûÔ I û ´FcSF 54242 ´FS ·ûªFZÔ
A´F³Fe ÷ d¨F, ´FÀFʳF`d»FMe AüS MZÔ´FSF¸FZÔM I F ¹Fb½FF ·FZOÞ¨FF»F ÀFZ ¶F¨FZÔÜ ªFFG¶F °F»FFVF°FZ ÀF¸F¹F AüS AFd±FÊI ´FdSQÈV¹F ¸FZÔ AFE ¶FQ»FF½F Q¶FF½F ¸FZÔ ¸FWÀFcÀF I S³FZ »F¦F°FZ W`ÔÜ AFd±FÊI , ´FFdS½FFdSI AüS ¸F³Fû½F`ÄFFd³FI d¨Fa°FFEa ªF»Q R` ÀF»FF »FZ³FZ IZ ³FWeÔ I S ÀFI °FFÜ WFG¶Fe,
I e ½FªFW ÀFZ ´FcSm ªFe½F³F ¸FZÔ ´Fi°¹FZI IZ (CQFWS¯F IZ d»FE ¹FdQ AF´FI F
d»FE Q¶FF½F ¶F³FF³FZ »F¦F°Fe W`aÜ I dS¹FS ´»FFd³Fa¦F I F ¸F°F»F¶F I dS¹FS I e ÀFa·FF½F³FFAûÔ IZ ¶FFSm ¸FZÔ ªFF³FI FSe QûÀ°FûÔ AüS ´FdS½FFS IZ ÀFF±F
£FFÀF°FüS ´FS ²¹FF³F S£ûÔ ¢¹FûÔdI I dS¹FS ¶Fbd³F¹FFQe ¶FF°FûÔ ´FS ¦FüS I SmÔ, ªF`ÀFZ dI d»FE ´FdSdÀ±Fd°F¹FûÔ IZ ¸Fb°FFd¶FI EI dÂF°F I S³FF AüS £FbQ I û ´FW¨FF³F³FF Wû°FF W`Ü ¹FW ¶FZWQ AF½FV¹FI W` dI AF´F £FbQ I û ´F¹FFÊ~ ÀF¸F¹F Rb ÀFÊ°F IZ ´F»F d¶F°FF³FF ·Fe
ªF½FF¶F d½FI »´F 1 W` °Fû d»FJZÔ
I ûBÊ A»´FI Fd»FI ´FidIi ¹FF ³FWea W`Ü AF´FI û MZd¢³FI »F dÀI »F, ÀFFGµM dÀI »F ¸FÀF»F³F A»F¦F-A»F¦F I dS¹FS Wû°FZ W`Ô AüS HJOBS<À´FZÀF><1> AüS ¹FdQ
QZÔÜ ¹FZ EI ´FidIi ¹FF W` AF`S WFa, ¹FZ I ·Fe Aad°F¸F ³FWeÔ Wû°FeÜ ²¹FF³F S£ûÔ, ÀFR »F°FF I e ÀFOÞI W¸FZVFF °F`¹FFS ªFe½F³F I e AW¸F ªFø S°FZÔ d½FI »´F 2 W` °Fû d»FJZÔ
A´F³FZ ¶FFSm ¸FZÔ ´FcSe °FSW À´Fá Wû³FF ¨FFdWEÜ I ¸¹Fbd³FIZ VF³F dÀI »F, ¶FFGOe »üÔ¦½FZªF AFdQÜ B³FI e ÀFa£¹FF °Fe³F ÀFZ ¨FFS °FI Wû Wû°Fe SW°Fe W`Ü Wû°Fe W`aÜ HJOBS<À´FZÀF><2>)
´FS½Fe³F ¸F»WûÂFF, I dS¹FS I FCaÀF»FS AF»FûI ªF`³F, ÀFeAûAû, EÀ´FF¹FS ÀFI °Fe W`Ü