Professional Documents
Culture Documents
ISO 9001
gecertificeerd
INHOUD
Infofoon : 078 15 00 15 blz.
www.sociaalverzekeringsfondsvev.be WELKOM 3
E-mail : info@svf.vev.be
SOCIALE ZEKERHEID
Onze kantoren zijn geopend alle werkdagen
1. Wie is zelfstandige ? 4
van 9.00 u. tot 12.00 u.
2. Wat is een zelfstandig helper ? 4
en van 13.00 u. tot 16.00 u. 3. Hoe zit het met de echtgeno(o)t(e)/help(st)er ? 4
4. Wat is een 'schijnzelfstandige' ? 5
5. Uw statuut : een hoofd- of bijberoep ? 5
1210 BRUSSEL 6. Tijdig aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds ! 6
7. Wat doet een sociale kas voor u ? 6
Koningsstraat 284 8. Kijk en vergelijk 6
9. Sociale bijdragen betalen moet 6
10. Waar gaan uw centen heen ? 7
2000 ANTWERPEN 11. Wanneer en hoe moet u betalen ? 7
12. Liefst een domiciliëringsopdracht 7
Brouwersvliet 4 bus 2
13. Wat krijgt u voor uw bijdragen ? 7
14. Hoeveel moet u betalen ? 8
15. Hoe worden uw sociale bijdragen berekend ? 8
2300 TURNHOUT 16. Starters betalen "voorlopige bijdragen" 9
17. Tijdig bijsturen loont ! 10
Vogelzang 1 bus 1
18. Kunt u vrijgesteld worden van sociale bijdragen ? 10
19. Hoe zit het met vennootschappen ? 10
20. Zelfstandigen in bijberoep 11
2800 MECHELEN 21. Gehuwden, weduwen en studenten ("artikel 37") 12
O.L.-Vrouwestraat 85 22. Hoe zit het met loopbaanonderbreking ? 12
23. Wat gebeurt er na stopzetting van uw zelfstandige activiteiten ? 12
24. Faillissementsverzekering 12
INFO
Info 16
8500 KORTRIJK
Biz Ondernemingsloket 17
Kennedypark 33 B Barema sociale bijdragen 18
(Bezoek enkel na afspraak) Sociale uitkeringen voor zelfstandigen 19
Nuttige adressen 20
9000 GENT
St.-Pietersplein 60 A bus 1
W elkom bij het Sociaal Verzekeringsfonds VEV. Wij helpen u niet alleen bij
de start van uw zelfstandige activiteiten, maar zorgen ook voor een effi-
ciënt beheer van uw statuut.
Alle begin is moeilijk. Daarom maken wij u graag wegwijs in de materie van de
sociale zekerheid. Wij beheren uw dossier, zorgen voor de regeling van uw sociale
rechten en geven u graag bijkomend advies. Bij ons betaalt u trouwens de laagste
kostprijs uit de sector, namelijk 3,50% beheerkosten op uw sociale bijdragen.
Bij uw aansluiting krijgt u bij ons een vaste contactpersoon toegewezen. Hij kent
uw dossier door en door en staat u bij met raad en daad. Zelfs telefonisch. Wenst
u uw dossier onder vier ogen te bespreken ? Dat kan natuurlijk ook. Geef gewoon een
seintje, dan hoeft u niet te wachten en kunnen wij alvast uw dossier even inkijken.
Communicatie en informatie staan bij ons centraal. Daarom krijgen al onze leden
vier keer per jaar de "Nieuwsbrief voor Zelfstandigen" in de bus. Een unieke publi-
catie met nuttige tips over uw statuut, nieuwe wetswijzigingen, barema's en con-
crete situaties.
Ook deze startersgids bewijst dat wij kosten noch moeite sparen om u maximaal te
informeren. Van bij het prille begin, en op een glasheldere manier. Niet alleen op
papier, maar ook via de nieuwste communicatiemedia. Wij zijn dan ook de eerste
organisatie in de sector die het ISO 9001 kwaliteitslabel ontving. Zo kunt u even-
eens informatie opvragen of een berichtje sturen via Internet. Ons adres ?
www.sociaalverzekeringsfondsvev.be. E-mailen kan op info@svf.vev.be.
Alex Verheyden
Beheerder-Directeur Sociaal Verzekeringsfonds VEV
COLOFON
Deze publicatie is een initiatief van het Sociaal Verzekeringsfonds VEV om starters wegwijs te maken bij de start van hun zelfstan-
dige loopbaan.
Verantwoordelijke uitgever :
Alex Verheyden - Brouwersvliet 4 - 2000 Antwerpen
Realisatie : Alver
Versie maart 2005, de meest recente versie van deze startersbrochure vindt u op www.sociaalverzekeringsfondsvev.be
1. WIE IS ZELFSTANDIGE ?
Iedereen in België die op zelfstandige basis een Er mag dus ook geen enkele band van onderge-
commerciële activiteit uitoefent, is in principe schiktheid bestaan tegenover een derde persoon,
onderworpen aan het Sociaal Statuut van de onderneming of openbare instantie.
Zelfstandige. Hij of zij moet dus ook aansluiten bij
een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen. Of die zelfstandige activiteiten al dan niet inkom-
Het is belangrijk om te weten wanneer iemand sten opleveren, heeft geen gevolgen voor de ver-
wettelijk als zelfstandige beschouwd wordt. Twee zekeringsplicht.
aspecten zijn in de praktijk van belang :
Sedert 1 juli 1992 moeten zelfs onbezoldigde man-
Het gaat om een activiteit die inkomsten KAN datarissen van vennootschappen zich aansluiten
opleveren, en, er mag geen sprake zijn van een bij een sociale kas. Dit wil echter niet zeggen dat
arbeidsovereenkomst of een ambtenarenstatuut. ook hier altijd de bijdrageplicht geldt.
Wie een zelfstandige vervangt of bijstaat bij die situatie ? Dan bent u slechts verzekerings-
zijn/haar beroepsbezigheden zonder dat er tussen plichtig vanaf 1 januari van het jaar waarin u 20
beiden een arbeidsovereenkomst bestaat, wordt jaar wordt, tenzij u vóór die datum gehuwd bent.
'zelfstandig helper' genoemd. Bevindt u zich in
Het sociaal statuut van de meewerkende echtge- wordt geholpen) tot € 45.664,62;
no(o)t(e) verplicht elke gehuwde en wettelijk 0,51% op het gedeelte van inkomen (van de zelf-
samenwonende partner van een zelfstandige die standige die wordt geholpen) gelegen tussen de
geen eigen sociaal statuut heeft, om vanaf 2003 aan € 45.664,62 en € 67.300,54.
te sluiten bij het mini-statuut (verzekering tegen Er is een minimumbijdrage van 0,79% op de
arbeidsongeschiktheid). Vanaf 1 juli 2005 zijn zij drempel van € 9.349,59.
verplicht om aan te sluiten bij het volledig sociaal Dit geeft een minimumbijdrage (incl. 3,50% be-
statuut, tenzij zij op dat moment al 50 jaar zijn. heerskosten) van € 19,12 per kwartaal en een
Voor een sociale bijdrage die varieert tussen € 76 maximum bijdrage van € 121,89 per kwartaal.
en € 487 per jaar (afhankelijk van het inkomen
van de zelfstandige), is de gehuwde of wettelijk Ze ontvangen :
samenwonende partner dan ook verzekerd voor Uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid en moeder-
arbeidsongeschiktheid. schapsverzekering bij zwangerschap.
De partner kan ook reeds vanaf 2003 kiezen voor
Het MAXI-statuut = vrijwillig
het volwaardig sociaal statuut. Tegen betaling van
de gewone sociale bijdragen openen zij dan ook Ze betalen :
de rechten op pensioen, kinderbijslag en ziekte- en 19,65% tot € 45.664,62;
invaliditeitsverzekering. 14,16% op het gedeelte van het inkomen tussen
In de periode 1/1/2003 - 1/7/2005 zijn er dus € 45.664,62 en € 67.300,54.
twee mogelijke statuten voor de meewerkende Er is een minimumbijdrage van 19,65% op de
echtegeno(o)t(e) : drempel van € 4.674,79.
Dit geeft een minimumbijdrage (incl. 3,50 %
Het MINI-statuut = minimale verplich-
beheerskosten) van € 237,69 per kwartaal en een
ting maximum bijdrage van € 3.114,51 per kwartaal.
Zij betalen :
0,79% op het inkomen (van de zelfstandige die Ze ontvangen :
Met 'schijnzelfstandigen' bedoelen we mensen die te ontwijken. In dergelijke gevallen spreken we niet
niet als zelfstandigen kunnen beschouwd worden van zuiver zelfstandige activiteiten. Zeker wanneer
omdat ze eigenlijk ondergeschikt zijn aan hun iemand in onderaanneming voor zijn voormalig
opdrachtgever. De activiteiten van de schijnzelfstan- werkgever zou gaan werken. Of iemand die deel-
digen worden enkel aangegeven als zelfstandige tijds als zelfstandige en deeltijds als werknemer het-
activiteiten om de duurdere sociale zekerheidsbij- zelfde werk zou doen,... voor dezelfde baas. In die
dragen die van toepassing zijn op de loontrekkende, gevallen wordt u beslist als werknemer beschouwd.
Een factor die meespeelt bij het berekenen van uw zelfstandige. Alle sociale rechten zullen bijgevolg
sociale bijdragen, is uw "statuut" of "de categorie via dit statuut geregeld worden.
van zelfstandigen" waartoe u behoort. De twee Als de zelfstandige activiteit als hoofdactiviteit
belangrijkste groepen zijn die van "zelfstandige in uitgeoefend wordt, worden iemands sociale rech-
hoofdberoep" en "zelfstandige in bijberoep". ten gevestigd in het Sociaal Statuut der
Opgelet : uw hoofdberoep is niet noodzakelijk de Zelfstandigen. Dit impliceert dat minstens de
job waarmee u het meest verdient maar wél die minimumbijdrage van een hoofdactiviteit ver-
activiteit waaruit uw sociale rechten voortkomen. schuldigd zal zijn.
Uw hoofdberoep is niet Bijberoepers zijn mensen die hun zelfstandig Als daarnaast ook een zelfstandig beroep uitgeoe-
noodzakelijk de job waar- beroep als nevenactiviteit uitoefenen. Men moet fend wordt, is dit een nevenactiviteit. Het is dus
mee u het meest verdient er van uitgaan dat als men minstens halftijds als perfect mogelijk dat iemand meer inkomsten ver-
maar wél die activiteit loontrekkende tewerkgesteld is, dat dit het werft als zelfstandige uit een bijberoep dan uit
waaruit uw sociale hoofd-statuut zal zijn. Het loontrekkende zijn/haar hoofdactiviteit als loontrekkende.
rechten voortkomen. statuut heeft namelijk steeds voorrang op het
Voordelen
Welke voordelen bestaan er voor de bijberoeper sociale bijdragen).
binnen het Sociaal Statuut ? Enerzijds is de mini- Een bijkomend voordeel als bijberoeper is dat de
mumbijdrage voor de bijberoeper veel minder bijdragen steeds zullen berekend worden op het
hoog dan voor de zelfstandige in hoofdberoep. reële inkomen. Dit in tegenstelling tot de hoofd-
Anderzijds, als de inkomsten heel beperkt gehou- beroeper waar een minimumbijdrage steeds
den worden, kan er zelfs vrijstelling van de bij- verschuldigd is, zelfs wanneer de inkomsten laag
dragen gevraagd worden. (zie blz. 18 barema bleven.
Concreet
Wat doet u concreet om als bijberoeper aan te slui- Ook het recht op een sociale uitkering kan
ten bij een sociale kas ? Het aansluitingsformulier gebruikt worden als voorwaarde om aan te sluiten
blijft hetzelfde. Wel moet u een bijkomend vak in bijberoep. Daarmee bedoelen we : een werk-
invullen met inlichtingen over uw loontrekkende loosheidsuitkering, een loopbaanonderbrekings-
activiteit. Verder zal het fonds u een attest van vergoeding, een opzegvergoeding, enz. Voor-
tewerkstelling als loontrekkende vragen. Hieruit waarde hierbij is dat de verkregen uitkering een
kan het fonds opmaken of u minstens halftijds als recht op pensioen opent. Verder moet u steeds
loontrekkende tewerkgesteld bent. In het onder- nauwkeurig nagaan of de zelfstandige activiteit
wijs geldt een andere regeling. Hier moet min- het recht op de uitkering niet in het gedrang kan
stens 6/10de van een volledig uurrooster gepres- brengen. Want als het recht op de uitkering verlo-
teerd worden om een aansluiting in bijberoep te ren gaat, verliest u ook het recht op een mogelijke
rechtvaardigen. aansluiting in bijberoep.
Als startende zelfstandige bent u wettelijk ver- de nodige modaliteiten voor de integratie van uw
plicht om binnen 90 dagen aan te sluiten bij een dossier bij het Rijksinstituut voor de Sociale
sociaal verzekeringsfonds. Bij een laattijdige Verzekeringen van de Zelfstandigen. Als u zich
inschrijving worden er onmiddellijk nalatigheids- niet aansluit binnen de opgegeven termijn, geeft
Als startende zelfstandige interesten aangerekend op de verschuldigde bij- het Rijksinstituut u nog een maand respijt. Nadien
bent u wettelijk verplicht drage. Vraag dus zo snel mogelijk de nodige aan- wordt u ambtshalve aangesloten bij de Nationale
om binnen 90 dagen aan sluitingsformulieren aan bij het sociaal verzeke- Hulpkas. Een paar dagen na het doorsturen van
te sluiten bij een sociaal ringsfonds van uw keuze. Zo vermijdt u alvast uw aansluitingsverklaring, krijgt u de attesten van
verzekeringsfonds. onnodige kosten. aansluiting waarmee u alles in regel kan brengen
Uw sociaal verzekeringsfonds regelt dan verder bij uw ziekenfonds. (Zie ook blz. 13)
De sociale kas is in de eerste plaats uw adminis- sociale bijdragen u moet betalen, innen ze ook,
tratieve toeverlaat. Bij het Sociaal Verzekerings- zorgen dat u in orde blijft met uw ziekte- en inva-
fonds VEV hebt u bovendien een vaste vertrou- liditeitsverzekering, kijken hoe het zit met uw kin-
wenspersoon. Zijn of haar naam staat vermeld op derbijslag en registreren uw loopbaan in functie
het vervaldagbericht dat u toegestuurd krijgt. van uw latere pensioenregeling.
Wat doen wij voor u ? Wij berekenen hoeveel
8. KIJK EN VERGELIJK
De keuze van uw sociale kas is volledig vrij. Wel Die vergoeding wordt uitgedrukt in procent en
raden we u aan om eens te kijken hoeveel u bij de varieert van 3,50% tot zelfs 4,7%. Bij ons betaalt u
diverse instanties betaalt. In ruil voor het beheer slechts 3,50%. Een verstandige keuze kan u op
van uw dossier, rekent een fonds u beheerskosten jaarbasis een besparing tot € 144,44 opleveren.
aan, in verhouding tot de bijdragen die u betaalt.
Deze mensen hoeven geen sociale bijdragen te In alle andere gevallen bestaat de aansluitings-
betalen : plicht echter wel en zijn er normaal gezien bijdra-
• helpers jonger dan 20 jaar en ongehuwd gen verschuldigd.
• helpers met toevallige zelfstandige activiteit:
minder dan 90 dagen per jaar
Uw bijdragen komen op de rekening van uw soci- Zelfstandigen. Van daaruit worden de bijdragen
aal verzekeringsfonds dat op zijn beurt, en wel verdeeld over de instanties voor kinderbijslag, de
diezelfde dag, uw betaling overmaakt aan het pensioenen en de ziekteverzekering voor zelfstan-
Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der digen.
Sociale bijdragen betaalt u per kwartaal. Vier keer dat kwartaal gebeurd zijn of er wordt u prompt
per jaar - bij het begin van elk kwartaal - stuurt het een nalatigheidsinterest van 3% aangerekend.
sociaal verzekeringsfonds u een factuur toe voor Niet uw sociale kas maar de overheid legt die
de bijdragen die u dat kwartaal verschuldigd strenge regeling op.
bent. De betaling ervan moet vóór het einde van
De factuur voor uw sociale bijdragen krijgt u in het door te geven aan uw betalingsinstelling. Een
begin van het kwartaal. U hebt dus ruim twee domiciliëringsopdracht is natuurlijk nóg makke-
maanden de tijd om de betaling te regelen. Veiliger lijker. Uw betaling wordt steeds correct uitge-
is het om uw betaling meteen, met memo-opdracht, voerd, nooit te laat maar ook geen dag te vroeg.
Kraamgeld en kinderbijslag
Krijgt u een kind ? Dan ontvangt u kraamgeld bij voor de aanvraag om kinderbijslag. Als u hier aan-
de geboorte en later elke maand de kinderbijslag. duidt dat u van dit recht gebruik wil maken, zal
Het systeem voor zelfstandigen lijkt als twee het fonds u de nodige aanvraagformulieren toe-
druppels water op dat van de loontrekkenden. Er sturen. Op basis van die gegevens onderzoekt de
zijn echter twee belangrijke uitzonderingen. In kas het recht op kinderbijslag. Dit kan gebeuren
tegenstelling tot het wettelijke systeem voor loon- na onderlinge communicatie met het vorige kin-
trekkenden, geeft een enig kind en het laatstgebo- derbijslagfonds.
ren kind geen recht op de leeftijdstoeslag en ligt Bij de geboorte van een kind opent u ook het recht
het bedrag van de kinderbijslag voor een eerste op kraamgeld. U kunt het fonds zelfs vragen om
kind lager. voorafbetaling van deze uitkering. Dat kan reeds
Hoe opent u een recht op gezinsbijslag ? Vermits vanaf de zesde maand van de zwangerschap. Het
er een voorrangsrecht is voor het systeem van de kraamgeld kan u echter ten vroegste 2 maanden
loontrekkenden, zal dit eerst toegepast worden. voor de vermoedelijke geboortedatum worden
Is dit niet het geval, uw echtgeno(o)t(e) is bijvoor- uitgekeerd. Het fonds zal u hiervoor eveneens een
beeld niet loontrekkend, dan gebeurt de uitbe- aanvraagformulier toesturen. Een apart vak op dit
taling via het Sociaal Statuut der Zelfstandigen. formulier is voorbehouden voor de arts. Na de
Op de aansluitingsverklaring (van uw sociaal ver- geboorte moet u het geboortebewijs aan uw fonds
zekeringsfonds) is een apart vak voorbestemd bezorgen.
Ziekte- en invaliditeitsverzekering
Uw sociale bijdragen verzekeren u tegen de grote Meer informatie hierover vindt u in het hoofdstuk
risico's. Daaronder vallen onder meer hospitalisatie, "Aanvullende diensten", onder de rubriek
röntgenfoto's... Voor de zogenaamde "kleine" risi- "Ziekenfonds" op blz. 13. Natuurlijk kunt u ook
co's kunt u zich eventueel bijkomend verzekeren. informatie inwinnen bij uw ziekenfonds.
Pensioen
Vanaf het moment dat u nog één jaar van uw pen- pensioen van een zelfstandige nog op forfaitaire
sioenleeftijd af bent, kunt u uw pensioenaanvraag wijze berekend. Het huidige stelsel is echter hele-
indienen. In een aantal gevallen krijgt u automa- maal gewijzigd. Nu wordt het pensioen berekend
tisch uw pensioen: de zelfstandige of helper die op basis van de geleverde bijdrage. Vermits de
onderworpen was aan de pensioenwetgeving voor bijdragen berekend worden op de inkomsten,
zelfstandigen en/of het sociaal statuut ; zij die zal ook het pensioen hiervan afhangen. Door
vanaf 1/12/2003 de pensioenleeftijd bereikt zullen deze wijziging lijkt het pensioenstelsel van de
hebben ; en zij die vóór het bereiken van de pen- zelfstandigen meer op dat van de loontrekkenden.
sioenleeftijd in België hun hoofdverblijfplaats had- Op pensioengerechtigde leeftijd kunt u een pen-
den (15 maanden). sioenaanvraag indienen. Deze aanvraag gebeurt
Zodra u met pensioen gaat, ontvangt u dan maan- op het gemeentehuis van uw woonplaats. Meer
delijks een pensioenbedrag. Vroeger werd het hoeft u zelf niet te doen.
Faillissementsverzekering
Nieuw sedert 1 juli 1997 is het feit dat uw sociale bij- sement, krijgt u gedurende 6 maanden een faillisse-
dragen u recht geven op een 'faillissementsverzeke- mentsvergoeding en blijft u een jaar lang - gratis -
ring'. In het geval van een (niet-frauduleus) faillis- in regel met uw sociale zekerheid. (Zie ook blz. 12)
Sociale bijdragen worden in principe berekend op ten om op terug te blikken. Daarom betalen begin-
basis van uw zelfstandige beroepsinkomsten nende zelfstandigen "voorlopige bijdragen" die
van drie jaar terug. Maar, als starter hebt u dan later op basis van uw effectieve beroepsin-
natuurlijk geen drie jaar van zelfstandige activitei- komsten bijgestuurd worden.
Hoeveel sociale bijdragen u betaalt, hangt af van Dit bedrag is nu het vertrekpunt voor de bereke-
uw beroepsinkomsten van drie jaar terug. Er volgt ning van uw sociale bijdragen. Op een inkomen
een berekeningsformule die we u best kunnen uit- tot € 45.664,62 moet u 19,65% per jaar betalen.
leggen aan de hand van een voorbeeld. Op het gedeelte dat daarboven ligt, 14,16%. Het
totaal jaarbedrag dat u in 2005 verschuldigd bent,
Een voorbeeld bedraagt € 4.194,88, dus € 1.048,72 per kwartaal.
Stel : u bent zelfstandige in hoofdberoep en in 2002 Kijk voor uw eigen concrete berekening naar de
verdiende u € 20.000,00. Vooraleer we nu kunnen geldende barema's op blz. 18.
berekenen hoeveel sociale bijdragen u moet beta- Tenslotte moet ook uw sociaal verzekeringsfonds
Beroepsinkomsten len, moet dit bedrag eerst "geïndexeerd" worden. nog betaald worden. Het Sociaal Verzekerings-
Met "beroepsinkomsten" Daarmee bedoelen we dat uw inkomsten van wel- fonds VEV rekent voor zijn werkingskosten
bedoelen we de netto- eer worden bekeken door de economische bril van slechts 3,50% aan. Volgens de hierboven beschre-
belastbare bedrijfsinkom- vandaag, om te zien hoeveel ze vandaag waard ven berekening zou u per kwartaal dus € 1.085,43
sten. Of, anders gezegd, zouden zijn. Uw inkomen wordt hiervoor ver- moeten betalen.
de bruto bedrijfsinkom- menigvuldigd met de geldende indexerings- De werkingskosten die u betaalt kunnen verschil-
sten min de aftrekbare coëfficiënt, in 2005 is dit 1,0674. Als we deze oefe- len naargelang de instelling waarbij u aangesloten
beroepskosten. ning maken, bedraagt uw geïndexeerd inkomen bent. Het Sociaal Verzekeringsfonds VEV hanteert
€ 21.348,00. het laagste tarief, nl. 3 ,50%. Elders betaalt u soms
tot 4,7 %.
Voorbeeld bijdrageberekening 2005
Starters betalen de eerste drie jaar "voorlopige" 4 x € 1.220,00 moeten betalen (€ 4.880,00). Tot nu
bijdragen. Het eerste jaar is dat ongeveer € 475,00 toe hebt u echter nog maar 4 x € 475,38 betaald.
per kwartaal, wat neerkomt op een verondersteld U bent uw sociaal verzekeringsfonds dus nog
Schat uw inkomsten zo inkomen van om en bij de € 9.300,00 netto. Later € 2.980,00 verschuldigd. 2007 wordt dus een
realistisch mogelijk in en worden die bedragen herzien en bijgestuurd op moeilijk jaar voor u omdat u naast uw gewone bij-
vraag tijdig om een basis van uw reële inkomsten uit de eerste drie dragen ook nog eens de herziene bijdragen moet
herberekening van uw jaar van uw zelfstandigenloopbaan. betalen. Sinds 1998 is er wel een korting voorzien
sociale bijdragen ! voor het vierde jaar na de start als zelfstandige. En
Een voorbeeld hetzelfde scenario herhaalt zich nog eens in 2008
Laten we veronderstellen dat u op 1 januari 2005 en 2009, wanneer uw effectieve inkomsten van
start als zelfstandige. U sluit zich aan bij het Sociaal 2006 en 2007 gekend zijn.
Verzekeringsfonds VEV en elk kwartaal krijgt u Geen pretje ! Maar u kunt een dergelijke situatie
van uw sociaal verzekeringsfonds een factuur toe- vermijden. Stel dat u de inkomsten van uw start-
gestuurd voor een bedrag van € 475,38. Dit zijn de jaar zou ingeschat hebben op € 24.000,00, en uw
bijdragen die u het eerste jaar als zelfstandige sociaal verzekeringsfonds vóór het einde van dat
moet betalen. Het tweede en derde jaar moet u elk jaar om bijsturing gevraagd had. Dan had u nog
kwartaal (dus vóór 31 maart, 30 juni, 30 september vóór het einde van 2005 de factuur voor een bijko-
en 31 december) respectievelijk € 552,08 en mende 4 x € 759,21 gekregen. Bijkomend voordeel :
€ 625,35 betalen. Tenminste, dat zijn de "voorlopi- het zou u tegelijk een belastingvermindering
ge" bedragen die u aangerekend worden. Maar, uw opgeleverd hebben van bijna 50% (sociale bijdra-
zaak begint goed te draaien en het sociaal gen zijn volledig fiscaal aftrekbaar). Op die
verzekeringsfonds verneemt in 2007 dat u het eer- manier zou uw inkomen onder het plafond van
ste jaar, dus in 2005, in werkelijkheid € 24.000,00 € 24.000,00 gebleven zijn, wat betekent dat u in
verdiende. Dit is heel wat meer dan € 9.300,00 een lagere inkomstencategorie zou thuishoren
waarop uw sociale bijdragen berekend werden. In waardoor u ook minder sociale bijdragen had
dat geval moet u dus bijbetalen. moeten betalen (4 x € 151,49, dus zo'n € 605,96
Op basis van uw reële inkomsten zou u ongeveer minder).
VOORBEELD : ZELFSTANDIGE VANAF 1.1.2005 BEDRAGEN IN EURO
➔
Startende zelfstandigen eerste drie jaren van hun zelfstandige loopbaan
kunnen hun eerste twee hun inkomsten zo realistisch mogelijk in te schat- dus een lager belastbaar inkomen
kwartaalbijdragen betalen ten en ons tijdig om een herberekening te vragen.
➔
met telkens één kwartaal Uit de voorbeelden in de tabel kunt u opmaken
uitstel. dat de "voorlopige bijdragen", die een beginnende DUS MINDER BELASTINGEN
➔
zelfstandige betaalt volgens de driefasenregeling,
bijgestuurd worden. De regularisatie zal dus van
DUS MINDER SOCIALE BIJDRAGEN !
jaar tot jaar uitgevoerd worden.
Opgelet
Als bestuurder, zaakvoerder of werkend vennoot kan worden voor de betaling van de bijdragen. Om
blijft de vennootschap steeds solidair verant- een dergelijke situatie te vermijden, kan de ven-
woordelijk voor de betaling van de door u ver- nootschap de ontheffing van de solidaire verant-
schuldigde bijdragen. Dit impliceert dat als u voor woordelijkheid aanvragen. Deze procedure lijkt als
een bepaalde periode vrijgesteld wordt, dat de twee druppels water op de hierboven beschreven
vennootschap nog steeds aansprakelijk gehouden procedure voor de aanvraag om vrijstelling.
De sociale bijdragen die de zelfstandige betaalt, activiteiten belast worden volgens het vennoot-
worden berekend op basis van de beroepsinkom- schapsregime. Op die manier is de basis waarop
sten zoals weergegeven in de personenbelasting. de sociale bijdragen berekend worden, veel klei-
De laatste jaren is er een ware ‘vlucht’ uit de per- ner. Om dit ‘kapitaalverlies’ enigszins te compen-
sonenbelasting waar te nemen. Steeds meer zelf- seren voerde de overheid de vennootschapsbij-
standigen richten een vennootschap op zodat hun drage in.
Sedert midden '92 moeten ook vennootschappen nootschap van het voorlaatste afgesloten boekjaar.
De vennootschapsbijdrage (die onderworpen zijn aan de vennootschapsbe- Voor een balanstotaal tot € 520.000,00 betaalt
moet elk jaar voor 1 juli lasting) aansluiten bij een sociaal verzekerings- de vennootschap een bijdrage van € 347,50 euro.
betaald zijn. fonds en een soort ‘sociale zekerheidsbijdrage’be- Boven € 520.000,00 wordt een bijdrage van
talen. We spreken in dit geval van de ‘vennoot- € 840,00 aangerekend. Nieuwe vennootschappen
schapsbijdrage’. In 2004 werd de bijdrage afhan- betalen € 347,50.
kelijk gemaakt van het balanstotaal van de ven-
Alle vennootschappen, ook de zogenaamde "sla- niet meer dan drie jaar zelfstandig geweest zijn.
pende", moeten een vennootschapsbijdrage beta- De vennootschappen die aangesloten zijn bij het
len. Alleen firma's die failliet verklaard of in Sociaal Verzekeringsfonds VEV worden daarvan
vereffening zijn, kunnen aan deze regeling ont- op de hoogte gebracht.
snappen. Ook starters kunnen op enige toegeef- Bij nalatigheid krijgt u een aangetekende brief
lijkheid rekenen : personenvennootschappen - waarmee het Rijksinstituut voor de Sociale
dus geen NV's - die ingeschreven zijn in het Verzekeringen der Zelfstandigen u aanmaant om
Handelsregister en die opgericht zijn na 1 januari uw aansluiting in orde te brengen. Hebt u binnen
1991, krijgen de eerste drie jaar een vrijstelling. de dertig dagen na die aanmaning nog geen soci-
Voorwaarde is wel dat alle zaakvoerders en een aal verzekeringsfonds gekozen, dan wordt u auto-
meerderheid van de werkende vennoten recent matisch aangesloten bij het Rijksinstituut.
Sedert 1 juli 1992 werd de mogelijkheid om te ont- van de pensioengerechtigden) aansluiten bij een
snappen aan de verzekeringsplicht afgeschaft en sociale verzekeringsinstelling. Dit wil echter niet
moeten dus ook alle mandatarissen met een kos- altijd zeggen dat ze ook daadwerkelijk bijdrage-
teloos (onbezoldigd) mandaat (met uitzondering plichtig zijn.
Hoe en wanneer ?
De betaling van de vennootschapsbijdrage moet Laattijdige betaling betekent een verhoging van
vóór 1 juli gebeurd zijn of uiterlijk de laatste dag 1 percent per kalendermaand vertraging. U ris-
van het kwartaal dat volgt op de maand waarin de keert bovendien een fikse boete.
vennootschap opgericht werd.
In het voorbeeld op bladzijde 8 ziet u dat zelfstan- Bijberoepers die per jaar niet meer verdienen
digen in hoofdberoep 19,65% betalen voor inkom- dan € 1.177,31 netto beroepsinkomen, hoeven
sten tot € 45.664,62 en 14,16% voor het gedeelte helemaal geen sociale bijdragen te betalen.
erboven (tot maximum € 67.300,54). Voor bijbe-
roepers gebeurt de berekening anders. Het bijdragepercentage dat bijberoepers betalen,
bedraagt evenveel als dat van zelfstandigen in
hoofdberoep, namelijk 19,65%.
Sinds 1 januari 1993 konden onderbrekingsuitke- men reeds gedurende 12 maanden voorafgaand
ringen slechts gecumuleerd worden met de aan het tijdskrediet zelfstandige was (onderwor-
inkomsten van een zelfstandige activiteit gedu- pen was aan het sociaal statuut), is de cumul nog
rende maximum 1 jaar. Vanaf 1 januari 2002 is er toegelaten gedurende 1 jaar. Op voorwaarde dat
een nieuwe regeling van tijdskrediet: het om een volledige schorsing van een voltijds of
Cumul is verboden, behalve in 1 geval : indien deeltijds werk gaat.
Wie - gewild of ongewild - een punt zet achter zijn Een ideale manier om de overgangsperiode tussen
zelfstandige activiteiten, verliest daarmee ook zijn uw stopzetting en uw nieuwe activiteit of pensio-
sociale rechten. Daarom bestaat de mogelijkheid nering te overbruggen.
om de 'voortgezette verzekering' aan te vragen en Natuurlijk is niet elke stopzetting een gewenste
daarmee uw sociale rechten voor maximum twee beslissing. Wordt u door ziekte of invaliditeit ver-
jaar veilig te stellen. Concreet gaat het hier om een plicht uw activiteiten te staken, dan blijft u verder
vrijwillige verzekering die u naar keuze onder- gratis verzekerd. Voorwaarde is dat uw activitei-
schrijft ofwel voor uw pensioenopbouw alleen, ten voor 100% worden stopgezet; voor mandata-
ofwel voor uw pensioen én ziekteverzekering. rissen betekent dat een officieel ontslag.
24. FAILLISSEMENTSVERZEKERING
Op 1 juli 1997 werd het verplicht sociaal statuut Het bedrag van de uitkering is degressief :
van de zelfstandigen uitgebreid met een tak € 854,28 gedurende de eerste 2 maanden en daar-
‘sociale verzekering in geval van faillissement’. na nog slechts € 569,52 gedurende de resterende
Deze faillissementsverzekering is een individueel 4 maanden voor gefailleerden met personen ten
recht. Aan gefailleerde zelfstandigen die geen laste, of € 711,89 en daarna € 427,13 voor zelf-
beroepsinkomen meer hebben, wordt gedurende standigen zonder personen ten laste.
6 maanden een uitkering toegekend.
1. ZIEKENFONDS
Een loontrekkende is automatisch (verplicht) ver- Voor de ‘kleine risico's’ echter draait de zelfstandi-
zekerd voor de "kleine en grote risico's". De socia- ge zelf op.
le zekerheidsbijdrage wordt rechtstreeks van het Zelfstandigen kunnen zich daarom op vrijwillige
brutoloon afgehouden. basis verzekeren tegen de kleine risico's zodat
Een zelfstandige is door zijn aansluiting bij een raadplegingen, geneesmiddelen of een bezoek aan
sociaal verzekeringsfonds slechts gedekt voor de de tandarts ook terugbetaald worden.
zogenaamde grote risico's. De verzekering voor Wij verwijzen u hiervoor graag door naar de
hospitalisatie, röntgenfoto's, kleine ingrepen... zit Ziekteverzekering VEV, op het nummer
dus wel omvat in de sociale bijdragen. 078 15 01 01.
GEWONE TARIEVEN
leeftijd alleenstaande gezin tot gezin tot gezin vanaf
3 personen 4 personen 5 personen
ARBEIDSONGESCHIKTHEID EN DAGVERGOEDINGEN
Tegen ongeval of ziekte kunt u niets ondernemen. ten niet meer kunt uitoefenen. Voor elke dag dat u
Maar tegen het inkomensverlies dat eruit voort- werkonbekwaam bent, krijgt u een aanvullende
vloeit, kunt u zich wapenen met de formule dagvergoeding. Het precieze bedrag bepaalt u
"Dagelijkse Vergoedingen". Het is een verzeke- zelf, naargelang de leeftijdsgrens tot waarop u die
ringsformule die uw inkomsten garandeert wan- bijdragen wenst te ontvangen en naargelang de
neer u door ongeval of ziekte uw beroepsactivitei- periode die u zelf financieel overbrugt.
Een eigen zaak starten is op financieel gebied een geen 40, dan kan u bij arbeidsongeschiktheid door
hele organisatie : een beginnende zelfstandige ziekte of ongeval gedurende 12 maanden een uit-
moet zich aansluiten bij een sociaal verzekerings- kering tot € 75,00 per dag ontvangen, en dit tegen
fonds voor zijn sociale bijdragen, hij wil bij het zie- een lage in-stappremie.
kenfonds een verzekering 'kleine risico's' afslui-
ten, hij heeft investeringsplannen,... vaak blijft er Unieke verzekering voor jonge
geen groot budget meer over voor een extra ver- ondernemers
zekering tegen inkomensverlies. U wil zich beschermen tegen de risico's van een
ongeval of een langdurige ziekte ? Sluit dan een
Zeker van een vaste dagvergoeding polis ‘Dagelijkse Vergoedingen voor Jonge
Daarom hebben wij speciaal voor jonge zelfstan- Ondernemers’ af. Een extra steun van Ziektever-
digen een eenvoudig en goedkoop product ont- zekering VEV voor jonge zelfstandigen !
wikkeld. Bent u een jonge ondernemer en nog
Uitkering gedurende 12 maanden ; eigen risicotermijn: 30 dagen ; waarborg tot de leeftijd van 60 jaar.
Tarieven van toepassing op 1/1/2005.
Stel dat u kiest voor een vaste vergoeding van week uit (na wachttijd van 30 dagen). Op jaarbasis
€ 50,00. Dan keert Ziekteverzekering VEV u bij krijgt u zo € 15.000,00. En dit voor een premie van
arbeidsongeschiktheid dit bedrag 6 dagen per maar € 20,00 per maand.
GEWAARBORGD INKOMEN
Een verzekering ‘gewaarborgd inkomen’ is pre- werkelijk kunnen aantonen dat u totaal geen inko-
cies wat de naam zegt : het is een beveiliging tegen men meer hebt. Een bijkomende verzekering
inkomensverlies als u door ongeval of ziekte uw tegen inkomensverlies is dus raadzaam. De
beroepsactiviteiten niet kunt uitvoeren en dus ook formule ‘gewaarborgd inkomen’ bij Ziekteverze-
geen inkomen meer hebt. kering VEV is erg ruim : ze dekt zowel de fysiolo-
De wettelijk verplichte ziekteverzekering stelt in gische als de economische invaliditeit. Dat
de praktijk niet veel voor als u door ongeval of betekent dat u zowel verzekerd bent voor de
ziekte werkonbekwaam wordt. De eerste maand lichamelijke gevolgen van uw ziekte of ongeval
van uw ongeschiktheid moet u uw eigen reserves als voor het feit dat u niet kunt werken. Vraag vrij-
aanspreken en na die tijd krijgt u het luttele bedrag blijvend uw persoonlijke berekening bij Ziekte-
van € 23,36 per dag. Bovendien moet u daad- verzekering VEV, op het nummer 078 15 01 01.
ISO 9001
gecertificeerd
Zodra u personeel aanwerft, wordt ook uw admi- u zich via deze site als klant van SD WORX aan-
nistratie complexer. Ook voor personeelsadmi- melden. Het systeem werkt eenvoudig en snel. U
nistratie, rekrutering, selectie en evaluatie van vult uw gegevens in, een team van ervaren mede-
medewerkers kunt u terecht bij één van onze werkers controleert en vult aan en u krijgt alle
gespecialiseerde diensten. SD WORX geeft u ingevulde officiële documenten ter ondertekening
graag de nodige informatie. Zij beschikken niet toegestuurd. U bent meteen met alle formaliteiten
alleen over ervaren juristen en specialisten inzake in orde. Voor de verdere praktische afspraken
wetgeving en fiscaliteit, u kunt er ook terecht voor neemt uw dossierbegeleider contact met u op. SD
diverse bedrijfsgerichte opleidingen. WORX neemt als erkend sociaal secretariaat alle
U kan via de Internetsite www.sd.be de gids tewerkstellingsperikelen van u over.
‘Starten met personeel’ verkrijgen. Bovendien kan
Steeds meer zelfstandigen nemen steeds vroeger Verzekeringsfonds kiest u voor de meest betrouw-
hun pensioenvorming in eigen handen. bare en bevoorrechte partner voor al uw sociale en
Als starter kan u door het afsluiten van een VAPZ aanvullende verzekeringen. De berekening van de
zelfs het voordeel op uw sociale bijdragen ver- premies én de fiscale aftrek blijven immers steeds
dubbelen! (*) afhankelijk van uw wettelijke sociale bijdragen.
Door het afsluiten van een VAPZ via uw Sociaal
Een aantal ongeëvenaarde troeven van het VAPZ spreken voor zich:
• 100% fiscaal aftrekbaar als beroepskost aan • cumulatie met groepsverzekering en/of indi-
het hoogste belastingtarief tot 50% viduele pensioentoezegging binnen 80%-
• besparing op sociale bijdragen van ruim 20%, grens
voor een starter ruim 40%(*) • fiscaalgunstige eindbelasting volgens ‘fictieve
• premies tot 9,40% van uw belastbare beroeps- rente’
inkomsten tot maximaal € 2.861,65
• flexibele premiebetaling: u kiest zelf wanneer (*) door de aftrek als beroepskost, vermindert uw belast-
en hoeveel u stort baar beroepsinkomen en dus ook de basis voor berekening
• een gewaarborgde basisrente, verhoogd met van uw sociale bijdragen. Als starter worden de belast-
een belastingvrije winstdeelname bare inkomsten van de eerste 3 jaar tweemaal als bereke-
• vrijgesteld van 4,4% verzekeringstaksen ningsbasis voor sociale bijdragen gebruikt, waardoor de
• cumulatie mogelijk met pensioensparen fiscale aftrek van uw VAPZ-premies dus ook tweemaal
(€ 620,00) en langetermijnsparen (€ 1.870,00) een besparing op uw sociale bijdragen oplevert!
Méér info ?
Wenst u meer informatie of een vrijblijvende Contacteer ons op het infonummer 078 15 00 15,
offerte? via e-mail verzekeringen@svf.vev.be of via onze
website.
✆ INFO ?
◆ Sociaal Verzekeringsfonds VEV
• algemene info :
• e-mail :
tel. : 078 15 00 15 of raadpleeg ons kantoor in
uw buurt. Adressen vindt u op blz. 2.
info@svf.vev.be
fax : 03 226 12 66
fax : 03 234 16 07
fax : 03 226 12 66
fax : 03 233 10 42
Elke starter wordt verplicht langs te gaan bij een erkend ondernemingsloket voor een aantal admini-
stratieve verplichtingen. Daardoor schrijft hij zich meteen in in de Kruispuntbank voor Ondernemingen
(KBO), het handelsregister en de BTW-administratie.
• De voorwaarden tot toegang tot het beroep verifiëren. Het loket onderzoekt of de vereiste onderne-
mersvaardigheden aanwezig zijn.
• Ondernemingsloketten kunnen in afspraak met de klant bijkomende diensten verlenen zoals advies
en begeleiding, het vervullen van formaliteiten of het aanvragen van vergunningen.
De starter krijgt bij het BIZ Ondernemingsloket uitgebreide en gerichte informatie over welke formali-
teiten hij moet vervullen. Dit kan omdat het BIZ Ondernemingsloket over een intuïtieve toepassing
beschikt die op basis van verschillende zoekmogelijkheden nagaat welke attesten een bepaalde starter
nodig heeft. Dit kennissysteem is een belangrijke meerwaarde. Deze on line toepassingen worden tevens
opengesteld voor alle boekhouders en accountants, zodat zij elke startende ondernemer professioneel
kunnen adviseren en begeleiden.
Meer info?
Beginnende zelfstandigen: 2005 is 1e volledig jaar als zelfstandige: € 475,38 per kwartaal berekend op € 9.349,59
2006 is 2e volledig jaar als zelfstandige: € 552,08 per kwartaal berekend op € 10.858,26
2007 is 3e volledig jaar als zelfstandige: € 625,35 per kwartaal berekend op € 12.299,21
Meewerkende echtgenoten: Mini-statuut Maxi-statuut
Tot een inkomen van € 45.664,62:
Van € 45.664,62 tot € 67.300,54: Q
0,79%
0,51% L
19,65%
14,16%
D
Tussen € 1.177,31 en € 45.664,62 zijn 19,65% sociale bijdragen verschuldigd
Op het gedeelte tussen € 45.664,62 en € 67.300,54 zijn 14,16% sociale bijdragen verschuldigd
Beginnende zelfstandigen: € 59,86 per kwartaal
GEHUWDEN, WEDUWEN, WEDUWNAARS, STUDENTEN Op basis van geherwaardeerde inkomsten van 2002
Gevestigde zelfstandigen: Tot een inkomen van € 1.177,31 zijn geen sociale bijdragen verschuldigd
H
Tussen € 1.177,31 tot € 5.574,44 zijn 19,65% sociale bijdragen verschuldigd
Boven € 5.574,44: zie hoofdberoep
Beginnende zelfstandigen:
I
€ 283,42 per kwartaal
H
1.000,00 0,00 0,00 0,00 0,00
2.500,00 135,68 127,11 135,68 283,42
4.000,00
5.000,00
7.500,00
9.000,00
10.000,00
D 217,09
271,36
407,04
488,45
542,72
203,38
254,23
381,34
457,60
508,44
217,09
271,36
475,38
488,45
542,72 I
283,42
283,42
475,38
475,38
508,44
GEPENSIONEERDEN
Rustpensioen Overlevingspensioen Rust- of overlevings-
jonger dan 65 jaar jonger dan 65 jaar pensioen ouder dan 65 jaar Zonder volledig pensioen
en pensioengerechtigde
zonder kinderen met kinderen zonder kinderen met kinderen zonder kinderen met kinderen leeftijd bereikt
ten laste ten laste ten laste ten laste ten laste ten laste
Beginnende zelfstandigen
Kwartaalbijdrage € 89,56 € 89,56 € 475,38 € 475,38 € 89,56 € 89,56 € 119,72
Gevestigde zelfstandigen
Inkomen + %
F
< € 2.354,61:
0,00%
F7 05 06
0,00% 19,65% 19,65% 0,00%
E
< € 2.354,61: < € 11.874,50: < € 14.843,13: < € 2.354,61: < € 2.354,61:
0,00%
E7 Y
< € 2.354,61: 0,00%
Van € 2.354,61 tot Van € 2.354,64 tot Van € 2.354,61 tot Van € 2.354,61 tot Van € 2.354,61 tot 45.664,62: 19,65%
5.937,26: 14,70% 8.905,89: 14,70% 10.845,34: 14,70% 13.813,97: 14,70% Van € 45.664,62 tot 67.300,54: 14,16%
Gevestigde zelfstandigen
Maximum bijdrage € 225,83 € 338,75 € 603,75 € 754,69 € 412,52 € 525,43 € 3.114,51
• Luik
Quai des Vennes 16 - 4020 Liège Zie telefoongids onder Ministerie van Financiën
tel 04 274 38 38 - fax 04 343 91 70