MIKROBIOLOGIJA TLA: - MIKROBIOLOKI PROCESI - SVJEA ORGANSKATVAR PRETVARA SE U HUMUSNE TVARI -

HUMIFIKACIJA

- MIKROBIOLOKI PROCESI - HUMUSNE TVARI PRETVARAJU SE I BILJNE ASIMILATIVE ZA ISHRANU BILJA -

DEHUMIFIKACIJA

MIKROBIOLOGIJA TLA
HUMIFIKACIJATRANSFORMACIJA ORGANSKIH OSTATAKA I SINTEZA HUMUSNIH TVARI U TLU

DEHUMIFIKACIJA
GLAVNI PROCESI KOJIMA SE VRI MINERALIZACIJA humusa u tlu: 1. STVARANJE CO2

u procesima: FERMENTACIJE AMONIFIKACIJE SAPONIFIKACIJE

2. KRUENJE DUIKA :

amonifikacija,

nitrifikacija, denitrifikacija, fiksacija duika 3. KRUENJE P,S,Fe

HUMIFIKACIJA ORGANSKIH OSTATAKA

JEDAN OD NAJVANIJIH FAKTORA PLODNOSTI TLA- ORGANSKA TVAR TLA - UGLAVNOM HUMUS
osnovna uloga - u razgradnji biljnih ostataka i stvaranju sloenih organskih tvari - humusa - pripada MIKROORGANIZMIMA

- PROCESI BIOKEMIJSKE I MIKROBIOLOKE PRIRODE SVJEA ORGANSKA TVAR U TLU -PRETVARA U NOVE HUMUSNE TVARI KOLOIDNOG KARAKTERA

TRANSFORMACIJE TIPA AMONIFIKACIJE

transformiraju se: transformiraju se: proteini ii ostale ORGANSKE N tvari tla proteini ostale ORGANSKE N tvari tla izdvaja se AMONIJAK izdvaja se AMONIJAK kao ANORGANSKI N spoj kao ANORGANSKI N spoj

organski N u tlu (99% od ukupnog N u tlu): organski N u tlu (99% od ukupnog N u tlu): -U OBLIKU SVJEE ORGANSKE TVARI -U OBLIKU SVJEE ORGANSKE TVARI -U OBLIKU HUMUSA -U OBLIKU HUMUSA

MIKROBIOLOGIJA TLA
HUMIFIKACIJATRANSFORMACIJA ORGANSKIH OSTATAKA I SINTEZA HUMUSNIH TVARI U TLU

DEHUMIFIKACIJA
GLAVNI PROCESI KOJIMA SE VRI MINERALIZACIJA humusa u tlu:

u procesima: FERMENTACIJE AMONIFIKACIJE SAPONIFIKACIJE

1. STVARANJE CO2

2. KRUENJE DUIKA : amonifikacija, nitrifikacija, denitrifikacija, fiksacija duika 3. KRUENJE P,S,Fe

AMONIFIKACIJA

HUMIFIKACIJA organskih ostataka MINERALIZACIJA humusa

U KOJOJ FAZI SE VIE IZDVAJA AMONIJAKA ?

HUMIFIKACIJA svjeih org. ostataka

MINERALIZACIJA humusnih tvari

AMONIFIKACIJA

dvije faze: dvije faze: 1. DEGRADACIJA 1. DEGRADACIJA 2. DEZAMINACIJA 2. DEZAMINACIJA

1. DEGRADACIJA
HIDROLITIKI PROCES -enzimatskim djelovanjem proteini - razgrauju - do AMINOSPOJEVA EKSTRACELULARNI ENZIMI veina mo. - ne moe proteine direktno usvajati PROTEAZE - iz proteina nastaju peptidi PEPTIDAZE - iz peptida nastaju AMINOKISELINE - odvija se u svim ekolokim uvjetima mnogi mikroorganzmi lako iskoritavaju proteine aerobi , anaerobi, fakultativno anaerobi

2. DEZAMINACIJA 2. DEZAMINACIJA
aminokiseline se transformiraju aminokiseline se transformiraju nastaje produkt mineralnog karaktera amonijak nastaje produkt mineralnog karaktera amonijak INTRACELULARNI ENZIMI DEZAMINAZE INTRACELULARNI ENZIMI -- DEZAMINAZE spojevi topivi u vodi mikroorganizmi ih prerauju u svojoj spojevi topivi u vodi -- mikroorganizmi ih prerauju u svojoj citoplazmi citoplazmi dezamnacija AK provodi se na vie naina: dezamnacija AK provodi se na vie naina: oksidacijom, oksidacijom, hidrolizom, hidrolizom, redukcijom ili redukcijom ili dekarboksilacijom dekarboksilacijom

AMONIFIKACIJSKI MIKROORGANIZMI
razgradnja proteina drugih organskih duinih razgradnja proteina ii drugih organskih duinih spojeva u tlu rezultat metabolizma spojeva u tlu -- rezultat metabolizma BROJNIH MIKROORGANIZAMA BROJNIH MIKROORGANIZAMA oslobaaju NH iz organskih duinih spojeva oslobaaju NH33 iz organskih duinih spojeva
razliite BAKTERIJE, GLJIVE AKTINOMICETE razliite BAKTERIJE, GLJIVE ii AKTINOMICETE STUPANJ RAZGRADNJE varira ovisno o vrsti, rodu STUPANJ RAZGRADNJE -- varira ovisno o vrsti, rodu ii mikrobnoj zajednici mikrobnoj zajednici

BAKTERIJE - u neutralnim i alkalnim GLJIVE - u kiselim tlima ANAEROBNE BAKTERIJE - u zbijenim tlima vrlo velika heterogenost amonifikatora- amonifikacija skoro nikada nije eliminirana iz tla i u ekstremnim uvjetima

aerobne bakterije

sporogene: BACILLUS

B. subtilis, B. mycoides B. megaterium, B. cereus P. aeruginosa,P. fluorescens

asporogene: PSEUDOMONAS

fakultativno anaerobne bakterije: ESCHERICHIA COLI PROTEUS VULGARIS

anaerobne bakterije CLOSTRIDIUM CADAVERIS CLOSTRIDIUM PUTRIFICUM

gljive: MUCOR spp. RHIZOPUS spp. ASPERGILLUS spp. PENICILLIUM spp.

U PRIRODNIM SREDINAMA - u tlu NE DOLAZI UVIJEK DO IZDVAJANJA AMONIJAKA istovremeno - PROCESI RAZLAGANJA I PROCESI SINTEZE nastali amonijak izvor N za stvaranje MIKROBIOLOKOG PROTEINA
U SASTAV HUMUSA

da li e doi do IZDVAJANJA AMONIJAKA prilikom transformacije proteinskih tvari -

OVISI OD ODNOSA C : N U NEKOJ SREDINI

sinteze odnosno razlaganja 100 g org. tvari: sadri 50g C - troi se 2 g N C:N 25 : 1

1. ako je ODNOS C:N IRI OD 25:1 CJELOKUPNI N POTROIT E SE NA SINTETIKE POTREBE MIKROORGANIZAMA NEE DOI DO IZDVAJANJA N U OBLIKU AMONIJAKA mikroorganizmi duik nastao razgradnjom proteina koriste za izgradnju vlastite biomase i NH3 se slabo ili nikako ne izdvaja ako je sadraj N manji od 2% : unoenje biljnih ostataka- siromanih N nee biti izdvajanja

Duina depresija
mikroorganizmi koriste N za vlastite potrebe IM OBILIZACIJA N u tlu posljedica MIKROBNE ASIMILACIJE ANORGANSKIH HRANIVA - duik i druga hraniva IMOBILIZIRAJUI IH U SVOJU BIOMASU

- mikrobioloko uklanjanje hraniva - u poljoprivredi VANO: biljke usvajaju N - u nitratnom i amonijskom obliku - INKORPORIRA SE U MIKROBNE STANICE - U PROCESU SUPROTNOM OD MINERALIZACIJE mikroflora - ne moe se razmnoavati i razgraivati organsku tvar - BEZ DA ASIMILIRA DUIK

IMOBILIZACIJA povezana sa pH i sa sadrajem drugih hraniva IMOBILIZACIJA MINERALNOG DUIKA i MINERALIZACIJA ORGANSKIH TVARI - imaju VAAN AGRONOMSKI I EKOLOKI ZNAAJ biljke su u kompeticiji sa mikrobima ANORGANSKI DUIK NALAZI U TLU U KOLIINAMA NEDOVOLJNIM za razvoj mikroflore i biljaka

dodatak tlu organske tvari siromane N OPASNA - tijekom vegetacijskog razdobljajer BLOKIRA OSNOVNO MAKROHRANIVODUINA DEPRESIJA - POTREBNO DODAVATI MINERALNI DUIK u jesen - moe biti korisno- jer IMOBILIZIRA MINERALNI DUIK - naroito NITRATNI koji se inae GUBI ISPIRANJEM

2. pri C:N ODNOSU UEM OD 25:1 moe jedino doi do IZDVAJANJA AMONIJAKA proces dehumifikacije - proces mineralizcije humusa - sredina gdje je vie od 2% N

U KOJOJ FAZI SE VIE IZDVAJA AMONIJAKA ?

HUMIFIKACIJA svjeih org. ostataka

MINERALIZACIJA humusnih tvari

N - u humusu - veinom u obliku MIKROBIOLOKOG PROTEINA MINERALIZACIJA HUMUSNIH TVARI - iste reakcije transformacije proteinskih tvari iz svjee organske tvari AMONIFIKACIJA

amonijak se izdvaja pod odreenim uvjetima: PRETENO I SKORO CJELOKUPNA KOLIINA AMONIJAKA STVARA SE U FAZI

MINERALIZACIJE HUMUSNIH TVARI

pogotovo mull tipa

SUDBINA NASTALOG AMONIJAKA : najee - VEE SE SA KISELINAMA u amonijeve spojeve - izvor N samo za mikroorganizme i biljke amonijevi spojevi - OKSIDACIJA - nitratni spojevipovoljniji za mnoge mikroorganizme i najpovoljniji oglik za biljke VOLATIZACIJA - odlazi u atmosferu kao plinoviti produkt

U kiselim tlima - onemoguene nitrifikacijauglavnom amonijevi spojevi otean pristup slobodnog kisika u neutralnim tlima - amonijak se brzo oksidira u nitrate - pogotovo pod aerobnim prilikama

BIOLOKI ZNAAJ - AMONIJEVIH SPOJEVA:

BOLJE SE ADSORBIRAJU ZA ESTICE TLA - u odnosu na nitrate sprjeava ispiranje N - stvoreni amonijak - ublaava kiselu reakciju tla VEUI KISELINE U AMONIJEVE SPOJEVE

NITRIFIKACIJA
MIKROBIOLOKI PROCES NASTANKA NITRATA

- AUTOTROFNA NITRIFIKACIJA amonijevi spojevi se oksidiraju do NITRATA odvija se u 2 stupnja specifini mo. anorganski N izvor energije za nitrifikatore - HETEROTROFNA NITRIFIKACIJA neki mo. stvaraju nitrate u oksidacijskim procesima nisu povezani s mikrobnim rastom

AMONIFIKACIJA NITRIFIKACIJA - nitrifikacija - nastavak procesa amonifikacije pod odreenim uvjetima nitrifikacija strogo SPECIFIAN proces vezan uz: - odreene uvjete u tlu - jako specijalizirane mikroorganizme nitrati - najpovoljniji oblik N - spojeva za ishranu viih biljaka - vaan mikrobioloki proces u tlu - poljoprivredna tla

BIOKEMIZAM NITRIFIKACIJE
1. NITRITACIJA: NH4+ + 1,5 O2 NO2- + H2O + 2H+ + E (66 kcal) oksidacija CO2 + H20 + E (CH2O) + O2 redukcija 2. NITRATACIJA: NO2- + 0,5 O2 NO3- + E (20 kcal) oksidacija CO2 + H20 + E (CH2O) + O2 redukcija

- nitrifikatori - za staninu sintezu upotrebljavaju samo ugljik iz: CO2 , karbonata i bikarbonata - autotrofni mo.

ENERGIJA za redukciju CO2 iz oksidacije anorganskih duinih spojeva KEMOAUTOTROFNI mikroorganizmi

NITRIFIKATORI
NITRIFIKACIJA = bioloka oksidacija amonijaka do nitrata - nitrifikatori - obuhvaaju 2 fizioloke grupe: 1. NITRITNE BAKTERIJE - oksidiraju AMONIJAK DO NITRITA 2. NITRATNE BAKTERIJE - oksidiraju NITRITE DO NITRATA

U PRIRODNIM UVJETIMA:
2 faze- nisu odvojene - istovremeno se odvijaju u tlu nitriti - odmah oksidiraju u nitrate - nalaze se u tlu u veim koliinama utjecaj organske tvari - otopljenu org. tvar u tlu - koriste drugi heterotrofni mo. - nema tetnog djelovanja na nitrifikatore produkti ovih mo. - dalje se iskoritavaju od strane drugih mo. i biljaka ne dolazi do poveane koncentracije nitrata koje bi tetno djelovale na nitrifikatore

KARAKTERISTIKE NITRIFIKATORA:
OBLIGATNI KEMOAUTOTROFI ne mogu upotrijebiti organski C za rast niti kao izvor energije - ne oksidiraju anorganske supstrate koji ne sadre duik optimalni pH: optimalne temperature: 7 30-37C

- asporogeni, aerobni,neutofilni, mezofilni, kemotrofi, specifini za pojedine faze

1. nitritne bakterije NITROSOMONAS EUROPEA NITROSOCOCCUS NITROSUS NITROSOSPIRA sp. NITROSOLOBUS sp. NITROSOVIBRIO sp. 2. nitratne bakterije NITROBACTER WINOGRADSKII NITROBACTER AGILIS

Utjecaj vanjske sredine - na nitrifikatore:

pH, aerobni uvjeti - u prirodnim uvjetima nisu striktna granica i u kiselim tlima - puno slabija- adaptacija m.o - obraena neobraena tla

znaaj nitrifikacije:
ispiranje nitrata - jai procesi - nestaica N za vie biljke nitrati - slabo se adsorbiraju na estice tla oneienje podzemnih voda, eutrofikacija, gubitak N - nitrifikacija - doprinosi mobilizaciji netopivih anorganskih spojeva u tlu - stvaranje jakih kiselina - povoljno - na mobilizaciju fosfata

znaaj nitrifikacije
ispiranje nitrata - jai procesi - nestaica N za vie biljke nitrati - slabo se adsorbiraju na estice tla oneienje podzemnih voda, eutrofikacija, gubitak N - nitrifikacija - doprinosi mobilizaciji netopivih anorganskih spojeva u tlu - stvaranje jakih kiselina - povoljno - na mobilizaciju fosfata

DENITRIFIKACIJA
NITRIFIKACIJA DENITRIFIKACIJA REDUKCIJA NITRATA DO ELEMENTARNOG, PLINOVITOG DUIKA posljedica denitrifikacije - gubitak vezanog duika uvjeti: anaerobni, prisustvo mo., energetska tvar bioloki - skup procesa - anaerobno disanjenitrat slui kao konani akceptor elektrona oslobaanje ATP-a putem transportnog sustava elektrona

DENITRIFIKACIJA U IREM SMISLU - redukcija NITRATA DO NITRITA ILI AMONIJAKA ne dolazi do gubitka duika iz tla nitratna asimilacija teta privremenog karaktera korisno: nema biljne vegetacije DENITRIFIKACIJA U UEM SMISLU - PRAVA DENITRIFIKACIJA - redukcija NITRATA DO PLINOVITOG DUIKA koji se gubi iz tla

NO3- NO2- N2O N2

PRAVA DIREKTNA I INDIREKTNA mo. sudjeluju u prvoj fazi mo. neposredno sudjeluju u cijelom procesu uvjeti: anaerobni mo. : aerobni ili fakultativno anaerobni koriste kisik iz nitrata za oksidaciju energetske tvari (organska ili anorganska)

zajedno s nitratima, koji se lako ispiru u dublje slojeve, denitrifikacija je RAZLOG GUBITKA DUIKA IZ TLA POVEANU DENITRIFIKACIJU - uvjetuje: poveanje vlanosti tla, smanjena koliina kisika, alkalitet, relativno visoke temperature, dostupnost oksidirajuih spojeva kao donora elektrona denitrifikacija - osiromauje tlo samo jednim hranjivom ISPIRANJE NITRATA - uzrokovano kiama ili navodnjavanjem - uzrokuje oneienje okoline - racionalna primjena gnojiva pomae u spreavanju nakupljanja nitrata

DENITRIFIKATORI

PSEUDOMONAS DENITRIFICANS P. FLUORESCENS ALCALIGENES DENITRIFICANS THIOBACILLUS DENITRIFICANS

IVOTINJE
I JA C SA A K FI IK DU

PROTEINI B I LJ K E

DEG RAD ACI JA

ELEMENTARNI DUIK
DENITRIFIKACIJA

AMINO SPOJEVI
DEAMINACIJA

NITRATI
NI TR AT AC

AMONIJAK
A IT R IT N A IJ C

IJ A

NITRITI

MJESTO BIOLOKE FIKSACIJE U KRUENJU DUIKA

OBORINE

GNOJIVA

ETVA