Professional Documents
Culture Documents
]] 24 ypnf;y|mef; }}
Ak'&Sifawmfjrwfonf bk&m;jzpfNyD; (7)ESpfMumaomf r,fawmfjzpfcJhzl;aom ewfom;udk trSL;jyK
pMum0Vmwdkufwpfaomif;rS uRwfxdkufaom ewf? jA[mwdkYtm; 0gwGif;okH;vvkH; omvGefxl;jcm;aom
tbd"rm(7)usrf;udk tus,fenf;jzifh a[mawmfrl\/
y|mef;(ygVdtac: y|me)[lonf (y=trsKd;rsKd;)? (|me=taMumif;w&m;)jzpf\/ jrefrmvdkqdkaomf
taMumif;w&m;trsKd;rsKdd; jzpf\/
bk&m;&Sifudk,fawmfjrwfudk,fpm; &Hzef&Hcg w&m;a[may;&avY&dSaom vuFsm&H t&Sifom&dykw&m
rax&fjrwfBuD;tm; jyefvnf a[mMum;ay;\/ t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfBuD;rS wynfh&[ef;ig;&mwdkYtm;
tbd"rmudk rus,fvGef; rusOf;vGef;jzifh oifMum;jyoawmfrl\/
xdktbd"rm(7)usrf;udk bk&m;wynfhom; &[ef;oHCm tqufqufwdkYu EIwfwuftm*kHaqmif
&GwfawmfrlMuukefom tzdk;xdkufwefaom tbd"rm&wemwdkYonf rsufarSmufacwftcgodkYyif qdkufa&muf
xGef;um; vmcJYayonf/
y|mef;usrf;BuD;onf tbd"rm(7)usrf;wGif wpfusrf;tygt0ifjzpf\/ y|mef;usrf;udk tydkif;
(2)ydkif;jzifh zJGYpnf;xm;\/
(1) rmwdumrQudkom tusOf;rQjyaom (rmwdumedauy0g&) tydkif;?
(2) tus,fw0ifh zGifhjya[mMum;xm;onfh (r[m0g&) tydkif;?
(1)
(2)
tus,fw0ifhzGifhjya[mMum;onfh tydkif;wGif tvGefus,fjyefY\/ ]]od,cukovH "rH y#dp ukoavm
"armOyaZ,s a[wkypa,m}} rSpum ]]ypeD,mEkavmryXmeH edXdwH}}wGif tqkH;owf\/ tao;pdwftm;jzifh
y|mef;usrf;aygif; (129232)usrf;&dS\/
a'gufwmrif;vSatmifBuD;\ vlwdkif;twGuf jrwfy|mef;a'oemawmf pm-23? 24
NOTES:
tusOf;jyqdkaomtydkif;/
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
( 10 )
( 11 )
( 12 )
( 13 )
( 14 )
( 15 )
( 16 )
( 17 )
( 18 )
( 19 )
( 20 )
( 21 )
( 22 )
( 23 )
( 24 )
a[wkypa,m
tm&rPypa,m
t"dywdypa,m
teE&ypa,m
oreE&ypa,m
o[Zmwypa,m
tnrnypa,m
ed,ypa,m
Oyed,ypa,m
yka&Zmwypa,m
ypmZmwypa,m
tmao0eypa,m
urypa,m
0dyguypa,m
tm[m&ypa,m
`Ed,ypa,m
psmeypa,m
r*ypa,m
or,kwypa,m
0dy,kwypa,m
twdypa,m
ewdypa,m
0d*wypa,m
t0d*wypa,m
Page2of121
a&aomufjrpfESifhwlaomowd/
tmkHjzpf aus;Zl;jyKwwfaomowd/
tBuD;trI; OD;aqmifrIESifhwlaomowd/
tMum;rJhwpfqufwnf;jzpf aus;Zl;jyKwwfaomowd/
txyfr&Sd tMum;rJhjzpfaomowd/
twlwuGjzpfaomowd/
tcsif;csif; tjyeftvSef aus;Zl;jyKaomowd/
wnf&mrSD&m trSDcHjzpfaomowd/
tm;BuD;aomwnf&mrSD&m trSDcHowd/
a&S;t&ifBudKwif aus;Zl;jyKaomowd/
aemufrSjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
tzefwvJvJxkHyGm;wwfaomowd/
pD&if aphaqmfwwfaomowdESifh rsKd;apESifhwlaomowd/
tusKd;jzpf aus;Zl;jyKwwfaomowd/
axmufyHhcdkifapwwfaomowd/
tkyfcsKyfaomowd/
pl;pl;pdkufpdkuf Iwwfaomowd/
vrf;ozG,f ydkYaqmifaomowd/
,SOfonfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
r,SOfonfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
&Sdonfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
r&Sdonfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
uif;onfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
ruif;onfjzpf aus;Zl;jyKaomowd/
NOTES:
rusOf;rus,fjyqdkaomtydkif;/
jrefrmvdkt"dym,fudk a'gufwmrif;vSatmifBuD;\ vlwdkif;twGuf jrwfy|mef;a'oemawmfrS rSDjirf; &,lygonf/
1?
2?
aus;Zl;_yK.?
xdkpdwfESif,SOfukefaom
apwodufw7m;wdkhtm;vnf;aumif;
tm@kHowWd_zif aus;Zl;_yK.?
tm@kHowWd_zif aus;Zl;_yK.?
tm@kHudkodumr#aomoabmraem"mwfrsm;
apwodufw7m;wdkhtm;vnf;aumif;
tm@kHowWd_zif aus;Zl;_yK.?
Page3of121
NOTES:
,H ,H "rRH tm&AB a, a, "rRm Oy`d pdwWapwodum "rRm/
tjuif tjuifodkhaom w&m;wdkhudk tm@kH_yKI tjuif tjuifodkhaom w&m;wdkh_zpfaom pdwf/apwoduf w&m;wdkh
3?
tjuif tjuifodkhaom w&m;wdkhudk tav;t_rwf tm@kH_yKI tjuif tjuifodkhaom w&m;wdkh_zpfaom pdwf/ apwoduf
4?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
Page4of121
te&ypPa,e ypPa,m?
NOTES:
apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif; tjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
aus;Zl;_yK.?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
Page5of121
NOTES:
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
ypPa,m?
ypPa,m?
Page6of121
NOTES:
a,oH a,oH "rRmeH te&m a, a,
tjuif tjuifa&S;a&S;Y_zpfukefaom w&m;wdkh. tjum;rJhY_zpfukefaom tjuif tjuifaemufaemufY_zpfukefaom
5?
"rRmeH
ore&ya,e ya,m?
apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif;
txyfr&Sdtjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
"rRmeH
ore&ya,e ya,m?
apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif; txyfr&Sdtjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
Page7of121
aus;Zl;_yK.?
NOTES:
Zd0Sm0dnm%"mwk wHor`,kwWum p "rRm raem"mwk,m wHor`,kwWume
pm;odpdwfESifh xdkpdwfESifh,SOfukefaom w&m;wdkhonf tm@kHvufcHpdwftm;vnf;aumif;/ xdkpdwfESifh,SOfukefaom
"rRmeH
ore&ya,e ya,m?
apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif; txyfr&Sdtjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
aus;Zl;_yK.?
txyfr&Sdtjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zif haus;Zl;_yK.?
Page8of121
txyfr&Sdtjum;;rJhwpfqufwnf;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
NOTES:
yk&drm yk&drm tAsmuwm "rRm ydrmeH ydrmeH
a&S; a&S;Y_zpfukefaom ;(_yKumr#_zpfaomjud,mpdwfESifhapwodufrsm;)wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom
ypPa,m?
6?
aus;Zl;_yK.?
Page9of121
NOTES:
r[mblwm Oyg'g@lygeH o[Zmwya,e ya,m?
r[mbkwfav;yg;ac: @kyf}uD;av;yg;wdkhonf rSDI_zpfukefaom rSD@kyfwdkhtm; twl_zpfowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
@lydaem "rRm
twl_zpfowWd_zifh aus;Zl;r_yKacs?
7?
8?
trSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
Page10of121
NOTES:
aomw,weH aomw0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH ed\,ya,e ya,m?
em;tjunf@kyfonf jum;odpdwftm;vnf;aumif; xdkpdwfESifh,SOfukefaom apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif;
trSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
(ESvkH;aoG;@kyf[khtcsKdhuwifpm;.)
raem"mwk,m p raem0dnm%"mwk,m p
tm@kHqif_cifpdwfESifh tm@kHvufcHpdwfwdkhtm;vnf;aumif;/ tm@kHudktxl;odaom }uHodpdwfwdkhtm;vnf;aumif;/
ya,m?
9?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Page11of121
NOTES:
yk&drm yk&drm tukovm "rRm ydrmeH ydrmeH tukovmeH "rRmeH
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tukodkvf w&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tukodkvf w&m;wdkhtm;
Oyed\,ya,e
ypPa,m?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Oyed\,ya,e ypPa,m?
tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Page12of121
NOTES:
10?
ypPa,m?
aus;Zl;_yK.?
ypPa,m?
aus;Zl;_yK.?
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
a&Sh_zpfowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
_um;odpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif; a&Sh_zpfowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
eHodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif; a&Sh_zpfowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
Page13of121
NOTES:
azmAm,weH um,0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH yka&ZmwypPa,e ypPa,m?
tawGhtxdtm@kHonf xdodpdwftm;vnf;aumif; xdkpdwfESif,SOfukefaom w7m;wdkhtm;vnf;aumif; a&Sh_zpfowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
(ESvkH;aoG;@kyf[khtcsKdhuwifpm;.)
raem"mwk,m
a&Sh_zpfowWd_zifh
11?
a&Sh_zpfowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
ya,m?
aus;Zl;_yK.?
12?
tmao0eya,e
ypPa,m?
tzefwvJvJ_zpf_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
tmao0eya,e ypPa,m?
tzefwvJvJ_zpf_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Page14of121
NOTES:
yk&drm yk&drm ud&d,mAsmuwm "rRm ydrmeH ydrmeH ud&d,mAsmuwmeH "rRmeH
a&S; a&S;Y_zpfukefaom _yKumr#}ud,m w&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom _yKumr#}ud,mw&m;wdkhtm;
tmao0eya,e ypPa,m?
tzefwvJvJ_zpf_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
13?
14?
15?
tm[m&ya,mwduADuma&m tm[ma&m r\
16?
^d ,ya,mwd
p=K^dN,H p=K0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH ^dN,ya,e ya,m?
rsufjunf@kyftpdk;&onf _rifodpdwftm;vnf;aumif; xdkpdwfESifh ,SOfukefaom w&m;wdkhtm;vnf;aumif; tpdk;&_cif;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
Page15of121
NOTES:
Zd0Sd^dN,H Zd0Sm0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH ^dN,ya,e ya,m?
v#mtjunf@kyftpdk;&onf &omodpdwftm;vnf;aumif; xdkpdwfESifh ,SOfukefaom w&m;wdkhtm;vnf;aumif;
tpdk;&_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
@lydZD0dwd^dN,H uwWm
17?
18?
19?
20?
0dy`,kwWya,mwd@lydaem "rRm
21?
Page16of121
&dS_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
NOTES:
pwWma&m r[mblwm tnrnH twdya,e ya,m?
r[mbkwfav;yg;ac:@kyf}uD;av;yg;wdkhonf tcsif;csif; &dS_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
&dS_cif;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
Page17of121
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
&dS_cif;owWd_zifh
NOTES:
*E<m,weH Cme0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH twdya,e ya,m?
teHtm@kHonf
eHodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif; &dS_cif;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
(ESvkH;aoG;@kyf[khtcsKdhuwifpm;.)
raem0dnm%"mwk p 0wWd/
22?
ya,m?
23?
Page18of121
NOTES:
24?
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
ruif;_cif;owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Page19of121
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
NOTES:
o'Ng,weH aomw0dnm%"mwk,m wHor`,kwWumeOP "rRmeH t0d*wya,e ya,m?
toHtm@kHonf
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
ruif;_cif;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
eHodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
w7m;wdkhtm;vnf;aumif; ruif;_cif;owWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
(ESvkH;aoG;@kyf[khtcsKdhuwifpm;.)
tm@kHudktxl;odaom }uHodpdwfwdkhonfvnf;aumif;/
y,eda'Naom
Page20of121
eddwm?
NOTES:
Page21of121
NOTES:
vlawG[m "r&JU tusdK;cHpm;rIUtwGuf toHk;rjyKMubJ ]]"r}}udk avmutusdK;twGuf avmufaom
toHk;csNyD; b,fokwf? b,f0gawGudk &Gwfzwf&if b,fvdkavmuDtusdK;awG&w,fqdkwJh aemufudkvdkuf
aeMupOf av;eufNyD; vdkufem&rnfh a'oemawmfBuD;onf pD;yGm;jzpf? tE&m,fuif;&Gwfzwfp&mtjzpf
eJUvrf;qHk;ae&wmudk tm;rvdktm;r& >rufMum;oGm;ygw,f/
("rab&Dt&Sif0D&d, (awmifpGef;)\ w&m;OD; pm 6)
Page22of121
NOTES:
Page23of121
NOTES:
Page24of121
NOTES:
,ckacwfeD;eD;pyfpyf aeUpOfoHk;wdk;wufaeonfh kyf0wKrsm;onf jrwfaom w&m;"rrsm;udk
em;vnf&ef wpfenf;wpfvrf;tm;jzifh taxmuftuljzpf&ayonf/ Oyrm tm;jzif.
Page25of121
NOTES:
Page26of121
NOTES:
Page27of121
NOTES:
Page28of121
tqif;tmHk ?
toHtmHk?
teHUtmHk ?
t&omtmHk ?
tawGUtxdtmHk ?
pdwful;BuHpnfonfh tmHk wpfckckaMumifhom pdwfjzpfay:Ekdif\/
NOTES:
(u) jrifodpdwf
(c) Mum;odpdwf
Page29of121
NOTES:
(*) eHodpdwf
(i) tawGUtxdpdwf
NOTES:
um,yom'udk vmwdkufvdkufonfESifh (t&m0wKwpfckckudk xdrd ? udkifrd ? ayGUzufrdvkdufonfESifh) ESvHk;oGif;
rd ygu xdodpdwfuav;jzpfoGm;ygonf/ xdkxdodpdwfuav;[m um,yom'kyfudkrSDNyD; jzpf&onfh
twGufaMumifh tawGUtxdpw
d f (um,0dnmOfpdwf) qdkwJh trnfudk &&Sdygonf/
arwm&Sif(a&Tjynfom)q&mawmf\ r*fwm; zdkvfwm; tE&m,frsm; w&m;awmf pmrsufESm 125-126 ) udk rSDjirf;ygonf
(p) awG;BuHodpdwf
Page31of121
NOTES:
jrifodpdwfjzpf&ef t*Fgav;wef
(Mum;odpdwf? eHodpdwf? pm;odpdwf? tawGUtxdpdwf? awG;BuHodpdwf
wdkYonfvnf;oabmtwdkif;yifjzpf\/)
puK0dnmOf jrifodpdwfav;wpfckjzpfzdkU&ef t*Fgav;csuf vkdtyfygonf/
(1) puKyom'qkdaom tMunfkyfvnf; &Sd&rnf /
(2) tavmu[kac:aom (tydwftyiftumtuG,f)uvJ vGwfuif;&rnf/ ae&mwGif wpfcsdKUu
tvif;a&mifvkdU ajymqkdMuygonf/ okdU&mwGif tvif;a&mif aumif;aumif;&onfh aeUcif;tcsdefwGifyif
Munfhaeonfhol\a&SU oHk;xyfom;opfjym;BuD;udk umvkdufr,fqkdvQif a&SUu jrifaeus t&m0wKawG
jrif&awmhrnfr[kwfacs/ xkdUaMumifh tavmuqdkwJhae&mrSm tumtuG,fudkyJ ,l&wmjzpfonf/
ESpfrsdK;,lvQif ydkjynfhpHkoGm;ygonf/
(3) lygHkqdkonfh jrifp&mtqif;kyf vJ &Sdaeygrnf/
Oyrm(2)
xdkenf;wlyJ puKyom'? lygHk?? reodum& oHk;csufuawmh jynfhpHkyg\/
tavmu[kac:wJh tumtuG,fuif;jcif;t*Fg r&Sdjyefvsifvnf; jrifodpdwf[m rjzpfawmhjyefyg/
Page32of121
NOTES:
Oyrm(3)
puKyom' (rsufaphtMunfkyf) ? lygHk (tqif;kyf) ? tavmu ( tumtuG,fuif;jcif; )
qdkwJh t*FgoHk;csufuawmh nDyg\/ odkU&mwGif ESvHk;oGif;jcif;qdkaom reodum& r&Sd&if jrifodpdwfrjzpfyg/
tawG;vGefbl;olrsm; vufawGUjzpfbl;ygvdrfhrnf/ tdrftay:xyf 0&HwmrSmxdkif vrf;bufodkU Munfhawmh
Munfhaeojzifh puKyom'vJ&Sdw,f/ Munfhp&mtqif;lygHkvnf;&Sdyg\/ tmavmu&Sd\/ odkU&mwGif xkdvlrSm
jrifodpdwfrjzpfyg/ tb,faMumifhqkdaomf jrif&orQawGudk pdwfuvHk;vHk; ESvHk;roGif; jzpfygonf/
Page33of121
NOTES:
pdwftrsKd;tpm;rsm;
(rnfonfhpdwftrsKd;tpm;yif jzpfygap/ a&SUazmfjycJhNyD;aom tcsufav;csufrjynfhpkHvQifawmh rnfonhfpdwfrS
rjzpfay:onfudk owdcsyfyg/)
(1) aocgeD;jzpfaompkwdpdwf?
(2) b0tpjzpfaom y#doaEpdwf
(3) b0wpfavQmufvkH; tmkHESifhrqkH tusKd;0dygufpdwfjzpfraevsif (Oyrm-tdyfaevsif)jzpfaom
b0ifpdwf
(4) tmkH(6)yg;udkrSD Edkf;Edk;Mum;Mum;tcsdefwGifjzpfaeaom tusKd;0dygufpdwfrsm;[l&dS\/
1
pkwdpdwf
(1) vuf&Sdb0\ aemufqHk;pdwfjzpfonf
(2) aocgeD;umv uH ? uredrdwf ? *wdedrdwf tmHkwpfckck0ifvmNyD; ukodkvfpdwf (aZm)
tukodkvfpdwf(aZm)rsm;jzpfNyD; ]]pkwd}} pdwfjzpfay:vm\/
(aocgeD;a&S;jzpfrnfhb0udk taxmuftuljyKonfh taMumif;jycsufrsm;udk teE&ypnf;wGif Iyg/)
y#doaEpdwf
b0\ yxrOD;qkH;pdwf jzpf\/ ,cifb0 csKyfNidrf;cgeD; aumif;aomtmkHwpfckckjzifh ukodkvfpdwf
(ukodkvfaZm)rsm;jzpfvsif vlb0? ewfb0 tp&do
S nfjzifhaumif;aom ok*wdbkH y#doaEwnf&\/
tukodkvfpdwf (tukodkvfaZm)jzpfygu tyg,fbkH? NydwmbkH y#doaEwnf&\/ aoaygufao0 ]]aZm}}
ta&;BuD;ykHudk teE&ypnf;wGif avYvmEdkifygonf/
NOTES:
3
b0ifpdwf
1/ y#doaEpdwfcsKyfNidrf;NyD;vQif b0ifpdwfonf wpfpdwfwnf;jzpfay:\/ 'kwd,ajrmufpdwfjzpf\/
2/ b0udkapmifha&Smufaom pdwfjzpf\/
3/ y#doaEpdwfu pGJ,lcJhonfh ,cifb0aocgeD;tmHkudkpGJ,l jzpfay:\/
4/ ESpfESpfNcdKufNcdKuftdyfarmuscsdef ? arhajrmaecsdefrsm;wGif b0ifpd wfonf woGifoGifpD;aeaom
jrpfa&tvsOfyrm Nidrfoufat;aq;pGm wpfckNyD;wpfck qufwpfqufwnf;jzpfay:\/
ae&mwGif tDvufxa&mepfynm&yfwGif tokH;jyKaom
EIdif;,SOfjcif;tm;jzifh b0ifpdwfudk ydkrdkem;vnfEdkifayonf/
Clock Signal
ac: vQyfppfb0ifESifh
vQyfppfb0if
Oyrm(1) uGefysLwm ydwfxm;aomfvnf; tajccHvdktyfaom tcsuftvufrsm;udk odrf;qnf;xm;&ef
qufvufvkyfudkif&eftwGuf tDvufxa&mepfynm&yfwGif Clock [kac:aom vQyfppfb0if
touf oGif;&\/ okdUjzpfom uGefysLwmjyefzGifhcsdefwGif &ufpGJrSefjyaejcif; rsdK; jzpfonf/
(2) rD;t&ifzGifhxm;NyD; xdkrD;rS&&Sdaom vQyfppf"gwfu tmHkcHpepf ( Sensor)udk Clock ac:
TV wGif toufoGif;xm; \/ odkY jzpfom oif\kyfjrifoHMum; &Drkwf Remote ESdyfvkdufonfESifh
TV rS owdjyKrdNyD; cvkwfzGifhay;jcif;jzpf\/
vlYb0ifpdwfonfvnf; oabmtwdkif;yifjzpf\/
Page35of121
NOTES:
tJ'Db0ifpdwfu bmudk tmkHjyKaeovJqdk&if t&ifb0&JU aocgeD; aemufqkH;pdwfjzpfwJh pkwdpdwfus
NyD;NyD;csif;jzpfwJh 'Db0y#doaEpdwfu,lwJh uH? uredrdwf? *wdedrdwf tmkHokH;yg;xJu wpfckckudk tmkHjyKae
ygw,f/ 'Db0 pjzpfjzpfcsif;pdwf? 'Db0&JU yxrqkH;pdwf tmkHjyKcJhwJh tmkHudk jyef,laewmaemf/
udk,ftdyfaewJhtcsdefrSm jzpfaewJh b0ifpdwfu bmudktmkHjyKaeovJqdk&if trd0rf;xJpa&muf?
y#doaEaepOfwkef;u y#doaEpdwfu ,lcJhwJhtmkHudkyJ tmkHjyKaeygw,f/
txifavmufeJY b0ifarmufraeygeJY
t&yfxJrSmokH;wJh b0ifjrifhw,f b0ifedrfhw,f qdkvdkYvnf; OD;Zif;wkdY yd#uwfpmayrSmokH;wJh
b0ifawmh r[kwfbl;/ jrefrmpum; t&yfxJrSmokH;wJh b0ifudkajymwm/
rmeudk &nfTef;wJh b0ifjzpfygw,f/ t&yfxJrSm ajymMuwJh b0ifaygh/ owdy|mef0dyemav;eJY
IrSwfNyD;awmh ESdrfhcsypfvdkY &ygw,f/ rmepdwfay:vmw,fqdk&if b,fvdkIrwkH;/ tJ'Drmepdwfuav;udkyJ
pl;pdkufNyD; I&rSmyJ/ pum;vkH;taeeJY b,fvdkI&rvJ pOf;pm;raeygeJY/ pOf;pm;ae&if b,fvdk&I&rSef;rodbl;
jzpfoGm;vdrfhr,f/
b0ifjrifhwJhpdwf ay:vm&if b0ifjrifhw,f? b0ifjrifhw,fvdkY t&Sdtwdkif; dk;dk;&Sif;&Sif;av; rSwfvdkuf
kHygyJ/ owdy|mef0dyemavmufvG,fwm r&Sdawmhbl;aemf/ rvkyfMuvdkYom/
tJ'Dvdk udk,fhrSmjzpfaewJh rmepdwfuav;udk csufcsif;IypfvdkufvdkY&Sd&if rmepdwf&JU oabmobm0udk
odvmNyD; wjznf;jznf;eJY rmet&Sdef avsmhavsmhoGm;ygvdrfhr,f/ aemufqkH;awmh jzpfaewJhrme aysmufoGm;rSm
ygyJ/
rmeaysmufjcif;qdkwJhtusKd;u 'kwd,tqihfyJ&Sdw,f/ yxrtqifh ta&;BuD;wmu tJ'Drme&JU
oabmobm0udk odzdkYygyJ/
]rmepdwf[m b,fvdkoabm&dSovJ? rmepdwfqdkwm b,fvdkjzpfaewmvJ? rmepdwfav;&JU tjcif;
t&mav;u b,fvdkvJ? b,fvdkav; jzpfaewmudk rmevdkY ac:wmvJ} vdkY pdwf0ifwpm;eJY rme&JU oabmav;
udk pl;pdkufMunfhwmudkyJ rmejzpf&if ]rmejzpfw,f}vdkY rSwfvdkY ajymwmyg/ tJ'Dvdk oabmodatmif pl;pdkufMunfh
&if; rSwfae&if rme&JU oabmobm0udk vuf0g;ay: wifMunfhovdk jrifvmygvdrfhr,f/
b,fudavomyJjzpfjzpfaygh/ y,fw,fqdkwJhae&mrSm tJ'Dudavom&JU tjypfudk qifjcifjcif;tm;jzifh
vnf; y,fvdkY&ygw,f/ tJ'Dudavomudk wdkufdkufowdy|mef0dyem IrSwfjcif;tm;jzifhvnf; y,fvdkY
&ygw,f/
ypnf;Opmudk taMumif;jyKNyD;awmh rmejzpfaew,fqdk&ifU U U U pOf;pm;Munfhvdkufaemf/ jrefrmEdkifiHol
EdkifiHom;awG oef;aygif;ajcmfq,feD;yg; &SdrSmaygh/ tJ'D oef;aygif;ajcmufq,fudk tcrJh wpf&ufauR;zdkYawmif
rvG,fbl;/ tJ'DavmufawmifrS rcsrf;omao;bJeJY bmvdkYrsm; rmeBuD;OD;rSmvJ/ wpfurmvkH;rSm&SdwJh vlawGudk
auR;EkdifNyDvm;/ auR;EdkifNyDqdk&if vufawGYvkyfyg/
ypnf;Opmudk taMumif;jyKNyD;awmh rmeBuD;r,fBuH&if wpfurmvkH;udk tcrJhauR;Edkifavmufatmif
ighrSmjynfhpkHNyDvm;/ rjynfhpkHao;bl;/ 'gqdk&if bmjzpfvkYd rmeBuD;aeOD;rSmvJ/ udk,fhrSm&SdwmawGudk awG;Munfh/
Page36of121
NOTES:
&Sufp&mBuD;/ wpfurmvkH;qdkwm tomxm;vdkufygOD;/ udk,fhaqGrsKd;av; wpfckudkyJ csrf;omatmif vkyfay;Ekdif
NyDvm;/ udk,fh&Sdwmav;udk t[kwfxifNyD; rmeBuD;raeygeJY/
"udk,fhxufomwJhol qdkwmu tNrJwrf; r&Sdbl;vm;/"
.........................................
4
tusdK;0dygufpdwf
1/
uREkfyfwdkUEkd;Ekd;Mum;Mum;&SdcsdefwGif tmHk 6 yg;rS wpfyg;yg;udk rSD jzpfay:vmaom pdwf
jzpfonf/ ukodkvfpdwf? tukodkvfpdwfwdkUonf tusdK;0dyguffpdwfrsm;jzpf\/ b0ifpdwfudk
vIyfoGm;apaom pdwfjzpf\/ (tusKd;0dyguf)pdwfonf tmHkrygbJ rnfonfhtcgrQ
rjzpfacs/
2/
bk&m; ? &[EmwdkU\ oEmefwGirf l ukodkvfvnf;r[kwf ? tukokdvfvnf;r[kwfaom
Bud,mpdwf (jyKumrQpdwf) omjzpfay:\/
tusdK;0dayguf
(1)
(2)
(3)
Page37of121
NOTES:
2/ apwoduf
apwoduf
MunfvifaewJh pdwfav;udk ta&mifqkd;wm apwoduf jzpfonf/ Identifying the mind /
pdwfonfukodkvfvnf; r[kwf? tukokdvfvnf;r[kwfao;bJ oleJUtwljzpfwJh apwoduf&JU cs,fvS,fcH&rS
obm0ajymif;&jcif; jzpfonf/
apwodufqdkonfrSm pdwfudkrDSNyD; jzpfjcif;jzpf\/ vleJUt&dyf cJGvdkUr&ouJhodkU pdwfeJU apwoduf
onfvnf; cGJr&Ekdifyg/ apwodufonf
pdwfESifhtwljzpfygonf/
pdwfESifhtwlcsKyfygonf/
pdwfeJUtwltmHkjyKygonf/
pdwfrSD&m0wKudk vdkufrSDygonf/
xdkUaMumifh pdwfudkrSDwG,f ? pdwfudkcs,fvS,f? rSwfzG,f apwoduf[k qdkMu\/
apwoduft&mifqdk;cH&NyD;vsif pdwf(3)rsKd;jzpfoGm;Ekdifygonf/
(1) aumif;aom apwoduf ta&mifqdk;cH&vsif ukodkvfpdwfjzpfjcif;?
(2) raumif;aom apwodufta&mifqdk;cH&vsif tukodkvfpdwf?
(3) ukokdvfpdwfvnf;r[kwf? tukodkvfpdwf vnf;r[kwf 0dygufud&d,mqdkwJh tAsmuwpdwf/
bk&m;&[EmwdkY\pdwfwGif ]] jyKumrQ }}omjzpfaom ]Bud,mpdwf}} onf tAsmuwpdwfjzpf\/
] uRefyfwdkY tdyfarmusaepOfwGif ukodkvfvnf;rjzpf? tukodkvfvnf; rjzpfaom b0ifpdwfonf vnf;
tAsmuwpdwfyifjzpf\/
Page38of121
NOTES:
pdwfudk tukodkvfta&mifqdk;cH&atmifu ]]owd}} qdkaom ukodkvf
apwodufeJU 0ifxdef;ay;vkdufvsif tukokdvfapwodufrsm;
r0ifEdkifawmhyg/ a'gojzpfrSef; owdxm;vkdufonfESifh a'goaysmuf
oGm;rSqufNyD; tukodkvfrjzpfawmhyg/ owdy|mef&JUtajccHtcsufyg/
apwoduf 52 yg;
1/
2/
aumif;aom ukodkvfapwoduf
apwoduf 6 yg;
(1)
0dwu
=
(2)
0dpm&
=
(3)
t"darmu
=
(4)
0D&d,
=
(5)
yDwd
=
(6)
qE
=
Page39of121
NOTES:
3/
4/
Page40of121
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
=
(22)
ormtmZD0
(23)
(24)
(25)
ukPm
rk'dwm
ynda`E (ynm)
=
=
=
tukodkvfapwoduf
(1)
arm[
(2)
t[d&du
(3)
taemwy
(4)
O'p
(5)
avmb
(6)
'd|d
(7)
rme
(8)
a'go
,HkMunfjcif; /
atmufarhtrSwf&jcif; /
&Sufjcif; /
aMumufvefUjcif; /
rvdkcsifjcif; /
rMurf;wrf;jcif; /
apwodufwdkUudk tnDtrQxm;jcif; /
apwodufNidrf;csrf;jcif; /
pdwfNidrf;csrf;jcif; /
apwodufayghyg;jcif; /
pdwfayghyg;jcif; /
apwodufEl;nHhjcif; /
pdwfEl;nHhjcif; /
apwoduf\cHhnm;jcif; /
pdwf\ cHhjcif; /
apwodufwdkU usef;rmjcif;/
pdwfusef;rmjcif; /
apwodufajzmifhrwfjcif; /
pdwfajzmifhrwfjcif; /
toufarG;rIrygbJ 0pD'kpdkuf 4 yg;rS a&SmifMuOfjcif;
toufarG;rIrygbJ um,'kpdkuf 3 yg; rS
a&SmifMuOfjcif;/
toufarG;rItwGuf 0pD'kpdkuf (4)yg;?
um,'kpdkuf (3)yg;rS a&SmifMuOfjcif; /
qif;&J'kua&mufolrsm;udk u,fwifulnDvkdjcif; /
csrf;omolrsm;udk jrif& Mum;&aomtcg 0rf;ajrmufjcif;
aumif;rI ? raumif;rIudk trSeftwdkif; cGJjcm;
odjrifjcif;jzpfonf/
14 yg;
=
rodwwfjcif; /
=
r&Sufjcif; /
=
raMumufvefUjcif; /
=
pdwfysHUvGifhjcif; /
=
vkdcsifwyfrufjcif; /
=
rSm;rSm;,Gif;,Gif;odjrifjcif; /
=
axmifvTm;jcif; /
=
Murf;wrf;jcif; /
NOTES:
(9)
(10)
(11)
(12)
(13)
(14)
m
rp&d,
ukuKp
xde
rd'
0dpdudpm
=
=
=
=
=
=
jiLpljcif; ? remvdkjcif; /
olwyg;tm; r&apvkd0efwdkjcif; /
aemifwzef ylyefjcif;/
xHkxkdif;jcif; /
rIHrIdif;jcif; /
,HkrSm;jcif;
Page41of121
NOTES:
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
Page42of121
NOTES:
(7)
(8)
(9)
(10)
(11)
(12)
(13)
(14)
Page43of121
NOTES:
3/ kyf
Page44of121
NOTES:
Page45of121
NOTES:
( 1 ) yx0D (j'yf&Sdjcif;owd? Properties of Solidity / Inertia )
y|mef;tvdkt& tjcm;"mwfBuD;(3)yg;ESifh,SOfvsif ydkxdEdkifawGYEdkifonfh oabmjzpf\/
(q&mBuD;OD;ausmfwGwf\ o'raZmwuy|mef; pm-83)
Page46of121
NOTES:
( 4 ) awaZm (&ifhusufapjcif;? yljcif;? at;jcif;owd? Properties of Heat / Calorific Value)
yljcif;? at;jcif;oabm? tyl"mwfyg0ifrIY? tat;"mwfyg0ifrIYponfwdkYay:wGif rlwnf ypnf;
ykHo@mef? *kPfowdwdkYyg oD;jcm;pDjzpfoGm;\/
Page47of121
NOTES:
a[wkypa,m
(tajctjrpfozG,f*kPfowd (odkY) a&aomufjrpfozG,f*kPfowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
rdrdudk,fudk ]]tvSLcHyHk;}} [k oabmxm;yg/....... &NyD;vQif jyefvSLrnfh pdwfarG;yg/
a'gopdwfudkcsufjcif;jrifvkduf vQif igr[kwfwJh a'go[kjrifNyD; a'goESifh igwpfjcm;pDjzpfoGm;r,f/
a'gopdwfudka'gopdwf[lodyg/ olY&JYaumif;wJhtcsufuav;udk jyefawG;yg/
oDvudk rapmifhcsifvJapmifh ? apmifhcsifvnf; apmifh? aemiffrapmifhbJ raeEkdifawmhyg/
pdwfat;csrf;csrf;aecsif&if olrsm;taMumif;udk wwfEkdifoavmuf rajymygeJU
arwm"gwftm;enf;wm a'gow&m;qdkwm vTrf;rdk;aejzpf\/ arwm"gwfawG&atmifvdkU
wjznf;jznf;avhusifh,l&rnfomjzpf\/
bmvdkY avmbqdk;rSef;rodvJ? bmvdkY a'goqdk;rSef;rodwmvJ? bmvdkY arm[qdk;rSef; rodwmvJ?
'Davmufajym&JUom;eJY bmvdkYqdk;rSef; rodMuwmvJqdkawmh arm[BuD;vGef; rsm;vGef;aevdkYyg/
w&m;xdkifzdkYu t"dur[kwfbl;/ w&m;tm;xkwfzdkYu t"du/ oGm;vnf; w&m;eJY? &yfvnf; w&m;eJY?
xdkifvnf; w&m;eJY? avsmif;vnf; w&m;eJY? pm;vnf; w&m;eJY? pGefYvnf; w&m;eJY? a&csKd;vnf; w&m;eYJ?
oGm;wdkufvnf; w&m;eYJ? vkHcsnf tuFsD jyif0wfvnf; w&m;eYJ? a&tdrfxJrSm usifBuD;usifi,fpGefYawmhvnf;
w&m;eYJ? bmvkyfvkyf w&m;eJY vkyfaewmudk w&m;tm;xkwfw,fvdkY ac:wm/
Page48of121
NOTES:
a[wkypa,m
(tajctjrpfozG,f*kPfowd (odkY) a&aomufjrpfozG,f*kPfowd)
a[wkypPa,mwda[wl a[wkor`,kwWumeH
ta_ct_rpfw&m;wdkhonf
ta_ct_rpfowWd_zifh
"rRmeH
rdrdwdkhESif,SOfukefaom
wHorkmemeOP
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;/
@lygeH
a[wkypPa,e
rdrdwdkhajumif_zpfukefaom
ypPa,m?
@kyfwdkhtm;vnf;aumif;/
aus;Zl;_yKwwfonf_zpf.?
Page49of121
NOTES:
Page50of121
NOTES:
avmb
avmbonf rD;ykHBuD;wpfckjzpf\/
pm;vdkrI? 0wfvdkrI? wky*kPfNydKifvdkrI? vdkcsifrItrsKd;rsKd;jzpf\/
,ckrsufarSmufb0vnf; avmifNrdKufwwf\/ aemifwrvGefb0vnf; rdrd\ rSD&myk*Kdvfudk
vdkufvHavmifNrdKufwwf\/
tavmb
avmb"mwfr[kwfonfudkyif tavmb"mwf[kac:\/ avmb"mwfudk wpfpwpfpy,fazsmufvsif
avmb"mwfrSajymif;vJ tavmb"mwfjzpfay:vm\/
rvdkcsifrI? rpGJvrf;rI? rom,mrI? wyfrufjcif;uif;rIrsm;udk ac:onf/
ou&mZf 1270? waygif;vqef; (8)&uf ykodrfNrdKU? [dkufpul;ausmif;wGif; a[mMum;awmfrlaom aus;Zl;&Sif v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;
\ rD;ajcmufyg;w&m;awmfrS (v,fwDa[mudef;w&m; pm 152-165rS aumufEIwfcsuf)
Page51of121
NOTES:
rpGJ"mwfcH = tavmb
bk&m;tavmif; olawmfaumif;BuD;awG? ynm&Sd olawmfaumif;BuD;awG&JU oEmefrSm&SdwJh "mwfcH
aumif;(6)rsKd;qdkwm &Sdygw,f/ tavmb"mwfcH? ta'go"mwfcH? tarm["mwfcH? aeur"mwfcH? y0da0u
"mwfcH? ed&P"mwfcH? ygVdvdkajymvdkuf&wm ydkNyD;awmh t&om&Sdygw,f/ ygVdvdkvnf;&atmifusufxm;yg/
tavmb"mwfcH? tavmb"mwfcHqdkwm rvdkcsifwJh"mwfcH/ tavmb"mwfcH tm;enf;wJhyk*KdvfawG
usawmh wpfusyf? wpfjym;av;utp ay;&urf;&rSm? pGefY&BuJ&rSm tifrwefESajrmygw,f/ olrsm;udk ay;urf;
pGefYBuJzdkY tomxm;? udk,fhudk,fudkawmif roxmbl;? 'gu tavmb"mwfcH tm;enf;wJY yk*KdvfawGaygh/
tavmb"mwfcH tm;aumif;wJh yk*KdvfawGusawmh aomif;eJY odef;eJYcsDNyD;awmh pGefY&r,fqdk&ifvnf;
0efrav;bl;/ ya'o&mZfpnf;pdrf? {u&mZfpnf;pdrf? pMu0aw;rif;pnf;pdrfawG pGefYypf&r,fqdk&ifawmfrS
jrufwpfyifavmufawmif pdwfxJrSm ratmufarhygbl;wJh/ jrufwpfyifav; pGefYvdkuf&vdkyJ oabmxm;Ekdif
ygw,f/
]avmb}u vdkcsifwmaygh/ tavmbqdkawmh rvdkcsifwmaygh/ jrefrmvdkajymr,fqdk&ifawmh tavm
b"mwfcHqdkwm ]rvdk"mwfcH}ygyJ/ tavmb"mwfcHqdkwm ]rvdk"mwfcH}vdkY ajymvdkufawmh rvdkcsifbl;/
bmypnf;OpmrS r&SmazGawmhbl;vdkY xifaeOD;r,f/ tJ'Dvdk r[kwfygbl;/ bmqdkbmrS rvdkcsifawmhwJh tajc
tae? vkH;0 rvdkcsifawmhwJh tajctaevnf;&Sdygw,f/ olYtqifheJYolayghav/
vdkcsifw,fqdkwmuvnf; udk,fcHpm;zdkY vdkcsifwm&,f? olwpfyg;udk a0rQzdkY vdkcsifwm&,fvdkY ESpfrsKd;
&Sdygw,f/ udk,fcHpm;zdkY vdkcsifwmu avmb? olwpfyg;udk a0rQzdkY vdkcsifwmu tavmb? tJ'DtavmbudkyJ
udk,fcHpm;zdkY vdkcsifwmr[kwfvdkY ]rvdk"mwfcH}vdkY ac:ygw,f/
]rpGJ"mwfcH}vdkY ajymwmuydkaumif;ygw,f/ ydkNyD; t"dym,fjynhfpkHygw,f/ &NyD;om; ydkifqdkifrIawGudkyJ
jzpfjzpf? r&ao;wJh ydkifqdkifrIawGudkyJjzpfjzpf pGJvrf;NiduyfraewJhoabm? pGefYvTwfzdkY MuHKvm&if tcsdefra&G;
pGefYvTwfEdkifwJhoabm[m ]rpJG"mwfcH}ygyJ/
tajctaet& olwpfyg;udk ulnDaxmufyHhzdkY vdkcsifw,fqkd&ifvnf; pGefYvTwfzdkY &nf&G,fcsufeJY vdkcsif
wmjzpfvdkY ]rvdkcsifwJhpdwfeJY vdkcsifwm}vdkYyJ ajym&ygvdrfhr,f/ ]tavmb"mwfcH = rpGJ"mwfcH}qdkwmuawmh
t&Sif;qkH;ygyJ/
t&SifqEm"du (yg&rDawm&) \ xl;rSxl; w&m;awmfrS
Page52of121
NOTES:
a'gorD;
a'goonfvnf; rD;ykHBuD;wpfckjzpf\/
a'goqdkonfum; udk,ftm;jzifh? EIwftm;jzifh? pdwftm;jzifh Murf;wrf;jcif;yifjzpf\/
,ckrsufarSmufb0vnf; avmifNrdKufwwf\/ aemifwrvGefb0vnf; rdrd\rSD&myk*Kdvfudk
avmifNrKdufwwf\/
a'gorD;pJGvsif wylaEG;aEG;? wa&;a&;ESifh aqG;aompdwfjzifhom ae&aom'kuudkcH&\/ xdka'gorD;
pGJNidzl;aom ol\tay:omvsif owd&wdkif; a'gorD;awmufavmif\/
BuD;rm;av;vHvSpGmaom tukodkvf'kpdkufrIBuD;wdkYudkyif twif;jyKusifhrdav\/
avmbrD;xuf BuD;rm;jyif;xefaomaMumifh rdrd\rDS&myk*Kdvf kyf? emrfudk avmifuRrf;ysufqD;aponf/
kyfqif;wdkYudkvnf; zsufqD;ypf\/
ta'go (arwm)
a'gor[kwfonfudkyif ta'go"mwf[kac:\/ a'go"mwfudk wpfpwpfpy,fazsmufvsif
a'go"mwfrS ajymif;vJ ta'go(arwm"mwf)jzpfvm\/
a'gorD;tyl[lorQudk tvkH;pkHy,fowfEdkifay\/
arwmjzifh pdrfxm;aom? xkHxm;aom yk*Kdvfonf kyfat;csrf;jcif;? pdwfat;jrjcif;[laom arwm
tusKd;(11)yg;wdkYudk 'dXBuHK& awGY&av\/ arwm"mwfonf ow0gtrsm;udk at;jrapaom
"mwfBuD;jzpfav\/
arwmw&m;jzifhaeoludk usufoa&r*FvmrsKd;pkHwdkYjzifh jynfhNzdK;vIdifxkHae jA[mrif;wdkYuJhodkY aeEdkifol
[l jrwfpGmbk&m;ua[mawmfrl\/
aus;Zl;&Sif v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;\ ykvJNrdKU? [dkufpul;ausmif;wGif; a[mMum;awmfrlaom rD;ajcmufyg;w&m;awmfrS
(v,fwDa[mudef;w&m; pm 152-165rS aumufEIwfcsuf) ou&mZf 1270? waygif;vqef; (8)&uf
rrkef;"mwfcH = ta'go
ta'goqdkwmu a'gor&Sdwm/ a'gouif;wm/ ta'go"mwfcH tm;enf;wJh yk*Kdvfusawmh bm
r[kwfwJh tao;trTm; pum;vkH;av;eJYvnf; ykHBuD;csJUNyD;awmh a'goawG BuD;aewwfw,f/ pdwfwdkaewwf
Page53of121
NOTES:
w,f/ pdwfqdk;aewwfw,f/ emusnf;rkef;wD;aewwfw,f/ &efNidK;awG zGJYaewwfw,f/
ta'go"mwfcH tm;enf;wJh yk*Kdvfusawmh a'gojzpfp&mpum; ao;ao;rTm;rTm;av;? a'gojzpfp&m
tjyKtrl ao;ao;rTm;rTm;av;uvnf; a'gorD;awG tBuD;tus,f awmufavmifapw,f/
ta'go"mwfcH tm;aumif;wJh yk*Kdvfusawmh? a'goenf;wJh yk*Kdvfusawmh udk,fhudk udk,fxdvuf
a&muf apmfum;awmifrS tNyKH;rysufbl;/ uavmfqJaevnf; pdwfrqdk;bl;/ udk,fh&JU *kPfodumawG xdyg;
oGm;atmif BuD;BuD;us,fus,fvkyfaevnf;yJ a'gorjzpfbJeJY onf;cHEkdifw,f/
onf;cHwmwpfydkif;? ajz&Sif;wmu wpfydkif;ayghaemf/ ]bmyJajymajym onf;cH&r,f}qdkwmu ikHYcHae&rSm
udk ajymwmr[kwfbl;/ pdwfrqdk;zdkY? a'goeJY jyefrajymzdkY ajymwm/ ajz&Sif;zdkY vdktyf&if jyefajz&Sif;&rSmyJ/
vlawG t,ltqvGJaewmu bmyJjzpfjzpf ikHYcH/ ikHYcHwmudkyJ onf;cHw,fvdkY xifaew,f/ ikHYcHwdkif;onf;cHwm
r[kwfygbl;/ ajz&Sif;oifh? ajz&Sif;xdkufwmudkvnf; ajz&Sif;&r,f/ 'gayrJh wpfzufom; a'gorxGufapeJY/
wpfzufom; tusKd;,kwfatmif rwkHYjyefeJY/ 'gudk onf;cHw,fvdkY ac:wmaemf/
vdktyfvdkY jyefajym? jyefajz&Sif;onfjzpfap? rvdktyfvdkY jyefrajym? jyefrajz&Sif;onfjzpfap udk,fhpdwf
xJrSm a'gorxGuf&if onf;cHwmygyJ/ jyefrajym? jyefrajz&Sif;ayr,fh pdwfxJrSm rausreyfjzpfae&if? a'go
xGufae&if onf;cHw,fvdkY rac:ygbl;/
ta'go"mwfcHqdkwmu jrefrmqdk&ifawmh ]rrkef;"mwfcH}ayghav/ wpfzufom; udk,fhudk bmajymajym?
wpfzufom; udk,fhudk bmvkyfvkyf? tJ'Dwpfzufom;tay: emusnf;rkef;wD;wJhpdwf r&SdwJh oabm[m ta'g
o"mwfcH? rrkef;"mwfcHygyJ/
t&SifqEm"du (yg&rDawm&) \ xl;rSxl; w&m;awmfrS
a'goenf;atmifvkyfenf;
]]oa'goH0g pdwH ? oa'goH pdwEd yZmemwd}} [l bk&m;a[m&Sdxm;\/ a'goESifhwuG
jzpfaompdwfudk a'goESifhwuGjzpfaompdwf[l odyg/ (a'goudk a'go[l odyg)? a'gopdwfudk csufjcif;
jrifvkdufvQif igr[kwfwJh a'go[kjrifNyD; a'goESifh igwpfjcm;pDjzpfoGm;r,f/ tJ'Dwpfcg a'goudk xdef;ausmif;
&wm vG,foGm;r,f/ ...........
Page54of121
NOTES:
pdwfwdkp&mudk BudKwifNyD; rxm;ygeJU/
vwfwavmtqifajyatmif vG,fvG,feJU uwdray;ygeJU/
pdwfat;csrf;csrf;aecsif&if olrsm;taMumif;udk wwfEkdifoavmuf rajymygeJU/ txl;ojzifh
olrsm;raumif;aMumif; rajymyJaewm aumif;w,f/
at;at;aq;aq;ajymwwfatmifavhusifhyg/
pdwftaESmifht,Sufjzpfp&mudpawGudk tjrefqHk;ajz&Sif;vkdufyg/
pdwf&Snf&Snfxm;yg/
odyfryifyef;ygapeJU/
vlawG&JU aumif;wJhtcsufuav;awGudk rMumrMumawG;yg/
q&mawmfOD;aZmwdu (rm[mNrdKifawm&)\ a'goudkem;vnfyg w&m;awmf
oDvapmifhvQif *kPmjzifhapmifhyg/
1/
udk,fhtoufudkolrsm; owfrSmaMumuf olrsm; toufowfjcif;rS a&SmifMuOf jcif;rKd;onf
&S,foDv (txl;oDv) awmYr[kwf acs/ igemovdk ? igcHpm;&ovdk olrsm;remrcHpm;&aygapESifh
qkdaom *kPmav;jzifh apmifhxdef;yg/
2/
ighypnf; cdk;cH&? ysufpD;&rnfpdk; olrsm;ypnf;cdk;,ljcif;rS a&SmifMuOfrIUxuf olrsm;ypnf;ukef
cef;oGm;vQif pdwfqif;&JrSmpdk; [laom *kPmjzifh apmifhxdef;yg/
3/
xkdUtwl olUtdrfaxmifuGJrSmpdk; olUrdom;pkNydKuGJrSmpdk; olwyg; a`EusrSmpdk; [laom
ukPmjzifh olrsm; tdrf,mjypfrSm;jcif; rS a&SmifusOfyg/
4/
udk,ftvdrfcH&vQif pdwfqif;&JouJhoUdk rcHpm;&atmif trSefudkrodjrif rcHpm;&atmifqdkaom
*kPmpdwfjzifh oDvapmifhyg/
t&SifqEm"du (yg&rDawm&) \ ]]arwmjzifh xHkvTrf;tyfaom}} toHoGif;w&m;awmfrS
Page55of121
NOTES:
2/
3/
4/
5/
arwmESvHk;aeUpOfoHk; (uulyrokwf)
t*r[my@dw t&SifeErmvm bd0Ho (PhD)
jrwfpGmbk&m;\ uuplyr a[mMum;csufrS (uup = vT &efolu udk,fhudk vTeJUwdkufvQifyif
rwkefUjyef[laom oEd|mefcscsufrsdK;xm;&ef a[mMum;xm;csuf)
wpfOD;ESifhwpfOD; ajymqdkqufcH&m rnfodkUaom tcsufrsm;OD;pGm oEd|mefcsxm;&rnfudk bk&m;&Sifu
OD;pm;&Sif;jyxm;\/
pum;ajym&mwGif
(1) ajymoifhaom tcsdefomajym&rnf/ rajymoifhaom tcsdefrajym (Right Time)
(2) rSefwmudkyJajymrnf/ rrSefwmudk rajymyg/ (True Fact)
(3) MuifMuifemem ,Of,Ofaus;aus;odrfodrfarGUarGU ajymrnf/ (Nicely)
(4) tusdK;&SdwJh pum;udkomajymrnf/ tusdK;r&Sdwmrajymbl;/ (Beneficial)
(5) ajymwJhtcg arwmeJU ajymrnf/ a'goESifhrajym (With good Intention without anger)
txufyg (5)csufvHk; rSwfrd&ef rSwfpkjyKpkou
l dk t*FvdyfpmaMumif;av;ESpfck jyKvkyfNyD;
rSwfom;ygonf/
Please tell him the true fact nicely in the right time.
Do not forget to tell this with good intention but without anger to be beneficial.
[l jzpf\/
NOTES:
(4) 'DvdkajymwJh yk*dKvf&JU tusdK;udk vkdvm;wJh pdwfeJU wu,fhudk arwmydkUay;ygwJh/
arwm"gwftm;enf;wm a'gow&m;qdkwm vTrf;rdk;aejzpf\/ arwm"gwf awG&atmifvdkU
wjznf;jznf;avhusifh,l&rnfomjzpf\/
a&ul;orm; ? awmifwuform;vnf; avhusifh&ovdk abmvHk;orm;awGvnf;avhusifh&\/
(xHkvTrf;ap&jcif;jzifh vkd&ma&muf tusdK;BuD;yHkudk tmao0eypa,mwGifavhvmyg)
(5) NyD;awmh arwmudk xyfNyD; wkd;csJUvdkufygOD;wJh/ ow0grsm;tay:rSm arwmyGm;rsm;vkdufyg/
arwm"gwfydkrdkckdifrmvmatmif bk&m;u TefMum;ay;vkdufwmyg/
arwmonf &efuif;a0;ap\ (ta0&) qko
d nfrSm ]]tukova0&}} pdwfxJu&efoludk arwm
"gwfeJU z,f&Sm;NyD; ]]ta0&}} &efuif;oGm;wm/ ]]yk*va0&}} qdkwJh &efolyk*dK vf&JU wdkufckdufjcif;udkvJ rNzHK
awmhyg/
tJ'Dvdk arwmpdwfxm;ol? atmifEkdifol&JU pdwfrwHkvIyfyHkudk wl&Gif;BuD;eJU r[myx0DajrBuD;wl;
vQif rukefraysmufuG,fEkdifouJhodkU jrpfBuD;udk rD;wkwfeJU ylvmatmif vkyfr&awmhouJhodkU? yef;csD
q&m aq;wHESifh pkwfoHk;NyD; avxJtkyfa&;cs,fvQif[kouJhodkUyif arwm"gwfjynfU0aeol\ pdwfudk
a'gokyfawGvma&;vkdU r&EdkifaMumif; &efolu udk,fudkvTeJUwdkfuf&ifawmif rwHkUjyefygeJUvdkU qHk;rxm;
ygw,f/
t*r[my@dw a'gufwm t&SifeErmvm bd0Ho (PhD) \ arwmESvHk;aeUpOfoHk; (uulyrokw)f
wef;wlvl....arwmyGm;yg/
atmufuvl.... oem;ukPmxm;yg /
txufuvl...... rk'dwmyGm;yg /
Page57of121
NOTES:
arm[ESifh tarm[ (okYd ) tarh"mwfcH ESifh rarh"mwfcH (okYd ) rodrI ESifh odrI
bmvdkY avmbqdk;rSef;rodvJ? bmvdkY a'goqdk;rSef;rodwmvJ? bmvdkY arm[qdk;rSef; rodwmvJ?
'Davmufajym&JUom;eJY bmvdkYqdk;rSef; rodMuwmvJqdkawmh arm[BuD;vGef; rsm;vGef;aevdkYyg/
arm[rD;
arm[onfvnf; rD;ykHBuD;wpfckjzpf\/
arm[qdkonfrSm
awGa0rIY?
rdef;armrIY?
rvdrmrIY?
rodjrif? rxifvif;rIY?
arYarYrl;rl;l;l;ESrf;ESrf;jzpfrI
aomufMuL;? pm;MuL;? aysmfMuL;rIYrsm;jzpf\/,ckrsufarSmufb0vnf; avmifNrdKufwwf\/
aemifwrvGefb0vnf; rdrd\rSD&myk*Kdvfudk avmifNrKdufwwf\/
ynmPfESifh ajzmifhajzmifhqefYusifaom w&m;jzpf? t&m&m cRwfacsmfrSm;,Gif;wwf\/
atmufusaemufusjzpf\/
oHo&mc&D; vrf;aysmufaeaomoljzpf\/ avmbrD;ykHudkvnf; 0ifwdk;rd\/ wpfcgw&H 'd|dawmBuD;
odkYvnf; 0ifrd\/ wpfcgw&H rmeawmBuD;/ wpfcgw&H a'gorD;ykHBuD;twGif;odkY ponfjzifh vrf;rSm;
rsKd;pkHudk a&muf\/
tarm[
arm[r[kwfonfudk tarm[ [kqdk\/ arm[udk wpfpz,fcGmvsif arm[ZmwdrSajymif;
tarm[Zmwf jzpfay:vm\/
tarm[udk
Pfynm (odjrifrI)
0dZm (xdk;xGif;rI)
orm'd|d (aygufa&mufrI)
"r0dp, (vdrmrI)
0drHom (wwfrI)
pdEm (uRrf;usifrI) [l toD;oD;ac:a0:\/
odjrifrIY? xdk;xGif;rIY? aygufa&mufrI? vdrmrIY? wwfrIY? uRrf;usifrIYwdkYyifwnf;/
ypKyef? oHo&mESpfjzmvkH; aumif;jrwfaom tusKd;xl;&ap\/
tvdk&dS&modkY ajzmifhwef;pGmoGm;Edkif\/
udavom tnpftaMu;wdkYjzifh tarSmiftwdjynfhaeaom oHo&mtcef;wdkufBuD;xJwGif tvGef
wpf&m xGef;vif;vSpGmaom "mwfrD;wdkifESifhwl\/
oHo&mBuD;\ qdk;usKd;jrifEkfid faom rsufpdozG,fjzpf\/
ou&mZf 1270? waygif;vqef; (8)&uf ykodrfNrdKU? [dkufpul;ausmif;wGif; a[mMum;awmfrlaom aus;Zl;&Sif v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;
\ rD;ajcmufyg;w&m;awmfrS (v,fwDa[mudef;w&m; pm 152-165rS aumufEIwfcsuf)
Page58of121
NOTES:
rarh"mwfcH = tarm[
tarm["mwfcH qdkwmu arm[uawmh arhwm? awGa0wm? trSeftwdkif; rodwm? odoifhwmawG
rodwm? rodoifhwmawG odwmaygh/ tarm[uawmh rarhwm? rawGa0wm? trSeftwdkif;odwm? odoihfwm
awG odwm? rodoifhwmawG rodwmaygh/ vdk&if;uawmh rarYwmygyJ/ tarm["mwfcHqdkwm ]rarY"mwfcH}
vdkY jrefrmvdk rSwfvkdufaygh/
tarm["mwfcH tm;enf;wJY yk*KdvfawGusawmh w&m;vnf; remcsifbl;? w&m;pmtkyfvnf; rzwf
csifbl;? w&m;awGvnf; tm;rxkwfcsifygbl;/
tarm["mwfcH tm;aumif;wJY yk*KdvfawGusawmh w&m;pmtkyfqdk&ifvnf; zwfvdkYudk tm;r&Edkifbl;/
w&m;wdyfacGqdk&ifvnf; emvdkYudk tm;r&Edkifbl;? vludk,fwdkif t&Sifvwfvwfa[mwJh w&m;yGJqdk&ifvnf;
emvdkYudk r0Edkifbl;/ w&m;tm;xkwf&r,fqdk&ifvnf; ESpfem&D xdkif&rvm;? okH;em&Dxdkif&rvm;aygh/
w&m;xdkifzdkYu t"dur[kwfbl;/ w&m;tm;xkwfzdkYu t"du/ oGm;vnf; w&m;eJY? &yfvnf; w&m;eJY?
xdkifvnf; w&m;eJY? avsmif;vnf; w&m;eJY? pm;vnf; w&m;eJY? pGefYvnf; w&m;eJY? a&csKd;vnf; w&m;eYJ?
oGm;wdkufvnf; w&m;eYJ? vkHcsnf tuFsD jyif0wfvnf; w&m;eYJ? a&tdrfxJrSm usifBuD;usifi,fpGefYawmhvnf;
w&m;eYJ? bmvkyfvkyf w&m;eJY vkyfaewmudk w&m;tm;xkwfw,fvdkY ac:wm/
tarm["mwfcH tm;aumif;wJY yk*KdvfawGusawmh w&m;xdkifwmeYJwGif rauseyfawmhbl;/ w&m;
tm;xkwfawmhwmyJ/ oGm;? &yf? xdkif? avsmif; &d,mykwfav;yg;rSma&m? oGm;oGm;vmvm? pm;pm; aomuf
aomuf? em;em;aeae? pGefYpGefY,dk,dk tNrJwrf; w&m;ESvkH;oGif;xm;awmhwmyJ/
tarm["mwfcHudk 'DaeYw&m;twGuf jrefrmvdkajymr,fqdk&if rarY"mwfcHaygh/ tarm["mwfcH
tm;aumif;&if rarYawmhbl;/ tNrJwrf; owd&Sdaew,f? Pf&Sdaew,f/ tNrJwrf; owdygaew,f? Pfyg
aew,f/ udk,ftrlt&mjzpfwdkif; owdygw,f? Pfygw,f/ EIwftrlt&jzpfwdkif; owdygw,f/ Pfygw,f/
pdwftrlt&mjzpfwdkif; owdygw,f? Pfygw,f/
owdy|mefav;yg;udk vG,fvG,frSwcf sif&if um,uHjyKvkyfwdkif; owdPfxnhfxm;? 0pDuHajym
qdkwdkif; owdPfwnfhxm;? raemuHBuHpnfwdkif; owdPfxnfhxm;/ tJ'gudk owdy|mefvdkYac:wm/ owd
y|mefav;yg;eJY oabmcsif;uawmh twlwlygyJ/ tmkHay:rlwnfNyD; pum;vkH;uGJoGm;wm/
bk&m;tavmif; olawmfaumif;BuD;awG&JU yxrqkH; "mwfcHokH;rsKd;uawmh tavmb? ta'go?
tarm[?jrefrmvdkqdk&ifawmh ]]r}}okH;vkH;"mwfcHawGyg/ rpGJ"mwfcH? rrkef;"mwfcH? rarh"mwfcH/
t&SifqEm"du (yg&rDawm&) \ xl;rSxl; w&m;awmfrS
Page59of121
NOTES:
t&SdefawGyg/ b,f[mudkyJjzpfjzpf tvdkrus rausreyfjzpfaewm[m a'gorD;t&SdefawGyg/........
..... ]]wpfvSnfhpD wpfvSnfhpD avmifaeMuw,f}} vdkYajym&rSmyJ? arm[udavomrD;uawmh 'Dvdkr[kwf
awmhbl;? 'ku ork', eda&m" r* qdkwJh opmav;yg;udk rodrjrifao;wmudku opmudk zkH;vTrf;wwfwJh
t0dZm arm[u avmifaewmygyJ/..........
......avmbrjzpf&if avmbeJYwGJwJh NrJw,fxifatmifvkyfwJh edpom jywwfwJh rdpm'd|drygawmhygbl;/
tJ'Dawmh trSeftwdkif;jrifwJh orm'd|day:vmygw,f/ orm'd|day:vm&if tarm[aygh/ tarm[jzpf&if
tavmb ta'goawGvnf; yg0ifcGifh&MuwmygyJ/ tJ'DawmhrS trSeftwdkif; rNrJwJh tedpudk rNrJwJh tedp
twdkif;jrifvmygw,f/
("r'lw t&SifaqudE\ w&m;b,fvdktm;xkwf&rvJ pm-114)
Page60of121
NOTES:
t&rPypa,m (tmkHowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
csrf;omudkvdkcsif&if olrsm;twif;rajymygeJ. (tukodkvfjzpfapr,fh tmkHudk vSrf; r,l ygeJ.)
tmHkudk a&Smifp&mrvdk? ESvHk;oGif;wwf&efomvkd\/ tmHkudk a&Smifae&vsif a'gojzpfaevdrfhrnf/ 0dyem\ qefUusifzufjzpf\/
udk,fwdkifvnf; olrsm;twGuf aumif;aomtmHkjzpfatmif ay;zdkUvkd\/ udk,fudk usefwJholawG auseyf&JU vm;qdkonfhar;cGef; rMumcPar;&efvdk\/
pdwf"gwfaumif;vQif tmHkaumif;csnf;jzpf\/
Page61of121
NOTES:
t&rPypa,m (tmkHowd)
csrf;omudkvdkcsif&if olrsm;twif;rajymygeJ. (tukodkvfjzpfapr,fh tmkHudk vSrf; r,l ygeJ.) (v,fwDq&mawmfBuD;)
tmHkudk a&Smifp&mrvdk? ESvHk;oGif;wwf&efomvkd\/ tmHkudk a&Smifae&vsif a'gojzpfaevdrfhrnf/ 0dyem\ qefUusifzufjzpf\/
udk,fwdkifvnf; olrsm;twGuf aumif;aomtmHkjzpfatmif ay;zdkUvkd\/ udk,fudk usefwJholawG auseyf&JU vm;qdkonfhar;cGef; rMumcPar;&efvdk\/
pdwf"gwfaumif;vQif tmHkaumif;csnf;jzpf\/
("r'lw t&SifaqudE)
tm&rR%ypPa,mwd@lyg,weH puQK0dnm%"mwk,m
tqif;tm@kHonf
wHor`,kwWumeOP
_rifodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
"rRmeH
tm&rR%ypPa,e
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
ypPa,m?
tm@kHowWd_zif
aus;Zl;_yKwwfonf_zpf.?
o'Ng,weH
toHtm@kHonf
aomw0dnm%"mwk,m
_um;odpdwftm;vnf;aumif;
wHor`,kwWumeOP
xdkpdwfESif,SOfukefaom
"rRmeH
tm&rR%ypPa,e
w7m;wdkhtm;vnf;aumif;
tm@kHowWd_zif
ypPa,m?
aus;Zl;_yKwwfonf_zpf.?
eHodpdwftm;vnf;aumif;
xdkpdwfESif,SOfukefaom
"rRmeH
tm&rR%ypPa,e
ypPa,m?
w7m;wdkhtm;vnf;aumif; tm@kHowWd_zif
aus;Zl;_yKwwfonf_zpf.?
tm&rR%ypPa,e
ypPa,m?
&om,weH
azmAm,weH
raem"mwk,m
wHor`,kwWumeOP
"rRmeH
xdkraem"mwfESif,SOfukefaom
tm&rR%ypPa,e
ypPa,m?
Page62of121
NOTES:
,H ,H "rRH tm&AB
a,
a,
"rRm
Oy`d
pdwWapwodum "rRm/ aw aw
"rRm
awoH
awoH
"rRmeH
tm&rR%ypPa,e
ypPa,m?
(lygHk)
(o'gHk)
(*EmHk)
(&omHk)
(azm|rmHk)
("rmHk) txufyg tmHk (5)yg;rSvGJ useftmHkrsm;udk "rmHk[k
ac:\/
tmHk{nfhonf0ifEkdifonfh cEmudk,f\ oufqkdif&mwHcg;aygufrsm;udk ]]'Gg&}} [kac:\/ xdkUaMumifh
1/
rsufpdwHcg;ayguf
(puK'Gg&)
2/
em;wHcg;ayguf
(aomw'Gg&)
3/
ESmwHcg;ayguf
(Cme'Gg&)
4/
vQmwHcg;ayguf
(Zd0Sm'Gg&)
5/
udk,fwHcg;ayguf
(um,'Gg&)
6/
pdwfwHcg;ayguf
(raem'Gg&)
(a'gufwmrif;wifrGef\ wuodkvftbd"rm pm 57-58)
NOTES:
qdkwmav;jzpfay:vmygonf/xdkjrifodpdwfudk trnfay;aomtcg puKyom'udkrSDNyD; jzpfonfhtwGufaMumifh
puK0dnmOfpdwf[kay;xm;ygonf/ b,ft&m0wKudkyJMunfhvkdufMunfhvkduf
jrifodpdwfjzpf aeonfomjzpfonf/ ESvHk;oGif;jcif;r&Sdygu
pdwfjzpfay:ay/
MunfhaeayrJhvnf;
pdwfuwjcm;a&mufaeygu
em&Daygif;rsm;pGm MumayrJh
a&SUrSm bmjzpfaeonudk
rjrifEdkifay/ um;pD;vm&if; tawG;rsm;u wjcm;a&mufaeygu bmrQowdrxm;rdyJ udk,fhtdrfudk
ukd,fjyefa&mufrSyJ owd0ifrdaom tjzpfrsdK;yifjzpfygonf/ MunfhayrJh rjrif qdkwm&Sdw,fudk
oufaojyaeygw,f/ jrwfAk'uawmh 'Dae&mrSm owdav;uyfNyD;awmh ]]vuf&Sd}} tajctae (ypKyef)
rSm aezkdUudk qHk;rxm;onf/ tb,fhaMumifh qdkqHk;rxm;onfudk `Ed,ypnf;wGif &Sif;vif;wifjy
xm;ygonf/
xdkYtwl a&SUwGifazmfjycJYonfhtwdkif;
(c) Mum;odpdwfonf toHtmkHudkrDSjzpf\/
Page64of121
NOTES:
(p) awG;BuHodpdwfonf tawG;tmkHudkrSDjzpf\/
jrif\/
teHU&\/
Mum;\
tawGUtxd
MunfhoifhvQifMunfh/
roifhvsifqufrMunfhESifh
Ioifh I /
qufrIESifh
qufem;axmifoifh&ifawmif
qufra,mifESifh/
tawGUtBuHwdkUudkvnf; xkdenf;yif usifhoHk;&m\/
Page65of121
NOTES:
Page66of121
NOTES:
Page67of121
NOTES:
Page68of121
NOTES:
pm (180)
Page69of121
NOTES:
Page70of121
NOTES:
t"dywdypa,m (OD;aqmifjcif;owd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
]]qEm0awm uemr urH eodZswd}}
jyif;jyaom tvdkqE&Sdoltm; tb,frnfaom trIUudponfrNyD;rpD;yJ &SdEkdifygtHhenf; ? rkcs{uef
NyD;pD;atmifjrif&rnfomjzpf\/
Page71of121
NOTES:
t"dywdypa,m (OD;aqmifjcif;owd)
t"dywdypPa,mwdqENm"dywd qENor`,kwWumeH "rRmeH wHorkmemeOP @lygeH t"dywdypPa,e ypPa,m?
qt}uD;trSL;onf rdrdESifh,SOfukefaom pdwf apwodufw&m;wdkhtm;vnf;aumif;/ rdrdwdkhajumifh_zpfukefaom
@kyfwdkhtm;vnf;aumif;/ t}uD;trSL;OD;aqmifr+owWd_zifh aus;Zl;_yK.?
NOTES:
twl ysufjcif;[l jzpf\/
(5) t&rPm"dywdrSm tmkHaMumifhjzpfvmwJh pdwf apwodufxJrSm wpfckck
t"dywdjzpfjcif; jzpfonf/
qE
apwodufjzpf\/ aumif;aom apwoduf jzpfEkdifouJhodkY raumif;aom apwodufvnf; jzpfEkdif
ojzifh ESpfbuf& apwoduf (yPdPf;apwoduf)[kac:onf/ qEOD;aqmifNyDqkdvQif (qEm"dywdxdkufw,f
qkdvQif) pm;vnf;'Dpdwf? oGm;vnf;'Dpdwf? yef;wdkifra&mufrcsif; bmrqdkvyk frnfqdkaom 0D&d,wdkY
aemufvdkuftjzpfygvm\/ ow0gawGudk oem;vGef;vdkU bk&m;jzpfcsifwJh rGefjrwfwJhqEaMumifh yg&rDawG
urmaygif;rsm;pGm jznfhusifhNyD; bk&m;jzpfvmwmyg/'gaMumifh Ak'jrwfpGmbk&m;u
0D&d,
qEuJhodkUyif apwodufjzpf\/ aumif;aom apwodufvnf;jzpfEkdifouJhodkU? raumif;aom
apwodufvnf;jzpfEkdifaom ESpfzuf& apwodufjzpf\/
0D&d,onf twljzpfonfh pdwfapwodufwkdUudk rqkwfepfatmif axmufyHhay;jcif;? wGef;tm;ay;jcif;?
vHkUvjyKjcif;jzpf\/ vHkUv0d&d,&Sdolonf &J&ifh\/ BuHKawGU&onfh'kuudk raMumufr&GHonf;cHEkdif\/
0D&d,onf ysif;&djcif;? idkufrsOf;jcif; [laom xde ? rd' udavomwkdUudk wdkufzsuf\/
bk&m;? &[Em ? yk*dKvfxl;BuD;rsm;? olaX;ol<u,frsm; acgif;aqmifrsm;wdkU\ 0D&d,onf omrmef vlwdkU\
0D&d,ESifh rwlnDMuyg/
0D&d,\ ygVdt"dym,ftrSefrSm ]]&J&ifhjcif;}}jzpf\/ udk,fvkyfaeonfhtvkyf? udk,fvkyfonfhtvkyf\
qefYusifzuf taMumif;w&m;awGudk &J&J&ifh&ifh &ifqdkifEdkifpGrf;&dSwJh oabmudk 0D&d,[kac:\/
(t&SifqEm"du (yg&rDawm&)\ &J&ifholwdkY\ae&m pm-10)
Page73of121
NOTES:
t"dywdxkdufaom 0D&d,&Sdygu (0D&d,OD;aqmifygu) emrf ? kyf wdkUonf armyef;jcif;r&Sdyg/
r[mZeu rif;om;\ aorSvufavQmhrnfqdkaom 0D&d,rsdK;jzpf\/
odkY&mwGif owdr&Sdygu qE"dywd? 0D&d,"dywdaMumifh tqkd;zufodkY a&mufoGm;EdkifaMumif;udk owdjyK
&rnfjzpf\/0dyemw&m;tm;xkwfvsif 0D&d,vGefvsif ysHUvGifhpdwfjzpf\/ 0D&d,enf;vsif ysif;&d\/
0D&d,ESifhywfoufq&mawmfOD;aZmwdu\ Ak'\&ifciG frSmpmtkyf pmrsufESm 27 azmfjyxm;onfrSm
]]udk,fwu,fra&SmifEdkifwJhudpudk &ifrqdkifyJaewmu pdwfudkydkyifyef;apw,f/ pdwfudkydwfavSmifxm;
ovdkjzpfapw,f/ vkyfoifhwmudk owd&dS&Sd&ifqdkifNyD;awmh PfygygeJYvkyfoGm;rSom vGwfvyfNyD;awmh wpfrsKd;
pdwfwnfNidrfoGm;Ekdifw,f/}}
]]0D&d,0awm ud Hemr urH eodZswd}} 0D&d,BuD;rm;vQifvnf; bmrqdkatmifjrifygw,f?
tavmif;awmf Zeurif;om;qdkwm tm;vkH;Mum;zl;ygw,f/ ork'&mtv,fa&mufawmh rkefwdkif;rdum
oabmFarSmufygw,f/ tm;vkH;u rdrdwdkY&JUudk;uG,f&mudk ylaZmfyoMuw,f/ tavmif;awmfav;uawmh
axmywfeJYysm;&nft0pm;? wpfudk,fvkH;axmywfawGokwfvdrf;um &Gufwdkifxdyfay:wuf ckHcsygw,f/
tavmif;awmfav;uawmh ravQmhaomZGJ? xufoefaom0D&d,wdkYjzifh ork'&mxJrSmul;aewm (7)&ufMum
awmh rPdarcvmewforD;u raeEdkifawmhyJ vmq,f&ygw,f/ aemufusawmh rdwdvmjynfBuD;udkvJ
jyefodrf;ydkufEdkifcJhw,f/ 'gu 0D&d,udk t"dywdwwfNyD; usKd;pm;vdkufwJhtwGuf rdwdvmjynfBuD;udk jyefvnf
odrf;ydkufEdkifcJhwmyg/ (r[mZeuZmwfawmf)
pdwm"dywd
pdwfuOD;aqmifjcif;jzpf\/ aumif;aompdwfvnf;jzpfekdif\/ raumif;aom pdwfvnf;jzpf Ekdif\/
avmbpdwfjyif;vQif avmbpdwfu pdwm"dywd wyfoGm;\/ a'gopdwfjyif;vQif a'gopdwfu pdwm"dywd
wyfoGm;\/
tbd"rmw&m; a&wGufxm;aom jzpfEkdifaompdwf (89) rsdK;tm;vHk; t"dywd wufEkdifjcif;awmh
r[kwfyg/ Oyrm arm[acgif;aqmifaom 0dpdudp apwodufcsKyfcs,fcH&xm;aom pdwf(odkUavmodkUavmpdwf)
ESifh O'p udavomapwodufcs,fvS,fcH&aom pdwf a,mifv,fv,fysHUvGifhaeaom pdwfwdkUonf t"dywd
rxkdufvkdufyg/
0DrHom"dywd (ynm"dywd)
apwodufjzpf\/ qEm ? 0D&d, ? pdwfwdkYESifh uGmonfrSm ynmapwoduf onfaumif;aom
ae&mwGifrSmomyg\/ ynmESifhvkyfaom tvk yfrSmaumif; onf csnf;jzpf\/ rdrdvkyfwJhtvkyfaMumifh
kyfemrfawG qif;&J'kua&mufaeovm;? yifyef;aeovm; (pdwfnpfaeovm;) qdkwmawGu ynmoifNyD;
jzpfay:vmvQif 0dyemynmESifh ,SOfaom kyfemrfjzpf\/ bk&m;tavmif; tpGef;ESpfyg; pGefUvTwfNyD; tv,f
tvwfvrf;pOfudk rSefudkusifhoHk;jcif;onf ynmaMumifhjzpf\/
-----------------------------------------------------------------------------------------------t&rPt"d yud
]]rsufpdxJuwGufudk rwGufbl;}} ? ]]olUtoHyJMum;Mum;aew,f}} tp&Sdaom pmom;oDcsif;
pmom;rsm;[m tmHk wpfckcku OD;aqmifaew,fqdkwmudk ay:vGifapygonf/ wpfenf;tm;jzifh tmHku
Page74of121
NOTES:
t"dywdwyfjyKygonf/
jrwfpGmbk&m;ocifudk,fawmfjrwfudk tmHkjyKNyD; bk&m;&Sdcdk;jcif;? orm"d,laqmifjcif;rsm; jyKvkyf
aeyguvnf; tmHku OD;aqmifNyD; 0d&d,eJU vHkUvjyKaejcif;yg/
vSLcJhjcif;? oDvapmifhcJhjcif;? aumif;rIU wpfckckudk jyefNyD;tmHkjyKaevQifvnf; tm&rP"dywdyg/
owdjyK&rnfhtcsufrSm 31 bHkudk tmHkjyKNyD; (vlcsrf;om? ewfcsrf;om udktmHkjyKNyD;) vSLvQif 31 bHkrS
qufvufusifvnf&ygrnf/ edAmefudk tmHkjyKNyD;vSLvQif edAmefa&muf&ef taxmuftul jyKrnfjzpfyg\/
yifv,fxJ&Sd oabFmwpfpD;onf OD;wnf&mudk rSef; oGm;aeouJhodkU jzpf\/
xkdUtwl uH ? uH\ tusdK;udk,Hk vSLjcif;ESifh omoemywGif uH? uH\tusdK;udk rodyJ (odkU)
r,HkyJvSLjcif;wdkUwGif tusdK;aus;Zl;csif;vnf; uGmjcm;ayrnf/ OD;wnf&m rnfrnf&& r&SdyJ oGm;aeonfh
yifv,fxJrS oabFmwpfpif;\ jzpftifrsdK;ESifhwlaeayvdrhfrnf/
NOTES:
orm"d
ynmig;yg;udk nDrQatmif BudK;pm;&ygr,f/
owdye oA w Av0wd 0wd
owd[lonfum; &dSavaumif;av jzpf\/ (owdvdkw,f/ vGefw,f[lr&dS/) ae&mwdkif;ae&mwdkif;?
udpwdkif;udpwdkif;? pdwfwdkif;pdwfwdkif;rSm owdu tvGefyJta&;BuD;pGm vdktyfygonf/
owdu
o'g (Motivation) vGefuJNyD; ynmeJjyef&if MunfndKp&m r[kwfwmawGudk MunfnKdoGm;wwfw,f/
ynmvGefuJNyD; o'geJjyefawmh aumufuspfoGm;wwfw,f/ (tvSLcHcsifpdwfjzpfaewmukodkvf&NyDyJ?
tu,frvSLawmhbl;qdkwm aumufuspfwmaygh)/
pmzwfNyD;odaewmyJ? tm;xkwfp&mrvkyfbl;qdkwmawGvnf; aumufuspfwmygyJ/
owdu 0D&d,eJU orm"dudkvnf; xdef;nday;w,f/
Page76of121
NOTES:
teE&ypnf; (tMum;rJh*kPfowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
kyfw&m;rsm; a&SUkyfw&m;rsm;rcsKyfcif aemufkyfw&m;rsm; pwifjzpfaeMuNyD; ukodkvfjzpfcsifvsif
reufxJupdwfudk taESmuf,SufrcHbl;/ ,aeYvkyfrnfhtvkyfrsm;rSwpfqifh jzpfay:vmEkdifonfh avmb?
a'go? arm[wdkYcs,fvS,fjcif;udk rcHbl;qdkaom oEdXmefjzifh owdudkp&Howfxm;oifh\/
Page77of121
NOTES:
teE&yp nf;
(tMum;rJh*kPfowd)
a&SUemrfrS aemufemrfudk rdrdae&mz,fay;NyD; tMum;rvyfr&SdpGm qufwufaus;Zl;jyKaeaom
*kPfowdjzpf\/
(31)bkHrSm usifvnfMu&mwGif bkHawGb,fvdkajymif;ajymif;? pdwf apwoduf emrfw&m;awGu
jzpfwnfysufNyD;aemuf emrfudk vufqifhurf;jcif;jzifh tpOfrjywfapyJ aus;Zl;jyKoGm;jcif;jzpf\/
vufqifhurf; tm;upm;NydKifyGJuJhodkY rdrdajy;vmNyD; aemufvlvufxJodkY vufqifhurf;ypnf;xnfhNyD;rS
om aemufvlqufajy;EdkifouJhodkY a&SUpdwfrygyJ aemufpdwfrjzpfEdkifacs/ a&SUpdwfrysufyJvJ aemufpdwf rjzpf
Edkifacs/kyfESifhuGmjcm;csufrSm kyf"mwfwdkYonf wpfckrysufcifyif aemufwpfckjzpfMu\/ tMum;tvyf
(Space)&Sd\/
Page78of121
NOTES:
emrfw&m;rsm;onf wpfckysufNyD;rS wpfckjzpfatmif tusKd;jyK\/
kyfw&m;rsm; - teE&ypnf;r&Sd - kyfw&m;awGrSm rcsKyfao;cif wjcm;kyfw&m;rsm;xyfjzpf \f/
(yk&Gufqdwfwef;BuD; jrif&jcif;? arc arvdcua&wG {&m0wDjrpfBuD;tjzpf a&awGtqufrjywf pD;qif;wmudk
jrifawGY&o uJ.odk.yif jzpf\/)
0Dxd (pdwftpOf) 17 csufrSm b0if
- b0rysufatmifqufay;wJhpdwf
(3) csuf
qifjcif
- b0ifjzwfNyD; 'DtmkHav;bmvJvdkYqifjcif
(1) csuf
jrifNyD;vsif
- puK jrifopd dwfcsKyfNyD;wmeJY
(1) csuf
vufcHwkH
- raysmufatmifvufcH
(1) csuf
pkHprf;
- ESpfoufzG,fvm;? rESpfoufzG,fvm;
(1) csuf
qkH;jzwf
- pkHprf;pdwfazsmufNyD;&if qkH;jzwf
(1) csuf
aZmpdwfowf - ESpfoufzG,ftmkHudk cHpm;wJhaZm
(7) csuf
ESpf&yfw'gkH
- t&Sdeft[kefjyif;pGmjzpfaewJh aZmawGcsKyfNyD;oGm;&if yxrtmkHeJY? 'kwd,tmkH
qdkNyD; ESpfckjzpfw,f/ w'gkHqdkonfrSm t&SdefeJYjzpfay:vmwJh aZmpdwfaemufrSm uyfNyD;jzpfvmwJh xdkaZm&JU
tmkHudk qufvufcHpm;wJhpdwfjzpfonf/ (Oyrm- t&omeJYjynfhpkHwJh opfoD;azsmf&nfaomufNyD;&if tJ'Dt&om
udk qufvufcHpm;wJh oabmav;jzpf\/
0Dxd (17)csufrSm ukodkvf? tukodkvf? tAsmuwcGJxm;ykH
a&SU&Spf aemufESpf? tAsmuwjzpf? v,fckESpfrSm uk tAsm rSefpGmjzpfayonf/ b0if qifjcif?
jrifNyD;vQif? xdkYjyif vufcHwkH? pkHprf; qkH;jzwf? aZmpdwfowf? ESpf&yfw'gkH/
[k pdwf(17)csufrSm ukodkvf?
tukodkvf? ukodkvfr[kwf? tukodkvfr[kwf tAsmuwcGJxm;ykHudk vuFmeJY rSwf edlif&ef
aus;Zl;awmf&Sif r[mpnfq&mawmfbk&m;BuD;u a&;zGJYay;cJhygonf/
Page79of121
NOTES:
b0ifpdwf
b0ifqdkwmu oN*K[frSm 0dygufpdwfygyJ/ 0Dxdpdwfrsm; rjzpfcif tdrf&SifpdwfvdkY a&S;q&mrsm;u trnf
ay;xm;wJh yxrqkH;jzpfwJh y#doaEpdwfyg/ aemifraorcsif; 0DxdpdwfawG rjzpfcifjzpfaewJhpdwf[m b0ifpdwf
jzpfygw,f/ tJ'Db0ifrSm 0DxdpdwfjzpfcgeD; b0ifvIyfoGm;wmu b0*Fpve/ 0DxdpdwfjzpfcgeD; b0ifjywfay;
&wmu b0*Fkyap' ac:ygw,f/
1/ y#doaE\csKyfNidrf;NyD;vQif b0ifpdwfonf wpfqufwnf;jzpfay:\/ 'kwd,ajrmufpdwfjzpf\/
2/ b0udkapmifha&Smufaom pdwfjzpf\/
3/ y#doaEpdwfu pGJ,lcJhonfh ,cifb0aocgeD;tmHkudkpGJ,l jzpfay:\/
4/ ESpfESpfNcdKufNcdKuftdyfarmuscsdef ? arhajrmaecsdefrsm;wGif b0ifpd wfonf woGifoGifpD;aeaom
jrpfa&tvsOfyrm Nidrfoufat;aq;pGm wpfckNyD;wpfck qufwpfqufwnf;jzpfay:\/
Oyrm(1) uGefysLwm ydwfxm;aomfvnf; tajccHvdktyfaom tcsuftvufrsm;udk odrf;qnf;xm;&ef
qufvufvkyfudkif&eftwGuf tDvufxa&mepfynm&yfwGif Clock [kac:aom vQyfppfb0if
touf oGif;&\/ okdUjzpfom uGefysLwmjyefzGifhcsdefwGif &ufpGJrSefjyaejcif;jzpfonf/
(2) rD;t&ifzGifhxm;NyD; xdkrD;rS&&Sdaom vQyfppf"gwfu tmHkcHpepftm; Clock ac: vQyfppfb0iftm;
TV wGif toufoGif;xm;om oif\kyfjrifoHMum; &Drkwf Remote ESdyfvkdufonfESifh TV rS
owdjyKrdNyD; cvkwfzGifhay;jcif;jzpf\/ b0ifpdwfonfvnf; oabmtwdkif;yifjzpf\/
(1) twdwfb0ifpdwf
(2) vIyfb0ifpdwf
(3) jywfb0ifpdwf
(4) qifjcifpdwf
(5) jrifpdwf (
Page80of121
NOTES:
(6) vufcHpdwf
(7) pkHprf;pdwf
(8) qkH;jzwfpdwf
aZm[lonf
t[kefjyif;pGm jzpfay:vmonf\ tjzpfaMumifh aZmrnf\/ xdkYaMumifh tBudrfenf;onfjzpfap
rsm;onfjzpfap t[kefjyif;jyif; wif;wif;xefxef jzpfay:vmaom pdwfudk aZmpdwf[kac:\/ wpfBudrfom
jzpfaomfvnf; wpfBudrfjzpf&avmufatmif t[keft&Sdef &SdMu\/ b0ifpdwfwdkYum; tBudrfrsm;pGm qufum
qufum jzpfygaomfvnf; t[keft&Sdef r&SdMu/ xdkaZmpdwfwdkY\ udpum; tmkH\ t&omudk ydkifydkifEdkifEdkif
cHpm;jcif;yifwnf;/
y&dwZ0e0Dxd,H umrm0p&Z0emed owuwKH quwKar0 0g Z0Ed/
(tbd"rwo*F[? 0Dxdydkif;? Z0e0g&)
(zm;atmufq&mawmf\ edAmefa&mufaMumif;usifhpOf? 'kwd,wGJ pm-42)
aZm(3)rsKd;
- ukodkvfaZm
- tukodkvfaZm
- tAsmuwaZm
-
Page81of121
NOTES:
-
tAsmuw
Page82of121
NOTES:
ywraZm/
owraZm/
Page83of121
NOTES:
tv,fig;aZm/ / oHo&mwpfavQmufvkH; tcGifhomvsifomovdk tusKd;ay;oGm;\/
pdwfrysufygESifh t&ifb0uaumif;rIvkyfcJhvdkY 'Db0rSmvlvmjzpfNyD;? wefzdk;&Sdw&m;rsm;em&NyD? aumif;
wmrsm;vkyfcGifhBuKH&NyD/ ,ckb0wpfckxJudkyJcsdef&G,fNyD; BudK;pm;raeMueJY/ aemifb0aumif;pm;zdkYudk OD;pm;ay;yg/
(t&SifZeum bd0Ho\ tajcjyKy|mef;w&m; pm-253)
Page84of121
NOTES:
w'gkH[lonf = aZm,lonfh tmkHudk qufvufodaompdwf
woGifoGifatmufodkY pD;qif;aeaom a&t,Ofonf t[kefjyif;pGm txufodq
kY efwuf ckwfarmif;
vmaom avS(oabmF)\ aemufodkYtenf;i,f vdkufygoGm;ouJhodkY xdkYtwl t[kefaumif;aomaZmaemufodkY
ESpfBudrfcefY w'gkHudpwyfvsuf ,if;0dyguf0dnmPfonf vdkufygoGm;&av\/ lyaA'ynm&yf\ tifem;&Sm;
(Inertia)oabmrsdK;jzpf\/
t&Sdefjzifharmif;vmaom um;ay:wGif xdkifaepOf um;kwfw&uf b&dwftkyfvdkufygu um;&yfoGm;
aomfvnf; um;ay:rSvl (odkY) 0wKonf tifem;&Sm;oabm[kYac:onfh qufvufjzpfNrJjzpfvdkonfhoabm
t& a&SUodkYqufoGm;aeykHrsKd;jzpf\/ rSefeSihrf aqmifh rdap&ef cg;ywfywfxm;&Ncif; jzpf\/
t&Sdefowdusefaejcif;
oEmaewH urH emr? e edkZwd oA aom?
o0daooH eda"wGmyd? or,rSd 0dypdwkH/
oEmae-ow0gwdkY oEmef? (oEmefqdkwm kyftpOf emrftpOfvdkYac:w,f?) oEmae-ow0gwdkY
oEmef? {wH urHemr-aumif;aumif;qdk;qdk; trsKd;rsKd;zef uH[kac:dk; apwemrsKd;onf? edkZrmeHtaMumif;tm;avsmfpGm csKyfaysmuf&onf&Sdaomf? oAaom-<uif;rJhOkH t&Sdefukefatmif vkH;pkHcyif;rcsef>cif;yJ
e edkZwd-NyD;NyD;aysmufaysmuf taea&mufatmif csKyfaysmufysufpD; tcsnf;ESD; rjzpfacs/
Oyrm - 'D rdb? owdt&Sdef&SdwJh rdb? owdt&Sdefr&SdwJh rdb? 'gudk jrifMurSmaygh? wcsKdUrdbawG
bmowd bmt&SdefrS r&Sdbl;? aooGm;wmyJ? om;orD;awGtay:rSm bmt&SdefrS rusef&pfbl;/ wcsKdUrdbawG
uawmh uG,fvGefomoGm;w,f? t&Sdefusef&pfw,f? olu b,folYom;? olu b,folYorD;eJY tJ'Dt&Sdef
usef&pfw,f/ 'gawmh vlawGem;vnfrmS aygh/ ]][kwfw,f}} usef&pfw,f? wcsKdUrdbawG t&Sdefrusef&pfbl;/
wcsKdUrdbawG t&Sdefusef&pfw,f ]][kwfw,f}}/
(t&SifZeumbd0Ho\ tajcjyKy|mef;w&m; pm 214 urypa,m+0dyguypa,m)
teE&owdESifh/
NOTES:
0,fEkdifwJh owd&Sdw,f ponftm;jzifh udk,fhowdav;awGESifhudk? tJ'Dowdqdkwm taumiftxnfr[kwfbl;/
taumiftxnfr[kwfawmh av;raebl;/ owdawG b,favmufrsm;rsm; av;raebl;/ taumiftxnfrS
r[kwfbJ/ ow0gwdkY cEmtpOfrSm bk&m;avmif;wdkY cEmtpOfrSm pdwfu wpfpdwfNyD; wpfpdwf? wpfpdwfNyD;
wpfpdwf jzpfwdkif;jzpfwdkif; 'DowdawG ul;pufNyD;awmhygvmw,f/ 'gav;em;vnfygaemf? aysmufroGm;ygbl;/
(t&SifZeumbd0Ho\ tajcjyKy|mef;w&m;)
t&ypPa,mwd
1
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
Page86of121
NOTES:
2
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
Page87of121
NOTES:
5
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
Page88of121
NOTES:
8
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
10
"rRmeH
te&ypPa,e ypPa,m?
Page89of121
NOTES:
11
ypPa,m?
12
Page90of121
NOTES:
13
14
Page91of121
NOTES:
15
16
Page92of121
NOTES:
17
ypPa,m?
18
Page93of121
NOTES:
Page94of121
NOTES:
oreE&ypnf;
(txyfr&SdtMum;rJhowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
pdwfwdkYrSm kyfrsm;uJhodkY (Overlapping) xyfjcif;r&SdyJ wpfck&Sif;&Sif;vif;vif; aumif;pGmNyD;oGm;rSom
aemufpdwfwpfckjzpfaMumif;? kyfjzpfysufykHESifh rwlaMumif;udk odapvdk xufrHa[mjyykH
&ygonf/
Page95of121
NOTES:
oreE&yp nf;
(txyfr&SdtMum;rJhowd)
teE&ypnf;ESifh oreE&ypnf;uGmjcm;ykH
oreE& = oH + teE& jzpf\/
]] oH }}\ t"dym,ftrsKd;rsKd;teuf wpfrsKd;rSm ]] aumif;pGm }} [ljzpf\/
]] teE&ypnf; }}u pdwfwpfckESifhwpfck tMum;rvyfyJ wpfqufwnf; jzpfoGm;onfudk Tefjyawmf
rl\/
kyfjzpfysufrIeJY emrfjzpfysufrIrwl
odkY&mwGif kyfwdkYrSmrl jzpfaomkyfu jzpfaeNyD;? ysufaomkyfu ysufaeygonf/ wpfenf;tm;jzifh
kyfwpfckysufpD; rNyD;cifrSm aemufkyfwpfcku xyfjzpfaeygonf/ (Overlapping)
Page96of121
NOTES:
o[Zmwypa,m
(twlwuGjzpfowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
udavomjzpfvQif tvGefyifyef;\/ rnfonfhudavom tukodkvf apwodufrsm;
vTrf;rdk;rdk; ? vTrf;rdk;cH&NyD qdkvsif tvGefyifyef;\/
Page97of121
NOTES:
o[Zmwyp a,m (twlwuGjzpfjcif;owd)
o[ZmwqdkonfrSm twlwuGjzpfjcif;qdkaom t"dym,fjzpf\/ kyfemrfwkdYudk tpk(5)pkcGJ
rnfodkYtwlwuGjzpfonfudk o[Zmwypa,mwGif &Sif;vif;a[mjyxm;\/
a&SUtcef;rsm;wGif pdwfESifh kyf udkazmfjyNyD;jzpf onf/
o[Zmwt"dym,ft& "mwf(4)yg;wdkYonf wpfckjzpfvsif usefav;ckvnf; jzpf&\/
wpfckwnf;jzpf r&yg/
cEmig;yg;
tpktykH (Group) udk ]]cEm}}[kac:onf/ ypnf;rsm;udk pkykHxm;ovdkum;r[kwf/ jzpfNyD;jzpfqJ
jzpfvmrnfh kyfemrfrsm;udk Pfjzifh pkykHxm;jcif;yifjzpfonf/ kyfESifh emrfwdkYudk Pfjzifh pkykHvQif tpktykH
cEmig;yg;jzpfonf/
atmufygtwdkif; cEmzJGY&onf (1) kyf(28)yg;onf
(2) a0'emapwodufonf
(3) onmapwodufonf
(4) usefapwoduf(50)onf
(5) pdwf (89)yg;onf
=
=
=
=
=
lyuEm ]]kyftpk}}rnf\/
a0'emuEm ]]a0'em}}rnf\/
onmuEm ]]odrIYtpk}}rnf\/
ocFg&uEm ]]vIYHaqmfjyKjyifaomtpk}}rnf\/
0dnmPuEm rnf\/
(1)
kyftpk (lyuEm)
kyfBuD;av;yg; ("mwfBuD;av;yg;) r[kwfaom usefkyfrsm;udk rSDkyf(Oyg'gefkyfrsm;)[kac:\/
kyfawGzGJYpnf;rI ....
yx0D? tmayg? 0ga,m? awaZm [kqdkaom r[mbkwfBuD;av;yg; ("mwfBuD;av;yg;)wdkY csnf;ESifh
&yfwnf r&yg/
ta&miftqif; (0P)? teHY(*E) ? t&om (&o)? tESpf(MoZm) wdkYESifhaygif;NyD; kyfwdkif;rSmygwJh
tXuvmyfkyf tjzpfwnf&Sdygonf/
(2)
a0'em
tpk (a0'euEm)
Ak'w&m;wGif twucHpm;wmr[kwfyg/ a0'emucHpm;wm? aumif;wmqdkvsif a0'emqdkaom
emrnfjzifh cHpm;vdkufNyD;? raumif;wmqdkvsif 'kua0'emtrnfjzifh cHpm;jyef\/ aumif; raumif; rxif&Sm;
onfh tmkHqdkvQif Oyuma0'emESifh cHpm;vdkufjyef\/
Feeling
(3)
odrItpk (onmuEm)
tmkHESifh y'
\ tpktaygif;jzpf\/
Page98of121
(Sensor) wdkY
NOTES:
(4)
ocFg&uEm
txufyga0'emESifh onmapwodufrSvGJ um,uH? 0pDuH? raemuH[k vlodrsm;aom? wenf;
tm;jzifh apwemvIHaqmfrIY tm;vkH;rS jzpfay:vmaom aumif;rIY raumif;rIY apwodufrsm; (50) udk
ocFg&uEm vIHYaqmfjyKjyifaom pdwfudkcs,fvS,faom tpkjzpf\/
(5)
0dnmPuEm
tmkHESifh yom'wdkY xdawGYNyD;jzpfay:vmaom pdwfjzpf\/ Oyrm lygkHESifh puKyom'? puK0dnmPf
jzpf\/
xdk0dnmPfonf tmkHudk cGJjcm;odrIYr&SdaMumif; aumif;pGmodtyf\/ odkHomodaeaom oabm
jzpf\/
Page99of121
NOTES:
Page100of121
NOTES:
Page101of121
NOTES:
tJ'Dpdwfxm;awGaMumifh <uEkdifzkdUtwGuf kyftm;awGqifhuJqifhuJaus;Zl;jyKNyD;tm; aumif;vm
Muygw,f/ <uEkdifwJh tqifhxJa&mufatmif kyfaygif;rsm;pGm jzpfvm&ygw,f/
(6)
tJ'DtcgrSom <ucsifwJhpdwfaMumifh <uwJhkyftrlt,mjzpfvmygw,f/
owd&JU owdu ukodkvfrSeforQ&JU tajccHtaMumif;tppftrSefygyJ/ owd&SdrS ukodkvfjzpfw,f/
ukodkvfjzpfrS pdwfcsrf;omw,f/ owd&JU tpGrf;owdursm;vGef;vdkUajymrukefEkdifyg/
owd&JU tvkyfuawmh tmHkudktrSwfw&atmufarhw,f owd&JU oabmuawmh pdwfrSm rSDw,f? wGJr,f/
("r'lw t&SifaqudE\ tjrifrSef&zdkU trSefjrifMupdkY - pm 76)
Page102of121
NOTES:
omreftayghpm;? rav;onfht&m0wKrsm;twGufrSmrl vQyfppfarmfwmudkom okH;avh&Sd\/
ya,m?
pkwdpdwf
(1) vuf&Sdb0\ aemufqHk;pdwfjzpfonf
(2) aocgeD;umv uH ? uredrdwf ? *wdedrdwf tmHkwpfckck0ifvmNyD; ukodkvfpdwf (aZm)
tukodkvfpdwf(aZm)rsm;jzpfNyD; ]]pkwd}} pdwfjzpfay:vm\/
b0ul;yHk
b0ul;yHk rdk;ukwfausmif;wdkufrS t&SifaCmwduu bPf aiGvTJyHkESifh OyrmjyKxm;onf/
(tifwmeuf? ar;vf)rS wqifh rEav;&SdbPfcGJwGif xkwf,l &oGm;NyDjzpf\/ odkU&mwGif &efukefbPfcGJ
wpfckrS rEav;bPfcGJwpfckodkU aiGvTJ&mpuefUydkif;twGif; a&muf&SdoGm;jcif;udpwpfckudk avhvmMunfhyg/
&efukefrS vTJvkdufaom aiGom;rsm;rEav;odkU a&muf&SdoGm;jcif;vnf;r[kwf/ &efukefrSvTJvdkufaom
aiGrsm;ESifh rEav;odkU a&muf&SdoGm;aomaiGrsm; qufpyfoufqkdifjcif;r&Sdyg[kvnf; qdkr&acs/
&efukefrS vTJvdkufaom aiGwefzdk; (*kPfowd)a&mufoGm;jcif;omjzpf\/ xkdoabmudk em;vnfygu
uREkfyfwdkUudk 'ku tay;qHk;,HkMunfcsufjzpfonfh 0dnmOfaumif;av;onf rdrdcEmrSxGuf wjcm;trd0rf;wGif;
vkduf&Sm 0ifa&mufjcif;r[kwfyJ rdrdESifhygoGm;onfh ukodkvf? tukodkvfay:rlwnfNyD;b0rS pkawNyD;
csufcsif;BuD; rdrdEiS fhxdkufwefonfhae&m y#doaEwnf &jcif;udk pwifem;vnfEkdifayonf/
NOTES:
y#doaEpdwf
teE&ypnf;jzifh pkwdpdwfESifh wpfqufwnf; y#doaEpdwfjzpf\/ uHaMumifh rdrd0rf;xJ
yxrqkH;wnf&\/ w&m;awmft& rdbokwfaoG;qdkwm taxmuftyHhyg/ okwfaoG;aMumifh trd0rf;xJrSm
'Dudk,fuav;ay:vm&jcif; r[kwfyg/
(1)
yxrOD;qkH; 0dnmOfpdwf&,f? apwoduf (33)yg;ESifh uHaMumifh&onfh kyfuvmyfpnf; (3)ckESifh
p&\/,if;wdkYonf rdbaoG;om; r[kwfacs/ ,if;rSm y#doaE\ emrfcEmjzpf\/
(t&SifZeum bd0Ho\ tajcjyKy|mef;w&m;awmf pm-277)
(2)
pdwWapwodum
"rRm
pdwWorkmemeH
@lygeH o[Zmwya,e
ya,m?
Page104of121
NOTES:
r[mblwm
Oyg'g@lygeH
o[Zmwya,e ya,m?
"rRm
t@lyDeH
"rRmeH
uddumav
o[Zmwya,e
ya,m?
twl_zpfowWd_zifh aus;Zl;r_yKacs?
Page105of121
NOTES:
tnrnypa,m
(tjyeftvSef aus;Zl;jyKaomowd)
Page106of121
NOTES:
(1)
emrftpkav;pkwdkhonf
(2)
(1)
rD;awmufwpfckwGif yx0D? tmayg? 0ga,m? awaZm"mwf wpfckckavQmhygu rD;awmufrwnf&Sday/
rD;awmufavmifrIwpfck jzpfyGm;vQifvnf; avmifpm? atmufpD*sif? tyltavmifcHypnf;wdkYvdk\/
,if;wdkYxJrS wpfckz,fxkwfvdkufvsif rD;ravmifEkdifawmhacs/ xdkYaMumifh rD;owform;rsm;u rD;Nidrf;
owf&mwGif tyludka&jzifh z,fxkwfonfukdvnf; awGYzl;ayvdrfhrnf/qyfjymjrKyfuJhodkYaom Foam rsm;udk
yufzsef;jcif;jzifh atmufpD*sifjywfoGm;atmif jyKvkyfonfudkvnf;awGYjrifzl;Muayvdrfhrnf/
(2)
Page107of121
NOTES:
jod=a%
(3)
emr@lyH
tnrnya,e ya,m?
Page108of121
NOTES:
ed,ypa,m
(wnf&mrSD&mtjzpf? trSDcHowd)
aumufEIwfcsufrsm; / tqHk;trrsm;
w&m;"rudk &w,fqdkwJh[m &mEIef;(100)tjynfh? rdwfaumif; aqGaumif;&JU tusKd;jyKrIyJwJh/
Page109of121
NOTES:
ed,yp a,m
wnf&mrSD&mtjzpf? trSDcHowdjzifh aus;Zl;jyKjcif;jzpf\/
Page110of121
trSDcHowWd_zifh
NOTES:
6
trSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
Page111of121
NOTES:
(vQmtMunfkyfonf t&omudk OD;aESmufodkY vQyfppf"mwf Electrical Impulse taejzifh ydkYaqmifay;ykHudk odyHynm&yfwGif &Sif;vif;xm;ykH)
Page112of121
NOTES:
10
11
(ESvkH;aoG;@kyf[khtcsKdhuwifpm;.)
raem"mwk,m p raem0dnm%"mwk,m p
tm@kHqif_cifpdwfESifh tm@kHvufcHpdwfwdkhtm;vnf;aumif;/ tm@kHudktxl;odaom }uHodpdwfwdkhtm;vnf;aumif;/
ya,m?
Page113of121
NOTES:
pdwfjzpf&mae&m
pdwf0ifpm;&ef aumif;aomtcsufwpfcku y|mef;rSm jrwfpGmbk&m;u [',0wKqdkwJh emrnfESifh
a[mMum;cJhonfr[kwfyg/ tMuifkyfwpfck (,HlyH= a certain material)udk trSDjyK raem0dnmOf(tmkHqifjcif
pdwf? tmkHvufcHpdwfESifh raem0dnmP"mwk BuHodpdwfwdkY jzpfay:\vdkYyJ qdkxm;ygonf/
a'gufwmpdefvif;(cGJpdwfESifhuifqmyg&*l)\ e,om*& y|mef;w&m;awmf pm-118? 119
Page114of121
NOTES:
rdwfaumif;aqGaumif;&JUwefzdk;
rdwfaumif;? aqGaumif;eJY ywfoufNyD;awmh oH,kwedum,f? okwefwpfckrSm t&SiftmeEm
rax&fjrwfu pOf;pm;Munfhw,f/ t&SiftmeEm pOf;pm;ykHu avmuvlawG pOf;pm;ykHeJYwlw,f/ avmuvlawG
pOf;pm;wm b,fvdkpOf;pm;vJqdk&if - at; Y Y Y Y q&morm;uvnf;oifwmyJ/ ]]a[m'D jA[p&d, jrwfaomtusifh usifhEdkifzdkY? edAmefcsrf;omudk rsufarSmufjyKzdkYqdkwJhudprSm uvsmPrdwqdkwJh rdwfaumif;
aqGaumif;[m wpf0ufavmuf tusKd;jyKEkdifygw,fwJh/ bk&m;udkavQmufw,f? (50)yJ? &mcdkifEIef;tjynfh
r[kwfbl;? &mEIef;(50)/ q&morm;awGuoifay;w,f/ &mEIef;(50)? igudk,fwdkifBudK;pm;wmu &mEIef;(50)wJh?
t&SiftmeEmu tJ'DvdkavQmufawmh jrwfpGmbk&m;urdefYw,f ]] tmeEm tJ'DvkdrajymeJY }}wJh }}
]] tJ'DvdkajymwmrrSefbl;? r[kwfbl;}}wJh? w&m;"rudk &w,fqdkwJh[m &mEIef;(100)tjynfh? rdwfaumif;
aqGaumif;&JU tusKd;jyKrIyJwJh/
(a'gufwm t&SifeErmvmb0doH\ rdwfaumif;aqGaumif; pm 14? 15 )
Page115of121
NOTES:
csrf;omaomrdbrS arG;zGm;vmolwdkYonf olrsm;xuf ydkrdkBuD;rm;zdkY tajccHaumif;rsm;&Sdxm;ESifhouJh
odkYyifjzpf\/ ynmudk tajccHNyD; BuD;yGm;olwdkYvnf; rsm;pGm&Sd\/ urmhtcsrf;omqkH; Bill Gate onf urmay:
wGif trsm;qkH;okH;aeonfh Window Software udk wDxGifBuHqrI Pfudk ajcukwf,ljyD; ? tajccHNyD;
csrf;omvmjcif;jzpfonf/
Page116of121
NOTES:
Oyed,ypa,m
(tm;BuD;aom wnf&mrSD&mowd ? tm;BuD;aom trSDcHowd)
aumufEIwfcsufrsm;
ukodkvfvkyfvsif ukodkvf&ovdk? tukodkvfvkyfvsif tukodkvfjzpfovdk? ukodkvfvkyf&if;eJYvnf; tukodkvf? tukodkvfvkyf&if;jzifh
ukodkvf......tp&Sdonf jzifh jzpfoGm; Edkif \ /
Page117of121
NOTES:
Oyed,yp a,m
(tm;BuD;aom wnf&mrSD&mowd ? tm;BuD;aom trSDcHowd)
teElyed, tm&rPyed, yuwlyed,
-
aemufpdwfjzpfzdkYtwGuf a&S;pdwu
f dk tm;BuD;aomtrSDtjzpfESifh aus;Zl;jyK&ygw,f/
tmkHudk tm;BuD;aomrSD&mjzpfpdwfrsm;? apwodufrsm;? aZmrsm;jzpfay:aeMu\/
yifudk,fobm0 tm;BuD;aomw&m;[kqdkonfrSm pdwf? apwoduf? kyf? ynwfwdkY
jzpf\/ oAnKjrwfpGmbk&m;onf xdktm;BuD;aom rSD&mw&m;(3)rsKd;wdkYudkNcHK
wNydKifeuf a[mawmfrl\/
(a'gufwmrif;vSatmifBuD;\ vlwdkif;twGufjrwfy|mef;a'oemawmf pm-176?177)
yk&drm yk&drm ukovm "rRm ydrmeH ydrmeH ukovmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom ukodkvfw&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom ukodkvf w&m;wdkhtm; tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm ukovm "rRm ydrmeH ydrmeH tukovmeH "rRmeH auod Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom ukodkvfw&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tukodkvfw&m;wdkhtm; tm;}uD;aomtrSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm ukovm "rRm ydrmeH ydrmeH tAsmuwmeHH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom ukodkvf w&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tAsmuw w&m;wdkhtm; tm;}uD;aom
trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
Page118of121
NOTES:
Oyrm (1) - oHCmawmft&SifjrwfwdkYudk tdrfrSmqGrf;auR;aomtcg vI&ef xD;? zdeyf? aq;rsm;
0,fMu\/ apwemtjynfhjzifh aumif;Edk;&m&m [if;rsm;a&G;cs,fpDrHMu\/ pdwfuaqmifNyD; udk,fu oGufvuf
csrf;om&onfrSm ukodkvfvnf;r[kwf? tukodkvfvnf;r[kwfaom tAsmuwjzpfjcif; jzpfouJhodkY? tvINyD;vdkY
vlyef;oGm;wmvnf; tAsmuwyifjzpf\/
Oyrm (2) - a&S;uaumif;rIuHaMumifh ,ckaumif;wmjrif&? aumif;wmMum;&jcif;onf ukodkvfudk
rSD tAsmuwjzpfjcif;jzpf\/
tuk tuk
yk&drm yk&drm tukovm "rRm ydrmeH ydrmeH tukovmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tukodkvfw&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tukodkvfw&m;wdkhtm; tm;}uD;aom
trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm tukovm "rRm ydrmeH ydrmeH ukovmeH "rRmeH auod Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tukodkvfw&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom ukodkvfw&m;wdkhtm; tm;}uD;aomtrSDcHowWd_zifh
aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm tukovm "rRm ydrmeH ydrmeH tAsmuwmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tukodkvfw&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tAsmuw w&m;wdkhtm; tm;}uD;aom
trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm tAsmuwm "rRm ydrmeH ydrmeH tAsmuwmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tAsmuww&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom tAsmuww&m;wdkhtm; tm;}uD;aom
trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
NOTES:
Oyrm (2) - yifyef;qif;&JpGm Opm&SmazGNyD; aumif;rGefpGm? at;csrf;pGmae&jcif;rSm tAsmuww&m;
udkrSD tAsmuww&m;jzpfaejcif;yifjzpf\/
Asm-uk
yk&drm yk&drm tAsmuwm "rRm ydrmeH ydrmeH ukovmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
a&S; a&S;Y_zpfukefaom tAsmuww&m;wdkhonf aemuf aemufY_zpfukefaom ukodkvfw&m;wdkhtm; tm;}uD;aom
trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
yk&drm yk&drm tAsmuwm "rRm ydrmeH ydrmeH tukovmeH "rRmeH Oyed\,ya,e ypPa,m?
tuk
NOTES:
aqGrsKd;om;jcif;? taqGcifyGef;wdkYonf rdrdwdkYtm; BuD;rsm;aomtrSDcHjzifh aus;Zl;jyKaeMu\/
aoemoer`d Oyed\,ya,e ya,m?
tdrf/ ausmif;/ tdyf,m/ ae&mwdkhonfvnf; tm;}uD;aom trSDcHowWd_zifh aus;Zl;_yK.?
rSwfrdvG,fulap&ef
1. uk - uk
2. uk - tuk
3. uk - Asm
4. tuk - tuk
5. tuk - uk
6. tuk - Asm
7. Asm - Asm
8. Asm - uk
9. Asm - tuk
Page121of121
[krSwfom;Mu\/