You are on page 1of 981

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

NrefrmusL;ypfzdk&rf tuf'frif trSm


udk;uG,f&m bmomw&m;qdkwm tifrwefrS El;nHh odrfarGUygw,f/ trSefwu,f vdkufemEdkif&if
bmom toD;oD;[m pdwfat;csrf;rIay;NyD; tm;udk;tm;xm; yp&m jzpfygw,f/
wpfcgwpf&H bmomwpfcktwGif; jzpfap? rwlnDwJhbmomrsm;rSm jzpfap? tjiif;yGm;rI? 0d0g'uGJrIrsm;
jzpfwwfygw,f/

'Dtcg

aoG;xGufoH,dkeJU

rvdkvm;tyfwJh

tuGJtjym;rsm;jzpfvmwwfygw,f/

vlaovlNzpf0g'[m jrefrmEdkifiH ax&0g' Ak'bmomtwGif;rS tuGJtjym; wpfck jzpfcJhygw,f/ 'D


0d0g'uGJudk jrefrm ax&0g' oHCmawmfrsm;uae tmPmpufjzifh tiftm;oHk; rajzSif;bJ aS;
ax&0g'usrf;*efrsm;ESifh wdkufINyD; vlaovljzpf0g'udk vdkufemol oHCmrsm; vufcHvmonftxd
tjyeftvSef

aqG;aEG;

&v'fwpfckjzpfwJh
cufcJaecJhygw,f/

ar;cGef;xkwfrIeJU

vlaovlNzpf
'gudk

at;csrf;pGm

0g'gEk0g'0dedp,usrf;[m

jrefrmusL;ypfzdk&rfSd

ax&0g'

ajzSif;cJhygw,f/
ckacwfrSm

'Dvdk

SmazG

ajzSif;cJhMuwm&JU
zwfIzdkU&m

Sm;yg;

Ak'bmom0if rifbmrsm;uae

vufeJU

vaygif;rsm;pGm cufcufcJcJ dkufNyD; yD'Dtufzfzdkif tjzpf aNymif;vJ ukodkvf,lcJhygw,f/ ckvdk yD'Dtufzfzdkif


jzpfoGm;wJh twGuf 'Dpmtkyfudk pdwf0ifpm;olrsm; tvG,fwul SmazG zwfIEdkifovdk? pepfwus odrf;qnf;
jzefUjzL;&vnf; tifrwef tqifaNyoGm;ygw,f/
'DtwGuf

tuf'frifrsm;?

armh'frsm;?

tjcm;rifbmrsm;

udk,fpm;

yifyifyef;yef;

pmdkufukodkvf,lcJhMuwJh rifbmrsm;udk txl;aus;Zl;wifSdygw,f/ aemifrSmvJ tckvdkbJ rdrdwdkU oufqdkif&m


bmom? u@rsm;rSm wufMuGpGm yg0if ukodkvf,lMuzdkU qEyygw,f/ tu,f yD'Dtufzf pmtkyfudk
tifwmeuf wpfae&m&mrSm zwfIrdcJhaomf? pdwf0ifwpm; SdcJhaomf jrefrmusL;ypf zkd&rfSd bmompHk?
bmoma&; omoema&; x&ufrsm;rSm vma&muf zwfIaqG;aEG;zdkU zdwfac:ygw,f cifAsm;/

tuf'frif?
jrefrmusL;ypf zkd&rf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-1

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovlNzpf0g'gEk0g'0dedp,rSonf omoemhygvqDodkU
(omoemhygvtzGJU rdwfquf)
NrefrmusL;ypf

omoemhygvtzGJUu

"r'gey

wifqufvdkufaom

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

0dedp,pmtkyfudk zwf&wJh "rrdwfaqGrsm;? oHCmawmftSifolNrwfrsm;? Ak'bmom0ifolawmfpifrsm;taeNzifh


]]omoemhygvqdkwm bmvJ? b,fvdktzGJUrsKd;vJ? bmawGvkyfaeovJ}} qdkwmudk odcsifMuvdrfhr,fvdkU
,HkMunfonfhtwGuf omoemhygvtzGJUtaMumif; tusOf;csKyfwifNyyg&ap/
]]omoem}} qdkwJh toHk;[m ygVdbmom ]]omoe}} rS qif;oufvmwmNzpfovdk Ak'SifawmfNrwf
ay:xGef;rSom NzpfvmwJh pum;vHk;NzpfNyD; y&d,wdomoem? y&dywdomoem? y&da0"omoem udk
&nfTef;ygw,f/

]]ygv}}

qdkwmuawmh

apmifhaSmufwJhteuf

ygVdbmom

]]ygvu}}rS

NrefrmrI ycJhMuwmyg/ xdkUaMumifh omoemhygvtzGJYqdkonfrSm ]]bk&m;Sif\ omoemawmfMuD;udk


apmifhaSmufumuG,frnfholrsm; tzGJU}} Nzpfygw,f/ NrefrmusL;ypfzdk&rfrS omoemawmfudk Munfdkol
pdwfwludk,fwlarmifESrrsm;u pkaygif;wnfaxmifxm;Ncif; Nzpfygw,f/ ESrf;wpfvHk;wnf;eJU qDrNzpfayrJh
ESrf;aphav;awGrsm;vm&if qDNzpfw,fqdkwJhtwdkif; trsm;tm;Nzifh pkaygif;NyD; omoemawmftusKd;udk
pkaygif;o,fydk;&efNzpfygw,f/
omoemhygvtzGJU[m vlaovlNzpf0g'gEk0g' 0dedp,pmtkyfdkuf&mrS Nrpfzsm;cHvmwm Nzpfygw,f/
NrefrmusL;ypfzdk&rfwGif

t"rkyf0g'D&SifOu|\

vlaovlNzpf0dedp,pmtkyfudk

usL;ypfrefbmtrsm;ulnDrINzifh

yD'Dtufzfvkyf&ef

ud;pm;Mu&mrS

nDtudkarmifESrrsm;

pdwfwludk,fwl

pkpnf;vufwGJrdum

zdk&rfESpfywfvnfarG;aeYNzpfwJh

11-&uf?

vlaovlNzpf0g'udk

wdkufzsuf&ef

vlaovlNzpf0dedp,pmdkuftzGJU

omoemhpdwf"mwfNyif;xefol

omoemhaoG;&J&JeDol

NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJUMuD;udk
4-v?

2010

we*FaEGaeUrSm

zGJUum

NrefrmusL;ypf

pwifzGJUpnf;cJhygw,f/

vlaovlNzpf0g'wdkufzsufa&;rS pwifvufwGJrdvmaom nDtudkarmifESrrsm;onf omoemhygvtzGJUudk


zGJUpnf;um

omoemudkzsufpD;aeonfh

zsufpD;rnfh

t"r0g'tm;vHk;udk

wdkufzsufa&;qDodkU

OD;wnfavQmufvSrf;EdkifcJhMuygw,f/
omoemhygvtzGJUudk tzGJU0ifnDtudkarmifESrrsm; vufwGJ pkaygif;tiftm;Nzifh omoemawmfukd
umuG,f&ef?

omoemudkzsufpD;rnfh

t"r0g'rsm;udk

wm;qD;wdkufzsuf&ef

[lonfh

t"duOD;wnfcsufESpf&yfNzifh zGJUpnf;cJhygw,f/ omoemhygvtzGJU\ t"duvkyfief;pOfrSm NynfwGif;Nynfy


Ak'bmom0ifNynfolrsm; aiGukefaMu;usrIrSdbJ tvG,fwul zwfIavhvmEdkif&ef? Ak'bmom0ifrsm;tMum;
Ak'pmayusrf;*efrsm;

NyefUyGm;EdkiforQ

NyefUyGm;ap&ef

&nfG,f

omoemawmftwGuftusKd;Sdonfh

pmtkyfrsm;? t"r0g'wdkufzsufa&;pmtkyfrsm; udk yD'Dtufzf yvkyfum "r'gey NzefUa0&ef Nzpfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-2

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omoemhygvnDtudkarmifESrrsm;u pdwftm;xufxufoefoef tcsdefukefcH vltyifyef;cHum
0dkif;0ef; tm;xkwfMuaomaMumifh tzGJYwnfaxmifcsdefrS ,aeU (11-11-2010) txd wdkawmif;vSwJh
umvtwGif;rSm

pmrsufESm

6000

eD;yg;SdwJh

r[mAk'0ifpmtkyfMuD;?

pmrsufESm

1200

eD;yg;SdvlaovlNzpf0dedp, tygt0if 0dedp,pmtkyftm;vHk;eD;yg;ESifh omoemawmftwGuf tusKd;rsm;aprnfh


Ak'pmayusrf;*efpmtkyfrsm;udk
bk&m;om;awmf

yD'Dtufzf

yvkyf

"r'geyEdkifcJhygw,f/

oHCmawmftSifolNrwfrsm;uaomfrS

vlom"kac:

0rf;aNrmuf0rf;om

ewfom"kac:

om"kac:Muonfh

omoemyvkyfief;rsm;udk oufwrf;tvGefEke,fao;aom omoemhygvtzGJUu vkyfaqmifEkdifcJhygw,f/


kyf0wK taqmuftOD;rsm;xuf Ak'omoem0ifwdkU\ &ifwGif;rSm cdkifrmwJh o'gw&m;tkwfNrpfrsm;
csay;Edkifrnfh "rapwDawmfaygif;rsm;pGmudk omoemhygvtzGJUu wnfEdkifcJhygw,f/
omoemhygvtzGJU0if nDtudkarmifESrrsm;onf wpfOD;ESifhwpfOD; bmoma&;A[kokwrsm;zvS,f&if;?
Ak'pmayusrf;*efrsm;udk

pkaygif;avhvm&if;

wnfaqmufaeouJhokdU

rdrdwdkU\

wpfzufuvnf;

tZswtwGif;omoemudk

cdkifrmatmif

omoemawmftusKd;rsm;aprnfh

pmtkyfrsm;udk

yD'DtufzfyvkyfEdkifa&;udk ud;yrf;vkyfaqmifaeMuygw,f/ tzGJU0ifrsm;\ omoempdwf"mwftNynfht0Nzifh


tcsdefukefcH vltyifyef;cHumtm;xkwfrIaMumifh tcsdefwdktwGif;rSm NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJUonf
tGefvdkif;bmoma&;avmurSma&m Nyifybmoma&;avmurSmyg omoemhtusKd;y 0dedp,pmtkyfyD'Dtufzf
trsm;qHk;xkwfa0Edkifonfh tzGJUwpfcktaeNzifh &yfwnfEdkifcJhygw,f/
omoemhygvtzGJU[m
tcsdefumvwpfcka&mufvdkU
y&d,wd0efaqmif

,cktcsdefrSm

yD'Dtufzfrsm;om

tiftm;ydkrdkawmifhwif;vmonfhtcg

oHCmawmfrsm;udk

yvkyfaeao;ayrJh

bmoma&;0ufbfqdkufyvkyfNcif;?

wwfpGrf;orQtv'gersm;yvkyfNcif;ponf

omoemhtusKd;y

vkyfief;rsm;udk wwfpGrf;orQ vkyfudkifoGm;zdkU &nfG,fxm;ygw,f/


bk&m;Sif&JUomoemawmfNrwfMuD;udk twGif;&ef? tNyif&efawGuae trSefwu,f pdwftm;xufxuf
oefoefNzifh umuG,fapmifhaSmufvdkaom? omoemawmfMuD;udk NyefUyGm;apvdkaom omoempdwf"mwf
xufoefol rnfolUudkrqdk omoemhygvtzGJUu udqdkygw,f/
omoemhygvtzGJUu "r'geyaom yD'Dtufzfrsm;udk eD;pyf&mudk wpfqifhNyefvnf NzefUa0um
"r'geyNcif;Nzifh omoemudk wpfzufwpfvrf;u yg0ifapmifhaSmufEkdifMuygapAsm .....

Ak'NrwfpGm omoem a&mif0g aeodkU xGef;apaomf/


omoemhygvtzGJU
NrefrmusL;ypf zdk&rf
11? 11? 2010

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-3

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovlNzpf0g'gEk0g' 0dedp, pmtkyfrSwfwrf;
omoemudkzsufpD;aeonfh

t"r0g'

Nzpfonfh

vlaovlNzpf0g'udk

wdkufzsufa&;twGuf

vlaovlNzpf0g'gEk0g'0dedp,usrf; pmtkyf udk 2-&uf? arv? 2009-ckESpf paeaeUrS pwifNyD;


NrefrmusL;ypfzdk&rfrSm vlaovlNzpf 0g'gEk0g'0dedp,o&ufzGifhNyD; puefzwfum wifay;cJhygw,f/ pmrsufeSm
1200

eD;yg;SdvdkY

HarryLwin

pwifcJhpOfu

&JU

puefzwfNyD;

omoemtwGuf

'geykHom

&nfG,fcJhaomfvnf;

pdwftm;xufoefpGmeJU

tudk[,f&DvGif

EId;aqmftMuHyrIaMumifh

'Dpmtkyfudk

ydkNyD;us,fus,fNyefUNyefU yD'Dtufzfvkyfum NzefUcsD'geyEdkifa&;twGuf 27-&uf? arv? 2009-ckESpf


Ak'[l;aeUrSm vlaovlNzpf0dedp, pmtkyftzGJUudk zGJUum usL;ypfrS apwemSif usL;ypfnDtudkarmifESrrsm;\
pdwftm;vltm; xufoefpGmulnDrIrsm;Nzifh pmdkufukodkvf,lvkyfief;MuD;udk pwifcJhMuygw,f/
pmrsufESm 1200eD;yg;Sdaom vlaovlNzpf0dedp, pmtkyfMuD;udk atmufygnDtudkarmifESrrsm;u
pmdkuf'geycJh&m

wpfESpfNynfhzdkY

ESpfywftvdk

13-&uf?

arv?

2010-ckESpf

Mumoyaw;aeUrSm

pmdkufwJhvkyfief;atmifNrifpGm NyD;pD;cJhygw,f/
ed'gef;? rmwdum

HarryLwin

pmrsufESm 1-50

woowar woowar

pmrsufESm 51-100

HarryLwin

pmrsufESm 101-150

netforall

pmrsufESm 151-175

hotrod

pmrsufESm 176-200

netforall

pmrsufESm 201-250

vasu

pmrsufESm 251-275

kotayza

pmrsufESm 276-300

netforall

pmrsufESm 301-325

ghostchatter

pmrsufESm 326-350

zaygyi55

pmrsufESm 351-400

Claire

pmrsufESm 401-450

zaygyi55

pmrsufESm 451-500

phyulin

pmrsufESm 501-550

achitsit

pmrsufESm 551-600

zero6

pmrsufESm 601-625

ghostchatter

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-4

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pmrsufESm 626-650

Claire

pmrsufESm 651-700

netforall

pmrsufESm 701-750

woowar woowar

pmrsufESm 751-775

asia

pmrsufESm 776-800

tokegyi007

pmrsufESm 801-825

netforall

pmrsufESm 826-850

khingyi

pmrsufESm 851-875

woowar woowar

pmrsufESm 876-900

zero6

pmrsufESm 901-950

zaygyi55

pmrsufESm 951-1000

dotekha

pmrsufESm 1001-1050 hotrod


pmrsufESm 1051-1080 mggyi
pmrsufESm 1081-1100 tokegyi007
pmrsufESm 1101-1175 kotayza
yxrtqifhpmvHk;aygif;ppfwmudkrClaire,

udkkotartay,

udkkotayza,

udkHarryLwin,

udknetforall,

udkPyiNyat,

udkzaygyi55 wdkUu wm0ef,lcJhMuygw,f/ 'kwd,tqifhpmvHk;aygif; tacsmppfwmudk udkzaygyi55 rS


wpfOD;wnf;wm0ef,lcJhygw,f/
udkHarryLwin eJU udkzaygyi55 u yD'DtufzfvkyfzdkU wm0ef,lcJhygw,f/
vlaovlNzpf0g'gEk0g'
omoemhygv

0dedp,pmtkyf

nDtudkarmifESrrsm;uae

yD'Dtufzfudk

11-11-2010

NrefrmusL;ypfzdk&rfrS

aeUrSm

NrefrmusL;ypf

0rf;aNrmuf0rf;ompGmNzifh

wifquf'geyvdkufygw,f/

vlaovlNzpf0dedp,pmtkyftzGJU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-5

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


txl;aus;Zl;wifvTm
vlaovlNzpf0g'gEk0g' 0dedp,pmtkyfMuD;[m t"r0g'wdkufzsufa&; omoemawmf oefUSif;
wnfwHha&;twGuf

tvGefta&;MuD;vSygw,f/

taMumif;yum

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

omoempdwfxufoefol

0dedp,pmtkyfdkufvkyfief;udk

nDtudkarmifESrrsm;

aygif;qHkrdNyD;

bk&m;SifomoemudkapmifhaSmufrnfh NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJUudk 11? 04? 2010 we*FaEGaeUrSm


zGJUpnf;EdkifcJhygw,f/

omoemhygvtzGJUu

0dedp,pmtkyftm;vHk;eD;yg;eJU

rif;uGef;q&mawmfMuD;\

tifrweftusLd;rsm;onfh

pmtkyfrsm;udk

aqmifGufEdkifcJhygw,f/
rvkyfEdkifao;wmudk

tGefvdkif;rS

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

0dedp,tpyum

r[mAk'0ifuJhodkUaom

omoemawmftwGuf

yD'Dtufzfyvkyfum

bmoma&;tzGJUrsm;a&m

NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJUu

omoemNyefUyGm;a&;twGuf

tNyifrS

bmoma&;tzGJUtpnf;rsm;yg

,ckuJhodkU

aqmifGufEdkifcJhwJhtwGuf

tifrwef0rf;om*kPf,lrdygw,f .....
,ckuJhodkU

tifrwefxl;NrwfwJhomoema&;

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

0dedp,pmtkyfNzpfaNrmufa&;tzGJUrSm

yD'Dtufzfvkyf&mrSmulnDcJholrsm;?
tm;ay;cJholrsm;

ponhf

ukodkvfyvkyfief;awG

taNccH&mNzpfwJh

pmdkufulnDcJholrsm;?

pmvHk;aygif;ppf&m

udk,fxdvufa&mufrulEdkifcJhayrJh
usL;ypfnDtudkarmifESrrsm;?

ab;rS

EIwftm;pdwftm;Nzifh

omoemhygvtzGJU0ifnDtudkarmifESrrsm;udk

aus;Zl;wifygw,fcifAsm .....
vlaovlNzpf0g'gEk0g'0dedp,udk

usaemf

usL;ypfrSm

rQa0pOfu

pmrsufESmrsm;vGef;

puefzwfwifzdkUom pdwful;cJhayrJh tudk[,f&DvGif &JU pdwf"mwfNyif;NyrIaMumifh pmtkyfdkufwJhvkyfief;udk


vkyfNzpfcJhwmyg/

tudk[,f&DvGif&JUEdI;aqmfrIomrSdcJhvQif

yD'Dtufzfvkyfief;udk

pNzpfcJhrSmr[kwfygbl;./

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

xdkUtwl

udkaZMuD;&JU

0dedp,pmtkyf

pdwfa&mudk,fygESpfNryfNyD;

tcsdefay;tvkyfrvkyfcJh&ifvnf; 'DpmtkyfNyD;rSm r[kwfygbl;/ 'gaMumifh udkaZMuD;eJU udk[,f&DvGifudk


txl;aus;Zl;wifygw,fcifAsm .....
NrefrmusL;ypfzdk&rfSdcJhvdkY
vlaovlNzpf0g'gEk0g'

uRefawmfwdkU

0dedp,pmtkyfudk

bmoma&;armifESrawG

yD'DtufzfvkyfEdkifcJhw,f/

qHkqnf;cJhw,f/

NrefrmusL;ypfzdk&rfudk

taNcyum

omoemhygvtzGJUudk zGJYpnf;EdkifcJhw,f/ NrefrmusL;ypfzdk&rfrSm omoemhygvtzGJUudk ae&mwpfae&may;um


bmoma&;tvkyfrsm; vkyfcGifhycJhwJh NrefrmusL;ypfzdk&rfudk wnfaxmifol bMuD;wkwfeJUwuG udkau(KLM)
tpSdaomtuf'frifrsm;? armf'&dwfwmrsm;udkvnf; txl;aus;Zl;wifygw,fcifAsm .....

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-6

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omoemhygvtzGJUuAsm?

vlaovlNzpfponfht"r0g'

qefUusifa&;uAsmrsm;?

bmoma&;uAsmrsm;udk omoemhygvtzGJUtwGuf yifwdkifa&;om;pyfqdkay;aewJh omoemhygvtzGJYU0if


"ruAsmq&m udkArmhaoG;udkvnf; txl;aus;Zl;wifygw,fcifAsm .....
wpfOD;csif;udk emrnfwyfum aus;Zl;wifpum;qdkcsifayrJh aus;Zl;wifcsifwJholt&rf;rsm;aevdkU
tm;vHk;cHNyD;

aus;Zl;wifyg&ap/

omoemhygvtzGJU&JU

vlaovlNzpf0g'gEk0g'

omoema&;vkyfief;rsm;udk

0dedp,pmtkyfyD'Dtufzf

NzpfaNrmufa&;eJU

pdwftm;vltm;NzifhulnDtm;ay;aeolrsm;tm;vHk;udk

wpfOD;rusef vdIufvSJpGm aus;Zl;wifygw,fvdkU aNymyg&apcifAsm .....

udkawZ
NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-7

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g' 0dedp,
vlaovljzpf 0dedp,usrf;pmMuD;ukd vGefcJhwJh (10)ESpfausmfavmufuwnf;u awGUzl;wmyg...
pmtkyfMuD;uvnf; xlvdkufwm... tJ'Dwkef;u bmoma&; pmayawGudk avhvmcgp jzpfvdkU pmMuD;ayMuD;awG
zwfzkdU tcsdefray;EkdifcJhbl;... 'gaMumifh rzwfjzpfcJhbl;... pmtkyfu t&rff;aumif;ayrJh t&om rodcJh&bl;...
tckacwfvdk

tifwmeufrSm

bmoma&;aqG;aEG;yJGawG

xGef;um;vmawmh

"r0g'awGukd

jzefUjzL;zkdU

tcGifhaumif; tcgaumif; jzpfcJh&ovkd... t"r0g'orm;rsm;twGufvnf; t"r0g'ukd xifSm;jyzkdUtwGuf


tcGifhvrf;jzpfcJh&w,f.... vlewfwkdU&JU tusKd;pD;yGg;ukd zsufqD;cGifh&cJh&Muw,f... xkdtcg "r0g'Drsm;uvnf;
"rudk xifSm;jy&efvkdtyfvmayw,f... "rukd "r[k xifSm;jyjcif;[m vlewfwkdU&JU tusKd;pD;yGm;csrf;om
tvdkUiSg r[kwfygvm;.....
t"r0g'Drsm;u vlewfwkdU&JU tusKd;pD;yGm;ukd zsufqD;MuayrJh "r0g'Drsm;rSmawmh igESifh rqkdif[k
tNidrfaeum; rjzpfvS/ wu,fawmh usifhpOfvJGacsmfaeolrsm;[m omoemudk ykwfcwfaqmfum;aeolrsm;
jzpfMuayw,f... xdkta&;ukd omoemta&; aoG;rat;olrsm;u t"r0g'Drsm; tif;tm;raumif;rD tcsdefrSD
y,fSm;ay;zkdU

vdktyfvSayw,f....

omoemawmfysufpD;aeNyD[k

vufykdufMunfhae

rjzpf...

Sifr[muyrSp &[Emrax&fjrwfMuD;rsm;yif aMumifhMurJh aeawmfrlcJhMuonfr[kwf... avmurSm


"r0g'xGef;um;atmif aqmifGuf&rnfrSm "rudk jrwfEkd;olwkdU&JU wm0efjzpfygw,f.....
wm0efodolrSm

wm0efSdw,f?

wm0efSdolrSm

wm0efydw,f[k

aS;q&mjrwfrsm;

qHk;rawmfrlcJhMuovkd wm0efodNyD; wm0efSdvmwJh usL;ypfrS "rrdwfaqGrsm;uvnf; omoemhta&;


'kdUta&;[k

&if0,fxm;vsuf

t"r0g'rsm;ukd

wkdufzsuf&ef

vufeufaumif;

ozG,fjzpfwJh

vlaovljzpf0g'gEk0g' 0dedp,usrf;ukd trsm;olig &ifxJodkU "r&wemrsm; udef;atmif;&vG,favatmif


pmpDpmkduf "r'ge? trw'geukd ycJhMuygw,f.....
tzdk;wefusrf;pmtkyfwpftkyfukd tckvkd0kdif;0ef;NyD; uGefysLwm pmpDpmkdufjzpfatmif vkyfaqmifaewm
awGU&awmh t&rf;yDwdjzpfrdygw,f.... atmf 'kdYomoemawmftwGuf aysmfaysmfTifTif wufwufMuGMuG
pnf;pnf;vHk;vHk; SdvdkufMuwm... ajymaeqkdaeMuwJh wkdifyifaeMuwmvnf; MunfEl;p&maumif;vkdufwm...
tJ'D0rf;omp&mtm;vHk;xJrSm 0dedp,usrf;MuD;ukd zwf&wm yDwdtjzpfqHk;ygyJ.... 'gaMumifh tJ'DyDwdpdwfeJU
twl 'Dpmukd pDukH;cJhygw,f....

udkwmaw
NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-8

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (odkUr[kwf)
omoemh tusKd;twGuf aqmifGufrI yxrqHk; ajcvSrf;
uRefr jrefrmhrQm;ewfarmifudk 2009-ckESpf? rwfvrSm p0ifjzpfcJhygw,f/ 0ifpuawmh tGefvdkif;
tzGJUtpnf;wpfckudk tzJGUolwpfOD;taeeJY 0ifMunfhHkoufoufygyJ/ &nfG,fcsuf bmrS r,fr,f&&
rSdcJhygbl;/ u@awG pHkatmif avQmufzwf&if; .... wpfcgrSmawmh bmoma&; u@xJudk 0ifMunfhrdygw,f/
uRefr 0rf;vnf;om tHhvnf;tHhMooGm;cJhw,f? wjcm; u@awGrSm pHkvif tm;aumif;vSwJh
jrefrmhrQm;ewfarmifonf bmoma&;u@rSmvnf; vHk;0 tm;renf;bl;qdkwm awGUvdkuf&vdkUygyJ/
txl;ojzifh bmoma&; pmayaumif;awGudk armifESrrsm;u ud;pm;yef;pm; tm;ud;rmefwuf
wifqufay;aeMuwm? Ak'bk&m;Sif&JU tvdkawmfeJY tnD aqG;aEG;Mu ar;Mu ajzMueJU
todwdk;yGm;atmifvkyfaeMuwmawGudk awGU&awmh ydkvdkUawmif oabmusrdw,f/ 'gayr,hf udk,fu
0ifcgpqdkawmh vdkufMunfhHkyJ Munhfjzpfao;w,f/
uRefr odyfESpfoufwJh bmoma&;pmayawGudk a'gif;vkyf,l? r&wmawGudk armifESrrsm;qDudk
tyluyf? 'DvdkeJUae&if;u ... wpfaeUrSmawmh wdkU tyluyforQ 'dkifcH ridrNiif Nyefwifay;wJh tpfudkBuD;
kotayza
u yDtrfydkUNyD; ]]vlaovljzpf 0g'gEk0g' 0dedp,}} pmtkyfBuD;twGufudk 0dkif;ul
pmdkufay;ygvm;vdkU arwm&yfvmygw,f/
'Dvdk tultnDawmif;cH&wmudkyJ awmfawmf aysmfoGm;w,f ..... tJ ..... enf;enf;vnf;
wGefUqkwfrdw,f ..... bmvdkUvJqdkawmh tJ'Dh tcsdeftxd wpfcgrS jrefrmpm rdkufzl;ao;bl;/ ]]tdk .....
vkyfcsifwJhpdwfqESd&if bmrsm;rjzpf&rvJ ..... olUbmomoljzpfoGm;vdrfhr,f? eifbmrS ylraeeJU}} vdkU
udk,fhudkudk,f jyeftm;ay;&if; tkwfwpfcsyf oJwpfyGifh yg0ifvdkufxm ..... tJ'Dhu pNyD; tckvdk
omoemhtusKd;udk (tkwfwpfcsyf oJwpfyGifh ESrf;wpfaphyJjzpfjzpf) qufvufNyD; armifESrrsm;eJYtwl
tm;ud;rmefwuf vkyfjzpfoGm;wm ,aeUxdwdkifygyJSif/
'gaMumifh 'DpmtkyfBuD;eJU ywfoufNyD; tckvdk ..... uRefrrSm omoemawmfBuD; tusKd;udko,fydk;cGifh?
ukokdvfjzpfcGifhrsm;pGm aumif;pGm&cJh&wJhtjyif ..... 'DpmtkyfBuD;udk zwfIavhvmcGifh&cJhvdkU 0dedp,Pfvnf;
rsm;pGm ykdxufoefvmcJhNyD;? omoemawmfBuD;pifMu,fzdkU b,favmufta&;BuD;w,f? omoemhtE&m,fawG
b,favmufawmifrsm;aew,fqdkwmudkyg odcGifh&cJhNyD; ..... &wemawmfjrwf (3)yg;udk trsm;BuD;
ydkMunfdkpdwf? omoemcspfpdwfawG tqrsm;pGmwdk;yGm;vmcJh&wm jzpfygaMumif;? 'DpmtkyfBuD; tckvdk
jzpfajrmufay:xGef;vma&;twGuf
aus;Zl;rsm;Muol
armifESrrsm;tm;vHk;?
aus;Zl;wifxdkufol
armifESrrsm;tm;vHk;udk 'D trSwfw&pmpkav;eJU av;pm;0rf;ajrmufpGm *kPfy aus;Zl;rSwfwrf;
txl;wifSdvdkuf&ygw,fSif/
Ak'\ ppfrSefaom tqHk;tr omoemawmfonf aumif;pGm t"GefYSnfygapownf;/

ruvsm
NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJU
]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-9

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


atmifygap
uGef,ufaeUopf? aTacwf
usL;ypfNrefrm? zdk&rfrSm
omoemhygv? armifESrwdkU
Ak'tarG? usrf;pmay
NyefUyGm;a0rQv .....
vlaovlNzpf? tNrifnpfESifh
rdk;Nym0g'? t"rvdk
twGif;&efpG,f? NrJumuG,fNyD;
rsKd;Ncm;rdpm? omoemvdk
&efpG,fNyify? SdorQvnf;
acgif;iHkUrcH? pOfwGef;vSefonf
nDnmpdwf0rf;wl ....
Ak'NrwfpGm? omoemwGuf
El;nHhESvHk;? NrwfvufkH;ESifh
omoemhygv? armifESrwdkU
apwempkdufxkwf vHkUvyonf
o'gNrJMunfNzL ..... /

udkArmhaoG;
NrefrmusL;ypfomoemhygvtzGJU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ed-10

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rmwdum
pOf

taMumif;t&m

ESm

tydkif;(1)
1-1/

yHkESdyfxkwfa0&Ncif;taMumif;

....

.....

.....

.....

.....

.....

1-2/

Hk;awmfzGifh tcrf;tem;tpDtpOf

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

1-3/ NynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme\ oabmxm;


1-4/ EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)zGJUpnf;Ncif;trdefU
1-5/ trSwf(2) oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU\ &yfwnfcsuf

tydkif;(2)
2-1/

apm'em wifoGif;vTm ed'gef;

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

14

2-2/

apm'em wifoGif;vTm

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

21

2-3/

omrnapm'emwiftNyD; pk'dwuyk*dKvfrsm;udk Hk;awmfrS ppfar;Ncif;

.....

.....

98

2-4/

0daooapm'em wifoGif;vTm

2-5/

0daooap'emtNyD; pk'dwursm;tm; ar;Ncif;

.....

.....

.....

.....

.....

.....

107

.....

.....

.....

.....

.....

204

tydkif;(3)
3-1/

aom"emu@ (obmywdq&mawmf\ rdefUMum;csuf)

.....

.....

.....

.....

206

3-2/

OD;qEm"du\ aom"emacsyvTm

.....

.....

.....

.....

.....

.....

207

3-3/ ocifNrwfqdkif\ acsyvTm

.....

.....

.....

.....

.....

.....

218

3-4/ orm'd|dokawoetzGJU\ acsyvTm

.....

.....

.....

.....

.....

.....

266

3-5/ obmywdq&mawmfed*Hk;csKyfrdefUcGef;

.....

.....

.....

.....

.....

.....

339

tydkif;(4)
4-1/

0dedp,u@ (tcrf;tem;tpDtpOf)

.....

.....

.....

.....

.....

340

4-2/

Oya'ESifhywfoufaom oabmxm;Sif;vif;csuf .....

.....

.....

.....

.....

341

4-3/

obmywdq&mawmfbk&m;BuD;\ Mo0g'

.....

.....

.....

.....

.....

346

.....

.....

.....

.....

.....

352

4-4/ vlaovlNzpf 0g'gEk0g'0dedp, ed'gef;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pOf

taMumif;t&m

ESm

tydkif;(5)
5-1/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(1)
bmomrJh kyf0g'DESifhpyfaom 0dedp,
5-2/

.....

.....

.....

.....

.....

.....

367

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

395

.....

.....

.....

.....

.....

.....

.....

447

uH uH\tusdK;udk y,fNcif;ESifhpyfaom 0dedp,

.....

.....

.....

.....

.....

472

.....

.....

.....

510

.....

530

qHk;Nzwfcsuf trSwf(2)
vlaovlNzpf 0dedp,

5-3/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(3)


31-bHky,f 0dedp,
5-4/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(4)
5-5/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(5)
twdwftem*wfb0wdkUudk y,fNcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-6/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(6)
tbd"rmudk bk&m;a[mr[kwf[k qdkNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
qHk;Nzwfcsuf trSwf(20)
oH*g,em 6-wefudk ayghysufao;odrfatmif a[maNymNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-7/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(7)
oAkwPfudk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,

.....

.....

.....

.....

.....

596

.....

.....

.....

.....

616

.....

.....

.....

.....

653

.....

.....

.....

.....

.....

668

.....

.....

.....

.....

.....

681

"mwfawmfarGawmfponfudk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,

.....

.....

.....

.....

690

.....

.....

.....

.....

700

5-8/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(8)


orx0dyemudk y,fNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-9/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(9)
0denf;w&m;udk ypfy,fNcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-10/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(10)
oHCmudk ykwfcwfNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-11/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(11)
y&dwfGwfNcif;udk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-12/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(12)
5-13/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(13)
Ak'bmom,Ofaus;rI "avhxHk;pHy,fNcif; 0dedp,

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pOf

taMumif;t&m

ESm

5-14/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(14)


Ak'bmom0ifwdkU\ ukodkvfa&;vkyfief;rsm;udky,fNcif; 0dedp,

.....

.....

.....

718

.....

.....

.....

738

t&d,mESifh edAmefudk Nyifqifa&;om;Ncif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp, .....

.....

.....

816

5-15/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(15)


Oyg'gefESifhpyfaom 0dedp,

.....

.....

.....

.....

5-16/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(16)


5-17/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(17)
"rpMumvufopfESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,

.....

.....

.....

.....

.....

827

.....

.....

.....

.....

836

Ak'\ NzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk rxDrJhNrifyNcif;ESifhpyfaom 0dedp, .....

.....

.....

845

.....

.....

.....

877

5-18/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(18)


vufNzpfygVdtrSm;rsm;Nzifh vdrfnma&;om;Ncif; 0dedp,
5-19/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(19)
5-20/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(21)
bk&m;a[mygVdawmfrsm; xkwfy,f zsufqD;Ncif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-21/ aygif;Hk;oHk;oyfcsuf (aumufcsuf)

.....

.....

.....

.....

.....

.....

881

.....

.....

.....

.....

.....

895

.....

903

tydkif;(6)
6-1/ vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, csrSwfcsuf
6-2/

obmywdq&mawmfbk&m;BuD;u pk'dwuwdkUtm; rdefUMum;aom Mo0g'uxm

6-3/ TefMum;a&;r;csKyf\ Sif;vif;aNymMum;csuf

.....

.....

.....

.....

.....

906

6-4/ t"r0g'pGefUvTwfyGJ tcrf;tem; tpDtpOfrsm;

.....

.....

.....

.....

.....

909

9-5/ obmywdq&mawmfbk&m;BuD;\ Sif;vif;avQmufxm;vTm .....

.....

.....

.....

910

6-6/ EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU tvSnfhus Ou|q&mawmf\ Mo0g'uxm

.....

912

6-7/ q&mawmfOD;crmok"\ 0dedp,tusOf;csKyf oHk;oyfcsufESifh ESvHk;oGif;zG,f Mo0g'

.....

916

6-8/ tusdK;aqmif q&mawmf\ Sif;vif;rdefUMum;csuf

.....

.....

.....

921

6-9/ t"r0g' pGefUvTwfaMumif; y#dnmOfy vufrSwfa&;xdk;Ncif;

.....

.....

.....

923

6-10/ NynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme\ trdefUaMumfNimpm

.....

.....

.....

926

.....

.....

.....

927

6-11/ usrf;pmtkyf "r'getvSif

.....

.....

.....

.....

.....

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\


0dedp, qHk;Nzwfcsufudk obmywdq&mawmfu zwfMum;aMuNimaepOf

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)


0denf;"dk&f q&mawmfBuD;rsm; oHk;oyfcsuf zwfMum;onfudk
apm'u q&mawmfrsm; emMum;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-1

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

q&mawmf OD;pEdrm apm'emvTm wifoGif;aeyHk

q&mawmf OD;ynmoD[ apm'emvTm wifoGif;aeyHk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-2

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

obmywdq&mawmfBuD;\ Mo0g'udk emMum;aeaom


apm'uq&mawmfrsm;ESifh y&dowfrsm;

apm'uq&mawmfrsm; wifoGif;aom apm'emudk


pk'dwu q&mawmfrsm; emMum;aeyHk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-3

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)


apm'uyk*dKvf(4)yg;

EdkifiHawmfoHCr[mem,utzGJU aSUarSmuf
pk'dwu yk*dKvfrsm; Mo0g'cH,laeyHk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-4

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)


zGJUpnf;&Ncif;taMumif;udk apm'uESifh pk'dwu ESpfbufyk*dKvfrsm;tm;
TefMum;a&;r;csKyf OD;MunfGefUu
Sif;vif;avQmufxm; aNymMum;aepOf

pk'dwu vlyk*dKvfrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-5

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

omoE& pG,fpHkwwfuRrf;awmfrlaom aNrmif;NrrdU


yaZmwmHkq&mawmf OD;Pdu oHk;oyfcsufudk zwfMum;aeyHk

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) trIppfaq;aepOf


vma&mufem;axmifMuaom y&dowftcsdKU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-6

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rauG;rdU r[m0dokwm&mrwdkuf
0denf;"dk&fq&mawmfOD;ukrm&
oHk;oyfcsufudk zwfMum;aeyHk

0dedp, qHk;Nzwfcsufudk aMuNimaepOf ty&a*g,meausmif;aqmifaSU


vma&muf em,laeMuaom y&dowftcsdKU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-7

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Mo0g'cH,lyGJtNyD; pk'dwu yk*dKvfrsm;udk awGU&yHk

0dedp, qHk;NzwfcsufcsNyD;aemuf EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU\


Mo0g'cH,l&ef pk'dwu ocifNrwfqdkifESifhtzGJUtm;
TefMum;a&;r;csKyf OD;MunfGefUu OD;aqmifac:,loGm;pOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-8

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU 'kwd,Ou|


(t*r[my@dw) Am&mPoDq&mawmfu pk'dwu yk*dKvfrsm;tm;
Mo0g'uxm csD;NrifhaepOf

pk'dwursm;tm; EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu


Mo0g'ay;aeonfudk ZrK'Dyausmif;aqmifaSU vma&mufem,laeaom
y&dwfowftcsdKU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-9

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU


Ou| OD;cif[ef 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

aTtbd"rm0g'udk pGefUvTwfaMumif; &cdkifNynfe,f awmifukwfrdU


aTtbd"rmtzGJU Ou| OD;aTNynfh 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-10

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU (em,u)


OD;vGef;armif 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU (em,u)


OD;Pfodkif; 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-11

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU (em,u)


OD;pdefat; 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU


wGJzuftwGif;a&;r; OD;ausmfwifh 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-12

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU


'kwd,Ou| OD;Nr'if 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; orm'd|d okawoetzGJU


taxGaxG twGif;a&;r; OD;NrifhaqG 0efcHvufrSwfa&;xdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-13

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

obmywdq&mawmfu EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\


0dedp, qHk;Nzwfcsufudk EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU 'kwd,Ou|
(t*r[my@dw) Am&mPoDq&mawmfvufodkU vTJtyfaeyHk

vlaovlNzpf OD;Ou| 0g'udk pGefUvTwfaMumif;


pk'dwu OD;Z0e (aeSife,fausmif;? awmifwGif;BuD;)
0efcHvufrSwfxdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-14

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vlaovlNzpf OD;Ou| 0g'udk pGefUvTwfaMumif;


pk'dwu OD;Z0e (ig;qifhtaemufausmif;? awmifwGif;BuD;)
0efcHvufrSwfxdk;aepOf

vlaovlNzpf OD;Ou| 0g'udk pGefUvTwfaMumif;


pk'dwu OD;OaZmwdu (uGif;ausmif;? a';'&J)
0efcHvufrSwfxdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-15

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vlaovlNzpf OD;Ou| 0g'udk pGefUvTwfaMumif;


OD;qEm'du (ewfrSDawm&ausmif;? awmifwGif;BuD;)
0efcHvufrSwfxdk;aepOf

vlaovlNzpf t,l0g'udk pGefUvTwfaMumif; pk'dwu ocifNrwfqdkif


0efcHvufrSwfxdk;aepOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

yHk-16

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omoema&;OD;pD;Xme? TefMum;a&;r;csKyf a'gufwmrsdK;jrifh\
'kvb"r'ge
om"ktEkarm'em 0rf;ajrmufzG,fpum;

"r'geukodkvfSif

pm'g,umBuD;

OD;ausmfGefUonf

Ak'bmomrsdK;dk;rS

&wemoHk;yg;

OD;xdyfxm; arG;zGm;vmoljzpfonfhtwdkif; rdbwdkU\oGefoifrIjzifh vlrSef;odpuyif &wemoHk;yg;ESifh


tpOfrjywfxdawGUcJh&ayonf?
oifMum;cJh&onf?

ausmif;pmoifcsdefrsm;rSmvnf;

,if;bmoma&;pmayrsm;udk

zwfI

q&maumif;rsm;ESifh

avhvm&wkdif;

bmompmayrsm;udk

MunfEl;0rf;omjzpfcJh&onf?

wm0efrsm;xrf;aqmifcsdefwGif q&mawmfoHCmawmfrsm;ESifh tcgrjywf uHudufzl;jrifcGifh&NyD; bmoma&;


todPfrsm; <u,f0cJh&onf/
av;oacsFESifh urmwpfodef; yg&rDawmfqnf;yl; bk&m;tjzpf &awmfrlyHkudk tmHkyum tBudrfBudrf
tzefzef Ak'ylZmycJhonf? apwDbk&m;ausmif;uefrsm; wnfaqmufyjyif rGrf;rH&mXmersm;wGif udk,ftm;
aiGtm; pGrf;tm;SdorQ yg0ifukodkvfycJhonf? Sifawmfbk&m; a[mMum;xm;awmfrlaom tylcyfodrf;
Nidrf;at;aMumif; "r&wem wnfwHhjyefUyGm;ap&ef pmtkyfpmayusrf;*efrsm;udk tcGifh&ovkd dkufESdyfv'gef;
cJhonf/
av;oacsFESifhurmwpfodef; yg&rDqnf;yl; tvHk;pHkodjrifawmfrlaom bk&m;tjzpfokdU a&mufygrS
a[mMum;awmfrlaom "r&wemrsm;udk qefUusifaomtm;jzifh xdcdkufpGyfpJG ajymqdkoHMum;&vQif pdwfESvHk;
wkefvIyfNyD; wif;MuyfpGm cHpm;cJh&onf? ,if;rSm;,Gif;csufrsm;udk wwftm;orQ odorQ ajzSif;ay;cJhonf/
avmuonf tvGefqef;Mu,fvSonf? rQrGefjrwfaom w&m;awmfrsm;udk yifudk,fo'gw&m;
enf;yg;olrsm;onf

Iaxmifhbufaygif;pHkrS

enf;trsdK;rsdK;jzifh

xdyg;ykwfcwf

pGyfpJGvmwwfMuonf?

vlaovljzpfvdk 0g'rsdK;rSm taxmuf txm;trsdK;rsdK;jy ay:aygufvmonfjzpf&m pm'g,umBuD;onf


r[kwfrrSefrSef; {uefwdwd odSdonf? odkU&mwGif ,if;bufqkdif&m ynmSifr[kwfonfhtwGuf pepfwus
tus,fw0ifh wpfcsufjcif; ajzSif;EdkifpGrf; r&Sday/
uHtm;avQmfpGm oD;jcm;EkdifiHawmf0dedp, trSwf(2)tzJGU qHk;jzwfxm;aom vlaovljzpf 0g'gEk0g'
(ax&0g'

pG,fpHkusrf;)

udk

zwfIavhvmcGifh

&&SdcJhonf?

0dedp,q&mawmfrsm;u

rSefuefpGm

atmifatmifjrifjrif ydkifydkifEkdifEkdif 0dedp, csEkdifcJhonfudk MunfdkcJh&ayonf? odkUaomfvnf; usrf;pmrSm


,cktcg avhvmolrsm; twGuf xyfrHyHkESdyf&ef vdktyfvsuf Sdayonf/
odkUjzpf&m 'g,umwkdU\tusdK;ukd tpOftjrJ enf;ay;vrf;Tef yawmfrlavhSdaom &efukefwkdif;?
oCFef;uRef;rdUe,f?
(t*r[m

BuD;yGm;a&;&yfuGuf?

o'raZmwdu"Z)

yknedrdwm&mr

ESifhwkdifyif

aTok0Pfausmif;q&mawmf

0dedp,usrf;pmudk

b'Eo'd,

yHkESdyfv'gef;vdkaMumif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

usrf;pmyHkESdyfNyD;ygu
aemuftBudrfrsm;
wifjyygonf?

a&mif;&aiGudk

tqufrjywfatmif
omoemawmf

ya'om&efyHkaiGtjzpfowfrSwfvsuf
qufvufyHkESdyfEkdif&ef

wnfwHhjyefYyGm;a&;odkU

usrf;pmukefoGm;wdkif;

&nfG,fygaMumif;

aS;Ivsuf

rdrdtm;

0dedp,usrf;udk

tqdky

rlrysufapbJ

yHkESdyfv'gef;vdkonfh pm'g,umBuD; OD;ausmfGefU\ tMuHtpnf ormouFyrSm tESpfom&jynhf0


aumif;jrwfvSaMumif; awGUSd&ygonf/ pm'g,umBuD; OD;ausmfGefU\tvonf ynmoH0wedu"r'ge
ya'omyiftjzpf

wnfSdaernfjzpfNyD;

omoemwnfaeoaGU

xm0&ukodkvf

tpOfSifoefaernfh

tpDtpOfyif jzpfygonf/
vlaovljzpf0g'gEk0g'0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)BuD;onf pmrsufESmaygif; 1200-cefUSd
qkdufBuD;qkdufcefU jzpfygonf/ puLaumif;? rifusrifeaumif;? csKyfvkyfrIaumif;jzifh taumif;oHk;csufnDpGm
tkyfa&

(1000)twGuf

pm'g,umBuD;

OD;ausmfGefUrdom;pku

aiGusyfodef;(50)ausmf

rwnfv'gef;xm;ygonf/
&efukefwkdif;? awmifOuvmyrdUe,f? yg&rD&yfuGuf? yg&rDvrf;? aiGMum&H&dyfomae jynfhpHkGefY
ukrPDykdifSif? tvSif OD;ausmfGefU+a':oef;jrifh ESifh om;orD;ajr;wpfpk wkdU\ tjcm;omoemy
tvawmfjzpfaom uefUbvlrdU r[maTpnfBuD;apwDawmf pmoifwkduftvESifh wdyd#uygVdjrefrm tbd"mef
twGJ(1)? twGJ (2)? twGJ (3) yHkESdyftv ponfwkdUESifhwuG txl;ojzifh vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,
(ax&0g' pG,fpHkusrf;) twGuf yHkESdyfv'gef;jcif; ynmoH0wedu "r'ge jrwfaumif;rI ukodkvftpkpkwdkUudk
0rf;ajrmuf0rf;om om"koHk;Budrfac:qdkvsuf tEkarm'empmwrf;jzifh *kPfyrSwfwrf; wiftyfygownf;/

a'gufwmrsdK;jrifh
TefMum;a&;r;csKyf
omoema&; OD;pD;Xme

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(1)
1-1/

yHkESdyfxkwfa0&Ncif;taMumif;

1-2/

Hk;awmfzGifh tcrf;tem;tpDtpOf

1-3/ NynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme\ oabmxm;


1-4/ EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)zGJUpnf;Ncif;trdefU
1-5/ trSwf(2) oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU\ &yfwnfcsuf

OD;wnfrysuf aSUokdUquf
vlUbkHxkH;pH uJh&JU'Pffjzifh
&efrmefydwf oJc&D;cJ
pdwfZJGoefoef aemufrjyefbJ
&Jrmef&JaoG; &JpdwfarG;vsuf
&JaoG;eDeD pD&&Djzifh
OD;wnfrysuf aSUokdUqufavmh .....
(r[m*EmkHq&mawmf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


yHkESdyfxkwfa0&jcif;taMumif;

jynfaxmifpk

qkdS,fvpforw

aTtbd"rm0g'wkdUESifh

ywfouf

jrefrmEdkifiHawmftwGif;

vlaovljzpf0g'?

0d0g'g"dukPf;BuD;jzpfyGm;vsufSd&m

orm'd|d0g'?
*dkPf;aygif;pHk

oHCmhtpnf;ta0;BuD;\ wm0efay;csuft& EdkifiHawmf oHCr[mem,utzJGUrS ,if;0d0g'g"dukPf;BuD;udk


qHk;jzwfay;&eftwGufEkdifiHawmf

oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU

trSwf(2)udk

1343-ckESpf?

e,kefvqkwf

(9)&ufaeUwGif zJGUpnf;cJhayonf/
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU (2)onf EkdifiHawmf oHCr[mem,utzJGU\ wm0efay;csuft&
1343-ckESpf? e,kefvqkwf (12)&ufaeUwGif pwif Hk;zGifh ppfaq;cJhNyD; apm'uESifh pk'dwuwkdU
ESpfOD;ESpfbuf wifjy avQmufxm;Muaom apm'em aom"emwifvTmwdkUudk av;vMumrQ tcsdef,l
oHk;oyfppfaq;vsuf 1343-ckESpf? oDwif;uRwfvqkwf (11)&ufaeUrSp 6-&ufwdkifwdkif qHk;jzwfcsufudk
csrSwfcJhayonf/ ,if; qHk;jzwfcsuf 0dedp,onf edum,fig;&yf yd#uwfoHk;oG,frS jyefUus,faom Ak'0g'
"rOHk pHkpHkvifvifSdvSojzifh ]]ax&0g' pG,fpHkusrf;}} [kyif ac:qdkxdkufayonf/
odkUjzpf (u)

0dedp,udk 6-&ufwdkifwdkif csrSwf&m pdwf0ifpm;pGmjzifh vma&mufem,lMuolrsm;ESifh


0dedp, tqHk;tjzwfrsm;udk tpOfzwfMum;rSwfom;vdkMuaom Ak'bmom0ifwkdU\
vdktifqEudk jznfhpGrf;&ef?

[laom

(c)

"r t"r 0d0g'g"dukPf;rsm; aemufxyf ray:aygufap&ef?

(*)

jzpfay:NyD;aom 0d0g'g"dukPf;rsm; Nidrf;at;yaysmufap&ef?

(C)

ax&0g'yd#uwfawmfESifh qefUusifaom t,ltqrsm; yaysmufap&ef?

(i)

ax&0g'yd#uwfawmfESifh nDGwfaom t,ltqrsm; xGef;um;ap&ef?

(p)

rdpm0g' tukodkvf t,ltqrsm;uif;pif orm0g'ukodkvft,ltqrsm; xGef;um;ap&ef?

(q)

"r t"r 0d0g'udp twk,lzG,f jzwfxHk;tjzpf ordkif;wGif usef&pfap&ef -

&nfG,fcsufjzifh

ax&0g'yd#uwfawmfESifhtnD

qHk;jzwfxm;aom

]]vlaovljzpf

0g'gEk0g'0dedp,}} usrf;BuD;udk omoema&;OD;pD;XmerS wpftkyfwnf;ESifhtNyD; pufwifyHkESdyf xkwfa0jzefUcsd


tyfygownf;/
omoema&;OD;pD;Xme

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


1343-ckESpf? e,kefvqkwf (13) &uf? (30.6.81) &ufaeU
&efukefrdU? urmat;ukef;ajr ty&a*g,meausmif;aqmif
vlaovljzpf0g'? orm'd|dokawoe0g'ESifh aTtbd"rm0g'wkdUudk
"r-t"rtjzpf Mum;emppfaq;&ef zGifhvSpftyfaom
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2) Hk;awmfzGifh
tcrf;tem;tpDtpOf
----------

1/

arwokwf y&dwfawmfudk Gwfzwf Hk;awmfudk zGifhvSpf&ef?

2/

jynfxJa&;ESifhomoema&;0efBuD;Xme\ oabmxm;udk avQmufxm;&ef?

3/

oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2)udk zJGUpnf;aMumif; EdkifiHawmfoHCr[mem,utzJGU\ trdefU


(aMunmcsuf) udk zwfMum;&ef?

4/

vufrSwfxdk;xm;onfrSm rSefuefrI Sd rSd apm'uESifh pk'dwuwkdUtm; obmywdq&mawmfu


ar;jref;&ef?

5/

EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2) Hk;awmf\ &yfwnfcsufudk zwfMum;&ef?

6/

vlaovljzpf0g'?

orm'd|dokawoe0g'ESifh

aTtbd"rm0g'wkdUudk

jzefUjzL;a&;om;

a[majymaejcif;rSm bk&m;a[m ax&0g' yd#uwfawmfESifh qefUusif t"r0g'jzpfaMumif;


apm'em wifoGif;&ef?
7/

apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emESifhpyfvsOf; jyefvnfacsyjcif; y ry pk'dwursm;tm;


ar;jref;&ef?

8/

jyefvnfacsyjcif;ryaom q&mawmfoHk;yg;\ 0efcHcsufudk zwfMum;&ef?

9/

0daooapm'emwifoGif;&eftwGuf &ufcsdef;ay;&ef?

(tcrf;tem;r;tjzpf vufaxmufTefMum;a&;r; OD;ausmfvGifu aqmifGufonf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omoema&;OD;pD;Xme TefMum;a&;r;csKyf OD;MunfGefU
avQmufxm;tyfaom jynfxJa&;ESifh omoema&;
0efBuD;Xme\ oabmxm;

SifOu|&JU

vlaovljzpf0g'ESifh

EkdifiHawmfoHCr[mem,u

tzJGUu

pyfvsOf;NyD;

0dedp,

zJGUpnf;ay;tyfaom

tqHk;tjzwfay;&eftwGuf

oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU

trSwf(2)rS

obmywdq&mawmfbk&m;BuD; tr;xm; NyD;awmh 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 0dedp,tqHk;tjzwfay;rnfh

0denf;"dk&ftzJGU0if

q&mawmfbk&m;rsm;ukd

wkdifwnfNyD;awmh

wynfhawmfu ESpfbufaom apm'uyk*dKvfrsm;ESifh pk'dwuyk*dKvfrsm;udk wynfhawmfwdkU jynfxJa&;ESifh


omoema&; 0efBuD;Xme\ oabmxm;udk avQmufxm;vdkygw,f bk&m;/
wynfhawmfwdkU0efBuD;Xme&JU oabmu bmvJqkd&if wynfhawmfrsm; ,ckvdk "r t"rtrIawGudk
oD;jcm; 0dedp,tzJGU zJGUNyD; ppfaq;wJhtcgrSm ESpfbufaom apm'uESifh pk'dwuyk*dKvfrsm;udk wynfhawmfrsm;
txl;yJ

arwm&yfcHcsifwmu

wynfhawmfwdkUonf

q&mawmfBuD;rsm;&JU

0dedp,tzJGU

aSUrSmvmNyD;

tHI;tEdkifvkwJh oabmrsdK; rjzpfapcsifygbl;qkdwm ESpfbufaom apm'uESifh pk'dwuwdkUodatmif


0efBuD;Xme&JU oabmxm;udk wifjy&if; txl;yJ awmif;yefygw,f/
0efBuD;XmetaeeJU jzpfapcsifwJh oabmxm;u bmvJ? ESpfbufaom apm'uESifh pk'dwuyk*dKvfrsm;
taeeJU ykxkZOfwkdU&JU obm0tavsmuf t,ltqa&;&mESifh ywfoufNyD;awmh oabmxm;uJGvJGrI
SdcJhMuw,f?

tJ'Dvdk

SdcJhMuwJhtwGuf

tSifbk&m;rsm;u

trSefoabmxm;rsm;udk

SmazG

ay;oem;awmfrlygqdkwJh oabmrsdK;eJU vma&mufNyD;awmh tSifbk&m;rsm;\ trSefw&m; tqHk;tjzwfay;rJh


udpudk

emcHjcif;jzpfw,fvdkU

oabmxm;Muyg&ef

tSifbk&m;rsm;udk

wkdifwnfNyD;

wynfhawmfu

tSifbk&m;rsm;&JU aSUarSmufrSm ESpfbufaom yk*dKvfrsm;udk arwm&yfcHvdk&if; jzpfygw,f/


'DrSm

tenf;i,f

0denf;"dk&ftzJGUudk

ESpfbufyk*dKvfrsm;udk

q&mawmfrsm;tm;vHk;

Sif;vif;avQmufxm;&rnfqdk,if

todjzpfygw,f?

,ck

vlyk*dKvfrsm;vJyJ

oD;jcm;

todjzpfygw,f?

jynfolUvTwfawmfu jy|mef;cJhwJh 0denf;"ruH t"dukPf; rIcif;rsm;ajzSif;a&;qdkif&m Oya'yk'fr (3)t&


zJGUpnf;aqmifGufjcif;jzpfygw,f? yk'fr(3)u b,fvdkqdkxm;ovJqkd,if ]]0denf;"ruH

t"dukPf;rIcif;awGeJU

ywfoufvkdUSd,if

zJGUpnf;wJh

0dedp,tzJGU

tJ'D

yk'fr(13)rSm

(odkUr[kwf) oD;jcm;0dedp,tzJGUrsm; uom qHk;jzwf&r,f}}


vdkU qkdxm;ygw,f/
aemufwpfcsufu
b,fvdkqdkxm;ovJqkd,if

yk'fr(13)t&
]]'Dvkd

0dedp,

aqmifGuf&efjzpfygw,f?
tzJGUawGu

ppfaq;qHk;jzwfwJh

qHk;jzwfcsufawGudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

taumiftxnfazmfwJhae&mrSm jynfxJa&;ESifh omoema&; 0efBuD;Xmeu vdktyfovdk aqmifGufEkdifonf}}


vkdU qdkxm;ygw,f/
tJ'Dvdk yk'fr(2)ck Sdygw,f? (3 ESifh 13) tJ'Dyk'fr ESpfckonf 0dedp,Oya'&JU t"duuswJh yk'fr 2ckjzpfygw,f? tck wynfhawmfavQmufxm;jcif;onf yk'fr(13)t& 0efBuD;Xmeu tSifbk&m;rsm;&JU
tqHk;tjzwfudk taumiftxnfazmf aqmifGufay;&rJh wm0ef0w&m;Sdonfhtavsmuf yk'fr (13)t&
avQmufxm;jcif; jzpfygw,f/
tJ'Dawmh 'DrSm tenf;i,f aemufaMumif;jyefNyD; avQmufxm;r,fqdk,if wynfhawmfwdkU 'D0dedp,eJU
ywfoufNyD;awmh tSifbk&m;rsm;tm;vHk; odygw,f? vGwfvyfa&;&NyD;wJh aemufydkif;rSm 0dedp,Oya'
SdcJhygw,f? 0dedp,cHkOya' ponfjzifh SdcJhygw,f? 'D Oya'tm;vHk;onf oHCmrsm;&JU 0denf;"ruH
t"dukPf; ESifh rIcif;rsm;udk qHk;jzwfajzSif;wJh ae&mrSm at;at;csrf;csrf;eJU oHCmpnf;vHk;nDGwfrIudk
jzpfap&ef

rlvu

&nfG,fcJhaomfvnf;

vufawGUrSm

jzpfrvmygbl;?

'Dvkd

jzpfrvmwJhtwGuf

awmfvSefa&;aumifpD Oya'yk'fr trSwf (1) eJU 1965-ckESpfrSm zsufodrf;cJhygw,f? &nfG,fcsuftwkdif;


jzpfrvmvdkU zsufodrf;cJh&jcif; jzpfygw,f/
tJ'Daemuf Oya'vJr&SdwJhtcgrSm 'Dvdk "r t"r t"dukPf;rIcif;awGudka&m ausmif;uef
t"dukPf;rIcif; awGudka&m wynfhawmfwdkU omoema&;0efBuD;XmetaeESifh bmrS ajzSif;aqmifGufEkdifjcif;
rSdcJhygbl;? tJ'Dvdk rSdcJhwJhtwGuf wynfhawmfwdkU txl;ojzifh "r t"r tjiif;yGm;wJh udpawGrSm
e,fawGrSm tawmfuav; *,ufdkufoGm;ygw,f? Oyrm wcsdKUae&mawGrSm wpfbufu w&m;a[mw,f?
wpfbufu cJeJU aygufw,f? 'g tm;vHk;odygw,f? aemufNyD;awmh wcsdKUae&mawGrSm bkef;BuD;csif; uJGw,f?
bkef;BuD;uJGawmh GmuJGw,f? GmuJGawmh rdUa&m e,fa&m uJGw,f ponfjzifh wynfhawmfwdkUEkdifiH&JU pnf;vHk;
nDGwfrI xdcdkufygw,f/
jrwfpGmbk&m;a[mMum;wJh
t,ltqrwlwmeJU

vlawG

tifrwefepfemrIawGjzpfygw,f?
twwfEkdifqHk;

tqHk;trudk

tm;vHk;vdkufemwJhae&mrSm

y#dyujzpfNyD;
'Dvdk

udpawGrSm

PfpGrf;SdorQac:NyD;awmh

uJGjym;w,fqdkwm
wynfhawmfwdkU

XmerSm

wpfbufESifhwpfbuf
omoemawmftwGuf

omoema&;0efBuD;XmetaeeJU

ndEdIif;rIawGSdcJhygw,f?

odkUaomfvnf;

ykxkZOfwkdUobm0tavsmuf rdrd\t,ltqudk rSefuefw,f qkdNyD;awmh ckdifrmaom tpJGtjrJ SdwJhtwGuf


ratmifjrif cJhygbl;/
Oyrm

yk*dKvfwpfa,muf&JU

*kPfodumudk

xdckdufNyD;awmh

ajymqdkvdkjcif;

r[kwfygbl;?

t&ifwavmuyJ pwkwyg&mZdu odumyk'f vGefusL;ygw,fvdkU 0efcHNyD; vlxGufoGm;wJh rdk;at;q&mawmf


udpqkd&if xifSm;ygw,f? rdk;at;bkef;BuD;a[mwJh wdwfacG wynfhawmfwdkUqDrSm Sdygw,f? olu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

e*g;jynfoGm;NyD; pG,fawmf yifhvmw,fwJh? 'g owif;pmxJrSm ygygw,f? tJ'DudpawGrSm olUudk,HkMunfwJh


'um 'umrawGxJrSm acwfynmwwfawGvJ trsm;BuD;ygygw,f? acwfynmwwf tpdk;&t&mSdwm0efudk
xrf;aqmifaewJh awmfawmf BuD;BuD;rm;rm; yk*dKvfawGvJ ygygw,f? 'Dyk*dKvfawGudk wynfhawmfwdkU
omoema&;OD;pD;Xme taeeJU ac:,lNyD;awmh (rjzpfEdkifwJhtaMumif;) aqG;aEG;ygw,f? b,fvdkyJ Sif;jyjy?
olwdkUvufrcHbl;? olwdkU ,HkMunfwmudk;? 'D ,HkMunfrItpJG[m tawmfuav; tcRwf&cufygw,f
qkdwJhtaMumif;udk tvsOf;oifhwkef; avQmufxm;&jcif; jzpfygw,f/
tvm;wlygyJ SifOu|0g'eJU ywfoufvdkUvJ udwifNyD;awmh cHkHk;rSmavQmufxm;jcif; r[kwfygbl;?
tav;ay;NyD;awmh
wynfhawmfwdkU

avQmufxm;jcif;

r[kwfygbl;?

omoema&;OD;pD;XmetaeeJU

tBudrfBudrftzefzef

vkyfoifhvkyfxkdufwmudk

ac:,laqG;aEG;ygw,f?
vkyfcJhw,fqdkwJhtaMumif;

q&mawmfbk&m;rsm;udk avQmufxm;&jcif;jzpfygw,f/
uG,fvGefoGm;NyDjzpfwJh OD;udkudkav;udk tBudrfBudrftcgcg wynfhawmfwdkU ac:,laqG;aEG;ygw,f?
'gayrJh olwdkUvJ wynfhawmfwdkU omoema&;OD;pD;XmeaqG;aEG;csufudk vufrcHygbl;? bmvdkUvJqdkawmh
olwdkUt,ltqudk pJGpJGjrJjrJ ,lxm;Muawmh wynfhawmfwdkU omoema&;OD;pD;Xme vljyefawmfynmSdawG&JU
pum;udk olwdkU vufrcHygbl;? em;raxmifygbl;/
tvm;wlyJ wjcm; "r t"rqdkwm Sdygw,f? 'gaMumifh q&mawmfBuD;rsm; rESpfu *dkPf;aygif;pHk
oHCmh tpnf;ta0;BuD; atmifjrifpGm usif;ywJhtcg 0denf;"ruH ajzSif;a&;qkdif&m vkyfxHk;vkyfenf;udk
a&;qJGwJh ae&mrSm tJ'Dtcsdefu q&mawmfawG pOf;pm;cJhwm (a&;qJGcJhwm)[m tvGef rSefuefygw,f?
tifrwefvJ

aumif;rGefygw,f?

odrfarGUEl;nHhwJhudpjzpfonf?

b,fvdkvJqkdawmh

tJ'gaMumifh

"r

t"r

"r

t"r

trIonf

tifrwef

trIudk

qHk;jzwfwJhae&mrSm

omrefdk;dk;

rdUe,ftqifhrSmSdwJh 0denf;"dk&frsm;u qHk;jzwfjcif;eJUpmvQif ,ck q&mawmfBuD;rsm;uJhodkU EkdifiHawmf


A[kdoHCmh0efaqmif oHCmtyg; 300-yg0ifwJh EdkifiHawmftqifhSd q&mawmfBuD;rsm;u pD&ifqHk;jzwfjcif;u
ydkNyD;awmh

rSefuefvdrhfr,fvdkU

,lqNyD;awmh

'D*dkPf;aygif;pHk

oHCmhtpnf;ta0;BuD;u

"r

t"r

tjiif;yGm;wJhudpawGudkawmh rdUe,ftqifhSdwJh 0denf;"dk&frsm;u rppfaq;eJUawmh? EkdifiHawmftqifhSdwJh


A[kd0efaqmiftzJGU0ifq&mawmfBuD;rsm;u

ppfaq;qHk;jzwf&r,fvdkU

'Dvkd

0denf;"ruH

t"dukPf;

ajzSif;a&;qdkif&m vkyfxHk;vkyfenf;rSm xnfhoGif;NyD;awmh qHk;jzwfcJhwm[m q&mawmfBuD;rsm; tygt0if


jzpfygw,f/
tJ'D 0denf;"ruH ajzSif;a&;qdkif&m vkyfxHk;vkyfenf;rsm;udk *dkPf;aygif;pHkoHCmhtpnf;ta0;BuD;u
twnfy jy|mef;cJhygw,f? odkUaomfvJ tJ'D twnfyjy|mef;wJh 0denf;"ruH vkyfxHk;vkyfenf;rsm;onf
tmPmpuft&m
EkdifiHawmfuaeNyD;awmh

roufa&mufcJhygbl;?
jynfolUvTwfawmf

tJ'gaMumifh

tmPmpuft&moufa&mufzdkUtwGuf

txl;tpnf;ta0;

ac:NyD;awmh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

]]0denf;"ruH

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"dukPf;rIcif;rsm; ajzSif;a&;qkdif&m Oya'}} qkdNyD;awmh jy|mef;ay;cJhwm tm;vHk;todyJ? q&mawmfrsm;vJ


todyJ? vlyk*dKvfrsm;vJ todyJ? wpfEdkifiHvHk; todyJ/
'gaMumifh ,aeUq&mawmfbk&m;rsm; qHk;jzwfcsufonf tmPmpuf "rpuf yl;aygif;NyD;awmh
qHk;jzwfrJh

qHk;jzwfcsuf

jzpfjcif;aMumifh

,if;qHk;jzwfcsufudk

apm'ursm;a&m

pk'dwursm;a&m

ESpfbufpvHk;u vdkufemMuzdkU wm0efSdygw,f? vkdufematmif aqmifGufay;zdkU wm0efvJ wynfhawmfwkdU


jynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;XmerSm wm0efSdygw,f? 'gaMumifhrdkU 'Dae&mrSm wynfhawmf tpu
avQmufxm;cJhovkd

ESpfbufaom

apm'uyk*dKvfESifh

pk'dwuyk*dKvfrsm;onf

q&mawmfrsm;\

tqHk;tjzwfudk vkdufemMu&rJhtwlwl wynfhawmfavQmufxm;cJhovdk trSm;trSef vmNyD;jiif;wJh oabmrsdK;


rxm;MubJESifh trSefw&m;udk SmazGwJhae&mrSm rdrdwdkUxuf oDv orm"d ynm trsm;BuD;ydk BuD;us,f
jrifhjrwfwJh EkdifiHawmf A[kdoHCmh0efaqmiftzJGU0if q&mawmfBuD;rsm; yg0ifNyD;awmh qHk;jzwfrJh tqHk;tjzwfukd
at;at;aq;aq;eJU

ausauseyfeyf

vufcHEkdifvdrfhr,fvdkY

jynfxJa&;ESifhomoema&;0efBuD;Xme\

oabmxm;u

arQmfvifhaMumif;eJU

'DvdkSdygw,fqdkwJhtaMumif;

wynfhawmfwdkU
ESpfbufaom

apm'uESifh pk'dwuyk*dKvfrsm; odatmif avQmufxm;&jcif; jzpfygw,f/


t"duuawmh
SmazGwJhae&mrSm

'DrSmvmNyD;awmh

oD;jcm;

0dedp,tzJGUrS

tjiif;tcHkvkyfwJhoabmrsdK;r[kwfygbl;?
0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;u

trSefw&m;udk

tqHk;tjzwfay;ygvdrfhr,f?

rdrdbufuvJ rdrd&JU t,ltqudk wifjywJh ae&mrSm rdrdudk,fwdkif yGifhyGifhvif;vif; 'Dvkd,lqygw,f? 'g


rSefovm;bk&m;? rSm;ovm; bk&m; - tppfaq;cHwJh oabmrsdK; xm;&efjzpfygw,f? 'Dbufu
apm'uyk*dKvfrsm;uvJ

'DvdkyJ

wpfbufua[maewJh

w&m;awG[m

rSm;w,fvdkU

wynfhawmfwdkU

,lqygw,f? tJ'g rSm;ovm; bk&m;? rSefovm;bk&m; - ponfjzifh trSefw&m;udk SmazGwJh


oabmrsdK;taeeJU

tm;vHk;

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\tqHk;tjzwfudk

av;av;pm;pm;

vkdufemaqmifGufMuzdkU arwm&yfcH avQmufxm;,if; ed*Hk;csKyfygw,f bk&m;/


aeUpJG/ 30-6-81

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qkdS,fvpf orw
jrefrmEdkifiHawmf
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzJGU
A[kdXmecsKyf ZrK'Dyausmif;aqmif
urmat;ukef;ajr? &efukefrdU
aeUpJG? 1343-ckESpf? e,kefvjynfhausmf 9-&uf
(1981-ckESpf? ZGefv 26-&uf)

EkdifiHawmf oHCr[mem,utzJGUu aG;cs,fonfh EkdifiHawmf A[kdoHCmh0efaqmifq&mawmfrsm;om


yg0ifaom EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2) zJGUpnf;jcif; trdefU
(vkyfxHk;vkyfenf;rsm; tydk'f-57)
1/

EkdifiHawmf oHCr[mem,utzJGUonf apm'u -

OD;pEdrm

wdkufopfausmif;? 0efZif;&yf? rdwDvmrdU? rEav;wkdif;/

OD;ynmoD[

&wemrmefatmifausmif;wdkuf? arrdU? rEav;wkdif;/

OD;0dok'

avmurSefuif;ausmif;? rEav; taemufajrmufrdUe,f? rEav;wkdif;/

OD;ynmomrd

a&vnfausmif;wkduf? ompnfrdU? rEav;wkdif;/

wkdUESifh pk'dwu OD;Z0e

aeSife,fausmif;? awmifwGif;BuD;rdU/

OD;qEm"du

ewfrSDawm&ausmif;? awmifwGif;BuD;rdU/

OD;OaZmwdu

uGif;ausmif;? a';'&JrdU/

ocifjrwfqdkif trSwf(4) pdefcs,fvrf;? usdKupH&yfuGuf? aT*Hkwkdifpmwkduf? A[ef;? &efukefrdU/


OD;cif[ef

trSwf(954) arcvmcef;r? 16^1-&yfuGuf? &wemvrf;? ouFef;uRef;/

OD;aTjynfh

awmifukwfrdU? &ckdifjynfe,f -

wdkU\ vlaovljzpf OD;Ou|0g'? orm'd|dokawoe0g'ESifh aTtbd"rm0g'wdkUESifh ywfouf "r


t"rtjzpf

tjiif;yGm;rIudk

0denf;w&m;awmfESifhtnD

ppfaq;qHk;jzwfay;&eftwGuf

atmufazmfjyyg

EkdifiHawmf A[kdoHCmh0efaqmif q&mawmfBuD;rsm;om yg0ifaom EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2)


udk zJGUpnf;vkdufygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwfpOf

bJGUawmf

odum

ausmif;wdkuf

1/

b'EaCmodwmbd0Ho

53

aCmodwm&mrwdkuf? xm;0,f/

2/

b'EZ0embd0Ho

51

Z0embd0HomHkausmif;wdkuf? udUyifaumuf/

3/

b'E"rmbd0&

44

uHwGif;qkawmif;jynfhausmif;wdkuf? jynfrdU/

4/

b'Eukrm&

38

r[m0dokwm&mrwdkuf? rauG;/

5/

b'Eedu

30

yaZmwmHkausmif;wdkuf? ajrmif;jr/

2/

txufyg

EkdifiHawmf

oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU

trSwf(2)wGif

oifhavsmf&mwpfyg;udk

obmywdtjzpf wifajrmuf usefq&mawmfrsm;u tzJGU0ifrsm;tjzpf aqmifGufawmfrlMu&ef jzpfygonf/

(b'Ea&0wmbd0Ho- t*r[my@dw)
'kwd,Ou| q&mawmf
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzJGU
pmtrSwf? 208^1^om-r[e
aeUpJG? 1343-ckESpf? e,kefvjynfhausmf 9-&uf
(1981-ckESpf? ZGefv 26-&uf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qkdS,fvpf orw
jrefrmEdkifiHawmf trSwf(2)
oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU\ &yfwnfcsuf
aeUpJG? 1343-ckESpf? e,kefvjynfhausmf 13-&uf
(1981-ckESpf? ZGefv 30-&uf? t*FgaeU)
ty&a*g,meausmif;aqmif oD;jcm; 0dedp, Hk;awmf

1/

vlaovljzpf OD;Ou|0g'? orm'd|dokawoe0g'ESifh aTtbd"rm0g'wdkUudk "r-t"r

ppfaq; qHk;jzwf&ef Oya'ESifhtnDzJGUpnf;tyfaom jynfaxmifpk qkdS,fvpf orwjrefrmEdkifiHawmf


trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&f tzJGU\ &yfwnfcsufudk atmufygtwkdif; xkwfjyefaMunmvkdufonf/
2/

0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm; ajzSif;qHk;jzwfa&;qkdif&m Oya' tcef; 2? yk'fr(3)/

0denf;"ruH t"dukPf; rIcif;rsm; ajzSif;qHk;jzwfa&;qkdif&m vkyfxHk;vkyfenf;rsm; tcef; 7? tydk'f 57


ESifhtnD

jynfaxmifpk

zJGUay;cJhonfhtwkdif;

qkd&S,fvpf

,ck

orwjrefrmEdkifiHawmf

trSwf(2)

oD;jcm;

EdkifiHawmf

0denf;"dk&ftzJGUonf

oHCr[mem,utzJGUu
vlaovljzpf

OD;Ou|0g'?

orm'd|dokawoe0g'ESifh &ckdifjynf ay:aygufaeaom aTtbd"rm0g'rsm;udk pdppfqHk;jzwf&ef ,aeU


1343-ckESpf? e,kefvjynfhausmf 13-&uf? (30.6.81)aeUwGif oD;jcm; 0dedp,Hk;awmfudk zGifhvSpfvdkufNyD;
jzpfaMumif;/
3/
"r0de,ESifhtnD

Hk;awmf trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGUonf bk&m;SiftqHk;trawmftm;avsmfpGm


ppfaq;

qHk;jzwfMurnfjzpfygonf?

apm'u

pk'dwuyk*dKvfrsm;onfvnf;

"r0de,Oya'awmfudk tav;teuf OD;xdyfGuf yefqifum apm'em? aom"emrIrsm;udk yMu&rnf/


4/

ae&m

ax&0g'0de,yd#uESifhwuG
qdkvdkonf?

]]"r0de,}}

[lonfrSm

yd#uwfoHk;oG,f

]]ax&0g'yd#u}}

edum,f

[laom

pum;ukd

oH*g,em

6-wef

5-&yf[laom

wiftyfNyD;aom

yg0peAk'pum;awmfrsm;udk

tav;teufxm;

qkdonfum;

atmufygtaMumif;&yfrsm;aMumifh jzpfonf/
(u)

wwd,oH*g,emrwifrD omoemou&mZf 200-ywf0ef;usifumvrSp omoemawmf


rdpm0g' tnpftaMu;rsm; ay:aygufvmcJh&m BuD;rm;aom o'g? owd? jrifhrm;aom vHkUv
Om[?
y#dord'gyw?

xufjrufpl;&Saom

PfynmtajrmftjrifSdawmfrlMuonfh

oHCydwk?

oufawmfSnf

oHCem,u

qVbdn?

rax&fjrwfBuD;rsm;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omoemawmf\

ab;&eftE&m,ftoG,foG,fudk

Sifoefaom

PfrsufvHk;jzifh

IMunfhawmfrlMu tumtuG,fay;vsuf apmifhaSmufawmfrlMuNyD; wwd,oH*g,em


wifjcif;udp

qHk;onftxd

ta&;awmfBuD;

NyD;pD;atmifjrifatmif

aqmifGufawmf

rlcJhMujcif;?
(c)

,if;okdU wwd,oH*g,emwifMu&mwGif tem*wfomoemudk tajrmftjrif BuD;pGmjzifh


Iajrmfawmfrl

tnbmodw=tjcm;olrsm;tqkdukd

Ak'bmodw=bk&m;a[m[k

ajymvdkolrsm;? Ak'bmodw= bk&m;a[mudk tnbmodw=bk&m;ra[m wjcm;ajym[k


vkyfvkdolrsm;udk rnfodkU ESdrfeif;acszsuf&rnf[l enf;vrf;pepf wnf&pfavvdkaom
oabmtm;jzifh

aS;oH*g,em

trnf&Sdaomusrf;BuD;udk

ESpfwefwGif

ryg0ifcJhzl;ao;aom

Ak'&Sifawmfjrwf

uxm0wK

&nfrSwfjyTefawmfrlcJhonfhtwkdif;

wwd,oH*g,emwif oHCmwpfaxmif tnDtGwfoabmwl wifawmfrlcJh tbd"rm


ckepfusrf;wGif pm&if;wifawmfrlcJhMujcif;?
(*)

xdkrSwyg; yxrESifh 'kwd,oH*g,emESpf&yf\ aMumif;&mxkywf jzpf&yftrSefrsm;udk


plV0*0de,

ygVdawmfwGif

yowduo*wduEu?

owowduo*wduEu[k

pm&if;wifawmfrlcJhMujcif;?
(C)

or,E&tn0g'=t,lwyg;

trSm;t,Gif;rsm;udk

Ak'bmodwyg0pe=

bk&m;a[m

a'oemawmfxJ a&maESmr0if vGefoefUpifatmif txl;owdaqmifawmfrlcJhMuojzifh


yg#vdykwfjynf

taomumHkausmif;

rax&fjrwfBuD;rsm;onf

wdwdwdkuESifh

awmfBuD;wGif
a&maESmum

owdrEyn0E
OykofrybJ

odumumr
(6)ESpfwkdifwkdif

aeawmfrlcJhMujcif;?
(i)

ygVdawmfrsm;

tjcHt&HtzGifhoH0Pem

SifawmfAk'vufxufawmfrS

t|uxm

#Dumusrf;*efBuD;rsm;onf

pqif;oufvmaom

t"dym,fSif;vif;csuf

teufaumuf,lenf;rsm;jzpfaom aewd ay#aumya'o? plVeda'o? r[meda'o paom


usrf;vm; enf;ed&nf;twdkif; jcm;ydkif;uefUowf csrSwf pD&ifcJhaom jzwfxHk;? rSwfxHk;?
tqHk;tjzwfrsm;udk rwdrfaum ryaysmuf&atmif ckdifvHkpGm rSwfwrf; wifawmfrlcJhMujcif;?
(p)

,if;okdU qkdNyD;cJhaom ygVd t|uxm #Dumusrf;BuD;rsm;udk xkdpOfu a'od,bmom


(t&yfoHk;a0g[m&

jzpfaom)

rm*"Dac:

ygVdbmomjzifh

oif,lcsydkUcJhaom

odmEkod0gpemr* tpDtpOftwdkif; oD[kdVfuRef;ESifh jrefrmjynfwkdU pwkw? yrESifh


q|oH*g,em toD;toD; wifawmfrlcJhMujcif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

10

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

qdkcJhNyD;aom taMumif;rsm;aMumifh ax&0g'yd#u [l 0daooe txl;r qkd&jcif;jzpfayonf/


5/

,if;okdU

oH*g,em(6)wef

wifawmfrlcJhMuaom

Ak'bmodwyg0pe

yd#uwfawmfrsm;onfvnf; (u)

"r-t"r? 0de,-t0de, tjiif;yGm;rIay:aygufvmaomtcg]]aw[meE bduL[d oaAa[0 ora*[d oEdywdwAH? oEdywdwGm "raew


orEkrZdwAm? "raew orEkrZdwGm ,xm ww oarwd? wxm wH t"du&PH
0lyoarwAH}}
tmeE?

tmeEm/

xdktjiif;yGm;rIwGif

oaAa[0?

tvHk;pHkomvQif

yg0ifMuaom

jzpfukefaom/

&[ef;wdkUonf/

aw[dbduL[d?

ora*[d?

tpHktnD

wufa&mufMuukefonfjzpf/ oEdywdwAH? pnf;a0;&rnf/ oEdywdwGm? pnf;a0;NyD;/


"raew? oabmrSeftwdkif; aqmifwwfaom (pnf;urf;) wHrsOf;ud;udk/ orEkrZdwAm?
oHk;oyfqifjcif (owfrSwf) &rnf/ orEkrZdwGm? oHk;oyfNyD;/ ww? xkdtjiif;yGm;rI/
,xm? tMuifenf;jzifh NyD;Nidrf;aponfSdaomf/ oarwd? ESpfoufnDGwf\/ wxm? xdkokdU
nDGwfEdkifaom

enf;jzifh/

wH

t"du&PH?

xkdt"dukPf;rIcif;udk?

0lyoarwAH?

Nidrf;ap&rnf/
[l rZdredum,f Oy&dyPmo omr*grokwf (35) vm&Sdonfhtwkdif; oHCmpHk nDGwfpGmpnf;a0;
"raewd ud;ESifhndum "rudk "r[lvnf;aumif;? t"rudk t"r[lvnf;aumif;? 0de,udk 0de,
[lvnf;aumif;? t0de,udk t0de, [lvnf;aumif; xdrdaocsmjywfom;pGm qHk;jzwfEkdifaMumif;
aumif;jrwfaom wHrsOf;csnfozG,f jzpfjcif;/
(c)

y#dywftusifhvrf;pOfESifhpyfvsOf;
udk,fwdkifusifh&ef

twdtus

vufawGU
tckdiftrm

udk,fawGU

PfjzifhawGUatmif

Tefjyxm;aomaMumifh

awm&rf;y,fzJGU

pOf;pm;PfcsJUHkrQjzifh jzpfap? wpfpHkwpf&mESifh ndEdIif;,SOfwk okawoeyHkrQjzifhjzpfap


r&aumif;

rodaumif;aom

udk,fwdkifusifhoHk;rS

udk,fwkdifodEdkifaom

ypwH

a0'dwA*kPfawmfSdaom "rjzpfonfhtm;avsmfpGm usrf;*efESifhtnD q&mpOfquf rysuf


vufqifhurf;

usifhjirf;xlcJhMuonfhtwkdif;

jynfwGif;jynfy

XmetoD;oD;wkdU

usifhoHk;qwfqwf IrSwfyGm;rsm;Mu&mwGif vufawGUydkifydkif &SdEkdifaom tusdK;zvrsm;udk


ckdifcdkifrmrm jyEkdifavmufatmif &Sdapjcif; paom taMumif;rsm;aMumifh ax&0g'EdkifiH
toD;oD;u ,HkMunfvufcHxm;aom yd#ursm;jzpfMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

11

tpodkU
6/
t|uxm?

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


,if;odkU cdkifrmwdus tESpfom&SdaomaMumifh ynmSdrSeforQtav;*kytyfaom ygVd?
#Dum?

aTrsufESmawmfudkom

tm*r?

obm0,kwdwdkUjzifh

Munfh

yuygw

ppfaq;qHk;jzwfMurnf

(bufvkdufjcif;)rSd?

jzpfonf?

okdU

bk&m;Sifh

"r0de,ESifhtnD

pdppfqHk;jzwf&mwGifvnf; tEkk,m,rmaem aom? or'nm, bmowd?


okbmodwH tEkarma',s? OAa| emyom'a,/
Oyg&rH e odau,s? cvdw e *g[a,/
embd[a& embdra'? e 0gpH y,kwH baP/
tmnmwwH yom'wH? owH a0 a[mwd rEem?
{0H acg t&d,m raEEd? {om t&d,me rEem/
aom? xkd ajymqdkaqG;aEG; tqHk;tjzwfay;aomolonf/ tEkk,m,rmaem? rmerjyL rjiLplbJ/
or'nm,? aumif;pGmod/ bmowd? ajymqkd\/ okbmodwH? aumif;pGmajymqdktyfaom pum;udk/
tEkarma',s? 0rf;ajrmuf Munfom vufcH&m\/ OAa|? vJGrSm;ajymqdktyfonf Sdaomf/ e tyom'a,?
rNcdrf;ajcmuf rarmif;rJ&m/ Oyg&rH? xdyg;ykwfcwfjcif;udk/ e odau,s? rusifh&m/ cvdw? tqdkcRwfaom
pum;udkvnf;/ e *g[a,? r,l&m/ embd[a&? zdESdyf raqmif&m/ e tbdra'? rzdESdyf&m/ y,kwH? a'go
tmCmwESifh pyf,SOfaom/ 0gpH? pum;udk/ e baP? rqdk&m/ tmnmwwH? od&jcif;tusdK;iSm/ yom'wH?
Munfvif&jcif;tusdK;iSm/

a0?

pifppf/

a[mwd?

jzpfukef\/

{0H?

odkUomvQif/

t&d,m?

olawmfaumif;wdkUonf/ raEEd? wkdifyifMuukef\/ {om? qdktyfcJhNyD;aom tjcif;t&monf/ t&d,meH?


olawmfaumif;wdkU\/ rEem? wkdifyifESD;aESmjcif; rnf\/
okdU

t*kFw&edum,f?

wduedygwf?

r[m0*f?

uxm0wKokwf

Ak'Sifawmfjrwf

jyTefoGefoifawmfrl onfhtwkdif; (u)

rme a'go aSUxm; rajymqkdjcif;?

(c)

teuft"dym,f a&vnfpGmod ajymqkdjcif;?

(*)

pum;aumif;udk 0rf;ajrmufpGm vufcHjcif;?

(C)

wpfbufu tajymdkif;aomfvnf; rNcdrf;ajcmuf rarmif;rJjcif;?

(i)

taMumif;rJh uJh&JUIwfcs ryjcif;?

(p)

owdvGwf tqdkcRwfaom pum;udk ta&;r,ljcif;?

(q)

wpfbufom;udk zdESdyf rajymqkdjcif;?

(Z)

rcHcsifatmif xduyg; &duyg; rajymqdkjcif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

12

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(ps)

oabmrSefudk em;vnfatmif ajymjyjcif;?

(n)

MunfvifTifvef;atmif ajymqdkjcif;?

txufyg 10-csufwkdUudkvdkufemw&m;ojzifh pdppfqHk;jzwfMurnfjzpfaMumif; xyfavmif;


aMunmtyfygaMumif;/
7/

,ck ppfaq;pD&ifrnfh "r? t"r 0d0g'g"dukPf;rIonf omoemawmfwpf&yfvHk;ESifh

oufqkdifonfh txl;ta&;BuD;aom udpwpf&yfjzpf ckdifjrJaompmjzifhom a&;om; apm'em? aom"em


yMu&rnf? Hk;awmfu EIwfar;cGef;rsm; ar;aomtcgom EIwfjzifh jyefvnf ajzMum;&rnf jzpfonf/
8/

txl;owday;vdkonfrSm oufqkdif&m pk'dwuyk*dKvfwkdUonf Hk;awmfokdU wifoGif;aom

qkdvTm? acsvTm wkdUudk jyifyokdU ysHUvGifhaygufMum;jzefUa0jcif;rsm; ry&? qHk;jzwfpD&ifNyD;aomtcg trIjzpf&yf


tjcif;t&m tjzmjzmudk EdkifiHawmf oHCr[mem,utzJGUESifh omoema&;OD;pD;XmewkdUuom vdktyfovdk
pdppf Ak'bmom &[ef;Sifvlrsm;odkU jzefUa0vdrfhrnf jzpfonf/
9/

wm;jrpfcsufudk rvkdufembJ qkdvTm? acsvTm rdwLrsm;udk jzpfap? toHoGif;ud;acGrsm;udk

jzpfap wdwfwqdwf jzefUa0vQif oD;jcm;0dedp,Hk;awmfudk raxrJhjrifyjcif;? xkwfa0olrSwfyHkwifrJh


jzefUa0jcif;

ponfwkdUaMumifh

oufqkdif&m

Oya'jzifh

ta&;,lrcH&ap&ef

arwmjzifh

udwif

owday;tyfygonf/
1/

b'EaCmodwmbd0Ho? odum (54)


obmywd
aCmodwm&mrwdkuf? xm;0,frdU/

2/

b'EZ0embd0Ho? odum(52)? tzJGU0if


Z0embd0HomHkausmif;wdkuf? udUyifaumufrdU/

3/

b'E"rmbd0&? odum(45)? tzJGU0if


uHwGif;qkawmif;jynfhausmif;wdkuf?
jynfrdU/

4/

b'Eukrm&mbd0Ho? odum(39)? tzJGU0if


r[m0dokwm&mrwdkuf? rauG;rdU/

5/

b'Eedu? odum(35)? tzJGU0if


yaZmwmHkausmif;wdkuf? ajrmif;jrrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

13

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(2)
2-1/

apm'em wifoGif;vTm ed'gef;

2-2/

apm'em wifoGif;vTm

2-3/

omrnapm'emwiftNyD; pk'dwuyk*dKvfrsm;udk Hk;awmfrS ppfar;Ncif;

2-4/

0daooapm'em wifoGif;vTm

2-5/

0daooap'emtNyD; pk'dwursm;tm; ar;Ncif;

bk&m;tvdkawmfESifh qefUusifwmudk
a[majymaewmMum;&&if
bk&m;wynfhwdkif;[m
bk&m;bufuaezkdU ta&;BuD;w,f?
(r[mpnfq&mawmfbk&m;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qkdS,fvpf orw jrefrmEkdifiHawmf
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,twGuf apm'emwifoGif;vTm
1343 -ck e,kefvjynfhausmf (13) &uf
(30.6.81)
ed'gef;

trSwf (2) EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU0if q&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;1/

jynfaxmifpk

qkd&S,fvpf

orw

jrefrmEkdifiHawmfwGif

jynfaxmifpkol

jynfaxmifpkom;wkdif;onf rdrdwkdU udufESpfouf&m bmomudk vGwfvyfpGm udk;uG,fcGifh SdMuygonf?


rnfonfh bmomukdrQ rudk;uG,f vdkolwkdU onfvnf; bmomrJhtjzpf aexkdifcGifh SdMuygonf? odkU&mwGif
w&m;ojzifh ay;xm;aom ]]vGwfvyfpGm udk;uG,fcGifh}} udk rawmfrw&m; tvGJoHk;pm; rvkyf&ef wm;jrpfcsuf
Sdygonf bk&m;/
2/

bmomrJhwkdUonf

vGwfvyfpGm

udk;uG,fcGifhudk

tcGifhaumif;,lNyD;

xkdxkd

bmom

omoemwkdUudk apmfum;jcif;? ykwfcwfjcif;? jyuf&,fyjcif;? zsufqD;jcif; yMuonfSdaomf vGwfvyfpGm


udk;uG,fcGifhudk tvGJoHk;pm; yvkyfjcif;[k wynfhawmfrsm; ,lqMuygonf? xkdenf;twl rdrdudk,fwkdif
udk;uG,fygonfqkdaom bmomomoem\ txGwfjrwfqHk; &wemrsm;jzpfMuaom bk&m; w&m; oHCmESifh
pmayy&d,wfwkdUudk xdkbmom0ifqkdolwkdUonf apmfum;jcif;? ykwfcwfjcif;? jyuf&,fyjcif;? zsufqD;jcif;
yMuaomf vGwfvyfpGm udk;uG,fcGifhudk tvGJoHk;pm; vkyfjcif;yif[k wynfhawmfrsm; ,lq Muygonf bk&m;/
q&mawmf tSifjrwfwkdUbk&m;3/

vlaovljzpfOD;Ou|onf Ak'bmom&[ef;toGif t&[w"Z bk&m;ta&awmfouFef;udk

0wfqifxm;ol jzpfygvsuf 1958-ckESpfwGif Ak'0g'ESifh qefUusifaom ]]vlaovljzpf}} pmtkyfudk


a&;om;xkwfa0cJhygonf? xkd vlaovljzpf pmtkyf bk&m;a[m a'oemawmfvm (31) bHkwkdUwGif rsufjrif
vlUbHkESifh wd&pmefbHk (2)bHkudkom vufcHNyD; usef (29) bHkwkdUukd y,fxm;ygonf? uHw&m;udk y,fMuaom
omoemy wdwdq&mBuD;rsm;uJhodkU ukodkvfuH tukodkvfuH wkdUudkvnf; y,fxm;ygonf? Ak'bmom\
ppfrSefaom bk&m; w&m; oHCmwkdUudkvnf; &uf&ufpufpuf ykwfcwf apmfum;xm;ygonf? xkdUaMumifh
vlaovljzpf

OD;Ou|0g'udk

wpfEkdifiHvHk;Sd

ppfrSefaom

Ak'bmom

oHCmawmfrsm;u

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

14

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uefUuGufIwfcscJhMuygonf? ppfrSefaom Ak'bmom0if 'g,um 'g,dumrrsm;uvnf; uefUuGuf


IwfcscJhMuygonf bk&m;/

q&mawmfBuD;rsm; qHk;jzwfcsuf
q&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;4/

EdkifiHawmf Mo0g'gp&d, q&mawmfBuD;rsm;? EdkifiHawmf 0denf;"dk&f q&mawmfBuD;rsm;ESifh

ausmif;xkdifq&mawmfrsm; tzJGUcsKyfrS q&mawmfBuD;rsm;onf pnf;a0;awmfrlMuNyD; ]]vlaovljzpf}} pmtkyfESifh


ywfouf qHk;jzwfcsufcsay;&ef (27)yg;aom q&mawmfBuD;rsm;tm; wm0efay;awmfrlcJhMuygonf? xdk
(27)yg;aom q&mawmfBuD;wkdUonf bk&m;a[m a'oemawmft& taotcsm aumufcsufcsawmfrlMuNyD;
vlaovljzpf OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdUukd (u)

OauyeD,uH yxkdufonf?

(c)

vl0wfvJay;vsuf omoemawmfrS ESifxkwfxkdufonf-

[k qHk;jzwfawmfrlcJhMuygonf/
5/

xdkqHk;jzwfcsufudk jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf ausmif;xkdifq&mawmfrsm;tzJGUcsKyf A[kdOD;pD;

tvkyftrIaqmif

q&mawmfrsm;uvnf; wpfnDwpfGwfwnf; oabmwlvufcHcJhMuygonf? rEav;rdU

EkdifiHawmf 0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;uvnf; vlaovljzpf OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdUukd (u)

OauyeD,uH yxdkufonf?

(c)

yumoeD,uH yxdkufonf?

(*)

vlrsm;uvnf; tyom'ya0'eD,uH yxdkufonf-

[k qHk;jzwfawmfrlcJhMuygonf bk&m;/

yumoeD,uH yjcif;
q&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;6/

txufyg

qHk;jzwfcsufrsm;t&

jrefrmEkdifiHawmf

w0ef;vHk;rS

*dkPf;aygif;pHk

q&mawmfBuD;rsm;onf 1325 -ck? 0gqkdvjynfhausmf (9) &uf (14.7.63) aeUwGif &efukefrdU aT*Hkwkdifvrf;
ajcmufxyfBuD; bk&m;BuD;ausmif;wkduf tpnf;ta0;yGJ usif;yawmfrlMuNyD; ouFef;ta&cHvsuf omoemudk
zsufqD;aeMuaom

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

OD;0go0wkdUudk

yumoeD,uH

yawmfrlcJhMuygonf?

]]OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdU udk,fEIwfwkdUjzifh ajymqkd yvkyf a&;om;orQonf jrwfpGmbk&m;ESifhvnf; rqkdif?


jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfESifhvnf; rqkdif? bk&m; wynfh oHCmawmfrsm;ESifhvnf; rqkdif? OD;Ou|ESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

15

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;0go0wkdUonf

olUoabmtwkdif;

olxifjrif&m

yvkyfjcif;rQom

jzpfonf}}

[k

rSwf,lMu&ef

oHCorKwd&a0VK0efq&mawmfbk&m;BuD;u 'g,um 'g,dumrwkdUtm; bk&m;a[m a'oemawmfESifh tnD


aMunmtoday;cJhygonf/
7/

xkdrS

aemuf

yumoeD,uH

yyGJrsm;?

yumoeD,uHudk

axmufcHyGJrsm;udk

jrefrmwpfEkdifiHvHk; tESHUtjym; yvkyfcJhMuygonf? OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdUtm; vl0wfvJapvsuf


omoemawmfrS ESifxkwfaom tvkyfudkrl tmPmpuf tultnD r&cJhojzifh ryvkyfEkdifcJhMuygbk&m;/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfESifh vIyfSm;rIrsm;
q&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;8/

jrefrmEkdifiH Ak'omoemawmf\ acgif;aqmifq&mawmfrsm;onf bk&m;w&m;awmfESifhtnD

yumoeD,uHyum vlaovljzpf OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdUudk qHk;rcJhMuygonf? Ak'omoemawmfenf;t&


ta&;,lMuygonf? odkU&mwGif vlaovljzpf OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdUonf &yfwef;ur&yfbJ ouFef;rsm;
0wfNrJ 0wfMuvsuf Ak'bmom ta&cHxm;MuaomaMumifh vGefpGmdk;om;Muaom Ak'bmom0ifrsm;onf
if;wkdUudk Ak'bmom bkef;BuD;[kyif xifMuygonf? if;wkdU a[mcsif&ma[maom w&m;wkdUudkvnf;
Ak'bmomw&m;[kyif xifMuygonf/
9/

vlaovljzpf OD;Ou| OD;0go0ESifh OD;Ou|\ aemufvdkuf oHa,miform;wkdUonfum;

Ak'omoemawmfudk zsufqD;Ekdifa&;twGuf tuGufaumif;udk tNrJacsmif;aeMuygonf? vlaovljzpfpmtkyf


xkwfa0NyD;aemuf rMumrDtcsdef (1963) yif vlaovljzpf OD;Ou|ESifh (31) bHky,f0g'D if;wkdU\
aemufvkdufwkdUonf

]]orm'd|dokawoe

tzGJUcsKyf}}

[laom

omoemzsuf

tiftm;pkwpfckudk

xlaxmifcJhMuygonf? tzGJUwpfzGJU zGJUcJhMuygonf? vlaovljzpf OD;Ou|onf xkdtzGJUwGif Mo0g'gp&d,tjzpf


yg0ifygonf? vlaovljzpf OD;Ou| a[majymcsufrsm;udk vufcHMuolrsm; wynfhrsm;onf xkdtzJGUwGif
yg0ifMuygonf/

orm'd|dokawoe

tzJGUcsKyf\

tzJGUcJGrsm;udk

jrefrmEdkifiH

ae&mtESHUtjym;wGif

zGJUpnf;Muygonf/
10/
Ak'omoemawmf

olwkdUonf
ysufpD;&m

orm'd|dudk

okawoeyvkyfonf[k

ysufpD;aMumif;

tvkyfwkdUukd

toHaumif;vTifh

pepfwus

tuGufcsNyD;

rsufESmzHk;pGyfNyD;
enf;trsdK;rsdK;

yHkpHtrsdK;rsdK;wkdUjzifh ususee vkyfcJhMu ygonf? vkyfyHkrsm;rSm odkU jzpfygonf-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

16

tpodkU
(u)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oH*g,em

6-wef

wifNyD;onfh

ppfrSefaom

ax&0g'yd#uwfawmfrsm;ESifh

Ak'omoemawmfudk rawmfrwef a0zefIwfcsa&;twGuf A[dktzGJUcsKyfrS wpfjynfvHk;Sd


tzGJUcGJrsm;odkU tcgtm;avsmfpGm oGm;a&muf a[majymMuonf? oifwef;rsm; ydkUcsMuonf?
'l;wkduf aqG;aEG;Muonf/
(c)

0g'jzefUpmtkyf pmGuf pmwrf;rsm;ESifh vpOfxkwf pmapmifrsm;udk tpdk;&Oya'ESifh


qefUusifNyD; xkwfa0Muonf? jzefUcsdMuonf/

(*)

vlaovljzpf

OD;Ou|

tygt0ifjzpfaom

acgif;aqmifrsm;\

a[majymcsuf

uufqufud;acGrsm;udk wpfjynfvHk;Sd tzGJUcGJrsm;odkU jzefUMuonf? if;tjyif aw;okyfazmf


uufqufud;acGrsm;? bkHurm bHkSif;wrf;uJhodkUaom jyZmwf Zmwfvrf;rsm; ay:vmatmif
vrf;jyay;Muonf/
(C)

A[dktzGJUcsKyf tqifhjrifhoifwef;tjzpf ax&0g'Ak'omoemawmfqefUusifa&; pmwrf;rsm;


zwfMuonf? aqG;aEG;Muonf/

(i)

tzGJUcGJrsm;uvnf; A[dktzGJUcsKyfrS a&mufSdvmaom vufodyfxkd; pmtkyfpmwrf;rsm;?


vpOfxkwf pmapmifrsm;udk zwfMuonf? pkaygif; aqG;aEG;Muonf? Ak'omoemawmfudk
apmfum;onfh

t"rw&m;

wdwfacGrsm;udkvnf;

emMum;Muonf?

tcGifh&onfh

oDwif;ywfwdkif; odkU vkyfMuonf/


(p)

tzGJU0ifrsm; wkd;yGm;a&;twGuf enf;trsdK;rsdK;jzifh pnf;Hk;Muonf? tzGJU0ifrsm; SmNyD;


aiGaMu; aumufcH Muonf? 0g'jzefUMuonf? 'l;wkduf aqG;aEG;Muonf? romtokb
vlrIa&;udpyif olwkdU\ t"r0g' jyefUyGm;a&; tvkyfrsm;udk vkyfMuonf/

11/

uJhodkU

vltrsm;

udk;uG,fqnf;uyfvsufSdaom

Ak'"rrsm;udk

ajAmifusus

apmfum;aerIrsm;ESifh ywfouf pdwfrcsrf;romjzpfMuaom Ak'bmom0if &[ef;Sifvlrsm;u rcHr&yfEkdif


jzpfMuNyD; wkdifMum;pmrsm;udk EkdifiHawmforwBuD;xHodkUyif ydkUMuonf? omoema&;0efBuD;xHokdUvnf;
ydkUMuonf? EkdifiHawmf oHCr[mem,utzGJUodkUvnf; ay;ydkU wkdifMum;Muonf/

aTtbd"rm
12/

orm'd|d okawoetzGJUtcsKyfonf rnfolawGu rnfolUudkyif wkdifwkdif Ak'bmom

&[ef;Sifvl trsm;udk *krpdkufbJ t"r0g'rsm;udk qufvufjzefUa0NrJ jzefUa0Muonf? trSefw&m;udk


Smygonf[k qifajcay;NyD; ax&0g'Ak'omoemawmf tm;enf;a&;udkom qufvufud;pm;aeMuonf?
tuGufay:vQif ay:ovdk vIyfSm;aeMuonf? xkdUaMumifhyif if;wkdUudk jrpfzsm;cHNyD; ]]aTtbd"rm}} [l

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

17

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ay:vm&jcif;

jzpfonf?

trSefrSm

]]aTtbd"rm}}

[lonf

&ckdifjynfe,f

awmifukwfrdU

orm'd|dokawoe0g'DwkdU\

vkyfief;rsm;udk

orm'd|dokawoetzGJUcGJ\ vIyfSm;rI wpf&yfom jzpfonf/


13/

xkdtzGJUcGJonf

tzGJU0iftcsif;csif;

aqG;aEG;MupOf Ak'omoemzsuf pdwftm;xufoefvmMuonf? Ak'omoemudk dkif;yspGm apmfum;aom


ar;cGef;rsm;udk

olomigom

ar;jyMuonf?

xdkar;cGef;rsm;udk

tzGJUcGJOu|ESifh

twGif;a&;r;wkdUu

]]vlUtbd"rm}} [k trnfwyfvsuf rSwfwrf;yxm;Muonf? xkd vlUtbd"rmqkdaom rSwfwrf;udk


awmifukwfrdUrS orm'd|dokawoetzGJUcGJOu| OD;aTjynfhonf &efukefrdUSd orm'd|dokawoetzGJUcsKyfodkU
udk,fwkdifvmydkUonf?

tjrifrSefudk

SmMuonfqkdaom

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfonf

tvGef0rf;omoGm;onf? Ak'bmomta&cHum Ak'omoemawmfukd zsufqD;rI yaeMuaom rdrdwdkU\


vkyfief;BuD; rnfrQtpGrf;xufaeonfudkMunhfum vGefpGm tm;&Muonf/
14/

ar;cGef;Sif awmifukwfrdU orm'd|dokawoetzGJUcGJu ay;xm;aom ]]vlUtbd"rm}}

[laom emrnfudkyif zsufvdkufNyD; ar;cGef;vTm vmydkUol OD;aTjynfhudk *kPfyaomtm;jzifh ]]aTtbd"rm}} [k


trnfajymif;vdkufMuonf? Ak'omoemudk odkU zsufMuvQif odkUemrnfxGufatmif 'dkUu*kPfyrnf[k
tvkyfjzifh jyvdkufMujcif;oabm jzpfonf/
15/

aTtbd"rm ar;cGef;aygif; (80) yg0ifonf? tm;vHk;avmufeD;yg; ar;cGef;rsm;onf

Ak'omoemawmf udk apmfum;onfhar;cGef;rsm;? jyuf&,fyonfh ar;cGef;rsm;om jzpfonf? Ak'bmomwkdU\


tpOftvm ,Ofaus;rIudk csdK;ESdrfNyD; wjcm;olwkdUukd csD;usL;onfh ar;cGef;rsdK;vnf; ygonf? odkUtm;jzifh
]]aTtbd"rm}} qkdaom vufurf; pmapmifay:um t"r0g'vufopfwpfckxyfrH ay:vmjyefygonf bk&m;/
q&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;16/

vlaovljzpf OD;Ou|0g'? orm'd|dokawoe0g'? aTtbd"rm0g' [laom t"r0g'

"rtE&m,f twGif;&efwkdUudk ydkifydkifEkdifEkdif rqHk;rEkdifvQif vlaumif;Sifaumif;wkdU Ak'omoemtrSefukd


qnf;uyfudk;uG,fEkdifa&; twGuf taESmifht,SuftqD;twm;BuD; ydk BuD;rm;vmrnfrSm trSefjzpfygonf/
q&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;17/

Ak'omoemawmf\ tE&m,frSeforQudk wm;qD;umuG,f&efrSm Ak'bmom0if &[ef;Sifvl

tm;vHk;\ wm0ef jzpfygonf? Ak'omoemawmf\ twGif;&ef tjyif&ef tE&m,fwkdUudk &[ef;Sifvlrsm;u


xdxda&mufa&muf ydkifydkifEkdifEkdif umuG,fwm;qD;EkdifygrS Ak'omoemawmfonf oefUSif;wnfwHh jyefUyGm;rnf
{uefjzpfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

18

tpodkU
18/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


odkUjzpfyg Ak'omoemawmfESifh qefUusifaom t"r0g'wkdUudk y,fSm;okwfoif&ef

tvdkUiSgvnf;aumif;? oH*g,emajcmufwefwif ax&0g' edum,fig;&yf yd#uwfusrf;rsm; vmSdaom


bk&m;a[m w&m;awmfrsm;ESifhtnD trSefw&m;udk SmazGEkdifMuap&ef tvdkUiSgvnf;aumif; uJhodkU
&nfoefdk;&if; ESvHk;oGif;SdMuygaomaMumifh wynfhawmfrsm;onf apm'emvTmudkwifoGif;Muygonf
bk&m;/
19/

odkU apm'emwifoGif;&mwGif t"r0g'ydkif;rS pk'dwu(=w&m;ydif) jzpf&rnfh OD;Ou|

OD;0go0 OD;udkudkav;wkdUonf aoqHk;ukefMuSmygNyD/ olwkdUonfrdp'd|dum?

rdrdwkdUudk,fwkdifvnf; rdpmt,l Sdukefonf/

olwyg;wkdU tm;vnf; rdpm'd|djzpfatmif vkyfay;Muonf/


r&Pm? aoNyD;aemuf/

rdpm'd|durorm'gem?

(odkUjzpf) um, ab'g y&H

tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZEd? csrf;omuif;aom

raumif;aomvm;&mjzpfaom azmufjyef ysufpD; us&mjzpfaom i&JodkU usa&mufMu&m\/


[laom 'dApuKPuxm bk&m;a[ma'oemawmft& rdrdwkdU yrSm;rdcJaom tukodkvfuHw&m;aMumifh
i&JokdU vm;aeNyD [k wGufqEdkifygonf bk&m;/
20/

odkUjzpfaomaMumifh ,ck toufrao usefSdaeao;aom pk'dwu(=w&m;ydif) rsm;onf

q&mrSm; olrsm;yDyD olwkdU\ q&mBuD;rsm; oGm;&mvrf;odkU rvdkufryg rusra&mufMuygapESifh?


tZmwowfESifh

a'0'wfaomfrS

tcsdefwef

tjrifrSef&ao;onfudk

axmufxm;

olwkdUvnf;

tjrifrSef&vmMuygap[k arwm apwem xm;NyD; apm'emorI yygonf bk&m;/


,ck pk'dwuyk*dKvfrsm;udk ,cifu jrifvnf; rjrifzl;? odvnf; rodzl;cJhMuyg? odkUjzpf
yk*dKvfa&;ESifh vHk;0ywfoufjcif; rSdbJ "ra&;&mESifhomywfouf apm'emjcif; jzpfygonfbk&m;/
21/

wpfckSdonfrSmum; ,ckudpBuD;onf Ak'omoemawmf wpf&yfvHk;ESifh oufqkdifaom "r

t"r jyemBuD; jzpfaeojzifh Ak'omoemawmf\ rsufESmawmfudkom axmufxm;&efSdonf wpfcsuf?


olwkdU\

apmfum;rIrsm;aMumifh

pdwfESvHk;rcsrf;ajrhMuaom

Ak'bmom&[ef;Sifvljynfol

wpf&yfvHk;\udk,fpm; wynfhawmfrsm;u aqmifGuf&onfjzpf "r0g'Drsm;&mqEudkom vkduf&ygrnf


wpfcsuf tcsufrsm;aMumifh olwkdUtm; iJhuGufNyD; avQmhavQmhayghaygh apm'emum; rjzpfygbk&m;?
]]qkda&;Sdu? qkdtyfvS\? qkdprsm;vsm;? xm;yacsrd? igh0efSdcJh}} qkdonfhtwkdif; wm0efausatmif
qkda&;SdorQudkawmh qkd&rnf jzpfygonf bk&m;/
22/

,if;odkU ajymqkdwifjy apm'em&mwGif ]]a&mif;ol 0,fol toHwl}} qkdbdouJhodkU olwkdU\

a0zefapmfum; ajympum;rsm;ESifh toHudkuf [efudkufatmif okyfoaumifay:atmif ajym&onfhae&mrsdK;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

19

tpodkU
tu,f

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;om;awmfrsm;\

olwdkU[efuav;rsm;

yifudk,Ofaus;rItvdrm

ygoGm;ygvQifvnf;

tajccHESifhqefUusifNyD;

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;u

olwdkUenf;

cGifhvTwfawmfrlygrnfhtaMumif;

udwifavQmufxm; toem;cHtyfygonf bk&m;/


1/

OD;pEdrm

yxrausmf? "rmp&d,? "rmp&d,ausmif;wkduf? rdwDvmrdU/

2/

OD;ynmoD[

"rmp&d,? ygVdyg&*l? &wemrm&fatmifausmif;wkduf? arrdU/

3/

OD;0dok'

"rmp&d,? 0dod| 'DCbmPu? avmurSefuif;ausmif;wkduf? rEav;rdU/

4/

OD;ynmomrd

(rm*"D) "rmp&d,? a&vnfausmif;wkduf? ompnfrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

20

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

apm'em wifoGif;vTm
apm'em trSwf(1)
OD;Ou|ESifh taygif;ygwkdUonf bmomrJh kyf0g'Drsm;jzpfaMumif; apm'emcsuf
apm'em trSwf(2)
vlaovljzpf[l pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(3)
31-bHkudk Ak'jrwfpGmbk&m;u vufrcH[l rSm;,Gif;pGma&;om;a[majymrIESifhywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(4)
Ak'bmomtajccHjzpfaom uH-uH\tusdK; ouf0if,HkMunfrIukd ysufpD;atmif enf;trsdK;rsdK;jzifh zsufqD;
aeMujcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(5)
twdwftem*wfb0wkdUukd vHk;vHk;ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g'jzpfav[ef trsdK;rsdK; vSnfhpm;vsuf
a&;om;a[majymrIESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(6)
Ak'tbd"rmudk bk&m;a[mr[kwfav[ef taumufPf trsdK;rsdK;jzifh tvJxdk;aejcif;ESifh ywfouf
apm'emcsuf
apm'em trSwf(7)
Ak'jrwfpGm\

oAkwPfawmfudk

xdyg;apvsuf

Ak'bmom

ysufpD;&m

ysufpD;aMumif;

a[majyma&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsuf


apm'em trSwf(8)
Ak'bmom0ifwkdU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwkdUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS xGufajrmuf&mvrf;udk
ydwfyif[efUwm; zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(9)
Ak'omoemawmf\toufjzpfaom

0denf;usifh0wf

w&m;awmfrsm;udk

vHk;vHk;vsm;vsm;

ypfy,fNyD;

ouFef;0wf omoemta&cHum rodem;rvnfolwkdYtm; vSnfhjzm;vdrfnmNyD; q&mwpfql vkyfcJhjcif;ESifh


ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(10)
0denf;w&m;awmfudk rypfy,fbJ bk&m;Sif\ 0denf;odum yk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufem usifhoHk;
aexdkifMuaom &[ef;aumif;? Sifaumif;? oHCmawmfwkdUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf a&;om;jyD;
oHCmapmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

apm'em trSwf(11)
y&dwf[k ac:qkdaom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwfaumif;[k qkdNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif Ak'bmom
q&mpOfquf vkdufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(12)
Ak'bmom0if olawmfpifwkdU txGwftjrwfxm; qnf;uyfudk;uG,f&m jzpfaom "mwfawmf arGawmf
apwDykxdk; kyfyGm;qif;wkawmfrsm;udk ylaZmforIy&m Ak'bmom0ifrsm; o'gw&m; ysufjym;atmif
rawmfrw&m; apmfum;armfum; a&;om; ajyma[mjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(13)
bmomomoem\

wifhw,frIwpfck[k

qkdxkdufaom

Ak'bmom,Ofaus;rIESifh

pyfvsOf;onfh

"avhxHk;pHrsm;udk tvdkqkd;jzifh tjrpfrS vSef wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf


apm'em trSwf(14)
Ak'bmom0ifwkdU\ ukokdvfa&;vkyfief;rsm;jzpfaom oDvcH,ljcif; qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;
paom bmoma&;qkdif&m trIudprsm;udk tykdoufouf jzpfoa,mif a[majym a&;om; zsufqD;jcif;ESifh
ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(15)
Oyg'ge

paom

bk&m;a[mygVdawmfa0g[m&

pum;vHk;rsm;\

teuft"dym,frSefudk

ypfy,fNyD;

udk,fxifovdk teuft"dym,faumufvsuf a[majyma&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf


apm'em trSwf(16)
Ak'bmomavmu txGwftjrwfxm;tyfaom ax&0g'yd#uwfvm t&d,mESifh edAmefudk pdwful;,Of
vlaovljzpft,ltqESifh udkufnDatmif jyifqifzGifhqkda&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(17)
orm'd|dokawoetzJGU0ifwkdU\

Mo0g'ay;q&mBuD;

vlaovljzpf

OD;Ou|\

"rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; apm'emcsuf
apm'em trSwf(18)
twaemrwd rdrdxif&majymqdkonfh vufjzpfpum;rsm;jzifh bk&m;ra[monfudk bk&m;a[mjzpfav[ef
vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(19)
Ak'jrwfpGmbk&m;ocif 4-oacsFESifh urmwpfodef; jznfhqnf;cJhzl;aom yg&rDawmfrsm;udk vufrcHHkrQru
Munfdktm;uszG,f&maumif;aom Ak'\jzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk raxrJhjrify ajymifavSmifjyufacsmf
oa&mfapmfum; a&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

apm'em trSwf(20)
ax&0g'vm oH*g,em 6-wefudk ayghysufao;odrfatmif a[majymaqG;aEG; a&;om;xdk;ESufvsuf
omoemzsufvkyf&yfrsm; vkyfudkifaeMurIESifh ywfouf apm'emcsuf
apm'em trSwf(21)
oH*g,em 6-wefwifNyD; bk&m;a[mygVdawmftrSefrsm;udk vlaovljzpf0g'ESifh rudkufnDygu bk&m;a[m
r[kwf[lvnf;aumif;? [dELjAm[P0g' [lvnf;aumif;? Ak'bmom0ifrsm; tjrifrSm;atmif vSnfhpm;
vdrfnm 0g'jzefUjcif;ESihf ywfoufaom apm'emcsuf

Ak'omoem
Ak'NrwfpGm udk,fwdkifomvQif enf;ay;TefNyawmfrlcJhonfNzpf
tSifom&dykwax&f udk,fawmfwdkif vufawGUwifNyawmfrlaom
o*Fg,emwifenf;twdkif; (6)Mudrfwdkifwdkif o*Fg,emwiftyfukefaom
yd#uwfoHk;yHkvm a'oemawmfwdkYudkomvQif
]]Ak'omoem}} [kvufcHvsuf ,HkMunfqnf;uyfMu&rnf Nzpfonf/
(rpdk;&drfpmoifom; - tSifEmp&d,mbd0Ho)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qkdS,fvpforw jrefrmEkdifiHawmf
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,twGuf
apm'emwifoGif;vTm
apm'em trSwf(1)

1/

OD;Ou|ESifh taygif;ygwkdUonf bmomrJh kyf0g'Drsm;jzpfaMumif; apm'emcsufyg bk&m;/


1/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh aemufvdkufwkdUonf wpfpHkwpfckaomtusdK;udk arQmfrSef;

&[ef;yMu? Ak'0g'D trnfcHMuaomfvnf; Ak'0g'Drsm; r[kwfyg/ trSefrSm Ak'bmom ta&cHxm;aom


bmomrJhkyf0g'D bmomqefUusifa&; orm;rsm;om jzpfMuygonf bk&m;/
2/

xkdokdU

bmomrJhkyf0g'Drsm;

jzpfaMumif;udk

olwkdU\

atmufygtajymtqkd

ta&;tom;rsm;t& xifSm;vSygonf bk&m;/


'DaeU Ak'bmomqkdwJh vlpm;awGrSm bdef;eJU bdef;pm;vdk jzpfaeMuNyDukd;? bdef;qkdwm
rpm;cif wkef;uawmh tvum;[maygh/ rpGJygbl;? bdef;rI rpm;&vdkU bmrQ rjzpfao;ygbl;? tJ
... bdef;uav; eJeJ0ifNyD; pGJvmNyDqkdawmh 'Dbdef;uvGJvdkU wjcm;bmrQ rvdkvJ rvdkcsifbl;? rMum;vJ
rMum;csifbl;? bdef;qkdwJh bdef;yJ pGJawmhwmyJ? om;r,m;awmif bdef;avmuf rrufawmhbl;?
[kwfuvm;- tckvJ 'kdUwawGrSm bdef;pGJ aewJh bdef;pm;awG bdef;jzwfckdif;ovdk jzpfaeNyD? [dkuGefjrLepfrsm;u bmom[m bdef;yJvdkUajymwm aoaocsmcsm awG;awmh 'Dae&mrSm wu,f
rSefwmudk; 'umBuD;&JU/
(twGJ-1? trSwf (8) opm"ra&;&mpmapmif ESm 8-wGif azmfjyaom OD;Ou|a[maom "rpMum
qkdonfrS)
3/

pum;&yfrsm;jzifh

OD;Ou|ESifh

aemufvkdufwkdUonf

bmomrJhrsm;jzpfMuonfrSm

xifSm;vSygonf bk&m;? olwkdUonf tjcm;bmomrJhrsm;enf;wl kyf0g'Drsm;vnf; jzpfMuaMumif;udk


qufvuf oufaocHom"u wifjy ygrnf bk&m;/
(u)

trSefrSm yvkyfol (um&u)onf kyfwHk;kyfcJ tppfrkcsjzpf\? odkUjzpfvQif cHpm;ol


(a0'u) aum bmoabmjzpf&rnfenf;? if;vnf; kyfobm0yif {uEjzpf&ayrnf/
(vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm-56)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

21

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


kyfonf tajccHjzpf a0'em onm ocFg& 0dnmPfwkdUonf kyfudk rSD&mwnf&m xm;
jzpfay:vmaom tusdK;w&m;? (0g) tcdk;owd? (0g) kyf\ t[kefrQom jzpfayonf/
(31 -bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf- 202)

(*)

wcsdKUu

tSifbk&m;[m

kyfudkom

a[maew,f?

pdwfuav;udk

vkyftHk;rSaygheJU

ajymaew,f? usKyfwkdU 'umrBuD;awGu? aumif;ygNyD pdwfuav;udk vkyf&atmif?


b,frvJawmhvdkUom jyefar;vdkufMu&r,f/ y/ tvkyfvkyfqkdwm wu,fSdwJhkyfukd
aumif;atmif tvkyfvkyfMu&rSmyJ? pdwfudk aumif;atmif vkyfvdkU r&ygbl;/
(tdka,m*D oif b,fqDoGm;rvJ? pmrsufESm 80-81)
(C)

emrfonf bmvJqkdOD;-blw"mwfwkdU\ owdkyfyif jzpfaejyefonf? taMumif;rlum;


avESihf awaZm awGUvQif ]]tm;touf}} [l jzpfaom owdonf kyfbm0\
yifudkvuPmaMumifhyif jzpfonf? xkd0ga,mESifh awaZm wkdUonf rnfonfhj'yfpif
y&rmtPkjrLwGifrQ

oD;jcm;uif;vGwfpGm

tpOfwGJpyfaeaomaMumifh

jzpfonf?

odkUjzpf&m

rSd?

y-tm-0g-aw

blwj'yfpif

rlv

wkdUrSm

y&rmtPkjrL

obm0txd tqifhqifh tuJcwfavhvmaomtcg blwkyfwkdUyif kyf[kvnf;aumif;?


emrf[kvnf;aumif; ponfjzifh jzpfaeaomaMumifh tm;vHk; kyfbm0 tajccHcsnf;
jzpfaeonfudk awGU&ayonf/
(i)

(ocifjrwfqkdif\ Ak'0dyem? yxrwGJ 84-85)

kyfemrfESpfckrSm wpfckESifhwpfck ruGJay? y&rwfyx0D y&rwftmayg y&rwf0ga,m


y&rwfawaZmwkdUrSm

tNrJtwlwajy;wnDwnf;

kyfvnf;

emrf?

emrfonfyif

kyftjzpf'GefwGJum tpOftwl jzpfysufaeonfudk awGUjrifrSom csufcsif; jzpfonfudk


jzpfrSef;odonf/
4/

pum;&yfrsm;jzifh

(Ak'0dyem yxrwGJ-113)
vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

aemufvdkuf

orm'd|dokawoe0g'D

polwkdUonf jrwfAk'\ rSefuefpGma[mMum;xm;aom emrfw&m;rsdK;udk todtrSwfryMuyg? olwkdU\


kyfMurf;0g'D q&mhq&mBuD;rsm;\ t,ltqaemufodkU aumufaumufygatmifvdkufum jrwfAk'tbd"rm
omoemudk ausmckdif;aom olrsm;om jzpfMuygonf bk&m;/
5/

jrwfpGmbk&m;\ yd#uwfawmfrsm; emrfw&m; awGa0oltwGuf kyfudk tusOf;? emrfudk

tus,fcsJU a[mawmfrlaom a'oemrsm;? kyf awGa0oltwGuf emrfudk tusOf;? kyfudk tus,fcsJU


a[mawmfrlaom a'oemrsm;? kyfemrfESpfyg;pHk awGa0oltwGuf kyfa&m emrfyg tus,fcsJUa[mxm;aom
a'oemrsm;[k pepfwus kyfemrf"rwkdUudk wGJvsuf a[mxm;aom a'oemrsm;udk awGUjrif&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

22

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

6/
emrfw&m;udk

aumufEkwfcsuf pum;&yfrsm;onf bk&m;a[ma'oemrsm;ESifh qefUusifNyD; bk&m;a[m


y,fSm;

t"r0g'rsm;om

kyfudkyif

jzpfygaMumif;ESifh

emrfw&m;[k
xkdOD;Ou|ESifh

qkdxm;&um;

yd#uwfawmfESifh

aemufvkdufrsm;onfvnf;

qefUusifaom

Ak'0g'Drsm;

r[kwf?

kyfMurf;0g'Drsm;tjzpf xifSm;ygaMumif;udk dkaopGm avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

23

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (2)

2/

vlaovljzpf[l pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsufyg

bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

apm'emcsufESifh ywfouf awmifwGif;BuD; OD;Ou|onf vlaovljzpf trnfSd pmtkyf

tpSdaom pmtkyf pmwrf;rsm; a&;om;xkwfa0jcif; oifwef;rsm;ay;jcif;? a[majympnf;Hk;jcif; ponfjzifh


vkyfaqmifcJhygonf

bk&m;?

,if;

vkyfaqmifcsufESifh

ywfouf

oufaotaxmuftxm;rsm;udk

vufvSrf;rDorQ tenf;i,favQmufxm;cGifhyygbk&m;/
(u)

vlom;qkdwJh

ow0g

aoqHk;oGm;NyD;wJhaemuftcg

tu,fpifppf

jzpfcGifhjzpfp&m

jzpfzkdUtvm;tvmrsm; SdcJhao;vQif vlrSwyg; tjcm;bmrQ jzpfp&mvnf; rSdacs/


(vlaovljzpf pmtkyf? 'kwd,tBudrfdkuf? pmrsufESm-4)
(c)

vufSdurmavmuwGif

txGwftxdyfjzpfaom

tEdrtajctaeodkU

a&mufaeaom

vlom;onfvnf; aemufodkUjyefqkwf zkwfESifhNydwm wapESifh rSifpm i&JaumifESifh


wd&pmefow0grsm; jzpf&ef taMumif; vHk;0rSdawmhacs/
(vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm-331)
(*)

vlom;onf aoNyD;onfhaemuf qufvuf jzpfae&OD;rnfqkdvQif vlrSwyg; tjcm;aom


ow0gtjzpfodkU ra&mufEkdif/ (vlaovljzpfpmtkyf? 'kwd,tBudrfdkuf? pmrsufESm-306)

2/

OD;Ou|onf ol\vlaovljzpf0g'udk oHa,m*okwf bk&m;yif a[mav[ef r[kwfrrSef

vkyfBuH pGyfpGJ xm;ygonf bk&m;? trSefrSm oHa,m*okwf trow0g trjyefjzpfyHk? tzkdow0g


tzkdjyefjzpfyHk? tr ow0g trow0gtjzpfrS ausmfvGefyHk? tzkdow0g tzkdow0gtjzpfrS ausmfvGefyHk
av;csufcGJ a[mxm;ygonf bk&m;? OD;Ou|\ olvkd&mqGJ bk&m;tm; pGyfpGJxm;yHkudk qufvuf
em;qifawmfrlMuygbk&m;/
(C)

b,favmufrsm; *GusvkdufovJqkdawmh usKyfvdk vlaovljzpfbkef;BuD; vmNyD; Oap''d|d


vdkUrsm;awmif zdESdyfvkdufMuao;w,f? 'gvJ ,HkwJhvlu ,HkMurSmyJ? y#dporkyg'fa'oemBuD;
OD;xdyfxm;NyD; Oyg'gefrjywfwJh vlao&ifvlyJvdkUqkdwm usKyfucsnfh a[mwmr[kwfygbl;?
bk&m;Sifudk,fwkdif oHa,m*okwfBuD;eJU zGifhNyD; a[mxm;wm txiftSm;ygVdawmfrsm;rSm
ygSdw,f/
(11-4-73 armfvrdifa[m? OD;Ou| twGJ-1? trSwf-1? opm"rpmapmif ESm-12)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

24

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;3/

OD;Ou|onf

t&d,mrsm;&Sdonfh

ol\

vlaovljzpf0g'udk

*kPft&nftcsif;rsm;yif

&av[ef

oabmusvufcHvQif

aomwmyef

vdrfnma&;om;vsuf

tvG,fwul

aomwmyefbGJU,lvdkaom vltrsm;udk atmufygtwkdif; pnf;Hk;jyefygonf bk&m;/


(i)

vlom;onf vlaovQifvlomjzpf\[kqkdtyfaom obm0trSefudk oabmaygufonfESifh


wpfydifeuf(1)

'd|"r=rsufjrifoabm jzpfavawmh\/

(2)

yw"r=em;Mum;oabm jzpfavawmh\/

(3)

0d'dw"r=ESmacgif;ESihf vQmawGUoabm jzpfavawmh\/

(4)

y&da,m*gVS"r=udk,fum,wpfckvHk;

ysHUESHU

(0g)

pdrfhxHk

tusdK;&aom

reawGU(0g) [',awGU oabmjzpfavawmh\/


(5)

vlaovQif vljzpfjcif;omvQif ed,w jzpfonf/

(6)

,if;odkU NrJrSomvQif oarm"dy&m,ebufodkU wkd;wuf oGm;Ekdifonf-

[laom Ak'\ tmabm*ESifh udkufnD qDavsmfrnf/


(vlaovljzpfpmtkyf? 'kwd,dkuf? pmrsufESm- 47)
4/

vlaovljzpf pmtkyfudk pwifxkwfa0cJhaom OD;0go0uvnf; (17-4-76) aeUn

ajrmif;jrw&m;yGJwGif vHk;0rjzpfEkdifaom refusnf;yifu refusnf;yif aygufonf? wrm rjzpf [laom


Oyrmjy olUq&m vlaovljzpf0g'udk atmufygtwkdif; axmufcHcJhygonf bk&m;/
(p)

a[h ... vl[m bmrSjzpfp&m rvkdbl;? vl[m vlyJ jzpfp&mSdw,f? jzpfjcif;jzpf&if


refusnf;yif onf refusnf;yifyJ aygufw,f? wrm rjzpfbl;? ckvJ vlyHkpHukd bmyHkpHeJUrS
ajymif;vdkY r&bl;/

(ajrmif;jr w&m;yGJa[majymcsuf ud;acG bD-bufrS)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;5/

OD;Ou|\om0uBuD;ocifjrwfqkdifuvnf; vlaovljzpf jyem pmrsufESm 162-163

rSm vlaovljzpf0g'udk kyf0g'ESihfwGJvsuf atmufygtwkdif; rSwfwrf;wifcJhjyefygonf bk&m;/


(q)

'DvdkuG?

udk,fhkyf

udk,fhemrftay:rSm

wu,fpGJwJh

kyfemrf

o@meftSdukd

pGJwJh

tw0g'kyg'gef twkdif; vl[mvlyJ jzpfw,f? ukodkvftukodkvfudpu oleJU rqkdifao;bl;?


'gayrJh um,uH 0pDuH raemuH pwJh udk,f EIwf ESvHk; raumif;vmwJh kyfysufu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

25

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jyefay:vmwJh blwkyfqkdawmh kyfqkd; jzpfvmr,f qkdygawmhuGm? ajcwkdcsifwkdr,f?
vufrygcsifrygbl;? raemuH MuyfMuyfqkd;wJh kyfusawmh awmfawmftusnf;wefwJh kyfqkd;
kyf0g;rsdK;ayghuGm? 'Dqkd;vmwJh kyfysufu jyefaygif;pyfwJh kyfopfrSef&if rsufaph&if
csdKU,Gif;r,f? yg;pyfNyJ rsufjyL;&if jzpfr,f? acgif;&if BuD;r,f? 'grSr[kwf udk,fwGif;u
tonf;wkdU ESvHk;wkdUyg nHhzsif;vm&if toufyg wkdr,f/
(vlaovljzpf jyem? 162-163)

azmfjyyg pum;rsm;t& OD;Ou|ESifh aemufvdkufwkdUonf vlaovQif vlrSwpfyg; tjcm;jzpfp&m rSd?


vlomvQif jzpf&rnf [k qkdvsufSdaMumif; xifSm;pGm odjrifMu&ygonf/
6/

odkU&mwGif wynfhawmfrsm; yd#uwfusrf;pmudkavhvm&mwGif ow0gwkdUonf rdrdwkdU

ukodkvfuHtukodkvfuH tavsmuf *wdig;yg;wkdUwGifwpfyg;yg;odkU vm;a&mufEkdifaMumif; odSd&ygonf


bk&m;? ukodkvftusdK;ay;vQif vlb0 ewfb0 jzpf&NyD; tukodkvftusdK;ay;vQif i&Jwd&pmef Nydwm
b0rsm;odkU usa&muf&rnfjzpfygonf bk&m;? w&m;a'oemawmft& vlaovQif vlaomfvnf;aumif;?
ewfaomf vnf;aumif;? i&Jow0gaomf vnf;aumif;? wd&pmefaomfvnf;aumif;? Nydwmaomfvnf;aumif;
jzpfEkdifygonf/
7/

]]vlaovljzpf}} [laom tcsufukd olUt,l0g'\ r@dKifxm;NyD; 31-bHk y,fjcif;? 31-

bHkudk a[mxm;aom yd#uwfoHk;yHkudk y,fjcif; ponfjzifh 0g;vHk;Snfjzifh qufvuf&rf;yHkrsm;udkvnf;


awGUMu&ygonf bk&m;/
8/

xkdUaMumifh vlaovQif vlomjzpf&rnf[laom OD;Ou|\ t,lonf qkdcJhyg *wdig;yg;

w&m;a'oemESifh qefUusifaomaMumifh "r0g'r[kwf? t"r0g' ppfppfom jzpfygaMumif; a0zefppfaq;


tqHk;tjzwf ay;awmfrlMuyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

26

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (3)

3/

31-bHkudk

Ak'jrwfpGmbk&m;u

vufrcH[l

rSm;,Gif;pGma&;om;a[majymrIESifh

ywfouf

apm'emcsufygbk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh aemufvkdufwkdUonf olwkdU\ vlaovljzpf0g'udk cdkifNrJap&ef

vlUbHkrS wpfyg; tjcm;bHkwkdUukd rxm;vdkMuyg? odkUyg 31-bHkudk bk&m;a[mcJhygvsuf ra[mav[ef


vkyfBuHpGyfpGJrI

trsdK;rsdK;udk

yvkyfcJhMuygonf?

olwdkU\

vkyfBuHpGJcsufrsm;rS

oufaocH

taxmuftxm;rsm;udk tenf;i,f avQmufxm;yg&ap bk&m;/


(u)

vlom;onf

cEmysufa<u

Nydwmaumif?

aoqHk;NyD;onf\aemuf

tol&um,faumifrsm;vnf;

i&Jaumif?

rjzpfEkdifwJhtjyif

wd&pmefaumif?
txufaumif;uif

a0[mwpfcGifrSm usifvnf usufpm; ajy;vTm;aeMuwJh ewfjA[m ajymifajymifvufvuf


udk,fa&mifxGufaewJh ow0gawGvnf; rjzpfEkdifawmhNyD/
(vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm 7-rS)
(c)

vufawGUjzpfaom vlESifhwd&pmefudk y"metajccHtjzpfjzifh rlwnf xm;cJhMuukef\?


wd&pmefudk tajcy Nydwm tol&um,fESifh i&Jow0g[l xyfrH cGJjcm;Mujyefavonf?
oHk;rsdK;um; rsufawGUvufawGUr[kwfbJ (0g) pdwful;wkdUom jzpfMuukef\/
(vlaovljzpf? pmrsufESm-11)

(*)

aumif;uifudk MunfhwJh rSefajymif;BuD;rsm;udk wDxGiftoHk;yvkdufonfESifh wpfydifeuf


aS;vlwkdU trSef,HkMunfcJhMuaom ewfjynf jA[mhjynfqkdwJh aumif;uifbHkeef;awG[m
aea&mifawGaMumifh qD;ESif;aygufuJhodkU wpfckNyD; wpfck qufum qufum uG,faysmuf
oGm;MuSmavNyD/

(C)

(vlaovljzpf? pmrsufESm 99-100)

ewf jA[m odMum;wkdU[m rkcstm;jzifh pdwful;e,fy,ftwGif;om touf0ifEkdifaom


ow0grsm; jzpfMuukefownf;/

(i)

(vlaovljzpf-155)

uREkfyfwdkU\ aqG;aEG;yGJrsm;onf ae&mESifhtESHUvnf;aumif;? xyfrem;tm;jzifhvnf;aumif;


usif;yvmaomtcg tNrJwap cvkwfuefoif;yrm uefUvefUvkyf vkdufygavhSdaom
31-bHk jyemudk Sif;vif;okwfoifypf rjzpfawmhonfh tajctaeodkU a&mufSd
vmygawmhonf?

(p)

avmuork',
avmuSdol[k

(31 -bHk0g' Ak'vufrcH -147)


twd?
pGJ,lMu

avmueda&m"

ewd-tpGJOyg'gef

tpGJOyg'gefuif;pifolwdkUtwGuf

w&m;SdolwdkUonf
avmujzpfaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

27

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rSdawmh[lonfh upm,ea*gwrax&ftm; Ak'bk&m;ocifu a[majymTefMum;csuf
twkdif;omqkdvQif b0 xkdb0 aemifb0 tqufqufESifh wuGaom ewfjynf
jA[mhjynf

i&Jjynf

tol&um,fjynfwkdUonf

e,fxJrSmom Sdacsonf/
(q)

Oyg'geftawG;e,fxJ

pdwful;,Of

(31 -bHk0g' Ak'vufrcH- 210)

wefckd;jy#d[mwkdUudkvnf;aumif;?
vnf;aumif;

ewfjynf

vnf;aumif;

,HkMunfrIonf

ewfqkd;ewf0g;ESifh

jA[mhjynfESifh

ewfaumif;ewfjrwfwdkUudk

,rrif;\tifyg,m

vlom;\

OD;aESmufudk

EkdifiHawmfBuD;rsm;udk

azmufjyefacsmufcsm;ap

uygavmuBuD;udk tl;axmiftjzpfodkU a&mufapcJhonf/


(tpGJywf wJukwfaTeef;awmf pmtkyf -54)
(Z)

ewfjynfodkU

a&mufa&;twGuf

'gersm;udk

rvkyfygu

i&Jrsm;ESifh

uHawGU&NyD;

epfemrISdwwfovdk ewfjynf i&Jjynf[l woD;wjcm; rSdygbJESifh rSdonfhtvkyfudk


aiGukefaMu;us yifyef;cHNyD; vkyfaeyguvnf; opfajcmufyifudk a&avmif;onfhyrm
toufxufqHk; 'kuESifhom uHawGUoGm; Ekdifonf/
2/

(ewfESifhi&J b,frSmvJ -10)

odkUvQif awmifwGif;BuD; OD;Ou|ESifh aemufvdkufwkdUonf 31-bHkonf wu,f rSd?

pdwful;,Of Oyg'geftpGJrQom jzpfonf[k qkdonfhtjyif bk&m;a[mr[kwfaom ]]avmuork', twd?


avmueda&m"

ewd}}

[laom

vufjzpfygVdrSm;

vufjzpft"dym,ft,ltqtrSm;wkdUudk

bk&m;a[mjzpfav[efyif vdrfnm qkdxm;Muygonf bk&m;/


3/

Ak'jrwfpGm

jzpfMu&aMumif;udk

rsm;pGm

yd#uwfa'oemwkdU
Tefjyxm;ygonf

umrm0p&ukodkvfuHaMumifh

umrok*wd

tlyg0p&ukodkvfuHaMumifh

tly

7-bHk?

4-bHkwkdU

xkdxdkaumif;raumif;uHwkdUaMumifh
bk&m;?

tukodkvfuHaMumifh

ly0gp&mukodkvfuHaMumifh
jzpf&aMumif;udk

ax&0g'

xkdxkdbkH
tyg,fav;bHk?

ly

16-bHk?

yd#upmaywkdU

rsm;pGmawGU&ygonf bk&m;/
4/

odkUyg 31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom pum;onf Ak'bk&m;udkvnf; apmfum;NyD;

yd#uwfa'oem ESifhvnf; qefUusifaomaMumifh t"r0g'omjzpfaMumif; dkaopGm avQmufxm;tyfygonf


bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

28

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (4)

4/

Ak'bmomtajccHjzpfaom uH-uH\tusdK; ouf0if,HkMunfrIukd ysufpD;atmif enf;trsdK;rsdK;jzifh

zsufqD; aeMujcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;1/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh aemufvdkuf orm'd|dokawoe0g'D polwkdUonf 'd|d0dyvmo

(t,lazmufjyef) wpfzufvGef? t0dZmAGuf uRHojzifh oEd|dy&mrmoD (udk,fhtjrifudk trSefvkyfum


trSm;oHk;oyfol) tm'ge*g[D (,lrd,l&m pGJvrf;pGm ,lol) [laom Ak'bmom0if r[kwfolwkdU\ tajymrsdK;
t,lrsdK;ukd ,lq ajymqkdaeMuygonf? Ak'bmom0if[k trnfcHxm;Muygvsuf Ak'omoemawmf\
tajccHrlvjzpfaom uruwm orm'd|dudkyif ykaAuw a[wk'd|dESifh a&maxG;um vGJrSm;pGmajymqkd
,lqMuygonf? olwkdUonf uHESifhuH\tusdK;udk y,fvdkufvQif vlaovljzpf 0g'ESifh tH0if*Gifusjzpfrnf[k
wGufq uHESihf uH\tusdK;wkdUukd y,fSm;aom pum;wdkUudk ajymrSm; a&;rSm; Muygonf/
2/

OD;Ou|onf ol\ vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 14- ukodkvfuHESifh aumif;usdK;?

tukodkvfuHESifh raumif;usdK;wkdUudk pdwful;,Of[k atmufygtwkdif; pGyfpGJxm;ygonf bk&m;/


(u)

aumif;rI

aumif;wmudk

aeruGmnrvyf

w&pyf

tm;xkwf

yvkyfud;yrf;ol

vlom;twGuf te*tzkd;wef trsdK;rSef qkvmbfrsm;ESifh bHkeef;rsm;udk wcrf;wem;pDrH


xm;cJhMuukef\? zefwD; xm;cJhMuukef\? odkU&mwGif raumif;rI[k qkdtyfwJh 'kpdkuf
t,kwfw&m;rsm;udk vdkufrSm;usL;vGefaom vlom;twGufvnf; pl;Sxufjruf wu,f
tcH&cufonfh yufyufpufpuf tjypf'Pfrsm;udk tjyif;txef csrSwf xm;cJhMuukef\?
&uf&ufpufpuf tjypf'Pf cwfcJhMuukef\? pifppfvdk&if;rSm pdwful;oufoufjzifh
vlom;\ pdwfukd jzm;a,mif; aoG;aqmifcJhMuukef\? ajcmufvSefUcJhMuukef\/
3/

OD;Ou|\wynfhBuD; ocifjrwfqkdifuvnf; ol\ vlaovljzpfjyem pmrsufESm (158-

159) atmufyg twkdif; q&mhoHa,mifvdkuf rSwfwrf;wifxm;avonf/


(c)

]]tEkdU 'Db0 aumif;pm;csrf;omaewmawG[m aS;b0u y&Hy&b0gb0u ukodkvf


r[kwf&bl;aygh/
[

'gu

b,faS;aS;u

tjrwfxkwfvdkU&ifvnf;

jzpf&r,f?

uHrSr[kwfbl;?

tckb0

vdrfvnfaoG;pkyf

udk,fEIwfESvHk;

oHk;yg;vHk;u

olUtajctaeeJU

tqifajyatmif aumif;atmif rSefatmif vkyfEkdifvkdU&ifvnf; jzpf&r,f? 'Dyputvkyf&JU


aus;Zl;oufoufyJ? tckb0csrf;omwm [dkaS;aS;u ukodkvfuH taMumif;vdkUrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

29

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


,Hkvdkuf&if

tJh'gukd

bk&m;u

ykaAuwa[wk'd|dvdkU

qkdxm;w,fSdw,f?

bk&m;tvdkuawmht"rwJh? w&m;r[kwfvdkUqkdwmyJ}}
(*)

]]ukodkvf tukodkvftusdK;w&m;[lonfum; taMumif;aMumifh tusdK; rjywfqufonf[k


uruw

vrf;pOf*dkPf;rS

jAm[Pa0'a'oemrS

,HkMunfaom

jrpfzsm;cH

w&m;jzpf\?

pD;qif;

vmaom

xkdw&m;onf
w&m;jzpfav&m

oHo&mvnfaea&;udkomvQif tm;ay;aeaomw&m; jzpfonf}}


(Ak'0dyempmtkyf yxrwGJ-146)
(C)

Ak'\

rl&if;a'oemrsm;

twdwfuHukd

tpGJyaom

y&r&umrm0p&

ukodkvf

tukodkvfrsm;tm; pGJ,l vufcH ,HkMunf&efrygrSday/


(Ak'\ rd*'g0kefw&m;? pmrsufESm-57)
(i)

t0dZm wPSm Oyg'gef uH ocFg&[laom twdwfb0taMumif;uHaMumifh ,ck


ypub0rSm 0dnmPf emrfkyf oVm,we z a0'em [laom tusdK;w&m;rsm;
vmjzpf&onf ponfjzifh twdwfb0u taMumif;aMumifh ,ckb0wGif tusdK;w&m;rsm;
vmjzpf&onf [laom t,ltqrsm;rSm twvrf;pOf 0dnmOfpGJ trSm;w&m;rsm;om
jzpfonf/

(0drkwd&o t&aumufusrf; 22-23)

4/

pum;rsm;jzifh

ukodkvfuH

tukodkvfuHwkdU\

OD;Ou|ESifh

oHa,mifvdkuf

aumif;usdK;qkd;jypfrsm;udk

orm'd|dokawoe0g'D
vnf;aumif;?

polwkdUonf

emeuPduowdSdaom

twdwfuHukdvnf;aumif;? ypKyefuHaMumifh tem*wf &rnfh tusdK;udkvnf;aumif; ypfy,fMuygonf


bk&m;/
5/

Ak'jrwfpGm

aumif;aomuHaMumifh
&onfukdvnf;aumif;?

a'oemawmf
aumif;aomtusdK;?

twdwfuHaMumifh

rsdK;aphtvdkuf

toD;jzpfonfukd

raumif;aomuHaMumifh

ypKyeftusdK;

&yHkESifh

Oyrmxm;

raumif;aomtusdK;

ypKyefuHaMumifh

tem*wftusdK;

&yHkrsm;udkvnf;aumif; a0zefcGJjcm; rsm;pGm a[mxm;ygonf bk&m;/


6/
ypKyeftusdK;

odkUyg ukodkvfuH tukodkvfuHwkdU\ aumif;usdK;qkd;jypfrsm;udkvnf;aumif;? twdwfuH


ypKyefuH

tem*wftusdK;rsm;udkvnf;aumif;

y,fSm;aom

pum;onf

yd#uwfa'oemawmfrsm;ESifh qefUusifaom t"r0g'rsm;omjzpfaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

30

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (5)

5/

twdwftem*wfb0wkdUukd

vHk;vHk;ypfy,fNyD;

Ak'0g'udk

ypKyef0g'jzpfav[ef

trsdK;rsdK;

vSnfhpm;vsuf a&;om;a[majymrIESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwkdUbk&m;1/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh if;\ aemufa,mifcHrsm;onf twdwfb0udkvnf; vufrcH?

tem*wfb0 udkvnf; y,fvSef? ypKyefwpfb0udkom rsufawGUvufawGUjzpfonfqkdNyD; vufcHMuygonf?


tem*wfb0 wpfydkif;wpfp vufcHMuolrsm;uvnf; vlaovQif vljzpfonf[laom abmiftwGif;om
vufcHMuygonf? olwkdUonf tpp t&m&m ypKyef wpfb0ukdom rlaoxm; pOf;pm;vufcHMuygonf?
olwkdUudk,fwkdifyif taMumif;udk xkwfazmf today;MuNyD; jzpfygonf/
(u)

uygvlom;\

wpfckwnf;aom

ykcufESifhacgif;tMum;Sd

(0g)

ESpfckrjzpfEkdifaom

ypKyefwdwdjzpfaom

{uefcsrf;omrI &a&;yifjzpfonf/
pum;&yfonf

ypKyefudkom

t"dutvdkqEum;

ypue,ftwGif;

udk,fa&mpdwfyg

(tewa&mifjcnf pmrsufESm-186)

aumuf,lazmfjycsuf

jzpfygonf?

OD;Ou|onf

]]twDwH

emEkaompmrd}} tpSdaom bk&m;a[m awrdZmwfawmfvmpum;udk tBudrfrsm;pGmudk;um;vsuf Ak'udk


ypKyeform;oufouf jzpfav[ef 0g'jzefUcJhygonf/
uJhokdU

OD;Ou|\

Mo0g'udk

vufqkyfvufudkif

&Sdxm;Muaom

olwkdUukd,folwkdU

or'd|dokawoDqkdolwkdUu odkU qkdxm;Muygonf/


(c)

orm'd|dokawoDwkdUonf aumif;rI raumif;rI taMumif;tusdK;wkdUudk ypKyefusus


vufcH,HkMunfonf/
(orm'd|dokawoetzGJUcsKyf t,l0g'a&;&mqkdif&m cH,lcsuf oabmxm; tykd'f -8)

2/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

if;\

aemufa,mifcHrsm;onf

oAkbk&m;Sifudkvnf;

olwkdUvdkyif rsufaphwqHk;om MunfhEkdifonfh olvdkigvdk omrnvlpm; ypKyefwpfb0orm; jzpfatmif


ZGwftwif;yif odkU yHkoGif; aeMuygonf/
(*)

Ak'onf-olonf ykcufESifh acgif;tMum; vufiif;'d| awGUuHae&aom ypKyefb0udkom


wdus

jywfom;pGm

azmfxkwfcJhojzifh

ajymovdk

vkyf

vkyfovdk

ajymcJhaom

vufawGUorm;jzpfcJhonf/
(Ak'0g' tajccHoifwef;? oifwef;trSwfpOf (1) orm'd|dokawoetzGJUcsKyf-pmrsufESm -39)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

31

tpodkU
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Ak'&JU vrf;Tefcsufu/ y/ wrvGefudpusawmh pOf;udk rpOf;pm;MueJUwJh? rif;wkdUeJY
bmrSrqkdifbl;? tJ'gawG oGm;pOf;pm;ae&if 'kuyGm;pD;a&;rSwyg; bmtusdK;rS rSdygbl;wJh/
(opmAdrmeftwGJ (1) trSwf (6) ESm-25? orm'd|dokawoetzGJUcsKyf)

3/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

if;\aemufa,mifcH

Ak'bmomta&cHwkdUonf

oAkbk&m;Sifudk ypKyef wpfb0udkom vufcHoltjzpf vSnfhumywfum vdrfnmyHkazmfaeMujcif;rSm


twdwfb0taMumif;t&mrsdK;pHkudk

tukefodawmfrlEkdifaom

bk&m;Sif\

ykaAed0gomEkwdPfawmf

tygt0ifjzpfaom PfawmfrsdK;pHk? tem*wftaMumif;t&m odp&mrSeforQudk {uEodawmfrlEkdifaom


tem*wHoPfawmftygt0ifjzpfaom

PfawmfrsdK;pHk?

pkaqmif;awmfrlcJhNyD;jzpfonfh

yg&rDawmf

t[kefwkdUaMumifh tjynfhtpHk &SdawmfrlNyD;aom PfawmfBuD;rsm; jrwfbk&m; rSdMuyg[k ajymEkdifatmif


ud;pm;aeMujcif; jzpfygonf bk&m;/
4/

uJhodkU PfeDPfeuf bufpHkpGufNyD; r[kwfr[yf vkyfZmwfcif;um oAkbk&m;Sif\

0g'udk ypKyef 0g'oufouf jzpfav[ef tvdrfPfaESm a&;om;ajyma[maeMuaom vlaovljzpf


OD;Ou|ESifh if;\ aemufa,mifcHorm;wkdU\ 0g'onf "r0g' r[kwf? t"r0g'om jzpfaMumif;udk
bk&m;a[m yd#uwfawmfESifhtnD pdppfqHk;jzwfay;awmfrlMuyg&ef apm'emvTmudk wynfhawmfrsm;
wifoGif;Muygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

32

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (6)

6/

Ak'tbd"rmudk

bk&m;a[mr[kwfav[ef

taumufPf

trsdK;rsdK;jzifh

tvJxdk;aejcif;ESifh

ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&f q&mawmfrsm;bk&m;1/

Ak'jrwfpGm\ pum;awmfrsm;jzpfaom yd#uoHk;yHkudk omoemESifh cJGjyvQif -

(1)

okwefyd#uonf ow0gwkdU\ tvdkpdwfuduf pkdufponf tm;avsmfpGm qkH;r&m


jzpfaomaMumifh ,xmEkavmr omoem rnfygonf/

(2)

0de,yd#uonf

tjypftm;avsmfpGm

qHk;r&mjzpfaomaMumifh

,xmy&m"omoem

rsufESmraxmuf

[kwfwkdif;rSefpGm

rnfygonf/
(3)

tbd"rmyd#uonf

yk*dKvfow0g

qHk;r&mjzpfaomaMumifh ,xm"romoem rnfygonf bk&m;/


0denf;"dk&f q&mawmfrsm; bk&m;2/

wDaumifonf

qm;udk

aMumufbdouJhokdUvnf;aumif;

rsufcrf;pyfonf

aeudk

aMumufouJhodkU vnf;aumif; r[kwfrrSef taumufPfjzifh ajymqkda&;om;Muaom OD;Ou|ESifh


aemufvdkuf

orm'd|dokawoe0g'D

polwkdUonf

t[kwftrSefudk

azmfjyonfh

tbd"rmudk

aMumufMuonfrSm obm0usygonf bk&m;? tbd"rmudk vufcH,HkMunfvQif olwkdU\ vlaovljzpf


kyfMurf;0g' jymuszkdUomSdygonf bk&m;/
3/

odkUyg olwkdUonf olwkdUq&mBuD;jzpfaom ]]*sif;eif;\ a0'efwpf Ak'pfZif}}

BUDDHISM by G. G Genning)

(VEDANTIC

toHokdU aemufa,mifcH vdkufNyD; tbd"rmudk bk&m;a[m r[kwfav[ef

vkyfBuH ajymqkdMuygonf bk&m;? olwkdU\ pum;rsm;udk om"u tjzpf xkwfjyavQmufxm;ygrnf bk&m;/


(u)

wpfenf;MunfhjyefvQif
'kwd,?

wwd,

ryg0ifao;ay?

yxroH*g,emwifwGif
wdkUonfvnf;

tvm;wlyif

pwkwoH*g,emwif\

ay:vmjcif;jzpfonf/
(c)

oD[kdVfacwfapmapmydkif;uyif
ax&0g'DwkdU\

tbd"rm

wwd,oH*g,emwifcsdef

"rESifh0de,udk

tm*HkGwfqkdMuonf?

tm*HkGwfqdkMuonf?

aemufydkif;usrS

tbd"rm

tbd"rm

[l

(Ak'0g'tajccH oifwef;? pmrsufESm-70)


tbd"rmyd#urSm
pmaypkonf
(bDpD-244)

xifSm;NyD;jzpfonf?

yd#uwpfqltjzpf
xuf

odkUjzifh

pkpnf;wnfwHhaecsdefrSm

aemufrusEdkifacs?

odkUpifvsuf

&Sifr[mAk'aCmorax&fonf Ak'bk&m;ocif wm0womewfjynf 0gwGif;oHk;vwkdif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

33

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a[mMum;cJhaom tbd"rm 7-usrf;udk (Ak'rwl) bk&m;Pfaqmif a&;om;onf[k
,HkMunfvufcHxm;Mujcif;rSm xm;olwkdU\ oum,tpJGrQom jzpf&acsrnf/
(Ak'0g'tajccHoifwef; ESm-78)

(*)

tbd"rma'oemESifh ywfoufrl ed'gef;yk*dKvf0wKrsm;udk(1)

SiftmeEm\ 0efcHcsuf rygjcif;/

(2)

'd0d" wefckd;jytcef;rsm; OD;pm;ay;vmjcif;/

(3)

0drkwd&ousdK; rygjcif;?

(4)

,aeU avmu"mwfodyHu em;vnf&ef cufcJaejcif;? (Oyrm-jrifhrkd&fawmif


Smr&ao;jcif;) ponfwkdUaMumifh tvGefav;eufaomw&m;rsm; t,ltqrsm;
ygonfudk

todtrSwfyHkrSwyg;

Ak'bmodw[l

twnfy&ef

qufvufavhvm&ef trsm;BuD; vdkaeao;onf/


(a';'&JrdU uGif;ausmif;wkduf yedum,okawoDtzGJUrS 1330-ck? ewfawmfvqef;15&uf aeUpGJjzifh xkwfjyefaom Ak'omoemorkdif;?ESm-10)
(C)

,if; tbd"rm 7-usrf;udk Ak'bk&m;ocif wm0womewfjynf a[monf[laom


tcsufrSm

t|uxmq&m

SifAk'aCmo\

xGifvHk;yHkjyifrQom

jzpfaMumif;

xifSm;vSayonf/
(i)

pifppf yd#uwfpmayrsm;udk pkpnf;jcif;? teufzGifhqkdjcif; (t|uxm) rsm;ESifh tbd"rm


usrf;rsm;udk pkpnf;azmfxkwfay;jcif;tm;jzifh oD[dkVf SifAk'aCmoonf tvGefw&m
aus;Zl;BuD;rm;vSaom yk*dKvfBuD;um; rSefayonf? odkUaomf rdrdSmazGpkpnf;ay;aom
tbd"rmckepfusrf;\

MoZmxufjrufrItwGuf

Ak'a[m

vkyfypfcJhjcif;rSm

Sifr[mAk'aCmoonf Ak'a*gwrtay:wGif opmazmuf&m usaeayonf/


(twGJ -3? trSwf -12? opm"rpmapmif? pmrsufESm -5? 6)

0denf;"kd&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;4/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

orm'd|dokawoe0g'D

polwkdUonf

tbd"rmudky,f

Ak'jrwfpGm\ oAkwPftpGrf;jzifh a[mMum;tyfaom omoemawmfpufudk csdK;zsufaeMuaMumif;


xifSm;vSygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

34

tpodkU
5/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xkdxkd

0de,ygVdawmf

okwEygVdawmfrsm;tvdk

Ak'jrwfpGmvufxufuyif

tbd"rmSdaMumif; txiftSm; jyqkdxm;aom pum;rsm;Sdygonf? odkUyg wwd,oH*g,emaemufydkif;rS


tbd"rm

ay:av[ef

a&;om;aom

pum;rsm;onf

t"ruxmrsm;om

jzpfaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

35

wifjyavQmufxm;ygonf bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (7)

7/

Ak'jrwfpGm\

oAkwPfawmfudk

xdyg;apvsuf

Ak'bmom

ysufpD;&m

ysufpD;aMumif;

a[majyma&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

vlaovljzpf OD;Ou|\aemufvdkuf orm'd|dokawoe0g'DwkdUonf Ak'jrwfpGmSdaom

oAkwPfawmfudk

r,HkMunfMuyg?

w&m;tm;vHk;udkodaom

oAkwPfawmfudk

w&m;wpfpdwfwpfa'oudkomodaom ya'oPftjzpfodkU a&mufapMuygonf? olwkdUonf oAkAk'udk


omreftodPfxl;Sdaom

vlwpfa,mufxufydk

txifa&mufyHk

ray:yg?

om0uESifh

Ak'udk

xl;xl;jcm;jcm; uJGjym;atmif rjrifwwfMuyg/


2/

taMumif;ESifh ywfouf olwkdU\ pum;rsm;xJrS tenf;i,fudk oufaocHtjzpf

qufvuf avQmufxm; ygrnf bk&m;/


(u)

t|uxmq&mwkdUonf Ak'\ *kPftaMumif;t&mrsm;udk csD;ajrmufa&;om;&m xkd


oAkwPf &Sdonfqkdaom wdwdq&mBuD;wkdUudk tnHhrcHvdkonfu wpfaMumif;?
Ak'udk

tjcm;t&d,m

yk*dKvfwkdUESifh

cGJjcm;xm;vkdaomaMumifh

Ak'onf

bmrqkd

tMum;tjriftodSdaom oAkwPf &Sdonf[k jyqkdMu[ef wl\/


(c)

Ak'onf oAkwPf &ygvsuf tb,fhaMumifh a'0'wf\ aSUtjzpfudk udwifrodjrif


ygoenf;? aemifwpfaeUwGif rdrd\toufudk &efSmrnfholwpfOD;tm; tb,fhaMumifh
&[ef;ycGifh ay;ygoenf;/

(*)

Ak'onf oAkwPf&onf qkdygvsuf tb,fhaMumifh &[ef;wkdUtm; Ekwfy,foifhaom


ao;Ekyfaom odumyk'frsm;udk Ekwfy,fMuavmh[k rdefUawmfrl&ygoenf;? Ak'udk,fwkdif
ynwfawmfrlcJhonfh odumyk'frsm; Ekwfy,foifhaom odumyk'frsm; ygSdEkdifygrnfavm/

(C)

0dZmoHk;yg;onf

&[Emwkdif;&Sdaom

todPf

jzpf\?

odkU

qkdygrl

Ak'ESifh

&[Emyk*dKvfonf rnfodkU jcm;em;ygoenf;/


(i)

Ak'\&Sdtyfaom

oAkwPfonf

0dZmoHk;yg;wkdUudk

<uif;usefrSd

xdk;xGif;NyD;

odjrif&SdcJhaom Pf jzpf\/
(u) (c) (*) (C) (i) ig;rsdK;vHk; trSefw&m; okawoetrSwf (1) pmapmif ESm-5-6-7-
tbd"rmq&mpdefu a0zefa&;om;xm;ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

36

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&f q&mawmfrsm; bk&m;3/

pum;&yfrsm;jzifh

oAkwPfonf

tvHk;pHkaom

w&m;wkdUudk

odonfr[kwf?

0dZmoHk;yg; w&m; wpfpdwfwpfa'oavmufom odonf[k qkd&ma&mufygonf bk&m;/


4/

xkdolwkdU\ pum;onf oAH tbdnmod? ,'wd ae,sH=odtyforQ w&m;tm;vHk;udk

tukeftpif odjrifonf/
uwrH

wxm*w

(ck-7? 280/ ck-8? 178/ ck-9? 227)


oAkwnmPH?

oAH

ocFwrocFwH

te0aooH

ZmemwDwd

oAkwnmPH = ocFw tocFw w&m;tm;vHk;udk <uif;usefrSd tukefodaomaMumifh oAkwPf


rnf\ tpSdaom y#dord'gr*f ygVdawmf pmrsufESm-125 vm pum;rsm;ESifh qefUusifbuf jzpfaomaMumifh
"r0g'r[kwf? t"r0g' rsm;om jzpfaMumif; pdppfa0zef tqHk;tjzwf ay;awmfrlMuyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

37

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (8)

8/

Ak'bmom0ifwkdU\

orxvrf;pOfESifh

0dyemvrf;pOfwkdUudk

zsufqD;NyD;

oHo&mrS

xGufajrmuf&mvrf;udk ydwfyif[efUwm; zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/
taygif;yg

vlaovljzpf0g'D OD;Ou|ESifhwuG if;\Mo0g'cH orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;ESifhwuG


aemufvdkufrsm;onf

Ak'bmom0ifwkdU\

orxvrf;pOfESifh

0dyemvrf;pOfrsm;udk

ysufpD;atmif enf;trsdK;rsdK;jzifh zsufqD;vsuf SdaeMuygonf bk&m;? ,if;odkUzsufqD;&m pmtkyfpmwrf;rsm;


a&;om;xkwfa0 orx0dyemudk ajymifavSmifysufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;jcif;? a[majymyGJrsm;wGif
uHvQifuHovdk orx0dyem tm;xkwfMuaom yk*dKvfrsm;tm; uJh&JUjcif;? if;wkdU\ tajccHoifwef;wGif
orx0dyemvkyfief;udk Ak'0g'r[kwf[k twdtvif; ydkUcsjcif;rsm; yvkyfvsuf SdMuygonf bk&m;?
orx0dyemvrf;pOfudk ysufvdkysufpD; zsufqD;aeMuaom

if;wkdU\ vkyfaqmifcsufrsm;udk t>rufrQ

wifjyygrnf bk&m;/
2/

Ak'vrf;pOf trnfSd pmtkyf pmrsufESm 65-wGif vlaovljzpfq&mBuD; OD;Ou|u

a&;om;xm;onfrSm(u)

]]Ak'\ tppftrSefjzpfaom vrf;pOfum; Oyg'gefraESmifhbJ ajzmifhjzL;vS\? odkU&mwGif


oOyg'ge

[dELa,m*vrf;pOf

a,m*Dyk*dKvftaygif;wkdUonf

vTrf;rkd;aeaom

Ak'udk,fwkdifxGif

Armhy#dywdomoem0ifum;

Ak'udk,fwkdifavQmuf

Ak'udk,fwkdif

ajymifajrmufcJhaom Ak'\ tEkyg'gevrf;pOfudk Sdao;onf[lyif todtrSwfryEkdifcJh}}


[l a&;om;xm;ygonf/
3/

1340-ckESpf

(1978-ckESpf)?

0gwGif;umvwGif

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\

we*FaEGaeUwkdif; usif;ycJhaom Ak'0g'"ra&;&moifwef; ydkUcscsufwGif orx0dyemvkyfief;pOfrsm;rSm


Ak'0g'wGif ryg0ifaMumif;? twdtvif; oifwef;ay;HkrQru Ak'0g'jyemrsm;trnfSd pmtkyfpmrsufESm
(19-20) wGif atmufygtwkdif; bGif;bGif; Sif;Sif; twifh&JpGm a&;xm;ygonf bk&m;/
(c)

wduspGm qkd&aomf Ak'0g'wGif orxESifh 0dyemvkyfief;pOfrsm; ryg0ifyg/

(*)

odkUaomf orxESifh 0dyemudk tvHk;pHk cH ypfy,fjcif;rSm rjzpfEkdifyg? taMumif;rSmrl


,if; orxESifh 0dyemrsm;onf Ak'bmomavmuwpfckvHk; tdk;pGJ toJckdufvsuf
SdMuaomaMumifh ,if;wkdUudk arhavsmhxm;jcif;iSm roifhyg/

[l arm[onf;pGm a&;om;xm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

38

tpodkU
4/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


if;wkdU\

a&;om;csufrsm;onf

Ak'\

orx0dyemusifhpOfudk

[dELa,m*[k

t"rajymqkdjcif;? Ak' udk,fwkdifa[majymcJhaom orx0dyemusifhpOfrsm;udk Ak'0g'wGif ryg0if[k


ajymifajymifwif;wif;

a&;om;xm;jcif;jzpf

ygxu0*ygVd?

rZdryPmoygVd?

Oy&dyPmoygVd?

t*Fkw&edum,f tbdnmokwygVd? tocFw oH,kwfygVdawmfrsm;ESifh qefUusifaeygonf bk&m;? odkUjzpf


bk&m;a[ma'oemwGif wkdufdkufvmSdonfudk rsufpd rSdwf ]]Ak'0g'wGif orxESifh 0dyemvkyfief;pOfrsm;
ryg0ifyg}} [k jiif;qkdaomaMumifh rdpm"r t"r0g' jzpfaMumif;ESifh xkdodkUajymaom orm'd|dokawoe
tzGJU0ifrsm;onfvnf; t"r0g'Drsm;omjzpfaMumif; avQmufxm; apm'emtyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

39

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (9)

9/

Ak'omoemawmf\toufjzpfaom 0denf;usifh0wf w&m;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm; ypfy,fNyD;

ouFef;0wf omoemta&cHum rodem;rvnfolwkdUtm; vSnfhjzm;vdrfnmNyD; q&mwpfql vkyfcJhjcif;ESifh


ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/
1/
OD;0go0wkdUonf

vlaovljzpf0g'udk zefwD;aom OD;Ou|ESifh vlaovljzpfpmtkyfudk dkufESdyfxkwfa0aom


bk&m;omoemawmfwGif

aexkdif

ouFef;0wfxm;Muygaomfvnf;

if;wkdUonf

rdrdwkdUudk,fwkdif 0denf;odumyk'fudk rapmifhpnf;HkrQru if;wkdUESifh 0g'wl qEwl yk*dKvfrsm;udkyg tazmfnd


0denf;w&m;udk Oayumy vspfvsLIapcJh Muygonf? t&dyfckdNyD; tcufcsdK;aom tvGefaMumufzG,f
aumif;aom tvZD 'kDvBuD;rsm; jzpfMuygonf bk&m;/
2/

0denf;usifh0wfudk tvsif;*krpdkufaom OD;Ou|\ a&;om;csufrsm;teufrS tenf;i,f

xkwfEkwfjy&ygvQif ]]Ak'rSwfausmuf}} trnfSdpmtkyf pmrsufESm 175-wGif(u)

]],aeU bduKoHCmvdkUqkdwJh *dkPf;aygif;pHkbkef;BuD;awG vdkufemusifhoHk;aeMuwJh 0denf;udk


riJhnmbJ

avhvmoHk;oyfMunfhvdkuf&if

Oyg'gefwpfvHk;wpfcJBuD;

jzpfSdaewmudk

awGU&jyefw,f}}
[l &uf&ufpufpuf tremy a&;om;xm;wmudk awGU&ygw,f bk&m;/
3/

odkU a&;om;jcif;rsm;onf bk&m;ocif\ tmPma'oem jzpfaom 0denf;w&m;udk

Oyg'gefESifh udkifaygufjcif;oabmrSm aygavmBuD;ay:vsuf Sdygonf bk&m;? a&;om;csufonf


Ak'omoemawmf\ toufozG,fjzpfaom 0denf;w&m;udk y,f&ma&muf t0de,0g'D jzpfaMumif;
avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
4/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh tNrD;pm;zuf acgif;pm;zuf jzpfaom OD;0go0 (vlaovljzpfudk

yxrtBudrf dkufESdyf xkwfa0ol) onfvnf; oludk,fwkdif 0denf;w&m;udk rusifhoHk;rvdkufemHkrQru


Ak'omoemawmfBuD;ESifh pyfqkdifaom 0denf;"ruHpDrHyHkrsm;udk atmufygtwkdif; ajymifavSmifysufacsmf
oa&mfapmfum; ajymcJhygonf bk&m;/
Oyor'uHaqmifw,fqkdwm

cifAsm;wkdUvJ

jrifrSmayghAsm?

Ak'bmomtkyfpk

&[ef;cHwJhtcgusawmh [dkxdyfu xkdifwm OyZ,fq&m? 'Dbufu oHk;yg;u ur0gpmq&m?


ab;u[mawGu t&HawG? 0rf;emwJhtcg 0rf;qGJwkdUbmwkdU awmufwD;awmufwJhawG tukefaygh?
cav;arG;rvdkU cav;arG;rvdkU-cav;arG;rvdkU?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

40

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlzdkeJUvlrwdkU qufqHwJh cav;arG;wmu vlom;wkdU&JU vrf;pOftwkdif; arG;wm? 'D[mu

[dk [dELjAm[P wkdUqDu tarGtESpf ,lvmNyD; [dELjAm[Pvrf;pOfu(1)

jA[mbk&m;BuD;&JU yg;pyfu arG;wmonf jA[mZmwf (tjrwfqHk;)

(2)

jA[mbk&m;BuD;&JU &ifywfu arG;wmonf cwd,Zmwf?

(3)

jA[mbk&m;BuD;&JU Akdufu arG;wmonf 0Zmwf?

(4)

jA[mbk&m;BuD;&JU aygifu arG;wmonf ok'Zmwf

5/

tJ'DZmwf4-rsdK;udk

jyefvnfjyifqifa&;

vkyfcsifwmeJU

[dkxdyfuxkdifwJh

OyZm,fq&mutaz? 'Dbufu ur0gpm zwfwmu tar? rdb 2-yg;arG;vmwJh paeom;wifarmifqkdwJh


aumifav;udk

jA[mZmwfxJoGif;csifawmh

[dk

wifjyifacGBuD;

xkdifw,f?

rD;aeonf

tjyifbuf

wat;at;aeNyD;awmh rdef;rvkyfwJhvlu (vufonfawG) ckacwfqkd&ifjzifh aq;HkrSm oGm;NyD;awmh arG;wm?


'Dawmh rdb 2-yg; arG;rS om;qkdwm jzpfwm/
6/

'DrSmvJ Oyor'uHaqmifawmh OyZm,fq&mu tz? ur0gpmq&mu trd? tJ'D 2-

a,mufpyfwJh NyD;awmh cyfMurf;Murf; (a&mYa&mYav; r&bl;) t[H baE (xefvmw,f ... xefvmw,f)
Adkufemawmh ratmf&if r&bl;? tJ'DvdkeJU arG;xkwfvdkufwm? bmav; arG;vmovJ? paeom;av;
wifarmif[m aom bmao,s? 'kwd,rd aom bmao,s? wwd,rd aom bmao,s oHk;cgom
bmNyD;ao;vdkuf&w,f? bmrSrajymeJUawmh paeom; wifarmifav; awZudk jzpfua&m/
uaeU Ak'bmomu vlUvrf;pOfudk rysuf ysufatmif zsufypfw,f? rdb 2-yg;u arG;xm;rS
wifarmif awmfa&maygh? r[kwfao;bl; (awZvdkU rSnfhvdkuf&ao;) tvum;Zmwf t,kwf? t,kwf/-(y)
'Du [dEL jA[Ptwkckd;NyD; yg;pyfu arG;csvdkufvdkU 'Du bmrSrvkyf&bJeJY bmodumawGrS
rusifh&bJeJU aom bmao,s qkdwmeJU wpfydifeufxJ [dk 227-oG,f odumyk'fawG udk,frSmwnfNyD;
wpfcgxJ jA[PZmwf jzpfoGm;wm/
(15-4-76

aeUn

ajrmif;jrrdU

6-vrf;?

orm'd|dokawoetzGJU0if

OD;ppfwifaetdrfwGif

a[mMum;aom OD;0go0 \ wdwfacG bD-buf rsufESmrS)


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;7/

txufygpum;rsm;udk

0wfaMumifvHkcsnfudk

a&;om;a[majymaeMuwJh

0wfxm;MuwJholawG

r[kwfygbk&m;?

OD;Ou|ESifh
xrDwkdU

OD;0go0wkdU[m

qm&DwkdU

*g0efwkdUudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

41

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0wfxm;MuwJholawGr[kwfygbk&m;? bk&m;ta&awmf ouFef;udk 0wfxm;MuwJhvlawGyg bk&m;? olwkdUudk


rodem;rvnfwJholawGu ]]q&mawmftoQif}} vdkU vufcHaeMuwJh vlawGygbk&m;/
8/

OD;0go0ESifh OD;Ou|wkdUonf e*dku &[ef;jzpfcJhw,fqkd&if 'Dpum;rsdK;awG rajymoifhyg

bk&m;? &[ef;b0 ESifh 'Dpum;rsdK;awGudk ajymjcif;tm;jzifh odumusNyD; &[ef;r[kwfawmhyg bk&m;? Ak'H


ypumrd? oduH ypumrd? bk&m;udk y,fyg\? odumudk y,fyg\ qkdvQif &[ef;odumusNyD;
vljzpfygw,fbk&m;? olwkdU[m 'Dvdk 0denf;w&m;udk ypfy,faom pum;rsdK;awGudk ajymqkdjcif;tm;jzifh
omoemESifhrxdkufwefaom tvZ'kDvrsm; jzpfaMumif; xifSm; ygonf bk&m;? olwkdUwpfpkonf
e*dkuwnf;u odumSdaom &[ef;aumif;rsdK; r[kwfEkdifygbk&m;? tpm;acsmifvdkU (orm'd|dtzGJU0ifawGvdk
vlpm;rsdK;awGtay: q&mwpfql vkyf&vG,fatmifvdkU) ouFef;ta&cHNyD; 0denf;ykefuef pum; rsdK;awG
ajymaejcif; jzpfygonf bk&m;/
9/
aumif;aom

ousykw bk&m;om;awmfrSefvQif omoemawmf aumif;aomtBuH aumif;aomtajym


tytrlrsm;udk

0denf;odumESifh

usifhoHk;Mu&ygonf

ravsmfnDaom

bk&m;?

pum;rsdK;udk

,ckrl

OD;Ou|ESifh

ajymqkda&;om;NyD;

OD;0go0wkdUonf

0denf;udkypfy,faeMu

t0de,0g'Dyk*dKvfrsm;om jzpfaMumif; qHk;jzwfay;awmfrlyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;10/

OD;Ou|\ tarGaoG;qdk;udk qufcHae&Smaom orm'd|dtzJGUom;rsm;uvnf; olwdkU\

q&mBuD;rsm;twdkif; 0denf;w&m;udk apmfum;ajymqdkMuygonf bk&m;? orm'd|dokawoetzJGUcsKyfrS


xkwfa0aom Ak'0g'tajccHoifwef;? oifwef; trSwfpOf (1) oifwef;rSwfpkrsm; pmtkyfBuD; pmrsufESm 47wGif oifwef;om;rsm;tm; atmufygtwkdif; ydkUcsxm;ygonf bk&m;/
]]0denf;udk

t"duxm;jcif;tm;jzifh

bduKeDomoemudkqdwfokOf;apcJhonfrSm

yxroH*g,emyGJrS pwifcJhavonf}}
11/
omoembmom

ajymMum;csufrSm
zsufqD;a&;vkyfief;udk

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfBuD;udk
tNrJwap

vkyfudkifaeaom

ud;udkifjc,fvS,fNyD;

twGif;a&;r;

OD;udkudkav;\

oifwef;ydkUcscsufyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

42

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;12/

vlaovljzpf0g'D

&[ef;qkd;Sifqkd;rsm;ESifh

orm'd|dokawoetzGJUuJhodkUaom

'kpdkuftm;ay; tukodkvf aoaX;awGSdorQ omoemawmfBuD;\tE&m,frSm rao;vSyg bk&m;? if;wdkU\


tytrl tajymtqkd ta&;tom;rsm;onf "r0de,\ qefUusifbufrsm;om jzpfaMumif; oHa0*jzpfzG,f
pdppfqHk;jzwfay;awmfrlyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

43

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (10)

10/

0denf;w&m;awmfudk rypfy,fbJ bk&m;Sif\ 0denf;odum yk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufem

usifhoHk; aexdkifMuaom &[ef;aumif;? Sifaumif;? oHCmawmfwkdUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf


a&;om;jyD; oHCmapmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;\

Mo0g'gp&d,jzpfaom

OD;Ou|ESifh

qEwl

jzpfMuukefaom tvZDyk*dKvfrsm;onf omoemabmifrSmaevsuf ouFef;ta&cHxm;onfhtjyif bk&m;ocif


ynwfawmftwdkif;

vdkufemusifhBuH

aexkdifMuukefaom

omoemh0efxrf;

Sif&[ef;wkdUtm;

mtbdZmBuD;rm;pGmjzifh tremy qJa&;wkdif;xGmrIudk tBudrfaygif;rsm;pGmajymqkd a&;om;cJhMuygonf


bk&m;? &mESifhcsD qJa&;xm;aom tcsufrsm;xJrS tcsuftvuf tenf;i,fudk azmfjyygrnf bk&m;?
vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 82-wGif(u)

xdkacwfor,um; bmoma&;0efxrf; jzpfMuukefaom bkef;BuD; &[ef;rsm;onf aT? aiG


paom vmbfvmbig;udk rQm;ol? zrf;olwkdU jzpfMuav&m "mwfawmf tHawmf qHawmf
awmifa0S;awmf ponfwdkUudk ig;pmtjzpfjzifh toHk;yMuukef\/

[lvnf;aumif;?
(c)

if;wkdUonf aumif;uifbHkeef;ESifh i&Jcef;wkdU\ aomhudkifrsm;jzpfMu&m [efaqmifvkyfief;


yxrwef;

uRrf;usifolrsm;

olUb0\

ocFef;pmjzpf

jzpfcJhMuonf
taMumufESifh

r[kwfwHkavm?

[efaqmifvkyfief;onf

tarQmfudkqGay;rIonf

olwkdU\

oufxdef;vkyfief;wpf&yf jzpfonf r[kwfwHkavm? tb,faMumifhenf;-vlom;\ pdwf


taMumufESifh tarQmf aoG;at; oGm;avav? olwkdU\ b0wnfNrJa&; ydkrkdvIyfSm;
r[m;w&m;tajcodkU a&mufoGm;wwfavav jzpfaom aMumifhwnf;/
(vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 64-65)
[l vnf;aumif;?
(*)

olwkdUonf

rnfonfhrkuygXfusrf;pmudkrQ

vGwfvGwfvyfvyf

zwfMum;oif,l

pOf;pm;a0zefrIudk ryvkyf&JMuacs? olwkdUonf MuufwlaG;rsm;uJhodkU oif,lcJhMuukef\?


usufrSwfxm;aom

pmwkd

ayprsm;udk

trSm;tenf;qHk;ESifh

jyefvnfGwfqkd

a[majymEkdifMuaom yk*dKvfwkdUonf taumif;qHk; jzpfMuukef\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

44

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


olwkdUonf tESpf (2500) ausmfu "mwfjym;a[mif;BuD;rsm;udk ,ckwkdif zGifhvsuf SdMuukef
ao;\/

(vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 311)

[l vnf;aumif;?
(C)

vdk&if;qkd&aomf olwkdUonf pm;a&; aomufa&; 0wfa&;twGuf ,kwd,kwm uif;rJhaom


t<um;trSm; ESifh wefckd;jym#d[mrsm;udk ajyma[m aeMuukef\/
(vlaovljzpfpmtkyf 'kwd,tBudrfdkuf pmrsufESm-314)

[l vnf;aumif;(i)

olwkdUonf vufxyfr*Fvmtcrf;tem;rsm;vnf;aumif;? tdrfopf&mopf wufaom


tcrf;tem;vnf;aumif;?
ay;Muukef\?

t"dym,f

Sifyem;or*Fvmrsm;vnf;aumif;
rSdaom

pum;vHk;udk

OD;aqmifrIudk

GwfqkdMuukef\?

aooltwGuf

ocsKif;ukef;odkU vdkufNyD;vQif wu,fjzpfysuf&ef tvm;tvm rSdaom trH*wdrsm;udk


ay;Muukef\? ao oGm;avNyD;olrsm; wrvGefavmu MunfvifTifys csrf;omokc
&a&;twGuf

&nfrSef;

qGrf;oGwfMuukef\?

yd@m

auR;Muukef\?

trQtwef;

a0Muapukef\? at;- olwkdUonf olwkdU\ oufxdef;vrf;udk xGif&mum; txl;tcRef


tvGef uRrf;usifawmfrlMuukef\/

(vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm-315)

[l vnf;aumif;?
(p)

vlaovljzpf OD;Ou|\ wynfhom0u t&if;acgufacgufBuD;jzpfaom ocifjrwfqkdif


qkdoluvnf;

]]Ak'\

rd*'g0kefw&m;}}

trnfSd

pmtkyf

pmrsufESm

81-wGif

'getusdK;aus;Zl;? oDvtusdK;aus;Zl;qkdaom wrvGefw&m; umrmo0 b0go0awGESifh


qG,fum ajrmufvdkuf? xdkxdk'geESifh oDvrS rygvQif aocgrSodvdrfhqkdaom 'd|mo0
t0dZmo0awGESifh ajcmufvdkuf-ponfjzifh trsdK;rsdK; tarSmifwkdufum tacsmifEIduf
acgif;yHkjzwfaeMuavNyD/
[l vnf;aumif;?
(q)

bmom0efaqmifrsm;url xkdodkUaom aumif;uifedrdwfrsm;u &nfTef;aom ab;taygif;


&eftaygif;

tE&m,ftaygif;rS

if;bmom0efxrf;

yk*dKvfrsm;&JU

vHk;0uGif;uRwf
tqHk;tr

uif;vGwfvkdaom
Mo0g'udk

vlom;onf

wdusjywfom;pGm

vkdufemusifhoHk;&rnf? ykwD;ukd ud;pm; pdyf&rnf? bmoma&;qkdif&mwkdU tv'ge

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

45

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ESpfqwkd; v'gef;&rnf [l a[majymavh SdMuukef\/
(tpGJywf wJukwfaTeef;awmf trnfSd pmrsufESm-14)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;2/

vlaovljzpf OD;Ou| ajymorQudkbk&m;a[mwrQ vufcHxm;Muukefaom orm'd|d

okawoetzGJUom;rsm;uvnf;

omoemawmfBuD;ESifh

omoemh0efxrf;rsm;udk

tuGuf&wkdif;

tjypfajymavhSdMuygonfbk&m;? orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS xkwfa0jzefUjzL;aom Ak'0g'tajccHoifwef;?


oifwef;trSwfpOf(1) pmrsufESm46-wGif Sifom&dykw&mESifh SifOygvdwkdUvdk &[Emyk*dKvfBuD;rsm;udkyif
r[kwfrw&m;0d0g'jzifhatmufygtwkdif; pGyfpGJxm; ygonf bk&m;/
]]ordkif;ESifh

pmaytaxmuftxm;rsm;wGif

Ak'Sif

oufawmfxifSm;

SdpOfuyif

Sifom&dykw&m\ "rtajccH oabmxm;ESifh SifOygvd\ 0denf;tajccHoabmxm;rsm; &dyf&dyf


uGJjym;vsuf Sdonfrsm;udkvnf; arhavsmh ypfy,f xm; rjzpfEkdifay}}

0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;3/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

ol\aemufvdkuf

jzpfMuukefaom

taygif;ygwkdU\

a&;om;ajyma[m 0g'jzefUoabmrsm;onf omoemh0efxrf; &[ef;rsm;udk qJa&;jcif;? omomemawmfBuD;\


toa&ukd

npfl;apjcif;

trSefyifjzpf

Ak'bmom0ifrsm;[kyif

rqkdxkdufawmhbJ

t0dZmarSmif

ydwfumaESmifonfh rdpmaumifrsm;[kom qkdxkduf ygawmhonf bk&m;/


4/

olwkdUonf txufyg pum;rsdK;udk ajymjcif;tm;jzifh Ak'bmom qefUusifa&;orm;

ppfppfwkdUom jzpfaMumif;? Ak'bmom ta,mifaqmifNyD; Ak'bmomudk twGif;uae zsufqD;aeolrsm;


jzpfaMumif;? Ak'bmom &[ef;oHCmrsm;\ onf;cHaerIudk tcGifhaumif;,lum ESdrfcsifwkdif; ESdrfaeol
t"r0g'orm;rsm;om jzpfaMumif; xifSm;vSygonf bk&m;/
5/
tm;vHk;udk

odkUjzpfyg if;wkdU\ oHCmudk ykwfcwfa&;om;jcif;? rawmfrw&m; 0g'jzefUaejcif;


t"r0g'rsm;tjzpf

ppfaMumoHk;oyf

tqHk;tjzwf

ay;awmfrlyg&ef

dkaopGm

avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

46

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (11)

11/

y&dwf[k ac:qkdaom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwfaumif;[k qkdNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif

Ak'bmom q&mpOfquf vkdufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg


bk&m;/
1/

vlaovljzpf OD;Ou| OD;aqmifaom rdpm0g'DwkdUonf bk&m;ocif\ rkcygXfawmf jzpfaom

y&dwfa'oemrsm;udk vufcH,HkMunfjcif; rSdMuyg bk&m;? vufrcH r,HkMunfonfhtjyif y&dwfw&m;awmf


Gwfzwfo&Zm,faom

yk*dKvfrsm;ESifh

y&dwfa'oemudk

Mum;emMuaom

yk*dKvfrsm;udkyg

tremy

ajymqkda&;om; ajyma[mcsufudk om"u tjzpf tenf;i,f wifjyvdkygonf bk&m;/


wdwfacGtrSwf 12? bD-buf rsufESmwGifouFef;ta&cH OD;Ou|u ]]y&dwfBuD; 12-okwfudk t&nf;BuD; vufusef}} [k twdtvif;
qkdxm;ygonf bk&m;? ]]ewfrSD oDwif;oHk;aexkdifMuaom &[ef;awmfrsm;onf y&dwfrGwfMuyg}} [k
ocifjrwfqkdifukd,fwkdifu 0efcHxm;ygonf bk&m;/
2/

vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm-143-wGif y&dwfaqmifyk*dKvfrsm;ESifh y&dwfemyk*dKvfrsm;tm;

atmufyg twkdif; qJa&;wkdif;xGmrI yxm;onfukd awGU&ygonf bk&m;/


y&dwfcsnf? y&dwfyef;? y&dwfa&? y&dwfoJrsm;onfvnf;aumif;? &[EmwkdU\ "mwfawmf
arGawmfonf

vnf;aumif;?

ykwD;pdyfjcif;?

qkawmif;ywemyjcif;?

udk;qlauR;jcif;?

rD;ylaZmfjcif;rsm;onfvnf;aumif;? olawmfpifwkdU\ t0wfpESifh y&dabm* O'dapwDykxkd;


trsdK;rsdK;onfvnf;aumif; vlom;\ udk,fum, pGJrSDuyfa&mufvmaom a&m*gtemtrsdK;rsdK;udk
uif;pifyaysmufapEkdifaom

wefckd;owdESifh

jynfhpHkMuukefNyD[l

bkef;BuD;rsm;uvJ

a[majymcJhMuukef\/
,if;odkU

a[majymwkdif;vJ

rsm;pGmaomvlxku

vIdufvIdufvSJvSJ

toJckdufatmif

,HkMunfcJhavNyD? ,xmblw obm0usaom aMumif;usdK;ESpfoG,fwkdU\ rysufruG,fpaumif;aom


tquftoG,fwkdUtm; teufxnfBuD;ESifh zHk;tkyfxm;wJhtoGif tenf;tusOf;rQyif ray:vGif
rxifSm;Ekdif jzpfcJhav&m jzpfysufaom udprSeforQudk wefckd; jym#d[mESifh vQdKU0Sufaom
tmEkabmfaMumifhom [l rSwfIcJhMuavNyD/
bmoma&;qkdif&m yk*dKvfrsm;u PfeDPfeuf tbufbufrSm oHk;oavmuf vlxku
pOf;pm;Pf xHkxdkif;NyD; ajymwkdif;,Hk? uHwkdif;vkduf? EIdufwkdif;&aom vlt vldk;BuD;awG
jzpfcJh&avNyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

47

tpodkU
3/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf0g'D

q&mBuD;rsm;ESifh

taygif;ygwdkU\

a&;om;ajyma[mcsufrsm;onf

bk&m;ocifudk,fwkdif a[mawmfrlcJhaom &weokwf? cEokwf? arwokwf paom y&dwfawmfrsm;udk


vufcH,HkMunfjcif; tvQif;rSdaomaMumifh bk&m;udky,faom w&m;udky,faom tAk'0g'D t"r0g'Drsm;om
jzpfaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

48

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (12)

12/

Ak'bmom0if olawmfpifwkdU txGwftjrwfxm; qnf;uyfudk;uG,f&m jzpfaom "mwfawmf

arGawmf apwDykxdk; kyfyGm;qif;wkawmfrsm;udk ylaZmforIy&m Ak'bmom0ifrsm; o'gw&m; ysufjym;atmif


rawmfrw&m; apmfum;armfum; a&;om; ajyma[mjcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

OD;Ou|ESifhwuG aemufvdkufrsm; jzpfMuukefaom orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;ESifhwuG

bmomykefuef vrf;pOfrrSefaom olwkdUonf bk&m;ykxdk; Sdckd;jcif;trIudk tykdtvkyf[k ,lqMuygonf


bk&m;?

Ak'udp

"rudp

oHCudpwkdU

vspfvsLI

OayumyHkrQru

tNrJwrf;

qefUusifbuf

yrlaeMuygonf bk&m;/
2/

t&[w"Z umom0 jzpfaom ouFef;udk vlom;wkdU\ xbDykqdk;ESifh pHcsdefxkd;

tSdefdI;atmif ajymqkdygonf bk&m;? bk&m;ocif\ qHawmfudkvnf; jrif;NrD;ESifhEIdif; dkif;jypGm


ajymqkdygonfbk&m;? bk&m;ocif\ "mwfawmf arGawmfrsm;udkvnf; bmoma&; trIdufodkufrsm;tjzpf
riJhruGuf &uf&ufpufpuf a&;om; Muygonf bk&m;/
3/

vlaovljzpf

pmtkyf

('kwd,tBudrfdkuf)

pmrsufESm

81-wGif

Ak'bmom0ifwkdU

pdwfrcsrf;ajrhzG,f&m t,kwfwrm pum;wkdUjzifh atmufygtwkdif; dkif;dkif;ysys a&;om;xm;ygonf bk&m;/


0wfxnfzsifcif;udk ouFef;[l rcGJjcm;awmhbJ t0wf[l wom;wnf; jrifMuavNyD?
olawmfaumif;wkdU&JU

qHyifwnf;[laom

tarG;onf

jrif;NrD;xuf

ydk

tema&m*gudk

aysmufapEkdifonf[laom Oyg'gefudkvnf; ,ckacwf awmfvSefMuavNyD? ,cktcg jrifhjrwfaom


"mwfawmf

arGawmf

ponfwkdUudk

bmoma&;

trIdufodkufrsm;

jzpfonf[k

uREkfyfwkdU

aocsmxifxif odjrifMuukefNyD/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfrsm; bk&m;4/

vlaovQif vlomjzpf&rnf [laom tw0g' ow'd|dt,ludk udkifpGJxm;aom

OD;Ou|\ t,ltqudk axmufcHaomtm;jzifh Ak'0g' odyH OD;0go0uvnf; ]]aTwd*Hk[m bk&m;


r[kwfbl;uG? trSefawmh ocsKif;ukef;uG}} [k (16-4-76 aeUn ajrmif;jrrdUw&m;yGJwGif) *g&0uif;rJhpGmjzifh
yufyufpufpuf ajyma[mygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

49

tpodkU
5/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uJhodkU bk&m;&dyf w&m;&dyfESifh ausmif;&dyf uef&dyfukd ckdvIHNyD; bk&m;aus;Zl; w&m;aus;Zl;

oHCmhaus;Zl;rsm;udk

raxmufxm;bJ

tremy

ajymqkda&;om;aecJhonfrSm

rvdkvm;tyfaomudprsdK;

jzpfygonfbk&m;? OD;Ou|ESifh OD;0go0wkdU\ avmif;&dyfukd trdcHaeMuaom &[ef;Sifvlrsm;udkvnf;


oabmxm;qkd;rsdK; rudef;0yfatmif xdef;csKyfoifhygNyD bk&m;/
6/

"mwfawmf

tusdK;w&m;rsm;udk

arGawmf

jyqkdonfh

apwDykxkd;

kyfyGm;qif;wk

yd#uwfusrf;*efrsm;

udk;uG,fjcif;ESifh

txiftSm;

ywfoufaom

Sdaeonfudk

olwkdU

rsufuG,fyxm;Mujcif;om jzpfygonf bk&m;/


7/

OD;Ou|ESifh Ou|0g'DwkdU\ oabmxm;qdk;rsm;onf Ak'omoemawmfBuD;udkvnf;aumif;?

Ak',Ofaus;rIudkvnf;aumif; tjrpfrusef wGef;vSefzdzsufaom rdpm0g'rsm;jzpf omoemroefUSif;atmif


rwnfwHhatmif rjyefUyGm;atmif vkyfaqmifcsufrsm; jzpfygaomaMumifh "r0de,ESifhtnD pdppfay;awmfrlyg
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

50

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (13)

13/

bmomomoem\ wifhw,frIwpfck[k qkdxkdufaom Ak'bmom,Ofaus;rIESifh pyfvsOf;onfh

"avhxHk;pHrsm;udk tvdkqkd;jzifh tjrpfrS vSef wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf apm'emyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

vlaovljzpf OD;Ou|\ Mo0g'udk cH,lxm;Muaom orm'd|dokawoe tzGJU0ifrsm;onf

Ak',Ofaus;rIESifh pyfvsOf;aom "avhxHk;pHrsm;udk enf;trsdK;rsdK;jzifh ysufpD;atmif zsufqD;aeMuygonf


bk&m;? if;wkdU\ omoemzsufvkyfief;udk pmtkyfpmwrf;rsm; dkufESdyfjzefUjzL; vnf;aumif;? toHoGif;
ud;acGrsm;jzifhvnf;aumif;?

aqG;aEG;yGJ

a[majymyGJrsm;

yvkyf

vnf;aumif;

a&;om;jcif;?

a[majymjcif;rsm; yvkyfvsuf SdaeMuygonf bk&m;/


2/

orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;\ q&mYq&mBuD; jzpfaom awmifwGif;BuD; OD;Ou|\

vlaovljzpfpmtkyf

pmrsufESm

127-wGif

Ak'bmom,Ofaus;rIESifh

ywfoufaom

tytrlrsm;udk

atmufygtwkdif; ajymifajymifwif;wif; ypfy,fxm;ygonf bk&m;/


qDrD;tckd;wkdif xGef;ndjcif;? ylaZmfjcif;? 'l;axmufdkusdK; Sdckd;jcif;? aMu;pnfacgif;avmif;
xkd;jcif;? "r oDcsif; usL;&ifhjcif;? *kPfawmf Gwfzwfjcif;? Oykofapmifhjcif;? qkawmif;ywem
yjcif;jzifh csOf;uyf&aom ewfwkdU bk&m;wkdUudk uREkfyfwkdU ,HkMunf&ef rjzpfEkdifawmhacs/
3/

pum;udk

Munhfjcif;tm;jzifh

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;onf
Oykofapmifhjcif;

paom

OD;Ou|ESifhwuG

qDrD;ylaZmfjcif;?

bmoma&;vkyfief;rsm;udk

Sdckd;jcif;?

ol\

MoZmcHrsm;jzpfMuaom

*kPfawmf

Gwfzwfo&Zm,fjcif;?

ypfy,faMumif;

twdtvif;

0efcHxm;onfrSm

&ckdifjynfe,f?

awmifukwfrdUrS

xifSm;ygonf bk&m;/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;4/

orm'd|d

okawoetzGJU\

aemufNrD;qGJjzpfaom

aTtbd"rmtrnfcHaom vlwpfpkwkdUuvnf; tcsufaygif; (80) ar;cGef;xkwf Ak'bmom omoemESifh


qefUusifaom 0g'rsm;udk jzefUa0cJhMuygonf bk&m;? tcsufaygif; (80) xJrS Ak',Ofaus;rIESifh
qefUusifbuf yvkyfxm;aom tcsuf (4) csufudk wifjyygrnf bk&m;/
(u)

Moumo Moumo[k vuftkyfcsDrkd; Sdckd;OD;cs toem;cHaeMujcif;rSm tjypfSdaeaom


vlokdufwkdUw&m;olBuD;aSUarSmuf t,lcH0ifa&mufMurnf[kqkdu rSm;Ekdifrnfvm;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

51

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Ak'u

aTudk

rudkif&[k

qkdxm;ygvsuf

bk&m;udk

aTuyfjcif;

yef;uyfjcif;

vkyfaeMuonfrSm Ak'0g'vm;? [dEL jrefrmwkdU\ ewf0g'vm;? jAm[Pbmomorkdif;udk


avhvm&ef rvdkbl;vm;/
(*)

od'wjzpfaombk&m;rSm olckd;? "m;jy&efudk umuG,f&ef[k 'g&0rfwpfOD;wpfa,mufrQ


rxm;cJhygbJESifh aTwd*HkwkdU r[mjrwfrkedwkdUwGif 'g&0rfxm;ae&jcif;rSm jAm[P0g'vm;?
Ak'0g'vm;/

(C)

twkrSdaom Ak'[k qkdxm;ygvsuf tkwfcJ ausmufcJrsm;udk twkvkyfNyD; Sdckd;OD;cs


qkawmif;aejcif;rSm Ak'0g'vm;/

5/

aTtbd"rmvlwpfpk\ a&;om;a[majymrIonf Ak'bmom ,Ofaus;rIESifh oufqkdifaom

xHk;"avhrsm;udk ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum;xm; rdpmoabm ouf0ifygonf bk&m;/


rdpmoabmouf0ifaomaMumifh if;onf ]]aTtbd"rm}} r[kwf? Ak'bmom,Ofaus;rI epfryfp&m
EGHtkdifBuD;om jzpfygonf bk&m;/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;vlaovljzpf0g'D

orm'd|dokawoetzGJU0ifwkdUonf

Ak'bmom

trnfcH,lxm;aomfvnf;

Ak'omoem\ ,Ofaus;rItarGtESpfrsm;udk ysufpD;&m ysufpD;aMumif;udk tcGifhuHwkdif; yrlzsufqD;


aeMuygonf bk&m;/
6/

orm'd|dokawoetzGJUrS xkwfa0aom twGJ (1) trSwfpOf (9) opmpmapmifwGif

]]uREkfyfwkdU rBurf;yg? r&rf;yg}} trnfwyf acgif;BuD;ydkif;rSaeNyD; Ak'bmom omoemawmfBuD;\ ysufpD;&m


ysufpD;aMumif;udk atmufygtwkdif; zsufqD;a&;om;xm;ygonf bk&m;/
pmudk a&;csdefwGif yk*HapwDykxdk;rsm;udk jyifqifa&;twGuf tvaiGaygif; 16-odef;ausmf
&aeNyD[k od&onf? onfrSm 2-vausmfrQtwGif; &aomaiG jzpfonf? aemufrnfrQ&aeOD;rnf
rodEdkifao;ay/
tb,frnfaom vlrIa&;onfvnf;aumif;? EkdifiHa&;onfvnf;aumif; xkdrQtcsdefESifh
xkdrQaiGaMu; yrmPrsdK; &SdEkdiftHhenf;? bmoma&;rSwpfyg; tjcm; rnfonfhudpwGif rQ
xnfh0ifv'gef;MuthHenf;/
t&if;ppfvQif ArmEkdifiHonf (80) &mEIef;rQaom vlOD;a&onf Ak'bmom0ifawGom
jzpfonf? xkduJhodkUaom vlrsdK;udk (EkdifiHa&;onf EkdifiHa&;? bmoma&;onf bmoma&;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

52

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oD;jcm;u@pD jzpfonf? ra&m,Sufxkduf) [k qkdolrsm;tzkdU pOf;pm;p&m jzpfonf? ,ckum;


,if;odkU

ajymolrsm;udk,fwkdifu

yg0if

ae&onfudk

awGU&onf?

csdK;uyfaeaom

tawG;tac:[lonf ajymif;vJ&ef cJ,Of;ygbdawmif;/

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;7/

yk*Hivsifab;aMumifh

ESpfaygif;&maxmifcsDNyD;

wnfwHhxGef;um;cJhaom

apwDykxkd;rsm;

ydysuf (Ak'bmom,Ofaus;rI) jrefrmhtarGtESpfrsm; qHk;IH;jcif;udk umuG,f&ef rulnD rv'gef;onfhtjyif


v'gef;olrsm;udk

uJh&JUjypfwifjcif;rSm

orm'd|dokawoetzGJU0ifwkdU\

tvGef,kwfnhHaom

pdwfoabmxm;udk ay:vGifapygonf bk&m;? urmYEkdifiHtoD;oD;uyif ulnDaeygvsuf ArmjynfrSmaeNyD;


Arma&udkaomuf? ArmavudkI? Armajrudk eif;vsuf Ak'bmomtrnfcH orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;u
rulcsif rvcsifHkrQru t,kwfwrm tremy ajymqkda&;om; jcif;rSm tvGefoabmxm;,kwfnHhaMumif;
xifSm;vSygonf bk&m;/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;8/

orm'd|dtzGJU0ifwkdUonf

pdwfoabmxm;rsm;

,ckuhJodkU

udef;atmif;&jcif;rSm

if;wkdU\

bmoma&;ESifh

pyfvsOf;

,kwfnHhaom

vlaovljzpf

OD;Ou|\

pdwf"mwfrsm;

ul;pufaomaMumifh jzpfygonf bk&m;/


9/

orm'd|dokawoetzGJUrS xkwfa0aom twGJ (1) trSwf (5) opm"ra&;&mpmapmifwGif

(ESm-6) wGif Ak'bmom omoemawmfBuD;\ tajccHtkwfjrpfudk OD;Ou|u atmufygtwkdif; wl;zd


zsufqD;cJhygonf bk&m;/
]]tck Munfhav rlvwef;ausmif;u 6-ESpf? 7-ESpf tG,f vlrr,f uav;i,fupNyD;
bk&m;Sdckd;udk usufrSwfMu? csay;MueJU vkyfaeMuawmh tJ'DrSm bmu povJ? Moumo
bk&m;Sdckd;u

pNyD;

bmoma&;buf

qGJoGif;Mu&w,fqkdawmh

Ak'0g'

Ak'omoemqkdwm

bmrSef;rSrodao;wJh uav;awGukd ]a[m'g Ak'bmomyJa[h} vdkU pGJoGm;atmif vkyfvkdufovdk


jzpfukefw,f}}
10/

OD;Ou|onf

tjcm;bmom0ifwkdU\

uav;i,frsm;ukd

i,fpOfuwnf;u

olwkdUbmoma&; oifay; odrf;oGif;rIudk bmrQ ra0zef&J? uGefjrLepfEkdifiHwkdU uav;oli,frsm;tm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

53

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uGefjrLepf0g' oGwfoGif;ay;jcif;udk wpfpHkwpf&mrajymbJ qdwfqdwfae axmufcHayonf? Ak'bmom


uav;rsm;usrS i,fi,fwnf;u Ak'bmom oifay;&aumif;vm;[k Ncdrf;rJaigufirf;jcif; yavonf?
onf;cHrIBuD;vSaom Ak'bmom&[ef;Sifvl jynfolvlxk tay:udkrS ESdrfcsifwkdif;ESdrf oGm;Ekdifaom
wu,fhtmZmenfBuD;ygaywum;/

0denf;"kd&fq&mawmfrsm; bk&m;11/

vlaovljzpf

tzGJUom;rsm;onf

OD;Ou|ESifhwuG

vnf;aumif;?

ol\0g'rIdif;udk

orm'd|dtzGJU\

trdcHae&aom

avmif;&dyfrd

orm'd|dokawoe

tqdyfoifhjcif;udkcHae&Smaom

&[ef;SifvlwkdUonfvnf;aumif; Ak',Ofaus;rIESifh Ak'omoemawmfBuD;udk enf;trsdK;rsdK;jzifh ysufpD;atmif


zsufqD;aeyg

if;wkdU\

ta&;tom;

tajymtqkd

tytrlrsm;onf

w&m;rzuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

54

trSm;oufoufomjzpfaMumif; pdppfqHk;jzwfay;awmfrlyg bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (14)

14/

Ak'bmom0ifwkdU\

ukokdvfa&;vkyfief;rsm;jzpfaom

oDvcH,ljcif;

qkay;qk,lyjcif;?

oydwfoGwfjcif; paom bmoma&;qkdif&m trIudprsm;udk tykdoufouf jzpfoa,mif a[majym a&;om;


zsufqD;jcif;ESifh ywfouf apm'emyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

Ak'0g'Dtjzpfudk

ajymqkd&rSm

0efav;aeMuukefaom

Ou|0g'D

orm'd|d

okawoetzGJU0ifrsm;ESifhwuG taygif;yg aemufvdkufwpfpkwkdUonf oDvcH,ljcif; qkay;qk,l yvkyfjcif;


paom

ukodkvfa&;vkyfief;rsm;udk

ryvkyfMuonfhtjyif

xkdvkyfief;rsm;

vkyfaqmifMuaom

&[ef;Sifvlrsm;udkyif trsdK;rsdK;tzHkzHk tremy ajymqkd a&;om; ajyma[m aeMuygonf bk&m;? olwkdUonf


Ak'bmom0ifrsm;\ ukodkvfa&;vkyfief;rsm;udk tjrpfrSvSef EkwfypfaeMuygonf bk&m;? if;wdkU\
rdpm&ifwGif;rS yGifhtHvmaom mvIdif;wHykd;rsm;udk tenf;i,f wifjyvdkygonf bk&m;/
2/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS xkwfjyefaMujimxm;aom t,l0g'a&;qkdif&m oabmxm;

12-csufwGif eHygwf 11- ]]qkawmif; qkay;oufoufjzifh rnfonfh tmedoHorQ tusdK;w&m; xifSm;Ekdifvdrfhrnf[k


r,HkMunf}}
[l twdtvif; olwkdU 0efcHxm;Muygonf bk&m;? Ak'bmom usrf;*efrsm;wGif qkawmif;qkay;
yvkyfjcif;aMumifh

&Sdaom

tmedoHo

tusdK;w&m;rsm;udk

xifSm;awGUEkdifygvsuf

ZGwfrSdwfNyD;

rsufuG,fyaejcif; jzpfygonf bk&m;/


3/

orm'd|dtkyfpk0if vlom;rsm;omru awmifwGif;BuD;ewfrSD aexkdifMuaom Ou|0g'D

&[ef;awmfrsm; udk,fwkdifvnf; ]]qkawmif; qkay;jcif; rvkyfMuyg}} [k ocifjrwfqkdifudk,fwkdifu


0efcHxm;ygonf bk&m;/
4/

vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 149 wGif qkawmif;jcif;aMumifh &Sdaom tusdK;w&m;rsm;rSm

rdk;udkarQmfonfh zm;wd&pmef\ ,HkMunfcsufrsdK;om jzpfaMumif; OD;Ou|u atmufygtwdkif; tremy


a&;xm;ygonf bk&m;/
]]trSefqkd&vQif

qkawmif;ywem

yrIaMumifh

tusdK;&Sdonf

[laom

vlom;\

,HkMunfcsufum; ol\ a<u;aMumfatmfjrnfrIaMumifh rkd;OD;usvm&onf [laom zm;oli,f\


,HkMunfrIrsdK;om jzpfavawmhonf}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

55

tpodkU
5/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpfq&mBuD;onf qkay;jcif;? qkawmif;jcif; paom tytrlrsm;udkvnf;

enf;enf;uav;rQ rIpdrfhEkdif bJ pmrsufESm 147-wGif atmufygtwkdif; *&[maESm a&;xm;jyefygonf


bk&m;/
]]bkef;awmfBuD;rsm;onf qkawmif;ywemyrIudk rdrdudk,fwkdifyHkrQrurl vl'g,umESifh
'g,dumrwkdUtm; qkay;rIudkvnf; yMuukefao;\}}
6/

vlaovljzpfacgif;aqmifBuD;u

odkUponfjzifh

uJh&JUHkrQru

vlaovljzpf0g'\

trmcHausmdk;jzpfaom wynfhBuD; ocifjrwfqkdifuvnf; ]]Ak'\rd*'g0kefw&m;}} trnfSdpmtkyf pmrsufESm


(58) wGif olUq&m\ avoHtwkdif; twkdUtqdwfuav;jzifh atmufygtwkdif; a&;xm;ygonf bk&m;/
]]Ak'onf

,ck

vltrsm;BuD;u

vufcH,HkMunfaeaom

wrvGef

qkawmif;jcif;?

qkay;jcif;paom uruwm 'geoDv ukodkvfrsdK;ukd ryvkyf tm;ray;jyefacs}}

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;7/

OD;Ou|ESifhwuG

tajymta[mrsm;onf

ol\

bmomomoemudk

aemufvdkufaemufyg

wynfhom0uwkdU\

xdyg;csKyfcs,fHkrQru

yd#uwfvm

ta&;tom;

tqkdtrdefUrsm;udk

vspfvsLI&m a&mufaeMuygonf bk&m;/


8/

0denf;r[m0gygVd? O'gef;ygVd? t*Fkw&edum,fESifh "ry' paom yd#uwfusrf;*efrsm;wGif

qkay; qkawmif; oufaoom"ursm;pGm vmSdygonf? xkdUaMumifh Ak'u vufrcHbl;[k Ou|0g'DwkdU\


a&;om;ajyma[mcsufrsm;onf rodem;rvnfolrsm; (0g) yd#uwfudk rMunfhwwfolrsm;tm; Ak'udk
ckwHk;vkyfNyD; vdrfjcif; jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;9/

twdwfESifh

tem*wfuHw&m;rsm;udk

vufrcHMubJ

ykcufESifh

acgif;tMum;udkom

rsufarG;wpfqHk; Munfh xif&mjrif&m pGwfvkyfaeMuaom vlaovljzpf0g'D orm'd|dtzGJUom;rsm;ESifh


aemufvdkufaemufygwkdUonf Ak'bmom0ifrsm; aooludk &nfrSef; oydwfoGwf qGrf;auR;jcif;udk
tydktvkyf[k ,lqxm;Muygonf bk&m;? orm'd|dtzGJU0ifwkdUonf olwkdUudk,fwkdifuvnf; qGrf;oGwfjcif;?
trQa0jcif; ukodkvfudp bmwpfckrQ ryMuyg bk&m;/
10/
orm'd|d

1973-ck? Zlvkdifv 1-&ufxkwf twGJ(1) trSwf(1) opm"rpmapmifwGif pmrsufESm 15-

okawoetzGJUBuD;\

em,ujzpfaom

OD;wif\

romtaMumif;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ocifjrwfqkdifu

56

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

atmufygtwkdif; a&;jyxm;onfrSm orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;\ bmomrJh tajccHyHkrSefokyfudk


uGufuGufuGif;uGif; ay:apcJhygonf bk&m;/
OD;wif\

romudk

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;ESifh

"rokawoDrsm;uyif

aemufqHk;*g&0yonfh taejzifh tpGrf;ukef wm0ef,lvdkufMu&m romtBuD;pm;BuD; pHcsdefxuf


ravsmYygacs? tavmif;udk BuHawmokomefwGif rD;IdUvdkufMu\/
orm'd|dpnf;urf;ESifhtnD

bma&pufcs?

bmtrQa0?

bmqGrf;oGwfrIrQ

rygrSd?

bkef;BuD;[l wpfyg;rQ ryifh? twG,ftpGJ vGwfvGwfuRwfuRwfBuD;ESifhyif udpjywfoGm;\/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfrsm; bk&m;11/

]]pum;pum;? ajymygrsm;? pum;xJu Zmwdjy}} qkdouJhodkUvnf;aumif;? ]]udk,fhudkudk,fazmf

rolawmf ckepfyg;}} qkdouJhodkUvnf;aumif; txufyg ocifjrwfqkdif\ pum;onf olwkdU[m


b,fvdkvlpm;awG[k txiftSm; jyvsufSdygonf bk&m;? uHukd r,Hkaom vlEkHwkdU\ tvkyfudk
t[kwfxifNyD; vkyfaeMuolrsm; jzpfygonf bk&m;/
12/

vlaovQif

vlom

jzpfcsifaeaom

ow0g'Dq&mBuD;u

Ak'bmom0ifwkdU\

ukodkvfur udpwpfck jzpfaom qGrf;oGwfjcif; trQa0jcif;vkyfief;rsm;udk atmufygtwkdif; aighawmhawmh


a&;xm;ygonf bk&m;/
aooltwGuf
trH*wdrsm;udk

ocsKif;ukef;okdUvkdufNyD;vQif

ay;Muukef\?

wu,fjzpfysuf&ef

aooGm;avNyD;olrsm;

tvm;tvmrSdaom

wrvGefavmu

MunfvifTifys

csrf;omokc&Sda&;twGuf &nfrSef; qGrf;oGwfMuukef\? yd@m auR;Muukef\? trQtwef;


a0Muapukef\? at;-olwkdUonf olwkdU\ oufxdef;vrf;udk xGif&mum; txl;tcRef tvGef
uRrf;usifawmfrlMuukefonfwum;/

(vlaovljzpf pmrsufESm- 315)

0denf;"dk&f q&mawmfrsm; bk&m;13/

vlaovljzpf0g'D

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;ESifh

aemufvkdufaemufygwpfpkwkdUonf

olwkdUudk,fwkdif oydwfoGwf? a&pufcs? trQa0paom ukodkvfvkyfief;rsm;udk ypfy,faMumif;? olwkdU\


ta&;tom;ESifh ta[mtajymrsm;u oufaocHvsuf SdygNyD? olwkdU\ t,ltqtawG;tac:rsm;onf
bk&m;a[ma'oemjzpfaom wda&mukokwf? ZmPkamPdokwfpaom yd#uwfusrf;*efrsm;ESifh tHr0if

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

57

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

*Gifrus qefUusifvSygaomaMumifh t"r0g' rdpmt,lom jzpfaMumif; wifjyavQmufxm;tyfygonf


bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

58

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (15)

15/

Oyg'ge paom bk&m;a[mygVdawmfa0g[m& pum;vHk;rsm;\ teuft"dym,frSefudk ypfy,fNyD;

udk,fxifovdk teuft"dym,faumufvsuf a[majyma&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdY bk&m;1/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

aemufvdkuf

orm'd|dokawoe0g'D

paomolwkdUonf

vlaovljzpf0g'udk usm;uefay;Ekdif&ef ygVdawmfrsm;udk rjzpf tjzpf? ujypfunpf jzpfnpfNyD; ZGwftwif;


teufay;Mu&ovdk? bk&m;a[m r[kwf vufvkyfygVdrsm;udk rw&m;xnfhoGif;Mu&ovdk vlaovljzpf
0g'udk acszsufrnfh ygVda0g[m& pum;vHk;rsm; teuft"dym,frSefukdvnf; ypfy,fNyD; xifovdk t"dym,f
jyefqkdMujyefygonf bk&m;/
2/

olwkdU\ ygVda0g[m& t"dym,fjyefrSm;wkdUukd xifSm;atmif pmtkyfpmapmif wdwfacGrsm;rS

aumufEkwf wifjyygrnf bk&m;/


(u)

Oyg'gef (0g) tpGJqkdwm bmvJ? if;um; tjcm;r[kwf/y/

pdwf0dnmPf (0g) emrfonf kyfw&m;udk zefqif; tkyfpkd;ae\[laom


,HkMunfrIonf vnf;aumif;?

rufwmESifh zkdpf (0g) "mwfaoESifh "mwfSif (0g) *kPfESifh *kaP;wkdUudk


wpfckpDwpfuGJpD wnfae\-[laom ,HkMunfrIonf vnf;aumif;?

wefckd;jym#d[mrsm;?

*gxmrEefrsm;?

y&dwfrsm;?

tif;tkdif

cvSJUvufzGJUrsm;?

um,od'd yD,od'daq;rsm;? tdyfruf ,mruf\ tusdK;tjypfrsm;? aA'ifrsm;udk


,HkMunfrIonf vnf;aumif;?

aemufqHk;

obm0"rxuf

ausmfvGefaeaom

jzpf&yfrsm;udk

(0g)

wefckd;jym#d[mrsm;udk ,HkMunfrIonfvnf;aumif; tpGJtvrf; (0g) Oyg'gef


rnfavawmh\/
(c)

(vlaovljzpf pmtkyf pmrsufESm-72)

i&Jpcef;ESifh aumif;uifbHkeef;wkdUudk wcrf;wem; wnfaqmufcJhol vuform;onfvnf;


xkdonfh Oyg'geftpGJjzpfonf [l tuREkfyfwkdU odcJh&avNyD/
(vlaovljzpf pmrsufESm-303)

(*)

tb,fukodkvf'geonf

tb,fb0

tusdK;ay;

rGefjrwfaom

b0odkU

a&mufEkdifonf[laom t,lonf tpGJOyg'gefoGif;aom w&m;rsdK;om jzpf&m\/


(Ak'\ rd*'g0kefw&m; pmrsufESm-71)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

59

tpodkU
rSwfcsuf/
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


/ txufygpum;wkdUonf tbd"rmvm Oyg'gef\ t"dym,fr[kwfacs/
raemurf=(0g) [',0wK (odkUr[kwf) OD;aESmufkyfwkdUjzifh yvkyf &aomtrI/
(vlaovljzpf-48)

rSwfcsuf/
(i)

/ ]]raem}} udk kyf[k bmomjyefjcif; jzpfonf/


"rpuy0we="rqkdonfrSm av;yg;aom r[mbkwf w&m;rsm; jzpfavonf/
puqkdonfrSm jzpfysufESifh ajymif;vJNyD; vnf jzpfaejcif;udk qkdvkdonf/
y0weqkdonfrSm rsufpdESifh jrif&onfudk qkdavonf/
okw\ t"dym,frSm vlom;wkdU\ xifSm;Sdaeonfh cEmudk,f um,udk qkdonf/
(tw0g'ESifh wm0wom tbd"rm 102-103)

rSwfcsuf/

/ ]]"r}} udk r[mbkwfkyf[kom bmomjyefjcif;onf "rpMumudk kyf0g'w&m; jzpfatmif

vkyfjcif;yif jzpfonf/
(p)

'd|Kyg'gef=t,lpGJ? t,lpGJ&m ('d|d+Oyg'gef) [l qkdxm;&m orm'd|d rdpm'd|d[l


cGJjcm;jcif; rSdonfudk owdytyfayonf/

(q)

0db0wPSmuawmh
(b0pnf;pdrfpJGaygh)

rSwfcsuf/
(Z)

udk,frSm

rSdwJhb0

(31-bHk0g' Ak'vufrcH-89)
vSrf;NyD;

pdwful;,OfvdkwJh

wPSmaygh/

(twGJ-1? trSwf-8? opmpmapmif? OD;Ou|\ "rpMumrS)

/ t|uxmzGifhrsm;ESifh rnDaom teufrSm;rsm;yif jzpf\/


umrb0[l&m tmHkig;yg;wkdU\ a`Eudk rapmifhpnf;rIrS jzpfay:vmonfh pGJvrf;rI
wPSm Oyg'gefw&m;wkdU jzpfNyD;

lyb0qkdonfrSm rdrd\ rsufpd em; ESm vQm udk,fwkdU jzpfonf/

tlyb0qkdonfrSm kyfw&m;udk taMumif;&if;cH jzpfay:vmonfh a0'em


onm ocFg& 0dnmPfwnf;[laom emrf\ tjzpfoabmwkdUom jzpfonf/
(31-bHk0g' Ak'vufrcH-211)

rSwfcsuf/
(ps)

/ t"dym,fonf bk&m;a[mtbd"rmvm t"dym,fr[kwf/


b0wPSm=b0\ tjzpfudk wG,fwmpJGrufjcif;/
0db0wPSm=b0\ *kPfyumoempnf;pdrfukd vdkvm;cHkrifjcif;/
( Ak'\ rd*'g0kefw&m; -70-71)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

60

tpodkU
(n)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rerSm ESvHk;tdrf[',0wK vnfywfaom aoG;tpOfudkaumufrS t"dym,fSif;p&m
Sdayonf?

ESvHk;aoG;onfom

onmuEmjzpfaom

OD;aESmuf\vkyfief;ukd

tm;ay;qufoG,faeaomaMumifh reudk aumufjcif; jzpfonf/


(ocifjrwfqkdif\ Ak'0dyem yxrwGJ-60)
rSwfcsuf/
(#)

/ t,ltqonf kyf0g'DwpfOD;\ tjrifyif jzpfonf/


udk,fum,onfyif

ymHkumrig;rsdK;wkdU

jzpfapaom

oabmvuPmrsm;

SdonfhtwGuf umrbHk?

kyfypnf;wkdUtm;

olUXmeESifhol

tcsdK;tpm;udkufnDatmif

zGJUpnf;xm;onfh

udk,ftwGuf lybHk?

toufZD0[laom xGufouf0ifouf SdaeonfhtwGuf tlybHk[k tSif;qHk;?


aumuf,l&ef tvG,fqHk; jzpfayonf/

(X)

(Ak'0dyem yxr-61)

umrb0=rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,fwkdUu tqif;? toH? teHU? t&om


xdawGUzG,f&mwkdU wkdufqHkaomtcg wyfrufwG,fwmaom vdkcsifrI?
lyb0 = rdrd\cEmudk,f kyfw&m;tay: (0g) cEmig;yg;tay:wGif NrJonf[laom
owfrSwfcsufjzifh rysufcsifaom lyb0?
tlyb0 = rtkdcsif? raocsif? remcsifaom tjzpf? tkdrItwGuf pdk;&drfylyefjcif;?
emrItwGuf pdk;&drfylyefjcif;? aorItwGuf pdk;&drfylyefjcif; tjzpf? pdwful;rsm;pGmjzifh
yputa&;udprS vGefajrmufaom b0pnf;pdrftrsKd;rsdK;wkdUukd pdwful;ESifh BuHq &Ekdif\?
a&mufEkdif\? oHk;oyfjcif; rSdbJ (tlyb0) pdwful;pGJ tjzpfrsm;/
(Ak'0g'jyem pmrsufESm -5-6)

(!)

[',0wKqkdwJh raemtMunfkyf-

(tewa&mifjcnf-103)

()

raemac:aom OD;aESmufrSm trSeftm;jzifh onmuEm\ t"dut*Fgyif jzpfyg\/


(tewa&mifjcnf-146)

(P)

emrfqkdonfrSm kyfudk trnfay;xm;aom oabmom jzpfonf/


(Ak'0g'jyem-35)

(w)

pGJvrf;rI

Oyg'geftaMumif;aMumifh

b0wpfckonf

jzpfvm\/

(ypKyefb0=

ausmif;om;b0rS pma&;b0? pma&;b0rS t&mSdb0? tdrfaxmifonfb0 ponfrsm;/)


(x)

b0jzpfjcif;aMumifh Zmwd-tvkyfwpfck wm0efwpfck a&mufjcif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

61

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(')

Z&m=vkyfouf&ifhvmjcif;/

(")

r&P=tvkyfrS &yfem;jcif;? tvkyfxkwfcH&jcif;/

rSwfcsuf/

(Ak'0dyem 'kwd,-176)

/ txufyg tykd'frsm; emrnfwyfxm;onfu Ak'0g' Ak'0dyem? a&;xm;onfrsm;u

tl;csD;yef; y&rf;ywm bmoma&;jyufvHk;rsm;yif jzpfayonfwum;/


(e)

ykaAed0goPfum;ykaA=ajcmufESpfumv
wyfrufpGJvrf;jcif;\

cgor,/
ESdyfpuf

ed=xifSm;{uef

nif;yef;rI

trSefrSdaom/

cH&jcif;wkdUukd/

0go=

P=trSefxGif;azmuf

todPf&a&mufcJhavNyD/
(y)

'dApuKPfum;puK=rsufpdESpfuGif;jzifh jrifjcif;[lorQwkdUudk/ 'dA=Sif;Sif;vif;vif; tpGJuif;NyD;/ PH=


trSefxGif; azmuf odjrifjcif;odkU &a&mufcJhavNyD/

(z)

tmo0u,Pftmo0=wyfrufpGJvrf;rI jzpfjcif;[lorQudk/ c,=ukefcef;csKyfNidrf;rItrSefodkU &Sdjcif;udk/


PH=trSef xGif;azmuf odjrifjcif;odkU &a&mufcJhavNyD/
(trSefw&m;okawoe trSwf (1) pmapmif? pmrsufESm-7 tbd"rm q&mpdef)

,ck

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfqkdonf\

em,uBuD;qdkol

tbd"rmq&mpdefqkdolu

ykaAed0gomEkwd? 'dApuK? tmo0u, tbdnmOf[laom 0dZmoHk;yg;wkdUukd teuft"dym,f azmfjyyHkrSm


vlTwfvlaemufwpfa,mufu jcaoFhukd rjrifzl;Smaom uav;i,fwpfOD;tm; aqmifhaMumifhxkdifaeaom
zm;uav;wpfaumifukd vufdI;xkd;jyNyD; ]]jcaoFhqkdwm 'DtaumifyJ}} [k jyouJhodkU jzpfaeayonf/
(A)

twudvrxmEka,m* = tw [laom yk'f\ t"dym,fokyfum; 0dnmOfpdwf jzpf\/


udvrxyk'f\ t"dym,fum; csKyfcs,fxm;jcif;udk qkd\? tEka,m*yk'f\ oabmoGm;um;
bm0emur|mef;wpfckckukd tpOftm;jzifh tm;xkwfusifhBuHaerIudk qkd\/
(trSefw&m;okawoe trSwf(6) pmrsufESm-8)

(b)

ewf = ewfqkdonfh ygVdpum;rSm jrefrmvdk pnf;pdrfcHpm;jcif;udk ac: cEmtwGif;rSm


Sdaom puK? aomw? Cme? Zd0Sg? um,? re (6) ckwkdYjzifh cHpm;rI yjcif;udkyif
pnf;pdrfcHpm;rI ewfajcmufbHk[k ac:qkd&jcif; jzpfaMumif; Ak'a[maom ygVdrsm;udk
cEmenf;?

vufawGUenf;wkdUjzifh

aygif;pyfSmazGygu

rdrdwdkUcEmtwGif;

Sdaom

ajcmufckudkyif ewfbHkajcmufbHkjzpfaMumif; xifSm;pGm awGU&ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

62

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(ewfESifhi&J b,frSmvJ? pmrsufESm-23)

(r)

odef;ZD0 = ZD0\ t"dym,frSm toufudk ac:ygonf? odef;\ t"dym,frSm aovkeD;yg;[k


ac:ygonf? ESpfckaygif;vdkufvQif ZD0=aovkeD;yg;txd ylavmifuRrf;rIBuD; jzpf&jcif;[k
jyqkdjcif; jzpfonf/

(,)

umvokwf = ud;ESifh wkyfaESmifxm;bdouJhodkU kef;xGuf r&ovdk ylavmifrI'Pfudk


cHae&jcif;/

(&)

oCFmw = oHrD;awmifBuD;\ tylSdefjzifh zduyf xm;bdouJhodkU ylavmifcHae&jcif;/

(v)

a&mk0 = toH atmf[pfvsuf rcHr&yfEkdifbJ ylavmifrI'Pf cHae&jcif;/

(0)

r[ma&mk0

xrEdkif

ylavmifuRrf;rI'Pfudk

xdkifr&

b,fvdkae&rSef;rodjzpf&onftxd

cHae&jcif;/

(o)

wmye = toHrxGufEdkifawmhbJ &ifvHk;aqmifhvsuf ylaqG;avmifuRrf;'Pf cH&jcif;/

([)

r[mwmye

tvGef

arhajrmMu&onftxd
(V)

jyif;xefpGm

toHrxGufEdkifawmhbJ

owdyifr&

ylavmifrI'Pf cH&jcif;/

t0Dpd = wpfcsufuav;rQ arhaysmufr&Ekdifavmufatmuf at;uGufpyfMum;rSdbJ


ylavmifaejcif;wnf;[laom

ylavmifuRrf;rItrsdK;rsdK;?

(8)rsdK;

(8)xyfwkdU\

ESdyfpufrI'Pfrsm;udk cHae&olwkdUukd i&JBuD; (8)xyfwGif uscHae&olrsm;[k usrf;*ef


jyqkdrIyjcif; jzpfonf/
3/
EdkifiHawmf

(ewfESifhi&J b,frSmvJ 24-25)

txufygewfESifh i&JBuD;SpfxyfwdkU\ t"dyg,fazmfjyxm;csufrsm;onf vGefcJhaomESpfu


oHCr[mem,u

xHarSmuf

kyfSifrif;om;xGef;a0

polwdkU\

jzpfay:vmaponfh

tajccHrsdK;aphrsm;yif

teuft"dyg,fzGifhqdkcsufrsm;om

rdrdwdkUrSm;ygNyD[k

omoemapmfum;aom
jzpf\/

jzpfygonf/

0efcsawmif;yefcJhMuaom
bHk&Sif;wrf;
tSufrSd

bHkurm

Edkifvif;ESifh
wdwfacGrsm;udk

ajAmifyvDxm;aom

orm'd|dokawoetzJGU0ifwkdUavmufom

teuftrSef

xifEdkifp&mSdaom rkom0g'rsm; jzpfMuayonf/


(t)

t[dwf = 'Davmb a'go arm[w&m;udkrS rvkyf& raeEdkifygbl;qdkwJh trsdK;u


t[dwftppfyJ/

(tm) 'dG[dwf = 'Dw&m;pk igvkyfae&wm wu,fawmh oHo&mvnfwJh 0#fw&m;awGudk


igvkyfae&yg

uvm;vdkU ododBuD;eJY rvJTomvkdU vkyfae&&if 'dG[dwf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

63

tpodkU
()

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wd[dwf = 'Davmb a'go arm[w&m;awG[m ightzkdUvJ tusdK;wu,frSdbl;?
vlrsm;tzdkUvJ

ighaMumifh

pdwfqif;&J

udk,fqif;&J

jzpfukefMu&w,f?

'gawG

igrvkyfawmhygbl;vkdU qHk;jzwfwwf&if wd[dwfyJ/


(twJG-1? trSwf-5? opm"rpmapmif pmrsufESm-10- OD;Ou| a[maom w&m;rS)
()

oH qkdwm - Sdwm? Cm qkdwm - zdkr? tJ'DSdwJh zkdr 2-a,mufudk oHCmvdkU ac:wm?


'gaMumifh
]]oHCH o&PH *wfcsmrd}}
oH - SdwJh? CH - a,musfm;rdef;r (2)a,mufonf/ o&PH - ajyvnfpGm vufwJGMu/
*wfcsmrd? urmYc&D;udk oGm;aeMuavonf/
urmrSmSdwJh a,musfm;ESifh rdef;r zdkr 2-a,mufwkdU ajyajyvnfvnf vufwJGNyD;awmh
urmYc&D;udk oGm;aewmudk (oHCH o&PH *wfcsmrd) qkdvkdw,f/
(15-4-76 aeUn ajrmif;jrw&m;yJG OD;0go0 a[majymcsuf wdwfacG at-rsufESmrS/)

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;bk&m; 4/

bk&m;a[m ygVda0g[m&rsm;udk azmfjyygtwdkif; xif&mjrif&m t"dym,fazmfjycsufrsm;onf

Mo vufpowfawmh orm'd|dokawoe vkyfaew,fqdkwJh vlwpfpk[m 'Dvkd ygVdawmfa0g[m&awGudk


zsufqD;NyD;

usD;uef;yufvufysHwmudkrS

wu,fhacwfrDokawoeBuD;
wpfenf;qkd&aomf

vkyfjyaeyguvm;

,ckvdk

okawoevkyfenf;rsdK;onf

MunfhcsifwwfwJh
[l

jynfolvlxku

orm'd|dokawoetzJGUcsKyfESifh

,aeUwkd;wufaom

urm

tqef;udufrsm;\

aSU

odEdkifMuNyDjzpfygonfbk&m;?
tokdif;t0dkif;uvkyfaeaom

ray:ao;ygbk&m;?

xkdUaMumifh

uJhokdU

xdkolrsm;\ a&;om;csufrsm;udk yd#uwfawmfESifh rnD[l ajym&rSmyif rpifyHkudk vufjzifh udkifjy&ouJhodkU


jzpfaeygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

64

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (16)

16/

Ak'bmomavmu txGwftjrwfxm;tyfaom ax&0g'yd#uwfvm t&d,mESifh edAmefudk

pdwful;,Of

vlaovljzpft,ltqESifh

udkufnDatmif

jyifqifzGifhqkda&;om;jcif;ESifh

ywfouf

apm'emcsufyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkUbk&m; 1/
ykxkZOfwkdUxuf

Ak'jrwfpGm omoemwGif t&d,mqkdaomyk*dKvfrsm;rSm tqifhqifh udavomudky,f


jrifhjrwfaMumif;udk

wynfhrsm;jzpfMuukefaom

Ak'bmom0ifwkdif;

orm'd|dokawoe

odMuygonf

tzJGU0ifwdkUurl

bk&m;?

Ak'omomem

OD;Ou|\
tav;*ky

wefzdk;xm;tyfaom t&d,mudk yHkysufyef;ysufjzpfatmif zsufqD;aeMuygonf bk&m;? if;wdkU\ zsufqD;yHkudk


oufaotaxmuftxm;jy avQmufxm;ygrnf bk&m;/
2/

orm'd|dokawoetzJGUrS xkwfa0aom twJG-4 trSwf(8) opm"rpmapmif pmrsufESm 9-

wGif t&d,mudk yHkysufatmif odkU a&;jyxm;ygonf bk&m;/


t&d,mqdkonfrSm jrifwwf Mum;wwfoludk qkdonf? tewvuPokwef tqHk;wGif
Ak'u twdkif; zGifhqkdonf/ ]]{0H yH bdua0 okw0g t&d,om0aum}} odkU jrifwwf
Mum;wwfaom yk*dKvfonf [k qkdcJhonf? vlrSm rsufpdESifh em; Sdonf/ xdkrsufpdESifh em;Sdolonf
jrifwwf&rnf? Mum;wwf&rnf? okdUjzpf vlESifht&d,m? t&d,mESifhvl twlwlyif jzpfonf/
rsufpd? em; SdvsufESifh rjrifwwf rMum;wwfoludk Ak'u te&d,[k qkdcJhonf?
te&d,onf t&d,\ qefUusifbuf jzpfonf/
t onf = r[kwf [k od&onf/
e& onf = vl [k od&onf/
, onf = ydkifqkdifrI [k od&onf/
pkaygif;onfhtcg te&d, jzpfonf? te&d,onf vlr[kwfbl;[k qkdonf? vlonf
jrifwwfonf? Mum;wwfonf? vlr[kwfolonf rjrifwwf rMum;wwfoljzpfonf/ y/ okdUjzpf
vlESifht&d,monf twlwlyif jzpfonf/
3/

orm'd|dtzJGUom;rsm;u zsufqD;onfhenf;wl orm'd|dwkdU\ bkd;awmfBuD; OD;0go0uvnf;

tvm;wl t&d,m\ oabmrSefudk zsufqD;cJhygonf bk&m;? 15-4-76 aeUn ajrmif;jrrdU? 6-vrf;


OD;ppfwif\ aetdrfwGif a[majym&m t&d,mudk yHkysufatmif atmufygtwdkif; *kPfzsufcJhygonf bk&m;/
t&d,mqkdwm vlvifr,m;udk ac:wm?
t& qkdwm = rdef;r?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

65

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


, qdkwm = a,musfm;?
tJ'D rdef;r a,musfm; 2-a,mufudk pmtvdku t&d,vdkU ac:w,f?
vifr,m; 2-a,mufudk t&d,vdkU ac:w,f/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; orm'd|d okawoeorm;rsm;ESifh if;wdkU\bkd;awmfBuD; OD;0go0wkdU\ ajymqdka&;om;csufonf


t&yf&yf aejynfawmfMum;vdkUrS ravsmfyg bk&m;/
Ak'tbd"rm pmrsufESm 259-wGif a&;om;xm;aom PfBuD;SifOD;Ou|\ tqdktrdefUudkvnf;
wifjyyg&ap bk&m;/
0domcgausmif;trBuD;onf vifa,musfm;ESifh? temxydPfaoaX;BuD;onf r,m;ESifh
aeMu\/ odkUaomf if;wkdUonf wPSmESifh Oyg'gef rSdMuawmhbJ vifh0wf 5-yg;? r,m;0wf 5yg; yMuHkrS wyg; tEkyg'gefw&m;ESifh aexdkifMuojzifh aomwmyefjzpf okcw&m;udk &aeMu\/
pOf;pm;awmfrlMuygbk&m;? aomwmyefjzpf wPSmOyg'gef rSdMubl;wJh bk&m;? tawmfav;eufwJh
Ou| tbd"rmyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 5/

xif&mjrif&m pGwfwG,fwwfaom orm'd|dokawoe qdkolwkdU\ tvJGvJG tacsmfacsmf

axmfavmf uefUvefU vkyfwwfyHkudk qufvufwifjy ygOD;rnf bk&m;? twJG(1) trSwf(7) arSmifckdxkwfaom


opmpmapmif? pmrsufESm 9-wGif t&d,myk*dKvfwkdU\ taMumif;udk atmufygtwkdif; rSm;,Gif;pGm
qdkxm;ygonf bk&m;/
oufomovdkae usifhyg? Pfvsifolrsm;tzdkU wpfv ESpfv twGif; taMumufESifh
tarQmf aysmufvmygvdrfhrnf? ,if;udk aomwmywdr*f[k rSwfyg? aemuf qufumqufumusifhvQif
pdk;&drfrIESifh wkefvIyfrI aysmufvmygvdrfhrnf? ,if;udk ou'g*grd[k rSwfyg/
qufusifhvQif cspfjcif;ESifh rkef;jcif;wkdU aysmufvmygvdrfhrnf? ,if;udk tem*grd[k rSwfyg/
twkdif;

qufvufyGm;rsm;ygvQif

pJGvrf;jcif;ESifh

vdkcsifwyfrufrI(wPSm-Oyg'gef)

tm;vHk;csKyfNidrf; vmygvdrfhrnf? ,if;udk t&[wr*f [k odyg/


qufvuf

yGm;,if;

todrme=(igwnf;[laom)

trSwfonmuav;

aiGUaiGUusefSdaeorQ aysmuf uG,foGm;vQif t&[wzdkvf qkdufygNyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

66

tpodkU
tJ'g

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Ak'0dyemusrf;yq&mBuD;

ocifjrwfqkdif&JU

t&d,mrSwfwrf;BuD;yg

bk&m;?

em;rvnfolawGuawmh txifBuD;Muygvdrfhr,f? pmayusrf;*ef avhvmzl;olrsm; awGU&ifjzifh &,fp&mtwd


Sufp&mtwdyg bk&m;/
6/

OD;0go0\ Ak'odyH0kdif;awmfom;wkdY &rf;um;xm;yHkukdvnf; wifjyyg&apOD; bk&m;?

]]Ak'odyH y&dowf awmfvSefa&;vlom;awG tjrif}} acgif;pOfwyf xkwfa0aom ]]bmompD;yGm;a&;eJU


vlrIpD;yGm;a&;}}

trnfSd

arSmifckdpmapmif

pmrsufESm

20-wGif

t&d,mtaMumif;udk

yHkysufatmif

atmufygtwkdif; zsufqD;xm;ygonf bk&m;/


'Dvdk vlrd vlzu arG;wJh vlom;udk [kdwkef;u pmpum;eJU a&;&&if ]]t&d,m}} vkdU qkdw,f?
t&d,m qdkwJhpum;udk yk'fcJGvkdufawmh t&+,+tm qkdwJh yk'foHk;ckudk pyfxm;wmjzpfw,f? 'D
oHk;yk'frSmt&-u = vltar
,-u = vltaz
tm = vkyfxm
vltar? vltazawG vkyfvkdU jzpfxmvkdU qkdvkdw,f/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 7/

orm'd|dokawoetzJGUom;rsm;ESifhwuG

kyfMurf;0g'orm;rsm;\

ta&;tom;

vGwfaeygaomaMumifh

t"r0g'D

tvm;wl

tajymtqdkrsm;onf
tblw0g'Drsm;

tqdyfoifhjcif;cHae&wJh
pnf;rSd

jzpfaMumif;udk

urf;rSd

bmomrJh

vGwfcsifwdkif;

atmf*vDqefvSpGmjzifhyif

avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 8/

OD;Ou|

OD;0go0wkdU\

jyifnmoaEESifh

xif&mrmefawG0ifhaeMuaom

orm'd|dtzJGUom;rsm;onf t&d,mudkom zsufqD;Hkru edAmef\ oabmw&m;udkvnf; r[kwfrrSef


vkyfMuH

qkdxm;ygonf

bk&m;?

orm'd|d

okawoetzJGUcsKyf

ArmEdkifiHqkdonfrS

cdk;xkwfaom

Ak'0g'tajccHoifwef;? oifwef;trSwfpOf(1) oifwef;rSwfpkrsm; pmtkyf? pmrsufESm 41-wGif edAmefudk 'Dvkd


okyfzsufjyvdkufygw,f bk&m;/
0ge = taMumuf? tvdk
ed = rSdjcif;? uif;jcif;
ed0ge = edAme = edAmefygwJh bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

67

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 9/

orm'd|dokawoeqdkwJh

pum;vHk;BuD;udk

r[mhr[mOyg'gefBuD;

jyif;pGmeJY

zufwG,fxm;aom twGif;a&;r;csKyfBuD; OD;udkudkav;\ edAmeft,ltqudkvnf; wifjyyg&apbk&m;/


31-bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf pmrsufESm 114- wGif edAmefudk 'DvdkjrifygowJh bk&m;/
cEmudk,fwnf;[laom kyfw&m; lyuEmwGif a0'em onm ocFg& 0dnmP [laom
tlyuEm*kPfESifh edAmef[laom *kPf 2-rsdK;Sdavonf/
'Dpum;t& Oyg'geftpJGcRwfcsifaeaom orm'd|dq&mBuD;wdkU\ edAmefrSm Oyg'gefpufuGif;u
rvGwfuif;EdkifbJ kyf0g'0J*,ufrSm vTJrxGufomatmif jzpfaeygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 10/

Ak'tbd"rmudk

ypfy,f

,kwforQtbd"rmudk

w&m;aoudkifpJGxm;aom

0dyemq&mBuD; ocifjrwfqkdif\ edAmeftjrifudk wifjyyg&ap bk&m;? Ak'0dyempmtkyf yxrwJG


pmrsufESm 45-wGif ]]edAmefudkawmifhw w&m;tm;xkwfwmudk umr}} vdkU qkdxm;ygonf bk&m;/
edAmef\csrf;omudk

wrifawmifhwcHpm;vdk

umrESifh,SOfaom tvkdom jzpf&ayrnf/

tm;xkwfygu

edAmeftvkdonf

(Ak'0dyem? yxrwJG-45)

tJ'g yd#uwf aumufEkwfcsufawGudk yvlysHatmif a0aewJh ocifjrwfqkdifqkdwJh q&mBuD;&JU


edAmeftvJG Oyg'geftpJGBuD;yg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 11/

orm'd|dokawoe

wynfhom0uwkdU

,ckvdk

trSm;ZmwfawG

xyfumxyfum

usL;vGefae&jcif;\ w&m;cHvufonfudk SmwJhtcg vlaovljzpfq&mBuD; OD;Ou|aMumifh jzpfw,fqdkwm


jiif;r&atmif xifSm;aeygonf bk&m;? Ak'"rpMum pmtkyf pmrsufESm 52-53 wGif cEmig;yg;udk edAmef[k
atmufygtwdkif; rSm;,Gif;pGm qkdxm;ygonf bk&m;/
edAmefESifhcEmig;yg;[m

wjcm;pDr[kwf&if

yl;wJGvsufSdw,f[k

qkdvdk'gygyJ?

wpfqifhwufMunhf&if cEmig;yg;[m edAmefjzpfEkdifwmaygh? bk&m;uawmh twdtus edAmefeJUcEm


wjcm;pDr[kwfbl; [k a[mxm;wmbJ/
12/

tJ'g "rpMumukd a&vJeJUoHk;aewJh Ou|&JU edAmeft,ltqygyJ bk&m;? wGif

bk&m;a[mygw,f[k bk&m;ra[monfudk bk&m;a[mvkyfNyD; ajymxm;wm awGUEkdifygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

68

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tdk a,m*D oifb,fqDoGm;rvJ qkdwJh pmtkyf pmrsufESm 86-wGif


pdwf

apwoduf

kyf

edAmefonf

emrfxnfhxm;aomaMumifh

emrfonf

kyfw&m;wkdU\*kPfjzpfcJhrl edAmef onfvnf; kyfw&m;wkdU\*kPf jzpf&rnf/


[l OD;Ou|u qkdxm;ygonf bk&m;? 'Dae&mrSm ]]tdk a,m*D oif b,fqDoGm;rvJ}} qkdrnfhtpm; ]]tdk OD;Ou| oif b,foGm;rvJ}}vdkU qkdzdkUaumif;
aeygw,f bk&m;? tajzuawmh kyf0g'odkU oGm;aeygw,f[k jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkYbk&m; 13/

OD;Ou|

acgif;wJGBuD;qJG&mokdU

'Gwfwdkuf

woDwwef;BuD;

ygaeMu&ukefaom

orm'd|dokawoe tzJGUom;rsm;ESifhwuG aemufvkdufaemufygwkdU\ ta&;tom; tajymtqdkrsm;onf


ax&0g'yd#uwf

usrf;*efESifh

ravsmfuef

rawmfrrSefawGjzpfaomaMumifh

t"r0g'rsm;tjzpf

qHk;jzwfay;awmfrlyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

69

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (17)

17/

orm'd|dokawoetzJGU0ifwkdU\ Mo0g'ay;q&mBuD; vlaovljzpf OD;Ou|\ "rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; apm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm; 0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 1/

bk&m;a[m

ygVdawmfrsm;udk

t"dym,fzGifhqdk&mvnf;aumif;?

teufudkjyefqkd&m

vnf;aumif;? udk,fxif&m igwaumjzifh ajymcsifwkdif;ajymjcif;tm;jzifh rlrSefaomcH,lcsufudk r&Ekdifyg


bk&m;?

Ak'rwk

bk&m;tvkdudk

odSdawmfrlMuaom

tSifr[mAk'aCmo

paom

t|uxmusrf;yrax&fjrwfBuD;rsm;onfyifvQif ygVdawmfrsm;udk zGifhqdk&m bk&m;SifvufxufawmfrSp


csydkUdk; tpOftvm (0gpemr*) twkdif;om zGifhqkda&;om;Mu&ygonf? wpfcgwpf&H rdrdxifjrifcsufudk
zGifhvkdvQifvnf;

dk;om;pGmjzifh

teuf

tzGifhrsm;onf

ol\

twaemrwdrQomjzpfaMumif;

rSmMum;avhSdMuygonf bk&m;? tvGefdk;om; ajzmifhrwfawmf rlMuygonf bk&m;/


2/

awmifwGif;BuD;OD;Ou|ESifh ol\ xif&mtarGudk cH,lMuukefaom orm'd|dokawoe

tzJGU0if armif&rf;um; OD;&rf;um;wkdUonfum; bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk olwdkU\ wpfrdkufwpfxGm


PfrQjzifh aygufwwfu& t"dym,frJh xifovkd bmomjyef teufazmfMuygonf bk&m;/
3/

ae&mwGif

OD;Ou|\

"rpMumvufopftaMumif;

avQmufxm;apm'emcGifh

yawmfrlygbk&m;? rod em;rvnfolrsm;u OD;Ou|[m "rpMumw&m;udk vufcHw,f av;pm;w,f [l


xifrSwfaeMuygw,fbk&m;? okdU&mwGif OD;Ou| "rpMumonfum; bk&m;a[m "rpMum r[kwfaMumif;udk
rodMuyg bk&m;? pifppf OD;Ou|"rpMumonf vlaovljzpf "rpMumrQom jzpfygonf bk&m;/
udpESifh ywfouf oufaocH aumufEkwfcsuf tydk'ftcsdKUudk azmfjyyg&ap bk&m;/
(u)

vlom;onf ]]vlaovQif vlomjzpf\}} [laom obm0trSefudk oabmaygufwmESifh


wpfydifeuf (1)

'd|"r - rsufjrifoabm jzpfavawmh\/

(2)

yw"r - em;Mum;oabm jzpfavawmh\/

(3)

0d'dw"r - ESmacgif;ESifh vQmawGUoabm jzpfavawmh\/

(4)

y&da,m*gV"r - udk,fum,wpfckvHk; ysHUESHU (0g)pdrfhxHk tusdK;&aom reawGU


(0g)[',awGUoabm jzpfavawmh\/ ,if;okdU ymHktawGUjzifh awhawhqkdifqkdif
r,dkif r,drf; trSef"rqdktyfwJh obm0odkU qkdufa&mufwJh tcgrSomvQif
vlom;onf-

(5)

wdP0dpdudapm
vGefajrmuf

oHo,

0dpdudpmqdkwJh

odkUavmodkUavm

jzpfrIawGudk

oGm;ayvdrfhrnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

70

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(6)

0d*wuxHuaxm

Za0Z0gESifh

0dk;wkd;0g;wm;awGvnf;

uif;aysmuf

oGm;ayvdrfhrnf/
(7)

a0om&Zyawm - tarQmftaMumufudk vGefajrmufoGm;NyDjzpf &J&ifhjcif;odkU


a&mufay vdrfhrnf/

(8)

ty&ypa,m - i&JSpfxyfESifh xufewfjA[mqdktyfwJh wyg;aom bHkawG


b0awGudk oGm;zdkU a&mufzdkU taMumif;rjzpfawmhonfudk wduspGmodjrifjcif;odkU
a&mufayvdrfhrnf/

4/

(vlaovljzpf pmtkyf? pmrsufESm 4-5)

txufyg 'd|"arm yw"arm ponfwkdUrSm "rpMum ponfwkdUygaom bk&m;a[m

ygVdawmfrsm; jzpfygonf bk&m;? teufjrefrmjyefrsm;rSmum; OD;Ou|\ vlaovljzpfteufrsm;om


jzpfygonf

bk&m;?

bk&m;Sif\

aumuf,lvdk&if;

teuft"dym,frsm;

r[kwfygbk&m;?

bk&m;wynfhawmfrsm;\ Sif;vif;csufudk 'kwd,apm'emusrS avQmufxm;ygrnf bk&m;? txufyg


aumufEkwfcsufrsm;t& Ou|"rpMumonf bk&m;a[m w&m;"rESifh qefUusifaom vlaovljzpf
t"rrsm;omjzpfaMumif; odomygNyD bk&m;/
5/

orm'd|dokawoeqkdaom toif;&JU q&mBuD;wpfqljzpfaom tbd"rmq&mpdef qkdolu

"rpMumw&m;udk 0ifNyD; ]]aum}} xm;yHkwdkUudk qufNyD; avQmufvkdufyg&ap bk&m;? q&mpdef qdkol\


omoemzsuf vuf&mum; atmufygtwdkif; jzpfygonf bk&m;/
(c)

Zmwdyd -

ief;ief;wuf pJGvrf;jcif; jzpfvmjcif;aMumifh?

'kum

qif;&Jjcif; tusdK;w&m; jzpf&acs\/

Z&myd -

qHjzLoGm;aMuG

tom;a&,dk,Gif;

tdkrif;&ifha&mfjcif;wkdUudk

pdk;&drfruif;jzpf vmaom tpJG Oyg'gefaMumifh?


'kum

Asm"dyd -

ylyefaomu qif;&Jjcif; jzpf&acs\/


tema&m*g

usifemudkufcJ

Elem0JwkdU

jzpfvmonfwkdUudk

ylaqG;aMumifhMujcif;jzpf vmaom tpJG Oyg'gefaMumifh?


'kum

r&Prd -

rcsdxefoJ tvGefyif qif;&Jjcif; jzpf&acs\/


trdtz r,m; om;orD; ypnf;Opm &wemaTpif ponfwkdUESifhwuGaom

aqGnm taygif;wdkUtm; y,fcGmpGefUxm;cJh ao&rnfhab;udk pdk;&drfruif; pJGvrf;jcif;


Oyg'gefaMumifh?
'kuH

aMumufvefUarQmfudk; qif;&Jjcif;tusdK; jzpf&acs\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

71

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tyda,[d

rESpfouf rvdkvm;tyfukefaom Z&mAsm"d r&P ponfOHk

ab;taygif;pHk wdkUESifh?
ora,ma*g

vufiif;'d|

,ckyufyif;rSm

awGUuHcHpm;ae&avjcif;[k

pJGvrf;jcif; jzpfaeaom Oyg'gefaMumifh?


'kaum -

ylavmifxefjyif; tvGefyif qif;&Jjcif; jzpf&acs\/

yda,[d -

cspfcifESpfouf pJGrufukefaom rdrd ZeD; om;orD;ESifh ypnf;Opm

&wemaTaiG tdk;tdrfwkdufwmwdkUESifh
0dya,ma*g

auGuGif;ukefqHk; ysufydyef;cJhonf Sdaomf?

'kaum -

tl;yrm rsuf&nfjzm ylaqG;aomu qif;&Jjcif;tusdK; jzpf&acs\/

,rdpH -

rdrdwkdU tvkdSdtyf awmifhwMuonfhtwkdif;?

e vbwd

wrd

xkdodkU tvkdSdtyf awmifhwMuonfhtwkdif; r&jcif;aMumifh?

'kuH

&ifwGif;vdIufzdk qif;&Jtydk jzpf&acs\/

rkcsydkifydkif r&Ekdifacs/

oHcdawe

rsufpd em; ESm vQm udk,fwnf;[laom ig;ckwdkUwGif?

Oyg'geuEmyd -

twkdtusOf; vdk&if;udk cH ajym&ygrl?

pJGvrf;jcif;

Oyg'gefESifhwuG

jzpf&Sdaeaom

cEmudk,fum,

wdkUonfvnf;?
'kum

qif;&Jjcif;tusdK; jzpf aeav\/

(tbd"rm q&mpdef\ ]]tw0g'ESifh wm0womtbd"rm}} pmtkyf? ESm- 109? 110? 111)


(C)

t,ar0 aom t&da,m t|*aum ra*g/


aom

xkduJhokdU MuHp&m pnfp&m ylp&m yifp&m aqG;p&m at;p&m csKyfNidrf;p&m

tjzmjzmwkdUonf?
t,ar0

,ckypu vufiif;'d| uHawGUae&onfh tckdufwGif

t&da,m

tpJGOyg'gef acs;anmfwkdU\ oefU&Sif;jcif;udk tvkdSdMuukefaom

vlom;taygif;wdkUonf?
t|*aum

ra*g

usifhtyfaom w&m;wdkUaywnf;?

t*FgSpfyg;Sdaom?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

72

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(tbd"rm q&mpdef\ ]]tw0g'ESifh wm0womtbd"rm}} pmtkyf? ESm- 104)

6/

bk&m;wynfhawmfrsm;

,ckwifjyavQmufxm;cJhaom

tcsufrsm;onf

tenf;i,f

t>rufrQom jzpfygonf bk&m;? tcsufrsm;udk axmufqqifjcifygu awmifwGif;BuD;Ou|ESifh ol\


taygif;ygrsm; jzpfMuaom orm'd|dokawoetzJGU0ifrsm;? aTtbd"rm0g'Drsm;onf rdrdwdkU\tvkdqdk;udk
tajccH

bk&m;Sif\

ygVdawmftcsdKUudk

tvJGvJGtacsmfacsmf

t"dym,f,lqNyD;

bmom0ifrsm;

txiftjrifrSm;atmif vSnfhpm;um a&;om;a[majymvsuf omoemawmfBuD;udk zsufqD;aeMuaMumif;


tvGefyif xif&Sm;ygonf? xkdyk*dKvfwkdU\ a&;om;a[majymcsufrsm;onf bk&m;Sif\ tvkdawmfESifh
qefUusifaeaomaMumifh "r0g' r[kwf? t"r0g'ppfppfom jzpfaMumif; avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

73

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (18)

18/

twaemrwd

rdrdxif&majymqdkonfh

vufjzpfpum;rsm;jzifh

bk&m;ra[monfudk

bk&m;a[mjzpfav[ef vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m; 1/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh oHa,mifaemufvkduf orm'd|dokawoe0g'D polwkdUonf

Ak'jrwfpGm\ aTEIwfawmfxGuf jzpfonfhteufESifh jynhfpHkjcif;*kPf? o'gESifh jynfhpHkjcif;*kPf? jznfhpGuf


Ekwfy,fzG,frSd

tvHk;pHkjynfhpHkjcif;*kPf?

tvGefpifMu,faom*kPfwkdUESifh

jynfhpHkaom

ygVdawmfrsm;udk

tvG,fwul y,fSm;&rSm raMumufovkd vdifrrSef 0kpfrrSef o'grrSef teufrrSef uvdefPfjzifh


awmufwD;awmufwJhqkdxm;aom

ygVdrsm;udk

bk&m;a[mygVdjzpfav[ef

vdrfnm

NzD;jzef;&rSmvnf;

rSufMuyg bk&m;/
2/

olwdkU\ vufjzpfygVdrsm;udk olwdkU\teufESifh wJGzufwifjyygrnf bk&m;

(u)

avmuork',

twd?

avmueda&m"

ewd-[l

ba'u&wokwf

upm,ea*gwrax&fudk Ak'Sifa[mcJhonfh avmu[lonf Sdonf[k pJG,lu Sd\? rSd[k


jywfuvnf; rSd[k qkdxm;\/
(vlaovljzpfjyoem-17) (31-bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyftzGifh)
rSwfcsuf/
3/

/ ygVdonf ba'u&wokwf rSd? vkyfygVdom jzpfonf/


oDvuefygVdawmfrSm Ak'udk upm,ea*gwrax&fu ar;avQmufonf? ]]Sifa*gwr

ow0gaoNyD;rS wpfzef jyef jzpfygao;ovm;}} [k ar;avQmuf&m Ak'u ]]upm,e ...


avmuork',twd? avmueda&m" ewd}} [lom aemufwpfzef jzpfao;onf[k pJGae&if oifhpdwfrSm
jzpfaeonf? rpJG&if oifhpdwfrSm jzpf rae[kom tpJGOyg'gefudkjyvsuf tajzay;cJhavonf/
(ewfESifhi&J b,frSmvJ-22)
rSwfcsuf/

/ t"dym,fonf oDvuefygVdawmf ryg? vdrfxm;aom pum;om jzpfonf/

avmuork',twd?

avmueda&m"

ewd?

jywfvQifvnf;

rSd[k

oH,kwfygVdawmf

upm,ea*gwrax&fudk a[maomw&m; twdtvif;qdkxm;csuft& Oyg'geftpJGomvQifjzpfaMumif;


Sif;aeonf/
(Ak'0dyem pmtkyf yxrwJG - 146)
rSwfcsuf/

/ a[mMum;csufvnf; ryg? ]]twdtvif;}}[k a&;jcif;onf &J&JBuD; vdrfjcif; jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

74

tpodkU
(c)
rSwfcsuf/
(*)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Oyg'geuEmyd 'ku? tEkyg'geuEmyd eda&m"?

(Ak'0g'jyoemrsm; pmtkyf-27)

/ ygVdvnf; vkyfxnfhaom ygVdjzpf\/


ed&,H bdua0 a'aomrDwd wH okPmx bdua0 ed&,H? obma0 Oyga'g ed&a,m/
bdua0? oHo&mab; vmrnfha&;udk ajrmfawG;axmufI tdk ... bduKwdkU/ ed&,H? i&Judk/
a'aomrd? a[maytHh/ wkarS? oifwdkUonf/ okPmx? em;axmifMuukefavm/
obma0? obm0av;yg;/ Oyga'g? tvGef tvdkwPSmw&m;pJGvrf;jcif;onf/ ed&a,m?
ed&,rnf\/

(C)

tyg,H bdua0 a'aomrDwd wH okPmx bdua0 tyg,H? obma0 Oyga'g


tyga,m/

(i)
rSwfcsuf/

t0Dp bdua0 a'aomrDwd wH okPmx bdua0 t0Dpd? obma0 Oyga'g t0Dpd/


/

(*)

(C)

(i)

trSwfyg

ygVdtm;vHk;onf

bk&m;a[mr[kwfbJ

bk&m;a[mvkyfxnfhxm;aom ygVd rsm;om jzpfonf/


(p)

e awe aom bduK? ,m0wm bdua0 ya&/ 0doH "rH orm'g,? bduK 0kpwd e
wm0wm/

(q)

, ewd *[dwH t,H oawm (Ak'Sifu a[moGm;w,f) ,? tMuifyk*dKvftm;/


ewd? yifudku rSdwJh w&m;awGudk/ *[dwH? cEmudk,frSm tSdxifNyD; pJGvrf;jcif;onf/
oawm? ow rnfygay\/

(Z)

, ewd rkdwAH t,H Oapa'g/


,

yk*v?

tMuifyk*dKvftm;/

ukefatmifvkyfaew,f/ Oapa'g?

ewd?

rSdwJhoabmw&m;udk/

xrif;tiwfcHaew,f?

rkdwAH?

tanmif;cHaew,f?

twudvrxmEka,m* Oap' vrf;pOfyJ/


rSwfcsuf/
(ps)

/ txufygpum;wdkUonf bk&m;a[m r[kwfyg? rkom0g'rsm;omwnf;/


ewd udavao y[memwd/ ewd udavo? yifudku rSdwJh udavmomawGudk/ y[memwd?
y,fMuukefavmh/

(n)

tZmwm a,0 e Zm,Ed/ tZmwm a,0? YifudkurSdwJh udavomawGudk/ e Zm,Ed?


rjzpfatmif vkyfMu? yifudku rSdwJh udavomawGudk rjzpfatmifaejcif;[m eda&m"? 'g
edAmef/

rSwfcsuf/

(aTtbd"rm &ckdifjynf wdwfacG-bD)

/ (ps) (n) yg pum;onf t"r0g'jzpfaom ausmufoabFm0g'rsdK;jzpfonf/

teufvdrfay; xm;jcif;jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

75

tpodkU
(#)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ted,smeduH oryvmayg/
ted,smeduH? oHo&m0#frS xGufajrmufaMumif;r[kwfwJh Zmwf? t|uxm? Ak'0if?
a0E&m ponfudk a[majymjcif;onf/ oryvmayg emr? oryvmy rnf\/
(&ckdif OD;ausmfwifh wdwfacG)

4/

txufyg

y&d,wdomoemudk

pum;ygSdaom

y,fjcif;om

jzpfonf?

ygVdteufonf

bk&m;a[mr[kwf?

orm'd|dokawoetzJGU0ifqdkolwkdY\

ygVdckwHk;vkyfNyD;
pum;rsdK;onfom

oryvmy jzpfHkru rdpmpum;rsm; jzpfavonf/ bk&m;a[m ygVdtjzpf a&;om;ajyma[mum dk;om;aom


bmom0ifyk*dKvfwkdUtm; vdrfvnfvSnfhjzm;cJhMuonf/
5/

odkUqkdvQif OD;Ou|\ oHa,mifaemufvkduf orm'd|dokawoe0g'D polwdkUonf

bk&m;ra[monfudk bk&m;a[mvkyfum tSufrSd vdrfnma&;om;ajyma[mMuygonf bk&m;/


6/

olwdkUonf

wxm*wH

tblawe

tAmpduwd-a'oemt&

bk&m;Sifudk

r[kwfrrSefaomtm;jzifh vkyfMuH pGyfpGJMuolrsm;jzpfMu&um; twmeH cPwd? A[Hk p tyknH yo0wda'oemawmft& rdrdudk,fudk wl;zdzsufqD;NyD; tukodkvf w&m;qdk;rsm; wdk;yGm;apolrsm; jzpfMuygonf
bk&m;/
7/

okdUyg

bk&m;a[mygVdESifh

olwdkU\

ravsmfvnf;

vufjzpfygVdrsm;onf
ravsmf&um;

bk&m;a[mygVd

"rr[kwf?

r[kwfonfhtjyif

t"rrsm;om

jzpfaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

76

dkaopGmavQmufxm;tyfygonf bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (19)

19/

Ak'jrwfpGmbk&m;ocif

vufrcHHkrQru

4-oacsFESifh

urmwpfodef;

Munfdktm;uszG,f&maumif;aom

jznfhqnf;cJhzl;aom

Ak'\jzpfawmfpOf

yg&rDawmfrsm;udk

Ak'0ifrsm;udk

raxrJhjrify

ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 1/

uHw&m;udkypfy,fNyD;

31-bHk0g'udk

vufrcHMuaom

orm'd|dokawoe

tzJGUom;rsm;ESifhwuG vlaovljzpf OD;Ou|\aemufvdkufwdkUonf Ak'bk&m;ociftm; omrefvlom;


wpfa,mufxufydk txifrBuD;Muyg bk&m;/ Ak'udk Ou|ESifh wef;wlxm;NyD; av;oacsFESifh urmwpfodef;
jznfhqnf;cJhaom

yg&rDawmfrsm;udkvnf;

olwdkUvufrcHMuyg

bk&m;?

Ak'bk&m;ocif\

Munfdktm;uszG,f&maumif;aom Ak'0iftjzpfawmfrsm;ukdvnf; olwkdUwawG vufrcHMuyg bk&m;?


vufrcHHkrQru

bmomrJh

kyfMurf;0g'

orm;rsm;yDyD

Ak'0ifudk

axmfavmfuefUvefU

0g'jzefU

ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; yvkyfa&;om;Muygonf bk&m;/


2/
wGif

orm'd|dokawoetzJGUrS arSmifcdkxkwfa0aom twJG-1? trSwf-4? opm"rpmapmif ESm-13

bk&m;ocif\

Ak'0ifESifhpyfvsOf;aom

taMumif;t&mrsm;ukd

tcsufaygif;rsm;pGmwdkUjzifh

apmfapmfum;um; a&;om;xm;ygonf bk&m;? odomHkrQ aumufEkwfazmfjyygrnf bk&m;/


(u)

Ak'0if Ak'avmif;vsmod'wukrm&rQ rarG;ao;rDuyif xkdewfjA[mwdkUu 'dApuK&NyD;


bk&m;avmif; aowauwkewfom;Sd&m wkodwmewfjynfwGif pka0; bk&m;tjzpfyGifh&ef
oaE,lygrnfhtaMumif; 0dkif;0ef; awmif;yefMuonf [k qdkxm;\? bk&m;avmif;
ewfom;udk,fwdkifu rodaom udpudk olwdkUu udwifNyD; bk&m;jzpfrnfholyg[k
odESifhNyD;vkdvkd wpfqifhwpfvHk; wifpD;xm;vdkufMuonf/

[lvnf;aumif;?
rSwfcsuf/

aowauwkewfom;u

rodr[kwf?

]]rodaomudp}}[k

a&;jcif;onf

&rf;jcif;omjzpfonf/
(c)

0dkif;0ef;awmif;yefMuonfqkdaom
udk,fhudk,fudk

owfao&ef

ewfom;uav;crsm

pum;vHk;um;
wkdufwGef;Muaom

wpfzufig;&mESifh

ewfpnf;pdrf

ao;ao;auG;auG;udpr[kwf?
t"dym,fxGuf\?
cHpm;aecGifhyif

aowauwk
r&?

olwdkU

wkdufwGef;onfhtwdkif; vufuwD;Mum;u acR;,dkpD;um rdIifawGusvsuf pkawcJh&onf


qkd\/
[lvnf;aumif;?
rSwfcsuf/

/ pum;rSm a&;ol\ raemqdk; oabmqdk; ay:ae\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

77

tpodkU
(*)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wzef

r,fawmfrm,a'0DxH

oaErSD;rnfhtaMumif;

tdyfrufay;cef;zGifhqdk&mrl

ewfom;av; vSvS yytjzpf tdyfrufray;? t[dwfwd&pmef qifBuD;tjzpf tdyfrufay;


0ifa&muf oaE,laponf/
[lvnf;aumif;?
rSwfcsuf/
(C)

/ avmua&; rvdrmom qifjzLawmfudk Iwfcsa&;om;jcif; jzpfonf/


Ak'Sifawmf\ oAkwPfawmfudk tapmfum;qHk;um; o*gxm0*oH,kwfyg
ewfokwfaygif;rsm;pGmyif jzpfonf/

[lvnf;aumif;?
(i)

,if; o*gxm0*oH,kwf? pmrsufESm-46-wGif ygaom wm,eokwfrSmum; wPSmukef


bk&m;yif jzpfaeNyD jzpfaom Ak'Sifudkyif wPSmudk jzwfygavmh? udavomumr0wKwdkUudk
y,fygavmh ponfjzifh vmq&mvkyfjyefonf? bk&m;u ewf\w&m;udk emvdkuf&bdokdU
jzpfHkrQru &[ef;wdkUtm;yif xkdwm,e ewfom;\ a[majymcsuf*gxmudk ydkUcsNyD;
oif,lap&onf[k qdkxm;acsonf/

[lvnf;aumif;?
(p)

jrwfpGmbk&m;onf (7)0gajrmuf wm0womewfjynfokdU MuG r,fawmfjzpfcJhaom


oEKdw

ewfom;udk

r,fawmfjzpfaom

wpf0gwGif;vHk;

oEKdwewfu

w&m;a[mawmfrlonf[k

om;awmf

bk&m;Siftm;

qkd&m0,f

wpfBudrfwpfcgrQ

qGrf;auR;onf[k rawGU&/
[lvnf;aumif;?
(q)

jrwfpGmbk&m;onfom

awmifuRef;

ajrmufuRef;

taemufuRef;rsm;okdUMuG

qGrf;cHbkOf;ay;ae&onf[k awGU&aomtcg r,fawmfewfom;onf om;awmfbk&m;Sif


Ak'a*gwrudk awmfawmfyif aetm;aepdrfh SdawmfrlvSygbd/

(4if;-14?15)

[lvnf;aumif;?
trsdK;rsdK;tzHkzHk rdpmolykefyDopGm tremy ajym a0zefykwfcwfxm;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 3/

orm'd|dokawoetrnfudk

cH,lxm;aom

vlwef;pm;wdkUonf

dk;ajzmifhrSefuefaom

Ak'bmomrsm; r[kwfaMumif; olwdkU\ twGif;qdk;jzifh a&;om;xm;aompmrsm;u oufaocHvsuf


Sdygonfbk&m;? olwkdU\ ta&;tom; tajymta[m rsm;onf Zmwfodrf;oGm;MuNyDjzpfaom yJcl;dk;ray:rS
awmcdkuGefjrLepfrsm;\

tajymtqdkESifh

wpfxyfwnf;

cRwfpGyfwlaeygonf

bk&m;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

odkUjzpf

78

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orm'd|dokawoeq&mwkdUonf Ak'bmomudk yl;owfpepfjzifh zsufqD;aeMuaom t"r0g'Drsm; jzpfaMumif;


aocsmygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 4/

orm'd|dokawoetzJGU\ udk,fyGm; udk,fpm;jzpfaom&ckdifjynfe,frS aTtbd"rmtrnfcH

orm'd|dokawoe

vl&rf;um;wkdUuvnf;

ol\q&mBuD;rsm;enf;wl

Ak'0ifudk

atmufygtwkdif;

jyuf&,fy apmfum;Mujyefygonf bk&m;/


(Z)

a*gwrtavmif;tvsmu

BuD;us,faom

tHhzG,frsm;udkjycJhonf[k

Zmwfawmf

ig;&mig;q,fwGif a&;om;xm;ygvsuf usefao;onfqdkaom t&daraw,stavmif;rSm


,aeUwdkif

rnfonfhtHhzG,fudkrQ

t&daraw,s[l

jyonf[l

rusefavm?

urmay:rSm

a*gwravmif;

rawGU&jcif;rSm

jycJhonfqkdaom

Zmwfawmf

ig;&mig;q,fpmrSm '@m&Davm? pOf;pm;a0zef&ef rvdkbl;avm/


(aTtbd"rmaMujimcsuf trSwf-5)
(ps)

anmifwpfyifrSm

trnfrodolwpfOD;u

ay;vdkuf

r,fawmfrm,mwGif

od'wudk

oaE&onf[kqkdaom Ak'0ifusrf;pmt& qkdol vGefovm;? Ak'0ifudk a&;ol vGefovm;/


(aTtbd"rmaMujimcsuf -47)
(n)

bk&m;avmif;

aowauwkewfom;tm;

r,fawmfrm,m\

0rf;wdkufxJ0if&onf[k

ewfjA[mtaygif;wkdUu
qkdaom

awmif;yef

Ak'0ifusrf;pmt&

rSefygu

oka'g'eudk zcift&if;r[kwf[k qkdvQif qdkol rSm;rnfvm;/


(aTtbd"rmaMujimcsuf -75)
(#)

bk&m;tavmif;zGm;jrifaomtcg

tusdK;tuef;rSp

'kudwtm;vHk;

yuwdtaumif;

jzpfaeMuonf? ewfjynf i&JjynfwkdUudkyif [if;vif;jrifMuonf[k Ak'0ifrSm ygSdygvsuf


urmYordkif;wGif rawGUjrif& jcif;rSm Ak'0ifusrf;u rrSefavm? ordkif;q&mwkdUu
rodvdkufMuavm/

(aTtbd"rmaMujimcsuf -76)

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 5/

orm'd|dokawoetzJGUom;rsm;ESifh

kyfMurf;0g'orm;wdkU\

ta&;tom;

xdktzJGU\avmif;&dyfudk

tajymta[mrsm;onf

trdcHae&aom

Ak'bk&m;ocif\

bmomrJh

yg&rDawmfrsm;ESifh

Ak'tjzpfawmfrsm;udk rSwfwrf;wifxm;aom Ak'0ifudk ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum;xm;yg


t"r0g'oufoufomjzpfaMumif; qHk;jzwfay;yg&ef avQmufxm;tyfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

79

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (20)

20/

ax&0g'vm oH*g,em 6-wefudk ayghysufao;odrfatmif a[majymaqG;aEG; a&;om;xdk;ESufvsuf

omoemzsufvkyf&yfrsm; vkyfudkifaeMurIESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 1/

bk&m;wynfhawmfwkdU\

Ak'jrwfpGmomoemawmfwGif

,aeUtxd

q&mpOfquf

yk'fygXfrysuf&atmif xdef;odrf; apmifhaSmufcJhMuaom ax&0g'yd#uwfawmfrsm;udk qVbdn y#dord'gyw


wdyd#u"&

jzpfawmfrlMuukefaom

tSifr[muy

paom

rax&fjrwfBuD;rsm;

udk,fwkdif

BuD;Muyfokwfoif oH*g,em wifxm;cJhMuygonf bk&m;/


2/

oH*g,emwifrIudponf

&paumif;aom

udp

yk*dKvfwpfOD;wpfa,muf

r[kwfygbk&m;?

wpfzJGUtaejzifh

oH*g,emwiforkdif;udk

tyoabmjzifh

Budwf0kdif;vkyf
dk;dk;om;om;

MunfhMurnfqkdvQif nDGwfpkpnf; yd#uw,aqu yd#uw0d'l jzpfawmfrlMuukefaom vufaG;pif


rax&fjrwfBuD;wdkU

OD;pD;OD;aqmify

omoemyrif;rsm;ESifh

jynfolvlxk\

yHydk;ulnDrIudk&,lum

vlodSifMum;yvkyfcJhaom oH*g,em 6-wefjzpfonfudk awGU&rnf jzpfygonf bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; 3/

vlaovljzpf0g'

OD;Ou|ESifh

if;0g'udk

toufoGif;ay;vsuf

SdMuaom

orm'd|dokawoetzJGU0ifrsm;ESifh oHa,mifaemufvkdufwkdU\ oH*g,em 6-wefESifh ywfouf rrSefruef


a0zefa&;om;vsuf

omoemzsufqD;aeMuyHkudk

oufaotaxmuftxm;tjzpf

tjrGufrQ

wifjyavQmufxm;ygrnf bk&m;/
vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm (118)ESifh tpJGywf wJukyfaTeef;awmf pmtkyf? pmrsufESm (6869)wkdUwGif ]]olwdkYonf rdrdwdkUESifh oufqkdif&m rkcygXfawmfrsm;udk oH*g,em txyfxyfwifjcif;jzifh
rGrf;rHjyifqif&ef ud;yrf;cJhMuukefNyD? 'gayr,fvdkU xdkxdkoH*g,emwifyJGwdkUudk t,lonf;acgif;rmol
wpf,loef yk*dKvfxl;BuD;rsm;u BuD;pdk;vTrf;rdk;vsuf aewJhtjyif trSm;udkjyifqif&ef? xnfhygXfudk
Ekwfy,fypf&ef(0g)ydkzsuf vdkpGufyvkyf&ef pGrf;&nfowd olwdkUrSm tjynfhtpHk rSdjcif;aMumifh
olwdkU\ud;yrf;rIrsm;onf pdwful;tqifhom pkawcJhMu&avNyD}}
[lvnf;aumif;?
tpJGywf wJukwfaTeef;awmf pmtkyf? pmrsufESm 138-139-wGif
rnfrQxl;cRefaom

yk*dKvfrSeforQ

bk&m;pmayudk

jyifqifrGrf;rH&efjzpfap?

odkUr[kwf

xyfrHjznfhpGuf&efjzpfap rpGefUpm;cJhzl;acs? tu,f &J&J0Hh0HhESifh pGefUpm;ypkapumrl atmifjrif&ef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

80

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vrf;pum; tjrJwap ydwfvsufom aeacsrnf? tb,faMumifhenf;? bmomtoD;oD;qkdif&m


bmom0efaqmif yk*dKvfBuD;wdkUonf renf;aom(0g)BuD;rm;vSaom o'g apwem vHkUv
0D&d,wdkUjzifh

oufqdkif&m

bk&m;pmayrsm;udk

rl&if;rysuf

tqufqufwnfjrJjzpfap&ef

twefwefaom oH*g,em wifjcif;wkdUjzifh pnf;owfapmifhxdef;cJhaomaMumifh jzpfonf? okdUjzpf&m


bk&m;pmaywkdUonf 'Hk&if;twkdif;om wnfjrJ aeukef\/
[lvnf;aumif; a&;om;xm;ygonf bk&m;/
ta&;tom;rsm;onf

oH*g,em

6-wefudk

todtrSwfryvdkjcif;?

OD;pD;acgif;aqmif

rax&fBuD;rsm;tm; t,lonf; acgif;rmol wpf,loef yk*dKvfBuD;rsm;[k pGyfpJGuJh&JU ykwfcwfjcif;jzpf


oH*g,em 6-wefudk jyuf&,fyaMumif; xif&Sm;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmftSifjrwfrsm; bk&m;/
4/

1330-ck

ewfawmfvqef;

15-&uf

aeUpJGjzifhxkwfjyefxm;aom

a';'&JrdU?

uGif;ausmif;wdkuf? yedum,okawoDtzJGUrS xkwfa0jzefUjzL;aom Ak'omoemordkif; pmapmif pmrsufESm


15-wGif q|oH*g,emonfvnf; oH*g,emwifonf[laom trnfrQomjzpf\? trSeftm;jzifh
yroH*g,emu

pmaytwkdif;

jyefvnftwnfyjcif;omjzpfav&m

tw?

twed,ESifh

qufEG,fxm;aom jAm[Pvuf&mrsm;udk yjyif y,fzsufjcif;um; r[kwfacs? odkUjzpf&m


wrvGefarQmf ow0g'rSm AdkvfusjrJ usaeqJyif &Sdaeonf/
[l a&;om;xm;ygonf bk&m;/
ta&;tom;onf

jrefrmEkdifiHtygt0if

ax&0g'EkdifiHrsm;

wnDwGwfwnf;

pkaygif;yvkyftyfaom q|oH*g,emudk twdtvif; ykwfcwfxm;jcif;jzpfygonf bk&m;? Ou|0g'DwkdUu


olwkdUvkyfcsifwkdif;

rvkyf&

q|oH*g,emudk

todtrSwf

ryaMumif;

a<u;aMumfvkdufjcif;yif

jzpfygonfbk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmftSifoljrwfwkdU bk&m;/
5/

OD;Ou|ESifh ol\taygif;toif; aemufvdkufaemufygwkdUonf ax&0g'q&mpOfquf

tckdiftrmwifcJhaom oH*g,em 6-wefudk todtrSwfry? vufcHrIrSdonfhtjyif ]]yedum, "romupm}}


trnfjzifh

a';'&JrdUwGif

(3)Budrf

wkdifwdkif

qefUusifbufrsm;

yvkyfvsuf

if;wdkU\0g'udk

xlaxmifMuygonf bk&m;/
6/

,if;aqG;aEG;yJGrsm;udk

OD;Ou|u

OD;pD;acgif;aqmify

OD;OaZmwduu

vufcHusif;yygonf? if;wdkU\ vlao vljzpf0g'ESifh rudkufnDaom yd#uwfrsm;udk [dELjAm[P[laom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

81

tpodkU
pGyfpJGcsufjzifh

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


y,fxkwfypfygonf

bk&m;?

ckdifrmaomausmufwdkifBuD;wpfckudkvnf;

oH*g,em

a';'&JrdU?

6-wefudk

tHwkzufydifaomtaejzifh

uGif;ausmif;wGif

pdkufxlxm;ygonf

bk&m;?

if;wdkU\0g'rsm;udkvnf; ausmufwkdifwGif av;bufav;wef urnf;pmwrf;xdk; xm;ygonf bk&m;?


,if;ausmufwkdifudk

vlaovljzpfq&mBuD;

OD;Ou|tm;

*kPfyaomtm;jzifh

1340-ck?

ewfawmfvqkwf(11)&uf? 1978-ck? 'DZifbmv(25)&uf? we*FaEGaeU? nae(3)em&DwdwdtcsdefwGif


pdkufxljcif;jzpfygonf/

xdkaeUrSm

OD;Ou|\

kyfuvmyfudk

psmyeyvkyfonfhaeUESifhwdkuf

wrifyvkyfaMumif; od&ygonf bk&m;/


0denf;"dk&f q&mawmftSifoljrwfwkdU bk&m;/
7/

OD;Ou|ESifhwuG ol\taygif;toif; a&mif;&if;jzpfMuukefaom OD;OaZmwdutygt0if

&[ef;SifvlwkdUonf aS;,cifu wifcJhNyD;aom oH*g,em 6-weftay: tb,frQ rausreyfjzpfNyD;


rSm;,Gif;pGmoHk;oyfxm;yHkudk ]]edum,f\ edum,fordkif; ausmufwkdif}} rS pmwpfyk'fudk xkwfEkwfMunfhvQif
odEkdifygonf bk&m;/
wwd,oH*g,emwifyJG yd#uoHk;yHk[l jzpfvmonfrSm Sifarm*vdykwwdrax&fonf
ola&;xm;aom

uxm0wKusrf;udk

xnfhvdk

tbd"rm

7-usrf;[k

wifoGif;

oH*g,emwifcJhMu[ef Sdavonf/
wwd,oH*g,em
tb,fhaMumifhqdkaomf

tydif[l

taomurif;BuD;u

xifSm;wif&ef
tuJGuJGaom

taMumif;

ray:aygufawmhacs?

oHCmrsm;\

tvkdokdUvdkuf

trsm;udufjzpfap&ef pkaygif;NyD; wifvkdufaomaMumifh jzpfonf? yd#uwfrSm oH*g,emrSp


jAm[Pa[mESifh Ak'a[mwkdU twdtvif; w&m;0if a&maxG;vmawmh\? ax&0g'*dkPf;wkdUu
rauseyfaomfvnf; rif;\tmPmudk rqefUusifvkdojzifh vkdufavsmcJh&\? trSm;\'Pfudk
tpOftquf omoemordkif;wpfavQmuf tarGcHcJh&\/
(edum,f\edum,fordkif;ausmufwkdifSd taemufbufrsufESmrS-pm)
0denf;"dk&f q&mawmftSifjrwfrsm; bk&m;/
8/

vlaovljzpf

&[ef;&SifvltcsdKUESifh

OD;Ou|\

tarGtESpfudk

orm'd|dokawoetzJGU0ifwkdUonf

Nrdef&nf,Suf&nf

cH,lMuukefaom

if;wdkU\oabmESifh

rwdkufqdkifaom

yd#uwfrsm;udk [dELjAm[P0g'[k pGyfpGJum trsdK;rsdK; ypfy,favh SdMuygonf bk&m;/


9/

Ak'bmom&[ef;awmfrsm;udk,fwkdif

zGifhqdka&;om;xm;aom

ax&0g'yd#uwfawmfvm

oH*g,emordkif;udk ypfy,f aemufrSay:aom vlrsdK;jcm; bmomjcm;wkdU\ t*FvdyfrSwfwrf;rsm;udkMunfhum


oH*g,emwif ordkif;aMumif;udk trSm;rSm;t,Gif;,Gif; a&;om;jzefYjzL;vsuf SdMuygonf bk&m;? a';'&JrdU?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

82

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uGif;ausmif;wdkuf? yedum, okawoDtzJGUrS 1330-ck? ewfawmfvqef; 15-&ufaeU xkwfjyefaom


]]Ak'omoemorkdif;}}ESifh ]]edum,f\ edum,f}} pmtkyfwGif oH*g,emorkdif;aMumif;udk ax&0g'yd#uwfESifh
qefUusifpGm azmfjyxm;onfudk twdtvif;awGUSdEkdifygonf bk&m;/
10/

orm'd|dokawoetzJGUcsKyf\ twGif;a&;r;jzpfaom OD;udkudkav;uvnf; oH*g,emwif

orkdif;aMumif;udk vJGrSm;pGm a[majymcJhygonf bk&m;/


(1)

yxroH*g,emwif/

/ "reJU0de,yJ wifw,f? tbd"rm 7-usrf; rygbl;/ ygVdeJUvJ

wifwmr[kwfbl;? ygVdvJ ray:ao;bl;? pmeJUvJ wifwm r[kwfbl;/


(2)

'kwd,oH*g,emwif/

/ "reJU0de,yJ wifw,f? tm*HkGwfqkdMuw,f? pmeJUvJ wifwm

r[kwfbl;? ygVdvJ ray:ao;bl;? tbd"rm 7-usrf;vJ rygao;bl;/


tcsdefrukefatmif tenf;i,f aumufEkwfazmfjyygonf bk&m;/
(3)

wwd,oH*g,emwif/ / "reJU0de,yJ wifw,f? pmeJUvJ wifwm r[kwfbl;? tbd"rm


7-usrf;vJ rygao;bl;? ygVdvJ ray:ao;bl;? tJ'DrSm uRefawmfwdkU Munfh&r,f? tbd"rm
7-usrf;? 6-usrf;uawmh aemufrSay:wm? uxm0wK aemufrS ay:wm/ y /

(4)

bk&m;ocif

y&dedAmefpHNyD;

497-ESpftMum

oD[kdVf

'k|*grPdrif;vufxufrSm

pwkwoH*g,emudk oD[kdVfbmomeJU ayxuftu&mwifygw,f? tJ'Dtxd tbd"rm 7usrf; rygao;bl;? "reJU0de,yJ wifygw,f? ayxuf tu&mwifygw,f? ygVdvJ
ray:ao;bl;/
(orm'd|dokawoetzJGUcsKyf

twGif;a&;r;

OD;udkudkav;

a[majymcsuf

]]oH*g,emwiforkdif;}}

oD[kdVfbmomjzifh

ayxuftu&mwif

wdwfacGtrSwf 12 - at-buf rsufESmrS)


pwkwoH*g,emwifonfyifvQif

aS;OD;pGm

aemufrS ygVdbmomudk jyefqkd a&;om;cJhjcif; jzpfonf/


(Ak'0g' tajccHoifwef;? oifwef;trSwf 1-ESm 70)
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 11/

vlaovljzpfq&mBuD;\ wynfhrsm;jzpfMuaom orm'd|dokawoetzJGU0ifrsm;ESifh a';'&J?

yedum, "romupm trnfcH yk*dKvfwpfpkwdkUonf tvGef tm&JvQm&J EkdifvSygonf bk&m;? if;wdkUonf


Ak'bk&m;Siftm;

(ygVdrwwf)[l

ajymqkdMuonfhtjyif

Ak'rwl

usrf;ytausmf

tSifr[m

Ak'aCmoudkvnf; trsdK;rsdK;yif tremy ajym a0zefuJh&JU Muygonf bk&m;/


12/

orm'd|dokawoetzJGUcsKyf

twGif;a&;r;

OD;udkudkav;\

a[majymcsufjzpfaom

]]oH*g,emwiforkdif;}} wdwfacGtrSwf 12-at-buf rsufESmwGif-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

83

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]ygVdqdkwJh pum;vHk;av;ay:wmeJU uRefawmfwdkU Ak'bk&m;ocifeJU[m ESpfaygif;(754) ESpf

uGmygw,f? EdkU 'gjzifh bk&m; bm bmomeJU a[movJ? r*"rfvdkUac:wJh rm*"bmomeJU


a[mygw,f/ y/ [dEL&,f? ouw&,f? jymudkuf&,f? rm*" &,f 4-ckaygif;NyD; arG;zGm;vmwJh
OaZeDjynfoHk; pum;uae qef;opfxm;wJh ygVd? at'D (81)ck ay:ygw,f? oD&dudwd oD&dZ,srif;
vufxufrSm

ygVday:ygw,f?

ygVdawmfBuD;

bk&m;a[mvkyfMuw,f?

trSefuawmh

uRefawmfwdkUbk&m; ygVd rwwfygbl;}}


[l a[majymygonf bk&m;? odkUa[majymjcif;rSm oAkwPfudk apmfum;jcif;yif jzpfygonf bk&m;/
13/

a';'&JrdU?

]]Ak'omoemorkdif;}}

uGif;ausmif;wkduf?

pmrsufESm

9-10

yedum,okawoDtzJGUrS
wGif

xkwfa0jzefUjzL;aom

tSifr[mAk'aCmotm;

atmufygtwkdif;

a0zefykwfcwfxm;ygonf bk&m;/
Armjynf

rlvAk'omoemwGif

oD[kdVf

Ak'aCmowkdU\

t,ltqrsm;u

vTrf;rdk;vmavawmhonf? xdkrSaemufykdif; Armjynf Ak'omoemonf Ak'aCmoomoem\


atmufwGif arS;rSdefoGm;jcif; cH&avonf? Ak'\ opmav;yg;tajccH tew0g'BuD;onf
twa'oemrsm;\ ta&mt,SufcH&\? Ak'\ tEkyg'ge vrf;pOfonf 0#foHk;yg;udk jyefvSnfhaom
Oyg'gefvrf;pOftjzpfodkU ajymif;jyefOD;vSnfhvmawmh\/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 14/

vlaovljzpfq&mBuD; wynfhwpfodkufonf if;wdkUtvkdqErudkufnDaom yd#uwfudk

roefUSif; rpifMu,f rjywfom;yg[k ajymqkda&;om;MuNyD; if;wdkUpdwfudufawGUaom yd#uwfrsm;udkom


oefUSif;onf pifMu,fonf jywfom;onf[k tw'd|dorm;rsm; yDopGm [pfatmfa<u;aMumfaeMuygonf
bk&m;? orm'd|dokawoetzJGUrS xkwfa0aom twJG(1) trSwfpOf (5) opm"ra&;&m pmapmif
acgif;BuD;ydkif;wGif ,aeYAk'0g'Davmuonf rlv Ak'Sifawmf\ qHk;rcsuf omoemawmfESifh ajzmifhajzmifhBuD;
qefUusifaom tmoa0gw&m; e,fwGif;w&m;wdkUudkom avhvmvdkufpm;aeMuonf? uH uH\
taMumif;tusdK;

uGif;quf

oHo&mwGif;om

aysmfarGUESpfodrfh

aeMuavonf?

um;

tjcm;r[kwf? ,aeU yd#uwf\ roefUSif; rpifMu,f rjywfom;rIwkdUaMumifhyif jzpfavonf/


,ckrl 1975-ck? rwfv(28)&ufaeUrSp arv(10)&uftxd &ufaygif; 40-ausmfrQjzifh
edum,fig;&yf wnf;jzwf okwfoifawmfrlMuaom a';'&Jyedum, "romupmobif qif,if
NyD;ajrmufNyD

jzpfav&m

aSUtzdkU

tem*wfomoemtwGuf

pifMu,foefUSif;

tmoa0gw&m;pkrSvGwfaom Ak'\ tmabm* "rrSeftwdkif;om vufcHMu&awmhrnfjzpfaMumif;


aMunmvdkuf&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

84

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[l a&;om;xm;ygonf bk&m;/
a';'&J?

"romupmtzJGU\

]]edum,f\

edum,f}}rsm;rSm

vlaovljzpfq&mBuD;ESifh

orm'd|dokawoeacgif;aqmifydkif;wkdU tvkdus xkwfjyefxm;aom (zwf? xkwf? y,f) wpfydkif;aMumif


edum,frsm; jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 15/

jrefrmEdkifiHwGif ax&0g'omoemawmfBuD;udk vlaovljzpf0g'udk vufudkifxm;Muaom

orm'd|dokawoetzJGU0ifrsm;ESifh oHa,mifaemufvkduform;rsm;u pmapmif? pmtkyf? wdwfacG? aqG;aEG;yJG?


a[majymyJG paom enf;trsdK;rsdK;wkdUjzifh zsufqD;vsuf SdMuygonf bk&m;/ if;wkdU\ tytrl
vkyfaqmifcsufrsm;onf omoemawmftwGuf tvGeftE&m,f BuD;rm;vSygonf bk&m;? if;wdkU\
ta&;tom;? ta[mtajym? tytrltm;vHk;onf bmom omoemudk tE&m,fay;rnfh tqdyfa&oifhaom
tqdyfyef;rsm; "rE&m,frsm;omjzpf "rrrD? t"r0g'? t"r0g'Drsm;omjzpfaMumif; qHk;jzwfawmfrlEkdif&ef
kdaopGm avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

85

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em trSwf (21)

21/

oH*g,em 6-wefwifNyD; bk&m;a[mygVdawmftrSefrsm;udk vlaovljzpf0g'ESifh rudkufnDygu

bk&m;a[m

r[kwf[lvnf;aumif;?

[dELjAm[P0g'

[lvnf;aumif;?

Ak'bmom0ifrsm;

tjrifrSm;atmif vSnfhpm; vdrfnm 0g'jzefUjcif;ESihf ywfoufaom apm'emcsufyg bk&m;?


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 1/
paom

vlaovljzpfOD;Ou|ESifhwuG ol\aemufvdkufrsm;jzpfMuukefaomf orm'd|dokawoe0g'D


vlwpfpkwdkUonf

vnf;aumif;?

OD;Ou|ESifh

0g'wljzpfMuukefaom

bufawmfom;

ouFef;0wfrsm;onf vnf;aumif;? ax&0g' yd#uwfawmfrS ygVdawmfrsm;udk olwdkU\vlaovljzpf


t"rkyf0g'ESifh rudkufnDonfhtwGuf bk&m;a[mr[kwf [l vnf;aumif;? [dELjAm[P0g'awG
a&maeonf[lvnf;aumif;?

trsdK;rsdK;pGyfpJGNyD;

zwfxkwfEkwfy,fjcif;

vkyfief;rsm;udk

twifh&JpGm

yvkyfvsuf SdMuygNyD bk&m;/


2/

vufawGUrsufawGU

if;wdkU\vkyf&yfrsm;udk

,ckwifjyygrnf

bk&m;?

OD;Ou|u

r[mem,uvkyf a';'&J OD;OaZmwdu u plVem,uvkyfNyD; olwdkUpdwfuduf jyifqifwnf;jzwf


xkwfa0aom

]]edum,f\

twdtvif;xkwfy,fxm;ygNyD

edum,f}}
bk&m;?

trnf&Sd
,ck

pmtkyfwGif

xdkpmtkyfudk

bk&m;a[mygVdawmfrsm;pGmudk

Hk;awmfokdU

oufaocHypnf;tjzpf

wynfhawmfrsm; qufuyfxm;NyDjzpf aocsmpGm ppfaq;awmfrlyg bk&m;/


(u)

edum,f\
tjynfhtpHk

edum,fpmtkyfwGif
rjyefqdkonfhtjyif

'DCedum,f?

jA[Zmvokwfudk

rkom0g'odumyk'fESifh

bmomjyefqkd&m

zko0gpmodumyk'frsm;udk

wrifzwf xm;cJhygonf bk&m;? (oDvuefygVdawmf? pmrsufESm 4-ESifh edum,f\


edum,fpmtkyf? pmrsufESm 41-udk wdkufqkdifMunfhyg bk&m;)? odkUzwfxm;jcif;rSm
oabmdk; r[kwfyg bk&m;/
(c)

'DCedum,f? jA[Zmvokwf? {upow0g'udk bmomjyefqkd&m (xdkow0gwkdUonf


tmb&bHk psmefpdwfaMumifh jzpfukef\/ yDwd[laom tpmSdukef\? rdrdudk,fydkif
ta&miftvif; Sdukef\? aumif;uif oGm;vmEkdifukef\? wifhw,faom O,smOf Adrmef
ya'omyif Sdukef\? r[muyf SpfurmywfvHk; wnfukef\/) aw ww a[mEd
raemr,m yDwdbum o,Hybm tEvdup&m okb|m,daem pd&H 'DCr'geH - [laom
ygVdawmfudk zwfxm;cJhygonf bk&m;/ (oDvuef ygVdawmf? q|rl pmrsufESm 16-ESifh
edum,f\ edum,fpmtkyf? pmrsufESm 44- udk wkdifqkdifMunfhawmfrlyg bk&m;/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

86

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 3/


yedum,

vlaovljzpf OD;Ou| OD;pD; plVem,u OD;OaZmwdu acgif;aqmifwnf;jzwfaom a';'&J?


"romupmtzJGUom;rsm;onf

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk

if;wdkU\0g'ESifh

rukdufvQif

twHk;vdkuf twpfvkduf zwfypfavhSdygonf bk&m;/ zwfypfygonf bk&m;/


(*)

edum,f\ edum,f pmtkyfwGif omrnzvokwfudk bmomjyefqkd&m oDvuefygVdawmf?


pmrsufESm 73-rS 79-txd pmrsufESm 6-rsufESmwdwd vHk;0zwfy,f jyefqkdxm;ygonf
bk&m;? xkd zwfxm;aompmrsm; raemr,d'dPf? 'd0d"Pf? 'dAaomwPf?
apawmy&d,Pf? ykaAed0goPf? 'dApuKPfwkdUudk jyqdkxm;onfh bk&m;a[m
ygVdawmfawG wpfvHk;rusef zwfypfygonf bk&m;? todPfudk olwdkU vufrcHMuyg
bk&m;/

(C)

au0okwfudk bmomjyefqdk&m ,m0 jA[avmumyd uma,e 0oH 0awwd=


jA[mhjynfwkdifatmifvnf; udk,fjzifh tvkdudk jzpfap\ [laom ygVdudk ]]edum,f\
edum,f}}pmtkyf vHk;0zwfbmomjyefygonf bk&m;? (edum,f\ edum,f pmtkyf?
pmrsufESm 66-ESifh oDvuefygVd? au0okwf? pmrsufESm 206-udk wkdufqkdifMunfhawmfrlyg
bk&m;) jA[avmum=jA[mjynfrS [laom a0g[m&udk rsufrkef;usdK; aeyHk &ygonf
bk&m;/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 4/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

ae&mwum

okawoevkyfcsifMuaom

ol\aemufvkduf

ouFef;0wfwpfpk vlwpfpkwkdUonf jA[mudkom rkef;onf r[kwf? wm0wom paom ewfrsm;udkvnf;


olwdkU0g'ESifhrudkuf ygVdawmfxJrS xkwfy,fvkdufMuygonf bk&m;/
(i)

edum,f\ edum,f pmtkyfwGif au0okwfudk bmomjyefqdk&m oDvuefygVdawmf?


pmrsufESm

208-rS

213-txd

blweda&ma"ubduK0wK=r[mbkwfkyfwkdU\

csKyfNidrf;&mudkSmaom &[ef;0wK wpfyk'fvHk;udk wpfckrusef zwfxm;Muygonf bk&m;?


,if;tcef;wGif wm0wom paom ewfwdkU\ taMumif;rsm; ygae 31-bHky,faom
if;wdkU\0g'ESifh rudkufaomaMumifh zwfypfMuygonfbk&m;/
(edum,f\ edum,f pmrsufESm 66-67-ESifh oDvuefygVdawmf au0okwfudk wkdufqkdif Munfhawmfrlyg
bk&m;/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

87

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; 5/

a';'&J?

yedum,

"romupmtrnfwyfxm;aom

OD;Ou|0g'DwkdUonf

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk zwfcsif wkdif; zwf? y,fcsifwdkif; y,faeMuygonf bk&m;/


orm'd|dokawoetzJGUom;rsm; udufvSygonfqkdaom auorkwdokwf (umvmrokwf)udkyif
olwdkUvkdcsif&muGuf

bmomjyefqkdxm;ygonf

bk&m;?

tjynfhtpHkjyef&rnfudk

olwkdU

tvGef

vufGHUMuygonf bk&m;/
(p)

edum,f\ edum,fpmtkyfwGif auorkwdokwfudk bmomjyefazmfjy&m jA[pdk&fw&m;


av;yg;udk azmfjyaom ygVdawmfrsm;udk wpfyk'fvHk;zwf bmomjyefqkdMuygonf bk&m;/
(edum,f\ edum,fpmtkyf pmrsufESm 184-185ESifh t*Fkw&edum,f? wduedygwfygVdawmf
192-udk wkdufqkdif Munfhawmfrlyg bk&m;/)

6/

jA[pdk&fw&m; cef;ajcmufolrsm;yDyD auorkwdokwfudk bmomjyefqkd&m arwm? ukPm?

rk'dwm? Oayum[k qkdtyfaom jA[pdk&fw&m; av;yg;taMumif;udkrS wrifuGuf csefvkdufjcif;onf


kyf0g'Dtppfrsm;jzpfaMumif; olwkdUudk,f olwdkU 0efcHxm;jcif; jzpfygonf bk&m;/
oD;jcm; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; vlaovljzpf OD;Ou| OD;pD; wnf;jzwfokwfoifxm;aom ]]edum,f\ edum,f}} wkdUwGif
olwkdUtkyfpk tvGefuduf ESpfoufvSygonfqkdaom auorkwdokwfudkyif vkd&muGuf rvdk&mudkzsufNyD;
bmomjyefxm;ao;&m tjcm;yd#uwfawmfrsm;ukdrl tb,frQavmuf zwfxkwf ypfy,fxm;rnfqkdonfudk
pOf;pm;&efyif

rvkdawmhygbk&m;?

,ck

Hk;awmfokdU

oufaocHtjzpf

wifjyxm;aom

edum,f\

edum,fpmtkyfudk tjyefjyeftvSefvSef oHk;oyf trSm;trSef qHk;jzwfawmfrlyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 7/

vlaovljzpf

OD;Ou|\

tarGtESpfudk

qufcHxm;aom

awmifwGif;BuD;

ewfrSD

OD;qEm"du\ yd#uwfy,fyHk t,ltqudkvnf; axmufjyyg&ap bk&m;/


twJG-1? trSwf-5? opm"ra&;&m (arSmifckd) pmapmif ESm-2-wGif
(q)

ax&0g'udk yxroH*g,emwifpOfu 0de,ESifh"r[lom jzpfonf? wpfenf;tm;jzifh


yd#uwf 2-yHk[lom rSwf&\/

(Z)

edum,fav;&yfomvQif

yxroH*g,emwGif

xifSm;ap\?

ck'uedum,frSm

bk&m;ESifhtvGefuGmvSrf;aom oD[kdVf pwkwoH*g,emwGifrS ay:aygufvmjcif; jzpfonf/


okdUqkdxm;jcif;aMumifh tbd"rmyd#utygt0if ck'uedum,fudk bk&m;a[mtjzpf vufrcHjcif;
jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

88

tpodkU
8/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


orm'd|dokawoetzJGUrSxkwfa0aom Ak'0g'tajccHoifwef;? oifwef;trSwfpOf (1)

pmrsufESm 72-wGif (ps)

ck'uedum,frSm

txufyg

edum,fav;&yf

ay:NyD;aemuf

umvtwefMumNyD;rS

xGufay:vmaom usrf;pmrsm;udk pkaygif;xm;jcif; jzpfonf/


[kqkdxm;ygonf/
ck'uedum,f? usrf;pm&if; 20-[k jyqkdxm;NyD;? ,if; 20-wGif (19) bduKygwdarmufESifh
(20) bduKeDygwdarmuf [k

azmfjyxm;ygonf?

bduKygwdarmufESifh

bduKeDygwdarmufudk

0denf;ygVdawmfyg0ifonf

qkdwmavmufudkrS rodjcif;rSm tvGef SufzG,f? &,fzG,faumif;vSygonf bk&m;? OD;qEm"duESifhwuG


orm'd|dokawoeqdkolrsm;onf ck'uedum,fudk y,fvkdufjcif;tm;jzifh bk&m;a[m ygVdawmf pmtkyf 40Sdonfhteuf edum,fBuD;av;&yfwGif yg0ifaom

ygVdawmf pmtkyf 12-tkyfudkom uGuf,lovdk

jzpfaeygonf bk&m;? ,if;edum,fBuD; 4-&yfudkvnf; tm;vHk;vufcHjcif; r[kwfbJ kyf0g'ESifhrudkufaom


tcsdKUygVdawmfrsm;udk [dELjAm[P0g'[laom yk'frwyfNyD; z,fxkwfypfMuonfrSmvnf; ukefoavmuf
jzpfaeygNyD bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m; 9/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifh ol\ aemufvdkufyk*dKvfwkdUonf olwdkU0g'ESifh rudkufnDaom

ax&0g'yd#uwf&Sd

ygVdawmfrsm;ukd

aemufwpfzeftwifh&J

yxrwGif

ygVdawmftrsm;pkudk

enf;enf;zwf

zwfMu

xkwfMu

prf;MunfhMuygonf

y,fMu

ypfMu

bk&m;?

&p&mrSdatmif

vkyfypfMuygonf bk&m;? OD;Ou|\wynfhBuD; ocifjrwfqkdifurl "rpMum? tewvuP? y#dporkyg'f okwfoHk;ckuvJGvQif usefyd#uwfrsm;udk rD;dIUypfcsifonftxd rsufrkef;usdK;aeygonf bk&m;/
10/

]]vufaG;pifoD;oefU yd#uwfawmf aumufEkwfcsufrsm;}} trnfSd pmtkyf pmrsufESm 3-

wGif ocifjrwfqkdifu bk&m;a[m yd#uwfygVdawmfrsm;udk zwfxkwfypfy,fa&;twGuf atmufygtwdkif;


uH;0g;xm;ygonf bk&m;/
(n)

yd#uwfawmf[l ac:qkdMu&m okwfta&twGuf pkpkaygif; (34888) ausmfSdonf?


,if;txJ rkd;ay: vufdI;xkd;ajrmuf? ajrBuD;xJudk Tefajcmuf paom okwfrsm;wkdUudk
tukefvHk; rD;avmifukefukef? wpfokwfwavrQyif rusefusef? ,ckoHk;okwf ("rpMum?
tewvuP? y#dporkyg'f) wnf;omvQif usefvQif omoemawmf rnfonfhtcgrQ
rysufEkdifacs-

[l jyif;jyif;xefxef uH;0g;xm;ygNyD bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

89

tpodkU
11/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


OD;Ou|\

om0ursm;jzpfMuukefaom

ocifjrwfqkdifESifhwuG

orm'd|dokawoe

qdkolwkdUonf "rpMum? tewvuP? y#dporkyg'f okwfoHk;rsdK;udkom olwdkUvufcHcsifMuonf


qkdaomfvnf; if;w&m;awmfrsm;udk vufawGUusifhoHk;&ef r[kwfbJ toHaumif;[pfEkdif&eftwGufom
aemufwpfqifh zwf&eftwGufom csefxm;jcif; jzpfEkdifygonf bk&m;? tb,fhaMumifhqdkaomf if;wdkU\
um,uH 0pDuH raemuHwkdUonf xdkbk&m;a[m okwfoHk;okwfvm tqHk;tr wnfSdonfh t&dyfta&mifrQyif
rawGU&aomaMumifh jzpfygonf bk&m;? xkdUaMumifhyif usef bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk olwdkU\ Murf;aom
yg;pyf? &rf;aom uavmifwkdUjzifh rD;dIUzsufqD;vsuf aeMuNyDudk rsuf0g;xifxif awGUjrifMu&ygNyD bk&m;?
omoemtay: rQ id;rmefyGm;aeaom kyfMurf;0g'D tmCmworm;wkdU\ ]]yd#uwfy,f 0g'qkd;}}onf
ryoifh

ryxkduf

rvkyfoifh

rvkyfxkdufaom

udprsdK;jzpf

t"r0g'tppf

t"r0g'D

ppfppfBuD;rsm;omjzpfaMumif; qHk;jzwfEkdif&ef apm'emtyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

90

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oufaocHypnf;pm&if;

trSwf(2) EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m; vlaovljzpf

OD;Ou|0g'?

orm'd|dokawoe0g'?

aTtbd"rm0g'wkdUudk

"r

t"r

ppfaq;qHk;jzwfrnfh oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf2- Hk;awmfokdU apm'emwifoGif;&m aumufcsufxkwf


azmfjyaom oufaocH pmtkyf? pmwrf;? pmapmif? wdwfacGwdkU\ pm&if;udk oD;oefUypkwifjyygonf bk&m;/
(pm&if;wGif ryg0ifao;aom tjcm;pmtkyf? pmwrf;? pmapmif? wdwfacGrsm;vnf; trsm;tjym;
usef&Sdygao;onf bk&m;/)

pmtkyfpmwrf;rsm;
1/ vlaovljzpf (SifOu|)
1-9-1963? 'kwd,ESdyfjcif;?
xkwfa0ol- armifpkd;0if;? ,m,DrSwfyHkwif (0519)
jrefrmhAsL[m pmyHkESdyfwkduf
12(c)? ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/
2/ Ak' "rpMum
(awmifwGif;BuD;? ewfrSDawm&? SifOu| a[monf)
1964-ck? pufwifbmv?
xkwfa0ol-a':oef;? rSwfyHkwif ('DtD; 000740)
trSwf 172? 6-vrf;? aygif;wnfrdU/
yHkESdyfol- a':oef;? oD&dr*FvmpmyHkESdyfwkduf?
(rSwfyHkwiftrSwf-07) 6-vrf;? aygif;wnfrdU/
3/ awmifwGif;BuD; Ak'wuodkvf tSifOu|\ ]]Ak'tbd"rm}}
pwkwvufaqmif? 1316-ck?
aTjynfwefpmyHkESdyfwkduf? wkwftifqef;? pef;yGifhukrPD? trSwf-12? ESif;yef;vrf;? a&ausmfaps;? &efukefrdU/
4/ tpJGywf wJukyfaTeef;awmf (SifOu| a&;)
1963-ck? arv (1)&uf?
xkwfa0ol-(0509)? yHkESdyfol-rSwfyHkwiftrSwf (0447)
jrefrmhAsL[mpmyHkESdyfwkduf? 12? ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

91

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

5/ Ak'vrf;pOf (SifOu|)? 'kwd,ESdyfjcif;? 1962-ck


yHkESdyfxkwfa0ol-armifpdk;0if;?
jrefrmhAsL[m pmyHkESdyfwkdufwGif yHkESdyf &efukefrdU? a&ausmf? ESif;yef;vrf;? trSwf-12?
aTjynfwefpmtkyfwkdufrS jzefUa0onf/
6/ tewa&mifjcnf (SifOu| a&;)
yxr ESdyf? 1324-ck? oDwif;uRwfv/
&efukefrdU? trSwf(1)? qif;'0pfvrf;? Ir0yHkESdyfwkdufwGif dkufESdyf a';'&JrdU? uGif;ausmif;wkdufq&mawmf
tSifOaZmwdu q&mawmfu wm0efcH xkwfa0onf/
7/ tkd a,m*D oifb,fqDoGm;rvJ (SifOu|)
'kwd,yHkESdyfjcif;? 1962-ck? atmufwkdbmv/
&efukefrdU? a&ausmfaps;? ESif;yef;vrf;? trSwf-12 (c)? jrefrmhAsL[m pmyHkESdyfwkdufwGif yHkESdyf
aTjynfwef pmyHkESdyfwkdufESifh pmtkyfwkdufrS jynfvHk;uRwf jzefUa0onf/
8/ SifOu| ypkaom ]]Ak'rSwfausmuf}}
1963-ck? 'DZifbmv
xkwfa0ol-OD;pdk;0if;? rSwfyHkwiftrSwf (93)? jrefrmhAsL[m pmtkyfwkduf?
62-AdkvfcsKyfvrf;? &efukefrdU/
jzefUa0ol- aTjynfwef pmaywkduf? rSwfyHkwiftrSwf (94)?
12? ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/
9/ Ak'pmcRefawmf (SifOu|)
1961-ck atmufwkdbmv? yxryHkESdyfjcif;?
yHkESdyfxkwfa0ol-armifpdk;0if;?
jrefrmhAsL[m pmyHkESdyfwkdufwGif yHkESdyf aTjynfwef pmyHkESdyfwkdufESifh pmtkyfwkduf? trSwf-12? ESif;yef;vrf;?
a&ausmfaps;? &efukefrdUrS jzefUa0onf/
10/ toifvlom; bmrSm;aeovJ (SifOu|)
1966-ck? Zlvdkifv 1-&uf?
xkwfa0ol-OD;pdk;0if;? rSwfyHkwiftrSwf jrJ(0093)? jrefrmhAsL[m pmtkyfwkduf?
12 (c)? ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/
jzefUa0ol- aTjynfwef pmaywkduf/ rSwfyHkwiftrSwf (0094)?
12 (u)? ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

92

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

11/ 31-bHk0g' Ak'vufrcH (udkudkav;)


(tbd"rm q&mpdef wnf;jzwfonf)
xkwfa0ol-OD;odef;aT (0117)? yif;,pmaywkduf?
(289)? bm;vrf;? &efukefrdU/
yHkESdyfol- OD;atmifcif? rSwfyHkwif(0345) odef;oef; yHkESdyfwkduf?
trSwf-779? 5-&yfuGuf? awmifOuvmy? &efukefrdU/
1964-ck? atmufwkdbmv (1)&uf?
12/ tw0g'ESifh wm0wom tbd"rm (tbd"rm q&mpdef) (20-5-65)
xkwfa0ol-OD;odef;aT (0117)jrJ? yif;,pmaywkduf?
289? bm;vrf;? &efukefrdU/
yHkESdyfol- OD;atmifcif (0345) odef;oef; yHkESdyfwkduf?
779? 5-&yfuGuf? awmifOuvmy? &efukefrdU/
13/ vlaovljzpfjyem (ocifjrwfqkdif tar;? SifOu| tajz)
yxryHkESdyfjcif; 1964-ck? Ekd0ifbmv/
xkwfa0ol-OD;pdk;vdIif? 0dZ,pmtkyfwkduf (0110)
42-at? atmifr*Fvmvrf;? ausmufajrmif;? &efukefrdU/
yHkESdyfol- OD;pdk;vdIif? aTrdUawmf pmyHkESdyfwkduf? (0137)
42-at? atmifr*Fvmvrf;? ausmufajrmif;? &efukefrdU/
14/

Ak'\ rd*'g0kefw&m; (ocifjrwfqkdif zGifhonf/)

yHkESdyfol- OD;wif? pHcsdefopfyHkESdyfwkduf? (0421)


trSwf-35-A[dkvrf;? *Gwvpf? &efukefrdU/
xkwfa0ol- OD;wif? pdefwifpmay&dyfrH/ (0297)
trSwf-35-A[dkvrf;? *Gwvpf? &efukefrdU/
jzefUcsdol-jynfolUtvif; pmayjzefUcsda&;?
107? AdkvfcsKyfatmifqef;aps;? &efukefrdU/
15/ Ak'0dyem (1) (ocifjrwfqkdif)
yxrtBudrf? 1964-ck? rSwfyHkwif (0048) &efukefrdU?
107? AdkvfcsKyfatmifqef;aps;? jynfolUtvif; pmaywkdufrS xkwfa0onf/
rSwfyHkwif (0047) &efukefrdU/ trSwf 55-tvHk? ausmif;vrf;? jynfolUtvif;pmyHkESdyfwkdufrS dkufESdyfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

93

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

16/ Ak'0dyem (2) (ocifjrwfqkdif)


1967-ck? ZE0g&Dv?
&efukefrdU? 107? AdkvfcsKyfaps;? jynfolUtvif; pmaywkdufrS xkwfa0onf/ rSwfyHkwiftrSwf (0048)
&efukefrdU? tvHk? ausmif;vrf;-55? jynfolUtvif;pmyHkESdyfwkdufu dkufESdyfonf/ rSwfyHkwiftrSwf (0047)
17/ orm'd|dokawoeESifh a&eHacsmif;ta&;awmfyHk? okdUr[kwf Ak'0g'ESifh b0oHo&m?
1964-ck? Mo*kwfv?
xkwfa0ol-OD;odef;aT (0117) yif;,pmaywkduf? trSwf 289? bm;vrf;? &efukefrdU/
yHkESdyfol- OD;pdk;vdIif? (0070) rsdK;GefUyHkESdyfwkduf? trSwf-90? vSnf;wrf;vrf;? &efukefrdU/
18/ b0a&pD; (SifOu|) 1961-ck? pufwifbmv 22-&uf?
aTjynfwef pmyHkESdyfwdkuf? trSwf(12) ESif;yef;vrf;? a&ausmf? &efukefrdU/
19/ Ak'0g'tajccHoifwef;
oifwef;trSwfpOf (1) oifwef;rSwfpkrsm;?
orm'd|dokawoetzJGUcsKyf? ArmEdkifiH (tzJGU0ifrsm;om)
(yHkESdyfxkwfa0olryg)
20/ orm'd|dokawoetzJGUcsKyf?
Ak'0g'tajccHoifwef;? oifwef;rSwfpk (oifwef;om;rsm;twGufom)
(yHkESdyfxkwfa0olryg)
21/ 0drkwd&ot&aumufusrf;? OD;udkudkav;
(yHkESdyfxkwfa0olryg)
22/ opm"rpmapmif
twJG (1) trSwf (1) (2) (3) (4) (5)
twJG (2) trSwf (7) (8) (9) (10) (11) (12)
twJG (3) trSwf (1) (2) (3) (7) (12)
twJG (4) trSwf (7) (8)
pkpkaygif; opm"r (18)apmif
23/ opm"ra&;&mpmapmif
twJG (1) trSwf (5) (6) (7) (8) (9)
pkpkaygif; opm"ra&;&mpmapmif (5)apmif
24/ orm'd|dokawoetzJGUcsKyf (tzJGU0ifrsm;om)
opmAdrmef
pnf;Hk;a&;ESifh tbd"rma&;&m (jyefwrf;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

94

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

twJG (1) trSwf (3) (6)


twJG (2) trSwf (5)
pkpkaygif; (3)apmif
25/ "rtvif;a&mif (tzJGU0ifrsm;twGufom)
twJG (2) trSwf (6) (7) (8)
twJG (3) trSwf (2) (3) (4)
pkpkaygif; "rtvif;a&mif (6)apmif
26/ trSefw&m; okawoe pmapmif
trSwf (1) (2) (3) (4) (5) (6)
pkpkaygif; pmapmif (6)apmif (tbd"rm q&mpdef wifjyonf)
27/ vufaG;pif oD;oefU
yd#uwfawmf aumufEkwfcsufrsm;
ocifjrwfqkdif
28/ edum,f\ edum,fESifh a';'&JrdU? ausmufwkdifrS pmrsm;
(uGif;ausmif;wdkuf)
29/ Ak'omoemordkif; (tusOf;) ymedum, "romupmtzJGU
1330-ck? eawmfvqef; (15)&uf (uGif;ausmif;wkduf? a';'&JrdU)
30/ tew0g'ESifh avmufvef;ozG,f 0dnmOfwG,f [laom tw0g'?
wifjyol OD;aTjynfh? awmifukwfrdU? &ckdifjynfe,f/ (tzJGU0ifrsm;twGufom)
31/ ewfESifhi&J b,frSmvJ
wifjyol OD;aTjynfh? awmifukwfrdU? &ckdifjynfe,f/ (tzJGU0ifrsm;twGufom)
32/ Ak'odyH y&dowf awmfvSefa&; vlom;awGtjrif bmompD;yGm;a&;ESifh vlrIpD;yGm;a&;
33/ aTtbd"rm awmifukwf? &ckdifjynfe,f\ ar;cGef;pmapmif
34/ orm'd|dokawoetzJGUcsKyf t,l0g'a&;&mqkdif&m cH,lcsuf oabmxm;pmGuf
35/

wdwfacG (11)acG pm&if; (u)

OD;Ou|a[m opmav;yg; (awmifwGif;BuD; ewfrSDawm&)

(c)

OD;udkudkav; Ak'0g'tajccHoifwef; oifcef;pm (1)

(*)

oH*g,emwiforkdif; (tp) (OD;udkudkav;)

(C)

oH*g,emwiforkdif; (tqHk;) (OD;udkudkav;)

(i)

&ckdiform'd|dtzJGU0if yxraeU yxracG

(p)

&ckdiform'd|dtzJGU0if yxraeU 'kwd,acG

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

95

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(q)

&ckdiform'd|dtzJGY0if 'kwd,aeY yxracG

(Z)

&ckdiform'd|dtzJGU0if 'kwd,aeU 'kwd,acG

(ps)

OD;0go0 ajrmif;jra[m (15-4-76) aeU

(n)

OD;0go0 ajrmif;jra[m (16-4-76) aeU

(#)

OD;0go0 ajrmif;jra[m (17-4-76) aeU

pkpkaygif; pmtkyf? pmapmif? pmwrf;rsm;


trsdK;tm;jzifh

34-rsdK;

ta&twGuftm;jzifh
36/

67-ck &Sdygonf/

,ck oufaocHtjzpf wifjycJhaom pmtkyf? pmwrf;? pmapmif? PmGuf ta&twGufrSm

trsdK;tm;jzifh (34)rsdK;? ta&twGuftm;jzifh (67) jzpfygonf? 67-rsdK;wGif yHkESdyfxkwfa0olygaom


pmtkyfpmwrf;rSm (19)rsdK;om jzpfygonf? usef (48)rsdK;uawmh yHkESdyfxkwfa0ol rygyg bk&m;?
yHkESdyfxkwfa0ol rygaomfvnf; ckdifrmaom taxmuftxm;t& oufaocHtjzpf wynfhawmfrsm;
wifjyygonf bk&m;/
37/

Ak'0g'tajccHoifwef;

oifwef;trSwfpOf(1)

oifwef;rSwfpkrsm;rSm

orm'd|d

okawoetzJGUcsKyf ArmEkdifiH[k ygHkrQru oufaocHwdwfacG trSwf (c) (*) (C) yg OD;udkukdav;ydkUcsaom


Ak'0g'tajccHoifwef;ydkUcscsufrsm;ESifh

vkd&if;

t"dym,f

vHk;0wlnDaeygonf?

xkdUaMumifh

orm'd|dokawoetzJGUcsKyfu pmtkyfwGifygonfhtwkdif; orm'd|d okawoetzJGU0ifrsm;xH jzefUa0aMumif;


xifSm; oufaocHtjzpf wifygonf bk&m;/
orm'd|dokawoetzJGUcsKyf Ak'0g'tajccHoifwef; oifwef;rSwfpk (oifwef;om;rsm;twGufom)
pmtkyfonfvnf; oifwef;trSwfpOf (1) pmtkyfBuD;ESifh tusOf;tus,frQom uJGjym;vnf;aumif;?
oifwef;om;rsm;ukd

jzefUa0aom

pmtkyfi,fjzpfvnf;aumif;?

orm'd|dokawoetzJGUcsKyfuyif

jzefUa0onf[k odEkdifygonf/
38/

opm"rpmapmifonfvnf; vlaovljzpf OD;Ou|\ aemufa,mifcHrsm;u jzefUa0aMumif;(u)

pmayaumfrwD

(c)

yg0ifa&;om;olrsm;

(*)

twGif;pmom;ESifh

xifSm;aom

tcsuftvufrsm;u

oufaojyaeygonf?

opm"r twJG(4) trSwf(7) pmrsufESm (10) atmufygtwkdif; a&;xm;ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

96

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tzJGUcsKyf pmayaumfrwD
(1) OD;cif[ef

(tMuHay;)

(2) OD;vGef;armif ( /

(3) OD;atmifEkdif (wm0efcHpmwnf;)

wkdUyg0ifaom

(4) OD;udkudkav; ( /

(5) OD;xGef;apm ( /

(6) OD;jrifhaqG ( /

(7) OD;wifodef; ( /

(8) OD;armifpdef ( /

pmayaumfrwDzJGUpnf;vdkufygonf/

pmaya&;&mudpESifhywfoufvmygu

tzJGUcsKyfpmay

aumfrwDokdU qufoG,fMuapvdkygonf? okdU a&;xm;ygonf? yg0ifa&;om;olrsm;uvnf; vlaovljzpf


OD;Ou|? ocif jrwfqkdif? '*kef OD;vSaz? OD;barmif-a';'&J? OD;udkudkav; polwdkU jzpfMuygonf?
oufaocHwifxm;aom

opm

"rpmapmif

(18)apmifwGif

(14)apmif

vlaovljzpf

OD;Ou|

yg0ifa&;om;xm;ygonf? opm"rtwJG(2) trSwf (10) pmrsufESm (11) "rAdrmefwnfEkdifa&;twGuf


tvaiG ydkUEkdifonfh yk*dKvfrsm;tjzpf (1) OD;Z0e y&[dw q&mawmf? AeSife,fausmif;? awmifwGif;BuD;rdU/
(2) OD;Pfokdif;? arcvmwkduf? trSwf(954) 16-&yfuGuf? &wemvrf;? awmifOuvmy/
(3) OD;cif[ef (opm"r) 313? AdkvfcsKyfvrf;? &efukefrdU wkdUudk azmfjyxm;ygonf/
xdk 3-OD;wGif 2-OD;rSm ,ckpk'dwursm; jzpfaeMuygonf/
a&;aom taMumif;t&mrsm;uvnf; opm"r twJG(2) trSwf(12) rsufESmzHk;pmrsufESmwGif
aumufcsufcs xm;onfhtwdkif; vlaovljzpfOD;Ou|0g' us,fjyefUatmif a&;om;aeMujcif;om jzpfygonf?
xkdUaMumifh opm"rpmapmifrsm;udk yHkESdyfxkwfa0ol rygaomfvnf; oufaocHtjzpf wynfhawmfrsm;
wifjyMuygonf/
39/

opm"ra&;&m pmapmifrsm;? opmAdrmef pmapmifrsm;? "rtvif;a&mif pmapmifrsm;

tygt0if usefpmtkyf pmwrf; pmapmifrsm;onfvnf; vlaovljzpf OD;Ou|\ bmomrJh0g'udk


trsdK;rsdK;tzHkzHk tpGrf;ukefxlaxmifaeMuonfh pmapmifrsm;omjzpfaMumif; aphaphpyfpyfMunfhu odEkdifygonf
bk&m;? xkdUaMumifh azmfjycJhNyD;aom pmtkyf pmwrf;rsm;ESifh wdwfacGrsm;ukd oufaocHtjzpf wynfhawmfrsm;
wifjyMuygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

97

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


omrnapm'emwiftNyD; pk'dwuyk*dKvfrsm;udk
Hk;awmfrS ppfar;jcif;
aeYpJG (30-6-81)

obmywdu ar;jcif;
apm'emudp

NyD;oGm;ygNyD?

tudk;tum;awGazmfjyNyD;

apm'uq&mawmfrsm;u

apm'em

wifxm;ygw,f?

tckvdk

pmtkyfpmwrf;

oufaocHjzpfwJh

pmrsufESm

pmtkyfawG

pmwrf;

wdwfacGawGudkvnf; tckpm;yJGay:rSm wifNyD;xm;w,f? tck wifjyxm;wJh pmtkyfpmwrf;awG pmapmifawG


tm;vHk;[m

OD;Ou|0g'?

orm'd|dokawoe0g'?

aTtbd"rm0g'eJY

ywfoufvkdU

a&;xm;wm

trSefjzpfygovm;? r[kwf&ifvJ jiif;y,f Edkifygw,f/


OD;OaZmwdu

-wynfhawmfrsm;taeeJU 'Dudp vHk;0 rodyg bk&m;/

obmywd

-usefwJhq&mawmfrsm;u ,ck oufaocHwifjyxm;wJh pmtkyf pmapmifawGonf


q&mawmfwdkU

t&ifwkef;u

oHk;oyfzl;wJh

vufcHzl;wJh

oabmwlzl;wJh

pmtkyfpmwrf;awG [kwfygovm;vkdU ar;ygw,f/


OD;Z0e 2-yg;

-wynfhawmfrsm;vJ rodMuawmhyg bk&m;/

OD;qEm"du

-wynfhawmfvJ rodawmhyg bk&m;/

obmywd

-b,folrS rodbl;aygh? 'gjzifh aemufu ocifjrwfqkdifwkdU orm'd|dokawoetzJGUrS


OD;cif[efwkdU ajzyg/

ocifjrwfqdkif

-wynfhawmf emrnfeJU a&;xm;wJh[mawmh wm0ef,lygw,f bk&m;? wjcm;yk*dKvfrsm;


a&;wmawmh rodyg bk&m;? orm'd|dtzJGUxJvJ wynfhawmf rygbl; bk&m;?
a&;w,fqkdwm

0efcHygw,f?

wynfhawmftrnf

ygwmrSeforQ

tm;vHk;

wm0ef,lygw,f bk&m;/
OD;cif[ef

-bk&m;wynfhawmfrsm;eJU ywfoufwmawmh wm0ef,lygw,f bk&m;/

OD;edu

-ywfoufw,fqdkwmu orm'd|dokawoetrnfyg&if wm0ef,lr,f ajymwmvm;

(0denf;"dk&f)
OD;cif[ef

-orm'd|demrnfyg&if wm0ef,lygr,f bk&m;/

ocifjrwfqdkif

-avQmufxm;csifwmu
ESpfavmufuxJu

Sif0go0pmawGeJUa&maxG;aeNyD;awmh

wynfhawmfwdkUeJU

vHk;0rwlwJhudpjzpfaew,f?

'gu

15-

dkdkaoao

avQmuf&r,fqkd&ifawmh rawmfrwJh pum;awG jzpfaew,f? tJ'g tapmBuD;uxJu


tJ'Dyk*dKvfeJU wynfhawmfwdkU rqdkifawmhygbl;/
OD;edu

-rqdkifwmawmh[kwfNyD? orm'd|deJYywfoufNyD;awmhygaew,f? olu wm0efcHNyD;

(0denf;"dk&f)

xkwfa0xm; awmh olu ygaew,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

98

tpodkU
ocifjrwfqdkif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


-'guawmh [kwfygw,f bk&m;? orm'd|deJUawmh qkdifygw,f bk&m;? orm'd|duawmh
rSefw,f? wynfhawmfwkdUtaeuawmh Sif0go0eJU vHk;vHk;rywfoufyg bk&m;/

OD;Z0e

-vlaovljzpfpmtkyfudk OD;0go0u wm0ef,l xkwfa0xm;w,f r[kwfvm;/

(0denf;"dk&f)
ocifjrwfqdkif

-SifOu| ygaeawmh wynfhawmf wm0ef,l&rvdk jzpfaeygw,f bk&m;/

obmywd

-orm'd|dudk b,folu wm0ef,lrSmvJ/

ocifjrwfqdkif

-tSifbk&m;wkdU

axG;aew,f

xifw,f

bk&m;?

orm'd|dudk

OD;cif[efu

wm0ef,lygvdrfhr,f bk&m;? wynfhawmfu oyfoyf wpfa,mufxJyJ bk&m;?


e*dkuxJu tzJGUtpnf;rSdyg bk&m;? bmvdkUvJqkd&if wpfa,mufxJ vHk;csif;yJ
udufw,fbk&m;? cHp&mSdvJ udk,fh[mudk,f cHr,f? aop&mSdvJ udk,fh[mudkyJ
aor,f? tazmftaygif;eJUqkdawmh iJh&wm uGuf&wmawGu jyem IyfvGef;vdkU
e*dkxJu vHk;csif;yJ bk&m;/
obmywd

-aumif;NyD? aumif;NyD/

ocifjrwfqdkif

-SifOu|vkyfaqmifcsufrSeforQ? SifOu|trnfygorQ tm;vHk; wm0ef,lygw,f


bk&m;? [kwf[kwf r[kwf[kwf udk,fhq&mbufu &yf&rSmyJ bk&m;? 'grSvJ
wynfhawmf wynfhaumif; jzpfr,f bk&m;? 'Dae&mrSmawmh wynfhawmf xGufajy;vdkU
r&awmhygbl;/

vlaovljzpf0g'udk t"r0g'jzpfaMumif;
q&mawmf 3-yg;u 0efcHjcif;
obmywd

-apm'uq&mawmfrsm;

wifjyapm'emxm;wJh

21-csuftwkdif;tqHk;tjzwf

ay;&vdrfhr,f? pk'dwu rsm;u 'gudkvufcHEkdifMuovm;? okdUr[kwf acsy ajymqdk


vkdovm;/
OD;OaZmwdu

-wynfhawmfrsm;twGuf vlaovljzpfpmtkyfeJYywfoufvdkU avQmufxm;vdkygw,f?

(a';'&J)

vlaovljzpf usrf;pmtkyfeJUywfoufvdkU "r t"r qHk;jzwfcsufudk qHk;jzwfay;zkdU&m


0dedp,twGuf

tSifjrwfrsm;rSm

wm0efSdygw,f?

apm'uq&mawmfrsm;u

vlaovljzpfusrf;udk t"r0g'vkdU wifjyxm;wJh twkdif; wpfvHk;wpfyg'rQ jiif;qdkjcif;


uefUuGufjcif;

ryvdkyg?

wynfhawmfrsm;udk,fwdkifu

vlaovljzpfpmtkyfudk

t"r0g'jzpfaMumif; vGefcJhwJh (7)ESpfavmufupNyD; oloufawmfxifSm; SdpOfuyif


olUrsufarSmuf

uefUuGufNyD;jzpfaevdkU

'Dpmtkyfudk

apm'utSifjrwfrsm;u

t"r0g'vkdU wifjyaecsuftwGuf uefUuGufzkdY acsyzdkU vHk;0rSdyg/ taMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

99

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


q&mawmfbk&m;rsm; w&m;0if pmeJU wifoGif;cGifhyvQifvJ wifzdkU tqifoifh a&;NyD;
jzpfygw,f/

obmywd

-wifEkdifygw,f? wifyg/

]]bk&m;Sifu omoemawmfudk yk*dKvfwdkif;twGuf ay;xm;wm?


ukd,hfomoem udk,fqdkifw,f?
udk,fydkifw,f? zef;wD;rypfygeJY?
tysufpD;rcHygeJY}}
("r'lw tSifynmaZmw)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

100

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a';'&J OD;OaZmwdu\ 0efcHcsuf

jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHawmf? EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2) odkU apm'uyk*dKvfrsm;u apm'em


wifoGif;aom vlaovljzpfOD;Ou|0g'ESifh ywfouf wifjyavQmufxm;vTmyg bk&m;/
aeUpJG/ 30-6-81
oD;jcm; 0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

vlaovljzpf

OD;Ou|0g'?

orm'd|dokawoe0g'ESifh

aTtbd"rmqkdaom0g'wkdUESifh

pyfvsOf; apm'uq&mawmfrsm;u tcsufaygif; (21)csuf wifjyNyD; xdk0g'rsm;onf "r0g'r[kwf?


t"r0g' rsm;omjzpfaMumif; tqHk;tjzwfay;&ef wifjyavQmufxm;onfudk Mum;od&ygonf bk&m;?
xdkapm'emaom

tcsufrsm;teuf

bk&m;wynfhawmftaejzifh

vlaovljzpfpmtkyfESifh

qefUusifvkdjcif;?

acsyvkdjcif;?

ywfoufonfh

tcsufrSeforQudk

aom"emyvdkjcif;

rSdygbk&m;?

apm'uyk*dKvfrsm;uJhokdUyif wynfhawmfuvnf; xkd0g'rsm;udk t"r0g'tjzpf vufcHxm;NyD; jzpfygonf


bk&m;/
2/

OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'ESifh ywfouf wynfhawmfonf OD;Ou| SdpOfuyif vufcHrI

,HkMunfrI rSdcJhyg? aygif;wnftxuf tif;rGmBuD;w&m;yJG wynfhawmfonf OD;Ou|ESifhtwl qHkcJhpOfu


'umwpfOD;\

vlaovljzpfw&m;udk

ajzMum;vdkufyg[k

OD;Ou|\

emvdkaMumif;

rdefUMum;csuft&

avQmufxm;&mwGif
wynfhawmf

tSifOaZmwdu

ajzqkd&m

(a';'&J)

]]vlaovljzpf0g'onf

Ak'tvdkawmfusaom 0g'r[kwfaMumif;? Ak'yd#uwfawmfESifh rnDaom0g'jzpfaMumif;}} udk wpfem&DcefU


tus,fcsJU ajyma[mrdefUMum;cJhygonf/ teD;wGif ikwfwkwfxdkifaeaom OD;Ou|uvnf; bmrQajymqkdjcif;
ryyg/ a';'&JrSmaeorQ w&m;a[morQtcsdefwdkif; b,ftcgrSvnf; vlaovljzpf0g'ESifh ywfoufaom
w&m;rsm;udk ra[mcJhyg/ vlaovljzpf0g'udk ,HkMunfrI cH,lrIrSd ra[mjcif;om jzpfygonf/ 'Dvdk
ra[maMumif;udk a';'&JrdUe,f? oHCem,utzJGUrS rdUe,fomoema&;r;rsm; aSUarSmuf vGefcJhaom
waygif;vqkwf 14-&ufu w&m;0if ajzSif;cJhNyD; jzpfygonf bk&m;/
3/

okdU&mwGif

apm'uyk*dKvfrsm;\
vkyfaqmifcJhzl;ygonf?

,cifu

OD;Ou|ESifh

apm'emygSdonfhtwkdif;
,cktcgwGifrl

qufoG,fcJhonftm;avsmfpGm
edum,f\

omoemawmf

edum,f

wpfbuf

paomudprsm;udkrl

oefUSif;wnfwHh

jyefUyGm;a&;udk

aqmifGufvmonfhtwGuf EdkifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u ,xm"r ,xm0de, rus[k


qHk;jzwfawmfrlMuygu vkdufemusifhoHk;&ef 0efcHuwdyaMumif; dkaopGm avQmufxm;ygonf bk&m;/
4/

xdkokdU

0efcHonfESifhtnD

,cktcg

"ra&;&mESifh

ywfouf

wynfhawmfonf

q&mpOfquf ax&0g'*dkPf;om;jzpf ax&0g'*dkPfoHk;"rrsm;udk av;pm;vsufSdygonf? oH*g,em 6wef wifNyD;aom yd#uwfawmfrsm;udk ,Hk,HkMunfMunf vufcHvdkufemvsufSdygonf? 0de,a&;&mESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

101

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ywfoufvnf; oH*g,emwifNyD; yd#uwfawmfvm 0denf;awmfrsm;udk vkdufemusifhoHk;vsuf Sdygonf


bk&m;/
5/

txl;avQmufxm;vdkonfrSm

wynfhawmfausmif;xJSdaom

ausmufwdkifESifhywfouf

opmav;yg;? y#dporkyg'f? tewvuP xdkoHk;okwft& Munfdkav;pm; aemifvmaemifom;twGuf


&nfTef;um ausmufwkdifpdkufxlxm;jcif; jzpfygonf? odkUaomf xkdausmufwkdif OD;Ou|\ w&m;vuFmrsm;
a&;xdk;xm;ygonf? ,if;ausmufwkdifSd pmayrsm;onf ,xm"r ,xm0de, rjzpfbl;[l qHk;jzwfygvQif
qHk;jzwfonfhtwkdif;vkdufemaqmifGufygrnf bk&m;/

tSifOaZmwdu
uGif;ausmif;? a';'&JrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

102

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


awmifwGif;BuD;q&mawmf 2-yg;\ 0efcHcsuf

okdU/
obmywdq&mawmf
trSwf (2) EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;tzJGU
aeUpJG/ 30-6-81
1/ OD;Z0e

aeSife,fy&[dwausmif;? awmifwGif;BuD; ESifh

2/ OD;Z0e

ig;qifhausmif;(taemuf) awmifwGif;BuD; wkdUrS

apm'uq&mawmfrsm;wifoGif;oGm;aom apm'emcsufrsm;ESifh ywfouf jyefvnfacsyjcif;rsm; ryvkyfMuyg


bk&m;/ 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ qHk;jzwfcsufudk cH,lvdkufemygrnf bk&m;/
,ck apm'emwJhtcsufawGudk t"r0g'[k wynfhawmfrsm;vnf; cH,l (y,fpGefU) ygrnf bk&m;/

1/ tSifZ0e

2/ OD;Z0e

aeSife,f y&[dwausmif;?

ig;qifh taemufausmif;?

awmifwGif;BuD;rdU/

awmifwGif;BuD;rdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

103

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vufrSwfxdk;Edkif rxdk;Edkifar;jcif;

obmywd

-q&mawmfwdkU 3-yg;teuf a';'&JOD;OaZmwdu uawmh OD;Ou|SdpOfuxJu


vlaovljzpf t,ludk vufrcHygbl;vdkU 0efcHpmxJrSm twdtvif;azmfjyxm;w,f?
awmifwGif;BuD;q&mawmf

OD;Z0e

2-yg;&JUpmu

vlaovljzpft,ludk

e*kdu

vufrcHbl;? (okdUr[kwf) vufcHNyD;om;t,lukd ,ckrS pGefUw,fqdkwJh t"dym,fvm;


bk&m;? 'DpmxJrSm rygbl;? q&mawmfwdkUpmu raocsmbl;/
OD;Z0e

-wynfhawmfeJUOD;Ou|wdkUtvkyfu

wjcm;pDygbk&m;?

wynfhawmfu

y&[dw

tvkyfqkdawmh y&[dw vkyfief;yJ vkyfygw,f bk&m;? olU&JUvlaovljzpfudk


oludk,fwkdifa[moHvJ rMum;zl;ygbk&m;/
obmywd

-a[moHawmh rMum;bl;? pmtkyfu ArmwpfjynfvHk; ESHUaew,f? e,fpGefe,fzsm;txd


tm;vHk; a&mufaew,f? 'gaMumifh q&mawmfrsm; e*dku 'Dpmtkyft& OD;Ou|&JU
avmif;&dyfatmufrSmrdNyD; 'Dt,ltwkdif;udk vkduf,laewmvm;/

OD;Z0e 2-yg;

-aS;uvJ rvkdufzl;yg? ,ckvJ rvdkufyg bk&m;/

obmywd

-'gjzifh 'Dt,ludk vHk;0 r,lbl;aygh? aemufudkvJ r,lbl;? 'D0g'udkvJ rjzefUjzL;bl;?


q&mawmfu

y&[dwtvkyform;jzpf

y&[dwtvkyfudkyJ

qufvkyfr,f?

OD;Ou|&JU0g'udk jzefUjzL;zdkU? qufNyD; a[majymzdkU rdrdudk,fwkdifuvJ rvkyfawmhbl;?


'Dvdkvm;/
OD;Z0e

-rSefyg bk&m;/

obmywd

-OD;Ou|t,ludk vufcHwJhtaMumif; 'Dq&mawmf 3-yg;u 0denf;"dk&ftzJGUudk


wifjyxm;w,f? 'D q&mawmf 3-yg;u aemifudk 'Dt,l0g'ESifh ywfoufNyD;
bmrQrvkyfygbl;qkdwm y#dnmOf0efcHcsuf ay;NyD? 'gaMumifh 0dedp, csrSwfwJhtcg
q&mawmfwdkU 3-yg; vufrSwfxdk;Mu&r,f? vufrSwf xdk;Edkifw,f r[kwfvm;/

OD;Z0e 2-yg;

-xkd;Ekdifygw,f bk&m;/

OD;OaZmwdu

-xkd;Ekdifygw,f bk&m;/

obmywd

-at;? vufrSwfxdk;rS twnfjzpfr,f? 'gjzifh q&mawmfwdkU 3-yg;twGufuawmh


e*dkuvJ [kwfwdywfwd ,lwm r[kwfbl;aygh? aemuf OD;OaZmwdu uawmh OD;Ou|
toufxifSm;SdpOf uyif 'Dt,ludk olUaSUrSmyJ ajAmifjiif;cJhw,f [kwfvm;/

OD;OaZmwdu

-rSefyg? ajAmifjiif;cJhygw,f bk&m;/

obmywd

-tJ'Dvdkqkdawmh

'D

3-yg;twGufu

rdrdwdkUe*dku

OD;Ou|avmif;&dyfrdNyD;

,lrdonfjzpfap? oabmus NyD;onfhumv vufcHonfjzpfap? q&mawmfOD;Ou|ESifh


taygif;toif;vkyfNyD; aerdonfhtwGuf ,ck q&mawmfwdkU tckvdk 0denf;"dk&fHk;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

104

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a&mufvm&jcif;jzpfw,f? trSefpifppf tJ'Dvkdjzpfawmh q&mawmfwkdU 3-yg;[m rdrdwdkU
OD;Ou|ESifh twlaerd ajymrd qdkrd vkyfrd udkifrd eJeJusOf;usOf; SdrdwJhtwGuf
q&mawmf OD;OaZmwduausmif;rSmu tpnf;ta0;awGvkyf? ausmufwkdifawGxl
qkdawmh wpfoabmxJvdk jzpfaew,f/

OD;OaZmwdu

-rSefygh? txnfudk,fu Sdaeawmh xifp&mjzpfaeygw,f bk&m;/

obmywd

-rajy;aomfvnf; uef&muSdaew,f qkdovdkyJ? tJ'DvdkSdaewJhtwGuf q&mawmfwdkU


'DHk;udk a&mufvm&jcif;jzpfw,f? tJ'Dvdka&mufvmawmh 'Dt,ludk r,lygbl;?
0dedp,tzJGUu csrSwforQ tqHk;tjzwf cH,lygr,fvdkU ,ck 0efcsw,f r[kwfvm;/

OD;OaZmwdu

-rSefyg 0efcsygNyD bk&m;/

obmywd

-tJ'Dvdk

0efcsawmif;yefwmtifrwefaumif;ygw,f?

rdrdwdkU

vkyfrdrSm;rdorQudk

trSm;udktrSm;rSef; od&SdNyD; ]]tp,H tp,awm 'doGm ,xmyp,H ua&mwd}}


bk&m;a[m a'oemrSm ygSdwJh twkdif; ukpm;jcif;trI yvkdufwmyJ? tJ'Dvdk
ukpm;rIyvdkufwJhtwGuf

bk&m;SifomoemawmfrSm

oDv

orm"d

ynm

wkd;yGm;zdkUtaMumif;om Sdygw,f? 'gaMumifh tSifbk&m;rsm; 'Dvdk0efcswJhtwGuf


q&mawmfwdkU

0dep,tzJGUrS

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

0rf;ajrmuf0rf;om

vufcHNyD;oumv auseyfNyD;oumv om"k ac:ygw,f/


(om"k-om"k-om"k)
'gaMumifh q&mawmfwdkU 3-yg;onf 'Dapm'emrsm;udk acsyjcif;? aom"emjcif;
ryvkyfwJhtwGuf csrf;csrf;omom aeEkdifygNyD? 'gayrJh q&mawmfwdkU pk'dwutjzpfu
rvGwfao;bl;? rvGwfao;wJh twGuf 'DHk;u 0dedp, qHk;jzwfcsuf cswJhtcg
vma&mufNyD;awmh rsufarSmufemcH&OD;r,f? q&mawmfwdkUudk taMumif;Mum;r,f?
tJ'Dtcg 'DHk;udkvmNyD; aSUarSmufrSm qHk;jzwfcsufudk emcHMu &r,f/
pk'dwu&[ef;rsm;

-rSefyg emcHygr,f bk&m;/

obmywd

-usef

q&mawmf

OD;qEm"duESifh

vlpk'dwu

yk*dKvfrsm;u

acsyajymqkdrSm

trSefyJvm;/
OD;aTjynfh

-wynfhawmf OD;aTjynfh (ewfESifhi&J b,frSmvJ) udkom acsyygrnf bk&m;/

ocifjrwfqkdif

-wynfhawmf acsyygrnf bk&m;/

OD;cif[ef

-wynfhawmf orm'd|dtzJGUudk,fpm; acsyygrnf bk&m;/

OD;qEm"du

-acsyygrnf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

105

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em wif&ef &ufcsdef;ay;jcif;

obmywd

-apm'uyk*dKvfawG wifjyxm;wJh apm'emrsm;rSmvJ tudk;tum; tpHktvif rygao;bl;?

ygVd t|uxm #Dum tudk;tum;jyzkdU vkdao;w,f? aom"emacsrJh yk*dKvfawGu pHkpHkvifvifod&atmif


apm'uyk*dKvfrsm;u tudk;tum; ygVd t|uxm #Dum wifjyNyD; avQmufxm;&OD;r,f? txl;
0daooapm'em

tus,favQmufxm;&OD;r,f?

tck[mu

omrnapm'em

Sdao;w,f?

b,f[m

b,f[mjzifh b,fygVdawmf b,ft|uxm b,f#Dum b,frsufESmESifh rudkufnDaMumif; tpHktvif


azmfjy&OD;r,f? 'gaMumifh 0gqdkvqef;(3)&ufaeU eHeuf (8)em&DrSm 0daooapm'em wif&r,f/
apm'ursm;

-q&mawmfrsm;

trdefUtmPmudk

av;pm;aomtm;jzifh

0daooapm'emudk

xyf

wifygrnf bk&m;/
obmywd

-OD;qEm"duESifhwuG pk'dwuyk*dKvftm;vHk; tJ'DaeUvmMu&r,f? OD;Z0e 2-yg;ESifh

OD;OaZmwdu wdkUuawmh csrf;csrf;omom aeEdkifygNyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

106

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0daooapm'em wifoGif;vTm
0daooed'gef;
0daoo ap'em trSwf(1)
OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf bmomrJh kyf0g'Drsm; jzpfaMumif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(2)
vlaovljzpf[l pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(3)
(31)bHkudk

Ak'jrwfpGmbk&m;

vufrcH[l

rSm;,Gif;pGm

a&;om;a[majymrIESifh

ywfouf

uH-uH\

tusdK;w&m;

ouf0if,HkMunfrI

ysufpD;atmif

0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(4)
Ak'bmom\

tajccHjzpfaom

zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf


0daoo ap'em trSwf(5)
twdwf tem*wfb0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g' jzpfav[ef trsdK;rsdK; vSnfhpm;vsuf
a&;om; a[majymrIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(6)
Ak'tbd"rmudk Ak'bmodw(bk&m;a[m) r[kwf? aemuftvGefusrS om0u&[ef;rsm; wDxGifaz:xkwf
av[ef rSm;,Gif;pGm ajymqdka0zefjcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(7)
Ak'jrwfpGm\ oAkwPfawmfudk xdyg;apvsuf Ak'omoem ysufpD;&mysufpD;aMumif; a[majym
a&;om;rIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(8)
Ak'bmom0ifwdkU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS xGwfajrmuf&m vrf;udk
ydwfyif[efUwm; zsufqD;aeMuyHkESifh ywfouf usrf;*ef taxmuftxm;rsm;jzifh 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(9)
Ak'omoemawmf\ toufjzpfaom 0denf;usifh0wf w&m;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm; ypfy,fNyD;
ouFef;0wf

omoemta&cHum

rodem;rvnfaomolwdkUtm;

vSnfhzsm;vdrfnm

q&mwpfql

vkyfcJhjcif;ESifh ywfoufonfh usrf;*eftaxmuftxm;rsm;jzifh xyfrHapm'emaom 0daooapm'emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0daoo ap'em trSwf(10)


0denf;w&m;awmfudk rypfy,fbJ bk&m;Sif\ 0denf;odum yk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufemusifhoHk;
aexdkifMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf a&;omNyD;
oHCmawmfudk apmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(11)
y&dwf[k ac:qdkaom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwf aumif;[kqdkNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif Ak'bmom
q&mpOfquf vdkufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;jcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(12)
yxrapm'emvTmwGif yg0ifaom trSwf (12) apm'em (ouFef;ESifh 0wfxnf? qHawmfESifh jrif;jrD;) udpudk
ax&0g' yd#uwfawmfvm om"uwdkUjzifh xyfrHavQmufxm;csuf
0daoo ap'em trSwf(13)
bmomomoem\

wifhw,frIwpfck[k

qkdxkdufaom

Ak'bmom

,Ofaus;rIESifh

pyfvsOf;onfh

"avhxkH;pHrsm;udk tvkdqkd;jzifh tjrpfrSvSefvsuf wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf 0daoo apm'emcsuf


0daoo ap'em trSwf(14)
Ak'bmom0ifwdkU\ oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;? paom bmomrI ukodkvfa&;qkdif&m
udprsm;udk tydkoufouf tjzpfjzifh a[majyma&;om; zsufqD;jcif; apm'emqkdif&m 0daoo apm'emycsuf
0daoo ap'em trSwf(15)
Oyg'ge paom bk&m;a[m ygVdawmf a0g[m& pum;vHk;rsm;\ teuft"dyg,frSefudk ypfy,fjyD;
udk,fxifovdk teuft"dyg,f aumufvsuf a[majyma&;om;jcif;ESifh ywfouf 0daoo apm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(16)
ax&0g' yd#uwfvm t&d,mESifhedAmefudk pdwful;,Of vlaovljzpf t,ltqESifh udkufnDatmif
jyifqifzGifhqdk a&;om;jcif; apm'emqdkif&m 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(17)
orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

Mo0g'ay;q&mBuD;

vlaovljzpf

OD;Ou|\

"rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; 0daoo apm'emcsuf


0daoo ap'em trSwf(18)
twaemrwd- rdrdxif&majymqdkonfh vufjzpfpum;rsm;jzifh bk&m;ra[monfudk bk&m;a[m jzpfav[ef
vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifhywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(19)
Ak'\jzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk raxrJhjrify ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;jcif;ESifh
ywfoufonfh 0daooapm'emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0daoo ap'em trSwf(20)


ax&0g'vm oH*g,em (6)wefudk ayghysufao;odrfatmif a[majymaqG;aEG; a&;om;xdk;ESufvsuf
omoemzsufvkyf&yfrsm;udk vkyfudkifaeMurIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf
0daoo ap'em trSwf(21)
oH*g,em 6-wefwifjyD; bk&m;a[m ygVdawmftrSefrsm;udk vlaovljzpf0g'ESifh rudkufnDygu bk&m;a[m
r[kwfyg[l

vnf;aumif;?

[dELjAm[P0g'[lvnf;aumif;

Ak'bmom0ifrsm;

tjrifrSm;atmif

vSnfhpm;vdrfnm 0g'jzefUjcif;ESifh ywfoufaom 0daooapm'emcsuf

r[memrfrif;\ pdwfaeoabmxm;
r[memrfrif;u bk&m;eJUpyfNyD; olUpdwfaeoabmxm;udk
jrwfpGmbk&m;xHrSm 'Dvdk azmfjy avQmufxm;ygw,f/
]]NrwfpGmbk&m;uwpfzuf? &[ef;oHCmeJUrdef;rawGuwpfzuf
'DvdkuGJae&if wynfhawmfu bk&m;bufu aerSmygbk&m;
jrwfpGmbk&m;uwpfzuf? trsKd;om; trsKd;orD; oHCmawGeJUvl0wfaMumif
trsKd;om;trsKd;orD; Oygoum OygodumrawGuwpfzuf
'DvdkuGJae&ifvnf; wynfhawmfu bk&m;bufu aerSmygbk&m;
jrwfpGmbk&m;uwpfzuf &[ef; Sif vlawGeJU ewfjA[mawGuwpfzuf?
'DvdkuGJae&if wynfhawmfu bk&m;bufu aerSmygbk&m;}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qkdS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU
trSwf (2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,twGuf
0daooapm'em wifoGif;vTm
1343-ck? 0gqdkvqef; 3-&uf? paeaeU
(4-7-81)
0daooed'gef;

trSwf (2) EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifjrwfwkdU bk&m;/


1/
vlaovljzpf

1343-ckESpf? e,kefvjynfhausmf (13)&uf? (30-6-81)aeUu oD;jcm;0dedpHk;awmf


OD;Ou|0g'?

xdkum,uHSifwkdU

orm'd|dokawoe0g'?

a&;om;xkwfa0

jzefUcsDaom

aTtbd"rm0g'qdkonfwkdUESifh
pmtkyf?

pmwrf;?

pmapmif?

ywfouf
wdwfacGwdkUudk

oufaocHypnf;rsm;tjzpf wifjyvsuf ,if; pmtkyf pmapmif wdwfacG wkdUrS ta&;BuD;aom pmydk'f


pum;&yfwkdUudk aumufEkwfazmfjyNyD; xdk0g'rsm;onf Ak'"rESifh qefUusifaom t"r0g'rsm;om jzpfaMumif;
Hk;awmfu tqHk;tjzwfay;awmfrlyg&ef tcsufaygif;(21)csufwkdUjzifh apm'emvTm wifoGif;cJhygonf
bk&m;/
xkdokdU apm'emvTm wifoGif;cJh&mwGif pk'dwuyk*dKvf(7)OD;teuf yd#uwfusrf;*efudk avhvmzl;aom
q&mawmf OD;OaZmwdu (a';'&J)? awmifwGif;BuD;rS q&mawmf OD;Z0e (aeSife,f) ESifh q&mawmf OD;Z0e
(ig;qifh)wkdUu wynfhawmfrsm; apm'emonfhtwkdif; xkdvlaovljzpf0g' ponfudk t"r0g'jzpfygaMumif;
Hk;awmf0efcHoGm;MuNyD; jzpfygonf bk&m;? okdU&mwGif usefpk'dwu (4)OD;wkdUrSm 0efrcHvdkMuojzifh
apm'uyk*dKvfjzpfMuaom wynfhawmfrsm;u rdrdwdkU apm'emcsufrsm;tay: usefSdaom pk'dwuyk*dKvfrsm;
ydkrdkoabmayguf

em;vnfMuap&ef

yd#uwfusrf;*ef

oufaoom"ursm;jzifh

xyfrH

0daooapm'emwif&ef Hk;awmf\cGifhycsuft& ,ck 0daooapm'emudk wifoGif;Muygonf bk&m;/


2/

trSwf(2) EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJU0if q&mawmftSifjrwfwdkU bk&m;-

]]t"rudk "r[l TefjyMuaom &[ef;rsm; "rudk t"r[l Tefjyaom &[ef;rsm; jrwfpGmbk&m;


ra[mtyfonfudk jrwfpGmbk&m;a[mtyfonf[l Tefjyaom &[ef;rsm;ESifh jrwfpGmbk&m; a[mtyfonfudk
jrwfpGmbk&m; ra[mtyf[l Tefjyaom &[ef;rsm;onf vla&mewfyg owwdkU\ tpD;tyGm;rJhjcif;
qif;&Jjcif;iSm

usifhMuolwdkUjzpfMuukef\?

xdk&[ef;wdkUonf

rsm;pGmaom

tukodkvfw&m;udkvJ

jzpfyGm;apukef\? omoemawmfudkvnf; uG,faysmufapukef\}} [l vnf;aumif;? ]]t"rudk t"r[l


TefjyMuaom

&[ef;awmfrsm;

"rudk

"r[l

TefjyMuaom

&[ef;awmfrsm;

jrwfpGmbk&m;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

107

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ra[mtyfonfudk
a[mtyfonfudk

jrwfpGmbk&m;
jrwfpGmbk&m;

ra[mtyf[l
a[mtyf\[k

TefjyMuaom
TefjyMuaom

&[ef;awmfrsm;ESifh

jrwfpGmbk&m;

&[ef;awmfrsm;onf

vla&mewfyg

ow0gwdkU\ tpD;tyGm;jzpfjcif; csrf;omjcif;iSm usifhMuukef\? xdk&[ef;awmfwdkUonf rsm;pGmaom


ukodkvfw&m;udkvnf; jzpfyGm;apukef\? omoemawmfudkvnf; wnfwHYapukef\}} [l vnf;aumif;?
t*FkwdK&fygVdawmf? yxrtkyf? {uedygwf? pmrsufESm (18)(19) wdkU jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwdkif
a[mawmfrlxm;aom
vnf;aumif;?

a'oemawmfudk

bk&m;

OD;xdyfxm;um

ra[monfudk

bk&m;

wynfhawmfrsm;onf

ra[m[l

t"rudk

vnf;aumif;?

t"r[l

TefjyMuygonf?

0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;u vlaovljzpf OD;Ou|0g'? orm'd|dokawoe0g'ESifh aTtbd"rm0g'gwdkUudk


t"r0g'tjzpf qHk;jzwfay;awmfrlMu&ef apm'emvTm wifoGif;Mujcif; jzpfygonf bk&m;/
3/

wynfhawmfrsm;\ apm'emyHkudk tcsdKUu oabmraygufMuyg bk&m;? xdkUaMumifh

em;vnfoabmaygufatmif

tenf;i,f

Sif;vif;avQmufxm;yg&ap

bk&m;?

wynfhawmfrsm;

apm'emMu&m ]]t"r0g'}} wnf;[laom rludkom tajcy apm'emMujcif;jzpfygonf bk&m;?


vlyk*dKvfrsm; pmtkyfpmwrf; pmapmif wdwfacGrsm;udk xnfhoGif;ajymMum;&jcif;onf xdk ]]t"r0g'}} ESifh
oufqdkifaomaMumifhom rvTJom raSmifom ajym&jcif; jzpfygonf bk&m;/
4/

Oyrm ]]31-bHk0g' Ak'vufrcH}} qdkaom udpr sdK;ESifh ywfouf OD;Ou| jzpfap OD;0go0

jzpfap ocifjrwfqdkif jzpfap orm'd|dokawoe toif;om;rsm; jzpfap aTtbd"rmtoif;om;rsm; jzpfap


yg0ifywfoufonfom jzpfygonf bk&m;? ]]'dkUESifh rqdkif}}[l cGJxGuf r&yg bk&m;? tjcm;aom
apm'emcsufrsm;vnf; enf;twlyif jzpfygonf bk&m;? ,ck oD;jcm; 0dedp,trSwf(2) Hk;awmf
pk'dwuyk*dKvfrsm;tjzpf

xnfhoGif;xm;olrsm;rSm

wynfhawmfrsm;

apm'emonfh

tcsufrsm;udk

ajzqdkEdkifMuapjcif;iSmom jzpfygonf? trSefpifppf Hk;awmfu ]]t"r0g'D}} [k qHk;jzwfvsif xdk ]]t"r0g'}}


ESifh ywfoufoltm;vHk; ]]t"r0g'D}} rsm;om jzpfMu&ygrnf bk&m;? odkUjzpfaomaMumifh 0g'ESifhywfoufol
rSeforQ waygif;wpnf;wnf; yg0ifNyD; jzpfygonf bk&m;/
5/

apm'em\acgif;pOf wif&m xHk;pHtwdkif; pum;usOf;pdrfhaomiSm vlaovljzpfOD;Ou|0g'

orm'd|dokawoe0g'

aTtbd"rm0g'

[l

oHk;EIef;jcif;

jzpfygonf

bk&m;?

txJu

bk&m;wynfhawmfrsm;u tcsufaygif; (21)csufudk wifjyNyD; ]]"r}} ]]t"r}} apm'emjcif;jzpfygonf bk&m;?


apm'emaom tcsuf(21)csuf onfomvQif Hk;awmf w&m;0if oufqdkifaomtcsuf jzpfygonf
bk&m;/

oabmudkem;vnfvQif

vufcHoifhonfudkom

vufcHonf

rdrdwdkUonf
ponfjzifh

OD;Ou|0g'udk
ajymzG,frSdyg

tm;vHk;vufcHonf

bk&m;?

]]"r}}

]]t"r}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

r[kwf?
jyem

108

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rjzpfaomtcsufrsm;

usefSdao;onfqdku

rdrdwdkUoabmtwdkif;yifjzpfonf/

wynfhawmfwdkU\

apm'emcsufESifh roufqdkifyg bk&m;/


6/

vlaovljzpf OD;Ou| ponfwdkUtay: apm'em&jcif; taMumif;udkvnf; ae&mwGif

Sif;vif; avQmufxm;yg&ap bk&m;? bk&m;wynfhawmfrsm; wifoGif;cJhaom yxrapm'emed'gef;


azmfjycJhonfhtwdkif; yk*dKvfwpfOD;\ vGwfvyfpGm ,HkMunfrIudk rnfodkUrQajymzG,f rvdkyg bk&m;?
0dedp,wif apm'emqdkonfum; tdyfrufyif rufzdkUudp r[kwfyg bk&m;? odkU&mwGif jrefrmEdkifiH
wpf0ef;vHk;Sd

&mEIef;(80)ausmfrQjzpfaom

oHCmawmfwdkU\

tjrwfwEdk;

yd#uwfoHk;oG,fwdkUESifhwuG
ykwfcwfvmjcif;

Ak'bmom0if

udk;uG,f&mjzpfaom

xdkAk'bmom&[ef;SifvlwdkU\

rdrdxif&m

yvkyfjcif;rsm;twGufudkrl

jynfolvlxkwpf&yfvHk;ESifh

wpfodef;ausmf

oH*g,em(6)wefwif

edum,fig;&yf?

"avhxHk;pHrsm;udk

oufqdkif&m

abmifausmf

xdyg;

Ak'bmom0if&[ef;SifvlwdkUu

ckcHumuG,fMu&rnfh wm0efSdygonf bk&m;/


7/

ydk xifSm;pGmavQmufxm;&ygvQif OD;Ou|wdkUvlpku (31)bHkudk vufrcH[k qdkvQif

bk&m;wynfhawmfrsm;

taejzifh

rnfodkYrQajymzG,f

rSdyg

bk&m;?

usefAk'bmom0ifrsm;uvnf;

rnfodkUrQajymMurnf r[kwfyg bk&m;? olwdkY[molwdkU (31)bHkruvdkU (303)bHkudkyif vufrcHcH


taeomBuD;[k wGufqMurnf jzpfygonf bk&m;/
8/

odkUaomf ...

9/

]]odkUaomfum;}} tvGef ta&;BuD;ygonf bk&m;? (31)bHkudk rdrd vufrcHonfudk

Ak'bmom&[ef;Sifvltrsm; tjrwfwEdk; udk;uG,f&mjzpfonfh Ak'&Sifawmfbk&m;udk qGJxnfhNyD; ]]31-bHk0g'


Ak'vufrcH}} [l vkyfvmaomtcg vGwfvyfpGm,HkMunfrIabmifudk ausmfvGefNyD; EdkifiHwpf0ef;Sd Ak'bmom
&[ef;Sifvlrsm;\ ,HkMunfrIudk xdyg;apmfum;vmjcif; jzpfygonf bk&m;? uJhodkU rdrd,HkMunfHkwGif
raebJ Ak'bk&m;Sifudk ckwHk; vkyfNyD; olwyg;,HkMunfrIudk apmfum;vm;jcif;onf tajccHOya'u
ay;xm;aom tcGifhta&;udk tvGJoHk;pm;yjcif;jzpf &mZ0wfrI usL;vGefjcif;wpfrsdK;yif jzpfygonf bk&m;/
xdkenf;twl

bk&m;Sif

ra[monfudk

ta[m

bk&m;Sif

a[monfudk

ra[myvkyf

yd#uwfoHk;yHkudk uarmufur ajymif;qefatmif vkyfjcif; tpOftvm Ak'bmom ,Ofaus;rI"avh


xHk;pHrsm;udkjyuf&,favSmifajymif

apmfum;jcif;

ponfwdkUudk

yvkyfMujcif;onfvnf;

abmifausmf

jypfrIusL;vGefjcif; wpfrsdK;yif jzpfygonf bk&m;/


10/

uJhodkU

OD;Ou|ESifhwuG

orm'd|dokawoevlwpfpkwdkU\

wkdif;jynftwGuf

pD;yGm;a&;vnf; r[kwf? BuD;yGm;a&;vnf; r[kwf? oufouf tydkvkyfaom Ak'bmomqefUusifa&;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

109

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tvkyfrsm;udk vkyfonfhtwGufaMumifh wpfEdkifiHvHk;Sd &[ef;Sifvl jynfolrsm; pdwfESvHk; rcsrf;rajrh


jzpfcJhMu&onf? wynfhawmfrsm;vnf; Ak'bmom0ifwdkUESifhtwl cHpm;cJhMu&ygonf bk&m;/
11/

odkUjzpfygaomaMumifh EdkifiHawmftwGif; &[ef;Sifvl jynfolvlxkwdkUtm; 'kuay;aeaom

ab;qdk; tE&m,fqdk;rS uif;Nidrf;csrf;omygap[k &nfoefvsuf bk&m;wynfhawmfrsm;u trsm;udk,fpm;


,ckvdk apm'em&jcif; jzpfygonf bk&m;? odkU apm'emonfhtrIudk yonfhtwGuf wpfbufu
rkef;wD;jcif; cH&rI vkyfief; aqmifGuf&onfhtwGuf yifyef;rIrsm; SdvQifvnf; ]]igwdkUonf udk,fusdK;twGuf
r[kwf? trsm;tusdK;twGuf omoemawmftusdK;twGuf aqmifGufjcif; jzpfayonfwum;}} [l
ESvHk;xm;Murnf jzpfygonf bk&m;/
12/

,cktcsdefup

bk&m;wynfhawmfrsm;tm;

wpfbufpk'dwuyk*dKvfrsm;

ydkrdk

oabmaygufap&ef &nfoef 0daooapm'emorI tcGifhyawmfrlygawmh bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

110

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (1)

1/

OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf bmomrJh kyf0g'Drsm; jzpfaMumif;ESifh ywfouf 0daooapm'emyg

bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;1/

txufyg pum;&yf-

(u)

bmomonf bdef;ESifh wlonf[laom pGyfpGJcsuf?

(c)

um&u a0'u=yvkyfol cHpm;olonf kyfjzpfonf [laom tcsuf?

(*)

emrfw&m;onf kyf\ tckd;owd kyf\ t[kef [laomtcsuf?

(C)

kyfvnf; emrf emrfvnf; kyf tjyeftvSef 'GefwGJaeonf [laom tcsuf -

tm;jzifh t"du tcsufav;csuf yg0ifygonf bk&m;? xdktcsufav;csufrSm w&m;awmfESifh ravsmfaom


t"r0g'rsm;om jzpfaMumif; om"ujzifh wifjyavQmufxm;ygrnf bk&m;/
2/

yxrOD;pGm Ak'bmomonf bdef;ESifhrwlyHkudk avQmufxm;yg&ap bk&m;/

3/

bmomonf bdef;ESifhwlonf[laom tcsuf bdef;onf pGJapouJhodkU bmomonfvnf;

pGJaponf? bdef;onf tusdK;rJhudk jzpfapouJhodkU bmomonfvnf; tusdK;rJhudk jzpfaponf? bdef;onf


awGa0xdkif;rIdif;ap ouJhodkU bmomonfvnf; awGa0xdkif;rIdif;aponf[k OD;Ou|uqdk&m a&mufygonf
bk&m;/
4/

bk&m; w&m; oHCm &wemoHk;yg;tay: pdwfa&muf ouf0if,HkMunfrIonf wPSmjzifh

pGJ,louJhodkU pGJ,lrIrsdK; r[kwfyg? rwkefrvIyf ouf0ifMunfvifaom o'gw&m;om jzpfygonf?


xdko'gw&m;rSm PfESifh,SOf &ifhusuf jrifhrm;vmaomtcg Ncdrf;ajcmufzsufqD;vnf; r&onfrSm
"emeD0wKjzifh xifSm;ouJhodkU jzm;a,mif; r&onfrSmvnf; okyAk'uk|d0wKjzifh xifSm;apygonf
bk&m;? odkU rwkefrvIyf ouf0ifjcif;udk npfEGrf;aom wPSmayrtpGJ[k rac:&yg? xufoefaom
,HkMunfrI oefUSif;aom o'gw&m;[kom ac: qdk&ygonf bk&m;/
5/

xdkodkU ouf0if,HkMunfvnf; tusdK;,kwfaponf r[kwfyg? avmu"mwfwpf&yfvHk;wGif

tjrwfqHk;&wemrsm;jzpf

ouf0if,HkMunfolrsm;tm;

tjrwfqHk;aumif;usdK;rsm;

wdk;yGm;aponfrSm

&wemoHk;yg;udk wu,fqnf;uyfolrsm; vufawGU odSdMuygonf? xdkUjyift*Fkw&edum,f? t*yom'okwf(343)vm Ak'jrwfpGm a'oemawmf t&vnf; xifSm;vSygonf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

111

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a, bdua0 Aka' yoEm? ta* aw yoEm? ta* acg ye yoEmeH ta*g 0dygaum

a[mwd/
a, bdua0 0d&ma* "ar yoEm? ta* aw yoEm? ta* acg ye yoEmeH ta*g
0dygaum a[mwd/
a, bdua0 oHaC yoEm? ta* aw yoEm? ta* acg ye yoEmeH ta*g 0dygaum
a[mwd/ ( tH 1? 343/)
&[ef;wdkU tMuifolwdkUonf Ak'jrwfpGm&wemvnf;aumif;? &m*uif;aMumif; aumif;aom
w&m; vnf;aumif;? oHCmawmfvnf;aumif; MunfdkukeftHh? xdkolwdkUonf avmu"mwfwpf&yfvHk;wGif
tjrwfqHk;

&wemay:

Munfdkol

rnfukef\?

tjrwfqHk;

bk&m;&wem

MunfdkolwdkUtm;

tjrwfqHk;tusdK;w&m; jzpf\/
6/

bdef;onf awGa0xdkif;rdIif;apouJhodkU bk&m; w&m; oHCm &wemoHk;yg;udk atmufarhrI

udk;uG,frIonf awGa0xdkif;rdIif;aponf r[kwfyg? trSefrSm ajzmifhrwfjzLpif MunfvifTifys okccsrf;om


eef;trwmodkUyif a&mufapEdkifaMumif; t*Fkw&edum,? r[memrokwft& odomvSygonf bk&m;? ,ck
xdkokwfawmfudk om"u tjzpf xkwfaqmifjyygrnf bk&m;/
" r[memr t&d,om0aum xxm*wH tEk&wd/y/ ae0 wo ora,
&m*y&d,k|dwH pdwH a[mwd? e a'goy&d,k|dwH pdwH a[mwd? e arm[y&d,k|dwH pdwH a[mwd?
OZk*war0 wo ora, pdwH a[mwd wxm*wH tm&A/ OZk*wpdawm acg ye r[memr
t&d,om0aum vbwd twa0'H? vbwd "ra0'H? vbwd "rLyoH[dwH ygarmZH? yrk'dw
yDwd Zm,wd? yDwdre uma,m yrwd? y'uma,m okcH a0'd,wd? okcdaem pdwH
orm"d,wd/ t,H 0kpwd r[memr t&d,om0aum 0dor*wm, yZm, oryawm 0d[&wd?
oAsmyZm, yZm, tAsmyaZm 0d[&wd? "raomwH ormyaEm Ak'gEkw bma0wd/
( tH 2? 252/)
rSwfcsuf/

/"r oHC wdkUvnf; enf;wlyg bk&m;/

r[memrf

omoemawmf

t&d,mwynfhonf

jrwfpGmbk&m;\

*kPfudk

tzefzef

atmufarh\/y/
r[memrf t&d,mwynfhonf jrwfpGmbk&m;\ *kPfudkatmufarhaom tcg xdkt&d,mwynfhtm;
&m*x<u aomif;usef;aom pdwf rjzpf? xdktcg xdkyk*dKvftm; jrwfpGmbk&m;\ *kPfawmfudk tmHky
ajzmifhrwfaom pdwfomvQif jzpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

112

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

r[memrf ajzmifhrwfaom pdwfSdaom t&d,mwynfhonf *kPfawmf\ teuft"dyg,fudk rSD


jzpfaom 0rf;ajrmufrIudk &\? ygVdudk rSDjzpfaom 0rf;ajrmufrIudk &\? ESpfoufaom pdwfSdaom ol\
udk,fonf Nidrf;csrf;\? Nidrf;csrf;aomudk,f Sdolonf csrf;omudk cHpm;&\? csrf;omaomol\ pdwfonf
wnfMunf\/
r[memrf t&d,mwynfhudk rNidrfoufjcif;odkUa&mufaom ow0gtaygif;wGif Nidrfoufjcif;odkU
a&mufvsufaeol? qif;&Jjcif;Sdaom ow0gtaygif;wGif qif;&Jjcif;rSdonfjzpf aeol (0dyemPf[k
qdktyfaom)

w&m;t,OfodkU

a&mufvsuf

jrwfpGmbk&m;\

*kPfudk

tzefzef

atmufarhjcif;=

oHCm

&wemoHk;yg;udk

Ak'gEkwdurXmef;udk yGm;rsm;ol[k qdktyfyg\/ (tif? jref? 2? 327/)


7/

bk&m;a[mazmf

ygVdawmfrsm;t&

bk&m;

w&m;

udk;uG,frIqdkif&m Ak'bmomonf (u)

wPSmayrpGJukd rjzpfapbJ MunfvifrIo'gw&m;udkom wdk;yGm;apjcif;?

(c)

tusdK;rJhudk rjzpfapbJ tusdK;pD;yGm;udkom jzpfapjcif;?

(*)

awGa0xdkif;rIdif;rIudk rjzpfapbJ MunfvifTifysrIudk jzpfapjcif;?

xdkUaMumifh Ak'bmomonf bdef;ESifhwlaom t&mr[kwfay? Ak'bmomudk bdef;ESifhwlonf[k qdkygu


omoemawmfudk zsufqD;vdkaom y'k|pdwfxm;jzifh vlrsdK;jcm; bmomjcm;wdkU\ ]&DvD;*sifh} [laom pum;udk
yg;pyftiSg; xnfhrd&mrS aygufzGm;vmaom t"r0g'om jzpfygaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
tcsufudk axmufvQif OD;Ou|ESifh if;\ wynfhrsm;onf ouFef;0wf Ak'bmom
trnfcHxm;aomfvnf; bmomrJhrsm;yif jzpfonfrSm xif&Sm;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;8/

kyf0g'Drsm; jzpfyHk qufvuf avQmufxm;yg&ap bk&m;? um&u a0'u onf

kyfjzpfonf[laom t,ltqrSmur um&aum ewd? 0dygu p a0'aum/


ok'"rm y0wEd? {0arwH or'eH/ (0dok'dr*f? 2? 237/)
[laom 0dok'dr*ft|uxmvm *gxmudk kyf0g'ESifh nDatmif vdkovdkqGJ,lxm;jcif;om jzpfygonf bk&m;/
9/
trSefrSm

xdk*gxm\ qdkvdk&if;tcsufrSm ]]uHudk yvkyfol twr&Sd? tusdK;udk cHpm;ol twvnf;r&Sd


kyf-emrf

"r

y&rww&m;wdkU

oufoufom

(aMumif;usdK;qufum)

jzpfMuukef\?

odkUIjrifrIonf rSefuefaomtjrifjzpf\}} [lom qdkvdk&if; jzpfygonf? yvkyfol um&u cHpm;ol

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

113

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a0'uonf kyfwHk;kyfcJjzpf\[k ,lvQif kyfw&m;udk tw[k ,l&ma&muf ]]lyH twawm orEkywd=


kyfudk tw[k Ijrif\}} [laom tw'd|d (oum,'d|d)om jzpf&um; t"r0g'om jzpfygonf bk&m;/
10/

xdkUjyif emrfw&m;onf kyf\tcdk;owd kyf\t[kef [laomtcsuf? kyfvnf; emrf

emrfvnf; kyf[laom tcsufonfvnf; trSm;oufoufom jzpfygonf bk&m;? y&rww&m;rSeforQonf


aMumif;usdK; qufoG,fHkrQ qufoG,fNyD; udk,fhobm0 udk,fo
h wd udk,fpDSdaeMuygonf bk&m;? emrfonf
kyf\ tcdk;owd r[kwfovkd kyfonfvnf; emrf\ tcdk;owd r[kwfMuyg? emrfonf kyfrS oD;jcm;
jzpfouJhodkY kyfvnf; emrfrS woD;wjcm;yif jzpfygonf bk&m;? odkUyg emrfw&m;onf kyf\tcdk;owd
kyf\t[kef[laomf\

ajymqdkcsufonfvnf;aumif;?

ajymqdkcsufonfvnf;aumif;

trSm;oufouf

kyfvnf;

t"r0g'

emrf

emrfvnf;

omjzpfygaMumif;

kyf

[laom

0dok'dr*ft|uxm

'kwd,tkyfvm pum;jzifh ydkrdkxifSm;vSygonf bk&m;/


,x p '@mbd[wH ab& edm, oa' y0wrmae tnm ab&D? tanm oa'g?
ab&do'g

tordm?

ab&D

oa'e

oknm?

oa'g

ab&d,m

okanm?

{0ar0H

0wK'Gg&m&rPocFgwH lyH edm, emar y0wrmae tnH lyH? tnH emrH? emrlyg tordm?
emrH laye oknH? lyH emare oknH? tyd p acg ab& y#dp oa'g 0d, lyH y#dp emrH y0wwd/
(0dok'dr*f? 2? 230/)
wkwfjzifh acguftyfaom pnfukdrSD toH jzpfay:&m pnfwjcm; toHwjcm; jzpfouJhodkU? pnfESifh
toHwdkU

obm0csif;

ra&m,SufouJhodkU?

pnfonf

toHrS

qdwfokOf;NyD;

toHonf

pnfrS

qdwfokOf;ouJhodkU twl 0wK 'Gg& tmHk kyfudk rSD emrf jzpfay:vmaomfvnf; kyfwjcm; emrfwjcm;om
jzpf\? emrfESifhkyfwdkUonf obm0csif; ra&m,SufMu? emrfonf kyfrS qdwfokOf;cJh\? kyfonf
emrfrSqdwfokOf;\? pifppfum; pnfudkpGJ toH jzpfouJhodkU kyfudk pGJ emrfjzpfay:jcif;om jzpfavonf/
lyH y#dp emrH y0wwd (kyfudk tpGJy emrf jzpf\) tn0g'DwdkU ajymouJhodkU kyfu emrfudk
jzpfaponf r[kwfyg? y#dp [laom ygVdpum;vHk;udk em;vnfvQif jyem rIyfyg? y#dp [laom
ygVdpum;vHk;udk em;rvnf&mrS tjrifrSm;jcif; jzpfygonf? 0wKkyf 'Gg&kyfrsm;onf emrfw&m;\ wnfrSD&m
ed,owd? tmkH kyfrsm;u tm&rPowdrsm;jzifh emrfjzpfvmatmif axmufyHhulnD aus;Zl;yonf udkom
qdkvdk&if; jzpfygaMumif; odaptyfygonf bk&m;/
t&monfum; q&mawmf oHCmawmfrsm;xHrS y|mef;usrf;txd aocsmpGm avhvmoif,l
qnf;yl;NyD;rS em;vnfEdkifrnfht&m? odkYr[kwf ,if;odkU avhvmzl;olwdkUu aoaocsmcsm tus,fw0ifh a&;jy
ajymjyrS em;vnfEdkifrnfht&m jzpfygonf? wGifum; Hk;awmfjzpf kyfvnf; emrf emrfvnf; kyf[laom
t,lonf "rpnf;rsOf;ESifh rnDaMumif; odomHk vdk&if;udkom tusOf;rQ avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

114

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (2)

2/

vlaovljzpf[l pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuf

yg bk&m;/
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;awmifwGif;BuD; OD;Ou|ESifh aemufvdkufaemufygwdkUonf ]]vlaovQif vlom jzpfonf}} [laom
0g'udk a[majyma&;om;vsuf bk&m;Sif omoemawmfBuD;udk zsufqD;aeMuaMumif;udk (30-6-80) aeUu
oD;jcm; 0dedp,Hk;awmf bk&m;wynfhawmfrsm; omrntm;jzifh apm'em wifoGif;cJhNyD; jzpfygonf
bk&m;/
,ck

xdkomrnapm'emcsufudk

ygVdawmfom"uwdkUjzifh

0daooapm'emtjzpf

wifoGif;

avQmufxm; yg&ap bk&m;/


]]vlaovQif vlom jzpfonf}} [laom 0g'onf atmufyg rEkpkwded&,okwf paom ygVdawmf
rsm;ESifh ajzmifhajzmifhBuD; qefUusifaeygonf bk&m;/
tx acg b*0g y&dwH ecodcg,H yHokH tma&maywGm bduL tmraEod ]]wH u rnx
bdua0? uwrH Ek acg A[kw&H? a,m 0g,H r,m y&dawm ecodcg,H yHok tma&mydawm? t,H
0g r[myx0D}} wd/
{0ar0 acg bdua0 tyum aw owm a, rEkm pkwm rEkaok ypmZm,Ed/ tx
acg {aw0 A[kw&m owm? a, rEkm pkwm ed&a, ypmZm,Ed/y/ wd&pmea,med,m
ypmZm,Ed /y/ aywd0doa, ypmZm,Ed /y/ a'a0ok ypZm,Ed /y/ ed&a, ypmZm,Ed /y/
wd&pmea,med,m ypmZm,Ed /y/ aywd0doa, ypmZm,Ed/ (oH? 3? 412)

jrefrmjyef
xdktcg jrwfpGmbk&m;onf vufonf;zsm;ay: ajrrIefUtenf;i,fudk wifxm; ]]&[ef;wdkU
xdkt&mudk tb,fodkU rSwfxifukefoenf;? vufonf;zsm;ay: igwifxm;aom ajrrIefUESifh (urm)
ajrBuD;onf tb,fu ydk rsm;oenf;}} [k &[ef;wdkUudk rdefUawmfrl\? tSifbk&m; (urm)ajrBuD;uom
ydk rsm;yg\? vufonf;zsm;ay: jrwfpGmbk&m; wifxm;awmfrlaom ajrrIefUonf tenf;i,fomwnf;?
(urm) ajrBuD;udk axmufq vufonf;zsm;ay: jrwfpGmbk&m; wifxm;awmfrlaom ajrrIefUonf
ra&rwGufavmuf rEIdif;,SOfavmuf tpdwftydkif;odkUvnf; ra&mufEdkifyg[k(avQmufukef\) &[ef;wdkU
twlyif vlUb0rS pkaw vlUb0 jyefjzpfMuaom ow0gwdkUonf enf;ygukef\? pifppftm;jzifh
vlUb0rS pkaw i&JjzpfMuaom ow0gwdkUonfom ydk rsm;ukef\/ y/ wd&pmefrsdK; jzpfukefaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

115

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ow0gwdkUonfom ydk rsm;ukef\/y/ Nydwmb0 jzpfukefaom ow0gwdkUonfom ydkrsm;ukef\/ (oH?


jref? 3? 418/)
enf;twl ewfbHk i&JbHk NydwmbHkwdkUrS pkaw vlUbHk vlvmjzpfol enf;yg; i&J wd&pmef
NydwmbHkwdkU

jzpfMuolwdkUom

rsm;vSyHkwdkUudkvnf;

r[m0*oH,kwygVd?

y*wday,smv0*f

Sifawmfjrwfbk&m;udk,fawmfwdkif a[mMum;awmfrlxm;ayonf/ (oH? 3? 412? 413? 44/)


vlaovljzpfjyem pmrsufESm (191? 192)wdkU OD;Ou|\ om0uBuD; ocifjrwfqdkifu ]]at;...
bmoma&;q&mawG ajymovdk vlUtjzpf vlUb0 &if;pm;jyef&zdkUawmif b,favmuf cJ,Of;oav;
b,ftusifh oDvSdrSav; b,f'ge ygrS qdk'gawGrsdK; rif;u ,Hkcsifao;ovm;uG? 'gawGu pm;vrf;yJ}}
qdkaom pum;onf bk&m;Sif a'oemawmfudk rnfrQ usL;ausmfapmfum;xm;onfudk txiftSm;
awGUjrifEdkifygonf bk&m;/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;]],awm p acg bdua0 rmwmydwa&mp oEdywdwm a[mEd? rmwm p OwkeD a[mwd?
*EaAmp ypKy|dawm a[mwd/ {0H wdPH oEdygwm *A0uEd a[mwd}} (r 1/ 332)
[laom rlvyPmoygVdawmf? r[mwPSmocF,okwf(1) rdbavmif; ESpfOD; qHkqnf;jcif;?
(2) rdcifavmif; OwkvmNyD;p jzpfjcif;?
(3) y#doaEaernfh ow0gu aS;Iwnfcdkuf uHjcif;
[l

y#doaEwnfaejcif;\

taMumif;oHk;yg;udk

jy&mygVdawmf

]*EA}

t&

udkvnf;

vlaovljzpf0g'ESifh udkufnDatmif MuHaqmif vlaorS xGufvmaom Oom"mwfysuf 0ga,m"mwf[k ,lNyD;


xdk*EA"mwfu if;udk IrdwJh rdbavmif;wdkU&J aoG;eJU a&mpyfNyD; vljzpfvmonf[k a&;om;yHkrsm;onfvnf;
bk&m;SiftmabmfESifh rdk;ESifh ajravmuf uGmaeygonf bk&m;/
trSefrSm ]]*EaAmwd wwy*oawm}} (r? |? 2? 10/) [laom t|uxmESifhtnD trd0rf;wdkufodkU
uyfa&mufxdkufaom pkawcgeD; ow0gudkom *EAt& ,l&rnf jzpfygonf bk&m;/
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;OD;Ou|wdkUonf "rpMum tewvuP y#dporkyg'f-oHk;rsdK;avmufom bk&m;a[m[k
,HkMunfcsifonfqdkayrJh vlaovljzpf0g'bufodkU qGJiif &rnfxifonfh okwfwcsdKUudkrS bk&m;a[mqdkNyD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

116

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

cyfwnfwnfjzifh ckwHk;vkyfjyefygonf bk&m;? wGif oHa,m*okwfukd toHk;csxm;yHkudk Munfhawmfrlyg


bk&m;/
oHa,m*okwf bk&m;Sifuyif vlaovljzpf a[mav[ef r[kwfrrSef vkyfMuH pGyfpGJxm;ygonf
bk&m;? odkUaomf oHa,m*okwftrSefukd xifSm;odomatmif ygVdrS xkwfaqmif wifjyygrnf bk&m;/
wd bdua0 tZwH wdNEd,H reod ua&mwd wdukwH wmuyH w0d"H wdpEH
wd&H wmvuFm&H/ om ww &Zwd? wMwmbd&rwd? om ww &wm wMwmwd&wm
A[d'g yk&dodNEd,H reod ua&mwd yk&doukwH ykeHomuyH yk&do0d"H yk&dopEH yk&do&H
yk&domvuFm&H om ww &Zwd? wMwmbd&rwd/ om ww &wm wMwmbd&wm A[d'g oHa,m*H
tmucFwd? ,m oHa,m*yp,m OyZwd okcH aomreH? w tmucFwd/ waw bdua0
tbd&wm owm yk&daook oHa,m*H *wm/ {0H acg bdua0 wD wwH emwd0wwd/ (tH? 2?
441)

jrefrmjyef
&[ef;wdkU rdef;rwdkUonf rdrdoEmef rdef;ra`Eudk ESvHk;oGif;\? rdef;rtrlt&m? rdef;rtoGiftjyif?
rdef;r\[ef rdef;r\ tvdkqE? rdef;r\toH rdef;r\ t0wfwefqmudk ESvHk;oGif;\? xdkrdef;ronf
wda`E paom w&m;ckepfrsdK;wdkU wyfruf\? xdkckepfrsdK;aom w&m;wdkU arGUavsmf\? xdkrdef;ronf
xdkw&m;ckepfrsdK;wdkU wyfESpfoufonf arGUavsmfonf jzpf tyoEmef Sdaom yk&doda`Eudk ESvHk;oGif;\?
a,mufsm;trlt&m? a,mufsm;toGiftjyif? a,musfm;\[ef? a,mufsm;\ tvdkqE? a,mufsm;\toH?
a,mufsm;\ t0wfwefqmudk ESvHk;oGif;\? xdkrdef;ronf yk&doda`E paom w&m;ckepfrsdK;wdkU wyfruf\?
xdkckepfrsdK;aom

w&m;wdkU

arGUavsmf\?

xdkrdef;ronf

xdkw&m;ckepfrsdK;wdkU

wyfESpfoufonf

arGUavsmfonfjzpf tyoEmef(arxkefESifh) ,SOfrIudk tvdkSd\? xdkrdef;rtm; (arxkefESifh) ,SOfrI[laom


taMumif;aMumifhjzpfaom

csrf;omrI

0rf;ajrmufrI

udkvnf;

tvdkSd\?

&[ef;wdkU

rdef;rtjzpf

arGUavsmfukefaom ow0gwdkUonf a,mufsm;wdkU arxkefESifh ,SOfrI odkUa&muf\? &[ef;wdkU odkUvQif


rdef;ronf rdef;r\ tjzpfudk rvGefajrmufEdkif/ (tifjref? 2? 556)
xdkUjyif trow0gonf trow0gtjzpfrS vGefajrmuf tzdkjzpfvmyHk? tzdkow0gonf
tzdkow0gtjzpfrS vGefajrmuf trjzpfoGm;yHkudkvnf; ajymif;jyeftm;jzifh a[mMum;awmfrlygonf bk&m;/
okwfonf
a'oemtpOf

oum,'d|dESifh

a&mufonftm;avsmfpGm

b0wPSmudk

tajccHNyD;

a[mjcif;jzpfonf?

tzdktr

okwfu

jzpfwwfyHktMurf;pm;udk
tjcm;aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

okwfwdkUudk

117

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajczsufjcif;r[kwf?

okwf\

a[mMum;csufonf

]]vlaovQif

vlomjzpf&rnf}}

[kqdkum

pdwful;,OftwGuf oufaorcH? xdkaMumifh OD;Ou|tzdkU tm;udk;rSm;jcif;om jzpfayonf/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;jrwfpGmbk&m;vufxufu emrnfBuD;cJhaom oD[ppfolBuD;onf jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfudk
Mum;em& aomwmyef t&d,mtjzpfodkU a&mufNyD;aemuf bk&m;SifodkU qGrf;bkOf;ay; yifhavQmufcef;tx acg oDa[m aoemywd 'd|"arm yw"arm 0d'dw"arm y&da,m*gV"arm
wdP0dpdudapm 0d*wuxHuaxm a0om&Zy awm ty&ypa,m owKomoae b*0EH
{w'a0gp - (tH? 3? 30/)
[k

t*Fkw&edum,f?

oD[okwfygVdawmf

vmSdygonf

bk&m;?

xdkESifhtvm;wl

pum;&yfrsm;

xdkxdkygVdawmfwdkU vmSdygonf bk&m;/


txufyg 'd|"arm? yw"arm paomygVdudk OD;Ou|vdk teufay;vQifjzifh bk&m;Sifvufxufu
oD[ppfolBuD;onf omoem 2500-ausmfrS ay:vmaom OD;Ou|\ vlaovljzpfpdwful;,Ofudk
'd|jrif

aomwmyefjzpfonf[k

qdkp&m

jzpfaeygonf?

wu,fawmh

OD;Ou|ajympum;rsm;udk

pdppfMunfhav &,fzG,faumif;avjzpfaMumif;awGUMu&ygonf bk&m;/


trSefppfppf

t|uxmtzGifhESifhtnD

'd|"arm

paom

yk'fwdkUonf

t&d,opmw&m;udk

PfjzifhjrifNyD;aom t&d,opm w&m;odkU Pfjzifh qdkufa&mufNyD;aom t&d,opmw&m;udk odNyD;aom


t&d,opmw&m;odkU ouf0ifNyD;aom bk&m; w&m; oHCm odumoHk;&yf ponfwdkU ,HkrSm;rIwdkUudk
vGefajrmufNyD;aom odkUavm odkUavm awG;awmrI uif;NyD;aom GHUSm;jcif;uif; &Jwif;ol\tjzpfodkU
a&mufaom

bk&m;Sifomoemawmf

rdrdrSwyg;

tjcm;oludk

tm;rudk;awmhaom

aomwmyef

t&d,m\*kPfudk azmfjyaomyk'frsm; jzpfygonf bk&m;/


ed,awmwd oarm"dy&m,aem [laom yk'fwdkUudkvnf;ed,awmwd

yXrr*ocFgawe

orwed,mare

ed,awm/

oarm"dy&m,aemwd

Ow&dr*w,ocFgawm oarm"d y&H t,eH r,SEd aom[H oarm"dy&m,aem? wH oarm" t0H


tbdorKZeaumwd tawm/ (oH? |? 2? 68/)
orwed,mr[k qdktyfaom yXrr*fonf ckepfb0rStxuf rjzpfzdkU&ef owfrSwftyfaom (0g)
ckepfb0rStxuf rjzpfjcif;oabmtm;jzifh NrJaom opmav;yg;udk odNyD;aom aomwmywdr*frS wyg;aom
txufr*foHk;yg;[laom vJavsmif;&mSdaom aomwmyefyk*dKvf [kyif zGifhjycJhygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

118

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

q&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;OD;Ou|onf xdkaomwmyef*kPf&nfrsm;udk ol\ vlaovljzpf0g' wyfqif crf;crf;em;em;BuD;


vkyfjyvkdufjcif;

jzpfygonf

bk&m;?

odkUaomf t"r0g'

jzpfaMumif;udkrl

ynmSdq&mawmfrsm;u

qHk;jzwfay;awmf rlMuyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

119

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (3)

3/

(31)bHkudk

Ak'jrwfpGmbk&m;

vufrcH[l

rSm;,Gif;pGm

a&;om;a[majymrIESifh

ywfouf

0daooapm'em csufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;apm'emtrSwf (3)wGif(u)

vlaoNyD;aemuf i&J wd&pmef Nydwm tol&um,f rjzpfEdkif [lvnf;aumif;? ewfESifhjA[m


rjzpfEdkif [lvnf;aumif; qdkxm;jcif;?

(c)

vlESifhwd&pmef

(2)bHkudkomvufcHjcif;

Nydwm

tol&um,f

i&JbHkwdkUudk

rsufawGUvufawGUr[kwf pdwful;,Of[k qdkxm;jcif;?


(*)

aumif;uifudkMunfhwJh

rSefajymif;BuD;rsm;jzifh

MunfhvdkufwJhtcg

ewfjynf

jA[mjynfawGqdkwm b,fa&mufukefrSef;rod[k qdkxm;jcif;?


(C)

ewf jA[m odMum;qdkwm pdwful;,Ofow0gawG[k qdkxm;jcif;?

wdkUudk wynfhawmfrsm; axmufjycJhygonf bk&m;/


a&;om; zGifhqdkcsufrsm;udk aumufcsufcsvdkufaomtcg(31)bHkudk vufrcH[k ajymvdkufjcif;yif
jzpfygonf bk&m;? ae&mwGif bk&m;a[m (31) bHkudk odomHkrQ xkwfjyygrnf bk&m;?
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;(u)

vlaoNyD;aemuf

vltjzpf

enf;yg;

i&Jwd&pmef

Nydwm

tol&um,f

tjzpfrsm;yHktaMumif;udk bk&m;ocifu t*FkwdK&fygVdawmf odkU wdwdusus a[mxm;ygonf bk&m;/


ao,sxmyd bdua0 tyrwuH ro ZrK'Day tm&mr &mraP,suH 0e&mraP,suH
blrd&mraP,suH aygu&Pd&mraP,suH/ tx acg {wa'0 A[kw&H? ,'d'H OuLv 0dulvH
e'D0d'k*H cgPkuPu|meH yAw0dorH/ {0ar0H acg bdua0 tyum aw owm? a, rEkm
pkwm rEkaok ypZm,Ed/ tx acg {aw0 owm A[kw&m? a, rEkm pkwm ed&a,
ypmZm,Ed/ y / wd&pmea,med,m ypmZm,Ed/ y / aywd0doa, ypmZm,Ed/ (tH? 1? 39/)

jrefrmjyef
]]&[ef;wdkU

ZrL'dyf

arGUavsmfzG,faumif;aom

t&H?

arGUavsmfzG,faumif;aom

awm?

arGUavsmfzG,faumif;aom ajr t&yf? arGUavsmfzG,faumif;aom a&uefonf tenf;i,frQom Sd\?


pifppfaomfum; csdKifh0Srf;jrifharmufaomajr? oGm;vm ul;cufaom jrpf? opfikwfql;ajimifhSdaom t&yf?
rnDGwfaom awmifwdkUom rsm;ouJhodkU ... &[ef;wdkU twlyifvQif vlUjynfrS pkaw vljynfyif
wpfzef

jyefjzpfukefaom

ow0gwdkUonf

enf;yg;ukef\?

pifppfaomfum;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

vlUjynfrSpkaw

120

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

i&JbHkjzpfukefaom /y/ wd&pmefbHk jzpfukefaom /y/ NydwmbHkjzpfukefaom ow0gwdkUom rsm;ukef\/}}


(tifjref? 1? 48/)
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;- bk&m;a[mw&m;awmfrsm;t& vlaovQif vljyefjzpfol enf;yg; vlaovQif i&J wd&pmef
Nydwm tyg,fbHk tjzpfrsm;aMumif; od&ygonf bk&m;/
,ckwpfzef vlaoNyD;aemuf ewfjynf tjzpfenf; tyg,fbHk tjzpfrsm;aMumif; om"uudkvnf;
xkwfaqmifjyygrnf bk&m;/
{0ar0H acg bdua0 tyum aw owm? a, rEkm pkwm a'a0ok ypmZ,Ed/ tx
acg {aw0 owm A[kw&m? a, rEkm pkwm ed&a, ypmZm,Ed? wd&pmea,med,m
ypmZm,Ed? aywd0doa, ypmZm,Ed/ (tH? 1? 39/)

jrefrmjyef
]]&[ef;wdkU twlyifvQif vlUjynfrS pkaw ewfjynfwdkU jzpfMuukefaom ow0gwdkUonf
enf;yg;ukef\? pifppfaomfum; vlUjynfrS pkaw i&JbHk jzpfMuukefaom wd&pmefrsdK; jzpfMuukefaom
NydwmbHk jzpfMuukefaom ow0gwdkUom rsm;ukef\}}/ (tifjref? 1? 48/)
txufaz:jyyg bk&m;w&m;awmf (pum;awmf)t& vlaoNyD;aemuf ewf tjzpfenf; tyg,fbHk
ta&mufrsm;aMumif; oufaoom"uudk awGUEdkifygonf bk&m;? odkUawGUEdkifaomaMumifh ewfbHk
jA[mbHkESifh tyg,fbHkwdkUudk y,fjcif;onf aTwd*HkapwDudk vuf0g;apmif;ckwfNyD; zsuf&ef ud;pm;ouJhodkU
jzpfacsonf/
(c)

vlESifhwd&pmef 2-bHkudkom vufcHjcif;? Nydwm tol&um,f i&JbHkwdkUudk rsufawGU

vufawGUr[kwf? pdwful;,Of [k qdkjcif;rSmvnf; (qdkvwHUaom 0dbif;ygVdawmft&) rSm;,Gif;aom


pum;jzpfaMumif; xifSm;ygonf bk&m;/
(*)

yuwdrSefajymif;BuD;jzifh

MunfhvdkU

rjrif&wmESifh

ewfjynf

jA[mjynfawGqdkwm

b,fa&mufukefrSef;rodbl;[k qdkaom pum;rSmvnf; 31-bHkudk rSefajymif;ESifh vdkufSmaeojzifh &,fzG,f


jzpfygonf? kyf0g'orm;awGtzdkU ukodkvfuH tqifhtwef;jrifhaom ewfbHk jA[mbHkwdkUudk rSefajymif;jzifh
b,faomtcgrS awGUjrifEdkifrnf r[kwfyg bk&m;/
(C)

ewf jA[m odMum;qdkwm pdwful;,Ofow0gawG[k qdkxm;aom pum;rSmvnf;

a'0wmoH,kwf? jA[oH,kwf? ouoH,kwf ygVdawmfrsm;ESifh qefUusifbuf vkyfjcif;om jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

121

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;31-bHk0g'udk Ak'vufcHHkrQru atmufygtwdkif; "r[',0dbif; ygVdawmf a&wGuf


a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
umr"mwk,m OyywduaP u {um'om,wemed ygwkb0Ed/
umrm0p&meH a'0geH? yXruydumeH rEkmeH? MoyygwdumeH aywmeH? MoyygwdumeH
tok&meH? Moy ygwdumeH wd&pme*wmeH? ae&,dumeH? y&dykPm,wemeH OyywduaP
{um'om, wemed ygwkb0Ed/(y)
umr"mwk,m Oy0wduaP {awoH rmed {um'om ,wemed ygwkb0Ed/
(tbd? 2? 427/)

jrefrmjyef
umrbHk y#doaEcP tb,fyk*dKvftm; tm,we(11)yg; jzpfukefoenf;/ tm,wejynfhpHkol?
umrm0p&ewf? urmOD;olvl? OyywfNydwm? Oyywftol&um,f? Oyywfwd&pmef? i&Jom;wdkUtm;
y#doaEcP tm,we(11)yg; xifSm;jzpfukef\? umrbHky#doaEcP xdkolwdkUtm; tm,we
(11)yg;wdkU xifSm; jzpfukef\/
ygVdawmf ewfjynf 6-xyf vlUbHk tyg,fav;bHkwdkUudk wdkufdkufa[mjyxm; umr(11)bHk
SdaMumif; od&ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;ly 16-bHk SdaMumif; taxmuftxm; om"uudk "r[',0dbif;ygVdawmfyif atmufygtwdkif;
azmfjyvdkufygonf bk&m;uwar "rm lyg0p&m a[|awm jA[avmuH y&d,EH u&dwGm Oy&dawm tueda|
a'a0 taEmu&dwGm ,H {wo tEa& {wm0p&m {w y&d,myEm ormyE 0g OyyE 0g
'd|"rokc0d[m&d 0g pdwapwodum "rm? ar "rm lyg0p&m/ (tbd? 2? 436/)

jrefrmjyef
tb,fw&m;wdkUonf
tydkif;tjcm;y

lyg0p&

txuftzdkUtm;jzifh

rnfukefoenf;/
tued|jA[mwdkUudk

atmuftzdkUtm;jzifh
twGif;y

jA[yg&doZmbHkudk

tMum;

jzpfukefaom

tusHK;0ifukefaom ormywf0ifpm;ol? y#doaEaeol? rsufarSmufb0 csrf;ompGm aeavhSdolrsm;\


pdwfapwodufw&m;wkdUonf lyg0p& rnfukef\/
ygVdawmf ly 16-bHkudk wdkufdkuf a[mjyxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

122

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;tly

4-bHkSdaMumif;

taxmuftxm;

om"uudkvnf;

"r[',0dbif;

ygVdawmf

atmufygtwdkif; ygSdonfudk azmfjyvdkufygonf bk&m;uwar "rm tlyg0p&m a[|awm tmumomem,w Elya* a'a0 y&d,EH u&dwGm
Oy&dawm ae0onmemonm ,wElya* a'a0 taEm u&dwGm ,H {wo taEa& {wm0p&m
{w y&d,myEm ormyE 0g OyyE 0g 'd|arokc0d[m &d 0g pdwapwodum "rm? ar
"rm? tlyg0p&m/ (tbd? 2? 436/)

jrefrmjyef
tb,fw&m;wdkUonf
tmumomem,wejA[mwdkUudk

tlyg0p&
tydkif;tjcm;y

rnfukefoenf;?

atmuftzdkUtm;jzifh

txuftzdkUtm;jzifh

ae0onmemonm,we

jA[mwdkUudk twGif;y tMum; jzpfukefaom tuH;0ifukefaom ormywf0ifpm;ol? y#doaEaeol?


rsufarSmufb0 csrf;ompGmaeavh&Sdolrsm;\ pdwfapwoduf w&m;wdkUonf tlyg0p&wdkU rnfukef\/

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;ygVdawmf tly 4-bHkudk wdkufdkufa[mjyxm;ygonf bk&m;? "r[',0dbif; vmSdaom


txufazmfjyyg pum;(3)&yfudk aygif;pyfvdkufaomtcg(u) umr 11-bHk?
(c) ly 16-bHk?
(*) tly 4-bHk?
tm;jzifh (31)bHk ppfppfBuD; jzpfaMumif; aumif;aumif;BuD; rSwfom;Edkifygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;'gey

ewfjynfa&mufyHk

bk&m;a[mygVdudk

"r[',0dbif;ygVdawmfrSyif

om"utjzpf

xkwfaqmifjyygrnf bk&m;/
1/

'geH 'wGm oDvH orm'd,dwGm OaygoxurH uwGm tayuap pmwkr[m&mZdwmeH


a'0geH o[AswH OyyZEd/

2/

tayuap wm0womeH a'0geH o[AswH OyyZEd/

3/

tayuap ,mrmeH a'0geH o[AswH OyyZEd/

4/

tayuap wkodwmeH a'0geH o[AswH OyyZEd/

5/

tayuap edrme&wDeH a'0geH o[AswH OyyZEd/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

123

tpodkU
6/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tayuap y&edrdw0o0wDeH a'0geH o[AswH OyyZEd/ (tbd? 2? 437/)

jrefrmjyef
'geudk y? oDvudk apmifhxdef;? Oykofaqmufwnfjcif; trIudky tcsdKUaom olwdkUonf
pmwkr[m&mZfewfwdkU\ ... wm0womewfwdkU\ ... ,mrmewfwdkU\ ... wkodwmewfwdkU\ ...
edrme&wdewfwdkU\ ... y&edrdw0o0wDewfwdkU\ taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/
a'oemawmft& 'gey ewfjynf 6-xyfa&mufEdkifyHkudk od&aomaMumifh ewfESifhi&J b,frSmvJ
pmtkyfwGif OD;aTjynfh azmfjyouJhodkU (opfajcmufyifudk a&avmif;jcif;r[kwfbJ) SifoefqJ opfyifudk
zGHUzd;pnfum;atmif yvkyfjcif;ESifh wlygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;EwfjynfSdaMumif;

om"uudk

azmfjyNyD;

i&JSdaMumif;udk

oHudpZmwfawmf

ygVdawmfrS

om"uudkvnf; xkwfjyygrnf bk&m;/


oDa0g umVokawm p? oCFmawm a'G p a&mk0g/
txmya&m r[m0Dpd? wmyaem p ywmyaem/
apaw t| ed&,m? tumwm 'k&wdurm/
tmudPm vk'uar[d? yapum aomVok'g/ (tbd? 2? 437/)
ZmwfawmfygVdawmft& i&Jqdkwm txiftSm;SdaMumif; odEdkifygNyD bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;ewfESifhi&J xifSm;Sdonfudk rSd[k qkdaom olrsm;onfvnf;aumif;? 31-bHkudk vufrcHaom
olwdkUonfvnf;aumif;

pifppf

t"r0g'Drsm;jzpf

(t"arm

ed&,H

awed)

[laom

oHudpZmwfawmfygVdawmft& rvGJraoG i&JodkU us&rnfrSm aocsmygonf bk&m;? odkUjzpf 31-bHkudk


vufrcHaom if;wdkU\ 0g'rSmvnf; bk&m;a[m a'oemrsm;ESifh qefUusifygaomaMumifh pifppf
t"r0g'rsm; jzpfaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

124

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (4)

4/

Ak'bmom\

tajccHjzpfaom

uH-uH\

tusdK;w&m;

ouf0if,HkMunfrI

ysufpD;atmif

zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f tSifjrwfwdkU bk&m;1/

vlaovljzpf

OD;Ou|wdkUonf

vlaovljzpf0g'ESifhtH0ifcGifusjzpfatmif

bk&m;a[m

]]uru0g'}}udk bk&m; ra[m[k uH-uH\tusdK;ay;w&m;udk y,fSm;vsuf trSm;rSm;t,Gif;,Gif;


a[majyma&;om; 0g'jzefUaeMuygonfbk&m;/
2/

Ak'&Sifawmfjrwfonf Oy&dyPmo ygVdawmf plVur0db*f okwfurum rmP0 owm ur'g,m'g ura,meD urAEL ury#do&Pm? urH oaw

0dbZwd ,'d'H [DeyPDwwm,/ (r? 3? 244/)


vkvif-ow0gwdkUonf uHomvQif udk,fydkifOpm Sdukef\? uH\tarGcHwdkUom jzpfukef\?
uHomvQif taMumif;&if; Sdukef\? uHomvQif taqGtrsdK; Sdukef\? uHomvQif udk;pm;axmufwnf&m
Sdukef\? ukodkvfuH tukodkvfuHonf ow0gwdkUudk t,kwftjrwf\ tjzpfjzifh cGJjcrf;a0zef\ [l
txiftSm; a[mxm;ygonf bk&m;/
3/

ck'uedum,f wd0kwuygVd wyeD,okwfvnf;um,'kp&dwH uwGm? 0pD 'kp&dwmed p/


raem'kp&dwH uwGm?,nH a'gooOdwH/
tuwGm ukovH urH? uwGmem ukovHA[Hk/
um, ab'g 'kyanm? ed&,H aomyyZwd/ (ck? 1? 212/)

ynmrJholonf

um,'kpdkuf

0pD'kpdkuf

raem'kpdkufwdkUudk

yjcif;aMumifh

&m*paom

tjypfESifh,SOfaom tjcm;trIwdkUudk yjcif;aMumifhvnf;aumif;? ukodkvfuHudk rybJ tukodkvfuHudkom


rsm;pGm yjcif;aMumifhvnf;aumif; cEmudk,f ysufpD;aomtcg i&JodkU a&muf&\ [l a[mxm;ygonf
bk&m;/
4/

ck'uedum,f wd0kwuygVd-twyeD,okwfvnf;um,'kp&dwH [dwGm? 0pD'kp&dwmed p/


raem'kp&dwH [dwGm? ,nH a'gooOdwH/
tuwGm} ukovH urH? uwGme ukovH A[Hk/
um, ab'g oyanm? o*H aom OyyZwd/ (ck? 1? 213/)

ynmSdolonf um,'kpdkuf 0pD'kpdkuf raem'kpdkufwdkUudk y,fpGefUjcif;aMumifhvnf;aumif;?


&m*paom tjypfESifh,SOfaom tjcm;trIwdkUudk y,fpGefUjcif;aMumifhvnf;aumif;? tukodkvfuHudk rybJ
ukodkvfuHudkom rsm;pGmyjcif;aMumifhvnf;aumif; cEmudk,f ysufpD;aomtcg ewfjynfodkUa&muf&\ [l

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

125

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ukodkvfuH tukodkvfuHaMumifh ow0gwdkU t,kwftjrwfuGJjym;&yHk? vlqif;&J vlcsrf;om uGmjcm;&yHk?


tkyfqdk;

tusnf;wef

yHk[efjcm;em;yHk?

'k*wd

ok*wd

vm;&yHk

ponfwdkUudk

useydkif;jcm;

a[mMum;awmfrlcJhygonf/
5/

uHw&m;\ tusdK;ay;yHk umvtrsdK;rsdK;udkvnf; odkU a[mMum;xm;ygonf bk&m;/


,H bdua0 avmbyuwH urH avmbZH avmbed'geH avmbork',H/ ,w

twbma0g edAwwd/ ww wH urH 0dypwd/ ,w wH urH 0dypwd? ww w ur 0dyguH


y#doHa0a'wd 'da| "ar OyyZ 0g? tya& 0g y&d,ma,/ (tH? 1? 133/)

jrefrmjyef
&[ef;wdkU ... tMuif uHudk avmbonf ytyf\? avmbaMumifh jzpf\? avmbvQif taMumif;
ed'gef;&Sd\? avmbvQif taMumif; ork',Sd\? tMuif bHk xdkuHSdol\ twabmonfjzpf\? xdkbHk
xdkuHonf tusdK;ay;\? tMuif bHk xdkuHonf tusdK;ay;\? xdkbHk0,f rsufarSmufb0aomf
vnf;aumif;? 'kwd,b0aomfvnf;aumif;? tqufqufaom b0aomfvnf;aumif; xdkuH\ tusdK;udk
cHpm;&\/ (tif jref? 1? 151/)
6/

a'oem uHonf rsufarSmufb0 tusdK;ay;aom uH? 'kwd,b0usrS tusdK;ay;aom

uH? wwd,b0rS wpfcsdefcsdefrSm tusdK;ay;zdkUuH [l uH\ obm0"mwf jcif;&mZmwfudk wyftyfxifxif


odjrifatmif a[mxm;ygonf bk&m;/
7/

odkUaomf vlaovljzpf OD;Ou|wdkUonf xHk;tdk;xJEdIufaom vufonf csufcsif; jzLovdk

uw&map;ykef;xJ EdIufaomvufonf csufcsif; eufovdk ikyfoD;udk pm;vQif csufcsif; pyfovdk


Ak'\ur0g'onf ykcufESifh acgif;Mum;om jzpfav[ef a&;om;Muygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;8/

uH-uH\tusdK;w&m;ESifh i&JbHk ewfjA[mbHk ponfwdkUudk y,fSm;aom t,l0g'onf

,ckrSay:vmaom 0g'topftqef; r[kwfyg? bk&m;Sifvufxuf yl&Puy wdwdq&mBuD;onf


OD;Ou|uJhodkU yif uH-uH\ tusdK;udk y,fcJhygonf bk&m;/
wdwdq&mBuD;\ pum;rSm]]'gaee 'are oH,are or0aZe ewd yknH ewd ykn tm*arm}}? ]]ay;vjcif;?
a`EwdkUudk qHk;rjcif;? oDvudk apmifhaSmufjcif;? rSefaom pum;udk ajymqdkjcif;jzifh aumif;rI rSd
aumif;rI jzpfrvm}} ygwJh bk&m;/
9/

xdkUtjyif urmausmf tZdwq&mBuD;uvJ wdkif;jynftkyfcsKyfaeaom tZmwowfrif;ESifh

ol\ rif;csif;wdkUtm; uJhodkU acwfrDrD okawoeqefqef a0zefjyygao;onf bk&m;/


]]ewd r[m&mZ 'dEH= rif;jrwf ... ay;vaMumif;jzpfaom 'geapwem\ tusdK;onf rSd/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

126

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ewd,d|H= BuD;us,faom ylaZmfrI\tusdK; rSd/


ewd[kwH= ao;i,faom ylaZmfrI\tusdK; rSd/
ewd okuw'ku#meH urmeH zvH 0dygaum= aumif;pGm ytyfaom ukodkvfuH? raumif;ojzifh
ytyfaom tukodkvfuHwdkU\ tusdK;quf tusdK;&if; rSd/
ewd rmwm= trdaus;Zl; rSd/
ewd ydwm= tzaus;Zl; rSd/
trdtzwdkU ytyfaom aumif;rI raumif;rI\tusdK; rSd
ewd owm Moy0gwdum= i&J rSd? ewf rSd? jA[mrSd?
ewd avmau orPjAm[Pm or*wm ormy#dyEm? a, r avmuH y& avmuH o,H
tbdnm opduwGm ya0a'Ed - ('D? 1? 51/)
ypKyefavmu wrvGefavmuudk udk,fwdkifxl;aomPfjzifh (tbdPfjzifh) rsufarSmufy
ajyma[mEdkifMuonfh vrf;rSefoGm; vrf;rSefusifhMuwJh orPjA[Prsm; rSd/y/
bEm tm[kwda,m= ay;v ylaZmforQ aemufqHk; jymusukefwmyJ? vwmtvum;? bkef;BuD;
pm;wmyJ/
'wKynwH ,'d'H 'geH= ,if;'geudk vlt-vlzsif;awGu ynwfMuwm jzpfw,f/
ww urH y#dAm[aEemyd 0dygaum y#dAm[dawm a[mwd? 0dyguH y#dAm[aEemyd urH
y#dAm[dwH a[mwd? wd oaAayaw twawm Ob,y#dAm[um ta[wku0g'g ap0
tud&d,0g'g p ewdu0g'g p a[mEd - ('D |? 1? 150/)
[laom t|uxmESifhtnD taMumif;uHudk y,fvQif tusdK;0dygufudk y,fNyD;jzpf tusdK;0dygufudk
y,fvQifvnf; taMumif;uHudk y,fNyD;jzpf&um; ruvda*gomv wdwdq&mBuD;ESifh wlNyD; jzpfMuygonf
bk&m;/
10/

acwfvlwdkUonf bk&m;vufxufu yl&PuyESifh tZdwauourv trnfSdaom

wdwdq&mBuD;wdkU\ t,l0g' tajymta[mESifh urmausmfqdkaom OD;Ou|wdkU\ a&;om;ajyma[mcsuf


rsm;udk EdIif;,SOfavhvm MunfhoifhMuayonf/
11/

uH-uH\tusdK;w&m;udk

tSif0dpdwom&mbd0HorS

txuf

yd#uwfawmfESifhtnD
Sift&[H

vufcH,HkMunfygu

Sifarm*vdykwwd?

wdyd#u"&

Sifr[muy

paom

ax&fjrwfwdkU0g'udk vufcH&m a&mufygonf? uH-uH\ tusdK;udk vufrcHygu (0g) y,fygu OD;Ou|rS


pwif yk*Hacwf t&nf;BuD;rsm; bk&m;vufxuf wdwdBuD;rsm;\ 0g'udk vufcH&ma&mufygonf/
tcsKyfavQmufxm;&ygaomf uH-uH\ tusdK;w&m;udk y,faom0g'onf qef;opfaom0g'
r[kwfbJ bk&m;vufxufu wdwdq&mBuD;rsm;u pwifoGm;aom 0g'omjzpf ax&0g' "r0de,ESifh
rnDaom t"r0g'om jzpfaMumif; qHk;jzwfay;yg&ef avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

127

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (5)

5/

twdwf tem*wfb0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g' jzpfav[ef trsdK;rsdK;

vSnfhpm;vsuf a&;om; a[majymrIESifh ywfouf 0daooapm'emyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;Ak'0g'onf twdwf tem*wf ypKyef umv 3-yg;ESifh ,SOf a[mawmfrlaom 0g' jzpfygonf?
kyf0g'DwdkUonf

ypKyefwpfbufjrif

0g'jzpfygonf?

Ak'0g'onf

au0v

y&dykP(jynfhpHkaom)

a'oemjzpf kyfMurf;0g'onf ty&dykP (rjynfhpHkaom) pum; jzpfygonf? Ak'w&m;awmf avmuD


avmukw&mjynfhpHk ygonf? avmukw&ma&;udk a[m&m ypKyefwnfhwnfhudkom 0dyemI&rnf[k
0dyemudk &nfG,f a[mawmfrlcsuf (oEm,bmodw) udk em;rvnf (0g) vdk&mudkuyfNyD;
0dyempum;wpf&yfjzifh useforQ Ak'a'oemtm;vHk;udk y,f&ef ud;pm;jcif;om jzpfygonf/
0dyemt&mypKyE a,m "rH? ww ww 0dywd/
toH[D&H toHukyH? wH 0d'Gg rEkjAL[a,/ (r 3? 226/)
(Oy&dyPmo ba'u &wokwf)
a,m? tMuif a,m*Dyk*dKvfonf/ ypKyEH? jzpfqJjzpfaom/ "rH p? kyfemrfESpfyg; obm0w&m;udkom
vQif/ ww ww? xdkodkUjzpfay:vmqJ cP/ 0dywd? 0dyemI\/ 0d'Gg? ynmSdaom/ aom?
xdka,m*Dyk*dKvfonf/ wH "rH? ypKyefqwfqwf y&rwfjzpfaom xdkoabmudk/ toH[D&H? wPSm,Sufodk
wGefUwdkjcif; rSd&avatmif/ toHukyH? a'gormerpGuf ysufpD;jcif; rSd&avatmif/ tEkjAL[a,?
0dyemPfjzifh yGm;ap&m\/
*gxmt& 0dyemtmHk ypKyefw&m;udkom ,l&ygonf? xdkUaMumifh olUaSUem;u *gxm
jzpfwJhtwDwH emEGm*ar,s? ey#duacF tem*wH/
,'wDwH y[DeH wH? tyw tem*wH/ (r? 3? 226/)
a,m*D? a,m*Dyk*dKvfonf/ twDwH? twdwftmHkodkU/ emEGm* ar,s? tpOfrvdkuf&m/ tem*wH?
tem*wftmHkudk/ ey#duacF? rawmifhw&m/ (uom? tb,faMumifhenf;)/ ,H? tMuifw&m;onf/ twDwH?
vGefcJhavNyD/ wH? xdkw&m;onf/ y[DeH? uif;ycJhavNyD/ ,H p? tMuifw&m;onfum;/ tem*wH?
ra&mufvmao;/ wH? xdktem*wfw&m;odkU/ tywH? 0dyemPfjzifh ra&muftyf ra&mufEdkif/ wom?
xdkUaMumifhaywnf;/
pum;t& twdwftem*wfrSeforQudk y,f&rnf? vHk;0 rpOf;pm;&[k qdkvdkonfr[kwf?
0dyemIaomtcg ypKyefudkom I twdwf tem*wfudk rI&[k qdkvdkygonf? twdwf tem*wfrSd?
twdwfwGif bmrQrjzpfcJh? tem*wfrSm bmrQ jzpfrnfr[kwf[laom teuft"dyg,f vHk;0rxGufyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

128

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUjyif omoemawmf xifSm;aom tewvuPokwfwomwd[ bdua0 ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH tZwH 0g A[d'g
0gMoVm&duH 0g okckrH 0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H 'la& oEdau 0g?oAH lyH/ y /
orynm, '|AH (0d? 3? 20/) ponf/
bdua0? &[ef;wdkU/ wom? xdkUaMumifh/ udd? wpfpHkwpfckaom/ twDwm em*wypKyEH? twdwf
tem*wf ypKyef jzpfaom/ tZwH 0g? twGif;oPmef aomfvnf; jzpfaom/ A[d'g 0g?
tyoPmefaomf

vnf;jzpfaom/

MoVm&duH

0g?

Murf;wrf;onfvnf;

jzpfaom/

okckrH

0g?

El;nHhaysmhaysmif;onfaomfvnf; jzpfaom/ [DeH 0g? ,kwfnHhonfaomfvnf; jzpfaom/ yPDwH 0g?


jrwfonfaomfvnf; jzpfaom/ 'la& 0g? a0;onfaomfvnf; jzpfaom/ oEdau 0g? eD;onfaomfvnf;
jzpfaom/ ,H lyH? tMuifkyfonf/ twd? &Sd\/ oAH? tvHk;pHkaom/ wH lyH? xdkkyfudk/ y / ynm,?
ypa0uPm Pfynmjzifh/ orm? aumif;pGm/ '|AH? IrSwftyf\/
ygVdawmfrSm

twdwfESifh

tem*wfudk

ypKyefESifh

wpfajy;nD

a[mqdkxm;ygonfbk&m;?

twdwfcEm tem*wfcEm ypKyefcEm[l umvoHk;yg; aocsmpGm a[mxm;ygonf bk&m;/


ae&mwGif owdcsyfzdkUvdkonfrSm OD;Ou|0g'DwdkUonf tewvuPokwfudk udufvSygonf[k
qdk\? wpfcg tewvuokwf a[maomtwdwf tem*wfudkrl y,fjyef\? ,if;wdkU\ pum;rsm;udk
rsufajcrjywf ajc&mcHvdkufvQif Zmwdkyfudk jrifEdkifMuayukef\/
onfrQru ig;yg;oDvtusdK;tjypf jyawmfrl&mrSmyif ypKyefESifh tem*wf tusdK;tjypfwdkUudk
yl;wGJ jyawmfrlcJhygonf/
om"uygVdawmfrSm" *[ywa,m 'kDavm oDv0dyaEm yrm'g"du&PH r[w abm*Zme ed*pwd?
t,H yXarm tm'Dea*g 'kDv oDv0dywd,m/ y/ yke py&H *[ywa,m 'kDavm oDv
0dyaEm um, ab'g y&H r&Pm tyg,H 'k*w
0dedygwH ed&,H OyyZwd? t,H yarm
tm'Dea0g 'kDv oDv0dywd ,m/ ('D 2? 72/) ('DCedum,f? r[m0* r[my&dedAme
okwfygVdawmf jzpfygonf/)

jrefrmjyef
OyoumwdkU avmu oDvrSdaom oDvysufaom olonf arhavsmhjcif;aMumifh rsm;pGmaom
pnf;pdrf qHk;HI;jcif;odkU a&muf\? um; oDvrSdol\ oDvysufjcif; aS;OD;pGmaom tjypfaywnf; /y/
OyoumwdkU wpfzef xdkUjyifvnf; oDvrSdaom oDvysufaomolonf cEmudk,f ysufpD;
aoNyD;onfrS aemuf raumif;aom vm;&m ysufpD; usa&muf&m i&J jzpf&\? um;
oDvrSdaomol\ oDvysuf jcif; ig;ckajrmuf tjypfaywnf;/ ('D jref 2? 84/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

129

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUponfjzifh bk&m;Sifa'oemawmfonf 0dyoemI&eftwGufom ypKyefudk OD;pm;ay;


a[m\? usefaom udp&yfrsm; twdwf tem*wfudk ry,faom twdwftem*wfu kyfemrfobm0ESifh
tusdK;tjypfudkjyaom a'oemawmf jzpf\/
xdkUaMumifhtwdwfESifh tem*wfudk y,faom0g'onf Ak'"rESifh qefUusifaom t"r0g'om
jzpfaMumif; avQmufxm;&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

130

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (6)

6/

Ak'tbd"rmudk

Ak'bmodw(bk&m;a[m)

r[kwf?

aemuftvGefusrS

om0u&[ef;rsm;

wDxGifaz:xkwf av[ef rSm;,Gif;pGm ajymqdka0zefjcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmfrsm; bk&m;1/

vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

orm'd|dokawoe

toif;om;wdkUonf

Ak'Sifawmfjrwf

udk,fwdkifa[mawmfrlaom tbd"rmudk SifAk'aCmou oD[dkVfusrS yHkjyifuav;awGESifh wefqmqif


wDxGifcJhav[ef ajymqdka&;om; jzefUa0Muygonf/
2/

trSefrSm

Ak'oufawmfxif&Sm;

SdpOfuyif

&[ef;awmfrsm;onf

tbd"rmudk

oiftHavhusufMu wpfyg;ESifhwpfyg; tcsif;csif; aqG;aEG;Mu oHCmawmfrsm; pHkpHknDnD SdwJhtcg


oHCmrsm;tv,fwGif

tbd"rmqdkif&m

jyemrsm;udk

ar;Mu

ajzMuwJhtaMumif;

okwefrSma&m

0denf;yd#urSmyg awGU&ygonf/
3/

0denf;qdkif&m aS;OD;pGm avQmufyg&apbk&m;? &[ef;awmfrsm;wGif (10)0gvnf;&rS

tbd"rma&;&mvnf; qHk;roGefoifwufrS 0denf;aMumif;vnf uRrf;usifygrS omraPrsm; &[ef;i,frsm;


arG;jrLNyD; OyZm,f ay;Edkifygonf? 0denf;r[m0g ygVdawmf ,ckuJhodkU t*Fg&yfESifh pyf odkUa[m
awmfrlygonf/
y#dAavm a[mwd taE0go 0g o'd0d[m& 0g tbd"ar 0daewHk? tbd0dea, 0daewHk/
(0d 3? 93)
(aom

bduK?

xdk10-0g

&NyD;aom

&[ef;onf)

taE0go

0g?

twGif;aewynfhudk

aomfvnf;aumif;/ o'd0d[m& 0g? twlaewynfhudk aomfvnf;aumif;/ tbd"ar? tbd"rm/ 0g?


tbd"rmESifhqdkif&m kyf emrfbHk txl; cEmtxl; ponf/ 0daewHk? qHkrjcif;iSm/ y#dAavm? pGrf;Edkifonf/
a[mwd? jzpf\/ tbd0dea,? ra&mr,Sufaomtm;jzifh wnfaeaom0denf;/ 0g?0denf;aMumif;qdkif&m
uHBuD; uHi,f toG,foG,f/ 0daewHk? oGefoifqHk;r enf;vrf;jyjcif;iSm/ y#dAavm? pGrf;aqmifEdkifonf/
a[mwd? jzpf\/ ponfjzifh txl;y a[mawmfrlygonf/
4/
yk*dKvfrsm;om

tbd"rmoabmw&m;rsm;onf
oif,lvdkMuygonf?

oif,l

odrfarGUeufeJ

cufcJaomaMumifh

PfeufeJwJh

oabmaygufem;vnfEdkifMuygonf?

odkUjzpf

Ak'vufxufawmfu &[ef;awmfwdkif; tbd"rm wufMuonf r[kwfyg? xdkUaMumifh wpfcsdefwGif


tSifr[marm*vmef tSifom&dykMwm tSiftEkk'g paom &[Emax&fBuD;rsm;ESifhtwl tSiftmeEmonf
a*god*FtrnfSdaom awmBuD;odkU oGm;a&mufMupOf b,fodkUb,fyHk tcsdefukefap&&if aumif;ygrnfvJ
b,fodkUaexdkifMu&if

a*god*FawmBuD;udk

wifhw,fap&ma&mufygrnfvJvdkU

ax&fBuD;rsm;udk

ar;avQmufwJhtcg tSifr[muyu "kwiftaMumif; aqG;aEG;&&if aumif;rnf/ tSiftEkk'gu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

131

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'dApuKPfESifhpyfwJh

y&durfvkyfief;qdkif&mawG

aqG;aEG;tcsdefukefap&vQif

a*god*FawmBuD;udk

wefqmqif&m wifhw,fap&m a&mufrnf ponfjzifh toD;oD; rdrdoef&mbufudk ajymMuygonf/


5/

orm"d BuD;rm;awmfrlaom tSifr[marm*vmefuawmh"m0kaom om&dykw a'G bduL tbd"ruxH uaxEd? aw tnrnH yOSH ykpEd?

tnrn yOSH yk|m 0dZEd? aem p oHoma&Ed? "rD p aeoH uxm y0wdeD a[mwd? {0laye
acg tm0kaom om&dykw bduKem a*god*Fomv0eH aomab,s - (r? 1? 275/)
tm0kaom om&dykw? IghSif om&dykMwm/ "? omoemawmf/ a'G bduL? &[ef; 2yg;wdkUonf/ tbd"ruxH? tbd"rmESifh pyfaom w&m;pum;udk/ uaxEd? ajyma[mMuukef\/ aw?
xdk&[ef;wdkUonf/ tnrnH? tcsif;csif;/ yOH ykpEd? jyemar;Muukef\/ yOSH yk|m? tjyeftvSef
ar;tyfukefonfSdaomf/ tnrn? tcsif;csif;tm; 0dZEd? ajzqdkMuukef\/ aem p oHoma&Ed?
pdwfqkwfepf roGm;apMuukef/ aeoH xdk&[ef;wdkU\/ "rDuxm p? w&m;pum;onfvnf;/ y0wdeD?
tMum;rvyf qufpyfum jzpfavhSdonf/ a[mwd? jzpf\/ tm0kaom om&dykw? ighSifom&dykMwm/
{0laye? odkUoabmSdaom/ bduLem? &[ef;jzifh wifhw,f apEdkif&myg\/
odkU rlvyPmo r[ma*god*Fokwf ygVdawmf ajzqdkxm;onfudk awGU&ygonf bk&m;/
6/
jyefvmMuNyD;

,if;tjyif tcgwpfyg; rsm;pGmaom &[ef;wdkUonf ypmbwftcg qGrf;cH&mt&yfrS


pnf;a0;nDrl&m

ajyma[maeMuygonf? xdktcg

wefaqmif;0ef;rSm

pka0;aexdkifMuum

tbd"rmw&m;pum;

aemif &[Emjzpfrnfh pdw[wd om&dykwrnfaom &[ef;wpfyg;onf

pdwfrygvS wpfaMumif;? oabmrydkifaomaMumifhvnf;aumif;? ud;Mum;ud;Mum; pum;0if ajymygonf?


xdktcg r[mayg|du rnfaom &[Emrax&fBuD;urm,om pdawm [wdom&dykwm ax&meH bduLeH tbd"ruxH uaxEmeH tE&E&m
uxH Moygawod? ,m0 uxm y&da,momeH tm,om pdawm tm*arwk/ (tH? 2? 344-5)
pdawm? pdw[laom bGJUtrnfxl;Sdaom/ tm,om [wd om&dykawm? tSif [wdom&dykwonf/
ax&meH bduLeH tbd"ruxH uaxEeH? ax&fBuD;&[ef;wdkU tbd"rm w&m;pum; ajyma[maeMuukefpOf/
tE&E&m?

tMum;Mum;/

rm

uxH

Moygawod?

pum;0ifpGuf

raESmuf,Sufygvifh/

,m0

uxmy&da,momeH? uxmwpf&yf vufpowf ukefqHk;onfhwdkifatmif/ tm*arwk ? qdkif;iHhygavmh/


odkU t*Fkw&edum, [wdom&dykwokwf ygVdawmf ajymqdkxm;onfudk awGU&ygonf bk&m;/
oD;jcm; 0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkUbk&m;7/

oH*g,em rSwfwrf;rsm;jzpfaom plV0* yowduo*wdcEuESifh r[mo*wdcEu 2-

ckrSm wdkufdkuf tar;tajz ar;ajzyHk rygaomfvnf; okwefyd#utygt0if "k'uedum,fwGif tbd"rmudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

132

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xnfhoGif; oH*g,em wifaMumif;rSm oDvuE0*t|uxm paom

BUDDHIST TRADITION

(ac:)

ax&0g' Ak'omoem tpOftvmrSwfwrf;rsm;wGif tcdkiftcHh qdkxm;ygonf bk&m;/


8/
,HkMunfum

Ak'bmom0if r[kwfaom ygVdynmSif taemufEdkifiHom;wdkU\ pmayrsm;udk t&rf;yHk


Ak'Sifawmfjrwftm;

tbd"rmyif

rwwfav[ef

ajymqdka&;omjcif;um;

tvGef

,kwfnHhodrfzsif;&m a&mufygonf? xdkUaMumifh olwdkU\0g'onf t"r0g'om pifppfjzpfaMumif; wifoGif;


avQmufxm;&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

133

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (7)

7/

Ak'jrwfpGm\ oAkwPfawmfudk xdyg;apvsuf Ak'omoem ysufpD;&mysufpD;aMumif; a[majym

a&;om;rIESifh ywfouf 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f tSifjrwfwdkU bk&m;bk&m;Sif\ oAkwPfawmfonf rnfonfhom0uESifhrQrqdkifaom tomw&PPfawmf
jzpfonf? oAkw Pfawmf &awmfrlaomaMumifhom bk&m;[laom *kPfxl;udk &awmfrlcJhonf? odkU
oAkwPfawmfudk &jcif;onf yg&rDawmfudk tjynfht0 jznfhawmfrlaomaMumifhom &awmfrlcJhjcif;
jzpfonf? wjcm;taMumif;aMumifh oAkwPf &onfr[kwfay? a*gwrbk&m;tavmif;awmfonf
av;oacFsESifh urmwpfodef;Mumatmif yg&rDawmfw&m; tpm;pm;udk tm;yg;w& jznfhawmfrlEdkifcJhaom
aMumifhom oAkwPf &awmfrlcJhjcif; jzpfonf/
xdkodkU yg&rDawmfjznfh&m toufudkyif y"merxm;? yg&rDw&m;udkom ud;pm;jznfh&onfh
y&rwyg&rDrsm;vnf;

trsm;tjym;

jznfhusifhcJhonf?

xdkUaMumifhyif

odp&mrSefu

{uEodonfh

oAkwPfxl;udk qGwfcl;&Sdawmfrljcif; jzpfygonf? MumMum todPf Smav todPf ydkjrifhav


ud;pm; todPfSmav todPf ydkjrifhav jzpf&jcif;onf obm0w&m; yifjzpfygonf bk&m;/
xdkodkU oAkwPfawmfudk&atmif yg&rDawmfrsm;udk pkaqmif;awmfrljcif;onf bk&m;[laom
*kPfxl;jzifh tcsD;usL;cH vdk r[kwfyg? oAkwPfawmfudk &vQif1/ odp&mw&m; tpm;pm;udk cGJjcm;ydkifydkif odawmfrlEdkifjcif;?
2/ a[mjypzG,f toG,foG,faom w&m;qifenf;rsdK;pHkudk odEdkifjcif;?
3/ ow0g teEwdkU\ tvdkqE tZmo, ponfwdkUudk odEdkifjcif;
[laom

oAkwPfawmf\

pGrf;tm;rsm;udk

{uef&Sdvm

ow0grsm;

aumif;usdK;udk

txGwftxdyfa&muf NyD;ajrmufatmif aqmifGufEkdifygonf? xdkUaMumifh oAkwPfawmf &atmif


yg&rDawmfrsm;udk jznfhawmfrlcJhygonf? xdkoAkwPfawmf ESifhquf Sif;vif;csufrsm;udk qufvuf
avQmufxm;ygrnf bk&m;/
Ak'Sifawmfbk&m;onf a'0'wftaMumif;udk aumif;aumif;BuD;odawmfrlygonf? rdrdudk aoaMumif;
MuHrnfudk vnf;aumif;? oHCmudk toif;cGJrnfudkvnf;aumif; twdtus odawmfrlygonf? odkUodygvsuf
tb,fhaMumifh a'0'wfudk &[ef;ycGifh ay;&oenf;? tajzuawmh Sif;ygonf? r[mukPmawmfocif
bk&m;Sif jzpfawmfrlaomaMumifh jzpfygonf/
bk&m;Sif\ ukPmawmfonf BuD;rm;vSygonf? bk&m;Sif\ ukPmawmfESifh wk,SOfEdkifaom
ukPmw&m; avmuwGif rSdyg? xdkUaMumifh rdrdudkowfrnfh &efoludkyif &efolvdk oabmrxm;
aumif;usdK;&atmifom tusdK;aqmifawmfrlygonf? a'0'wfonf &[ef;tjzpfodkU ra&mufvnf; bk&m;ay:
jypfrSm;aom ,kwfrmrI BuD;udk {uefyrnfhol jzpfygonf? a'0'wfonf vlom;wpfa,muftaejzifhqdkvQif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

134

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

omoemawmf\ tqHk;trudk &SdzdkU cufvSygonf? odkUaomf &[ef;ycGifh &onfhtwGuf a'0'wfonf


orm"domoemBuD;udk BuD;rm;pGm xlaxmifEdkifcJhygonf? ajrvQdK;rdk;ysH wefcdk;psmef &SdcJhygonf/
odkU orm"domoemudk jrifhrm;pGm xlaxmifEdkifcJhonfhtwGuf aocgeD;umv a'0'wf
owd&cJhygonf? ar;txd ajrrdcH&aomtcg toufyg yHktyfum bk&m;udk;uG,fcJhygonf? tdk;wdkUjzifh
ylaZmfcJhavonf? xdkUaMumifhyif a'0'wfonf aemufurmwpfodef;Mumaomtcg t|d& rnfaom
yapuAk'g jzpfum edAmefudk rsufarSmufy&ayvdrfhrnf/
taMumif;udk odjrifawmfrl bk&m;Sifonf a'0'wfudk &[ef;ycGifh ay;awmfrlcJhavonf?
("ry'?

|?

1?

95)

ukPmw&m;

BuD;rm;awmfrlvS

rdrdudkowfrnfholudkyif

odvsuf

&[ef;ycGifhay;awmfrlonfh bk&m;Sif\ ukPmawmfBuD;um; tHhtm;oifhpzG,f MunfdkzG,fBuD;ygwum;/


wGif rdrdudk owfrnfholrSef; twwfodvsufESifh Adrdom&rif;aomfrS odkUpdwfxm;Edkif\?
ol\q&m bk&m;Sifrlum; qdkzG,f rSdNyD/
bk&m;Sifonf ao;i,faom odumyk'frsm;udk Ekwfy,fypfMuavm[l wpfxpfcs cdkif;awmfrrlcJh?
Ekwfy,fvdku Ekwfy,fMu[lom cdkif;awmfrlcJhavonf ('D? |? 2? 184)? Ekwfy,fvdku Ekwfy,fMu[laom
pum;onf ]]rEkwfy,fvdkuvnf; rEkwfy,fMuESifh}} [lvnf; t"dyg,fSdvmonf ('D? #D? 2? 185)? odkU
ESpfcGt"dyg,fSdaom pum;udk bk&m;Sif rdefUMum;awmfrljcif;onf &nfG,fcsuf (2) rsdK;Sdygonf/
(u)

wcsdKU

&[ef;awmfrsm;onf

ao;i,faom

odumyk'frsm;udk

rvdkufemvdkMu?

xdk&[ef;awmfrsm;onf bk&m;Siftay: tm;rvdk tm;r& jzpfp&mSdonf? bk&m;Sifu


]]ao;i,faom

odumyk'frsm;udk

vdkufavsmpum;

oHCmu

rdefUMum;cJhaomaMumifh

y,fEkwfvdkvQif

y,fEkwfygav}}

xdk&[ef;rsm;onf

[k

bk&m;tay:

auseyfMuvdrfhrnf/
(c)

aemuftaMumif; wpfrsdK;vnf; Sdao;onf? ao;i,faomf odumyk'frsm;udk Ekwfy,fvdku


Ekwfy,fMu[l bk&m;Sifu y,fEkwfEdkifonfhvrf;p ay;xm;ygvsuf bk&m;om;awmf
oHCmawmfrsm; rnfonfh odumyk'fudkrQ rEkwfry,f bk&m;SifynwforQ odumyk'frsm;udk
tao;tBuD; rcGJrjcm; av;av;pm;pm; vdkufemMuonf? toufyrm jrwfEdk;pGm
apmifhaSmufMuonf? ao;i,faom odumyk'frsm;udk y,fEkwfvdku y,fEkwfEdkifonf[k
bk&m;Sifudk,fwdkif

tcGifhyygvsuf

odumyk'fwpfyk'fwavrQ

ry,fEkwfMu?

bk&m;y&dedAmefpHNyD;aemufvnf; av;av;pm;pm; vdkufemusifhMuH Muygayonf [l


Ak'omoemESifh

pyfqdkifolrsm;u

tm;&Muvdrfhrnf?

rqdkifolrsm;uvnf;

av;pm;Muvdrfhrnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

135

tpodkU
odkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oAkwPfawmfjzifh

odjrifawmfrlaomaMumifhom

bk&m;Sifonf

ao;i,faom

odumyk'frsm;udk Ekwfvdkygu Ekwfygav [laompum;udk vdrmyg;eyf uRrf;usifpGm rdefUMum;awmfrlcJhjcif;


jzpfygonf/ ('D? #D? 2? 186)
rdrdudk,fwdkif usrf;pm rESHUvnf;aumif;? rlvusrf;&if; rMunfhEdkifvnf;aumif; em;rvnfjcif;udk
owdrxm;?

bk&m;Sif\

oAkwPfawmfBuD;udkom

apmfum;jcif;rSm

t"rorm;

jzpfaMumif;

oufaojyaejcif;om jzpfyg t"r0g' ay:vGifatmif qHk;jzwfay;awmfrlyg&ef avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

136

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (8)

8/

Ak'bmom0ifwdkU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS xGwfajrmuf&m

vrf;udk

ydwfyif[efUwm;

zsufqD;aeMuyHkESifh

ywfouf

usrf;*ef

taxmuftxm;rsm;jzifh

0daooapm'emyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;vlaovljzpf OD;Ou|ESifh if;\ Mo0g'cH orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;onf Ak'bmom0ifwdkU\
orxvrf;pOf? 0dyemvrf;pOfrsm;udk ysufpD;atmif enf;trsdK;rsdK;jzifh zsufqD;vsuf pmtkyfpmwrf;rsm;
a&;om;xkwfa0jcif;? a[majymyGJrsm; yvkyfjcif;? orx0dyem tm;xkwfMuaom yk*dKvfrsm;tm; uJh&JUjcif;?
if;wdkU\

tajccHoifwef;rsm;wGif

orx0dyemvkyfief;rsm;udk

Ak'0g'

r[kwf[k

twdtvif;

oifMum;jcif;rsm;udk avQmufxm;cJhygNyD bk&m;/


,if;odkU vkyfaqmifcsufrsm;onf ax&0g'ESifh qefUusifaom t"r0g'rsm;om jzpfaMumif;udk
wynfhawmfrsm; tudk; om"u xkwfaqmifavQmufxm; wifjyygrnf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;bk&m;wynfhawmfrsm;\ Ak'Sifawmfjrwfonf ]]Aka'g a[H oa'0au}} (ck? 4/ 310/)/
oa'0au? ewfESifhwuGaom avmu/ Aka'g? bk&m;onf/ a[H? igjzpftHh/
]]oEma&H oa'0uH}} (ck? 4/ 310/) / oa'0uH? ewfESifhwuGaom avmuudk/ oEma&H?
oHo&mrS

u,fwifxkwfaqmifthH?

bk&m;jzpfvQif

jA[mewf

vl

]]jA[mvlewf

bHkoHk;&yf

bk&m;jzpfatmif

igusifhaqmifrnf?

oHk;bHkolwdkUudk

oHo&mrS

u,fwifxkwfaqmifrnf}}

[laom

&nfG,fcsufawmfBuD;jzifh bk&m;tjzpfodkU a&mufSdawmfrlvm&um; a[mMum;awmfrltyfaom w&m;awmfjrwf


tm;vHk;onf oHo&mrSxGufajrmufa&;wnf;[laom 0drkwd&oodkUcsnf;om OD;wnfMuygukefonf bk&m;/
xdk 0drkwd&ownf;[laom oHo&mrS xGwfajrmufa&;onfvnf; usifhMuHtm;xkwfrISdrS &ygrnf?
xdkusifhMuH tm;xkwfrI twGufvnf; vrf;pOf Sd&ygrnf? xdkvrf;pOfudk odkU a[mMum;cJhygonf bk&m;/
{um,aem t,H bdua0 ra*g owmeH 0dok'd,m aomuy&da'0geH orwdurm,
'kua'gremeH tw*Frm, , t"d*rm, edAme opdud&d,m, ,'d'H pwma&m
owdy|mem/ ('D? 2? 213/)
bdua0? &[ef;wdkU/ ,'d'H-a, ar pwma&m owdy|mem? tMuif owdy|mefw&m;
av;yg;wdkUonf/ twd? Sdukef\/ t,H? owdy|mefav;yg;onf/ owmeH? ow0gwdkU\/ 0dok'd,m?
pifMu,fjcif;iSm/

aomuy&da'0geH?

aomuy&da'0wdkUudk/

orwdurm,?

vGefajrmufjcif;iSm/

'kua'greeH? 'kua'gre wdkU\/ tw*Frm,? csKyfNidrf;jcif;iSm/ ,? t&[wzdkvfudk/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

137

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"d*rm,? &jcif;iSm/ edAm e? edAmefudk/ opdud&d,m,? rsufarSmufyjcif;iSm/ aum,aem ra*g?


wpfckwnf;aom vrf;aMumif;aywnf;/
]]cspfom;wdkU owdy|mefvrf;pOfonf ow0gawG pifMu,fzdkU aomuy&da'0 vGefajrmufzdkU 'ku
a'gre csKyfNidrf;zdkU t&[wzdkvf &zdkU edAmefudk rsufarSmufyzdkU wpfckwnf;aom vrf;aMumif;BuD;
jzpfonf}} odkU ponfjzifh ae&maygif;rsm;pGm a'oemaygif;rsm;pGmwdkU a[mMum;awmfrlygonf? xdk
a[mMum;awmfrlcsufwdkUonf orxvrf;pOf 0dyem vrf;pOfwdkU jzpfMuygonf bk&m;/
rlvyPmoygVdawmf &x0deDwokwf atmufygtwdkif; a[mMum;xm;ygonf bk&m;oDv0dok'd ,m0a'0 pdw0dok'wm? pdw0dok'd ,m0a'0 'd|d0dok'wm/ 'd|d0dok'd
,m0a'0 ucFg0dw&P0dok'wm/ ucFg0dw&P0dok'd ,m0a'0 r*gr*P'e0dok'wm/
r*gr*P'e0dok'd

,m0a'0

y#dy'gP'e0dok'wm/

y#dy'gP'e0dok'd

,m0a'0 P'e0dok'wm/ P'e0dok'd ,m0a'0 tEkyg'gy&dedAewm/ (r? 1? 204/)

jrefrmjyef
tusifhoDv txl;pifMu,fjcif;onf pdwform"d txl;pifMu,fHkrQ tusdK;Sd\? pdwform"d
txl;pif Mu,fjcif;onf tjrif txl;pifMu,fHkrQ tusdK;Sd\? tjrif txl;pifMu,fjcif;onf ,HkrSm;jcif;udk
vGefajrmufrI

(Pf)

txl;

pifMu,fHkrQom

tusdK;Sd\?

,HkrSm;jcif;udk

vGefajrmufrI

(Pf)

txl;pifMu,fjcif;onf r*f[kwfonf r[kwfonf (Pf) tjrif txl;pifMu,fHkrQom tusdK;Sd\?


r*f[kwfonf

r[kwfonf

Pftjrif

txl;pifMu,fjcif;onf

tusifh(tEkvHk)

Pftjrif

txl;pifMu,fHkrQom tusdK;Sd\? tusifh(tEkvHk) Pftjrif txl;pifMu,fjcif;onf r*fPftjrif


txl;pifMu,fHkrQom tusdK;Sd\? r*fPftjrif txl;pif Mu,fjcif;onf pGJ,lrI rSdaom xuf0ef;usif
Nidrf;at;HkrQom tusdK;Sd\/ (r jref? 1/ 210-1/)
0dok'dckepfcef; vrf;pOfwdkUwGif oDv0dok'donf oDvusifhpOf? pdw0dok'donf orxusifhpOf? usef
5-yg;aom

0dok'dwdkUonf

0dyemusifhpOfwdkU

jzpfMuygonf?

if;0dok'dwdkUonf

aemufqHk;

tEkyg'gy&dedAmef tusdK;jzpfaMumif; a[mMum;awmfrlygonf? onfum; bk&m;ocif rlv&nfG,fcJhaom


ow0gwdkUtm; oHo&mrS u,fwifvGwfajrmuf apaMumif; w&m;awmfwdkU jzpfMuygonf bk&m;/
xdkrSwyg; pwkuedygw t*Fkw&ygVdawmf ,k*e'okwforxykA*FrH 0dyeH bma0wd (tH? 1/ 475/) / orxykA*FrH? orxaSUoGm;Sdaom/ 0dyeH?
0dyemudk/ bma0wd? yGm;\/
0dyemykA*FrH orxH bma0wd (tH? 1/ 475/) / 0dyemykA*FrH? 0dyemaSUoGm;Sdaom/
orxH? orxudk/ bma0wd? yGm;\/
orx0dyeH ,k*e'H bma0wd (tH? 1/ 475/) / orx0dyeH? orxESifh 0dyemudk/ ,k*e'H?
tpHkwGJ/ bma0wd? yGm;\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

138

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uJhodkU Ak'omoemawmf orx0dyem yGm;&rnfh Mo0g'enf;vrf;rsm;udk a[mMum;xm;jcif;


Sdygonf bk&m;/
xdkrSwyg;vnf; ygxdu0* ygVdawmf 'okw&okwfuwar a'G "rm bma0wAm? oraxm p 0dyem p? ar a'G "rm bma0wAm/
('D 3/ 228/)
tb,fw&m;ESpfyg;wdkUudk yGm;aptyfukefygoenf;? orxw&m;udkvnf;aumif;? 0dyemw&m;udk
vnf;aumif; w&m;ESpfyg;wdkUudk yGm;aptyfygukef\[k a[mMum;xm;csuf Sdygonf bk&m;/
"rpMuma'oemawmfvm

rZry#dy'g

vrf;pOfonfvnf;

0dyemvrf;pOfw&m;wdkU

jzpfMuygonf? tewvuPokwf a[mMum;awmfrlcJhaom ]]aewH rr? aeaom[rod? ES araom twm}}


igh[m

r[kwf?

igr[kwf?

ighudk,fr[kwf[laom

w&m;wdkUonfvnf;

0dyemw&m;awmfwdkUom

jzpfMuygonf bk&m;/
"rpMumudk

jrwfEdk;onf

tewvuPudk

txifBuD;onfqdkaom

OD;Ou|wdkU

vlpkonf

"rpMumESifh tew vuPokwfwdkUrSm ygaom 0dyemudkum; y,faeMujyefonf? xdkUaMumifh olwdkUonf


bk&m;a[mtppf "rpMum tew vuPokwfwdkUudk ajymjcif;r[kwfonfrSm xifSm;avonf/
uJhodkU Ak'yd#u ax&0g' orx0dyemwdkUonf bk&m;ocifudk,fawmfjrwf\ y"me
&nfG,fcsufvrf;pOf oHo&mrS u,fwifa&;vrf;pOfwdkU jzpfMuygonf? tvGefta&;BuD;aom y"me
jzpfaomvrf;pOf?

orx

0dyemusifhpOfwdkUudk

Ak'0g'

ryg0if[k

ajymifajymif

wif;wif;

jiif;y,faeMujcif;aMumifh xdkolwdkU\ 0g'onf Ak'yd#u ax&0g'ESifh rnDGwfom t"r0g'rsm;


jzpfaMumif; avQmufxm;&jcif; jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

139

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (9)

9/

Ak'omoemawmf\ toufjzpfaom 0denf;usifh0wf w&m;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm; ypfy,fNyD;

ouFef;0wf omoemta&cHum rodem;rvnfaomolwdkUtm; vSnfhzsm;vdrfnm q&mwpfql vkyfcJh


jcif;ESifh ywfoufonfh usrf;*eftaxmuftxm;rsm;jzifh xyfrHapm'emaom 0daooapm'emyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;0dea,m emr Ak'omoe tm,k 0dea, Xdaw omoeH XdwH a[mwd/ (0d? |? 1/ 11/)
]]0denf;onf omoemawmf\ touf? 0denf;wnfrS omoemwnfrnf}} jzpfaomaMumifh
&[ef;awmfwdkUonf

0denf;

odumyk'frsm;udk

ruJh&JU&?

uJh&JUygaomf

ygpdwftmywfoifhap[k

ynwfawmfrlxm;aMumif;udk ]]odum y' 0d0Pau ygpdwd,H}} [k ygpdwfygVdawmf vmSdygonf? 0denf;


ta&;BuD;aomaMumifh 0denf;udk uJh&JUvQif ygpdwftmywf ynwfxm;ygonf/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;0denf;w&m;awmfonf

tEkyg'gy&dedAmefodkU

qdkufa&mufonftxd

tusdK;BuD;rm;aMumif;

y&d0g&ygVdawmf Tefjyxm;awmfrlyHkudk wynfhawmfrsm; wifjyavQmufxm;ygrnf bk&m;/


0dea,m oH0&wm, (0d? 5/ 288/)/ 0dea,m? 0denf;onf/ oH0&wm,? apmifhpnf;jcif;iSm/
a[mwd? jzpf\/ (0denf; onf apmifhpnf;zdkU jzpfygonf bk&m;/)
oH0a&m t0dy#dom&wm, (0d? 5/ 288/)/ oH0a&m? apmifhpnf;jcif;onf/ t0dy#dom&wm,?
ESvHk;pdwf0rf; at;csrf;jcif;tvdkUiSm/ a[mwd? jzpf\/ (apmifhpnf;jcif;onf pdwfESvHk;csrf;omrI jzpfzdkUyg
bk&m;/)
t0dy#doma&m ygrkZwm, (0d? 5/ 288/)/ t0dy#doma&m? ESvHk;rom,mrI rjzpfjcif;onf/
ygrkZwm,? 0rf;om0rf;ajrmuf jzpfjcif;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (pdwfESvHk;rom,mrI rjzpf&jcif;onf
0rf;om0rf;ajrmuf jzpfzdkUyg bk&m;/)
ygrkZH yDwwm, (0d? 5/ 288/)/ ygrkZH? 0rf;om0rf;ajrmufjcif;onf/ yDwwm,? ESpfouf
Tifvef;jcif;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (0rf;om0rf;ajrmufjcif;onf ESpfoufTifvef;zdkUyg bk&m;/)
yDwd okcwm, (0d? 5/ 288/)/ yDwd? ESpfoufTifvef;jcif;onf/ okcwm,? csrf;omjcif;iSm/
a[mwd? jzpf\/ (ESpfoufTifvef; jcif;onf csrf;omzdkUyg bk&m;/)
okcH orm"wm, (0d? 5/ 288/)/ okcH? csrf;omjcif;onf/ orm"wm,? wnfMunfjcif;iSm/
a[mwd? jzpf\/ (csrf;omjcif;onf wnfMunfzdkUyg bk&m;/)
orm"d

,xmblwP'ewm,

(0d?

5/

288/)/

orm"d?

wnfMunfjcif;onf/

,xmblwP'ewm,? ,xmblwPftjriftusdK;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (wnfMunfjcif;onf


,xmblw-[kwfwdkif;rSef&mudkodwJh Pftjrif jzpfzdkUyg bk&m;/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

140

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,xmblwP'eH edAd'wm, (0d? 5/ 288/)/ ,xmblwP'eH? ,xmblw


Pftjrifonf/ edAd'wm,? oHo&m NiD;aiGUjcif;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (,xmblwPftjrifonf
oHo&mrSm NiD;aiGUzdkU jzpfygonf bk&m;/)
edAd'g 0d&m*wm, (0d? 5/ 288/)/ edAd'g? oHo&m NiD;aiGUjcif;onf/ 0d&m*wm,?
wyfjcif;uif;jcif;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (oHo&m NiD;aiGUjcif;onf wyfjcif; uif;zdkU jzpfygonf bk&m;/)
0d&ma*g 0drkwwm, (0d? 5/ 288/)/ 0d&ma*g? wyfjcif; uif;jcif;onf/ 0drkwwm,?
vGwfajrmufjcif;iSm (0g) t& [wzdkvftvdkUiSm/ a[mwd? jzpf\/ (wyfjcif;uif;w,fqdkwm vGwfajrmufzdkU
jzpfygonf bk&m;/)
0drkwd 0drkwdP'ewm, (0d? 5/ 288/)/ 0drkwd? vGwfajrmufjcif;(0g)t&[wzdkvfonf/
0drkwdP'ewm, ? 0drkwdPf jzpfjcif;tusdK;iSm/ a[mwd? jzpf\/ (vGwfajrmufjcif;onf
0drkwdP'e qdkwJh aypapuPmPf tjrif&zdkU jzpfygonf bk&m;/)
0drkwdP'eH

tEkyg'gy&dedAmewm,

(0d?

5/

288/)/

0drkwdP'eH?

0drkwdPf'eqdkwJh ypa0uPmPf tjrifonf? tEkyg'gy&dedAmewm,? tEkyg'gy&dedAmef tusdK;iSm/


a[mwd? jzpf\/ (0drkwdP 'eqdkwJh Pftjrifonf tEkyg'gy&dedAmef tusdK;zdkU jzpfygonf bk&m;/)
uJhodkU

0denf;onf

tqifhqifh

tqufquftm;jzifh

tEkyg'gy&dedAmefwdkifatmif

qdkufa&mufonfh tusdK;BuD;rm;vSaom w&m;awmf jzpfygonf bk&m;/


txufyg a'oemawmfudk csKyfMunfhvQif 0denf;odum vdkufemusifhoHk;ygrS ,xmblwPf
&EdkifzdkUtaMumif; od&ygonf bk&m;? vl0wfaMumifjzpfuvnf; 5-yg;oDv? 10-yg;oDv tpSdaom
vlUusifh0wf SdrS (0g) udk,fusifhw&m;SdrS tjrifrSef jrifEdkifonf[k odEdkifygonf bk&m;/
,ck 0denf;odumudk y,faom OD;Ou|wdkUonf bk&m;a[m a'oemawmft& ,xmblwPf
tjrifrSefwdkUudk r&EdkifMuaMumif; xifSm;vSygonf? ]rsufpduef; wapraMumuf} [laompum;yHkuJhodkU
[kwfvdrfhEdk;Edk; qifuef;awmwdk; ajymMu a[mMu a0zefMujcif;wdkUom jzpfonf[k a'oemawmfESifh dS
odEdkifavmufMuygNyD bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;xdk0denf;w&m;awmfudk bk&m;ocifudk,fawmfjrwf ynwfawmfrlwJhtcg tusdK;rSd taMumif;rJh
ynwfawmfrlcJhonf r[kwfyg? q,fyg;aom tusdK;w&m;eJU pyfwJh taMumif;w&m;wdkUudk tpGJy
ynwfawmfrljcif; jzpfw,fqdkwm yg&mZduPfygVdawmfawe [d bdua0 bduLeH odumy'H ynaymrd 'o tw0ao y#dp oHCok|Kwm,
oHCzmokwm, 'kruFleH yk*vmeH ed*[m, ayovmeH bduLeH zmok0d[m&m, 'd|"rdumeH

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

141

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tmo0geH oH0&m, or&m,dumeH tmo0geH y#dCmwm, tyoEmeH yom'g, yoEmeH


bda,smbm0g, o'r|dwd,m 0de,mEk*[m,/ (0d? 1/ 24/)
pum;&yfwdkUudk q|oH*g,em jrefrmjyef pum;twdkif; avQmufxm;ygrnf bk&m;/

jrefrmjyef
&[ef;wdkU odkUjzpfvQif(1) oHCmawmf\ aumif;ygNyD[k vG,fulpGm usifhoHk;&ef?
(2) oHCmawmfrsm; csrf;omap&ef?
(3) tusifhoDv azmufzsufolwdkUudk ESdrfeif;&ef?
(4) tusifhoDvudk cspfjrwfEdk;aom &[ef;wdkUudk csrf;ompGm aeEdkif&ef?
(5) rsufarSmuf jzpfukefaom qif;&Jtxl;wdkUudk apmifhpnf;&ef?
(6) aemifjzpfvwHUukefaom qif;&Jtxl;wdkUudk y,fSm;&ef?
(7) rMunfdkao;aom olwdkUudk Munfdkap&ef?
(8) MunfdkNyD;aom olwdkUudk wdk; Munfdkap&ef?
(9) olawmfaumif;w&m; omoemoHk;&yf wnfwHh&ef?
(10) 0denf; pnf;rsOf;Oya'udk csD;ajrmuf&ef[laom tusdK; (10) yg;wdkUudk tpGJy &[ef;wdkUtm; odumyk'fudk ynwfawmfrlrnf[k rdefUawmfrl\/
(0d jref 1? 29/)
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;xdkUjyif

bk&m;ocifudk,fawmfjrwfonf

y&dedAmefanmifapmif;

avsmif;pufawmfrlpOftcgrSm

0denf;w&m;udk av;pm;zdkUudk a[mMum;cJhygonf bk&m;/


a,m a0g tmeE r,m "arm p 0dEka,m p a'odawm ynawm? aom a0g rrpa,e
owm/ (0d jref 1? 29/)
('DCedum,f r[m0*ygVdawmf? r[my&dedAmeokwf)
tmeEm iga[mMum;xm; ynwfxm;aom w&m;awmfESifh 0denf;awmfonf iguG,fvGefaomtcg
oifwdkU\ q&mbk&m;yif jzpfay\/ ('D 2? 126-7/)
uJhodkU 0denf;w&m;awmfudk av;av;pm;pm; vdkufem&ef bk&m;ocifudk,fawmfjrwfu a[mMum;
Tefjyxm;awmfrlygvsuf

0denf;w&m;awmfudk

ypfy,fIwfcs

ajymqdkaeMuaomolwdkUonf

edAmefw&m;awmfudk y,fjrpfwm;qD;&m a&mufaeonfudkvnf; odem;vnfjcif; rSdMuygukef/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

142

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUjyif oH*g,emajcmufwefwif 0denf;yd#uawmf zwfy,fp&m xnfhoGif;p&m rvdktyf?


tynwH e ynmaywAH? ynwH e orkpdEdwAH? bk&m;Sif rynwfonfudk xyfrH rynwf& rxnfhoGif;&?
ynwfNyD; SdNyD; odumyk'frsm;udkvnf; rnfonfh taMumif;jycsufjzifhrQ ry,f&/
]*kuv[kauok *kau umwAH} odumyk'fESifh pyfvsOf; tav;tayghSdvQif tav;odkU
vdkuf&rnf?

uJhodkU

ynmSdaom

olawmfaumif;wdkU

vdkufemusifhoHk;cJhMuonf?

xdkUaMumifhvnf;

Ak'omoemawmf 2500-ausmftxd wnfwHhvmjcif; jzpfonf/


0denf;wpfpdwfwpfa'ojzpfap

tm;vHk;udkjzpfap

ypfy,f

rvdkufemaomfum;

omoemudk

toufxGufatmifvkyfjcif; jzpfaMumif; xifSm;vSay&m bmeJUrQ zHk;uG,f&rnf r[kwfygay/


odkUjzpfaomaMumifh 0denf;y,f 0denf;jzwf vkyf&yfonf omoemawmf oefUSif;wnfwHha&;twGuf
tE&m,fBuD;rm;vSygojzifh t"r0g'wHqdyf cyfEdSyfay;awmfrlMuyg&ef dkaopGm avQmufxm;tyfygonf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

143

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (10)

10/

0denf;w&m;awmfudk

rypfy,fbJ

bk&m;Sif\

0denf;odum

yk'fawmfrsm;udk

toufwrQ

vdkufemusifhoHk; aexdkifMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf


a&;omNyD; oHCmawmf udk apmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;1/

Ak'bmom0ifrSefvQif

bkef;BuD;yifjzpfap?

vlyifjzpfap

omoemawmf\wm0efudk

wu,fwrf; xrf;aqmifaeMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmftaygif;udk uJh&JUIwfcsaompum;


rajymMum;0HhMuyg

bk&m;?

rme

a'go

tavsmuf

armufarmufrmrm

ajymrdMuygvQifvnf;

0efcsawmif;yefavh SdMuygonf bk&m;? oHCmawmfudk rapmfum;jcif;onf Ak'bmom0if olawmfpifrsm;


av;av;pm;pm;

apmifhxdef;xm;&rnfh

wm0ef0w&m;BuD;

jzpfygonf

bk&m;?

rav;rpm;

apmfum;MuvQifvnf; tjypfBuD;rm;vSaMumif; olawmfaumif;rsm;u ,HkMunfMuygonf bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;2/

oHCmawmftm; qJa&;apmfum;rd Nydwm jzpf&Smaom ausmif;'g,umwpfa,mufudk

tSifr[marm*vmef &[EmtSifjrwfu jrifawGU& ar;aomtcg Nydwmu jyefvnfajzMum;yHkudk


ayw0wK ygVdawmf atmufygtwdkif; ygSdygonf bk&m;/
wm[H 0peH okwGm? bdua0g y&dbmodoH/
w ur0dygaue? aywavmuH awm *awm/ (ck? 2? 213/)
tSifbk&m;-wynfhawmf udk;uG,fxm;aom xdkq&mawmfBuD;\pum;udk Mum;& olawmfaumif;
&[ef;awmfwdkUudk wynfhawmf qJcJhrdygonf/ xdkqJcJhaom uH\ tusdK;tm;jzifh wynfhawmfonf
Nydwmb0odkU a&mufcJh&ygonf bk&m;/
pum;onf oHCmudk apmfum;ojzifh Nydwmb0odkU a&muf&Smaom ausmif;'g,uma[mif;
Nydwm\pum; jzpfygonf bk&m;/
oD;jcm; 0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;3/

bk&m;Sif\ omoemawmfudk ,kwfavsmhapatmif yvkyfojzifh A[kokwSif &[ef;BuD;ESifh

todkif;t0dkif;rsm; t0Dpd vm;MuyHkrsm;vnf; usrf;pmrsm; ygSdygonf bk&m;/


aomyd uydavm {0H wH omoeH MooumaywGm umvH uawm t0Dpdr[med&a, edAwd?
omyd rmwm p b*deD p wa0 'd|mEk*w tmyZd[Gm ayoav bduL taumormem
y&dbmormem umvH uwGm ed&a, edAwok/ (okwedygw |? 2? 43/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

144

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

A[kokwBuD;rm; o'gw&m;rSdaom xdkuydv &[ef;BuD;onfvnf; ("r[l vnf;rSd?


0denf;[lvnf;rSd

ponfjzifh)

odkUajymqdkum

uyjrwfpGmbk&m;\

xdkomoemawmfudk

qkwf,kwfapaomaMumifh uG,fvGefavaomf r[mt0Dpdi&J jzpfcJh&NyD? xdkuydv&[ef;qdk;\ r,fawmfESifh


ESrwdkUonfvnf; xdkuydv&[ef;qdk;\ 'd|mEk*wdodkUvdkufum oDvjrwfEdk;Muaom &[ef;aumif;wdkUudk
qJMuarmif;rJMuaomaMumifh aoaomf i&J jzpfcJhMuNyD/
usrf;pmt&

A[kokwBuD;aomfvnf;

vrf;rSm;vdkufu

aemufvdkufrsm;ygi&Jvm;&yHkudk

owdyp&m jzpfygonfbk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;4/

oHCmawmfrsm;udk pGyfpGJuJh&JUvQif b0oHo&mtjzmjzm ab;'kursm;pGm uHvmrnfhta&;udk

olawmfaumif;rsm;onf awG;qaMumufvefUMuygonf bk&m;? o*gxm0*oH,kwfygVdawmf ygSdaoma,m edEd,H yoHowd? wH 0g edEwd a,m yoHoda,m/
0dpdemwd rkace aom uv? uvdem awe okcH e 0dEwd/ (oH? 1? 154/)
uJh&JUxdkufoludk csD;rGrf;olESifh csD;rGrf;xdkufoludk uJh&JUolonf yg;pyfjzifh tjypfudk qnf;yl;SmazG\?
xdktjypfaMumifh

csrf;omudk

r&Edkif[laom

a'oemt&

"rvrf;aMumif;

ajzmifhatmif

txl;owdxm;Mu&ygonf? olawmfaumif;wdkUonf oHCmqdkvQif ykxkZOfoHCmudkyif rpGyfpGJvdkMuyg/


t&d,moHCmudk pGyfpGJzdkUta&;rSm a0;vSygonf/ ynmt&m {w'*f&awmfrlaom vuf,mawmf&H &[Em
tSifom&dykMwmESifh 0denf;t&m {w'*f&awmfrlaom &[EmtSifOygvd wdkUvdk olawmfaumif;BuD;rsm;
tay:um; EIwfjzifh xkwfazmfpGyfpGJ&ef rqdkxm;bd pdwfjzifh rjypfrSm;&JMuyg bk&m;/
5/

a,m aom bdua0 bduK taumouy&dbmoaum t&d,ly0g'D ojA[pm&DeH?

w y tm'De0g yg#ducFg? uwar y? yg&mZdaum 0g a[mwd qdEy&dAaEm? tnw&H 0g


oHudvd|H tmyw tmyZwd? AmVH 0g a&m*gwu zkowd? orLaVm umvH ua&mwd? um,
ab'g y&H r&Pm tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZbd? a,m aom bdua0 bduK taumouy&d bmoaum t&d,ly0g'D ojA[pm&DeH? w ar y tm'De0g yg#ducFg/ (tH 2? 220/)
&[ef;wdkU

oDwif;oHk;azmfwdkUudk

qJa&;wwf

a&GwfBudrf;armif;wwf

t&d,myk*dKvfwdkUtm;

pGyfpGJwwf aom &[ef;onf tjypfig;rsdK;wdkUudk rcRwf&vdrfhrnf[k arQmfvifhtyfukef\/


tb,fig;rsdK;wdkUenf;[lrl(1) avmukw&mw&m; jywf avmukw&mw&m;rS qHk;IH;\?
(2) npfEGrf;aom tmywfwpfrsdK;rsdK;odkUrlvnf; a&mufMu\?
(3) jyif;xefaom a&m*godkUrlvnf; a&muf\?
(4) awGa0vsuf ao&\?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

145

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(5) cEmudk,f ysufpD; aoNyD;onfrS aemuf csrf;omuif;aom raumif;aomvm;&m
ysufpD; usa&muf&m jzpfaom i&JodkU a&muf\/

&[ef;wdkU oDwif;oHk;azmfwdkYudk qJa&;wwf? a&Gwf Budrf;armif;wwf? t&d,myk*dKvfwdkUtm;


pGyfpGJwwfaom&[ef;onf tjypfig;rsdK;wdkUudk rcRwf &vdrfhrnf[k arQmfvifhtyf\/ (tif jref 2? 227/)
q&mawmftSifjrwfwdkU bk&m;6/

t&d,mudk jypfrSm;vQif avmukw&mw&m;xl;rS qHk;IH;jcif; paom tjypfig;rsdK;

uH&onfudk olawmfaumif;rSeforQ b,folrS rvdkvm;Muyg? uHvnf; ruHvdkMuyg? bk&m;udkvnf;


r,HkMunfMuaom

t"rorm;rsm;taetm;jzifhum;

t&d,moHCmudk

apmfum;&Jjcif;udkyif

*kPfxl;BuD;wpfck[k xifcsif xifMuyg vdrfhrnf bk&m;? xdkUaMumifhyif t&d,moHCmudkyg apmfum;Mujcif;


jzpfygonf bk&m;/
q&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;7/

oufawmfxifSm; bk&m;Sif\wynfh &[EmBuD;rsm;jzpfMuaom tSifom&dykw&mESifh

tSifOygvdwdkY

"rtajccHoabmxm;

0denf;tajccH

oabmxm;

uGJjym;Muav[ef

orm'd|d

okaowe0g'DwdkU a&;om;Mujcif;rSm &[EmtSifjrwfBuD;rsm;udk apmfum;jcif;oufouf jzpfygonf bk&m;?


bk&m;w&m;awmf rSefvQif "rt&m jzpfap? 0denf;t&m jzpfap? &[EmrSeforQ pdwfwloabmwl
t,loDv

wlrQMuygonf

bk&m;?

,HkrSm;

oHo,

rSdMuyg

bk&m;?

uJhodkU

&[Em

tSifjrwfBuD;rsm;ESifhwuG oHCmawmfrSeforQudk Iwfcsapmfum; jcif;onf "rvrf; vdkufvdk Muolrsm;


rvkyf&Jaom tvkyfjzpfygonf? omoemawmfwpf&yfvHk;udk apmfum;aom olwdkU\ oHCmapmfum;jcif;onf
t"rorm;wdkY\ t"rvkyf&yfom jzpfygojzifh t"r0g'tjzpf pdppf qHk;jzwf ay;awmfrlMuyg&ef
wynfhawmfrsm;u avQmufxm;Muygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

146

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (11)

11/

y&dwf[k ac:qdkaom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwf aumif;[kqdkNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif

Ak'bmom q&mpOfquf vdkufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;jcif;ESifh ywfouf 0daooapm'emyg


bk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;yxrapm'emvTmwGif bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwfaumif;[kqdkNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif
Ak'bmom q&mpOfquf vdkufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;aejcif;tay: t"r0g' jzpfaMumif;
avQmufxm;cJhygonf?

xdk

avQmufxm;csufudk

ydkrdkcdkifcHhatmif

ax&0g'

yd#uwfawmfrsm;

taxmuftxm;jzifh ,ck xyfrH wifjy avQmufxm;yg&ap bk&m;/


0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;onf apm'emrIudk y&mwGif apm'emESpf&yfvHk; vlaovljzpf OD;Ou|0g'
orm'd|dokawoe0g'ESifh

vufopfaTtbd"rm0g'SifwdkU\

a&;om;a[majymcsufrsm;

ay;pmwdkifpm

ponfrsm;udk tcdkiftrm taxmuftxm;y tav;teuf apm'emrI yMujcif;jzpfygonf bk&m;? ,aeY


EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f trSwf(2) Hk;awmfodkU "r t"r ppfaq; tqHk;tjzwfay; cHEdkif&ef
wynfhawmfrsm; avQmufxm;apm'em&m rcdkifvHk rwdusaom taxmuftxm;rsm;jzifh rapm'emMuyg
bk&m;? t&yfajym Sifajym vlajympum;rQjzifhvnf;aumif; &dyfzrf;oHMum; pum;>rufrQjzifh vnf;aumif;
rapm'emMuyg bk&m;? wynfhawmfwdkUonf yk*dKvfwpfOD;wpfa,muf\ "r t"r twGufrQ rMunfhrlyJ
omoemwpf&yfvHk;\ "r t"r ta&;udkom OD;wnf apm'emMuygonf bk&m;? bk&m;Sif\
aTrsufESmawmf

wpfckwnf;udkom

axmufxm;

jzpfay:aeaom

omoemawmf\

"rE&m,frsm;

z,fSm;a&;? aemifray:aygufa&;wdkUbufrS &yfwnf omoemh ordkif;ay;wm0efudk xrf;aqmifaeMujcif;


jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;wynfhawmfrsm; txufyg pum;&yfrsm;udk avQmufxm;ae&jcif;rSm yxrapm'emvTm wifpOfu]]ewfrSD

oDwif;oHk;aexdkifMuaom

&[ef;awmfrsm;onf

y&dwfrGwfMuyg}}

[k

ocifjrwfqdkifudk,fwdkifu 0efcHxm;ygonf bk&m;[k wynfhawmfrsm; avQmufxm; apm'emoGm;&mwGif pk'dwu OD;pEm"du udk,fwdkifu apm'emrsm;\
apm'emvTmwGifyg0ifaom if;wdkU y&dwfrGwfqdkaom apm'emrIrSm r[kwfaMumif; jiif;qdkoGm;ygonf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

147

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wynfhawmfrsm;onf atmufyg ocifjrwfqdkif\ ay;pmt& apm'em&jcif; jzpfygonf bk&m;?


ocifjrwfqdkif\ay;pmudk 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; em;qifawmfrlMuyg bk&m;/
odkU
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU?
urmat;ukef;ajr? &efukef/
aeUpGJ? 2-1-81/
dkaoav;jrwfpGm avQmufxm;tyfygonf tSifoljrwfrsm; bk&m;wynfhawmfonf 1-1-81 aeYu awmifwGif;BuD; ewfrSDawm&odkU acw a&mufoGm;ygonf bk&m;?
xdktcg

ewfrSD

oDwif;oHk;

aexdkifawmfrlMuaom

&[ef;awmfrsm;xHrS

atmufyg

tcsufrsm;udk

Mum;cJh&ygonf bk&m;/
if;wdkUrSm(1) *dkPf;*P0g'pGJ rxm;Muyg?
(2) tw'd|d,SOfaom tcsufrsm;udk aSmifMuOfMuygonf?
(3) a&pufcs yk*dKvfa&; tydkif,ljcif;rsdK; ryMuyg?
(4) y&dwf rGwfMuyg?
(5) wPSm'd|dESifh ,SOfaom qkawmif; qkay;rI rvkyfMuyg?
(6) twdwf tem*wfqdkif&m ur0g'udk a&SmifMuOfMuygonf/
ocifjrwfqdkif
trSwf-4? pdefcs,fvrf;?usduqH&yf
aT*Hkwdkifpmwdkuf? &efukef/
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;onf

pk'dwu

OD;qEm"duudk,fwdkif

csifhcsdefEdkif&ef

ewfrSDudk,fawmfrsm;

y&dwfrGwfMuygqdkaom taxmuftxm;udk wifjyavQmufxm;&ygonf bk&m;/


udpESifh pyfvsOf; OD;qEm"duonf y&dwfGwf a&pufcs ponfvkyfygu ocifjrwfqdkifu
r[kwfrrSef a&;om;jcif;om jzpfygonf bk&m;? OD;qEm"duESifh ocifjrwfqdkifwdkU tjyifrSm Sif;Mu&efom
&Sdygonf bk&m;/
pk'dwu OD;qEm"duudk,fwdkif yxrapm'emvTm wifoGif;pOfu Hk;awmfaSUwGif if;wdkU
y&dwfGwfMuaMumif;

0efcHajymqdkjcif;udk

wynfhawmfrsm;u

0rf;ajrmufEkarmf

om"kac:ygaMumif;

avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

148

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm; q&mpOfquf oif,lcJh&onfrSm y&dwfBuD;(11)okwfom jzpfygonf bk&m;?


y&dwfawmfrsm; bk&m;a[m ygVdawmfrsm; ygygonf bk&m;? vlaovljzpf OD;Ou|url if;a[maom
wdwfacGwGif y&dwfBuD;rsm;udk r,HkrMunf ypfy,f ykwfcwfxm;ygonf bk&m;? r,HkMunfHkrQru y&dwfBuD;
(12)okwf [lvnf; aumif; t&nf;BuD;vufusef[l vnf;aumif; tremy ajyma[mxm;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;vlwdkif;\ udk,fpdwfESpfyg; usef;rmrIonf ya,m* Owk tm[m& pdw ur [laom
tajccHtaMumif;rsm;ay:wGif wnfSdaeygonf bk&m;/
txufazmfjyyg

tajccHtaMumif;w&m;rsm;

rnDrQ

obm0vrf;aMumif;

azmufjyefvsuf

a0'emwpfck jzpfay:vmaom Ak'bmom &[ef;SifvlwdkUonf acwfrD aq;q&m0efESifh aq;rsm;udk


rSD0JMuonfhenf;wl y&dwfcsnf y&dwfa& paom pdwfyjyifenf; uHjrifhwifenf; emrf aq;wdkUjzifhvnf;
,xmblw obm0usus ukpm;vsuf SdMuygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;jrwfpGmbk&m;ocifudk,fawmfwdkif EIwfawmfwGwfwGwf Gwf a[mMum;awmfrlcJhaom edum,fig;&yf
yd#uoHk;oG,f

ygVdawmfrsm;rS

tSnfudk

ajrmfjrifawmfrlMuaom

aS;acwf

omoemawmfapmifh

rax&fjrwfBuD;rsm;onf xdky&dwfawmfrsm;udk waygif;wnf pkaygif; xkwfEkwf y&dwfBuD;[laom trnfjzifh


oD;jcm; usrf;wpfapmiftjzpf pDpOfxm;cJhMuygonf bk&m;/
vlaovljzpf OD;Ou|ESifh orm'd|dokawoe paom taygif;ygwdkUonf y&dwfawmfrsm;udk r,HkMunf
ykwfcwfqJa&;

xm;aomfvnf;

bk&m;Sifudk,fawmfwdkif

y&dwfawmfrsm;udk

cGifhycJhaMumif;

jrwfpGmbk&m;onf

&[ef;wdkUtm;

ygVdtaxmuftxm;rsm; Sdygonf bk&m;/


'DCedum,f

ygxdu0*f

tm#mem#d,okwfygVdawmf

atmufygtwdkif; tm#mem#d, t&Htwm;udk oif,lavhvm aqmifxm;Mu&ef wdkufwGef;awmfrlxm;onfudk


awGU&ygonf bk&m;/
O*PSmx bdua0 tm#mem#d,H &uH y&d,mykPmx bdua0 tm#mem#d,H &uH? "ma&x
bdua0 tm#mem#d,H &uH? twoH[dwm bdua0 tm#mem#d,m &um bduLeH bduLeDeH
OygoumeH OygodumeH *kwd,m &um, t0d[om, zmok0d[m&m,mwd/ ('D? 3? 174/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

149

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

&[ef;wdkU

tm#mem#d,rnfaom

y&dwft&Htwm;udk

oif,lMuukefavmh?

&[ef;wdkU

tm#mem#d,rnfaomy&dwf\ t&Htwm;udk tzefzef avhvmMuukefavmh? &[ef;wdkU tm#mem#d,rnfaom


y&dwft&Htwm;udk

aqmifMuukefavmh?

&[ef;wdkU

tm#mem#d,rnfaom

y&dwft&Htwm;onf

tusdK;pD;yGm;ESifhpyf\? tm#mem#d, rnfaom y&dwft&Htwm;onf &[ef;a,mufsm; &[ef;rdef;r


Oygouma,mufsm;

Oygodumrdef;rwdkU\

tumtuG,f

tapmifhta&Smuf

jzpfjcif;iSm

rqif;&Jryifyef;jcif;iSm csrf;ompGm ae&jcif;iSm jzpf\/ ('D? jref-3? 194/)


0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;0denf;yd#u

ygpdwfygVdawmf

bduKeD0dbif;

wd&pmeuxm

odumyk'f

ESpfck\

temywd0g&wdkUvnf;temywd *kwwm,? y&dwH y&d,mykPmwd/


temywd *kwwm,? y&dwH 0gapwd/ (0d? 2? 402-403/)
[k ab;&efrS vHkcHa&;twGuf y&dwfudk oif,lydkUcsaom &[ef;rdefrtm; tmywfrS uif;vGwfcGifhay;aom
ynwfcsufudk awGU&ygonf bk&m;/
odumyk'f cGifhytyfaom y&dwf[lonfy&dwEd ,uy&wem*r@vm'dab'H oArd 0wd - (0d |? 3? 215/)
[laom t|uxmESifh tnD wapo&JEkdifrEef? ajrGEdkifrEef ponfwkdU jzpfygonf bk&m;/ bk&m;a[m
r[kwfaom rEefrsKd;udkyif oif,lcGifh ydkUcscGifh yawmfrlonfqkdvQif bk&m;a[mjzpfonfh y&dwfwkdUudkrlum;
txl;qdkzG,frSd cGifhyjyD;yif jzpfygawmhonf bk&m;/ xkdUtjyif &[ef;rdef;rwkdUtm; cGifhyonf qkdxm;ojzihf
&[ef;a,mufsm;ESifhwuG vl'um? 'umrwkdUtm;vnf; cGifhyjyD;yif jzpfygawmhonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmfwkdU bk&m;NrwfpGmbk&m;
bmoma&;vkyfief;wpf&yf

y&dedAmefpHvGefawmf
jzpfcJhygonf

rljyD;aemufvnf;
bk&m;/

t|uxmq&m

y&dwfonf

ta&;MuD;aom

tSifr[mAk'aCmorax&f

ay:xGef;csdefjzpfonfh omoemESpf udk;&mausmf wpfaxmifcefUvnf; y&dwfGwfzwfrIudk Ak'bmom0ifwkdU


vkdufemusifhoHk;cJhMuaMumif; od&ygonf bk&m;/
yg&mZduPf t|uxm ('k? 67) vnf; vlwkdUtwGuf y&dwfGwfay;rIESifh ywfouf
&[ef;awmfwkdU vdkufemp&mrsm;udk jyqkdxm;ygonf bk&m;/ if;onfvnf; xkdtcgu vlwkdUonf rdrdwdkU
ta&;udp ay:aygufvmaomtcg &[ef;awmfwkdUudk yifh y&dwfw&m; em,lavhSdyHk taxmuftxm;wpf&yf
jzpfygonf bk&m;/ xkdusrf;yif y&dwfa&? y&dwfcsnf taMumif;rsm;udkyg wygwnf; jyqdkxm;ojzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

150

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

y&dwfa&? y&dwfcsnfwkdUudk ab;&efwm;qD;a&;twGuf ,HkMunfpGm toHk;yjcif;onfvnf; xkdtcgu


tom;usvsufSdaom bmoma&;vkyfief; wpfckjzpfaMumif; odEkdifygonf bk&m;/
jrefrmEkdifiHvnf; yk*HacwfOD;ydkif;uyif y&dwfGwfzwfrI &SdcJhaMumif; ausmufpmtaxmuftxm;rsm;
t& od&Sd&ygonf bk&m;/ usefppfom;rif;MuD;onf eef;awmfaqmufvkyfaomtcg tSift&[H tr;Sdaom
&[ef;awmf (4108) yg;wkdUudk y&dwfr*Fvm GwfapcJhonf[k usefppfom;rif;w&m;MuD;\ eef;awmf
rGefausmufpm jrefrmjyef pmrsufESm (47-48) wGif awGUSd&ygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmfwkdU bk&m;y&dwfawmfrsm;onf

twefwefaom

ab;&eftE&m,frsm;udk

umuG,fwm;qD;Edkifonf[k

qkdaomfvnf; y&dwfGwfzwfem,lenf;rusygu tusKd;&rnf r[kwfygbk&m;/ y&dwfGwfzwf em,lenf;


usap&ef y&dwfGwfolwkdU jynhfpHk&rnfh t*Fg (3) yg;ESifh y&dwfem,lolwkdU jynfhpHk&rnfh t*Fg (3) yg;udk
odxm;&ygrnf bk&m;/
'DCedum,f

ygxdu0*f

t|uxm

tm#mem#d,okwf

pmrsufESm

149

vmaom

y&dwfGwfolwkdUjynfhpHk&rnfh t*Fg (3) yg;rSm (1) teufo'gwkdUudk okwfoif aumif;pGm oif,lxm;jcif;?


(2) yk'fAsnf;wkdUudk r,kwfap&? jynfhpHkatmif avhvmusufrSwfxm;jcif;?
(3) vmbfvmbudk riJh? ArwmaSUxm; Gwfqdkjcif;?
wdkU jzpfygonf bk&m;/
rdvdEyOm (155) vmaom y&dwfemolwkdU jynfhpHk&rnfh t*Fg (3) yg;rSm
(1) yOmeE&d,uH rSdjcif;?
(2) edw,rdpm'd|d r[kwfjcif;?
(3) y&dwfwefcdk;ukd ,HkMunfjcif;?
wkdU jzpfygonf bk&m;/
pum;t& owdy&ef wpfcsufrSm rdrdwdkUudk,fwdkifu Ak'"r t,lrSefrS? wdrf;,drf;aeolrsm;
jzpfygu y&dwftmedoif y&dwftusKd; r&Ekdifygbk&m;/ xkdUaMumifhyif OD;Ou|wkdUu rdrdwkdUrcHpm;Edkifonfh
t&omjzpf ]ajracG;u opfyifay:u oyspfoD;csOfonf} [k ajymaom yHkjyifuJhokdU y&dwfawmfrsm;udk
y,favoavm pOf;pm;zG,f jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmfwkdU bk&m;wynfhawmfrsm; avQmufxm;cJhonfh y&dwfawmfrsm;onf bk&m;udk,fawmfwkdifa[m Ak'bmodw
jzpfjcif; q&mpOfquf vdkufemusifhoHk;tyfonfh Ak'bmom0if &[ef; Sif vlwkdU\ wefzdk;rjzwfEkdifonfh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

151

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bmoma&;tarG? ,Ofaus;rI tarGMuD;wpfck jzpfjcif;? y&dwfawmfrsm;udk Gwfol? emol ESpfOD;ESpfzuf


t*FgpHkpHkjzifh Gwfzwfo&Z,f em,lu ypKyef oHo&m ESpfjzmtusKd; yGm;wkd;aMumif; jzpfjcif;wkdUudk ax&0g'
yd#uwfawmf

taxmuftxm;rsm;jzifh

avQmufxm;wifjyjyD;

jzpfygonf/

xkda'oemawmfrsm;t&

y&dwfawmfrsm;ESifh y&dwfGwfzwf o&Z,fawmfrlMuaom oHCmawmfrsm;? y&dwfemol Ak'bmom0ifrsm;


tay:

ykwfcwfpGyfpGJ

ajymqkdrIrsm;onf

t"r0g'rsm;om

jzpfaMumif;?

xdkt"r0g'udk

a&;om;a[majymaeMuolrsm;onfvnf; t"r0g'Drsm;om jzpfaMumif; 0dedp, yay;awmfrlMuyg&ef


avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

152

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daoo apm'em trSwf (12)

12/

yxrapm'emvTmwGif yg0ifaom trSwf (12) apm'em (ouFef;ESifh 0wfxnf? qHawmfESifh jrif;jrD;)

udpudk ax&0g' yd#uwfawmfvm om"uwdkUjzifh xyfrHavQmufxm;yg&ap bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

xkdtrSwf (12) apm'emvTmwGif Ak'bmom0if olawmfpifwkdU txGwftjrwfxm;

qnf;uyfudk;uG,f&m jzpfaom "gwfawmf? arGawmf? apwDykxdk;? kyfyGm;qif;wkawmfrsm;udk ylaZmforI y&m


Ak'bmom0ifrsm;

o'gw&m;ysufjym;atmif

rawmfrw&m;

a&;om;

ajyma[mjcif;rsm;udk

apm'emxm;cJhygonf bk&m;/
2/

rawmfrw&m; a&;om;xm;csufrsm;teuf(u) ouFef;ESifh vlwdkU\ t0wfykqdk; bmrQrxl;jcm;? twlwl[k qdkxm;jcif;?


(c) bk&m;Sif\ qHawmfESifh jrif;jrD;? jrif;jrD;u ydktoHk;0ifonf[k qkdxm;jcif;?
(*) "mwfawmf? arGawmf tpSdonfwkdUudk trIdufodkufrsm;[k qkdxm;jcif;?

wkdUonf t&[w'ZouFef;ESifh "mwfawmfarGawmf ponfwdkUudk r,HkrMunf ypfy,f tremy a&;xm;jcif;


jzpfygonf bk&m;/
3/

orm'd|d okawoetzGJU0ifwkdU\ Mo0g'gp&d,MuD;jzpfaom OD;Ou|onf toHk;0ifrIESifh

wefzdk;SdrIudk cGJjcm;rodEkdifSmaomol jzpfygonf/ kyfrsufvHk;onf toHk;0ifrIudkom MunfhwwfjyD;


emrfrsufvHk;u wefzdk;udk odwwfygonf bk&m;/ olUrSm kyfrsufvHk;om Sdygonf bk&m;/ Oyrm-wefzkd;ukd
odyfrodaom awmom;wpfa,muftm; pdefwpfyGifhESifh ykqdk;wpfxnfudk b,f[m,lrvJ ar;vQif ykqkd;udkyJ
,lygvdrhfrnf bk&m;/
odkUjzpfwefzdk;udk rodolyDyD Ak'bmom0ifwkdUu wefzdk;xm;aom t&[w'ZouFef;ESifh qHawmf
ponfwdkUudk ykwfcwfa0zefrdjcif; jzpfSmygonf bk&m;/

ouFef;ESifh 0wfaMumif uGmjcm;yHk


4/

,if;odkU ykwfcwfxm;csufrsm;onf atmufyg ax&0g'yd#u? a'oemawmfrsm;ESifh

vHk;0qefUusif t"r0g'rsm;om jzpfonfhtjyif if;t"r0g'udk xlaxmifcJhaom OD;Ou|ESifhwuG


taygif;tygrsm;onf t"r0g'Drsm;omjzpfaMumif; apm'emtyfygonf bk&m;/
5/

ouFef;ESifh vlwkdU\ t0wfykqdk;\ jcm;em;yHkudk ax&my'gef ygVdawmf atmufygtwkdif;

a[mxm;ygonf bk&m;/
yaE 'doGme umom0H? qdwH "dVrudwH/
od&o tOdv uwGm? *EdwAH od'ZH/ (ck? 3? 52/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

153

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t&[w'Z ac: &[ef;omraPwkdU\ ouFef;udk vrf;udvrf;Mum; rpifrsm; tvdrf;vdrf;


uyfjidaeaomfvnf; vlwkdUSdcdk;ylaZmftyf\/ yg&mZduPf t|uxmyAZdw y&dabm*g [d tm*g&dumeH apwd,Vmeda,m (0d |? 2? 67/)
[k zGifhqkd\/ rSef\/ &[ef;wkdU toHk;taqmifjzpfaom ouFef;ponfonf? vlyk*dKvfwdkUtm; apwDxdkuf\/
wGif pk'dwuyk*dKvfrsm;tm; ar;vdkonfrSm jynfaxmifpk qkdS,fvpforw jrefrmEkdifiHawmf
tvHudk vufESD;pkwfuJhodkU toHk;yxdkufygoavm? jycJhygoavm[k ar;vdkygonf/
6/
uRefoabmuf

wynfhawmfrsm;\ jrefrmEdkifiHudk ESpfaygif;wpf&mausmf t*Fvdyfe,fcsJU vufatmuf


jzpfae&onfhb0rS

wkdif;jynfvGwfvyfa&;&atmif

ud;yrf;aqmifGufoGm;Muaom

AdkvfcsKyfatmifqef; paom tmZmenfacgif;aqmifMuD;rsm; Sdygonf bk&m;/ xkdtmZmenfMuD;rsm;\


wkdif;jynfhtay: yay;zl;aom aus;Zl;w&m;udk axmufxm;*kPfyonfhtaejzifh jynfolvlxku tjrJwef;
trSwfw&Sdap&ef kyfxkMuD;rsm;? "mwfyHk yef;csDum; ponfrsm; xkvkyfa&;qGJ rSwfwrf;wifum aus;Zl;qyf
*kPfyvsuf SdMuygonf bk&m;/
7/

xdkenf;yrmru qHawmf"mwfjrwfocif oHk;vlUSifonf oHk;avmuom;rsm; tkd em ao

0#f'kuab;qkd;rS u,fwifawmfrlcJhygonf bk&m;? ,ckvnf; jrwfAk'\ enf;rSef pepfrSefwkdUjzifh


u,fwifaeqJ jzpfygonfbk&m;/ aemifudkvnf; jrwfAk'omoem ruG,frcsif; u,fwifaeOD;rnf
jzpfygonf

bk&m;/

odkUaom

rEIdif;,SOftyf

aus;Zl;awmf

*kPfawmf

teEtaygif;udk

atmufarh,HkMunfrIjzifh qHawmf "mwfawmf arGawmf ponfwkdUukd jrwfEkd;orI dkaoorI udk;uG,forI


yaeMu&ygonf bk&m;/
8/

qHawmf "mwfawmf arGawmf ponfwkdUukd bk&m;Sif\ ukd,fyGm;awmftjzpf dkaojrwfEdk;

Sdckd;ylaZmfMuukefaom

ow0gwkdUonf

"mwfawmf

arGawmfESifh

apwDkyfyGm;awmfrsm;udk

ylaZmf&m

oufawmfxifSm; bk&m;uJhodkU pdwfxm;EkdifvQif tusKd;w&m; twlwl&Edkifonf/ pdwfxm;rIomvQif


vkd&if;y"mejzpfonf[k atmufygtwkdif; bk&m;Sifa[m a[mMum;xm;cJhygonf bk&m;/
a,m ap ylaZ,? orK'H? wd|EH avmuem,uH/
"mwHk omoyrwrd? edAKwmyd ykZa,/
oar pdwyom'rSd? orH yknH r[*wH/
wom xkyH u&dwGme? ykaZ[d Zde"mwka,m/ (ck 3? 168/)
wd|aE edAKaw pmyd? oar pdaw orH zvH/
apawmyPd"da[wk [d? owm *pEd ok*w/ (ck 2? 66/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

154

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

vloHk;yg;wkdU\

tMuD;tr;

em,ujzpfawmfrlaom

oufawmfxifSm;

jrwfpGmbk&m;udk

ylaZmfouJhokdU y&dedAmef pHvGefawmf rljyD;aom bk&m;Sif\ rkefnif;aphrQavmufaom "mwfawmfudkvnf;


ylaZmfav/
Munfdkaomfpdwf ,dkzdwfwlnDvQif aumif;rIukokdvfvnf; wlrQonf/ xdkUaMumifh apwDykxdk;
yvkyf bk&m;"mwfawmfrsm;udk ylaZmfav/
oufawmfxifSm; bk&m;jzpfap? y&dedAmef pHvGefawmfrlaom bk&m;jzpfap? pdwfxm;rI wlrQvQif
tusKd;&vm'fvnf; wlrQayonf/ rSef\/ pdwf\ awmifhwarQmfvifhcsuf t&omvQif ow0gwkdUonf
ok*wdbHkodkY a&mufMu&jrJ jzpfayownf;/
9/
pMu0aw;rif;?

apwDykxdk; wnfxm;udk;uG,fxdkufaom bk&m;jrwfpGm? yapuAk'g? bk&m;wynfhom0u?


av;yg;wkdUudk

xlyg&[

xkdufonfukdvnf;

bk&m;jrwfpGm

atmufygtwkdif;

rdefUawmfrlygonf bk&m;/
pwma&mar tmeE xlyg&[m/ uwar pwma&m/ wxm*awm t&[H ormorKa'g
xlyg&a[m? yapuAk'g orKa'g xlyg&a[m? wxm*w om0aum xlyg&a[m? &mZmpu0wD
xlyg&a[mwd/ ('D? 2? 117/)

jrefrmjyef
tmeEm av;yg;ukefaom yk*dKvfwdkUudk apwDwnfxdkufukef\/ tb,fav;yg;wkdUenf;[lrlylaZmftxl;ukd cHawmfrlxkdufaom (tvHk;pHkaom w&m;wdkUudk) udk,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom jrwfpGmbk&m;udk
apwDwnfxkduf\/ yapuAk'gudk apwDwnfxkduf\/ jrwfpGmbk&m;\ om0uudk apwDwnfxkduf\/
pMu0aw;rif;udk apwDwnfxkduf\/ (av;yg;wkdUwnf;)/ ('D? jref? 2/ 136/)
10/

bk&m;Sif

udk,fawmfjrwf\

"mwfawmf?

arGawmf?

qHawmf

paom

apwDykxdk;

kyfyGm;qif;wkawmfrsm;udk vlewfjA[m ow0gtaygif;wkdU Sdcdk;ylaZmfjcif;udk ycJh&m y&dedAmef pHvGefawmf


rljyD;aom bk&m;Sifudk,fawmfjrwfESifh xyfwlxyfrQ Munfvifaom yoEo'gjzpfrIjcif; wlnDvQif
wlaomtusKd;tmedoifrsm;udk

&Sdckd;ylaZmfaomoltm;

cHpm;xkdufonf[k

bk&m;jrwfpGm

atmufyga'oemawmfjzifh rdefYawmfrlygonf bk&m;


udOmeE tw0oH y#dp wxm*awm t&[H ormorKa'g xlyg&a[m? ]]t,H w
b*0awm t&[awm ormorK' xlayg}} wd tmeE A[kZem pdwH yoma'Ed? aw ww pdwH
yoma'wGm um, ab'g y&H r&Pm ok*w o*H avmuH OyyZEd/ 'H acg tmeE tw0oH
y#dp wxm*awm t&[H ormorKa'g xlyg&a[m/ ('D? 2? 118/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

155

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

tmeEm tb,fodkUaom tusKd;xl;udkpGJ ylaZmftxl;udk cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHkaom


w&m;wkdUudk) udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom jrwfpGmbk&m;udk apwDwnfxkdufoenf;/
tmeEm ]] (apwD) onf ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom (tvHk;pHkaom w&m;wkdUudk)
udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom xkdjrwfpGmbk&m;\ apwDawmf[k vltrsm;wdkUonf pdwfjzihfMunfdkukef\/
xkdolwkdUonf

xkd

(apwD)

pdwfjzifhMunfdkjyD;aom

cEmudk,fysufpD;

aojyD;onfrSaemuf

aumif;aomvm;&m ewfjynfodkU a&muf&ukef\/


tmeEm ]]tusKd;xl;udk pGJ ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom (tvHk;pHkaom w&m;wdkUudk)
udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom jrwfpGmbk&m;udk apwDwnfxkduf\/ ('D? jref? 2? 137/)
11/

uvd*FaAm"dZmwf t|uxm pmrsufESm (229) vnf; bk&m;Sif udk,fawmfjrwf

y&dedAmefpHvGefawmfrljyD;aemuf

lyum,jzpfaom

cEmawmfudk

pGJjzpfaom

om&D&du

"mwfawmf?

bk&m;Sif\ toHk;taqmifjzpfaom oydwf y&du&m paom y&dabm*? bk&m;Sifudk &nfrSwf


xkvkyftyfaom kyfyGm;qif;wkawmfwdkUonf apwDxkduf\ [k zGifhqkdrdefUawmfrlxm;ygonf bk&m;/
12/

'DCedum,f ygxdu0* t|uxm pmrsufESm (81-82) vnf; "mwfawmfawG SdaeorQ

bk&m;Sifvnf; oufawmfxifSm; Sdonfrnfay\ [k jyqkdxm;ygonf bk&m;/


13/

odkU ponfjzifh ouFef;awmf? qHawmf? "mwfawmf paom ylZm&[ ylaZmfxdkufonfwkdUudk

ylaZmforIy&m tusKd;&yHk tzHkzHkudk tjrGufrQ avQmufxm;jyD;ygjyD bk&m;/


vlaovljzpf OD;Ou|ESifh taygif;ygwkdU\ "mwfawmfarGawmf ponfrsm;tay: uJh&JUIwfcs
ykwfcwfqJa&;rIrsm;onf

t"r0g'rsm;omjzpf

xkdt"r0g'rsm;udk

vkdufema&;om;

jzefUjzL;aeolrsm;onfvnf; t"r0g'Drsm;omjzpfaMumif; qHk;jzwfay;awmfrlyg&ef avQmufxm;tyfygonf


bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

156

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daoo apm'em trSwf (13)

13/

bmomomoem\ wifhw,frIwpfck[k qkdxkdufaom Ak'bmom ,Ofaus;rIESifh pyfvsOf;onfh

"avhxkH;pHrsm;udk tvkdqkd;jzifh tjrpfrSvSefvsuf wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf 0daoo apm'emcsufyg


bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;1/

,if;apm'emcsuf trSwf (13) wGif

(u)

bk&m;Sdckd;jcif;?

ypnf;trsKd;rsKd;jzifh

ylaZmfjcif;?

*kPfawmfyGm;jcif;?

OykofoDv

aqmufwnfjcif; ponfwkdU tusKd;Sdonf[k r,HkMunfjcif;?


(c)

apwDykxdk;rsm;udk tkwfcJ ausmufcJrsm;[k jrifjcif;?

(*)

yk*Hbk&m;ykxdk;rsm; xdef;odrf;apmifhaSmuf xm;jcif;udk rESpfoufjcif;?

[laom tcsufoHk;csufudk awGU&ygrnf bk&m;/


2/

&wemoHk;yg;udk ypfy,fxm;Muonfh vlMurf;vl&rf;wkdU aexkdif&m tdrf? aus;Gm? &yfuGuf?

rdUe,f? wkdif;jynfrsm;rSm at;csrf;om,mrI rSd 'kutwd jzpfMurnfudk odjrifMuaom Ak'bmom


rdaumif;zcifrsm;onf rdrdwdkU\ om;orD;rsm;udk i,fpOfrSp Moumo oifay;jcif;? qDrD;awmf? qGrf;awmf?
yef;awmf uyfvapjcif;? wdyd aom b*0g ponfh *kPfawmfwkdUudk oifay;jcif; ponfjzifh
vl,Ofaus;uav;rsm;jzpfatmif yjyifay;wwfMuygonf/ Ak'jrwfpGm\ ausmif;'um temxydPfvnf;
ol\om; umvudk uav;uduf rkefUzdk;ay;yif Ak'bmom ouf0if,HkMunfatmif yvkyfcJhygonf/
tb,faMumifhenf;qkdaomf cka&maemifyg at;csrfom,m csrf;omMuzdkUyif jzpfygonf bk&m;/
3/

bk&m;Sifudk,fawmfjrwfuvnf; rdrdpum;udk em;axmifrnfh apmifhaSmufxdkufolwkdUukd

&wemoHk;yg; ouf0if,HkMunfa&; oDvaqmufwnfa&;wdkU oGif;ay;&rnf[k r[m0*oH,kwf ygVdawmf


yXr rdwmrpokwf enf;Tefvrf;jy xm;ygonf bk&m;/
,ckenf;Tefcsufudk om"utjzpf wifjyygrnf bk&m;/
a, aw bdua0 tEkuar,smx? a, p aomwAH ran,sKH? rdwm 0g trpm 0g mwD
0g omavm[dwm 0g? aw bdua0 pwlok aomwmywdr*Fok orm'aywAm? eda0aowAm?
ywd|maywAm/
uwarok pwlok Aka' ta0pyoma' orm'aywAm eda0 aowAm ywd|m aywAm
]]wdyd aom b*0g/ y/ owma'0 rEkmeH Aka'g b*0g}} wd/ "ar / y/ oHaC/ y/
t&d,uaEok oDavok orm'aywAm eda0aowAm ywd|maywAm tca@ok/ y/ orm"d
oH0wedauok/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

157

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a, aw bdua0 tEkuar,mx? a, p aomwAH ran,sKH rdwm0g trpm 0g mwD 0g

omavm[dwm 0g? aw bdua0 arok pwlok aomwmywdr*Fok orm'aywAm eda0aowAm


ywd|maywAm/ (oH? 3? 317-318/)
ygVdem;rvnfolawGtwGuf jrefrmjyefudk xkwfEkwfazmfjyygrnf bk&m;/

jrefrmjyef
&[ef;wdkU ... tpOfoem; (apmifhaSmuf) xkdufukefaom olwkdUukdvnf;aumif;? rdrdpum;udk
vdkufemvdrhfrnf[k rSwfxif&ukefaom rdwfaqG? cifyGef;? aqGrsKd;om;csif;wkdUudk vnf;aumif;? aomwmyef
t*Fgav;rsKd;wkdU

aqmufwnfaptyfukef\/

oGif;xm;tyfukef\/

wnfaptyfukef\/

tb,fav;yg;wkdUenf;/ xkdjrwfpGmbk&m;onf ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom taMumif;aMumifhvnf;


t&[H rnfawmfrl\/ y/ ewfvlwkdU\ q&mjzpfawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; owma'0 rEkme
rnfawmfrl\/ (opmav;yg; w&m;wkdUudk) odapawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; Ak' rnfawmfrl\/
bkef;wefcdk;MuD;awmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; b*0g rnfawmfrl\-[k jrwfpGmbk&m; rwkefrvIyf
Munfdkjcif; aqmufwnfaptyfukef\ oGif;xm;tyfukef\/ wnfaptyfukef\/ w&m;awmf/ y/
oHCmawmf/ y/ rwkefrvIyf Munfdkjcif;ESifh jynfhpHk\/ rusKd;rayguf rajymufrusm;ukefaom/ y/
wnfMunfrI orm"dudk jzpfapwwfaom t&d,mwkdU ESpfouftyfaom oDvwkdU aqmufwnfaptyfukef\/
oGif;xm;tyfukef\/ wnfaptyfukef\/ &[ef;wdkU ... tpOfoem; (apmifhaSmuf) xkdufukefaom
olwkdUukdvnf;aumif;?

rdrdpum;udk

vdkufemvdrhfrnf[k

aqGrsKd;om;csif;wkdUudk

vnf;aumif;?

aomwmyef

rSwfxif&ukefaom

t*Fgav;rsKd;wkdU

rdwfaqG?

cifyGef;?

aqmufwnfaptyfukef\/

oGif;xm;tyfukef\/ wnfaptyfukef\/ (oH? jref? 3? 319/)


4/
,Ofaus;rI

jrefrmEkdifiHawmf
*kPfta&mifukd

&wemoHk;yg;tay:

apwDykxdk;rsm;onf

xGef;ajymifaponfhtjyif

Munfdkjcif;wnf;[laom

jrefrmhusufoa&udkaqmifum
zl;jrif&ol

Ak'bmom0if

aumif;rIukodkvfw&m;rsm;

jrefrmEkdifiH\
olawmfpifwkdU\

wkd;yGm;aponfhtjyif

bk&m;pum;awmfudk vkdufemyusifhMuojzifh vlUGmewfxH edAmefwdkifajrmuf aumif;usKd;a&mufapEkdifygonf/


Oyrm trdtz "gwfyHkudk jrifvQif rdb*kPfaus;Zl;udk jyefvnfatmufarhEkdifjcif;? rdb\qHk;rpum;wkdUudk
jyefvnftrSwf& vkdufemjcif; ponfwkdUuJhokdUyif jzpfygonf/
5/

tn0g'D yk*dKvfwkdUonf OD;Ou|\ "mwfyHukd &ifxkd; tjrwfwEdk; yaeMuygvsuf

Ak'bmom0if olawmfpifwdkU\ udk;uG,f&m apwDykxdk;usumrS tkwfcJausmufcJrsm;udk twkvkyfxm;onf[k


apmfapmfum;um; ajym&ufjcif;rSm vl,Ofaus;wdkU\ tajccHw&m;uav;rQ rSd&m a&mufaeMuygonf/
apwDykxdk;udk

tkwfcJausmufcJrsm;udk

twkvkyfxm;onf[laom

pum;onf

ax&ty'gef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

158

ygVdawmf-

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wH ykyH MopdedwGme? ok*EH *EdwH okwH/
xlyH uwGme ykvdae? Ak' tbda&my,/ (ck? 3? 316/)

ponfjzifh oJyHkapwD yvkyfum ykef;nufyef;udk v'gef;cJhaom ukodkvfaMumifh &[Em tjzpfodkUwkdifatmif


a&mufcJhaom ykEm*ykyrax&f\ jzpfawmfpOf a'oemESifh qefUusif&um; t"r0g'om jzpfygonf bk&m;/
6/

EkdifiHawmftpdk;&ESifhwuG

Munfdko'gyGm;

Ak'bmom

bk&m;udk&nfrSef;um

aS;tusqHk;aom

jrefrmvlrsKd;wkdUonf

tm;xm;udk;uG,f&m[k

jrefrmh,Ofaus;rI

yk*HSd

apwDykxdk;rsm;udk

todtrSwf

yMuonfhtjyif

wpf&yftaejzifhvnf;

tvGefjrwfEdk;Muygonf/

tvGefESpfoufMuygonf/ tvGefcifrifMuygonf/ tvGefwefzkd;xm;Muygonf/ tvGef*kPf,lMuygonf/


xdkUaMumifh rysufrpD;atmif xdef;Mu? odrf;Mu? apmifhMu? aSmufMu? yMu? jyifMuESifh
rQumvMumatmif wnfapcJhMuygonf/
8/

yk*Hbk&m;rsm;

ajrivsif'PfaMumifh

ydusysufpD;oGm;aMumif;

owif;Mum;&aomtcg

,Ofaus;aom Ak'bmom0if olawmfpifwkdUonf 0rf;enf;yufvuf pdwfvufrcsrf;rom vGefpGmESajrmrI


jzpfMu&ygonf/ yjyifay;rnfholudk rSef;qwrf;wMuonf/ EkdifiHawmftpkd;&u yk*Hbk&m;rsm; jyifqifzkdU
tvcHvdkufonfqkdvQif

wpfOD;csif;taejzifhvnf;aumif;?

wpf&yfuGufcsif;

taejzifhvnf;aumif;?

wpfrdUe,f? wpfoif;? wpfzGJUcsif; taejzihfvnf;aumif; ololigig o'gjzLazG;vsuf tvay;um


,Ofaus;rI jrwfEkd;olwkdU\ wm0efudk ausyGefapcJhMuygonf/ EkdifiH&yfjcm; wkdif;jynfrsm;uyif ay;Mu?
urf;Mu?

ulMu?

vMuygonf/

udk,fwkdif

ray;vEkdifolwkdUuvnf;

olwpfyg;

ay;vonfudk

0rf;ajrmuf0rf;om om"kac:Muygonf bk&m;/


9/

odkUaomf

ukd,fwkdif

ray;rvonfhtjyif

ay;Mu

vMuolrsm;ukdyif

jiLplMujyD;

]]csKd;uyfaeaom tawG;tac:[lonf ajymif;vJ&ef cJ,Of;ygbdawmif;}} [k uJh&JUvsuf Ak'bmom


jrefrmwdkU\

,Ofaus;rIorkdif;udkjzwf

tdkif;ZmwfoGif;csifolrsm;

tHkeJUusif;eJU

tzGJUeJU

toif;eJU

SdaeMuygwum;[k owdxm; "roHa0* yGm;Mu&ygonf bk&m;/


10/
em;rvnfjcif;?

Moumo
tjcm;aom

uefawmhcef;udk

toem;cHaeonf[k

bmomt,lrsm;ESifh

ajymjcif;onf

a&maxG;aejcif;aMumifh

Ak'bmompepfudk

jzpfygonf/

bmoma&;

tjrifrSdolwdkU\ a0zefcsufrQ jzpfygonf/ pifppf Moumo uefawmhcef;onf tpOftvm MuD;rm;aom


Ak'bmom ,Ofaus;rIudk xif[yfapvsuf Sdygonf/
11/

Ak'u aTudk rukdif& qkdygvsuf bk&m;aTcs&aumif;vm;[k ajymjcif;onfvnf; rqDrqkdif

pum;jzpfwef; ajymjcif;om jzpfygonf/ xkdokdU ajymolrsKd;tm; w&m;jy&ef rvG,fyg/ pum;aumif;


pum;qkd;udkyif cGJjcm;od&ef vG,frnfhvlpm;awG r[kwfyg bk&m;/
]od'wjzpfaom bk&m;} [k pum;oHk;xm;jcif;onf ]]oufawmfxif&Sm; oAk jrwfpGmbk&m;}}
[laom oHk;dk;oHk;pOfudk zsuf (0g) jrwfpGmbk&m;udk vlomref taetxm;rsKd; a&mufatmif ynmom;ygyg

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

159

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ESdrfa&;xm;aom pum;jzpfygonf bk&m;/ xkdoufSdbk&m;rSm '&0rfrxm;&yJ aTwd*HkapwDMuD;rsm; '&0rf


xm;&rvm;[k

aighxm;ygonf/

pum;udk

tav;teuf

rSwfom;xm;oifhygonf/

aTwd*HkrSm

'&0rfrSdapcsif jzpf[efwlygonf/ aTwd*HkrSmu ppfrSefaom Ak'bmom0ifwkdUu v'gef;xm;onfh


&wemawGu Sdaeayoudk; bk&m;/
12/
apwDykxdk;qkdif&m

tm;vHkudk

pkaygif;

Iwfcsa&;om;rIrsm;onf

aumufcsufcsMunfhvQif
tm*r,kwd

OD;Ou|ESifh

obm0,kwdvHk;0rSd/

taygif;ygwkdU\
Ak'omoem\

oefUSif;wnfwHh jyefUyGm;a&;udk tE&m,fyonfh t"rpum;&yfrsm;om jzpfygojzifh omoemawmftwGuf


xufjrufaom tqHk;tjzwf ay;yg&ef avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

160

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daoo apm'em trSwf (14)

14/

Ak'bmom0ifwdkU\ oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;? paom bmomrI

ukodkvfa&;qkdif&m udprsm;udk tydkoufouf tjzpfjzifh a[majyma&;om; zsufqD;jcif; apm'emqkdif&m


0daoo apm'em ycsufygbk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;Ou|0g'DwdkUonf oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyvkyfjcif; paom ukodkvfa&;vkyfief;rsm;udk
ryvkyfMuonfhtjyif xkdvkyfief;rsm; vkyfaqmifMuaom &[ef;Sifvlrsm;udkyif trsKd;rsKd; tzHkzHk tremy
ajymqkda&;om; aeMuygonf bk&m;/ xdkuJhodkU ajymqkda&;om; ,lqcsufrsm;onf Ak'yd#u ax&0g'ESifh
rudkufrnD zDvmqefUusifaeaom t"r0g'rsm; jzpfaMumif; wynfhawmfrsm; wifjyavQmufxm; vdkygonf
bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;wynfhawmfwkdY\ Ak'jrwfpGmonf udk,fawmfwkdif av;oacFsESifh urmwpfodef; umvywfvHk;
bk&m;jzpf&ef

yg&rDawmfwkdUukd

jznfhqnf;yl;awmfrlwJhtcg

'geyg&rD?

oDvyg&rDwkdUudk

tpxm;jyD;

jznfhqnf;yl;awmf rlcJhjcif; jzpfygonf/ xkduJhodkU udk,fawmfwdkif 'gerI-oDvrI ponfwdkUudk usifhoHk;awmf


rljyD;aemuf

oHo&mrS

uRwfvrf;SmMuolwkdUtm;vnf;

'gerI-oDvrI

ponfwkdUudk

yvkyfMu&ef?

xkdodkUyvkyfolwkdY vm;a&muf&rnfh *wdwkdUudk "r[',0dbif; odkUa[mMum;awmf rlygonf/


'geH 'wGm oDvH orm'd,dwGm OaygoxurH uwGm uw OyyZEd/ 'geH 'wGm oDvH
orm'd,dwGm OaygoxurH uwGm tayuap cwd,r[momvmeH o[AswH OyyZEd/ y/
tayuap y&edrdw0w0wDeH a'0geH o[AswH OyyZEd/ (tbd? 2? 437/)
'geudk ay;v oDvudk aqmufwnf OykofoHk;jcif; trIudky tb,fbHk jzpfukefoenf;?
'geudk ay;v oDvudk aqmufwnf OykofoHk;jcif; trIudk y tcsKdUwkdYonf cwd,r[momvac: rif;
aoaX;wkdU\

taygif;tazmf

ykPm;aoaX;wkdY\

tjzpfodkU

taygif;tazmftjzpfodkU

a&mufukef\/
a&mufukef\/

tcsKdUwkdUonf
tcsKdUwdkYonf

jAm[P

r[momvac:

*[ywdr[momvac:

olMuG,faoaV;wdkU\ taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/ tcsKdUwkdUonf pwkr[m&mZfewfwkdU\


taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/ tcsKdUwkdUonf wm0womewfwdkU\ taygif;tazmftjzpfodkU
a&mufukef\/ tcsKdUwkdUonf wkodwmewfwkdU\ taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/ tcsKdUwkdUonf
edre&wdewfwkdU\ taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/ tcsKdUwkdUonf y&edrdw0w0wdewfwkdU\
taygif;tazmftjzpfodkU a&mufukef\/ (taygif;tazmftjzpf[lonf tygt0if[k qkdvdkonf/)
xdkrSwyg;vnf; Ak'jrwfpGmwdkU\ tEkykAduxm [lonf tpOfjzpfaom w&m;pum; (a[mMum;&m)
wkdUvnf; 'geuxm? oDvuxm? o*uxm ponfwdkUudk tOD;rl a[mawmfrlavh Sdygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

161

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'geuxm oDvuxmESifh ywfouf Ak'jrwfpGm a[mMum;awmfrlcsufwkdUonf ax&0g'


yd#uwfawmf tjynfhtESuf Sdaeygonf/ odkUygvsuf OD;Ou|0g'D orm'd|d okawoetzGJU0ifrsm;ESifhwuG
taygif;yg aemufvdkufwpfpkwdkUu 'gerI oDvcHrIwkdUudk qefUusifajymqdkaeMuygonf/ ,if;wkdU\ xkdokdU
qefUusifajymqkdrI ,lqrIwkdUonf Ak'tvdkawmfus "r0g'D jzpfEdkifygrnfvm; bk&m;/ pifppftm;jzifh
t"r0g' rdpm0g'omvQifjzpfaMumif; wifjyavQmufxm;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;Ou|0g'D orm'd|d okawoetzGJU0ifrsm;ESifh wuG taygif;yg aemufvdkufwpfpkwdkUonf
Ak'bmom0ifwkdU\

qkawmif;ywemyjcif;?

qkay;jcif;rsm;udkvnf;

qefUusifbufy

uJh&JUIwfcs

a0zefajyma[m Muygukefonf/
wynfhawmfrsm;\ Ak'jrwfpGm udk,fawmfwkdifyif yg&rDq,fyg;? p&d,oHk;yg;? pGefUjcif;MuD;
ig;yg;wkdUudk yvkyfqnf;yl;awmfrlpOfu woedygwf q'EZmwf ]]oAkwmP y#da0"m, ar 'H yknH ypa,m a[mwkwd 'aE 'wGm}}
(Zmwu? |? 5? 53/)
uREkfyf\ aumif;rIonf oAkwmPfudk xkd;xGif;odSdjcif;\ taMumif; jzpfygapownf;[k
tpG,fwdkUudkvr[medygwf a0E&mZmwf]]oAkwmP ypa,m a[mwkwd yweH uwGm O'uH ygawwGm}}
(Zmwu? |? 7? 326/)
oAkwmPf\
qkawmif;ywemrI

taMumif;

yawmfrlygonf

jzpfygapownf;[kbk&m;/

oHo&m0#frS

qkawmif;rIudky

a&pufcsjyD;

uRwfvGwfvdkolwdkUtm;vnf;

rdrdwkdU

ukodkvfvufudkif SdpOfwGif qkawmif;ywemy&ef TefMum;awmf rlcJhygonf/


aw&oedygwZmwu tudwdZmwf odMum;rif;u]]0&H uy aw 'rd/ ,H udOd reodpod}} (ck? 5? 267/)
uyEG,fjzpfaom tudwd&aoh? oif\ pdwf tvkdSd&mqkrsKd;udk igay;rnf[k qkay;EkdifyHkudk
vnf;aumif;?
AmvH e ya e okaP? e p Amave oH0ao/
Amavevmy ovmyH? e ua& e p a&mpa,/ ( ck? 5? 267/)
Amvyk*dKvfudk ig rjrifvkd rMum;vdk/ Amvyk*dKvfESifh twlraevdk/ Amvyk*dKvfESifh ESD;aESmajymqkdrIudk
igryvdk? igrESpfoufvdk- [laom qkudk tudwd&aohu qkawmif;yHkudkvnf;aumif; awGUjrif&ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

162

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

O'gef;ygVdawmf

oky0gomokwf

aomwmyef

om0dum

jzpfaom

oky0gomonf

bk&m;Sifudkvnf;aumif;? w&m;awmfjrwf (edAmef) udkvnf;aumif;? oHCmawmfwkdUudkvnf;aumif; rjywf


atmufarhqifjcifvsufESifhyif om;oaEudk ckepfESpfwkdif vG,fxm;&jcif;? ckepf&ufwkdifwkdif *ArkV[laom
arG;zGm;cuf a0'emudk cHpm;&jcif; Sdae\/
xdktaMumif;udk aumvd,rif;om; oky0gom\ cifyGef;tm; avQmufapcdkif;aomtcg bk&m;ocif
udk,fawmfjrwfu okcdeD a[mwk oky0gom aumvd,"Dwm ta&m*g? ta&m*H ykwH 0dZm,wk-( ck? 1? 94/)
[k rdefUMum;vdkufavonf/ (qkay;vdkufjcif;yif jzpfonf/) odkU qkay;rdefUMum;jcif; pum;ESifh
wpfydifeufyif oky0gomonf csrf;omvsuf a&m*guif;oGm;um a&m*guif;aom om;awmfav;udk
zGm;jrifEkdifavonf/
xdkodkU qkay;jcif;? qkcH,lEkdifjcif;wkdUrSm qkcH,lvdkoluvnf; ukodkvfvufudkif Sdaevsuf &Sdonf/
oky0gom\ twdwfuHqkd;uvnf; ukefcef;csdef a&mufaeonf/ xkdUaMumifh bk&m;ocif udk,fawmfjrwfu
qkay;vdkufonfESifh csrf;omjcif;? a&m*guif;jcif; jzpf&avonf/ tu,f bk&m;ocif udk,fawmfjrwfu
xkdodkU qkray;rdygu oky0gomtm; xkdaemufvnf; txkduftavsmufaom umvywfvHk; xdkqif;&Jonf
ruRwfrvGwf pGJjrJaeOD;rnfyif jzpfaMumif;udk O'gef;t|uxm (tya&0g'tm;jzifh) jyqkdxm;awmfrljcif;
Sdayonf/
oH*g,emwif ax&0g'yd#uwfawmf r[m0gygVd t*Fkw&edum,f "ry' ponf xkdodkU
qkay;jcif;? qkawmif;jcif;wkdUudk rsm;pGm awGUjrif&ygonf/ yapuAk'g tSifjrwfwkdUonf opmav;yg;udk
tus,ftm;jzihf a[mjyawmfrljcif; r&SdMuyJ ]]pdwH ywdwH wk,SH? cdyar0 ordZwk}} [k qkay;rIudkom
yawmfrlcJhMuygonf/ ay;tyfaom olonfvnf; jynfhpHkpGm qk,lol ukodkvfSiftwGuf vdktyfaom tusKd;
&SdoGm;ygonf/
bk&m;tavmif;awmf okar"monf 'DyuF&m jrwfpGmbk&m;\ ajcawmf&if;0,f t*FgSpfyg;ESifh
jynfhpHkpGm bk&m;qkudk awmif;awmfrlcJh&m 'DyuF&m bk&m;ocif udk,fawmfjrwfuvnf; bk&m;jzpfqkudk
ay;aomtm;jzifh Asm'dwfpum; >rufMum;awmfrlcJhygonf/
uJhokdU

ax&0g'yd#uwfawmf

qkawmif;ywemyjcif;?

qkay;jcif;wdkUudk

Ak'0g'vrf;pOf

(usifhpOf) wpfcktjzpf a[mxm;cGifhyxm;ygvsuf OD;Ou|0g'D orm'd|d okawoetzGJU0ifrsm;ESifhwuG


taygif;yg aemufvdkufwpfpkwdkUu qefUusifzufy uJh&JUIwfcs a0zefajymMum;jcif;onf Ak'bmom
qefUusifaom

t"r0g'D

rdpm0g'DwkdU

jzpfMuaomaMumifhomwnf;

[k

wynfhawmfrsm;

wifjyavQmufxm;&jcif; jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

163

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;OD;Ou|0g'D orm'd|d okawoetzGJU0ifrsm;ESifh aemufvdkufaemufygwdkUonf aooludk&nfrSef;


oydwfoGwfqGrf;auR;jcif;udk

tydktvkyf[k

,lqxm;Muygonf

bk&m;?

a&pufcsjcif;?

trQa0jcif;wkdUudkvnf; ypfy,fMuygukefonf bk&m;/


bk&m;ocif udk,fawmfjrwfonf wda&muk#okwf ygVdawmfOEar O'uH 0k|H? ,xm edEH y0wwd/
{0ar0H awm 'dEH? aywmeH Oyuywd/ (ck? 1? 81/)
ukef;jrifh GmoGef;tyfaom rdk;a&onf csKdifh0Srf;&Sd&modkU pD;qif;ouJhodkU twlyif rSmbuf
b0u ay;vtyfaom tv\tusKd;onf xkdrSmbuf ayw*wd Sdol (b0woGef uG,fvGefol) wdkUtm;
jzpfayonf[k a[mawmfrltyfygonf/
t*Fkw& 'ou edygw ZmPkamPdokwf " ye jAm[P {uapm ygPmwdygwD a[mwd/ y/ rdpm'd|daum a[mwd? aom
um, ab'g y&H r&Pm aywd0do,H OyyZwd/ a,m aywd0do,dumeH owmeH tm[ma&m?
awe aom ww ,maywd/ awe aom ww wd|wd/ ,H 0g ye awm tekya0pEd
rdwmrpm 0g mwdom avm[dwm 0g/ awe aom ww ,maywd/ awe aom ww wd|wd?
'H acg jAm[P XmeH? ,w Xdw wH 'geH OyuywDwd/ (tH? 3? 479/)

jrefrmjyef
ykPm; avmu tcsKdUaomolonf ow0gtoufudk owfavhSd\/ y/ rSm;,Gif;aom
t,lSd\/ xdkolonf cEmysufa<u aovGefonf\ aemuf jydwmbHkXmeodkU a&muf\/ xkdolonf
jydwmbHkom; jzpfaom ow0gwkdU\ tpmt[m&jzifh xdkjydwmbHkXme aexkdif&\/ odkUr[kwf xkdoltwGuf
taqGcifyGef; tazmfo[JwkdUuaomfvnf;aumif;? aqGrsKd;om;csif;wkdUuaomfvnf;aumif; vlUjynfrS
ay;vtyfaom tv'gejzifh xdkjydwmonf xdkjydwmbHk rQwae&\/ xkdtv'gejzifh xkdjydwmonf
xdkjydwmbHk wnfae&\/ ykPm; jydwmbHkXmeonf vlUjynfrS tv'ge a&mufEkdifaom bHkXme
jzpf\/ ,if;jydwmbHkXme wnfaeaom jydwmtwGuf xkdtv'geonf a&muf\/ (tif jref? 3? 469/)
Adrdom&rif;MuD;\ aqGawmfrsKd;awmfwdkUonf rSmbuf b0u ay;vvdkufaom tv\ a&pufcs
trQa0rIudk om"kEkarmf ac:qdkMuonfjzpf qif;&JvSpGmaom ayw*wdrS vGwfajrmufMuyHk txiftSm;
Sdygonf bk&m;/
uJhodkUaom bk&m;a[m ax&0g'yd#uwfawmfrsm;t& ,cktcg Ak'bmom0ifwkdUu aooludk
&nfrSef;

qGrf;oGwfjcif;

OD;Ou|0g'DwdkUu

trQa0jcif;

qefUusifbuf

ponfwkdU

yvkyfaeMuonfwkdUukd

yrla[majymaeonfrSm

t"r0g'

vlaovljzpfq&mMuD;

rdpm0g'om

jzpfaMumfi;

wifjyavQmufxm; tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

164

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daoo apm'em trSwf (15)

15/

Oyg'ge paom bk&m;a[m ygVdawmf a0g[m& pum;vHk;rsm;\ teuft"dyg,frSefudk ypfy,fjyD;

udk,fxifovdk teuft"dyg,f aumufvsuf a[majyma&;om;jcif;ESifh ywfouf 0daoo apm'emcsufyg


bk&m;/

Oyg'gef\ t"dyg,frSef
Oyg'gef[laom

pum;udk

tvGJvGJtacsmfacsmf

t"dyg,fazmfjcif;ESifh

ywfouf

Sif;vif;

avQmufxm;ygrnf bk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmftSifoljrwfwkdU bk&m;pwm&drmed

tm0kaom

Oyg'gemed?

umrkyg'geH?

'd|Kyg'geH?

oDvAwkyg'geH?

tw0g'kyg'geH- (r? 1? 62/)


[l rlvyPmo ygVdawmfrSm ygonfhtwkdif; Oyg'gef[lonf1/ umrkyg'gef?
2/ 'd|Kyg'gef?
3/ oDvAwkyg'gef?
4/ tw0g'kyg'gef[lav;rsKd; Sdygonf bk&m;/
]]Oyg'geEd 'V*[PH}} [l t|omvdeD t|uxm pmrsufESm (415) t|uxm q&mawmf
Sif;jyxm;onfESifhtnD rpGefUEdkif? rvTwfEdkif? ckdifcdkifrmrm qGJudkifxm;rI tpGJpkudk ]]Oyg'gef}} [l ac:ygonf
bk&m;/ zm;udk a>rief; jrJpGmzrf;ouJhodkU tvGJtrSm; tpGJw&m; tm;MuD;jcif;yif jzpfygonf bk&m;/
trSm;ESifh

trSef

a0zefEkdifaom

trSefazmfay;onfudkvnf;

mPfay:atmif

ta&;rpkduf

wtm;vdkufaejcif;rsKd;onfvnf;

ygVdawmf

rdkufae&onfudkyif

Oyg'gefjzpfygonf

bk&m;/

t|uxm

twefwefjzihf

*kPfMuD;wpfckxifum

trSm;trdkufudk

Oyg'gefav;rsKd;wGif

umrkyg'gef\

t"dyg,ftrSefudk usrf;*efvmtwdkif; avQmufxm;yg&apbk&m;/

umrkyg'gef\ t"dyg,f
wdyd#u ygVd-jrefrm tbd"mef twGJ (5) pmrsufESm (562) rSm vdkcsifzG,fumrudk jrJjrHpGm ,lwwf
pGJvrf;wwfaom oabm? vdkcsifzG,f umrudk jyif;xefpGm ,lwwf pGJvrf;wwfaom oabm[k umrkyg'ge=
umrkyg'gefudk bmomjyefqkdxm;ygonf bk&m;/ rlvyPmo ygVdawmf jrefrmjyef pmrsufESm (68)
]]umr*kPf pGJvrf;jcif;? umrkyg'gef}} [k bmomjyefxm;ygonf bk&m;/ xkdodkU jrefrmjyefqkdxm;jcif;onf
uw uwrH umrkyg'geH? a,m umarok umrpaEm = xkdOyg'gef av;yg;wdkUwGif vkdcsifzG,f umrudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

165

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jyif;pGm,lrI pGJvrf;rI[lonf tb,fenf;/ vdkcsifzG,f umrwkdU tMuifvdkcsif awmifhwrI umrpE


ponfjzifh "ro*FPD ygVdawmf pmrsufESm (241) ponfwkdU bk&m;Sif a[mawmfrljcif;ESifh nDGwfrSefuef
vSygonf bk&m;/
]]umarok

umrpaEm=

umr*kPfwkdU

vdkcsif

awmifhwrI

umrpE}}

[l

bk&m;Sif

rdefUMum;awmfrljcif;rSm t"dyg,fvGefpGm Sdygonf bk&m;? vkdcsifrIqEonf ukodkvfqdkif&mvnf; Sdygonf/


tukodkvfqdkif&mvnf; Sdygonf/ ukokdvfqEudk umrkyg'gef ac: r&yg/ tukodkvfavmbrl
pdwfESifh,SOfaom qEudkom umrkyg'gef ac:&rnf[k bk&m;Sif Sif;jyawmfrljcif; jzpfygonf/
t|omvdeD t|uxm pmrsufESm (402) ]]umrpaEmwd umrocFgawm qaEm? e uwKurswm
qaEm? e "rpaEm = umrpE [lonf pGJrufvkdvm;wwfaom wPSm[k qkdtyfaom qEwnf;? yjcif;iSm
tvdkSdtyfaom qE (uwKurswm qE) r[kwf? aumif;aomw&m;udk vdkvm;aom ("rpE) r[kwf}} [l
t|uxm q&muvnf; Sif;jyxm;ygonf bk&m;/
umrkyg'gef\

t"dyg,frSefudk

vkdvm;MuolrSeforQonf

bk&m;SifESifh

t|uxmq&mwkdU

Sif;jyxm;aom pum;rsm;udk rav;rpm; ab;z,fxm; rjzpfyg bk&m;/ rav;rpm; ab;z,fxm;vQif


tvGJvGJ tacsmfacsmf t"dyg,fazmfrdMurSm {uefyif jzpfygonf/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwkdY bk&m;umr*kPf w&m;wkdU om,mpGJvrf;jcif; oabmonf umrkyg'gef jzpfygonf bk&m;? tbd"rm
w&m;udk,ftm;jzifh tukodkvfpifppf jzpfaom avmbrlpdwfESifh wGJ,SOfjzpfay:onfh avmbapwodufudk
ac:ygonf bk&m;/ ukodkvfudpyvkyf&ef vdkvm;aom qE? edAmefw&m;udk vkdvm;aom qErsKd;onf
ukodkvfqEom jzpfMuygonf bk&m;? umrkyg'gefw&m; r[kwfygbk&m;/
]]r[m0do,H [d wH t|pdworma,m*g = xkdumrkyg'gefonf avmbrlpdwf Spfyg;ESifh
wGJ,SOfjcif;aMumifh (usef Oyg'gefw&m; oHk;yg;xuf) t&mus,fonf}} [laom 0dok'dr*ft|uxm
'kwd,tkyf? pmrsufESm (205) yg pum;udk arhxm; rjzpfyg bk&m;? arhxm;vQif jzpfap? rodMuvQif jzpfap?
wpfrsKd;rsKd;

jzpfaevQif

edAmefcsrf;om

vdkcsifrIudkyif

wPSmavmbtjzpf

umrkyg'geftjzpf

,lrSm;wwfMuygonf bk&m;/
ukodkvfqEESifh tukodkvfavmb tajccH obm0ESpfrsKd;udk uGJuGJjym;jym; em;rvnfMuyJ
tjrifrSefobm0udk SmazGonfkqdkvQif trSefray: trSm;udkom azmfrdMu 'd|Kyg'gefMuD;om MuD;vmrnf
{uefjzpfonfudk owdyoifhvSygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

166

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


'd|Kyg'gef\ t"dyg,f

oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwkdU bk&m;'d|Kyg'gefudk bk&m;a[m a'oemawmfESifhtnD ,cktcg Sif;vif;avQmufxm;ygrnf bk&m;?


pGJpGJvrf;vrf; ,lxm;aom t,lrSm;onf 'd|Kyg'gefjzpfygonf bk&m;/ (t,lrSm; pGJvrf;jcif;? 'd|Kyg'gef)
[l rlvyPmoygVdawmf jrefrmjyef pmrsufESm (68) bmomjyefxm;ygonf bk&m;/ t,lrSm;
pGJvrf;jcif; qkdaom pum;udk txl;owdyzkdU ta&;MuD;ygonf bk&m;? t,lrSef pGJjrJjcif;onf 'd|Kyg'gef
rjzpf? t,lrSm; pGJvrf;jcif;om 'd|Kyg'gefjzpfonf[k qkdvdkjcif; jzpfygonf bk&m;/
]]ty0do,med

w&med

pwkpdworma,m*g=

usef

'd|Kyg'gef?

oDvAwkyg'gef?

tw0g'kyg'gefwkdUonf tukodkvfavmbrl? 'd|d*wor,kwf pdwf (4) yg;ESifh wGJ,SOfjcif;aMumifh


umrkyg'gefavmuf t&mrus,f? t&musOf;\}} [l 0dok'dr*ft|uxm 'kwd,tkyf pmrsufESm (285)
t|uxmq&mu taotcsm Sif;jyxm;ygonf bk&m;/ 'd|Kyg'gef? oDvAwkyg'gef? tw0g'kyg'gef
oHk;rsKd;vHk;yif tukodkvfoufouf jzpfkHrQomru tjrifrSm;aom 'd|dapwoduf w&m; wpfrsKd;wnf;udkyif
emrnfoHk;rsKd;cGJum toD;tjcm; ac:a0:xm;jcif; jzpfygonf bk&m;? taMumif;ESifh ywfouf
Sif;Sif;vif;vif; ,lqEkdifatmif rlvyPmo t|uxm? yxrtkyf? pmrsufESm (223) ]]oDvAwkyg'ge?
tw0g'kyg'ge 0Z oA'd|duwawH t"d0pe = 'd|Kyg'gef[laom a0g[m&onf oDvAwkyg'gef?
tw0g'kyg'gef

'd|dESpfrsKd;rSwpfyg;

usefrdpmt,lrSm;tm;vHk;\

a0g[m&jzpfonf/

(usefrdpmt,lrSm;tm;vHk;ESifh qdkifaom a0g[m&jzpfonf) [l Sif;jyxm;ygonf bk&m;/


pGJpGJvrf;vrf;

,lxm;aom

t,lrSm;

'd|Kyg'gefESifh

ywfouf

bk&m;Sifudk,fawmfwkdif

Sif;vif;a[mMum;xm;yHkrsm;udk qufvufavQmufxm;ygrnf bk&m;/

'd|Kyg'gef
uw uwrH 'd|Kyg'geH = xdkOyg'gef av;yg;wkdUwGif jyif;pGm ,lwwf? pGJvrf;wwfaom tjrifrSm;rI
'd|Kyg'gef[lonf

tb,fenf;?

bk&m;Sifonf

odkU

ar;awmfrljyD;vQif

udk,fawmfwkdifyif

jyefvnfajzMum;cJhygonf/
(1)

ewd'dEH - ay;v&jcif; tusKd;onf rSd/ (odkU ,ljcif;onf 'd|Kyg'gef jzpfygonf/)

(2)

ewd okuw'ku#meH urmeH zvH 0dygaum - aumif;pGm ytyf? raumif;ojzifh


ytyfaom aumif;rI raumif;rI uHwkdU\ tusKd;rsm;? tusKd;quf zv? tusKd;&if;
0dygufonf rSd/

(odkU ukokdvfuH tukokdvfuHwkdU\ ckb0 aemufb0 jzpf&rnfh tusKd;w&m;udk r,HkMunfjcif;onf


'd|Kyg'gef jzpfygonf/)
(3)

ewd ya&m avmaum - wrvGefavmuonf rSd/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

167

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(ow0grsm; aoqHk;oGm;jyD;aemuf a&muf&aom ewfbHk ewfb0udk r,HkMunfjcif;onf 'd|Kyg'gef?


jA[mhbHk

jA[mhb0udk

r,HkMunfjcif;onf

'd|Kyg'gef?

i&JbHk

i&Jb0?

jydwmbHk

jydwmb0udk

r,HkMunfjcif;onf 'd|Kyg'gef/)
oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ckwynfhawmfrsm; avQmufxm;cJhaom ygVdawmfrsm;rSm "ro*FPD ygVdawmf pmrsufESm (245)
Sdygonf bk&m;/ wdkufdkufbmomjyefqkdcsufrsm;rSmvnf; "ro*FPD ygVdawmf jrefrmjyef pmrsufESm (444)
rS jzpfygonf bk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;ewf

jA[mESifh

i&JSdonf[k

,HkMunfjcif;onf

ukodkvfo'gw&m;

jzpfygonfbk&m;/

tukodkvfjzpfaom Oyg'gef tvGJtrSm; r[kwfyg/ ax&0g' yd#uwfawmfrsm;udk zwfxkwfy,fEkwfrI ryyJ


q|oH*g,emtxd oH*g,em (6) wef wifxm;jyD;aom ygVdyd#uwfawmfrsm;ESifh jrefrmjyefrsm;udk
rSefuefaom o'gw&m;jzifh MunfhvQif twdtusyif odMurnf jzpfygonf bk&m;/
ow0grsm; aoqHk;jyD;aemuf a&muf&aom aemufb0 (ewfjA[mESifh i&JbHkb0) wkdUudk
,HkMunfjcif;onf ukodkvfo'gw&m; ppfppf{uef jzpfaeaMumif; twdtus awGU&od&rnf jzpfygonf
bk&m;/

oDvAwkyg'gef\ t"dyg,f
oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ck oDvAwkyg'gef\ taMumif;udk avQmufxm;ygrnf bk&m;ww uwrH oDvAwkyg'geH? awm A[d'g orPjAm[PmeH oDave od'd 0awe ok'd
oDvAawe ok'Dwd ,m {0lyg 'd|d - xkdOyg'gefav;yg;wkdUwGif EGm;? acG; ponfwdkU\ tavhtusifhudk
pifMu,f\[k jyif;pGm ,lrI pGJvrf;rI oDvAwkyg'gef [lonf tb,fenf;/ omoemawmfrS tjyifty
jzpfukefaom &[ef;? ykPm;? orP? jAm[PwkdU\ EGm;? acG; ponfwkdU\ tavhoDvjzihf udavomrS
pifMu,f\/ EGm;? acG; ponfwkdU\ tusifh0wfjzifh udavomrS pifMu,f\/ EGm;? acG; ponfwkdU\
tavhtusifh oDvAwjzifh udavomrS pifMu,f\[k odkUoabmSdaom tjrifrSm;rIonf oDvAwkyg'gef
jzpfygonf bk&m;/ ("ro*FPD ygVdawmf jrefrmjyef-445)
ygVdawmf a[mawmfrlxm;onfhtwdkif; EGm;vdkacG;vdk av;bufaxmufoGm;jcif; ponfudk
udavomjidrf;aMumifh tusifhaumif;tjzpf ,HkMunfjcif;rsKd;onf oDvAwkyg'gef jzpfygonf/ vGJvGJrSm;rSm;
usihfjcif;rsKd;[k omrntm;jzifh ajymEkdifygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

168

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;Sif Tefjy qdkqHk;ronfhtwkdif; edAmefa&mufaMumif; yg&rDaumif;udk pkaqmif;jcif;? 'geyjcif;?


oDvaqmufwnfjcif; bm0emyGm;rsm; tm;xkwfjci;fonf ukodkvfyg&rDom jzpfaMumif;udk omoemawmfudk
Munfdkonfh o'gw&m; enf;enf;yg;yg; SdolyifvQif oabmaygufjyD; jzpfygonf
vlUb0? vlUpnf;pdrf? ewfb0? ewfpnf;pdrf awmifhw 'geyjcif; oDvaqmufwnfjcif;udkyif
tukodkvf[k rqkd? 0#eddw ukodkvf (oHo&m0#fudk rSDaom ukodkvf) [kom qkdygonf/
0#eddw ukodkvf? 0#eddw ukodkvf [laom pum;rsm;rSm jrefrmEdkifiH w&m;a[mavmu
rMumrMum xnfha[mxm;aom pum;rsm; jzpfygonf/ odkUygvsuf ewfpnf;pdrf? ewfb0? jA[mhpnf;pdrf?
jA[mhb0

rSef;q

rodem;rvnf

ukokdvfyjcif;udk

&rf;a&;jcif;avm?

enf;y&d,m,ftm;jzifh

tukodkvfOyg'gef

jzpfav[ef

Ak'bmom0ifrsm;u

wm;qD;jcif;avm[k

ar;p&myif

a[majyma&;om;jcif;onf

v'gef;ay;urf;rI
jzpfaeygonf

ponfryatmif

bk&m;/

avmavmq,f

olwkdUvIyf&Sm;rIrsKd;pHkudk MunfhvQif enf;y&d,m,ftm;jzifh wm;qD;jcif;[k qkdEdkifygonf bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;vlaovljzpf OD;Ou|ESifh t"r0g'Dorm; aemufvkdufrsm;wkdUonf bk&m; w&m; oHCm
&wemjrwfoHk;yg;wdkUESifh qufpyf ,HkMunfrIrsm;pGmudk Oyg'geftpGJ[kcsnf; vGJvGJrSm;rSm; t"dyg,fawG
azmfoGm;Mujcif;rSm wpfckwnf;aom &nfG,fcsufrS jrpfzsm;cHvmjcif; jzpfygonf bk&m;/ xkdwpfckwnf;aom
&nfG,fcsufrSm bk&m;a[m ygVdawmf a0g[m&rSefrsm;udk zsufqD;ypfa&;yif jzpfygonf bk&m;/ xkdUaMumifh
a0g[m&rSef tawmfrsm;rsm;udk olwdkUwpfawG ud;ud;pm;pm; zsufqD;aeMujcif; jzpfygonf bk&m;/
olwdkUzsufqDxm;aom tcsKdUaom a0g[m&rsm;udk wynfhawmfrsm; qufvufavQmufxm;vdkygonf bk&m;/

b0wPSmESifh 0db0wPSm
lyglyba0 wPSm b0wPSm = lyjA[mb0 tlyjA[mb0 wyfrufwwfaom wPSmonf
b0wPSm jzpf\/ (t|omvdeD? |? 398/)
Oap'

ocFgaw

0dba0wPSm

0db0wPSm

ow0gaovQif

jywfoGm;onf/

b0qufrjzpfawmh[k ,lqaomtm;jzihf b0jywfjcif;[k qkdtyfaom 0db0 wyfrufaom wPSmonf


0db0wPSmrnf\/ (t|omvdeD? t|uxm? 398/)
ow'd|d o[*awm [d &ma*? b0wPSmwd 0kpwd = ow'd|d (vlaovljzpf jrJ\ paom
t,lrSm;) ESifh twlwuG jzpfaom avmbudk b0wPSm[l qkdtyf\/ (0dok'd? |? 2? 202)
Oap''d|d

o[*awmwd

&ma*g?

0db0wPSmwd

0kpwd

Oap''d|d

(aovQifjyD;a&m

aemufb0r&Sd[k ,laom t,l) ESifh twlwuGjzpfaom avmbudk 0db0wPSm[l qkdtyf\/ (0dok'd? |?


2? 202)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

169

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

umrb0? lyb0? tlyb0 [laom a0g[m&wkdU\ teufrSefudk Sif;vif;wifjyygrnf bk&m;/


umrb0[lonf
(1) umrbHk jzpfapaom uH?
(2) uHaMumifh jzpfaom tusKd;0dyguf emruEm urZkyf?
(3) umr (11) bHk?
(4) umrbHk tusKH;0ifaom pdwf? apwoduf? kyfrsm;udk ac:ygonf bk&m;/
om"uoGif; qufSif;ygrnf bk&m;/
wa,m ar tm0kaom b0g umrba0g lyba0g tlyba0g = ig&SifwkdU b0wkdUonf
umrba0 lyba0 tlyba0[k oHk;rsKd;wkdUwnf;/ (rZdredum,? rlvyPmo ygVd? 62) urO Oyywd p
Ob,arGwrd" umrba0gwd 0kwH/ {oea,m lyglyba0ok (r? |? 1? 223) = uHudk vnf;aumif;?
uHaMumifh jzpfaom tusKd;udkvnf;aumif; ESpfyg;pHkudk umrb0[k qdktyf\/
om"ursm;t& umrbHk jzpfapaom uHESifh tusKd;0dyguf emruEm u#wmkyfrsm;udk
umrb0[k ac:qkd&ygonf bk&m;/
,ck umr (11) bHkESifh umrbHk tusKH;0ifaom pdwf apwoduf kyfrsm; umrb0rnfaMumif;
om"uudk xkwfjyygrnf bk&m;/
umrba0wd umrm0pa&/ lyba0wd lyg0pa&/ tlyba0wd tlyg0pa&/ (r[meda'o
t|uxm/ 137)
umrb0[lonf umr0p&w&m;/ lyb0[lonf lyg0p& w&m;/ tlyb0[lonf tlyg0p&
w&m;wkdUwnf;/

umrb0qkdwm bmvJ
]]aom pwkEH tyg,meH rEkmeH qEO a'0avmumeH 0aoe {um'o0da"m ya'aom
]]umarm {w t0p&wD}} wd umrm0pa&m/ (tbd? |? 1? 104) ww y&d,myaE "ar oEm,
oaAyd umrm0p&m "rmwd 0kwH/
tyg,fav;bHk vlUbHk ewfajcmufbHk wdkU\ tpGrf;tm;jzifh wpfq,fhwpfyg;aom t&yfudk
]]umrw&m;ESpfyg;\ usifvnf&m jzpfaomaMumifh umrm0p&[k qdktyf\}} (bHk-umrm0p&)
xkdumrbHk tusHK;0ifaom pdwf apwoduf kyfw&m;wkdUukd &nfG,f tvHk;pHkaom umrm0p&
w&m;wkdU[k qkdtyf\/ (pdwf apwoduf kyfwkdUudk umrm0p&)
ygVd t|uxmvm pum;wkdUudk ppfxkwf ndEdIif;,lvdkufaomtcg umrbHk jzpfapwwfaom
uHudkvnf;aumif;? uHaMumifh jzpfaom tusKd;0dyguf emruEm u#wmkyfudkvnf;aumif;? umr (11)
bHkudkvnf;aumif;? xkd tusKH;0ifaom pdwf apwoduf kyfrsm;udkvnf;aumif;? umrb0[l

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

170

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ac:qkd&ygonf bk&m;/ lyb0? tlyb0wdkUvnf; xkdenf;wlyif jzpfyg tus,foGif; Sif;rjyawmhyg


bk&m;/

yk-'d-tm
ykaA ed0gaomwd ykaA twDwZmwDok ed0kwuEm/ (yg&mZduPf t|uxm? y/ 128)
ykaA ed0goEd oreE&mwDwH b0H tm' uwGm ww ww ed0kwoEmeH/
(yg&mZduPf t|uxm ? y/ 128)
tzGifh oH0Pemrsm;t& aS; aezl;aom cEmtpOfudk atmufarhEdkifaom owdESifh,SOfaom
Pfonf ykaAed0gomEkwdPf rnfygonf/
'dAo'dowm 'dAH /y/ 'yd 0D&d,bm0emAvedAwH PpuK wm'doar0gwd
'dAowm 'dAH/ (yg&ZduPf t|uxm ? y/ 132)
tzGifh oH0Pemrsm;t& ewfrsufpduJhodkU jrifpGrf;Edkifaom Pfonf 'dApuKPf rnfygonf
bk&m;/
t&[wra*g [d tmo00demoeawm tmo0geH ca,mwd 0kpwd/
(yg&ZduPf t|uxm? y/ 136)
tmo0wdkUudk zsufqD;wwfaom t&[wr*fPfonf tmo0wdkUudk ukefapwwfaomaMumifh
to0u,Pf rnfygonf/
orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS xkwfa0aom ]trSefw&m;okawoe trSwf (1) pmapmif} pmrsufESm
(7)vm ykaAed0go ponfh zGifhqdkcsufwdkUrSm trSefw&m;udk aSmifSm; trSm;rsm;udk okawooeyxm;aom
pum;rsm;om jzpfygonf bk&m;/

ewfESifhi&J
ewfqdkonfhygVdpum;rSm jrefrmvdk pnf;pdrfcHpm;jcif;udk ac:\[k pk'dwuyk*dKvfwdkUqdkjcif;rSm
usrf;*efudk

ususee

usrf;wwfyk*dKvfrsm;u

rodSdbJ
odMuygonf?

ajymoHMum;ESifh
]]emx}}

ygVdrS

jzef;awm&rf;awm
ewf[laom

vkyfxm;jcif;jzpfaMumif;
jrefrma0g[m&

&onf[k

a0g[m&aA'ynmSifwdkUu qdkygonf? ]]'dA}} [laom ygVdonf umr*kPfig;yg;jzifh xGef;yjcif;[k t"dyg,f


Sdygonf? ewfwdkUonf 'geSif oDvSif rsm;jzpf csrf;ompGm ae&onfudk &nfTef;ygonf/
,ck i&J&Spfxyf a0g[m&rSefudk Zmwut|uxm? yrtkyf(287) vmonfhtwdkif; Sif;jyygrnf
bk&m;/
(u)

ykeyKeH oD0Ed {wmwd oa0g= nOf;yef;ESdyfpufrI'Pfudk cH&aomfvnf; raoEdkifbJ


tzefzef toufSifouJhodkU cHae&aom i&Jonf oD0i&J rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

171

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Zvdwyx0d,H ywdaw ZvdwumvokwH ygawwGm/ y / ua&mEm {w wpEDwd
umVokawm=

tvQHawmufaomajr

vJusolwdkUudk

opfaGorm;wdkY

rsOf;om;

ckwfouJhodkU ckwfaGjcif; cH&&mt&yfonf umVokwfi&J rnf\/


(*)

r[Em

Zvdwt,yAwm

CmawEd

{wmwd

oHCmawm

tvQHajymifajymif

oHawmifBuD;wdkU zdnyfESdyfpuf&m t&yfonf oHCmw rnf\/


(C)

Ob,wyd ypEm owm r[m0d&0H 0d&0EDwd a'Gyd a&mk0gwd 0kwm = 'Gg&udk;aygufrS


rD;vQHrsm; 0ifa&mufavmifuRrf;ojzifh atmf[pfcHae&aom t&yfonf Zmva&mk0 rnf\/

(i)

'Gg&udk;aygufrS tcH&qdk;onfh rD;cdk;rsm; 0ifa&muf arTaESmufojzifh atmf[pfcHae&aom


t&yfonf "lra&mk0 rnf\/

(p)

edpav oaw wmaywDwd wmyaem = rwkefrvIyf oHwHusifvQdK xm;aom ow0gwdkUudk


ylavmifap&m t&yfonf wmye rnf\/

(q)

twdyd, wmaywDwd ywmyaem = tvGeftMuL; txl;ylavmif ap&m t&yfonf ywmye


rnf\/

(Z)

ZmvmeH 0g ypeowmeH 0g awoH 'ku 0g 0Dpd tE&H ewd {wmwd t0Dpd=


i&JrD;vQHwdkU\ vnf;aumif;? i&Jom;ow0gwdkU\vnf;aumif;? i&Jom;ow0gwdkU\
qif;&J\vnf;aumif; tayguftMum; rSdjcif;aMumifh t0Dpd rnf\?

um; i&JBuD;Spfxyf\ trSeftuef a0g[m& azmfaqmifcsuf jzpfygonf bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;pk'dwuwdkU
a0g[m&rsm;\

zsufqD;xm;aom

rSefaomt"dyg,fudk

jzpfawmfrlMuaom

ygVda0g[m&rsm;rSm
azmfxkwfzdkU

0denf;"dk&fq&mawmf

rsm;pGmusefygao;onf?

vdktyfyguvnf;

tSifjrwfrsm;u

xdktzsufcH

omoermru

"rrmru

pDpOfaqmifGufay;awmfrlMuyg&ef

avQmufxm;tyfygonfbk&m;/
tcsKyftm;jzifh avQmufxm;&ygvQif Oyg'gef[lonf tukodkvfjzpfaom avmbESifh 'd|dw&m;om
jzpfonf? avmbESifh vdkcsifrI 'd|dESifhtjrifrSm;rI Oyg'gef jzpfonf? tukodkvf r[kwf ukodkvfom jzpfaom
(0g) tjypfrSd aumif;aom oabmom jzpfaom qE(vdkcsifrIrsdK;)um; Oyg'gefr[kwf? onfum;
oH*g,em (6) wefwif yd#uwfawmft& teufrSef t"dyg,frSef jzpfygonf? wpfenf;tm;jzifh
tbd"rmwwfolwdkU odonfh tod jzpfygonf? xdkUaMumifh awGUu&m Oyg'gef jzpfaejcif;um;
tbd"rmtajccHrJhaom

vrf;ay:uvlrsm;\

w&m;ESifhqefUusifaom

pum;omjzpfygonf

bk&m;?

tcsufudkay:vGifatmif qHk;jzwfay;yg&ef avQmufxm;yg onf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

172

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf(16)

16/

ax&0g' yd#uwfvm t&d,mESifhedAmefudk pdwful;,Of vlaovljzpf t,ltqESifh udkufnDatmif

jyifqifzGifhqdk a&;om;jcif; apm'emqdkif&m 0daooapm'emyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;ax&0g' yd#uwfawmfwdkU t&d,m[laom yk'fudk uJhodkU zGifhqdkxm;ygonft&d,/ (wd) (1) tm&umo'gudk edkwdenf;jzifh t&d,y udavomeH tm&uwm
t&da,m edkwdea,e/ om&w 1 171? (oD? #D? opf? 2? 290/ 'D? #D? 2? 342/ r? #D? 1? 196/)
udavao[d t&umwd t&da,m ,'g'dem tm&umo' t&d,ma'aom/ olpd? 39/
(2) t,+&d,+t/ edkwdenf;jzifh t&d,y? r? #D 1 62/ oH? #D? 2? 202-3? rlv? #D? 1?
162/ yg&mZduPf *Pdopf? 1? 34? wdkUMunfh/
(3) t&d+ [e+ uGd / udavom&a,m [e[Dwd t&a[m/ aom {0 t&da,m/ "mef? #D?
435/
(4) t&+Ps/ t& *rae 0g/ t&wd t"d*pwd r*zv"arwd t&da,m/ "mef? #D? 435/
t& *rae? aPsm? um&m*arm/ "mef? #D? 693-6? tm,D-oH
jyqdkavQmufxm;csufrsm;onf wdyd#u ygVd jrefrmtbd"mef twGJ-3? pmrsufESm 530-rS
jzpfygonf bk&m;/
tbd"meftaetm;jzifh t&d,qdkaomyk'fonf
(1) tm&umo'grS t&d, jzpfvmonf/
(2) t, yk'f+&d, yk'f+ t ypnf;tm;jzifh t&d, jzpfvmonf/
(3) t&[ yk'fu t&d, jzpfvmonf/
(4) t&yk'f Psypnf;tm;jzifh t&d, jzpfvmonf[k qdkygonf/
xdkuJhodkU jzpfvmaom xdkt&d,o'g\ teufrsm;udk xdkwdyd#u ygVd-jrefrmtbd"mefusrf;BuD;
qufvuf jyqdkxm;ygonf/
t&d,qdkonfrSm
(1)

(u) tjypfrSd tjypfuif;aom? aumif;aom/


(c) udavomwdkUrS uif;a0;-pifMu,f-aom? jzLpifaom jrifhjrwfaom/
(*) edAmefudk tvdkSdaomolwdkUonf odtyf-a&muftyf-aom/
(C) rcRwfr,Gif;-rSefuef-aom/
(i) qkwf,kwfysufpD;aMumif; w&m; rjzpfwwfaomol/
(p) ow0gwdkUtm; aumif;aomusifh0wfukd oif,lapwwf oifay;wwfaomol/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

173

tpodkU
(2)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t&d,myk*dKvf(u)

udavomwdkUrS uif;a0;aom tusdK;pD;yGm;rJhudk rjzpfapwwfaom tusdK;pD;yGm;udk


jzpfapwwfaom

owavmuonf

udk;uG,f&m[l

qnf;uyftyfaom

udavom&efoludk owfwwfaom r*fzdkvfw&m;udk &aom-jzLpifoefUSif;aom


yk*dKvf? y#da0"t&d,myk*dKvf/
(c)

aumif;aom tusifh&Sdaom tusifhaumif;aom yk*dKvf? tmpm& t&d,myk*dKvf

ponfjzifh jyqdk xm;ygonf bk&m;/


t&d,mqdkonfrSm

tmpm&t&d,m?

'et&d,m?

vd*Ft&d,m?

y#da0"t&d,m

[l

av;rsdK;SdaMumif; udk Zmwu|uxm 'kwd,tkyf ESm-256 qdkxm;ygonf? y#da0"t&d,m qdkonfrSm


tusOf;tm;jzifh r*|mef av;a,muf zv|mefav;a,mufwdkU jzpfygonf/
uJhodkU jrifhjrwfaom olawmfpif t&d,mocifrsm;udk Ak'omoemawmf tav;*ky
wefzdk;xm;cJhMuygonf? uJhodkU tav;*ky wefzdk;xm;tyfaom t&d,mocifrsm;udk yHysufyef;ysuf
jzpfatmif uyfoD; uyfoyf zsufqD;Muygonf bk&m;? ]]t&d,mqdkwJh pum;udk yk'fcGJvdkufawmh
t&+,+tm qdkwJh yk'foHk;ckudk pyffxm;wm jzpfw,f? 'DoHk;yk'frSm t&-u= vltar? ,-u= vltaz?
tm= vkyfwm? vltar vltazawG vkyfvdkUjzpfwm t&d,m}} vdkU qdkvdkw,f[k a&;om;MuonfrSm
Ak'omoemtm; w&m;vGef apmfum;jcif;omjzpfaMumif; avQmufxm;vdkygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;Ou|0g'D orm'd|dtzGJUom;rsm;onf t&d,mudkom zsufqD;Hkru edAmef\ oabmw&m;udkvnf;
r[kwfrrSef vkyfMuHzsufqD; a&;om;xm;Muygonf bk&m;? ed+0ge t& edAmefqdkaom yk'f b0ESifh
xdkb0 csKyfpyfwwfaom 0gernfaom wPSm rSdaomaMumifh edAmef[k trSefjzpfygonf? ]]0ge}} udk
taMumuf-tvdk? ed-rdSjcif;? uif;jcif;[laom t"dyg,frSm i&JaMumufjcif;? ewfjynfudk vdkcsifjcif;
rSdwmvdkU qGJ,lxm;ygonf? ax&0g' yd#uwfawmfeJU tvGef qefUusifwJhpum; jzpfygonf bk&m;/
xdkUjyifvnf;

cEmudk,fwnf;[laom

kyfw&m;

lyuEmwGif

a0'emonm

ocFg&

0dnmP[laom tlyuEm*kPfESifh edAmef[laom *kPf 2-rsdK; Sdavonf[k qdkxm;jcif;onfvnf;


tvGefrSyif r[kwfwkwfEdkifvSaompum;rsm; jzpfygonf? cEmudk,f[m kyfw&m;csnf;oufouf r[kwfyg?
lyuEmcsnf;oufouf r[kwfyg? xdkkyfw&m;wGif a0'em-onm ocFg& 0dnmPESifh edAmef wnfSdonf
qdkwm[mvnf; xdkenf;wl r[kwfwkwf Avkkupum;rsm; jzpfygonf/
kyfw&m;ESifh emrfw&m;wdkUonf taMumif;tm;avsmfpGm o[Zmw (twljzpfzuf)rsdK; wnf&mrSD&m
(ed,)rsdK;

tm;BuD;aom

edAmefw&m;awmfjrwfonf

wnf&mrSD&m

kyfw&m;rSm

(Oyed,)jzpfzufrsdK;wdkU

wnfaejcif;qdkwmuawmh

vHk;0

jzpfMuygukefonf

bk&m;?

ax&0g'yd#uwfawmfESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

174

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rudkufnDyg bk&m;? edAmef onf ow0gwdkU\ tZw &Sdtyfaomw&m;rsdK; r[kwf tyom &Sdtyfaom
A[d'w&m;rsdK;omjzpfaMumif; "ro*FPDygVdawmf ]]A[d'g "rm}} [k a[mawmfrlxm;ygonf bk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;Ou|ESifh

aemufvdkuf

orm'd|dtzGJUom;rsm;onf

ax&0g'yd#uwfawmfudk

vHk;0

em;rvnfolrsm;om jzpfMuygonf? em;vnfatmifvnf; o'gw&m;jzifh oifMum;olrsm; r[kwfMuyg?


ax&0g' yd#uwfygVdawmfrsm;udk tenf;i,frQ avhvmzl;vQifvnf; xdkodkU avhvmMujcif;rsm;onf
csKyfcs,fvdk wpfbufudk tjypfSmvdk avhvmoifMum;jcif; tv*'Lyryk*dKvfrsm;om jzpfMuygonf?
taMumif;rSm edAmef\ csrf;omudk wrifawmifhwcHpm;vdk tm;xkwfygu (edAmef tvdkonf
umrESifh,SOfaom tvdkom jzpf&ayrnf)[k qdkxm;MuaomaMumifh jzpfygonf/
tbd"rmyd#u
a[mMum;awmfrlcJhygonf?

"ro*FPDygVdawmf
wPSm'd|dwdkU

edAmefudk

uyftyfaom

uHonf

tEkyg'dPtEkyg'ged,

"r[k

tusdK;\tjzpfjzifhvnf;

r,ltyf?

Oyg'gefwdkU\ tpD;tyGm; tmHkvnf; r[kwfaom w&m;-[k vmSdygonf? umrqdkaom wPSm\ tvdkjzifh


&Edkifaom edAmef r[kwfyg/
xdk tbd"rm "ro*FPDygVdawmfyifuwar "rm tEkyg'dPtEkyg'ged,m? ty&d,myEm r*g p r*zvmed p tocFwm p
"mwk? ar "rm tEkyg'dPtEkyg'ged,m/ (tbd 1/ 206/)

jrefrmjyef
tb,fw&m;wdkUonf tmHkyaomtm;jzifh wPSm'd|dwdkU uyfa&muftyfaom uHonf (tusdK;\
tjzpfjzifh) rpGJ,lvnf; rpGJ,ltyfukefonfjzpf vGefpGm pGJvrf;wwfaom Oyg'gefw&m;wdkU\ tpD;tyGm;
(tmHk) vnf; r[kwfaom tEkyg'dPtEkyg'ged,w&m;wdkU jzpfukefoenf;? (wPSm'd|dwdkU tmHkytyfonfh
uH\ tusdK;vnf;r[kwf? Oyg'gefwdkU\ tmHkvnf;r[kwfaom w&m;rsm;um; tb,fenf;) bHkoHk;yg;
tusHK;r0if ukefaom (avmukw&mjzpfaom) r*fwdkUonfvnf;aumif; udavomwdkUudkowfvsuf edAmefodkU
oGm;wwfaom

r*f\

tusdK;(zdkvf)

wdkUonfvnf;aumif;

taMumif;w&m;wdkU) ryjyiftyfaom oabm ]]tocFw"mwf}}


w&m;wdkUonf

(wPSm'd|dwdkU

tmHkytyfonfh

(uH-pdwf-Owk-tm[m&-[laom
(edAmef) onfvnf;aumif; Sd\/

uH\tusdK;vnf;

r[kwf?

Oyg'gefwdkU\

tmHkvnf;r[kwfaom) tEkyg'dP tEkyg'ged, w&m;wdkU jzpfukef\/ (tbd jref 1? 369/)


pwma&m r*g ty&d,myEm pwm&d p omrnzvmed edAme/ (umr? ly? tly) bHkoHk;yg;
tusHK;r0ifukefaom r*Fav;yg;? xdkUjyif zdkvfav;yg;? xdkUjyifedAmefonfSd\? if;"ro*FPDygVdawmf
a[mawmfrlygonf bk&m;/ (tbd 1? 267/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

175

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkrSwyg; edAmef\*kPfawmfyk'f wckjzpfaom ]]tEkyg'gy&dedAme}} [laomyk'fudk wdyd#u ygVdjrefrm


tbd"mefusrf;BuD;u wpfpHkwpfckaomw&m;udk wPSm'd|dwdkUjzifh r,lrl csKyfNidrf;jcif; csKyfNidrf;aomw&m;?
aemiftcg y#doaE\ taMumif;rjzpfaom csKyfNidrf;jcif; csKyfNidrf;aomw&m;[k t"dyg,f zGifhqdkxm;ygonf
bk&m;/
uJhodkU ax&0g'yd#uwfawmfrsm; edAmefonf wPSm'd|dwdkU\ tmHk r[kwf? wPSm'd|dwdkUjzifh
r&tyf? rodtyfaom w&m;tjzpf a[mMum;awmfrlygvsuf umrESifh,SOfaom tvdkom jzpf&ayrnf[k
qdkxm;jcif;onf rdpm0g'D t"r0g'DwdkU\ rdpm0g' t"r0g'omjzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

176

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (17)

17/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\ Mo0g'ay;q&mBuD; vlaovljzpf OD;Ou|\ "rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; 0daoo apm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;vlaovljzpf OD;Ou|\ "rpMumvufopfESifh ywfouf vlaovljzpf0g'ESifh udkufnDatmif
r[kwfr[wf vkyfZmwfcif;um teufay;cJhyHkrsm;ESifh orm'd|dokawoetzGJU\ em,uBuD;wpfOD;jzpfol
tbd"rm q&mpdef qdkol\ ukd,fvdk&mudk,fqGJ teufay;xm;yHkrsm;udk rlvapm'emvTm trSwf(17)wGif
azmfjyapm'emxm;NyD;cJhygNyD bk&m;/
ocifjrwfqdkifESifh orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\ "rpMum tewvuPokwf y#dporkyg'f
wpfpdwf wpfa'owdkUudkom bk&m;a[m[k a[majymjzefUa0xm;aom pmtkyf pmwrf; pmapmif wdwfacG
ponfwdkUudk (pmaypdppfa&;odkU rwifMubJ wdwfwqdwf jzefUa0xm;aom vufurf;pmapmif pmtkyfrsm;yg
rusef) pkaqmif;SmazG Hk;awmfodkU oufaocHtaxmuftxm;tjzpf wifjyNyD; rlvapm'emvTmwGif
wifjyavQmufxm; apm'emNyD;ygNyD bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;Ou|ESifh taygif;tygwdkU ESpfoufvSygonf jrwfEdk;vSygonf qdkaom "rpMumudkvnf;
vlaovljzpf0g'ESifh

udkufnDatmif

'd|"arm

paom

ygVdyk'frsm;udk

udk,fvdk&m

udk,fqGJ

teufay;xm;MuaMumif; avQmufxm;cJhNyD; jzpfygonf? bk&m;Sif\ tvdkawmfus teufay;&rnfudk


tb,fhaMumifh aMumufGHU aemufwGefUaeMuaMumif;rsm;udk if;wdkU\ t"r0g'udk ppfaq;qHk;jzwfaomtcg
txif;om; ay:vmrnf jzpfygonf bk&m;/
ae&mwGif'd|"arm

paom

"rpMumygVdyk'frsm;ukd

Ak'jrwfpGm

tvdkawmfus

q&mawmfOD;Ak"f

teufay;xm;yHkrsm;udk qufvufavQmufxm; azmfjycGifhyyg bk&m;/


(1)

'd|"arm? jriftyfNyD;aom opmw&m; Sdonf jzpf/

(2)

yw"arm? a&muftyfNyD;aom opmw&m; Sdonf jzpf/

(3)

0d'dw"arm? odtyfNyD;aom opmw&m; Sdonf jzpf/

(4)

y&da,m*gV"arm? Pfjzifh ouf0iftyfNyD;aom opmw&m; Sdonf jzpf/

(5)

wdP0dpdudapm? ul;ajrmufNyD;aom wpfq,fhajcmufyg;aom ,HkrSm;jcif;? Spfyg;aom


,HkrSm;jcif; Sdonf jzpf/

(6)

0d*wuxHuaxm? odkUavm odkUavm awG;awm,HkrSm;jcif; uif;onf jzpf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

177

tpodkU
(7)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


owKomoae?

jrwfpGmbk&m;

omoemawmf?

a0om&Zyawm?

&J&ifhjcif;odkU

a&mufonfjzpf/
(8)

ty&ypa,m? udk,fwdkifrsufarSmuf odjriftyfaomaMumifh olwyg;wdkUtm; ,HkMunfjcif;


rjzpfrl/

]]opmw&m;}} [lonf txuf "rpMumw&m;pmudk,f a[mMum;xm;aom 'k-o-ed-r opm


av;yg; jzpfygonf/
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;txufazmfjyyg

'd|"arm

paom

yk'fwdkU\

bk&m;Siftvdkusteufrsm;udk

atmufyg

t|uxmzGifhESifhtnD azmfjyxm;jcif; jzpfygonf bk&m;/


'da|m t&d,op"arm {awemwd 'd|"arm/ {o ea,m aooya'okyd/ wdPm 0dpdudpm
taeemwd wdP0dpdudapm/ 0d*wm uxHuxm tmwd 0d*wuxHuaxm/ a0om&Zyawmwd
a0om&ZH yawm? uw owKomoae/ em ya&m ypa,m e y& o'g, {w 0wwDwd
ty&ypa,m/ (r? |? 3? 66/)

jrefrmjyef
jriftyfNyD;aom t&d,opmw&m; Sdonf\ tjzpfaMumifh aomwmyefonf 'd|d"r rnf\?
<uif;aom

yw"r

0d'dw"r

y&da,m*gV"r

yk'fwdkUvnf;

tpDt&iftwdkif;yifwnf;?

vGefajrmuftyfNyD;aom 0dpdudpm Sdonf\ tjzpfaMumifh aomwmyefonf wdP0dpdudpm rnf\? uif;aom


tb,fodkUygvdrfh[k ajymqdkaMumif; 0dpdudpm Sdonf\ tjzpfaMumifh aomwmyefonf 0d*wuxHux
rnf\? a0om&Zyw [lonfum; uif;aom GHUSm;jcif;Sdol\ tjzpfodkU a&mufoenf;? jrwfpGmbk&m;\
omoemawmf uif;aom GHUSm;jcif;Sdol\ tjzpfodkU a&mufNyD? aomwmyef\ olwyg;[laom pGJ
jzpf&monf (0g) ,HkMunfxdkufolonf rSd? olwyg;udk ,HkMunfjcif;aMumifh omoemawmf usifhonf
r[kwfaomaMumifh aomwmyefonf ty&yp, rnf\/
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;txufazmfjyyg

ygVd

t|uxmrsm;t&

bk&m;Sifonf

'd|"arm

paom

yk'frsm;udk

opmav;yg;w&m;udk odjrifNyD;aom t&d,myk*dKvfrsm;udk &nfG,f a[mxm;jcif;jzpfaMumif; odEdkifygonf


bk&m;/
"rpMumudk bk&m;a[mygVd? t|uxm? #DumESifhtnD ay;&aom teufESifh OD;Ou|ay;xm;aom
teuf b,fvdkuGmjcm;aeonfudk trSefw&m; pl;prf;vdkonfh vli,frsm; EdIif;,SOfMunfhoifhygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

178

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;tbd"rmq&mpdefqdkola&;aom

tw0g'ESifh

wm0womtbd"rm

pmtkyfwGif

"rpMum

a'oemawmfvm 'kuopm a[myk'frsm;udk olxif&m jrif&m aygufwwfu& teufay;xm;yHkrsm;udk rlv


apm'emvTm avQmufxm; apm'emNyD;ygNyD bk&m;/
tbd"rmq&mpdef &rf;um;pGm teufay;xm;aom 'kuopm a[myk'frsm;udk q&mawmf OD;Ak"fu
bk&m;Siftvdkawmfus teufay;xm;yHkrsm;udk avQmufxm; azmfjyyg&ap bk&m;/
Zmwdyd? y#doaEae&jcif;onfvnf;/ 'kum? qif;&Jjcif;\ taMumif;jzpf\/
Z&myd? qdk;&Gm;a[mif;jrif; tdkrif;&ifha&mf&jcif;onfvnf;/ 'kum? qif;&Jjcif;\taMumif;
jzpf\
Asm"dyd? zsm;em&jcif;onfvnf;/ 'kaum? qif;&Jjcif;\ taMumif; jzpf\/
r&Prd? ao&jcif;onfvnf;? 'kuH? qif;&Jjcif;\ taMumif; jzpf\/
tyda,[d?

rcspfrESpfvdktyfaom

ow0gocFg&wdkUESifh/

ora,ma*g?

twlwuG

aygif;,SOf&jcif;onfvnf;/ 'kaum? qif;&J\/


yda,[d? cspfESpfvdktyfaom ow0gocFg&wdkUESifh/ 0dya,ma*g? auGuGif; uif;uGm
SJcGmzJMunf raygif;,SOf&jcif;onfvnf;/ 'kaum? qif;&J\/
,H ydpH? tMuif y#doaEae&jcif; paom oabmw&m; ightm; rjzpfygrl aumif;avpG
ponf jzifh awmifhwjcif;udk/ e vbwd? r&tyf/ wrd? xdk awmifhwwdkif; r&jcif;onfvnf;/ 'kuH?
qif;&J\/
oHcdawe? tusOf;tm;jzifh? y? ig;yg;ukefaom/ Oyg'geuEmyd? Oyg'gef\ tmHkjzpfaom
cEmwdkUonfvnf;/ 'kum? qif;&Jukef\/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;q&mawmfOD;Ak"f\ bk&m;tvdkawmfus teufrsm;onf (0de,yd#uom&w'DyeD#Dum r[mcEu?
y0*,uxm? "rpuy0weokwf tzGifh pmrsufESm 171? 172? 173? 174? 175) wdkUrS
zGifhqdkxm;csufrsm;ESifh tnD teufjrefrmjyefqdkxm;jcif; jzpfygonf bk&m;/
ae&mwGif acwfvli,frsm; jrifomatmif tppfESifhtwk EIdif;,SOf jyyg&ap bk&m;/
Zmwdyd - ief;ief;wuf pGJvrf;jcif; jzpfvmjcif;aMumifh/ 'kum? qif;&Jjcif; tusdK;w&m;
jzpf&acs\/ (q&mpdef) (twk)
Zmwdyd - y#doaEae&jcif;onfvnf;/ 'kum? qif;&Jjcif;\ taMumif; jzpf\/ (q&mawmf
OD;Ak"f ) (tppf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

179

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU bk&m;tbd"rmq&mpdef qdkolonf ol\ tw0g'ESifh wm0wom tbd"rmpmtkyfyif ]]t,ar0 aom


t&da,m t|*aum ra*g}} ygVdudk vdif0kpfrrSef o'g[eftaerus teufay;xm;onfudkvnf; rlv
apm'emvTm wifjyavQmufxm;cJhygonf bk&m;? ]]t&da,m? jrwfaom / t, ar0 ra*g? r*fonfvQif/
t|*aum? t*FgSpfyg;ESifh jynfhpHk\}} [laom teufonf o'grSef yk'frSef teufrSef jzpfygonf? cdkifcHhaom
bmompum; rSeforQ pnf;urf;Sdygonf? ygVd ouw paom bmompum;BuD;rsm;onf pnf;pepfSdaom
bmomrsm; jzpfygonf? xdkUaMumifh ygVdbmomudk o'grrSef aygufwwfu& vkyfypfygu t"dym,frSef
r&Edkifawmhyg? pufbD;pD;wwfolonf vJatmif b,fvdkvkyfvkyf rvJyg? ygVdwwf ynmSifrsm;onfvnf;
rSm;atmif wrifvkyfwmawmif rrSm;yg? OD;Ou|wdkU q&mpdefwdkUrSmum; ygVdo'gESifh ygVdpmayudk aumif;pGm
rwwf pufbD;rpD;wwfaom oluJhodkU jzpfaeayonf/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;vlaovljzpf OD;Ou|ESifh tbd"rmq&mpdefwdkU\ bk&m;a[m "rpMuma'oemtay: bk&m;Sif\
tvdkawmfudk

qefUusifvsuf

teufjrefrmjyefqdkxm;MuyHkonf

bk&m;Sif\

tvdkawmfus

ax&0g'yd#uwfawmfrsm;ESifhtnD

jyefqdkxm;Muaom
teufay;yHkonf
vdkufemaeMuaom

"rpMuma'oemawmfrsm;ESifh
t"r0g'rsm;om
olwdkUonfvnf;

jzpfaMumif;

wynfhawmfrsm;

avQmufxm;cJhaom

aS;q&mpOfquf

teufjrefrm

vHk;0qefUusifaeaomaMumifh

"rpMumvufopf

avQmufxm;ygonf

xdkt"r0g'rsm;udk

t"r0g'Drsm;omjzpfaMumif;

bk&m;?
tqHk;tjzwf

ay;awmfrlyg&ef

avQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

180

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf ( 18 )

18/

twaemrwd- rdrdxif&majymqdkonfh vufjzpfpum;rsm;jzifh bk&m;ra[monfudk bk&m;a[m

jzpfav [ef vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifhywfouf 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;1/

twaemrwd=

rdrdxif&m

ajymqdkonfh

vufjzpfpum;rsm;jzifh

bk&m;ra[monfudk

bk&m;a[mjzpfav[ef vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifh ywfouf ]bk&m;ra[monfudk bk&m;a[m


vkyfrIonf} bmomoemzsuf tytrlrsdK; jzpfaMumif; oufaoom"ursm;jzifh avQmufxm;yg&ap bk&m;/
2/

yd#uoHk;oG,f edum,fig;jzm a'oemawmfonf olvdkigvdk omrefyk*dKvfwpfa,mufu

awG;awmMuHpnfNyD; a[mxm;aom a'oemr[kwf? av;toacFsESifh urmwpfodef; umvywfvHk;


yg&rDawmfrsm;udk jznfhqnf;yl;NyD;rS oHk;avmuxG#fxm; bk&m;tjzpfodkU a&mufNyD;aom w&m;tm;vHk;udk
tukeftpif odjrifawmfrlonfh bk&m;Sifu oAkwaTPfawmfBuD;jzifh odjrifNyD; a[mMum;xm;aom
w&m;a'oemawmfrsm; jzpfygonf bk&m;? xdkw&m;a'oemawmfrsm;rSm jznfhzG,f pGufzG,f y,fzG,f EkwfzG,f
rSdaMumif;udk oDvuefygVdawmf omrnzvokwf odkU a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
aom "rH a'aowd tm'duvsmPH raZuvsmPH y&da,maomeuvsmPH? omwH oAseH
au0vy&dykPH y&dok'H jA[p&d,H yumaowd/ ('D? 1? 59/)
ygVdawmfudk atmufygtwdkif; Sif;vif; azmfjytyfygonf bk&m;-

uvsmP*kPf
Ak'jrwfpGm a'oemawmfrsm;onf yxryg'jzifh tp aumif;jcif;? 'kwd, wwd,yg'jzifh
tv,f aumif;jcif;? pwkwyg'jzifh tqHk; aumif;jcif;*kPf/
ed'gef;jzifh tp aumif;jcif;? tv,fpum;&yfjzifh tv,faumif;jcif;? ed*Hk;pum;&yfjzifh tqHk;
aumif;jcif; *kPf/
yxrtEkoaEjzifh tp aumif;jcif;? tv,ftEkoaEjzifh tv,faumif;jcif;? tqHk;tEkoaEjzifh
tqHk; aumif;jcif; *kPf/
oDvorm"djzifh tp aumif;jcif;? 0dyemr*fwdkUjzifh tv,faumif;jcif;? zdkvf edAmefwdkUjzifh
tqHk; aumif;jcif;*kPf? odkU tp v,f tqHk; oHk;yg;vHk; aumif;jcif;*kPfESifh jynfhpHkaom
a'oemawmfrsm; jzpfMuygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

181

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ow*kPf

Ak'jrwfpGm a'oemawmfonf rsufarSmuftusdK; wrvGeftusdK; avmuDtusdK; avmukw&m tusdK;


ESifh jynfhpHkyg\/
ouFmoe

tusOf;tm;jzifh jyqdktyfaom teuf?

yumoe

aS;OD;pGm jyqdktyfaom teuf?

0d0&P

tusOf;udk tus,fzGifhqdktyfaomteuf?

0dbZe

jyqdktyfNyD;onfudk wzefa0zeftyfaom teuf?

OwmeDu&P

zGifhqdkNyD;onfudk txl;wvnf tus,fw0ifh zGifhqdktyfaom teuf?

ynmye

a0zeftyfNyD;udk (ay:vGifonfxuf ay:vifatmif) jynfhjynfhpHkpHk


odaptyfaom teuf/

qdkcJhNyD;aom tusdK;pD;yGm; teufrsm;ESifh jynfhpHk<u0aom a'oemawmf jzpfygonf bk&m;/

oAse*kPf
Ak'jrwfpGm a'oemawmfonftu&

wpfvHk; wpfvHk;aom tu&m?

y'

0dbwftqHk;Sdaom emrfyk'f? tmcsmwfyk'f? Oyom&yk'f? edygwfyk'f?

Ase

teuft"dym,fudk jywwfaom 0gus?

tmum&

0gusudk rsm;pGmaom tjym;wdkUjzifh a0zefrI yaMumif; pum;?

edkwd

tjym;tm;jzifh a0zefNyD;onfudk xkwfaqmif tus,fqdktyfaom 0d*[


tusOf;pum;/

eda'o

t<uif;tusefrSdatmif Tefjytyfaom 0d*[ tus,fpum;/

qdkcJhNyD;aom o'grsm;ESifh jynfhpHk<u,f0aom a'oemawmf jzpfygonf bk&m;/

au0vy&dykP*kPf ponf
Ak'jrwfpGm a'oemawmfonfxnfhoGif;jznfhpGufzG,f&m rvdkatmif jynfhpHkaeonf jzpfyg au0v y&dykP*kPf?
tjypfruif;ojzifh

wpfpHkwpf&m

xkwfEkwfy,fzsuf&rnfh

w&m;rygSd

tvGefoefUpifaom

y&dok'*kPf?
oDv orm"d ynm odumoHk;tif jrwfaom w&m;tpOfudk xifjrifatmif azmfjyEdkifonfh
jA[p&d, yumoe*kPf?
*kPfawmfwdkUESifh avmufvHkjynfh0 wifhw,fvSaom a'oemawmf jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

182

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf t&SifjrwfwdkU bk&m;3/

qdkcJhNyD;aom aus;Zl;*kPfwdkUESifh jynfhpHkawmfrlaom Ak'jrwfpGm a'oemawmfonf(1) ygVda0g[m& pum;vHk; toHk;tEIef;\ eufeJjcif; = "r*rD&?
(2) teufoabm\ eufeJjcif; = tw*rD&?
(3) a[mMum;yHk tpDtpOf\ eufeJjcif; = a'oem*rD&?
(4) ygVdteufwdkUudk xdk;xGif odEdkifaom Pf\ eufeJjcif; = y#da0"*rD&-

[laom eufeJjcif;av;rsdK;wdkUESifh jynfhpHkaom a'oemawmf jzpfygonf? odkUjzpf&um; tapmufvnf;euf


tajymvnf;us,faom

ork'&m0,f

,kefoli,fonf

axmufwnf&m

r&ouJhodkU

jznfhusifh

qnf;yl;tyfaom ukodkvf taqmuftOD; rSdolwdkU ouf0ifusufpm;&ef cufcJNyD; axmufrD&efvnf;


rvG,faom a'oemawmf jzpfygonf bk&m;/
rQavmuf tzufzufu *kPfaygif;pHkaewJh bk&m;a[m ygVdawmf rnfolurQ r[kwfr[wf
vkyfZwf ygVdudk xnfh bk&m;a[m rvkyfoifhyg bk&m;? vkyfcJhvQifvnf; Ak'jrwfpGm vufxufawmftcgu
t&d|&[ef;\ vrf;odkUom jref;&zdkUSdygonf bk&m;/

t&d| &[ef;
Ak'jrwfpGmvufxufawmftcg t&d|rnfaom "ruxdu &[ef;wpfyg; SdcJhzl;ygonf bk&m;?
olu tbd"rmyd#uESifh okwefyd#uudk wwfuRrf;NyD; 0denf;yd#uudk em;rvnfyg? odkUyg Ak'jrwfpGm
"ra'oem atmufyg vkyfygVdudk xnfhvdkufygonf bk&m;/
wxm[H b*0wm "rH a'odwH tmZmemrd/ ,xm a, ar tE&m,dum "rm 0kwm
b*0wm? aw y#dao0awm emvH tE&m,m,/ (r? 1? 184/)
arxke y#dao0ew&m;wdkUudk psmef r*fzdkvf\ tE&m,fudk ywwf\ [k bk&m;a[mxm;aomfvnf;
tMuif enf;vrf;jzifh rSD0Joltm; tE&m,frjzpfEdkif? bk&m; a[mxm;aom psmef r*fzdkvf\ tE&m,fudk
ywwfaom arxkey#dao0ew&m;wdkUonf tE&m,frjzpfEdkifaom enf;vrf;udk igodxm;onf/
&[ef;wdkUu r[kwfrSefaMumif; bk&m;Sifu odkUra[maMumif; Sif;vif;jyaomfvnf; vufrcH?
rSefrSef rSm;rSm; qdkNyD;om;pum;udk rpGefUEdkif[k pGJpGJjrJjrJ ,lqaeonf? bk&m;Sifu ac:,lqHk;r&mtx p ye wGH armCyk&do twem 'k*[dawe tarS ap0 tAmpduod? twme ceod?
A[k tyknH yo0od/ wH [d aw armCyk&do b0dwd 'DC&wH t[dwm, 'kum,/ (r? 1?
185/)
(rlvyPmoygVdawmf? tv*'Lyrokwf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

183

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;jzpfaom a,mufsm; xdkodkU a[mxm;ygvsuf oifonf rdrdonf raumif;aom


pGJ,l jcif;jzifh igwdkUudkvnf; pGyfpGJbd\? rdrdudk,fudkvnf; wl;zdzsufqD;bd\? tukodkvfw&m;wdkUudkvnf;
rsm;pGmyGm; apbd\? r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;jzpfaom a,mufsm; oifhtm; xdk,kwfnHhaom rdpmt,lonf
umvSnfjrifhpGm tpD; tyGm;rJhjcif; qif;&Jjcif;iSm jzpfvwHU/
uJhodkU rdefYqdkNyD; &[ef;wdkUtm; atmufygtwkdif; ar;awmfl\/
]&[ef;wdkU... xdktaMumif;udk tb,fodkU rSwfxifMuukefoenf;? vif;wowfrsdK; jzpfzl;aom
t&d| &[ef;onf omoemawmf PftaiGUtoufrQ Sdao;oavm} [k ar;awmfrl\/
]]jrwfpGmbk&m; tb,frSm SdEdkifygtHhenf;? rSdEdkifyg bk&m;}} [k &[ef;wdkUu avQmufxm;Muukef\/
xdkodkU

qHk;raomfvnf;

t&d|&[ef;onf

rwkefrvIyf

ikwfwkwfxdkifum

t,lrpGefUbJ

ZGwfayaeygonf bk&m;/
xdktcg jrwfpGmbk&m;uynm,dwd acg wGH armCyk&do {awe oaue ygyaue 'd|d*awe? (r? 1? 185/)
r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;jzpfaom a,mufsm;? oifonf rdrd\ ,kwfnHhvSaom t,ljzifh i&J
ponfwdkU xifSm;vwHU/
odkU rdefYqdkawmfrlNyD; t&d|udk oHCmh*dkPf;rS ESifxkwfvdkufNyD; &[ef;aumif;wdkUtm;vnf;
t&d|&[ef;uJhodkU ryMu&ef t|uxmq&m tSifr[mAk'aCmou atmufygtwdkif; owday;jyefygonf/
t&da|e 0d, e wkarS[d r,SH omoae uvvH 0g up0&H 0g yudydwAH/ (r? |? 2? 16/)
]]&[ef;wdkU oifwdkUonf t&d|&[ef;uJhodkU ig\ omoemawmf THUGefESifh trdIufodkufudk
rxnfhoGif;&}} [k owday;ygonf/

u@uomraP
xdkodkU owday;aeonfhtMum;rS t&d|&[ef;\ oHa,mifaemufvdkuf t&d|&[ef;\ rdpmt,ludk
tvHxlay;rnfh

u@uomraPqdkwJh

arxkey#dao0etrIonf

psmefr*fzdkvf\

udk&ifBuD;wpfOD;

ay:vmjyefygonf?

oluvnf;

tE&m,fryEdkif[k

qufvufa[mjyefonf?

olU0g'udk

vludufvnf; rsm;onf? vlaovljzpfuJhodkU qef;opfwJh tbd"rmyJqdkNyD; topftqef;udufolwdkU


0dkif;0dkif;vnfaeMuonf?

'DtxJ

omoemawmfordkif;rSm

wpfavQmufvHk;Iyfvmaom

qA*Dudk,fawmfBuD;wdkUu aSUqHk;rS yg0ifaeonf? 'Dudk&ifudk auR;Muonf? ay;Muonf twltdyf twlpm;


aexdkifum rolawmfcsif; oDwif;avGUavGU aygif;zufarGUaeMuonf? u@u omraPudk t,lrSefatmif
a[mvnf; r&/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

184

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdktaMumif; bk&m;Sif odaomtcg &[ef;wdkUudk ac: atmufyg twdkif; ESifxkwfcdkif;vkdufonf/


tZwa* aw tm0kaom u@u e ap0 aom b*0g owm ty'dodwaAm?
,Hyd pan orPka'om vbEd bduL[d o' 'd&wwd&wH o[ao,sH? omyd aw ewd?
p& yda& 0de/ (0d? 2? 182/)
a[h armifu@u oifonf igwdkUq&m bk&m;jrwfpGmudk ,aeUupNyD; q&mvdkU rnGefjy&? tjcm;
udk&ifaumif;rsm;vdk twl ESpfnoHk;n tdyfcGifhvnf; r&awmh? olpdrf;jyify a[h vlt awmf&moGm;
ysufpD;ygav/
pum;udkajym

omoemawmfrS

oefUSif;a&;vkyf

xkwfypf&rnf[k

&[ef;wdkUudk

rdefUawmfrlygonf bk&m;/
taygif;toif;vkyfaom

qA*D&[ef;wdkUudkvnf;

ac:

uJh&JUIwfcsNyD;

aemif

taygif;toif;vkyfvQif ygpdwftmywfoifhap[k tmPmawmfrSwf odumyk'fudkyif ynwfcJh&ygonf


bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;Ak'jrwfpGmonf rdrd\ omoem r[kwfr[wf vkyfZwfygVd r[kwfrw&m; 0g'trSm;
xnfhoGif;jcif;udk rQyif jyif;jyif;xefxef udk,fawmfwdkif ta&;,lcJhygonf bk&m;/
vlaovljzpf

OD;Ou|\

wynfhBuD;

ocifjrwfqdkifESifh

orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf

ygVdtaetxm;rrSef o',kwdvnf;rSd? teuft"dyg,frrSef tw,kwdvnf;rSdaom]]avmuork',

twd?

avmueda&m"

ewd}}

[laom

pum;udk

ba'u&wokwf

a[mcJhonf[kvnf;aumif; oDvuef a[mcJhonf[kvnf;aumif;? oH,kwf a[mcJhonf[kvnf;aumif;


vdrfvnfa&;om;

teufazmf&mrSmvnf;

olwdkUcsif;yif

rnDGwfMuyg

bk&m;?

ed'ge0*oH,kwf?

upmea*gwokwf xdkonfh avmuork', twd? avmueda&m" ewd qdkwJhpum; rygonfhtjyif


teuft"dyg,fvnf;

rygyg

bk&m;?

,if;

upmea*gwokwfvm

ygVdrSef

teufrSefudk

wifjy

avQmufxm;ygrnf bk&m;/
avmuork',H acg upe ,xmblwH orynm, yawm ,m avmau ewdwm?
om e a[mwd/ avmued a&m"H acg upme ,xmblwH orynm, yawm ,m avmau
twdwm? om e a[mwd/

jrefrmjyef
upeocFg&avmu\ jzpfaMumif;jzpf&m (tEkavmr y#dporkyg'f) udk rSefaom 0dyemynm
r*fynmjzifh [kwfwdkif;rSefpGm jrifaomol\ (oEmef) avmu rSdonf\tjzpf jywfonf\
tjzpf[laom Oap' t,lrjzpf? upme ocFg&avmu\ csKyfjcif; csKyf&m y#davmr y#dporkyg'fudk rSefaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

185

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0dyemynm r*fynmjzifh [kwfwdkif;rSefpGm jrifaomol\ (oEmef) avmu Sdonf\tjzpf


jrJonf\tjzpf [laom ow t,l rjzpf/
pum;&yfrsm;rSm upmea*gwokwf jrefrmjyef trSef jzpfygonf bk&m;? trSefudk trSeftwdkif;
xkwfjyvdkufojzifh trSm;udkvnf; trSm;[k odomjcm;em; uGJjym;pGm jrifawGU&ygonf bk&m;/
bk&m; ra[monfudk bk&m;a[m[k vdrf&J nm&Jjcif;ESifh ywfouf{uH "rH twDw? rkom0g'd ZEKaem/
0dwdPy&avmu? ewd ygyH tum&d,H/
vdrfnm&JNyD; wrvGefb0udk y,fSm;olonf ry&Jaom tukodkvf 'kpdkuf [l rSd? vdrf&Jolonf
bmrqdk vkyf&Jonf [laom "ry'ygVdawmfvm pum;ESifhtnD &wemoHk;yg;udkvnf; apmfum;&JMuygonf
bk&m;/
xdkUaMumifh bk&m;ra[monfudk ta[mvkyfNyD; tajymIyfonfudk oabm[kwf ay:vGifatmif
"ruefESifhnd qHk;jzwfay;awmfrlMuyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

186

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf ( 19 )

19/

Ak'\jzpfawmfpOf

Ak'0ifrsm;udk

raxrJhjrify

ajymifavSmifjyufacsmf

oa&mfapmfum;

a&;om;jcif;ESifh ywfoufonfh 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;omrnapm'emtrSwf

19-wGif

pk'dwuwdkU\

pmtkyfpmwrf;

ponfwdkUrS

aumufEkwf

azmfjyxm;aom pmydk'ftrSwf (u) rS (e) txd pum;&yfrsm;onf Ak'bk&m;ociftm; rdkrao


*g&0uif;rJhpGm ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;xm;aom pum;rsm;jzpf xdkpum;&yfrsm;onf
t*Fkw&edum,f?

yryPmou?

udrdv0*f

udrdvokwf

a'oemawmft&

t*g&0

5-rsdK;wGif

tusHK;0ifaeygonf bk&m;? olawmfaumif;w&m; ysufpD;atmif (t&SnfcdkifcHh rwnfwHhatmif) zsufqD;&m


a&mufaeygonf bk&m;/
t*g&0 5-rsdK; qdkonfrSm1/ bk&m; rdkaojcif;?
2/ w&m; rdkaojcif;?
3/ oHCm rdkaojcif;?
4/ odum rdkaojcif;?
5/ tcsif;csif; rdkaojcif;ig;rsdK; jzpfygonf bk&m;? t*g&0 5-rsdK;aMumifh bk&m;ocif y&dedAmefpHvGefNyD;aemuf olawmf
aumif;w&m;rsm; ysufpD;&jcif; jzpfygonf bk&m;? Ak'jrwfpGmomoemawmfBuD; ysufpD;&jcif;rSmvnf;
t*g&0 5-rsdK; xGef;um;atmif vkyfaqmifaejcif;yif t&if;cH jzpfygonf bk&m;/

t*g&0 5-yg; ygVdawmf


aum Ek acg baE a[wk aum ypa,m a,e wxm*aw y&dedAKaw o'arm e pd&|dwdaum
a[mwDwd/
(1) " udrdv wxm*aw y&dedAKaw bduK bduKeda,m Oygoum Oygoduma,m
ow&d t*g&0g 0d[&Ed tywdm/
(2) "ar t*g&0g 0d[&Ed tywdm?
(3) oHaC t*g&0g 0d[&Ed tywdm?
(4) odum, t*g&0g 0d[&Ed tywdm?
(5) tnrnH t*g&0g 0d[&Ed tywdm?
t,H acg udrdv a[wk t,H ypa,m a,e xxm*aw y&dedAKaw o'arm e
pd&|dwdawm a[mwDwd/ (tH 2? 216/) (y*Fkw&ygVdawmf? udrdvokwf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

187

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t*g&0 5-yg; jrefrmjyef

]]tSifbk&m; jrwfpGmbk&m; y&dedAmefpH,lawmfrlonfSdaomf olawmfaumif;w&m; MumjrifhpGm


rwnfwHhEdkifaom taMumif;taxmuftyHhum; tb,fygenf;}} [k avQmuf\/
udrdv jrwfpGmbk&m; y&dedAmefpH,lawmfrlonf&Sdaomf omoemawmf &[ef; &[ef;rdef;r
Oygoum OygodumrwdkUonf(1) jrwfpGmbk&m; dkaorI wkyf0yfrI rSdukefrl aeMuukef\/
(2) w&m; dkaorI wkyf0yfrI rSdukefrl aeMuukef\/
(3) oHCm dkaorI wkyf0yfrI rSdukefrl aeMuukef\/
(4) oDvodum dkaorI wkyf0yfrI rSdukefrl aeMuukef\/
(5) tcsif;csif; dkaorI wkyf0yfrI rSdukefrl aeMuukef\/
udrdv

jrwfpGmbk&m;

y&dedAmefpH,lawmfrlonfSdaomf

olawmfaumif;w&m;

MumjrifhpGm

rwnfwHhEdkifaom taMumif;taxmuftyHhum; onfyifwnf;[k (rdefYawmfrl\)/ (tif jref 2? 217/)


ae&mwGif ,if;wdkU\ a0zefcsufonf w&m;vrf;aMumif;rusaMumif;udk omrnapm'em
(yxrapm'em) ygaom aumufEkwfcsuf tpOfvdkuf tenf;i,fpD azmfjyygrnf bk&m;/
(u)
bk&m;jzpf&ef

tavmif;awmfewfom;tm;
awmif;yef&onfrSm

BuD;onfhtavsmuf

ywf0ef;usifu

pMu0Vmwdkufwpfaomif;rS

avmu\

xHk;wrf;pOfvmt&

wdkufwGef;awmif;yefMujcif;onf

ewfjA[mtaygif;wdkUu
udptwdkif;twmBuD;vQif

"rwmyif

jzpfonf?

Ak'0if

rl&if;pum; pMu0Vmwdkufwpfaomif;rS ewfjA[mwdkUu toif bk&m;jzpfrnf[k vmajymonf r[kwfyg?


bk&m;jzpf&ef vlUjynfodkUqif;NyD; oaE,lyg[k awmif;yefjcif; jzpfygonf? a0zefolu tavmif;awmfu
rod? ewfjA[mwdkUu udwifodESifhonf[k a0zefjcif;rSm Ak'0ifpmom;udk em;vnfatmif rzwfEdkif
jzpfygvdrfhrnf/
(c)

vlUjynfodkUqif;

bk&m;jzpf&ef

awmif;yefjcif;onf

udk,fhudk,fudk

owfaozdkU

awmif;yefjcif;jzpfaMumif; a0zefcsufrSmvnf; Ak'0ifudkususee zwfzl;olrsm;tzdkU &,fp&mjyufvHk;rQom


jzpfygonf? tb,fhaMumifhqdkaomf tavmif;awmfewfom;onf olUyg&rDt& olUtcsdeftcg usa&mufom
aowauwkewfom;b0rS pkaw r,fawmfrm,m0rf; oaE,ljcif; jzpfygonf? a0zefcsufonf
a0zefol rSefuefaom oabmxm; rSdaMumif; ay:vGifapygonf/
(*)

r,fawmfrm,m tdyfrufcef; qifjzLawmf tdyfrufay;onfudkvnf; t[dwfwd&pmefBuD;

ay;&rvm;[k a0zefjyefonf? tu,f a0zefpmygonfhtwdkif; ewfom;vSvSav;udk tdyfrufay;ygu


a0zefolwdkUu r,fawmfrm,monf ewfom;ESifh tdyfrufxJrSm azmufjyefonf[k a0zefMurnfom
jzpfygonf? taumif;rjrifcsifolwdkUonf tbufbufu tjypfSmrnfom jzpfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

188

tpodkU
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


o*gxm0*oH,kwfvm

ewfokwfawGu

Ak'Sifawmftm;

tapmfum;qHk;[k

a0zefpGyfpGJcsufudk yd#uwfwwf ynmSdolawmfaumif;wdkUu yH;awmfrlMuygonf/


(i)

ewf\w&m;udk bk&m;Sifu vdkufem&av[ef trSwfjya0zefcsufonfvnf; r[kwfyg?

pifppf ewfudk tid;BuD;vSpGmjzifh tjypfSmaejcif;om jzpfygonf/


(p)

wm0womrSm

oEKdwewfom;u

tbd"rmw&m;a[maom

wpfBudrfrQ

jrwfpGmbk&m;tm;

qGrf;rauR;&aumif;vm;[k

r,fawmfjzpfcJhzl;aom

a0zefxm;ygonf?

a0zefcsufum;

rqdk;vSyg? wm0womrSm bk&m;Sif tbd"rma[monfudk oG,f0dkufvufcH&m a&mufygonf/


(q)
aeUwdkif;

trSwfjypum;&yf jrwfpGmbk&m; tbd"rmw&m; wm0womrSm a[mawmfrlpOf


ajrmufuRef;odkU<uNyD;

r,fawmfrdewfom;tm;

qGrf;cH

qGrf;bkOf;ay;ae&onfudk

orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;u

MunfhaeEdkif&uf&efaum[k

&efawGUxm;ygonf?

olwdkUomqdkvQif

'DvdkMunfhrae&ufygbl;[k qdk&ma&mufojzifh b,fqdk;vdkUwkef;[k rSwfcsufyvdkygonf bk&m;/


(Z)

OD;aTjynfhuvnf; ,cktcgrSm t&daraw,sbk&m;tavmif;ESifh ywfouf tHhzG,fo&J

xl;uJaomjzpf&yfrsm;udk rawGU& rcsifhr&JjzpfaeaMumif; od&ygonf? rawGU[kqdkonfrSm wdkawmif;vSwJh


vlUb0umvav;twGif; OD;aTjynfh rawGUwmvm;? ,aeU urmay:rSmSdwJh vlrsdK;jcm; bmomjcm;awGu
rawGUwmvm;? tHhzG,fo&Judk awGU&&ifvnf; 'gbk&m;tavmif;aMumifhyJ[k b,fol odEdkifovJ? 550Zmwfedygwfawmfrsm;udk '@m&DawGyJ[k pGJvrf;rSwfxifaewJh Oyg'gefuav;udkzwfNyD; pOf;pm;vQif tjrifrSef
jyef&ygvdrfhrnf bk&m;/
(ps)

anmifyifwpfyifrSm trnfrodolwpfOD;u r,fawmfrm,mtm; tavmif;awmfod'w

oaE&atmif ay;vdkufaMumif; Ak'0ifuqdkowJh? ax&0g' Ak'0if tapmifapmifrSm 'Dvdkrygygbk&m;/


(n)
oaE,lcJhonf

tavmif;awmfewfom;onf ewfjA[mwdkU\ awmif;yefcsuft& r,fawmfrm,m0rf;


qdkonfhtwGuf

zcifoka'g'eonf

zcif&if;r[kwf[k

aTtbd"rmu

qdkygonf?

'ghaMumifhvJ aTtbd"rm[k tjrwfwEdk; emrnfay;Muonf xifyg\ bk&m;/


(#)

bk&m;tavmif;

zGm;jrifwkef;u

tusdK;tuef;awG

aumif;onf?

ewfjynfi&Jjynf

jrif&onfqdkwmudk urmYordkif;rSm rygwJh? aTtbd"rmu rauseyf? vGefcJhaom ESpfaygif; 2600-u


wu,fhtjzpftysufudk rSwfwrf;rwifEdkifwJh urmYordkif;q&mrsm;udk aTtbd"rmq&mwdkUu qufvuf
ta&;,lMu&ef wdkufwGef;ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emtrSwf

19-wGif

azmfjyxm;aom

(u)rS

(#)txd

pum;&yfrsm;onf

bmoma&;jyufvHk;rsm;yif jzpfMuaomfvnf; Ak'ESifhAk'0Houdk ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum;


*g&0uif;rJhpGm yrlxm;aomaMumifh rodem;rvnfSmolrsm;taejzifh txiftjrif vGJrSm;NyD; oGm;Ekdifygojzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

189

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;zsuf w&m;zsuf oHCmzsuf tcsif;csif; zsufqD;aom pum;&yfrsm;om jzpfaeygaomaMumifh


"rvrf;aMumif; rapmif;&atmif wnfhrwfay;awmfrlygrnfhtaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

190

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (20)

20/

ax&0g'vm oH*g,em (6)wefudk ayghysufao;odrfatmif a[majymaqG;aEG; a&;om;xdk;ESufvsuf

omoemzsufvkyf&yfrsm;udk vkyfudkifaeMurIESifh ywfouf 0daooapm'emcsufyg bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&m;awmfrsm; bk&m;1/

oH*g,em (6)wef wifawmfrlvmcJhMuwJh Sifr[muy tpSdaom bk&m;om;awmf

ax&fjrwfBuD;rsm;onf

Ak'jrwfpGm

45-0g

umvMumatmif

a[mazmfTefjy

qHk;rawmfrlcJhaom

pum;awmfa'oem tESpfrsm;udk rayghysuf rao;odrf rwnfNidrf racsmufcsm; azmufjym; aGUavsm


roGm;&avatmif wpfyGifhpD a<uvifaeaom yef;rsm;udk pDum pOfum uHk;oDxm;ouJhodkU pkpnf;ukH;oD
tpDtpOfusatmif u@jcm; ydkif;umGwfqdk xm;awmfrlcJhMuygonf bk&m;/
2/

yxroH*g,emordkif;udk

jzpfawmfrlaom

aemufaMumif;jyefMunfhvQif

Sifr[muyax&fonf

okb'&[ef;BuD;\

acgif;aqmifoHCax&f
xdwfvefUzG,faumif;aom

0denf;w&m;awmfudk IwfcsuJh&JUonfh pum;udkMum;& ]]0denf;usifh0wfonf omoemawmf\ a&aomufjrpf


jzpfonf?

a&aomufjrpf

ykyfaqG;vQif

omoemawmfyifr

jrifawmfrlaomaMumifh

qE0D&d,BuD;rm;vSpGmjzifh

oHCm

oH*g,emwifyGJBuD;udk

usif;yawmfrlcJhygonf?

,if;odkU

aoGUajcmuf

ysufpD;awmhrnf}}

500-vufaG;pif

[k

aG;aumufawmfrlum

oH*g,emwifjcif;\tusdK;rSm

vGefpGm

BuD;rm;vSygonf? udavomab;&efwdkUrS uif;Nidrf;NyD; psmefcsrf;om zdkvfcsrf;omjzifh at;at; vlvl


aeawmfrl

omoemawmf

oufSnfa&;twGuf

Asmyg&uif;rJhaeaom

&[EmBuD;rsm;udk

aMumifhMuwpfckyum omoemwnfjrJa&;twGuf wm0ef,lapEdkifcJhygonf bk&m;/


3/

yxroH*g,em

wifNyD;onfhaemuf

wm0eftoD;oD;

ay;xm;awmfrlcJhonfhtavsmuf

SifOygvdonf 0denf;udk wm0ef,lum jzefUjzL;cJh&ygonf? SiftmeEmu 'DCedum,fudk wynfhpOfquf


aqmifGufcJh&ygonf? Sifom&dykw&m\ wynfhjzpfaom ax&fBuD;rsm;onf rZdredum,fudk oif,lydkUcs
jzefUjzL;aomtm;jzifh

wm0ef,lapmifhaSmufawmfrlcJh&ygonf?

Sifr[muyonf

oH,kwedum,fudk

rwdrfaum raysmufysufatmif wynfhpOfquf aqmifGufcJh&ygonf? SiftEkk'gum; t*Fkw&edum,fudk


teuft"dyg,f aysmufuG,fazmufjym; trSm;t,Gif; rSd&avatmif MuyfruGyfuJ tjrJ GwftHo&Zm,fjcif;
ydkUcsjcif; aqG;aEG;ar;jref;jcif;rsm; ycJh&ygonf? xdkUaMumifhyif xdkodkU yxroH*g,emyGJu aphaqmf
zefypDpOfcJhrIaMumifh

,ck

wynfhawmfrsm;acwfodkUa&mufatmif

ax&0g'EdkifiHrsm;wGif

ax&0g'

yd#uwfawmfrsm; raysmufrysuf wnfSdcJhjcif; jzpfygonf bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;4/

'kwd,ESifh

wwd,oH*g,emyGJrsm;rSmvnf;

0denf;aMumif;ESifh

"ra&;&mrsm;

,drf;,dkifazmufjym; acsmufcsm;rnfh tE&m,fudk jrifawmfrlMu usa&mufvmaom ab;&efrSvnf; uif;ap?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

191

tpodkU
aemif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tem*wftwGufvnf;

omoemhtE&m,fudk

'd|mEk*wd&

omoemh0efxrf;

umuG,fapmifhaSmufMuap

[laom

&[ef;awmfrsm;

aMumifhMurJh

ajrmfac:csufjzifh

rae

Sifr[m,oax&f

Sifarm*vdykwwdax&fwdkUonf y#da0"*kPfvnf; Sd A[kokw*kPfvnf; jynfhawmfrlMuaom (7001000)

toD;oD;&Sdaom

oHCmawmfrsm;udk

aG;aumuf

'kwd,tBudrfESifh

wwd,tBudrf

oH*g,emwifawmfrlcJhMuygonf bk&m;/
5/
ayghavsmhpGm

'kwd,oH*g,emwifyGJBuD;\
aexdkifusifhMuHvdkMuaom

tSdeft0gaMumifh

olrsm;onf

0denf;a&;&m

wpf*dkPf;cGJ

tav;teufrxm;

wpfpifaxmif

*dkPf;oD;jcm;

yoGm;Muygonf? ta&twGuf ydkrsm;aom oHCmtpkta0;jzifh oD;jcm;oH*g,em wifMuygonf? ,if;udk


r[mo*wd*kPf;[k ordkif;wGifapcJhygonf? enf;onf rsm;onf y"mer[kwf? oefUSif;jcif;onf?
aumif;onf jzLpifjcif;onf rGefjrwfonf tnpftaMu;uif;aom Ak'omoemudk tpGef;txif; rSdatmif
igwdkU

xdef;Murnf[k

ax&fBuD;rsm;onf

qHk;jzwfawmfrlcJhMuonf?

ApmifhaSmufawmf

rlcJhMuonf?

xdkUaMumifhyif ax&0g'*kPf;[l xdkpOfup wGifcJhjcif; jzpfygonf bk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;6/

wwd,oH*g,em\ *kPfaus;Zl;onfvnf; tvGef xl;jcm;vSygonf bk&m;? rdpm0g'

jrLtnpfwdkUudk jzLopfatmif aq;aMumNyD; avmu"mwftESHU Ak'omoem jzefUa0&ef udk;wdkif;udk;XmeodkU


omoemy apvGwfEdkifcJhjcif;rSm wwd,oH*g,em\ tusdK;quf jzpfygonf? ,if;"r'lw vkyfief;MuD;\
rSefuefrI xufjrufrIaMumifh ax&0g'EdkifiHrsm;[k ,ckacwfwGif xifSm;ausmfMum;aeaom jrefrm
,dk;',m;

uarm'D;,m;

oD[dkVf

ysufjym;wdrfaumroGm;bJ

vmtdk

paom

omoemESpf

2525

a'orsm;wGif

wdyd#u

ausmfonftxd

Ak'tqHk;trrsm;onf

cdkifcdkifcHhcHhwnfwHhaecJhjcif;

jzpfygonfbk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;7/

odkUpOfvsuf

[dELjAm[P0g'wdkESifh
npfax;aeonf[k

OD;Ou|ESifh

a&maESmpuf,Suf
r[kwfrw&m;

taygif;ygwdkUu
teuf

pGyfpGJMuygonf?

'kwd,

t"dyg,frrSef

wwd,oH*g,emrsm;onf

azmufjyefaeonf?

oH*g,emrsm;onf

rlvuyif

rjzLrazG;
r,lrpif

tjrifvGJrSm;rIwdkU tenf;i,frQ a&maESm0ifpGuf od&frysuf&atmif qufvufxdef;odrf;cJhjcif;aMumifh olwdkU


qdkovdk r[kwf? tvGefawmufajymifxdef0if; toa& vif;cJhygayonfbk&m;/
8/

pwkwoH*g,emordkif;udk

MunfhjyefygvQifvnf;

r[m0d[m&0goD*dkPf;0if

tSifjrwfwdkUonf tdEd,rS ul;pufaGUvsm; azmufjym;vmaom "rkpd*dkPf; a0wkvs*dkPf; t,ltq


or,Ersm; ra&mrpGuf&atmif tcuftcJ trsKd;rsKd;Mum;xJrSm apmifhaSmufumuG,f xdef;odrf;EdkifMuaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

192

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

awGU&rnfjzpfygonf? ,if;odkU jzLpifoefUSif;aeygvsuf bmudkxkwf bmudk Ekwf&rnf[k tcsnf;ESD;


jrnfwrf;aejcif;onf tzsufoabmoufoufom jzpfygonfbk&m;/
oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;9/

ayxuftu&m

yOroH*g,em

wifvdkufwJhtwGuf

wifvdkufwJhtwGuf

cH&avmufatmif

oefUvnf;oefU

oD[dkVfomoem

tSnfwnfwHhcdkifcHhoGm;ovdk

jrefrmEdkifiHomoemawmfonfvnf;
cefUvnf;cefUygayonf?

urmu

todtrSwfyjcif;

tESpfw&mtwGif;

ocFg&pufuGif;u

rvGwfuif;EdkifaomaMumifh 'kwd,urmppfMuD;wGif ausmufxuftu&mwifcJhjyD;aom yd#uwfpmrlrsm;onf


tcsKdUydvJ

ysufuGJcJh&ygonf?

ysufpD;&awmhrnfhab;udk
wdkifyifndEdIif;MujyD;

tapmifhtaSmuf

jrifMu

uif;rJhonfhtavsmuf

jrefrmEdkifiHwGif

ax&0g'EdkifiHrsm;rS

umvMumvQif

jynfolESifhtpdk;&?

tultnD

xdkxufyif

oHCmawmfrsm;ESifhwuG

tMuHPfrsm;&,lum

6-Mudrfajrmuf

oH*g,emwifcJhMuygonfbk&m;/
10/

rltapmifapmifESifh ndEdIif; txyfxyfokwfoif tMudrfMudrf jyifqif yDyDjyifjyifwifcJhaom

q|oH*g,emudk tEdkifEdkifiHu todtrSwfyMuojzifh q|rlyd#u pmaywdkUonf urmYEdkifiHMuD;rsm;\


pmMunfhwdkufMuD;wdkif;wGif cefUcefUnm;nm; MuGm;MuGm;0ifh0ifh Sdae&kHrQru urmYynmSif odkufq&mwdkU\
ynmodkufwl;azmf&m XmeMuD;rsm;jzpfvsufSdaeMuygonf/
oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;11/

oH*g,em (6)wefwifcJhonfhbmompum;ESifh ywfouform'd|dokawoetzGJU0ifwdkU

wifjyovdk ygVdESifhwifonfr[kwf? ygVdvnf;ray:ao; [laom tqdkrSm&,fzG,foufoufom jzpfygonf?


em;rvnfaomaMumifh trSm;rSm;t,Gif;,Gif; a&;om;ajymqdkMuonfrSm oem;zG,fyifjzpfygonf/ trSefrSm
,cktcg jymu&dwf[k xifSm;aom bmompum;MuD;\ tudkif;tcuf (6)rsKd; teuf rm*"Dac:aom
omompum;&yfonfyif;
pum;awmftpOf[laom

a'oE&ul;ajymif;

vltrsKd;rsKd;wdkU

teuft"dyg,fudk&nfTef;um;

oHk;pGJajymqdk&mrS
udk

(text)

ygVdawmf?

bk&m;Sif\

(text

language)

udkygVdbmompum;[kd a0g[m& ul;ajymif;vmjcif;rS jzpfygonfbk&m;/


oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;12/
OD;Ou|ESifh

,ckavQmufxm;cJhaom pum;tpOfjzifh oH*g,em (6)wefwifcJhaom yd#uwfonf


aemufvdkufwpf,loefrsm;

pif;vHk;acsmaom

yd#uwfrsm;

vrf;pOfrSefrsm;vnf;jzpfygonf?

ajymqdkjzefUa0Muovdk

jzpfygonf?

0drkwdpcef;odkU

rdpmt,lSdaomacgif;aqmif

[dELjAm[P0g'vrf;pOf?
ajzmifhwef;pGm

aSUuoGm;ojzifh

raESm

ydkUwwfaom

aemufvdkufjzpfaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

193

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;SifvlwdkUvnf; oem;pzG,f rdpmt,lrSm;aemufodkU vkdufMuSmygonf? olwdkUudk,fwdkifu q&mpGJ


Oyg'gefMuD;SmaomaMumifh
ajymqdkMujcif;om

tpGJrSdaom

jzpfygonf?

tEkyg'geyd#uwfudkyif
odkUjzpfyg

xdk

tpGJESifh

jynfhESufae[ef

tpGJSifrsm;udk

vkyfMuH

tpGJywfatmif

zwfy,fSif;vif;ay;awmfrlMuyg&ef avQmufxm;tyfygonfbk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

194

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'em trSwf (21)

21/

oH*g,em 6-wefwifjyD; bk&m;a[m ygVdawmftrSefrsm;udk vlaovljzpf0g'ESifh rudkufnDygu

bk&m;a[m

r[kwfyg[l

vnf;aumif;?

[dELjAm[P0g'[lvnf;aumif;

Ak'bmom0ifrsm;

tjrifrSm;atmif vSnfhpm;vdrfnm 0g'jzefUjcif;ESifh ywfoufaom 0daooapm'emcsufygbk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; apm'em trSwf 21-wGif azmfjyxm;aom (u) trSwfjy pum;&yf edum,f\edum,f pmtkyfwGif
'DCedum,f jA[Zmvokwfudk bmomjyefqdk&m tjynfhtpHk rjyefqdkonfhtjyif (rkom0g') odumyk'fESifh
(zko0gpm) odumyk'frsm;udk wrifzwfcJhaMumif; apm'emcJhygjyDbk&m;/
,if;zwfxm;cJhaom odumyk'f 2-ckteuf rkom0g'odumyk'fESifh qdkifaom bk&m;a[mygVdawmfudk
rl&if;twdkif;azmfjyygrnfbk&m;/
rkom0g'H y[m, rkom0g'g y#d0d&awm oraPm a*gwarm opg0g'D opoaEm
axawm yp,daum t0doH0g'aum avmumwd/ wd0g[d bdua0 ykxkZaem wxm*w
0PH0'rmaem 0a',sH/ (oDvuefygVdawmf jA[Zmvokwf)
'DygVdawmfuawmh

OD;OuXOD;pD;

OD;OaZmwdu

wm0ef,lusif;yaom

a';'&J

yOedum,"romupmtzGJUom;rsm; twnfyxm;aom edum,f\edum,fpmtkyfwGif zwfxm;jcif;cH&aom


bk&m;a[mygVdawmfygbk&m;? ,ck xdkygVdudk teufjrefrm zGifhqdkjyygrnfbk&m;/
a*gwarm

a*gwrtEG,fSdaom oraP &[ef;onf

rkom0g'H

rkom0g'udk (0g) cRwf,Gif;azmufjyefr[kwfrrSefaom um, ya,mu?

0pDya,m*jzifh odapaMumif;jzpfaom apwemudk/


y[m,

aqmufwnf&mumv\ tpGrf;tm;jzifh y,fawmfrljyD;?

rkom0g'g

rkom0g'rS (0g) cRwf,Gif;azmufjyef r[kwfrrSefaom um,ya,m*?

0pDya,mujzifh odapaMumif; jzpfaom apwemrS/


y#d0d&awm

aemiftcg

0dy&Dw0wK[k

0wKESifhaygif;qHk;awGUuH&m

umv\

qdktyfaom
tpGrf;tm;jzifh

vGefusL;tyfaom
toD;oD;

uif;vsuf

aSmifMuOfawmfrl\/
op0g'D

rSefuefaom pum;udkom ajymqdkawmfrlwwf\

opoaEm

rSefuefaom aS hpum;ESifh rSefuefaom aemufpum;udk

aphpyfawmfrlwwf\/
axawm

jrJjrHwnfwHh tSnfcHaom pum;Sdawmfrl\/

yp,daum

o'gjzifh jzpfaptyfaom pum;Sdawmfrl\/ (0g) ,HkMunftyf,HkMunfoifh

,HkMunfxdkufaom pum;Sdawmfrl\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

195

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avmu

owavmuudk? t0doH0g'aum cRwf,Gif;apawmfrrlwwf?

wd

odkU/ 0a',s? qkd&m\? bdua0? &[ef;wdkU? wd 0g?odkUaom

rkom0g'0d&wD[laom

oDvrQjzifh\aomfvnf;?

ykxkZaem?

ykxkZOfonf?

wxm*w? jrwfpGmbk&m;\? 0PH? *kPfaus;Zl;udk? 0a',s?ajymqdk&m\/


(yckuLrl oDvuef ygVdawmf ed,? ESm? 40/)
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;edum,f\ edum,fpmtkyfwGif zwfxm;cJhaom (zko0gpm)odumyk'fudkvnf; oDvuefygVdawmfrS
xkwfEkwfwifjyygrnfbk&m;?
]]zkoH 0gpH y[m, zkom, 0gpm, y#d0d&awm oraPm a*gwarm ,mom 0gpm
aevm uPokcg ayreD,m [',*Frm ayg&D A[kZeuEm A[kZeremyg? wxmlyd H0gpH
bmodwm" wd?wd 0g[dbdua0 ykxkZaem wxm*w 0PH0'rmaem 0a',s/
(oDvuef ygVdawmf? jA[Zmvokwf) ('D?1?4/)
,ck xdkygVdudk teufjrefrm jyefqdkygrnfbk&m;/
a*gwarm

a*gwrtEG,fSdaom oraP &[ef;onf

zkoH

wyg;aomoludk ylavmifapwwfaom (0g) rdrdolwyg;ESpfOD;om;udk

vToGm;uJhodkU Murf;wrf;onfudk ywwfaom/


0gpH

pum;ukd (0g) pum;udk ajymqdkaMumif;jzpfaom apwemudk/

y[m,

aqmufwnf&mumv\ tpGrf;tm;jzifh y,fawmfrljyD;

zkom,

wyg;aomolukd ylavmifapwwfaom (0g) rdrdolwyg;ESpfOD;om;udk

vToGm;uJhodkUMurf;wrf;onfudk ywwfaom/
0gpm,

pum;rS(0g) pum;udk ajymaMumif;jzpfaom apwemrS/

y#d0d&awm

aemiftcg

taumodwAyk*dKvf[k

qdktyfaom

vGefusL;tyfaom

0wKESifh aygif;qHkawGUuH&m umv\ tpGrf;tm;jzifh toD;oD; uif;vsuf


aSmifMunfawmfrl\/
aevm

tjypfrSdaom/

uPokcg

Mum;em&aom yk*dKvf\em;wdkUudk csrf;omapwwfaom/

ayred,m

cspfjcif;udk jzpfapwwfaom/

[',*Frm

rxdrcdkuf pdkufpdkufrwfrwf pdwfESvHk;odk houf0ifwwfaom/

ayg&D

*kPf\ jynfhonf\tjzpfjzpfaom/(0g) rdUMuD;olwdkU\ tac:ta0:

toHk;tEIef; tajymtqdkjzpfaom/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

196

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

A[kZeuEm

rsm;pGmaom vltaygif;onf ESpfouftyfaom/

A[kZeremyg

rsm;pGmaom vltaygif;\pdwfudkwdk;yGm;apwwfaom/

,mom0gpm

tMuifpum;onf/twd? Sd\?wxmly? xdkodkUoabmSdaom?

0gpH

pum;udk? bmodwm ajymqdkawmfrlwwf\?w{0H? odkU/

0a',s

qdk&m\?

bdua0?

z&ko0gpm0d&wd[laom
wxm*w/

&[ef;wdkU?

oDvrQjzifhaomfvnf;?

jrwfpGmbk&m;\?

0PH?

wd0g?

odkUaom

ykxkZaem?

ykxkZOfonf?

*kPfaus;Zl;udk?

0'rmaem?

ajymqdkvdkonf&Sdaom? 0a',s? ajymqdk&m\/


(yckuLrl oDvuefygVdawmf ed,?ESm?43?44)
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;(c) trSwfjy(*) trSwfjy(C) trSwfjy(p) trSwfjy pum;&yfrsm;wGif edum,f\ edum,fpmtkyf
zwfxm;cJhaom bk&m;a[m ygVdawmfrsm;udk rsufeSmeHygwfrsm;ESifhwuG twdtus axmufjyxm;jyD;jzpf
0dooapm'em yaezG,f rvdkawmhygbk&m;/
(p) trSwfjy pum;&yf edum,f\ edum,fpmtkyfwGif (auorkwd) okwfudk bmomjyefazmfjy&m
jA[pdk&fw&m;av;yg;udk

azmfjyaom

ygVdawmfrsm;udk

wpfyk'fvHk;zwf

bmomjyefqdkaMumif;udk

rlvapm'emwGif axmufjyxm;cJhygonf bk&m;? ,ck a';'&J yOedum, "romupmtzGJUrS zwfxm;cJhaom


(auorkwdokwf)rS vufusefygVdudk azmfjyygrnf bk&m;/
1/ o acg aom umvmr t&d,om0aum {0H 0d*wmbdaZsm? 0d*wAsmyga'g torLaVm
orZmaem ywdawm arwm o[*awe apwom {uH 'doH z&dwGm 0d[&wd/ wxm'kwd,H/
wxm wwd,H/ wxm pwkwwwd,H/ wd O'ra"m wd&d,H oA"d oAwwm, oA0EH avmuH
arwmo[*awe apwom 0dykave r[*awe tyrmaPe ta0a&e tAsmyaZe z&dwGm
0d[&wd/
2/ ukPm o[*awe apwom/y/
3/ rk'dwm o[*awe apwom/y/
4/ Oayumo[*awe apwom {uH 'doH z&dwGm 0d[&wd wxm 'kwd,H/ wxm
wwd,H/ wxm pwkwwwd,H/ wd O'ra"m wd&d,H oA"d oAwwm, oA0EH
avmuHOayumo[*awe apwom 0dykave r[*awe tyrmaPe ta0a&e tAsmyaZe
z&dwGm 0d[&wd1/ (t*Fkw&ygVdawmf/ wduedygwf/ auorkwdokwf) (tH? 1? 192/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

197

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ck xkwfjyvdkufaom ygVdawmfuawmh OD;OuX OD;pD;aom a';'&J yOedum, "romupmtzGJUrS
jzwfxkwfypfy,fvdkufaom orm'dXdwdkUtuduf auorkwdokwfrS vufusefygVdawmfygbk&m;? xdkygVdawmfudk
jAm[P0g'aMumifh zwfypfoavm? arwm ukPm rk'dwm Oayum qdkaom w&m;av;yg;udk
vdkufemusifhoHk;vdkpdwf uif;rJh zwfypfjcif;avm/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;txufyg auorkwdokwfrS vufusefygVdudk jrefrmvdk azmfjyay;vdkufygw,f bk&m;/
umvmrrif;wdkU t&d,mwynfhwdkUonf odkU rufarmjcif; tbdZsmrS uif;onf? ysufpD;apvdkjcif;
Asmyg'rS uif;onf? awGa0jcif; rSdonf? qifjcifwHkw&m; Sdonf? owdESifh jynfhpHkonf jzpf arwmESifh
,SOfaom pdwfjzifh wpfckaom t&yfrsufESmudk ysHESHUapae\/ xdkUtwl ESpfckajrmufaom t&yfrsufESmudk?
oHk;ckajrmufaom t&yfrsufESmudk? av;ckajrmufaom t&yfrsufESmudk ysHUESHUapae\/
enf;jzifh txufatmufzDvm tvHk;pHkaom t&yfrsufESmwdkU ow0gtm;vHk;udk rdrdESifh twly
ow0gtm;vHk;yg0ifaom owavmuudk jyefUajymaom? jrifhjrwfaom? twdkif;tSnfrSdaom &efrSdaom?
aMumifhMurSdaom oem;jcif;ukPmESifh ,SOfaompdwfjzifh ysHUESHUapae\/ y/ 0rf;ajrmufjcif; rk'dwmESifh
,SOfaompdwfjzifh ysHUESHUapae\/y/ vspfvsL&SLjcif; OayumESifh ,SOfaompdwfjzifh wckaom t&yfrsufESmudk/
oHk;ckajrmuft&yfrsufESmudk? av;ckajrmuft&yfrsufESmudk ysHUESHUapae\/
enf;jzifh txufatmufzDvm tvHk;pHkaom t&yfrsufESmwdkU ow0gtm;vHk;udk rdrdESifh twly
ow0gtm;vHk;yg0ifaom owavmuudk jyefUajymaom? jrifhjrwfaom? twdkif;tSnfrSdaom &efrSdaom?
aMumifhMujcif;rSdaom? vspfvsL&SLjcif; OayumESifh ,SOfaompdwfjzifh ysHUESHUapae\/
(t*Fkw&ygVdawmf/ wduedygwf/ auorkwdokwfjrefrmjyef) (tifjref 1? 207?208/)
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;OD;OuXtygt0if

ol\wynfhom0utm;vHk;u

auorkwdokwfudk

vufudkifxm;

0g'rwlaom yk*dKvfrsm;\ pm? pum;? w&m;tm;vHk;udk a0zefuJh&JUavhSdygonfbk&m;? Ak'rSwfausmufqdkjyD;


tvGJ t"dyg,fazmfum olwdkUoabmESifh rawGUwdkif; ygVdawmfawGudk tjywfSif;Sif;ypfMuygonfbk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;r[mem,u OD;OuXESifh plVem,u OD;OaZmwduwdkU wm0ef,lwnf;jzwf okwfoifxm;aom
edum,f\edum,f

pmtkyfwGif

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk

ajrmufjrm;pGm

EIwfy,fxm;ygonfbk&m;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

198

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,ckwynfhawmfrsm;u

if;wdkU\

yd#uwfy,f0g'udk

odomHkrQ

erlemtjzpf

avmufom

wifjyxm;jcif;jzpfygonfbk&m;/
jrwfpGmbk&m;ocif a[mMum;awmfrlcJhaom bk&m;a[m ygVdawmfrsm;onf
(1)

teuf t"dym,f jynfhpHkjyD;jzpfaomaMumifh omwH qdkaom *kPft*Fgajrmufygonfbk&m;/

(2)

ay:vGifajyjypf uspfvpfaumif;rGefaom o'gESifhjynfhpHkaomaMumifh oAsOeH qdkaom


*kPft*Fgvnf; ajrmufygonfbk&m;

(3)

jznfhzG,fpGufzG,f rSd tvHk;pHk jynfhpHkaomaMumifh au0vy&dykPH *kPft&*Fgvnf;


ajrmufygonfbk&m;

(4)

y,fzG,f

EkwfzG,f

rSd

tvHk;pHk

tjypfuif;aomaMumifh

y&dok'H

*kPfESifhvnf;

jynfhpHkygonfbk&m;
(yg&mZduPftXuxm?yxrtkyf/qXrl - 99)
trSwf (21) apm'emwGif azmfjyxm;aom (u) rS (n) txd pmydk'frsm;onf ygVdawmfrsm;udk
y,fxm;aompmydk'frsm; jzpfygonfbk&m;/
txufazmfjyyg omwH oAsOeH au0vy&dykPH y&dok'H [laom *kPft*Fgajrmufonfh
bk&m;a[mpm ygVdawmfrsm;udk zwfxkwf vTifhy,fxkESufzsufqD; ysufpD;atmif rnfodkUtaMumif;jycsufESifhrQ
rvkyf&ygbk&m;/ vlwpfudk,f xifwpfvHk;pD;Sd udk,fxif xifovdk rxif rxifovdk vkyfwrf;om qdkygu
wpfzufESifh wzuf y#dyurIMuD;awGay:vmjyD; avmujidrf;csrf;a&; ysufpD;oGm;rnfom jzpfygonfbk&m;/
xdkUjyif oH*g,emajcmufwefwif ygVd tXuxm #Dumrsm; oefUSif; wnfwHh jyefUyGm;atmif
b0udk ay;tyfjyD;aeUpOf oiftH csydkUaeMuonfh odef;ausmf oHCmawmfrsm;tm;vnf; apmfum;&m
a&mufygonfbk&m;/
bk&m;a[mudk

bk&m;ra[m[k

zwfy,fonfhtwGuf

0d0g'g"dukPf;rI\

vufonfvnf;

jzpfvmygonfbk&m;/
odkUjzpfygaomaMumifh odkU q&mawmfbk&m;MuD;rsm;yg rae&? anmif;nmyifyef;awmfrl&jcif;onf
igxifovdk igvkyfrnf b,folrS riJhbl;qdkaom t"rorm;wpfpk\ tytrlaMumifh jzpfojzifh t"r0g'DESifh
t"r0g'Drsm;udk azmfxkwfay;yg&ef dkaopGm avQmufxm;ygonfbk&m;/

0daooapm'em jyD;ygjyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

199

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'em ed*Hk;

trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;1/

q&mawmfbk&m;rsm;

Hk;awmf

vlaovljzpf

OD;OuX0g'?

orm'dXdokawoe0g'?

aTtbd"rm0g'wdkUrS tcsufaygif; (21) csufxkwfaqmif "r t"r jyemudk tqHk;tjzwfcH&ef


wifjyavQmufxm;jyD;

jzpfygonfbk&m;?

,ck

ed*Hk;csKyftaejzifh

aygif;Hk;oHk;oyfcsufudk

avQmufxm;yg&apbk&m;/
2/

yxroH*g,emrSp

rax&fjrwfMuD;rsm;u
Ak'bmom

qXoH*g,emtxd

wnDwGwfwnf;

&[ef;SifvlwdkUu

&maxmifruaom

xdef;odrf;apmifhaSmuf

ausauseyfeyf

ynmSdolawmfaumif;

twnfyay;awmfrlcJhMuonfhtwGuf

vufcHxm;vsufSdaom

edum,fig;&yf

yd#uwfoHk;oG,feSifhwuG xdk yd#uwfusrf;*efrsm;t& usifhoHk;vdkufemvsufSdaom tpOftvm w&m;"r


,Ofaus;rIrsm;tay:

axmfavmfuefUvefUvkyfvmaom

OD;OuXESifhwHkwnf;

wpfcHwnf;om;rsm;udk

cHMunfh&mwGif if;wdkU t"du udkifpGJaom vufeuf (2)rsKd;udk awGUMu&ygonf/


xkdvufeuf (2) rsKd;rSm kyf0g'vufeufESifh Oyg'gefvufeufyif jzpfygonfbk&m;/
3/
ypfy,fjyD;

OD;OuXwdkUonf olwdkU a&;om;a[majymcsufrsm;t& emrfw&m;\ tcef;u@udkvHk;0


kyfudkom

tajccHusus

udkifpGJxm;onfudk

awGUMu&ygonfbk&m;?

kyf0g'\

taqmifta,mifrsm;rSm yuwdrsufvHk;rSefajymif; ponfESifh tjcm;aom kyfu&d,mrsm; jzpfygonfbk&m;?


kyf0g'\ tus,ft0ef;onfvnf; olwdkUajymonfh ykcufESifh acgif;Mum;yifjzpfygonfbk&m;? ow0gwpfOD;
ykcufwGif;okdU

ra&mufrD(0g)

oaErwnfrDa&SUydkif;ESifh

acgif;xJa&mufjyD;aemufydkif;(0g)

tem*wf

b0ydkif;onf kyf0g'vufvSrf;rSDaom tydkif;r[kwfygbk&m;/


4/

Ak'0g'onfum; 0dbZ0g' jzpfonftm;avsmfpGm kyfemrfw&m;wdkUudkvnf;aumif;? ypKyef

twdwf tem*wfwdkUudkvnf;aumif; us,fus,f0ef;0ef; IjrifoHk;oyfazmfjyxm;aom 0g'jzpfygonfbk&m;?


Ak'0g'\ t"duvufeufrSm oDv orm"dudk tajccHaom ynmPf jzpfygonfbk&m;/ kyfrsufpdESifh
rSefajymif;r[kwfygbk&m;? Ak'0g'udk yd#uwfoHk;yHkaocsmpGm azmfjyxm;ygonfbk&m;/
5/

OD;OuXwdkU

vlpkonf

if;wdkUqkyfudkifxm;aom

kyf0g'aywHjzifh

Ak'0g'udk

wdkif;wmMunfhaomtcg ayrrD a'gufrrD jzpfaeygonfbk&m;/ emrfw&m;udkvnf; wdkif;r&? twdwf


tem*wfudkvnf;

rrDjzpfaeMuygonfbk&m;?

wGif

Oyrmtm;jzifh

azmfjy&ygu

urmudk

&yfrSwftjzpfxm;vQif aeonf xGuf0ifoGm;vmaeonf[k qdk&ygrnfbk&m;? aeudk &yfrSwftjzpfxm;vQif


urmonf vnfywfaeonf[k qdk&ygonfbk&m;? OyrmuJhodkUyif olwdkUudkifpGJxm;aom kyf0g'udkom
trSef[l owfrSwfxm;vQif Ak'0g' trSm;jzpf&ygrnfbk&m;? Ak'0g'udk trSef[l vufcHvQif olwdkU
qkyfudkifxm;aom

kyf0g'onf

trSm;jzpf&ygrnfbk&m;?

onfum;

OD;OuXwdkU

vlpktwGuf

jyemwufapaom tajccH tcsufjzpfygonfbk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

200

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

6/

OD;OuXwdkUonfum; kyf0g'udkom trSef[l tajccHtm;jzifh qkyfudkifxm;Muolrsm;

jzpfygonfbk&m;? odkUaomfolwdkUonf avmuDa&;tm;jzifh vlvnfvlyg;rsm;jzpfMuonf tm;avsmfpGm


Ak'bmomEdkifiHrSm

Ak'0g'wpfckvHk;udk

yd#uwfawmfrsm;udkom

rSm;onf[lrajymMubJ

IyfaxG;atmifvkyfjcif;

Ak'0g'trSefudk

Ak'0g'trSefudk

azmfjyaeaom

a[majymaeMuaom

yk*dKvfrsm;udk

ykwfcwfjcif;rsm;yMuvsuf Ak'Sifawmfudk,fwdkifu olwdkUbufom;jzpfav[ef 0uFEPftrsKd;rsKd;jzifh


tm;ud;rmefwuf aqmifGufvsufSdMujcif; jzpfygonfbk&m;/
7/

OD;OuXwdkUvlpk udkifpGJaom tjcm;vufeufwpfckrSm Oyg'gefvufeufyifjzpfygonfbk&m;?

]]arsmufjrD;ESSifh arsmufjyefwkyf}} qdkbdouJhodkU Ak'0g'udkzsufpD;&mwGif Ak'0g'xJrS xufjrufpl;&Saom


pum;wpfvHk;udk

toHk;csjcif;jzpfygonfbk&m;?

urmYukvor*

ADwdktmPmqdkaom

t&muJhokdU

OD;OuXwdkUvlpkuvnf; ]]Oyg'gef}} udk ADwdktmPmtyfESif;xm;Muygonfbk&m;? kyf0g't& rjrifEdkifaom


ewfjA[m i&JwdkUudk ]]Oyg'gef}} tpGJawG[k orkwfMuygonfbk&m;? xdkodkU ok*wd 'k*wdb0wdkUudk
a&mufapEdkifonfh uH? uH\tusKd;qdkif&m ,HkMunfrIrsm;udkvnf; ]]Oyg'gef}} vkyfypfvdkufMuygonfbk&m;?
rnfonfht&mrqdk olwdkU\ kyf0g' tajccHtjrift& rMunfaom t&mrSeforQ ]]Oyg'gef}} yk'frwyf
IwfcsypfMuygonfbk&m? odkUaomf xdkOyg'gefonf Ak'bk&m;a[maom Oyg'gefr[kwf? OD;OuXajymaom
Oyg'gefvufopfom jzpfygonfbk&m;?
8/

taMumif;odaom

olrsm;twGuf

yrdaom

tcsufwpf&yfrSm

]]Oyg'gef

Oyg'gef}}

[lwzGzGajymjyD; olwyg;udk Iwfcsaeolrsm;u olwdkUudk,fwdkif ydkOyg'gefMuD;aeonfudk awGUMu&jcif;yif


jzpfygonfbk&m;?

olwdkU\

0g'tay:

tb,frQ

tpGJtvrf;MuD;ygoenf;qdkaomf

&[ef;Sifvl

jynfolvlxkwdkU\ ESmacgif;HIUcHjyD; ZGwfvkyfaejcif;u oufaojzpfygonfbk&m;?


9/

trSefpifppf

olwdkUqkyfudkifxm;aom

Oyg'gefonfomvQif

bk&m;a[maom

tukodkvfOyg'geftppf jzpfaMumif;awGU&ygonfbk&m;? odkUjzpf olwdkU\ Oyg'gefonf ydkckdifjrJum


olwdkUudk oHo&m opfikwfwkyfcsDxm;onfh ]]*E}} [laom wkyfaESmifrItqifhodkU a&mufSdaeygonfbk&m;/
10/

odkU&mwGif rSm;,Gif;aom t,l (rdpm'dXd)onf bk&m;a[maomfrS ruRwfEdkifonfh

tqifha&mufrS jrJonf[kqdkEdkifonf? odkUr[kwfygu tcsdefraG; tjrifrSef&jyD; yjyifajymif;vJvmEdkifonfyif


jzpfygonf?

]]trSDraumif;

,SOfrdaygif;u?

tavmif;wdkUvsuf?

usifhaumif;ysuf\}}

qdkouJhodkU

taygif;toif;rSm;&mrS t,lrSm;rIvnf; jzpfEdkifygonf/


11/

odkU

jzpfonfSdaomf

auorkwdokwf

Ak'bmomr[kwfao;aom

umvmr

trsKd;om;wdkUtm; jrwfpGmbk&m; enf;ay;xm;aom ]]rm}} 10 csufwdkUwGif ]]rm oraPmaem *k}}


]]igwdkU&JUq&m urmausmf tSifMuD;yJ}} [l Oyg'gefjyif;pGm ruyfbJ ESvHk;oGif; vdrmcGifhvnf;Sdayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

201

tpodkU
12/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ae&m oDvuefygVdawmf jA[Zmvokwfygaom jA['wfvkvif pdwfxm;yHkonf

twk,lp&maumif;vSygonf?

jA['wfvkvifonf

t"rvrf;rSm;twdkif;

wef;wef;MuD;oGm;aeaom

q&mjzpfol okyd,y&dAdkZfudkMunfhum odkUawG;aeygonf/


tmp&d, acgye*lxH 0gt* 0g u@uH 0guPSoyH 0gturaE olvH 0g tbdk[aE
[vm[vH 0g 0doH cg'aE ca&m'uH 0g yuvaE e&uyygwH 0g yywaE etaE0godem wH
oArEkumwAHa[mwd/ y/ r[mom0aZm acgyem&d,ly0ga'gwd/ ('D? X? 1? 38/)

jrefrmjyef
q&monf

rpifudkaomfvnf;aumif;?

rD;udkaomfvnf;aumif;?

ql;udkaomfvnf;aumif;?

ajrGa[mufudkaomfvnf;aumif; wufeif;aomf wynfh&if;onf xdktm;vHk;udk twkvdkuf ryxdkufay?


q&monf

rdrd

udk,fcEmudk

xdk;azmufrnfh

wHusifay:odkUwufaomfvnf;aumif;?

vwfwavm

aoapwwfaom tqdyfudk pm;aomfvnf;aumif;? Murf;wrf;aom a&t,OfxJodkU acsmfusaomfvnf;aumif;


(eufvSaom) e&ufacsmufxJodkU ckefcsaomfvnf;aumif; wynfh&if;onf xdktm;vHk;udk twkvdkuf
ryxdkufay/y/ t&d,mwdkUudk pGyfpGJjcif;onf tjypfMuD;av;vS\/
13/

jA['wfvkvifonf odkUawG;rdygonf? odkUawG;um t"rvrf;udkvdkufaom q&m

okyd,y&dAdkZfESifh vrf;cGJcJhygonf? vrf;rSefa&mufatmif udk,fwdkifyifud;pm;yjyifcJhygonf/


14/

wynfhawmfrsm;rlum; Hk;awmf\ pnf;urf;ESifhtnD vlaovljzpf OD;OuX0g'? orm

'dXdokawoe0g'? aTtbd"rm0g'qdkif&m tcsuf(21)csufudkxkwf bk&m;a[m ax&0g' yd#uwfoHk;yHk


edum,fig;&yfESifhqefUusifonfhtaMumif; avQmufxm;apm'emjyD;jzpfygonfbk&m;? odkU apm'emcGifh
&jcif;onfvnf; a&S;ukodkvfuH axmufr omoemycGifh wm0efwpf&yfudk ausyGefpGm xrf;aqmif
EdkifayjyD;wum;[k ESvHk;xm;Murnfjzpfygonfbk&m;/
15/

oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm; taejzifhrlum; wynfhawmfrsm; apm'emaom tcsuf (21)

csufESifh pyfvsOf; pk'dwuyk*dKvfrsm;\ aom"emcsufudk em;qifawmfrlMujyD; w&m;ouf&m qHk;jzwfawmf


rlMu&ef jzpfygonf bk&m;/ apm'em pk'dwu rnfolUrsufESmudkrQ riJhuGufbJ bk&m;Sifomomemawmf
wpfckwnf;udkom Munfhawmfrl wdusjywfom;Sif;vif;aom tqHk;tjzwfudk csrSwfay;awmfrlyg&ef
av;jrwfdkaopGm avQmufxm;Muygonfbk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

202

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

1/ OD;pEdrm (yxrausmf? "rmp&d,)


"rmp&d,ausmif;wdkuf? rdwDvmrdU/
2/ OD;ynmoD[ ( "rmp&d,? ygVdyg&*l)
&wemrm&fatmifausmif;wdkuf? arrdU/
3/ OD;0dok' ( "rmp&d,? 0dodX'DCbmPu)
avmurSefuif;wdkuf? rEav;rdU/
4/ OD;ynmomrd(rm*"D) ("rmp&d,)
a&vnfausmif;wdkuf? ompnfrdU/

0daooapm'emed*Hk; jyD;jynfhpHkjyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

203

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0daooapm'emtjyD;? pk'dwursm;tm; ar;jcif;
aeUpGJ/ 4-7-81

obmywd

-tck apm'u yk*dKvfrsm;&JU 0daooapm'emudk zwfMum;jyD;qHk;oGm;ygjyD? jyD;qHk;oGm;awmh


pk'dwuyk*dKvfrsm;\ aom"emwifoGif;zdkU usefygw,f/

OD;aTjynfh

-EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&f tSifoljrwfwdkUbk&m;-

30-6-81 aeUu EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f tSifoljrwfwdkU\ aSUarSmufwGif aTtbd"rm


ar;cGef;vTmudpESifhywfouf wynfhawmftay: pGyfpGJaom &[ef;awmfrsm;u tcsufaygif;rsm;pGmwdkUjzifh
omomemawmfudk qefUusifoltjzpf pGyfpGJoGm;Muygonfbk&m;? odkU pGyfpGJxm;csuftay: wynfhawmfu
auseyfrIr&yg acsyygonfbk&m;/
Ak'omoemawmf qefUusifolrsm;[kyif ,HkMunfrdygonfbk&m;? onfudkyif t"rtrI[k ac:qdkrI
yEdkifonf[kvnf; wynfhawmf,HkMunfrdygonfbk&m;? omoemawmfudk apmifhxdef;onf[k qdk&mvnf;
Ak'jrwfpGmqdkqHk;rcJhaom xm;cJhaom opmav;yg;w&m;tpGJywfa&; w&m;t& vdkufemusifhoHk;vsuf 31bHk[laom

b0xdkxdktay:rSm

rpGJ,lMubJ

usifhoHk;aexdkifMurSkudkyif

Ak'\omoemawmfudk

apmifhxdef;olrsm;[k ac:qdkjcif; yEdkifonf[k ,HkMunfrdygonfbk&m;/


OD;Z0e (0denf;"dk&f)

-wifxm;wJh

apm'emxJrSm

'Dopmav;yg;w&m;awGrygbl;?

opmav;yg;

w&m;udk aom"emzG,frvdkbl;? rdrdtxifudk vkyfxm;wmudkomajzqdkyg/


OD;aTjynfh

-wynfhawmfuawmh 'Dtwdkif;yJ opmav;yg;eJU udkufjyD;awmh ajymcsifygw,f/

OD;Z0e

-opmav;yg;awG

bmawGrvdkygbl?

apm'emeJU

udkufrdatmifom

ajzqdkzdkUvdkygw,f/
OD;edu (0denf;"dk&f)

-t"dyg,fu 'Dvdkqdkvdkygw,f? apm'emxm;wJh 21 csufrSmygwJh[mudkom


ajzSif;&r,f? wjcm;tydkawG ajzp&mrvdkygbl;/

OD;aTjynhf

-'Dvdkqdk&if wynfhawmf&JU acsyvTmudk ocifjrwfqdkifudkyJ vTJtyfcsifygw,f?


wynfhawmfvJ tcsdefr&vdkU wynfhawmfuvJ jyefzdkUvdkw,f? &cdkifuqdkawmh
wmSnfapmifhraeedkifvdkU wynfhawmfudk,fpm; ocifjrwfqdkifudk pk'dwuvkyfzdkU
vTJtyfcJhygw,f/

OD;edu
rSwfcsuf/

-'gqdk&if iJhnmwJhoabmjzpfEdkifygw,f/
/ ae&m OD;aTjynfh vTJpm xnfh&ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

204

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aeUpGJ/ 4-5-81

wynfhawmf\ pk'dwutwGuf ocifjrwfqdkiftm; wynfhawmf\ udk,fpm; vTJtyfygonf?


vufcHawmfrlyg q&mawmf tSifoljrwfwdkUbk&m;/

aTjynfh
oabmwl vufcH aqmifGufygrnf/

ocifjrwfqdkif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

205

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(3)
3-1/ aom"emu@ (obmywdq&mawmf\ rdefUMum;csuf)
3-2/

OD;qEm"du\ aom"emacsyvTm

3-3/ ocifNrwfqdkif\ acsyvTm


3-4/ orm'd|dokawoetzGJU\ acsyvTm
3-5/ obmywdq&mawmfed*Hk;csKyfrdefUcGef;

0dZmr,*rD&enf; rdpmpufNzwfrEefawmfMuD;
Ak'SifNrwf? a[mMum;tyfaom
yd#uwfusrf;pm? rnD&mwdkUudk
rsufESmaxmufxm;? roem;ESifh .....
pmtm;? aiGtm;NzefUa0tm;Nzifh
wpfyg;-q,fa,muf? wpfa,muf-q,fyg;
NyefYyGm;ESHUpyf? vlY&yfaNrukef
0dkif;tHk y xkwf? ZGJcwfvkyf
awmxkwfMuukefavmh .....
(rpdk;&drfpmoifom;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"e u@

pk'dwuyk*dKvfrsm;tm; aom"emrwifrD obmywdq&mawmf bk&m;MuD;\


udwifowday; rdefUMum;csuf
aeUpGJ/ 8-7-81/
,cktcsdefupjyD; oD;jcm;0denf;"dk&f trSwf(2) Hk;udk zGifhygjyD/
wpfaeUu (4-7-81 aeU) apm'uyk*dKvfrsm; apm'emvTmwifoGif;wJh udpjyD;aeygjyD? ,aeU
pk'dwuyk*dKvfrsm; aom"emvTm (acsycsuf) wifoGif;zdkU tcsdefa&mufygjyD? tJ'D aom"emwifoGif;wJh
ae&mrSm
apm'em
wifxm;wJh
21-csufeJU
rywfoufwJh
pum;rsm;ygae&if 'Dae&mrSm
xnfhoGif;avQmufxm;cGifh&rSm r[kwfygbl;? apm'em (21)csufESifh ywfoufwJh acsyvTmrsm;udk 'DHk;u
vufcHr,fvdkUe*dku &yfwnfcsufrSm aMujimjyD;om;jzpfygw,f? tm;vHk;ESvHk;oGif;zdkUu 'Dudp[m
omoemawmfwpf&yfvHk;eJU oufqdkifwJh udpjzpfvdkU tifrwefta&;MuD;ygw,f?'gaMumifhtHI;tEdkif[l
oabmrxm;bJ trSm;trSef ("r t"r)qHk;jzwfzdkU 'dkUcH,lwmyJvdkU ESvHk;oGif;xm;MuzdkU bkef;MuD;u
arwm&yfcH udwiftoday;ygw,f/
'gjyD; aom"em(acsyvTm)rSm yd#uwfawmfrSm rygbJESifhygw,fvdkU tJ'Dvdk wifjyavQmufxm;vdkU
&Sd&ifvnf;yJ tJ'gudk bkef;MuD;wdkU 0denf;"dk&frsm;taeeJU zwfMum;wJh yk*dKvfawGudk tenf;tusOf;jyefjyD;
ar;&ygvdrfhr,f?
b,frSmygw,fqdkwm(jyygvdkU)
ar;&ygvdrfhr,f?
tifrwef
ta&;MuD;oudk;?
yd#uwfawmfrSm rygbJESifh ygygw,f? 'Dtwdkif;ul;,lxm;ygw,f? ul;jyD;awmh aom"emvGmrSm
wifoGif;xm;ygw,fvdkU rSdbJeSifh tSdvkyfjyD;xm;vdkUSd&ifvnf; bkef;MuD;wdkUu jyefjyD;ar;&vdrhfr,f?
rygbJESifh tygvkyfjyD;? avQmufxm;acsycJhvQif b,fae&mrSm ygw,fqdkwm tenf;tusOf; wpfckeSpfck
ponf
ar;&vdrfhr,f?
tcsKdUtcsKdUae&mwdkif;rSmvnf;
bkef;MuD;wdkU
0denf;"dk&fq&mawmfrsm;
udwifMunfhcGifhr&bl;? SmcGifhr&bl;? r&wJhtwGuf pk'dwuyk*dKvfawGudk tcGifhta&;ay;wJh taeeJU
bkef;MuD;wdkU zwfcGifhyr,f 2-csuf 3-csufawmh ar;cGef;ar;&vdrfhr,f? tJ'gudk udwif owday;xm;ygw,f/
pk'dwuyk*dKvfrsm;rSmvnf;yJ bkef;MuD;OD;qEm"du&,f? 'umMuD; ocifjrwfqdkif&,f? OD;cif[ef&,f
oHk;OD;&SdwJhteuf OD;qEm"du wifoGif;vTmu enf;vnf;enf;w,f? bkef;MuD;vnf;jzpfw,f? 'gaMumifh
OD;qEm"du\ wifoGif;vTmudk yxrqHk; wifoGif;jyD;rS 'umMuD;OD;jrwfqdkif&JU tajzaom"emvTmudk
zwfcGifhwifoGif;cGifh ay;r,f? 'DrSm OD;qEm"duvnf;yJ apm'em(21)csufeJU rywfoufwJh udpawGudk
rwifoGif;zdkU&m ravQmufxm;zdkU&m bkef;MuD; owday;ygw,f? tu,f ygaevQifbkef;MuD;wdkU
wm;jrpf&vdrhfrnf/

OD;aCmodw
obmywdq&mawmf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUtrSwf(2)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

206

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;qEm"du\ aom"emacsyvTm
OD;qEm"du\ aom"emed'gef;
OD;qEm"du\ aom"em trSwf(5)
twdwf tem*wfb0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g' jzpfav[ef trsdK;rsdK; vSnfhpm;vsuf
a&;om; a[majymrIESifh ywfouf 0daooapm'emcsuftay: aom"emcsuf
OD;qEm"du\ aom"em trSwf (14)
Ak'bmom0ifwdkU\ oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;? paom bmomrI ukodkvfa&;qkdif&m
udprsm;udk tydkoufouf tjzpfjzifh a[majyma&;om; zsufqD;jcif; apm'emqkdif&m apm'emycsuftay:
aom"emcsuf
OD;qEm"du\ aom"emtrSwf (21)
oH*g,em 6-wefwifjyD; bk&m;a[m ygVdawmftrSefrsm;udk vlaovljzpf0g'ESifh rudkufnDygu bk&m;a[m
r[kwfyg[l

vnf;aumif;?

[dELjAm[P0g'[lvnf;aumif;

Ak'bmom0ifrsm;

tjrifrSm;atmif

vSnfhpm;vdrfnm 0g'jzefUjcif;ESifh ywfoufaom apm'emcsuftay: aom"emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qdkS,fvpf orw jrefrmedkifiHawmf
EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJ htrSwf (2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,
aom"emacsyvTmrsm;
OD;qEm"du\ aom"emed'gef;

obmywd q&mawmfbk&m;BuD;ESifh 0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkYbk&m; wpfbufaom


apm'uq&mawmfrsm;u vlaovljzpf OD;OuX0g' [laom trnfjzifh wynfhawmfrsm;\ tay:wGif
pGJcsufwifxm;jcif;aMumifh ,ck0dedp,XmeodkU a&mufcJh&jcif; jzpfygonf bk&m;/
wynfhawmfonf

q&mawmf

tSifOuXxHwGif

ynmoifMum;

oabmw&m;avhvm&ef

a&mufcJhonfrSm (12) ESpfcefUrQ SdoGm;ygNyD bk&m;/


q&mawmfBuD;ESifh (10)ESpfcefYrQtwl oDwif;oHk;cJh& q&mawmfBuD;rSm crm*kPf? "dwd*kPf?
ynm*kPfwdkUESifh b,fb,frQ jynfhpHkaMumif; udk,fwdkifod jzpfygonf bk&m;/
vlcyrmPac: acgif;yg;pGm aexdkifrIwGif rsufarSmufacwf omoem0if pHwifavmufaom
yk*dKvfBuD;wpfyg;jzpfygonf? Ak'Sifawmfjrwfudk Munfdk&mwGifvnf; tarQmftaMumufuif; oefUSif;aom
av;pm;jcif;jzifh Munfdkav;pm;wwfaom yk*dKvfBuD;wpfOD;jzpfygonf? xdkq&mawmfBuD;onf jrefrmEdkifiHrS
&[ef;Sifvltm;vHk;wdkU todjzpfaom vlaovljzpf usrf;BuD;udk ypkcJh&m trsm;jynfolrsm;twGif;
xdkusrf;BuD;udk udufolSdcJhovdk rudufEdkifolrsm;vnf; (txdkuftavsmuf) SdaMumif;q&mawmfrsm;
todyifjzpfygonf

bk&m;?

vufcHEdkifavmufatmif

wynfhawmfwdkUrSm

xdkusrf;BuD;udk

em;vnfoabmaygufjcif;

MunfhIavhvmzl;aomfvnf;

rSdonfuwpfaMumif;

vlaovljzpfqdkonfrSm

'kuopme,fwGif;rS rvGwfuif;Edkifaom oabmw&m;rsKd;jzpfonfu wpfaMumif;wdkUaMumifh urmYordkif;wGif


ay:aygufdk;jzpfaom

tawG;tac:rsm;uJhodkU

q&mawmfBuD;onf

ol\tawG;tac:udk

ynmSifrsm;

avhvmEdkif&ef &J0HhpGmwifjyvdkufaom 'eusrf;pmwpfapmifjzpfonf [lom oabmxm;cJhygonf?


odkU&mwGif ,aeUtcsdef vlavvljzpf usrf;ESifhywfoufyif wynfhawmfrsm;onf q&mawmfBuD;rsm;\
aSUarSmufodkU tqHk;tjzwfcH&ef a&mufSdvmMu&jcif; jzpfygonf bk&m;/
odkU qHkjzwfjcif;ryrD 0dedp,cHkkH;rS ay;tyfaom pk'dwu\ acsycGifhudk dk;om;pGm toHk;yvsuf
avQmufxm;ygrnf bk&m;/
odkUavQmufxm;&m

&[ef;i,fwpfyg;u

rax&fBuD;rsm;tm;

rav;rpm;yonf[k

oabmrxm;bJ ax&0g'yd#uESifhtnD rSm;rSefa0cGJ TefMum;qHk;ryg&ef avQmufxm;tyfygonf bk&m;/


apm'uq&mawmfrsm;u

yumoeduuHudk

wifjyajymqdkMuojzifh

wynfhawmfrsm;

Sif;&ef

tcGifhoifhMu&ygonf? omoemawmf yumoed,uH\ t&omudk pwifcHpm;cJh&aom yk*dKvfrSm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

207

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t&Sifa'0'wfyif jzpfygonf? (ae&mta&mufwGif obmywdq&mawmfBuD;u apm'u(21)csufESifh


rywfouf yumoed,uHtaMumif; wifoGif;csufudk zwfcGifhryaMumif; rdefUMum;onf)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

208

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf(5)
(OD;qEm"du\ acsycsuf)

trSwf(5) apm'emcsufESifh ywfouf atmufygtwdkif; aom"em tyfygonf bk&m;/


trSwf(5) apm'emcsuf acgif;pOf twdwf tem*wf b0wdkUudk vHk;vHk;ypfy,fNyD; [laom
pum;ygSdygonf? bk&m;wynfhawmfrsm;twdwfb0udk vufcHvdkygonf qdkygaomfvnf; vGefvmcJhNyDjzpf
vufrcHEdkifawmhyg? ypfy,fvdkonf qdkyguvnf; ypfy,fp&m twdwfb0ponf wynfhawmfrsm;wGif
rSdawmhyg bk&m;? apm'uq&mawmfrsm; qdkvdk[efSdonfrSm twdwfb0 tem*wfb0qdkif&m t,l0g'om
jzpfvdrfhrnf xifygonf? twdwfb0 tem*wfb0 Sdonf[laom t,ludk ,lvQif rnfodkUaom tusKd;
jzpfxGef;rnfudk odvdkygonf? bk&m;wynfhawmfrsm;onf aumif;usKd;udk &vdkolrsm; jzpfMuygonf?
twdwfb0udk

jyefvnfpOf;pm;aepOf

ypkKyefcEmig;yg;rS

cGmvsuf

twdwfb0odkU

cEmig;yg;vHk;

wu,fa&mufoGm;Edkifygovm; bk&m;? emrfw&m;csnf;oufouf twdwfodkU jyefoGm;Edkifygovm; bk&m;?


kyfw&m;csnf;oufouf

oGm;aum

&ygovm;

bk&m;?

twdwftem*wfonf

wynfhawmftm;

oHo,udkyGm;apygonf/
a, ar ykaA0d,muHok? [k&H a*gwromoem/
pmod wd b0dwd? oAH wH wd [Dwd[H/
oAH wH wu0keH? em[ ww tbd&r/ (ck? o/ 443/)
a*gwrbk&m;\

omoemray:ao;rD

aS;tcgu

tMuifq&mwdkUonf

odkUjzpfcJhNyD?

odkUjzpfvdrfhrnf[k tuGsEkfyftm; rdrdwdkUt,ltqudk ajymMum;Muygukef\? xdkolwdkU\ tvHk;pHkaom


pum;onf

xdkwqifhMum;umrQomwnf;?

xdktvHk;pHkonf

umr0dwuf

ponfudk

yGm;apEdkif\?

tuGsEkfyfonf xdkt,ltqwdkU rESpfoufEdkifyg/


txufyg a[ruvkvif\ pum;udk axmuf twdwftem*wfqdkif&m t,l0g'onf oHo,
0dpdudpmudk yGm;aponfrSm xifSm;ygonf/ if;tjyif bj'uokwf -
t[aaw *grPd twDwr'geH tm*A 'ku ork', tw*Fr a'ao,sH? {0H
ta[mod twDwr'geEd? wMw awod,m ucFg od,m 0drwd? (y) {0H b0dwd tem*wr'g
eEd? wMwmyd aw od,m ucFg od,m 0drwd? tyd pm[H *grPd a"0 edoaEm {aw0 aw
edoE 'ku ork', tw*Fr a'aomrd / (oH? 2/ 510-1/)
[k qdkxm;jyefygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

209

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

GmolBuD; vGefavNyD;aomumv odkU jzpfzl;NyD[k igonf oifhtm; twdwfumvudk


taMumif;y qif;&Jjcif;jzpfjcif; csKyfjcif;udk a[mjyygrl xdktwdwfumvudk taMumif;y oifhtm;
,HkrSm;jzpf&m\? awG;awmrI jzpf&m\? GmolBuD; tem*wfumv odkU jzpfvdrhfrnf[k igonf oifhtm;
tem*wfumvudk taMumif;y qif;&Jjzpfjcif;udk csKyfjcif;udk a[mcJhygrl xdktem*wfumvvnf; oifhtm;
,HkrSm;jzpf&m\? awG;awmrI jzpf&m\? GmolBuD; ppfppf igonf ae&m xdkifaevsufyifvQif ae&m
xdkifvsuf&Sdaom oifhtm; qif;&Jjzpfjcif; csKyfjcif;udk a[maytHh/
ae&mvnf; Ak'Sifawmfjrwfonf twdwftem*wfudk taMumif;y qif;&Jjzpfjcif; csKyfcsif;udk
a[mvQif ,HkrSm;jcif; ucFgESifhawG;awmjcif; 0drwdwdkUom jzpfEdkifaMumif; a[mxm;ygonf bk&m;/
twDwH emEkaom pEd? eyZyEd em*wH/
ypKyaEe ,mayEd? awe 0aPm yoD'wd/ (oH? 1? 5/)
twdwfjzpfaom

vmbfudkvnf;

rpdk;&drfMuukef/

tem*wfjzpfaom(vmbf)udkvnf;

rawmifhwMuukef/ ypKyef&qJ(vmbf)jzifhom a&mifh&JMuukef\? xdkUaMumifh ta&tqif;onf Munfvif\


[l qdkxm;ygonf? wrvGefjzpfaom twdwfb0ESifh tem*wfb0wdkUudkomru ,ckrsufarSmufb0yif
twdwftem*wf vmbfvmbrsm;tay: raMumifhrMu rawmifhrwbJ ypKyef&orQ vmbfvmbjzifh
rQwa&mifh&JEdkifaom
dk;om;jzLpifpGm

&[ef;yk*dKvftm;
usifhMuHaexdkifoltm;

MunfvifTifyscsrf;om&yHkudk
&SdEdkifaom

jyqdkaeygonf?

tmow&m;av;yg;udk

ypKyefb0
Ak'jrwfpGmonf

umvmrtrsKd;om;wdkUtm; odkUyif a[mjyawmfrlcJhygonf bk&m;/


umvmrrif;wdkU

odkU&efuif;aompdwf

aMumifhMuuif;aompdwf

rnpfl;aompdwf

pifMu,faompdwfSdaom t&d,mwynfhtm; ,ckb0yif axmufwnf&m av;rsKd;wdkUudk &tyfukef\/


(1)

wrvGefavmuonf tu,f SdtHh? ukodkvfuH tukodkvfuHwdkU\ tusKd;quf


tusKd;&if;onf tu,f SdtHh? xdkodkUSdcJhaomf igonf udk,fcEmysufpD; aoNyD;onfrS
aemuf

aumif;aomvm;&mjzpfaom

axmufwnf&mudk

&av\?

ewfjynfodkU
um;

a&muf&vdrfhrnf

t&d,mwynfhtm;

[laom
&tyfaom

yxraxmufwnf&maywnf;?
(2)

wrvGefavmuonf tu,f rSdtHh? aumif;aom ukodkvfuH tukodkvfuHwdkU\


tusKd;quftusKd;&if;onf tu,f rSdtHh/ xdkodkUrSdcJhaomf igonf rsufarSmufb0yif
&efrSdaom

aMumifhMurSdaom

qif;&JrSdaom

csrf;omjcif;Sdaom

rdrdudk,fudk

aqmif&av\[laom axmufwnf&mudk &av\? onfum; xdkt&d,mwynfhtm;


&tyfaom 'kwd,axmufwnf&maywnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

210

tpodkU
(3)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


raumif;rIudk ycJhvQif yonf rnftHh? igonf wpfpHkwpfckaom raumif;rIudk tm;rxkwfcJh?
(raumif;rI)

ryaom

ightm;

tukodkvfuHonf

tb,frSm

qif;&J

awGUxdEdkifaptHhenf;[laom axmufwnf&udk &av\? onfum; xdkt&d,mwynfhtm;


&tyfaom wwd, axmufwnf&maywnf;?
(4)

raumif;rI yaomfvnf; yonf rrnfthH? xdkodkU yonf rrnfaomf igonf (raumif;rIudk


ryjcif; yonf rrnfjcif;[laom) ESpfyg;pHkjzifhomvQif pifMu,faom rdrdudk,fudk
Ijrif&ay\[laom axmufwnf&mudk &av\? onfum; xdkt&d,mwynfhtm;
&tyfaom pwkwaxmufwnf&maywnf;/

auorkwdokwfyg (tmo) w&m;av;yg;udk Munfhygu twdwfb0 tem*wfb0qdkonfrSm


vHk;0ta&;rBuD;[k qdk&efrjzpfEdkifkHomSdaMumif; awGUSdEdkifygonf? Ak'bmom0ifwdkUtwGuf rsufarSmuf
b0

um,'kpdkuf?

0pD'kpdkuf?

raem'kpdkufwdkUrS

a&SmifMuOf

o'goDv

paom

olawmfaumif;w&m;wdkUESifh jynfhpHkatmif aexdkifoGm;ygvQif xdkyk*dKvftwGuf wrvGefSdonf jzpfap?


&&Sdonfjzpfap?

tIH;rSd?

csrf;omjcif;

tjrwfomSdaMumif;

tukodkvf'kpdkuform;twGufum;

rsufarSmufb0yif &efvdkaompdwf aMumifhMuaompdwf npfl;aompdwf rpifMu,faompdwf Sdonfjzpf


axmufwnf&m w&m;av;yg; uif;uGmvsuf qif;&Jjcif;om; tzwfwifaMumif; jyqdkxm;ygonf bk&m;/
apm'u q&mawmfrsm;u ba'u&wokwfvm
twDwH eEGmuar,s? ey#duacF tem*wH/
,'wDwH y[DeH wH? tyw tem*wH - (r? 3? 226/)
[laom *gxmudk Gwfvsuf avmukw&m 0dyemudpESifhom oufqdkifaMumif; apm'uq&mawmfrsm;u
wifjyoGm;Muygonf bk&m;/
,'wDwH y[DeH wH? tyw tem*wH -
[laom ESpfyg'udk *kyawmfrlMuyg bk&m;/
twdwfonf ypKyefr[kwfojzifh (obm0tm;jzifhyif) y,ftyfNyD[k qdkvdkygonf? y,f&rnf[k
wrifcdkif;aejcif;r[kwfyg? tem*wfonf ra&mufvmao;[k qdk&m avmuDtem*wfjzpfap? avmukw&m
tem*wfjzpfap?
tem*wf[l

a&mufrvmao;onfudk

tem*wf[kac:ygonf?

wynfhawmfpum;vHk;a0g[m&

avmuDtem*wf

xGifaejcif;r[kwfyg

bk&m;?

avmukw&m

apm'uq&mawmfrsm;

pum;udkvdkufqdkjcif;om jzpfyg onf/


wynfhawmfonf

twdwftem*wfudk

taMumif;rwefjiif;qefaeonfr[kwfyg?

olUumvESifh

olUtiftm;tvdkuf vufcHygonf? twdwfonf Sd\? tem*wfonf ypKyefESifh wef;wlxm;aeMuom


ajymqdkae&jcif;

jzpfygonf?

trSefrSm

twdwfonf

SdcJh\?

ypKyefonf

Sd\?

tem*wfonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

211

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Sdvdrfhrnf[kumvtvdkufteufESifho'gwdusatmif

cGJa0oHk;MuvQif

twdwftem*wfjyemonf

Sif;oGm;vdrfhrnf xifygonf bk&m;/


jzpf&yfaygif;rsm;pGmwdkUonf
jzpfysufpOfBuD;udk

jzpfcJhMu

rnfolrSvnf;

jzpf&yfaygif;rsm;pGmwdkUonf

rjiif;Edkifyg?

odkU&mwGif

ysufMuvdrfhrnfqdkaom

jzpfqJtajctaeonfum;

,if;

twdwftem*wfwdkUxuf rsm;pGmyifta&;BuD;aMumif; okwfaxmufokwfudk;jzifh wifjy&jcif;jzpfygonf/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;-
30.6.81

&ufaeU

0denf;"dk&fcHkkH;wGif

wynfhawmfrsm;

y&dwfGwfMuygaMumif;

avQmufxm;cJhygonf bk&m;? odkU&mwGif tcsdefaphoGm;ygojzifhqufvufavQmufxm;jcif; ryEdkifcJhygbk&m;?


xdkpOfu avQmufxm;&ef usefSdaeonfrsm;udkavQmufxm;yg&ap bk&m;/
wynhfawmfrsm; y&dwfGwfonfqdkonfrSm oHCmawmfcsif; omr*Djzpfonfudk jy&efvnf;aumif;?
tcrf;tem; ,Ofaus;rIrsm;udk todtrSwfyonfhtaejzifhvnf;aumif;? emMum;olwdkU pdwfMunfEl;ap&ef
vnf;aumif;?

txl;ojzifh

'kuat;Nidrf;a&;udk

taxmuftyHh

jzpfap&eftwGufvnf;aumif;

y&dwfGwfqdkjcif; jzpfygonf bk&m;/


wE&? rE& qefqef zkwf? Nydwm? wap? ol&JwdkU\ ab;&efudk umuG,f&ef? rdk;Gmap&ef?
rD;wm;ap&ef? vmbfoyfyumTifap&ef paom &nfG,fcsufrsm; rygMuyg bk&m;? ,if;tcsufrsm;onf
Ak'Sifawmf\ &nfG,fcsufudk vTJz,f&m usEdkifygonf bk&m;/
]]okp&dwH p&Ed} aumif;aom tusifhudk usifhMuukef\[k a[mawmfrlaom Ak'Sifawmfjrwf\
pum;awmfudk OD;xdyfxuf yefqifaejcif;om jzpfygonf bk&m;/
aemufwpfcsuf avQmufxm;vdkonfrSm apm'uq&mawmfrsm;u wapol&JEdkifrEef a>rEdkifrEef
ponfwdkUudkyif Ak'Sifawmfjrwfu oif,lcGifhyaMumif; 0daooapm'emwGif wifoGif;azmfjyoGm;Muygonf/
t|uxmpum;udk rSm;onf[k wynfhawmfrsm; rqdkvdkyg bk&m;/
odkU&mwGif
tqdyftwwf

oDvuefygVdawmf

omrnzvokwf

uif;NrD;aumuftwwfwdkUonf

r[moDvcef;

&[ef;awmfrsm;

yxrtydk'f

roifaumif;

a>rtwwf

rvkyfaumif;aom

rdpmZD0w&m;rsm;om jzpfaMumif;rdefUqdkxm;ygonf bk&m;/


r[moDvcef; wpfae&mwGifvnf;,xm 0g yaeau abmaEm oraPjAm[Pm o'ga',smed abmZemed bkOdwGm aw
{0lyg, wd&pme0dZm, rdpmZDa0e ZD0dwH uayEd? ao,sxd'H oEdurH yPd"durH blwurH/
('D?1?65?66/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

212

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUaMumifhvnf; wpfcsKdUaom orPjA[PwdkUonf ,HkMunf vaom oHk;aqmifzG,fwdkUudk


oHk;aqmifMuNyD;vQif rSm;aom toufarG;rIjzpfukefaom odkUaom zDvmjzpfukefaom twwfwdkUjzifh
toufarG;Muukef\/
onfwdkUonfum;

tb,fenf;?

ewfudk;jcif;

awmif;qky

ewfylaZmfjcif;

zkwfwaptwwfwdkUudk avhusifhjcif;[k qdkxm;ygonf bk&m;? rdpmZD0rsm;udk ormtmZD0 xifrSwfaeMuvQif


y&dwftusKd;&rnfxuf omoemwGif; vljzpfusKd;IH;rnfudk ydk aMumufoifhygonf tSifoljrwfrsm;
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

213

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (14)
(OD;qEm"du\ acsycsuf)
ao,sxmyd 0gao| t,H tpd&0wD e'D yl&m O'u orwdwdum umuay,sm?

txyk&daom tm*ap,s yg&wdaum yg&*grD yg&*a0oD yg&H w&dwkumarm? aom Mo&dar


wDa&Xdawm yg&drH wD&H ta0S,s ]]{[d yg&myg&H {[d yg&myg&}Ed/ ('D?1?230/)
0gao| tpd&0wDjrpfonf urf;rSmem; usD;aomufEdkifavmufatmif urf;ESifhtnD a&jynfhvsuf
&Sd\/ xdktcg wpfbufurf;odkU oGm;vdk qdkufvdk a&mufvdk ul;ajrmufvdkaom a,mufsm;onf vm&m\/
xdka,mufsm;onf rSmbufurf; &yfvsuf ]]a[...[dkbufurf;onf bufurf;odkU vmcJhavmh}
wHu rnod 0gao| tyd Ek w yk&do t0Sg,ea[wk ywea[wk 0g tbdeEea[wk 0g
tpd&0wd,m e'd,m yg&drH wD&H Mo&drH wD&H tm*ap,smwd/ aem [d'H abm a*gwr/ ('D?1?230/)
0gao| xdkt&mudk b,fodkU xifoenf;? xdka,mufsm;\ ac:jcif;taMumif;aMumifhvnf;aumif;?
awmif;yefjcif; taMumif;aMumifhvnf;aumif;? tvdkSdjcif; taMumif;aMumifhvnf;aumif; tpd&0wDjrpf\
[dkrSmbufurf;onf rSm bufurf;odkU vm&moavm? tSifa*gwr rvm&myg/
txufyg oDvuefygVdawmf aw0dZokwfvm qkawmif;jcif;ESifh ywfouf ay;xm;aom OyrmrSm
tvGefjynhfpHkygonf bk&m;? jrpfwpfbufurf;rS&yfvsuf vHkUvOm[udkrxkwfbJ [dkbufurf;udk
vSrf;ac:kHjzifh ra&mufEdkifaMumif; Oyrmaumif;aumif;ay;xm;ygonf bk&m;/
apm'uq&mawmfrsm;u bk&m;wynfhawmfrsm; qkawmif;qkay; rvkyfonfudkyif tjypfwpfckuJhodkU
jrifae[ef wlygonf? wynfhawmfrsm;onf olwyg;\ qkawmif;qkay;vkyfonfudk wm;jrpfydwfyifjcif;
rSdyg? qkawmif;qkay; rvkyfjcif;twGuf rnfonfhodumyk'fESifh NidpGef;onf[l rodrdyg/
wpfcgw&H qGrf;pm;yifh oDvay;&rnfh tcgESifh uHvQif ]]rdrdwdkU tvk&Sdtyf awmihfwtyfaom
qktaygif;ESifh jynhfpHkatmif rdrdwdkU udk,fwdkifud;pm; tm;xkwfEdkifMuonf jzpfap}}[l qkay;dk; Sdygonf
bk&m;? if;qkay;enf; rSm;vQif yjyifay;awmfrlMuyg bk&m;/
Ak'Sifawmfjrwfonf ZD0uESifh 0domcgwdkUtm; qkay;onfudk 0denf;r[m0g awGU&ygonf?
odkU&mwGif Ak'Sifawmfjrwf ay;aomqkrSm tjcm;yk*dKvfrsm; ay;aomqkrsm;ESifh wlrnfrxifyg? , baE
uywd? , te0ZH -[laom pum;t& ]]tyfpyfaomqk tjypfrSdaomqk}}[k qdkygonf/
ZD0uawmif;aom qkrSm *[ywdpD0&udk &[ef;rsm;tm; v'gef;cGifhy&efjzpfonf? qkawmif;olu
qkay;rnfh yk*dKvfxHwGif cGifhwpfckawmif;jcif;udkaxmuf qkawmif;jcif;qdkonfrSm umr*kPftmkHig;yg;udk
arQmfvifhawmifhw umrig;rsKd;udk &vdkaMumif; awmif;qdkjcif; r[kwfonfudk awGU&onf/
tqif; toH teHU t&om tawGU[laom tmkHig;rsKd;udk &vdkaMumif; qkawmif;vQif
tuyd,om0Zqk (0g)rtyfaom tjypfSdaom qk[k qdkaumif;qdkEdkifaumif;rnf xifygonf? taMumif;rSm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

214

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pGefUvTwfv'gef;&ef tcGifhawmif;jcif;udk tyfaom tjypfuif;aom qk[k qdkxm;&m &,l&efodrf;ydkuf&ef


pGJ,l&ef qkawmif;rIudk tb,fodkU qdkEdkifrnfudk qufvufpOf;pm;Edkifygonf/
omoemh0efxrf; Sif&[ef;wdkUonf tuyd,om0ZqkrsKd;udk ray;rd&ef txl;owdyoifhygonf?
]]a,m bdua0 lyH tbdeEwd? 'kuH aom tbdeEwd}}[laom a'oemawmfrSm kyfudk ESpfoufpGJvrf;olrSm
'kuudk ESpfoufpGJvrf;jcif; jzpf\/ xdkUtwl a0'em onm ocFg& 0dnmPwdkUudk ESpfoufpGJvrf;yguvnf;
'kuudk ESpfoufonf rnfygonf? 'kuuif;jywfa&;udk usifh&rnfh Ak'omoemawmf 'kuodkU ydkUwwfaom
qkay;rsKd; qkawmif;rsKd;udk ay;vdkuf awmif;vdkufvkyfjcif;onf Ak'tqHk;trawmfESifh rqefUusif[k qdk&ef
cufcJvSygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

215

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (21)
(OD;qEm"du\ acsycsuf)

obmywdq&mawmfbk&m;BuD;ESifh 0denf;"dk&fq&mawmftSifjrwfwdkU bk&m;? bk&m;wynfhawmf


av;jrwfpGm avQmufxm;tyfygonf/
apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emcsufrsm;teuf bk&m;wynfhawmfESifh wdkufdkufoufqdkifaom
apm'emcsuftrSwf (21)udk avQmufxm; aqG;aEG;cGifhyyg bk&m;-
0dedp,cHkkH;tzGifhaeUu ]]"arm obma0 y&d,wd ynm} ponfjzifh a[meufaygif; rsm;pGmSdonfh
"ro'g ESifh ywfouf obmywdq&mawmfbk&m;BuD;u y&d,wdwnf;[laom ax&0g'*dkPf;oHk;
ygVdt|uxm

ponfrsm;jzpfaMumif;

tm*robm0,kwdwdkUwGif

zGifhqdkawmfrlcJhygonf

obm0,kwdudk

bk&m;?

cGifhyawmfrlojzifh

xdktzGifhrdefUcGef;tydk'f

(6)yif

bk&m;wynfhawmf

txl;yif

auseyftm;&rdygonf bk&m;/
0de,yd#uyg usefck'uedum,f0ifusrf;rsm;ESifh ywfouf pwkwoH*g,em teD;w0dkufodkU
wynfhawmf\ xifjrifcsufudk ydkUay;olrSm tSifAk'aCmojzpfygonf bk&m;/
tbd"ryd#uESifh

ywfouf

tenf;i,fSif;yg&ap

bk&m;?

tSifAk'aCmo\

t|omvdeDt|uxm ed'gef; tbd"rmckESpfusrf;ESifh ywfoufaom jiif;cHkyGJwpfckudk awGUEdkifygonf?


t|omvdeD t|uxm pmrsufESm (4)/
,if;jiif;cHkyGJ

0dw@0g'Drsm;u

uxm0wKonf

om0ua[mjzpf

tbd"rmusrf;rsm;rS

y,fpGefU&efawmif;qdkMuygonf? u ye qyu&Pmed tbd"arm = tbd"rmonf ajcmufusrf;om


jzpf&rnfavm[k

tjcm;&[ef;awmfrsm;u

qdkMu&m

0dw@0g'DwdkUu

r[m"r[',?

xdkUaemuf

r[m"mwkuxmusrf;ESpfusrf;udk wifjyonfqdkygonf? odkU&mwGif xdkESpfusrf;wGif r[m"r[',usrf;rSm


ESpfck oHk;ckrQaom yOm0g'om usefawmhjcif; r[m"mwkuxmrSm tenf;i,frQaom tpOfavmufom
usefawmhjcif;wdkUaMumifh tbd"rmusrf;rsm; pm&if;wGif r0ifEdkifcJhMuyg? xdkUaMumifh uxm0wKem0 o'dH
owmwd = uxm0wKESifhom ckESpfusrf;jzpfcJhonf[k qdkxm;ygonf/
xdkpOfu r[m"r[',ESifh r[m"mwkuxmusrf;BuD;rsm;rSm wpfusrf;usrf;om tjynfhtpHk
SdcJhygvQif uxm0wK\ tajctaeonf wpfrsKd;wpfzHk jzpfEdkifaMumif; aqG;aEG;&ygonf bk&m;/
xdkUtjyif

tbd"rmonf

ckESpfusrf;Sd&rnf[laom

owfrSwfcsufwpf&yf

SdaeonfrSm

oAwd0g'*dkPf;oHk; tbd"rmckESpfusrf;udk tm;usaejcif;vm;[k oHo,0ifrdygonf/


r[m"r[',ESifh

r[m"mwkuxmusrf;wdkUrSm

wpfydkif;wpfp<uif;usef

aeMuao;onfudk

axmufu tm*Hkacwfr[kwfawmh? ]]pmaya&;acwf}} xGef;um;aeNyDudk odEdkifygonf/


arm*vdykwwdawa&aewH XydwH XydwH [laom yk'fonf wwd, oH*g,em wifNyD;csdefudk
Tefjyaeygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

216

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wynfhawmfonf

tbd"rmckESpfusrf;

twnfjzpfcsdefudkom

aqG;aEG;aejcif;jzpf

tbd"rmusrf;rsm;\ av;eufrIudk ayghysufatmif vkyfaejcif; r[kwfyg? rmwdum "mwkuxm ,rdkuf


y|mef;wdkUudk oifMum;cJhzl; tbd"rma'oem\ qef;jym;aom aMumif;usKd;qufpyfrIudk &dyfpm;rdygonf
bk&m;/
ck'uedum,fESifh ywfouf qufvufwifjyyg&ap bk&m;? oDvueft|uxmwGif 'DCedum,f
rZdsredum,f

oH,kwedum,f

t*Fkw&edum,fBuD;wdkUudk

om0uBuD;rsm;

cGJa0wm0efcsxm;NyD;aemuf

"ro*FPD 0dbif; "mwkuxm yk*vynwf uxm0wK ,rdkuf y|mef;wdkUudk tbd"rmac:qdktyfaMumif;


ig;&maom &[EmBuD;rsm; GwfqdkMuaMumif; zGifhqdkNyD;wawm y&H ZmwuH eda'aom y#dord'gra*g ty'geH okwedygawm ck'uygaXm "ry'H
O'geH wd0kwuH 0drme0wK ayw0wK ax&*gxm ax&D*gxmwd rH wEo*Fg,dwGm
]]ck'u*aEm emrm,} Ed p 0wGm ]]tbd"ryd#uoa,0 o*F[H tma&my,ol} wd 'DCbmPum
0'Ed ('D? |? 1? 15/)[k qdkaomaMumifh
'DCbmPu&[ef;awmfwdkU\
tbd"rmyd#uoGif;vsuf

tvdkt&

ck'u*Eonf

oH*g,emwifMuonfqdkojzifh

(13)usrf;&Sd

tbd"rmusrf;aygif;

xdk

(13)usrf;udk

(20)rQ

&Sdonf[k

qdk&ma&mufygonf/
rZdrbmPu &[ef;awmfrsm;u txufyg (13)usrf;wGif p&d,my#duESifh Ak'0HowdkUudk xnfh
ck'u*Eudk (15)usrf;[k qdkMuygonf? if;wdkUu okwefyd#uodkU oGif;Muygonf/
yxroH*g,emwif &[Emrax&fBuD; ig;&mwdkUudk wpfzGJUESifh wpfzGJU t,ltqrwlMu pGyfpGJ&ef
r0Hhojzifh

ck'u*Ersm;\

yd#upm&if;0if&efacwfudk

ykxkZOf&[ef;awmfrsm;

acwfwGifom

owfrSwfoifhonf[k xifygaMumif; bk&m;/


odkU&mwGif

okwedygwfuJhodkUaomusrf;rsm;rSm

tjcm;aom

edum,fBuD;rsm;ESifh

acwfcsif;

ydifEdkifavmufatmif aS;usaMumif; okawoDynmSifrsm;u a&;om;Muygonf bk&m;/


ESpfwpf&mcefUu tjzpftysufrsm;udkyif wduspGmqdk&ef cJ,Of;vSygonf? ESpfaygif;rsm;pGmu
ay:aygufcJhaom yd#uwfawmfrsm;ESifh ywfouf wynfhawmf\ xifjrifcsufrsm;udk rSef&rnf[k wduspGm
rqdkEdkifyg bk&m;? 0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;uom rSefonfrSm;onfudk tqHk;tjzwfyawmfrlMuyg bk&m;/
tSifqEm"du
ewfrSDawm&
awmifwGif;BuD;rdU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

217

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ocifNrwfqdkif\ acsyvTm
ocifjrwfqdkif\ acsyvTmed'gef;
ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf (1)
OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf bmomrJh kyf0g'Drsm; jzpfaMumif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (2)
vlaovljzpf[l pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf (3)
(31)bHkudk Ak'jrwfpGmbk&m; vufrcH[l rSm;,Gif;pGm a&;om;a[majymrIESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (4)
Ak'bmom\

tajccHjzpfaom

uH-uH\

tusdK;w&m;

ouf0if,HkMunfrI

ysufpD;atmif

zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf


ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf (5)
twdwf tem*wfb0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g' jzpfav[ef trsdK;rsdK; vSnfhpm;vsuf
a&;om; a[majymrIESifh ywfouf tay:apm'emcsuf aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf(6)
Ak'tbd"rmudk Ak'bmodw(bk&m;a[m) r[kwf? aemuftvGefusrS om0u&[ef;rsm; wDxGifaz:xkwf
av[ef rSm;,Gif;pGm ajymqdka0zefjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (7)
Ak'jrwfpGm\ oAkwPfawmfudk xdyg;apvsuf Ak'omoem ysufpD;&mysufpD;aMumif; a[majym
a&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (9)
Ak'omoemawmf\ toufjzpfaom 0denf;usifh0wf w&m;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm; ypfy,fNyD;
ouFef;0wf

omoemta&cHum

rodem;rvnfaomolwdkUtm;

vSnfhzsm;vdrfnm

q&mwpfql

vkyfcJhjcif;ESifh ywfoufonfh usrf;*eftaxmuftxm;rsm;jzifh xyfrHapm'emaom apm'emcsuftay:


aom"emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (10)


0denf;w&m;awmfudk rypfy,fbJ bk&m;Sif\ 0denf;odum yk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufemusifhoHk;
aexdkifMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf a&;omNyD;
oHCmawmfudk apmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (11)
y&dwf[k ac:qdkaom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk rGwf aumif;[kqdkNyD; y&dwfGwfrIudk qefUusif Ak'bmom
q&mpOfquf

vdkufemusifhoHk;cJhaom

vrf;pOfudk

zsufqD;jcif;ESifh

ywfouf

apm'emcsuftay:

aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (12)
Ak'bmom0if olawmfpifwkdU txGwftjrwfxm; qnf;uyfudk;uG,f&m jzpfaom "mwfawmf arGawmf
apwDykxdk; kyfyGm;qif;wkawmfrsm;udk ylaZmforIy&m Ak'bmom0ifrsm; o'gw&m; ysufjym;atmif
rawmfrw&m; apmfum;armfum; a&;om; ajyma[mjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aomemtrSwf (13)
bmomomoem\

wifhw,frIwpfck[k

qkdxkdufaom

Ak'bmom

,Ofaus;rIESifh

pyfvsOf;onfh

"avhxkH;pHrsm;udk tvkdqkd;jzifh tjrpfrSvSefvsuf wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay:


aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (14)
Ak'bmom0ifwdkU\ oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;? paom bmomrI ukodkvfa&;qkdif&m
udprsm;udk tydkoufouf tjzpfjzifh a[majyma&;om; zsufqD;jcif; apm'emqkdif&m apm'emycsuftay:
aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (15)
Oyg'ge paom bk&m;a[m ygVdawmf a0g[m& pum;vHk;rsm;\ teuft"dyg,frSefudk ypfy,fjyD;
udk,fxifovdk teuft"dyg,f aumufvsuf a[majyma&;om;jcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"emtrSwf (16)
ax&0g' yd#uwfvm t&d,mESifhedAmefudk pdwful;,Of vlaovljzpf t,ltqESifh udkufnDatmif
jyifqifzGifhqdk a&;om;jcif; apm'emqdkif&m apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf(17)
orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

Mo0g'ay;q&mBuD;

vlaovljzpf

OD;Ou|\

"rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; apm'emcsuftay: aom"emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf (18)


twaemrwd- rdrdxif&majymqdkonfh vufjzpfpum;rsm;jzifh bk&m;ra[monfudk bk&m;a[m jzpfav[ef
vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifhywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ocifjrwfqdkif\ aom"em trSwf (19)
Ak'\jzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk raxrJhjrify ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;jcif;ESifh
ywfoufonfh apm'emcsuftay: aom"emcsuf
aom"em trSwf (20-21) racsyvdk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ocifjrwfqdkif\ acsyvTmed'gef;

vlaovljzpf "r0de,0dedp,twGuf aom"emwifoGif;vTmyg bk&m;-


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;-
ed'gef;pum;udk wynfhawmf dkaopGm avQmufxm;tyfygonf bk&m;/ ,ck wynfhawmf
wifjyavQmufxm;csufrsm;rSm ax&0g'yd#uwfawmf q|oH*g,emygVdawmf jrefrmjyefrsm;rS wdkufdkuf
ul;,lavQmufxm;csufrsm;om

jzpfygaMumif;yg

bk&m;?

odkU

avQmufxm;&m

yd#uwfawmf

tqdktrdefUrsm;rSvGJ tjyifpum;udkvnf;aumif;? awG;qcsuf[l vnf;aumif; rygSdyg bk&m;? odkU&mwGif


tcsdeftuefUtowft& tcsKdUaomokwfrsm;udk tenf;i,fcsKH; vdk&if;rQudkom avQmufxm;&ygonf
bk&m;? tus,fudkrl q&mawmfrsm; odSdawmfrlMuNyD;jzpfrnf[k ,HkMunfygonf bk&m;? oHo,SdvQif
wynfhawmf&nfTef;avQmufxm;csuf

ygVdyd#uwfawmf

pmrsufESmrsm;

jyefvnfIrSwfawmf

rlMu&efjzpfygonf bk&m;txl;

avQmufxm;vdkonfrSm

avQmufxm;&jcif;rSm

wynfhawmf

tEdkiftIH;[laom

owdSdolvnf;r[kwfyg

bk&m;?

avQmufxm;&ef

vdk&if;rSm

od&ef}}[laom

&nfG,fcsufjzifh

aSUarSmufodkUvma&mufum

oabmrsKd;[l

tSifjrwfwdkU

]]wynfhawmf\

vHk;0r&nfG,fyg

z0g;atmuf

q&mESifh

0dedp,tzGJU\

odorQ

"rt"r0dedp,kH;awmfodkU
bk&m;?

zkefrIefUavmufrQ

t,ltqydkif;qdkif&mwdkU\
tqHk;tjzwfudk

wifjytppfcHjcif;rQom[k

cH,l&ef

0ifa&muf
&nfG,f&ef

r,SOf0hHyg

bk&m;?

trSm;

trSefudk

q&mawmfBuD;rsm;\

odrSwfawmfrlMuyg&ef

av;pm;pGm

avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
odkU wifjyavQmufxm;&m ykxkZOfwdkUSdaom 'dG[pdkuftwdkif; trSm;trSef[laom tcsufrsm;
a&maxG;wwfonfhoabm ruif;yg bk&m;/
aS;,cifu

trftm&fat\

ausmif;xdkiftzGJUOD;aqmifaom

tqHk;tjzwfrSm

wpfzufowf

qHk;jzwfcsufjzpfonfhtavsmuf wynfhawmfrsm; rcH,lcJh&yg bk&m;/


,ckonfum;
q&mawmfbk&m;BuD;rsm;

oDv*kPf

orm"d*kPfESifhwuG

jzpfawmfrlMu

wynfhawmf

y&d,wdy&drmru*kPf
0rf;ajrmufpGmcH,l&rnf

jynfhpHkawmfrlMuaom
jzpfygonf

bk&m;?

odkUjzpfay:vmap&ef pkpnf;apmifhaSmufcJhaom EdkifiHawmftpdk;&tm;vnf; aus;Zl;Oyum&wif&aMumif;yg


bk&m;/
xdkUaMumifh
tEdkiftIH;oabmjzifh

wynfhawmf

0dedp,kH;awmfaSUarSmuf

IrSwfawmfrrlMubJ

trSm;trSefudkom

vma&mufavQmufxm;orQudk
aSUI

oHk;oyfay;awmfrl&efudk

emcHrSwfom;rnfomjzpfaMumif; udwifavQmufxm;ygonf tSifjrwfwdkU bk&m;/


omoemawmf oefUSif;wnfwHhjyefUyGm;a&;udk OD;wnf dkaopGmemcHrnf jzpfaMumif;yg bk&m;/
wynfhawmfocifjrwfqdkifyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

218

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (1)
(ocifjrwfqdkif\ acsycsuf)

vlaovljzpf0g'ESifh ywfouf Sif;vif;wifjycsuf aom"emyg bk&m;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'embufrS &[ef;awmfrsm;wifjycsufESifh ywfouf trSwf (1)udk Sif;vif;acsyygonf?
atmufygacsycsufrsm;Esifh

ywfouf

yd#uwfawmf

udk;um;csufrsm;rSm

q|rljzifh

a&;om;aom

jrefrmjyefrsm; jzpfygonf bk&m;? bmom [laom pum;ESifh omoem[laom pum; ESpfrsKd;Sd&m


omoemudkom vufcH bmomudk y,faMumif;rSefygonf bk&m;? pum;ESpf&yfudk Sif;vif;ygrnf?
omoemrSmrlv Ak'Sif\ Tefjycsuf oGefoifcsufudkom qdkvdkygonf/
bmomqdkaom

pum;rSm

xm0&bk&m;t,lrS

omoem0iftaejzifh

vufrcHyg

bk&m;?

bBuD;awmfaemuf

om,m0wDrif;vufxufrS

qif;oufvmaom

xdkbmomqdkaom

tw0g'tajccHjzpf

a0g[m&onfvnf;

ac:cJhaom

jrefrmhordkif;wGif

pum;vHk;jzpfonf[k

c&pf,mef

omoemyq&m,k'oef (ac:)tbd"mefwGif awGUSd&ygonf bk&m;/


,ckvufSd bmomqdkonfrSmum; Ak'a[m jA[Pa[m a0'a[m ta[m oHk;rsKd; pkaygif;um
tm;vHk; yd#uwfwGif yg0ifaeaom tqdktrdefUrsm; jzpfMuygonf bk&m;? oHo&mrS vnfapwwfaom
w&m;rsm;jzifh IyfaxG;aeygonf bk&m;/
xdkUaMumifh bmom[laom t,ludk vufrcHyg? omoemwnf;[laom oHo&m0#fqif;&Jtaygif;rS
vGwfajrmuf&m 'kuNidrf;&m udavomukefcef;&m w&m;rsm;udkom vufcHygonf bk&m;? om"utm;jzifh
atmufyg t*FkwdK&f {u'ouedygwf? wa,m"rokwf (368)udk udk;um;wifjyygonf bk&m;/
avmu Zmwd? Z&m? r&P [laom w&m;oHk;rsKd; SdaeomvQif igonf Ak'[l
yGifhay:cJh&onf?

w&m;oHk;rsdK;udk

vGefajrmufomvQif

ig\

"r0de,wdkUxGef;awmufcJh&onf?

w&m;oHk;rsdK;omrSdygu igonf Ak'[l avmu yGifhay:&ef rSday/


um; omoemawmf\ Zmwd Z&m Asm"d r&P [laom oHo&mrS vGwfajrmufNidrf;a&;tppf
jzpfygonf bk&m;/
aemufwpfzef Ak'bk&m;Sifonf oHo&mudk rvnfrdap&ef edAmeftm; wdkufdkufTefjyawmfrlygonf
bk&m;/ taxmuftxm; om"utm;jzifh atmufyg udk;um;csufudk wifjyygonf bk&m;/ r[m0*oH,kwf
tEkyg'gy&dedAmeokwf (25)wGif&[ef;wdkU

omoemtjyifrS

y&dAdkZfwdkUu

oifwdkU

tb,ftwGuf

Ak'a*gwrxH

usifhoHk;Muoenf;[k ar;Muaomf ighSifwdkU taMumif;uif;aom edAmeftvdkUiSm Ak'jrwfpGmxHawmf


jrwfaom tusifhudk usifhoHk; Muygonf[k ajzMuavmh/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

219

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,if;okwf\ tqdkudkaxmufu Ak'onf edAmefudkom wnfhwnfh TefjyaMumif; xifSm;ygonf


bk&m;/
xdkUaemufwpfzef odkU rdefUqdkjyefygonf bk&m;? rlvyPmo r[moma&myrokwf (259)wGif&[ef;wdkU omoemawmfonf vmbfoyfyum& tausmftapmSdrItwGuf r[kwf? orm"d
[laom tusKd;SdrItwGuf r[kwf? oDv[laom tusKd;SdrItwGuf r[kwf? omoemawmfonf 'kurS
vGwfajrmufrItwGufomvQif jzpfonf? onfyif tESpftom;wnf;? onfyif tqHk;yef;wdkifwnf;[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;? xdkUaMumifh wynfhawmfrsm;onf oHo&mwpfcGif vnfapwwfaom
bmomudk y,f oHo&mrS vGwfajrmuf&mjzpfonfh omoemudk vufcHygonf bk&m;/
]]bmom}}udk t,loabmjzifhom wynfhawmfwdkU owfrSwfygonf bk&m;? xdkUaMumifh t,ludk
Ak'bk&m;Sif

udk,fawmfwdkify,fcJhaMumif;

atmufygokwfrsm;t&

aumufEkwfwifjyygonf

bk&m;/

rZdsryPmoygVdawmf t*d0pokwf (163)wGifigonf t,l[laom pum;udk y,fNyD;NyD? cEmig;yg;\ csKyfjcif; csKyfaMumif;udk odNyD;NyD? ig[l
xifrSwfpGJvrf;jcif;rSd? w&m;tm;vHk;udk vGwfNyD;NyD[k a[mxm;awmfrl\/
xdkUaemuf rlvyPmo oavcokwf (60) wGif ]]t,lrSefu rdrd\ t,ludkyg wpfzefjyefvnf
pGefUvTwfavmh? um; at;Nidrf;&ef jzpf\}}[k okwfwGif (16)BudrfrQ ygSdygonf bk&m;/
pmydk'fta&mufwGif oHo,Sd kH;awmfrSatmufygtwdkif;ar;jref;onf/

oavcokwfESihf ywfouf ar;jcif;


rSwfcsuf/

/ ocifjrwfqdkifutrSwf (1) apm'emudk Sif;vif;acsy&m rlvyPmo oavcokwfudk

udk;um; wifjy&mwGif ocifjrwfqdkif\ wifjycsuf rSm;aeaomaMumifh 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u


pmtkyfjy vufawGUar;jref;Muonf/
OD;edu (tzGJU0if) -'umBuD;udk;wJh tJ'Djrefrmjyefudk jyapcsifygw,f? tJ'Djrefrmjyef[m 'Dtwdkif;[kwfrnf
rxif? bkef;BuD;wdkUpdwfxJ oHo,Sdaeygw,f/
ocifjrwfqdkif-wifygh? PmtkyfSdygovm; bk&m;/
OD;edu-Sdygw,f? 'umwpfa,muf 'Dbufvm? pmtkyf,lNyD; jyvdkufprf;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u rlvyPmo pmtkyfudkay; ocifjrwfqdkiftm; vufawGUSmcdkif;\/?
oavcokwf\ qdkvdkcsufonf ocifjrwfqdkif udk;onfhtwdkif; r[kwfonfudk awGU&aomaMumifh
ocifjrwfqdkifu atmufygtwdkif; avQmufxm;onf/
ocifjrwfqdkif-tifrwefwdusatmifvdkU ud;pm;wmygyJ bk&m;? rsufpduvnf;raumif;bl;? ,ckvdk trSm;ukd
axmufjywJhtwGuf aus;Zl;wifaMumif;yg bk&m;/(8? 7? 81aeUtoHzrf;ud;acGrS)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

220

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rZdsryPmo 'DCecokwf (176)wGift,ltm;vHk;udk igrESpfouf[k qdkavhSdol? t,ltm;vHk;udk ESpfoufol? t,ltcsKdUudk ESpfoufol?


tcsKdUudk rESpfoufol-[l oHk;rsKd; Sd\/ txJ t,ltm;vHk;udk rESpfoufolomvQif oHa,mZOfukef&m?
wPSmukef&m? udavomNidrf;&m eD;pyf&meD;pyf\[k a[monf? qdkvdk&if;udk twdkcsKyfazmfjyjcif;jzpfygonf
bk&m;/ tus,fudk rlvokwfwGifMunfhIawmfrlyg bk&m;/
if;aemuf Oy&dyPmoygVdawmf omr*grokwf (36)wGif]]tmeEm......tMuif&[ef;onf aus;Zl;udk acszsufavh Sd\/ *kPfydifavh Sd\/ 0efwdkavh Sd\/
wm0efudk aqmifwwf\/ vSnfhywfwwf\/ ,kwfnhHaom tvdkqdk; Sd\/ rdrd\ t,lom rSef\[k
pGJjrJpGm,lavh Sd\/ xdkt,ludk pGefUEdkifcJ\/ xdk&[ef;onf odumoHk;yg;udk rusifhaom &[ef;wnf;?
xdkUaMumifh wynfhawmfrsm;onf bmomudkvnf; pGefUonf? t,ludkvnf; ]]y,fpGefUygonf bk&m;?
wpfenf;qdkaomf-apm'uq&mawmfrsm;

wifjyaom

bmomrJhqdkonfrSmvnf;[kwfygonf

bk&m;?

kyf0g'Dorm;rsm; qdkonfrSmvnf; rSefygonf bk&m;? kyfqdk&mwGifoHk;rsKd;aom kyf\ oabmvuPmudk


Ak'bk&m;Sif a[mMum;xm;aMumif; awGU&ygonf bk&m;? if;wdkUrSm 'DCedum,f? ygxdu0*f od*FDwdokwf
(202) (1) jrif& xdawGU&aomkyf?
(2) rjrif& rxdawGU&aomkyf?
(3) rjrif& xdawGU r&aomkyf-oHk;rsKd;wdkUudk a[mygonf/
if;aemuft*kFwdK&f?
]]&[ef;wdkU...tMuifolwdkUonf

{uedygwf?
qH

trw0*fESifh

tpSdaom

kyftaygif;

um,*wmowd0*f
atmufarhjcif;

(54)wdkYwGifum,*wmowdudk

oHk;aqmifukef\/ xdkolwdkUonf trdufedAmefudk oHk;aqmifonf rnfukef\}}[k rdefUawmfrl\/ if;aemuf


pmrsufESm (56)wGif - ]]&[ef;wdkU ...wpfckaom w&m;udk yGm;rsm;tyf? tzefzefavhvmrIytyfonfSdaomf
aomwmywdzdkvfudk

rsufarSmufyjcif;iSm

jzpf\/

tem*grdzdkvfudk

rsufarSmufyjcif;iSm

jzpf\/

t&[wzdkvfudk rsufarSmufyjcif;iSm jzpf\/ wpfckaom w&m;[lonftb,fenf;[lrl-qH tpSdaom


kyftaygif;

atmufarhjcif;

wynfhawmfrsm;onf

um,*wmowdyifwnf;}}[l

Ak'bk&m;Sif

a[mMum;awmfrlaom

ygSdygonf
kyfw&m;ESifhtnD

bk&m;?

xdkUaMumifh

q|rl

jrefrmjyef

yd#uwfawmft&om udk;uG,fonfholrsm;jzpfum tifrwefrS ,kwfrmdkif;pdkif;NyD; tazeJUtarrSef; rodaom


kyfMurf;0g'orm;rsm; r[kwf&yg bk&m;? xdkUaMumifh 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;tm; wifjycJhaom trSwf (1)rSm
ax&0g'yd#uwfawmft& jzpfygonf bk&m;? tydkpum; ab;pum; wpfvHk;rQ csJUum;jcif; rSdyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

221

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (2)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmft\SifoljrwfwdkUbk&m;apm'em trSwf (2)udk Sif;vif;acsyygrnf bk&m;]]bmomESifh

bdef;twlwlyif}}[laom

pum;rSmwynfhawmfrsm;

roHk;pGJrdyg?

vGefcJhaom

tESpfckESpfq,fcefUu EdkifiHjcm;rS oHk;pGJcJhaom pum;jzpf[ef wlygonf? wynfhawmfrsm;roHk;cJhaMumif;yg


bk&m;?

xdkUaMumifh

apm'uq&mawmfrsm;

pGyfpGJcJhaom

]]bdef;}}tm;

rajzMum;vdkyg?

ax&0g'yd#uwfawmfwGif;ESifhvnf; rywfouf tydkpum;rsm; jzpfMuojzifh rajzMum;&jcif; jzpfygonf


bk&m;/
vlaovljzpfESifh ywfouf wynfhawmfrsm;\ pdwful;ayguf&m udk,fydkif pum;wpfvHk;rQ
rygjcif;udk wifjytyfygonf bk&m;/
q&mawmf oQifOu|\ vlaovljzpfa'oemrSmvnf; rlvt&if;tm;jzifh q|oH*g,emwif
ax&0g'yd#uwfyg t*FkwdK&ff owuedygwf oHa,m*okwfudk tajcy azmfxkwfxm;jcif;om jzpfygonf
bk&m;?

odkU&mwGif

,ckapm'uq&mawmfbk&m;rsm;onf

ocifjrwfqdkif\

a&;om;csufrSwpfqifh

odSdaeMuNyD;jzpf txl;avQmufxm;&ef vdktyfawmhrnf rxifawmhyg bk&m;? ,if;oHa,m*okwfESifh


ywfouf okwf\ oabmxm;trSefudk tenf;i,fwifjyvdkygonf bk&m;/
okwf\ wdkufdkuftqdkrSm pmrsufESm556-wGif ]]&[ef;wdkU (arxkefESifh) ,SOfrI r,SOfrIudk
NyD;apwwfaom w&m;a'oemudk oifwdkUtm; a[mMum;aytHh? xdkw&m;udk emMuukef? aumif;pGm
ESvHk;oGif;Muukkef? &[ef;wdkU xdk (arxkefESifh),SOfrI r,SOfrIudk NyD;apwwfaom w&m;a'oem[lonf
tb,fenf;? &[ef;wdkU rdef;ronf rdrdoEmef rdef;ra`Eudk ESvHk;oGif;\/ rdef;r\ trlt&m? rdef;r\
toGiftjyif? rdef;r\ rmef? rdef;r\ tvdkqE? rdef;r\ toH? rdef;r\ t0wfqefqmudk ESvHk;oGif;\/
xdkrdef;ronf wda`Epaom w&m;ckESpfrsKd;wdkU wrfruf\/ xkdckESpfrsKd;aom w&m;wdkU arGUavsmf\/
xdkrdef;ronf w&m;ckESpfrsdK; wyfrufESpfoufonf arGUavsmfonfjzpf&m tyoEmefSdaom yk&doda`Eudk
ESvHk;oGif;\/ a,mufsm;trlt&m? a,mufsm;toGiftjyif? a,mufsm;\ rmef? a,mufsm;\ tvdkqE?
a,mufsm;\ toH? a,mufsm;\ t0wfqefqmudk ESvHk;oGif;\/ xdkrdef;ronf yk&doda`Epaom
w&m;ckESpfrsKd;wdkU wyfruf\? xkdckESpfrsKd;aom w&m;wdkU arGUavsmf\/ xdkrdef;ronf w&m;ckESpfrsdK;
wyfrufESpfoufonf arGUavsmfonfjzpf tyoEmef (arxkefESifh),SOfrIudk tvdkSd\/ xdkrdef;rtm;
(arxkefESifh),SOfrI [laom taMumif;aMumifhjzpfaom csrf;omrI 0rf;ajrmufrIudkvnf; tvdkSd\/ &[ef;wdkY
rdef;rtjzpf arGUavsmfukefaom ow0gwdkYonf a,mufsm;wdkU (arxkefESihf),SOfrIodkY a&muf\/ &[ef;wdkU
odkUvQif rdef;ronf rdef;r\ tjzpfudk rvGefajrmufEdkif/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

222

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;wdkU a,mufsm;onf rdrdoEmef a,mufsm;a`Eudk ESvHk;oGif;\/ a,mufsm;\ trlt&m?


a,mufsm;\ toGiftjyif? a,mufsm;\ rmef? a,mufsm;\ tvdkqE? a,mufsm;\ toH? a,mufsm;\
t0wfqefqmudk ESvHk;oGif;\/ xdka,mufsm;onf yk&doda`Epaom w&m;ckESpfrsKd;wdkU wyfruf\/
xdkckESpfrsKd;aom w&m;wdkU arGUavsmf\/ xdka,mufsm;onf xdkw&m;ckESpfrsKd;wdkU wyfESpfoufonf?
arGUavsmfonfjzpf tyoEmefSdaom a`Eudk ESvHk;oGif;\/ rdef;r\ trlt&m? rdef;r\ toGiftjyif?
rdef;r\ rmef? rdef;r\ tvdkqE? rdef;r\ toH? rdef;r\ t0wfqefqmudk ESvHk;oGif;\/ xdka,mufsm;onf
wda`Epaom w&m;ckESpfrsKd; wyfruf\/ xdkckESpfrsKd;ukefaom w&m;wdkU arGUavsmf\/ xdka,mufsm;onf
xdkw&m;ckESpfrsdK; wyfESpfoufonf arGUavsmfonfjzpf tyoEmef (arxkefESifh),SOfrIudk tvdkSd\/
xdka,mufsm;tm; (arxkefESifh),SOfrI[laom taMumif;aMumifhjzpfaom csrf;omrI 0rf;ajrmufrIudkvnf;
tvdkSd\/
&[ef;wdkU a,mufsm;tjzpf arGUavsmfukefaom ow0gwdkUonf rdef;rwdkU (arxkefESifh),SOfrIudk
a&muf\/ &[ef;wdkU odkUvQif a,mufsm;onf a,mufsm;\ tjzpfudk rvGefajrmufEdkif/
if;okwf\

usefaemufydkif;wGifum;

a,mufsm;?

rdef;rwdkU

txufazmfjyygtwdkif;

wG,fwmuyfNidaeaom w&m;ckESpfrsKd;wdkUudk (arxkefESifh),SOf aeMuorQ umvywfvHk; oHo&mrS


rvGwfEdkif? xdkwG,fwm&m w&m;ckESpfrsKd;wdkUudk arxkefESifh rpyfr,SOf y,fpGefUMurSomvQif rdef;rwdkU\ b0?
a,mufsm;wdkU\ b0toD;oD;rS vGwfajrmufayvdrfhrnfjzpfaMumif;[k a[mMum;xm;ygonf? ygVdawmf
pmrsufESm540-wGif xdkoHa,m*okwf\ tus,fudk MunfhIEdkifygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm;bk&m;oHa,m*okwfESifh ywfouf t|uxmq&m\ tvdkudk xyfrHMunfhI&mwGif t|uxmq&mu
bmrQtxl;ra&;? ]]jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlaom a'oemtwdkif;om wifjyvdkuf&ayownf;}}[l
omawGU&Sd&ygonf bk&m;? okwfESifh ywfouf tus,fw0ifh a&;om;aMumif; rawGU&yg? odkU&mwGif
apm'uq&mawmfbk&m;rsm;onf

okwft&

vlaovljzpf

r[kwfEdkifav[ef

tus,fw0ifh

wifjyxm;onfudk awGU&ygonf bk&m;? t0wfwefqmqdkaompum; okwfwGif txiftSm; ygSdav&m


,if;a0g[m&rSm tjcm;ow0grsm;ESifh rqdkifaom pum;jzpfygonf? okwfyg tqdktrdefUtwdkif;qdkygu
a,mufsm;aovQif a,mufsm;jzpf? rdef;raovQif rdef;r jzpf\ oabmrsKd;omjzpfygonf? a,mufsm;rS rdef;r?
rdef;rrS a,mufsm; rjzpfEdkifawmhNyDavm [l apmaMump&m jzpfaeygonf bk&m;? if;tcsufudk
Ak'jrwfpGmbk&m;u xnfha[maep&myif rvdkawmhyg? xdka,mufsm; xdkrdef;rwdkU uyfNid pGJvrf;aom
Oyg'gef\ tajctaeudkom avhvm&ef Sdygonf bk&m;/
rdef;r {uefjzpfaeygvsuf a,mufsm;wdkU\ pdkuf0goem? a,mufsm;\ t0wfwefqmudkom
pGJvrf;yvkyfaeolrsm;? wpfzefa,mufsm;pifppfjzpfygvsuf rdef;r\ pdkuf"avh? rdef;r\ trlt,m? rdef;r\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

223

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t0wfwefqmwdkUudkom
awGUEdkifMuygonf

ESpfoufpGJvrf;aeMuolrsm;udk

bk&m;?

xdkOyg'gef\

tpGJudk

vufiif;ypursufarSmuf
Munhfygu

aemufwpfzef

txiftSm;
ajymif;vGJMurnfh

t&dyfedrdwfrsm;jzpfonf[l em;vnfMu&efom Sdygonf bk&m;? tcsufrSm aoNyD;rS rnfodkU


rnfyHkjzpfonf[l Ak'jrwfpGmSifjrwf ra[mMum;yg? raocif oufSdxifSm;tjzpf tpGJOyg'gef\
vuPmudk Munfh&efom jzpfygonf? ow0gonf aoNyD;rS rnfodkUrnfyHk jzpfaMumif; ra[m[laom
okwfrsm;vnf; rsm;pGmSdygonf bk&m;/
txufygtaMumif;rsm;ESifhtnD
vlwpfOD;wpfa,mufonfraocif
rnfodkUjzpfvdrfhrnf[l

q&mawmfSifOu|\

if;\

tpGJOyg'gefudkomMunfh

a[mazmfTefjyawmfrlaom

vlaovljzpfa'oemrSm
xdkol\

a'oemomjzpfygonf

tpGJt&aovQif

bk&m;?

aoNyD;aom

ow0grSmum; cEmig;yg; ysufpD;oGm;NyDjzpfojzifh if;tpGJOyg'gefudk rnfonfhenf;ESifhrQ rodEdkifawmhyg?


aoNyD;olrSm b,fa`E b,ftrlt&m b,fodkUaom arxkefom,mrIrQ usefSdvdrfhrnfr[kwfyg bk&m;?
q&mawmf SifOu|qdkvdkonfrSmvnf; yk*dKvfow0g\ tpGJOyg'geft&om raocif MunfhIa[maMumif;
jzpfygonf bk&m;? okwfyg tqdktrdefUudk MunfhvQif bk&m;a[mcJhaom vlaovljzpf[kyif qdkEdkifygonf
bk&m;/
odkUaomfvnf; tb,ftaMumif;udk trSDy qdkvdkonfudk jyefvnf oHk;oyf&efSdvmygonf bk&m;?
"rpuy0weokwfwGif ]],m,H wPSm aygaemA0dum eED&m*o[*wm wMw wMwmbdeEdeD?
ao,sxd'H

umrwPSm

b0wPSm

0db0wPSm

(=tMuif

wPSmonf

b0opfudk

jzpfap?

wyfESpfoufpGJuyfrIESifhwuG xdkxdkb0udk ESpfoufwwf\/ tb,fodkUenf;? umrudk qmavmifjcif; b0udk


qmavmifjcif; rSdaom b0udk qmavmifjcif;) odkU qmavmifjcif; jzpfae&mrS tpGJOyg'gef tqihfodkU
a&muf&jyef\/ xdkrSwpfzef y#dporkyg'fudk qufvufMunfhIaom tcgwGif xdkwPSmaMumifh Oyg'gef?
Oyg'ge yp,m ba0g? b0yp,m Zmwd [laom yk'frsm;ESifh qufpyf vl\ pGJvrf;wwfaom Oyg'gef
owdonfomvQif b0opfudk jzpfay:aMumif; awGU&ygonf bk&m;/
xdkOyg'gefqdkonfrSm 'DCedum,f r[m0*f r[med'geokwf 54-wGif ]]pGJvrf;jcif; Oyg'gef[lonf
tb,fenf;? umrkyg'gef = umr 5-rsKd; pGJvrf;jcif; 'd|Kyg'gef=t,l pGJvrf;jcif; oDvAwkyg'gef=
tusifh"avhpdkuf pGJvrf;jcif; tw0g'kyg'gef = igwnf;[laom tw pGJvrf;jcif; tmeEm
tpGJtvrf; tpGJwdkUonfomvQif jzpfaMumif; urb0\ taMumif;&if;wdkUaywnf;? ork',aywnf;?
oHo&m\

taxmuftulaywnf;}}[l

ax&0g'yd#uwfwGif

awGUSd&ygonf

bk&m;?

xdkUaemuf

Oy&dyPmoygVdawmf A[k"mwkuokwf (111)wGif ]]tmeEm tMuif&[ef;onf "mwf vdrmjcif;


y#dporkyg'f vdrmjcif; tm,wewdkU vdrmjcif; paom vdrmjcif; 3-rsKd;ESifh jynhfpHkaomf ynmSd&[ef;
[k qdkjcif;iSm xdkuf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

224

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tcsuft& vlaovljzpf rnfodkU jzpf&yHkudk txufokwfyg pum;twdkif; "mwfenf;tm;jzifh


vnf;aumif;?

tm,weenf;tm;jzifhvnf;aumif;?

y#dporkyg'fenf;t&vnf;aumif;

pOf;pm;&efom

Sdavawmhonf/
xdkUaMumifh tbd"rmoabmjzifh pOf;pm;jcif; ryawmhyg bk&m;? wGif q&mawmf oQifOu|onf
yxrOD;pGm "mwfenf;jzifh pwifpOf;pm;\/ ax&0g'yd#uwfjzpfaom ed'ge"mwkoH,kwf-[Dem"drkwduokwf
352-wGif ]]&[ef;wdkU ow0gwdkUonf "mwftm;jzifh wl&mwl&mom waygif;wnf; jzpf\/ wpfom;wnf;
jzpf\/ ,kwfnHhaom ESvHk;oGif;Sdolonf ,kwfnHhaom ESvHk;oGif;SdolESifhom waygif;wnf; jzpf\/
wpfom;wnf; jzpf\/ aumif;aom ESvHk;oGif;Sdolonfaumif;aom ESvHk;oGif;SdolESifhom ]]waygif;wnf;
jzpf\/ wpfom;wnf; jzpf\/ twdwfuvnf; xdktwdkif;jzpfcJh\/ ,ckypKyefvnf; xdktwdkif;jzpfaeonf?
aemiftem*wfumvvnf; xdktwdkif;yif jzpfukefvwHU}[k a[m\/
if;aemufxyf wpfzef ed'geoH,kwf tEoHoEeokwf 356-okwfwGif ow0gwdkUonf
twdwf-ypKyef-tem*wf-umvtm;vHk; "mwftm;jzifhomvQif wl&mwl&mwdkU tcsif;csif; waygif;wnf;
jzpf\/ wpfom;wnf; jzpf\/ raumif;aom ESvHk;oGif;dSolonf raumif;aom ESvHk;oGif;SdolESifhom
]]waygif;wnf;

jzpf\/

wpfom;wnf;

jzpf\/

aumif;aomESvHk;oGif;Sdolonf

aumif;aom

ESvHk;oGif;SdolESifhomvQif waygif;wnf; jzpf\/ wpfom;wnf; jzpf\/ xdkUtwl tusifhqdk;Sdol?


tusifhaumif;ol? ynmSdol? ynmrJholponfjzifh wl&mwl&m tcsif;csif;omvQif waygif;wnf; jzpf\/
wpfom;wnf; jzpf\/ xdkoabmonf twdwf? tem*wf? ypKyefumvtm;vHk; twdkif;omwnf;[k
a[m\/
,ckwifjycJhaom
"mwkaomoHoEeokwf

yd#uwfawmfrsm;Sd
227-wGif

]]&[ef;wdkU

"mwfqdkif&m
ow0gwdkUonf

tcef;u@tjyif

wd0kwf

tZmo,"mwftm;jzifhomvQif

ESD;aESmnDGwf (aygif;pnf;)Muukef\/ ,kwfaomol ,kwfaomolESifh? jrwfaomol jrwfaomolESifh?


aumif;aomol aumif;aomolESifh ESD;aESmMu\/ waygif;wnf;jzpfMu\/ twdwf ypKyef tem*wf
a&maESmjcif;aMumifh udavom jzpf\/ ra&maESmaom udavomrjzpf? ysif;&dolygvQif aumif;aom
toufarG;jcif; dSolvnf; ysufpD;&\/ oHo&m epfryf\/
tcsufwdkUyg Ak'bk&m;\ tqdktrdefYESifhtnD "mwfrsm;onf wl&mpka0;MuyHkudk vlaovljzpfwGif
a[mazmfTefjyjcif; jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmfrsm;bk&m;ax&0g'yd#uwf ed'geoH,kwf- "mwkemewokwf 343-wGif
]]&[ef;wdkU "mwftrsKd;rsKd;[lonf puK"mwf ly"mwf puK0dnmP"mwf? aomw"mwf o'"mwf
aomw0dnmP"mwf? Cme"mwf *E"mwf Cme0dnmP"mwf? Zd0Sm"mwf &o"mwf Zd0Sm0dnmP"mwf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

225

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

um,"mwf azm|A"mwf um,0dnmP"mwf? raem"mwf "r"mwf raem0dnmP"mwf wdkUwnf;? &[ef;wdkU


onfudk "mwf (18)yg;[k ac:qdktyf\}}[k rdefUawmfrl\/
tcsuft&

wd&pmefESifhvl

"mwfcsif;

rwlMuonfhtwGuf

aygif;pyf&ef

taMumif;

rSdaMumif;awGU&ygonf bk&m;/
ow0gtm;vHk; "mwf (18)yg;yif zGJUpnf;xm;aomfvnf; "mwf (18)yg;ay:aygufyHkjcif;rSm vlESifh
wd&pmef rsm;pGmuGmjcm;ygonf? vlonf yef;wpfyGifhudk jrifvQif vSonf[k trSwfyMuygonf bk&m;?
wd&pmefonf xdkyef;udk jrifae\/ odkU&mwGif tpmtm[m&tjzpfom jrifrnf jzpfygonf bk&m;? vlonf
uAsm*Dw

aw;oHomrsm;udk

enf;trsKd;rsKd;jzifh

cHpm;wwfaomfvnf;

wd&pmefrsm;onf

uJhodkU

cHpm;wwfonf r[kwfyg bk&m;? odkUjzifh "mwf (18)yg;csif; twlwl vlESifhwd&pmefwdkUrSmum; cHpm;&yHk


"mwfrwlaomaMumifh aoG;"mwfcsif; rwlaMumif; awGU&ygonf bk&m;/
txufygwl&mwl&m "mwful;onf qdkonfhtcsuf taxmuftxm; bk&m;a[ma'oemrsm;t&
vl jzpfaom"mwfonf vlUtcsif;csif; "mwful;onfqdkygu vlomvQif jzpfrnfqdkaMumif; awGU&ygonf
bk&m;?

om"utm;jzifh

aq;kHSd

vlemwpfOD;vdktyfaom

aoG;udk

aoG;csif;wl&m

vrSomvQif

taxmuftuly vlvlcsif; "mwful;Muygonf bk&m;? wd&pmefaoG;udk vlaoG;tpm; toHk;y r&yg


bk&m;?

ygVdawmf

taxmuftxm;t&

q&mawmf

oQifOu|onf

aoG;"mwfwla&maESmrIudk

twnfyygonf bk&m;/
tm,weenf;
tcsufvnf; q&mawmf oQifOu|onf t"dym,fazmfjyefygonf bk&m;ax&0g'yd#uwf oVm,we0*oH,kwfygVd jrefrmjyef 248-wGif ]]&[ef;wdkU tm,wewdkU
rnfonf tvHk;pHkaom y#doaEaerI oabm&Sd\/ &[ef;wdkU tb,fodkUvQif tvHk;pHkaom y#doaErI
oabmSdoenf;? rsufpdonf tqif; puK0dnmPf? puKoronf y#doaEaerI oabm &\/
puKor[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmonfh cHpm;rIokc 'ku Oayumonfvnf; y#doaEaerI
oabm Sd\/ em;onf if;twdkif; y#doaErI oabm jzpf\/
vQmonf if;twdkif;yif y#doaErI oabm Sd\/
udk,fonf if;twdkif;yif y#doaErI oabm Sd\/
pdwfonf if;twdkif;yif y#doaErI oabm Sd\/
txufygtwdkif; tm,weenf;tm;jzifh wl&mwl&mudk quf y#doaErIudk yd#uwfawmfwGif
awGU&ygonf bk&m;/
qufvuf Oy&dyPmo oVm,we0*f r[moVm,weduokwf 343-wGif ]]&[ef;wdkU puKESifh
lygkHudk [kwfrSefaom twdkif;rodMu puK0dnmPudk [kwfrSefaomtwdkif; rodMuacs? puKorudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

226

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[kwfrSefaomtwdkif; rodrjrifMu ,if;wdkUaMumifh jzpfay:vmaom okc? 'ku? Oayuma0'emwdkUudk


[kwfrSefaomtwdkif;

rodrjrifMubJ

xdka0'emwdkUudk

pGJ,l\/

jyif;pGm

pGJvrf;jcif;

Oyg'gefESifh

,SOfaom&m*jzifh awGa0aom om,mzG,fudk I\/ rkef;p&mudkvnf; m? tbdZmESifh ,SOfaom


a'goESifh rkef;\/ em;? ESm? vQm? udk,f pdwfwdkUvnf; txufudk,ftwdkif; a[mvsuf ig;yg;aom
yKyg'geuEmwdkUonf

jzpfyGm;jcif;odkU

a&mufap\/

xdktcg

yk*dKvftm;

wpfzef

b0opfudk

a&mufapwwfaom ESpfoufpGJvrf;jcif; Oyg'gefESifhwuGaom wyfrufjcif; wPSmonfvnf; yGm;rsm;jcif;odkU


a&muf\/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;txufyg tm,weenf;rsm;udk y#dporkyg'fenf;wGif waygif;wnf; zGifhqdkwifjyoGm;rnf
jzpfygonf bk&m;/
y#dporkyg'fenf;
t0dZmyp,m ocFg&m? ocFg&yp,m 0dnmPHrS p 12-qufaom uGif;quf Sdonf? oHo&mwGif
usifvnforQ\ taMumif;&if;rsm;aywnf;? Zmwd Z&m r&PwdkUudk tzefwvJJvJjzpfay:apaom
tajccHw&m;wdkUaywnf;/
wGif vlaovljzpfzG,f wPSm Oyg'gef Oy'geyp,m ba0g? b0 yp,m Zmwd [laom
tydkif;omvQif vdk&if; jzpfygonf bk&m;/
yd#uwfawmf udk;um;csufrsm;rSm&[ef;wdkU jzpfNyD;jzpfqJ ow0gwdkU wnfwhHa&; taxmuftyHhum; tm[m& 4-rsKd; Sd\/
tvkyftauR;y
pOf;pm;awG;awmaom

pm;&aom

uAVDum&tm[m&?

raemoawem[m&?

xdawGUrI

txl;odrIrQ

rSwfom;aom

0dnmPtm[m&

zm[m&?

av;yg;wdkUwnf;?

xdktm[m&av;yg;wdkUudk uyfNidrIESifh ESpfoufrI? umr&m*? txl;odrI 0dnmP tm[m&? ESpfoufrI eED?


wyfpGef;rI? (NidwG,frI)wPSm&SdcJhrI puKpaom 0dnmP wnfjcif;odkU a&muf\/ xdktcg (ypD&ifrI)ocFg&wdkU
jzpfyGm;\/
(ed'geoH,kwf twd&myokwf 311-312-rS tqdkygbk&m;)
ed'ge0* ed'geokwf 304-wGifvnf;wd&pmefESifh vlonf tm[m& 4-rsKd; wdkU tudufcsif; rwlnDonfh tavsmuf Oyg'gef
jzpfay:yHk rsm;pGmuGJjym; jcm;em;Muygonf bk&m;/
tm[m&wdkUudk rSD jzpfay:vmaom Oyg'gefwdkUonfvnf; rwlnDMuyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

227

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tmeEm-awblr uw&m; (jrifawGUMum;odorQ)wdkU om,mzG,fSdaeoltm; wyfrufjcif;


(NidwG,frI wPSmonfyGm;\ ) wPSmBuD; yGm;aomf Oyg'gef jzpf\/ Oyg'gef taMumif;aMumifh b0[lonf
jzpf&\[k a[mxm;ygonf bk&m;/
odkU jrifawGUMum;od&orQwdkU tm[m& uGJjym;jcm;em;ae&orQ wd&pmef\ Oyg'gefESifh
vlOyg'gef uyfNidyHkjcif; rwlaMumif; wifjy&ygonf bk&m;/
odkU&mwGif Oyg'gefav;rsKd; Sdonfhteuf tw0g'kyg'gef[lonfrSm wd&pmef\ udk,fudkpGJvrf;&m
tarT;tawmif tNrD; av;bufaxmuf t0wfryg Avmudk,fwnf; olUyifudkobm0 udk,fcEmudkom
pGJMuygonf?

vlu

pGJaom

tw0g'kyg'gefrSmrl

pum;ajymjcif;

ESD;aESmjcif;

&,fjcif;

idkjcif;

tawG;tac:0ifjcif; t0wftqifwefqmudkomvQif vl\ tw0g'kyg'gef tjzpfpGJvrf;Muygonf bk&m;/


cE0*f ax&0*f tmeEokwf 82-rS wifjyygrnf bk&m;/
]]tmeEm....Oyrmaomfum;

wefqmqifjcif;

oabmSdaom

i,fG,fEkysKdol

rdef;ri,fonf

vnf;aumif;? a,mufsm;i,fonfvnf;aumif;? pifMu,faom aMu;rHkjyif jzpfap? a& jzpfap rdrd


rsufESm&dyfudk MunfhIaomf kyfudk tpGJyomvQif igwnf;[k jrif&\/ tpGJryaomfrl ig[l
rodrjrifav&m? twlyif kyfudk tpGJy omvQif ig jzpf\[laom yyw&m;wdkUonf jzpf&avonf[k
rdefUqdkxm;ygonf bk&m;/
xdkUaemuf cE0* cEoH,kwf? yda@myrokwf 74-okwfwGif ig[l pGJuyfaomf kyfudkomvQif
pGJvrf;&m\/ a0'em onm ocFg& 0dnmPwdkUudk pGJvrf;&m\/ xdkigtm; pGJvrf;rI taMumif;cHaMumifh
b0 jzpf&m\/ b0taMumif;aMumifh Zmwd Z&m r&P wdkUjzpf&m\[k a[mxm;ygonf bk&m;?
xdkUaemufig[l pGJuyfaom kyfudkomvQif pGJvrf;&m\/ a0'em onm ocFg& 0dnmPwdkUudk pGJvrf;&m\/
xdkigtm; pGJvrf;rItaMumif;aMumifh b0 jzpf&m\/ b0taMumif;aMumifh Zmwd Z&mr&PwdkUjzpf&\/
cE0* cEoH,kwf yda@myrokwf 74-rSyg bk&m;/
xdkUaemuf 0pigbk&m;onf pGJvrf;rI Oyg'gef Sdoltm;om wpfzefb0opf jzpf&\[k a[m\/
pGJvrf;rI Oyg'gef rSdoltm; ra[macs/ oVm,we0*oH,kwf? ukvLyrokwf? 544-rSyg bk&m;/
if;jyif cEmig;yg; pGJvrf;aomf xdkpGJvrf;rI Oyg'gefaMumifh b0 jzpf\/ b0aMumifh
Zmwdjzpf&\/ cE0* orm"dokwf 12-rSyg bk&m;/
if;aemufumr*kPfESifh ywfoufaom umrkyg'gefwGif odkU a[mygonf bk&m;? &[ef;wdkU
umr*kPf vdkvm;aom olonf xdkumr*kPfESifh avsmfaom twabmudkom &&m\/ t*FkwdK&f quedygwf?
edaA"duokwf 452-rSyg bk&m;/
pmydk'fta&mufwGif kH;awmfrS edaA"duokwf jyefqdkcsufvGJrSm;aeaMumif; vufawGUar;onf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

228

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


edaA"duokwfudk vufawGUar;jcif;

vlaovljzpf apm'emtrSwf (2)udk acsy&m ocifjrwfqdkifu umr*kPfESifh ywfoufaom


umrkyg'gefwGif odkU a[mygonfbk&m;[k avQmufxm;NyD;....
]]&[ef;wdkY umr*kPf vdkvm;aom olonf xdkumr*kPfESifh avsmaom twabmudkom
&&m\}

[k

udk;um;wifjyaomaMumifh

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

vGJrSm;aMumif;od

atmufygtwdkif; pdppfar;jref;Muonf/
OD;edu (tzGJU0if) -'umBuD; udk;um;wJhae&mrSm oHo,jzpfzG,f awGUawGUae&w,f/ csKH;wmudk
rcsKH;&bl;vdkU rqdkygbl;? bmomjyefwJhae&mrSm [dkrl&if; jrefrmjyefu (om)qdkwJh pum;vHk;rygwmudk
(om)xnfh&if 'Dae&mrSm t"dym,ftrsm;BuD; uGJvGJoGm;ygw,f/
ocifjrwfqdkif-rSefygowday;yg bk&m;/
OD;edu- 'umBuD; jrefrmjyefcsufudk eJeJuav; usrf;&if;eJU wdkufMunfhapcsifygw,f? 'umwpfa,muf
'Dbufvm? pmtkyf a&mY Munfhprf;/
ocifjrwfqdkif-MunhfNyD;awmh tSdefrysuf zwfoGm;ygr,f bk&m;? aemufqHk;usawmh wynfhawmfudk
qHk;rwmaygh bk&m;/
omoema&;OD;pD;Xme 'kwd,TefMum;a&;r; OD;aTatmifu pmtkyfudk,l ocifjrwfqdkifodkU ay;onf?
tawmfESifh SmrawGU? OD;aTatmifu zwfjy&onf? 452-wGif rawGU? 453-wGif awGU&\/ ,if;odkU
awGU&aomfvnf;

rl&if;bk&m;a[mpum;ESifh

ocifjrwfqdkif

wifjycsufvGJaeonf?

rl&if;jrefrmjyefrSm

atmufygtwdkif;....
]]&[ef;wdkU .....umr*kPfvdkvm;olonf ukodkvftzdkUaMumifhaomfvnf;aumif;? tukodkvf
tzdkUaMumifhaomfvnf;aumif; jzpfaom xdkxdk (udavomumr)tm;avsmfaom twabmudk
jzpfap\/}}
ocifjrwfqdkif\ acsyvTmwGif (ukodkvf? tukodkvf)[laom pum;vHk;udk wrifzwfxm;onfhtjyif
rl&if;jrefrmjyef

rygaom

(om)udk

xnfh

(twabmudkom)[k

jyefqdkxm;aomaMumifh

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u ar;jcif;jzpfonf/
ocifjrwfqdkif-eJeJyg;yg; vGJwmawmh Sdr,f bk&m;/
OD;edu -eJeJyg;yg;vGJwmvdkU rqdkEdkifbl;? (om)rSdwJhae&mrSm (om) xnfhvdkufwJhtwGuf t"dym,f
tifrwefuGmjcm; oGm;ygw,f/
ocifjrwfqdkif - aus;Zl;wifygw,f bk&m;? wynfhawmf q&mawmfrsm;ESifh aqG;aEG;zdkUtcGifh&vQif
jyefNyD;aqG;aEG;ygr,f bk&m;? tifrwef&cJwJh tcGifhta&;rdkU q&mawmfBuD;rsm; udufovdkqHk;jzwfyg bk&m;/
if;t&

cEmig;yg;

tw-ig[k

IrSwfaeaomf

xdkazmufjyefwwfaom

cEmig;yg;wdkif;

umr*kPftwdkif;omvQif b0opf[l tpOftvdkufaernf jzpfav&m ol\ acwtdyfaysmfjcif;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

229

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

acwaojcif; oabmyifjzpfonf? xdkacw,m,D taooabmyif tdyfrufrufMu&mwGif vl\


tdyfrufonf vlUtjzpfudk pGefU acG;? 0uf? Muuf? EGm;wdkU tjzpfodkU ul;ajymif;aom tdyfrufrsKd; ruf
rjzpfpaumif;onfudk axmufygaomf udk,fhb0 tjzpfudkomvQif tpGJOyg'gefrsm; uyfa&mufaMumif;
odomavmufygonf bk&m;/
odkUjzpf&m vljzpfMu&m rEkwbma0g 'kvabmqdkaom pum;jzifh vljzpfolwdkif; ukodkvf
aumif;onf?

rGefjrwfvSaom

b0aumif;jzpfonf[l

r,lqEdkifay?

ae&m

twwnf;[laom

igtpGJyorQ ukodkvfuH? tukodkvfuHudk z,f r&? uHtwdkif; jzpf&onfrSm rSef\? odkU&mwGif


q&mawmfBuD;u jAm[PwdkU\ rdk;usaTudk,fuHudk z,fNyD; Ak'\ oEdXdu uHudkom ry,facs/
Ak'\uHrSm um,uH? 0pDuH? raemuHwdkUomvQif jzpfonf? xdkuHonfomvQif taumif;tqdk;udk
jzpfaponf[k ,ckvlaovljzpfwGif qdkvdkygonf bk&m;/
jrwfpGmbk&m;u odkU a[mygonf bk&m;/ tpGJqHk; tcspfqHk;[lonf rdrdudk,fudkomwnf;?
tb,ft&yfodkUvSnfhywf SmazGapumrl tb,f&yftwGif;rS rdrdudk,fxuf ydk cspftyfESpfouftyfoludk
rawGUEdkif? twdkif;omwnf;/ (o*gxm0*oH,kwf? rvdumokwf-75)
odkUvQif tw0g'kyg'gefonf aSUaqmif Oyg'gef jzpfaeonf[k q&mawmf tSifOuXu
rdefUqdkygonf bk&m;/
bk&m;a[m w&m;udkausmfNyD; wd&pmefESifh rdk;ay:u ewfjA[mjzpfEdkifonf[kqdkaom t,ludk
q&mawmf tSifOuXu pOf;pm;jcif; ryawmhyg bk&m;/
ow0gwpfOD;

pGJuyfaeaom

wPSmOyg'gefonf

ow0gaoNyD;onfhaemufwGif

SdjrJ

SdvsufSdonf[l Ak'bk&m;Sifu a[mygonf bk&m;? if;rSm atmufygtwdkif;jzpfygonf/


]]0p ow0gonf udk,fudk ypfcsNyD;aemuf wyg;aom udk,fudk ruyfa&muf&ao;apumrl
xdktcgvnf; ow0g\ wPSmOyg'gefonf SdjrJ Sd\[k ig qdk\/
Oyrm rD;onf avmifpmr&Sdaom avudkyif pGJvsufwnfouJhodkU xdkwPSmonf avudkyif rSDvsuf
jzpf\}}[k rdefUawmfrl\? oVm,eoH,kwf ukwl[voomokwf ESm-554 [k ygSdygonf bk&m;/
aemufwpfzef Oyg'gefudk uHESifhwGJ jzpfaMumif; Oyg'dEuHw&m;ESifh ywfouf odkU
a[mygonf bk&m;/
&m[kvm

tZwoEmef

jzpfaom?

Murf;wrf;aom?

Murf;wrf;jcif;odkUa&mufaom?

tMuiftvHk;pHkaom Oyg'dEuHw&m;onf Oyg'dEkyfw&m;udk tusKd;y\? qHyif? arG;nif;? ajconf;


vufonf;? ta&xl ta&yg;paom 32-aumXmo kyfwdkUwnf;? Oyg'dE(tZKwkyf)wdkUonf udk,fudk pGJ
jzpfaom kyfw&m;pkwnf;? rZdryPmo r[m&m[kavm0g'okwf 91-wGifyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

230

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jrwfpGmbk&m;u uH[laomyk'fudk odkUynwfygonf bk&m;/


ighSifa*gwr raumif;rIyjcif; uHudk oiff tb,frQjzifh ynwfygoenf;[k wyded*Pu
ar;\/ Ak'u wyded*P igonf uHudk oHk;yg;tm;jzifh ynwf\/ um,uH? 0pDuH? raemuHwdkUwnf;[k
rdefUawmfrl\? rZdryPmo Oygvdokwf 41 wGif ygygonf bk&m;/
odkU Tefjyaomtcg um,uH? 0pDuH? raemuHwdkU aumif;aomf uHaumif;\? ,if;wdkU
raumif;aomf uHraumif;/
(t*FkwdK&f 'ouedygwf pkEokwf-466)
txufyg oabmw&m;rsm;t& Ak'onf jAm[PwdkU\ aS;a[mif;uHudk vufcHawmfrrlbJ
um,uH?

0pDuH?

raemuHwdkUudkom

vufcHonf[k

q&mawmfu

qHk;jzwfygonf?

ae&m

twwnf;[laom ig tpGJjzifh yvkyfaeorQ apwemaSUajy; ygonfhtwdkif; ukodkvfuH tukodkvfuHwdkU


jzpf&onfrSm rSefygonf bk&m;? odkU&mwGif q&mawmf SifOuXonf aS; rdk;usaTudk,fuHudk y,f Ak'\
oEdXdu uHudkom ,lygonf bk&m;? xdkuHonfomvQif b0\ taumif;tqdk;udk jzpfaponf[k
vlaovljzpfwGif qdkygonf? odkUjzpf&m vlaovljzpfa'oemwGif vlyifjzpfaomfvnf; um,uH? 0pDuH?
raemuH nHhcJhojzifh ajcvuft*FgrpHkolrsm;? kyfysufqif;ysuf jzpfvmolrsm; oaEup cRwf,Gif;cJholrsm;udk
awGUae&ygonf

bk&m;?

ajcvuft*FgtpHkESifh

arG;vmygvsuf

aemifrS

taMumif;wpfckckaMumifh

cRwf,Gif;aomfvnf; ,ck ypub0tp uHvG,faom trdtzwdkU\ cRwf,Gif;rIaMumif;vnf;aumif;


xdkyHkysufyef;ysufrsm; jzpfay:vm&onf[l q&mawmfu qdkygonf/
xdkUaMumifhq&mawmfonf ypKyefb0udkom twnfyygonf bk&m;? yd#uwfawmfwGif uHESifh
ywfouf odkU awGU&ygonf bk&m;/ ,ckb0 csrf;om qif;&J cHpm;rI [lorQonf aS;twdwfuH
aMumifhcsnf;[k qdkMuaom orPjAm[PwdkUonf udk,fwdkif odtyfonfudkvnf; ausmfvGefukef\?
trSef[k orkwftyfaom ynmSdwdkU\ pum;udkvnf; ausmfvGefukef\? xdkUaMumifh orPjAm[PwdkU\
pum;udk trSm;[k igqdk\[k a[m\? oVm,weoH,kwf od0uokwf 423 wGif ygygonf bk&m;/
vlonf wpfcsdefwpfcgwGif ESvHk;aoG; &yf aoqHk;ygonf? ESvHk;rD; OomawaZm (urawaZm)ac:
ESvHk;tdrfapmifhrD; Nidrf;oGm;aomtcg aoNyD[k ac:ygonf bk&m;? xdkaoolrS aemufqHk; ESmacgif;rS
xGufaomavonf

if;\

ESvHk;wGif

pka0;aom

"mwfwdkU\

taiGUESifhwuG

tjyifavmuodkUysHU

vGifhvmygonf? ,if;avudk r[m&m[kavm0g'okwft& Oyg'dE"mwf[k ac:avonf? rZdryPmo


r[m&m[kavm0g'okwf 91 wGif ygygonf bk&m;/
xdk

Oyg'dE"mwfonf

avxktwGif;odkU

tjcm;"mwfrsm;jzifh

ta&mtpyf

rSd

oD;jcm;

vGifhygawmhonf? xdkvGifhaom "mwfonf rlvwl&m"mwfrsm;ESifh pyf&ef ow0gwdkU\ ESmacgif;wGif;odkU


&IavESifhtwl yg0ifoGm;Muygonf? "mwfwl&m vlom; vlomvQif if;wdkU\ aoG;ESifha&mpyfum aoG;rS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

231

tpodkU
okwftjzpfodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ajymif;vdkuf

oGm;ygonf?

xdktcg

r[mwPSmocF,okwf

y#doaEaA'cef;t&

*EA"mwf[k ac:ygonf bk&m;/ (343)


tqifajyygu xdk*EA"mwfonf b0opfudk wnfaqmufygonf? tqifrajyvQif xyfrH
ysHUvGifhygonf/ (om"utm;jzifh urmt&yf&yfrS toHvTifhkHESifh kyfjrifoHMum;"mwfwdkUonf if;wdkUudk
xkwfvTifh&m rDwmESifhwl&m rDwmwdkU jyefvnfxifSm;ay:ouJhodkUygbk&m;)? toufSdaom 0dnmPfudk
ul;vQif

ow'dXd

jzpfygonf

bk&m;?

toufrSdawmh

bmrQ

rul;pufbl;qdkvQifvnf;

Oap'dXdjzpfygonf bk&m;? ,ck"mwf\ oabmuom ul;pufjcif;jzpfaomaMumifh 0dnmPfvnf;r[kwfyg?


uHcsnf;oufouf[lvnf; r[kwfyg? Oyg'dE"mwf\ "mwfoabm oufoufomjzpfygonf bk&m;?
om"utm;jzifh oHvdkufonf oHudk uyfouJhodkUyg bk&m;/
vlaovljzpfwGif atmufyg bk&m;a[mjzifh ed*Hk;csKyfygonf bk&m;? cE0*oH,kwf *'LvA'okwf
113 wGif Ak'Sifjrwf odkU a[mawmfrlcJhygonf? cEmig;yg; tw ig[l IaeolwdkUonf csnfwdkif
ud;ESifhcsnfaESmifxm;tyfaom acG;yrm ,if;csnfwdkifudkom vSnfhywfajy;ae&ouJhodkU tw- igpGJ
tw0g'kyg'gefudkomvQif vSnfhywfajy;aeMu&ukefavonf [l a[mawmfrlcJhygonf bk&m;/
,ckvnf; vlwdkif;vlwdkif;onf xdktwwnf;[laom ig rjywfEdkifMuorQ umvywfvHk;
aeMuolrsm; jzpfMuygvQuf vkyfMuorQ ukodkvf tukodkvf vkyfief;tm;vHk;\ tusKd;udkvnf; igcHpm;
igpHpm;csifrIjzpfaeMujcif;yifvQif igaoigjzpf oabmvufcHNyD;om;jzpfaeygonf bk&m;/ igao
igjzpfonfyifvQif vlaovljzpfudk wdkufdkufzGifhqdkjcif;jzpfaMumif; q&mawmf SifOuXu rdefUMum;rIudk
Mum;emcJh&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

232

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (3)
( ocifjrwfqdkif\ acsycsuf)

(31)bHkESifh ywfouf apm'em trSwf (3) yg tcsufrsm;tm; ax&0g' yd#uwf jrefrmjyefrsm;ESifh


jyefvnf Sif;vif;wifjyygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm;bk&m;Ak'jrwfpGmbk&m;onf b0ESifh ywfouf y,fcdkif;onfh taxmuftxm;rSm t*FkwdK&fygVdawmf
jrefrmjyef?

quedygwf

b0okwf?

488-wGif

&[ef;wdkU

b0oHk;rsKd;wdkUudk

y,ftyfukef\?

tb,fb0oHk;rsKd;wdkUudky,ftyfoenf;[lrl umr? ly? tly - b0oHk;yg;wdkUudk y,ftyfukef\}}[k


qdkxm;ygonf bk&m;? uJhodkU tcsufrsm;ESifh wlnDaomb0udk pGJvrf; aemiftem*wfrSm jzpf&vdkaMumif;
b0udk

wyfrufolonf

0#fudk

aSUoGm;yolomjzpfaMumif;

Ak'jrwfpGmbk&m;onf

cE0*oH,kwf?

[mvd'dumedokwf? 10-wGif ol<u,f tem*wfumv odkUaom kyfa0'em onmocFg&0dnmPSdol


jzpf&vdk\? uJhodkU tem*wfb0udk MuHolonf 0#fudkaSUoGm;yolrnf\/
if;aemuf ax&0g'yd#uwf t*FkwdK&f r[m0*oH,kwf opoH,kwf tZwdum,weokwf 375wGif ]]b0opfudk jzpfapaom ork',opm[lonf umrwPSm? b0wPSm? 0db0wPSmwdkUwnf;?
xdkwPSmwdkUudk y,ftyfukef\? r*fjzifhy,favmh/}}
xdkUaemufwpfzef O'gef;avmuokwf? 105wGif ]]b0onf ESdyfpuf\/ xdkb0udkyif ESpfoufMu\/
b0[lonf ab; jzpf\/ Z&m r&Ponf jzpf\/ b0udk y,fjcif;iSm usifh&\/ b0jzihf b0rSrvGwf?
b0jywfvdkjcif;jzifhvnf; b0rSrvGwf? tvm;wlyif b0udk Ak'bk&m; vufrcHaMumif; okwfaygif;rsm;pGm
Sdaeygonf bk&m;/
if;rSm 'DCedum,f r[m0*f? r[med'geokwf? 54-wGif ]]Oyg'gefonfvQif jzpfrIb0\
taMumif;&if;[dwfaywnf;? tajccHed'gef;aywnf;/}}
if; 'DCedum,f ygxdu0*f? o*wdokwf? 237-238wGif ]]aoaX;ol<u,f ewfjA[mtjzpfudk
awmifhw igaovQif xdkb0wdkUudk a&muf&aomf aumif;avpG[k &nfrSef; v\/ xdkpdwfudk xm;
xdkpdwfudk yGm;\/ xdkpdwfonf ,kwfnHhaom umr*kPfw&m;odkU Twf\/ r*fzdkvfudk ryGm;apukef ponfjzifh
Ak'onfb0udk y,fcJhygonf bk&m;/
if;aemuf O'gef;*Pdumokwf 151-wGif umr*kPfaemufb0usKd; arQmfudk;olonf &m*jrLrpifol
jzpf\/
twudvrxmEka,m*ESifh umrokcvdumEka,m*paom t,kwfw&m;2-yg;udk usifhMuHol rnf\/
umrb0udk arQmfudk;jcif;onf wPSmt0dZmudk yGm;ap\[k okwfwGif b0udk arQmfudk;olonf rdpm'd|d[k
qdkxm;aMumif; awGU&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

233

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ax&0g'yd#uwf
ajzMum;awmfrl&mwGif

okwedygwf?
]]vlewf

ykPurmP0ykpm

jA[mb0udk

413-wGif

awmifhw

ykPuvkvif\

tar;udk

v'gef;oltm;vHk;onf

b0udk

wyfpGef;vsufwPSmjzifh vaomaMumifhZmwd Z&m r&P 0#fqif;&JrS rvGwfEdkif}}[k jrwfpGmbk&m;u


txufygtwdkif; Sif;vif;pGm ajzawmfrlygonf bk&m;/
b0onfrpifuJhodkUwnf;[k bk&m;a[mMum;yHkrSm t*FkwdK&f {uuedygwf? {u? 'orwwd,0*f
46-wGifraumif;aom rpifrSefu tenf;i,frQyifjzpfap raumif;aom teHUtouf SdouJhodkU b0[lonf
tenf;i,faom b0udkyifvQif ig rcsD;rGrf; ]]t,kwfqHk; vufwpfzspfpm tcsdefyif xdkb0udk rcsD;rGrf;}}[k
a[mMum;awmfrlygonf bk&m;/
rZdry#dy'gtusifhomvQif

b0csKyf&mudk

odEdkifaom

taxmuftxm;rsm;rSm

wd0kwf?

'd|d*wokwf208-wGif ]]b0ESpfoufoltm;vHk; b0csKyf&ma[mvQif wGefUqkwf\/ b0rudufoluvnf;


b0jywfjcif;udk

tvdkSd\/

aovQif

NyD;\[k

xif\/

pifppfaomfum;

cEm5yg;

pGJvrf;rI

(Oyg'gef)uif;atmif usifholomvQif rZdry#dy'g tusifhjzifh b0csKyf&m\/ if;aemufb0 MuHpnfolonf


rdpm'd|djzpfaMumif;okwedygwf 'k|uokwf 379-wGif rdpm'd|dt,ludk y,fNyD;aom &[Emonf b0BuD;b0i,fwdkU
MuHpnfwwfaom rdpmt,lrSd? xdkUaMumifh tb,f*wdodkU rQoGm;&ef rSdNyD? b0wPSm[lonf y,f&efom
jzpfaMumif;udk okwedygwf

*k[|uokwf

377wGif

]]wPSmt&if;cH

wPSmtaMumif;&if;jzpfaom

b0

om,mrIjzifh b0wPSm tcsnfaESmifcH&ol ow0gwdkUonf twdwf? tem*wf? ypKyefb0wdkU\ umrudk


vdkvm;awmifhwukefvsuf rdrdwdkUudk,fwdkifvnf; rvGwfvyf? tjcm;olwdkUudkvnf; rvGwfajrmufapEdkifacs?
if;tjyif ewfb0udk MuHpnfrIudkvnf; Ak'bk&m;onf tm;ay;awmfrrlyg bk&m;/
rlvyPmo apawmcdvokwf? 151-wGif ]]tusifh oDvjzifh ewftrsKd;rsKd;aomfvnf;aumif;?
ewfrif;aomfvnf;aumif; jzpf&tHhawmhrnf[l ESvHk;oGif;jcif; xdkewfjzpf&awmhtHh[k ewfpGJbHkb0pGJjzifh
usifhaomf omoemawmfonf pnfyifjyefUajymjcif;iSm rjzpfNyD}} onfrSm omoemawmfarS;rSdefrnf[k
qdkvdkygonf bk&m;/
ewftjzpfudk om,maomf omoemtusKd;ysuftHh[k a[mMum;xm;onfrSm t*FkwdK&f owuedygwf?
arxkeokwf 555wGif ]]ewftjzpfudk om,mjcif; tvdkSdjcif;onf jrwfaom omoemtusifh
usKd;aygufjcif;yifwnf;? Zmwd Z&mr&PrS rvGwf? 'kurS rvGwfajrmufEdkif[k a[mxm;ygonf bk&m;/
ewfjzpf&efSufavmh?

pufqkyfavmh[l

a[mxm;awmfrlaMumif;

t*FkwdK&f

wduedygwf

a'0avmuokwf 131-wGif ]]wyg;aom t,lSdukefaom y&dAdkZfu oifwdkUonf &[ef;a*gwrxH0,f


ewfjynf jzpfjcif;tusKd;iSm jrwfaom tusifhudk usifhoavm[k ar;ukefjim;thH? tar;onf
SufEdk;ukef&monf r[kwfavm? pufqkyfukef&monf r[kwfavm/}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

234

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]&[ef;wdkU oifwdkUonf ewfjzpfjcif; NiD;aiGUukefaomf SufEdk;ukefaomf pufqkyfukefaomf


ewfjzpfaom tqif;? ewfjzpfaom csrf;om NiD;aiGUukefaomf &[ef;wdkU oifwdkUonf aS;OD;uyifvQif
um, 0pD raem'kpdkufwdkUudkyg NiD;aiGU&m\/ pufqkyf&m\/ SufEdk;&m\}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;?
uJhodkUaom

okweftaxmuftxm;rsm;t&

Ak'bk&m;SifonfvlewfjA[mwnf;[laom

b0wdkUudk

tm;ray;aMumif; 0denf;"dk&f q&mawmfjrwfrsm;tm; Sif;vif;wifjytyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

235

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (4)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f tSifjrwfwdkU bk&m;wynhfawmfwdkUonf apm'emtrSwf (4)uH uH\ tusKd;w&m;ESifh ywfouf jyefvnfSif;vif;
wifjytyfygonf bk&m;/
Ak'jrwfpGmbk&m;onf oVm,we 0*oH,kwf ureda&m"okwf 340-wGif ]]&[ef;wdkUedAmefonf
um,uH 0pDuH raemuHwdkUcsKyfjcif;aMumifh udavomrS vGwfajrmufaom t&[wzdkvftmkH jzpf\/
&[ef;wdkU edAmefudk uHcsKyf&m[k qdktyf\}}[l a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
if;aemuf

uHonf

y,f&efw&m;jzpfaMumif;udkvnf;aumif;

uHaysmfolonf

qif;&JrS

rvGwfEdkifaMumif;udk r[m0*oH,kwf opoH,kwf yygwokwf 399-wGif &[ef;wdkY Zmwd Z&m r&P


'kuwdkUrSrvGwfaom uHocFg&wdkUyvkyf aysmfarGUaeMuukefaom olwdkUonf qif;&Jtaygif;rS rvGwf[k
igqdk\/ if;wdkUonf opm4-yg;udk rodMu uHjzifh ocFg&trIwdkUudk yvkyf aeMuolwdkU jzpfMuav&m
BuD;pGmaom acsmufurf;yg;twGif;odkU usa&mufaeMuolrsm;uJhodkUomwnf;[l a[mxm;ygonf bk&m;/
if;aemuf uHaysmfolwdkUonf tarSmifwGif; usaeoljzpfaMumif;udk r[m0* opoH,kwf/
tEum&okwf 402-wGif ]]xdkuHaysmfol orP jA[PwdkUonf y#doaE Zmwd jzpfapwwfaom
uHocFg&trIwdkUudkom yvkyf? Zmwd Z&m r&Pwnf;[laom tarSmife,fxJom usifvnfMuvsuf
qif;&JrS rvGwfaomolwdkUom jzpfMuukefonf[l uHtusKd;w&m;udk aS;Irdygu oHo&mvnfa&;udkom
tm;ay;wwfaMumif;jzpfojzifh wynfhawmfrsm; wifjy&jcif; jzpfygonf bk&m;/
if;aemuf qufvuf wifjy&efrSm t*FkwdK&f {uedygwf? aum|duokwf? 188-wGif ]]ighSif
rsufarSmufuHtusKd; cHpm;&ef? wrvGeftusKd; cHpm;&ef? &ifhusufaom uHtusKd;? r&ifhusufaom uHtusKd;?
tusKd;rsm;aomuH?

tusKd;enf;aomuHpaom-

rsm;aomuHwdkU\

tusKd;udk

cHpm;&ef

uHtwGuf

jrwfpGmbk&m;xH tusifhjrwfudk usifhoHk;ygoavm[k aum|du&[ef;u avQmuf\/ om&dykw&mu


xdkuJhodkU uHwdkUudk cHpm;&efr[kwfyg? rodao;aom opm4-yg; vnf;aumif;? xdkopm4-yg;udk odNyD;
xdk;xGif;em;vnf

od&efvnf;aumif;

]]jrwfpGmbk&m;xH

usifhoHk;yg\[k

ajz\}}[l

a[mMum;xm;aMumif;yg bk&m;/
ynmrJhrsm;omvQif uHudk ,Hk\[k atmufyg okwedygwf 'G,wmEkyemokwf 370-wGif
]]avmu rsm;pGmukefaom qif;&J'ku[lorQonf ukodkvfuH tukodkvfuHwdkUaMumifh jzpf&ukef\/
ynmEkHUolwdkUonf rodem;rvnfonfjzpf avmuD ukodkvfuH tukodkvfuHwdkUudk y&um; ykxkZOfonf
tzefzefqif;&Jjcif;odkU

uyfa&muf&\/

ydkif;jcm;odolonf

xdk0#fqif;&JjzpfaMumif;

avmuDukodkvf

tukodkvfwdkUudk ryvkyf&m}}[k a[mygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

236

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uHy,fa&;qdkif&mrsm;udkvnf; ]]a[mxm;aMumif; r[m0* aAmZ*FoH,kwf wPSmu,okwf 182wGif ]]OayumoarmZ*Fudk yGm;rsm;aomf xdk&[ef;onf wyfrufrIwPSmudk y,f\/ wyfrufrIwPSmudk
y,fjcif;aMumifhuHudk
wPSmukefjcif;aMumifh

y,f\/

uHudk

uHukef\/

y,fjcif;aMumifh0#fqif;&Judk

uHukefjcif;aMumifh

y,f\/

qif;&J'ku

O'g,D

odkUvQif

ukefqHk;jcif;aMumifha&muf\}}[k

a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
uHESifh qdkif&mynwfudk Ak'bk&m;Sifonf rZdryPmo Oygvdokwf 41-wGif ]]ighSifa*gwr
raumif;rIyjcif; xdkraumif;rIyjcif;jzpfaom uHudk tb,frQ ynwfygoenf;}} [k wyDed*Pu
ar;avQmuf\/ Ak'Sifawmfu ]]wyD raumif;rI yjcif; aumif;rI yjcif;wdkU uHoHk;yg;udkom igbk&m;
ynwf\/ tb,fuHoHk;yg;enf;[lrl um,uH 0pDuH raemuHwdkUwnf;}}[l rdefUawmfrlygonf bk&m;/
raumif;rItukodkvfyolwdkif;

tyg,fodkU

usonfqdkaom

pum;onf

uHudk

vufcHusifhoHk;olESifhom qdkifaMumif;udk oVm,weoH,kwf ocF"rokwf 499-wGif- ]]Ak'Sif\ tvdkum;


xdkraumif;rI aumif;rI ukodkvfuHwdkUudk rpGJvrf;? jyefvnfrpOf;pm;aomf xdkraumif;rI uHrS vGwf\/
umrwdkUrS rSm;rSef;od aemifryvkyfawmh[k aSmifMuOfaomf y,fpGefUaomf raumif;rI[k odojzifh xdkuHrS
vGwf\/ odkU&mwGif igonf xdkraumif;rIudk ycJhrd\wum;[k pGJvrf; ESvHk;rom jzpfaeaomf
xdkraumif;rIuHudk pGJvrf;jcif;jzifhyif xdktukodkvfraumif;rIrS rvGwfEdkifaMumif;}} a[mMum;xm;ygonf
bk&m;/
uHtm;vHk;rS pGefUolonfomvQif qif;&Jtaygif;rS vGwfaMumif;udk okwedygwf/ wwd,okwf?
340-wGif ]]tMuifyk*dKvfonf qif;&JrsKd; 'kuwdkU jzpfapwwfaom twdwf tem*wf ypKyefuH [lorQwdkUudk
r*fPfjzifh

vTifhrIwfxkwfypf

vSnfhywfrIrm,m?

armufrmrI

rme?

trsufxGufrI

a'gowdkUudk

ydkif;jcm;odvsuf (jzpfaMumif;jzpfjcif; csKyfjcif; csKyfaMumif;)kyfemrfwdkU\ tqHk;udk ytHh[kusifhaom


y&dAmZmutjzpfodkU a&muf\}}? y&dAmZu qdkonfrSmuHudk vTihfrIwfypfol jzpfaMumif;awGU&ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;zaMumifh uHajrmuf\[k a[mMum;xm;yHkrSm t*FkwdK&f quedygwf edaA"duokwf 456-wGif
]]&[ef;wdkU aphaqmfrIapwemjzifh udk,fjzifh jzpfap? EIwfjzifh jzpfap? pdwfjzifh jzpfap ukodkvfuH
tukodkvfuHwdkUudk y&um; apwemudk uH[l igqdk\/ &[ef;wdkU awGUxdrI zonf uHwdkU\
jzpfaMumif;wnf;? zcsKyfNidrf;rIonf uHcsKyfNidrf;rI rnf\/ t*FgSpfyg;&Sd&m r*fonf zcsKyfNidrf;&m
tusifhwnf;[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
uHjywfrS oHo&mjywfaMumif;udk Ak'bk&m;onf okwedygwf 'G,wmEkyemokwf 373-wGif
]]jzpfay:vmaom qif;&J'ku tm;vHk;onf tm;xkwftyfaom uH[laom taMumif;aMumifh jzpfyGm;&\/
'ku[lonf tm;xkwftyfaom uHaMumifh jzpf&jcif;wnf;[k odkU od uHtm;vHk;udk pGefUy,fNyD;vQif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

237

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uHuif;&m edAmef vGwfajrmufaom b0wPSmjywfNyD;aom? Nidrf;at;aom &[Emtm; oHo&mukefNyD?


wpfzef b0opfjzpfa&;rSdNyD}}[l a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
Ak'bk&m;Sifonf uHtm;vHk;udk y,fpGefUaMumif; O'gef;? tm,k ocFga&m Zeokwf 139-wGif
]]jrwfpGmbk&m;onf twkrJhedAmefESifh tzefzefb0jzpfrIwdkUudk EIdif;csdefvsuf b0jzpf&efuHudk pGefUy,fcJhavNyD?
tZw aumif;pGmpifMu,faom owdjzifh arGUavsmfum csyf0wfESifh wlaom rdrdoEmefrS udavomudk
zsufqD;NyD;avNyD}} [k a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
txufyg okweftaxmuftxm;rsm;aMumifh ukodkvf tukodkvfwdkU\ taMumif;tusKd;udk
qufumrjywf usifvnfwwfaom b0oHo&m\ taxmuftul uHw&m;wdkUudk y,fpGefUawmfrlaMumif;
wifjytyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

238

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (5)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkY bk&m;apm'em trSwf(5) ESifh ywfowfaom ypKyefqdkif&m Ak'a'oemrsm;udk wifjytyfygonf bk&m;?
jrwfpGmbk&m;\

w&m;a'oemrsm;onf

ypKyef

oEdXdu*kPfjzpfaMumif;udk

atmufygokwfrsm;wGif

awGUSd&ygonf bk&m;? 'DCedum,f? ygxdu0*f? ygom'duokwf 110 wGif ...]]igbk&m;tppf\


w&m;rSefonf oEd|du tumvdu {[dydu Moyae,sdu ypwH a0'dwA -paom w&m;*kPfESifh
nDaomw&m;jzpf \? udavomNidrf;rI w&m;vnf; jzpf\? r*fzdkvf edAmefudkaS;Iaom w&m;vnf; jzpf\?
t*Fg 3&yfESifh udkufnDaomf ig\w&m; w&m;ppf[k rSwfMuavmh}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
w&m; a'oemrsm;udk vnf; oEd|du tpSdaom w&m;*kPfESifhtnD a[mMum;&efudk ed'ge?
aumovoH,kwf? pELyrokwf 391-wGif]]&[ef;wdkU rnfonfh&[ef;rqdk oEd|du? tumvdu? {[dydu paom w&m;*kPfESifhnDaom
w&m;udkom a[mMu? r*fzdkvf tusKd;udkvnf; jzpfMuap? w&m;rSefudk od usifhoHk;EdkifMuap[k a[mrS
omvQif pifMu,faomw&m;}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
twdkcsKyftm;jzifh qdkaomf w&m;*kPfawmfonfyifvQif oEd|du*kPfaqmif w&m;jzpfaMumif;udk
]]wdyd aom b*0g? oGmumw} paom rdefU>rufcsufrsm;jzifhyif vHkavmufNyD xifygonf bk&m;/
rZdryPmo a0ceookwf 246-wGif upmetm; ]]upme twlomvQif [efraqmif
rvSnfhywf ajzmifhrwfaom oabmSdonfh odem;vnfaom a,mufsm;onf vmygap? ig qHk;rrnf? ig
w&m;a[mrnf? ig qHk;ronfh twdkif; usifhoHk;olonf rMumjrifhrDyif odkUvQif t0dZm taESmiftzGJUrS
vGwfajrmufNyD [k udk,fwdkifomvQif odvdrfhrnf? udk,fwdkifomvQif jrifvdrfhrnf}[k ajzmifhrwfaom
vlwpfOD;tm; w&m;*kPfESifhtnD csufcsif;vufiif; tusKd;SdrnfjzpfaMumif; a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
uJhodkU txufyg taxmuftxm;rsm;jzifh Ak'Sif\ a'oemtppfum; oEd|du*kPfjzifhom
aqmifaom w&m;rsm;jzpfaMumif; wifjyygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

239

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf(6)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m; apm'emtrSwf (6)tm; Sif;vif;wifjyygrnf bk&m;/


]]tbd"rm}}[laom a0g[m&pum;vHk;ESifhywfowf avQmufMum;ygrnf bk&m;/
,if; tbd"rm pum;vHk;udk a0g[m&tjzpfodkU a&mufSdvmonfrSm rlvAk'\ yg0petoHk;wGif
rawGU&aMumif;yg bk&m;? rawGU&aMumif;udk atmufygokwfjzifh udk;um;wifjyygonf bk&m;/
t*FkwdK&f {u'ouedygwf? wa,m"rokwf? 368-wGif - ]]avmu Zmwd Z&m r&P [laom
w&m;oHk;rsKd;SdaeomvQif igonf Ak'[l yGifhay:cJh&onf? w&m;okH;rsKd;udk vGefajrmuf&efomvQif
ig\ "r0de,wdkU xGef;awmufcJh&onf}}[l a[mMum;xm;&mwGif ig\ "r0de, [laom toHk;tEIef;
omvQif awGU&ygonf bk&m;/
tbd"rm [laom a0g[m&pum;vHk;rsKd; rawGU&yg bk&m;? if;aemuf yxroH*g,emwif&ef
tSifr[muy\ tzGifhMo0g'wGifvnf; "rESifh 0de, [laom a0g[m&rSwyg; tbd"rm [laom
pum;vHk; toHk;rsKd; rawGU&aMumif; atmufyg udk;um;csufjzifh wifjyygonf bk&m;/
plV0*fygVdawmf jrefrmjyef yowduuEu 482-wGif? &[ef;rsm;u tmeEmESifh ywfowf
tSifr[muyudk avQmufwif&mwGif ]]tSiftmeEmonf bk&m;xHrS "r ESifh 0de, rsm;pGmudk
oifcJhyg\}}[k awGU&ygonf bk&m;/
if;plV0*f 482-wGifyif rax&fBuD;rsm;u ]]igwdkUonf &mZ*d[f 0gqdkukefvsuf "rESifh 0de,udk
oH*g,emwif&rl

aumif;\}}[l

a[mMum;xm;&mwGifvnf;

"rESifh

0de,udkom

o*Fg,emwifrnfjzpfaMumif; cGJjcm; oHk;xm;ygonf bk&m;/


wGifvnf; tbd"rm[laom a0g[m&toHk;tEIef;udk rawGUcJh&yg bk&m;? if;yowduuEu
wpfckvHk;wGif "rESifh0de,[laom toHk;tEIef;onf yxroH*g,emwif wpfavQmuf awGU&ygonf bk&m;/
wpfzef 'kwd,oH*g,emwiftcef; if;plV0*fygVdawmf jrefrmjyef 501wGif tSifa&0wESifh
ywfouf

azmfjy&mvnf;

]]"r0de,ESifh

rmwdumudk

aqmif\/

uRrf;usifvdrm

eufeJaom

Pfynm&Sd\}}[laom toHk;tEIef;udkom awGU&ygonf/


if;ygVdawmf 501wGif tSifomVtm; ]]"rESifh 0de,udk qifjcifaom yk*dKvfjzpfonf}}[laom
toHk;tEIef;rsKd;om ygSdygonf bk&m;/
xdkUaMumifh

yxrESifh

'kwd,

oH*g,emwifyGJ

ESpf&yfvHk;yif

"rESifh

0de,[laom

pum;toHk;tEIef;udkom xyfwvJvJ awGU&ygonf bk&m;? tbd"rm[laom a0g[m&toHk;tEIef;rsKd;udk


rawGU&yg?

odkU&mwGif

yxr0g

jrwfpGmbk&m;a[mcJhaom

omrkuHodu

w&m;awmfoHk;okwfrS

y#dporkyg'fa'oemawmfonfum; aemifwwd,oH*g,emwifyGJ a&mufaomtcg tawG;tac:rsm;jzifhom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

240

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

qdkifaomokwf jzpfaeojzifh tbd"rm[laom a0g[m& emrynwftjzpfodkU a&mufSdoGm;vdrfhrnf[l


,lq&ygonf bk&m;/
xdkUaemuf wwd,oH*g,emwifyGJwGifrl "r0de,udk okwf0denf;tbd"rm[l yd#uwfoHk;yHk
jzpfay:vmaMumif; awGU&ygonf bk&m;/
txufygtcsufrsm;aMumifh

tbd"rm[laom

a0g[m&pum;vHk;udk

jrwfpGmbk&m;\

rlvyg0pewGif rawGUSdaMumif; avQmufxm;tyfygonf q&mawmftSifoljrwfwdkU bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

241

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (7)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&f q&mawmftSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emtrSwf (7)tm; Sif;vif;wifjyygonf bk&m;/


oAkwPfawmfESifh ywfouf udk,fwdkifa&;om;cJhaom q&mpdefESifh aqG;aEG;Munfh&mwGif
atmufyg okweftudk;tum;jzifh wifjyjcif;udk wynfhawmfocifjrwfqdkifrSwpfqifh avQmufMum;jcif;
jzpfygonf bk&m;/
oAkwPfawmfESifh

ywfouf

ax&0g'yd#uwf

rZdryPmo

y&dAmZu0*f?

aw0dZ0pokwf? pmrsufESm 157wGif jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif 0ptEG,fjzpfaom y&dAdkZfwpfOD;\


ar;jref;csufudk atmufygtwdkif; a[mMum;xm;ygonf bk&m; ]]tSifbk&m; &[ef;a*gwronf tvHk;pHkudk
od\/ tvHk;pHkudk jrif\/ tjrJrjywf Pftjrifonf aS;Ixif\[k t<uif;rJhPftjrifudk 0efcH\[k
Mum;zl;ygonf? uJhodkU ajymqdkolrsm;onf jrwfpGmbk&m;\ pum;t& ajymqdkolrsm;}} jzpfygukef\avm[k
ar;jref; avQmufxm;\/ 0p &[ef;a*gwronf tvHk;pHkod\/ tvHk;pHk jrif\/ igoGm;aeonf jzpfap?
&yfaeonfjzpfap tjrJrjywf Pftjrifonf aS;Ixif\[k t<uif;rJh Pftjrifudk 0efcH\ -[l
ajymqdkaom

olwdkUonf

ig\

pum;t&ajymqdkolrsm;

r[kwfukef?

ighudk

r[kwfrrSefaom

tm;jzifhvnf;pGyfpGJMuukef\}}[k Ak'Sifudk,fawmfwdkif a[mMum;xm;onfudk awGU&ygonf bk&m;/


odkU&mwGif Ak'rS odkU jyefvnfrdefUawmfrlygonf bk&m;? ]]0p &[ef;a*gwronf 0dZmoHk;yg;
Sd\-[k ajymqdkaom olonftrSeftm;jzifh ig\ pum;t&ajymqdkjcif; jzpf&m\}}[l awGU&ygonf bk&m;/
rQjzifh apm'emtrSwf (7)tm; Sif;vif;wifjy&ygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmftSifjrwfwdkU bk&m;apm'emtrSwf (8)onf oufqdkif&mrsm;u ajzqdk&efomSd wynfhawmf apm'emtrSwf (9)udk
qufvufavQmufxm;ygrnf jzpfaMumif;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

242

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (9)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&f q&mawmftSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emtrSwf (9)udk apm'emyygrnf bk&m;/


apm'emtrSwf (9)ESifh ywfouf apm'u&[ef;rsm; pGyfpGJovdk q&mawmfSifOu|onf
0denf;awmfudk ypfy,fjcif; oabmrsKd;r[kwfaMumif;yg bk&m;/
ouFef;0wf

omoemhta&cHum

rodem;rvnfolwdkUudk

vdrfnmvSnfhjzm;jcif;qdkonfh

tcsufudkvnf; wynfhawmfrsm; rawGUzl;aMumif;yg bk&m;? odkU&mwGif ouFef;0wftcsKdU tusifhrrSefol


&[ef;todkif;t0dkif;wdkU 0denf;awmfrsm;ESifh qefUusifaeaom rSm;,Gif;csufrsm;Sdaeonfudk t&dyfedrdwfrQ
axmufjyoGm;[efSdygonf?

0denf;onf

omoem\

toufjzpfonfudk

wynfhawmfrsm;vnf;

vufcHygonf bk&m;/
xdkrsm;pGmaom tcsufrsm;teufrS tenf;i,fudkom wynfhawmfrsm; wifjyvdkygonf bk&m;/
if;rSm

oDvuE0*f?

omrnzvokwf?

72?

73

okbokwf216wGif

]]tcsKdUaom

tSiforPjA[PwdkUonf vlwdkU,HkMunf vaom oHk;aqmifzG,fwdkUudk oHk;aqmifMuNyD;vQif rSm;aom


toufarG;rI r*fzdkvfrS zDvmjzpfaom odkU toufarG;rIwdkUudk yMuukef\/ tb,fwdkUenf;[lrl
owdkUorD; xdrf;jrm;ay;jcif; aphpyfay;jcif; usufoa&wdk;apjcif; usufoa&,kwfapjcif; rEefpkyfjcif;
ewfoGif;ar;jcif; ewfudk;jcif; *d[fewfylaZmfjcif; aA'iftwdwfedrdwfa[mtwwf aq;0g;twwfwdkUudk
ypD&ifjcif; ponfwdkUwnf;}} [k a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
tcsufrsm;udk usL;vGefaeaom &[ef;tcsKdUSdonfudkvnf; tSifbk&m;rsm; odNyD;jzpfygonf
bk&m;? xdkuJhodkU Oyg'geftpGJtvrf; oGif;olrsm;udkom &nfG,f Oyg'geftpGJ&Sdaom &[ef;tcsKdUudkom
qdkvdkygonf bk&m;/
if;aemuf wd0kwf? owZ#dvokwf? 141-wGif ]]&[ef;[lonf raumif;rI tvHk;pHk vHkUvry&m?
olwyg;\ tcpm; rjzpf&m? olwyg;\ yifyef;qif;&JrIudk rSD toufrarG;&m? vmbftvdkUiSm
ukefoG,fjcif;

ry&m}}[k

if;ESifh

ywfouf

tcsKdUaom

olrsm;onf

yvifqif;aiGacs

w&m;a[maeolrsm;udk qdkvdkygonf bk&m;/


tcsKdUae&mrsm;wGif aT? aiGudk tvcHaomf bk&m;om;r[kwfaMumif; oVm,weokwfoH,kwf?
rPdplVuokwf? 503-wGif ]]&[ef;onf aT? aiGudk tyfpyf\[kqdkvQif umr*kPf5yg;udkvnf; tyfpyf\/
qdk&m rnfay&m\/ tb,fenf;ESifhrQ aT? aiGudk om,moifh\[k igra[m? aT? aiGudk tyfpyf\[k
cH,lvQif xdk&[ef;onfigbk&m;\ om;wynfhoabmr&SdNyD}} [k a[mxm;ygonf bk&m;? q&mawmfSif
Ou|onf xdktcsufrsKd;ESifh ywfouf wpfcgzl;rQ rnfonfhtaMumif;ESifhrQ tvcHzl;jcif;rSdyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

243

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfzefed'geoH,kwf? eEokwf 457-wGif ygonfh ]]eE vufvdyfxdk;ouFef;udk 0wfkHjcif;


ta&mifxGufaom oydwfudkudkifaqmifjcif; rsufa&;uGif;jcif;wdkUonf &[ef;tzdkU rtyfpyfacs}} [k
a[mxm;ygonf bk&m;? xdkUaMumifh q&mawmfonf oufawmf 40-rSp rnfonfhtcgrQ ouFef;kHjcif;
ryyg? vufuefawmhjzifh ouFef;cHkHom cHygonf bk&m;/
if;jyif oDvuE0*f ygVdawmfjrefrmjyef? omrnzvokwf? rZdsroDv 68-wGif ]]yGJMunfhjcif;
ujcif; oDjcif; wD;rIwfjcif; obifyGJ? pma[myGJpaom olawmfaumif;w&m;\ ql;ajimifhjzpfaom
yGJMunhfjcif;rS aSmifMuOf\/ onfvnf; xdk&[ef;\ oDvaywnf;}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;?
,if;trIrsm;ESifh ywfouf q&mawmfSifOu|onf a&;om;cJhjcif;jzpfygonf bk&m;/
rlvyPmo?

"r'g,m'okwf

18-wGif

]]&[ef;wdkU

igbk&m;\

w&m;tarGcHwdkUomvQif

jzpfMuapavmh? ypnf;tarGcHwdkU rjzpfMuapvifh}}[l a[mMum;xm;ygonf bk&m;? if;aemuf tvm;wlyif


avQmufxm;ygonf bk&m;? cEm 5-yg;onf oifwdkU Opmr[kwf? oifwdkU Opmr[kwfaom w&m;wdkUudk
y,fMuukefavmh?

,ckaZw0efausmif;Sdaom

vlwdkUuaqmif,lMuaomfvnf;aumif;

ausmif;taqmufttHk?

rD;IdUzsufqD;Muaomfvnf;aumif;

jruf?

opfcufponfwdkUudk

oifwdkU

udk,fydkifypnf;

r[kwfojzifh rnfodkUrQ rjzpfMuukefvifh}}[k rlvyPmo? tv*'Lyrokwf 199-wGif a[mMum;xm;ygonf


bk&m;/
txufyg

okwf2-ckt&

q&mawmfSifOu|onf

udk,fydkifoabmjzifh

ausmif;uefrsm;?

wefaqmif;rsm;udk a&pufcs rnfonfhtcgrQ tydkif,ljcif; ryyg bk&m;/


okwedygwf? ormy&dAmZed,okwf? 314-wGif ]]tMuif&[ef;onf ighudk Sdcdk;Muukef\ [lvnf;
b0ifrjrifh&? pdwfrwuf<u&? qJqdkaomfvnf; &efrzGJU&? olwyg;wdkUvaom ypnf;abmZOfudk &vnf;
rmefr,Zf&m? tMuif&[ef;onf 'd| okwpaom r*FvmwdkUudkvnf;aumif;? Oygwusrf; tdrfrufusrf;
vuPmusrf;wdkU ,HkMunfjcif;udk t<uif;rJhy,fazsmufrS xdk&[ef; avmukw&m&[ef; rnf\}}[l
a[mMum;xm;ygonf

bk&m;?

aemufwpfokwfwGif

]]&[ef;wdkU

igonf

ow0gwdkUudk

azsmufzsufonfr[kwf? qif;&Judky,f 'kuNidrf;&m csKyf&mudkom Tefjy\/ ynwf\/ xdkodkU ynwfojzifh


olwyg;wdkUonf ightm; qJMuapum a&GwfMuukefapum csKyfcs,fMuukefapumrl nOf;qJMuukef
apumrlvnf; igbk&m; trsufxGufjcif; pdwfqdk;jcif; rESpfrdUjcif;wdkU rjzpfay:ay? ylaZmfMuapum
jrwfEdk;Muapum csD;usL;Muapum tdktaoyMuapumrlvnf; ig wuf<ujcif; 0rf;ajrmufjcif;
ESpfvdkjcif;[l rjzpfay? &[ef;wdkU......oifwdkUonfvnf; iguJhodkUyif ESvHk;oGif; usifhoHk;Muukefavmh}}[k
rlvyPmo tv*'Lyrokwf 199-wGif a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
txufyg taxmuftxm;rsm;ESifhtnD q&mawmf SifOu|onf rnfodkUaom taMumif;ESifhrQ
pdwfqdk;jcif; rmefwufjcif; rawGUcJhzl;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

244

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t*FkwdK&f quedygwf? Ow&drEkokwf 473wGif ]]ajrmufyifhjcif; ESdrfhcsjcif; Iwfcsjcif;


ajcmufjcif;y a[majymolonf r*fzdkvfESifh rxdkufwefacs}}[l a[mMum;xm;tyfygonf bk&m;/
q&mawmfSifOu|onf uJhodkU tajrmuf tajcmufrsm;ESifh ywfouf i&JESifh ajcmufjcif;
ewfESifh ajrmufjcif;wdkUudk ryvkyfaMumif;yg bk&m;/
Ak'udk,fwdkif *dkPf;*P0g' Ak'vufrcHaMumif; t*FkwdK&f quedygwf o*FPdum&mrokwf 464wGif
]]taygif;toif; *dkPf;*PwdkU aysmfarGUaom&[ef; 0dyemPfjzifh orm'd|d tjrifrSef&Edkif&ef rjzpfEdkif?
edAmefrsufarSmufyjcif;iSm rxdkuf}}[l a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
q&mawmfSifOu|onf if;tcsufESihfrnD rnfonfh*dkPf;*PwGifrS yg0ifjcif;rSdyg bk&m;/
rlvyPmo? tEkrmeokwf? 139? 140? 141-wdkUwGif ]]tajymcuftHh? onf;rcHtHh? rdrdudk,fudk
jrifhwif? olwyg;udk IwfcstHh? trsufxGufwwftHh? trsufpGJBuD;tHh? &efid;zGJYwwftHh? ajymtqdk rcHtHh?
trsufjzifh eD;pyfaom pum;udk ajymtHh? apm'uudkvnf;aumif;? apm'emudkvnf;aumif; ]]Ncdrf;ajcmuftHh?
tjypfwiftHh? Budrf;armif;tHh? jyefvSefajymqdktHh? pum;vSD;vTJtHh? pdwfqdk;jcif; jypfrSm;jcif; xifpGmytHh?
ajyvnfatmif rajzqdktHh? *kPfydiftHh? aus;Zl;acszsuftHh? remvdk0efwdktHh? pOf;vJtHh? cufxeftHh? vSnfhywftHh?
armufrmtHh? t,l pGJvrf;t,lonf;vGef;tHh? t,ludk pGefYvTwfEdkifcJtHh? xdk&[ef;rsKd;udk qHk;rjcif;iSm rxdkuf?
tuRrf;0ifjcif;iSm rxdkuf? aygif;oif;jcif;iSm rxdkuf}} [k twdtvif; a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
txufyg tqdktrdefUrsm;udk axmufI q&mawmfSifOu|onf 0de,"rudk ykwfcwfjcif;
r[kwf?

azmufzsufaomol?

Oyg'gefpGJapolrsm;ESifh

a'oemawmfudk

azmufzsufaeonfholrsm;udkom

qdkvdkygaMumif;wifjyygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

245

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (10)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTmtrSwf (10)wGif 0denf;odumyk'fawmfrsm;ESifhtnD aexdkifMuaom &[ef;aumif;


Sifaumif;&[ef;wdkUtm; apmfum;rIyjcif;[l apm'emwifxm;ygonf bk&m;/
,ckwynfhawmfrsm; wifjyavQmufxm;aeaom yd#uwfawmf tudk;tum;aumufEkwfcsufrsm;udk
q&mawmfrsm;axmufIygu

rnfrQtxd

wynfhawmfrsm;onf

aS;ax&0g't&if;cH

tSiftmeEm

tSifOygvdpaom &[EmtSifjrwfwdkU\ Mo0g'w&m;awmfrsm;udk OD;xdyfyefqif av;pm;MunfdkaMumif;


xifSm;vsufSdaeygonf bk&m;/
xdkUaMumifh"r0de,ESifhtnD usifhoHk;vsufSdawmfrlMuaom oHCmawmftSifjrwfrsm;udk ,ckvnf;
t"roabm

rpGyfpGJyg?

aemiftem*wfumvwGifvnf;

t"roabm

rpGyfpGJ0HhaMumif;

av;pm;pGm

avQmufxm;wifjytyfygonf q&mawmftSifoljrwfwdkU bk&m;/


tcsufudk

Munfhjcif;jzifhvnf;

wynfhawmfrsm;udk

apmfum;onf[l

apm'emwGif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

246

wifoGif;xm;jcif;udkyifvQif rawG;wwfatmifjzpf&ygonf bk&m;/


rQjzifh trSwf (10)udk ajzqdkygonf bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (11)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'em trSwf (11) tm;Sif;vif;wifjyygonf bk&m;/


,cky&dwfGwfjcif;ESifh ywfouf Sif;vif;&ef atmufygokwfrsm;udk wifjyygonf bk&m;/
t*FkwdK&f yuedygwf? |okwf? 52wGif jrwfpGmbk&m;Sifonf temxydPfaoaX;tm; qHk;r&m &cJaom
tusKd; 5-yg;wdkUwGif toufSnfjcif; tqif;vSjcif; tjcHt&Hrsm;jcif; b0aumif;&jcif; ponfwdkU
tvdkSdygu pdwfjzifh ESpfoufkHjzifhvnf;aumif;? EIwfjzifh awmifhwkHjzifhvnf;aumif; xdktusKd; 5-yg;wdkUudk
r&Edkif?

tu,f

&EdkifukeftHh?

avmu

rnfolrQ

,kwfavsmhol[l

rSdEdkif&m?

'g,um

xdktvdkSd&mwdkUonf udk,fwdkifusifhoHk;olomvQif &&m\ [l a[mxm;aMumif;awGU&ygonf bk&m;/


xdkUaMumifhy&dwfrEefponfwdkUtm; Gwfzwfo&Z,fjcif;tm;jzifh tusKd;wpfpHkwpf&m r&SdEdkifaMumif;
awGU&ygonf bk&m;/
if;aemuf oDvuE0*f? omrnzvokwf? r[moDvcef; 72? 73-wGif r*fzdkvfrS zDvmjzpfaom
usufoa&wdk;apjcif;

usufoa&

,kwfapjcif;

rEefpkwfjcif;

ewfudk;jcif;

qkawmif;jynfh

*d[fewfylaZmfjcif; aA'iftwwf? edrdwfa[mtwwf? aq;0g;twwfwdkUudk ypD&ifjcif;wdkYudk apmihfpnf;&ef


(ryvkyf&ef) jrwfpGmbk&m; wm;jrpfawmfrlcJhygonf bk&m;/
okwedygwf? y&dAmZed,okwf 314-wGif ]]tMuif&[ef;onf'd| okw paomr*FvmwdkUudk
vnf;aumif;?

Oygwusrf;

tdyfrufusrf;

vuPmusrf;

aA'ifusrf;wdkU

,HkMunfjcif;udk

t<uif;rJhy,fowfrSomvQif avmukw&m&[ef;}}[l qdkxm;ygonf bk&m;/


xdkUaemuf jrwfpGmbk&m;Sifonf tSiftmeEmtm; odkU a[mMum;xm;ygonf bk&m;/
'DCedum,f

r[my&dedAmeokwf

98-wGif

]]tmeEmoifwdkUonf

rdrdrSwyg;

tjcm;

tm;xm;&mudk;uG,f&m[k rxm;rl rdrdwdkU udk,fudkomvQif udk;uG,f&mtjzpf odMuNyD; w&m;awmfwdkUudk


omvQif tm;xm;um aeMuavmh}}[l a[mxm;ygonf bk&m;/
if;aemuf cE0* tw'Dyokwf 34-wGif ]]&[ef;wdkU w&m;udk aqmif udk,fhtm;udk,fudk;jcif;xuf
tjcm;udk;uG,f&m[lonf b,frSmSdawmhtHhenf;}}[l a[mxm;ygonf bk&m;/
uJhodkU udk,fhtm;udk,fudk;&ef bk&m;a[mcJhaom okwfaygif;rsm;pGmSdygonf bk&m;? ,if;odkUaom
Ak'jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfjrwfrsm;udk rsufuG,fy ]]orEm pu0gaVok? tMwm*pEK a'0wm}}
qdkaom pum;vHk;rSpvdkuf&m ewfudk;jcif;udk wm;jrpfxm;aom omrnzvokwfyg tqdktrdefUrsm;udk
vnf;aumif;?

udk,hfudk,fudktm;udk;&ef[laom

tqdktrdefUjzpfonfh

tw'Dyokwf

udkvnf;aumif;?

|okwfyg tcsufrsm;udkvnf;aumif; qefUusif y&dwfBuD; (11)okwfeD;yg;vHk; odMum;? *VKef e*g;


ewfrsKd;pHk

iSufrsKd;pHkwdkUtm;

ab;roD

&efrc

awmif;yefwdk;vQKd;aeMuaomaMumifh

Ak'bk&m;\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

247

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

w&m;awmftm;vnf;aumif; om;awmfrsm;jzpfonfh &[ef;rsm;udkvnf;aumif; ausmfvGef udk;uG,f&mrsm;


aemufudkvdkufum omoem,drf;,dkifjcif;odkU a&mufaponfjzpfygaomaMumifh ,if;y&dwfwdkUudk Gwfzwfjcif;
ryyg bk&m;/
y&dwfGwfjcif;onf aumif;usKd;{uefrSefygu tb,fhaMumifh aq;kHrsm; aqmufvkyfaeMuonfudk
wynfhawmfrsm; em;rvnfyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

248

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (12)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;-


apm'emvTmtrSwf (12)udk ajzSif;ygrnf bk&m;/
apwDykxdk; kyfyGm;awmf qHawmf "mwfawmfwdkUudk ajzSif;&efyg bk&m;/

udpudk ajz&Sif;&m wynfhawmfrsm;\ udk,fydkifPfjzifh oHk;pGJajymqdkjcif;rsKd; ryvkyfvdkyg


bk&m;?

atmufyg

bk&m;a[m

a'oemawmfrsm;

t&omvQif

udk;um;&aMumif;udk

dkaopGm

avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
,if;ESifh ywfouf t*FkwdK&f'ouedygwf? a"m0eokwf424-wGif odkU ygygonf bk&m;/

tdk;aumufyGJonf GmolwdkYtvkyf ykxkZOfwdkU\ tvkyfomjzpf t&d,mwdkUtvkyfr[kwf? tusdK;rJh


tvkyfom jzpf\/ txl;od&ef csKyf&ef Nidrf;&ef trSefod&ef r[kwf? wPSmukef&ef jzpfaom edAmeftvdkUiSm
r[kwf? Zmwd Z&m r&P aomu y&da'0 'kuwdkUrS rvGwfuif;ukef[k a[mxm;ygonf/ ("mwfawmf
arGawmfonfomwnf;[k odomygNyD)/
aemuf"ry' t*d'wjAm[Pokwf 39-wGif
]]awm awmift&H udk;uG,f&m[lorQwdkUonf ab;uif;aom udk;uG,fjcif;r[kwf? jrwfaom
udk;uG,fjcif; r[kwf? odkU udk;uG,f&m[lorQudk udk;uG,f&m[lorQudk udk;uG,fqnf;uyfjcif;onf
'kucyfodrf;rS rvGwfajrmufEdkif}}[k a[mygonf bk&m;/
aemufed'ge0*oH,kwf? tbdeEokwf 371- atmufygtwdkif; a[mygonf/
]]"mwfav;yg;tpkoufoufomjzpfaom t&mwdkUudk ESpfoufjcif;onf 'kuudk ESpfoufonfrnf\/
xdk"mwf 4-yg;udk rESpfoufolonf omvQif 'kurSvGwfNidrf;&m\}}[k a[mygonf bk&m;/
(kyfypnf;wdkYonf kyftpkta0;oufoufwdkUudkom jzpfMuukefygonfbk&m;)/
aemufcE0*?

0uvdokwf

tykyfaumifwnf;[laom

udk,fudk

93-

0uvdudk

zl;ajrmfjcif;onf

bk&m;a[monfrSm

roifhavsmf?

w&m;udk

]]0uvdig\

jrifaomolonfom

igbk&m;udk jrifonfrnf\/ w&m;udk rjrifolonf igbk&m;udk jrifvsufvnf; rodjrif&m}} [k


a[mawmfrlygonf bk&m;/
aemufwpfzef okwedygwf? ok'uokwf 380- odkU a[mygonf bk&m;/
]]jrifkHrQjzifh ow0gtm; pifMu,f\[k qdkaomf? tqif;oPmefudk odkHrQjzifh qif;&Judk
vGefajrmufEdkif\[k qdkaomf udavomOy"dESifh wuGomjzpfaom xdkolonft&d,mr*frSwyg;tjcm;aom
vrf;pOfjzifh pifMu,fEdkif\[k qdk&modkU a&muf\/ xdkodkU ajymqdkoludk rdpm'd|d[k ajymqdk&m\}}[k
a[mxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

249

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUaMumifh tydk'f 12-udk tus,f wynfhawmfrsm; ravQmufxm;vdkawmhyg? q&mawmf


tSifoljrwfrsm;onfom qHk;jzwfawmfrlMu&ef av;pm;pGm avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

250

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aomemtrSwf (13)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;-


,ck aom"emvTm trSwf 13-udk avQmufMum;ygrnf bk&m;/

tydkif;rSm vlrsKd;\ ,Ofaus;rI"avhxHk;pHESifh udk;uG,frIqdkif&mrsm; jzpfygonf bk&m;/


tydkif;udk

avQmufxm;&mvnf;

wynfhawmftaeESifh

dk;om;pGmavQmufMum;&vQif

wynfhawmfudk,fwdkifyif tcef;\ puf&dyfrS rvGwfyg bk&m;? wynfhawmf\ tdrfrSm bk&m;pifvnf;


Sdygonf? aeUpOfrjywfvnf; &[ef;awmfrsm;udk qGrf;avmif;vsufSdNyD; wynfhawmf\ orD;ajr;rsm;udk yef;
a&csrf; uyfapjcif; bk&m;Sdcdk;apjcif; ponfwdkUudk wdkufwGef;TefMum;ay;vsufSdygonf bk&m;/
xdkUaMumifh

olUae&m

olUtG,ftpm;tvdkuf

Ak'omoemawmfESifh

Armh,Ofaus;rIudk

odrf;oGif;ae&oljzpf puf&dyfrSrvGwfyg[k avQmufxm;&jcif;jzpfygonf bk&m;/


odkUaomf atmufyg yd#uwfawmf tqdktrdefUrsm;jzifhom avQmufxm;yg&ap bk&m;/
rlvyPmo rlvy&d,m,okwf? pmrsufESm 1-rS 10 txd ygSdaom tqdktrdefUrsm;udk MunfhvQif
omrefykxkZOfrS &[Em Ak'bk&m;ociftxd ocFg&avmuBuD;udk IrSwfqifjcifawmfrlyHk tqifhaygif; 7qifhrQjzifh zGifhqdka[monfudk q&mawmfrsm; odSdawmfrlMuNyD;jzpfygrnf[k ,HkMunfNyD;jzpfygonf bk&m;?
onfyifvQif

tqHk;

jrwfpGmbk&m;onfyifvQif

&[ef;awmfrsm;u
rvG,faom

auseyfjcif;rSdMuaMumif;

tcuftcJrsm;Sdonfjzpf&m

awGU&ygonf

wynfhawmftzdkU

bk&m;?

ravQmufwwf

Edkifawmhyg bk&m;? odkUaomfwwf pGrf;orQ wifjy&ygrnf bk&m;/


t*FkwdK&f pukwedygwf? lyokwf 39-wGif tqif;ESifh toHudk xdk;azmufrMunfhEdkifvQif "rudk
rjrifEdkif[l odkU a[mygonf bk&m;/
]]tMuifolwdkUonf tqif;ESifh oPmefudkom yrmPyMuukef\/ tMuifolwdkUum; toHom
yrmPyMuukef\/ xdkolwdkUonf tvdkqEvnf;aumif;? wyfpGJjcif;&m* vnf;aumif; qE&m*tvdkodkU
vdkufygukefonfjzpf bk&m;w&m;oHCmwdkU\ *kPftppftrSefudk rodEdkifMuukef? pifppfxdkolwdkUonf
csD;rGrf;oHomvQif epfarsmMu&\/ bk&m;w&m;oHCmwdkU\ *kPftppfudk odolwdkUonf edAmefudkom
aSUIonfjzpf csD;rGrf;oH rarsmygawmhacs}}[k a[mygonf bk&m;? omoem,Ofaus;rItpydkif;wGif
xdktqif;toHwdkU\

t&if;cHjzpfaom

vltrsm;pk\

tvdkqEtavsmufqGJaqmifMu&onfrSm?

wpfenf;tm;jzifh trsKd;om;,Ofaus;rIjzpf&jcif;yg bk&m;? omoem\ qdkvdk&if;ESifhum; wjcm;pDom


SdaMumif;yg bk&m;/
if;aemuf o*gxm0*oH,kwf? okE&duokwf 161-wGif rD;ylaZmfrIESifh ywfouf jrwfpGmbk&m;
tvdkrSdaMumif;udk odkU a[mygonfbk&m;-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

251

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]ykPm; xif;udk rD;IdUaom oifonf rD;&dIUumrQjzifh pifMu,f\[k ratmufarhvifh?

tb,fhaMumifhenf;? xdkxif;udk rD;IdUjcif;onf tyom jzpfonf? xdkpum;onf rSef\/


tMuifolonf tyjzpfaom rD;IdUjcif;jzifh pifMu,fjcif;udk tvdkSd\/ xdkoludk rD;IdUjcif;aMumifh
pifMu,f\[k ynmSdwdkU rqdkukef}
wGif aS;acwf xif;rD;ylaZmfrIwdkUae&mwGif ,ckacwfqDrD; za,mif;wdkifwdkUjzifh tusKH;0ifygonf
bk&m;/
aemufwpfokwf

'DCedum,

r[m0*f?

r[my&dedAmeokwf

132-wGif

jrwfpGmbk&m;

tjrwfqHk;ylaZmfrI[lonfESifh ywfouf w&m;awmftwdkif; usifhoHk;jcif;onfomvQif ]]ylaZmfoumwdkU\


txGwftxdyf}}[l

jrwfpGmbk&m;

ylaZmfjcif;udkvnf;aumif;?

rdefU>rufawmfrlygonf?

wl&d,m*Dwjzifh

avmukw&mw&m;tm;avsmfpGm

]]yef;eHUom

ylaZmfjcif;udkvnf;aumif;

usifhoHk;jcif;onfomvQif

tarT;tudifwdkUjzifh
xdkylaZmfjcif;rsm;wdkUxuf

jrwfpGmbk&m;udk

tjrwfqHk;

ylaZmfoumrnfayonf}} [k tSiftmeEmrax&fjrwfBuD;tm; rdefUawmfrlxm;cJhygonf bk&m;/


xdkUaMumifh

qDrD;

yef;

tarT;wdkifwdkUudk

ylaZmfjcif;ESifh

ywfouf

yd#uwfawmf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

252

a'oemrsm;twdkif;om wifjyvdkuf&aMumif;yg bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (14)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;-


,ck apm'emvTmtrSwf (14)ESifh ywfouf Sif;vif;csycsufyg bk&m;/
Ak'jrwfpGmbk&m;\ tvdkawmfrSm oHo&mwGif usifvnfapaom qkay;enf;rsKd;udk rnfonfhtcgrQ
ryvkyfaMumif; atmufyg taxmuftxm;rsm;jzifh wifjyygonf bk&m;/
0denf;r[m0g

pD0&cEu0*f

395-wGif

Ak'Sifawmftm;

ZD0uq&mu

t0wfykqdk;wdkUudk

ouFef;tjzpfoHk;&ef v'gef;onf ZD0uu qkay;&ef avQmufxm;ygonf? xdktcgjrwfpGmbk&m;u ]]ZD0u


jrwfpGmbk&m;wdkUrnfonf qkay;jcif;rS vGefajrmufMuNyD; jzpf&mukef\}} (qkray;[l qdkvdkonf/)
xdkUaemuf

ZD0uonf

tyfpyfonfqdkaomtcgrS

cGifhyawmfrl\/

aemufwpfzef

0domcgausmif;trBuD;uvnf; tiftm;csKdUwJhaeaom &[ef;rsm;ESifh ywfouf qkSpfyg; cGifhyyg&ef


avQmufxm;onfwGif txufygZD0u tm;rdefUrSmonfhtwdkif;yif jrwfpGmbk&m;wdkUrnfonf qkay;jcif;rS
vGefajrmufNyD; jzpfMuukef\[k rdefUawmfrl\/
0domcgu tyfpyfaom qkjzpfygonf[k avQmufxm;aomtcgrSom cGifhyawmfrlygonf bk&m;?
tyfpyfonfqdkaom

pum;\

tpGef;ESpfyg;ESifhaomfvnf;aumif;?

t"dym,frS

twudvrxESifh

tmoa0gw&m;wdkUjzifhaomfvnf;aumif;?

umrokcvdumEka,m*
b0udk

usifvnf&m

wPSme,frSaomfvnf;aumif; ]]uif;vGwfaom qkrsm;udkom cGifhyawmfrlaMumif;yg bk&m;/


taMumif;rSm

"rpMum\

tpydkif;rSmyif

twudvrESifh

umrokcvdumEka,m*

t,kwfw&m;tpGef;ESpfyg;udk y,fpGefU&ef a[mawmfrlcJhNyD; jzpfygw,f bk&m;/


umrwPSm? b0wPSm? 0db0wPSmpaom wPSmoHk;rsKd;wdkUudkvnf; y,fpGefU&ef a[mcJhNyD;
jzpfygonf bk&m;? tmoa0gw&m;wnf;[laom umrmo0 b0go0 t0dZmo0wdkUudkvnf; y,fpGefU&ef
a'oemt&yf&yfwGif

a[mqdkNyD;

a'oemawmft&yf&yfwGif

jzpfygonf?

y,fpGefU&ef

,if;odkU

a[mxm;ygvsuf

jrwfpGmbk&m;

udk,fawmfwdkifu

xdkodkUy,fpGefU&rnfjzpfaom

w&m;wdkUESifh

ruif;vGwfaom qkrsdK;udk jrwfpGmbk&m;onf qktjzpf rnfonfhtcgrQ cGifhyvdrfhrnf r[kwfyg bk&m;/


oydwfoGwfjcif;ESifh ywfouf atmufygokwefrsm;udk udk;um;ygonf bk&m;/
oVm,weoH,kwf

todAEuykwokwfrSmyg

bk&m;?

493-wGif

raumif;rIwdkUtm;

yolaomfvnf;aumif;? aumif;rIyaomfvnf;aumif; cEmysufa<u aoNyD;onfrSaemuf raumif;oltm;


aumif;oljzpfap&efvnf;aumif;?

aumif;oltm;

raumif;ol

jzpfap&efvnfaumif;

rnfodkUyif

xdkxdkb0wdkU jzpfygap[l awmif;yefMuapumrl csD;rGrf;Muapumrl vuftkyfcsDum tzefwvJvJ


qkawmif;Muapumrl cEmysufa<u aoNyD;onfrS aemufum; if;wdkUukodkvf tukodkvftwdkif;om
jzpfvdrfhrnf[k todAEuykw&GmolBuD;tm; a[mawmfrlygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

253

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tcsufrSm qGrf;oGwfjcif;udk wdkufdkuf ajymqdkjcif; jzpfygonf bk&m;? rQavmufjzifh tcef;


u@tm; jyefvnfavQmufxm;&ef jynfhpHkNyD[k ,lqaMumif;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

254

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (15)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTm trSwf(15)tm; jyefvnfacsy Sif;vif;vdkygonf bk&m;/


Oyg'gefESifh ywfouf t|omvdeD t|uxmrS q&mawmfBuD;rsm;\ Sif;vif;csufudk rodyg?
yd#uwfawmfwGifygaom rltm;jzifh jyefqdkcsufudkom odygonf? taxmuftxm;jy&aomf 'DCedum,f
r[m0*f r[m ed'geokwf 54-wGif Oyg'gefav;rsdK;wdkU\ jyefqdkcsufrSm umr*kPf pGJvrf;jcif; umrkyg'gef?
t,l pGJvrf;jcif; 'd|Kyg'gef? tavhtusifh pGJvrf;jcif; oDvAwkyg'gef tw[laom 0g' pGJvrf;jcif;
tw0g'kyg'gef wdkUaywnf;/
yd#uwfjrefrmjyefusrf;rsm;udk

Munfhaomtcg

oDvAwkyg'gefudk

jrefrmjyefqdk&mwGif

tavhtusifhpGJudkom qdkvdkaMumif; awGU&NyD;vQif acG; EGm;wdkU\ tusifh[l rawGU&aMumif;yg bk&m;?


umrkyg'gefwGifvnf; umr*kPfig;rsdK;wdkU pGJvrf;jcif;[lom awGU&ygonf? Oyg'gefwGif tukodkvf
ukodkvf[l rcGJjcm;aMumif; awGU&ygonf bk&m;/
tpGJ0ifvmvQif ukodkvfudk pGJonfjzpfap? tukodkvfudk pGJonfjzpfap tpGJrSefvQif Oyg'gef[lom
jyefqdkxm;aMumif; awGU&ygonf bk&m;/
om"utm;jzifh Oy&dyPo tmeoyg,okwf 55-wGif yvkyfcJhaom uH[l rSday? xdkuH\
tusdK;jzpfaom cEmyuudk y,fpGefUaompdwfjzifh vspfvsLIrI ESpfouf\? aumif;\[k pGJ\?
xdk0dnmOfonf 0dyemudk rSD\? odkUaomf pGJvrf;rIyif rnf\/
tmeEm... pGJvrf;rI Oyg'gef rukefaom &[ef;onf y&dedAmef ryEdkif[k a[m\? 0dyemudk rSD
pGJaom 0dnmPfonf aumif;aom ukodkvf 0dnmOfpdwf jzpfygonf? odkU&mwGif pGJvrf;vQif Oyg'gef[lyif
jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif nDawmftmeEmtm; a[mMum;csufudk awGU&ygonf bk&m;/
"ro*FPDusrf;t& tukodkvfpGJvQif Oyg'gef? ukodkvfpGJvQif Oyg'gef r[kwf jzpfaMumif; apm'em
q&mawmfrsm;wifjycsufrSm wynfhawmfawGUonfh atmufygokwfwdkUjzifh uGmjcm;aejyefygonf bk&m;/
t*FkwdK&f e0uedygwf? oOyg'daoookwf 185-wGifjrwfpGmbk&m;onf Sifom&dykw&mtm; om&dykw&m omoemawmf oDvom jynfhpHkpGm
usifhvsuf orm"daumif;pGm rwnfapOD;? ynmaumif;pGm rwnfapOD;? xdkolonf oHa,mZOfoHk;yg;
ukefaomf pGJvrf;rI Oyg'gef usefapumrl 'k*wdodkU rvm;NyD? wpfb0rS wpfb0odkU jzpfNyD;aemuf 'ku\
tqHk;udk yvwHU/
tcsufvnf; aomwmyefyifvQif pGJvrf;rIusefaevQif Oyg'gef[l oHk;EIef;xm;aMumif;
awGU&ygonf? xdkUaemufwpfzef tem*grfqdkufaom olawmfaumif;onfyifvQif Oyg'gefrukefaMumif;
atmufyg taxmuftxm;t& awGU&ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

255

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rZdryPmo ud#m*D&dokwf 156-wGif -&[ef;wdkU ,HkMunf a,mufsm;wdkU\ vHkUv0D&d,jzifh


tdk;aMuaMu ta&cef;cef; t&[wzdkvfodkU ra&mufuravQmh[k jyif;pGm usifhoHk;aomf rsufarSmufb0yif
t&[wzdkvfudkvnf;aumif;

Oyg'gef<uif;usefaomf

tem*grf[lvnf;aumif;

tusdK;ESpfyg;wGif

wpfyg;yg; {uefjzpf&rnf[k a[mxm;ygonf bk&m;/


tcsufvnf; ukodkvfw&m;SdaeolyifvQif Oyg'gef usefEdkifonfudk awGU&ygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; bk&m;apm'uq&mawmfrsm; wifjycsufjzpfaom umrkyg'gefonf tukodkvf avmbrlpdwfESifh wGJ,SOf
jzpfay:onfh avmbapwoduf[l awGU&ygonf bk&m;/
taxmuftxm;tjzpf

Oy&dyPmo?

yw,okwf 28-udk udk;um;wifjyygonf bk&m;?

psmefwdkUtm; ]]igonf NidrfoufvS\? {Nidrf;vS\? pGJvrf;rIuif;\[k odkU xifrSwfaomf odkU Iaomf


Oyg'gefyif rnf\}}[k a[mawmfrlygonf bk&m;/
aemuf Oyg'geftpGJtvrf; SdHkrQESifh tyg,frusEdkif[k a[mawmfrlygonf bk&m;? aemuf
Oyg'geftpGJtvrf; SdHkavmufESifh tyg,frusEdkif[k t*FkwdK&f 'ouedygwf? oOyg'daoookwf 186-
odkU a[mygonf bk&m;/
tnDtGwf pkaygif;xdkifaeMuaom y&dAdkZfwdkUu Sifom&dykw&modku ]]ighSif rnfolrqdk pGJvrf;rI
t<uif;tusefSdvsuf ao&aomf xdkoltm;vHk;onf i&JrS rvGwf? wd&pmefrS rvGwf? NydwmrS rvGwf}}[k
ajymMuygonf? jrwfpGmbk&m;odkU xdktaMumif; avQmufxm;aomtcg bk&m;Sifu Sifom&dykw&mudk odkU
rdefUawmfrlygonf/
]]om&dykw&m t,lwpfrsdK;Sdaom rdkufukef rvdrmukefaom y&dAdkZfwdkUonfum; tb,folwdkUenf;?
pGJvrf;rI t<uif;tusef Sd rSdudk todkUvQif odukefMubdoenf;/
om&dykw&m yk*dKvf 9-rsdK;wdkUonf pGJvrf;rI t<uif;tusef Sdygvsuf aovGefaomtcg
i&JrSvnf;aumif; wd&pmef tjzpfrSvnf;aumif; vGwfMuukef\}}[k a[mawmfrlNyD;vQif yk*dKvf 9-rsdK;udk
xkwfazmf a[mjyawmfrlygonf bk&m;/
txJ ou'g*grf tem*grf aomwmyef ponfwdkU yg0ifaeonfudk awGU&ygonf bk&m;/
odkUjzpf&m tcef; (15) apm'uq&mawmfrsm;\ ed*Hk;ydkif;wGif Oyg'gef[lonf tukodkvfjzpf
avmbESifh 'd|dw&m;om jzpfonf? tukodkvfom jzpfonf? tjrifrSm;rI Oyg'gefom jzpfonf? ukodkvf
vdkcsifrIrSm Oyg'gef r[kwf? SifOu|wdkUonf yd#uwfawmf\ teufudkrQ rSefuefpGm rod vrf;ay:u
vlrsm;\w&m;[k qdkaomtcsufudk wdusaom q|rlyd#uwfawmfrS aumufEkwf Sif;vif;tyfygonf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

256

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (16)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTm trSwf (16)ESifh ywfouf acsyvGm avQmufxm;csufyg bk&m;wpfbuf apm'uq&mawmfrsm;u edAmefonf ow0gwdkU\ tZw &Sdtyfaom w&m;rsdK;
r[kwf? tyom &Sdtyfaom A[d'w&m;rsdK;om jzpfaMumif;[l txufygtwdkif; 0daooapm'em
yxm;ygonf bk&m;/
edAmefonf twGif;tZw jzpfaMumif;udk Ak'Sifawmfu okwedygwf rm*@d,okwf 386wGif atmufygtwdkif; a[mxm;onfudk awGU&ygonf bk&m;? q|rl ax&0g'yd#uwfawmf trSefrS
jzpfygonf bk&m;/
]]xdktcg rm*@d, xdkigbk&m;tm; (ajcmufq,fhESpfyg;) 'd|dw&m;wdkU qHk;jzwf (ig\
t,lom rSef\? tjcm;olwdkU\ t,lum; tcsnf;ESD;omwnf;[k) pum;udk qdkrnf[k pGJjrJ,lqrI r&Sday?
ajcmufq,fh ESpfyg;aom 'd|dt,lwdkU tjypfudk jrifonf jzpf (wpfpHkwpfckaom 'd|dt,ludkrQ) r,lbJ
(opmav;yg;wdkUudk) aG;cs,fpdppfvsuf tZw jzpfaom udavomwdkU Nidrf;&medAmefudk jrifNyD}}[l
jrwfpGmbk&m;onf twdtvif; twGif;[k a[mMum;xm;aMumif; awGU&ygonf bk&m;/
rQESifhruao;yg bk&m;? if;okwedygwf rm*@d,okwf 387-wGifvnf; edAmefudk aemufxyf
zGifhqdk a[mjyawmfrljyefygonf bk&m;/
]]avmu &[Emyk*dKvfonf tMuif rdpm'd|d paom t,lwdkUrS uif;qdwfonf jzpf usifh\?
xdkt,lwdkUudkvnf; ,l rajymqdk? a&aygufaom tql;&Sdaom y'krmMumonf a&jzifhvnf;aumif;
Tefjzifhvnf;aumif; rvdrf;usH ruyfNidbdouJhodkU twl tZwoEmef (udavom) Nidrf;at;&m
edAmefudk ajymqdkaom &[Emonf umrvnf;aumif; avmuvnf;aumif; rwyfruf rvdrf;usH
ruyfNidawmhNyD}}[l a[mMum;xm;onfudk awGU&ygonf bk&m;/
txufygtwdkif; tZwoEmef edAmefjzpfaMumif; cdkifvHkaom yd#uwfawmf tudk;tum;rsm;
Sdygvsuf Ak'a[mudk rsufuG,fyNyD;vQif edAmefonf tjyifom Sdav[efqdkaom pmayrsm;udkom
udk;um;xm;onfudkaxmufu yd#uwfawmf tiftm;enf;yg;aeaMumif; xifSm;aeygonf bk&m;/
rQjzifh edAmefw&m;onf udk,fwGif;om Nidrf;at;pGm jzpfay:vmaom w&m;jzpfaMumif; todvHk
avmufNyD

xifygonf

bk&m;?

odkUavQmufxm;&m

edAmefonf

udk,fwGif;

rlvuwnf;u

SdNyD;om;w&m;qdkaom 0g'rsdK;udkawmh wynfhawmf vufrcHyg? ,ck wnfqJ tpGJcEmig;yg;wGif


pGJuyfaeaom

Oyg'gefwPSm

tmo0w&m;wdkUudk

vuPmPfwnf;[laom

tedptodjzifh

IrSwfqifjcifEdkifolrsm;om edAmefw&m;udk rsufarSmufy cEmESifhwuG tjyifocFg&avmuBuD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

257

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfckvHk;yg tewtjzpfodjrif vTrf;cHtvif;ayguf toda&mufoGm;um tmavmaum O'yg'd*kPfudk


qdkufa&mufEdkifonf[kom cH,lxm;ygonf bk&m;/
rQjzifh ,ck tydkif; (16)udk wifjyavQmufxm;ygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

258

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf(17)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTmtrSwf (17)udk jyefvnf Sif;vif; wifavQmufygonf bk&m;/


tydkif; apm'uq&mawmfrsm;bufrS q&mawm&SifOu| a[majymcJhaom "rpMuma'oemudk
"rpMumvufopf[lvnf;aumif;?

ygVdudk

vlaovljzpfESifh

tH0ifatmif

t"dym,fwvGJ

zGifhqdkonf[kvnf;aumif; trnfwyfum pGyfpGJa0zefcJhygonf bk&m;/


,if;ESifh

ywfouf

vdk&if;jzpfaom

pum;vHk;rsm;udkom

axmufjy

Sif;vif;ygawmhrnf?

'd|"armudk apm'ubufrS jriftyfNyD;aom opmw&m;Sdonf jzpf[k q&mawmfOD;Ak"f jyefqdkcsufudk


udk;um;cJhygonf? xdkjyefqdkcsufudk r[kwf[kvnf;aumif; [kwf\[kvnf;aumif; wynfhawmf racsyvdkyg?
ygVdawmftwdkif; teufudkom q&mawmf SifOu| zGifhqdkonfhtwdkif;om wifjyvdkygonf bk&m;/
SifOu| ]]'d|"arm}}qdkaom pum;\ yifudkt"dym,frSm ]]rsufjrifoabm jzpfavawmh\}}[k
qdkygonf bk&m;/
v,fwDq&mawmfBuD;\ y&rw'DyeDtzGifhrSm ]]jriftyfaom opmw&m;}}[k awGU&ygonf? ]NyD;aom}
qdkaom twdwfumvoabm rygyg bk&m;? wpfzef tSifaum@n\ twKywdudk "rpMumt&
Munfhaomtcg

xdktcsdef

r[kwfao;aMumif;

aomwmyeftqifhodkU

awGU&ygonf?

tu,f

a&mufHkom

xdktcsdefu

Sdao;aMumif;

tSifaum@nonf

NyD;aom[l
t&[wzdkvfodkU

wpfcsufwnf; wef;qdkufoGm;NyD;qdkygu ]]jriftyfNyD;aom opmw&m;}}[k ajymjcif;iSm xdkufwefygonf


bk&m;? t&[wzdkvfonfomvQif jriftyfNyD;qdkaom pum;ESifhtnD udptm;vHk; NyD;ajrmufol[k t"dym,f
zGifhMuygonf bk&m;? xdkUaMumifh ]'d|"arm} qdkaom t"dym,fudk ]]jriftyfNyD;aom opmw&m;}}[k
ae&mwGif

zGifhqdkjcif;iSm

roifh

]]jriftyfaom

opmw&m;}}[kom

jyefqdkjcif;iSm

oifhaMumif;

avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
xdkUaMumifh yw"arm- a&muftyfNyD;aom opmw&m;? 0d'dw"arm- odtyfNyD;aom opmw&m;?
y&da,m*gV"arm- Pfjzifh ouf0iftyfNyD;aom opmw&m;-paom pum;vHk;rsm;rS ]NyD;aom} qdkaom
pum;vHk;udk roHk;oifh? tSifaum@nrSm 'd|"armt& jrifhcJh jrifqJ jrifaeOD;vwHU qdkaomumvoHk;yg;
tusHK;0ifonfh vkyfief;wef;vef;jzpfqJ t"dym,f &yg ]NyD;aom} twdwfpum;udk vufrcHEdkifaMumif;
avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
"rpMumudk jyefqdkMu&m rlvygVdoufoufudkom apwemtavsmuf udk,fhbmompum;udk
udk,fuRrf;usiforQjzifh jyefqdkMujcif;omjzpf toHk;uGJjym;aeMuapumrl rl&if;t"dyg,f uGmjcm;csuf rSdyg
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

259

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,ckae&mwGifvnf;
y&da,m*gV"arm

q&mawmf

wdP0dpdudapm

paom

tSifOu|jyefqdkcsufonf
pum;wdkU\

rlv'd|"arm

rsufjrifoabmteuf

0d'dw"arm
rlv"rpMumyg

teuft"dym,fudk ajymif;vJaponf[l wynfhawmf rawGU&aMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;?


Ak'tSif\ a[mcsufESifh qefUusifonf[k rawGU&aMumif;yg bk&m;? xdkUaMumifh "rpMumvufopf
r[kwfyg? tpOfrjywf xGef;awmufaernfh tjrJwrf; ypKyefom wnfhwnfh bmomjyefqdkcsuf jzpfaMumif;
jyefvnfwifjytyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

260

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (18)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTm trSwf(18)tm; Sif;vif;avQmufxm;ygrnf bk&m;/


tcef;wGif

bk&m;wynfhawmf

a&;cJhaom

Ak'0dyem

(1)wGif

bk&m;wynfhawmfu

]]avmuork', twd? avmueda&m" ewd}}[laom yk'fudk a&;cJhonf rSefygonf? ,if;ygVdudk


ed'ge0*oH,kwf upmea*gwokwf 242-rS wdkufdkuf ul;,lcJhjcif; jzpfygonf? ,if;okwfwGif wynfhawmf
a&;cJhaomtwdkif; {uefygaeaom pum;twdkif; xdkygVdawmfwGif SmazGMunfhyg&ef wdkufwGef;tyfygonf
bk&m;? pm\ t"dym,f tqdkrSm ]]jywfvQif rSd? rjywfvQif Sd\}}[laom t,ludk wifjycJhjcif;om
jzpfygonf/
,ck apm'ubufrS q&mawmfrsm;u ]],if;ygVdawmfonf rnfonfhygVdawmfwGifrS SmazG
rawGU&ojzifh twdtvif; &J&JBuD; vdrfnmjcif; jzpfonf}}[k pGyfpGJxm;ygonf bk&m; pmydk'f
ta&mufwGif vufjzpfygVdrSm; taMumif;udk Hk;awmfrS atmufygtwdkif; ar;onf/

vufjzpfygVdrSm;udk bk&m;a[mqdk ppfar;jcif;


Hk;awmfrS atmufygtwdkif; ar;onf
OD;ukrm&

-avmuork', twd? avmueda&m" ewd qdkaom ygVdonf ed'ge0*oH,kwf upme

(0denf;"dk&f)

a*gwokwf? ESm-242-rSm wdkufdkufygw,fqdk&if pk'dwujzpfwJh 'umBuD;u tJ'DygVdudk


Smjyapcsifygw,f/

ocifjrwfqdkif

-ed'ge0*oH,kwfpmtkyf Sdygovm; bk&m;/

OD;edu

-'DrSm pmtkyf Sdygw,f? OD;aTatmif 'Dbufvm Smay;vdkufyg/

OD;ukrm&

-ESm? 242-rSm Sd&if tJ'DygVdudk Smjyyg/

ocifjrwfqdkif

-wynfhawmf jrefrmjyefu ,lygw,f bk&m;/

OD;ukrm&

-'umBuD;u 'DygVd[m 'Dtwdkif;yJ? 'DokwfrSm ygw,fvdkU qdkw,f r[kwfvm;/

ocifjrwfqdkif

-ygVd&JU t"dyg,fyg bk&m;/

OD;ukrm&

-ygVdrSef

teufrSefudk

olwdkUu

wifjyxm;w,f?

oH,kwedum,f

tm[m&0*f

upmea*gw okwfrSm ygw,fvdkU apm'uq&mawmfawGu axmufjyxm;w,f/


ocifjrwfqdkif

-tJ'Dvdk jzpfygvdrfhr,f bk&m;/

OD;ukrm&

-apm'uq&mawmfrsm; wifjyxm;wJh ygVdtrSefu... ]]avmuork',H acg upme


,xmblwH orynm, yawm ,m avmau ewdwm? ome a[mwd? avmueda&m"H acg upme ,xmblwH orynm, yawm ,m avmau twdwm? ome

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

261

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a[mwd}} vdkUom Sdw,f? 'umBuD; wifjyovdk rSdbl;/

ocifjrwfqdkif

-wdkufdkuf r[kwf? 'gjzifh 0efcHygw,f bk&m;/

OD;ukrm&

-0efcH&if olwdkUu rSdbl;vdkY pGyfpGJxm;w,f? rSdwmudk 'umBuD;u Sdygw,fvdkU


jyefacsyae &if r[kwfwmudk jyefNyD; acsy&m a&mufw,f? r[kwfaMumif; 0efcH&m
a&mufw,f? tSdudk tSdtwdkif;? rSdwmudk rSdwJhtwdkif; acsyzdkU 0efcHzdkU vdkygw,f/

ocifjrwfqdkif

-rSefyg bk&m;? qHk;ryg bk&m;/

OD;ukrm&

-0efcH&if NyD;'gygyJ/

ocifjrwfqdkif

-wynfhawmf tpuwJu tSifbk&m;wdkU\ ajcrIefUavmufrQ t&nftcsif; rSdygbl;vdkU


0efcH NyD;om;yg bk&m;? qHk;r&mudk emcHzdkU toifhyg bk&m;/

OD;ukrm&

-'umBuD;u Sdw,f? olwdkUu rSdbl;vdkY axmufjyw,f? tck olwdkU axmufjywJhtwdkif;


'DygVd upmea*gwokwfrSm rSdwm rSefaew,f r[kwfvm;/

ocifjrwfqdkif

-rSefaeygw,f bk&m;? t"dym,fawmh ygw,f xifygw,f bk&m;/

OD;ukrm&

-t"dyg,fvJ rwlbJ jzpfaevdrfhr,f/

ocifjrwfqdkif

-'Dt"dyg,f&ovm;vdkU bk&m;/

OD;edu

-ygVdawmf&JU teufu 'umBuD;wifjyovdk r[kwfbl;? 'DrSm wifjyNyD;om; Sdygw,f/

ocifjrwfqdkif

-qHk;rawmfrlyg bk&m;? wynfhawmf q&mawmfwdkU wynfhyJ? b,fvdkvkyfvkyf &ygw,f


bk&m;/

OD;ukrm&

-rSm;&if rSm;aMumif; 0efcHvdkufyg/

ocifjrwfqdkif

-rSm;aMumif; 0efcHygw,f bk&m;/

OD;ukrm&

-'umBuD; 0efcH&if bkef;BuD;wdkU twnfyNyD/

obmywd

-trSwf(18) acsyvTmu [kwfrS r[kwfbJ? 'gudk ausmfvdkufawmh/

ocifjrwfqdkif

-rSefyg? ausmfzwfyghr,f bk&m;/

8? 7? 81? toHzrf;ud;acGrS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

262

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (19)
ocifjrwfqdkif\ acsycsuf

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ck

wynfhawmf

apm'uq&mawmfrsm;\

pGyfpGJcsuf

trSwfpOf

19-udk

jyefvnf

Sif;vif;ygawmhrnf bk&m;/
apm'uq&mawmfrsm;u

av;oacFsESifh

urmwpfodef;

Ak'jrwfpGm

jznfhqnf;cJhaom

yg&rDawmfrsm;udk apmfum;armfum; yonf[laom pGyfpGJcsuf jzpfygonf/


0dedp,cHkHk;awmf\ wynfhawmfwdkUtay: uefUowfcsuf pnf;urf;rSm ax&0g'yd#uwfawmfESifh
tH0if*Gifus w&m;awmfrsm;\ abmiftwGif;om ajzMum;&rnf[k wduspGm Muyfrwfxm;onfjzpf
wynfhawmfrsm; rnfonfh urmYpmayudkrQ apmif;iJhrQrMunfhbJ ajzMum;ae&ygonf? xdkUaMumifh ,ckvnf;
ax&0g'jzpfaom q|rl rl&if; yd#uwfawmft& ajzMum;avQmufxm;&aomf-
av;oacFsESifh urmwpfodef; paom pum;rsdK;udk Ak'Sifawmf a[mawmfrl&ef rqdkxm;bd
wpfurm\

umvoufwrf;udkyif

a[mawmfrrlaMumif;udk

atmufyg

yd#uwftudk;tum;jzifh

avQmufxm;ygonf bk&m;/
ed'geoH,kwf terw*oH,kwfydkif; yAwokwf 377-wGif odkU jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlcsufudk
awGU&ygonf bk&m;/
]]&[ef;wpfyg;u

urm\

toufonf

tb,frQ

SdygNyDenf;}}[k

Ak'SifawmfodkU

avQmufxm;onfwGif Ak'Sifawmfu ]]&[ef; urmonf Snfvsm;vS\? urmudk rQaom ESpfaygif;wpf&m


ESpfaygif;wpfaxmif ESpfaygif;wpfodef; wpfoef; [l a&wGufjcif;iSm rvG,facs? Oyrmtm;jzifh tvsm;teH
wpf,lZempD xkxnfSdaom ajrpdkifcJBuD;rS ESpfwpf&mvQif wpfBudrf? wpfBudrfvQif rkefnif;aph wpfaphpmrQ
,lojzifh xdkajrpdkifcJBuD;onf ukefaomfom ukefoGm;rnf? urm\ ukefjcif;odkUum; ra&mufao;? &[ef;
urmonf odkUSnfvsm;vS\? xdkUaMumifh wpfckaom urm[kvnf;aumif;? ESpfckaomurm[k
vnf;aumif;?
vnf;aumif;?

urmwpfq,f[lvnf;aumif;?

urmwpf&m[lvnf;aumif;?

urmwpfodef;[lvnf;aumif;?

urmwpfaxmif[l

urmwpfoef;[lvnf;aumif;

rajymqdktyf?

odkUjzpfjcif;onf tb,fhaMumifhenf;? &[ef; urm\vnf;aumif;? oHo&m\vnf;aumif;


tptqHk;onf rxifEdkif? vGwfajrmufjcif;iSmomvQif oifhvSayownf;}}[k rdefUawmfrl\/
wpfokwfom r[kwfao;yg bk&m;? tvm;wl ta[mtrdefUrsm; atmufygtwdkif; awGU&ygonf
bk&m;/
ed'ge terw*oH,kwf yAwokwf

377/

ed'ge terw*oH,kwf omoyokwf

377-378/

ed'ge terw*oH,kwf om0uokwf

378/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

263

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ed'ge terw*oH,kwf **Fgokwf

378-379

ponfwdkUvnf; awGU&ygao;onf? odkUjzpf&m ,cktcef; apm'uq&mawmfrsm; wifoGif;aom


av;toacFsESifh urmwpfodef; paom pum;rsdK;udk Ak'Sifawmf a[mawmfrlaompum; r[kwfaMumif; wifjy
avQmufxm;ygonf bk&m;? xdkUaMumifh 0dbif;ygVdawmf ygaom aemufqHk; ]]"r[',0dbif;}} ygaom
jA[mwdkU\

touf

urmSpfaomif;av;axmifqdkaom

ae0onmemonm

jA[mwdkU\

toufta&twGuf ponfwdkUonfvnf; Ak'a[mESifh rqdkifyg bk&m;/


yg&rD jznfhawmfrl&jcif;udkrl wynfhawmf jiif;qdkjcif; ryyg? rQjzifh tcef; 19-udk
avQmufxm;ygaMumif;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

264

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (20-21) racsyvdk

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ck apm'u q&mawmfrsm;bufrS wifxm;aom tcef; (20-21)ESifh ywfouf wynfhawmf
ajzMum;&ef

qESdygaomfvnf;

tcef;rsm;ygaom

oH*g,emwifordkif;rsm;rSm

jrefrmvdka&m

taemufwdkif;pmayrsm;rS pmtkyfusrf;pm jzpfae q|oH*g,emwif usrf;rsm; rawGU&ygaomaMumifh


wynfhawmf ajzMum;&ef r0Hh jzpfaeygonf bk&m;/
xdkUaMumifh

aemufqHk;tcef;rsm;udk

bk&m;wynfhawmftm;

cGifhvTwfawmfrl&ef

av;jrwfpGm

awmif;yef&ygonf bk&m;/
aemufqHk;taeESifh

wynfhawmf

av;pm;pGm

avQmufMum;vdkonfrSm

,ck

wynfhawmf

0dedp,cHkHk;awmfodkY wynfhawmftaeESifh ajzMum;orQonf rlvapwemtm;jzifh omoemawmf oefUSif;


wnfwHhjyefUyGm;a&;

[laom

EdkifiHawmf\vkyfief;BuD;wGif

wpfpHkwpfckaom

twdkif;twmtxd

ulnD&ma&mufvQif auseyfNyD[laom oabmrQom jzpfygonf bk&m;/


tEdkiftIH;xm;jcif;oabm

r[kwfaMumif;

pum;OD;avQmufxm;csuf

twdkif;om

jzpfyg

qHk;jzwf&efrSm q&mawmfrsm;\ tcGifhta&;rQom jzpfygaomaMumifh wynfhawmf ravQmufxm;vdkyg bk&m;/


ed*Hk;tm;jzifh 0dedp,cHkHk;awmfSd 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;tm;vnf;aumif;? wifjyawmfrlMuaom
apm'uq&mawmfrsm;tm;vnf;aumif;?

pDpOfawmfrlMuaom

oufqdkif&m

wm0efSdyk*dKvfrsm;tm;

vnf;aumif; txl;aus;Zl;wif 0rf;ajrmufaMumif; av;pm;pGm avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

ocifjrwfqdkif acsycsuf NyD;\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

265

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orm'd|dokawoetzGJU\ acsyvTm
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyfrS wifoGif;aom ed'gef;
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"em trSwf(1)
OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf bmomrJh kyf0g'Drsm; jzpfaMumif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf (3)
(31)bHkudk Ak'jrwfpGmbk&m; vufrcH[l rSm;,Gif;pGm a&;om;a[majymrIESifh ywfouf apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"em trSwf (5)
twdwf tem*wfb0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g' jzpfav[ef trsdK;rsdK; vSnfhpm;vsuf
a&;om; a[majymrIESifh ywfouf tay:apm'emcsuf aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"em trSwf (6)
Ak'tbd"rmudk Ak'bmodw(bk&m;a[m) r[kwf? aemuftvGefusrS om0u&[ef;rsm; wDxGifaz:xkwf
av[ef rSm;,Gif;pGm ajymqdka0zefjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"em trSwf(8)
Ak'bmom0ifwdkU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS xGwfajrmuf&m vrf;udk
ydwfyif[efUwm; zsufqD;aeMuyHkESifh ywfouf usrf;*ef taxmuftxm;rsm;jzifh apm'emcsuftay:
aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf (9)
Ak'omoemawmf\ toufjzpfaom 0denf;usifh0wf w&m;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm; ypfy,fNyD;
ouFef;0wf

omoemta&cHum

rodem;rvnfaomolwdkUtm;

vSnfhzsm;vdrfnm

q&mwpfql

vkyfcJhjcif;ESifh ywfoufonfh usrf;*eftaxmuftxm;rsm;jzifh xyfrHapm'emaom apm'emcsuftay:


aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf(10)
0denf;w&m;awmfudk rypfy,fbJ bk&m;Sif\ 0denf;odum yk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufemusifhoHk;
aexdkifMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; yufyufpufpuf pGyfpGJykwfcwf a&;omNyD;
oHCmawmfudk apmfum;rI yjcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay: aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf (13)
bmomomoem\

wifhw,frIwpfck[k

qkdxkdufaom

Ak'bmom

,Ofaus;rIESifh

pyfvsOf;onfh

"avhxkH;pHrsm;udk tvkdqkd;jzifh tjrpfrSvSefvsuf wl;zdzsufqD;aejcif;ESifh ywfouf apm'emcsuftay:


aom"emcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf(14)


Ak'bmom0ifwdkU\ oDvcH,ljcif;? qkay;qk,lyjcif;? oydwfoGwfjcif;? paom bmomrI ukodkvfa&;qkdif&m
udprsm;udk tydkoufouf tjzpfjzifh a[majyma&;om; zsufqD;jcif; apm'emqkdif&m apm'emycsuftay:
aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf (16)
ax&0g' yd#uwfvm t&d,mESifhedAmefudk pdwful;,Of vlaovljzpf t,ltqESifh udkufnDatmif
jyifqifzGifhqdk a&;om;jcif; apm'emqdkif&m apm'emcsuftay: aom"emcsuf
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf(17)
orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

Mo0g'ay;q&mBuD;

vlaovljzpf

OD;Ou|\

"rpMumvufopfESifh

pyfvsOf; apm'emcsuftay: aom"emcsuf


orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf\ aom"emtrSwf (19)
Ak'\jzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk raxrJhjrify ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfapmfum; a&;om;jcif;ESifh
ywfoufonfh apm'emcsuftay: aom"emcsuf
ed*Hk;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


orm'd|dokawoe tzGJUcsKyfrS wifoGif;aom
ed'gef;
orm'd|dokawoetzGJUcsKyf (A[dk)
trSwf (954) arcvmcef;r
16^1-&yfuGuf? &wemvrf;?
oCFef;uRef;rdUe,f? &efukefrdU?
aeUpGJ/ 1981-ck? Zlvdkifv (8) &uf/

odkU
obmywdq&mawmf
jynfaxmifpk qdkS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fcHktzGJU trSwf (2)
ty&a*g,meausmif;aqmif
urmat;ukef;ajr? &efukefrdU/
ed'gef;vTmyg bk&m;vZDayov

odumumr

oDv0E

yd#uw,yg&*l

jzpfawmfrlMuukefaom

EdkifiHawmf

oD;jcm;0denf;"dk&f cHkHk; trSwf(2) obmywd q&mawmfbk&m;BuD;ESifh tzGJU0if q&mawmf tSifoljrwfwdkU


bk&m;/
wynfhawmfrsm; orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS pk'dwu'g,um taygif;wdkUu q&mawmfBuD;rsm;\
ajcawmfpHkudk OD;cdkuf dkaoav;pm;pGm avQmufxm;vTm wifoGif;tyfygonf bk&m;/
,ck

wynfhawmfwdkU

wifoGif;avQmufxm;onfh

wifoGif;vTmonf

apm'u&[ef;awmf

tSifoljrwfrsm; wifoGif;apm'emonfh tcsuftvufrsm;udk aom"emy&m tcsDed'gef; jzpfygonf?


oD;jcm;wifoGif;vTm r[kwfaMumif; aS;OD;pGm todtrSwf yyg&ef avQmufxm;vdkygonf bk&m;?
orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS Ak'0g'Dyk*dKvfrsm;tm; wifjyjzefUjzL;onfh Ak'0g'"ra'oemawmfrsm;tay: "r
t"r pdppf&m tjynfhtpHk wifjyygrS aMumif;usdK;qufpyfrI Sdygvdrfhrnf? udponf jrefrmEdkifiH
Ak'omoemhordkif;wGif tvGefta&;BuD;aom udp&yf jzpfygaomaMumifh omreftm;jzifh avQmufxm;
rjzpfyg? ayghayghwefwef oabmrsdK;jzifh wifjy rjzpfyg? tav;teufxm; tSdudk tSdtwdkif; tjzpfudk
tjzpftwdkif; rSefuefpGm wifjyygrS Ak'omoemawmftwGuf BuD;pGmaom taxmuftul jzpfygvdrfhrnf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

266

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'bmom Ak'omoemawmfonf wpfOD;wpfa,mufydkif r[kwfyg? wpfoif;wpfzGJUydkif r[kwfyg?


wpf*dkPf;ydkif

r[kwfyg?

Ak'jrwfpGmtm;

SiftmeEmrax&fjrwfBuD;u

]]&[ef;oHCmESifh

pyfvsOf;

wpfpHkwpf&mudkrQ >rufMum;awmfrrl&ao;orQ umvywfvHk; y&dedAmef pH0ifawmfrlvdrfhrnf r[kwf[k


atmufarhrdaomaMumifh

oufomcGifh

&ygawmhonf

tSifbk&m;}}[k

avQmufxm;onfh

tcgwGif

jrwfpGmbk&m;ocifu odkU rdefYMum; awmfrlonfudk r[my&dedAmeokwfwGif awGUSd&ygonf bk&m;/


]]tmeEm... &[ef;oHCmonf ighxHrS tb,ft&mudkrsm; arQmfvifhaeao;oenf;? tmeEm igonf
twGif;tjyif rxm;bJ w&m;udk a[mcJhNyD;NyD? tmeEm wxm*wum; w&m; q&mpm; csefxm;aom
vQdKU0Sufcsuf rSdacs}}
]]tmeEm...

&[ef;oHCmudk

igomvQif

odrf;,lxm;tHh[lvnf;aumif;?

&[ef;oHCmonf

ighudkomvQif tm;udk;jcif; Sdaeap[lvnf;aumif; vdkvm;jcif;Sdaom olonfomvQif &[ef;oHCmESifh


pyfvsOf; >rufqdk&m\? tmeEm... wxm*wrlum; xdkodkU r[kwfay? tmeEm xdkodkU vdkvm;jcif;rSdaom
wxm*wonf &[ef;oHCmESifh pyfvsOf; wpfpHkwpf&m rSmxm;csufudk tb,frSm >rufMum;awmhtHhenf;}}
taxmuftxm;t& Ak'jrwfpGmonf rdrdomoemawmfudk rnfoltm;rQ rtyfESif;cJhaMumif;
odSd&ygonf? xdkUaMumifh Ak'bmom omoemawmfonf wpfOD;wpfa,muf wpfoif;wpfzGJU wpf*dkPf;ydkif
r[kwfbJ Ak'udk Munfdkav;pm;ol tm;vHk;ESifh oufqdkifaMumif; xifSm;ygonf bk&m;/
xdkUaMumifh ,ck wynfhawmfwdkU &ifqdkif&rnfh udponf Ak'jrwfpGm\ "ra&;&mudp jzpfaomaMumifh
tvGef 0efav;vSygonf? Ak'jrwfpGm y&dedAmefyawmfrlNyD;aemuf wynfhom0ursm;twGif; *dkPf;trsdK;rsdK;
uGJjym; t,ltqa&;&m uGJvGJvmMuonfrSm ,aeUwdkif jzpfygawmhonf bk&m;? Ak'udk Munfdkol
tcsif;csif; udk,fhtjrifESifhudk,f aecJhMuygonf? ,ckaomf apm'ursm;ESifh &ifqdkif&awmhrnf jzpfaomaMumifh
0denf;"dk&fcHkHk;tzGJU0if q&mawmfBuD;rsm; tjynfhtpHk odoifhonf[k ,lqygaomaMumifh wynfhawmfrsm;tm;
jynfhpHkpGm avQmufxm; cGifhyawmfrlyg&ef dkaoav;pm;pGm cGifhyefMum;tyfygonf bk&m;/
EdkifiHawmf oHCr[mem,u q&mawmfbk&m;BuD;rsm;ESifh awGUqHkpOfuyifvQif wynfhawmfrsm;\
orm'd|dokawoetzGJUESifh

ywfouf

jzpf&yftrSefudk

tao;pdyf

wifjy

avQmufxm;cJhNyD;ygNyD?

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\ pdwfwGif oHo,uif;Sif;oGm;ap&ef &nfoef avQmufxm;cJhjcif; jzpfygonf?


onfhxufydk

Sif;ap&eftwGufvnf;

vufSd

orm'd|dokawoetzGJU\

tajctaeoabmxm;

ponfwdkUudk azmfjyvsuf pmwrf;avQmufvTmudk EdkifiHawmfoHCr[mem,utzGJU A[dkXmecsKyfodkU (16-381) aeUpGJjzifh wifoGif; atmufygtwdkif; avQmufxm;cJhygonf bk&m;/
rSwfcsuf/

/ apm'em (21)csufESifh rywfouf EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJUodkU ay;ydkUaom

pmudkHk;awmfu zwfMum;cGifh ryyg/


txufazmfjyyg pmwrf;wGif wynfhawmfrsm; wifjyavQmufxm;csufrsm;rSm dk;om;jzLpifpGm
avQmufxm;onfh tcsufrsm; jzpfygonf bk&m;? wynfhawmfrsm;\ cH,lcsufESifh oabmxm;tppftrSefrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

267

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfMuygonf bk&m;? wynfhawmfwdkU w&m;SmonfrSm "r-t"r tjiif;yGm;&eftwGuf r[kwfyg bk&m;?


'kuNidrf;at;a&;twGufom

w&m;SmMujcif;

jzpfygonf[l

avQmufxm;cJhonfrSm

dk;om;pGm

avQmufxm;cJhjcif; jzpfygonf bk&m;? ]]at;apvdkvdkU w&m;em? ylZmpESifhawGU}}[laom tjzpfrsdK;udk


wynfhawmfrsm;

vHk;0rvdkvm;onfrSm

trSefwu,fyif

jzpfygonf

bk&m;?

]]w&m;rSmrdvQif

taumif;om;}}[laom oabmxm;rsdK;vnf; Ak'bmom0ifrsm;twGif; jyefUyGm;roGm;apvdkyg bk&m;?


Ak'bmom0if tcsif;csif; Ak'udk Munfdkoltcsif;csif; ]]vdk-jznfh ydk-zwf}} oabmxm; BuD;BuD;xm;
ndEdIif;vdkufvQif

at;Nidrf;

a[majymcsufrsm;wGif
ygSdygvQif

NyD;ajyoGm;vdrfhrnf[lvnf;aumif;

r[mem,u

wynfhawmfwdkU

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;u

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;u

arwm&yfcH

rESpfoufaom

qdkqHk;ronfudk

cH,lusifhoHk;csuf
tcsuftvufrsm;

em,ljcif;tm;jzifh

at;Nidrf;

NyD;ajyoGm;rnf[lvnf;aumif; dk;om;pGmyif ,HkMunfcJhygonf bk&m;/


odkU&mwGif wynfhawmfrsm; ,HkMunfarQmfvifhonfhtwdkif; vufawGUwGifjzpfrvmcJhyg? wynfhawmfwdkU
rarQmfvifhonfh

wynfhawmfrsm;

rvkyfvdkonfh

EdkifiHawmf

oD;jcm;0denf;"dk&fcHkHk;odkU

twifcH&NyD;

jyefvSefacsy&rnfh tqifhodkU a&mufvmcJh&ygonf bk&m;/


xdkUaMumifh-
bk&m;vlUb? rkedEvsuf? rdef;ra,mufsm;? vlUpum;jzifh? rMum;pawmif;? rqdkaumif;udk?
taMumif;aqmifaoG;? qdkwHkao;Sifh? qdka&;Sdu? qdktyfvS\? qdkprsm;vsm;? xm;yacsrd?
igh0efSdcJh-
[l

tif;0acwf

a&mufvmom

pmqdkawmf

avQmufxm;&ygonf

wynfhawmfrsm;wGif

wm0efraus

Sifr[m&|om&
bk&m;?

jzpf&ygawmhrnf?

rdefUMum;pyfqdkouJhodkUyif

qdkoifhqdk&mudk
odkU

qdkcGifhqdk&m

ravQmufxm;jyefvQifvnf;

wm0efraus

jzpfrnfhwmaMumifhom

avQmufxm;&jcif; jzpfygonf bk&m;? q&mawmfBuD;rsm;tm; rdkrao rav;rpm; r[kwfyg bk&m;?


yif;,acwf pmayynmSifBuD;jzpfaom tbd"mef#Dumusrf;y q&mBuD; pwk&*FAvtrwfBuD;u ql;wGif;ypf
q&mawmfbk&m;BuD;tm; tbd"rma&;&mESifh ywfouf ykpm ar; avQmuf&m]]aTb0g;awmfatmuf? uRef\avQmufjzifh? ravQmuf0Hh0Hh? avQmuf0Hh0HhESifh?
GHUaMumufvsufyif? pufaTpifudk? xdyfjyifyef;ES,f? qifpHy,fvsuf}}
[laom xHk;udk ESvHk;rl wynfhawmfwdkUrSm q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\ ynm*kPf oDv*kPf
orm"d*kPfwdkUudk tvGefav;pm;vSojzifh ravQmuf0Hh0Hhjzifh avQmufxm;&jcif; jzpfygonf tSifbk&m;?
raMumufGHUaompdwf ,SOfydifvdkaompdwfjzifh avQmufxm;jcif;rsdK; r[kwfaMumif;udk dk;om;pGm wifjy
avQmufxm;tyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

268

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


SifOu|0g'qdkonfESifh ywfouf

SifOu|0g'qdkonfudk wu,fyif rMum;zl;MuaomaMumifh wynfhawmfwdkU dk;om;pGm jiif;y,fjcif;


jzpfygonf bk&m;? trSefwu,fvnf; q&mawmfBuD; SifOu|onf wynfhawmfwdkUtm; edum,frsm;wGif
vmSdonfh Ak'\ "ra'oemrsm;udkom a[mMum;cJhygonf? wrif wDxGif topftqef; bmw&m;udkrQ
ra[mMum;cJhyg bk&m;? SifOu| a[mMum;onfh Ak'\ "ra'oemrsm;udkom ]]SifOu|0g'}}[k
trnfwyfrnfqdkvQif jrefrmEdkifiHwGif "ruxduaygif;pHk a[maom w&m;rsm;ESifh 0dyem*dkPf; rsdK;pHkwdkUu
rdrdwdkU\ tjrifESifh rdrdwdkUa[m ajymaeonfh w&m;rsm;udkvnf; xdk"ruxdursm; xdk0dyem*dkPf;0if
&[ef;awmfrsm;\ bGJUtrnfESifh *dkPf;trnfrsm; wGJzuf OD;Z#dv0g' OD;Pd&0g' r[mpnf0g'
pGef;vGef;0g' rdk;nif;0g' Ppm*D0g' ponftm;jzifh trnfwyfqif&ygvdrfhrnf bk&m;? odkUqdkvQif
jrefrmEdkifiHSd Ak'bmomavmuwGif 0g'aygif; &mESifhaxmifESifhcsD ay:aygufaeNyD[k qdk&ygvdrfhrnf?
]]SifOu|0g'}} udk "r-t"r pdppfvQif tjcm; q&mawmfrsm;\ w&m;rsm;ESifh 0dyem*dkPf;rsdK;pHkwdkU\
w&m;rsm;udkvnf; "r-t"r[k pdppf&ygvdrfhrnf? odkUqdkvQif omoema&; tajctaerSm wpfrsdK;wpfzHk
ajymif;vJoGm;Edkifygonf bk&m;/

orm'd|dokawoe0g'
,ckwpfzef EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu orm'd|dokawoetzGJUcsKyf Ou|BuD;xHodkU (195-81)

aeUpGJjzifh

ay;ydkUonfh

pmtrSwf

208^3^om-r[ewGif

]]orm'd|dokawoe0g'}}[laom

toHk;tEIef;udk wynfhawmfwdkU twdtvif; jiif;qdkygonf? oD;jcm; topftqef; r[kwfaomaMumifh


jzpfygonf bk&m;? 0g'qdkonfrSm yk*dKvfwpfOD; wpfa,mufu rdrdbmom wDxGif topftqef;wpfck
jzpfonfh

t,ltqa&;&mwpfck

(0g)

wDxGifzefwD;onfh

t,ltqopfwpf&yf[k

wynfhawmfwdkU

oabmayguf em;vnfygonf bk&m;? orm'd|dokawoetzGJUwGif t,ltqa&;&m oabmxm;cH,lcsuf


(12) csuf Sdygonf bk&m;? xdkcH,lcsuf (12)csufonfvnf; wynfhawmfrsm;u topftqef;tjzpf
wDxGifzefwD;xm;csufrsm; r[kwfyg bk&m;? Ak'\ "ra'oem awmfrsm;udk avhvm;usifhoHk; &Sdaom
Ak'0g'tESpfom&rsm;udk aumufEkwfNyD; wynfhawmfwdkU\ cH,lcsuftjzpf jyXmef;xm;jcif;om jzpfygonf
bk&m;? 0g'wpfcktjzpf zefwD;xm;jcif; r[kwfyg bk&m;/
orm'd|dokawoeqdkonfrSm

tjrifrSef&Sda&;twGuf

avhvmSmazGrnf[laom

t"dym,fudk

wynfhawmfrsm; &nfTef;xm;ygonf bk&m;? rnfonfhudptwGuf tjrifrSef &ap&ef vdktyfygoenf;?


'kuNidrf;at;a&;udk

ydkUaqmifEdkifonfh

tusifhvrf;pOftwGufom

tjrifrSef

&Sd&ef

vdktyfygonf?

tjrifrrSefvQif tusifhvrf;pOfvnf; rSefuefEdkifrnf r[kwfyg bk&m;? tusifhvrf;pOf rrSefuefvQif


Ak'tvdkawmfus 'kuNidrf;at;a&;ESifh uif;a0; ab;odkUom acsmfxGufoGm;ygrnf bk&m;? Ak'avmif;vsm
od'wonf Oka0vawmwGif (6)ESpfwmywfvHk; 'ku&p&d,mtusifhrSm;BuD;udk raoHk tajctaexd

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

269

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSm;,Gif;pGm usifhoHk;rdcJhonfrSm rSefuefaom tjrifjzpfonfh ]]t&d,mynm}} udk r&SdcJhaomaMumifh


jzpfonf[k rZdredum,f jrefrmjyef r[moD[em'okwf pmrsufESm (122) wGif awGUjrifzwfI&ygonf
bk&m;? xdkUaMumifh tjrifrSef &Sda&;udk taxmuftulyonfh ormouFy jzpfEdkif&eftwGuf wynfhawmfwdkU
avhvmMu&ygrnf? SmazGMu&ygrnf? qnf;yl;Mu&ygrnf bk&m;? Ak'0g'ESifh ywfoufaom pmayrsdK;pHkudk
zwfIMu&ygrnf? rdrdwdkU SmazG&SdorQ avhvm&SdorQ zwfI&SdorQ "rrdwfaqGtcsif;csif; pka0;
wifjyMu&ygrnf?
vrf;pOftwdkif;

aqG;aEG;Mu&ygrnf?

a0zefoHk;oyfMu&ygrnf?

qef;ppfoHk;oyfMu&ygrnf?

&SdorQ

0dbZ0g'D

Ak'0g'

jzpfawmfrlaom

tESpfom&rsm;udk

Ak'\

vufawGUvdkufem

usifhoHk;Mu&ygrnf? 'kuNidrf;at;a&;rSefvQif vufcHMu&efom jzpfygonf bk&m;? odkU wynfhawmfwdkU


cH,lqHk;jzwf udk,fwdkifvnf; vufawGU vkyfudkifMuygonf usifhoHk;Muygonf bk&m;/
wynfhawmfwdkUonf
usrf;yq&mawmf

orm'd|dtjrifrSef

toD;oD;wdkU\

&Sda&;twGufom

t"dutm;jzifh

jrefrmEdkifiHSd

usrf;pmtrsdK;rsdK;udkvnf;aumif;

vlynmSdrsm;

a&;om;onfh

usrf;pmtrsdK;rsdK;udk vnf;aumif; zwfIavhvmMuygonf? xdkUjyif taemufwdkif; ygVdynmSifrsm; tdEd,


oD[dkVf ygVdynmSifrsm; Ak'usrf;pm ynmSifrsm; a&;om;ypkonfh Ak'0g'qdkif&m usrf;pmtrsdK;rsdK;
okawoepmwrf;

trsdK;rsdK;udkvnf;

zwfIavhvm

Muygonf?

yd#uwfjrefrmjyefusrf;rsm;udkvnf;

zwfIavhvmMuygonf? urmYordkif; tdEd,EdkifiHordkif; omoemhordkif;vrf;aMumif; oH*g,emwifyHkrsm;


pifydif o*Fg,emwifyGJrsm; tdEd,'ersm;ESifh tdEd,pmayordkif; ponfwdkUudkvnf; avhvmMuygonf
bk&m;/
odkU avhvmqnf;yl;&m ]]auorkwdokwef}} wGif yg0ifaom tcsuf (10)csufjzifh abmifcwfNyD;
Ak' jrwfpGm\ tew y#dporkyg'wdkUudk tajccHxm; avhvmMuygonf bk&m;? &SdorQ "romupmyGJrsm;
usif;y wifjyNyD; a0zefaqG;aEG;Muygonf bk&m;? rSif;vif;onfh tcsuftvufrsm; oHo,jzpfonfh
tcsuftvufrsm; t,ltqa&;&mESifh ywfoufonfh oabmw&m;rsm; ponfwdkUudk q&mawmfbk&m;BuD;
tSifOu|tm;

ar;jref;avQmufxm;Muygonf

w&m;a'oemrsm;udkvnf;

emMum;Muygonf?

bk&m;?

q&mawmfbk&m;BuD;\

&SdorQ

Sif;vif;csufrsm;

wifjyaqG;aEG;

wynfhawmfwdkU\

'kuNidrf;at;a&;twGuf vufawGUtoHk;csMuygonf? vdkufemusifhoHk;Muygonf bk&m;? Ak'jrwfpGm\


"r*kPfawmfrsm;ESifh nDGwfonfh w&m;awmfrsm;udk vufawGU usifhoHk;Muygonf bk&m;? eD;pyfonfh
"rrdwfaqGrsm;udkvnf; vufqifhurf;cJhygonf? tvHk;pHk 'kurNidrf;at;onfhwdkifatmif at;Nidrf;EdkiforQ
at;Nidrf;EdkifMuygap...

[laom

oefUpifonfh

apwemjzifh

'kuNidrf;at;ap&ef

t"duxm;

vufqifhurf;jcif; jzpfygonf bk&m;/


wynfhawmfrsm;

odkU

vufawGUusifhoHk;jcif;

vufqifhurf;jcif;wdkUrSm

0g'opfwpf&yfudk

xlaxmif topftqef; wDxGifyvkyfjcif; r[kwfyg? Ak'0g' tESpfom&abmiftwGif;wGif yvkyfjcif;om


jzpfygonf? auorkwdokwefvm Ak'jrwfpGm\ Mo0g'a'oemESifh tnDom vdkufemaqmifGufjcif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

270

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfygonf bk&m;? Ak'0g'udk avhvm oabmaygufavav Ak'jrwfpGmudk Munfdkavav jzpfygonf


bk&m;? Ak'omoemawmf jyefUyGm;apvdkonfh apwemvrf; ay:aygufavav jzpfygonf bk&m;/
apwemjzifhom wynfhawmfrsm;onf Ak'\ "ra'oemawmfrsm;udk jzefUjzL;cJhMuygonf bk&m;/
odkU

orm'd|d

tjrifrSef&a&;twGuf

Ak'0g'qdkif&m

usrf;pmrsm;udk

bufpHkaxmifhpHkjzifh

avhvmSmrSD;jcif; okawoeyjcif; "romupmyjcif; jzefUjzL;jcif; ponfwdkU vkyfudkifaqmifGufonfudk


]]orm'd|dokawoe0g'}}[k

trnfwyfqif

pGJcsufwifjcif;onf

wynfhawmfwdkU

taejzifh

trsdK;rsdK;awG;xifp&m oHo,0ifvmp&mrsm; jzpfvmygonf bk&m;/


jrefrmEdkifiH Ak'bmomESifh ywfouf &[ef;awmfrsm;wGif rlv*dkPf;trsdK;rsdK; uGJjym;cJhonfhtjyif
,ck wl&mpkpnf;vdkufonfh tcgwGifyif *dkPf;BuD; (9) *dkPf; usefSdaeygao;onf? ,ck vufSd
0dyem*dkPf;rsdK;pHkESifh

bmoma&;tzGJUtpnf;rsdK;pHkyg

xnfhaygif;vdkufvQif

*dkPf;tzGJUtpnf;

rsm;pGm

Sdaeygao;onf? xdkodkU &[ef;*dkPf;rsm; 0dyem*dkPf;rsm;ESifh bmoma&;tzGJUtpnf;rsm;pGmwdkUonf


Ak'jrwfpGm\ "ra'oemrsm; tay:wGif rdrdwdkU Ijrifrdonfh oabmaygufrdonfh tjrifjzifh Munfh
a[majymjzefUjzL;aeMuygonf bk&m;? t"du &nfG,fcsufrSm Ak'jrwfpGm\ omoemawmfwnfwhH
cdkifjrJ&efESifh

jyefUyGm;&efom

jzpfygonf

bk&m;?

xdkomoemytzGJUtpnf;rsm;wGif

wynfhawmfrsm;

orm'd|dokawoetzGJUonfvnf; tzGJUwpfzGJUtaejzifh yg0ifaeygonf bk&m;/

"rt"r tjiif;yGm;rI
uJhodkUaom

tajctaersdK;wGif

orm'd|dokawoetzGJUonf

rnfolESifhrQ

"r

t"r

tjiif;ryGm;vdkyg? rlvuyifvQif rdrdwdkU Nidrf;at;a&;twGufom w&m;SmrSD;avhvmcJhjcif; jzpfygonf bk&m;?


vlom;"rrdwfaqGrsm; pkaygif;xm;aom tzGJUtpnf;jzpfojzifh zGJUpnf;yHk tajccHOya'u ay;tyfxm;aom
tcGifhta&;t& vGwfvyfpGm avhvmSmrSD;jcif;om jzpfygonf bk&m;? auorkwdokwefvm Ak'jrwfpGm\
a'oemrdefUrSmcsufrsm;onf

Ak'bmom0ifwdkUtm;

tvGefw&m

w&m;rQwonfh

vGwfvyfcGifhudk

ay;xm;ygonf bk&m;? tcGifhta&;rsdK;udk tjcm;rnfonfh bmomwGifrS ay;xm;onfudk rawGU&yg


bk&m;/
Ak'\0g'onf 0dbZ0g' jzpfonf? Ak'jrwfpGmonf 0dbZ0g'D jzpfawmfrlonf [laomtcsufudk
0denf; "dk&fq&mawmf tSifjrwfrsm;vnf; twnfyvufcHNyD; jzpfawmfrlygonf? 0dbZ0g'D jzpfawmfrlaom
Ak'\ wynfhom0ursm; jzpfMuonfh wynfhawmfwdkUonf orm'd|d tjrifrSef&Sda&;wGif taxmuftul
jzpf&eftwGufom (0g) 'kuNidrf;a&;twGufom avhvmSmrSD; a0zefqef;ppfNyD; vufcHusifhoHk;MuonfrSm
tjypfrSday[l dk;om;pGmyif ,HkMunfMuygonf bk&m;? AvhvmSmrSD;jcif; a0zefqef;ppfjcif;wdkUonf
Ak'jrwfpGm\ Mo0g'awmfESifh tnDom jzpfonf[k cH,lMuygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

271

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a0zefqef;ppfjcif;ESifh

tjypfSmjcif;wdkUrSm

em;vnfoabmaygufMuygonf
wifjyjcif;

aqG;aEG;jcif;

bk&m;?

tvGefjcm;em;aMumif;udkvnf;

rdrdbmom0iftcsif;csif;

ar;jref;jcif;

ajzMum;jcif;wdkUudk

wynfhawmfrsm;

"rokawoD

rdwfaqGtcsif;csif;

'kuNidrf;at;a&;twGuf

dk;om;pGm

vkyfaqmifoifhonf[k ,lqygonf bk&m;? 0g'E& bmomjcm;wdkUu Ak'ESifh Ak'0g' "ra'oemrsm;udk


xdyg;vmonfh tcgrsdK;wGif acsy,SOfydifjcif;rSm wpfcef;wpfu@ jzpfygonf bk&m;/
wynfhawmfrsm;

orm'd|dokawoe

"rrdwfaqGrsm;onf

vl'g,um

'g,dumrrsm;om

jzpfMuaomaMumifh avmu0wft& om;orD; r,m; ZeD; polwdkU\ pm;0wfaea&; zlvHk&eftwGuf


ory"mef w&m;av;yg;ESifhtnD pD;yGm;Opm SmazGMu&ygonf? omoemh0efxrf;rsm; r[kwfMuaomaMumifh
tcsdefjynfh "ra&;&mrsm;udk avhvmEdkifjcif; rSdMuyg? ]]aq;wpftdk;uRrf;-uGrf;wpf&mnuf}} qdkovdk
&oavmuf

tcsdefwdkuav;udk

t&trd,l

avhvmMu&ygonf

bk&m;?

&[ef;awmfrsm;uJhodkU

pmayy&d,wdudk tajccHrSp roif,lcJhzl;aomaMumifh &SdorQ tcsdefuav;rsm;udk tusdK;Sdatmif


toHk;cs&ygonf bk&m;/
wynfhawmfwdkUrSm

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;ESifh

apm'utSifjrwfrsm;uJhodkU

yd#uwftwGuf

tajccHjzpfaom o'gBuD; lyod'd Amvm0wm& Esmo o'gi,f q,fhav;apmif o'eDwd (okwrmvm?


"mwkrmvm? y'rmvm) tbd"mef tvuFm qef;usrf; ponfwdkUudk roif,lcJhzl;yg? yk'fppf kyfppf
o'gppf ofaumuf enf;av;q,f oH0Pem Oypmq,fyg; ponfwdkUudkvnf; qdk;dk;ESifhwuG
roifMum;cJhzl;yg? ed,HSpfusrf;ESifh pHausmif;ed,H ponfwdkUudkvnf; rusufrSwfcJhzl;yg? twuf txGuf
pk'f apm'em aewdenf; ponfwdkUjzifh t|uxm usrf;rsm;udkvnf; rwuf,lcJhzl;yg? o*[f #Dumausmf
y&rw0dedp, emrlyy&dap' tbd"rm0wm& rPdom&rLom #Dumusrf;rsm;udkvnf; rusufcJhzl;yg?
0Dxdvufdk;vnf; rqdkcJhzl;yg? bHkyk*dKvf pdwf& qdkonfudkvnf; okyfrcGJcJhzl;yg? rmwdum "mwkuxm
n0gt&aumufrsm;

,rdkufq,fusrf;t&

aumufrsm;udkvnf;

rvdkufcJh&zl;yg?

y|mef;t&aumuf

awmifrdUenf; ppfudkif;awmifdk;enf; y|mef;odyHenf; rpdk;&drfenf; ponfwdkUudkvnf; ravhusufcJhzl;yg?


a'Grmwdum (bduKESifh bduKeDygwdarmuf)? ck'odum rlvodum[laom 0denf;i,fav;apmifygVd
ucFg0dw&PDt|uxm? 0ZD&Ak'd#Dum paom 0denf;usrf;rsm;udkvnf; ygVdbmomjzifh ravhvmcJhzl;yg?
usrf;BuD;azmufenf;jzifh ygVdawmf edum,fBuD;rsm;udkvnf; razmufcJhzl;yg bk&m;/
xdkUaMumifh

wynfhawmfwdkUrSm

okyfouef

t&aumufrsm;xuf

oabmaygufa&;udkom

t"duxm; avhvmMu&ygonf bk&m;? yd#uwfjrefrmjyefrsm;? jrefrmbmomjzifh a&;om;xm;onfh


usrf;pmrsm;ESifh

t*Fvdyfbmomjzifh

avhvmxm;onfh

usrf;pmrsm;udkom

tm;udk;tm;xm;y

avhvmvdkufpm;Mu&ygonf bk&m;? xdkUaMumifh wynfhawmfwdkUrSm pmayy&d,wd rwwfuRrf;aMumif;


dk;om;pGm avQmufxm;cJhjcif; jzpfygonf bk&m;? tjiif;yGm;&eftwGuf w&m;Smjcif; r[kwfaomaMumifh "rt"rudpwGif pk'dwu rvkyfvdkjcif; jzpfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

272

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkU&mwGif EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu (19-5-81)&uf aeUpGJjzifh trdefUpm xkwfqifh


pk'dwuvkyf&rnf[k

TefMum;vmygaomaMumifh

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\

trdefUawmfudk

wynfhawmfwdkUrSm

tvGefav;pm;

EdkifiHawmfoHCr[mem,u

vGefqef0Hhjcif;iSm

rwwfpGrf;Edkifygojzifh

apm'uwifvTm\ apm'emudk wwfpGrf;orQaom tao;trTm;Pfuav;jzifh aom"emy&ygawmhrnfh


tajcodkU a&muf&SdcJh&ygawmhonf bk&m;? odkU aom"emy&mwGif(1)

EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fcHkHk;tzGJU0if q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\ oDv*kPf? orm"d*kPf?


odum*kPfwdkUudk av;pm;jcif;

(2)

bk&m;rsufESmawmfudkom axmufxm;rnf[laom pum;udk trSefwu,f ,HkMunfjcif;

(3)

trIppfyk*dKvf\ t*Fg (5)csufESifh jynfhpHkonf[k ,HkMunfjcif;

(4)

ynmSd 0denf;"dk&f\t*Fg (5)yg;ESifh jynfhpHkonf[k ,HkMunfjcif;

(5)

t"dukPf; Nidrf;at;rI vdkufem&ef t*Fg (5)wefESifh trSefjynfhpHk vdrfhrnf[k pdwfcs


,HkMunfjcif; wdkUaMumifh-

bk&m;wynfhawmfwdkUonfvnf;

Ak'jrwfpGm\

wynfhom;tppfjzpfawmfrlaom

aus;Zl;Sif

q&mawmf bk&m;BuD; SifOu|\ wynfhrsm;yDopGm(1)

Ak'jrwfpGm\ rsufESmawmfwpfckwnf;udkom axmufxm;-

(2)

trsuftmCmwpdwf vHk;0 rzufbJ oefUpifpGm-

(3)

trSefpum;udkom obm0,kwd tm*r,kwdwdkUjzifh dk;om;pGm aom"emyygawmhrnf


tSifoljrwfwdkU bk&m;/

txl;avQmufxm;csuf
odkU aom"emy&m yk*v"d|mef rzufbJ "r"d|mefoufoufjzifhom aom"emy&mwGif
ykwfcwfxdyg;&ef vHk;0r&nfG,fdk; trSefyg yGJudk pum;&nfvkyGJuJhodkU pum;Edkif pum;ydifppfyGJ[kvnf;
wynfhawmfrsm; r,lqyg? ]]olwyg;udk atmifEdkifvdkaom olonf rdrdtm; olwyg; tEdkifcH&\? olwyg;udk
qJa&;wwfaom olonfvnf; rdrdtm; olwyg; qJa&;jcif;udk cH&\? olwyg;udk csKyfcs,fwwfaom
olonf rdrdtm; olwyg;\ csKyfcs,fjcif;udk cH&\}}[laom o*gxm0*oH,kwfygVdawmf auovoH,kwf
pmrsufESm (5)? 'kwd, o*Fgrokwf pmrsufESm (81)wGif ygSdaom Ak'jrwfpGm\ Mo0g'udk ,HkMunfygojzifh
wynfhawmfrsm; tEdkif&,l&ef[laom &nfG,fcsuf vHk;0rygSdyg bk&m;? Ak'\ "rppf "rrSef azmfxkwfa&;
yGJobif[kom

&nfG,fygonf

bk&m;?

trSef"rqdkonfrSm

trsm;vufcHonf

tenf;i,frQom

vufcHonfESifh roufqdkifyg? trSef"ronf trSef"romjzpf acszsuf &paumif;aom t&mr[kwf[k


wynfhawmfrsm; cH,lygonf bk&m;? wynfhawmfrsm;\ Ak'jrwfpGmonf trsm;ESifhqefYusifonfh trSef"r
tewudk azmfxkwfvrf;Tefonfh yk*dKvfxl; yk*dKvfjrwfBuD; jzpfawmfrlygonf bk&m;? Ak'jrwfpGm\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

273

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wynfhom;ajr;rsm; jzpfMuonfh wynfhawmfrsm;onf Ak'jrwfpGm\ rsufESmawmfwpfckwnf;udkom (0g)


trSef"r wpfckwnf;udkomaxmufxm; avQmufxm;wifjy avQmufxm;rnf jzpfygaMumif;ESifh oDv0E
odumumr yd#uw,yg&*l jzpfawmfrlMuonfh q&mawmf tSifoljrwfwdkUtm; twd*g&0 apwemtrSef
aSUoGm;jzifh avQmufxm;tyfygonf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwftaygif;wdkU bk&m;/
q&mawmf tSifoljrwftaygif;wdkU\ ajcawmftpHkudk OD;cdkufvsuf-

apm'em 21-csufESifh roufqdkif


ed'gef;aom"emudk zwfMum;cGifhry
orm'd|dokawoe tzGJUcsKyfrS ]]apm'u yk*dKvfwdkU\ ed'gef;udk aom"emycsufyg bk&m;}}[k
acgif;pD;wyf vufEdSyfpufpmrl 9-rsufESmwdwdyg&Sdae&m pGJcsuf (21)csufESifh rnfodkYrQ roufqdkif
Hk;awmfu zwfMum; wifoGif;cGifh ryaMumif; atmufygtwdkif; rdefUMum;onf/
obmywd

-'DrSm

apm'uyk*dKvfwdkU\

ed'gef;udk

aom"emycsufyg

bk&m;qdkNyD;

aSUzwf&rJh

udp&Sdaew,f? tJ'Dzwf&zdkU[mvnf;bJ q&mawmfwdkU wpfaeUu 'DHk;awmf&JU &yfwnfcsufudk


zwfMum;xm;NyD;

jzpfw,f?

apm'uq&mawmfrsm;

wifxm;wJhtwdkif;

21-csufudkom

jyefNyD;aom"emyg (acsyyg) vdkU ajymxm;w,f? tck'DrSm apm'uyk*dKvfawG&JU ed'gef;udk


aom"emyp&m rvdkygbl;? olwdkU apm'emxm;wJh 21-csufudkomvQif aom"emcGifhSdygw,f?
aom"emzdkU vdkygw,f? 'gaMumifh apm'uyk*dKvfwdkU\ ed'gef;udk aom"emycsufygqdkwJh
pum;awGtm;vHk;udk

'DrSmwifoGif;zdkU&m

q&mawmfwdkU

vufrcHbl;?

rqdkifwJhtwGuf

vufrcHbl;? tu,fwEK qdkifvdkUSd&if bkef;BuD;wdkU cGifhyrSmyg? [dku apm'emxm;wm


(21)csuf apm'emxm;w,f? ed'gef;udk aom"emyzdkUrvdkbl;? ed'gef;u olwdkU apm'emxm;wm
r[kwfbl;/
OD;jrifhaqG

-rSefyg obmywdq&mawmfBuD; rdefUMum;wJhtwdkif; 21-csufxJuyJ aom"emygr,f bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

274

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf(1)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf (1)apm'emvTmudk aom"emycsufvTmyg bk&m;/


apm'u&[ef;awmfrsm;\ apm'em trSwf(1)wGif ]]bmomonf bdef;ESifh wlonf}}[laom
apm'emudk atmufygtwdkif; aom"emytyfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'u&[ef;awmfrsm;onf

bmom[laom

a0g[m&ESifh

omoem[laom

a0g[m&wdkU\

t"dyg,fudk ruGJjym;MuaomaMumifhom pum;&yftwGuf qwfqwfcg emusnf;jcif; jzpfMu[ef


wlygonf bk&m;? trSefrSm jrefrma0g[m&wGif Ak'0g'ESifh ywfouf ,cifu bmom[laom toHk;tEIef;
r&SdcJhyg? omoem[lom oHk;avhoHk;x &SdcJhygonf/ ukef;abmifacwf bBuD;awmfrif;vufxufwGif
c&pf,mefomoemy q&ma'gufwm*syfqif a&mufSdvmNyD;aemuf

(Religion)udk

bmom[k t"dyg,fjyef&mrS

pwif Ak'[laom yk'fESifh wGJzufNyD; Ak'bmom[laom toHk;tEIef; ay:aygufvmcJhjcif; jzpfygonf bk&m;/


bmom[laom a0g[m&\ rl&if;t"dyg,frSm ajymqdkoHk;EIef;aom bmompum; "avhxHk;pH[lom
t"dyg,f&ygonf? ,cktcgwGif t,l0g' udk;uG,frI[laom t"dyg,fwdkUjzifh oHk;EIef;aeMuygonf bk&m;/
bmom[lonf
od&Sd&ygonf? xdk
systems

offaith

(Religion)
and

(Religion)

yifjzpfygonf? pum;udk apm'u q&mawmfrsm; azmfjycsuft&

udk teuft"dyg,f zGifhqdkcJhaomf

worship)

(Religion means one of the prevalent

[k t"dym,f &ygonf bk&m;[k ,HkMunfjcif; Sdcdk;udk;uG,fjcif;

xHk;wrf;pOfvmonfomvQif bmomjzpfygonf bk&m;/


bmom[laom a0g[m&wGif zefqif;Sif xm0&bk&m;ocifudk ,HkMunfjcif; xm0&bk&m;\
wefcdk;jym#dumudk

,HkMunfjcif;

udk;uG,f0wfyjcif;[laom

t"dym,frsm;

yg0ifaeygonf/

xdkUjyif

urmYynmSifwdkUuvnf; ]]bmom}}\ t"dym,fudk odkUzGifhqdkMuygonf/


(1)

pdefUaomrwfpftufuGDeuf\ tvdk xm0&bk&m;\ tvdkqEawmftwdkif; if;\trIawmfudk ausyGefatmif xrf;Gufjcif; (0g)


xm0&\ *kPfawmf aus;Zl;awmfudk atmufarhqifjcifjcif;onf ]]bmom}}rnf\/

(2)

qm*RefqDvD\ tvdk rsufjrifurmavmutwGif;

xifSm;Sd

Sdcdk;xdkuf?

dkaoxdkuf

ylaZmfxdkuf

zl;ajrmfuefawmhxdkufaom t&m[lorQudk Sdcdk;ylaZmfjcif; csD;rGrf;xdkuf axmyemxdkufaom


t&mwdkUudk csD;rGrf;axmyemyjcif;onf ]]bmom}}rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

275

tpodkU
(3)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


z&uf'&pf[m&pfqH\ tvdk -
o0dnmPu- t0dnmPu (0g) oufSdoufrJh urmavmu"mwfudk pDpOfay;aeaom
(0g) vTrf;rdk;BuD;pdk; tkyfcsKyfaeaom (0g) urm\ aumif;rI qdk;rI wufrI usrI
[lorQwdkUudk pDrHaeaom wefcdk;yg0gonf SdcJh\/ if;udk dkaoudkif;dIif;jcif;onf
]]bmom}} rnf\/

(4)

qDqDdk\tvdk teEwefcdk;awmfSif

urmavmu\

zefqif;Sifjzpfaom

xm0&bk&m;udk

MunfdkdkaovSpGm Sdcdk;ylaZmfjcif; cpm;qnf;urf;jcif;onf omvQif ]]bmom}}rnf\/


(5)

*sdrf;'fum'f\tvdk -
IyfaxG;rsm;jym;vSaom avmurIwm0ef0w&m;awG rsm;ajrmifvSapumrl xm0&bk&m;\
*kPfawmfaus;Zl;awmfwdkUudk

arhavsmhjcif;r&SdbJ

tjrJwap

w-o

atmufarhvsuf

csD;usL;axmyem yjcif;onfomvQif rkcstm;jzifh ]]bmom}} rnfacs\/


(6)

qeuf\ tvdk -
bmomqdkonfum;

t0wfwefqmaomfvnf;aumif;

"roDcsif;

usL;&ifhoDqdkjcif;

vnf;aumif; qkawmif;arwmywemudk yjcif;aomfvnf;aumif;? txl;xl;aom r*Fvm


tcrf;tem;rsm;udk

yvkyfjcif;

t[kwfaomfwrlum;

aomfvnf;aumif;

oefUSif;pifMu,f

wnfSdEdkifaom

wnfNidrfaom

t&mr[kwf?
pdwfomvQif

wnfSdjzpfay:Edkifaom t&mjzpfownf;/
(7)

roQL;tmEdk;vf\ tvdkwpfpHkwpfa,mufaom

vlom;\

twGif;pdwf"mwf

xdxdrdrd

vufawGUodSd

xifjrifvmaom tcsufudk azmfjyjcif; (0g) ',moH,kw ormpm& (0g) MuifempdwfESihf


,SOfaom tusifhonf ]]bmom}} rnf\/
(t&SifOuX\ uyjyem 3-4)
Ak'omoemawmfonf bmom t,l0g'ESifh rqdkifyg? Ak'Sifawmfjrwfuvnf; uJhodkUaom
bmomt,l0g'ESifh ywfouf t*Fkw&ygVdawmf r[m0*f wdwm,eokwf (q|rljrefrmjyef pmrsufESm
192-yk'fa& 62-) &[ef;wdkU rSm;aom t,lwdkUonf oHk;rsdK;wnf;? ,if;t,lwdkUudk ynmSdwdkUu
ar;jref;pdppf ppfaq;tyfukefaomf xdkUxuf vGefyifvnf; ryjcif; tud&d,rQom wnfukef\/
tb,foHk;rsKd;wdkU enf;[lrl -
(1)

&[ef;wdkU

ow0gonf

tvHk;pHkaom

csrf;omjcif;okcudk

vnf;aumif;?

qif;&Jjcif;'kuudk vnf;aumif;? csrf;om qif;&Jr[kwfaom vspfvsLIjcif;oabm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

276

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Oayumudkvnf;aumif;

cHpm;\?

xdkcHpm;rI

tm;vHk;onf

aS;uycJhzl;aom

taMumif;aMumifhomvQif jzpf\[k ,lavhSdaom orPjAm[P tcsdKUwdkUonf Sdukef\/


(2)

&[ef;wdkU ow0gonf tvHk;pHkaom csrf;omjcif; okcudkvnf;aumif;? qif;&Jjcif;


'kuudkvnf;aumif;? csrf;om qif;&Jr[kwfukefaom vspfvsLIjcif;oabm Oayumudk
vnf;aumif; cHpm;\/ xdkcHpm;rItm;vHk;onf avmuudk tpdk;&ol zefqif;rI[laom
taMumif;aMumifh jzpf\[k ajymavh ,lavhSdaom orP jAm[PtcsdKUwdkU Sdukef\/

(3)

&[ef;wdkU

ow0gonf

qif;&Jjcif;'kuudkvnf;aumif;?
Oayumudkvnf;aumif;

tvHk;pHkaom
csrf;om

cHpm;\?

csrf;omjcif;okcudkvnf;aumif;?

qif;&Jr[kwfaom
xdkcHpm;rI

vspfvsLIjcif;oabm

tm;vHk;onf

taMumif;rSd

taxmuftyHhrSdrl jzpf\[k ajymavh ,lav&Sdaom orPjAm[PtcsdKUwdkUonf


Sdukef\/ onfwdkUudk Ak'jrwfpGmu trSm;vrf;pOf rSm;aomt,l0g'[k qdkawmfrl\/
odkUaom trSm;vrf;pOf bmomudkom bdef;ESifhwlonf[k qdkvdk&if; jzpf[efwlygonf bk&m;/
xdkbmom udk;uG,frIrSmvnf; ,HkMunfudk;uG,frI jzpfygonf/ ]]udk;uG,f}}[laom pum;ESpfvHk;wGif
]]udk;}}[lonfrSm tm;udk;jcif;yif jzpfonf/ tm;udk;jcif;onf vdkcsifrIaMumifh jzpfonf/ vdkcsifrI[lonf
tarQmfavmbjzpfonf/ tarQmfavmbonf tukov"r jzpfonf/
]]uG,f}} [laompum; uG,f[lonf umuG,fapmifhaSmuf&efjzpfonf? umuG,fapmifhaSmuf
jcif;onf

aMumufGHUxdwfvefUjcif;aMumifh

jzpfonf?

aMumufGHUxdwfvefUjcif;onf

a'gojzpfonf/

a'goonf tukov"r jzpfonf? xdkodkU avmb a'go tukov"r jzpfjcif;onf tajctae


tjzpfrSefudk ydwfzHk;rIarm[aMumifh jzpfonf/ odkUjzpf urmYbmomBuD;rsm;wGif taMumuftarQmfESifh
,SofwGJvsufSdonfudk awGUSd&ygonf bk&m;/ odkUaom taMumuftarQmfESifh ,SofwGJvsufSdaom
bmomudk pGJpGJvrf;vrf; ,HkMunfouf0ifjcif;onf bdef;ESifh wlonf[k qdkvdk[ef wlygonf bk&m;/
omoemqdkonfrSm

bmomESifh

vGefpGm

uGJjym;jcm;em;ygonf

bk&m;?

omoem[lonf

tqHk;tromvQif jzpfygonf/ Ak'omoem[k qdk&m Ak'\tqHk;tr jzpfygonf/ Ak'onf 0gawmf (20)


&[ef;wdkUtm; atmufygtwdkif; qHk;rcJhygonf bk&m;/
oAygy tu&PH? ukovlyor'g/
opdwy&da,m'yeH? {wH Ak'geomoeH/
[k - omoem[laom yk'f\ t"dym,foabmudk azmfxkwf a[mMum; qHk;rawmfrlcJhygonf bk&m;/
]]oAygy?

tvHk;pHkaom

raumif;rIwdkUudk/

tu&PH?

ryvkyf&jcif;/

ukov?

ukodkvfaumif;rIudk/ Oyor'g? jynfhpHkapjcif;/ opdwy&da,m'yeH? rdrdpdwfudk jzLpifapjcif;/ {wH


oHk;rsdK;onf/ Ak'geH Ak'jrwfpGmwdkU\/ omoeH? tqHk;tr jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

277

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Mo0g'ygwdarmufwGifyif okwf-0denf; tbd"rm-"ruEmSpfaomif;av;axmif tusHK;0ifvsuf


Sdaeojzifh onfyif Ak'omoem jzpfonf[k wynfhawmfrsm; odSdrSwfom;cJh&ygonf bk&m;?
bmomjyefrIwGif wynfhawmfrsm; ygVdwGif uRrf;usifrI rSdyg bmomjyefrSm;,Gif;cJhaomf jyifqif
zwfIyg&ef avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
bmom,HkMunfudk;uG,frIwGif

Ak'Sifawmfjrwfonf

,HkMunfudk;uG,frIyaeol

0uvdtm;

ESifxkwfcJhzl;\? ESifxkwfaompum;&yfwGif ]]tvH0uvd-udlay &rao? AmveEdaw}} 0uvd? tdk0uvd? /


tvH? awmfNyD? AmveEdaw? vlrdkufwdkYom rypf&ufatmif pGJrufaeaom/ lay? o0dnmPu kyfum,/
ud&rao? tb,faMumifh arGUavsmfaebdoenf;/ xdktcg 0uvdonf Ak'xHrS cGJoGm;\/ Ak'onf
0uvdudk jyefvnfac:,l qHk;r&mwGif a,m [d ywd o'rH? aom rH ywd y@dawm/
tyrmaem o'rH? rH yrd e ywd/
a,m? tMuifyk*dKvfonf/ [d? {uef/ o'rH? a[mMum;aom w&m;udk;/ ywd? I\ jrif\
Munfh\/ aom y@dawm? xdkynmSdonf/ rH? ighudk/ ywd? Munfhol Iol jrifol rnf\/ o'rH?
a[mMum;onfh w&m;udk/ tyrmaem? rI rjrif rMunfhaom olonf/ rH? ighudk/ yrd? IjrifMunfh
aeygaomfvnf;/ e ywd? ightm; rsuf0g;xifxif rawGUjrif&acs/ odkU 0uvdokwefwGif
,HkMunfudk;uG,frIbmomudk vufcHrI ryonfrSm xifSm;vSygonf bk&m;/
if;jyif jynfaxmifpk qdkS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf omoema&;OD;pD;Xme yHkESdyfwdkufrS
xkwfa0onfh a'gufwm0gvfydkvm&m[kvm tSifoljrwf a&;om;ypkaom jrwfAk'a'oem pmtkyfwGif
pmrsufESm 17-rSp awGUSd&onfrSm ]]bmom0g'wdkif;vdkyif ,HkMunfrI (rsufpdrSdwf,HkMunfrI)ay:wGif
tajcwnfMuavonf/ Ak'0g'rSmrl ouf0if,HkMunfrIay:wGif tajcrybJ jrifrI odrI em;vnfrIay:wGifom
tajccHavonf? Ak'0g'pmayrsm;wGif awGUSdaom o'g[laom pum;vHk;udk trsm;tm;jzifh ]]ouf0ifrI?
,HkMunfrI}}[k bmomjyefavhSdMuonf/ odkU&mwGif ]]o'g}} qdkonfrSm ]],HkMunfrI}} rnfumrQ rwr[kwf?
udk,fwdkif ausauseyfeyf Sif;Sif;vifvif;BuD; odSdem;vnf jzpfay:vmaom ]]pdwfcs,HkMunfrIrsdK;}}
jzpfayonf/ trsm;em;vnfaom Ak'0g'ESifh usrf;pmrsm;wGif omrefa&;om;oHk;pGJ&m o'gqdkonfrSm bk&m;
w&m; oHCmwdkUtm; udk;uG,f,HkMunfonf qdkaom t"dym,frsdK; Sdonfudkrl 0efcH&ayrnf/}}
,if;pmtkyf pmrsufESm 18-pmaMumif;a& 10 atmufwGif ]]tjcm; bmom0ifwdkU em;vnfMuaom
]]ouf0ifrI}}? odkUr[kwf ]],HkMunfrI}} ponfwdkUonf Ak'0g'ESifh ywfoufjcif; rSday? ,HkMunfjcif;[laom
udponf odjrifrI (tjynfhtpHk odSdem;vnf;rI) rSdrS jzpfay:ayonf/ odjrifem;vnf;onfESifh wpfydifeuf
,HkMunfjcif;[laom

jyemonf

rSdEdkifawmhacs/

vufxJwGif

ausmufrsufGJwpfvHk;udk

qkyf0Sufxm;onf[k ajymygrl udk,fwdkifrsufpdjzifh rjrif& ,HkMunf&aom udprQom jzpfayonf/


vuf0g;udkjzefU ausmufrsufGJudk xkwfjyygvQif rsufpdjzifh udk,fwdkifjrif&NyDjzpf ,HkMunfHkudp

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

278

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

r[kwfawmhay/ onfudk &nf aS;usaom Ak'usrf;pmrsm;wGif ]]ausmufrsufGJ odkUr[kwf zefcg;oD;udk


vuf0g;jyifwGif jrif&ouJhodkU oabmaygufem;vnfonf}}[laom toHk;tEIef;rsm;udk azmfjyavhSdygonf/
,if;pmtkyf pmrsufESm 19? pmaMumif;a& (8) atmufwGif ]]odjcif; jrifjcif;omvQif y"mejzpf
,HkMunfjcif;rSm t&mr[kwfygacs? Ak'\ a'oemawmfrsm;wGif ]]{[d ydu}}[k ygSd&m ]]vm
IvSnfhavmh}}[kom zdwfac:ayonf/ ]]vm ,HkMunf}} vufcHyg[k rqdkay? pmrsufESm (88) wGifvnf; ]]Ak'bmomxGef;um;aom wdkif;jynfrsm; bmoma&;ESifhywfoufaom tcgBuD;&ufBuD;rsm;wGif
pdwfMunfEl;zG,faumif;aom dk;&m"avh tcrf;tem;yGJrsm; yvkyfavh SdMuaomfvnf; if;wdkUonf edAmefodkU
ydkUaqmifaom r*fvrf; tppftrSefESifh rnfodkUrS roufqdkifay/ odkUaomf r&ifhoefao;aom yk*dKvfwdkU\
bmomw&m;? Munfdkpdwfudk jznfhpGrf;xufoefap r*fvrf;odkU wjznf;jznf; a&mufapaom tultnD
taxmuftyHhtjzpfjzifhrl if;wdkUonf wefzdk;Sdoifhoavmuf Sdayonf}} [l ygSdygonf/
txufazmfjyyg tcsufrsm;udk axmufIjcif;jzifh bmomESifh omoem uGJjym;um bmomonf
bdef;ESifhwlonf[l ajymqdk[efom Sdygonf bk&m;/
rZdredum,fwGif odkU awGUSd&ygao;onf bk&m;/
ykPm; twlomvQif edAmefonf wnfSdonfomwnf;? edAmefoGm;aMumif; vrf;c&D;onf
wnf&Sd\/ edAmefodkU TefjyEdI;aqmfol igonf wnfSd\/ odkUygvsuf ig\ wynfhwdkUonf igodkU
ajymqdkqHk;raomf

tcsdKUaom

&[ef;wdkUonf

ysufpD;jcif;udk

vGefajrmuf&mjzpfaom

edAmefudk

NyD;pD;apEdkifukef\/ tcsdKUaom &[ef;wdkUonfum; rNyD;pD;apEdkifukef? ykPm; t&m igonf tb,fodkU


yEdkifthHenf;? ykPm; jrwfpGmbk&m;onf edAmefvrf;c&D;udk TefMum;olom jzpf\[k (rdefUawmfrl\)
(Oy&dyPmoygVdawmf - *Puarm*vmeokw? ESm-60)
okwf\ rdefUqdkcsuft& Ak'jrwfpGmonf edAmefvrf;c&D;udk TefMum;olom jzpfaMumif;
xifSm;aeygonf/ ]]igonf tb,fodkU yEdkiftHhenf;}}[laom Ak'rdefUMum;awmfrlcsufonf zefqif;Sifbk&m;
u,fwifSifbk&m;wdkUuJhodkU udk;uG,fcHbk&m; r[kwfaMumif; oabmaygufEdkifygonf/
Ak'jrwfpGmonf udk;uG,fylaZmfrIxuf usifhMuHtm;xkwfrIudkom t"duxm;aMumif; atmufyg
rdefUrSmawmfrlcsufrsm;u oufaocHaeygonf bk&m;/
]]tmeEm ... rQavmuf (ylaZmfrI)jzifh jrwfpGmbk&m;udk tdktaoyonf rrnfao;? tav;yonf
rrnfao;?

jrwfEdk;onf

rrnfao;?

ylaZmfonf

rrnfao;?

yoonf

rrnfao;?

tmeEm

tMuif&[ef;jzpfap? &[ef;rdef;rjzpfap? Oygoum jzpfap? Oygodumr jzpfap (avmukw&m) w&m;ESifh


avsmfaomw&m;udk
usifhvsufae\/

usifhvsuf
xdkolonf

ae\/

avsmfaomtusifhudk

tjrwfqHk;

ylaZmfjcif;jzifh

usifhvsuf

jrwfpGmbk&m;udk

ae\/

w&m;ESifhavsmfpGm

tdktaoyonfrnf\/

tav;tjrwfyonf rnf\/ jrwfEdk;onf rnf\/ ylaZmfonf rnf\/ yoonf rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

279

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tmeEmwdkUaMumifh (omoemawmf) (avmukw&m) w&m;ESifh avsmfaomw&m;udk usifhvsuf


aeukeftHh? avsmfaom tusifhudk usifhvsufaeukeftHh? w&m;ESifh avsmfpGmusifhvsuf aeukeftHh[k odkU
ESvHk;oGif;vsuf oifwdkU usifhMuHtm;xkwf&rnf tmeEm}} [k rdefUawmfrl\/
(r[m0*fygVdawmf/ jrefrmjyef q|rl pmrsufESm 132 - 133)
]]tmeEm jrwfpGmbk&m;\ tavmif;awmfudk ylaZmfrI oifwdkUaMumifhMu rpdkufukefvifh? tmeEm
igwdkufwGef;\? jrwfaom tusifhom tm;xkwfMuukefavmh? jrwfaom tusifh rarhravsmh jyif;pGm
tm;xkwfvsuf (edAmefodkU) pdwfudk apvTwf aeMuukefavmh}}
(r[m0*fygVdawmf jrefrmjyef q|rl? pmrsufESm 135)
Ak'omoeaumifpD urmat; &efukefu yHkESdyfaom em&'ax&a&;
pmrsufESm 15-rSm atmufygtwdkif; awGUSd&ygonf/

Buddhism in a Nutshell

pmtkyf

(Is it a Religion Chapter 3)

A Buddhist does not seek refuge in the Buddha with the hope that he will be saved by His personal
purification. The Buddha gives no such guarantee. It is not within the power of the Buddha to wash away the
impurities of others. One could neither purify nor defile another. The Buddha, as teacher, instructs us, but we
ourselves are directly responsible for our purification.

,if;tydk'f\ tvdkt&qdkvQif ]]Ak'bmomwpfa,mufonf arQmfvifhcsufESifh udk;uG,ftm;udk;rI


yonfr[kwf?

rdrdpifMu,fzdkUtwGuf

bmtmrcHcsufrQ

ray;yg/

y,fazsmufoefUpifay;Edkifaom

rdrdbmom

Ak'onf
wefcdk;'dyg'f

tm;xkwfrS

wyg;olwdkU\
Sdolvnf;

&rnfjzpfonf/
rpifMu,frI

r[kwfyg/

Ak'jrwfpGmonf
tukodkvfrIwdkUudk

wpfa,muf\

tukodkvfudk

wpfa,mufu oefUpifray;Edkifyg/ vlom;wdkU\ pifMu,frItwGuf vlom;wdkUu rdrdbmom vkyf&rnf


jzpfonf/ Ak'jrwfpGmonf vlom;wdkU\ tmp&d,wxm*w bk&m;Siftjzpf TefjyqHk;r Mo0g'omay;Edkifol
jzpfonf}}[k qdkxm;ygonf/
rsufarSmufacwfwGif
r*fzdkvfqdkufa&mufa&;

Ak'bmom0ifwdkUonf

oum,'d|dywfa&;

Ak'\

t"du

edAmetajcqdkufa&mufa&;

tqHk;trawmfjzpfonfh
twuif;pifa&;wdkUxuf

udk;uG,frIESifh tcrf;tem;wdkUudkom t"duxm; pGJpGJvrf;vrf; vkyfudkifaeMuonfrSm rsufjrifudk,fawGUyif


jzpfygonf/ tESpfom&xuf tumudkom OD;pm;ay;aeMuygonf/ tESpfrSm xdktumtcGH\ atmufwGif
epfryfaeygawmhonf bk&m;/
bmoma&;qdkonfrSm udk;uG,frI 0wfyrI qkawmif;rI tcrf;tem;rsm;udkom t"duxm;aomt&m
jzpfygonf/

Ak'jrwfpGmbk&m;\

omoemawmfonf

udk;uG,frIxuf

usifhMuHtm;xkwfrIudkom

t"duxm;ygonf bk&m;/
odkUjzpfyg

bmomonf

Oyg'geftarSmifxkxJwGif

usa&mufaeojzifh

bdef;ESifhwlonf[k

ajymqdkrIonf Ak'jrwfpGmESifh omoemawmfudk rxdcdkufEdkifyg/ omoem[laom Ak'Sifawmfjrwf\ tqHk;tr

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

280

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vif;a&mifjcnfatmufwGif rm;rm;rwfrwf &yfwnf&ifaumhvsuf apm'u&[ef;awmfrsm; q&mpOfquf


rysuf&avatmif apmifhaSmufxdef;odrf; omoemyEdkif&ef aom"em ytyfygonf tSifjrwfwdkU bk&m;/
rSwfcsuf/

/ trSwf (2) apm'emudk aom"emjcif; ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

281

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (3)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf (3) apm'emvTmudk aom"emycsufyg bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emudk aom"emy&m wynfhawmfrsm; orm'd|dokawoetzGJUcsKyftaejzifh wm0efSdaom
(q) trSwfyg pmydk'fESifh ywfouf aom"emyygonf bk&m;/
apm'emtcsufwGif

apm'utSifjrwfwdkUu

q&mawmfbk&m;BuD;

SifOuXu

(31)bHk

vufrcHaMumif; wifjyvdk taxmuftxm;jzifh tpGJywfwJukyfaTeef;awmf pmtkyfrS rdrdvdk&m pmydk'fudk


qGJxkwfNyD; rSm;,Gif;pGm apm'emxm;jcif; jzpfygonf bk&m;? xdkUaMumifh apm'uyk*dKvfwdkU wifjyaom
pmydk'f\ aSUquf aemufquf pmydk'frsm;udk wifjycGifh yawmfrlyg bk&m;/
(tpGJywf wJukyfaTeef;awmf? pmrsufESm 52)
1/

trSefrSm uREkfyfwdkUonf wu,frSdaom t&mudk (0g) uREkfyfwdkU rodao;aom t&mudk

(0g) uREfkyfwdkU&JU tawG;ESifh txifudk tb,faMumifh OD;ESdrfdkusdK; vufpHkrdk; Sdcdk;ae&rnfenf;/


tu,fwap tJ'D ewfbk&m;rsm;[m xifSm;Sdygonf[k qdkvmacsaomf xdkonfh ewfbk&m;rsm;[m
tqdk;t0g;awG r[kwfyg/ taumif;pm;awG jzpfygonf[l uHwdkifuHr rnfolu ajymEdkifrnfenf;?
0efcHEdkifrnfenf;?

xdkxdk

ewfbk&m;wdkUonf

waMumfaMumf[pfatmfaeMuaom

vlom;wdkU\

qkawmif;ywemwdkUudk *ky em;axmifzl;ygoavm? if;wdkUonf aumif;olu,f raumif;oludk


wG,fMuw,f qdkwmaum [kwfp&m Sdyg\avm/
2/

,if;odkU vlaumif;rsm;udk u,frrIESifh vlqdk;wdkUudk wG,fcsrIwdkUtwGuf taxmuftxm;

oufaoom"u Sif;jyEdkifygrnfavm? vlwdkUonf udk,fudkwdkif ud;yrf;aqmifGufrIaMumifh udpwpfckck


atmifjrifoGm;cJhvQif xm0&bk&m;ocifudk aus;Zl;wifMuukef\/
tJ'DvkyfxHk; tqifajyapvdkvQif vlwdkUonf olwdkU&JUqHk;IH;rI (0g) ratmifjrifrI twGufvnf;
xdkonfh bk&m;ocifudkyif axmyem yoifhMuukef&m\/
tb,faMumifhenf; olonf

taumif;ESifhtqdk;

(0g)

atmifjrifrIa&m

qHk;IH;jcif;udkyg

tusHK;0ifvsufSdaom

uygBuD;\ zefqif;Sif jzpfonf[k qdkaomaMumifh yifwnf;/


3/
bk&m;ocifudk

xdkUaMumifh vGwfvyfBuD;yGm; tbufbuf BuD;xGm;wdk;wufaeMuaom vlrsdK;wdkUonf


tjrJwap

csD;usL;aeMuovdkyif

rvGwfajrmufbJ

uRefoabmufb0wGif

eif;jym;jzpfaeaom vlrsdK;wdkUuvJ if;udkyif aus;Zl;wif ae&acsrnf/


4/

pifppfaomfwrlum;

qdktyfcJhNyD;aom

ewfqdk;

ewf0g;

ewfrdpmrsm;ESifh

orma'0

ewfaumif;ewfrGefrsm;onf vlom;\ ymHktjyify wnfSdMuukef\/ vlom;\ vufawGUe,fudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

282

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ausmfvGefaeojzifh

vlom;\

tEkrmepuf0dkif;twGif;odkY

csOf;eif;0ifa&mufjcif;iSm

rpGrf;Edkifolrsm;

jzpfMuukef\/
5/

xdkUaMumifh vlom;onf awG;awmqifjcif&ayrnf/ tjyeftvSefppfaq; a0zef&ayrnf? p-

o-C-Z-u qdkwJh yom'kyfig;ckudk tjrJrjywf toHk;y ae&ayrnf/ oljriforQ Mum;orQ eHorQ?


vsuforQ xdorQwdkUudk tjrJwap a0zefppfaq; ae&ayrnf? qifjcifrI awG;awmrIrS uif;aomolonf
vlpOfrrDol jzpfayvdrfhrnf? aqG;aEG; a0zefjcif; rSdolonf rdrdudk,fudk rdrd opmazmufjcif; jzpfay\/
a0zefaqG;aEG;&ef ppfaq;awG;awm&ef aMumufGHUaeolonf Oyg'geftpGJ\ tdrfawmfyg aus;uRef
jzpfavawmh ownf;/
6/

tpGJqdkwJh Oyg'gefonf rnfuJhodkUaom tjypfudk jzpfapwwfygoenf;/

'@m&DESifh

aS;yHkjyifrsm;udk

jzpfay:vmEdkifygoenf;?

,HkMunfjcif;aMumifh

wdwfedrdwfESifh

vlom;rSm

thHMozG,fwdkUudkvnf;aumif;?

rnfodkUaom

epfemqHk;IH;rIrsm;

*gxmrE&m;ESifh

yD,od'd

um,od'dpaom aq;0g;wdkUudkvnf;aumif;? tif;tdkifcvSJY? vufzGJUESifh wefcdk;jym#d[mwdkUudk vnf;aumif;?


ewfqdk;ewf0g;ESifh ewfaumif;ewfjrwfwdkUudk vnf;aumif;? ewfjynf? jA[mjynfESifh ,rrif;\ tifydkif,m
EdkifiHawmfBuD;rsm;udk vnf;aumif; ,HkMunfrIonf vlom;\ OD;aESmufudk azmufjyefacsmufcsm;ap
uygavmuBuD;udk tl;axmiftjzpfodkU a&mufapcJhonf/
7/

,HkMunfrIonf vlom;\ pdwfcsrIESifh udk,fhtm;udk,fudk;rIudk acsrIef; ypfcJhonf/

vlom;\ vufawGUudk rm,mtjzpfodkU a&mufatmif ydkUaqmifcJhonf/


8/

txufyg wifjyonfh pmydk'ftjynfhtpHkudk qufpyfzwfIMunfhvQif q&mawmfSifOuX

a&;om;azmfjyaom wefcdk;jym#d[mESifh txufatmuf bHkwdkUonf xm0&bk&m;ocif\ wefcdk;jym#d[mESifh


txufatmufbHkwdkUomjzpfaMumif; tuGif;uGif; rkefUwD[if;uJhodkU Sif;Sif;vif;vif;BuD; ay:vGifaeygonf
bk&m;/
xdkYaMumifh

rdrdwdkU\

roefUpifrdk;om;aom

apwemtusdK;ay;onf

xm0&bk&m;bufu

ckcHumuG,fay;rdaeaom Ak'jrwfpGm\ om;awmfrsm;jzpfMuonfh apm'u&[ef;awmfwdkU\ apm'emrSm


rSm;,Gif;aeygaMumif; avQmufxm; aom"emjcif;jzpfygonf tSifbk&m;/
rSwfcsuf/

/ trSwf (4) apm'emudk aom"emjcif; ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

283

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (5)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf(5) apm'emvTmudk aom"emyygonf bk&m;/


]]twdwf tem*wf b0wdkUudk vHk;0ypfy,fNyD; Ak'0g'udk ypKyef0g'jzpfav[ef trsdK;rsdK;
vSnfhpm;vsuf a&;om;a[majymrI}}[laom apm'u q&mawmfrsm;\ apm'emcsufudk aom"emytyfygonf
bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'em trSwf (5)wGif ]]Ak'0g'onf twdwf tem*wf ypKyefumvoHk;yg;ESifh ,SOf
a[mawmfrlaom 0g'jzpfygonf}}[k apm'uq&mawmfrsm;u 0efcHxm;ygonf bk&m;/
if;jyif ]]avmukw&ma&;udk a[m&m ypKyefwnfhwnfhudkom 0dyemI&rnf[k 0dyemudk
&nfG,f a[mawmfrlcsuf oEm,bmodwudk em;rvnf}}[k qdkxm;&m apm'uq&mawmfrsm;onf
oEm,bmodwudk
]]wynfhawmfrsm;tm;

em;vnfaom

yk*dKvfrsm;jzpfaMumif;

0dyempum;wpf&yfjzifh

0efcHxm;&m

useforQ

a&mufaeygonf

Ak'a'oemtm;vHk;udk

bk&m;?
y,f&ef

ud;pm;aeolrsm;}}[l pGyfpGJxm;ygonf/ wynfhawmfrsm;onf Ak'omoem0ifyk*dKvfrsm;jzpf ppfrSefaom


Ak'a'oemawmfrsm;udk udqdkvsuf jA[Pa'oemrsm;ESifh a&maxG;aeaom twkta,mif usrf;*efrsm;udk
vufcHjcif;ryrd&ef *kpdkufaeolrsm; jzpfygonf/ apm'uq&mawmfrsm; wifjyaom ]]0dyemt&m}}
[laom wifjycsufudk Oy&dyPmo? ba'u&wokwfudk aSUaemuf nDGwfpGm wifjyxm;jcif;udk rawGU&bJ
'kwd,pmydk'fudk

yxrae&m

vnf;aumif;?

yxrpmydk'fudk

'kwd,ae&m

vnf;aumif;wifjyNyD;

wwd,pmydk'fudk csefvSyfxm;jcif;onf rdk;om;aom apm'uq&mawmfrsm;\ pdwfaeoabmxm;udk


azmfjyxm;ovdk jzpfaeygonf bk&m;/
xdkokwef\ tpOftwdkif;rSm -
(u)

twDwH emEGm*ar,s? ey#duacF tem*wH/


,'wDwH y[DeH wH? tyw tem*wH/

(c)

ypKyE a,m "rH? ww ww 0dywd/


toH[D&H toHukyH? wH 0d'Gg rEkjAL[a,/

(*)

taZ0 udpH tmwyH? aum Znm r&PH oka0?


e [d aem ouF&H awe? r[maoaee rpKem/
(bmomjyefcsuf)

,H twDwH? tMuiftwdwfumvonf/ y[DeH? aysmufysufukefqHk;cJhavNyD/ wH twDw?


xdkaysmufysufukefqHk;NyD;aom twdwfumvudkvnf;/ emEGm*ar,s? jyefvnfatmufarh owd& rae&m/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

284

tpodkU
,H

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tem*wH?

tMuif

tem*wfumvonf/

tywH?

ra&mufvmao;/

wH

tem*w?

xdkra&mufvmao;aom tem*wfumvudkvnf;/ ey#duacF? arQmfvifhawmifhwrae&m/


ypKyEH? ypKyefjzpfaom/ "rH? oabmw&m;udk? ww ww? xdkxdkjzpfqJ cPomvQif/ a,m?
tMuifyk*dKvfonf/ 0dywd? txl;I\/ txl;Munfh\/ txl;jrif\/ toH[D&H? wGefUwdkjcif; rSdaom/
toHukyH? ysufpDjcif;rSdaom/ wH? xdktxl;IrI MunfhrI jrifrIudk/ 0d'Gg? ynmSifonf/ tEkjAL[a,? tzefzef
yGm;rsm;&m\/
aum? tb,folonf/ oka0? eufjzef/ r&PH? ao&rnfudk/ Znm? odEdkiftHhenf;/ taZ0?
,aeUuyifvQif/ udpH? yvkyfoifhaom udpudk/ tmwyH? yvkyfoifh\/ aem? igwdkUrSm/ r[maoaee?
rsm;aomppfonfSdaom/ awe rpKem? xdkaojcif; oabmw&m;ESifh/ ouF&H? csdef;csufxm;rIonf/ e [d?
rSdonfomwnf;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;"rtpOft& 0dyemI&m twdwf tem*wf ryg0ifbJ ypKyefwnfhwnfhom Ijrif&rnf jzpfNyD;
trIudprsm;udk aqmifGuf&mvnf; ykcufESifh tokbacgif;Mum;umv? odkUr[kwf zGm;aoumvtwGif;
ypKyefjzpfaMumif;udk taZ0 udpH tmwyH[laom *gxmjzifh Tefjyvsuf Sdaeygonf bk&m;? odkUyg
0dyemI&m jzpfap? trIudp yvkyf&mjzpfap? ypKyefonfom ta&;BuD;aMumif; Tef;jyvsuf Sdygonf
bk&m;/
if;jyif

oVm,we0*oH,kwfygVdawmf?

Spfckajrmuf?

*grPdoH,kwf?

11

ckajrmuf?

bj'uokwfwGif t[a aw *grPd twDwr'geH tm&A 'ku ork',tw*F r a'ao,sH


]]{0Hta[mod? twDwr'g}}eEd? wMwaw od,m ucFg od,m 0drwd/ t[a aw *grPd
tem*wr'geH tm&A 'ku ork', tw*Fr a'ao,sH ]]{0H b0dwd tem*wr'g}}eEd?
wMwmyd aw od,m ucFgod,m 0drwd/ tyd pm[H *grPd a"0 edodaEm {aw0 awedodE
'ku ork', a'aomrd/
(bmomjyefcsuf)
*grPd? GmolBuD;/ twDw r'geH? vGefavNyD;aom twdwfumvudk/ tm&A? taMumif;y/ aw?
oifhtm;/ ap? tu,f/ t[H? igonf/ 'ku? 'kuqif;&J\/ ork',? jzpfjcif;udkvnf;aumif;/
tw*Fr? csKyfjcif;udkvnf;aumif;/ a'ao,sH? a[mcJhjim;tHh/ twDwr'geH? twdwfumvonf/ {0H?
odkU/ ta[mod? jzpfavNyD/ wd? odkU/ ww? xdktwdwf umv/ aw? oifhtm;/ ucFg?
,HkrSm;oHo,onf/ od,m? jzpf&m\/ 0drwd? awG;awmrIonf/ od,m? jzpf&m\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

285

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

*grPd? GmolBuD;/ tem*wr'geH? vmvwHUaom tem*wfumvudk/ y/ 0drwd? awG;awmrIonf/


od,m? jzpf&m\/ *grPd? GmolBuD;/ tyd p? pifppfaomfum;/ a"0? ae&momvQif/ edodE?
xdkifvsufSdaom/ aw? oifhtm;/ 'ku? qif;&J\/ ork',? jzpfjcif;udkvnf;aumif;/ tw*Fr?
csKyfjcif;udkvnf;aumif;/ a'aomrd? a[mMum;aythH/
bj'muokwefwGif

twdwf[lvnf;aumif;?

tem*wf[lvnf;aumif;?

0dyemIqJ

ypKyef[l vnf;aumif; vHk;0yg0ifjcif; rSdbJ oEd|du, tumvdutaeESifh rsufarSmufypuudkom


a[mazmfTefjyxm;ygonf bk&m;/
apm'uq&mawmfrsm; udk;um;xm;aom tewvuPokwfrSm twdwfESifh tem*wfudk ypKyefESifh
wpfajy;nD a[mqdkcsufonf vnf;aumif;? twdwfcEm tem*wfcEm ypKyefcEm[l umv 3-yg;
a'G;a&m,Sufwif a[mqdkxm;csufonf vnf;aumif;? rrSefruefaom pum;jzifh Ak'Sifawmfjrwfudk umv
3-yg;jzifh qufpyfa[mMum;aom em#ykwed*PESifh wpfwef;pm;wnf;xm;Sd pGyfpGJxm;onfudk awGUSd&
vl'g,umrsm;tzdkU raxmif;omaomfvnf; apm'uq&mawmfrsm;rSm &[ef;awmfrsm; jzpfaeyg ]]Ak'
t0PH bmowd? "r t0PH bmowd}} wdkUjzifh NidpGef;oGm;rnfudk vGefpGm pdk;&drfrdaomaMumifh tcsdefrD
wm;jrpf[efUwm;ay;yg&ef avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;tewvuPokwef\ ]]womwd, bdua0? ,H udOd lyH twDwmem*wypKyEH? y/ oAH lyH/ y?
orynm, '|AH}}[k azmfjyxm;&m kyfrsm;udk twdwf tem*wf ypKyeftjzpf wajy;nD qdkxm;jcif;
r[kwfbJ twdwfkyfjzpfap? tem*wfkyfjzpfap? ypKyefkyfjzpfap kyf[lorQ tm;vHk;udk rSefuefaom tod
orm'd|djzifh Ityf\[k qdkvdk&if; jzpfygonf/ bk&m;? ae&m oAH lyH qdkonfrSm twdwfcEmly,
tem*wfcEmlyESifh ypKyefcEmlyudk qdkvdkonf r[kwfyg/ tewvuPokwfwGif azmfjyxm;aom 11csufaom lyudkom qdkvdk&if; jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&f q&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm;\ wifjycsufwGif ]]tewvuPokwf a[maom twdwf tem*wfudk
y,fjyef\}}[laom pGJcsufonf rSm;,Gif;pGm pGyfpGJaejcif;om jzpfygonf/ xdkokwfyg twdwf tem*wfonf
y,f&efvnf; r[kwf? wG,f&efvnf; r[kwfyg bk&m;? apm'uq&mawmfrsm;\ taumuft,l
rSm;,Gif;aejcif;om jzpfygonf bk&m; -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

286

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;,ck

pk'dwujzpfonfh

wynfhawmfrsm;

txufygudprsm;udk

azmfjyaejcif;rSm

apm'u

q&mawmfrsm;\ pGJcsuf 5-wGif ]]twdwfrS ypKyef? ypKyefrS tem*wf[laom umv 3-yg;udk


Ak'Sifawmfjrwfonf
Ak'Sifawmfjrwf\

wpfajy;nD
"r*kPfudk

a[mqdkxm;ygonf}}

[k

zsufqD;&ma&mufaeygonf

azmfjyxm;ygonf/
bk&m;?

azmfjycsufonf

Ak'jrwfpGm\

"r*kPfwGif

twdwf[lvnf;aumif;? tem*wf[lvnf;aumif;? ypKyef[lvnf;aumif a[mazmfTefjyjcif; rSdbJ


oEd|du tumvdutaeESifhomvQif Tefjyavh Tefjyx Sdygonf bk&m;/
apm'uq&mawmfrsm; wifjyxm;aom xdkr[m0*yg|dawmf\ jrefrmjyefrSm ]]tem*wfudkomvQif
Tef

jyqdkaeojzifh

apm'uq&mawmfrsm;\

Ak'Sifawmfjrwftm;
jrefrmjyefqdkrIonf

tem*wfTefMum;

bk&m;tjzpfodkU

wGef;ydkUaeojzifh

tem*wfTef

bk&m;tjzpfodkU

wGef;ydkUaeaom

wGef;tm;BuD;wpfck jzpfaeygonf bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm;tm; Ak'Sifawmfjrwfonf twdwf ypKyef tem*wf[laom umv 3yg;onf oHo,0dpdudpme,fy,fwGif usa&mufaeojzifh ESvHk;roGif;oifhaom w&m;[k azmfjyxm;aom
rlvyPmoygVdawmf? rlvy&d,m,0*f? oAmo0okwf? yk'fa& (18) (ESm-10) udk wifjy avQmufxm;yg&ap
bk&m;/
aom {0H ta,meda,m reodua&mwd ]]ta[mod Ekacgt[H twdwr'geH? eEk acg
ta[mod twDwr'geH? ud Ekacg ta[mod? twDwr'geH? uxH Ekacg ta[mod twDwr'geH
ud [kwGm ud ta[mod Ekacg t[H twDwr'geH/ b0dmrd Ekacg t[H tem*wr'geH? uxHEk
acg b0dmrd tem*wr'geH ud [kwGm ud b0dmrd Ekacg t[H tem*wr'g}} eEd/ {w&[d
0g ypKyEr'geH tZswH uxHuxDa[mwd ]]t[H Ekacgod}} aem Ekacgod? ud Ekacgod? uxH
Ekacgod? t,H Ekacg oawm ukawm tm*awm? aom uk[d *grd b0Dwd}} wd/
[laom ygVdawmfudk rzwfpzl; rawGUpzl; rjrifbl; rrSwfom;zl; omvQif Ak'Sifawmfjrwfudk
tem*wfvrf;Tefbk&m;[l pGyfpGJorkwfaejcif; jzpfygonf/ apm'uq&mawmftwGuf ydkrdk tajctae
qdk;aernf

jzpfyg

avQmufxm;yg&ap

wynfhawmfrsm;
bk&m;?

jrefrmrjyefawmhyg/

Ak'Sifawmfjrwfonf

Ak'\

"r*kPfrsm;udk

wynfha0ae,swdkUtm;

qufvuf

a[mMum;&mwGif

avmbavsmhenf;a&;? a'goavsmhenf;a&;? arm[avsmhenf;a&;twGufomvQif a[mMum;qdkqHk;rojzifh


(ok tumw) oGmumw *kPfESifh nDGwfaeygonf bk&m;/
Ak'Sifawmfjrwf\ a[mMum;aom w&m;awmfonf oEd|du (oH+'do+u) rsufarSmuf
udk,fawGUudk,fuH rsufawGUrsufjrif jzpfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

287

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'Sifawmfjrwf\ a[mMum;aom w&m;awmfonf tumvdu (t+umv+u) umv3-yg;


tuRrf;r0ifbJ vufawGUvufiif;omvQif jzpfygonf/
Ak'Sifawmfjrwf\ a[mMum;awmfrlaom w&m;awmfonf {[dydu ({[d+y+u) vm
,HkMunfyg[k t"dym,fr&bJ vm Iavmh[k t"dym,f azmfjyaejcif; jzpfygonf bk&m;/
Ak'Sifawmfjrwf a[mMum;awmfrlaom w&m;awmfonf Moyae,sdu (Oy+tmae,s+u)
"robm0wdkUonf

tm;vHk;yif

topfwdkUomvQif

jzpfygonf

(0g)

rdrd\

tZwoEmef

aqmif,lxm;xdkuf\/ ta[mif;r[kwfyg bk&m;/


Ak'Sifawmfjrwf a[mMum;awmfrlaom w&m;awmfonf ]]ypwH a0'dwaAm 0dl[d}} ynmSdwdkUom
udk,fpDudk,fiS odjrifEdkifaom w&m;jzpfygonf bk&m;/
odkUomvQif

"r\*kPfonf

apm'uq&mawmfrsm;

qdkxm;ouJhodkU

r[kwfbJ

'kuNidrf;at;a&;twGufomvQif jzpfaMumif; wifjyavQmufxm; tyfygonf bk&m;? Ak'Sifawmfjrwfonf


0dyemI&ef twGufom ypKyefudk OD;pm;ay; a[maejcif; r[kwf? usefaom udp&yfrsm;vnf; twdwf?
ypKyef? tem*wfudk OD;pm;ray;yg bk&m;? ykcufESifh tokbacgif;Mum; umvom jzpfaom ypujzpfaom
rsufarSmufypKyefudkomvQif

"r*kPfrsm;ESifhtnD

a[mMum;cJhonfhtwdkif;

wynfhawmfrsm;vnf;

twdkif;omvQif usifhoHk;vsufSdygonf bk&m;? apm'u tSifrsm;uJhodkU twdwf? ypKyef? tem*wf umv


3-yg;udk csJUxGif wzGzGa[mMum;vsufSdaom r[m0D&em#ykwed*Pbk&m;BuD;\ ausmhuGif;rS tvGwfHk;
Ak'jrwfpGmomoemtwGif; tjrefqHk; csOf;eif;0ifa&muf&ef arwm&yfcHtyfygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

288

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf (6)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf(6) Ak'tbd"rmudk bk&m;a[mr[kwfav[ef taumufPftrsdK;rsdK;jzifh tvJxdk;aejcif; ... [laom


apm'emvTmudk aom"emycsufyg bk&m; .../
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;xdkapm'emcsuf tydk'f (2)wGif -
]]wDaumifonf

qm;udk

aMumufouJhodkUvnf;aumif;?
aemufvdkuf

aMumufouJhodkUvnf;aumif;?

r[kwfrrSef

orm'd|dokawoe0g'D

aMumufMuonfrSm

taumufPfjzifh

polwdkUonf

obm0usygonf

rsufcrf;pyfonf

ajymqdka&;om;Muaom

t[kwftrSefudk

bk&m;?

tbd"rmudk

azmfjyonfh

aeudk
OD;OuXESifh
tbd"rmudk

vufcH,HkMunfvQif

olwdkU\

vlaovljzpfkyfMurf;0g' jymuszdkUom Sdygonf bk&m; ...}}[k apm'emxm;ygonf/


wynfhawmfwdkU orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf tbd"rmudk raMumufMuyg/ tbd"rmudkom
pGJudkifMuygonf/ wynfhawmfwdkU tzGJUcsKyfwGif udkifpGJonfh tbd"rmrl Sdygonf? wynfhawmfwdkU
vrf;TefusifhoHk;enf;?

cH,lcsuf

oabmxm;twGuf

orm'd|dokawoetzGJU\

cH,ludkifpGJvsuf

tbd"rmokyfudk 1333-ckESpf uqkefvjynfh (Ak'[l;aeU) 1971-ckESpf? arvwGif &efukefrdU usif;yaom


jrefrmjynfvHk;qdkif&m

orm'd|dokawoetzGJUrsm;\

rsufESmpHknD

"robifrS

tnDtGwf

odkU

owfrSwfjyXmef;cJhygonf/
rSwfcsuf /

/ orm'd|dokawoe cH,lpGJudkifcsuf 9-csufonf tbd"rmudky,fjcif;ESifh pyfvsOf;aom

apm'emudk aom"emjcif; r[kwfrl ,if;tcsufrsm;onf tzGJU\ cH,lcsufudk jzefUa0jcif;rQom


jzpfaomaMumifh 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; zwfy,fapcJhonf/
tydk'f (3) apm'emcsufwGif ]]tbd"rmudk bk&m;a[m r[kwfav[ef vkyfMuHajymqdkMuygonf
bk&m;}}[l apm'u&[ef;awmfwdkUu apm'emyxm;ygonf/ apm'emcsuftwGuf wynfhawmfwdkU
apm'emy&rnfudk tvGefyif0efav; wGefUqkwfrdygaomfvnf; tbd"rm (7)usrf;ESifh ywfouf
wynfhawmfwdkU avhvmjcif;jzifh awGUSd&aom tcsuftvufwdkUudk wifjyavQmufxm;cGifh yawmfrlMuyg
bk&m;/
wynfhawmfwdkU avhvm awGUSdcsufrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfygonf bk&m;/

ax&0g'DwdkY\ cH,lcsuf
ygVdyd#uwfudk vufcHxm;Muonfh ax&0g' Ak'bmom0ifwdkUonf tbd"rmyd#uwGif
yg0ifaom usrf;rsm;udk (uxm0wKrS vGJvQif) Ak'oufawmfxifSm; SdawmfrlcsdefwGif Ak'udk,fwdkif
xkwfazmfa[mMum;awmfrlcJhonf[k cH,lMuonf/ ,HkMunfMuonf? a[majymMuonf? xdkUaMumifh tbd"rm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

289

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(7)usrf;onf Ak'0g' jzpfonf[k ,lqonf? tvGefav;pm;Muonf? usrf;rsm;udk Ak'udk,fwdkif rnfodkU


a[mMum;cJhonf?

rnfonfhenf;jzifh

jyefUyGm;qif;oufcJhonf

paom

taMumif;ESifh

ywfouf

ygVdusrf;*efrsm; txl;ojzifh tbd"rmEG,faom usrf;rsm; tus,fw0ifh wifjyxm;Muonf/ wifjycsuf


(3)csuf oHk;rsdK;udk odkU awGU&\/
1/

Ak'onf aAm"dyif&if; oAkwPfawmfudk &SdNyD;aemuf aAm"dyifteD;wpf0dkufwGif


owowm[

(ckESpf&ufckESpfvD)

oDwif;oHk;awmfrlpOf

(&wemC&owm[)wGif

tbd"rm

(7)usrf;udk

qifjcifawmfrlaomtcg

udk,fawmfrS

thHMozG,f

pwkwowm[

tpOftwdkif;

oHk;oyf

a&mifjcnfawmfajcmufoG,f

uGefUjrL;awmfrlonf/
2/

Ak'onf (7)0gajrmufwGif wm0wdomewfjynfwGif yifv,fuopfyif&if;Sd y@Kurvm


jrausmufzsmxuf

pMum0Vmwpfaomif;rS

pnf;a0;vma&mufMuukefaom

ewftaygif;wdkUtv,f oDwif;oHk;awmfrlae\/ xdkpOf r,fawmfrdewfom; udk,fwdkif


rsufarSmufy ukovm "rm tpcsDaom tbd"rmyd#uawmfudk 0gwGif;oHk;vywfvHk;
a[mawmfrlonf/
3/

xdkoHk;vtwGif;

qGrf;cHcsdefwGif

edrdwkyfyGm;awmfudk

Ak'onf

zefqif;awmfrl

udk,fawmfESifh
]]rQaom

wpfxyfwnf;wlnDaom
w&m;wdkUudk

a[mMum;

Gwfqdkapownf;}}[k t"d|mefyum udk,fpm;xm;awmfrlcJhNyD;rS taemwwa&tdkifodkU


<ujref;awmfrlonf/
(ajrmufuRef;)odkY

xdkwGif

udk,fvuf

qGrf;cH<uawmfrlonf/

oefUpifawmfrlNyD;rS
xdkUaemuf

Ow&ukkuRef;

taemwwa&tdkifodkU

jyefvnf<ujref;um qGrf;bkOf;ay;NyD;vQif pEul;awmf aeUoefUpifawmfrlonf/


"raoemywd Sifom&dykw&monf pEul;awmodkU aeUpOfvmvwf Ak'udk
0wfBuD;0wfi,f

yawmfrlonf/

Ak'onf

Sifom&dykw&mtm;

ewfjynf

a[mMum;awmfrlcJhonfh tbd"rma'oemtpOfudk enf;ay;awmfrlonf? rax&fjrwfvnf;


aumif;pGm rSwfom; Ak'Tefjyawmfrlaom enf;taxmif todef;wdkUjzifh wefqmqifvQuf
rdrdwynfh &[ef; (500)wdkUtm; jyefvnf a[mMum;awmfrlonf/ odkUjzifh ewfwdkUtm;
Ak'udk,fwdkif a[mMum;awmfrlaom tbd"rma'oem NyD;qHk;csdefESifh Sifom&dykw&m
jyefvnfa[mMum;awmfrlaom tbd"rma'oem NyD;qHk;csdefESpf&yfwdkUonf wpfydifeufwnf;
jzpfavonf/
ygVdusrf;*efwdkU azmfjytyfaom tbd"rmyd#u ay:aygufvmyHk ordkif;tusOf;csKyfrSm rQom
jzpfygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

290

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pwifxkwfazmfwifjyol

tbd"rmydkif;ESifh

ywfoufaom

ed'gef;taMumif;udk

tapmqHk;wifjyazmfxkwfolrSm

Sifr[mAk'aCmo jzpfonf/ azmfxkwfcsdefrSm c&pfESpf 400 -pk tqHk;? 500-pktp (Ak'y&dedAmefpHNyD; ESpf
900-ausmfwGif) jzpfonf/ tjynfhtpHkqHk;azmfjyaomusrf;rSm xdkrax&fpD&ifaom t|omvdeDt|uxmusrf;
jzpfonf/ aESmif;acwfay: ax&0g' usrf;yyk*dKvfwdkUonf tSifr[mAk'aCmo\ tqdktrdefUudkyif
twnfyvdkufem

pD&ifMuojzifh

tbd"rmordkif;aMumif;ESifh

ywfoufaom

ed'gef;rsm;onf

ygVdpmaye,fwGif wpfxyfwpfom;wnf; jzpfaeawmhonf? Sifr[mAk'aCmoonf ygVdawmfrsm;udk


tXuxm

zGifhqdk&m

emrnf&

MoZmvTrf;rdk;vSojzifh

]]Ak'rwl}}yk*dKvf[lyif

tac:cH&onf/

Ak'tvdkawmftmabmfudk odol[k t"dym,f &ygonf/ oifh roifh qHk;jzwfMuygukef/

Ak'\"rppf rSwfausmuf
Ak'\ t"duusaom "ronf ]]tewjzpfonf? tew\ trSwftom;onf tedp jzpf\/
tedpqdkonfrSm ae&mXme tcsdefumv "robm0tm;jzifh wpfoabmwnf; rSdjcif; jzpfonf? r&yfrem;
vIyfSm;ajymif;vTJaejcif;onf aMumif;usdK;qufpyf jzpfysufaeaom jzpfysuftpOf\ tESpfom&jzpfaom
tewyif jzpfonf}} um; Ak'\ "rppf "rrSef jzpfonf? Ak'\ "ronf obm0tjyifbufodkU xGufjcif;
r&Sday? Ak'\"ronf xGifvHk; r[kwf? tSdudk tSdwdkif; azmfjyonf? xdkUaMumifh Ak'\ "ronf
rSwfausmufwifcHEdkifjcif;Sdonf? Ak'\"ronf oHo&mrS vGwfajrmufa&;twGuf vHkavmufayonf/
odkUygvsuf (1)

"rtjyif tbd"rm[laom oabm xyfqifh ay:xGufvm&jcif;

(2)

"rESifh xdk"rudk vdkufemxdef;odrf;a&;twGuf 0de,rsm;udk Ak'u jyXmef;cJhygvsuf Ak'\


y&dedAmef

pH0ifcsdefrSp

oHCmcsif;*dkPf;uGJum

t,ltqrsm;

uGJjym;

csJUxGif

jyefUyGm;vmjcif;/
(3)

tbd"rm

t,ltq

0de,wdkUtay:wGif

tcsJUtxGif

rsm;jym;us,fjyefUvmonfESifhtrQ

cH,lusifhoHk;csuf

tm;enf;vmjcif;wdkUrSm

rl&if;"rESifh

rsufarSmufacwf

vlom;wdkUtm; pOf;pm;a0zef&ef wdkufwGef;aeygawmhonf/

oHo, oHo&m
txl;ojzifh tbd"rmyd#u\ zGm;&mZmwdESifh zGm;jrifvmyHkwdkUonf urmYokawoDrsm;ESifhwuG
wdk;wufaom ynmSifwdkU\ rsufvHk;wGif oHo,t&dyfta,mifrsm;oef;vsuf Sdapygonf? tcsufudk
zHk;uG,fxm;vQif SufzG,f&mom Sdcsdrfhrnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

291

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,aeU urmYynmSifwdkUonf urmudk ywfEdkifMuNyD? vAdrmefodkU wufEdkifMuNyD? t*Fg*dvfodkU


*dvfwkudk

ypfvTwfEdkifMuNyD?

awGUaeMuygvsuf

tmumowGif

taemwwtdkifESifh

,mOfcsif;csdwfquf

jrif;rdk&fawmifudk

&yfwnfvsuf

rawGUMu&aomaMumifh

&ufvSnfMumpGm
jrif;rdk&fawmifxyfSd

wm0wdomewfjynf tbd"rma'oemawmfudk a[mawmfrlonfqdkaomtcsufudk oHo,jzpfMuonf


qdkonfrSm qef;onf[k rqdkEdkifyg/

pOf;pm;&ef
(1)

yxrESifh 'kwd,oH*g,emwifyGJrsm;wGif tbd"rmyd#u yg0ifonf[l r[m0if 'Dy0ifESifh

0denf; plV0g ygVdawmfwdkUwGif rawGUMu&jcif;/


(2)

Sifr[mAk'aCmo

yxroH*g,emwifpOfu

a&;om;onfh

0de,yd#uESifh

xdef;odrf;apmifhaSmufEdkif&eftwGuf

SifOygvd

'dCedum,f

t|uxmusrf;wGif

edum,fBuD;

4-&yfwdkUudk

tm*Hkaqmif

SiftmeEm

Sifr[muy

Sifom&dykw&m

SiftEkk'gwdkU\ wynfhrsm;tm; ydkUcsay;&ef wm0efvTJtyfMuukefonf/ tbd"rmyd#u rnfolYtm;


wm0efvTJtyfonf qdkaomtcsuf vHk;0 rygjcif;/
(3)

t|omvdeD

tpSdaom

t|uxmusrf;rsm;ESifh

tdEd,EdkifiH

bmom&yfESifh

qefcsDt&yfrsm;wGifSdonfh aS;a[mif;ausmufpmrsm;wGifvnf; ]]'DCbmPu, rZdrbmPu}} paom


pum;rsm;udk awGUSd&aomfvnf; ]]tbd"rbmPu}}[laom a0g[m&udk vHk;0 rawGU&jcif;/
(4)

oAwd0g'D*dkPfwGifvnf; tbd"rm (7)usrf; Sdonf/ xdk(7)usrf;wGif yg0ifaom

w&m;rsm;udk Sifom&dykw&mESifh Sifarm*vmefwdkU a[mcJhonf[k qdkjcif;/


(5)

oAwd0g'D*dkPfwGifSdaom tbd"rm (7)usrf;rSm ta&twGufomwl usrf;trnfrsm;ESifh

yg0ifonfh taMumif;t&mrsm;rSm ax&0g'*dkPf;Sd tbd"rmusrf;rsm;ESifhrwl uGJjym;jcm;em;jcif; [laom


tcsufrsm;rSm

pOf;pm;p&mrsm;Sd

txufygtcsufrsm;udk

axmufqvQif

tbd"rmusrf;rsm;onf

Ak'0g'wdkUtwGif; *dkPf;rsm; uGJjym;NyD;rS woD;wjcm;pDay:aygufvmMuonf[k ,lq&efom Sdygawmhonf/

IaxmifhtaxGaxG
(1)

wwd,oH*g,emudk

aqmifGufawmfrlMuaom

&[EmwpfaxmifwdkUonf

"rudk

OD;pD;cJhaMumif; azmfjy&m ]]awyd#u}}[laom toHk;tEIef;udk awGU&onf/ Sifr[marm*vdwdrax&fonf


rdrdwdkU\

t,l0g'

oefUSif;apjcif;iSmvnf;aumif;?

omoemawmf

t"GefUSnfpGm

wnfwHhjcif;iSm

vnf;aumif;? ]]tbd"rm}}rnfaom uxm0wKusrf;udk pD&ifcJhonf[k r[m0Housrf;wGif azmfjyxm;\/


(2)

wdbufbmomodkU jyefqdkxm;aom oAwd0g'0de,usrf; ygSdaom yxroH*g,emwif

rSwfwrf;wGif tbd"rmESifh ywfoufaom tqdkonf ygVdbmom rSwfwrf;rsm;xuf wdusvSonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

292

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUaemuf
vdkvm;Muaom

Sifr[muyrax&fonf
yk'fygXfwdkUudk

Sd&if;twdkif;

odkU

qifjcifawmfrl\/

vdkufemMuaom

aemiftcg

w&m;awmfwdkU\

ynmudk

tqDtESpfudk

arhavsmhvdkMuaom olwdkUonf SdukeftHh? xdkoltaygif;wdkUrSm tusdK;iSm okwESifh 0de,wdkU\ t"dym,fudk


rl&if;twdkif; xdef;odrf;&eftwGuf igonf udk,fwdkifomvQif rmwdumtpOf (tbd"rm)udk a[mMum;apthH?
xdkUaMumifh rax&fonf w&m;yvifxufodkUwufawmfrl &[ef;taygif;wdkUtm; odkU qdk\ - - tdk
tSifjrwfwdkU rmwdumtpOf rnfodkUaom w&m;rsm; yg0ifoenf;? XdktSifwdkUuvnf; odkUajymMu
ukef\? rmwdum (tbd"rm)[lonf odtyf odxdkufaom w&m;wdkU\ jcm;em;aom 0daoowdkUudk
xifSm;atmifjywwfaom w&m;wnf;? odkUjzpf owdyXmefav;yg; pGefUBuJjcif; ig;yg; 'dav;yg;
a`Eig;yg; aAmZsif 7 yg; r*if Spfyg; y#dord'g av;yg; oDvtusdK; av;yg; "rav;yg;
udavomukefcef;jcif; tvdkSdtyfaom w&m;wdkUudk odjcif; yg&rD oknwm orm"d yn0drkwd PedAmef
'dApuKESifh tvHk;pHkaom w&m;taygif;wdkUtm; rSefuefpGm pkaygif;wwfjcif;wdkUonf rmwdumtpOf
(tbd"rm) yg0ifukefMuNyD/
(3)

udPSdXbk&ifvufxuf oH*g,emwifyGJonf oAwd0g'D*dkPf\ordkif;wGif xifSm;aom

jzpf&yfwpfck jzpf\/ oH*g,emwifyGJBuD;\ aemufwGif *dkPf;twGif; uGJjym;rIrsm; pwifvmonf/


tbd"rm

t|uxm

jzpfaom

a0bmousrf;wdkUudk

tav;ay;

vufcHxm;aom

tkyfpkESifh

tzGifhusrf;wdkUudk y,f rlvokwef tqdktrdefUrsm;udk vufcHaom tkyfpkwdkUonf a0bmodu*dkPf


okwEd*dkPf;[l pwifuGJonf? xdkUaMumifh ajrmufydkif;*dkPf;rsm;wGif oH*g,emwifyGJtNyD; (ax&0g'wdkU
vufcHaom oD[dkVf pwkwoH*g,emrwdkifrDuyif okw, tbd"rm, 0de, rnfaom yd#uoHk;yHk
ay:aygufvsuf Sdonfudk awGU&onf) odkUqdkvQif tbd"rm[laom tqdktrdefUESifh t,ltqrsm;
usrf;rsm;onf

SifAk'aCmorwdkifrD

ESpfaygif;ESpf&mausmfuyif

ay:aygufaeNyDjzpfaMumif;

cdkifrmpGm

awGUSd&onf/
(4)
yd#utjzpf

yxrESifh

'kwd,oH*g,emwGifwdkU

yg0ifonf[l

0de,ESifh

aS;tusqHk;azmfjyaom

"rrSwyg;

rSwfwrf;rsm;onf

tbd"rmusrf;rsm;onf
Sifr[mAk'aCmo

t|uxmed'gef;rsm;om jzpfonf/ ol\acwfxuf apmaom acwfOD;trSwftom;wdkU taMumif;ESifh


pyfvsOf; wpfpHkwpf&m rawGU&acs/ ouwusrf;rsm;u rmwdum (tbd"rm)udk OD;pD;cJhonf[k qdkonf?
odkUaomf a[mMum;olrSm Ak'r[kwf? Sifr[muy jzpfonf/ xdkUaMumifh Sifr[mAk'aCmo\ tqdkonf
aS;rSwfwrf;rsm;ESifh

tjcm;em;BuD;

jcm;em;vsuf

Sdonf?

ax&0g'*dkPf;om;wdkUteuf

yd#u

jzpfay:wdk;wufrIudk tjynfhtpHkqHk; tcdkiftrmqHk; wifjyolwdkUwGif Sifr[mAk'aCmoonf tapmqHk;[k


awGUSd&NyD; jzpfonf? odkUaomf yxroH*g,emwifacwfESifh Sifr[mAk'aCmo ay:xGef;aom acwfwdkUonf
ESpfaygif; (900)ausmfrQ uGm[aeonf? rQ Snfvsm;aom umvtwGif;wGif tdEd,EdkifiH wpf0efvHk;
wpfaGUaGU uGJjym;ajymif;vGJaeonf? xdktajctaewGif oHCmhordkif; Ak'0g'DwdkU\ pmayvIyfSm;rIrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

293

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

taSUtaemuf tawG;tac:wdkU aygif;ul;a&m,SufvmrIrsm; [dEL jAm[PwdkU\ twt,l0g'jzifh


xdk;ESufcsufrsm; tm;vHk;udkvnf; xnfhoGif; tuJjzwfoifh\/
(5)

wwd,oH*g,emwif taomurif;vufxuf a&;xdk;cJhaom ausmufpmrsm; ]]"ruxdu

ay#uokwEdu --- yaeum,du}} paom &[ef; - &[ef;rwdkU tyfESif;aom bGJUxl;rsm; yg0ifayonf/


tcsuft& c&pfud oHk;&mpkESpfrsm;twGif;uyif ax&0g'pmaywdkU yd#uokwEyedum, [laom
a0g[m&rsm; xGef;um;aeonf[k ,lq&ayonf/
tbd"rmpmayudk
taxmuftxm;rSm

yd#uwpfqltaejzifh

oD[dkVfuRef;

r[dEav

owfrSwfonf[k

qdk&rnfjzpfaom

bk&m;ausmif;ausmufpmjzpfonf/

tapmqHk;
xdkausmif;wGif

oDwif;oHk;aom oHCmwdkUtwGuf vdIPf*lrsm; cGJjcm;xm;&m okwEyd#uaqmif &[ef;wdkUtwGuf *l


(7)vHk;? 0de,yd#uaqmif &[ef;wdkUtwGuf *l (5) vHk;? tbd"rmyd#uaqmif &[ef;wdkUtwGuf *l (12) vHk;
ponfjzifh twdtus a&;xdk;xm;ay&m oD[dkVfwGif apmapmydkif;uyif tbd"rm xifSm;aeNyD jzpfaMumif;
od&onf/
odkUjzifh

ax&0g'DwdkU\

tbd"rmpmaypkonf

yd#uwpfqltjzpf

pkpnf;wnfaecsdefrSm

wwd,oH*g,emwifcsdef bDpD 244 xuf aemufrusEdkifyg? odkUygvsuf wm0wdomewfjynf a[monf[k


,lqvQif ,lqolwdkU\ tpGJtvrf;wpf&yfom jzpfygvdrfhrnf/

Zmwfvrf;b,fu&ovJ
Sifr[mAk'aCmo\ 0dok'dr*fusrf;jzpfay:vmyHk Zmwfvrf;onf rsufarSmufacwf okawoDwdkUtm;
oHo,yGm;aponf? Sifr[mAk'aCmoonf rZdra'orS oD[dkVfodkU aSmufSdaomtcg yd#uwfawmfudk
avhvmcGifh ul;,lcGifh&&eftwGuf r[m0d[m&0goD oHCmwdkUxHwGif cGifhyefonfhtcg r[m0d[m&0goDwdkUu
yd#uwfPfpGrf; usrf;ycdkif;onf qdk\? wGif 0dok'dr*t|uxmusrf;udk pD&ifonf? odMum;rif;u
,lNyD; 0Sufxm; 'kwd,tBudrf jyefa&;&jyefonf? odMum;rif;u,lNyD; 0Sufjyefonf (jyefa&;&jyefonf)?
wwd,tBudrf a&;NyD;aomtcgrS yxr 'kwd,tBudrf a&;aom usrf;rlESpfapmifudk jyef&onf qdkonf?
usrf;pmrlrsm; 3-ck udk wdkufqdkifMunfh&m rjcm;wlnDaeonfudk awGU&onf qdk\/
odkUaomf okawoDwdkUu SmazGavhvmaomtcg 0dok'dr*fusrf;ray:rD ESpfaygif; 200-cefU u
ajrmufydkif;Ak'bmom*dkPf;rsm;twGif; ]]0drkwdr*}} [laom usrf;wpfusrf;ay:aygufaeNyD jzpfaMumif;udk
awGUSd&onf? xdkusrf;udk ouwbmomrS wkyfbmomodkU jyefqdkxm;onf/
0drkwdr*fusrf;yg tqdktrdefUrsm;onf Sifr[mAk'aCmo\ 0dok'dr*fusrf;yg tqdktrdefUrsm;ESifh
qifwl,dk;rSm;Sdaeonfudk

awGUMu&onf?

trnfa&m

taMumif;yg

qifwl,dk;rSm;

jzpfaeygonf/

odkUvQif 0dok'dr*fonf 0drkwdr*fudk rSDjirf;y enf;,l&rnfrSm aocsmvSonf? odMum;0SufZmwfvrf;onf


xGifvHk;om

jzpfonfqdkvQif

vGefEdkifaumif;oavm?

qdkvdkonfrSm

wm0womZmwfvrf;udkvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

294

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSDjirf;yp&m wpfckckrS,l xGifvQifqifvQif rjzpfEdkifygoavm? um; okawoDwdkU\ oHo,yif


jzpfygonf/
Sifr[mAk'aCmo
xifSm;ausmfMum;aom
]]a,m*g0p&blrd}}

ray:aygufrD
tbd"rmyk*dKvf

usrf;BuD;udk

oD[dkVftb,*D&d*dkPf;wGif

&mpkwpfckausmfu
tSifto*Fonf

a&;om;cJhonf

Sifr[mAk'aCmo

ajrmufydkif;r[m,meomoemwGif
wm0womewfjynfrS

[ktqdkSdonf?
ra&mufrDuyifvQif

Sifto*F\

tjyefwGif

Zmwfvrf;onf

pdrfh0ifMoZma,mif;vsuf

Sd\?

Zmwfvrf;onf Sifr[mAk'aCmoudk wm0womZmwfvrf;twGuf taxmuftulyrnfrSm ,HkrSm;zG,f&m


r&Sdygacs/
wpfzef Sifr[mAk'aCmo\ t|omvdeDt|uxmwGif ygSdonfh ]]Ak'onf aAm"dyif&if;
oAkwPfawmfudk &SdNyD;aemuf (owowm[) oDwif;oHk;aeawmfrlpOf pwkwajrmuf (&wemC&
owm[) tbd"rm(7)usrf;udk oHk;oyfqifjcifawmfrlonf}}[k ygSdonf/ 0de,yd#uudk r[m0*usrf;
aAm"dyifteD; Ak'oDwif;oHk;awmfrlcJhaom owm[udk azmfjy&m (yowm[)udkom awGUSd&onf? (7)&uf
(7)vD r[kwfbJ (7)&uf (5)vDom jzpfaeygonf? &wemC&owm[vnf; ryg0ifacs? r[m0*usrf;onf
ygVdawmf0iftjzpf owfrSwfcH&onfhtjyif usrf;ay:ayguf&m acmwftaeESifhMunfhvQifvnf; t|omvdeD
t|uxmxufvnf;aumif;?

tjcm;yd#uwfpmay

trsm;pkxufvnf;aumif;

rsm;pGmapmaeonf?

Ak'0ifcef;ESifh ywfouf r[m0*Sd taMumif;t&mwdkUrSm tapmqHk; rSwfwrf;rsm; jzpfjcif;aMumifh


yowm[

tpOftvmonf

owowm[

tpOftvmxuf

cdkifrmonf[k

,lqEdkifygonf?

ygVdawmftqdkESifh t|uxmtqdk ESpfck,SOfvmvQif rnfonfhtqdkudk ,l&rnfenf;? Sif;aeygonf/


xkdUjyif

Ak'onf

tbd"rma'oemawmfudk

r,fawmfrdewfom;

trI;Sd

ewfy&dwfwdkUtm;

wm0womewfjynf EIwfawmfjzifh aS;OD;pGm a[mawmfrl\[k t|omvdeDt|uxm usrf;OD;ed'gef;


*gxmjzifhvnf;aumif;?

pum;ajyjzifhvnf;aumif;

azmfjyxm;onf?

rnfonfh

taMumif;aMumifh

rnfonfhtcsdefwGif wm0womodkU <ua&muf a[mMum;aMumif; tquftpyf razmfjyacs? taMumif;t&yf


Zmwfvrf; tjynfhtpHkudk "ry't|uxm a'a0ga&m[PowKwGifrS awGUSd&ygonf? Zmwfvrf;usOf;rSm
odkU jzpfygonf/
&mZ*d[fjynfom; aoa|;wpfOD;onf **FgjrpftwGif;rS pEul;yef;uHk;wpfckudk &Sdonf? ,if;udk
oydwftwGif;

tawmifajcmufq,fSdaom

wdkifxdyfwGifqGJxm;NyD;

avmu

&[EmSdonfqdkvQif

aumif;uifc&D;jzifh<u oydwfudk ,laqmifavmh[k aMujimonf? ed*@em#ykwu y&d,m,fy


vma&muf awmif;aomfvnf; r&acs? (7)&ufajrmufaom aeUwGif Ak'\om0u Sifyda@mvonf
Sifr[marm*vmef\ wdkufwGef;csuft& rdrd\wefcdk; 'dyg'fudk xifSm;jyawmfrl oydwfudk ,lonf?
xdktaMumif;udk Ak'odawmfrlvQif tjypfwifawmfrl oydwfudk cGJypfaponf? wdwdwdkUvnf; tcsufudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

295

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tcGifhaumif;,l

oHCmhtzGJUudk

ESdrfhcsykwfcwfMuonf?

wGif

Adrdeom&rif;BuD;

avQmufxm;awmif;yefonf jzpf Ak'u rdrdudk,fwdkif wefcdk;jym#d[m jy&ef rdefUawmfrlonf/


om0wdjynf rif;O,sOfrI;u@onf ysdK;tyfaom o&ufjzLyif&if; Ak'onf 0gqdkvjynfhaeUwGif
,rdkufjym#d[mudk txl;xl; jyawmfrlNyD;aemuf wm0womewfjynfodkU ESpfvSrf;oHk;z0g;jzifh <uawmfrl
yifv,fuopfyif&if; cif;xm;tyfaom y@Kurvm ausmufzsmtxufwGif oDwif;oHk;awmfrlvsuf
ewftaygif;wdkUtm;
a'oemawmftqHk;

0gwGif;oHk;vywfvHk;
r,fawmfrdewfom;

tbd"rma'oemawmfudk
aomwmywdzdkvf

a[mMum;awmfrlonf?

wnfonf?

uka#Spfaomif;rQaom

ewfwdkUtzdkUvnf; BuD;pGmaom "robif jzpfawmfrlonf? 0guRwfonfhaeUwGif jrif;rdk&fawmifxdyf


&yfwnfvsuf wefcdk;jym#d[mudk jyawmfrlonf? xkdUaemufewfjA[mtaygif; jcH&Hvsuf ewfwdkU zefqif;aom
apmif;wef;oHk;oG,fteuf ywjrm;apmif;wef;jzifh ouFe*dk&frdUwHcg;odkU qif;oufawmfrlonf/
a'0ga&m[P0wKwGif ygSdaom tbd"rmed'gef;onf t|omvdeDed'gef;xuf ydk jynfhpHkonf?
Ak'\

wm0womc&D;pOfudk

azmfjyaom

t|omvdeD?

"ry't|uxm

q&mESpfOD;vHk;onf

ygVd

yd#uwfwGifygSdaom *gxmtcsdKUudk xkwfaqmifudk;um; xm;aMumif; awGUSd&onf/


ygVd yd#uwfwGif ygSdaom ayw0wK? okwEyd#u? ck'uedum,? tuFk&ayw0wKwGif odkU
ygSdygonf/
wpfcgwpf&HwGif

Ak'onf

wm0womewfjynf

yifv,fuopfyif&if;

y@Kurvm

ausmufzsmxuf oDwif;oHk;awmfrlNyD; odkU jrif;rdk&fawmifxdyf oDwif;oHk;awmfrlaom jrwfpGmbk&m;udk


pMu0Vmwdkufwpfaomif;rS ewftaygif;wdkUonf pnf;a0;a&mufvmMu qnf;uyfvkyfauR;Muukef\?
wpfpHkwpfa,mufaom ewf\ tvif;a&mifonf Ak'\ tqif;ta&mifudk zHk;vTrf;rxGef;yEdkif? Ak'\
udk,fawmf tqif;ta&mifonf tvHk;pHkaom ewfwdkU\ tqif;ta&mifxuf omvGefxGef;y\[laom
taMumif; yg0ifonfh *gxmoHk;&yf yg0ifonf/
*gxmrsm;onf

Ak'\

wm0womc&D;udk

Tefjyonfh

tapmqHk;

yd#uwfpmay

taxmuftxm;[k ,lqEdkifygonf? Zmwfvrf;wGif tuFk&ewfom;ESifh Euewfom;ESpfOD;wdkU\ aS;


ycJhzl;aom

'gerIESpfrsdK;

a'oemrQudkom

tusdK;ay;ESpf&yf

awGU&onf?

rwlnDyHkudk

r,fawmfrdewfom;

Ak'a[mMum;awmfrlcJhonfh

taMumif;udkvnf;aumif;?

'geESifhpyfonfh

tbd"rma'oemawmf

taMumif;udkvnf;aumif; wpfpGef;wpfprQ rawGUSd&yg/


odkUqdkvQif tbd"rmed'gef; taMumif; qufpyfyg0ifaeaom pmaytqifh oHk;qifhwdkUudk
uGif;quftjzpf jrifEdkifonf? Ak'onf wm0womewfjynfodkU <uawmfrl tuFk&ayw0wKonf
tapmqHk;jzpfonf/ ayw0wKESifh 0drmeowKwdkUrSm taomuacmwf Sifr[dEwdkU oD[dkVfodkU oGm;pOfu
o,faqmifoGm;aom usrf;wdkUwGif tygt0ifusrf;rsm; jzpfMuonf? wm0wom Ak'oDwif;oHk;cJhonfh
tcsdefudk Sifr[mAk'aCmo tbd"rm w&m;OD;a[maom tcsdeftjzpf azmfjyyg txufyg oHk;*gxmwdkUudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

296

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udk;um;oHk;pGJ Sif;jycJhonf? wpfzef *gxmrsm;udkyif rlwnf Sifr[mAk'aCmo\ tqdkenf;wl "ry'


t|uxmq&mu a'a0ga&m[P0wKudk ZmwftdrfzGJU a&;om;jyefonf/
oHk;csufudk pdppfMunfhvQif tbd"rmed'gef; jzpfay:&mudk ydkif;jcm;Munfhygu ayw0wKonf
yxr

t|omvdeD

t|uxmonf

'kwd,

"ry't|uxmonf

wwd,

jzpfaeonfudk

pmayay:ayguf&macmwft& odSd&onf/
odkUaomf tuFk&aywowKudk zGifhqdkcJhol t|uxmq&m Sif"rygv (c&pfESpf 10-&mpkcefU)url
txufyg oHk;*gxmwdkUonf yd#uwftwGif;yif SdaecJhaomfvnf; Ak'a[mr[kwf[k twdtvif;
rdefUMum;cJhygonf/
xkdUaMumifhyifvQif ax&0g'*dkPf;cGJwpfckjzpfaom okwEdu*dkPf;0ifwdkUu tbd"rmyd#uudk
apmapmuyifvQif Ak'bmodwtjzpf vufrcHcJhMuyg? pifppf tbd"rmusrf;rsm;\ rlv&nfG,fcsufonf
okwefusrf;u w&m;acgif;pOfrsm;udk tus,fzGifhqdk&efrSwyg; tjcm; rjzpfEdkifyg? okwefESifh tbd"rmwdkU\
qufpyfrIrsm;udk SmazGaomtcg okwefwGif ae&maygif;rsm;pGmwdkU awGU&ygonf/
'DCedum,f? r[med'geoH,kwfrS okwfawmfawmfrsm;rsm;onf tbd"rmusrf;rsm;\ tajccH
jzpfaeaMumif;

awGUSd&ygonf/

xkdUjyif

yk*vynwf\

tajccHjzpfaMumif;rSm

t*Fkw&edum,frS

xifSm;onf?

a,m"mZD0okwfonf

a,m"mZD0okwfuyifvQif

tbd"rmyd#u

yk*vynwfxufydk

tbd"rmqefaeaMumif; awGUSd&ygonf/
'DCedum,f\

aemufqHk;okwfjzpfaom

o*wdokwfESifh

'okw&okwfwdkUonf

tbd"rm

(7)usrf;teuf yxrusrf;jzpfaom "ro*FPDusrf;\ rl&if;tajccHrsm;yif jzpfonf? ESpfokwfudk


a[molrSm

Sifom&dykw&m

jzpf\?

onfudk

oJvGefp,lNyD;

SifAk'aCmoonf

,ckvufSd

tbd"rmusrf;rsm;udk tus,fenf;tm;jzifh Sifom&dykw&muwpfqifh a[mMum;cJhonf[k rdrd\t,ltq


jznfhoGif;NyD; wm0womZmwfvrf;udk zefwD;cJhavoavm[k awG;zG,f jzpfygonf/

tbd"rm a0g[m&
"rmwda&aum "r0daooa|e tbd"rm[l vnf;aumif;? tbd0doda|m "arm tbd"rm[l
vnf;aumif;

tbd"r\

okw0de,wdkUxuf

t"dym,fzGifhqdkxm;csufudk

xl;uJpGm

jrwfaomw&m;[k

t|omvdeDt|uxm
qdkvdkygonf?

odkU&mwGif

paom

usrf;rsm;wGif

okw0de,wdkUxuf

xl;uJvGefjrwfonfqdkaom tbd"rmudk ck'uedum, (twdktxGm xnfhp&m) (0g) tao;i,fqHk;aom


edum,fwGif xnfhoGif;&onfrSm tonf;emp&m Sufp&m aumif;vSygonf/
tbd"rm[laom a0g[m&udk yd#uwfawmftwGif; tenf;qHk; a0g[m&tjzpf awGUSd&onf?
rlvyPmo? r[ma*god*Fokwf ]]r[marm*vmaem rH {w'a0gp tm0kaom om&dykw a'G bduL

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

297

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tbd"ruxH uaxEd}}[k ygSdonf? odkUaomf xdkokwfudk avhvmMunfh aomtcg om0u bmodw


(om0ua[m) tydkif;u rsm;aeonf/
({0H ar okwH)[k SiftmeEmu ajymav[efjzifh pzGifhNyD; (tm,owm tmeaE) ponfjzifh
SiftmeEmonf Ak'\ Oy|mu (vkyfauR;ypkol) jzpf A[kokw<u,f0aMumif; azmfjyxm;jyefonf/
&[ef;wdkU xdkrSwyg; t*Fg(5)yg;ESifh rjynfhpHkaom &[ef;onf yif;cH ray;&? ed&nf; ray;&?
omraPudk rvkyfauR;ap&? ig;yg;[lonfum;
(1)

teD;aewynfh

twlaewynfhwdkUudk

jrifhjrwfaom

usifh0wfodum

usifhapjcif;iSm

rpGrf;Edkif/
(2)

tusifhjrwf\ tpjzpfaom odum qHk;rjcif;iSm rpGrf;Edkif/

(3)

tbd"rm qHk;jzwfjcif;iSm rpGrf;Edkif/

(4)

tbd0de, qHk;jzwfjcif;iSm rpGrf;Edkif/

(5)

jzpfay:vmaom t,lrSm;udk w&m;ojzifh ajzcRwfapaomiSm rpGrf;Edkif/

[l 0de, r[m0*ygVd? r[mcEu? Oyorma'wAyuuxm ygSdjyefonf/ 'DCedum,f?


o*wdokwfESifh t*Fkw&edum,f? 'ouedygwfwGifvnf; tbd"rm[k awGU&jyefonf? odkUaomf tbd0ded,
[laomtoHk;ESifh wGJoHk;xm;aMumif; owdy&ygrnf? tbd"rmqdkonfrSm tbd"rm(7)usrf;[k
qdkvdk&if; [kwf[efrwlyg? ygVdyd#uwftwGif; tbd0ded,[l oD;jcm;ac:qdkxm;aom odumyk'frsm;
r&Sdacs? tbd0ded,usrf; rSdygbJ tbd"rm(7)usrf;udk &nfTef;onfqdkvQif ,kwduif;rJU&m usygonf/
xkdUjyif
oHk;xm;onfudk

udEdokwwGif
awGU&onf?

"rudk

tao;pdwfcGJjcif;[laom

t*Fkw&edum,fwGif&Sdaom

t"dym,fjzifh

tbd"ruxm[laom

tbd"ra0g[m&
a0g[m&

"rudk

Sif;vif;jywwfaom pmay[k t"dym,f&onf? t"dym,fESpfckonf oifhwefaom ,kwdudkaqmifonf[k


,lqygonf/
txufwGif wifjycJhaom taMumif;t&mrsm;t& tbd"rmusrf;rsm;onf okwwGifyg0ifaom "rudk
edum,fBuD;wGif yg0ifaom Ak'jrwfpGm\ "rrsm;udk tao;pdwf IaxmifhpHkjzifh wifjyaom usrf;rsm;om
jzpfonf?

Ak'udk,fawmfwdkif

wdkufdkufa[maom

usrf;rsm;r[kwf[k

wynfhawmfwdkU

dk;om;pGmyif

,lqMuygonf bk&m;? odkU ,lqjcif;tm;jzifh Ak'\ *kPfawmfudk jrLrIefrQ xdcdkufrnf r[kwfyg?


0drkwd&ousdK;udk rkcs&SdEdkifonfh Ak'a[mawmfrlaom w&m;awmfrsm;onf edum,fBuD; rsm;wGif tjynfhtpHk
yg0ifNyD; jzpfaeonfomru ydkvQHyif aeygao;onf bk&m;/
&Sdaomtcsdef wdkawmif;vGef;vSojzifh wifjyp&m tcsuftvufrsm; trsm;yif usef&pfcJhonfudk
cGifhyawmfrlMuyg bk&m;/
rSwfcsuf /

/ apm'em trSwf(7)udk aom"emjcif; ry/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

298

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"em trSwf(8)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf(8) apm'emvTmudk aom"emycsufyg bk&m;/


Ak'bmom0ifwdkU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS vGwfajrmuf&m
vrf;aMumif;udk

ydwfyif[efUwm;

zsufqD;aeMuygonf[k

apm'emcsufESifh

ywfouf

aom"em

ytyfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfrsm; bk&m;wynfhawmfrsm;onf

y&d,wfpmayudk

uRrf;usifolrsm;

r[kwfygaMumif;

aSUydkif;wGif

wifjyavQmufxm;cJhNyD; jzpfygonf bk&m;/


1/

apm'emq&mawmfrsm;\ ]]Aka'g a[H oa'0au? oHoma&H oa'0uH} (oa'0au?

ewfESifhwuGaom avmu? Aka'g? bk&m;onf? a[H? igjzpftHh? oa'0au? ewfESifhwuGaom avmuudk?


oHoma&H? oHo&mrS u,fwifxkwfaqmiftHh) [k ygVdESifh teufjyefxm;csufudk awGUSd&&m if;ygVdrsm;\
okweftTef;rsm; tydk'frsm; pmrsufESmrsm; razmfjyojzifh vkyfMuHxm;aom ygVdrsm;yif jzpfava&mYoxm;[k
oHo,0ifvsuf Sdaeygonf bk&m;/
ae&mta&mufwGif Hk;awmfu ar;cGef;ar;onf/

pk'dwuwdkU\ oHo,aMumifh apm'u&[ef;awmfrsm;udk ar;ppfjcif;


OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-pk'dwu'umrsm;u trSwf(8) 0daooapm'emxJrSmygaom ]]Aka'g a[H


oa'0au}}oEma&H oa'0uH}} qdkwJh ygVdESifh teuf jyefjcif;udk oHo,Sdae
ygw,fwJh?

apm'u&[ef;awmfrsm;u

tcsufudk

ajyvnfatmif

ajzSif;jyvdkufyg/
OD;0dok'd(apm'u)

-pk'dwu'umrsm;u oHo,jzpfwmudk 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ cGifhycsuft&


twdtus

TefjyNyD;

avQmufxm;ygr,f

bk&m;/

]]Aka'g

a[H

oa'0au}}[laom ygVdonf Ak'0HoygVdawmf pmrsufESm-300? *gxmeHygwf 55wGif ygSdygonf bk&m;? ]]oEma&H oa'0uH}}[laom ygVdonfvnf;
Ak'0HoygVdawmf pmrsufESm-200? *gxmeHygwf 56-wGif twdtus ygSdygonf
bk&m;/
OD;ukrm&

-pk'dwursm; auseyfMuNyDvm;/

pk'dwursm;

-auseyfygNyD bk&m;/

2/

wynfhawmfrsm; em;vnfxm;onfrSm opmav;yg;udk odomvQif bk&m;jzpfygonf?

avmu[laom yk'frSmvnf; apm'uq&mawmfrsm; azmfjyxm;ouJhodkU oa'0uavmu [kwfrnfrxifyg?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

299

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'DCedum,f oDvuE0*f? omrnzvokwf? pmrsufESm-58? tydk'f-190? q|rlwGifvnf; wxm*awm


avmauOyZwd-[kom ygSdNyD; oa'0au [laom 0daooeyk'f rygSdcJhyg bk&m;/
3/

wynfhawmfrsm;onf odkU avQmufxm;&jcif;rSmvnf; oH,kwedum,f (5)ckajrmuf

*[ywd0*f? av;ckajrmuf avmuokw? pmrsufESm-301 q|rl? tydk'f 44-wGif -


]]om0wd,H 0d[&wd? avmu bdua0 ork',tw*Fr a'aomrd? wH okPmx
om"kuH reod ua&mx? bmodrDwd/ y/ uwarm p bdua0 avmu ork'a,mpuK
y#dp lay p OyZwd puK0dnmPH/ y/ avmuork'a,m}}
[k twdtvif; ygSdojzifh xdkavmuonf umravmuwpfckvHk;udkom &nfTef;csuf SdaeaMumif;
oabmaygufEdkifygonf bk&m;/
tu,f ewfavmu jA[mavmursm; yg0ifaevQif oa'0au ojA[au [laom ygVdrsm;vnf;
ygSdaeoifhonf[k wynfhawmfrsm; ,lqrdygonf bk&m;/
4/

apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emcsuf trSwf(8) pmrsufESm(1)wGifvnf; ]]0drkwd&o

wnf;[laom oHo&mrS xGufajrmufa&;vnf; usifhMuHtm;xkwfrISdrS &ygrnf? xdkusifhMuHtm;xkwfrI


twGufvnf; vrf;pOf Sd&ygrnf}}[k azmfjyxm;ygonf bk&m;/
wynfhawmfrsm;rSmvnf; 0drkwd&o &SdEdkifa&;twGuf usifhMuH tm;xkwfrIvrf;pOf Sdygonf bk&m;/
apm'uq&mawmfrsm; wifjyaom taxmuftxm; ygVdawmfrSm ]]{um,aem bdua0 t,H ra*g owmeH
0dok'd,m}} tpSdojzifh azmfjy&m ygVdtxm;todkrSm q|rlESifh vGJacsmfaeygonf bk&m;/
q|rl

rZdredum,f?

rlvyPmo?

rlvy&d,m,0*f?

(10)ckajrmuf

r[mowdy|meokwf?

pmrsufESm(71) yk'fa&(106)wGif]]{um,aem t,H bdua0 ra*g owmeH 0dok'd,m}}


[k awGUSd&ygonf bk&m;? apm'uq&mawmfrsm; azmfjyxm;aom ygVdtxm;todku rSefuefygonf[k
,lqvQif q|rludk zsufay;yg&ef? odkUr[kwf q|rlu rSefygonf[k ,lqvQif apm'uq&mawmfrsm;
aemiftcg yGJrsdK;ESifh uHudufvmygu uJhodkU ygVdtxm;todk vGJrSm;rIrsdK; rjzpfap&ef owdxm;
aqmifGufawmfrlEdkifMu&ef avQmufxm;tyfygonf bk&m;/
ae&m ta&mufwGif Hk;awmfu ar;cGef;ar;onf

bdua0 t,HESifh t,H bdua0udk ar;jcif;


OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-0daooapm'emtrSwf(1)wGif ygSdaom ygVdrsm; vGJrSm;aew,fvdkUpk'dwursm;u


acsyxm;w,f? apm'uq&mawmfrsm;u 'gudka&m ajyvnfatmif ajz&Sif;EdkifvQif
ajzSif;jyyg/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

300

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;0dok'(apm'u)

-wynfhawmf 0dok'onf ]]{um,aem bdua0}} tpSdaom ygVdawmftygt0if


'DCedum,fBuD; wpfckvHk;udk EIwfwufGG tvGwf tm*HkaqmifcJhol jzpfygw,f
bk&m;?

'Dvdk

'DCedum,fBuD;

wpfckvHk;udk

EIwfwufGG

tm*HkaqmifcJhwJh

yk*dKvfjzpfwJh twGuf ,ck ]]{um,aem t,H bdua0}} paom ygVdudkyJ 'DaeU


'Dtcsdeftxd wynfhawmfrsm; EIwfwufGG tm*Hk&aeqJ Sdygao;w,f bk&m;?
'ghaMumifh wynfhawmfrsm; tcsdefr&wJh twGuf vufESufpuf rlMurf;trSm;udk
udwifjyifqifNyD; 0daooapm'em wifoGif;wJhtcsdefrSm wynfhawmfudk,fwdkif
bk&m;a[mygVdawmftwdkif; trSm;udk jyifqif trSeftwdkif; wifoGif;cJhygw,f
bk&m;? wifoGif;cJhwJh yHkpHu-
]]{um,aem

t,H

bdua0

ra*g

owmeH

0dok'd,maomuy&da'0geH

orwdurm, 'kua'greeH tw*Frm, , t"durm, edAme


opdud&d,m,? ,'dwH pwma&m owdy|mem-}}
vdkU bk&m;a[m 'DCedum,f? okwfr[m0g? r[mowdy|meokwf? q|rl twdkif;
wifoGif;cJhygw,f bk&m;? tvGwf&aeaom ygVdjzpf vufESufpuf dkufxm;aom
pmrltrSm;udkzsufNyD; trSeftwdkif; wifoGif;cJhyHkudk 0gqdkvqef;(3)&uf? eHeufydkif;
0daooapm'em

wifoGif;cJhcsdefrSm

Hk;awmfrS

toHzrf;,lxm;aom

uwfqufacGudk em;axmifMunfh&if trSeftwdkif; twdtus wifoGif;xm;aom


0daooapm'em jzpfaMumif; pk'dwursm; Sif;oGm;ygvdrfhr,f bk&m;/
OD;ukrm&

-pk'dwu 'umrsm; auseyfMuNyDvm;/

pk'dwursm;

-auseyfygNyD bk&m;/

5/

wynfhawmfrsm;onf 0drkwd&o &Sda&;twGuf usifhMuHtm;xkwfrI vrf;pOf SdygaMumif;

txufwGif avQmufxm;cJhNyD;ygNyD bk&m;/ wynfhawmfrsm;\ vrf;pOfrSm r[mody|meokwfawmft&


]]bdua0? &[ef;wdkU/ ,'d'H pwma&m owdy|mem? tMuifowdy|mefav;yg;onfum;/ owmeH?
ow0gwdkU\/ 0dok'd,m? pifMu,fjcif;iSm/ aomuy&da'0geH? aomu y&da'0wdkUudk/ orwdurm,?
vGefajrmufjcif;iSm/ 'kua'gremeH? 'kua'grewdkU\/ tw*Frm,? csKyfNidrf;jcif;iSm/ ,?
r*fPfudk/

t"d*rm,?

&jcif;iSm/

edAme?

wPSmtap;uif;uGmrIudk/

opdud&d,m,?

rsufarSmufyjcif;iSm/ {um,aem? wpfckwnf;aom wnf&m rSD&mtm;udk;&monf/ ra*g? r*ifSpfyg;


tusifhjrwfw&m;wdkUaywnf;}}[laom w&m;yif jzpfygonf? xdkr*ifSpfyg; w&m;awmfwdkU 0dyemorx
onfvnf; 0dZmESifh p&Pyif jzpfygonf bk&m;/
tbd"rmyd#u?

oarm[0daem'eDt|uxm(4-op0db*F)?

1-okwE

bmZeD,?

4-

r*opeda'o0Pem (ESm-114) wGif ]]aomacg yaeo ra*g orm'd|douFygeH 0dZm, aoo"rmeH

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

301

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

p&aPe o*F[dwwm 0dZm ap0 p&P/ wxm awoH 'GdEH 0dyem,maee wa&oH orx,maee
o*F[dwem oraxm ap0 0dyem p}}[l ygSdygonf/
0dZm? odkUr[kwf 0dyemonf orm'd|dESifh ormouFy jzpfygonf? p&P? odkUr[kwf orxonf
orm0gpm

ormorm"d

jzpfygonf

bk&m;/

r*ifxdkufaom

0dyemudk

usifhoHk;jcif;tm;jzifh

orxjzpfaom(odkU) p&Pjzpfaom Nidrf;at;rI tusifhonfvnf; jynfhpHkNyD; jzpfygonf bk&m;? odkUyg


wynfhawmfrsm;twGuf

0dyemtvkyfudk

vkyf,if;jzifhyif

orxtvkyfrsm;vnf;

tvdktavsmuf

yg0ifaeNyD; jzpfygonf bk&m;/


6/
eHygwf

Ak'Sifawmfjrwfonf ynm"duAk'jzpf r*ifSpfyg;wGifvnf; orm'd|d(0g)ynmonfyif

1-ae&mwGif

xm;Sd

a[majymawmfrlcJh&m

wynfhawmfrsm;uvnf;

ynmpcef;jzpfaom

0dyemudkom aSUqHk;rSxm; ajymqdka&;om;ae&jcif; jzpfygonf bk&m;? orm'd|d [lonf tjrifrSef


jzpfygonf bk&m;? xdk ]]tjrifrSef}} udk ]]trSefjrif}} rS &Sdygonf? trSefjrifqdkonfrSm oufSdoufrJh
jzpfygonf? oufSdoufrJhonf oEd|du tumvdu paom "r*kPfESifhvnf; udkufnDygonf bk&m;?
oufSdvlom;onf oufrJhtpm? a& avwdkUaMumifh jzpf&onf? xdk tpm a& avwdkUonf A[d'avmu
Sdonf? A[d'onf tZw jzpfvmonf? xdktZwonf oufSd jzpfonf? XdkoufSdonfyifvQif rMumjrifhrD
A[d'jyifyodkU ul;ajymif;oGm;onf? tb,faMumifhqdkaomf tpm av a&wdkUonfyifvQif aGUvsm; rwnfNidrf
yHkpHwpfckrS yHkpHwpfckodkU ajymif;vJaeonf? Oyrm pyg;rS qef? qefrS xrif;? xrif;rS vl jzpfygonf bk&m;/
rwnfjrJaom
rwnfNrJay?

kyf0wKypnf;wdkUjzifh

xdkodkUodvmaomtcg

wnfaqmufxm;aom

xdkoufSdkyfum,ay:

kyfum,

0wKonfvnf;

]]tjrifrSef}}

&Sdvmygonf?

xdktjrifrSefonfyifvQif orm'd|d jzpfygonf bk&m;? xdkorm'd|donfyifvQif ynm jzpfygonf bk&m;?


ynm[lonf ]]yuma&e aPm}} t& cGJjcm;pdwfjzm odaom todPfyif jzpfygonf bk&m;/
ae&m ta&mufwGif kH;awmfu ar;cGef;ar;onf

yuma&e aPm ygVdtrSm;udk ar;jcif;


OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-apm'emtrSwf(8)udk ajzMum;aom aom"em ]]yuma&e aPm}}[laom


ygVdonf

usrf;wpfusrf;u,lNyD;

xnfhxm;aom

ygVdvm;?

orm'd|d

okawoetzGJUrS 'umwdkU&JU vufjzpf ygVdvm;/


zwfMum;ol

-'gu wynfhawmfwdkU 0daoopewoabm oufa&mufwJh ygVdwpfckckudk


wynfhawmfrsm;

Sm&if;

azG&if;

zwf&if;

A[kokw

Mum;zl;wJhtaeeJU

xnfhxm;wmyg bk&m;/
OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-orm'd|dokawoetzGJU Ou| OD;cif[efrSm wm0efSdygw,f OD;cif[efudk ar;yg/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

302

tpodkU
OD;ukrm&

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


-'umOD;cif[ef

'DygVd

o'gusrf;uvm;?

wjcm;usrf;uvm;?

b,fu&w,fqdkwm ajzyg/
OD;cif[ef

-bk&m;wynfhawmfrsm;udk ,ckvdk ar;prf;aewJhtwGuftcsdefvJ ukefoGm;ygNyD


bk&m;/ wynfhawmfwdkU&JU cRwf,Gif;rIawGudk tSifbk&m;rsm; qHk;jzwfwJhtcgrSm
xnfhoGif;qHk;jzwfyg bk&m;/

OD;ukrm&

-'umBuD;wdkU vkyfNyD;xnfhwmvm;? udk,fwdkif 0d*d[fvkyfxm;wm qdk&ifvJ


udk,fwdkif vkyfxm;aMumif; ajz&if NyD;'gygyJ/

OD;cif[ef

-wynfhawmfwdkUvJ q&morm;eJU vkyf&wmyg bk&m;? udk,fwdkif rodyg bk&m;/

OD;ukrm&

-udkif; udkif; udk,fwdkif rodbl;wdk xm;awmh [kwfNyD Sif;aeNyD/

OD;cif[ef

-wynfhawmfwdkU[m

'DSifawmfAk'tbd"rmudk

oda&;wwfa&;twGuf

,o

owdkUom;eJU bk&m;wynfhawmfwdkU[m odyfNyD;awmh rxl;Muygbl;? olrom


udk,fromjzpfMuygw,f/
OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-'D ,o owdkUom;awG bmawG ajzaep&m rvdkygbl;? yuma&e aPm


udkomajzyg? tydkawG ajymraeygeJU/

orm'd|dokawoe(tzGJU0ifwpfOD;)-yuma&e aPmqdkwJh ygVdu tm;vHk;wynfhawmfrsm; wpfomoemvHk;


yxri,fwef;upNyD;ajzwJh
avmufupNyD;awmh

OD;yif;i,frsm;

odMuygw,f

bk&m;?

SifomraPi,frsm;

'DygVdu

ygVdawmfawGxJrSm

rSdaomfvnf;bJ t|uxm #DumawGxJrSmtrsm;qHk; awGUEdkifwJh ygVdtrsdK;tpm;


jzpfaMumif;yg bk&m;/
OD;edu

-'DygVdudk bkef;BuD;wdkU ar;&wmu wjcm;aMumifhr[kwfbl;? yuma&e aPm rSm


aPmqdkwmvGJaew,f vdifvGJaew,f? 'umrsm; bk&m;a[mygVdudk *kpdkuf
rpdkuf? ygVdoifzl; roifzl;? vufawGUod&atmif bkef;BuD;wdkUu ar;&jcif;
jzpfw,f? o'gpnf;urf;t& ajym&vQif ]]yuma&e PH}}omjzpfp&m Sdw,f?
]]yuma&e aPm}} vdkU b,fenf;eJUrS raeEdkifbl;? ygVdpnf;rsOf;eJUrnD
ygVdxHk;wrf;pOfvm

vGJaew,f?

b,ft|uxm

#DumrSmrS

rawGUEdkifbl;?

tJ'gaMumifh ygVdrwwfbJ wpfa,mufa,mufursm; 0ifNyD; a&;xm;wmvm;vdkU


ar;wm? 'grSr[kwf OD;Ou|vdk xGifvdkufwmvm;vdkU bkef;BuD;wdkUu ar;wm/
OD;ukrm&

-yuma&e ZmemwDwd ynm-'Dvdk&if SdrSmudk;? yuma&e PH-qdk&ifvJ


y&d,m,fyk'fawmh jzpfygw,f? tck 'DtrSwf(8)aom"emrSm ]]yuma&e aPm}}
vdkU a&;xm;wm 'g b,fvdkoabmvJ/

OD;cif[ef

-rSefyg? vdifvGJaewJh oabmyg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

303

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;ukrm&

-vdifvGJjcif; jzpfw,f/

OD;cif[ef

-rSefyg? vdifvGJaMumif; 0efcHygw,f bk&m;/

OD;ukrm&

-vGJaMumif; 0efcH&if awmfNyD? aSUquf zwfayawmh/

rjrJaomkyfudk rjrJaomkyf[l tydkifodjcif;yif ]]tjrifrSef}} jzpfygw,f/


]]tedpHa,0 bdua0 bduK puK puHK tedpEd ywd? a[mwd orm'd|d}} (cE0*
oVm,we0* oH,kwygVd? tZweEdu,okw? pm-157/)
7/
jzpfygonf?

xdkodkU orm'd|djzpfNyD;aom yk*dKvfonf ormouFy tawG;tac:rSef MuHpnfrIrSef


xdktawG;rSef

MuHpnfrIrSefonf

umr*kPfig;yg;wdkU

MuHpnfrI

nif;yef;ESdyfpufrI

MuHpnfawG;ac:rI aMumifhMupdkufrI awmifhwylyefrIwdkU rMuHpnfawmhbJ ,kwfnHhaom MuHpnfrIrsm;rS


aSmifMuOf ]]rjrJaom kyfwdkUrS vGwfajrmufrIudkom MuHpnfjcif; rnif;qJawmhjcif; aMumifhMurI
awmifhwrIwdkUrS uif;a0;jcif;rsm; jzpfvmygonf? onfyifvQif ormouFy tawG;tac:rSef jzpfygonf
bk&m;? orm'd|d ormouFy[laom tjrifrSef tawG;rSefwdkUonfyifvQif ynm jzpfonf? 0dZm jzpfonf?
0dyem jzpfygawmhonf bk&m;/
8/

xdktjrifrSef tawG;rSef 0dyemESifh jynfhpHkaom yk*dKvfonf rrSefaom ajymrIudk

aSmifMuOf tajymrSefrIodkU tvdktavsmuf a&mufSdvmygawmhonf? tb,faMumifhqdkaomf 0pD'kpdkuf


av;yg;udk tjrifrSef tawG;rSefjzifh y,fvdkufaomaMumifh jzpfygonf bk&m;/
9/

odkU apmifhpnf;jcif;oDv usifhMuHjcif; p&PwdkU jzpfvmygonf? ynm(odkU) 0dZm(odkU)

0dyemESifh jynfhpHkNyD;aom yk*dKvfonf ]]rrSefaom tvkyf}} jzpfaom toufowfjcif; cdk;,lwdkufcdkufjcif;


umrwdkU

vGefusL;jcif;wdkUudk

a0&rPd=aSmifMuOfjcif;

t0dwdur=rvGefusL;jcif;wdkUjzifhvnf;

usifhoHk;ygonf bk&m;/
orm'd|d orouFy tjrifrSef tawG;rSefSdaom yk*dKvfonf npfl; ylyefaprIudk jzpfapwwfaom
taMumif;w&m;rsm; jzpf xdkoHk;yg;udk rusifhoHk;bJ y[meoDv tjzpfjzifhvnf; z,fSm;xm;NyD; jzpfygonf?
tb,fhaMumifhqdkaomf xdk(3)yg;onf rdrdtvkyf r[kwfaomaMumifh jzpfygonf? xdky[meonfyifvQif
ormurE ]]tvkyfrSef}} jzpfygonf? twdkif;apmifhpnf;onf? twdkif; usifhygonf bk&m;/
10/

ormurEajrmufaom vkyfudkifSmazGrIjzifh &tyfaomypnf;wdkUudk oHk;aqmif rQwpGm

oufarG;0rf;ausmif; Sdjcif;jzifh ormtmZD0r*ifudk usifhoHk;onf rnfygonf bk&m;/


11/
rjzpfao;aom

0g,mr[lonf vHkUvOm[yjcif; jzpfonf? trSefvHkUv[yjcif; qdkonfrSm


tukodkvfrsm;

rjzpfatmif

jzpfNyD;aom

tukodkvfrsm;udk

y,f&ef

tm;xkwfjcif;

rjzpf&ao;aom tukodkvfrsm; jzpfvmatmif vHkUvOm[yjcif;ESifh jzpfNyD;aom ukodkvfw&m;rsm;udk


yGm;rsm;atmif vHkUvOm[yjcif;wdkU jzpfygonf? r*ifudkvnf; pGrf;tm;Sdolrsm; usifhoHk;Muygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

304

tpodkU
12/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


owd=*kpdkufrI rSwfom;rIqdkonfrSm trSef*kpdkufrIjzpfonfh aSUodkUMunfh&m wlIMunfh&m

wapmif;Munfh&mwdkUvnf;aumif;

auG;jcif;

qefUjcif;wdkUvnf;aumif;

cGufa,mufudkifjcif;

t0wfudkifjcif;wdkU vnf;aumif; pm;jcif; aomufjcif; rsdKjcif; cJjcif;wdkUvnf;aumif; tav;oGm;jcif;


ayghoGm;jcif;wdkUvnf;aumif; oGm;jcif; &yfjcif; xdkifjcif; avsmif;jcif; Edk;Mum;jcif; ajymqdkjcif;
qdwfqdwfaejcif;wdkU vnf;aumif; onfwdkUonf trSef*kpdkufrI jzpfygonf bk&m;/
13/

ormorm"d=wnfMunfrIrSef qdkonfrSm tjrifrSef tawG;rSef tajymrSef tvkyfrSef

oufxdef;rSef vHkUvOm[yrIrSef *kpdkufrIrSef [laom ow*ur*fay: wnfMunfjcif;onfomvQif


ormorm"d= wnfMunfrIrSef jzpfygonf bk&m;? twdkif;omvQif wnfMunf\? twdkif;omvQif
usifh\/
14/

odkU oefYSif;pifMu,f rGefjrwf vGwfvyfonfh wpfckwnf;aom wnf&m rSD&m vrf;pOf

tod\ jynfhpHkjcif; todPfa&mufjcif; jzpfvQif rsufpdvnf aysmuf\? todPf a&muf\? rsufpdvnf


aysmufonf[k qdk&m rarG;zGm;rD twdwfumvESifh aoNyD;aemuf tem*wfumvwdkUtay: rsufpdrvnfjcif;
jzpf oEd|du"rtay: todPfa&mufaejcif; jzpfygonf? xdktcg taMumuf[l vnf;aumif;?
tajrmuf[l vnf;aumif; uif;yum 'kuNidrf;a&;udk pdwfcs&NyD jzpfygonf bk&m;/
odkUomvQif

xyfzefwvJvJ

bm0emyGm;rsm;jcif;jzifh

wPSmoHk;&yfudk

tNyD;tydkif

z,f&Sm;Edkifa&;twGuf usifhoHk;vsuf Sdygonf bk&m;/


15/

wynfhawmfrsm;onf 'd|"r yw"r 0d'dw'r y&da,m*gV"r tay:omvQif

usifhoHk;vsuf Sdygonf? oHo,rsm; vGefajrmufNyD odkUavm odkUavm rjzpfNyD ajym&J qdk&JNyD wyg;olESifh
rqdkifNyD[laom odkUaom0dyemrsdK; odkUaom orxrsdK;udkomvQif wynfhawmfrsm; usifhoHk;rdygonf
bk&m;/
16/
vrf;pOfrsdK;

apm'uq&mawmfrsm; qdkvdkaom a,m*vrf;pOf omoemy orP jA[PwdkU\


tusHK;0ifonfh

orx0dyemrsdK;udk

wynfhawmfrsm;

rusifhoHk;Muyg

bk&m;?

omoemyvrf;pOfrsdK;onf Ak'\ tewtbd"rm "ra'oemppf ryg0if[k wynfhawmfrsm; dk;om;pGmyif


,HkMunfygonf bk&m;/
17/

apm'emcsuf(8)wGif

apm'uq&mawmfrsm;u

rlvyPmo

ygVdawmf?

Moyr0*f?

&xe0deDwokwf? pmrsufESm-204 ESifh jrefrmjyef pmrsufESm-210-211 wdkUwGif wifjyxm;onfh okwefrSm


jynfhpHk vHkavmufjcif; rSdaMumif; awGUSd&ygonf bk&m;? xdkokwefwGif tSifom&dykw&mESifh rEmPD\ om;
tSifykPwdkU wpfOD;ESifhwpfOD; aqG;aEG;&xm;Oyrm yHkaqmifjcif; jzpfygonf? aqG;aEG;csufrSm-
]]ig&Sif jrwfpGmbk&m;xH jrwfaomtusifhudk usifhoHk;oavm}}[k ar;\/
]]ig&Sif rSefyg\}}[k qdk\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

305

tpodkU
]]ighSif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tusifhoDv

pifMu,fjcif;tusdK;iSm

jrwfpGmbk&m;xH

jrwfaom

tusifhudk

usifhoHk;oavm}}[k ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif

pdwform"d

txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm

jrwfpGmbk&m;xH

jrwfaomtusifhudk

usifhoHk;oavm}}[k ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif tjrif txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm jrwfpGmbk&m;xH jrwfaom tusifhudk usifhoHk;aom}}[k
ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif

,HkrSm;jcif;udk

vGefajrmufrIPf

txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm

jrwfpGmbk&m;xH

jrwfaomtusifhudk usifhoHk;oavm}}[k ar;\/


]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif r*f[kwfonf r[kwfonf Pftjrif txl;pifMu,fjcif; tusdK;iSm jrwfpGmbk&m;xH
jrwfaomtusifhudk usifhoHk;ygoavm}}[k ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif tusifh tEkvHkPftjrif txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm jrwfpGm bk&m;xH jrwfaom
tusifhudk usifhoHk;ygoavm}}[k ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif r*fPftjrif txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm jrwfpGmbk&m;xH jrwfaom tusifhudk
usifhoHk;ygoavm}}[k ar;\/
]]ighSif r[kwfyg}}[k qdk\/
]]ighSif

tusifhoDv

txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm

jrwfpGmbk&m;xH

jrwfaom

tusifhudk

usifhoHk;ygoavm}}[k ar;aomf]]ighSif r[kwfyg}}[k ajzqdk\/


]]ighSif

pdwform"d

txl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm

jrwfpGmbk&m;xH

jrwfaomtusifhudk

usifhoHk;oavm}}[k ar;aomf]]ighSif r[kwfyg}}[k ajzqdk\/


]]ighSif tjriftxl;pifMu,fjcif;tusdK;iSm/ y/ ighSif tjrif txl; pifMu,fjcif;tusdK;iSm
jrwfpGmbk&m;xH jrwfaomtusifhudk usifhoHk;oavm}}[kar;aomf]]ighSif r[kwfyg}}[k ajzqdk\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

306

tpodkU
]]ighSif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tu,f

tusdK;iSm

rusifhoHk;aomf

tb,ftusdK;iSm

jrwfpGm

bk&m;xH

jrwfaomtusifhudk usifhoHk;aeoenf;}}[k ar;\/


]]ighSif pGJ,lrI rSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif; tusdK;iSmomvQif jrwfpGmbk&m;xH
jrwfaomtusifhudk usifhoHk;yg\}}[k qdk\/
ighSif tusifhoDv txl;pifMu,fjcif;onf pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;avm [k
ar;\? IghSif r[kwfyg [k qdk\/ y/ ighSif pdwform"d txl;pifMu,fjcif;onf pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif
Nidrf;at;jcif;avm[k ar;aomf ighSif r[kwfyg [k ajzqdk\? ighSif tjrifxl; pifMu,fjcif;onf
pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;avm[k/ y/ ighSif r*fPf tjrifxl; pifMu,fjcif;onf
pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;avm [k ar;aomf ighSif rjzpfyg [k ajzqdk\/
ighSif w&m;wdkUudk MuOf pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif; onf jzpfoavm [k
ar;aomf ighSif r[kwfyg [k ajzqdk\/
ighSif w&m;wdkUudkMuOf pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif; onf jzpfoavm [k
ar;aomf ighSif rjzpfyg [k ajzqdk\/
ighSif tb,fodkUvQif ajzqdkaom pum;\ teufudk rSwfoifhoenf; [k ar;\/
ighSif tu,f jrwfpGmbk&m;onf tusifhoDv txl; pifMu,fjcif;udk pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif
Nidrf;at;jcif;[k ynwfjim;tHh? pGJ,lrIESifhwuG omvQif jzpfaom w&m;wdkUudk pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif
Nidrf;at;jcif; [k ynwfonf rnf&m\/ y/ ighSif tu,f jrwfpGmbk&m;onf r*fPf\ tjrif
txl;pifMu,fjcif;udk pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;[k ynwfjim;tHh? pGJ,lrIESifhwuGomvQif
jzpfaom w&m;udk pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;[k ynwfonf rnf&m\?
ighSif tu,f w&m;wdkUudk MuOf pGJ,lrIrSdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;onf jzpfcJhjim;tHh
ykxkZOfonf xuf0ef;usif Nidrf;at;&m\/
ighSif rSef\? ykxkZOfonf w&m;wdkUudk MuOf jzpf\/ ighSif avmu Oyrmtm;jzifh
tcsdKUukefaom ynmSda,musfm;wdkUonf ajymqdkaom pum;\ teufwdkUudk odMuukef\/ xkdUaMumifh
oifhtm; OyrmjytHh/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfrsm; bk&m;q|rl jrefrmjyeftwdkif; qufvufavQmufxm;aeygu tcsdef ravmufrnf jzpfyg tusOf;csKyf
avQmufxm;ygrnf bk&m;/
18/

yae'Daumovrif;BuD;onf

om0wdrdUrS

omauwrdUodkU

oGm;\?

vrf;wGif

&xm;ckESpfpD; pDpOfxm;\? aemufqHk; eHygwfckESpf &xm;jzifh omauwrdodkU a&mufonfh Oyrm jzpfygonf


bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

307

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Oyrm yae'Daumovrif;onf omauwrdUodkU a&mufSda&;onfom t"du jzpfygonf?


okwef\ t"du&nfG,fcsufrSm Sifom&dykw&m\ tar; tSifykP\ tajzwGif pGJ,lrIrSdaom
xuf0ef;usifNidrf;at;jcif;

]]tEkyg'u&dedAmef}}

twGufom

jzpfygonf?

0dok'd(7)cef;vrf;pOf[l

vnf;aumif;? oDv0dok'dESifh pdw0dok'dwdkUonf orxusifhpOf[lvnf;aumif;? usefig;yg;jzpfonfh


'd|d0dok'd ucFg0dw&P0dok'd r*gr*P'e0dok'd y#dy'gP'e0dok'd P'e0dok'dwdkUonf
0dyemusifhpOf [lvnf;aumif; apm'uq&mawmfrsm;\ apm'em trSwf 8^1 qGif azmfjyxm;ouJhodkU
azmfjyxm;jcif; rSdyg? xdkokweftwGuf apm'uq&mawmfrsm;\ twaemrwdrQomvQif jzpfygonf?
okwef"rrsm;udk avhvm&mwGif tSdudk tSdtwdkif;om apm'emoifhygonf bk&m;? "rudk t"rjzpfatmif
0de,udk

t0de,jzpfatmif

tmywd}}[laom

0pewt&

udk,fvdk&m

udk,fqGJ

a&;om;apm'emrIyvQif

apm'uq&mawmfrsm;wGif

tmywfoifh

]]r,H

tmyZwDwd

tyg,fodkUvm;rnfudk

pdk;&drfylyefrdaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;? tmywfoifhaom &[ef;rsm;udkvnf; bk&m;Sifu


armCd,yk&do ]]r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;aom a,musfm;}}[k qdkavhSdaMumif;udk ynmSifrsm; ajymjycsuft&
wynfhawmfrsm; rSwfom;xm;zl;ygonf? rSefonf rrSefonfuawmh wynfhawmfrsm; rodyg bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;19/

]]pGJ,lrIr&Sdaom xuf0ef;usif Nidrf;at;jcif;}} ]]tEkyg'y&dedAmef}} twGuf tv*'Lyrokwf?

azmif Oyrm (ukvLyr)wGif ]]&[ef;wdkU odrf;ydkufxm;&ef r[kwfbJ ul;ajrmufzdkU&ef rusdK;iSmomvQif


azmifudk zGJU\}}[laom azmifOyrmSdaom w&m;awmfudk a[mMum;jcif; jzpfygonf/
(rlvyPmo jrefrmjyef pmrsufESm-191? yk'fa&-240)
xdkukvLyrokwf\ &nfG,fcsufrSm wynfhawmfrsm; txufrSwifjyxm;onfh &x0deDwokwfESifh
wpfxyfwnf; wpfax&mwnf; jzpfaeygonf? ukvLyrokwf\ tusOf;csKyfudk avQmufxm;&ygvQifa&jyifudkjzwf wpfzufurf;odkU oGm;vdkaoma,musfm;onf opf0g; jrufwdkUudk pkkH;azmifzGJUum
vufajcwdkUjzifh

ud;pm;avSmfcwf

wpfzufurf;odkU

ta&muful;oGm;NyD;aemuf

xdkzufurf;odkU

a&mufaomtcg azmifonf ightwGuf tvGefaus;Zl;rsm;onfqdkum ausmukef;jzifh ydk; o,fr


odrf;qnf;xm;zG,f rvdkay? tu,f xdkodkU ausmydk;xrf;Guf&ef ud;pm;cJhaomf rvkyfoifhonfudk
yvkyfjcif;om jzpfayrnf/
xkdUtwl

iga[mMum;aom

w&m;awmfonfvnf;

oHo&mwnf;[laom

a&tjyifudk

jzwfedAmefwnf;[laom wpfzufurf;odkU ta&muful;cwf &efom jzpf\? pGJ,lodrf;ydkufxm;&ef r[kwfay?


odkUaom t"dym,fudk odjrifolwdkUonf "rw&m;wnf;[laom azmifudkaomfvnf; pGefUy,fcJh&rnf?
w&m;ESifh qefUusifaom oHo&m epfrGef;aMumif; jzpfonfh t"rrIwdkUudkum; qdkzG,f&myif rSdawmhNyD?
wpdk;wpdrusef tukef y,fvSefypf&rnf[k a[mawmfrlavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

308

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

20/

txufazmfjyyg okwef 2-ckwGif Ak'\w&m;awmfudk udk;uG,fp&m tjzpfom pGJ,lxm;Mu

"r t"r[laom tpGJtm;vHk; ukefqHk;uGmusatmif rud;pm;Muolrsm;? vlpnf&mrSm igodvkyf


<um;vHk;xkwfum

tjiif;oefMuolrsm;?

udk,fhtrSm;udkrjrifbJ

olwyg;trSm;SdvQif

w&m;odvkyfum

ESdrfhcswwfolrsm;twGuf txl;owday;xm;aom okwefjzpfaMumif; apm'uq&mawmfrsm;tm; today;


avQmufMum;yg&apyg bk&m;/
21/

apm'em cH avQmufxm;&ygvQif apm'uq&mawmfrsm;onf odk'd 7-yg; rjzpfoaGU

edAmefESifh reD;pyfEdkifyHkudk zd qdkxm;ygonf? y#mpm&DuJhodkUaom tl;r? udoma*gwrDvdk tE? trygvDvdk


jynfhwefqmr? t*FkvdrmvuJhodkUaom vlqdk;BuD;rsm;onf todESifhtusifh xyfrdonfh wpfcPtwGif;
trSefw&m;udk xdk;xGif;oabmaygufEdkifcJhaom taxmuftxm;rsm;onf xdk0dok'd (7)yg; atmufwGif
ao;odrf arS;rSdef ikyfvQdK;ae&ygawmhonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfrsm; bk&m;22/
y#dy'g0*f?

apm'uq&mawmfrsm;\
,k*Eokwf

(ESm-457)

apm'emcsuf

trSwf(8)wGif

qdkxm;csufudk

]]pwkuedygwf?

azmfjyxm;

t*Fkw&ygVd?

orx0dyemyGm;&rnfh

Mo0g'enf;vrf;[k pGJcsufwifxm;ygonf bk&m;/


xdktqdkrSmvnf; udk,fvdk&m udk,fqGJ apm'emjcif;om jzpfygonf bk&m;? xdk,k*e'okwfwGif
tSiftmeEmu

taygif;toif;

&[ef;awmfrsm;tm;

a[mMum;aom

okwfrQom

jzpfygonf?

xdkokwfudkvnf; apm'uq&mawmfrsm;u wpf0ufwpfysuf udk,fvdkcsifonfh tcsuftvuf avmufudkom


aumuf,lxkwfEkwf jyoxm;jcif;rQom jzpfygonf bk&m;? okwfwpfckvHk;\ qdkvdk&if;t"dym,fudk
apm'uq&mawmfrsm; avhvmoHk;oyfrdygvQif uJhodkU wynfhawmfrsm;tay: pGJcsufwifjzpfrS wifrdrnf
xifygonf bk&m;? okwfonf bk&m;Sifudk,fawmfwdkif a[maomokwf r[kwfyg bk&m;? tSiftmeEmu
taygif;toif;

&[ef;awmfrsm;tm;

a[mMum;aomokwf

jzpfygonf

bk&m;?

okwf\

qdkvdk&if;tusOf;csKyfrSm orxESifh0dyem yGm;rsm;&rnf[k qdkvdk&if; r[kwfyg? orxaSUoGm;Sdaom


0dyemjzifh jzpfap 0dyem aSUoGm;Sdaom orxjzifhjzpfap? orx0dyem2yg;pHk aSUoGm; jzpfap
yGm;rsm;tm;xkwfygu oHa,mZOfaysmuf tEko, uif;pifonf[k qdkvdk&if; jzpfygonf bk&m;/
23/

if;jyif ]]uwar a'G "rm bma0wAm? oraxm p 0dyem p ar a'G "rm

bma0wAm}}[k ygxdu0*ygVd? pmrsufESm-222 udk Tef;xm;ojzifh wynfhawmfrsm; SmazGMunfh&m


xdkapm'uq&mawmfrsm; Tef;xm;aom txufyg ygVdudk rawGUSdojzifh wynfhawmfrsm; pOf;pm;rdonfrSm
apm'uq&mawmfrsm;u owro*Fg,emtwGuf udwifypkxm;aom ygVdrsm;yif jzpfavoavm[k
pOf;pm;rdygonf bk&m;/
ae&m ta&mufwGif Hk;awmfu ar;cGef;ar;onf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

309

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(2)*Pef;ESifh (8)*Pef; pufdkufrSm;onfudk ar;jcif;

OD;ukrm&(0denf;"dk&f)

-pk'dwu'umrsm;u ygxu0*(ESm? 222) orx0dyemygVd rawGUbl;


qdkygvm;?

apm'uq&mawmfrsm;u

pk'dwu

'umrsm;

oHo,Sif;atmif

ajzSif;ay;vdkufyg/
OD;0dok'(apm'u)

-'Dudp[m vufESdyfpufdkufpOfu ygoGm;wJh trSm;yg bk&m;? (222)rSm r[kwfbJ


(228)rSm Munfhvdkufr,fqdk&if bk&m;a[mygVdawmf trSeftwdkif; twdtus
awGU&rSm jzpfygw,f bk&m;?

obmywd

-uJ 'umwdkU pmtkyfvSefjycdkif;&OD;rSmvm;/

pk'dwursm;

-rvdkawmhyg bk&m;? ,HkygNyD bk&m; wynfhawmfrsm; pmrsufESm od&vQif awmfygNyD


bk&m;/
(9-7-81 toHzrf;ud;acGrS)

24/

apm'uq&mawmfrsm;\

rZdry#dy'gvrf;pOfonfvnf;
a[mMum;awmfrltyfaom

apm'emcsuf

0dyemvrf;pOf

w&m;wdkUonfvnf;

(8)wGifvnf;

w&m;wdkU

jzpfMuygonf?

0dyemw&m;wdkUom

]]"rpMuma'oemvm
tewvuPokwf

jzpfMuygonf

bk&m;}}[k

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;tm; wifjycsufudk awGUSd&&m wynfhawmfrsm;onf tbdeEKEd tvGeftrif;


ESpfvdk0rf;ajrmufrI

SdvSygojzifh

om"k

om"k

om"k

[k

tEkarm'em

yrdygonf

bk&m;?

tb,faMumifhqdkaomf txufwGif azmfjycJhNyD;jzpfonfh wynfhawmfrsm; usifhoHk;vsufSdaom ppfrSefonfh


0dyemESifh wpfxyfwnf; usa&mufaeonfhtwGuf om"k ac:&jcif; jzpfygonf bk&m;? jAm[P0g'Drsm;
usifhoHk;onfh orx0dyemESifh vHk;0 uGJjym;jcm;em;aeygojzifh apm'uq&mawmfrsm; rTefjyrD
aS;,cifuwnf;u

Ak'\

0dyemjzpfonfh

"rpMumESifh

tewvuPa'oemtwdkif;

wynfhawmfrsm;onf ,cifuvnf; usifhoHk;cJhNyD; ,ckvnf; usifhoHk;qJ jzpfaeonfhtjyif aemifudkvnf;


qufvuf usifhoHk; aernfom jzpfygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;25/

apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emcsuf trSwf8-\ atmufqHk; pmaMumif; 4-aMumif;wGif

awmifwGif;BuD; ewfrSDawm&q&mawmf tSifOu|udk av;pm;MunfdkaeMuonfh&[ef;SifvljynfolwdkUtm;


,HkrSm;oHo, 0ifvmatmif a&;om;azmfjyxm;onfudk awGUSd&ygonf bk&m;? ta&;tom;rsdK;onf
0denf;awmf\atmufwGif

aexdkifvsufSdaom

tSifwdkUtwGuf

0efav;vSygonf

bk&m;?

q&mawmfSifOu|udk Munfdkav;pm;aeolwdkUtm; tMunfdkrJhatmif vkyfaqmifcsufrsdK; jzpfaeyg


Ak'Sifawmfjrwf\ tqdktrdefUESifh vGJacsmfaeygonf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

310

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;26/

apm'uq&mawmfrsm;\

orx0dyemwdkUonf

0daooapm'em(8)wGif

bk&m;ocifudk,fawmfjrwf\

y"me

]]uJhodkU

Ak'yd#u

ax&0g'

&nfG,fcsufvrf;pOf

oHo&mrS

u,fwifa&;vrf;pOfrsm; jzpfMuygonf? tvGefta&;BuD;aom y"mejzpfaom vrf;pOf orx0dyem


usifhpOfwdkUudk Ak'0g' ryg0if[k ajymifajymifwif;wif; jiif;y,faeMujcif;aMumifh xdkolwdkU\ 0g'onf
Ak'yd#u ax&0g'ESifh rnDGwfaom t"r0g'Drsm; jzpfaMumif; avQmufxm;&jcif; jzpfygonf bk&m;}}[k
azmfjyygSd&m apm'uq&mawmfrsm;onf ax&0g' orx0dyemw&m;rsm; yg0ifvsufSdonf qdkonfudk
wynfhawmfrsm; tjiif;ryGm;vdkyg? odkUaomf apm'uq&mawmfrsm;udk,fwdkifyif Ak'0g'\ ppfrSefaom
0dyemonf

"rpMumESifh

tewvuPokwf

jzpfaMumif;

aSUwGif

tcdkiftrm

qdkxm;ojzifh

wynfhawmfrsm;yif om"k tEkarm'em ycJhonfudk 0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm; todyif jzpfygonf bk&m;/


xkdUaMumifh
Mo0g'awmftppf

wynfhawmfrsm;

vufcHusifhoHk;aeaom

jzpfawmfrlaom

"rpuy0weokwf

orx0dyemonf

Ak'jrwfpGm\

tewvuPokwfawmfrsm;ESifhtnD

nDGwfaeygaomaMumifh "r0g' 0dyemom jzpfaMumif; aom"emytyfygonf tSifoljrwfwdkU bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

311

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (9)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf(9)apm'emvTmudk aom"emyygonf tSifbk&m;/


]]wGif 0denf;usifh0wfudk tvsOf;*krpdkufaom OD;Ou|}}[k oHk;EIef;xm;onfudk awGUSd&ygonf?
rdrdudk,fwdkif q&mawmfbk&m;BuD; SifOu|udk rzl;awGU rqufqHzl;ygbJESifh tom;vGwf pGyfpGJajymqdkMujcif;
jzpfygonf bk&m;? wynfhawmfrsm;udk,fwdkif tBudrfBudrf zl;awGU qufqH&aom q&mawmfBuD; SifOu|rSm
0de,*ku yk*dKvfBuD; jzpfygonf? wynfh&if; 'um&if;rsm;udkaomfrS pwifNyD; EIwfqufavh rSdyg?
wpfBudrfwpfcgrQ rawGUuHzl;ol tcsdKUonf q&mawmfBuD;tm; txifrSm;wwfMuygonf? rnfolUxHrS
rnfonfhypnf;udkrQ tvcHonfudk rawGU&zl;yg? tvcHw&m;vnf; wpfBudrfwpfcgrQ ra[mzl;yg?
wpfqifhMum;r[kwf udk,fwdkiftodtjrifudk wifjyjcif; jzpfygonf bk&m;/
(u)

,aeU bduKoHCmqdkwJh *dkPf;aygif;pHk bkef;awmfBuD;awG vdkufemusifhoHk;aeMuwJh 0denf;udk


riJhrnmbJ avhvmoHk;oyfMunfhvdkuf&if Oyg'gef wpfvHk;wpfcJBuD; jzpfSdaewmudk
awGU&jyefygw,f}}[laom

pum;\

tmabm*udk

oabmraygufMuaomaMumifh

]]&uf&ufpufpuf tremy a&;om;xm;wmudk awGU&ygw,f bk&m;}}


[k apm'emMujcif; jzpfygonf/
1/
tmabm*udk

pmayta&;tom;wpfckudk a0zefpGyfpGJrnfqdkvQif pma&;ol\ &nfG,fdk;&if; ESvHk;oGif;


oabmaygufzdkU

vdktyfygonf?

tmabmfudk

oabmayguf

em;vnf&eftwGuf

pmwpftkyfvHk;udk zwfI&ygrnf? tjypfSmvdkaom apwemjzifh udk,fvdk&mqGJNyD; ajymjcif; pGyfpGJjcif;onf


olawmfaumif;wdkU\tvkyf r[kwfyg raemrrSefolwdkU\ vkyf&yfrsdK;om jzpfaMumif; apm'utSifjrwfrsm;
owdvpfoGm;[ef wlygonf bk&m;/
2/

pmydk'fwGif q&mawmfBuD;\ &nfG,fcsufrSm 0denf;wpfckwnf;udk tav;xm;vGef;NyD;

Oyg'gefruyfrdMuzdkU jzpfygonf? 0denf;uHwpfckwnf;udkom tav;xm;vGef;vQif oHo,pdwfyGm; Oyg'gef


jzpfvQif usifhoHk;&rnfh tjcm;&[ef;w&m;wGif avsmhyg;oGm;Edkifygonf? tusOf;tm;jzifh (227)yg;aom
odumyk'fwdkUonf tus,fyGm;ygu uka#ckESpfaxmifausmf Sdonf[laom tqdktrdefUrsm;onf oHo,ESifh
Oyg'gefudk jzpfapwwfygonf bk&m;/
3/

0denf;odumyk'fwdkUwGif

ygavhSdaom

]]oawedum,}}[laom

rdefUqdkcsufonf

tvGefavsmfuefvSygonf bk&m;? usL;vGefvdkonfh apmwemrSdvQif rnfonfhjypfcsufrS roufa&mufEdkifyg?


puKygvax&0wKwGif rsufpdrjrifaom &[EmtSifjrwfBuD; jzpfawmfrlonfh puKygv rax&fBuD;onf
pMuOD; ydk;GufwdkUudk rjrifaomaMumifh eif;rdav&m rsm;pGm aoaMuysufpD;oGm;ygonf? Zeyk'f&[ef;wdkUu
txifrSm;NyD; jrwfpGmbk&m;tm; avQmufxm;&m jrwfpGmbk&m;u ]]&[ef;wdkU oifwdkUonf puKygvrax&f
ydk;GufwdkUudk eif;rdonfudk jrifMuoavm}}[k ar;awmfrlygonf? rjrifMuyg bk&m;[k &[ef;rsm;u

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

312

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avQmufxm;Muaomtcg

puKygvrax&f

puKygvrax&fonfvnf;

pMu

ydk;GufwdkUudk

ydk;ykGufwdkY

eif;onfudk

Sdaeonfudk

oifwdkU

rjrif

rjrifMubdouJhodkU

[laom

Ak'jrwfpGm\

rdefUMum;awmfrlcsufonf apm'emy"mejzpfaMumif; azmfjyaeygonf bk&m;/


4/
0denf;

odumyk'fawG rsm;jcif;aMumifh vlxGufrnf[k MuHpnfaom &[ef;i,f\ jzpf&yfonfvnf;


Oyg'gefxm;vGef;aomaMumifh

jzpfygonf

bk&m;?

`Ed,oH0&oDv

vHkcHvQif

ygwdarmuoH0&oDvvnf; vHkcH&ygawmhonf? qGrf;cHoGm;&if; avema&m*gxvm a&mufSd&m t&yfwGif


xdkifNyD;

oydwftwGif;rS

qGrf;udk

bkOf;ay;rdonfh

&[EmjrwfBuD;tm;

tjypfqdkonfh

&[ef;udk

Ak'jrwfpGmqHk;rawmfrlonfh twKywdonf xifSm;aom om"u jzpfygonf bk&m;? tEkyg'ge


jzpfawmfrlaom &[EmtSifjrwfBuD;onf 0denf;uHudk av;pm;vdkufemaomfvnf; Oyg'gef rxm;aMumif;
odjrifEdkifygonf bk&m;/
5/

]]ao;i,faom

tmywfonfvnf;

psmefr*fzdkvftE&m,fudk

yEdkifonf}}[laom

rdefUqdkcsufonf Oyg'gefaMumifhom jzpfaMumif; xifSm;vSyg onf? odkUrSom ]]OyEmeH tukovmeH "rmeH


y[mem, 0g,marm}}[laom ory"mefw&m;awmfESifh udkufnDygrnf bk&m;/
6/

0denf;awmfwGif

ck'uodumyk'frsm;ESifh

ta&twGuf

ywfouf

taMumif;t&m

q&mawmfbk&m;BuD;

trsm;qHk;
a&;om;

yg0ifaeonfh

ck'gEk?

a[majymjcif;jzpfaMumif;

wynfhawmfwdkUudk,fwdkif ar;avQmufzl; odSd&ygonf bk&m;/


xkdUaMumifh q&mawmf &SifOu|onf apm'utSifjrwfrsm; pGyfpGJouJhodkU t0ded,0g'D r[kwfbJ
0de,0d'DBuD; ppfppfom jzpfaMumif; aom"emjyygonf bk&m;/
7/

xkdUjyif tydk'f(7) q&mawmf SifOu|tm; 0wfaMumifvHkcsnfudk 0wfxm;MuwJh vlawG

r[kwfyg bk&m;? xrD(xrdef)wdkU qm&DwdkU *g0efwdkUudk 0wfxm;MuwJholawG r[kwfyg bk&m;?


bk&m;ta&awmfouFef;udk 0wfxm; MuwJholawGyg bk&m;? olwdkUudk rodem;rvnfwJholawGu q&mawmf
tSifvdkY vufcHaeMuwJh vlawGyg bk&m;[l qJa&;ykwfcwf xm;ygonf? ]]olawGyg bk&m;}}[k roHk;EIef;bJ
]]vlawGyg
vljzpfaeNyD[k

bk&m;}}[k

pGyfpGJxm;ygonf?

pGyfpGJxm;ygonf?

em;rvnfaomfvnf;

pum;wdkUjzifh

wynfhawmfwdkUonf

&[ef;awmfwpfyg;onf

q&mawmfbk&m;BuD;tm;
0denf;odumyk'fawmfrsm;udk

tjcm;&[ef;awmfwpfyg;tm;

&[ef;r[kwf?
tao;pdwf

yg&mZdu(4)yg;udk

usL;vGefjcif;rSdygbJvsuf ]]vl}} [l rpGyfpGJaumif;[k em;vnfxm;ygonf? rdrdudk,fwdkif rodrjrif


qHk;jzwfcsuf rSdygbJ pGyfpGJajymqdkvQif xdk&[ef;wGif tmywfoifhonf[k od&ygonf bk&m;? [kwf r[kwf
rSef rrSef xdk apm'u &[ef;awmfwdkU\ ajymqdkcsufESifh ywfouf 0denf;odumyk'fawmfudk(0g) tjypfSd
rSdudk 0denf;"dk&fcHkHk; q&mawmfbk&m;BuD;rsm;udk,fwdkif tqHk;tjzwfay;yg&ef avQmufxm;tyfygonf
bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

313

tpodkU
8/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tydk'f(8)vnf; ]]'Dpum;rsdK;awGudk ajymjcif;tm;jzifh odumusNyD; &[ef;r[kwfawmhyg

bk&m;}}[l ajymifajymifwif;wif; twdtvif;yif pGyfpGJxm;ygonf? 0denf;w&m;awmfudk uJh&JUaomaMumifh


odumusNyD; vljzpfoGm;NyD[k qdkxm;ygonf bk&m;/
9/

odkU&mwGif

xdktSifjrwfwdkU

]]0denf;odumyk'frsm;udkruJh&JU&?
]]odumy'0d0Pau

aemufxyfwifoGif;aom

uJh&JUygaomf

ygpdwd,H}}

[k

0daooapm'emvTmwGif-

ygpdwftmywfoifhap[k

ygpdwfygVdawmf

ynwfawmfrlxm;aMumif;udk

vmSdygonf?

0denf;ta&;BuD;aomaMumifh

0denf;uHudkuJh&J hvQif ygpdwftmywfynwfxm;ygonf}} [kwifjyxm;onfudkawGUSd&ygonf? aS;pum;ESifh


aemufpum; rnDaMumif; tvGefxifSm;ygaeygonf/
10/

xdkUjyif

]]Ak'H

qdkvQif&[ef;odumusNyD;

ypumrd?

vljzpfygw,f

oduH

ypumrd}}

bk&m;[l

bk&m;udky,fyg\?

0denf;"dkcHkHk;

odumudky,fyg\

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;udkyif

t"dym,fzGifhjyvdkufygao;onf? pum;&yfwGif ]]ypumrd}} [laom Bud,monf trSa,m* ypKyef0wrmef


{u0kpf0dbwf oufxm;aom yk'fjzpfygonf? tjynfhtpHkqdk&vQif ]]t[H}} (tuREkfyfonf) [laom
uwm;yk'fudkxnfh&ygrnf?
t"dym,f&ygonf

uREkfyfonf

bk&m;?

bk&m;udkpGefUy,fyg\?

xdkpum;rsdK;udkvnf;

uREkfyfonfodumyk'fudkpGefUy,fyg\[k

um,uHSifudk,fwdkifuqdkygrS

odumusygonf?

vljzpfygonf? odkU wynfhawmfrsm; em;vnfxm;ygonf bk&m;/


ae&mHk;awmfuar;cGef;ar;onf?

trSwf(9) aom"emESifhywfouf TefMum;csuf


OD;Z0e(0denf;"dk&f)

-bkef;BuD;eJeJajymcsifw,f? 'Daom"emtrSwf 9-rSm 11-eHygwf pmydk'frSp 18eHygwf

pmydk'ftqHk;xd

'umrsm;aom"emyxm;aom

pum;rsm;onf

q&mawmfOD;Ou|udk 0de,*kujzpfyHkudk jyaompum;rsm;r[kwfyg? 'gaMumifh


'DHk;awmfu'gudkvufrcHEdkifbl;? cktm;vHk;bkef;BuD;rsm;udkpGyfpGJr,f? tjypfajymr,f?
'DtjypfrS

yly0g'vGwfapjcif;tusdK;iSm

'umawGuqHk;atmifzwfwmudk

bkef;BuD;rsm;rSwfxm;r,f? em;axmifr,f? 'gayrJh 11-trSwf pmydk'frSp 18trSwf pmyk'fxdatmifaompum;wdkUonf aemiftcgw&m;0iftjzpf xnfhoGif;


pOf;pm;vdrfhrnfr[kwf/
OD;ausmfwifh

-q&mawmfbk&m;rsm;&JU qEawmftwdkif;yg bk&m;/

OD;Z0e(0denf;"dk&f)

-zwfvdkuzwfEdkifonf? rzwfvdkuausmfEdkifonf/

OD;edu(0denf;"dk&f)

-'DtrSwf9-aom"emrSm pmydk'ftrSwf 11-rSpNyD; 19qHk;onftxd yg0ifaom


pum;&yfrsm;onf

aom"emt&mroufa&mufygbl;?

ausmfvGefaeygNyD?

tcsdefawGvnf;

aom"emabmifu

tvGefukefaeygNyD?

0denf;"dk&f

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

314

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


q&mawmfawGvnf;

'DtaMumif;udkodNyD;jzpfMuygw,f/

'gaMumifh

'gawGudk

ausmfNyD; pmydk'ftrSwf20-udkomqufzwfygawmh/
20/

pmydk'f(10)apm'emcsuf

apm'u&[ef;awmfrsm;

aumufEkwfazmfjyxm;aom

q&mOD;udkudkav;\ oifwef;ydkUcscsufwGif ygSdonfh ]]0denf;udkt"duxm;jcif;tm;jzifh bduKeDomoemudk


qdwfokOf;apcJhonfrSm yxroH*g,emyJGrSpwifcJhavonf}} [laompmom;rSm yxroH*g,emyGJtNyD;wGif
rax&fwdkUu

tSiftmeEmtm;

tjypfwifawmfrlMu&mtrsdK;orD;wdkUtm;tcGifhta&;ay;onfhtwGuf

tjypfwifawmfrlMujcif;udk &nfG,f q&mOD;udkudkav;a&;om;xm;jcif;jzpfygonf/


jrwfpGmbk&m;\

tavmif;awmfudk

vma&mufzl;ajrmfMuonfh

trsdK;orD;rsm;tdrftjyef

rdk;rcsKyfap&eftwGuf tSiftmeEmu yxrOD;pGm zl;ajrmfaponf? trsdK;orD;rsm;\ idka<u;rIaMumifh


jrwfpGmbk&m;\ tavmif;awmfay:odkU rsuf&nfrsm;us pdkpGwfoGm;onf? jzpf&yftwGuf tSiftmeEmudk
tjypfwifjcif;jzpfonf/
xdkUjyifjrwfpGmbk&m;\

"r0de,omoemawmf

trsdK;orD;rsm;tm;

&[ef;ycGifh&atmif(0g)

bduKeDomoemjzpfay:vmatmif rdaxG;awmfa*gwrDESifhywfouf jrwfpGmbk&m;udkavQmufxm;ay;onfh


twGuf rax&fBuD;wdkUu tSiftmeEmudktjypfwifawmfrlMuonf/
tcsufESpfcsufudktaMumif;y

q&mOD;udkudkav;u

txufwGifazmfjycJhaom

pmydk'fudk

a&;om;jcif;jzpfwef&mygonfbk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

315

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf(10)
orm'd|dokawoetzGJ hrS acsycsuf

trSwf(10)apm'emudk aom"emycsufyg bk&m;/


0denf;odumyk'fawmfudk toufwrQ usifhoHk;vdkufem aexdkifMuaom &[ef;aumif; Sifaumif;
oHCmawmfwdkUtm;

yufyufpufpuf

pGyfpGJ

ykwfcwfa&;om;NyD;

oHCmawmfudkapmfum;rIyjcif;ESifh

ywfoufaom apm'emcsufudk aom"emytyfygonf bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm; pGyfpGJcsuf(10-q)ESifhywfouf aom"emytyfygonf bk&m;/
]]tpGJywfwJukyfaTeef;awmf

pmtkyf\

pmrsufESm(14)udkTef;vsuf

bmom0efaqmif[laom

pum;onf Ak'bmomqdkif&m orKwdoHCmwdkUudk &nfTef;onfr[kwfbJ bmom0efaqmifxm;aom


xm0&ESifh

"rq&m(0g)w&m;vrf;Tefyk*dKvfrsm;udk

qdkvdk&if;jzpfygonf

bk&m;?

TSifom&dykw&mESifh

tSifOygvdwdkUonf bmom0efaqmifrsm; r[kwfyg? omoemh0efxrf;rsm;omjzpfMuygonf/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm;tm; tMuHay;vdkonfrSm awmifwGif;BuD;ewfrSDawm&q&mawmf tSifOu|
a&;om;onfhpmtkyfrsm;Sd

pum;toHk;tEIef;a0g[m&rsm;udk

avhvmvdkufpm;rSwfom;NyD;rSomvQif

pGyfpGJoifhygonf bk&m;? tb,hfaMumifhqdkaomf q&mawmf tSifOu|onf Ak'ESifhbk&m;udkvnf;aumif;?


"rESifhw&m;udkvnf;aumif;? oHCmESifhbkef;BuD;udkvnf;aumif;? bmom[laompum;ESifh omoem[laom
pum;udkvnf;aumif;

wdusjywfom;pGmcGJjcm;NyD;

ae&mwusoHk;pGJwwf

pum;y&d,m,f<u,f0aom

q&mawmf wpfyg;jzpfygonf bk&m;/


q&mawmfSifOu| a&;om;aomusrf;*efrsm;onf "rtaMumif;oufoufomjzpf wyg;olrsm;
xdcdkufjcif;epfemapjcif;rSdcJhyg? bkef;BuD;[laom a0g[m&onf Ak'bmom0ifwdkY\ wpfOD;wnf;om
ydkifqdkifaomyk*vdu
vnf;aumif;?

toHk;ypnf;r[kwfyg?

oHCm[lvnf;aumif;?

Ak'bmomtwGuf

yk*vdutoHk;ypnf;rSm

yif;[lvnf;aumif;

jzpfygonf?

&[ef;[l

q&mawmfonf

vlom;xkwpf&yfvHk;\ tpGJOyg'gefuif;a&;udkomvQif &nfG,fvsuf tpGJywfwJukyfaTeef;awmf[laom


usrf;udkypkojzifh &[ef;oHCmtrsm;pkuyif om"ktEkarm'emac:qdk&efxdkufygonf bk&m;? odkUaom
vZDayovodumumrESifh

jynfhpHkaomq&mawmfudk

pGJcsuf

(10-q)rSmyif

]]orm'd|dokawoe

tzGJUom;rsm;\ Mo0g'p&d,jzpfaom OD;Ou|ESifhqEwljzpfMuukefaom tvZDyk*dKvfrsm;onf omoemh


abmifrSmaevsuf
aexdkifMuukefaom

ouFef;ta&cHxm;onfhtjyif

bk&m;ocifynwfawmftwdkif;

omoemh0efxrf;Sif&[ef;wdkUtm;

vdkufemusifhMuH

mtbdZmBuD;rm;pGmjzifh

ajymqdk

a&;om;cJhMuygonfbk&m;}} [k azmfjyygSdae&m 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u tcsdefrDqHk;ray;yg&efdkaopGm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

316

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avQmufxm;tyfygonf
av;pm;rIcH,lxm;aom

bk&m;?

tb,fhaMumifhqdkaomf

q&mawmfwpfyg;jzpf

q&mawmftSifOu|onf

jrefrmjynfomru

urmuyif

urmuyif

xdkapm'uwdkUtm;

uJh&JUjypfwif Iwfcsrnfudk pdk;&drfrdonfomru tSifwdkUtwGuf aemiftem*wfwGif t*Fkw&ygVdawmf?


'kwd,tkyf(tH? 2? 220) ]]a,m aom bdua0 bduK taumou/ y / y tm'De0g yg#ducFg}} [laom
ygVdawmft& tjypfig;rsdK;wdkUudk rcRwf&Sdvdrfhrnf[k wynfhawmfrsm;u wpfxpfcs pdk;&drfaerdygonf?
xdktjypfig;rsdK;um;-
(1)

avmukw&mw&m;jzpf avmukw&mw&m;rS qHk;HI;\?

(2)

npfEGrf;aom tmywfwpfrsdK;rsdK;odkUrlvnf; a&muf\?

(3)

jyif;xefaom a&m*godkUrlvnf; a&muf\?

(4)

awGa0vsuf ao&\?

(5)

cEmudk,f ysufpD; aoNyD;onfhrS aemufcsrf;omuif;aom vm;\&m? ysufpD;

usa&muf&mjzpfaom i&JodkUa&muf\?
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm;\

pGyfpGJcsuf(10)csufonf

xdktSifrsm;twGuf

&ifav;zG,f&m

jzpfaeygvnf;aumif;? 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;taejzifhvnf; omoem t"GefUSnfMumwnfwHha&;udk


aS;Iojzifh vnf;aumif; tcsdefrD wm;jrpfay;yg&ef arwmaSUxm;av;pm;pGmjzifh avQmufxm;tyfygonf
bk&m;/
rSwfcsuf/

/ apm'emtrSwf(11)ESifh(12)wdkUudk aom"emjcif; ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

317

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (13)
orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS acsycsuf

trSwf(13) 0daooapm'emvTm tydk'f(7)udk aom"emyvTmygbk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'emvTmudk

tn0g'Dyk*dKvfwdkUonf

OD;Ou|\"mwfyHkudk&ifxdk;

tjrwfwEdk;

yaeMuygvsuf Ak'bmom0if olawmfpifwdkU\udk;uG,f&m apwDykxdk;usumrS tkwfcJausmufcJrsm;udk


twkvkyfxm;onf[k apmfapmfum;um;ajym&ufjcif;rSm vl,Ofaus;wdkU\ tajccHw&m;uav;rQyifrSd&m
a&mufaeMuygonf[k apm'empGJcsufwifxm;ygonf/
1/

wynfhawmfrsm;onf

apwDykxdk;rsm;udk

tkwfcJausmufcJrsm;udk

twkvkyfxm;onf

ra[mcJhMuyg? ra&;om;cJhMuyg? OD;aTjynfh\ vlUtbd"rm ar;cGef;vTmpmapmifi,fwGif ygSdaomar;cGef;udk


Munfhwynfhawmfrsm;tm;
ar;cGef;rQomjzpf

tvGwfrJhpGm

&rf;um;pGyfpJGjcif;rQomjzpfygonf

tajzr[kwfaMumif;udk

apm'u&[ef;awmfrsm;

bk&m;?

uGJjym;pGm

ar;cGef;onf
odoifhygonf?

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfu a[majymaMumif; a&;om;aMumif; rnfonfhtaxmuftxm;rSrjyEdkifbJvsuf


t&rf;rJhpGyfpGJjcif;rsdK;onfroifhawmfyg? Ak'kyfyGm;awmfrsm;ESifhywfouf aS;a[mif;urmYordkif;pmrsufESm153 ygSdonfhatmufygpmydk'fudk zwfIapvdkygonf bk&m;/
]]Ak'kyfyGm;awmfrsm;udk
rxk&ma'orsm;yif
rxk&ma'o

jzpfygonf?

pwifxkvkyf&ma'orSm
tdEd,jynfom;

pwifxGef;um;cJhonf[k

ulSefrif;qufxGef;um;cJhaom

ordkif;ynmSiftrsm;uyif

,lqMuygonf?

*Em&ESifh

Ak'kyfyGm;awmfrsm;onf

taemufwdkif;om;

ordkif;ynmSifrsm;url

xdkkyfyGm;awmfrsm;onf *Em&a'opwifxGef;um;cJhonf[k ,HkMunfMuygonf? rxk&mvuf&myHkrsm;onf


bDpD-wpf&mpktukefuyif pwifxGef;um;vmcJhonf? rxk&ma'ou yef;ykq&mwdkUonfa'oE&e,fajrxGuf
oJausmufrsm;jzifh
c&D;eD;a0;jyefUESHUcJh
*sdef;t,l0g'qdkif&m

&maygif;rsm;pGmMumrQ
aESmif;acwf

xkvkyfcJhMuygonf?

yef;ykynmSifrsm;wGifvnf;

&[ef;awmfrsm;

xdkUaMumifh

rxk&mvuf&myHkrsm;onf

rsm;pGmvTrf;rdk;cJhavonf?

ur|mef;pD;jzef;ae[efrsm;udk

rlvuyif

trsm;tjym;xkvkyfcJhMuojzifh

Ak'bmom0ifrsm;u xdkyHkrsm;udktwk,lum Ak'kyfyGm;awmfrsm;udk xkvkyfcJhjcif;jzpfygonf/


2/

ordkif;taxmuftxm;rsm;t& kyfyGm;awmfrsm;onf bDpD-wpf&mpk Ak'y&dedAmefyNyD;

ESpfaygif;(500)ausmfrS ay:aygufvmaMumif; xifSm;aeygonf? ordkif;ynmSifrsm;onf bufpHka'gifhpHkudk


avhvm wl;azmf&Sdaom oufaocH taxmuftxm;rsm;jzifh wifjyxm;jcif;jzpf cdkifvHkygonf bk&m;/
apm'uyk*dKvfrsm; tudk;tum;y aomax&ty'gefusrf;onf ck'uedum,fwGif tvGefaemufusrS
ay:aygufvmaom

usrf;wpfusrf;omjzpf

cdkifvHkrIrSdygacs?

,ckwifjycsufrSefuefaMumif;udk

Ak'wuodkvfBuD; ay:aygufvmonfhtcgwGif tSifbk&m;rsm;od&ygvdrfhrnf bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

318

tpodkU
3/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wynfhawmfrsm;onf

Ak'bmom0ifAk'0g'Drsm;

jzpfMuaomaMumifh

Ak'udkypfy,fjcif;

ryMuyg? apm'u&[ef;awmfrsm;udk,fwdkif <ua&mufEdkifygvQif orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;\tdrfwGif


Ak'kyfyGm;awmfrsm;udk trSefwu,fawGU&ygvdrfhrnf? wynfhawmfrsm;'kuNidrf;at;a&;twGuf w&m;"rrsm;
a[mMum;awmfrlcJhaom Ak'jrwfpGmudk Munfdkav;pm;onfhenf;wl Ak'udk,fpm; wynfhawmfrsm;tm;
'kuNidrf;at;a&;vrf;udk

a[mazmfTefMum;

qHk;rawmfrlaom

q&mawmfbk&m;BuD;

SifOu|udkvnf;

wynfhawmfrsm; Munfdkav;pm;Muygonf? SifOu|ESifhorm'd|dudk tSifbk&m;wdkUu tywfESHypfrnf


[laom

&nfG,fcsufudkodSd&aomaMumifh

okawoetzGJU0ifrsm;jzpfaMumif;

odom&ef

wynfhawmfwdkUonf

SifOu|\wynfhtppf

q&mawmfbk&m;BuD;\yHkawmfygonfh

orm'd|d

wHqdyfi,fudk

wyfqifvmjcif;jzpfygonf bk&m;? Oyg'gefrSdMuaMumif;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

319

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf(14)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf(14)apm'emudk aom"emycsufyg bk&m;/


Ak'bmom0ifwdkU\
bmomrIukodkvfa&;qdkif&m

oDvcH,ljcif;
udprsm;udk

qkay;qk,ljcif;

tydkoufouftjzpfjzifh

oydwfoGwfjcif;

paom

a[majyma&;om;zsufqD;jcif;qdkif&m

apm'emcsufudkaom"emytyfygonfbk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;qkay;qk,ludpwGif apm'uq&mawmfrsm; a[mjyxm;aom apm'emcsuf (14)wGifazmfjyxm;onfh
tudk;tum;rSm

qkay;qk,ludpESifh

rnfodkUrSroufqdkifyg?

'geoDvpaomyg&rD(10)yg;udkom

azmfjya&wGufxm;aom ygVdjzpfygonf bk&m;? xdkygVdESifhqkay;qk,ludp rnfodkUrSroufqdkifonfudk


oufqdkifoa,mifa,mif azmfjy wynfhawmfrsm;\ ygVdtm;enf;csufudk tuGufaumif;[kxifum
tEdkifusifh tvJxdk;ygaomfvnf; ppfrSefaomAk'jrwfpGm\ "rrSefuwynfhawmfrsm;bufrS tumtuG,f
ay;vsufSdaeygonf bk&m;/
Ak'SifawmfjrwfonfyifvQif qkay;qk,ludpESifhywfouf q|rl 0denf;yd#u r[m0gygVdawmf
jrefrmjyef pmrsufESm (395) pD0&uEuyk'fa&(337) wGif ZD0uonf jrwfpGmbk&m;udk ]]tSifbk&m;
tuREkfyfonfjrwfpGmbk&m;tm;

wpfckwnf;aomqkudkawmif;vdkygonf[k

avQmuf\?

ZD0u

jrwfpGmbk&m;wdkUonf qkay;jcif;ESifh vGefajrmufukef\[k rdefUawmfrl\}}


if;tjyif
tuREfkyfonf

,if;jrefrmjyef

0domcg0wK

pmrsufESm(409)pmaMumif;a&(14)wGif

jrwfpGmbk&m;tm;

Spfyg;aom

qkwdkUudkawmif;qdkyg\[k

]]tSifbk&m;

avQmuf\?

0domcg

jrwfpGmbk&m;wdkUonf qkay;jcif;rS vGefajrmufukef\}} [krdefUawmfrl\? ae&m ZD0uESifh 0domcgwdkU


awmif;qdkaom

qkrsm;rSm

wrvGeftusdK;arQmfrsm;jzpfonfxif

qkay;jcif;rSvGefajrmuf\[kqdk\?

Zd0uESifh0domcgwdkUawmif;onfhqkonf tyfvnf;tyfyg\? tjypfvnf;rSdyg[k avQmufxm;rScGifhycJh\/


ZD0uawmif;aomqkrSm ouFef;vcGifhy&efjzpfNyD; 0domcgawmif;aomqkrSm -
(1) oHCmawmftm; toufxufqkH; rdk;a&cHouFef;udkvvdkjcif;
(2) {nfhonftm*EKtm; qGrf;vvdkjcif;
(3) c&D;oGm; &[ef;wdkUtm; qGrf;vvdkjcif;
(4) olem&[ef;wdkUtm; qGrf;vvdkjcif;
(5) olemy&[ef;wdkUtm; qGrf;vvdkjcif;
(6) olem&[ef;wdkUtm; aq;vvdkjcif;
(7) tjrJ,m*kvvdkjcif;
(8) bduKeDoHCmtm; a&oEkwfudk vvdkjcif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

320

tpodkU
[laom

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

SpfrsdK;aomqkyifjzpfygonf/

Akk'Sifawmfjrwfonfyif
qdkzG,f&mrSdawmhyg?

wrvGeftusdK;

wrvGeftusdK;arQmfqkrsdK;
Ak'jrwfpGm\

arQmf

awmif;qdkaom

ray;vQif

omoemonfvnf;

qkrsdK;r[kwfyg?

wynhfom0ursm;twGufrSm
twow0g'vnf;r[kwf?

twOap'0g'vnf;r[kwf? pifppf tewomoemom jzpfygonf/ edAmefr&rDpyfMum; wpfb0rS


wpfb0odkU aumif;usdK; qdk;jypftaeESifh vSnfhvnfaeonfh oabmt,ltqonf Ak'\ tewa'oemESifh
vkH;0qefUusifaom twow0g'\ rSm;,Gif;aom t,ltqom jzpfygonf/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm;onf

rdrdwdkU

oabmusaom

oDvcH,ljcif;

qkay;jcif;

qk,ljcif;

oydwfoGwfjcif;wdkUudk twow0g'ESifh qufEG,f Ak'ryGifhrD omoemyumv usifhokH;vsufSdaom


jAm[P0g'udk

tjrpfwG,fEdkifonfxuf

wG,fEdkifatmif

usm;uefay;aejcif;om

jzpfygonf/

b*0*dwmusrf;wGif twcdkifrmykHudk azmfjyxm;ygonf/


Zm,aw rd,aw 0g uk'gpdyd?
em,H bkwGm bm0dwm 0ge bla,m/
taZm edapm oawm ,H yk&maPm?
e onaw [nrmae o&Da&/
t,H? twonf/ uk'gpdyd? wpf&HwqpfrQvnf;/ eZm,aw? y#doaEwnfaezGm;jrif;jcif;rSd/
(0g) xdkrSwpfyg;? erd,aw/ aovnf; rao/ (0g) xdkUtjyif/ t,H? twonf/ bkwGm? jzpfNyD;/
bla,m? wpfzef/ e bm0dwm? jzpfOD;rnhft&m r[kwfacs/ uom? tb,faMumifhenf;/ t,H? twonf?
taZm? y#doaEwnfaejcif;qdkwJh tjzpfoabmrSd/ edapm? jrJ\/ oawm? wpfrsdK;wnf; wnfae\/
yk&maPm?

tjrJwap

ta[mif;BuD;

jzpfae\/

o&Da&?

udk,fum,onf/

[nrmae?

aoqkH;onfhtcgvnf;

xdktwonf

aooGm;aomfvnf;/ t,H? twonf/ e [naw? rao/


odkUomvQif

tw\

cdkifjrJykHudk

azmfjyNyD;aemuf

um,udkpGefU tjcm;b0odkU ul;ajymif;onf[k xdkusrf;yif azmfjyxm;ygonf/


0wed ZdPmed ,xm 0d[m&?
e0ged uPSmwd ea&m y&med/
wxm o&D&med 0d[m, ZdPmed?
tnmed o,med e0ged a'[D/
ea&m? vlow0gonf/ ZdPmed? a[mif;EGrf;ukefaom/ 0wmed? t0wfwef;qmwdkUudk/ 0d[m,?
pGefUypf/

ty&med?

wpfyg;ukefaom/

e0ged?

t0wfwef;qmtopfwdkUudk/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

*PSmwd,xm?

321

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,lav0wfavouJhodkU/ wxm? xdkenf;wlpGm/ a'[D? twonf/ ZdPmed? a[mif;EGrf;ukefaom/ o&D&med?


udk,fum,wdkUudk/ o,med? &,lavownf;/
,if;odkUtm;jzifh jrJaom tw (0g) ,ckb0 yorQaom ukovESifh tukov[kqdktyfonfh
aumif;rI qdk;rIwdkU\ tusdK;tjypf tarGtESpfudk cH,lum xGufoGm;aom twudk wu,fSd t[kwfSd
taetm;jzifh ,kHMunfrI tjrpfwG,f yifpnfBuD;rm; xGm;udif; vmcJhavonf/ xdktcg xdkopfyifpnfrSm(1) bkHb0[laom t,ltq (2) yd@may;jcif;qdkonfh udkif;wufBuD; ESpfck xdk;xGuf
vmcJhavonf/
odkUomvQif

Ak'SifawmfjrwfryGifhrD

aS;yk&mPfacwfrSmyif

a&yef;pm;vsufSdaom

xdktw\vSnfhvnfusufpm;oGm;vma&;twGuf qkay;jcif; qk,ljcif; oydwfoGwfjcif; paom bmomrI


ukodkvfa&;qdkif&m

udprsm;aqmifGufcJhNyD;jzpf&m

Ak'Sifawmfjrwf

ay:aygufvmaom

acwfwGif

xdk[dELjAm[P tw0g'udk z,fSif;um tew[k a<u;aMumfcJhonfh tcsdefrSp tw0g'onf


acgif;rNyLEdkifbJ ikyfvQdK;aecJh&ayonf/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;xdkodkUAk'acwfwGif

tw0g'arS;rSdefae&mrS

Ak'Sifawmfjrwf

y&dedAmefyNyD;onfhtcsdefrSp

jyefvnftGefUxGufcJh&m ,cktcg tudkif;tcufrsm; a0qmpnfyifvsufSdaeygonf bk&m;? wGif


bmoma&;acgif;aqmifrsm;\ jyefvnfdkufoGif;rIudk &dyfpm;vmrdaom wynfhawmfrsm;onf tw0g'
rxGef;um;a&;twGuf ppfrSefaom Ak'\om0u&[ef;rsm;ESifhtwl wGef;vSefae&jcif;om jzpfygonf?
temSdaom vufay:odkUqm;wifrdonfhtcg raeEdkif rxdkifEdkif jzpfoGm;ouJhodkU tw\ t,ltqrsm;udk
z,f&Sm;aomtcg

tw0g'udk

ajrawmifajrmufa&avmif;

Sifoefatmifud;pm;aeolrsm;tzdkU

rcHr&yfEdkifatmif jzpf&rnfrSm "rwmyifjzpfygonf bk&m;/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;qufvuf avQmufwifyg&ap bk&m;? wynfhawmfrsm;onf auorkwdokwef?
omVokwefrsm;wGif wpfajy;nD azmfjyxm;aom tcsufjzpfonfh Ak'\ tmabm*rsm;udk vGefpGm
ESpfoufjrwfEdk;olrsm;jzpfygonf bk&m;? xdkokwefrsm;wGif-
(1) ajymoHMum;umrQESifh [kwfNyD rSefNyD[k r,lvifhukefOD;?
(2) tpOftquf pum;rsm;jzifhvnf; r,lvifhukefOD;?
(3) odkUjzpfzl;owwf pum;rQjzifhvnf; r,lvifhukefOD;?
(4) yd#uwfpmayESifh nDGwfayonf[lvnf; r,lvifhukefOD;?
(5) MuHqawG;awm ,ljcif;rQjzifhvnf; r,lvifhukefOD;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

322

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(6) rdrd,ljcif;rQvnf; r,lvifhukefOD;?


(7) tjcif;t&mudk MuHpnfaomtm;jzifhvnf; r,lvifhukefOD;?
(8) (igwdkU) MuHpnf ESpfouf ,lxm;aom t,lESifh wlnDayonf[lvnf; r,lukefvifhOD;?
(9) ,lxdkufaom oabmrQjzifhvnf; r,lukefvifhOD;?
(10) (igwdkU) av;pm;aom &[ef;wdkU\ pum;[lvnf; r,lukefvifhOD;?
odkU
'kuNidrf;at;a&;udk

azmfjyxm;csuf\

tESpfom&onf

rdrdudk,fydkiftodjzifh

rsufuef;,kH0g'udk

SmazG,l&rnf[k

xdkokwf\

y,fSm;

ppfrSefaom

TefMum;csufrSm

tvGefrS

ESpfoufjrwfEdk;zG,f&m jzpfonfudk awGUSd&onf/


w&m;wdkUum; tukodkvfw&m;wdkUwnf;? w&m;wdkUum; tjypfSdaom w&m;wdkUwnf;?
w&m;wdkUum;

ynmSdwdkU

uJh&JUtyfaom

w&m;wdkUwnf;?

aqmufwnftyfukefonfSdaomf

pD;yGm;rSdjcif;iSm

qif;&Jjcif;iSm

w&m;wdkUudkjynfhpHkaptyf
jzpfukef\[k

oifwdkUonf

rdrdwdkUudk,fwdkifyif odaomtcgrl pGefUy,fukef&m\/


w&m;wdkUum;

ukodkvfw&m;wdkUwnf;?

w&m;wdkUum;

tjypfrSdaom

w&m;wdkUwnf;?

w&m;wdkUum; ynmSdwdkU csD;rGrf;tyfaom w&m;wdkUwnf;? w&m;wdkUudk jynfhpHkaptyfukefaomf


tusdK;pD;yGm;Sdjcif;iSm csrf;omjcif;iSm jzpfukef\[k oifwdkUonf rdrdwdkUudk,fwdkifyif odaomtcg
jynfhpkHap aeukef&m\/
odkU qkH;roGefoif TefMum;csufrSm Ak'omoem\ trdk;atmufwGif a&mufaeolrSeforQ
vdkufemoifhaom

tcsufrsm;yif

jzpfygonf?

okwefonf

vlom;\

'kuNidrf;at;a&;twGuf

usifhokH;&rnfh w&m;yifjzpfonf[k wynfhawmfrsm; em;vnfoabm aygufcJhygonf/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;apm'uq&mawmfrsm; rnfodkUyif usrf;udk;usrf;um; tcdkiftvkH tjynfhtpkHwifjyaomfvnf;
]]auorkwdokwef?

omVokwefwdkU\

TefMum;csufudk

emcH

"robm0abmifESifh

udkufrudkuf?

opmav;yg;rlESifh nDrnD tewESifh tH0if*Gifus jzpfrjzpf pdppfNyD;rS twdwf tem*wf tnDta[muf


vlom;\ taMumuftarQmf rygrSomvQif wynfhawmfrsm; vufcHusifhoHk;ygonf}} ,cifuvnf;
usifhoHk;ygonf? ,ckvnf; usifhoHk;qJjzpfygonf? aemifwGifvnf; odkUomvQif usifhoHk;oGm;rnf
jzpfygonf/

0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;onf

Ak'jrwfpGmomoemawmfwGif

'gerI

oDvrI

bm0emrIrsm;udk

rjywf

yvkyfvsufSdolrsm; jzpfygonf? 'gerIy&m wpfpHkwpf&maom wefpdk;vufaqmifay; wpfzufu


jzm;a,mif;aoG;aqmif rsufpdrSdwf cg;ydkufEIdufrIudkrl rcH&atmif 'gerI yygonf? xdk'geonf ork'&mxJ

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

323

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rdk;aumif;aerIIudk tm;ray;yg? rdk;acgifonfhae&m rdk;pGwfpdkatmif pdrf;vef;pdkajyatmif xdk'gerIudk yygonf?


qkay;qk,l[laom

avay;rI

av,lrIudk

0goemrygaom

yk*Kdvfrsm;jzpf

0goemrsm;udk

wynfhawmfwdkU\ Nidrf;csrf;a&;ESvHk;om;wGif 0ifa&mufcdkem; tjrpfwG,frnfudk pdk;&drfolrsm; jzpfygonf?


om[m,or*rsm;udkvnf; odkUomvQif wifjyaqG;aEG;Muygonf bk&m;? wynfhawmfrsm;\ 'gerIonf
tpOfojzifh

wPSmayrjzifh

udkufnDrIudk

tm;ray;bJ

'kueda&m"t&d,opm

abmifwGif;yif

jrwfEdk;wG,fwm pkHrufrIwPSmayrudk pm* y#ded* rkwdtemv,jzihfom opdumwArsufpdatmufwGif


a&mufaeouJhodkU rsufarSmufyvsufSdygonf bk&m;/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifoljrwfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;onf
tyg,'k*wdESifh

rpm;&0cref;

oDvrIudk

y&mvnf;

orPjA[Prsm;Ncdrf;ajcmufxm;onfh

ajrmufxdk;yifhaumfyvkyfxm;aom

a'0*wd

jA[ok*wdwdkUudk

arQmfvifhawmifhwaeMuolrsm; r[kwfojzifh ppfrSefaom r*ifoDvjzpfonfh orm0gpm ormurE


ormtmZD0wdkUudk

usifhoHk;aqmufwnfvsufSdygonf?

xdkppfrSefaom

oDvudk

aqmufwnfusifhoHk;

jcif;onfom orPjAm[PwdkU\ajrmufxdk;yifhaumfvkyfrIudk ausmfvTm;EdkifcJhygonf? wynfhawmfrsm;onf


pmayrEHSUpyf oufaotaxmuftxm; rjyEdkifaomfvnf; i,fpOfu vlBuD;olrrsm; oifay;vdkufaom
pmydk'fwpfckudk ,ckwdkif owd&rSwfrdaeygonf bk&m;? ygVdawmfxJu[k ajymygonf? rnfonfh
ygVdawmfxJu[k rod&yg? vkyfygVdawmh [kwf[efrwlyg? yd#uwfuRrf;usifvQif awGUEdkifonfhygVdawmf[k
ajymygonf? &Sdxm;onfh ygVdawmfrSm-
abmaEm orPjAm[Pm O'H o&H tmowda,0 tbd0'Edwdypm b0dmr
wdypmb0dmrmwd? ao,sxmyd emr0gPdZ 0gPdZm, *pawm {0H a[mwd awm ar
'Hb0dwd? rdem 'H vpmrDwd {0ar0d" abmaEmorPjA[Pm 0gPdZLyrm ran
y#dyZwd/
teuf/

/ abmaEm orPjA[Pm? tSiforPjA[PwdkUonf/ wdypmb0dmr

wdypmb0dmr? aemifb0 jzpf&ukefawmhthH? aemifb0 jzpf&ukefawmhthH? wd? odkU/ O'Ho&H?


aoonfrS aemufumv txufbHk usifvnfjcif;udk/ tmowda,0? uyfNidvsufomvQif/ tbd0'Ed?
txl;ajymqdkMuukkef\/
ao,sxmyd emr? Oyrmy&aomfum;/ 0gPdZm,? ukefoG,fzdkU&ef/ *pawm? oGm;aom/ 0gPdZD?
ukefonftm;/ awm? t&yfrS/ ar? ightm;/ 'H? rQavmufaom tjrwfonf/ b0dwd?
jzpfvwHU/ rdem? rQavmufaom tjrwfaiGjzifh? vpmrd? &ayawmhtHh/ wd{0H? odkUaom tMuHonf/
a[mwd

,xm?

jzpfouJhodkUwnf;/

{0ar0?

twlomvQif/

"?

avmu/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

abmaEm

324

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orPjAm[Pm? tSiforPjA[PwdkUonf/ 0gPdZLyrm ran? ukefonfyrm atmufarhMuukefvsuf/


y#dyZwd? usifhMuukef\/
odkU txufbHkrsm;udk tom;ay; azmfjyaecsufudk wynfhawmfrsm;onf tmomirf;irf;rjzpfbJ
arQmfrIaMumufrIudk

vHk;0

&JESifhawGUonfhtcg

tav;rxm;cJhyg/

tb,faMumifhqdkaomf

aMumufGHUxdwfvefUrI

vlUavmue,fy,fwGif

rjzpfovdk

SmazGpm;aomufaexdkifojzifh

&mZ0wfrIryaom

yk*dKvfonf

udk,fhtm;udk,fudk;

oufxdef;vkyfief;udk

vufarmif;aMumrwif;bJ

tacsmifpm;ae&aom

ya'omyif aygufaeonfqdkonfh xdkewfbHkjA[mbHkwdkUudkvnf; rarQmfcJhyg? odkUjzpfvnf; wynfhawmfrsm;


apmifhxdef;usifhMuHaom oDvonf 'kuNidrf;a&;jzpfonfh oDvjzpfojzifh ,cifuvnf; odkU usifhoHk;
apmifhxdef;cJh\? ,ckvnf; odkUyifusihfokH; apmifhxdef;\? aemifwGifvnf; odkUyif usifhrnf
apmifhxdef;rnfom jzpfygonf/
0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;wynfhawmfrsm;onf bm0emrIy&mwGifvnf; Ak'Sifawmfjrwf ryGifhrD omoemy odjAm[Prsm;
usifhoHk;onfh tpmiwfcH&jcif; cd;jcHpGmaejcif; twpdwfudk csufwdkifwpfckwGif wkwfaESmifcsnfxm;jcif;
rqkH;Edkifonfh ysufrIaemufvdkufjcif; kyfw&m; emrfw&m;rsm;\ rajyrvnfjzpfaerIudk onf;cHvsuf
ZdrfcHaejcif; rsufpdrdSwf em;ydwfum um,twGif; arG;&myg udavomwPSm tmo,udk w&Murf;
armif;ESifxkwfaejcif;

A[d'lyrsm;udk

udavomacgif;yg;&ef

pdk;GHUaMumufvefU

um,ESdyfpufa&;vrf;pOfrsdK;udk

w&Murf;aSmifSm;aejcif;[laom

rusifhokH;MubJ

Ak'Sifawmfjrwf\

'kurjzpfay:a&;twGuf usifhokH;onfh vrf;pOfjzpfonf? tjrifrSef tawG;rSef tajymrSef tvkyfrSef


oufxdef;rSef vkHUvO[yrIrSef *kpdkufrIrSef wnfNidrfrIrSefwdkUudkom wdk;yGm;onfxuf wdk;yGm;atmif
ud;pm;vsufSdygonf/

Ak'Sifawmfa[mazmfTefjyonfh

vrf;aMumif;ay:om

,cifuvnf;

usifhokH;vsufSdonf/ aemifwGifvnf; usifhokH;rnfomjzpfygonf/


0denf;"dk&fq&mawmf tSifjrwfwdkU bk&m;apmuemq&mawmfrsm;

0daooapm'emyxm;onfh

oDvcH,ljcif;

qkay;qk,lyjcif;

oydwfoGwfjcif; ponfhvkyfief;rsm;u twdwfurnfodkUjzpfcJhonf[laom Zmwursm;ESifh ykHaqmifrI?


tem*wfumvwGif rnfodkYaom aoaX;BuD;jzpfvdrfhrnf[laom ajrmufvkH;rsm;onf twpnf;0dkif;twGif;
Sdojzifh wynfhawmfrsm; vufcHjcif;ryonfrSm trSefjzpfygonf/
ork',wPSmudk
qkay;rIrsdK;onfvnf;aumif;?
avhvmqnf;yl;&rnfhtpm;

tm;ay;aom

]]pdwH

bk&m;avmif;
'DyuF&m

ywdwH
od'wb0rS

jrwfpGmbk&m;\

wk,SH

cdyar0

ordZwk}}[laom

Ak'Sifawmfjrwf

ajcawmf&if;0,f

t*FgSpfyg;ESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

jzpfonftxd
jynfhpkHaom

325

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;qkudkawmif; 'DyuF&mjrwfpGm;bk&m;u jzpfapownf;[k trdefUay;jcif;onf Snfa0;aom (91)


urmxufu udpjzpf vGefcJhNyD;aom twdwfumv\ jzpf&yfrsm;udk atmufarhwrf;waerIrsm;onf
vnf;aumif;? bk&m;avmif;onf acG;rif;jzpf acG;om; (500) udk tkyfcsKyfumaepOf Am&mPoDjynfhSifu
vlom;rsm;udk tkyfcsKyf&ef xdkacG;rif;tm; rif;tjzpfwifajrmufjcif;onfvnf;aumif;? ukodkvfaumif;rIrsm;
tjynfht0SdNyD;

w&m;ojzifhpD&ifqkH;jzwfaom

tyg,'k*wdjzpfonfh
ay;vtyfaom

wd&pmefrsdK;EG,f

tvtusdK;onf

okcrdefra[mo"trwfonf

aoNyD;onf\tjcm;rJh

bl&d'wfe*g;jzpf&jcif;onfvnf;aumif;?

xdkrSmbufb0

ayw*wda&mufSdaeoltm;

rSmbufb0u
tusdK;ay;onf[l

vnf;aumif; odkUaom '@m&DykHjyifrsm;onf tw\e,fy,fudk us,fonfxuf us,fatmif csJUNyD; Ak'\


tewabmifonf usOf;onfxuf usOf;vmapojzifh xdkykHjyifrsm;\ oifcef;pmudk vufcHusifhokH;jcif;
ryonfhtwGuf t"r0g'D[k pGyfpGJvQifvnf; auseyf0rf;om 0rf;ajrmufpGm cH,lygonf bk&m;? tu,f
tSifbk&m;rsm;onf txufyg '@m&DykHjyifrsm; Sdaeonfh twe,fus,faeaom ax&0g'yd#uwfrsm;udk
Ak'Sifawmfjrwf\ ppfrSefaomw&m;[k qkH;jzwfowfrSwfygu wynfhawmfrsm; vufcHusifhokH;Edkif&ef
TefMum;ay;ygrnfhtaMumif; avQmufxm; toem;cHtyfygonf bk&m;/
rSwfcsuf/

/ apm'emtrSwf (15) udk aom"emjcif;ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

326

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (16)
orm'dXd okawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf (16) apm'emudk aom"emycsufyg bk&m;/


trSwf (16) apm'emvTm tydk'f (3)? pmrsufESm (53) wGif ]]orm'dXdwdkU\ bdk;awmfBuD;
OD;0go0uvnf;}}[l

vnf;aumif;?

,if;apm'em

pmrsufESm

(54)?

aMumif;a&

(7)

wGif

]]orm'dXdokawoeorm;rsm;ESifh if;wdkU\ bdk;awmfBuD; OD;0go0}}[lvnf;aumif; okH;EIef;xm;onfudk


awGUSd&ygonf/
1/

wynfhawmfwdkU orm'dXd okawoetzGJU0ifrsm;onf q&mawmf Sif0go0\ wynfhrsm;

r[kwfMuyg? Mo0g'cHrsm; r[kwfMuyg? rnfodkUrQ qufpyfrIrSdMuyg? wpfOD;wavrSvGJ trsm;pkrSm


q&mawmfBuD; Sif0go0udk rjrifbl;Muyg/
2/

rnfodkUrQywfoufqufpyfrI

]]bdk;awmfBuD;}}

trnfwyf

pGyfpJGcsufomjzpfygonf/
apm'uyk*dKvfwdkU\

rSdaom

pGyfpJGazmfjyonfrSm

orm'd|d
apwemqdk;

q&mawmfSif0go0udk
tvGefrdk;om;

okawoetzGJU0ifrsm;udk
raemqdk;rSm

wynfhawmfwdkU\

rjzLpif

aqmfvdk

rajzmifhrwfonfh

ESufvdk

odumcsvdkaom

xifSm;ay:vGifvGef;vSygonf?

orm'd|d

okawoetzGJUtaMumif;udk if;wdkU aumif;pGmrodaMumif; xifSm;aeygonf? xdkUaMumifh a0g[m&


tokH;tEIef;udk apm'u&[ef;wdkUu jyefvnfkyfodrf;ay;yg&ef 0denf;"dk&fckHkH; q&mawmfbk&m;BuD;rSwpfqifh
avQmufxm;ygonf/
xdkUjyif pmrsufESm (54)? aMumif;a& (10) ]]Ak'tbd"rm pmrsufESm 251-wGif a&;om;xm;aom PfBuD;Sif SifOu|\ tqdktrdefUudkvnf;
wifjyyg&ap bk&m;/
]]0domcg ausmif;trBuD;onf vifa,mufsm;ESifh? temxydPfolaX;BuD;onfr,m;BuD;ESifh
aeMu\? odkUaomf if;wdkUonf wPSmESifh Oyg'gef rSdMuawmhbJ vifh0wfig;yg; r,m;0wfig;yg;
yMukHrSwyg; tEkyg'gefw&m;ESifh aexdkifMuojzifh aomwmyefjzpf okcw&m;udk &aeMu\/}}
pOf;pm;awmfrlyg bk&m;? aomwmyefjzpf wPSm Oyg'gef rSdMubl;wJh bk&m;? tawmfav;eufwJh
Ou| tbd"rmyg bk&m; [l apm'emwifxm;ygonf/
apm'emonf vlNydef;uduf apm'emcsufom jzpfygonf/
1/

apm'uyk*dKvfonf udk,fvdk&m pmydk'fuav;wpfckudkom qGJxkwf tuGufrdNyD[laom

apwemqdk;jzifh

apm'emjcif;omjzpfygonf?

ASUaemuf

qufpyf

tjynfhtpkHrazmfjybJ

tjypfqdkcsifonfhaZmjzifh uGufxkwfjyvdkufonfrSm tvGefrSm;aeygonf/


xdkpmydk'frSm

Ak'tbd"rmpmtkyfwGif

opmtcef;

ork',opmPfokH;yg;

azmfjy&m

q&mawmfbk&m;BuD; SifOu| a&;om;xm;jcif; jzpfygonf? xdktcef;udk tjynfhtpkHazmfjyygrnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

327

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ygVdrl

wH acg yed'H 'kuork',H t&d,opH y[DeEdar bdua0 ykaA teEkkawok / y/ tmavmaum


O'yg'd/

jrefrmjyefcsuf
cspfom;wdkU 'ku\ taMumif;rSefudk igy,f NyD;cJhNyD? odkUtm;jzifh aS;u rMum;pzl;ukefaom
w&m;wdkU rsufpdyGifhvm\? Pfvif;vm\? em;vnfrI&vm\? odrI&vm\? tvif;a&mifxGef;vm\?

a0zefcsuf
xdkork',opmwGif 3-yg; xm;onfum;yxr-ork',opm 'ku\ taMumif;rSefod&rnf? (opPf)?
ork',opmudk y,f&rnf? (udpPf)?
ork',opmudk igy,fNyD;NyD? (uwPf)
[k okH;rsdK; em;vnf&rnf/
'kuopmESifh ork',opmrSm 'kuopmudk urmSd bmomwdkif;uoabmwl\? vufcH\?
'ku\taMumif;rSefjzpfaom (1) ork',opmudkrl oabmrwlMuacs/
'kuw&m;onf bk&mocif\ tvdkawmfus zefqifxm;onf[k jiif;aeMu\? uHaMumifhjzpfonf[k
,lqaeMuukef\/
tDwvDjynf tdwemrD;awmif aygufuGJ&m if;udk wm;qD;&eftvdkUiSm bk&m;ocifudk Sdcdk;
qkawmif;cJhMuukef\/
a*gwrAk'bk&m;url odkUr[kwf? rD;awmifaygufuGJwm[m obm0taMumif;aMumifh jzpfonf/
xdkUtwl

'kujzpfaMumif;awGudk

Smawmhvnf;

taMumif;udk

awGUSdw,f?

&edrme-

zefqif;vdkUjzpfwmraumif;? toifwdkU xifjrif,lqwdkif; ow0gawGudk bk&m;ocif zefqif;vQif


'kuudkokcjzpfatmif zefqif;yg[k ajym\/
trSefw&m;u 'ku\ taMumif;rSefudk y,f&rnf? if;taMumif;rSefudk y,frS 'kurS vGwf
okc&rnf[k a[m\/
ork', Oyg'gefonf xifSm;Sdaomw&m;r[kwf? rSdaom w&m;udk Sdonf[k Oyg'gef
pGJaeMujcif;aMumifh 'ku jzpfaeMu\? ray:ao;aom ypnf;udk vdkcsifaeMu\/ odkavSmif xm;wmrsm;
Sdygovm;? rSdacs/
uHzl; awGUzl;aom t&mudkom vdkcsifaeMu\/ ruHzl; rawGUzl;wmudk vdkcsifMurSef;yif
odMuyg\avm/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

328

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uHzl; awGUzl;aom w&m;wdkUudkom Oyg'gef jzpfaeMu\? y,fwwfw,fqdkwm rSdwmrS


y,fvdkU&onf? tSdw&m;udk ty,frcdkif;acs/
taMumif;aMumihfay:aom rSdaom y#dporkyEw&m;udk qdkvdkonf/
jzpforQ

'kuawG[m

taMumif;Sd&rnf?

'kujzpfwm

taMumif;ruif;acs?

'kujzpfwm

taMumif;ruif;acs? 'kuudk 'kurSef; odMuvQif y,f&rnf/


bk&m;ocifonf tmkHig;yg; awmxaeaom rdUGmtwGif;odkU qGrf;cH<uoGm;\/
odkU&mwGif

taMumif;w&m;udk

y,fNyD;jzpf

if;wdkUonf

'kuudk

tay;pGrf;Edkifay?

0domcgausmif;tpfrBuD;onf vifa,mufsm;ESifh? temxydPfolaX;BuD;onf r,m;ESifh aeMu\/


odkUaomf if;wdkUonf wPSmESifh Oyg'gef rygMuawmhbJ vifh0wfig;yg; r,m;0wfig;yg;
yMukHrSwyg; tEkyg'gefw&m;ESifh aexdkifMuojzifh aomwmyefjzpf okcw&m;udk &aeMu\/
,ck rdrdydkifqdkifaom ypnf;tm;vkH;wdkUonf aoaomtcg xm;ypfcJhMu&rnf[k odMuNyD;jzpf
rcGmEdkifavmufaom Oyg'gefrsm; r[kwfay/
xdkUaMumifh

'kuudk

jzpfapwwfaom

om;orD;

cifyGef;ESifh

ydkifqdkifaom

ypnf;yp,

rdrdudk,fum,yg wPSmork', rxm;MuyJ tEkyg'gew&m;ESifh okccsrf;om jzpfMu&ef ork',udk


ud;pm;y,fowfMuygavukef/
xkdUjyif Ak'tbd"rm pmrsufESm 183? ork',opmtzGifhwGif-

a0zefcsuf
]]wPSm}}

tdEd,EdkifiH

EGm;ausmif;om;pum;?

if;wdkUtvGefa&qmvGef;aomtcg

w&pfSem

[kac:\/
if;w&pfSem ief;ief;wufa&qmaom t&yfoHk;pum;udk a*gwrAk'u,l rSwfrdvG,fpdrfhaomiSm
w&pfSemvdkU oHk;xm;\/
umvMumjrifh

aGUavsmjcif;aMumifh

wPSm[k

jzpfae\/

wPSm&ifhvmvQif

Oyg'gefjzpfvm\...[lSdygonf/
2/

txufwGif

azmfjycJhaom

q&mawmfbk&m;BuD;

SifOu|\a&;om;csufonf

apm'u&[ef;rsm; apm'emaom t"dym,frsdK; r[kwfaMumif; xifSm;aeygonf? wPSm\t"dym,fudk


q&mawmfBuD; Sif;xm;&m ]]ief;ief;wuf qmaom}}[laom a0g[m&udk owdy&ygrnf? atmufpmydk'fwGif
ygSdaom ]]rcGmEdkifavmufatmuf Oyg'gefrsm; r[kwfay}}[laom pum;udkvnf; xnfhoGif;pOf;pm;&ygrnf?
aomwmyefonf 'd|dESifh 0dpdudpmrQom y,f&ao; wPSmESifh Oyg'gefudk t<uif;rJhry,fowf&ao;aMumif;
wPSmOyg'gefSdao;aMumif;
jzpfawmfrlaom

Ak'bmompmay

q&mawmfbk&m;BuD;

vdkufpm;olwdkif;

SifOu|onf

odSdMuygonf?

wynfhawmfwdkUxufyif

yd#uw,yg&*l
ydkrdkodygao;onf?

xkdUaMumifhyif ]]wPSmESifh Oyg'gef rygMuawmhbJ}}[l a0g[m&udk aG;cs,fNyD; oHk;EIef;xm;ygonf? rl&if;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

329

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

yHkESdyfpmtkyf? pmrsufESm 251-aMumif;a&(12) ]]wPSmESifh Oyg'gef rygMuawmhbJ}}[k twdtvif;


Sdaeygvsuf

apm'u&[ef;wdkUu

]]wPSmESifh

Oyg'gef

rygMuawmhbJ}}[k

trSm;xnfhoGif;NyD;

vkyfMuHpGyfpGJxm;MuonfrSm ,if;wdkU\ apwemqdk;udk azmfjy&ma&mufygonf? ]]ryg}}[laom a0g[m&ESifh


]]rSd}}[laom

a0g[m&wdkU\

wynfhawmfwdkU

r,lqEdkifyg?

teuft"dyg,f

tvGefjcm;em;ygonf?

]]aomwmyefjzpf

Oyg'gef

yrm'avc-rSm;a&;rdonf[k

rSdMubl;wJh

bk&m;...}}[laom

apm'emcsufudkMunfhjcif;tm;jzifh wrifodvsufESifh cRwf,Gif;csufpum;udkqdkjcif; r[kwfrrSef vkyfMuH


pGwfpGJxm;jcif;jzpfaMumif; jiif;r&Edkifygay/
,if;wdkU\ apm'emcsuf rSm;,Gif;aMumif; taxmuftxm;tjzpf Ak'tbd"rmpmtkyf ESpftkyfudk
yl;wGJwifjyygonf/
0denf;"dk&fcHkkH;

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;

trSeftwdkif;

odjrifawmfrl&efom

aom"emvTm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

330

wif&jcif;jzpfygonf bk&m;/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf(17)
orm'd|dokawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf (17) apm'emvTmudk aom"emycsufyg bk&m;/


tydk'f(3)wGif

]]OD;Ou|[m

[lxifrSwfaeMuygw,f}}[l

"rmpMumw&m;udk

vnf;aumif;?

"rmpMumr[kwfaMumif;udk

rodMuygbk&m;}}

]]OD;Ou|

vufcHw,f?

av;pm;w,f

"rmpMumonfum;

[lvnf;aumif;

bk&m;a[m

apm'u&[ef;awmfrsm;u

pGyfpGJxm;Muygonf bk&m;/
vlaovljzpfusrf;udk

aqmfcsifESufcsifonfhaZmjzifh

qEvGefNyD;

pGyfpGJxm;onfh

pGyfpGJcsufom

jzpfygonf bk&m;/
1/

q&mawmfbk&m;BuD; OD;Ou|onf "rpMumw&m;awmfudk vufcHaMumif; av;pm;aMumif;

rsufjrifudk,fawGU

jzpfygonf

a[mawmfrlcJhygonf?

bk&m;?

jrefrmEdkifiH

q&mawmfBuD;onf
t&yf&yfrS

"rpMumudk

yifhavQmufMuonfh

ESpfaygif;(40)ausmf
w&m;yGJrsm;wGifvnf;

"rpMumw&m;awmfudkyif t"duxm; a[mMum;awmfrlygonf? &efukefrdU? Siftm'dp0Hoausmif;wdkuf


em,uq&mawmf SifynmaZmw\ tEdrpsmyeyGJwGif "rpMumw&m;awmf wpfckwnf;udkyif (7)
nwdkifwdkif

qufa[mMum;cJh&m

ausmif;0if;tjynfh

w&m;emy&dowf

vma&mufemMum;onfudk

udk,fwdkifudk,fus uHawGUcJhzl;ygonf bk&m;/


2/

q&mawmf SifOuX azmfxkwfa[mMum;awmfrlaom "rpMumw&m;awmfonf bk&m;a[m

"rpMumom jzpfaMumif; wynfhawmfrsm;udk,fwdkif odSdem;vnfMuygonf bk&m;? oabmaygufMuygonf


bk&m;? &[ef;Sifvl trsm;uvnf; vufcHtwnfyMuygonf bk&m;/
apm'u&[ef;awmf

tSifjrwfrsm;udk,fwdkif

odSdem;vnfoabmayguf&eftwGufvnf;aumif;?

twk erlem,lEdkif&efvnf;aumif;? 'kuat;vdkol 'g,um 'g,dumrsm;tm; udk,fwdkifa[mMum;wwfap&ef


vnf;aumif;?

dk;om;oefUpifaom

Ak'"rpMumrl&if;udk
]]SifOuX\

apwemjzifh

apm'u&[ef;awmfrsm;

Ak'tbd"rm}}

pmtkyf

q&mawmfBuD;

0denf;"dk&fckHkH;wGif

pmrsufESm

170

rS

SifOuSX

a[mMum;awmfrlonfh

oufaocHtjzpf

wifjyxm;aom

260

aphpyfaocsmpGm

txdudk

zwfIavhvmawmfrlygrnfhtaMumif; avQmufxm;tyfygonf bk&m;? ,if;onf Ak'a[m "rpMumw&m;awmf


ppfppfomjzpfaMumif;

rsuf0g;xifxifawGUjrif&NyD;

apm'u&[ef;awmfrsm;

rdrdwdkUtrSm;udk

oHa0*PfyGm;rsm;Edkifap&ef aom"emy&ygawmhonf bk&m;/


rSwfcsuf/

/ apm'emtrSwf (18) udk aom"emjcif; ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

331

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emtrSwf (19)
orm'd|d okawoetzGJUrS acsycsuf

trSwf (19) apm'emvTmudk aom"emcsufyg bk&m;/


q&mawmfBuD;rsm; bk&m;1/

apm'emvTmwGif

]]Ak'bk&m;ociftm;

omrefvlom;wpfa,mufxuf

ydk

txifrBuD;Muygbk&m;}}[laom pGyfpGJcsufonf tom;vGwf pGyfpGJcsufom jzpfygonf? wynfhawmfwdkUu


Ak'jrwfpGmudk tSifbk&m;wdkUxuf ydkyif txifBuD;Muygonf? Munfdkav;pm;Muygonf? tw'd|d
xlajymaom

urmavmuBuD;wGif

twavmuBuD;

wkefvIyfoGm;atmif

ay;awmfrlcJhonfh
tay:,H[efjy

tew[laom
a<u;aMumf

twkvyk*dKvfjrwfBuD;tjzpf
Munfdkolrsm;

oefUoefUpifpifjzifh

r[kwfMuyg?

rdrdudk,fwdkif

qefUusifbuf

tokH;tEIef;

opmwHcGefvTifhNyD;

todtrSwfy
Munfdk[efjyNyD;

oabmayguf

em;vnf

tawG;tac:jzifh

urmudk

tvif;"mwfBuD;

wu,fMunfdkav;pm;Muygonf?
pm;aygufxGifolrsm;

r[kwfMuyg?

MunfdkMuolrsm;om

jzpfaMumif;

apm'u&[ef;awmfrsm;tm; today;ygonf bk&m;/


2/
ponfjzifh

Ak'0ifudpudk wynfhawmfwdkU aom"em rycsifMuyg? pdEdwH owoacsF,sH? 0gpuH


yd#uwfr0ifusrf;rsm;\

tqdktrdefUudk

wynfhawmfwdkU

rqef;ppfoifhaybl;vm;?

]]rm

yd#uor'gaee *PSdw}}[lyif Ak'a[m>rufawmfrlcJhygao;onf? Ak'0ifusrf;rsm;wGif Ak'\ *kPfawmfudk


xdcdkufaponfhtaMumif;t&m trsm;tjym; yg0ifaeaMumif; jiif;EdkifvQif jiif;qdkawmfrlMuyg/
3/

rSwfcsuf/

/]]avmua&;

rvdrfrmom

qifjzLawmfudk

Iwfcsa&;om;jcif;

jzpfonf}}[laom xdkapm'u&[ef;awmfwdkU\ a&;om;csufonf rsufarSmufacwfudk jyuf&,fyonfh


Sufp&mjyufvkH;om jzpfygonf bk&m;/
4/

apm'emwifoGif;vTm pmrsufESm (68)? tydk'f 3 rSm apm'u&[ef;wpfyg;u orm'dXd

okawoetrnfudk cH,lMuaom vlwef;pm;wdkUonf dk;ajzmifh rSefuefaom Ak'bmomrsm; r[kwfMuaMumif;


olwdkU\ twif;qdk;jzifh a&;om;xm;aom pmrsm;u oufaocHvsufSdygonf bk&m;? olwdkU\ twGif;om;
tajymta[mrsm;onf Zmwfodrf;oGm;MuNyDjzpfaom yJcl;dk;ray:rS awmcdkuGefjrLepfrsm;\ tajymtqdkESifh
wpfxyfwnf;

cRwfpGyfwlaeygonf

yl;uyfcGmuyfpepfjzifh

bk&m;?

zsufqD;aeMuaom

odkUjzpf

t"r0g'Drsm;

orm'd|dokawoeq&mwdkUonf
jzpfaMumif;

aocsmygonf

Ak'udk
bk&m;[k

avQmufxm;cJhygonf/
5/

apm'emwifoGif;vTmwGif ed'gef;wifqufaom apm'em&[ef;u ed'gef;tydk'f (1) wGif

jynfaxmifpk qdkS,fvpfor jrefrmEdkifiHawmfwGif jynfaxmifpkol jynfaxmifpkom;wdkif;onf rdrdwdkU


udufESpfouf&mbmomudk

vGwfvyfpGm

udk;uG,fcGifhSdMuygonf?

rnfonfhbmomudkrQ

rudk;uG,fvdkolwdkUvnf; bmomrJhtjzpf aexdkifcGifh SdMuygonf[k azmfjyygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

332

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

azmfjyyg apm'em&[ef;awmf\ avQmufxm;csuft& wpfOD;\oabm qdkvdkcsufudk wpfOD;u


oabmaygufrIrSd[k
bmomrJhwdkU\

oabm&ygonf?

cHpm;cGifht&

apm'emwifoGif;rI

ed'gef;wifoGif;aom

wynfhawmfwdkUonf

cH&jcif;rS

uif;vGwfrnf

&[ef;awmf\

rnfonfhbmomrQ

jzpfygonf?

,ck

t,ltqt&qdkvQif

rudk;uG,fvQif

wynfhawmfwdkUrSm

rnfol\

Ak'bmom0if

orm'd|dtzGJU0ifrsm;jzpf&m Ak'bmomudk vGyfvyfpGm udk;uG,frIyrS rdpm'd|drsm; jzpfvdkjzpf? t"r0g'Drsm;


kyfMurf;0g'Drsm; jzpfvdkjzpf? oHa,mifaemufvdkufrsm; jzpfvdkjzpf? Zmwfodrf;raumif;cJhaom yJcl;dk;ray:rS
uGefjrLepfrsm;ESifh

wpfxyfwnf;

cRwfpGyfwlvdkwljzifhy,fy,fe,fe,f

tpGyftpGJrsm;

cH&ygonf?

wu,fjzpfoifhonfrSm ,ck apm'u&[ef;rsm;vnf; Ak'\wynfhom0u jzpfomoemhabmiftwGif;Sd


&[ef;awmfrsm;

jzpfygonf?

wynfhawmfwdkUrSmvnf;

Ak'\

wynfhom0u

vlom;rsm;jzpf

Ak'bmom0ifrsm;jzpfMuygonf/
odkU Ak'bmom0ifrsm;onf tcsif;csif; tjyeftvSef arwmukPmaSUxm; uGJvGJonf jzpfap?
ruGJvGJonf jzpfap "ra&;&mrsm;udk t,lonf; t,loefrSdbJ yxrtqifhtaejzifhvnf;aumif;
tBudrfBudrftxyfxyfjzifhvnf;aumif;?

ndEIdif;aqG;aEG;oifhygonf?

&[ef;awmfrsm;taejzifh

wynfhawmfwdkUtm;rnfodkUvdkufemrnfudk TefjyqHk;r Mo0g'ay;oifhygonf? ,if;odkU ndEIdif;aqG;aEG;ygvQif


tcsdKU&[ef;rsm;

oHk;pGJaom

&[ef;awmfrsm;udk

tmPmpufqdkaom

MunfdkcJhaom

a0g[m&

vlom;rsm;onf

vHk;0rygvmawmhbJ

ajyvnfrI&um

tpOftvmtm;jzifh

tjrifcsif;wlum

odkUaom

0denf;"dk&fcHkkH;odkU a&mufzG,f&m rSd[k dk;om;pGm jrifrdygonf bk&m;/


6/

Ak'bmomudk bmom0iftcsif;csif; rnfodkUjrif&rnf? rnfodkUoabmaygufcH,l&rnf?

rnfodkUjrif rnfodkUodvQif rnfodkUoabmaygufvQif Ak'bmomjzpfonf? todtjrifrsm;rS uGJvGJvQif


Ak'bmomt,ltqESifh uGJvGJonf? Ak'bmomr[kwf[k tusdK;taMumif; tcsuftvufESifh cdkifcdkifrmrm
ajym&rnfhtpm;

orm'd|dtzGJU0ifrsm;onf

rdpm'd|drsm;jzpfonf?

awmcdkuGefjrLepfawGESifh

cRwfpGyfwlaeayonf? if;wdkUonf t"r0g'Drsm; jzpfonf[k ZGwfwGwfyif tjrifwpfckrSrSdaom


rsufuef;ozG,f vufdI;waigufaigufjzifh a'gotjynfhpGyfpGJoGm;ygonf/
obmywdESifh tzGJU0ifq&mawmftSifjrwfwdkU bk&m;wynfhawmfwdkU orm'd|dokawoetzGJUonf omoma&;ppfppfbmoma&;oefUoefU bmoma&;
oufoufom zGJUxm;aom tzGJUjzpfygonf? xdktaMumif;udk Sif;jyrnf jzpfygonf/
7/

apm'u&[ef;awmf pGyfpGJaom uGefjrLepfrsm;ESifh cRwfpGyfwlaeygonfqdk&m uGefjrLepfrsm;rSm

bmoma&;tzGJU r[kwfyg? EdkifiHa&;ygwDjzpfygonf? jynfaxmifpk qdkS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf\


Oya'pnf;0dkif;twGif; rSdaom Oya'jyifySdaom EdkifiHawmfudk axmifxm;jcm;em;aom ygwDjzpfygonf?
wynfhawmfwdkU

orm'd|dokawoetzGJUonf

bmoma&;tzGJUjzpf

Oya'pnf;0dkif;twGif;Sdaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

333

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rdrdwdkUqEyrJay;xm;aom tpdk;&rSm EdkifiHawmf wdk;wufzGHUzd;om,ma&;udk aqmifGufaeonfh rdrdwdkU


EdkifiHawmftpdk;&yifjzpfygonf?
wynfhawmfwdkUtzGJUonf

wynfhawmfwdkUtzGJUtaejzifh

uGefjrLepfrsm;udk

rpOf;vnf;

t<uif;rJhEdkifiHawmftm;opmcHxm;ygonf?

rpOf;pm;yg?

em;vnf;rvnfyg?

rnfodkUrQ

ywfoufjcif;vnf; rSdyg? wynfhawmfwdkU orm'd|dtzGJU0ifrsm;onf jrefrmhqdkS,fvpfvrf;pOfygwD\


acgif;aqmifrIudk

cH,lxm;Muygonf?

tzGJU0ifrsm;wGif

vrf;pOfygwD0ifrsm;

ygwDtvHawmfatmufSd

tpnf;tkH;rsm;wGif us&mwm0efrsm;aqmifGufvsufSdolrsm;vnf; yg0ifMuygonf? EdkifiHawmftpdk;&\


wm0efrsm;udk

xrf;aqmifaeolrsm;

todkif;t0dkif;wGif

wm0ef,lolrsm;vnf;

&yfwnfvsuf

OD;aqmifqifETJaeaom

Sdygonf?

qdkS,fvpfpepf

Sdaeygonf?

xkdUaMumifhyif

wnfaqmufrIwGif

odkUjzifh

EdkifiHawmf\

jrefrmhqdkS,fvpfvrf;pOfygwDu

tifwdkuftm;wdkuf

yg0ifvsufSdygonf?

wynfhawmfwdkU\ trsdKom;acgif;aqmifBuD;rSm vrf;pOfygwD\ OuXBuD;om jzpfygonf/


8/

wynfhawmfwdkUonf bmoma&;t&om EdkifiHom;wdkif;\ rsufvHk;tdrfozG,fjzpfaom

tm;xm;&rnf

vdkufemusifhoHk;&rnfjzpfaom

jynfaxmifpkqdkS,fvpforw

jrefrmEdkifiHawmf

zGJUpnf;yHktajccHOya' pmtkyfpmrsufESm(213) tydk'f-156(u)rSm twdtvif; jyXmef;xm;onfrSm-


EdkifiHom;wdkif; vGwfvyfpGm awG;awmMuHqcGifh vGwfvyfpGm ,HkMunfcGifhrnfonfhbmomudkrqdk
vGwfvyfpGm

udk;uG,fydkifcGifhSdonf[k

abmiftwGif;uom
vGwfvyfcGifht&

bmoma&;udk

zGifhqdkxm;aom

ay;xm;aom

EdkifiHom;rsm;twGuf

aqmifGufjcif;jzpfygonf?
EdkifiHom;wdkif;onf

&ydkifcGifhay;xm;aom

wynfhawmfwdkYonf

vGwfvyfpGm

,HkMunfcGifh

,if;bmom

awG;awmMuHqcGifh

rnfonfhbmomudkrqdk ,HkMunfudk;uG,fcGifhSdMuayonf? odkU&mwGif vGwfvyfcGifhrsm;udk usifhoHk;&m


vkyfom;jynfolwdkU\

tusdK;pD;yGm;udkvnf;aumif;?

pnf;urf;aooyf

wnfNidrfa&;udkvnf;aumif;

qefUusifazmufzsuf&m a&mufaprnfh vGwfvyfrIrsdK;rjzpfapoifhay? bmoma&;udk EdkifiHa&;tusdK;udp


tvdkUiSmvnf;aumif; bmoma&;udk brf;jy rdrdudk,fusdK;iSmvnf;aumif; oHk;pGJcGifh rSday/
jrefrmEdkifiHa&;ordkif;wGif

EdkifiHa&;

&nfrSef;csufrsm;twGuf

bmoma&;udk

ckwkH;vkyfcJhojzifh

wdkif;&if;om; pnf;vkH;nDGwfa&;udk xdcdkufcJhayonf/


xdkUaMumifh

EdkifiHa&;tusdK;tvdkUiSm

bmoma&;tzGJYtpnf;rsm;ESihf

bmoma&;udk

ckwkH;vkyf

okH;pGJjcif; ryEdkifap&ef Oya'jyXmef;&rnfjzpfaMumif; yk'frwGif azmfjyxm;ygonf? odkUygaomaMumifh


obmywdESifh q&mawmftSifjrwfrsm;bk&m; ... wynfhawmfwdkU orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;onf azmfjyyg
bmomvGwfvyfcGifh

,kHMunfcGifhESifh

oabmaygufem;vnfyg

rdrdwdkU

EdkifiHawmf\

vdkufemusifhokH;&rnfh
EdkifiHa&;e,fy,f

pnf;urf;rsm;udk

pnf;urf;ESifh

ususee

EdkifiHom;wdkU\

bmoma&;pnf;urf;udk vdkufemusifhokH;vsufSdygaMumif; avQmufxm;ygonf bk&m;/


9/

,ckpGyfpGJaom apm'u&[ef;\ IyfaxG;pGm wynfhawmfwdkUtm; bmoma&;abmiftwGif;

e,ftwGif;om ajymqdk&rnfhtpm; EdkifiHawmf\ qefUusifbuf uGefjrLepfwdkUESifh a&maxG;um vkH;ypfum

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

334

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

taMumif;tusdK;

cdkifrmrIrSdbJ

ygydppdwf"mwfrsm;

wifjyvmonfrSm

xdk&[ef;wdkUwGif

wynfhawmfwdkUtm;

SdaeaMumif;

'kua&mufapvdkonfh

tvGefyifxifSm;ae

tarSmifhya,m*

uif;rSuif;yg&JUvm;[k xifjrifvm&ygonf? wyg;oludk &efvdkum tmCmwxm;um tjypf&apjcif;iSm


bmoma&;pnf;0dkif;xJu raqG;aEG;bJ apm'emrvkyfbJ wpfcgwnf;eJU tjypf&oGm;atmif EdkifiHa&;yk'frwpfck
wyfum vkyfvdkufrnf[k tHwcJcJ a'gowBuD;BuD;jzifh apm'em wifoGif;vmojzifh rsm;pGmrS xdk&[ef;tm;
ukPmoufrdNyD; pdwfraumif;jcif; jzpf&ygonf bk&m;/
wpfzef EdkifiHa&;yk'frwyfzdkU tm;r&ao;bJ Ak'bmomudk yl;owfpepfjzifh zsufqD;aeMuaom
t"r0g'Drsm; jzpfMuaMumif; xyfuGefUxm;jyefao;&m Ak'bmomudk b,folawGu yl;owfzsufqD;aeonfudk
,ck avmavmvwfvwfyif EdkifiH ay:vGifaeMuygonf? taMumif;w&m;wpfckjzifh wifjyvm&vQif
wpfpkHwpfckaom

udpwpf&yftwGuf

ysufpD;oGm;&jcif;onf

tjyifuvkyfvdkUr&

twGif;pnf;uom

vkyfrS&onf qdkonfudk apm'u&[ef;awmfrsm; owdxm;apvdkygonf? tzGJUqdkwm &[ef;oHCmrsm;


vHk;0rygyg? vlom;tcsif;csif; trSefw&m; SmazGaom Nidrf;at;rISmaom bmoma&;,HkMunfcsuf
wlolrsm;omygaom vlom;rsm;jzpf&m ouFef;awmf0wf &[ef;rsm;tjzpf twGif;pnf;uaeaom omoemh
0efxrf;rsm;

r[kwf[k

ajymvdkygonf

EdkifiHawmftpdk;&ESifhvnf;aumif;?

bk&m;?

omoemudk

zsufzdkU

oHCmawmftSifoljrwfrsm;ESifhvnf;aumif;

t"r0g'Drsm;

rjzpfbJ

omoemoefUSif;a&;udk

ygEdkifzG,f&mSdaom wynfhawmfwdkUonf "r0g'Dppfppfrsm;omjzpfygonf bk&m;/


rSwfcsuf/

/ apm'emtrSwf(20)ESifh(21)wdkUudk aom"emjcif;ryay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

335

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ed*Hk;

EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&fcHkHk; trSwf(2) obmywdq&mawmfbk&m;BuD;ESifh tzJGU0ifq&mawmf


tSifoljrwfwdkU bk&m;,cktcgwGif wpfzufaom apm'em&[ef;awmf tSifoljrwfrsm; wifoGif;onfhapm'emrsm;twGuf
wynfhawmfwdkU orm'd|dokawoetzJGUcsKyfu wm0efusaom tpdwftydkif;tm;vHk;udk wynfhawmfrsm;
aom"emyoifhorQ

wynfhawmfwdkU

>cif;csufrxm;cJhyg?

,ck

ed*Hk;csKyftjzpf

avQmufxm;oifh

avQmufxm;&mrsm;udk avQmufxm;cGifhyawmfrlyg bk&m;/


wynhfawmfwdkU

aom"emy&m

ed'gef;wGif

avQmufxm;cJhonfhtwdkif;

yk*v'd|mefrzufbJ

"r'd|mefoufoufom aom"emycJhaMumif; q&mawmfbk&m;BuD;rsm; udk,fawmfwdkif tMum;yif jzpfygonf


bk&m;/
apm'u&[ef;awmf

tSifjrwfrsm;udkvnf;

wynfhawmfrsm;

rnfodkUrQ

oabmrxm;yg?

trsuftmCmwvnf; vHk;0 rSdyg? olwdkUvnf; olwdkUudp olwdkUwm0efudk dk;om;pGmxrf;aqmifjcif;rQom


jzpfonf[k oabmydkufrdygonf bk&m;? wynfhawmfrsm;onfvnf; rdrd\ wm0efwpfckudk ausyGefatmif
xrf;aqmifvdkufjcif;rQomjzpfygonf bk&m;/
xdkUaMumifhyif

wynfhawmfrsm;tm;

vufcHusifhoHk;aeonfh

Ak'jrwfpGm\

wifjycsufrsm;udk

"r0g'Drsm;

opmav;yg;?

jzpfonf[lvnf;aumif;?

tewESifh

"r0g'jzpfonf[lvnf;aumif;

q&mawmfbk&m;rsm;tm;

wynhfawmfrsm;

y#dporkyg'wdkUrS

aMunmay;&ef

vkH;0rawmif;qdkvdkyg

bk&m;?

wynfhawmfrsm;
qifhyGm;"ra&;&m

todtrSwfyay;yg&ef
q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\

qEawmftwdkif;omvQif Ak'jrwfpGm\ rsufESmawmf wpfckwnf;udkom axmufxm; tqkH;tjzwf


yawmfrlMuyg tSif bk&m;/
wynfhawmfrsm;
jzpfawmfrlcJhaom

orm'd|dokawoe

q&mawmftSifOu|\

q&mawmfbk&m;BuD;rsm;\

qkH;jzwfcsufudk

tzGJUcsKyfuawmh
wynfhrsm;yDyD
MunfomTifyH;

Ak'jrwfpGm\
EdkifiHawmf

ESvkH;csrf;ajrhpGm

wynfhom;tppf
oD;jcm;0denf;"dk&fckHkH;
cH,lrnfjzpfygaMumif;

dkaoav;pm;pGm avQmufxm;tyfygonf tSifoljrwfwdkU bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

336

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t*Fvdyfpmtkyfrsm; taMumif;ar;jcif;

obmywd

- uJ- 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u ar;p&m Sdao;ovm;/

OD;edu

- tenf;i,f ar;p&mSdygw,f/

obmywd

- ar;csifwmSd ar;yg/

OD;edu

- 'umBuD; OD;cif[efESifhwuG orm'd|dokawoetzGJUrSyk*dKvfrsm;udk ar;csifygw,f?


ar;&rSmuawmh
yk*dKvfrsm;onf
q&mawmfwdkU

tjcm;r[kwfygbl;?
rdrdwdkU

'umBuD;wdkU

orm'd|dokawoetzGJU0if

trSefjrif&atmifvkdUqdkNyD;awmh

okawoevkyfaew,fqdkwm

odSdMu&NyD;

jzpfygw,f?

tJ'Dvdk

okawoey&mwGif

yd#uwfawmfusrf;*efrsm;udk ususee ywfywfeyfeyf vnfvnfBuD; avhvmMuyg&JUvm;vdkU


ar;ygw,f? ( xNyD;awmh avQmufyg )
tzGJU0ifwpfOD;

- Ou|BuD;u em;av;vdkU rMum;&yg bk&m;/

OD;edu

- 'gjzifh OD;cif[ef&JU udk,fpm;vS,fwpfa,muf ajzyg/

udk,fpm;

- tSifbk&m;tar; jyefajymyg/

OD;edu

t"dym,fu

'Dvdkyg?

SmaeMuonfhtm;avsmfpGm

'umBuD;wdkU

orm'd|dokawoe

Ak'tbd"rmESifhwuG

tzGJUutjrifrSefudk

yd#uwfawmfusrf;*efrsm;udk

vnfvnfywfywf ususee avhvmxm;Muygovm;vdkU 'Dvdk ar;wmyg/


jrifhaqG

- bk&m;wynfhawmfwdkU ravhvmzl;yg bk&m;? wpfvkH;p ESpfvkH;pbJzwfzl;ygw,f bk&m;?


jynfhjynfhpkHpkH rSdyg bk&m;/

OD;Pdu

- [kwfNyD? aemufwpfcg tSifOu|rSwpfyg; tjcm; tjcm;aomq&mawmfrsm;xH


'Dyd#uwfrsm;ESifhwuG

yd#uwfa&;&m

tcsuftvufrsm;udk

aqG;aEG;avQmufxm;

ar;jref;zl;Muygovm;/
jrifhaqG

- ar;zl;ygw,f bk&m;/

OD;edu

- awmfawmfrsm;rsm; ar;zl;ygovm;/

jrifhaqG

- rSefyg? awmfawmfrsm;rsm; ar;zl;ygw,f bk&m;/

OD;edu

- b,fq&mawmfrsm;xH csOf;uyfzl;ygovJ/

jrifhaqG

- 'Dvdk EdkifiHausmf q&mawmfBuD;rsm;udkawmh wynfhawmfwdkU rcsOf;uyfzl;yg bk&m;?


wynfhawmfwdkU

vufvSrf;rDorQ

awGUSdorQq&mawmf

orm;awmfrsm;udkawmh

wynfhawmfwdkU rSif;wJh tcsuftvufrsm;udk ar;zl;ygw,f? avQmufzl;ygw,f bk&m;/


OD;edu

- [kwfNyD? 'umwdkU t*Fvdyfvdk pmayzwfwwfw,f? em;vnfw,fqdkwm bkef;BuD;wdkU


Mum;oGm;vdkuf&w,f/

'Dawmh

ta&;BuD;wJh,ck

P.T.S

yg|dyd#uwfpmaytoif;rS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

337

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


twGif;a&;r;vkyfwJhrpwmtpf*av'if

&JU tbd"rwo*F[ed'gef;ESifhwuG

IGGLEDEN

'DpmapmifawG zwfzl;Muygovm;/
jrifhaqG

- tJ'Dtydk'fav;udk oabmusvdkU xnfhxm;wmyg bk&m;? tm;vkH;qkH;atmifawmh


rzwfzl;yg bk&m;/

OD;edu

- 'Du rpwmtpf*av'if a&;wJh[mudk ajymwmaemf? wjcm;'Djyif[m ajymwmr[kwfbl;?


tbd"rwo*F[&JU

ed'gef;ESifhwuG

tus,fw0ifh

a&;xm;wm?

tifrwefvnf;

jynfhpHkaumif;rGefygw,f? tJ'g zwfzl;ygovm;/


jrifhaqG

- tJ'g qHk;atmif rzwfzl;yg bk&m;/

OD;edu

t&SifPwdavmu

jyefqdkoGm;wJh

*smrefvdka&;NyD;?

ABHIDHAMMA

STUDIES

tSifPaygPduu

t*Fvdyfvdk

]]tbd"rmavhvmjcif;}}

qdkwJh

pmtkyfrsm;aumzwfzl;ygovm;/
jrifhaqG

- bk&m;wynfhawmfwdkU tJ'Dpmtkyf Mum;awmif rMum;zl;yg bk&m;/

OD; edu

- at;[kwfNyD? aemufwpfcsuf tdEd,trsdK;om; ynmSifrsm; jzpfMuaom rpwm


Am&rmeJU rpwm
ITS

ORIGIN

SHARMA

S&rmwdkU a&;MuwJh

]]aS;a[mif;Ak'bmomESifh

VARMA

EARLY HISTORY OF BUDDHISM &

if;\

rlvordkif;}}

tpSdaom

'Dvdk

pmtkyfrsdK;awGaum zwfzl;Muygovm;/
jrifhaqG

- ,ckq&mawmfbk&m;BuD; trdefUSdwmawGudk wynfhawmfwdkU ravhvmzl;yg bk&m;?


wynfhawmfwdkU t"duxm;wmu q|rlom t"duxm;ygw,f bk&m;/

OD; edu

[kwfNyD?

raeUwkef;u

aom"emy

udk;um;oGm;wJh

pmawGxJrSm

t*Fvdyfvdk

zwfwwfwJhtaMumif;? em;vnfwJhtaMumif; oabmawG ygaew,f? 'Dawmh bkef;BuD;u


axmufjyp&m Sdw,f? 'DpmayawGrSm wcsdKUpmay ,lqxm;wmu t*Fvdyfu twdkif;yJ?
Armvdkjyefxm;wmyJ Sdygw,f/ bkef;BuD; taotcsm axmufjyEdkifygw,f? 'gaMumifh
'DpmtkyfawG zwfzl;ygovm;vdkU ar;&jcif;jzpfygw,f? rzwfzl;ygqdkvJ NyD;wmygyJ/
jrifhaqG

- rSefyg? rzwfzl;yg bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

338

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


obmywdq&mawmf ed*Hk;csKyf rdefUcGef;

apm'uyk*dKvfawGa&m

pk'dwuyk*dKvfawGyg

apm'emvTmawG

aom"emvTmawG

wifjyvdkU

NyD;qHk;oGm;MuygNyD? apm'uyk*dKvfawGuvJ rdrdwdkU xifjrifovdk apm'emtcsufawGudk a&;om;wifjyygw,f?


pk'dwuyk*dKvfrsm;uvnf; rdrdwdkU pdwfrSm xifjrifvmwJhtwdkif; a&;om;wifjy avQmufxm;oGm;Muygw,f?
tJ'Dvdk avQmufxm;oGm;MuwJhtcgrSm trsufa'go tmCmwrsm;pGm rygMubJ eJeJusOf;usOf;avmuf
axhvHk;av; uvdvHk;av;awmh eJeJyg;yg; ygMuygw,f? 'Dvdk ygayr,fvdkU bkef;BuD;wdkUtaeeJU 'Davmuf
BuD;us,fwJhudpudk aqmifGufwJhae&mrSm 'Davmufawmh ygrSmyJvdkU bkef;BuD;wdkUu uvdvHk; axhvHk;av;awG
ygwmudkawmh onf;cHygw,f? apm'uyk*dKvfrsm;uvnf; uvdxm;w,f? pk'dwuyk*dKvfrsm;uvnf;
uvdxm;Muw,f? tJ'gawGudk bkef;BuD;wdkU 0denf;"dk&f cHktzGJUtaeeJU tm;vHk;onf;cHNyD; em;axmifygw,f?
tJ'gudk

arwmaSUxm;NyD;

oabmxm;NyD;oumv

apm'uyk*dKvfawGua&m

,ckvdk

0rf;omTifyH;NyD;

wm0efwpf&yfudk
TifTifysysESifh

rdrdwdkU

aqmifGufjcif;yJvdkU

0rf;omMu

aom"emMuwmudk

jrif&wJhtwGuf bkef;BuD;wdkU 0denf;"dk&ftzGJUtaeeJU trsm;BuD; 0rf;ajrmufygw,f? q&mawmfrsm;taeeJU


bufvdkufjcif; rSd? t*wdvdkufpm;jcif;rSd? jrwfpGmbk&m;&JU rsufESmawmfudkomvQif axmufxm;NyD;
ax&0g' yd#uwfawmfvmwJhtwdkif; "r0de,ESifh tnDomvQif qHk;jzwfrnfjzpfaMumif; ajymMum;vdkygw,f/
aemifaomtcg q&mawmfwdkU 0dedp,tqHk;tjzwf csrSwfwJhtcgrSm &ufcsdef;ay;ygr,f? tJ'D
&ufcsdef;ay;wJhtcgrSm

apm'uyk*dKvfawGa&m

pk'dwuyk*dKvfawGyg

oufqdkif&myk*dKvfawGtm;vHk;

'DkH;udkvmNyD; tqHk;tjzwfudk emcHMuapvdkaMumif; ajymMum;&if;eJU tqHk;owfygw,f/

]]tvum;ae&if tvum;vlyJ/
udk,feJYawGYwJh omoem?
udk,feJYqHkwJh &wemoHk;yg;?
udk,feJYuHwJh q&morm;awG Sdygvsuf...
tvum;ae&if tvum;vljzpfa&m/}}
("r'lw tSifynmaZmw)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

339

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(4)
4-1/ 0dedp,u@ (tcrf;tem;tpDtpOf)
4-2/

Oya'ESifhywfoufaom oabmxm;Sif;vif;csuf

4-3/ obmywdq&mawmfbk&m;BuD;\ Mo0g'


4-4/ vlaovlNzpf 0g'gEk0g'0dedp, ed'gef;

igwkdUudk wkdif;jynfESifhomoemu av;pm;w,fqkdwm


trsm;tusKd;yvkyfief;awGaMumifhyJ?
iguawmh omoemhaus;uReftjzpfcH,lyg&apvkdU
'DvkdyJ cH,lxm;ygw,f?
ighwynfhawGudkvnf; udk,fhomoem udk,fhbmomtwGuf
tepfemcHwJhpdwf pGefUvTwfwJhpdwfESifh tvkyfvkyfapcsifw,f
(oDw*lq&mawmfbk&m;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qdkS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,
0dedp,u@

1343-ckESpf oDwif;uRwfvqkwf(11)&ufrS wefaqmifrkef;vqef; (2)&uf txd 6-&ufwdkifwdkif


&efukefrdU?

urmat;ukef;ajr

ty&a*g,meausmif;aqmif

yvkyfusif;ytyfaom

jynfaxmifpk

qdkS,fvpforwjrefrmEdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\ vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp,


csrSwfa&;ESifh pyfvsOf;-

tcrf;tem; tpDtpOfrsm;
1/

arwokwf y&dwfawmfudk Gwfzwf tcrf;tem; pwif&ef?

2/

omoema&;OD;pD;Xme TefMum;a&;r;csKyf OD;MunfGefYu csrSwftyfaom 0dedp,udk


taumiftxnfazmf aqmifGufa&;ESifh pyfvsOf; jynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme\
oabmxm; Oya'Sif;vif;csufudk avQmufxm;&ef?

3/

EdkifiHawmf

oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU

trSwf(2)

obmywd

q&mawmfbk&m;BuD;u

Mo0g'tzGifhrdefUcGef; rdefUMum;&ef?
4/

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u 0dedp,(qkH;jzwfcsuf) pmrludk tvSnfhus zwfMum;&ef?

5/

0dedp,

csrSwfNyD;aemuf

obmywd

q&mawmfBuD;u

pk'dwuwdkUtm;

Mo0g'uxmrdefUMum;&ef?
6/

0dedp,

csrSwfNyD;aemuf

aSUqufvuf

rnfodkU

TefMum;a&;r;csKyf
aexdkif

OD;MunfGefYu

pk'dwuwdkUtm;

usifhokH;vkyfaqmifoGm;&rnfhtaMumif;udk

Sif;vif;ajymMum;&ef?
tcrf;tem;r;tjzpf OD;cifarmifausmf aqmifGufonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

340

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Oya'ESifh ywfoufaom Sif;vif;csufoabmxm;
omoema&;OD;pD;Xme TefMum;a&;r;csKyf
OD;MunfGefY avQmufxm;vTm

aeUpGJ/ 24.10.81
,aeU <ua&mufawmfrlvmMuaom EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)rSobmywdq&mawmf
bk&m;BuD;ESifhwuG tzGJU0ifq&mawmfrsm;udk wynfhawmf TefMum;a&;r;csKyf avQmufxm;cGifhyyg bk&m;/
wynfhawmf avQmufxm;vdkwJh taMumif;uawmh 2-bufaom apm'u pk'dwuyk*dKvfrsm;udk 'D
oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) kH;udk pwifNyD; zGifhvSpfwJhaeUrSmyJ wynfhawmf avQmufxm;cJhNyD; jzpfygw,f?
wynfhawmf

avQmufxm;wJh

udpu

bmvJqdk&if0d0g'g"dukPf;

rIcif;rsm;ESifh

ywfoufNyD;awmh

0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;\ tqkH;tjzwfudk cH,lwJhae&mrSm cH,l&rnfhoabmxm; ta&;BuD;aMumif;


jzpfygw,f? 'DcH,lcsufubmvJqdk&if trSefw&m;udk SmazGwJhtaeeJU cH,lygvdkU wynfhawmfudk,fwdkif
avQmufxm;cJhygw,f/
orm'd|dokawoetzGJUESifh
trSwf(2)

pwif

vlaovljzpf*dkPf;u

ppfaq;wJhaeUrSmyJ

vdkufemygr,fqdkNyD;

'D

vlyk*dKvfawGtaeeJU

oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU

0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;\tqkH;tjzwfudk

y#dnmOfvufrSwfrsm;vnf;

a&;xdk;NyD;jzpfygw,f?

cH,lygr,f?
wpfcsdKUtzGJU0if

oHCmawmfrsm;qdk&ifvnf; 0denf;"dk&fq&mawmfBuD;rsm;\tqkH;tjzwfudk cH,lygr,f? rdrdwdkU t,l0g'udk


pGefUvTwfygr,fvdkU apmapmpD;pD;uyJvufrSwfrsm; xdk;NyD;om; Sdygw,f? tJ'Dvdk SdwJhtwdkif; q&mawmfrsm;
oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) taeeJU pwifppfaq;cJhygw,f? ppfaq;wJhae&mrSm tqkH;tjzwfudk
rSefrSefuefuef jzpfapa&;twGuf 0gwGif;umvrSm rdrdwdkUausmif;rsm;udkawmif jyefr<ubJ 'D urmat;rSm
0guyfoDwif;okH;NyD; &ufSnfvrsm; tyifyef;cHvsuf tm;vkH;aom yk*dKvfawG t,ltqa&;&m rSefuefatmif
apwemxm;NyD;

a&;om;ypkcJhw,fqdkwm

od&wJhtwGuf

wynfhawmfrsm;pdwfxJrSm

tifrwef

Munfdkrdygw,f bk&m;/
odkUaomfvnf; qkH;jzwfcsufa&;aewJh tawmtwGif;rSmyJ trSeftwdkif; avQmufxm;&r,fqdk&if
pk'dwuyk*dKvfrsm;bufu

rvkyfoifhwJhudprsm;vkyfwmudkvnf;

q&mawmfrsm;vnf;yJ

todjzpfygw,f?

'DoD;jcm;0denf;"dk&fkH;rSm

rdrdwdkUbufu

Oyrm

awGU&ygw,f?

wpfcsdKUu

b,fvdkacsyvdkufw,f

'Dudpudk

pmGufpmwrf;awGa0iSvdka0iS?

ponfjzifhwdwfacGawG

jzefUvdkjzefU?

abmifausmf pnf;ausmf Oya'rJh vkyfwmawG awGU&ygw,f? 0dedp, csrnfhqJqJ raeUwpfaeUuyJ


q&mawmfawGudk

jyefNyD;ar;wJh

0dedp,Oya'oabmudk

rodvdkU

ar;cGef;awGSdygw,f?
vkyfwmvnf;

'Dvdk

jzpfcsifjzpfr,f?

vkyfaqmifcsufawGu
odkUaomfvnf;

wpfcsdKUvnf;

Oya'&JUoabmu

bmOya'yJjzpfjzpf EdkifiHawmfu jy|mef;xm;vdkUSd&if EdkifiHom;wdkif;u vdkufem&r,fh 0w&m; Sdygw,f?


tajccHOya'xJrSm

EdkifiHawmfu

jyXmef;xm;wJh

Oya'rsm;udk

EdkifiHom;wdkif;u

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

vdkufem&r,f?

341

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

usifhokH;&r,fvdkUwm0ef0w&m;ydkif;rSmvnf; azmfjyxm;ygw,f? Oya'udk rodvdkU rvdkufemrdygbl; qdkNyD;'Dvdk


cGifhvTwfcsufeJYcGifhvTwfzdkU taMumif; avQmufxm;vdkU Sd&ifvnf; cGifhvTwfEdkifwJhudprsdK; r[kwfwJhtwGuf
oD;jcm;0dedp,Oya'eJU ywfouf ,aeU xyfrHNyD;awmh vdkvdkr,fr,f (owdqdkonf ydkonfrSd
qdkonhftwdkif;) 2-bufaom apm'u pk'dwu yk*dKvfrsm;udk 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; 0dedp, qkH;jzwfcsuf
rcsrD apwemjzifh wynfhawmfu avQmufxm;jcif; jzpfygw,f? 'gudk q&mawmfrsm;u cGifhyawmfrlyg/
'DrSm oD;jcm0dedp, 0denf;"dk&ftzGJUeJU ywfoufNyD;awmh Sif;jycsifwmu EdkifiHawmfuae oD;jcm;
jynfolUvTwfawmf ac:NyD;awmh 1980-jynfhESpf? jynfolUvTwfawmf Oya'trSwf(3) taeeJU jy|mef;xm;wJh
Oya'jzpfygw,f? 0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm;ajzSif;qkH;jzwfjcif;qdkif&m Oya' 1980-jynfhESpf
jynfolUvTwfawmf Oya'trSwf(3)acgif;pOfwyfNyD; ed'gef;rSm atmufygtwdkif; azmfjyxm;ygw,f/
]]&efukefrdU urmat;ukef;ajr r[mygomPvdkPf*lawmfBuD; usif;ycJhaom omoemawmf
oefUSif;wnfwHhjyefYyGm;a&; yxrtBudrf *dkPf;aygif;pkHoHCmhtpnf;ta0;yGJBuD;u jynfaxmifpk
qdkS,fvpf orw jrefrmEdkifiHawmfoHCmhtzGJUtpnf;tajccHpnf;rsOf;ESifh 0denf;"ruH t"dukPf;
rIcif;rsm;

ajzSif;qkH;jzwfa&;qdkif&m

vkyfxkH;vkyfenf;wdkUudk

twnfy

jy|mef;cJhygonf?

,if;twnfy jy|mef;csufrsm;teufrS 0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm; ajzSif;qkH;jzwfa&;ESifh


ywfouf jynfolUvTwfawmfonf atmufygOya'udk jy|mef;vdkufonf}}
vdkU twdtvif; azmfjyxm;NyD; jzpfygw,f/
tJ'D Oya'rSm yk'fr(3) 0denf;"ruH t"dukPf; rIcif; ppfaq;jcif;qdkonfrSm]]0denf;

"ruHt"dukPf;

rlvrIcif;udkjzpfap

t,lcH

apm'em

rIcif;udkjzpfap?

vkyfxkH;vkyfenf;ESifhtnD zGJUpnf;xm;onfh oHC0dedp,tzJGUrsm;ESifh oD;jcm;0denf;"dk&f tzGJUrsm;uom


0denf;w&m;awmfESifhtnDppfaq;qkH;jzwf&rnf}}
qdkwJh Oya' yk'fr(3) ESifh tnD "r t"r tjiif;yGm;wJh udpudk q&mawmfrsm;u qkH;jzwfjcif; jzpfygw,f?
tJ'DOya'eJY ywfoufNyD;awmh yk'fr (13) rSm- jynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xmeudk jynfolUvTwfawmfu
tyfESif;xm;wJh vkyfydkifcGifhawG Sdygw,f? tJ'D yk'fr(13)rSm b,fvdkqdkxm;ovJqdk&if]]Oya'ygjy|mef;csufrsm;

xajrmufatmifjrifpGm

aqmifGufEdkifa&;twGuf

vdktyfonfwdkUudk aqmifGufEdkif&ef jynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme0efBuD;tm; wm0efESifh


vkyfydkifcGifhrsm; tyfESif;vdkufonf}}
vdkU

qdkxm;ygw,f?

tJ'gaMumifh

wynfhawmfwdkU

jynfxJa&;ESifh

omoema&;0efBuD;Xmetaejzifh

'D0dedp,Oya'rSm ygwJhudprsm; atmifatmifjrifjrif NyD;ajrmufzdkU vkyfzdkU udkifzdkUwynfhawmfwdkU0efBuD;rSm


wm0efSdwJhtavsmuf 'Dq&mawmfrsm;\ tqkH;tjzwfeJU ywfoufNyD;awmh qkH;jzwfcsufESifhtnD jzpfzdkU
wynfhawmfwdkU 0efBuD;Xmetaejzifh aqmifGufrnfjzpfwJhtaMumif; q&mawmfBuD;rsm;udk avQmufxm;&jcif;
jzpfygw,f bk&m;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

342

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfzuf pk'dwursm;u vlyk*dKvfawGudk oHCmawGu tqkH;tjzwfay;wm[m rrSefuefbl;qdkwJh


tcsufwpfcsufvnf; olwdkU (orm'd|dokawoetzGJUrS) wifjywJhpmrSm awGU&ygw,f? 'DwifjycsufeJY
ywfoufvdkU vkyfxkH;vkyfenf; tydk'f 36-rSm
]]vlapm'u vlpk'dwuESifh vloufaowdkUtm; if;wdkU\ xGufqdkcsufudkra&;rSwfrD
rkom0g'0d&wD odumyk'fudk aqmufwnfap&rnf? odkU&mwGifbmomjcm;jzpftHh? rdrdwdkYbmomt&
rSef&mudk xGufqdkygrnf[laom uwdcH,lcsufudk ay;ap ppfaq;Edkifonf}}
vdkU

wdwdvif;vif;

azmfjyxm;ygw,f?

bmomwl

Ak'bmom0iftcsif;csif;

rqdkxm;bd

bmomjcm;wdkUawmifrS oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUu ac:&ifvm&r,f? 0efcHcsufay;NyD; ppfaq;Edkifw,f? 'D


oD;jcm;0dedp,tzGJUeJY

ywfoufvm&if

Ak'bmom0ifvlyk*dKvf

rajymeJU

bmom0ifr[kwfwJh

tjcm;bmom0ifrsm;awmifrS tppfaq;cH&r,fqdkwJh oabmudkvkyfxkH;vkyfenf; (36) rSm twdtvif;


azmfjyxm;ygw,f/
vkyfxkH;vkyfenf; tydk'f (57) rSmvnf;]]EdkifiHawmf

oHCmhr[me,utzGJUonf

t"dukPf;av;rsdK;wdkUteufomoemawmf

wpf&yfvkH;ESifh oufqdkifaom "r t"r paom tjiif;yGm;onfh rIcif;udk qkH;jzwfEdkif&eftvdkUiSm


EdkifiHawmf A[dkoHCmh0efaqmifrsm;xJrS oifhavsmfaom ta&twGufjzifh oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUudk
wdkufdkuf zGJUpnf;ay;&rnf}}
vdkU qdkxm;ygw,f? 'g EdkifiHawmf oHCr[mem,urS aeNyD;awmh vkyfxkH;vkyfenf; tydk'f(57) t& "r
t"r tjiif;yGm;wJhudprSm EdkifiHawmfA[dkoHCmh0efaqmifrsm;xJrS y&d,wdt&mrSm uRrf;usifvdrmawmfrlwJh
q&mawmfBuD;rsm;eJY aoaocsmcsmzGJUpnf;NyD; aqmifGufjcif;jzpfwJhtwGuf 'DudpawGrSm Oya'ESifhtnD
aqmifGufjcif;udk wpfbufaom pk'dwuyk*dKvfrsm; vdkufemzdkU&m wm0efSdw,fvdkU xyfrHNyD;awmh
ajymMum;vdkygw,f/
oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU&JU tqkH;tjzwfeJY ywfoufNyD;awmh t,lcHrSdygbl; bk&m;? wpfcsdKUu
t,lcHwufr,f

bmr,feJY

ajymoHvJ

Mum;ygw,f?

'DrSm

t,lcHrSdwJhtaMumif;

enf;Oya't&

Sif;vif;NyD;awmh ajymMum;vdkygw,f? t,lcH&SdwJh udpu b,fvdkvnf;qdk&if yk'fr 52 rSm EdkifiHawmf


oHCr[mem,u tzGJUodkU t,lcH apm'emwifvTm wifoGif;Edkifaom rIcif;rsm;-
(u)

*dkPf;wpf*dkPf;ESifh *dkPf; jzpfyGm;aom rIcif;?

(c)

jynfe,f (odkUr[kwf) wdkif;wpfyg;ESifh jynfe,f (odkUr[kwf)wdkif;wpfyg;jzpfyGm;aom rIcif;?

(*)

tEdr0wKjzifh qHk;jzwftyfaom rIcif;?

(C)

apwDykxdk; qif;wkrsm;? if;wdkU\b@mawmfrsm;ESifh pyfvsOf; onfhrIcif;-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

343

tpodkU
'D

4-

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rsdK;uvGJvQif

q&mawmfBuD;rsm;\

usefwJhudprsdK;onf
tqkH;tjzwfudk

t,lcHwufEdkifwJh

2-bufaom

udp

apm'u

r[kwfygbl;?

tckudprSmvJ

pk'dwuyk*dKvfrsm;

vdkufemMuzdkU

wm0efSdw,fqdkwJhtaMumif; xyfrHNyD;awmh Sif;vif;avQmufxm; ajymMum;&jcif;jzpfygw,f/


ckqdkvdkUSd&if wynfhawmf wifjyovdk 'DudprSm wpfbufu orm'd|dokawoetzGJUu wifjywJh
pmGufxJrSmvnf; awGUygw,f? bmawGUovJqdk&if uRefawmfwdkUwpfawG[m tpdk;&0efxrf;awGjzpfygw,f?
EdkifiHom;awG jzpfwJhtwGuf EdkifiHawmf&JU Oya'udk dkaoav;pm;wJh yk*dKvfawG jzpfMuygw,fqdkwJh
tcsufwpfcsufvnf; ygygw,f? olwdkUpdwfxJrSm xifaewmu 'DudprSm &[ef;awGu rJay;ydkifcGifh&SdwJh
yk*dKvfawGjzpfMuygw,fqdkwJhtcsufwpfcsufvJ

ygygw,f?

olwdkUpdwfxJrSmxifaewmu

'DudprSm

&[ef;awGu rJay;ydkifcGifhSdwJh yk*dKvfawGr[kwfwJhtwGuf rJay;ydkifcGifhSdwJh vlyk*dKvfawGudk qkH;jzwfwm[m


EdkifiHawmfzGJUpnf;yHk tajccHOya'eJUnDrnDqdkwJh 'DoabmrsdK; ygaeygw,f/
trSefpifppf

wu,fwrf;

ajym&r,fqdk&if

omoemawmfESifh

pyfvsOf;wJh

"r

t"rtjiif;yGm;rIudpqdkwm oHCmawG&JU tqHk;tjzwfom y"meyJ? oHCmawmfawG&JU tqHk;tjzwfqdkwJh


ae&mrSmoHCmawmfrsm;u rJray;wmuawmh omoema&;udptwGuf aqmifGufwmrdkU rJay;jcif;qdkwJh
vlrIa&;udprSm

oHCmawmfawG

ryg0ifjcif;jzpfygw,f?

tckjzpfwJh

udp[mvnf;

omoemawmfeJU

ywfoufwJh "r t"r tjiif;yGm;wJhudprSm q&mawmfBuD;rsm;\ tqHk;tjzwfay;&rJh udpoufouf


jzpfwJhtwGuf

EdkifiHawmfu

jynfolUvTwfawmfrSm

jy|mef;xm;wJhOya'eJUtnD

EdkifiHom;tm;vHk;

jynfolUvTwfawmf Oya'udk vdkufemNyD;awmh apmifhxdef;&rJJh 0w&m; Sdygw,f? tu,f rvdkufemcJhvQif


Oya'udk qefUusif&m a&mufygw,f? EdkifiHawmfudkvnf; qefUusif&m a&mufygw,f/
'g EdkifiHawmfu jy|mef;xm;wJh Oya' jzpfw,fqdkwm wpfbuf pk'dwuyk*dKvfrsm;taeeJU
ynmwwfyk*dKvfawG jzpfwJhtwGuf odNyD;jzpfygvdrfhr,f? odkUaomf owdrrl *lrjrifqdkovdk ocifjrwfqdkifu
enf;Oya'awmif

olrawGUzl;ao;ygqdkawmh

'DudprSm

tawmfuav;

pOf;pm;p&m

aumif;ygw,f?

omoemawmf oefUSif;wnfwHhjyefUyGm;a&;twGuf omoema&;OD;pD;XmerS xkwfa0xm;wJh pmtkyfpmwrf;awG


trsm;BuD; Sdaeygw,f?
(u)

oHCmtzGJUtpnf; tajccHpnf;rsOf;?

(c)

oHCmtzGJUtpnf; vkyfxHk;vkyfenf;?

(*)

0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm; ajzSif;qHk;jzwfa&;qdkif&m Oya'?

(C)

tJ'gudk rlwnfNyD; EdkifiHawmfuaeNyD; jynfolYvTwfawmf tmPmpuf tusdK;oufa&mufzdkU


jy|mef;xm;wJh 0dedp,?

(i)

0denf;"dk&fvufpGJ?

(p)

oHCmhem,uvufpGJ-ponfjzifh wpfEdkifiHvHk;uaeNyD;awmh

csrSwfxm;wJhpnf;rsOf;

pnf;urf;eJUtnD pmtkyfpmwrf;awG trsm;BuD;xkwfa0xm;ygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

344

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tJ'Dvdk pepfwus rlcsNyD; xkwfa0xm;wJh udpudk udk,fhtzGJUtpnf;taeeJU rsufajcjywfaeNyD; ,aeU


EdkifiHawmfu csDwufoGm;aewJh Oya'vrf;aMumif;udk udk,furodbJESifh trSwfwrJh udk,fhtpGJtvrf;eJUudk,f
oGm;NyD;awmh vkyfrdwJhtcgrSm &nfG,fcsuf Sdaomfvnf;aumif;? &nfG,fcsuf rSdbJESifhaomfvnf;aumif;
EdkifiHawmfudk qefUusif&m a&mufwwfygw,f? tJ'Dvdk EdkifiHawmfudk qefUusifwJh udprsdK; rjzpfrdatmif
Oya'ESifh qefUusifwJh udprsdK; rjzpf&tmif apwemxm;NyD; arwmxm;NyD;awmh q&mawmfBuD;rsm;udk
cGifhyefNyD; tm;vHk;twGuf Sif;vif;avQmufxm;&jcif; jzpfygw,f/
Oyrm NyD;cJhwJhZlvdkifv (8) &ufaeUu pk'dwursm; acsyvTmwifoGif;pOfu q&mawmfBuD;rsm;
Mum;emppfaq;aewJhtcgrSm

pk'dwubufawmfom;tcsdKUu

atmufrSaeNyD;

rdkrao

rav;rpm;

vufckyfwD;Muygw,f? 'Dudp[m omoemawmfeJU ywfoufwJhudp "r t"r tqHk;tjzwfcHwJhudpjzpf


at;at;csrf;csrf; vdkufemzdkU vdktyfygw,f? vufckyfwD;w,fqdkwJh udpu EdkifiHa&;oabmawGvnf;
aqmifw,f? vlrIa&;oabmawGvnf;aqmifw,f? wu,fwrf;ajym&r,fqdk&if oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUqdkwm
tjrifhqHk; oHCmhw&m;kH;awmfjzpfygw,f? w&m;kH;udk av;pm;&rJh wm0ef0w&m; EdkifiHom;wdkif;rSm Sdygw,f?
rav;rpm;vkyf&if w&m;kH;udk qefUusif&m a&mufygw,f/
'gawGtm;vHk;udk

aoaocsmcsm

oabmaygufxm;MuNyD;

EdkifiHom;wdkif;&JU

tcGifhta&;

wm0ef0w&m;rsm;udk xdef;odrf;apmifhaSmuf vdkufem&rJh yk*dKvfjzpfonfESifhtnD rdrdwdkUudpav;wpfckudkom


ESvHk;roGif;bJ wpfEdkifiHvHk;udptjzpf ESvHk;oGif;NyD; q&mawmfBuD;rsm;\ tqHk;tjzwfudk at;at;csrf;csrf;
vdkufemaqmifGufMuygvdkU

jynfxJa&;ESifh

omoem0efBuD;Xmeudk,fpm;

Oya'ESifh

ywfoufaom

Sif;vif;csuf oabmxm;udk avQmufxm;ajymMum;&jcif; jzpfygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

345

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0dedp, rcsrD obmywdq&mawmfbk&m;BuD;\
Mo0g' tzGifhrdefUcGef;

'DuaeU 1343-ckESpf? oDwif;uRwfvjynfhausmf (11)&uf? paeaeUaygh? 'DaeUreuf tckcsdefu


pNyD;awmh EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;pkHnDkH;awmfu vlaovljzpf
0g'gEk0g'0dedp, pwifcsrSwfrSm jzpfygw,f/
0dedp, rpwifcif enf;enf;ajymp&mSdygw,f? 'D vlaovljzpf orm'd|dokawoeaTtbd"rmqdkwJh
0d0g'g"dukPf;rIcif;udk

1343-ckESpf?

e,kefvjynfhausmf

(13)&uf

(30-6-81)

aeUupNyD;

ppfaq;cJhMuygw,f? tJ'Dvdk tpycJhwJhaeUu 0denf;"dk&fkH;awmfutrIwGif;rSm apm'u pk'dwuESpfbufu


pmeJUa&;NyD; wifoGif;MuwJh apm'em aom"emvTmrsm;udk jyifyodkU rjzefUa0&ef pnf;urf;owfrSwf
xm;cJhygw,f?

pk'dwuyk*dKvfwdkUu

0gqdkvqef;

(7)&uf

(8-7-81)

aeUrSm

aom"emvTm

wifoGif;cJhMuygw,f? tJ'D aom"emvTmrSm trIjzpfapm'emeJU rywfoufbJ oufouf0g'jzefUwJh udpawGudk


trsm;tjym;xnfhoGif; a&;om;xm;MuwJhtwGuf kH;awmfu tJ'D trIeJUrqdkifwmawGudk cGifhrybJtrIeJU
oufqdkifwmavmufudkom zwfMum; avQmufxm;cGifh ycJhygw,f/
tJ'Dvdk trIudk tNyD;owf ppfaq;NyD;wJhaemuf 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;[m 0gqdkvqef;
(8)&ufaeUrS tck oDwif;uRwfvqkwf (8) &ufaeUavmuftxd (3) vausmf(4) veD;yg; tcsdef,lNyD;
0dedp,udk

ypkcJhMuygw,f?

tJ'Dvdk

0dedp,

a&;om;aewJh

tcsdeftwGif;rSm

jzpfcJhwmawGudk

enf;enf;ajymjyvdkygw,f/
0denf;"dk&f

q&mawmfBuD;rsm;

obmywdq&mawmfBuD;

tcsif;csif;

EkwfxGufoGm;NyD?

roifhjrwfMubl;?

q&mawmfBuD;awG

'DtrIudk

oabmuGJvGJaeMuw,f?
0dedp,

rcsEdkifMubl;

pwJhvkyfMuHowif;awGudk vTifhcJhMuw,f? 'Dowif;awGaMumifh pdwfrcsrf;rom jzpfMuwJh &[ef; SifvlwdkUu


vmvmNyD; ar;avQmufMuwJhtwGuf ajzSif;&wm tvkyfydkcJhw,f/
aemufNyD;

apm'u

pk'dwu

apm'ubufuwdwdususvdkufemwmudk
aom"emvTmawGujzifh

wifvTmawG
awGUMu&w,f?

wpfae&mrSmwif

rubl;?

rjzefUa0&qdkwJh
'gayrJh

wpfEdkifiHvHk;

owfrSwfcsufudk
pk'dwubufuwifwJh

jyefUESHUaewmudk

Mum;od&w,f?

jyefUESHUyHkrSmvnf; Hk;awmfrSm wifcGifhr&wJh tydkawGudkyg tjynfhtpHk yg0ifapNyD; NyefUESHUaewmjzpfygw,f?


aemufwpfcsufu tJ'Daom"emcsufudk tjyifusrS wpfpHkwpfa,mufu toHoGif;NyD; tJ'DuufqufacGawGudk
wEdkifiHvHk; jzefUcJhMuw,f? 'DrSmwkef;u tjyifutoHzrf;cGifh rycJhbl;? kH;awmfu toHzrf;xm;wJhtxJrSm
0denf;"dk&frsm;uar;

pk'dwuwdkU

ajzMum;cJh&wm

awGUygw,f?

tjyifrSmtoHoGif;NyD;

jzefUwJh

wdwfacGrSmuawmh kH;awmfrSm wu,fjzpfcJhwmawG rygbJ kH;awmfu wm;jrpfxm;wmawGyg xnfhNyD;


jzefUa0cJhMuygw,f? 'gu wpfrsdK;ayghav/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

346

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aemufwpfrsdK;u tck w&m;cGifaSUrSm xdkifaewJh pk'dwu ocifjrwfqdkifu ]]"rrdwfaqGrsm;odkU}} vdkU


acgif;pOfwyfNyD; 'D0dedp,udpeJU ywfoufvdkU pmwdkpmSnfurf;cJhw,f? tJ'DpmxJrSm olu okwfaygif; (150)
ausmf udk;um;acsyvdkufvdkU bkef;BuD;awG rsufESmrnf;oGm;wmyJ qdkwmrsdK;awG rdrdudk,fudkajrmuf? olwyg;udk
ESdrfhcsNyD; olawmfaumif;rsm; rvkyfwJhtvkyfudk vkyfwmawGU&w,f/
tJ'D 'umBuD; ocifjrwfqdkifyJ pma&;w,f? olUpmxJrSm a&;xm;wmawG[m olawmfaumif;rsm;
taeeJU

oHa0*jzpfp&m

tvGefaumif;ygw,f?

'umBuD;

ocifjrwfqdkifu

bkefBuD;wdkU

&[ef;oHCmawmfawGudk bmoma&; ta&cHawGvdkU pGyfpGJxm;ygw,f? ajrmufyifh Iwfcs vdrfnmudk,fusdK;Sm


wrvGefa&;&m raorcsm rkom; t<um; trSm;aygif; teEjzifh b0pnf;pdrfudkxlaxmifaeMuol
bkef;BuD;vlwef;pm;vdkU qdkNyD;bkef;BuD;wdkU &[ef;oHCmawmfawG vdkufemusifhokH;aewJh Ak'0g'udkawmh
aoG;pkyf0g'vdkUqdkNyD; 'D Ak'0g' aoG;pkyf0g'BuD;[m ESpfaygif; 2000- ausmfvmNyD vdkUvnf;qdkygw,f/
aemufwpfcku 'umBuD; ocifjrwfqdkifu olUtaeeJU 'D 0dedp,kH;rSm acsyaom"emcGifh Mum;&uf
(3) &ufyJ&cJhw,f? &ufenf;vdkU tm;r&bl;? wu,fvdkU (10) &ufavmufom&uf&vdkufvdkUSd&if vufSd
bkef;BuD;awGxJu (10) ykH (1) ykHawmif usefrSmr[kwfbl;? bkef;BuD; wpfodef;ausmfeJU aemufyg uav;awGeJY
acG;awGudkyg vlxku auR;xm;&wJhwm0ef ayghoGm;r,fvdkU 'umBuD; ocifjrwfqdkifu qdkygw,f/
acsycGifh (3) &ufom&w,fqdkwm r[kwfygbl;? (30.6.81) aeU yxrapm'emNyD;wJh aeUuxJu
pmeJUa&;xm;wJh apm'emvTm tjynfhtpkHudk ay;vdkufNyD;jzpfvdkU tJ'D (30)&ufaeUuxJu pNyD; rdrdwdkU acsy&rJh
udpudk jyifqifEdkifygw,f? jyifvnf; jyifqifcJhMurSmygyJ? (4.7.81) 'kwd, 0daoo apm'emNyD;wJhaeUu
pwGufrSom Mum;(3) &uf jzpfygw,f? yxr apm'em aeUupwGuf&ifjyifqifcsdef Mum;uv (8)
&ufavmuf&ygw,f? 'gaMumifh(3) &ufxJ&w,fvdkU ajymwm[m tzsm;qGwfajymjcif;om jzpfygw,f/
aemufwpfrsdK;u 'umBuD; ocifjrwfqdkifu 'D 0dedp,kH;[m &[ef;eJU vl a&maevdkU &[ef;eJU vl
rjiif;ckHaumif;vdkU

0denf;"dk&fkH;

apm'uq&mawmfrsm;u

OD;Ou|

jyefzGJUay;ygvdkU
ESifh

taygif;tygwdkU

qdkwJhoabmygyJ?

'guawmhr[kwfygbl;?

a&;om;a[majymjzefUa0aeMuwJh

0g'[m

Ak'0g'r[kwfbl;? yd#uwfusrf;*efeJU rnDGwfbl;? 'gaMumifh0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u Ak'0g' [kwf


r[kwf? yd#uwfeJU nD rnD tqkH;tjzwf ay;awmfrlMuygvdkU 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;xHrSom tqkH;tjzwf
awmif;cHMujcif; jzpfygw,f? 'gaMumifh bkef;BuD;eJU vl jiif;ckHaeMuwm r[kwfygbl;/
trSefuawmh pk'dwuwdkUbufu a&;om;xkwfa0 jzefUcsdxm;MuwJh pmtkyf pmwrf;wdwfacG
ponfwdkU txiftSm; SdaeMuNyD; jzpfwJhtwGuf tqkH;tjzwf awmif;vmwJhtcgrSm w&m;awmfeJU nD rnD
wpfcgxJ qkH;jzwfay;vdkuf Edkifygw,f? 'gayr,fvdkU pk'dwuwdkUbufudk xyfrH tcGifhta&;ay;wJh taeeJY
jyefvnfSif;vif; avQmufxm;vdku avQmufxm;EdkifMuap&ef tckvdk pk'dwuyk*dKvfrsm;teuf tcsKdUu
vkH;0Sif;vif;avQmufxm;jcif;rybJ aecGifhSdNyD; tcsdKUuom Sif;vif;avQmufxm;Mujcif; jzpfygw,f/
'umBuD; ocifjrwfqdkif a&;wJhpmxJrSm wu,fvdkU 0efcs&vdkUSd,if oefUSif;wJholxHrSmom
0efcsvdkw,f? TckvufSd EdkifiHawmf oHCr[mem,u u roefUSif;MuwJhtwGuf tJ'Dq&mawmfrsm;xHrSm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

347

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0efrcsvdkyJ omoema&;Xmeu vlyk*dKvf wpfOD;OD;xHrSmom 0efcsvufrSwf a&;xdk;vdkw,f vdkUvnf; ygw,f?


'Dudpu q&mawmfwdkU 0denf;"dk&ftzGJUeJU roufqdkifygbl;? EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUeJU EdkifiHawmf
tpdk;&eJUom oufqdkifygw,f/
aemufNyD; orm'd|d okawoetzGJUcsKyf ,ck atmufwdkbmv 22-&ufaeUpGJjzifh wifvmwJh pmxJrSm
0dedp,csrSwfcsufudk emcHMuygr,fvdkU vufrSwfxdk;NyD; uwdyxm;wJhtxJrSm emcHqdkwm em;axmifonf[l
oabmaygufaMumif; w&m;a[mwmudkem;axmifonfh oabmrsdK;jzpfaMumif; ygSdwmudk awGU&ygw,f?
orm'd|d okawoetzGJUcsKyfu qdkvdkwmu ,ckq&mawmfwdkU 0denf;"dk&fkH;awmfu csrSwfpD&ifcsufudk
vdkufemzdkUr[kwfbl;? vmNyD; em;axmifkH axmifwmygqdkwJh oabmrsdK;udk qdkvdk[efSdygw,f/
wu,fawmh[m ,ck q&mawmfwdkU&JU EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)udk jynfaxmifpk
qdkS,fvpf orw jrefrmEdkifiHawmf jynfolUvTwfawmfu twnfyjy|mef;ay;xm;wJh 0denf;"ruH
t"dukPf; rIcif;rsm; ajzSif;qHk;jzwfa&;qdkif&m Oya't& zGJUpnf;ay;xm;aom w&m;0ifkH;awmfjzpfw,fvdkU
tm;vkH;uem;vnfoabmaygufxm;Muygw,f? tJ'Dvdk tpdk;&w&m;kH; wpfkH;u csrSwfwJh pD&ifcsufudk
pk'dwu(w&m;cH)yk*dKvfwdkUu vdkufemcsufrS vdkufemr,f? vmNyD;awmh em;axmifkHom em;axmifvdkU
&w,fr&bl;qdkwmudkawmh bkef;BuD;wdkU&JU tvkyfr[kwfygbl;? oufqdkif&mwdkUu aqmifGufay;rJhudp
jzpfygw,f/
q&mawmf txl;ajymMum;vdkwmuawmh tckvdk 0dedp,ypkaewJh tcsdeftwGif;rSmpk'dwuwdkUbufu
w&m;rJh yvkyfcJhMuwmawG? w&m;vGef xdyg;ykwfcwf ajymMuwmawGudk t"d0goe cEDw&m;eJU bkef;BuD;wdkU
onf;cHcJhMuygw,f? tJ'Dvdk onf;cHNyD; Ak'jrwfpGmbk&m;&JU aTrsufESmawmfudkom Munhfvsuf rdrdwdkU
aqmifGufMu&r,fh wm0efudk ausausyGefyGef aqmifGufcJhMuygw,f/
,ckvdk aqmifGufMuwJhae&mrSmvnf; apm'u pk'dwuwdkUwGif rnfonhfbufudkrQepfemapvdkwJh
qEr&SdbJ "rppf "rrSef w&m;ppf w&m;rSefudk odSd vdkufemEdkifMu tm;vkH;aom ow0gwdkU
tusdK;pD;yGm;jzpfxGef;ap&efudkom &nfG,fvsuf arwm ukPmaSUxm;NyD; qkH;jzwfMurSm jzpfygw,f/
Ak'jrwfpGmbk&m;&JU omoemawmf[m ESpfaygif; 2500-ausmfvmawmh touftG,fBuD;wJh vltdk
vlrif;eJU wlvmygw,f? omoemawmfudk rvdkufemwJh rav;rcefUvkyfwJh vlawGvnf; aygrsm;vmcJhygw,f?
tJ'Domoemordkif; wpfavQmufrSm omoemhta&;tcif;awGvnf; ay:cJhygw,f/
tJ'Dvdk ay:wJhtcgwdkif;rSm aS;ynmSd olawmfaumif;BuD;rsm;onf cEDw&m; vufudkifxm;
omoemtppftrSefudk

usifhokH;vdkMuwJh

ow0grsm;twGuf

iJhuGufNyD;rSefuefaom

tqkH;tjzwfrsm;

ay;cJhMuygw,f? tck q&mawmfwdkUvnf; aS;ynmSd olawmfaumif;wdkU\ ya0PDvufokH; olawmfxkH;t&


0dedp,udk csrSwfMurSm jzpfygw,f? 'gygyJ/
OD;aCmodw
24-10-81

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

348

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


yPmrESifh y#dnmOf
1/ e,rd tnmodw&rd wpuH?
0dwpuH a,m ok0dbZ a'o,D/
teua0wp 0demouH 0&H?
0dbZ0g' rPrmr om'&H/
(0Ho|*gxm)
2/ umr oHaCm oZaem 0daem',D?
wH tE&m,H reaom 0d[n'H/
a*[|umeH orPmepmy&H?
orK'o'rrvDeum&uH/
(E0Ho*gxm)
3/ emoud OrLvdwa0 o oAaom?
tmPH tv'ge yomouAvH/
'ged" omr*drblwykAuH?
oHC &| AvH vbmrao/
(E0Ho*gxm)
4/ o'rok'wXdwwumrdaem?
a0ykvayum tEk,kwum r,H/
oHaCe &nm p 0dedp,H 0&H?
wH ,kwH ok|K orm&bmrao/
(E0Ho*gxm)
5/ ememyum&Ady&Dw'e?
orLw w 0d"keD, 0wwH/
wH "rpuH Zdebm0dwH pd&H?
avmurSd o'rZkw ybmo,H/
(E0Ho*gxm)

1/

a,m

Zdaem?

ig;rm&fatmifjrif

tMuif

bk&m;Sifonf/

e,rd?

ow0gwdkU

aumif;&mydkUonf rcsdKUajzmifhwef; vlUpnf;urf;udkvnf;aumif;/ w&rd vGJaoGwdrf;yg; acsmf oGm;u


azmufjym;ysufaMu

tcufayGvsuf

enf;vrf;rSm;udkvnf;aumif;/

wpurd?

oufaoqHk;a&muf

vHk;vHk;arSmufrnfh

acwfawGodef;aomif;

aumufuspf&rf;um;

umvajymif;vnf;

rapmif;raGU

a[mif;"avUjzifh aumif;rSefom; opmw&m; udkvnf;aumif;/ 0dwpurd? tzdk;r[Jh usdKrwJh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

349

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wGJUwapmif; raumif; {uef jzpfrnfhrSefonfh azmufjyefacsmufcsm; t,lrSm; tjrifrSm;udkvnf;aumif;/


tnmod?

rod

odatmif

owdaqmif

tacgiftzsm;

tusifhrsm;ojzifh

ydkif;jcm;cGJa0

odvnf;odawmfrlayNyD/ ok0dbZ? odonfhtwdkif; cGJa0ydkif;/ a'o,d? ow0gtrsm; aomif;wdkufom;wdkU


w&m;tavsmf rSm;racsmfatmif a[mazmfTefjy qHk;rvnf; qHk;rawmfrlcJhavNyD/ taeua0wpemouH?
trSm;&maxmif jrm;ajrmif,Gif;uGuf tusifhysufudk zsufqD;awmfrlwwfaom/ 0dbZ0g'? cGJa0uefUydkif;
PfuodkPf;jzifh rSefwdkif;xkwfazmf a0zef a[mawmfrlwwfaom/ wHZdeH 0&H? jrifhjrwfxl;jcm;
xdk&efatmifjrif jrwfbk&m;udk/ om'&H? wkyfuGdkusdK; jrwfEdk;o'g dkaopGmomvQif/ r,H? oD;jcm;0denf;"dk&f
ac:qdktrSwfESpf

uspfvpfzGJUxm;

wynfhawmfrsm;onf/

yPmrmr?

OD;EdSrfTwfvsdK;

*kPfudkudk;

Sdcdk;uefawmhMuygukef\ bk&m;/
2/

oZaem? &wemoHk; tjrwfqHk;udk ESvHk;Munfvif OD;xdyfwif jynfwpfcGifvHk;

xufatmufusHK;om; tvHk;pHkaom vlwdkU yg0ifaom/ oHaCm? omoeygvu oufwpfrQyif


bk&mYa'oem xl;jrwfpGmudk uG,fumxdef;, apmifhaSmufMuaom ax&EG,fvm oHCmawmftaygif;
aSUaqmifaumif;onf/

a*[|ume?

wdkif;jynftrsdK;

bmomusdK;wdkU

yGm;wdk;apaMumif;

&nfG,facsmif;om; taygif;rsm;pGm vlwumwdkU\vnf;aumif;/ ty&H? xdkrSwyg;/ orPme?


tdrf&mraxmif

vlUabmifrcdk

xdkxdkrsm;vS

omoemh0efxrf;

Sif&[ef;wdkU\vnf;aumif;/

reaom0d[n'H? xdcdkuf0rf;eJ ESvHk;uGJrQ toJxdwfp&m pdwfromatmif vGefpGm'ku ay;wwfvSaom/


orK'o'rrvDeum&uH? r[my&ar oHk;vlUaqG\ oacsF 4-&yf wpfodef;uyfrS pwnfaqmuf
ay:xGef;awmufonfh 3-axmufomoem a&mif0gropf aemufusKnpfatmif tjypf{&m ywwfygaom/
wH tE&m,H? vlaovljzpf qdk;npf,kwfrm rdp0g' ygyacgifzsm; xdkuJhodkUaom tE&m,frsm;udk/ umr
0daem',D? wdkif;vHk;jynfay: tESUHausmfrQ tkwfatmf oH>ruf uHBuD;pGuf azsmufzsufESdrfeif;Muapumrl-
3/

oaom oHaCm? wdkif;jynft0Sef; &[ef;taygif; xdkonfhaSUaqmif aumif;onf/

yomouAvH? tkyfcsKyfol yomou EdkifiHawmftpdk;&\ AvcGeftm; trsdK;tpm;jzpfaom/ tmPH?


MoZmwefcdk; Oya'trsdK;rsdK; pdk;rdk;csKyfjcm rif;tm;Pmudk? tv'ge? trSDo[J tpGJrdrd r&SdavaomaMumifh/
oAaom? wpfckr<uif; jrpf&if;rxm; tvkH;pkHaom tjcif;t&mtm;jzifh/ wH? qdkcJhavNyD; xdktE&m,fBuD;udk/
OrLvdwa0?

zdcGif;y,fowf

Sif;Sif;jywfatmif

csdK;jzwfxdk;ESuf

tpGrf;ukefzsufjcif;iSm/

emoud?

pGrf;tifvQrf;awmuf pcef;aygufatmif tpGrf;rajrmuf EdkifcJhygay/ 'ged? ,ck/ "? omoeyifr?


tpOfvSonfhjrefrmhbkHxD;

jynfaxmifpkBuD;?

xl;opfvSpGmay:vmaom/

oHC

oHCmrsm;\vnf;aumif;/

&|

p?
p?

tblwykAwH?
&[ef;aSUaqmif

orwBuD;r;

AS;urjzpf
tacgiftzsm;

OD;pD;tacgif

,ckacwfrS
wpfodef;ausmf

aSuaqmifaSUoGm;

jynfaxmifpkom;taygif;\vnf;aumif;/ omr*AvH? nDGwfaygif;pk taMumif;yonfh ,ckxifSm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

350

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

nDGwfa&;tiftm;udk/

,om?

tMuifaMumifh/

vbmrao?

tcGifhvnf;aumif;

tcgaumif;

taMumif;avsmpGm &Muygukef\/
4/

wom? xdkUaMumifh/ oHaCe p? odef;ausmfrsm;jym; oHCmhtm;jzifh csxm;aG;aumuf

0efaqmifajrmufvsuf xdkUaemufwoD; ajrmufcsD;wnfzGJU av;q,fhig;yg;r[mem,ursm;uvnf;aumif;/


&nmp?

jynfaxmifpkzGm;

vltrsm;wdkU

tpdk;&rif;rsm;uvnf;aumif;/

vdkvm;aG;aumufjynfopfaqmufzdkU

tEk,kwmum?

omoemh&efpG,f

tjrefy,fzdkU

csD;ajrmufwifxm;
oG,foG,fxkH;rSwf

,lqkH;jzwf&ef owfrSwfydkif;jcm cefUxm;vTJtyfukefaom/ r,H? igwdkUonf/ o'rok'wXdwwumrdaem?


omoemhtpOf jrwfokH;tif\ MunfvifoefUSif; wnfwHhjcif;udk xefjyif;BuD;rm; qExm;Muukefonfjzpf/
a0ykvayum? BuD;rm;cHhx,f tESHUv,f jyefUus,fpnfum; wdk;yGm;jcif;udk tvdkSdMuukefonfjzpf/
wH,kwH? rdpm0g' ygynpfaus; xdk&efab;ESifh pyf,SOfaom/ 0dedp,H 0&H? rsufESmraxmuf trkef;a&mufzdkU
cspfaMumufrkef;xm; y,faomtm;jzifh azmufjym;r,dkif vGefMuHhcdkifonfh ydkifEdkifaumif;jrwftqkH;tjzwfudk/
ok|K? aumif;rGefpGm/ orm&bmrao? *EE& t00ESifh yd#uorkwf aTEIwfawmfxGuf "rpufudk
av;eufjywfom; wHrsOf;xm;vsuf xifSm;jynfhpkH (tm;xkwf)qkH;jzwfay;ygukeftHhownf;/
5/
"rpuH?

Zdebm0dwH? ormoarm"d Pfxl;&Sd rdrd&& usexkwfazmf jzpfapawmfrltyfaom/ wH


omoemtqkH;tr

jrwfAk'\

okH;0acgifzsm;

xdkw&m;wnf;[laom

pufonf/

emeyum&Ady&Dw'e orLw w? azmufjyefacsmufcsm; tjrifrSm;ojzifha&;om;a[mrI tpkpkrS


aMumif;yay:jim;
tm;ukefESuf/

acsmfoGm;onfh
avmurdS?

trSm;wnf;[laom

taSUvnf;a&muf

ab;&efBuD;udk/

taemufvnf;0if

0d"keD,?

zsufqD;cgwGuf

0ef;usifwvTm;

csefxm;r&

avmuBuD;twGif;/ o'rZkw? olawmfaumif;wdkU xkHajimif;yGm;rsm; w&m;ta&mif rD;wefaqmifudk/


ybmo,H? 0if;wajymifajymifta&mifwTef;Tef; xGef;apvif;ap xGef;vif;apvsuf/ pd&H? tESpfig;axmif
jrm;ajrmifvSpGmSnfjrifhMumatmif/

0wwH-0wwk?

pdwfaumif;ESvkH;jrwf

vlwdkif;uyf

vTrf;ywfjzefUa0vnfaeygapownf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

351

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jynfaxmifpk qdkS,fvpforw jrefrmEdkifiHawmf
EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJUtrSwf (2)
vlaovljzpf 0g'gEk0g' 0dedp,
ed'gef;
---------0drkwd

1/

edum,fig;&yf yd#uwfokH;ykH "ruEm Spfaomif;av;axmif[k qdktyfaom jrwfAk'\

tqkH;tr omoemawmfonf b0oHo&mrS vGwfajrmufa&;wnf;[laom wpfckwnf;aom ]]0drkwd}}


yef;wdkifudk &nfrSef;csuf xm;Sdayonf? ,if;vGwfajrmufjcif; ]]0drkwd}} udkyif om,mjrwfEdk;tyfaom
oabmjynfhpkHap&rnfh oabmt"dyg,ftm;jzifh&o t&om[l jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlcJhayonf?
xdkUaMumifh Ak'omoemawmf\ wpfckwnf;aom t&omonf ]]0drkwd &o}} yifjzpfaMumif; odtyfay\?
taMumif;udkO'gef;ygVdawmf Oaygoxokwf atmufygtwdkif; a[mMum;awmf rlxm;ayonf/
]]{0ar0H acg bdua0 t,H "r0dea,m {u&aom 0drkwd&aom}}
&[ef;wdkU

...

r[mork'&menf;wlyifvQif

"r0de,[k

qdktyfaom

tqkH;tr

omoemawmfjrwfonf 0drkwdwnf;[laom wpfckwnf;aom t&omSdayonf/


2/

]]0drkwd}}[laom

taMumif;uif;vsuf

jzpfay:vmdk;

vGwfajrmufrIonf
rSday?

tusdK;w&m;

odkUjzpfaomaMumifh

jzpf\?

tusdK;w&m;[lonf

,if;0drkwd[laom

tusdK;w&m;\

tajccHjzpfaom taMumif;w&m;wdkUudk Ak'Sifawmfbk&m;u TefjyawmfrlcJhayonf? ,if; ]]0drkwd}} \


taMumif;w&m;rsm;udk ]]0drkwdy&dygped,}}[l ac:ayonf? vGwfajrmufjcif;udk jzpfay:apwwfaom
&ifhusufapwwfaom? wpfenf;tm;jzifh t&[wzdkvfPfudk &ifhoefapwwfaom taMumif;w&m;rsm;[k
qdkvdkayonf/

]]0drkwdy&dygpeD,}} ac:aom taMumif;w&m;rsm;


3/
ygVdawmf

]]0drkwd y&ygpeD,}} ac:aom taMumif;w&m;rsm;udk 'DCedum,f ygxdu0*fo*wdokwf


(201)

onmacgif;pOf

ig;&yfydkif;jcm;

bk&m;Sif

a[mMum;awmfrlxm;ayonf/

,if;onmig;yg;wdkUum; atmufygwdkUyif jzpf\/


(u) tedponm

- t&m0wKwdkif;udk rjrJ[k todtrSwfxm;jcif; em;vnfoabmaygufjcif;

(c) tedap 'kuonm

- rjrJaom t&m0wKwdkif;udk 'ku(auseyfzG,f rSdaom oabm)[k todtrSwf


xm;jcif;

(*) 'kau tewonm - pdwfauseyfzG,f rSdaom t&m0wKwdkif; twrSd[k todtrSwfxm;jcif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

352

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(C) y[meonm

- tedp 'ku tewjzpfaom oabmw&m; tm;vkH;udk wG,fwmrIrSdbJ


y,fpGefU&rnf[k em;vnf oabmaygufjcif;

(i) 0d&m*onm

- ,if; tedp 'ku tewjzpfaom oabmw&m; wdkUudk y,fpGefUEdkifavmufatmif


wyfrufjcif; uif;ap&rnf[k todtrSwfxm;jcif; em;vnf oabmaygufjcif;
wdkUjzpfavonf/

y#dord'gr*f

ygVdawmfvnf;

]]0drkwdy&ygpeD,}}

ac:

oHo&m0#fqif;&JrSvGwfajrmufjcif;

taMumif;w&m;rsm;udk 15-yg; ta&twGuftm;jzifh jynfhpkHus,f0ef;pGmzGifhjy a[mMum;awmfrlayonf? ,if;


0drkwdtaMumif;w&m; 15-yg;wdkUonf atmufygwdkUyif jzpfMu\/
(1-3) o'gw&m;

rSdoludk

MunfdkzG,faumif;aom

a&SmifMuOfjcif;

o'gw&m;SdolESifh

aygif;oif;jcif;

okwefrsm;udk

GwfzwfemMum;

teuft"dyg,f

pOf;pm;qifjcifjcif; (o'g)
(4-6) ysif;&doludk aSmifMuOfjcif; vkHUv0d&d,SdolESifh aygif;oif;jcif; ory"mefw&m; av;yg;udk
pOf;pm;vdkufem tm;xkwfjcif; (0D&d,)?
(7-9) owduif;rJholudk aSmifMuOfjcif; owdaumif;olESifhaygif;oif;jcif; owdy|mefav;yg;udk
pOf;pm;vdkufemtm;xkwfjcif; (owd)?
(10-12)orm"denf;olaSmifMuOfjcif; orm"daumif;olESifh aygif;oif;jcif; orm"d psmef0darmu
w&m;rsm;udk pOf;pm;vdkufemtm;xkwfjcif; (orm"d)
(13-15)ynmrSdoludk

aSmifMuOfjcif;

oHk;oyfusufpm;&rnfh

ynmSdolESifh

aygif;oif;jcif;

okwefwdkUudkGwfzwfemMum;

eufeJaomPfjzifh

teuft"dym,fwdkUudkpOf;pm;jcif;

yGm;rsm;jcif; (ynm)/
txufyg
tESpfcsKyfMunfhvQif

ygwdu0*f

o*wdokwfESifh

]]0drkwd&o}}

y#dord'gr*f

&SdcHpm;Edkifa&;twGuf

ygVdawmf

vdktyfaom

okwefESpf&yfwdkUudk

taMumif;w&m;jzpfonfh

]]0drkwdy&ygpeD,}} w&m;wdkUrSm o'g 0D&d, owd orm"d ynm ESifh ,xmblwPf[k ac:aom
0dyemPfwdkUyifjzpfaMumif; awGUSd&ayonf/
4/

txufazmfjyyg ]]0drkwd&o} \ taMumif;jzpfaomw&m;rsm;udk oHk;oyfqifjcifonfSdaomf

odkUawGU&ayonf/

]]o'g}

vGwfajrmufrI&Sda&;twGuf
jynfhpHkatmif

,HkMunfrI

jynfhpHkatmif

avhvmyGm;rsm;&rnfh

pl;pdkuf,HkMunfrIjzifh

xlaxmif&rnfjzpfonf?

w&m;rsm;rSdao;vQif

tm;xkwf&rnfjzpfonf?

oHo&m0#fqif;&JrS

Sdatmif?

rjynfhpHkao;vQif

,if;odkUrdrdudk,fwdkif

o'gw&m;

&ifhoefyGm;rsm;atmif yvkyf&rnfjzpfaomaMumifh o'g,HkMunfrIjynfh0olrsdK;ESifhom qufqHaygif;oif;


zdkUvnf;

vdktyfayonf?

omoem"rtay:

t,HktMunfrSdol

o'gw&m;acgif;yg;olrsdK;udkvnf;

a0;pGmaSmifMuOf&rnfjzpfayonf? odkU o'gw&m; udkxlaxmif&m MunfdkzG,fjzpfaom bk&m;a[m

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

353

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

w&m;awmfrsm;udk tcsdeftcGifh&wdkif; Gwfzwfjcif; emMum;jcif; teuft"dym,f pOf;pm;qifjcifjcif;rsm;udk


rkcsraoG

yvkyf&ayvdrfhrnf?

odkUaom

o'g"mwfudk

aAm"dyud,w&m;taetm;jzifh

o'da`E[lvnfaumif;? o'gAdkvf[l vnf;aumif; ac:qdk&avonf/


5/

aAm"dyud,w&m;[lonfum; aAm"d+yu+,[laom &if;jrpft& ]]aAm"d}}onf r*fPf

zdkvfPfwdkifatmifaom todPf jzpf ]]yu}}onf tpdwftydkif; taMumif;t*Fg tzdkUtpk [laom


teuf

Sd\/

]],}}onfum;

jzpfonf[laom

teufudk

jyayonf?

odkUjzpfaomaMumifh

aAm"dyud,w&m;[lonf r*fPfzdkvfPftxd rSefuefaom todPfynmudk &&m&aMumif;jzpfaom


taMumif;t*Fg tzdkUtpk jzpfaom w&m;[k qdkvdkayonf/
6/

0drkwd&o &SdcHpm;Edkifa&;twGuf vHkUv0D&d, pdkufxkwfzdkYvnf; vdkayonf? b0oHo&mrS

vGwfajrmufrI &Sda&;twGuf xdkifNyD; pOf;pm;aekHrQ awG;awmMuHpnfaekHrQ qifjcifpdwful;aekHrQjzifh


udprNyD;Edkifacs? ory"mef enf;rSef vrf;rSeftwdkif; wu,fwrf; usifhMuHud;ukwf tm;xkwfygrS udpNyD;rnf
jzpfayonf? tcsdKUolwdkUonfum; oDvSdzdkUrvdk? w&m;tm;xkwfzdkUrvdk? rdrdpdwftwGif; todPf&vQif
udpNyD;onf[k rSwfxifMuonf? trSefum; xdkodkU r[kwfay? ppfrSefaom aAm"dPfudk &Sda&;twGuf
orm0g,mr vHkUv0D&d,oefoefjzifh tm;xkwfzdkU vdktyfayonf? Oyrmtm;jzifh "m;onf aoG;rS xufonf?
xufrS ckwfvdk&mudk ckwfEdkifouJhodkU jzpfayonf/
7/

0drkwd&o\

taMumif;jzpfaom

todPf[lonfum;

vlomrefvlNydef;wdkU\

todPfrsdK; r[kwfay? kyfemrf"rwdkU\ twGif;oabmudk xdk;azmuf odjrifjcif; r*fzdkvfESifh avsmfatmif


odjrifjcif;[k qdktyfaom y#da0"Pf tEkavmrPfrsdK;udk qdkvdkayonf? xdkPfrsdK;udk &Sdatmif
enf;rSefvrf;rSef ZGJoefoefjzifh tm;xkwfzdkU trSefvdktyfayonf? ,if;odkUtm;xkwfrIrsdK;udk ory"mefvHkUv[k
ac:ayonf/
ory"mefqdkonfrSm rjzpfao;aom tukodkvfudk rjzpf&atmif tukodkvfjzpfrdvQif tvm;wl
tukodkvfrsdK; xyfrjzpf&atmif aSmifMuOfy,fSm;Edkif&ef ud;pm;jcif; rjzpfao;aom ukodkvfudk jzpfatmif
jzpfNyD;aom

ukodkvfudk

txHk&

wdk;wuftm;Sdvmatmif

ud;pm;tm;xkwfjcif;rsdK;

jzpfayonf?

ory"mefvHkYvudkjzpfyGm;apvdkaom olonf ysif;&dayghysufaomolrsm;ESifh tvQif;yif raygif;oif;rdatmif


a0;pGmaSmifMuOf&rnf

jzpfonf?

tu,f

tm;xkwfvdkpdwfrSdbJ

ysufpD;oGm;wwfayonf?

vlysif;vlnHhESifh

aygif;oif;rdygvQif

tjcm;wpfbufwGifrl

rdrdonfvnf;

ZGJvHkUv0D&d,

SdolrsdK;ESifh

aygif;oif;zdkU&ef vdktyfayonf? odkUrSom rdrdvnf; ud;pm;tm;xkwfrItSdef wdk;wufvmEdkifayonf?


odkUaom

ory"mefvHkUv0D&d,rsdK;udk

0D&d,da`E

0D&d,Adkvf

0D&d,d'dyg'f

0D&d,oarmZif

orm0g,mrr*if trnfjzifh aAm"dyud,w&m;pkwGif bk&m;Sif a[mMum;xm;awmfrlayonf/


8/
vGwfajrmuf&ef

0drkwd&o &Sda&;twGuf tjcm;vdktyfaom taMumif;wpf&yfrSm qif;&J[lorQwdkUrS


aS;Iaom

tvGefcdkifrmonfh

owdudkarG;jrL&ef

jzpfayonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

owdjrJatmif

354

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xlaxmifay;zdkUvdktyfayonf?

owdudk

rdrdudk,fvnf;aumif;?

cHpm;rIa0'emvnf;aumif;?

jzpfay:aeaompdwfvnf;aumif;? awGUuHaeaom w&m;"rwdkUvnf;aumif; wpfcsufrQtvGwfray;bJ


rjywfowdcsyf yGm;rsm;&rnf[k bk&m;Sif a[mawmfrlxm;ayonf? ,if;uJhodkU um, a0'em pdw
"rwdkU owdjrJatmifyGm;rsm;tm;xkwfaepOftcgwGif owduif;ol arhavsmhayghqolrsm;udk rrSD0JbJ
aSmifMunf&rnf? rdrduJhodkU owdSdol owdjrJolrsdK;ESifhom aygif;oif;qufqH&ef vdktyfayonf? odkUaom
owdrsdK;udk owda`E owdAdkvf owdoarmZif ormowdr*iftrnfjzifh aAm"dyud,w&m;pkwGif
a[mxm;awmfrlayonf? ,cktcg jrefrmjynft&yf&yf owdy|mef&dyfomrsm;ESifh tjcm;aom ur|mef;wdkuf
*lacsmifwdkU owdy|mefvkyfief;udk tpOfwpdkuf tm;xkwfaeMujcif;onf kyf0g'Drsm;tjrifjzifh tydktvkyf
ajymifavSmifjyufacsmf oa&mfzG,ftvkyf[k xifp&mSdaomfvnf; trSefpifppf Ak'Sifawmfjrwfbk&m;\
r[mowdy|meokwf

ponfwdkU

a[mMum;xm;awmfrlonfh

vrf;pOftwdkif;

usifhMuHyGm;rsm;

tm;xkwfaeMujcif;om jzpf ]]0drkwdy&dygpeD,vrf;pOf}} trSefyif jzpfayonf/


9/

0drkwd&otwGuf

tjcm;vdktyfaom

taMumif;wpf&yfrSm

orm"dyif

jzpfayonf?

owdy|mefvkyfief;udk vkyfonfjzpfap 0dyem oufoufudkIrSwfonfjzpfap orm"donf rygvQif


rNyD;aomw&m; jzpfayonf? pdwfrwnfNidrfvQif PfrMunfvif? trSefoabmudk rjrif? xkdUaMumifh
ynmPf pl;Sxufjrufa&;twGuf orm"dwnf&ef vGefpGmvdktyfvSayonf/
aS;tcgu

a'gPtrnfSdaom

q&mBuD;onf

rdrd\wynfh

tZKetm;av;twwfudk

oifMum;ay;aomtcg opfyifcGMum; wifxm;aom iSufkyfudk csdef jrm;jzifhypfap&m odkU


qdkzl;avonf? tjcm; tjcm;aom wynfhwdkUonf iSufkyf\ rsufvHk;udk xdrSefatmif ypfrnf[k
csdefG,faomtcg EIwfoD;udka&m tjcm; tarG;tawmifwdkUudkyg jrifaeMuavonf? vdkjrifaeorQ
iSufkyf\ rsufvHk;udk xdrSefatmif rypfEdkifMuayukef? odkUjzpf oifonf iSufkyf\ rsufvHk;rSwyg; tjcm;
bmudkrQ rjrif&atmif pl;pdkuf Munfhyg? iSufkyf\ rsufvHk;wpfckwnf;udkomjrifatmif pl;pdkuf MunfhNyD;
ypfaomtcg oif\jrm;onf iSufkyf\ rsufvHk;udkom xGif;azmuf oGm;vdrfhrnf[k qHk;rzl;avonf/
(r[mbm&w? aS;a[mif;ouwusrf;)
OyrmuJhodkUyif orm"dcdkifusnfatmif yGm;rsm;tm;xkwfaomtcg kyfemrf"r tmkHtzdkUtpk
wpfckwnf;om {u*wmusatmif IrSwfEdkifzdkU vdktyfayonf? uJhodkU orm"dudk xlaxmifaepOfwGif
orm"denf;yg; vQyfay:avmfvnfonfh vlpm;rsdK;udk txl;aSmifMuOf&ayonf? orm"dtvGefaumif;ol
av;eufwnfNidrfolrsm;ESifhom qufqHaygif;oif;&rnfjzpfonf? odkUaom orm"drsdK;udk orm"da`E
orm"dAdkvf orm"doarmZif ormorm"dr*if[k aAm"dyud,w&m;pkwGif a[mawmfrlxm;ayonf/
10/

0drkwd&o &Sda&;twGuf tjcm;vdktyfaom taMumif;wpf&yfrSm ynmPfyif jzpfonf?

kyfemrf"r ocFg&wdkUudk 0dyemwif IjrifyGm;rsm;aomol? kyfemrfwdkU\ oabmobm0udk odjrif&ef


avhvmvdkufpm;ol rnfolrqdk eufeJaom PfynmSd&ef vdktyfayonf? odkUaom PfynmrsdK;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

355

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&ifhoefvmapa&;twGuf jrwfpGmbk&m;\ okwef tbd"rm w&m;awmfrsm;udk rjywf Gwfzwf&rnf?


emMum;rSwfom;&rnf? teuft"dym,f qifjcifpOf;pm;&rnf jzpfayonf? uJhodkU Pfynm BuD;jrifhatmif
ud;pm;vHk;yrf;aeaom

tcgrsdK;

ynmrJhol

kyfemrfw&m;wdkU

t0g;r0

rodem;rvnfolrsdK;udk

txl;aSmifMuOfMu&rnf? ynmSdol y&rwobm0wdkUudk uGJjym;jcm;em;pGm ajymjyoifMum;Edkifol 0dyem


usifhvrf;

MuHvrf;wdkUudk

,xmblwususTefjywwfolrsdK;ESifhom

qufqH

rSD0J&rnf

jzpfayonf?

odkUaom ynmrsdK;udk aAm"dyud, w&m;pkwGif 0DrHod'dyg'f ynda`E ynmAdkvf "r0dp,oarmZif


orm'd|dr*if [laom trnftrsdK;rsdK;jzifh a[mMum;awmfrlxm;ayonf/
11/

txufwGif qdkcJhaom orm"dESifh ynmwnf;[laom obm0ESpf&yfonf 'GefwGJ

aeayonf? orm"dESifh ynmudk wGJpyftoHk;yrSom tcsif;csif; taMumif;y pGrf;&nf xufjrufvmayrnf?


orm"dSdavav tjrifrSef &avav jzpfayonf? taMumif;udk jrwfpGmbk&m;u atmufygtwdkif;
a[mMum;awmfrlcJhayonf/
]]oDvy&dbm0dawm orm"d r[yavm a[mwd r[medoHaom? orm"dy&dbm0dwm ynm
r[yvm a[mwd r[medoHom? ynmy&dbm0dwH pdwH ora'0 tmoa0[d 0drkpwd}} ('D? 2? 102/)
tusifhoDvjzifh rTrf;xHktyfaom pdwf\ wnfMunfrI orm"donf vGefpGm tusdK;&if; tusdK;quf
BuD;rm;vS\?

orm"djzifh

vTrf;cHpdrfhxHktyfaom

ynmPfonf

tusdK;&if;

tusdK;quf

tvGefw&mBuD;jrwfvS\? xdkodkUaom ynmjzifh vTrf;cHpdrfhxHktyfaom pdwfonf tmoa0gw&m;wdkUrS


trSefpifppf vGwfajrmufav\/

orxESifh 0dyem
12/
Ak'jrwfpGm

av;oacsFESifh urmwpfodef;umvywfvHk; ud;pm;tm;xkwf xlaxmifawmfrlcJhaom


omoemawmf

vlom;wdkUtm;

edAmefwnf;[laom

oHo&mvrf;qHk;yef;wdkifodkU

ta&mufydkUaqmifEdkifaom w&m;wpfpHk Sdayonf? ,if;onfum; tjcm;r[kwf? txuf qdkcJhaomorm"dESifh


ynmyif jzpfonf? ,if;orm"dESifh ynmonf orxESifh 0dyemyifjzpfayonf? avmukw&mpcef;odkU
wufvSrf;Mu&m

orm"donf

ynmudk

tajccHtaejzifh

aus;Zl;youJhodkU

ynmonfvnf;

orm"dudkjyefvnf aus;Zl;yayonf/
tu,f 0dyemonf udavomxkxnfudk xkESufzdcGJonfhvufeufjzpfonfqdkvQif orm"donf
xdkvufeufudk ypfrvGJatmif xdef;csKyfwnfhrwfay;onfh ud&d,mwefqmozG,f jzpfayonf? 0dyem
ynmonf eD0&PtIyftaxG;wdkUudk ckwfxGify,fSif;onfh "m;vufeuf jzpfonfqdkvQif orm"donf
xdk"g;vufeufudk xufjrufatmif aoG;&rnfh "m;aoG;ausmufyrm jzpfavonf/
13/
udpNyD;onf[k

odkUjzpfaomaMumifh
ajymqdkwwfrIrsdK;onf

,ckacwftcg

orm"dxlaxmif&ef

trSm;pifppfomjzpfonf?

rvdk?

0dyemIvQif

orm"drygvQif

0dyemtom;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

356

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rwufaMumif;

vufawGUtm;xkwfzl;olwdkif;

odMuayonf?

xkdUjyif

orxESifh

0dyemonf

bk&m;a[mr[kwf? r*opmwGif yg0ifaom ormorm"dESifh orm'd|dudk csJUum;zefwD;xm;jcif;rQom


jzpfonf[laom

tjrifrsdK;onfvnf;

Ak'omoemawmfudkzsufqD;onfh

tjrifrsdK;om

jzpfayonf?

a0ae,sow0gwdkU\ b0xGufajrmufvrf;udk ydwfqD;umuG,faom "rtE&m,fwpfrsdK;yif jzpfavonf/

wpfqifhxuf wpfqifh jrifhaom usifhpOf


14/

r[mork'&monf

urf;pyf

eufdIif;onf

r[kwfay?

urf;pyfrStwGif;ydkif;odkU

wjznf;jznf;om eufeuf oGm;avonf? Ak'omoemhusifhpOfrsm;onfvnf; r[mork'&muJhodkUyif


vG,f&mrS cuf wdrf&mrS eufom oGm;avonf/ odkUjzpfaomaMumifh p usifhvQifusifhcsif;
t&[wzdkvfayguf edAmefodkU a&mufoGm;onf r[kwfay? yxrOD;pGm orm0gpm ormurE ormtmZD0
[laom oDvr*ifwdkUudk trSefwu,fjynfhpHkatmif yGm;rsm;&rnf? xkdUaemuf orm0g,mr ormowd
ormorm"d[laom orm"dr*ifwdkUudk owdy|mef paom usifhvrf; MuHvrf;trSefwdkUjzifh xlaxmif&rnf?
odkU

oDvESifh

orm"dudk

cdkifcdkifBuD;

tajccHNyD;rSorm'd|d

ormouFy

[laom

ynmr*ifudk

qGwfvSrf;&ayonf? uJhodkU oDv orm"d ynmudk yGm;rsm;&mwGif yk*dKvf\ yg&rDtvdkuf taES;


tjrefSdavonf?

vufawGUusifhMuHtm;xkwf

w&m;xl;&aomtcg

xdkodumoHk;yg;onf

jynfh0pHkvifoGm;aMumif; O'gef;ygVdawmf Oaygoxokwf a[mMum;awmfrlxm;ayonf/

&wempk&m omoem
15/

bk&m;Sif\ tqHk;trawmfudk vdkufemusifhoHk;&m vlwdkU\ tajccHyg&rD tEkt&ifhtvdkuf

pdkuf0goemESifh eD;pyfoifhavsmf rSefuefygrS rkcstusdK;SdEdkifaMumif; xdkO'gef;ygVdawmfyif qufvuf


a[mxm;ayonf? vlonf Pfwdrfol PfeufeJol Pfynm tv,ftvwfSdol[l oHk;rsdK;oHk;pm;
SdEdkifonfjzpf&m

rdrdynmPf

tajccHyrmPESifhoifhjrwf

vdkufzufaom

usifhenf;MuHenf;wdkUudk

usifhoHk;rSomvQif vdktyfaomtusdK; NyD;pD;Edkifayonf/


16/

taMumif;ESifh

ywfouf

jrwfpGmbk&m;\

omoemawmfjrwfonf

&wemrsdK;pHk

wnfSdaom r[mork'&mESifh wlnDonfhtaMumif;udk O'gef;ygVdawmfBuD;yif awGU&ayonf? ork'&mwGif;


ykvJ oEm aMumifrsufGJ ckoif; aT aiG ywjrm;eD ywjrm;ajymuf paom &wemrsdK;pHk SdouJhodkU
omoemawmfvnf; owdy|mefav;yg; ory"mefav;yg; 'dyg'fav;yg; a`Eig;yg; Adkvfig;yg; aAmZif
7-yg; r*if&Spfyg;wnf;[laom tusifhjrwf &wemrsm; Sdayonf? ,if;usifhpOfrSefwdkUudk txufwGif
qdkcJhonfhtwdkif; aAm"dyud,w&m;[k qdk&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

357

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


&wem[lonf wpfrsdK;wnf; r[kwf

17/

avmu &wemtrsdK;rsdK; &Sdonfhteuf aTudkom &wem[kvufcH pdef aMumif eDvm

ponfwdkUudk &wemr[kwf[k jiif;qdkygvQif xdkvlrsdK;udk pdwfrESHUaomol[k qdkMuvdrfhrnf jzpfonf?


enf;twl r*i&Spfyg;udkom usifhpOfw&m;[kqdkNyD; tjcm;aom owdy|mef ory"mef paom
usifhpOfw&m;wdkUudkrl bk&m;a[mw&m; r[kwf[kqdkvQif xdkolrsdK;udk pdwfrrSefaomol odkUwnf;r[kwf
Ak'omoemawmfjrwfudk xdyg; ykwfcwfol [l qdk&vdrfhrnf jzpfayonf? trSefum; txuf qdkcJhNyD;aom
o'g 0D&d, ponfh ]]0drkwdy&dygpeD,}} w&m;rsm;onfyifvQif a`Eig;yg; Adkvfig;yg; ponf
jzpfaomaMumifh

"rpMumw&m;awmfESifh

tewvuPokwfavmufudkom

uGuf,lNyD;

usefaomw&m;awmfwdkUudk jiif;y,frnfqdkvQif omoemawmf\ tE&m,fom jzpfayvdrfhrnf/

a[mpOfw&m;rsm; (tEkykAduxm)
18/
tm;avsmfpGm

Ak'jrwfpGmbk&m;onf
tdrf&mwnfaxmif

vlyk*dKvfwdkU\
vlYabmifaeaom

yg&rDtEkt&ifhudk

t<uif;rJhodjrifawmfrlonfh

ynmEke,fao;onfh

y&dwfowfrsm;tm;

w&m;a[m&mwGif a[mpOfw&m; (tEkykAduxm)udk a[mawmfrlavhSdayonf? taMumif;ESifh pyfvsOf;


t*FkwdK&fygVdawmf

t|uedygwf

O*okwf

O*ol<u,fu

&[ef;wpfyg;tm;

atmufygtwdkif;

avQmufxm;zl;avonf/
]]tSifbk&m; . . . wynfhawmfonf Munfdkav;pm;aom pdwfxm;jzifh bk&m;SifxH
csOf;uyfcJhygonf? bk&m;Sifonf wynfhawmftm; tv'geESifhpyfaom w&m; tusifhoDvESifh
pyfaomw&m;

ewfjynfa&mufaMumif;

aumif;aomw&m;

umr*kPftmHkwdkU\tay:

tjypfjrifzG,fw&m; xdkumr*kPftmHk TefAGufrS vGwfxGufap&ef usifhMuHyGm;rsm;&rnfhw&m;odkUvQif tqifhqifhtm;jzifh w&m;udk a[mawmfrlygonf bk&m;/}}


19/

O*ol<u,fqdkolonfum; bk&m;Sif oufawmfxifSm;SdpOftcgu wpfOD; wpfOD;vQif

y&dwfowftjcHt&Hig;&mpDSdaom

OygoumSpfOD;teuf

wpfOD;yg0ifol

jzpfayonf?

usefaom

OygoumckESpfOD;rSm "rduOygoum 0domcOygoum "r'dEOygoum pdwol<u,f [wutmV0u


plVtemxydPf r[mtemxydPfwdkU jzpfMuavonf/
20/

xdk

vl0wfaMumif

OygoumwdkUonf

Ak'bmom0ifwdkU

Sdtyfaom

Oygoumt*Fg(7)yg;wdkUESifh trSefwu,f jynfhpHkMu\? Oygoumt*Fg(7)yg;[lonfwdkUrSm atmufygwdkYyif


jzpfaMumif; t*FkwdK&fygVdawmf owuedygwf a[mMum;xm;ayonf/
(1) &[ef;awmfrsm;udk rjywfrvyf zl;awGUjcif;?
(2) w&m;em&ef owdarhavsmhrI rSdjcif;?
(3) jrwfaom oDv wnfjcif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

358

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(4) ax& e0 rZdr jzpfaom &[ef;awmfwdkU MunfdkrIrsm;jcif;


(5) xdyg;vdkaom pdwf tjypfSmvdkaom pdwf rSdbJ w&m;emjcif;
(6) Ak'omoemawmfrS wyg; tjcm; tvcHxdkufol (udk;uG,fxdkufol)udk rSmjcif;
(7) tjrwfwEdk; aSUwef;wif yvkyf&rnfhtrIrsdK;udk omoemawmfom yvkyfjcif;
7-yg;wdkUaywnf;/
azmfjyyg Oygoumt*Fg(7)&yfwdkYwGif trSwf(1) (2) (3) (4) (5) t*Fg&yfwdkUonf txl;
ta&;BuD;aom

t*Fg&yfrsm;

jzpfMuayonf?

omoemapmifh

oDv0E

&[ef;oHCmawmfrsm;udk

av;pm;Munfdk dkaopGm w&m;em,ljcif; omoe"rESifh ywfouf tar;ykpm jyemrsm;udk


ar;avQmufem,ljcif;onf w&m;tqifhtwef; txufwef;odkUwufvSrf;vdkaom Ak'bmom0if Oygoum
Oygodumrrsm;tzdkU rSdrjzpf Sd&rnfh t*Fg&yfrsm; jzpfayonf? <uif;aom t*FgESpf&yfonfvnf;
txufyg t*FgwdkUyif tusHK;0ifNyD; jzpfoGm;avonf/

orm'd|d[lonf tb,fenf;
21/

]]orm'd|d}}[laom pum;vHk; ]]'d|d}}[laom pum;vHk;onf tjrif jrifjcif;yif jzpfonf?

odkUaomf tjrifonfum; rsufpdjzifh jrifEdkifonfhtjrifrsdK; r[kwf? ynmPfjzifh jrifaom tjrifrsdK;


jzpfonf? 'd|d tjrif[laom pum;t& bmudkjrifonf qdkonfh tjrifcH&rnfhtcsuf Sd&rnfjzpfaMumif;
odEdkifayonf? ,if;uJhodkU jrif&rnfht&mESifh jrifyHk jrifenf;rSefuefrIudk ]]orm}}[l qdkayonf?
jrif&rnfht&mvnf; rrSef jrifyHkjrifenf;vnf;rrSefygvQif ormr[kwfbJ if;\qefUusifbuf rdpm
jzpfavonf? odkUjzpfaomaMumifh ]]orm'd|d}} ESifh ]]rdpm'd|d}} onf tvGefrwnfhaomobm0ESpf&yf
jzpfavonf? ]]orm'd|d orm'd|d}}[k qdkNyD; jrif&rnfht&mESifh jrifyHkjrifenf; rrSefruef jzpfaeyguvnf;
trSefwu,f orm'd|dr[kwfbJ rdpm'd|d jzpfaewwfayonf? odkUrdpmtjrif jzpfaevQif ]]orm'd|d}}[laom
a0g[m&onf tESpfom& rSdbJ tvGefcsLcsmonfhuav;udk armifoHacsmif;[k ac:qdkxm;ouJhodkU
kVD(txifpGJ)pum;om jzpfayonf/
22/
trSefjrif&rnfh

uJhodkU orm'd|dESifh pyfvsOf; rSm;,Gif;wdrf;apmif; cRwfacsmfrSdap&ef jrwfpGmbk&m;onf


t&mrsm;ESifh

trSefjrifyHkjrifenf;wdkUudk

txl;wvnf

a[mMum;awmfrlcJhavonf?

rlvyPmoygVdawmf orm'd|dokwf(1) jrif&rnfh trSefw&m;rsm;ESifh jrifyHkjrifenf;wdkUudk atmufygtwdkif;


a[mMum;xm;ayonf/
orm'd|d-[lonfum;

tukodkvfESifhukodkvf\

taMumif;&if;rlv

ukodkvfESifh

ukodkvf\

taMumif;&if; rlvwdkUudk rSefuefpGmodjrifjcif; tm[m&\ taMumif;&if; tm[m&\ csKyfNidrf;jcif;


tm[m&csKyfNidrf;jcif;odkU

a&mufapwwfaom

trSefw&m;='kuopm?

qif;&Jjcif;\taMumif;

tusifhrSefwdkUudk

odjrifusifhMuHjcif;

trSefw&m;=ork',opm?

qif;&Jjcif;

qif;&J'kucsKyfNidrf;jcif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

359

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSefw&m;=eda&m"opm? xdkeda&m"opmodkU a&muf&ma&mufaMumif;jzpfaom tusifhw&m;=r*opmwdkUudk


odjrifjcif;

odkU

rodao;vQif

odatmiftm;xkwfjcif;

tdkjcif;ESifhaojcif;

xdktdkjcif;ESifh

aojcif;taMumif;w&m;? tdkjcif;ESifh aojcif;\ csKyfNidrf;jcif;w&m;? xdktdkrI aorI uif;rJh&m csKyfNidrf;&modkU


a&mufapwwfaom tusifhw&m;wdkUudk oabmaygufem;vnfjcif; odjrifjcif;wdkUonfum; rSefaomtjrif
ajzmifhaom

tjrifwdkUjzpfayonf?

xdkodkUaom

orm'd|d

tjrifrsdK;SdoljzpfvQif

Ak'w&m;awmfrsm;udk

a0zefykwfcwfjcif; txGefUwufjcif; rSd? rwkefrvIyf wnfwnfNidrfNidrf ouf0if,HkMunfol jzpfvmayonf?


bk&m;Sif tqHk;trudk tjynfht0 cH,lol jzpfvmayonf/
23/

wenf;tm;jzifh

orm'd|donf

uruwmorm'd|d

'o0wKuorm'd|d?

pwkoporm'd|d[l (3)rsdK;Sdavonf? xdk(3)rsdK;wdkUwGif ow0gwdkUonf rdrdwdkU yvkyfaom ukodkvf


tukodkvfuHonfomvQif udk,fydkifOpm SdMuukef\? uHomvQif trd uHomvQiftz jzpfMuukef\? uH\
aumif;arG qdk;arGudkom cHpHMu&ukef\? uHomvQiftaMumif;t&if; Sd\? uHomvQif aqGrsdK; jzpf\?
uHomvQif udk;uG,f&m tm;xm;&m jzpf\? rnfolrqdk rnfolry rdrdrIqdkonfhtwdkif; rdrdyvkyfaomuH\
aumif;arG qdk;arGudk rcRwf{uef cH&rnf[k jrifaom tjrifrsdK;onf orm'd|d(rSefaom tjrif) jzpfayonf?
wGif ow0gwdkUyvkyfaom uHw&m;onf tjrifcH&rnfhw&m; jzpf\? xdkuH\ tpGrf;owdSdyHkudk
jrifjcif;onf rSefuefaom jrifyHk jrifenf; jzpfayonf/
24/

'o0wKuorm'd|dqdk&m rSefrSefuefuef jrif&rnfh tcsufq,f&yfudk azmfjyjcif; jzpfonf?

,if; tcsufq,f&yftay: rSefuefaomjrifyHk jrifenf;ESifh qufpyf odkU odrSwftyf\? ay;vrI


tylaZmfBuD; ylaZmfrI omrnylaZmfrI okpdkuf'kpdkuf yvkyfrI\ tusdK;&if;tusdK;quf rdbudk
ypkvkyfauR;rI\ tusdK; i&J Nydwm ewfodMum; jA[m paom Oyywfow0grsm; ypKyefb0 wrvGefb0
b0 aemufb0wdkUudk xl;aomPfjzifhod a[mMum;Edkifaom olawmfaumif; &[ef;ykPm;rsm; SdrI?
q,fcsufonf

Pfjzifh

jrif&rnfh

jrifuGif;jrifuGufq,fcsuf

jzpfavonf?

jrifuGif;

jrifuGufrsm;tay: tusdK;Sdonf {uefSdonf[k jrifvQif xdktjrifonf orm'd|d=rSefaomtjrif jzpfonf?


qdkvdkonfrSm tv vjcif;\ tusdK;Sdonf ukodkvf tukodkvfuH\tusdK;&if; tusdK;quf Sdonf
ponfjzifh jrifjcif;rsdK;udk qdkvdkonf/
25/

qdkcJhNyD;

'o0wKu

jrifuGif;jrifuGuf

q,frsdK;onf

PfynmjzifhomjrifEdkifaom

tcsufrsm; jzpfonf? yuwdrsufpdjzifh jrifEdkifaomtcsufrsdK; r[kwfay? odkUjzpf yuwdrsufpdjzifh


rjrif&onfhtwGuf

tusdK;rSd

rkcsrSd[k

,lqvQif

rdpm'd|d=rSm;aomtjrif

jzpfayonf?

jrifp&mum;twlwlyif jzpfonf? jrifyHkjrifenf;udk vdkuf ormESifhrdpm uGJjym;oGm;jcif;jzpfaMumif;


txl;owdcsyftyfayonf? tv\tusdK; Sd\ ponfjzifh jrifjcif;onf tb,fhaMumifh orm'd|d
jzpf&oenf;qdkaomf obm0usaomaMumifh jzpfonf? obm0tm;jzifh tusdK;SdaeaomaMumifhjzpfonf?
tv\tusdK;

rSd

ponfjzifh

jrifjcif;onf

tb,fhaMumifh

rdpm'd|d

jzpf&oenf;qdkaomf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

360

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

obm0rusaomaMumihf obm0ESifh vGJacsmfaeaomaMumifh jzpfonf? Sdygvsuf rSd[k xifjcif;onfom


trSm;pifppfjzpfayonf/
26/

pwkoporm'd|dqdk&m

kyfemrf"r[laom

Oyg'geuEmig;yg;

wPSm

avmb

kyfemrf"rwdkU\ csKyfNidrf;rI xdkcsKyfNidrf;rIudk &Sd&ef usifhvrf;MuHvrf;? tcsufav;&yfonf jrif&rnfh


tcsufav;&yf jzpfonf? odkUjzpf jrifyHkjrifenf;ESifh pyfvsOf;um; Oyg'geuEmig;yg;onf trSefpifppf
'kuw&m;jzpf 'ku[k jrifrSom orm'd|d(tjrifrSef) jzpfayonf? 'ku[k rjrif okc[k jrifvQif
obm0rusonfhtwGuf

rdpm'd|d=rSm;aomtjrif

jzpfayonf?

xdkenf;wl

wPSmonf

'kuudk

jzpfapwwfaom taMumif;rSef jzpf taMumif;rSef jzpfaMumif; jrifvQif ork',opmjzpf rSefaomtjrif


jzpfayonf? xdkenf;twl eda&m"opmESifh r*opwdkUudkvnf; odtyfayonf/
27/

wpfenf;tm;jzifh orm'd|dudk avmuDorm'd|d aAm"dyud,orm'd|d[kESpfrsdK; cGJjcm;tyf\?

rdrdyaom ukodkvfuH tukodkvfuHonfom b0oHo&m tpOfygaom udk,fydkifOpm rSefacsonf[k


jrifaomtjrifrSefonf

avmuDorm'd|d

jzpfayonf?

y#dporkyg'fESifhwuG

cEm

tm,we

tewobm0wdkUudkjrifaom tjrifonf aAm"dyud,orm'd|d rnfayonf/

orm'd|d tjrifrSeft,lrSefjzpfatmifvkyfenf;
28/

orm'd|d

tjrifrSefudk

&Sdatmif

rnfuJhodkU

SmazG&yHkudk

rlvyPmoygVdawmf?

r[ma0'vokwf jrwfpGmbk&m; enf;ay;awmfrlxm;ayonf/


orm'd|dtjrifrSefudk &vdkolonf(1)

obm0"rwdkUudk odMum;em;vnfol tjrifrSefSdol todpHkolwdkUxH aumif;pGm csOf;uyf


emcH rSwfom;jcif; (odkUemcHrSwfom;onfudk ]]y&awm aCmo}}[l ac:ayonf/)

(2)

aumif;rGefpGm

emcH

rSwfom;NyD;aom

w&m;"rwdkYudk

toifhtavsmftm;jzifh

ESvHk;oGif;wwfjcif; (onfudk ]]a,medaom reodum&}}[l ac:onf/)

y&awmaCmoESifh

a,medaomreodum&[laom

taMumif;ESpfyg;onf

orm'd|d

xlaxmif&eftwGuf tajccHtaMumif; jzpfaMumif;od&ayonf/


tqdkyg taMumif;ESpf&yf rSdvQif? 0g-csdKUwJhvQif orm'd|d (tjrifrSef t,lrSef) rjzpfEdkif[k {uef
odtyfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

361

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


orm'd|dudk okawoevkyf &aumif;oavm

29/

,if; orm'd|dudk toifhtwifhcH,ljcif; jyifqifrGrf;rHjcif; avhvmtm;xkwfjcif;yvQif

apwm0drkwd[kac:aom udavomwdkUrS vGwfajrmufaMumif;jzpfaom orm"dudkvnf;aumif;? ynm0drkwd[k


ac:aom udavomwdkUrSvGwfNyD;aom t&[wzdkvfwnf;[laom tusdK;tmedoifudk vnf;aumif; rkcs
&SdapEdkifayonf/
orm'd|d tjrifrSefudk &Sda&;twGuf jyifqifrGrf;rH y&m t*Fg(5)&yfSdayonf? if;wdkUrSm(1) oDvjzifh rGrf;rHjcif;
(2) okwjzifh rGrf;rHjcif;
(3) aqG;aEG;jcif; omupmjzifh rGrf;rHjcif;
(4) wnfMunfaom orxjzifh rGrf;rHjcif;
(5) 0dyemjzifh rGrf;rHjcif;wdkU jzpfayonf/
orm'd|d jzpfyGm;aMumif; t*Fg(5)&yfwdkUudk rlvyPmoygVdawmf r[ma0'vokwfyif
qufvuf a[mMum;xm;awmfrlavonf/
txufyg

r[ma0'vokwfawmft&

bk&m;Sif\

tqHk;trawmfudk

aphikaocsmpGm

csifhcsdefMunfhrnfqdkvQif orm'd|dudk okawoevkyf r&aMumif; jywfjywfom;om; odjrif&rnf jzpfonf/


Ak'omoemawmf

yg0ifaom

ppfrSefaom

orm'd|dudk

&vdkygrlum;

dkaoav;jrwfpGm

w&m;em,ljcif; toifhtavsmftm;jzifh ESvHk;oGif;wwfjcif;jzifh &,l&ef jzpfayonf? orm'd|djzpfa&;twGuf


w&m;emMum;rI

[laom

y&awmaCmo

,xmblwusus

ESvHk;oGif;

qifjcifwwfrI[laom

a,medaomreodum& tcsufESpf&yfESifh jynfhpHk&ef vdktyfaMumif;od&ayonf? wGif ta&;BuD;aom


tcsufwpf&yfudk owdy&ayrnf? ,if;um; q&maumif;q&mrSef &Sda&;yif jzpfonf/
q&maumif;q&mrSefxHrS w&m;rSefudk rMum;rem&vQif teuf t"dym,f vGJacsmfrSwfom;rdEdkifonf?
teuft"dym,f cRwfacsmfwdrf;,drf;aeygvQif toifhtavsmftm;jzifh pOf;pm;EdIif;csdefEdkifawmhrnf r[kwfay?
xkdUaMumifh okwfawmf a[mawmfrltyfaom orm'd|djzpfaMumif; t*FgESpf&yfwGif y&wmaCmo
(q&maumif;q&mrSefxHrS w&m;emcGifh &&Sda&;) onf tvGefwpf&m ta&;BuD;vSaMumif; xif&Sm;ayonf?
q&mrrSefvQif orm'd|dtoHay; rdpm'd|dw&m;rsm;udkom a[maernf jzpfayonf? xdktcg xdkodkUaom
q&mrsdK;udk uHraumif; taMumif;rvSojzifh qnf;uyfrdolrsm;twGuf ]]trSDraumif;? ,SOfrdaygif;u?
tavmif;wdkUvsuf? usifhaumif;ysuf\}}[laom pum;uJhodkU qHk;IH;epfemrIBuD;pGm jzpfMu&Smayvdrfhrnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

362

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rdpm'd|dokawoe

30/

uJhodkU orm'd|dqdkae&if;u tESpfom& txnfudk,ftm;jzifh orm'd|d r[kwfbJ rdpm'd|d

jzpfaeyHkESifh ywfouf jzpfawwfaom rdpm'd|drsm;taMumif;udk "rtarGb@mwdkufxJrS tenf;i,f xkwf


jyayOD;tHh/
jrwfAk'Sifawmfbk&m;onf

orm'd|d

jzpfyHkjzpfenf;omru

rdpm'd|djzpfyHkjzpfenf;rsm;udkvnf;

jynfhjynfhpHkpHk xkwfazmf a[mMum;awmfrlcJhayonf? orm'd|dbuf t<uif;tusef rSd? trSefw&m;tm;vHk;udk


azmfxkwf ay;awmfrlxm;ouJhodkU rdpm'd|dbufvnf; trSm;[lorQ wpfckrQ rusef&atmif tukef
zGifhjyxm;awmfrlcJhonf? Ak'yd#uwfawmf rdpm'd|dtm;vHk;udkzGifhjyxm;aom w&m;a'oemawmfonfum;
'DCedum,f oDvuE0*fvm jA[Zmvokwfawmfyif jzpfavonf? jA[Zmvokwf rdpm'd|daygif; 62rsdK;udk xkwfjyawmfrlxm;\? ,if;rdpm'd|d 62-rsdK;wdkUum;- ow0g' (4)rsdK;? {upow0g' (4)rsdK;?
tEmeE0g' (4)rsdK;? tr&m0dauy0g' (4)rsdK;? t"dporkyE0g' (2)rsdK;? onD0g' (16)rsdK;? tonD0g'
(8)rsdK;? ae0onD emonD0g' (8)rsdK;? Oap'0g' (7)rsdK;ESifh 'd|"redAme0g' (5)rsdK;? pkpkaygif; (62)rsdK;
jzpfavonf/
jrwfpGmbk&m;onf urmavmuwGif SdSdorQ rdpm'd|dtm;vHk; jA[Zmvokwf yg0ifyHkudk
Oyrmaqmif azmfjyawmfrlcJhonf? uRrf;usifaom uGefypform;onf a&uefi,fwpfuefvHk; vTrf;cHrdatmif
uGefudk ypfvdkufaomtcg a&uefwGif;SdorQ ig;wdkUonf uGeftkyfrdjcif;udk cHaeMu& ul;vQifvnf;
uGefxJrSmyif

ul;Mu&onf?

ikyfvQif

ay:vQifvnf;

uGefxJrSmom

ikyf&ay:&onf?

uGefrS

rvGwfEdkifMuacs? OyrmuJhodkUyif urmavmutwGif;Sd rdpmt,l rSeforQonf jA[Zmvokwf


w&m;awmfxJ tusHK;0ifonfom jzpfonf? jA[Zmvokwfvm rdpmt,lrS vGwfaom rdpm'd|d[l
rSdaMumif; wdusjywfom;pGm a[mawmfrlcJhayonf/
jA[Zmvokwfvm rdpmt,lwdkUudk tenf;i,fazmfjy&aomfow'd|d av;rsdK;teuf MuHpnfpl;prf;rIrQjzifh twESifh avmuonf jrJ\? edpw&m;[k ,laom
ow'd|dwpfrsdK; ygSd\? {upow av;0g'wGif MuHpnfpl;prf;rIjzifh kyfrjrJ emrfrjrJ (tcsdKUjrJ
tcsdKUrjrJ)[k ,laom {upow'd|dwpfrsdK; ygSd\? t"dporkyEac: taMumif;rSd ESpf0g'wGif
MuHpnfpl;prf;rIjzifh twESifhavmuonf bmtaMumif;rQ rSd? (twdwfb0 ponf rSd) olU[mol
jzpfvmonf[k ,laomt,l ygSd\/
'D0g' (16)rsdK;wGif kyfonf aoNyD;onfhaemuf rysufpD;[k ,laom t,l0g'wpfrsdK; ygSd\?
Oap''d|d(7)rsdK;wGif r[mbkwfkyfav;yg; tpkta0;onf aoNyD; jywf\? (aemufb0 rSd) [laom t,l
ygSd\? 'd|"r0g' (5)rsdK;wGif vufSdb0 tmkHig;yg; umr*kPfw&m;wdkUudk cHpm;EdkiforQ cHpm;rIonfom
rSef\[k ,laom t,lESpfrsdK; ygSd\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

363

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkrdpm'd|dwdkUESifh
rdrdwdkUt,ludk

ywfouf

ESpfcduf0rf;omonfh

tusdK;tjypfudk
a0'emudk

pdppfa0zefjy&mwGif
cHpm;Mu\?

xdkrdpm0g'&SifwdkUonf

trSefudk

rodMuonfhtwGuf

t0dZmESifhwPSmonf olwdkUudk yl;owfaeMu\? olwdkU\ a0'emonf rdpmtmkHudk awGUxdrIzaMumifh


jzpf&\?

xdkolwdkUonf

zaMumifh

'Gg&(6)yg;wdkUwGif

awGUxd

cHpm;Muukef\?

xkdUaMumifh

xdkrdpm0g'SifwdkUonf a0'em wPSm Oyg'gef b0 Zmwd Z&m Asm"d r&P aomu y&da'0 'ku
a'gre[laom

oHom&'kuwdkUudk

oHo&m0#ftwGif;wpfavQmufrSm

tawmrowf

uGwfuif;avQmuf

cHpm;oGm;Mu&Smavonf?
xm0&

olwdkUonfum;

usifvnfaeMu&awmhonf?

uJhodkU

Ak'jrwfpGm a0zefjyawmfrlonf/
xdk 62-yg;aom rdpm'd|dwdkU\ abmiftwGif;rSm ay:aygufaom rdpmt,lrsm;vnf; Sdao;\?
if;wdkUonfum; uHwnf;[laom taMumif;w&m;udky,faom tud&d,'d|d? ukodkvfuH tukodkvfuH\
tusdK;w&m;rSd[k tusdK;udk y,faom ewdu'd|d? uH-uH\ tusdK;ESpfyg;pHkudk y,foaom ta[wku'd|dwdkU
jzpfayonf? 'd|dwdkUonf txuf azmfjycJhaom 'o0wKu orm'd|dqdkif&m tcsuf(10)csufay:
arSmufarSmufrSm;rSm; jrifaomtm;jzifh jzpfay:vmaom rdpm'd|dwdkU jzpfayonf/
rdpm'd|dESifh

ywfouf

jrwfpGmbk&m;

rSwfcsufcs

a[mMum;xm;aom

pum;awmfonf

t*FkwdK&fygVdawmf {u*Fkw&tydkif; xifSm;pGm ygSdavonf? jrwfpGmbk&m;pum;awmfum; odkUwnf;em[H bdua0 tnH {u"rrd orEkymrd? ,H {0H r[mom0ZH? ,x,d'H bdua0
rdpm'd|d? rdpm'd|dy&rmed bdua0 r[mom0Zmed?
&[ef;wdkU . . . rdpm'd|davmuf tjypfBuD;av;vSaom wjcm;aom w&m;wpfpHkwpf&mudkrQ igbk&m;
jrifawmfrrl? cspfom;wdkU . . . rdpm'd|donf twdkif;xuftvGef tjypfrsm;jym;vSayonf/
xkdUjyif rdpm'd|dyk*dKvfwpfa,muf ay:aygufvmvQif xdkrdpm'd|dyk*dKvfonf vltaygif;wdkUudk
olawmfaumif;w&m;rS y,fSm;NyD; ol,kwfrmw&m;wnfapyHk ponfudkvnf; a[mMum;awmfrlayonf/
bk&m;Sif\

rdefUawmfoHudk

odjrifaom

ynmSdwdkUonf

rdpm'd|d

(tjrifrSm;rI)udk

txl;aSmifMuOfMuavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

364

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0dep,q&mawmfwdkU\ aqmifGufcsuf

31/

0dep,udk ypkMuaom EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)q&mawmfrsm;onf

EdkifiHawmfwpf0ef;vHk;Sd wpfodef;ausmf oHCmawmfwdkU\ udk,fpm; rdrdwdkUtay: usa&mufaeaom omoemy


wm0ef0w&m;udk

xrf;aqmifMu&olrsm;

jzpfayonf?

0d0g'g"dukPf;rsm;

Nidrf;at;oGm;ap&ef

qHk;jzwfay;&rnfh udp qE a'go b, arm[[laom t*wdw&m;av;yg; uif;pifa&;udk txl;


owdcsyfcJhMuayonf/
cspfojzifh vdkvm;ojzifh t*wdvdkufjcif; rkef;wD;ojzifh t*wdvdkufjcif; aMumufGHU pdk;&drfojzifh
t*wdvdkufjcif;

trSefudk

Ak'omoemawmfjrwftwGuf
rnfolukdrQ rvdkvm;

rodojzifh

t*wdvdkufjcif;

aoa&;Sifa&;wrQ

[laom

tvGefUtvGef

trSm;wdkUudk

ta&;BuD;vSaom

aSmifSm;&m
udpwpf&yfjzpf

rnfolUukdrQ arwmrysuf rnfoludkrQ raMumufbJ arm[m*wdwnf;[laom

rodrItpGef; vGwfatmifom txl;owdxm; aqmifGufMuayonf/


uJhodkU BuD;av;vSaom omoemhwm0efudk xrf;aqmif&m jrwfpGmbk&m;\ aTrsufESmawmf
wpfckwnf;udkomMunfh qHk;jzwfcsrSwf&rnfudk aumif;pGm ESvHk;ydkufrdMuonf? xkdUjyif rl;,pfaom
olrsm;onf trl;t,pf ajyaysmufaomtcg csrf;omjcif;odkU a&mufouJhodkU tjrifrSm; t,lrSm;
aeaomolwdkUonf tjrifrSefa&muf csrf;omMuygap [laom arwm apwemudkvnf; xm;SdMuayonf/
,ck kH;awmf pGJqdkxm;aom vlaovljzpfrIESifh ,if;\ oufqdkif&m0g'wdkUESifh pyfvsOf;
apm'uq&mawmfwdkUu apm'em(21)csufudk ap'emMuonfqdkaomfvnf; trSefpifppf 21-csuf ruay?
vdarmfoD;wpfvHk;wGif trTmrsm;pGm yg0ifouJhodkU apm'emwpfckwGif tcsuftvufaygif; ajrmufrsm;pGm
yg0ifaeonfudk awGU&ayonf? tMurf;zsif;tm;jzifhyg0ifaom apm'emcsufaygif; (240)ausmf Sdayonf/
rQ us,fjyefU rsm;jym;vSaom pGJcsufwdkUudk r<uif;rusef yg0ifEdkifa&; bk&m;Sif\ tvdkawmfus
wnfhrwf rSefuefpGm qHk;jzwf csrSwfay;Edkifa&;wdkUtwGuf 0denf;"dk&fq&mawmfwdkUonf urmat;
0gqdkNyD; (4)vrQtcsdef,lvsuf us,fus,fjyefUjyefU jynfhjynfhpHkpHk oHk;oyfIjrifcJhMu&ayonf/
edum,fig;&yf yd#uwfoHk;yHkudk t|uxm #DumESifhwuG tjyefjyeftvSefvSef oHk;oyfqifjcifjcif;
q&mpOfquf qHk;jzwfcsufrsm;udk oHk;oyfjcif; ponfjzifh vpf[if;rI rSdatmif aeUrtm; nrtm;
ud;pm;pdppfcJhMuayonf? xdkodkU pdppf&m apm'em aom"emESifh ywfouf usrf;aygif; 200-ausmf
okwfaygif; 500-ausmfudk toHk;yum ndEdIif;wdkufqdkif pdppfcJhMuayonf/
xkdUjyif tcsdKUt&m trsm; oHo,uif;Sif;ap&ef ajrmufydkif;Ak'bmomusrf;rsm;ESifh tjcm;
avmuDusrf; tqdktrdefUrsm;udkvnf; tenf;i,f,l ajzSif; pdppfxm;ayonf? odkU&mwGif 0dep,
csrSwfaomtcgwGifum; ax&0g'yd#uwf usrf;pmrsm;t&om qHk;jzwfcsuf csrnfjzpfayonf/
uJhodkU trIudk udkifwG,f&mwGif t"dukPf;jzpf&m 0g'a&;&mudkom t"duxm;NyD; apm'ubuf
pk'dwubuf ESpfbufvHk;udk rQrQww MunfhIoHk;oyfcJhayonf? pk'dwuwdkUbufrS t,ltqa&;&mESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

365

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ywfoufvnf;aumif;?

acsyaom

aom"emcsufrsm;ESifh

ywfoufvnf;aumif;

rSefvQif

rSefonfhtavQmuf vufcH&ef toifhSdcJhMuayonf? rrSefvQifvnf; rnfonfhbufu rrSefonf jzpfap


bk&m;Sif\ rsufESmawmfudkom Munfh rrSefaMumif; qHk;jzwf&ef wdusjywfom;aom t"d|mef Sdayonf/
uJhodkU

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf

yd#uwfusrf;*eft&

tcsdef

wnfMunfajzmifhrwfaom

vHkvHkavmufavmuf,l

apm'em

pdwfudk

aom"emwdkUudk

xm;SdNyD;

pdppfjcif;tm;jzifh

ygoifhygxdkufaom tcsuftvuftajctaersm; pHkvifpGm ygSdapvsuf vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dep,udk


csrSwfawmfrlMurnf jzpfonf/
ykxkZOfwdkU

oabmonfum;

tm"me*g[dwm-rdrdt,lrS

rSefonf[k

oEd|dy&mrmodwm-rdrdtjrifudk
pGJjrJpGm

,ljcif;

vGJrSm;pGm

oHk;oyfjcif;

'ky#ded*dwm-rpGefUvTwfEdkifavmufatmif

qkyfudkifxm;jcif;rsm; Sdwwfayonf/
odkU&mwGif b,folry rdrdrI [laom pum;&yfuJhodkU aumif;rIudk yvQif aumif;usdK; &Sdjcif;
raumif;rIudk yvQif raumif;usdK;udk &dSjcif;onf Mum;vl rnfol wpfOD;wpfa,mufESifhrQ roufqdkif?
rdrdtrI rdrdomvQif pD&ifjcif;jzpfaMumif; toifhtwifh ESvHk;oGif;EdkifvQif olawmfaumif;oabmodkU
oufa&mufayvdrfhrnf/
0dep,onfum;

0d0g'g"dukPf;

ajyNidrf;apa&;twGuf

"r0de,ESifhtnD

0g'rSef

ay:xGufa&;udkom pl;pdkufaqmifGufxm;jcif; jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

366

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(5)
5-1/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(1)
bmomrJh kyf0g'DESifhpyfaom 0dedp,
5-2/

qHk;Nzwfcsuf trSwf(2)
vlaovlNzpf 0dedp,

5-3/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(3)


31-bHky,f 0dedp,
5-4/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(4)
uH uH\tusdK;udk y,fNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-5/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(5)
twdwftem*wfb0wdkUudk y,fNcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-6/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(6)
tbd"rmudk bk&m;a[mr[kwf[k qdkNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
qHk;Nzwfcsuf trSwf(20)
oH*g,em 6-wefudk ayghysufao;odrfatmif a[maNymNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-7/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(7)
oAkwPfudk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-8/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(8)
orx0dyemudk y,fNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-9/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(9)
0denf;w&m;udk ypfy,fNcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-10/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(10)
oHCmudk ykwfcwfNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-11/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(11)
y&dwfGwfNcif;udk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-12/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(12)
"mwfawmfarGawmfponfudk y,fNcif;ESifhpyfonfh 0dedp,
5-13/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(13)
Ak'bmom,Ofaus;rI "avhxHk;pHy,fNcif; 0dedp,
5-14/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(14)
Ak'bmom0ifwdkU\ ukodkvfa&;vkyfief;rsm;udky,fNcif; 0dedp,

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

5-15/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(15)


Oyg'gefESifhpyfaom 0dedp,
5-16/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(16)
t&d,mESifh edAmefudk Nyifqifa&;om;Ncif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-17/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(17)
"rpMumvufopfESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
5-18/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(18)
vufNzpfygVdtrSm;rsm;Nzifh vdrfnma&;om;Ncif; 0dedp,
5-19/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(19)
Ak'\ NzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk rxDrJhNrifyNcif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-20/ qHk;Nzwfcsuf trSwf(21)
bk&m;a[mygVdawmfrsm; xkwfy,f zsufqD;Ncif;ESifhpyfaom 0dedp,
5-21/ aygif;Hk;oHk;oyfcsuf (aumufcsuf)

edAmefvrf;r aysmufuG,furl
Ak'omoem? okH;jzmwGif
a'oemyd#uwf? touf"mwfwnf;
touf"mwfom? ysufa<uygrl
ESpfjzm ywf a0? aoBuD;aovdrfh
a'oemawmfenf;? zsufqD;apmfum;
rsm;jym;vlaygif;? ysufapaMumif;wkdUukd
pkaygif;vkyfMu? tm;xkwfMuonfh
t"rab;&ef? Nidrf;atmifBuHrS
okH;wefomoem? wnfNrJumjzifh
usifh&my#dywf? tusifh"mwfaMumifh
jrifhjrwfr*fzkdvf? edAmefukd? tvkd&Sdol
&vdrfhrnf .....
(rpdk;&drfpmoifom;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'emtrSwf(1)
bmomrJh kyf0g'DESifhpyfaom 0dedp,

bmomrJh kyf0g'DESifhpyfaom apm'em aom"em 2-&yfudk 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;\ a0zefoHk;oyfcsuf/


1/

apm'uyk*dKvfwdkUonf vlaovljzpf OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkU\ bmomrJh kyf0g'DwdkU

jzpfyHkudk atmufyg taxmuftxm;rsm; wifjy apm'emMuonf/


(u)

]]'DaeU Ak'bmomqdkwJh vlpm;awGrSm bdef;eJU bdef;pm;vdk jzpfaeMuNyDudk;? bdef;qdkwm


rpm;cifwHk;uawmh tvum;aygh? rpGJygbl;? bdef;rI rpm;&vdkU bmrQ rjzpfao;ygbl;? tJ
bdef;uav; enf;enf;0ifNyD; pGJvmNyDqdkawmh 'Dbdef;uvGJvdkY wjcm;bmrSvJ rvdkcsifbl;
rMum;vJ rMum;csifbl;? bdef;qdkwJh bdef;yJ pGJawmhwmyJ? om;r,m;awmif bdef;avmuf
rrufawmhbl;? tckvnf; 'dkUwpfawGrSm bdef;pGJaewJh bdef;pm;awG bdef;jzwfcdkif;ovdk
jzpfaeNyD? [dk uGefjrLepfrsm;u bmom[m bdef;yJvdkU ajymwm aoaocsmcsm awG;awmh
wu,frSefwmudk; 'umBuD;&JU}}
(twGJ-1? trSwf-8? opm"ra&;&mpmapmif? OD;Ou|a[maom "rpMumrS)

(c)

]]trSefrSm yvkyfol(um&u)onf kyfwHk; kyfcJ tppf rkcs jzpf\? odkUjzpfvQif


cHpm;ol(a0'u)aum bmoabm jzpf&rnfenf;? if;vnf; kyfobm0yif {uE
jzpf&ayrnf}}

(*)

(vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm-56 rS)

]]kyfonf tajccHjzpf a0'em onm ocFg& 0dnmOfwdkUonf kyfudk rSD&m wnf&mxm;


jzpfay:vmaom tusdK;w&m; 0g-tcdk;owd (0g) kyf\ t[kefrQom jzpfayonf}}/
(OD;udkudkav;a&; oHk;q,fhwpfbHk0g' Ak'vufrcHpmtkyf? ESm-202 rS)

(C)

]]tcsdKUu tSifbk&m;[m kyfudkom a[maew,f? pdwfuav;udk vkyftHk;rSaygheJU


ajymaew,f? usKyfwdkU 'umrBuD;awGu aumif;ygNyD pdwfuav;udk vkyf&atmif
b,frvJawmhvdkU

jyefar;vdkufMu&r,f?

tvkyfvkyfqdkwm

wu,fSdwJh

kyfudk

aumif;atmif tvkyfvkyfMu&rSmyJ? pdwfudk aumif;atmifvkyfvdkU r&ygbl;}}


(OD;Ou|\ tdka,m*D oifb,fqDoGm;rvJ? ESm-80? 81 rS)
(i)

]]emrfonf bmvJqdkOD;? blw"mwfwdkU\ owdyif jzpfaejyefonf? taMumif;rlum;


avESifh

awaZm

awGUvQif

]]tm;touf}}[ljzpfaomowdonf

kyfobm0\

yifudkvuPmaMumifhyif jzpfonf? xdk 0ga,mESifh awaZmwdkUonf rnfonfh"mwfpif


y&rmtEkjrLwGifrS

oD;jcm;

uif;vGwfpGm

rSd?

tm

0g

aw

wdkUrSm

tpOfwGJpyfaeaomaMumifh jzpfonf? odkUjzpf&m blwj'Afpif rlvy&rmPkjrL obm0txd

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

367

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tqifhqifh

tuJcwfavhvmaomtcg

blwkyfwdkUyif

kyf[kvnf;aumif;

emrf[kvnf;aumif; ponfjzifh jzpfaeaomaMumifh tm;vHk; kyfobm0 tajccHcsnf;


jzpfaeonfudk awGU&ayonf/}}
(ocifjrwfqdkif\ Ak'0dyem yxrwGJ? ESm-84? 85 rS)
(p)

]]kyfemrf 2-ckrSm wpfckESifhwpfck ruGJay? y&rwfyx0D y&rwftmayg y&rwf0ga,m


y&rwfawaZmwdkUrSm tjrJtwl tajy;wnDwnf; kyfvnf; emrf emrfonfyif kyftjzpf
'GefwGJum

tpOftwl

jzpfysufaeonfudk

jzpfrSef;odonf/}}

awGUjrifrSom

csufcsif;

jzpfonfudk

(ocifjrwfqdkif\ Ak'0dyem yxrwGJ? ESm-103 rS)

ap'uyk*dKvfwdkUonf aumufEIwfcsufrsm;udk azmfjy OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkUonf jrwfAk'


rSefuefpGm

a[mMum;xm;aom

emrfw&m;rsdK;udk

todtrSwf

ryMubJ

olwdkU\

kyfMurf;0g'D

q&mYq&mBuD;rsm;\aemufodkU aumufaumufygatmifvdkufum Ak'tbd"rmomoemudk ausmcdkif;olrsm;


jzpfaMumif; wifjyMuonf/
2/

wpfzef

0daooapm'em

]]ur

um&aum

ewd

0dygup

a0'aum}}

paom*gxmudk rdrdwdkU\ kyf0g'ESifh udkufnDatmif vdk&mqGJ yvkyfol um&u cHpm;ol a0'uwdkUonf


kyfwHk; kyfcJ jzpf\ [k qdkxm;yHk ,if;t,lonf oum,'d|dom jzpf t"r0g' jzpfaMumif;? kyfvnf;
emrf emrfvnf; kyf[laom tcsuf emrfonf kyf\ tcdk;owd kyf\ t[kef[laom pum;onf
yd#uwfusrf;*efESifh rnDaom pum;omjzpfaMumif; 0dok'dr*ft|uxmudk udk;um; wifjyoGm;Muonf/
3/

xkdUjyif bmomonf bdef;ESifh rwlyHk? &wemoHk;yg;tay: ouf0ifrIonf o'gw&m;om

jzpf ,HkMunfrI tpGJ r[kwfyHk? xufoefaom ,HkMunfrI oefUSif;aom o'gw&m;om jzpfaMumif;


t*yom'okwfudk udk;um;vnf;aumif;? bdef;onf pGJvmaomtcg tusdK;rJhudk jzpfapwwfaomfvnf;
&wemoHk;yg;

,HkMunfudk;uG,frIrSmum;

csrf;omokcudkom

ay;wwfaMumif;

r[memrokwfudk

udk;um;vnf;aumif; wifjyMuNyD; Ak'bmomudk bdef;ESifhwlonf[k qdkjcif;onf omoemawmfudk


jypfrSm;vdkaom y'k|pdwfjzifh pGyfpGJjcif; jzpf t"r0g'om jzpfaMumif; apm'emMuonf/

pk'dwuwdkU\ acsycsuf
4/

pk'dwuwdkUwGif

ocifjrwfqdkifESifh

orm'd|dokawoe0g'DwdkUuom

acsyajzqdk

aTtbd"rm OD;aTjynfESifh OD;qEm"du 2-OD;wdkUu racsyMuacs? AS;OD;pGm ocifjrwfqdkifu bmomESifh


omoem pum; 2-&yfwGif bmomudky,f omoemudk vufcHaMumif; atmufygtwdkif; acsqdkoGm;onf/
]]bmomqdkaom

pum;rSm

xm0&bk&m;t,lrS

qif;oufvmaom

tw0g'tajccHjzpf

omoem0iftaejzifh vufrcHyg bk&m;? ,ckvufSd bmomqdkonfrSmum Ak'a[m jAm[Pa[m a0'a[m


ta[m 3-rsdK; pkaygif;um tm;vHk; yd#uwfwGif yg0ifaeaom tqdktrdefUrsm; jzpfMuygonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

368

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oHo&mvnfapwwfaom w&m;rsm;jzifh IyfaxG;aeygonf bk&m;? xkdUaMumifh bmom[laom t,ludk


vufrcHyg/

omoemwnf;[laom

oHo&m0#fqif;&Jtaygif;rS

vGwfajrmuf&m

'kuNidrf;&m

udavomukefcef;&m w&m;rsm;udkom vufcHygonf bk&m;}}[k qdkum t*FkwdK&f wa,m"rokwfudk


udk;um;wifjy acsyoGm;cJhayonf/
5/

orm'd|dokawoe0g'DwdkUu

]]apm'uq&mawmfwdkUonf

bmomESifh

omoem

ruGJaomaMumifh qwfqwfcg emusnf;um rSm;,Gif;pGm apm'emwifrdMuygonf? bmom[lonfrSm


(Religious)

[laom pum;vHk;rS jzpfay:vmygonf}}[k qdkum ,if;pum;vHk;\ teuft"dym,fudk

t*Fvdyftbd"mefusrf;vm-wdkufdkuftzGifhESifh tjcm;tqdk 8-rsdK;udk OD;Ou|\ uyjyemrS xkwf


wifjyoGm;Muonf/
6/

txufyg apm'em aom"emwdkUESifh pyfvsOf;---

(u)

OD;Ou|ESifhwuG

pk'dwu

ocifjrwfqdkif

orm'd|dokawoeokawoD

qdkolwdkU\

0g'onf kyf0g' [kwf r[kwf?


(c)

Ak'bmomonf bdef;ESifh wlonfqdkaom &DvD*sif;ac:aom bmoma&;rsdK; [kwf r[kwfESifh


OD;Ou|onf Ak'bmomudk ykwfcwfjcif; [kwf r[kwf?

(*)

tarQmf taMumuf i&JbHk ewfbHk ponfESifh ywfouf yd#uwfpmayt&vnf;aumif;


avmuDynmrsm;t&vnf;aumif; od&rnfh tcsufrsm;ESifh?

(C)

bmomESifh ywfouf ocifjrwfqdkif\ acsyvTm aom"emcsufonf rSef rrSef?

(i)

kyf0g'Drsm;onf

Ak'bmom

[kwf

r[kwf?

kyf0g'tjrifjzifh

Ak'0g'

Ak'"r

Ak'yd#uwfawmfrsm;udk a0zefjcif;onf w&m; rw&m;?


tcsufwdkUudk

tav;xm;

oD;jcm;0denf;"dk&f

q&mawmfrsm;u

oHk;oyfqHk;jzwfMurnf

jzpfayonf/

bmom[laom pum;vHk;ESifhpyf pdppfcsuf


7/

pk'dwu

orm'd|dokawoe0g'DwdkU

xkwfjyoGm;aom

(&DvD*sif;)

bmom[laom

pum;vHk;\ teuft"dym,frsm;rSm 20-&mpkESpf tpydkif; avmufu ajymcJhMu zGifhqdkcJhMuaom teufrsm;


jzpf ,aeY 20-&mpkukefcgeD;umv acwfrrDawmhay? if;jyif pum;wpfvHk;\ teufudk zGifh&m
Meaning

= pum;vHk;\ wdkufdkuf teufESifh

Derivative Meaning

Literal

= qifhyGm;teuf 2-rsdK;vHk;udk zGifhjyrS

jynfhpHkEdkifonf? wpfckckudkom qkyfudkif qdkacsaomf trSm;odkU a&mufwwfayonf? ,ck pk'dwuwdkU


qdkcJhaom teufrsm;rSm rlvteufrsm; jzpf acwftavsmuf qifhyGm;ajymif;vJvmaom teufrsm; rygbJ
<uif;usefaeayonf? xkdUaMumifh rjynfhpHkay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

369

tpodkU
8/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ae&m

vef'efom;

twGif;a&;rI;jzpfaom uG,fvGefol

Ak'0g'D

Mr.Iggleden

ppfppfBuD;

jzpfaom

ygVdpmaytoif;BuD;\

qdkol ynmSifBuD;\ tbd"rwo*F[usrf; tzGifhed'gef;

a&;om;csufrS Religious [laom pum;vHk;\ acwfrDaom 0d*d[f (0g) y&dbmomudk xkwfjyaytHh


(A)

The world Religion is derived from Latin Religionem and Relegere. The first is quite clear it
means; reverance to the gods, fear of god, conciousness of wrong, religious scruple. The
second though quite different, is equality clear, it means to gather together, to collect, to
ponder over to give heed, to observe, care for.

(u)

Religious

[laom pum;vHk;onf vmwifbmom

[laom

yk'frsm;rS

qdkvdkonfrSm

qif;oufvmonf?

ewfrsm;udk

dkaojcif;

Roligionem

[laom yk'f

yxrpum;vHk;onf

ewfbk&m;udk

Relegere

t"dym,fSif;onf?

aMumufGHUjcif;

rSm;,Gif;aom

udk;uG,frIESifh pyfonfh aMumufGHUxdwfvefUpdwf [l jzpfayonf? 'kwd,pum;vHk;onf


t"dym,f

tawmfuGJjym;oGm;aomfvnf;

twlwuG

pkaygif;jcif;

Sif;ayonf?

aG;aumufjcif;

'kwd,pum;vHk;\

awG;awmpOf;pm;jcif;

teufrSm
*kxm;jcif;

MunfhIoHk;oyfjcif; owdyjcif; [l jzpfayonf/

(B)

With two equally valid, yet so very different way of defining religion it is without doubt a
prectical thing to do to look at the Buddhist teaching on a comparative basis to see in
accordance with which definition it should be understood and as the outcome of that how its
study should be approached. What then can be said to define the characteristics of Buddhism
as a religion?

(c)

wef;wlnDwl cdkifvHkoavmuf t"dym,fjcm;em;vSaom &DvD*sif; 0d*d[f 2-ckeJU pyfNyD;


EIdif;,SOfavhvmwJh tajccHrlt& rnfonfh0d*d[fjzifh Ak'"rudk em;vnf&rnf? ,if;\
tusdK;quftjzpf

xdkAk'"rudk

b,fyHkb,fenf;

avhvm&rnfqdkwmudk

IjrifoHk;oyfjcif;[m yxrqHk;vufawGU vkyf&rnfhtcsuf jzpfw,fqdkwm oHo,SdzG,f


rvdkyg? ,if;odkUjzpfvQif Ak'"r\ vuPmwdkUudk &DvD*sif;tjzpf 0d*d[fy&ef rnfodkU
qdkEdkifygoenf;/

(C)

Buddhism is a religious system which is no way seeks to discuss a relationship existing


between mankind and a deity; rather it sets out to view the conditions existing both within
oneself and without examining the relationships between them seeking to observe and
comprehend in results the nature of the causes governing them and pointing to the way by
which the Tangle caused by ignorance may be unravelled and a stable atate attained, void of

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

370

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


conditioning influences. It seeks then to view clearly and with acute penetration all that is of
the mind and all that is of material qualities, and unclouded by ignorance, to see them as they
are in realith.

(*)

Ak'"ronf

vlom;ESifh

ewfjA[mwdkUtMum;

Sdaeaom

tquftoG,fudk

rnfonfhenf;ESifhrQ raqG;aEG;aom bmoma&; oabmw&m;wpfck jzpfonf? pifppfrS


ow0gwpfOD;wpfa,muf\ twGif;tjyif Sdaeaom tajctaersm;udk IjrifoHk;oyfaom
,if;twGif;tjyifESpfck Sdaeaom tquftoG,fudk pHkprf;ppfaq;aom ,if;wdkUudk
tkyfpdk;jc,fvS,faeonfh

taMumif;w&m;wdkU\

oabmoGm;udk

tusdK;rSae

IjrifoHk;oyfaom t0dZm (rodem;rvnfrI)u zefwD;ay;vdkufonfh tIyftaxG;udk


ajzSif;yHk

enf;vrf;Tefjyaom

wnfNidrfaomtajctaeudk

(tjyiftyrS)taMumif;yzefwD;aom

(jA[m

AdEdk;

&yHk&enf;

wefcdk;Sif

azmfjyaom
xm0&

cdk'g

ponfwdkU\) MoZmtmPm rSdyHkudk azmfjyaom bmoma&; oabmw&m; jzpfonf/

(D)

The Buddha's teaching is therefore a process which by a proper practice in gaining


understanding of the true nature all there is , Leads to the stable state. It, as this statement
makes clear, the Buddha's teaching is shown to be the gaining of understanding of the True
nature of all there is of mind and material qualities, then clearly it is the second definition of
religion that is most nearly applicable to it, i.e; to gather together, collect, ponder over, to give
heed to, observe, and care for.

(C)

xkdUaMumifh Ak'"ronf oifhawmfaom tavhtusifhtm;jzifh t&mtm;vHk;\ obm0rSefudk


em;vnfrI

&&m&aMumif;

jzpfNyD;

wnfNidrfaom

tajctaeudk

azmfaqmifaom

usifhpOfwpfckjzpfonf? tqdkt& Ak'0g'onf kyfESifhemrfSdorQ tm;vHk;\obm0rSefudk


em;vnfrI &apwwfaom0g' jzpfaMumif; azmfjyEdkifygvQif 'kwd,0d*d[fonf Ak'"rESifh
tawmfudkufnDaom

&DvD*sif;\

0d*d[f

jzpfonf?

,if;onfum;

tqufrjywf

pkaqmif;jcif; awG;ac:pOf;pm;jcif; *k"ryjcif; aphpyfpGmavhvmjcif; owdSdjcif;yif


jzpfonf/
12/

,if;odkUqdkvQif

'kwd,0d*d[ft&

Ak'0g'udk

(&DvD*sif;)

bmomw&m;[k

&J&JqdkEdkifawmhonf? odkU Ak'0g'udk &DvD*sif; (bmomw&m;)[k qdkvdkufojzifh xm0&0g'DwdkU\


ewfbk&m;rsm;udk ,HkMunfjcif; aMumufvefUjcif; qkawmif;jcif; udk;uG,f0wfyjcif; [laom
Ritual

Rite and

ESifh vHk;vHk; rqufpyfaom Ak'w&m;awmfudk rdrd&& useydkifydkif qdkEdkifavawmh\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

371

tpodkU
13/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wpfaMumif;rSmvnf; bmom[laom pum;vHk;onf ygVdpum;rS qif;oufvmonf?

bmoD,aw

uxD,awwd

bmom?

Ak'

bmom

Ak'bmom-Ak'Sifawmfjrwf

a[majymawmfrltyfaomaMumifh Ak'\ tqHk;tr[lorQ pum;awmf[lorQonf Ak'bmom rnf\? ,if;udk


t*Fvdyf

bmomtm;jzifh

Buddhism

or

Buddha's

teaching

[k

ac:qdk&onf?

Ak'bmom

jrefrmwdkif;&if;om;wdkU\ tv,fwGif Ak'bmom [k qdkvdkufonfESifhwpfydifeuf Ak'Sifawmfjrwf\


tqdktqHk;tr

w&m;pum;

em;vnfoGm;\?

Ak'omoem

xdkrSwqifh

[laom

teuft"dym,fudk

&wemoHk;yg;udk

,cktcg

,HkMunftm;xm;

wpfcsufwnf;

yGm;rsm;qnf;uyfjcif;udk

oabmaygufoGm;awmh\? &DvD*sif;rS vmaom bmomt,l[laom teuft"dym,frSm pyf[yfzmax;


qGJ,l ajymrS em;vnf&aom teuft"dym,frsdK;om jzpfavawmhonf/
14/

Oyrm lyg'Dok oEd owm=lygHk ponfwdkU pGJvrf;uyfNidwwfaomaMumifh tvHk;pHkaom

vlewf ponfwdkUonf ow (ow0g)rnfukef\? 0pewt& rlvteuftm;jzifh lygHk tpSdaom


tmHkig;yg;

umr*kPfw&m;wdkU

pGJvrf;uyfNidwwfaom

ow0gwdkUudkrS

ow[kac:qdk&aomfvnf;

(edpE&m*) lygHk ponfwdkU pGJvrf; uyfNidjcif; rSdaom&[EmwdkUudkvnf; twGifkVDtm;jzifh ow [k


ac:qdk&ouJhodkU jzpfonf? xkdUaMumifh ]]ouwaMumifh &onfhynwf? ouwfaysmufvsuf? rnfrysuf?
oufouftwGif

kVDwnf;}}[k

qdkvdkonfrSm-udk;uG,f0wfyjcif;

aS;q&mawmfrsm;

ed,mrfvuFm

qkawmif;jcif;teufxGufaom

rdefUrSm>rufMum;awmfrlcJhMuonf?
&DvD*sif;

[laom

pum;vHk;rSm

zvS,fxm;onfqdkaomfvnf; Ak'bmom[laom pum;udk qdkvdkufonfSdaomf ,cktcg xdkrlvteuf


aysmufysuf &wemoHk;yg; udk;uG,f qnf;uyfjcif; Ak'tqHk;trudk vdkufemusifhoHk;jcif;[laom teuf
,if;Ak'bmomudkcH,laom

bmom0if[laom

teufwdkUrSm

trsm;wumwdkUwGif

wGifus,faeaom

trnfynwfwpfck jzpfawmhonf? bmrQ yifra&aomufjrpfteufudk xkwfazmfaezG,f rvdk[k qdkvdkayonf/


15/

xkdUaMumifh Ak'w&m;awmfudk &nfTef; OD;Ou|udk,fwdkif-


]]'DaeU Ak'bmomqdkwJh vlpm;awGrSm bdef;ESifh bdef;pm;awGvdkjzpfaeNyDudk;? . . . tckvnf;

'dkU vlawGrSm bdef;pGJaewJh bdef;pm;awG bdef;jzwfcdkif;ovdk jzpfaeNyD? [dk uGefjrLepfrsm;u bmom[m


bdef;yJvdkU ajymwm aoaocsmcsm awG;awmh 'Dae&mrSm wu,frSefwmudk; 'umBuD;&JU}}
[k

opm"ra&;&mpmapmifwGif

ygonfhtwdkif;

ajyma[mcJhjcif;

jzpfonf?

rSefvS\-pk'dwuwdkUu

]]bmom[laom pum;udk xm0&0g'DwdkUudk &nfG,fqdkaom pum;yg}}[k qifajcay;aomfvnf; txufyg


OD;Ou|\pum; ]]'DaeU Ak'bmomqdkwJh vlpm;}}[k wdkufdkufyif qdkvdkufojzifh rnfodkUrS rjiif;omawmhay?
jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfudk dkaoav;pm; ppfrSefaom o'gw&m; tjynfht0jzifh cdkifcdkifrmrm
&wemoHk;yg;udk udk;uG,fqnf;uyfaejcif;udk OD;Ou|u tpGJOyg'gef[lvnf;aumif; o&P*HkoHk;yg;udk
qnf;uyfudk;uG,faeaom Ak'bmom0ifwdkUtm; bdef;pm;rsm;ESifh EIdif;um bdef;pGJovdk pGJaeMuonf[l
vnf;aumif; &uf&ufpufpuf zdESdyf qdkvdkufjcif;om jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

372

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

16/

bmomw&m;onf bdef;ESifh wlonfqdkaom pum;onf uGefjrLepfwdkUu qdkvmaomtcg

,HkMunfrIoufoufudk tajccHjzpfaom bmomw&m; (Oyrm-xm0&0g'D &0g'D cdk'g0g'D) wdkUudk


&nfTef; olwdkU\IaxmifhrS qdkaompum; jzpfaomaMumifh tvGef cdkifvHkaom rSefuefwdusonfh pum;
jzpfonf?

Ak'bmom0ifwdkU\

av;eufrSefuef

bmom[lonfum;

wdusaomw&m;awmfudk

&wemoHk;yg;\

ouf0if,HkMunf

*kPfaus;Zl;

bk&m;Sif\

jzpfay:vmaom

o'gw&m;ESifh

usifhMuHtm;xkwfrI-0D&d, pGJjrJrI-owd wnfMunfrI-orm"d qifjcifrI-ynm [laom Adkvf5-yg;udk


tajccHaomaMumifh bdef;pm; bdef;udk pGJjcif;ESifh rnfonfhenf;ESifhrQ rwlnDay? bdef;onf bdef;pm;\
pdwfESvHk;udk ,pfrl; rdef;armap trSefw&m;udk vTrf;rdk; zHk;tkyfypfEdkifaom owd Sdonf? Ak'bmom0ifwdkU\
o'gw&m;rSmum; odkU awGa0rdef;armapjcif; rSd? trSefw&m;udk zHk;uG,fjcif; ry? MunfMunfvifvif
oefUoefUSif;Sif;ESifh trSefw&m;odkU OD;wnfTefjyaom owdom Sdayonf? xkdUaMumifh ]]O'uyom'aum
rPd0d,}}[k

a&aemufudk

t|uxmq&mrsm;

Munfvifapwwfaom

rdefUqdkawmfrlMuonf?

ouf0if,HkMunf

qnf;uyf

ywjrm;ausmufESifh

vufawGUtm;jzifhvnf;

udk;uG,folwdkUonf

pdwf\

o'gw&m;udk

Ak'bmom

Nidrf;csrf;jcif;

Oyrmy

omoemawmfudk

um,uHrI

0pDuHrI

txufwef;usjcif; ,Ofaus;rItqifhtwef; jrifhrm;jcif; SdaeMuayonf/


odkUaom

taMumif;rsm;aMumif;

wpfwef;wpfpm;wnf;xm;um

xm0&0g'

Ak'bmomudk

xm0&0g'

&edrme0g'wdkUudk

&edrme0g'rsm;ESifh

&nfTef;

uGefjrLepfrsm;u

ajymxm;aom bmoma&;onf bdef;ESifhwlonf[laom pum;rsm;udk OD;Ou|u uGefjrLepfrsm;xHrS ,lNyD;


Ak'bmom(Ak'pum;)

rsm;tay:

pGyfpGJajymqdkjcif;onf

r[kwf

rw&m;ajymqdkjcif;om

jzpfaMumif;

ay:vGifayonf/
17/

apm'uq&mawmfrsm;\

0daooapm'em

wifjyaomtaMumif;tcsufrsm;rSm

t*Fkw&edum,f quedygwf tm[kae,s0*f r[memrokwfudk udk;um; wifjyojzifh tvGefvnf;


cdkifvHkvSayonf? rSefvS\-&wemoHk;yg;udk ,HkMunfo'g MunfdkpGmjzifh atmufarhESvHk;oGif;aomyk*dKvfrSm
&m*-a'go-arm[rvTrf;

ajzmifhwef;pGm

&wemoHk;yg;odkUxda&muf\?

ajzmifhrwfaom

pdwfjzifh

teufudkvnf;aumif; o'gudkvnf;aumif; xdxdrdrd od&Sdem;vnf "rESifhpyfaom yDwdygarmZ jzpfonf?


pdwfcsrf;omjcif; udk,fcsrf;omjcif; pdwfwnfMunfjcif;udk &Sdayonf/
18/

,if;

t*FkwdK&fygVdawmf

&wemoHk;yg;udk

udk;uG,fqnf;uyfaom

Munfvifaom

o'gw&m;udk&Sdjcif;

a&mufvmjcif;wnf;[laom

qkvmbfrsm;udk

r[memrokwfudk
Ak'bmom0iftzdkU
tusdK;rJhw&m;rsm;
rawmif;bJESifh

aocsmpGm

avhvmqifjcifaomtcg

wPSmayrESifh

qefUusifbufjzpfaom

uif;aysmuf
tvdkvdk

&SdEdkifaMumif;

tusdK;pD;yGm;rsm;
od&ayonf?

tarQmfESifhtaMumuf Sdonf jzpfap rSdonf jzpfap,if; Ak'bmom0if\ ypKyef wrvGef tusdK;ESpfyg;


NyD;ajrmufonfomjzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

373

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tarQmfESifh taMumuf

uav;oli,fwdkUudk
ajcmufvSefU

qHk;roGefoifaom

rD;rudkif&atmif

y&dwfowftv,f

rdbwdkUonf

wm;jrpfMuonf?

wGifus,fyGifhvif;rnf?

ylavmifjcif;ab;&efudk

pmar;yGJatmifvQif

bGJUxl;

EIwftm;jzifh

yifyef;BuD;pGm

udk,ftm;

ajymjy(0g)

*kPfxl;

&rnf?

rvkyfrudkif&bJ

Nidrf;csrf;oufompGm toufarG;Edkifrnf? vlcspfvlcif aygrsm;rnf? xifay:ausmfaprnf ponfjzifh


tusdK;w&m;udk azmfjy qHk;roGefoifMuonf? ,if;odkU qHk;roGefoifonfhtwdkif; ylrnfpdk; rD;udk
rudkifaomaMumifh

xdkuav;onf

ylavmifjcif;

rD;ylaMumifh

aoab;txd

'kua&mufjcif;rS

uif;vGwfjcif;tusdK; cHpm;&ayonf? ud;pm; pmoifaomtcg xdkoli,fonf pmar;yGJatmifjcif; paom


tusdK;aus;Zl;udk

cHpm;&onf?

xkdUaMumifh

ajcmufvSefUqHk;rjcif;

tusdK;jy

qHk;rjcif;onf

rnfodkUaomtjypf SdEdkifygoenf;? bk&m;Sif\ tqHk;trawmfwGifum; tusdK;udkjy vnf;aumif;


tjypfudkjyvnf;aumif; qHk;rawmfrlaom a'oemawmfrsm;rSm ra&rwGufEdkifatmif Sd\? odkU tusdK;udk
jyjcif;onf aMumufatmif ajcmufvSefUonf[l vnf;aumif;? tarQmfcdkif;onf [lvnf;aumif; rqdkEdkif/
19/

ae&m Ak'jrwfpGmbk&m;taejzifh taMumif;tusdK;udkomjy qHk;rawmfrlyHkudk t>rufrQ

(u)

raumif;rIudk yaomolonf ,ckb0vnf;aumif;? aemifb0vnf;aumif;? ypKyef

jytHh/
wrvGef 2-wefaom b0vnf;aumif; ylyefqif;&J&\? igonf raumif;rIudk yrdNyD [k
awG;awmylyef\? 'k*wdbHkodkU a&mufaomf ydkyif ylyefqif;&J&\/
("ry'? ,ru0*f *gxm 17)
" wywd ayp wywd? ygyum&D Ob,w wywd/
ygyH ar uwEd wywd? bda,sm wywd 'k*w *awm/ (1? ck? 15)
(c)

aumif;rIyaom olonf ,ckb0vnf;aumif;? aemifb0vnf;aumif;? ypKyef wrvGef


2-wefaom

b0vnf;aumif;

0rf;ajrmufMunfEl;&\?

rdrd\vkyfief;

pifMu,f

aumif;jrwfrIudkMunfh olonf tzefwvJvJ 0rf;ajrmufMunfEl;&ay\/


("ry'? ,ru0*f *gxm 16)
" arm'wd ayp arm'wd? uwykanm Ob,w arm'wd/
aom arm'wd aom yarm'wd? 'doGm ur0dok'drwaem/ (ck? 1? 15)
(*)

ow0gwpfOD;wpfa,mufonf raumif;rIudk yrdvQif xdkraumif;rIudk xyfwvJvJ


ryrdapoifh?

raumif;rIawmifhwjcif;

qif;&JaomtusdK; Sd\/

qEudk

ry&m?

raumif;rI

rsm;vQif

("ry'? ygy0*f *gxm 2)

ygyH ap yk&daom u,d&m? e eH u,d&m ykeyKeH/


e wrSd qEH u,d&mx? 'kaum ygy Opa,m/ (ck? 1? 30)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

374

tpodkU
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ow0gwpfOD;wpfa,mufonf ukodkvfudk yrdvQif xdkukodkvfudk xyfumwvJvJ y&m\?
aumif;rI awmifhwjcif; qEudky&m\? aumif;rI rsm;jym;vQif csrf;omaom tusdK; Sd\/
("ry'? ygy0*f *gxm 3)
ykna yk&daom u,d&m? u,d&meH ykeyKeH/
wrSd qEH u,d&mx? okacg ykn Opa,m/ (ck? 1? 30)

tqHk;trrsm;wGif ]]raumif;rI rsm;jym;vQif qif;&Jaom tusdK; Sd\? aumif;rI rsm;jym;vQif


csrf;omaom tusdK; Sd\}}[laom tqHk;tronf tjypfESifhtusdK;udk dk;dk;uav; jyum qHk;rawmfrljcif;
jzpfonf/
20/

Sifjzpfcgp(7)ESpfom;omomrQ Sdao;aom om;awmf &m[kvmudk qHk;rawmfrlyHkum;

odkUwnf;/

jrefrmjyef
]]&m[kvm . . . ig ar;rnfh pum;udk oif b,fvdk oabm&oenf;? aMu;rHkrSefjyifonf
tb,ftusdK; Sdygoenf; &m[kvm? tjypfudkqifjcifjcif; tusdK; Sdygonf bk&m;? &m[kvm . . .
enf;twdkif;yif pOf;pm;qifjcifum udk,fjzifh tvkyfvkyf&rnf EIwfjzifh tvkyfvkyf&rnf pdwfjzifh
tvkyfvkyf&rnf? &m[kvm . . . udk,fjzifh tvkyfvkyfrnf&Sdaomtcg ig\ um,uHrIonf
rdrdtwGufvnf;

qif;&Jyifyef;

olwyg;twGufvnf;

qif;&Jyifyef;

rdrd

olwyg;

ESpfOD;om;twGufvnf; qif;&Jyifyef;zdkU jzpfavrnfvm;[k qifjcif&rnf? ig\ um,uHrIonf


qif;&Judk jzpfap qif;&JaomtusdK; Sdaom uHrsm;jzpfavrvm;[k qifjcif&m\? &m[kvm . . .
tu,f oif qifjcifaomtcg rdrdvnf; qif;&J? olwyg;vnf; qif;&JzkdU jzpfonf?
'kuudkjzpfap qif;&Jaom tusdK;Sdonf[k oif xifjrifvQif odkUaomum,uHudk oif
rnfonfhenf;ESifhrQ ryoifh? &m[kvm tu,f oif qifjcifaomtcg rdrdvnf; qif;&J
olwyg;vnf; qif;&JzkdU rjzpf? csrf;omjcif;udk jzpfap csrf;omaomtusdK; Sdonf[k oif
xifjrifvQif odkUaom um,uHudk oif rcRwfy&rnf/}} (0pDuH raemuH tvm;wl)/
(rZdryPmoygVdawmf? trv|du &m[kavm0g'okwf)
21/

tusdK;udkjyum qHk;rawmfrlvsuf wpfxyfwnf;om pm;jcif;\tusdK;udk a[mawmfrlyHkum;

odkUwnf;/

jrefrmjyeftusOf;
]]&[ef;wdkU . . . igonf(npmrpm;bJ)wpfxyfqGrf;udk bkOf;ay;awmfrl\? &[ef;wdkU . . .
wpfxyfqGrf;udk

bkOf;ay;awmfrlaomtcg

csrf;ompGmaeEdkifjcif;udk

igbk&m;

tema&m*guif;jcif;

owdyrdawmfrl\?

&[ef;wdkU

tm;tifESifhjynfhpHkjcif;
.

vmMuukef?

oifwdkUvnf;(npmrpm;bJ) wpfxyfqGrf;udk pm;Muukefavmh? oifwdkUvnf; wpfxyfqGrf;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

375

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pm;vQif tema&m*guif;jcif; tm;tifESifh jynfhpHkjcif; csrf;ompGm aeEdkifjcif;udk (oifwdkUudk,fwdkif)


aumif;pGm odMuayvdrfhrnf}}
rSwfcsuf/

/ t|uxmq&m\ rSwfcsufudk owdyzG,f aumif;vSayonf/


,om Ak'g e b,H 'awGm waZwGm yZ[mayEd? tmedoHoHye 'awGm yZ[mayEd?

{0H [d owm okace yZ[Ed/

jrefrmjyef
]]bk&m;SifwdkUonf ab;udkjyum Ncdrf;ajcmuf y,fpGefUapawmfrrlMuacs? tusdK;udk jyom
y,fpGefUapawmfrlMujrJ jzpfonf? odkU tusdK;yy,fpGefUapvdkufaomf ow0gwdkUonf vG,fulpGm
y,fpGefUMuavonf}}
22/
wpfenf;

txufyg obm0,kwd tm*r,kwdwdkUudkaxmuf Ak'0g'onf tarQmf taMumuf?


(Reward

and

qkvmbfESifh

Punishment)

tjypf'Pfudkjyum

ajcmufcsnfwpfvSnfh

ajrmufcsnfwpfcg yvkyfwwfaom zefqif;Sif xm0&0g'DwdkU\ bmomrsdK; r[kwf? tusdK;taMumif;udk


jyqHk;rwwfaom bmom omjzpfonf? ewfjynfESifh i&Jjynfudk jyjcif;rSmvnf; ajrmufvdk ajcmufvdk
r[kwfbJ tSdoabmjzpf SdaMumif;udk jyjcif;omjzpfonf? vrf;oGm;vQif t&yfodkU a&muf
xdkvrf;avQmufvQif xdkt&yfodkU a&mufaMumif; jyawmfrljcif;om jzpfonf/
23/
w&m;tusifhudk
omoemawmf\

tu,fyif tusdK;udk vdkvm;aom rdbq&morm;wdkUu csKyfcs,f twif;tusyf


usifhMuHcdkif;apumrl(0g)omoemawmf\
usifhpOfum;

usifholudk

tqHk;trudk

vrf;qHk;yef;wdkifjzpfaom

rusifhvdkbJ

usifh&apumrl

tEkyg'gy&dedAmefwdkifatmif

tusdK;yonfom jzpf\/
xkdUaMumifh t*FkwdK&fygVdawmf? pwku tEkaomwokwf-
wom [d "da&m "ly|dwwD?
umar p ygay p taoormaem/
o[myd 'kaue Za[,s umar?
y#daomw*grDwd wrm[k yk*vH/
[k jrwfpGmbk&m; a[mrdefUawmfrlonf/

jrefrm tusOf;
xkdUaMumifh avmu owdSdaom ynmSifonf umr*kPfESifh tukodkvfw&m;rsm;udk rrSD0J
ryusifhbJ rsuf&nfvnfGJ idkyGJqifum qif;&JpGmjzifh 0wKtmkHudk pGefYy,fum (w&m;usifh)rI xdkyk*dKvfrsdK;udk
(0#foHo&ma&aMumif;\ tqef) edAmefudk oGm;ol[l ynmSdwdkU qdkukef\/
24/

xkdUaMumifh orm'd|dokawoe0g'DwdkU\ ]]udk;uG,f}}[laom pum;ESpfvHk;udk yk'fcGJum

udk;=tm;udk;onf? tm;udk;jcif;onf vdkcsifjcif; jzpf avmb=tarQmf jzpfonf? uG,f=umuG,fonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

376

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

umuG,fapmifhaSmufjcif;onf aMumufGHUxdwfvefUjcif;=a'go taMumuf jzpfonf? avmb a'goonf


arm[aMumifh jzpfonf[k MuHMuHzefzef orm&y&dap' yMujcif;onf pdwfrrSefaom olwdkU\ pum;om
jzpfonf[k trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u oHk;oyfawmfrlMuonf/

OD;Ou|ESifh kyf0g'
25/

kyf0g'ESifh ywfouf pdppfoHk;oyfaytHh? ]]yvkyfol um&uonf kyfwHk; kyfcJ?

cHpm;ola0'uvnf; kyfobm0yif}}[laom OD;Ou|\tqdkudk pdppfoHk;oyf&aomf apm'uq&mawmfrsm;u


kyf0g'Drsm;

jzpfyHkudkqufvuf

avQufxm;yg&ap

bk&m;[k

avQmufxm;NyD;

atmufygtwdkif;

pGJcsufwifxm;Muonf/
um&ua0'uonf kyf jzpfonf[laom t,ltqrSmur um&aum ewd? 0dygu p a0'aum/
ok'"rm y0wEd? {a0wH or'eH/
[laom 0dok'dr*ft|uxmvm *gxmudk kyf0g'ESifh nDatmif vdkovdkqGJ,lxm;jcif;om jzpfygonf bk&m;?
xdk*gxm\ vdk&if;tcsufrSm]]uHudk yvkyfol tw rSd? tusdK;udk cHpm;ol twvnf; rSd? trSefrSm kyfemrf"r
y&rww&m;wdkU

oufoufom

(aMumif;usdK;qufum)

jzpfMuukef\?

odkUIjrifrIonf

rSefuefaom tjrif jzpf\}}[lom qdkvdk&if; jzpfygonf? yvkyfol um&u cHpm;ol a0'uonf


kyfwHk;

kyfcJ

jzpf\[k

,lvQif

kyfw&m;udk

tw[k,l&ma&muf

lyH

twawm

orEkywd=kyfudk tw[k Ijrif\ [laom tw'd|dom jzpf&um; t"r0g'om jzpfygonf


bk&m;}}
[k 0daooap'emvTm apm'emwifxm;Muonf/
26/

,if; apm'emwifcsufonf obm0"rESifh udkufnDaom ,kwdSdonfh apm'em jzpfayonf?

XifSm;aptHh-emrfoabmw&m;ESifh uif;kyfcsnf;oufoufjzifh yvkyfjcif; cHpm;jcif; jrifjcif; Mum;jcif;


ponfrnfonfhtcgrQ rjzpfEdkifacs? y&rwtvdktm;jzifh emrfw&m;\ owdudk&nfTef; yjcif; cHpm;jcif;
ponfjzifh ac:a0:ajymqdkrS trSefjzpfonf? ,if; y&rwjzpfaom emrfw&m;udk rywwfaomfvnf;
ywwfbdouJhodkU uwKoabmtm;jzifh wifpm; ywwfol ponfjzifh qdkvQif avmua0g[m&
orkwdopmtm;avsmfpGm ajymqdkjcif;rQom jzpfonf[kodtyf\/
27/

pifppfrSm Ak'a'oemawmfu Tefjyonfhtwdkif; qdkvQif kyfw&m;onf tuef;ESifhwl

emrfw&m;onf tusdK;ESifh wlonf? tuef;onf tusdK;udk xrf;ydk; vrf;oGm;aomtcg vrf;aumif;


vrf;qdk; tedrfh tjrifh ponfudk tusdK;u jrif tusdK;\ vrf;Tefcsuftwdkif; tuef;u vdk&mc&D;odkU
a&mufatmif oGm;&bdouJhodkU kyfw&m;onf olUcsnf;oufouf yjcif; cHpm;jcif; ponf rywwfrl

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

377

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

emrfw&m;\ appm;csuft&om yjcif; cHpm;jcif; paom udpudk NyD;ap&onf? xkdUtwlyif emrfw&m;csnf;


oufoufvnf; jrifjcif; Mum;jcif; oGm;vmvIyf&Sm;jcif;udk rywwfbJ kyfw&m;udk rSD&rSom ,if; udpudk
aqmifGufEdkifonf/
28/

,if;odkU

kyfESifh

emrfwdkU

taMumif;tm;avsmfpGm

olUoabmolaqmifvsuf

jzpfay:vmMu&mwGif tjyiftyrS wdkufwGef;EdI;aqmfwwf apcdkif;wwfaom tw0dnmOfvnf; rSd?


twGif;odkU 0if cHpm;jcif; yvkyfjcif; paom udpudk aqmifGufwwfaom rnfonfhtw0dnmOfrQvnf;
r&Sday? kyfw&m; emrfw&m; y&rwftom; pifppfonfomvQif rdrd rdrd\ udpudk aqmifGufvsuf
jzpfay:vmaponf? odkU qdkvdk ]]ok'"rm y0wEd? {a0wH or'eH}}[k 0dok'dr*f t|uxmq&m
rdefUqdkawmfrljcif; jzpfayonf? ]]yvkyfol=um&u? cHpm;ol=a0'uonf kyfw&m;om jzpf\}}[k qdkaom
vlaovljzpf OD;Ou|\pum;onf Ak'0g'udk kyf0g'jzpfatmif udk,fvdk&m udk,fqGJ ajymcsufom jzpf
usrf;*ef"rESifh rnDonfrSm xifSm;vSayonf/
xkdUjyif ur um&aum ewd-[laom ygVdudk OD;Ou| ,lqonfhtwdkif; o'genf;usus?
teufay;&onfSdaomf ur um&aum=uHudk ywwfaom um&u kyfwHk;kyfcJonf? ewd=rSd [l
jzpfayonf?

xkdUaMumifh

OD;Ou|vkyfyHkonf

o'genf;

teufenf;wdkUjzifh

ususee

ppfaq;vdkufonfhtcgwGif tESpfom&Smr&? yd@waumuf r&aomoll;\ pum;uJhodkU jzpfaMumif;


awGU&ayonf/

kyfvnf;emrf? emrfvnf; kyf[kqdk&m pdppfoHk;oyfcsuf


29/
jzpfay:vmaom

]]kyfonf tajccHjzpf a0'em onm ocFg& 0dnmPfwdkUonf kyfudk wnf&mrSD&mxm;


tusdK;w&m;(0g)tcdk;owd(0g)kyf\

t[kefrQom

jzpfayonf}}[laom

31-bHk0g'

Ak'vufrcHpmtkyf a&;om;ol OD;udkudkav;\ tqdkonfvnf;aumif;?


]]tvkyfvkyf qdkwm wu,fSdwJh kyfudk aumif;atmif tvkyfvkyfMu&rSm? pdwfudk
aumif;atmif vkyfvdkU r&bl;}}
[laom OD;Ou|\ tqdkonfvnf;aumif;?
]]tqifhqifh

tuJcwf

avhvmaomtcg

blwkyfwdkUwGif

kyf[kvnf;aumif;?

emrf[kvnf;aumif; ponfjzifh jzpfaeaomaMumifh tm;vHk; kyfobm0 tajccHcsnf; jzpfaeonfudk


awGU&ayonf}}
[laom Ak'0dyem yxrwGJ? ESm-84? 85 a&;om;xm;aom ocifjrwfqdkif\ tqdkonfvnf;aumif;?
,if;pmtkyf ESm-130 xyfrHazmfjyaom]]kyfESifhemrf 2-ckrSm wpfckESifhwpfck ruGJay? kyfvnf; emrf? emrfonfyif kyftjzpf
'GefwGJum tpOf twl jzpfysufaeonfudk awGUjrifrSom csufcsif; jzpfonfudk jzpfrSef odonf}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

378

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[laom ocifjrwfqdkif\ 'kwd,tqdkonfvnf;aumif; kyf0g'udktajccH Ak'"rudk ujyufuacsmf


a&;om;ajyma[mjcif;rQom jzpfonf? teufoabmrsdK;udk rnfonfhtcgrS Ak'jrwfpGm ra[may? Ak'0g'
twGif;odkU xdkolwdkU\ kyf0g' oGwfoGif;vmjcif;om jzpfonf? wpfenf;qdkaomf Ak'0g' rsufESmzHk;wyf
kyf0g'udk jzefUjzL;aejcif;jzifh Ak'omoemudkysufpD;atmif tm;xkwfaejcif;om jzpfonf/
30/

20-&mpkacwf topftqef;vkyf aSUwef;wif ajymqdka&;om;aeaom OD;Ou|\

tqdkudk Ak'jrwfpGmbk&m; ryGifhray:rD ESpfaygif;rsm;pGmuyif ay:xGef;aeaom jAm[PvlrsdK; usm&fAmu


paom q&mBuD;wdkU\ kyf0g'ESifh wpfxyfwnf; wlnDaeyHkudk atmufygtwdkif; awGUSd&onf/

usm&fAmu kyfMurf;0g'

u-

ajr a& av rD; "mwfBuD;av;yg;onf trSefoabmawG jzpfonf/

c-

"mwfBuD;av;yg;wdkU\

tpktaygif;udk

udk,fcEm?

tmkHpdwf?

tmkH

[l

ac:a0:orkwfMuonf/

*-

,if; "mwfBuD;av;yg;rS pdwf[laom todoabm ay:vmonf/

C-

waq;ponfrS rl;,pfapwwfaom owd ay:vmouJhodk ,if; "mwfBuD;av;yg;rS


0dnmOfay:vmonf? "mwfBuD; av;yg;wdkUuomvQif pOf;pm;awG;awmukef\/

i-

pdwf 0dnmOfjzifh txl;ytyfaom kyfMurf;BuD;yif tw(0g)ow0gjzpfonf/

p-

a&yGufonf a&\ tay: kwfcsnf;jrif kwfcsnf;aysmufoGm;ouJhodkU ZD0onfvnf;


kwfcsnf;jrif kwfcsnf;aysmufoGm;avonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

379

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

q-

edAmef(0g)vGwfajrmufjcif;[lonf aoqHk;uG,fvGefjcif;yifwnf;/

Z-

pD;yGm; OpmESifh umrcsrf;omonfom ow0gwdkU\ vdk&iftusdK;jzpfonf/ (w&m;usifhjcif;


vGwfajrmufjcif; [lonf pifppfteuft"dym,frSday/)

ps-

avmuom;wdkU\ vrf;pOfudkom vdkuf&rnf/ (avmukw&mvrf;aMumif;[l rSd/)

n-

wrvGefb0 Sdaom ow0g[l rSdaomaMumifh wrvGefavmu[lonfvnf; rSday/

#-

rsufpd em; ESm vQm udk,fwdkUjzifh xdawGUcHpm;tyfaom rsufawGU vufawGUonfom


cdkifvHkaom yrmPjzpfonf (rsufawGU vufawGU r[kwfaom t&monf rcdkifvHk? yrmP
rrnf/) (avmum,wokwf ac:

31/

(NAd[wfqywd) a&;aomokwf)

txufygokwfwGif(c) trSwfpum;t& y tm 0g aw "mwf 4-yg;udkyif

cEmudk,f[lvnf;aumif;? p o C Z u ac: yom' 5-yg;? qif; oH eH pm; awGU tmkH 5yg;[lvnf;aumif; ac:onf[kqdkxm;&m kyfonf emrf? emrfonf kyf[k qdkaom vlaovljzpf
q&mwynfhwdkU\ 0g'ESifh wpfxyfwnf;usae\/
32/

OD;Ou|ESifh

ocifjrwfqdkifwdkUonf

avESifh

awaZm

awGUvQif

tm;^touf[l

ay:vm\[k qdkMu\? OD;udkudkav;u emrfonf kyf\tcdk;[k qdk\? (C)trSwfjy txufygokwfvm


t&ufrsdK;aphrS rl;,pfapwwfaom owd ay:vmouJhodkU "mwf4-yg;rS 0dnmOfay:vmonf[laompum;ESifh
wpfom;wnf; usavawmh\/
33/

(n)trSwfjy

pum;t&

wrvGefavmu[lonfvnf;

rSday[laom

wrvGefb0Sdaom

ow0g[l

avmum,wokwftqdkonf

rSdaomaMumifh

pk'dwuwdkU\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ycufESifh

380

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

acgif;tMum;om pOf;pm; tjcm;bmudkrQ rpOf;pm;[laom tqdkESifh ESpfaygif; 3000-cefU jcm;aomfvnf;


rjym;ruGJ wpfom;wnf; jzpfaeonfudk awGUMu&\/
34/

(#)trSwfjy rsufawGUvufawGUom cdkifvHkaom yrmP jzpfonf[laom tqdkESifh

vlaovljzpf

OD;Ou|?

ol\wynfh

ocifjrwfqdkif?

orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;\

vufawGUrsufawGU0g'onf {&m0wDjrpfa&ESifh csif;wGif;jrpfa&uJhodkU wpfom;wnf; a&maESmnDGwf


avawmh\/
35/

xkdUjyif Ak'jrwfpGmray:rD ESpfaygif; 500-avmuf apm ay:xGef;cJhaom trnfrxifSm;ol

a&;onfh qaEm*sOyedoQ'f odkU qdk\/

pm;vdkufaom tpmonf oHk;rsdK;uGJ xGufonf? tMurf;pm;"mwfwpfpkonf usifBuD; jzpfonf?


tvwfpm;

"mwfwpfpkonf

tom;jzpfonf?

tEkqHk;jzpfaom

"mwfwpfpkonfum;

pdwf0dnmOf

jzpfay:vmonf/
(t"sm, 6? u@ 5? tydk'f 1)

aomufvdkufaom a&onf 3-rsdK;uGJ xGufonf? tMurf;pm;"mwfwpfpkonf usifi,f jzpfonf?


tvwfpm; "mwfpkonf aoG; jzpfonf? tEkqHk;jzpfaom "mwfwpfpkonfum; touf jzpfay:vmonf/
(t"sm, 6? u@ 5? tydk'f 2)
36/

xdkrSwyg; kyfESifhemrfudk xyfwl ,lqaom

Vulgar materialism

kyfMurf;0g'\ oabmudk

Sif;jyOD;rnf/
0g'onf q,fhudk;&mpk 0ef;usifwGif *smreDjynf pwif acwfpm;vmaom0g' jzpfonf?
vlApfAsL;ceJ
Molescholt)

(Kari Vogt lud B chner)

qdkol

trnfSd *smreftrsdK;om;ESifh *sufaumharmav;aSmY

'wfcsftrsdK;om;wdkUonf

kyfMurf;0g'Drsm;

jzpfMuonf?

olwdkU

(Jacou

tqdkum;

wHawG;tusdwfrsm;rS wHawG;,dkxGufovdk tonf;rS onf;ajc,dkxGufovdk OD;aESmufrS pdwfac:aom


kyfwpfrsdK; pdrfhxGufaeonf[k qdkMu\? pdwftpOfonf OD;aESmufwGif xif[yfaom kyf\ t&dyftoGif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

381

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfaomfvnf; jrifaumif;aom t&dyf r[kwf? xdawGU&aumif;aom t&dyftoGifr[kwf? "mwfyHkdkuf,l


r&aumif;ay/

Brain is instrument of thinking or organ of thought, but it is mind or thinking itself.

]]OD;aESmufonf

awG;ac:pOf;pm;&ef

vufeufud&d,m?

wpfenf;-

pOf;pm;awG;awmonfh

t*Fg&yfjzpfonf? odkUaomf ,if;OD;aESmufonfyif pdwf(0g)tawG;tac: jzpfonf}}[l qdkavonf/


(jrefrmvkyfom;aeUpOf? 15-3-68? armifcspfvIdif)
37/

txufyg pdppfcsufrsm;t& kyfvnf; emrf? emrfvnf; kyf twlwlyif jzpfonf[laom

OD;udkudkav;? OD;Ou|? ocifjrwfqdkifwdkUESifh orm'd|dokawoDqdkolwdkU\ 0g'onf avmum,wokwf


NAd[wfqywdq&m

a&;om;xm;aom

Ak'ryGifhay:rDu

ay:cJhaom

aS;a[mif;jAm[PvlrsdK;

usm&fAmu0g'ESifh wpfxyfwnf; wlnDaeonfudk awGU&\? xkdUjyifaS;a[mif;qaEm*s OyedoQm'fusrf;


tqdkESifhvnf;aumif;?

vl'fApfAsL;ceJESifh

*sufaumharmav;aSmhwdkU\

kyfMurf;0g'ESifhvnf;aumif;

cRwfpGyfwlaeonfudk awGUMu&ayonf/
38/
aS;a[mif;

odkUjzpf

,aeU

kyfMurf;0g'udk

awmifwGif;BuD;

OD;Ou|wdkU

jyefvnfqef;opfxm;jcif;rQom

a&;om;ajyma[maeaom
jzpfaMumif;

0g'onf

v,fjyifqifoGm;ouJhodkU

xifSm;vSayonf? xkdUaMumifh awmifwGif;BuD; OD;Ou|\ 0g'onf kyf0g'? OD;Ou|\onf kyfMurf;0g'D?


OD;udkudkav;\ 0g'onf kyf0g'? OD;udkudkav;onf kyfMurf;0g'DwpfOD;? ocifjrwfqdkif\ 0g'onf kyf0g'?
ocifjrwfqdkifonf kyfMurf;0g'DwpfOD;? orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\ 0g'onf kyf0g'? orm'd|dokawoD
qdkolwdkUonf kyf0g'Drsm;om jzpfaMumif;udk cyfSif;Sif; odSdrSwfom;EdkifMuayonf? Ak'[laom pum;vHk;
orm'd|d[laom pum;vHk;rsm;udk tumtuG,f,lNyD; kyf0g'vufeufjzifh Ak'omoemudk twGif;uae
ysufpD;atmif zsufqD;aeMuaom yk*dKvfrsm;\ Zmwfkyfudk ay:vGifatmif omoemawmfBuD;\ aemifa&;udk
arQmfawG;IiJhNyD; azmfxkwfpdppfvdkuf&ayonf/
39/

OD;Ou|onf kyf0g'DwpfOD;yDyD bk&m;w&m;ygVdrsm;udk teufay;&m kyf0g'bufodkU vkNyD;

teufay;avhonf? tdk a,m*D oif b,fqDoGm;rvJ ESm-87 OD;Ou|u ]]emrH? emrfonf/ lyH? kyfudk/
y#dp? pGJ/ y0wwd? jzpfay:vm\/ qdkvdk&if;rSm emrfonf kyfu jzpfonf? kyfonf tm[m&u
jzpfonf}}[k qdkxm;&m ,if;tqdk b,fu&ovJar;vQif txufyg OyedoQm'fudk trSDyaom kyf0g'u
&onf[k ajz&ayrnf? trSefrSm OD;Ou| udk;um;aom ygVdonf apm'uq&mawmfrsm; wifjyonfhtwdkif;
0dok'dr*f 'k-ESm-230 vm t|uxmq&mSif\ ygVdjzpfonf? t|uxmpum;udk wpfydkif;wpfp
tzsm;qGwf,lNyD; OD;Ou| qdkxm;jcif;jzpfonf/ OD;Ou|onf t|uxmudk y,fcsifaomtcg y,f
,lcsifaomtcg ,ljyef\? trSefpifppf rlrSdol[k qdk&ef Sd\/
t|uxmpum; tjynfhtpHkrSm odkUjzpfonf-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

382

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]],xm p '@mbd[#H ab& edm, oa' y0wrmae tnmab&D? tanm oa'g?

ab&do'g tordm? ab&Doa'e oknm? oa'g ab&d,m okanm? {0ar0H 0wK'Gg&m&r


ocFgwH lyH edm, emar y0wrmae tnH lyH? tnH emrH? emrlyg tordm? emrH laye
oknH? lyH emare oknH? tyd p acg ab& y#dp oa'g0d, lyH y#dp emrH y0wwd/}}
(tbd"rorkp,? 28)

jrefrmtusOf;
wkwfjzifh pnfudk acgufvdkufaomf pnfudk rSD toHjzpfay:vm\? odkUjzpfay:vm&mrS pnfu
wjcm;? toHu wjcm;? pnfESifhtoHwdkU obm0csif; ra&m,SufouJhodkU pnfonf toHrS uif; toHonf
pnfrS uif;ouJhodkU xdkenf;twl 0wK-'Gg&-tmkHkyfudk rSD emrfjzpfay:vm&m kyfu wjcm; emrfu
wjcm;? kyfESifhemrf obm0csif; ra&m,SufMu? emrfonf kyfrS uif; kyfonf emrfrS uif;onf? pifppfum;
pnfudk pGJtoHjzpfouJhodkU kyfudk pGJ emrfjzpfay:vmonf [lvdk/

t"dym,fSif;vif;csuf
40/

Ak'jrwfpGmonf y|mef;ygVdawmf y#dp0 g&udk o[Zmw0g&ESifhvJvS,f a[mawmfrl&m

pGJ jzpf\[lonfudk twltuG jzpf\[lonfESifh vJvS,f Munfhawmfrlapvdk\? kyfudk pGJ emrf jzpfonf?
kyfESifhtwlwuG

emrf

jzpfonf?

twlwuG[k

qdkvdkufjcif;jzifh

o[um&Du&Pac:aom

wGJzuftaMumif;awGvnf; Sdao;onf[k Ak'jrwfpGm Tefawmfrlonf? ,if; wGJzuftaMumif;awGum;


pnfudk

acgufrnfyaomtcg

acgufaMumif;jzpfaom

wkwf

wkwfudk

udkifaom

vuf

wD;cwftHh[ljzpfaom pdwf wD;cwfol\ vHkUvya,m* paomtaMumif;rsm; jzpfonf? ,if;udk &nfG,f


q&mto*Fa&;aom tbd"rorkpusrf;vnf; odkUqdkonf/

]]taMumif;wdkU\ nDGwfjcif;onf wGJzuftaMumif; rnf\/ 0dnmOfjzpfzdkU&ef a`Eonf


rysufpD;Sd&m\?

tmkHonfvnf;

xifjcif;odkU

a&muf&m\?

xdktm;avsmfaom

ESvHk;oGif;jcif;onf

aS;Iwnf&m\}} ponfjzifh rdefUqdkxm;avonf/


41/

pnfudk wD;cwf jzpfay:vmaom toHudkMum;&mum; ]]aomw y#dp oa' p OyZwd

aomw0dnmPH wdPH o*Fwd zam}} (oH? 1? 301) paom ed'ge0*foH,kwf 'kuokwf ygVdawmfESifh
EdIif;,SOf&m\? ygVdawmfvnf; y#dp\ teuft"dym,fudk odkU aumuf,l&rnf[k t|omvdeD
t|uxmq&m rdefUrSmawmfrl\? ]]toHbdEwm aomw tmygx*wwm o'geH tmumooEddwH
reodum&a[wkuH pwl[d ypa,wd OyZwd aomw0dnmPH o' or,kaw[d}} (tbd? |? 1? 321)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

383

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(t|omvdeD t|uxm) aomwyom'ESifh o'gkHudk tpGJy aomw0dnmPf jzpf\ [l&m


aomwyom'vnf;

rysufpD;ygrS

o'gkHvnf;

xifjcif;odkU

a&mufygrS

[if;vif;jyifvnf;SdygrS

ESvHk;oGif;jcif;vnf; SdygrS ,if;odkU taMumif;av;csuf nDrSomvQif aomw0dnmPf Mum;odpdwf jzpfonf?


jzpfaomf wpfckckcsif; jzpfonfr[kwf/ or,kwfw&m;wdkUESifh twlwuG jzpfonf? odkU aumuf,l&rnf[k
jyTefawmfrl\/
42/

odkUqdkaomf OD;Ou| tvdkSdaom kyfrS emrfjzpfonf[laomteufonf tuGufrvnf

ysufjy,favawmh\? rSef\-pnfudk toHjzpfatmif wD;&m wD;cwfol\ wD;rnf[laom pdwf wD;qJcP


jzpfaom reodum& emrfw&m;rsm; rygbJ todkUvQif toHjzpfay:vmrnfenf;/ xkdUaMumifh OD;Ou|ESifh
wynfhtodkif;t0dkif;wdkU\ kyf0g'tjrifjzifh vkyforQonf y&rw tbd"rmoabmw&m;ESifh rnDGwf&um;
t"r0g'omjzpfonf[k trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

jAm[Pur0g'ESifh Ak'ur0g' jcm;em;csuf


43/

pk'dwu ocifjrwfqdkifu ]],ckvufSd bmomqdkonfrSmum; Ak'a[m jAm[Pa[m

a0'a[m ta[moHk;rsdK; pkaygif;um tm;vHk; yd#uwfwGif yg0ifaeaom tqdktrdefUrsm; jzpfygonf?


oHo&mvnfapwwfaom w&m;rsm;jzifh IyfaxG;aeygonf bk&m;? xkdUaMumifh bmom[laom t,ludk
vufrcHyg}}[l acsyajzSif;xm;onf? jAm[Pa[m a0'a[m[k pum;2-vHk; xyf qdkojzifh
ocifjrwfqdkifonf jAm[PwdkY\

(Vedic

System)

a0'usrf;*efvm oabmw&m; tpDtpOfudk

em;rvnfaMumif; xifSm;onf/ ,if; a0'usrf;*ef tpDtpOf[lonfrSm(1) a0'oHk;yHk? wpfenf; av;yHk?


(2) jAm[Pusrf;?
(3) tm&Psuusrf;?
(4) OyedoQm'fusrf; [l tMurf;pm;tm;jzifh av;rsdK;Sdonf/
44/

a0'oHk;yHkqdkonfrSm-
(1) &d*fa0'?
(2) qmrmefa0'?
(3) ,*sK&fa0'-

[l jzpfonf? xdkwGif &d*fa0'om y"metusqHk; jzpfonf? ,if;&d*fa0'wGif rD; ae E aomr 0kP


yl&Sef paom ewfbk&m;rsm;\ wefcdk;tSdeft0gudk azmfjycsD;usL;jcif; qkawmif;jcif;rQom ygSdonf?
qmrmefa0' [lonf xdk&d*fa0'xJrS aumufEkwfaG;xkwf rD;ylaZmf&mtcg Gwfqdk&rnfh *gxm rEefrsm;
aygif;xnfh pDpOfxm;aomusrf; jzpfonf? ,*sK&fa0' [lonfrSm ,ZfylaZmfrIESifh pyfaom tpDtpOf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

384

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,ZfylaZmf&rnfh ,Zfyka&m[dwf\ *kPft*Fg vuPm ponfrsm;udk txl;azmfjyaomusrf; jzpfonf?


aemufwdk;jzpfaom tmx&fAa0'[lonfrSm a&m*ga0'emvuPmrsm; azmfjyjcif; aq;0g;ukojcif;
taqmiftzGJUrsm;

pD&ifjcif;paom

xdkufonfhtavsmuf

twwfynmrsm;

,liifoHk;pGJvsuf

xdka0'oHk;yHk(0g)av;yHkrSm

Ak'0g'xJodkU

Ak'Sifawmfjrwfonf

a0'udk

xyfrHjznfhpGufvsuf

pkpnf;pDpOfxm;aom
tenf;i,frQyif

usrf;rQom

yg0ifvmp&m

tvsOf;oifhwdkif;

txufyg

a0'oHk;yHkrS

jzpfonf?

xkdUaMumifh

rSday?

taMumif;rlum;

tESpfom&rSdaMumif;

tBudrfBudrf

a[mawmfrlcJhaomaMumifhwnf;/
45/

jAm[Pusrf;[lonfrSm jA[mBuD;udk toufoGif; yZmywd (=ow0gwdkU\ocif)

[d&n*A(=aTOBuD;xJ oaEwnfvmaom wefcdk;Sif) &(=tpdk;&ol) 0dem,u(=ow0gwdkU\


tSifocif OD;aqmifaSUoGm;) paom pum;vHk;wdkUjzifh awG;awmMuHq &Edkifaumif;aom *kPfyk'frsm;jzifh
wefqmqifvsuf urmBuD;udk zefqif;oltaejzifh a&;om; pDpOf wDxGifvmMuaom usrf; jzpfonf?
a0'acwfwGif urmavmuudk zefqif;ol[laom wefcdk;Sif ray:ao;? ,ck jAm[Pusrf;udk pD&ifaom
acwfusrS zefqif;ol wefcdk;Sif[laom &edrmeay:vmonf? a0'Eusrf; awGU&aom jA[ef[laom
Supreme

Reality

ac:

y&rwwG

oabmudk

jAm[Pusrf;

ewfbk&m;tjzpf

awGU&onf?

jAm[PacwfwGifvnf; Ak'"rwGif tusHK;0ifEdkifavmufp&m rnfonfhtcsufrQ rygSday? taMumif;rlum;


Ak'Sifawmfjrwfonf wdwm,weokwf (tH? 1? 174)paom okwfwdkU zefqif;Sif0g'udk rdpmt,l[k
IwfcsawmfrlcJhaomaMumifhwnf;/
46/

tm&Psuusrf; [lonfum; OyedoQm'fusrf;rsm; ray:rD awmae rD;ylaZmfaom

&aohwdkU\ tawG;tac:rS jzpfay:vmaom zDavmfaqmfzD oabmw&m;a&;&mrsm; pwifxkwfazmfvmaom


usrf; jzpfonf? yx0D paom xlvobm0 kyfMurf;w&m;rsm; pdwf-re paom odrfarGUaom
obm0w&m;rsm; aMomif;[kac:aom jyP0 oabmw&m;rsm; 3-rsdK; xkwfazmfvmonf? xdkusrf;udk
awmaeaom

&aohwdkU\

vuf&mjzpfaomaMumifh

tm&Psuusrf;[k

ac:onf?

xdkusrf;yg

tawG;tac:rsm; odrfarGUeufeJ cufcJaom todynmrsm; rygvSao;? OyedoQm'fusrf;rsm;\ tajccH


tpysdK;avmufESifh Zmwd0g' ur0g' paom tcsuftvufrQom yg0ifonf? odkUaomf aemufay:
OyedoQm'fusrf;rsm;udk

ponfjzifh

txufyg jAm[Pusrf; tm&Psuusrf;wdkUrS

vrf;pudk ,l csJUxGifyjyifxm;aMumif; awGU&onf? xkdUaMumifh xdktm&Psuusrf;vm oabmw&m;rsm;ESifh


Ak'0g'oabmw&m;rsm;um; xef;vsufcJESifh ikyfoD;uJhodkU rEdIif;,SOfEdkifavmufatmif t&omuGmjcm;
aeayonf? ,if;odkU jzpfaomaMumifh Ak'"r xdkusrf;vm tqdktrdefUrsm; yg0ifvdrfhrnfavm[k
awG;awm,HkrSm;zG,fyif rSdacs/
47/

OyedoQm'fusrf;[lonfum; ,if;

Vedic System

av;rsdK;wGif aemufydkif;tusqHk; jzpf

tawG;tac:rsm;vnf; tawmftxufwef;us eufeJvmayonf? q&mteD;odkU eD;uyfpGm csOf;uyfxdkifae

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

385

tpodkU
,Hk,HkMunfMunf

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


&if;&if;ESD;ESD;

aqG;aEG;oifMum;&mrS

jzpfay:vmaom

aqG;aEG;csufrsm;[laom

t"dym,ftm;jzifh Oyedom'(0g)OyedoQm'f[k ac:onf/


48/

oQHu&musm&,\ tqdktm;jzifh

]]tvHk;pHkaom tusdK;rJhudk ywwfaom oHo&mudk zsufqD;wwf oHo&m\ taMumif;jzpfaom


t0dZmudk avsmh&Japwwf jA[mhxHodkU a&mufapwwfaomaMumifh Oyedom' rnfowwf}}? ,if;
OyedoQm'fusrf;rsm;udk

,ckacwfynmSifrsm;

todtrSwfycsuft&

usrf;aygif;

150-cefUSdonf[k

od&onf? ,if;wdkUwGif tcsuftvufwifjyyHk Sif;vif;jcif; aS;usjcif;[laom Iaxmifhjzifh q,fhESpfusrf;


q,fhoHk;usrf;cefUom ynmSifrsm;\ av;pm;jcif;udk cH&onf? tESpfom&tm;jzifh obm0wynm
'e[lorQwdkU\ a&aomufjrpfozG,f txnfudk,ftaetm;jzifh wnfSd twGif;pdwfESifh ywfoufaom
awG;ac:rIordkif;wGif tdEd,om;wdkU\ vGefpGm ta&;ay;jcif; urmYynmSdrsm; avhvmrSwfom;jcif;
todtrSwfyjcif;udk cHEdkifavmufatmif tawmftoifh tqifhtwef; jrifhrm;vmayonf? odkU&mwGif
Ak'"rESifh EdIif;pmvQif awmifydkUi,fESifh [dr0Emyrm tuGmBuD;uGm aeonf? Ak'"rusrf;*efrsm;xJodkU
yg0ifaeonf[k t&rf;rJhpGyfpGJMuaom taemufEdkifiH ordkif;ynmSifwdkUESifhwuG ,if;wdkU\aemufvdkuf
OD;Ou| q&mwynfhwdkUonf rnfonfhtcsufonf jAm[P0g' rnfonfhtcsufonf Ak'0g'[l
cGJa0ydkif;jcm;wwfaom

todPfenf;Muojzifh

rdrdwdkU

PfrrSDaom

tcsuf

r,HkMunfEdkifaom

tcsufwdkUudk jAm[P0g'[k vufdI;xdk;um yd#uwfawmfrS zwfy,fvdkMu\? Oyrm-uruwmESifh


ykaAuwa[wk'd|dwdkUudk okyfruGJjcif; tewudktajccHaom Ak'\ ur0g'ESifh twudktajccHaom
jAm[PwdkU\ ur0g'vHk;axG;a&m,Sufvsufaejcif; ewfjynf i&Jjynf toHcsif; trnfcsif;wlkHrQjzifh
teufoabm tESpfom& rnfodkU uGJjym;onfudk EdIufeJjcif;rSdbJ 2-ckvHk;udk wef;wlnDwlxm;um
Ak'"rxJrS tawmfrsm;rsm;udk bk&m;a[m r[kwf[k qdkaeMuayonf? xkdUaMumifh apm'emwifvTm 21csufwdkUwGif tusHK;0if ygvmorQaom xdktqdkrsm;udk 0dep,q&mawmfrsm;u qdkif&mqdkif&m ajzSif;vsuf
qHk;jzwfcsuf csay;awmfrlMuonf/
49/

a0'usrf;vm

ur0g'udk

tenf;i,f

aumif;aomuHudk apmifhaSmufwwfaom ol?

a0'aSUydkif;

ewfwdkUudk

aumif;uH-raumif;uHudk

urmavmuBuD;\ vkyfief;udp[lorQ\ wnf&m?

jrifwwfol?

jyif;xefaom tusifhudk aqmifcJhol ponfjzifh ewfwdkUudk

trSefw&m;\ vJavsmif;&m?
csD;usK;cJhNyD; aemufydkif;

xkwfjyOD;tHh?

ESifh

(aumif;rI raumif;rI) wdkUudk cGJjcm; pOf;pm;vmcJhMuonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

386

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,ckb0rwdkifrD aS;umv aumif;rI raumif;rIudk ycJhjcif; ,if;aMumifh ,ckb0 tajctaetrsdK;rsdK;


jzpfay:vm&jcif; aovGefNyD;aemuf a&muf&mb0opf uH\tusdK; zvudk cHpm;&jcif; ow0gwdkUudk
uHuom

ewfjynf

zefwD;jcif;?

a&mufaMumif;vrf;?

bdk;bGm;ESifh

twlwuGoGm;a&mufaexdkifa&;vrf;aMumif; ponfrsm;udk zefwD;jcif; ,ZfylaZmfrItrsdK;rsdK; tpDtrH


aumif;rIudk ud;yrf; tm;xkwfjcif; urmavmuBuD; SdSdorQ t&mrsm;udk

trsdK;rsdK;jzifh

ow0gwdkUuHu pDrHjcif; ow0gwdkU cH&pH&orQonf aS;uHaMumifhom jzpf&jcif;[laom tcsufrsm;onf


[dkrSm onfrSm usJjyefUaeaom a0'du ur0g' tqdktrdefUrsm; jzpfMuonf/
50/

oabmw&m;rsm;udk pOf;pm;aomf uruwmESifh ykaAuwa[wk'd|dESpfrsdK;vHk;yif

a0'duur yg0ifaeonfudk awGU&rnf? aumif;uHaMumifh aumif;usdK;&jcif; raumif;uHaMumifh


raumif;usdK;&jcif;onf a0'ESifh Ak'0g'wlnDaom tajccH jzpf\? odkUaomf a0'onf aumif;rItpDtrHudk
,ZfylaZmfrI OD;pm;ay; qdkonf? ,if;udk
y"mey

jzLpifMunfvifaom

ac:onf Ak'0g'onf pdwfjzLpifrI pdwfnpfl;rIudk

pdwfjzifh

yvkyfjcif;

ajymqdkjcif;

MuHpnfawG;awmjcif;wdkUudk

ukodkvfuH[kac: avmb a'gowdkUjzifh npfEGrf;aom pdwfjzifh yvkyfjcif; ajymqdkjcif; MuHpnf


awG;awmjcif;wdkUudk tukodkvfuH[k qdkonf? a0'duur0g'tvdk ow0gESifh avmuudk wefcdk;Sif
zefqif;SifwdkUu

ow0gwdkUuHtavsmuf

zefwD;onf[k

qdkonf?

Ak'0g'u

A[d'avmuBuD;udk

ow0gwdkU\ uHESifhwuG Owked,mr ADZed,mr "red,mrtaMumif;wdkUu zefwD;onf[k Tefjyonf?


a0'duur0g't& ow0gwdkU cHpH&orQ aS;uHaMumifhom jzpfonf[k ,lonf? (ykaAuwa[wk'd|dyif
jzpf\) Ak'0g'uHt& ow0gwdkUudk aS;uHuvnf;aumif;? aS;uHcsnf;om r[kwfrl ,ck ypu
rdrdvkyfaqmifrI

ypKyefuHuvnf;aumif;?

ured,mr

pdwed,mr

"red,mrwdkUuvnf;aumif;

zefwD;onf[k ,lonf/
,if;odkU
uGJjym;onfhtcsufu

a0'duur0g'ESifh
b,foif;[l

Ak'\ur0g'wdkU
uGJuGJjym;jym;

wlnDMuonfhtcsufu

em;vnfrI

rSdMuaomaMumifh

b,f[m
OD;Ou|ESifh

vufusefwynfhausmfwdkUu [dELjAm[P0g'awG yd#uwfpmayxJ 0ifaeonf[k vSefUum yd#uwfawmfudk


tcgrsm;pGm y,frSm;cJhMuavonf? Ak'Sifawmfjrwfonf rD;vkyfauR;aom qHuspf&aoh ur0g'D y&AdkZfwdkUudk
&[ef;ycGifh ay;awmfrlcJhonfrSm taMumif;tusdK;udk y,faom

Annihilationist

ac:aom ta[wku

tud&d, ewdu0g'Drsm; r[kwfaomaMumifh jzpfavonf? tcsKyfrSm Ak'onf ykaAuwa[wk'd|dudk


y,fawmfrl ,ZfylaZmfrI rygaom ur0g'udk vufcHawmfrlonf? a0'duur0g' zefqif;rI ygonf?
,ZfylaZmfrIudk OD;pm;ay;onf? ykaAuwa[wk'd|d ygonf? odkUaom jcm;em;csufudk ocifjrwfqdkifwdkU
rodEdkifSmMuay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

387

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ewfESifh i&Jqdkif&m [dEL0g'ESifh Ak'0g'
EdIif;,SOfavhvmoHk;oyfcsuf

51/

AdoQEkyk&mPftvdk twv? 0dwv? edwv? *bwdrm? r[mwv(e*g;rif;BuD;rsm;

ae&mbHk) okwv? ygwmv[l atmufbHk 7-bHk Sdonf? wpfzef y'fryl&mPftvdk-


1/ twv (r[mrm, ewfrif;BuD;\ aus;uRefrsm;ae&m)
2/ 0dwv ([mwauaT& ac:aom od0\ yHko@mefu tkyfcsKyfaomae&m)
3/ okwv (Avdewf tkyfcsKyfaomae&m)
4/ wvmwv (rm,ewfrif;BuD; tkyfcsKyfaomae&m)
5/ r[mwv (e*g;rif;BuD;rsm; ae&mbHk)
6/ &omwv (a'pESifh 'ge0wdkY ae&mbHk)
7/ ygwmv (0gokuDe*g;rif; tkyfcsKyf&mbHk)
[l atmufbHk ckESpfbHk Sdonf/
52/

Sd0 yk&mPftvdkum; ygwmv wv twv wmv 0d"dygwmv S&fu&mblrd

0dZvbHk[l trnftrsdK; uGJonfhtjyif ocsFmrSmvnf; 8-bHk jzpfaeonf? rQum; yk&mPfusrf;tvdk


atmufbHkac: 'k*wdbHkrsm;jzpfonf/

txufbHk ckESpfbHk
1/ blavmu (t0Dpdi&JrS jrif;rdk&fawmifxdyftxd ajravmu)
2/ bl0 (jrif;rdk&fawmifxdyfrS "l0HMu,ftxd ae&m)

( The world of intermediate space )

3/ qG&favmu 5-bHk
(1) ra[E&bHk
(2) r[&f; (jA[mBuD;\ om;orD;rsm;ae&m)
(3) Zeavmu (qewf? qmeE? qewfukrm&wdkU ae&m)
(4) wy&favmu (a0&m*Dewfrsm;\ ae&m)
(5) qwsavmu (0g) jA[avmu (jA[mBuD;\ ae&m)
bHka&mufvQif b0ukefNyD[k qdkvdkonf/
a0'EESifh ocsFm0g'tvdk avmu 8-rsdK; (0g) bHk 8-bHk? (txufatmufa&mvsuf)(1) jA[avmu (txufwef; ewfwdkU\ ae&mbHk)
(2) ydw&davmu (bdk;bGm;rsm;? &aohrsm;? yZmywdrsm;ae&m)
(3) aomravmu (vESifh tjcm;*d[frsm;ae&m)
(4) a`Eavmu (atmufwef; ewfwdkUae&m)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

388

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(5) *EAavmu (av[mjyifSd 0dnmOfwdkUae&m)

( Place of Heavenly Spirits )

(6) &uoavmu (&udKofwdkU ae&m)


(7) ,uavmu (bDvl;wdkU ae&m)
(8) ydompavmu (wap rifpmwdkU ae&m)
53/

c&pfESpfray:rD ESpf 150-cefY (Ak'yGifhawmfrlNyD;aemuf ESpfaygif;500-cefU) u ay:xGef;aom

ywvdrked a&;onf[k qdkaom a,m*okw t0Dpdi&JBuD;\ txufbufwGif ygwmvi&J ckESpfbHk


azmfjyxm;onf/ t0Dpd i&JrS txuf i&JajcmufbHkum;-
(1) r[mumv i&J (wpfcJeuf rmausmaom kyf0wKrsm; 0dkif;&Hvsuf Sdonf)
(2) tr&Do i&J (a&xkBuD; 0dkif;&Hvsuf Sdonf)
(3) a&muf&0 (a&mk0 r[kwf) (rD;jzifh 0dkif;&Hvsuf Sdonf)
(4) r[m a&muf&0 (a&xkBuD; 0dkif;&Hvsuf &Sdonf)
(5) umvokw (avt,OfavvdIif;rsm; 0dkif;&Hvsuf &Sdonf)
(6) oEwmrd&S& (tarSmifxkBuD; 0dkif;&Hvsuf Sdonf)
t0Dpd i&JBuD;atmuf ygwmv i&JckESpfbHk [lonfum;(1) r[mwv
(2) &omwv
(3) twv
(4) okwv
(5) 0dwv
(6) wvmwv
(7) ygwmv [l jzpfonf/
54/

rEkoH[dwmac: rEkowd tcef; 11? *gxm 24-rS 28-txd i&Jaygif; 21-ck awGU&onf?

,if;wdkUum; wmNrdoQ tEwmNrdoQ r[ma&muf&0 a&muf&0 e&u umvqlw& r[me&u


qef*sD0e r[m0Dusd wye qrfjywmye qH,mwe pumvdku uk'frv ykwdNrdwdu avm[oQHuk
&d*sDoQ yEme qmvfrvd tqdyMw0e vdk['g&u [l jzpfonf/
55/

0doQPkyl&mPf

tcef;

2^214-rS

ta&twGufocsFmESifh

trnfemruGJjym;aom

i&Jrsm;vnf; Sdao;onf? yl&mPfusrf;wdkU\ jzpfay:&mumvoufwrf;udk ynmSifrsm;u c&pfESpfray:rD


ESpfaygif; 600-rS c&pfay:NyD;aemuf ESpf 400-twGif; tESpfwpfaxmifcefUwGif acwftoD;oD;[k
cefUrSef;Muonf? ,if; yk&mPfusrf;wdkUwGifom trsm;tm;jzifh i&JbHkESifh txufbHkrsm; awGU&onf/
56/

Ak'bk&m;Sifonf

(bDpD

6-&mpk)

yGifhawmfrlcJhonf?

xkdUaMumifh

i&JbHktrsdK;rsdK;

ewfbHktrsdK;rsdK;udk azmfjyxm;aom yk&mPfusrf;rsm;onf Ak'acwfaemufydkif;rS ay:vmMuaom usrf;rsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

389

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpf ,lp&mSdvQif Ak'usrf;rsm;rS ,l qdkMurnfom jzpfayonf? atmufbHkrsm;[k qdk&m tawmftwef


wlnDrI

awGU&aomfvnf;

txufewfbHk

jA[mbHkrsm;taMumif;um;

trnfa&mta&twGufyg

wpfpdwfwpfa'orQ wlnDonfudk rawGU&acs? Ak'pmayrsm;um; ewfjynfajcmufxyf jA[mESpfq,f


twdtus oufwrf;ESifhwuG azmfjyxm;onfudk awGU&\? xdkewfjynf jA[mjynfodkUa&mufaMumif;
usifh0wf usifhpOfrsm;vnf; vQdKU0SufzHk;uG,fjcif; rSdbJ twdtus azmfjyxm;onf? xdk txufwef; vlUjynf
ewfjynf

jA[mhjynfwdkUudk

roGm;a&mufvdkawmhbJ

vGwf&mvGwfaMumif; 0dyemvrf;pOf twdtus

,ckb0yif

31-bHkrS

vGwfvdkygvQifvnf;

tjynfht0 Sdayonf? rnfolrqdk vufawGU

usifhoHk;Munfhygu {[dydu*kPfESifh nDGwfpGm tprf;toyfcHEdkifaom usifhpOfrsm;jzpfaMumif; awGU&rnf/


57/

jrefrmjynf

w&m;Xmewpfck

0dyemtvkyfudk

pGrf;pGrf;wrH

tm;xkwfoGm;aom

taemufEdkifiHom; a,m*DwpfOD;u olUudk,fawGUudkazmfxkwfoGm;zl;\? {[dydu*kPfudk ,HkMunfpGm


a'gufwm t,fvDZbufawaemhwif*efu odkU a&;om; azmfjyxm;onfudk awGU&onf/

It is a challenging experience for a Westerner to undergo a course in meditation at the International


Center. He not only may explore new realms of consciousness, but he can scarcely avoid the atempt to re-phrase
his experiences. Where possibe, in terms of his traditional religious beliefs. Furthermore, certain incidents,
certain expressions in both the Old and New Testaments spring to life, so to say, and take on new and vivid
meaning. For instance, the Biblical verse "If the eye be single the whole body will be full of light" may be
expertiences subjectively as almost literl truth by one who in practising Samadhi is able to approach onepointedness in his concentration. Indeed, many biblical phrases that to a Westerner may have seemed vague or
merely allegorical take on specific meaning thus recalling the fact that Judio-Christianity is a faith of eastern
rather than Western origion.
International Buddhist New Forum November
1961.Vol.1.No.11.

]]taemufEdkifiHom;wpfa,muftzdkU tjynfjynfqdkif&m ur|mef;Xme orm"davhusifhcef;


,ljcif;onf pdrfac:aom avhusifhrIwpf&yfjzpfonf? ol\ raem0dnmOf[laom pdwf"mwf\ tcef;opfudk
odEdkifkHrQru rddk;zvm bmoma&;,HkMunfcsuftaetm;jzifh awGUaeusjzpfaom ol\ tawGUtuHrsm;udk
topfjyifqif&ef rud;pm;bJ aeEdkifawmhrnfr[kwfay? onfomru "ropf "ra[mif; ormusrf;pm
vmSdaom

tjzpftysuf

tawGUtuHrsm;onf

yHko@meftopf

t"dym,ftopfaqmifvdrfhrnf[k

qdkvdkufyg&apawmh? Oyrmtm;jzifh-oif\ rsufvHk;onf oif\ cEmudk,ftwGif;0,f wpfoefwnf;


pl;pdkuf aecJhvQif oif\ wpfudk,fvHk;onf tvif;a&mifjzifh jynfhESuf aevdrfhrnf}}[l vmaom
"rusrf;pmtqdkudk ol\ orm"dvkyfief; {u*wmusatmif vufawGUusifhoHk;aom xdkoltzdkU
twdtus

teufrSef

taemufEdkifiHom;wpfa,muftzdkU

t"dym,frSeftm;jzifh
arS;rSdef

twGif;usus

ae[efSdaom

(0g)

awGUuHcHpm;&ygvdrfhrnf?
ya[Vdqef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ae[efSdaom

390

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ormusrf;pmtqdktrdefU

tajrmuftrsm;onfum;

c&pf,mefbmomw&m;onf

taemufEdkifiHrS

r[kwf?

t"dym,ftopf
taSUEdkifiHrS

aqmifygvdrfhrnf?

tpycJhonf[laom

tcsufudk

owd&apygvdrfhrnf/
58/

]]rQavmuf

aumif;uifwpfckvHk;

av,mOfysHtzHkzHk

jynfhrwwf

*d[fwktaxGaxGESifh

oGm;vmvIyf&Sm;aeonfh

i&Jjynf[lvnf;aumif;

rawGU&yg}}[k

tjrifuav;jzifhqdkjcif;om

jzpfonf?

kyf0g'Drsm;\

ork'&mudk

,kefoli,f

acwfwGif

tmumo,mOfrsm;jzifh
ewfjynf[lvnf;aumif;?

qdkjcif;onfum;
axmufrrDouJhodkU

rsufarG;wpfqHk;
us,fjyefUaom

avmu"mwftwGif; olwdkU rsufvHk;jriftm; ao;aeyHkudk zGifh[0efcHcsufom jzpfonf? odkU&mwGif


urmajrBuD;twGif; i&JjynfSdEdkifaMumif;udkrl odyHynmu axmufcHouJhodkU SdaeacsNyD/
59/

urmajronf tcsif;tm;jzifh tDauGwmwGif 7917-rdkif? ywfvnftem; 34902-rdkif?

xktm;jzifh oef; 260-ukArdkif Sdonf? twGif;wGif t&nfaysmf vIyfSm;aeaom oH eDum,f udkazmhowKrsm;


Sdonf? twGif;ydkif;A[dkcsufrwGif tylSdefonf ay 60 qif;wdkif; qif;wdkif; 1-'D*&D zm&if[dkuf ylEIef;ESifh
wGufcsufygu 35000-'D*&D Sdrnfjzpf&m aexuf 35-qrQ ydk ylrnf? xdkodkU t&nfaysmf ylavmifaeaom
owKaygif;pHkudk 3-rdkifrQ xkxnfSdaom ausmufom;jyifBuD;jzifh ywfvnf tkyfqdkif;xm;onf? xdktay:urS
ausmufom;wpfvTm xyfaeonf? xdkausmufom;vTmonf urmYwdkufBuD;rsm;atmufwGif rdkifaygif; 40cefUrQ xlaom xkx,fjzifh wnfSdonf/ um; ,aeU odyHq&mwdkU\ ,lqcsuf jzpf\/
60/

(Where

there

is

liquid

There

is

life)

t&nf"mwfSdaumif;aomae&m

toufSdaumif;onf[laom odyHed,mrtwdkif; tvGefyl t&nfaysmfaeaom txuftqdkyg owK&nfSd&m


a'oonf i&Jr[kwf[k rnfol qdkEdkiftHhenf;? um; i&JSdEdkifyHk odyHynmu axmufcHaomoufaownf;?
(ewfjynf-jA[mhjynf taMumif;udk apm'em trSwf-15 0dedp, pdppfMuukeftHh/)

ocifjrwfqdkif\ bmomt,lESifh ywfouf


ajzSif;acsycsufudk pdppfoHk;oyfcsuf
61/

ocifjrwfqdkifu rlvyPmo r[moma&myrokwf (r? jref?1? 259) ]]&[ef;wdkU . . .

omoemawmfBuD;onf vmbfoyum tausmftapm SdrItwGufr[kwf? oDv[laom tusdK;SdrItwGuf


r[kwf?

omoemawmfonf

'kurS

vGwfajrmufrI

twGufomvQif

jzpfonf?

onfvQif

tESpftom;wnf;? onfyif tqHk;yef;wdkifwnf;}}[k a[mxm;aMumif; udk;um; wynfhawmfrsm;onf


oHo&mwpfcGif vnfapwwfaom bmomudky,f oHo&mrS vGwfajrmuf&mjzpfaom omoemudk
vufcHygonf bk&m;? bmomudk t,loabmjzifhom wynfhawmfwdkU owfrSwfygonf bk&m;[kavQmuf\?
t,ludk Ak'bk&m;Sifudk,fawmfwdkif y,fcJhaMumif; atmufygokwfrsm;t& aumufEkwfwifjyygonf bk&m;
[k qdk rZdryPmoygVdawmf t*d0pokwf (r? jref?2? 163)wGif ]]igonf t,l[laom pum;udk y,fNyD;NyD?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

391

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

cEmig;yg;\ csKyfjcif; csKyfaMumif;udk odNyD;NyD ig[l xifrSwfpGJvrf;jcif;rSd? w&m;tm;vHk;udk vGwfNyD;NyD}}[k


a[mxm;awmfrl\[k qdkonf/
62/

ocifjrwfqdkif azmfjyaom txufygokwfudk pdppfaomtcg ygVdawmf ]]'H acg t[H

0p tm'De0H orrmaem {0HH rmed oAaom 'd|d*wmed tEky*awm}} (r? 2? 153) [l vmSdonfudk
awGU&onf/ ygVdawmf jrefrmjyef ]]0p-igonf tjypfudk aumif;pGm jrifEdkifonfjzpfomvQif
odkUtcgcyfodrf; 'd|dt,lwdkUodkU ruyfa&muf[k rdefUawmfrl\}} (r? jref?2? 162) odkU jyefqdkxm;onf/
63/

wGif ta&;BuD;aom tcsufrSm &DvD*sif;rS vmaom bmom[laompum;vHk;ESifh

'd|d*wyk'frS vmonfh rdpmt,lwdkU\ jcm;em;csufudkrjrifbJ twlxm; ocifjrwfqdkif qdkrdacsonf?


apm'uq&mawmfwdkU wifjyaom bmomrJh [lonfrSm-bmomw&m; [lorQwdkUudk odrf;usHK;ykwfcwf
tjypfqdkNyD; pGefUy,fxm;onfhtwGuf olrsm;onf bmomrJholrsm;jzpfonf[k qdkvdk\? bmom[laom
pum;jzifh rdpmt,ludkqdkvdkonfr[kwfay? oufqdkif&m bk&m;a[mpum;awmf tqHk;trawmfudk bmom[k
qdkvdkjcif;

jzpf\?

odkUjzpf

ocifjrwfqdkif\

ajzMum;csufonf

apm'emESifh

tenf;i,frQ

pyf[yfudkufnDjcif; rdSaom ajzqdkcsuf jzpfonf/


64/

wpfzef rlvyPo oavcokwfwGif ]]t,lrSefu rdrdt,ludkyg wpfzefjyefvnf

pGefUvTwfavmh? um; at;Nidrf;&ef jzpf\}}[k okwfwGif 16-BudrfrQ ygdSygonf bk&m; [k


ocifjrwfqdkifu udk;um; qdkxm;\? ygVdawmf trSefdSonfum; ]]rdrd t,ludk vGefpGm pJGvrf;um jrJjrHpGm
,lvsuf jyefvnf rpGefUvTwfEdkifaom yk*dKvftm; rdrdt,ludk vGefpGm rpJGvrf;bJ jrJjrHpGm r,lbJ
pGefUvTwfEdkifjcif;onf at;Nidrf;&ef jzpf\}} (r? jref?1? 60/) [k ygdS\? oavcokwf\ qdkvdk&if;um;
olUtoufudk owfavhdSaom oltm; ygPmwdygwrS aSmifMuOfjcif;onf at;Nidrf;&ef jzpf\/ y/
rdpmt,ldSaom yk*dKvftm; ormt,l ,ljcif;onf at;Nidrf;&ef jzpf\? rdrdt,ludk jyefvnf
rpGefUvTwfEdkifavmufatmif vGefpGm pJGvrf; jrJjrHpGm ,laomoltm; odkU vGefpGm rpJGvrf;bJ jrJjrHpGm r,lbJ
pGefUvTwfEdkifjcif;onf at;Nidrf;&ef jzpf\? odkU vmdS\? ocifjrwfqdkif qdkouJhodkU t,lrSefu
rdrdt,ludkyg wpfzef jyefvnf pGefUvTwfavmh [laom teuft"dym,frsKd; rvmrdSacs? vnf;
bmomt,l0g'ESifh rdpmt,l ESpfrsKd;onf tenf;i,frQ qufpyf wlnDjcif; rdS? t,l[laom pum;vHk;
wlumrQjzifh rdrdvdk&mqJGNyD; ocifjrwfqdkif udk;um;aejcif;om jzpfonf/
65/

rZsdryPmo? 'DCecokwf 156-wGif ]]t,ltm;vHk;udk ig rESpfouf[k qdkavhdSol

t,ltm;vHk;udk ESpfoufol t,ltcsKdUudk ESpfouftcsKdUudk rESpfoufol [l oHk;rsKd; dS\? txJ


t,ltm;vHk;udk rESpfoufaom olomvQif oHa,mZOfukef&m wPSmukef&m udavom Nidrf;&m eD;pyf&m
eD;pyf\[k a[monf (qdkvdk&if;udk twdkcsKyfazmfjyjcif; jzpfygonf bk&m;? tus,fudk rlvokwfwGif
MunfhIawmfrlyg bk&m;) [k ocifjrwfqdkif qdk\? xdk'DCecokwf ygVdawmfudk MunfhIoHk;oyf&mwGif odkU
awGU&\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

392

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wMw*da0e a, aw orPjAm[Pm {0H 0g'daem {0H 'd|daem oAH ar eurwDwd?

aw or,H 'd|d to&m*g, oEdau tonm0g, oEdau tebdeEem, oEdau


teaZsmome, oEdau tEkyg'gem, oEdauwd/ (r? 2/ 166/)
[kawGU&onf? ygVdawmf jrefrmjyef rl&if; ]]t*da0e. . . xdkoHk;rsKd;aom yk*dKvfwdkUwGif
t,ltm;vHk;udk ig rESpfouf[k odkU qdkavhdSukefaom odkU ,lavhdSukefaom olwdkU\ t,l0g'onf
jyif;pGm rwyfjcif;iSm eD;pyf\? oHa,mZOf rjzpfjcif;iSm eD;pyf\? tvGefrESpfoufjcif;iSm eD;pyf\? rvTrf;rdk;
rzdpD;jcif;iSm eD;pyf\? jyif;pGm rpJGvrf;jcif;iSm eD;pyf\[k rdefUawmfrl\}} (r? jref?2? 176/)? odkU
jyefqdkxm;onfudk awGU&onf? ocifjrwfqdkifonf jrefrmjyefudk tusOf;csKH; qdk&mwGif vdk&if;trSefudk
xdrdatmifrqdkbJ

csefxm;vnf;aumif;?

tydkxnfhpGufvnf;aumif;

qdkxm;onfudk

awGU&\?

bmomt,l0g'ESifh rdpmt,l ESpfrsKd;udk wlnDav[ef a&maESm qdkxm;aomaMumifh bmomrJh apm'emudk


ajzqdk&m ra&mufay/
67/

if;aemuf Oy&dyPmo? omr*grokwf 36-wGif ]]tmeEm. . . tMuif &[ef;onf

aus;Zl;udk acszsufavhdS\? *kPfydifavhdS\? 0efwdkavhdS\? [efaqmifwwf\? vSnfhywfwwf\?


,kwfnHhaom tvdkqdk;dS\? rdrdt,lom rSef\[k pJGjrJpGm ,lavhdS\? xdkt,ludk pGefUEdkifcJ\? xdk&[ef;onf
odumoHk;yg;udk rusifhaom &[ef;wnf;}} xdkUaMumifh wynfhawmfrsm;onf bmomudkvnf; pGefUonf?
t,ludkvnf;

pGefUygonf

bk&m;[k

qdkjyefonf?

okwfudk

udk;&mwGifvnf;

aSUenf;twlyif

bmomt,l0g'ESifh rdpmt,ludk wpfwef;wpfpm;wnf; xm; udk;um;NyD;aemuf bmomudkvnf; pGefUonf?


t,ludkvnf; pGefUonf[k bmomESifh t,lcJGjcm; qdkjyefonf? aSUaemuf tNrD;tarmufrwJhaom tqdkom
jzpfaMumif;xifSm;avonf?

ocifjrwfqdkifonf

bmomESifh

'd|d*w-t,l

(rdpmt,l)

[laom

pum;ESpfvHk;udk xyfwly aom"emwifoGif;&m ol\ vdk&if;rSm bmomqdkwm rdpm'd|d jzpfygw,f?


'gaMumifh bmomudk ypfy,fygw,f [k qdkvdk&if; jzpf\? ol\ qdkvdkcsufudk cdkifrmatmif bk&m;a[m
ygVdawmfrsm;xJrS

('d|d*w)[laom

pum;vHk;ygonfh

okwfjrefrmjyefrsm;udk

SmazGNyD;

udk;um;,ljcif;jzpfayonf? odkU&mwGif bmom bmoma&; Ak'bmom ponfwdkU ygdSaom bmom[laom


a0g[m&onf

rdpm'd|d[laom

teufudk

ra[mojzifh

ocifjrwfqdkif\

ud;pm;csufonf

tcsnf;ESD;jzpfavonf/
68/

ocifjrwfqdkifu aemufqHk;taejzifh ]]wpfenf;qdkaomf apm'u q&mawmfrsm; wifjyaom

bmomrJh qdkonfrSmvnf; [kwfygonf bk&m;? kyf0g'Dorm;rsm; qdkonfrSmvnf; rSefygonf bk&m;}} [k


0efcHavQmufxm;\/ odkU avQmufxm;&mwGif 'DCedum,f ygxdu0*f o*wdokwf 202- jrif&xdawGU&aom kyf rjrif& xdawGU&aom kyf rjrif&-xdawGU r&aom kyf oHk;rsKd;udk a[mygonf[k
qdkjyefonf? xdkocifjrwfqdkif udk;um;aom okwf vmaom kyfoHk;rsKd;[lonfrSm oed'e oy#dCkyf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

393

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(lygHk) ted'e oy#dCkyf (lygHlrS wyg; MoVm&dukyf 11) ted'e ty#dCkyf (okckrkyf-16)
[l oHk;rsKd;wnf;/
69/

wpfzef um,*wmowdokwfudk udk;um; qH tpdSaom kyfwdkUudk xkwfjy\? ,if;odkU

txufkyfoHk;rsKd;ESifh qH tp&dSaom kyfwdkUudk rDS wynfhawmfwdkUonf Ak'bk&m;Sif a[mMum;awmfrlaom


kyfw&m;ESifhtnD q|rl jrefrmjyef yd#uwfawmft&om udk;uG,folrsm; jzpfygonf [k qdkaomaMumifh
pk'dwuwdkUonf kyf0g'Drsm; jzpfaMumif; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; txl;oHk;oyfaezG,fyif rvdkay/
70/

uJhodkU

xGufqdkcsufrsm;t&

oufaocH
pk'dwuwdkUonf

pmtkyfpmwrf;

wdwfacGwdkUESifhwuG

bmomrJhkyf0g'Drsm;jzpfaMumif;

0dedp,Hk;awmf
tvGefxifSm;onf?

xdkbmomrJhkyf0g'udk tajccHNyD; pk'dwuwdkU ajymorQ a[morQ a&;orQ tm;vHk;onfvnf; ax&0g'


yd#uwfawmfESifh qefUusifaomaMumifh "r0de,ESifh ravsmfaom t"r0g'rsm;jzpfonf[k EdkifiHawmf
oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGUtrSwf(2) q&mawmfrsm;u wnDwGwfwnf; 0dedp,csrSwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

394

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf (2)
apm'em trSwf (2)
vlaovljzpf 0dedp,

1/

vlaovljzpf0g'ESifh

ywfouf

apm'uq&mawmfwdkUu

]]vlaovljzpf[l

pdwful;ayguf&m vdkufvHa[majym a&;om;rIESifh ywfouf apm'emcsufyg bk&m;}}[k acgif;pOfwyfum-


awmifwGif;BuD; OD;OuX\ vlaovljzpf tpdSaom pmtkyfpmwrf;rsm; a&;om;xkwfa0jcif;
oifwef;ay;jcif;

a[majym

pnf;Hk;jcif;

paom

vkyfaqmifcsufrsm;ESifh

ywfouf

Ak'"rESifh

qefUusifHkomru Ak'yd#uwfawmfvm bk&m;a[mw&m;rsm;udkyif r[kwfrrSef toHk;csxm;vsuf dSaMumif;


oufao taxmuftxm;rsm;udk xkwfEkwfwifjy avQmufxm;oGm;Muonf/
(u)

vlom;qdkwJh

ow0g

aoqHk;oGm;NyD;aemuf

tu,fpifppf

jzpfcGifhjzpfp&m

jzpfzdkU

tvm;tvmrsm;dScJhao;vQif vlrSwpfyg; tjcm;bmrQjzpfp&mrdS/


(vlaovljzpf pmtkyf-'k-tBudrfdkuf 4)
(c)

vufdS urmavmuwGif txGwftxdyfjzpfaom tEdrtajctaeodkU a&mufaeaom


vlom;onf aemufodkU jyefqkwf zkwfESifh Nydwm wapESifhrifpm i&JaumifESifh
wd&pmefow0grsm; jzpf&eftaMumif; vHk;0 rdSawmhacs/
(,if;vlaovljzpf331)

(*)

oHa,m*okwf bk&m;yif vlaovljzpf0g' a[mav[ef vkyfMuHpGyfpJGaomtm;jzifh


]]y#dporkyg'f a'oemawmfBuD; OD;xdyfxm;NyD; Oyg'gef rjywfao;wJhvl aovQif
vlyJjzpfr,fqdkwm

usKyfucsnf;a[mwm

r[kwfygbl;/

bk&m;Sifudk,fwdkif

oHa,m*okwfBuD;eJY zGifhNyD;a[mxm;wm txiftSm; ygVdawmfrSm ygdSw,f}}

(opm"rpmapmif? twJG 1? trSwf 1)


2/

(u)

OD;OuX\ om0uBuD; ocifjrwfqdkifonf vlaovljzpf jyem 162-163

rSwfwrf;wifcJhonfrSm-
'DvdkuG. . . udk,hfkyfudk,fhemrftay:rSm wu,fpJGwJh kyfemrfo@mef tdSudk pJGwJh
tw0g'kyg'gef

twdkif;

vl[mvlyJjzpfw,f/

ukodkvf

tukodkvfudpu

oleJU

rqdkifao;bl;? 'gayrJh um,uH 0pDuH raemuH pwJh udk,fEIwfESvHk; raumif;wJh


kyfysufu jyefay:vmwJh blwkyf qdkawmh kyfqdk; jzpfvmr,f? qdkygawmhuGm ajcwdkcsif
wdkr,f?

vufrygcsif

rygbl;?

raemuH

MuyfMuyfqdk;wJh

kyfusawmh

awmfawmftusnf;wefwJh kyfqdk; kyf0g;rsKd;ayghuGm? 'Dqdk;vmwJh kyfysufu jyefaygif;pyfwJh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

395

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


kyfopfrSef&if rsufpd,ifvnf; csKdU,Gif;r,f? yg;pyfjyJ rsufjyL;,ifvnf;jzpfr,f? acgif;,if
BuD;r,f? 'grSr[kwf udk,fwGif;u toJwdkU ESvHk;wdkUyg nHhzsif;vm,if toufygwdkr,f}}

(c)

at;. . . bmoma&;q&mawG ajymovdk vlUtjzpf vlUb0 &if;pm;jyef&zdkUawmif


b,favmuf cJ,Of;oav;? b,ftusifhdSrSav;? b,f 'geygrS qdkwmrsKd;awG rif;u
,Hkcsifao;ovm;uG? 'gawGu pm;vrf;yJ/ (,if;ESm-191)

odkU ponf oufaoom"ursm; xkwf apm'emcJhMuonf/


3/
if;\

EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU trSwf(2)Hk;awmfodkU awmifwGif;BuD; OD;OuXESifhwuG

aemufvdkufaemufyg

vHk;0qefUusifaom

yk*dKvfrsm;

t"r0g'rsm;om

a&;om;

jzpfaMumif;

ajyma[mcsufrsm;ESifh
apm'em

ywfouf

21-csufudk

Ak'0g'ESifh

apm'uq&mawmfrsm;u

wifoGif;cJhMuonf? xdkapm'em 21-csufwdkUwGif OD;Ou|ESifhwuG if;\ wynfhvufom;wdkUonf bmomrJh


omoemrJh bmoma&; omoema&; ta&cH kyf0g'Drsm;om jzpfaMumif; yxrapm'emcsufESifh ,ck
OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'onf pdwful;,Of t"r0g'rsm;om jzpfaMumif; apm'emtrSwf (2) apm'em
2-&yfonf usefapm'emtm;vHk;\ tajccH a&aomufjrpf jzpfayonf/
tb,faMumifhqdkaomf kyf0g'Drsm;jzpf bk&m;w&m;awmfrS vrf;ajymif;um vlaovljzpf0g'udk
pdwful;jzifh yHkazmfcJhjcif; jzpfonf/ uJhodkU kyf0g'tajccHESifh wnfaqmufaom vlaovljzpf0g'udk
,kwdwefap&ef twGuf 31-bHk y,fjcif; uH uH\tusKd;y,fjcif; twdwftem*wf y,fjcif; tbd"rmudk
ykwfcwfjcif;

oAkwPfawmfudk

0denf;usifh0wfudk

ausmfeif;jcif;

apmfum;jcif;
&[ef;aumif;

orx

0dyemvrf;pOfudk

Sifaumif;rsm;udk

wdkufcdkufjcif;

zsufqD;jcif;
y&dwfGwfrI

"mwfawmfqHawmf udk;uG,frI oDvaqmufwnfrI paom Ak'bmom "avhxHk;pHwdkUudk jyuf&,fyjcif;


ae&mwum Oyg'gefvufeufudk toHk;yjcif; edAmefESifh "rpMumtrSefudk vkyfMuHjcif; ygVdawmftwkrsm;
yvkyf 0g'jzefUjcif; Ak'0ifudk Iwfcsjcif; oH*g,em 6-wefudk ayghysufap&ef tm;xkwfjcif;
ygVdawmftppfrsm;udk
jzpfayonf?

jAm[P0g'[k

odkUjzpfaomaMumifh

pGyfpJGNyD;

zwfxkwfowfjzwfjcif;

,ckHk;awmfodkU

pJGcsufwifxm;aom

tvkyfwdkUudk
tcsuf

yvkyfMujcif;
21-csufwdkUwGif

,ckvlaovljzpf apm'emonf 'kwd, a&aomufjrpf jzpfaom tajccHapm'em jzpfayonf/


4/

apm'emcsufESifh ywfouf apm'uq&mawmfwdkUonf awmifwGif;BuD; OD;Ou|ESifh

if;\ wynfhom0ursm; a&;om;xkwfa0jzefUcsdxm;onfh vlaovljzpfpmtkyf vlaovljzpf jyempmtkyf


opm"rmpmapmif ponfwdkUudk oufaocH ypnf;tjzpf wifjyxm;MuNyD; xdkoufaocHypnf;rsm;rS pmydk'f
(6)ydk'fwdkUudk xkwfjy pk'dwuyk*dKvfwdkUtaejzifh vlaovljzpf0g'udk trSefa&;om;xkwfa0 a[majymvsuf
&dSaMumif; oufaoxlcJhMuonf/
apm'uq&mawmfrsm;onf
r[m0*oH,kwfygVdawmf

xdkvlaovljzpf0g'\

rEkpkwded&,okwf?

Ak'0g'ESifh

rlvyPmoygVdawmf

qefUusifvSyHkwdkUudk
r[mwPSmocF,okwf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

396

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t*FkwKd&fygVdawmf

oHa,m*okwf?

avQmufxm;MuNyD;

odkUpOfuavmuf

zsufqD;aeaom

vlaovljzpf0g'udk

ygVdawmf?

t|uxm?

bk&m;w&m;ESifh

oD[okwf

qefUusifNyD;

t"r0g'jzpfaMumif;

ponfwdkUudk

udk;um;

Ak'omoemawmftwGif;

qHk;jzwfay;&ef

0if

apm'uq&mawmfrsm;u

(30.6.81)aeUu wpfBudrf? (4.7.81)aeUu wpfBudrf 2-Budrfwifjy avQmufxm;oGm;cJhavonf/


5/

,if;vlaovljzpf t"r0g' apm'emESifh ywfouf pk'dwursm; jzpfMuaom OD;OaZmwdu

(a';'&J)? OD;Z0e (aeSife,f) awmifwGif;BuD;? OD;Z0e (ig;qifh) awmifwGif;BuD;wdkUu vHk;0 acsyjcif; rybJ
t"r0g'jzpfaMumif; 0efcHcJhMuonf? OD;qE"du (ewfrDS) uvnf; ]]vlaovljzpfqdkonfrSm 'kuopm
e,ftwGif;rS rvGwfuif;Edkifaom oabmw&m;rsKd;}} jzpf vufoifhrcHaMumif; avQmufxm;cJhonf?
orm'd|dokawoe

tzJGUcsKyfrSvnf;

vlaovljzpf

apm'emESifh

ywfouf

wpfpHkwpf&m

acsyavQmufxm;jcif; rycJhMuay/
apm'uq&mawmfrsm; pJGcsufwifonfh apm'em 21-csufxJrS tm;vHk;udk jzpfap tcsKdUudkjzpfap
rnfonfhpk'dwuudkrqdk acsyEdkifonfh tcGifhta&;udk Hk;awmfu ay;cJhonf? OD;Ou|0g'a&;&mESifh
ywfouf tajccHusNyD; tvGefw&m ta&;BuD;vSonfh vlaovljzpf apm'emcsufudk OD;Ou|\
wynfhtodkif;t0dkif; aemufvdkufjzpfMuaom rnfonfhpk'dwuyk*dKvfurQ rdrdwdkUESifh vHk;0 roufqdkif[k
aSmifMuOfxGufajy;&ef rjzpfEdkifay? odkUjzpf 0g'oabmw&m;a&;&mtm;jzifh uGif;qufjzpfaeaom
vlaovljzpfjyemudk aom"emrI ryjcif;onf apm'uq&mawmfrsm; pJGqdkonfh twdkif; t"r0g'tjzpf
0efcH&m a&mufonf? odkUwnf;r[kwf rdrdwdkU taejzifh rnfodkUrQ ajzSif;EdkifpGrf; rdSyg? Hk;awmf\
tqHk;tjzwftwdkif;om jzpfygonf[k 0efcH&m a&mufayonf/
6/

vlaovljzpf apm'emESifh ywfouf pk'dwu ocifjrwfqdkif wpfOD;omvQif

jrefrmjyefokwfaygif;
ocifjrwfqdkif

22-okwfcefU

udk;um;

udk;um;wifjyaom

ajzqdkavQmufxm;onfudk

okwefjrefrmjyefrsm;udk

awGU&onf?

odkUaomf

MunfhIoHk;oyf&mwGif

tvGef

pdwfysufzG,faumif;onfudk awGU&onf/ tb,faMumifhqdkaomf xdk udk;um;csufrsm;rSm trsm;tm;jzifh


trIjzpfapm'emESifh roufqdkifjcif; udk;um;wifjycsufrsm; rrSefuefjcif; t"dym,faumuf,lcsufrsm;
tvJGvJG trSm;rSm; jzpfaejcif;wdkUaMumifh jzpfayonf/
odkU&mwGif

0denf;"dk&fq&mawmfwdkUonf

wm0ef0w&m;dSonfhtwdkif;

apm'emcsufrsm;udk

pdppfoHk;oyfjcif; aom"emcsufrsm;udk pdppfoHk;oyfjcif;ESifh rdrdwdkU 0dedp,csrSwf&rnfh txnfudk,f


taMumif;t&mrsm;udk us,fus,fjyefUjyefU pdppfoHk;oyfjcif;wdkUudk yvkyf&rnfom jzpfayonf/
,if;odkU

yvkyf&mwGif

apm'uq&mawmfrsm;

wifjyaom

pmtkyfpmwrf;

wdwfacGtaxmuftxm;wdkUrSm awmifwGif;BuD; OD;Ou|ESifhwuG if;\ wynfhvufom; vlwpfpkwdkU\


vuf&mtrSef

jzpfaMumif;

apm'uq&mawmfrsm;\

oufaocH
xdk

taxmuftxm;

oufaocHpmtkyfpmwrf;wdkUrS

cdkifvHkonfudk

awGU&ayonf/

xdkUjyif

aumufEkwfazmfjyaom

tcsufwdkUt&

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

397

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwuwdkUonf rdrdwdkUbmom rnfolUudkrQ rxdcdkufapbJ vGwfvyfpGm ,HkMunfrIrsKd;r[kwfbJ bk&m;a[m


ygVdawmfrsm;udk ar;wif qefUusifum Ak'bmom &[ef;SifvlwdkU\ udk;uG,f,HkMunfrIudk xdyg;apvsuf
dSonfh tcsufudkvnf; awGU&ayonf/
xdkUjyif

vlaovljzpf0g'onf

apm'uq&mawmfrsm;u
olUtdStwdkif;yif

bk&m;w&m;awmfESifh

udk;um;avQmufxm;aom

jzpf

ygVdawmf

om"uajrmufaMumif;

rnfodkUrnfyHk
t|uxm

awGU&ayonf/

qefUusifonf[k

pum;&yfrsm;onfvnf;
pk'dwu

ocifjrwfqdkif

acsyavQmufxm;aom tcsufrsm;ESifh pyfvsOf;um; rnfodkUrnfyHk apm'emESifh roufqdkifaMumif;?


udk;um;wifjycsufrsm;

rrSefuefaMumif;?

t"dym,faumuf,lcsuf

vJGrSm;aMumif;wdkUudk

odomHkrQ

qufvuf pdppfazmfjyxm;onfudkvnf;awGU&ayonf/

pk'dwu ocifjrwfqdkif\ aom"emcsufudk pdppfcsuf


7/
OD;Ou|\bufrS

ocifjrwfqdkifonf

aom"emwifvTm

aSUaevdkufaomtm;jzifh

vlaovljzpf0g'

oHa,m*okwftjyif

cdkifvHkaMumif;

okwfaygif;

ol\q&m

22-okwfcefU

azmfjy

ajzSif;cJhonf? AjzSif;&m tbd"rmoabmtm;jzifh pOf;pm;jcif; ryyg[k qdkNyD; tbd"rmoabmESifh


rvGwfuif;aom? wpfenf;qdkaomf tbd"rmoabmudk tajccHaom okwfwdkUudk azmfjyoGm;avonf?
onfrSm tbd"rm[kwf r[kwf cJGa0wwfaom ynm rdS qdkrdqdk&m qdkrdjcif; jzpf\/ okwfrsm;rsm;
azmfjyEdkifvQif *kPfdSonf? vltxifBuD;rnf[k ESvHk;oGif;jzifh rQ okwfawG rsm;rsm;xkwf jyoGm;jcif;
jzpf[efwlonf? tcsKdUokwfrsm;onf rdrdxifovdk rdrdbufu r&yfwnfbJ rdrdacsycsufudk jyefvnf
acszsufaeonfudk owdyrd[ef rdSay? ocifjrwfqdkifazmfjyaom tcsKdUokwfrsm;um; vlaovljzpfESifh
rnfodkUrQ oufqdkifjcif; rdS? ckwf&mwyg; S&mwjcm;aywnf/
8/

ocifjrwfqdkifonf "rpMumokwfudk udk;um;&m ]],m,H wPSmaygaemA0dum}} paom

tydk'fuav;udkrQom uGuf,lNyD;vQif t"dym,fudkvnf; ]]tMuifwPSmonf b0udk jzpfapwwfaom


ESpfoufpJGuyfrIESifh wuG xdkxdkb0udk ESpfoufwwf\? tb,fodkUenf; umrudk qmavmifjcif; b0udk
qmavmifjcif; rdSaom b0udk qmavmifjcif; odkU qmavmifjcif; jzpfae&mrS tpJGOyg'geftqifhodkU
a&muf&jyef\}}[k azmfjy avQmufxm;cJh\/
]wPSm} udk bmomjyef&mvnf; olwdkUq&m Tefjyxm;onfhtwdkif; ]]qmavmifrI}}[lomvQif
bmomjyefonf? bk&m;a[m "ro*FPDygVdawmf edauyu@ygVdawmf wPSmudk ydygom=a&iwfovdk
iwfaom w&m;? {Zm=wkefvIyfwwfaom w&m;? ZmvdeD=ydkufuGefESifhwlaom w&m;? okwH=ud;uJhodkU
csnfaESmifwwfaom w&m;/ odaea[m=tap;uJhodkU ap;uyfwwfaom w&m;/ vwm=EG,fuJhodkU zufwG,f
zsufqD;wwfaom w&m; ponfjzifh wPSm\ okyfoabmrsm;udk rsm;pGm qdkxm;ygvsufrS wPSm[laom
pum;vHk;zvS,frIjzifh xGufvmaom teuf wpfcsufwnf;udkom aumuf,l bmomjyefaeMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

398

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0db0wPSmudkvnf; ]]rdSaom b0udk qmavmifjcif;}}[k tvGefvJGrSm;pGm bmomjyefxm;\?


rdSaom b0udkrnfonfhenf;ESifhrQ qmavmif rjzpfEdkif? trSefpifppf 0db0wPSm[lonfum; aoNyD;
aemufb0 rdS? b0jywf\ [laom Oap''d|dt,ludk om,maom wPSm jzpfayonf? teufrSefudk
azmfjycJhonfdSaomf ocifjrwfqdkifonf rdrd Oap''d|d t,l dSaeaMumif; ay:vGifoGm;rnfpdk; vSD;vJGNyD;
,ckvdk

]]rdSaom

b0udk

qmavmifjcif;}[k

olUq&m\

tmabmftwdkif;

jrefrmjyefvdkufjcif;

jzpf[efwlayonf? odkUvQif "rpMumokwfudk udk;um;aomfvnf; vdk&muGuf ,lum t"dym,fudk


zsufvsuf vJGrSm;pGm qdkcJhonf/
y#dporkyg'fudk udk;um;jyefaomtcg Oyg'geyp,m ba0g? b0yp,m Zmwd ESpfyk'frQudk ,l
pJGvrf;rIOyg'gefaMumifh b0jzpfyHk? b0aMumifh ZmwdjzpfyHk ESpfuGif; ESpfqufudkom uGuf qdk\/
"rpMumESifh y#dporkyg'fonf OD;Ou|\ vlaovljzpfudk rnfodkUrQ axmufcHcsuf ray;ay?
"rpMumokwfawmfu wPSmoHk;rsKd;onf 'kuopm qif;&JtrSefudk jzpfapjcif;udkom jyonf? vlaovQif
vlyJ

jyefjzpfonf[laom

wpfyg;jzpfap?

teufudk

ESpfyg;jzpfap?

ow0gwpfOD;OD;onf

oHk;yg;

rjyacs?

y#dporkyg'fygVdawmfuvnf;

jzpfap

oHk;q,fhwpfbHkwGif

dSaeao;

rdrduHtm;avsmfpGm

pJGvrf;rI

Oyg'gefav;yg;wGif

rukefaom

wpfckckaombHk

rnfolrqdk
jzpf&OD;rnf?

jzpfwwfonf[l jyonf? urb0wnf;[laom ukodkvfuH tukodkvfuHudk yvkyfrdaeygu xdkuHvnf;


udavomOyg'gefwdkU jcH&Haeygu y#doaEae&OD;rnf? y#doaE ae&wwfonf[laom teufudkom jyonf?
vlaovljzpfESifh rnfodkUrQ roufqdkif? ocifjrwfqdkifonf ra,mif&m qDref;vdrf;jcif;om jzpfonf/
9/

A[k"mwkuokwf

[Dem"drkwduokwf

to'oHoEeokwf

wd0kwf

"mwkaom

oHoEeokwfwdkUjzifh ocifjrwfqdkifESifh ol\q&m OD;Ou|wdkU qdkvdkaom teuft"dyg,frSm vlonf


vlcsif;omvQif EDS;aESmonf? qufpyfonf? pJGvrf;p&m&dSvQif vlUtjzpfudkom pJGvrf;rnf? tdyfruf
rufvQifaomfrS vlUtjzpf vlUtoHk;taqmif vlUtawGUtuHudkom rufonf? ,if;odkU vlUtjzpfudk pJGvrf;
aovQif vlom jyefjzpf&rnf [l jzpfonf? odkUaomf okwfawmfwdkUu ocifjrwfqdkifwdkUqJG,laom
teuft"dym,fudk vHk;0rjyacs/
,kwfnhHaom ESvHk;oGif;dSolonf ,kwfnHhaom ESvHk;oGif;dSolESifh oabmcsif;wlonf? pdwfcsif;
qufpyfonf? oGm;twl vmtwlaeonf? wHigem;eD; wHig? rkqdk;em;eD; rkqdk;[laom jrefrmpum;yHkuJhodkU
tusifhcsif; pdwfaeoabmxm;csif; trlt&mcsif; wl&mwl&m aygif;qHkrdwwfonf [laom teufudkom
jyonf/
tjcm; ygVdawmf t|uxmrsm; vmaom ]]t' o'uxm 'kuxm? 'kDv oDvuxm
'kuxm}} (tH? 2? 159/) o'gw&m;r&dSaom oltm; o'gw&m; taMumif;ESifh pyf ajymvQif raumif;aom
pum;? &efpaom pum; jzpfoGm;onf? tusifhysufaom oltm; tusifhoDvESifh ywfouf *kPfaus;Zl;
ponfrsm;udk ajymqdkvQif xdkpum;onf xdkoltzdkU em;cg;p&m jzpfonf? t"dym,frsKd;udkom &nfG,f

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

399

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]ta'g ta'[d o' oHoaEEd oarEd}} ponfjzifh o'gw&m; rdSolonf o'gw&m; rdSolESifh
oabmcsif; ESD;EG,fpyf[yfonf? tSuftaMumuf rdSaom olonf t&SuftaMumuf rdSaom olESifh
oabmcsif; ESD;EG,fpyf[yfonf? ajymif;jyeftm;jzifh ynmdSESifh ynmrJhaomol pyf[yf r&? ysif;&daom
olonf ZGJaumif;aom vHkUvdSaom olESifh rwJh [laom teuft"dym,frsKd;udk to'oH oEeokwf
ponfwdkUu jyqdkayonf/
10/

ocifjrwfqdkifonf

Sif;vif;jyrnf[k

cefUcefUBuD;qdk\/

okwfwdkUudk
odkUaomf

azmfjy

txufwGif

"mwfenf;tm;jzifh

vlaovljzpfudk

Sif;jycJhonfhtwdkif;

okwfawmfwdkU\

teufoGm;um; wjcm;? ocifjrwfqdkifwdkU &nfTef;aom teufum; wjcm; jzpf aeonfudkom


awGU&ayonf/
tm,weenf;jzifh

Sif;vif;rnf

[l

oVm,we0*oH,kwf

ygVdawmf?

Oy&dyPmo

r[moVm,weokwf ukvLyrokwf ponfwdkUudk udk;um;jyef\? odkU&mwGif r[moVm,weokwfawmfu


tm,weajcmufyg;udk aocsmpGm em;rvnfvQif ow0gonf pJGvrf;wyfrufwwf\? pJGvrf;wyfrufaom
oltm; Oyg'geuEmwdkUonf yGm;pD;jcif;odkU a&mufukef\? udk,fpdwfwdkU\ ylyefjcif; twGif;u
ylavmifjcif; udavom yltdkufjcif;wdkUonf wdk;yGm;ukef\? xdkow0gonf 'kua0'emudk cHpm;&\?
teuft"dym,frsKd;udkom a[mxm;ayonf/
oHk;q,fhwpfbHkwGif

rnfonfh

ow0grqdk

tm,weajcmufyg;udk

aocsmpGm

oabmraygufao;ygu Oyg'geuEmig;yg; yGm;pD;aernfom? ylyefjcif; ponfwdkU wdk;yGm;aernfom?


'kua0'emudk cHpm;&rnfom jzpfonf[k qdkvdkonf? xdkUaMumifh pOf;pm;wwfaom oltzdkU okwf\
t"dym,fudk tenf;i,f oHk;oyfHkrQjzifh vlaovljzpfESifh roufqdkifaMumif; awGU&rnf jzpf\/
&m*dSaeaom olonf &m*udk taMumif;y taMumif;tm;avsmfpGm ukodkvf tukodkvf
vkyfaeayrnf? tukodkvf vkyfvQif ured,mroabmtwdkif; tukodkvfuH\ tusKd;udk cHpm;&m
tyg,fav;bHkodkU a&mufrnf? teuft"dym,frsKd;udkom xGufonf? ukodkvf yrdvQifvnf; tvm;wlyif
ok*wdbHkodkU a&mufrnf/
11/

wpfzef ed'ge0*oH,kwf twd&m*okwfudk udk;um; azmfjyjyef\? xdkokwf\ rl&if;

t"dym,frSefudk pdppfMunfhjyefaomtcg odkU awGU&ay\? ]]&[ef;wdkU uAVDum& tm[m&[k qdkpyfaom


pm;zG,faomufzG,f

ESpfoufwwf

cHkrifwwf

pJGvrf;wwfaom

wPSmdSvQif

xdkawblru0#f

0dnmPfonf wnfwHhBuD;yGm;vmwwfonf? 0dnmPf wnfwHhBuD;yGm;&m awblru0#f emrf kyf


oufa&mufavawmhonf? emrf kyf oufa&muf&m awblru0#f ocFg&w&m;wdkU yGm;pD;Muonf?
ocFg&w&m;wdkU

yGm;pD;&m

awblru0#f

wpfzefb0opf

jzpf&wwfonf?

wpfzef

b0opfjzpfay:vmonfdSaomf y#doEaejcif; tdkjcif; aojcif;onf jzpfavawmh\/ y#doaEaejcif;


tdkjcif; aojcif;dSaom oabmw&m;udk pdk;&drfjcif; ylavmifjcif; jyif;pGm yifyef;jcif;ESifhwuG jzpf\[k ig

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

400

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

qdk\? &[ef;wdkU. . .Oyrmtm;jzifh yef;qdk;orm;wpfa,muf yef;csDq&mwpfa,mufonf t0wfqdk;p&m


aq;a&;jc,fp&m dScJhaomf teDa&mif t0ga&mif tdka&mif armif;aomta&mifjzifh ysOfjym;ay: jzpfap
eH&H jzpfap ydwfay: jzpfap t*FgBuD;i,f tjynhftpHkygaom rdef;rkyf a,musfm;kyfudk zefwD;&mouJhodkU
xdkenf;twl wPSm? 0dnmPf? emrfkyf? ocFg&? wpfzef b0opf jzpfjcif; tem*wf y#doE aejcif;
tdkjcif; emjcif; dScJhaomf ({uefyif) pdk;&drfjcif; ylyefjcif; jyif;pGmyifyef;jcif;udk jzpfapvdrfhrnf[k igbk&m;
a[mawmfrl\}}

odkU

awGU&\?

twd&m*okwfawmfonf

vlaovQif

vl

jzpf\

[laom

teuft"dym,fudk rnfodkU jyygoenf;? rnfodkUrQ rjy? rnfodkUrQ roufqdkifygbJ ygVdawmftoHay;vdk


ocifjrwfqdkifu qJGxnfhxm;jcif; jzpfayonf/
12/

tm[m&av;yg;wGif wpfrsKd;rsKd; wyfrufrI dSaeorQ 0dnmPf emrfkyf oVm,we z

a0'em Oyg'gef b0 Zmwd Z&m r&P[laom y#dporkyg'f puf&[wfBuD; vnf aevdrfhrnf? odkU
puf&[wfvnfaeorQ

pdk;&drfjcif;

ylyefjcif;

jyif;pGm

yifyef;jcif;udk

jzpfapvdrfhrnf[lom

twd&m*okwfu qdkvdkayonf/
vljzpfap ewfjzpfap wd&pmefjzpfap uAVDum& tm[m&[laom pm;zG,faomufzG,fudk vGefpGm
wyfruf\? tief;r& vdkvm;\? b0ay;todjzifh tpmr&vQif raewwf? tpmr&&atmif Sm\?
&jyefaomtcg xdktpmudk vGefpGm cHkrif\? bk&m;Sif\ tqdkqHk;r Mo0g'udk &Sd toifhtm;jzifh
ESvHk;oGif;wwfaom

Ak'om0ursm;rSwyg;

tjcm;aom

yk*dKvfrsm;tzdkU

tm[m&onf

oHo&m

vnf&mvnfaMumif; BuD;rm;aom taMumif; jzpf\/


]]oaA owm tm[m&|dwdum-tvHk;pHkaom ow0gwdkUonf tm[m& [laom wnfaMumif;
&dSukef\}} odkU ponfjzifh a[mawmfrlonfESifh tnD tm[m& taMumif;aMumifhomvQif toufZD0
wnfvsuf dSMuonf? touf wnfjrJa&;twGuf oifhroifh rpOf;pm;? w&m;onf rw&m;onf
em;rvnf? BuD;Edkif i,fnif; tm;dSolu tm;rJholudk nOf;yef;EdSyfpuf rdrdtpmudk &atmif ,l\?
odkUqdkvQif ow0gwdkUrSm tm[m&aMumifh jzpfaom wPSmvGefuJrIaMumifh ]]'kp&dw 'k&mZD0}}
raumif;aom tusifh? raumif;aom toufarG;jcif; raumif;aom um,uH 0pDuH raemuHwdkUonf
>yrf;>yrf;x aevdrfhrnf? xdkow0gwdkUtzdkU rdrda&muf&m aexdkif&m aygif;oif;&m tdk;tdrfpnf;pdrf cspfol
cifol ponfwdkUtay: rnfrQyif pJGvrf;rI dSaomfvnf; uHu ac:aqmif oGm;ojzifh uHtm;avsmfpGm
us&m bHkXmeodkU a&mufMurnf {uefwnf;? um; twd&m*okwfESifh ywfouf odrSwfp&m
w&m;tcsufwnf;? vlaovljzpfESifhum; jy'g;wpfvrf; oHwpfvrf;aywnf;/
13/

ocifjrwfqdkifonf vlaovljzpfpJGcsuf apm'uyk*dKvfwdkU\ apm'emudk qufvuf

odkU acsyajymqdkonf/ ]]ow0gwpfOD; pJGuyfaeaom wPSm Oyg'gefonf ow0gaoNyD;aemuf dSjrJ


dSvsuf dSonf [l Ak'bk&m;Sifu a[mygonf bk&m;? if;rSm atmufygtwdkif; jzpfygonf? ]]0p. .
.ow0gonf udk,fudk ypfcsNyD;aemuf wyg;udk,fudk ruyfa&muf&ao;apumrl xdktcgvnf; ow0g\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

401

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wPSm Oyg'gefonf dSjrJ dS\[k igqdk\? Oyrm rD;onf avmifpmrdSaomf avudk yifhpJGvsuf
wnfouJhodkU wPSmonf avudkyif rDSvsuf jzpf\ [k rdefUawmfrl\? (oVm,weoH,kwfukwl[vomvmokwf 554)yg bk&m;}}[k ocifjrwfqdkifu qdkavonf/
q&mawmfwdkUonf i,fpOfawmifaus; uav;b0rS p ,aeU touf (60) ausmfumvtxd
Ak'yd#uwfpmayudk rjywf oiftH ydkUcs a[majyma&;om;vmcJhMu\/ tbd"Z t*r[my@dw
q&mawmfBuD;rsm;xHvnf; pmayy&d,wf qnf;yl;cJhMu\? odkUpOfavmuf ESpfaygif; ajrmufjrm;pGm
yd#uwfusrf;pmrsm;udk oiftHavhusuf csydkUusifhMuHvmMuygaomfvnf; wpfcgzl;rQ ]]wPSmonf avudk
rDSonf}}[k rawGUzl; rMum;zl;cJhay? q&mawmfwdkUudk,fwdkif oH,kwfygVdawmfvm ukwl[vomvmokwfudk
tBudrfBudrf MunfhIoHk;oyfMuaomtcgrSmvnf; wPSmonf avudk rSDonf[k rawGUMu&acs/
odkUjzpf xdkodkU q|rlygVdawmfudkomru bmomjyefudkyg jyefvnf zwfIoHk;oyfaomtcg
xdkokwf trSefygaom pum;rsm;udk odkUawGU&ay\?
]]0p

udk,fudk

ypfcs

ow0gonf

wyg;aom

udk,fodkUvnf;

ruyfa&mufaomtcg xdkow0gonf wPSm[laom pJGvrf;rI dS\[k igqdk\? 0p. . .rSef\?


xdktcg wPSmonf xdkow0g\ pJGvrf;rI jzpf\[k rdefUawmfrl\}} odkUom ygdSayonf/
ocifjrwfqdkifonf bk&m; ra[monfudk ta[mvkyf jy0Hhygay\? uH uH\tusKd; rdS[k
y,fxm;aom olrsKd;onf rnfonfhtukodkvfudkrQ aMumufrnf r[kwfaywum;/
14/

wpfzef Oyg'gefudk uHESifh wJG jzpfaMumif; Oyg'dEuHw&m;ESifh odkUa[mygonf bk&m;[k

qdkum r[m&m[kavm0g'okwfudk udk; acsyjyefonf/


]]&m[kvm. . . tZwoEmef jzpfaom Murf;wrf;aom Murf;wrf;jcif;odkU a&mufaom
tMuif tvHk;pHkaom Oyg'dE uHw&m;onf Oyg'dE kyfw&m;udk tusKd;y\}} odkU qdkxm;\/
ae&mvnf; ocifjrwfqdkif qdkovdk r[kwfay? xdkokwf\ q|rl jrefrmjyefudk MunfhIaomf
]]&m[kvm.

.tZswoEmef

jzpfaom

udk,fudk

pJG

jzpfaom

Murf;wrf;aom

Murf;wrf;jcif;odkUa&mufaom tMuif tvHk;pHkaom Oyg'dErnfaom uHw&m;onf tusKd;\tjzpfjzifh


,ltyfaom kyfw&m;onf dS\? Oyg'dE kyfw&m;onf tb,fenf;? qHyif arG;nif; ponfwnf;?
odkU awGU&\/
okwf

bmomjyefESpfrsKd;udk

EdIif;,SOfMunfhaomtcg

ocifjrwfqdkif\

bmomjyef

Oyg'dEuHw&m;onf Oyg'dEkyfw&m;udk tusKd;y\[k tusOf;t"dym,f xGuf\? q|rl jrefrmjyef


tZswudk,fudk

pJGjzpfaom

Oyg'dEuH\

tusKd;jzpfaom

kyfw&m;

(0g)

urZkyfw&m;[k

t"dym,fxGufonf? ocifjrwfqdkifum; y"metm;jzifh uHudk t&aumuf\? q|bmomjyefu urZkyfudk


ajym ae\? rnfrQ uGmjcm;aeonfudk owdyMu&m\? okwf ESpfokwfjzifh ocifjrwfqdkif qdkvdkonfrSm
Oyg'gefESifh uHw&m;onf wJGjzpfaeonf? rQom qdkvdk\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

402

tpodkU
15/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wpfzef qufvuf vlonf wpfcsdefwpfcgwGif ESvHk;aoG;&yf aoqHk;ygonf? ESvHk;rD;

OomawaZm (urZawaZm ac:) ESvHk;tdrfapmifh rD;Nidrf;oGm;aomtcg aoonf[k ac:&ygonf bk&m;?


xdkaoolrS aemufqHk;ESmacgif;rS xGufaom avonf if;\ ESvHk;wGif pka0;aom "mwfwdkU\
tjyifavmuodkU ysHUvGifhvmygonf? ,if;avudk r[m&m[kavm0g'okwft& Oyg'dE"mwf[k ac:ygonf?
odkU qdkxm;avonf/
aom"em ]]vlaocgeD; ESmacgif;rS xGufaom avonf tjyifavmuodkU ysHUvGifhoGm;\}}[laom
pum;&yfonf vlaovljzpf0g'\ rsKd;aphjzpfaom *EA"mwfqdkonfudk csdef ajymaom pum; jzpf\?
odkUaomf ,if;avudk r[m&m[kavm0g'okwft& Oyg'dE"mwf[k ac:ygonf[k ocifjrwfqdkifu ]]wdkU}}
vdkufNyD;

pum;owfxm;yHkrSm

rMunfhEdkifolrsm;taejzifh

ynmom;

ocifjrwfqdkif\

ygvSayonf?

acsycsufudk

r[m&m[kavm0g'okwfrl&if;udk

zwfvdkufaomtcg

aocgeD;

ESmacgif;rS

xGufaomavudk Oyg'dE"mwf[k owfrSwfNyD; bk&m;Sifuyif vufcHxm;ovdk em;vnfoGm;Edkifonf?


odkUr[kwf aocgeD;xGufaom *EA"mwfqdkwm bk&m;a[m w&m;ESifh tnDygwum;[k arSmufrSm;pGm
em;vnfoGm;Edkifonf? odkUjzpf pk'dwu ocifjrwfqdkif\ wifjycsufonf ynmom; ygvSonf[k qdkjcif;
jzpfayonf/
odkU&mwGif ,cktcg ygVdawmf t|uxm #dum jrefrmjyefusrf;*ef tjynfhtpHk dSaeNyD; xdkusrf;wdkUudk
zwfwwfol em;vnfol oiftHydkUcs aeMuol omoemapmifhyk*dKvfrsm; dSaeMuonfjzpf ocifjrwfqdkif\
]ypm;csuf}udk ukpm;EdkifMuayonf/
trSefpifppf aocgeD; (ESmacgif;rS jzpfap? atmuf'Gg&rS jzpfap) xGufaom avESifh ywfouf
ocifjrwfqdkif

wGef;ydkUcsifaom

tcsufESifh

r[m&m[k

avm0g'okwf

jrwfpGmbk&m;

a[maom

Oyg'dE"mwfavoabmum; vHk;0rwlacs? <uufESifh qifuJhodkU t&m&mwGif uJGjym;jcm;em;ayonf?


tcsufudk ydk xifSm;ap&ef bk&m;a[m r[m&m[kavm0g'okwf jrefrmjyef aumufEkwfcsufudk
azmfjytyfayonf/
]]&m[kvm.

.0ga,m"mwf[lonf

tb,fenf;?

0ga,m"mwfonf

tcsKdUum;

tZswoEmef jzpf\? tcsKdUum; A[d'oEmef jzpf\? &m[kvm. . .tZswoEmef jzpfaom


0ga,m"mwf[lonf

tb,fenf;?

tZswoEmef

jzpfaom

udk,fudk

pJGjzpfaom

axmufyhHcdkifrmaom axmufyHhcdkifrmjcif;odkUa&mufaom tMuif Oyg'dE"mwfoabmonf dS\?


Oyg'dE"mwfoabmonf tb,fenf; [lrl-txufodkU qefwufaom av atmufodkU pkef
qif;aomav 0rf; wnfaomav tltwGif; wnfaomav? t*FgBuD;i,fodkU tpOfavQmuf
wwfaomav xGufouf 0ifoufav xdkUtjyiftZswoEmef jzpfaom udk,fudk pJGjzpfaom
axmufyHhcdkifrmaom axmufyHhcdkifrmjcif;odkUa&mufaom tjcm;tvHk;pHkaom Oyg'dE"mwfoabmonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

403

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

dS\? &m[kvm. . .tvHk;pHkaom "mwfoabmudk tZswoEmef jzpfaom 0ga,m"mwf[l


qdktyf\/
trSeftm;jzifh

tMuif

tZswoEmefjzpfaom

0ga,m"mwfonf

vnf;aumif;?

tMuif

A[d'oEmef jzpfaom 0ga,m"mwfonf vnf;aumif; dS\? xdktvHk;pHkaom 0ga,m"mwfonf


0ga,m"mwfcsif; wlonfomwnf;? tvHk;pHkaom 0ga,m"mwfonf igydkifOpm r[kwf? xdk0ga,m"mwfonf
igr[kwf? xdk0ga,m"mwfonf rdrdudk,f twr[kwf[l odkU xdk0ga,m"mwfoabmudk razmufrjyef
[kwfrSefonfhtwdkif; aumif;pGm 0dyem PfynmjzifhItyf\? odkU xdk0ga,m"mwfudk razmufrjyef
[kwfrSefonfhtwdkif; aumif;pGm 0dyemPfynmjzifhINyD; 0ga,m"mwf NiD;aiGU\? 0ga,m"mwf
pdwfonf wyfjcif; uif;\/ (r/ jref?2? 92 93/)
(rZsdrPo ygVdawmf jrefrmjyef)
bk&m;a[mygVdawmf txiftSm; azmfjycsufrSm xdk0ga,m"mwfudk 0dyemI&ef qHk;rjcif;om
jzpf\? 0ga,m"mwfudk NiD;aiGUNyD; 0ga,m"mwf pdwfwyfNidjcif; uif;ap&ef jzpf\? vlaovljzpf
q&mwynfhwdkU

qJG,lcsifovdk

]]aocgeD;

xGufaom

0ga,m"mwfu

tmumoxJ

ysHUvGifhaeNyD;

tcsdeftwefMumaomtcg vlwpfOD;OD;\ ESmacgif;xJ jyef0if okufawGjzpfyGm;apvsuf vlrsKd;aph usjyef&m}}


qdkonfh vHk;0 rjzpfEdkifaom pdwful;tdyfrufudk taxmuftul ryacs/
wpfzef o*gxm0*oH,kwf rvdumokwf 75-udk taxmuftxm; y ]] jrwfpGmbk&m;u
odkU a[mygonf bk&m;? tpJGqHk; tcspfqHk;onf rdrdudk,fudkomwnf;? tb,ft&yfodkU vSnfhvnf
SmazGapumrl b,ft&yfwGifrS rdrdudk,fxuf ydk cspftyf ESpfouftyfaom oludk rawGUEdkif? twdkif;
omwnf;? odkUvQif tw0g'kyg'gefonf aSUaqmifOyg'gef jzpfaeonf[k q&mawmf tSifOu|
rdefUqdkygonf bk&m;? bk&m;a[m w&m;udk ausmfNyD; wd&pmefESifh rdk;ay:u ewfjA[m jzpfEdkifonfqdkaom
t,ludk q&mawmf tSifOu|u pOf;pm;jcif; ryawmhyg bk&m;}}[k ocifjrwfqdkifu aom"emwifvTm
qdk\/
16/

xdkUjyif vlaovljzpfjyem 113- olwdkUq&mwynfhESpfa,muf aqG;aEG;yHkudkvnf;

odkU a&;om;xm;\/
]]q&mawmf qdkvdkwmu tw0g'kyg'gefu vJG&if usefwJh Oyg'gefw&m; taMumuftuef
udk,fa&;udp tBuD;tus,f toufeJU xdvm&if ywfvdkU &w,f? ywfatmif jywfatmif
jzpfEdkifMuw,f? 'Dvdk r[kwfvm;-q&mawmf}} ]]at;av- 'D tw0g'kyg'gefqdkwmu todrme
w&m;BuD;yJuG? todrmeqdkwmu 'dkU O'gef;ygVdawmft& pmpum;eJU ajym&&if t&[wr*f
t&d,mtqifh a&mufrS ywfwJh w&m;BuD;yJ? tvGefcdkifwJh tpJGBuD;yJuG}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

404

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfzef pmrsufESm 118- ..


]]udkif; 'gjzifh 'D tw0g'kyg'gefudk ykxkZOfutp tem*grftxd pJGwJh tpJGtm;vkH;&JU
tpJGbk&if xdyfacgifwifqdkwm 'dkU twnfy,if uefUuGufp&m dSao;ovm;}}[k qdkyHkudk
a&;om;xm;onf/
17/

txufyg

tqdkoHk;&yfwGif

OD;Ou|rS

tp

ol\wynfh

tqufqufwdkUonf

tw0g'kyg'gefESifh umrkyg'gefudk a&maxG;xufatmuf aZmufxdk;ajymif;jyef ,lqvsuf dSaMumif; awGU&\?


trSefrSm tw0g'kyg'gefonf tem*grftxd cdkifcdkifjrJjrJ rywfao;bJ dS\? odkU tw0g'kyg'gefESifh
umrkyg'gefwdkUonf okyfoabmtm;jzifh uGJjym;vsuf dSMuonf/
wpfzef

uJGjym;aeaom

tw0g'kyg'gefESifh

todrmeudk

]]'Dtw0g'kyg'gefqdkwmu

todrmew&m;BuD;yJuG}}[k twlxm; OD;Ou| qdk\? trSefum; rlvyPmo orm'd|dokwf ponf


todrmeESifh tod'd|d ESpfrsKd;dSaMumif;? tod'd|dac: 'd|Kyg'gefonf aomwmyefb0yif uif;jywfNyD;
jzpfaomfvnf; todrmeum; tem*grfyk*dKvftxd dSaeao;aMumif; vmonfudk owdryrdjcif;aMumifh
qdkrdjcif; jzpf\? XifSm;aptHh/
]],awm acg/ y#d,mEko,H y#d0daema'wGm todwd 'd|drmem Eko,H orl[edwGm t0dZH
y[m, 0dZH Oyga'wGm 'da|0 "ar 'ku Eua&m a[mwd}} (r? 1? 500/)
tMuiftcg / y/ xdk&[ef;onf y#dCmEko,udk y,fcGm ig[l jzpfaom 'd|dESifhwlaom
rmemEko,udk Ekwfy,f t0dZmudk y,f 0dZmPfudk jzpfap rsufarSmufb0 'ku\ tqHk;udk y\/
ygVdawmf 'd|d rmemEko,H [laom pum;wGif tod'd|dESifh todrmeESpfrsKd; yg0ifEdkifaomaMumifh
t&[wr*fzdkvfudk qdkvdk&um; todrmeudkom ,lapvdkonfjzpf t|uxmq&mu. . .todwd
'd|drmeEko ,Ed 'd|do'doH rmemEko,Ed 0kwH a[mwd. . .[k ,if;t|uxm 209- trSmtxm;
rdefUMum;awmfrlonf? t"dym,fum; tw0g'kyg'gefac: 'd|mEko,udk aomwmywdr*fjzifh y,fNyD;jzpf
t&[wr*ft&mwGif rmemEko,udkom ,l&rnf[k qdkvdkayonf/
teuft"dym,fudk rodjzpfap odvsuftrSefudk rsufuG,fyvdkjzpfap tw0g'kyg'gefudk
]]t&[wr*f t&d,mtqifha&mufrS ywfwJh w&m;BuD;yJ? tvGefcdkifwJh tpJGBuD;yJ}}[l vnf;aumif;
]]tm;vHk;&JU tpJGbk&if xdyfacgifwif}}[lvnf;aumif; OD;Ou|onf wpfwpfcGcG rSm;rSm;,Gif;,Gif;
qdkxm;ayonf/
wynfhBuD; ocifjrwfqdkifu ]]tw0g'kyg'gefu vJG&if usefwJhOyg'gefawG[m ywfatmif
jywfatmif jzpfEdkifMuw,f? 'Dvdkr[kwfvm; q&mawmf}}[k oludk,fwdkifu em;rvnfonfhtwdkif; ar;&m
]]at;av}}[k q&muvnf; a&m vdkuf\/ odkUvQif q&mwynfh ESpfOD;om;wdkU\ trSm;a'oemonf
aom"emtajzvTm vm xif[yfvsuf dSaeayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

405

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUjyif rvdumokwfudk udk;um; tw0g'kyg'gefu aSUaqmifOyg'gef jzpfaeonf[k q&mawmf


tSifOu|u rdefUqdkygonf [laom pum;ESifh pyf pdppf&mwGif odkUawGU&\/ rvdumrdzk&m;u
]]tSifrif;jrwf. . . tuREkfyftzdkU rdrdxufydk cspf&rnfhol wpfpHkwpfa,mufrQ rdSyg}}[l ajzqdkNyD;aemuf
aumorif;BuD;tm; ]]tSifrif;BuD;rSmaum rdrdxuf ydk cspf&rnfhol wpfpHkwpfa,muf dSygovm;}}[k
ar;&m ]]r,Srd acg rvdau ewanm aumpd twem yd,wa&m}}=tb,frvdum. . . ighrSmvnf;
rdrdxufydk cspf&rnfhol rdS}}[k jyefajymNyD; aumovrif;BuD;onf taMumif;udk jrwfpGmbk&m;xH
oGm;a&muf avQmufxm;aomtcg jrwfpGmbk&m;u o*gxm0*oH,kwf yxr rvdumokwf 75-
atmufygtwdkif; a[mawmfrlcJhonf/
]]rdrdxufydk cspf&rnfholudk tvHk;pHkaom t&yfSpfrsufESmwdkU pdwfjzifh (0g-aphaph pyfpyf)
vSnfhvSnf Smaomfvnf; rnfonfhae&mrS rawGUEdkif? enf;twdkif; tjcm;aom ow0gwdkUonfvnf;
rdrdudk,fudk toD;toD; cspfjrwfEdk;Muonfom jzpf\/ xdkUaMumifh udk,fusKd;udk,fpD;yGm;udk tvdkdSaom
olonf olwpfyg;udk rnOf;yef; rEdSyfpuf&m}} (rnOf;yef; rESdyfpufygavESifh)/
oAm 'dom tEky&d*r apwaom? ae0Z0g yd,w&rwem uGpd/
{0H yda,m ykxk twm ya&oH? wom e [ ao y&rwumar/ (oH? 1/ 75/)
18/

ae&m

yae'Daumovrif;

rvdumrdzk&m;wdkU

ajymaompum;

bk&m;Sif

a[mawmfrlaom w&m;pum;awmfwdkU rdrd-rdrd[laom toHk;tEIef;onf ]]tw}} udk qdkvdkaom rdrd r[kwf?


tw0g'ESifh rnfodkUrQ ywfoufjcif; rdSacs/ trSefum; orkwdopm

(Conventional

[k

Truth)

ac:qdkMuaom avmua0g[m& toHk;tEIef;om jzpf\/ rdrdudk,fudk Tefjyaom pum;om jzpfayonf/


oAkbk&m;SifwdkUonf udk,fwdkif xdk;xGif;odjrifawmfrlxm;aom w&m;"rrsm;udk jyefvnf
a[mMum;aomtcg orkwdopmjzpfaom avmua0g[m&rsm;udk toHk;y a[mMum;&ayonf? ,if;odkU
a[mMum;&m rdpmPfdSolwdkUtaejzifh rdrdvdk&m qJG teufaumufr,lEdkif&ef y&d,m,f pum;vHk;rsm;pGm
ul ay;cJhonf? odkU&mwGif pkPd,pum;ajy r[kwfbJ ygVd*gxmrsm;rl y&d,m,fwl ul ray;Edkifay?
rdpmPfdSolwdkUonf

tcsufudk

tuGufaumif;,l

ygVda0g[m&\

teufudk

rdrdvdk&m

qJG,lazmfjyavonf/ txl;ojzifh tew0g'u EdSrfxm;jcif; cHae&aom tw0g'DwdkUonf t>rufaxmif&ef


tuGufacsmif;aeonfhtm;avsmfpGm qifwl,dkrSm; vkyf&rnfh ae&mrsKd; 0ifyl;Muavonf? txufyg
ygVd*gxm ygdSaom twem twm twaem[laom ygVda0g[m&rsm;\ ]]rdrdudk,f}}[laom teufrSefudk
z,fNyD; ig ig ig [laom twteufudk oGwfoGif;,lMuavonf/
19/

rppf dkufa';ApfESifh olr\ae&mudk qufcHaom rppf tdkifbDa[mfemwdkUu odkUaom

avmua0g[m& orkwdopmtoHk;udk t>rufaxmifum "rpMumESifh wpfqufwnf; a[mxm;aom


tewvuPokwfawmfBuD;udk rod[efaqmif Ak'onf twudk ry,f? tew0g'qdkonfrSm Ak'\
wynfhom;ajr;wdkUu aemufrSxGifaom 0g'[k qdkMuonf? ,if;odkU taemufEdkifiHu emrnfBuD;aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

406

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ygVdynmSifBuD;rsm;\ trSm;udk jrefrmjyef rEav;rdU Ak'bmomtoif; acgif;aqmifwpfOD;jzpfol


a'gufwmqdkeDu 1953 ckESpf? arvxkwf tv,fvrf;r*Zif;

(The Middle Way)

ESm (40) odkU

acsya&;om;cJhavonf/

I have read with great concern the article by Miss I.B.Homer on the above subject in your Journal of
November 1952. She seems to be entertaining the impression that "early Buddhism of the Vinaya and the
Suttapitaka does not exactly Teach not-self". In support of this view she has marshalled a number of extracts
from the scriptures, but without any convincing results. Commenting on these quotations she strangely adds that
some of these passages "have been too much overlooked" and that these mentin "the logical opposite of Anatta".
I was certainly suprised to see that a Pli scholar of the eminence as Miss Horner understood the
passages in the way she did. My shock is, however tempeered by the feeling that perhaps she is following in the
footsteps of illustrous Pali scholar, the late Mrs.Rhys Davids, who towards the end of her days began to suggest
similar ideas.
I humbly and respectfully suggest that most of the passages quoted by Miss Horner would be clearer in
the meaining if understood in terms of the conventional of the word "self".
Yours R.L Soni
Burma.

1952-ckESpf? Edk0ifbmvxkwf r*Zif;yg rppf tdkif bD a[mfem a&;aomaqmif;yg;udk zwfrd


tawmf pdwfraumif; jzpfcJhygonf? 0denf;yd#uESifh okwefyd#uyg0ifaom aS;usaom Ak'"ronf
tew0g'udk wduspGm roifMum;[laom tjrifudk olr vufcHcJh[ef dSonf/ rdrd\ tjrifudk cdkifjrJap&ef
ygVdawmfrsm;rS

aumufEkwfcsufrsm;udk

olrxkwf

jycJhavonf?

odkU&mwGif

odomaom

tusKd;

wpfpHkwpf&mrdS jzpfcJhavonf? olr\ aumufEkwfcsufrsm;udk Sif;vif;&m pmydk'frsm;udk vltrsm;wdkUu


rsufpdvQHcJhonf[l vnf;aumif;? pmydk'frsm;u tew0g'udk qefUusifaeaMumif; azmfjyonf[l
vnf;aumif; olru xl;qef;pGm qdkonf? rppfa[mem uJhodkUaom xifSm;onfh ygVdpaumvm;
wpfa,mufu pmydk'frsm;udk enf;twdkif; em;vnfxm;onfudk awGU& trSefyif thHMordygonf/
odkU&mwGif emrnfausmf ygVdynmSif uG,fvGefol rppfdkufpfa';Apfonf olruG,fvGefcgeD;tcg tvm;wl
t,ltqrsm; ,lqoGm;cJh&m olr\ ajc&mudk rppfa[mfem vdkufaejcif; jzpfrnf[k awG;rd pdwfoufom&m
&ygonf/ rppfa[mem udk;um;xm;aom (twa0g[m& ygaom) pmydk'ftrsm;rSm avmua0g[m&
tm;avsmfpGm ]]rdrd}}[laom pum;vHk;\ teufudk em;vnfvdkufygu t"dym,f Sif;vif;oGm;rnf[k
av;pm;pGm tMuHyygonf/
oif\-tm&f t,fv qdkeD
Armjynf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

407

tpodkU
20/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


OD;Ou|ESifh aemufvdkufwynfhwdkUonf ig ig[m ightdrf igh,m igESifhpyfaomol paom

avmua0g[m& toHk;tEIef; [lorQwdkUudk tw0g'kyg'gef [k xifrSwf ,if;udk vlaovljzpf0g'\


tajccHyxm;jcif;onfvnf; rSm;,Gif;vSonf/
aoqHk;ol vlwpfa,muf\ Oyg'dE"mwfonf avxkwGif;odkU tjcm;"mwfrsm;ESifh ta&mtpyf rdS
oD;jcm;

vGifhyg;oGm;yHk

xdkvGifhaom

"mwfonf

rlvwl&m

"mwfrsm;ESifh

pyf&ef

ow0gwdkU\

ESmacgif;twGif;odkU &IavESifhtwl ygoGm;MuyHk "mwfwl&m vlomvQif if;wdkU\ aoG;ESifh a&mpyfum


aoG;rS okuftjzpfodkU ajymif; vdkufygoGm;yHkudkvnf; OD;Ou|u rnfonfh ygVdawmf t|uxm #DumrSmrS
tqdktvm rdSbJ rdrdxif&mjrif&m taMumif;,kwdy qdkcJhonf/
r[mwPSmocF,okwf

y#doaEaecef;

*EA[laom

y#doaEaernfh

ow0gudkvnf;

*EA"mwf[k SmSmazGazG xkwfvkyfwDxGifcJhonf? tqdk ,kwdwdkUum; tw0g'kyg'gef[laom


uGif;qufonf usKd; Oyg'dE"mwf[laom uGif;qufvnf;jywf *EA"mwf[laom uGif;qufvnf;
yJhaeojzifh vlaovljzpfwnf;[laom vdktyfaom tusKd;udk qufpyf ray;Edkifatmif dSawmh\? xif&m
jrif&m pyf[yfzmax;xm;aom uGif;qufrsm;jzpf vlaovljzpf0g'tjzpfjzifh qufpyfvnf; r&EdkifbJ
dSavawmhonf/ (aemuf tus,fSif;OD;tHh)
21/

wGif ocifjrwfqdkif Tefjyxm;aom taMumif;,kwdrsm;teuf vlESifh wd&pmefwdkUonf

wpfOD;ESifh wpfOD; tudufcsif;vnf;rwl todcsif;vnf;rwlMu? vluyef;udk vSrSef; od wd&pmefu


pm;zG,f[k xifonf [laom ,kwdudk jy\/ ,kwdonf cdkifvHkjcif; rdSay? wd&pmefrSmvnf; tod
dSonfom jzpf\/ olwdkUvnf; tvSty udufonfyif? wd&pmefwdkUvnf; vluJhodkUyif om,maomtoHudk
udufonf? ykavGoHcsKdcsKd wl&d,moH omomudk uJR EGm; jrif; aus;iSuf tpdSaom ow0gwdkUonf pdkuf
em;axmifwwfMuonf? vlonf tcsKd tzef tief tcg; udufovdk om;aumif iSufaumifwdkUvnf;
udufonfyif/
22/

ocifjrwfqdkifu aoG;oGif;&mwGif vl-vlcsif;rS aoG;oGif; &onf? wd&pmefaoG;udk

oGif;r&[k ,kwdwpfck jy\/ taMumif;jycsufonf vufawGUusus rSm;avonf? vl-vlcsif;yif


jzpfaomfvnf; wpfrdaygufwnf;yif aoG;csif; wlygoavm? aoG;trsKd;tpm; rwlvQif vlvlcsif;yif
aoG;oGif; r&ay? wpfzefvnf; wd&pmefwdkU\ taoG;tom;udk tjrJrjywf pm;aomufrDS0Jaeaom vlwdkU\
aoG;ESifh

rwnfhcJhygvQif

xdkwd&pmefwdkU\

taoG;tom;onf

tqdyfawmufjzpfav&m\?

a&m*g

pJGuyfaeaom tcsKdUolrsm;onf arsmufaoG;ESifh t&ufudk aomuf&rS a&m*gaysmuf emvHxl vmMu\?


usef;rm0zd; vmMu\? tcsufudkaxmufvQif vlUaoG;ESifh wd&pmefaoG;onf a&mpyf r&avmufatmif
rwnfh[k qdkEdkifzG,f rdSaMumif; odomvSayonf/
23/

tdyfruf ruf&mwGif vlonf vlUtaMumif;udkom rufonf? wd&pmeftaMumif;udk rruf?

ewfjA[mtaMumif;udk rruf? xdkUaMumifh atmufodkUvnf; rqif;? txufodkUvnf; rwuf[k ,kwdjyjyef\?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

408

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tdyfrufruf&mwGifvnf; taMumif;trsKd;rsKd;dS&m "mwfacsmufcsm; rufjcif; wpfpHkwpf&m jzpfysuf&ef


edrdwftjzpf tdyfruf rufjcif; awGUuHcHpm;zl;onfudk pJG rufjcif; ponftaMumif;rsm;teuf
rdrdtawGUtuHudkom

trsm;tm;jzifh

rufwwfonfrSmvnf;

"rwmvdkyif

jzpf\/

odkUaomf

wd&pmeftaMumif; rruf[k rnfol qdkEdkifygoenf;/


xdkUaMumifh

,kwdvnf;

aCmouolaX;tavmif;onf

zJGpkay:

wdkifpdkufjcif;uJhodkU

acG;rBuD;taMumif;udk

pOf;pm;,if;

cdkifjrJjcif;
uG,fvGef

rdS

jzpfayonf?

acG;jzpfoGm;aMumif;?

EGm;owform; 0ufowfrm;wdkUonf aocgeD;aomtcg EGm;vdkatmf 0ufvdkatmfonfudk Mum;odaeMu


&aMumif; "ry't|uxmvmonf? tdrf arG;xm;aom acG;uav; aMumifuav; ponfwdkUudk
pdwfrcsEdkif t&yfwyg; c&D;oGm;,if; tdyfrufaxG&m rufMuonfrSmvnf; rjiif;omaom tcsufjzpfonf/
24/

toHvTifh&mwGif rDwmcsif; wlrS zrf; &onf[k ,kwdwpfck qdk\? odkUaomf xdk,kwdvnf;

vlaovljzpftwGuf usm;uefay;Edkifjcif; rdSay/? tbd"rm oabmw&m;t& r[mbkwf "mwfkyfwdkUonf


bkwftqufquftm;jzifh t&yf&yfwGif ysHUvGifhae&m ow0gwpfOD;wpfa,mufonf tmumo"mwf
reodum& aomwyom' oHk;rsKd;wdkUwGif wpfrsKd;rsKd; csKdUwJhaevQif xdkbkwftqufqufrSvmaom
toHudk rMum;Edkif[k qdkxm;onf r[kwfavm? taMumif;rpHkvifvQif teD;tem; uyfvsufdSaom
toHudkyif rMum;Edkif? Oyrm-em;yif dSaomfvnf; aomwyom' tvGeftm;enf;vQif rMum;Edkif?
txl;yjyifxm;aom

ud&d,maomfvnf;aumif;

'dAaomw

tbdnmOf

paom

emrf"mwf

txl;ud&d,maomfvnf;aumif; rdScJhygvQif a0;uGmaom t&yfrS toH odrfarGUao;i,faom toHrsm;udk


rMum;Edkifay/
xdkenf;twdkif; tqif; ta&miftrsKd;rsKd; teD;tem;yif dSaomfvnf; puKyom' tvGef
tm;enf;aevQif rjrifEdkif? tmHku tvGef rIefrTm; ao;i,faevQifvnf; puKyom' tm;aumif;apumrl
rjrifEdkif? xdkUaMumifh oabmprS ydkrdkuJvGefaom tultnDjzpfonfh rsufrSefrS p rSefajymif;txd
kyftultnD 'dAKpuK paom emrftultnD rygvQif xdklygHkudk Sdyif dSaomfvnf; rjrifEdkifonfum;
vlwdkif; vufcHxm;aom obm0"ryif r[kwfavm? xdkUaMumifh ,kwdvnf; rcdkifvHkay/
25/

qdkcJhNyD;aom taMumif;tcsuf oufaoom"u ajrmufjrm;pGmwdkUjzifh pdppfcsuft&

kyf0g'udk tajccH [dk[mjyif onf[mpGuf zsufvdkzsuf jznfhvdkjznfh taMumif;rwef rcdkifvHkaom


,kwdwdkUudk jyvdkjy OD;Ou| zefwD;cJhaom vlaovljzpf0g'bufu aSUaevdkufaom ocifjrwfqdkif\
acsyaom"emcsufonf avmuDavmukw&m ed,mr "rESifh rnDGwfonfjzpf w&m;r0ifonfhtjyif t"r
avQmufvJcsufrsm;om

jzpfaMumif;

trSwf(2)

oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;

pdppfoHk;oyf

qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

409

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oHa,m*okwfESifh vlaovljzpf

26/

apm'uq&mawmfrsm;u orm'd|dokwoetzJGUcsKyf\ opm"rpmapmif twJG1? trSwf

(1) awmifwGif;BuD; OD;Ou|u Oyg'gef rjywfao;wJhvl aovQif vlyJjzpfr,fvdkU oHa,m*okwf


bk&m;a[maMumif;

azmfjyxm;csufonf

oHa,m*okwfESifhvnf;aumif;

tjcm;

trSefwu,f

dSaeaom

bk&m;a[mygVdawmf

bk&m;w&m;awmfrsm;ESifhvnf;aumif;

qefUusifvsufdSaMumif;

apm'emwifcJhMu\/ ,if; apm'emudk pk'dwu ocifjrwfqdkifu jyefvnfacsy&mwGif OD;Ou|\


tmabmftwdkif;yif a,musfm; rdef;rwdkUonf Oyg'gefaMumifh aoaomtcg rlv vlUb0yif jyefjzpfaMumif;
acsy avQmufxm;cJhayonf/
vlao vljzpf rjzpf(0g) vlaovQif vlomjzpf rjzpf[laom tcsufESifh ywfouf apm'u
pk'dwuESpfbuf vk ajymaeMuaom t*FkwdK&fygVdawmf owuedygwf oHa,m*okwfudk Munfh&mwGif
odkUawGU&ayonf/
]]wd bdua0 tZwH wd`Ed,H reodua&mwd wdukwH wmuyH/ y/ {0H acg
bdua0 wd wwH emwd0wwd? (tH/ 2? 440/)
(tH-owuedygwf oHa,m*okwf)

jrefrmjyef
&[ef;wdkU. . .trow0gonf rdrdoEmef jzpfaom trow0gwdkU\ a`E tytrl/ y/
toGiftjyif trow0gwdkU\ rmef tvdk toH tqifwefqmudk ESvHk;oGif;\? olronf xdkckESpfrsKd;wdkU
wyfruf\? tvGefarGUavsmf\/ xdkolronf xdkckESpfrsKd;wdkU wyfrufonf jzpf arGUavsmfonf jzpf
xdkolronf tjyify zdkow0g\ a`E/ y/ tqifwefqmudk ESvHk;oGif;\/ xdkckESpfrsKd;aom zdkow0g\
a`EponfwdkU wyfruf\/ tvGefarGUavsmf\? xdkolronf xdkckESpfrsKd;aom yk&doda`E ponfwdkU
wyfrufonfjzpf tvGef arGUavsmfonfjzpf tjyifty aygif;azmf,SOfwJGjcif;udk tvdkdS\? aygif;azmf
,SOfwJGjcif;[laom taMumif;aMumifh jzpfay:vmaom okca0'em aomrea0'emwdkUudkvnf; tvdkdS\/
&[ef;wdkU. . . trow0g\ tjzpf tvGef arGUavsmfaom ow0gonf tzdkow0gwdkU
aygif;azmf,SOfwJGjcif;odkU a&muf\? &[ef;wdkU odkUvQif trow0gonf trow0g\ tjzpfudk
rvGefajrmufEdkif/
zdkow0gtwGufvnf; twlyif a[mawmfrlygonf? xdkUjyif trow0gonf trow0gtqifhrS
vGefajrmuf tzdkjzpfvmyHk tzdkow0gonf tzdkow0gtjzpfrS vGefajrmuf tr jzpfvmyHkudkvnf;
ajymif;jyeftm;jzifh a[mMum;awmfrlygonf/
okwf oum,'d|dESifh b0wPSmudk tajccHNyD; tzdktr jzpfwwfyHk tMurf;pm;udk a'oemtpOf
a&mufonftm;avsmfpGm a[mawmfrljcif; jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

410

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

27/

oHa,m*okwfudk tusOf;csKyfaomf odkU &ay\/

(1)

rdef;ronf

rdrdb0udk

oGifjyif[efyefudk

om,m\?

oabmus\?

wGJ,SOfjcif;aMumifh

rdrdb0udk

a,mufsm;ESifh

jzpfay:vmrnfh

arQmfvifhawmifhwonfhtwdkif;

om,m,if;

wJG,SOfjcif;udk

MunfEl;rIudk

wJG,SOfjcif;odkU

a,mufsm;wdkU\

arQmfvifhawmifhw\?
arQmfvifhawmifhw\?

a&muf\?

odkUyvQif

rdef;ronf

rdef;rb0udk rvGefajrmufEdkif/
(2)

a,musfm;onf
oGifjyif[efyefudk
wGJ,SOfrIaMumifh

rdrdb0udk

om,m\?

oabmus\?

rdef;rESifh

jzpfay:vmrnfh

rdrdb0udk

om,m,if;

wJG,SOfjcif;udk

MunfEl;rIudk

arQmfvifh
arQmfvifh

rdef;rwdkU\
awmifhw\?
awmifhw\?

arQmfvifhawmifhwonfhtwdkif; wJG,SOfjcif;odkU a&muf\? odkUyvQif a,musfm;onf


a,musfm;b0udk rvGefajrmufEdkif/
(3)

txufyg tcsufESpf&yfudk ajymif;jyef vSefaomtm;jzifh rdrd rdef;rb0udk rom,m?


rdef;rtoGiftjyifudk oabmrus? zdkESifhwJG&ef rarQmfvifh? ,SOfwJGMunfEl;rIudk rvdkvm;?
zdkESifh r,SOfwJGaom rdef;ronf rdef;rb0udk vGwfajrmufEdkifonf/

(4)

xdkenf;twl a,musfm;b0udk rom,mol a,musfm;oGifjyifudk oabmrusol rESifhwJG&ef


rarQmfvifhol ,SOfwJG MunfEl;rIudk rarQmfvifhol rESifh r,SOfwJGol a,musfm;onf
a,musfm;b0udk vGefajrmufEdkifonf/

txufyg

tcsufav;csufudk

oHa,m*okwfu

azmfjyayonf/

oHa,m*okwf\

tqdktrdefUonf oum,'d|dESifh b0wPSmt& zdkrjzpfwwfyHkudk a,bk,senf;tm;jzifh a[mMum;aomokwf


jzpfayonf? ow0gwdkU\ pdwfqEtvdkuf zdk r jzpfwwfyHkudkom azmfjy\? a,musfm;ao a,mufsm;jzpf
rdef;rao rdef;rjzpf[k rlao rdSaMumif;vnf; okwfuyif azmfjy\? xdkESifh wpfqufwnf;yif vlaovQif
vljzpf&rnf[laom owfrSwfcsufrsKd; (0g) ow'd|dt,lrsKd;udkvnf; okwfu vHk;0 rjyacs/
xdkUjyif oHa,m*okwfvm twd0wwd vGefajrmuf\ [laom pum;udk ]]twd0wwDwd
tebd&wmwd {0H 0kwm, Av00dyem, t&d,r*H ywGm twd0w0d}[k t|uxmq&mawmf
teufzGifhxm;\? jrefrmvdkaomfum; ]]vGefajrmuf\}}[k qdk&mwGif aSUem;u ]]rarGUravsmf}}[laom
pum;ESifhtnD cGeftm;dSaom 0dyemPftjrifjzifh t&d,r*fudk &a&mufjcif;tm;jzifh vGefajrmufjcif;
jzpfonf[k qdkvdkayonf/
a,musfm;b0 raysmfaoma,mufsm;onf a,mufsm;b0udk vGefonf? rdef;rb0udk rwG,fwmaom
rdef;ronf rdef;rb0udk vGefonfqdk&m vGefyHkvGefenf;um; ta&;BuD;\? a,musfm;b0udk rwG,fwm
rpJGvrf;oltaejzifh a,musfm;b0udk vGef\ qdkonfum; rdef;rjzpfoGm;onf[k qdkvdkonf r[kwfay?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

411

tpodkU
odkUjzpfvQif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rnfodkU

vGefoenf;?

t"dym,ftwGif;ikyfae\?

xdkUaMumifh

t|uxmq&mjrwfu

vGefonfqdkonfrSm t&d,mr*fudk &oGm;jcif; jzpfonf[k teufrSefudk 0ifNyD; azmfay;jcif; jzpfayonf/


pifppf oHa,m*okwfonf oHo&m0#ftwGif; vnfwwfyHkESifh oHo&m0#frS uRwfvGwf
xGufajrmufyHkudk azmfjyaom okwfaywnf;? OD;Ou|wdkUvlpk qdkvdkouJhodkU vlaovljzpf ow'd|dt,ludk
azmfjyaomokwf r[kwfacs/ OD;Ou|wdkUonf rdrdwdkU vlaovljzpftwGuf ygVdawmfrsm;udk toHk;cs&ef
jrwfpGmbk&m;ocif

udk,fawmfjrwfBuD;udkyif

ow'd|dt,ldSol

rdpm'd|dBuD;wpfOD;

jzpfatmif

pGyfpJGapmfum;MuavNyD? oHo&m0efum; av;pG/


28/

xdkUjyif

bk&m;a[mygVdawmf[lonf

oHa,m*okwf

wpfokwfwnf;om

dSonf

r[kwfay? tjcm;aom axmufxm;zG,f&m okwfygVdawmfrsm; 0denf;w&m;awmfrsm; tbd"rmw&m;rsm;vnf;


rsm;pGm dSayonf? xdkxdk ygVdawmf tqdktrdefUrsm;ESifh ndEIdif;csdefqwwf&ef vdkayonf? vlaoNyD;aemuf
ewfjzpfyHk vlaoNyD;aemuf i&JusyHk vlaoNyD;aemuf acG;jzpfyHk vlaoNyD;aemuf NydwmjzpfyHk vlaoNyD;aemuf
tol&um,fjzpfyHk vlaoNyD;aemuf edAmef0ifpHyHk ponfjzifh a[mMum;aom okwfaygif;rsm;pGm dSavonf/
r[m0*ygVdawmf

Ze0obokwf

vlaoNyD;aemuf

ewfjzpfyHkudk

odkU

azmfjyxm;\?

Adrdom&rif;BuD;onf jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfudk aS;OD;pGm trv|d0eO,smOf emMum;&onfh tcsdefrS


p aomwmyeft&d,mjzpfcJhonf? rif;BuD;onf vlUb0rS pkawaomtcg rdrd tBudrfaygif;rsm;pGm
aexdkifcJhzl;aom pmwkr[m&mZfewfbHk wG,fwmrIaMumifh xdkbHk ewfom; oGm; jzpfavonf? Ze0ob
ewfom;[k trnfwGif\/
ewfom;onf

jrwfpGmbk&m;xHarSmuf

a&mufaomtcg

odkU

avQmufxm;avonf?

Sifawmfjrwfbk&m;. . .bk&m;wynfhawmfonf aS;tcgu wynfhawmf aecJhzl;aom bHk ewfb0rS


vlUb0udk ckESpfBudrf? xdkvlUb0rS ewfb0odkU ckESpfBudrf? aygif; 14-Budrfwdkifwdkif (ewftjzpf? vltjzpf)
jzpfcJh&onfudk rSwfrdygonfbk&m;-[k avQmufxm;avonf ('D? 3? 167/) ('DCedum,f r[m0*f
Ze0obokwf)
tu,f vlUbHk vlUb0 vlrif;pnf;pdrfudk wG,fwm Oyg'geftpJGtvrf;aMumifh jzpfpwrf;qdkvQif
Adrdom&rif;onf

aoNyD;aemuf

Ze0obewfom;[l
a[mMum;csufonf

vlom

jyef

txiftSm;jzpfavonf?
rkcsa'oem

r[kwf?

jzpf&efdSonf?
tcsufudk

jzpfwwfaom

,ckrlum;

pmwkr[m&mZfbHk

axmufIjcif;jzifh

oHa,m*okwf

oabmrQudkom

a,bk,stm;jzifh

om"uwpfckudkvnf;

r[m0*ygVdawmf

a[mjcif;jzpfaMumif; xifSm;ayonf/
29/

vlrdef;rb0rS

ewfom;

oGm;jzpfaom

ouyOokwf odkU azmfjyxm;\? jrwfpGmbk&m;vufxufawmftcgu uydv0wfrdU a*gydumrnfaom


ousomuD0if trsKd;orD;wpfa,muf dS\/ olronf &wemoHk;yg; Munfdk tusifhoDvESifh jynfhpHkol
jzpf\? rdef;rb0udk GHSmpufqkyf a,musfm;jzpf&mjzpfaMumif; w&m;rsm;udk yGm;rsm;tm;xkwf\? xdkUaMumifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

412

tpodkU
olr

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uG,fvGefaomtcg

wm0womewfjynf

a*g,uewfom;[laom

trnfjzifh

txiftSm;

jzpfavonf/
a*gyuewfom;u ol\ twdwf vlUb0taMumif;udk odkU jyefajymcJh\? tuREkfyfonf
xdkpOftcgu rdef;rom;jzpfvsuf &wemoHk;yg; Munfdk oDvjznfhusifhNyD;vQif rdef;rb0udk pufqkyf
a,musfm;b0udk awmifhwcJhaomaMumifh odMum;rif;\ om;tjzpfodkU a&mufcJh&ygonf/ ('D? 2? 216/)
txufyg

a*gydumtrsKd;orD;

taMumif;t&mudk

axmuf

rdef;rao

rdef;rjzpf[l

tjrJrdSEdkifaMumif;? vlaovljzpf[lvnf; ]]rl}} rdSaMumif; odomxifSm;avonf? oHa,m*okwfonfum;


udkif;TwfrI txl;dSol tenf;pktwGuf jzpfwwfaom tajctaerQudkom azmfjyjcif; jzpfaMumif;
odEdkifayonf/
30/
ygdS\?

xdkrSwpfyg; vlaoNyD;aemuf i&Jusa&muf&yHkonfvnf; jrwfpGmbk&m;ygVdawmfwdkU rsm;pGm

txifSm;qHk;

om"urSm

a'0'wfyif

jzpf\?

bk&m;Siftm;

aoG;pdrf;wnfatmifyNyD;

oHCmoif;cJGaom yeE&d,uHaMumifh aoNyD;onfhaemuf t0Dpdi&JodkU usa&muf&aMumif; tcdkiftrm


a[mMum;xm;csuf

dSacsonf?

a'0'wfonf

t0Dpdi&Jom;wpfOD; oGm; jzpf&avonf?

a,mufsm;jzpf

vla,musfm;jyefjzpfzdkU

a0;pG?

om"uonfvnf; oHa,m*okwfonf OD;Ou|wdkU

qdkvdkouJhodkU vlaovljzpf om"u r[kwfaMumif; odEdkifonf/


31/

xdkUjyif vlaoNyD; wd&pmef jzpf&yHkwdkUonf ygVdt|uxmwdkU txiftSm;ygdS\/

oDvuefygVdawmf okbokwf tzGifh okb'g,um\ zcif awma',s ykPm;onf olUom;tdrf acG;


jyefjzpfaMumif; twdtvif; ygdSonf/ awma',sykPm;onf Opm&rufBuD; ypnf;ESajrm\? bk&m;SifESifh
t&d,moHCmrsm;tm;

v'gef;avh

rdS?

aoaomtcg

om;tdrf

acG;BuD;jzpfaeNyD;

bk&m;Sifudk

awGUjrifaomtcg 0kwf0kwf[k a[mif\? xdktcg jrwfpGmbk&m;u ]]awma',s. . . oifonf ,cif


vlb0wkef;uvnf; ypnf;&ruf avmbwuf olawmfaumif;wdkUudk ray;rvcJh? ,ckvnf; igbk&m;udk
tb,faMumifh a[mif&bdoenf;}}[k rdefUMum;vdkufaomtcg awma',srS jzpfvmaom acG;onf
pdwfrcsrf;omvS jymykH 0yf\/
okb'g,um od olUzciftm; acG; jzpfaeonf[k ajym&ygrnfvm;[k rausreyfjzpfum
jrwfpGmbk&m;tm; avQmuf\? xdktcg jrwfpGmbk&m;u acG; wd&pmefonf oifhzcif vlb0 awma',srS
jzpfvmyHk? rSefuefaMumif; vufawGUodvdkvQif jrKyfxm;aom ypnf;wdkUudk acG;tm; tjycdkif;avmh[k
rdefUMum;\? acG;u ol vlUb0wkef;u vQKdU0SufpGm ajr jrKyfxm;aom ypnf;OpmwdkUudk olUom;tm;
jyay;ojzifh okb'g,umonf ypnf;Opm rsm;pGm&rS jrwfpGmbk&m; rdefUawmfrlonfhtwdkif; acG;BuD;onf
olUzcif vlrS jzpfvmaom wd&pmefygwum;[k vHk;0 ,HkMunfvufcHavonf/ ('D? |? 1? 317/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

413

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUaom jzpf&yfESifh om"uwdkUudk bk&m;a[musrf;*efrsm; txiftSm;awGU&aomaMumifh


vlaovljzpfudk igom a[mwm r[kwf? bk&m;uyg a[mygw,f[k bk&m;Siftm; qJGxnfh r&EdkifaMumif;
xifSm;ayonf/
32/

wpfzef

vlaoNyD;

Nydwm

jzpfaom

olwdkUum;

teEyif?

0denf;ygVdawmfwdkU

vlaoNyD;aemufjzpfaom NydwmwdkUudk rsufjrifudk,fawGU jzpf&yfrsm;pGm azmfjyygdS\? &mZ*d[fjynf


0dZsuk#fawmif

tSifr[marm*vmef

udk,fawmfBuD;

oDwif;oHk;pOf

tdk;pkNydwmBuD;udk

('dApuKtbdnmOfjzifh) jrif jrwfpGmbk&m;xH avQmufxm;&m igbk&m;vnf; xdkNydwmBuD;udk jrifcJh\?


xkwfajymaomf r,HkMuygu tjypfjzpfrnfpdk; rajymcJhay? trSefpifppf xdkNydwmonf &mZ*d[frdUwGif;rS
EGm;owform; wpfa,mufaoNyD; jzpfaeaom Nydwmwnf;[k rdefUMum;awmfrlavonf/ (0d? 1? 144/)
pum;onf

yg&mZduPfygVdawmf

pwkwyg&mZdu

0deDw0wKydkif;

Ak'jrwfpGmbk&m;\

a[mMum;csufyif jzpf\? xdkEGm;owfa,musfm;onf ol\ a,musfm;b0udk Oyg'gefrnfrQ uyfonf jzpfap


olyaom tukodkvfuHu BuD;vGef;aeojzifh olaoNyD;aemuf vljzpfcGifh ray;bJ NydwmBuD;jzpfvsuf
dSayonf/
33/

vlaoNyD;

tok&um,fjzpfaom

om"uvnf;

dSay\?

okwfygax,sygVdawmf

ygxduokwf odkU ygdS\? jrwfpGmbk&m;aemufu oydwfxrf;vdkufaom okeuwonf pdwfazmufjyefNyD;


0wfvpfpvpfae

acG;uJhodkU

av;bufwGm;

oGm;aom

aum&cwd,udk

MunfdkoGm;\/

jrwfpGmbk&m;uod aum&cwd,wuwwGef;udk oifrMunfdkESifh[k okeuwtm; wm;jrpf\? r&ay?


xdkUaMumifh oif Munfdkaom aum&cwd,onf ,aeUrS ckESpf&ufajrmufaomaeU pm;ydk;eifh aovdrfhrnf?
aoNyD;aemuf t,kwfnHhqHk;aom tok&mbHk umvudumrnfaom tok&m jzpfvdrfhrnf? olUtavmif;udk
NydwfjrufawmdSaom ocsKif; pGefYypfMuvdrfhrnf? okeuw. . . tu,f oif rauseyfao;vQif
tavmif;aumifudk vufjzifhykwfNyD; ighSif aum&cwd,. . .oifh vm;&mb0udk odoavm[k ar;vQif
umvudutok&m jzpfaeaMumif; ajymvdrfhrnf[k jrwfpGmbk&m;u *eaocsmpGm rdefUawmfrlvdkuf\?
jrwfpGmbk&m; rdefUMum;onfhtwdkif;yif tm;vHk; jzpfavonf/ ('D? 3? 4/)
bk&m;vufxufawmfBuD;u jzpfcJhaom wpfu,fhjzpf&yfrSef rIcif;udpudk avhvmMunfhvQif
vlaoNyD;aemuf vljyefjzpfHkrQru tyg,fav;yg; t0iftyg tok&m jzpfaMumif; txiftSm; od&ayonf/
odkU vlaoNyD;aemuf ewf i&J wd&pmef Nydwm jzpfonfhjyif ukodkvfuHtvdkuf vlvnf;
jyefjzpfol dS\? onfum; *wdig;yg; vm;&mig;axG [laom Ak'0g'twdkif; jzpfrIaywnf;/
xdkUjyif

vlaoNyD;aemuf

*wd

5-yg;

rvm;bJ

b0Zmwf

csKyfNidrf;awmfrlMuaom

oufaoom"uwdkUonf bk&m;a[mygVdawmfwdkU rsm;pGm ygdS\? pdwf0ifpm;zG,fwpf&yfudk jyqdk&aomf


bk&m;SifvufxufawmfBuD;u

a*g"du

trnfdSaom

&[ef;wpfyg;onf

w&m;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ud;pm;

414

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tm;xkwfawmfrlpOf ajcmufBudrfwdkifwdkif psmefavQm&Sm\? xdkUaMumifh ckESpfBudrfajrmuf psmefjyef&aomtcg


vnfyif;udk oifwkef;"m;jzifh vSD;&ef anmifapmif;i,fay: vJSvdkuf\/
xdkcPav;wGif rm&fewfu odNyD; &[ef;onf rdrdudk,frdrd aoaMumif;MuHNyD; xdka0'emudk
0dyemwifvdkufygu &[Em jzpfoGm;vdrfhrnf? &[Em rjzpfatmif igwm;rSyJ[k MuHNyD; csufcsif;
jrwfpGmbk&m;xH 0if a*g"du&[ef; olUudk,fol owfaoawmhrnf? wm;jrpfawmfrlyg bk&m;[k
avQmufav\? xdkcPrSmyif rax&fonf rdrdvnfyif;udk "m;jzifh vSD; xdka0'emudk 0dyemIum
raocifuav; t&[wr*f t&[wzdkvfudk &NyD; y&dedAmefpHawmfrlonf/
rm&fewfonf a*g"durx&f aoNyD; b,fb0oGm; jzpfovJ[k ol\ ewfrsufpdjzifh SmazG&m
b,fb0rSmrS SmrawGU a*g"durax&f kyftavmif;udk o*vf&ef a&mufvmonfh jrwfpGmbk&m;tm;
ar;avQmuf\? jrwfpGmbk&m;u rm&fewf. . .oifvdkyk*dKvfonf y&dedAmefpHaom &[Em\ 0dnmPfudk
rjrifEdkif[k rdefUMum;awmfrlcJhavonf/
jzpf&yfudk axmufIyguvnf; vlaoNyD;aemuf vljyefjzpfvnf; rjzpf? rnfhonhfbHkb0rQ
rjzpfawmhbJ y&dedAmef pH,lawmfrlaom t&d,m&[Em yk*dKvfjrwfrsm;vnf; dSaMumif; od&ayonf/
35/

odkUvQif oHa,m*okwfawmf\ t"dym,frSefudk acsacsiHiH wwfodem;vnfolwdkUonf

vnf;aumif;? uJhodkU ygVdt|uxmwdkUudk arTaESmufacsmufcsm; vlaoNyD;aemuf *wd 5-yg; vm;&m 5axGodkU oGm;a&mufjzpfEdkifyHk om"uwdkUudk SmazG MunfhIEdkifolwdkUonfvnf;aumif;? vlaoNyD;aemuf
rnfonfh*wd rnfhonfhb0wGifrQ rjzpfawmhaom edALpHt&d,mwdkU\ taMumif;udk ,HkMunfholwdkUonf
vnf;aumif; oHa,m*okwf jrwfpGmbk&m;u vlaovljzpfw&m;udk a[mcJhonf[k a&;MuajymMurnf
r[kwfay/
trSefpifppf oHa,m*okwfu 0#fESifh 0#fuif;&mudk jyonfh tESpfom&udkvnf; rqkyfrd?
yd#uwfpmaywdkUudk pHkvifatmif rMunfhwwf? rdrdwdkU xlaxmifvdkonfh vlaovljzpf0g'twGuf r[kwfrrSef
vkyfMuHqGJ,l

&rnfhokwfrsKd;udkom

&SmNyD;

tudk;jycsifonfh

rrSefuefaom

oabmxm;aMumifh

vlaovljzpfudk igom ajymonf r[kwf oHa,m*okwfrSm bk&m;uyg a[mxm;onf[k bk&m;


ra[monfudk ta[mvkyfum 0d0g'g"dukPf;jzpfatmif zefwD;jcif;rQom jzpfavonf/
um;
a0pkqufcHaom

oHa,m*okwfESifh
pk'dwu

pyfvsOf;

ocifjrwfqdkif\

rlv0wKonfjzpfaom
acsypum;wdkUudk

OD;Ou|\

yd#uwfrsOf;om;

ajympum;
trSm;BuD;

rSm;onfhtaMumif; pDppfazmfjycsuf jzpf\? trSefpifppf vlaovljzpfrIudk cdkifjrJap&ef oHa,m*okwfjzifh


usm;uefvdkufjcif;onf tuefrSm;onfhtwGuf rw&m;vkyfaqmifcsuf t"r0g'oufoufom jzpfaMumif;
0denf;"dk&fq&mawmf tm;vHk;u oHk;oyfawmfrlMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

415

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf uGif;qufrsm;

36/

,cktcgwGif apm'em\ txnfudk,fjzpfaom vlaovljzpf0g'udk wnfaqmuf&m

OD;Ou| toHk;yoGm;aom tkwfcsyfrsm;udk pm&if;wifvdkufaomf kyf0g'udk tkwfjrpfcH-


(1) uHudk y,fjcif;
(2) 31-bHkwnf;[laom tusKd;w&m; cH.pH&mXmeudk ypfy,fjcif;
(3) bmom omoemudk y,fjcif;
(4) twdwftem*wfudk y,fjcif; (ypKyefwpfb0 oEd|du[kqdkjcif;)
(5) kyf0g'wdkUyif t&d,mvrf;pOfyvkyfjcif;
(6) pdwfyjyifrIudk y,fjcif;
(7) Ak'"r? Ak',Ofaus;rI tm;vHk;udk y,fjcif;
(8) kyfom tdS emrfudk tjzpfrQom xm;jcif; ({upowrdpm0g')
(9) tbd"rmyd#uudk vdkovdk zsufjcif; pGufjcif; tjcm;0denf; okwefyd#uudkzsufqD;jcif;
(10) y#doaEaecef;udk rdrdpdwful;jzifh xifovdk jyifqifjcif; paom
tkwfcsyfwdkUudk toHk;yxm;aMumif; awGU&ayonf/
xdkvlaovljzpf

,Zfyvif\

tkwfcsyfrsm;ozG,fjzpfaom

uHuH\tusKd;udk

y,fjcif;paom

tcsufwdkUudk aSUvmrnfh apm'em&yfwdkU rusOf;rus,f a0zefpdppfjyoGm;rnf jzpfayonf? ,ckapm'emrl


cdkifjrJrcdkifjrJ odomap&ef vlaovljzpf yviftkwfcsyfrsm;udk tenf;i,fpD pdppf oHk;oyftyfayonf/

uHy,frI
txufyg tkwfcsyfrsm;udk wpfckpD pdppfMunfhvdkufaomtcg ow0gwdkUonf uHtm;avsmfpGm 31-bHk
avsmf&mb0 jzpfMu& uHudk ry,fvQif vlaovljzpfudk wnfaqmuf r&Edkif? xdkUaMumifh OD;Ou|onf
uHudk ypfy,fvdkufonf? wpfzef uH\ tusKd;quftjzpfjzifh oGm;a&muf cH-pH&rnfh bHkXmersm;udk ,HkMunfrI
dSaeao;vQifvnf; vlaoNyD;aemuf vljyefjzpfjcif;udk ,HkMunfzdkU&ef rjzpfEdkifay? xdkUaMumifh 31bkHwnf;[laom

uH\

tusKd;jzpf&mXmeudkvnf;

OD;Ou|

y,fvdkufjyefonf?

,if;aemuf

bmomomoemw&m;[lorQonf usifh0wfw&m;udk tOD;xm;um ,Ofaus;rI tzHkzHkjy qHk;rMu&m bmom


omoemdSaevQif yxrtkwfcsyfjzpfaom uHudk y,fjcif;udp rNyD;ajrmufEdkif&m? xdkUaMumifh bmom
omoemudkvnf; y,fvdkufjyefonf? uHudk y,fcJhonf jzpf uHudk a0yHkcsxm;&m tcsdeftydkif;tjcm;
wnf;[laom twdwf-tem*wfudkvnf; y,f&rnfjzpf y,fjyefonf? OD;Ou|onf Ak'w&m;awmfudk
vufrvGwfao;onfhtaejzifh ouFef;ta&cHxm;onf jzpf Ak'vrf;pOfjzpfaom t&d,mvrf;pOfudk
rsufuG,fryomaomaMumifh kyf0g'udk t&d,mvrf;pOftjzpf yvkyfjyefonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

416

tpodkU
37/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Ak'"rwGif

]]pdwfomSifapm

bk&m;a[m}}[lonfESifhtnD

pdwfudk

aS;OD;pGm

xdef;ausmif;yjyif&rnfjzpf&m pdwfudk yjyifaeygu uHudky,f r&Edkif? raemuHonf Ak'jrwfpGmbk&m;


tvdktm;jzifh ta&;tBuD;qHk;jzpfaeayonf? xdkUaMumifh pdwfudk wGef;z,f xkwfypfvdkojzifh edAmefudk
oGm;&mwGif pdwfrvdk? owdom vdkonf? pdwfum; y[mwAy,f&rnfh w&m;omwnf;[k ajcmufckajrmuf
tkwfcsyfwpfcsyfudk OD;Ou|zefwD;&jyefonf? yrtkwfcsyf tjzpfjzifh kyf0g'udk t&d,mvrf;pOf yvkyfcJhNyD;
jzpf kyf0g'ESifhqefUusifaom Ak'"r Ak',Ofaus;rItm;vHk;udk y,fzdkUvdkonf? xdkUaMumifh Ak',Ofaus;rIudk
y,fjcif;[laom owrajrmuftkwfcsyfudk zefwD;jyefonf? OD;Ou|onf vlaovljzpfwnfaqmuf&m
kyf0g'udk tkwfjrpfcs kyf0g'udkyif tkwfcsyfyvkyfcJhonfh tm;avsmfpGm emrf\ ta&;yg t&ma&mufyHkudk
tenf;i,frQ

todtrSwfrybJ

kyfomy&rwftdSw&m;?

emrfum;

t&dyfta&mifjzpfonfqdkHkrQ

jzpfay:vmaom jzpfumrw tjzpfw&m;[k t|rajrmuf tkwfcsyfudk zefwD;jyefonf? vlaovljzpf[k


qdkaomfvnf; trSefpifppfrSm ykcufESifh acgif;Mum;udkom b0[k em;vnfxm;aom ypKyefudkom tcdkiftrm
yxm;aomaMumifh Ak'tbd"rmudk zsufqD;ypfrSjzpfawmhrnfjzpf tbd"rmESifhwuG tjcm;yd#uwfrsm;udk
rdrdvdkovdkzsufjcif;

jznfhpGufjcif;wnf;[laom

tkwfcsyfwpfvTmudk

pDrHavonf?

kyf0g't&

y#doaEaejcif;udpudk rdrd\ twaemrwdjzifh xif&mjrif&mpD&ifvnf; rjzpfaumif;aomaMumifh Ak'a[m


y#doaEaecef;udk
onfum;

xifovdk
vlaovljzpf

jyifqifjznfhpGufvsuf
taqmufttHkudk

'ortkwfcsyfwpfvTm
wnfaqmuf&m

pDrHxkwfvkyfjyefavonf?

OD;Ou|

pDrHxkwfvkyfaom

t"rtkwfcsyfrsm;aywnf;/
38/

apm'uq&mawmfwdkU aqmifjyaom oufaoom"u-

(u)

]]vlom;qdkwJh ow0g aoqHk;NyD;wJhaemuf tu,f jzpftHk;rnfqdkvQif vlrSwpfyg;


tjcm;bmaumifrS jzpfp&m rSd}}[laom tcsufygdS\? xdktcsufESifh ywfouf atmufyg
OD;Ou|\ pum;&yfwdkUudkvnf; qufpyfoHk;oyfae&rnf jzpf\/

(c)

avmu"ronf wrvGefavmu vkyfwdkif;ukef;\ [dkrSmbufrSmdSaom b0ESifhvnf;


qufpyfjcif;rdSbJ

,ck

ypuoEd|du

rsufarSmufjzpfaom

b0ESifhom

vHk;0oufqdkifonf [l jywfjywfom;om; em;vnfMuukef&m\/


(vlaovljzpfpmtkyf pmrsufESm 151)
(*)

aoNyD;onfhaemufumv (0g) vkyfwdkif;ukef;\? [dkrSmbufudk vufdI;Tefaom t,lum;


Ak'y&dedAmefpHNyD;aemuf ESpfaygif;ESpf&mausmfrS Ak'0g'e,fy,ftwGif;odkU 0ifa&mufvmaom
{nfhonf0g'jzpfcJhavonf/

(C)

(Ak'pmcRefawmf 22-23)

]]t,H "arm oEd|daum- ig a[maom w&m;onf ,ckypursufarSmufb0ESifhom


qdkif\}}[l

tBudrfBudrf

axmufjcif;tm;jzifh

txyfxyf

Ak'\

rjywfrarm

ur0g'onf

'vpyfa[mcJhaom

a'oemudk

ykcufESifhacgif;tMum;

wGifom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

417

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


usufpm;aMumif;udk tjywftowf rSwf,ltyfavonf? vkyfwdkif;ukef;\ [dkrSmbuf
dSonf[l vufdI;xdk;um Tefjytyfaom raem'Gg& wdkufxGuf tEkrmersm;udk
yufyufpyfpyf wdkufzsufypf&ef rkcsvdkvm;tyfavonf/

(i)

(vlaovljzpf-51)

aumif;rI aumif;wmudk aeUruGm nrvyf 'vpyf tm;xkwf yvkyfud;yrf;ol


vlom;twGuf tzdk;wef trsKd;rSef qkvmbfrsm;ESifh bHkcef;rsm;udk wcrf;wem;pDrH
xm;cJhMuukef\? zefwD; xm;cJhMuukef\? odkU&mwGif raumif;rI[k qdktyfaom
'kpdkuft,kwfw&m;rsm;udk vdkufrSm; usK;vGefaom vlom;twGufvnf; pl;Sxufjruf
wu,ftcH&cufonfh
xm;cJhMuukef\?
pdwful;oufoufjzifh

yufyufpufpuf

tjypf'Pfrsm;udk

&uf&ufpufpuf
vlom;\

ajcmufvSefUcJhMu\/

tjypf'PfcwfcJhMuukef\?

pdwf"mwfudk

tjyif;txef

jzm;a,mif;

csrSwf

pifpifvdk&if;rSm

aoG;aqmifcJhMuukef\?
(vlaovljzpf-14)

txufygazmfjyyg (u) trSwfrS (i) trSwftxd OD;Ou|\ pum;&yfrsm;udk aoaocsmcsmpdppf


Munfhaomtcg odkU t"dym,f&ayonf/
vlaoNyD;aemuf tu,f jzpftHk;rnfqdkvQif vlyJjyefjzpfrnf/
tu,f rjzpfawmhbl;qdkvQif bmrSrjzpfawmhay/
]]tu,f}}[laom oHo,epum;onf t"dym,fESpfcsufxGufonf? tu,f jzpftHk;rnfqdkvQif?
tu,f rjzpfawmhbl;qdkvQif odkU ESpfcsufxGufayonf/
txufyg(u) trSwfjypum;xJu tu,f rjzpfawmhbl;qdkvQif [laom 'kwd,t"dym,fcsufudk
(c) (*) (C) (i) trSwfjypum;wdkYjzifh axmufcHcsufay;xm;\? rSef\-
(c) u-avmu"ronf b0ESifhom vHk;0qdkifonf? (aemufb0ESifhrqdkif[lvdk)/
(*) u-aoNyD; [dkbuf vufdI;Tefaom t,lum;? bk&m;t,l r[kwf? aemufrSay:aom t,l?
(aemufb0rdS [lvdk)
(C) u-vkyfwdkif;ukef; (ocsKif;)\ [dkrSmbufrSm b0rdS? (aemufb0 rdS[lvdk)?
(i) u-ukodkvfuH? tukodkvfuHwdkU\ tusKd;ay;&m bHkeef;qdkonfwdkUrSm pdwful;,OfrQom?
(aemufb0 aemufbHkb0 rdS[lvdk)?
39/

txufyg OD;Ou| pum;rsm;xJ ]]Ak'}}[laom pum; ]]oEd|du}}[laom pum;ESpfvHk;udk

EkwfvdkufvQif OD;Ou| 0g'ppfppf awGU&\? ]]Ak'}} ]]oEd|du}}[laom pum;vHk;wdkUudk xnfhxm;jcif;um;


vkyfMuHzefwD;&ef ckwHk;vkyfjcif;rQom jzpfayonf? xdkUaMumifh OD;Ou|\ 0g'ppfppfum; ]]aemufb0}}
rdS[lownf;/
rSefvS\? OD;Ou|onf ae&mrsm;pGm tBudrfBudrf a<u;aMumfxm;onfhtwdkif; p-o-C-Z-u
(yyom'kyf) ig;yg;udkom qkyfudkifxm;aom kyf0g'DppfppfBuD; jzpfay&m aemufb0qdkaom tcsufonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

418

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rsufpdjzifh jrifr&aom em;axmif rMum;Edkifaom udk,fjzifhxdawGU r&omaom kyfvGefobm0


jzpfaeojzifh rnfhonfhenf;ESifhrQ vufcH r&acs? xdkUaMumifh OD;Ou|onf ykcufESifh acgif;Mum;[laom
ypKyKefwpfb0udkom wzGzG a<u;aMumfaejcif;jzpfayonf/
odkUaomf

OD;Ou|onf

aemufb0rdS[laom

kyf0g'tjrifudkvnf;ydkifydkifBuD;

rudkif0Hhol

jzpfaomaMumifh ]]tu,f}}[laom pum;udk oHk; ]]aoNyD;aemuf}} tu,f jzpfOD;rnf qdkvQif}}[laom


pum;0gusudk wufavonf? vkyfwdkif;ukef;\aemuf [dkbufrSm bmrQrdS? ykcufESifh acgif;Mum;yg[k
qdkygvsuf tu,f jzpfOD;rnfqdkvQif}}[k vmjyefacsao;onfhtwGuf atmf. . OD;Ou|ES,f udk,fhudk,fudk
opmjyefazmuf aeacsonfwum;[k owdxm;rdvdkufMuonf/
aumif;ygNyD? ]]aoNyD;wJhaemuf tu,f jzpfOD;rnfqdkvQif vlrSwpfyg; tjcm;bmrSjzpfp&mrdS?
vlyJjzpf&rnf}}qdkaom pum;t& ]]vlaovljzpf vljzpfvlao}} oHo&m vnf&ayrnf? ol\ pmtkyf
wpfae&mvnf; twdkif; a&;xm;avonf/
txufyg tcsufwdkUudk yd#uwf usrf;*efESifh nd aumufcsufcsonf dSaomf aemufb0rdS[k
,laomt,lonf Oap''d|d jzpf\? 0db0wPSm\ pm;usuf jzpf\? vlaovljzpf jrJonf[laom t,lonf
ow'd|d jzpf\? b0wPSm\ pm;usuf jzpf\? odkUjzpfaomaMumifh awmifwGif;BuD; OD;Ou|onf
Oap''d|dudka&m

ow'd|dudkyg

jzpfaMumif;awGU&ayonf?

b,fnmESpfzufvHk;

Ak'omoemhordkif;ESifh

qkyfudkifxm;aom

,SOf

od&aom

xl;jcm;aom

rdpm0g'Sif

rdpm'd|dordkif;wGif

OD;Ou|vdk

wpfydifeufxJ Oap''d|dudka&m ow'd|dudkyg,lol tawmfuav; Sm;ayonf? xdkUaMumifh xl;jcm;aom


rdpm0g'SifjzpfaMumif; olUpum; olU0g't& od&ayonf/

oEd|du pdppfcsuf
40/
"arm

,ckqufvuf oEd|duESifh pyfvsOf;aom OD;Ou|\ pum;wdkUudk pOf;pm;MuukeftHh ]]t,H

oEd|daum-ig

tBudrfBudrfa[mcJhaom

a[maom
a'oemudk

w&m;onf

,ckypu

axmufxm;jciftm;jzifh

rsufarSmufb0ESifhom
Ak'\

ur0g'onf

qdkif\[l
ykcufESifh

acgif;tMum;wGifom usufpm;aMumif;udk tjywftowf rSwf,ltyf\? vkyfwdkif;ukef;\ [dkrSmbuf


dSonf[k vufdI;xdk;um Tefjytyfaom raem'Gg&wdkufxGuf tEkrmersm;udk wdkufzsuf ypf&ef
vdktyfonf}}[k OD;Ou|u qdkcJh\? pum;&yfwGif ]]t,H "arm oEd|daum- ig a[mtyfaom
w&m;onf ,ckypursufarSmuf b0ESifhom qdkif\}}[k teuf t"dym,fxGufaom pum;rsdK;udk
yd#uwfawmf\ rnfonfhtpdwftydkif;rSmrS rawGU&? Ak'jrwfpGmu uJhodkU rnfonfhtcgrS ra[m?
jrwfpGmbk&m;ra[monfudk ta[mvkyf a&;jcif;jzifh jrwfpGmbk&m;tm; pGyfpJGjcif;om jzpfayonf?
bk&m;a[m oEd|du trSefudk odomap&ef ]]oEd|daum}}[l a[mawmfrlonfh ae&mrsm;pGm teufrS
ygVdawmftcsKdUudk xkwfjySif;vif;OD;tHh/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

419

tpodkU
41/
rdrd\

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t*Fkw&edum,f? quedygwf? oEd|duokwfygVdawmf 313- armVd,od0u y&dAdkZftm;

twGif;oEmef

avmbjzpfvQif

avmbjzpfaMumif;

odoavm[k

jrwfpGmbk&m;u

ar;awmfrlaomtcg? odygonf[k ajzqdkavQmufxm;onf? xdkUtwl a'go arm[ rdrdtwGif; oEmef


jzpfay:vmvQif a'go arm[ jzpfaMumif; odoavm[k ar;awmfrlaomtcgvnf; armVd,od0uy&dAdkZfu
odygonf[k ajzqdk&m odkU odcJhvQif oEd|du"rjzpfawmhonf[k rdefUawmfrl\/
'kwd,oEd|duokwfvnf; ykPm;wpfa,mufu oEd|du udk,fwdkif jriftyfaom oabm?
tumvdu-wpfyg;tcsdef r[kwfrl ,ckcsufjcif; odEdkifaom oabm? {[dydu vmprf;yg
Munfhprf;yg[k

zdwfac:jyEdkifavmufaom

oabm?

Moyae,sdu

rdrdpdwf

uyf

aqmifxdkuf

tpGrf;ukefpdwf oGif;xm;xdkufaom oabm? ypwH a0'dwA 0dl[d ynmdSwdkU udk,fwdkifodEdkif


cHpm;Edkifaom oabm[lonf tb,fenf;[k ar;vm\? Ak'jrwfpGmu rdrdoEmef &m* a'go arm[
udk,f EIwf pdwfudk zsufqD;wwfaom tjypfwpfpHkwpf&mjzpfaevQif jzpfrSef;odoavm[k ar;awmfrl&m
ykPm;u odygonf[k ajzqdk\? odkU odvQif oEd|du ponfjzpfawmh\[k Ak'jrwfpGm rdefUawmfrl\/
42/

okwfawmfwdkU\

wynfhaemufvdkufwdkU
twwfodEdkifayonf/

teuft"dym,fudk

tm;udk;wBuD;

pOf;pm;MunfhvQif

oHk;pJGaeusjzpfaom

omrmefvlwpfa,mufonf

OD;Ou|ESifhwuG

teuft"dym,frsKd;

rdrdoEmef

r[kwfaMumif;

avmbjzpfaeonfudk

jzpfrSef;rod

a'gojzpfaeonfudk jzpfrSef;roday? jrwfAk'tqHk;trudk& pdwmEkyem "rmEkyemudk IrSwf


yGm;rsm;aom

olonfomvQif

rdrdoEmef

bmjzpf

aeonfudk

odEdkifayonf/

aSUpdwftpOf

yg0ifjzpfysufaeaom oabmwpfckckudk aemufpdwf tpOfjzifh odatmif avhusifhyGm;rsm;Edkifjcif;onf


Ak'"rtvdkus

ypa0uPmPf\

onfaomfvnf;aumif;

pGrf;&nfonfaomfvnf;aumif;?

jzpfayonf?

xdkUaMumifh

okwfwdkU\

0dyemPf\
tzGifh

pGrf;&nf

t|uxmq&mu

ypa0uPmPfudk &nfG,f bk&m;Sifa[mawmfrlonf[k rSwfcsufcs ay;awmfrlxm;ayonf/


43/

oEd|duokwf

ESpfokwf

Ak'jrwfpGmonf

udk,fwdkifodEdkifaom

ypKyefjzpfonfh

w&m;awmfudk a[mawmfrlonf? odkU&mwGif-


1/

cPypKyef=y&rwppfppf Oyg'fqJjzpfaom cP?

2/

oEwdypKyef=aZm0g& av;ig;BudrfrQ quf jzpfqJcP?

3/

t'gypKyef=y#doaEpkwdjzifh ydkif;jcm;tyfaom wpfb0wnf; [laom ypKyef?

4/

or,ypKyef=eHeufydkif; naeydkif; wpfaeUwmponf


avmua0g[m&tvdkufydkif;jcm;owfrSwf ac:a0:tyfaom jzpfqJcP

[l ypKyef 4-rsKd;&dS&mwGif oEwdypKyefudkom &nfG,f okwf a[mawmfrljcif; jzpfonf? xdkUaMumifh


ykcufESifh acgif;Mum;[laom ,ck ypu rsufarSmufb0ESifhom qdkifonf[laom teuf okwfwdkUrS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

420

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rxGufay? ]]oEd|du}}[laom pum;ESifh ywfouf t|uxmygVd atmufxufnd odomkHazmfjyOD;tHh?


]]oEd|du}} yk'fudk odkUzGifhqdkay\/
t*FkwdK&f ygVdawmf? wduedygwf? tnw&jA[Pokwft|uxm odkU zGifhjy\-
(u)

oEd|daum "arm a[mwDwd omrH ydwaAm a[mwd/ oEd|daum a[mwd?


udk,fwdkifjrifxdkufaom oabm jzpf\ [lvdk/ (wdu-tH? tnw&jAm[Pokwf? |-141)

(c)

oEd|daum t,H "armwd t,H avmukw&"arm a,e a,e t"d*awm a[mwd? awe
awe y&o'g, *EAwH [dwGm ypa0uPaPe o,H '|aAmwdoEd|daum/
]]oEd|daum t,H "arm}}[lonfum; avmukw&mw&m;onf udk,fydkifvufudkif&onfh
rnfolrqdk

olwpfyg;tay:

,HkMunfjcif;jzifh

csnf;uyfjcif;udkpGefUy,f

udk,fwdkif

odjriftyfaomaMumifh oEd|durnfayonf [lvdk/ (o*gxm0*-|? a'0wmoH,kwf


ord'okwf? 41-42)
(*)

t&d,ra*g wm0 twaem oEmae &m*g'DeH tbm0H ua&maEe t&d,yk*aveomrH


'|aAmwd oEd|daum/
aS;OD;pGm

t&d,mr*fonf

rdrdoEmef

&m*ponfwdkU\

rdSjcif;udk

ywwfaom

t&d,yk*dKvfu udk,fwdkif jrifxdkufaomaMumifh oEd|du rnf\ [lvdk/ (0dok'dr*f-y209)


(C)

tyd p e00da"m yd avmukw&"arm a,e a,e [d t"d*awm a[mwd? Aweawe


y&o'g, *EAwH [dwGm ypa0uPaPe o,H '|aAmwd oEd|daum/
wpfenf;rSm

avmukw&mw&m;

udk;yg;vHk;yif

udk,fydkif&dSxm;ol

rnfolrqdk

olwpfyg;tay: ,HkMunfjcif;jzifh csOf;uyfjcif;udk pGefUy,f ypa0uPmPfjzifhudk,fwdkif


jrifxdkufaomaMumifh oEd|du rnf\/ (0dok'dr*f-|? y/ 209)
(i)

'd|Ed 'eH 0kpwd? 'd|ar0 oEd|H/ y/ t&[wDwd oEd|daum/ avmukw&m"arm[d


bm0embdor,0aoe

opdud&d,mbdor,0aoep

'drmaema,0

0b,Hed0awwd/ jrifjcif;udk 'd|[k qdktyf\/ 'd|ESifh oEd|dutwlwlyif? jrifjcif;udk


xdkufaomaMumifhoEd|du rnf\/ xifpGmjytHh-avmukw&mw&m;onf bm0embdor,
(yGm;apaomtm;jzifh

odwwfaom

todPf)

opdud&d,mbdor,

(rsufarSmufyaomtm;jzifh odwwfaom todPf) tpGrf;tm;jzifh jrifrSomvQifoHo&m


0#fab;udk uif;apwwf qkwfepfapwwf\/ (0dok'dr*f-|? y? 209)
tvGefcdkifrmvSaom taxmuftxm;rsm;t& udk,fwdkif jriftyfaomoabmudk oEd|duac:onf?
vufawGU rsufawGUw&m;[k ac:vdku ac:Edkifonf? w&m;udk,ftm;jzifh avmukw&mw&m;udk;yg;udk
aomfvnf;aumif;? ypa0uPm Pfudkaomfvnf;aumif; oEd|du\ t&aumuf&onf[k rkcsqwfqwf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

421

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSwftyf\? pum;t& oEd|duudk ykcufESifh acgif;Mum;[l owfrSwfjcif;onf qefUusifbuf


t,lomjzpfaMumif; xifSm;ayonf/
44/

xdkUjyif

]]oEd|du"r}}

wpfrsKd;udk

jyOD;tHh?

t*FkwdK&fygVdawmf?

wduedygwf?

tnw&jA[Pokwf odkU vmdS\? jA[PwpfOD;onf jrwfpGmbk&m;xH csOf;uyf ]]oEd|du


udk,fawGUw&m;[k ajymaeMuygonf? b,ftaMumif; b,ftcsufjzifh udk,fawGUw&m; tcgrJhw&m;
vufawGUprf;oyfEdkifaomw&m;

pdwfygvufyg

0ifpm;xdkufaomw&m;

tod<u,folwdkU

udk,fwdkif

cHpm;xdkufaomw&m; rnfygoenf;}}[k ar;avQmufonf/


jrwfpGmbk&m;onf Sif;Sif;uav; a0zefjyawmf rlonfrSm- ]]jAm[P. . . &m* txdk;tusifh
tESdyfpufcH&

wyfwwfaom

a,musfm;onf

rdrd

olwpfyg;ysufpD;atmif

tm;xkwfwwfonf?

pdwfqif;&Jjcif;udk cHpm;&wwfonf? ,if; &m* uif;aysmufoGm;aomtcg rdrdolwpfyg;udk ESdyfpufjcif;iSm


tm;rxkwfawmh? pdwfqif;&Jjcif;udk rcHpm;&awmhacs? xdkenf;twdkif; wyfwwfaom a,musfm;onf
udk,fEIwf pdwfwdkUjzifh raumif;rI yrdwwf\? rdrdtusKd; olwpfyg;tusKd;udkvnf; odwwfaom Pfray:?
,if; &m* uif;oGm;aomfum; udk,f EIwf pdwfwdkUjzifh raumif;rIudk ryjzpf? rdrdtusKd; olwpfyg;tusKd;udk
odEdkifaom Pfay:vmwwf\? jA[mP. . .odkUaom taMumif;aMumifh udk,fawGUw&m; (oEd|du)
jzpfonf[k qdkEdkifavawmh\? (a'gotESdyfpufcH&ol? arm[tESdyfpufcH&ol txufenf;twdkif;yif)/
(wdu-tH? tnw& jA[Pokwf? 156) (csHK; jrefrmjyefqdkcsuf jzpfonf)? ,if; wdu-tHy&dAmZmuokwf 157-158 vnf; tvm;wl a[mawmfrlonf/
45/

jA[PokwfESifh y&dAmZmuokwfESpfokwf avmuDavmukw&m vufawGUrsufawGU

w&m;udk Ak'jrwfpGm a[mawmfrlonf? avmuDvufawGUrsufawGUw&m;um; t&d,r*fvrf;aMumif; ay:odkU


avQmufaeaom Ak'om0u t&d,r*ft,OfodkU 0ifqJ 0ifNyD;jzpfaom yk*dKvfwdkUudk &nfG,f a[maom
w&m;wnf;? vnf;? ]]oEd|du"r}} udk ]]omrH ydwaAm}} udk,fwdkifjriftyfaom w&m;[lomvQif
t|uxmq&mSifESifhwuG
OD;Ou|qdkouJhodkU

omoemhtpOftvmu

oEd|duonf

,ckypu

teuft"dym,f

aumuf,lavh

rsufarSmufb0ESifhom

qdkif\

SdMuonf?
[laomteuf

t"dym,frxGufay/
aemuft*FkwdK&fygVdawmf? oEd|du"rokwf? wpfokwfvnf; odkU awGU&\? tSiftmeEmonf
aumorDjynf

aCmodwmHkausmif;dSpOf

tb,frQavmufaom

taMumif;jzifh

tSifO'g,DESifh

vufawGUrsufawGUw&m;udk

w&m;pum;aqG;aEG;Muaomtcg
bk&m;Sif

a[mawmfrlygoenf;[k

tar;dSvm ajzqdkonfrSm- ighSif. . . yXrpsmef0ifpm; aejcif;jzifhvnf; Ak'jrwfpGmu y&d,m,ftm;jzifh


vufawGU rsufawGUw&m; (oEd|du)[k a[mawmfrlygonf? xdkUtwl 'kwd,psmef wwd,psmef pwkwpsmef
tmumome,wepsmef 0dnmPm,wepsmef tmudnm,wepsmef ae0onmeonm,wepsmefudk
0ifpm;

aejcif;tm;jzifhvnf;

Ak'jrwfpGmu

y&d,m,ftm;jzifh

vufawGUrsufawGUw&m;[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

422

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a[mawmfrlygonf? rkcspifppftm;jzifhrlum; ae0onmeonm,wepsmefudk ausmfvGef eda&m"ormywfudk


0ifpm;vsuf udavom tmoa0gwdkUudk ukefapvsuf aejcif;jzifh oEd|du"r vufawGUrsufawGUw&m;udk
Ak'jrwfpGm a[mawmfrlygonf[k ajzqdkavonf/ (e0u-tH? oEd|du"rokwf 245-246)
txufyg okwfawmf ]]y&d,m,f}} [laompum; rkcs[laompum;ESpf&yfudk uJGuJGjym;jym;
rSwf,l&rnf? rkcsteuf[lonfrSm ESpfenf;ESpfvrf; rdS? wpfxpfcsenf;vrf; wpfvrf;tm;jzifhom
jzpfEdkifaom teuft"dym,frsKd; jzpfonf? y&d,m,f[lonfum; wpfenf;wpfzHktm;jzifh xdkoabmdS
wpfenf;wpfzHktm;jzifh xdkoabmvnf;rdSaom teuft"dym,f
oEd|duokwfawmfudk

axmufqvQif

(Relatively Senseful-Thing)

vufawGU

rsufawGU[laom

jzpfonf/

oEd|du"ronf

Ak'omoemawmf aeUpOfawGUuHaeus pmjcif;-aomufjcif;-tdyfjcif;-jrif-Mum;-eH-vsuf-xdawGUjcif;udk


qdkvdkonfr[kwf? ykcufESifh acgif;Mum;udk qdkvdkonf r[kwf? orm"d ynmwdkUjzifh tawmftxufwef;
usaeaom w&m;rsm;udk yGm;rsm;&,lxm;jcif;om jzpfonf[k odEdkifayonf/
odkU&mwGif tSiford'dax&f awmtkyftwGif; a&csKd;NyD;p udk,foefUpifaepOfwGif ewforD;wpfOD;u
tSiford'dax&f\ lyum, jynfh0wifhw,frIudk MunfhIum ]]tSif&[ef;. . . oifonf i,fG,fEkysKd
eufaomqHyifjzifh yXrt&G,f tG,faumif;jcif;ESifh jynfhpHkaepOf vlUumr*kPfwdkYudk cHpm;ygOD;vm;? (rm
oEd|duH [dwGm umvduH tEk"m0D)- udk,fawGU umr*kPfudk y,fcGm udk,fawGUr[kwfaom aemiftcgrS
&rnfh umr*kPfaemufodkU rvdkufygvifh}}[l qdkavonf? pum;&yf ewforD;\ tvdkrSm ,ckvufiif;
cHpm;Edkifaom umr*kPfonf oEd|du? aemufb0 ewfjynfusrS cHpm;&rnfh umr*kPfonf umvdu?
odkUaom xifjrifcsufjzifh pum;udk qdkjcif; jzpfonf? xdkpOftcgu vla&mewfyg t&nftcsif;nHhaom
ow0gwdkUonf &[ef;w&m;tm;xkwfjcif;udk ewfjynfpnf;pdrf cHpm;&ef wrvGefumv csrf;om&&ef
trsKd;aumif;om;wdkU yvkyfMuonf[k tjrifrSm;vsuf dSMuonf/
xdkewforD;\ pum;udk ord'dax&fu jyefMum;&m tdkewforD;. . . igonf wrvGefavmu
csrf;omaemufodkU
rsufarSmufcsrf;omudk

vdkufaeonfr[kwf?
vdkufpm;

wrvGefavmucsrf;omudk

SmazGae\?

wrvGefavmu

y,fpGefUum
&dSrnfh

oEd|du

umr*kPfwdkUudk

qif;&Jyifyef;jcif;rsm;vS\[k bk&m;Sif a[mawmfrlonf? rESpfoufzG,f tjypfwdkUvnf; vGefpGm rsm;\[k


a[mawmfrlonf? ,ck igvdkufpm;usifhMuHaeaom w&m;um; oEd|du udk,fwdkifjrifEdkifaom w&m;?
tumvdu-tcsdefrvifh tusKd;&aom w&m;? {[dydu-vufudkudkifqJG &J&JBuD; prf;Munfhprf;yg[k
zdwfac:Edkifaom w&m;? Moyae,sdu-edAmefudk ydkUaqmifwwfaom t&d,r*fwnf; [laomw&m;?
rsufarSmufyxdkufonfh tjzpfodkU uyfaqmif&rnfh t&d,mzdkvfESifh edAmefw&m;? 0dl[d ypwH a0'dwA
ynmdSwdkU udk,fwdkifudk,fus oddScHpm;xdkufaomw&m; jzpfonf[k rdefUqdkavonf/
ewforD;\

oEd|du"rESifh

tSifor'dax&f\

oEd|du"rwdkUonf

o*gxm0*?

a'0wmoH,kwf? ord'dokwf 9-wGif ododomom xl;jcm;uJGvJG aeayonf? OD;Ou|ESifh aemufvdkufwynfh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

423

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

om;ajr;wdkU\ oEd|du"rum; okwf ewforD;ajymqdkaom oEd|dursKd;jzpfonf? omoemawmf\


tESpfom&jzpfaom

oEd|du"rum;

tSiford'dax&f

&nfTef;ajymqdktyfaom

t&d,mr*fzdkvf

edAmefw&m;rsKd; jzpfayonf/ odkUjzpfaomaMumifh bk&m;a[maom ]]oEd|du}}onfum; orm"d ynm


r*fPf zdkvfPf edAmefwdkU\ t&omjzpfayonf? ]]oEd|du}}onf ykcufESifh acgif;Mum; wpfb0twGif;
[lonfum; bk&m;tvdk r[kwfay/ bk&m;ESifh rnfodkUrQ roufqdkif jzpfayonf/

]tEkrme} oHk;oyfcsuf
46/

,cktcg

OD;Ou|\

]]raem'Gg&wdkufxGuf

tEkrmersm;udk

yufyufpufpuf

wdkufzsufypf&rnf}}[laompum;udk pdppfOD;tHh? OD;Ou|taejzifh tEkrmeudk vufrcHjcif;rSm ]]ypuar0


yrmPH}}[laom kyf0g'DwdkU\ tqdktrdefUt& vufawGU rsufawGU ypuwpfckwnf;udkom OD;Ou|
vufcHjcif;aMumifh jzpfayonf? tEkrmeudk OD;Ou|u y,fpGefUonfqdkaomfvnf; ]]vlaovljzpf}} onf
ol\rsufawGU

vufawGUr[kwf?

olUwynfh

wpfOD;OD;\

vufawGUvnf;

r[kwf?

tEkrme

rsuf&rf;qrQomjzpfaMumif; owdyrd[ef rSdacs?


ygVdawmf t|uxm #DumBuD;wdkY ypuod'd? tEkrmeod'd? Oyrmeod'd? oa',sod'd[l
NyD;ajrmufaprI od'd 4-rsKd;udk vufcH toHk;yayonf? tdEd, 'eaA' aSUoGm;wpfOD;jzpf[efdSaom
a*gwru &aohonfvnf; teuft"dym,fudk oddSyHkenf;vrf; av;rsKd;dSaMumif; odkU azmfjyxm;onf1/ ypu = rsufjriftm;jzifh awGUuHcHpm; oddSem;vnfjcif;

(Perception)

2/ tEkrme = cefUrSef;pOf;pm; teuft"dym,fudk oddSem;vnfjcif;

(Inference)

3/ Oyrme = EdIif;,SOfcsdefxdk; oddSem;vnfjcif; (Comparism)


4/ oa',s = ,HkMunfxdkufaom ol\pum;udk taxmuftxm;y teuft"dym,fudk
oddSem;vnfjcif;

(Understanding through the statement of trustworthy person)

udk&nf

a*gwru,okwf

odkUqdk\?

=(jrefrm)rsufjriftm;jzifh odjcif; cefUrSef;aom tm;jzifhodjcif; EIdif;,SOf


odjcif; ,HkMunfxdkufaom ol\ pum;t& odjcif;-[l odjcif; 4-rsKd;wdkU dSukef\ (wubmom
ESm-32 a*gwr u,okwf 113)
trSwf 1-ypuod'drSm OD;Ou|ESifhwuG avmum,w0g'D (0g) kyf0g'DwdkU\ vufawGUrsufawGU
[laom 0g'yif jzpfonf? pyspfoD;udk csKdonf[laom olwpfyg;ajymaom pum;udk udk,fwdkifjrnf;prf;
rMunfh&orQ

r,HkMunfjcif;

u&d0dufiSuf\

udk,fwdkifrMum;bl; r,HkMunfjcif;rsKd;aywnf;

tvGefom,m

(Seeing

is

csKdNrdefaom

beliveing)[k

toH[lonfudk

,ckacwf ajymqdkoHk;EIef;

aeMuaom pum;uJhodkU udk,fawGUr[kwfvQif r,HkMunfjcif;rsKd;wnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

424

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwf 2-tEkrmeod'd[lonfrSm wpfESifhwpfck csdefxdk; cefUrSef;vsuf odjcif; jzpfonf? vGefcJhaom


nu yifv,fa&wufvmonfudk rsufpdjzifh udk,fwdkifrawGUvdkuf&? odkYaomf eHeufrdk;vif;aomtcg
atmufxyftdrfwdkifrsm;

a&wufvmpOfu

a&a&mufcJhonfhtxdrf;trSwf

a&pdkaeonfhae&mudk

Munfhvnf;aumif; Nidwifusef&pfcJhaom 'dkufoa&m jrufopfGufwdkUudk jrif&vnf;aumif; vGefcJhaom


nu yifv,fa&wufcJhaMumif;udk od&\? enf;twdkif; rD;cdk;awGUvQif rD;udk rjrif&aomfvnf;
rD;dSaMumif; od&\? taphrS tyifaygufaMumif; ed,mrudk axmufxm; taphudk udk,fawGUyif
rjrif&aomfvnf;

o&ufyifBuD;

tyifBuD;rsm;jzpfaMumif;

refusnf;yifBuD;rsm;udk

od&onf?

jrifaomtcg

odkUrSef;q

taphrS

odjcif;rsKd;udk

aygufvmaom

tEkrmeod'd

ac:onf?

trSwftom;wpfckckudk oHk;oyfem;vnfjcif;onf tEkrmernf\[k tdEd,


'ea*gwru &aohu qdkonf/
trSwf

3-Oyrmod'd[lonfrSm

odjcif;rsKd;wnf;?

EGm;aemufow0gudk

EdIif;,SOfcsdefxdk;
rjrifzl;aom

odjcif;

tqifwltoGifwludk

vlwpfa,mufonf

jrif

EGm;aemufqdkonfrSm

EGm;ESifho@efwlaom ow0gwpfaumifjzpfaMumif; Mum;em rSwfom;zl; awmodkU a&mufaomtcg


EGm;aemufudk awGUjrifvQif ow0gum; EGm;ESifhwlonf? EGm;aemuf {uefjzpf&rnf[k odonf? ,if;udk
&nfG,f
t"dym,frSm

a*gwruokwf
wpfpHkwpfa,muf

TefMum;ajymqdkvdkufaom

pum;\teufudk

qdkonf?

trSwf&jcif;ESifhwuG

jzpfaptyfaom EGm;ESifhwlnDrIonf txl;ytyfaom txnfj'Afudk odjcif;udk Oyrme[k ac:onf/


trSwf 4-oa',sod'd[lonfrSm

jA[mBuD;\ pum;[k todtrSwfyMuaom

a0'qdkif&m usrf;pmrsm; c&pfawmf\ rkcygXfawmfrsm; tvmbk&m;ocif\ rkcygXfawmfjzpfaom


udk&ftefusrf;pmrsm;udk ,HkMunfjcif;rsKd;wnf;? tus,fjzefU teufaumufaomf Ak'bmom0ifwdkU\
jrwfpGmbk&m;tay: pJGjrJxufoefpGm ,HkMunfrIudk taMumif;y bk&m;a[m a'oemawmfrsm;udk trSef[k
,HkMunfjcif;

"mwfcJGcef;

rSefajymif;ponfwdkUjzifh

txufwef;usaom

MunfhIoHk;oyf

"mwfcJGBud,mrsm;

ajymqdktyfaom

tao;Munfh

odyHynmSifwdkU\

ta0;Munfh

odyHynmESifhpyfaom

pum;rsm;udk odyHynmem;rvnfaom omrmefvlwef;pm;wdkYu trSef[k ,HkMunfjcif;rsKd; yg0ifonf? OyrmodyH ynmSifwdkY\ pum;udk ,Hk vurmodkU vla&mufonfudk ,HkMunfjcif; a&wpfpuf-zHkwpfrIefUvQif
ydk;rTm;i,fuav;rsm; ajrmufajrmufjrm;jrm; yg0ifjcif;udk ,HkMunfjcif;rsKd;wnf;/
47/

tEkrmeudk vufrcHqdkaom OD;Ou|onf Oyrme EIdif;,SOfjcif; o'=,HkMunfxdkufaom

olwdkU\ pum;udk taxmuftxm;y ,HkMunfjcif;wdkUudk vufrcH[k awG;xifp&mdSonf/ odkU&mwGif


odkUum; r[kwfacs? odyHynmSifwdkU\ pum;udkrl bk&m;a[mxuf tav;ydkxm;ojzifh 'g0if\ 0g'ESifh
tjcm;kyf0g'wdkUudk OD;Ou| vufcH,HkMunfvSayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

425

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUjyif ,aeU qdkifaumfavmf*sDu vufcHxm;aom1/

dk;dk; jrifod Mum;od paom y0dPfod

2/

tMum;tjrif ryg? awG;awm MuHqod(Bare sensation or imagination)

3/

awG;MuH,if; tqifhqifhodaom tod (0dyemtod tygt0if)

4/

jyefvnfawG;MuHod

xdkwGif 1-rSm tmHk

(Rememberance) rsm;

Hk (Sense-object)

raem'Gg& oufoufomjzpfonf? tmHk

(Perception)

yg0ifonf/

ESifh reodum&

(Object)

(Speculation)

udk tajccHonf? 2-rSm

(Attention)

ESifh owduyfrI

(Impression)

rsm; ryg0ifay?

ESpfrsKd;wGif OD;Ou|onf 1-udkom vufcH 2-udk vufrcHvdkay? (0g) y0dnmPfod kyfodudkom


vufcH raem0dnmPfod emrfod pdwfodudk vufoifhrcHay? um; kyf0g'Dwdkif; xm;dSaom
oabmxm;wnf;/

odkUaomf

OD;Ou|onf

tMum;rygonfhtod

(Bare sensation)

i,fi,fu

pmusuf

ynmoifcJhzl;\?

tjrif

udk em;rvnf vufrcHjcif;om jzpf&rnf? OD;Ou|oEmef

xdktodrsdK;aygif; tqrsm;pGm &dScJhzl; jzpfcJhzl;onfrSmum; trSefyifwnf;/


48/

wpfzefwHk e,m,'eu
1/
2/

tmHkESifhqufpyf od&aom tod?


tmHkxifvmjcif; rdS? wpfpHkwpf&m xl;jcm;aom taMumif;wpfckcku

tmHkESifh tm&rPduudk qufpyfay;aom tod? ,if;udk

Extra - sensory - per - ception.

[k ac:Muonf?

odkU todESpfrsKd;cJGjcm;azmfjy\? ,if;ESpfrsKd;wGif 1-udkom OD;Ou|u vufcH 2-udk vufrcHvdkay/


xdkUaMumifh Ak'w&m;awmfu jyTefaom psmef0darmu r*fzdkvf edAmefwdkUudk OD;Ou| r,HkMunfay?
kyf0g'Djzpfae vufrcH-r,HkMunfonfrSmvnf; qef;awmh rqef;ay/
49/

ae&m wuaA'Sylogismac: tEkrmewpfck xkwfMunfhvQif odkU awGU&rnf-

OD;Ou| tvdk
(u)

Ak'a[maom w&m;rsm;onf ,ckb0 ypuESifhom qdkifonf/

(c)

ur0g'onf bk&m;a[m jzpfonf/

(*)

xdkUaMumifh Ak'\ ur0g'onf ,ckb0 ypuESifhom qdkifonf/

t|uxm #Dum q&mrsm;ESifhwuG Ak'0g'DwdkU\tvdk


(u)

Ak'a[maom w&m;rsm;onf ,ckb0 ypuESifhom qdkifonf r[kwf? twdwf


tem*wfESifhvnf; qdkifonf/

(c)

ur0g'onf bk&m;a[mjzpfonf/

(*)

xdkUaMumifh Ak'\ur0g'onf ,ckb0 ypuESifhom qdkifonf r[kwf? twdwf


tem*wfESifhvnf; qdkifonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

426

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wuaA'pepft&

OD;Ou|\

tEkrmeonf

tajccHrSp

vJGrSm;aeonf?

xdkUaMumifh

taMumif;jycsufESifh ed*Hk;onfvnf; trSm;pifppfjzpfawmhonf/ Ak'0g'DwdkU\ tqdkonfomvQif Ak'bmodw


pum;awmfwdkUESifh nDGwf ,kwdESifhvnf; jynfhpHkaomaMumifh tajccH rSefvsuf dSonf? xdkUaMumifh
taMumif;jyESifh qHk;jzwfcsufwdkUonfvnf; y&0g'DwdkU vIyf&Sm;r,dkif jrJcdkifaom tEkrme jzpfayonf/
OD;Ou|onf tEkrmudky,f rsufawGU vufawGU 0g'Dvdkvdk xifp&mdSaomfvnf; tu,fpifppfum;
odkU r[kwfay/ tEkrmeudk vufcHvdkonfhtcg vufcH y,fvdkonfhtcg y,fonf? arsmufu
vljzpfvmonfqdkaom 'g0if0g'uJhodkU tEkrmersuf&rf;qonfudkum; OD;Ou| vufcHxm;ayonf?
]]tDaAmfvlSif;pepf} qdkonfrSm tEkrmeyif jzpf\? kyf0g' tEkrmeudk OD;Ou| udk;uG,fjyefonf/
ygVdawmf t|uxm #Dumvm tEkrmeudkrl y,fSm;ypfavonf/
qdktyfcJhNyD;aom pum;pOft& OD;Ou|\ vlaovljzpf taMumif;jywpfcsufjzpfaom Ak'\
ur0g'onf ykcufESifh acgif;tMum;wGif usufpm;aMumif;udk tjywftowf rSwf,ltyf\[k qdkaompum;
bHkcef; i&Jcef;onf raem'Gg&wdkufxGuf tEkrme[laom pum;wdkUonf "rESifh rnDGwfaomaMumifh
t"r0g'om jzpfaMumif; trSwf(2) 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

ecoDcokwfESifh vlaovljzpfudk pdppfcsuf


50/

vlaovQif vlomjzpfonf [laom 0g'onf atmufyg ecoDcokwf ygVdawmfrsm;ESifh

ajzmifhajzmifhBuD; qefUusifaeygonf bk&m; [k ed'gef;ysKd; atmufyg ecoDcokwfudk apm'uq&mawmfrsm;


wifjyMuonf/
xdktcg bk&m;Sifonf tenf;i,faom ajrrIefUudk vufonf;ay: wifawmfrlNyD;vQif ]]&[ef;wdkU.
. .'gudk b,fvdkxifMuovJ/ vufonf;ay: ig wifxm;aom ajrrIefUESifh ajrBuD;onf tb,fu
omvGef rsm;oenf;}}[k ar;awmfrlonf/
Sifawmfjrwfbk&m;. . .ajrBuD;uom ydk rsm;ygonf? vufonf;ay: Sifawmfjrwfbk&m;
wifxm;aom ajrrIefUonfum; rajymavmufzG,f tenf;i,frQom dSygonf bk&m;? ajrBuD;udk
axmufqvQif vufonf;ay: Sifawmfbk&m; wifxm;aom ajrrIefUonf a&wGufjcif;odkU ra&mufEdkifyg?
axmufqjcif;odkUvnf; ra&mufEdkifyg? tpdwftzdkUodkUvnf; ra&mufEdkifyg[k avQmufxm;Muygonf/
&[ef;wdkU. . .twlyif vlUjynfrS pkawMu vlUjynfjzpfaom ow0gwdkUum; enf;yg;vSukef\?
pifppfrSmrl vlUjynfrSmpkawMu i&Jjzpfaom ow0gwdkUom rsm;ukef\/ y/ wd&pmefrsKd;jzpfaom
ow0gwdkUom rsm;ukef\/ y/ NydwmbHkwdkUjzpfaom ow0gwdkUom rsm;ukef\/ y/ ewfjynfjzpfaom
ow0gwdkUonf enf;yg;ukef\? i&J jzpfMuukef wd&pmef jzpfMuukef NydwmbHk jzpfMuukefaom
ow0gwdkUom omvGef rsm;vSukef\[k Ak'jrwfpGmbk&m;u rdefUawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

427

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

enf;twl ewfbHk i&JbHk NydwmbHkwdkUrS pkaw vlUbHk vlvmjzpfolenf;yg; i&J wd&pmef


NydwmbHkwdkU jzpfMuolwdkUom rsm;vSyHkudkvnf; r[m0*oH,kwfygVdawmf? y*wday,smv0*f? pmrsufESm
(412?

413?

414)

wdkU

Sifawmfjrwfbk&m;

udk,fawmfwdkif

a[mMum;awmfrlxm;ygonf[k

xdkxdkokwefrsm;udk axmuf apm'emwifMuonf/


51/

apm'em

rSwfausmufay:

pum;&yfjzifh

wifvdkufaomtcg

tvGefcdkifrmwdusaom

vlaovljzpf0g'wnf;[laom

ecoDcokwfwnf;[laom
aT&nfpdrf

rdk;ud;onf

aTtppfr[kwfbJ twkjzpfaeaMumif; bGm;bGm;BuD; ay:vmayonf/


ygyo &raw raem bk&m;a[m a'oemawmft& ow0gwdkU\ pdwf"mwfonf raumif;rI
tpOfGwf,drf;vsuf dSaomaMumifh udk,f EIwf pdwfwdkUjzifh yorQ ajymorQ awG;MuHorQwdkUonf m
rp&d, a'go rme igpJG q&mpJG vlrsKd;pJG tpdSaom wPSm'd|dtpJGwdkUjzifh tjrJzHk;vTrf;tkyfpdk;jcif;udk
cHae&onfjzpf ,if;wdkU\ um,uH 0pDuH raemuHonf taumif;jzpfzdkUxuf tqdk;jzpfzdkUom
rsm;aeayonf? okpdkufjzpfzdkUxuf 'kpdkuf jzpfzdkUu rsm; aeayonf/
OD;Ou|ESifhwuG aemufvdkuf wynfhwyef;wdkUonf ukodkvfuH tukodkvfuHudk y,faomfvnf;
um,uH 0pDuH raemuHwdkUudk vufcHaMumif; ae&m owdy&ayrnf? xdkUaMumifh rdk;usaTudk,f[k
OD;Ou|wdkU orkwfxm;aom twdwfuHudk csefvdku csefxm;apOD;apawmh ,ck avmavmq,f ypKyef
yvkyfajymqdkawG;MuHaeaom um,uH 0pDuH raemuHwdkUum; rdk;ay:us uHr[kwfrl vufawGU rsufawGU
udk,fwdkifyvkyftyfaom uHjzpfayonf/
xdkuHonf ]]tufSif;ESifh &DtufSif;

(Action

and

Reaction)

taMumif;ESifh tusKd;w&m;}}

oabmw&m;t& eH&HbufodkU uefvTwfvdkufaom abmvHk;onf eH&Hudk xdrSef uefaomvlxHodkU


jyefvmonfhyrm?

a&xJodkUusoGm;aom

cJvHk;uav;onf

urf;em;odkUta&muf

vIdif;tqufquf

xaponfhyrm tusKd;rybJ rae? tusKd;rjzpfapbJ aysmuf roGm;ay? um; avmued,mr "red,mr


(The Universal Law, The Order of Norm)

om jzpfonf? rsufarSmufacwf lyaA'ynmwdkUu

vufawGUprf;oyf axmufcHxm;aom obm0 jzpfayonf/


,if;odkUjzpfvQif
taMumif;nDGwfvQif

xdkuHonf

,ckb0om

oifhavsmfaom

tusKd;ay;onf

tvSnfhtBudrf

r[kwf?

b0rsm;pGmvnf;

tcgtcGifhwpfckck

tusKd;yonf[k

em;vnfEdkifayawmhonf? xHk;tdk;xJwGif vufudkEIduf jzLvmaom vufudkvnf;aumif;? uw&mtdk;xJodkU


vufudkEIduf eufvmaom vufudkvnf;aumif; Munfhum ,ckvkyf ,cktusKd;ay;onf? aemifb0
apmifh&efrvdk [laom pum;rsKd;udk ajymqdkjcif;onf obm0Oya'udk rysHU rESHU rcHriHkrdaom tqdkjzpfonf/
rD;cJudk udkifrd ,ckcsufcsif; ylonfrSefaomfvnf; ,if;tylonf csufcsif;aysmuf roGm;? rdrd&&
ususee

udkifrdcJhygu

nbufjzpfap

aemuf&ufrsm;jzpfap

zl;a,mifaygufuJG

udkufcJemusif

tusKd;quf 'kuvSvSBuD; ay;aewwfonfudk vlwdkif;todyif jzpfonf? eufdIif;pGm ql;pl;cH&aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

428

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ow0gwpfa,mufonf ,if; ql;\ tqdyf'Pfudk csufcsif; rcH&apumrl &ufanmif;aomtcg


twGif;aqG; aqG;ykyf tdk;cdkufatmif temjzpfvsuf 'kuay;wwfonfrSmvnf; rsufjrifxifSm;aom
oufaowpfckyif

jzpfonf?

ikyfoD;onf

csufcsif;pyfjcif;xuf

umvMumrS

ikyfowddSonfudk

rsufuG,fy

,ckpm;vQif

,ckpyfonf[k

qD;yla&m*gjzpfapwwf?
r&aumif;ay?

rsufpdrIefrJG

qdk\/

odkUaomf

,ck

&ifxJylavmifapwwfaom

0rf;EIwfaq;pm;vQif

csufcsif;0rf;em

"mwfroGm;aomfvnf; tcsdefusvmaomtcg 0rf;em 0rf;oGm;&onf? xdkenf;twdkif;yif rusef;rrmaom


olwpfa,muf oifhavsmfaom aq;0g;"mwfpmudk rDS0Jae&m ,ck csufcsif; xdkaq;onf tpGrf;rjyaomfvnf;
umvMumaomtcg

a&m*gaysmufuif;ap

tom;ta&

pdkajy0zd;jcif;

toufSnfjcif;tpdSaom

tusKd;w&m;udk jzpfaponfrSm vlwdkif;yif awGUuHzl;aom cHpm;csuftawGUtuHjzpfonf? enf;twdkif;


tufSif;wpfckonf &DtufSif;wpfckudk jzpfap&m ,ckcsufcsif;vufiif;udkom uGuf Munhfum
rqHk;jzwf&m? ,ckcsufcsif; vufiif;udkom Munfh qHk;jzwfwwfonfum; vlnHhwdkU\ t&mrsKd;om
jzpfayonf? uH\ tusKd;qufonfum; ,ckb0aomfvnf;aumif;? b0oHo&m wpfauGUaomf
vnf;aumif; jzpfapvdrfhrnf[lonfudk oEd|mefus rSwfom;Mu&monf/
52/

,if;odkUqdkvQif xdkow0g\ xdkraumif;uHonf &mZ0wfrI usL;vGefaom oludk xdkol\

jypfrIu tcsKyfaxmifodkU ydkU axmifeef;pHapouJhodkU i&Jpaom 'k*wdwdkU 'kuvSvScHaprnf rcRwfwnf;?


xdki&Jpaom bHkudk xm0&paom bk&m;SifwdkUu zefwD;xm;onf r[kwf? obm0uom zefwD;onf?
obm0[lonfrSm aemufuqdkcJhaom

(The Universal Law.The Order of Norms)

avmued,mr "red,mr

yifjzpfonf? xdki&Jpaom bHkodkU rnfolurQ ydkUonfr[kwf? (The Law of Action & Reaction) ured,mru
ydkUonf/ xdktcgrSm vlom;onf vlUb0udk om,mvSygonf? wG,fwmvSygonf? om; r,m;
pnf;pdrfESifh rcGJEdkifrcGm&ufyg[k Oyg'gef taxmiftaomif; Sdaeaomfvnf; ,if;Oyg'gefxuf tm;Sdaom
Av0 tukodkvfuHu a&rsm; a&Edkif rD;rsm; rD;Edkifyrm xdkvlom;udk tyg,fodkU qGJac:oGm;rnf rcRwfwnf;?
vlaovlrjzpfonfhjyif aMumifuav; acG;uav;aomfrS rjzpfrl i&Jaumif Nydwmaumif tjzpfodkU
a&mufoGm;rnf {uefwnf;/
53/

xdkodkUr[kwf vlom;onf rdwfaqGaumif; q&maumif;udk rSD& pdwfaumif;0ifum

aumif;rIaumif;&m yvkyfajymqdkawG;MuHrdvQif vlUbHkrSm vlvnf;jyef jzpfEdkifonf? vlUxuftqifhjrifhaom


ewfjA[mtjzpfjzifhvnf; jzpfvmEdkifonf? ,if;udk&nfG,f
rdwor'rm*r? a,medaom p y,kawm/
0dZm0drkwd 0oDbma0g? oAarawe vAwd/
rmEkdum p orwd? a'0avmau p ,m &wd/
,m p edAmeorwd? oAarawe vAwd/ (ck? 1? 10/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

429

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmtusOf;

rdwfaqGaumif;ESifh

jynfhpHkrIudk

taMumif;y

enf;rSefvrf;rSeftm;xkwfrdaom

ow0gonf

0dZmPf t&[wzdkvf tbdnmOf w&m;tm;vHk;udk &Edkifayonf/


vlUbHk

vlUb0

aysmfTifcsrf;ajrhrI

jynfhpHkaom

pnf;pdrfOpmrsdK;udkvnf;aumif;?

trsdK;rsdK;udkvnf;aumif;?

ewfjynfSdaom

edAmefcsrf;omudkvnf;aumif;?

jynfhpHkrI

xdkow0gonf

tusdK;tm;vHk;udk &SdEdkifayonf[k ck'uygX? ed"du@okwf Ak'jrwfpGm a[mawmfrlonf/


vlaoNyD; vljzpfonfum; tvGefenf; vlUxuftqifhedrfh ow0gom tjzpfrsm;aMumif; trSm;udk
Tefjywwfaom rrSefonfudky tm;ay;wdkufwGef;wwfaom rdwfaqGwkudk rSDcdk q&mwkESifhaygif;rd
enf;rSm;vrf;rSm;udk

yvkyfrdaom

olrsm;tzdkU

rdrdpdwfxifwdkif;

jzpfvdkonfhb0

jzpfcsifonfhtjzpf

taersdK;rjzpfrl zdkz&JyduGJysufpD;vsuf usjcif;udk tjcm;ygVdawmfrsm;pGm 'k*w 0dedygwH[k Ak'jrwfpGm


txyfxyf a[mTefawmfrlcJhonf/
,if;odkU tqifhedrfh bHkb0wdkU rnfaGUrnfrQ rsm;pGmjzpfyHkudk pHxdk;jyawmfrlvdkojzifh ajrrIefUudk
vufonf;ay:

wifawmfrlum

ra&rwGufEdkifatmif

urmajrBuD;onf

BuD;rm;bd

ouJhodkU

vufonf;ay:u

xdktqifhedrfh

bHkb0wdkU

ajrrIefUxuf

tqaygif;

jzpfjcif;onf

vlUbHk0,f

vljyefjzpf&jcif;xuf tqaygif;rsm;pGm ydkrdkrsm;jym;onf[k Ak'jrwfpGm a[mawmfrlavonf/


txufyg oHk;oyfcsufrSm vlwdkU\pdwf vlwdkU\ um,uH 0pDuH raemuH wdkUudk tajccH
ured,mr "red,mr obm0usus ecoDcokwfw&m;awmfudk a0zefazmfjyvdkufjcif; jzpf\/ bk&m;a[m
ygVdawmf ecoDcokwf a'oemawmfESifh OD;Ou|\ vlaovljzpfudk ,SOfMunfhvdkufaomtcg ]]rdk;ESifhajrBuD;
vif;uGif;wD;

reD;onfhES,f}}[laompum;uJhodkU

uGmaeaMumif;

awGU&ayonf/

bk&m;pum;ESifh

odkUjzpfaomaMumifh

OD;Ou|\

OD;Ou|pum;onf

tuGmBuD;

vlaovljzpf0g'onf

"rrppf

t"romjzpfaMumif; trSwf(2) oD;jcm; 0denf;"dk&fq&mawmfwdkUu oHk;oyfawmfrlMuonf/

tw0g'kyg'gefESifh vlaovljzpf0g' pdppf oHk;oyfcsuf


54/

ocifjrwfqdkif\ vlaovljzpfjyempmtkyf? ESm-162? 163


]]'DvdkuG udk,fhkyf udk,fhemrftay:rSm wu,fpGJwJh kyfemrfoPmef tSdudk pGJwJh

tw0g'kyg'geftwdkif; vl[m vlyJjzpfw,f? ukodkvfuH tukodkvfuH qdkwmu vleJUrqdkifao;bl;?


'gayr,fh um,uH 0pDuH raemuHpwJh udk,f EIwf ESvHk; raumif;wJh kyfysufujyefay:vmwJh
blwkyfqdkawmh kyfqdk;jzpfvmr,f}}
[l OD;Ou| ajymjycsufudk rSwfwrf;wifcJhonf? pum;&yfudk pdppf oHk;oyfOD;tHh/
udk,fhkrf
tw0g'kyg'gef

udk,fhemrftay:rSm
[lonf

Xyem

wu,fpGJwJh
pum;&yf

tw0g'kyg'gef
tw0g'kyg'gef

kyfemrfoPmeft&Sdudk
[lonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

pGJwJh

tb,fenf;?

430

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ygVdawmfvmonfhtwdkif; qdk&vQif rdrdoPmefSdaom kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPfwdkUudk (yef;yGifh\


ta&miftqif;ESifh arT;udifaom teHUudk wjcm;pD,l yef;onf tarT;eHUESifh jynfhpHkonf? yef;onf vSaom
tqif;ESifh jynfhpHkonf[k ajym&muJhodkU) tw[l vnf;aumif;? twudk kyf-a0-oOf-oif-0d
Sdonf[lvnf;aumif;? tw kyf-a0-oOf-oif-0d Sdonf[lvnf;aum;if;? kyf-a0-oOf-oif-0d
twSdonf[lvnf;aumif; jrifjcif; oHk;oyfjcif; pGJvrf;jcif;udk tw0g'kyg'gef[k qdk&onf/
xdkwGif rdrdkyfudkvnf;aumif;? a0-oOf-oif-0d [laom rdrdemrfudkvnf;aumif; tw[l
pGJ,ljcif;rSm Ak'bk&m;Sif\ wynfhom;rsm;jzpfMuaom bk&m;\tqdktqHk;rudk &Sdojzifh kyf-emrf
tydkif;tjcm;udk uGJuGJjym;jym; em;vnfaeMuaom okw0E t&d,om0ursm;tzdkU ,if;odkU tw0g'kyg'gef
[k ac:qdkEdkifavmufatmif pGJ,ljcif; rSdwwfay/ taMumif;rlum; tnwdwd, [dELjAm[P polwdkU
,lqaom twpGJ[lonf xdkkyf? xdkemrfwdkUudpudk kyfudp emrfudp kyfoabm emrfoabm[k rxifjrifbJ
tw\udp

tw\

oabm

tw\vuPm

tw\

tvkyf[k

xifjrif,lqaejcif;

jzpfaomaMumifhaywnf;/
,if;twum; xdk[dELjAm[P polwdkUtvdkt& ysufpD;jcif; rSd? tjrJwnfonf? ykwD;ukef;\
twGif;

ud;\oPmefuJhodkU

jzpf\/

ykwD;vHk;rsm;

aGUvQm;aeaomfvnf;

ud;onfraGUrvsm;

twGif;om;taejzifh wnfSdouJhodkU cEmudk,f ysufpD;azmufjyef aGUvsm;aeaomfvnf; twonf


azmufjyefaGUvsm;jcif; rSdbJ tjrJwnfaeonf[k qdkMu\/ xdktw\qdkcJhNyD;aom okyf oabm
vuPmudk trSef[k pGJpGJjrJjrJ,lq oGm;wm vmwm tw? odwm jrifwm tw? pm;wm aomufwm tw
ponfjzifh kyfemrfy&rwfw&m;wdkU\ udptrSefudk twudpwnf;[k xifjrif,lq pGJvrf;jcif;onfomvsif
tw0g'kyg'gef jzpfonf/
55/

kyfemrf tSdudk pGJwdkif; tw0g'kyg'gef r[kwfay? kyfemrftSdudk tw[k pGJvQifjzpfap

kyfemrfwdkU\udpudk tw\ udp[k pGJvQifjzpfap tw0g'kyg'gef jzpfonf/ kyfemrftSdudkyif om,mzG,f[k


pGJu umrkyg'gef jzpfayonf/
Ak'"r Ak'tqHk;trudk rMum;em rrSwfom;zl; roif,l ravhvmzl;aom AmvwdkUtzdkU
vlrSef;odonfh

tcsdeftcgrSp

t&d,om0aum}}[lvnf;aumif;?

xdktwpGJ
]]tokw0g

Sdaewwfonf/

xdkUaMumifh

ykxkZaem}}[lvnf;aumif;

ygVdawmf

]]okw0g

ESpfydkif;ESpfu@

cGJ

a[mawmfrlonf/
,if;odkU yk*dKvfESpfrsdK;ESpfpm; Sd&mwGif yxrtrsdK;tpm; jzpfaom okw0Et&d,om0uwdkU\
oEmef tw0gEkyg'gef[l rSd? t&d,r*fudk r&ao;orQ umrkyg'gefum; tenf;trsm;dSonf/
xdkumrkyg'gef[lonfum; ig;yg;tmkH umr*kPfESifhwuG rdrd\ udk,fcEm rdrd\ om;r,m; pnf;pdrfOpm
ta>ct&H bHkAdrmef tdk;tdrfponfwdkU NidwG,fwyfruf pGJvrf;vsufSdaom qGJwdkif;&onfh oa&ud;yrm
[dkbHk

onfbHk

[dkb0

onfb0

rdrdjzpf&mXme

rdrdqdkif&mydkif&mwdkU

NidwG,f

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

wkyfaESmif

431

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

qGJcsdwfvsufaejcif;wnf;/
,if; umrkyg'gefonf &[Em rjzpfao;orQ tem*grf wdkifatmif vufvSrf;rDvsuf Sdonf/
tem*grfyk*dKvfrsm;

umr&m*[l

rSdaomfvnf;

b0&m*

ly&m*

tly&m*

trnfwGifaom

umrkyg'gefum; Sdaeao;onf/ ,if;umrkyg'gef Sdaeao;orQ b0taESmif tzGJUrS rvGwfao;?


aoNyD;aemuf vlUbHk vlUb0 rnfonfhtcgrQ jyef rjzpfawmhacs? jA[mYjynf y#doaEaernf
pif;pif;wnf;/
om"uum; ]]uwarm p yk*avm tem*grD? a"uapm yk*avm yEH Mo&rm*d,meH oHa,mZemeH
y&du,m Moyygwdaum a[mwd ww y&dedAm,D tem0wd"arm wom avmum? t,H 0kpwd
yk*avm tem*grD/ (tbd? 4? 119/)

jrefrmtusOf;
tem*grf yk*dKvf[lonf tb,fodkU oabmSdaom yk*dKvfenf;? avmu tcsdKUaom yk*dKvfonf
Mo&rm*d,oHa&mZOfig;yg;

ukefjcif;aMumifh

jA[mhjynf

Oyywfy#doaEaeum

xdkjA[mhjynfrS

rjyefvnfawmhbJ y&dedAmef pHawmhrnfholwnf;? yk*dKvfrsdK;udk tem*grf[k ac:qdktyf\/


(yk*vynwfygVdawmf? 119-ponf)

&Sif;vif;csuf
Mo&rm*d,oHa,mZOf ig;yg;wGif tygt0ifjzpfaom umr&m* oHa,mZOfudk y,fNyD;aomaMumifh
xdkyk*dKvfonf vlUjynf y#doaEaemufxyfraebJ jA[mhjynfodkUuyfa&muf y#doaEaeonf/ xdkUaMumifh
udk,fhkyf udk,fhemrftay:rSm wu,fpGJwJh tw0g'kyg'gef kyf emrftSdudk pGJwJh tw0g'kyg'gef[laom
OD;Ou|\ pum;onf umrk'yg'gef\ oabmokyfudkyg tw0g'kyg'gef[k qdkrdacsaomaMumifh y&rw
cGifrus? teuf"dym,f rjywfom;? rSm;,Gif;cRwfacsmfvsuf Sdonf/
56/
aSUem;u

wpfqifhwuf vl[mvlyJjzpfw,fqdkaom pum;udk qdkjyef\/ tqdk\ trSm;udk


qdkcJhNyD;aom

ecoDcokwfjzifhyif

Sif;vif;y,fSm;NyD;jzpfonf/

vlaowdkif;vlrjzpf?

tvGefSm;Sm;yg;yg; taMumif;nDEdkifrS vlUbHkodkU jyef jzpfonf/ odkUygvsuf vlaovljzpf[k qdkjcif;onf


Ak'a'oemawmf t&yf&yfESifh qefUusifaom tvGefvGJrSm;aom tqdkjzpfonf[k EdkifiHawmftrSwf(2) oD;jcm;
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

432

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uHESifhvlrqdkif kyfysufESifhqdkifaom vlaovljzpf pdppfcsuf

57/

]]ukodkvf tukodkvf udpu oleJUrqdkifao;bl;? 'gayrJh um,uH 0pDuH raemuHpwJh

udk,fEIwfESvHk;? raumif;wJh kyfysufu jyefay:vmwJh blwkyfqdkawmh kyfqdk;jzpfvmr,f}} pum;&yf


aSUESifhaemuf txufESifhatmuf 0da&m"djzpfaom pum;vHk;rsm; yg0ifvsuf Sdonf/
txufyg OD;Ou|pum; ukodkvf tukodkvfuH qdkonfrSm apwemjzpfaom emrfoabmjzpf
emrfaMumufaom OD;Ou|u ukodkvfuH tukodkvfuHudk y,fjcif;jzpfonf/ um,uH 0pDuH raemuH[k
OD;Ou|u qdk&m ]]raemuH}}[laompum;onf Ak'0g't& trsm;em;vnfaom raemuH r[kwf? olu
]]raem}}udk [',0wKkyf[k ,lxm;oljzpf udk,ftrI EIwftrI ESvHk;om;trIudk OD;Ou|u um,uH 0pDuH
raemuH[k qdkaejcif; jzpf\/ xdkUaMumifh ]]um,uH 0pDuH raemuHpwJh udk,fEIwfESvHk; raumif;wJh
kyfysuf}}[laom pum;udk oloHk;xm;jcif;jzpfaMumif; awGUayonf/
rSefuefaom Ak'0g'tm;jzifhrl ukodkvf tukodkvfESifh um,uH 0pDuH raemuH [lonfrSm bmrQ
xljcm;onf r[kwf? trnfuGJaomfvnf; oabmcsif;twlwlyif/ ukodkvfrSm um,uH 0pDuH raemuHoHk;yg;
tukodkvfrSmvnf;

,if;

oHk;yg;yif/

odkUjzpfvsuf

emrfaMumufaom

OD;Ou|onf

ukodkvfuH

tukodkvfuHudkum; uH[krjrif rdk;ay:usuH[kqdkum jAm[P0g'uH[k wHqdyfwyfvsuf y,fxm;cJhonf/


um,uH 0pDuH raemuH udkom uH[kjrif vufcHonf/
onfrQruao; Zeu Oywru OyyDVu OyCmwu [laom uHav;rsdK;? 'd|"ra0'ed,
OyyZa0'ed, ty&my&d,a0'ed, ta[moduH [laom uHav;rsdK;? uHwdkYudkvnf; bk&m;a[mr[kwf?
jAm[PawG

xnfhoGif;xm;onfhuH[k

o*[fq&m

tSiftEkk'gudk

vufdI;aigufaigufxdk;vsuf

o*[fu jAm[P0g'udk Ak'0g'xJodkU xnfhoGif; vufcHxm;oa,mifqdkum vufrcHbJ y,fonf?


um,uH

0pDuH

raemuH

azmfjycJhonfhtwdkif;

oHk;rsdK;udkom

ZeuuH

Ak'0g'uH[l

'd|"ra0'ed,uH

qdkonf/

ponfwdkUrSm

taMumif;um;

emrfobm0rsm;jzpf

txuf
OD;Ou|u

emrfaMumufaomaMumifh ZGwftwif; jiif;uG,fjcif;yonf/ um,uH 0pDuH raemuHrl ]]raem}} udk


[',0wKkyf[k ,lvsuf oHk;rsdK;vHk;udk kyfuHvkyfum vufcHjcif; jzpfavonf/ rSm;,Gif;vSaypG/
yxrapm'em
Ak'a'oemawmfxJygaom

jyqdkcJhonfhtwdkif;
emrfydkif;qdkif&mudk

OD;Ou|onf

kyf0g'DppfppfwpfOD;jzpf

taMumif;trsdK;rsdK;jyNyD;y,fonf/

Ak'"r

kyfbufygatmif

qGJ&aom tcsufudk kyfbufqGJ vufcHonf/ xdkUaMumifh Ak'0g'udk OD;Ou|u kyf0g'jzpfatmif


vkyfaejcif;om jzpfaMumif; txl;owdxm; Munfhjrifwwf&ef vdktyfvSayonf/
58/

ae&m Zeu paom uHwdkUudk Sif; jyOD;tHh? xdkuHwdkUonf OD;Ou| pGyfpGJonfhtwdkif;

tSiftEkk'g\ vuf&mr[kwf? bk&m;a[m uHrsm;yifjzpfaMumif; trSeftwdkif; odSdMuap&ef jzpfayonf/


y|mef;ygVdawmf? yOm0g&? tEkvHk? uryp, ]]ememuPdum ukovm apwem 0dygumeH cEmeH
u#wm p lygeH urypa,e ypa,m}}[l vnf;aumif;? ]]ememuPdum tukovm apwem 0dygumeH

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

433

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

cEmeH u#wm p lygeH urypa,e ypa,m}}[l vnf;aumif; a[mawmfrlonf/ t"dyg,fum; cP


toD;oD;jzpfaom
aus;Zl;yonf/

ukodkvf

xdkYtwl

apwemonf

cP

0dyguf

toD;oD;jzpfaom

emruEmESifh
tukodkvf

urZkyfwdkUtm;
apwemonf

urowdjzifh

0dygufemruEmESifh

urZkyfwdkUtm; uryp,owdjzifh aus;Zl;yonf/


uHum; y|mef;ygVdawmf azmfjyaom ZeuuHaywnf;/ ZeuuH[lonfrSm tyif toD;
tGufudk jzpfapwwfaom rsdK;aphuJhodkU 0dygufemruEm u#wmkyfudk jzpfapwwfaom apwemyifwnf;/
xdkapwemjzifh udk,fxdvufa&muf aumif;onfhtrIudkyvQif ol\oEmef ukodkvf um,uH jzpfonf/
raumif;aom pum;udk aSmifMuOf pmayy&d,wf oiftHavhusufjcif; csydkUjcif; w&m;a[mjcif;
tusdK;Sdaom teuft"dyg,fwdkYudk qHk;roGefoifjcif; ponfjzifh aumif;aom pum;udk ajymqdkvQif
ol\oEmef ukodkvf0pDuH jzpfonf/ udk,fEIwfwdkUjzifh yvkyfajymqdkjcif; rSdbJ pdwftwGif;rSmyif aumif;rI
aumif;&mawGudk awG;MuHpOf;pm; yGm;rsm;aeaomoltm; ukodkvfraemuH jzpfonf/
,if;um,uH 0pDuH raemuH ukodkvfonf aumif;aom bHkXme Munfvifaom pdwf apwodwf
emruEm

Munfvifaom

kyfwnf;[laom

tusdK;w&m;wdkUudk

ememuPduurowdjzifh

aus;Zl;yvdkufonf/ xdkenf;twdkif; raumif;aom apwemjzifh udk,frI EIwfrI pdwfrIudk yaomoltm;


raumif;aom um,uH 0pDuH raemuH jzpfonf/ ,if;uHonf tukodkvfuHyifwnf;/ ,if;tukodkvfu
raumif;aomjzpf&m bHkXme raumif;aom tajctae rMunfvif roefUSif;aom pdwf apwodwf
emrfcEmrsm;ESifh

raumif;aom

kyfcEmrsm;udk

ememuPduurowdjzifh

aus;Zl;yonf/

um;

y|mef;a'oem\ t"dyg,faywnf;/
odkUvQif um,uH 0pDuH raemuHESifh ukodkvf tukodkvfuHwdkUonf bk&m;a[m uHrsm;jzpfNyD;
ruGJrjym; wpfom;wnf;jzpfygvsuf ukodkvfuH tukodkvfuHwdkUudk jAm[PwdkY\ rdk;ay:usuH[k orkwf
um,uH

0pDuH

raemuHudkom

vufcHtodtrSwfyjcif;onf

xl;axGonf[l

qdkzG,frvdkacs?

kyf0g'orm;yDyD kyfudkom ta&;ay;jcif; jzpfayonf/


59/

OywruuH OyyDVuuHudk Sif;OD;tHh? uHESpfrsdK;ESifh ywfouf tbd"rm0dbif;

ygVdawmfBuD; odkUa[mawmfrlxm;\/
(u)

tawupmed ygyumed urorm'gemed 0wdorwd ywdAmVmed e 0dypEd?

(c)

. . . . . . . Oywdorwd ywdAmVmed . . . . . . . .

(*)

. . . . . . .umvorwd ywdAmVmed . . . . . . . .

(C)

. . . . . . ya,m*orwd ywdAmVmed e 0dypEd/ (tbd? 2? 380/)


(tbd"rm0dbif; ygVdawmf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

434

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

(u)

aumif;aom b0[laom *wdorwd\ tumtuG,fay;jcif;cH&vQif raumif;rI[laom


tukodkvfuHwdkUonf raumif;usdK; ray;Edkifukef/

(c)

acsmarm vSywifhw,fjcif; kyfqif;Mueftif vuPmjynfhpHk wifhw,fjcif; [laom


Oywdorwd\ tumtuG,fay;jcif;cH&vQif . . . . .

(*)

acwfaumif; tcgaumif;[laom umvorwd\ tumtuG,fay;jcif; cH&vQif . . . .

(C)

ypub0 avmavmq,ftm;jzifh aumif;&mvkyf aumif;&majym aumif;&mawG;jcif;


[laom ya,m*orwd\ tumtuG,f ay;jcif;cH&vQif raumif;rI tukodkvfuHwdkUonf
raumif;usdK; ray;Edkifukef/

xdkenf;twdkif; *wd0dyw tm*r Oy"d0dyw tm*r umv0dyw tm*r ya,m*0dyw tm*r raumif;aom
jzpf&mbHkXme b0wdkUESifh awGUuHvQif tkyfqdk; tusnf;wef t*FgajcvufrpHk acgif;ao;udk,fBuD;
udk,fao;acgif;BuD; ykvGef; SnfvGef; ponfjzifh nHhzsif;vGef;vQif/ y/ rdk;rrSef avrrSef &moDysuf Owkysuf
acwfqdk; acwfysufpaom umv0dywdESifh awGUuHae&vQif/ y/ tyrSm; tajymrSm; nHhzsif;aom
pdwfaepdwfxm; rSm;,Gif;aom raemuHpaom ya,mu0dywdESifh awGUuHae&vQif tukodkvfuHwdkUonf
xdxdcdkufcdkuf tusdK;ay;ukef\ [l ygVdawmf qufvuf a[mawmfrlonf/
60/

ygVdawmf ESpf&yfudk aumufcsufcs qifjcifvQif tukodkvfuHonf avsmfaom tjcHt&H

taMumif;udk&aomtcg raumif;usdK;ay;\/ qefUusifbuf taMumif;ESifhawGUaomtcg tusdK;ray;ay?


tukodkvfuHtm;

tusdK;ay;zdkU&ef

,if;tjcHt&HtaMumif;onf

avsmfuef

OywruuHSdaMumif;

oifhjrwfpGm

ulnDaxmufyHhwwfaom

oufaoom"uyif

jzpf\/

tukodkvf

tusdK;ray;Edkifatmif qefUusifESdyfpufaom uHonf OyyDVuuH rnf\/


ukodkvfuH bufvnf; xdkenf;twdkif; xdk0dbif;ygVdawmfyif jynfhpHkpGm a[mxm;awmfrlonf/
t"dyg,frSm aumif;aom ukodkvfuHonf umvorwd *wdorwd ya,m*orwd Oy"dorwd[laom
oifhavsmfaumif;jrwfaom tjcHt&HtaMumif;udk&vQif tusdK;ay; xdkuJhodkUoifhavsmf aumif;jrwfaom
tjcHt&HtaMumif;rsdK;udk

r&cJhvQif

aumif;usdK;ray;ay/

ygVdawmfvmaom

ukodkvfuHtm;

tusdK;ay;zdkU&ef taxmuftulywwfaom oifhavsmfaumif;jrwfaom tjcHt&HtaMumif;aMumif;onf


OywruuHrnf\? taESmuft,Suf qefUusifbuf ywwfaom taMumif;udk OyyDVuuH[k ac:\/
61/

OyCmwuuH

ukodkvfuHudkjzpfap
uyfjzwfwwfaom

[lonfum;

tukodkvfuHudkjzpfap
uHrsdK;wnf;/

awmykef;cdk;olBuD;tjzpfjzifh

ow0gwpfOD;wpfa,muf

tm;xkwfyvkyfcJhNyD;aom

tusdK;ray;Edkifavmufatmif

t*Fkvdrmv

toufaygif;rsm;pGmudk

rax&ftavmif;onf
owfjzwfcJhonf/

tpGrf;ukefvufpowf

jrwfpGmbk&m;ESifh

rawGU&rD

xdkygPmwdygwuHonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

435

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vufSdb0vnf; tusdK;ay;Edkifonf/ ,ckb0 tusdK;ay;cGifhr&cJhaomf 'kwd,b0aomfvnf;aumif;?


wwd,b0rS p oifhavsmfaomb0wpfauGUwGifaomf vnf;aumif; tusdK;ay;Edkifonfhowd {uefSdonf/
odkU&mwGif

jrwfpGmbk&m;ESifhawGU

ay;oem;awmfrlaomenf;t&

w&m;emNyD;onf\tqHk;

0dyemPfjzifh

oDvudkaqmufwnf

tm;xkwfvdkufaomtcg

bk&m;Sif

t&[wzdkvfudk

rsufarSmufyEdkifaom tqifhodkU a&mufoGm;avonf/ xdktcg olycJhaom tukodkvfuHwdkU\ owdonf


,if;xuf

tvGeftm;BuD;aom

t&[wr*fuH\

owdu

uyf

jzwfvdkufojzifh

aemufb0

tusdK;ay;Edkifaom tcGifhta&;r&Sdawmhay/ &[Emjzpfjcif;aMumifh aemufb0[lyif rjzpfawmhay/


xdkUaMumifh aemufaemufb0 tusdK;ray;Edkifawmhjcif; jzpfayonf/
odkU&mwGif y#doaEusdK; ray;apumrl y0wdusdK;ay;aomtm;jzifh t*Fkvdrmvax&f GmwGif;odkU
qGrf;cH0ifaomtcg wkwf vSifwef cJausmuf tpSdaom vufeufrsdK;pHkwdkUonf tjcm;t&m0wKudk
&nfG,f ypfvTifhtyfaomfvnf; tSift*Fkvdrmvax&f\ udk,fay:odkUom usa&mufvsuf Sdukef\/
vufHk; vufarmif; ajc tpSdaom t*FgBuD;i,fwdkUESifh OD;acgif;ygrusef 'Pf&m&Sdvsuf ,dkpD;aom
aoG;jzifh qGrf;cHjyefa&mufvm bk&m;SifxHawmfodkU csOf;uyfawmfrl&m jrwfpGmbk&m;u ]]t"d0gao[d wGH jAm[P? , acg wGH jAm[P ur 0dygaue A[led 0med
A[led 0owmed A[led 0o[med A[led 0owo[med ed&a, yap,smod/ w
wGH jAm[P ur 0dyguH 'da|0"ar y#doHa0a'od}} (r? 2? 207/)
t*Fkvdrmv. . . onf;cHavmh? oifonf tMuifuH\ tusdK;quftm;jzifh ESpfaygif;rsm;pGm
ESpf&maygif;rsm;pGm ESpfaxmifaygif;rsm;pGm ESpfodef;aygif;rsm;pGm i&J cH&&m\/ xdkuH\ tusdK;udk oifonf
,ckrsufarSmufb0yif cHpm; ae&acsNyD[k rdefUawmfrl\/ (rZdryPmo? t*Fkvdrmvokwf)
62/

ygVdawmf ESpfodef;aygif; ajrmufrsm;pGmwdkifatmif i&J uscHaprnfh uH\ tusdK;udk

b0 rsufarSmufytyfaom t&[wr*f urowdu y,fSm;wm;jrpfvdkufojzifh vlaygif;rsm;pGmudk


owfjzwfcJhpOfu jzpfcJhaom ygPmwdygw apwemuHonf tusdK;ay;apwwfaom owduif;jywfvsuf
oGm;awmhonf/ r*fapwemonf OyCmwuuH rnf\/
xdkenf;twdkif;yif Sifa'0'wfonf ,ckb0 jrwfaom&[ef;tjzpfudk & jrwfpGmbk&m;udk
rjzpfrSm;rD oDvuEESifh jynfhpHkjcif; wefcdk; tbdnmOfESifh jynfhpHkonftxd orm"duEudk &Sdjcif;[laom
apwemuHwdkUonf

jrwfpGmbk&m;\

ajcrawmf

aoG;pdrf;SifSif

wnfapavmufatmif

avm[dwkyg'uuHudk yrdvdkufonfhtcgrSp tusdK;ay;Edkifaomowd uif;jywf oGm;avawmh\/


ae&m

avm[dwkyg'uuHonf

oDvuE

orm"duEjznfhusifhcJhaom

apwemuHudk

uyf

jzwfvdkufaomaMumifh OyCmwuuHrnf\/ um; ygVdawmfwdkUvmaom Ak'bmodw bk&m;a[m


uHav;rsdK;aywnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

436

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkuHav;rsdK;\

tusOf;csKyft"dyg,frSm

ZeuuHonf

rsdK;aphESifhwlonf?

OyxruuHonf

a&avmif;jcif; aygif;oifjcif; ajrMoZmauR;jcif;ESifh wlonf? OyyDVuuHonf ydkxdk;jcif; zvHjzLem


usa&mufjcif;ESifh

wlonf?

OyCmwuuHum;

Budwfacsypfjcif;ESifhwlonf[k
aomfvnf;aumif;
xdkuHtm;vHk;udk

rSwf,l&m\/

awGUjrifvsuf
jAm[P0g'[k

kyf0g'

xdkrsdK;aphudk

OD;Ou|onf

tyifraygufEdkifavmufatmif

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk

vTrf;rdk;cH&rIaMumifhaomfvnf;aumif;

taMumif;rJhpGyfpGJNyD;

y,frdavonf/

rawGUrjrif
rsufuG,fyum

trSefpifppf

vlaovljzpfudk

t[kwfxifMuavatmif uHwHwdkif;BuD;udk csdK;zsuf&ef ud;pm;jcif;rQom jzpfayonf/


63/

]]'gayr,fh um,uH 0pDuH raemuHpaom udk,fEIwfESvHk; raumif;wJh kyfysufu

jyefay:vmwJh blwkyfqdkawmh kyfqdk;jzpfvmr,f? qdkygawmhuGm-ajcwdkcsif wdkr,f? vufrygcsif rygbl;?


raemuH MuyfMuyfqdk;wJh kyfusawmh tusnf;wefwJh kyfqdk; kyf0g;rsdK;ayghuGm? 'D qdk;vmwJh kyfysufu
jyefaygif;pyfwJh kyfopfrSef&if rsufpdvnf; cRwf,Gif;r,f? yg;pyfjyJ rsufjyL;&if jzpfr,f? acgif;&ifBuD;r,f?
udk,fwGif;u toJwdkU ESvHk;wdkUyg nHhzsif;vm&if toufygwdkr,f}} OD;Ou|\ pum;rsm;udk oHk;oyfaomf
um,uH 0pDuH raemuHpaom udk,fEIwfESvHk; raumif;wJhkyfysufu jyefay:vmwJh blwkyf[laom
pum;onf tajccHrSp vGJrSm;aeonf/ b0 um,uH 0pDuH raemuHaMumifh jzpfay:onfhkyfonf
b0rSmyif vufpwHk; ukefqHk;aysmufysufNyD; jzpfonf/ b,fb0odkUrQ rajymif;? b,fb0rSmrQ
jyefrac:acs/ kyfysufu jzpfay:vmwJh blwkyf[l kyfrS kyfodkU ajymif;vJ jzpfay:vmjcif;udkom qdk
wu,fhtaMumif;t&if;jzpfaom

twdwfuHudk

wrifoufouf

odk0Sufxm;onf/

kyfysufu

jyefaygif;pyfwJh kyfopfrSef&if[laom pum;udk owdxm;&rnf/ OD;Ou|onf kyfudk tSdw&m; edpxm0&[k


,lqxm;oljzpf raumif;aom kyfysufkyfnHhawGu aoNyD;aemufb0 jyefaygif;rdaomtcg vl\udk,frSm
rsufpdysufjcif; ponfjzifh rvSryjzpfonf[k qdkvdkayonf/ OD;Ou|0g'wGif urH oaw 0dbZwdow0gawGudk uHua0zefonf[k rSday? ow0gwdkUudk kyfuom a0zefonf[k qdkvdkonf/
64/

arG;uwnf;u usdK;vm uef;vmaomol? ajcwdk? vufwdk? rsufjyJ yg;pyfjyJponf

kyfysufqif;ysuf arG;zGm;vmol ow0g\ urZkyftm; rnfonfh kyfysufurQ taMumif;yonf r[kwf?


pifppfrSm

twdwfb0u

xdkxdktcsdefumvwdkUwGif

udk,fwdkifyvkyfcJhNyD;aom

tukodkvfuHuom

tusdK;ay;onf/
xdkUaMumifh y|mef;yp,eda'o urypnf; ]]ukovmukovH urH 0dygumeH cEmeH u#wm p
lygeH urypa,e ypa,m}}[l vnf;aumif; (ESm-7)/ yOm0g& ukovwdu "rmEkavmr ygVdawmf
tukoave tAsmuw0g&wGif ]]ememuPdum tukovm apwem 0dygumeH cEmeH u#wm p lygeH
urypa,e ypa,m}}[lvnf;aumif; a[mawmfrlonf/ (ESm-154)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

437

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

twdwfjzpfaom ukodkvfuH tukodkvfuHonf ukov0dyguf? tukov0dyguf y#doaE


emruEmESifh urZkyfwdkUtm; ememuPdu urowdjzifh taMumif;yonf/ txl;xl;aom cPjzpfaom
tukodkvfapwemonf

tukov0dyguf

emruEmtm;vnf;aumif;

(qdk;0g;kyfnHhaom

azmufjyef

cRwf,Gif;aom kyfqdk; kyfysufjzpfaom) urZkyfwdkUtm;vnf;aumif; ememuPdu urowdjzifh


taMumif;yayonf/
um;

jrwfpGmbk&m;Sif

udk,fawmfjrwfonf

oAkwPfawmfjzifh

twdtusydkif;jcm;

a[mawmfrltyfaom a'oem om"uaywnf;/


65/

rZdredum,f?

Oy&dyPmou?

plVur0db*Fokwf?

244?

245-vnf;

a'goAsmyg'BuD;aomol tenf;i,frQ ajymqdkHkjzifh a'gocufxef trsufrmefBuD; udk,fEIwfwdkUjzifh


xdyg;ykwfcwf owfjzwfrIudk yvkyfwwfaomolonf aoNyD;aemuf tyg,fi&JodkU usa&mufwwfonf/
tu,f vlUb0a&mufvmcJhvQif jzpf&mb0 tkyfqdk;onf? toufwdkonf ponfjzifh a[mawmfrlonf/
trsufxGufavhSdjcif;

yifyef;rIrsm;jcif;

rESpfoufzG,f

tenf;i,frQ

ajymvmonfSdaomf

tvGefuyfNidjcif; azmufjyefjcif; aS;Iwnfjcif; a'gotrsuf rESpfoufjcif;udk xifpGmjyjcif;onf


tkyfqdk;jcif;udk jzpfapwwfaom tusifhwnf;/ olUtoufudk owfavhSdjcif; Murf;uwf&ufpufjcif;
aoG;pGef;aomvufSdjcif;

nOf;qJowfjzwfrI

ouf0ifjcif;

ow0gwdkUtay:

oem;jcif;odkU

ra&mufjcif;onf toufwdkapwwfaom tusifhwnf;/ (tusOf;csHK; jrefrmjyefqdkcsuf)


txufyg ygVdawmfrsm;u toufwdkjcif; tpSdaom tusdK;w&m;rsm;onf kyfqdk;kyfysufu
jzpfaptyfaom tusdK;w&m;rsm;r[kwf? twdwfb0 ypKyefb0wdkU rSm;,Gif;azmufjyef rrSefaom
yrlvkyfaqmifcsuf

wnf;[laom

uHaMumifhjzpfaom

tusdK;w&m;rsm;om

rkcspifppfjzpfaMumif;

azmfjyavonf/
66/

xdkUjyif OD;Ou|ESifhwuG aemufvdkuf wynfhom;wdkUu bk&m;a[mr[kwf? aemufrS

vkyfMuHzefwD;xm;aom

uHrsm;jzpfonf[kqdkaom

'd|"ra0'eduuH

tpSdaom

uHav;yg;wdkUudk

bk&m;a[mjzpfaMumif; tenf;i,frQ xkwfjyayOD;tHh/


]],H bdua0 avmuyuuH urH avmbZH avmbed'geH avmbork',H? ,w
twbma0g edAwwd? ww wH urH 0dypwd? ,w wH urH 0dypwd? ww w ur 0dyguH
y#doHa0a'wd 'da| 0g "ar OyyZ 0g tya& 0g y&d,ma,}} (tH?1?134/ 2) ponf(wdu t*FkwdK&fygVdawmf? ed'geokwf)

jrefrmjyef
&[ef;wdkU . . . avmbjzifh ytyfaom avmbonf jzpfaptyfaom avmbvQif taMumif;Sdaom
uHonf twabmjzpf&mbHkXme tusdK;udk &ifhusufap\? tusdK;udk &ifhusufap&m xdkbHkXme

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

438

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,ckb0twGif;yif jzpfap wrvGefb0odkU uyfa&muf jzpfap wwd,b0rSp wpfpHkwpfckaom


tvSnfhtBudrfjzpfap xdkuHyaom ow0gonf uH\tusdK;udk cHpm;&ayonf/
Oy&dyPmo ygVdawmf? r[mur0db*Fokwfvnf;]]ykaA 0g wH uwH a[mwd ygyurH 'kua0'ed, ypm 0g wH uwH a[mwd
ygyurH 'kua0'ed,H? r&Pumav 0g a[mwd rdpm'd|dorwm orm'dE? awe aom
um, ab'g y&r&Pm tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZwd? , aom " ygPmwdygwD
a[mwd/ y/ rdpm'd|d a[mwd/ w 'da|0 "ar 0dyguH y#doHa0a'wd OyyZ 0g tya&0g
y&d,ma,}} (r? 1? 257) ponfjzifh a[mawmfrlonf/

jrefrmjyef
xdkow0gonf

aSUtzdkUaomfvnf;aumif;?

aemuftzdkUaomfvnf;aumif;

qif;&JpGm

tusdK;cHpm;ap&rnfh tukodkvfuHudk ycJhonf/ odkUwnf;r[kwf xdkow0gonf aocgeD;umvaomfvnf;


rdpmt,ludk jynfhpHkpGm ,lcJhonf/ xdkUaMumifh xdkow0gonf aovGefaomtcg i&JodkUusa&mufonf/
avmu xdkow0gonf olUtoufudkowfjcif; olUOpmudk cdk;jcif;/ y/ rdpmt,lSdjcif;[laom
'kp&dwuH\ tusdK;udk ,ckb0 jzpfap? wrvGefb0odkU uyfa&mufjzpfap? wwd,b0rS p
wpfpHkwpfckaom tvSnfhtBudrfjzpfap cHpm;&ayonf/
67/

ygVdawmfrsm;udk axmufxm; OD;Ou|u ol\vlaovljzpf pmtkyf pmrsufESm 52-

]]Ak'\ ur0g'tvdktm;jzifh qdk&aomf ,ckpm;vdkufaom ikwfoD;onf ,ckyifpyf&rnf? tdrfa&mufrS


pyfrnf[l iHh vifh aedk;rSd}}[k qdkaom pum;onfvnf;aumif; ocifjrwfqdkif\ vlaovljzpfjyem
ESm-158-9-

]]tEdkU-'Db0

ukodkvfr[kwf&bl;aygh?

[-'gu

aumif;pm;csrf;omaewmawG[m
b,faS;u

uHrS

aS;b0u

r[kwfbl;?

ckb0

y&Hy&b0gb0u
vdrfvnfaoG;pkwf

tjrwfxkwfvdkU&ifvnf; jzpf&r,f? udk,f EIwf ESvHk; oHk;yg;vHk;u olUtajctaeeJY tqifajyatmif


aumif;atmif rSefatmif vkyfEdkifvdkU&ifvnf; jzpf&r,f/ 'Dypu tvkyf&JU aus;Zl;oufoufyJ/ ,ckb0
csrf;omwm [dk;aS;aS;ukodkvfuHaMumifhvdkUrsm; ,Hkvdkuf&if tJ'gudk bk&m;u ykaAuwa[wk'd|dvdkU
qdkxm;wmSdw,f/ bk&m;tvdkawmh t"rwJh? w&m;r[kwfvdkU qdkwmyJ}}[k qdkaompum;onfvnf;aumif;?
if;pmtkyf ESm-191-2- ]]at;-bmoma&;q&mawG ajymovdk vlUtjzpf vlUb0&if;pm; jyef&zdkUawmif
b,favmufcJ,Of;ovJ b,ftusifhoDv SdrSav; b,f'geygrS qdkwmrsdK;awG rif;u,Hkcsifao;ovm;uG?
'gawGu pm;vrf;yJ}}[k qdkaompum;onfvnf;aumif;? Ak'\ ur0g' vHk;0r[kwf/ bk&m;tvdk
tenf;i,frQryg/ OD;Ou|\ ur0g' OD;Ou|\ tvdkomjzpfaMumif; xifSm;odomEdkifayNyD/ trSefpifppf
kyf0g'udkrSD azmfjyyg Ak'ygVdawmfrsm;udk awmfvSefaom? Ak'0g'ESifh ajzmifhajzmifhqefUusifbufjzpfaom
rdpm0g' t"romjzpfaMumif; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

439

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;Ou|onf rdrd\ 0g'udk owdSdSd ajymifajymifSif;Sif; ra&;rajymbJ ]]Ak'}}udk tuG,ftum


,lvsuf bk&m;udk aSUwef;wif bk&m;w&m;udkyif jyefvnfzsufqD;aeol jzpfaomaMumifh ,ckvdk
0d0g'g"dukPf;rsm; ay:aygufNyD; omoemawmftwGif; IyfIyfaxG;axG; uHae&jcif; jzpfayonf/
rSwfcsuf/

/ ykaAuwa[wk'd|dESifh ywfouf apm'emvTm trSwf (4) tus,foHk;oyf

qHk;jzwfMuukeftHh/

]*EA}taMumif; oHk;oyfcsuf
68/

y#doaEaejcif;ESifh

ywfouf

rlvyPmoygVdawmf?

r[mwPSmocF,okwf

y#doaEwnfaejcif;\ taMumif;oHk;yg;udk jy&mwGif1/ rdbavmif;ESpfOD; qHkqnf;jcif;


2/ rdcifavmif; OwkvmNyD;p jzpfjcif;
3/ y#doaEaernfh ow0gu aS;IwnfcdkufuHjcif; [laom
taMumif; 3-csufwdkUwGif eHygwf 3-taMumif;wGif *EAo'gjzifh a[mawmfrlxm;onf/ *EaAmwd
wwy*oawm [laom t|uxmESifh tnD trd0rf;wdkufodkU uyfa&mufxdkufaom pkawumeD;
ow0gudkom *EAt& ,lrnfjzpfaMumif; apm'uwdkUu wifjyMuonf/
OD;Ou|url

vlaovljzpf0g'ESifh

ESmacgif;rSxGufvmaom

Oom"mwfysuf

udkufnDatmif

MuHaqmifvsuf

0ga,m"mwfjzpfaMumif;

]]*EA}}udk

aumuf,lNyD;

vlaocgeD;

xdk*EA"mwfonf

avxJysHUvGifhaeNyD; oaE,lrnfh vlom;\ESmacgif;xJ0ifum okwfaoG;awGjzpfNyD; vlom;oaE&onf[k


awmfawmfav; MuHMuHzefzef tuGufqifxm;ayonf/
xdk*EAESifhywfouf

pdppfoHk;oyfMuukeftHh?

]]*EaAm}}[laomyk'fudk

o'genf;tm;jzifh

("mwkyp,0dbm*) "mwfypnf;cGJa0jcif;udk aS;OD;pGm y&aomf *EaAm *rk"mwf+wAypnf; jzpf\/ *rkoy p *wdrSd[laom "mwfusrf;rsm;t& *rk"mwfonf oGm;jcif; uyfa&mufjcif;teufudk a[monf/
wAypnf;onf

a,bk,stm;jzifh

abmuH

teufwdkU

a[mdk;Sdaomfvnf;

tyutm;jzifh

uwm;teufudkvnf; a[m\/ ]]udpvsL#mA[kvH}}[laom ygPDedo'gokwf 3-3-113 udk &nfTef;


]]'domeH [d y'geH A[kvm uwKom"eH o'0d'l rnEd}}[k rlvyPmo oAmo0okwf #Dum qdk\/
A[kvo'gaMumifh odkUaomyk'frsm;\ uwm;teuf NyD;pD;jcif;udk o'gq&mrsm; tvdkSdMuonf[k
qdkjcif; jzpf\/ wAypnf;onf uwm;a[mjzpfonf/ xdkUaMumifh *pwDwd *EaAm[k 0d*dvfy&rnf/
*pwd-trd0rf;wdkufodkU oGm;a&mufqJ (0g) oGm;a&mufxdkufonf ,ckyifoGm;a&mufawmhrnf? wd wom?
xdkUaMumifh/ *EaAm? *EArnf\/ a'g"pokwft& wAypnf;\ wudk "yxm;onf/ xdkUaMumifh
t|uxmq&m

zGifhxm;onfhtwdkif;

trd0rf;wdkufodkU

uyfa&mufwwfaom

(0g)

uyfa&mufrnfhqJqJjzpfaom ow0gudk ]]*EA}} t& aumuf,l&rnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

440

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,if;odkUqdkvQif rdbavmif;ESpfOD; qHkqnf;jcif; rdcifavmif; OwkvmNyD;pjzpfjcif; y#doaEaernfh


ow0gu aS;Iwnfvmjcif; [laom t*FgoHk;&yfonf r[mwPSmocF,okwfygVdawmf? t|uxm #Dum
tpOftvm,lenf;t& tvGef,kwdSdaom teuft"dyg,f jzpfayonf/
69/

xdk*EA [laom yk'fESifh pyfvsOf; ajrmufydkif; Ak'bmomusrf;rsm;u rnfodkUqdkoenf;[k

MunfhIoHk;oyfaomf q&mto*Fa&;onfh tbd"rorkp,rnfaom tbd"rmusrf;? opy&dap'tcef;


vnf;aumif;? q&mto*F\ nDawmfjzpfol q&m0okAEK a&;yaom tbd"raumo rnfaom
tbd"rmusrf; tcef;-3? *gxmeHygwf 14- vnf;aumif; atmufygtwdkif; qdkxm;onf/

umrbHkvnf;aumif;? lybHkvnf;aumif; y#doaE aernfhqJqJjzpfaom ow0g? tlybHkrS


pkawqJjzpfaom
ow0grsm;onf

ow0grsm;tm;
Mum;umv

b0ESpfckMum;
ckESpf&ufwdkifwdkif

oD;oefUb0wpfckSdonf/
wnfae

xdkb0wnfaom

aGUavsmonf/

xdkow0gonf kyfcEmryg? pdwfcsnf;oufouf jzpfonf? teHUudkpm;vsufaeonf/


(tbd"rorkp,? opy&dap')

jrefrmjyef
xdkMum;b0

wnfaom

ow0gonf

Zmwfwljzpfaom

ow0gwdkU\

oefUSif;aom

ewfrsufpdjzifhom jrifEdkifonf? urZd'dwefcdk;t[kef Sdonf/ rsufpd-em;-ESm-vQm-udk,f [laom yom'


tpHkSdonf/ tydwftyif twm;tqD; rSd? rnfolurQ rwm;qD;Edkif? teHU(0g) avudkom pm;onf/
(tbd"raumo) ajrmufydkif;usrf;tvdk *EA[laom yk'fudk ]]*EHt&f 0wd cg'wDwd *EaAm}}[k
tbd"raumo\ tzGifhAsmcsmjzpfaom qK#m&fx qdk\/ *EH? teHUudk/ (0g) avudk/ t&f0wD cg'wd?
pm;wwf\? wd wom? xdkUaMumifh/ aom? xdkow0gonf/ *EaAm? *EArnf\/ xdkajrmufydkif;usrf;q&m
to*F polwdkU\ tvdktm;jzifh *EAonf Mum;cHb0jzpfaom pdwfcsnf;oufoufSdaom ow0g[k
odtyfayonf/
70/

OD;Ou|onf *EAudk vlaocgeD; ESmacgif;rSxGufaom Oom"mwfysuf 0ga,m"mwf[k

,lqNyD; xdk*EA"mwfonf aemufy#doaEaezdkY vlwpfOD;OD;\ ESmacgif;xJ jyef0ifNyD; okwfaoG;oaErjzpfcif


avxJ ysHUvGifhaeonf[k ,lqojzifh Mum;cHb0 (tE&mb0) xm;SdaMumif; od&onf/ odkU&mwGif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

441

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajrmufydkif;q&mrsm;u pdwfudk *EA[k qdkonf? OD;Ou|u kyfudk*EA[k qdkonf/ xdkUaMumifh Mum;cHb0


xm;Mujcif; wlaomfvnf; aumuf,lyHkjcif; uGJonf/ ajrmufydkif;q&mwdkUu emrf0g'Drsm;jzpfNyD; OD;Ou|u
kyf0g'DjzpfaMumif;od&ayonf/
odkU&mwGif

ajrmufydkif;q&mwdkUxuf

OD;Ou|\

xljcm;aom

yrlcsufrSm

ax&0g'

Ak'yd#uwfawmfrsm;udk zsufqD;NyD; ol\ kyf0g'abmifxJ0ifatmif oGwfoGif;jcif;yif jzpfonf/ xdktcsufudk


xif&Sm;ap&ef azmfjytHh/
]]um, y#dp azm|aA p OyZwd um,0dnmPH}} (r?1?326/) [laom rlvyPmoygVdawmf?
r[mwPSmocF,okwf ESm 326- vmaom ygVdawmfudk azmufvGJazmufjyef teuformef ygVdtbd"rm
ordkif;wGif

b,fwkef;urQ

rnfonfht|uxm-#Dumq&murQ

rzGifhbl;aom

teufudk

odkUzGifhqdkavonf/
um,? yk&doADZkyf tzdk\ okwfaoG; ygSdaom um,yom'kyfudk vnf;aumif;? azm|aA p?
wdADZkyf tr\okwfaoG; ygSdaom azm|AkyfwdkUudkvnf;aumif;/ y#dp? trSDo[J tpGJy/
um,0dnmPH? y#doaE0dnmPf emrf\ rsdK;aphonf/ OyZwd? jzpf\/ ygVdawmft& y#doaE0dnmPf
qdkonfum; tjcm;r[kwf? um,0dnmPfom jzpf\[k oHo,uif;pGm rSwf,lukef&m\ [l OD;Ou|onf
ol\ Ak'tbd"rmpmtkyf 134-135 ajymifajymifwif;wif; a&;om;cJhonf/
qufvuf ]]xdkrSwpfyg; y#doaEcP um,-bm0-0wK[laom kyfuvmyf oHk;pnf;om
jzpfonf [laom tbd"rmusrf;*efrsm;\ tqdkudk axmufvnf; tjcm;aom 0dnmP"mwfrsm;
jzpfxGef;ay:ayguf&eftaMumif;

rvHkavmufao;aMumif;

ydkrdkxifSm;acsonf}}[k

uGefUvdkufao;\/

olqdkvdkonfrSm y#doaEtcgrSm um,0dnmPfom jzpfonf[lvdk/


ax&0g'

Ak'tbd"rmordkif;

rnfonfhy0dnmPf0dygufpdwfrsm;rS

y#doaEtcgwGif

jzpfonf[k

rSdbl;acs/

y#doaEpdwf

19-ck

rSwpfyg;

y|mef;ygVdawmfESifhwuG

oH*g,em

ajcmufwefwifonfh ygVdawmf t|uxm #DumwdkUrQ y#doaEaeaom pdwfonf um,0dnmPfpdwf[l


a[mMum;zGifhqdkcsuf rSdacs? rSdaom t&mjzpf ra[mjcif; rzGifhjcif; jzpfayonf/ vufSdax&0g'
yd#uwfusrf;pmrsm;tjyif

tbd"r

ajrmufydkif;tbd"rmusrf;rsm;vnf;

aumo

tbd"rorkp,ynwd

um,0dPfpdwfjzifh

rwwmod'dpSdaom

y#doaEaeonf[k

rnfonfhtcgrQ

a[majyma&;om; zGifhqdkjcif; rSdbl;acs/ OD;Ou|\ vlaovljzpf tajccHtaMumif;wpfcsufjzpfaom


*EAt,l0g'onf Ak'0g'ESifh qefUusifaom t"r0g'omjzpfaMumif; trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&f
q&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

442

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


txnfudk,f vlaovljzpf0g' pdppfqHk;jzwfcsuf

71/

aSUwGif azmfjycJhNyD;aom pdppfcsufrsm;jzifh vlaovljzpfudk t"r0g'tjzpf qHk;jzwfay;&ef

apm'emcsufudk acsyaom"emaom ocifjrwfqdkif\ tudk;taxmufrsm; rSm;,Gif;azmufjyef rrSefonfh


taMumif;udk azmfjycJhNyD; jzpf\/ xdkUjyif vlaovljzpfudk eef;wif&ef yvifcHaom tcsufrsm;xHrS ]]oEd|du}}
udp tEkrmeudp tw0g'kyg'gefudp uHy,fonfhudp ponfwdkUudkvnf; rnfodkUrSm;,Gif;aeaMumif;
pdppfa0zefjycJhayNyD/ vlaovljzpf0g'udk wnfaqmuf&m 31-bHkudp bmom omoemy,fudp twdwf
tem*wfy,fudp tbd"rmy,fudp ponfwdkUESifh bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk trsdK;rsdK;tzHkzHk rnmrwm
zsufqD;onfhudprsm;udk aSUvmrnfh 0dedp,rsm;wGif qufvufpdppfa0zefoGm;rnf jzpf\/ ,cktcgwGifrl
OD;Ou|\ vlaovljzpf0g' txnfudk,fudk a0zefpdppf qHk;jzwfay;tHh/
OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'txnfudk,f wnfaqmufcsufum; bmrQ [kwdywd rSdacs? ]]vlao&if
vljzpfjrJouGm}}[k t&yfxJrSm ajymaom pum;vHk;xuf tenf;i,frQom tydktrdkygonf/ OD;Ou|wdkUvlpl
tifwdkuftm;wdkuf ESpfSnfvrsm; ud;pm;aeMu&onfh tcsufonfum; tjcm;r[kwf? Ak'0g' zsufqD;a&;yif
jzpf\? rSef\/ Ak'0g' MuHMuHcH&yfwnfaeorQ vlaovljzpf0g' r&yfwnfEdkifaomaMumifh jzpf\/ odkU
Ak'0g'ysufpD;atmif yvkyf&m OD;Ou|wdkU OD;wnfwdkuf&rnfh t&mESpfrsdK;rSmum; yd#uwfpmayESifh
xdkyd#uwfpmayudk xdef;odrf;umuG,faeMuaom &[ef; oHCmrsm; (0g) bkef;BuD;rsm;yif jzpfayonf/
xdkUaMumifhyif yd#uwfpmayudk enf;rsdK;pHkjzifh arTaESmufzsufqD;jcif; &[ef;oHCmrsm;ESifh ypnf;av;yg;
'g,um 'g,dumrrsm; tquftoG,fjywfoGm;atmif ud;pm;jcif;wdkUudk yvkyfMujcif; jzpfayonf/
72/
rqdkomacs/

odkUaomf OD;Ou|onf ]]vlaovljzpf0g'}} udk oJoJrJrJ wnfaxmifvSvdkol[kvnf;


ol\a&;om;csufrsm;t&

vlaovljzpfonf

'kwd,tqifhom

Sdaeonf/

ol\

yxrOD;pm;ay; 0g'rSm ykcufESifhacgif;Mum;[laom ypKyefwpfb00g'om jzpfayonf/ xdkUaMumifh aoNyD;


vkyfwdkif;ukef;\

aemufrSm

ra&&monfhtaMumif;

wzGzGajymjcif;

wynfhrsm;tm;

tajymcdkif;jcif;

jzpfayonf/ uJhodkU wpfb00g' xlaxmifjcif;um; tjcm;aMumifhr[kwf? kyf0g'udk tonf;cdkufatmif


pGJjrJ,HkMunfxm;aomaMumifh
tjrifawGUudkom

jzpfayonf/

olonf

udk,fwdkifvufcHNyD;

p-o-C-Z-u

olwpfyg;wdkUvnf;

[laom

yom'kyfig;yg;\

vufcHMu&ef

tywfwukwf

ud;pm;tm;xkwfcJholjzpfaMumif; awGUEdkifayonf/
odkUjzpfaomaMumifh awmifwGif;BuD; OD;Ou|\ t"du0g'rSm kyf0g'udk tajccHaom aemifb0rSd?
Oap'0g'om jzpf\/ ]]tu,f jzpftHk;rnfqdkvQif}}[laom ol\ pum;t& kyf0g'udk tajccHaom
vlaovljzpf jrJonfqdkonfh ow0g'onf OD;Ou|\ omrn0g'jzpfaMumif; awGUMu&ayonf/
xdkuJhodkU

kyf0g'udktajccHaom

aemifb0rSd

Oap't,l?

vlaovljzpf

jrJonf[laom

owt,lwnf;[laom vufeufrsdK;pHkwdkUjzifh Ak'omoemawmf wpf&yfvHk;udk ypfcGif; zsufqD;aejcif;


jzpfaMumif; ,ck EdkifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\ aSUarSmuf jynfolrsm; Sif;Sif;vif;vif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

443

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odcGifh&MuNyD; jzpfayonf/
73/

OD;Ou|\ omrnjzpfaom vlaovljzpf0g'ESifh pyfvsOf; ol\vlaovljzpfpmtkyfESifh

ocifjrwfqdkif\ vlaovljzpfjyem paom qdkif&m pmtkyfwdkUudk tao;pdwf oHk;oyfMunfh&mwGif


]]vlaovljzpf}}udk

wdkufdkufazmfxkwfaom

babmw&m;ydkif;qdkif&m

tcsuftvufu

rsm;pGmrSdbJ

Ak'omoem wpfomoemvHk;udk wdkufcdkufzsufqD;aeonfhtcsuf rsm;pGmudkom awGU&ayonf/


vlaovljzpfpmtkyf xuf0ufausmfavmufonf bmom omoem &[ef; oHCm bkef;BuD;
apwDykxdk; "mwfawmf qHawmf ur0g'ponfwdkUudk a0zefwdkufzsufcsufom jzpfonfudk awGU&onf/
usefxuf0ufcefUonf arsmufrS vljzpfvmonfqdkaom 'g0if0g'udk arsmufkyfyHkBuD;rsm;jzifh wpfcrf;wpfem;
jyxm;csufom

jzpfonf/

vlaovljzpfudk

wdkufdkufazmfjyaom

pmrsufESmum;

vHk;qkyfvQif

vufwpfqkyfpmrQ rSdacs/
74/

vlaovljzpf0g'udk

ajym&m

t"dutm;yaom

tcsufrSm

'g0if0g'yifjzpfonf/

'g0if0g't& vlonf aemufqHk;tqifha&mufaeaom ow0grsdK;jzpfonf qdk\/ vlxuf aemufwpfqifh


wdk;wufjzpfp&m rSdawmh[k qdk\/ vltqifhrS jyefNyD; avQmus&efvnf; rjzpfEdkifawmh[k qdk\/ xdktcsufudk
tajccHNyD; OD;Ou|u tu,f vlaoNyD;aemuf jzpftHk;rnfqdkvQif vlyifjyefjzpf&rnf[k qdkayonf/
tu,f qdkojzifh vlaoNyD;aemuf bmrSrjzpfbJvnf; aecsifaernf[k qdk&ma&mufayonf/
odkU 'g0if0g'udk rlwnfNyD; twdkif;jzpfyHkudk OD;Ou|u olvufvSrf;rSDorQ ,kwdjy\/ aTonf
tEdr"mwfjzpfae aTysufvQif aTomjyefjzpfonf qdk\/ xdkUaMumifh ow0gavmuwGif tEdr
aemufqHk;tqifh a&mufaeaom vlonfvnf; tjcm;ajymif;vJ jzpfp&mrvdkbJ vlomjyefjzpf&rnf qdk\/
75/

wpfzef refusnf;yifrsdK;rS wrmyifaygufdk; rSd? ref;usnf;yifom ayguf&onf? xdkenf;wl

vlrsdK;rS vlyJ jyefjzpf&rnf[k usm;uefxm;onfudk awGU&onf/ aTESifh refusnf;yifwnf;[laom


oufrJhkyf0wKypnf;wdkUudk oufSdow0gESifh xyfwly azmfjyxm;onfudk awGU&ayonf/
wGif

'g0if0g'\

pdwful,OfqefvSyHkudkvnf;aumif;?

aTonf

tEdr"mwf

r[kwfyHkudkvnf;aumif;? vlESifhrwlaom aT opfyifwdkUudk EdIif;,SOfrIrSm;,Gif;aeonfudkvnf;aumif;


odkUaom

tcsufwdkUudk

ynmSifwdkUu

pdppfa0zefcJhMuNyD;jzpf

vlaovljzpfonf

OD;Ou|\

wynfhom0ursm;\ pGefUypfjcif;udkyif cHae&NyD jzpfonf/ ,cktcg aemifb0wGif tyg,fav;yg;


usa&muf&ef tawmfuav; usdef;aoaeaom 'kpdkuform; tenf;i,frQavmufom vlaovljzpfudk
a,mif,rf;jrnfwrf;rdaom tqifhwGifSdacsonf/
76/

odkU&mwGif 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;taejzifh wm0eft& tqHk;tjzwfay;&rnf jzpfayonf/

OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'onf bk&m;a[mygVdawmf t|uxm #Dumtm;vHk;ESifhyif qefUusifonf[k


qdk&ayrnf/ tb,fhaMumifhqdkaomf vlaovljzpfwGif Mum;cH0g' (tE&m b00g') kyfw&m;om jrJNyD;
emrfw&m; rjrJ[k,laom{upow0g' vlaoNyD; vljyeftjzpf jrJonf? vlyif aemuf vljyefjzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

444

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

b0 kyfonfyif aemifb0odkU vdkufygNyD;jyefjzpfonf[laom ow'd|dt,lwdkU yg0ifaeaomaMumifh


jzpfayonf/ rnfonfh bk&m;a[mygVdawmf t|uxm #DumwdkUrQ tE&mb00g' {upow0g'
ow'd|d t,lwdkUudk vufoifhrcHaomaMumifh jzpfayonf/
wGif

vlaovljzpfjrJonf[laom

0g'rSm;,Gif;yHkudk

odomHkrQ

'dApuK

Puxmjzifh

rD;armif;xdk; azmfjytyfayonf/ jrwfpGmbk&m; &Sdaom 0dZmoHk;yg;wdkUwGif 'dApuKPf ygSdonf/


jrwfpGmbk&m;onf xdk'dApuKPfjzifh avmuudkMunfhaomtcg odkUawGUjrif&aMumif; txiftSm;
a[mMum;xm;awmfrlavonf/
igbk&m;onf tvGefoefUpifaom vlwdkU\ rsufpdtjrifxufydk jrifEdkifpGrf;aom ewfrsufpd
tjrifjzifh ow0gwdkUudk Munfh&mwGif aoqJ? arG;qJ ow0gwdkUudkvnf; jrif\/ ,kwf jrwf vS qdk;
ow0g trsdK;rsdK;udkvnf; jrif\/ uHtm;avsmfpGm ok*wd 'k*wdjzpfMuaom ow0gwdkUudkvnf; jrif\/
um,'kpdkuf

0pD'kpdkuf

raem'kpdkufwdkUudk

yvkyfjynfhpHkaeol?

t&d,molawmfaumif;wdkUudk

yufyufpufpuf a0zefykwfcwfol? t,lrSm; tjrifrSm;aeol? wynfhaemufvdkufwdkUtm; t,lrSm;udk


oGif;ay;ol?

odkUaomolrsdK;onf

aoNyD;aemuf

csrf;omuif;aom

raumif;aomvm;&mjzpfaom

azmufjyefysufpD; us&mjzpfaom i&JodkUusa&mufMu&\/ xdkodkUr[kwfrl um,okpdkuf 0pDokpdkuf


raemokpdkufwdkUudk yvkyfjynfhpHkaeol? t&d,molawmfaumif;wdkUudk rapmfum; rjypfrSm;ol? t,lrSef ,lol?
rdrdt,lrSefudk

olwyg;wdkUtm;

aumif;aomvm;&mjzpfaom

wnfaqmufapol?

wifhw,faom

vlUjynf?

odkUaomolwdkUonf
ewfjynfodkU

a&mufMuukef\/

aoNyD;aemuf
odkUvQif

uHtm;avsmfpGm xdkxdkbHkb0wdkUodkU uyfa&mufMu&aom ow0gwdkUudk igbk&m;jrifawmfrlonf/


(0denf;yg&mZduPfygVdawmf ponf)/
bk&m;tjrifESifh
odomEdkifMuayonf/
vHk;0qefUusifaeaMumif;

OD;Ou|\

pdwful;,Of

tb,frQ

wenf;qdk&aomf

OD;Ou|\

vlaovljzpfonf

odomxifSm;ayonf/

trSefpifppf

uGmjcm;aeonfudk
OD;Ou|

bk&m;a[m

txiftSm;
"r0de,ESifh

uHraumif;onfhtcsufrSm

vlaovljzpfonf Ak'0g'ESifh qefUusifHkrQru olUudkolyif jyefqefUusifaeaom tcsuf jzpf\/ olonf p


o C Z u [laom yom'kyfig;yg;udkom tcdkiftrmudkifol jzpfygvsuf rsufjrif Mum;em
udk,fawGUr[kwfaom

vlaovljzpf0g'udkrS

wnfaxmifrd&ufom;

jzpfSmaomaMumifhaywnf;/

bk&m;udkvnf; qefUusif udk,fhudk,fudkvnf; qefUusifaom OD;Ou|jzpfaMumif; awGU&ayonf/


77/

OD;Ou|ESifh

wynfhaemufvdkufwdkUtaejzifh

Ak'0g'ESifh

qefUusifaom

kyf0g'udk

,HkMunfcsif ,HkMunf? vlaovljzpfudk ,HkMunfcsif,HkMunf? xdkodkU ,HkMunfHkrQjzifh oD;jcm;0dedp,Hk;awmfodkU


pk'dwutjzpf a&mufvmrnfr[kwf? rSefay\- tjcm;aomkyf0g'Drsm; bmomjcm;rsm; Hk;awmfodkU
ra&mufMuonfrSm xifSm;aom tcsufwnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

445

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'ESifhwuG vuf<uif;vufusef wynfhvufom;rsm; Hk;awmfodkU


a&mufvmNyD;

pk'dwujzpfMuonfrSm

tjcm;aMumifhr[kwf?

rdrdwdkU

,HkMunfxm;aom

kyf0g'

vlaovljzpf0g'twGuf vrf;Sif;ay;vdkonfhtaejzifh ESpfaygif; 2500-ausmf umvwdkifwdkif trsm;jynfol


&[ef; Sifvl oef;aygif;rsm;pGmwdkU\ ,HkMunfudkuG,f&mjzpfaom yd#uwfusrf;*efrsm;? yd#uwfaqmif
&[ef;oHCmrsm;udk zsufqD;&ef ud;pm;MuonfhtwGuf jzpfayonf/ wenf;qdk&aomf olwyg;\
,HkMunfcsufudk xdyg;apmfum;MuonfhtwGuf jzpfayonf/ Ak'bmom &[ef;SifvlwdkUonf onf;cHrIw&m;
BuD;rm;aomolrsm; jzpfMuom OD;Ou|wdkU vlpktaejzifh ,ckavmuf twifh&JcGifh &Mujcif; jzpfonf/
Ak'bmomae&m

tjcm;omom

yd#uwfawmfae&m

[dk'Dusrf;pmrsm;udk

tpm;xdk;MunfhygvQif

OD;Ou|wdkUvlpk ,ckavmuf tcsdefMumMum wdkufcdkufzsufqD;csdef &Murnf r[kwfay/


78/
qdkbdouJhodkU

odkUaom

taMumif;rsm;aMumifh

ESpfSnfvrsm;

cHpm;vmcJh&aom

Ak'omoemawmfwGif;
vlaovljzpfqdkif&m

a>rayG;

cg;ydkufydkuf

0d0g'g"dukPf;

a&m*gqdk;BuD;

uif;Nidrf;aysmufuG,fap&ef tvdkUiSm OD;Ou|\ vlaovljzpf0g'ESifh if;udk yHUydk;xm;aom tcsuftvuf


[lorQonf

edum,fig;&yf

yd#uwfoHk;yHk

ax&0g'

Ak'0g'ESifh

vHk;0qefUusifaom

t"r0g'

ppfppfjzpfaMumif; EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f tzGJUtrSwf(2) q&mawmfrsm; tm;vHk;u wnDwGwfwnf;


qHk;jzwfawmf rlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

446

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU? trSwf-2
apm'em trSwf(3)
31-bHky,f0g' 0dedp,
31-bHky,fxm;jcif;ESifh ywfouf 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\
a0zefoHk;oyfcsuf/

1/

apm'uq&mawmfrsm;u

aemufvdkufwdkUonf

(31)bHkudk

yvkyfcJhMuygonf[k

apm'emwifoGif;

trSwf(3)

apm'emtjzpfjzifh

bk&m;a[mcJhygvsuf
xm;Muonf/

vlaovljzpf

ra[mav[ef
xdkapm'em

vkyfMuHpGyfpGJrI
pk'dwuwdkU\

OD;Ou|ESifh
trsdK;rsdK;
trSm;rsm;udk

axmufjyvsuf oufaocH tjzpf(u) vlaovljzpf pmtkyf? ESm-7-yg pmydk'f


(c) vlaovljzpf pmtkyf? ESm-11-yg pmydk'f
(*) vlaovljzpf pmtkyf? ESm-99-100-yg pmydk'f
(C) vlaovljzpf pmtkyf? ESm-155-yg pmydk'f
(i) 31-bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf? ESm-147-yg pmydk'f
(p) 31-bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf? ESm-210-211-yg pmydk'f
(q) tpGJywfwJukwf aTeef;awmf pmtkyf? ESm-54-yg pmydk'f
(Z) ewfESifhi&J b,frSmvJ pmtkyf? ESm-10-yg pmydk'f
yg pmrsm;udk xkwfaqmifwifjyHkomru xdkpmtkyf tm;vHk;udkvnf; Hk;awmfodkU oufaocHtjzpf
wifjyMuavonf/
2/

tcsuf 9-csuftjyif ]]OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkUonf 31-bHkonf wu,frSd

pdwful;,Of Oyg'geftpGJrQom jzpfonf[k qdkonfhtjyif bk&m;ra[maom (avmuork', twd? avmu


eda&m" ewd)[laom vufjzpfygVdrSm;? vufjzpft"dyg,f t,ltqrSm;wdkUudk bk&m;a[m jzpfav[efyif
vdrfnm qdkxm;Muygonfbk&m;}}[laom pGJcsufudkvnf; wifoGif;Muavonf/
3/

xdkUaemuf xyfqifhwifoGif;tyfaom 0daooapm'em q|rl {uedygwf? t*Fkw&ygVd?

ESm-39-ESifh ,if;ygVd\ jrefrmjyefudkvnf;aumif;? 0dbif;ygVdawmf ESm-427-437-ESifh ,if;ygVd\


jrefrmjyefudk vnf;aumif;? o|dedygwf? oHudpZmwf? ESm-60 udk vnf;aumif; xkwfaqmifudk;um; 31-bHk
SdaMumif; oufaoxloGm;avonf/
4/

odkUjzpf 31-bHkudk vufrcHaom pk'dwuwdkU\ 0g'rSm bk&m;a[m a'oemrsm;ESifh

qefUusifaomMumifh pifppf t"r0g'omjzpfaMumif; pGJcsufwifxm;Muayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

447

tpodkU
5/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t"r0g'Dtjzpf

pGJqdkjcif;cH&aom

pk'dwu(w&m;cH)

7-OD;teuf

a';'&JrdU?

uGif;ausmif;wdkufrS OD;OaZmwdu? awmifwGif;BuD;rdU? aeSife,fausmif;rS OD;Z0e? awmifwGif;BuD;rdU?


ig;qifhausmif;rS OD;Z0eESifh awmifwGif;BuD;rdU? ewfrSDausmif;rS OD;qEm"du av;OD;om;wdkUu 31-bHk0g'
Ak'vufrcH[laom apm'emudk aom"emjcif; (ckcHajcyjcif;) vHk;0rycJhMuacs? odkUacsyrIryjcif;tm;jzifh
31-bHk0g' Ak'vufrcH[l OD;Ou|0g'DtcsdKU a[majyma&;om;csufonf rSm;,Gif;aMumif; 0efcHNyD;jzpfonf/
xkdUjyif apm'uq&mawmfrsm; wifoGif;onfhtwdkif; 31-bHkudk bk&m;a[mcJhonfrSm rSefuefaMumif;
0efcHNyD;vnf; jzpfayonf/
6/

uJhodkU pmayy&d,wfudk oifMum;zl;Muaom q&mawmfrsm;u (trSm;udk trSm;? trSefudk

trSef) 0efcHMuaomfvnf; Ak'pmay y&d,wfudk tajccHrSp q&maumif;xH csOf;uyf jzpfjzpfajrmufajrmuf


roifzl;Muaom ocifjrwfqdkifESifh orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS vl0wfaMumifrsm;uom apm'emcsufudk
acsyMuayonf/
7/

,if;odkUacsy&mwGifvnf; ocifjrwfqdkifESifh okawoetzGJUcsKyfrS Ou| OD;cif[efwdkUonf

tcsif;csif; rnDGwfrl woD;wjcm;pD acsyavQmufxm;cJhMuonf/

ocifjrwfqdkif acsyvTmudk pdppfoHk;oyfjcif;


8/
b0okwf

31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom udpESifhywfouf ocifjrwfqdkifu t*FkwdK&f quedygwf?


ponfrsm;udk

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

udk;um;wifjy
pdppfoHk;oyf

acsycJhavonf/

ocifjrwfqdkif\

aumufcsufcsMunfh&mwGif

acsycsufrsm;udk

]]jrwfpGmbk&m;onf

b0udk

tm;ray;aMumif;}}[laom tcsufwpfckudkom awGU&ayonf/


9/

ocifjrwfqdkif\

pum;t&qdkaomf

]]uJhodkUaom

okweftaxmuftxm;rsm;t&

Ak'bk&m;Sifonf vlewfjA[m wnf;[laom b0udk tm;ray;aMumif;}}[lyifjzpfonf/


10/

ocifjrwfqdkif\ acsycsufjzpfaom txufyg vdk&if;pum;&yfudk aocsmpGm pdppf

aumufcsufcsMunfhaomtcg 31-bHk? 31-b0onf SdaMumif;? odkUaomfvnf; Ak'bk&m;Sifu xdkb0wdkUudk


tm;ay;jcif;rSdaMumif; tajzxGufvsuf Sdayonf/ wpfqufwnf;yif 31-bHk0g'udk Ak'vufrcH[laom
t,l0g'

(odkUwnf;r[kwf)

ewfbHk?

i&JbHkrSd[laom

t,l0g'onfvnf;

rSm;,Gif;aom

t,l0g'yifjzpfaMumif; qdk&ma&mufayonf/
11/

ocifjrwfqdkif udk;um;wifjyaom bmomjyefpum;&yfrsm;udk oHk;oyf&mwGif tcsuf 2-

csufudk xifSm;pGm awGU&jyefonf/ yxrtcsufrSm ocifjrwfqdkifonf ygVdawmfjrefrmjyefpmtkyfrsm;rS


a&;ul;&myif rSefuefpGm ra&;ul;EdkifcJhonfudk awGU&onf/ ygVdjrefrmjyef rl&if;ESifh cRwf,Gif;aeonfudk
awGU&onf/ odkUjzpf&jcif;rSm trIppfaq;&m if;udk,fwdkif tBudrfBudrf 0efcHcJhonfhtwdkif; yd#uwf
ruRrf;usifSm jzpf&onf[k q&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

448

tpodkU
12/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


'kwd,tcsufrSm b0ESifhwPSm okyfruGJonfh tcsufyifjzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf

ocifjrwfqdkif tudk;tum;y wifjyaom okwfawmfrsm;\ a[mMum;csufrsm;onf b0udkwG,fwmrIESifh


ywfouf a0zefa[mMum;aom okwfrsm;om jzpfayonf/ b0rSd (bHkrSd) [l a[mMum;aom okwfrsm;
r[kwfacs/ edum,fig;&yf yd#uwfoHk;oG,fwdkUwGif 31-bHk rSd[k a[mMum;csuf vHk;0rSdacs/
13/

b0ESifhwPSm oD;oefU Mum;uefU oabmaygufem;vnfEdkifrIonfvnf; vG,fulaom

t&mr[kwfay? oabmdk;jzifh q&maumif; orm;aumif;xH csOf;uyf oif,lMum;emavhvmqnf;yl;rSom


odEdkifpaumif;aom t&mjzpfonf/ ocifjrwfqdkifrSmrl (xGufqdkcsuft&) OD;Ou|rSwpfyg; tjcm;aom
q&maumif; orm;aumif;rsm;xH jzpfjzpfajrmufajrmuf qnf;uyfcJhjcif; rSdaMumif; od&onf/ xdkUaMumifhyif
b0wPSm uif;jywfa&;twGuf a[maom w&m;awmfrsm;udk b0rSd[k a[maom w&m;awmfrsm;[k
txifa&mufum ,ckvdk udk;um;acsyrdjcif; jzpfayonf/
14/

taxmuftxm; wifjyaom okwfw&m;awmfrsm;t& jrwfpGmbk&m;onf b0[lu

vlUb0tygt0if

rnfonfhb0udkrQ

csD;rGrf;jcif;

ryaMumif;

xifSm;ayonf/

jrwfpGmbk&m;onf

oAkwPfawmfSifjzpf b0wPSmrS uif;vGwfa&;w&m;udk a[m&m b0tm;vHk;udk Iwfcs&rnfrSm


obm0usayonf/

uJhodkU

wPSmy,fowfa&;

w&m;awmfrsm;udk

ewfbHk

i&JbHkrsm;udk

okwfoifSif;vif;a&; vufeuftjzpf toHk;csrdjcif;onf rSm;jcif;BuD;wpf&yfyif jzpfayonf/

b0okwfudk oHk;oyfcsuf
15/

,cktcg

ocifjrwfqdkif

tudk;tum;wifjyaom

okwefygVdawmf

jrefrmjyefrsm;ESifh

pyfvsOf; wpfokwfpD wpfokwfpD oHk;oyfazmfjyoGm;rnf jzpfayonf/


16/

aS;OD;pGm ocifjrwfqdkifu t*FkwdK&fygVdawmf jrefrmjyef quedygwf? b0okwfudk

]]&[ef;wdkU b0oHk;rsdK;wdkUudk y,ftyfukef\/ tb,fb0oHk;rsdK;wdkUudk y,ftyfukef oenf;[lrl umr?


ly? tly b0 oHk;yg;wdkUudk y,ftyfukef\}}[k odkU wifjyudk;um; xm;avonf/
17/

xdkquedygwf? b0okwfygVdawmf\ q|rljrefrmjyef tjynfhtpHkrSm odkUjzpfayonf/

&[ef;wdkU

b0oHk;rsdK;wdkUudk

y,ftyfukef\?

odumoHk;rsdK;wdkUvnf;

usifhtyf\/

tb,fb0oHk;rsdK;wdkUudk y,ftyfukefoenf;[lrl . . . umrb0udkvnf;aumif;? lyb0udkvnf;aumif;?


tlyb0udkvnf;aumif; b0oHk;rsdK;wdkUudk y,ftyfukef\/
tb,fodumoHk;rsdK;wdkU usifhtyfoenf;? t"doDvodum vnf;aumif;? t"dpdwodum
vnf;aumif;? t"dynmodumvnf;aumif; odumoHk;rsdK;wdkU usifhtyf\/
&[ef;wdkU tusiftcg &[ef;onf b0oHk;rsdK;wdkUudk y,ftyfukef\? odumoHk;rsdK;wdkUvnf;
usifhtyfaomtusifhSd\? &[ef;wdkU xdktcg &[ef;udk wPSmjzwfNyD;ol? oHa,mZOfudk vGefajrmufNyD;ol?
aumif;pGm rmeudky,fjcif;aMumif 0#fqif;&J\ tqHk;udk yNyD;ol [l qdktyf\/ (tifjref?2?488/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

449

tpodkU
18/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


b0okwfawmf umrb0? lyb0? tlyb0[laom pum;&yfonf Oypmtm;jzifh

a[maom pum; jzpf\/ rkcstm;jzifhrlum; umrbHk? lybHk? tlybHkwdkU wyfrufaom wPSmudkom


a[mawmfrlaom pum;jzpfonf/
19/
umrbHk?

okwfawmfvm ]]y,ftyfukef\}}[laom pum;t& y,fp&m SdaeaMumif; odEdkif\/

lybHk?

tlybHkwdkUonf

Sdukef\?

xdkbHkwdkU

pGJvrf;aom

umrwPSm

lywPSm

tlywPSmwdkUonfvnf; Sdukef\/ xdkwPSmwdkUudk y,ftyfukef\ [l a[mawmfrljcif; jzpfonf/


20/

trSeftm;jzifh

wPSmpaom

tukodkvfw&m;wdkUonf

y,ftyfaom

(y[mwA)

w&m;wdkUjzpfukef\/ b0wdkU wyfrufaom wPSmpaom tukodkvfw&m;wdkUudk y,f&eftwGufom


jrwfpGmbk&m; a[mawmfrljcif; jzpfonf/
xdkUaMumifhyif b0okwf\ ed*kH;pum;&yf ]]&[ef;wdkU xdktcg &[ef;udk wPSmjzwfNyD;ol?
oHa,mZOfudk vGefajrmufNyD;ol? aumif;pGm rmeudky,fjcif;aMumif 0#fqif;&J\ tqHk;udk yNyD;ol [l
qdktyf\}}[k wPSmy,fjcif;udk xifSm;pGm a[mawmfrlcJhjcif; jzpfayonf/
21/

tu,f ocifjrwfqdkif wifonfhtwdkif; umrb0 lyb0 tlyb0wdkUudk y,f&rnf[k

rkcsteuf,lvQifvnf; umrb0 lyb0 tlyb0 Sdaeonf[k t"dyg,f oufa&mufonfyif jzpf\/


tb,fhaMumifhqdkaomf Sdaeaomt&mudkomvQif ty,fcdkif;&ef vdktyf\? rSdaom t&mudkrl ty,fcdkif;&ef
rvdktyfaomaMumifhaywnf;/
22/

xdkUaMumifh ocifjrwfqdkifwifjyaom b0okwfonf 31-bHkudk y,faomokwf r[kwf?

31-bHk0g'udk vufrcH[l a[mMum;aom okwfvnf;r[kwf? trSefpifppf 31-bHkSdaMumif;udkyif twmyE


pum;usenf;tm;jzifh Tefjyaom okwfjzpfaeayonf/

[mvd'dumedokwf oHk;oyfcsuf
23/

ocifjrwfqdkifu 'kwd,acsycsuftjzpf [mvd'dumedokwfudk xkwfaqmif ]]ol<u,f

tem*wfumv odkUaom kyf? a0'em? onm? ocFg&? 0dnmPSdol jzpf&vdk\/ uJhodkU


tem*wfb0udk MuHolonf 0#fudk aSUoGm;yol rnf\}}[k wifjyxm;avonf/
24/
aSUoGm;yol

okwfygaom

tem*wr'geH

rnf\

pum;udkaxmuf

[laom

yk&uma&m-tem*wfb0udk
tem*wfumv

MuHolonf

(tem*wfb0)

0#fudk

SdaMumif;rSm

xifSm;avonf/ ocifjrwfqdkif ,lqouJhodkU 31-bHk rSdonfr[kwf? 31-bHkSdonf[laom t"dyg,fyif


oufa&mufaeayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

450

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tZwdum,weokwf oHk;oyfcsuf

25/

ocifjrwfqdkifu wwd,acsycsuftaejzifh ]]ax&0g' yd#uwf t*FkwdK&f? r[m0*oH,kwf?

opoH,kwf? tZwdum,weokwfwGif . . .
]]b0opfudk jzpfapaom ork',opm[lonf umrwPSm? b0wPSm? 0db0wPSmwdkUwnf;?
xdkwPSmwdkUudk y,ftyfukef\? r*fjzifhy,favm}}[k acsyxm;avonf/ q|rl jrefrmjyefESifh udkufnDrI
rSdacs/
26/

[lvnf;aumif;?

tZwdum,weokwfudk

ocifjrwfqdkifu

r[m0*oH,kwf-[lvnf;aumif;

ax&0g'yd#uwf

vHk;axG;a&maESmNyD;

t*FkwdK&f

azmfjyxm;avonf/

tZwdum,weokwfonf ocifjrwfqdkif TefjyouJhodkU ax&0g'yd#uwf t*FkwdK&fwGif rygSdacs/


r[m0*oH,kwfwGifrl trSefyif ygSdayonf/ xdkokwf\ t"dyg,f tjynfhtpHkrSm]]&[ef;wdkU qif;&Jjzpfay:aMumif; jzpfaom t&d,mwdkU\ trSefw&m;[lonf tb,fenf;?
b0opf

jzpfapwwfaom

ESpfoufjcif;

wyfrufjcif;ESifhwuGjzpfaom

xdkxdktmkH

vGefpGmESpfoufwwfaom wyfrufrIwPSmyifwnf;/ onfum; tb,fenf;? umrwdkUwyfrufrI


umrwPSm?

ow'd|dESifhwuGjzpfaom

0db0wPSmwdkUwnf;/

&[ef;wdkY

b0wPSm?

w&m;udk

Oap''d|dESifhwuGjzpfaom

qif;&Jjzpfay:aMumif;jzpfaom

t&d,mwdkU\

ork',opmtaMumif;udk

jyqdkaom

trSefw&m;[k qdktyf\}} (oHjref?3?379?380/)


27/

txufyg

jrefrmjyefpum;&yfonf

a'oemjzpfonf/ a'oem rl&if; ygVdawmf]]aygaemA0dum=b0opf jzpfapwwfaom}}


[laom pum;&yfygSdonfudk owdyoifh\/ xdkpum;jzifh wPSmruif;orQ (ry,f&ao;orQ) b0opf
jzpf&ayOD;rnf[kaom t"dyg,frSm Sif;vsufaeonf/ b0opf[laom pum;udkaxmuf b0a[mif;[laom
twdwfb0 SdaerIonfvnf; ay:vGifvmjyef\/ odkYtm;jzifh okwfvmpum;&yfonf ocifjrwfqdkif
,lqouJhodkU b0rSdyHkudk rjy? b0SdyHkudkom jyqdkvsufSdaomaMumifh 31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom
pkwd'uwdkU\ oabmxm;onf vHk;0rSm;,Gif;aMumif; xifSm;aeayonf/

avmuokwf oHk;oyfcsuf
28/

ocifjrwfqdkifu pwkwom"utjzpf O'gef;vm avmuokwfudk xkwf ]]b0onf

ESdyfpuf\? xdkb0udkyif ESpfoufMu\? b0[lonf ab; jzpf\? Z&m r&Ponf jzpf\? b0udk
y,fjcif;iSm

usifh&\?

b0jzifhb0rS

rvGwf?

b0jywfvdkjcif;jzifhvnf;

b0rS

rvGwf}}[k

acsqdkudk;um;avonf/ ol\wifjycsufonf q|rljrefrmjyefESifh udkufnDjcif;rSdacs? q|rl jrefrmjyef


tjynfhtpHkrSm-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

451

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]b0uyfNidaom avmuonf wpfyg;aom tjcif;t&mtm;jzifh jzpfavhSdum b0jzifh

ESdyfpuftyfonfjzpfvsuf b0udkyif ESpfouf\/ tMuifb0udk ESpfouf\? xdkb0onf ab;


jzpf\/ tMuifZ&mponfrS aMumuf\? xdkZ&monfvnf; qif;&Jrnf\/ b0udky,fjcif;iSmomvsif
jA[p&d,udk usifhoHk;\/ b0jzifh b0rS vGwfjcif;udk qdkMuol orPjAm[P tcsdKUwdkUonf
b0rS rvGwfajrmufukef[k (igbk&m;)qdk\/ b0uif;jywfrIjzifh b0rSxGufajrmufjcif;udk qdkMuol
orP jAm[P tcsdKUwdkUonf b0rS rxGufajrmufukef[k (igbk&m;)qdk\}} (ckjref?1? 105/)
(O'gef;ygVd? avmuokwf q|rl jrefrmjyef)
29/

avmuokwfvnf;

b0wPSmudk

y,fowf&ef

y"mexm;

a[mMum;jcif;yif

jzpfonf/ b0rSd[k rjyqdk? b0trSefyifSdaeaomaMumifh 31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom pkwd'uwdkU\


oabmxm;onf yd#uwfESifhrnD[k oHk;owfawmfrlMuonf/

r[med'geokwf oHk;oyfcsuf
31/

ocifjrwfqdkifu

Sdaeygao;onfbk&m;}}[k

]]tvm;wlyif

avQmufxm;NyD;

b0udk

yrajrmuf

Ak'vufrcHaMumif;
acsycsuftjzpf

okwfaygif;rsm;pGm

'DCedum,f?

r[m0*f?

r[med'geokwf ]]Oyg'gefonfvQif jzpfrIb0\ taMumif;&if;[dwfaywnf;? tajccHed'gef;aywnf;}}[k


wifjyavQmufxm;avonf/
31/

a'oemyg pum;&yfonf ]]Oyg'geyp,m ba0g}}[laom y#dporkyg'f w&m;awmf

jzpfayonf/ xdky#dporkyg'fygVd\ t"dyg,frSm ]]Oyg'gefaMumifh urb0 Oyywdb0 jzpf\}}[k t"dyg,f


xGuf&Sdonf/

b0rSd[k

t"dyg,frxGuf?

b0Sd[kom

t"dyg,fxGufaomaMumifh

31-bHk0g'

Ak'vufrcH[laom pum;rSm yd#uwfpmayESifh qefUusifaMumif; xifSm; aeayonf/

o*wdokwf oHk;owfcsuf
32/

q|rajrmuf acsycsuftaejzifh ocifjrwfqdkifu o*wdokwfudk udk;um; ]]olaX;

ol<u,f ewfjA[mtjzpfudk awmifhw igaovQif xdkb0wdkUudk a&muf&aomfaumif;avpG[k &nfrSef;


v\? xdkpdwfudkxm; xdkpdwfudk yGm;\? xdkpdwfonf ,kwfnHhaom umr*kPfw&m;odkU Gwf\? r*fzdkvfudk
ryGm;apukef}} ponfjzifh Ak'onf b0udk y,fcJhygonf bk&m;[k wifjyxm;avonf/
33/

ocifjrwfqdkif wifjyaom pum;&yfonf bk&m;a[m ygVdrl&if;ESifh qefUusifrSm;,Gif;vsuf

&Sdayonf/ o*wdokwfjrefrmjyef usrf;&if;t"dyg,f tjynfhtpHkrSm atmufygtwdkif;jzpfonf/


]]xdkolonf

tMuif0wKudk

ay;v\?

xdk0wKudk

awmifhw\?

y/

igonf

cEmudk,fysufpD; aoNyD;onfrSaemuf rif; jAm[P ol<u,f olaX;rsdK; pwkr[m&mZf


wm0wom ,mrm wkodwm edrme&wd y&edrdw 0o0wd jA[mwdkY\ taygif;tazmftjzpfodkY

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

452

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a&muf&rl aumif;avpG[k pdwf jzpf\/ xdkolonf xdkpdwfudkxm;\? xdkpdwfudk t"d|mef\?


xdkpdwfudk

yGm;rsm;\?

xdkol\

xdkpdwfonf

,kwfrmaom

umr*kPfw&m;

Gwf\?

vGefajrmufaom r*fzdkvf tvdkUiSm ryGm;aptyf? xdkrif; / y/ jA[mjynf a&mufjcif;iSm jzpf\/


xdkpum;udkvnf; oDvSdaom yk*dKvftm; qdk\/ oDvrSdaom yk*dKvftm; igrqdk? ighSifwdkU
oDvSdaom yk*dKvf\ pdwfawmifhwjcif;onf jzLpifaomMumifh jynfhpHk\}} ('D jref?3?237?238/)
('DCedum,f? ygxdu0*f? o*wdokwf jrefrmjyef)
34/

o*wdokwfonfvnf; ocifjrwfqdkifqdkvdkonfh 31-bHk rSdaMumif;udk razmfjy?

razmfjyHkrQru 31-bHk Sdjcif;udkyif jyaeonf/ taMumif;rlum; xdkokwf ay;vrIaMumifh vlUbHk ewfbHk


jA[mhbHkodkU a&mufaMumif;jyqdkxm;onfjzpf&m xdkxdkbHkrsm; xifSm;SdaeyHkudk (okwfudk udk;jcif;tm;jzifh)
ocifjrwfqdkifudk,fwdkif 0efcHNyD;jzpfacsonf/

*Pdumokwf oHk;oyfcsuf
35/

owracsycsuftaejzifh

ocifjrwfqdkifu

]]umr*kPfaESmifb0udk

arQmfudk;olonf

&m*jrLrpifol jzpf\/ twudvrxmEka,m*ESifh umrokcvdumEka,m*paom t,kwfw&m;ESpfyg;udk


usifhMuHol

rnf\/

umrb0udk

arQmfudk;jcif;onf

wPSmt0dZmudk

yGm;ap\}}[k

okwfwGif

b0udkarQmfudk;olonf rdpm'd|d[k qdkxm;aMumif; awGU&ygonfbk&m;[k wifjyavQmufxm;avonf/


36/

pum;&yfonfvnf; rl&if;ygVdawmf\ tmabmfESifhvGJacsmfaeaMumif; awGU&ayonf/

xdk*Pdumokwf\ rl&if;tqdkrSm odkU jzpf\/


]]&tyfcHpm;tyfaom umr*kPfESifh &xdkufcHpm;xdkufaom umr*kPf[laom ESpfyg;pHkonf
udavomESdyfpufcH&ol aemufaemiftusdK; arQmfudk; usifhMuHol\ (oEmef) &m*paomjrLwdkUjzifh
a&m>yrf;\/

tMuifolwdkUonf

oDvAwpaomtusifhudk

udavompifMu,f\[k

,lqajymqdkMuukef\/ tMuifolwdkUtm; aSmifMuOfrI (oDv) qif;&J idjiifpGmyusifhrI (0w)


[if;Gufpm;jcif; ponfjzifh toufarG;rI (Zd0dw) arxkefrS aSmifMuOfrI (jA[p&d,) AdEdk;ewf
ponfwdkUtm; vkyfauR;rI (Oy|me) ponfwdkUjzifh oHo&mrS pifMu,f\[k ,lqajymqdk ukef\/
xdkolwdkU\ oDvAwponfwdkU\ tpGrf;jzifh jzpfaom twudvrxmEka,m*[laom tusifhonf
t,kwfw&m; wpfyg;wnf;/
tMuifolwdkUum; umr*kPfwdkU tjypfrSd[k qdkMuukef\/ xdkolwdkU\ umr*kPfwdkU
tjypfrSd[k ajymqdkusifhMuHrI[laom umrokcvdumEka,m* tusifhonf 'kwd,ajrmufjzpfaom
t,kwfw&m;wnf;/ odkU t,kwfw&m;ESpfyg;wdkUonf (u#od)rnfaom wPSm t0dZmwdkUudk
yGm;apwwfukef\/
qkwfepfukef\?

t,kwfw&m;ESpfyg;wdkUudk
tcsdKUaomolwdkUonf

vGef

rodjcif;aMumifh
ajy;ukef\/

tcsdKUaomolwdkUonf
tMuifolwdkUum;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

453

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkt,kwfw&m;ESpfyg;wdkUudk
t,kwfw&m;ESpfyg;

odaomaMumifh

xdkt,kwfw&m;

rusa&mufjcif;aMumifh

wPSm

rusa&mufMuukef?

rme

'd|dwdkUjzifh

xdkodkU

(rdrdudk,fudk)

txifrrSm;Muukef? xdkyk*dKvfwdkUtm; (vlewfponf) ynwf&ef 0#frSdawmhNyD}} (ck jref 1? 151/)


(O'gef;ygVd? *PDumokwf jrefrmjyef)
37/

okwfonf tpGef;ESpfyg; aSmifMuOf&ef a[maomokwf jzpfonf/ 31-bHk rSd? 31-bHkudk

y,faMumif; jyqdkxm;jcif; rSday/

ykPu rmP0ykpm
38/

t|racsycsuftaejzifh ocifjrwfqdkifu ykPurmP0ykpmudk Tef ]]vlewfjA[m b0udk

awmifhw voltm;vHk;onf b0udk wyfpGef;vsuf wPSmjzifh vaomaMumifh Zmwd Z&m r&P 0#fqif;&JrS
rvGwfajrmufEdkif}}[k wifjyavQmufxm;jyefonf/ ocifjrwfqdkif\ wifjycsufonf rl&if;ygVdawmftwdkif;
r[kwfay? rl&if;ygVdawmf\ jrefrmjyef tjynfhtpHkrSm atmufygtwdkif; jzpf\/
]]ykPu
tvcHyk*dKvf

tMuifolwdkUonf
tv\

vlewfjA[m

tusdK;tmedoifudk

tjzpfudk

awmifhwukef\?

csD;rGrf;ukef\?

>rufqdk

vzG,f0wK
wrf;wukef\?

ylaZmfyoMuukef\? vlewfjA[mtjzpf &rIudkpGJ umrwdkUudk wrf;wukef\/ xdkolwdkUonf


ylaZmfrIudk tm;xkwfMuukefaomfvnf; b0udk wyfpGef;rI ]wPSmjzifh} wyfrufukefaomaMumifh
y#doaEaerI tdkrIpaom 0#fqif;&Judk rvGefajrmufEdkifukef[k igqdk\}}/ (ck jref 1? 413/)
(okwedygwf jrefrmjyef)
39/

okwfonfvnf;

b0wPSmaMumifh

0#fqif;&Judk

rvGefajrmufEdkifaMumif;

a[mMum;awmfrlaom okwfjzpfayonf/ 31-bHk rSdaMumif; okwf qdkxm;jcif; rSdHkrQru 31bHkSdaMumif;udkyif

jyqdkaeayonf/

b0wPSmaMumifh

0#fqif;&Judk

vlewfjA[mtjzpf&vdkrIudk

rvGwfajrmufEdkif[k

wrf;w>rufqdk

a[mxm;jcif;jzpf&m

31-bHk

ylaZmftm;xkwfjcif;
bk&m;a[mrSd[k

acsyvdkaom ocifjrwfqdkifonf 31-bHk bk&m;a[mSdaeaMumif; om"uokwfrsm;udk xkwfazmfjyovsuf


Sdaeayonf/

t*FkwdK&f? {uedygwf? {u"r? wwd,0*f


41/

e0rajrmuf acsycsuftaejzifh ocifjrwfqdkifu t*FkwdK&f? {uedygwf? {um'or?

wwd,0*f ESm-46 wGif ygaom]]raumif;aom rpifrSefu tenf;i,frQyifjzpfap raumif;aom teHUtouf SdouJhodkU


b0[lonf tenf;i,faom b0udkyif igrcsD;rGrf;? t,kwfqHk; vufwpfzspfpm tcsdefyif
xdkb0udk igrcsD;rGrf;}} (tif jref 1? 46/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

454

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[laom pum;udk udk;um; b0onf rpifuJhodkUwnf;[l wifjyxm;avonf/


41/

b0onf rpifuJhodkU GHzG,faumif;onfrSm rSefvSay\? odkUrSefaomaMumifh b0SdonfrSm

xifSm;vSayonf/ pk'dwuonf okwfudk om"uyjcif;tm;jzifh 31-bHkSdaMumif;udk xkwfjyouJhodkU


jzpfaeayonf/

'd|d*wokwf oHk;oyfcsuf
42/

'orajrmufacsycsuf taejzifh ocifjrwfqdkifu wd0kwf? 'd|d*wokwfwGif ygSdaom

]]b0ESpfoufoltm;vHk; b0csKyf&ma[mvQif wGefUqkwf\? b0rudufoluvnf; b0jywfjcif;udk tvdkSd\?


aovQifNyD;\[k xif\? pifppfaomfum; cEmig;yg; pGJvrf;rI (Oyg'gef) uif;atmif usifholtm;
rZdry#dy'gtusifhjzifh

b0csKyf&m\}}[laom

om"uudk

xkwf

31-bHk0g'

Ak'vufrcHbufrS

ckcHumuG,fjyefavonf/
43/

pk'dwu udk;um;wifjyaom okwfonfvnf; b0rSdyHkudk rjyqdk? b0SdaeyHkudkom

jyqdkjcif;jzpfonf/ if;\ wifjycsufonf rl&if;ygVdawmfESif rnDHkrQru t"dyg,fvnf; jynfhpHkrI rSdacs?


rl&if;ygVdawmf jrefrmjyef tjynfhtpHkrSm atmufygtwdkif; jzpf\/
]]&[ef;wdkU

ESpfyg;aom

wGefUwdkqkwfepfukef\?

'd|dt,lwdkUjzifh

tcsdKUwdkUonfum;

ESdyfpufcH&aom

vGefajy;oGm;ukef\?

ewfvl

tcsdKUwdkUonf

puKtjrifSdolwdkUonfum;

rZdry#dy'gjzifh rsufarSmufyEdkifukef\/
&[ef;wdkU
ewfvlwdkUonf

tb,fodkUvQif
b0vQif

tcsdKUolwdkUonf

arGUavsmf&mSdukef\?

wGefUwdkqkwfepfukefoenf;/
b0

arGUavsmfwwfukef\?

&[ef;wdkU
b0

ESpfoufwwfukef\? xdkolwdkUtm; b0csKyf&eftwGuf w&m;a[majymonfSdaomf pdwfonf


rouf0if? rMunfvif? aumif;pGmrwnf? ESvHk;roGif;? &[ef;wdkU odkUvQif tcsdKUolwdkUonf
wGefUwdkqkwfepfukef\/
&[ef;wdkU tb,fodkUvQif tcsdKUolwdkUonf vGef ajy;oGm;ukefoenf;/ tcsdKUolwdkUonf
b0jzifhyifNiD;aiGUukef

b0rS

SufEdk;ukef

b0pufqkyfukefonfjzpf

b0uif;jywfjcif;udk

ESpfoufukef\/ tcsif;wdkU tusifhaMumifh twonf cEmudk,fysufpD; aoonfrSaemuf


jywf\? ysufpD;\? aoonfrSaemuf rjzpfawmh? w&m;onf Nidrf;\? w&m;onf jywf\?
w&m;onf razmufrjyef rSefuefaom oabm Sd\? &[ef;wdkU odkUvQif tcsdKUolwdkUonf
vGefajy;ukef\/
&[ef;wdkU

tb,fodkUvQif

rsufarSmufyEdkifukefoenf;/

puKtjrifSdaom

omoemawmf

&[ef;onf

olwdkUonf
[kwfrSefaom

rZdry#dy'gjzifh
cEmig;yg;udk

[kwfrSefaomtm;jzifh jrif\/ [kwfrSefaom cEmig;yg;udk [kwfrSefaomtm;jzifh jrifjcif;aMumifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

455

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[kwfrSefaom cEmig;yg;udk NiD;aiGU&ef wyfjcif;uif;&ef csKyf&efusifh\/ &[ef;wdkU odkUvQif


puKtjrifSdaom

olwdkYonf

yZdry#dy'gjzifh

rsufarSmufyukef\?

teufoabmudk

jrwfpGmbk&m; a[mawmfrl\}}/ (ck jref?1? 208/)


(wd0kwf? 'd|d*wokwf jrefrmjyef)
44/

'd|d*wokwf a'oemawmfonf rZdry#dy'gjzifh b0rS vGefajrmufyHkudk jyqdkaom

a'oemjzpfonf/

31-bHkrSd[k

arGUavsmfwwfukef\?

a[mawmfrljcif;

b0

r[kwf?

ESpfoufwwfukef\?

b0vQifarGUavsmf&m

[laom

Sdukef\?

pum;&yfrsm;onf

b0

b0SdaeyHkudk

xyfwvJvJjyqdkaom pum;&yfrsm; jzpf\/ xdkUaMumifh bk&m;a[m a'oemwGif 31-bHk trSefygSdaeonfrSm


,HkrSm;oHo, rSdtyfay/

'k||uokwf oHk;oyfcsuf
45/
y,fNyD;aom

{um'or om"utjzpf okwedygwf? 'k||uokwfwGif vmSdaom ]]rdpm'd|dt,ludk


&[Emonf

b0BuD;

b0i,fwdkU

MuHpnfwwfaom

rdpm'd|dt,lrSd?

xdkUaMumifh

tb,f*wdodkYrQ oGm;&efrSdNyD}}[laom pum;&yfudk ocifjrwfqdkifu xkwfaqmifwifjyvmjyefonf/


xdkokwf\ rl&if;jrefrmjyef tjynfhtpHkrSm atmufygtwdkif; jzpf\/
]]wpfpHkwpfckaom avmu rdpm'd|dt,ltm;vHk;udk cgwGufypfvTifhaom &[Emyk*dKvftm;
b0BuD;i,fwdkU

trsdK;rsdK;MuHpnftyfaom

xdkrdpmt,ltm;vHk;udk
udkvnf;aumif;?

rdpmt,lonfrSd?

cgwGufypfvTifhNyD;aom

axmifvTm;rI

&[Emyk*dKvfonf

]]rme}udkvnf;aumif;

y,fpGefUNyD;

wPSm'd|dudk

rrSDaom

vSnfhywfrI

]]rm,m}

tb,fvm;&m*wdjzifh

oGm;&mtHhenf;/}} (ck jref?1? 397/)


(okwedygwf? 'k||uokwf jrefrmjyef)
46/
Aswd&dwf

'k||uokwf\ qdkvdk&if;rSm &[Emyk*dKvftm; vm;&m*wdrSd[kyif jzpfayonf/


(tjyeftvSef)

tm;jzifh

&[Emr[kwfao;aom

ykxkZOf

atmufzv|mefyk*dKvfwdkUtm;

vm;&m*wdSdao;onf[k jyqdk\? 31-bHkrSd[k rjyqdkay/

*k[|uokwf oHk;oyfcsuf
47/

'Gg'or

om"utjzpf

ocifjrwfqdkifu

okwedygwf?

*k[|uokwfawmfvm

]]wPSmt&if;cH wPSmtaMumif;t&if;jzpfaom b0 om,mrIjzifh b0wPSm tcsnftaESmifcH&ol


ow0gwdkUonf

twdwf

rdrdwdkUudk,fwdkifvnf;

tem*wf

rvGwfvyf?

ypKyefb0wdkU\

tjcm;olwdkUudkvnf;

umrudk

vdkvm;awmifhwukefvsuf

rvGwfajrmufapEdkifacs}}[laom

pum;udk

xkwfaqmif avQmufxm;avonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

456

tpodkU
48/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


okwf\ qdkvdk&if;rSm b0wPSmaMumifh b0rS rvGwfajrmufEdkifyHkudk a[mawmfrlaom

a'oemjzpfayonf/ 31-bHkrSd[k jiif;uG,f&ef om"urajrmufay? 31-bHkSdaeonf[k axmufcHaom


om"uom jzpfaeayonf/

apawmcdvokwf oHk;oyfcsuf
49/

aw&or om"utjzpf ocifjrwfqdkifu apawmcdvokwfudk tudk;ywifjyxm;onf/

]]tusifh oDvjzifh ewftrsdK;rsdK;aomfvnf;aumif;? ewfrif;aomfvnf;aumif; jzpf&awmhtHhrnf [l


ESvHk;oGif;jcif;

xdkewfjzpf&awmhtHh[k

ewfpGJbHkb0jzifh

usifhaomf

omoemawmfonf

pnfyifjyefUajymjcif;iSm rjzpfNyD}}[k wifjyNyD; onfrSm omoemawmf arS;rSdefrnf[k qdkvdkygonfbk&m;[k


avQmufxm;oGm;avonf/
50/

apawmcdvokwf\ rl&if;jrefrmjyefrSm ocifjrwfqdkifwifjy ouJhodkU r[kwfay? xdkUaMumifh

tjynfhtpHkudk azmfjytyfayonf/
]]&[ef;wdkU

tusifhoDvjzifhaomfvnf;aumif;?

tm;xkwfrIjzifhaomfvnf;aumif;?

arxkefrS

usifh0wfjzifhaomfvnf;aumif;?

aSmifMuOfrIjzifhaomfvnf;aumif;

igonf

ewfaomfvnf; jzpf&tHh ewfrsdK;wGif tygt0ifaomfvnf; jzpf&tHh[k ewftrsdK;tpm; wpfyg;yg;udk


awmifhw

jrwfaomtusifhudk

usifhaom&[ef;\

pdwfonf

tm;xkwfjcif;

tBudrfBudrftm;xkwfjcif; rjywftm;xkwfjcif; vGefpGmtm;xkwfjcif;iSm rGwfay? odkUjzpfjcif;onf


xdk&[ef;rjzwf&ao;aom ig;ckajrmufaom pdwf\taESmiftzGJU jzpf\}} (r jref 1? 151/)
(rlvyPmo? apawmcdvokwf jrefrmjyef)
51/

apawmcdvokwfonf

ewftrsdK;udk

awmifhw

usifhaom

&[ef;\

pdwftaESmiftzGJUjzpfaeyHk jyqdkaomokwfjzpfonf/ 31-bHk bk&m;y,faMumif; vHk;0rygay? ewftrsdK;tpm;


wpfyg;yg;udk azmfjyygSdaom okwfawmfudk tudk;tum;om"u yrdaomtm;jzifh 31-bHk bk&m;ry,faMumif;
31-bHk SdaMumif;udkyif pk'dwuwdkUtzdkU oG,f0dkuf 0efcH&m a&mufaeayonf/

arxkeokwf oHk;oyfcsuf
52/

pk'or om"utjzpf ocifjrwfqdkifu owuedygwf? arxkeokwfudk xkwfaqmif

]]ewftjzpfudk om,mjcif; tvdkSdjcif;onf jrwfaom omoem\ tusifh usdK;aygufjcif;yifwnf;/


Zmwd

Z&m

r&PrS

rvGwf?

'kurS

rvGwfajrmufEdkif}}[k

wifjyvsuf

31-bHk

rSdaMumif;

umuG,fxm;avonf? rl&if;jrefrmjyefESifhvnf; udkufnDrI rSdacs/


53/

arxkeokwf\ rl&if;jrefrmjyef t"dyg,f tjynfhtpHkrSm odkUjzpfonf/


]]xdkorPjA[Ponf xdkewf\tjzpfudk om,m\? xdkewf\ tjzpfudk tvdkSd\?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

457

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkewf\

tjzpfomvQif

ESpfoufjcif;odkU

a&muf\/

ykPm;

odkUom,mrIonfvnf;

jrwfaomtusifh\ usdK;rI aygufrI ajymufrI usm;rIyifrnf\/ ykPm; orPjA[PrsdK;udk


arxkefpyf,SOfrI ,SOfonfjzpf rpifMu,faom jrwfaom tusifhudk usifhol[k qdktyf\/
y#doaEaejcif;

tdkjcif;

aojcif;

ylaqG;jcif;

idka<u;jcif;

qif;&Jjcif;

ESvHk;rom,mjcif;

jyif;pGmyifyef;jcif;wdkUrS rvGwfol qif;&JrS rvGwf[l igqdk\}}/ (tif jref?2/ 555/)


(t*FkwdK&f? owuedygwf? arxkeokwf jrefrmjyef)
54/

arxkeokwf\

qdkvdk&if;onf

ewftjzpfudk

om,maomf

jrwfaomtusifh

usdK;aygufajymufusm;yHkudk jyqdk 0#f'kurS rvGwfuif;EdkifyHkudk a[mMum;aom a'oemjzpfonf/


ewftjzpf[k qdkaomaMumifh 31-bHkSdaeaMumif;rSm xifSm;jyefayonf/

a'0avmuokwf oHk;oyfcsuf
55/

yE&orajrmuf

aemufqHk;om"utjzpf

ocifjrwfqdkifu

t*FkwdK&fwduedygwf?

a'0avmuokwf ESm 131-wGifvmaom jrefrmjyefudk udk;um;wifjyoGm;avonf/


]]wpfyg;&Sdaom

t,lSdukefaom

y&dAdkZfu

oifwdkUonf

&[ef;a*gwrxH0,f

ewfjynfjzpfjcif; tusdK;iSm jrwfaomtusifhudk usifhoavm[k ar;ukefjim;tHh? tar;onf


SufEdk;ukef&monf r[kwfavm? pufqkyfukef&monf r[kwfavm? &[ef;wdkU oifwdkUonf
ewfjzpfjcif;

NiD;aiGUukefaomf

SufEdk;ukefaomf

pufqkyfukefaomf

ewfjzpfaom

tqif;

ewfjzpfaom csrf;om NiD;aiGUukefaomf &[ef;wdkU oifwdkUonf aS;OD;uyifvQif um, 0pD raem


'kpdkufwdkUudkyg NiD;aiGU&m\? pufqkyf&m\? SufEdk;&m\}} (tif jref 1? 131/)
56/
bHkudk

tudk;om"u a'0avmuokwf t"dyg,fonfvnf; pk'dwu tvdkSdtyfaom 31-

Ak'vufrcH[k

xGufrvmay/

ewfb0

awmifhwjcif;

wyfrufjcif;

rSdoifhyHkudk

a[mjyawmfrlaomaMumifh pkwd'u\ tvdkESifh qefUusifbufjzpfaom ewfb0Sdonf (ewfb0tygt0if


31-bHk Sdonf) [laom t"dyg,fodkUom oufa&mufaejcif; jzpfayonf/
57/

trSwf-3 apm'em apm'uyk*dKvfwdkUu ]]OD;Ou|ESifhaemufvdkufwdkUonf 31-bHkudk

bk&m;a[mygvsuf ra[mav[ef vkyfMuHpGyfpGJaeygonf}}[k pGJqdk wifjyjcif; jzpfonf/ xdkpGJqdkcsufudk


acsy&mwGif pk'dwu ocifjrwfqdkifonf ]]Ak'onf b0udk tm;ray;? b0udk y,fonf}}[laom acsycsufudk
vufudkify

15-Budrfwdwd

ckcHumuG,foGm;avonf/

uJhodkU

okwfaygif;

t&mtaxmif

udk;um;aomfvnf; okwf\qdkvdk&if; t"dyg,fudk rodbJ udk;rdrSm;aomaMumifh udk,fhwGif;udk wl;&mom


a&mufaeawmh\/
58/

ocifjrwfqdkif udk;um;wifjyaom okwfawmfrsm;onf 31-bHkudk Ak'vufrcH[k t"dyg,f

r&SdbJ 31-bHkudk wG,fwm wyfrufaevQif b0rS rvGwfajrmufEdkif[laom t"dyg,frsdK;om &Sd 31-bHk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

458

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xifSm;SdaeaMumif; bk&m;a[mygVdawmfwGif 31-bHk trSefyif SdaeaMumif; tajzxGufavonf/ xdkUaMumifh


ocifjrwfqdkifonf apm'uyk*dKvfwdkU\ pGJqdkcsufudk ajyvnfatmif ajzSif;acsyjcif; ryEdkifonfudk
awGU&ayonf/

OD;cif[ef\ acsyvTmudk oHk;oyfcsuf


59/

,ckwpfzef

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\

acsycsufudkvnf;

aumufEkwfazmfjy

pdppfoHk;oyf&ayrnf/ orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\ Ou|jzpfol pk'dwu OD;cif[efu apm'uyk*dKvfrsm;


rlvpGJqdkcsuf tydk'faygif; Spfck&Sdonfhteuf (u) (c) (*) (C) (i) (p) ESifh (Z) trSwfjy pmydk'frsm;udk
vHk;0ajzqdkjcif;rybJ (q)trSwfyg tcsufudkom acsy Sif;vif;avonf/
60/

Sif;vif;yHkrSm apm'utSifjrwfwdkUonf tpGJywfwJukyfaTeef;awmfpmtkyfrS rdrdvdk&m

pmydk'fudk qGJxkwfNyD; rSm;,Gif;pGm apm'emxm;aMumif; tGefUwufum tpGJywfwJukyfaTeef;awmfpmtkyf


pmrsufESm-52wGif a&;om;xm;aom OD;Ou|\ pmtkyfudk azmfjyavQmufxm;avonf/
(q)

wefcdk;jym#d[mwdkUudkvnf;aumif;
vnf;aumif;?

ewfjynf

vnf;aumif;

,HkMunfrIonf

ewfqdk;ewf0g;ESifh

jA[mjynfESifh

ewfaumif;?

,rrif;\

vlom;\

ewfjrwfwdkUudk

tifydkif,mEdkifiHawmfBuD;rsm;udk

OD;aESmufudk

azmufjyef

acsmufcsm;ap

uymavmuBuD;udk tl;axmiftjzpfodkU a&mufapcJhonf/


(tpGJywfwJukyf aTeef;awmfpmtkyf ESm-54)
um; rlvpGJcsuf jzpfavonf/
62/

,if;pGJcsufwGifygaom wefcdk;jym#d[mESifh ywfouf orm'd|dokawoetzGJUu]]q&mawmf tSifOu| a&;om;azmfjyaom wefcdk;jym#d[mESifh txufatmufbHkwdkUonf

xm0&bk&m;ocif\

wefcdk;jym#d[mESifh

txufatmufbHkwdkUomjzpfaMumif;

tuGif;tuGif;

rkefUwD[if;uJhodkU Sif;Sif;vif;vif;BuD; ay:vGifaeygonf bk&m;}}


[l

qifajcay;MuHkrQru

apm'uyk*dKvfrsm;udkyif

xm0&bk&m;bufu

aSUaevdkufolrsm;tjzpf

jyuf&,fyoGm;Muavonf/
62/

wGif 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf apm'uESifh pk'dwursm; ESpfzuf tudk;tum;y

wifjyMuaom OD;Ou|\ ]]tpGJywf wJukyf aTeef;awmf}}pmtkyfudk aocsmpGm avhvmMunfhI&mwGif


atmufygpmydk'fudk xifSm;pGm awGUMu&avonf/
]]xdkrQru xdkbmomBuD;av;&yfwdkUonf ESpfoufzG,faumif;vSaom aumif;uifbHkESifh
aMumufrufzG,faumif;vSaom i&JwdkUudk zefqif;cJhMuukef\}}
(tpGJywfwJukyf aTeef;awmf 62)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

459

tpodkU
63/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tpGJywfwJukyfaTeef;awmfpmtkyf

pum;udkaxmuf

orm'd|dokawoetzGJUu

pmrsufESm

62-yg

bmomBuD;av;&yf[laom

qifajcay;ouJhodkU

xm0&bk&m;ocif\

wefcdk;jym#d[mwpfckudkom qdkvdkjcif;jzpfaMumif; ,lqEdkifzG,frSdacs/ [dEL c&pf,mef tpvmrfESifh


Ak'bmom[laom bmomBuD; av;rsdK;vHk;udkyif OD;Ou|u rausreyfjzpfNyD; tremya&;xm;aMumif;rSm
xifSm;ayonf/

xdkUaMumifh

tpGJywfwJukyf

aTeef;awmfpmtkyfrS

aumufEkwfazmfjyaom

apm'uq&mawmfwdkU\ pGJqdkcsufonf rSefuefwdusaom pGJcsufjzpfaMumif; xifSm;vSayonf/

vufjzpfygVdtrSm;
64/
wu,frSd

apm'uyk*dKvfrsm;u ]]awmifwGif;BuD; OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkUonf 31-bHkonf


pdwful;,Of

(avmuork',twd?
t,ltqtrSm;wdkUudk

Oyg'geftpGJrQom
avmueda&m"

bk&m;a[m

jzpfonf[k
ewd)

jzpfav[efyif

qdkonfhtjyif

[laom
vdrfnm

bk&m;a[mr[kwfaom

vufjzpfygVdrSm

vufjzpft"dyg,f

qdkxm;Muygonf

bk&m;}}[l

pGJcsufwifxm;Muavonf/ xdkpGJcsufudk u@ pk'dwuwdkUbufrS wpfpHkwpf&mjyefvnf acsyjcif;


ryMuay/
65/

,if;ygVdudk Hk;awmfodkU wifjyxm;aom oufaocHpmtkyfrsm;wGif SmazGMunfhI&m

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS twGif;a&;r;OD;udkudkav; ypkaom ]]31-bHk0g' Ak'vufrcH}} trnfSd


pmtkyftwGif;rsufESmzHk;wGif aSUwef;wif atmufygtwdkif; azmfjyxm;onfudk awGU&ayonf/
upm,e . . .
avmuork', twd?
avmueda&m" ewd/
(Ak'a*gwr)
66/

31-bHk0g' Ak'vufrcHpmtkyfudk orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS oabmw&m;a&;wm0efcH

em,uBuD; (tbd"rm q&mpdef wnf;jzwfonf)[k azmfjyxm;NyD; A[dkobmywdtzGJU Ou|BuD; OD;wifu


trSmpm ed'gef;a&;om;xm;onfudk awGU&ayonf/ ygVdtrSm;udk tbd"rm q&mpdef ypkaom
]]orm'd|dokawoeESifh a&eHacsmif; ta&;awmfyHk}} pmtkyf? ESm 62-wGifvnf; bk&m;a[mygVd jzpfav[ef
rSm;,Gif;pGm azmfjyxm;ayonf/
xdkygVdudk teufjrefrm jyefqdk&ygvQif]]tdk upm,e avmu\jzpfaMumif; wPSmonfvnf; Sd\/ avmu\ csKyf&m
edAmefonfum; rSd}}
odkU
yd#uwfoHk;oG,f

t"dyg,fjzpfae
oH*g,em

q&mawmfwdkU

6-wefwif

tvGefwkefvIyfacsmufcsm;rdayonf?

usrf;pmwdkU

ydkufpdwfwdkuf

edum,fig;&yf

SmazGMunfhIygaomfvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

460

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rnfonfhusrf;*efwGifrS rawGUSd&/ odkUygvsuf xdkpk'dwuwdkU\ vufjzpfyHkrSm;dkufygVd\ atmufrS


(Ak'a*gwr)[k xifxifSm;Sm;BuD; a&;jyxm;onfrSmvnf; bmoma&;udk dk;dk;om;om; avhvmolrsm;tzdkU
BuDrm;aom tE&m,fBuD;wpfckyif jzpfaeayonf/
rSwfcsuf/

taMumif;udk

apm'emtrSwf

(18)udk

oHk;oyfonfhtcg

tus,fa0zef

Sif;vif;jyqdkrnf jzpfonf/

0daooapm'em pdppfoHk;oyfcsuf
67/

,ckwzef

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf

apm'uyk*dKvfwdkU\
trSwf(3)

0daooapm'emudk

apm'emESifh

ywfouf

pDppfoHk;oyf
31-bHkSdaMumif;

jy&ayOD;rnf/
cdkifvHkaom

tudk;om"ursm;udk xkwfaqmifay;&ef awmif;qdkcJh&m apm'uq&mawmfrsm;u 0daooapm'emtjzpf


bk&m;a[musrf;*efrsm;udk tcdkiftrm wifoGif;jyqdkoGm;ayonf/
,if;odkUwifoGif;&m t*FkwdK&f{uedygwf? {u"rygVd? q|rl pmrsufESm 39-ESifh ,if;\ jrefrmjyef
ESm 48-udk axmuf(u) vlaoewfjzpfenf;yg; tyg,fbHk tjzpfrsm;yHkudkvnf;aumif;?
(c) vlaovljzpf enf;yg; tyg,fbHk tjzpfrsm;yHkudkvnf;aumif;?
"r[',0dbif;ygVd q|rl ESm 427-ESifh 436-udk axmuf(*) umr 11-bHk SdaMumif;udkvnf;aumif;?
(C) ly 16-bHk SdaMumif;udkvnf;aumif;?
(i) tly 4-bHk SdaMumif;udkvnf;aumif;?
"r[',0dbif;ygVd q|rl ESm 437-udk axmuf(p) 'ge oDv OaygoxaMumifh ewfjynfajcmufxyf a&mufEdkifyHkudk vnf;aumif;?
o|dedygwf? oHudpZmwf ESm 60-udk axmuf(q) i&JSdaMumif;udk vnf;aumif;
toD;oD; oufaoom"u wifjycJhayonf/ xdkapm'u q&mawmfwdkU wifjyudk;um;aom om"uwdkUonf
31-bHkESifhywfouf tvGefcdkifrmaom om"ursm; jzpfMuayonf/

31-bHk0g'[laom pum;udk pdppfcsuf


68/

NyD;cJhaom

pum;&yfwdkUjzifh

31-bHkqdkif&m

trSwf

(3)apm'emESifh

pyfvsOf;

apm'uyk*dKvfwdkU\ pGJqdkwifjycsufudk acsyaom pk'dwuyk*dKvfwdkU\ acsycsufudk a0zefpdppfjyjcif;


apm'emyk*dKvfwdkU\ 0daooapm'emudk a0zefpdppfjyjcif; udpESpf&yf NyD;jywfcJhayNyD/ ,ckwpfzef
qufvuf 31-bHkjyemESifh pyfvsOf;NyD; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ oD;jcm;okH;oyfcsufudk azmfjyaytHh/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

461

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]31-bHk0g'}}[laom pum;&yf 31-bHkESifh 0g'[laom pum;ESpf&yf ygSdonf/ 31-bHktaMumif;udk


aSUwGifazmfjyrnf jzpfonf/ ,ck 0g'[laom pum;udk Sif;vif;aytHh/
69/

0g'qdkonfrSm

,ckacwf

jrefrma0g[m&

pum;vHk;tjzpf

wGifus,faeaomfvnf;

rl&if;bmomtm;jzifh ygVdpum;vHk; jzpfonf/ 0'"mwf+Pypnf;jzifh NyD;aomyk'fwnf;


,if;0g'[laom ygVdpum;\ teufrSm t&mXmeodkUvdkuf teuf (7)rsdK; xGufSdayonf? ,if;
teuf(7)rsdK;wdkUum;(u) pum;[laomteuf?
(c) ajymqdkjcif;[laomteuf?
(*) tjypfa'go[laomteuf?
(C) t,l[laomteuf?
(i) rdpmPf[laomteuf?
(p) ajymqdkonfh t&if;cHapwem [laomteuf?
(q) tjiif;tcHkpum;[laom teufwdkY jzpfayonf/
70/

t*Fvdyfbmom tpfZif

(ISM)

[laom pum;vHk;udk jrefrmjyefqdkaomtcg 0g'[l

jyefqdkMuonf? om"utm;jzifh (qdkS,fvpfZif;=qdkS,fvpf0g'? uGefjrLepfZif;=uGefjrLepf0g') ponfwdkU


jzpfayonf/ ,if; tpfZif[laom pum;udk zGifhqdkMu&m vufawGUaqmifGufrI ponfwdkUjzpfonf/
txufyg

t"dyg,f

zGifhqdkcsufrsm;t&

toifhavsmfqHk;udk

,lonfSdaomf

0g'[laompum;vHk;\ teufrSm ]pum;} odkYr[kwf ]t,l} [l jzpfygonf/ xdkUaMumifh 31-bHk 0g'[l&m


]31-bHkqdkif&mpum;} odkUr[kwf ]]31-bHkqdkif&mt,l}}[l jzpfayonf/
t"dyg,ft& 31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom a&;om;csuf\ teufudk zGifhqdkonfSdaomf 31bHkESifh pyfaompum; t,l[k qdk&ma&mufayonf/ onfum; 31-bHk0g' Ak'vufrcH[laom
a0g[m&ESifh ywfouf Sif;vif;csufaywnf;/

31-bHkpm&if;
71/

txufwGif apm'uq&mawmfrsm; wifjyonfh tudk;om"ursm;udk aocsmpGmzwfIygvQif

31-bHkudk Ak'jrwfpGmbk&m; vufcHonfhtaMumif; (bk&m;a[ma'oemwGif 31-bHk xifSm;SdaMumif;)udk


odomEdkifayNyD? ydkrdkodomxifSm;ap&ef tenf;i,fpdppf azmfjyaytHh? 31-bHk qdkonfrSm atmufygwdkUyif
jzpfMuayonf/
(1) i&JbHk?
(2) wd&pmefbHk?
(3) NydwmbHk?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

462

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(4) tok&um,fbHk?
(5) vlUbHk?
(6) pmwkr[m&mZf ewfbHk?
(7) wm0wom ewfbHk?
(8) ,mrm ewfbHk?
(9) wkodwm ewfbHk?
(10) edrme&wd ewfbHk?
(11) y&edrdw0o0wd ewfbHk?
(12) jA[yg&doZm jA[mbHk?
(13) jA[yka&m[dwm jA[mbHk?
(14) r[mjA[m jA[mbHk?
(15) y&dwmbm jA[mbHk?
(16) tyrmPm jA[mbHk?
(17) tmb&m jA[mbHk?
(18) y&dwokbm jA[mbHk?
(19) tyrmPokbm jA[mbHk?
(20) okbudPSm jA[mbHk?
(21) a0[ydKvf jA[mbHk?
(22) tonowf jA[mbHk?
(23) t0d[m jA[mbHk?
(24) twym jA[mbHk?
(25) ok'm jA[mbHk?
(26) ok'D jA[mbHk?
(27) tued| jA[mbHk?
(28) tumomem,we jA[mbHk?
(29) 0dnmPm,we jA[mbHk?
(30) tmudnm,we jA[mbHk?
(31) ae0onmemonm,we jA[mbHk/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

463

tpodkU
72/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


31-bHkpm&if;rSm jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif a[mMum;awmfrlcJhaom ygVdawmfrS

aumufEkwfazmfjyxm;aom pm&if;jzpfayonf/ ,if;ygVdawmfBuD;rsm;udk rrDrurf; rMunfhrIEdkifolrsm;u]]if; 31-bHkonf Ak'a*gwr y&dedAmef pHvGefawmfrlNyD; ESpfaygif; 956-ESpf tMum;wGifrS
oD[dkVf tSiftEkk'gypka&;om;aom tbd"rwo*F[usrf; (0g) o*[fusrf;om vmonf}}
[k rSwfcsufy wm0efrJh ajymqdka&;om;Muavonf/

31-bHkESifh ywfouf tcsufoHk;csuf


73/

Ak'jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlaom w&m;awmfrsm;udk cHavhvmMunfhvQif 31-

bHkESifhywfouf tcsufoHk;csufudk awGU&onf/


(u)

yxrtcsuf 31-bHk 31-b0 {uefrkcsSdonfh taMumif;udk a[mMum;jcif; jzpfonf/

(c)

'kwd,tcsuf 31-bHkom;wdkUtzdkU txdkuftavsmuf BuD;yGm;csrf;oma&; enf;vrf;rsm;udk


a[mMum;jcif;jzpfonf/

(*)

wwd,tcsuf 31-bHk? 31-b0wdkUudk rwG,fwmapbJ vGwfajrmufrI enf;vrf;udk


a[mMum;awmfrljcif; jzpfonf/

74/

Sif;OD;tHh?

31-bHk?

31-b0SdaMumif;

a[mMum;jcif;onfum;

Ak'jrwfpGmonf

avmu0d'l*kPfawmfESifhtnD tSdudktSdtwdkif; a[mawmfrljcif;yif jzpfonf/ xdk 31-bHk? 31-b0onf


urmomru ,cifh,cif urmYurmwdkUvnf; SdcJhzl;NyD; jzpfonf/ ,ckvufSd urmvnf;
Sdaeonfyif jzpfonf/ aemif tawmrowf vmvwHUaom urmYurmwdkUvnf; Sdaevdrfhrnfom
jzpfonf/

om"utm;jzifh

avonfvnf;aumif;

avmutwGif;

rD;onfvnf;aumif;

ajronfvnf;aumif;
SdNyD;

SdqJ

a&onfvnf;aumif;

SdvwHU

jzpfouJhodkUaywnf;/

wpfenf;tm;jzifhqdkaomf 31-bHkonf MoumoavmuBuD; jzpfaomaMumifhaywnf;/


75/

Ak'jrwfpGmbk&m;

t"duOD;wnfcsuf

yGifhawmfrlvmaomtcg

xm;aomfvnf;

SdESifhaeaom

avmuESifh

avmuESifh

b0rS
b0udk

xGufajrmufa&;twGuf
taMumif;wdkufqdkifovdk

xkwfazmfa[mMum;&onfrSm obm0usaom tcsufyif jzpfonf/ txl;ojzifh kyfemrfw&m;wdkU\


jzpfysufyjyifajymif;vJaeaom aMumif;usdK;quf obm0"r (tbd"rm)ynmudk azmfxkwf&m 31-bHk? 31b0wdkUonf ynm&yf\ toHk;cHypnf;rsm; jzpfvmayonf/
76/

31-bHkom;wdkU taejzifh yg&rD tEkt&ifhvdkuf b0rS vHk;0rxGufajrmufEdkifao;onfh

Mum;umvwGif txdkuftavsmuf BuD;yGm;csrf;oma&; enf;vrf;rsm;udkvnf; Ak'u a[mMum;xkwfazmfawmf


rlcJh&ayonf/

Oyrm-

or'gw&m;

r*Fvmw&m;

od*Fgavm0g'okwfpaom

w&m;rsdK;udk

a[mMum;awmfrljcif;yif jzpfonf/ xdkw&m;rsm;udk vdkufemusifhoHk;olwdkif; txdkuftavsmuf trSefyif


BuD;yGm;csrf;omrIudk &SdMuayonf/ rnfonfhusrf;*efyd#uwfwGifrS ]]bk&m;[lu 0drkwdudkom a[monf}}[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

464

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tqdkrSdacs/
77/

wGif tvsOf;oifh qdk&ayOD;rnf? Ak'jrwfpGmudk opmav;yg;w&m; teww&m;

y#dporkyg'fw&m; w&m;oHk;rsdK;avmufudkom a[mMum;cJhaom bk&m;tjzpf ajyma[ma&;om; 0g'jzefU


aeolrsm;onf uREkfyfwdkU\ jrwfpGmbk&m;udk(u)

rjynfhpHkaom bk&m;tjzpfodkUvnf;aumif;?

(c)

wpf,loef bk&m;tjzpfodkUvnf;aumif;?

(*)

avmuom;tm;vHk;wdkU\

aus;Zl;Sifr[kwf?

edAmef&&m&aMumif;

wpfckwnf;udkom

tm;xkwfol (vlenf;pk) wdkU\ aus;Zl;Sif bk&m;tjzpfodkUvnf;aumif;?


wGef;ydkUvsuf Sdayonf/
odkUyvkyfjcif;onf

jrwfpGmbk&m;udkvnf;

tBuD;tus,f

jypfrSm;&ma&mufonf?

yd#uwfusrf;*efrsm;udkvnf; zsufqD;&ma&mufayonf/
78/

pd&H

wd|wk

o'arm

[l

Ak'bmom0iftm;vHk;

awmifhwvsufSdaom

o'r

(olawmfaumif;w&m;)onf(u)

avmud,o'r=avmuDqdkif&m olawmfaumif;w&m;?

(c)

avmukw&mo'r=avmurS vGwfajrmufa&;qdkif&m olawmfaumif;w&m;

[l 2-rsdK; Sdayonf/
avmud,o'rqdkonfrSm 'ge oDvw&m;rsm; jA[pdk&fw&m;rsm; r*Fvm od*Fgavm0g' ponfwdkU
yg0ifayonf/

avmurS

vGwfajrmufa&;ESifh

pyfvsOf;

a[mMum;awmfrlaom

avmukw&mo'r

w&m;awmfrsm;onfvnf; xdkxdkbk&m;a[m ygVdawmfrsm; tajrmuftrsm; ygSdayonf/ txl;ojzifh


r[mowdy|meokwfawmfonf

b0rS

vGwfajrmufa&;twGuf

vufawGUvrf;Tefjyaom

usifhvrf;

MuHvrf;w&m;awmfyif jzpfayonf/ owdy|mefw&m;udk bk&m;Siftvdkawmftwdkif; yGm;rsm;tm;xkwfolonf


r*opmvrf;pOfay:odkU trSefyif a&mufSdEdkifayonf/ um; 31-bHkESifhywfouf odrSwfzG,f&m
tcsufoHk;csufaywnf;/

31-bHkSdaMumif; om"ursm;
79/

edum,fig;&yf yd#uwfoHk;yHkwGif 31-bHk 31-b0 SdaMumif; a[mxm;aom ygVdawmf

tajrmuftrsm;udk

yd#uwfusrf;*ef

oifMum;zl;olwdkif;

awGUSdrSwfom;

EdkifMuayonf/

odomHk

aumufEkwfazmfjy&aomfwd0kwf ygVdawmfwGifaw 0k,Ed ed&,H? wd&pme a,meda,m?


tok&H aywd0do,H? trkwm rm&AEem/ (ck-1? 257/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

465

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[lvnf;aumif;
aewdygVdawmfwGifed&,*grD ra*g wd&pmea,med*grD ra*g aywd0do,*grD ra*g tok&a,meda,m ra*g
o**grda,m ra*g rEk*grD ra*g/ (ck-10? 62/)
[lvnf;aumif;
a[mxm;onfudk awGU&ayonf? wd0kwf ygVdawmfESifh aewdygVdawmfvm a'oemawmfrsm;t&
tyg,fav;bHk ewfjynf 6-xyf vlUbHktm;jzifh-umr 11-bHk txiftSm;SdaMumif; odEdkifayonf/
wpfzef t*Fkw&ygVd? wduedygwf? ESm-213? 214? 215 wGifvnf;aumif;? 0dbif;ygVdawmf? ESm 437?
438?

439

wGifvnf;aumif;

ewfjynf

6-xyfudk

trnfESifhwuG

oufwrf;udkyg

,SOfwGJ

a[mMum;xm;onfudk awGUSdEdkifayonf/
0dbif;ygVdawmf? ESm-439? 440? 441 wGif jA[m 20-wdkU\ trnfudk oufwrf;ESifhwuG
a[mMum;xm;onfudk awGUSdEdkifayonf/ ygVdawmft& 31-bHk trSefyifSdaeonf qdkaomtcsufudk
oHo,uif;pGm vufcH,HkMunfxdkufayonf/

,rdkufygVdawmfvm 31-bHkrsm;
80/

txufazmfjyyg

ygVdawmfrsm;tjyif

,rdkufygVdawmf?

Moumo0g&?

yk*avmumo

0g&rsm;vnf; 31-bHkwdkU\trnfudk Budrfzefrsm;pGm xyfwvJvJ a[mxm;onfudk awGUSdEdkifayonf/


tenf;i,f xkwfazmf jy&ygvQif(u)

cE,rdkuf ygVdawmf yxrpmtkyf ESm-31? 32 wGif (tonoaw) (ya0guma&)


(tlay) [laom trnfemrwdkUudk wyf a[mxm;aomaMumifh tonowfbHk?
ya0gum&bHk? tlybHkwdkU SdaMumif;udk odEdkifayonf/

(c)

tm,we,rdkuf? ygVdawmf? yxrtkyf? ESm 48-wGif (lyg0pa&) (umrm0pa&)


(tonoaw) [laom trnfemrwdkUudkwyf a[mxm;aomaMumifh lyjA[mbHk?
umr0p&bHk?

tonowf

jA[mbHkwdkU

SdaeaMumif;udkvnf;

tm,we,rdkufudk

axmuf odEdkifayonf/
(*)

op,rdkufygVdawmf? yxrtkyf? ESm-213? 215-wGif (tonoaw) (pwka0guma&)


(ya0guma&) (tyga,) [laom trnfemrrsm;udk wyf a[mxm;aomaMumifh
tonowf

jA[mbHk? cEmav;yg; SdaombHk? cEmig;yg;SdaombHk? tyg,fbHkwdkU

SdaeaMumif;udkvnf;
(C)

op,rdkufudkaxmuf odEdkifayonf/

ocFg&,rdkuf? 'kwd,pmtkyf? ESm-7-wGif (yXrZmae) (lyg0pa&) (tlyg0pa&) [laom


trnfemrwdkYudk

wyfa[mxm;aomaMumifh

lyg0p&bHk?

tlyg0p&bHkrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

466

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Sdaeonfqdkaom tcsufudk ocFg&,rdkufudk axmufq odEdkifayonf/

(i)

"r,rdkuf ygVdawmf? wwd,pmtkyf? ESm-9-wGif (tonoaw) (pwka0guma&)


(ya0guma&) [laom trnfemrwdkUudk wdkufdkuf a[mxm;aomaMumifh tonowf
jA[mbHk?

cEmig;yg;SdaombHk cEm av;yg; SdaombHkrsm;udkvnf; "r,rdkufudk

axmufp odEdkifayonf/
(p)

`Ed, ,rdkuf ygVdawmf? wwd,pmtkyf? ESm-124-wGif (tonoaw) (tlay)


(ya0guma&) [laom trnfwdkUudk wdkufdkuf a[mxm;aomaMumifh cEmwpfyg;Sdaom
tonowfbHk?

cEmav;yg;Sdaom

tlybHk?

cEmig;yg;Sdaom

ya0gum&bHkwdkU

SdaeaMumif;udkvnf; `Ed, ,rdkufudk axmufq odEdkifjyefayonf/


(q)

tEko, ,rdkufygVdawmf? wwd,pmtkyf? ESm-61-wGif (ly"mwk,m) (tly"mwk,m)


(umr"mwk,m) [laom trnfudk oHk;oyf a[mxm;aomaMumifh ly 16-bHk?

tly

4-bHk? umr 11-bHk tm;jzifh 31-bHk trSefyif SdaMumif;udk tEko,,rdkufudk axmufq


odEdkifayonf/
um; 31-bHk SdaMumif; t>rufrQazmfjyvdkufjcif; jzpfayonf/ ,rdkuf ygVdawmf wpfusrf;vHk;wGif
31-bHk

trnfrsm;udk

omav,suokwfwGif

tBudrfrsm;pGm
31-bHkwdkU\

a[mxm;cJhayonf?
trnfrsm;ESifh

txl;ojzifh

rlvyPmo

a&mufaMumif;w&m;rsm;udk

ygVdawmf?
twdtvif;

a[mMum;xm;cJhayonf/

31-bHka&mufaMumif;w&m;rsm;
81/

31-bHkSdaMumif;udk jyqdkNyD;aemuf ,ckwzef 31-bHka&mufaMumif; w&m;rsm;udkvnf;

jyqdk&ayOD;rnf/ 31-bHkudk trsdK;tpm; cGJjcm;MunfhvQif 'k*wdbHk? ok*wdbHk[l 2-rsdK; 2-pm; uGJjym;onfudk


awGU&ayonf/ tyg,fav;bHkudk 'k*wdbHk[k ac:? usefbHkrsm;udk ok*wdbHk[k ac:qdkonf/
(u) t"rp&d,m=rw&m;usifhjcif; (tukodkvfapwem)
(c) 0dorp&d,m=rnDrrQusifhjcif; (tukodkvfapwem)
wdkUaMumifh

tyg,fbHkodkU

usa&mufEdkifaMumif;

rlvyPmoygVdawmf?

omav,suokwfwGif

atmufygtwdkif; a[mxm;cJhayonf/
]]t"rp&d,m0dorp&d,ma[wk acg *[ywa,m {0rda"uap owm um, ab'g
y&H r&Pm tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZEd}} (r? 1? 354/)

jrefrmjyef
]]ol<u,fwdkU rw&m;rI? rrQwrIudk yvkyfjcif; taMumif;aMumifh avmu tcsdKUaom
ow0gwdkUonf udk,fcEmysufpD; aoonfrSaemuf csrf;omuif;aom? raumif;aom vm;&m

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

467

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ysufpD; us&mi&JodkU a&mufMu&ukef\}}/ (rjref 1? 467/)


82/

ok*wdbHkb0odkU a&mufEdkifjcif;\ taMumif;rSmvnf;(u) "rp&d,m=w&m;ojzifh usifhjcif; (ukodkvfapwem)


(c) orp&d,m=nDrQpGm usifhjcif; (ukodkvfapwem)

wdkUaMumifh jzpfaMumif; rlvyPmoygVdawmfwGif atmufygtwdkif; a[mxm;cJhayonf/


]]"rp&d,morp&d,ma[wk acg *[ywa,m {0rda"uap owm um, ab'g y&H
r&Pm ok*w o*H avmuH OyyZEd}} (r? 1? 355/)

jrefrmjyef
]]ol<u,fwdkU w&m;rI? rQwrIudk yvkyfjcif; taMumif;aMumifh avmu tcsdKUaom
ow0gwdkUonf udk,fcEmysufpD; aoonfrSaemuf aumif;aomolwdkU\ vm;&m ewfjynfodkU
a&mufMuukef\}}/ (rjref 1? 366-7/)
rSwfcsuf/

/ rlvyPmo ygVdawmf? omav,suokwfwGif tyg,fbHk? ewfjynf 6-xyf? jA[mbHk

20-wdkU\ trnfESifhwuG a&mufaMumif; w&m;rsm;udkyg twdtvif; a[mMum;xm;ayonf/

31-bHky,f 0g'udk pdppfjcif;

31-bHky,f0g'onf

vlaovljzpf0g'D

OD;Ou|ESifh

ol\aemufvdkuf

wynfhtcsdKU\

0g'jzpfonf/ xdkyk*dKvfwdkUonf 31-bHk0g'? Ak'vufrcHaom pmtkyfpmwrf;rsm;udk a&;om;jzefUa0jcif;


a[majymjcif;rsm;

yvkyfaeMuaomfvnf;

avhvmoifMum;zl;Muaom
tenf;i,frQudkom

olrsm;um;

avhvmcJhMuolwdkU

pifppfrl

r[kwfMuay/
jzpfonf/

Ak'yd#uwfawmfrsm;udk
jrefrmjyef

yd#uwfESifh

(taMumif;udk

tajccHusus
t*Fvdyfbmomjyef

EdkifiHawmf

oD;jcm;

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; ar;jref;pdppfpOfu pk'dwuwdkUudk,fwdkif &[ef;? Sif? vl y&dwfowfrsm;\aSU


Hk;awmfwGif 0efcHcJhMuNyD; jzpfonf/)

31-bHkudk tb,fhaMumifh y,fMuoenf;


84/

pk'dwuyk*dKvfrsm;onf tb,fhaMumifh 31-bHkudk oJoJrJrJ y,faeMuoenf;/ tcsufudk

pl;prf;SmazGaomtcg atmufyg OD;Ou|\ oabmw&m; cH,lcsufudk awGU&ayonf/


]]xdkUaMumifh vlom;onf awG;awmqifjcif&ayrnf? tjyeftvSef ppfaq;a0zef&ayrnf
(p-o-C-Z-u) qdkwJh ol\ yom'kyfig;ckudk tjrJrjywf toHk;y ae&ayrnf/}}
(tpGJywf wJukyfaTeef;awmf? ESm-52-53-rS)
txufyg pum;&yfonf OD;Ou|pGJudkifaom tajccH oabmw&m;udk azmfjyvsuf Sdayonf/
yom'kyfig;ckudk pOf;pm; a0zefrItm;vHk;\ tajccHtjzpf qkyfudkifxm;onfudk awGU&onf/ ]]yom'kyf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

468

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ig;ckudk tjrJrjywf toHk;yae&ayrnf/}} [laom OD;Ou|\ TefMum;csufonf vlaovljzpf OD;Ou|0g'D?


orm'd|dokawoe0g'DwdkU\ r@dKifoabmxm;yif jzpfayonf/
uJhodkU (rsufpd? em;? ESm? vQm? udk,f)[laom vufSdvlwdkU\ yom'kyf ig;ckudkom toHk;cs
,if;yom'kyf ig;ckwdkUjzifh ae&mwum wdkif;wmMunfhaeMuygu tb,fodkUvQif tjrifrSef&EdkiftHhenf;/
OD;Ou|\ tawG;tac:wGif raem0dnmPf\ tcef;u@um; vHk;0 aysmufuG,fvsuf Sdayonf/
Ak'w&m;awmf ygSdaom ewfbHk? i&JbHk? 31-bHkESifh wefcdk;tbdnmOf ponfwdkUrSm jrwfpGmbk&m;u
xl;aom raem0dnmPfjzifh odjrif&Sd a[mMum;cJhaom t&mrsm;om jzpfonf/ xdkt&mrsm;ESifh ywfouf
vufcH ,HkMunfa&;onfvnf; raem0dnmPfudk toHk;csrSomvQif jzpfEdkifayonf/
85/

,ck OD;Ou|ESifh wynfhwdkUonf if;wdkU\ (p-o-C-Z-u)[laom yom'kyf

ig;yg;udkom trSefw&m;\ wdkif;wmrI aywHwpf&yftjzpf toHk;csNyD; azmfjyyg bk&m;a[m w&m;rsm;udk


wdkif;wm MunfhMujcif; jzpfonfudk awGU&ayonf/ ewfbHk? i&JbHk? 31-bHkESifh wefcdk;tbdnmPf
ponfwdkUudk

rdrdwdkU\

vufSdrsufpdjzifh

rjrifMu&aomaMumifh

vnf;aumif;?

ewfoH?

i&JoHESifh

wefcdk;tbdnmPfoHwdkUudk rdrdwdkU\ yuwdem;jzifh rMum;&aomaMumifh vnf;aumif;? ewf&eHU? i&J&eHUESifh


wefcdk;tbdnmPf&eHUwdkUudk rdrdwdkU\ arG;&myg ESmacgif;jzifh teHUcH r&aomaMumifh vnf;aumif;?
ewft&om?

i&Jt&om?

wefcdk;tbdnmPf

t&omwdkUudk

rdrdwdkU\

yifudkvQmjzifh

vsuf

r&aomaMumifhvnf;aumif;? ewftawGU? i&JtawGU? wefcdk; tbdnmPftawGUwdkUudk rdrdwdkU\ rdarG;wdkif;?


zarG;wdkif;vufrsm;jzifh udkifwG,fprf;oyf r&MuaomaMumifh vnf;aumif;? xdkUjyif yom'ig;yg;wdkU\
tuljzpfaom rSefajymif;ponfwdkUjzifh MunfhI rjrifMuaomaMumifhvnf;aumif;? ewfbHk? i&JbHkrSd? 31bHkrSd? wefcdk;tbdnmPfrSd ponfjzifh a&;om; a[majym aeMujcif;jzpfaMumif; awGUSd&ayonf/
86/

OD;Ou|ESifh wynfhwdkUonf uJhodkUaom yom'kyf0g'Drsm;jzpfMuav&m olwdkU\0g'udk

xlaxmif jzefUjzL;&m usm;uefay;&eftvdkUiSm yd#uwfoHk;yHkxJrS okwfw&m;tcsdKUudk vGJrSm;pGm xkwfaqmif


udk;um;Muvnf;aumif;? rdrdwdkU\ vufjzpfygVdrsm;udk bk&m;a[mygVdrsm;tjzpf zefwD;Muvnf;aumif;?
xdkxdkpmtkyfrsm;udk xdkxdkae&mrsm;wGif azmfjyaeMujcif;jzpfaMumif; twdtvif;awGUMu&ayonf/ trSefpifppf
rsufpdponfjzifh jrifawGU&rS (0g) yom'ig;yg;jzifh prf;oyf&rS rSefuefonf[k bk&m;a[mpmay vHk;0
rSday/ yom'ig;yg; kyfw&m;udkom qkyfudkifxm;aom0g'onf Ak'0g'r[kwfay/
87/
awGU&ayonf/

vlaovljzpf0g'udk wDxGifol OD;Ou|udk,fwdkif t,l0g'a&;&m jywfom;rI rSdonfudk


31-bHky,f0g'ESifh

vlaovljzpf0g'

ESpfcktMum;

vIyfSm;

,drf;,dkifaeonfudk

awGU&ayonf/ om"uudk jy&ygrl]]Ak'\ ur0g'onf ykcufESifhacgif;Mum;wGifom usufpm;aMumif;udk tjywftowf


rSwf,ltyfavonf/ vkyfwdkif;ukef;\ [dkrSmbuf Sdonf[l vufdI;xdk;um Tefjytyfaom
raem'Gg&wdkufxGuf tEkrmersm;udk yufyufpufpuf wdkufzsufypf&ef rkcs vdkvm;tyfavonf/}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

469

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vlaovljzpfpmtkyf? 'kwd,tBudrfdkuf? ESm-51-[laom a&;om;csufonf aovQifjywf\ (aemufb0rSd)


[laom Oap'0g'udk vufcHaMumif; odomayonf/
wzef]]vlom;onf

aoNyD;aemuf

qufvuf

jzpfae&OD;rnfqdkvQif

vlrSwyg;

tjcm;aomow0gtjzpfodkU ra&mufEdkif/}}
(vlaovljzpfpmtkyf? ESm-306)
[ka&;om;xm;jyef&m

a&;om;csufonf

owoabmudk

vufcHaMumif;

aMujimonfhoabm

oufa&muf aejyefonf/
88/

OD;Ou|onf vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm 51- aoNyD;onfrSaemuf jywf\[laom

t,ltqudk a&;om;NyD; jzpfygvsuf? ,if;pmtkyf pmrsufESm 306-wGifrl vlaoNyD;aemuf vlyifquf


jzpf&rnf[laom owoabmudk qdkjyefavonf/ ol\a&;om;csuft& OD;Ou|onf 31-bHky,f0g'ESifh
vlaovljzpf0g' 2-cktMum; pdwfxm; rwnfrNidrf Sdaeonfudk awGU&ayonf/ wenf;qdkaomf
OD;Ou|onf ow0g'vnf;Sd? Oap'0g'vnf; Sdaeayonf/ t,l0g'a&;&m rSm;onfjzpfap?
rSefonfjzpfap jywfom;&rnfjzpfonf/ OD;Ou|rSmrl oabmw&m;a&;&m rydkifaomaMumifh ,ckuJhodkU
a,mif0g;0g; ,lqa&;om;jcif;jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u oHk;oyfrdayonf/ uJhodkU q&m
rjywfom;rIaMumifh b0jywfjcif;ESifh vljyefjzpfjcif;[laom 0g' 2-ckudk wpfydifeuf udkifpGJxm;aom
q&mBuD;\ aemufvdkufwynfhwdkUvnf; xdkxdk tvDvDuGJjym; a,mifa,mifrSm;rSm; jzpfaeMuonfrSm
rxl;qef;vSay/
89/

31-bHky,f0g'DwdkUteuf tcsdKUwdkUonf vlaovljzpf0g'udk vufcHMu tcsdKUwdkUu

vlaovljzpf 0g'udk vufrcHMuacs/ vlaovljzpf0g'udk vufrcHMuolwdkUonf aovQifjywf\[laom


t,lpGJSd Oap''d|dwdkU jzpfMuonf/ vlaovljzpf0g'udk vufcHMuukefaom olwdkUonf b0rjywf (b0
wpfqufwnf;)[laom ow'd|dodkU ,drf;aomolrsm; jzpfMuukefonf/ odkU uGJjym;MuaomaMumifh
apm'uq&mawmfrsm;\ pGJqdkcsuf 21-csufwdkUwGif (vlaovljzpf0g')pGJcsufudk tcsdKUuom ajzSif;
tcsdKUu jyefvnfajzSif;jcif; ryMuacs/ ajzSif;jcif;ryMuaom orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf rdrdwdkU
q&mBuD;\ 0g'udk(rESpfoufonfhwdkifatmif) ypfy,f&ef 0efav;aeMuukef[efwl\/ odkU&mwGif ,if;odkU
ajzSif;jcif; ryMuaomolwdkUonf ]]qdwfqdwfae oabmwl}}xHk;jzifh apm'uq&mawmfwdkU pGJqdkonfhtwdkif;
[kwfrSef\[k 0efcHaomoabmodkU oufa&mufaeayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

470

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\qHk;jzwfcsuf

90/
ukodkvfuH

31-bHkESifhywfouf ukodkvfuH? tukodkvfuHw&m;rsm;udk xnfhoGif; pOf;pm;&ayrnf/


(okpdkufw&m;)aMumifh

'k*wdb0odkUusa&muf&jcif;

ok*wdb0odkUa&muf&jcif;

[laomtodw&m;

rxm;Sdol

tukodkvfuH
rSeforQ

('kpdkufw&m;)aMumifh

31-bHkudk

vufrcHvdkbJ

raumif;aomtMuH? raumif;aomtajym? raumif;aomtytrlrsm; yvkyf&ef 0efav;Murnfr[kwfay/


ow0gwdkU\

pdwfonf

]]ygyo

&rwd

raem}}[laom

Ak'a'oemt&

tukodkvfbufom

arGUavsmfwwfaom oabmSd&um; rdpmouFySdolwdkUtaejzifh uHy,f? bHky,f0g'rsm; xGef;um;cJhaomf


ukodkvfudk

ypfy,fjcif;

ay:aygufvmukef&m\/

tukodkvfudk
uJhodkU

vufcHjcif;paom

uHy,f?

bHky,f0g'rsm;

rvdkvm;tyfaom
rxGef;um;?

jzpf&yfwdkUonf
rjyefUyGm;ap&ef?

Ak'\yd#uwfawmfrsm;udk o'gw&m; cdkifcdkifxm; avhvm tm;xkwf&ef tvGefta&;BuD;ayonf/


trSwf(3) pGJqdkcsufESifh ajzSif;csufwdkUudk cHiHk oHk;oyfMunfh&mwGif apm'uq&mawmfrsm;\
pGJcsufudk pk'dwuwdkUbufrS ajyvnfatmif rajzSif;EdkifaMumif; awGU&ayonf/ xdkUaMumifh 31-bHkudk
y,faom0g'onf oH*g,em 6-wefwif ax&0g' yd#uwfa'oemawmfESifh qefUusifHkrQru avmu
vlom;taygif;wdkUtm;vnf; raumif;rI xGef;um;a&;udk wGef;tm;ay;aom 0g'jzpfaomaMumifh t"r0g'
ppfppfjzpfaMumif; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

471

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'emtrSwf(4)
uH-uH\ tusdK;udky,fjcif;ESifh pyfaom0dedp,
Ak'bmom\ tajccHjzpfaom uH-uH\tusdK;w&m;
ouf0if,HkMunfrI ysufpD;atmif zsufqD; aeMujcif;ESifh ywfouf
apm'em aom"em 2-&yfudk a0zefoHk;oyfcsuf

1/

apm'uq&mawmfrsm;u-

(u)

aumif;rI

aumif;wmudk

aeUruGm

nrvyf

'vpyftm;xkwf

yvkyfud;yrf;ol

vlom;twGuf te*tzdk;wef trsdK;rSef qkvmbfrsm;ESifh bHkeef;rsm;udk wpfcrf;wem; pDrH


xm;cJhMuukef\/

y/

pifppf

vdk&if;rSm

pdwful;oufoufjzifh

vlom;pdwfudk

jzm;a,mif;aoG;aqmif cHMuukef\? ajcmufvSefUcJhMuukef\/


(vlaovljzpfpmtkyf? 'kwd,ESdyf? ESm-14)
(c)

]]tEdkUtck 'Db0 aumif;pm;csrf;om aewmawG[m aS;b0u y&Hy& b0b0u ukodkvf


r[kwf&bl;aygh}} ]][-'gu b,faS;aS;u uHrSr[kwfbl;/ y/ bk&m;tvdkawmh t"rwJh
w&m;r[kwf vdkU qdkwmyJ}}/

(*)

(vlaovljzpf jyem ESm-158-159)

ukodkvf tukodkvf tusdK;w&m;[lonfum; taMumif;aMumifh tusdK; rjywfqufonf[k


uruwvrf;*dkPf;rS ,HkMunfaom w&m; jzpf\/ xdkw&m;onf jAm[Pa0'
a'oemrS

jrpfzsm;cH

pD;qif;vmaom

w&m;jzpfav&m

tm;ay;aeaom w&m;jzpfonf/
(C)

Ak'\

rl&if;a'oemrsm;

(Ak'0dyem 1-ESm-146)
twdwfuHudk

tpGJyaom

tukodkvfrsdK;tm; pGJolvufcH ,HkMunf&ef rygrSday/


(i)

oHo&mvnfaea&;udkom
y&Hy&

urm0p&ukodkvf

(Ak'\ rd*'g0kefw&m; ESm-57)

t0dZm wPSm Oyg'gef uH ocFg& [laom twdwfb0 taMumif;uHaMumifh ,ck


ypub0rSm
jzpfvm&onf

0dPf

emrfkyf

ponfjzifh

oVm,we

twdwfb0

za0'em[laom

taMumif;aMumifh

tusdK;w&m;rsm;

,ckb0

tusdK;w&m;

vmjzpf&onf [laomt,ltqrSm twvrf;pOf 0dOfpGJ trSm;w&m;rsm;om jzpfonf/


(0drkw&ot&aumufusrf; ESm-22-23)
odkYaom

pk'dwuwdkU\

a&;om;csufrsm;udk

xkwfjy

OD;Ou|ESifhaemufvdkuf

orm'd|dokawoe0g'D polwdkUonf Ak'omoemawmf\ tajccHrlvjzpfaom uruwm orm'd|dudkyif


ykaAuwa[wk'd|dESifh a&maxG;um vGJrSm;pGm ajymqdk ,lqMuaMumif;? uHESifhuH\tusdK;udk y,fvdkufvQif
vlaovljzpf0g'ESifh tH0if*Gifus jzpfrnf[kwGufq uHESifhuH\tusdK;wdkUudk y,fSm;aom pum;wdkUudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

472

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajymrSm; a&;rSm;MuaMumif;[k omrnapm'em wifoGif;Muonf/


2/

wzef? Oy&dyPmoygVd? plVur0db*Fokwf ESm-244-vmaom ]]urum rP0

owm}} vkvif ow0gwdkUonf rdrdwdkU yvkyfaom uHomvQif udk,fydkifOpm Sdukef\paom om"u?


wd0kwuygVd? wyed,okwf ESm-212-vmaom ]]raem'kp&dwH uwGm}} paom om"u? ,if;ygVdawmf
twyed,okwf ESm-213-vmaom ]]um,'kp&dwH [dwGm}} paom om"uwdkUudk xkwfjyukodkvfuH? tukodkvfuHaMumifh ow0gwdkU t,kwftjrwf uGJjym;&yHk? ok*wd'k*wdvm;&yHk
ponfwdkUudk jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif a[mawmfrlcJhaMumif;/
t*Fkw&ygVd? wduedygwf ESm-133- ]],H bdua0 avmbyuwH urH}} paom om"uudk
xkwfjy rsufarSmufb0 tusdK;ay;aomuH? 'kwd,b0 tusdK;ay;aomuH? wwd,b0rSp wpfcsdefcsdef
tusdK;ay;aomuH[l
EdIufaomvufonf

jrwfpGmbk&m;
csufcsif;jzLovdk?

a[mawmfrlygvsuf
uw&map;ykef;xJ

vlaovljzpf

OD;Ou|wdkUu

EdIufaomvufonf

xHk;tdk;xJ

csufcsif;eufovdk?

ikyfoD;udkpm;vQif csufcsif;pyfovdk? Ak'\ur0g'onf ykcufESifhacgif;Mum;om jzpfav[ef vkyfMuH


a&;om;MuaMumif;/
oDvuE0*ygVd? ESm-56? 59wdkY vmaom ]]'gaee 'are oH,are}} paomom"uESifh ]]ewd
r[m&mZ 'dEH}} paom om"u? ,if;\ t|uxm ESm-150 vmaom ]]ww urH y#dAm[aEemyd
0dygaum y#dAm[dawm a[mwd}} paom om"uwdkUudk xkwfjy OD;Ou|ESifh aemufvdkuf yk*dKvfwdkU\
0g'onf ,ckacwfrS ay:vmonfh topftqef;r[kwfbJ? bk&m;Sifvufxufuyif ay:aeNyD;jzpfaom
yl&Puy? ruvda*gomv? tZdwauourvac: urmausmf wdwdq&mBuD;wdkU\ 0g'omjzpf
t"r0g'omjzpfaMumif;[l 0daooapm'emwifoGif;Muonf/
3/

xdkapm'emudk pk'dwu ocifjrwfqdkifuacsy&m-

(u)

oVm,we0*oH,kwf? ureda&m"okwf 340-wGif edAmefudk uHcsKyf&m[k qdktyf\[l


a[mMum;aMumif;?

(c)

r[m0*oH,kwf? yygwokwf-399 wGif uHonf y,f&efw&m;jzpfaMumif;? uHaysmfolonf


qif;&JrS rvGwfEdkifaMumif;udk a[mxm;ygaMumif;?

(*)

r[m0*oH,kwf? tEum&okwf 402-wGif uHaysmfolwdkUonf tarSmifwGif;usaeolom


jzpfaMumif;udk a[mawmfrlaMumif;?

(C)

t*FkwdK&f? {uedygwf? aum|duokwf 188-wGif ]]Sifom&dykw&mu xdkuJhodkU uHwdkUudk


cHpm;&ef r[kwf? rod&ao;aom opmav;yg;vnf;aumif;? xdkopmav;yg;udk odNyD;
xdk;xGif;em;vnf od&efvnf;aumif;? jrwfpGmbk&m;xH usifhoHk;yg\[k ajz\}}[l
a[mMum;xm;aMumif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

473

tpodkU
(i)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ynmrJhrsm;omvQif

uHudk,Hk\[k

okwedygwf?

'G[wmEkyemokwf

380-wGif

uHy,fa&;qdkif&m rsm;udkvnf; a[mxm;aMumif;?


(p)

r[m0* aAmZ*FoH,kwf? wPSmu,okwf 128-wGif ]]wPSmukefjcif;aMumifh uHukef\/


olUukefjcif;aMumifh qif;&J'ku ukefqHk;jcif;odkU a&muf\}}[k a[mMum;xm;aMumif;?

(q)

rZdryPmo?

Oygvdokwf

41-wGif

]]Ak'Sifawmfu

wyoD

raumif;rIyjcif;

aumif;rIyjcif;wdkU uHoHk;yg;udkom igbk&m; ynwf\/ tb,f uHoHk;yg;enf;[lrl


um,uH? 0pDuH? raemuHwdkUwnf;}}[l rdefUawmfrlaMumif;?
(Z)

raumif;rI

tukodkvfyolwdkif;

tyg,fodkUus\qdkaom

pum;onf

uHudk

vufcHusifhoHk;olESifhom qdkifaMumif;udk oVm,weoH,kwf? ocF"rokwf 499-wGif


a[mMum;xm;aMumif;?
(ps)

uHtm;vHk;rS

pGefUolonfomvQif

qif;&Jtaygif;rS

vGwfaMumif;udk

okwedygwf?

obd,okwf 340-wGif awGU&aMumif;?


(n)

zaMumifh

uHajrmuf\[k

t*FkwdK&f

owuedygwf?

edaA"duokwf

456-wGif

a[mxm;aMumif;?
(#)

okwedygwf? 'G,wmEkyemokwf 373-wGif uHjywfrS oHo&mjywfaMumif;udk Ak'bk&m;


a[mMum;xm;aMumif;?

(X)

O'gef; tm,kocFga&mZeokwf 139-wGif Ak'bk&m;Sifonf uHtm;vHk;udk y,fpGefUyHkudk


a[mMum;xm;aMumif;?

txufygokwef

taxmuftxm;rsm;aMumifh

ukodkvf

tukodkvfwdkU\

taMumif;tusdK;udk

qufcgrjywf usifvnfwwfaom b0oHo&m\ taxmuftul uHw&m;wdkUudk pGefUy,fawmfrlaMumif;


wifjy tyfygonfbk&m;[k acsyavonf/

pk'dwuwdkU\ aom"emudk oHk;oyfcsuf


(u) yXraom"emudk oHk;oyfcsuf
4/
edAmefonf

pk'dwuocifjrwfqdkifu ]]oVm,we0*oH,kwf? ureda&m"okwf 340-wGif ]]&[ef;wdkU


um,uH?

0pDuH?

raemuHwdkU\

csKyfjcif;aMumifh

udavomrS

vGwfajrmufaom

t&[wzdkvftmHk jzpf\/ &[ef;wdkU edAmefudk uHcsKyf&m[k qdktyf\}}[l a[mMum;xm;ygonf


bk&m;}}[k aom"emavonf/
om"u pum;&yf ]]t&[wzdkvf tmkH jzpf\}}[laom pum;onf rSm;,Gif; aeonf?
]]t&[w zdkvfodkU tmkH\tjzpfjzifh a&muf\}}[kom jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonf/ okwf ]]edAmefudk
uHcsKyf&m}}[k a[mawmfrlonfum; rSef\/ edAmefonf uHomru kyfcEmtm;vHk; csKyfNidrf;onfh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

474

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tocFw"mwfom jzpf\/ odkUaomf aS;twdwfuH rSd [lum; a[mawmf rrlay/ aS;twdwfuH


SdaMumif;udk okwf\ tpyif]]&[ef;wdkU topfta[mif; jzpfaomuHwdkUudk vnf;aumif;? uH\csKyf&mudk vnf;aumif;?
uHcsKyf&modkU a&mufaomtusifhudk vnf;aumif; a[maytHh}}[k 0efcHawmfrlNyD;vQif ]]&[ef;wdkU rsufpdonf
uHa[mif;rnf\(taMumif;t&mwdkUu) yjyiftyf\? (apwem [laom twdwfuHu) pDrHtyf\? cHpm;rI
a0'em\ taMumif;[k I&rnf}}[ka[mawmfrlonf/
(oVm,weoH,kwygVd-346? t|uxm-46? jrefrmjyef-340)
okwf ]]rsufpdonf uHa[mif;rnf\}}[laom pum;&yf0,f rsufpdonf ta[mif;r[kwf?
uHomvQif ta[mif;jzpfonf/ uHa[mif;aMumifh jzpf&onfhtwGuf taMumif;uH\trnfudk tusdK;rsufpd
wifpm; Oypm&tm;jzifh ]]rsufpdonf uHa[mif;rnf\}}[ka[mawmfrlonf/

(,if; t|uxm-46)

okwfjzifh pk'dwuyk*dKvfqdkvdkaom ]]uH uH\tusdK;rSd}}[laom teufudk rjyEdkif? apm'u


q&mawmfrsm; qdkvdkaom ]]uH uH\tusdK; Sd\}}[laom teufudkom jyaomaMumifh pk'dwuyk*dKvftwGuf
om"u

rajrmufkHrQru?

apm'uq&mawmfrsm;\

tqdkudkyg

axmufcH&m

a&mufayonf/

pk'dwuocifjrwfqdkifonf ureda&m"okwf\ av;eufaom "ra&;&mudk rod&om tm;udk;ckcH


rdjcif;jzpfayonf/

(c) (*) 'kwd,? wwd,aom"emwdkYudk oHk;oyfcsuf


5/

if;aemuf uHonf y,f&efw&m; jzpfaMumif;udk vnf;aumif;? uHaysmfolonf qif;&JrS

rvGwfEdkifaMumif;udk vnf;aumif;? if;aemuf uHaysmfolwdkUonf tarSmifwGif; usaeolom jzpfaMumif;udk


vnf;aumif; 'kwd,? wwd, acsycsufrsm;tjzpf avQmufxm;avonf/
6/

pk'dwuwifjyaom yygwokwf? tEum&okwfwdkU bk&m;Sif\ a[mawmfrlvdk&if;

t"dyg,f tusOf;csKyfrSm ]]opmav;yg;wdkUudk [kwfwdkif;rSefpGmrodMuol orPjAm[PwdkUonf Zmwd? Z&m?


r&P? aomu? y&da0'? 'ku? a'gre? Oyg,mowdkUudk jzpfapwwfaom uHocFg&wdkUudk yMuukef\/
xdkodkU yMuaomaMumifh Zmwd? Z&m? r&P? aomu? y&da0'? 'ku? a'gre? Oyg,mownf;[laom
acsmufurf;yg; tarSmifxk usa&mufMu&ukef\/ xdkolwdkUonf Zmwd? Z&m? r&P? aomu? y&da0'? 'ku?
a'gre? Oyg,mo[laomqif;&JrS rvGwfukef}}[ljzpfayonf/
7/

Sif;vif;csuf- okwfwdkU ]]um; qif;&Jwnf;[k rodMuukef}} paom pum;awmfjzifh

opmav;yg;wdkUudk rodatmifzHk;vTrf;wwfaom t0dZmudkjyawmfrlonf/ ]]uH ocFg&wdkU arGUavsmf


ukef\}}[laom pum;awmfjzifh wPSmEko,udk jyawmfrlonf/ tcsufESpf&yfonf ta&;BuD;vSaom
aomhcsuf pum;wdkUaywnf;/ t0dZmESifh wPSmEko, ruif;Muao;aom ykxkZOf? aomwmyef? ou'g*grf?
tem*grfwdkUonf ukodkvfuH? tukodkvfuHwnf;[laom ocFg&wdkUudkyMu Zmwdponfjzpfum 'kurS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

475

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rvGwfMuukef\[kqdkvdkonf/
a'oemawmfjzifh pk'dwuwdkU qdkouJhodkU ]],ckb0 tusdK;w&m;onf aS;uH taMumif;aMumifh
r[kwf}}[laomteufudk rjy? ]]uH uH\tusdK;rSd}}[laom teufudkvnf; rjyacs/ ygVdawmf\
qdkvdk&if;um; wjcm;? ocifjrwfqdkif qGJ,laom t"dyg,fum; wjcm;aywnf;/ trSefpifppf uH-uH\
tusdK; &Sd\/ uHocFg&aMumifh Zmwdpaom tusdK;jzpf&\ [laom teufudkom jyayonf/ xdkUaMumifh
om"ujzifh apm'uq&mawmfrsm;\ pGJqdkvdk&if; tcsufudk ry,fzsuf racsyEdkifacs/ tudk;rSm;jcif;om
jzpfayonf/
Ak'0dyem

(1)ESm-146vmaom

]]oHo&mvnfaea&;udkom

tm;ay;aeaomw&m;

jzpfonf}}[laom a&;om;csuftwGuf ajzSif;acsyonfh om"ujzpfygonf[kqdkvQifvnf; omoemy


wdwdwdkU\ur0g'onf oHo&mvnfa&; tm;ay;aeaomw&m; [kwfayvdrfhrnf/ omoeduAk'bmom0if
wdkUonfum; r*fPf\taMumif; taxmuftyHh jzpf&ef&nfoef ukodkvfuHudk yMuaomaMumifh
r*fPf\ yuwlyed, ypnf;omjzpf oHo&mvnfa&; tm;ray;aMumif;udk Sif;jycJhNyD; jzpfonf/
wdwd0g'ESifh Ak'0g'udk uGJjym; jcm;em;pGm em;rvnfaomf vnf;aumif;? Ak'0g'udk wdwd0g'jzpfatmif
zsufqD;vdkaomf vnf;aumif; odkU rrSefruef a&;om;ajymqdkaejcif; jzpf[efSdavonf/

(C) pwkwaom"emudk oHk;oyfcsuf


8/

xdkUjyif

t*FkwdK&f-{uedygwf-aum|du

okwft&

aum|du&[ef;u

avQmuf

]]om&dykw&mu xdkuJhodkU uHwdkUudk cHpm;&ef r[kwfyg? rod&ao;aom opmav;yg;vnf;aumif;?


xdkopmav;yg;wdkUodNyD;

xdk;xGif;em;vnfod&ef

vnf;aumif;?

jrwfpGmbk&m;xH

usifhoHk;yg\[k

ajz\}}[l a[mMum;xm; aMumif;ygbk&m;[k pwkwaom"emudk avQmufxm;avonf/


aum|duokwfonf {uedygwf rvm? e0uedygwf(188)om vmonf/ aum|duokwfudk
csHK;qdkaomfvnf; pk'dwuocifjrwfqdkifonf rcsHK;wwfaomaMumifh t"dyg,f ysuf,Gif;aeonf/ ]]trSefrSm
rsufarSmufb0 cHpm;&rnfh tusdK;Sdaom uHonf wrvGefb0 cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap?
wrvGefb0 cHpm;&rnfh tusdK;Sdaom uHonf rsufarSmufb0 cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap?
csrf;csrf;omom cHpm;&rnfh tusdK;Sdaom uHonf qif;qif;&J&J cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap?
qif;qif;&J&J cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuHonf csrf;csrf;omom cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap?
&ifhusufrS cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuHonf r&ifhusufrD cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap? r&ifhusufrD
cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuHonf &ifhusufrS cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap? rsm;pGm cHpm;&rnfh
tusdK;SdaomuHonf

tenf;i,f

cHpm;&rnfh

tusdK;SdaomuH

jzpfygap?

tenf;i,f

cHpm;&rnfh

tusdK;SdaomuHonf rsm;pGm cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuH jzpfygap? cHpm;&rnfh tusdK;SdaomuHonf


cHpm;&rnfh tusdK;rSdaomuH jzpfygap [laom tusdK;iSm jrwfpGmbk&m;xHawmf tusifhjrwfudk usifhoHk;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

476

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aeygoavm}}[k toQifr[maum|du u ar;jref;av&m tSifom&dykw&mu ]]odkUr[kwfyg? rod&


ao;aom opmav;yg;udk od&ef jrwfpGmbk&m;xHawmf tusifhjrwfudk usifhoHk;aeygonf}}[k ajzMum;aom
okwfjzpfonf/
okwfvnf; pk'dwuwdkU qdkouJhodkU ]],ckb0 aumif;usdK; raumif;usdK;onf aS;aS;uHaMumifh
r[kwf}}[laom teuft"dyg,f rygacs/ apm'uwdkU\ pGJcsufudkacsy&ef om"ur[kwf? ygVdawmf
rsm;vQifNyD;a&m[laom oabmrsdK;jzifh rqDrqdkif okwfw&m;awmfrsm;udk qGJxnfhjcif;om jzpfayonf/

(i) yraom"emudk oHk;oyfcsuf


9/

]]ynmrJhrsm; omvQif uHudk ,Hk\[k atmufyg okwedygwf? 'G,wmEkyemokwf-370

wGif avmu rsm;pGmukefaom qif;&J'ku [lorQonf ukodkvfuH? tukodkvfuHwdkUaMumifh jzpf&ukef\/


ynmEHkUolwdkUonf rodem;rvnfonfjzpf avmuDukodkvfuH? tukodkvfuHwdkUudk y&um; ykxkZOfonf
tzefzef qif;&Jjcif;odkU uyfa&muf&\/ ydkif;jcm;odolonf xdk0#fqif;&JjzpfaMumif; avmuDukodkvf
tukodkvfuHudk ryvkyf&m[k a[mygonfbk&m;}}[k yraom"emudk avQmufxm;avonf/
okwfjzifh jrwfpGmbk&m;onf uH-uH\ tusdK;rSd[k y,fawmfrlonf r[kwfbJ? ESpfrsdK;aom
tpdwftydkif;Sdaom w&m;udk aumif;pGm IrSwfrI ]]'G,wmEkyem}} 16-rsdK;wdkUudkom a[mawmfrl\/ xdk
16-rsdK; wdkUwGif pk'dwuyk*dKvf xkwfjyaom om"upum;&yfum; 'kwd,0g& vmaompum;&yfjzpfonf/
odomxifSm;atmif xdk'kwd,0g&udk tjynfhtpHk xkwfjyOD;rnf/
(u)

&[ef;wdkU tjcm;wyg;aom taMumif;jzifhvnf; ESpfrsdK;aom tpdwftydkif;Sdaom w&m;udk


aumif;pGm IrSwfrIonf jzpf&mtHhavm[k odkUar;olwdkU SdMuukefrl jzpf&m\[k
ajzqdkxdkuf ukef\/ tb,fodkU jzpf&moenf; [lrl jzpfay:vmorQ qif;&J[lorQ
tm;vHk;onf b0qif;&J\ wnf&mtaMumif;jzpfaom avmuDukodkvf tukodkvfuH[laom
(Oy"d) taMumif;aMumifh jzpf\/ um; wpfrsdK;aom IrSwfrIwnf;/ b0qif;&J\
wnf&mtaMumif;jzpfaom avmuDukodkvf tukodkvf uHwdkU\omvQif t&[wr*fjzifh
t<uif;rJh csKyfjcif;aMumifh qif;&Jjzpfjcif;r&Sd? um; 'kwd, IrSwfrIwnf;/ &[ef;wdkU
odkY ESpfrsdK;aom tpdwftydkif;Sdaom w&m;udk aumif;pGm IrSwfonfjzpf rarhravsmh
tjyif;txef
,ckb0yifvQif

tm;xkwfvsuf

edAmefodkU

t&[wzdkvfodkU

pdwfudk

jzpfap?

apvTwfaeaom

Oyg'geuEm

&[ef;tm;

<uif;usefao;vQif

tem*grdzdkvfodkU jzpfap? xdkESpfrsdK;wdkUwGif wpfrsdK;rsdK;aom zdkvfudk rcRwf&vdrfhrnf[k


arQmfvifhEdkif\/ jrwfpGmbk&m;onf pum;udk a[mawmfrl NyD;aemuf *gxmudk
a[mawmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

477

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


avmu

rsm;aomoabmSdukefaom

qif;&J'ku

[lorQwdkUonf

b0qif;&J\

wnf&mtaMumif; jzpfaom ukodkvfuH? tukodkvfuH [laom (Oy"d)taMumif;aMumifh


jzpfay:ukef\/ ynmSdaom tMuif ykxkZOfonf pifppf b0qif;&J\ wnf&m
taMumif;jzpfaom ukodkvfuH? tukodkvfuH [laom (Oy"d)udk y\/ ynmEHkUaom
ykxkZOfonf tzefwvJvJ qif;&JodkU uyfa&muf&\/ xdkUaMumifh ydkif;jcm; odwwfolonf
0#fqif;&J\ Zmwd[laom trGeftpudk IrSwfqifjcifvsuf b0qif;&J\ wnf&m
taMumif;jzpfaom avmuDukodkvf? tukodkvf [laom(Oy"d)udk ry&m[k a[mawmfrl\/
(ck jref?1? 391-2/)

(okwedygwygVd? 'G,wmEkyemokwf)

pum; ESpf&yfwGif (u)onf tus,fpkPd, y"me pum;&yf jzpf\/ (c)onf tusOf;aqmifyk'f


*gxm jzpf\/ 0g'onfvnf; yxr0g&uJhodkUyif opmav;yg;udkjyvsuf t&[wzdkvf txGwfwyfum
a[mtyfaom 0g&jzpfonf/ usef0g&tm;vHk;onf tvm;wlcsnf;jzpfonf/

(,if; t|uxm-222)

okwfonf 'kuESifhork', ESpfyg;udk IrSwf eda&m"ESifhr* ESpfyg;udk xdk;xGif;odjrifNyD;vQif


t&[wzdkvfodkU qdkufa&mufum b0'ku\ taMumif;jzpfaom avmuDukodkvfuH? tukodkvfuHudk
y,fpGefUyHkudkom a[mawmfrlaom okwfjzpfonf/ y,fpGefU&ef a[mjcif;onf Sdjcif;udk xifSm;aponf/
xdkUaMumifh pk'dwuyk*dKvfwdkU qdkouJhodkU uH-uH\ tusdK; rSd[k a[mawmfrlaomokwf r[kwfay/
10/
pum;&yfvnf;

]]Oy"d e u,d&m}} b0qif;&J\ wnf&mjzpfaom ukodkvfuH? tukodkvfuHudk ry&m[laom


b0qif;&J?

0#fqif;&J\

taMumif;jzpfaom

0#eddw(0#fudkrSDaom)

ukodkvfESifh

tukodkvfuHudkom ry&m[k qdkonf/ 0d0#eddw (0#fudk rrSD? edAmefudk &nfaom) ukodkvfuHudkum;


ry&m[k rqdkacs/ 0d0#eddw ukodkvfuHudkvnf; ry&m[k qdkvQif r*fzdkvf\ eD;uyfaomtaMumif;
y'|mefjzpfonfh (0g) r*fzdkvf&atmif vkyf&onfh 0dyemukodkvfudkyif ry&m[k qdk&ma&mufcsdrfhrnf/
0d0#eddw ukodkvfudk ryvkyfvQifvnf; rnfonfhtcgrQ r*fzdkvfudk r&EdkifawmhbJ 0#cgPku oHo&m0#f
opfikwfomjzpf aeawmhrnf/ xdkUaMumifh r*fPfudk &atmifvkyf r*fukodkvfjzifh avmuDukodkvfuH?
tukodkvfuHudk y,fpGefU&efudkom a[mawmfrlonf[k rSwf&m\/ t"dyg,fudk odem;vnf EdkifMuap&ef
rZdryPmo? ukuK&0wduokwf ESm-52? 53 vmaom uHav;rsdK;wdkUudk tusOf;csKH; jyOD;tHh/
uHonf(1)

rnf;npf rnf;npfaomtusdK;Sdonfh ]uPSuPS0dygu} uH?

(2)

jzLpif jzLpifaomtusdK;Sdonfh ]okuoku0dygu} uH?

(3)

rnf;npfjzLpif rnf;npfjzLpifaomtusdK;Sdonfh ]uPSoku uPSoku0dygu} uH?

(4)

rrnf;npf rjzLpif rrnf;npf rjzLpifaomtusdK;Sdonfh tjcm;uHudkukefapwwfaom


]tuPStoku tuPStoku 0dygu uru,} uH[lav;rsdK; Sd\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

478

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkav;rsdK;wdkUwGif(1)

rnf;npf rnf;npfaom tusdK;Sdaom uH[lonf tjypfSdaom um,uH? 0pDuH?


raemuH[k qdktyfaom tukodkvfuHjzpfonf/

(2)

jzLpif

jzLpifaom

tusdK;SdaomuH[lonf

tjypfrSdaom

um,uH?

0pDuH?

raemuH[kqdktyfaom avmuDukodkvfuHjzpfonf/
(3)

rnf;npfjzLpif rnf;npfjzLpifaom tusdK;Sdaom uH[lonf tjypfSd rSd a&maESmaom


avmuD ukodkvf tukodkvfuHjzpfonf/

(4)

rrnf;npf rjzLpif rrnf;npf rjzLpifaom tusdK;Sdonfh tjcm;uHudk ukefapwwfaom


uH[lonf avmukw&mukodkvf[k qdktyfaom r*fapwemjzpfonf/

xdkjyqdktyfNyD;aom

uHav;rsdK;wdkUwGif

pwkwjzpfaom

r*fav;yg;

apwemwnf;[laom

avmukw&muH jzpfay:atmif yGm;rsm;tm;xkwf aS;uHoHk;rsdK;wdkUudk ukefqHk;ap&ef &nfG,fawmfrlum


okwfudk jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonf/ t"dyg,fudk t*Fkw&ygVd? pwkuedygwf ESm-553 rS 559?
oHcdwokwf? 0dwm&okwf? aomPum,eokwf? yXrodumy'okwf? 'kwd,odumy'okwf? t&d,r*okwf
wdkUvnf; a[mawmfrl\/
11/

,if;pum;&yf\ tquf ocifjrwfqdkifu ]]Ak'0g'D taeESifh,laom ukodkvfum;

'kpdkufudk aSmif&efomjzpfonf}}[kqdkjyef\/ 'kpdkufudk aSmifMuOfrIonf 0d&wDoDvukodkvfuH jzpf\/


xdk0d&wDoDv ukodkvfudkom,lojzifh 'geukodkvfuH? orxbm0emukodkvfuH? 0dyembm0emukodkvf
uHwdkUudk

y,fSm;&m

a&muf\/

]]umrm0p&

ukodkvf

tukodkvfrSm

Ak'ESifhrqdkifonfudk

txl;*ky&efvdk\}}[laom ol\ aemufpum;jzifh rlum; 'ge? oDv? orx? 0dyem ukodkvfuH


tm;vHk;udkyif ocifjrwfqdkif y,fjyef\/ rSefvS\- 'ge? oDv? orx? 0dyem ukodkvfuH[lonf
umrm0p&ukodkvfpdwf 8-yg;wdkU ,SOfaom umrm0p& ukodkvfuHcsnf; jzpfavonf/ xdkumrm0p&
ukodkvfuHudk y,fvdkufjcif;jzifh jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlaom 'ge? oDv? orx? 0dyempaom
ukodkvfuHwdkUudk y,f&ma&muf onfhtjyif rdrd\ aSUpum;udkvnf; y,fSm;NyD; jzpfaeayonf/
udk,fhpum;csif;yif

rnDay?

xdkUaMumifh

pk'dwuwdkUonf

apm'uq&mawmfrsm;

pGJqdkonfhtwdkif;

yl&Puypaom wdwdrsm;uJhodkU uH-uH\ tusdK;w&m;udk y,fSm;MuonfrSm vGefpGm xifSm;avonf/

(p) q|aom"emudk oHk;oyfcsuf


12/

uHy,fa&;qdkif&mrsm;udkvnf; a[mxm;aMumif; r[m0* aAmZ*FoH,kwf? wPSu,okwf

182-wGif ]]Oayum oarmZifudk yGm;rsm;aom xdk&[ef;onf wyfrufrI wPSmudk y,f\/ wyfrufrI


wPSmudk y,fjcif;aMumifh uHudky,f\/ uHudky,fjcif;aMumifh 0#fqif;&Judk y,f\/ O'g,D odkUvQif
wPSmukefjcif;aMumifh uHukef\? uHukefjcif;aMumifh qif;&J'ku ukefqHk;jcif;odkU a&muf\[k a[mMum;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

479

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xm;ygonfbk&m;}}[l q|aom"emudk avQmufxm;avonf/ ESm-182 okwfryg? 82-omygonf/


odkUaomf

okwfjzifh

yGm;rsm;tm;xkwf

uHrSd[k

avmukw&m

uHudky,fjcif;r[kwf?

r*fav;yg;wdkUudk

okwfjzifh

jzpfay:apjcif;jzifh

aAmZif

ckESpfyg;udk

wPSmukef&ef?

uHukef&ef?

0#fqif;&Jukef&efudkom a[mawmfrlonf/ t"dyg,fudkvnf; t*Fkw&ygVd? pwkuedygwf ESm 559vmaom aAmZifokwfjzifh odEdkifayonf/


xdkaAmZifokwf0,f yraom"emudk oHk;oyfcsuf jycJhonfhenf;wl uPSuPS0dygu paom
uHav;rsdK;udk a[mawmfrl pwkwuH\ t& aAmZifckESpfyg;udk azmfjyawmfrlavonf/
okwfonf pk'dwuyk*dKvf qdkvdkouJhodkU uH-uH\ tusdK;w&m;rSd[laom teufudk rjy? uHuH\ tusdK; Sd\/ xdkuHukefqHk; 0#fqif;&JrS vGwfajrmufatmif aAmZifckESpfyg;wdkUudk yGm;rsm;&rnf
[laom

teufudkom

jyaomokwf

jzpf&um;

pk'dwu\pum;udk

taxmuftul

rybJ?

Oygvdokwf

41-wGif

apm'uq&mawmfwdkU\ pum;udkom taxmuftulyayonf/

(q) owraom"emudk oHk;oyfcsuf


13/

]]uHESifhqdkif&m

ynwfudk

Ak'bk&m;Sifonf

rZdryPmo?

]]ighSifa*gwr raumif;rIyjcif; xdkraumif;rI yjcif;jzpfaom uHudk tb,frQ ynwfygoenf;}}[k


wyDed*Pu

ar;avQmuf\/

Ak'Sifawmfu

]]wyD

raumif;rIykjcif;

aumif;rIyjcif;wdkU

uHoHk;yg;udkom igbk&m; ynwf\/ tb,f uHoHk;yg;enf;[lrl um,uH? 0pDuH? raemuHwdkUwnf;}}[l


rdefUawmfrlygonfbk&m;}}[k owraom"emudk avQmufxm;avonf/
aom"emvm om"uonfum; apm'empum;&yfESifh rnfodkUrQ roufqdkifacs/ umrm0p&
ukodkvfuH? tukodkvfuH[lonf uHoHk;yg;wdkUyif jzpfonf/ lyg0p& tlyg0p&ukodkvfuH [lonf
raemuHyifjzpfonf/ Ak'omoemhEG,f0if olawmfpiftm;vHk;wdkU vufcH,HkMunfaom uH[lonf um,uH?
0pDuH? raemuHoHk;yg;wdkUyif jzpfonf/ pk'dwuwdkU rSdyg[k y,faeaom uHonfvnf; uHoHk;yg;wdkUyif
jzpfonf/ uHoHk;yg;wdkUrS wpfyg; tjcm;vufcH,HkMunf&ef odkUr[kwf y,f&ef uHrSdawmhacs/
ocifjrwfqdkifonf

okwefa'oemawmf\

teuft"dyg,fudk

qifjcifEdkifaomPf

vHk;0uif;rJhaomol jzpf&um; rdrdacsyrnfhpum;ESifh oufqdkifonf roufqdkifonfudk rqifjcifrdbJ


]]uH}}[laom pum;vHk; ygSdHkrQjzifh om"utjzpf xkwfaqmif wifjyxm;jcif;om jzpfaMumif; awGU&ayonf/

(Z) t|raom"emudk oHk;oyfcsuf


14/

raumif;rI

tukodkvfyolwdkif;

tyg,fodkUus\

qdkaompum;onf

uHudk

vufcHusifhoHk;olESifhom qdkifaMumif;udk oVm,weoH,kwf? ocF"rokwf 499-wGif ]]Ak'Sif\ tvdkum;


xdkraumif;rI aumif;rI ukodkvfuHwdkUudk rpGJvrf;? jyefvnfrpOf;pm;aomf xdkraumif;rIrS vGwf\/ umrwdkUrS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

480

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSm;rSef;od aemifryvkyfawmhyg[k aSmifMuOfaomf? y,fpGefUaomf raumif;rI[k odojzifh xdkuHrSvGwf\/


odkU&mwGif igonf raumif;rIudk ycJhrd\wum;[k pGJvrf; ESvHk;romjzpfaeaomf xdkraumif;rIuHudk
pGJvrf;jcif;jzifhyif

xdktukodkvf

raumif;rIrS

rvGwfEdkifaMumif;

a[mMum;xm;ygonfbk&m;}}[k

t|raom"emudk avQmufxm; jyefavonf/


apm'uq&mawmfrsm;u ]]raumif;rI tukodkvf yolwdkif; tyg,fus\}}[k rqdkaomaMumifh
aom"emonf apm'emESifh roufqdkifacs/ ]]uHudk vufcHusifhoHk;olESifhom qdkifaMumif;}} udkvnf;
xdkokwf rjyqdkacs/ xdkokwf\ qdkvdk&if; tusOf;csKyf t"dyg,f odkUjzpfonf/
ed*Pem#ykwac: *sdef;q&mBuD;\ wynfhjzpfol todAEu\om; GmolBuD;tm; jrwfpGmbk&m;u
]]ed*Pem#ykwonf wynfhwdkYtm; tb,fodkU w&m;a[moenf;}}[kar;awmfrlav&m ]]toufowfol
[lorQ?

ray;onfudk

cdk;,lol

[lorQ?

umrwdkU

rSm;,Gif;pGmusifhol

[lorQ?

r[kwfrrSef

ajymol[lorQonf tyg,fus\/ i&Jus\/ rsm;aom xdkxdkuHu aqmifoGm;\ [l w&m;a[mygonf}}[k


GmolBuD;u ajzqdkavonf/
xdktcg jrwfpGmbk&m;u ]]toufowfolonf owfaomtcsdefESifh rowfaomtcsdefwdkUwGif
b,ftcsdefu rsm;oenf;? ray;onfudk cdk;,lolonf cdk;,laomtcsdefESifh rcdk;,laom tcsdefwdkUwGif
b,ftcsdefu rsm;oenf;? umrwdkU rSm;,Gif;pGmusifholonf rSm;,Gif;pGmusifhaomtcsdefESifh rusifhaom
tcsdefwdkUwGif b,ftcsdefu rsm;oenf;? r[kwfrrSef ajymolonf r[kwfrrSef ajymaomtcsdefESifh rajymaom
tcsdefwdkUwGif b,ftcsdefu rsm;oenf;}}[k ar;awmfrljyef&m ]]toufrowfaomtcsdef? rcdk;,laomtcsdef?
umrwdkY rSm;,Gif;pGm rusifhaomtcsdef? r[kwfrrSef rajymaomtcsdefu rsm;ygonf}}[k GmolBuD;u ajzqdk
avonf/ ]]GmolBuD; ed*Pem#ykw\pum;t& rsm;aom xdkxdkuHu aqmifoGm;cJhvQif wpfOD;wpfa,mufrQ
tyg,fusol?

i&Jusol[l

jzpfEdkifawmhrnf

r[kwf}}[ked*P\

t,l0g'udk

y,fawmfrlNyD;vQif

toufowfrI paomtukodkvfuHaMumifh tyg,fi&Jus&yHkudk odkU jyawmfrlavonf/


toufowfol [lorQ? ray;onfudk cdk;,lol [lorQ? umrwdkU rSm;,Gif;pGmusifhol [lorQ?
r[kwfrrSef ajymol[lorQonf tyg,fus\[k a[mavh,lavhSdaomq&m\ wynfhtm; ]]toufowfol
[lorQonf tyg,fi&Jus\[k ighq&monf a[mavh,lavh Sd\/ igonf toufowfrd\/
igonfvnf; tyg,fi&Jusol jzpf\}}[k t,lrSm;udk&\/ ]]xdkpum;? xdkpdwf? xdkt,ludk rpGefUvQif
i&Jus&\}}[k a[mawmfrl\/ t'dE'ge paom tukodkvfuHwdkUudkvnf; enf;twlyif a[mawmfrl\/
xdkUaemuf tukodkvfuHudk y,fpGefUEdkif&ef t,lrSefudkvnf; odkUa[mawmfrljyefonf/ ]]GmolBuD;
jrwfpGmbk&m;onf taMumif;trsdK;rsdK;jzifh ygPmwdygwm? t'dEm'ge? umarokrdpmpm&? rkom0g'
tukodkvfudk

uJh&JUawmfrl\/

]]jrwfpGmbk&m;onf

aSmifMuOf&efvnf;

taMumif;trsdK;rsdK;jzifh

a[mawmfrl\/

toufowfjcif;udk

xdkjrwfpGmbk&m;\

uJh&JUawmfrl\/

wynfhonf

aSmifMuOf&efvnf;

a[mawmfrl\/ olUtoufudk aGU rQ igowfrd\/ olUtoufudk aGU rQowfrdjcif;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

481

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

raumif;? odkUaomfvnf; igonf xdktoufowfrdjcif; taMumif;aMumifh ESvHk;romjzpfaevQif xdkyNyD;aom


raumif;rIonf ry&mvnf; a&mufrnfr[kwf[k qifjcifum xdktoufowfrIwdkUudk pGefU aemiftcg
vnf; toufowfjcif;rS aSmifMuOfvsuf raumif;rIudk pGefU\/ raumif;rIrS vGefajrmuf\}} (oHjref?2/
498/) [k ygPmwdygwudk y,fpGefUyHkudk vnf;aumif;? xdkUtwl t'dEm'ge? umarokrdpmpm&?
rkom0g'wdkUudk y,fpGefUyHkudk vnf;aumif; a[mjyawmfrlNyD;vQif okpdkufq,fyg;ESifh jynfhpHkapum
jA[0d[m&av;yg;wdkUudk
xdkr[*Kwf*kuuHu

yGm;rsm;
toufowfjcif;

lyg0p&tyempsmef
ygPmwdygwuHpaom

r[*KwfuHjzpfyHkudkvnf;aumif;?
umrm0p&uHudk

vTrf;rdk;oGm;

umrm0p&uH tusdK;ray;EdkifawmhyHkudkvnf;aumif; a[mjyawmfrlonf/


okwfonf

yrdaom

tukodkvfuHudk

tmkHy

aemifwwpfzef

ylyefrIudk

rjzpfapbJ

xdktukodkvfudk aemifwpfzef ryrdatmif aSmifMuOf&efESifh tukodkvfudk y,fEdkifaom *kuuHudk


tm;xkwf&efudkom a[mjyaom okwfjzpfonf/ ocifjrwfqdkif ajymouJhodkU raumif;rI tukodkvfyolwdkif;
tyg,fus\ [laom pum;onf uHudk vufcHusifhoHk;olESifhom qdkifaMumif;udkvnf; jrwfpGmbk&m;
a[mawmfrrl? apm'uq&mawmfrsm;uvnf; odkU apm'emrI ryMuay/ Ak'Sifawmf\ tvdkum;
xdkraumif;rI tukodkvfwdkUudk rpGJvrf;? jyefvnfrpOf;pm;aomf xdktukodkvfrSvGwf\ [laompum;onf
Ak'Sifawmf\ tvdkr[kwf? ocifjrwfqdkif\ tvdkomjzpfonf/ rdrdtvdkudk Ak'bk&m;tvdkjzpfatmif
vkyfjcif;omjzpfonf/ ocifjrwfqdkif tvdktm;jzifhum; tukodkvfudk vkyfcsifoavmufvkyf rpGJvrf;vQif
NyD;a&m? rpGJvrf;vQif xdkuHrSvGwf\[k qdkvdk\/ t,lonfum; ]]ewd okuw'kuwmeH urmeH zvH
0dygaum}}paom uH-uH\ tusdK;udk y,faom wdwdwdkU\ tvdkESifh udkufnDayonf/ xdkUaMumifh
okwfonf pk'dwu\ taxmuftul rjzpfEdkifacs/

(ps) e0raom"emudk oHk;oyfcsuf


15/

uHtm;vHk;rS

pGefUolonfomvQif

qif;&Jtaygif;rS

vGwfaMumif;udk

okwedygwf?

obd,okwf 340-wGif ]]tMuifyk*dKvfonf qif;&JusdK;'kuudk jzpfapwwfaom twdwf? tem*wf?


ypKyKefuH[lorQwdkUudk r*fPfjzifh vTifhrIwfxkwfypf vSnfhywfrI rm,m? armufrmrI rme? trsufxGufrI
a'gowdkUudk ydkif;jcm; odvsuf (jzpfaMumif;? jzpfjcif; csKyfjcif; csKyfaMumif;) kyferfwdkU\ tqHk;udk ytHh[k
usifhaom y&dAmZu tjzpfodkU a&muf\/ y&dAmZu qdkonfrSm uHudk vTifhrIwf xkwfypfoljzpfaMumif;
awGU&ygonfbk&m;}}[k e0raom"emudk avQmufxm;avonf/
aom"emvm om"upum;&yfonf okwedygwfvmaom'kua0yuH ,'wd urH?
O'ra"m wd&d,H 0gyd raZ/
y&dAmZ,dwGm y&dnmpm&D?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

482

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rm,H rmeraxmyd avmbaum"H/
y&d,Erumod emrlyH?
wH y&dAmZurm[k ywdywH/ (ck 1? 361/)

[laom *gxm\ jrefrmjyef jzpfaomfvnf; ocifjrwfqdkif wifjyonfh t"dyg,fonf vGJrSm;aeonf/


trSefrSm ]]tMuifyk*dKvfonf qif;&JusdK;udk jzpfapwwfaom twdwf? tem*wf? ypKyKefuHudk r*fPfjzifh
y,fxkwfvTifhrIwf vSnfhywfrI rm,mudkvnf;aumif;? axmifvTm;rI rmewdkUudkvnf;aumif;? avmba'go
wdkUudkvnf;aumif; ydkif;jcm;odvsuf usifhoHk;NyD;vQif erfkyfwdkU\ tqHk;udk ycJhNyD; t&[wzdkvfodkU
a&mufNyD;aom xdkyk*dKvfudk y&dAmZu[k qdkMuukef\}} (ckjref 1? 340/) [lomjzpfonf/
okwfonfvnf; ukodkvfuH tukodkvfuHrSd? ukodkvfuH tukodkvfuH\ tusdK;rSd[k y,faom
okwfr[kwf?

pk'dwuwdkU

qdkouJhodkU

,ckb0

aumif;pm;csrf;omjcif;onf

aS;twdwfuHaMumifh

r[kwf[kvnf; rjyacs/ yraom"emudk oHk;oyf&m jycJhaom uHav;rsdK;wdkYwGif r*fPfjzifh (0g


r*fPfESifh ,SOfaom pwkwuHjzifh) aS;uHoHk;yg;wdkUudk y,fxkwf vTifhrIwf rm,m? rme? avmb?
a'gowdkUudk y[mey&dnmjzifh ydkif;jcm;odvsuf usifhoHk;aom emrfkyf\tqHk;udk yNyD;vQif t&[wzdkvfodkU
a&mufolonf y&dAmZu rnf\[kom jyaomokwfjzpfonf/ xdkUaMumifh pk'dwu\pum;udk taxmuftul
ryEdkifacs/

(n) 'oraom"emudk oHk;oyfcsuf


zaMumifh uHajrmufaMumif;udk a[mawmfrlyHkrSm16/

t*FkwdK&f? owuedygwf? edaA"duokwf 456-wGif ]]&[ef;wdkU aphaqmfrI apwemjzifh

udk,fjzifh jzpfap? EIwfjzifhjzpfap? pdwfjzifhjzpfap ukodkvfuH tukodkvfuHwdkUudky&um; apwemudk uH[l


igqdk\/

&[ef;wdkU

uHcsKyfNidrf;rIrnf\/

awGUxdrI

zonf

t*FgSpfyg;Sd&m

r*fonf

uHwdkU\

jzpfaMumif;wnf;/

zcsKyfNidrf;&m

zcsKyfNidrf;rIonf

tusifhwnf;[k

a[mMum;

xm;ygonfbk&m;}}[k 'oraom"emudk avQmufxm;jyefavonf/


aom"emvm om"upum;&yfonf rSefuefrI rSdacs/ tjynfhtpHk azmfjyOD;thH/
]]&[ef;wdkU uHudk od&rnf? uHjzpfaMumif;udk od&rnf? uHwdkU\ xl;onfhtjzpfudk od&rnf? uHwdkU\
tusdK;udk od&rnf? uHcsKyfNidrf;rIudk od&rnf? uHcsKyfNidrf;&modkU a&mufaMumif;tusifhudk od&rnf}}[l
iga[mMum;tyfaom xdkpum;onf tb,fudkpGJ a[mMum;tyfaom pum;jzpfoenf;/ &[ef;wdkU aphaqmf
wdkufwGef; udk,fjzifhjzpfap? EIwfjzifhjzpfap? pdwfjzifhjzpfap (ukodkvf tukodkvf) uHudky&um; apwemudk
uH[l igqdk\/
&[ef;wdkU uHjzpfaMumif;[lonf tb,fenf;/ &[ef;wdkU awGUxdrI zonf uHjzpfaMumif;wnf;/
&[ef;wdkU uHwdkY\ xl;onfhtjzpf[lonf tb,fenf;/ &[ef;wdkU i&J cHpm;tyfaom tusdK;SdaomuHonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

483

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Sd\/ wd&pmefbHk cHpm;tyfaom tusdK;SdaomuHonf Sd\/ NydwmbHk cHpm;tyfaom tusdK;SdaomuHonf


Sd\/ vlUbHkavmu cHpm;tyfaom tusdK;SdaomuHonf Sd\/ ewfbHkavmu cHpm;tyfaom
tusdK;Sdaom uHonf Sd\/ &[ef;wdkU onfudk uHwdkU\xl;onfhtjzpf[l qdktyf\/
&[ef;wdkU uHwdkY\ tusdK;[lonf tb,fenf;/ &[ef;wdkU ,ckb0jzpfap? 'kwd,b0jzpfap?
tjcm; tvSnfhuH&mb0jzpfap cHpm;tyfaom uHwdkU\tusdK;udk oHk;rsdK; Sd\[k igqdk\/ &[ef;wdkU
onfudk uHwdkU\ tusdK;[lqdktyf\/
&[ef;wdkU uHcsKyfNidrf;rI [lonf tb,fenf;/ &[ef;wdkU awGUxdrIz csKyfNidrf;rIonf uHcsKyfNidrf;rI
jzpf\/
jrwfaom t*FgSpfyg;&Sdaom r*ifonf omvQif uHcsKyfNidrf;&modkY a&mufaMumif; tusifh jzpf\/
um; tb,fenf;/ rSefuefpGm odjrifrI/ y/ rSefuefpGm wnfMunfrIwnf;/
&[ef;wdkU tMuiftcg t&d,mwynfhonf odkU uHudkod\/ y/ odkU uHcsKyfNidrf;&modkU
a&mufaMumif; tusifhudk od\/ xdktcg xdkt&d,mwynfhonf uHwdkUudk csKyfNidrf;apwwfaom udavom
udk azmufcGJEdkifonfh jrwfaomtusifhudk od\/
]]&[ef;wdkU uHudkod&rnf/ y/ uHcsKyfNidrf;&modkU a&mufaMumif;tusifhudk od&rnf}}[l iga[mMum;
tyfaom xdkpum;onf onfudk pGJ a[mMum;tyfaom pum; jzpf\ (tif jref 2? 456-7/) /
(um;tjynfhtpHkjzpfonf)
ocifjrwfqdkifonf rdrdwdkU\ kyf0g'ESifh rudkufnDaom pum;&yfrsm;udk csefvSyf rjynfhrpHk azmfjy
udk;um;xm;avonf/ okwfonf pk'dwuyk*dKvfwdkU\ ewfESifhi&J? NydwmrSd[laom 0g'udkvnf;aumif;?
taMumif;uHaMumifh tusdK;qufjzpfonf r[kwf[laom 0g'udkvnf;aumif;? xHk;tdk;xJ EIdufaomvufonf
csufcsif;jzLovdk 'd|vufawGU rsufawGU ur0g'udkvnf;aumif;? twdtvif; y,fSm;vsuf jrwfpGmbk&m;
udk,fawmfwdkif a[mawmfrlaomokwf jzpfonf/ xdkUaMumifh okwfonf pk'dwuwdkU\ 0g'udk
y,fSm;vsuf apm'uq&mawmfrsm;\ pum;udkom av;av;eufeuf axmufcHaom okwfjzpfayonf/

(#) {um'orao"emudk oHk;oyfcsuf


17/
wGif

uHjywfrS oHo&mjywfaMumif;udk Ak'bk&m;onf okwedygwf? 'G,wmEkyemokwf 373-

]]jzpfay:vmaom

qif;&J'kutm;vHk;[lonf

tm;xkwftyfaom

uH[laom

taMumif;aMumifh

jzpfyGm;&\/ 'kuonf tm;xkwftyfaom uHaMumifh jzpf&jcif;wnf;[k odkUod uHtm;vHk;udk


pGefUy,fNyD;vQif uHuif;&m edAmef vGwfajrmufaom? b0wPSm jywfNyD;aom Nidrf;at;aom &[Emtm;
oHo&mukefNyD? wpfzef b0opfjzpfa&; rSdNyD[l a[mMum;xm;ygonfbk&m;}}[k {um'oraom"emudk
avQmufxm;avonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

484

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aom"emvm om"uonf okwedygwf? 'G,wmEkyemokwfvmaom,H udOd 'kuH oarmwd? oAH tm&r ypa,m/
tm&rmeH eda&ma"e ewd? 'ku ora0g"/
{wrm'De0H wGm? 'kuH tm&ryp,m/
oAm&rH y#dedZ? tem&ar 0drkwdaem/
OpdEb0wPS? oEpdw bduKaem/
0duDaPm ZmwdoHoma&m? ewd w ykeAa0g/ (ck 1? 394/)
[laom *gxmwdkU\ jrefrmjyef jzpfonf/ odkUaomf ocifjrwfqdkif avQmufxm;csufonf rSefuefjcif;
rSdaomaMumifh tjynfhtpHk azmfjyOD;thH/
]]jzpfay:vmaom qif;&J[lorQ tm;vHk;onf tm;xkwftyfaom? uHESifh,SOfaom 0D&d,[laom
taMumif;aMumifh jzpf\/ tm;xkwftyfaom? uHESifh,SOfaom 0D&d,wdkU\ csKyfjcif;aMumifh qif;&Jjcif; rSd
awmhay/
qif;&Jonf tm;xkwftyfaom? uHESifh,SOfaom 0D&d,aMumifh jzpf\[k odkUaom tjypfudk od
tm;xkwftyfaom? uHESifh,SOfaom 0D&d,tm;vHk;udk pGefUNyD;vQif tm;xkwfrIuif;aom edAmef vGwfajrmufrI
Sdaom? b0wPSmjywfNyD;aom? Nidrf;at;onfh pdwfSdaom &[ef;tm; Zmwd[laom oHo&mukefNyD? wpfzef
b0opfrSdawmhNyD (ck jref 1? 373/) /}} (um;jrefrmjyef tjynfhtpHkwnf;)
]]'oe0ga& tm&ryp,mwd uror,kw0D&d,yp,m}}[laom t|uxm 224-ESifhtnD ]]tm&r}}
t& tm;xkwftyfaom? uHESifh,SOfaom 0D&d,udk ,l&onf/
aom"emonf yraom"emESifh tvm;wljzpf yraom"emudk oHk;oyf&m tus,fjyNyD;
jzpf&um; xyfrHoHk;oyfzG,f rvdkNyD/

(X) 'Gg'oraom"emudk oHk;oyfcsuf


18/

Ak'bk&m;Sifonf uHtm;vHk;udk y,fpGefUaMumif; O'gef; tm,kocFga&mZeokwf-139-

wGif ]]jrwfpGmbk&m;onf twkrJhedAmefESifh tzefzef b0jzpfrIwdkUudk EIdif;csdefvsuf b0jzpf&efuHudk


pGefUy,fcJhavNyD? tZw aumif;pGm pifMu,faom owdjzifh arGUavsmfum csyf0wfESifhwlaom rdrdoEmefrS
udavomudk

zsufqD;NyD;avNyD[k

a[mMum;xm;ygonfbk&m;}}[k

'Gg'oraom"emudk

avQmufxm;

jyefavonf/
aom"emvm om"uonf O'geygVd? tm,kocFga&mZeokwfvmaomwkvrwkv or0H? b0ocFg&r0Zd rked/
tZw&awm orm[dawm? tbdEd u0prd0wor0H/ (ck 1? 155/)
[laom *gxm\ jrefrmjyefjzpfonf/ odkUaomf rSefuefrIrSd? tjynfhtpHkrSm atmufygtwdkif;jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

485

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jrwfpGmbk&m;onf twkrJhedAmefESifh tzefzefjzpfrIb0udk EdIif;csdefvsuf b0udkjzpf&ef yjyifwwfaom


uHudk pGefUy,fcJhavNyD/ tZww&m; arGUavsmfum aumif;pGm wnfMunfaompdwf Sdonfjzpf csyf0wfESifh
wlaom rdrdoEmefSd udavomuGef&ufudk zsufqD;cJhavNyD (ck? jref?1? 139) / (um; jynfhpHkrSefuefaom
jrefrmjyef t"dyg,fwnf;/)
O'gef;

*gxmonfvnf; yraom"emudk oHk;oyf&m jycJhonfhtwdkif; t&d,mr*fjzifh

udavomudk y,fpGefUjcif;tm;jzifh b0udkpDrHwwfaom avmuDuHudk bk&m;Sif pGefYy,fNyD; jzpfyHkudk


jyaom*gxmjzpfonf/ xdkUaMumifh ]]t0Zd rkeDwd/ y/ uru,ua&e t&d,ra*e t0Zd (O'gef; |? 299/)}}[l t|uxm
q&mawmf zGifhjyawmfrlonf/
t"dyg,f-jrwfpGmbk&m;onf

pGefUy,fcJhavNyD[lonfrSm

cEmig;yg;wdkUonf

tjrJrSdukef?

cEmig;yg;wdkU\ csKyf&m edAmefonf jrJ\paomenf;jzifh EIdif;csdefvsuf jrwfpGmbk&m;onf b0 tjypf?


edAmef tusdK;udk Ijrif xdkcEmwdkU\ rlvjzpfaom b0udkpDrHwwfonfh uHudk (uHukefjcif;iSm jzpf\[k
ukuK&0wduokwf a[mawmfrlcJhaom) uHukefjcif;udk ywwfonfh t&d,r*fjzifh pGefUy,fcJhavNyD/
19/

odkU t&d,r*fjzifh uHudavomwdkUudk y,fpGefUjcif;onfvnf; ykAbm*y#dy'gac:aom

orx 0dyemwnf;[laom umrm0p&uHESifh uif; tvQif;yif rjzpfEdkifacs/ orx0dyemwnf;


[laom umrm0p&uHjzifh tqifhqifhwwfum t&d,r*fudk &Sdvsuf xdkt&d,r*fjzifh udavomwdkUudk
y,fpGefUawmfrlonf/ t"dyg,fudk xdk*gxm ]]tZw&awm orm[dawm}}[laomygVdjzifh jyawmfrlonf/
t|uxmvnf;]]aom [d 0dye 0aoe tZw&awm? orx0aoe orm[dawmwd {0H ykAbm*awm
y|m,/ y/ {0H udavoy[maee urH yZ[d}} (O'gef; |? 299-300/)
[k zGifhjyawmfrlonf/
t"dyg,fcsJU jytHh/ xdkjrwfpGmbk&m;onf 0dyemjzifh tZw arGUavsmfum orxjzifh
wnfMunfaom pdwfSdvsuf odkUyHk aSUtzdkUrSp orx0dyem tpGrf;jzifh csyf0wfuJhodkU twabmudk
zGJU,Suf wnfaom rdrdjzpfonfhtwGuf ]]twor0}}[k trnf&aom udavomtm;vHk;udk zsufqD;awmf
rlavNyD/ udavom rSdjcif;aMumifhyif uHonf y#doaEudk rjzpfapEdkifawmh&um; y,fpGefUNyD; rnfawmh\/
odkUyHk udavomudk y,fpGefUjcif;jzifh uHudk y,fpGefUNyD/ um; jrwfpGmbk&m;\ uHudk y,fpGefUawmfrlyHk
jzpfonf/
ocifjrwfqdkifonf yd#u jrefrmjyefrsm;udk zwfwwfumrQjzifh t"dyg,wudk useaocsm rodyg
bJvsuf ]]uHudky,fpGefUNyD}}[laom pum;vHk;rQudk ,l t>rufaxmifum tud&d,0g' wdwd,wHcGeftvHudk
vTifhxlolom jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

486

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(!) aom"emed*Hk;udk oHk;oyfcsuf

20/

]]txufyg

okwef

taxmuftxm;rsm;aMumifh

ukodkvf?

tukodkvfwdkU\

taMumif;tusdK;udk qufumrjywf usifvnfwwfaom b0oHo&m\ taxmuftul uHw&m;wdkUudk


y,fpGefUawmfrlaMumif; wifjytyfygonfbk&m;}}[k ed*Hk;pum;udk ocifjrwfqdkifu avQmufxm;avonf/
b0oHo&m\ taxmuftul uHw&m;wdkUudk jrwfpGmbk&m; y,fpGefUawmfrlonfum; rSef\/
Ak'omoemEG,f0if olawmfpif [lorQwdkUonfvnf; bk&m;&[EmtSifjrwfwdkU uHy,fNyD;jzpfonfudk
odMuukef\/ ]]ukovH ukovH Z[H}}[laom erum&oifOD;p ausmifom;oli,fuav;rsm;yif odjrifMu
ukef\/ uHy,f&ef enf;rSefvrf;rSefudkvnf; q&mpOfquf a[m>rufjyo Mo0g'jzifh odMu&um; t&d,
r*fPfjzifh uHudky,fEdkif&ef &nfoefvsuf o'g qE 0D&d,tavsmuf raumufrauGU csrf;ajrh
ajzmifhwef;onfh vrf;dk;vrf;a[mif;odkU rapmif;raoG avsmuf aeMuukef\/
ocifjrwfqdkifwdkUonf uHrSd? uH\tusdK;rSd[l uH-uH\tusdK;udk y,fum wdwd0g'ESifh uHuH\ tusdK;ay;udk y,fpGefUaom Ak'0g'udk uGJjym;pGm em;rvnfacs/ Ak'0g'onfum; uH Sd\/ uH\tusdK;
Sd\/ odkUaomf t&[wr*fPfudk& &[Emjzpfaomtcg xdkuH-uH\tusdK;udk y,fpGefUonf[k
qdkvdkonf/

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU\ oHk;oyfcsuf
21/

apm'u? pk'dwuwdkU\ tqdkESpf&yfudk 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU pdppfoHk;oyfawmfrlMu&m

pk'dwuwdkU\ a&;om;csufrsm;(u)

aumif;rIyoltwGuf

aumif;usdK;w&m;ESifh

bHkeef;rsm;?

raumif;rIyoltwGuf

tjypf'Pfrsm;onf pdwful;oufoufjzifh vlom;\pdwfudk jzm;a,mif;aoG;aqmifjcif;


ajcmufvSefUjcif;om jzpfonf/ (trSefpifppf rSd[kqdkvdkonf/)
(c)

,ckb0 aumif;pm;csrf;omaejcif;onf aS;aS;b0u ukodkvfuHaMumifh r[kwf?


,ckb0tvkyf\ aus;Zl;oufoufom jzpfonf/ ,ckb0 csrf;omjcif;udk aS;aS;b0u
ukodkvfuHaMumifh[k ,HkMunfvQif ykaAuwa[wk'd|djzpfonf? t"rjzpfonf/

(*)

ukodkvf?

tukodkvf

vrf;pOfonf

taMumif;aMumifh

tusdK;qufjzpfonf[laom

uruw

jAm[Pa0'rS jrpfzsm;cHvmonf/ oHo&mvnfaea&;udkom tm;ay;aom

w&m;jzpfonf/
(C)

Ak'\ rl&if;a'oem twdwfuHudk tpGJyaom y&r& umrm0p&ukodkvf? tukodkvfrsdK;udk


pGJ,lvufcH ,HkMunf&ef rygrSd/

(i)

y#dporkyg'fa'oemt& twdwfb0taMumif;aMumifh ,ckb0 tusdK;w&m;jzpfvm&onf


[laom t,ltqonf twvrf;pOf 0dnmPfpGJ trSm;w&m;rsm; jzpfonf[laom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

487

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aumufEkwfcsufwdkUudk awGU&onf/

(u)trSwfaom"emudk oHk;oyfcsuf
22/

(u) aumufEkwfcsufrsm;udk cHiHkoHk;oyfaomf pk'dwuyk*dKvfwdkUonf ukodkvfuH?

tukodkvfuHESifh xdkuH\ tusdK;w&m;udk y,fSm;Muolrsm; jzpfonfudk awGU&onf/ xdkpk'dwuwdkU\ uHuH\tusdK;udk y,faom t,l0g'onf apm'uq&mawmfrsm; wifjyaom plVur0db*Fokwf? wyeD,okwf?
twyeD,okwfpaom

bk&m;a[ma'oemawmfrsm;ESifh

ajzmifhajzmifh

qefUusifavonf/

wdwdwdkU\

t,l0g'om jzpfavonf/ uH\tusdK;? bHkeef;ESifh tjypf'PfwdkUudk pdwful;oufouf jzm;a,mif;csuf[k


pGyfpGJcsufonf atmufyg bk&m;a[mygVdawmfrsm;ESifh vHk0qefUusifayonf/
tcgwpfyg;

okbvkvifonf

jrwfpGmbk&m;xHarSmufodkU

vma&muf

]]tSifa*gwr

vljzpfMuolwdkUrSm vltcsif;csif;wlygvsuf t,kwf? tjrwfuGJjym;aeMu&onfudk awGUjrifae&ygonf/


tcsdKUu toufwdk tcsdKUu toufSnfMuygonf/ tcsdKUu tema&m*grsm; tcsdKUu tema&m*g
uif;Muygonf/ tcsdKUu tkyfqdk; tusnf;wef tcsdKUu tqif;vS Muygonf/ tcsdKUu tjcHt&HrJh
tcsdKUu tjcHt&Hrsm; Muygonf/ tcsdKUu pnf;pdrfOpm enf;yg; tcsdKUu pnf;pdrfOpm aygrsm;Muygonf/
tcsdKUu trsdK;,kwf tcsdKUu trsdK;jrwfMuygonf/ tcsdKUu ynmrJh tcsdKUu ynmSdMuygonf/
odkUuGJjym;&jcif;\taMumif; taxmuftyhHum; tb,fygenf;}}[kavQmufxm;&m jrwfpGmbk&m;Sifu
]]vkvif ow0gwdkUonf uHomvQif udk,fydkifOpm Sdukef\/ uH\tarGcHwdkUom jzpfukef\/ uHomvQif
taMumif;&if;Sdukef\/ uHomvQif aqGrsdK;Sdukef\/ uHomvQif udk;pm;axmufwnf&m Sdukef\/ uHomvQif
ow0gwdkUudk t,kwftjrwf jzpfatmif a0zef\}}[k rdefUawmfrlavonf/
]]tSifa*gwr tusOf;a[mxm;aom w&m;pum;\ teufoabmudk rodem;rvnfyg? tus,f
a0zef a[mawmfrlyg}}[k okbvkvifu awmif;yefjcif;aMumifh jrwfpGmbk&m;onf tus,fa0zef
a[mawmfrlonf/ xdka0zefcsufudk tenf;i,fcsHK; jyvdkayonf/
avmu olwpfyg;toufudk owfavhSdolonf aoonfrS aemuf i&JodkU a&muf&wwf\/
tu,f i&JodkUra&mufbJ vltjzpfodkU a&mufcJhvQif toufwdk&\/ toufowfjcif;rS aSmifMuOfavh
Sdolonf aoonfrSaemuf ewfjynfodkU a&muf&wwf\/ tu,f ewfjynfodkU ra&mufbJ vltjzpfodkU
a&mufcJhvQif toufSnf&\/
avmu ow0gudk nOf;qJavhSdolonf aoonfrSaemuf i&JodkU a&muf&wwf\/ tu,f
i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif tema&m*grsm;\/ ow0gudk nOf;qJavhrSdbJ oem;
MuifemavhSdolonf aoonfrSaemuf ewfjynfodkU a&muf&wwf\/ tu,f ewfjynfodkU ra&mufbJ
vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif tema&m*guif;Sif; usef;rma&;aumif;wwf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

488

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avmu trsufa'go BuD;aomolonf aoonfrSaemuf i&JodkU a&mufwwf\/ tu,f


i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif tkyfqdk; tusnf;wefwwf\/ a'gorBuD;olonf aoonfrS
aemuf ewfjynfodkU a&mufwwf\/ tu,f ewfjynfodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif
tqif;vSy\/
avmu

olwpfyg;aumif;pm;onfudk

remvdkjiLpljcif;

]]m}}w&m;

tm;BuD;olonf

aoonfrS aemuf i&JodkU a&mufwwf\/ tu,f i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif


tjcHt&Henf;yg;&\/ olwpfyg;wdkUaumif;pm;onfudk remvdkjiLpljcif; uif;olonf aoonfrSaemuf
ewfjynfodkU

a&mufwwf\/

tu,f

ewfjynfodkUra&mufbJ

vlUtjzpfodkU

a&mufcJhaomf

tjcHt&Haygrsm;\/
avmu 'gerybJ rp&d,tm;BuD;olonf aoonfrSaemuf i&JodkUa&mufwwf\/ tu,f
i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif pnf;pdrfOpmenf;yg;\/ 'geyavhSdolonf aoonfrSaemuf
ewfjynfodkU a&mufwwf\/ tu,f ewfjynfodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif pnf;pdrfOpm
aygrsm; <u,f0\/
avmu

cufxefaxmifvTm;

rmew&m;tm;BuD;olonf

aoonfrSaemuf

i&JodkU

a&mufwwf\/ tu,f i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif trsdK;,kwfnHh\/ rcufxef


raxmifvTm;bJ ed0gw w&m;Sdolonf aoonfrSaemuf ewfjynfodkU a&mufwwf\/ tu,f
ewfjynfodkU ra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhvQif trsdK;jrwfoljzpf&\/
avmu ]]tb,fw&m;onf ukodkvfygenf;? tb,fw&m;onf tukodkvfygenf;}} ponfjzifh
orP jAm[PwdkUxH rar;rjref;olonf yoifhonfudk ry? ryoifhonfudk yrdjcif;aMumifh aoonfrS
aemuf i&JodkUa&mufwwf\/ tu,f i&JodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU a&mufcJhaomf ynmrJholjzpf&\/
ukodkvf? tukodkvf ponfwdkUudk ar;jref;avhSdolonf ryoifhonfudk aSmifMuOf? yoifhonfudk
yjcif;aMumifh aoonfrSaemuf ewfjynfodkU a&mufwwf\/ tu,f ewfjynfodkUra&mufbJ vlUtjzpfodkU
a&mufcJhvQif ynmBuD;oljzpf&\[k tus,fa0zef a[mMum;awmfrlavonf/
(Oy&dyPmoygVd 243-rS-249? jrefrm 246-rS-252? ,if;t|uxm 175-180)
23/

wd0kwuygVd? wyed,okwf? ESm-212- ukodkvfuHudk rybJ tukodkvfuHudk rsm;pGm

yjcif;aMumifh i&JodkU a&muf&yHkudkvnf;aumif;? ,if;ygVd twyed,okwf? ESm 213-vnf; tukodkvfuHudk


rybJ

ukodkvfuHudk

rsm;pGmyjcif;aMumifh

ewfjynfodkU

a&muf&yHkudkvnf;aumif;?

jrwfpGmbk&m;

a[mawmfrlonf/ apm'emvTm tus,fygNyD;jzpf rcsJUawmhNyD/


24/

xdkUjyifvnf; toufowfrI ]]ygPmwdygw}}? ray;onfudkcdk;,lrI ]]t'dE'ge}}? umrwdkU

rSm;,Gif;pGmusifhrI ]]umarokrdpmpm&}}? r[kwfrrSefajymqdkrI ]]rkom0g'}}? ukef;wdkufrI ]]ydokP0gpm}}? kefU&if;


Murf;wrf;aom pum;udkajymrI ]]zko0gpm}}? Nydefzsif;aompum;udkajymrI ]]oryvmy}}? olwpfyg; pnf;pdrf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

489

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udk rdrdpnf;pdrfjzpfvQif aumif;avpG[k rw&m;vdkcsifrI ]]tbdZm}}? olwpfyg; aoaMuysufpD;apvdkrI


]]Asmyg'}}? v&usdK;rSd? ylaZmf&usdK;rSd? {nfh0wfy&usdK;rSd? ukodkvfuH tukodkvfuHwdkU\ tusdK;0dygufrSd?
avmurSd? wpfyg;aomavmurSd ponfjzifh azmufjyefpGm odjrif,lqrI ]]rdpm'd|d}}? tukov
uryxw&m; q,fyg;wdkUudk tom"k=raumif;aomw&m;? 'ku0dygu=qif;&JusdK;Sdaomw&m;paom 21yg;aomtrnfwdkUjzifh a[mawmfrlonf/ xdkrStjyefjzpfaom toufowfjcif;rS aSmifMuOfrIpaom ukov
uryxw&m;q,fyg;wdkUudk om"k=aumif;aomw&m;? okc0dygu=csrf;omusdK;Sdaomw&m;paom 21-yg;
aomtrnfwdkUjzifh a[mawmfrlonf/ (t*FkwdK&f? 'ouedygwf 412-rS 488) okwfaygif; 21-okwfwdkUjzifh
tukodkvfuHESifh ukodkvfuHwdkUudk bk&m;Sifa[mMum; Tefjyawmfrlonf/
25/

,if;ygVdawmf 490-rS-497? yXred&,o*okwf? 'kwd,ed&,o*okwf? rmwk*grokwf?

Oygodumokwf? oHoyeD,okwfwdkY]]'o[d bdua0 "ar[d orEm*awm ,xmbwH edudawm {0H ed&a,}} ponfjzifh
ygPmwdygwpaom

tukovuryxw&m;q,fyg;ESifh

jynfhpHkolonf

i&J

jzpf&\

[lvnf;aumif;?
]]'o[d bdua0 "ar[d orEm*awm ,xmbwH edudawm {0H oa*}} ponfjzifh
ygPmwdygw 0d&wDpaom ukovuryxw&m;q,fyg;ESifh jynfhpHkolonf ewfjynf jzpf&\
[lvnf;aumif;?
uH-uH\ tusdK;rsm;udk a[mMum;awmfrlonf/
26/

t*FkwdK&fygVdawmf? t|uedygwf 70-72? 'gElyywdokwf orP jAm[Ptm; xrif;

tazsmf t0wf ,mOf yef; eHUom eHUomaysmif; tdyf&m ae&mausmif; qDrD;tvudk ay;vjcif;aMumifh
pdwfawmifhwonfhtwdkif; vlUjynfewfjynfwdkU jzpf&\/ psmef&vQif jA[mhjynf jzpf&\[k a[mawmf
rlonf/
27/

,if;ygVdawmf 72-74? yknud&d,0wKokwf 'ge oDvudk tenf;i,frQy bm0emudk

rNyD;apolonf bkef;uHenf;aom atmufwef;pm;vl jzpf&\/ 'ge oDvudk twdkif;tSnftm;jzifhy


bm0emudk rNyD;apolonf bkef;uHBuD;rm;onfh txufwef;pm;vl jzpf&\/ 'ge oDvudk tvGeftuJy
bm0emudk rNyD;apolonf ewfjynfajcmufxyfjzpf toufSnfjcif;paom q,frsdK;aomtaMumif;wdkUjzifh
tjcm;ewfwdkYxuf omvGefEdkif\[k a[mawmfrlonf/
28/

,if;ygVdawmf

tusdK;iSmjzpfaom?

76-77

csrf;omaomtusdK;udk

tbdoEokwf
ay;wwfaom

csrf;omudk
ewfjynf

aqmifwwfaom?

ewfjynf

y#doaEudkjzpfapwwfaom

(o&P*HkoHk;yg;ESifh ig;yg;oDv aqmufwnfjcif;[laom) aumif;rItxk ukodkvftvsOfSpfrsdK;wdkUonf


tvdkSdjcif; ESpfoufjcif; pdwfESvHk;udk yGm;apjcif; tusdK;pD;yGm;jzpfjcif; csrf;omjcif;tusdK;iSm jzpfukef\[k
a[mawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

490

tpodkU

29/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,if;ygVdawmf 77-78 'kp&dw0dyguokwf um,'kpdkufoHk;yg;? 0pD'kpdkufav;yg;ESifh

ok&mar&,yge 'kpdkufwdkUudk rSD0JyGm;rsm; tBudrfrsm;pGm ytyfaomf i&J? wd&pmef? NydwmbHk jzpf&\/


ygPmwdygw\ tayghqHk;tusdK;um; toufwdkwwf\/ t'dEm'ge\ tayghqHk;tusdK;um; pnf;pdrfOpm
ysufpD;wwf\/ umarokrdpmpm&\ tayghqHk;tusdK;um; &efolrsm;\/ rkom0g'\ tayghqHk;tusdK;um;
r[kwfrrSef pGyfpGJcH&wwf\/ ydokP0gpm\ tayghqHk;tusdK;um; taqGcifyGef;wdkUESifh uGJjym;wwf\/
zko0gpm\ tayghqHk;tusdK;um; rESpfoufzG,faomtoHudk jzpfapwwf\ (toHraumif;oljzpfwwf\)/
oryvmy\ tayghqHk;tusdK;um; rem,ltyfaompum;Sdol jzpfwwf\ (rdrdpum;udk olwpfyg;wdkUu
rem,l?

rav;pm;?

r,HkrMunfjzpfwwf\)/

ao&nfao&ufaomufjcif;\

tayghqHk;tusdK;um;

tl;tESrf;jzpfwwf\[k a[mawmfrlonf/
30/

t*kFwd&f? yuedygwf 27-28 okremokwf o'g? oDv? ynmwdkU wlrQMuapumrl

'geSifjzpfaom ewfvlwdkUu 'geSifr[kwfaom ewfvlwdkUudk toufSnfjcif; tqif;vSjcif; csrf;omjcif;


tjcHt&Hrsm;jcif; tBuD;tuJjzpf&jcif;[laom ig;rsdK;aom taMumif;wdkUjzifh omvGef\/ &[ef;csif;aomfrS
rwlMuyJ 'geSif&[ef;u 'geSifr[kwfaom&[ef;udk ouFef; qGrf; ausmif; aq;ypnf;av;yg;ESifh
oDwif;oHk;azmfwdkUu ESpfcdufzG,f udk,fEIwfpdwfwdkUjzifh qufqH ESpfcdufzG,f tylaZmfcH&jcif;[laom
ig;rsdK;aom taMumif;wdkUjzifh omvGef\[k a[mawmfrlonf/
31/

xdkrSwpfyg;

BuD;yGm;csrf;om

ed*Pem#ykw\wynfh?

aejcif;onf

ukodkvfuH

todAEu\om;

GmolBuD;tm;

taMumif;aMumifhjzpfonf[k

,ckb0

a[mawmfrlyHkudk

oVm,we0*oH,kwf atmufygtwdkif; awGUEdkifayonf/


]]GmolBuD;

urmrS

(aemuf)udk;q,fhwpfurmwdkUwdkifatmif

igatmufarhonfSdaomf

csufNyD;qGrf;udk avmif;vHkrQjzifh ysufpD;zl;aom trsdK;om; wpfOD;wpfa,mufudkrQ igrod? pifppfaomfum;


<u,f0ukef?

rsm;aomOpmSdukef?

rsm;aomaTaiGSdukef?

rsm;aomtoHk;taqmifSdukef?

rsm;aom

Opmpyg;Sdukefaom trsdK;aumif;om; tm;vHk;wdkUonf ay;vjcif;aMumifhvnf; BuD;yGm;ukef\/ rSefuefrI


opmaMumifhvnf; BuD;yGm;ukef\/ tusifhoDvaMumifhvnf; BuD;yGm;ukef\/ ( oH jref 2/ 501/)}}
odkU uH-uH\tusdK;w&m;udk a[mMum;&m a'oemawmfwdkUum; bk&m;a[mazmf yd#uwfawmf
&maygif;rsm;pGm Sdayonf/
32/

avmuvnf; pD;yGm;a&;? ynma&;? usef;rma&;ponfwdkU jynfhpHkatmif ud;pm;

tm;xkwfaeMuolcsif; wlygvsuf uHwnf;[laom taMumif;aMumifh tusdK;ay;uGmjcm;vsuf tqifhtwef;


uGJjym;aeMuonfudk rsuf0g;xifxif awGUjrifaeMu&ayonf/
xdkUaMumifh uH-uH\ tusdK;w&m;wdkUonf pdwful;oufouf r[kwf? vlom;\pdwfudk jzm;a,mif;
aoG;aqmifjcif; ajcmufvSefYjcif;vnf;r[kwfbJ jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwdkif a[mMum;cJhaom obm0

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

491

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSefw&m;rsm;om jzpfMuayonf/
33/

]],ckb0 aumif;pm;csrf;omaejcif;onf a&S;a&S;b0u ukodkvfuHaMumifh r[kwf?

,ckb0 tvkyf\ aus;Zl;oufoufomjzpfonf}}[laom a&;om;csufonf rjynfhpHkaom tjrifom


jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh ypKyefwpfb0udkom usOf;ajrmif;pGmjrifaom kyf0g'tjrifom jzpfonf/
apm'uq&mawmfrsm;

wifjyonfh

ed'geokwfESifh

vnf;aumif;?

oaweduokwf

ponfwdkUESifh

vnf;aumif; qefUusif\/
tenf;i,fSif;jyOD;tHh ]],ckb0 aumif;pm;csrf;omaejcif;onf aS;aS;b0u ukodkvfuHaMumifh
r[kwf}} paompum;onf ukodkvfuHtwGuf a&;om;csufjzpfonf/ ]]xHk;tdk;xJ EdIufaomvufonf
csufcsif;jzLovdk? uw&map;ykef;xJ EdIufaomvufonf csufcsif;eufovdk? ikwfoD;udk pm;vQif csufcsif;
pyfovdk? Ak'\ur0g'onf ykcufESifh acgif;Mum;om jzpfonf}}[laom a&;om;csufjzpfonf? ukodkvfuH?
tukodkvfuH

ESpfrsdK;vHk;twGuf

a&;om;csufjzpfonf/

xdka&;om;csufjzifh

OD;Ou|ESifh

ol\

aemufvdkufrsm;onf ukodkvfuHjzpfap? tukodkvfuHjzpfap ykcufESifhacgif;Mum; rsufarSmufb0om


tusdK;ay;onf[k t,lSdolrsm; jzpfMuonf/ xdkolwdkU\t,lonf Ak'\ur0g'vHk;0r[kwf? Ak'ra[mbJ
Ak'ta[mvkyf
csufcsif;[l

rdrdwdkU0g'udkom

a&;om;jcif;jzpfonf/

a&;om;csufonfvnf;

obm0vHk;0rus/

uH\tusdK;ay;yHkudk
uH\

ikwfoD;pyfovdk

tusdK;ay;&mumvudkvnf;

ykcufESifhacgif;Mum;[k xifrSwfjcif;onfvnf; tem*wfb0rSdonfh Oap'0g'jzpfaom kyf0g'tjrift&


abmifcwfjcif; jzpfaMumif; tvGefxifSm;avonf/
tpdaE,sw&m; 4-yg;Sd&mwGif ur0dygaum tpdaEa,sm=uH-uH\tusdK;ay;yHkudk pdwful;jzifh
MuHq trSefr&aMumif; odEdkifayonf/ uHt&monf vlomrefwdkY awG;ac: ajrmfjrifEdkifaomt&m
r[kwfacs/ tcsufudk tav;teufrxm;bJ rdrdudk,frdrd ynmSdBuD; xifrSwfNyD; uHtusdK;ay;yHkonf
ikwfoD;

pyfovdkyJ[k

,lqvsuf

Ak'\ur0g'yg[k

Armjynfvlxktm;

wifjyjcif;onf

rsufvSnfhjyjcif;om jzpfaMumif; odEdkifMuayonf/


pifppf uH-uH\ tusdK;ay;yHkESifh pyfvsOf; ypwd=&ifhusuf\[laom ygVdawmfonf tcsKyf jzpf\/
uHonf ukodkvfuHjzpfap? tukodkvfuHjzpfap &ifhusufrS(0g) tcsdefusrS tusdK;ay;onf/ r&ifhusufao;
vQif tusdK;ray;acs/ Oyrm-o&ufoD;wpfvHk;onf &ifhusufrS(0g) tcsdefusrS rSnfhrS csdKonf/ rrSnfhcif
rcsdKay/ OyrmuJhodkUyif &ifhusufrS uHonf tusdK;ay;onf/ uH\tusdK;ay;yHkonf ikwfoD;ESifhrwl?
o&ufoD;ESifhom wlonf/
xdkUaMumifh tckukodkvfy tckrcsrf;omMu? tcktukodkvfy tckrqif;&JMu/ vdkjzpfaerIESifh
ywfouf rauseyfolwdkUu jrwfpGmbk&m;tm; avQmufxm;&m jrwfpGmbk&m;u "ry'ygVdawmfwGif
atmufygtwdkif;ajzSif;csuf xkwfjyefcJhavonf(u)

raumif;rIyaomolyif jzpfaomfvnf; raumif;rI tusdK;ray;oaGU umvywfvHk;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

492

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aumif;jrwfaom tmHkudk awGUjrifEdkifao;\/ raumif;rI tusdK;ay;aom tcgrlum;
raumif;rIyolonf raumif;usdK;udkom awGUjrif&awmh\/

(c)

aumif;rIyaomolyif
raumif;aom

jzpfaomfvnf;

tmHkudk

aumif;rItusdK;ray;oaGU

awGUjrifEdkifao;\/

aumif;rI

umvywfvHk;

tusdK;ay;aomtcgrlum;

aumif;rIyolonf aumif;usdK;wdkUudkom awGUjrif&awmh\/ (ck jref 1? 30/)


uJhodkU tvGefcdkifrmvSaom bk&m;a[m a'oemt& uHonf &ifhusufrS tusdK;ay;onf[laom
0g'onfom Ak'\ur0g' jzpf\/ ikwfoD;pyfovdkqdkonfrSm Ak'\ur0g'r[kwf? wpfenf;tm;jzifh
txufygbk&m;a[mygVd txiftSm;Sdae ikwfoD;ur0g'udk Ak'\ur0g'jzpfatmifvSnfhpm;aomfvnf;
atmifjrifrnfr[kwfay/
tumvdaum-[laom w&m;*kPfawmft& csufcsif; tusdK;ay;onf qdkonfum; 'ge? oDvpaom
ukodkvfuHrsdK;? ygPmwdygw t'dEm'gepaom tukodkvfuHrsdK;ESifh vHk;0roufqdkif? avmukw&mcef;
zGifhaomtcg

r*fukodkvfjzpfNyD;

csufcsif;

zdkvftusdK;ay;onfudkom

qdkjcif;jzpfonf/

r*fNyD;

zdkvfvmonfudkom tumvdu udef;ao tcgrvifhjzpfay\/


avmuDukodkvf tukodkvfcef;um; tcgrvifhr[kwf? tcgvifhonfomjzpfonf/ &ifhusufrSom
tusdK;ay:onf/ um; Ak'\ur0g' ppfppfaywnf;/
OD;Ou|\uHt,ltqonf atmufyg bk&m;a[mygVdawmfrsm;ESifh tb,frQavmuf qefUusifyHkudk
qufvufNyD;qdkOD;tHh/
tusdK;ay;&mumvudk ykcufESifhacgif;Mum;[k owfrSwfjcif;onf tusdK;ay;&m umvtm;jzifh
tukodkvf uHoHk;yg;udk a0zefa[mjyaom ed'geokwfa'oemawmfESifh qefUusifaeonf/ pk'dwuwdkU\
a&;om;csufrsm;onf

apm'uq&mawmfrsm;

wifjypGJqdkonfhtwdkif;

bk&m;a[ma'oemawmfESifh

qefUusifonfrSm rjiif;omay/
34/

ydkrdkxifSm;ap&ef

t*Fkw&ygVd?

'ouedygwfvmaom

oaweduokwfESifh

u&Zum,okwfwdkUudk tusOf;csHK;jyvdkayonf/ xdkokwfwdkU]]em[H bdua0 oawedumeH urmeH uwmeH OypdwmeH ty#doHa0'dwGm AsEDbm0H 0'grd?
w acg 'da|0 "arm OyyaZ0g tya& 0g y&d,ma,}} (tH 3? 497? 503/)
ponfjzifh a[mawmfrlonf/
t"dyg,frSm ]]&[ef;wdkU aphaqmf? tm;xkwf? yvkyf? qnf;yl;tyfukefaom uHwdkU\tusdK;udk
rcHpm;&bJ uif;aysmufjcif;udk igrqdk? xdktusdK;udkvnf; rsufarSmufb0jzpfap? tjcm;rJh('kwd,)
b0jzpfap? aemufb0 tqufqufjzpfap cHpm;&\ }}(tif jref 3? 487?493/) [kpum;csDawmfrlNyD;vQif
towfoufjcif;paom um,uH ysufpD;rIoHk;rsdK;? r[kwfrrSefajymjcif;paom 0pDuH ysufpD;rIav;rsdK;?
olwpfyg;pnf;pdrfudk rw&m;vdkcsifrI tbdZmpaom raemuHysufpD;rIoHk;rsdK;? tukodkvfuH q,frsdK;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

493

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aphaqmftm;xkwfrI [laomtaMumif;aMumifh ow0gwdkUonf aoonfrSaemuf i&JodkU a&muf&ukef\/


olUtoufowfjcif;rS
aSmifMuOfjcif;paom

aSmifMuOfjcif;paom

um,uHjynfhpHkrIoHk;rsdK;?

0pDuHjynfhpHkrIav;rsdK;?

tbdZmrSdjcif;paom

r[kwfrrSefajymjcif;rS
raemuHjynfhpHkrIoHk;rsdK;?

ukodkvfuHq,frsdK;udk aphaqmftm;xkwfrI [laomtaMumif;aMumifh ow0gwdkUonf aoonfrSaemuf


ewfjynfodkUa&muf&ukef\ [ka[mawmfrlonf/
a'oemawmfwdkUjzifh
tusdK;ay;aom

rsufarSmufb0

OyyZa0'eD,uH?

ty&my&d,a0'eD,uH

[l

tusdK;ay;aom

wwd,b0rSp

uHoHk;rsdK;wdkUudk

'd|"ra0'eD,uH?

tqufqufaomb0wdkU
wdkufdkufa0zef

'kwd,b0
tusdK;ay;aom

jyawmfrlonf/

xdkUaMumifh

ykcufESifhacgif;Mum;rSm tusdK;ay;onf [laomt,lonf Ak'\ur0g'r[kwfaMumif; odomayonf/


35/ tSifom&dykw&mr[max&fjrwfonfvnf;(1)

ta[mod urH ta[mod ur0dygaum/


twdwfb0 jzpfNyD; twdwfb0 tusdK;ay;NyD;aomuH?

(2)

ta[mod urH ea[mod ur0dygaum/


twdwfb0 jzpfNyD; twdwfb0 tusdK;ay;NyD;r[kwfaomuH?

(3)

ta[mod urH twd ur0dygaum/


twdwfb0jzpfNyD; ypKyefb0 tusdK;ay;aomuH?

(4)

ta[mod urH ewd ur0dygaum/


twdwfb0 jzpfNyD; ypKyefb0 tusdK;ray;aomuH?

(5)

ta[mod urH b0dwd ur0dygaum/


twdwfb0 jzpfNyD; tem*wfb0 tusdK;ay;vwHYaomuH/

(6)

ta[mod urH eb0dwd ur0dygaum/


twdwfb0jzpfNyD; tem*wfb0 tusdK;ay;vwH r[kwfaomuH[l twdwfuH 6-rsdK;/

(7)

twd urH twd ur0dygaum/


ypKyefb0jzpf ypKyefb0 tusdK;ay;aomuH?

(8)

twd urH ewd ur0dygaum/


ypKyefb0jzpf ypKyefb0 tusdK;ray;aomuH?

(9)

twd urH b0dwd ur0dygaum/


ypKyefb0jzpf tem*wfb0 tusdK;ay;vwHYaomuH?

(10)

twd urH eb0dwd ur0dygaum/


ypKyefb0jzpf tem*wfb0 tusdK;ay;vwHYr[kwfaomuH[l ypKyefuH 4-rsdK;/

(11)

b0dwd urH b0dwd ur0dygaum/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

494

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tem*wfb0 jzpfvwHYjzpf tem*wfb0 tusdK;ay;vwHYaomuH?

(12)

b0dwd urH eb0dwd ur0dygaum/


tem*wfb0 jzpfvwYHjzpf tem*wfb0 tusdK;ay;vwHY r[kwfaom uH[l
tem*wfuH 2-rsdK; wdkUudk a0zefydkif;jcm; a[mMum;awmfrlcJhayonf/ (ck 9? 271/)
(y#dord'gr*f

y#dord'gr*f

ygVdawmf/)

ygVdawmfuvnf;

ikwfoD;ur0g'?

ykcufESifh

acgif;Mum;ur0g'onf

Ak'\ur0g' r[kwf y,fcsvsuf Sdayonf/


36/

t&m

jrwfpGmbk&m;a0zefa[mMum;onfh

Oy&dyPmoygVdawmf?

r[mur0db*F

a'oemawmfudk tusOf;rQazmfjyvdkayao;onf/
aygwvdykwy&dAdkZf\ tar;udk tSiford'donf cGJjcm;a0zef ajzqdkoifhvsuf wpfzufowf
ajzqdkrdjcif;ESifh pyfvsOf; uHtrsdK;rsdK;udk a0zef a[mMum;awmfrlvdkaom jrwfpGmbk&m;onf(1)

rsufarSmufb0 toufowfrIpaom 'kpdkufq,fyg;wdkUudky aoonfrSaemuf


i&JodkUa&muf&aomyk*dKvf?

(2)

rsufarSmufb0 toufowfrIpaom 'kpdkufq,fyg;wdkUudky aoonfrSaemuf


ewfjynfodkUa&muf&aomyk*dKvf?

(3)

rsufarSmufb0

toufowfrIrSaSmifMuOfjcif;paom

okpdkufq,fyg;wdkUudky

aoonfrSaemuf ewfjynfodkUa&muf&aomyk*dKvf?
(4)

rsufarSmufb0

toufowfrIrSaSmifMuOfjcif;paom

okpdkufq,fyg;wdkUudky

aoonfrSaemuf i&JodkUa&muf&aomyk*dKvf?
av;rsdK;wdkYudk

rmwdum(acgif;pOf)xm;

wpfyg;aom

orP

jAm[PwdkU\

t,lwdkUwGif

cGifhyEdkifaomt,l? cGifhryEdkifaomt,lwdkUudk a0zefawmfrlNyD;vQif tcsKyftm;jzifh odkUa[mawmfrlonf/


(1)

yXryk*dKvfonf xdk'kpdkufuH\ aSUtzdkU? aemuftzdkU 'kua0'em\ taMumif;jzpfaom


,kwfrmaomuHudk y\/ aocgeD; umvvnf; rdpmt,ludk jynfhjynfhpHkpHk aqmufwnf\/
xdk,kwfrmaom uHaMumifh i&JodkU a&muf&onf/ vlUb0 ycJhonfh toufowfrIpaom
uH\tusdK;udk rsufarSmufb0 jzpfap? 'kwd,b0jzpfap? wpfyg;aom xdkxdkb0jzpfap
cHpm;&\/

(2)

'kwd,yk*dKvfonf xdk'kpdkufuH\ aSUtzdkU? aemuftzdkU okca0'em\ taMumif;jzpfaom


aumif;aomuHudk

y\/

aocgeD;

umvvnf;

ormt,ludk

jynfhjynfhpHkpHk

aqmufwnf\/ xdkaumif;aom uHaMumifh ewfjynfodkU a&muf&\/ vlUb0 ycJhonfh


toufowfrIpaom

uH\tusdK;udk

rsufarSmufb0

jzpfap?

'kwd,b0jzpfap?

wpfyg;aom xdkxdkb0jzpfap cHpm;&\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

495

tpodkU

(3)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wwd,yk*dKvfonf

xdkokpdkufuH\

aSUtzdkU?

aemuftzdkU

okca0'em\

taMumif;jzpfaom aumif;aomuHaMumifh ewfjynfodkU a&muf&onf/ vlUb0 ycJhonfh


toufowfrIrS

aSmifMuOfjcif;paom

uH\tusdK;udk

rsufarSmufb0jzpfap?

'kwd,b0jzpfap? wpfyg;aom xdkxdkb0jzpfap cHpm;&\/


(4)

pwkwyk*dKvfonf xdkokpdkufuH\ aSUtzdkU? aemuftzdkU 'kua0'em\ taMumif;jzpfaom


,kwfrmaomuHudk y\/ aocgeD; umvvnf; rdpmt,ludk jynfhjynfhpHkpHk aqmufwnf\/
xdk,kwfrmaom uHaMumifh i&JodkU a&muf&onf/ vlUb0 ycJhonfh toufowfrIrS
aSmifMuOfjcif;paom

uH\tusdK;udk

rsufarSmufb0jzpfap?

'kwd,b0jzpfap?

wpfyg;aom xdkxdkb0jzpfap cHpm;&\/ (r jref 3? 25-rS-260/)


Oy&dyPmoygVdawmf? r[mur0db*Fokwft&vnf; ikwfoD;ur0g'ESifh ykcufESifhacgif;Mum;
ur0g'onf bk&m;w&m;ESifh roufqdkifaom OD;Ou|\ omoemjyify0g'omjzpfaMumif; odomayonf/
37/

xdkUjyif-

(1) *wdorwd = vlewfjA[m[laom aumif;aomb0?


(2) Oy"dorwd = vSyjynfhpHkaom kyfqif;t*Fg?
(3) umvorwd = rif;aumif;? vlaumif;wdkUjzpf&m acwfumvaumif;?
(4) ya,m*orwd = aumif;aomvHkUvya,m* todtvdrm?
av;yg;wdkUonf ukodkvfuHtusdK;ay;cGifh&&ef taMumif;rsm;jzpfukef\/
(1) *wd0dywd = tyg,fav;yg;[laom raumif;aomb0?
(2) Oy"d0dywd = rvSy? rjynfhpHkaom kyfqif;t*Fg?
(3) umv0dywd = rif;qdk;? vlqdk;wdkUjzpf&m acwfqdk;acwfysuf?
(4) ya,m*0dywd = rSm;,Gif;aomvHkUvya,m*ESifh todtvdrmrSdjcif;
av;yg;wdkYonf tukodkvfuHtusdK;ay;cGifh&&eftaMumif;rsm;jzpfukef\/
tcsdKU tukodkvfwdkUonf orwdESifh uHudufonfhtcg tusdK;ay;cGifh r&MubJ? 0dywdESifh uHuduf
onfhtcg tusdK;ay;Muukef\/ tcsdKU ukodkvfuHwdkUonf 0dywdESifh uHudufonfhtcg tusdK;ay;cGifh
r&MubJ? orwdESifh uHudufonfhtcg tusdK;ay;Muukef\ [lvnf; uHwdkU\ tusdK;ay;[ef?
ray;[efwdkUudk 0dbif;ygVdawmfBuD; tus,fa0zef a[mMum;awmfrlonf (tbd 2? 351/) / xdkUaMumifh
Ak'Sifawmfjrwfonf ]]wzef xdkUjyifvnf; jrwfpGmbk&m;onf twdwf? tem*wf? ypKyefjzpfonfh aqmufwnftyfaom
uHwdkU\ tusdK;udk taxmuftyHhtaMumif; jzpfapwwfaom taMumif;tm;jzifh [kwfrSefpGm odawmfrl\/
twdwf? tem*wf? ypKyefjzpfonfh aqmufwnftyfaom uHwdkU\ tusdK;udk taxmuftyHhtaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

496

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfapwwfaom taMumif;tm;jzifh [kwfrSefpGm odaMumif;jzpfaom Pfawmfonf bk&m;Sif\


Pfawmftm;aywnf;/ ,if; tm;awmfodkUa&muf (,if; tm;awmfudk taMumif;y) bk&m;Sifonf
jrwfaom oAkwPft&mudk 0efcHawmfrl\/ y&dwfowfwdkU rGHUraMumuf jcaoFha[mufouJhodkU
&J&Jawmuf rdefU>rufawmfrl\/ jrwfaom"rpufudk vnfapawmfrl\}}[k jcaoFha[mufouJhodkU &J&Jawmuf
uH;0g;awmfrlcJhavonf/ (0dbif;ygVdawmf-329)
38/

odkU jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwdkif twdwf? tem*wf? ypKyefuHESifh xdkuHwdkU\

tusdK;w&m;wdkUudk cGJjcm;ydkifydkif odjrifEdkifonfh oAkwPfwnf;[laom wxm*w\ tm;awmfjrwfudk


ykwfcwfapmfum;?

y,fSm;wm;jrpfvsuf

i&JbHkrsm;onf

pdwful;

]]ukodkvf?

oufoufjzihf

tukodkvfuHwdkU\
vlom;\pdwfudk

tusdK;w&m;ESifh

ewfbHk?

jzm;a,mif;aoG;aqmifjcif;

ajcmufvSefUjcif;omjzpfonf}}[lvnf;aumif;? ]],ckb0 aumif;pm;csrf;omaejcif;onf aS;aS;b0u


ukodkvfuHaMumifhr[kwf? ,ckb0tvkyf\ aus;Zl;oufoufjzpfonf}}[lvnf;aumif;? Ak'\ ur0g'um;
ykcufESifhacgif;Mum;om
jrpfzsm;cHvmonf}}

jzpfonf}}[l

vnf;aumif;?

[lvnf;aumif;?

y&r&umrm0p&ukodkvf?

]]Ak'\

tukodkvfusdK;udk

]]uruwvrf;pOfonf
rl&if;a'oem

vufcH,HkMunf&ef

jAm[Pa0'rS

twdwfuHudk

tpGJyaom

rygrSd}}[lvnf;aumif;

a&;om;

a[majymaeMuaom OD;Ou|ESifh ol\aemufvdkufwpfpkwdkU\ t,lonf uH-uH\ tusdK;udky,fSm;aom


ruvda*gomv wdwdq&mBuD;\ rdpmt,lrsdK;om jzpfonfrSm ,HkrSm;zG,f rSdacs/
39/

xdkuH-uH\tusdK;udk

y,faomwdwdt,l0g'udk

t*kFwdK&fygVdawmf?

wduedygwf?

auourv okwf odkU jrwfpGmbk&m; Iwfcsawmfrl\/


]]&[ef;wdkU csnfrQifjzifh &uftyfaom t0wf[lorQwdkUwGif vlqHcsnfrQifjzifh &ufxm;tyfaom
urvmudk t,kwfnHhqHk;t0wf[k qdkxdkuf\/ &[ef;wdkU vlqHcsnfrQifjzifh &uftyfaom urvmonf
at;aom&moD tvGefat;\/ yltdkufaom&moD tvGefyltdkuf\/ tqif;vnf;rvS? teHUvnf;raumif;?
Murf;wrf;aomtawGUvnf; Sd\/ &[ef;wdkU wlomvQif rsm;pGmukefaom orP jAm[PwdkU\
t,l0g'[lorQwdkUwGif ruvda*gomv\ t,l0g'udk t,kwfnHhqHk;[k qdkxdkuf\/
&[ef;wdkU r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;a,mufsm;jzpfonfh ruvda*gomvonf ukodkvfuH? tukodkvfuHrSd?
ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrIrSd? tm;xkwftyfaom 0D&d,rSd[k ajymqdkavh Sd\/ odkU,lavh Sd\/
&[ef;wdkU

aS;vGefavNyD;aom

umv

yGifhawmfrlukefNyD;aom?

ylaZmftxl;udk

cHawmfrlxdkufaom?

w&m;tm;vHk;udk udk,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom bk&m;SifwdkUonfvnf; ]]ukodkvfuH? tukodkvfuH Sd\/


ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrI Sd\/ tm;xkwftyfaom0D&d, Sd\}}[k a[mawmfrlukefNyD/ &[ef;wdkU
r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;jzpfaoma,mufsm; ruvda*gomvonf xdkyGifhawmfrlukefNyD;aom bk&m;SifwdkUudkvnf;
ukodkvfuH? tukodkvfuHrSd? ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrIrSd? tm;xkwftyfaom0D&d, rSd[k
wm;jrpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

497

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;wdkU aemiftem*wfumv yGifhawmfrlvwHUaom? ylaZmftxl;udk cHawmfrlxdkufaom? w&m;


tvHk;pHkudk udk,fwdkifrSefpGm odawmfrlaombk&m;SifwdkUonfvnf; ]]ukodkvfuH? tukodkvfuH Sd\/ ukodkvfuH?
tukodkvfuHudk yvkyfrI Sd\/ tm;xkwftyfaom0D&d, Sd\}}[k a[mawmfrlukefvwHU/ &[ef;wdkU ,cktcg
ylaZmftxl;udk cHawmfrlxdkufaom? w&m;tvHk;pHkudk udk,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom igbk&m;onfvnf;
]]ukodkvfuH? tukodkvfuH Sd\/ ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrI Sd\/ tm;xkwftyfaom0D&d, Sd\}}[k
a[mawmfrl\/
&[ef;wdkU

r*fzdkvfrS

tcsnf;ESD;a,mufsm;jzpfonfh

ruvda*gomvonf

yGifhawmfrlNyD;?

yGifhawmfrlvwHU bk&m;SifwdkUudkvnf;aumif;? igbk&m;udkvnf;aumif; ]]ukodkvfuH? tukodkvfuHrSd?


ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrIrSd? tm;xkwftyfaom0D&d, rSd}}[k wm;jrpfbd\/
&[ef;wdkU ,cktcg ylaZmftxl;udk cHawmfrlxdkufaom? tvHk;pHkaomw&m;wdkUudk udk,fwdkifrSefpGm
odawmfrlaom igbk&m;onfvnf; ukodkvfuH? tukodkvfuH Sd\/ ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrI
Sd\/ tm;xkwftyfaom0D&d, Sd\[k a[mawmfrl\/ &[ef;wdkU r*fzdkvfrS tcsnf;ESD;jzpfaoma,mufsm;
ruvda*gomvonf ighudkvnf; ukodkvfuH? tukodkvfuHonfrSd? ukodkvfuH? tukodkvfuHudk yvkyfrIrSd?
tm;xkwftyfaom0D&d, rSd[k wm;jrpf\/
&[ef;wdkU jrpfqHkjrpf0 axmifxm;tyfaomjrHK;onf rsm;pGmukefaom ig;wdkU\ tpD;tyGm;rJh&ef?
qif;&J&ef? tusdK;rJhysufpD;&efjzpfouJhodkU? twlomvQif vlaxmifjrHK;yrm avmu jzpfay:vmaom
tcsnf;ESD;a,mufsm; ruvda*gomvonf rsm;pGmaomow0gwdkU tpD;tyGm;rJh&ef? qif;&J&ef? tusdK;rJh
ysufpD;&efjzpfayonf}}[k rdefUawmfrlavonf/ (tif jref 1? 307-308/)
bk&m;Sif\ rdefUcGef;awmfESifhtnD OD;Ou|onfvnf; wdwdBuD;ruvda*gomvyrm jzpf\/
pk'dwuwynfhBuD;
tpD;tyGm;rJh&ef?

ocifjrwfqdkifrStp
qif;&J&ef?

qdkoifhayawmhonf/

a*gwr

orm'd|dokawoeorm;rsm;

tusdK;rJhysufpD;&ef

jzpfay:vmaom

bk&m;wpfqludkomru?

tpSdaom

ow0gtrsm;

vlaxmifjrHK;BuD;jzpfonf[kom

bk&m;tqlqludk

qefUusifol?

wm;jrpfol

jzpfayonf/
(c)trSwfaom"emudk oHk;oyfcsuf
40/

(c)]],ckb0 csrf;omjcif;udk aS;aS;b0u ukodkvfuHaMumifh[k ,HkMunfvQif ykaAuw

a[wk'd|d jzpfonf/ t"rjzpfonf/}}[laompum;&yfudkvnf; uruwPfESifh ykaAuwa[wk'd|dudk


uGJjym;pGm rodem;rvnfjcif;aMumifh qdkrdjcif;jzpfayonf/ uruwPfESifh ykaAuwa[wk'd|dwdkUum;
tenf;i,frQrwlay/
uH-uH\tusdK;onf Sd\/ ukodkvfuHaMumifh aumif;aomtusdK; jzpfonf/ tukodkvfuHaMumifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

498

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

raumif;aomtusdK; jzpfonf[k odaomPfonf uruwPf rnf\/ tv\tusdK;onf


Sd\ponfjzifh

jzpfaomPf?

opmEkavmrduac:

0dyemPfudkxm;

tm;vHk;aom

avmuD

ukodkvfPfonf uruwPfrnf\[k 0dbif;ygVdawmf 341-vmonf/


csrf;omcHpm;&jcif; tm;vHk;onf aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom jzpfonf/ qif;&JcHpm;&jcif;
tm;vHk;onfvnf; aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom jzpfonf/ rqif;&J? rcsrf;om OayumcHpm;&jcif;
tm;vHk;onfvnf; aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom jzpfonf/ olUtoufowfjcif; olUOpmcdk;jcif;
wdkUonfvnf; aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom jzpfMuonf/ rnfonfht&mrqdk jzpfjzpforQonf
aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom jzpfMuonf[k aS;uycJhzl;aom taMumif;udkcsnf; tjrwfwEdk;
,HkMunfpGJvrf;rIonf

ykaAuwa[wk'd|d

jzpfonf/

ykaAuwa[wk'd|dudk

odem;vnfMuap&ef

jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonfhpum;&yfrS t"dyg,frysuf tusOf;csHK; jyvdkayonf/


]]&[ef;wdkU
vnf;aumif;?

ow0gonf

rqif;&J?

taMumif;aMumifhom

tvHk;pHkaom

csrf;omrIokcudk

rcsrf;om(vspfvsLIrI)

cHpm;&\}}[k

Oayumudk

ajymavh,lav&Sdaom

vnf;aumif;?
vnf;aumif;

qif;&JrI'kuudk
aS;uycJhzl;aom

orPjAm[PtcsdKUwdkU

Sdukef\/

xdkorPjAm[PwdkUodkU csOf;uyf tSifwdkU ow0gonf tvHk;pHkaom okc? 'ku? Oayumudk


aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom cHpm;&\[k oifwdkU ajymavh,lavhSdMu\[lonf rSefoavm[k
igar;\/ rSef\[k xdkolwdkUuvnf; 0efcHMu\/ tSifwdkU odkUjzpfvQif olUtoufudk owfavhSdolwdkUonf
aS;uycJhzl;aom

taMumif;aMumifhom

aS;uycJhzl;aom

taMumif;aMumifhom

jzpfMu&vdrhfrnf/
jzpfMu&vdrfhrnf/

rjrwfaomtusifhudk

usifholwdkUonf

rkom;ajymolwdkUonf

aS;uycJhzl;aom

taMumif;aMumifhom jzpf&vdrfhrnf/ ukef;wdkufpum;? Murf;wrf; aompum;? Nydefzsifa;ompum;udk


ajymolwdkUonf

aS;uycJhzl;aom

taMumif;aMumifhom

jzpfMu&vdrfhrnf/

olwpfyg;pnf;pdrfudk

rufarmav&Sdol? ysufpD;apvdkpdwfSdol? rSm;aomt,lSdolwdkUonf aS;uycJhzl;aom taMumif;aMumifhom


jzpfMu&vdrfhrnf[k igqdk\/
&[ef;wdkU

aS;uycJhzl;aom

taMumif;udkomvQif

tjrwfwEdk;

,HkMunfpGJvrf;MuolwdkUtm;

trIudpudk y&ef? ry&ef tvdkqE? tm;xkwfrI 0D&d,onf rjzpfEdkifawmhacs/ odkU yoifhonf?


ryoifhonfudk trSeftuef? tcdkiftjrJr&cJhaomf owdvGwfuif; apmifhpnf;jcif;rSdbJ aeolwdkUtwGuf
toD;tjcm;

taMumif;ESifhwuGjzpfaom

orP0g'

rSdEdkifawmhacs/

&[ef;wdkU

onfum;

odkUajymavh,lav&Sdaom orPjAm[PwdkU taMumif;ESifhwuG ig\yXrESdyfjcif;wnf;}} (tif jref 1?


192? 193/)
wdw,weokwfvm bk&m;a[mw&m;udk em;vnfolrSeforQonf ,ckb0 csrf;omjcif;onf
aS;ukodkvfuHaMumifh[k ,lqcsufudk t"r[krqdkcJhMuay/
41/

uruwPfESifh ykaAuwa[wk'd|dwdkU\ xl;jcm;yHkudk em;vnfcJhMuonfhtwGuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

499

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t|uxmq&mBuD;u

odkU

tukodkvfuHESifh,SOfaom

qufvufSif;jyxm;\/

ura0'em?

cHpm;rI

ud&d,mpdwf,SOfaom

a0'emonf

ud&d,a0'em?

ukodkvfuH?

0dygufpdwf,SOfaom

0dygua0'em[l oHk;rsdK; Sd\/ xdkoHk;rsdK;wdkUwGif ura0'em? ud&d,a0'emwdkUonf aS;uycJhzl;aom


taMumif;aMumifhjzpfonf

r[kwf?

0dygua0'emonfomvQif

vufSdawGUuHvmaom

aS;uycJhzl;aom

taMumif;trsdK;rsdK;aMumifh

taMumif;aMumifhjzpfonf[k

jzpfonf/

odjrif,lqjcif;onf

uruworm'd|djzpfonf/ ura0'em? ud&d,a0'em? 0dygua0'emoHk;rsdK;vHk;onf aS;uycJhzl;aom


taMumif;aMumifhom jzpf\[k vufcH,HkMunfjcif;onfom ykaAuwa[wk'd|djzpfonf/
tema&m*gwdkUonf onf;ajcaMumifhjzpfaom tema&m*g? ovdyfaMumifhjzpfaom tema&m*g?
avaMumifhjzpfaom tema&m*g? xdkoHk;rsdK;aygif;qHk usa&mufrI oEdygwfaMumifhjzpfaom tema&m*g?
OwkazmufjyefrIaMumifhjzpfaom tema&m*g? cEmudk,fudk rnDrGwf? rrQrw aqmifGufjcif;aMumifh
jzpfaom tema&m*g? vHkvtm;xkwf yvkyfjcif;aMumifhjzpfaom tema&m*g? uH\tusdK;aMumifhjzpfaom
tema&m*g[l SpfrsdK;SdMu\/
xdka&m*g SpfrsdK;wdkUudk oufqdkif&m taMumif;w&m;wdkUaMumifh jzpfonf[k odjrifjcif;onf
uruworm'd|d jzpf\/ ]]tema&m*g rSeforQ aS;uHaMumifhom jzpfonf[k ,lqjcif;onf}}
ykaAuwa[wk'd|d jzpf\/
rsufarSmufb0 cHpm;tyfaom tusdK;Sdaom (rsufarSmufb0 tusdK;ay;aom) 'd|"ra0'eD,uH?
'kwd,b0 uyfa&muf cHpm;tyfaom tusdK;Sdaom ('kwd,b0 tusdK;ay;aom) OyyZa0'eD,uH?
tqufqufaom

b0

cHpm;tyfaom

tusdK;Sdaom

(tqufqufaomb0

tusdK;ay;aom)

ty&my&d,a0'eD,uH[l uHoHk;rsdK;wdkUudk jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlonf/ xdkuHoHk;rsdK;vHk;udk odjrif


,HkMunfjcif;onf

uruworm'd|d

jzpf\/

aSUESpfrsdK;wdkUudk

y,f

ty&my&d,a0'eD,uH

wpfrsdK;udkom vufcH ,HkMunfjcif;onf ykaAuwa[wk'd|djzpfonf/


rsufarSmufb0 cHpm;&aomtusdK;? 'kwd,b0 cHpm;&aomtusdK;? tqufqufb0 cHpm;&aom
tusdK;[l

uH\tusdK;oHk;rsdK;wdkUudk

jrwfpGmbk&m;

a[mxm;awmfrlonf/

xdkoHk;rsdK;wdkUudk

odjrif

,HkMunfjcif;onf uruworm'd|d jzpf\/ aSUESpfrsdK;wdkUudk y,f ty&my&d, tqufquftusdK;


wpfrsdK;udkom vufcH ,HkMunfjcif;onf ykaAuwa[wk'd|djzpfonf/
ukodkvfapwem? tukodkvfapwem? 0dyguapwem? ud&d,apwem av;rsdK;wdkUudk jrwfpGmbk&m;
a[mxm;awmfrlonf/ xdkav;rsdK;vHk;udk odjrif,HkMunfjcif;onf uruworm'd|d jzpf\/ 0dygu
apwemrS wpfyg;aom apwemoHk;rsdK;wdkUudk y,f 0dyguapwem wpfrsdK;udkom vufcH,HkMunfjcif;onf
ykaAuwa[wk'd|d jzpf\/ (tH | 2? 156/)
42/

odkUvQif

uruworm'd|dESifh

ykaAuwa[wk'd|donf

wGif;xGufpdefESifh

csufausmufyrm vGefpGm uGJjym;jcm;em;vSayonf/ ,if;odkU vGefpGmuGJjym;jcm;em;onf\ tjzpfudkvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

500

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t|uxmtqdkudk rMunfhIrdapumrl jrwfpGmbk&m;\ 'kwd,0guspum;awmfjzifhyif ay:vGifxifSm;pGm


odEdkifayonf/ ,if;odkU odEdkifygvsuf aemuf0gus pum;&yfudk csefvSyf0Sufxm; wpfyg;olrsm;
,HkrSm;oHo, jzpfavatmif MuHaqmifvsuf ]],ckb0 csrf;om<u,f0jcif;onf aS;uHaMumifhjzpfonf[k
,HkMunfvQif ykaAuw a[wk'd|d jzpfonf/ bk&m;u t"r[ka[monf}}[ka&;om; a[majymjcif;onf
OD;Ou|taejzifh

uruwPfESifh

ykaAuwa[wk'd|d

jcm;em;csufudk

trSefwu,f

rod

a&;om;a[majymrdjcif;avm[k xifrSwfzG,frSd? omoemawmfudk tajctjrpfrSvSef wl;zdzsufqD;ypf&ef


&nfG,fcsufjzifh a&;om; a[majymjcif;om jzpfonf/
trSefpifppf OD;Ou|onf puK? aomw? Cme? Zd0Sg? um,[laom yom'kyf ig;yg;udkom
toHk;csonfh kyf0g'DwpfOD;jzpfaMumif; ae&mrsm;pGm a&;om;a[majym qHk;raeonfudk awGUMu&onfjzpf
Ak'0g'udk kyf0g'tjrifjzifh MunfhNyD; a&;om;aejcif;om jzpfonf/ odkUwnf;r[kwf ol\kyf0g'udk Ak'"r
tultnD,lNyD; xlaxmifjcif;jzpfonf/ odkUwnf;r[kwf Ak'"rrsm;udk kyf0g'rsm;jzpfatmif yufyufpufpuf
omoemxJ0ifNyD; zsufqD;jcif;jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyf ,lqawmfrlMuonf/

(*) trSwfjyaom"emudk oHk;oyfcsuf


43/

(*)

]]ukodkvf?

tukodkvftaMumif;aMumifh

tusdK;qufjzpfonf[laom

uruwmvrf;pOfonf jAm[Pa0'rS jrpfzsm;cHvmonf/ oHo&m vnfaea&;udkom tm;ay;aomw&m;


jzpfonf}}[laom a&;om;csufvnf; jrwfpGmbk&m;a'oemESifh zDvmjzpfaom a&;om;csufjzpfonf/ Ak'"r
tppfrsm;udk jAm[P0g'[korkwfNyD; jynfolvlxk xifa,mifxifrSm;jzpfatmif zefwD;jcif;om jzpfavonf/
uruwmorm'd|donf ukodkvfw&m; tm;vHk;wdkU\ tajccHt&if;tjrpfjzpfonf/ uruwmorm'd|d
SdrSomvQif tukodkvfudkvnf; aSmifMuOfEdkifonf/ 'ge? oDv? bm0em ukodkvfw&m;wdkUudkvnf; jzpfyGm;
apEdkifonf/ xdkUaMumifh uruwmorm'd|dESifh oDvudk ukodkvfw&m;wdkU\ tp[l jrwfpGmbk&m;
odkU a[mawmfrlonf/
womwd[ wGH bduK tm'dar0 0daoma"[d ukoavok "arok/ aum pm'd ukovmeH
"rmeH? oDv ok 0dok'H 'd|d p OZkum/ (oH 3/ 124/)

jrefrmjyef
&[ef; oif w&m;awmif;yefjcif; taMumif;aMumifh oifonf ukodkvfw&m;wdkU tpydkif;udkom
okwfoif pifMu,fapOD;avmh/ ukodkvfw&m;wdkU\ tpydkif;[lonf tb,fenf;? pifMu,faomoDvESifh
ajzmifhrwfaomt,lyifwnf;/
&[ef; odkUjzpfvQif oifonf ukodkvfw&m;wdkU tpudkyif okwfoifavmh/ ukodkvfw&m;wdkU\
tpum; tb,fenf;/ aumif;pGm pifMu,faomoDvESifh ajzmifhrwfaomt,lyifwnf;/ (oH jref 3/ 129/)
44/

uruwmorm'd|dESihf

jynfhpHkaom

olonfomvQif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

t,lrSefSdol?

501

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajzmifhrwfaomt,lSdol? w&m;awmf rwkefrvIyf ouf0ifMunfdkoljzpf olawmfaumif;w&m;[laom


omoemawmfodkU a&mufvmol (omoemhEG,f0if) jzpfaMumif;udk orm'd|dokwf odkU a[mawmfrlonf/
ighSif...t&d,mwynfhonf

tukodkvf

tukodkvf\

taMumif;&if;?

ukodkvf

ukodkvf\

taMumif;&if;udk cGJjcm; od\/ ighSifwdkU rQjzifhvnf; t&d,mwynfhonf t,lrSefSdol jzpf\/ xdkol\


t,lonf

ajzmifhrwf\/

w&m;awmf

rwkefrvIyf

ouf0ifMunfdkrIESifh

jynfhpHkvsuf

olawmfaumif;w&m;wnf;[laom omoemawmfodkU a&mufvmol jzpf\/ (rlvyPmoygVd-57)


45/

w&m;a'oemawmfrsm;udk axmufxm; uruwPf (uruworm'd|d)onf

jAm[Pa0'rS oGif;,lxm;aom w&m;r[kwf? bk&m;Sif udk,fawmfwdkif a[mawmfrlxm;aom w&m;


jzpfonfudk oHo, uif;uif;Sif;Sif; rSwf,l&m\/
]]avmuonf uHaMumifh jzpf\/ ow0gtaygif;onf uHaMumifh jzpf\/ oGm;aeaom &xm;\
em;yef;pGef;uJhodkU ow0gwdkUudk uHu zGJUpyfxm;\/}} (r jref 2/ 418/)
(ow0gonf) uHaMumifh ausmfapmjcif;udkvnf;aumif;? csD;rGrf;jcif;udkvnf;aumif; &\/ uHaMumifh
qHk;IH;jcif;udkvnf;aumif;?

owfjzwfjcif;udkvnf;aumif;?

aESmifzGJUjcif;udkvnf;aumif;

&\/

txl;xl;ywwfaom xdkuHudk odvwfaomf avmu uHonf rSd[l tb,fhaMumifh ajymqdk&mtHhenf;}}


(tbd jref 4-'k/ 292/)

(uxm0wKygVdawmf jrefrmjyef)

(C)trSwfjyaom"emudk oHk;oyfcsuf
46/

(C) uruwmvrf;pOfudk oHo&mvnfa&;vrf;pOf[k OD;Ou|u pGyfpGJjyefonf/

uruwPf[k qdktyfaom 'd|dZkuryknud&d,0wKonf oHo&mvnfa&;udk tm;ay;aomw&m;


[kwf-r[kwfudk pdppfMuukeftHh/
uruwPf[lonf ]]'kpdkufq,fyg;onf tusdK;pD;yGm;wdkUudk zsufqD;wwf? tusdK;rJhudk
jzpfapwwfaomaMumifh udk,fydkifOpmjzpfaom uHr[kwf? okpdkufonf tusdK;rJhwdkUudk zsufqD;wwf?
tusdK;pD;yGm;wdkUudk jzpfapwwfaomaMumifh udk,fydkifOpmjzpfaom uHrnf\}}[k odwwfaomPfyifwnf;/
xdkPf wnf 'ge? oDv? Oaygoxpaom aumif;rIwdkUudkyvsuf csrf;ompnf;pdrf tqifhqifh
cHpm;NyD;vQif edAmefodkU a&mufMuolwdkUrSm *Pef;cs rjyEdkifatmif rsm;jym;vSonfudk oarm[0daem'eD
t|uxm ESm-397- odkU jyqdkxm;ayonf/
]]OpmjynfhpHk uHkvHk<u,f0aom a,mufsm;onf vSnf;aygif;ig;&mwdkU axmywf? ysm;&nf? wifvJ?
qm;? ESrf;? qefpaom &dumrsm;udkwif uEm&c&D;cJudk oGm;onfSdaomf wpfpHkwpfck yzG,fudp
jzpfay:vmygu toHk;taqmiftm;vHk; ,lcJhNyD;jzpfaomaMumifh awmifawmif MuHpnfxdwfvefUrI rSdbJ
ab;rSd&m

t&yfodkU

okpdkufq,fyg;onf

a&mufEdkifouJhodkU?
udk,fydkifOpmjzpfonf[k

twl('kpdkufq,fyg;onf
odpGrf;Edkifaom)

udk,fydkifOpmr[kwf?

uruwPf

wnfvsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

502

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rsm;pGmaomtvudk

ay;v?

oDvudkjznfhusifh?

Oykofudk

aqmufwnf

csrf;omtqifhqifh?

pnf;pdrftqifhqifh cHpm;NyD;vQif edAmefodkU a&mufukefaom olawmfaumif;wdkU\ ta&twGufum;


tydkif;tjcm;rSdEdkif? *Pef;rjyEdkif}}/ (tbd? |? 2? 497/)
47/

tcgwpfyg; a0omvDjynfom; O*ol<u,fonf jrwfpGmbk&m;tr;Sdaom oHCmawmfudk

rdrdtdrfodkUyifhzdwf ESpfcdufzG,fjzpfaom vzG,f0wKwdkUudk pDrHNyD;vQif ]]tSifbk&m; ESpfcdufzG,fypnf;


0wKudk ay;volonf ESpfcdufzG,ftusdK;udk &\}}[k jrwfpGmbk&m; rsufarSmufawmfrS wynhfawmf
Mum;em&zl;ygonf/ wynfhawmf\ tifMuif;yGifhESifhwlaom cJzG,fponfrsm;onf ESpfcdufzG,fSdygonf/
jrwfpGmbk&m;onf wynfhawmftm; oem;apmifhaSmuf csD;ajrmufaomtm;jzifh xdkvzG,f0wKwdkUudk tvcH
awmfrlyg}}[k avQmufxm; v'gef;avonf/ jrwfpGmbk&m;onf tvcHawmfrlNyD; ]]remy'g,D vbaw
remyH}}paom ESpf*gxmwdkUjzifh tEkarm'em yawmfrlonf/
t"dyg,frSm-]]ESpfcdufzG,fudk

ay;volonf

ESpfcdufzG,ftusdK;udk

&Edkif\/

tMuifolonf

ajzmifhrwfaom tvcHyk*dKvfwdkU vdkvdkcsifcsif t0wfouFef;? tdyf&mae&m? qGrf;abmZOf? tazsmf,rumESifh


trsdK;rsdK;aom vzG,fypnf;wdkUudk ay;v\/
v,f,majraumif;ESifhwlaom

&[EmwdkUudkod

pGefUvTwfcsD;ajrmuftyf\/

ESpfcdufzG,fudk

ay;vaom xdkolawmfaumif;onf pGefUEdkifcJonfudk pGefU ESpfcdufzG,ftusdK;udk &\/


aemiftcg O*ol<u,fonf pkawNyD;vQif ok'g0gojA[bHkjzpf t&[wzdkvfodkU a&mufum
jrwfpGmbk&m;xHawmfodkU tzl;tajrmf vma&mufavonf/ xdktcg jrwfpGmbk&m;u ]]O*...todkUenf;
(b,fhES,fvJ) oifhtm; tvdktwdkif; jynfhpHk\avm}}[k ar;awmfrlav&m ]]tSifbk&m; wynfhawmftm;
tvdktwdkif; pifppf jynfhpHkyg\}}[k avQmufavonf/ O*ol<u,f tvdkSdaom tusdK;um; t&[wzdkvf
jzpfonf/ xdkt&[wzdkvfudk& tvdktwdkif; jynfhpHkyg\[k avQmufavonf/
(t*Fkw& yuedygwygVd 42 rS 45? ,if;t|uxm 23 rS 25 )
OD;Ou|\ pGyfpGJcsuftwdkif; uHyvQif oHo&mvnfonfqdkygu O*ol<u,f &[Emjzpfrnf r[kwf/
,ckrl ukodkvfuHudk yvkyfaom O*ol<u,f &[Emjzpf oHo&mjywfavNyD/ w&m;awmf jzpf&yfrSefudk
axmuf OD;Ou|onf pnf;vGwf0g;vGwf wm0efrJh a&;om;a[majymaom? omoemudk zsufqD;olom
jzpfaMumif; xifSm;ayonf/
48/

xdkUjyif

uruwmvrf;pOfESifh

pyfvsOf;

a[mMum;csufrsm;pGm

Sdayao;\/

t*FkwdK&fygVdawmf? wduedygwf odkUa[mawmfrl\/


]]tMuifolwdkUonfum;

ynmSdwdkU

csD;rGrf;tyfaom

ynmSd

olawmfaumif;wdkUudk

rSD0Jqnf;uyfukef\/ xdkolwdkU\ o'gw&m;onfum; jrwfpGmbk&m; tjrpfozG,f jzpf wnf\/


xdkynmSdwdkUonf

ewfjynfodkUvnf;

vm;a&muf&ukef\/

vlUjynf0,f

jrwfaomtrsdK;vnf;

jzpf&ukef\/ tpOfojzifh edAmefodkU a&muf&ukef\}} (tif jref? 1? 108/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

503

tpodkU
49/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ck'uygXygVdawmf? ed"du@okwfvnf; odkUa[mMum;\/ ]]vlUjynfSd pnf;pdrfOpmudk

vnf;aumif; ewfjynf arGUavsmfzG,fudkvnf;aumif; edAmefcsrf;omudkvnf;aumif; tusdK;tm;vHk;udk


xdkukodkvfaTtdk;aMumifh &Edkif\}} (ck jref 1? 9/)
50/

yXmef;ygVdawmfBuD;

uruwPf

ukodkvfuHudk

tajcy

oHo&mjywfNyD;

edAmef&yftxd a&mufyHkudk odkU a[mMum;xm;\/


o'H Oyedm, 'geH a'wd? oDvH orm'd,wd? OaygoxurH ua&mwd? psmeH Oyga'wd?
0dyeH Oyga'wd? r*H Oyga'wd? tbdnH Oyga'wd? ormywd Oyga'wd/
&wemoHk;yg; uH-uH\ tusdK;w&m;tay: ouf0if,HkMunfrIudk trSDy (taMumif;y)
tvay;v\/ oDv aqmufwnf\? Oykofapmifh\? psmef&atmif tm;xkwf psmef&\? 0dyem
ur|mef;w&m;

yGm;rsm;tm;xkwf\?

aomwmywdr*fpaom

r*fPfav;yg;udk

jzpfay:&Sdap\/

tbdnmOfudk jzpfay:&Sdap\/ ormywfudk jzpfay:&Sdap\/ (aumif;usdK; tqufqufum; uH-uH\


tusdK;tay: ouf0if,HkMunfrIrS jrpfzsm;cHcJh\/ uH-uH\ tusdK;udk r,HkMunfvQif o'grJhvQif odkUaom
tusdK;xl; r&Edkif r&ay)/
okweftbd"rm a'oemawmfwdkUudk axmuf umrm0p& ukodkvfuHonf r*fzdkvfwdkUtm;
yuwlyed,owdjzifh aus;Zl;yum oHo&m0#frS uRwfvGwfxGufajrmuf apEdkifaom w&m;jzpfonf/
oHo&m vnfapwwfaom w&m;r[kwf[k odomayonf/
oHo&m vnfapwwfaom w&m;um; uruwmvrf;pOf r[kwf? t0dZmESifh wPSmom
jzpfonfudk terw*oH,kwf ygVdawmf odkU a[mawmfrlavonf/
terwa*g,H bdua0 oHoma&m? ykAmaum#d e ynm,wd t0dZmeD0&PmeH owmeH
wPSmoHa,mZemeH oEm0dwH oHo&dwH/ (oH 1? 387/)
t"dym,frSm - ]]&[ef;wdkU oHo&m\ tpudk rodEdkif? rodrIt0dZmjzifh ydwfzHk;tyfukefonf/
wPSmaESmifud;jzifh zGJUcsnftyfukefonf jzpf b0rS xdkb0? xdkb0rS b0odkU ajy;oGm;usifvnf
Mu&ukefaom ow0gwdkU\ aSUtpGef;onf rxif}}/ (oH jref 1? 375/)
xdkUaMumifh

Ak'0dyem

(1)

a&;om;xm;aom

uruwmvrf;pOfonf

azmfjyyg

bk&m;a[ma'oemwdkUESifh vHk;0qefUusifonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

(i) trSwfjy aom"emudk oHk;oyfcsuf


51/

(1) ]]t0dZm? wPSm? Oyg'gef? uH ocFg&[laom twdwfb0taMumif;uHaMumifh

,ckypub0rSm 0dnmPf? emrfkyf? oVm,we? z a0'em[laom tusdK;w&m;rsm;vm jzpf&onf


ponfjzifh

twdwfb0u

taMumif;aMumifh

,ckb0wGif

tusdK;w&m;rsm;vm

jzpf&ol[laom

t,ltqrsm;rSm twvrf;pOf 0dnmOfpGJ trSm;w&m;rsm;om jzpfonf}}[laom 0drkwd&ot&aumufusrf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

504

tpodkU
ESm-22?

23

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wdkUygaom

a&;om;csufonf

jrwfpGmbk&m;\

y#dporkyg'fa'oemawmfudk

twvrf;pOf0dnmOfpGJ trSm;w&m;[k pGyfpGJxm;aom a&;om;csufom jzpfonf/ y#dporkyg'fw&m;udk


vufcHoa,mifa,muf wpfae&m [efjyxm; ae&m yufyufpufpuf zsufqD;xm;jcif;om
jzpfayonf/
jrwfpGmbk&m;\ y#dporkyg'f a'oemawmfESifh omoeywdwdwdkU\ tw0g'wdkU rwluGJjym;
jcm;em;yHkudk

trSeftwdkif;

oabmayguf

em;vnf;Edkif&ef

tw0g'udk

aS;OD;pGm

jyqdkMuukefthH?

omoemywdwdwdkU pGJvrf;xifrSm;aom twonf y&rw (y& + tw)? ZD0tw[l 2 rsdK; Sd\/


urmavmuBuD;ESifh ow0gawGudk pDrHzefqif;Edkifol r[mjA[mSdonf xm0&bk&m;Sdonf[k
pGJvrf;xifrSm;rIonf y&rwpGJjzpfonf/ xdky&rwpGJvrf;yHkudk oDvuef ygVdawmf ESm- 19-20
jyqdkxm;ayonf/ ow0gwpfa,mufwpfa,muf\ toufaumif vdyfjymaumif 0dnmOfaumif Sdonf[k
pGJvrf;xifrSm;rIonf ZD0twpGJjzpfonf/
52/

ZD0twpGJvrf;yHkum; ow0gwdkU\ cEmudk,ftwGif; toufaumif? vdyfjymaumif?

0dnmOfaumif[k qdk&aom twSdonf/ xdktwonf vGefpGm tpGrf;xufjrufonf/


um&u - yvkyfzG,f[lorQudk twuyvkyfonf/ aumif;rI raumif;rI[lorQudk tw\
owdaMumifh yrdMuonf? oGm;vmvkyfudkifrI [lorQ tw\ owdaMumifhom jzpf&onf/
a0'u - aumif;rI raumif;rI\ tusdK;udkvnf; twu cHpm;onf/ csrf;omrI qif;&JrI paom
cHpm;zG,f[lorQudk twucsnf; cHpm;onf? ,ckvdk b0u aumif;rI raumif;rIwdkUudk ycJhvQif aemiftcg
rdrdycJhaom aumif;rI raumif;rI\ aumif;usdK;qdk;jypfwdkUudk twuyif cHpm;&vdrfhrnf/
omrd - cEmtdrfqdkif&m0,f ydkifotkyfpdk;Edkifaom twonf cEmtdrf\ tSifocifjzpfonf/
ed0goD - cEmtdrfa[mif; ysufpD;aomtcg cEmtdrfopfudk pDrHzefwD;vsuf cEmtdrfopfodkU
aGUajymif;

aexdkifonf?

cEmtdrfom

ysufpD;onf?

twaumifum;

b,ftcgrQ

rysufrpD;bJ

tjrJwnfonf/
o,H0oD - cEmudk,fESifh qdkif&m0,f rdrdtvdkodkU vdkufygapEdkifonf/
um&u? a0'u? omrd? ed0goD? o,H0oD[laom tjcif;t&m ig;rsdK;jzifh twSdaMumif;
pGJvrf;xif&Sm;aerIonf

tw0g'udk

jzpfaponf

(0g)

ZD0twpGJ

jzpfayonf/

cEmudk,fxJrSm

twoufoufSdonf[laom rdpmtjrifaywnf;/
tcsdKUurl cEm 5-yg;xJu cEmwpfyg;yg;udk tw[k pGJMu\/ cEmig;yg;wdkUwGif tcsdKUu
lyuEmudk tw[k pGJvrf;Muonf/ tcsdKUu 0dnmPuEm (pdwf)udk tw[kpGJvrf;Muonf/ tcsdKUu
a0'emuEmudk tcsdKUu onmuEmudk tcsdKUu ocFg&uEmudk tw[k pGJvrf;Muonf/
rSwfcsuf/

/ aoaomol\ Oom"mwfysuf *EA"mwfonf ESvHk;tdrfrS aemufqHk;ysufNyD; ESmacgif;u

xGufvmwJhavxJrSm ygvmNyD;vQif A[d'avxkxJrSm ysHUESHUoGm;vsuf xdkavudk Irdaom rdbavmif;wdkU\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

505

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udk,fcEmtwGif;odkU a&mufum aoG;xJrSm a&mpyfoGm;NyD;aemuf xdk*EA"mwfrS vljyefjzpfvmonf[laom


OD;OuX ocifjrwfqdkifESifh ol\aemufvdkuf aemufygwdkU\ t,lonf kyfudk twpGJvrf;aom tw0g'om
jzpfayonf? rdpm0g'ppfppfom jzpfawmhonf/ Ak'0g' vHk;0r[kwfay/
53/

aS;b0u kyfjzpfap? emrfjzpfap wpfckckonf odkUr[kwf kyfemrfESpfrsdK;vHk;onf b0opf

ygvmonf[k,lvQif

ow'd|djzpfonf/

aS;b0u

kyfemrf[lorQESifh

vHk;0tquftoG,frSd

aemufb0 aemufkyf aemufemrf topfjzpfonf[k ,lvQif Oap''d|djzpfonf/


jrwfpGmbk&m;\ y#dporkyg'f a'oemawmfum; rnfonfhtw rnfonfhkyfemrfrQ wdkufdkuf
ul;ajymif;vmjcif; rSdbJ taMumif;aMumifh tusdK;jzpfyHkrQudkom jyaomaMumifh qdkcJhyg tw0g'ESifh
vm;vm;rQ roufqdkif? xdkow'd|d? Oap''d|dESpfrsdK;rS uif;vGwf tewtjzpfudk xifSm;pGm azmfjyaom
a'oemawmfom jzpfonf/
kyfemrfw&m;wdkUonf ypub0 yuwdumvyif wpfae&mrS wpfae&modkUvnf;aumif;?
wpfcPrS wpfcPodkUvnf;aumif; rajymif;raGU EdkifMuukef? Oyg'f XD bif=jzpf wnf ysufpepfjzifhom
jzpfSdaeMuayonf/ xdkUaMumifh b0a[mif;rS pkaw b0opf0,f jzpf&mtcg ]]b0a[mif;rS kyfemrfrsm;
ajymif;aGUygavovm;}}[k tb,frSmvQif ,HkrSm;zG,f Sdcsdrfhrnfenf;/
b0topf y#doaE kyfemrfcEmonf b0a[mif;rS kyfemrfcEmrsm; ajymif;aGUvmjcif; r[kwf?
odkUaomf t0dZm? wPSm? ocFg&wdkUu 0dkif;0ef;pDrHvdkMuojzifhom b0opf y#doaE kyfemrf cEm
jzpfay:vm&jcif;aMumifh b0a[mif;rS taMumif;rsm;ESifhvnf; ruif;acs/ odkUom aMumif;usdK;uGif;quf
Ijrifjcif;onf y#dporkyg'f oabmjzpfayonf/
54/

xifSm;atmif jyOD;thH? twdwfb0 aocgeD; ow0g\ oEmef0,f aemufb0

y#doaEusdK;udk ay;rnfhuH tmHkjzpfap? xdkuHudkypOf awGUuHcJh&aom tajctae (uredrdwf) tmHkjzpfap


jzpf&rnfhb0 tajctae (*wdedrdwf) tmHkjzpfap? wpfrsdK;rsdK; xifvmjrJ jzpfonf/ xdkaocgeD;
ow0gonf

t0dZmEko,

ruif;ao;aomaMumifh

xdktmHk

tjypfudk

rjrifEdkif

wPSmEko,

ruif;ao;aomaMumifh xdktmHkudk pGJvrf;Gwfudkif;aeavonf/ naecsrf;tcg awmif&dyfBuD;rsm;onf


ajrjyifay: t&dyfxdk; zHk;vTrf;vmouJhodkU xdkuH? uredrdwf? *wdedrdwf tmHkwpfckckonf pdwftpOf
vTrf;rdk; xifaeavonf/ xdkxifay:aeaom tmHkudk r&PmoEaZm 0dnmPfu qkyfudkifxm;ouJhodkU
tmHkyavonf/ xdktcgb0\ aemufqHk;jzpfaom r&PmoEaZm0dnmPf tmHkycJhaom uH? uredrdwf?
*wdedrdwf? tmHkwpfckckudkyif tmHkyvsuf b0opf0,f y#doaEpdwf jzpfay:avonf/ y#doaEESifhtwl
pdwf apwodwf emrfw&m;ESifhwuG urZkyfrsm;vnf; jzpfavonf/ tlybHkrlum; kyfw&m;rygbJ
emrfw&m;oufoufom jzpfavonf/
,if;odkU
taMumif;aMumifh

b0topfjzpf&m
b0opf

b0a[mif;u

kyfemrfrQom

t0dZm

wPSmEko,ESifh

jzpfvm&onf/

uH

ow0gaumif?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ocFg&[laom
toufaumif?

506

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

twaumifjzpfvmonf r[kwf? xdkkyfemrfw&m;onfvnf; b0a[mif;rS ajymif;aGUvmonf r[kwf?


b0a[mif;u t0dZm? wPSmEko, uH ocFg&[laom taMumif;ESifhuif;vnf; jzpfvmonf r[kwf?
Oyrm awmif\teD; [pfatmifvdkufaom toHonf awmifeH&Hudk dkuf yJhwifoHac:aom toHwpfrsdK;
ay:xGufvm\/ xdkyJhwifoHonf rlvatmfoH r[kwf? rlvatmfoHESifh uif;vsuf tvGwfoufoufvnf;
rjzpfEdkifouJhodkUvnf;aumif?

qDrD;wpfckrS

rD;ul;&m

'kwd,rD;onf

yxrrD;vnf;

r[kwf?

yxrrD;ESifhuif; tvGwfoufoufvnf; rjzpfEdkifouJhodkUvnf;aumif;? wHqdyfESdyf&m wHqdyf&monf


rlvwHqdyfvnf;r[kwf? rlvwHqdyfESifhvnf; uif;vnf; rjzpfouJhodkUvnf;aumif;? rSefMunfh&m
rSefxJu

t&dyfonf

yuwdvlvnf;r[kwf?

yuwdvlESifhuif;

tvGwfoufoufvnf;

rjzpfouJhodkUvnf;aumif;? y#doaE kyfemrfcEmonf b0a[mif;u kyfemrfvnf; r[kwf? b0a[mif;u


t0dZm wPSm uH ocFg&taMumif;wdkUESifhvnf; ruif;Edkifacs/
55/

aS;aS;b0u t0dZm wPSm uH ocFg&taMumif;aMumifh b0opf kyfemrf jzpf\[k

,ljcif;aMumifh Oap''d|drS vGwf\/ aS;aS;b0rS kyfemrfrsm; ajymif;aGUvmonf r[kwf[k ,ljcif;aMumifh


ow'd|drSvnf; vGwf\/ aS;aS;b0u taMumif;ESifh ruif;[k,ljcif;aMumifh (xm0&bk&m; polu
zefqif;rIaMumifh ow0gtopf jzpfvm\)[laom e0owygwkbm0'd|drSvnf; vGwf\/ um;
twdwfb0taMumif;aMumifh ypKyefb0 tusdK;jzpfyHk y#dporkyg'f a'oemawmfwnf;/
tu,f

t0dZm

b0ul;yHktwdkif;

wPSmuif;NyD;ygvQif

y#dporkyg'f

aoaomtcg

a'oemcef;onf

vGefpGm

aemufb0rjzpfEdkifawmhay?
eufeJvS\/

pmayusrf;*ef

oiftHavhusifzl;olrsm;aomfvnf; em;vnf&efcuf\/ xdkUaMumifh bk&m;omoemawmftay: Munfdkaom


pdwfjzifh ud;pm;zwfI avhvm&efjzpfayonf/ (oarm[0daem'eD -154-155? 0dok'd 2/ 186 -187)
vlaovljzpf jyem 146 - ]]at; tJ'gayghuG? 'dkUvlawGu tJ'D uHedrdwf? uredrdwf?
*wdedrdwfqdkwJh tJ'Do*[f bHkydkif;u[meJY tvSnfhtywf tvdrfcHae&wm MumyaumuGm}}[laom
a&;om;csufudk

awGU&\/

OD;OuXqdkvdkwmu

uHedrdwf

uredrdwf

*wdedrdwfqdkwmawG[m

o*[fusrf;uvmwJh pum; tSiftEkk'g\vSnfhuGuf odkU qdkvdkayonf/ pum;t& OD;OuXonf


o*[fusrf;udk b,fvdkyxm;onf[k udk&ifuav;rsm;avmufyif rod&ma&mufaeonf/ o*[fusrf;onf
tbd"rm

ckESpfusrf;

oabmraygufaMumif;

bk&m;a[mygVdawmfrsm;\
ay:vGifonf/

tusOf;csKyfrQom

o*[fusrf;\

jzpfonfqdkaom

tajccHjzpfaom

tcsufudk

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk

rMunfhwwf&m a&mufonf/ Munfhzl;aomfvnf; xdkbk&m;a[m ygVdawmfrsm;udk tvum;[mawG[k


ypfy,fxm;aMumif; xifSm;aeayonf/
o*[fusrf;q&monf xdkxdkuHedrdwf uredrdwf *wdedrdwfponfhwdkUudk Oy&dyPmoygVdawmf
(203) vmaom bk&m;a[m ygVdawmfrS ,l jyqdkjcif; jzpfayonf/
]]&[ef;wdkU

aemufwpfrsdK;um;

ao&m

tif;ysOf

wifxm;tyfonfvnf;jzpfaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

507

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ao&manmifapmif; wifxm;tyfonfvnf;jzpfaom ao&majrt&yf rxbJ avsmif;tdyfonfvnf;


jzpfaom xdkvlrdkuf\ aS;uycJhaom um,'kpdkuf? 0pD'kpdkuf? raem'kpdkuf[lukefaom ,kwfrmaom
tytrlwdkUonf aocgeD;tcg xifukef\/ ay:ukef\/ vTrf;ukefvmukef\/ &[ef;wdkU Oyrmtm;jzifh
BuD;pGmaom

awmifxGwfwdkU\

t&dyfwdkUonf

naecsrf;tcg

ajrjyif

xifukef

ay:ukef

vTrf;rdk;vmukefouJhodkU &[ef;wdkU twl ao&mtif;ysOf/ y / vTrf;rdk;vmukef\/}} (r 3? 208/)


txufwGif qdkcJhNyD;aom bk&m;a[mygVd t|uxmwdkUt& ]]twdwf b0taMumif;aMumif;aMumifh
ypKyefb0tusdK; jzpfonf}}[laom t,lonf jrwfpGmbk&m;\ tvdkawmfus tewvrf;pOf trSefjzpfonf/
0drkwd&ot&aumuf usrf;vm y#dpo
rkyg'fudk ykwfcwfa&;om;csufonf jrwfpGmbk&m;\ a'oemawmfudk
zsufqD;aom pum;jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/
0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf

uH-uH\tusdK;&SdyHkESifh

t&[wr*fPfjzifh

uHy,fpGefUyHkpaom

rSefuefaom enf;vrf;rsm;udk bk&m;a[m a'oemawmft& Sif;vif;oHk;oyf jyawmfrlcJhMuNyD? odkU


jycJhNyD;aom uHudk y,f&ef (0g) ur0#f udavo0#fuif;&ef enf;vrf;rSefudk OD;OuXESifhwuG
ol\aemufvdkuf[lorQwdkUonf usepGm rodMuaomfvnf;aumif;? tcsdKUodMuapumrl omoemudk
tjrpfygrusef y,fvSefzsufqD;vdkvnf;aumif;? uH\tusdK;rsm;udk pdwful;oufouf[lvnf;aumif?
,ckb0csrf;omrIonf aS;uHaMumifh r[kwf vdrfvnfaoG;pkwf tjrwfxkwfzdkY odkUr[kwf aumif;atmif
rSefatmifvkyfzdkU[lvnf;aumif;? uruwmvrf;pOfonf jAm[P0g'[lvnf;aumif;? twdwfb0
taMumif;aMumifh ypKyefb0tusdK; jzpfol[laom y#dporkyg'f a'oemawmfudkyif twvrf;pOf[l
vnf;aumif;?

wGifwGifBuD;

uruwmorm'd|dudk

ykwfcwfMu
zsufqD;vsuf

ukodkvf[lorQwdkU\
omoemawmfBuD;

rlvtkwfjrpf

uG,fyatmif

tajccHjzpfaom
MuHaqmifud;ukwf

tm;xkwfaeMuonfh ]]tud&d,wdwd,0g'D}} rsm;om jzpfMu\/


txl;tm;jzifh ,kwfrmqdk;0g;aom tcsufrSm rdrdwdkUajymcsifonfh tcsufudk ]]Ak'Sifawmf\
tvdkum;}} ]]Ak'ESifhrqdkif}} ]]Ak'\ 0g'r[kwf}} ponfjzifh Ak'udk rw&m; toHk;cs a&;om;ajyma[mMujcif;
jzpfayonf/ odkU ]]Ak'oH}} vdIifvdIifay;NyD; pnf;Hk;Muojzifh dk;dk;rubJ tqef;xGif ucsifMuaom
Ak'bmom0ifwdkUonf ea0wdrfawmif a,mifa,mifrSm;rSm;jzpfNyD; olwdkUvSnfhpm;rIatmufrSm usqHk;SmMuNyD?
tdrfOD;u bk&m;pifudk zwfcsol zwfcsMuavNyD? qHk;HI;MuavpGwum;/
trSefpifppf

uHrSd?

uH\

tusdK;tjypfrSdpaom

ewdu0g'udk

aS;acwfurmYvlom;wdkU

a,mifa,mifrSm;rSm; usifhoHk;cJhMuavNyD? Ak'bk&m;ryGifhcif acwftcgu tqdkyg ewdu0g'ponfjzifh


vlay:vlaZmfvkyfNyD; xm;cJhMu\/ wynfharG;cJhMu\/
odkU&mwGif a*gwrAk'yGifhay:awmfrlvmaomtcg aS;a[mif;ur0g'xJrS twudk y,fEkwfNyD;
twdu0g'udk tm;ay;cJhonf/ twdu0g'udk b0oHo&mrS vGwfajrmufrItqifhtwGuf tajccHtjzpf
owfrSwfawmfrlcJh\/ ewdu0g'udk vHk;0rSm;,Gif;aMumif; jywfjywfom;om; qefUusifcJhonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

508

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUjzpfavaomaMumifh a*gwrAk'bk&m; yGifhay:awmfrlcsdefrSp urmhvlom; cyfrsm;rsm;onf


ewdu0g' rSm;rSef;od pGefUypfcJhMu\/ twdu0g'rSefudk vufcHusifhoHk; vmMu\/ xdkUaMumifhyif
w&m;rSefudk usifhMuHtm;xkwf MuNyD; w&m;xl;&cJhMuavNyD/
odkU

Ak'omoemha&mifjcif

ay:vmonfhtwGuf

aS;vlwdkU

pGefUypfcJhonf

ewdu0g'

taqG;ta[mif;BuD;udk awmifwGif;BuD;rS OD;OuXu jyefvnf toufoGif;NyD; yGJxkwfjcif; jzpfayonf/


tb,faMumifh

ewdu0g'udk

OD;OuX

jyefaumufoenf;qdkaom

ewdu0g'

(uHrSd?

uH\

tusdK;rSd0g')onf OD;OuXudkifpGJxm;aom kyf0g' (p o C Z u yyom0g')ESifh udkufnDaeaomaMumifh


jzpfayonf/

rSef\-

ewdu0g'onf

wpfb0pmrQom

jzpf\/

OD;OuX\

kyf0g'onfvnf;

wpfb0pmrQom jzpf\? odkU 0g'csif; ESD;aESmrd OD;OuX\ acwfa[mif;0g'udk jyefvnfqef;opfjcif;


jzpf\/
aS;acwf

wdwdBuD;rsm;ESifh

,ckacwf

OD;OuX

xl;aomtcsufrSm

aS;acwfwdwdwdkUu

xdkewdu0g'udk rdrdwdkU0g'tjzpf ajymifajymifSif;Sif;0efcHa[mMum;\/ OD;OuXurl Ak'yd#uwfxJ 0ifIyfNyD;


Ak'w&m;awmfrsm;onfyif uH-uH\ tusdK;udk y,foa,mifaqmifvSnfhNyD; Ak'\ rsufESmzHk;udkpGyfum
olU0g'udk

jzefU\/

odkUxl;ayonf/

xdkUaMumifh

bmoma&;rSm

dk;dk;usifh

jrifhjrifhMuHr[kwfbJ

tqef;vdkufcsifolwdkU taejzifh OD;OuX\ pufuGif;rdum i&Jaq;azmf rSD0JaeMujcif; jzpfavonf/


OD;OuX\ vkyf&yfudk okyfay:atmif Oyrmaqmif&aomf aS;vlwdkU0wfNyD; pGefUypfxm;onfh
ykqdk;pkwfudk

jyefaumuf

yjyifNyD;

Ak'wHqdyfuyfum

jyefvnf0wfqifjcif;

0wfqifapjcif;om

jzpfavonf/
odkU oHk;oyfjyqdktyfNyD;aom taMumif;t&yf&yfaMumifh OD;OuXESifhwuG ol\aemufvdkuf
[lorQwdkU\ uH-uH\tusdK;udk y,faom0g'onf Ak'jrwfpGma'oemESifh zDvmuefUvefUjzpf t"r0g'om
jzpfonf/ bk&m;Sifvufxufuvnf; yl&mPuy? ruvda*gomv paom wdwdq&mBuD;rsm;\ 0g'udk
jyefvnftoufoGif;xm;aom

rdpm0g'rsm;rsdK;om jzpfonf[k trSwf(2) EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&f

tzGJU0if q&mawmfwdkU wnDwGwfwnf; qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

509

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUtrSwf (2)
apm'emtrSwf (5)
twdwf tem*wfb0wdkUudk y,fjcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,

1/

apm'uq&mawmfrsm;u OD;OuXESifh ol\aemufvdkuf wynfhwdkUa&;om;xkwfa0aom

pmtkyfpmwrf;rsm;rS (u)

uymYvlom;\

wpfckwnf;aom

(0g)

ESpfckrjzpfEdkifaom

t"dutvdkqEum;

ykcufESifhacgif;Mum;Sd ypKyefwdwdjzpfaom ypue,ftwGif; udk,fa&mpdwfyg {uef


csrf;omrI&a&;yif jzpfonf/
(c)

orm'd|dokawoDwdkUonf

(tewa&mifjcnf? ESm-186)
aumif;rI

raumif;rI

taMumif;tusdK;wdkUudk

ypKyefus

vufcH,HkMunfonf/
(orm'd|dokawoetzGJUcsKyf t,l0g'a&;qdkif&m cH,lcsuf oabmxm; tydk'f - *)
(*)

Ak'onf olonf ykcufESifhacgif;tMum; vufiif;'d| awGUuHae&aom ypKyefb0udkom


wdusjywfom;pGm

azmfxkwfcJhojzifh

ajymovdkvkyf

vkyfovdkajymcJhaom

vufawGUorm;jzpfcJhonf/
(Ak'0g' tajccHoifwef? oifwef; trSwfpOf 1? orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf? ESm-39)
(C)

Ak'&JU vrf;Tefcsufu/ y/ wrvGefudpu


sawmh pOf;udk rpOf;pm;MueJUwJh? rif;wdkUeJU
bmrSrqdkifbl;?

tJ'gawG

rSdygbl;wJh/

oGm;pOf;pm;ae&if

'kuyGm;pnf;a&;rSwpfyg;

bmtusdK;rS

(opmAdrmef twGJ 1/ trSwf 6? orm'd|dokawoetzGJUcsKyf)

pmydk'fwdkUudk xkwfjyMu OD;OuXESifh ol\aemufvdkufrsm;onf (1)

twdwfb0

tem*wfb0wdkUudk

vufcH,HkMunfrI

rSdMubJ

ypKyefwpfb0udkom

vufcH,HkMunfMuolrsm; jzpfaMumif;?
(2)

tem*wfb0 wpfydkif;wpfpudk vufcH,HkMunfMuolrsm;uvnf; ]]vlaovQif vljzpfonf}}


[laom abmiftwGif;om vufcHMuaMumif;?

(3)

]]twDwH emEk aompmrd}} paom bk&m;a[m awrdZwfvmpum;udk udk;vsuf Ak'udk


ypKyeform;jzpfav[ef vdrfnm 0g'jzefUaMumif; oAkbk&m;Sifudk olwdkUvdkyif
rsufaphwpfqHk;om MunfhEdkifonfh olvdkigvdk omrnvlpm; ypKyefwpfb0orm;jzpfatmif
yHkoGif;aeMuaMumif;?

(4)

,if;odkU

yHkoGif;aeMujcif;onf

odzG,f&mrSeforQudk

vHk;0OHk

twdwfb0ESifh
tukeftpif

tem*wfb0taMumif;t&m

odjrifEdkifaom

ykaAed0goEkwd?

tem*wHoPfawmfrsm; tygt0ifjzpfonfh PfawmfBuD;rsm; jrwfpGmbk&m; rSdMuyg[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

510

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ajymEdkifatmif ud;pm;aeMujcif;jzpfaMumif; aS;OD;pGm apm'emMuonf/

2/

wpfzef apm'uq&mawmfrsm;u -

(u)

pk'dwuwdkUonf

0dyemI&ef

*gxmpum;&yfjzifh

useforQ

&nfG,f

a[mawmfrlaom

Ak'a'oemtm;vHk;udk

ba'u&wokwfvm

y,fSm;&ef

ud;pm;aejcif;om

jzpfaMumif;? ,if; ba'u&wokwfvm*gxmrsm;onf 0dyemIonfhtcg ypKyefudkom


I&rnf[k qdkvdk twdwf tem*gwf rSd[laom teuft"dym,f vHk;0rxGufaMumif;?
(c)

]]womwd[ bdua0 ,H uddlyH twDwmem*wypKyEH}} paom tewvuPokwf


ygVdawmf twdwfESifh tem*gwfudk ypKyefESifh wajy;nD a[mqdkxm;aMumif;? twdwfcEm
tem*wfcEm

ypKyefcEm[l

umvoHk;yg;

aocsmpGm

a[mxm;aMumif;?

tewvuPokwf a[maom twdwf tem*gwfudk y,fjyefaMumif;?


(*)

'DCedum,f? r[my&dedAmeokwf ig;yg;oDv\ tusdK;tjypfjyawmfrl&mrSmyif ypKyefESifh


tem*wf

tusdK;tjypfwdkUudk

yl;wGJ

jyawmfrlcJhaMumif;

[l

0daootm;jzifh

apm'emMuavonf/
3/
OD;Z0e?

xdkapm'emudk pk'dwursm;jzpfMuaom awmifwGif;BuD;rdU? aeSife,fausmif;q&mawmf


awmifwGif;BuD;rdU

OD;OaZmwduwdkUu

ig;qifhausmif;q&mawmf

jyefvnfacsyjcif;

OD;Z0e?

ryMubJ

a';'&JrdU

uGif;ausmif;q&mawmf

apm'uq&mawmfrsm;

apm'emtwdkif;

t"r0g'jzpfonfqdkonfrSm rSefuef pGefUvTwfygaMumif; 0efcHoGm;Muonf/


usefpk'dwursm;jzpfMuaom

awmifwGif;BuD;rdU?

ewfrSDawm&ausmif;ae

OD;qEm"du?

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfOuX OD;cif[efESifh ocifjrwfqdkifwdkUuom toD;oD; acsy aom"emMuonf/


xdkapm'em aom"emrsm;onf twdwfb0 tem*wfb0 Sd-rSd[laom t,l? twdwfb0
tem*wfb0

jrwfpGmbk&m;

a[m-ra[m[laom

t,lESifhpyfvsOf;

jzpfay:vm&um;

xdktajccHtaMumif;ESifh oufqdkifaom pum;rQudkom xkwfEkwfoHk;oyf qHk;jzwfMuukeftHh? ,if;apm'em


aom"em ESpf&yfwGif aom"emudk roHk;oyfrD apm'empum;&yf\ ,xmblwus-rusukd aS;OD;pGm
oHk;oyfawmfrlMu&m apm'uq&mawmfrsm; aumufEkwfwifjyxm;aom (u) (c) (*) (C) trSwfjy
pk'dwuwdkU\ a&;om;csufrsm;0,f pk'dwuwdkU\ tvdkudk wdusrSefuefpGm odEdkif&ef oufaocH
pmtkyfpmwrf;rsm;rS

atmufazmfjyyg

a&;om;csufrsm;udkyg

xkwfEkwf

ESD;aESm

wdkufqdkifvsuf

oHk;oyfawmfrlMuonf/
(1) b0ul;0g'onf

Ak'ray:rD

aS;acwfuwnf;uyif

ay:aygufcJhaom

0g'jzpfonf?

,if;0g'onf ur0g'tjzpf toGifajymif;um Ak'yGifhawmfrlaom acwftxd wGifus,fcJhonf?


ur0g'rSm jA[Pa0'\ twudk tajccHonf? twtajccHaom 0g'jzpfonfhtwdkif;
,cifuvnf;jzpfcJhNyD?

,ckvnf;jzpfqJ

aemifvnf;

jzpfvdrfhOD;rnf[l

umvoHk;yg;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

511

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tpOfquf\/

rnfonfhtcgrS umv0drkwf rjzpf/ ,if;0g'udk Ak'u umv0drkwfjzifh

awmfvSefy,fpGefUap\/

(edum,f\ edum,f ESm-6)

(2) tcsufonf yxroH*g,emwifyGJudk &[ef;awmftcsdKU tmHkyawmfrrlaMumif; xifSm;onf?


tb,faMumifhenf; twdwf tem*wfw&m;pkrsm;? twtwed,paom 0dnmP0g'rsm;
jyefygvmaomaMumifh -

(edum,f\ edum,f ESm-6)

(3) okwf 'k*wd=raumif;aom vm;&m[lonf aoNyD;aemufrS i&JbHkponfudk a&muf&rnf[k


t"dym,f taumufoifhay? ,ckypursufarSmufyif ao&m anmifapmif; rvJavsmif;rDrSmyif
t&d,mwynfhom;wdkif; OD;wnfcsDwuf&rnfh 0drkwdyef;wdkifESifh vGJacsmf 'kutm;vHk;wdkU\
vufonfjzpfaom wG,fwmrI oHa,mZOfrsm; wdk;yGm;um rvdkvm;tyfaom 'kursm;ESifhom
awGUuHae&rnf[k t"dym,faumuf,l oifhvSayonf/ odkUrSom oEd|d*kPfajrmuf Ak'\
"roabmudk em;vnfoljzpfvdrfhrnf jzpfownf;/
rSwfcsuf/

(edum,f\ edum,f ESm-128)

/ okwf[lonf rZdredum,f? aygwvd,okwfudk qdkvdkonf/

(4) odkU&mwGif y#dporkyg'fa'oemawmfBuD;udk vGefNyD;b0 a&mufqJb0? vmvwHUaomb0


(0g) rarG;rD [dkbuftajctae jzpfqJ? ,ckb0tajctaeESifh aoNyD;aemuf a&muf&rnfh
tajctae oHk;&yfay:wGif jzefUcif; jywwfMu\/ t,ltqonf tAsmuwoH,kwf
ponfwdkUwGif Ak'udk,fwdkifu ra[mtyf[laom udp&yfudk y&d,m,fjzifh a[mawmfrlap&m
a&mufayonf/

(edum,f\ edum,f ESm-161? 162)

(5) oEd|daum-ypKyefumv ,ckb0[k qdktyfaom (ykcufESifh acgif;tMum;) vufiif;'d|


apmifhrae&bJ atmifhrae&bJ aMumifhMu rae&bJ tusdK;&wJh vuPm/
(opm"r twGJ 3? trSwf 8? ESm -2)
(6) orm'd|dtzGJU\ vufoHk;0g'rSm oEd|du ypKyef0g'jzpfaMumif; jynfvHk;uRwf "robifu
qHk;jzwf owfrSwfxm;jcif; jzpfonf/

(opm"r twGJ -2? trSwf-7? ESm-12)

a&;om;csufrsm;ESifh ,cif (u) (c) (*) (C) a&;om;csufrsm;udk pyf[yf txyfxyf


oHk;oyfonfhtcg apm'uq&mawmfrsm; pGJqdkaom (1) (3) trSwf? pGJqdkcsuftwdkif; OD;OuXESifh
ol\aemufvdkufrsm;onf twdwfb0 tem*wfb0 rSd? ypKyefwpfb0om Sdonf[k Oap't,ludk
vufcH,HkMunfolrsm;

jzpfonfudkvnf;aumif;?

jrwfpGmbk&m;udkvnf;

ypKyefwpfb0orm;jzpfatmif

vdrfnm 0g'jzefU yHkoGif;aeMuaMumif;udkvnf;aumif; xifSm;pGm awGUMu&ayonf/


OD;Ou\

vlaovljzpfpmtkyf?

vlaovljzpfpmwrf;rsm;udk
pGJqdkcsuftwdkif;

tcsdKUu

ocifjrwfqdkif\

MunfhIoHk;oyfonfhtcg
tem*wfb0

vlaovljzpfjyempmtkyfESifh

apm'uq&mawmfrsm;

wpfydkif;wpfpudk

]]vlaovljzpf}}

pGJqdkaom

(2)trSwf

abmiftwGif;om

vufcHaMumif;udkvnf; awGUMu&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

512

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSefw&m;okawoe

trSwf(1)

pmapmif

tbd"rm

q&mpdefqdkolu

bk&m;Sif\

oAkwPfawmfudk tcsufaygif;rsm;pGm apmfum;ykwfcwfxm;onfudk awGU&ojzifh apm'uq&mawmfrsm;


pGJqdkaom (4) trSwfjy? pGJqdkcsuftwdkif; pk'duwwdkUonf bk&m;Sif Pfawmfxl;BuD;rsm; rSdyg[k
ajymEdkifatmif ud;pm;aeMuolrsm; jzpfonfudkvnf; awGUMu&ayonf/
(tcsufudkum; apm'emtrSwfpOf (7) oHk;oyfMuukeftHh)
oHk;oufcsufjzifhyif apm'uq&mawmfrsm;\ rlvpGJqdkcsuf 4-csufvHk;onf ,xmblwus
rSefuefaom pGJqdkcsufrsm; jzpfayonf/

(u) trSwfjy 0daooapm'emudk oHk;oyfcsuf


4/

apm'uq&mawmfrsm;u pk'dwuwdkUonf 0dyemI&ef &nfG,f a[mawmfrlaom

ba'u&wokwfvm *gxmpum;&yfjzifh useforQ Ak'a'omemtm;vHk;udk y,f&ef ud;pm;aejcif;om


jzpfaMumif; ,if; ba'u&wokwfvm *gxmrsm;onf 0dyemIonfhtcg ypKyefudkom I&rnf[k qdkvdk
twdwf tem*wf rSd[laom teuft"dym,f vHk;0rxGufyg bk&m;[k apm'emMuav&m ,if; apm'emudk
ygVdawmfrS xkwfEkwf pdppfoHk;oyf&aomf twDwH emEGm*ar,s? ey#duacF tem*wH/
,'wDwH y[DeH wH? tyw tem*wH/
ypKyE a,m "rH? ww ww 0dywd/
toH[D&H toHuky? wH 0d'Gg rEkjAL[a,/ (1/ r 3/ 226/)

jrefrmtusOf;
twdwf cEmig;yg;onf csKyfaysmufNyD; jzpfaomaMumifh twdwfcEmig;yg;odkU (wPSm'd|dwdkUjzifh)
tpOfrvdkuf&m?
rawmifhw&m?
(wPSm'd|dwdkUu)

tem*wfcEmig;yg;onf
ynmSdonf

ypKyef

rqGJiifEdkifatmif

ra&mufao;aomaMumifh

cEmig;yg;

w&m;udkom

(wPSm'd|dwdkUaMumifh)

tem*wfcEmig;yg;udkvnf;

xdkxdkjzpfqJcP
rysufrpD;atmif

0dyemIvsuf
0dyemPfudk

yGm;rsm;tm;xkwf&m\/
xdk*gxmwdkUudk tus,fa0zef&m ygVdawmfrS ]]twdwfumv odkUaom kyftqif;Sdol jzpfcJhzl;NyD}}
ponfjzifh twdwfcEmig;yg; wyfruf ESpfoufaevQif twdwfcEmig;yg;odkU tpOfvdkufonf rnfyHkESifh
xdkodkUwyfrufESpfoufrI

rjzpfvQif

twdwfcEmig;yg;odkU

tpOfrvdkufonf

rnfyHkudkvnf;aumif;?

]]tem*wfumv odkUaom kyftqif;Sdol jzpf&vdk\}} ponfjzifh tem*wfcEmig;yg; wyfruf


ESpfoufaevQif tem*wfcEmig;yg;udk arQmfvifhawmifhwaeonf rnfyHkESifh xdkodkU wyfrufESpfoufrI
rjzpfvQif tem*wfcEmig;yg;udk rarQmfvifh rawmifhwonf rnfyHkudkvnf;aumif; ypKyefcEmig;yg;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

513

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

twponfjzifh IaevQif ypKyefcEmig;yg;wdkU (wPSm'd|dwdkUu) qGJiiftyfonf rnfyHkESifh tw ponfjzifh


rIvQif ypKyefcEmig;yg;wdkY (wPSm'd|dwdkUu) rqGJiiftyfonf rnfyHkudkvnf;aumif; jrwfpGmbk&m;
a[mMum; a0zefawmfrlonf? odkU a0zef&m ]]e lyH twawm orEkywd}} ponfjzifh 0dyemIyHkudk
xifpGmjyvsuf a0zefawmfrlonf/ (r 3/ 226-227/)
,if;t|uxmvnf; ww wwmwd ypKyErd "rH ,w ,aw0 OyaEm? ww waw0 p eH
tedpmEkyem'D[d ow[d tEkyem[d a,m 0dywd? t&nm'Dok 0g ww waw0
0dywd (r |? 4? 170/)
ww

ww

[lonf

xdkypKyefw&m;wdkUudkvnf;

tMuif

ypKyefw&m;onf

xdkxdkjzpfqJcPomvQif

tMuif

tedpmEkyem

tMuifcPom
tpSdukefaom

jzpf\/

ckESpfyg;aom

tEkyemwdkUjzifh tMuif ynmSdonf/ 0dyemI\? wenf; -awmt&yf ponfwdkUwGif xdkxdk t&yfom


0dyemI\ [l vnf;aumif;?
toH[D&H toHukyEd 'H 0dyem y#d0dyem 'ewH 0kwwH/ (r |? 4? 170/)
0dyemIjcif;

wpfzef0dyemIjcif;tusdK;iSm

]]toH[D&H

toHukyH}}[laom

pum;udk

a[mawmfrltyf\ [lvnf;aumif; 0dyemIyHkudkyif zGifhjyawmfrlonf/


xdkUaMumifh

2-*gxmonf

0dyemIyHkudk

a[mjyaom

*gxmrsm;

jzpf&um;

apm'uq&mawmfwdkU\ pum;onf ygVdawmft|uxmwdkUESifh nDGwfaom pum;om jzpfayonf/

(c) trSwfjy 0daooapm'emudk oHk;oyfcsuf


5/

wpfzef apm'uq&mawmfrsm;u ]]womwd[ bdua0 ,H uddlyH twDwmem*wypKyEH}}

paom tewvuPokwf twdwfESifh tem*wfudk ypKyefESifh wpfajy;nD twdwfcEm tem*wfcEm


ypKyefcEm[l umvoHk;yg;aocsmpGm a[mxm;ygonf bk&m;[k apm'emMuavonf/
apm'emvm

om"ujzpfaom

tewvuPokwfawmfudk

tzGifhoH0PemwdkUESifh

wdkufqdkifoHk;oyfawmfrlMu&m ]]twDwmem*wypKyEH}} yk'fonf ]]lyH}} yk'f\ 0daooejzpf&um; twdwfkyf


tem*wfkyf ypKyefkyf[k umvoHk;yg;jzifh ydkif;jcm;a[mjyawmfrlonfrSm ygVdawmfjzifhyif ay:vGif
xif&Sm;vSayonf/
xdkUaMumifh om&w'DyeD#Dum tx twDwm'd0dbm*H tm&bwd twDwmem*wypyEEd tm'dem?
(om&w #D 3? 185/)
[k zGifhjyawmfrlonf/
t"dym,frSm ]]xdkUaemif xdkkyf\ twdwfpaom tjym;udk (0g) twdwf? tem*wf ypKyeftjym;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

514

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]twDwmem*wypKyEH}}[laom ygXfjzifh jrwfpGmbk&m; tm;xkwfa[mMum;awmfrlonf}}[k qdkvdkonf/


xdkUaMumifh

]]tewvuPokwf

twdwfESifh

tem*wfudk

ypKyefESifh

wpfajy;nD

a[mqdkxm;aMumif;? twdwfcEm? tem*wfcEm? ypKyefcEm[l umvoHk;yg; aocsmpGm a[mxm;aMumif;


[laom apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emonf ygVdawmfESifhvnf;aumif; tzGifh#DumESifhvnf;aumif;
nDGwfESD;aESmrdayonf/

(*) trSwfjy wwd, 0daooapm'emudk oHk;oyfcsuf


6/

apm'uq&mawmfrsm;u ig;yg;oDv\ tusdK;tjypfudk jyawmfrl&mrSmyif ypKyefESifh

tem*wftusdK;tjypfwdkUudk

yl;wGJ

jyawmfrlcJhygonf[k

apm'emMuNyD;vQif

'DCedum,f

r[m0*

r[my&dedAmefokwf vmaom " *[ywa,m/ y/ oDv0dywd,m ('D? 2? ESm-72-73/)


[laom ygVdawmfudk om"utjzpf xkwfaqmifwifjyMuonf/
,if;ygVdawmfudk MunfhIawmfrlMu&m ypKyefb0 awGUuH&rnfh tjypfav;yg;ESifh tem*wfb0
awGUuH&rnfh tjypfwpfyg;? tjypfig;yg;wdkUudk jrwfpGmbk&m; a[mjyxm;onfudkvnf;aumif;? tem*wf
tjyeftm;jzifh tusdK;ig;yg;wdkUudk a[mjyxm;onfudkvnf;aumif; awGUMu&onf/
xdkUaMumifh

apm'uq&mawmfrsm;\

t|uxm#DumwdkUESifhvnf;aumif;

0daooapm'emonfvnf;

nDGwfESD;aESmrdaom

ygVdawmfESifhvnf;aumif;?

apm'emjzpfonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU

oHk;oyfawmfrlMuonf/

OD;qEm"du\ aom"emudk oHk;oyfcsuf


7/

awmifwGif;BuD;rdU ewfrSDawm&ausmif;ae OD;qEm"du\ aom"emudk cHiHkoHk;oyfonfhtcg

OD;qEm"duonf wrvGefb0 Sd-rSd twdwfb0? tem*wfb0 Sd-rSd [laom t,lESifh ywfouf


bk&m;Sif\ rsufESmawmfudkom axmufum rdrd\t,ludk jywfjywfom;om; ajzqdkoifhvsuf rajzqdkbJ
rdrdq&m OD;OuX\rsufESmESifh q&mwl wynfhrsm;jzpfMuonfh orm'd|dokawoe0g'D 'g,umwdkU\
rsufESmudkomaxmuf rjywfrom; ajzqdkxm;onfudkom awGU&\/
rSef\

]]twdwfb0

tem*wfb0

Sdonf[laom

t,ludk

,lvQif

rnfodkUaomtusdK;

jzpfxGef;rnfudk odvdkygonf/ twdwftem*wfonf wynfhawmftm; oHo,udk yGm;apygonf/ twdwfb0


tem*wfb0qdkonfrSm
pum;&yfwdkUrSm

vHk;0ta&;rBuD;[kqdk&ef

q&mYrsufESmESifh

rjzpfEdkifHkom

'g,umrsufESmudk

axmuf

jzpfaMumif;

awGU&ygonf}}[laom

twdwfb0?

tem*wfb0udk

y,foa,mifa,mifqdkaom pum;&yfrsm; jzpfonf/


twdwfb0?

tem*wfb0ESifh

pyfonfh

taMumif;t&mwdkUudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

jyqdk&mjzpfaom

515

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;a[ma'oemrsm;pGm Sdaeojzifh vHk;0vnf; ry,f0hH&um; ]]wynfhawmfonf twdwf tem*wfudk


taMumif;rwef

jiif;qefaeonf

r[kwfyg/

olUumvESifh

olUtiftm;tvdkuf

vufcHygonf?

jzpf&yfaygif;rsm;pGmwdkUonf jzpfcJhMu jzpf&yfaygif;rsm;pGmwdkUonf jzpfMuvdrfhrnfqdkaom jzpfysufpOfBuD;udk


rnfolrQ rjiif;Edkifyg}}[laom pum;&yfwdkUjzifh twdwfb0 tem*wfb0 Sdonf[laom t,ludk
vufcH,HkMunfaMumif; 0efcHxm;avonf/
8/

OD;qEm"du xkwfaqmifudk;um;xm;aom okwfwdkUonfvnf; twdwfb0? tem*wfb0

rSd? ypKyefwpfb0om Sdonf[laom t"dym,fudk vHk;0rjyacs/ tenf;i,f Sif;jyOD;tHh - OD;qEm"du


yxrwifjyonfh a[ruvkvif avQmufwifaom *gxmonf twdwfb0? tem*wfb0 rSd[laom
t"dym,fudk jyaom *gxmr[kwf? jrwfpGmbk&m;omoemawmf ray:rD aS;tcgu Am0&Dpaom q&mBuD;rsm;
a[mjycJhaom

odkUjzpfcJhNyD?

umr0dwufponfudk

odkU

jzpfvdrfhrnf[laom

wdk;yGm;apwwf&um;

xdkt,ltm;vHk;

t,lonf
(rESpfouf)

wpfqifhMum;rQjzpf
rarGUavsmfaMumif;udkom

avQmufxm;aom *gxmjzpfonf/
9/
rSd[laom

OD;qEm"du
t"dym,fudk

'kwd,wifjyonfh
jyaomokwf

r[kwf?

bj'uokwfonfvnf;
xifSm;aom

twdwfb0?

w&m;wpfrsdK;udk

tem*wfb0

odem;vnfatmif

a[mjyNyD;aemuf xdkxifSm;aom w&m;jzifh rxifSm;onfh usefw&m;rsm;udk Tefjyjcif;onf odvG,f?


xifvG,f jrifvG,f&um; w&m;qifenf; olrwlatmif uRrf;usifawmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf
xifSm;onfh ypKyefumv qif;&Jjzpfjcif; taMumif;&if;udk a[mjyawmfrlNyD;aemuf rxifSm;onfh twdwf
tem*wf qif;&Jjzpfjcif; taMumif;&if;udk Tefjy a[mMum;awmfrlvdkaomaMumifhom tajccHpum;udk
rdefUMum;awmfrlavonf/
xdkokwf qufvuf a[mMum;awmfrlaom t"dym,ftusOf;csKyfrSm
]]GmolBuD; Oka0Vuyed*Hk; oifESifhrpyfqdkifolwdkU towfcH&jcif; ponfaMumifh oifhrSm ylaqG;rI
ponf rjzpfjcif; oifESifh oufqdkifolwdkU towfcH&jcif; ponfaMumifh oifhrSm ylaqG;rI ponf
jzpfjcif;onf tb,ftaMumif;aMumifhenf;}}[k jrwfpGmbk&m;u ar;awmfrl&m ]]rpyfqdkifolwdkU qE&m*
r&Sdjcif; pyfqdkifolwdkUrSm qE&m* Sdjcif;aMumifh jzpfygonf}}[k GmolBuD;u avQmufxm;avonf/ xdktcg
jrwfpGmbk&m;u ]]GmolBuD; oif jrif& od& umvrjcm;bJ a&muf& Pfjzifh ouf0if&aom oabmjzifh
twdwf tem*wf enf;udk aqmifavmh (twdwf tem*wf enf;rSD; odavmh) twdwfumv jzpfcJhonfh
qif;&J[lorQ tvHk;pHkonf vdkcsifrI ]]qE}} vQif t&if;cH Sd\/ vdkcsifrI ]]qE}} vQif taMumif;&if; Sd\/
rSef\/ vdkcsifrI ]]qE}} onf qif;&J\? t&if;cHwnf; tem*wfumv jzpfrnfh qif;&J[lorQ tvHk;pHkonf
vdkcsifrI ]]qE}} vQif t&if;cH &Sd\/ vdkcsifrI ]]qE}} vQif taMumif;&if &Sd\/ rSef\/ vdkcsifrI qEonf
qif;&Jjcif;\ t&if;cHwnf;}}[l jzpfonf/
OD;qEm"du wifjyonfh bj'uokwfyif bk&m;Sifudk,fawmfwdkif twdwf? tem*wfb0wdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

516

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'kujzpfjcif; taMumif;&if;udk a[mjyxm;&um; okwfonf pk'dwuwdkU\ pum;udk y,fSm;


apm'uq&mawmfwdkU\ pum;udk axmufcHaom okwfom jzpfayonf/
10/

OD;qEm"du

emEkaompEd}}paom

wwd,wifjyonfh

*gxmonfvnf;

o*gxm0*oH,kwf

twdwfvmbfudk

rpdk;&drf?

t&nokwfvm
tem*wfvmbfudk

]]twDwH
rawmifhw

ypKyef&orQjzifh rQwaexdkifaom &[ef;\ orPokcudkomjyaom *gxmjzpfonf/ twdwf tem*wfb0Sd


rSd t,lESifh rnfodkUrQ roufqdkifacs/
11/

OD;qEm"du pwkwwifjyonfh aumorkwdokwfvm tmow&m; av;yg;onfvnf;

twdwf tem*wfb0 rSd[laom t"dym,fjyaom pum;r[kwf? xdkpum;&yf\ aSU arwm ukPm


rk'dwm

Oayum[laom

yGm;rsm;aeolonf
pifMu,faompdwf

jA[0d[m&urXmef;

&efuif;aompdwfSdol
Sdol?

av;yg;wdkUudk

a[mjyawmfrlNyD;vQif

aMumifhMuuif;aompdwfSdol?

t&d,mwynfh

rnf\/

xdkurXmef;udk

rnpfl;aompdwf

xdkt&d,mwynfhtm;

Sdol?

,ckb0yif

axmufwnf&mav;rsdK;udk &EdkifyHkudkom a[mjyaom pum;&yf jzpfonf/


12/

xdkUaemuf

OD;qEm"duu

]]twDwH

emEGm*ar,s}}paom

*gxmESifh

pyf

apm'uq&mawmfrsm;\ pum;udk acsyxm;aomfvnf; qdkvdk&if;udk xdrdatmif racsyEdkifojzifh xdkpum;udk


oD;jcm;roHk;oyfawmhbJ aemufvmrnfh aom"emESifh aygif; oHk;oyfMuaythH/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\ aom"emudk oHk;oyfcsuf


13/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf OuX OD;cif[efu aom"em&m ]]Ak'0g'onf twdwf

tem*wf ypKyef umv 3-yg;ESifh ,SOf a[mawmfrlaom 0g'jzpfygonf}}[k apm'uq&mawmfrsm;u


0efcHxm;ygonf bk&m;[k aom"emavonf/
aom"emudk bk&m;a[myd#u oGif;cspdppfonfhtcg pk'dwuwdkUudk;um;aom bj'uokwfyif
ypKyefumv

'kujzpfjcif;

taMumif;&if;udk

a[mMum;awmfrlNyD;aemuf

twdwftem*wfumvwdkU

'kujzpfjcif; taMumif;t&if;udkvnf; Sif;vif; a[mjyxm;onfudk awGU&\/ okwf tqdkudk aSU


Sif;jycJhNyD; jzpf\/
14/

tewvuPokwf

vmaom

]],H

udd

lyH

twDwmem*wypKyEH}}

paom

pum;jzifhvnf; twdwf tem*wf ypKyef umv 3-yg;ESifh ,SOf a[mxm;onfudk awGU&\/


ba'u&wokwfvm 2-*gxmvnf; umv 3-yg;vHk;udkyif a[mjyxm;onfudk awGU&\/
xdkUjyif ed'ge0*oH,kwfygVdawmf P0wKokwf ESm-289 ]]twdwfumv Z&mr&Pudk odukef?
Z&mr&PjzpfaMumif;udk odukef? Z&mr&PcsKyf&mudk odukef? Z&mr&PcsKyf&m edAmefodkUa&mufaMumif;
tusifhudk odukefNyD;aom orPjA[PwdkUonf ,cktcg igodouJhodkU twlom odcJhMuNyD?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

517

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tem*wfumv Z&mr&udk/ y/ Z&mr&PcsKyf&m edAmefodkU a&mufaMumif;tusifhudk odukefvwHU}}


ponfjzifh twdwf tem*wf ypKyeftm;jzifh a0zefyHkudkvnf;aumif;?
'kwd,P0wKokwf ESm -291? P0wK (77)yg;udk a0zef&m Zmwd[laom taMumif;aMumifh
Z&mr&P jzpf\[k odaomPf? ZmwdrSdcJhaom Z&mr&P rSd[k odaomPf[k ypKyefPf 2-yg;?
xdkUtwl twdwfPf 2-yg;? tem*wfPf 2-yg;? xdkyk*dKvf\ "r'd|dPfonfvnf; ukefjcif; ysufjcif;
uif;jywfjcif; csKyfjcif;oabm Sd\[k odaomPf 1-yg; tm;jzifh ]]Zmwdyp,m Z&mr&PH}} Pf 7yg;? a0zefawmfrl <uif;aom ]]b0yp,m Zmwd}} paom 10-yk'fwdkUvnf; twl Pf 7-yg;pD
a0zefawmfrlyHkudkvnf;aumif; awGU&\/
xdkUjyif ed'ge0*oH,kwf orookwf 331-332-333 ]]twdwf tem*wf ypKyefumv cspftyf?
om,mtyfaom puKpaom tZwdum,wewdkUudk tedppaomtm;jzifh INyD; IvwH? IqJaom
orPjA[PwdkUonf wPSmOy"d 'kuwdkUudk yGm;apNyD;? yGm;apvwYH? yGm;apqJjzpf Zmwdpaom qif;&JrS
rvGwfuif;EdkifMuolrsm;[k iga[m\}} ponfjzifh umv 3-yg; a0zefa[mMum;yHkudk awGU&\/
twl twdwftem*wf ypKyef umv-3yg;ESifh ,SOf a[mawmfrlaom a'oemawmfwdkUum;
edum,fig;&yf rsm;pGmSdayonf/ xdkUaMumifh jrwfpGmbk&m;onf xdkufonfhtm;avsmfpGm umv-3yg;
a0zefa[mMum;awmfrlonfrSm xifSm;vSayonf/
15/

wpfzef ]]wynfhawmfrsm;tm; 0dyem pum;&yfjzifh useforQ Ak'a'oemtm;vHk;udk

y,f&ef ud;pm;aeolrsm; [l pGyfpGJxm;ygonf/ wynfhawmfrsm;onf Ak'omoem0if yk*dKvfrsm;jzpf


ppfrSefaom Ak'a'oemawmfrsm;udk udqdkvsuf jA[Pa'oemrsm;ESifh a&maxG;aeaom twkta,mif
usrf;*efrsm;udk vufcHjcif; ryrd&ef *kpdkufaeolrsm; jzpfygonf/}} [laom aom"emudk oHk;oyf&m
aom"emvTm

aemufydkif;yif

bj'uokwf0,f

ypKyeftwdwf

tem*wf

umvoHk;yg;pHkvifpGm

a[mxm;ygvsuf twdwf[lvnf;aumif;? tem*wf[lvnf;aumif;/ y/ vHk;0yg0ifjcif; rSdbJ oEd|du


tumvdu taeESifh rsufarSmuf ypuudkom a[mazmfTefjyxm;ygonf bk&m;[k bj'uokwfvm twdwf
tem*wfqdkif&m

w&m;rsm;udk

y,fSm;xm;onfudk

awGUjrif&jcif;aMumif;

pk'dwuwdkUonf

apm'uq&mawmfrsm; pGJqdkonfhtwdkif; rdrdwdkU0g'ESifh rudkufnDonfh bk&m;a[ma'oemawmfrsm;udk


z,fSm;&ef ud;pm;aeolrsm; jzpfMuonfrSm vGefpGm xifSm;ayonf/
]]jA[Pa'oemrsm;ESifh

a&maxG;aeaom

*kpdkufaeolrsm;jzpfygonf}}[laom
,HkrSm;oHo,jzpfatmif

twkta,mif

pum;onfvnf;

MuHaqmifwifjyaom

usrf;*efrsm;udk

ax&0g'yd#uwfawmfrsm;udk
pum;omjzpfonf[k

vufrcHrd&ef
Ak'bmom0ifwdkU

0denf;"dk&fq&mawmfwdkU

,lqawmfrlMuonf/ taMumif;rSm apm'em trSwf 6 ESifh trSwf 21 udkpdppf&m azmfjyvwHtwdkif;


ax&0g'yd#uwfawmfonf

pifMu,foefUSif;

tjypfuif;aom

yd#uwfawmfrsm;om

jzpf

twkta,mifusrf;rsm; yg0ifjcif;rSdaomaMumifh jzpfonfomru yd#uwfpmayudk rwwfyg[k wpmpm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

518

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0efcHxm;NyD; bmom omoema&;udkvnf; aq;wpftdk;uRrf; uGrf;wpf,mnufrQom avhvmcsdef &ygonf[k


rdrdwdkUtjypfudk 0efcHxm;aom orm'd|dokawoDqdkolrsm;u av;eufodrfarGUvSaom ygVdawmfrsm;udk
b,f[mu

Ak'0g'ppfppf?

b,f[mu

jA[P0g'[k

pdppfaeygonf[k

ajymaompum;onf

tNrD;tarmufrwJh? aSUpum; aemufpum; rnDGwf? [efaqmif0g<um; vSnfhpm;ae&if; aSUuzHk;


aemufuay:qdkbdouJhodkU Sdacsonf/
16/

xdkUjyif pk'dwu OD;cif[efu ]]ba'u&wokwfudk aSUaemufnDGwfpGm wifjyxm;jcif;udk

rawGU&bJ 'kwd,pmydk'fudk yxr? yxrpmydk'fudk 'kwd, wifjyNyD;? wwd,pmydk'fudk csefvSyfxm;jcif;onf


rdk;om;aom apm'uq&mawmfrsm;\ pdwfaeoabmxm;udk azmfjyxm;ovdk jzpfaeygonf bk&m;}}[k acsy
aom"emjyefonf/
aom"emudk

apm'empum;ESifh

pyf

oHk;oyfpdppfonfhtcg

apm'uq&mawmfrsm;onf

]]0dyemI&m ypKyefcEmudkom I&rnf}}[laom rdrdwdkU wifjyvdkonfh y"mepum;udk aSUxm;


ty"mepum;udk aemufxm;wifjyjcif; jzpfonfudk awGU&onf/ xdkUaMumifh aSUaemufjyef azmfjyjcif;udk
tjypfrqdkomacs/
apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emudk wwd,*gxmudk razmfjybJ yxr? 'kwd, ESpf*gxmudkom
azmfjyapm'emjcif;\ taMumif;&if;udk SmazG pdppfawmfrlMu&m OD;OuX\ Ak'vrf;pOf pmtkyf ESm-25
]]wpfzef Ak'onf tem*wform; r[kwf? pifppf ypKyeform;jzpfaom tcsufrSm Oy&dyPmoygVdawmf
ba'u&wokwf ygVdawmft& jiif;csuf rxGufEdkifatmif xifSm;vSacsonf}}[laom pmydk'fudk a&;om;
]]twDwH

emEGm*ar,s}}

paom

2-*gxmudk

udk;um;azmfjyxm;onfudk

awGU&\/

apm'emjcif;

jzpfaomaMumifh Xyemygonfh ESpf*gxmudkom azmfjy apm'emMujcif; jzpf&um; XyemESifh rywfoufaom


wwd,*gxmudk csefxm;onfudk tjypfqdk&ef rSdacs/ wwd,*gxmonf apm'em&rnfh Xyem
rygjcif;aMumifh ,if;ESifhywfouf acsyonfh ]]trIudpudk aqmifGuf&mvnf; ykcufESifh tokbacgif;Mum;
umv}} paom aom"empum;&yfvnf; apm'emESifh rywfouf ,if;udk pdppf&ef rvdkawmhacs/
17/

wpfzef pk'dwu OD;cif[efu oVm,we0*oH,kwf bj'uokwf vmaom ]]t[aaw

*grPd}} paom pum;udk om"utjzpf xkwfaqmif bj'uokwfwGif twdwf[lvnf;aumif;?


tem*wf[lvnf;aumif;?

0dyemIqJ

ypKyef[lvnf;aumif;

vHk;0yg0ifjcif;rSdbJ

oEd|du

tumvdutaeESifh rsufarSmufypuudkom a[mazmfTefjyxm;ygonf bk&m;[k aom"emjyefavonf/


aom"em pk'dwuwdkU om"utjzpf xkwfaqmifwifjyaom pum;&yfonf xdkokwf\ y#dnmOf
yvifcHpum;rQom jzpfonf/ y"mew&m;udk a[mMum;&m umvoHk;yg; pHkvifpGm a[mjyxm;yHkudk
OD;qEm"du\ aom"emudk pdppf&m azmfjyNyD; jzpf\/
odkU bj'uokwf jrwfpGmbk&m;onf ypKyeftwdwftem*wf umvoHk;yg; 'kujzpfjcif;
taMumif;&if;udk pHkvifpGm a[mjyxm;ygvsuf xifSm;onfh ypKyefjzifh <uif;usefonfh umvudk Tefjy

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

519

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vG,fulatmif 0efcHaom y#dnmOfpum;rsm;udk azmfjyvsuf vdk&if;tcsufudk uG,f0SufzHk;zdum ]]twdwf


tem*wf[l

vHk;0yg0ifjcif;

rSdbJ

oEd|du

tumvdutaeESifh

rsufarSmufypuudkom

a[mazmfTefjyxm;ygonf bk&m;}}[k r[kwfrrSef wifjyjcif;jzifhyif OD;OuXESifh ol\aemufvdkufwdkUonf


bk&m;a[mokwef wpfpdwfwpfa'oudkom azmfjyvsuf useforQ yd#uwfawmfrsm;udk y,fSm;zsufqD;&ef
ud;pm;aeMuonfrSm vGefpGmxifSm;aeayonf/
]]0dyemIqJ}}[k

rygonfrSmum;

bj'uokwfonf

0dyemIyHkudk

jyaomokwf

r[kwfjcif;aMumifh rygjcif; jzpfonf/

(c) 'kwd, 0daooapm'emESifh aom"emudk oHk;oyfcsuf


18/

apm'uq&mawmfrsm;u ]]womwd[ bdua0 ,H ud lyH twDwmem*wypKyEH}} paom

tewvuPokwf twdwfESifh tem*wfudk ypKyefESifh wpfajy;nD a[mqdkxm;ygonf bk&m;? twdwfcEm


tem*wfcEm? ypKyefcEm[l umvoHk;yg; aocsmpGm a[mxm;ygonf bk&m;[k apm'emMuonf/
apm'emudk OD;cif[efu acsy&m ]]apm'uq&mawmfrsm; udk;um;aom tewvuPokwfrSm
twdwfESifh tem*wfudk ypKyefESifh wpfajy;nDa[mqdkxm;csufonf vnf;aumif;? twdwfcEm tem*wfcEm?
ypKyefcEm[l umvoHk;yg; a'G;a&m,Sufwif a[mqdkxm;csufonfvnf;aumif; rrSefuefaom pum;jzifh
Ak'Sifawmfjrwfudk umvoHk;yg;jzifh qufpyfa[mMum;aom em#ykwed*PESifh wpfwef;pm;wnf;xm;Sd
pGyfpGJxm;aMumif;?

tewvuPokwf

kyfrsm;udk

twdwf

tem*wf?

ypKyeftjzpf

wpfajy;nD

a[mqdkxm;jcif; r[kwfbJ twdwfkyfjzpfap? tem*wfkyfjzpfap? ypKyefkyfjzpfap kyf[lorQtm;vHk;udk


rSefuefaom tod orm'd|djzifh Ityf\[k qdkvdk&if; jzpfaMumif; ]]oAH lyH}} qdkonfrSm twdwfcEmly
tem*wfcEmlyESifh ypKyefcEmlyudk qdkvdkonf r[kwfyg/ tewvuPokwfwGif azmfjyxm;aom 11csufaom lyudkom qdkvdkaMumif; acsyaom"emavonf/
apm'em aom"em 2-&yf wifjyxm;aom tewvuPokwfawmfudk aocsmaphpyf oHk;oyf
qifjcifawmfrlMu&m ]]twDwmem*wypKyEH}}[laom yk'fonf ]]lyH}}[laom yk'f\ 0daooe jzpf&um;
]]twdwfkyf tem*wfkyf? ypKyefkyf}}[k teuft"dym,f xGufavonf/ xdkUaMumifh ]]twdwfESifh tem*wfudk
ypKyefESifh wpfajy;nD a[mqdkxm;ygonf}}[laom apm'uq&mawmfwdkU\ apm'emonf ygVdawmfESifh
nDGwfESD;aESmrdonfudk awGU&onf/
ygVdawmfyif bk&m;Sifudk,fawmfwdkif ]]twdwfkyf tem*wfkyf ypyefkyf}}[k wdkufdkuf xifSm;
a[mMum;xm;ygvsuf ,if;tcsufonf rrSefaom pum;jzifh bk&m;Sifudk ed*PESifh wpfwef;wpfpm;wnf;
xm;Sd pGyfpGJ&ma&mufonf[k wifvdkufaom tjypfonf apm'uq&mawmfrsm;tay:odkU ra&mufbJ
pk'dwujzpfaom OD;cif[ef polwdkU tay:odkUom jyefa&mufacsonf/
]]twdwfkyfjzpfap? tem*wfkyfjzpfap? ypKyefkyfjzpfap? kyf[lorQtm;vHk;udk rSefuefaomtod

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

520

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orm'd|djzifh Ityf\[k qdkvdk&if; jzpfygonf}}[laom rdrd (pk'dwu)wdkU\ pum;&yfjzifhyif ]]kyfrsm;udk


twdwf tem*wf ypKyeftjzpf wpfajy;nD a[mqdkxm;jcif; r[kwf}}[laom aSUpum;ESifh ]]oAH
lyHqdkonfrSm

twdwfcEmly?

tem*wfcEmlyESifh

ypKyefcEmlyudk

qdkvdkonf

r[kwfyg}}[laom

aemufpum;rsm;udk y,fSm;vsuf apm'uq&mawmfrsm;\ pum;udk 0efcHNyD; jzpfacsonfudk rdrdpum;udkyif


vufESifha&; ajcESifhzsuf qdkbdouJhodkU jzpfaeayonf/
]]oAH lyH}} qdkonfrSm twdwfcEmly? tem*wfcEmlyESifh ypKyefcEmlyudk qdkvdkonf r[kwfyg?
tewvuPokwfwGif azmfjyxm;aom 11-csufaom lyudkom qdkvdk&if; jzpfygonf bk&m;}}[laom
acsycsufonfvnf; okwef\ t"dym,fudk rod qdkrdaom acsycsufom jzpfonf/ &Sif;jyOD;tHh/
]]womwd[ bdua0 ,H udOd lyH}} paom 0gus\ qdkvdk&if; t"dym,f rSm kyfonf umvtm;jzifh
twdwfkyf tem*wfkyf ypKyefkyf [l oHk;rsKd;jym;\? xdkumvoHk;yg;jzifh odrf;,lvdkufvQif kyf[lorQ
tukefyg0ifoGm;awmhonf? xdkkyfoHk;rsKd;rS wyg; kyfr&Sdawmhacs/ xdktwdwfkyf tem*wfkyf ypKyefkyf
oHk;rsKd;udkyif ]]oAH lyH}} tm;vHk;aom kyf[k qdkonf? xdktwdwfkyf tem*wfkyf ypKyefkyf ]]kyfonf
ighOpmr[kwf kyfonf igr[kwf ig\ twr[kwf}}[l [kwfrSefonfh twdkif; rSefuefaom 0dyem
ynm r*fynmjzifh I&rnf/
oEmeftm;jzifh twGif;kyf tjyifkyf[l ESpfrsKd;jym;\? xdk oEmefESpfyg;jzifh odrf;,lvdkufvQif
kyf[lorQtukef yg0ifoGm;awmh\? xdkkyfESpfrsKd;rSwyg; kyf rSdawmhacs? xdktwGif;kyf tjyifkyf ESpfrsKd;udkyif
]]oAH lyH}} tm;vHk;aom kyf[k qdkonf? xdktwGif;kyf tjyifkyftm;vHk;udk ]]kyfonf ighOpmr[kwf
ponfjzifh [kwfrSefonfhtwdkif; rSefuefaom 0dyemynm r*fynmjzifh I&rnf? xdkUtwl kyfMurf; kyfEk
tm;jzifh ESpfrsKd; kyfnHh kyfaumif;tm;jzifh ESpfrsKd;? ta0;kyf teD;kyftm;jzifh ESpfrsKd;pD jym;\? xdk tMurf; tEk
ponfodrf;,lvdkufvQif kyf[lorQ tukefyg0ifoGm;awmh\? xdkESpfrsKd;rS wyg; kyfrSdawmhacs? xdkkyfMurf;
kyfEkESpfrsKd;? kyfnHh kyfaumif;ESpfrsdK;? ta0;kyf teD;kyfESpfrsdK;pDudkyif ]]oAH lyH}} tm;vHk;aom kyf[k
qdkonf/ xdkkyfMurf; kyfEktm;vHk;? kyfnHhkyfaumif;tm;vHk;? ta0;kyf teD;kyftm;vHk;udk ]]kyfonf ighOpm
r[kwf}} ponfjzifh/ y/ I&rnf? odkU qdkvdk&if; jzpfonf/
xdkUaMumifh ]]oAH lyH}} qdkonfrSm twdwfcEm ly/ y/ ypKyef cEmlyudk qdkvdkonf r[kwfyg
ponfjzifh pk'dwuwdkUu acsyjcif;onf pum;jzpfkHrQom Sdonf? apm'uq&mawmfwdkU\ pum;udk
vIyfacsmufcsm;jcif;iSm rwwfEdkifacs/
wpfzef pk'dwu OD;cif[efwdkU u ]]apm'uq&mawmfrsm;\ wifjycsufwGif ]]tewvuPokwf
a[maom twdwf tem*wfudky,fjyef\]][laom pGJcsufonf rSm;,Gif;pGm pGyfpGJjcif;om jzpfygonf}}
ponfjzifh acsyaom"emjyefonf/
apm'empum;&yfonfum; omrnapm'emvTmtp azmfjyxm;aom (u) (c) (*) (C)
trSwfjy pk'dwuwdkU\ twdwf tem*wf y,fSm;onfh pum;rsm;udk &nfTef;onfh apm'em jzpf&um;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

521

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSm;,Gif;pGm pGyfpGJjcif; rjzpfEdkifacs/ xdk (u) (c) (*) (C) trSwfjypum;&yfwdkYudk MunfhIHkrQjzifhyif
apm'uq&mawmfrsm;\ pGJcsuf rSefuefonfudk odEdkifayonf/

(*) wwd, 0daooapm'emESifh aom"emudk oHk;oyfcsuf


19/

wpfzef apm'uq&mawmfrsm;u ig;yg;oDv\ tusKd;tjypfudk jyawmfrl&mrSmyif ypKyefESifh

tem*wf tusKd;tjypfwdkUudk yl;wGJ jyawmfrlcJhygonf[k apm'emMuNyD;vQif 'DCedum,f r[m0*


r[my&dedAmeokwf 72-73- vmaom ]]" *[ywa,m 'kDavm oDavm oDv0dyaEm}} paom
ygVdawmfESifh jrefrmjyefudk om"utjzpf xkwfaqmif wifjyMuonf/
apm'emudk pk'dwu OD;cif[efwdkUuacsy&m(u)

apm'uq&mawmfrsm;\

pGJcsufwGif

twdwfrSypKyef

ypKyefrStem*wf[laom

umvoHk;yg;udk Ak'Sifawmfjrwfonf wpfajy;nD a[mqdkxm;ygonf[k azmfjyxm;ygonf?


azmfjycsufonf

Ak'Sifawmfjrwf\

"r*kPfudk

zsufqD;&m

a&mufaeaMumif;

Ak'jrwfpGm\ "r*kPfwGif twdwf tem*wf ypKyef [ka[mazmf Tefjyjcif; rSdbJ oEd|du


tumvdu taeESifhomvQifTefjyavh Tefjyxm;SdaMumif;/
(c)

apm'uq&mawmfrsm; wifjyxm;aom xdkr[m0*ygVdawmf jrefrmjyefrSm tem*wfudkom


Tef;

jyqdkaeojzifh

Ak'Sifawmfjrwftm;

tem*wfTefMum;

bk&m;tjzpfodkU

wGef;ydkUaeojzifh apm'uq&mawmfrsm;\ jrefrmjyefqdkrIonf tem*wfTef bk&m;tjzpfodkU


wGef;ydkUaeaom wGef;tm;BuD;wpfck jzpfaeaMumif;
[k acsyaom"emMuonf/
20/

apm'em azmfjyxm;aom r[my&dedAmeokwfygVdawmf ig;yg;oDv\ tusKd;tjypf[k

wdkufdkuf azmfjyxm;jcif;rSday/
]]OygoumwdkU oDvrSdol\ oDvysufjcif; ig;yg;aom tjypfwdkUonf Sdukef\/
]]OygoumwdkU oDvSdol\ oDvjynfhpHkjcif; ig;yg;aom tusKd;tmedoifwdkUonf
Sdukef\/
[k oDvysufpD;jcif; tjypfESifh oDvjynfhpHkjcif; tusKd;udk omrntm;jzifhom a[mawmfrlonf? okwf
]]oDv[lonf rnfol\ rnfonfhoDvudk qdkvdkoenf;[lrl ]]*[ywa,m-OygoumwdkU}} [laom tmvkyf
yk'fudkaxmuf *[ywdac: vlOygoumwdkU\ oDvudkqdkvdkaMumif; odomayonf? xdk vlOygoumwdkU\
oDv[lonfvnf; t*Fkw& yuedygwygVd a0&okwf ESm-180? t*Fkw& t|uedygwygVd r[memrokwf
ESm-56? ZD0uokwf ESm-57? r[m0*oH,kwf ESm-345wdkU jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlaom ig;yg;oDvyif
jzpfayonf? xdkUaMumifh 'DCedum,f r[my&dedAmeokwf t|uxm ESm-128' okwH *[|meH 0aoeH tm*wH-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

522

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

okwfonfum; tdrfwnfol vl0wfaMumifwdkU\ tpGrf;jzifh vmonf[k zGifhjyawmfrlonf/


odkUqdkcJhNyD;aom ygVdawmf t|uxmwdkUudkaxmuf apm'uq&mawmfrsm;u ig;yg;oDv\
tusKd;tjypf[k jyqdkjcif; jzpfaomaMumifh apm'uq&mawmfrsm; pum;onf ygVdawmft|uxmrsm;ESifh
nDGwfESD;aESmrd rSefuefaompum;om jzpfayonf/
odkU vlOygoumwdkUtwGuf wdkufdkufa[mjyaom a'oemjzpfaomfvnf; &[ef;awmfrsm;
twGufyg

xnfhoGif;,lEdkifaMumif;udkvnf;

,if;t|uxm

]]yAZdwmerdyevA

aw0}}[l

qufvufzGifhjyawmfrlavonf/
(u)

trSwfjy aom"emonf apm'emESifh vHk;0 roufqdkifacs? jrwfpGmbk&m; 45-0g


umvywfvHk; a[mMum;awmfrlaom w&m;awmfrsm;onf twdwf tem*wf ypKyefESifh
qufqHaom w&m;awmfrsm;udkom qufqHonfh tm;avsmfpGm umvudk oHk;oyf
a[mjyawmfrlonf?

umvudk

oHk;oyfzG,f

rvdk&m

tb,frSm

oHk;oyf

a[mMum;rnfenf;? 45-0g ywfvHk; a[mMum;onfh w&m;[lorQ umvoHk;yg;


ygSd&rnf[k qdkvQif oll;\pum;om jzpfayvdrfhrnf? oEd|du tumvdu[laom
pum;vHk;onfum; OD;Ou|ESifh ol\ aemufvdkufwdkU\ vufoHk;pum; jzpfonf/ odkUaomf
bk&m;a[mt"dym,ft&

oHk;aeMuonf

r[kwf?

a0g[m&rQudkom,lNyD;

toHay;

rdrdwdkUvdk&m qGJNyD; y&dbmom cwfaeMujcif;om jzpfayonf/


xdkoEd|du\ t"dym,fudk apm'em trSwf(8)udk oHk;oyfjy&m jyqdkxm;onf? t&mESifh
roufqdkifacs/
(c)

trSwfjy

aom"em

]]apm'uq&mawmfrsm;\

jrefrmjyefqdkrIonf

tem*wfTef

bk&m;tjzpfodkU wGef;ydkUaeaom wGef;tm;BuD;wpfck jzpfonf}}qdkaom pum;onfvnf;


r[kwfrrSefay? apm'u q&mawmfrsm;onf pum;usOf;pdrfhaomiSm oDvysufpD;jcif;
yxrtjypfESifh

yrtjypfudk

azmfjyvsuf

tv,ftjypfrsm;udk

ay,smvxdk;

ygVdawmfjrefrmjyef tpHktvif wifjyxm;ayonf/


xdkygVdawmfwdkUudk 0denf;"dk&fq&mawmfwdkUMunfhIoHk;oyfMu&m oDvysufpD;onfhtwGuf(1) pnf;pdrf qHk;IH;jcif;
(2) ,kwfrmonfh ausmfapmowif; jyefUESHUjcif;
(3) r0Hhr&J rsufESmrombJ y&dowfodkU 0if&jcif;
(4) awGawGa0a0 ao&jcif;[laom ypKyefb0 awGUuH&onfh tjypfav;yg;ESifh
(5) aoNyD;onfhaemuf i&JodkUusa&muf&jcif;[laom tem*wfb0 awGUuH&rnfh tjypf wpfyg;?
tjypfig;yg;udk jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlxm;onfudk awGUMu&onf? ygVdawmf ypKyefb0
tjypfESifh

tem*wf

(wrvGef)

b0

tjypfwdkUudk

a[mawmfrlonfrSm

apm'uq&mawmfrsm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

523

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avQmufxm;onfhtwdkif; rSefuefayonf/
xdkUaMumifh (c)trSwfjy aom"empum;&yfonf]]yke p y&H *[ywa,m 'kDavm oDv0dyaEm um, ab'g y&H r&Pm tyg,H
'k*w 0dedygwH ed&,H OyyaZwd}}
[laom

jrwfpGmbk&m;pum;awmfudkyif

ykwfcwf&m

a&mufonf[k

0denf;"dk&f

q&mawmfwdkU

oHk;oyfawmfrlMuonf/
21/
oHo,

xdkUjyif pk'dwu OD;cif[efwdkUu ]]twdwf ypKyef tem*wf[laom umvoHk;yg;onf

0dpdudpm

e,fy,fwGif

usa&mufaeojzifh

ESvHk;roGif;oifhaom

w&m;[k

jrwfpGmbk&m;

azmfjyxm;aMumif;}} udk aom"emMu rlvyPmo y&d,m,0*f oAmo0okwfudk wifjyMuonf/


xdkoAmo0okwftqdkudk pdppfoHk;oyfawmfrlMu&m ]]aom {0H ta,medaom reoduma&mwd
ta[mo Ek acg t[H twDwr'geH}} paom ygVdawmfonf apm'emESifh ywfoufaom twdwfb0
tem*wfb0 Sd rSdudk jyaom ygVdawmf r[kwf? roifhaom taMumif;jzifh ESvHk;oGif;oltm; twdwfumv
0dpdudpmig;yg;? tem*wfumv 0dpdudpmig;yg;? ypKyefumv 0dpdudpm 6-yg;tm;jzihf 16-yg;aom
0dpdudpm jzpfyHkudkomjyaom ygVdawmf jzpfonf/ ygVdawmf ]]ta,medaom}}[laom pum;onf
tvGefta&;BuD;aompum; jzpfonf? roifhrwifh ESvkH;oGif;oltm;omvQif twdwf b0 igjzpfcJh\avm
rjzpfcJh\avm ponfjzifh 0dpdudpm (16)rsKd; jzpfonf[k qdkvdkcsuf xifSm;vSonf/ pum;tjyef
Aswd&duftm;jzifhrlum; ]]a,medaom (toifhtwifh rSefrSefuefuef) ESvHk;oGif;wwfoltm;rlum; ig twdwf
jzpfcJhzl;oavm ponfjzifh 0dpdudpm (16)rsKd; rjzpf[kem;vnfEdkifonf? odkY twdwfumv twdwfb0
igjzpfcJhoavm[k ,HkrSm;rI rSd oHo,rjzpfbJ ,HkMunfrI Sdjcif;jzifh ]]twd ya&m avmaum}} ypKyef
avmurSwyg; tjcm;aom avmuSd\[k tjrifrSef orm'd|d jzpfonf? xdkrQru twdwf tem*wftay:
vHk;0 oHo,uif; 0dpdudpmSif;NyD;oGm;vQif aomwmyefyif jzpfonf? xdkUaMumifh ygVdawmfonf
twdwfb0 tem*wfb0 Sd rSd [laom t,lESifhpyfonfh apm'em aom"em om"urajrmuf[k 0denf;"dk&f
q&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/
xdkUaemuf

pk'dwu

apm'uq&mawmfrsm;

qdkxm;ouJhodkU

wifjyavQmufxm;Muonf?
apm'uq&mawmfrsm;u

OD;cif[efwdkUu

"r*kPf

r[kwfbJ

6-yg;wdkUudk

azmfjy

'kuNidrf;at;a&;

(<uif;aom

pum;&yfrsm;um;

"r*kPf&nfonf

'kuNidrf;a&;

pdppfNyD;wGif
r[kwf[k

"r\*kPf&nfonf

twGufom

jzpfaMumif;

yg0ifNyD;

jzpfMuonf?)

apm'emjcif;

rSdaomaMumifh

aom"emonfvnf; apm'emESifh roufqdkifacs/


apm'uq&mawmfrsm;u

twdwfb0

tem*wfb0 wrvGefb0

Sdonf[k

jrwfpGmbk&m;

a[mawmfrlygvsuf pk'dwuwdkUu twdwfb0 tem*wf(wrvGef)b0 rSd? jrwfpGmbk&m; a[mawmfrrl?


ypKyefb0udkom

a[monf[k

a&;om;a[majymaeMuaMumif;udkom

apm'emMuonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

xdkUaMumifh

524

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

twdwfb0 tem*wf(wrvGef) b0 Sd rSd? jrwfpGmbk&m; a[m ra[mudkom wdwdusus acsyoihfvsuf


,if;odkU

racsybJ

roufqdkifaom

pum;rsm;udkom

txyfxyf

azmfjyaeMuHkrQom

jzpf

apm'uq&mawmfrsm;\ pGJqdkcsufudk y,fzsufEdkifpGrf; r&Sdacs/

ocifjrwfqdkif\ aom"emudk oHk;oyfcsuf


22/

pk'dwu

ocifjrwfqdkifu

]]jrwfpGmbk&m;\

w&m;a'oemawmfrsm;onf

ypKyefoEd|du*kPf jzpfaMumif;udk atmufygokwfrsm;wGif awGU&ygonf bk&m;}}[k pum;csD;NyD;vQif('DCedum,f? ygxdu0*f? ygom'duokwf 110 wGif) ]]igbk&m;tppf\ w&m;rSefonf oEd|du
tumvdu {[dydu Moygae,sdu ypwHa0'dwA paom*kPfESifhnDaom w&m; jzpf\? udavomNidrf;rI
w&m;vnf; jzpf\? r*fzdkvfedAmefudk aS;Iaom w&m;vnf; jzpf\? t*Fg 3-&yfESifh udkufnDaom ig\
w&m;? w&m;ppfrSwfMuavmh}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;[k avQmufxm; aom"emonf/
aom"em om"utjzpf xkwfaqmif wifjyaom ygom'duokwf jrefrmjyefonf bk&m;a[m
ygVdawmftwdkif;

r[kwfbJ

udk,fvdk&m

udk,fa&;xm;onfhtwGuf

t"dym,f

ysuf,Gif;aeonf?

bk&m;a[mawmfrlaom rltwdkif; jrefrmjyef t"dym,frSm]]pkE omoemum; q&monfvnf; (tvHk;pHkaom w&m;wdkUudk) udk,fwdkifrSefpGm


odol jzpf\? w&m;onfvnf; aumif;pGm a[mtyfaom w&m; jzpf\? aumif;pGm odtyfaom
w&m; jzpf\? r*fzdkvfqdkufa&mufaMumif; w&m; jzpf\? udavom Nidrf;rIudk jzpfapwwfaom
w&m; jzpf\? bk&m;pifppf a[mtyfaom w&m; jzpf\}}/
odkUom jzpfonf? ocifjrwfqdkif wifjyaom t"dym,fESifh rsm;pGm uGmjcm;aeayonf/
rnfodkUyif jzpfapumrl a'oemawmfonf ]]q&monfvnf; bk&m;ppf bk&m;rSefjzpf csD;rGrf;
tyfaomq&m jzpfonf? w&m;onfvnf; w&m;ppf w&m;rSef jzpf csD;rGrf;tyfaom w&m;jzpfonf}}[laom
t"dym,fudkom jyaom a'oemawmf jzpfonf? twdwfb0 tem*wfb0 rSd[laom t"dym,fudkjyaom
a'oemawmf r[kwfacs/
23/

wpfzef

ocifjrwfqdkifu

]]w&m;a'oemrsm;udkvnf;

oEd|du

tpdSaom

w&m;*kPfESifhtnD a[mMum;&efudk (ed'ge uyoH,kwf pELyrokwf? 391 wGif) &[ef;wdkU rnfonfh


&[ef;rqdk oEdd|du tumvdu {[dydupaom w&m;*kPfESifhnDaom w&m;udkom a[mMu?
r*fzdkvftusKd;udkvnf;jzpfMuap? w&m;rSefudk od usifhoHk;EdkifMuap[k a[mrSomvQif pifMu,faom
w&m;}}[k a[mMum;xm;ygonf bk&m;[k avQmufxm; aom"emjyefonf/
ocifjrwfqdkif wifjyaom pELyrokwfonfvnf; ]]w&m;*kPfawmf 6-yg;udk ESvHk;oGif;
ighw&m;udk emMum;Murl? emNyD; odMurl? odNyD; t&[wzdkvftusKd;iSm usifhMurl aumif;avpG[k
pdwfxm;vsuf w&m;awmf\ aumif;aom w&m;\tjzpfudk pGJ oem;Muifemjcif;jzifh olwyg;tm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

525

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

w&m;a[maom

&[ef;\

w&m;a[mjcif;onf

pifMu,f\}}[k

pifMu,faom

w&m;a[myHkudk

jyaomokwfjzpfonf? twdwfb0 tem*wfb0 rSd [laomteufudk jyaomokwf r[kwfacs/


24/

wpfzef ocifjrwfqdkifu rZdryPmo a0ceokwf 246 wGif upmetm; ]]upme

twlomvQif [efraqmif rvSnfhywf ajzmifhrwfaom oabmSdonfh odem;vnfaom a,mufsm;onf


vmygap? igqHk;rrnf? igw&m;a[mrnf? igqHk;ronfhtwdkif; usifhoHk;olonf rMumjrifhrDyif odkUvQif
t0dZmtaESmiftzJGUrS vGwfajrmufNyD[k udk,fwdkifomvQif odvdrfhrnf? udk,fwdkifomvQif jrifvdrfhrnf[k
ajzmifhrwfaom

vlwpfOD;tm;

w&m;*kPfESifhtnD

csufcsif;vufiif;

tusKd;Sdrnf

jzpfaMumif;

a[mMum;xm;ygonf bk&m;}}[k avQmufxm; aom"emjyefonf/


ocifjrwfqdkif wifjyaom a0ceookwfonfvnf; twdwfb0 tem*wfb0 rSd
ypKyefb0om dSonf[laom t"dym,fudk rjyacs/ xdkUaMumihf ocifjrwfqdkif\ acsycsufonf
apm'uq&mawmfrsm;\ pum;udk y,fSm;EdkifpGrf; rSdacs? trSefpifppf ocifjrwfqdkifonf rdrdacsy&m
ygVdawmfaygif; rnfrQ udk;um;vdkufonf[k yvTm;0g<um;vdkom ,ckuJhodkU rqDrqdkif tudk;tum;rsm;udk
wifjyjcif;jzpf[ef wlayonf/

twdwfb0ESifh tem*wf(wrvGef)b0udk jrwfpGmbk&m;


a[maMumif;ESifh tusKd;tjypfudk pdppfoHk;oyfcsuf
25/

apm'uq&mawmfrsm;u

jrwfpGmbk&m;onf

ypyKefudkomru

twdwfb0ESifh

tem*wf(wrvGef)b0 wdkUudkvnf; a[mawmfrlygonf[k tqdkwifMu\? pk'dwuwdkUurl twdwfb0


tem*wf(wrvGef)

b0udkra[m?

umvoHk;yg;udka[maom

0g'onf

jrwfpGmbk&m;onf
ed*Pem#ykw\

ypKyeform;oufoufomjzpfonf?

0g'omjzpfonf[k

acsyMu\?

xdk

tqdk

tacsESpf&yfwdkUwGif rnfol\pum;onf bk&m;a[m ygVdawmfESifh nDGwf ESD;aESmrdonf odkUr[kwf


qefUusifonfwdkUudk odEdkif&ef bk&m;a[m ygVdawmfrsm;udk MunfhIMu&m atmufyg ygVdawmfrsm;udk
awGU&ayonf/
]]&[ef;wdkU

oHo&m\

tpudk

rodEdkif?

t0dZmzHk;uG,ftyfukef

wPSmaESmifud;jzifh

zJGUcsnftyfukefonfjzpf b0rS xdkb0 xdkb0rS b0odkU ajy;oGm;usifvnfMu&onfh ow0gwdkU\


aS;tpGef;onf rxifEdkif(rodEdkif)? &[ef;wdkU Oyrmaomfum; a,mufsm;onf ZrL'dyfuRef; SdorQ
xif;jruf opfcuf opfGufudk jzwf um; igh trd? um; ig\ trd\ trd ponfjzifh cs
a&wGufaomf ZrL'dyfuRef; SdorQ jruf xif; opfcuf opfGufom ukef&m\? xdka,mufsm;\ trd
tqufqufwdkUum; rukefEdkifMu&may/ &[ef;wdkU odkUuavmuf Snfvsm; Mumjrifhonfh aeUnOfhwdkUywfvHk;
qif;&JudkcHpm; &zl;vSavNyD/ xufjrufjyif;jyonfh qif;&JudkcHpm;cJhzl;vSavNyD/ ysufpD;jcif;trsKd;rsKd;udk
cHpm;cJh&zl;vSavNyD? ocFsKdif;ajryHkudk wdk;yGm;apcJhvSavNyD? &[ef;wdkU tvHk;pHkaom ocFg&wdkU NiD;aiGUjcif;iSm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

526

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wyfrufrIuif;jcif;iSm vGwfajrmufjcif;iSm oifhvSonfomwnf;}}[k jrwfpGmbk&m;onf twdwfb0wdkUudk


jyvsuf oHa0*Pf jzpfapawmfrlonf/ (oH? 1? 387) (terw*oH,kwf? wdPu|okwf)
xdkUtwl ajrBuD;udk qD;aphavmuf qD;aphavmuf tvHk;i,frsm; y um; ig\tz? um;
ightz\ tz ponfjzifh cs a&wGufaomf ajrBuD; ukefaomfvnf; xdka,mufsm;\ tztqufquf
rukefEdkifyHk Oyrmjzifhvnf;aumif;? oHo&m usifvnfpOf idka<u;cJh&aom ow0gwdkU\ rsuf&nf
aomufpdkUcJh&aom

EdkU&nfwdkU

ork'&m

av;pif;a&rQru

rsm;cJhyHk

OyrmwdkUjzifhvnf;aumif;?

ausmufawmifOyrm? rkefnif;aphOyrm wdkUjzifhvnf;aumif; oHo&m usifvnfcJh&yHkudkjyvsuf oHa0*Pf


jzpfapawmfrlonf/ (oH? 1? 387? 390/)
(terw*oH,kwf yx0Dokwf? tkokwf? cD&okwf? yAwokwf? omoyokwf)
,if;oH,kwfygVdawmf '@okwf 392 um; aumif;uifodkUypfvdkufaom wkwfonf t&if;jzifhvnf;
uswwf?

tv,fjzifhvnf;

uswwf?

tzsm;jzifhvnf;

uswwfouJhodkU

twl

oHo&m

ajy;vTm;usifvnf&aom ow0gonf avmurS wyg;aom avmuodkU oGm;&\? wyg;aom avmurS


avmuodkUvm&\? odkU jzpf&jcif;onf tp rodEdkifatmifoHo&m Snfvsm;aomaMumifh jzpfonf
ponfjzifh a[mjyvsuf oHa0*Pf jzpfyGm;apawmfrlonf/
,if;oH,kwf worwokwf 394? 395um; oHk;usdyfaom yga0,suwdkif;om; b'0*D
nDaemif&[ef;wdkUtm; Snfvsm;vSaom oHo&m EGm; uRJ odk; qdwf orif Muuf 0uf Gmzsuf'jr vrf;'jr
olUom;r,m;usL;vGefol

jzpfpOf

OD;acgif;jzwfcH&

xGufusaom

aoG;&nfMunfwdkU

ork'&mav;pif;a&rQru rsm;vSNyD[k oHo&m usifvnfcJh&yHkudk a[mawmfrl&m &[ef;awmf oHk;usdyfwdkU


tmoa0g ukefcrf; &[Em jzpfMuavonf/
26/

rZdryPmoygVd? tyPuokwf ESm-62 rS 76 wrvGefb0rSd [laom t,lESifh

ywfouf jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif qHk;jzwfcsufcsawmfrlcJhyHkudk odkU awGU&\/


tcgwyg; jrwfpGmbk&m;onf rsm;pGmaom &[ef;oHCmESifhtwl aumovwdkif; a'opm&D
vSnfhvnfawmfrlvwfaom omvmrnfaom ykPm;GmodkU a&mufawmfrlonf? xdktcg omvGmom;
ykPm;ol<u,fwdkUudk jrwfpGmbk&m;u ]]ol<u,fwdkU oifwdkUrSm taMumif;cdkifvHk ,HkMunf ESpfoufavmufonfh
wpfpHkwpfa,mufaom
]]ol<u,fwdkU

q&morm;

oifwdkUonf

SdMuoavm}}[k

ESpfoufavmufaom

ar;awmfrl&m
q&morm;udk

]]rSdao;yg}}[kavQmufMuojzifh
r&Muao;vQif

rvJGEdkifaom

tusifhw&m;udk aumif;pGmaqmufwnf usifhxdkuf\? rvGJEdkifonfh tusifhw&m;udk jynfhjynfhpHkpHk aumif;pGm


aqmufwnfxm;vQif oifwdkUtwGuf aeUnOfU SnfMum pD;yGm;csrf;om jzpfvdrfhrnf}}[k rdefUawmfrlNyD;vQif
rvGJEdkifonfh tusifhw&m;udk odkU a[mMum;awmfrlonf/
ol<u,fwdkU? (u)ay;vusKd;rSd? tvBuD; ylaZmf&usKd; rSd? vufaqmif yPmay;jcif; paom
tvi,f ylaZmf&usKd;rSd? aumif;rI raumif;rI\ tusKd;0dyguf rSd? avmurSd? wpfyg;aom (wrvGef)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

527

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

avmurSd? trdaus;Zl;rSd? tzaus;Zl;rSd ao wzefjzpfaom ow0gwdkUrSdukef? avmuESifh


wyg;aom (wrvGef) avmuudk udk,fwdkif xl;aom Pfjzifhod rsufarSmufyum a[mMum;Edkifonfh
rSefpGmod rSefpGm usifhukefaom orP jA[PwdkU rSdukef[k ajymqdk,lqMuaom orP jA[PwdkUESifh
(c)ay;vusKd; Sd\? wpfyg;aom (wrvGef) avmu Sd\? rSefpGmod rSefpGm usifhukefaom orP
jA[PwdkUSdukef\ [kajymqdk,lqMuaom orP jA[PwdkU\ tcsif;csif; ajzmifhajzmifh qefUusifaom 0g'
SdMuonfh tjzpfudk ar;ajza[mjyNyD;vQif xdk ESpf0g'wdkUwGif y,f& ,l&rnfh 0g'udk odkUjyawmfrlonf/
ay;vusKd;rSd? wrvGefavmu rSd ponfjzifh ,lavhSdaom ewdu0g'Dorm;wdkUonf ukodkvf
tukodkvfwdkU\

tusKd;tjypfudk

rjrifMuaomaMumifh

okpdkufudk

zsufqD;

'kpdkufudk

usifhMuvdrfhrnf[laom tjypfom {uef&rnf? wrvGefavmu xifSm;Sdygvsuf wrvGefavmu rSd[k


,laomol\ t,lonf rSm;aomt,l jzpf\? wrvGefavmu xifSm;Sdygvsuf wrvGefavmu rSd[k
MuHaomol\ tMuHonf rSm;aomtMuH jzpf\? wrvGefavmu xifSm;Sdygvsuf wrvGefavmurSd[k
ajymaomol\ pum;onf rSm;aompum; jzpf\? wrvGefavmu xifSm;Sdygvsuf wrvGefavmu
rSd[kajymaomolonf wrvGefavmuudk odMuaom &[EmtSifjrwfwdkUtm; qefUusifbufyol jzpf\?
wrvGefavmu xifSm;Sdygvsuf wrvGefavmu rSd[k odapjcif;onf rolawmfw&m;udk odapjcif;
jzpf\? xdkrolawmfw&m;udk odapjcifhjzifhvnf; rdrdudk,fudk csD;ajrmuf\? olwyg;udk Iwfcs\? odkUvQif
xdkolUrSm aS;rqGuyif aumif;aom tusifhonf y,fxm;NyD; jzpf\? raumif;aom tusifhonf
aS;Iwnfae\? rSm;aomt,l rSm;aomtMuH rSm;aompum; t&d,mwdkUESifh qefUusifjcif;[laom
,kwfrmonfh tukodkvfw&m; rsm;pGmwdkUonf rSm;aomt,l [laom taMumif;aMumifh xdkolUrSm
jzpfay:vmMuukef\/
ol<u,fwdkU

ynmSdolonf

odkUqifjcif\?

wrvGefavmu

rSdponf

,lqaom

ewdu0g'orm;wdkU\ tvdktwdkif; tu,f wrvGefavmu rSdvQifawmfayao;\? odkU&mwGif


udk,fusifhpm&dw ysufpD;ol ponfjzifh ynmSdwdkU\ tuJht&JUudkum; vufiif; cH&ayrnf? wrvGefavmu
trSefSdaevQifum; rsufarSmuf ynmSdwdkU\ tuJh&JUcH&Hkomru aoonfhtjcm;rJhvnf; i&JodkU
usa&muf&rnf jzpf&m ypKyefa&m oHo&myg ESpfbufvHk; tIH;xGufonf [kqifjcif\/
ol<u,fwdkU

ay;vusKd;

twdu0g'Dyk*dKvfwdkUonfum;

Sd\?

ukodkvf

wrvGefavmu

tukodkvf\

Sd\

tusKd;tjypfudk

ponfjzifh
jrifaomaMumifh

,lavhSdaom
'kpdkufudk

azmufcGJzsufqD; okpdkufudk yusifhMuvdrfhrnf[laom tusKd;udkom {uef&rnf? xifSm;Sdonfh


wrvGefavmuudk ]]wrvGefavmu xifSm; Sd\}}[k ,lqMuHpnf ajymqdkol\ t,l tMuH tajymonf
rSefaom t,l rSefaom tMuH rSefaom tajym jzpf\? wrvGef avmu Sd\[k ajymqdkolonf
wrvGefavmuudk odawmfrlMuonfh &[EmtSifjrwfwdkUudk qefUusifbuf ryvkyf? wrvGefavmu Sd\[k
odapjcif;onf olawmfaumif;w&m;udk odapjcif; jzpf\? xdkolawmfaumif;w&m;udk odapjcif;jzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

528

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rdrdudk,fudk rcsD;ajrmuf? olwyg;udk rIwfcs? odkUvQif xdkolrSm aS;rqGuyif raumif;aom tusihfonf


y,fxm;NyD; jzpf\? aumif;aom tusifhonf aS;Iwnfae\? rSefaom t,l rSefaom tMuH rSefaom
pum; t&d,mwdkUESifh rqefUusifjcif; olawmfaumif;w&m;udk odapjcif; rdrdudk,fudk rcsD;ajrmufjcif;
olwyg;udk rIwfcsjcif; [laom rsm;pGmaom ukodkvfw&m;wdkUonf rSefaomt,l[laom taMumif;aMumifh
xdkolrSm jzpfay:vmMuukef\/
ol<u,fwdkU ynmSdonf odkUqifjcif\? twdu0g'DtwGuf tu,f wrvGefavmu SdvQif
aoonfhaemuf ewfjynfodkUa&muf&rnf? ewdu0g'DwdkU qdkouJhodkU wrvGefavmu (tu,f)
rSdapOD;awmh? rsufarSmufb0yif oDvSdol rSefaomt,lSdol uH uH\tusKd;udk ,HkMunfaom 0g'Sdol[k
ynmSdwdkU tcsD;trGrf;cH&rnfjzpf&m ypKyefa&m oHo&myg ESpfbufvHk; atmifEdkifol ESpfbufvHk;
tjrwfxGufol jzpfonf[k qifjcif\? odkU xdkol\ aumif;pGm pGJ,l aqmufwnfxm;onfh
rvGJrSm;Edkifaom tusihfw&m;onf ESpfyg;aom tzdkUudk ysHUESHU wnf\? tukodkvfjzpfaMumif; raumif;rIudk
y,f\[k jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonf/
27/
xdkufonf

a'oemawmfwdkUudk axmuf jrwfpGmbk&m;onf yk*dKvf\ tvdk tZmo,tvdkuf


tm;avsmfpGm

ypKyef

wpfb0udkomru

twdwfb0

tem*wfb0wdkUudkvnf;

a[mjyawmfrlonfrSm vGefpGm xifSm;vSayonf/


xdkUaMumifh twdwfb0 tem*wfb0 rSd ypKyef wpfb0om Sdonf[laom t,lonf
jrwfpGmbk&m;\ t,l r[kwf? xdkt,ludk jrwfpGmbk&m;\t,l[k a&;om;a[majym 0g'jzefUaeMuaom
OD;Ou|ESifh ol\ aemufvdkufwdkU\ t,lonf Oap'0g' t"r0g'om jzpfonf? jrwfpGmbk&m;udkyg
olwdkUuJhodkU kyf0g'Djzpfatmif (ykcuf ESifh acgif;tMum;) wpfb0orm; jzpfatmif vkyfMuH vnfq,f
pGyfpGJaeMujcif;om

jzpfonf[k

EdkifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&ftzJGU

trSwf(2)tzGJU0if

q&mawmfwdkU

wnDwGwfwnf; qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

529

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'em trSwf (6) (20)
tbd"rmudk bk&m;a[mr[kwf[k qdkjcif;ESifhpyfaom 0dedp,?
oH*g,em 6 wefudk ayghysufao;odrfatmif
a[majymjcif;ESifh pyfaom 0dedp,

trSwf(6) apm'emwifvTm (tbd"rmudk bk&m;ra[m r[kwf[k qdkjcif;)?


trSwf(20) apm'emwifvTm (o*Fg,em 6 wefudk ayghysufao;odrfatmif a[majymjcif;)/
apm'uq&mawmfrsm;u tbd"rmudk bk&m;a[m r[kwf[k pk'dwuwdkUu a0zefykwfcwfMuaMumif;?
xdkpGyfpGJcsufonf ax&0g' yd#uwfusrf;*efrsm;ESifh rnDGwfojzifh t"r0g' jzpfaMumif;? xdkUjyif
o*Fg,em(6)wefwif ax&0g' yd#uwfawmfrsm;udk ayghysufatmif xdk;ESufa0zefjcif;rsm;onfvnf;
bk&m;a[mudk bk&m;ra[m[k vkyf&ef ud;pm;csufjzpf t"r0g'om jzpfaMumif; Hk;awmfodkU
oufaotaxmuftxm;

pHkvifpGmjzifh

wifjyavQmufxm;Muonf?

apm'emcsufudk

OD;qEm"du?

ocifjrwfqdkif ESifh orm'd|dokawoetzJGUwdkUu aom"emcJhMuonf? apm'emwifvTm ESpf&yfwdkU


tcsif;csif; uGif;quf jzpfaeaomaMumifh if;wdkUudk wpfaygif;wnf; pdppfoHk;oyf qHk;jzwfawmfrlMuonf/
pdppfoHk;oyf&m aMumif;usKd;tquftpyf rSefuefjcif; aSUaemuftpOfusjcif;udk OD;pm;ay;
pOf;pm;rnf jzpfjcif;aMumifh pk'dwuyk*dKvfwdkU aom"emycsuf tpOfusrnf r[kwfay/
1/

pk'dwuwdkUu tbd"rm bk&m;a[m r[kwfaMumif;udk(u)

r[m0if 'Dy0if plV0g (4 usrf;ajrmuf) 0denf;ygVdawmf rSwfwrf;rsm;wGif


yxro*Fg,em 'kwd,o*Fg,em ESpf&yfvHk; tbd"rmyd#uwf[l rygjcif;

(c)

bmPupm&if;wGif tbd"rm rygjcif;

(*)

t|uxmrsm;ESifh

aS;a[mif;ausmufpmrsm;wGif

tbd"rmbmPu

[l

rawGU&jcif; tcsuf oHk;csufjzifh aS;OD;pGm wifjyMuonf/


txufyg (u) (c) (*) tcsufwdkUudk MunfhvQif tbd"rm bk&m;a[m r[kwfaMumif;udk ]]pm}}ESifh
pum;ajymMujcif; jzpf\? rsm;aomtm;jzifh OD;Ou|*dkPf;om;wdkUonf ]]pm}}aSmifMu\? olwdkU\ 0g'rSm;yHkudk
pmwwfolrsm;u pmayjzifh ajymMuavaomtcg tvum; pmorm;BuD;awG w,loefBuD;awG[k ajymNyD;
ypfrSwfudk

aSmifMuonf?

odkUaomf

,ck

pk'dwuwdkU\

pum;onf

]]pm}}jzifh

jyvmojzifh

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; taejzifh pmjzifhyif Sif;vif;oHk;oyf&ayrnf/


Ak'tbd"rmESifh ywfouf usrf;*efydkif; tbd"rmbmom&yf\ oabmw&m;ydkif; ESifh ordkif;ydkif;
[l t"du tydkif;BuD; (3)ydkif; Sdonf? bmomjcm; vlrsKd;jzpfaom taemufwdkif; okawoDwdkUESifhwuG
if;wdkU\

aemufvdkufpk'dwu

OD;Ou|

ocifjrwfqdkif

orm'd|dokawoe

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

qdkolwdkUonf

530

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ordkif;ydkif;rSomvQif tbd"rm bk&m;a[m r[kwf[k a0zefMujcif; jzpfonf? tbd"rm ckESpfusrf;\


oabmw&m;ydkif;tjrifjzifh

bk&m;a[m

r[kwf[k

a0zefEdkifMuolrsm;

r[kwfay?

tcsufudk

av;av;eufeufBuD; udwifrSwfom;Mu&ayrnf/
tbd"rmudk

oabmw&m;ydkif;rS

OD;Ou|wdkU\

q&morm;rsm;jzpfaom

taemufwdkif;

okawoDwdkUonfvnf; ra0zefEdkif? OD;Ou|wdkUvnf; ra0zefEdkifacs/


2/

r[m0ifESifh 'Dy0ifwdkUonf yxro*Fg,em 'kwd,o*Fg,emESifhpyf plV0gygVdawmfudkyif

,l a&;om;Mu&m plV0gygVdawmfudk oHk;oyfvQif udpNyD;awmhonfom/


plV0gygVdawmf yowduo*wduEu tSifr[muyax&fonf yxro*Fg,emwif&ef
tMuHjzpf &[ef;awmfrsm;tm;]][E r,H tm0kaom "r 0de, o*Fg,mr yka& t"arm 'dAwd? "arm y#dAm[d,swd
(0d? 4? 481/)}} ]]ighSifwdkU t"rrxGef;yrD "rypfy,fjcif; rcH&rD "rESifh0de,udk aygif;pkGwfum
oH*g,emwifMuukeftHh-}}
[l aS;OD;pGm rdefUawmfrlonf/
if;aemuf
ynwf&jcif;taMumif;

0de,ESifhpyf
rnfolUudk

yxryg&mZduodumyk'fudk
taMumif;y

ynwf&aMumif;

tpyvsuf
ynwf&m

Xme

odumyk'fudk
ponfwdkUudk

tSifOygvdtm; ar;jref;aomtcg 0dZujzpfol tSifOygvduvnf; ar;jref;orQudk ajzawmfrlonf?


tar;tajz NyD;aomtcg 500 aom oHCmawmfwdkU pkaygif; GwfqdkawmfrlMuonf? tpOfrQavmufom
xifSm;ap o*Fg,emwifMuyHkudk t>rufrQ jyawmfrlonf? xdkenf;twdkif; "rESifh pyfqdkif&mvnf;
tSifr[muyax&fu tSiftmeEmtm; jA[Zmvokwfudk tb,ft&yf tb,foludk taMumif;y
tb,fodkUaom

taMumif;tcsufaMumifh

Ak'jrwfpGm

a[mawmfrlonfudk

ar;awmfrlyHk?

tSiftmeEmuajzawmfrlyHk? tar;ajz NyD;aomtcg oHCmawmfrsm; pkaygif;GwfqdkawmfrlMuyHkudk t>rufrQ


jyawmfrlonf/
3/

owowduo*wduEu

'kwd,

o*Fg,emwifcef;vnf;

ykpujzpfawmfrlaom

tSifa&0wax&fu 0dZu jzpfaom tSifoAumrdax&ftm; ]]od*avmP-tyfygoavm? rtyfvQif


tb,ft&yf tb,fygVdawmfwGif Ak'jrwfpGm y,fawmfrlcJhygoenf;? ,if; od*avmPudk toHk;yvQif
tb,f

tmywfoifhygoenf;}}

ponfjzifh

0de,0wK

10

csufudk

tao;pdwf

ar;awmfrlyHk?

tSifoAumrdax&fu toD;oD; ajzawmfrlyHkudk t>rufrQ jyawmfrlonf? odkU plV0g aemufqHk;cEu


ESpf&yfwGif tbd"r[laom pum;vHk; rygaomaMumifh tbd"rm bk&m;a[mr[kwf[kqdkygvQif oH*g,em
tar;tajzwGif ryg0ifbJ <uif;usefaom odumyk'f <uif;usefaom okwfwdkUudk cEu ESpf&yf wdkufdkuf
rygaomaMumifh bk&m;a[mr[kwf[k qdkEdkifaumif;tHhavm? trSeftm;jzifh rqdkEdkifay/
4/

okwef"rqdkif&mvnf;

okwfwpfokwfrQ

erlemtjzpf

ar;ajzyHkudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

jyvQif

531

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

<uif;okwfwdkUudkvnf; a[mawmfrlaMumif; od&ouJhodkU "r[laom pum;vHk; tbd"rm tusKH;0ifvsuf


yg&Sdaom

tbd"rmESifh

pyfvnf;

ar;um

ajzum

oH*g,emwifoGm;awmfrlMuonf[k

odtyf

odEdkifayawmhonf? wpfzef 'kwd,o*Fg,emcef;vnf; 0de,0wK 10-csuf tar;tajzrQudkom


plV0gygVdawmfu

jyxm;aomaMumifh

0denf;ygVdawmf

okwefygVdawmf

tbd"rmygVdawmfwdkUudk

o*Fg,emrwif[k qdkEdkifaumif;rnfr[kwf? trSefpifppfaomfum;]]rm, acg ye 0de,o*wd,m owbduKowmed tElemed tem"dumed ta[oHk?


wom,H 0de,o*wd owowdumwd 0kpwd}}/ (0d 4? 508/) (plV0gygVdawmf)
0de,o*wd &[Em 700 r,kwfrydk ygSdMuaomaMumifh 0de,o*wdudk owowdum
0ded,o*wd[k ac:qdk&avonf/
pum;t& 0denf;udk aygif;pkGwfjcif; (0de,o*wd)[k qdkaomfvnf; okwf 0denf; tbd"rm 3yg;vHk;udk aygif;pkGwfqdkjcif;[k em;vnfMu aumuf,lMu&onfom jzpfayonf? 0de,o*wd[k
wdkufdkufqdkxm; 'kwd,o*Fg,emyGJ okwefESifh tbd"rmudk o*Fg,emrwif[k uyfudk;r&ay/
5/

"r0de,o'g

(yk'fpk

ormofyk'ftjzpfjzifh)

omoemwpfckvHk;udk

a[myHkudkvnf;aumif;? "ro'gwpfckwnf; 0de,o'gwpfckwnf;u yd#u 3-yHkudk a[myHkudk vnf;aumif;?


]]"rH 0de,H p "arm p 0dea,m p}[k 0gus'Gef taejzifh a[mvQif "ro'gjzifh okwefESifh tbd"rmudk
aumuf,l& 0de,o'gjzifh 0denf;yd#uudk aumuf,l&yHkudkvnf;aumif;? "r tbd"r? 0de, tbd0de,
tpdwfpdwf cJG a[mvQif "rESifhtbd"r? 0de,ESifhtbd0de, toD;oD; cGJ aumuf,l&yHkudk vnf;aumif;
Sif;vif;pdppf jyOD;tHh/
(u) ormofyk'f "r0de,o'gu omoemudk a[myHk
a, aw bdua0 bduK e0g tpd&yAZdwm t"kem*wm rH "r0de,H aw a0g bdua0
bduL pwkEH owdy|memeH bm0em, orm'aywAm ywd|maywAm/ (oH 3? 125/)
(r[m0*oH,kwf)

jrefrmtusOf;
&[ef;wdkU

topfjzpf

a&mufvmMuaom

&[ef;wdkUudk

rMumrDu

&[ef;yvmMuaom

owdy|mefav;yg;

yGm;apzdkU&ef

omoemawmfodkU
aqmufwnfap&

,ckrS

wnfaeap&

csxm;Mu&rnf/
rH acg wH bdua0 aomabx ,H wkarS {0H oGmumaw "r0dea, yAZdwm ormem
tmp&da,ok

tmp&d,arawok

OyZma,ok

OyZm,rawok

t*g&0g

ty#dm

tobm*0kwdum 0d[a&,smwd/ (0d 3? 275/) (0denf;r[m0gygVd)

jrefrmtusOf;
]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

532

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;wdkU oifwdkU\ q&m q&mavmuf av;pm;xdkufol OyZm,fq&m OyZm,fq&mavmuf


av;pm;xdkufol yk*dKvfrsm;tay: rdkrao rwkyfrysyf toufarG;rI rwlnDbJ oifwdkU aeMurnfqdkvQif
odkU igbk&m; aumif;pGm a[mxm; (aumif;pGm pDrHxm;) tyfaom omoemawmf &[ef;yolrsm;
jzpfMuygvsuf xdkomoemudk oifwdkU wifhw,fapEdkifukefrnfavm? wifhw,faponf rnfMuukefrnfavm/
ygVdawmfESpf&yf a[mawmfrltyfaom "r0de,o'gjzifh omoemawmfudk qdkvdkonf?
"r0de,o'gu ]]omoem}}[laom teuft"dym,fudkazmfjyonf? odkU ]]omoem}}[laom teufudk
,ljcif;onf

ygVdawmf\

teuft"dym,f

aumuf,lyHk

xHk;enf;jyaom

atmufyg

r[meda'o

t|uxmpum;t& ygVdwwf ynmSifwdkif; em;vnfNyD;om; jzpfMuygonf/


(1)

tyd apwH oduw,ocFgwH ouvH omoeH? twaem um&uH tyga,ok tywrmeH


uwGm "ma&wDwd "arm? aom0 oHudavoyuH 0daewDwd 0dea,m? "arm p aom
0dea,m pmwd "r0dea,m/ (r[meda'o? |? 126)

wpfenf;rSm odumoHk;yg;jzifh a&wGuftyfaom omoemwpfckvHk;onf vdkufemusifhMuHoludk


tyg,frusapbJ aqmifxm;wwfaomaMumifh "r? npfl;aom tydkif;udk y,fwwfaomaMumifh 0de,
rnf\? "r0de, [laom ygVdjzifh bk&m;omoemwpf&yfvHk;

aumuf,l&yHkudk

atmufygtwdkif;

odEdkifayao;\/
(2)

ukv"ar[d 0g tukovm "rmeH {o 0dea,mwd "r0dea,m/ (r[meda'o? |? 126)

ukodkvf"rwdkYjzifh

tukodkvf"rwdkYudk

y,fazsmufwwfaomaMumifh

(oDvw,o*wdu)

omoemonf "r0de, rnf\/


(3)

"are 0g 0dea,m e '@m'D[Dwd "r0dea,m/ (r 1? 127/)

wkwfvQifuef ponfjzifh r[kwfbJ w&m;ojzifh qHk;r&m jzpfaomaMumifh omoemonf "r0de,


rnf\/
(4)

"rm, 0g 0dea,m "r0dea,m? te0Z"rwaOSo 0dea,m? e b0abm*grdowH/


(r[meda'o? |? 127)

b0pnf;pdrf

tusKd;iSm

r[kwfbJ

tjypfuif;aom w&m;tusKd;iSm qHk;r&mjzpfaomaMumifh

omoemonf "r0de, rnf\/


(5)

0dod|H 0g e,wDwd 0dea,m? "rawm 0dea,m "r0dea,m? oHom&"rawm [d


aomum'd"rawm 0g {o 0dod|H edAmeH e,wd/ (r[meda'o? |? 127)

oHo&moabm aomu paom oabmrS xl;aom edAmefodkU aqmifwwfaomaMumifh omoemonf


"r0de, rnf\/
(6)

"r 0g 0dea,m e wdwu&meEd "r0dea,m? "rblawm [d b*0g? wa0 0dea,m/


(r[meda'o? |? 127)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

533

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

w&m;wHk; w&m;cJBuD; jzpfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;\ qHk;r&mjzpfaomaMumifh omoemawmfonf


"r0de, rnf\/
(7)

,om 0g "rm {0 tbdan,sm y&dan,sm y[mwAm bma0wAm opdumwAm p?


wom {o "arok 0dea,m e oawok eZDa0ok pmwd "r0dea,m/
(r[meda'o? |? 127)

tbdan,s

y&dan,s

y[mwA

bma0wA

opdumwA

jzpfaom

w&m;wdkU

qHk;r&mjzpfaomaMumifh omoemonf "r0de, rnf\/


(c)

"ro'goufouf yd#u oHk;yHkvHk;udk a[myHk


" ye bdaua0 {up ukvykwm "rH y&d,mykPEd okwH a*,sH a0,smu&PH *gxH

O'geH wd0kwuH ZmwuH tAKw"rH a0'vH? aw wH "rH y&d,mykPdwGm awoH "rmeH ynm,
twH e Oyy&duEd/ (r 1? 187/)

jrefrmtusOf;
&[ef;wdkU

omoemawmf

tcsKdUaom

tESpfrJhaom

a,mufsm;wdkUonf

okw?

a*,s?

a0,smu&P? *gxm? O'gef;? wd0kwf? tAKw"ar? a0'v [kqdktyfaom "r (yd#u oHk;yHk) udk
oif,lMuukef\? oif,lNyD;aomf xdkolwdkUonf xdkygVd"rwdkU\ teuft"dym,fudk ynmjzifh aumif;pGm
rqifjcifMuukef (ponf)/
rSwfcsuf/

(rlvyPmo tv*'Lyrokwf/)

/ ygVdawmfonf okwo'gjzifh 0denf;ygVdawmfrsm;ESifh eda'o okwedygwf ponfwdkUudk

aumuf,l&rnf[lvnf;aumif;?

a0,smu&Po'gjzifh

tbd"ryd#uwpfckvHk;ESifh

*gxmrygaom

okwfrsm;udk aumuf,l&rnf[lvnf;aumif; okwftzGifh t|uxm ESm-9 t|uxmq&m


zGifhqdkxm;onf/
(*)

0de,o'goufoufu yd#uoHk;yHkvHk;udk a[myHk


uwarm p bdua0 ok*w0dea,m? aom "rH a'aowd tm'duvsmPH raZuvsmPH

y&da,momeuvsmPH omwH oAseH au0vy&dykPH y&dok'H jA[p&d,H yumaowd? t,H


bdua0 ok*w0dea,m/ (tH 1? 465/) (ok*w0de,okwf)

jrefrmtusOf;
&[ef;wdkU igbk&m;\ tqHk;tr[lonf tb,fenf;? xdkigbk&m;onf tp tv,f tqHk;
oHk;yg;vHk; aumif; teufo'gESifh jynfhpHkaom? tbufbufrS pHkvif pifMu,faom "r (yd#uawmf)udk
a[mawmfrlonf/

jrwfaomtusifhudk

xifpGmjyawmfrlonf/

&[ef;wdkU

onfum;

igbk&m;\

tqHk;trawmfaywnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

534

tpodkU
rSwfcsuf/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


/ aSUokwf "ro'gonf yd#u 3-yHkudk a[mouJhodkU okwf 0de,o'gonfvnf;

yd#u 3-yHkudk a[monf/


(C)

okwo'g yd#uoHk;yHk a[myHk

"ro'g 0de,o'gwdkYonf yd#u 3-yHkudk a[mouJhodkU okw(okwE)o'gonfvnf; yd#u 3yHkudk a[mao;onf? t*Fkw&edum,f pwkwr[mya'ookwf' ye bdua0 bduK {0H 0a',s? orKcgaywH tm0kaom b*0awm okwH orKcg
y#d*[dwH t,H "arm t,H 0dea,m owKomoeH/ (tH 1? 489/)
]]&[ef;wdkU omoemawmf &[ef;wpfyg;onf odkUqdk&m\? ighSifwdkU igonf jrwfpGmbk&m;
rsufarSmuf um; "r? um; 0de,? um; owKomoe [l emMum;oif,lcJhonf[kqdk&m\?
&[ef;wdkU xdk&[ef;\ pum;udk vufrcHESifhOD;? y,fvnf; ry,fESifhOD;? olqdkaomyk'f ygVdtu&mwdkUudk
aumif;pGm avhvm okw(yd#u 3-yHk)csoGif;um &m*uif;aMumif;w&m; xifapum yd#uodkU 0ifvQif?
&m*uif;aMumif;w&m; xifvQif um; igbk&m;\ pum;wnf;? &[ef;onf aumif;pGm oif,l
avhvmEdkifayonf[k qHk;jzwfavmh ponfjzifh a[mawmfrlonf/
rSwfcsuf/ / okwf ok'dEax&fonf okw[laom pum;vHk;jzifh rodrf;cHEdkif riHkrdEdkifaom
bk&m;pum;awmfrSd? tokw emruH Ak'0peH ewd [kqdk r[mya'ookwf yd#u 3-yHkonf okw
&m* ponf uif;jcif;\ taMumif;onf 0de, rnf\[k rdefUqdkcJhzl;avonf? odkU ax&0g'udk jyqdkum
t|uxmq&mu quf- xdkUaMumifh okaw awyd#au Ak'0pae Mowma&wAmed (yd#u 3-yHk Ak'0pe
[laom okwf csoGif;&rnf)? 0dea, {wo &m*g'd0de,um&aP oHoaEwAmed (tH |? 2? 357/ 'D |?
2? 156/) (&m* ponf uif;jcif;\ taMumif;jzpfaom 0de, xifap&rnf)[k ae&m
teufaumuf,lyg[k zGifhqdkxm;avonf/ (r[mya'ookwf |-ESifh r[m0* r[my&dedAmeokwf-157) /
(i)

"ro'g avmukww&m; 9-yg;udk a[myHk


"rmEk"ry#dy'g,mwd "arm emr e0 avmukw&"arm? tEk"arm emr 0dyem'd

w"r tEklyg "ry#dy'g "rmEk"rmy#dy'g/ (r[meda'o |? 55/)

jrefrmjyef
"rmEk"ry#dy'g

[laom

pum;&yf

"r[lonf

avmukw&mw&m;

9-yg;wnf;?

avsmfaomtusifh[lonf 0dyemponfwnf;? xdkavmukw&m w&m; 9-yg;tm; avsmfaom 0dyem


paom tusifhonf "rmEk"ry#dy'g rnf\/
(p)

(r[meda'o t|uxm)

"ro'g tbd"rmudk a[myHk


okwEdaumwd okwaE ed,kawm? 0de,"a&mwd 0de,yd#u"a&m? "ruxdaumwd tmbd"rdaum/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

535

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(r[meda'o |? 172/)

(r[meda'o t|u0* 'k||uokwf)

jrefrmjyef
okwefygVdawmf wm0efcsxm;jcif;cH&aom olonf okwEdu rnf\? 0denf;yd#uudk aqmifaom
olonf 0de,"& rnf\? "rudk a[majymol[lonfum; tbd"rmudk (wm0ef,l) aqmifaom olwnf;/
6/

odkU ]]"r0de,}}[l "rESifh0de, wGJvsufyk'f? ]]"r}}oufouf? ]]0de,}}oufoufyk'f?

,if;ESifh tvm;wlaom ]]okwo'g}}? if;wdkU\ a[mavhSdaom yd#uusrf;*ef oHk;pGJavhSdaom


teufwdkUudk ,ckuJhodkU xkwfjyjcif;rSm ]]"rH p 0de,H p}} paom yk'fudk vufudkify teuft&aumuf
xkwfMuaom bmomjcm; vlrsKd;jcm; taemufwdkif; ordkif;okawoDwdkUESifh ,if;wdkU\ aemufvdkuf
jrefrm(orm'd|dokawoetzGJU0if)wdkU\ tqdkudk pdppf&ef jzpfonf? "rH p 0de,H [laom ygVda0g[m&wdkU\
o'geuf &if;jrpfteufuav;avmufudkom usOf;ajrmif;pGm qkyfudkifvnf;aumif;? bk&m;a[mygVd
a0g[m&wdkU\ ,xmblw teufrSef&atmif zGifhjyaom t|uxmq&mBuD;wdkU\ TefjycsufwdkUudk
ypfy,fvnf;aumif;? udk,fvdk&mudk pGJ a&;om;ajymjcif;onf yd#uwfawmfESifh qefUusifHkrQru
avmutpOftvmtm;jzifhvnf; vHk;0 qefUusifayonf/ om"u jy&aomf EdkifiHwum tajccHOya'yg
pum;vHk;wdkUudk Oya'jy|mef;ol tpdk;&wdkUu rnfonfhpum;udk rnfodkU qdkvdkonf[k teufzGifhqdkcsuf
owfrSwfay;pjrJjzpfonf?

owfrSwfay;onfh

teuftwdkif; jynfolwdkUu vdkufem&onf? Mum;vl

wpfOD;wpfa,mufu tajccHOya'ygaom a0g[m&udk tbd"mefvSefMunfhNyD; rdrdvdkcsifovdk t"dym,f


azmf,l

r&ay?

enf;twl

bk&m;a[mygVdawmf

ygaom

a0g[m&wdkU\

teufudkvnf;

t|uxmq&mrsm; zGifhjyonfhtwdkif;om teuf,l&ayonf? um; obm0enf;vrf;aywnf;/


7/

]]"r}}ESifh ]]tbd"r}}? ]]0de,}}ESifh ]]tbd0de,}} wGJpyf a[mvQif ,l&rnfh teufrsm;udk

qufvufjyqdkOD;tHh/
(u)

]]yke py&H bdaua0 bduK "rumarm a[mwd yd,ork'g[ma&m tbd"r tbd0dea,


OVm&ygarmZm}} (tH 3? 275/ 'D 3? 257) ponf
('ou? tH? yxr emxokwfESifh 'D-3? o*wdokwf)

jrefrmjyef
&[ef;wdkU &[ef;wpfyg;onf (yd#u 3-yHk[k qdktyfaom) w&m;udk vdkvm;onf cspfzG,f
emvdkzG,faom pum;udkajymqdkwwfonf? tbd"rm (odkUr[kwf -r*fzdkvf)vnf;aumif;? cEu? y&d0g&
[laom jrwfaom (us,f0ef;rsm;jym;aom) 0denf; (odkUr[kwf-udavom Nidrf;at;aMumif;w&m; [laom
tbd0de,)vnf;aumif; (oif,lavhvmjcif; usifhoHk;jcif;tm;jzifh) xl;jcm;jrifhrm;aom 0rf;ajrmufjcif;
&Sdonf/
(c)

0denf;r[m0gygVdawmf

Oyorma'wA

yu

ed&nf;ay;Edkif?

OyZm,fy

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

536

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


&[ef;cHay;Edkifaom &[ef;\t*Fg (t&nftcsif;) 5-yg; teuf]]y#dAavm a[mwd taE0go 0g tbd"r 0daewHk tbd0dea, 0daewHk}} (0d 3? 93/)

rdrd\ twGif;aewynhfudk jzpfap twlaewynfhudk jzpfap kyfemrfcEmESifh pyfaom tbd"rm


oGefoifqHk;rjcif;iSm

pGrf;Edkif&rnf?

ygwdarmuf

Obawm0dbif;ESifhwuG

plV0gcEu

r[m0gcEu

aomVoy&d0g& [laom txufwef;usaom tbd0de, ydkUcsoGefoif yjyifqHk;rjcif;iSm pGrf;Edkifol


jzpf&rnf[laom t*Fg 2-&yf vmSdayonf/
,ck

aqmifjyxm;aom

okwf

ESpfokwfwGif

yxrokwf

"rumarm[laom

ygVdjzifh

"rudkvnf;aumif; tbd"r[laom ygVdjzifh tbd"rmudkvnf;aumif; ESpfrsKd; a[mxm;&m ,if; emxokwf


t|uxm (tH |? 3? 291/) "rt& tbd"rmESifhwuG yd#uoHk;yHkudkvnf;aumif; tbd"rmt&
r*fzdkvfudkvnf;aumif; aumufjyxm;ayonf? wpfenf; aumuf,lvQif "rt& okwEyd#uudk,l
tbd"rmt& tbd"rmyd#uudk ,l&rnf[kzGifhjyxm;onf? 'kwd,okwf tbdormpm&dum, odum,mwd
cEu0aw[kzGifhqdkvsuf aocd,odumyk'f toDwduEu usifh0wfrsm;ESifhwuG Obawm0dbif;udk 0de,[k
aumuf&rnfudkvnf;aumif;?

tbd0de,

[lonfudk

plV0gcEu

r[m0gcEu

aomVoy&d0g&

aumuf,l&rnfudkvnf;aumif; Tefjyawmfrlonf? wpfenf;aumuf,lvQif 0denf;yd#u wpfckvHk;udk 0de,?


udavom Nidrf;at;jcif;taMumif;udk tbd0de,[k aumuf,ljyxm;ayonf/
txufwGif azmfjycJhNyD;aom ygVdawmft|uxm pum;&yfwdkUudk tusOf;csKyf azmfjy&aomf odkU
odtyf\/
(u)

plV0gygVdawmf o*Fg,emcef; tbd"rmyd#u rygjcif;rSm tbd"rmudk bk&m;a[m


r[kwf rygjcif; r[kwf? plV0gygVdawmf o*Fg,emwifyHk odomHk t>rufrQygjcif; jzpf
rygjcif;om

jzpfonf?

tjynfhtpHkrygacs?
usefaom

tbd"rmomru

tjcm;aom

okwf

0denf;rsm;pGmvnf;

plV0grSm ryg bk&m;a[mr[kwf&pwrf;qdkvQif tbd"rmomru

ygVdawmf(90)&mcdkifEIef;onfvnf; bk&m;a[m r[kwf[k qdk&efSdonf/

odkUaomf odkYr[kwf?

o*Fg,em q&mjrwfwdkUonf tbd"rmESifhwuG jynfhjynfhpHkpHk

o*Fg,emwifNyD; wm0efcGJa0

oif,lcJhMu\? cufcJeufeJaom Ak'tbd"rmw&m;awmf

,aeUtxd raysmufrysuf

wnfwHhvmjcif;onf

oifol

aqmifol

SdcJhom

"r0de,o'gonf omoemawmf wpf&yfvHk;udk a[monf? "ro'gwpfckwnf;

yd#u

jzpfaMumif; tvGefxifSm;ayonf/
(c)

3-yHkudk

a[monf?

(okwEo'g)

0de,o'gwpfckwnf;

yd#u

3-yHkudka[monf?

okwo'g

vnf; yd#u 3-yHkudk a[monf? olUae&mESifhol ygVda0g[m&rsm;onf

teufrsm; trsKd;rsKd;Sdonf/
(*)

bk&m;Sifvufxufawmfyif

tbd"rmw&m;

SdaeaMumif;

0denf;r[m0gygVdawmf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

537

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]tbd"ar 0daewHk}} tbd"rmw&m; qHk;rpdrfhaomiSm[k wdkufdkuf txiftSm; ygSdonf/

odkUjzpfaomaMumifh plV0gygVdawmf o*Fg,emcef; tbd"rm[laom a0g[m& tbd"rmbmPu


ryg tbd"rm bk&m;a[m r[kwf[k pk'dwuwdkU aumufcsufcsjcif;onf plV0gygVdawmfrSwyg; tjcm;aom
ygVdawmf t|uxmwdkUudk us,fus,fjyefUjyefU rMunfhwwfom ,ckvdk trSm;udkajymrdMujcif; jzpfayonf/
9/

,if;odkU omoemawmf\ xHk;enf;Oya' ygVd*wd (ygVdawmf\ taetxm;)udk aSUaemuf

axmufq a'oujzpfaom Sifawmfjrwfbk&m;\ As*Fsw (qdkvdkaom teuft"dym,f) udk r0SufruG,f


vnfvnfywfywf odaomPf r&SdygbJvsuf wpfenf;awGUjzifh avGUavGU&rf;&rf; uavmifo&rf;
vQm&rf;Muum Ak'bmodw (bk&m;a[m) jzpfygvsuf tAk'bmodw (bk&m;a[m r[kwf)[k qdkrdMuvQif
tvGef aMumufzG,faumif;aom trSm;udk vGefusL;&m a&muf oHo&m0ef BuD;av;vSayonf/
10/

,cktcg

]]tbd"rmudk

Ak'jrwfpGm

ra[mcJh}}[kqdkMuaom

olwdkU\

vufoHk;

tudk;om"uyaom pum;rsm;udk pdppfjyOD;tHh/


a,m acg tmeE r,m "arm p 0dea,m p a'odawm ynawm? aom 0g rrpa,e
owm - ('D? 2? 126-7/)
tmeEm "rESifh 0de,udk igbk&m;onf a[mMum;cJh aumif;pGm em;vnfatmif Sif;vif;cJhNyD?
igbk&m;vGefawmfrlaomtcg xdk"rESifh 0de,onf (oifwdkUudk tjrJrjywf oGefoif>ruf[ enf;vrf;jyaom)
q&mjzpfonf? (q&mtjzpf oGefoifqHk;r enf;vrf;jyayvdrfhrnf/)
pum;onf Ak'jrwfpGm y&dedAmef0ifpHawmfrlcgeD; ta&;wBuD; cdkifcdkifvHkvHk cHkwifavmufatmif
rdefUqdkcJhaom pum;awmfjzpfonf? pum; "rESifh 0de,udkom awGU& tbd"r [laom pum;vHk;udk
rawGU&? xdkUaMumifh Ak'onf tbd"rmudk ra[mcJhay? odkU bmomjcm; vlrsKd;jcm; taemufokawoDwdkU
xifjrifMu cH,lMuonf/
11/

rQru

o*Fg,emwif&mtcg

oHCmhacgif;aqmif

obmywd

jzpfawmfrlaom

tSifr[muyonf 500-aom oHCmhtv,fwGif odkU rdefUawmfrl\okPmwk ar tm0kaom oHaCm? ,'d oHC ywuvH? oHaCm rmed
ybduKowmed oraE,s &mZ*a[ 0H 0oEmed "r0de, o*FgwHk? e tan[d bduL[d
&mZ*a[ 0H 0odwAEd? {om wd/ (oH 1? 31/)

jrefrmjyef
]]ighSifwdkU oHCmawmfonf ig\pum;udk em;axmifapcsif\? oHCmawmftm; taMumif;tcGifh
oifhwifhnDGwfvQif &[ef;ig;&mwdkUonf &mZ*d[frdU 0gqdkvsuf "rESifh0de,udk aygif;pkGwfum
o*Fg,emwif&ef oHCmawmfrsm;u orKwday;apcsifyg\? tjcm;&[ef;rsm;onf &mZ*d[frdU 0gruyf&[k
oHCmawmfrsm;u orKwday;apcsifyg\? um; (ig\) tqdkycsuf odapcsufwnf;}}
(plV0gyowducEu)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

538

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pum;&yfvnf; "rESifh0de,om ygonf? tbd"r ryg? tbd"rm[lonf om0u&[ef;wdkU\


aemufrSxGifaom

aemufwdk;vuf&jzpfonf/

yxro*Fg,emwif&mvnf;

ryg?

'kwd,o*Fg,em

wif&mvnf; ryg[k Ak'0g'Dr[kwfaom taemufwdkif; ordkif;okawoDwdkUu qdkMuonf? xdkbmomjcm;


vlrsKd;jcm; pma&;q&mwdkU\ pum;us aumufenf;twdkif; xdkygVdawmf ]]"arm p 0dea,m p? "r
0de,}}om ygonf? okw (0g) okwE[l rygay? xdkUaMumifh okwefudkvnf; bk&m;a[m r[kwf[k
qdk&rvdk Sdayonf? tbd"r[laom pum;vHk;ryg bk&m;a[m r[kwf[kqdkaom pum; toGm;tvmt&
okw[laom pum;vHk;ryg okw(okwef)ygVdawmfrsm;onfvnf; bk&m;a[mr[kwf[k qufqdk&efyif
Sdayonf? ]]"r}}udk okwef[k tb,fhaMumifh aumuf&rnfenf;? ]]"r}}udk okwef[kaumufvQif "rESifh
tvGefeD;pyfaom tbd"rmudka&m tb,fhaMumifh raumuf,lEdkif rxnfhoGif;EdkifbJ ae&ygrnfenf;? um;
olYpum;ESihfol jyef oHk;oyfjycsufaywnf;/
12/

trSefum; aSUpmrsufESmrsm; qdkcJhonfhtwdkif; "ro'gonf bk&m;pum;awmf [lorQ

(yd#u 3-yHkvHk;)udka[m\? ,if;ESifh wGJzufjzpfaom 0de,o'g\ 0denf;yd#u[laom teufudk


csefvSyf <uif;aom yd#u 2-yHk[laom teufudk a[monf/ (teufwk) pum; 2-vHk; 3-vHk;wGJ oHk;vQif
aemufpum;vHk;\ teufudk csefvSyf aSUpum;vHk;\ teufudk azmfxkwf&jrJ jzpfonf/ Oyrm-oa'0wH
orm&uH [laom ygVdawmf a'0o'gonf ewfjynf 6-xyfvHk;Sd ewftrsm;udk a[mEdkifaomfvnf;
aemuf wGJ,SOfvsufSdaom rm&o'g\ teufjzpfonfh 0o0wDewfjynfSd ewfwdkUudk csefvSyf <uif;
ewfjynf 5-xyfSd ewfwdkUudkom a'0o'gt& aumuf,l&awmhouJhodkUvnf;aumif;? "rm,we "r"mwk
[laom pum;vHk;rsm; "ro'gonf edAmefESifhwuG y&rww&m;tm;vHk;udk a[mEdkifaomfvnf; pum,we
paom tm,we 11? puK"mwfpaom "mwf 17-yg;wdkUjzifh pdwf-89? MoVm&dukyf 12-yg;udk
aumuf,lNyD; jzpf ,if;wdkUudk csefvSyfum apwoduf 52? okckrkyf 16? edAmefwdkUudkom "ro'gt&
aumuf,l&awmhouJhodkUvnf;aumif; jzpfayonf/
aemuf Oyrmwpfck IavOD;urH 0dZm p "arm p? oDvH ZD0dwrkwrH/
{awe rpm okZEd? e a*gawe "aee 0g/ (oH 1? 13/)
13/

o*gxm0* a'0wmoH,kwf aZw0eokwf ygVdawmf "arm [laom ygXfjzifh

avmukw&mr*if 8-yg;vHk; a[mEdkifaomfvnf; 0dZm[laom ygXfjzifh orm'd|d ormouFyr*if[laom


ynmr*if 2-yg;udk aumuf,l&ef SdaomaMumifhvnf;aumif;? oDvH-[laom ygXfjzifh orm0gpm
ormurE ormtmZD0 [laom oDvr*if 3-yg;udkom aumuf,l&awmhonf/
14/

,ckqdkcJhNyD;aom aumuf,lenf;udk a*gAvdA'enf;[lvnf;aumif;? yknPorm&enf;

[lvnf;aumif; ac:qdk&onf? tenf;i,fSif; OD;tHh? ]]*ga0gp AvdAa' p *P,aEm tmae[d=


0efaqmifEGm; vm;ESifh tjcm;EGm;wdkYudk a&wGufum ac:,lcJhyg (avmuDyHkpH)[k qdk&m *ga0g=[laom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

539

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pum;vHk;jzifh EGm;tdk EGm;ysdK EGm;ydkuf EGm;aygufp txD;tr tm;vHk;udk odrf;csHK a[mEdkifaomfvnf;


AvdA'[laom aemufyk'fjzifh 0efaqmifEGm;vm;udk csefum <uif;aom EGm;rsm;udkom a*go'gt&
aumuf,l&onf/
15/

enf;twdkif; jrwfpGmbk&m;\ rkcygXf EIwfxGufpum;awmf [lorQudk &nfTef; "arm

p 0dea,m p "r 0de,yk'f 2-yk'fudk awGUavorQ 0de,jzifh 0denf;yd#uudk aumuf,l&aMumif;


odrSwf&ayrnf/
xdkUaMumifhrH "r0de,Ed rH "r0de,? Ob,arwH omoea0 emrH? "are a[w a'G
yd#umed 0kwmed? 0dea,e 0de,yd#uH? wd wD[d yd#au[d yumodwH y#dyw t"kem
tm*awmrSDwd 0'wd - (oH? |? 1? 42/)
[l vnf;aumif;?
rH "r0de,H[lonfum; okwftbd"rmodkUvnf;aumif;? 0de,odkUvnf;aumif; ,ckrS
a&mufvmol jzpfonf? 2-yk'fvHk;onf omoemawmf\ trnf jzpf\? rSef\- wpfyk'fwGif "rjzifh
yd#u 2-yHkudk 0de,jzifh 0denf;yd#uudk qdktyfonf? odkU yd#u 3-yHkjzifh jytyfaom tusifhodkU ,ckrS ig
a&mufvmonf[k &[ef;u qdk\/
"armwd okwmbd"ar o*FPSmwd? 0dea,mwd ouvH 0de,yd#uH/ y/ ouvOd Ak'0peH
"r0de,0aoe 'k0d"H a[mwd? (om&w? #D? 1? 21/)
[l vnf;aumif;?
"arm [laom ygXfjzifh okwftbd"rmwdkUudk odrf;,l\? 0dea,m [laom ygXfjzifh 0de,yd#u
tvHk;pHk;udk odrf;,l\? rSef\- tvHk;pHkaom bk&m;pum;awmfonf "r0de,\ tpGrf;jzifh ESpfyg; Sd\?
t|uxm #Dumq&mwdkU omoem tpOftvmtwdkif; zGifhqdkjcif; yMuayonf/
16/

,cktcg

tbd"rmudk

bk&m;a[maMumif;

ygVdawmfrsm;

wdkufdkufvmaom

om"upum;&yfwdkUudk xkwfEkwf jyOD;tHh(1)

ukovm[H 0dok'Dok? uxm0wK0dom&'/


tbd"re,nL p? 0odywrSd omoae/ (ck? 4? 228/)

jrefrmjyef
wynfhawmfr acrmonf 0dok'dw&m;wdkU vdrm uRrf;usifygonf? 10-yg;aom uxm0wKwdkU
(tusdK;tjypfudk odaomtm;jzifh) &J&ifhygonf? tbd"rmenf; (jzpfaom blrE& ponf) wdkUudk em;vnf
oabmaygufygonf? odkUjzpf bk&m;Sifomoemawmf tpGrf;xufol tjzpfodkU a&mufcJhygonf/
rSwfcsuf/

/ txufyg uxm0wK0dom&'g-[laom acrmax&Dty'gefvm pum;&yf ]]uxm0wK}}

udk tbd"rm 7-usrf;rS 5-ckajrmuf uxm0wKusrf;udk r,l&? uxm0wK 10-yg; (uxm=pum;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

540

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0wK=wnf&m? pum;wnf&m? pum;jzpfaMumif;) udkom ,l&rnf? taemufwdkif; ordkif;okawoDwdkUum;


odkUaom

teufrQudk

rodSmMu

uxm0wK[k

toHMum;umrQjzifh

tbd"rm

7-usrf;rS

uxm0wKusrf;yJ[k ,l xdkty'gefygVdawmfudkyif wwd,oH*g,em aemufydkif;usrS a&;om;aomusrf;


jzpfonf[k rSm;,Gif;pGm pGyfpGJ ajymqdkMuonf/
(2)

okwEH tbd"r? 0de,yd au0vH/


e0* Ak'0peH? {om "robm w0/ (ck? 3? 48/)

okwef tbd"rmESifh 0de,yd#uwpfckvHk;onfvnf;aumif;? t*Fg 9-yg;Sdaom Ak'tqHk;tronf


vnf;aumif; tvHk;pHkonf oif\ "robif jzpfonf/
pum;um; Ak'udk,fawmfwdkifu Oygvdax&ftm; rdefUawmfrlaom pum;jzpfonf? *gxm
yd#u 3-yHkudk wdkufdkuf >rufqdkxm;awGU&rnf jzpfonf/
(3)

"m0kaom om&dykw a'G bduL tbd"ruxH uaxEd? aw tnrnH yOd ykpEd?


tnrn yOd yk|m 0daZEd? aem p oHoma'Ed? "rD p aeoH uxm y0wdeD a[mwd?
{0laye acg tm0kaom om&dykw bduKem a*god*Fomv0eH aomab,s/ (r? 1? 275/)

ighSif om&dykw&m omoemawmf &[ef; 2-yg;onf tbd"rmESifh pyfaom w&m;pum;udk


ajyma[maeMuukef\? olwdkUonf tcsif;csif; jyem ar;Muukef\? jyem ajzMuukef\? ar;ajz&m
tcsif;csif;udk rqkwfepfapMuukef? olwdkU\ w&m;aqG;aEG;jcif;onf (aMumif;usdK;,kwd tjynfhSd)
w&m;ESifhnDpGm

tvsOfrjywf

jzpf\?

IghSif

om&dykw&m

odkUaom

&[ef;rsdK;jzifh

a*god*F

tifMuif;awmBuD;onf om,mwifhw,f ay&m\/ (rlvyPmo r[ma*god*Fokwf? tSifarm*vmef\


avQmufxm;csuf? )
(4)

yke py&H bdua0 b0dEd bduL tem*wr'geH tbm0wdum,m tbm0dwoDvm


tbm0dw- pdwm tbm0dwynm? aw tbm0dwum,m ormem tbm0dwoDvm
tbm0dwpdwm tbm0dwynm tbd"ruxH a0'vuxH uaxEm uPS"rH Mourrmem
e AkZdEd/ (tH? 2? 94/)

&[ef;wdkU wpfzefaemufxyf qdktHh? tem*wfumv udk,fudk wpfenf; (um,*wmowd) udkvnf;


ryGm;ap oDvudkvnf; rjznfhusifh orm"dESifh ynmudkvnf; rwdk;yGm;apbJ aeMuaom &[ef;wdkU
SdMuvdrfhrnf? xdk&[ef;wdkUonf um,*wmowdvnf; rSd oDv orm"d ynm wdk;yGm;atmifvnf;
tm;rxkwfMurl

tbd"rm

pyfaom

pum;

a0'vESifh

pyfaompum;udk

ajymqdkMuonfSdaomf

rnf;eufaom tukodkvfoabmodkU oufa&mufMuum teuft"dym,f rodbJ SdMuvdrfhrnf/


(t*Fkw&ru edygwf wwd, tem*wb,okwf/)
(5)

awe acg ye ora,e or[kvm ax&m bduL ypmbwH yd@ygwy#duEm


r@vrmaV oEdodEm oEdywdwm tbd"ruxH uaxEd? wMw ok'H tm,om pdawm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

541

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


[wdom&dykawm ax&meH bduLeH tbd"ruxH uaxEmeH tE&E&m uxH Moygawwd/
(tH? 2? 344)

xdktcg rsm;pGmaom ax&fwdkUonf qGrf;pm;NyD;aemuf qGrf;pm;&mrS zJcGmMuNyD; wefaqmif;0ef;


xdkifum pnf;a0;MuvQuf tbd"rmpum; ajyma[maeMuavonf? xdktpnf;ta0; [wdom&dykw
[lvnf;ac:Muaom tSifpdwonf ax&fBuD;rsm; tbd"rmpum; ajyma[mMupOf tMum;tMum;
pum;0ifa&muf aESmuf,Sufavonf/

(t*Fkw&yuedygwf [wdom&dykwokwf ygVdawmf/)

txufazmfjyyg ty'gefygVdawmf acrmax&D O'gef;pum;vnf;aumif;? rlvyPmoygVdawmf


r[ma*god*Fokwfvnf;aumif;?

Oygvdax&my'gefvnf;aumif;?

t*FkwdK&fygVdawmf

wwd,

tem*wb, okwfvnf;aumif;? if;t*FkwdK&f ygVdawmf [wdom&dykwokwfvnf;aumif; tbd"rme,


tbd"ruxH ponfjzifh tbd"rmoHrsm; tvGefnHaeonfudk awGUEdkifayonf/ okwfawmfrsm;vm
tbd"r[laom pum;&yf wdkUonf yd#uoHk;yHkxJrS tbd"rmyd#u (tbd"rm w&m;jcif;awmif;) udkyif
txiftSm; Tefjyaeayonf? um; okwefygVdawmfrsm; vmaom tbd"rm\ om"ursm;aywnf;/
xdkUjyif 0de,yd#uygVdawmfrsm; vmaom tbd"ro'g oufoufudk jyqdkOD;rnf/
(1)

temywd e 0d0aPwkumarm ]]CF wGH okwaE 0g *gxma,m 0g tbd"rH 0g


y&d,mykPk? ypm 0de,H y&d,mykPdoDwd bPwd? Orwu tm'durdumwd/
(0d? 2? 189/)

jrefrmjyef
0denf;udk uJh&JUvdkaom pdwfrSdbJ ]]oifonf a&S;OD;pGm okwefygVdawmfrsm; *gxmrsm;udk jzpfap?
tbd"rmudk jzpfap oifESifhyg? aemuftcg 0denf;udk oif&ygvdrfhrnf? odkUajymvQif tmywfroifh?
l;oGyf ajymrdajym&m ajymaom &[ef; vufOD; vGefusL; ajymrdaom &[ef;tm; tmywfroifh/
(0davceodumyk'f)/
(2)

yOH ykap,smwd okwaE MoumoH um&maywGm 0de,H 0g tbd"rH 0g ykpwd? tmywd


ygpdwd,? 0dea, MoumoH um&maywGm okwEH 0g tbd"rH 0g ykpwd? tmywd
ygpdwd,?

tbd"ar MoumoH um&maywGm okwEH 0g 0de,H 0g ykpwd? tmywd

ygpdwd,/ (0d? 2? 460/)

jrefrmjyef
yOH ykap,s= [lonfum; okwef tcGifhawmif;NyD; 0denf;udk jzpfap tbd"rmudkjzpfap ar;vQif
ygpdwftmywf oifh\? 0denf; tcGifhawmif;NyD; okwefudkjzpfap tbd"rmudk jzpfap ar;vQif ygpdwftmywf
oifh\? tbd"rm cGifhawmif;NyD; okwefudk jzpfap 0denf;udk jzpfap ar;vQif ygpdwftmywf oifh\/
(bduLeDyOmykpe odumyk'f)
txufyg 0denf;ygVdawmf aumufEkwfcsufrsm;udk MunfhvQif 0de,H 0g tbd"rH 0g [l

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

542

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xifomjrifom pGmawGUMu&ayonf? 0denf;udk rnfolynwfoenf;? a*gwrbk&m; ynwfonf? rnfolrQ


rjiif;Edkif? odkUjzpfvQif xdk0denf;ESifh uyfaeaom tbd"rmudk rnfola[moenf;? a*gwrbk&m;a[myif
jzpf&ayrnf? rSef\- 0denf;uawmh a*gwrbk&m; ynwfwJh 0denf;yJ? tbd"rmuawmh OyedoQ'fusrf;u
vmwJh tw0g' tbd"rmyg[k pdwfrSefaomol rnfolurQ ajymvdrfhrnf r[kwfacs/
uJhodkU dk;dk;ESifh Sif;Sif; awG;MunfhwufHkrQjzifh tbd"rmonf a*gwrbk&m;a[m rkcs{uef
odEdkif rSwfEdkifMuayonf/
owdy&efum;

urmYbmomBuD;

4-&yf

Ak'bmomonf

tbd"rmaMumifh

tvGef

cdkifrmaeonf? tvGef rsufESmyef;yGifhaeonf? odyHynmuyif vdkuf rrDao;? xdkUaMumifh bmomjcm;rsm;


Ak'bmom

qefUusifa&;orm;wdkUu

Ak'tbd"rmudk

odumcszdkU

ESpfaygif;rsm;pGmuwnf;u

ud;pm;vmcJhMuayNyD/
17/

vlaovljzpf OD;Ou|ESifhwuG ol\ aemufvdkufwdkUonf udk,fhPfpGrf; udk,fhPfpjzifh

Ak'w&m;awmfrsm;udk qefUusif ykwfcwfMuonfr[kwf? Ak'bmomr[kwfaom bmomjcm; vlrsdK;jcm;


pma&;q&mwdkU\ ESmacgif;jzifh touflolrsm; jzpfMu\? ,cktcg pk'dwuwdkU\ tm;udk;&m taemufwdkif;
ordkif;okawoDwdkU\ tqdktcsdKUudk xkwfjypdppf OD;tHh/
(A)

The omission of the Abhidhamma only proves that it was not yet known as a separate
Pitaka. At the same time it is unnecessary to suppose that anything like the
Abhidhamma was in existence at the first recital of the Dhamma.

yxroH*g,em tbd"rm rygjcif;onf xdkpOfu tbd"rmyd#utaejzifh oD;jcm; rSdjcif;udkom


azmfHkomrubJ ,if; yxroH*g,em (tbd"rmtrnfESifhyif r[kwfapumrl) tbd"rmESifh wlaom
(tbd"rm oabmudkaqmifaom) wpfpHkwpf&m Sdonf[lyif awG;xifzG,f rvdkay/
(E.J.Thomas P.167)

(B)

The date of the Pali Abhidhamma is very doubtful and I dont reject the hypothsris
that it was composed in Ceylon, for the Sinhalese seen to have a special taste for such
literature. But there is no proof of this Sinhalese origin.

jrefrm
ygVdtbd"rm\acwfonf

tvGef

raorcsmSdonf?

,if;tbd"rmudk

oD[dkVf

a&;om;cJhonfqdkaom wifjycsufudk uREfkyf rjiif;y,f? ,if;odkU ry,fEdkifonfrSm oD[dkVfom;rsm; odkU


cufcJeufeJonfh pmayrsm; av;pm;jrwfEdk;rI txl;SdyHk&aomaMumifh jzpfonf/ odkUaomf oD[dkVfu
ponf[laom tcsufudk oufaojyp&m rSdjzpfonf/

(Hindusim and Buddhism Vol.1 G.Eliot P,292)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

543

tpodkU

(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Thus neither the Khuddaka Nikaya nor the Abhidhamma receives mention is the
earliest tradition of the first Council and both consequently may be deemed as later
and less suthotitative additions, however ancient.

jrefrm
yxroH*g,em aS;OD;qHk; tpOftvm ck'uedum,fa&m tbd"rmyg>rufqdkjcif;rcH&? xdkUaMumifh
,if; ck'uedum,fESifh tbd"rm 2-rsdK;vHk;onf a&S;yifusapumrl aemufydkif;acwfESifh qdkif cdkifvHkrI
rSdvSaom usrf;rsm;[k todtrSwfy cH&ayrnf/

(J.G.Jennings Vedantic Buddhism. Introduction Notes

P.L VII)

(D)

No Abhidhamma is mentioned. It is possible that when the account was composed


there was on Abhidhamma not separated as a third Pitaka, but we can be sure that
whatever it was it did not consist of the works now known by that name. However,
other schools hold that the Abhidhamma was recited, and that this was done by
Kassapa himself.

jrefrm
(yxroH*g,em) tbd"rmudk rqdkay? yxroH*g,em taMumif;t&mudk a&;om;pDpOfpOftcg
tbd"ryd#utjzpf cGJrxkwf&ao;aom tbd"rmum; SdEdkifonf? odkUaomf xdktbd"rm[laom trnfjzifh
,ckodaeMuaom usrf;pmrsm;udk yxroH*g,em ryg-[k uREfkyfwdkU tcdkiftrm qdkEdkifonf? odkU&mwGif
tjcm;*dkPf;rsm;uvnf; xdkyxroH*g,emwGif tbd"rmudk oH*g,emwifonf? ,if;udk tSifr[muy
udk,fwdkif Gwfqdkonf[k ,lqMuavonf/

(The History of Buddhist thought by E.J. Thomas . P.28)

(i) rpfpfdkufpfa';Apfum; olr\ "ro*FPDbmomjyef ed'gef; twdtvif; twdtus


qdkxm;onfrSmAbhidhamma is not the message of the founder. It is the work of the monkish world
that grew up after him.

tbd"rmqdkwm Ak'0g'udk pwifwnfaxmifol Ak'\pum; r[kwf? ol(Ak')\ aemufrS


wdk;wufjyefUum;vmaom om0u&[ef;rsm;\ vuf&m jzpfonf/

(Preface to A Buddhist manual of

Psycho-Logical Ethice)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

544

tpodkU

18/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tqdkrsm;wGif tenf;i,f uGJvGJrI Sdapumrl yxroH*g,em tbd"rmyd#u rSdao;-

[laom tqdkum; wlnD\? xl;jcm;onfum; oAwd0g'D*dkPf; tqdk tbd"rmudk yxroH*g,em wif


tSifr[muy udk,fwdkif Gwfqdkonf[laom tcsufjzpfonf? (c) trSwfjy a*sm*sftDvDa,mhwf\
tqdkum; a0;uGmvGef;vS\? oD[dkVfuRef;usrS a&;onf[kqdkvQif rdvdEyOmudkyif todtrSwfy&m a&muf\?
&,fzG,f aumif;aom tqdkomjzpfayonf/ (aemuf Sif;OD;tHh)
txufyg bmomjcm; vlrsdK;jcm;wdkU\ oHk;oyfcsufudk MunfhvQif olwdkU\xifjrifcsuf(0g)
twaemrwdudkom ajymaeMujcif;jzpfaMumif; odomvSonf? olwdkUonf plV0gygVdawmf yxroH*g,em
rSwfwrf; tbd"rm yd#u tbd"rbmPu [l wdkufdkuf rygSdonfh tcsufudkudkifNyD; yxroH*g,em
tbd"rm ryg[k oJoJrJrJ udkifNyD; ajymaeMujcif; jzpf\/
xdkolwdkU\ aumufcsufum; plV0gygVdawmf oH*g,emcef; tbd"rmudkrjy tbd"rm bk&m;a[m
r[kwf[k aumufcsufcsvdkufMujcif; jzpfonf/ aumufcsuftay: xyfqifhuJNyD; dkufpfa';Apfu
bk&m;rSdrS ol\wynfhawGu a&;xnfhjcif; jzpf\[k uGefUvdkufjcif; jzpfonf/
trSefpifppf taemufEdkifiHu Ak'bmomudk a&;aom olrsm;onf tbd"rm\ av;euf
us,fjyefUyHkudk &dyfrdzdkU rqdkxm;bd? 0denf; okwefudkyif ususee odSdolrsm; r[kwfMuay? tbd"rmESifh
ywfowf olwdkUcsxm;aom rSwfcsufudk MunfhygOD;?
tbd"rmynm[m

bmrSvnf;

em;rvnf?

Valley of dry bones

(dk;acsmuf *Edkif) BuD;ygwJh?

odyfysif;p&maumif;wJhtwGuf

Oyrmtm;jzifh

tdk;awG

awmifvdkyHkaewJh awm*EdkifBuD;ESifh wlygonf[k qdkvdkayonf/


q&mESifhwynfh ESpfydkif;Sdonf? Ak'jrwfpGmbk&m;u q&m? aemufacwfay:&[ef;wdkUu wynfhwnf;?
q&monf rsm;aomtm;jzifh wynfhxufawmfjrJwnf;? xdktaemufEdkifiHu aomrwfwdkU tDvDa,mhwfwdkU
*sif;eif;wdkU a';ApfwdkU qdkaom pma&;q&mwdkUonf tbd"rm,rdkufusrf;ESifh y|mef;usrf;udk ,ckacwf
wdyd#u pmar;yGJ0if tSifjrwfrsm;avmuf pepfwus oif,lrdygvQif odkU xifjrifMurnf r[kwfay/
yxroH*g,m

tbd"rm

ryg[laom

tjrifudk

olwdkUjrifMuonfrSm

tp

qdkcJhovdk

"r0de,toHk;udk em;rvnfaomaMumifh jzpf\? ,if;odkU em;rvnfjcif;rSmvnf; t|uxmq&mrsm;\


tzGifhudk aocsmpGm rMunfhI roHk;oyfwwfaMumifh jzpf\? rMunfhjcif;onf t|uxmq&mrsm;udk
rvdkvm; jzpf\? txifrBuD;vnf; jzpf\/
t|uxmq&mrsm;tay: taemufEdkifiHom;wdkU txifrBuD;yHkudk Iyg?

K.E.Neumann

au-tD;

EsLref qdkolu t|uxmq&mrsm;udk Ak'\ qdkvdk&if; rodem;rvnfMuaom idiotic nitwits evAdef;wHk;rsm;


jzpfMuonf[k wpfcgu qdkzl;avonf?

(Buddhist thought in India by Edward Conze p.32)

t|uxmq&mBuD;rsm;udk Ak'\ qdkvdk&if;udk rod[k oluqdkojzifh olurS Ak'\ qdkvdk&if;udk odonf[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

545

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rSufraMumuf ajym&ma&mufayonf/
aomrwf 0DvD,H dkufpfa';Apfuvnf; Ak'a[maom opmav;yg;udkyif
Truth

So-called Four Aryan

]]t&d,opm 4-yg;[kqdkaom}} [k ('D? 3? o*wdokwf bmomjyef ed'gef; ESm-198) rav;rcefU

a&;cJhzl;onfhjyif t|uxmq&mrsm;\ tpOftvm rSwfwrf;rsm; tqdktrdefUrsm;udk atmufygtwdkif;


ajymjyxm;\/
The root of that BIRNA which growing up along with the rest of Buddhism went on
sperding so luxuriantly that radually covered up much that was volue in the earlier teaching
and fiually to the downfall in its home in India of the aneient faith.

jrefrm
Ak'"r\ t<uif;tusefrsm;ESifh wGJ,SOf BuD;yGm;vmcJhaom Ad&Paygif;jrwf\ tjrpfrsm;onf
vGwfvyfxlydef;pGm

jyefUESHUvmcJh&um;

aS;a[mif;Ak'tqHk;rrsm;wGif

wefcdk;BuD;aom

tcsuftvuf

trsm;tjym;udk wpfjznf;jznf; zHk;tkyfvmum aemufqHk; tdEd,jynfwGif aS;a[mif;,HkMunfrI\


usqHk;aysmufuG,fjcif;odkUyif ydkUaqmifcJhayonf}} [k qdkcJhavonf? ('D-2 r[my'geokwf bmomjyefed'gef;
ESm-6) opm 4-yg;udkyif ayghysufysuf a&;om;azmfjyaom aomrwfpf a';Apf\ ygVdbmomoif,ljcif;onf
Ak'bmomudk cszdkU tjrpfu EkwfypfzdkUom oif,lavhvmMujcif;ayavh[k pOf;pm;zG,f jzpfayonf?
opmav;yg;udkrS

[movkyfaeuwnf;u

Ak'"rbufu

ckcHa&;aeaom

t|uxmq&mBuD;rsm;udk

ykwfcwfonfrSm rqef;awmhay/
19/

olwdkU\ t,ltq ajymif;vJcJhyHkudkvJ Iyg? aS;a[mif; tdEd,ordkif;udk a&;ol

V.A.Smith

onf ol\ ]]taomu}} [laom pmtkyfwGif 'Dy0HoESifh r[m0Hotqdkudk uJh&JUjypfwif Ak'ESifh


*sdef;acgif;aqmif r[m0D&wdkU\ uG,fvGefonfhESpfudk

B.C.-487-486

[k tcdkiftrmqdkcJhNyD; aemufrS ]]cg&a0}}

ausmufpmudk awGUjrif&aomtcg 'Dy0HoESifhr[m0HowdkU\ tqdkudk jyefvnfaxmufcHum Ak'y&dedAmef


0ifpHonfhESpfudk

bDpD-543-[k

jyifqifcJh&avonf?

tcsufudk

axmufI

taemufEdkifiH

pma&;q&mwdkUonf tvGefta&;&rf;Muonf[k aumufcsuf&\? xdkUjyif olwdkUtodPf rus,fjyefUyHk


rESHUpyfyHkudkvnf; odEdkifayao;onf/
Senart

(The Early History of India p.50)

aqewfqdkaom ynmSifBuD;uvnf; taomuausmufpmudk taxmuftxm;y Ak'0g'

oDvrQom yg0ifaMumif; taomuacwfrQru oD[dkVf omoemrjyefUyGm;rDESpf 100-ausmftwGif;vnf;


oDvrQxuf rydkaMumif;

Path ac:

r*if 8-yg; [lonfrSm om0u&[ef;wdkU\ xGifvHk;rsm;om jzpfaMumif;?

edAmefqdkwmudkvnf; Ak' ra[maMumif;

(Indian Antiquary 2892.P.364-5)

qdkxm;avonf/

(Early

Buddhism and its origins by Varma p.428)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

546

tpodkU

20/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

olwdkUonf vlrsdK;jcm; bmomjcm;rsm;yDyD Ak'udk vufcH,HkMunfaomolrsm; r[kwf? Ak'\

oAKkwPfawmfudk r,HkMunfMu? oAKkwPfawmfudk &&m&aMumif; yg&rDw&m;wdkUudk r,HkMunfMu?


psmef

0darmur*f

qdkonfudkvnf;

r,HkMunfMu?

vlvdkajymonf?

olawmfpifBuD;wpfa,muf

xl;jcm;onf[k

,HkMunfvdkMuonf?

a*gwrAk'onf

ynmSifBuD;wpfa,muf

oAkwPfjzifh

odjrif

vlom;omjzpf

vlvdkae

tjzpfrQom

olwumxuf

a[mxm;aom

,ckavmu

wrvGefavmu ewfjynf jA[mjynf i&J Nydwmqdkonfrsm;udkvnf; r,HkMu? ewfjynf i&Jjynf


ponfygaom tbd"rmudk r,HkMunfMu? olwdkU ,HkMunfonfum; zefqif;cH&NyD; vljzpfvmrIudkom
,HkMunfonf/ xdkUaMumifh twdwfb0udk r,HkMunf? aoNyD; 0dnmOfb0jzifh urmysufatmif apmifh&rnfudk
,HkMunfonf? xdkUaMumifh aemifb0tqufqufudk r,HkMunfMu? Ak'bmomw&m;onf olwdkUtzdkU
tvGefqef;aeonf? xdkUaMumifh ordkif;aMumif;t& oufaoxlEdkifaom aS;a[mif; ausmufpm ponf
ygSdoavmufom

(Historical fact)

trSefw&m;[k ,lqMuonf/

olwdkUrawGUao;aom rawGUEdkifaom ausmufpmwdkUygaom w&m;wdkUudkrl olwdkUrodMuawmhacs?


jrefrm Ak'0g'D trnfcHaom pifppf kyf0g'D OD;Ou|ESifh pk'dwu orm'd|dokawoetzGJU0if yk*dKvfwdkUonf
Ak'usrf;pmrsm; txl;tm;jzifh Ak'tbd"rmudk pepfwus vHkvHkavmufavmuf avhvmrI tvsOf;rSdbJ
taemufpmayrsm;udkom
oHa,mifvdkufum

tcsdefSdoaGU

t"r0g'awGudkom

&[ef;awmfaumif;awGudkyg
tvif;a&mifudkay;&ef
u,fwif&ef

odrf;usHK;

avhvmtxifBuD;vGef;MuNyD;
a&;om;jzefUa0Mu
ykwfcwfaeMuayonf?

tjcm;rodem;rvnfaom

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf

olrsm;tm;vnf;

usrf;tapmifapmifrS

xdkbmomjcm;vlrsdK;wdkU\

a[majymMu?

omoemh0efxrf;

,if;wdkUtm;vnf;

trSefw&m;

vlaovljzpf

0g'ab;tE&m,frS

xkwfEkwfwifjy

qHk;jzwfcsrSwfjcif;

y&ayonf/
21/

xdkUjyif Ak'"rudk eufeJpGm oif,lavhvm tbd"rmudk tav;teuf cH,lxm;aom

taemufEdkifiHom; tjcm;ynmSifrsm;url Ak'tbd"rmESifh pyf b,fvdka&;om;cJhonfudk qufvuf


azmfjyOD;tHh?

"ro*FPD

tbd"rygVdawmfBuD;udk

*smreDvlrsdK;

bduKPwdavmuonf

*smrefbmomjyefqdkcJh&m ed'gef;udk tawmfjynfhpHkpGm okawoeoabmw&m;rsm; nyfa&;om;cJhonf?


,if;ed'gef;udk wynfhjzpfol PaygPdu u t*Fvdyf bmomjzifh jyefqdkum

Abhidhamma Studies

(tbd"rmavhvmcsufrsm;) [laom pmtkyfudk a&;cJhonf? xdkpmtkyf zyru

(The Pentad of Sense

Inperssion)

[laom tcef; tbd"rmonf Ak'Tefjyaom vrf;p (rmwdum) jzifh xdkxdk okwef (Oyrm-

rZdredum,f Oy&dyPmo tEky'okwf ponf) a[mawmfrlaom "rtpkwdkUudk tpDtpOfusatmif


pepfwuspDpOf tSifom&dykw&m oifjyxm;aom csydkUpOf jzpfonf[l a&;om;ayonf/
qufvuf PaygPdu u ol\ tbd"rmavhvmcsufrsm; pmtkyf ESm-25- odkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

547

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a&;om;xm;\/
The Anupada Sutta showe that an elaboration of thdoctrine in the manner of the
Abhidhamma was under taken at the Masters Life time, by analytically and Philosophically gifted
disciples. This development was experessly encouraged by the Buddha when, in that Discourse he
mentioned and highly praised Sariputtas fourtnight of analytical onguiry 2.

jrefrm
y'0dbm* (tu&m yk'fAsnf;wdkUudk cGJpdwfa0zef ydkif;jcm;jcif;) tw0dbm* (teuft"dyg,fudk
tpDtpOfwus

a0zefuefUowfydkif;jcm;jcif;)

t&m

tvGefawmfMuaom

wynfhrsm;onf

Ak'vufxufawmfuyif tbd"rm yHkoPmeftoGifjzifh ]]"r}} rsm;udk tao;pdwf pDpOfcJhMuonf qdkonfudk


tEky'okwfu azmfjyaeayonf? tEky'okwf tSifom&dykw&m\ 2-yutwGif; tEky'0dyem
(tpdwftpdwf cGJjcm;oHk;oyfEdkifjcif;)udk txl;>rufqdk csD;usL;awmfrlpOf Ak'onf odkU tbd"rmtoGif
jrifhrm;wdk;wufjcif;udk odompGm tm;ay; awmfrlavonf/ (Abhidhamma Studies by Nyanaponika p.25)
tbd"rmudk omrefvlwdkUtm; Ak'onf a[m>rufjcif; ryay? cufcJeufeJaom t"dym,frsm;udk
a[majymaejcif;jzifh

tcsdefrukefapbJ

okPEyk*dKvf

(w&m;emyk*dKvf)wdkUtm;

,if;wdkU\

vGwfajrmufa&;twGuf tajccHusaom vufawGUusifhoHk;zG,f w&m;rsm;udk a[mawmfrlonf? ,if;"rwdkUudk


r[m0*oH,kwfvmaom aomwmywdoH,kwf opoH,kwf paom okwefwdkU Ak'jrwfpGm txyfxyf
a[mMum;awmfrlcJhayonf? tdrfaeolvlom;wdkUtm; rqdkxm;bd? omoemawmfwGif;odkU0if wpfudk,fwnf;
usifhvdkMuaom

&[ef;awmfrsm;tm;yif

tbd"rmw&m;awmfBuD;udk

a[mMum;awmfrrlbJ

,if;wdkUESifh

oifhawmfaom ur|mef;tvkyfw&m;rsm;udkom a[mMum;awmfrlonf/


vlenf;pkom vufcHodrf;ydkufEdkif em;vnfoabmaygufEdkifaom tbd"rmudk xufjrufpl;Saom
PfSdaom Sifom&dykw&m Sifr[maum|du Sifr[mupme paom ax&fBuD;rsm;tm; tus,fSif;vif;
a0zefap&ef wm0efay;aomtm;jzifh &[ef;y&dowftv,fwGif tusOf;t>rufrQom a[m ae&mrSxum
<uoGm;awfrlavonf? w&m;em &[ef;y&dowfwdkUonf bk&m;Sif\ tusOf;oacFyuxmudk em;rvnfMu
Sifom&dykw&mxH

csOf;uyfrSwfom;

tus,ftm;jzifh

em;vnfMu&ayonf?

xdkUaMumifh

&[ef;rsm;

tm;udk;,HkMunfpGm Sifom&dykw&mxH csOf;uyfem,lEdkifMuap&efom&dykawm bdua0 wxm*awe tEkw&H "rpuH y0wdwH ora'0 tEky0awwd
(r? 3? 79/)
&[ef;wdkU

igbk&m;

vnfapawmfrlaom

(a[mawmfrlcJhaom)

tjrwfqHk;w&m;pufudk

om&dykw&monf igbk&m;enf;wl vnfapjcif; (a[majymjcif;) iSm pGrf;Edkifayonf [lvnf;aumif;/


]]&[ef;wdkU

jzLpifjrifhjrwfaom

oDv

orm"d

ynmESifh

0drkwdt&m

xdyfwef;a&muf

pGrf;aqmifEdkifol[k qdkvQif om&dykw&mudk &nfG,f ajymrS rSefrnf}} [lvnf;aumif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

548

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]igbk&m;\ twGif;ESvHk;"mwfudk em;vnfaomaMumifh &ifrSaygufzGm;ol EIwfxGufpum;awmfudk


em;vnfaomaMumifh EIwfawmfrS aygufzGm;ol "raMumifhjzpf "ru zefwD;tyfaomol "rtarGudkom
cH,l tmrdotarGudk rcH,laomol-[lqdkvQif om&dykw&mudk &nfG,fajymrS rSefrnf}} [lvnfaumif;
Ak'jrwfpGmonf cHwGif;rqefU csD;usL;awmfrlcJhavonf/ (rZdredum,f? Oy&dyPmo tEky'okwf)
xdkjyif PaygPdu u qufvuf qdkjyefonfrSmIt is therefore quite probable that the Buddha transmitted the gist of his Abhidhammic
knowledge to such individual monks whom he knew to be capable of elaborating and applying the
briefly indicated by their own penetrative intellect e.g in the case of Sariputta.

jrefrm
xdkUaMumifh

Ak'jrwfpGmonf

tbd"rmqdkif&m

todPfESifhpyf

tusOf;t>rufrQuav;udk

Sifom&dykw&muJhodkU tus,fcGJa0 a[majymEdkifrnfhol cH jyvdkufaom enf;udk rdrdwdkU *rD&Pfjzifh


toHk;yEdkifrnfhol[k

,HkMunfcJholwdkUtm;

tvGefjzpfEdkifonfh tcsuf jzpfonf/

vTJajymif;

vufurf;awmfrlcJhonf?

tcsufonf

(Abhidhamma Studies by Nyanaponika p.24-25)

txufyg *smrefvlrsdK; bduKPwdavmu? PaygPdu wdkU\ a&;om;csufrsm;udk csifhcsdef


zwfIMunfhvQif tb,frQ ynmom;ygyg oHk;oyfa&;xm;onfudk awGUEdkifayonf? pmzwfoufwrf;
&ifholrSeforQ csifhwGuf&onf? aomrwfpfa';ApfuJhodkU udk,fvdk&m qGJ oHk;oyfxm;csufrsdK; r[kwf?
ausmufpmwpfcsyf MunfhNyD; Ak'bmomwpf&yfvHk;udk qHk;jzwfxm;csufrsdK;r[kwf? yd#uoHk;yHkudk ususee
oif,lavhvmNyD;rS wm0efSdSd a&;xm;jcif;jzpfaMumif; odEdkifayonf? urmynmausmfwdkU\ tqdkum;
tbd"rmudk bk&m;a[monf[laom trSefw&m; jzpfayownf;/
22/

P.T.S

ygVdtoif; (vef'ef) twGif;a&;r; jzpfcJhaom uG,fvGefol

Mr.Lggleden

rpwmtpf*av'ifqdkol tbd"rmpaumvm;u ol\ Introductory Notes on the Abhidhammatthasangaha


atmufygtwdkif; a&;xm;\/
taemufokawoDwdkUonf aS;tcgu ajymcJha&;cJhMuovdk tbd"rmonf tjcm;yd#ursm;xuf
aemufusrS ay:vmonf? Ak'y&dedAmef0ifpHNyD;aemuf &mpkESpfrsm; vGefNyD;rS om0u&[ef;rsm;\ xGifrIjzifh
wdk;wufvmonf?

cefUrSef;ajctm;jzifh

taomurif;vufxuf

bDpD-250-cefUwGif

tawmfjynfhpHkNyD;

jzpfyHk&aom Ak'\ "ro*FPD rmwdumay:wGif wnfaqmufxm;aom usrf;pmrsm;[k ,lqxm;Muonf?


odkU&mwGif oHCmhavmuwGif wnfSdaeaom aS;tpOftvm tjrift& Ak'tjzpf a&mufawmfrlNyD;
pwkwowm[wGif

emrfESifhkyf

y&rwftxyftvTm

wpfckvHk;udk

jzpfEdkiforQ

tao;pdwf

IjrifoHk;oyfawmfrl&mrS tbd"rm[lonf ay:aygufvmcJhonf? ,if;udk reom00wmydwa'oem The initial

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

549

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Conecption in the Masters mind

[k ac:onf? ,if;aemuf tbd"rm oiftHavhusuf aqmifGufaom

oludk w&m;ra[mapumrl "ruxdu ac:a0:cJhMuonf? rQ BuD;us,frsm;jym; aSUaemuf(qefUusifjcif;


r&Sd) tpOfajyjypfaom usrf;pmonf Ak'\ PfawmfrSwyg; tjcm;olwdkU\t&m r[kwfEdkif

Abhidhamma

is the domain Proper of the Buddha.

tpf*av'ifonf rppfdkufa';ApfwdkU rSdaomtcgrS vef'ef ygVdtoif;BuD;\ twGif;a&;r;


jzpfvmolaywnf;? ,cifOu| a';Apfu tbd"rm bk&m;a[m r[kwf? aemufay:[k qdkoGm;\? tck
twGif;a&;r; tpf*av'ifu 'DavmufBuD;us,frsm;jym;NyD; aSUaemuftqifajyvSaom usrf;BuD;onf
bk&m;PfrSwyg; tjcm;ol\vuf&m rjzpfEdkifyHkudk ydkifydkifBuD; qdkxm;\? (0g) tbd"rmonf bk&m;a[m
tppfyg[k qdk\/
a';Apfu plV0gygVd oH*g,emtcef; tbd"rm[koD;jcm;trnfwyf oH*g,em rwifonfudk
uyfNyD; bk&m;a[m r[kwf? aemufay:[k ajym\? tpf*av'ifu ]]'Davmuf BuD;rm;us,fjyefU tqifajy}}
[laom 0daooeBuD;rsm;jzifh *kPfyum bk&m;a[mtppf[k qHk;jzwf\? ESpfOD;om; pum;wGif
a';Apfonf

tbd"rm

usrf;om;udk

rEdIufMunfhbJ

twdrfteuf

rodbJ

tjyifu

MunfhNyD;

ajymjcif;jzpfaMumif; xifSm;ae\? tpf*av'ifrSmrl tbd"rmudk avhvmMunfhNyD;rS BuD;us,fvScsnfhvm;?


rsm;jym;vScsnfhvm;?

'DavmufBuD;us,frsm;jym;ayrJh

aSUaemuf

nDGwftqifajyvScsnfhvm;[k

twGif;om;odkU 0ifMunfhNyD;rS tbd"rmudk bk&m;rSwyg; tjcm;rnfolrQ ra[mEdkif[k obm0udk udkifNyD;


rSwfcsufcsjcif; jzpfayonf/
OD;Ou|wdkU vlpkum; Ak'bmomudk zsufqD;&atmif ud;pm;aeaom kyf0g'Drsm; jzpfMu a';ApfwdkU
aemufodkU vdkufMu\? PwdavmuwdkU tpf*av'ifwdkUESifhum; rwJhMuacs/
23/

,cktcg pk'dwuwdkU\ taMumif;jycsufrsm;jzpfaom bmPu pm&if;wGif rawGU&jcif;

t|uxmrsm;ESifh

aS;a[mif;ausmufpmrsm;wGif

tbd"rbmPu[l

rawGU&jcif;aMumifh

tbd"rm

bk&m;a[mr[kwf qdkonfudk pdppfjyOD;tHhokr*Fv0dvmodeDrnfaom

'DCedum,f

oDvuE0*f

t|uxm-ESm

15?

16-wdkU

yxroH*g,emtNyD; tSifr[muyax&fu tSiftmeEmtm; 'DCedum,fudk? tSifom&dykw&m\


wynfhrsm;tm;

rZdredum,fudk?

tSifr[muytm;

oH,kwedum,fudk?

tSiftEkk'gax&ftm;

t*Fkw&edum,fudk ydkUcsapmifhaSmuf&ef vTJtyfaMumif; qdkonf/


0denf;yd#uudk tSifOygvdtm; vGJtyfaMumif;qdk tbd"rmyd#uudk Zmwf eda'o y#dord'gr*f
ty'gef okwedygwf ck'uygX "ry' O'gef; wd0kwf 0drme0wK ayw0wK ax&*gxm ax&D*gxm
[laom usrf;i,f 13-usrf;ESifhtwl ck'u*Etrnfay; oH*g,emwifaMumif;udkqdkonf? um;
'DCbmPuax&fwdkU\ tpOftvm rSwfom;csuft& jzpfonf? rZdrbmPuwdkU\ trSwftom;t&um;
p&d,myd#u

Ak'0Hoyg

xnfhoGif;

aygif;

15-usrf;udk

ck'u*Etrnfjzifh

okwEyd#utjzpf

oH*g,emwifcJh Muonf[k qdkonf? rSwfom;csuft& tbd"rmyd#u u wjcm; usefusrf;i,f 15-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

550

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

usrf;u wjcm; jzpfonf[k qdkvdkonf? (pk'dwu OD;qE"du qdkouJhodkY tbd"rm 20-usrf; jzpfonf[k
qdkvdkonf r[kwfay) odkU&mwGif ck'u*E 15-usrf;udkvnf;aumif tbd"rmyd#uudkvnf;aumif;
rnfolUtm; pOfqufrjywf csydkUaqmifGuf&ef wm0efay;onf[k okr*Fv0dvmodeDt|uxmu rqdkacs/
odkU rqdkaomaMumifh ck'uedum,f[l yxroH*g,em rSd? tbd"rm yd#u[lvnf;
rSdao;[k

taemufwdkif;

okawoDwdkUu

qdkMu\?

aemufvdkufjzpfaom

orm'd|dokawoe

tzGJU0ifwdkUuvnf; oHa,mifvdkuf qdkMu\/


24/

xdktqdkudk

pdppfMunfhOD;tHh?

okr*Fv0dvmodeD

rnfaom

'DCedum,f

t|uxm

jA[ZmvokwftzGifh ed'gef; rqdkHkrQjzifh tbd"rmbk&m;a[m r[kwf[k qdk&tHhavm? tjcm;ae&m


tjcm;okwfwdkU zGifhqdkxm;onfudk tb,fhaMumifh vspfvsLIMuoenf;? t*Fkw&edum,f wdu 'kwd,
ygyPduokwf odkU a[mawmf rlxm;\/
]]" bdua0 bduK a, aw bduL A[kkwm tm*wm *rm "r"&m 0de,"&m
rmwdum"&m? aw umave umvH OyouFrdwGm y&dykpwd y&dyOwd}} (tH? 1? 155/)
&[ef;wdkU yd#u 3-yHkudk rsm;pGm Mum;emrSwfom;NyD;aom edum,fudkaqmifukef yd#u 3-yHkudk
aqmifukef 0denf;udk aqmifukef rmwdumudk aqmifukefaom &[ef;wdkUonf Sdukef\? &[ef;onf
&Hcg&Hcg xdkA[kokw &[ef;wdkUodkU csOf;uyf ar;jref;pHkprf;\/
t*FkwdK&fygVdawmf tm*wm*rm [laom ygXfjzifh edum,f 5-rsdK;wGif wpfrsdK;rsdK;udkaomf
vnf;aumif; ESpfrsdK; oHk;rsdK;udkvnf;aumif; ig;rsdK;vHk;udkvnf;aumif; aqmifolwdkUudk taotcsm
azmfjyxm;\? tcsufudk bk&m;Sif\ tvdkudk odaom t|uxmq&mBuD;u odkU zGifhjyxm;\/
tm*wm*rmwd {aum eduma,m {aum tm*arm emr? a'G edum,m a'G tm*rm emr?
y edum,m y tm*rm emr? {awok tm*arok a,oH {aumyd tm*arm tm*awm y*kaPm
y0wdawm? Aw tm*wm*rm emr/ (tH |? 1? 87/)

jrefrmjyef
tm*wm*rm [lonfum; edum,fwpfusrf;onf tm*rwpfck rnf\? edum,f 2-usrf;onf
tm*r 2-ck rnf\? edum,f 5-usrf;onf tm*rm 5-ck rnf\? tm*rxJrS tm*rwpfckckudk
EIwfwufGG aqmifxm;aomolonf tm*wm*r rnf\/
rSwfcsuf/

/ tm*r[laom pum;vHk;udk ajrmufydkif; Ak'0g'DwdkUu ouwbmomjzifh a&;om;&m

oHk;pGJMuonf? ax&0g' ygVdusrf;*efrsm;um; edum, tm*r-[laom pum; 2-rsdK;vHk;udkyif


edum,ftjzpf toHk;yMuonf? "r"&m [l&m "rt& yd#u 3-yHkudk aumuf,l&rnf[k ('D? r[m0*|?
146) qdk\? wpfzef okwEyd#uudk aumuf,l&rnf[k t*Fkw& edum,f wdu-'k ygyPduokwf
t|uxm (ESm-89) qdk\? 0dok'dr*f r[m#Dumq&m tSif"rygvu okwmbdocFgw "r
"m&aPe "r"&m- [k edum,fBuD; 4-rsdK;rS <uif;aom ck'uedum,f tusHK;0ifaom okwfESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

551

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tbd"rmudk "rt& aumuf,l&rnf[k qdk\/ (yx0D uodPtzGifh ESm-141)


t|txm #Dumrsm;tqdkudk cH,laomf edum,faqmifrsm;udk 'DCbmPu rZdrbmPu
oH,kwbmPu t*Fkw&bmPu[l toD;toD; wpfpkwpfzGJUpD rqdkbJ tm;vHk; ygatmif tm*wm*rm
[l bk&m;Sifudk,fwdkif a[mawmfrl\? "r"&m[laom ygXfjzifh <uif;aom ck'uedum,faqmif
tbd"rmaqmif (tmbd"rdu) yk*dKvfwdkUudk a[mawmfrl\? rmwdum"&m-[laom ygXfjzifh 0de,tusOf;
ygwdarmufudk aqmifol tbd"rmtusOf; rmwdumudk aqmifolwdkUudk a[mawmfrl\? odkUvQif
ygyPduokwfawmf yd#uoHk;yHkaqmif edum,faqmif ck'uedum,faqmif tbd"rmaqmifwdkUudk
Ak'jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif &nfTef; rdefU[awmfrlcJhyHkudk taotcsm rSwf,l&ayonf? taemufwdkif;
okawoDqdkaom bmomjcm; vlrsdK;jcm; q&mwdkUonfum; vdk&m,l rvdk&mcsef a0zefMujcif;jzpfaMumif;
xifSm;ayonf/
25/
tif'yfpf

wpfzef pmayordkif; Iaxmifhjzifh oHk;oyf&aomf bDpD 125- rS 95 txd tdEd,jynf


e,fjcm;wpfavQmuf tkyfpdk;oGm;aom *&dwfbk&if areE&fac: rdvdErif;BuD;onf

(Indus)

omoemawmfudk

Munfdkav;pm;

ar;avQmufcJhzl;onf?

xdktcg

rSif;rvif;aom

yd#uwft&m

uRrf;usif

Ak'"ra&;&m

ar;cGef;tajrmuftjrm;udk

EIwfa&;<u,f<u,f

PfBuD;us,faom

tSifem*odefonf tar;[lorQ oabmusatmif ajzqdkcJhonf? xdk taMumif;t&m tm;vHk;udk


rSwfwrf;wifcJhaom

usrf;pmudk

rdvdEyOm[k

ac:onf?

tSifAk'aCmouJhodkUaom

ax&0g'D

t|uxm#Dumq&mwdkUonf tcGifhuHwdkif; rdvdEyOmvm pum;rsm;udk av;av;pm;pm; udk;um;


zGifhqdkoGm;Muonf/ ,if; rdvdEyOm(u)

awe acg ye ora,e tm,om em*aoaem orP*P y&d0kawm 0deDawm


0dom&a'g aw yd#aum a0'*l / y/ om0ve*&H tEkyawm a[mwd/
(ck? 11? 19/)

xdktcg
pwkopPfjzifh

&[ef;taygif;

jcH&Hvsuf

vrf;qHk;a&muf

odrfarGU,Ofaus;

aygufajrmufNyD;ol

&J&ifhawmfrlNyD;

yd#u

tSifem*aoeonf

3-yHkaqmif
om*vrdUodkU

a&mufvmavonf[l vnf;aumif;(c)

aw p awyd#um bduL? y aeum,dumyd p/


pwk aeum,dum ap0? em*aoeH yka&uHk/ (ck? 11? 20/)
(,if; rdvdEyOm)

yd#u 3-yHkaqmif &[ef;awmfrsm; edum,f 5-yHkaqmif &[ef;awmfrsm; edum,f 4-yHkaqmif


&[ef;awmfrsm;onf em*aoeax&fudk aSUoGm;yawmfrlMuukef\ [lvnf;aumif;? yd#u 3-yHkaqmif
edum,f 5-&yfaqmif edum,f 4-&yfaqmif [laom pum;vHk;rsm; txiftSm; awGU&\/
26/

rQru rdvdEyOm odkU qdkxm;\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

552

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]b*0awm acg r[m&mZ "re*a& {0lyg Zem y#d0oEd okwEdum a0e,dum

tmbd"rdum "ruxdum ZmwubmPum 'DCbmPwm rZdrbmPum oH,kwbmPum


t*Fkw&bmPum ck'ubmPum}} (ck? 11? 324/) ponf-

jrefrmjyef
rif;jrwf

Ak'jrwfpGm\

w&m;rdUawmf

okwefaqmif

0denf;aqmif

tbd"rmaqmif

tbd"rmw&m;udk a[majymol Zmwuudk aqmifol 'DCbmPu('DCedum,faqmif) rZdrbmPu


oH,kwbmPu t*Fkw&bmPu ck'ubmPu(ck'uedum,faqmif)? odkU oabmSdaom rdUawmfol
rdUawmfom;wdkU aeMuygukef\/
ygVdawmf

ck'uaqmif

tbd"rmaqmif[laom

pum;vHk;rsm;

twdtvif;

qdkxm;

yxroH*g,emwifNyD;csdefrS tqufrjywf aqmifvmMuaom tpOftvm rkcsSdcJhayonf? c&pfray:rDESifh


ay:NyD;p &mpkESpfOD; (bkSm;&Sif y&dedAmefpHNyD; ESpf 500-cefY) xifSm;cJhaom rdvdEyOm tmbd"rdu
[lvnf;aumif; ck'ubmPu[lvnf;aumif; ygSdcJhvsuf at'D 500-&mpk (rdvdEyOmaemuf
ESpfig;&mcefU)

a&;om;pD&ifaom

taMumif;Sd&rnf?
tSifom&dykw&m\

tSifAk'aCmo\

taMumif;um;

SnfSnfa0;a0;

wynfhrsm;onf

tbd"rmudk

okr*Fv0dvmodeDt|txm
SmaezG,f

rvdk?

tjrJavhvm

csydkUaeojzifh

rygonfrSm

Ak'vufxufawmfrSp
vGefpGmxifSm;

todrsm;aeaomaMumifh jzpf&ayrnf? xdkUaMumifh txl;wvnf tbd"rmudk wm0efvTJaep&m rvdk/


aemufwpfaMumif;rSmvnf; ]]ZmwubmPum}} [l rdvdEyOm t>rufazmfjyxm;ouJhodkU
"ry'bmPu O'gebmPu wd0kwbmPu ponfwdkUvnf; {uef Sd&rnf? qdkvdkonfrSm
ck'uedum,f yg0ifaom usrf;pmrsm;onf Snfvsm; rsm;jym;vSonf r[kwf? wpfyg;pD wpfOD;pDcGJ
aqmifMuvQif *gxm 300? 400 rQavmufom SdaomaMumifh pum;vkyf ajymp&myif rSdacs? wdkawmif;
aqmifvG,f rSwfvG,faomaMumifh aqmifolvnf; aygrsm;cJhayvdrfhrnf? xdkUaMumifh ck'uedum,fudk
b,folUtm;

wm0efay;cJhonf[k

qdkzG,f

rvdkawmh

SifAk'aCmoonf

okr*Fv0dvmodeD

ck'ubmPu- [l rqdkbJ csefcJh[ef Sdayonf/


okr*Fv0dvmodeDt|uxmpum;udk taoudkifvsuf tbd"rmomru usefck'uedum,fwpfckvHk;
bk&m;a[m r[kwf[k qdk&efSdonf? odkUaomf ck'uedum,fwpfckvHk; bk&m;a[m r[kwf[k qdkvQif
&,fzG,fom jzpfrnf? xdkUaMumifh tbd"rmwpfckwnf;udk uGufNyD; xdk;ESufcsufonf vHk;0 obm0 rusay/
27/(u) qdkzG,f Sdao;\?

E.J Thomas

qdkolu ol\

The History of Buddhist Thought

]]Ak'"rordkif;}} [laom pmtkyf tSifom&dykw&monf ol\ wynfh 500-wdkUtm;


tbd"rmudk

ydkUcscJhonf[laom

tSifAk'aCmo\

tqdkudk

jyuf&,fyonfhyrm

rZdredum,fudk tSifom&dykw&m\ wynfhrsm;tm; wm0efvTJcJhonf[laom pum;udk


tav;teufxm;

trSeftm;jzifh

rSwf,lygvQif

tbd"rmudk

olwdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

avhvm

553

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aqmifGufonf[laom pum;onf tajctjrpf rSd[k qdkvdk[efjzifh oHo,udk rodrom
oGif;cJhavonf/

(c)

onfomru "rb@m*g&du (w&m;b@mpdk;BuD;) [k *kPfycsD;usL;jcif;cH&avmufatmif


Ak'yg0persm;udk tvHk;pHk&Sd aqmifGufol t&SiftmeEmtm; 'DCedum,fudk wm0efvTJonf
[lonfrSmvnf; oHo,SdzG,f aumif;onf[k oHo,oHESifh ol\ xifjrifcsufudk
a&;om;xm;onfudk awGU&\/

(*)

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\ acsycsufvnf; odkUuavmufBuD;us,f xifSm;onfh


tbd"rmBuD;udk ao;i,faom ck'uedum,f xnfhoGif;xm;onfrSm tvGef &ifemzG,f&m
aumif;vSonf[k qdkxm;\/

tqdk oHo,wdkUum; ax&0g' tpOftvmudk vHk;pHkaphiS rodMuvnf;aumif;


Prejudice

Bius or

ac:aom ordkif;q&mwdkU\ bufvdkufrIaMumifhaomfvnf;aumif; jzpfwef&m\? igwdkU\

jrefrm&mZ0ifudk yHkysufyef;ysufjzpfatmif a&;om;oGm;Muaom t*Fvdyfordkif;q&mrsm; tdEd,&mZ0ifESifh


pmayordkif;udk tay:pD;jzifh tEdkifusifh a&;om;oGm;Muaom udkvdkeDacwf Adkvfocif ordkif;q&mrsm;\
tMuHyufpuf trSm;teufrsm;udk aemufay:wdkif;&if;om; a'ocH ynmSifwdkUu xkwfazmfwifjyNyD;
trSefodkUjyefa&mufatmif renf;BuD; ud;pm;aeMu&onf r[kwfygavm? odkUjzpf tbd"rmESifh ywfowf
olwdkUoGif;cJhaom oHo,tyif;vHk;udk csEdkif&ef trSefudk odkU em;vnfMuapvdkonf? wpfcsufpD Sif;jytHh/
(u)

tSifom&dykw&m\ wynfhrsm;onf xufjrufpl;&Saom Pfy#dbmefSdonfh yg&rD


orm&Sifrsm; jzpfMu tbd"rmudk xufatmufjyefvSef tzefzefydkUcs EIwfvGwf&Muonf?
Ak'tbd"rm a[mNyD;onfh ckESpf0gajrmuf *-0g ta&mufavmufrS p tbd"rm
wwfajrmufcJhMuonf? Ak'y&dedAmefrpHrD 37-ESpfeD;yg;avmuf tbd"rmudk aqmifcJhMuonf?
xdkyk*dKvfwdkUonf rZdredum,fudk wm0efay;vQifvnf; 0efrav;MubJ tvG,fuav;
aqmifxm;Edkifaom PAv SdMuolrsm; jzpfMuonf/ xdkUaMumifh tSifr[muy
tr;Sdaom yxr oH*g,emwif ax&ftSifrsm;u xdktSifom&dykw&m\ wynfhrsm;tm;
tbd"rmqefvSaom rZdredum,fudk wm0efay;Muonf?

Buddhist

Tradition

tpOftvmBuD;rSm tvGef cdkifvHkaom rSwfwrf;BuD;wpfqlozG,f jzpfonf? bmrQ


awG;awm,HkrSm;aezG,f oHo,jzpfzG,f rSday/
(c)

"rb@m*g&du

w&m;b@mpdk;BuD;

tSiftmeEmtm;

'DCedum,fudk

wm0efay;awmfrlonfrSmvnf; bmrsm; qefUusifygoenf;? tSiftmeEm yd#u 3-yHk


aqmifEdkifapum wpfenf;qdk&vQif tSiftmeEmonf yd#u awmtkyfwGif tIyftaxG;
,Sufajr;rwG,f tvG,fusufpm; jcaoFhrif;BuD;ozG,f jzpfjim;vnf; wynfhwdkUtm;
ydkUcs&m abmifcuf xm;vQifMumSnf av;jrifh toifhvG,ful wHcGefxlaqmuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

554

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aygufajrmuf BuD;yGm;vGefpGm xGef;um;Edkifonf r[kwfygavm? oD[dkVfuRef; 'DCbmPu
wdyd#u r[moD0ax&f [lonf udk 'DCedum,f r[m0*t|uxm ESm 133vnf;aumif;?

,if;'DCedum,f

ygxdu0*t|uxm

ESm-66-

vnf;aumif;

tSifAk'aCmo rSwfwrf;wifxm;onfudk Iyg? ,if; r[moD0ax&fonf wdyd#u (yd#u


3-yHk aqmifxm;onfh) tjyif 'DCbmPu [laom bGJUudkvnf; cH,lxm;ayao;onf?
xdkUaMumifh t"dum&rf rnfaom oD[dkVfom;ynmSif a&;om;onfh ]]oD[dkVfuRef;
aSUydkif;omoema&; ordkif;}} pmtkyf ESm-25 odkU rSwfcsuf csxm;avonf/
It is necessary to note here that being a Bhanaka of a particular section of canon meant only
that the person in question made a special study of that portion and did not in any way imply an
ignorance or neglect of ther other sections of pitakas.

]]edum,fwpfckckudk

aqmifxm;ol

bmPuqdkonfrSm

xdkedum,fudk

txl;wvnf

avhvmusufrSwfol [lom qdkvdk tjcm;edum,f tjcm; yd#uudk vspfvsLIol ravhvmol[l


rqdkvdkaMumif; rSwfom;zdkU vdktyf onf}}

(Early History of Buddhism in Ceylon p.25 by Adikaram)

(8) 1 ^0de,"& (0g) a0e,du [laom pum;vHk;jzifh 0denf;udk aqmifol tmbd"rdu [laom
pum;vHk;jzifh

tbd"rmudk

aqmifolrsm;

SdcJhaMumif;

taxmuftxm;rsm;

jycJhNyDjzpfonf?

Ak'pum;awmfrsm;udk 5-pkcGJ edum,[laom pum;jzifh oHk;EIef;ac:a0:aomtcg 0denf;a&m tbd"rmyg


ck'uxnfhoGif; oH*g,em wifMuonfhtavsmuf ck'uedum,f [lyif ac:a0:oHk;EIef;Muayonf?
ck'u[lonfrSm 'DC tSnf rZdr tv,ftvwfESifh EdIif;,SOf ck'u twdka[m t"dym,fudk
aumuf,l&onf? tao;tzGJ wefzdk;enf;aom okwfrsm; ygVdawmfrsm;[k tvGJraumuf&m? xdkUaMumifh
0denf;udk aqmifolrsm;udk 0de,"&-[k ac:qdkouJhodkU 0db*F"&m rmwdum"&m[l ac:qdkxm;
onfudkvnf;

ygVdawmfrsm;

trsm;tjym;awGU&ay&m

0denf;ig;usrf;vHk;udk

aqmifolSdovdk

Obawm0dbif;rQ aqmifol rmwdumac: ygwdarmufrQ aqmifol cEurQ aqmifolrsm; SdaomaMumifh


xdkedum,fBuD;rsm;ESifh EdIif;pmvQif wdkawmif;onf[k qdkEdkifayonf/
(*)

2 ^wpfzef tbd"rmudk aqmif&mvnf; rmwdum"&m-[laom ygVdawmfpum;udk


axmuf wdurmwdum 'kurmwdumrQudk aqmifol eda'oy'bmZeDrsm;ESifhwuG
"ro*FPDudk aqmifol 0dbif;rQudk aqmifol y|mef;oufoufudkom aqmifol
"mwkuxm yk*vynwfrQaqmifol ,rdkufrQaqmifol [lvnf; Sdonf? tbd"rm 7usrf;[k cGJxm;onfrSmvnf; u@tvdkuf cGJjcm;jcif;rsdK; r[kwf? obm0"rodkU csOf;uyf
enf;tm;jzifh cGJxm;jcif; jzpfayonf? xdkUaMumifh rdrdoef&m qESd&m aqmifxm;cJhMuonf?
Oyrmtm;jzifh tvGef cufvSygonf (us,fvSygonf) qdkaom y|mef;usrf;BuD;udk 20-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

555

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


&mpkESpf tbd"Zr[m&|*kk rEav; rpdk;&drfq&mawmfBuD; txl;oD;oefU jyifqifum
enf;opf pepfopfrsm;jzifh xyfwvJvJ ydkUcsaqmifGufouJhodkU jzpfonf? qdkcJhNyD;aom
tpOfjzifh csydkUaqmifGufjcif;onf wm0efcGJa0jcif;

Divison

of

Labour

pepft&

MumSnfwnfwHhapaMumif; aumif;jrwfaom tpOftvm jzpfayonf? odkUqdkaom


ck'u(wdkaom
ck'uedum,f

okwfrsm;)

[k

ac:qdkonfhtwGuf

xnfhoGif;a&wGufaomaMumifh

bmrQ

twdktxGm

odrfi,fp&m

rvdkyg?

tao;tzGJuav;rsm;[k

b,ftcgrQ t"dym,frxGufay? xdkUaMumifh orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU bmrQ &ifemzG,f


rvdkay/
(C)

3 ^tydkif;cGJa0&m &Hcg rvdktyfaom teuft"dym,f qefUusifovdkSdaom w&m;rsm;udk


xnfhoGif; a&wGuf&onfvnf; Sdwufonf? a0'em 3-rsdK; (csrf;om qif;&J
toifhtwifh tv,ftvwf cHpm;rI)udk okcESifh 'ku 2-rsdK;om cGJa0aomtcg
Oayum[laom tv,ftvwf cHpm;rIudk wnfNidrfaom oabmSdaomaMumifh okc
xnfhoGif; a&wGuf&\/

Oayum ye oEwm okcrdap0 bmodwm/ (tbd |? 2? 170) (oarm-|)


xdkUtwl bk&m;&[EmwdkU\ oEmefjzpfaom [odwkyg'fpdwfudk aombe(aumif;) taombe
(raumif;) [k ESpfydkif; cGJa0aomtcg taombebufodkU xnfhoGif;Mu&onf? [odwkyg'fpdwfudk,fwdkifu
raumif;aomaMumifh taombe ac:&onf r[kwf? aombe trnf&aeus jzpfaom ukodkvfrlvrsm;
rSdaomaMumifh rlt& taombe[k ac:qdk&jcif; jzpfavonf? xdkUaMumifh tydkif;cGJa0aomtcg pum;vHk;\
Literary Meaning

(pum;vHk;\ wdkufdkuft"dym,f)xuf Derivative Meaning (qifhyGm; t"dym,f)udk ydk

owdy&ayrnf? odkUaom pmayynm\ odrfarGUaom oabmobm0udk us,fus,f0ef;0ef; ravhvmbJ


tawG;tac:

zDvdkqdkzD

q&mrsm;uJhodkU

xif&mpGyfa&;cJhMuav&m

xdktaemufwdkif;

okawoDwdkU\

trSm;rsm;udk aemufvlwdkUu vdkufjyifrqHk; Sdaeayonf/


28/

OD;Ou|tr;y a';'&JrdU yedum, "romupmtzGJUrS a&;xdk;pdkufxlxm;tyfaom

ausmufpmESifh orm'd|dokawoetzGJUrS xkwfa0aom Ak'omoemhordkif; ESm-10- yxroH*g,emwGif


oHCm

(1000)

wpf,lZemtuGm

ausmfwdkUu

owyPdvdkPf*l

y@0vdkPf*lwGif

(ax&fBuD;wdkU

yxroH*g,em

oH*g,emwif&mXme)\

tydifwifMuonf

[laom

taemuf
tqdkonf

ax&0g'rSwfwrf;rsm; rvmaom cdkifvHkrIrSdaom tqdk jzpfonf? ,if;wdkUudk r[mo*wd[k ac:qdkaMumif;


xyfqifh qdkjyefao;\? 'kwd, oH*g,emESifh tydifwif Muaom r[moHCdu (0g) r[mo*wdESifh
a&maxG;aejcif;om jzpfonf? yxroH*g,em pifydifoH*g,em rSdacs/
atmufyg J.J.Jones a&;om;aom r[m0wK t*Fvdyfbmomjyef twGJ-3? ed'gef;

Introduction

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

556

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Mahasanghikas were a Buddhist sect formed at the time of the second Council at Vesali 338.
B.C. They subsequently split up into sevetal schools among which, the Lokuttaravadins seem to
approximate closest to the original Sect.

(jrefrm) r[moHCduonf bDpD 338-ckESpf a0omvD usif;yaom 'kwd,oH*g,emwifcsdef


ay:vmaom Ak'bmom*dkPf;uGJwpfck jzpfonf? if;wdkUonf aemufxyf *dkPf;trsdK;rsdK; uGJjym;Muao;&m
avmukw&

0g'D*dkPf;uGJwpfckonf

'kwd,oH*g,emwifcsdef

rlvax&0g'ESifh

oD;oefUcGJ

tawmfeD;pyfyHk&onf[laom

oH*g,emwifMuaom*dkPf;udk

pum;jzifh

r[moHCdu[lvnf;aumif;

r[mo*wd[lvnf;aumif; ac:qdk Mujcif;jzpfaMumif; od&ayonf/


29/

r[m0wK[lonf r[moHCdu*dkPf;\ 0de,0wK jzpfonf ,if;\ ed'gef;

=rZdr
r[moHCdu

*dkPfBuD;\

tpysdK;xm;ayonf?
avhvmMunfh&mwGif

ygVdawmfrlt&

odkU&mwGif

0wKrsm;pGm

0de,yd#u[k

0denf;ynwfawmfrsm;

a'o

yg0ifaom

avmukw&0g'Djzpfaom

0de,yd#u

trnfay;xm;aomfvnf;
bmrQrawGU&?

tpum;}}

[l

xdkr[m0wKusrf;udk

ax&0g'yd#urS

[dkrSonfrS

xkwfEkwfa&;om;aom 0wKtaMumif;t&mrsm;om jzpfonf/


30/

wdAufpma&;q&m

wm&memx

a&;om;

Sdzem;

Schiefner

qdkolu

t*Fvdyfbmomjyefqdkaom wdbuf0d e,rSwfwrf;rsm; at'D 629-ck wkwfc&D;onf [Gifqdkif\


(qJjrL0Jvfbdvf) t*Fvdyfbm omjyefqdkaom rSwfwrf;rsm;
a&;om;onfh

]]oAwd0g'D*dkPf;rS

J.Takakusu

tbd"rmpmayrsm;}}[laom

S.Beal

wumulqlrnfaom *syefynmSif

pmwrf;rsm;udk

cHMunfhvdkufaomf

yxroH*g,emwifcsdef ESpfrsdK;awGU&onf? tbd"rmygSdonf [lvnf;aumif; ryg[lvnf;aumif;


tqdkESpfrsdK;udk awGU&onf? tbd"rmyd#u ygonf [laom wkwfr[m0wK usrf;tqdkrSm ygVdpmayESifh qdkyHk
wlonfudk

awGU&

Dulva

Oygvdax&fuvnf;aumif;

'kvfA-ac:aom
"rudk

wdAuf0de,usrf;

tmeEmax&fuvnf;aumif;

'kwd,wGJ
tbd"rmudk

tqdkt&

0de,udk

r[muyax&fu

vnf;aumif; OD;aqmif oH*g,emwifonf[k qdkonf? wm&memxtqdk t& oAwd0g'*dkPf; (aemiftcg


0dbmom

rnfaom

t|uxmudk

a&;om;

xdkt,ludk

vufcHaomaMumifh

a0bmoduwGifonf) u tbd"rm 7-usrf;udk bk&m;a[m[k ,l

okwEdu*dkPf;url

bk&m;a[m[k r,lqbJ q&mtoD;oD;u a&;om;onf[k ,lqMuaMumif; od&onf/


31/

rnfodkUqdkap Ak'jrwfpGm tbd"rmudk a[mawmfrlcJhonf[laom rSefuefrIudk awmifydkif;

ajrmufydkif; ESpfydkif;vHk;u vufcHMuonf[k aumufcsufcsEdkifonf? *dkPf;toD;oD; uGJoGm;jcif;rSmvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

557

tpodkU
0de,t,ltqESifh

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vdkufemusifhMuHa&;wdkUwGif

tavsmYtwif;

twdrfteuf

uGJjym;&mrS

pcJhonf?

uGJjym;oGm;NyD;aomtcg Ak'a[mawmfrlaom w&m;"rESifh pyf t,ltqa&;&mwGifvnf; trSefrS


aoGz,fwdrf;apmif; oGm;Muayonf? xdkUaMumifh 'Dy0Ho yru@ odkUqdk\/
edaj*ma"m0 r[mkaum? ax&0g'gerkwarm/
tEleH te"duH ap0? au0vH ZdeomoeH/
u@um 0d, kurSd? edAwm 0g'aooum/ (*gxm-52/)

jrefrmjyef
0g'wdkUwGif

tjrwfqHk;jzpfaom

ax&fBuD;wdkU0g'onf

jrwfAk'omoemawmfonf

r,kwfrydk

jynfh0ayonf?

tvHk;pHk

yanmifyifBuD;ESifhwlonf?
<uif;aom

*dkPf;0g'wdkUum;

opfyifrSmaygufaom ql;wdkUESifh tvm;wl ukefonf/


yxar 0oaw ewd? 'kwda, 'oowEa&/
bdEm ow&o 0g'g? OyEm Zdeomoae/ ( *gxm-53/)

jrefrmjyef
Ak'y&dedAmef pHawmfrlNyD;aemuf tESpfwpf&mtwGif; tuGJtjym; rSdao;? 'kwd,&mpkwGifum;
omoemawmfwGif *dkPf;BuD; 17-*dkPf; uGJjym;pGm ay:vmMuawmhonf/
r[mo*wdum bduL? 0davmrH tuHok omoeH/
bdEdwGm rlvo*F[H? tnH tuHok o*F[H/ (*gxm-32/)

jrefrmjyef
r[mo*wdu*dkPf;om;

&[ef;wdkUonf

omoemawmfudk

wdrf;apmif;atmif

yMuvsuf

rlvoH*g,emudk zsuf oH*g,emtopf yMuonf/


tnw o*F[dwH okwH? tnw tu&ok aw/
twH "r bdEok? a, eduma,ok yok/ (*gxm-33)

jrefrmjyef
olwdkUonf tjcm;yd#u pkpnf;NyD;aom okwfudk onfhjyifwyg; tjcm;yd#u xnfhoGif;Mu
edum,f 5-&yfwGif teufa&m ygVdudkyg zsufqD;Muonf/
y&d,m, a'odwH pmyd? taxm edy&d,m, a'odwH/
eDwwH ap0 ae,swH? tZmedwGme bdua0g/ (*gxm-34)

jrefrmjyef
xdk&[ef;wdkUonf y&d,m,fjzifha[monfh a'oemudk rkcsenf; aumuf,lMuonf? eDww=

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

558

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wdkufdkufteuf ae,sw= oG,f0dkufaom teufudk rodSmMutnH oEm, bPdwH? tnwH Xy,ok aw/
Asepm,m, aw bduK? A[Hk twH 0demo,Hk/ (*gxm-35)

jrefrmjyef
xdk&[ef;wdkUonf teufwpfrsdK;udk &nfG,f a[mawmfrltyfaom okwfudk teufwpfrsdK;
azmfxkwfMuonf? pum;vHk; xyfwdk; teufrSef tajrmuftjrm;udk zsufqD;Muonf/
qawGm {ua'oH p? okwH 0de, *rd&H/
ywdlyH okw0de,H? w tnH u&ok awm/ (*gxm-36)
y&d0g&H twK'g&H? tbd"ryu&PH/
y#dord'H p eda'oH? {ua'oH p ZmwuH/
{wuH edZdwGme? tnmed tu&ok aw/ (*gxm-37/)

jrefrmjyef
eufeJcufcJaom okwftcsdKU 0denf;tcsdKUudk y,fpGefU xdkolwdkUonf tjcm; oifhawmfaom okwf
0denf;udk yvkyfMuonf? aomVoy&d0g& ESifh t|uxmu@ tbd"rm? wpfenf; t|uxmu@
xdkrS<uif;aom tbd"rmudk y,fMuonf? y#dord'g plVESifh r[meda'o ZmwutcsdKUudk y,fpGefUMuonf?
rQavmuf y,fpGefU olwdk\Uonf tjcm;topfjzpfaom usrf;rsm;udk a&;Muonf/
rQ qdkNyD;aom pum;pOfjzifh ax&0g'rS cGJxGufoGm;Muaom *dkPf;uGJwdkU rlvoabmxm;ESifh
tajctaeudk odEdkifavmufNyD? xdkUaMumifh ax&0g' q&mpOfqufonf ,if;wdkUudk xnfh rpOf;pm;Muay/
32/

,cktcg yxroH*g,emudk t,HktMunf rSdMuaom oHCmawmfrsm; SdMuaMumifhESifh

xdkoHCmwdkU\ aSUajy;tjzpf 'udP*d&drS tSifyl&Pudk yHkpHxkwfvmMuaom pk'dwuwdkU\ tqdkudk


pdppfjythH/
taMumif;t&mum;

'udP*d&dZeyk'f

&[ef;y&dowf

tajrmuftjrm;ESifh

a'opm&D

vSnfhvnfaeaom tSifyl&Ponf &mZ*d[fodkU a&mufvmaomtcg oDwif;0gv uRwfaeayNyD? tb,fudk


axmuf 0guRwfrS a&mufvmaMumif; od&oenf;- [ljim;tHh? 0grqdkrDuyif Sifr[muyax&fu
oHCmhtv,fwGif aG;aumuf xm;aom oHCm 500- rSwyg; tjcm; &[ef;rsm; &mZ*d[f 0gruyfMu&[k oH*g,emwfjzifh aMunmxm; NyD;jzpfaomaMumifh 0gwGif;r[kwfrl 0gytcgjzpfaMumif; odEdkifayonf?
&mZ*d[f a0VK0efausmif;odkU a&mufvmaomtcg tSifyl&Ponf oH*g,emwif ax&fBuD;rsm;ESifh
0rf;ajrmuf0rf;om ESD;aESmajyma[monf? (axa& [d bduL[d o' y#doarm'dwGm {urEH edoD'dplV0gygVdawmf) tSifyl&P <uvmaomtcg oH*g,emudpvnf; NyD;pD;aeNyD; jzpfonf? (axa&[d bduL[d
"ar p 0dea, p o*aw(plV0g-486) ax&fBuD;rsm;u ]]axa&[d tm0kaom yl&P "arm p 0dea,m p
o*awm? Oay[d wH o*w}} ighSifyl&P ax&fBuD;wdkYonf "r0de,udk oH*g,em wifNyD;ygNyD?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

559

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkoH*g,em (wifNyD;aom "r0de,) odkU csOf;uyfyg (csOf;uyf "r0de, wdkUudk avhvmyg) [k


ajymqdkMuonf/
rSwfcsuf/

/ oH*g,emodkU csOf;uyfyg[lonfudk oH*g,emwif&m yg0ifyg[k t"dym,f r,l&?

taMumif;rSm rlvuyif tjcm; oHCmrsm;udk wm;jrpfNyD; jzpf wpfaMumif; ,cktcg oH*g,emwifNyD;


jzpfae wpfaMumif; jzpfonf/
xdktcg

tSifyl&Pu

]]ax&fBuD;rsm;

"r0de,udk

oH*g,emwifMuonfrSm

tvGef

aumif;rGefygonf? (oko*wm0kaom axa&[d "arm p 0dea,m p) odkUaomf wynfhawmfuawmh


toufvnf;BuD;vSNyDjzpf

"r0de,awG

tm;vHk;

ravhvmEdkif

raqmifxm;Edkifyg?

bk&m;Sif

rsufarSmufawmfwGif Mum;em rSwfom;cJhwJhtwdkif;yJ aqmifxm;ygrnf? &wmavmufyJ aqmifxm;ygrnf


(,ax0 r,m b*0awm orKcg okwH orKcg y#d*[
dwH wax0g[H "ma&mrd)}} [k avQmufxm;onf/
rSwfcsuf/

/ ygVdawmfvm tSifyl&P\ avQmufxm;csuf pk'dwuwdkU ,lqouJhodkU tcsdKU

rax&frsm; oabmrwlaMumif; [laom teuft"dym,f tenf;i,frQ rxGufay/


33/

,cktcg

oAwd0g'D*dkPf;rS

tbd"rm

7-usrf;udk

pdppfMutHh?

Ak'jrwfpGm

vufxufawmfrSp tbd"rmudk oif,lavhvmMuaom &[ef;rsm;tv,fwGif wm0efcGJa0 aqmifxm;Mu&ef


tydkif;u@

cGJMu&m

7-usrf;

7-pk[laom

pum;onf

tbd"rmaqmif

r[kwfaom

tjcm;

om0u&[ef;rsm;xHodkUvnf; ysHESHUxifSm; todrsm;aom pum;jzpfcJhonfrSm {uefjzpfonf? xdkUaMumifh


tbd"rm\ (7) ocFsmESifh ywfouf t|omvdeD t|uxm 0dw@0g'D (qefUusifbuf ajymwwfaom)
yk*dKvfrsm;u

7-usrf;jynfh&ef

r[m"r[',rnfaom

usrf;udkvnf;aumif;

r[m"mwkuxm

usrf;udkvnf;aumif; xkwfaqmifvmMuonfudk azmfjyxm;ayonf? wGif orme0g'Dyk*dKvfrsm;u


oifwdkUwifjyvmaom r[m"r[',usrf; qdkonfrSm rlv"r[',0dbif;rSm ygNyD;om; w&m;awGcsnf;
rsm;ygonf? topf[l rsm;pGm ryg? ar;cGef;awG xkwfxm;aom yOm0g&rQyJ ryg <uif;usef
Sdaeygonf[lvnf;aumif;

r[m"mwkuxmusrf;

rlv"mwkuxmusrf;&if;xuf

tydk[l

qdkonfrSmvnf;

rsm;rsm;rSd?

txufenf;twdkif;yif

aemufjznfhygVdawmf

tenf;i,frQ

ygonf[lvnf;aumif; ajzSif;um 0dw@0g'DwdkU\ tqdkudk acszsufcJhMuonf/


34/

ae&m awmifwGif;BuD; ewfrSDawm& OD;qEm"du\ aom"em ]]r[m"r[',ESifh

r[m"mwk-uxmusrf;BuD;rsm;rS

wpfusrf;usrf;om

tjynfhtpHk

SdcJhygvQif

uxm0wKusrf;\

tajctaeonf wpfrsdK;wpfzHk jzpfoGm;EdkifaMumif; aqG;aEG;&ygonf bk&m;}} [k aom"emyoGm;onf?


ygVdtqdkESifh ygVd\oabmoGm;udk rydkifEdkifaomaMumifh OD;qEm"du t"dym,f t,ltq rSm;oGm;jcif;om
jzpf\? ol\ tvdktm;jzifh tykAH ewd? uwdy,m0 yOm0g&m t0aoom [laom ygXf\t"dym,frSm
txuf qdkcJhovdk topftqef; bmrQryg[l r[kwfawmhbJ yOm0g&enf;enf;yJ usefawmhonf?
tjcm;[mawG aysmufukefNyD;[l t"dym,f xGwfaeawmhonf/ pk'dwu OD;qEm"du jyemtudkifrwufrI

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

560

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfayonf? rajyvnfonfhtjyif trSm;wpfck xyfrH yrdvsufom; jzpfayawmhonf? OD;qEm"du


qdkouJhodkU oAwd0g' tbd"rm 7-usrf;udk tm;usjcif; r[kwf? oAwd0g'DwdkUuom ax&0g' tbd"rmudk
oHa,mifvdkuf tbd"rm 7-usrf; pDpOfxm;jcif; jzpfayonf? rnfolu rnfolUxHrS twk,lonf
qdkonfudk atmufygrSwfwrf;udk I qHk;jzwfEdkif\/
35/

ausmufpm0ef

qm*RefrmS,fESifh

ya&mfzufqm

&ufyqifwdkU\

qHk;jzwfcsuft&

uedoQurif; eef;wufaom tcsdeftcgonf c&pfESpf 77-78 jzpf&m xdkrif;\ vufxuf oAwd0g'D*dkPf;rS


wwd,oH*g,em wifjcif;onf at'D ESpf 100-cefUavmufwGif jzpfzG,fSdonf[k qdkMuonf? at'D
wpf&monf bk&m;Sif y&dedAmefpHvGefNyD; ESpfaygif; (700) cefUjzpfavonf? uedoQurif;udkvnf;
'kwd,taomurif;[k todtrSwf yMuonf? ,if; wwd,oH*g,em taMumif;udk at'D 6-&mpkESpfwGif
rSwfwrf;wifcJhaom wkwfc&D;onf Hiuen Tsiang ([Gifqdkif)\ rSwfwrf;rS uREfkyfwdkU od&onf/
36/

oH*g,emwif&ef &[ef;awmfrsm;udk aG;aumuf&m yxroH*g,emwGif tSiftmeEmudk

csefvSyf 499-yg; aG;aumufouJhodkU vnf; tSif0okrdwudk csefvSyf oHCmtajrmuftjrm;xJrS


&[ef;awmf 499-yg;udk aG;aumufavonf? tSiftmeEmonf yxroH*g,emwGif rygvQif rNyD;Edkifaom
tvGef t&nftcsif;jynfh0ol jzpfaomfvnf; &[Emrjzpfao; 500-wGif pm&if;rxnfhEdkifao;ouJhodkU
oH*g,emvnf; tSif0okrdwonf y&d,wd*kPf jynfhpHkaomfvnf; &[Em rjzpfao;aomaMumifh 500wGif

wpfyg;csef

aG;aumufcJhjcif;

jzpfonf?

aemiftcgrS

&[Emjzpf

500-

ta&twGuf

jynfh0avawmhonf[k qdk\/
37/

tSif0okrdwudk

acgif;aqmiftjzpfxm;

okwefyd#utwGuf

Oya'oow

0denf;yd#utwGuf 0de,0dbmomow tbd"rmyd#utwGuf tbd"r0dbmomow[l #DumBuD; 3apmif a&;om; pDuHk;Muonf? uedoQubk&ifonf ,if;wdkUudk aMu;jym;ay:wGif a&;wifap apwDwnfum
XmyemxnfhoGif; ylaZmfonf[k qdkonf/
38/

oAwd0g'D*kPf;rS tbd"rm 7-usrf;rsm;wGif umwsm,edylMw a&;om;pD&ifaom


vdk&if;jzpfonf? ,if;onf ax&0g' y|mef;usrf;BuD;udk twk,l

Py|mef;onf

trnfemray;xm;aomusrf; jzpfaomfvnf; yg0ifaom w&m;awGrSm y|mef;ypnf;rsm; ryg0if? AEe ur


ly"mwk aAm"dt*F orm"dESifh 'd|d paom PfjzpfaMumif;w&m;rsm;om yg\? usef 6-usrf;rSm tjcHt&H?
wpfenf; tajccHusrf;rsm; jzpfMuonf? ,if;wdkUudk usrf;trnf\ aemuf wGJ yg'o'gjzifh
ac:a0:Mu&onf? ,if;wdkUrSm atmufygtwdkif; jzpfonf/
(1)

o*wdy&d,m,yg'- r[maum|dv? odkUr[kwf om&dykwa&;? tbd"rm (ax&0g')


yk*vynwfESifh wlonf[k qdk\/

(2)

jyu&Pyg'

- 0okrdwa&;? 0dbif;usrf;ESifh wlonf[k qdkMu\/

(3)

0dnmPum,yg'- a'0ora&;? 0dnmP 6-yg;ESifh qdkifonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

561

tpodkU
(4)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


"gwkum,yg' - yl&P? odkUr[kwf 0okrdwa&;? "mwf 18-ESifhqdkifonf? wpfenf;
"gwkoH,kwfESifh tvm;wlonf[k qdkMu\/

(5)

"ruEyg'

- om&dykw? odkUr[kwf arm*vme a&;? ,ordwtvdk r[maum|dva&;?

ta&;BuD;aom tbd"rm oabmw&m;rsm; yg0ifonf[k qdkonf/


(6)

ynwdyg'

- ygxdurS vuPokwfESifh wlonf? Sifarm*vmefa&;[k qdkMu\/

39/

txufyg oAwd0g'D*dkPf;rS tbd"rm 7-usrf;udk oHk;oyfaomf awmifydkif;ax&0g'

tbd"rmESifh tuGmBuD; uGmaeayonf? ax&0g'tbd"rmudk twk,l wDxGifyHk&aMumif;rSm tay:&H


EdIif;,SOfpOf;pm;HkrQjzifh odomayonf? y"mejzpfaom Py|meusrf;onf trnfrQ qifwldk;rSm;
wlaomfvnf; ax&0g' y|mef;usrf;uJhodkU tcufcJqHk; teufeJqHk; tus,fjyefUqHk;jzpfaom aMumif;usdK;
ypnf;qufrsm; 24-ypnf; rawGU&bJ ax&0g' 'kwd,tbd"rmusrf; 0dbif;ygVdawmfrS P0dbif;qefqef
pDpOfxm;onfh usrf;wpfapmif jzpfaMumif; od&ayonf? ax&0g' tbd"rmudk Sifom&dykw&mu pDpOfonf?
oifjyonf? ocFsmenf;t& aqmifvG,frSwf vG,fatmif ocFsm0g&[l taxmuftuly u@wpfck
jznfhpGufay;onf? rmwdumwGifvnf; Ak'udk,fawmfwdkif oifjyonfh wdurmwdum 'kurmwdumtjyif
xdkxdkokwefrS aqmif,l pDpOfum okwErmwdum[l 'ku rmwdumwpfrsdK; jznfhpGufayonf? um;
ax&0g' tbd"rmwGif trsm;od trsm;vufcHxm;Muaom q&mpOf qufrS qif;oufvmaom
tpOftvmBuD; wpf&yfjzpfonf? ,if; tpOftvmudk SifAk'aCmoonf rzHk;ruG,f wdwdyy today;
Sif;vif;cJhayonf? ,if;udk twk,l Ak'wynfhBuD;rsm;\ trnfudk oHk;um tSifr[muy
yonf[kvnf;aumif; tSifom&dykw&m tSifarm*vmef tSifr[maum|dv yonf[l vnf;aumif;
ax&0g' tqef;topfjzpfaom a'0S&frm uwsm,eDylMw yl&P0okrdw[laom usrf;ytrnfrsm;udk
jznfhpGufvnf;aumif; oAwd0g'D tbd"rmudk qdkjcif; jzpfay&m\/
tcsufudk &nfG,f 'Dy0Hotcef; 5? *gxmeHygwf 39-
ykA*Frm bdE0g'g? r[mo*wd um&um?
awoH p tEkuma&e? bdE0g'g A[l t[Hk/

jrefrmjyef
t,ltq uGJjym;aom r[mo*wd *dkPf;om;wdkUonf (teuft"dym,f t,ltq uGJjym;&m)
aSUoGm; jzpfMuukef\? tjcm; rsm;pGmaom *dkPf;uGJwdkUonfvnf; xdk r[mo*wd *dkPf;om;wdkUudk
twkvdkufaomtm;jzifh t,luGJjym; jcm;em;pGm jzpfay:vmMuavukefNyD[l qdkxm;avonf/
xdkUaMumifh tqdkyg oAwd0g'D*dkPf; tbd"rmudk Ak'ra[movdk ax&0g' tbd"rmudkvnf;
bk&m;a[m r[kwf[k qdkjcif;onf rSm;,Gif;azmufjyefaom tqdkom jzpfaMumif; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;
oHk;oyfawmf rlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

562

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


&wem,& (pwkw) owm[ESifhpyf pdppfcsuf

40/

pk'dwu orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;\ aom"emcsuf tcsKyfrSm-

(1)

r[m0*0denf;ygVdawmf

owm[

5-ckom

ygygvsuf

tbd"rmudk

bk&m;a[m

vkyfcsifaomaMumifh pwkw(&wem,&) owm[ESifhwuG owm[ 7-ckudk Ak'aCmo


csJUxGif a&;om;onf? ygVdESifh t|uxm 2-&yfwGif b,foif;udk tav;teuf
xm;xdkufygovJ(2)

Ak'onf (u) a&rD;tpHk wefcdk;jyawmfrlNyD;aemuf (c) 2-vSrf; 3-z0g;jzifh (*)


jrif;rdk&fawmifxdyfSd

(C)

wm0womewfjynfodkU

tbd"rmw&m;

a[mawmfrl&ef

<uawmfrljcif; (i) edrdwkyfudk zefqif;jcif; (p) ajrmufuRef;odkU qGrf;cH<uawmfrljcif; (q)


te0wwftdkif aeUoefUawmfrljcif; tcsufrsm;onf '@m&D yHkjyif qefaeonf/
(3)

SifAk'aCmoonf

to*F

wm0womewfjynfodkU

oGm;

jyemar;jref;jcif;

Zmwfvrf;udk ,l tbd"rmudk bk&m;a[m vkyf&ef Zmwfvrf;topf xGifonf[k


jzpfavonf/
orm'd|dokawoeqdkolwdkU\ pum; 0denf;ygVd owm[ 5-ckom ygonf[k qdkonf? trSefu
ygVdawmf 4-ckom Sdonf? to*F wm0womodkU oGm;onf qdk&m wm0womr[kwf? wkodwm jzpfonf?
pk'dwu yk*dKvfwdkUonf bk&m;omoemawmfudk zsufvdkaZmrTefaeMuNyD; rdrdwdkU\ pum;udkyif rSefatmif
rqdkEdkifbJ jzpfaeaMumif; awGU&ayonf/
41/

aS;OD;pGm tSifAk'aCmotay: pk'dwuwdkU tjypfyHk csjcif;udk Sif;vif;vdkayonf?

jrwfpGmbk&m; vufxufawmf umvuyif bk&m;pum;awmfudk zGifhqdkonfh ygVdawmftzGifh (0g)


t|uxmrsm;

SdcJhonf?

ay:xGef;vmoljzpfonf?

Sifr[mAk'aCmoonf
xdkSifr[mAk'aCmo

omoemESpf
ray:cifu

900-rS

1000-twGif;om

bmt|uxmrQ

rSdonfr[kwf?

t|uxmusrf;BuD;awG SdcJhonf? bk&m;y&dedAmef pHvGefNyD;csdefrS p Sifr[mAk'aCmo ay:csdeftxd


Mum;umv

ESpfaygif;

(rlvt|uxm)

1000-c&D;

twGif;rSm

r[myp&Dt|uxm

&SdcJhaom

t|uxmBuD;wdkUum;

ukkEDt|uxm

tEut|uxm

r[mt|uxm
oacFyt|uxm

oD[Vt|uxm (ayg&mPt|uxm) wdkU jzpfMuonf/


xdkt|uxmBuD;wdkUonf Ak'rsufarSmuf om0uBuD;rsm; jzpfaom Sifr[muy SiftmeEm
paom rax&ftqufquf q&mpOfquf tjrwfwEdk; odrf;ydkufvmcJhaom teuft"dym,f oabmobm0
tqHk;tjzwf

jzpf&yfrSwfwrf;rsm;udk

o'roarookwfvm

odkrSD;odrf;qnf;vmcJhaom

a'oemawmft&

]tu&mwpfvHk;

aTwHwif;BuD;rsm;yrm

bk&m;wpfql}

taejzifh

jzpfMuonf?
tav;*kyum

wnfwnfNidrfNidrf xdef;odrf;vmMuaom usrf;r[mBuD;rsm; jzpfMuonf? odkUjzpf cuf\? us,f0ef;\/


xdkUaMumifh usrf;ytmZmenfjzpfaom Sifr[mAk'aCmo ay:vmaomtcg bk&m;Sif vGefawmfrlNyD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

563

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aemuf tESpfwpfaxmifcefU uGmvSrf;aeNyD;aom &[ef;SifvlwdkU\ ynm owd orm"dwdkUESifh oifhavsmfatmif


aS; t|uxmBuD;rsm;udk aygif;Hk; xdkt|uxmBuD;rsm;\ tqdktrdefUudk rwdrf;r,drf;apbJ tusOf;csHK;
t|uxmopfrsm;udk ypkolom jzpfonf? o*F[um&u (twdkcsKyfol) omjzpfonf? xdkodkU a&;om;&m
Ak'bmodw bk&m;a[mjzpfaom ygVdbmomjzifh a&;om;ojzifh ol\t|uxmrsm;onf ydk acwfpm;vmNyD;
trsm;oHk; jzpfvmcJhonf/
Sifr[mAk'aCmoonf t|uxmopfrsm; olUoabm olUxifjrifcsufudk a&;vdkaomtcg
twdtvif;yif

dk;om;pGm

0efcH

a&;wwfaom

yk*dKvfjzpfonf?

rvdrfhwywfjzifh

[dkuonfu

yHkwlul;cswwfaomolrsdK; r[kwfaMumif;udk ygVdpmayESifh &if;ESD; ygVdt|uxmudk rjywfavhvm


MunfhIoHk;oyf csydkUaeMuaom yk*dKvfrsm; bufrvdkuf okawoDrsm; todyif jzpfayonf/
tu,f olUoabmESifhol r[kwfrrSef vkyfMuHa&;omygrl xdkpOftcgu omoemawmfapmifh
jzpfawmfrlMuaom ax&0Ho y'Dyq&max&fjrwfBuD;wdkYonf vufydkufMunfhaeawmfrlMurnf r[kwfay?
rkcspifppf zsufy,fkyfodrf;cJhrnfrSm {uefjzpfonf? ,ckacwfvdk yd#upm&if;0if usrf;BuD; usrf;cdkifrsm;udk
jyufwdjyufacsmf ua&mfurnf vdrfvnfvSnfhpm; a&;om;0hHrnfhacwftcgvnf; r[kwf? o'g ynm
tjynfht0&Sdaom acwftcg jzpf ,kwfnhHaom pdwfaepdwfxm; Sdolrsm; cdkem;usufpm;EdkifzG,f rSday?
xdkUaMumifh OD;Ou|ESifhwuG aemufvdkufom0uwdkUonf cJypfaom oludkomaS;ItmHkpdkuf a&mufvmaom
cJudk trIrxm;aom jcaoFhuJhodkU rusifhrl rdrdxHarSmuf a&mufvmaom cJudkom rmefzDudkufcJ rJaeaom
aumav,suuJhodkU usifhaeMuayonf/
42/

(1) 0denf;r[m0*ygVdawmf O'gef;ygVdawmfwdkU (5-r[kwf) owm[ 4-ckom vmonf?

odkUaomf tpOftvm ax&0g'rSwfom;csuf t&rSm 4-owm[ rubJ 7-owm[ jzpfaeayonf?


trSefpifppf 7-owm[jzpfvsuf ygVdawmf tb,fhaMumifh tb,fodkU tb,fyHk 3-owm[ aysmuf
aebdoenf;? um; ar;p&m ar;oifhar;xdkufaom ar;cGefyif jzpfonf? xdkar;cGef;\ tajzum;tx acg b*0g owm[ tpa,e wrSm omrm"drSm 0k|[dwGm xdkpOftcg Ak'jrwfpGmonf
7-&ufvGefvwfaomf xdkt&[wzdkvform"drS xawmfrlNyD;aAm"dkurlvm a,e tZygvedaj*ma"m? awEkyouFrd aAm"dyif teD;rS xGuf<uawmfrl
tZygv anmifyifodkU csOf;uyfawmfrlavonf/
pum;&yf 0k|[dwGm OyouFrd-xNyD; csOf;uyfawmfrl [laompum;udk pOf;pm;aomf ]]bkwGm
o,wd? pm;NyD; tdyfwmyJ}} [k avmu qdkdk;pum;wGif pm;NyD;NyD;csif; wpfqufwnf; tdyfonf[k rqdkvdk
pm; NyD;vQif yg;pyf vuf yk*H cGufa,muf aq;ao;onf? udk,fvufokwfoif a&tdrf0ifao;onf?
uGrf;aq;pm;oHk; rSD0Jao;onf? NyD;aemuf (tjrm;udp raqmifGufawmhbJ) tdyf,modkU wef;0ifawmhonf[k
t"dym,fxGufonf? vnf; xdkowm[ vGefvwfaom (tjcm; b,ft&yfodkUrS r<url tZygv
anmifyifodkU csOf;uyfawmfrlayonf tZygvanmifyifodkU r<urD aAm"dyifteD; aemufxyf 3-owm[

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

564

tpodkU
quf

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aeawmfrlonf)

vufoJuGif;twGif;&Sdaom

pum;

2-&yfonf

ygVdawmf

wdkufdkufrygaomfvnf; &Edkif-&aumif;aom teuft"dym,f (y#dauyw tEknmww) jzpfonf?


ygVda0g[m&wGif wm;jzpftyfaom y#dauyw &oifhojzifh ,lEdkifaom tEknmww 2-rsdK;Sd&m
ae&mwGif aAm"dyifrS tjcm;t&yfodkU oGm;jcif;onf y#dauyw aAm"dyif atmufrSyif aemuf
&ufaygif; 21-&uf quf aejcif;onf tEknmww jzpfonf/
xdkUaMumifh(1)

rrSdwfaom rsufvHk;wdkYjzifh oAkwPfudk &awmfrl&m rm&f 5-yg;udk atmifawmfrl&m


yvif(ae&m)udk pl;pdkufpGm Munfhvsuf &ufowwpfywfMumrQ aeawmfrlonf/

(2)

yvifESifh &yfae&m 2-cktMum; zvormywftMum; ypa0uPm Pfappm;&if;


pBu<uvsuf &ufowwpfywfMumrQ aeawmfrlonf/

(3)

ewfwdkU

zefqif;tyfaom

w&m;&wemrsm;

&wemaTtdrf

oHk;oyf&mjzpfaom

(wpfenf;)
ae&m

qifjcifoHk;oyf&if;

&ufowwpfywfMum

aemufxyfquf

ukefapawmfrljyefonf/

tbd"rm

t|uxmtvdk

teEe,orEy|mef;usrf;BuD;udk

aeawmfrlonf

odkU

3-ow[udk

wGif 1-udk tedrdoowm[ 2-udk puFrow[ 3-udk &wemC&owm[[k ac:onf? ,if;


owm[toD;oD; ukefvGefap&mXmewdkU apwDtoD;oD; wnfcJhMuonf? ( ae&mtoD;oD;onf
t|uxmq&mrsm; vufxufu trSefwu,fSdcJhaom apwDrsm; jzpfzG,fSdonf[k tD;a*saomrwfpf
a&;om;aom The life of Buddha ac: pmtkyfESm 85- azmfjyxm;onf/)
,if;odkUqdkvQif ygVdawmfESifh t|uxm qefYusifjcif; rSd? rSdaomaMumifh ygVdESifh t|uxm
b,foif;u yrmPyavmufonf [laom jyem ray:awmhacs/
43/

(2) u^a&rD;tpHk wefcdk;jyjcif;


i^edrdwkyfudk zefqif;jcif;
p^ajrmufuRef;odkU qGrf;cH<uawmfrljcif;-

tcsuf 3-csufrSm omoemawmf\ tjyifbufyif SdEdkifaom avmuDtbdnmOf\ udprsm;


jzpfonf? Ak'avmif;vsm rzGm;rDESifh zGm;NyD; oli,fb0 eef;awmfwGif;odkU &Hcgzefcg <uvmavhSdaom
umVa'0Dv &aohBuD;onf ewfjynf aeUoefUaepOf ewfwdkU TifjrL;aom tjcif;t&mudkMunfh pOf;pm;&mrS
vlUjynfwGif oka'g'ebk&if\ eef;awmf bk&m;tavmif; zGm;jrifawmfrlonfudk odjrif& <uvmaMumif;
usrf;*efpmqdk Sdonf? omoemawmfwGif;um; avmukw&m r*fPf zdkvfPfESifh wGJ,SOfvsuf Sdojzifh
'd0d"tbdPf (wefcdk;trsdK;rsdK;udk zefqif;Edkifaom owd)onf vGefpGm jrifhrm; tpGrf;owdrsm;rnf {uef
jzpfonf?

Ak'jrwfpGm

rlEdkifjcif;wnf;[laom

tzdkUum;

tvGefvsifjrefpGm

cdyedoEd*kPfawmfESifh

psmef0ifpm;Edkifjcif;

jynfhpHkawmfrlaomaMumifh

psmefrSxajrmufawmf

omvGef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

pGrf;aqmifawmf

565

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rlEdkifrnfrSm qdkzG,frSd jzpf\? odkUaomf omoemawmfudk r,HkMunf rMunfdkaom oltzdkU ajym ,HkEdkifrnf
r[kwf&um; tus,fqdkzG,f rvdkawmhNyD/
44/

(2) c^ 2-vSrf; 3-b0g;[laom pum;rSm tu,fwdwd vlwdkUajcjzifh vSrf;<uoGm;ouJhodkU

wpfvSrf;pD

<uoGm;awmfrljcif;udk

qdkvdkonf

r[kwf?

vlUjynfom0wdrdUrS

<uoGm;awmfrlNyD;aemuf

jrif;rdk&fawmiftv,f pwkr[m&mZfewfjynfwGif wpfaxmufem;[ef jyawmfrlum wm0womewfjynf


xifSm;pGm ay:awmfrlvmjcif;udk qdkvdkayonf? vlwdkUajcjzifh oGm;jcif;uJhodkU pum;wefqm Oypmoabm
ajymqdkjcif;om jzpfayonf? Oypm pum;udk rkcspum;rSwfjcif;onf Ak'pmayavhvm&ef rxdkufaom
PfrGJrsdK; jzpfaMumif; odEdkifonf/
OD;Ou|*dkPf;om;wdkUonf

olwdkU

aMunmxm;onfhtwdkif;

p-o-C-Z-u

[laom

yom'kyfig;yg;udkom tSdw&m; tajccHw&m;tjzpf w&m;aoudkifxm;Muaom kyf0g'Drsm; jzpfMu


dk;dk;vlwdkU rvkyfEdkifaom wefcdk;tbdnmOft&mrSeforQ r,HkEdkifMu wm0wom tbd"rmwdkUudk '@m&D[k
pGyfpGJMujcif; jzpfayonf? pyspfoD; csOfonf[laom tajymrsdK;yif jzpfavonf/
45/

(2) *^ C jrif;rdk&fawmifudk vlwdkUrsufpdjzifh jrifaumif;onf r[kwf rSefajymif;jzifhyif

jrifEdkif aumif;aomt&m r[kwfay? *dvfwk 'kef;ysH? urmywf,mOfwdkU aumif;uiftESHU oGm;aeonf[k


qdkaomfvnf; jrif;rdk&fawmif\ cg;v,favmufrQ a&mufEdkifzG,f rSday? vAdrmefodkU vlom;rsm;
oGm;a&mufajccsEdkifNyD;[k qdkjcif;onf Ak'pmaytjrift& rqef;ay? psmeftbdnmOf wefcdk;&Sdaom
olrsm;onf v-aersm;udk vufjzifh udkifwG,foHk;oyfEdkifonf[k ax&0g'usrf;pmrsm;u qdkonfrSm
ESpfaygif; 2500-ausmfcJhNyD jzpfonf? rEmwkrif;BuD;onf wm0womewfjynf odMum;rif; 32-quf
vJonfhwdkifatmif ewfpnf;pdrfudk cHpm;cJhonf[k qdk\? rjzpfEdkifonf r[kwf? ewfjynf 6-xyfwGif
pwkr[m&mZfESifh wm0womewfjynf 2-xyfonf ajrudk rSD wnfaeaom bkr|uewfjynf jzpfonf?
<uif;ewfjynf

4-xyfonf

[mvm[if;vif;

aumif;uifjyifwGif

wnfaeaom

tmumo|u

ewfjynfjzpfonf[k ax&0g'usrf;pmrsm;u qdk\? tuef;udk jrifatmif rjyEdkifouJhodkY psmefudk r,Hkaom


olrsdK;tm;

,Hkatmif

rajymEdkif?

vufawGUvnf;

ow0gtoD;oD; txiftSm; SdMuaom


pdwf

Intellisence, Insight

rjyEdkif?

rjyEdkifaomaMumifh

Spinit, Cognizance, Consciousness

r,Hkpwrf;qdkvQif

ponfjzifh ac:aeMuaom

paom ynmPf\ tqifhtwef; t&nftcsif;rsm;udk "mwfyHkdkuf rjyEdkif?

rsufpd em; ESm vQm udk,fwdkUjzifhvnf; prf;oyfrawGUEdkifaomaMumifh r,HkEdkif[k qdkMurnfav?


jrif;rdk&fawmif ESifhpyf ygVdusrf;*efrsm; tjrifh,lZem rnfrQ ajratmufwGif ryfaeaom twdkif;tq
rnfrQ[k twdtus qdkaomfvnf; ajymif;vJwwfaom obm0t& xdktwdkif;twmrsm;onf xdktwdkif;
tjrJwnfSdMurnfr[kwf? jrif;rdk&fawmifBuD;\ ywf0ef;usifwGif ,k*E& paom awmifBuD; 7-vHk;ESifh
awmifwdkU\ tMum;tMum;wGif tvGefat;jraom oD'E&ork'&mrsm; SdaMumif; qdkonf? udprsdK;
pmqdkESifh

vufawGUonf

tcgcyfodrf;

udkufnDonf

r[kwf?

jrif;rdk&fawmifonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

566

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajrmuf0ifdk;pGef;wnf&mt&yf rjzpfEdkifygoavm? 'kwd,urmppfBuD; NyD;ptcgu k&Sm; odyHq&mwdkYonf


tmwdwfa'o

a&cJvGifjyifBuD;rsm;

atmufwGif

a&cJawmifwef;BuD;

wpfck

udkawGUcJh\?

rdkvdkawmhpfawmifwef;[k trnfay;cJhonf qdk\? ,if; a&cJawmifwef;onf rdkif 1-axmifcefU Snfvsm;


tcsdKUawmifxGwfrsm;onf ay 1-aomif;ausmf jrifhonf? awmiftar&duwdkufSd tif'D;awmifwef;BuD;rQ
Sdrnf[k cefUrSef;cJhMu\? vufSdurmyif ,aeUvlom;wdkU rawGUao; rodao;aom tcsufaygif;rsm;pGm
Sdaeonf? ,aeUodorQonf tukefyJ[k rnfonfhodyHSifurQ rajym&JMuonfudk owdcsyftyfonf/
Surface at the pole! By Commander James Calvert U.S.N.

46/

xdkuJhodkU

vlwdkUvufvSrf;

rrDEdkifavmufatmif

Pfdk;dk;jzifhvnf;

awG;ac:

r&avmufatmif OD;Ou|wdkU\ rsufvHk;aygif; 4-5 q,favmufjzifh 0dkif;Munfhaomfvnf; rjrifEdkifatmif


qef;Mu,fvSaom

pMu0Vm

urmhtpdwftydkif;rsm;rSm

tvGefrsm;jym;aMumif;

odyHynmSifwdkU

0efcHNyD;jzpfonf? pMu0VmteE[laom pum;udk Ak'0g'Drsm;u p oHk;Mu\? Ak'udk,fawmfwdkif p


a[mawmfrlcJh\? ,cktcg odyHynmu xdkteE pMu0Vmudk awGUSdMuNyD;

Galaxy

ac: e*g;aiGUwef;onf

tvif;ESpf 150000 us,f Sd tvif;ESpf 25000 rS 40000 txd xkxnfSdaMumif;

Aposaltic Nabula

ac: eufAsLvmBuD;onf tmumo [if;vif;jyifBuD;rS tvif;ESpf oef;aygif; 225-oef;wdwd aeywf


wpfywfjynfhonfh

tcsdefavmufusrS

wpfywfjynfhEdkifavmufonfh

tajrmuftjrm;udk ac:onf[k qdkonf? qdkcJhonf

jabila

Milkyway

rpfvuD

a0;

rsdK;aygif; oef; 30-cefUyif awGUjrifNyD;NyD[k qdk\?

tqdkyg eufAsLvmwpfckESifh wpfck tuGmta0;rSmvnf; tvif;ESpfaygif; 2-oef;cefUpD uGma0;onf[k


tqdkSdonf/
47/

,if;odkU tMurf;pm;kyf0wKudk awGUjrifEdkifaomfvnf; El;nHh odrfarGUvSonfh kyfEkwdkUjzifh

zGJUpnf;xm;aom ewfjA[mwdkUudkum; rSefajymif;jzifhaomfrS rjrifEdkif? yuwdrsufpdjzifhum; qdkzG,f rSdNyD?


ewfjA[mwdkUudkxm; wap Nydwm ajrbkwfbDvl; paom ow0gwdkUudkvnf; yuwdvlwdkU\ rsufpdjzifh
rjrifaumif;ay? tcgwyg; oD[dkVfuRef; xlygHkapwDwHcg; teD; ajrbkwfbDvl;uav; 2-aumifonf
tpmqmvGef;vS qGrf;cH<uaeaom &[ef; 1-yg;udk ]]wynfhawmfwdkU rdcifudk jrefjref jyefcJhyg&ef
om;uav; 2-OD; tvGef qmavmifvSNyD jzpfaMumif; ajymay;yg bk&m;}} [k avQmuf&m oifwdkUrdcifudk ig
b,fvdk jrif&rSmvJ[k &[ef;u ar;aomtcg aq;jrpfuav;wpfckudk ay; aq;jrpfjzifh rdcifudk
jrifEdkifygaMumif; avQmufMuonf? &[ef;onf aq;jrpf\ tpGrf;jzifh ajrbkwfbDvl;rBuD;udk jrifawGU&
tusdK;taMumif; ajymaomtcg bDvl;rBuD;u aq;jrpfudk vk,l uG,faysmufoGm;owwf? odkUaom
tjzpftysufrsm;um; '@m&D r[kwf? t[kwfSd wpfu,fSdaom babmw&m;rsm; jzpfayonf/ (r |? 2?
187/)

(rZdryPmo plVoukvk'g,dokwftzGifh t|uxm)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

567

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tmuo[if;vif;jyif oufSdow0grsm; SdEdkifaom
taxmuftxm;

48/

Am*sDeD,m;wuodkvfESifh

aeSife,f

oufSdow0grsm;wGif

awGU&aom

tmumo[if;vif;jyif

awGUSd&aMumif;

euwfwm&mavhvma&;pcef;rS

armvDusKtawmfrpftJvdrifh
csm;avmh[wfpADvf

Atomic

ZGefv

ynmSifrsm;u
Element

15^70

udk

owif;wdkuav;

awGUSdvdkuf&\? wpfzef bGrf;rdU ZE0g&Dv 20^77 owif; tqdkt& taemufEdkifiH euwaA'


ynmSiftzGJUu uREkfyfwdkU\ *JvufZD

Galaxy

tjyifbuf a&SdaMumif; aS;OD;qHk; awGUSdcJhonf? ,if;odkU

awGUvdkufjcif;onf tjcm; *JvufZDrsm;wGif touf ZD0(0g) ow0g wnfSdEdkifaMumif; azmfjyonf[lvnf;


owif;tjzpf awGUvdkuf&\? xdkUaMumifh ]]jrif;rdk&fawmif}} qdkonfrSm ,aeU rawGU&ao;aomfvnf;
wpfaeUwGif awGUvmEdkifp&mtaMumif; Sdonf? ax&0g'usrf;pm rsm;jzifh ,HkMunfMurnf r[kwf
acwfay:ynm taxmuftxm; tenf;i,fudk azmfjyvdkuf&ayonf/
49/

(rmefqdk0&f) trnfjzifh

(2) q^ te0wwftdkif qdkonfrSmum; ,cktcg

awGUSd em;vnfaeMuayNyD? aS;tcgu t|uxm#Dum usrf;a[mif;rsm; tqdkESifh tvHk;pHk rwlnDapumrl


&mywd CmC&m *@wf *srem r[Djrpfrsm;\ jrpfzsm;
taemufajrmufzufSd
xifxifSm;Sm;

(Indus

Bias)

vlodrsm;aeMuavNyD?

tif'wfpf

Asmq

b,fynmSifurQ

(Sourse

paom

taejzifhvnf;aumif;

jrpfzsm;cH&mXmetjzpfvnf;aumif;

te0wwftdkif

r[kwfyg[k

rqdkEdkifaom

aS;a[mif;trSwftom; rsm;vnf; SdNyD; jzpfavonf/

wm0womZmwfvrf; [lonfESifh pyf pdppfcsuf


50/
awGU&

pk'dwuwdkU\ tawG;tac: t,ltqwdkUonf trsm;tm;jzifh ajymif;jyefvefaeonfudk


0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

oAwd0g'D*kPf;rSwqifh

oem;ukPm

ul;ajymif;oGm;aom

ouf&awmhonf?

r[m,meynmSif

to*F

wm0womZmwfvrf;udk
wm0womrStjyef

a,m*gpm&blrdusrf;udk a&;onf[laom t,ltqonf oD[dkVfuRef;wdkifatmif jyefUESHUae ,if;udk


twk,lum SifAk'aCmoonf tbd"rm bk&m;a[m vkyf&ef wm0womZmwfvrf;udk zefwD;onf[k
pk'dwuorm'd|dokawoe0g'DwdkUu qdkvdk[ef Sd\? pGyfpGJcsufESifh ywfouf t&if;Zmpfjrpfudk
tenf;i,f vSefjyvdk\/
uod&wdkif; yufoQ0grdU c&pfESpf 5-&mpk ESpf0ufavmufwGif 0okAEK trnfjzifh nDtpfudk 3a,muf SdcJhonf? tBuD;ESifh tvwf 0okAEK 1-ESifh2-wdkUonf oAwd0g'D*dkPf;0if &[ef;rsm;
jzpfvmMuonf? eHygwf 1- 0okAEKonf okn0g'

(The Docrine of voic) udk

avhvm&m oabmraygufEdkif

jzpfaeavonf? pdwfnpf olUudk,fol ]]'DrQ zsif;nHh&rnfvm;}} [k tjypfwifum owfaozdkUyif


ud;pm;rdonf? xdktcg ykA0da'[? 0g- taSUuRef;rS tSifyda@mv <uvm ax&0g'w&m;awmfrsm;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

568

tpodkU
a[majymonf?

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


olonf

rQjzifh

auseyfrI

r&Edkifao;ay?

tavmif;awmf

araw,sSd&m

okodwmewfjynfodkU tbdnmOfwefcdk;jzifh oGm;a&mufum tavmif;awmf araw,sxHrS okn0g'w&m;udk


emcHrSwfom;avonf? xdktcg wyfrufrI pGJvrf;rI (o*F) auGuGif;uGm oGm;awmhojzifh xdktcgrSp 0okAEK
1-rS to*Ftjzpf trnfajymif;vJ ac:wGifvmawmhonf? wpfzef to*Fonf vlwdkUtm; okn0g'udk
oabmaygufatmif

a[majym

r&Edkifojzifh

tavmif;awmf

araw,sudk

awmif;yef&m

vlUjynfodkU<uvmNyD; av;vwdkif a,m*g0p&blrdudk GwfzwfoifMum;ay;cJhowwf? ,if;udk to*F#Dum


a&; a,m*gpm&blrdusrf;[l jzpfay:vmcJhowwf/
rSwfcsuf/

/ ya&mzufqm

H.Ul

u ewfjynfrS tavmif;awmfr\araw,s? r[kwf vlom;

q&maraw,s [kqdkonf/
Zmwfvrf;udk

orm'd|dokawoe0g'DwdkU

xifjrifpGyfpGJouJhodkU

SifAk'aCmou

vHk;0

twkrcdk;onfrSm xifSm;onf? rSefvS\- 0okAEKnDaemifwdkUESifh SifAk'aCmo acwfydif jzpfonf?


ajrmufydkif;ESifh awmifydkif; tvSrf;uGmvSonf? Ak'wynfhom; tm;vHk;twGif; wm0womwGif tbd"rmudk
Ak'jrwfpGm a[mawmfrlaMumif; jyefUESHUxifSm;cJhrnfrSm {uefjzpfonf? twkcdk;onf[k ajymqdkvQif
aemufrSay:aom ajrmufydkif;u awmifydkif;tqdkudk cdk;onf[kom qdkEdkifonf? taMumif;rSm Ak'0g'
*dkPf;uGJwdkif;wGif (tbd"rm Ak'a[m-ra[m) tjrifrwlMuaomfvnf; tbd"rm[laom trnfjzifh
oabmw&m; wpfrsdK;udk olUenf; olU[ef udk,fenf; udk,fh[efjzifh toD;oD; xkwfazmfaeMujcif;onfyif
wlnDaom "rtarGtESpf wpfckudk tm;vHk; ydkifqdkifMuaMumif; xifSm;apaom oufaowpfckjzpfayonf?
tcsif;csif; woD;wjcm; ruGJrjym; brdrsm; ydkifqdkifcJhaom ,if;tarGtESpfudk uspfvpfodyfonf;
rysufruGJ&atmif tpGrf;EdkifqHk; xdef;odrf; apmifhaSmufcJhonfrSm rlvyifr *dkPf;BuD;jzpfaom ax&0g'
*dkPf;BuD;omvQif jzpfayonf? xdk*dkPf;BuD;onf tdEd,ajrmufydkif;rS awmifydkif; awmifydkif;rS oD[dkVfodkU
wpfaGUaGU ajymif;aGU oGm;apumrl SifAk'aCmowdkU acwfwdkifatmif r[m0d[m& *dkPf;BuD;twGif;
wif;wif; &if;&if; cdkifcdkifrmrm aumif;pGm wnfvsufom Sdayownf;/

0drkwdr*ESifh 0dok'dr* pdppfcsuf


51/

tbd"rmudk Ak'bmodw (bk&m;a[m) r[kwf[k qdkvdk&muae OD;Ou|ESifhwynfh

pk'dwu orm'd|dokawoe0g'DwdkUonf tbd"rmudk bk&m;a[m jzpfaMumif; a&;ol tSifAk'aCmoudkyg


pmolcdk;[k pGyfpGJvdkaomaMumifh]]odkUqdkvQif 0dok'dr*fonf 0drkwdr*fudk rSDjirf;y enf;,l&rnfrSm aocsmvSonf[k taxmuftxm;rSdbJ xdyg;ykwfcwfjcif; (tom;vGwf? tajctjrpfrSd pGyfpGJjcif; ycJhMuavonf?
Sifr[mAk'aCmoay: tjrJwap tqdk;jrif 0g'jzifh Munfhavh&Sdaom OD;Ou|\ Mo0g'cH OD;OaZmwduESifh
orm'd|dokawoe (yedum,okawoDtzGJU) qdkolwdkUonf a';'&JrdU uGif;ausmif;wdkuf twGif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

569

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ausmufpmwdkifBuD;wpfckudk tcdkiftrm pdkufxlxm;NyD;vQif Ak'omoemawmfBuD; ysufpD;&m ysufpD;aMumif;


pum;&yfrsm;udk txiftSm; a&;xdk;xm;cJhMuonf? ,if; ausmufpmwdkif\ awmifbufrsufESmwGif
0dok'dr*fusrf;qdkonfrSm

0drkwdr*usrf;udk

bmomjyefxm;av[ef-

Sifr[mAk'aCmotm;

atmufygtwdkif; odumcs rSm;,Gif;pGm twd tvif; ajymifajymifwif;wif; rSwfwrf;wifxm;Muavonf/


]]oD[dkVfa&mufvQif Ak'aCmoonf aZw0e0goD*dkPf;odkU yxra&mufoGm;\? yd#uwfrSm
r[m0d[m&

0goD*dkPf;om

tSifAk'aCmo

oD[Vtu&mESifh

csOf;uyf&avonf?

ol\

xdef;xm;av&m

yifudkt&nftcsif;udk

r[m0d[m&0goDodkU
jyvdk

0drkwdr*tm;

jyefqdka&;om; wifjyvdkuf&\? onfwGifrS r[m0d[m&0goD*dkPf;rS vufcHavonf}}/


olwdkU qdkovdk [kwf r[kwf pdppfMuOD;tHh52/

*vfw,f#Dom*r od&d&weaZmwdrax&fESifh w&vd,' od&dygvrax&fwdkU 1963-

BuD;MuyfyHkESdyfaom ygVdbmoma&; 0drkwdr*usrf;onf pmrsufESm 41-rsufESm Sdonf? oD[dkVfom; aomrESifh


acrdEwdkU wkwfbmomrS t*Fvdyfbmom jyefqdkaom 0drkwdr*usrf;onfum; 362-rsufESm Sdonf?
rpwmbmywf\ t*Fvdyfbmomjyefrlvnf; Sdonf? odkU&mwGif ,if; bmomjyefonf aomrESifh
acrdEwdkU\ bmomjyefavmuf rjynfhpHk? ygVdrlESifh wkwfrlwdkUonf tcef;cGJyHkcsif; wloa,mif Sdaomfvnf;
wkwfrl t*Fvdyfbmomjyef ygSdaom taMumif;t&mrsm;pGmonf ygVdrl aysmufuG,fae\? odkUaomf
tu,fyif jynfhpHkpGm ygSdonfjzpfap? r[m0d[m &0goDwdkU\ 0g'[k rqdkEdkifay? taMumif;rlum;
0dok'dr*fr[m#Dumu

tb,*d&d0goDwdkU\

0g'[k

jyTeftyfaom

tcsuf

awmfawmfrsm;rsm;udk

tSifAk'aCmo 0dok'dr*fusrf; y,fxm;onfudk awGUjrif&aomaMumifh aywnf;/


53/

tSifAk'aCmoonf 0dok'dr*fusrf;udk a&;aomtcg ]]r[m0d[m&0goDeH 0HoZ

b'EoHCygv taZoeH *a[wGm}} r[m0d[m&0goD&[ef;wdkU\ tEG,fjzpfaom tSifoHCygv\


wdkufwGef;jcif;udk ,l yonf[lvnf;aumif; rdrdudk,fudk &nfTef;um ]]r[m0d[m&0goDeH ax&meH
0HomvuFm&blawe}}

r[m0d[m&0goD&[ef;wdkU

wefqmqifwwfaomax&fonf

usrf;udk

tquftEG,fudk

ypD&ifonf[lvnf;aumif;

tuGufvnfatmif
qdkcJhonfESifhtnD

r[m0d[m&0goDwdkUESifh t,lrNyD rwlnDaom usrf;wpfusrf;udk rSD enf;cH twk,l (0g) cdk;


a&;om;cJhvdrfhrnfavm[k awG;rS rawG;aumif;aom udpjzpfonf? ,if;udpudk pk'dwuwdkU MuHMuHzefzef
awG;awm pOf;pm;MuonfrSm tvGef tHhMop&m aumif;vSayonf? Ak'bmombufu &J&Jawmuf ckcHaeaom
Sifr[mAk'aCmoudk usqHk;atmif enf;rsdK;pHkjzifh qJa&;ae Mujcif;omjzpfonf? tcsufudk MunfhvQif
orm'd|dokawoe

qdkolwdkUonf

omoemESifh

ywfouf

Ak'bmom

uG,faysmufa&;udk

tm;xkwfaeMuolrsm; jzpfaMumif; odomvSonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

570

tpodkU
54/
vlajymolajym

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ygVd0drkwdr*usrf;i,fuav;\ ed'gef;udk ypkMuaom yk*dKvfwdkUu pmwdkUudk aypmESifh
tcsufwdkUudk

t&Sifr[dExHrS&aom
pD&ifxm;aMumif;

rlwnf

enf;Oya'owdkUudk

aemufrS

ygVdbmom

r[mt&d|Oywdax&fonf
pkpnf;

0drkwdr*

jyefqdkxm;aMumif;

oD[dkVf

a&S;OD;omoemy

trnfay;um

oD[dkVfbmomjzifh

,if;udk

r[m0d[m&0goD

&[ef;wdkU

EIwfwufaqmifxm;MuaMumif;udk qdkMu\? tqdk rnfrQtxd rSefrnfrod&aomfvnf; tSifAk'aCmowdkU


tSif"rygvwdkUacwf

awGU&aom

tqdktrdefU

t,ltqrsm;um;

wdrf;apmif;

azmufjyefaeaom

tb,*d&d0goDwdkU\ 0g'rsm; jzpfaeMuayonf? xdkUaMumifh r[m0d[m&0goDwdkU\ qDrD;wefaqmif jzpfol


tSifAk'aCmoonf taMumif;tcsuf jyufjyufxifxif ay:vGifatmifjyum y,fcJh&avonf? odMum;0Suf
Zmwfvrf;onf yg;pyf&mZ0ifrQom jzpf *E0ifajrmuf cHkwnfavmufaom udp r[kwf&um; pum;vkyf
ajymqdk ajzSif;aezG,f rvdk? 0drkwdr*udk enf;rrSD twkrcdk; ax&0g' tdk;tpOfudkom wifjyxm;aom
0dok'dr*fusrf;yol tSifAk'aCmo\ dk;om;jzLpif Munfvifaom PftpGrf;aMumifh 0drkwdvrf;
0dok'dpcef;udk ajzmifhwef;atmif ydkYaqmifvsufom Sdayownf;/

tbd"rwo*F[usrf;ESifhpyf pdppfcsuf
]]trSefrSvnf; o*[fESifh ewfrSDoHCmrSm wapmif;ap;ESifh rsufacs;om jzpf\}}
(ocifjrwfqdkif\ vlao vljzpfjyem ESm-142)
]]rifho*[fqdkwmu

cyfSif;Sif;ajym&,if

orm'd|dqdkwJh

trSefjrif

trSefodzdkU

udpjzpfwJh

OD;pD;w&m;udkawmif rsufajcjywfEdkifwJh 'd|Kyg'gefw&m;awG jzpfvmEdkifw,f}} (vlaovljzpfjyem-144)


]]'dkU vlawGudk tJ'D uHedrdwf uredrdwf *wdedrdwfqdkwJh tJ'Do*[fbHkydkif;u[meJY tvSnfhtywf
tvdrfcHae&wm MumyaumuGm? tJ'DedrdwfawG ig tvum; ajywm r[kwfygbl;uGm? tbd"rm 7-usrf;
pvHk;xJrSm Smcsifwdkif;Smyg? b,fae&mrS ygwm r[kwfbl;}}
apm'uyk*dKvfrsm;

Hk;awmfodkU

wifjyxm;aom

(vlaovljzpfjyem-146)
oufaocH

pmtkyfpmwrf;trsm;xJu

ocifjrwfqdkif\ vlaovljzpf jyemwpftkyfxJrSmyif o*[fq&mudk vufld;xdk; Ak'tbd"rmudk


rawmfrw&m;

oa&mfapmf

um;xm;csuf

tawmfrsm;rsm;ygonf?

Ak'tbd"rmudk

odumcsvdk

tSiftEkk'gudk aSUwrf;wif ]]Aef;jy}} r[kwf wkwf tykyfcsvdkufyHk erlemrQ azmfjyvdkufonf/


56/

tSiftEkk'g\ tbd"rwo*F[usrf;um; i,fyifi,faomfvnf; wu,fxda&muf

tbd"rm 7-usrf;vHk;udk odrf;usHK; aESmufEdkifavmufatmif *kPfajrmufaom usrf;uav; jzpfonf/


The Abhidhammatthasanghaha is the most authoritative of thesese there texts. In this short
manual, the Abhidhamma doctrine of the Mahavihara sect is very clevery condensed the book may be
said to represent the highest peak the of doctrinal development of Abhidhamma.
Encyclopaed 1A of Buddhism Buddhism Fascicule; A-ACA pp.79-80

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

571

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

tbd"rwo*F[usrf;uav;onf tEkk'ga&; o*F[ y&rw0dedp, emrlyy&dap' 3-usrf;wGif


tcdkifrmqHk;

usrf;jzpfonf?

oabmw&m;rsm;udk

vufpGJ

usrf;i,fuav;wGif

tvGefusifvnfEdkifeif;pGm

r[m0d[m&edum,BuD;\

oyfoGif;jznfhodyf

xm;onf?

tbd"rm

pmtkyfuav;udk

tbd"rmyd#u\ "ra&;&m tjrifhqHk;tqifhtxd wifjyEdkifaom pmtkyf[k qdkEdkifygonf/


(Ak'"rpG,fpHkusrf; twGJ? at-tp? ESm-79-80)
It is interesting to mote what the says in the Namarupaparicheda, that he composed the work
according to the commentaries of the Mahavihara.

emrlyy&dap'usrf; r[m0d[m&edum,rS t|uxmrsm;ESifhtnD usrf;udk ol pD&ifaMumif;


qdkxm; onfudk rSwfzdkUaumif;onf?

Pali Literature of Ceylon

(oD[dkVf ygVdpmayrsm;) pmtkyf a'gufwm

rmvmvmaqu& u qdkonf? tcsKyfajym&vQif o*F[usrf;uav;onf tbd"rm 7-usrf;udk


udk,fpm;yonf? r[m0d[m&edum, (ax&0g'*dkPf;)BuD;rS t|uxm#DumBuD;rsm;udk rSD a&;onf? ol\
twaemrwdjzifh

wpfvHk;wpfyg'rQ

a&;onfr[kwf?

atmufajcrS

xdyfqHk;

a&mufatmif

tbd"rmoabmw&m;rsm;udk cH a&;onf[k qdkvdk\? ,if;odkUqdkvQif tSiftEkk'gudk? odkUr[kwf ol\


o*[fusrf;udk bmrQ tjypfwifaezG,f odumcsaezG,f rvdk? t|uxm#DumBuD;rsm;? ,if;wdkUrSwpfqifh
ygVdawmfudkom owdSdSdESifh

Challenge

vkyfzdkU pdefac:zdkUom Sdavonf/

ocifjrwfqdkifu ol\ vlaovljzpfjyempmtkyf ESm-149? 150- ]]Armtac: vufoef;ac:


o*[f 9-ydkif;udk SiftEkk'gonf tdEd,jynfawmifydkif;

Kancipura

aupdyl&Sd wrm&|ausmif;wGif

oGm;a&muf ynmavhvmpOf a&;onf[laom tydk'fodkU a&mufvm\/


ae&modkU a&mufaomtcg q&mawmf (OD;Ou|)u &yfcdkif;vdkufNyD; ]]udkif; rif; SiftEkk'g[m
jAm[P Ak'bmomausmif;rSm aeNyD; ynmoifw,f? 'DoN*K[f 9-ydkif;udkvJ tJ'D aupdyl&rSmyJ a&;w,fvdkU
qdkwm awGUyvm;}}
]]uREfkyfonf oufjyif;csvdkuf\? o*[faemufydkif;wGif tb,f aupdq&mwdkUu tb,fodkU
aumuf,lonf? tb,f aupd0g't& b,fodkUqdkonf paom rSwfcsufrsm;udk awGU&onfudk jyefvnf
pOf;pm;rdvmonf?

tdEd,jynfwGif

rlvAk'w&m;awmfrsm;rSm

jAm[Pt,lw&m;rsm;

wpfpwpfp

a&mESmvmojzifh wjznf;jznf; cRwfacsmf wdrf;yg;vmonfwGif ou&mZf 700-at'DrS tpyNyD; vHk;0


aysmufuG,fcJh&onf? ,ck SiftEkk'g o*[f 9-ydkif;udk a&;aom aupd0g' xGef;um;&m tcsdefudk
Munfhvdkufaomtcg c&pfou&mZf 12-&mpkyif ausmfpycsdef a&mufaeNyDjzpf rlvAk'acwfESifh ESpfaygif;
1600-ausmfrQyif uGmvSrf;aomumv jzpfHkru tEd,jynf uGefcsD0&rf Ak'0g'Dysuf jAm[P0g'
tBuD;tus,fvGrf;rdk;csdefodkUyif a&mufaeNyDudk awGU&acsNyD}} [l pk'dwuwdkUu a&;om;xm;onf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

572

tpodkU
57/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a'gufwmrmvmvmaqu&\ oD[dkVfygVdpmay pmtkyf-173 udk Munfhvdkufaomtcg-

Both works were written while the author was residing at Kancipura in the Tambarattha, as
he says in the colophon or nigamana of the Paramattha Winicchaya.

]]emrlyy&dap'ESifh y&rw0dedp, 2-usrf;udk udyl& wr&|- aexdkifpOf a&;onf[k


y&rw0dedp,usrf; ed*Hk;wGif qdkxm;aMumif;}} udk awGU&\? udyl& a&;aom o*[f 9-ydkif;
r[kwfacswum;? y&rw0dedp, ed*Hk;
aoa| ud0a& &a| uma0&d e*a& 0a&/
ukav owblawe A[kkawe Pdem/
tEkka'e axa&e tedk',odem?
wr&a| 0oaEe e*a& w emrau/
y&rwH yumaoEH y&rw0dedp,H/
yu&PH uxH awe y&rww a0'dem/
[l qdkxm;onf

jrefrmjyef
]]ud0&rnfaom wdkif;? uma0&drnfaom rdU? jrwfaom trsdK;aumif; zGm;jrifBuD;yGm;aom
tEkk'ax&fonf wr&|wdkif; wrnfaomrdU aepOf y&rw0dedp,usrf;udk a&;onf}} tusOf;teuf
odkUxGuf\?

uma0&d

o*[fudk

a&;jcif;r[kwf?

y&rw0dedp,udk

a&;aMumif;

ed*Hk;u

oufaotaxmuftxm; tcdkiftrm jyvsufSdonf? OD;Ou| q&mwynfh 2-OD;wdkUu o*[fudk udyl&


a&;owJh? rSm;rSrSm; jzpfygay\/
58/

emrlyy&dap'usrf; ed*Hk; ,if;usrf;udk b,fae&mrSm a&;onf qdkonfudk wdkufdkuf

rqdkbJ oG,f0dkuf odkU qdk\/


r[markedbH a*[H r[mapwd,blodwH/
r[m0d[m&rmkV-r[maAm"dr[k0H/
tvuFmwHk ya[mEmvH pd&umvH wayg"em/
vuFm'Dy vuFm&H uvuFmy*wmv,H/

jrefrmjyef
jrif;rdk&fawmifBuD;ESifh

wlaom

r[mapwDjzifh

wefqmqiftyfaom

r[maAm"dyGJawmfBuD;odkU

wufa&muf&mjzpfaom vuFmuRef;\ tqifwefqm jzpfaom tjypfuif;aom olawmfaumif;wdkU\


ae&mjzpfaom (r[m0d[m&H a*[H/) r[m0d[m& rnfaom ausmif;wdkufBuD;udk &[ef;awmfrsm;onf
pGrf;pGrf;wrH

MumSnfav;jrifh

wefqmqifjcif;iSm

pGrf;EdkifMuygap?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

pum;jzifh

573

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

r[m0d[m&ausmif;wdkufBuD;rSm ae pmudk a&;jcif;jzifh igonf r[m0d[m&ausmif;wdkufBuD;udk


wefqmqifouJhodkU
ausmif;wdkufBuD;udk

tjcm;

&[ef;awmfwdkUonfvnf;

wefqmqifEdkifMuygap[k

pmayydkUcsjcif;

usrf;pma&;jcif;jzifh

tmoDoykAued*Hk;udk

tEkk'gqdkavonf/

a'gufwmrmvmvmaqu&-u o*[fusrf; b,frSma&;onf[k rqdkcJh? o*F[usrf; ed*Hk;pm&dwaombdw0domvukavm'a,e?


o'gbd0kky&dok'*kaPm'a,e?
er0Sa,e yPd"m, y&mEkurH/
,H ywdwH yu&PH y&ded|dwH wH/

jrefrmtusOf;
errnfaom 'g,umonf olwyg;wdkUudk oem;MuifemrIudk aqmufwnf awmif;yeftyfaom
o*F[ usrf;onf NyD;qHk;cJhayNyD/
yane awe 0dykave wkrlvaomrH?
"nm"d0gork'dawm'dwrm,kuEH/
ynm0'gw*kPaombdwvZd bduL?
ynEK ykn0dba0g',r*Fvm,/

jrefrmjyef
BuD;rm;aom xdkaumif;rIaMumifh ynmjzifh jzLpifaom *kPfwdkUjzifh wifhw,faom vZD&[ef;wdkUonf
bkef;uHSdolwdkU\ wnf&mjzpf oDv ponfwdkUjzifh tjrJwdk;wufaeaom rlvaomrausmif;wdkufBuD;udk
yknorwdjzifh

wdk;wufjcif;

r*Fvm

jzpfygap&ef

toufxufqHk;

(rnEK)

tmkHyum

apmifhaSmufawmfrlEdkifMuygap? vnf; aS;enf;twdkif;yif rlvaomr (tEk&m"rdUawmf? oD&dvuFm)


ausmif;wdkufrSmaepOf

o*F[usrf;udk

a&;jcif;jzifh

rlvaomrausmif;wdkufBuD;udk

yknorwd

r*FvmtusdK;iSm ig apmifhaSmufovdk vZD&[ef;wdkUonfvnf; ighenf;wl apmifhaSmufEdkifMuygap-[k


tmoDoykAued*Hk;jzifh (b,frSm ae usrf; a&;onf [lonfudk) tSiftEk'g jyawmfrlcJhayonf/
59/

odkUqdkaomf

wr&|wdkif;udk

wr&|ausmif;[k

ocifjrwfqdkifwdkU

q&mwynfhu

qdkjcif;rSm [kwf rSefyg\avm? rrSefay? ]]rifh SiftEkk'g[m jAm[PAk'bmomausmif;rSm aeNyD;


ynmoifw,f? 'Do*d[f 9-ydkif;udkvJ tJ'Daupdyl&rSmyJ a&;w,fvdkUqdkwm awGUyvm;}} odkU OD;Ou|u
ajymonfhtaejzifh a&;om;xm;&m onftwdkif;rSefvQif jAm[P0g'awG o*[fxJ xnfha&;xm;onf[k
ajymvdkNyD o*[fudk y,fvdkaomaMumifh OD;Ou| xGifvdkufjcif; jzpfaMumif; xifSm;aeavNyD/
apmVwdkif;
uma0&DrdUwGifaom

um0d&ye-[k
rdUawmf

aS;u

ac:cJhMuaom

xdkrdUawmf\teD;

uma0&DjrpfteD;rSm

wnfSdaomaMumifh

uGef*sD0&rf

arG;zGm;BuD;jyif;cJhol

Conjeveram

tSiftEkk'gonf wr&| wdkif; Tanjore [k ,ck ac:aeMuaom wrdU aepOf y&rw0dedp,udk a&;onf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

574

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tdEd,rSma&;aom usrf;rSm o*[fr[kwf? y&rw0dedp,om jzpfonf? ,if; y&rw0dedpvnf;


jAm[P0g' ryg? Ak'0g'awGudkyif ]]wapmif;ap;ESifh rsufacs;yrm}} rdrdwdkUESifh rwnfhaomaMumifh
jAm[P0g'

wHqdyf

wyfvdkufjcif;om

jzpfonf?

oD[dkVfuRef;

r[m0d[m&ausmif;wdkuf

rlvaomrausmif;wdkufBuD; ae r[m0d[m&edum,BuD;\ t|uxm#Dumrsm;ESifhtnD a&;ygonfqdkaom


tSiftEkk'gudk MuHMuHzefzef jAm[P0g'awG xnfhoGif;a&;om;xm;onf[k pGyfpGJjcif;rSm OD;Ou|wdkUonf
kyf0g'wnf;[laom ta&mifysuf rsufrSefaMumifh tjrifysuf tjrifrSm; azmufjym; ajcmufcsm;aejcif;om
jzpfonf[k qdk&ayrnf/
if;jyif udyl&udk aupdyl& toHzvS,fNyD; aupd0g'awG[m udyl&u jAm[P0g'awGyJ-[k
xifjrifum ocifjrwfqdkif oufjyif;csrIum; rSm;,Gif;vSaom oufjyif;csrIaywnf;? "rod&d paom
ax&fwdkU\ 0g'udk aupd0g'[k rSwfMu&monf? uyl&udk aupdyl&[k b,folurQ rac:aMumif;
aupd0g'ESifh udyl& b,fvdkrQ roufqdkifaMumif; ocifjrwfqdkifwdkU jyifqif rSwfMu&monf/

OD;Ou|ESifh wynfhom0uwdkU y,fxm;Muaom uH uredrdwf


*wdedrdwfESifh pyf pdppfcsuf
60/

Oy&dyPmoygVdawmf Amvy@dwokwf odkU a[mawmfrl\/


yke py&H bdua0 AmvH yDXormkVH 0g rormkVH 0g qrm,H 0g aormeH ,med ykaA

ygyumed urmed uwmed uma,e 'kp&dwmed 0gpm, 'kp&dwmed reom 'kp& dwmed? wmed wrSd
ora, MovrEd taZmvrEd tbdyvrEd? ao,sxmyd bdua0 r[wH yAwul#meH qm,m
om,ESor,H yx0d,m MovrEd taZmvrEd tbdyvrEd/ (r? 2? 203/)
&[ef;wdkU aemufxyf wpfrsdK;um xdkaovkeD;yg; acsmufcsm;aeaom vlrdkuftm; Oyrmtm;jzifh
naecsrf;tcsdefrSm awmifBuD;wdkU\ t&dyfrsm;onf ajrjyif vm xifouJhodkU aS;aS;u ycJhzl;aom
um,uH raumif;rI 0dpDuH raumif;rI raemuH raumif;rIwdkUonf xdkifcHk jzpfap ckwif jzpfap
ajrjzpfap ae&pOf xdktcg wGJvsm;usouJhodkU xm; xifMuukef\/ y/ xdkvlrdkufonf udk,f EIwf
pdwfjzifh raumif;rIudk yusifhcJh (yusifhcJhaomaMumifh) cEmudk,f ysufuGJ aoyGJodkU 0ifa&mufaomtcg
i&JodkU usa&muf&\/ (jrefrmcsHK; jyefxm;onf)/
um; aocgeD;tcgvnf;aumif; raorD 'kuqif;&J tusyftwnf;BuD;pGm usa&mufaom
tcgvnf;aumif; Amvow0gtm; xdkuHtmHkrsm; xifwwfyHkudk jyaom Ak'pum;awmf pifppfwnf;?
rSefvS\?

ow0gwpfOD;

wpfa,mufonf

tukodkvftrI

wpfckckudkjzpfap

aumif;rI

aumif;&m

pdwfcsrf;omzG,f wpfckckudkjzpfap yvkyfxm;rdygvQif xdkuH xdktvkyfonf olUpdwf tmHktjzpfjzifh


rMumrMum ay:vmavhSdonf? xdktmHkonf aocgeD;rSom ay:vmwwfonf r[kwf? raorDcP
tcsdeftcgoifhwdkif; oifhwdkif; ay:vmavhSd\? Oyrm &mZ0wfrIwpfckck yvkyfxm;rdaom oltzdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

575

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdk&mZ0wfrIBuD;onf t&dyfyrm aemufuvdkuf ajcmufvSefU aeouJhodkU Sd\? trSwfxifxif


aumif;rIwpfckck yvkyfxm;aom oltzdkUvnf; 0rf;ajrmufzG,f tmHkwpfckckESifh awGUwdkif;awGUwdkif;
xdkaumif;rIay:vmavh Sdonf? xdkOyrmtwdkif;yifwnf;? xdkuJhodkU ay:vmaom xdkuHtmHkonf uHudk
ypOfwkef;uuJhodkUyif pdwftpOf xifvmwwfayonf? aocgeD;rS yvkyfaomuH jzpfygrl xdkuHuyif
y#doaEusdK;ay;avawmh&m xdkuHrsdK;udk tmoEuH[l ac:onf? xdkUaMumifh r[mur0db*F Oy&dyPmo
okwf odkU a[mawmfrl\/
ykaA0gwH uwH a[mwd ygyurH 'kum a0'eD,H? ypm0gwH uwH a[mwd ygyurH
'kua0'eD,H? r&Pumav0g a[mwd rdpm'd|dorwm orm'dEm? awe aom um, ab'g
y&r&Pm tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZwd/ (r? 3? 257/)

jrefrmtusOf;
]]xdkow0gonf raorD aSUtzdkU (qif;&Japwwfaom) tukodkvfuHudk yvkyfNyD;aomfvnf;
jzpf&m\? aemufydkif;usrS ('kua0'eD,) tukodkvfuHudk yvkyfNyD;aomfvnf; jzpf&m\? odkUr[kwf
aocgeD;umvusawmhrS (uyf) rSm;,Gif;azmufjyef rrSefaom t,ludkaomfvnf; pGJjrJpGm ,lrdav&m\?
xdkuHaMumifh xdkow0gonf aoaomf i&JodkU usa&muf&awmh\}}
ygVdawmfrsm;t& aocgeD; uH uredrdwf ponf xifaMumif; odtyfayonf/

y|mef;ygVdawmf a[mawmfrlyHk
]]tJ'DedrdwfawG ig tvum; ajymwm r[kwfbl;uGm? tbd"rm 7-usrf; pvHk;xJSm Smcsifwdkif;
Smyg? b,fae&mrS ygwm r[kwfbl; [k OD;Ou|u &J&J0Hh0Hh qdkjcif;onfvnf; tbd"rm 7-usrf;udk
ESHUpyfatmif

roifzl;aomfvnf;aumif;?

r,lqwwfaomfvnf;aumif;
r[kwfonfjzpfap

cyfwnfwnf

olUwynfhawG&JU

oifzl;apumrl

aocsmaphpyfpGm

txifBuD;rIudk

vdrfnmxm;jcif;om

cH&atmif

jzpfonf?

t"dym,f

[kwfonfjzpfap?

y|mef;ygVdawmf

xdkxdk0db*F0g&

tm&rPypnf; a[mMum;tyfaom r&PmoE0Dxd\ tmHk? y#doE0Dxd\ tmHkrsm;onf xdk uH?


uredrdwf? *wdedrdwftmHkrsm;yif jzpfayonf? tenf;rQ xkwfjyOD;rnf/
aocgeD;
aooGm;NyD;aemuf

yk*dKvfwpfa,mufonf
ok*wd

aS;u

b0wpfckck

rdrdycJhzl;aom

ukodkvfuHudk

y#doaEwnfaecJhrl

ESvHk;oGif;tmHky

xdkol\

b0a[mif;u

r&PmoEukodkvfaZmrsm;onf aS;uycJhonfh ukodkvfuH tmHkudk tmHkyMu\/


teufoabmudk(1) ]]ukoavm "arm ukov "r tm&rPypa,e ypa,m? 'geH 'wGm oDvH
orm'd,dwGm OaygoxurH uwGm wH ypa0uwd? ykaA okpdPmed ypa0uwd}}
(tbd? p/ (y|me-y)132/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

576

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[laom ygXfjzifh jyawmfrlonf/

jrefrmjyeftusOf;
ukodkvfw&m;u ukodkvfw&m;tm; tm&rPowdjzifh aus;Zl;y\? tvay; oDvaqmufwnf
OykofapmifhoHk;NyD;vQif

xdkukodkvfudk

ukodkvfuHwpfckcku

ukodkvfwpfcktm;

jyefvnfpOf;pm;

ESvHk;xm;rd

tm&rPowdjzifh

pdwfxJrSm

aus;Zl;qufay;vdkufonf/

ay:vmvQif
aS;tcgu

avhusufyvkyfcJhonfh tavhaumif; trltusifhaumif;wdkU pdwfxJ ay:vmvQif xdkaumif;rIrsm;u


ukodkvfuHwpfcktm; tm&rPowdjzifh aus;Zl;qufay;vdkufonf/
xdkol\ b0opf y#doaEpdwf b0ifpdwfwdkUonf aS;b0 r&PmoEaZm ,lay;tyfaom
ukodkvfuHtmHkudkyif tmHk yMu\? teufoabmudk(2)

]]ukoavm "arm tAsmuw "r tm&rPypa,e ypa,m}}[laom ygXfjzifh


jyawmfrlonf/ (tbd? 8/ (y|me-y)133/) (y|me)

um; uHtmHkxifyHk t>rufwnf;/

twdwf uredrdwfxifyHk
yk*dKvfwpfa,mufonf aocgeD;ra&mufcif aS;tcgu apwDawmfudk zl;ajrmfcJh\/ xdkyk*dKvf
aocgeD;aomtcg xdk apwDawmfwnf;[laom uredrdwflygHkonf pdwftpOf xifay:vmavonf/
xdktmHkudk

tmHky

pkawNyD;aemuf

ok*wdb0wpfckck

y#doaEaecJhrl

xdkol\b0a[mif;u

r&PmoEukodkvfaZmonf apwDawmfwnf;[laom ur edrdwflygHkudk tmHky\/ teufoabmudk(3)

]]tAsmuawm "arm ukov tm&rPypa,e ypa,m}}[laom ygXfjzifh jyawmfrlonf/


(tbd? 8/ (y|me-y)135/) (y|me)

xdkol\ b0opf y#doaEpdwf b0ifpdwfwdkUonf aS;b0u r&PmoEaZm ,lay;tyfaom


apwDawmfwnf;[laom uredrdwf lygHkudkyif tmHkyMu\/
teufoabmudk(4)

]]tAsmuawm "arm tAsmuw "r tm&rP ypa,e ypa,m}}[laom ygXfjzifh


jyawmfrlonf/ (tbd? 8/ (y|me-y)134/) (y|me)

o'gHkuredrdwf ponf xifyHkudkvnf; enf;twl rSwf,lMu&m\/

ypKyef uredrdwfxifyHk
yk*dKvfwpfa,muf aocgeD;tcg rdbaqGrsdK; rdwfo*F[wdkUu yef;paom ylaZmfzG,frsm;udk ,lvm
]]yef; paom ylaZmfzG,frsm;udk bk&m;tm; v'gef;ylaZmfyg}}[k ajymMu\/ vlrrmuvnf; jrwfpGmbk&m;udk
&nfrSef; yef; paom ylaZmfzG,fwdkUjzifh ylaZmfavonf/ ukodkvfaZmrsm; txyfxyf apmaeavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

577

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkukodkvfaZmrsm;um;

b0opf

y#doaEudsK;udkay;rnfh

tmoEuHrsm;

jzpfMu\/

,if;

ukodkvfaZm0Dxdrsm;ESifh wqufwnf;yif puK'Gg&ur&Pm- oE0Dxd us pkawoGm;\/ xdktcg


aocgeD;0,f yef;ponf ylaZmfcJhaom tmoEuH ukodkvfapwemu ememuPdu urowdjzifh 'kwd,b0
y#doaE emruEmu#wmkyfac:aom twabm jzpfay:atmif aus;Zl;yvdkufavonf/ xdkUaMumifh
y|mef;yOm0g& ukovwduf(5)

]]ememuPdum ukovm apwem 0dygumeH cEmeH u#wmp lygeH urypa,e ypa,m}}


(tbd *(y|me-y)? 154/)

raorD

aS;twdwfb0u

yvkyfcJhaom

ememuPdu

ukodkvfapwemonf

ypKyefb0

xdkow0goEmef 0dygufcEm u#wmkyfac:aom twabmudk jzpfapaomtm;jzifh aus;Zl;yavonf[k


a[mawmfrl\/
xkdyk*dKvf\ b0a[mif;u r&PmoE0Dxd ygaom puK0dnmPfonf yef; paom ypKyefuredrdwf
lygHkudk tmHk y\/
(6)

teufoabmudk-

]]lyg,weH puK0dnmP tm&rPypa,e ypa,m}} (tbd *(y|me-y)? 135/)

[laom ygXfjzifh jyawmfrl\/


xkd0Dxd ygaom r&PmoEukodkvfaZmwkdUonfvnf; qkdcJhNyD;aom yef; paom ypKyefuredrdwf
lygHkudkyif tmHky Mu\/
puK0dnmPfESifh
y#doaEpdwfwkdUonfvnf;

teufoabmudk qkdcJhNyD;aom (3)trSwfjy ygXfjzifh jyawmfrl\/


aZmrS<uif;aom

y'Gg&m0Zef;paom

qkdcJhNyD;aom

paom

yef;

uredrdwf

pdwfrsm;ESifh
lygHkudkyif

b0opf
tmHkyMu\/

teufoabmudk qkdcJhNyD;aom (4)trSwfjy ygXfjzifh jyawmfrl\/


rSwfcsuf/

/ uHtmHk[lonf ukodkvf tukodkvf ypOf jzpfaeaom apwemjy|me;faom ukodkvf

tukodkvf pdwftpOfukd ac:onf/

uredrdwftmHk[lonf xkdapwemESifh pdwftpOfjzpfay:pOfu wGJzuf

taMumif;wpfckjzpfaom yef;? qDrD;? za,mif;wkdif? pm;aomufzG,f paom tmHkudk ac:onf/

*wdedrdwfxifyHk
61/

*wdedrdwf[lonf

aemufjzpf&rnfh

b0opftmHkrsm;

jzpfonf/

t&yfwyg;odkU

oGm;rnfhol\pdwfxJ rdrd oGm;a&mufrnfh t&yfrS xl;jcm;aom tmHk0wKwpfckckonf xifa,mifjrifa,mif


jzpfaewwfonf? Oyrm &efukefrdUodkU oGm;rnfhol\ pdwftpOf &efukefrdUSd rdrdwnf;ckdrnfhtdrf?
aTwd*kHapwDawmf paom tmHkrsm; xifay:aewwfonf/ twlyif b0wpfyg;odkU vm;a&muf&rnfh
b0opfu tmHkrsm;vnf; uH\tpGrf;aMumifh xifvmwwfonf/ vlUbHk a&mufrnfhol eDaom
tqif;Sdaom trd0rf;a& ponf? ewfjynfa&mufrnfhol ewforD; Adrmef ponf? i&Ja&mufrnfh ol i&JrD;
ponf?

wd&pmefjzpfrnfhol

awmawmifponf?

Nydwmjzpfrnfhol

trdkufarSmif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ponfwkdU

578

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xifvmwwfonf/

xkdxifvmaomtcg-

]]tAsmuawm "arm ukov "r tm&rPypa,e ypa,m? tAsmuawm "arm


tukov "r tm&rP ypa,m}} paom y|mef;ygVdawmft& vm;a&muf&rnfh b0opfu
lygHk*wdedrdwfonf raem'Gg&du- rPmoEukodkvfaZm tukodkvfaZmtm; tm&rPowdjzifh
aus;Zl;yay;aeayonf/
xkdaZmaemif

pkwdus

xdky#doaEpdwfb0ifwkdUonf
tmHkyMuonf/

b0opf

aS;b0u

y#doaEpdwfb0ifwkdY

r&PmoEaZm,lay;vdkufaom

jzpfaomtcgvnf;
lygHk

*wdedrdwfudkyif

teufoabmudk qkdcJhNyD;aom (4) trSwfjy ygVdawmfjzihf jyawmfrlonf/

aocgeD; tcsdKUyk*dKvfwkdYonf ajrmarhaewwfMu\/

xkdokdY ajrmarhaepOfrSmvnf; uH? uredrdwf?

*wdedrdwf tmHk wpfckckudk tmHkyvsuf pdwftpOf jzpfNrJ jzpfaeayonf? pdwftpOf rusbJ


jywfpJaeonfr[kwf/
pdwf apwoduf tpOf[lonf tm&rPrsdK; aMumif;usdK;quf? o[ZmwrsdK; aMumif;usdK;quf?
yka&ZmwrsdK; aMumif;usdK;qufawG rjzpfbJ b,ftcgrQ rae? obm0"r

Own-Being

ac:aom

jzpfpOfonfum; ow0gu odonf jzpfap rodonfjzpfap? owdxm;rdonfjzpfap rxm;rdonfjzpfap


jzpf aeonfomwnf;/
OD;Ou|onf

uJhodkU

odrfarGUav;eufaom

tbd"rm

y|mef;ygVdawmfudk

rodem;rvnfaomaMumifh 'DedrdwfawG tbd"rmckepfusrf;xJrSm rygbl;[k Sufp&mpum; cyf<um;<um;


ajymcJhrdonfukd

y|mef;pmtkyfudkrQ

rzwfwwfSmaom

ocifjrwfqkdifwkdUu

0rf;ajrmuf0rf;om

vufcH,HkMunfcJhMuayonf? rodrIum; qkd;0g;avpG/


62/
ig

]]edum,fawGxJu "rpMumeJU wkdufNyD; aG;xkwfvdkU&wJh okwfawGxJu 5-okwfavmufyJ

udkifxm;vdkufr,f?

t|uxm#DumawG

uRrf;jyefusrukefawmh ighajymuGm}}
um;

OD;Ou|u

SdoavmufeJU

ighudkwkdufcsifwkdif;

wkdufMuprf;ygap?

(OD;Ou| tajym-vlaovljzpfjyem-353)
arSmifxJ

o*[fq&mbufu &yfaeygNyDaum/

vufoD;qkyfjyjcif;omjzpf\/

ygVdawmfrsm;uyif

uRrf;axmifusolum; OD;Ou|om trSefjzpfrnf/

wpfzef]]t|uxm#DumqkdwmawGu bk&m;a[mudk rSD;a&;w,fvdkUom qkdwmyJSd&JU Ak'bk&m;


a[mwmuav;

wpfvHk;udk

udk,fvdkwJhteufxifatmif

udk,fvkd&m

udk,fqGJa&;wJh

oD[dkVfpma&;q&mawG&JU PfawGcsnf;yJ}}
OD;Ou|onf ocifjrwfqkdif&JU vlaovljzpfjyem pmtkyf 353-rSm ygwJhtwkdif; ajymonfrSef&if
tajymonf ]]udk,fcsif;pm ajymjcif;? udk,fESifhEdIif; rdkif;}} [laom ajymjcif;om jzpfayrnf/
bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk ocifjrwfqkdifESifhtwl q&mwynfhESpfa,muf PfeDPfeufawGeJU udk,fvdk&m

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

579

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udk,fqJGa&;Mu ajymMuwmawGum; *Pef;csjyyif r&Ekdifatmif Sdawmh\/


o*[fq&m\rSD&m jzpfaom t|omvdeDESifh oarm[0daem'ed tbd"rmt|uxmBuD; ESpfapmif?
rlv#DumESifh tEk#DumBuD; ESpfapmif ruG,forQ Ak'tbd"rm b,fawmhrQ ruG,fEkdifatmif ygVdawmfawGudk
opmSdSd ,kwdrSefrSefESifh t0gt<um; tNzD;tjzef;ryg aocsmpGm zGifhqkdxm;onfjzpf OD;Ou|uhJokdUaom
kyf0g'D taxmiftaomif; todef; toef;wkdUom uRrf;jyefusrnf rvGJwnf;/
OD;Ou|ESifh wynfhwkdUonf ZeuuH OywruuH paom uH? 'd|"ra0'eD,uH paom uHwkdUudk
ykaAuw- a[wk'd|dtrnfay;NyD; y,fcsxm;um o*[fq&mudk tywfESHyHkwkdukd aS;tcef; vlaovljzpf
apm'emtrSwf (2) ajzSif; qHk;jzwfNyD;jzpf ae&m roHk;oyfawmhNyD/

oH*g,em 6-wefukd ayghysufao;odrfatmif a[majyma&;om;csufESifh


pyf 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ pdppfcsuf
63/

apm'uyk*dKvfwkdU wifjycsuft& OD;Ou|\ tpGJywfuJukwfaTeef;awmf ESm 68-9 -

]]olwkdUonf rdrdwkdUESifh oufqkdif&m rkcygXfawmfrsm;udk oH*g,em txyfxyfwifjcif;jzifh


rGrf;rHjyifqif&ef ud;yrf;cJh MuukefNyD/

'gayr,fvdkU xkdxkd oH*g,emwifyGJwkdUudk t,lonf; acgif;rmaom

wpf,loefyk*dKvfBuD;rsm;u BuD;pdk; vTrf;rkd;vsuf aewJhtjyif trSm;udk jyifqif&ef xnfhygXfukd Ekwfy,fypf&ef


(0g) ydkzsuf vkdpGuf yvkyf&ef pGrf;&nfowd olwkdUrSm tjynfhtpHkrSdjcif;aMumifh olwkdU\ud;yrf;rIrsm;onf
pdwful;tqifhom pkawcJhMu&avNyD}} pum;udk awGU&\/
oH*g,emwifjcif;\

&nfG,fcsufudk

plV0gygVdawmfrSwfwrf;wGif

t"r0g'rsm;

acgif;raxmifEkdifatmif? "r0g'rsm; rwdrf;rapmif; aumif;pGmwnfwHhatmif GwfqkdoH*g,emwifMurnf[k


azmfjycJhonf/

xkd&nfG,fcsuftwdkif;yif yxr? 'kwd, oH*g,emrsm;udk wifawmfrlcJhMuonf/

yxroH*g,emwGif

yg0ifcJhaom

ax&fBuD;rsm;ukd

'Dy0if

tcef;

(4)

xkdwGif

atmufygtwkdif;

rSwfwrf;ypkxm;cJhMuonf/
*gxm(7)jrwfpGmbk&m; omoemawmf "kw0g'DwkdUwGif tawmfqHk;jzpfol tSifr[muyonf
vnf;aumif;? A[kokwyk*dKvfwdkUwGif tawmfqHk;jzpfol tSiftmeEm? 0de,t&m
ynmSdaom tSifOygvdonf vnf;aumif;?
("kw0g'Dera*g aom? uayg Zdeomoae? A[kkwmermeaEm? 0dea, Oygvd
y@abm/)
(8)

'dApuKtbdnmOft&m tawmfqHk;jzpfaom tSiftEkk'g? y#dbmefPf xl;vSaom


tSif0*o?

"ruxduyk*dKvfwkdUwGif

tawmfqHk;jzpfol

tSifykP?

qef;Mu,faom

w&m;pum;ukd ajyma[mwwfol tSifukrm&uyonf vnf;aumif;?


('dA puKrdS tEkka'g? 0*aom y#dbme0g? ykaPm p "ruxdumeH?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

580

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0dpdMuwuxukrm&uayg/)
(9)

tus,fcGJa0

ajzqkd&m

tawmfqHk;jzpfol

tawmfqHk;jzpfol

tSifr[mupnf;?

tSifaum|duonfvnf;aumif;?

y#dord'gt&m

tjcm;rsm;pGmaom

{w'*ft&m

xm;jcif;cH&ol rax&fBuD;wkdUonfvnf;aumif; ygSdMuukef\/


(0dbZrSd upm,aem? aum|daum y#dord'g/ tanywd r[max&m? t*edudwum
A[l/)
(10)

tqkdyg ax&fBuD;rsm;onfvnf;aumif;? olawmfaumif;jzpfMuaom &[ef;udp NyD;NyD;ol


tjcm; ax&fBuD;wkdUonfvnf;aumif; ig;&maom xkdax&fwkdUonf pkaygif;Gwfqkdjcif;
ytyfaom "r0de,oH*g,emukd ax&0g'[l qkdtyf\/
(aw[d

pan[d

axa&[d?

uwudap[d

om"l[d/

yoaw[d

axa&[d?

"r0de,o*Fa[m/ axa&[d uwo*Fa[m? ax&0ga'gwd 0kpwd/)


'Dy0HorSwfwrf;t&

yxroH*g,emwGif

yg0ifaom

t,lonf;acgif;rmol wpf,loefrsm; r[kwfMuay/


jzpfMuayonf/

xkd&[Emax&fBuD;rsm;

rax&fBuD;wkdUonf

OD;Ou|uJhodkU

udavomrvdrf; tylNidrf;NyD;aom ax&fBuD;rsm;

tzkdU

tw

twed,

jAm[Pvrf;pOfawGudk

jyefvnftoufoGif; ax&0g'usrf;pmawGxJ xnfhoGif;zkdU jzpfEkdif rjzpfEkdif pOf;pm;jcif;rybJ ]]edum,f\


edum,f}} ESm 6-Ak'omoemhorkdif; acgif;pOfatmufwGifvnf;aumif;? a';'&JrdU uGif;ausmif;wkduftwGif;
pdkufxlxm;aom

ausmufpmwkdifwGifvnf;aumif;

atmufygtwkdif;

rrSefruef

a&;xkd;xm;onfudk

awGU&ayonf/
]]tcsufonf
xifSm;onf/

yxroH*g,emwifyGJukd

tb,faMumifhenf;/

&[ef;awmftcsdKU

tmHkyawmfrrlaMumif;

twdwf tem*wfw&m;pkrsm; tw twed, paom

0dnmP0g' jyefygvmaomaMumifh yxroH*g,em wifyGJ ryg0if&aom usefoHCmawmfwdkUu


tSifr[muypaom
wpf,lZemtuGm

ax&fBuD;wkdU

yP0vdkPf*l

tydif

oH*g,emwif&m

owyPdvdkPf*l\

oH*g,emwifMujyefonf}}

[l

taemuf
r[kwfrrSef

vkyfBuHa&;om;xm; avonf/
wkwfrSwfwrf; awGU&aom ]yxroH*g,em pifNydKifwifonf} [laom tqkdonf ,kwdrSdaMumif;
qHk;jzwfcsuf wpfae&m pdppfNyD;jzpfonf/

'kwd,oH*g,emwGif 0de,udk qefUusifbufyusifhMuaom

&[ef;rsm;\ t"r0g'D tazmftaygif;udk pkaygif;pnf;Hk; tydifoH*g,emwifaMumif;udkvnf; atmuf


pdppfNyD;jzpfonf/
64/

,ck wwd, oH*g,emESifh pwkwoH*g,emtaMumif;udk pdppfOD;tHh/


OD;Ou|tr;y a';'&JrdU jyKvkyfusif;yaom yedum, "romupmtzGJUrS xkwfa0onfh

]]edum,f\ edum,f}} ac: pmtkyf ESm-9 atmufygtwkdif; a&;om;xm;\/


Ak'0g'onf tewur0g' jzpf [dELjA[P0g'onf twur0g'jzpfaomfvnf; tewESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

581

tpodkU
tw[laom

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tajccH

wpfpdwfwpfa'oudk

jcm;em;csufukd
,l

rsufuG,fyum

[dELjAm[P0g'D

xifa,mifxifrSm;jzpfatmif yvkyf0g'jzefUMu\/

ur0g'[laom

bk&m;ESifh

wlnDonfh

Ak'0g'Dbk&m;

a0g[m&

twlwlyif[k

pmPus paom jAm[P ynmSifBuD;rsm;uvnf;

Ak'0g'twGif;odkU a&maESmxnfhoGif;um Ak'0g'twGif;u0if zsufqD;Muavonf/


wwd,oH*g,em

tydif[l

xifxifSm;Sm;

wif&ef

taMumif;ray:awmhay/

tb,fhaMumifhqkdaomf taomurif;BuD;u tuGJuGJaom oHCmrsm;\ tvkdodkUvdkuf trsm;udufjzpfap&ef


pkaygif;NyD; wifvdkufaomaMumifh jzpfonf/
ax&0g'D*dkPf;om;wkdUu
vkdufavsmcJh&\/

rauseyfMuaomfvnf;

rif;tmPmaMumifh

rqefUusifvdkojzifh

trSm;\ 'Pfonf tpOftquf omoemorkdif;wpfavQmuf tarGcHcJh&\}}

(a';'&JrdU uGif;ausmif;wkduftwGif;Sd ausmufpmwkdifwGifvnf; pmydk'fudk a&xkd;xm;avonf/)


txufyg OD;Ou| OD;OaZmwduwkdU\ ta&;tom;rsm;onf [kwfonfxufydk rdrdvdkovdk
qGJ,lum aS; oH*g,emrsm;udk tSdeftapmfrJhap&ef apwem,kwfjzifh a&;om;xm;aom ta&;tom;rsm;
jzpfavonf/

taMumif;rlum;

omoemawmfwGif;odkU
omoeygvu

rdpm'd|d

wwd,oH*g,em

t,ltrsdK;rsdK;SdolwkdU

(omoemapmifh)

rwifrDumvu
0ifa&mufum

ax&fBuD;rsm;onf

,ck

OD;Ou|wkdYuJhodkU

twGif;rSae

rsufajcjywfrcHbJ

zsufaeapumrl
omoemawmfudk

umuG,fapmifhaSmufawmfrlcJhaomaMumifh jzpfayonf/
65/

rSefvS\-

taomurif;BuD;

eef;rwufrDuESifh

eef;wufNyD;aomtcsdefydkif;

twefMumatmifyif tjyifrS t,l0g' trsdK;rsdK;wkdUjzifh Ak'omoemawmfukd ykwfcwfxdyg;aeMuaom


jAm[PwkdUonfvnf;aumif; pm; 0wf aea&; ajyvnfrI r&Mu ta,mifaqmif ouFef;0wf
acgif;&dwfvsuf ajrmufjrm;vSpGmaom Ak'wynhfom; &[ef;awmfrsm;Mum;wGif wkd;0ifaexkdifum twGif;rS
zsufqD;aeMuaom

tacsmiform;

vlwef;pm;

trsdK;rsdK;onfvnf;aumif;

trSefyif

SdaeMu\/

xkdtaMumif;udk r[m0ifuvnf;aumif; orEygom'duac: yg&mZduPft|uxmuvnf;aumif; ruG,f


r0Suf yGifhvif;pGm a&;om;xm;cJhMu\/
,if;odkU

tjyifa&mtwGif;yg

tzsuftqD;

taESmifht,SufawG

SdaeMuaomfvnf;

&[ef;awmfwkdUonf trIrJh trSwfrJh aeMuonf r[kwf? b,foif;u tppf b,f[mu twk[k


aumif;aumif;BuD; odawmfrlcJhMu\/
odrftwGif; a&mufESifhaeMu\/

oHCmtrsm; Oykofyrnf BuHvQif oHCmwkawGu Oykoftdrf

uHBuD;uHi,fwpfckckyrnf BuHvQif olwdkUt&ifod ae&m,lESifhMu\/

oHCmawmfrsm;onf tajcrvSyHkudk odaomaMumifh tE&m,f 10-yg;wGif jA[p&d,\ tE&m,fudk


jrifawmfrlojzifh OykofrybJ y0g&PmrybJyif ckepfESpfwkdifwkdif aeawmfrlcJhMu\/

odkU owdorZOf

SdMuaom &[ef;awmf oHCmawmfrsm;onf jAm[P0g' rdpmt,lwkdUukd tb,frSmvQif ta&mtaESm


cHMurnfenf;/

owdorZOf BuD;rm;awmfrlvS omoemawmfudk toufESifhxyfwl jrwfEkd;awmfrlMuaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

582

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oHCmhax&f t&d,myk*dKvfBuD;rsm; txiftSm; SdawmfrlMuonf/

aemiftcg taomurif;w&m;BuD;onf

tajctaet&yf&yfukd odawmfrl 0dbZ0g'ESifh tnmwdwd,0g' uGJjym;jcm;em;atmif oifMum;avhvmum


omoemawmfudk oefUSif;atmif tyef;wBuD; tm;xkwfawmfrlcJh&onf r[kwfavm/
66/

bkd;awmf

pE*kwfrif;BuD;vufxuf

wkdif;yjynfy

bk&ifhtwkdifyifcHjzpfaom

pmPustrwfBuD;onf aum#dvs trnfjzifh twowEkdifiH tkyfcsKyfyHk usrf;BuD;wpfapmif


Arthasastra

udk a&;om;cJhonf/

Kautilya's

rSef\-,if;usrf; \ t"sm, tcef;(2) orP? y&dAmZu (Ak'0g'D

&[ef;ESifh tjcm;&[ef;) rsm;taMumif;udk a&;om;cJhonf/

t"dym,frSm tqkdyg orP y&dAmZuwkdU

tb,fudprSm yg0ifoifh tb,fae&m ryg0ifoifh ponfjzifh u@ cGJjcm;csufrsdK;rQom jzpf\/


bmoma&;pnf;ESifh EkdifiHa&;pnf; jcm;ay;jcif;om jzpfonf/ trSefrSm (rEkwd) uJhodkUaom a0'\
tNcHt&Husrf;rsm; acwfrrDawmh jrefrmEkdifiH rif;wkef;rif;vufxuf a,mtwGif;0efrif;BuD; pD&ifaom
&mZ"ro*F[usrf;uJhokdU

acwfESifhavsmfatmif

omoemawmftwGif;odkU

0ifa&mufaESmifh,SufaMumif;

Everything is not given for that matter.

EkdifiHukd

jyifqifa&;usrf;BuD;wpfapmif
taxmuftxm;

ycJhayonf/

bmrQrawGU&aomaMumifh

'Dtcsufudk axmufcHonfh oufaor& [l

E.J.Thomas

qkdovdk qkd&rnfom jzpf\/


67/

]]taomurif;BuD;onf tuGJuGJaomoHCmrsm;\ tvdkodkUvkduf trsm;tudufjzpfap&ef

pkaygif;NyD; wifvkdufaomaMumifh jzpfonf}} um; OD;Ou|ESifh wynhfom0uwkdU tBudrfBudrfa&;om;


apmfum;aeMuaom pum;jzpfonf/

(edum,f\ edum,f ESm-9? Ak'omoeorkdif;pmapmif tusOf; ESm-

14? a';'&JrdU uGif;ausmif;wkdiftwGif; pdkufxlxm;aom ausmufwkdifSd taemufzufrsufESmrS pm)


taomurif;BuD;onf trsm;tuduf jzpfap&ef ,ckuJhokdU pkaygif;wifvkdufaom taMumif;t&mudk
omoemawmf usrf;rsm;wGifvnf;aumif;? ausmufpmESifhwuG avmuDrSwfwrf;pmtkyfrsm; vnf;aumif;
,aeUtxd rawGU&/

ynmSdwkdU oabmvuPmum; xl;jcm;aomtaMumif;t&m uGJvGJaomtcsufSdvQif

ckdifvHkaomtukd;tum;

taxmuftxm;jy

a&;om;NrJjzpfonf/

OD;Ou|wkdU\

edum,f\

edum,fpmtkyf? omoemorkdif;pmwrf;wkdUum; tukd;tum; razmfjy? ighpum; EGm;&? Murf;ydk;ukd


vdyfjzpfatmif pum;Ekdifvk ajym&aom pum;&nfvkyGJrsdK;uJhokdUom jzpf\/

wpfenf; tl;tESrf; ajymaom

pum;uJhodkUom Sdayawmh\/
68/

wpfzefvnf;

]]ax&0g'D*dkPf;om;wkdY

rqefUusifvdkojzifh vkdufavsmcJh&\/

rauseyfMuaomfvnf;

rif;tmPmaMumifh

trSm;\'Pfonf omoemorkdif;wpfavQmuf tarGcHcJh&\}}

[k qkdvdkufao;onf/
tSifarm*vdykwwd uJhodkUaom &[EmBuD;rsm;udk apmfum;vdkufaom pum;onfom jzpf\/
"rr[kwfonfudk
aMumufaomaMumifh

"r[k
rif;ESifh

qkdrnfhtpm;

taocHoGm;rnfh

qefUusif&rSm

pkd;

t&d,mrsm;

jzpf\/

rif;tmPmudk

xkdt&d,myk*dKvfBuD;rsm;onf

rawmfrw&m;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

583

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ausmufta&ma&m oJta&ma&m oH*g,em wifjzpfcJhMuonf[k qkd&uf qkd0HhonfrSm tvGeftHhMop&m


aumif;vS\/ oH*g,emudponf &[ef;awmf oHCmawmfwkdU\ tvkyfjzpfonf/

rif;ESifh rnfodkUrQ

rqkdif/

vHkcHa&;

rif;\taxmuftyHhudk

&,ljcif;um;

ae&mxkdifcif;

qGrf;uGrf;ESifhwuG

paom

tjyiftyudptwGufom jzpf\/ "r [kwfonf r[kwfonfudk pdppf um; "r? um; 0de,[k
"r0de,wkdUudk pdppfNyD;rS aygif;pkGwfjcif; oH*g,emwifjcif;onf oHCmawmfwkdU\udp jzpfonf/
wifNyD;aemufvnf;

xkdacwf

aemifvmaemufom;rsm;twGuf
tqHk;tjzwfwkdUrSmvnf;

xkdtcg

ay:aygufaeaom

uxm0wKusrf;BuD;udk

Ak'pum;awmfudk

udk,fxnfy

"ra&;&m

tIyftaxG;wkdUukd

a[mxm;awmfrlcJhonf/

usrf;ay;aom

Ak'ay;awmfrlcJhonfh

enf;vrf;twkdif;om

jzpfayonf/ xkdUaMumifh tbd"rmckepfusrf;wGif wpfusrf;tjzpf pm&if;wifawmfrlcJhjcif; jzpfonf/


aqmifGufawmfrlcsufrS jzpfyGm;vmaom toD;tyGifhwkdUudk ,aeUwkdifatmif awmifydkif; ax&0g'omoem
rSmomru ajrmufykdif; r[m,meomoemrSmvnf; cHpm;pHpm;vsufyif SdMuayonf/ jyemwpf&yf&yfudk
uxm0wK tqkdESifh nd qHk;jzwfMu&ayonf/ odkUuavmuf BuD;us,faom aumif;arGBuD;udk qkd;arGBuD;
jzpfav[ef]]trSm;\ 'Pfonf tpOftquf omoemhorkdif;wpfavQmuf tarGcHcJh&\}}[k qkdcJhMu\/ tqkdonf vlwkdU\ PfrsufpdxJodkU oHo,ESifh trSm;wnf;[laom oJudk
yufvdkufjcif;om jzpf\/ ynmSdwkdU\ tv,f tvGefSufzG,f aumif;avpG/
69/

xkdUjyif

oD[dkVfuRef;omoemukdvnf;

*kPfodef

ysufapvdkaomaMumifh

wwd,oH*g,emwif\ trSm;udk oD[kdVfuRef;u qufcH,lyHk? tdEd,rS oD[dkVfuRef;odkU *dkPf;trsdK;rsdK;


0ifa&mufvmojzifh ydkrkdIyfaxG; oGm;yHk? uRef;om; &[ef;awmfrsm;\ vufcsufaMumifh ,ufcsnfxuf
csKyfcsnfu rsm;aeyHk ponfjzifh [kwfonfxuf tqrwef ydkrkd csJUum; jrefrmEkdifiHomoemxd *kPfysuf
oa&ysuf zsufqD;vsuf qkdcJhMuonfrSm]]oD[dkVfodkU a&mufvmaom yd#uwfonf wwd,oH*g,emrS twnfycJhaom a'oemrsm;yif
jzpf&m rlvuyif *dkPf;trsdK;rsdK;wkdU\ tqkdtrdefUrsm; t,ltqrsm; a&maxG;,Sufwif yg0ifvsuf Sdae?
aemufxyf yd#uwfaqmif pmayynmSifwkdU\ tzGifh oH0Pem? t|uxm? #Dum ponfwkdUu
xyfavmif; uGefUvdkufMujyefojzifh ydkyif a&maxG;um Ak'\ tew"rrsm; arS;rSdefcJh&jyefonf}} [k
edum,f\

edum,f

ESm(10)

vnf;aumif;?

Ak'omoemorkdif;

ESm(16)

vnf;aumif;

OD;Ou|udk,fwkdifESifhwuG tjcm;aemufvkdufwkdU\ yedum,"romupmtzGJU0if polwkdU (oGm;ykyfavvGifh)


qkdcJhMuonf/ ae&m oD[dkVfuRef;om; omoemapmifh omoemy aS;q&mawmfBuD;rsm;\ Ak'
omoemawmfukd toufyrm jrwfEkd;umuG,f apmifhaSmufcJhMuyHkudk tusOf;rQ jyvkdayonf/
70/

bDpD 50 rS 43-txd jAm[Pwdckd;olBuD;[k orkdif;wGif xifusef&pfcJhaom

jAm[PtrsdK;om;

wd

olykefBuD;aMumifh

oD[dkVfwpfuRef;vHk;

rif;ESifhjynfol

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

Sifvltrsm;wkdU

584

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tvGeftwd'kua&muf

zdkz&JjzpfaeMupOf

tdEd,

awmifykdif;rS

wrdvfvlrsdK;

olykefacgif;aqmif

ckepfOD;wkdUvnf; oD[dkVfuRef;odkU 0ifa&mufwkdufckduf vk,uf owfjzwf aepOf rkd;acgifa&Sm;jcif;?


iwfrGwfacgif;yg;jcif;[laom ab;&efBuD;uvnf; q,fhESpfESpfMumrQ qufvsufyif usa&mufvsuf Sdaeaom
tcsdeftcgjzpfonf/ xkdtcsdefonf wkdif;jynfudk tkyfcsKyfvsufaeaom 0*grPdrif;yif &ifrqkdif&J
avmufatmif

tiftm;enf;yg;aeonfjzpf

aSmifykef;aeaom

tcsdeftcgvnf;

jzpfonf/

oarm[0daem'eDt|uxm tqkdt& odMum;rif;uyif]]r[m baE OyaE apma&m e oum y#dAm[dwHk? oHaCm y&ork'H *pwk? t[H
ork'g&uH u&dmrd}} (tbd-|? 2/ 427/)
tSifbk&m;wkdU ,ckjzpfay:aeaom ckd;om;olykefukd wynfhawmf rwm;qD;Ekdifyg/

oHCmawmfrsm;

ork'&mwpfbuf tdEd,odkU <uawmfrlMuyg/ wynfhawmfu ork'&mtwGif;rSm ab;roD &efrcatmif


apmifhaSmufygrnf}}

[k

uHqkd;rkd;arSmifusvsufSdpOf
tvGefrsufESmyef;rvS

avQmufxm;&ayonf/

rQavmuf

omoemawmfonfvnf;

wkdif;oljynfom;vltrsm;wkdU

axmufyHhrnfhol

atmufwef;usaomtajctaeodkU

ulnDrnfh'g,umrSd

a&mufaeqJjzpfaom

tcgBuD;yif/

omoeygvu (omoemapmifh) rax&fBuD;rsm;\ tajrmftjrifBuD;pGmjzifh apmifhaSmufyHkudk Iygavmh/


71/

aomif;ESpfaxmifcefY

oHCmawmfwkdUonf

tdEd,bufodkU

ul;oGm;

a&Munf&m

0rf;jynhf&mt&yf avsmfovdk aeMu&pOf usefcJhaom ajcmufusdyfrQaom&[ef;awmfwkdUonf igwkdY


toufESifhudk,fwnfNrJorQ igwkdUaqmifxm;aom t|uxm#DumESifhwuG ygVdawmfrsm;udk wpfvHk;wpfavQ
tustayguf t,dktzdwf rSd&atmif tpGrf;ukef apmifhxdef; Murnf[k oEd|mef ckdifckdifcsvsuf &orQaom
toD;?

tacguf?

xkdifvnf;aumif;?
pmayrsm;udk

tGufwnf;[laom

tm[m&jzifh

rxkdifEkdifavmufatmif

tprStqHk;

jyefvSefoHk;oyfawmfrl

tqHk;rStp

Mu&onf/

rQwawmfrlvsuf

yifyef;vmaomtcg
acgufwHkUacgufjyef

wpfcgwpf&HwGif

vlwkdUu

xkdifEkdifaomtcsdeftcg

tdyfvnf;aumif;
tzefzeftxyfxyf

yd#uwf
pdwfrSwfjzifhyif

r,fZ,foD;tqHrsm;udk

cRwf

tcGHukdypfoGm;Mu&m xkdtcGHukdyif tuyfcH a&pdrf um bkOf;ay;awmfrlMu&onf/


ukrkj'mMumyef;awGudk cl;qGwfMu MumpG,fMum&if;rsm;udk vlwkdU pGefUypfcJhMu&mwGifvnf; tuyfcH
aq;aMum

oydwfxJxnfhum

bkOf;ay;awmfrlMu&onf/

GwftHo&Z,fawmfrlaeMuaom

&[ef;awmfrsm;tm; qufuyfum rQw apMu&onf/ csifaG;yif awmiSufaysmyif tcGHtacgufrsm;udk


bkOf;ay;awmfrlMu&onf/
yd#uwfawmfrsm;udk

uJhokdU

cEmurZkyfukd

arhavsmhaysmufysuf

rysufrpD;ap&ef

roGm;ap&ef

wpfbufrS

xdef;vsuf

apmifhxdef;awmfrlcJhMu&avonf/

tEk&m"rdUawmfSdaom ausmif;taqmufttHkrsm;onfvnf; usD;ESifhzkwfzkwf Sdaeawmh&m tpma&pm


&Ekdifaom ae&modkU vlrsm;ajymif;aTUoGm;Muaomtcg &[ef;awmfrsm;onfvnf; xkdausmif;awmfBuD;rsm;udk
pGefUypfum

vlwkdUajymif;aTU&m

awmifay:a'orsm;odkU

vkdufygajymif;aTUMu&onf/

aeUbufwGif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

585

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t&dyfaumif;aom ae&mrsm; aeckd nbufwGif oJaomifurf;ajcrsm; qmavmifrGwfodyfjcif;'Pfukd


tat;"mwfjzifh

ajzazsmuf

atmifhtnf;

onf;cHum

aeawmfrlcJhMuonf/

jrifhjrwfaom

ESvHk;oGif;tm;avsmfpGm pmayrsm;raysmufa&;udk rnfrQta&;ay;awmfrlcJhMuonfukd awG; MunhfvQif


tvG,fESifhyif odEkdifavmufayonf/
72/

iwfrGwfacgif;yg;jcif;ab;aMumifh

vla&m&[ef;yg

aoqHk;uG,fvGefMuonfhteuf

udk,fhwm0efESifhudk,f yd#uwfudk aqmifawmfrlcJhMuaom rax&fBuD;rsm; tajrmuftjrm;yif uG,fvGef&mwGif


ygawmfrloGm;Muavonf/

12-ESpf

iwfrGwfacgif;yg;jcif;ab;tNyD;

Mumaomtcg

rkd;av0o

bDpD

&moDOwkrsm;

29-rS

17-txd

0*grPdrif;onf

jyefvnfaumif;rGefvm

oD[dkVfuRef;BuD;

wpfuRef;vHk;udk jyefvnfyjyifa&;vkyfief; vkyfaqmifcsdefusa&mufvmojzifh xD;eef;udk jyef,lum vlrsdK;ESifh


omoemu,fwifjcif;wm0efukd jynfhpHkpGm cH,lavonf/
r[m0Housrf; wrdvfvlrsdK; olykefBuD;rsm; 0ifa&mufwkdufckdufjcif;udk urnf;rwifcJhaomfvnf;
jAm[Pwd ckd;olBuD;ukd ,if;wrdvfolykefrsm;uyif owfjzwfvdkufaMumif; tjcm;oD[kdVforkdif;rsm;t&
od&onf/

wrdvfolykef

o,faqmifajy;avonf/
jynfawmfjyefavonf/

wpfa,mufu
tjcm;wpfOD;u

0*grPdrif;

0*grPdbk&if\rdzk&m;BuD;

jrwfpGmbk&m;\

xGufajy;wdrf;aSmifaepOf

oydwfawmfukd
usef

aomrma'0Dukd
,l

auseyfpGm

wrdvfig;a,muf

wkdUonf

oD[kdVfxD;eef;udk qufumqufum cH,ltkyfpdk;Muonf/ wpfOD;ukdwpfOD;owf aemufqHk; yrajrmuf


wrdvf olykefBuD; usefSdaomtcg ,if;udk 0*grPdrif;u okwfoifazsmufzsuf wpfEkdifiHvHk;udk
rdrdtmPmatmufodkU odrf;oGif;,lvdkufavonf/
73/

tajctaersm;um;

0*grPdtb,rif;onf

wjznf;jznf;

wkdif;jynfESifh

jyefvnfaumif;rGefp

omoemawmfudk

xkdufoavmuf

yvmNyDjzpf

yjyifcsD;ajrmufavonf/

tdEd,jynfrS jyefvmaom &[ef;awmfrsm;onfvnf; rdrdwkdU\ omoema&;vkyfief; wm0efrsm;udk


toD;toD;

qufvufaqmifGufaeMuayonf/

xkdtaMumif;udk

Mum;od&aomtcg

tqkdyg

ajcmufusdyfaom &[ef;awmfwkdUonf aejynfawmfodkU jyefvmMu rdrdwkdUaqmifxm;aom yd#uwfudk


tdEd,jyef

&[ef;awmfrsm;ESifh

ESD;aESmwkdufqkdif

MunfhMuav&m

wpfvHk;wpfyg'rQ

wdrf;,drf;azmufjyefjcif;rSd? yuwdtwkdif; nDGwf aeonfukd awGUMu&ojzifh 0rf;ajrmufMunfEl;rIum;


EIdif;,SOfwkdif;wmp&myif r&awmhygacs/
74/

okdU&mwGif

yg&mZduPft|uxm

rSwfwrf;wifxm;aom

tjzpftysufuav;

wpfckonfum; omoem orkdif;wGif wifvsuf usefSdaeayonf/ r[mwdax&fu r[m&udwax&fukd


ighSif rnfaom &[ef;xHrSm r[meda'udk oGm; oifygav/ oifum; rSwfPf tvGefaumif;aomol
jzpfayonf/ r[meda'udk aqmifxm;aom rax&fBuD;rsm;onf ab;qkd;BuD;rsm;wGif vGefawmfrlcJhMuojzifh
aysmufvkeD;yg;jzpfaeaom

xkdr[meda'udk

oif

wm0ef

,lygacs[k

qkdum

wkdufwGef;avonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

586

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wynfhawmf roGm;vdkyg/ roif,lvdkyg/ xkdrax&fonf oDvrSd? ,kwfrm aom ax&f jzpfygowJh- [l


jyefvnfavQmufxm;aomtcg ighSif oifoGm;om oif,lavmh/ oif\teD; ig xkdifaernf[kqkdrS
r[m"r&udwax&fonf xkdrax&fxH oGm;oif,lavonf/ aeUa&mnyg oif,lNyD;onf tqHk;
ckwifanmifapmif;atmufrS rmwk*grwpfa,muf xGufvmonfudk jrifaomtcg taMumif;aMumifhyif
wynfhawmf rax&fxH roif,lvdkcJhjcif; jzpfygonf bk&m;[k jyef avQmufavonf/ rnfokdUSdap xkd
r[m"r&udwax&f\ tm;xkwfrIaMumifh r[meda'ousrf;BuD; raysmufrysufbJ touf0if aeojzifh xkd
r[m"r&udwax&frS

rsm;pGmaom

ax&fBuD;wkdUonf

qufvufoif,lum

,if;r[meda'oudk

pOfqufrjywf aqmifxm;awmfrlEkdifMuayonf/ (0d | 2? 274/)

oD[dkVfuRef;wGif tu&mpmwif a&;jcif;ESifh


pwkw oH*g,emwifjcif;
75/

,if;odkUvQif

aMumufrufzG,faumif;aom

ab;qkd;BuD;

uHudufvkduf&ojzifh

omoemapmifh ax&fBuD;rsm;onf ]]enf;twkdif; EIwfvGwfaqmifHkrQjzifh omoem MumSnfwnfrnf


r[kwf/ ayxuf tu&mwifxm;rS MumSnf av;jrifh wnfawmhrnf}}? odkU pOf;pm;awmfrlMuonf/
taMumif;udk r[m0Ho tcef; 33? *gxmeHygwf 100-1 vnf;aumif;? 'Dy0Ho tcef; 20? *gxm 20rS 21-vnf;aumif; odkU rdefUqkdxm;avonf/
yd#uw,ygV p? w t|uxrd p/
rkcygaXe tmaeoHk? ykaA bduK r[mrwD/
[me 'doGme owmeH? w'g bduL orm*wm/
pd&|dwwH "r? aygwauok vdcgy,Hk/

jrefrmjyef
BuD;rm;aom
EIwfrSGwfqkdjcif;jzifh

ynmSdaom

&[ef;awmfwkdUonf

aqmifcJhMuukefNyD/

xkdtcg

aS;tcgu
pnf;a0;

yd#uoHk;yHkESifht|uxmudk

a&mufvmMuaom&[ef;wkdUonf

ow0gwkdU\qkwf,kwfjcif;udk jrifawmfrlMu omoemawmf MumSnfav;jrifh wnfwHhap&ef aywkdU


a&;wifapawmfrlMuukefNyD/
76/

ae&m oD[dkVfuRef; Ak'"raS;OD;orkdif;

Early History of Buddhism in Ceylon

t"dum&rfu yd#uwfudk pwif a&;om;jcif;\ taMumif;rsm;udk atmufygtwkdif; pm&if;cs jyonf/


(1)

oD[dkVfuRef;onf Ak'bmom r[kwfaom EkdifiHjcm;om;wkdU\ rjywfrvyf

wkdufckdufjcif;?

ab;&efcHae&jcif;? ,if;wkdU atmifjrifrI&aomtcg xkdtcsdefonf Ak'"rtwGuf tarSmifxk


usa&mufaom tcsdeftcgjzpfjcif;? xkdonfhtcgrsdK; r[m0d[m&paom pmayoif&m
A[kdXmeBuD;rsm;udkyif pGefUypf xm;&jcif;? ,if;odkU pGefUypf xm;&ojzifh q&mESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

587

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wynfhudk tqufjywfoGm;Ekdifjcif;/

(2)

jAm[Pwdab;&efESifh

iwfrGwfacgif;yg;jcif;

ab;&efu

EIwfvGwfaqmifcJhonfh

tpOftvmudk tE&m,fSdaMumif; owday;ouJhodkU Sdaejcif;? ,if;okdU tcuftcJ


tusyftwnf;uH&mtcgrsdK;

ygVdt|uxmrsm;udk

cJcJ,Of;,Of;

yifyifyef;yef;ESifh

aqmifxm;Mu&onfudk udk,fawGU awGUuHvmjcif;/


(3)

tcsdefumv Mumanmif;vmaomtcg bmoma&;pdwf"mwf rudef;atmif;ol wm0efrJh


yk*dKvfrsm; omoemawmftwGif;odkU 0ifvmMu yd#uwfawmfrsm;udk wynfhpOfquf
vTJajymif;ay;&ef pdwf0ifpm;rI enf;yg;vmjcif;/

77/
a0;uGmaom

txuftqkdyg taMumif;rsm;aMumifh &[ef;awmfrsm;onf tv,fydkif;jynfe,f tEk&m"rdUrS


rmwavht&yf\

teD;tem;

wpfae&mjzpfaom

tmavmu0d[m&

yd#uwfrsm;udk

ayay:wif a&;om;&ef qHk;jzwf awmfrlMuonf/ ae&m omoemawmftwGuf uHqkd;onf[k


qkdEkdifaom

tcsufwpfcsufrSm

xifSm;apOD;tHh-tcuftcJ
0*grPdtb,rif;onf

tkyfcsKyfolbk&if\
tusyftwnf;rS

rdrd

pdwfygvufyg
vGwfajrmuf

ajy;vTm;ykef;atmif;aepOftcg

tm;ay;jcif;ukd

rcH&rIyifwnf;/

xD;eef;udk

jyef&vmaom

rdrdtm;

ulnDapmifhaSmufcJhaom

ukyd*v0d[m&ae r[mwdax&ftm;vnf;aumif;? [rK*vu0d[m&ae wdax&ftm;vnf;aumif;


aus;Zl;qyfaom

taetm;jzifh

*sdef;bmom0if

*d&dqkdol\ausmif;udk

zsuf

xdkae&m

tb,*d&d0d[m&rnfaom ausmif;wkdufBuD; wpfckudk aqmufvkyf r[mwdax&ftm; wifvavonf/


(xkdtcsdefum;

c&pfray:rD

tjcm;trwfBuD;rsm;uvnf;

29-ESpfcefU[k

r[m0Hotvdk

tjcm;ausmif;rsm;udk

cefUrSef;&ayonf)

0*grPdrif;\

wdax&ftm;

wifvMuonf/

aqmufvkyf

xkdpOfwGif r[mwdax&fonf 0denf;udk tav;yoifhoavmuf ry? vlwkdUESifh qufqHjcif;rsm;


Gmt0iftxGufrsm;rIaMumifh r[m0d[m&0goD&[ef;rsm;u if;tm; ESifxkwfvkdufavonf/ odkUaomf
r[m0d[m&ausmif;wkdufESifh

tb,*d&d0d[m&

ausmif;wkdufBuD;

ESpfwkdufonf

xkdtcsdefwGif

0g'a&;&mtm;jzifh uGJjym;rI rSdao;ay/

oD[dkVfuRef; "rkpd*dkPf;ESifh om*vd,*dkPf; jzpfay:vmyHk


78/

"rkpd*dkPf;onf

pwifay:vmcJhonf/

0*grPdrif;vufxuf

tSifr[dEax&frS

tb,*d&d0d[m&wGif

qif;oufvmaom

ax&0g'udk

XmecsKyftjzpfjzifh

aS;OD;pGm

xkd;ESufjcif;[k

qkdEkdifonf/ a0g[m&uwd (eef;wuf at'D- 204) vufxufwGif r[m0d[m&ausmif;wkdufBuD;ESifh


tb,*d&dausmif;wkdufBuD;

ESpfwkdufwkdUonf

a0wkvs

yd#uwfudk

vufcHjcif;ESifhpyf

jiif;cHkrI

jzpfay:vmMuonf/ bmwdutb,rif; (at'D-38-66) vufxufrS p woD;wjcm;pD ynmoif&ef


XmeBuD;rsm;jzpfcJhMuaom

xkdausmif;wdkufBuD;ESpfwkdufonf

0g'a&;&mt,ltq

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

uGJjym;rIaMumifh

588

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpnf;wHk;wnf; rSdawmhacs/
79/

a0wkvs[lonfum; taomurif;BuD;vufxuf Ak'omoemudk zsuf&ef 0ifvmMuaom

a0wkvsykPm;wkdU
aMunmxm;Mu\/
vufrcHMuay/

pD&ifa&;om;onfh

usrf;jzpfonf/

ax&0g'&[ef;awmfrsm;u
,if;a0wkvs0g'onf

,if;udk

xkdusrf;udk

aemiftcg

olwkdUu

Ak'0g'ESifh

r[m,me*dkPf;

bk&m;a[musrf;[k
qefUusifonf[kqkdum

0ifwkdU\

a0ykvokwESifh

toGifoPmef wl[efSdonf/
rSwfcsuf/

/ r[m,me pwifay:vmonfh tcsdefudk ynmSifrsm;u c&pfou&mZf yxr&mpk

ESpfpavmuf[k cefUrSef;Muonf/

taCmowkdU\ pmayrsm; xifSm;acwfpm;vm&m tcsdefudk rSef;

yxr&mpkESpf[k qkdMuaomvnf; xkdUxufyif apm ay:vm[efSdonf/


80/
vufydkuf

,if;odkU ausmif;wkdufBuD;ESpfwkduf jiif;cHkrIay:vmaomtcg a0g[m&uwdrif;onf


Munfhraeom

awmhay/

uydvrnfaom

trwfudk

pmayt&yf&yf

avhvmap

tpD&ifcHapaomtcg Ak'0g'r[kwfaMumif;od& a0wkvsusrf;pmrsm;udk &EkdiforQ SmazGrD;wkdufaponf/


,if;t,ludk rodromvnf;aumif;? odompGmvnf;aumif; vufcHaom &[ef;rsm;udk ESifxkwfaponf/
od&doCFaAm"drif;udk owf rif;tjzpf cH,lvmaom a*gVmb,rif; (at'D 309-322) vufxufwGif
tb,*d&dausmif;wkduf a0wkvst,ltq acgif;axmifvmjyefonf/ Odvd,wdrnfaom ax&fonf
xkd0g'udk oabmrus tb,*d&drSxGufcGmcJhNyD; 'udP*d&dausmif;odkU oGm;onf/ 'uP*d&dausmif;odkU
a&mufaomtcg om*vrnfaom ax&fukd acgif;aqmifxm; om*vd, rnfaom *dkPf;udk zefwD;onf/
odkUaomf if;wkdU\ 0g'ukd trsm;pku vufrcHMuacs/ a*gVmb,rif;onf xkdtaMumif;udk odaomtcg
trSefw&m;0g'udk taotcsm xkwfazmfrnf[k (1) r[m0d[m&? (2) xlyg&mr? (3) &orPm&mr?
(4) a0*d&d0d[m&? (5) apwd,0d[m& ausmif;wkdufBuD;ig;wkdufrS ax&fBuD;rsm;udk yifhac:pka0;apNyD;
xkdax&fBuD;rsm;udk

qHk;jzwfap&m

,if;a0wkvs0g'onf

rdpmt,lom

jzpfonf[k

tqHk;tjzwf

ay;awmfrlMu a0wkvs0g'ESifh pyfaom pmtkyfpmayrsm;udk rD;wkdufypfaponf/ ,if;0g'acgif;aqmif


&[ef;ajcmufq,fwkdUudk aG;aumuf trSwftom;rsm; xifapum wkdif;jynfrS ESifxkwfvdkufonf/
81/

xdktESifcH

&[ef;ajcmufq,fwkdYonf

tdEd,awmifykdif;

uma0&odkU

oGm;a&muf

aSmifykef;aeMuonf/ uma0& wkdif;om;wkdUu xkd&[ef;rsm;udk tjrwfwEkd; qnf;uyf ukd;uG,fMuonf/


82/

ae&m "rkpd*dkPf; jzpfay:vmyHkudk odkU odtyf\/ tb,*d&dausmif; aeaom

&[ef;trsm;pkonf r[m,met,ltqrsm; wdrf;GwfMu\/ r[moHCdu*dkPf;om;rsm; jzpfMuaom


tdEd,

yvm&mrt&yfrS

0ZDykwu

&[ef;rsm;\0g'ukd

vufcHMuonf/

kd;om;ajzmifhpif;aom

ygVdbmomxuf ta&;tzGJUqef;Mu,f ouwbmom ydkpdwf0ifpm;Muonf/ xkdpOfwGif "rkpdrnfaom


ouwynmSd 0ZDykwu0g'Dyk*dKvf\ ajymrIqkdrI t,ltqwdkUukd vufcH&mrS tb,*d&dausmif;ae
&[ef;rsm;udkyif "rkpd*dkPf;[l ac:vmMuonf[k odrSwf&rnf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

589

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

83/ uma0&wkdif;odkU a&mufSdoGm;Muaom &[ef;wkdUwGif jAm[PtrsdK;om; oHCrdwqkdol


&[ef;i,fwpfyg; yg0ifonf/ rdrdq&mrsm;txHrS a0wkvs0g'udk oifMum;wwfajrmufcJhonfhtjyif
oD[dkVfuRef;okdUoGm;um

tb,*d&d

jzefUjzL;a[majymrnf[laom

ausmif;wkdufBuD;ukd

oEd|mefjzifh

xkd0g'

ZGJBuD;pGm

vufrcHrae&?

pmayynmrsm;udk

vufcHatmif

avhvmoifMum;

oD[dkVfuRef;odkUul;um tb,*d&dausmif;wkdufokdU oGm;a&mufaexkdifavonf/


84/

xlyg&mrausmif;wkduf bk&ifudk,fwkdif ta&;w,ly oHCmrsm;udk pka0;apvsuf

0g'a&;&mrsm;udk ajymqdkapaomtcg tqkdyg oHCrdwonf r[m0d&0goD&[ef;wkdU\ t,ltqESifh


trltusifhwkdU

Iwfcsjypfwifum

a0wkvs

t,ludk

bk&ifoabmusavmufatmif

trTrf;wif

ajymjyavonf/ xkdtpnf;ta0;yGJwGif bk&ifhOD;av;awmfol r[m0d[m&ausmif;wkdufae tb,ax&fvnf;


yg0ifaqG;aEG;onf/ oHCrdw\t,ltqrsm;ukd zsufqD; ax&0g'udk Sif;vif;ajymjyonf/ odkUaomf
oHCrdw\ EIwfa&;<u,frI y&d,m,fjynfhpHkrIaMumifh a*g|mb,rif;udk,fwkdif ax&0g'udk qefUusif
rdpm0g'bufodkU ygoGm;avonf/ tBudrfum; oD[dkVfAk'0g'orkdif;wGif tkyfcsKyfolESifhwuG &[ef;Sifvl
tawmfrsm;rsm; ax&0g'udk qefUusif rdpm0g'bufodkU yxrqHk; ,drf;,dkifvdkufygoGm;aom tBudrf
jzpfavonf/ r[m0d[m&IH;yGJ? oHCrdw atmifvHpkdufyGJ[k qkdEkdifonf/ r[m0d[m&ausmif;wkdufBuD;onf
at'D

ig;&mpk

ESpfxuf0ufwkdifwkdif

trSefw&m;bufrS

tapmifhtaSmuftaerQom

&yfwnfEkdif

bk&iftm;ay;rI rcH&aomaMumifh pdk;aESmifhAsma0 taeuHUvsuf Sd\/ odkUaomf tIH;ay;tm;avsmh


pdwfaysmhaom olrsm;um; r[kwfMuygay/
85/

a*g|mb,rif;onf

vIdufvIdufvSJvSJ

aS;uvdk

ewfGmpHaomtcg

r[m0d[m&ukd

rNrJapumrl

om;awmfBuD;

vHk;vHk;ypfy,fum;

qufvuf

aZ|wd

axmufyHhNrJ

eef;wufonf/

xm;onfr[kwf/

axmufyHhaeayonf/

oHCrdwonf

xkdrif;

rdrdud;qGJwkdif;ru

tcsdefaumif;udk apmifharQmfonfhtaetm;jzifh xkdrif;vufxuf wpfavQmufvHk;wGif tdEd,jynf uma0&okdU


jyef

tomckdaeavonf/

aZ|wdrif;um;

ol\

eef;pH

q,fhav;ESpfumvywfvHk;

r[m0d[m&&[ef;rsm;ukd axmufyHhapmifhaSmufoGm;avonf/
86/

xkdrif;\ nDawmf r[maoe eef;wufaomtcg oHCrdwonf oD[dkVfuRef;okdU

jyefa&mufvmonf/ aZ|wd r[maoe nDaemifESpfa,mufvkH; rif;om;i,fb0u oHCrdwxHwGif


pmayynm oifMum;zl;onf/ r[m0d[m&0goD &[ef;wkdUtm; oHCrdwonf a0wkvs0g'udk vufcH&ef
aoG;aqmifaomfvnf;

r&ay/

bk&iftm;

tcGifhoifhwkdif;

r[m0d[m&0goD&[ef;wkdU\

0de,

rrSefuefaMumif; ajymqkdaoG;aqmifaomaMumifh r[maoerif;onf aemufqHk; vkdufavsmoabmwlcsuf


ay;avonf/ r[m0d[m&&[ef;wkdUtm; qGrf;avmif;vQif aiG'Pfwyfrnf[lyif trdefUxkwfonftxd
jzpfavonf/ um; ajcmuf&mpkESpftwGif; r[m0d[m&&[ef;rsm; yXrqHk;tBudrf qGrf;iwfjcif;aywnf;/
oHk;&ufwkdifwkdif qGrf;cHxGufaomfvnf; qGrf;r& oydwfa&aq; aomufMu&onf/ pwkwaeU igwkdUum;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

590

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rdpmt,ludk r,l? toufudkom taocHonf[k oEd|mefcs tEk&m"rdUrS xGufcGmMuavonf/


xkd&[ef;awmfwkdUaMumifh aemiftcg orkdif;wGif oD[dkVfuRef;onf

Lanka is the home of Buddhism whose

teachings

by

are

pure

and

unsullied

and

untainted

heresy.

rdpm0g'rsm;

rayrvl;

rvdrf;rusHavmufatmif pifMu,foefUSif;aom Ak'"r\ wnf&mXme jzpfonf[k ausmfapmxifSm;cJhjcif;


jzpfavonf/
87/

r[m0d[m&rS xGufcGmcJhMuaom rax&fwkdUonf tcsdKUu rm,mrnfaome,f? tcsdKUu

a&m[PZeyk'fokdU oGm;Muonf/ r[m0d[m&ausmif;wkdufSd toHk;taqmiftm;vHk;ESifh taqmufttHkwkdUukd


bk&ifhemrnfjzifh "rkpd*dkPf;0ifwkdUonf xifovkd toHk;yMuavonf/ ypnf;rsm;udk o,fykd;Mu tvHk;pHk
ajrvSefypfvkdufMuonf/

oHCrdwESifh

taygif;ygwkdUonf

udk;ESpfwkdifwkdifyif

tb,*d&d

rif;rlaeMuavonf/ q,fESpfajrmuf arC0Pb,rnfaom trwfBuD; OD;aqmifonfh olykefwyfESifh


r[maoerif;\ ppfwyfwkdUonf bmoma&;taMumif;cH r[m*gr tvHk;t&if;ESifh wkdufckdufMu&ef
&ifqkdifMuavonf/ odkU&mwGif ppfrwkdufvdkuf&bJ bk&ifESifhbk&ifhtrwfBuD;wdkUonf ESpfOD;om; ajyvnfpGm
aqG;aEG; nDGwfrI&um ppfwyfESpfckvHk; kyfodrf;vsuf aejynfawmfokdU jyefMuavonf/
88/

jynfwGif;um; rdzk&m;wpfyg;onf rdrdwnfaqmufaeaom xlyg&mrausmif;wkdufukd

oHCrdwu [efUwm;&ef ud;pm;ojzifh vuform;wpfOD; apvTwf oHCrdwudk towfckdif;avonf/


,if;rdzk&m;onf

a0wkvsusrf;pm

[lorQudk

rD;IdUzsufqD;aponf/

r[maoerif;onfvnf;

r[m0d[m&ausmif;wkdufBuD;ukd jyefvnf wnfaqmufay;&avonf/ oHCmawmfrsm;onf udk;ESpfvHk;


ykef;atmif;ae&mrS jyefa&mufvmMuonf/ ESpftwefMumatmif Nidrf;csrf; om,mrI &vkdufMuaomfvnf;
omoemawmf\ uHMurmum; taESmuft,SufrS rvGwfao;ay/ r[maoeu bk&ifonf rdpmt,lbuf
pdwfrukefao;bJ Sd 'udP*d&d aeaom udk0Sefwdrnfaom om*vd*dkPf;om; &[ef;wpfyg;udk
tm;ay;csD;ajrmufonf/

xkd&[ef;twGuf

wkduft&mrftwGif;rSmyif

bk&ifu

aZw0e0d[m&ukd

ausmif;aqmufay;&mwGif

aqmufjzpfatmif

r[m0d[m&ausmif;

aqmufonf/

xkd&[ef;onf

odumyk'ftmywfrsm;jzifh pGyfpGJjcif;cH& &ufSnfvrsm; ppfaq;NyD; vl0wfvJ&ef 0dedp,csrSwfjcif; cH&onf/


bk&ifhtrdefUjzifh

"rduac:

w&m;olBuD;csKyfukd

xyfrHppfaq;&m

aS;enf;twkdif;yif

trdefUjyefcs

vlxGufaponf/ oHCmhabmifrS ESifxkwfvkduf Muavawmh\/ r[maoebk&ifonf aemifw&


r[m0d[m&ausmif;wkdufBuD;ukdyif ypnf;av;yg;wkdUjzifh axmufyHh at'D 300-ESpfwGif uG,fvGefavonf/
89/

rQavmufaom

acwfumvtydkif;tjcm;twGif;

oD[dkVfuRef;omoemonf

edrfhcsnfjrifhcsnf SdcJhaomfvnf; ax&0g'D r[m0d[m&0goD&[ef;wkdU\ omoemapmifhpdwf"mwfum;


,drf;,dkifyduGJjcif;rSd? 0de,ESifhpyf oHCmtwGif; uGJjym;ap&ef vHk;yrf;jcif;udk Ak'udk,fawmfjrwftm;
aoG;xGufoH,dkyapjcif; oabmxm;Muonf[k rmvmvmaqu& u qkdcJhavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

591

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


In the Vinaya an attempt to bring about disunion among the Sangha is put in the

same

category as shedding the blood of the Buddha.


(Pali Literature of Ceylon by Malalaxekera p.54)

if;jyifvnf; rmvmvmaqu& u odkU quf qkdjyef\/


To the assaults of open opponents the Buddhist displays the calmest indifference,
convinced

that in its undiminished strength his a faith is firm and inexpugnable.

twdtvif;qefUusifvmolrsm;\ wkdufckdufjcif;tm; Ak'0g'D &[ef;awmfrsm;ESifh 'g,umwkdUonf


twnfNidrfqHk;aom

vspfvsLIrIudk

azmfjyEkdifMuonf/

taMumif;rlum;

Ak'"r\

rukefqHk;Ekdif

rysufpD;Ekdifaom cGeftm;tay: ,if;wkdU\ ,HkMunfrIonf z,fSm; r&Ekdifavmufatmif ckdifNrJonf[k


odSdem;vnfxm;jcif;aMumifhjzpfonf/

rif;ESifhjynfolwkdU\

Ak'"rtay:

cH,lcsufjrifhrm;rIum;

pHwifavmufayonf/ Oyrm at'D 623-ckepf aZ|wdrif;onf wrdvfawG ESifh ppfwkduf&mwGif


IH;zkdUjrifojzifh rdrd rdzk&m;xH o0Pfpmjzifh rSmMum;onfrSm ]]ppfyGJ rdrdonf atmifjrifzkdUvrf; rsm;pGm rSd/
tu,frsm; wdrf;yg;cJhaomf oDvSiftjzpfjzifh tbd"rm oifMum;apvdkonf/ rdrdukdvnf; ukodkvfbm*
trQa0apvdkonf}} [k rSmMum;avonf/ rdzk&m;BuD;onf bk&mrSmMum;onfhtwkdif; yvkyfaomaMumifh
tbd"rmESifh

t|uxmBuD;rsm;yif

uRrf;usifaMumif;

r[m0Ho

qkdonf[k

oD[dkVfuRef;

ygVdpmayorkdif;wGif rmvmvmaqu& u azmfjyxm;ayonf/ xkdUjyif yrajrmuf uybk&if\ (at'D


q,f&mpkESpfxkd;)

ausmufpmwpfcsyfwGif

*kPfyrSwfwrf;wifxm;onfudk

usrf;pmrsm;udk

,aeUuREkfyfwkdU

EIwfwufaqmifGufaom

awGUEkdifonf/

xkdbk&ifonf

&[ef;wkdUtm;
"ro*FPDusrf;udk

bmomjyefap aTjym;ay: a&;wifapcJhonf[k od&onf/ tmvk0d[m& oHCmhtpnf;ta0;BuD;onf


ygVdawmfESifht|uxmrsm;udk pepfwuspDpOf &[ef;toD;oD;tm; ydkif;ydkif; cGJa0usufrSwfapum wynfh
wyef;wkdUtm;

oifay;aponf/

oD[dkVfbmomjzifh

Sif;vif;

zGifhjyaponf/

aqmifvG,frSwfvG,f

tusOf;vuFm oHaygufuav;rsm;? *gxmygVdrsm;udk a&;om;ay;cJhMuonf/ xkd&[ef;awmfig;&mwkdU\


aus;Zl;um; Ak'bmom0ifrsm;tzkdU qyfrukefEkdifavmufatmif BuD;rm;vSayonf/ tcsKyftm;jzifh atmufyg
rmvmvmaqu&\ rSwfcsufuav;ukd axmufI OD;Ou|ESifh taygif;ygwkdU\ pGyfpGJajymqkdcsuf rrSefyHkudk
odSdEkdif&m\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

592

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

How far the Alu-vihara's redaction agreed with or differed from the cannon and
commenttaries settled by the third Council and introduced into Ceylon by Mahinda's mission, whether
after their introduction into the island any passapes previously considered unorthodox had creptinot
the orthodox scriptures and whether the Alu-vihara Council separated such interpolations, and how far
the Tipitaka and its commentary reduced to writing at Alu-vihara resembled them as they have come
down to us now, no one can say.

tmvk0d[m&

okwfoifjyifqif

tu&mwifjcif;

(pwkwoH*g,em

wifjcif;)onf

wwd,oH*g,emu twnfycJhNyD;aom oD[kdVfuRef;odkU tSifr[dE acgif;aqmifaom "r'lwtzGJUu


,laqmifvmcJhonfh ygVdt|uxmrsm;ESifh rnfrQavmuf wlnD rnfrQavmuf uGJjym;onf qkdonfudk
rnfolrQ rajymEkdif? ax&0g' r[kwf[k aS;tcgu ,lqcJhaom pmykd'frsm; (t,ltqrsm;) onf
ax&0g'twGif;odkU yg0ifavcJhovm;? tmvk0d[m& oH*g,em wifaomtcg ,if;0ifvmcJhNyD;aom
pmydk'frsm; (t,ltqrsm;) udk xkwfy,fypfcJhavovm; qkdonfudk rnfolrQ rajymEkdif? tmvk0d[m&
a&;wifcJhaom ygVdt|uxmrsm;onf ,aeU (uREkfyfwkdUacwf uREkfyfwkdUxHodkU a&mufvmaomtcg xkd ygVd
t|uxmrsm;ESifh rnfrnfrQ wlnDonf qkdonfudk rnfolrQ rajymEkdif/
odkU

qGJ,lvkyfBuHzefwD;

,lwwfajymwwfaomaMumifh

0denf;"dk&f

q&mawmfrsm;onf

rl&if;twkdif; (Quotation) udkaw;Sif;rsm;ukd xkwfaqmifwifjy&jcif; jzpfonf/


This much, however, is certain that in the fifth century of the Christian era the present Pitakas,
etc., were considered orthodox both on continet and in Ceylon, as is evidenced by the visits of
Buddhaghosa and ta Hsian, and in view of the great care with which the orthodox monks attempted to
preserve the purity of the Word there is not much probability that the canon underwent any material
changes in the interval.

odkUaomf

at'D

ig;&mpk

SifAk'aCmoESifh

wkwf&[ef;awmf

zm[D,efwkdU

vma&muf

(avhvmaqmif,loGm;) jcif; [laom tcsufu xifSm;aponfhtavsmuf tdEd,EkdifiHESifh oD[dkVfuRef;uyg


vufSdyd#uwfudk

aS;a[mif;ax&0g'

aocsmaomtcsufjzpfonf/

trSefjzpfonf[k

ax&0g'&[ef;awmfrsm;onf

todtrSwfyMuonf/
pum;wpfvHk;wpfav\

tcsufu
oefUSif;rI

(teuft"dym,f rcRwf,Gif; razmufjyefaprI) udkyif txl;*kyMuonf [laom IaxmifhrSae IvQif


yd#uwfusrf;pmawmfrsm;onf wpfpHkwpf&m txnfudk,ftm;jzifh ajymif;vJcJhjcif; jzpfEkdifzG,f rSdygay/
rSwfcsufaSUydkif;udk yHkBuD;csJU Ak'omoemorkdif;pmapmif ESm 16-vnf;aumif; edum,f\edum,f ESm
10-vnf;aumif;

OD;Ou|\

todkif;t0dkif;

yedum,

"romupmtzGJU0if

ponfwkdUu

]]oD[dkVfyd#uwfaqmif &[ef;awmfwkdUonf [dkuxJu a&maESmIyfaxG;NyD;om;jzpfwJh yd#uwfudk a&maxG;NyD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

593

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rltwkdif;om rSwfaqmifMu&onf[k ynmSd rmvmvmaqu& u ol\ oD[dkVfuRef; ygVdpmayorkdif;wGif


a&;cJhonf[k r[kwfrrSefvkyfBuH qkdxm;avonf/ pum;&yfrsm;udk orkdif;q&mwpfa,muftaejzifh
olwyg;wkdUawG;awmBuHqrnfh
aSUqufzwfaomf

oHo,udk

udwif

odkUawGU&rnfjzpf\/

xkwfazmf

,if;wkdU\

ed'gef;cif;ay;xm;vdkufjcif;jzpfonf/

&nfG,fcsufum;

oD[kdVfuRef;rSwpfqifh

a&mufvmaom jrefrmjynfomoemonfvnf; a&ma&maxG;axG; jA[P0g' vTrf;rkd;aeaom omoem[k


(oGm;ykyfavvGifh) odumcsvdkaom apwemqkd;jzifh a&;om;jzefUa0&efom jzpfonf/
90/

jrefrmjynfomoemonf

taomurif;BuD;\

wwd,oH*g,emwifNyD;csdef

"r'lwtzGJUwpfzGJUjzpfaom

pwifqif;oufvmaom

tSifaomP

omoemjzpfayonf/

rax&fBuD;rsm;ESifh

tSifOw&

OD;aqmifonfhtzGJUrS

aemiftcg

tdEd,rSvnf;aumif;?

oD[dkVfuRef;rSvnf;aumif; acwftrsdK;rsdK; usrf;pmtrsdK;rsdK; a&mufSdvmMuonf/ jrefrmjynf omoem\


aSUaqmifjzpfawmfrlMuaom ax&fBuD;rsm;onf trsm;tm;jzifh ygVdawmfESifh t|uxm#Dum tjcm;
*EE&rsm;udk

rnfonhfusrf;*efu

em;vnfawmfrlcJhMuonf/

Ak'bmodw?

rnfonfhusrf;*efu

tnbmodw[k

cGJcGJjcm;jcm;

odkUjzpfonfhtavsmuf tqifhtwef;tvdkuf tav;tjrwfy&mwGifvnf;

tedrfhtjrifhtqifhxm;

rSwfom;

awmfrlMuonf/

txl;tmHkpdkuf avhvmawmfrlcJhMuonf/

tbd"rmuJhokdU

av;eufaom

usrf;*efrsm;udk

t|uxm #Dumusrf;BuD;rsm;ukdyif ausmfvGef t&aumufrsm;

ed,usrf;rsm;udk jrefrmhenf; jrefrmh[efjzifh cefUnm;x,f0g jynhfpHkpGm zefwD;awmfrlEkdifcJhMuonf/ odkUaomf


ygVdawmf t|uxmESifh qefUusifjcif; rSdMuacs/
91/

jrefrmhomoemorkdif;wGif

trSwfycJhMuonfh

jrefrmou&mZf

uHqkd;rkd;arSmifusaom
888-ckESpf

rD;IdUjcif;cH&aomfvnf;

toufESifhxyfwl

rlvyPmot|uxm

ayxkyfESpfxkyfrSwyg;

pkpnf;awmfrlEkdifcJhMuonf/

tqkdyg

]]*-i,foHk;ck?

Srf;odk[efbGm;vufxufwGif

apmifhaSmufawmf
tvHk;pHkaom

t|uxm

OoQpfxk}}

yd#uwfawmfrsm;

rlcJhMuojzifh

yd#uwfygVd

plV0gt|uxm

t|uxmrsm;udk

ayxkyfESpfxkyfudkum;

[k

SmazG

ESpftwefi,fMumrS

tvGefacsmifusaom Srf;jynf aus;awmZeyk'frsm;rS jyefvnf qifhyGm;ul;,lEkdifcJhMuonf[k q&mpOfquf


ajymqkdonfukd

rSwfom;Mu&onf/

wefzkd;xm;wwfaom

enf;tm;jzihf

tavh0goem

jrefrmwkdU\

ormOm[aMumifh

omoemawmfudk

acwfumvtrsdK;rsdK;ESifh

cspfjrwfEkd;

awGU&aomfvnf;

wkdif;jcm;jynfjcm; bmomjcm;wkdU\ tkyfcsKyfrIatmufwGifyif Asmyg&ukd rkcs xufoefaom vHkUv0D&d,


owdorZOfjzifh

xdef;odrf;apmifhaSmufawmfrlvmcJhMuonfrSm

yroH*g,emESifh

q|

oH*g,em

acwfwkdifatmifyif jzpfonf/
92/
qufvmaom

xkdUaMumifh

xkd

oD[dkVfuRef;

wwd,oH*g,emonfvnf;aumif;?
tmavmu0d[m&

xkd

pkaygif;Gwfqkdjcif;

wwdw,oH*g,emrS
ayxuftu&mwifjcif;

pwkwoH*g,emonfvnf;aumif;? jrefrmEkdifiH 2-Budrfwkdif EIwfjzifh GwfzwfHkrQru ausmufpmwif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

594

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vnf;aumif;? tEkdifEkdifiHoHk; ckdifcHhom;em; xl;jcm;aom pmtkyfrsm; dkufESdyfvnf;aumif;? yrtBudrf?


q|rtBudrfwiftyfaom oH*g,emwkdUonfvnf;aumif; npfaMu;rwif tjypfuif;pifaom "rmEkavmr
oH*g,emwkdUom jzpfMuayonf/
,if;odkUjzpfonfhtm;avsmfpGm

apm'uq&mwkdU

wifjyxm;tyfaom

pk'dwuwkdU\

oH*g,emajcmufwef ayghysufao; odrfatmif yvkyf ajymqkda&;om; xkwfa0Muaom oH*g,emorkdif;?


Ak'omoemorkdif;?

edum,f\

edum,fpmtkyf?

a';'&JausmufpmwkdifwkdUyg

pum;&yfwkdUonf

t"r0g'rsm;om jzpfonf[k oHk;oyfawmfrlMuonf/


jyqkdcJhNyD;aom ,kwdtm*r om"ut&yf&yfwkdUaMumifh tbd"rmudk bk&m;ra[m[k pGyfpGJjcif;onf
t"r0g'om jzpfonf[lvnf;aumif;? oH*g,em 6-wefudk ao;odrfayghysufatmif vkyfjcif;onf "rudk
t"r? 0de,udk t0de, jzpfatmif vkyfjcif;omjzpf t"r0g'om jzpfonf[lvnf;aumif; EkdifiHawmf
oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUtrSwf(2) q&mawmfrsm;u wnDwGwfwnf; qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

595

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJUtrSwf (2)
apm'em trSwf (7)
oAkwPfukd y,fjcif;ESifh pyfonfh 0dedp,

Ak'jrwfpGmbk&m;\ oAkwPfawmfudk xdyg;rIESifh pyfvsOf; wifjyavQmufxm;aom apm'em aom"em


2-&yfudk EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ a0zefoHk;oyfcsuf/
1/
Pfawmfudk

apm'uq&mawmfrsm;onf trSwf (7) apm'em tjzpfjzifh ]]Ak'jrwfpGm\ oAkw


xdyg;apvsuf

Ak'bmom

ysufpD;&mysufpD;aMumif;

a[majyma&;om;rIESifhywfouf

apm'emcsufyg bk&m;}} [laom avQmufxm;vTmudk 0denf;"dk&fHk;awmfodkU wifoGif; taMumif;udk


orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS

tbd"rmynmay;wm0efcH

(tbd"rmq&mpdef)u

a0zefykwfcwf

a&;om;xm;ygonf[k pGJqkdxm;ayonf/
2/

pGJqkdcsufwGif

tbd"rmq&mpdef

a&;om;xm;aom

tcsuf

5-csufukd

apm'uq&mawmfrsm;u oufaocH tjzpf azmfjyxm;ayonf/


(u)

wdwdq&mBuD;wkdUudk

tnHhrcHvdkom

t|uxmq&mrsm;u

Ak'udk

oAkwPf

&onf[k qkdMuaMumif;/
(c)

oAkwPf &ygvsuf rdrd\ &efoljzpfaom a'0'wfudk tb,fhaMumifh

&[ef;ycGifh

ay;&oenf;/
(*)

oAkwPf&onfqkdygvsuf

ao;Ekyfaomodumyk'frsm;udk

y,fEkwfMuavmh[k

tb,faMumifh rdefUqkd&oenf;/
(C)

0dZmoHk;yg;onf

&[Emwkdif;&Sdaom

todPfjzpf\/

odkUqkdygrl

Ak'ESifh

&[Emyk*dKvfonf rnfodkU jcm;em;ygoenf;/


(i)

Ak'

&Sdtyfaom

oAkwPfonf

0dZmoHk;yg;wkdYudk

<uif;usefrSd

xkd;xGif;NyD;

odjrif&SdcJhaom Pfjzpf\/
(um; tbd"rmq&mpdef\ a&;om;csufrS jzpf\)
3/

apm'uq&mawmfrsm;onf

yxrOD;pGmwifoGif;aom

omrn

apm'em

tqkdyg

tbd"rmq&mpdef\ a&;om;csuf rl&if;rsm;udk oufaocHpmtkyfrsm;jzifh wifjy pnf;urf;pepfwus


apm'emMuonf/

'kwd,

xyfqifhwifoGif;aom

0daooapm'em

tqkdyg

tbd"rmq&mpdef

a&;om;csufrsm;onf bk&m;a[m yd#uwfusrf;*efrsm;ESifh qefUusifbuf jzpfaomaMumifh tbd"rm


t"r0g'tjzpf qHk;jzwfay;yg&ef avQmufxm;oGm;Muavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

596

tpodkU
4/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oAkwPfESifh

ywfoufaom

apm'emwifcsufudk

pk'dwursm;

jzpfMuaom

awmifwGif;BuD;rS OD;Z0e (aeSife,f)? ig;qifhausmif; OD;Z0e? ewfrSD tSifqEm"du? a';'&JrS OD;OaZmwdu?


orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS Ou| OD;cif[efESifh &ckdifjynfe,f OD;aTjynfhwkdU vHk;0acsyjcif; rycJhMuay/
apm'uyk*dKvfwkdU\ pGJqkdcsuf (21)csufvHk;udk pk'dwuyk*dKvfxJu rnfolrqkd acsyEkdifonfhtcGifhta&;udk
0denf;"dk&fHk;u

ay;tyfxm;ayonf/

odkUygvsuf

apm'em

wifcsufudk

racsyMujcif;jzifh

apm'uq&mawmfwkdU\ pGJqkdcsufukd 0efcH&modkU a&mufayonf/


5/

pk'dwuyk*dKvfrsm;teuf ocifjrwfqkdif wpfOD;wnf;uom acsyavQmufxm;cJhonf/

,if;okdU avQmufxm;&m ]]udk,fwkdifa&;om;cJhaom q&mpdefESifh aqG;aEG;Munhf&mwGif}} [k pum;cif;NyD;


avQmufxm;onfukd

axmufcsifhjcif;

tm;jzifh

ocifjrwfqkdifonf

rdrdPfpGrf;Pfpjzifh

acsyEkdifSmjcif;r[kwfbJ PftiSm;jzifh 0hH0Hhpm;pm; avQmufxm; jcif;jzpfaMumif; awGUSd&ayonf/

apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emudk oHk;oyfcsuf


6/

oAkwPfawmfukd xdyg;rIESifh ywfouf apm'u pk'dwuwkdU ESpfOD;ESpfbuf

wifjyavQmufxm;csufrsm; teufrS yxrOD;pGm apm'uq&mawmfwkdU\ wifjycsufudk oHk;oyfaytHh7/

apm'uq&mawmfrsm; wifoGif;aom omrnapm'emcsufudk MunfhI&mwGif pGJqkdvdkaom

tcsufay:vGifNyD; oufaocH taxmuftxm; ckdifvHkonfudk awGU&ayonf/ oufqkdif&mpmapmifudkvnf;


0denf;"dk&fq&mawmfrsm;xH

oufaocHtjzpf

wifjyxm;ayonf/

xyfqifh

apm'emcsufudk

oHk;oyf&mwGifvnf; q|oH*g,emwif ygVdawmfrsm;udk tukd;tum;y wifjyxm;onfukd awGU&ayonf/


apm'uq&mawmfrsm;\ taMumif;jycsufrsm;udk odomHk azmfjy tyfayonf/
8/

oAkwPfawmfonf rnfonhfom0uwkdUESifhrQ rqkdifaom Ak'bk&m;SifwpfOD;wnf;om

ydkifonfh tom"m&P PfawmfjzpfaMumif; av;toacsFESifhurmwpfodef;wkdifwkdif yg&rDawmfwkdUudk


jznfhqnf;yl;awmfrlcJhaomaMumifh

xkdPfudk

&awmfrljcif;jzpfaMumif;?

oAkwPfawmfBuD;

pGrf;&nfoHk;yg;SdaMumif; ponfwkdUukd usrf;*efESifhtnD azmfjyxm;onfudk awGU&ayonf/


9/
ay;cJhaMumif;?

Ak'jrwfpGmbk&m;onf
a'0'wfonf

r[mukPmSifjzpfaomaMumifh

tmCmwBuD;vGef;oljzpf

&[ef;ycGifh

a'0'wfudk

&[ef;ycGifh

&onfjzpfap?

r&onfjzpfap

Ak'bk&m;udk jypfrSm;rnfomjzpfaMumif;? &[ef;ycGifh&onfhtwGuf a'0'wfrSm yapuaAm"dPf tajccH&


tusdK;SdcJhaMumif;? olawmfaumif;wkdU\ oabmonf rdrd\&efoljzpfapumrl zsufqD;jcif;ryaMumif;ukd
Adrdom&ESifh tZmwowfwkdU\jzpf&yfukd oufaoxl avQmufxm;cJh Muonf/
10/

xkdUjyif bk&m;Sif y&dedAmefpHvGefcgeD;u ao;i,faom odumyk'frsm;ukd oHCmu

y,fEkwfvdkvQif y,fEkwf ygav[k rSmMum;cJhjcif;onf wynfhom; oHCmrsm;\ESpfoufrIukd jzpfapcJhaMumif;?


wynfhom; oHCmrsm;taejzifhvnf; wpfpHkwpfckudkrQ y,fEkwfjcif;rybJ bk&m;Sif oufawmfxifSm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

597

tpodkU
SdonfESifh

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rjcm;

av;pm;vdkufemMuaomaMumifh

ESpfouftm;&zG,f

jzpfcJhaMumif;wkdUukd

azmfjy

avQmufxm;jcif;rsm;onf ,xm"r ,xm0de,oabmokdU ouf0ifvsuf Sdonfukd awGU&ayonf/

ocifjrwfqkdif\ acsycsufudk oHk;oyfcsuf


11/

wpfzef

pk'dwu

ocifjrwfqkdif\acsycsufudk

oHk;oyfaythH?

ocifjrwfqkdifonf

]]jrwfpGmbk&m; oAkw PfSifr[kwf}} [laomtcsufudk OD;wnfacsyxm;ayonf/ odkUacsy&m


ocifjrwfqkdif tukd;yaom om"urSm rZdryPmo aw0dZ0pokwf jrefrmjyefyif jzpfonf/ xkdokwf
jrefrmjyefukd ocifjrwfqkdifu]]tSifbk&m; &[ef;a*gwronf tvHk;pHkudk od\/ tvHk;pHkudk jrif\/ tNrJrjywf
Pftjrifonf aS;I xif\[k t<uif;rJhPftjrifukd 0efcH\[k Mum;zl;ygonf/ uJhodkU
ajymqkdrIrsm;wkdUonf
ar;jref;avQmufxm;\/

jrwfpGmbk&m;\
0p

pum;t&

&[ef;a*gwronf

ajymqkdolrsm;
tvHk;pHkudk

jzpfygukef\avm

od\/

tvHk;pHkudkjrif\/

igoGm;aeonfjzpfap? &yfaeonfjzpfap? tNrJrjywf Pftjrifonf aS;Ixif\[k t<uif;


rJhPftjrifudk 0efcH\[l ajymqkdaom olwkdUonf ig\pum;t& ajymqkdolrsm; r[kwfukef?
ighudk r[kwf rrSefaomtm;jzifhvnf; pGyfpGJMuukef\/ Ak'Sifudk,fawmfwkdif a[mMum;xm;onfukd
awGU&ygonf bk&m;}}
[k aumufEkwfwifjy avQmufxm;cJhonf/ ocifjrwfqkdif\ jrefrmjyefonf ta&;BuD;aom pum;&yfrsm;udk
0uGuf csefxm;cJhNyD; rdrdvdkcsifoavmufudkom aumufEkwfazmfjyxm;aom jrefrmjyefjzpfaMumif;udk rl&if;
(q|rlyd#uwf) jrefrmjyefESifh wkdufqkdifMunfhaomtcg xifSm;pGm awGUSdcJh&onf/ xkdokwf jrefrmjyef
ocifjrwfqkdif 0uGuf wrif csefxm;cJhaom ta&;BuD;aom pum;&yfrSm ]]tdyfaysmfaeonfjzpfap?
Ekd;Mum;aeonf jzpfap}} [laom pum;&yfyif jzpfayonf/
12/
wrifzwf

ocifjrwfqkdif\acsycsufonf uJhodkU ta&;BuD;aom rl&if;a'oemygpum;&yfudk


bmomjyefqkdxm;jcif;?

yd#uwfusrf;*efESifh

rnDGwf&um;

oabmroufa&mufjcif;?
apm'uyk*dKvfwkdU\

om"urajrmufjcif;rsm;aMumifh

pGJqkdcsufudk

acsyEkdifjcif;

rSdaMumif;

awGU&ayonf/

aw0dZ0pokwf oHk;oyfcsuf
13/

apm'uESifh pk'dwuwkdY\ wifvTm acsvTmwkdUudk oHk;oyfNyD;aemuf oAkwPfawmfukd

xdyg;aomtcsufESifh ywfouf 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ oHk;oyfcsufukd azmfjyaythH/


ocifjrwfqkdif wifjyaom pum;&yfwGif rnfonfhpum;vHk;udk zwfxm;cJhaMumif; odEkdifap&ef
aw0dZ0pokwf rl&if; ygVdESifh ,if;\ jrefrmjyefukd xkwfjyvdkufayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

598

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfcgu 0pEG,f0ify&dAdkZfwpfOD;onf jrwfpGmbk&m;ESifh oGm;a&mufawGUqHkNyD; odkUaompum;udk


avQmufxm; avonf/
okwH arwH baE oraPm a*gwarm oAnK oA'm0D ty&daooH P'eH
y#dZmemwd? p&awm p ar wd|awm p okw p Zm*& p owwH ordwH P'eH
ypKy|dwEd/ (r 2? 148/)

jrefrmjyef
]]tSifbk&m; &[ef;a*gwronf tvHk;pHkudk od\/ tvHk;pHkudk jrif\/ ig oGm;aeonfjzpfap?
&yfaeonf jzpfap? tdyfaysmfaeonfjzpfap? Ekd;Mum;aeonf jzpfap? tNrJrjywf Pftjrifonf
aS;Ixif\[k t<uif;rJh Pftjrifudk 0efcH\ [l Mum;zl;yg\}} (r jref 2? 157/)
14/

0py&dAkdZfu

qufvuf

]]Pftjrifudk

0efcH\[l

ajymqkdaomolwkdUonf

jrwfpGmbk&m;\ pum;t& ajymqkdolrsm; jzpfygukef\avm? jrwfpGmbk&m;udk r[kwfrrSefaomtm;jzifh


rpGyfpGJbJ Sdygukef\avm}} ponfjzifh avQmufxm;avonf/
15/

jrwfpGmbk&m;\ ajzMum;csufudk razmfjyrD y&dAdkZf avQmufxm;aom pum;udk pdppf&ef

vdktyfayonf/

y&dAkdZfonf

ow0g'udk

tajccH

ar;aejcif;jzpfonf/

okwf

oAkwPfawmfESifh ywfouf ta&;BuD; aomtcsufrSm ]]owwH ordwH P'eH}} [laom


tcsufyif jzpfonf/ P'eH=Pftjrif[laom pum;ukd rnfodkUaom PftjrifrsdK; jzpfaMumif;
]]owwH ordwH}} [laom pum;t& azmfjyvsuf Sdonf/
owwH ordwH\ teufrSm = tNrJrjywf tcgcyfodrf; edp xm0&[lyif jzpfonf/
pdefwHk;BuD;rsm; xm0& vif;ae ouJhodkU rnfonfhtcsdeftcgrqkd tNrJwef; jrifaeaom PftjrifrsdK;yif
jzpfonf/

tcsufukd

xifSm;apaom

pum;&yfrSm

okw

p=tdyfaysmfaeonfjzpfap[laom

pum;&yfjzpfonf/ tdyfaysmfaepOfrSmvnf; jrifaeaomPf[k y&dAkdZfu qkdvdkayonf/


16/

xkdacwftcgu

rZdra'ow0dkufwGif

tw0g'vnf;

xGef;um;vsuf

Sdayonf/

vl\ukd,ftwGif; csrf;om okcudk cHpm;aom twonf tNrJSdae\/ twonf t&mtm;vHk;udk jrif\?


od\/ odkUaom t,ltqrsdK; Sdayonf/ wdwd q&mBuD;wkdUonf tw0g'udk tajccHvsuf
rdrdwkdUonfoAl=w&m;tm;vHk;udk odonf
oA'm0D=w&m;tm;vHk;udk jrifonf[l

0efcHMuaomtcg

tNrJrjywfjrifaeonf

odaeonf[l

a<u;aMumf

0efcHMuavonf/

0py&dAdkZfonf xkduJhodkU edpoAkwPf0efcHolwkdU\ pum;udk Mum;emrSwfom;&ol jzpfonfhtavsmuf


jrwfpGmbk&m;tm;vnf; odkUaom edpoAkw PftjrifrsdK;jzifh oAktjzpf 0efcHygoavm ar;vdk&if;
jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

599

tpodkU
rSwfcsuf/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


/ 0py&dAdkZf\ tar;rsdK;udk t*FkwdK&f e0uedygwf? avmum,wdu okwfwGifvnf;

tvm;wl awGUSdEkdifonf/
17/

Ak'jrwfpGmbk&m;

xkwfazmfa[mMum;aom

tbd"rma'oemt&

rnfonfhkyf

rnfonfhemrfrQ edp[l rSdacs/ taMumif;tm;avsmfpGm Oyg'f? XD? bif jzpf wnf csKyfysuf
tedptcsufcsnf;om jzpfayonf/ PfqkdonfrSmvnf; emrfw&m;wkdUwGif tacgifcsKyf jzpfapumrl
taMumif;tm;avsmfpGm Oyg'f XD bif pepf jzifhomvQif ay:aom obm0 wpf&yfjzpfayonf/ xkdUjyif
tdyfaysmfaepOftcg rnfonfhPfxl;rQrjzpf b0if(tdyfpdwf)omvQif jzpfvsuf Sdonf/ onfrSm
tbd"rmq&mBuD;rsm;udk rqkdxm;bd vlomrefwkdUyif odEkdifaom vufawGUobm0 jzpf&yfaywnf;/
odkUjzpf Ak'jrwfpGmbk&m;ESifh tjcm;aom wdwdbk&m;wkdUonf tbd"rmtjrifcsif; vHk;0uGJjym;vsuf
Sdacsonf/ odkU uGJjym;ygvsuf pk'dwu ocifjrwfqkdifonf if;\ jrefrmjyefokw p=tdyfaysmfaeonfjzpfap?
Zm*& p=Ekd;Mum;aeonfjzpfap[laom bk&m;a[m rl&if;ygVdawmfjrefrmjyefukd wrifzwf ay,smvuef 0uGuf csefxm;cJhjcif;rSm
Mum;emolrsm; taejzifh Ak'tbd"rmESifh wdwdwkdU\ tbd"rm rwlaom tcsufudk &dyfrdoGm;rnf
pdk;aomaMumifh jzpfwef&monf/
18/

Ak'jrwfpGmbk&m;onfum;

uhJokdUaom

tedptbd"rm

tjrifSdoljzpf

y&dAdkZf\

]]tdyfaysmfaewkef;rSmyif jrifaeaom PftjrifrsdK; Sdonfh oAkyk*dKvf [kwfygoavm}} [laom


ar;cGef;udk jywfjywfom;om; y,fcsawmfrljcif; jzpfonf/
]]igonfum; ,if;uJhodkU tdyfaysmfaewkef;rSmyif jrifaeonfqkdaom owPfrsdK;Sdonfh
oAkrsdK; r[kwf}} [l ajzqkdawmfrlvdk&if; jzpfonf/
19/

uJhodkU

jrwfpGmbk&m;u

wdwdwkdU\

oAkrsdK;udk

0efrcHaomtcg

y&dAkdZfu

jrwfpGmbk&m;udk rnfokdUajymvQif trSefajym&m a&mufrnfenf;[k qufvuf ar;avQmufayonf/ wGifrS


jrwfpGmbk&m;u ar;jref;ol y&dAkdZfESifh wefavmufHk odkU tajzay;awmfrlonf/
]]aw0daZm oraPm a*gwarmwd acg 0p Asmu&rmaem 0kw0g'D ap0 ar t}}
(r 2? 149/)

jrefrmjyef
0p &[ef;a*gwronf 0dZmoHk;yg; Sd\[k ajymqkdaomolonf trSeftm;jzifh ig\pum;t&
ajymqkdjcif; jzpf&m\/
20/

pum;t&vnf; olwyg;u odkU ajymvQif rSef\[kom rdefUawmfrlonf/ igonf

0dZmoHk;yg;udkom &onf/ oAkwPfukd r&[l 0efcHjcif;rsdK; r[kwfay/ jrwfpGmbk&m;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

600

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oAkwPf &Sdawmfrlonfh taMumif;udk tBudrfrsm;pGm 0efcHawmfrlcJhayonf/ taMumif;ESifh


ywfouf apm'uq&mawmfrsm;uvnf; om"u xkwfaqmif avQmufxm;cJhNyD; jzpfonf/
txufyg pum;pOft& tusOf;csKyf&aomf aw0dZ0pokwf jrwfpGmbk&m;u oAk[l
0efrcHjcif;onf ar;ol y&dAdkZfu tdyfaysmfwkef;rSmyif odaeaom edpoAk? owwoAkrsdK;ukd
0efcHovm;[k ar;onhftwGuf 0efrcHjcif; jzpfonf/ oAkwPfudk r& 0efrcHjcif; r[kwfay/
aw0dZPfudk &onf[k ajymvQif rSefonf[k qkdjcif;onfvnf; ar;olESifh wefHkom ajymjcif;jzpfonf/
jrwfpGmbk&m;taejzifh 0dZmoHk;yg;udkom &onf 0dZmSpfyg; oAkwPfwkdUudk r& r[kwfay/
tjcm;okwf

a'oemawmfrsm;pGmwkdU

jrwfpGmbk&m;u

rdrd

oAkwPfSif

jzpfaMumif;

0efcHa[mMum;xm;csuf rsm;pGmSdayonf/
aw0dZokwfukd ukd;um; Ak'bk&m;Siftm; oAkwPfSifr[kwf[k ajymqkdMuolwkdUonf
aw0dZ0pokwf\ t"dym,fudkyif em;rvnfMuaomaMumifhvnf;aumif;? xkdokwfrSwpfyg; oAkwPfudk
0efcHa[mMum;xm;aom okwf a'oemrsm;udk rawGUzl;MuaomaMumifhvnf;aumif;? Ak'bmomwkdU\
udk;uG,ftm;xm;&m

txGwftjrwfqHk;jzpfaom

Ak'jrwfpGmbk&m;udk

ao;odrfatmifyvkyfvdkonfh

apwemqkd;aMumifhvnf;aumif; ajymqkdMujcif;jzpfayonf/

oAnKwPf qifjcifrSod
21/

bk&m;ocif

udk,fawmfjrwfonf

tvHk;pHkudkodaom

oAk?

tvHk;pHkudk

jrifaom

oA'm0D jzpfawmfrl\ qkd&mwGif tdyfaysmfaeckduf vnf;aumif;? rqifjcifaom tckdufvnf;aumif;


odjrifawmfrljcif;

rSday/

tdyfaysmfaeckduf

b0ifpdwfwkdUom

jzpfaeukef\/

xkdb0ifpdwfwkdUonf

tmHkSdonf qkdHkrQom jzpfukef\/ wpfpHkwpf&mudk uGJuGJjym;jym; odjcif;iSm rpGrf;Ekdifukef/ xkdenf;wlpGm


rqifjcifaom

tckdufvnf;

odjrifawmfrljcif;

rSd/

oAkwPfawmfjzifh

qifjcifawmfrlrSom

odjrifjcif;iSm pGrf;Ekdif\/
22/

Oyrm

tpGrf;xufjrufaom

tdyfaysmfaeaomfvnf;aumif;?

rSefajymif;BuD;ukd

toHk;ryaomfvnf;aumif;

vuf0,fydkifydkifudkifxm;oltm;

rSefajymif;\

xufjrufaompGrf;tm;rSm

rxifSm;aomfvnf; rSefajymif;udk tpGrf;xufjrufrI rSd[k rqkdomouJhodkU xkdUtwl tdyfaysmfaeckduf


rqifjcifckduf

rodrjrifaomfvnf;

tvHk;pHkudkrod[kvnf;aumif;?

tvHk;pHkudk

rjrif[kvnf;aumif;

rqkdomacs/ taMumif;udk aw0dZ0pokwft|uxm atmufygtwkdif; Sif;vif;jyxm;ayonf/


(u)

oAl oA'm0D ty&daooH P'eH y#dZmemwDwd [d 'H tEkZmedwAH od,m?

(c)

p&awm p ar/y/ ypKy|dwEd 'H ye emEkZmedwAH?

(*)

oAkwnmaPe [d tm0ZdwGm yZmemwd (r | 3? 136/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

601

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t"dym,fqkdvdkcsuf

(u)

tvHk;pHkudk od\? tvHk;pHkudk jrif\? t<uif;rJhPftjrifudk 0efcH\ [laom pum;udk


jrwfpGmbk&m;onf 0efcHawmfrl&m\/

(c)

oGm;aeonf jzpfap &yfaeonf jzpfap tdyfaysmfaeonf jzpfap Ekd;Mum;aeonf jzpfap


tNrJrjywf tcgcyfodrf; Pftjrif aS;Ixif\ [laom pum;udkom jrpfy,fawmfrl\/
(vufcHawmfrrl)/

(*)

oAkwPfjzifh qifjcifrSom tvHk;pHkudk odawmfrl\/

wpfBudrfwnf;jzifh odolrSd
23/
om"uudk

oAkwPfESifhpyf rZdryPmoygVd uPuwvokwf ESm 328-329- vmaom


xkwfaqmif

Sif;vif;jy&ayOD;rnf/

tcgwpfyg;

jrwfpGmbk&m;onf

uPuwv

trnfSdaom awm0,f aeawmfrl\/ xkdpOfu yae'Daumovrif;BuD;onf jrwfpGmbk&m;xHokdU


csOf;uyf oAkwPfESifh ywfoufaom taMumif;t&mrsm;udk oHo,uif;atmif ar;zl;avNyD/
]]jrwfpGmbk&m; w&m;tvHk;pHkudk odaom w&m;tvHk;pHkudk jrifaom t<uif;rJh Pftjrif Sd\[k
0efcHEkdifaom orP aomfvnf;aumif; jAm[aomfvnf;aumif; rSdEkdif? odkU 0efcHEkdifaom taMumif;rsdK;
rSdEkdif[k &[ef;a*gwru ajymqkdaMumif; tuREkfyf Mum;od&yg\/y/ odkU ajymqkdMuolrsm;onf
bk&m;pum;twkdif; ajymqkdjcif; [kwfygoavm? pGyfpGJ&m ra&mufygoavm? uJh&JU&m ra&mufygoavm}}/
24/

uJhodkU

yae'Daumovrif;u

avQmufxm;aomtcg

jrwfpGmbk&m;u

atmufygtwkdif; jyefajzMum;av onf/


]]rif;BuD; w&m;tvHk;pHkudkom odaom w&m;tvHk;pHkudk jrifaom t<uif;rJh Pftjrif Sd\[k
0efcHEkdifaom

orPaomfvnf;aumif;

taMumif;rsdK;

rSdEkdif[k

jAm[Paomfvnf;aumif;

&[ef;a*gwru

ajymqkdaMumif;

rSdEkdif/

(vdkufvH

odkU

0efcHEkdifaom

owif;vTifhaeMuolrsm;onf)

ighpum;twkdif; ajymjcif;r[kwf? ighukd pGyfpGJ&m a&muf\/ uJh&JU&m a&muf\}}


25/

bk&m;Sif\tajzpum;udk Mum;aomtcg aumovrif;BuD;u atmufygtwkdif;quf

ar;avQmufjyefavonf/
]]tSifbk&m;

vlawG

em;vnfwmu

wjcm;?

bk&m;a[mwmu

wjcm;jzpfaeygonf/

Sif;jyawmfrlyg bk&m;}}
aumovrif;\

tar;pum;udk

jrwfpGmbk&m;u

atmufygtwkdif;

wdwdusus

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

602

Sif;jyawmfrlavonf/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]rif;BuD;

wpfBudrfwnf;jzifhomvQif

tvHk;pHkudk

odEkdifaom?

tvHk;pHkudk

jrifEkdifaom

orPaomfvnf;aumif; jAm[P aomfvnf;aumif; rSd? odEkdif jrifEkdifaom taMumif;rsdK;onf rSdEkdif?


pum;udk &nf ig ajymqkdjcif; jzpfonf}}/
26/
vdkonf/

okwf bk&m;ocif rdefUMum;aom pum;\ t"dym,fukd rdrd&& aumufwwfzkdU


a[mawmfrlvdk&if;rSm ]]tvHk;pHkaom w&m;wkdUukd odaomol jrifaomol rSd[k ig ra[m?

tvHk;pHkaom w&m;wkdUukd odaomol jrifaomol Sd\[k ig a[monf/ odkUaomf wpfBudrfwnf;jzifh


tvHk;pHkaom w&m;wkdUukd odEkdifjrifEkdifol rSd? tBudrfBudrf Pfjzifh qifjcifrS odEkdifjrifEkdifonf}} [k
ajzawmfrlvdk&if; jzpfonf/ cH qkd&aomf ]]tvHk;pHkaom w&m;wkdUudk odjrifaom oAkyk*dKvftrSef Sdonf/
tvHk;pHkudk odaomfvnf; wpfBudrfwnf;jzifh tukefod tukefjrif[laom teufoabmudk rrSwf&}} [k
qkdvkdayonf/
27/

jrwfpGmbk&m;u

uJhodkU

oAkwPftaMumif;udk

wdwdususSif;jyaomtcg

yae'Daumovrif;BuD;onf vGefpGm oabmus 0rf;ajrmuf0rf;om vufcHygaMumif;]]oAnKwH r,H baE b*0EH tykpdrSm? oAkwH b*0g Asmumod? w yerSmuH kpwd
ap0 crwd p? awe prSm twrem}} (r 2? 333/)
[k avQmufxm;avonf/

jrefrmjyef
]]tSifbk&m; tuREkfyfwkdUonf jrwfpGmbk&m;ukd oAkwPftaMumif;udk ar;avQmufygukef\/
jrwfpGmbk&m;onf

oAkwPftaMumif;udk

ajzMum;awmfrl\/

xkdajzMum;awmfrlcsufukdvnf;

tuREkfyfwkdUonf oabmvnf;usyg\/ ESpfvnf; ESpfoufyg\/ xkdtajzjzifhvnf; ESpfvdkaompdwf


SdMuygukef\/}}
28/

uPuwvokwf Ak'udk,fwkdif oAkwPftaMumif;udk twdtus taotcsm

a[mxm;ygvsuf ]]t|uxmq&mwkdUu Ak'onf bmrqkd tMum;tjrif todSdaom oAkwPf


&Sdonf[k jyqkdMu[efSd\}} [laom tbd"rmq&mpdefqkdol\ a&;om;csufonf bk&m;a[musrf;*efrsm;ESifh
vHk;0qefUusifaeaomaMumifh t"r0g'om jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

Ak'udk,fawmfwkdif oAnK[k0efcHyHk
29/

ormorK' (oAk)ESifhpyfvsOf; bk&m;udk,fwkdif 0efcHxm;yHkudkvnf; om"utjzpf

xkwfaqmifjyvdkufayOD;rnf/

aumovoH,kwf'[m&okwfwGif

yae'Daumovrif;BuD;u

jrwfpGmbk&m;xH csOf;uyf odkU ar;avQmuf zl;avonf/


]]b0rd aem a*gwarm tEkw&H ormoarm" tbdorKa'gwd yZmemwd}} (oH 1? 68/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

603

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

]]tSifa*gwronfvnf; twkrSdaom oAkwPfudk odol[l 0efcHygoavm}}/


xkdokdYar;avQmufaomtcg

jrwfpGmbk&m;u

twdtvif;0efcHaMumif;

atmufygtwkdif;

rdefUMum;awmfrlonf/
]]t[H [d r[m&mZ tEkw&H ormoarm" tbdorKa'g}} (oH 1/ 68/)

jrefrmjyef
]]rif;BuD; rSefvSay\/ igonf twkrSdaom oAkwPfudk odawmfrl\}}/
30/

aumovoH,kwf '[&okwf bk&m;udk,fwkdif (oAk) jzpfaMumif; 0efcHxm;csuf

twdtvif;Sdygvsuf tbd"rmq&mpdefqkdolu r,HkMunfEkdifjcif;rSm rdpm'd|d rdpmouFy oabmrSvGJ


tjcm;oabmrjzpfEkdifacs/
31/

Ak'u

uJhodkU

oAkjzpfaMumif;

0efcHaomtcg

yae'Daumovu

wdwdq&mBuD;rsm;ESifh uGmjcm;yHkudk odkU avQmufxm;jyefonf/ ]]tSifa*gwr yl&Puy paom


q&mBuD;wkdUukd oAkwPfSiftjzpf 0efcHyg oavm[l tuREkfyf udk,fwkdifar;&m oAktjzpf
olwkdU0efrcHMuyg/ tSifa*gwronf tG,fvnf;i,f\/ &[ef; yopfpvnf; jzpf\/ odkUjzpfvsuf
tb,fhaMumifh oAk[k 0efcHygoenf;}}/
aumovrif;u odkU ar;jref;aomtcg Ak'u ]]rif;udkvnf;aumif; a>rudkvnf;aumif;
rD;udkvnf;aumif; &[ef;udkvnf;aumif; 4-rsdK;udk i,fonf[k txifrao;oifhaMumif;}} rdefUawmfrl\/
'[&okwfawmf Ak'onf oAkwPfudk xkd;xGif; od\(&\) [k twdtvif;0efcHawmfrlonfudk
awGU&ayonf/
32/

okwf wdwdwkdUu oAktjzpf 0efrcH? a*gwrbk&m;uom oAktjzpf 0efcHonfudk

awGUSd&ayonf/
oabmw&m;a&;&m

odkU

bk&m;a[myd#uwfusrf;*ef

wm0efcHwpfOD;jzpfaom

txiftSm;

tbd"rmq&mpdef\

Sdygvsuf

orm'd|dtzGJUcsKyf\

]]t|uxmq&mwkdUonf

Ak'\

taMumif;t&mrsm;udk csD;ajrmufa&;om;&m xdkoAkwPf &Sdonfqkdaom wdwdq&mBuD;wkdUukd


tnhHrcHvdkonfu wpfaMumif;? Ak'udk tjcm;t&d,myk*dKvfwkdUESifh cGJjcm;xm;vdkaomaMumifh Ak'onf bmrqkd
tMum;tjrif todSdaom oAkwPf &Sdonf[k jyqkdMu[ef wl\}} [laom a&;om;csufonf
t|uxmq&mwkdUukd jyuf&,fyjcif; bk&m;ocifukd apmfum;jcif;jzpf t"r0g'DwkdU\ rawmfrw&m;
pGyfpGJa&;om;jcif;om jzpfonf[l 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

604

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ygVdawmfwkdU vmSdyHk

33/

pk'dwutzGJUom;wkdUu

if;wkdU\

xifjrifcsufoufoufjzifh

oAkwPf[lonf

t|uxmq&mwkdU vkyfBuH xm;aom *kPfyk'f jzpfav[ef a&;om;xm;&m t|uxmwkdU vkyfBuHa&;om;csuf


r[kwfrl tbd"rmygVdawmfwkdYyif vmSdaMumif;udk xyfrH azmfjyayOD;thH/
]]uwarm p yk*avm ormorKa'g? a"uapm yk*avm ykAteEkkawok "arok
omrH opmed tbdorKZwd? ww p oAkwH ygykPmwd? Aavok p 0oDbm0H? t,H 0kpwd
yk*avm ormorKa'g}} (tbd 3/ 117/)
(yk*vynwd ygVdawmf)

jrefrmjyef
ormorK'yk*dKvf[lonf

tb,fenf;?

avmu

tcsdKUaom

yk*dKvfonf

aS;u

rMum;zl;ukefaom w&m;wkdU udk,fwkdif opmwkdUukd xkd;xGif; od\/ xdkopmw&m;wkdU tukeftpif


odjrifjcif;

(oAktjzpf)

okdUvnf;aumif;?

tm;awmfq,fwef

Pfawmfq,fyg;wkdU

avhvmEkdifeif;jcif;okdYvnf;aumif; a&muf\/ yk*dKvfudk ormorK'[k qkdtyf\/


rSwfcsuf/

yapuorK'yk*dKvftaMumif;

ygykPmwd=xkdopmw&m;wkdU
opmav;yg;udk

oAktjzpfodkU

odjcif;wlaomfvnf;

a[m&mum;
ra&muf}}

jrwfpGmbk&m;ESifh

[k

]]e

vmSd\/

yapuAk'gwkdU

ww

oAkwH

ygVdawmfudkaxmuf

todcsif;

uGmjcm;aMumif;

tjcm;t&d,mwkdUESifh jrwfpGmbk&m;rSm omyif uGmjcm;rnf jzpfaMumif;udk rSwfom;xm;oifh\/

obm0,kwdazmfjycsuf
34/

bk&m;a[mygVd

aom"u

tm*r,kwdtm;jzifh

oAkwPfSdyHk

a*gwrbk&m;Sif

oAkwPf&SdyHkwkdUukd jyNyD;aemuf avmuobm0,kwdtm;jzifh jrwfpGmbk&m;taejzifh oAkwPf


&SdyHkudk jyOD;tHh/
yk*dKvfwpfOD;wpfa,muf todPf ynmSdvm&efrSm (xl;jcm;aom yg&rDSifrsm; r[kwfvQif)
tcsdef,lum qE 0D&d, orm"dwkdUjzifh avhvmud;ukwf tm;xkwfqnf;yl;&NrJ jzpfayonf/ rsufjrifavmu
ynmoif,laeMuaom ausmif;om;b0udk avhvmvQif 3-ESpf? 4-ESpfom ynmoifMum;EkdifolwkdUonf
rlvwef;tqifh ynmavmufom wwfajrmufMu\/ 6-ESpf? 7-ESpf oifMum;EkdifvQif tv,fwef;tqifh?
xkdxuftcsdef,lum avhvmtm;xkwfygvQif txufwef;tqifh wuodkvftqifh ponfh tqifhjrifynmudk
&SdEkdifayonf/ um; a,bk,soabmudk cHiHk oHk;oyfjcif; jzpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

605

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tcsdKUaom olwkdUum; xl;xl;jcm;jcm; tHhMoavmufatmif ynmxl;cRefonfukd awGUEkdifayonf/


Oyrm(u)

jrefrmjynfwGif

t*Fvdyftpdk;&vufxufu

yd#uwfawmfrsm;udk

EIwfwuf

6-ESpfom;tG,f

tm*HkaqmifEkdif

armifxGef;udifonf

yd#uwfarmifxGef;udif[k

xifSm;cJhzl;onf/ ol\taMumif;rSm jrefrmjynfomru urmokdUyif ausmfMum;cJh\/


(c)

rHkGmcdkif

uEDrdUrS

ausmfMum;xifSm;aom

uEDq&mawmfBuD;\

r,fawmfBuD;

a':aumif;onf yd#uwfawmf ygVdpmayrsm;udk wpfBudrfrQ zwfIjcif;jzifh EIwfwuftm*Hk


&Sdavonf/
(*)

NAdwdoQ oHtrwfwpfOD;jzpfol 0DvsH[mrDvfwefonf 3-ESpftG,fuyif a[NAJ ([Dbl;)


bmomudk wwfajrmuf \/

7-ESpftG,fwGif a[NAJbmomudk oifMum;aeaom

wuodkvfausmif;om;wpfOD;xuf ydk wwfajrmufNyD; 12-ESpftG,fwGif ygSef tl&'l


[if'lpwefeD
(C)

tygt0if bmompum;aygif; 12-rsdK;udk ajymqkdEkdif\/

tar&duefjynfrS

0DvsH*sdrf;qpf'pfonf

touf

2-ESpftG,frSmyif

ta&;tzwf

wwfajrmuf\/
(i)

ocFsmynmbufwGif tG,fESifhrvdkufatmif xl;cRefaeaomuav;rsm;udkvnf; rMumcP


awGUjrifMum;odae&\/

xl;cRefrIrsm;um;

b0

avhvmqnf;yl;aom

0D&d,

ponfaMumifhom

r[kwfbJ

aS;aS;b0u avhvmcJhaom yg&rDukodkvftxHkwkdU\ taxmuftyHhu vGefuJpGmyg0ifaeaomaMumifhvnf;


jzpfayonf/ jrwfpGmbk&m;onf wpfb0 ESpfb0ru b0aygif; &maxmifodef;oef;[k ra&wGufEkdif?
av;toFacsESifh

urmwpfodef;wkdU

SmrSD;awmfrlcJhavonf/

umvywfvHk;

b0rsdK;pHk

oAkwPfynm&dSa&;twGuf

usifvnfum

oAkwPfudk

y"meOD;wnfcsufxm;vsuf

jzpfav&m&m

b0rsm;pGmwkdU ay;urf;v'gef;jcif; ('geyg&rD)? tusifhoDvapmifhxdef;jcif; (oDvyg&rD)? umrtaESmiftzGJU


tdrftaESmiftzGJUwkdUrS cGJcGmxGufajrmufjcif; (aeuryg&rD)? todynmtxl;xl;udk qnf;yl;avhvmjcif;
(ynmyg&rD) paom yg&rDawmfwkdUukd trsm;olwkdYxuf xl;uJpGmjznfhusifhawmfrlvsuf oAkwPfynmudk
SmrSD;cJhavonf/
xkdokdU av;toacFsESifh urmwpfodef; umvywfvHk; xl;xl;uJuJ jznfhusifhqnf;yl;cJhjcif;aMumifh
&Sdvmaom ynmrSm rnfonfhyk*dKvf\ynmESifhrQ EIdif;,SOfwkdif;wmr&aom tvHk;pHkodaomynm (0g)
oAkwPfawmfom jzpf&ayrnf/
35/

xkdUjyif jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlaom w&m;a'oemawmfwdkUukd qifjcifavhvmvQif

oAkwPfawmfSif
w&m;awmf?

jrwfpGmbk&m;jzpfaMumif;

y#dporkym'f

w&m;awmfwkdUuJhokdU

odSdEkdifayonf/
rSefuefwdus

jrwfpGmbk&m;onf
cufcJeufeJvSaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

opmav;yg;
w&m;awmfrsm;?

606

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jA[ZmvokwfuJhokdU

t,l0g'rsdK;pHk

y|mef;usrf;BuD;tygt0if

rdpm'd|dtzHkzHkudk

vTrf;cH

tbd"rma'oemwkdUuJhokdU

a[mMum;aom

BuD;us,fvSaom

a'oemrsm;?

a'oemawmfwkdUukd

a[mMum;awmfrl&m if;a'oemawmfwkdUukd jzpfay:apaomPfrSm oAkwPfrSwyg; tjcm;Pf


rjzpfEkdifawmhay/
jA[ZmvokwfuJhokdU av;eufus,fjyefUaom okwfw&m;awmfBuD;rsm; "ro*FPD 0dbif; paom
tbd"rmckepfusrf; w&m;awmfrsm;udk zwfHkavmuf r[kwfbJ q&morm;enf; ususee oif,lqnf;yl;
avhvmusihfBuHzl;ol rSeforQ twdrfteufudk em;vnfNyD; bk&m;Siftm; oAkwPfawmfrSd[k rnfolrQ
rajym&JMuay/ yd#uoHk;yHkudk oabm a&;ajzESifhwuG EIwfiHkaqmifMuaom rnfonfhq&mawmfurQ
oAkwPfawmftay: oHo,rSdonfrSm xifSm;aom vufawGUom"u jzpfavonf/
36/

xkdUjyif jrwfpGmbk&m;onf udk,fawmfwkdifxkd;xGif;odSdaom w&m;tm;vHk;udk tukeftpif

a[mawmfrlcJhonf r[kwfay/ odSdxm;aomw&m;awmfwkdUteuf ow0gwkdUtusdK;Sdr,fh w&m;tcsdKU


wpfpdwfwpfa'oavmufukdom a[mMum;awmfrlcJhjcif; jzpfayonf/ odawmfrlvsuf ra[mMum;cJhaom
w&m;wkdUum; a[mMum;NyD;w&m;wkdUxuf tqaygif;rsm;pGm usefSdaeao;\/ tcsufonf atmufyg
r[m0*oH,kwygVd oDoyg0eokwf -ESm 383-jzifh xifSm;\/
37/

jrwfpGmbk&m;onf

aumorDjynf

,if;wkdufawm

oDwif;oHk;aexkdifawmfrlpOfu

tenf;i,faom ,if;wkduf GufwkdYukd vufjzifhudkif ]]&[ef;wkdU ig vufjzifh udkifxm;aom


,if;wkdufGufwdkUESifh (usefaom) awmtwGif;Sd ,if;wkdufGufwkdUonf tb,fu rsm;oenf;}} [k
ar;awmfrl\/ &[ef;wkdUu ]]tSifbk&m; jrwfpGmbk&m; vufjzifh udkifxm;aom ,if;wkdufGufwkdUonf
enf;vSyg\/ pifppfum; awmtwGif;Sd ,if;wkdufGufwkdUonfom rsm;vSygukef\/}} [k avQmufxm;Mu\/
jrwfpGmbk&m;u ]]&[ef;wkdU twlyif igonf xl;aomPfjzifh od ra[mMum;aom w&m;wkdUom
rsm;ukef\/ tb,fhaMumifh ra[moenf;[lrl r*fwnf;[laom tusifhjrwf\ tp r[kwf/y/ wPSmrS
xGufajrmuf&ef rjzpf? xkdUaMumifh ig ra[m[k rdefUawmfrl\/

(r[m0* oHokwfygVdawmf jrefrmjyef

oDoyg-0eokwf-389)
xkdrQ

rsm;jym;vSaom

w&m;wkdUukd

odaomPfrSm

tqHk;tydkif;tjcm;rSd

odjrifaom

oAkwPfawmfyif jzpfayonf/ odkU jzpfEkdifcsuf obm0,kwdukd axmufvnf; jrwfpGmbk&m;


tvHk;pHkodaom oAkwPfawmf SdaMumif; odEkdifonf/

a'0'wfudk &[ef;yay;jcif;
38/

a'0'wfukd &[ef;ycGifh ay;jcif;aMumifh jrwfpGmbk&m;onf a'0'wf\ aS;tjzpfukd rod?

jrwfpGmbk&m; oAkwPfrSd[k orm'd|dokawoetzGJUem,u q&mpdefu trSefw&m;okawoe


trSwf(1) pmapmif pGyfpGJ a&;om;cJh\/ aS;tjzpf[k qkd&m jzpfvwHUaom tem*wfudk qkdvdk[ef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

607

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Sdayonf/ q&mpdefonf a'0'wfudk &[ef;ycGifh ay;jcif;taMumif;udk rodaomaMumifhvnf;aumif;?


jrwfpGmbk&m;\

w&m;a'oemwkdUudk

oabmaygufem;vnfrI

rSd?

jrwfpGmbk&m;udk

Munfdkaom

o'gw&m;enf;yg;NyD; tjypfSmvdkaomaMumifhvnf;aumif; xkdodkU pGyfpGJa&;om;jcif; jzpfayrnf/


a'0'wftm; &[ef;ycGifhay;jcif;taMumif;udk apm'uyk*dKvfwkdUu "ry't|uxmtukd;tum;jzifh
0daooapm'em

wifjycJhMuNyD;

jzpfonf/

rdvdEyOygVdawmfvnf;

rdvdErif;BuD;u

ar;

tSifem*aoeu atmufygtwkdif; ajzqkd awmfrlcJh\/


]]umkPdaum

r[m&mZ

b*0g

oAk

p?

umkane

r[m&mZ

b*0g

oAkwnmaPe a'0'w *w MoavmauaEm t'o a'0'wH/y/ tyAZdawmyd t,H


armCyk&daom uy|dwd, ar0urH tm,l[dwDwd umkane a'0'wH yAmaZod}} (ck 11? 14/)
(rdvdEyOygVd)

jrefrmjyef
rif;jrwf

jrwfpGmbk&m;onf

oem;jcif;

]]ukPm}}vnf;

Sdawmfrl\/

tvHk;pHkaom

w&m;wkdUudkvnf; odawmfrl\/ oem;awmfrlaomaMumifh jrwfpGmbk&m;onf oAkwPfawmfjzifh


a'0'wf\ vm;&m ]]*wd}} udk MunfhawmfrlonfSdaomf tyg,f usapwwfaom uHukd tm;xkwf
uka#wpfodef;ru rsm;pGmaom urmwkdUywfvHk; i&JwpfckrS i&J wpfckokdU ysufpD;us? a&muf&mwpfckrS
ysufpD;us

a&muf&mwpfckodkU

vm;a&mufvwHUaom

a'0'wfudk

jrifawmfrl\/

xkdtaMumif;udk

jrwfpGmbk&m;onf oAkwPfawmfjzifh odawmfrl a'0'wf\ tykdif;tjcm;rSdaom uHonf


igbk&m;\ omoemawmf &[ef;yonfSdaomf tqHk;tykdif;tjcm; Sdonf jzpfvwHU/ qif;&Jonf
aS;qkdcJhNyD;aom tydkif;tjcm;rSdaom uHukdaxmuf tqHk;tydkif;tjcm;Sdonf jzpfvwHY/ (r*fzkdvfrS)
tcsnf;ESD;jzpfaom

olonf

&[ef;ryaomfvnf;

(i&J)

wpfurmywfvHk;

wnfvdrfhrnfom

jzpfaomuHukd tm;xkwfvwHU[k odawmfrl oem;aomaMumifh a'0'wfudk &[ef;yay;awmfrl\/


(rd jref? 123 /) (rdvdEyOygVdawmf jrefrmjyef)
if;ygVdawmfukd tusOf;csKyfaomf oAywPfawmf t&if;cHaom r[mukPmawmfaMumifh
a'0'wftm;

&[ef;ycGifhay;onf[k

rSwf,ltyf\/

jrwfpGmbk&m;onf

a'0'wf\

aSUtjzpf

aemuftjzpfwkdUukd wpfb0omru b0 rsm;pGmwkdUukdyg odjrifawmfrlayonf/


39/

jrwfpGmbk&m;onf bk&m;tjzpfokdU a&mufawmfrlcgrS rdrdtoufudk tE&m,fyrnfholwkdU\

tusdK;pD;yGm;udk aqmifawmfrlonf r[kwfao;/ yg&rDjznfhusifh&if EkpOftcgwkdUvnf; rdrdOD;acgif;udk


ausmufcJjzifh xkum touf &efSmaom rsufaphvnf vrf;rSm;aeaom ykPm;wpfa,muftm; vrf;rSefukd
TefMum;jyoum tusdK;ukd aqmifawmfrlcJh\/ (Zmwut|uxm yr r[muydZmwf? ESm-70)
xkdokdU tusdK;udk aqmifcJhaom b0wkdUrSm rsm;jym;vSukef\/ vufSd orm'd|dokawoe
todkif;t0kdif; yk*dKvfrsdK;taejzifhum; rdrdukd &efrlrnfholtm; udwifumuG,f ESdrfeif;xm;rnfom jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

608

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkU &efoludk ta&;,ljcif;onf vlomrefwdkUtwGuf obm0us[ef Sdaomfvnf; twkrSd xdyfwef;


olawmfaumif;BuD;jzpfaom jrwfpGmbk&m;tzkdUrlum; &efoludk udwifta&;,ljcif;onf obm0rusay/
orm'd|dokawoeorm;wkdUonf bk&m;udpudk bk&m;vdk rpOf;pm;bJ rdrdwkdUuJhodkU ukd,fcsif;pmNyD;
pOf;pm;aerdMuojzifh ,ckvdk pGyfpGJrdjcif; jzpfayonf/ bk&m;um; bk&m;aywnf;/

ao;Ekyfaom odumyk'frsm;
40/

oAkwPf&ygvsuf tb,faMumifh Ekwfy,foifhaom ao;Ekyfaom odumyk'frsm;udk

Ekwfy,fMuyg[k rdefUawmfrl&ygoenf;[l q&mpdefu apm'emxm;\/ oAkwPf rSdom xkduJhodkU


rdefUawmfrljcif;jzpf\[k

q&mpdefwkdU\

orm'd|dokawoetzGJUu

,lqcJhMujcif;

jzpfonf/

apm'uq&mawmfwkdUu ]]jrwfpGmbk&m;onf ao;i,faom odumyk'frsm;udk Ekwfy,fypfMuavmh}} [k


wpfxpfcs

ckdif;awmfrrlbJ

Ekwfy,fvdku

Ekwfy,fMu[kom

ckdif;awmfrlcJhaMumif;ESifh

xkdokdU

rdefUMum;awmfrljcif;\ &nfG,fcsufESpfrsdK;udkyg ('D #D 2? 186) tudk;tum;jzifh 0daooapm'em


wifjycJhMuayonf/
41/

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf rl&if;jzpfaom ygVdawmfudk MunfhIaomtcg 'DCedum,

r[m0*ygVd r[my&dedAmeokwf]]tmucFrmaem tmeE oHaCm rrpa,e ck'gEkck'umed odumy'ged orl[ewk}}


('D 2? 127/)
[k awGUSd&onf/

jrefrmjyef
]]tmeEm oHCmawmfonf ig uG,fvGefaomtcg tao;tEkyfodumyk'fwkdUukd Ekwfy,fvdkaomf
Ekwfy,favavmh}} [k jzpf\/
wGif q&mpdefu ]]Ekwfy,fvkdcJhaomf}} [laom pum;udk csefxm; ]]Ekwfy,foifhaom}} [laom
pum;udk xnfhoGif; xm;&m a[mawmfrl&if; pum;awmfESifh tmabmfvGJaeayonf/ q&mpdef a&;om;cJhaom
(8) trSwfjy pum;ESifh EIdif;,SOfMunhfyg/
rl&if;pum;awmfrSm ]]Ekwfy,fvkdcJhaomf Ekwfy,fav}} [k a[mawmfrl&um; ]]rEkwfy,fvdkaomf
rEkwfy,fESifh}} [laom t"dym,fpum;us oufa&mufawmhonfom jzpf\/
xkdokdU rdefUawmfrljcif;\ taMumif;rSmvnf; ao;i,faom odumyk'frsm;udk rusifhBuHvdkMuaom
yk*dKvfwkdU\

tvdk(yk*vZmo,)

tm;jzifhvnf;aumif;?

omoemawmfESifh

oHCmawmfwkdU\

BuD;us,fjrifhjrwfyHkudk xifSm;apvdkaomaMumifhvnf;aumif; rdefUMum;jcif; jzpfaMumif;ukd om&w'DyeD#Dum


wwd,wGJ (ESm-499) jyqkdxm;onf/ apm'uyk*dKvfwkdUuvnf; t"dym,frsdK;udk 0daooapm'em
jyqkdNyD; jzpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

609

tpodkU
42/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]Ak'udk,fwkdif ynwfawmfrlcJhonfh odumydk'frsm; Ekwfy,foifhaom odumyk'frsm;

ygSdEkdifygrnfavm}} [k q&mpdefu xyfqifh apm'u wufxm;\/ jrwfpGmbk&m;\ pum;awmf


]]Ekwfy,foifhaom ao;Ekyfaom odumyk'f rsm;udk}} [k rqkd? ]]ao;Ekyfaom odumyk'frsm;udk}} [kom
0daooerybJ qkdonf/ ]]Ekwfy,foifhaom}} [laom 0daooerSm q&mpdefu tydkxnfhxm;jcif; jzpfNyD;
rdrdxnfhxm;aom pum;&yfukd rdrdukd,fwkdif apm'emaejcif; jzpf\/ xkdUaMumifh ajzSif;zG,fyif rvdkawmhNyD/
43/

jrwfpGmbk&m;\ wynfhom; om0uwkdUonf if;odumyk'fwkdUukd Ekwfy,fvdkaom qErSd?

wkd;om usifhBuH vkdMu&um; Ekwfy,foifhaom odumyk'frsm; Sd-rSdudk a0zef&efyif tvdkrSdMuay/


oAkwPfjzifh od r[mukPmawmfjzifh ynwfcJhaom odumyk'fwkdU y,fEkwfoifhaom odumyk'f[k
rSdvnf; rSday/
]],m0 uD0 bdua0 bduL tynwH e ynayEd? ynwH e orkpdEdEd? ,xm
ynawok odumya'ok orm'g, 0wdEd? 0k'da,0 bdua0 bduLeH yg#ducFg? aem
y&d[med/}} ('D 2? 65/)
]]&[ef;wkdU &[ef;wkdUonf (bk&m;) rynwfaomt&mudk rynwfbJ ynwfNyD;aomt&mudk
ry,fzsufbJ ynwfxm;orQaom odumyk'fwkdUudk aumif;pGmaqmufwnf usifhaeorQ umvywfvHk;
&[ef;wkdUtm; BuD;yGm;&efomSday\/ qkwf,kwf&efum; rSday/ (if; r[m0*fygVdawmf jrefrmjyef ESm-75)
ygVdawmfukd axmuf jrwfpGmbk&m; ynwfcJhaom odumyk'fwkdU y,fEkwfzG,fvnf; rSd?
jznfhpGufzG,fvnf; rvdk? twdtus jynfh0NyD;om;[k rSwf,l&rnf/
jyqkdcJhNyD;aom taMumif;rsm;udk rodaomaMumifhom q&mpdefonf jrwfpGmbk&m; oAkwPf
rSdav[ef a0zef a&;om;cJhjcif; jzpfonf/

0dZmoHk;yg;
44/

q&mpdefu ]]0dZmoHk;yg;onf &[Emwkdif; &Sdaom todPf jzpf\/ odkUqkdygrl Ak'ESifh

&[Em rnfodkU jcm;em;ygoenf;}} [k a&;om;cJhjyef\/


0dZmoHk;yg;udk &[Emwkdif; r&Mu/ tcsdKUaom &[Emyk*dKvfwkdUom 0dZmoHk;yg;udk &MuaomaMumifh
q&mpdef\ pum; onf tpuyif rSm;,Gif;cJhavNyD/ xifSm;apOD;tHh/
wd0kwuygVd aw0dZokwf ESm-261? rZdryPmoygVd aw0dZ0pokwf ESm 249-ponfwkdUt&
0dZmoHk;yg;[lonf

ykaAed0gomEkwdPf?

'dApuKPf?

tmo0u,PfwkdU

jzpfMuonf/

xkdoHk;rsdK;wkdYwGif t&[wr*fudk tmom0u,[k qkd&aomaMumifh tmo0uPf[laom 0dZmonf


&[Emwkdif;

&Mu\/

ykaAed0gomEkwdPf?

'dApuKPfwkdUum;

psmeftbdnmOf&rS

jzpfay:EkdifaomaMumifh if;PfESpfrsdK;ukd &[Emwkdif; r&Mu? psmef tbdnmOf &aom &[EmwkdUom


&EkdifMuavonf/ xkdpum;rSef\/ ed'ge0*oH,kwfygVdawmf okodrokwf rsm;pGmaom &[ef;wkdUonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

610

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jrwfpGmbk&m;txHawmf t&[wzkdvf&aMumif; (&[EmjzpfaMumif;) avQmufxm;Mu&m okodrrnfaom


&[ef;u ]]tSifbk&m;wkdU xkduJhodkU odjrifMuvQif (&[EmjzpfMuvQif) wefckd;trsdK;rsdK; zefqif;Ekdifygovm;/
ykaAed0goudk atmufarhEkdifygovm;/ 'dApuKjzifh ow0gwkdUukd jrifEkdifygovm;}} ponfjzifh ar;jref;&m
xkd&[ef;wkdUu

wefckd;

rzefqif;EkdifaMumif;?

ykaAed0goudk

ratmufarhEkdifaMumif;?

'dApuKjzifh

rjrifEkdifaMumif; rdrdwkdUonf ynm0drkwrsm;om jzpfaMumif; ajzqkdMuonf/ xkd&[ef;wkdUonf xkd0gwGif;


t&[wzkdvf&olrsm; jzpfMu\/ (if;t|uxm 116)
45/

okodronf

avQmufxm;ar;jref;&m

xkd&[ef;wkdU

jrwfpGmbk&m;u

ajzMum;csufukd

em;rvnfojzifh

w&m;a[mawmfrlaomtcg

jrwfpGmbk&m;xH

&[EmtjzpfodkU

a&mufvm\/

okodronf oludk,fwkdif &[Emjzpfaomfvnf; 'd0d"? 'dAaomw? ykaAed0gomEkwd? 'dApuK ponf


r&bJ oku0dyuyif jzpfayonf/ xkdtaMumif;udk t|uxm ]]e au0vH wGar0 edZmeaum
oku0dyaum? {awyd bduL {0lyga,0}} [k rdefUqkdavonf/ (ed'geoH,kwf/ |-ESm-117)
46/

xkdUjyif ed'ge0*oH,kwf t|uxm o'rywdlyuokwf tzGifh ESm-187 ]]'ged umav ypaE wdam 0dZm ygykPdwHk toaumEm tmo0u,rwH

ygykPdEd}}[k zGifhqkdxm;\/

jrefrmjyef
,cktcg

umvMumvGefaomf

0dZmoHk;yg;odkU

a&mufjcif;iSm

rpGrf;EkdifMuonf

jzpf

tmo0u,rQodkUom a&mufMu ukefvwHU/


tzGifhukd axmufvnf; 0dZmoHk;yg;vHk; r&Muaom &[EmwkdUvnf; SdaMumif; xifSm;onf/
tcsKyftm;jzifh oku0dyu&[EmwkdUonf psmef? 0dZm? tbdnmOf? y#dord'gwkdUukd r&Mu/ xkdUaMumifh
0dZmoHk;yg;onf &[Emwkdif; &aom tbdnmOfjzpf\[laom q&mpdef\ pum;onf xifrdxif&m
a&;om;aom trSm;oufouf jzpf\/ tpuyif rSm;cJhNyD;jzpfaomaMumifh odkUqkdygrl Ak'ESifh &[Em
rnfodkU jcm;em;ygoenf;[laom aemufqufwGJykpmudk a0zef&efyif rvdktyfvSawmhay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

611

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrwfpGmbk&m;ESifh &[EmwkdU jcm;em;yHk

47/

odkUaomf

jrwfpGmbk&m;ESifh

&[EmwkdY

uGmjcm;yHkudk

t>rufrQ

jyqkdOD;thH/

&[Emyk*dKvfwkdUonf udavomtm;vHk; y,fowfNyD;Mucsif; wlaomfvnf; avmuDpsmef tbdnmOft&m


y#dord'gyw&[Em? qVbdn&[Em? aw0dZ&[Em? oku0dyu&[Em ponfjzifh &[Emcsif;vnf;
uGmjcm;Mu\/

0dZmoHk;yg;ukd

&aom

aw0dZ&[Emcsif;vnf;

uGmjcm;Mu\/

xifSm;apOD;tHh/

0dZmoHk;yg;wkdUwGif ykaAed0gomEkwd0dZmudk(1) wdwdrsm;?


(2) yuwdom0ursm;?
(3) r[mom0ursm;?
(4) t*om0ursm;?
(5) yapuAk'grsm;
(6) jrwfpGmbk&m;wkdU &SdEkdifMu\/
xkdyk*dKvfwkdUwGif(1) wdwdwkdUonf urmav;q,fom atmufarhEkdifukef\/
(2) yuwdom0uwkdUonf urmwpf&m? wpfaxmif atmufarhEkdifukef\/
(3) r[mom0uwkdUonf urmwpfodef; atmufarhEkdifukef\/
(4) t*om0uwkdUonf wpftoacsFESifh urmwpfodef; atmufarhEkdifukef\/
(5) yapuAk'gwkdUonf ESpftoacFsESifh urmwpfodef; atmufarhEkdifukef\/
(6) jrwfpGmbk&m;wkdYonf tykdif;tjcm;rSd atmufarhEkdifukef\/
48/

xkdUjyifvnf;(1)

wdwdwkdYonf

cEmtpOfudk

avQmufom

atmufarhEkdifukef\/

tpOfudk

vTwf

pkwdy#doaEtm;jzifh atmufarhjcif;iSm rpGrf;EkdifMuukef/


(2-3) yuwdom0uESifh

r[mom0uwkdUonf

cEmtpOftm;jzifhvnf;aumif;

pkwdy#doaEtm;jzifh vnf;aumif; atmufarhEkdifukef\/


(4)

t*om0uwkdUonf

cEmtpOftm;jzifh

atmufarh&ef

rvdkbJ

pkwdy#doaEtm;jzifh

atmufarhEkdifukef\/
(5)

yapuAk'wkdYvnf; xdkUtwlyif jzpf\/

(6)

jrwfpGmbk&m;wkdUonfum; cEmtpOfodkUvnf; avQmufzG,frvdk? pkwdy#doaEudkvnf;


IzG,frSdbJ tvdkSdovdk atmufarhEdkif\/

(0dok'dr*t|uxm? 'k-41? 'DCedum,r[m0*t|uxm-2/ y#dord'gr*t|uxm/y/323)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

612

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUvQif ykaAed0got&m om0ujzpfaom &[Emcsif;vnf; uGmjcm;Mu\/ &[EmESifh


jrwfpGmbk&m;wkdUonfum; omyif uGmjcm;awmhonfom/
49/

,m0wuH ye tmuacF,s? wm0wuH ya,s? {0H y&dok'H b*0awm 'dApuK/

(r[meda'oygVd/

277/

plVdeda'oygVd/

174)

wkdUukdaxmuf

jrwfpGmbk&m;\

'dApuKonf

tvdkawmfSdoavmuf IjrifEkdifaom tvGefpifMu,faom 'dApuKjzpf\/ tjcm;&[EmwkdU\ 'dApuKum;


tvdkSdoavmuf rjrifEkdif? odkU uGmjcm;\/
50/

t&[wr*fudk

tmo0u,0dZm[k

ac:\/

jrwfpGmbk&m;wkdU\

tmo0u,0dZm

(t&[wr*f)onf udavomwkdUukd y,fowf&m 0goemESifhwuG y,fowfEkdif\/ tjcm;&[EmwkdU\


t&[wr*fonf 0goemESifhwuG ry,fowfEkdif? odkU tmo0u,0dZmcsif; uGmjcm;Mu\/ xkdUaMumifh
om&w'DyeD#Dum (y) 217? 0dok'dr*r[m#Dum (y) 219 wkdY ]]e [d XaywGm b*0EH tan
o[0goem, udavao y[mwHk oaumEd}} [k rdefUqkd\/ teufum;]][d?

rSef\/

b*0EH?

jrwfpGmbk&m;udk/

XaywGm?

csefxm;/

tan?

jrwfpGmbk&m;rSwyg;ukefaom (&[Em) yk*dKvfwkdUonf/ o[ 0goem,? 0goemESifhwuG/


udavao? udavomwkdUudk/ y[mwHk? y,fjcif;iSm/ e oaumEd? rpGrf;EkdifMuukef/}}
51/
tcsdKUolwkdU\

xkdUjyif

t&[wr*fonf

0dZmoHk;yg;udkom?
t&[wr*fonf

t&[wr*frSeforQ

tcsdKUolwkdU\

t&[wzdkvfudkom
t&[wr*fonf

y#dord'gav;yg;wkdUukdom

yapuaAm"dPfukdom

t&[wzkdvf[laomtusdK;udk

ay;Ekdif\/

ay;Ekdif\/

ay;EkdifMuaomfvnf;

tcsdKUolwkdU\

t&[wr*fonf

tbdnmOfajcmufyg;wkdUukdom?

ay;Ekdif\/

(y)

yapuAk'gwkdU\

jrwfpGmbk&m;wkdU\t&[wr*fum;

tcsdKUolwkdU\
t&[wr*fonf

tvHk;pHkaom*kPfwkdUESifh

jynfhpHkjcif;ukday;Ekdif\/ xkdUaMumifh jrwfpGmbk&m;wkdU\ t&[wr*fudkom ]]tEkw& (twkSdaom) aAm"d}} [k


qkd&onf/ yg&mZduu@t|uxm y wGJ 110? t|uxmudk aumuf t&[wr*f[laom
tmo0u,0dZmcsif; uGmjcm;yHkudk odtyf\/
q&mpdefonf

yd#uwfpmayusrf;*ef

rESHUpyfSmojzifh

0dZmoHk;yg;ukd

&[Emwkdif;&onf[k

rSm;,Gif;pGm ,lqa&;om;NyD; bk&m;ESifh &[Em ruGmjcm;[efjzifh bmomjcm;pma&;q&mwkdU\ avoHukd


aemufa,mifcHvdkufwwfHkrQjzifh a&;om;cJhavonf/ jyqkdcJhNyD;aom ygVdawmf t|uxm #DumwkdYt&]]&[Emwdkif; 0dZmoHk;yg; r&Mu? 0dZmoHk;yg;udk&aom &[Emcsif;aomfrSvnf; jcm;em;Mu\/
&[EmESifh jrwfpGmbk&m; uGmjcm;ykHrSmum; EIdif;,SOfyif r&Ekdif}} [k odom xifSm;NyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

613

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tom"m&PPfawmf

52/

odkU om0uwkdUESifh qufqH om0uwkdUvnf;Sdaom 0dZmoHk;yg;wkdU jrwfpGmbk&m;ESifh

om0u&[EmwkdU uGmjcm;Muonfomru &[Emom0uwkdU vkdufrrSDEkdif &[Emom0uwkdU rSd? jrwfpGm


bk&m;wkdUomSdaom tmom"m&PPfawmfwkdUvnf; Sdao;\/
if;PfawmfwkdUrSm(1)

ow0gwkdU\ a`Et,kwf tjrwf tEkt&ifhudkodaom NEd,ya&my&d,wPf/

(2)

ow0gwkdU\ tmo, tEko,udk odaom tmo,mEko,Pf/

(3)

tpHktpHkaom wefckd;jym#d[mudk jy&mjzpfaom ,ruyg#d[m&d,Pf/

(4)

r[mukPmormywfESifhwuG jzpfaomPf/

(5)

tvHk;pHkudkodaom oAkwPf/

(6)

twm;tqD;rSd odaom tem0&PPfwkdUjzpf\/


(y#dord'gr*fVd? 4/ if; t|uxm? y-54/)

PfawmfwkdUjzifhvnf; jrwfpGmbk&m;ESifh tjcm;&[EmwkdUonf uGmjcm;Mu\/


53/

y#dord'gr*ygVdawmf-375-

&[Emyk*dKvf\ynmonf

yapuAk'g\ynmESifh

tvGefa0;uGm jcm;em;aMumif; &[Emudkaxmuf yapuAk'gonf a0;uGmjcm;em;aom ynmSdol


(tomrEynm)

rnfaMumif;

yapuAk'gESifh

jrwfpGmbk&m;\ynmonf

a0;uGm

yapuAk'gESifh

wpfavmuvHk;udkaxmuf jrwfpGmbk&m;onf tjrwfqHk; tuGmjcm;qHk;jzpfaom ynmSdyk*dKvf jzpfaMumif;


jyqkdxm;onf/
54/

ynmt&momvQif uGmjcm;awmfrlonf r[kwfao;?

oDv orm"d 0drkwd 0drkwd

P'e t&mwkdUvnf; jrwfpGmbk&m;onf wpfavmuvHk;udk vTrf;cHpdk;rkd;Ekdif\/ omvGef awmfrl\


(0dok'dr* t|uxm? y? 201) jrwfpGmbk&m;onf oDv orm"d ynm paom emrum,
(emrfw&m;taygif;) jzifhom uGmjcm;awmfrlonfr[kwfao;/ 32-yg;aom a,mufsm;jrwfwkdU\ vuPm
ajcmufjzmaom

a&mifjcnfawmf

uGmjcm;ao;\/

um;

wkdUjzifh

wifhw,faom

jrwfpGmbk&m;ESifh

lyum,awmfjzifhvnf;

&[EmwdkU

ruGmjcm;vS[k

&[EmwkdUESifh
xifaeaom

orm'd|dokawoetzGJU0ifwkdUuJodkUaom olrsm;twGuf t`rGufrQ jyqdkcsufwnf;/


55/

]]oAkwPfonf

0dZmokH;yg;wdkYudk

MuGif;usefrSd

xdk;xGif;NyD;

odjrif&SdcJhaom

Pfjzpf\}}[k q&mpdefu qdkjyefonf/ oAkwPf[lonf-0dZmokH;yg;jzpfonf[k qdkvdk[ef wl\/


trSefrSm-0dZmokH;yg;onf

om0uwdkUvnf;

qufqH\/

oAkwPfum;

om0uwdkUESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

614

rqufqH? oD;jcm;jzpf\/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0dZmokH;yg;wdkUwGif ykaAed0gomEkwdonf vGefcJhNyD;aom twdwfw&m;wdkUudk tmHky\/

'dApuKonf ypyKef lygHkudk tmHky\/ (0dok'dr*t|uxm? 'k/ 63-64/ tbd"rm0wm&? 1147-1153*gxmrsm;) tmo0u,onf tyrmP A[d' e 0wAjzpfaom edAmefudktmkHy\/
(oDvuE0* t|uxm? 203/ y|me ygVd (y)/ 135/)
oAkwPfonf tvkH;pkHudktmkHy\/ (oDvuE0*t|uxm? 93) odkU tmkHtm; jzifhvnf;
0dZm okH;yg;ESifh oAkwPfwdkU rwlaMumif; oD;jcm;jcif;jzpfaMumif; odom\/
56/

y#dord'gr*ygVd 125/127 wdkU oAkwPftaMumif;udk ]]tvkH;pkHaom ocFw

tocFww&m; tvkH;pkHaom twdwf tem*wf ypyKefw&m;}} wdkUudk odaomaMumifh oAkw Pfrnf\


ponfjzifh tus,fjyqdkxm;onf/
xdkUaMumifh

0dZmokH;yg;udk

odjrifaomPfudk

oAkwPf

jzpfav[efqdkaom

q&mpdef\0g'onf trSm;oufoufom? tvkH;pkHodaom oAkwPfudk wpfpdwfwpfa'oom odaom


ya'oPfjzpfatmif a&;aompum;om[k a0zefokH;oyfawmfrlMuonf/
,aeUjrefrmEdkifiH ay:aygufaeaom awmifwGif;BuD;OD;Ou|\ *dkPf;om;wdkUonf dk;om;aom
Ak'bmom &[ef;Sifvltrsm;tm; rdpm'd|d acsmufurf;yg;odkU wGef;csaeMuolrsm;om jzpfMuonf?
wenf;tm;jzifY

vlUtjzpfudk

&cJjcif;

o'gw&m;ESifhjynfhpkHcJjcif;

bk&m;SifESifh

awGU&cJjcif;

olawmfaumif;w&m; em&cJjcif; &[ef;b0udk &cJjcif;[laom 'kvbw&m;ig;yg;udk &xm;olrsm;tm;


'kvbw&m; vufvGwfoGm;atmif jzm;a,mif; aoG;aqmifaeMuolrsm;om jzpfayonf/
57/

odkU a0zefjyqdkcJhonfhtwkdif; oAkwPfawmfonf ygVdawmfwdkU txiftSm;

vmSdygvsuf

ygVdawmfwdkU

rygbJ

t|uxmq&mwdkU

vkyfBuH

a&;om;xm;av[efjzifh

ykwfcwfa&;om;Muaom orm'd|dokawoetzGJU0if pk'dwuwdkU\ pum;&yfrsm;onf vnf;aumif;


jrwfpGmbk&m;ESifh

&[EmwkdU

rsm;pGmuGmjcm;ygvsuf

rjcm;em;av[ef

ykwfcwfa0zefMuaom

orm'd|dokawoetzGJU0if pk'dwuwdkU\ pum;&yfrsm;onfvnf;aumif;? ax&0g' yd#uwfygVdawmf


t|uxm

#DumwdkUESifY

qefUusifaomaMumifh

t"r0g'omjzpfonf?

if;0g'udk

ajymqdkMuaom

orm'd|dokawoetzGJUESifY ywfouforQ pk'dwuyk*dKvfwdkUonf t"r0g'DwdkUom jzpfMuonf[k EdkifiHawmf


oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) q&mawmfwdkUu

wnDwGwfwnf; qkH;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

615

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'emtrSwf (8)
orx0dyemudk y,fjcif;ESifhpyfaom 0dedp,

Ak'bmom0ifwdkU\ orxvrf;pOfESifh 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;NyD; oHo&mrS xGufajrmufa&;vrf;udk


ydwfyif[efUwm;zsufqD;aeMujcif;ESifh ywfoufaom apm'em aom"em 2-&yfudk a0zefokH;oyfcsuf
1/

apm'uyk*dKvfrsm;u

vlaovljzpf0g'D

OD;Ou|ESifhwuG

if;\Mo0g'cH

orm'd|d

okawoetzGJU0ifrsm;ESifh taygif;tygaemufvdkufrsm;\ orx0dyem vrf;pOfrsm;udk zsufqD; jcif;


orx 0dyemvkyfief;onf Ak'0g'r[kwf[k oifwef;ydkUcsjcif;rsm;ESifY ywfouf

OD;Ou|a&;

Ak'vrf;pOfpmtkyf pmrsufESm 65-rS


(u)

Ak'\ tppftrSefjzpfaom vrf;pOfum; Oyg'gefraESmifbJ ajzmifhjzL;vS\/ odkU&mwGif


oOyg'ge [dELa,m*vrf;pOf vTrf;rdk;aeaom Armhy#dywdomoem0ifum; a,m*D
yk*dKvftaygif;wdkUonf

Ak'udk,fwdkifxGif

Ak'udk,fwdkifavQmuf

Ak'udk,fwkdif

ajymifajrmufcJhaom Ak'\tEkyg'ge vrf;pOfudk Sdao;onf[lyif todtrSwfryEdkifcJh/


(c)

Ak'0g'jyemrsm; trnfSdpmapmif pmrsufESm 19? 20-rS ]]wduspGmqdk&aomf Ak'0g'wGif


orxESifh 0dyemvkyfief;pOfrsm; ryg0ifyg}}/

(*)

odkUaomf orxESifh 0dyemudk tvkH;pkHcH y,fjcif;rSm rjzpfEkdifyg/ taMumif;rSmrl


,if;orxESifh 0dyemrsm;onf Ak'bmomavmuwckvkH; tdk;pGJ toJckdufvsuf
SdMuaomaMumifh ,if;wkdUudk arhavsmhxm;Ncif;iSm roifhyg/

[laom pum;&yfrsm;udk xkwfjy xkdyk*dKvfwdkU\ a&;om;csufrsm;onf Ak'\ orx0dyem usifhpOfudk


[dEL a,m*[k t"rajymjcif; Ak'udk,fawmfwdkif a[mawmfrlcJYaom orx0dyem usifhpOfrsm;udk
Ak'0g'wGif ryg0if[k ajymifajymifwif;wif; a&;om;xm;jcif;jzpf ygxdu0*ygVd tocFwoH,kwf
ygVdawmfrsm;ESifh

qefUusifjcif;aMumifh

rdpm"r

t"r0g'jzpfaMumif;?

xdkodkU

ajyma[ma&;om;aom

yk*dKvfrsm;onf t"r0g'Drsm;jzpfaMumif;udk apm'emMuavonf/


]]{um,aemf t,H bdua0 ra*g}} paom owdy|mefvrf;pOf ]]oDv0dok'd ,m0a'0
pdw0dok'wm}} paom &x0deDwokwfvm 0dok'dckepfyg;vrf;pOf ]]orxykA*FrH 0dyeH bma0wd}} paom
,k*e'okwf ]]uwar a'G "rm bma0wAm? oraxm p 0dyem p}} paom ygxdu0*f vm
vrf;pOfrsm;onf orx 0dyemvrf;pOfrsm;jzpfaMumif; "rpMuma'oemawmfvm opPf ponfwkdUESifh
tewvuPokwfvm

]]aewH

rr}}

ponfwdkUonf

0dyemvrf;pOfrsm;

jzpfaMumif;udk

apm'uq&mawmfwdkUu om"utjzpf wifjyavQmufxm;Muavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

616

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


okH;oyfcsuf

2/

apm'empum;&yfwGif

]]"rpMuma'oemawmfvm

opPf

udpPf

uwPfwdkUonf 0dyemvrf;pOfw&m;wdkU jzpfMuygw,f}} [laom pum;&yfonf t`rGufrQom


jzpfaMumif; awGU&onf? opPfonf t&d,r*f\ aSUtzdkUvnf;aumif;? t&d,r*fcP vnf;aumif;?
t&d,r*f\aemuftzdkUvnf;aumif; jzpfonf/ udpPfonf t&d,r*f\ aSUtzdkUomjzpfonf/
uwPfonfum;

r*geE&zdkvfrS

aemuf

ypa0uPm

tckdufom

jzpfonf\

tjzpfudk

uxm0wKrlv#Dum okdUjyqdkxm;ayonf/
]]y&dan,sEd ykaAbma*g? y&dnmwEd ty&bma*g? opPH ye r*uaPyd
y&dZmeem'dudpom"e0aoe a[mwDwd tm[ o' ykAbm*y&bma*[Dwd}} (rlv #D 3? 112/)
xdkUaMumifh opPf udpPf uwPfwdkUonf 0dyemvrf;pOfom r[kwf? 0dyem
PfESifhwuG t&d,r*fPf ypa0uPmPfrsm; jzpfMuonf/
3/

xdkapm'emudk pk'dwuwdkUu acsyaom"em&m0,f aom"empmydk'f (1) (2) (3) wdkU

apm'uq&mawmfrsm;\
okweftTef;

]]Aka'g

a[H

pmydk'fpmrsufESmrsm;

oa'0au

razmfjyojzifY

oEma&H
vkyfBuHxm;aom

oa'0uH}}

[laomygVdrsm;\

ygVdrsm;Nzpfava&mYovm;[k

oHo,0ifvsufSdaeaMumif; opmav;yg;odom bk&m;NzpfaMumif; avmu[laomyk'frSm oa'0uavmu


[kwfrnfrxifaMumif; omrnzvokwf ]]wxm*awm avmau OyZwd}} omygSdNyD; ]]oa'0au}}[laom
0daooeyk'f rygSdaMumif;? avmuokwf ]]avmu bdua0 ork',O/ y/avmuork'a,m}}[k
twdtvif;ygSdoNzifY xdkavmuonf umravmu wpfckvkH;udkom &nfTef;csufSdaMumif; tu,f
ewfjA[mavmursm; yg0ifaeygvQif ]]oa'0au ojA[au}}[k ygoifhaMumif; acsyMuavonf/
4/

xdkapm'em aom"em 2-&yfudk okH;oyfpdppfaomf apm'uq&mawmfrsm;onf ]]Aka'g

a[H}} paom ygVdrsm;onf y"me apm'emr[kwf? tajccHpum;rQjzpfjcif;aMumifh ,if;ygVdwdkU\


okwefpmykd'f pmrsufESmwdkUudk rTef;jcif;jzpf&m\/ ,if;ygVdawmfrsm;onf Ak'0Ho ygVdawmf pmrsufESm 310?
*gxmeHygwf

55-56-wdkY

txiftSm;SdNcif;aMumifY

vkyfBuHxm;aomygVdrsm;

r[kwfonfrSm

xifSm;ayonf/
5/

]]opmav;yg;odom bk&m;jzpfygonf}} [laomacsycsufum; apm'uq&mawmf rsm;\

]]Aka'g a[H oa'0au/ y/ [laom &nfG,fcsufawmfBuD;jzifh bk&m;tjzpfodkU a&mufawmfrlvm&um;}}


[laompum;&yfudk

acsyaompum;Nzpfonf/

]]&nfG,fcsufjzifY

bk&m;

jzpfonfr[kwf?

opmav;yg;odom bk&m;jzpfonf }} [k acsyvdk&if;jzpf\/


tcsufudk

pdppftHh?

tm;vkH;aomyk*dKvfwdkUonf

xdkxdkudpwdkUudk

yvkyfaqmifGufMu&m

&nfG,fcsufSdonfom jzpfMu\/ Ak'SifawmfNrwfonfvnf; ]]NA[m vl ewf okH;bkH&yf bk&m; jzpfatmif


igusifhaqmifrnf? bk&m;jzpfvQif jA[m ewf vl okH;bkHolwdkUudk oHo&mrS u,fwif xkwfaqmifrnf}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

617

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[laom tvGefrGefjrwfaom &nfG,fcsufawmfBuD;jzifh vufawmfodkU a&mufvkqJqJjzpfaom edAmefcsrf;omudk


y,fpGefUvsuf bk&m;qkudk yefqifum av;toacsFESifh urmwpfodef; umvywfvkH; yg&rDp*p&d,wdkUudk
jynfh0atmif

jznfhusifYawmfrlNyD;

tqkH;b00,f

rZdry#dy'gvrf;pOfjzifh

bk&m;tjzpfodkU

a&mufawmfrlcJYonf/
t&m oHo&m0JMoC epfrGef;arsmygaeMuaom ow0gwdkUtay: vGefpGmoem;awmfrlaom
r[mukPmawmfjzifh

]]oEma&H

u,fwifxkwfaqmiftHh[k

oa'0uH}}

ewfESifYwuGaom

&nfG,fcsufjzpfawmfrlonf/

ow0gtaygif;udk

xdkr[mukPmawmfonf

taMumif;

yg&rDpm*p&d,onf tusdK;? yg&rDpm*p&d,onf taMumif; orx 0dyemPfonf tusdK;? orx


0dyemPfonf taMumif; atmufr*f atmufzdkvfonf tusdK;? atmufr*f atmufzdkvfonf taMumif;
t&[wr*f

t&[wzdkvfonf

oAkwPfawmfESifhwuG
bk&m;jzpfawmfrlvmjcif;

tusdK;?

t&[wr*f

t&[wzdkvfonf

Ak'*kPfawmftaygif;onf
jzpfonf/

xdkUaMumifh

tusdK;[k

]]&nfG,fcsufjzifY

taMumif;

aMumif;usdK;qufum
bk&m;

jzpfonfr[kwf?

opmav;yg;odom bk&m;jzpfygonf}} [laom acsycsufum; pum;uyf udk;jcif;om jzpfayonf/


apm'uwdkU\pGJcsufudk vIyfacsmufjcm;jcif; ryEdkif/
6/

omrnzvokwf ]]wxm*awm avmau OyZwd}} omygSdNyD; ]]oa'0au}} [laom

0daoooeyk'f rygSdNcif;aMumifh ]]avmu[laomyk'frSm oa'0uavmu [kwfrnfrxif}} [laom


acsycsufonfvnf; ]]vlaovQif vlomjzpfonf? ewf jA[m i&J ponfrjzpfEdkif}} [laom rdpmt,l\
zkH;uG,frIaMumifh trSefudkrjrif bk&m;Sif\ a'oemrsm;udk y,fSm;vdkaom ta,medaom reodum&
apwemqdk;jzifh acsyaompum;om jzpfayonf/ tb,faMumifhqdkaomf xdkpk'dwuwdkU udk;um;aom
pmykd'fxJrSmyif ]]aom rH avmuH oa'0uH orm&uH oNA[uH}} [laomyk'frsm; wqufwnf;
ygSdaeonfudk

wrifuGuf0Sufvsuf

csefxm;cJhaomaMumifh

jzpfayonf/

xdkrQru

pk'dwuwdkU

,kHMunfav;pm;onfqdkaom "rpMumw&m;awmfyif ]]txm[H bdua0 oa'0au avmau orm&au


ojA[au}} [k ygSdavonf/ xdkygVd&yfrsdK;um; bk&m;a[ma'oemrsm; ra&rwGufEdkifatmif rsm;vSpGm\/
7/

avmuokwf avmu\ t&udkvnf; umravmuudk &nfTef;onf/ tu,f

ewfjA[mavmursm;

yg0ifaeygvQif

]]oa'0au

ojA[au}}

[laom

ygVdrsm;ygSdoifhonf[k

acsyMujyefonf/ xdkavmuokwf ]]puKOy#dp layp OyZwd puK0dnmPH}} rsufpdESifh tqif;udkpGJ


jrifodpdwf puK0dPfjzpfonf paom pum;&yfwkdUjzifh ocFg&avmutjzpf vGefpGm xifSm;aeygvsuf
umravmuudk &nfTef;onf[k qdkjcif;onfvnf; ocifjrwfqdkifESifh orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf
rdrdwdkUonf y&d,wftajccH uif;rJhojzifh a'oemawmf\ t"dyg,frSefudk {uefuse r,lqwwfyg[k
0efcHvm&m a&mufacsonf/ ed'ge0*oH,kwf t|uxmESm-69 avmuokwftzGifh ]]avmumwd

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

618

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ocFg&avmu}} [k zGifhjyvsufSdonf/ xdkokwf ]]oa'0au}} ponf rygSdjcif;onf ]]Aka'ga[H


oa'0au}} paom pum;&yfwkdUESifh rnfodkUrQrywfoufacs/
8/

aom"emvTm pmykd'feHygwf-4 rlvygVdawmf ]]{um,aem t,H bdua0}} [k Sdvsuf

apm'uq&mawmfrsm;\ apm'emvTm ]]{um,aem bdua0 t,H}} [k vGJrSm;aeaMumif; udk


aom"emMuonf/ xdkaom"emESifh ywfouf apm'uq&mawmfrsm;u 0denf;"dk&fq&mawmf rsm;xH
]]{um,aem

t,H

bdua0}}

xdktwdkif;yifSdaMumif;

[kyif

apm'emvTmrsm;

zwfavQmufxm;cJhaMumif;
pmdkufpOfu

toHzrf;wdwfacGvnf;

rSm;,Gif;dkufrdonfudk

tcsdefr&

rjyifvdkufEdkifaMumif;udk ajzSif;NyD;jzpfonf/
9/

aom"emvTm pmydk'f (4) rS (14) txd pum;&yfwkdUjzifh pk'dwuyk*dKvfwdkUu ]]wynfh

awmfwdkUrSmvnf; 0drkwd&o &SdEdkifa&;twGuf usifhpOfSdygonf}} [kavQmufxm; rdrdwdkU\ usifhykH


usifhenf;rsm;udk tus,f Sif;vif;wifjyMuonf/
odkU&mwGif

enf;rSefvrf;rSefusifh&efum;

vGefpGmvdktyfvS\/

pwif

tm;xkwfpOfuyif

pdppf&m0,f

pwiftm;xkwf&ef

enf;rSefvrf;rSefr[kwfygvQif 0dyemPf jzpfvmEdkif&ef taMumif;rSday/


10/

pk'dwuwdkU\

pmydk'feHygwf(6)vm

pum;&yfudk

tajccHudku vGJrSm;aeonfudk awGU&ayonf/ xdktydk'f(6) ]]trSefjrifqdkonfrSm oufSdoufrJh Nzpfygonf?


oufSdoufrJhonf oEd|du tumvdu paom "r*kPfESifhvnf; udkufnDygonf bk&m;}} [kqdkxm;\/
]]oufSdoufrJhonf oEd|du tumvdu paom "r*kPfESifhvnf; udkufnDygonf bk&m;}}
[laom pum;onf bk&m;Siftvdkawmf Ak'0g'trSefESifY tHacsmfaeavonf? oufSd oufrJh[lonf
tvkH;pkHaom ocFg&w&m;rsm;om jzpfonf/ xdktvkH;pkHaom ocFg&w&m;[lorQ onf oEd|du tumvdu
rjzpfEdkifacs/ uJhodkU puwnf;u rSm;aeaom orm'd|d okawoe orm;wdkU\ usifhpOfonf 0drkwd&o
tppftrSefudk rnfonfhtcgrQ &Sdapvdrfhrnf r[kwfay/
11/
okwfrsm;udk

t&m bk&m;Sifa[mawmfrlaom t*FkwdK&f wduqu e0uedygwfvm oEd|du


xkwfjyzG,fSdaomfvnf;

trSwf(2)0dedp,

tus,fa0zefcJhNyD;jzpf

wzef

xkwfjyefraeawmYay/
oEd|du[lonf

t&d,r*fjzpfonf/

wenf;

avmukw&mw&m;udk;yg;

jzpfonf/

tumvdu[lonf rdrd\tjcm;rJh zdkvfwnf;[laomtusdK;udk jzpfapwwfaom r*fav;yg; jzpfonf[k


0dok'dr*f 'k-209 zGifhjyxm;ayonf/
a'oemawmfwdkUjzifh avmb a'go arm[ udk,fjypf EIwfjypf pdwfjypfrsm; jzpfay:vmvQif
owdjzifh IrSwfaeaomyk*dKvf\ udk,fwdkifodrI uG,faysmufoGm;vQifvnf; uG,faysmuf oGm;onfudk odrI
psmef r*f zdkvfudk udk,fwdkifodjrifrIrsm;onfom oEd|du tumvdu ponfjzpfayonf/ pk'dwuwdkUu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

619

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ouf&SdoufrJYonf oEd|du tumvdu ponfjzpf\[k ajymqdkjcif;onfum; tvsif;yif r[kwfaMumif;


odomxifSm;vSayonf/
12/

pk'dwuwdkU\ 0dyemIykHudk pdppfjyefaomf ]]oufSdvlom;onf oufrJh tpm a&

avwdkUaMumifh jzpf&onf/ xdk tpm a& av wdkUonf A[d'avmu Sdonf/ A[d'onf tZw
jzpfvmonf/ xdktZwonf oufSdNzpfonf/ xdkoufSdonfyifvQif rMumrD A[d'jyifyodkU ul;
ajymif;oGm;onf/ tb,faMumifhqkdaomf tpm a& av wdkUonfyifvQif aGUvsm;rwnfNidrf? ykHpHwpfckrS
ykHpHwpfckodkU ajymif;vJaeonf/ Oyrm-pyg;rSqef? qefrS xrif;? xrif;rS vljzpfvmyg onfbk&m;?
rwnfNrJaom

kyf0wKwdkUjzifh

wnfaqmufxm;aom

kyfum,0wKonf

rwnfNrJay/

xdkodkU

odvmaomtcg xkdoufSd kyfum,ay: ]tNrifrSef} &Sdvmygonf/ xdktjrifrSefonfyif orm'd|d


jzpfygonfbk&m;}} [k awGU&ayonf/
0dyemIenf;rsdK;onf

bk&m;a[mygVdawmfESifh

t|uxm

#DumwdkU

rSday/

odkU

qifjcifaekHjzifY 0dyemPf vkH;0jzpfEdkifzG,f rSdkHrQru okwr,Pf pdEmr,Pfyif jzpfEdkifzG,f&m


taMumif;rSdyg/
pk'dwuwdkU jrifjcif;onf tjrifrSefvnf;r[kwf? r*ifSpfyg;wGif yg0ifaom orm'd|dvnf;
b,faomtcgrQ jzpfrvmEdkifay/ xdkodkU tajccHrS pwifvGJrSm;aeaomaMumifh pk'dwuwdkUu rdrdwdkUonf
0dyemudk yGm;rsm;aeygonfqdkaomfvnf; vlMum;aumif;kH pum;jzpfkHrQ wifjyjcif; jzpfayonf/
xdkUaMumifh pmydk'ftrSwf (7) rS (13)wdkifatmifaom pum;&yfrsm;udk rdrdwdkUoEmef trSefwu,f
jzpfSdonfudk wifjyjcif;r[kwf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u ,lqawmfrlMuonf/
13/

aom"emvTm pmykd'feHygwf 14? 15-pum;&yfwdkUjzifh pk'dwuyk*dKvfwdkUu rdrdwdkUonf

'd|"r yw"r y&da,m*gV"rtay:om usifhokH;vsufSdaMumif; oHo,rsm; vGefajrmufNyD? odkUavm


odkUavm rjzpfNyD/ ajym&Jqdk&JNyD; wpfyg;olESifh rqkdifNyD[laom 0dyemrsdK; orxrsdK; udkom usifhokH;aMumif;
avQmufxm;Muavonf/
'd|"rpaom *kPfwdkUum; aomwmyefyk*dKvf\ *kPfrsm;jzpfayonf/ pk'dwuwdkUu rdrdwdkUrSm
xdk*kPfrsm;ESifh jynfhpkHNyD[kqdkojzifY aomwmyef\tjzpfudk 0efcH&ma&mufonf/ OD;Ou|ESifh taygif;tygwkdU
aomwmyef

jzpfrjzpfudkum;

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;

qkH;jzwfcGifhrSdacs/

xdkyk*dKvfwdkU\

trlt&m

tajymtqkd ponfwdkUudkaxmuf [kwfavmuf r[kwfavmufudk y&dowfwdkUuom qkH;jzwfMu&ef


jzpfayonf/ at;csrf;pGm Ak'w&m;udk usifhokH;aeMuolrsm;udk vnf;aumif;? yd#uokH;ykH edum,fig;&yf
bk&m;w&m;awmfrsm;udkvnf;aumif;?

y&rwoHCm

orkwdoHCm

oHCmawmfrsm;udkvnf;aumif;?

Ak'bmomwdkU\ usifhdk; BuHdk; vrf;dk; vrf;rSef wdkUudkvnf;aumif;? jrwfpGmbk&m;ESifh apwDykxdk;


qif;wkawmfwdkUudkvnf;aumif; dkif;dkif;ysys a0zefykwfcwf a&;om;ajyma[mjcif; Ak'bmomwdkufzsufa&;
pmtkyfpmwrf; pmapmifrsm;udk xkwfa0jcif; jyuf&,fajymifavSmifyjcif; ponfwdkUudk toif;tyif;zGJU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

620

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

us,fus,fjyefUjyefU

yvkyfaeMuaom

orm'd|dokawoetzGJUom;

(kyf0g'orm;)wdkUtm;

olwdkU\

vkyfief;rsm;udk axmufI rnfodkUaom yk*dKvfrsdK;rsm;jzpfaMumif;udk odjrifEdkifMuayonf/


14/

pk'dwuwdkU\

aom"emrsm;udk

cHikHokH;oyfaomf

apm'uq&mawmfrsm;

pGJcsuf

wifxm;aom (u) (c) (*) pum;&yfwdkUjzifh orx0dyemvrf;pOfonf Ak'0g' ryg0if[k vnf;aumif;?


Ak'\

orx0dyemvrf;pOfrsm;udk

[dELa,m*tusifh[lvnf;aumif;

pGyfpGJvsuf

Ak'\

orx0dyemudk zsufqD;aeMuonf[laom apm'emcsufudk pk'dwuwdkU\ acsy jiif;qdkcsufudk


rawGU&acs/ acsyjiif;qdkjcif; rykHrQru aom"emvTmpmydk'f (16) apm'uq&mawmfrsm;qdkvdkaom
a,m*vrf;pOf omoemy orPjAm[PwdkU\ vrf;pOfrsdK; tusHK;0ifonfh orx 0dyemrsdK;udk
wynfhawmfrsm; rusifhokH;Muygbk&m;[k xyfrHyif 0efcHpGyfpGJ Mujyefavonf/
xifSm;apOD;tHh? apm'uq&mawmfrsm; qdkvdkaom orx0dyem [lonf ygxdu0*ygVd
rZdryPmoygVd Oy&dyPmoygVd t*Fkw&edum,f tbdnmokwygVd tocFwoH,kwfygVdawmfrsm;
vmaom

Ak'ESifh

Ak'om0uwdkU

a[mawmfrlaom

orx0dyem

rsm;yifjzpfonfudk

omrn

apm'emvTm(4)eHygwf pmydk'fjzifhyif odomayonf/ xdkwGif ygxdu0*f ygVdawmf ESm-186 orm"dav;yg;


yGm;ykHudkvnf;aumif;? ESm-187 tyrnmav;yg; tmkyav;yg; yGm;rsm;ykHwdkUudkvnf;aumif;? ESm-189
aAmZifckepfyg; yGm;rsm;ykHudkvnf;aumif; a[mawmfrlonf/ ESm-228 vnf; ]]uwar a'G "rm bmaowAm? oraxm p 0dyem p? ar a'G "rm bma0wAm -}}
[k a[mawmfrlonf ( 0daooapm'em ygNyD;jzpf\)/
15/

rZdryPmoygVdawmf uE&uokwf (ESm-7-12) twEypaom yk*dKvfav;rsdK;wdkUwGif

pwkwjzpfaom rdrd olwyg; ESpfOD;vkH;udk rylyefrqif;&Japwwfonfh ae0twEy ey&Eyyk*dKvfudkjy&m


]]o'gw&m;Sdaom trsdK;aumif;om;onf bk&m;Sifomoemawmf &[ef;yvQif jrwfaomoDvtpk
jrwfaoma&mifh&Jjcif; jrwfaoma`Eudk apmifhpnf;jcif;? jrwfaom owdorZOfESifY jynfhpkHap pwkwpsmef
&onfhwdkifatmif orxur|mef; tm;xkwfykHudk vnf;aumif;? ykaAed0gomEkwdPf 'dApuKPfwdkUudk
&Sdatmif

tm;xkwfykHudkvnf;aumif;?

xkdUaemuf

0dyemI

t&[wr*fPfwnf;[laom

tmo0u,Pf&atmif tm;xkwfykHudk vnf;aumif;}} a[mMum;awmfrl\/


16/

,if;ygVdawmf t|ue*&okwf (ESm 12 rS 16) 'orol<u,fu ]]jrwfpGmbk&m;

a[mawmfrlaom edAmefa&mufaMumif;w&m;wpfckudk a[mawmfrlyg}} [k tSiftmeEmtm; avQmufxm;&m


tSiftmeEmu yXrpsmefpaom psmefav;yg; arwm apawm0drkwd paom tyrnmpsmefav;yg;
tmumomeO,we 0dnmPOm,we tmudOnm,wepsmefwdkUudk tajccH 0dyemPfodkUwufum
t&[wr*f

t&[wzdkvfwdkifatmif

aygufa&mufEdkifykHudk

enf;aygif;(11)yg;wdkUjzifh

a[mMum;awmfrlavonf/ xdktcg 'orol<u,fu ]]aTtdk;wpfvkH;udk Smolonf wpfBudrfwnf;jzifh aTtdk;


(11)vkH;&ovdk

trdufedAmefwHcg;(11)aygufudk

yGm;rsm;&ef

&SdygNyD/

wHcg;(11)aygufSdaomtdrfudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

621

tpodkU
rD;avmifvQif

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wHcg;wpfaygufaygufjzifh

rdrdudk,fudk

csrf;omatmif

yEdkifovdk

wynfhawmfonf

trdufedAmefwHcg; (11)aygufwdkUwGif wpfaygufaygufjzifh rdrdudk,fudk csrf;omatmif yEdkifygvdrfhrnf}}


[k

avQmufxm;ykH

taMumif;t&mrsm;udk

jyqdkxm;avonf/

onfwdkUum;

Ak'bmomwdkU\

orx0dyemw&m;rsm;yif jzpfayonf/
17/

,if;ygVdawmf aocokwf ESm 16-21 jrwfpGmbk&m;\ apcdkif;wdkufwGef;jcif;aMumifh

tSiftmeEmu omuD0ifrif;wdkUtm; a[mMum;aom 0dZmokH;yg; p&Pwpfq,fhig;yg; orx0dyem


w&m;wdkUudk jyqdkxm;\/ ESm 83-86 r[m&m[kavm0g'okwf

"mwfur|mef; tyrnmur|mef;

tmemygewd ur|mef;rsm;udk jyqdkxm;\/ ,if;ygVdawmf 162-r[m0p okwf 0pa*gwy&dAdkZfwdkUonf


omoemawmf &[ef;y rMumrD 15-&uftwGif; tem*grd zdkvfodkU qdkufa&mufNyD;aemuf bk&m;xHarSmuf
oGm;a&mufum ]]tSifbk&m; wynfhawmfonf aocyk*dKvfwdkU\ OpmjzpfaomPf aocyk*dKvfwdkU\
Opmjzpfaom0dZmjzifh

a&mufoifhaomzdkvfodkU

a&mufcJhygNyD/

jrwfpGmbk&m;onf

wynfhawmftm;

txufwef;w&m;udk a[mMum;awmfrlyg}} [k avQmufxm;av&m jrwfpGmbk&m;u ]]0p xdkodkUjzpfvQif


oifonf orx0dyem ESpfjzmaom w&m;wdkUudk yGm;rsm;avmh? orx0dyem ESpfjzmaomw&m;wdkUudk
yGm;rsm;vQif rsm;pGmaom "mwfwdkUudk xdk;xGif; odjcif;iSmjzpfvdrfhrnf/ 'd0d" 'dAaomw apawmy&d,
ykaAed0gomEkwd 'dApuK tmo0u, tbdnmOfwdkUudk &vdrfhrnf}} [k a[mawmfrlonf/
ESm 436-438 o*Fg&0okwf jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwdkifodjrif udk,fawmfwdkifavQmuf vSrf;
udk,fawmfwdkif atmifjrifcJhaom orx0dyem vrf;pOfrsm;udk xifSm;pGm jyqdkxm;\? xdkUjyifvnf;
rZdryPmoygVdawmf orx0dyem usifhpOfwdkUudk rsm;pGmjyqdkxm;\/
18/

Oy&dyPmoygVdawmf a'0'[okwf ESm 11 rS 16 wdkifatmif uE&uokwf uJhodkUyif

orxpsmeftusifhESifh tmom0u,Pf &onfhwdkifatmif 0dyemusifhpOfwdkUudk jyqdkxm;\/ xdkUtwl


*Puarm*vmeokwf

r[mykProkwf

qAdaomreokwf

ponfwdkUvnf;

orx0dyemwdkUudk

jyqdkxm;\/ txl;tm;jzifY tmemygewdokwf (eSm-122-130) tmemygewd bm0emur|mef;


pD;jzef;yGm;rsm;ykHudk

(t&[wzdkvfayguf)

tus,fjyxm;\/

um,*wmowdokwf(ESm-130-140)

um,*wmowdur|mef; pD;jzef;yGm;rsm;ykHudk (t&[wzdkvfayguf) tus,fjyxm;\/


19/

t*FkwdK&fygVdawmf pwkuedygwf tbdnmokwf(570) ]] Oyg'geuEm w&m; ig;yg;onf

Pfjzifh ydkif;jcm;od&rnfhw&m; t0dZmESifh b0wPSmonf Pfjzifhod y,f&rnfhw&m; orxESifh


0dyemonf

Pfjzifhod

yGm;rsm;&rnfhw&m;

0dZmESifh

0drkwdonf

Pfjzifhod

rsufarSmufy&rnfhw&m;[k jyqdkxm;ayonf/
oVm,we0*oH,kwfygVdd tocFwoH,kwf(535-543) ]]&m* a'go arm[ ukef&mudk
tocFw(edAmef)[k

qdktyf\/

um,*wmowdudk

orx0dyemudk/

y/

0dwuf0dpm&Sdaom

yXrpsmeform"d 0dwufrSd 0dpm&rQomSdaom 'kwd,psmeform"d 0dwuf0dpm&rSdaom wwd, pwkw

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

622

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

yOrpsmeform"dukd tocFw(edAmef)odkU oGm;a&mufaMumif;vrf;[k qdktyf\}}ponfjzifh orx0dyem


yGm;rsm;&ef jyqdkxm;ayonf/
yd#uwfawmfrsm;

bk&m;SifESifh

om0uwdkU

a[mjyxm;aom

orx0dyemrsm;onf

apm'uq&mawmfrsm; qkdvdkaom orx0dyemrsm;jzpfonf/ xdkorx 0dyemrsm;ukd

omoemy

orPjAm[PwdkU\ a,m*vrf;pOfrsm;[k qdkjcif;jzifh bk&m;Sif\ orx0dyem usifhpOfrsm;udk


omoemy orPjAm[PwdkU\ a,m*usifhpOfrsm;[k pGyfpGJ&ma&mufacsonf/ xdkUaMumifh pk'dwuwdkUonf
(16)pmydk'fyg aom"empum;jzifh apm'uq&mawmfrsm;\ pGJqdkcsuf udk jiif;y,facsyjcif; rjyKkHrQru
xyfrHyif 0efcHvdkufjcif;jzpfonf/
20/

aom"emvTmpmykd'f

jynfhpkHvkHavmufjcif;rSdaMumif;

(17)

jyqdkvsuf

apm'uq&mawmfrsm;
&x0deDwokwf

wifjyonfh

jrefrmjyefudk

&x0deDwokwefrSm

azmfjyum

okwef\

t"du&nfG,fcsufrSm tEkyg'gy&dedAmeftwGufom jzpfaMumif;? 0dok'd(7)cef; vrf;pOf[lvnf;aumif;?


oDv0dok'dESifh

pdw0dok'donf

ponfwdkUonf

orxusifhpOf[lvnf;aumif;-

0dyemusifhpOf[lvnf;aumif;

usef(5)yg;jzpfonfh

azmfjyxm;jcif;rSdaMumif;

'd|d0dok'd

xdkokweftwGuf

apm'uq&mawmfrsm;\ twaemrwdrQomjzpfaMumif; okwef"rudk avhvm&mwGif tSdudk tSdtwdkif;om


apm'emoifhaMumif; "rudk t"rjzpfatmif 0de,udk t0de,jzpfatmif udk,fvdk&mqGJ apm'emvQif
tmywfoifh tyg,fodkUvm;rnfudk pdk;&drfylyefrdaMumif;[k acsy aom"emxm;onfudk awGU&\/

oHk;oyfcsuf
21/

apm'uq&mawmfrsm;onf

&x0deDwokwfvm

0dok'd(7)yg;udk

odumokH;yg;jzifh

o*[fa&wGufjy ,if;usifhpOfonf tEkyg'gy&dedAmef[laom tusdK;udk &apEdkifaomusifhpOf jzpfygonf[k


apm'emMuonf/ xdkapm'em apm'uq&mawmfrsm;onf rdrdwdkUwifjyvdkaom 0dok'(7)yg;rQudkom
xkwfEkwfjyqdkygu vdktyfaom teufjynfhNyDjzpf xkdrQom jyjcif;jzpf&um; rjynfhpkH[k rqdkomacs/
22/

]]okwef\ t"du&nfG,fcsufrSm tEkyg'gy&dedAmeftwGufom jzpfygonf/ 0dok'd

(7)yg; vrf;pOf[l azmfjyxm;jcif; rSdyg}} [laom acsycsufonfvnf; tusdK;rxifouJhodkUom jzpfonf/


xifSm;apOD;tHhedAmaem*"H [d tm0kaom 0domc jA[p&d,H edAmey&m,eH edAmey&da,momeH/
(r? 1? 379/)
jrwfpGmbk&m;\ omoemawmf oDv orm"d ynm [laom tusifhjrwfonf edAmefom
ouf0if

tqkH;owfavonf/

xdkUaMumifh

apm'uq&mawmfrsm;uvnf;

tEkyg'gy&dedAmef

wnf;[laom tusdK;udkyif txGwfwifvsufxm;NyD; jzpf\/ &x0deDwokwf ygVdawmfyif 0dok'd(7)yg;udk


xifSm;pGmjyxm;ygvsuf

0dok'd(7)yg;vrf;pOf[k

azmfjyxm;jcif;rSdyg[k

OD;Ou|

wynfhrsm;u

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

623

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

acsyjcif;onf yd#uwfawmf txiftSm;vmSdaom 0dok'd(7)yg; usifhpOfrsm;udk y,fSm;zsufqD;vdkaom


ta,medaom

reoDum&jzifh

rjrif[efy

acsyjcif;omjzpfayonf/

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\

aSUarSmufrSmyif uJhokdU jrKyfuG,fvSnfhpm; ajymMum;aeMuonfudk awGUMu& OD;Ou|\ wynfhvufom;


kyf0g'orm;rsm;onf
pnf;kH;aeMurnfudk

dk;om;aom
aumif;pGm

bmom0ifwdkUtm;
odavmufayonf/

tb,frQavmuf

vdrfvnfvSnfhzsm;

taMumif;onf

pmydk'feHygwf(2)vm

aom"empum;&yfjzifhyif ay:vGifxifSm;NyD;jzpfonf/
23/

rl&if;ygVdawmfSdaom tSifykPu tSifom&dykw&mtm; ajzqdkaom &x0deDw okwfvm

Oyrme Oyar,swdkU\ t"dym,fudk tenf;i,frQ Sif;vif;azmfjyOD;tHh/


yaoe'Daumovrif;onf

om0wDrdUaepOf

omauwrdU0,f

taqmwvsif

yzG,fudp

jzpfay:vm ,if; 2-rdUtMum; jrif;uaom &xm;ckepfpD;wdkUudk toifhjyifxm;ap om0wdrdUrSxGufum


eef;wGif;wHcg;0rS yxr&xm;udk pD;vsuf xdk&xm;jzifh 'kwd,&xm;odkU a&muf\/ yxr&xm;udk
pGefUcJhNyD;vQif 'kwd,&xm;udk pD;jyef\/ enf;twdkif; owr&xm;jzifh omauwrdU eef;wGif;wHcg;odkU
qdkufa&mufvmavonf/
Oyrmtwl

oDv0dok'donf

pdw0dok'dtusdK;iSm

jzpf\/

pdw0dok'donf

'd|d0dok'd

tusdK;iSmjzpf\/ 'd|d0dok'donf ucFg0dw&P0dok'dtusdK;iSm jzpf\/ ucFg0dw&P0dok'donf r*gr*P


'e0dok'dtusdK;iSm jzpf\/ r*gr*P'e0dok'donf y#dy'gP'e 0dok'dtusdK;iSm jzpf\/
y#dy'gP'e0dok'donf P'e0dok'dtusdK;iSm jzpf\/ P'e0dok'donf tEkyg'gy&dedAmef
tusdK;Sd\/ igonf tEkyg'gy&dedAmef tusdK;iSm jrwfpGmbk&m;txHawmf tusifhjrwfudk usifhokH;\-[k
tSifykP u tSifom&dykw&mtm; avQmufxm;\/
24/

pum;&yf Oyrme Oyar,sESD;aESmykHudk rlvyPmo t|uxm 'kwd,tkyf ESm-63 rS

,l jyqdkOD;tHh? Z&mr&PrS aMumufaom a,m*Dyk*dKvfonf yaoe'Daumovrif;ESifh wl\/ cEmig;0


oum,onf

om0wdrdUESifh

wl\/

edAmefrdUawmfonf

omauwrdUESifhwl\/

a,m*Dyk*dKvf\

rod&ao;aom opmav;yg;wdkUudk xdk;xGif; odzG,fudponf rif;\ taqmwvsif yzG,fudpESifh wl\/


0dok'd(7)yg;onf &xm;(7)pD;ESifhwl\/ oDv0dok'd wnf&mtcgonf yxr&xm;udk pD;&mtcgESifhwl\/
oDv0dok'dponfwdkUjzifh

'd|d0dok'dponfwkdU

wnf&mtcgonf

yxr&xm;ponfwdkUjzifh

'kwd,&xm;ponfwdkUudk pD;&mtcgESifh wl\/ P'e0dok'djzifh udavomtvkH;pkHudk ukefcef;ap


w&m;jrwfwnf;[laom jymom'fodkU wufNyD;vQif ig;q,fausmfaom ukodkvfw&m;wdkUNcH&Hum edAmefudk
tmkHyaom zvormywfudk 0ifpm; avmukw&mcsrf;omudk cHpm;&mtcgonf owr&xm;NzifY
omauwrdU eef;awmf

wHcg;0 oufqif; jymom'fxuf0,f aqGrsdK;rdwfo*F[taygif; NcH&Hvsuf

aumif;jrwfaom abmZOfudk cHpm;&mtcgESifh wl\/ yaoe'Daumovrif;BuD;onf omauwrdUodkU


a&muf&ef &xm;ckepfpD;udk tqifhqifh pD;cJh&ouJhodkU tEkyg'gy&dedAmef 0ifpHvdkaom a,m*Dyk*dKvfonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

624

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oDv0dok'dpaom

0dok'd(7)yg;udk

tqifhqifhyGm;rsm;&m\

[laomt"dym,fvnf;

odomxifSm;NyD;

jzpfavonf/
odkU &x0deDwokwf 0dok'dckepfyg;taMumif;udk twdtvif; azmfjyxm;ygvsuf OD;Ou|wynfh
pk'dwuwdkUu ryg[l avQmufxm;acsyjcif; jzpfonfhtwGuf if;wdkU\ acsycsufonf rnfonfhenf;ESifhrQ
,xm"rw&m;ojzifh aom"emjcif; rjzpfawmhay/
25/

xdk0dok'd 7-yg; yGm;rsm;ykHtusOf;csKyfudk 0dok'dr*ft|uxm 'k-ESm 73 ]]uxH

bma0waAmwd {w ye}} ponfjzifh jyqdkxm;ayonf/ t"dyg,frSm cEm tm,we "mwf a`E opm
y#dporkym'f paom w&m;wdkUonf 0dyemynm\ jzpf&mbkHrnf\/ oDv0dok'd pdw0dok'd 2yg;wdkUonf 0dyemynm\ tajctjrpfrnf\/ 'd|d0dok'd ucFg0dw&P0dok'd r*gr*P'e0dok'd
y#dy'gP'e0dok'd P'e0dok'd- 5-yg;wdkUonf 0dyemynm\ txnfudk,frnf\/
xkdUaMumifh jzpf&mbkHjzpfaom cEmpaom w&m;wdkU oif,l ar;jref;jcif;\ tpGrf;tm;jzifh Pfjzifh
avhusufjcif;udky tajctjrpfjzpfaom 0dok'd 2-yg; wdkUudk jynfhpkHapNyD;vQif txnfudk,fjzpfaom 0dok'd
5-yg;wdkUudk jynfhpkHapvsuf yGm;rsm;&rnf[k qdkvdkayonf/
26/

]]oDv0dok'dESifh pdw0dok'dwdkUonf orxusifhpOf[lvnf;aumif; usef 5-yg; jzpfonfh

'd|d0dok'd/ y/ P'e0dok'dwdkUonf 0dyemusifhpOf[lvnf;aumif; apm'u q&mawmfrsm;


azmfjyouJhodkU

azmfjyxm;jcif;rSdyg}}

[laom

acsycsufonfvnf;

apm'u

q&mawmfrsm;\

apm'emvTmwGif

ygSdonfhtwkdif;udk

racsybJ

jyifqifajymif;vJ

acsyaom

pum;jzpfonf/

apm'uq&mawmfwdkU\ apm'em oDv0dok'dESifh pdw0dok'dwdkUonf orx usifhpOf[krqdk? oDv0dok'donf


oDvusifhpOf pdw0dok'donf orxusifhpOf usef 5-yg;aom 0dok'dwdkUonf 0dyemusifhpOfwdkU
jzpfMuygonf[lom 0dok'd 7-yg;udk odumoHk;&yfjzifh[yf jyqdkxm;jcif;udkom awGU&ayonf/ 0dok'd7yg;wdkUwGif xdkxdk 0dok'dwdkU\ w&m;udk,ft&aumufudk jrifkHrQjzifhyifvQif yd#uwfPfSdNyD;olwdkUtzdkU
um;oDv

um;orx(orm"d)

um;

ynm[k

vGefpGmxifSm;NyD;jzpf&um;

okwf

azmfjyxm;jcif;rSd[k rqdkoifhacs/
27/

rlvyPmot|uxm &x0deDwokwftzGifh ESm 64- 0dok'd7-yg;wdkUudk uxm 10-yg;ESifY

,SOfjy&m0,f ]]oDv0dok'donf tydpuxm oEK|duxm toHo*uxm oDvuxm [laom


uxmav;yg;jzpfonf/ pdw0dok'donf y0da0uuxm 0D&d,m&ruxm orm"duxm [laom uxm3yg;jzpfonf/

'd|d0dok'd

ucFg0dw&P0dok'd

r*gr*P'e0dok'd

y#dy'gP'e0dok'd

P'e0dok'd 5-yg;wdkUonf ynmuxmjzpfonf}} [k jyqdkaom pum;&yfjzifhvnf; oDv0dok'dudk


oDvodum? pdw0dok'dukd orm"dodum? usef 0dok'd5-yg; wdkUudk ynmodum oGif;,l&rnfhtjzpfonf
odomvSayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

625

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUaMumifh apm'uq&mawmfwdkY\ 0dok'd 7-yg;wdkUudk odum 3-yg;wdkU oGif;,la&wGuf


tEkyg'gy&dedAmef\ tusifhvrf;pOftjzpf wifjyaom apm'emonf ygVdawmf t|mtxmwdkUESifh nDGwf
oifhjrwfaom apm'emjzpfojzifh "rudk t"rjzpfatmif? 0de,udk t0de,jzpfatmif udk,fvdk&mudk udk,fqGJ
apm'emjcif;r[kwf? trSefudktrSeftwdkif; tSdudktSdtwdkif; apm'emaom "rmapm'emomjzpfonf/
28/

aom"emvTm pmydk'f(19) rlvyPmo jrefrmjyef pmrsufESm 191? yk'fa& 240- vmaom

ukvLyrw&m;awmfudk om"utjzpf xkwfaqmif ]]xdk ukvLyrokwf\ &nfG,fcsufrSm wynfhawmfrsm;


txufrS

wifjyxm;onfh

w&m;awmfonfvnf;

&x0deDwokwfESifh

oHo&ma&jyifudk

jzwf

wxyfwnf;

wax&mwnf;

edAmefwnf;[laom

ul;cwf&efomjzpf\/

pGJ,lodrf;ydkufxm;&ef

r[kwfay/

"rw&m;wnf;[laom

azmifudkaomfvnf;

pGefUy,fcJh&rnf/

epfrGef;aMumif;jzpfonfh

t"rrIwdkUudkum;

qdkzG,f&mrSdawmhNyD?

wpfzufurf;odkU

t"dyg,fudk
w&m;ESifh

jzpfaeygonf/
odjrifolwdkUonf

qefUusifaom

wpdk;wpdrusef

ta&muf
oHo&m

y,fvSefypf&rnf[k

a[mawmfrlayonf}}[k aom"emMujyefonf/

okH;oyfcsuf
29/

aom"emum; apm'emESifh rnfodkUrQ roufqdkifacs/ apm'uq&mawmfrsm;onf

w&m;awmfudk pGJ,lodrf;ydkufxm;&rnf[k apm'emjcif; rycJhMuay/ OD;Ou|ESifhwuG ol\Mo0g'cH orm'd|d


okawoetzGJU0ifrsm;ESifh

taygif;tyg

aemufvdkufrsm;onf

Ak'udk,fawmfwdkif

a[majymcJhaom

orx0dyem usifhpOfrsm;udk Ak'0g'wGifryg0if? [dELa,m*usifhpOf[k t"r pGyfpGJ zsufqD;aeMuygonf


[lom apm'emjcif;ycJhMuonf/
pk'dwuwdkUonf apm'uq&mawmfrsm; wifjypGJqdkxm;onfh y"metcsufudk acsyjiif;qkdjcif;
ryEdkifonfhtwGuf xdkxdkyd#uawmfvm wpfpdwfwpfa'oaom yk'fudk,l(avorw) t`rGufaxmifum
roufqdkif&mudkom acsyaom"emaeMuonf/
30/

ukvLyr w&m;awmf]]ukvLyrH a0g bdua0 "rH a'odwH tmZmeaE[d "rmyd a0g y[mwAm? ya*0 t"rm}}
(r? 1? 188/) (tv*'Lyrokwf)

]]&[ef;wdkU oifwdkUtm; a[mMum;xm;aom azmifOyrmSdaomw&m;udk odaomoifwdkUonf w&m;rI


(orx0dyemjzpfaom qE&m*) wdkUudkyifaomfvnf; y,fpGefUMu&rnf/ rw&m;rI (umr*kPfjzpfaom
qE&m*) wdkUudkum; ajymqdkzG,fyif rSdawmhacs}} (r Nref? 1? 192/) [k w&m;wkdUudk y,fpGefU&ef
a[mawmfrljcif;onf

bk&m;a[m

a,m*usifhpOfomjzpfonf[k

pGyfpGJum

orx0dyemw&m;wdkUudk
y,fpGefU&rnf[k

Ak'0g'wGif

ryg0if?

a[mawmfrlvdkonfr[kwf?

[dEL
xdkorx

0dyemw&m; pGJvrf;wyfrufonfh qE&m*udkom y,fpGefU&rnf[k a[mawmfrlvdk&if; jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

626

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"dyg,fonf

]]aem

*[Pwm,}}

(pGJ,lxm;&efr[kwf)

[laom

ygVdawmfpum;

jzifhyif

xifSm;NyD;jzpfayonf/
31/

xdkokwf

t&d|&[ef;onf

qdkvdk&if;t"dyg,fudk

]]aumif;aomtawGUSdaom

t|uxm
tcif;tkHpaom

ESm-16-rS,l

jyqdkvdkayonf/

azm|AmkHudk

jrwfpGmbk&m;

cGifhyxm;jcif;aMumifh azm|AmkHcsif;wlaom rmwk*gr arxkeftawGUvnf; tyfonf}} [laom rdpm t,ludk


,lqajyma[mrIESifhpyfvsOf; xdkokwefudk a[mawmfrlonfudk aS;OD;pGm odxm;ESifh&rnf/ odkUrSom
t|uxmjyqdkaom t"dyg,fudk oabmaygufayvdrfYrnf/
]]&[ef;wdkU igbk&m;onf odkUoabm&Sdaom NidrfoufrGefjrwfonfh w&m;wdkU vdkcsifpGJrufonfh
qE&m*udk

y,fpGefUjcif;udk

a[mawmfrlao;\/

GmolwdkUtusifh

ol,kwfrmwdkU

tusifhjzpfonfh

kefU&if;Murf;wrf;aom a&aq;ypf&jcif; tqkH;Sdaom rolawmfwdkUtusifh qE&m*udk y,fpGefU&ef


tb,faMumifh ra[mbJ SdcsdrfYrnfenf;/ ,if;rolawmfwdkUtusifY tcsnf;ESD;aom a,musmf;jzpfonfh
t&d|onf

tjypfrSd[k

trSwfSdvsuf

umr*kPfig;yg;wdkU

vdkcsifpGJrufonfh

qE&m*udk

tE&m,fryEdkif[k ajymqkdbd\/ oifwdkUonf t&d|uJhodkU igbk&m; omoemawmf THUGefudkjzpfap


trIdufodkufudkjzpfap rxnfhoGif;avoifh}} [k Mo0g'jzifh t&d|udkyif bk&m;SifESdrfeif;awmfrl\/ um;
a[mawmfrl&if; t"dyg,fwnf;/
32/

]]w&m;wdkUudkaomfvnf; y,fpGefU&rnf }}[laom pum;awmfESifhpyfvsOf; orx

0dyemw&m;wdkU qE&m*udk y,fpGefU&ef a[mawmfrlykHudk ygVdawmfwdkUrS t"dyg,ftusOf;csKyfrQ


xkwfEkwfjyqdk

vdkayao;onf/

orxw&m;

qE&m*y,fpGefU&efudk

rZdsryPmoygVdawmf

v#Kudaumyrokwf ESm-818?119- okdU jyqdkxm;avonf/


]]O'g,D omoemawmf &[ef;onf umrwdkUrS uif;qdwfomvQif/ y/ yxrpsmefodkU
a&mufae\/ yxrpsmefudk NidwG,foifhaom w&m;r[kwf[k iga[m\/ y,fpGefUMu vGefajrmufMu[k
iga[m\? vGefajrmufaMumif;um; 'kwd,psmefjzpfonf/ y/ ae0onm emonm,wepsmefudkvnf;
NidwG,foifhaom

w&m;r[kwf[k

iga[m\/

y,fpGefUMu

vGefajrmufMu[k

iga[m\/

vGefajrmufaMumif;um; eda&m"ormywfjzpfonf/ y/ O'g,D odkUvQif ae0onmemonm,wepsmefudk


aomfvnf; y,f&rnf[k iga[maom oHa,mZOf BuD;BuD;i,fi,fudk oifjrifzl;oavm}} [k ar;awmfrl&m
]]rjrifzl;yg}}

bk&m;[k

O'g,Du

avQmufavonf/

(um;

orxw&m;

qE&m*y,f&ef

a[mawmfrlykHjzpfonf/)
33/

0dyemw&m;

qE&m*y,fpGefU&efudk

rlvyPmoygVdawmf

r[mwPSmocF,

okwf-ESm-327 jrefrmjyef-335- okdUjyqdkxm;avonf/


]]&[ef;wdkU tu,f oifwdkUonf odkUuavmuf pifMu,fjzLazG;onfht,ludk wPSm'd|d wdkUjzifh
uyfNidwG,fwm OpmuJhodkU vdkvm;rufarmaeMuvQif ighOpm[k jrwfEdk;aeMuvQif odrf;ydkuf pGJ,lxm;&ef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

627

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

r[kwfbJ ul;ajrmufzdkU&eftusdK;iSm iga[mxm;onfh azmifOyrmSdaomw&m;udk oifwdkU wu,fodonf


rnfMuao;&JUvm;}} [k ar;awmfrl&m ]]rrnfMuygbk&m;}} [k &[ef;awmf rsm;u avQmufMuonf/
]]&[ef;wdkU tu,f oifwdkUonf odkUuavmuf pifMu,fjzLazG;onfht,ludk ruyfNid rwG,fwm
OpmuJhodkU rvdkvm; rrufarmMuvQif ighOpm[k rjrwfEdk;MuvQif odrf;ydkufpGJ,lxm;&ef r[kwfbJ
ul;ajrmufzdkU&eftusdK;iSm

iga[mxm;aom

azmifOyrmSdaomw&m;udk

oifwdkU

wu,fodonf

rnfMuovm;}} [k ar;awmfrl&m ]]rodMuygbk&m;}}[k &[ef;awmfrsm;u avQmufxm;Mu avonf/ (um;


0dyemw&m; qE&m*udky,f&ef a[mawmfrlykHjzpfonf/)
jyqdkcJhNyD;aom ygVdawmf t|uxmwdkUjzifh ]] "rmyd a0g y[mwAm}} w&m;wdkUukdaomfvnf;
y,fpGefU&rnf[laom pum;&yf qE&m*udk y,fpGefU&rnfhtjzpfonf xifSm; odomayNyD/
34/

pmydk'f(20)ygaom aom"empum;&yfum; apm'emESifh roufqkdifay/ pmydk'f(21)

apm'uq&mawmfrsm;onf

0dok'd

7-yg;rjzpfoaGU

edAmefESifh

reD;pyfEdkifykHudk

zdqdkxm;ygonf/

y#mpm&DuJhodkUaom tl;r udoma*gwrD uJhodkUaom tE trygvDvdk jynfhwefqm t*Fkvdrmv


uJhodkUaom vlqdk;BuD;rsm;onf todESifhtusifh xyfrdonfh wcPtwGif; trSefw&m;udk xdk;xGif;
oabmaygufEdkifcJhaom

taxmuftxm;rsm;onf

0dok'd

7-yg;atmufwGif

ao;odrfarS;rSdef

ikyfvQdK;ae&ygonfbk&m;[k acsyMuavonf/

okH;oyfcsuf
aom"empum;&yfwdkU 0dok'd 7-yg;udk raxrJhjrifyvdk&dyf xifaeonf/ 0dok'd 7-yg;um;
tSifykPax&fu tSifom&dykw&max&ftm; ajzMum;aomt&m &x0deDwokwf vmonf/ rQomru
tSifom&dykw&max&fonfvnf; ,cif 0dok'd 7-yg;wdkUwGif ynm0dok'dESifh 0drkwd0dok'dwdkUudkxnfh 0dok'd
9-yg;wdkUudk yGm;rsm;&rnfh ]]bma0wA}} w&m;tjzpf a[mMum; awmfrlcJhonfudk ygxdu0* ygVdawmfESm252 awGUjrifEdkifonf/
odkU &[EmtSifjrwfBuD;rsm;udk,fwdkif rdrdwdkUavQmufcJhonfhtwdkif; a[mMum;xm;cJhonfh 0dok'd
7-yg;tusifhvrf;pOfrsm;udk raxrJhjrif ryoifhMuay/
35/

apm'uq&mawmfrsm;\ pum;&yf pk'dwuwdkUjyqdkaom pum;&yfrsdK;udk rawGU&/ 0dok'd

7-yg;wdkUudk odum 3-yg;wdkU oGif; jyqdkxm;onfudkom awGU&onf/ omoemawmf [lonfvnf;


oDv? orm"d? ynmodum okH;yg;wdkUyifjzpfonf/ odumokH;yg;udk jynfhpkHatmif rjznfhusifhvQifvnf;
r*fPf zdkvfPfjzifh edAmefudk rodjrifEdkifacs/ xdkUaMumifhyif bk&m;Sifudk,fawmfjrwfu ]]oDvjzifh
xkHrTrf;tyfaompdwfonf aumif;pGmomvQif tmo0wdkUrS vGwfajrmufEdkif\}} [k a[mawmfrlonf/
('DCedum, r[m0*ygVd-ESm-84)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

628

tpodkU
36/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pk'dwuwdkUwifjyonfh

y#mpm&D

udoma*gwrD

trygvD

t*FkvdrmvwdkUonf

vnf;aumif; w&m;empOf r*fzdkvfodkU qdkufa&mufoGm;Muaom oEwdtrwfBuD;paom tjcm;yk*dKvfwdkUonf


vnf;aumif; um, a0'em pdw "r wdkUwGif wpfpkHwpfckaomw&m;udk rokH;oyfbJ emMum;&aomw&m;udk
oabmuskHjzifh r*fzdkvfudk &oGm;Muonfr[kwf? um, a0'em pdw "rwkdUwGif wpfyg;yg;udk okH;oyf
owdy|mef;vrf;pOfjzifhom r*fzdkvfudk &Muonf[k rSwf&m\/
xdkUaMumifY okwfr[m0g t|uxm]],om ye um,a0'empdw"arok udOd "rH temrodwGm bm0em emr ewd?
wom awyd rdem0 ra*e aomuy&da'a0 orwduEDwd a0'dwAm}} ('D |? 2? 339/)
[k rdefUqdkawmfrlonf/
t"dyg,fum;- xdkodkUyif *gxmudkMum;em& r*fzdkvfodkU a&mufMuygukefaomfvnf; kyftaygif;
udk,f a0'em pdwf oabmw&m;wdkUwGif wpfpkHwpfckaomw&m;udk rokH;oyfrl 0dyemynm r*fynmudk
yGm;apjcif; bm0emaMumiffY xdkoEwdtrwfBuD; y#mpm&DwdkUonfvnf; owdy|mefvrf;pOfjzifhomvQif
pdk;&drfylaqG;idka<u;jcif;wdkUudk vGwfajrmufMuukef\ [l odtyf ukef\/
37/

y#mpm&D

paom

yk*dKvfwdkUonf

w&m;awmf\

tqkH;

r*fzdkvf&oGm;Muonf[k

qdkjcif;aMumifh xkdyk*dKvfwdkU oDv0dok'd ponfrjzpf[k pk'dwuwdkU ,lqMu[efSdonf/ odkUum;


r[kwfay/ &[ef;wdkUrSmom w&m;tm;rxkwfrD aS;rqGu oDv0dok'd jzpfae&ef vdkonf/ vlwdkUrlum;
&[ef;wdkUuJhodkU aS;rqGu oDvpifMuifNyD; r[kwfapumrl w&m;emcgeD; odkUr[kwf w&m;empOfrSm
]]raumif;rI ryawmhyg}} [k BuHpnfqkH;jzwfjcif;jzifhyif oDv0dok'd NyD;onf/ BuHpnfqkH;jzwfrI rSd&um;
IrSwfrIbm0em pdwKyg'fjzifhomvQif oDv0dok'd udpNyD;onf [l rSwf,l&m\/
xdkUaMumifh y#mpm&D udoma*gwrD trygvD t*kFvdrmvwdkU todESifhtusifh xyfrdonfh
wcPwGif; trSefw&m;udk xdk;xGif;oabmaygufEdkifcJhaom taxmuftxm;rsm;onf 0dok'd 7yg;atmufwGif ao;odrfarS;rSdef ikyfvQdK;ae&ygonf[laom pum;onf r[kwfrrSefacs/ trSef pifppf
oDv0dok'd= oDvpifMu,frIrjzpfbJ pdw0dok'd= pdwf pifMu,frIrjzpfbJ r*fPf zkdvfPfudk
rnfonfhenf;ESifhrQ
ra&wGufEdkifaom

r&Edkifay/
0DxdwdkU

tbd"rmoabmt&MunfhvQif

usaeMuonf/

xdkpdwftpOfwGif

w&m;emaepOf
tajccHjzpfaom

wcPtwGif;
oDv

pifMu,frI

pdwfwnfNidrfrIrsm; jzpfNyD;umrS txuf0dok'drsm;jzpfNyD; aemufqkH;usrS r*fPf zdkvfPf &jcif;jzpfonf/


odkU pdwfwdkU\oabmudk em;rvnfaomaMumifh oDvpdw pifMu,fESifh&ef rvdkbJodNrifonfhtcg
pifMu,fNyD;jzpfonf[k orm'd|d okawoetzGJUom;wdkUu xifjrifMujcif; jzpfavonf/
38/

txl;jyqkdzG,f Sdao;\/ trygvD jynfhwefqmronf pk'dwuwdkU xifrSwfouJhodkU

w&m;emNyD;onfhtqkH; r*fzdkvfudk&onfr[kwf? bk&m;Sif y&dedAmef pHawmfrrlrDESpf a0omvDjynfodkU


<uawmfrlvmpOf rdrd\O,smOfudk bk&m;tr;Sdaom oHCmawmftm; ausmif;wdkuftjzpf v'gef;aMumif;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

629

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

okwfr[m0g ygVdawmf ESm-181? 82? 83 wdkU jyqdkxm;\/ r*fzdkvf&onf[k rjyqdkacs/ aemuftcgrS


rdrd\om; &[ef;awmf 0drvaum@nax&f\xH w&m;udk Mum;em& &[ef;rdef;ryNyD;vQif 0dyemudk
yGm;rsm;tm;xkwf t&[wzdkvfodkU qdkufaMumif;udk ax&D*gxm t|uxm ESm-214? 220 wdkU
jyqdkxm;avonf/
xkdUjyif

jrwfpGmbk&m;onf

tSdeft0g

vGefpGmBuD;oljzpfonf/

xdkUaMumifh

tl;yifjzpfap?

jynfhwefqmryifjzpfap vlowform;yifjzpfap jrwfpGmbk&m;\ ajcawmf&if;odkU a&mufoGm;aomtcg


tl;vnf;ajy tusifhvnf;raoGbJ vlaoap&efzefwD;onfh a'gopdwfvnf; xdkcP rSdawmhay/
w&m;emcgeD;ESifY

em,laeqJcP

pdw0dok'djzpfoGm;ykH

r*fPf

'd|d0dok'djzpfoGm;ykH

zdkvfPfr&rD

ponfudk

Mum;umv

yd#uwfPfa&m

oDv0dok'd

jzpfoGm;ykH

0dyemPfa&m

SdolrS

em;vnfoabmaygufEdkifonf/ uJhodkU yd#uwfPfESifh usifhBuHtm;xkwfolonf 0dyemPfrSdol


vlNydef;wdkUtjrifjzifhMunfhrlum;

bk&m;Sifw&m;em

r*fPfzkdvfPf&rS

tl;aysmufonf

jynfhwefqmpdwfaysmufonf vlowfpdwfaysmufonf tusifhESifhtod wydifeuf wpfcsufwnf;usonf[k


xifp&mjzpfonf/

tjrifum;

Ak'w&m;awmfrsm;onf

tvGefxlydef;onfh

*rD&m=eufeJonf?

vlNydef;wdkU\

'k'om=jrifEdkifcJonf[k

tjrifrsdK;omjzpfbdonf/
qdkjcif;onf

uJhodkUaom

vlNydef;rsm;twGuf txl;owday;csufyifjzpfayonf/
39/

aom"emvTm pmykd'feHygwf(22) apm'uq&mawmfrsm;wifjyonfh ,k*e'okwf onf

bk&m;a[mr[kwf?

tSiftmeEmu

taygif;toif;&[ef;wdkUtm;

a[mMum;aomokwf

NzpfaMumif;

okwf\qdkvdk&if;rSm orxESifh 0dyem yGm;rsm;&rnf[k qdkvdk&if;r[kwfbJ orxaSUoGm;Sdaom


0dyemjzifhjzpfap? 0dyemaSUoGm;Sdaom orxjzifhjzpfap orx 0dyem

2-yg;pkH aSUoGm;jzpf

yGm;rsm;tm;xkwfygu oHa,mZOfaysmuf tEko,uif;pifrnf [k qkdvdk&if;jzpfaMumif; acsyMuavonf/

okH;oyfcsuf
40/

,k*e'okwfonf

bk&m;a[mr[kwf?

tSiftmeEm

a[maomokwf

jzpfygonf

[laompum;jzifh ,k*e'okwfudk bk&m;a[mr[kwf y,fSm;vdk vufrcHvdkaom t"dym,f oufa&muf\/


apm'uq&mawmfrsm;uvnf;

bk&m;a[m[k

wifjyMuonfr[kwf/

Ak'omoemawmf

orx0dyemyGm;&rnfh Mo0g'enf;vrf;rsm;udk a[mMum;xm;jcif; Sdygonf[kom wifjycJhMuonf/


xkdUaMumifh bk&m;a[m [kwf-r[kwfudk tjiif;yGm;&ef rSd? bk&m;Sifudk,fawmfwdkif a[maomw&m;jzpfap
bk&m;Sif\om0uwdkU a[maomw&m;jzpfap vdkufemusifhBuHu tusdK;&apEdkifaomw&m;awmfjzpfvQif
,kHMunfav;pm;pGm

vkdufemusifhBuH&rnfomjzpfonf/

r[mya'oav;yg;

oGif;csMunfhygu

Ak'bmodwokwESifh vkH;0qefUusifjcif; rSdonfhtjyif oHCm,emokH;wef t0iftygjzpf&um;-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

630

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]okwH emr wdam o*wda,m tmkVmed wDPd yd#umed / y/ ww okwH

ty#dAm[d,H? wH y#dAm[aEe Aka'g0 y#dAm[dawm a[mwd}} ('D | 2? 158/)


t"dyg,frSm - oH*g,emokH;wefwdkUodkU wiftyfukefaom yd#uwfokH;ykHwdkUonf okwrnf\/
xdkokw[kqdktyfaom

ygVdawmfudk

rwm;jrpf

rypfy,fxkduf?

xdkokw[kqdktyfaom

ygVdawmfudk

wm;jrpfypfy,faomolonf bk&m;Sifudkyif wm;jrpfypfy,f&ma&mufacsonf/


41/

okwf\qkdvdk&if;rSm orxESifh 0dyemudk yGm;rsm;&rnf[k qdkvdk&if;r[kwfyg/ orx

aSUoGm;Sdaom 0dyemjzifhjzpfap 0dyem aSUoGm;Sdaom orxjzifhjzpfap orx 0dyem


ESpfyg;pkHaSUoGm;jzpfap

yGm;rsm;tm;xkwfygu

oHa,mZOfaysmuf

tEko,uif;pifrnf

[k

qkdvdk&if;jzpfygonf[laom acsycsufonfvnf; a'oemawmf\t"dyg,fudk usepGm raumuf ,lwwfom


acsyrdaom pum;jzpfonf/ pk'dwu orm'd|d okawoeorm;wdkUonf yxrBuD; yxrausmf "rmp&d,wdkU
oif&Mum;&onfhenf;

Oypm

aewd[m&

ponfwdkUudk

vkH;0

roifzl;

MuSmojzifh

ygVdawmfjrefrmjyefrsm;udkzwfNyD; vlNydef;awG; awG;um arSmufrSm;aeMujcif;jzpfonf/


a'oemawmf\ t"dym,fudk aumuf,l&m a'oem[m& aewdenf;paom enf;aygif; rsm;pGmjzifh
aocsmaphik MunfhIaumuf,l&onf? Oyg, zv tmPwd 3-yg;rQjzifh odom kHrQ aumufjyay;tHh/
okwf orxaSUoGm;Sdaom 0dyemudk yGm;rsm; r*fjzpfay:vmyHk 0dyemaSUoGm; Sdaom
orxudkyGm;rsm;

r*fjzpfay:vmyHk

orx

0dyemtpHkwGJvsuf

yGm;rsm;

r*fjzpfay:

vmyHk

ta&miftvif;paom 0dyem npfl;aMumif; ]]0dyEkyudavo}} ab;&ef q,fyg;wdkU aMumifhjzpfaom


wkefvIyfysHUvGifhrI

]]O'p}}

udky,f

tZw

0dyempdwfudkxm;um

orm"dudk

jzpfap

av;yg;wdkUudk

yGm;rsm;

r*fjzpfay:vmyHkav;rsdK;udk jyxm;ayonf/
okwf

orx

(orm"d)

aSUoGm;Sdaom

0dyempaom

tm;xkwfjcif;onf taMumif;Oyg, rnf\? r*fjzpfay:vm oHa,mZOf tEko,wdkU aysmufuif; jcif;onf


tusdK;zvrnf\? t&d,r*fudk& oHa,mZOf tEko, aysmufuif;jcif;tusdK;udk &Sdavatmif orx
(orm"d) aSUoGm;Sdaom 0dyempaom av;yg;wdkUudk yGm;rsm;tm;xkwf Muav[k a'oujzpfaom
tSiftmeEm\

wdkufwGef;awmfrljcif;onf

useaocsmodjrifygu

]]orx0dyemudk

tmPwdrnf\?
yGm;rsm;&rnf[k

odkU

a'oemawmf\

qdkvdk&if;

r[kwfyg}}

t"dym,fudk
[k

acsy

aom"emrdMuawmhrnf r[kwfay/
42/

aom"emvTm pmydk'feHygwf (23) vm aom"emum; pum;jzpfHkrQom jzpfayonf?

pmdkufolu (228)udk (222)[k dkufrSm;jcif;omjzpf pdppfzG,frvdk? pmydk'feHygwf (24)vm aom"emum;


pmydk'feHygwf (4) rS (15) txd aom"emrsm;udk oHk;oyf&m yg0ifNyD;jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

631

tpodkU
43/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aom"emvTm

awmifwGif;BuD;

pmydk'feHygwf

ewfrSDawm&q&mawmf

jynfolwdkUtm;

(25)

pkwdwuwdkUu

tSifOu|udk

,HkrSm;oHo,0ifvmatmif

]]apm'uq&mawmfrsm;onf

av;pm;MunfdkaeMuonfh

a&;om;azmfjyxm;onfudk

&[ef;Sifvl

awGU&aMumif;}}

ponfjzifh

acsyMujyefonf/

oHk;oyfcsuf
OD;Ou|ESifh aemufvdkufwynfhrsm;onf Ak'\orx 0dyemwdkUudk pGyfpGJykwfcwfy,f&Sm;rI
rycJhvQifvnf;aumif; "rpMumESifh tewvuPokwfvm pum;wdkUudk vGJrSm;pGm vkyfBuHazmfjyrI
rycJhvQifvnf;aumif; ,if;odkUapm'em&ef roifhacs? OD;Ou|ESifh aemufvdkufwynfhrsm;onf Ak'\orx
0dyemrsm;udk pGyfpGJykwfcwfrI y,f&Sm;rI y-ryudkvnf;aumif; "rpMumESifh tewvuPokwfvm
pum;wdkUudk vGJrSm;pGmvkyfBuHazmfjyrI y-ryudkvnf;aumif; pdppfonfSdaomf apm'uq&mawmfrsm;
wifjyxm;onfh

(u)

pGyfpGJy,fSm;xm;onfudk
"rtvif;a&mif

(c)

(*)

trSwfygpum;&yfrsm;jzifh

wyftyfxifxif

opm"rpmapmif

awGUjrifae&ayonf?

Ak'\orx
xdkyk*dKvfwdkU

edum,f\edum,fpmapmif

0dyemwdkUudk

a&;om;xkwfa0aom

ponfrsm;ESifh

Ak'tbd"rm

tewa&mifjcnfpaom pmtkyfrsm;vnf; pGyfpGJy,fSm;rI qefUusifazmfjyrIrsm;udk awGUjrifae&ayonf?


,if;tcsufrsm;udk

pk'dwuwdkUu

acsyjiif;qdkjcif;

ryEdkifHkrQru

0denf;"dk&fkH;odkU

wifoGif;aom

aom"emvTmyif xdkpum;rsdK;udk xyfumxyfum ajymqdkaeMujyefonf? xdktaMumif;rsm;aMumifhom


apm'uq&mawmfrsm;u

trSeftwdkif;

apm'emMujcif;jzpf&um;

tMunfdkysufatmif

wrifa&;om;azmfjyonf[k rqdkoifhacs? b,folry rdrdrIqdkonfhtwdkif; pk'dwuwdkU\vkyfyHkudkom


azmfjyjcif;jzpfayonf/
44/

xdkpk'dwuyk*dKvfwdkU\ a&;om;csufrsm;udk tenf;i,fxkwfjyOD;tHh/

(u)

kyfESifhemrfwdkU\ csKyf&mNidrf;&m ukefqHk;&m edAmefBuD;jzpfonf[laom Ak' bmom


jrefrmavmuom;wpf&yfvHk;\ tEkrmeum; Ak'\"rMum rxifaom t,ltqrQom
jzpfacsonf? pifppfrSm acs;aSmf aumf[k qdktyfaom wPSm"mwf uGmus&ef ud;yrf;rI
udkomvQif Ak'tSif &nfTef;cJhonf? kyfawG emrfawGudk xkacsdkufcGJNyD; vufpwHk;
ukefqHk; csKyfNidrf;jcif;odkU a&mufoGm;atmiftm;xkwf&ef
tvQif;yif Ak' rSdcJhacs/

(c)

]]Zmwdyd

'kum}}

t&

&nfoefdk;&if;

ESvHk;oGif;um

(vlaovljzpf 'k-tBudrfdkuf? ESm-39)


jyqdk&m

]]trd0rf;wGif;

udef;atmif;&jcif;udk

'ku[k

a[mjcif;r[kwfaMumif; em;vnfyg? trd0rf;wGif; bmrQ'kurjzpf}}/


(Ak'tbd"rm y-ESdyf? ESm-197)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

632

tpodkU
(*)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]yKyg'geuEmyd 'kum}} qdkonfrSm cEmig;yg;pGJaom Oyg'gefw&m;udk qdkvdkonf?
Oyg'gefrJhaom (rSdaom) cEmig;yg;onf okcwnf;/ (Ak'tbd"rm y-ESdyf? ESm-198)

(C)

]]b0jywfjcif;t,ludk oHa,mifvdkuf rSm;,laeMuaom jrefrmEdkifiHSd Ak'bmomtrnfcH


ta&cHvlwpfpkwdkUuvnf; b0SdvQif 'ku b0jywfrS okcedAmef? edAmefrSm kyfcEm
b0rSd[k ajymqdkawmifhw aeMuacsao;\? xdkt,lonf a*gwr\ tvdkus r[kwfacs}}/
(Ak'tbd"rm-204)

(i)

]]yKyg'geuEmyd 'kum? Oyg'gefwPSmESifhwuGjzpfaom cEmig;yg; omvQif 'kuwJh?


Oyg'gefwPSmrSdaom cEmig;yg;[m eda&m"? edAmeokcaygh}}/
(Ak'tbd"rm y-ESdyf? ESm-206)

(p)

um,duokc

= udk,fcsrf;om?

apwoduokc

= pdwfcsrf;om?

avmu udk,fcsrf;om pdwfcsrf;omtjyif bmSdao;vJ? if; 2-ckuvGJ csrf;omrSdyg?


vlcsrf;om ewfcsrf;om jA[mhcsrf;om edAmefcsrf;omwdkUvnf; xdk 2-rsdK;xJwGif
tusKH;0if\/
(q)

(Ak'tbd"rm y-ESdyf? ESm-216)

]]yx0D tmayg awaZm 0ga,m qdkwJh obm0BuD;av;rsdK;tm; (y-tm-0g-aw)


"mwfBuD;av;yg; [laomtrnfjzifh tbd"rme,fy,f wGifus,fcJhavNyD / y/ if;wdkUonf
yjyifrIESifh ajymif;vJrIudkom vufcHMuukef\? ysufpD;ukefqHk; ed*Hk;csKyfjcif;udkrlum;
tjyif;txef

jiif;qefavh

SdMuukef\

/y/

if;wdkUonf

edp

NrJwJhoabmudk

vnf;aumif;? "k0- cdkifwJhoabmudkvnf;aumif;? ow- wpfrsdK;wnf;wnfwJh


oabmudkvnf;aumif;?

t0demoD-

rysufpD;wJhoabmudkvnf;aumif;?

oAmAsmyD-

tvHk;pHkysHUESHU wnfwJhoabmudkvnf;aumif; aqmifMuukef\}}


(tewa&mifjcnf? ESm 97-98)
(Z)

]]0dyemvkyfief;pOfrsm;vnf; b0oHk;yg;tay:wGif tajccHxm;NyD; tusdK;cEmay:wGif


IrSwfqifjcif yGm;rsm;aeMuonfomrsm;Muonf? ynwftmHkrsm;udk IrSwf qifjcif
yGm;rsm;aeMuonf? tusdK;udkowf aejcif;tm;jzifh vrf;qHk;odkUra&mufSdEdkif}}
(Ak'0g'jyemrsm;? ESm-20)
]]tusdK; kyfemrfcEmwdkUonf ynwfw&m;rsm;yif r[kwfygavavm}}
(,if;pmapmif ESm-21)

(ps)

aqmif,l ESvHk;oGif;&rnfh opmum; tb,fenf;? eda&m"ESifh r*opmwdkU jzpfonf/


(Ak'0dyem-2? ESm-79)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

633

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

um; OD;Ou|ESifh ol\aemufvdkufrsm; a&;om;xkwfa0aom pmtkyfpmwrf;rsm;rS tenf;i,frQ


xkwfjytyfaom rSm;,Gif;aom t,ljypum;&yfrsm;jzpfonf? xdkpum;&yfrsm;udk tenf;i,f Sif;jyOD;tHh/
45/

(u) trSwfjypum;&yfonf rdrdomvQif usrf;*ef\ teuft"dym,fudk use rSefuefpGm

,lqwwfoljzpfonf[k

rdrdudk,fudk

a`rSmufyifh0g<um;yvTm;rI

]]twKuHoe}}

Ak'bmom

jrefrm

&[ef;Sifvltm;vHk;onfum; usrf;*ef\teuft"dym,fudk userSefuefpGm ,lqwwfolrsm; r[kwfMu[k


olwyg;udk ESdrfhcsuJh&JUrI ]]y&0re}} ESpfudp NyD;ap&ef &nfoefa&;om;csufom jzpfayonf/
jrefrmjynf omoem0if0,f aetoGif vtoGif ay:vGifxifSm;onfh aS;aS;aom omoeygv
omoea,m" r[max&ftSifjrwfBuD;rsm;ESifh ,ckrsufarSmufacwf omoem0if0,f ay:vGifxifSm;onfh
omoemapmifh

omoemhol&Jaumif;BuD;rsm;

jzpfawmfrlMuaom

r[max&fjrwfBuD;rsm;onf

"rpMuma'oemawmfudk aocsmaphpyf txyfxyftcgcg avhvmoif,lawmf rlMuNyD;vnf;aumif;


,if;a'oemawmfvm r*ifSpfyg; tusifhw&m;udk yGm;rsm;usifhoHk;awmf rlMuvnf;aumif; ]]kyfemrfwdkU\
csKyfNidrf;ukefqHk;&monf edAmefw&m;awmfjrwfjzpfonf}} [k tm*rokw t"d*rokw = pmawGUPfawGUjzifh
awhawhqdkifqdkif ydkifydkifEdkifEdkifBuD; odjrifawmfrlcJhMuayonf? odkU odjrifawmfrlMu Ak'Siftvdkawmfus
]]kyfemrf"rwdkU\ csKyfNidrf; ukefqHk;&monf edAmefw&m;awmfjrwfjzpfonf}} [k a[mazmfTefjyawmf
rlcJhMuavonf/
,if;odkUjzpfygvsuf
yd#uawmfvm
Ak'bmomjrefrm

a'oem\

OD;Ou|onf

yd#uusrf;*efrsm;udk

teuft"dym,fudk

wavmuvHk;udk

aocsm*e

tjypfwifvdk

ESdrfhcsvdk

q&menf;usus

roif,lcJhzl;

r,lqwwfaomaMumifhaomfvnf;aumif;
jypfrSm;vdkaom

y'k|pdwf

zHk;ydwfuG,f

vmaeaomaMumifhaomfvnf;aumif; rdrd rodrjrifav[ef vkyfBuHpGyfpGJcJhavonf/


46/
]]'kueda&m"H

kyfemrfwdkU\ csKyfjidrf;ukefqHk;&monf edAmefjzpfonf}} [laom teuft"dym,fonfum;


t&d,opH}}

[laom

bk&m;SifrdefUcGef;awmfudkMum;&kH

xkdyk'fudk

jrif&kHjzifhyif

odomxifSm;vSayonf? rSefvS\? ]]'kueda&m"H}} [laomyk'f 'ku\t&um; ]]yKyg'geuEm 'kum}}


[laom a'oemjzifhyif Oyg'geuEmig;yg;[k xifSm; odom\? xdkig;yg;wdkUwGif kykyg'geuEmonf
kyfw&m; a0'Ekyg'geuEm okyg'geuEm ocFgkyg'geuEm 0dnmPkyg'geuEm av;yg;wdkUum;
emrfw&m;jzpf

kyfemrfESpfyg;yifjzpfonf?

eda&m"[laomyk'fonfum;

csKyf&m[laom

teuf

csKyfNidrf;jcif;[laom teufudka[monf? xdkUaMumifh]]'kueda&m"Oyg'geuEm ig;yg;kyfemrfw&m;[laom


'ku\csKyf&m (0g)csKyfjcif;onf eda&m"opm=edAmef}} [laom teufonf "rpMuma'oemawmfyif
ay:vGifxifSm;vSayonf? rQavmuf ay:vGifxifSm;aeaom teuft"dym,fudkyif rjrifwwf rodwwf
r,lqwwfaom OD;Ou|onf ]]Ak'bmom jrefrmavmuom;wpf&yfvHk;\ tEkrmeum; Ak'\"rpMum
rxif}} [k tjypfwifpum; a&;om; t<um;BuD; <um;rdavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

634

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

47/

]]pifppfrSm acs;aSmfaumf[k qdktyfaom wPSm"mwf uGmus&ef ud;yrf;rIudkomvQif

Ak'tSif &nfTef;cJhonf? kyfawG emrfawGudk xkacsdkufcGJNyD; vufpwHk; ukefqHk;csKyfNidrf;jcif;odkU


a&mufoGm;atmif tm;xkwf&ef &nfoefdk;&if; ESvHk;oGif;um tvQif;yif Ak' rSdcJhacs}} [laom
a&;om;csufonfvnf;

,cifpum;ESifh

tvm;wlyifjzpfonf?

tu,f

kyfemrftm;vHk;

ukefqHk;csKyfNidrf;oGm;ygu vlaovQif vljyef rjzpfEdkifawmhaomaMumifh rdrd\ vlaovljzpf0g'udk


usm;uefaxmufulay;&ef ud;yrf;csufjzpfayonf? ]]'kueda&m"H t&d,opH}} [laom rdefUcGef;awmfudk
rsufuG,fy ]]a,m w a,0 wPSm,}} paom aemufpum;udkom ,lNyD;vQif Pftjrifao;odrfaom
vlwpfpkudk rdrdbufygatmif aoG;aqmifvSnfhpm;aom a&;om;csufvnf; jzpfayonf/
odkUaom 0dw@0g'D (qefUusifbuft,lSdol) yk*dKvfwdkU\ pum;uyfudk;rnfhta&;udk ajrmfawG;
odjrifawmfrlaom t|uxmq&monf ]]eda&m"opeda'ao a,m wma,0 wPSm,mwd {w a,m wa0 'kumwd
0waA ,om ork',eda&ma"ae0 'kuH edkZwd}} (t bd | 2? 105/)
tpSdaompum;udk rdefUMum;zGifhvSpfcJhavonf/
t"dyg,frSm - 'ku\csKyfNidrf;&m 'kueda&m"t&d,opmudk jyawmfrl&m

('kueda&m"[laom

yk'fESifhvdkufavsmatmif) ]]a,m w0 'ku}} [k a[moifhygvsuf ra[mbJ tb,faMumifh ]]a,m


wa,0

wPSm,}}

[k

taMumif;w&m;jzpfaom

wPSm

ork',csKyfjcif;jzifh

wPSmork',\

ig;yg;kyfemrfw&m;[laom

'kueda&m"udk

csKyfjcif;aMumifhom

'kucsKyfonf?

jyawmfrloenf;[lrl

tusdK;jzpfaom

wPSmcsKyfjcif;rSwyg;

Oyg'geuEm

tjcm;taMumif;aMumifh

'kucsKyfonfr[kwf? xdkUaMumifh tusdK;jzpfapaom Oyg'geuEm ig;yg;kyfemrfw&m;[laom 'ku\csKyf&m


edAmefudkjyawmfrlvdkaom jrwfpGmbk&m;onf taMumif; jzpfaom wPSmork',csKyfjcif;jzifh jyawmfrlonf?
Oyrmjzifh xifSm;atmif jy&rl jcaoFhonf rdrdudk jrm;jzifhypfonfSdaomf jrm;ukdrvdkufbJ ypfoludkom
vdkufouJhodkU xdkUtwl bk&m;SifwdkUonfvnf; tusdK;jzpfaom Oyg'geuEm ig;yg;kyfemrfw&m;[laom
'kuudk csKyfNidrf;apvdkMuonfSdaomf taMumif;jzpfaom wPSmork', csKyfNidrf;&ef usifhoHk;Mu[k
TefjyawmfrlMuayonf/
48/

xyf

Sif;jyOD;tHh-

ork',opm

wPSmavmbonf

taMumif;?

Oyg'geuEm

ig;yg;kyfemrfw&m;[laom 'kuopmonf tusdK;? opfyif\a&aomufjrpfonf tjypftemtqm rSdbJ


ckdifNrJaevQif

txufydkif;

tudkif;tcufrsm;udk

ckwfcsifwdkif;

ckwfjzwfxm;apumrl

xdkopfyifonf

jyefvnfaygufa&muf SifoefjyefouJhodkU twlyif ork',opm wPSmtEko,udk t&[wr*fjzifh


ry,f&ao;vQif

Oyg'geuEm

ig;yg;kyfemrfw&m;[laom

'kuopmw&m;onf

xyfumxyfum

jzpfaernfom jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

635

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


,xmyd rlav tEky'a0 'aV? qdaEmyd kaum ykea&0 l[wd/
{0rd wPSmEkoa, tEl[aw? edAwwd 'kurd'H ykeyKeH/ (ck-1 ("ry') 62/)

jrefrmjyef
cdkifNrJaom a&aomufjrpfudk rzsufqD;bJ rckwfbJ yifpnfudk jzwfaomfvnf; opfyifonf
wzefaygufa&muf

pnfum;jyefouJhodkU

twl

udef;atmif;aeaom

wPSmudk

rzsufqD;tyf

ao;onfSdaomf (y#doaEaejcif;paom)qif;&Jonf tzefzef txyfxyfjzpf&\/ (ck-jref 1/ 58/)


49/

opfyifudk aoGUajcmufysufpD;apvdkaomolonf tjrpfudk y,fjzwf zsufqD;&ouJhodkU

vnf;aumif; a&m*gudk uif;aysmufapvdkaomolonf a&m*g\ taMumif;t&if;udk Nidrf;ap&ouJhodkU


vnf;aumif; kyfemrfcEm[laom 'kuudkcsKyfNidrf;apvdkaom yk*dKvfonfvnf; opfyif\tjrpfESifhwlaom
wPSm a&m*g\ taMumif;&if;ESifhwlaom wPSmudk t<uif;rJhy,f owf&avonf? y,fowf&ef
vufeufum; t&d,r*ifSpfyg;yifjzpfonf/
,if;t&d,r*ifudk rdrdoEmefjzpfapvdkaom olawmfpifonf oDvr*if orm"dr*ifwnf;[laom
tajccHrlvr*ifwdkUudk rdrdoEmef aS;OD;pGm jzpfyGm;ap 0dyemr*ifwnf;[laom ykAbm*r*ifudk
jzpfyGm;ap&onf?

oDvr*ifjzifh

0dwdur

udavom=(um,uHusK;vGefrI)wdkUudk

y,fowf&onf?

orm"dr*ifjzifh y&d,k|meudavom= (raemuHaomif;usef;rI)wdkUudk y,fowf&onf? 0dyemr*ifjzifh


tEko,udavom=(tudef;"mwf)udk
rZdr#dy'gac:

r*ifSpfyg;

w'*Fy[meftm;jzifh
tusifhw&m;udk

y,fowf&onf?

odkUaomtpOfjzifh

yGm;rsm;tm;xkwfonfSdaomf

orm"dPf

xufoefjynfhpHkaomtcg t&d,r*fPf av;yg;wdkU tpOftm;jzifh xifSm;jzpfay:vmMuukef\/


50/

xdkt&d,r*fav;yg;wdkUwGif aomwmywdr*fonf 'd|d0dpdudpm udavomESpfyg; wkdUudk

t<uif;rJh y,fowfavonf? tyg,*red, (tyg,fodkUvm;apwwfaom) avmb a'go arm[ rme


xde O'p t[d&du taemwy [laomudavomSpfyg;wdkUudkvnf; y,fowf avonf? (tyg,*red,
r[kwfaom tyg,fodkUrvm;apwwfaom enf;yg;aom avmbponf wdkUudkum; ry,fEdkifao;)?
xdkudavomwdkUudk y,fowfvdkufonfSdaomf xkdudavomwdkUaMumifh jzpfxdkufonfh tyg,f kyfemrfcEmESifh
ckepfb0txuf

terw*

oHo&m

jzpfxkdufaom

ok*wdkyfemrfwdkUvnf;

jzpfcGifhr&bJ

jywfpJcsKyfNidrf;Muavonf/
ou'g*grdr*fonf kefU&if;Murf;wrf;aom umr&m* Asmyg'wdkUudk y,fowf\? (odrfarGUaom
umr&m*

Asmyg'wdkUudkum;

ry,fEdkifao;)?

xdk

kefU&if;aom

umr&m*

Asmyg'wdkUudk

y,fowfvdkufonfSdaomf xkdudavomwdkUaMumifh ESpfb0txufjzpfxdkufaom kyfemrf cEmwdkUvnf;


jzpfcGifhr&bJ jywfpJcsKyfNidrf;Muavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

636

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tem*grdr*fonf umr&m* Asmyg'wdkUudk t<uif;rJhy,f\? xdkumr&m*paom udavomwdkUudk


y,fvdkufonfSdaomf xdkudavomwdkUaMumifh jzpfxdkufonfh umrb0 kyfemrf cEmwdkUvnf; jzpfcGifhr&bJ
jywfpJcsKyfNidrf;Muavonf/
t&[wr*fonf

ly&m*

tly&m*

arm[

rme

xde

O'p

t[d&du

taemwyudavomwdkUudk t<uif;tusefrSdatmif y,fowfavonf? xdktcg wPSmwnf;[l aom


tqm"mwfESifhwuG udavomtm;vHk; ukefqHk;csKyfNidrf;oGm;jcif;aMumifh tjrpfjywfoGm;aom opfyifyrm
kyfemrfcEm tm;vHk;wdkUonfvnf; ukefqHk;csKyfNidrf;Muavonf? xdkUaMumifh ]]t,rEdrm Zmwd? ewd 'ged ykeAa0g}}
]]b0onf

aemufqHk;b0jzpfonf?

,cktcg

aemufxyfb0topfjzpf&ef

rSdNyD}}

[k

"rpMuma'oem ed*Hk; bk&m;Sifa[mawmfrlcJhayonf/


qdkcJhjyD;aom

taMumif;rsm;aMumifh

]]wPSmukefatmif

usifh&efom

Ak'Sif&nfTef;onf?

kyfemrfcsKyfNidrf;atmif usifh&efr&nfG,f}}[k pum;uyfajymjcif;onf OD;Ou| w&m;rwwfonfudkom


ay:vGifapayonf/
51/

(c) ]]trd0rf; udef;atmif;ae&jcif;udk 'ku[k a[mjcif;r[kwfaMumif; em;vnfyg?

trd0rf;wGif; bmrQ'kurjzpf}} [laom pum;onf vGefpGmrSm;,Gif;aom pum;jzpfonf? trd0rf;wGif;


udef;atmif;&jcif;\ vGefrif;pGm aMumufrufzG,faumif;aom 'kujzpfyHkudk oarm[0daem'eD t|uxm ESm
90-91 rS xkwfEIwfjyOD;tHh/
trd0rf;

udef;atmif;&aom

ow0gonf

rdcif\

tpmopftdrfESifh

tpmusuf=usifBuD;

tdrfwdkU\tMum; tvGefusOf;ajrmif;arSmifrJaom pufqkyfGHSmzG,f twdjynfhaom t&yf jzpf&avonf?


trd0rf;0,f

tom;ESyfudk

xkwfxm;ouJhodkUvnf;aumif;

rkefUnufpdkifudk

ywfazsmxm;

ouJhodkUvnf;aumif; rauG;Edkif rqefUEdkifbJ vGefuJaom'kuudk cHpm;&avonf? trd\ taqmwvsif


cRwfacsmfwdrf;,drf;jcif; oGm;vmxdkifx vl;vSdrfhjcif; ponfwdkUudk y&mtcg t&ufrl;NyD; a0SU&rf;aeaom
vlrdkuf\vufwGif;u

odk;i,fuav;vdk

a>rtvr,fq&m\

vufwGif;u

a>ri,fuav;vdk

vGefpGmqif;&Javonf? trdu at;jraoma&udk aomufonfhtcg tvGefat;vSonfh oDwi&JodkU


usa&muf&ovdk ylaomtpmudk pm;onfhtcg rD;usD;i&JodkU usa&muf&ovdk tieftcsOfponfrsm;udk
pm;onfhtcg ta&udkcGm qm;iefa&jzifh yufzsef;cH&ovdk vGefpGmpl;S xufjrufvSonfh 'kutzHkzHkudk
awGUuHcHpm;&avonf?

zGm;jrif&mtcgvnf;

urZavt[kefaMumifh

OD;apmufajymif;jyefvef

tvGefusOf;ajrmif;onfh a,med0jzifh aovkajrmyg; 'kucHpm;um zGm;jrifvm&avonf? trd0rf;wGif;


'kujzpfyHkum; rsm;vSpGm\? tus,fudk t|uxm tus,fzGifhjy\? odkUygvsuf OD;Ou|onf Zmwdyd
'kum[laom bk&m;a[mw&m;udk ajymifususqefUusifNyD; trd0rf;wGif; bm'kurQrSd[l a&;jcif;onf
Ak'bmodwESifh qefUusifa&;pdwf"mwfudk azmfjyjcif;yif jzpfavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

637

tpodkU
52/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(*) ]]yyg'geuEmyd 'kum-qdkonfrSm cEmig;yg;pGJaom Oyg'gefw&m;udk qdkvdkonf}}

[laom t,lonfvnf; bk&m;SiftvdkawmfESifh rsm;pGmqefUusif\? qefUusifyHkudk rlvyPmoygVdawmf


vmaompum;jzifh azmfjyvdkayonf/
]]tSifr xdkOyg'gefonfyif Oyg'geuEmig;yg;wdkUygavm? odkUr[kwf Oyg'geuEmig;yg;wdkUudk
MuOfz,fxm;vQif

Oyg'gefSdygao;oavm}}[laom

0domcola|;BuD;\

ar;jref;csufudk

"r'dEm

&[Emax&Dru]]e acg tm0kaom 0domc wan0 Oyg'geH aw yKyg'geuEm?


emyd tnMw y[kyg'geuaE[d Oyg'geH (r? 1? 374)}}/
'g,um0domc
MuOfz,fxm;vQif

xdkOyg'gefonfyif

Oyg'gefrSdyg[k

igbk&m;ukdar;vQifvnf;

Oyg'geuEmig;yg;

ajzMum;vdkufonf?

twdkif;yifajz&rnf?

r[kwfyg?

Oyg'geuEmig;yg;udk

bk&m;Sifuvnf;

twdkif;yifrSwf[k

jyemudk

rdefUawmfrlonf?

xdkaMumifh

a'oemudk Ak'bmodw bk&m;a[m[k rSwf&m\? odkU ]]Oyg'gefonf Oyg'geuEm ig;yg;r[kwf}} [k


ygVdawmf wdkufdkufqdkxm;ygvsuf ]]Oyg'geuEmig;yg;qdkonfrSm cEmig;yg; pGJaom Oyg'gefw&m;udk
qdkvdkonf}} [k azmfjyjcif;onf txufyg ygVdawmfudk roG,fr0dkuf wdkufdkufy,fzsufvdkufjcif;yif
jzpfacsonf/
53/

a'oemawmfum;

tbd"rmudk

ravhvmzl;olwdkUtwGuf

todcufaomaMumifh

tenf;i,f Sif;jyOD;rnf/
Oyg'gef[lonf avmbESifh'd|d jzpfonf? Oyg'geuEm[lonf avmuDpdwf(81) apwoduf(52)
kyf(28) [laom cEmig;yg;jzpfonf? xdkwGif kyf28-yg;onf lykyg'geuEm a0'emapwodufonf
a0'Ekyg'geuEm onmapwodufonf okyg'geuEm usefapwoduf(50)onf ocFgkyg'geuEm
avmuDpdwf 81-onf 0dnmPkyg'geuEmjzpfonf? (ocFgkyg'geuEmjzpfonfh apwoduf 50-wGif
avmbESifh'd|d yg0ifaeonfudkodyg)? xdkUaMumifh avmb'd|dwnf;[laom Oyg'gefonf Oyg'geuEmig;yg;
r[kwf?

ocFgkyg'geuEm\

tpdwftydkif;rQomjzpfonf?

Oyg'geuEmig;yg;udk

MuOfz,fxm;vdkufvQifvnf; Oyg'gef[k rSdEdkif onfudk od&m\/


avmbESifh 'd|donf Oy'gefvnf;jzpfonf? Oyg'geuEmvnf; jzpfonf? avmb 'd|drS<uif;aom
avmuDcEmig;yg;onf Oyg'geuEmomjzpfonf? Oyg'gefrjzpf? um; jrwfpGmbk&m;\ tvdkawmfwnf;?
Oyg'geuEmig;yg;onf Oy'gefjzpfonf? um; bk&m;udk qefUusifaom OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkU\
tvdkwnf;/
54/

]]Oyg'gefrJhaom (rSdaom) cEmig;yg;onf okcwnf;}} [laom pum;onfvnf;

tbd"rmobm0ESifh vHk;0qefUusif\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

638

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pum;onf

]]yKyg'geuEmyd

'kum}}

Oyg'geuEmig;yg;wdkUonf

[laompum;&yf\

Aswda&uw-ajymif;jyef,lxm;aom

aemufvdkufrsm;onf

Oyg'gefSdaomykxkZOf

vnf;aumif;

Oyg'gefrSdaom

teufjzpfonf?

aouyk*dKvfwkdU\

&[Em\cEmig;yg;udk

OD;Ou|ESifh

cEmig;yg;udk

Oyg'gefrSdaom

'kuwdkUwnf;ol\

Oyg'geuEm[l

cEmig;yg;[lvnf;aumif;

,lvdkMu[efSd\? ax&0g'yd#u odkUa[mxm;aom t&m|me rSdacs/


ykxkZOfaouyk*dKvfwkdU\ oEmefjzpfap &[Em\ oEmefjzpfap Oyg'gefwdkU\ tmkHjzpfaom
(Oyg'gefwdkUu

tmkHyEdkifaom)

Oyg'geuEm[lvnf;aumif;

avmuD

pdwfapwoduf

kyf[laom

Oyg'ged,w&m;[lvnf;aumif;

cEmig;yg;wdkUudk

jrwfpGmbk&m;a[mawmfrl\?

Oyg'gefwdkU\tmkHr[kwfaom (Oyg'gefwdkUudk tmkHryEdkifaom) avmukw&mpdwf apwodufedAmefudk


tEkyg'ged,w&m;[kom a[mawmfrl\? tEkyg'geuEm[k oD;jcm; a[mxm;aomt&mum; rSdacs?
xdkUaMumifh avmuDpdwfapwoduf kyfw&m;onf cEmvnf;rnf\? Oyg'geuEmvnf; rnf\? avmukw&m
pdwfapwoduf[laom emrfcEmav;yg;onfum; cEmomrnf\? Oyg'geuEm rrnf? edAmefum; cEmvnf;
rrnf Oyg'geuEmvnf; rrnf? ,if;odkUjzpf ]]Oyg'gefrJhaom (rSdaom) cEmig;yg;}} [laom
pum;onfyif vGJrSm;aeaompum; jzpfonf/
OD;Ou|ESifh

ol\aemufvdkufrsm;u

&[Em\cEmig;yg;udk

Oyg'gefrSdaom

cEmig;yg;[k

,lvdkMu[ef SdaMumif;udk qdkcJhNyD? xdkodkU,lvQifvnf; &[Em\ cEmig;yg;wdkUwGif avmuDcEm ig;yg;onf


Oyg'geuEmyifjzpfonf? xkdavmuDcEmwdkUwGif okca0'em aomrea0'em 2-yg; wdkUomvQif okcjzpf
usefcEmrsm;um; okcr[kwfacs? opmtm;jzifhum; 'kuopmcsnf;om jzpf\? t&[w zdkvf pdwf
apwoduf

[laom

erfcEmav;yg;wdkUum;

xdkavmukw&mcEmwdkUwGifvnf;

cEmomrnf\?

atmufpsefav;yg;ESifh,SOfaom

Oyg'geuEmrrnf?

t&[wzdkvf

pdwKyg'fjzpfrl

okca0'emwpfckomjzpf usefcEmrsm;um; okcr[kwfacs? yrpsmefESifh,SOfaom pdwKyg'fjzpfrlum;


okc[l vHk;0rygSdacs? opmtm;jzifhum; zdkvfpdwKyg'fwdkUonf tbd"rmenf;tm;jzifh opmrSvGwf\?
okwefenf;tm;jzifh r*opm 'kuopmrsm; jzpfMu\? xdkUaMumifh Oyg'gefrJhaom(rSdaom) cEmig;yg;onf
okcwnf;[laom pum;onf tbd"rm a'oemawmfESifh vHk;0qefUusifaom pum;om jzpfayonf/
55/

(C)

edAmefudktwlxm;vsuf

trSwfjypum;&yfonfum;

wdwdwdkU\

jrefrmAk'bmom0iftm;vHk;udk

Oap't,lESifh

odrf;usHK;qJa&;aom

Ak'bmom0ifwdkU\
pum;omjzpfonf?

Ak'bmomwdkU\ edAmefum; (OD;Ou|ESifhtaygif;ygwdkUxifovdk) Oap't,lESifh tenf;i,frQyif rwlacs/


Oap''d|d= (jywfpJ) t,lonf cEmig;yg;wdkUwGif wpfyg;yg;udk tw=(toufaumif)[k ,lNyD;vQif
xdktw=(toufaumif)onf

ow0gaovQif

jywf\?

aemufxyf

bmrQrjzpfawmh[k

,laomt,ljzpfonfudk oDvuefygVdawmf (35) awGUjrifEdkifayonf? Oap''d|donf tZdwauourv

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

639

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wdwdq&mBuD;\

ewdu'd|d

tusKH;0if\?

taMumif;udkvnf;

oDvuef

ygVdawmf

(59)

tZdwauourv\ t,ludkjy&mygXf ]]ewd t,H avmum? ewd ya&m avmaum? ewd owm Moyygwdum}} (wpfyg;aomb0
wnfolUtwGuf) b0rSd? (b0 wnfolUtwGuf) wpfyg;aomb0rSd? aowzefjzpfaom?
ow0gwdkUrSdukef [laom yk'fwkdUjzifhodEdkifayonf/
Ak'bmom0ifwdkU\

edAmefum;

Oap't,lESifh

rwluGJjym;

jcm;em;vSayonf?

Ak'

bmom0ifwdkU\ edAmef[lonf 0#foHk;yg;wdkU\ csKyfNidrf;jywfpJoGm;jcif;yifjzpfonf/


56/

0=0#f[lonfrSm tqufrjywf w&pyfvnfaeaom oabmyifjzpfonf?

xkd0#fonf (1)

udavo0#f

(2)

ur0#f

(3)

0dygu0#f [l -

oHk;yg;Sd\? xdkoHk;yg;wdkUwGif (1)

t0dZm wPSm Oyg'gef oHk;yg;onf udavo0#frnf\?

(2)

ocFg& urb0[k ac:qdktyfaom avmuDukodkvf tukodkvfapwemuHonf


ur0#frnf\?

(3)

uH\tusdK;jzpfaom b0opf kyfemrfcEmonf 0dygu0#frnf\/ (0dnmPf emrfkyf


oVm,we-ponfyifwnf;)/

ykxkZOfyk*dKvf aouyk*dKvfwdkU\ oEmef t&[wr*fjzifh t<uif;rJhry,f&ao;jcif;aMumifh t0dZm


wPSm

Oyg'gef[laom

udavo0#frsm;SdaeonfhtwGuf

ukodkvf

tukodkvfuHwnf;[laom

ur0#fwdkUjzpfMuavonf? xdkur0#faMumifh uH\tusdK;jzpfonfh b0topf kyfemrffcEm[laom 0dygu0#f


jzpf&jyefavonf? um; 0#foHk;yg;vnfaeyHkwnf;/
57/

oDv orm"d ynm odumoHk;yg;udk jynfhpHkatmif jznfhusifhaomyk*dKvf\ oEmef

aomwmywdr*f

ou'g*grdr*f

tem*grdr*f

t&[wr*fwdkU

tpOftwdkif;jzpfay:vmMuonf?

t&[wr*f\tjcm;rJhyif t&[wzdkvfpdwfjzpfum &[EmtjzpfodkU qdkufa&mufavonf/


t&[wr*fjzpfonfESifh wydifeuf (aea&mifawmufonfESifh wydifeuf tarSmifaysmuf ouJhodkU)
t0dZm wPSm Oyg'gefwnf;[laom udavo0#fonf csKyfNidrf;jywfpJavonf? xdk&[Em\ oEmef
udavo0#f rSdawmhonfhtwGuf twdwfuycJhaomuHa[mif;wdkUonf y#doaEtusdK; (b0opftusdK;)udk
ray;EdkifMuawmhay?

ukodkvfuHtopfvnf;

aemufxyf

rjzpfawmhay?

taMumif;jzpfaom

ur0#f

rjzpfawmhbJ Nidrf;pJoGm;jcif;aMumifh tusdK;jzpfaom 0dygu0#f (b0opf kyf emrf cEm) rjzpfawmhbJ

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

640

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jywfpJcsKyfNidrf;avonf? odkU0#foHk;yg;wdkU jywfpJcsKyfNidrf;oGm;jcif;udkyif edAmef[kac:qdkonf? xdkUaMumifh


oDvuefygVdawmf au0okwf atmufygtwdkif; a[mawmfrlonf/
0dnmPH ted'eH? teEH oAawm ybH/
{w tmayg p yx0D? awaZm 0ga,m e *g"wd/
{w 'DC &w? tPkH xlvH okbm okbH/
{w emr ly? taooH OykZwd/
0dnmP eda&ma"e? {awwH OykZwd ('D 1? 213) /

jrefrmjyef
(rsufpdjzifh) rjrifaumif;aom (Oyg'f XD bif) tydkif;tjcm;rSdaom xuf0ef;usif qdyfurf;Sdaom
Pftxl;jzifh odtyfaom edAmefonfSd\/
(edAmef) a& ajr rD; avonf rwnfay? (edAmef) tSnf twdk ti,f tBuD; taumif;
tqdk;onf rSday? (edAmef) emrfESifhkyfonf t<uif;rJhcsKyfay\? (edAmef) 0dnmOf\ csKyfjcif;aMumifh
(emrfESifh kyf)onf csKyfay\('D jref 1? 242) /
58/

a'oemawmfudk

axufq

edAmef

kyfemrfwpfpHkwpfckrQ

rSd[laomt,lonf

bk&m;Sif\ t,ljzpfayonf? ]]edAmefrSm kyfcEmb0rSd[k ajymqdkawmifhw aeMuacsao;\? xdkt,lonf


a*gwr\ tvdkusr[kwfacs}} [laom OD;Ou|ESifh aemufvdkufyk*dKvfwdkU\ t,lonfum; bk&m;Sif\
tvdkusr[kwfbJ tvGJtrSm; t<um;oufoufomjzpfonf/
59/

(i) trSwfjypum;&yfwGif ]]Oyg'gefwPSm rSdaom cEmig;yg;[m eda&m"edAme okcaygh}}

[laompum; Oyg'gefwPSm rSdaomcEmig;yg;[lonf &[Em\cEmig;yg;udk olwdkUqkdvdk[efSdonf[k


azmfjycJhNyD;? ,if;odkUjzpfvQif ]]Oyg'gefwPSmrSdaom &[Em\ cEmig;yg;udk eda&m"opm edAmefcsrf;om}} [k
OD;Ou|ESifh aemufygyk*dKvfwdkU ,lxm;Muavonf/
]]tocFwH cEawm XaywGm}} tocFw"mwf edAmefw&m;jrwfudk cEm[laom ta&twGuf
rScsefxm;[k

"mwkuxmygVdawmf

txyfxyftcgcg

bk&m;Sif

a[mawmfrlcJhygvsuf

edAmefudk

cEmoGif;xm;jcif;onf tvQif;yifroifhacs? bk&m;udkqefUusifaom t,l0g'om jzpfayonf/


eda&m"opm edAmef[lonf cEmig;yg;r[kwf? 0#fqif;&J\ csKyfNidrf;jcif;omjzpfonfudk t*FkwdK&f
wdwm,weokwf uwr bdua0 'kueda&m"H t&d,opH?

t0dZm,awG0

taoo0d&m*eda&m"m

ocFg&eda&maPm / y/ 'H 0kpwd bdua0 'kueda&m"H t&d,opH (tH 1?178)[k a[mawmfrlayonf/


t"dym,frSm ]]&[ef;wdkU 'kueda&m" t&d,opm[lonf ?0g? edAmef[lonf tb,fenf;?
t&[wr*fjzifhy,f t0dZmt<uif;rJh csKyfjcif;aMumifh ocFg&wdkU\ csKyfjcif;jzpf\ / y/ ZmwdcsKyf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

641

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jcif;aMumifh tdkjcif; aojcif; pdk;&drfjcif; idka<u;jcif; udk,fqif;&Jjcif; pdwfqif;&Jjcif; jyif;pGmyifyef;jcif;wdkU


csKyfukef\?

qdkcJhonfhtwdkif;

csrf;omvnf;rzuf

twaumifvnf;

r[kwfaom

qif;&J

tpkoufoufom csKyfjcif;jzpfayonf? &[ef;wdkU qif;&Jtpkoufouf\ csKyfjcif;udk 'kueda&m"


t&d,opm (edAmef) [k qdktyf\/}}
xdkUaMumifh

cEmig;yg;udk

edAmef[kqdkaom

OD;Ou|pum;onf

dk;om;pGm

bmoma&;udk

vdkufpm;olrsm;tm; tE&m,fBuD;rm;vSaom tjrifrSm;apaom rdpm0g'omjzpfaMumif; xifSm;ayonf/


60/

edAmefcsrf;omudk udk,fcsrf;om pdwfcsrf;om[k ajymaom(p)trSwfjypum;&yfudk pdppfcsuf-

(1)

um,duokc[lonf ukov0dyguf um,0dnmPfpdwf ,SOfaom a0'em apwoduf


jzpfonf/

(2)

apwodu

okc[lonf

aomreo[*kwfpdwf

(62)yg;

,SOfaom

a0'emapwodufjzpfonf/
xdkum,duokc apwoduokconf ocFww&m;jzpf\? edAmefum; tocFww&m; jzpf\/
,if;tocFwedAmefudk ocFwjzpfaom okc 2-rsdK; tusKH;0if\[k qdkjcif;onfum; rnfrQvGJrSm;aeaMumif;
qdkzG,f&myif rSdawmhNyD? OD;Ou|onf edAmefcsrf;om[l oD;jcm;rSd? edAmefcsrf;omqdkwm um,duokcudk,fcsrf;om apwoduokc-pdwfcsrf;omyJ[k bk&m;SiftvdkESifhqefUusifNyD; tb,faMumifh ajymovJ?
OD;Ou| bmvkyfaeonfudk rsufajc rjywfvQif tajzrSef&ayvdrfhrnf? OD;Ou|onf poCZu [laom
yom'ig;yg; kyf0g'udk qkyfudkifxm;NyD; vlaovljzpf0g'udk wDxGifaeolyDyD bk&m;Sif\ w&m;awmfrsm;udk
vlaovljzpf ESifhukdufatmif vkyfaejcif;jzpfayonf? rSef\- kyfemrfwdkU\ csKyfqHk;&medAmef[k trSeftwdkif;
vufcHaeygu

ol\kyf0g'tajccHESifh

taESmifht,Suf

twm;tqD;BuD;

qefUusifaeonfhtjyif

jzpfaevdrfhrnf?

xdkUaMumifh

vlaovljzpf

tkyfxk&mvnf;

ol\tajccHkyf0g'ESifhvnf;aumif;

vlaovljzpf pdwful;,OfESifhvnf;aumif; udkufoGm;atmif bk&m;a[m w&m;awmfrsm;udk ajymif;wd


ajymif;jyef

uarmufur

ajyma[ma&;om;aejcif;jzpfaMumif;

OD;Ou|wdkU\

tlrtxd

jrifatmif

MunfhMu&ayrnf jzpfayonf/
61/

(q) ]]yx0D tmayg awaZm 0ga,m qdkwhJ "mwfBuD;av;rsdK;um; / y/ edp=jrJwJh

oabmudkvnf;aumif;?
oabmudkvnf;aumif;?

"l0=cdkifwJhoabmudkvnf;aumif;?
t0demoD=rysufpD;wJhoabmudkvnf;aumif;?

ow=wpfrsdK;wnf;wnfwJh
oAAsmyD=tvHk;pHkysHUESHU

wnfwJhoabmudkvnf;aumif; aqmifMuukef\}} [laom OD;Ou|\t,lonfvnf; bk&m;Sif\0g'ESifh


ajzmifhajzmifhqefUusifavonf? bk&m;Sifonf twdwf tem*wf ypKyef kyf[lorQ tNrJrSdyHkukd ]]lyH
bdua0 tedpH twDwmem*wH? aum ye 0ga'g ypKyE}} ponfjzifh a[mawmfrlcJhayonf/
( cE0*oH,kwf-17 )

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

642

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"dym,frSmqdkzG,f&myifrSd?

]]&[ef;wdkU

&[ef;wdkU

iJhuGufjcif;uif;\?

twdwf

tem*wf

odkUIjrifaom

tem*wfkyf

rESpfouf?

kyfonfrNrJ/

okwSdaom
ypKyefkyf

ypKyefkyf\

rNrJjcif;um;

t&d,mwynfhonf

twdwfkyf

NiD;aiGUjcif;

wufrufrIuif;jcif;

csKyfjcif;iSmusifh\}} [lvdk? tewvuPokwfvnf; xdkenf;wlyifa[m\/


odkU oHk;avmuxGwfxm; jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkifu ]]kyfrSeforQrNrJ}} [k a[mawmfrlvsuf
yx0D tmayg awaZm 0ga,m [laom "mwfBuD;av;yg;wdkUum; edp "k0 ow= t0D emoD[k,laom
OD;Ou|wdkU\0g'onf jrwfpGmbk&m;0g'awmfESifh ajzmifhajzmifhqefUusifaom rdpm0g' t"rppfppfjzpf
bk&m;SifyGifhawmfrrlrDuyif ay:aygufaeMuonfh emrnfausmf wdwdBuD;rsm;jzpfMuaom yl&Puy
tZdwauourvESifh yuk"upm,ewdkU0g' yg0ifaom t,l0g'om jzpfayonf/
rSwfcsuf/

t,lonf

tewvuPokwfudk

tewvuPokwfESifh

vufcHovdkvdk

qefUusifaomaMumifh

ajyma[ma&;om;Mujcif;onf

OD;Ou|wdkUvlodkufu

vSnfhpm;vdk

toHaumif;

[pfjcif;rQomjzpfaMumif; ay:vGifayNyD/

OD;Ou|0g'onf yl&Puy0g' yg0ifyHk


62/

OD;Ou|ESifh if;\wynfhom;rsm; wdwdBuD;rsm;ESifhwlyHkudk tenf;i,f Sif;jyOD;tHh -

OD;Ou|ESifh aemufvdkufyk*dKvfwdkU\ 0g'onf ]]uruw vrf;pOfum; bk&m;Sif\ 0g'r[kwf}}


ponfjzifh uHudky,faom 0g'jzpfjcif;aMumifh ua&mawm e u&D,wd ygyH/
ewd wawmed'geH ygyH? ewd ygy tm*arm/
ewd wawmed'geH yknH? ewd ykn tm*arm ('D 1? 49) /

jrefrmjyef
raumif;rIyolonf y&mra&muf? xkdowfjzwfjcif; paomtaMumif;aMumifh raumif;rI rSd?
raumif;rI rvma&muf? xdkay;vjcif; paomtaMumif;aMumifh aumif;rIrSd? aumif;rI rvma&muf[laom
yl&Puy0g' yg0ifonf/

OD;Ou|0g'onf tZdwauo urv0g' yg0ifyHk


63/

uHudky,faom0g'onf uH\tusdK;udkvnf; y,f&ma&mufaomaMumifh ]]eywd 'dEH? ewd

,d|H? ewd [kwH? ewd okuw'ku#meH urmeH zvH 0dygaum ('D 1? 51) }}/ ay;vjcif; ]'ge} \tusdK;rSd?
BuD;us,faom ylaZmfrI\ tusdK;rSd? tenf;i,f ylaZmfrI\tusdK;rSd? aumif;pGm ytyfaom ukodkvfuH
tukodkvfuHwdkU\

tusdK;&if;

tusdK;zsm;

rSd[laom

wdwdq&mBuD;

tZdwauourv0g'

OD;Ou|0g'onf yg0ifonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

643

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;udk,fawmfwdkif oAkwPfawmfxl;jzifhod rsufarSmufyum a[mMum;xm;onfh i&JESifh


ewfjA[mavmuwdkUudk y,fxm;aom OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkU\ t,lonf ewd t,H avmaum= (wpfyg;aomavmu wnfolUtwGuf) avmurSd?
ewd ya&m avmaum= (avmu wnfolUtwGuf)wpfyg;aom avmurSd?
ewd avmau orPjAm[Pm or*wm ormy#dyEm? a, r avmuH y& avmuH o,H
tbdnm opduwGm ya0a'Ed ('D 1?52) /
avmu wpfyg;aomavmuudk udk,fwdkifod rsufarSmufyum odapEdkif a[mjyEdkifMuonfh
aumif;pGmjzpfukef rSefuefpGmusifhukefaom orPjAm[mPwdkUqdkwm avmurSm wu,frSdMuyg-[laom
tZdwauo urv0g' yg0ifonf/
OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkU\ ]]kyfomvQif y"me[laom0g' vlqdkwm "mwfBuD;av;yg;
omjzpfw,f? emrfqdkwm kyf\ t&dyfta&mifomjzpfw,f[laom0g'g vlom; aooGm;aomtcg y-tmaw-0g

[laom

"mwfBuD;av;yg;wdkUonf

ajy;oGm;aeMuonf[laom0g'

vlaovQif

tpnf;ajyum
*EA"mwf

uG,foGm;MuNyD;vQif

xGufoGm;onf}}

[laom

aumif;uifrSm
0g'rsm;onf

xdkwdwdq&mBuD; tZdw0g'yif tusKH;0if\? tZdwq&mBuD;u odkU,l\/


pmwkr[mblwdaum t,H yk&daom= ow0gqdkwm r[mbkwfav;yg; tpkta0;om jzpfonf/
(emrfw&m;onf t&dyfta&mifrQom[k qdkvdkonf/)
,'g umvH ua&mwd yx0D yx0Dum,H tEkaywd tEky*pwd/
tmayg/ awaZm/ 0ga,m 0ga,mum,H tEkaywd tEky*pwd ('D 1? 53) /
aoaomtcg

udk,fwGif;

uyfa&mufoGm;onf?

tZwyx0D"mwfonf

tZwtmayg"mwfonf

tZwawaZm"mwfonf

jyify

A[d'yx0D"mwftaygif;wdkU

A[d'tmayg"mwftaygif;wdkUuyfa&mufoGm;onf?

A[d'awaZm"mwftaygif;wdkUuyfa&mufoGm;onf?

tZw0ga,m"mwfonf

A[d'0ga,m"mwftaygif;odkU uyfa&mufoGm;onf? odkUaom tZdwauourv0g' OD;Ou|0g'


yg0ifayonf/

wdwdq&mBuD; yuk"upm,e0g' OD;Ou|0g' yg0ifyHk


64/

]]y-tm-aw-0g [laom "mwfBuD;av;yg;wdkUonf rysufrpD;EdkifbJ tNrJSdaeonf edp-

"k0-ow-t0demoD jzpfonf}} [laom OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkU\ t,l0g'onf ]]ar ow um,m tu#m tu#0d"m tedrdwm tedrdwm 0m yk#|m
{odu|m,d|dwm}} ('D 1? 53)
yx0Dpaom (7) rsdK;aom um,wdkUonf ryjyifEdkifukef pDrHorI ryEdkifukef rzefqif; Edkifukef?
rzefqif;apEdkifukef trHESifhwlukef\? awmifxG#fuJhodkU wnfukef\? jzLqHjruf\ twGif;wnfaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

644

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tqHuJhodkU wnfukef\[laom yuk"upm,e0g' yg0ifonf? yuk" upm,e0g' y-tm-aw-0gESifh


okc-'ku-ZD0[k um,(7)yg;jyqdkxm;&m OD;Ou|wdkUu aSUav;yg;udk ,lqdkjcif;om xl;ayonf/

{upo0g' OD;Ou|0g'yg0ifyHk
65/

OD;Ou|ESifh ol\aemufvdkufwdkUonf BuHq rdpmt,ludk ,lwwfaom ]]wdwd}} yk*dKvf

pl;prf;EIdif;csdef rdpmt,ludk ,lwwfaom ]]0DrHoD}} yk*dKvfrsm; jzpfMuonf? 0dwufjzifh tzefzefBuHq


xifvmjrifvmonfhtwdkif; y-tm-aw-0g "mwfBuD;av;yg;wdkUudk edp-"k0-ow-t0demoD jzpfonf[k
,lMuonf?

xdkt,l0g'onf

jA[Zmvokwf

a[mawmfrltyfaom

(62)yg;aom

rdpm'd|dwkdUwGif

{upow'd|d yg0ifonf (oDvuefygVd-23) {up=tcsdKU ow=NrJonf?wcsdKUomNrJ wcsdKUrNrJ[k


,laomt,ludk {upo'd|d[k ac:onf/
xdk{upow0g'onfvnf; ow0gwdkUwGif wcsdKUum;NrJ\[k ,laom oawup ow0g'
ocFg&wdkUwGif tcsdKUum; NrJ\[k,laom ocFga&upow0g'[l 2-rsdK; Sd\? xdk 2-rsdK;wdkUwGif
OD;Ou|wdkU\t,lonf ocFga&upow0g'jzpfonfudk om&w'DyeD#Dum Oy&dyPmo#Dumvmaom
atmufygpum;&yfjzifh xifSm;odomEdkifayonf/
y&rmPa0g edpm 'dGtPmum'a,m tedpmwd {0H y0w0g'g ocFga&upowdum
ao,sxmyd uPm'0g'g'a,m (om&w#D 1?143/ y? #D 3? 232)?
y&rmPa0g? y&rmPkjrLwdkUonf/ edpm? NrJukef\/ 'dGtPkum'a,m? ESpfckaom tPkjrL
taygif;ponfwdkUonf/ tedpmwd? rNrJukef[l/ {0H? odkU/ y0w0g'g? jzpfaomt,lwdkUonf/
ocFga&upowdum?

tcsdKUocFg&um;

NrJ\[k,laom

ocFga&upow0g'

rnf\/

uPm'0g'g'a,m ao,sxmyd? uPm'*dkPf;0if yk*KdvfwdkU\t,l ponfwdkUuJodkUwnf;/


66/

0g'udk 0db*Frlv#Dum tPk0g'[k qdk\/


]]tm'doa'e

tPl[d

avmaum

y0wwd?

oAH

ykaAuwa[wlwd

{0rm'd

tm'do'gjzifh/

tPl[d?

tum&Py&d*a[m '|aA (rlv #D 2? 56) }}


tm'doa'e?

&yrmeumv

obm0g'Dwd

[laomyk'f

tPkjrLwdkUaMumifh/ avmaum? avmuonf/ y0wwd? jzpf\/ oAH? tvHk;pHkaom okc'ku [lorQonf/


ykaAuwa[wk? aS;aS;b0u ytyfaom taMumif;aMumifh/ a[mwd? jzpf\/

wd{0rm'd? odkU

tpSdaom/ tum&P y&d*a[m? taMumif;r[kwfonfudk ,ljcif;udk/ '|aAm? rSwftyf\/


67/

pum;&yf tPk0g'onf urmavmu\ b0taMumif;onf tPkjrLom jzpfonf[k

rdpm0g'DwdkU ,lqaom t,ljzpfonf? xdkrdpm0g'DwdkU,lqyHkrSm pMu0Vm urmavmuBuD; rjzpfay:rD


aS;twdwftcgu tmumo[if;vif;jyifBuD;0,f tvGefao;i,fonfh y&rm tPkjrLuav;rsm;om
Sdonf? y&rm tPkjrLuav;rsm;um; yx0D tmayg awaZm 0ga,m [laom "mwfav;yg;wdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

645

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tao;qHk;jrLuav;rsm; jzpfonf? b,faomtcgrQ rysufpD;bJ tNrJwnfaom "mwfav;yg;jzpfonf?


xdky&rm tPkjrLuav;rsm; onf tmumo[if;vif;jyifBuD;0,f 0ga,m"mwf\ vIyfSm;rIaMumifh vGifhyg;
oGm;vmae&mrS

tmayg"mwf\

qGJiifrIaMumifh

y&rmtPkjrLESpfckwdkU

aygif;pyfavonf?

xdkjrLESpfcktaygif;udk 'dGtPku[kac:onf? xdkjrLESpfcktaygif;udk rsufpdjzifh rjrifEdkif? rSef;qom odEdkif\?


xdk'GdtPku oHk;cktaygif;udk wdtPku (Mwo&Pk) [kac:onf? odkU tPkjrLoHk;ckrS av;ckponf
aygif;pyf

BuD;rmaom

tpdkiftcJrsm;jzpfum

pMu0Vm

urmavmuBuD;

jzpfay:vm&onf?

urmysufaomtcg txnf0wKj'yfwdkU yduGJysufpD; y-tm-aw-0g [laom "mwfav;yg;tpk


y&rmtPkjrLtjzpfodkU jyefa&mufMuavonf? if;wdkUum; b,faomtcgrQ rysufpD;Edkifaom edp "k0
ow t0demoDjzpfonf? wzef urmjzpf&ef tcsdefwefaomtcg xdky&rmtPkjrLwdkU wzefaygif;pyf
'dGtPkuponf jzpfMujyefonf/
68/

t,lonf y-tm-aw-0g wdkU\ tao;qHk;jzpfaom y&rmtPkjrLum; edp 'dGtPku

ponfwdkUum; tedp[kqdkaomaMumifh omoemha0g[m&tm;jzifh {upow0g'yif jzpfonf/


avmu\ jzpfrI ysufrI tPkjrLudk y"mey qdkaomaMumifh tPk0g'vnf; rnf\/
wdwd,meH tPkyuwdyk&dom'dw 0g ynmyemyd t0dZmrme ynwda,0 = wdwd wdkU\
tPkjrL yuwd yk&do tpSdonfudk ynwfjcif;onfvnf; t0dZmrme ynwfomwnf;/
avmu jzpfrIysufrI tPkjrL[laom taMumif;ukd ynwfjcif;onf xifSm;rSdonfudk ynwfaom
t0dZmrme ynwfrQomjzpfonf[k yk*vynwd t|uxm ESm-26- rdefUqdkonf/
rdpm0g'D tnwdwd,wdkU\ tPk0g'onf OD;Ou|ESifh ol\aemufvdkufwdkU vufcHpGJ,l
xm;aom t,l0g'jzpfonf? t,l0g'udk OD;Ou|u opm"rtwGJ trSwf 6-7-8 wdkU vnf;aumif;
awmifwGif;BuD;aeSife,f

tSifZ0e

]]edAmef

qdk'g}}trnfSd

pmapmif

vnf;aumif;

awmifwGif;BuD;aeSife,f tSifa&0w u "rtvif;a&mif twGJ-3? trSwf 4- vnf;aumif; twdtvif;


wifjyxm;Muonf/
69/

tPl[d avmaum 0wwDwd tmZD0u0g'H tEm,[=wuwGef;\0g'udk &nfG,f

tPkjrLwdkUaMumifh

avmujzpf\[k

rdefUqdkonf/

uPm'0ga'g

ye

&dpm0aoe

tPleH

oHa,m*0da,m*awm avmu y0wded0w0'wd/ uPm'0g'onfum; &\ tvdk tpGrf;tm;jzifh


tPkjrLwdkUjzifh aygif;pyfjcif; uGJuGmjcif;aMumifh avmu\ jzpfjcif;ysufjcif;udk ajymqdk\/
tPk0g'onf

wuwGef;wdkU\

t,l0g'

jzpfonf[kvnf;aumif;?

uPm'&aoh\

tPk0g'onfum; &\ tvdkpGrf;jzifh (&u apcdkif; &\ tvdkus)jA[mu zefqif;


tPkjrLwdkUaygif;pyfjcif;

uGJuGmjcif;aMumifh

avmuBuD;

jzpfjcif;ysufjcif;udk

ajymqdkaom

0g'jzpfonf[kvnf;aumif; (tEk#Dum 2? 65) rdefUqdkonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

646

tpodkU
70/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uPm'&aoh\ 0g' zefqif;Sifyg y-tm-aw-0gwdkU wjcm;pDjzpfjcif;? OD;Ou| 0g'

zefqif;SifrygbJ y-tm-aw-0gwdkU wpfaygif;wnf;jzpfjcif;aMumifh OD;Ou|wdkU todkif; t0dkif;u


rdrd0g'onf tPk0g'r[kwfyg[k jiif;csufxkwfvdkuxkwfMuayrnf? rnfodkUyif jiif;csufxkwfapumrl
OD;Ou|ESifh ol\aemufvdkufrsm;onf jyefvnfjyifqifa&;orm;rsm; jzpfjcif;aMumifh Ak'0g'udkvnf;
jyifqif? uPm'&aoh\ tPk0g'udkvnf; jyifqifum ]]Ou| {upow tPk0g'}} udk wDxGif,lq
xm;MuonfrSmum; rnfodkUrQjiif;uG,f r&Edkifacs? qdkcJhNyD;aom pum;pOft& jyefcsKyfMunfhaomf
OD;Ou|ESifh ocifjrwfqdkif orm'd|d okawoD qdkolwdkUonf bk&m;Sifvufxufu emrnfausmfMum;
vlodrsm;cJhaom yl&mPuy wdwdq&mBuD;? tZdwauourv wdwdq&mBuD;? yuk"upm,e
wdwdq&mBuD;wdkUu uH-uH\ tusdK;udky,faom rdpm0g' i&JESifhewfwdkU jA[mwdkUudky,faom rdpm0g'
wefcdk;tbdnmOfudky,faom

rdpm0g'

kyf"mwfBuD;av;yg;omvQif

y"me[laom

kyfrdpm0g'

"mwfBuD;av;yg;onf edpjzpf\[laom rdpm0g' odkUaom acwfa[mif; rdpm0g'rsm;udk jynfaxmifpk


qdkS,fvpf orwjrefrmEdkifiHawmf jyefvnfqef;opf ay;aeMuolrsm;omjzpfaMumif; if;wdkU\vkyf&yfudk
usrf;*efESifh dSvdkufaomtcg xif;ueJ tuGif;om; tSif;om; jynfolwdkU odjrifEdkifMuayNyD/
71/

OD;Ou|\

wynfhBuD;

ocifjrwfqdkif\

Ak'0dyem

2-ESm-196-197-

]]"mwfBuD;av;yg;onf tpOftquf tprSd tqHk;rxifaomumv ]tem'd teE} tNrJSdaom


rlvyuwd "mwfBuD;rsm; jzpfMuavonf? pMu0VmteE tNrJSdaom r[mblw "mwfBuD;rsm;onf
rnfonfhtcgrQ

aysmufysufoGm;dk;rSd tem'd teE oAAsmyD t0demoD edp xm0&oabmudk

tpOfaqmifGufvsufSdonf}}

[l

Ou|\

{upowtPk0g'udk

axmufrusm;uefNyD;vQif

]]au0okwf Ak'u "mwfBuD;av;yg;\ csKyf&mrSd? vGwf&me,fom Sdonf? if;um; edAmef[ka[m\}} [k


bk&m;Sifudkyif r[kwfrrSef vkyfBuHpGyfpGJxm;csufudk pdppfayOD;tHh/ au0okwf ]]{w emrO ly? taooH OykZwd}}
edAmef

emrfa&mkyfyg

tenf;i,f

odrfodrfarGUarGUuav;rQ

rusef

t<uif;rJhcsKyf\[k

bk&m;Sifa[mawmfrlonfudk (C)trSwfjy pdppfcsuf jycJhNyD;jzpfonf/


72/

(Z) trSwfjy pum;&yf aumufEkwfcsufudkxkwfaomf kyfemrfcEmonf ynwfw&m;

jzpfonf? ,if; kyfemrfcEmudk IrSwfqifjcif yGm;rsm;jcif;jzifh vrf;qHk;odkU ra&mufEdkif[k qdkvdkonf/

oHk;oyfcsuf
]]tedpH 'kuH tewm cEm "mwka,m tm,wemed owdy|mem ory"memwdtm'dum
y&rwuxm emr}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

647

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tedp 'ku tew cEm "mwf tm,we owdy|mef ory"mef tpSdaom a'oemonf
y&rwuxm rnf\[k uxm0wK t|uxm ESm-139 rdefUqdkxm;aomaMumifh ]]kyf emrf cEmonf
ynwfw&m;jzpfonf}} [laomt,lonf a'oemawmfESifh ajzmifhajzmifh qefUusifaom t,lomjzpfonf/
73/

]],if;kyfemrfcEmudk

IrSwfqifjcifyGm;rsm;jcif;jzifh

vrf;qHk;odkU

ra&mufEdkif}}

[laom

pum;&yfjzifh ]]kyf emrfcEmudk IrSwfqifjcifyGm;rsm;rry&? kyfemrfcEmudk IrSwfqifjcifyGm;rsm;jcif;jzifh


vrf;qHk;jzpfaom t&[wzdkvf odkUra&mufEdkif}} [k qdkvdkonf/

oHk;oyfcsuf
xdkpum;&yfonf pk'dwuwdkUvufcHygonf ,HkMunfygonfqdkaom tewvuPokwfawmfudkyif
wdkufdkufy,fSm;aom pum;&yfjzpfayonf? rSefvS\- cE0*oH,kwf tewvuPokwf ESm-56- kyf
a0'em onm ocFg& 0dnmPf [laom cEmig;yg;wdkUudk 0dyemPfjzifh IrSwfqifjcifyGm;rsm;&rnf[k
oAkjrwfpGmbk&m; a[m Mum;awmfrlcJhayonf/
]]wom wd[ bdua0 ,H ud lyH /y/ ,mumpd a0'em /y/ ,mumpd onm /y/
a,aupd ocFg&m /y/ ,H udd 0dnmPH twDwmem*wypKyEH /y/ {0arwH ,xmblwH
orynm, '|AH}}
t"dym,frSm &[ef;wdkU xdkodkUjzpfaomaMumifh twdwf tem*wf ypKyef twGif;tjyif tMurf;tEk
t,kwftjrwf ta0;teD; jzpfaom tvHk;pHkaom kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPfudk [monf
ighOpmr[kwf

[monf

igr[kwf

[monf

ig\twaumifr[kwf[k

[kwfwdkif;rSefpGm

0dyemynmjzifh I&rnf[k a[mawmfrl\/


74/

xdkUjyif cE0*oH,kwf ESm-136-137-138 wdkUvmaom oDv0Eokwf okw0EokwfwdkU

oDvokwSdaom ykxkZOf&[ef;onf Oyg'geuEm ig;yg;wdkUudk tedp'kupaomtm;jzifh ESvHk;oGif;IrSwfvQif


aomwmyef

jzpfEdkifonf?

ESvHk;oGif;IrSwfvQif

aomwmyefonf

ou'g*grfjzpfEdkifonf?

Oyg'geuEmig;yg;wdkUudk
xdktwl

ou'g*grfu

tedp'kupaomtm;jzifh
tem*grf

tem*grfu

&[EmjzpfEdkifonf? &[Emonf Oyg'geuEmig;yg;wdkUudk tedp 'kupaomtm;jzifh ESvHk;oGif;IrSwfvQif


rsufarSmufb0

csrf;ompGm

ae&jcif;tusdK;

owdorZOftusdK;&Sd\[k

tSifom&dykw&max&fu

tSifr[maum|dutm; a[mjyawmfrlcJhonf/
xdkUaMumifh

ocifjrwfqdkifpaom

pk'dwuwdkU\t,lonf

azmfjyyg

ygVdawmfrsm;ESifh

ajzmifhajzmifhqefUusifaom t,ljzpfonf? Ak'\ tewvuPmw&m;udk vufcHygonf[k wae&majympOf


aemufwae&m tewvuPm w&m;ESifh qefUusifbuf ajymjyefonf? odkU uarmufur aSUaemuf
rnD ,lyHkrsdK;udk &nf&G,f ]]rdpm t,l&SdolwdkU\ tjrifonf xdkdxdk tvDvDajymif;vJwwf\? zGJyHk
pdkufxm;aom opfikwfESifh wlonf}} [k t|uxmq&m rdefUrSmawmf rlcJhjcif; jzpfavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

648

tpodkU
75/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(ps) ]]aqmif,lESvHk;oGif;&rnfh opmum; tb,fenf; eda&m"ESifh r*opmwdkUjzpfonf}}

[laom pum;onfvnf; bk&m;a[ma'oemudk rsufuG,fy xifrdxif&m a&;om;onfhpum;&yfom


jzpfonff?

rSefvS\-

oAkbk&m;SifESifh

jyqdkcJhNyD;aom

tewvuPokwf

vufsmawmf&Hynm{w'*f&

0dnmPf[laom

Oyg'geuEmig;yg;udk

r*opmwdkUudk

aqmif,lESvHk;oGif;&rnf[k

oDv0Eokwf

om0uBuD;wdkUu

ESvHk;oGif;&rnf[k
uarmufur

kyf

okw0EokwfwdkU

a0'em

onm

a[mawmfrlxm;Muygvsuf
qdkjcif;onf

ocFg&
eda&m"ESifh

Ak'bmomwdkUtwGif;

tjrifIyfukefatmif omoemawmfudk zsufqD;vdkaom &nfG,fcsufjzifh a&;om;jcif;rSwyg; tjcm;taMumif;


rSdEdkifacs/
76/

odomap&ef xyfrH Sif;jyvdkayonf/ oarm[0daem'eD t|uxm]]'kau P}} Edtm'dem pwkopur|meH 'dwH? ww yk&drmed a'G opmed 0H? ypdrmed

0d0H?

awok bduKaem 0a ur|membdeda0aom a[mwd? 0d0a ewd tbdeda0aom-

[k rdefUawmfrlonf? t"dym,frSm ]]'kau PH}} tpSdaom ygVdjzifh opmav;yg; ur|mef;udk


jrwfpGmbk&m; jyawmfrlonf? xdkav;yg;aom opmwdkUwGif 'ku ork',[laom aSUopmESpfyg;wdkUonf
0#fw&m;jzpfonf? eda&m" r*[laom aemufopmESpfyg;wdkUonf 0#frSuif;aom w&m;jzpfonf? xdk0
0d0 opmESpfrsdK;wdkUwGif 0jzpfaom 'ku opm ork',opm &[ef;\ ur|mef;udk ESvHk;oGif;jcif;
jzpfEdkifonf? 0d0jzpfaom eda&m"opm r*opm ur|mef;udk ESvHk;oGif;jcif; rSdEdkif[k qdkvdkayonf/
xdkUaMumifh ]]aqmif,lESvHk;oGif;&rnfh opmum; eda&m"ESifh r*opmwdkU jzpfonf}} [laom
t,lonf trSefw&m;udk ausmay;xm;aom t"r0g'om jzpfaMumif; owdcsyftyfayonf/

orxbm0emESifh owdy|mefudk y,fSm;jcif;


77/

Ak'tbd"rm jyefUyGm;a&;tzGJUcsKyfrS xkwfa0aom "rtvif;a&mif pmapmiftwGJ-2? trSwf-

5? pmrsufESm 3- em,uBuD; tbd"rmq&mpdef qdkolu ol\aqmif;yg;wyk'fvHk;jzifh bk&m;a[m


orxbm0em ESifh owdy|mef a'oemawmfrsm;udk ykwfcwf y,fSm;xm;avonf? aqmif;yg;rSm Snfvsm;
tjynfhtpHk razmfjyomacs? tenf;i,f rQom azmfjyvdkayonf/
uREfkyfwdkU jrefrmAk'bmomwdkif;vdkvdk yg;pyfzsm;wGif a&yef;pm;NyD; ajymqdkyvkyf tm;xkwfaeMuwJh
bm0emrsm;onf jrefrmjynf Ak'bmom pmayusrf;*efrsm;wGif jyTefxm;wJh bm0emav;q,f (0g)
ur|mef; av;q,f tpSdonfrsm; jzpfMuayonf/y/ tb,faMumifhqdkaomf xdkxdk vrf;pOfrsm;udk
Ak'Sifudk,fawmfwdkif a[mMum;awmfrlcJhwJh bm0emvrf;pOfrsm; jzpfonf[k ,HkMunfpGJ,laejcif;aMumifh
jzpfayonf/ (ESm 3-4)
,aeU Ak'bmomvlom;wdkUonf /y/ ylrI at;rI awmifhwif;udkufcJrIrsm;udk vnf;aumif; /y/
oGm;onf &yfonf xdkifonfudk vnf;aumif; tJ'gvdk tjrJrjywfowdcsyfNyD; yGm;rsm;tm;xkwf IrSwfNyD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

649

tpodkU
yvkyfaewJh

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


bm0em

tvkyfrsm;udk

Ak'SifxkwfazmfNyD;

a[mMum;awmfrlcJhjcif;

r[kwfzl;vm;vdkU

ar;rnfqdkygu ar;p&m oifhvSayonf? tJ 'Dtar;udk Sif;Sif;ESifhbGif;bGif; ajzMum;&aomf Ak'Sif ra[mwJh


bm0emrsm;om jzpfayonf/ (ESm-4)
pum;&yfwdkUjzifh jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlcJhaom orxur|mef; rsm;udkvnf;aumif;*paEm 0g *pmrDwd yZmemwd/ Xdawm 0gXdawmrSSDwd yZmemwd? edodaEm 0g edodaEmrSDwd?
'kuH 0g a0'eH a0',rmaem 'kuH a0'eH a0',mrDwd yZmemwd/
TpSdaom owdy|mefa'oemawmfudkvnfaumif; y,fSm;xm;avonf/
OD;Ou|ESifh

taygif;ygwdkU\

apm'uq&mawmfrsm;u

trSefudk

a&;om;apm'emMuonf[k

azmfjyyg

apm'emjcif;

rqdkoifhacs?

a&;om;csufwdkUudk
jzpf&um;

wenf;qdk&aomf

awGUjrif&jcif;aMumifhom

OD;Ou|tm;

odkU

tMunfdkysufatmif

pdppfjyojzifh

kyf0g'Djzpfaom

awmifwGif;BuD; OD;OuX\0g'onf bk&m;a[myd#uoHk;yHkESifhvnf; vHk;0 qefUusif obm0,kwdvnf;rSd


jzpfvnf;rjzpfEdkifrSef; ydkodSdcGifh&NyD; Munfdkcsifolrsm;u wdk; MunfdkMu&atmif apm'uyk*dKvfrsm;u
vrf;pzGifhay;onf[kyif qdkEdkifayonf/
78/

aom"empmydk'f (26)rS vdk&if;udk xkwfEkwfaomf-

(u)

ax&0g'

orx0dyemw&m;rsm;

yg0ifvsufSdonf

qdkaomtcsufudk

tjiif;ryGm;vdkaMumif;?
(c)

wynfhawmfrsm;

vufcHusifhoHk;aeaom

orx0dyemonf

"rpuy0we

tewvuPokwfawmfrsm;ESifh nDGwfaeygaomaMumifh "r0g' 0dyemomjzpfaMumif;


[l ESpfcsufawGU&\?

oHk;oyfcsuf
79/

(u)

]]ax&0g'

orx0dyemrsm;

yg0ifvsufSdonfqdkaom

tcsufudk

tjiif;ryGm;vdkyg}} [k qdkaomfvnf; tjiif;yGm;atmif y,fSm;ykwfcwfa&;om;tyfaom tcsufrsm;udk


apm'uq&mawmfrsm;u
acsyjiif;qdkjcif;

vufqkwfvufudkif

wifjyxm;NyD;jzpf&m

tvQif;ryEdkifaomaMumifhvnf;aumif;

xdktcsufrsm;udk
oufaocH

pk'dwuwdkU
wifjyxm;aom

pmtkyfpmwrf;rsm;vnf; Ak'bmodw orx0dyemrsm;udk omoemy [dELjA[PwdkU\ 0g'[k


pGyfpGJykwfcwfa&;om;csuf t&yf&yfudk xyfumxyfum awGUjrifae&aomaMumifhvnf;aumif; 0denf;"dk&f
q&mawmfrsm; aSUarSmuf a&mufaeaom aom"emvTmyif xdkuJhodkUaom pum;&yfrsm; yg0ifaeaomaMumifh
vnf;aumif; OD;Ou|ESifh orm'd|d okawoe0g'Dpaom aemufvdkuf aemufygrsm;onf Ak'bmodw
orx0dyemrsm;udk omoey [dELjA[PwdkU\ 0g'[k pGyfpGJykwfcwfvsuf zsufqD;aeMuolrsm;
jzpfonfrSm odomxifSm;vSayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

650

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]wynfhawmfrsm;

vufcHusifhoHk;aeaom

orx0dyemonf

"rpuy0we

tewvuPokwfawmfrsm;ESifh nDGwfaeygaomaMumifh "r0g'0dyemjzpfygonf}} [k qdkaomfvnf;


0dedp,pmwrf; oHk;oyfcsuf xkwfjycJhNyD;aom "rpuy0weokwf tewvuPokwfawmfrsm;ESifh
qefUusifa&;om;csufrsm;udk

awGUjrif&aomaMumifhvnf;aumif;

tajccH

oHk;oyf

yGm;rsm;yHkrSp

vGJrSm;ae&um; aom"emvTmyg tcsufrsm;onf pum;jzpfHkrQ wifjyjcif;jzpfaomfaMumifhvnf;aumif;


pk'dwuwdkU wifjycsufonf "rpuy0we tewvuP okwfawmfrsm;ESifh nDGwfonf[k rqdkEdkifay/
]]'d|d*wdu 'eH emr e edA'H? xko&modrSd edcgwcgPk0d, pvH? Orwuypd,H
yl0c@*l- xa*gr,m'Ded 0d, apw okE&rd tokE&rd a[mwda,0}} [laom oDvueft|uxm vmaompum;&yfESifhtnD rdpmt,l Sdaomol\ tjrifrnfonf
cdkifjrJrIrSd? zGJyHkay: pdkufxm;aom opfikwfuJhodkU vIyf&Sm;\? tl;\ awmif;xJ rkefYyJ oGm;a&pm rpif
EGm;acs;

a&maxG;pkaygif;

aumif;raumif;

tpHkygouJhodkU

rdpmt,lvnf;

wcgw&H

aumif;aomt&mrsm;vnf; tenf;i,fygSd raumif;aomt&mwdkUom rsm;pGmygSdavonf/


xdkUaMumifh]]{w 0ga' ud omoemEkavmrrd twd? tok'v'dwm, ye oAmyd 'd|da,0
Zmwm}}
{w? ed*Pem#ykw\/ 0ga'? t,l/ ud? tcsdKUaom/ omoemEk avmrrd?
omoemawmftm; avsmfaomt,lonfvnf;/ twd? Sdygay\/ ye? xdkodkUyif omoemtm;avsmfaom t,l
Sdygaomfvnf;/ tok'v'dwm,? rpifMu,faomt,l\ tjzpfaMumifh/ oAm? tvHk;pHkaom t,lwdkUonf/
'd|da,0? rdpmt,lwdkU csnf;omvQif/ Zmwm? jzpf&ukefNyD;- [laom oDvueft|uxm vmaom
pum;&yfESifhtnD

omoemEkavmrpum;

tenf;i,frQygaomfvnf;

rpifMu,faom

t,ljzpf&um;

wynfhBuD;

ocifjrwfqdkif

rdpmt,lomjzpfonf/
tb,fhaMumifh

rdp0g'omjzpf&oenf;qdkaomf

OD;Ou|ESifh

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf em,utrIaqmif tzGJU0ifwdkUonf p.o.C.Z.u - [laom yom'kyfig;yg;


kyfw&m;udkom trSefw&m;tjzpf qkyfudkifxm;Muaom kyf0g'Drsm;jzpfMuygvsuf Ak'bmom trnfcHum
Ak'bmomxJ0ifNyD; uarmufurjzpfatmif twGif;u 0ifzsufaeMuolrsm; jzpfaomaMumifh olwdkU\
kyf0g'tjrifjzifh ajyma[ma&;om;csufrsm;onf b,fyd#u pmayESifhrQ rnDGwfyJ jzpfaeayonf?
pmESifhrnDHkrQru

,kwdvnf;rSd?

uav;uvm;vnf;

EkdifvSonf?

olwdkUuvnf;

yd#upmayESifh

yd#uusrf;wwfyk*dKvfwdkUudk tvGefaMumufMuavonf? xdkUaMumifh bk&m;a[m yd#uawmfrlrSefrsm;udk


jAm[P0g'[k jynfolvlxk txiftjrifrSm;atmif r[kwfrrSef vkyfMuHa&;om;ajyma[mMuavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

651

tpodkU
80/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


odkU

pdppfoHk;oyf

jyqdktyfNyD;aom

taMumif;wdkUaMumifh

OD;Ou|ESifh

ol\

aemufvdkufrsm;onf Ak'bmodw orx0dyemrsm;udk omoemy [dELjAm[PwdkU\0g'[k r[kwfrrSef


vkyfMuHpGyfpGJolrsm;jzpfaomaMumifh

Ak'omoemawmfudk

omoeypwdu(omoemh&efol)rsm;om
a[majymcsufrsm;onf

jzpfMuonf?

t"r0g'omjzpfonf[k

tpDtpOfusus

rlcs

xdkyk*dKvfwdkU\
0denf;"dk&fq&mawmfwdkUu

zsufqD;aeMuaom
azmfjyyg

a&;om;

wnDwGwfwnf;

qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

652

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'em trSwf (9)
0denf;w&m;udk ypfy,fjcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,

omoemawmf\wHcGef omoemawmf\ ta&ta&mifjzpfaom t&[w"Z ouFef;udk 0wfqif


omoemawmf\

toufjzpfaom

rodem;rvnfolwdkUtm;

0denf;w&m;awmfudkum;

vSnfhjzm;vdrfnm

q&mwql

vHk;vHk;vsm;vsm;ypfy,fum

vkyfaejcif;ESifh

ywfouf

wifoGif;aom

apm'uwdkU\ apm'em? ,if;udkjyefvnfacsyaom aom"emrsm;udk cHiHkoHk;oyf trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&f


q&mawmfrsm;u atmufygtwdkif; tqHk;tjzwf ay;tyf ayonf/
(1)

apm'uyk*dKvfwdkU\ omrnapm'em-

(u)

vlaovljzpf0g'udk zefwD;aom OD;Ou|ESifh vlaovljzpf pmtkyfudk dkufESdyfxkwfa0aom


OD;0go0wdkUonf
rdrdwdkUudk,fwdkif

bk&m;omoemawmfwGif;
0denf;odumyk'fudk

aexdkif

ouFef;0wfxm;Muaomfvnf;

rapmifhpnf;HkrQru

if;wdkUESifh

qEwl0g'wl

yk*dKvfrsm;udkyg tazmfnd 0denf;w&m;udk Oayumy vspfvsLIapcJhMuygonf t&dyfcdkNyD;


tcufcsdK;aom tvGefaMumufzG,faumif;aom tvZD 'kDvrsm; jzpfMuygonf[l
vnf;aumif;?
(c)

0denf;usifh0wfudk

tvQif;*krpdkufaom

OD;Ou|\

a&;om;csufrsm;teuf

]Ak'rSwfausmuf} pmtkyf pmrsufESm 175-rS xkwfEIwf]],aeU bduKoHCmqdkwJh *dkPf;aygif;pHk bkef;BuD;awG vdkufemusifhoHk;aeMuwJh 0denf;udk
riJhrnmyJ avhvm oHk;oyfMunfhvdkufvQif Oyg'gefwvHk; wcJBuD; jzpfSdaewmudk
awGU&jyefw,f}}[laom pmydk'fudk aumufEkwfazmfjyum odkUa&;om;jcif;jzifh bk&m;ocif\ tmPma'oemawmfjzpfaom
0denf;w&m;udk Oyg'gefjzifh udkifaygufjcif; oabmrSm aygavmBuD;ay:vsuf Sdygonf? a&;om;csufonf
Ak'omoemawmf\

toufozG,fjzpfaom

0denf;w&m;awmfudk

y,f&ma&muf

t0de,0g'om

jzpfygaMumif; [lvnf;aumif;
2/

0daooapm'em-

(u)

0denf;onf omoemawmf\ toufrnfaMumif;?

(c)

0denf;odumyk'fudk uJh&JUvQif ygpdwftmywfoifhaMumif;?

(*)

0denf;w&m;awmfonf tEkyg'gy&dedAmeftxd tusdK;yaMumif;?

(C)

oHCok|K(oHCmawmf\ aumif;vSygNyD[l 0efcHjcif;) paom tusdK;-10yg;udk tpGJy


0denf;odumyk'fudk ynwfawmfrlaMumif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

653

tpodkU
(i)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


y&dedAmefpH&m anmifapmif; avsmif;awmfrl&mtcgyif ]]0denf;w&m;udk av;pm;MuzdkY}}
Ak'Sifawmfjrwf a[mMum;awmfrlcJhaMumif;?

(p)

oH*g,em 6-wefwif 0denf;w&m;awmf jznfhpGuf&ef Ekwfy,f&ef rSdaMumif;?

(q)

odumyk'fESifhpyf

,lqqHk;jzwf&m

tav;ESifhtayghwGif

tav;wGifom

wnf&rnfjzpfaMumif;?
(Z)

0denf; wpdwfwa'oudkjzpfap tm;vHk;udkjzpfap rvdkufemyJ ypfy,fvQif omoemtouf


xGufatmif vkyfjcif;yif jzpfaMumif;/

taMumif;rsm;aMumifh
jyefUyGm;a&;twGuf

0denf;y,f
tE&m,f

0denf;jzwf

vkyf&yfonf

BuD;rm;vSygojzifh

t"r

omoemawmf

oefUSif;

t0de,vkyf&yf

wnfwHh

jzpfygaMumif;

avQmufxm;oGm;Muavonf/
3/

pk'dwubufrS

ocifjrwfqdkifu

vnf;aumif;

orm'd|dokawoetzGJU

Ou|u

vnf;aumif; aom"em yMuonf? xdkwGif pk'dwu ocifjrwfqdkifu taMumif; tcsuf9-csufjzifh


ajz&Sif;&mwGif(u)

OD;Ou|wGif 0denf;awmfudk ypfy,fjcif;oabmrSdaMumif;?

(c)

OD;Ou|onf omoemta&udkcHum rodem;rvnfolwdkUudk vdrfnm vSnfhpm;jcif;


ryaMumif;?

(*)

rlrrSefaom &[ef;tcsdKU\ usifhMuHaexdkifyHkudkom jyjcif;jzpfaMumif;?

(C)

OD;Ou|onf temrmo0wK aTaiGudk rcH,laMumif;?

(i)

OD;Ou|onf ausmif;uefwefaqmif;rsm;udk a&pufcs udk,fydkif tvrcHaMumif;?

tcsuf 5-csufom apm'emudk aom"em&m a&muf useftcsufrsm; teuf(p)

OD;Ou| pdwfqdk;jcif; rmefwufjcif; rawGU&aMumif;?

(q)

OD;u|onf i&JESifh ajcmuf ewfbHkESifh ajrmufjcif;udk ryaMumif;?

(Z)

OD;Ou|onf rnfonfh*dkPf;wGifrQ ryg0ifaMumif;?

tcsuf 3-csufum; apm'emudk aom"emjcif;r[kwfyJ rqDrqdkifaom tcsufjzifh rdrdq&mudk


*kPfwifjyjcif;om jzpfayonf/
(ps)

OD;Ou|onf rnfonfhtcgrQ ouFef; rHk vufuawmhjcifhom cHaMumif;-

tcsufum; apm'uwdkU\ apm'emudktm;jznfhay;jcif; 0efcHjcif;om jzpfayonf/


4/

orm'd|dokawoe tzGJU0ifwdkU\ aom"emy&mwGif OD;Ou|\ 0de,*kujzpfaMumif;udk-

(u)

wynfh&if; 'g,um&if;udkyif pwif EIwfqufavhrSdaMumif;?

(c)

rnfolYxHrS rnfonfhypnf;udkrQ tvrcHaMumif;?

(*)

tvcHw&m;udk wBudrfwcgrQ ra[mzl;aMumif;-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

654

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tcsuf 3-csufjzifh umuG,f ]Ak'rSwfausmuf} ESm-175 tqdkjzpfaom ]],aeU bduKoHCmqdkwJh


*dkPf;aygif;pHk bkef;awmfBuD;awG vdkufemusifhoHk;aeMuwJh 0denf;udk riJhrnSm avhvmoHk;MunfhvdkufvQif
Oyg'gefwvHk;wcJBuD; jzpfaewm awGU&jyefw,f}} [laom pmydk'fudk OD;Ou|\ tvdk tmabmfus(C)

0denf;wckudkom tav;xm;vGef;vQif Oyg'gefuyfNidwwfonfudk &nfG,fvnf;aumif;?

(i)

0denf;wckudkom tav;xm;vGef; oHo,pdwfyGm;um Oyg'gefjzpfvmvQif usifhoHk;&rnfh


tjcm;&[ef;w&m;rsm; avsmhyg;oGm;Edkifonfudk &nfG,f vnf;aumif;?

(p)

tusOf;tm;jzifh

227-oG,faom

odumyk'fwdkUonf

tus,fyGm;vQif

uka#-7

axmifausmfSdonfqdkaom tqdktrdefUrsdK;onf oHo,ESifh Oyg'gefudk jzpfapwwfonfudk


&nfG,f vnf;aumif;?
(q)

puKygvrax&f0wKudk oufaowif usL;vGefvdkom apwemrSdvQif rnfonfhjypfcsuf


tmywfrQ roifha&mufEkdifonfudk &nfG,f vnf;aumif;-

OD;Ou| a&;om;cJhaMumif; aSUaevdkuf ajzSif;xm;Muayonf/

oHk;oyfcsuf
5/

apm'uyk*dKvfwdkUwifjyxm;aom tcsuftvufrsm;teuf ]0denf;onf omoemawmf\

touf}[laom tcsufonf tSifOygvdpaom bk&m;vufxufawmfu ax&fBuD;rsm;rSp o*F[t|uxm


usrf;y

tSifr[mAk'aCmowdkU

acwfwdkifatmif

tpOftqufajymqdkvmMuaom

q&mpOfquf

rSwfwrf;wifvmMuonfh wdkwdkESifh 0de,omoemawmfBuD; wckvHk;udk odrf;usHK; *kPfyxm;aom


pum;vHk;ESifh pyfonfhtcsufjzpf tvGefta&;BuD;aom tcsufjzpfonf? tenf;i,fxifSm;aptHh6/

Ak'Sifawmfjrwfonf jA[p&d, jrwfaomtusifh[k qdktyfaom omoemawmfBuD;

wnfaxmifawmf rlaomtcg 0dyD odcD a0bl [laom bk&m;oHk;qlwdkU\ omoemawmf


MumSnfrwnfjcif;taMumif;udkvnf;aumif; uukoef aumP*krf uy [laom bk&m; 3-qlwdkU\
omoemawmf MumSnfwnfjcif;\ taMumif;udk vnf;aumif; qifjcifawmfrlonf/
7/

qifjcifawmfrlaomftcg 0dyD odcD a0bl bk&m;oHk;qlwdkUonf om0uwdkUtm;

tus,fw&m; a[mawmfrrlcJhMu? om0uwdkUtwGuf odumyk'fudk ynwfawmfrrlcJhMu? tmPmygwdarmufudk


jyawmfrrlcJhMuacs? xdk bk&m;SifwdkUESifh rsufarSmufwynfhBuD;rsm; vGefawmfrlaomtcg trnftEG,ftrsdK;rsdK;
trsdK;ZmwftaxGaxG SdMuaom wynfhwdkUonf xdkomoemudk vsifjrefpGm uG,fyapMuukef\? ud;jzifh
roDyJ ysOfcsyfay: wifxm;tyfaom yef;yGifhwdkUudk tvG,fwul avo,f,lum ypfvTifhvdkufouJhodkU
xdkomoemonfvnf; tvG,fwul a<uvGifhjcif;odkU a&muf&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

655

tpodkU
8/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uukoef aumPm*krf uy bk&m; 3-qlwdkUonfum; om0uwdkUtm; tus,fw&m;

a[mawmfrlcJhMuonf?
jyawmfrlcJhMuonf?

om0uwdkUtwGuf
xdkUaMumifh

odumyk'fynwfawmf

bk&m;SifwdkUESifh

rlcJhMuonf?

tmPmygwdarmufudk

rsufarSmufwynfhBuD;rsm;

uG,fvGefaomfvnf;

omoemawmfudk trnftEG,ftrsdK;rsdK; trsdK;Zmwf taxGaxGSdMuaom wynfhwdkUonf vsifjrefpGm


ruG,fyapEdkifukef? yef;oDwH yef;oDud;jzifh uHk;oDxm;tyfaom yef;yGifhwdkUonf avvTifhaomfvnf;
rvTifhukefouJhodkU xdkomoemonfvnf; vG,fvG,fESifh a<uvTifhjcif;odkU ra&mufay/ (0de,yd#u
a0&u@ygVdawmf ESm? 8-10)
9/
aq;orm;uJhodkU
rlvynwfac:

odkU qifjcifawmfrl temray:rD aq;rwifao;yJ temay:rS aq;azsmfpyfaom


taMumif;ray:rD
tajccHOya'

odumyk'fudk

ud

tEkynwfac:jyifqifcsuf

ynwfawmfrrlyJ
Oya'

taMumif;ay:aomtcg

oAwynwfac:

a'oraG;

vdkufem&rnfhOya' ya'oynwfac: a'oE&Oya' ponfrsm;udk tuGufaphaph ynwfawmfrlcJhayonf/


10/

,if;odkU ynwfawmfrltyfaom odumyk'fwnf;[laom 0denf;w&m;awmfonf-

(u)

o'r|dwd,m

a[mwd?

olawmfaumif;w&m;

tSnfwnfwhH

jcif;iSm

jzpfay\?

o'roHk;jzmwdkUwGif y&d,wdo'r= pmayoifMum;jcif; y#dywdo'r= "kwif cEu0wf


toDwdcEu0wf oDv orm"d 0dyem? y#da0"o'r= r*fzdkvfedAmef o'r 3yg;
wnfwhH cdkifjrJjcif;iSm tusdK;yayonf?
(c)

0de,mEk*[m,

a[mwd?

0denf;w&m;tm;

csD;ajrmuf&ef

tvdkUiSmjzpf\?

oH0&0denf;=apmifhpnf;jcif; y[me0denf;= y,fcGmjcif; orx0denf;= t"dukPf;


rIcif;rsm;udk Nidrf;apjcif; ynwd0denf;= oHo,ukuKp t&mrsdK; odatmifSif;jyjcif;0de, 4-rsdK;udk tm;ay;csD;ajrmufjcif;iSm tusdK;yayonf/
tusdK; 2-yg; wnfaeorQ omoemawmf wnfwHhrnf jzpfaomaMumifh 0dea,m emr omoe
tm,k (0denf;onf omoemawmf\ touf) [k qdkjcif; jzpfayonf/
11/

xdk0denf;w&m;awmfonf ,ck qdkcJhNyD;onfhtwdkif; omoemawmf\ toufjzpfonf?

touf (Snfjcif;) [lonf tusdK;w&m; 0denf;w&m;udk (apmifhpnf;jcif;)onf taMumif;w&m;jzpfonf?


wzef omoemtoufSnfjcif;onf taMumif;w&m;jzpfayonf? toufESifhwlaom o'roHk;jzm omoem
wnfSdjcif;aMumifh &tyfaom apmifhpnf;jcif;(oH0&) pdwfESvHk; MunfvifTifvef;jcif; (t0dy#dom&)
twefi,f 0rf;ajrmufjcif;(ygarmZ) tvGef tuJ 0rf;ajrmufjcif; (yDwd) pdwfcsrf;omjcif; (okc)
wnf;[laom edE tusdK;qufrsm;onf tusdK;w&m;jzpf\/
12/
cPduorm"d

wzef xdk oH0& t0dy#dom& ygarmZ yDwd okc wdkUonf taMumif;w&m;? ,if;wdkUaMumifh
Oypm&orm"d?

,if;orm"daMumifh

0dyemPf

wnf;[laom

,xmblwPf?

,if;aMumifh kyfemrf cEm oHo&mudk NiD;aiGUwwfaom edAd'gPf? ,if;udktaMumif;y wPSmjzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

656

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wyfjcif;uif;aMumif;jzpfaom 0d&m*rnfaomr*f? ,if;r*faMumifh udavomwdkUrS vGwfNyD;aom t&[wzdkvf


jzpfay:vm\?

,if;udk

taMumif;y

t&[wr*f

t&[wzdkvfudk

odjrif

qifjcifwwfaom

ypa0uPmPf jzpfay:vm\? ,if;ypa0uPmPfudk &NyD;aom olonf wPSm'd|dwdkUjzifh wpHkw&mudk


pGJvrf;uyfNidjcif;rSdyJ Nidrf;at;jcif; (tEkyg'gy&dAmef) udk trSefrvGJ &ayawmhrnf/
odkUjzpfaomaMumifh apm'uwdkUu]]0dea,m oH0&wm, oH0a&m t0dy#dom&wm, t0dy#doma&m ygarmZwm, ygarmZH
yDwwm, yDwd okcwm, okcH orm"wm, orm"d ,xmblwP'ewm,
,xmblwP'eH

edAd'wm,

edAd'g

0drkwdP'ewm, 0drkwdP'[laom

y&d0g

plVo*Fgr

ygVdawmfudk

0d&m*wm,

0da&ma*g

0drkwwm,

0drkwd

eH tEkyg'gy&dedAmew,}}/
udk;um;wifjytyfaom

tcsufonf

tvGefcdkifvHkaom

tcsufjzpfayonf/ (0daooapm'emvTm jrefrmjyefygNyD;)


13/

0denf;onf

pOf;pm;Edkifayonf?

ow0gwOD;

&ufydkif;twGif;rSmyif
b0aygif;rsm;pGm

omoemawmf\

toufSdaeorQ

avmuBuD;u

&if;ESD;

toufjzpfyHkudk

a&SnfwnfwHhayonf?

aysmufuG,foGm;&ayonf?

avmuom;wdkU

obm0,kwdjzifhvnf;

tusdK;iSm

xdkenf;wl

csifhcsdef

toufaoygvQif
Ak'jrwfpGmbk&m;onf

wnfaxmifxm;cJhaom

Ak'omoemawmf

0denf;usifh0wfonf toufjzpfayonf? 227-oG,faom 0denf;usifh0wfudk &[ef;oHCmawmfrsm;u


wdwdyyvdkufem usifhoHk;aevQif 0denf;wnf;[laom omoem toufwnfwHhaeonf rnfayonf?
t&[wa"ouFef;udk qifjref;0wfqifxm;Muukefaom &[ef;oHCmawmfrsm;u 0denf;usifh0wfrsm;udk
tav;teufxm; rvdkufem rusifhoHk;MuvQif 0denf; omoemysuf,Gif; omoemawmf\touf
aoonf

rnfayonf?

0denf;omoemtoufaovQif

Ak'omoemawmfBuD;vnf;

avmurS

uG,fyoGm;rnfom jzpfavawmhonf? rSefay\- 0denf;usifh0wfomoem rSdvQif okwefomoemESifh


tbd"rmomoemvnf; a&Snf wnfwHhEdkifawmhrnf r[kwfay/
14/

'kwd,oH*g,em

rwifrDu

0ZDwdkif;om;

&[ef;rsm;onf

t"r0wK

11-yg;udk

usifhoHk;a[majymMujcif;jzifh 0denf;omoemawmfudk tm;enf;atmif ycJhMuonf? odkU 0denf;udk


tm;enf;atmif yvmjcif;onf omoemawmf a&m*gqdk;BuD; zefwD;jcif;yif jzpfojzifh tSnfudkjrifaom
&[Emyk*dKvfBuD;rsm;onf

'kwd,oH*g,emwnf;[laom

xufjrufonfh

aq;awmfBuD;jzifh

ESpfaygif;

2500-ausmftxd

ukpm;cJhMu&avonf/
15/

Ak'jrwfpGm

omoemawmfBuD;onf

rQ

toufwnfwHhvmcJhonfrSm 0denf;wnf;[laom omoemawmf\ toufrao&atmif trsdK;aumif;om;


trsdK;aumif;orD;rsm;u

omoemawmfwGif;0ifNyD;

0denf;usifh0wfudk

toufyrm

wefzdk;xm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

657

usifhoHk;apmifhaSmufvmcJhjcif;aMumifhom jzpfonf/

tpodkU
16/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


odkUaomf vlom;wOD;onf touftG,f BuD;&ifhvmaomtcg 96-jzm a&m*grsm;

0ifa&mufuyfNidvm ouJhodkU omoemawmfonfvnf; umvMumjrifhvmaomtcg trsdK;aumif;om;orD;


r[kwfolwdkU

omoemawmfwGif;

0ifa&mufvmMuum

omoemhta&cHvsuf

]udk,fhrSD&mudk

udk,fomzsufqD;aom rmavmEG,fyrm} yusifhMuavonf? 0denf;usifh0wfrsm;udk wdwdyy vdkufemMu&vQif


usOf;usyfonf? taeracsmif? tpm;racsmif? tcsufudk Ak'bmomwdkif;yif odMuayonf/
17/

odkUjzpf

ouFef;0wfjzifh

acsmifacsmif

aecsifpm;csifolwdkUonf

enf;trsdK;rsdK;jzifh

0denf;wnf;[laom jcHpnf;dk;udk csdK;MuzsufMuavawmhonf? odkU 0denf;pnf;dk;udk csdK;zsufMuolrsm;wGif


dk;om;olrsm;u rnfodkYrQ qifajcrwufyJ csdK;HkzsufHkom csdK;zsufMuonf? vlaovljzpf OD;Ou| rlum;
(olUaemufvdkufrsm;\ tqdkt&) ynmSdol Pfrsm;oljzpfonfhtavsmuf rdrd 0denf;udk csdK;zsufonfudkyif
dk;dk;csdK;zsufHkru

0denf;udkvkdufemvQif

tukefrusifhEdkif[l

vSnfhywfumuG,f

Oyg'gefjzpfvdrfhrnf?
y&d,m,frsm;cJhayonf?

Oyg'gefrjzpfap&ef
,if;udkyif

0denf;udk

ocifjrwfqdkifpaom

aemufvdkufwynfhwdkUu t[kwfxifum qifajcay; olUq&mudk tumtuG,fay;aeonfrSm tvGef


oHa0*jzpfzG,f&myif jzpfawmhonf/
18/

okwefusrf;*ef;rsm;t& qufazmfjy&aomf {um'ouuedygwf t*FkwdK&f udrwd,okwf

0de,udkyif ukodkvfoDv[k trnfwyf]]wd acg tmeEm ukovmed t0dy#dom&wmed /y/ wd acg tmeE ukovmed
oDvmedtEkykaAe t*g, ya&Ed}}
[k oDvac: 0denf;\tusdK;qufwdkUudk Ak'Sifawmfjrwf a[mrdefUawmfrlavonf/

jrefrmjyef
]]tmeEm odkUvQif ukodkvfoDvwdkUonf pdwfESvHk; omTifjcif; tusdK;Sd pdwfESvHk;omTifjcif;
tmedoifSdukef\?
tmedoifSd\

/y/

pdwfESvHk;omTifjcif;onf
wPSmjzifh

wyfjcif;

Ekaom0rf;ajrmufjcif;
uif;aMumif;jzpfaom

tusdK;Sd

Ekaom0rf;ajrmufjcif;

t&[wr*f

(t&[wzdkvf)onf

t&[wzdkvfudk odjrifqifjcifwwfaom ypa0uPmPftusdK; ypa0uPmPf tmedoifSd\? tmeEm


odkUvQif ukodkvfoDvwdkUonf tpOfojzifh jrwfaomtusdK;iSm jzpfukef (tusdK;yukef)\}}/
19/

xdkrQru rZdredum,f rlvyPo tmuacF,sokwf vnf;-

]]&[ef;wdkU

oifwdkUonf

oDvESifhjynfhpHk

ygwdarmuoH0&ESifh

jynfhpHk

aeMuukefavmh?

ygwdarmuoH0&ESifh jynfhpHkMuavmh tusifh usufpm;&m tmHkESifh,SOf aeMuukefavmh? tPkjrLrQ


twdkif;tSnfSdaom tjypfwdkU aMumufvefUp&mab;BuD;[kI odumyk'fwdkUwGif xdkxdkodumyk'fudk
aqmufwnf usifhMuukefavmh? &[ef;wdkU oifwdkUonf oDwif;oHk;abmfwdkU\ cspfjrwfEdk;jcif;udkcHvdkvQif
ypnf;av;yg;udk
jznfhusifhMuukefavm?

csrf;ompGm&vdkvQif
tZwoEmef

rdrdyp,'g,umwdkU
orm"dudktm;xkwf

tusdK;rsm;apvdkvQif
ruif;aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

oDvudk
psmefSdvsuf

658

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0dyemESifhjynfhpHkumaeMu awm&ausmif;rsm;udk wdk;yGm;apMuukefavmh /y/ &[ef;wdkU oifwdkUonf psmef


4-yg; 0darmupsmef 4-yg; &vdkMuvQif aomwmyef ou'g*grf tem*grf jzpfvdkMuvQif 'd0d"Pf
'dAaomwPf apawmy&d,Pf ykaAed0gomEkwdPf 'dApuKPf tmo0u,Pfudk
&vdkMuvQif

oDvudkjznfhusifhMuukefavmh

/y/

yGm;Muukefavmh}}

[l

oDv

(0g)

0denf;\

tusdK;qufrsm;udk a[mawmfrlonf/
20/

oDvudk 0de,ac:onf? 0denf;yd#u wckvHk;onf bduK bduKeD omraPa,mufsm;

omraPrdef;r odurmef[laom oDwif;oHk;abmf 5-OD;wdkUonf oDvudkom y"mey a[mxm;aom


a'oemawmfjzpfonf? oDvysufvQif orm"d taMumif;taxmuftyHh enf;aomaMumifh rwnfrwHh
tSnfrchHay? orm"drSdvQif 0dyem tom;rwufEdkif? xdkUaMumif yuedywf t*FkwdK&f 'kDvokwf]]'kDv bdua0 oDv0dyE [wlyedaom a[mwd ormorm"d? ormorm"drSd
towd ormorm"d0dyE [wlyedoH a[mwd ,xmblwP'eH /y/ ao,sxmyd bdua0
kaum omcgyvmo0dyaEm? w yy#dumyde yg&dyl& *pwd? wapmyd e yg&dyl& *pwd? az*Kyd e
yg&dyl& *pwd? oma&myd e yg&dyl& *pwd}}[k a[mawmfrlonf/

jrefrmtusOf;
&[ef;wdkU

oDvysufol\

ormorm"donf

taMumif;ysufuif;onf?

orm"drSdcJhaomf

orm"dysufol\ [kwfwdkif;rSefpm odjrifwwfaom 0dyemPf taMumif;uif;ysufavawmhonf /y/


Oyrmaomfum; tdk &[efwdkU tudkif;tGuf ysuf,Gif;aom opfyifrSm tayG;rwuf? tcGHtacgufvnf;
rjynfhpHk? tumvnf; rwufvm? tESpf vnf; jynfhpHkjcif;odkU ra&mufouJhodkUwnf;/
21/

xdkrQru 0de,odum rdkaoaom olonf pdwfudk jzLpifoefU&Sif; tjypfuif;atmif

xm;r&? odum,t*g&0 (0denf;odum rdkaojcif;) wnf;[laom ikwfonfpdwf pl;0ifaeonfjzpf


tjrJ

a'go

rme

apawmcDvrnf\[k

paom
rZdredum,f

w&m;wdkUjzifh
rlvyPmo

emusifcHcuf

tjypfpGufvsufSdonf?

apawmcDvokwf

a[mawmfrl\?

xdkUaMumifh
jiif;cHkrI\

taMumif;&if;jzpfaomaMumifh 0d0g'rlvrnf[lvnf;aumif; ,if;onf vltaygif;wdkU\ tpD;tyGm;rJhjcif;


rcsrf;romjcif;iSm jzpf\? ewfvltaygif;wdkU\ tusdK;rJh tpD;tyGm;rJh qif;&Jjcif;iSm jzpf\[l vnf;aumif;
t*FkwdK&fedum,f quedygwf 0d0g'rlvokwf ESm 294- a[mawmfrl\/
22/

apm'uwdkU wifjyxm;tyfaom ]Ak'rSwfausmuf} ESm 175- tqdkjzpfaom]],aeU bduKoHCmqdkwJh *dkPf;aygif;pHk bkef;BuD;awG vdkufemusifhoHk;aeMuwJh 0denf;udk

riJhrnmyJ avhvmoHk;oyfMunfhvdkufvQif Oyg'gef wvHk;wcJBuD; jzpfSdaewmudk awGU&jyefw,f}}


[laom pmydk'fum; pk'dwuyk*dKvfwdkU b,fvdkumuG,faomfvJ rdk;ud;ypf&m xef;vufESifhumouJhodkU
rvHkrvJom Sdaeayonf? txufygpmydk'fudk cGJpdwfa0zefvQif-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

659

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(u)

,aeU vufSd0denf;onf Oyg'geftpGJtvrf; oufoufom jzpfonf/

(c)

,aeU

0denf;udk

vdkufemusifhoHk;aeMuaom

*dkPf;aygif;pHk

bkef;BuD;rsm;onf

Oyg'gefac:aom tukodkvfw&m;rsm;udkom vufcHusifhoHk; aeMuolrsm;jzpfMuonf/


(*)

xdkUaMumifh *dkPf;aygif;pHkbkef;BuD;rsm;onf tukodkvfwHk; tukodkvfcJBuD;rsm;om jzpfonf?

odkU oHk;ydkif;uGJxGufvmonf/
23/

(u) tqdkonf rSefyg\avm? 0denf;onf udk,fESifhEIwfudk xdef;ausmif;ay;aom (oH0&)

txdef;tausmif;rQom jzpfonf? Oyg'gef[lonfum; wPSmESifh 'd|dt&if;cHSdaom t,ltpGJjzpfonf?


0denf; wPSmjzifh pGJvrf;p&mrSd? 'd|djzifh tjrifvGJ txifvGJ pGJvrf;p&mvnf; rSday? Sdonfum;
0de,ukuponf Oyg'gefr[kwf? tukodkvf r[kwfay? trSefum; tyf rtyf pl;prf;jcif; oabmrQom
jzpfonf/
,H ye 0dea, tx acg tm,om om&dykawm b*0awm y#dudwH tEk0odwGm
tEk0odwGm tm0oxyd@H y&dbkdwkEd ukupm,aEm e y#d*a[oDwd ukupH tm*wH? e wH
eD0&PH e [d t&[awm ]]'k|K r,m 'H uw}} Ed {0H tEkwmayg twd? eD0&P ywdlyuH
yaewH ]]uywd e uywD}}wd 0DrHoeo- cFgwH 0de,ukuKpH emr/ (t|omvdeD edauyu@)
uywd e uywDwd y0wpdwKyga'g0 0de,ukuKpH/
(,if; rlv#Dum ESm-175)

jrefrmjyef
eD0&Pjzpfaom

ukuKprSwyg;

eD0&Pr[kwfaom

ukuKpudk

qdktHh?

]]xdktcg

tSifom&dykw&monf qufumqufae {nfhonfwdkU wnf;cdk&mZ&yf wnfxm;tyfaom qGrf;udk


pm;jcif;udk(iSm) bk&m;Sif y,fxm; awmfrltyfNyD [k ukuKpjzpfum xdkqGrf;udk rcH,lyJ aeavNyD;}} [l
vmaom ukuKpwrsdK;onf eD0&Pr[kwfay? rSefvS\ &[EmoEmef ]]igonf t&mudk raumif;ojzifh
ytyfrdayNyD}} [k aemifwzef ylyefjcif;rSd? pifppfum; eD0&Pjzpfaom ukuKpESifh tvm;wlaom
]tyfoavm? rtyfoavm} [ljzpfaom pHkprf;qifjcifjcif;[laom 0de,ukuKp rnfonfum; Sd\?
(t|omvdeD jrefrmjyef)
]tyfoavm? rtyfoavm} [k awG;awmpOf;pm;aomtm;jzifh jzpfwwfaom pdwfonfyif
0de,ukuKprnf\ (rlv#Dum jrefrmjyef)
txufyg t|uwmESifh #Dumpum;ESpf&yfudk axmufvQif 0denf;ESifhpyf pdwfvIyfSm;rIonf
Oyg'gef tukodkvfr[kwf? 0de,ukuKpom jzpfonf? ,if;ukuKponfvnf; pdwfjzpfHkrQjzpfvQif tjypf
pdk;pOf;rQrSd? [,f bmjzpfjzpf? tyftyf rtyftyf igvkyfvdkufrnf[k vGefusL;vQif odkUr[kwf vkyfoifh&mudk
rvkyfyJaevQif tmPm0DwdurE-&m,f jzpfonf? i&J usapwwfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

660

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bduKygwdarmuf vmaom ]]u yedar[d ck'gEkck'au[d odumya'[d}} (ao;ao;EkyfEkyf


odumyk'fawGeJY bmtusdK;SdrSmvJ) ]],m0a'0 ukupm, 0da[om, 0davcg, oH0wEd}} ('Dodumyk'f
uav;awG[m pdwfyifyef;Hk pdwfvIyf&Sm;Hk ukuKpjzpfHkavmufyJ tusdK;SdwmyJ) awG;rsdK;awG;
tajymrsdK;ajymvQif odumyk'fudk uJh&JUIwfcsonfhtwGuf odumy' 0d0Puygpdwftmywfoifhonf?
tcsufudk

t>rufaxmifNyD;

Oyg'gef[k

pGJcsufwifum

Oyg'gefwvHk;wcJwnf;[k

qdkoluqdk

axmufcHolu axmufcHaeMuonfrSm tvGefoem;p&maumif;olawGyJ [k qdkp&mom Sdayawmhonf/


24/
qdk&ma&mufaom

(c) vufSd bkef;awmfBuD;awGudk tukodkvfaumifawGyJ[k wdkufdkufrqdkaomfvnf;


pmudka&;ol

bkef;awmfBuD;wdkUrSp

Ak'rSwfausmufq&m

omoem0if

wavQmufvHk;Sd

OD;Ou|onf
oDv0E

rdrd\q&mocif

odumumr

aus;Zl;Sif

bkef;awmfBuD;awGudk

qJa&;armif;rJonf rnfavawmhonf/
ojA[pm&D olawmfaumif;&[ef;awGudk qJa&;armif;rJolrsm; cHpm;&rnfh tusdK;w&m;udk t*FkwdK&f
yued ygwf taumouokwf]]a,m aom bdua0 bduK taumouy&dbmoaum t&d,ly0g'D ojA[pm&DeH? w
y tm'De0g yg#ducFg? uw ar y yg&mZdaum 0g a[mwd qdEy&dAaEm? tnw&H 0g oHudvd|H
tmyw tmyZwd AmVH 0g a&m*gwu zkowd? orKaVm umvH ua&mwd? um, ab'g
y&r&Pm tyg,H 'k*w 0dedygwH ed&,H OyyZwd}} ponfjzifh a[mMum;awmfrlonf/

jrefrmjyeftusOf;
]]oDwif;oHk;azmf &[ef;wdkUudk qJa&;wwfaom&[ef;rSm avmukw&mw&m; &p&mtaMumif;
jywfpJoGm;jcif;

npfEGrf;aom

tmywfodkUa&muf&jcif;

jyif;xefaom

tema&m*g&wwfjcif;

awGa0pGmao&jcif; aoNyD;aemuf i&Jusa&muf&jcif; tjypf 5-yg; rcRwfjzpfvwHU[k Ak'Sifawmf odkU


xkwfazmfrdefU[xm;onf/
25/

(*) ,ckacwf *dkPf;aygif;pHk bkef;awmfBuD;rsm;onf tukodkvfwHk; tukodkvfcJrsm;

jzpfayonf[k twmyEenf;tm;jzifh qdk&ma&mufaomaMumifh Ak'rSwfausmuf pmtkyfa&;aom OD;Ou|onf


&[ef;oHCmrsm;udk qJa&;wdkif;xGmojzifh oifhaom Moro0g'odumyk'fjzifh ygpdwftmywfoifh Edkifayonf?
xdkrQru xdk*dkPf;aygif;pHk bkef;awmfBuD;rsm;wGif aomwmyefpaom t&d,myk*dKvfrsm; yg0ifEkdifojzifh
t&d,mpGyfpGJaom t&d,ly0g'uHvnf; xdkufEdkifonf? t&d,ly0g'uH[lonfum; ukpm;&EdkifcJaom
uHjzpfonf? t&d,mpGyfpGJjypfudk t*FkwdK&f 'ouedywf aumumvduokwf odkY azmfjyxm;\owH o[meH ed&AK'geH? ow owd y p tAK'ged/
,r&d,*&[D ed&,H Oaywd? 0gpH re yPd"m, ygyuH/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

661

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

,kwfrmaom EIwfudkvnf;aumif; pdwfudkvnf;aumif; aqmufwnfxm; t&d,mudk uJh&JU (pGyfpGJ)


avhSdolonf tMuif (y'kr) i&JodkUa&muf\? xdki&Jum; ed&AK'aygif; wodef;oHk;q,fajcmuf ed&AK'ESifh
igtAK' ta&twGufSd\? (y'kr i&Jum; ocFsmtm;jzifh rjyEdkifavmufatmif ESpftSnfqHk; cHpm;&aom
i&Jjzpfonf? xdki&JodkU a&mufwwf\- [lvdk)/
26/

rQqdkcJhaom pum;pOfjzifh pk'dwu ocifjrwfqdkif\-

(u)

OD;Ou|wGif 0denf;awmfudk ypfy,fjcif;rSdaMumif;?

(c)

OD;Ou|onf

omoemhta&cHum

rodem;rvnfaom

olwdkUudk

vdrfnm

vSnfhpm;jcif;rSdaMumif;?
(*)

rlrrSefaom &[ef;tcsdKU\ usifhMuHaexdkifyHkudkom jyojcif;jzpfaMumif;-

[laom pum; 3-&yfonf tajctjrpfrSdaom pum;&yfjzpfaMumif; xifSm;NyD; tjyefoabmtm;jzifh


OD;Ou|onf

0denf;udk

trSefy,foljzpfonf?

rodem;rvnfaomolwdkUudk

[kwfvdrfhEdk;Edk;

xifa&mifxifrSm;jzpfatmif vSnfhpm;ol jzpfonf[k aumifcsufcstyfayonf/


xdkUaemuf pk'dwuorm'd|dtzGJU0ifwdkU\(C)

0denf;wckomtav;xm;vdkvQif Oyg'gef uyfNidwwfonf?

(i)

0denf;wckom

tav;xm;vGef;

oHo,pdwfyGm;um

Oyg'gefjzpfvmvQif

tjcm;&[ef;w&m;rsm; avsmhyg;oGm;Edkifonf[laom

acsqdkcsufrSmvnf;

0de,*kujzpfaom

t"dyg,frSdacs?

&[ef;awmfrsm;

0denf;udktaMumif;y

tjcm;&[ef;w&m;rsm;

rnfonfhOyg'gefrQ

rvpf[if;yJ

rjzpf?

tEkyg'gy&dedAmeftxd

&Edkifayonf/
27/

ocifjrwfqdkif\ aom"em

(C)

OD;Ou|onf aTaiGudk rcH,laMumif;?

(i)

ausmif;uefponfudk a&pufcs udk,fydkiftvrcHaMumif;? tcsufrQjzifh 0denf;udk


rypfy,fol[k rqdkEdkifay/

(p)

OD;Ou| pdwfqdk;jcif;? rmefwufjcif; rawGU&?

tcsufESifh pyfvsOf; ocifjrwfqdkifonf ouFef;0wfOD;Ou|ESifh 'umwOD;taejzifhom (0g)


0wfaMumif

wOD;taejzifhom

qufqHzl;onf?

OD;Ou|ESifh

ocifjrwfqdkifxufydk

&if;&if;ESD;ESD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

662

aygif;oif;zl;olwdkUu ocifjrwf qdkif\ pum;udk raxmufcHay/

tpodkU
(q)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


OD;Ou|onf i&JESifhrajcmuf ewfbHkjzifhrajrmuf?

tcsufonf 0denf;udk y,fzsufjcif;ESifh rqdkif[k qdkEdkifaomfvnf; kyf0g'Dtjrifjzifh bk&m;a[m


i&JESifhewfjynfudk r,HkMunfawmhyJ 0denf;w&m;udk tvum;[k oabmxm;aMumif;rSm wenf;tm;jzifh
ydkxifSm;ayonf/
(Z)

OD;Ou|onf rnfonfh*dkPf;wGifrS ryg0if[kqdkonfrSm OD;Ou|udk,fwdkifu ryg0ifvdk


ryg0ifjcif;r[kwfyJ 0denf;rSd? Oyk'fy0g&PmryHkrQru-

(ps)

trSwf acsqdkcsuft& Gm0ifouFef;Hkjcif; odumyk'fudkrQ rdkrao rvdkufemjcif;


paomtaMumif;rsm;aMumifh rnfonfh *dkPf;*PurQ vufrcHyJ MuOfz,fxm;Muojzifhom
ryg0ifEdkifjcif;jzpfonf?

xdkUaMumifh xdkacsqdkcsufonfvnf; toufr0if w&m;rxifonfom jzpfayonf/


28/

(ps) ocifjrwfqdkifonf ed'ge0*oH,kwf eEokwfygVdawmfudk udk;um;um OD;Ou|um;

tjrJwef;vufuawmhxdk;um ouFef;cHavhSdaMumif;? Gm0ifaomtcgvnf; ouFef;rHkyJ cHvsufom


0ifaMumif; qdkonf? ocifjrwfqdkif udk;um;aom okwfrSmtx acg tm,omeaEm b*0awm rmwkpmykawm tmaum#dwypmaum#dwmed pD0&med
ygkydwGm tuDed tawGm tpH *a[wGm a,e b*0g awEkyouFrd? (y) e acg aw wH eE
ywdlyH ukvykw o'g t*g&om te*g&d,HyAZdw? ,H wGH tmaum#dwypmaum#dwmed
pD0&med ygkay,smod? tuDed p ta,smod? tp ywH "ma&,smod/

jrefrmjyeftusOf;
xdktcg bk&m;Sif\rdaxG;awmf a*gwrD\om;jzpfol tSifeEonf(vufwif;ykwfwckckjzifh) aS;I
xkcwftyf jyefvSef xkcwftyfaom (0g-acgufdk;xifatmif vdyfxdk;um acgufxm;tyfaom)
ouFef;wdkUudk 0wfHkNyD; rsufpOf;uGif;um Munfvifajymifvufaom oydwfudk,l jrwfpGmbk&m;\
txHawmfodkUoGm;um Sdcdk;vsuf xdkifae&m jrwfpGmbk&m;u ]]eE o'gw&m;jzifh &[ef;tjzpfodkU
a&mufvmaom oifhtm; acgufdk;xifatmif vdyfxdk; acgufxm;tyfaom ouFef;wdkUudk 0wfHkjcif;
rsufpOf;uGif;jcif; Munfvifajymifvufaom oydwfudk udkifpGJjcif; onf roifhavsmfacs}} ponf
rdefUawmfrlavonf/
pum;&yftmaum#dwypmaum#dwmeDwd {uo ya ygPdem 0g rk*a&e0g tmaum#aee
tmaum#dumed y&d0awwGm tmaum#aee ypmaum#dwmed
(,if;t|uxm eEokwf)
tzGifhpum;udk em;rvnfaomaMumifh ]]vufvdyfxdk;ouFef;udk 0wfHkjcif;}} [k ocifjrwfqdkif
qdkrdavonf? Gm0ifcgeD; vufvdyfxdk; ouFef;Hkonfudk t"dym,faumuf,lrdavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

663

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSefpifppfrSm ouFef;udk a&vdyfxdk;&m wzufpGef;rS vufjzifhjzpfap wif;ykwfjzifhjzpfap


xkcwfjcif;

tjyefjyeftvSefvSef

ouFef;yifjzpfap

odkU

xkcwfjcif;udk

vufvdyfxdk;

t|uxmq&m

0wfvQif

zGifhjyavonf?

vufdkxif

a[mif;EGrf;aom

awmifhawmifhwif;wif;Sdum

0wfaumif;onf? Munfh aumif;onf? odkU yvkyfjcif;onf pD0&r@e= ouFef;udk wefqmqifjcif;


rnf\? tmywfroifhaomfvnf; OEVyrw (axmifvTm;wuf<uaom arhavsmhaom) &[ef;wdkU\ trlt&m
toGiftjyifjzpfonf? xdkUaMumifh bk&m;Sifu roifhawmf[k rdefUawmfrljcif; jzpfonf/
ocifjrwfqdkifonf ygVdawmf\ t"dym,frouf teufrxifSm;aomaMumifh ygVdawmfudk
om"uy q&mYbufrS acsqdkjcif;onf uG,fum&mra&muf? Gm0ifodumyk'f (aocd,oky#dpE) udk
vGefusL;aMumif; 0efcHrd vsufom;jzpf OD;Ou| 0denf;rdkaojcif;rSm ydk ay:vGifxifSm; oGm;awmhonf/
29/

orm'd|dokawoe0g'DwdkU\ acsqdkcsuf trSwf (2) t& 227-yg;aom odumyk'fwdkUonf

tus,fyGm;vQif 7-uka#ausmf Sdonf[laom pum;onf r[kwfrrSef? 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;aSUrSmyif


jzef;oef;ajymjcif; jzpfavonf? oHo,ESifh Oyg'gefudk jzpfwwfygonf[lonfrSmvnf; vl0wfaMumifawG
jzpfonfESifhtnD 0denf;oabmudk em;rvnfaomaMumifh qdkrdaomacsqdkcsufjzpfonf? odumyk'ftrSefrSm
tus,ftm;jzifh uka#udk;axmifwpf&m Spfq,f ig;oef; oHk;aomif; ajcmufaxmif Sdonf/
e0 aum#d o[ed? toDwd ow aum#da,m?
ynmo owo[ed? qw om p ykemya&/
odomHkrQjy&aomf

yxryg&mZdu

odumyk'fwckwnf;rSmyif

tmywfaygif;

rnfrQSdonfudk

atmufygtwdkif; pdppfMunfhEdkif\/ pdppfyHkrSmvlrdef;rwa,mufwGif usifi,fayguf usifBuD;ayguf yg;pyfayguf[l r*f 3-aygufSdonf?


r*faygufwckckwGif &[ef;onf arxkefrI usL;vGefaomtcg 0ifqJcP 0ifNyD;cP wnfqJcP
xkwfqJcP cPwckckwGif om,mrI rvGJraoG SdEdkifonf? tbd"rm obm0pdwf jzpfyHkudk tajcy&onf?
xdkUaMumifh wGifyif tmywf 12-csuf jzpfaeNyD; (3_4=12)? xdk rdef;ronfvnf; Edk;aeqJ rl;,pfaeqJ
l;aeqJ arhavsmhaeqJ wzefwHk aovGefNyD; p? aoNyD;r*f 3-ayguf oHk;yHk 1-yHk ysufpD;aeNyD? r*f 3-ayguf
oHk;yHk ESpfyHk ysufpD;? odkU 8-rsdK; Sdonf/ xdkUaMumifh (12_8=96) tmywfjzpfonf? wGif vlrdef;r
wudk,fwnf;yif tajctaetvdkuf tmygwfaygif; 96 jzpfvmonf/
ewfrdef;r 96? wd&dpmefrdef;r 96? (96_3=288)? ObawmAsnf; (a,mufsm;t*Fg rdef;rt*Fg 2&yfvHk;ygol) rSmvnf; vl ewf wd&dpmef[l 3-rsdK;SdaomaMumifh 288_2=576 SdNyD/
vla,mufsm;wGif

usifBuD;ayguf

yg;pyfayguf[l

r*fayguf

2-ayguf

Sdonf?

r*faygufwpfckckwGif om,mrI 4-rsdK;SdEdkifonf? (2_4=8) aS;enf;twdkif; Edk;aeqJ ponf tajctae 8rsdK; Sdaumif;aomaMumifh (8_8=64)jzpfonf? ewfa,musfm; wd&dpmefa,musfm;wdkU enf;wlSdaomaMumifh
(64_3=192)jzpfonf/ a,musfm;vnf;r[kwf rdef;rvnf;r[kwfaom y@KufwGif tvm;wl 192-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

664

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jzpfaomaMumifh (192_2=384)? ESpf&yfaygif;aomf (576+384=960) tmywfaygif;jzpfvmonf/ um;


yg&mZdu oufoufrQ jzpf\/
wzef yxryg&mZdurI yusifhusL;vGefaomfvnf; arxket*Fgrajrmufaomt&mrsdK; xkvpOf;ESifh
'ku#f[l tmywd0g' 2-rsdK;Sdao;\/ odomkHrQ jy&aomf vlwdkU\ udk,fay:wGif rsufvHk;ayguf
ESmacgif;ayguf em;ayguf qD;yHk; "m;i,fjzifh cGJtyfaom tem0wdkU arxkefrIyvQif 'ku#ftmywfoifh\/
,if;odkU a,musfm; rdef;r ObawmAsnf; y@Kuf 4-rsdK; wzef vlewf wd&dpmef 3-rsdK;wdkUjzifh
ajrmufyGm;vdkufaom tmywfrnfrQ jzpfay:vmonfudk cefUrSef;Munfh&m\/
bk&m;Sifonf

0denf;odumyk'fwckudk

ynwfawmfrlaomtcg

t<uif;tusefrSd

rlvtmywfESifhwuG tMum;wGif oifha&mufEdkifaom tmywf vHk;vHk;tmywfroifh[laom temywd0g&[l


jynfhpHkpGm

a[mNrJjzpfonf/

yg&mZduusapvdkojzifh

Oyrm-&[ef;\

rdef;rSd&modkU

zdxdkifaponfqdktHh?

&[ef;onf

vHk;vHk;rom,mvQif

yg&mZdurus?

&[ef;udk

cP

&efol
ayGUcsDoGm;

4-rsdK;wGif

aemufwpfrsdK;um;

wrsdK;rsdK;

wpfa,mufa,mufonf
r*faygufwpfckckodkU
om,mcJhaomf

&[ef;wpfyg;onf

&[ef;udk
&nfG,fum

yg&mZduusonf/

vdift*Fgudk

wckckjzifh

&pfywfjzpfap? rdef;r\ y0r*ftwGif; tom;ESifhrxdap&ef ydwfyg; &mbmponf xnfhoGif;jzpfap?


arxkefrIytHh? yg&mZdu us\/ rdrdukd,fwdkifu rodpOf odkUr[kwf pdwfryg rom,mvQif odkUr[kwf
tdyfaysmfaepOf rdef;rwa,mufa,mufu udpNyD;onftxd (Avum&) twif;t"r yvkyfoGm;aomf
rom,mvQif &[ef;rSm yg&mZdrusay/
odkUvQif yxryg&mZdu odumyk'f temywd0g&ESifh ESpfaxmifausmfausmfaom 0g&rsm;
xGufvmonf/ ,if;onfyif yxryg&mZdu odumyk'fESpfaxmifausmf jzpf\/ <uif;aom yg&mZdu
tmywfBuD;rsm;vnf;

tvm;wlSdonfudk

uka#udk;axmifausmfSdonf

[lonfudk

cefUrSef;Munfh&m\/
tvG,fESifh

,if;odkUqdkvQif

oabmaygufEdkifavmuf

227-oG,fwGif
ayNyD/

rnfodkUrQ

oHo,0ifp&mvnf;rSd? Oyg'gefum; vHk;0rjzpfEdkifacs/ Oyg'gefESifhvnf; rqdkifay/


30/

trSwf 4-acsqdkcsuf ]]odumyk'fawG rsm;vGef;vS vlxGufrnfBuHaom &[ef;rSm

Oyg'gefaMumifhomjzpfonf}} [lonfrSmvnf; r[kwfrrSefaom taMumif;jycsuf jzpfonf/ rdrd\Pf


rus,fjyefUjcif;aMumifh oabmrSefudk em;rvnf? em;rvnfaomaMumifh pdwfESvHk; qkwfepfrIjzpfonf/
pdwfqkwfepfjcif;aMumifh vlxGufvdkjcif;jzpfonf/ ,if;pdwfqkwfepfrIum; oDvudk taMumif;yjzpfaom
Oayumo[*kwf P0dy,kwf oocFg&du umrm0p& ukokdvfpdwfrQom jzpfonf/ tukodkvfpdwf r[kwf?
tukodkvf r[kwfvQif Oyg'gefjzpfzdkU a0;vS\/ xdkUaMumifh acsqdkcsufonf vHk;0 tajctjrpf rSdacs/
31/

trSwf-3 acsqdkcsuf ]]apwemSdrS tmywfoifhonf/ apwemrSdvQif tmywfroifh}}[k

puKygv rax&f0wKudk xkwfaqmifjcif;rSmvnf; 0de,omoemudk ravhusufrd okwrSd qdkjcif;rQom


jzpfonf/ ygPmwdygwESifhpyfaom odumyk'frsm;onf opdwu (apwemSdrS pdwfygrSoifhaom)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

665

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tmywfjzpfonf rSefaomfvnf; &[Emrsm;yif oifhEdkifaom tpdwutmywf (pdwf apwem rygaomfvnf;


oifhaomtmywf)
t&ufygaomaq;udk

rsm;pGm

Sdonf/

oHk;aqmifjcif;rsdK;

Oyrm-

rod

ponfjzpf\/

rmwk*grESifh
xdkUaMumifh

wrdk;w&Hwnf;

xdkacsqdkcsufonf

tdyfjcif;
rcdkifvHkaom

,kwdrrDaom acsqdkcsufom jzpfonf/


32/

]]0denf;udk t"duxm;vGef; bduKeDr omoemuG,fy&jcif;onf yxroH*g,emrS

ponf}} qdkaompum;rSm rqDrqdkif rpyfr[yf 0denf;usifh0wf ayghavsmhap&ef (wenf; 0de,*ku


yk*dKvfrsm;udk Oyg'gefwHqdyfwyfay;&ef vkyfBuHajymqdkaom pum;rsm;omjzpfonf/
trSeftm;jzifh bduKeDomoem uG,fy&jcif;rSm 0denf;udk t"duxm;vGef;aomaMumifh r[kwf?
0denf;udk jynfhpHk av;eufpGm rusifhjcif; rvdkufemjcif;aMumifhom jzpf\/
bduKeDomoem

uG,fonfrSm

yxroH*g,emrS

ponfr[kwf?

wwd,

oH*g,emtNyD;

pwkwoH*g,em[k qdktyfaom ayxuftu&m wif&mumvtxd oD[kdVfuRef;wGif bduKeDrrsm;


Sdaeao;\/ yk*Hausmufpmrsm;t& jrefrmjynf yk*HrdU omoemtxd bduKeDrrsm; Sdaeao;aMumif; od&\/
xdkUaMumifh tqdkrSm rl&if;yk*dKvf Ak'0g' tajccHoifwef;q&m OD;udkudkav;qdkol\ awm&rf;r,fzGJU
0denf;udk uJh&JUaom pum;rQomjzpf t0de,t"romjzpfaMumif; oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf-2
q&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;jzwftyfayonf/
33/

(9)trSwf apm'uwdkU wifjytyfaom apm'emcsufum; pum;0gus rjynfhpHkojzifh vdk&if;

ra&mufcJhay/ qdkvdk&if;rSm OD;Ou|ESifh OD;0go0wdkUonf 0de,omoemawmfudk trSDy &[ef;tjzpfudk


&,lxm;Muolrsm; jzpfvsuf ,if;0de,omoemudk rkdrao IwfcsuJh&JUMu "r0de,udk pGefUy,folrsm;
jzpfMuonf/ ,if;odkU Ak'ESifh "rudk pGefUy,fMuaomaMumifh ]Ak'H ypumrd}[k qdk odumcsaomoluJhodkU
Ak'ykw (bk&m;om;awmfrsm; [kwfEdkifzGif rSdawmhaMumif; qdkvdkayonf/ pum; rjynfhpHkapumrl
OD;Ou|wdkUtm; t0de,0g'Drsm; jzpfaMumif; qdkvdk&if;rSm odomxifSm;ayonf/
34/

trSwf 5-acsqdkcsuf ]]ao;i,faom tmywfonf psmefr*f zdkvf\ tE&m,fudk

jzpfaponfqdkjcif;rSm Oyg'gefaMumifh jzpfonf}} [lonfrSmvnf; 0denf;udk y,fvdkaom 0denf;udk


rusifhvdkaom 0denf;udk rkdaoaom olwdkU\ qifajcom jzpfonf/ omoemawmf\ toufudk
&efSmaom pum;aywnf;/
0de,usifh0wfrsm;rS tmpm&ukvykw trsdK;om;aumif;rsm;tzdkU owdvGwfuif; arhavsmhjcif;
ponfaMumifh

tmywfwpHkw&m

xGufaygufSdonfomjzpf\/

oifha&mufcJhygvQif

tm0Du&Pac:

(Confession)

tjypfrS

vGwf&mvGwfaMumif;

tmywfajzazsmufenf;

Sd\/

,if;

ajzazsmufenf; xGufaygufSdygvsuf rukpm; rajzazsmuf? tmywfodkUvnf; apwemjzifh oifha&mufvQif


tvZDjzpfonf/ tvZD twGufum; xGufayguf rSdawmhNyD? tvGefao;i,faom 'ku#ftmywf
uav;onfyif ]]orZme rkom0ga'g ac: yem,oaEm tE&m,faum "arm 0kawm b*0wm}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

666

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ygVdawmft& r*fzdkvf edAmef\ tE&m,fudk yEdkifonfrSm rcRwfwnf;? Oyg'gefESifh rnfodkUrS qufpyfjcif;


r&Sday/
xdkUaMumifh xdkacsqdkcsufonfvnf; "r0de, r[kwf? t"r-t0de,om jzpfaMumif; xifSm;onf/
pifppf OD;Ou|onf aS;acwf qA*D&[ef; wdkUuJhodkU 0denf;w&m;awmfwnf;[laom omoemawmf\
pnf;kd;apmifh&ef;udk kdufcsdK;&ef ud;pm;olomjzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u wnDwGwfwnf;
qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

667

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'em trSwf(10)
oHCmykwfcwfjcif;ESifhpyfonfh 0dedp,

oHCmawmftSifaumif; tSifjrwfwdkUtm; apmfum;rIyjcif;ESifhywfoufaom apm'em aom"em 2-&yfudk


0denf;"dk&f q&mawmfrsm;\ a0zefoHk;oyfcsuf
1/

apm'emtrSwf

10-wGif

apm'uq&mawmfrsm;u

0denf;w&m;awmfudk

rypfy,fyJ

bk&m;Sif\ 0denf;odumyk'fawmfrsm;udk toufwrQ vdkufemusifhoHk; aexdkifMuaom &[ef;aumif;


Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; ykwfcwf pGyfpGJ a&;om;NyD; apmfum;orI yaeygaMumif;ESifh vlaovljzpf
paom pmtkyfrsm;rS pum;&yftcsdKU (u)rS (q)txd 7-csufrQ xkwfEIwfwifjy pGJqdkvmonf?
pk'dwuwdkUbufrSrl ocifjrwfqdkifu tcsuftm;vHk;udk cH pGyfpGJ ajymqdkrIrSdaMumif;jzifh jiif;qdk
orm'd|dokawoe tzGJU0ifwdkUu u-rS p-txd pGJqdkwifjycsufrsm;ud rnfokdUrQ ckcHacsqdkjcif; ryyJ qtrSwf pGJqdkcsufudkom a0g[m&IaxmifhrS umuG,facsyoGm;onfudk awGU&ayonf/
2/

,if;tcsufrsm;ESifhywfouf 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf ap'uyk*dKvfwdkUwifjyvmaom

tcsufwdkUudk eufeufeJeJ avhvmoHk;oyf pdppfawmfrlMu&m(u)

trSwfjy xkwfEkwf wifjycsufwGif vlaovljzpf pmtkyf ESm-82vm ]]xdkacwfor,um;


bmoma&;0efxrf;
vbfvmbig;udk

jzpfMuukefaom
rQm;olzrf;olwdkU

bkef;BuD;&[ef;rsm;onf
jzpfMuav&m

"mwfawmf

aT

aiGpaom

tHawmf

qHawmf

awmifa0S;awmf ponfwdkUudk ig;pmtjzpfjzifh toHk;yMuukef\}} [laom pum;&yfudk


wifjyxm;onf/ ,if;ESifhpyf pk'dwuwdkUbufrS txl;racsyaomfvnf; bkef;BuD;[laom
a0g[m&rSm Ak'bmom &[ef;awmfrsm;udk rqdkoa,mif aSmifvGJacsyoGm;Muonf/
odkUaomfvnf; yl;wGJyg &[ef;[laom a0g[m&ESifh Ak'bmomqdkif&m "mwfawmf tHawmf
qHawmf

awmifa0S;awmf[laom

a0g[m&wdkUaMumifh

Ak'bmom

&[ef;awmfwdkUudk

qdkvdkaMumif; zHk;uG,f r&Edkifonfudk awGU&onf/ ,if;"mwfawmf tHawmf qHawmf


ponfwdkUESifh qdkif&m pdppfp&m SdorQudk wdkufdkuf pGyfpGJcsuf jzpfonfh trSwf(12)wGif
tus,fpdppf oHk;oyfMurnfjzpf csefvSyfxm;cJhOD;rnf/
3/(c) trSwfjyxkwfEkwf wifjycsufwGif bkef;BuD;&[ef;wdkUonf vlom;wdkUtm; bHkcef;wdkUESifh
ajrmuf

ajcmufpm;vrf;xGifMuyHk?

[efaqmifvkyfief;rsm;jzifh

toufarG;MuyHkwdkUjzifh

tom;vGwf pGyfpGJa&;om;csufrsm;udk awGU&onf/


,if;wdkUrSm aMumif;usdK;azmfjycsuf uif;rJhaom pGyfpGJcsufrsm;jzpf wpHkw&m oHk;oyfa0zefzG,frvdk?
&[ef;oHCmawmfwdkU\ omoemhvkyfief;wm0efrsm;udk vkyfaqmifaerIrsm; jzpfonfh a[majymvrf;TefrI?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

668

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aexdkifusifhoHk;rIwdkUudk wzufowf Iwfcs a&Gwfxm;csufrsm;[lom ,lqMuonf/ ,if;uJhodkUaom


a&;om;csufrsm;udk aS;tcef;rsm;uyif toifhtwef a0zefcJhNyD;avNyD/
4/(*) trSwfjy xkwfEIwfwifjycsufwGif tydkif;2-ydkif; ygSd&m 1-wGif &[ef;oHCmawmfwdkU\
oifMum;rItydkif;udk Iwfcsxm;NyD; 2-wGif dk;om;pGm usifhoHk;rIudk jypfwifxm;onfudk
awGU&\/
xdk 2-ydkif;wGif 1-twGufrSmvnf; wpHkw&mtaMumif;jycsuf rSd/ ol\xifjrifcsuftwkdif; Iwfcs
a&Gwfa&;om;xm;jcif;om jzpfojzifh 0denf;"dk&fq&mawmfwdkUu oD;jcm;oHk;oyfjcif; ryrl 2-tcsufqdkif&m
dk;om;pGm usifhoHk;aexdkifMuaom oHCmawmfwdkUtm; jypfwifxm;csufudk oHk;oyf&mom xnfhoGif;oHk;oyf
oGm;Murnf jzpfonf/
OD;Ou|u

]]olwdkUonf

tESpf(2500)ausmfu

"mwfjym;a[mif;BuD;rsm;udk

,ckwdkifzGifhvsuf

SdMuukef\}} [k vlaovljzpf pmtkyfESm 311-wGif a&;om;cJhaMumif; apm'u q&mawmfwdkU wifjyxm;\/


xdkpum;&yfrSm

Ak'bmom&[ef;awmfwdkU

oifMum;vkyfaqmifrIrsm;udk

MunfhEdkif[efrwl/

aS;dk;twdkif;

rSefuefpGm

usifhoHk;aexdkifrI

tjcm;bmom

0efxrf;rsm;uJhodkU

acwfynmoif

acwfESifhtrD vdkufaeapvdk[ef Sdonf/ umva'otm;avsmfpGm Ak'0g'udk jyifqifEkwfy,fapvdk[ef


Sdonf/
5/

trSeftm;jzifh jrefrmEdkifiHSd Ak'bmomomoemawmfrSm ax&0g' Ak'omoemawmfom

jzpfonf/ ax&0g' [lonfrSm vGefcJhaom ESpfaygif;ESpfaxmifhig;&mausmfu Ak'jrwfpGm\ om0uBuD;rsm;


jzpfMuaom tSifr[muy tSiftmeEm tSifOygvd ponfwdkU\ t,l0g'awmftwdkif; Ak'0g'
Ak'w&m;awmfudkom vdkufemusifhoHk;Muaom Ak'omoem jzpfavonf/ tqdkyg &[EmtSifjrwfBuD;rsm;
OD;aqmif yxroH*g,emwifcJhaom Ak'\ w&m;awmfrsm;udk raysmufrysuf r,Gif;ruGuf&atmif
toufESifhxyfwl

GufaqmifvmcJhum

oH*g,em

tqufqufwifvsuf

pifpifMu,fMu,f

wifhw,fjynfhpHkatmif tm;xkwfxrf;aqmif acwftxd aqmif,lvmcJhojzifh Ak'vufxufawmfu


Ak'jrwfpGmudk,fawmfwdkif

a[mMum;awmfrlcJhonfh

w&m;"rtwdkif;

,ck

awGUjrifusifhoHk;ae&jcif;yif

jzpfonf/
"mwfjym;a[mif;BuD;rsm;twdkif; waoGrwdrf; zGifhaeEdkifjcif;onfyif ax&0g' Ak'omoemawmf\
*kPf&nfjzpfonf[k qdk&ayrnf/
xdkUaMumifh

jrefrmEdkifiHSd

"mwfjym;a[mif;BuD;rsm;udk
&[ef;awmfrsm;xHodkU

ax&0g'Ak'bmom&[ef;awmfwdkUudk

zGifhaeMuolrsm;[laom
ra&mufyJ

OD;Ou|onfom

OD;Ou|\
vufSd

tESpf(2500)ausmfu

a&Gwfjcif;rSm
ax&0g'

Ak'bmom
Ak'w&m;awmfrS

aoGzDusifhoHk;aeoljzpfaMumif; ay:vGifaponf[k oHk;oyfMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

669

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

6/(C) trSwfjy

xkwfEkwfcsuf

]]olwdkUonf

pm;a&;

aomufa&;

0wfa&;twGuf

,kwd,kwmuif;rJhaom t<um; trSm;ESifh wefcdk;jym#d[mrsm;udk ajyma[m aeMuukef\}}


[k pGyfpGJxm;onfudk awGU&\/
(C)trSwfjy pum;tjyif aSUpum; aemufpum; tm;vHk;rSmyif pm;aomufrIESifh ywfouf
pGyfpGJa&Gwfcsuf

rsm;pGmyg0if\/

pGyfpGJa&GwfaeonfrSmvnf;

uJhodkU

&[ef;wdkUwGif

pm;aomufrIudk

pm;aomufrI?

Aef;wif

wenf;tm;jzifh

xyfcgwvJvJ

qGrf;&atmif

Sm&rIrSm

tn0g'DwdkUtzdkU ,kwfnHhonf[k jrifpNrJyif jzpf\/ tb,faMumifhqdkaomf udk,fwdkifvHkUvxkwf vkyfudkif


SmazG pm;aomuf&rIrsdK; r[kwf? oydwfydkuf tdrfpOf vdkuf&yfum SmazG&jcif;rsdK;jzpf qdkcJhonfh
tn0g'DwdkUu awmif;&rf;pm;aomufolrsm; [lom jrifMuonf/ xdk awmif;&rf; om;aomufrIrsdK;udkvnf;
vlwdkUu t,kwfqHk; toufarG;rI[k jrifwwfMujyef&m tn0g'Doabm oufa&mufaeol OD;Ou|tzdkU
xdkodkUaom &[ef;wdkU\ tvcHpm;aomufrIrsdK;udk t,kwftaejzifh jrifaernfrSm rvGJ&m/ xdkUaMumifh
xdk&[ef;wdkU\

pm;aomufaexdkifrI

qGrf;cHrI

qGrf;tEkarm'emw&m;

a[mMum;rIwdkUudkom

&nfG,fazmfxkwf tvkyfwckvkyfum xyfcgwvJvJ a&Gwfa&;om; aeayonf/


bk&m;vufxufuyif odkU &[ef;wdkU\ awmif;&rf; pm;aomufrIrsdK;udk rvdkwrm qJa&;
a&GwfrIrsm; SdcJhojzifh onf;cH&ef jrwfpGmbk&m;yif rMumrMum a[mMum;cJh&ayonf/ txifSm;qHk;um;
]]tE rd'H bdua0 ZD0dumeH? ,'d'H yda@mvsH}}paom cE0*oH,kwf yda@mvsokwfyifjzpf\/ (oH-2? 76)
if;jrefrmjyefrSm ]]&[ef;wdkU toufarG;rIrsdK;wGif xrif;awmif; toufarG;rIonf t,kwfqHk;jzpf\/
&[ef;wdkU

avmu

olawmif;pm;

cGufvufpGJonf

vSnfhvnf\}}[k

qJa&;jcif;onf

Sd\}}

ponfjzpfavonf/ (oH,kwf? jrefrmjyef 'k-73)


oH,kwfygVdawmf

pum;t&

pm;aomufrI

0rf;a&;wcktwGuf

vdrfnmaeonf[k

oHCmawmfwdkUtm; OD;Ou|\ ajymqdka&;om;jcif;wdkUrSm qJa&;jcif;yif jzpfaMumif; xifSm;onf/


7/(i) trSwfjy xkwfEIwfcsufwGif ]]olwdkUonf vufxyfr*Fvm tcrf;tem;rsm; vnf;aumif;
tdrfopf,mopfwufaom

tcrf;tem;rsm;

r*Fvmrsm;vnf;aumif;

OD;aqmifrIudk

yd@mauR;Muukef\/

at;-olwdkUonf

vnf;aumif;
ay;Muukef\/

olwdkU\

Sify

em;o

qGrf;oGwfMuukef\/

oufxdef;vrf;udk

xGif&mum;

txl;tcRef tvGefuRrf;usifawmf rlMuukef\}} ponfjzifh Ak'bmom &[ef;awmfwdkU\


omrI emrItcrf;tem;rsm; w&m;"r a[mjyrI aooltwGuf rwubuf tvcHrI
ponfrsm;udk pGyfpGJa&;om;yHkrsm;udk wifjyxm;ayonf/
]]A[leH 0w twm,? OyZEd wxm*w}} 0*oax&*gxm ygVdawmf ESm-327-t& avmu
Sifawmfbk&m;

jzpfyGm;

csrf;omrsm;a&;twGufom

ay:aygufvmjcif;rSm
jzpfonf/

avmuvlom;

xdkUaMumifhyif

ow0gtrsm;wdkU\
jrwfpGmbk&m;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tusdK;pD;yGm;
bk&m;tjzpfodkU

670

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a&mufonfhtcsdefrSp

y&dedAmefpH0ifawmfrlonftxd

vSnfhvnfoDwif;oHk;um

vlow0gwdkUtm;

45-0g

w&m;"r

umvywfvHk;

a[mjyawmfrlcJhonf/

rdUGmwdkif;jynfwdkU
udk,fawmf

jrwftwl

wynfhom0uwdkUtm;vnf; ]] p&x bdua0 pm&uH A[kZe [dwm, A[kZeokcg,avmumEkurm, twm, [dwm, okcg, a'0rEkeH&[ef;wdkU

rsm;pGmaom

vlwdkU\

tpD;tyGm;jzpfjcif;iSm

csrf;omjcif;iSm

avmuudk

apmifhaSmuf&eftvdkUiSm ewfvlwdkU\ tusdK;pD;yGm;jzpfjcif;? csrf;omjcif;iSm a'opm&D vSnfhvnfMuukefavmh}}


ponfjzifh bk&m;jzpfawmfrlpuyif wdkufwGef;awmfrlcJhayonf/
8/

xdkUtjyif

wynfhom0uwdkUtm;

vlwdkUESifh

qufqHyHk

qufqHenf;rsm;udkvnf;

a[mawmfrlcJhavonf/ ]]ysm;ydwkef;onf yef;yGifhudkvnf;aumif;? teHUudk vnf;aumif;? rysufpD;apyJ


yef;0wf&nfudkom pkwf,lysHoGm;ouJhodkU Gm &[ef;onf yef;wnf;[laom o'gw&m;ESifh tqif;
teHUwnf;[laom pnf;pdrfOpmudk rysufpD;apyJ usifh&m\}}[k ]],xmyd bra&m ykyH}} paom "ry'ygVdawmf
(ck-1? 20) *gxmudkyif a[mxm;cJhonf/
9/

udk,fawmfwdkifvnf;

vlwdkU\

omrI

emrIac:

r*Fvmudp

tokbudpwdkU\

yg0ifawmfrlcJh\/ ae&mwGif t*kFw&edum,fvm O*[okwfudk owdyzG,fyif jzpf\/ ,if;O*[okwfudk


t*Fkw&edum,f yuedygwf awGUEdkif\/ jrwfpGmb&m; b'd,rdU jrwfav;awm oDwif;oHk;awmfrlpOf
b'd,rdU ar@uola|;\ajr; O*[u jrwfpGmbk&m;tm; orD;rsm; r*FvmqGrf;twGuf yifhavQmuf
<ua&mufa[mMum;awmfrlaom okwfjzpfayonf/ ,if;okwf O*[ avQmufxm;yHkrSm ]]rm ar baE ukrm&da,m ywdukvmed *rdEd/ y/ ,HwmoH t 'DC&wH [dw, okcg,}}
[l jzpfayonf/ jrefrmjyefwGif ]]tSifbk&m; tuREkfyf\ orD;ysdKwdkUonf vifa,musfm;tdrfodkU
vdkufygoGm;Muygvdrfhrnf/ jrwfpGmbk&m;onf xdkorD;ysdKwdkUudk oGefoifawmfrlyg? qHk;rawmfrlyg? ,if;odkU
oGefoifqHk;rjcif;onf xdkorD;ysdKwdkUtm; umvSnfjrifhpGm tpD;tyGm;jzpf&ef csrf;om&ef jzpf&myg\}}[k
avQmufxm;avonf/
xdkUaemuf

jrwfpGmbk&m;u

owdkUorD;ysdKwdkUtm;

oGefoifqHk;rawmfrlyHk

(r*Fvmw&m;

a[mMum;awmfrlyHk)udkvnf; ]]tx

acg

b*0gwm

ukrm&da,m

{w'a0gp}}

ponfjzifh

xdktcg

jrwfpGm&m;onf

xdkorD;ysdKwdkUtm; owdkUorD;wdkU xdkodkUavQmufxm;aomaMumifh t&m odkUusifh&rnf/ oifwdkU


tusdK;pD;yGm;udkvdkvm; oem;apmifhaSmufwwfaom rdbwdkUonf oem;apmifhaSmufrIudk taMumif;y
xdrf;jrm;rnfjzpfaom vifa,musfm;\ aS;OD;pGm tdrf&mrS xavhSdol jzpf&m\/
odkU ponfjzifh r,m;0w&m; ig;yg;udka[mMum;awmfrlcJhaMumif; awGUEdkifayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

671

tpodkU
10/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xdkokdU

xdrf;jrm;

r*FvmudprsdK;rSmomru

tdrfopf

ajropfwdkU\

r*FvmrIy

qGrf;auR;v'gef;jcif; ewfwdkUtm; trQtwef;ay;a0jcif;udpwdkUudkyg r<uif;rusef&atmif jrwfpGmbk&m;


a[mMum;awmfrlcJhayonf/

,if;udk

'DCedum,f

r[m0*ygVdawmf

(75)vnf;aumif;

0denf;r[m0gygVdawmf aboZcEu (324)vnf;aumif; awGUSdEdkifayonf/


taMumif;t&m

tusOf;csKyf

r*"trwfBuD;rsm;jzpfMuaom

oked"trSwfBuD;ESifh

0um&

trwfBuD;wdkU yg#vdrdUopfwnf&modkU jrwfpGmbk&m;tm; yifhzdwf qGrf;vkyfauR;&m jrwfpGmbk&m;u


a[mMum;awmfrlcJhjcif;yif jzpf\/
,o ya'ao uaywd? 0goH y@dwZmwda,m/
oDv0aEw abmaZwGm? onaw jA[pm&a,m/
ponfjzifh 3-*gxm a[mawmfrlayonf/

jrefrmjyef
]]ykPm;wdkU ynmSdonf tMuift&yf tdrf&maqmufvkyfaexdkif\/ t&yf oDvSdaom
udk,fEIwfESvHk; apmifhoHk;aom jrwfaomtusifhudk usifhaom yk*dKvfwdkUudk qGrf;auR;NyD;vQif xdkt&yfSdaom
ewfwdkUtm; tv\ tzdkUudk trQay;a0&m\/ odkU trQay;a0vwfaomf ewfwdkUonf ylaZmfcH&ojzifh
xdk(trQay;a0)olwdkU twHkUjyef ylaZmfukef\/ jrwfEdk;cH&ojzifhvnf; twHkUjyef jrwfEdk;ukef\/ xdkUaMumifh
rdcifonf &if0,fom;udk apmifhaSmufouJhodkU ewfwdkUonf xkd(trQay;a0) olwdkUapmifhaSmufukef\/
ewfwdkUapmifhaSmufcH&aom olonf tcgcyfodrf; aumif;jcif;r*Fvmudk awGUjrif&av\}} [l jzpfayonf/
xdkUtwlyif Sify em;o em;xGif;paom udpr sm;vnf; tv'ge yvkyfMuykHwdkUudk "ry'0wK
wdomraP okcomraPponfwdkUtaMumif;wGif xifSm;vSonf/ xdkUaMumifh omrIr*Fvm udprsm;
'geyjcif; tpOftvmrSm OD;Ou| qdkouJhodkU aemufacwfrS xGifxm;aom udp&yfrsm; r[kwfaMumif;
Ak'vufxufuyif Ak'udk,fwdkif yg0ifcJhaom omoemhdk;&mpOfvm wED ya0PD xHk;pHBuD;yif jzpfaMumif;
odomvS\/
11/

um;

omrI

r*FvmudpwdkUESifh

ywfouf

oHk;avmuxGwfxm;

jrwfpGmbk&m;

udk,fwdkifyg0ifcJhyHk om"u jzpf\/ xdkrSwyg; emrItr*Fvmudp odkUr[kwf tokbudpwdkUwGifvnf;


yg0ifcJhaMumif; "ry'vm qwrmP00wK oD&drm0wK ponfwdkU xifSm;vS\/ tus,frazmfjyawmhay?
odkUaomf apm'uyk*dKvfrsm; axmufjyxm;aom vlaovljzpfpmtkyf ESm-315yg ]]aoGm oGm;avNyD;olrsm;
wrvGefavmu
yd@mauR;Muukef\/

MunfvifTifys

csrf;omokc

trQtwef;ay;a0Muukef\/

&a&;twGuf

&nfrSef;

at;-olwdkUonf

olwdkU\

qGrf;oGwfMuukef\?
oufxdef;vrf;udk

xGif&mum; txl;tcRef tvGef uRrf;usifawmfrlMuukef\}} [laom pum;&yfjzifh &[ef; oHCmawmfwdkU


acwf qGrf;oGwfjcif; trQtwef;ay;a0jcif; udpr sm;udk yap&m pm;aygufxGifxm; av[efyum

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

672

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Iwfcsxm;aomjcif;ESifh

ywfoufvnf;

qGrf;oGwfjcif;

trQtwef;ay;a0jcif;

udprsm;rSm

jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif yvkyfcJhaom yvkyfapcJhaom udp&yfrsm; jzpfaMumif; azmfjyvdkay;ao;onf/


t*kFw&edum,f

'ouedygwf

11-ckajrmuf

okwfjzpfaom

ZmPkamPdokwfwGif

jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif ZmPkamPdykPm;BuD;\ ar;avQmufrI udk ajzqdk&m ]]" ye jAm[P {uapm ygPmwdygwD a[mwD}} ponfjzifh a[mawmfrlxm;ay\/

jrefrmjyef
]]ykPm; avmu tcsdKUaomolonf toufudk owfavhSd\/y/ rSm;,Gif;aom tjrifSd\/
xdkolonf udk,fcEmysufpD; aonfrS aemuf NydwmbHkodkU a&muf&\/ xkdolonf NydwmbHkom;jzpfonfh
ow0gwdkU\ tpmjzifh NydwmbHk rQw&\ xdktpmjzifh xdkolonf xdkNydwmbHk wnf&\/ odkUr[kwf
xdkolUtwGuf taqGcifyGef cspfuRrf;0ifolwdkUuaomfvnf;aumif; aqGrsdK;om;csif;wdkUuaomfvnf;aumif;
ay;vtyfaom 'gejzifh xdkNydwmonf xdkNydwmbHk rQw&\/ xdk'gejzifh xdkNydwmonf xdkNydwmbHk
wnf&\/ ykPm; onfum; ('ge\tusdK;w&m; a&mufoifhaom t&yfwnf;? ,if;NydwmbHk
wnfoltm; xdk'geonf a&muf\}} [k rdefUawmfrl\/
odkU a[mawmfrlxm;ay\/
12/

xdkUjyifvnf;

&mZ*dvfjynfhSif
trQa0um

bk&m;jzpfawmfrlNyD;

bk&ifAdrdom&rif;BuD;tm;
,if;Nydwmrsm;

&mZ*d[frdUodkU

92-urmxufu

csrf;omokc

&oGm;jcif;ESifh

<uvmawmfrlonfh

tcsdefrSmyif

aqGrsdK;NydwmwdkUtwGuf

tv'gey

ywfoufNyD;

a[mawmfrlaom

wda&mukokwefonfvnf; ck'uygX ygVdawmf txiftSm;Sdayonf/ ,if;okwf wda&mukaok ed|Ed? oEdodCFm#auok p/


'Gg&Am[mok wd|Ed? tm*Ee ouH C&H/
paom *gxm 13-*gxm vmSdayonf/ ,if;*gxmrsm;\ jrefrmjyefrsm;rSm ]](NydwmwdkUonf) rdrdtdrfodkU vmMu&m eH&HjyifzufwdkU vnf;aumif; vrf;qHkvrf;cG tdrfNcHpyfwdkU
vnf;aumif; wHcg;0 wHcg;aygufwdkU vnf;aumif; &yfwnfukef\/ rsm;pGmaom xrif;tazsmf
cJzG,fabmZOfwdkUudk

(v'gef;&ef)

ypD&ifaomfvnf;

xdk(Nydwm)ow0gwdkU\

uHtaMumif;aMumifh

xdk(Nydwm)ow0gwdkUudk wpHkwa,mufaomolurQ trSwfr&/


oem;wwfaom tMuifolwdkUonf aqGrsdK;Nydwmudk uyfa&mufvmaomtcg pifMu,frGefjrwf
avsmufywfaom tazsmfabmZOfudk tv0wKonf oif(Nydwm)aqGrsdK;wdkUtm; jzpfapownf;/
(Nydwm)aqGrsdK;wdkUonf csrf;omMuapukefownf;[k rdwfaqG trsdK;NydwmwdkUtwGuf &nfTef;
ay;vukef\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

673

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkaqGrsdK;NydwmwdkUonf xdkt&yfodkU nDGwfaygif;qHk vma&mufMuukefNyD;vQif rsm;pGmaom


xrif;tazsmfudk

(rdrdwdkUtm;

&nfTef;

ay;vtyfonfSdaomf)

0rf;ajrmuf0rf;om

tEkarm'em

yMuukef\/
tMuifaqGrsdK;wdkU\ (ay;vjcif;[laom) taMumif;aMumifh (pnf;pdrfcsrf;omudk) igwdkU&Muukef\/
igwdkUtusdK;iSmvnf; ylaZmfrIudk yMuukef\/ ay;vol aqGrsdK;wdkUonfvnf; tusdK;rsm;ukef\/ xdk igwdkU\
aqGrsdK;wdkUonf toufSnfMuygapukefownf;/
xdkNydwmbHk v,fxGefjcif;vnf;rSd? EGm;ausmif;jcif;vnf;rSd? xdkNydwmbHk\ pnf;pdrfOpm&aMumif;
ukefoG,frIvnf;rSd? aTaiGjzifh a&mif;0,frIvnf;rSd? vlUbHkrS (aqGrsdK;rdwfaqGwdkU) ay;a0tyfaom
ukodkvftzdkUjzifh

xdkNydwmbHk

wrvGefb0odkU

ajymif;oGm;ukefaom

NydwmwdkUonf

rQwukef\/

ukef;jrifh&mt&yf Gmaomrdk;a&onf csdKifh0Srf;&mt&yfodkU pD;oGm;ouJhodkU twlomvQif vlUbHkrS


ay;a0tyfaom ukodkvftzdkUonf NydwmwdkUxHodkU uyfa&muf\/
a&jynfhaom jrpfwdkUonf ork'&mudk jynfhapouJhodkU twlomvQif vlUbHkrS ay;a0tyfaom
ukodkvftzdkUonf NydwmwdkUxHodkU uyfa&muf\/
olum; ightm; Opmudk ay;zl;NyD/ ig\ (udpudk)yzl;NyD/ ig\aqGrsdK;wnf;/ ig\rdwfaqGwnf;/
ig\cifyGef;wrsdK;[k aS;b0 ycJhzl;onfudk atmufarholonf NydwmwdkUtusdK;iSmjrwfaom tva&pufudk
ay;v&m\/
idka<u;jcif;onfvnf;aumif;
ajymqdkjrnfwrf;jcif;onfvnf;aumif;?

pdk;&drfylaqG;jcif;onfvnf;aumif;?
NydwmwdkUtusdK;iSm

rjzpf?

(odkUaomf)

xdkrSwyg;
aqGrsdK;wdkUonfum;

idka<u;aeMuukef\/
(wrvGefb0odkU ajymif;oGm;aomoludk &nfpl;) ay;vtyfaom tvonf oHCm aumif;pGm
wnfonfjzpf SnfjrifhpGm pD;yGm;csrf;omjzpfjcif; tusdK;iSm xdkNydwmwdkUxHodkU wcPcsif; uyfa&muf\/
wrvGefb0odkY ajymif;oGm;aomoludk &nfpl; ay;vjcif;[laom oabmudk aqGrsdK;wdkU\ yaom
0w&m;[l jytyf\/ NydwmwdkUtm;jrwfaom ylaZmfjcif;udk ytyfonfvnf; rnf\/ &[ef;wdkUtm;
cGeftm;udk ay;tyfonfvnf; rnf\/ oifwdkUonf BuD;us,faom ukodkvfudk yGm;rsm; qnf;yl;tyfonf
vnf;rnf\}} [k a[mawmfrl\/
azmfjyxm;aom Ak'bmodwokwefwdkUudk axmufq ,ckjrefrmEdkifiHawmfSd Ak'bmom0if
&[ef;SifvlwdkU yvkyfaeMuaom omrIjzpfonfh r*Fvmudp tdrfopf &mopfwuf tcrf;tem; Sify em;o
ponfwdkU vnf;aumif; emrIjzpfonf tokb&ufvnf qGrf;oGwfpaom udpwdkU\ vnf;aumif;
vrI'gef;rI

trQa0rIwdkUonf

xHk;wrf;pOfvmBuD;w&yfom

Ak'jrwfpGm
jzpfojzifh

aTvufxufawmfrS

aemufacwf

qif;oufvmcJhaom

&[ef;awmfwdkU\

omoemdk;&m

xGifvHk;rsm;

r[kwfaMumif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

674

odomxifSm;vSayonf/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

13/(p) trSwfjy

xkwfEIwfcsufjzpfaom

ocifjrwfqdkif\

]]Ak'\rd*'g0kefw&m;}}pmtkyfyg

pum;rSmvnf; olUq&m\ avoHtwdkif; oHa,mifvdkuf a&Gwfjrnfwrf;csufrQom


jzpfojzifh txl;oHk;oyfpdppf&efrvdk? txufazmfjyyg oHk;oyfpdppfcsufwdkU yg0ifoGm;NyD;
jzpfayonf/
pk'dwu ocifjrwfqdkifonf ol\q&m OD;Ou|bufu 0dkif;ul ax&0g' Ak'om;ausmf
&[ef;awmfwdkUtm; ravsmfpum;jzifh ajrmufajcmufarSmifwdkuf tacsmifEIduf [laom pum;vHk;wdkUudk
a&vJESifhoHk; rqHk;Edkifatmif a&Gwfaejcif;om jzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u oHk;oyfMuayonf/
14/(q) trSwfjy xkwfEIwfcsufjzpfaom OD;Ou|\ tpGJywf wJukwfaTeef;awmf pmtkyf pmrsufESm
14-yg pum;&yfwGif ab;taygif; &eftaygif;rS vGwfajrmuf&ef bmom0efaqmifrsm;u
ykwD;udk ud;pm;pdyf&rnf[k ajymavhSdaMumif; azmfjyxm;onfudk awGU&\/
,if;pum;&yfvm
aom"emy&mwGif

]]bmom0efaqmif}}

Ak'bmomqdkif&m

qdkaom

orkwdoHCm

pum;udk

orm'd|dokawoetzGJUwdkUu

y&rwoHCmwdkUudk

&nfTef;onfr[kwfyJ

bmom0efaqmifxm;aom xm0&ESifh "rq&m? 0g-w&m;vrf;Tef yk*dKvfrsm;udk qdkvdkjcif; jzpfygonf[k


aSmifvTJajzqdk acsyxm;onfudk awGU&onf/ odkUaomf ykwD;pdyfjcif; 'geyjcif;wdkUrSm Ak'bmom0if
yk*dKvfwdkUuvnf; yvkyfaom vkyfief;rsm; jzpfojzifh rnfodkUyif aSmifvTJajzqdkaomfvnf; ajyvnfroGm;?
qifa0SU&efaSmifpum;jzifh vSnfhjzm; ajymqdkrIom xifSm;aeayonf/
trSeftm;jzifh

Ak'bmom0ifwdkU\

ykwD;pdyfjcif;[lonfrSmvnf;

Ak'jrwfpGm\

*kPf&nfudk

,HkMunfo'g xufoefpGmjzifh Ak'gEkwdw&m; yGm;rsm;Mujcif;yif jzpfonf/ csJUOD;tHh - ykwD;[lonf


Ak'bmomrS aygufzGm;vmaom Zmwddk;&m r[kwfaomfvnf; 0dyemvrf;r0ifao;olwdkUtzdkY bk&m;Sif\
*kPfawmfudk tzefzefyGm;rsm;jcif; ]Ak'gEkwd bm0em}udk yGm;rsm;&m orm"dxufoefapjcif;udk rsm;pGm
tultnDay;ojzifh aS;oa&mtcguyif Ak'bmom jrefrmvlrsdK;wdkU vufcHtoHk;yvmcJhMuayonf/
ykwD;pdyfjcif;

tavhtxudk

rnfonfhumvu

Ak'bmom

jrefrmvlrsdK;wdkU

pwifyvkyfcJhonf[k

rodEdkifaomfvnf; ,if; ykwD;pdyfjcif;udk omoemESpf-2053? jrefrmou&mZf-871? c&pfESpf 1509-ckESpf


(tif;0aejynfawmf aTeef;aMumhSif vufxuf)wGif tSifawaZmom& rax&fjrwf pDuHk;a&;om;xm;aom
aT[oFmrif;ysdKU tydk'f-63 wGif ]]oHk;rnf&wem?

ruGmqnf;uyf?

pGJMuyfykwD;?

oHk;oD;oDwif;?

NrJpif;vsif;vQif?

emjcif;w&m;? rSwfom;em;0if? tjynfhxif\}} [k


Ak'bmomwdkU\ bmoma&;vkyfief;wdkUudk azmfjyxm;& ykwD;pdyfjcif;udk xnfhoGif;pyfqdkxm;&m
vGefcJhonfh

ESpfaygif;

ig;&meD;yg;uyif

ykwD;pdyfjcif;tavh

xGef;um;xifSm;aeNyDjzpfaMumif;

odomEdkifayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

675

tpodkU
15/
ykwD;pdyfjcif;

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ykwD;udk

wvHk;csif;cs

]Ak'Ekwdbm0em}\

tus,frazmfjyomay/

odkUaomfvnf;

Ak'*kPfawmfyGm;rsm;jcif;udkyif
tusdK;tmedoifrSm

tvGefyif

Ak'Ekwdbm0emonf

ykwD;pdyfjcif;[k

ac:&m

rsm;jym;vSayonf/

odkU

orxbm0em[k

qdk&aomfvnf;

tzefzefyGm;rsm;oltzdkU 0dyem bm0emjzpfNyD; t&d,mbHkodkU a&mufEdkifaMumif;udk]],'g yaeo Ak'gEkw tEk&dwGm /y/ w'g 'H ur|meH 0dyemwH emr a[mwD}}
[laom t*FkwdK&ftXuxm pum;&yfjzifh xifSm;ayonf/
xdkt|uxmpum;udk em;vnfvG,fkHrQ jrefrmjyef azmfjy&aomf ]]Ak'gEkwd bm0emudk
yGm;rsm;olonf ]wdyd aom b*0g} ponfjzifh yGm;rsm; aeolonf rdef;ravm? a,musfm;avm?
wjcm;wyg; ewfvljA[mavm}[k ydkif;jcm;pOf;pm;aomf tjcm;r[kwf owdESifh,SOfaom pdwfom[k jrif
xdkpdwfonf cEmtm;jzifh 0dnmPuEmwnf;? ,if;ESifh,SOfaom a0'emonf a0'emuEmwnf;? onmonf
onmuEmwnf;? wuGjzpfaom zponfwdkYonf ocFg&uEmwdkUwnf; av;yg;wdkYonf emrfcEmrsm;
jzpfukef\[k emrfudk ydkif;jcm;NyD; xdkemrf\ rSD&mudk&Smaomf [',0wKudkjrif xdk[',0wKudk
rSD&mjzpfukefaom r[mbkwfav;yg;? ,if;av;yg;udkrSD jzpfukefoaom Oyg'gkyfrsm;udk ydkif;jcm;
tm;vHk;um; lyuEmaywum;[k ydkif;jcm;um um;kyf um;emrf[k tusOf;tm;jzifh kyfemrf?
tjym;tm;jzifh cEmig;yg; wzef tusOf;cEmig;yg;onf 'kuopmudk ydkif;jcm; rSwfom; xdk'kuopm\
trGeftpjzpfaom wPSmonf ork', ork',op\ csKyf&monf eda&m"opm eda&m"opmudkod&ef
usifhoHk;jcif;onf r*opmwnf; [l aS;tzdkUjzpfaom opmav;yg;udk ydkif;jcm;NyD;vQif tpOftm;jzifh
t&d,mbHkudk

ouf0if\/

xdktcg

xdkAk'gEkwd

yGm;rsm;oltm;

Ak'gEkwd

ur|mef;onf

opmav;yg;

ydkif;jcm;odjrif

tpOftwdkif;

0dyemtusdK;&Sdaom ur|mef;rnf\}}[k qdkvdkayonf/


xdkodkU

Ak'gEkwdyGm;rsm;rI

ykwD;pdyfrIonf

t&d,mbHka&muf 0dyemvrf;ayguf NyD;ajrmufoGm;aMumif; Ak'pmaywdkUudk vrf;Tef xm;cJhonfh


tm;avsmfpGm

Ak'bmom0ifwdkU\

aSUaqmif

aSUoGm;

q&mawmf

oHCmawmfrsm;u

ykwD;pdyf&ef

vrf;TefcJhjcif;rSm tvGefaumif;rGefaom vkyf&yfwpfckjzpfonf/ vkyf&yfudk tjypfjrif tpOfojzifh


a&Gwfa&;om; ajymMum;aeolwdkUonf rnfrQavmuf ,Gif;rSm; w&m;vufvGwf jzpfaeMuaMumif;
odomxifSm;vSayonf/
16/

um; apm'uyk*dKvfwdkU\ apm'empmwGif tydk'f(1)jypum;&yfrsm;rS tcsuf ckESpfcsufudk

vdktyforQ oHk;oyfa0zefjcif; jzpf\/ ,if;aemuf tydk'f(2)jy pum;&yfwGif orm'd|dokawoe tzGJUcsKyfrS


xkwfa0jzefUjzL;aom Ak'0g' tajccHoifwef; trSwfpOf-1? pmrsufESm 16-]]ordkif;ESifhpmay

taxmufxm;rsm;wGif

Ak'Sif

oufawmfxifSm;SdpOfuyif

Sifom&dykw&m\ "rtajccHoabmxm;ESifh SifOygvd\ 0denf;tajccH oabmxm;rsm; &dyf&dyf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

676

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uGJjym;vsuf Sdonfrsm;udkvnf; arhavsmh ypfy,f r&Edkifay}} [laom pum;udk xkwfEkwfazmfjy


xm;ayonf/
,if;pum;&yfonfvnf; taxmuftwdk; aMumif;usdK;uif;rJhaom pum;&yfyif jzpfonf/ Ak'pmay
tSifom&dykw&mESifh tSifOygvdwdkU oabmuGJjym;cJhyHk vHk;0rygSday/ tSiftmeEmESifh tSifOygvdwdkU
t,ltq tenf;i,f rnDrQyHkudkrl 0denf;usrf;*ef wae&mwGif awGUSd&onf/ ,if;udkyif qdkvdkav
oavm[k awG;awm&ayonf/
17/

xdkpum;&yfrsm;udk

odomkHrQ

azmfjyygonf/

0denf;ygVdawmf

yg&mZduu@

'kwd,yg&mZdu 0deDw0wKtcef; pmrsufESm-84wGif a0omvDjynf tSiftZKu\ yg&mZdujyem0wK


ygSdcJhayonf/ ,if;jrefrmjyefrS aumufEIwfazmfjy&aomf w&Ha&mtcg a0omvDrdU tSiftZKu\ tvkyftauR; 'g,umtm; om;ESifhwltm;jzifh
oli,fESpfa,mufSdMu&m

xdk'g,umonf

tSiftZKuudk

]]tSifbk&m;

oli,fESpfa,mufwdkUwGif

o'gw&m;Sd &wemoHk;yg;udk Munfdkaom oli,ftm; (Opmpk)\ tcGifhta&;udk ajymMum;awmfrlyg}}


[k avQmufxm;\/ xdktcg xdk'g,um\wlonf o'gw&m;Sd &wemoHk;yg;udk Munfdkoljzpf&um;
tSiftZKuonf xdk (Opmpk)\ tcGifhta&;udk xdkoli,f (wljzpfol)tm; ajymMum;\/ xdkoli,fonf
xdkOpmpkjzifh a&mif;0,fazmufum;rI (Opmpk)udkvnf; wnfwHhap\/ tvtwef;udkvnf; jzpfap\/ xdktcg
xdk'g,um\om;onf tSiftmeEmtm; ]]tSifbk&m; teEm tb,folonf zcif\tarGcHygenf;?
om;avm odkUr[kwf wlavm}}[k avQmuf\/
]]ighSif 'g,um om;onf zcif\ tarGcHygwnf;}} [kajymMum;\/
]]tSifbk&m;

tSiftZKuonf

wynfhawmfwdkU\

tarGtESpfudk

wynfhawmfwdkU\

a,mufz(tazhwl)tm; TefMum;avNyD}} [kavQmuf\/


]]ighSif 'g,um tSiftZKuonf &[ef;r[kwfawmhNyD}}[k ajymMum;\/ xdktcg tSiftZKuonf
tSiftmeEmudk ]]ighSiftmeEm ightm; tqHk;tjzwfay;yg}}[k ajymqdk\/ xdktcg tSifOygvdonf
tSiftZKubufodkU vdkufawmfrl\/ tSifOygvdonf tSiftmeEmtm; ]]ighSiftmeEm OpmSifu
(Opmpk)\

tcGifhta&;udk

rnfaomoltm;

ajymyg[k

rSmxm;ojzifh

xdkoli,ftm;

ajym&m

xdkajymaom&[ef;onf tb,ftjypf ]tmywf}oifhoenf;}}[k ar;awmfrl\/


]]tSifbk&m; tb,ftmywfrS roifhyg? t,kwftm;jzifh 'ku#frQyifroifhyg}}[k avQmuf\/
]]ighSiftmeEm tSif tZKuonf (Opmpk)\ tcGifhta&;udk rnfaomoltm; TefMum;awmfrlyg[k
OpmSifu rSmxm;ojzifh xdkoli,ftm; TefMum;\/ ighSiftmeEm tSiftZKutm; tmywfroifh? TjypfrSd}}
[k rdefUawmfrl\/
pum;&yfum;
pOf;i,frwlouJhodkUaom

yg&ZduPfygVdawmf
pum;&yfyifjzpf\/

tSiftmeEmESifh
odkUaomf

trSefwu,f

tSifOygvdwdkU

t,ltq

t,lrwlMuonfum;r[kwf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

677

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0wKaMumif;udk aocsmpGm Munfh 'g,umwdkU avQmufxm;yHkpum; tSiftmeEmjyefMum;aom pum;tjzpf


rSefw&m;wdkU\ rwl jcm;em;yHkudk odomEdkifayonf/ xdkUjyifvnf; 0denf;yd#uwf tSifOygvdonf
bk&m;rSwyg; tuRrf;usifqHk;yk*dKvfjzpfojzifh tSifOygvdom trSefuefqHk; qHk;jzwfay;Edkifayvdrfhrnf/
trSeftm;jzifhvnf; tSifOygvdonf 0denf;yd#uwfudk jrwfpGmbk&m;\ txHawmf oif,lcJhkHrQru
azmfjyyg tZKu0wK bmkupu0wKESifh ukrm&uy0wKwdkUudk qHk;jzwf&mwGif jrwfpGmbk&m;\
oAkwPfawmfESifhwuG ESD;aESmqHk;jzwfEdkifojzifhyif 0de,"&"w'*fudk &Sdayonf/ (tH | ? 1? 241)
18/

uJhodkU

0de,"&{w'*f

&SdEdkifonfhtaMumif;udkjrif

tSifOygvd

awm&ae&ef

cGifhawmif;pOfuyif ]]toif awm&aevQif 0dyem "k&wyg;udkom jznfhusifh&rnf/ oHCmhtv,f


aevQifrl "k&ESpfyg;udk jznfhusifhEdkif t&[wzdkvfudk &ayvdrfhrnf/ 0de,yd#uvnf; wzufurf;a&muf
wwfajrmufayvdrfhrnf}}[k

tSifOygvd\

awm&aerIudkyif

y,fjrpf

bk&m;Sifudk,fawmfwdkif

oHCmhtv,f aeapawmfrlcJhonf/ (tH? | 3? 333)


jrwfpGmbk&m;
aeawmfrlojzifh

wdkufwGef;awmfrlonfhtwdkif;yif

0de,ygarmufwHcGefaqmufjzpfkHrQru

awm&raeyJ
0de,"&

oHCmhtv,f

{w'*f&

(rdUausmif;

rax&fjrwfBuD;jzpfum

0denf;omvQifwnf&m 0denf;omvQifusufpm;&m yawmfrlEdkifcJhayonf/ xdktaMumif;ESifh ywfouf


tSifOygvdu ]]owK uyH ok0de,H}}paom oHk;*gxmudk GwfqdkcJhzl;ay&m wGifjrefrmjyef azmfjyygrnf/
1/

bk&m;ozG,fjzpfaom rGefjrwfonfh 0denf;w&m;awmfudk pdwfjzifh aqmifxm;\/ igonf


0denf;w&m;awmfudk tcgcyfodrf;Sdcdk;vsuf aetHh/

2/

0denf;w&m;awmfonf ig\ wnfae&mwnf;/ 0denf;w&m;awmfonf ig\ &yf&m


oGm;&mwnf;/ igonf 0denf;w&m;awmf aejcif;udk y\/ 0denf;w&m;awmfonf ig\
usufpm;&wnf;/

3/

BuD;aom

vHkUvSdawmfrlaom

a&mufonfjzpf

jrwfpGmbk&m;

t"dukPf;Nidrf;at;aMumif;

0denf;w&m;awmf
]orx}vnf;

txGwftxdyfodkY
uRrf;usifvdrmaom

tuREkfyfOygvdonf jrwfpGmbk&m;\ ajcawmftpHkwdkUudk Sdcdk;yg\/


azmfjyygtcsufwdkUudk
r[kwfrrSefonfhtjyif

axmufxm;

,if;wdkU

orm'd|dokawoeorm;wdkU

a&;om;xm;onfhtwdkif;

,lqxm;ouJhodkU

"rESifh0de,

uGJjym;onfhta&;udpvnf;

]]tSifom&dykw&m\

"rtajccHoabmxm;ESifh

tvQif;r[kwfaMumif; xifSm;ayonf/
19/

waMumif;rSmvnf;

tSifOygvd\

0denf;tajccHoabmxm;rsm; &dyf&dyfuGJjym;vsuf&Sdonf}} [laom pum;rSm jrwfpGmbk&m;\ t*om0u


r[mom0u &[Emrax&fjrwfBuD;rsm; 0d0g'jzpfyGm;aeMuonf[k pGyfpGJ&modkU a&mufonf/ trSeftm;jzifh
&[Em rax&fjrwfBuD;rsm;tzdkU 0d0g'jyem[l jzpfzG,f&mrSdawmhay/ tb,fhaMumifhqdkaomf0d0g'\
taMumif;&if;wdkUrSm tukodkvfw&m;wdkUom jzpfaomaMumifhaywnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

678

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

csJUOD;ygrnf/ t*Fkw&edum,fwGif 0d0g'rlvokwf[l Sdonf/ ,if; ]]" bdua0 bduK


aum"aem a[mwd Oyem[d}} ponfjzifhSd&m jrefrmjyefwGif ]]&[ef;wdkU omoemawmf &[ef;onf trsufxGufwwf\/ &efid;zGJUwwf\/ trsufxGufwwf
&efid;zGJUwwfaom

&[ef;onf

jrwfpGmbk&m;vnf;

kdaorI

wkyf0yfrIrSdonfjzpf

ae\/

w&m;awmfvnf; dkaorI wkyf0yfrI rSdonfjzpf ae\/ w&m;awmfvnf; dkaorI wkyf0yfrI


rSdonfjzpf ae\/ oHCmawmfvnf; dkaorI wkyf0yfrI rSdonf jzpf ae\/ tusifhodumvnf;
jznfhusifhavhrSd/
&[ef;wdkU jrwfpGmbk&m; dkaorI wkyf0ifrIrSd? w&m;awmf dkaorI wkyf0ifrIrSd? oHCmawmf
dkaorI wkyf0ifrIrSdonfjzpf aeaom tusifhodum jznfhusifhavhrSdaom &[ef;onf oHCm
jiif;cHkjcif;udk jzpfap\/ ,if;jiif;cHkjcif;onf vltrsm; tpD;tyGm;rJh&ef vltrsm; csrf;omrJh&ef qif;&J&ef
jzp\f}} ponfjzifh ygSd\/
odkU 0d0g' (jiif;ckHjcif;\ taMumif;&if;rlvrSm aum" Oyem[ trsufxGufjcif; &efid;zGJUjcif;
a'gow&m;rsm; jzpfojzifh tSifom&dykw&m tSifOygvd paom &[EmtSifjrwfBuD;rsm;\ a'gow&m;udk
orkap'y[mefjzifh t<uif;rJhy,fowfNyD; jzpfjcif;aMumifh jiif;cHkrI 0d0g'w&m; jzpfyGm;p&m vHk;0 rSdawmhay/
orm'd|dokawoeorm;wdkUonfom ,kwfrmaom oabmjzifh tjypfqdkvdkpdwf xufoef tjzpfrSefudk
awG;BuHpOf;pm;?

ravhvmtm;yJ

trSm;[k

wifjyum

Ak'pmayudkvnf;aumif;

xdkAk'pmayudk

oifMum;aqmifGufvmMuonfh acwftqufqufrS &[ef;oHCmawmfwdkUudkvnf;aumif; Iwfcsa&Gwf


aeMuonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/
20/

apm'emtrSwf

pk'dwuyk*dKvfwdkUonf

10-wGif

aSU(6)csufudk

(u)rS

rnfokdYrQ

(q)txd

Sif;vif;

acsqdkjcif;

pGJqdkcsuf

ckESpfcsufrQygSd&m

ryyJ

pGJqdkcsuftwdkif;yif

0efcHMuonf[k qdk&ayrnf/ (q) tcsufudk Sif;vif;acsqdk&mvnf; pGJqdkcsuftwdkif; jyefvnfSif;vif;


acsqdkjcif; ryEdkifyJ a0g[m& tcsuftvufrsm;udkom Sif;vif;Muayonf/ orm'd|dokawoetzGJU\
Sif;vif;acsqdkcsufwGif bkef;BuD;[laom a0g[m&? bmom0efaqmif[laom a0g[m&wdkUudk Ak'bmom
omoem0ifbkef;BuD;?

Ak'bmom

0efaqmifwdkUudk

qdkvdkonfr[kwf[k

qdkaomfvnf;

,if;wdkU\

a[majymMuyHkudk azmfjy&m "mwfawmf tHawmf qHawmf awmifa0S;awmfrsm; ykwD;pdyfjcif; qGrf;oGyfjcif;


yd@mauR;jcif; ponfh Ak'bmomoHk; oD;jcm;a0g[m&rsm;ESifh qufwGJazmfjyxm;ojzifh Ak'bmom bkef;BuD;
&[ef; oHCmawmfrsm;udkyg wdkufdkufpGyfpGJajymqdkonfrSm xifSm;vSayonf/
xdkUaMumifh apm'uq&mawmfrsm; wifjyxm;onfhtwdkif;yif 0denf;w&m;awmfESifhtnD oDwif;oHk;
aexdkifvsuf SdMuaom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfwdkUtm; uJh&JU Iwfcs ykwfcwfpGyfpGJ
a&;om;onfhtjyif ,if;pk'dwuwdkU a&;om;xmonfh tcsuftvuf udk;um;wifjycsufwdkUrSmvnf;
oH*g,emwif

ygVdt|uxm#DumwdkUESifh

nDnmouf0ifrIrSd?

,kwfrmaom

tvdkjzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

qdkrdqdk&m

679

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajymqdka&;om;Mujcif;omjzpf&m
t"r0g'vrf;apmif;odkUom

w&m;vrf;aMumif;jzpfaom
a&mufvsufSdonf[k

"r0g'

EdkifiHawmf

vrf;aumif;odkU

ravQmuf

oD;jcm;0denf;"d&ftzGJUtrSwf(2)

q&mawmfrsm;u avhvmoHk;oyf qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

680

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)
apm'em trSwf(11)
y&dwfGwfjcif;udk y,fjcif;ESifhpyfonfh 0dedp,

y&dwfGwfrIudk Iwfcsajymqdkjcif;ESifh ywfouf apm'em aom"em ESpf&yfudk 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;\


a0zefoHk;oyfcsuf
1/

apm'emtrSwf(11)wGif

ygVdawmfrsm;udk

OD;Ou|0g'DwdkUu

apm'uq&mawmfrsm;u
rGwfaumif;[k

y&dwf[k

qdkNyD;vQif

ac:qdkaom

y&dwfGwfrIudk

bk&m;a[m
qefUusif

Ak'bmomq&mpOfquf vdkufemusifhoHk;cJhaom vrf;pOfudk zsufqD;aeygaMumif;ESifh OD;Ou|a[majymaom


wdwfacGrsm;rS aumufEIwfcsufrsm; vlaovljzpf paom pmtkyfrsm;rS xkwfEIwfcsufrsm;udk azmfjy
pGJqdkvmonf/

pk'dwuwdkUbufrSvnf;

y&dwfGwfqdkjcif;jzifh

tusdK;rSdaMumif;

t*kFw&edum,f

yuedygawmf |okwfpaom okwfrsm;udk xkwf umuG,facsyonfwdkUudk awGU&ayonf/


2/

,if;tcsufwdkUESifh ywfouf 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf apm'em aom"em ESpfjzmaom

pum;&yfwdkUudk txyfxyf EIdif;,SOfavhvm jzpfoifh&m&m pdwfjzm a0zefawmfrlMuonf/


OD;Ou|a[m wdwfacG 12-bDrsufESmyg ]]y&dwfBuD; 12-okwfonf t&nf;BuD;vufusef}} [laom
pum;ESifhywfouf Ak'omoemawmfSd y&dwfawmfrsm;ESifh yk*Ht&nf;BuD;wdkU\ y&dwfrsm; wlrwludk
r[m&mZ0ifBuD; yxrtkyf 172-ESifh omoemvuFm&pmwrf; 81-vmyk*Hjynf

ork'&mZfrif;upNyD;

taemf&xmrif;apmwdkifatmifaom

rif;tqufqufwdkUonf

orxD;t&yf aeprSwfyaom t&nf;BuD; oHk;usdyfESifh wynfh t&nf;ajcmufaomif;wdkU tqHk;trudk cH


,lrSm;Muukef\/ xdkt&nf;wdkU t,lum; (1)

olUtoufudk owfrdaomolonf y&dwfudkGwfaomf uryxrS vGwf\/

(2)

rdbudk owfrdaomolonf y&dwfawmfudk Gwfaomf ymeE&duuHrS vGwf\-[k

ygSdonfudk qifjcif pOf;pm;MuNyD;vQif Ak'bmom &[ef; Sif vlwdkU ,aeU GwfqdkaeMuaom


y&dwfawmfrsm;wGif odkU y&dwfGwfkHrQjzifh ygPmwdygw paom tukodkvfuryxrS vGwfajrmufEdkifjcif;
rdbudkowfjcif;paom yeE&duuH[laom tukodkvf *kuHBuD;rsm;rS vGefajrmufEdkifjcif; vHk;0rSd?
y&dwfaMumifh tukodkvfuHBuD;rsdK;udk rqdkxm;bd? um,uHrI 0pDuHrI aysmuf&Sif;uif;uGm oGm;Edkifonf[k
rqdk trsm;tm;jzifh bk&m;a[m ygVdawmfrsm;jzpfaom y&dwfw&m;udk GwfqdkyGm;rsm; bk&m;? w&m;? oHCm
&wemoHk;yg; MunfdkrI apwem o'gESifh arwm opmpaom ukodkvfw&m;wdkU\ tpGrf;tm;aMumifh
jzpfyGm; NidwG,fvmonfh tE&m,fwdkUudk aysmufuG,fuif;Sif;Edkifonf[kom qdkayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

681

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


y&dwfGwfol\ pdwfxm;

apwem arwm opmpaom y&dwfGwfqdk&m jzpfay:vmonfh emrfw&m;wdkU\ tpGrf;owdudk


xif&Sm;atmif xkwfjyOD;rnf/ emrfw&m; wdkUonf toHk;ywwfu tvGeftpGrf;owd SdMuonf/
avmuom;wdkU\ tm;xm;&mjzpfaom jrwfpGmbk&m;onf udk,fawmfwdkifvnf; emrfw&m;\ pGrf;tm;udk
toHk;yawmfrlonf/

r[my&dedAmeokwfawmfudk

r<uEdkifavmufatmif

jzpfaeaom

MunfhIvQif

udk,fawmfudk

tm;awmfukefcrf;

zvormywf[laom

rvSrf;

orm"demrfw&m;jzifh

zmax;zGJUpyfay;ojzifh q,fvwdkifwdkif BuHhcdkifpGm wnfaeawmfrlEdkif c&D;a'opm&D <ucsDawmfrlvsuf


w&m;a'oemrsm;pGm a[mMum;awmf rlEdkifcJhayonf/
]]tmeEm vSnf;tdkBuD;onf zmax;zGJUpyfrI tytjyifrsm; zufwGJay;ojzifh wnfae&ovdk
igbk&m;udk,fawmfrSmvnf; zmax;zGJUpyfrI tytjyifrsm; zufwGJay;rIjzifh rQwae&ayonf/ tMuiftcg
igbk&m;onf kyfedrdwfpaom edrdwfwdkUudk ESvHk;roGif;jcif;aMumifh tcsdKUa0'emrsm; csKyfNidrf;jcif;aMumifh
tedrdw apawmorm"d (zvormywf)ESifh jynfhpHkap ae\/ xdktcg igbk&m;\ udk,fawmfrSm
tvGefUtvGef csrf;omvS\/ xdkUaMumifh oifwdkUvnf; rdrdudk,fom rSDcdk&m yaeMu? owdyXmef av;yg;
yGm;rsm;Mu}} (r[my&dedAmeokwf)/
xdkUjyifvnf;

qE

pdw

0D&d,

ynm[laom

emrfw&m;wdkUudk

yGm;rsm;aevQif

bk&m;udk,fawmfjrwfonf tm,kuyfukefqHk;atmifyif wnfaeawmfrlEdkifaMumif; a[mawmfrl\/ ,if;qE


pdw 0D&d, ynm[laom emrfw&m;wdkUudk 'dyg'f[k qdk&onf/ 'dyg'f[k qdkojzifh wefcdk;jym#dum[k
rrSwf&m?

emrfw&m;wdkU\

tpGrf;owdBuD;rm;yHkudk

jrwfpGmbk&m;onf

tcgrsm;pGm

a[mMum;awmfrlavhSdonf/ y&dwfGwfjcif; [lonfrSmvnf; azmfjyyg apwem o'g arwm opm


emrfw&m;rsm;jzpf

,if;emrfw&m;wdkUonf

bm0emodkU

ra&mufao;onfhwdkifatmif

Budrfzefrsm;pGm

yGm;rsm;aevQif xl;jcm;aom pGrf;&nf owdSdaMumif; xifSm;vSonf/


3/

xdkUaMumifh apm'u &[ef;awmfrsm;\ 0daooapm'emwGif -

]]'DCedum,f ygxdu0*f t#mem#d,okwf jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkUtm; oif,laqmif&ef


wdkufwGef; TefMum;xm;onfudk ]]O*PSmx bdua0 tm#mem#d,H &uH / y/ bduLeH bduKeDeH OygoumeH OygodumeH
*kwd,m &um, t0d[ om, zmok 0d[m&m,mwd /
&[ef;wdkU tm#mem#d,rnfaom t&Htwm;udk oif,lMuukefavmh? &[ef;wdkU tm#mem#d,rnfaom
t&Htwm;udk tzefzef avhvmMuukefavmh / y/ tm#mem#d,rnfaom t&Htwm;onf &[ef; a,musfm;?
&[ef;rdef;r? Oygoum a,musfm;? Oygodum rdef;rwdkU\ tumtuG,f tapmifhtaSmuf jzpfjcif;iSm
csrf;ompGm ae&mjcif;iSm jzpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

682

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;yd#uwf ygpdwfygVdawmf bduKeD0dbif; wd&pmeuxmodumyk'fESpfck\ temywd0g&wkdU


vdk&if;rQ aumufEkwftemywd*kwwm, y&dwH y&d,mykPmwd?
temywd*kwwm, y&dwH 0gapwd (0d 2? 402-3)
[k ab;&efrS vHkcHa&;twGuf y&dwfudk oif,lydkUcsaom &[ef;rdef;rtm; tmywfrS uif;vGwfcGifhay;aom
ynwfcsufudk awGU&ygonf/ odumyk'f cGifhytyfaom y&dwf[lonfy&dwEd ,uy&dwem*r@vm'dab'H oArd 0wd (0d | 3? 215)
[laom t|uxmESifhtnD wapo&JEkdifrEef? a>rEkdifrEef ponfwkdUudk jzpfygonf/ bk&m;a[mr[kwfaom
rEefrsdK;udkyif oif,lydkUcscGifhyawmfrlonfqkdvQif bk&m;a[mjzpfonfh y&dwfwkdUudkrlum; txl;qkdzG,frSd?
cGifhyNyD;yif

jzpfygawmhonf/

&[ef;a,mufsm;wkdUESifhwuG

xkdUjyif

vl'um

&[ef;rdef;rwkdUtm;

'umrwkdUtm;vnf;

cGifhyNyD;yif

cGifhyonfqkdxm;ojzifh
jzpfygawmhonf}}

[k

wifjyxm;MuonfrSm tvGefyifoifhavsmf ygVdawmf t|uxm rsm;pGmaom Ak'w&m;awmfwkdUESifh


tnDtGwfyif jzpfayonf/

pk'dwuacsycsuf
4/

xkdy&dwfGwfjcif;ESifh

ywfouf

ocifjrwfqkdif\

xkacsSif;vif;csufaom"emwGif

t*kFw&edum,f yuedygwf Vokwfvm]]toufSnfjcif;

tqif;vSjcif;

tNcHt&Hrsm;jcif;

b0aumif;&jcif;wkdUudk

tvdkSdygu

pdwfjzifhESpfoufHkrQjzifh vnf;aumif;? EIwfjzifh awmifhwHkrQjzifhvnf;aumif; xkdtusdK;ig;yg;wkdUudk r&Ekdif?


tu,f &EkdifukefthH? avmu rnfolrQ ,kwfavsmhol[k rSdEkdif&m/ 'g,um xkdtvdkSd&mwkdUonf
udk,fwkdifusihfoHk;olomvQif

&&m\[l

a[mxm;aMumif;yg

awGU&onf}}

[l

udk;um;

xkwfjyxm;avonf/
,if;\

txda&mufqHk;

xkwfEkwfcsufjzpfaom

|okwfvm

pum;&yfonfvnf;

y&dwfGwfqkdjcif;ESifh rnfokdYrQ roufqkdif? toufSnfjcif; ponfudk tvkdSdolonf toufSnfrIudk


pdwfjzihf ESpfoufHkrQ EIwfjzifh awmifhwHkrQjzifh r&EkdifaMumif; toufSnfaMumif;tusihfudkusifhrSom
&EkdifaMumif;om a[mawmfrlvdk&if;jzpfonf/ toufSnfaMumif; tusifh[lonfrSmvnf; ukodkvfw&m;rsm;
yvkyf&efyifjzpfaMumif; ,if;udk zGifhqkd&m]]tm,koH0wedum y#dy'gwd 'geoDvm'dum ykny#dy'g}} (tH | 3? 23)
[k azmfjyxm;avonf/
qkdvdkonfrSm toufSnfaMumif; tusihfqdkonfum; 'geoDvtpSdaom ukodkvfaumif;rI
tusifhw&m;rsm;yifjzpf&m txufazmfjyyg apwem o'g arwm opmw&m;rsm;yif yg0ifvmayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

683

tpodkU
xkdUaMumifh

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ocifjrwfqkdif

udk;um;azmfjyaom

|okwfvm

pum;&yfwkdUonf

if;wkdUtwGuf

oufaorjzpfbJ Sdaeonfudk awGU&ayonf/


xkdUjyif

y&dwfGwfjcif;udk

oDvuefomrnzvokwfvm

rEefGwfjcif;?

ewfudk;jcif;?

*d[fewfylaZmfjcif;? aA'iftwwf edrdwfa[mtwwf? aq;0g;twwfwkdUudk ypD&ifjcif;wkdUESifhvnf;aumif;


okwedygwf ormy&dAmZed,okwfvm tdyfrufusrf; vuPmusrf;wkdUudk ,HkMunfjcif;wkdUESifhvnf;aumif;
xyfwljy udk;um;acsqkdjyefavonf/
roufqkdifacs/

,if;wkdUrSmvnf; y&dwfarwmbm0emyGm;rsm;rIESifh rnfokdYrQ

y&dwfawmfrsm;onf bk&m;a[mygVdawmfrsm;yif jzpfonf/

y&dwfawmf 11-okwfwkdUudk

wpfokwfpD pdppfMunfhvQif opmyjcif;? arwmyGm;rsm;jcif;? *kPfawmfpD;jzef;jcif;rsm;om ygSdonf/


,if;opmyjcif; ponfonf aq;ukjcif; aA'ifa[mjcif; ewfukd;uG,fjcif;wkdUESifh rnfokdYrQ roufqkdifojzifh
udk;um;csufrsm;onfvnf; if;wkdUtwGuf tumtuG,frjzpfawmhacs/ aemufudk;um;csufrsm;rSmvnf;
enf;twlom jzpfacsonf/
5/

aemufqHk; ocifjrwfqkdifu ]]orEm pu0gaVok? tMwm*pEK a'0wm qkdaom pum;vHk;rS

pvdkuf&m ewfukd;jcif;udk wm;jrpfxm;aom omrnzvokwfyg tqkdtrdefUrsm;udkvnf;aumif;}} ponfjzifh


txufpum;rsm; twkdif;yif y&dwfGwfolwkdUonf ewfudk;jcif; qkawmif;jcif; wkd;vQdK;awmif;yefjcif;rsm;udk
yaejcif;jzpfaMumif; pGyfpGJ wifjyvmjyef\/
trSefrSm ]]orEm pu0gaVok? tMwm*pEK a'0wm}} [laom pum;rSm if;qkdvkdouJhodkU
ewfukd;jcif; ewfwkdUudk aSUwef;wifjcif;r[kwf? ewfaumif; ewfqkd; trsdK;rsdK;wkdUonf y&dwfawmfukd
vma&mufemMum;MuNyD; xkdufoifhaom aumif;usdK;rsm;&Sdap&ef vlrsm;udk y&dwfem zdwfMum;onfhenf;wl
zdwfac:csufpum;rQomjzpfonf/
taMumif;rJhr[kwf/
ewfwkdUemMum;&

odkU

y&dwf

y&dwfwnf;[laom
MunfEl;0rf;om

rGwfrD

jrwfpGmbk&m;

ewfwkdUtm;

zdwfac:&jcif;onfvnf;

a[mMum;awmfrlonfh

o'gMunfdkpdwfjzpfvQif

w&m;awmfwkdUudk

qif;&JvGwfuif;

csrf;omjcif;wkdU

vufiif;a&muf&aMumif; xHk;a[mif;Sdojzifh aS;OD;pGm rGwfqkdrD zdwfMum;jcif; jzpfayonf/ pum;\


om"utjzpf oH,kwfygVdawmfvm yd,uF&okwfudk xkwfjyvdkayonf/
6/

yd,uF&okwfrSm o*gxm0*oH,kwf

ygVdawmf ]]{wH or,H tm,om tEkka'g}}

ponfjzifh ygSdonf/
tcgwpfyg;

tSiftEkk'gonf

om0wdjynf

temxydPfolaX;\

t&HaZw0efausmif;

oDwif;okH;aeawmfrlpOf wnOfh rkd;aomuf,H tcsdef apmapmx "rtpk (w&m;awmf) wkdUudk


Gwfqkdaeonf/

xkdtcg

yd,uF&[laom

om;i,fSd

yd,uF&rmwmrnfaom

bDvl;ronf

om;i,fESifhtwl xkdae&modkUa&mufvm w&m;oHudk em,lpOf om;i,fu toHyojzifh ]]rmo'H u&d


yd,uF&=yd,uF& toHryvifh? &[ef;onf "rtpk (w&m;awmf) wkdUudk Gwfqkdae\/ (rm o'H u&d
yd,uF&? bduK "ry'ged bmowD/ tyd p "ry'H 0dZmed,? y#dyaZr [dwm, aem od,m/ ygaPok p

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

684

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oH,rmrao? orZmerkom e bPmrao/ odaur okoDvsrwaem? tyd rkapr ydompa,med,m/ (oH


1? 211))
igwkdUonf w&m;tpkwkdUukdod usifhEkdifukefjim;tHhvnf; rod/

igwkdUtm; pD;yGm;jcif;iSm

jzpfwef&m\/ ajrbkwfbDvl;b0rS vTwfwef&m\}} [k ESpfodrfh\/ w&m;awmftqHk; yd,uF&rmwmonf


aomwmywdzkdvfodkU a&muf qif;&JrS vGwfajrmufavonf/
yd,uF&rmwmtwl Ow&rmwm ponfwkdUonfvnf; &[EmtSifjrwfwkdU\ n eHeuf
Gwfqkdaomw&m;awmfoH jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfoHwkdUudk oGm;,if;vm,if; tpm;tpm SmazG,if;
Mum;vkduf&

emvdkuf&ojzifh

tajrmuftjrm; SdMuavonf/

raumif;aomb0wkdUrS

vGwfajrmuf

oGm;Muukefaom

om"ursm;

xkdom"ursm;udk tmHkaS;I ESvHk;y ,ckacwf &[ef;SifvlwkdUonf

y&dwfGwfcgeD;wkdif; xkdyd,uF&rmwmwkdUuJhokdUaom zkwfNydwm bDvl;rsm;ESifh ewfaumif;ewfjrwfrsm;yg


vma&mufemMum; pdwfxm;Tifjy tEkarm'emy&um okcpD;yGm; tusdK;rsm;Muapjcif;iSm zdwfMum;*gxm
]orEm pu0gaVok} udk y&dwfGwfrI\ aS;OD;pGm GwfqkdMujcif; jzpfayonf/

if;*gxm ewfwkdUudk

ukd;jcif; qkawmif;jcif; vHk;0rygay/


]]

pMum0Vm\

ywf0ef;usifpMum0Vmwaomif;Sd

a[mMum;&mXmeodkU vma&muf Muukefavmh/

ewfjA[mwkdUonf

y&dwfw&m;

jrwfpGmbk&m;\ ewfjynf edAmeftusdK;udk ay;wwfaom

y&dwfw&m;awmfudk em,lvSnfhMuygukefavmh}} [l zdwfMum;wkdufwGef;aom t"dym,fom ygSdayonf/


7/
[laomtydk'f

pum;vm ]jrwfpGmbk&m;\ ewfjynfedAmeftusdK;udk ay;wwfaom y&dwfw&m;awmfudk}


]o'rH

rked&mZwfo?

okPEK

o*armu'H}t&

y&dwfawmfrsm;onf

owH

"arm=olawmfaumif;wkdU w&m;? oaEm "arm=csD;rGrf;tyf aumif;jrwfaom w&m;? teufrsm;t& o'r


rnf\/ xkdo'rrSmy&d,wd o'r (yd#uoHk;yHk)?
y#dywd o'r (r*fzkdvf&aMumif; tusihfrsm;)?
t"d*r o'r (r*fzkdvfedAmef) [k oHk;rsdK;Sdonf/
oHk;rsdK;vHk;yif o'r rnfaomaMumifh xkdxkdygVd o'ro'gonf oHk;yg;vHk;udkvnf;aumif;?
ESpfyg;udkvnf;aumif;?

wpfyg;udkvnf;aumif;

wpfyg;xJu

tpdwfpdwfw&m;udkvnf;aumif;

t&mtm;avsmfpGm a[m\/ xkdUaMumifh vnf; y&d,wd\ tpdwfjzpfaom y&dwfw&m;awmfukd


a[monf/

xkdy&dwfw&m;awmf

o'rudk

*kPfwifvkd

]o*armu'H=ewfjynf

edAmeftusdK;udk

ay;wwfaom} [k qkd\/

y&dwfawmfrsm;onf rnfrQewfjynf edAmeftusdK;udk ay;onf[k

csJUxGifajymqkdaezG,fyif

y&dwfawmftm;vHk;udk

rvdk?

rqkdxm;bd

r*Fvokwfw&m;awmf

twkdif;rQ

vkdufemusifhBuH&vQifyif xkdtusdK;w&m;rsm; wkd;yGm;vmEkdifonf[k pOf;pm;PfSdolwkdif; odomEkdifayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

685

tpodkU
8/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]y&dwfGwfjcif;onf

aumif;usdK;{uefrSefygu

tb,faMumifh

aq;Hkrsm;

aqmufvkyfaeMuonfudk wynfhawmfrsm; em;rvnfygbk&m;}} [k ocifjrwfqkdif\ aom"emacsqkdcsufwGif


ygSd\/
pum;rSm wynfhawmfrsm; em;rvnfyg[k qkdaomfvnf; wu,fem;rvnf ajymqkdonfh
pum;r[kwf? y&dwfw&m;awmfrsm;udk oa&mfjyufacsmf rawmfrw&m; ajymqkdonfhtoHom jzpfonf/
wu,fem;rvnf[k qkdvQifvnf; obm0usayonf/

tb,fhaMumifhqkdaomf trSefw&m;udk odjrif&ef

ocifjrwfqkdif taMumif;t*Fg rpHkaomaMumifh jzpfayonf/ vlta&;BuD;aom raem0dnmPfemrfw&m;\


tcef;u@udk

ypfy,f

(p-o-C-Z-u)

[laom

yom'kyfig;yg;udkom

pOf;pm;awG;ac:rI\

t"dur@dKiftjzpf xm;SdolrSeforQ odrfarGUeufeJaom Ak'"rqkdif&m udp&yfrsm;udk em;vnfEkdifMurnf


r[kwfay/ txufwGif azmfjycJhonfhtwkdif; y&dwfw&m;awmfrsm;onf apwem o'g opm arwm [laom
emrfw&m;rsm;jzpf

,if;emrfw&m;rsm;udk

pdkufpdkufGwfyGm;jcif;onfyif

qEpdw

tusdK;NyD;ajrmuf&jcif;rsdK;yif jzpfonf/

tZwobm0okdU
0D&d,

0DrHo

xdckduf

[laom

pdrfhxHkoGm;atmif

'dyg'

tjzpfodkUa&mufum

Oyrm-a&m*gwpfckjzpfvQif aysmufuif;apvdkaom qEuvnf;

tm;BuD;onf/

aysmufuif;a&; pdwfvnf; tvGefxufoefaeonf/

ud;pm;onf/

oifh roifh csifhcsdefwwfaom pOf;pm;Pfvnf; vGefuJaeonf/

Munfvifapaom

pl;pl;

aAmZifokwfw&m;rsm;udk

Mum;emGwfyGm;

aysmufuif;&ef pdwfpGJNyD; ZGJjzifh


xkdtwGif;pdwfudk

apwemo'g

wkd;yGm;rItSdefESifh

xdawGUvdkuf&vQif xkdtSdef"mwf\ dkufcwfrIaMumifh cufrmrI ylavmifrIrsm; avsmhyg;oGm;&onf/ odkUjzifh


y&dwfw&m;awmfjzpfaom

apwem

o'g

arwm

opmrsm;rSm

tSdefESifhwuGjzpf

tZwA[d'ESpf&yfvHk;rSmyif pdrfhxHk pl;0ifvsufSdojzifh tZw a&m*gaysmufuif;jcif;tusdK; A[d'


tE&m,fuif;jcif; tusdK;rsm;udk NyD;ajrmuf apEkdifjcif;yif jzpfonf/
9/

xkdUaMumifh oH,kwedum,f *dvmeokwfwkdUwGif tjyif;txef rusef;rrmjzpfaeaom

tSifr[muy? tSifr[marm*vmefwkdUtm; aAmZ 7-yg;w&m;awmfudk jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwkdif


a[mMum;Gwfqkdjyojzifh xkdtSifESpfyg;wkdUonf aAmZif 7-yg; w&m;udk em&vsifyif csufcsif;,lypfovdk
a&m*grsm;

aysmufuif;oGm;&onf/

wpfcgwGif

bk&m;Sifudk,fawmfwkdif

udk,fvufrtDrom

rusef;rrmjzpfvm tSifpkEtm; aAmZif 7-yg; w&m;awmfudk tGwfckdif;NyD;vQif jrwfpGmbk&m;


emMum;awmfrlum a0'emrS vGwfuif;awmfrl&onf (oH 3? 71-73)/
onfwkdUudk

taMumif;y

GwfqkdvsufSdMuonf/

,if;*dvmeokwf

3-okwfudk

(r[m0*oH,kwfygVdawmf)

aAmZ*Fy&dwfy

,ckacwftxd

ygVdawmfrl&if;rSm pkPd,jzpf ydkrkdGwfqkdvG,fulap&ef *gxmpDuHk;vsuf y&dwf

(11) okwfwGif aAmZifokwfudk xnfhoGif;xm;ayonf/


10/

aAmZif

7-yg;

w&m;awmfuJhodkUyif

jrwfpGmbk&m;

a[mMum;awmfrlaom

okwefygVdawmfrsm; a&m*gaysmufuif;MuaMumif;rSm tSif*d&drmeE tjyif;txef rusef;rmaomtcg

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

686

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jrwfpGmbk&m;u tSiftmeEmtm; onmq,fyg; w&m;awmfukd a[mMum;apojzifh tSif*d&drmeE


a&m*gvHk;0uif;Sif;oGm;&aMumif; t*Fkw&edum,f 'ouedygwf tSif*d&drmeEokwf (tH 3? 342)
wGifvnf;aumif; eukvydwmol<u,f a&m*ga0'emjzpf&m eukvrmwmu iJhuGuf wG,fwm uif;uGma&;
bk&m;Sif tqHk;trawmfukd a[mjyojzifh vHk;0 a&m*guif;oGm;aMumif; t*Fkw&edum,f quedygwf
eukvydwkokwf (tH 2? 261) wGifvnf;aumif; a[mawmfrlxm;ayonf/
jrwfpGmbk&m;\ okwefw&m;awmfrsm;onf emMum;ol\ ESvHk;tdrfwGif wSdefSdef wpdrfhpdrfh
MunfEl; vmapum o'g yDwd y'd okcwkdU wckrSwck ul;puf0ifa&muf aemufqHk; orm"dpcef;odkU
aygufa&mufoGm;Ekdifayonf/

xkd

w&m;tqifhqifh

emrf"mwfwkdUum;

at;jrNidrf;csrf;aom

emrf"mwfrsm;jzpfay&m a&m*ga0'em tyltavmifwkdU cGmaSmif MuOfz,f oGm;a&mufoGm;onfrSm


xifSm;aom w&m;oabmyif jzpfayonf/
11/

]]e [d opud&d,m a0ZurH a[mwd}} [k rZdryPmo t|uxm 234- rdefUqkdcsuft&

opmyjcif; ponfrsm;onf trSefrSm aq;0g;ukpm;jcif; udprsdK;um; r[kwf? odkUaomf ]]opmav;euf?


ay:qDwufu?

EG,fjrufopfyif?

aq;zuf0if\}}

[laom

jrefrmpum;twkdif;yif

opmaMumifh

toufSif&jcif; atmifjrifrI&Sdjcif; ponfwkdUonf txif tSm;yif jzpfonf/


trSeftwkdif; ajymqkdaompum;ukd opm[k qkd\/
rkom;ajymqkdrIrS aSmifMuOfrI onf 0d&wDopmjzpf\/
t&d,opmjzpf\/

xkdopmudk 0pDopm[k qkd&onf/

'ku? ork',? eda&m"? r* av;yg;onf

wu,f xifSm;Sd rysufpD;wwf aumif;jrwfaomoabmSdaom edAmefudk

y&rwopm[k qkdonf/

trSefr[kwfaomfvnf; rdrdu trSef[k pGJcsuft& qkdaeaom opmum;

rdpmopmrsdK; jzpfonf/

opmwkdUwGif y&dwfawmfvm ]{awe op0aZe} [laom opmrSm

0pDopmjzpfavonf/

0pDopmrSm tjzpftysuftrSefudk trSeftwkdif; ajymqkdaom obm0"rrsdK;jzpf

tvGefpl;SajzmifhrSef

tjrefqHk;pl;S

tqdyftawmufuif;uGmjcif;

rD;ukd

xda&mufapEkdifojzifh
Nidrf;apjcif;

rkd;udkGmapjcif;

a&m*gaysmufuif;jcif;
paom

tHhMozG,f&m

aumif;usdK;csrf;omrsm;udk &SdapEkdifayonf/
odkUaomf ae&m txl;odzG,fSdonfrS ]]wD[d r[m&mZ um&aP[d y&dwH e &uwd
urm0&aPe

udavom0&aPe

to'[ewm,}}

[laom

rdvdEyOmygVdawmfvmtwkdif;

ymeE&d,uHoifhol ed,wrdpm'd|d jzpfaeol y&dwfwefckd;udk r,HkMunfolwkdUtzdkYum; rnfonfhtusdK;udkrQ


r&Ekdifonfukd owdy&ayrnf/
12/

pk'dwuyk*dKvfwpfOD;jzpfaom

y&dwfESifhywfouf pm ESpfrsufESmcefU ygSd\/


yg0ifoGm;NyD;jzpfojzifh

xyfrHrqkdvdkawmhay/

OD;qEm"du\

aom"emwifoGif;vTmwGif

tjcm;tcsufrsm;pGmtwGuf txufyg pdppfcsufrsm;


if;\

wifoGif;vTmtqHk;wGif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

]]rdpmZD0rsm;udk

687

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ormtmZD0xifrSwfaeMuvQif

y&dwftusdK;&rnfxuf

omoemwGif;

vljzpfusdK;

SHK;rnfudk

ydkrkdaMumufoifhygonf}} [l ygSd\/ ,if;ESifh ywfouf tenf;i,f pdppf&ef vdktyfayonf/


y&dwfGwfjcif;onf &[ef;wkdU\ tmZD0yg&dok'doDvESifh rnfodkUrQ rywfoufacs/ &[ef;awmfwkdU\
pwkyg&dok'doDv

yg0ifaom

oHk;aqmifrIrsdK;omjzpfonf/

tmZD0yg&dok'doDvrSm

taeoewkdUrS

MuOfz,f

pifMu,fpGmcH,l

y&dwfGwfjcif;onf rdrd\ausmif;ocFrf; 0wfwuf 0wfuyfyvkyf&m

Gwfqkdjcif;? 'g,um 'g,dumrwkdU\ yifhavQmufcsuft& oGm;a&mufGwfqkdjcif; [l ESpfrsdK;Sd&m 'g,um


'g,dumrwkdUtwGuf Gwfqkdjcif; ygxdu0*| uxm tm#mem#d,okwftzGifh 149-t&teufo'gudk okwfoif aumif;pGm oif,lxm;jcif;?
yk'fAsnf;wkdUudk r,kwfap&? jynfhpHkatmif avhvm usufrSwfxm;jcif;ESifh?
vmbfvmbudkriJh arwmaSUxm; Gwfqkdjcif;?
odkU t*FgoHk;yg;Sd&m aemufqHk;t*Fgjzpfaom vmbfvmbudk riJh arwmaSUxm; Gwfqkdjcif;udk
tav;teuf xm;Mu&NrJyif jzpfonf/

xkdUaMumifh ]]vmba[wk O*a[wGm bPEmyd twH e

oma"wd}} [k ,if;t|uxm txl;qkdxm;ayonf/

xkdUaMumifh &Hzef&Hcg 'g,um 'g,dumrwkdUu

yifhzdwf y&dwfw&m;awmif;qkdvQif vmbfvmbudp yg0ifvmygu y&dwftusdK;w&m;udk wkd;yGm;NyD;pD;jcif;


rSdEkdifojzifh

y&dwfGwfrIudk

omoemhxHk;wrf;pOfvmw&yfom

aSUwef;wif

&[ef;wkdU

jzpfavonf/

tmZD0udpudk

Sif;Sif;qkd&vQif

raqmifGufMu&onfrSm

&[ef;wkdUonf

y&dwfGwf

pm;aomufaejcif;rsdK; rSd? &Hzef&Hcg taMumif;tm;avsmfpGm y&dwfGwf&onfSdaomf vmbfvmbudk riJh


arwmaSUxm; GwfqkdMujcif;onfom &[ef;aumif; &[ef;jrwfwkdU\ wm0efjzpfonf/

xkdUaMumifh

y&dwfawmfrsm;udk oifMum;Gwfqkdjcif;ESifh omrnzvokwfvm a>rtwwf tqdyftwwf uif;NrD;aumuf


twwfwkdUESifh wpfxyfwnf; xm; a&;om;pGyfpGJxm;jcif;onf oabmdk; oabmajzmifhr[kwf? IwfcsuJh&JU
wGJUwapmif; raumif;aom oabmom aygavmay: xifSm; aeayonf/
13/

rQaom taMumif;tusdK;wkdUukd axmufI y&dwfGwf y&dwfemjcif; tusdK;rSd[k

a0zefIwfcsaeMuaom
t&nf;BuD;vufusef
,dk,Gif;qkwf,kwfaMumif;

vlaovljzpf

0g'gEk0g'yk*dKvfwkdUonf

[lvnf;aumif;?

bmtusdK;rQ

[lvnf;aumif;?

y&dwfukd

bk&m;a[mr[kwf?

ry[lvnf;aumif;?
vljzpfusdK;

omoemawmf

reyf[lvnf;aumif;

a&;om;ajymqkd,lpGJaejcif;wkdUtwGuf jrwfpGmbk&m;\ ax&0g'oH*g,emajcmufwefwif okwefyd#uawmf


yg0pewkdUudk wm;qD;y,fzsuf aESmuf,Suf aoGzDaeMuolrsm; jzpfMuayonf/ if;jyifokaw 'ky#dyaEm pwma&m ar yk*vm/y/ twme cewd? A[k tyknH yo0wDwd?
wawm rdpm'd|duH ygykPmwd ('D?|?1?23)[laom oDvuE0*t|uxmyg pum;t& okwefw&m;awmf raumif;ojzifh usifhaom yk*dKvfrsm;onf
t"dym,f

t,ltq

taumufvGJrSm;NyD;vQif

trSefudk

rodbJ

rSm;aom

t,ludkom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

,lpGJ\[k

688

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,if;rdpmt,lrSm;rsm;udk &nfTef; jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlcJhonf/ rdrdukd,fwkdif t,lrSm;udk ,lojzifh


bk&m;Sifukd pGyfpGJ&ma&muf? rdrdukd,fudkvnf; wl;zd&m a&muf rsm;pGmaom tukodkvfw&m;qkd;wkdUom
yGm;wkd; aeavonf/
xkdUaMumifh bk&m;a[mygVdawmf y&dwfw&m;rsm;udk qefUusifzsufqD; aeMuaom vlaovljzpf
OD;Ou|ESifh orm'd|dokawoe0g'orm;wkdUonf rdpm0g' t"roabmodkU aGUavsmajy;0ifaeMuolrsm;om
jzpfonf[k trSwf(2) oD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u pdppfoHk;oyf qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

689

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
apm'emtrSwf (12)
"mwfawmfarGawmf ponfudk y,fjcif;ESifh pyfonfh 0dedp,

"mwfawmf arGawmf apwD ykxdk; kyfyGm;qif;wkawmfrsm;ukdapmfum; a&;om;a[majymjcif;ESifh ywfouf


apm'em-aom"emESpf&yfudk 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\ a0zefoHk;oyfcsuf
1/

apm'uyk*dKvfrsm;u vlaovljzpf pmtkyf pmrsufESm 81- a&;om;xm;aom-

]]0wfxnfzsOfpif;udk
olawmfaumif;wkdU&JU

ouFef;[k

rcGJjcm;awmhbJ

qHyifwnf;[laom

t0wf[l

tarG;onf

aysmufuif;apEkdifonf[laom

Oyg'gefudkvnf;

jrifhjrwfaom"mwfawmfarGawmf

ponfwkdUudk

jrif;NrD;xuf

,ckacwf

bmoma&;

wpfom;wnf;

jrifMuavNyD/

ydk

tema&m*gudk

awmfvSefMuavNyD/

,cktcg

trIdufodkufrsm;

jzpfonf[k

uREkfyfwkdU

aocsmxifxif odjrifMuukefNyD}}
[laom pum;udkvnf;aumif;OD;0go0u 16-4-76 aeUn ajrmif;jrrdU orm'd|dokawoetzGJU0if OD;ppfwif\ aetdrfw&m;yGJ
a[majymaom

]]aTwd*Hk[m

bk&m;r[kwfbl;uG/

trSefawmh

ocsKif;ukef;uG}}

[laom

a[majymcsufudkvnf;aumif; xkwfjyMu OD;Ou|ESifh ol\aemufvkdufwkdUonf "mwfawmfarGawmf


apwDykxkd;rsm;udk bmoma&;trIdufodkufrsm;tjzpf uJh&JUIwfcs a[majyma&;om;MuaMumif;? omoemawmf
roefYSif; rwnfwHh rjyefYyGm;atmif zsufqD;aom rdpm0g'om jzpfaMumif; apm'emMuonf/
2/

if;apm'emESifh ywfouf pk'dwuq&mawmf (4) yg;wkdUuvnf;aumif;? OD;aTjynfhESifh

OD;cif[efwkdUuvnf;aumif; acsyjcif; rybJaecJhMuonf/

ocifjrwfqkdifu aom"emwifoGif;&mwGif

]]tdk;aumufyGJonf GmolwkdU tvkyf? ykxkZOfwkdU tvkyfomjzpf t&d,mwkdU tvkyf r[kwf}}


ponfjzifhvmaom t*kFwdK&f a"m0eokwf? ]]awmawmif t&H udk;uG,f&m[lorQwkdUonf ab;uif;aom
udk;uG,f&mr[kwf/ ,if;wkdUukd udk;uG,fqnf;uyfjcif;jzifh 'kucyfodrf;rS rvGwfajrmufEkdif}} [laom "ry'?
"mwfav;yg;tpk oufoufomjzpfaom t&mwkdUudk ESpfoufjcif;onf 'kuudk ESpfoufonfrnf\
ponfjzifh vmaom ed'geoH,kwf? ]]0uvd ... ig\ tykyfaumifwnf;[laom udk,fudk zl;ajrmfjcif;onf
roifhavsmf}} paom cE0*oH,kwf 0uvdokwf? ]]jrifHkrQjzifh ow0gtm; pifMu,f\[k qkdaomf/y/
xkdokdUqkdoludk rdpm'd|d[k qkd&m\}} [laom okwedygwf ok'|uokwfwkdUudk xkwfjyxm;\/
xkdokdU xkwfjyjcif;jzifh xkdokwfwkdUt& "mwfawmfarGawmf apwDawmfrsm;udk ylaZmfjcif;onf
tusdK;rSd? bmoma&; trdIufodkufrsm;[kyif q&mYenf;wl wynfhuvnf; xifjrif,lq[ef Sdayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

690

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


a"m0eokwf t"dym,frSef

3/

t*Fkw&edum,f 'ouedygwf a"m0eokwf 431-2 ]]wacg {wH bdua0 a"m0eH [DeH

*rH aygxkZeduH te&d,H}} ponfjzifh a[mawmfrl&m ]]xkdtdk;aq;yGJonf ,kwfnhH\/


tvkyfjzpf\}} [k jrefrmjyef&rnf/

GmolwkdU\

t*kFwdK&fjrefrmjyef 424-vnf; ]]tdk;aq;yGJ}} [k jrefrmjyefonf/

ocifjrwfqkdifwkdU\ jrefrmjyefum; ]]tdk;aumufyGJ}} [k jzpfae\/

xkdtdk;aq;yGJ usif;yyHkudk

t*kFw&t|uxm? wwd,? 335-]]wo [d Zeya' /y/ wawm euwH uDVEd}} [k zGifhjy\/


t"dym,fum;- ]]xkd'uPdwkdif; Zeyk'f vlwkdUonf rdrdwkdU aqGrsdK;om;csif;rsm; aovQif rD;rIdUbJ
wGif;wl;jrKyf xm;Mu\/ ykyfaomtcg tdk;wkdUudk azmfxkwfaq;aMumMu yef;eHUomwkdUjzifh ylaZmfyoMuNyD;
euwfyGJobif a&mufaomtcg xkdtdk;wkdUudk ,l idka<u;Muukef\/

xkdUaemuf euwfyGJobif

upm;Muonf}} [k qkdvdkonf/ xkdodkU zGifhjycsuft& tdk;aq;yGJ vlomrefjzpfaom aqGrsdK;om;csif;wkdU\


tdk;jzpf bk&m; &[Em olawmfaumif;BuD;rsm;\ "mwfawmf arGawmfrsm;ESifh rqkdifay/ xkdpum;rSef\/
'DCedum, r[m0*ygVd r[my&dedAmeokwf 117? t*kFw& edum, pwkuedygw xlyg&[okwf 567wkdUjrwfpGmbk&m;?
yapuAk'g?
jrwfpGmbk&m;\ t&d,mwynfh?
pMu0aw;rif;?
av;OD;udkom

apwDxkdufonf[k

a[mawmfrl

aoqHk;olyk*dKvfwkdif;udk

(oDvSdaom

ykxkZOf&[ef;udkaomfrS) apwDxkdufonf[k ra[mcJh&um; apwDrxkdufaom aqGrsdK;om;csif;wkdU\ tdk;ESifh


apwDxkdufaom bk&m; &[Em ponfwkdU\ "mwfawmfrsm;udk xyfwlxyfrQ r,lqoifhay/
4/

apwDrxkdufaom vlomrefwkdU\ tdk;udk ylaZmf&m tusdK;rSdaomfvnf; apwDxkdufaom

"mwfawmfarGawmfwkdUukd ylaZmf&mum; tusdK;rsdK;pGm Sd\/ tusdK;SdaMumif;rSm,xm acg tmeE &anm pu0wd o&Da& y#dyZEd? /y/ awoH wH b0dwd 'DC&wH
[dwm, okcg, ('D? 2? 117)
[laom 'DCedum, r[m0*ygVdjzifh xifSm;\/

jrefrmjyef
]]tmeEm ... pMu0aw;rif;\ tavmif; aqmifGufukefouJhodkU xkdUtwl jrwfpGmbk&m;\
tavmif;awmfvnf;
wnfxm;tyfay\/

aqmifGuftyfay\/

vrf;rav;cGqHk&m

jrwfpGmbk&m;\

apwDukd

xkdapwD tMuifolwkdUonf yef;udkjzpfap? eHUomudk jzpfap? eHUomrIefUukdjzpfap

wifrlvnf; wifukefvwHU/

Sdckd;rlvnf; Sdckd;ukefvwHU/

pdwfjzifhrlvnf; MunfdkukefvwHh/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

691

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xkdokdUyjcif;onf MumjrifhpGmaomumvywfvHk; xkdolwkdUtm; pD;yGm;csrf;omtvkdUiSmjzpfvwHh}} ('D? jref? 2?


136)
xkdokdU a[mawmfrlonfhtwkdif;yif bk&m;Sif y&dedAmefpHawmfrlNyD;aemuf tZmwowfrif; paom
Ak'bmom0if olawmfpifwkdU apwDwnfxm;MuyHkudk]]tx acg &mZm rm*a"m}} ponfjzifh r[m0*ygVdawmf r[my&dedAmeokwf 137-
a[mawmfrl\/
if;ygVdawmft& jrwfpGmbk&m; y&dedAmefpHawmfrlNyD;aemuf(1)

&mZ*d[fjynf tZmwowfrif; wnfxm;aom o&D&apwD?

(2)

a0omvD vdp0Drif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(3)

uydv0wf omuD0ifrif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(4)

tvuy AkvDrif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(5)

&mrGm aumvd,rif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(6)

a0|'Dywkdif; if;wkdif;om; ykPm;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(7)

yg0gjynf rvmrif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(8)

ukodemHk rvmrif;wkdU wnfxm;aom o&D&apwD?

(9)

a'gPykPm; wnfxm;aom wkrapwD?

(10)

arm&d,rif;wkdU wnfxm;aom t*Fg&apwD-

[l apwDq,fql SdcJhzl;aMumif; od&onf/

(r[m0*ygVdawmf jrefrmjyef 159-160) xkdUjyif

rdvdEyOmygVdawmf 323? (if;-jrefrmjyef 346)]]jrwfpGmbk&m;\

t*Fgudk;yg;ESifh

jynfhpHkaom

pum;awmfonfvnf;aumif;?

udk,fawmfpm;

jzpfukefaom O'dapwD "mwkkapwDwkdUonfvnf;aumif;? oHk;aqmifawmfrltyfaom oydwf? ouFef;


paom y&dabm*apwDwkdUonfvnf;aumif;? oHCm&wemonfvnf;aumif; ukefrsdK;pHka&mif;aom aps;Hk
rnf\/

xkdaps;Hk

edAmeorwdwkdifatmifaom

jrwfpGmbk&m;onf
ukefrsdK;pHkwkdUukd

Zmwdorwdtp
jzefUcif;xm;tyf\/

edAmefcsrf;omESifh
xkdaps;Hk

jynfhpHkrI
xkdxkd

[laom
ukefwkdUukd

tcsdKUolwkdUonf oDvaqmufwnfjcif;jzifh 0,f,lMuukef\/ tcsdKUu OykofuHjzifh 0,f,lMuukef\}} [k


apwDawmfwkdUudk ukefaps;HkBuD;ESifh EIdif; jyqkdxm;onf/
ygVdawmfwkdUukd axmufuvnf; "mwfawmfylaZmfjcif;onf tusdK;Sdonf/

'udPZeyk'f

aqGrsdK;om;csif;rsm; aoNyD;aemuf yvkyfMuaom tdk;aq;yGJuJhokdU tusdK;rSdr[kwfaMumif; xifSm;onf/


a"m0eokwfvmpum; t&dyft>rufrQudk ,l vlomreftdk;ESifh jrwfpGmbk&m;"mwfawmfudk wpfwef;pm;wnf;
twlwl,lqum ypfy,fjcif; ryoifh? oAkbk&m;SifESifh ykxkZOfvlomrefwkdUukd xyfwlxyfrQxm;NyD;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

692

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pOf;pm;aeMuojzifhom ,ckuJhokdU "mwfawmf arGawmf rylaZmfaumif;[k t,lwdrf;apmif;Mujcif;jzpfonf/


bk&m;Sifonf wpfavmuvHk;xufjrwfonf[k ,lqvdkufHkjzifhyif jyem rSdawmhay/
5/

"ry' vmaom t*d'wjAm[P0wK t"dym,frSefukd qkdOD;tHh-

]]awmifudk udk;uG,f&m[k qnf;uyfMu/ awmudk t&Hudk opfyifukd udk;uG,f&m[k qnf;uyfMu/


xkd awmawmif t&H opfyifwkdUukd udk;uG,f&m[k qnf;uyfvQif 'kucyfodrf;rS vGwfrnf}} [k qHk;rMo0g'
ay;aeaom t*d'wykPm;tm; jrwfpGmbk&m;u xkdawm awmif t&H opfyifwkdUonf ab;uif;aom
jrwfaom udk;uG,f&m r[kwf? 'kucyfodrf;rS rvGwfEkdif[kvnf;aumif;? bk&m; w&m; oHCmwkdUonf
ab;uif;aom jrwfaom udk;uG,f&mjzpf\/ 'kucyfodrf;rS vGwfEkdif\[l vnf;aumif; "ry't|uxm
'k-159- a[mawmfrlonf/ if; a'oemawmf(u)

188-189 *gxmwkdUjzifh ab;uif;&m r[kwfaom awmawmif t&H opfyif paom


ukd;uG,f&mudk vnf;aumif;?

(c)

190-191-192 *gxmwkdUjzifh ab;uif;&m jzpfaom bk&m; w&m; oHCm- [laom


udk;uG,f&mudk vnf;aumif; a[mawmfrlonfukd awGU&\/

pk'wdwuyk*dKvf\ aom"emvTm (u) trSwfjy ab;uif;&m r[kwfaom udk;uG,f&mwkdUukdom


xkwfjy (c) trSwfjy ab;uif;&m jzpfaom udk;uG,f&mwkdUukd csefxm;cJhNyD; ]]odkU udk;uG,f&m[lorQudk
udk;uG,fqnf;uyfjcif;jzifh 'kucyfodrf;rS rvGwfEkdif}} [k udk;uG,f&mtm;vHk; odrf;usHK; a[monfhtaejzifh
rdk;rom; jyqkdxm;onf/

trSefrSm bk&m; w&m; oHCm [laom udk;uG,f&mwkdUonf ab;uif;aom

jrwfaom udk;uG,f&mwkdUom jzpfMuonf/

"mwfawmf arGawmfwkdUukd dScdk;ylaZmfjcif;onf (u) trSwfjy

awm awmif t&H opfyifwkdUukd udk;uG,fjcif;rsdK; r[kwfrl (c) trSwfjy bk&m; w&m; oHCm
udk;uG,fjcif;rsdK;omvQif

tusHK;0ifonf/

tb,fhaMumifhqkdaomf

"mwfawmf

arGawmf

wkdUukd

ylaZmfolrsm;onf bk&m;Sif\ aus;Zl;awmf *kPfawmfwkdUukdom &nfpl; ylaZmfMuaomaMumifh jzpfayonf/


xkdUaMumifh if;"ry'ygVdawmft&vnf; "mwfawmfarGawmf apwDawmfwkdUukd rylaZmf&[k t"dym,frxGuf?
ylaZmfoifh onf/ ylaZmfaumif;onf[lom t"dym,f xGufayonf/
6/
rnf\/

ed'geoH,kwf tbdeEeokwf ]]yx0D"mwfudk ESpfoufaomolonf 'kuudk ESpfoufonf


'kuukd ESpfoufaomolonf 'kurS rvGwf}} [k a[mawmfrl\/

tmayg"mwf awaZm"mwf

0ga,m"mwfukd ESpfoufoludkvnf; xkdenf;twkdif; a[mawmfrl\/


xkdokdU "mwfav;yg;udk ESpfoufolrsm;udkom xkdokdU a[monfr[kwf/ kyf a0'em onm ocFg&
0dnmPf[laom

cEmig;yg;wkdUukd

ESpfoufolwkdUudkvnf;

xkduJhodkUyif

a[mawmfrl\/

(cE0*oH,kwfygVdawmf tbdeEeokwf/ 26)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

693

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


puK aomw Cme Zd0Sg um, re ly o' *E &o azm|A "r [laom tm,we 12-

yg;wkdUukd

ESpfoufolwkdUudkvnf;

xkduJhodkUyif

'kurS

rvGwf[k

a[mawmfrl\/

ylaZmfjcif;udk

rvdkvm;ojzifh

jzpfatmif

"mwfav;yg;udk

(oVm,we0*oH,kwygVd-246)/
pk'dwuyk*dKvf
"mwfawmfylaZmfjcif;

ocifjrwfqkdifonf
tjypfjyvkd&um;

jrwfpGmbk&m;"mwfawmf

"mwfawmfESifh

a[maomokwfudkom xkwfjyxm;[ef wlayonf/


"mwfav;yg;omru

qifwlkd;rSm;

jrwfpGmbk&m; tvdkawmfrSm yx0D paom

cEmig;yg;

tm,we

12-yg;udk

trSefpifppftm;jzifh

ESpfoufjcif;

(wpfenf;)

wyfrufpGJvrf;jcif;[lorQonf

rnfonfhw&m;udkrQ

ESpfoufpGJvrf;rI

ryoifhay/

ESpfoufolrsm;udkyg

"mwfawmfwkdUudk

a[mxm;ay\/
wPSm&m*omjzpf

Sd;ckd;ylaZmfjcif;um;

cEm

tm,we"mwfwkdUudk wPSm&m*jzifh ESpfoufpGJvrf;jcif;rsdK; r[kwf? "mwfawmfwkdU o'gw&m;jzifh pdwfukd


Munfvifap ylaZmfjcif; Munfdkjcif;om jzpfonf/ xkdUaMumifh tbdeEeokwft&vnf; "mwfawmfrsm;udk
rylaZmfaumif;? rylaZmfoifh[laom teuf t"dym,f rxGufay/
7/

wpfzefvnf; cE0*oH,kwf 0uvdokwf ]]0uvd ... oifhrSm tykyfaumifudk

MunfhIaejcif;jzifh tb,f tusdK;SdtHhenf;}} ponfjzifh a[mawmfrlonfrSm odkU jzpfonf0uvdonf jrwfpGmbk&m; qGrf;cH<upOf zl;jrif& jrwfpGmbk&m;\ lyum,awmf jynfhpHk
wifhw,frIudk MunfhI tm;r&Ekdifjzpfum jrwfpGmbk&m;ukd tNrJwap MunfhIae&jcif;iSm &[ef;ycJhonf/
&[ef;yNyD;aemuf tpmtm[m& pm;oHk;csdefukdxm; useftcsdefrsm; o&Zm,fjcif; ur|mef;ESvHk;oGif;jcif;
ponfrybJ

jrwfpGmbk&m;udk

jrifEkdifavmufaomt&yfae

MunfhIzl;jrifvsufom

aeavonf/

jrwfpGmbk&m;onf o'gvGefuJ ynmPfenf;yg;vSaom 0uvd&[ef;tm; todPf r&ifhusufao;rD


wpfpHkwpf&m ra[majymao;bJ todPf &ifhusufvmaomtcgrS ]]u aw 0uvd rdem ylwduma,e
'da|e? 0uvd ... oifhrSm taumifykyfudk MunfhIaejcif;jzifh tb,ftusdK; SdtHhenf;}} ponfjzifh
a[mawmfrljcif; jzpfonf/ ("ry't|uxm? 'k? 380? t*Fkw&t|uxm? y? 195/)
odkU &[ef;w&m; ur|mef; ryGm;rsm;bJ tcsdefzef;aeonfudk wm;jrpf w&m;IrSwfyGm;rsm;ap&ef
a[maomokwf

jzpfayonf/

yk*dKvftm;vHk;tm;

bk&m;rzl;&

wm;jrpfawmfrlonf

r[kwfay/

jrwfpGmbk&m;ukd rqkdxm;bd oDv orm"d ynm Sdaom zl;jrifjcif;onfyif tusdK;aus;Zl; rsm;pGm


SdaMumif;udka, aw bdua0 bduL oDvorEm orm"dorEm ynmorEm /y/ 'erm[H bdua0
awoH bduLeH A[kyum&H 0'grd (ck?1?267)
[k wd0kwfygVdawmf a[mawmfrlonf/
xkdUjyif t*kFw&edum,f t|uedygwf r[memrokwf ESm-56-ESifh ZD0uokwf ESm-58 ]]rdrdvnf;
&[ef;wkdUudk zl;jrifjcif;iSm tvdkSd olwpfyg;wkdUudkvnf; &[ef;wkdUukd zl;jrif&ef wkdufwGef;aom Oygoum

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

694

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

('g,um)onf rdrdtusdK; olwyg;tusdK; ESpfrsdK;vHk;udk usifhaqmifolrnf\}} (tif?jref?3?57-8) [k


a[mawmfrl\/
t*kFw&edum,f? wduedygwf? wd|meokwfvnf;'eumarm oDv0wH? o'rH aomwkrdpwd/
0dea, rap&rvH? o a0 oa'gwd 0kpwd (tH?1?149)/
[k a[mawmfrl\/

jrefrmjyef
(tMuifyk*dKvfonf) oDvESifh jynfhpHkolwkdUukd zl;jrifvdk\/ olawmfaumif;w&m;udk emMum;vdk\/
0efwkdjcif;[laom tnpftaMu;ukd y,fazsmuf\/

xkdoludk pifppf o'gw&m;ESifh jynfhpHkaomol[k

qkdtyf\ (tif?jref?1?167)/
&[ef;awmfwkdUukd

zl;jrif&jcif;ukd

aumif;usdK;w&m;

wkd;yGm;aMumif;

r*Fvmwpfyg;taejzifh

orPme 'eH (&[ef;wkdUtm; zl;jrifjcif;onf r*Fvmrnf\) [k ck'uygXygVd r*Fvokwf ESm-4?


okwedygwygVd r*Fvokwf ESm-319 wkdU a[mawmfrl\/

xkdUaMumifh bk&m;Sifukd xm;bdOD;? bk&m;

wynfht&d,mom0u

&[ef;awmfwkdUukd

oDv0E

ykxkZOfjzpfaom

zl;jrif&jcif;onfyif

aumif;usdK;csrf;omudk jzpfapwwfaom r*Fvmwpfyg;jzpfaMumif; a[mawmfrl\/ twlyif t*kFw&ygVd


quedygw tEkw&d,okwf ESm 286- jrwfpGmbk&m;udkvnf;aumif;? jrwfpGmbk&m;\ wynfhom; om0u
&[ef;awmfwkdUukdvnf;aumif; zl;ajrmf&jcif;onf 'emEkw&d, (jrif&jcif;wumwkdUwGif tjrwfqHk;aom
jrif&jcif;)

jzpf

ow0gwkdUtzkdU

pifMu,faMumif;?

aomuy&da'0

uif;Nidrf;aMumif;?

'kua'greNidrf;aMumif;ESifh r*f zkdvf edAmefudk rsufarSmufy&aMumif; aumif;jrwfaomw&m; jzpfonf[k


a[mawmfrlxm;ayonf/
8/
pifMu,f\/

"mwfawmf arGawmf apwDawmfwkdUukd zl;ajrmfjcif;onf jrifHkrQ tqif;oPmefukd odHkrQjzifh


qif;&Jukd vGefajrmufEkdif\[k ,lqonf r[kwf? xkdodkU ,lq zl;jrifjcif; ylaZmfjcif;

r[kwfaomaMumifh okwedygwf ok'|uokwfESifhvnf; rqefYusifay/


pifppf "mwfawmf apwDawmf ylaZmfjcif;um;tom'd,Ea0 wxm*w a'0rEkm "mwk&weH 0wHK u&dwGm 0xm*w
P&wem&raPe ormy#dyw ao0Em wdam orwda,m y#dvbEd (ck?11?103)/

jrefrmjyef
]]rom,monfjzpf jrwfpGmbk&m;\ "mwfawmf&wemudk ewfvlwkdUonf wnf&mrSD&m yvsuf
jrwfpGmbk&m;\ Pfawmf&wemudk tmHkyojzifh aumif;aom tusihfukd rSD0Jukefonfjzpf vl ewf edAmef
oHk;wefaom csrf;om pnf;pdrfwkdUukd &Sdukef\ (ck?jref?112) rdvdEyOm ygVdawmf jrefrmjyef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

695

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jyqkdxm;onfhtwkdif;

jrwfpGmbk&m;\

"mwfawmf&wemudk

trSDyum

Pfawmf

*kPfawmfwkdUukd

tmHkyvQif aumif;jrwfaom ormy#dywfjzpf edAmefwkdif tusdK;&onfom jzpfayonf/


xkdUjyifvnf;]]apwd,H 0g aAm" 0g 'doGmyd [d Ak'g&rPH oHC'aee oHCm&rPH yDw Oyga'wGm
wa'0 c,awm 0,awm oroaEm t&[wH ygykPmwd}}[k

oDvuE0*t|uxm

166?

rlvyPmot|uxm?y?

258-wkdU

zGifhjy

enf;Tefxm;onfhtwkdif; apwDukd jzpfap? aAm"dyifukd jzpfap? zl;jrif jrwfpGmbk&m;vQif tmHkSdaom yDwd


jzpfay:vm\/

,if;yDwdukd c,0,tedp (ukefqHk; ysufpD;aom) tm;jzifh oHk;oyfaomfvnf;aumif;?

oHCmawmfukd zl;jrif& oHCmh*kPfvQif tmHkSdaom yDwdukd c,0,tedp[l oHk;oyfaomfvnf;aumif;


t&[wzkdvfodkUyif a&mufEkdif\/

okdUvQif pdwfxm;aumif; zl;jrifwwfol PfSdolwdkUtwGuf

t&[wzkdvfwkdifatmif tusdK;&onfrSm ,HkrSm;zG,f rvdkay/

pdwfxm;raumif; rzl;jrifwwfol?

PfrSdoltwGufum; tusdK;r&onfjyif tjypfyif jzpfwwfayonf/


om0wdjynf wpfcgrQ ray;vzl;aomaMumifh t'dEykAu rnfaom ykPm;\om; r|uk@vDonf
tema&m*g& aocgeD; jrwfpGmbk&m;tm; zl;jrif& Munfdkaompdwfjzpfum vuftkyfcsDrkd; Sdckd;cJhav\/
xkdukodkvfaumif;rIudky

wm0womewfjynfokdU

a&muf&aMumif;ukd

0drme0wKygVdawmf

115?

0drme0wKt|uxm 303-4 jyqkd xm;onf/


onfrSwyg;vnf;
yGifhawmfrl\/
&wemapwD

urmrSjyefa&wGufaomf

urmoHk;aomif;xuf

okar"jrwfpGmbk&m;

okar"jrwfpGmbk&m; y&dedAmefpH&mtcg vlwkdUonf bk&m;Sif\ "mwfawmfwkdUukd


wnfxm;Mu\/

trsdK;om;wpfa,mufonf

olwpfyg;wkdUukdvnf; ylaZmf&efwkdufwGef;\/

"mwfawmf

apwDawmfudk

ylaZmf

xkdtrsdK;om; wm0womewfjynfodkU a&muf&aMumif;ukd

0drme0wK ygVdawmf 112-3? 0drme0wKt|uxm 310-1- jyqkdxm;onf/

apwDawmfonf

ukodkvfyvkyf&mXme ukodkvfaTtkd; jrKyfESH&mXmewpfckjzpfonf[k ck'uygXygVd ed"du@okwf


apwd,rSd p oHaC 0g? yk*av twdxDok 0g/
rmw&d ydw&d pmyd? taxm aZ|rSd bmw&d (ck?1?10)
apwDawmf jzpfap? oHCmawmf jzpfap oDvSdaom yk*dKvf jzpfap? c&D;oGm;{nfhonfrsm;
jzpfap trd tz toufBuD;ol tpfukd OD;BuD; OD;av; jzpfap ukodkvfaTtkd;udk jrKyfESHvQif aumif;aom
jrKyfESHjcif;rnf\[k a[mawmfrl\/
apwDawmf "mwfawmfwkdUukd ylaZmfaomolwkdUonf aumif;usdK;csrf;om&ouJhokdU apwDawmf
"mwfawmf ylaZmfjcif;udk uJh&JUaomolwkdUonfvnf; qif;&J'ku a&mufMu&avonf/

&mZ*d[fjynf

ol<u,fwpfa,muf\ r,m; orD;ESifh acR;rwkdUonf Munfdkaompdwfjzifh "mwfawmfylaZmfrnf[k yef;eHUom


ponf,loGm;&ef jyifqif&m ol<u,fu ]]tdk;awGudk ylaZmfjcif;jzifh bmtusdK;Sdrnfenf;}} [k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

696

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ncdrf;ajcmufwm;jrpfum "mwfawmfylaZmfjcif;udk uJh&JUcJhavonf/

xkdrdef;rwkdUonf ol<u,f\pum;udk

rem,lbJ "mwfawmfylaZmfjcif;ukd yMu\/ uG,fvGefMuaomtcg ol<u,fu NydwmbHkjzpf if;\ r,m;


orD;ESifh acR;rwkdUu ewfjynf jzpf&avonf/ (ayw0wK t|uxm-197) xkdtaMumif;udk if;Nydwmu
tSifr[muytm; ]]wynfhawmfonf yef;eHUomwkdUudk aqmif,lum apwDawmfokdU oGm;aom r,m;
orD;ESifh acR;rwkdYukd wm;jrpf "mwfawmfylaZmfrIukd uJh&JUcJhaomaMumifh i&JESifhwlpGm NydwmbHk jzpfcJh&yg\}}
[k avQmufxm;avonf/
xkdUaemuf ]]NydwmbHkb0rS uRwfvGwf vlUb0okdY a&mufcJhvQif apwDylaZmfrIukd rarhravsmh
txyfxyfyygawmhrnf}} [l vlrkdufaemufrS aemifw&aompum;udk avQmufjyefonf (ck-2? 180)/
"mwfawmf

arGawmf

apwDawmfwkdUukd

ylaZmf

tusdK;SdaMumif;jzifh

apm'uyk*dKvfwkdUu

0daooapm'em wifjyaom ]]wd|aE edALaw pmyd}} paom 0drme0wKygVdawmf 66 ]]a,m ap ylaZ,s


orK'H}}

paom

ax&my'geygVd-168

ponfwkdUonfvnf;

ckdifvHkaom

om"ursm;

jzpfMu\/

"mwfawmfylaZmf tusdK;rSdonfhtaejzifh pk'dwuyk*dKvf wifjyaom a"m0eokwf? "ry' tbdeEeokwf


ponfwkdUonf ygVdawmf wkdufdkufvmonfhtwkdif; r[kwfbJ vkd&mqGJ t"dym,f,lxm;aomaMumifh
om"u rajrmufay/

0wfxnfESifh ouFef;
9/

0wfxnfzsOfpif;udk ouFef;[k rcGJjcm;awmhbJ t0wf[l wom;wnf; jrifMuNyD[k

vlaovljzpfq&mu y&rwftjrif &ifhoefaeonfhES,f a&;om;xm;\/

("mwfav;yg; tpkta0;?

kyftpkta0;[l jrifNyD[k qkdrS y&rwftjrif aygufzG,f&m Sdayonf/)


cEm tm,we "mwk tedp 'ku tew paom pum;onf y&rwfe,f rSefuef\/
ow0g

vl

ewf

rdef;r

a,mufsm;-paom

pum;onfvnf;

orkwde,f

yk*dKvf

rSefuefonf/

jrwfpGmbk&m;onfyif orKwdopmudk ry,fbJ ac:a0:ajymqkd oHk;EIef; a[mMum;awmfrlcJhonf/ xkdUaMumifh


oDvuE0*t|uxm

316-ponfwkdU

(oauFw0peH

opH?

avmuorKwd

u&PH)

[k

ajymqkdxm;Muonf/
xkdUaMumifhyif todPfSdolwkdUonf vlcsif;wlapum rdbESifh om;r,m;wef;wl rqufqHbJ
cGJjcm;um qufqHMuavonf/

0wfxnfzsOfpif;ESifh ouFef;ukd cGJjcm;odjrifwwfum bk&m; paom

t&d,myk*dKvfwkdU 0wfHkaomouFef;ukd dkaojrwfEkd;Muonf/ bk&m;tavmif;awmf q'efqifrif;onfyif


aomEkwdK&frkqkd;\xH ouFef;ukd jrifaomtcg tdktao ycJhzl;onf/ (Zmwft|uxm? yr? 51/)
apm'uyk*dKvfwkdU wifjyaom ]]yaE 'doGme umom0H}} paom ax&my'gefygVdawmf ESm-52-ESifh
]]yAZdw y&dabma*g [d tm*g&dumeH apwd,|meda,m}} [laom yg&mZduu@t|uxm 'k-67
wkdUonfvnf; ouFef;udk kdaoav;pm; oifhaMumif; jyqkd&m om"u ajrmufMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

697

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vlaovljzpfq&m a&;ouJhokdU 0wfxnfESifhouFef; twlwljzpfvQif ax&0g'&[ef;awmfrsm;onf


rnfonfht0wfrsdK;udkrqkd 0wfaumif;ayvdrfhrnf/
tusudk r0wfoifhay/

trSefum; &[ef;onf vl0wfaMumif\ t0wfykqkd;

trSefpifppfum; t0wfcsif;wlaomfvnf; rdef;ronf rdef;r\ t0wfukdom?

a,mufsm;onf a,mufsm;t0wfudkom? &[ef;onf &[ef;t0wf(ouFef;) udkom 0wfHkoifhonf/ 0wfHkrS


obm0usonf/
rQavmuf uGJjym;csufukd todPftoifhtwifhSdolrsm;yif odEkdifayonf/

ax&0g'

&[ef;awmfwkdU\ ouFef;onf jrwfpGmbk&m; ynwfawmfrlonfh 0denf;a'oemawmfESifhtnD jzwf& csKyf&


qkd;&aom t0wfrsdK; jzpfonf/

ouFef; Sdoifhaom yrmP? qkd;oifhaom qkd;&nf? &ufoifhaom

csnftrsdK;tpm; ponfwkdUukd 0denf; ynwfcsufSd&m 0denf;udk avhvmzl;ygvQifvnf; vlUt0wfESifh


ouFef;ukd wpfom;wnf; jrifrnfr[kwfyg/
10/

aomwmyef vl'g,umu ykxkZOf &[ef;omraPwkdUudk Sdckd;xdkufaom taMumif;wkdUrSm

&[ef;tjzpfukd ywwfaom tusifhw&m;ESpfq,fESifh toGiftjyif ESpfrsdK;aMumifh jzpfaMumif;? tusifhw&m;


ESpfq,frSm (1) jrwfaom w&m; arGUavsmfjcif;? (2) jrwfaom OykofyrI tNrJSdjcif;? (3) jrwfaom
qGrf;cHrIpaom tusifhSdjcif;? (4) aumif;rGefpGm 0wfHkaexkdifjcif;? (5) puK paom a`Eudk apmifhpnf;jcif;
ponfrsm;wnf;? toGiftjyifESpfrsdK;rSm (1) zef&nfqkd;aom ouFef;ukd 0wfHkjcif;? (2) OD;jynf;acgif;
wHk;&dwfjcif;wkdU jzpfaMumif; rdvdEyOmygVd 161 (if;jrefrmjyef? 175-6) jyqkdxm;onf/
xkdUjyif rdvdEyOm jrefrmjyef 275-yif]]rif;jrwf ... vl\ toGiftjyifonf rnDGwf? vlyk*dKvfonf toGiftjyif tm;enf;aomaMumifh
t&[wzkdvfodkU a&mufvQif a&mufaom xkdaeUyif &[ef;aomfvnf; y&\/ y&dedAmefaomfvnf; y&\}}
[k rdefUawmfrl\/

pum;&yfukd axmufvnf; ouFef; xl;jcm;aom *kPfSdaMumif;? ouFef;ESifh

0wfxnf jcm;em;aMumif; odEkdifay\/


zkax&fonf

aemiftem*wf

&[ef;

&[ef;rwkdU

trltusifhudk

oHa0*jzpfzG,f&m

a[mMum;xm;onfwGif ]]t*g&a0gp p umoma0? w'g awoH b0dwd}} (ax&*gxmygVd? 342)


aemiftcg (&[ef; &[ef;rwkdUonf) t&[w"ZouFef; dkaoMuvdrfhrnf r[kwf[k a[mawmfrlcJhonf/
,cktcg

vlaovljzpfq&mu

ouFef;ukd

rdkaovkdMuolwkdU\

aSUaqmifvrf;jyozG,f

0wfxnfzsOfpif;ukd ouFef;[k rcGJjcm;awmhbJ wpfom;wnf;jrifNyD[k vrf;rSm;ukd jyoGm;cJhavonf/


vlaovljzpfq&monf

dkufpfa';Apf

paom

Ak'0g'D

r[kwfonfh

ygVdynmSif

yk*dKvfrsm;u

bk&m;tjrwfqHk;0g'? bk&m; 6-ql0g'? bk&m; 25-ql0g'rsm; ay:vmjcif;onf Ak'\ ppfrSefaom


tew0g'xJwGif 0d&Pac: aygif;jrufrsm; xlxyfpGm aygufvmjcif;ESifh wlonf[k

wkdufdkufeD;yg;

bmomjyef

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

698

Mahapadana

Sutta

ponf

a&;om;xm;aom

pum;vHk;udk

Introduction to

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bmoma&;trIdufodkuf[k oHk;EIef;jcif;rSm Ak'0g' wpfomoemvHk; Ak'0g'D tm;vHk;wkdUukd yrmrcefU


apmfum;vdkufjcif; om jzpfayonf/

cHiHkoHk;oyf qHk;jzwfjcif;
qkdtyfcJhNyD;aom tcsuftvufrsm;udk cHiHk oHk;oyfaomfjrwfpGmbk&m;\
udk;uG,f&aom

0g'onf

0g'jzpf

"mwfawmf

vlaovljzpfq&mESifh

arGawmf

apwDykxkd;awmfrsm;udk

wynfhwkdU\

0g'onf

Sdckd;ylaZmf&aom
"mwfawmfarGawmf

apwDykxkd;awmfrsm;ukd rSdckd; rylaZmf&? trdIufodkuf[k ,lqaom 0g'jzpfojzifh jrwfpGmbk&m;0g'ESifh


qefUusifaomaMumifh t"r0g' jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

699

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EkdifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf-2
apm'em trSwf (13)
Ak'bmom ,Ofaus;rI "avhxHk;pHy,f 0dedp,
Ak'bmom ,Ofaus;rI"avhxHk;pHrsm;udk zsufqD;jcif;ESifh
ywfouf apm'emaom"em ESpf&yfukd 0denf;"dk&f
q&mawmfBuD;rsm;\ a0zefoHk;oyfcsuf

1/

apm'uyk*dKvfrsm;u vlaovljzpf pmtkyf pmrsufESm 127? 128 wGifygaom-

]]qDrD;tckd;wkdif ndxGef;jcif;? ylaZmfjcif;? 'l;axmufdkusdK; Sdckd;jcif; aMu;pnf acgif;avmif; xkd;jcif;?


"roDcsif; usL;&ifhjcif;? *kPfawmfzwfjcif;? Oykofapmifhjcif;? qkawmif;ywem yjcif;jzifh csOf;uyf&aom
ewfwkdU? bk&m;wkdU uREkfyfwkdU ,HkMunf&ef rjzpfEkdifawmhacs}} [laom a&;om;csufukd xkwfjy if;pum;t&
OD;Ou|ESifh

ol\MoZmcH

orm'd|dokawoetzGJUom;rsm;onf

qDrD;ylaZmfjcif;

paom

bmoma&;vkyfief;wkdU tusdK;&onf[k r,HkMunfbJ ypfy,fjcif;jzifh Ak'bmom ,Ofaus;rI"avhxHk;pHrsm;ukd


zsufqD;Muonf[k apm'emMu\/
2/

if;apm'emudk orm'd|dokawoetzGJUu wdwdusus acsy aom"emjcif; ry/

ocifjrwfqkdif\

aom"emvTm

rlvyPmo

rlvy&d,m,okwf

ESm

1-rS

10-txd

tqkdtrdefUrsm;udk Munhf ]]if;okwftqHk; &[ef;awmfrsm;u auseyfjcif; rSdMuaMumif;udk awGU&ojzifh


jrwfpGmbk&m;rSmyif rvG,faom tcuftcJrsm; Sdonfjzpf&m olUtzkdU ravQmufwwfEkdifyg/
wwfpGrf;orQ wifjyygrnf}} qkd wifjyoGm;onf/

okdUaomf

xkdpum;wGif jrwfpGmbk&m;rSmyif rvG,faom

tcuftcJrsm; Sdonf[k ygSd&m if;pum;rSm acsyvdk&if; y"me r[kwfao;aomfvnf; jrwfpGmbk&m;tay:


,HkrSm;ouFm 0dpdudpmjzpfzG,fygSd pdppfa0zefOD;tHh3/

rlvyPmoygVd rlvy&d,m,okwf pmrsufESm 8- ]]'ra0gp b*0g? e aw bduK

b*0awm bmodwH tbdeEKEd=jrwfpGmbk&m;onf a'oemawmfukd a[mawmfrlNyD/

&[ef;wkdUonf

jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlaom w&m;a'oemawmfukd rESpfoufMuukef}} (r?jref?1?10) [k vmSd\/


xkdokdU rESpfoufjcif;taMumif;udk rlvyPmo t|uxm y-wGJ pmrsufESm 58- ]]aw yowm
bduL 'H b*0awm 0peH emEkarm'ok? uom tnmPaue=xkd&[ef;ig;&mwkdUonf rodaomaMumifh
rESpfoufMujcif;jzpf}} [k zGifhqkdxm;onf/ rdrdem;rvnfaom pum;udk rnfol ESpfoufygvdrfhrnfenf;/
jrwfpGmbk&m;onf tb,fhaMumifh odjrifatmif (odjrif ESpfoufatmif) ra[moenf;?
rvG,faom

tcuftcJ

SdaomaMumifhavm-[k

ar;tHh?

xkd&[ef;wkdU\rmeudk

csdK;zsufatmif

rlvy&d,m,okwfudk a[mawmfrljcif; jzpfaomaMumifh xkd&[ef;wkdUPfjzifh rvkdufEkdifatmif rodjrifatmif


a[mawmfrljcif;jzpfonf[k

ajz&m\/

csJUOD;tHh?

xkd&[ef;wkdUonf

jAm[PZmwfSdolrsm;jzpf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

700

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aA'oHk;yHkwkdUukdvnf; yg&*la&muf wwfajrmufMuav&m ]]jrwfpGmbk&m;\ y&d,wfw&m;awmfukdvnf;


cPcsif;yif wwfajrmufMuvdrfhrnf/

jrwfpGmbk&m;a[monfukd bmrqkd cPcsif; odvdrhfrnf}} [k

rcefUrav; txifa&mufum rmewufaeolrsm; jzpfMuonf/

jrwfpGmbk&m;onf xkd&[ef;wkdU

pdwfjzpfyHkudkod ]]&[ef;rsm;onf olwkdU\ rmeajimifhukd ry,fEkwfvQif r*fzkdvfukd &EkdifMurnfr[kwf}}


[k

qifjcifawmfrlum

xkd&[ef;wkdUrmeukd

csdK;ESdrf&efyif

wrifrodatmif

PfrrDatmif

a[mawmfrljcif;jzpfonf/ um; rlvyPmo- t|uxm y-wGJ pmrsufESm 18?58- zGifhqkdcsufjzpf\/


xkdpum;t& jrwfpGmbk&m;twGuf rvG,faomtcuftcJrsm; rSd[k od&\/ xkdUaMumifh ]]jrwfpGmbk&m;rSmyif
rvG,faom tcuftcJrsm; Sdonf jzpf&m}} [laom ocifjrwfqkdif pum;udk trSm;pifppf[k rSwf&rnf/
ygVdawmf t|uxm #DumwkdUudk rMunfhwwf ajcajcjrpfjrpf rodem;rvnf onfhtwGufaMumifh
vnf;aumif;? jrwfpGmbk&m;udk ao;odrfapvdkaomaMumifhvnf;aumif; ajymaompum;om jzpfonf [k
rSwf&ayonf/
,cktcg vlaovljzpfq&m\ pum;ESifh if;udk axmufcHwifjyaom ocifjrwfqkdif\ aom"emvTm
pum;wkdUukd pdppfa0zefaytHh-

qDrD;tckd;wkdif ndxGef;jcif;
4/

qDrD;tckdk;wkdif

(tarT;wkdif)

ndxGef;jcif;udk

vlaovljzpfq&mu

y,fzsufcJh\/

ocifjrwfqkdif\ aom"emvTm vnf; o*gxm0*oH,kwf? okE&duokwf? 161- a[mawmfrlaom]]ykPm; ... xif;udk rD;IdUaom oifonf rD;IdUumrQjzifh pifMu,f\[k ratmufarhvifh?
tb,fhaMumifhenf;? xkdxif;udk rD;IdUjcif;onf tyom jzpfonf/ xkdpum;onf rSef\/ tMuifolonf
tyjzpfaom rD;IdUjcif;jzifh pifMu,fjcif;udk tvdkSd\/ xkdoludk xkdrD;IdUjcif;aMumifh pifMu,f\[k ynmSdwkdU
rqkdukef}} [laom pum;&yfukd ukd;um; rD;ylaZmfrIESifh ywfouf jrwfpGmbk&m; tvkdrSd[k vnf;aumif;?
aS;acwf xif;rD;ylaZmfrIwkdU\ ae&mwGif ,ckacwf qDrD; za,mif;wkdifwkdUjzifh tusHK;0ifygonf[k
vnf;aumif; acsyvTmwifoGif;um vlaovljzpf q&mY0g'udk axmufcHcJhonf/
wGif aS;acwf xif;rD;ylaZmfrIESifh Ak'bmom0ifwkdU\ qDrD;ylaZmfrIwkdU wl rwl pdppfvQif
vHk;0rwlaMumif; awGU&ayrnf/

aS;u rD;ylaZmfrI (wpfenf;) rD;vkyfauR;rIrSm zGm;&maeUjzpfaom

rD;ukd,lxm; if;rD;ukd raoap&atmif tNrJwap avmifpmxnfh ay;NyD; axmywf? trJom;? ig; paom
pm;zG,fwkdUukd rD;xJokdUxnfhum ylaZmfjcif;rsdK; jzpf\/ {uuedygwf e*kF|Zmwf t|uxm? y? 519? 520-
bk&m;tavmif;awmf O'dpjA[PrsdK; jzpfpOfu xkdbk&m;tavmif; zGm;jrif&maeUjzpfaomrD;udk ,lxm;NyD;
]]tu,f tdrfaernfqkdygu aA'oHk;yHkudk oifyg/
awmxJodkU0ifum

rD;udkvkyfauR;vsuf

jA[mhjynfokdU oGm;vdkvQifum; rD;udk,lNyD;

jA[mhjynfokdUwufyg}}

[k

rdbwkdUu

ajymqkd&m

bk&m;

tavmif;awmfonf rD;udk,l rD;vkyfauR;vsuf aecJhavonf/ wpfaeUwGif EGm;wpfaumif& rD;bk&m;udk


EGm;om; (trJom;) pm;aprnf[k tBuHjzpf\/

qm;rygbJ pm;Ekdifrnfr[kwf/

qm;ESihf pm;aprnf[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

701

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

BuHum qm;Sm xGufcJhonf/

rkqdk;wkdUu EGm;udk owfpm;xm;av&m qm;Sm&mrStjyef EGm;udk

owfpm;xm;onfukd awGUaomtcg ]] rD;bk&m;onf udk,fhzkdUjzpfaom EGm;udkrQ rapmifhaSmufEkdif? ighudk


tb,frSm apmifhaSmufEkdifvdrfhrnfenf;}} [k owd&um rD;ukd Nidrf;owf &aoh&[ef; ychJaMumif;
jyqkdxm;onf/
'kuedygwf

oE0Zmwf

t|uxm

('k-39)vnf;

bk&m;tavmif;ykPm;onf

rdbwkdUu

zGm;aomaeYwGif ,lxm;aom rD;ukd ay;vdkuf xkdrD;ukd,lum vkyfauR;ylaZmfaeavonf/

wpfaeUwGif

EkdUCemudk& EkdUCemudk r[mjA[mtm; ylaZmfrnftBuHjzifh rD;xJokdU xnfhcJh&mrS ]]rdrd opfGufrkd;ausmif;


rD;avmifaomaMumifh

owd&um

rD;[laom

oif

ol,kwfukd

ig

rvkdcsifawmhNyD}}

[k

qkdum

Nidrf;owfcJhaMumif; jyqkdxm;onf/
pk'dwu

ocifjrwfqkdif

wifjyaom

o*gxm0*oH,kwfygVdawmf?

okE&duokwfvm

okE&dubm&'GgZ rD;ylaZmfyHkrSmvnf; jAm[P0g't& rD;bk&m;ylaZmfrIom jzpf\/ xifSm;aptHht* Zk[wDwd tm[kw yudyae e Zmavwd/y/ ok0dao"d-awm p jA[avmu*grd
ra*gwd (oH?|?1?214)/
if;t|uxmt& okE&dubm&'GgZonf rD;xJodkU ylaZmfzG,f&m? pm;aomufzG,f&mwdkUudkxnfh
rD;IdUcJh avonf/ xdkodkU ylaZmfNyD;aemuf <uif;usefaom Cemxrif;udk jrif BuHpnfonfrSm
]]rD;xJodkUxnfhtyfaom

Cemxrif;udk

r[mNA[monf

oHk;aqmiftyfavNyD/

<uif;usefaom

Cemxrif;udk jA[m\ yg;pyfrSjzpfaom jAm[Ptm; ay;v&vQif tza&m? om;udkyg a&mifh&Jap&m


auR;arG;&m

a&mufayrnf/

jAm[PudkSmcJh&mrS

jA[mhjynfc&D;udkvnf;

jrwfpGmbk&m;ESifh

aumif;pGm

awGUjcif;jzpfonf/

okwfoifNyD;jzpfrnf}}
xdkUaemuf

[kBuHum

jrwfpGmbk&m;u

]]ykPm;..xif;udkrD;dIUaom oifonf rD;IdUumrQjzifh pifMu,f\ [k ratmufarhvifh}} ponfjzifh


a[mawmfrlonf/
um; aS;acwf jAm[PwdkU rD;ylaZmfyHk? rD;vkyfauR;yHkESifh okE&dubm&'GgZ rD;ylaZmfyHkwnf;/
olwdkU\ ylaZmfjcif;um; rD;udkylaZmfjcif; jzpfavonf/
Ak'bmom0ifwdkU

qDrD;ndxGef;ylaZmfjcif;rSm

qDrD;xJodkU

wpfpHkwpf&maompm;aomufzG,f

ylaZmfzG,fwdkUudk xnfhum rD;dIUaejcif;rsdK; r[kwf? rD;udk ylaZmfonf r[kwf? rD;xJodkUxnfh dIUvdkufaom


ypnf;udk r[mjA[mBuD; oHk;aqmifavNyDponfh t,lrsdK;vnf; rSd/ pifppfaomfum; ta&miftvif;udk
ay;vonfh taejzifh qDrD;udk ndxGef; ylaZmfMujcif; jzpfayonf/ rD;ta&miftvif;jzifh ylaZmfxdkufaom
olwdkUudk ylaZmfMujcif; jzpfayonf/
txl;rSwf&efum; - jAm[P0g'DwdkUu rD;udk ylaZmfjcif;jzpfonf/ Ak'0g'DwdkUu rD;tvif;a&mifjzifh
bk&m;udk ylaZmfjzif; jzpfonf/ rD;udk ylaZmfjcif; r[kwfay? odkU jcm;em;onf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

702

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rD;xGef;&ef qD?qDrD;cGuf?za,mif;wdkif ponfwdkUonf okwefygVdawmfwdkU vmaom vzG,f0wK


(vaumif;aom ypnf;0wK) q,frsdK;teuf wpfrsdK;jzpfayonf/ cE0*oH,kwfygVdawmfaom tEH a'wd/y/ ygeH a'wd? 0wH a'wd? ,meH a'wd? rmvH a'wd? *EH a'wd? 0davyeH
a'wd? ao,sH a'wd? tm0oxH a'wd? y'Day,sH a'wd/ (oH?2?212)
xdkolonf xrif;udk ay;v\/y/ tazsmfudk t0wfudk ,mOfudk yef;udk eHomcJudk eHomaysmif;
eHom&nfudk\ tdyf&mae&mudk tdrf ausmif; Z&yfudk qDrD;xGef;&ef qD qDrD;cGuf qDrD;pm za,mif;wdkifudk
ay;v\/ (if;jrefrmjyef) xdkqDrD;xGef;&ef qDrD;cGuf za,mif;wdkif ponfudk ndxGef; ylaZmf v'gef;onf
jzpfap? rndxGef;bJ v'gef;onf jzpfap qDrD;tvyifjzpf\/ ndxGef;rI rndxGef;rIum; tcgtcGifhudk
axmufcsifh oifhovdk qEtavsmuf yvkyf&efyifjzpfonf/ xdkUaMumifh 0drme0wK t|uxm-47
]]''gwd y'DyEd y'DyH OZmavaEm 0g tEkZmavaEm 0g y'Dy'geH ''gwd}} [k rdefUqdk\/
''gwd y'DyEd ''gwd y'DyH(qDrD;tvay;\)[lonf y'DyH? qDrD;udk/ OZmavaEm 0g?
xGef;ndaomfvnf;aumif;/ tEkZmavaEm 0g? rxGef;ndbJaomfvnf;aumif;/ y'Dy'geH? qDrD;tvudk/
''gwd? ay;v\/
o*gxm0*oH,kwfygVd? u''okwf 29- ]]u 'a'g a[mwd puKa'g = tb,fudk ay;vaom
olonf rsufpdudkvonf rnfygoenf;}}[k ewfom;wpfa,mufar;avQmufonfudk jrwfpGmbk&m;u
]]'Dya'g a[mwd puKa'g=qDrD;udk ay;vaom olonf rsufpdudk ay;vonfrnf\}}[k ajzqdkawmfrlonf/
oH,kwft|uxm?y?78-
rSdaomaMumifh

]]trdkufarSmif0,f

ta&miftvif;qDrD;udk

rsufpdaumif;olwdkUyif

ay;volonf

tqif;udk

rsufpdudkvonfrnf\/

jrif&jcif;

tSiftEkk'guJhodkU

'dApuKESifh jynfhpHkjcif;udkyif &wwfonf}}[k zGifhjyxm;onf/


tarT;wdkif tcdk;txHkay;v&jcif; tusdK;udkvnf; ax&my'gefygVdawmf jrefrmjyef 379-]]jrwfpGmbk&m;tm;vnf;aumif;?
ay;vcJh&aomaMumifh
b0BuD;i,f

igonf

uHtm;avsmufywfukefaom

usifvnf&onfSdaomf

ausmfapmjcif;Sdol?
eufeJaomynmSdol?

tjrwfqHk;aom

xufaomynmSdol?

udk,fteHUarT;ol?

*dkPf;oHCmtm;vnf;aumif;

tcdk;txHkudk

tusdK;qufq,fyg;wdkUudk

cHpm;&ay\/

tNcHt&Hrsm;ol?

ajrBuD;txkESifhwlaom

jyefUajymaomynmSdol?

vsifaom

ynmSdol?

ynmSdol?

TifaomynmSdol?

vsifjrefaomynmSdoljzpf

tcdk;txHktv\

tpGrf;aMumifhomvQif ,cktcg at;jraom edAmefcsrf;omodkU a&muf&ay\}}[k jyqdkxm;\/


rQpum;jzifh Ak'bmom0ifwdkU qDrD;tarT;wdkif ndxGef;ylaZmfjcif;onf aS;acwf jAm[PwdkU\
rD;vkyfauR;ylaZmfjcif;ESifh wpfrsdK;wpfjcm;pDomjzpf aS;acwf xif;rD;ylaZmfrIae&mwGif ,ckacwf qDrD;
za,mif;wdkifwdkU tusHK;r0ifaMumif;? qDrD;ylaZmfrIonf bk&m;tavmif; paom olawmfaumif;wdkU
jznfhqnf;yl;aom 'geyg&rDwpfrsdK;jzpfaMumif; xifSm;onf/ ocifjrwfqdkifonf o*gxm0*oH,kwf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

703

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

okE&duokwf\ ,xmblwuseaom t"dyg,fudk rodjrif r,lqwwf? bmomjyefudkzwfwwfHkrQomSd


qDrD;ylaZmfjcif;onf ta&miftvif;vaom y'Dy'gersdK;jzpfonfudk rodaomaMumifhomvQif aS;acwf
jAm[PwdkU rD;ylaZmfrIESifh ,ckacwf qDrD; za,mif;wdkif ylaZmfrIudk a&maxG;,Sufwif rSwfxif ,lqrdjcif;
jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

ylaZmfjcif;
5/

ylaZmfjcif;udkvnf; vlaovljzpfq&mu y,fcJh\/ aom"emvTm ocifjrwfqdkifu

r[my&dedAmeokwf0,f a[mawmfrlaom ]]yef; eHUom wl&d,mjzifh ylaZmfjcif;xuf avmukw&mw&m;


tm;avsmfpGm usifhoHk;jcif;onfom tjrwfqHk;ylaZmfoum&rnf\}} [laom pum;&yfudk wifjyxm;\/
vlaovljzpfq&mu yef; eHUom ponfjzifh ylaZmfjcif;[k vnf;aumif;? tusifhjzifh ylaZmfjcif;[k
vnf;aumif;

txl;rcGJjcm;bJ

ylaZmfjcif;[k

omrnqdkxm;aomaMumifh

(tmrdoylZm?

"rylZm)

ESpfrsdK;vHk;udkyif y,f&ma&muf\/ xdkUaMumifh pk'dwu ocifjrwfqdkif wifjyvmaom r[my&dedAmeokwfvm


tusifhjzifh ylaZmfjcif; [lonfudkvnf; vlaovljzpfq&mu y,fonf[kyif qdk&ayonf/
if;r[my&dedAmeokwf a[mawmfrlonfrSmvnf; tjrwfqHk;jzpfaom ylaZmfoum&udkom a[m
qDrD;? tarT;wdkif? yef;eHUomponfjzifh ylaZmfrIudk vHk;0ry&[k wm;jrpfawmfrlonf r[kwfay/ t*Fkw&ygVd?
vdp0dukrm&uokwf 68? if;jrefrmjyef 83-
]]vufHk;tm;udk;qnf;yl; acR;'D;'D;us jzpfaptyfukefaom? w&m;ESifhavsmfukefaom? w&m;ojzifh
&tyfukefaom? x<uvHkvjzifh &tyfukefaom pnf;pdrf OpmwdkUjzifh orP jAm[PwdkUudk tdktao
tav;tjrwfyaom

ylaZmfaom

trsdK;aumif;om;tm;

BuD;yGm;wdk;wwfjcif;udkom

arQmfvifhtyf\/

qkwf,kwf ysufqD;jcif;udk rarQmfvifhtyf}}[k a[mawmfrlonfudk axmuf ypnf;jzifh ylaZmfrI tmrdo


ylZmonfvnf; tusdK;rsm;aom tusifhaumif;wpfckjzpfaMumif; oHk;oyfawmfrlMuonf/

'l;axmuf dkusdK; Sdcdk;jcif;? *kPfawmfGwfzwfjcif;


6/

Sdcdk;jcif;? tdktaoyjcif;? *kPfawmf Gwfzwfjcif;wdkUudkvnf; vlaovljzpfq&mu

y,fcJh\/
pk'dwu ocifjrwfqdkifu t*FkwdK&f lyokwf jrefrmjyef 397-udk tusOf;csHK;wifjyNyD; ]]omoem,Ofaus;rI
tpydkif;wGif tqif; toHwdkU\ t&if;cHjzpfaom vlrsm;pk\ tvdkqEtavsmuf qGJaqmifMu&onfrSm
wpfenf;tm;jzifh trsdK;om; ,Ofaus;rIyif jzpf&jcif;ygbk&m;/ omoem\ qdkvdk&if;ESifhum; wjcm;pDom
SdaMumif;}} jzifh aom"emvTm wifoGif;\/ Sdcdk;jcif;? *kPfawmf Gwfzwfjcif;wdkUonf if; lyokwft&
omoem\ qdkvdk&if;ESifh wjcm;pD[k acsy vlaovljzpfq&mYpum;udk axmufcHcJhavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

704

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkokwfqdkvdkonfrSm(1)

tqif;oPmefudkMunfh tqif;oPmefaumif;aomaMumifh Munfdkol?

(2)

olwyg;wdkY\csD;rGrf;oHudk Mum;& toHMum;Munfdkol?

(3)

acgif;yg;pGm usifhBuHaexdkifonfudk jrif Munfdkol?

(4)

oDv orm"d ynmw&m;udk odjrif Munfdkol

[k yk*dKvf 4-rsdK; 4-pm;Sdonf/


xdk 4-rsdK;wdkUwGif tqif;? toHudk yrmPyol (yrmPyMunfdkol)wdkYonf qE&m* tvdkodkU
vdkufyg& tZwoEmefjzpfaom *kPf? A[d'jzpfaom tusifhudk rodukef? olwyg;wdkU csD;rGrf;aom
csD;rGrf;oHjzifhom arsmyg&awmh\/ tZw? A[d'jzpfaom*kPfudk odolwdkUonfum; tqD;twm;rSd odjrif
onfjzpf olwyg;wdkU csD;rGrf;oHjzifh rarsm&awmh[k qdkvdkonf/
xdkokwft& ]]oifwdkUonf oifwdkUMunfdkaeaom tMunfdkcHyk*dKvf\ kyftqif;oPmefudk
jrif&Hk? xdkyk*dKvftm; olwyg;wdkU csD;rGrf;oHudk Mum;&HkrQjzifh (kyfjrif? oHMum;rQjzifh) ESpfouf auseyftm;&
raeMuvifhOD;/

xdkyk*dKvf\

twGif;oEmefjzpfaom

oDv

orm"d

ynm*kPfESifh

tyjzpfaom

tusifhudkodatmif yygOD;}} [k jrwfpGmbk&m; qHk;rawmfrlvdk&if; jzpfayonf/ bk&m;Sdrcdk;vifh? *kPfawmf


rGwfzwfvifh[k qHk;rawmfrlvdk&if; r[kwfay/ tMunfdkcHyk*dKvf\ tZwoEmef jzpfaom*kPf?
A[d'oEmefjzpfaom tusifhudk rodjrifbJ olwyg;wdkU ajymoHMum;rQjzifh Munfdkaom olwdkUudkom
toHjzifharsmol[k qdk&onf/ bk&m;Sdcdk;ol? *kPfawmf GwfzwfolwdkUudk toHjzifharsmol[k qdkonfr[kwf/
xdkUaMumifh ]]omoem\ qdkvdk&if;ESifh wjcm;pD}} [k rqdkvifh/ ocifjrwfqkdifonf lyokwf\
teuft"dyg,fudk usepGm r,lwwf aomaMumifhom xdkuJhodkU qdkrdjcif; jzpfavonf/
rSwfcsuf/

/ toHt& olwyg;wdkU csD;rGrf;MuaomtoHudk ,ljcif;rSm yk*vynwdygVdawmf 162-vm

aCmoyrmPyk*dKvfudk tus,fjyaomygVdt& jzpfonf/


Sdcdk;jcif;? tdktaoyjcif; tpOftvmonf &wemoHk;yg;udk dkaoav;pm;Muaom Ak'bmom0if
olawmfpifwdkU yavhSdaom tpOftvmaumif;wpf&yf jzpfayonf/
jrwfpGmbk&m;

om0wdjynfaepOfu

tvGefrmeBuD;ojzifh

rmew'rnfaom

ykPm;onfyif

jrwfpGmbk&m; ajcawmf&if; 0yfpif;OD;cdkufum Sdcdk;NyD;vQif jrwfpGmbk&m;tm; ]]tb,fyk*dKvfwdkU rmeudk


ry&moenf;? tb,f yk*dKvfwdkU dkaorI? aumif;pGm ylaZmfrIudk y&oenf;}} [k ar;avQmuf&m
jrwfpGmbk&m;u ]]trd? tz? tpfudkBuD; (tpfrBuD;)? q&mwdkU rmeudk ry&m? if;yk*dKvfwdkU dkaorI?
aumif;pGmylaZmfrIudk y&m\}}[k a[mawmfrlonf/(o*gxm0*oH,kwygVd? rmew'okwf-180)
aygu&omwdykPm;BuD;onfvnf; jrwfpGmbk&m;udk qnf;uyfudk;uG,fol OygoumjzpfNyD;aemuf
atmufygtwdkif; avQmufxm;cJhonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

705

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]],xmp b0H a*gwarm Ou|m, tnmed Oygouukvmed OyouFrwd/y/ awoH wH

b0dwd 'DC&wH [dwm, okcg,}} ('D? 1? 103)


]]tSifa*gwronf Ou|rdU tjcm;aom OygoumtdrfwdkUodkU <ua&mufawmf rlouJhodkU
aygu&omwdykPm; tdrfodkUvnf; <ua&mufawmfrlyg/ xdk aygu&omwdykPm;tdrf tMuif vkvifysdK?
vHkrysdKwdkUonf tSifa*gwrudk tdktao Sdcdk;rlvnf; Sdcdk;ukefvwH/ c&D;OD;udyrlvnf; yukefvwH/
ae&mudk ay;vrlvnf; ay;vukefvwH/ a&udk ay;vrlvnf; ay;vukefvwH/ pdwfudkMunfvifaprlvnf;
MunfvifapukefvwH/ xdk (odkYyjcif;)onf MumjrifhpGmaom umvywfvHk; xdkvkvifysdK? vHkrysdKwdkU\ pD;yGm;
csrf;om tvdkUiSm jzpfygvwH}}[k avQmuf\/
jrwfpGmbk&m;u ]]uvsmPH 0kpwd jAm[P=ykPm; aumif;aompum;ukd oifqdkay\}}[k rdefUawmf
rlownf;/ ('D? jref? 1? 104)
jA[m,kykPm;BuD; tdktaoyyHkudkvnf; rZdryPmoygVd? jA[m,kokwf]]{0H 0kaw jA[m,k jAm[aPm O|m,moem {uHoH Ow&mo* u&dwGm b*0awm
yga'ok od&om edywdwGm b*0awm yg'ged rkace y&dpkrwd? ygPD[d p y&dorm[wd}}
(r? 2? 345)/
odkUrdefUawmfrlonfSdaomf

jA[m,kykPm;onf

ae&mrSx

vuf0Jwpfzuf

ykcHk;xuf

udk,f0wfudk pHy,fwifonfudky jrwfpGmbk&m;\ ajcawmfwdkU OD;wdkufum ajcawmfwdkUudk cHwGif;jzifhvnf;


pkyf\/ vufwdkUjzifhvnf; oHk;oyf\}}[k rdefUqdkxm;onf/
rlvyPmoygVdawmf jrefrmjyef ESm-242- vnf; ]]odkU ajymqdkaomf ZmPkamPdykPm;onf
tvHk;pHkjzLaom jrnf;uaom&xm;rS oufqif; ykcHk;wpfzuf udk,f0wfudkwif jrwfpGmbk&m;Sd&mt&yfodkY
vuftkyfudkGwf oHk;BudrfO'gef;pum;udk >rufqdk\}}[k rdefUqdkonf/ xdkykPm;>rufqdkaom O'gef;pum;rSm
,cktcg Ak'bmom olawmfpif trsm;wdkU\EIwfzsm; rMumcP GwfqdkMuaom ]]earm w b*0awm
t&[awm ormorK'}}[laom bk&m;Sdcdk;yifjzpfonf/ *kPfawmfoHk;yk'fudk Gwfqdk bk&m;Sdcdk;jcif;yif
jzpfayonf/
tmVm0ubDvl;onf jrwfpGmbk&m;ESifh w&m;(oHCm)wdkUudk Sdcdk;vsuf vSnfhvnfrnf jzpfaMumif;udk
okwedygwygVd]]aom t[H 0dp&dmrd? *grm *grH yk&m yk&H/
errmaem orK'H? "r p ok"rwH/}} (ck?1?307)
[laom*gxmjzifh ajymqdkBuHK;0g;cJhavonf/

jrefrmjyef
]]xdkigonf

jrwfpGmbk&m;udkvnf;aumif;?

w&m;awmf\

aumif;aomw&m;\

tjzpfudkvnf;aumif; Sdcdk;vsuf wpfGmrS wpfGm? wpfrdUrS wpfrdUodkY vSnfhvnfygawmhtHh/}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

706

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(ck? jref? 1? 291)


tSifom&dykw&max&f\tavmif;

o&'vkvif

(okkpd&aoh)onf

vnf;aumif;?

aomruax&fonf vnf;aumif;? acrmax&Donf vnf;aumif; jrwfpGmbk&m;\ *kPfawmfwdkUudk Gwfqdk


ylaZmfcJhaMumif; ty'geygVd/ y? 22?225/ ax&Dty'geygVd 227-wdkU vmSdonf/
ed*Pem#ykw\ wynfhjzpfcJhzl;aom Oygvdol<u,fonfvnf; ]]"D& 0d*warm[? ybdEcDv 0dZdw0dZ,/
teDC okorpdw? 0k'oDv om"kyn/
a0orE& 0drv? b*0awm w om0aum[rod/}} (r? 2?48)
]]tuREkfyfonf jrJNrHaom ynmSdawmfrlaom? arm[uif;a0;awmfrlNyD;aom? ajimifhwHoif;wdkUudk
zsufqD;awmfrlNyD;aom? atmifNyD;aomatmifyGJSdawmfrlaom? qif;&Juif;a0;awmfrlNyD;aom? nDrQaompdwf
Sdawmfrlaom? BuD;yGm;aomtusifhoDv Sdawmfrlaom? aumif;jrwfaomynm Sdawmfrlaom? &m*tpSdaom
tqdyfudk vGefajrmufawmfrlNyD;aom? &m* tnpftaMu; uif;a0;awmfrlNyD;aom xdkjrwfpGmbk&m;\wynfh
jzpfay\ (r?jref?2?53)}} ponfjzifh oHk;yg'Sd *gxm q,f*gxmwdkUjzifh jrwfpGmbk&m;*kPfawmfwdkUudk
GwfqdkcJhav&m olUq&mjzpfcJhzl;aom ed*Pu ]]ol<u,f..oifonf &[ef;a*gwr\ *kPfaus;Zl;wdkUudk
b,ftcgu zGJUqdkoDukef;xm;oenf;}}[kyif ar;jref;cJhavonf/
jrwfpGmbk&m; y&dedAmef0ifpHNyD;aemufvnf; t|uxm? #Dumpaom usrf;yyk*dKvfBuD;rsm;onf
vnf;aumif;? usrf;yr[kwfaom Ak'bmom0if olawmfpif trsm;onfvnf;aumif; bk&m;paom
&wemoHk;yg;wdkUtm; av;pm;pGmyif Sdcdk;cJhMuayonf/ Sdcdk;jcif;udky,faom vlaovljzpfq&mESifh aemufvdkuf
wpfpkwdkUonfum; rmepaom tukodkvfw&m;qdk;rsm; ESdyfpufcHae&aomaMumifhom odkU y,frdayonf[k
oHk;oyfawmfrlMuonf/

tdktaoyjcif;
7/

dkaoxdkufaom olwdkUudk tdktao yjcif;onf ]]*g&a0g p? ed0gawm p? oEK|d p?

uwnKwm}} paom r*Fvokwf ygVdt& aumif;usdK;w&m; wdk;yGm;aMumif; r*Fvmwpf&yf jzpfayonf/


yknud&d,0wK q,fyg;wdkUwGifvnf; wpfyg;tygt0if jzpfayonf/ jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwdkifyif
opmav;yg;w&m;udk odNyD;p(bk&m;jzpfNyD;p) Oka0vawm ae&O&mjrpfurf; qdwfausmif;anmifyif&if;
aeawmfrlpOf ]]dkaop&m? rSDcdkp&mrSdbJaejcif;onf qif;&JvS\/ igonf tb,fodkUaom orPjAm[Pudk
tdktao tav;tjrwf trSDo[Jy ae&ygtHhenf;}}[k tBuHjzpf\/
xdkUaemuf udk,fawmfjrwfxuf omvGef oDv? orm"d? ynm? 0drkwd *kPfwdkUESifh jynfhpHkaom
wpfpHkwpfa,mufaomoludk rawGUjrif&um; ]]igonf (ig)xdk;xGif; odtyfaom w&m;udkyifvQif
tdktao tav;tjrwf trSDo[Jy ae&rlum; aumif;ay&m\}}[k tBuHjzpf\/ tBuHjzpfNyD;aemuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

707

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udk,fawmfjrwfonf udk,fwdkifxdk;xGif;odjrifaom w&m;udkyif tav;tjrwfy aeawmfrlcJhavonf/


(o*gxm0*oH,kwfygVd? *g&0okwf? 140? 141-2/ t*Fkw&edum,ygVd?y? 328-329/ jrefrmjyef?
pwkuedygwf? yXrOka0vokwf? 343-5)/
xdkUjyif t*FkwdK&fygVdawmf jrefrmjyef? t|uedygwf? oyK&dookwf 77- ]]tdrfaeaom ynmSdonf
pifppftm;jzifh rsm;pGmaom vlwdkU\ tusdK;iSm jzpf\/ aeUnOfhwdkUywfvHk; ysif;&djcif;rSdaom ynmSdonf
aS;OD;pGm trdtzwdkUtm; aS;yzl;aomaus;Zl;udk tzefwvJvJ atmufarhonfjzpf taMumif;tm;avsmfpGm
ylaZmf\/ tdrf&mraxmifbJ &[ef;yaom jrwfaomtusifhudk usifhaomyk*dKvfwdkUudk tdktaoy\/ /y/
olawmfaumif;w&m; aumif;pGmwnfaom xdkolonf tvHk;pHkaom olwdkU\ tpD;tyGm;udk aqmif\/
xdkolonf 0efwdkrI ]rap&}tnpftaMu;ukd y,fazsmuf at;Nidrf;aom avmuodkU a&muf&\}} [ka[mawmf
rl\/
xdkUjyifvnf; 0de,yd#u? plV0*ygVda, 0k 2323 rypm,Ed? e&m "r aum0d'g/
'da| "arp ygoHom? or&ma, p ok*wDwd/
aw [d emr bdua0 wd&pme*wm ygPm tnrnH o*g&0g oywdm
obm*0kwdwm 0d[&dEd/ " acg wH bdua0 aomabx? ,H wkarS {0H oGmumaw
"r0dea, yAZdwm ormem tnrnH t*g&0g tywdm tobm*0kwdum 0d[a&,smx/ /y/
tEkZmemrd bdua0 ,xm 0k 2323 tbd0g'eH ypK|meH tOvdurH omrDpdurH t*goeH
ta*g'uH t*yd@H}} (0d?4?311)
[k a[mawmfrl\/

jrefrmjyef
&[ef;wdkU

...

w&m;

vdrm

BuD;oludk

dkaoaomvlwdkUonf

rsufarSmufb0vnf;

csD;rGrf;cH&ukef\/ aemifwrvGefb0vnf; aumif;&m*wdSd ukef\/


&[ef;wdkU ... wd&pmefjzpfaom ow0gwdkUonfyifvQif tcsif;csif; dkaojcif;? udkif;Gwfjcif;?
oabmwl toufarG;jcif;Sdvsuf aeukefao;\/ &[ef;wdkU ... odkU aumif;pGma[mtyfaom "r0de,
&[ef;yMuukefvsuf tcsif;csif; rdkrao? rudkif;rGwf? oabmwl toufrarG;bJ aeMujcif;onf
wifhw,fyg rnfavm/ /y/
&[ef;wdkU ... oDwif;BuD; tpOftwdkif;Sdcdk;jcif;? c&D;OD;udjcif;? vuftkyfcsDjcif;? tdktaoyjcif;?
ae&mOD; a&OD; qGrf;OD;wdkUudk cGifhyawmfrl\/(plV0*fygVdawmf? jrefrmjyef-316)
"ry'ygVdawmfvnf; Sdcdk;jcif;? tdktaoyjcif;\ tusdK;udktbd0g'eoDvd? edpH 0k2323 ypm,daem/
pwma&m "rm 02323Ed? tm,k 0aPm okcH AvH/ (ck?1?29)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

708

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[ka[mawmfrl\/

NrefrmNyef
tNrJ Sdcdk;avhSd rdrdxuf *kPf touf odumtm;jzifh BuD;aomolwdkU tdktaoyavhSdol
wdkUtm; toufSnfjcif;? tqif;vSjcif;? csrf;omjcif;? cGeftm;BuD;jcif;[laom tusdK;xl;w&m;
av;yg;wdkUonf wdk;yGm;ukef\/
ygVdawmf jrefrmjyefrsm;udkaxmuf rdrdxuf touf odum *kPfBuD;rm;aom olwdkUudk
tdktao yjcif;onf bk&m;tavmif;paom olawmfaumif;wdkU\ aumif;aomtpOftvm? tusdK;rsm;aom
tusifh wpfyg; jzpfonf/ vlaovljzpfq&mESifh ol\ wynfhwdkUonfum; xdktdktaoyjcif; tpOftvm
"avh xHk;pHudk wGef;vSefy,fzsufcJhojzifh tpOftvmaumif;wpf&yfudk csdK;jzwfaomolrsm;jzpfonf[k
a0zefawmf rlMuonf/

aMu;pnf? acgif;avmif;xdk;jcif;
8/

vlaovljzpfpmtkyf 128-vm aMu;pnf? acgif;avmif;xdk;jcif;udk jypfwifajymqdkjcif;ESifh

ywfoufvnf; Ak'bmom0if olawmfpifwdkU\ aMu;pnfwD;jcif;? acgif;avmif;xdk;jcif;wdkU &nfG,fcsuf


3-csuf yg0ifaMumif; odxm;Mu&ef oifhonf/ ,if;wdkUrSm(u)

&[ef;awmfwdkUtwGuf oHCmpnf;a0;jcif;?

(c)

&[ef;? Sif? vl? ukodkvfSifwdkUtwGuf ywd'ge yknud&d,0wKyjcif;ESifh

(*)

o''geyjcif;wdkUyif jzpfonf/

(u)

jrwfpGmbk&m;vufxufu &[ef;awmfwdkUonf aeUtcsdefwGif rdrdwdkU\ 'd0gXmeac:


aeUoefU&m ae&mwdkU wpfyg;csif;ae w&m;tm;xkwfMuonf/ wpfyg;ESifhwpfyg;
pum;ajymqdkjcif; rSdMuacs/ wpfpHkwpf&m taMumif;udpSdvQif odkUr[kwf wpfyg;yg;
rusef;rrmjzpfvQif ausmif;wvif;tv,fwGif qGJxm;aom ausmufpnf? pnfBuD;?
acgif;avmif;ponfwdkUudk wD;&onf? xdk;&onf/ xdkausmufpnf acgif;avmif;oHudk
Mum;&vQif rdrd\'d0gXmewdkUrS xGufum pnf;a0;&m nDrl&m wefaqmif;odkU tm;vHk;<uvm
Mu&onf/ taMumif;udk "ry't|uxm? yxrtkyf? tnw&bduK0wK (ESm-184)?
oHudpomraP&0wK (ESm-427)wdkU tus,f MunfhIEdkifayonf/
,if;wdkUudk trSDy ,cktcgvnf; oHCmpnf;a0; nDrl&mjzpfaom pmcsjcif;?
bk&m;0wfwwfjcif;? oHCmpnf;a0;jcif;wdkU aMu;pnf? acgif;avmif;? tkef;armif;?
ausmufpnfwdkUudk wD;acgufxdk;ESufjcif; tpOftvm jzpfae&ayonf/

(c)

xdkrSwpfyg; Ak'bmom olawmfpifwdkUonf rdrdwwftm;orQ 'ge yMuaomtcg xdk'ge\


tusdK;tmedoifudk rdrdrSwpfyg; rdb? q&morm;tpxm; ow0ga0ae,swdkUtm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

709

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


trQa0Mu&NrJjzpfonf/

,if;rSmvnf;

ywd'geyknud&d,0wK
tm;r&MubJ

jzpfayonf/

aMu;pnf?

yknud&d,0wKwdkUwGif
odkU

acgif;avmif;?

trQa0&m

tkef;armif;?

wpfyg;yg0ifonfh

EIwfjzifh

>rufqdkHkrQESifh

ausmufpnfwdkUudk

wD;cwf

xdk;ESufMuNrJyif jzpfavonf/ olawmfpifyk*dKvfwdkif;yif aMu;pnf? acgif;avmif;oHwdkUudk


Mum;&vQif ywmEkarm'emrI om"ktEkarm'em yMuNrJyifjzpf&m Ak'omoemawmf\
xHk;wrf;pOfvm vGefpGmodrfarGUaom "roabmrsm;jzpfojzifh tn0g'DwdkUESifhrqdkif? udk,fydkif
Ak',Ofaus;rI ppfppfyif jzpfayonf/
(*)

xdkUjyifvnf;

'ge0wKwdkUudk

cGJa0azmfjy&m

tbd"rmvm

'ge0wK

6-rsdK;Sd&m?

'kwd,ajrmuf o''ge ae&m aMu;pnf? acgif;avmif; v'gef;jcif;? pnf acgif;avmif;


aMu;pnf ponfrsm;udk bk&m;&ifjyifawmf wD;cwf xdk;ESuf toHxGufay:apjcif;
ponfrsm;udk qdkxm;ayonf/ xdktaMumif;udk p&d,myd#ut|uxm\ zGifhqdkcsufwGif,'g o''geH 'mrDwd ab&drk'd*Fg'Dok tnwa&e wl&da,e wdPH &wemeH
Oy[m&H ua&mwd uma&wd p? o''geH ar wd ab&Dtm'Ded Xaywd Xygaywd p/
(p&d,myd#u?|?299)
tMuiftcg o''geudk ay;vtHh[k BuHpnfum pnfBuD;? rkdk;pnf? aMu;pnf?
acgif;avmif;ponf

wdkUwGif

wpfrsdK;rsdK;aom

wl&d,mjzifh

&wem

oHk;yg;wdkUtm;

ylaZmfjcif;udk ytHh? yaptHh/ ig\ o''ge jzpfygap [l pnfBuD;? rkdk;pnf? aMu;pnf?


acgif;avmif;wdkUudk xm;tHh? xm;aptHhponfjzifh azmfjyxm; ayonf/
xdkUaMumifh

aMu;pnf

acgif;avmif;xdk;jcif;paom

udprsm;onf

,ckrSay:aygufvmaom

udprsm;r[kwf? Ak'jrwfpGm oufawmfxifSm; SdpOfuyif yvkyfvmcJhaom Ak'bmom omoemawmf\


xHk;wrf;pOfvm udp&yfrsm; jzpfojzifh pifppf aumif;jrwfaom udprsm;jzpf tjypfqdkolwdkUomvQif
Ak'bmom ,Ofaus;rIrS aoGzD ysufjy,faeolrsm; jzpfaMumif; xifSm;ayonf/

Oykofapmifhjcif;
9/

Oykofapmifhjcif;udkvnf; vlaovljzpfq&mu r,HkMunf[kqdkum y,fzsufcJhjyefonf/

pk'dwuwdkU acsyvTmwGif jyefvnfacsy aom"emxm;onfudk rawGU&/ Oykofapmifhjcif;ESifh ywfouf


vuP okwf]],rd bdua0 wxm*awm yk&drH b0H yk&drH Zmw yk&drH edauwH ykaA rEkblawm
ormaem 'Vorm'gaem ta[mod? ukoavok "arok t0wdworm'gaem um,okp&daw
0pDokp&daw raemokp&daw 'geoH0dbma* oDvorm'gae Oaygoxky0gao}} ('D?3?119)
ponfjzifh a[mawmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

710

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrefrmjyef

&[ef;wdkU ... jrwfpGmbk&m;onf aS; arG;zGm;cJh&m Zmwd? aS; jzpfcJh&m b0? aS; aecJh&m bHkXmewdkU
vljzpfpOftcgu ukodkvfw&m;wdkU NrJNrHpGm aqmufwnf\/ rqkwfrepf aqmufwnf\/ um,okpdkuf
0pDokpdkuf? raemokpdkuf vnf;aumif;? ay;urf;a0zefjcif; vnf;aumif;? oDvaqmufwnfjcif;
vnf;aumif;? OykofapmifhoHk;jcif; vnf;aumif; (NrJNrHpGmaqmufwnf\/ rqkwfrepfaqmufwnf\/
('D?3?199))
t*Fkw&edum,? t|uedygwygVd? Oaygox0*f? oHcdwLaygoxokwf jrefrmjyef 80-
]]&[ef;wdkU ... t*FgSpfrsdK;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusdK;BuD;\/ tmedoif
BuD;\/ wefcdk;BuD;\/ BuD;aom ysHUESHUjcif;Sd\}}ponfjzifh a[mawmfrl\/
xdkUtwl 0wwlaygoxokwf 84? 0domcgokwf 87? 0gao|okwf? aAmZ*Fokwf 90-wdkUvnf;
t*FgSpfyg;Sdaom Oykof\ tusdK;BuD;rm;aMumif;udk a[mawmfrlNyD; aemufqHk;]]wom [d em&D p ea&m p oDv0g/
t|*FkaywH Oy0kaygoxH/
yknmed uwGm e okckj',med/
tedEdwm o*rkayEdXmeH/ (tH?3?90)
[ka[mawmfrlonf/

jrefrmjyef
xdkUaMumifhomvQif oDvSdaom rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap wpfpHkwpfa,mufaom olonf
t*FgSpfrsdK;Sdaom Oykofudk usifhoHk;&m\/ (xdkrdef;r? a,mufsm;wdkUonf) csrf;omaom tusdK;udk jzpfap
wwfukefaom ukodkvfaumif;rIwdkUudk yukefaomaMumifh ruJh&JUtyfukefonfjzpf ewfjynfodkU uyfa&muf
&ukef\/ (tif?jref?3?85-88)
ygVdawmfwdkUudk axmuf OykofapmifhoHk;jcif;trIonf tusdK;rsm;aom tusifhwpfckjzpfaMumif;
xifSm;onf/ Oykofapmifhjcif;udky,faom vlaovljzpfq&mwdkU\ 0g'onf tpOftvmaumif;udk csdK;zsuf
aom0g'jzpfonf[k a0zefawmfrlMuonf/

Moumouefawmhcef;ESifh aTapwD
10/

xdkUaemuf apm'u yk*dKvfwdkYu aTtbd"rm trnfcH olwdkY\ ar;cGef;aygif; (80)

teufrS(u)

Moumouefawmhcef;ESSifh ywfoufaomar;cGef;?

(c)

bk&m;aTuyfjcif;ESifh ywfoufaomar;cGef;?

(*)

aTwd*HkponfwdkU tapmifhxm;jcif;ESifh ywfoufaomar;cGef;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

711

tpodkU
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ausmufcJ tkwfcJrsm;udk bk&m;twkvkyf Sdcdk;jcif;ESifh ywfoufaomar;cGef;/

ar;cGef; 4-csufudk xkwfazmfjyvsuf xdkuJhodkU a&;om;jcif;onf Ak'bmom ,Ofaus;rI "avh


xHk;pHrsm;udk ajymifavSmif apmfum;xm;onf[k apm'emcJhMuonf/
if;apm'emudk acsyaom orm'd|d okawoetzGJUrS wifoGif;aom aom"emvTmwGif-olwdkUonf
apwDykxdk;rsm;udk tkwfcJ ausmufcJrsm;udk twkvkyfxm;onf[k ra[majym? ra&;om;cJh MuaMumif;?
OD;aTjynfh\ vlUtbd"rm pmapmifwGifygaom ar;cGef;udkMunfh if;wdkUtm; pGyfpGJjcif;rQomjzpfaMumif;?
ar;cGef;onf ar;cGef;rQomjzpf tajzr[kwfaMumif; aom"em wifoGif;Muonf/
odkUaomf
tajzudkodvdk

if;ar;cGef;yg
ar;aom

pum;toHk;tEIef;rsm;udk

dk;dk;ar;cGef;

Moumobk&m;Sdcdk;paom

r[kwfrl

axmufIjcif;tm;jzifh

ar;cGef;Sifonf

apm'uyk*dKvfwdkUwifjyaom

apm'emouJhodkU

"avhxHk;pHrsm;udk

rESpfoufojzifh

xdkodkUyusifholrsm;udk

ajymifavSmifvdkaomoabmjzifh ar;jcif;jzpfonf[k ,lq&onf/


xdkUjyif ]ar;cGef;onf ar;cGef;rQom jzpf tajzr[kwfyg}[k orm'd|d okawoeorm;wdkUu
acsy&m ar;Hkomjzpf tjypfrSd[k qdkvdk[efSd\/ odkUqdkaomf OD;Ou|onf vluarG;ol [kwf&JUvm;?
orm'd|d okawoeorm;wdkUonf vlrS[kwfMu&JUvm; ponfjzifh ar;onfSdaomf oifhavsmf EdkifygtHhavm?
roifhavsmfacs/ xdkenf;twl Ak'bmomwdkU tav;tjrwfyaeaom udpwdkUudkvnf; ]ar;cGef;yg}[k
umuG,f tremy ajymjcif; ryxdkufaMumif; odEdkifayonf/
11/

rnfodkUyifqdkap Moumo uefawmhcef; ponfum; uJh&JUzG,f&m tjypf wpfpHkwpf&m

rxifay? tenf;i,fSif;OD;tHh/
(u)

t&d,yk*dKvfwdkUtm; uJh&JUpGyfpGJ qJa&;rdvQif t&d,m[k odonf jzpfap rodonf jzpfap


t&d,ly0g'uH xdkuf\/ teE&d,uHESifh wl\/ ewfjynfudkvnf; wm;jrpf? r*fudkvnf;
wm;jrpfwwf\/ odkUaomf ukpm;um; &aumif;ygonf/ xdkUaMumifh t&d,myk*dKvfwdkUudk
uJh&JUpGyfpGJ qJa&;rdcJhygu xdkyk*dKvfxHodkU oGm; ]]wynfhawmfonf tSifbk&m;tm; odkU
ajymrdcJhygonf/ xdktjypfudk onf;cHyg}}[k onf;cH aptyf\/ 0efcs awmif;yef tyf\/
tu,f y&dedAmef pH0ifoGm;vQif y&dedAmefpH&m t&yfodkU (okomef wdkifatmif)yif oGm;
onf;cHaptyf awmif;yef tyf\}}[k yg&mZduu@t|uxm? y? 134/ y#dord'gr*
t|uxm? y? 337-8/ 0dok'dr*t|uxm? 'k? 55-6 wdkU jyqdkxm;ayonf/
xdkodkU

jyqdkxm;csuft&

tu,f

ykxkZOfwdkU

obm0tavsmuf

&wemoHk;yg;wdkUtm; jypfrSm;rdaomf xdktjypf(t&d,ly0g'uH)wdkUrS vGwfajrmufapjcif;iSm


uefawmh&m tjypfwif&ef rSdonfhtjyif csD;rGrf;zdkUyif aumif;ygay\/
(c)

]]Ak'u aTrudkif&[k qdkxm;ygvsuf bk&m;udk aTuyfjcif;? yef;uyfjcif; vkyfaeMuonfrSm


Ak'0g'vm;}}[laom ar;cGef; jrwfpGmbk&m;onf &[ef; omraPwdkUudkom aTrudkif&[k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

712

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wm;jrpf vl'g,dum 'g,dumrwdkUudk rwm;jrpf? wm;jrpfvnf;rjzpf/ taMumif;rSm
ololigigodaom t&mjzpfonf/ ausmif; toHk;taqmif (aoemoey&dab*)jzpfvQifum;
&[ef; omraPwdkUonfyif aTaiGjzifh yvkyfxm;aom ausmif;toHk;taqmifudk udkiftyf
oHk;oyftyfaMumif;udk ]]aoemoey&dabma*gye oAuyda,m? wom Zmwly&Zwr,m
oaAyd aoemoey&dum&m tmrmom}} [k yg&mZduu@t|uxm? 'k? 130/
0de,o*F[t|uxm 30-wdkU rdefUqdk\/

uyjrwfpGmbk&m; y&dedAmefpHNyD;aemuf uyjrwfpGmbk&m;\ o&D&"mwfudk aTapwDBuD; wnf


xm;MuaMumif;udk ]]twDaw ud&uy'oAv ok0Papwda, u&d,rmae Am&mPod0godaem/y/
{uH ax&H yd@m, y0oEH yok}}ponfjzifh "ry't|uxm? 'k? 344- rdefUqdkonf/ if;t|uxm? 'k?
444-yif uyjrwfpGmbk&m;\ apwDwnfMupOfu aT ravmufojzifh &[Emwpfyg;u GmxJ0if
wdkufwGef; EdI;aqmfcJhzl;aMumif;udk jyqdkxm;\/
0drme0wKt|uxm 142-vnf; ]]om ud& uy b*0awm a,mZedum ueuxlay u,d&rmae /y/ rm[H
apwd,wm, 'rDwd}}
[k jyqdkxm;\/

jrefrmjyef
xdktrsdK;orD;onf uyjrwfpGmbk&m;\ wpf,lZemSdaom aTapwD wnfxm;pOftcgu oli,fr
jzpf trdESifhtwl apwDwnf&m t&yfodkUoGm; trdudk ]]tar olawG bmvkyfMuwmvJ}}[k ar;\/
]]apwDwnf&ef aTtkwfrsm; vkyfMuwmaygh}}[k ajzqdk&m Munfdkpdwf jzpf ]]tar usrvnfyif;u
qGJud;av;udk apwDwnfzdkY vygonf}}[k qdk vcJhavonf/
t|uxmwdkUudkaxmuf bk&m;apwDudk aTuyfHkru aTapwDyif wnfcJhaom xHk;a[mif;Sd\/
xdkUjyif yg&mZduu@t|uxm? 'k? 257/ 0de,o*F[t|uxm ]]oap ye oHCH 0g *PH 0g yk*vH 0g temrodwGm 'H [d&nok0PH apwd, a'r?
0d[m& a'r? e0ur a'rmwd 0'Ed? y#dudydwHk e 0wd? ar 'H bPEDwd
uyd,um&umeH tmpdudwAH/ (0d?o*F[?|?56)
[k zGifhqdk\/

jrefrmjyef
tu,f oHCm? *dkPf;? yk*dKvfudk roHk;oyfrl aT aiGudk apwDawmftm; vyg\? ausmif;tm;
vyg\? e0urtm; vyg\-[k qdkukeftHh/ y,fjcif;iSm roifh? olwdkUonf odkUajymqdkMuonf[k
uyd,um&uwdkUtm; ajymMum;&rnf/ odkU zGifhqdkaom t|uxmwdkUudk axmuf bk&m;tm;
aTuyfjcif;onf tjypfrxif? tusdK;yif jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

713

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tapmifhxm;jcif;

12/
rxm;ygbJ

od'wjzpfaom bk&m;rSm olcdk;? "m;jy&efudk umuG,f&ef[k '&0rf wpfOD;wpfa,mufrQ


aTwd*HkwdkU?

r[mjrwfrkedwdkUrSm

'&0rfxm;aejcif;rSm

Ak'0g'vm;

jAm[P0g'vm;[k

ar;cGef;xkwfwm;\/
rar;oifhaom ar;cGef;twGuf Ak'bmom0if wpfa,mufudk ajzqdkapvQif OD;aTjynfhwdkUuJhodkU
bk&m;

w&m;trSefudk

r,HkMunfaom

Aef;jybmoma&;orm;?

kyf0g'D

orm'd|dokawoersm;\

&efudkaMumuf aTwd*HkponfwdkU tapmifhxm;&onf[k ajzqdkayvdrfhrnf/


trSefrSm oufawmfxifSm; jrwfpGmbk&m;ESifh oufrJhapwDykxdk;rsm;onf rwlay/ oufawmfxifSm;
jrwfpGmbk&m;\ toufawmf? oAkwmPfawmf? udk,fa&mifawmfESifh ypnf;av;yg;wdkUudk tE&m,f
ryEdkifaomfvnf; oufrJhapwDawmf\ ypnf;rsm;udk tE&m,fyEdkifolum; rsm;jym;vSbd\/ xdkodkU
rwl&um; oufawmfxifSm; jrwfpGmbk&m;ESifh oufrJhapwDawmfudk t&mcyfodrf; rEdIif;,SOfoifhay/
xdkUaMumifh

oufawmfxifSm;

jrwfpGmbk&m;

tapmifhrxm;aomfvnf;

apwDawmfum;

tapmifhxm;&rnfom jzpfonf/
yg&mZduu@t|uxm? y-313/ 0de,o*F[t|uxm 150-wdkUvnf; ]]apwd, 0g oHC 0g oEaue apwd, oEuH &umaywHk 0wd? apwd,
oEaue oHC oEuH &umaywHk e 0wd}}
[k rdefUqdk\/
t"dyg,fum; - apwD\Opmudk apwD\Opmjzifhvnf;aumif;? oHCm\Opmjzifhvnf;aumif;
apmifhaSmuf aptyf\/ oHCm\Opmudk apwD\Opmjzifh rapmifhaSmufaptyf[k qdkvdkonf/
xdkUjyif 0de,o*F[t|uxm]] apwd, y'Dywm& 0g c@zkvy#docF&Pwm, 0g 'dEtm&marmyd Z*dwaAm?
a0weH 'wGmyd Z*gaywaAm/ a0weOyaew apwd,oEurd oHCoEurd 'gwHk 0wd
(0de,o*F[? |?433)}}
[krdefU\/

jrefrmjyef
apwD\

qDrD;tusdK;iSmvnf;aumif;?

usdK;onf

ysufonfudk

yjyifjcif;iSm

vnf;aumif;?

ay;vtyfaom t&Hudk apmifhaSmuftyf\/ tzdk;tc ay;aomfvnf;aumif; apmifhaSmufaptyf\/


tzdk;tcudkvnf; apwD\ Opmudk vnf;aumif;? oHCm\ Opmudk vnf;aumif; ay;jcif;iSm tyf\/
13/

jrwfpGmbk&m; y&dedAmef pHNyD;aemuf <uif;usef&pfaom "mwfawmfwdkUudk ukodemHkjynfom;

rvmrif;wdkUu tapmifhxm; ylaZmfMuyHkudk -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

714

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]tx acg aumodem&um rvm b*0awm o&D&med owm[H oEm*ga& owdyO&H

u&dwGm "Ekygum&H y&dudygaywGm eap[d *Daw[d 0g'daw[d rmav[d *aE[d ou&ok? *Hk
u&ok rmaeoHk ylaZoHk ('D?2?135)}}
[l r[my&dedAmeokwf jyqdkxm;onf/

jrefrmjyef
]]xdktcg ukodemHkjynfom; rvmrif;wdkUonf jrwfpGmbk&m;\ o&D&"mwfawmfwdkUudk rif;uGef;
(xm;vsuf) vSHudkiftapmifhwdkUjzifh um&H av;onfawmfwyfjzifh NcH&HapNyD;vQif ckepf&ufywfvHk; ujcif;?
oDjcif;? wD;rIwfjcif;wdkUjzifhvnf;aumif;? yef;eHUomwdkUjzifhvnf;aumif; tdktaoyukef\/ tav;tjrwf
yukef\/ jrwfEdk;ukef\/ ylaZmfukef\}} (r[m0*fygVdawmf? jrefrmjyef-157/)
ygVdawmf t|uxmwdkUudk axmuf apwD ykxdk; "mwfawmfwdkUudk tapmifhxm;jcif;onf
w&m;awmfESifh avsmfuefnDGwf\/ apwDykxdk;wdkU tapmifhxm;&ygrnfavm[k apm'emaom aTtbd"rm
q&mwdkUonf if;wdkU\ rlrrSefaom apwemudk if;wdkU\ ar;cGef;uyif azmfjyaeouJhodkU Sd\[k
a0zefawmfrlMuonf/
14/

twkrSdaom Ak'[k qdkxm;ygvsuf tkwfcJ ausmufcJrsm;udk twkvkyfNyD; Sdcdk;OD;cs

qkawmif;aejcif;rSm Ak'0g'vm;[k aTtbd"rmq&mu ar;cGef;xkwfxm;\/ if;ar;cGef;udkMunfhum


ar;cGef;SifESifh taygif;ygwdkUonf apwDykxdk;rsm;udk tkwfcJ ausmufcJrsm;taejzifh uJh&JUMuonf/ xdkodkU
uJh&JUjcif;rSm ax&my'geygVdawmf? y-306- vmaom ykEm*ykyd,ax&f\ jzpfpOfESifh qefUusifojzifh
t"r0g'om jzpfonf[k apm'emyk*dKvfwdkUu apm'emMu&m orm'd|dokawoetzGJUrS ]]if;wdkUonf apwD
ykxdk;rsm;udk tkwfcJ ausmufcJrsm;udk twkvkyfxm;onf}}[k rajymqdk ra&;om;cJhMuaMumif; ponfjzifh
aom"emvTm wifoGif;Mu\/
odkUaomf azmfjyyg aTtbd"rm ar;cGef;udkvnf;aumif; orm'd|dokawoetzGJUrS xkwfa0aom
opmpmapmif? twGJ (1)? trSwfpOf (9) a&;om;aom ]]pmudk a&;csdefwGif yk*HapwDykxdk;rsm;udk
jyifqifa&;twGuf tvaiGaygif; 16-odef;ausmf &aeNyD[k od&onf/ onfrSm 2-vausmfrQtwGif;
&aomaiGjzpfonf/y/ csdK;uyfaeaom tawG;tac:[lonf ajymif;vJ&ef cJ,Of;ygbdawmif;}}[laom
pum;&yfudk vnf;aumif;? axmufxm;um acsycsufonf [efaqmifcsufrQomjzpfNyD;? bk&m;pifudk
zwfcsMuaom? apwDykxdk;rsm;udk uJh&JUMuaom orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUvnf; tvGefrenf;aom
ta&twGuf SdrnfrSm odomayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

715

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apwDwnfxm;jcif;

15/

apwDwnfxm; udk;uG,fjcif;onf aumif;usdK;csrf;omudk &Sdapaom trIudp wpfckjzpfonf/

jrwfpGmbk&m;onfyif Am[d,(&[Em)\ "mwfawmfwdkUudk apwDwnfxm;&ef &[ef;wdkUudk apcdkif;cJhzl;\/


(O'geygVd? Am[d,okwf? 86)
tSifom&dykw&m\ "mwfawmfwdkUudkvnf; xdkenf;wl apwDwnfxm; apcJhzl;\/ ('DCedum,?
r[m0*t|uxm? 144)
uybk&m;Sif y&dedAmef pH0ifNyD;aomtcgvnf; aTapwDBuD; wnfxm;aMumif;udk "ry'
t|uxm /'k?344? 444/ 0drme0wKt|uxm 142-wdkU awGU&\/
0dyDjrwfpGmbk&m;\ apwDtaMumif;udkvnf; r[m0*t|uxm 171- awGU&\/
apwDawmf yef; eHUomponfudk wifxm;v'gef;aom yk*dKvfwdkUtm; tusdK;rsm;yHkudk 'DCedum,?
r[m0*ygVdawmf 117- a[mawmfrl\/
tZmwowfrif; polwdkU jrwfpGmbk&m;\ "mwfawmfwdkUudk apwDwnfxm;MuyHkudk 'DCedum,?
r[m0*ygVd 137- a[mawmfrl\/
apwDawmfudk ukefrsdK;pHka&mif;aom aps;HkBuD;eSifh OyrmEdIif; orwdtrsdK;rsdK; &SdapEdkifaom
XmeBuD;tjzpf rdvdEyOmygVdawmf 323- jyqdkxm;\/
apwDawmfudk ukodkvfaTtdk; jrKyfESH&m Xmewpfcktjzpf ck'uygXygVdawmf? ed"du@okwf? ESm-10-
jyqdkxm;\/
xdkodkU jyqdkxm;aom ygVdawmf? t|uxmwdkUt& apwDwnfxm;jcif;? yjyifjcif;wdkUonf
aumif;usdK;csrf;om

&Sdapaom

trIudpwdkUom

jzpfukef\/

pk'dwuwdkUonfum;

apwDwnfxm;

yjyifjcif;wdkUudk rESpfoufzG,f[k ypfy,fcJhMuavonf/


(pGJqdkcsuf trSwf 12? apm'em aom"em tus,fpdppfcJhNyD; jzpf\/)
16/

xdkUaemuf apm'uyk*dKvfrsm;u opm"ra&;&mpmapmif twGJ (1)? trSwf (5)

OD;Ou|a&;aom]]tckMunfhav? rlvwef;ausmif;u 6-ESpf? 7-ESpftG,f vlrr,fuav;i,fupNyD; bk&m;Sdcdk;udk


usufrSwfMu?

csay;MueJU

vkyfaeMuawmh}}

-paompum;udk

xkwfjy

OD;Ou|onf

Ak'bmom

omoemawmf\ tajccHtkwfjrpfudk wl;zdcJhonf[k apm'emMu\/ orm'd|dokawoeaom"emvTm if;udk


acsyonfh aom"emcsuf rawGU&/
ocifjrwfqdkif\ aom"emvTm ]]wynfhawmf\ orD;? ajr;rsm;udk yef;uyf? a&csrf;uyfapjcif;?
bk&m;Sdcdk;apjcif;ponfwdkUudk

wdkufwGef;TefMum;ay;vsuf

Sdygonf}}[k

awGU&av&m

olUq&mOD;Ou|0g'udk olyif vufrcH? rvdkufem[kqdk&m a&mufaeonf/ q&mESifhwynfh qefUusifae\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

716

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


bk&m;Sdcdk;oifay;jcif;

17/

bk&m;Sdcdk;jcif;?

o&P*Hkaqmufwnfjcif;?

oDvaqmufwnfjcif;

ponfwdkUonf

Ak'omoem\ tajcrlvwdkU jzpfonf/ if;trIwdkUudk ydwfyifwm;jrpfu omoemawmfudk zsufonf[kyif


qdk&onf/

om;orD;

rdwfaqG

oli,fcsif;ponfwdkUudk

trSefwu,f

cspfonf

cifonfqdkygu

bk&m;Sdcdk;jcif;? o&P*Hk oDvaqmufwnfjcif;paom ukodkvfaumif;rIwdkU wdkufwGef;&ayrnf/


xdkodkU wdkufwGef;oifhaMumif;rSm apm'uyk*dKvfwdkU wifjyaom temxydPfolaX;om; umv0wK
("ry't|uxm? 'k-123)? r[m0*oH,kwf? 317-vm rdwmrpokwfwdkUjzifh xifSm;onf/ xdkUjyif
rdw0dEu\ rdcifonfvnf; rdw0dEuudk aiGaMu;ay; Oykofapmifh w&m;em&ef wdkufwGef;cJhzl;\/ xdkodkU
wdkufwGef;jcif;onf ]]ygyged0ga&E? uvsmaP eda0aoEd odyH odumayEd? ywdlaye 'ga&e oHa,maZEd?
ora, 'g,ZH ed,sma'Ed}}[k od*FgvowdkUom;tm; a[mtyfaom raumif;jrpfwm? aumif;&mTefvwf? twwfoifap? ay;a0ESD;&if;? xdrf;jrm;jcif;vQif? 0wfig;tif?
zcifr,fwdkUwm[laom rdbwdkU usifh0wfudk yusifhonfvnf; rnf\/
aumif;&mTefvwfqdkonfrSm temxydPfolaX;u olUom;umvudk wdkufwGef;ouJhodkU qkvmbf
ay;NyD;aomfrSvnf; oDvaqmufwnfjcif; ponfwdkU 0goemxHkapjcif; jzpfonf/

cHiHkoHk;oyf qHk;jzwfjcif;
18/
ndxGef;jcif;?

qdktyfcJhNyD;aom tcsuftvufrsm;udk cHiHk oHk;oyf a0zefNyD;aemuf qDrD;tcdk;wdkif


ylaZmfjcif;?

tdktaoyjcif;?

aMu;pnf

acgif;avmif;xdk;jcif;?

*kPfawmfGwfzwfjcif;?

Oykofapmifhjcif;? apwDykxdk;rsm;udk wnfxm;jcif;? yjyifjcif;? tapmifh a*gyuxm;jcif;? aTuyfjcif;?


yef;uyfjcif;paom Ak'bmom ,Ofaus;rIESifh pyfvsOf;onfh "avhxHk;pHrsm;udk y,fSm;&ef a[majym a&;om;
jzefUa0aeMuaom

OD;Ou|ESifh

aemufvdkufwdkU\

0g'onf

ax&0g'yd#uwfawmfvm

a'oemESifh

ajzmifhajzmifh qefUusifaomaMumifh kyf0g'DwdkU\ bmomomoem zsufqD;rIvkyf&yf t"r0g'omjzpfaMumif;


0denf;"dk&fq&mawmfwdkU tnDtGwf qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

717

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
apm'em trSwf (14)
qkay; qk,l y,fjcif;ESifh pyfonfh 0dedp,

Ak'bmom0ifwdkU\ ukodkvfa&;vkyfief;rsm;? oydwfoGwfjcif;paom bmoma&;qdkif&m trIudprsm;udk


tydkoufouf

jzpfoa,mifa,mif

a[majym

a&;om;

zsufqD;jcif;ESifh

ywfouf

apm'em

aom"emcsufwdkUudk a0zef oHk;oyfcsuf/


1/(u) qkawmif; qkay;oufoufjzifh rnfonfh tmedoHorQ tusdK;w&m; xifSm;Edkifvdrfhrnf[k
r,HkMunf/ (orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\ t,l0g'a&;&m oabmxm; (11-eHygwf) )/
(c)

trSefqdk&vQif

qkawmif;ywemyrIaMumifh

,HkMunfcsufum;

ol\a<u;aMumf

tusdK;&Sdonf[laom

atmfjrnfrIaMumifh

vlom;\

rdk;OD;usvm&onf[laom

zm;oli,f\ ,HkMunfrIrsdK;om jzpfavawmh onf/ (vlaovljzpfpmtkyf ESm-149)/


(*)

bkef;awmfBuD;rsm;onf qkawmif;ywemyrIudk rdrdudk,fwdkif yHkrQrurl vl'g,umESifh


'g,dumrwdkYtm; qkay;rIudkvnf; yMuukefao;\/ (vlaovljzpfpmtkyf? pmrsufESm-147)

(C) Ak'onf ,ck vltrsm;BuD;u vufcH,HkMunfaeaom wrvGef qkawmif;jcif;? qkay;jcif;


paom

uruwm

'ge?

oDvukodkvfrsdK;udk

ryvkyf?

tm;ray;jyefacs/

(ocifjrwfqdkif\ Ak'rd*'g0kef w&m;pmtkyf ESm-58)


(i)

aooltwGuf ocsKif;ukef;odkU vdkufNyD;vQif wu,fjzpfysuf&ef tvm;tvm rSdaom trH


uwdrsm;udk ay;Muukef\/ ao oGm;avNyD;olrsm; wrvGefavmu MunfvifTifys
csrf;omokc &Sda&;twGuf &nfrSef; qGrf;oGwfMuukef\/ yd@m auR;Muukef\/
trQtwrf; a0Muapukef\/ at;-olwdkUonf olwdkU\ oufxdef;vrf;udk xGif&mum;
txl;tcRef tvGefuRrf;usifawmfrlMu ukefonfwum;/ (vlaovljzpf? ESm-315)

vlaovljzpfq&mESifh
a&;om;csufwdkUudk

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

aumufEkwfwifjyMuvsuf

txufyg

t,l0g'

a[majym

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf

qkay;?

qk,lyvkyfjcif;paom bmoma&; qdkif&m udprsm;udk olwdkUudk,fwdkifuvnf; bmwpfckrQ ryvkyfMuyg/


xdkvkyfief;udk vkyfaqmifMuaom &[ef;Sifvlrsm;udkyif trsdK;rsdK;tzHkzHk tremy uJh&JUIwfcs a[majym
a&;om;aeMuaMumif;? if;wdkU\ a[majym a&;om;csufrsm;onf omoemawmfudk xdyg; ykwfcwfHkrQru
ax&0g'

yd#uwfawmfvm

jzpfaeygaomaMumifh

tqdktrdefUrsm;udk

wda&mukokwf?

rsufuG,fyaom

ZmPkamPdokwfpaom

a[majym

a&;om;csufrsm;

yd#uwfawmf

usrf;*efrsm;ESifh

qefUusifaom t"r0g' rdpmt,lomjzpfaMumif; apm'uq&mawmfrsm;u apm'emMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

718

tpodkU
2/
trSwf(u)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'uq&mawmfwdkU\ omrn0daooapm'emvTm ESpf&yfvHk;udk cHiHk oHk;oyf&aomf
aumufEkwfcsufonf

Xmyemyxdkufaom

t*Fgt&nftcsif;

rjynfhpHkaomaMumifh

vspfvsLIxdkufaom aumufEkwfcsufjzpfonf[l oHk;oyfawmfrlMuonf/


0daooapm'em

cRwf,Gif;csufrSd?

taxmuftudk;

om"u

rSefuefjynfhpHkaom

apm'emjzpfaMumif; awGU&ayonf/
qkay;qk,lyjcif;? oDvcH,ljcif;? oydwfoGwfjcif;wdkUudk wpfckpD wpfckpD pdppfoHk;oyfaytHh/
3/

apm'uq&mawmfwdkU\

apm'emcsufudk

OD;qE"du?

ocifjrwfqdkif?

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUu jyefvnf ajzSif; aom"emy&m qkay;qk,ludpESifh ywfouf


0de,r[m0*ygVd?

jrefrmjyef

ESm-395-

jrwfpGmbk&m;Sifu

jyefvnf

rdefUMum;awmfrlyHkudk

awmif;onfhqkonf

ygSdaom

tyfvnf;tyfyg\?

ZD0uESifh

0domcgwdkU

xkwfaqmifjyMuvsuf

tjypfvnf;rSdyg[k

avQmufxm;MuyHk?

ZD0uESifh

avQmufxm;rS

0domcgwdkUu
cGifhycJhonf/

Ak'Sifawmfjrwfonfyif wrvGefusdK;arQmfqkrsm; ray;vQif wynfhom0ursm; twGufrl qdkzG,f&m


rSdawmhyg[k aom"emMu\/
OD;qE"du? ocifjrwfqdkif? ormod|dokawoetzGJU0ifwdkUonf ZD0u? 0domcgwdkU awmif;aom
qkrsm;rSm wrvGefusdK;arQmfudk;NyD; awmif;aom qkrsm;[k jrwfpGmbk&m;u xifjrifaomaMumifh qkay;jcif;rS
vGefajrmuf\[k bk&m;Sif\ tvdkawmfudk odMuoa,mif xifjrifcsufrsm; a&;om;NyD; Ak'Sifawmfjrwfyif
wrvGefusdK;arQmfqkrsm;

ray;vQif

aumufcsufcsvdkufMuonf/

wynfhom0ursm;

xdkxifjrifcsuf?

taejzifh

aumufcsufwdkUonf

bmqkrQ

ay;aep&mrvdk[k

apm'uwdkU\

apm'emcsufudk

acszsuf&m cdkifvHkrI rSday/


4/

xdkygVdawmf

jrefrmjyef

ESm-117-yif

oka'g'erif;BuD;udk

jrwfpGmbk&m;wdkUonf

qkay;jcif;rS vGefajrmufukef\-[laom pum;udk bk&m;Sif rdefUMum;cJhzl;NyD/ xdkodkU rdefUMum;&jcif;\


taMumif;udk 0denf;r[m0gt|uxmww ,om OOmp&d,m, ZD0awm yAZdw (0d?|?3?291)ponfjzifh zGifhjyvsuf Sd\/ xdktzGifh\ jrefrmjyefrSm]]udk,fwdkifu
tb,fqk[l

oydwfydkufvsuf

rajymbJ

awmif;vdkaomqkudk

qGrf;cHvSnfhvnfjcif;jzifh

omrntm;jzifh

awmif;avmh[l

qkwpfckudk

ajymqdk

toufarG;&aom

awmif;vdkyg\-[k

cGifhyjcif;onf

&[ef;tm;

avQmufxm;cJhaomf

roifhavsmf

ravsmufywf/

jrwfpGmbk&m;SifwdkU\ xHk;pH tavhtusifhawmfvnf; r[kwfaomaMumifh twduE0&m acg a*gwr


wxm*wm-[laom pum;udk bk&m;Sif rdefUMum;awmfrlNyD}}/
zGifhqdkcsuft&

avmuD

xD;eef;pnf;pdrf

aTaiGb@m

rif;tmPmwdkUudk

pGefUy,fum

bk&m;tjzpfudk a&mufaeNyDjzpf udk,fawmfwdkif qGrf;cHvSnfhvnfjcif;jzifh pm;aomuf toufarG;&aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

719

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jrwfpGmbk&m;rSm

vlwdkU

awmif;avhawmif;xSdaom

aTaiGb@m

tcGifhtmPmpaom

qkawmf

vmbfawmfrsm;udk ay;Edkifjcif;rS vGefajrmufukefNyD[laom taetm;jzifh rdefUMum;awmfrljcif; jzpfonf/


orm'd|dokawoeorm;wdkU

ajymovdk

wrvGefusdK;arQmf

qkrsm;jzpfonfxif

qkay;jcif;rS

vGefajrmufukef\[k bk&m;Sif rdefUMum;awmfrljcif; r[kwf/


5/

oDvuE0*ygVd? aw0dZokwf 0gao|tm; tpd&0wDjrpf[dkbufurf;udk onfbufurf;

a&mufatmif ac:,l r&EdkifyHk Oyrmjy bk&m;Sif a[mxm;onfrSm- jAm[PjzpfEdkifaom jA[mtjzpfodkU


uyfa&mufEdkifaom tusifhoDv rusifhbJ qkawmif;aejcif;? awmifhwaejcif;ponfaMumifh jAm[PrjzpfEdkif?
jA[mtjzpfodkU ruyfa&mufEdkifyHkudk a[mxm;jcif; jzpfavonf/ xdkjAm[PwdkU\ qkawmif;yHkESifh ,ck
Ak'bmomwdkU\ qkawmif;yHk vHk;0 rwlay/ OD;qEm"dutaejzifh t*Fkw&edum,? t|uedygwf?
'gEkyywdokwf (70?71) jrwfpGmbk&m; a[mMum;tyfaom ]]Zwd bdua0 oDv0awm apawmyPd"d
0dok'wm}} &[ef;wdkU ... oDvSdaomoltm; pifMu,faomaMumifh pdwf\ awmifhwrIonf jynfhpHk\[laom
a'oemawmfudk ypfy,f&m a&mufayonf/
6/

qufvuf OD;qEm"duuyif tqif;paom tmHkig;rsdK;&vdkaMumif; qkawmif;vQif

tuyd, om0Z-rtyfrpyf? tjypfruif;aom qkrsdK;qdkEdkifaMumif; omoem0efxrf; Sif&[ef;wdkU tuyd,


om0ZqkrsdK; ray;rd&ef txl;owdyoifhMuygonf[k ]]a,m lyH tbdeEwd? 'kuHaom tbdeEwd}}paom
tudk;jzifh ajzSif;oGm;onfudk awGU&\/ kyftqif;ponfudk ESpfoufaomolonf qif;&Judk ESpfouf&m
a&muf\[k

bk&m;Sifa[mxm;aomaMumifh

kyftqif;ponfudk

qkay;qkawmif;ygu

kyftqif;udk

ESpfoufapjcif;jzifh 'kuudk ESpfoufatmif qkay;&m qkawmif;&ma&mufaomaMumifh rtyf? tjypfSdonf[k


rdrdvdk&mqGJ tudk; om"uyxm;ayonf/ odkU&mwGif Sif&[ef;jzpfap vljzpfap tqif;paom tmHkudk
qkray;&? qkrawmif;&? qkay;qkawmif;u rtyf? tjypfSd\[l a[mMum;xm;aom a'oemawmf rSday/
7/
usef;rmjcif;?

Ak'bmom0ifwdkU qkay;qkawmif;MuyHkrSm tvdkSdtyfaom toufSnfjcif;? tqif;vSjcif;?


csrf;omjcif;?

aumif;usdK;w&m;wdkUESifh

jynfhpHk

r*fzdkvfedAmefudk

vsifjrefpGm

qdkufa&mufMuygap? a&muf&ygvdk\[l qkay;qkawmif;Mujcif; jzpfonf/


odkU qkawmif;&m toufSnfNcif; usrf;rmNcif; csrf;omNcif;SdrS 'ge oDv paom ukodkvfudk
NznfhusifhEdkifonf? 'ge oDv ukodkvfudk Nznfhusifhqnf;yl;aom 0goemSdaom yk*dKvfom bm0emtvkyfudk
tm;xkwfvdkaom pdwfqE SdvmEdkifonf? qE&Sd usifhMuHtm;xkwfrS r*fzdkvfedAmefudk &a&muf rsufarSmuf
yEdkifrnf Nzpfonf? odkUNzpfaomaMumifh OD;qEm"du ocifNrwfqdkifwdkU aom"emMuovdk tmHkig;yg;qkrsdK;
'kuudk ESpfoufapwwfaomqk umrokcvdumEka,m*qk tmo0ESifh ruif;aomqkrsdK; awmif;onf[k
rqdkEdkifay/
8/

NrwfpGmbk&m;onf avmuDaumif;usdK;csrf;omNzpfaom b0orwd abm*orwdwdkUESifh

NynfhpHkEdkifaom w&m;awmf a'oemaygif;rsm;pGmudk a[mMum;xm;\? xdkodkU a[mMum;xm;Ncif;aMumifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

720

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

NrwfpGmbk&m;Sifudk

tmHkig;yg;

'kuudk

ESpfoufapwwfaomw&m;udk

a[maombk&m;?

umrokcvdumEka,m*w&m; tmo0ESifhruif;aom w&m; ork',wPSm tm;ay;aom w&m;wdkUudk


a[mMum;aom bk&m;[l qdkEdkifaumif;rnfavm? rqdkEdkifay? ,if;odkU rqdkEdkifaomaMumifh qkawmif;Ncif;
qkay;Ncif;udk 'kuawG ork',awG[k aom"emNcif;onf taNctNrpfr&Sdaom aom"emNcif;om Nzpfonf/
9/

qkawmif;

qkay;ESifh

ywfouf

,aeU

Ak'bmomwdkU\

qkawmif;Ncif;onf

(vlaovlNzpfq&m a&;ouJhodkU) bmrQrvkyfbJ qkawmif;ywemyrIoufoufaMumifh tusdK;&&Sdonf[laom


,HkMunfcsufNzifh qkawmif;MuNcif; r[kwf? taMumif;ukodkvfuHudk yvkyfNyD;rS qkawmif;ywem yvQif
awmifhwonfhtwdkif; tusdK;&onf[laom ,HkMunfcsufNzifhom Ak'bmom0ifwdkU qkawmifMuNcif; Nzpf\?
orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU pGyfpGJacsyouJhodkU ork',wPSmtm;ay;aom-pdwH ywdwH tw0g'
(avay;av,lrsm;) r[kwfrl NrwfpGmAk'avmif;vsmESifhwuG t*om0u r[mom0u avmif;vsmwdkU\
vkyfxHk;vkyfenf;udk

rSD;

yvkyfMuNcif;om

Nzpf\?

Moumouefawmhcef;

ygaom

ukodkvfapwemwdkUaMumifh (&ygvdk\ t&Sifbk&m;)[laom pum;\ t"dym,fudk em;rvnfbJ NAm[P0g'D


xm0&0g'DwdkU\ qkawmif;ESifh Ak'0g'DwdkU\ qkawmif;udk uGJNym;pGm oabmraygufaomaMumifh ,ckvdk
pGyfpGJMuNcif; Nzpfayonf/
&[ef;Sifvl oligup avmuom;rSeforQonf tvdktuduf trsdK;rsdK;&Sd&m rdrdwdkU vdkvm;csuf
&nfrSef;csuf yef;wdkifudk &SdEdkifa&;twGuf &nfTef;Ncif; pdwfTwfNcif; pdwfudk aqmufwnfNcif; pdwf
xm;Ncif;

pdwfudk

yGmrsm;apNcif;

awmifhwNcif;

vGefvGefuJuJyNcif;udkyif

(t"dum&

yPd"me)

qkawmif;Ncif;[k qdk&onf/
10/

xdkodkU qkawmif;&m vlewfedAmefcsrf;omudk &apEdkif&ef taxmuftyHh yEdkifaom 'ge

oDv bm0em tvkyfwdkUudk yvkyf qkawmif;Mu\/ atmufxpfqHk;taetm;Nzifh &wemoHk;yg;udk


Sdcdk;uefawmhNcif; (yPmr) ukodkvfudk yvkyfNyD;rS qkawmif;Mu\/ ukodkvfwpfckck tusifhwpfckck
ryusifhbJ rnfonfh Ak'bmomwdkUurQ vufNzefU rawmif;Muacs/
ae&m

&nfrSef;csuf

qkawmif;twdkif;

NzpfvmMuaom

t*om0u

r[mom0uwdkU\

vkyfaqmifcsufESifh qkawmif;Ncif;udk xkwfaqmifNyvdk\/


Sifom&dykw&mESifh Sifarm*vmefavmif;vsm o&'&aohESifh oD&d0uolMuG,fwdkUonf (wpfoacsFESifh
urmwpfodef;umvu) taemr'Dbk&m;SifESifhwuG t*om0uESpfyg; oHCmawmftSifNrwfwdkUtm;
yef;arGU&mtcif; (oD&d0uolMuG,fu qGrf;yg) v'gef;MuNyD; yxr 'kwd, t*om0uqk toD;oD;
awmif;cJhMuaomaMumifh a*gwrbk&m;Sifvufxuf t*om0u vusfmawmf&H tSifom&dykw&max&f
vuf0Jawmf&H tSifarm*vmefax&ftNzpfudk &awmfrlcJhMuayonf/ ax&*gxm t|uxm 'k-ESm 307?
375/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

721

tpodkU
11/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tSifr[muy avmif;vsmNzpfaom a0a'[olMuG,fonfvnf; OykofaeUwpfaeU

Oykofaqmufwnf eHUomyef; ponfwdkUNzifh y'krkw&bk&m;Siftm; ylaZmf xdkifaepOf y'krkw&bk&m;Sifu


wwd,om0uNzpfaom

r[medobax&fudk

"kw*F"&{w'*ft&m

xm;awmfrlonfudk

Mum;em&

MunfdkpdwfNzpfay:um y'krkw&bk&m;Sif trI;&Sdaom oHCmawmfrsm;tm; (7)&ufywfvHk; qGrf;qufuyf


v'gef;NyD;vQif (7)&ufaNrmufaomaeU wdpD0&dwfouFef;rsm;yg v'gef;NyD; tSifbk&m; (7)&ufywfvHk;
qGrf;ouFef; v'gef;&aom wynfhawmf\ arwm um,uH raemuHonf bk&m;SifESifh wuG
oHCmawmfwdkU usa&mufwnfaecJhygNyD? wynfhawmfonf tv'geaumif;rIuHNzifh wpfyg;wpfNcm;aom
ewfpnf;pdrfudkvnf;aumif;? odMum;rif; rm&frif; NA[mrif;pnf;pdrfcsrf;omudkvnf;aumif; rawmifhwyg?
wynfhawmf\ qGrf;ouFef;tv'ge aumif;rIuHonf tem*wfumv yGifhawmfrlvwHhaom bk&m;Sif\
txHawmf0,f

r[medobax&f

"kwifwpfq,fhoHk;yg;aqmif
a*gwrbk&m;Sif\

&a&muftyfaom

&[ef;wdkUwGif

vufxufawmf

tNrwfqHk;

"kw*F"&{w'*ft&mudk
Nzpf&ygvdk\[k

wwd,r[mom0u

&a&muf

qkawmif;cJhaomaMumifh

"kwif{w'*ft&mudk

&awmfrlaom

tSifr[muy yxroH*g,emwif oHCmhr[max&fMuD; NzpfvmcJhayonf/


12/
okZmwax&f
ax&ftSiftm;

acrmax&f&Davmif;vsm tdrfazmfrwpfOD;onf y'krkw&bk&mSif\wynfh t*om0u


qGrf;cHMuGvmpOf
v'gef;vsuf

uwGwfrkefUoHk;ckv'gef;NyD;
tem*wfumv

xdkaeUyif

rdrdqHyifwdkUudk

NrwfpGmbk&m;Sifvufxufawmf

&dwfNzwf
ynmMuD;aom

wynfhom0dumr Nzpf&ygvdk\[k qkywemycJhaomaMumifh a*gwrNrwfpGmbk&m;vufxuf ynmt&m


{w'*fbGJUxl;&aom acrmax&D[l NzpfvmcJhavonf/ (ax&D*gxm t|uxm ESm-130? 139)
13/

ygxdu0*ygVd? o*wdokwf (ESm-214) tvdkSd&m awmifhw(qkawmif;) orP

NAm[Ptm; xrif; tazsmf paom vzG,f0wKudk ay;vSLvQif rdrdwdkUvdkvm;tyfaom cwd,r[momv


tpSdaom tqifhNrifhaom vl\ tNzpf pwkr[m&mZfpaom ewf\ tNzpfodkU a&mufapEdkifonfomru
NA[mb0 &Sda&;twGufudkyg taxmuftyHh ay;EdkifaMumif; a[mMum;xm;awmfrlayonf/
wMwLyywd,m oH0wwDwd ,H yawwGm ukovH uwH? ww ww edAwewm,
oH0wwd/ ('D |?3? 227)
wMwLyywd,m

oH0wwd

[lonfum;

tMuif

cwd,r[momv

NAm[Pr[momv

*[ywdr[momv paom trsdK;udk awmifhw(qkawmif;) ukodkvfudk yNim;tHh? xdkxdk awmifhwtyfaom


trsdK; NzpfEdkif\ [l ygxdu0*t|uxm zGifhNy\/
14/

tmuacF,s

ap

*[ywawm

"rpm&D

orpm&D

(r?

1?

359)

ponfNzifh

rlvyPmoygVdawmf w&m;rQwrIudk yavh&SdaomolwdkU aoNyD;aemufumv cwd,r[momv paom


vlUb0 ewfb0wdkUudk awmifhwygu &EdkifaMumif; omv&Gmom; ykPm;olMuG,fwdkUudk bk&m;Sif
a[mMum;xm;ayonf/ (,if; NrefrmNyef-369)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

722

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

15/

rdef;r a,musfm; trSwfrxm; wyg;yg;aom olonf tvay;Ncif; oDvaqmufwnfNcif;

udk,fEIwfESvHk;udk apmifhpnf;Ncif; aNEwdkUudk apmifhpnf;Ncif;[laom aTtdk;udk NrKyfvnf;aumif;? apwD


oHCm

yk*dKvf{nfhonf

trd

tz

tpfudk

tpfrMuD;wdkU

ay;vNcif;

trIMuD;i,fudk

ypk

aqmifGufNcif;[laom aTtdk;udk NrKyfvnf;aumif; tvdk&Sdtyfaom csrf;omokcudk awmifhw(qkawmif;)


ygu awmifhw&m&m qkawmif;onfhtwdkif; &EdkifaMumif; (ck'uygXygVd? 9? 10? if; NrefrmNyef-8? 9)
vmSdayonf? txd aS;olawmfaumif;wdkU\ qkawmif;dk;xHk;udk azmfNytyfayonf? wGif yxr
ukodkvfyonf? 'kwd, xdkukodkvfaMumifh rdrdvdkaom tusdK;udk &atmif qkawmif;onf? uJhodkU 2qifhSdonfudk owdyoifhonf? qkrawmif;aomfvnf; ukodkvfuHonf aumif;aom tusdK;udkom
ay;rnfom Nzpfonf? odkUaomf rnfonfhaumif;usdK;[lum; rodEdkif? pdwfuGwf vdkcsifaom qkudk
yefaomtcgrlum; rdrd\ pdwf"mwfpGrf;&nf rdrd\ udkif;GwfrI rdrd\ OD;wnfcsuf tusdK;w&m;udk
&Edkifayonf? odkU &onfudkyif qkawmif;Nynfhonf[k qdkonf/
qkawmif;&mum; edAmefudkom qkawmif;vQif 0#fuif;&mudk qkawmif; taumif;qHk;yif Nzpf\?
odkU&mwGif edAmefudk rsufarSmufyaomtcg rnfodkUrnfyHk rsufarSmufyvdkonf? rsufarSmufryrD rnfodkU
rnfyHk Nzpfvdkonf[k awmifhwEdkifonf? uJhodkU ukodkvfaumif;rIudk yvkyfNcif; ukodkvfuHaMumifh
&vdkaom tusdK;udk qkawmif;Ncif; [laom ,aeU Ak'bmomwdkU\ yvkyfcsufonf ukodkvfuHudkvnf;
rvkyf (olwpfyg;vkyfonfudkvnf; vdkufNyD; tNypfaNymaeMu) qkvnf; rawmif;Muaom orm'd|dokawoe
tzGJUom;wdkUxuf omvGefaMumif; odEdkifayonf/

qkay;Ncif;
16/

qkay;Ncif;ESifh ywfouf bk&m;Sifudk,fawmfwdkif odMum;rif;tm; qkay;cJhaomxHk;

&Sdayonf/
]]{0H okcD a[mwk yOoDc oaum a'0gerdaEm omrapm oy&dZaem}} ('D? 2? 215)
yOoDc. . . aumif;ayNyD? ewfwdkUudk tpdk;&aom odMum;rif;onf trwfESifhwuG tNcHt&H
y&dwfowfESifh wuG csrf;omygapownf; ('D? Nref? 2? 241) /
17/
qkay;pum;

bk&m;Sifonf

rdrdxHarSmufodkU

NrGufMum;awmfrlavhyHkudk

uyfa&mufvsuf

rlvyPmo

t|uxm?

Sdcdk;aomol\
ESm-185-

emrnfudk

ac:

NrwfpGmbk&m;onf

wpfpHkwpfa,mufaomol vma&muf Sdcdk;onf&Sdaomf aTrkdk;pnfESifhwlaom vnfwdkifawmfudk csD;aNrmuf


em;csrf;omzG,f

ESpfoufzG,fSdaom

NrGuf[awmfrlum

]]udk,fpdwfESpfNzm

trdufa&pifNzifh
csrf;omNcif;

oGef;avmif;onfESifh

Sdygapownf;}}

[l

wlaom
xdkyk*dKvf\

toHawmfudk
emrnfudk

ac:awmfrlvsuf qkay;pum; NrGufMum;awmfrl\[k azmfNyxm;ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

723

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkU xkwfaqmifNytyfaom om"uwdkUNzifh Ak'bmom0ifwdkU\ qkawmif;Ncif; qkay;Ncif;onf


&nfG,fcsuf

t"dym,f

tNynfht0

ygSd

tusdK;Sdaom

aS;aS;bk&m;SifwdkU

vufxufrSp

,aeUwdkifatmif tpOftquf qif;oufvmcJhaom olawmfpifwdkU\ tpOftvmaumif; bmom,Ofaus;rI


"avhxHk;pHaumif;wpf&yf Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

NAm[P0g'[k pGyfpGJcsuf
18/

wpfzef orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUu ]]edAmefr&rDpyfMum; wpfb0rS wpfb0odkU

aumif;usdK;

qdk;NypftaeESifh

vHk;0qefUusifaom

vSnfhvnfaeonfhoabm

twow0g'\

t,ltqonf

rSm;,Gif;aom

Ak'\

tewa'oemESifh

t,ltqom

Nzpfygonf/

apm'uq&mawmfrsm;onf rdrdwdkU oabmusaom oDvcH,lNcif; qkay;qk,lNcif; oydwfoGwfNcif;wdkUudk


twow0g'ESifh qufEG,f Ak'ryGifhrD omoemyumvu usifhoHk;vsufSdaom NAm[P0g'udk
tNrpfwG,fEdkifatmif

usm;uefay;aeNcif;om

Nzpfygonf}}

ponfNzifh

Ak'bmom0ifwdkU\

wpfb0rSwpfb0odkU aNymif;aTU&Ncif; usifvnf&Ncif; (oHo&m) vufcHcsufESifh ur ur0dygu-uH uH\


tusdK;

,HkMunfcsufudk

twow0g'[k

pGyfpGJ

ykwfcwfvsuf

rsm;pGm

aNz&Sif;oGm;Mu\/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\ aNz&Sif;acsyvTmudk odrf;cH aumufEIwfcsufcs&aomf(u)

wpfb0rS wpfb0NzpfNcif; (oHo&m) ESifh aumif;usdK;qdk;Nypf (uH? uH\tusdK;)


oDvcH,lNcif; qkay; qk,l oydwfoGwfNcif;wdkUonf tw0g' Nzpfonf/

(c)

xdktw0g'rsm;

bk&m;yGifhcsdef

ikyfvQdK;ae&m

bmoma&;acgif;aqmifwdkU

dkufoGif;rIaMumifhvnf;aumif; apm'uq&mawmfrsm; usm;uefay;rIaMumifhvnf;aumif;


Nyefvnfa0qm xGef;um;vmonf[k Nzpf\/
txufyg pk'dwuwdkU acsycsuf ESpf&yfwdkUwGif b0oHo&m uH-uH\tusdK; ,HkMunfrI ponfudk
tw0g'[k pGyfpGJaom (u)trSwfNy pum;Nzifh wpfb0rS wpfb0 (oHo&m) Nzpf&Ncif;ESifh ukodkvfuH\
aumif;usdK; tukodkvfuH\ raumif;usdK;ay;rIudk a[mMum;xm;aom NrwfpGmbk&m; w&m;a'oemwdkUudk
tw0g'

(ow0g')[k

xyfrH

pGyfpGJ&ma&mufonfhNyif

Ak'bmom0ifwdkU\

qkawmif;Ncif;

oDvcH,lNcif; oydwfoGwfNcif; paom bmoma&; ukodkvfvkyfief;rsm;udk xdyg;ykwfcwf uJh&JUIwfcs


tremy aNyma[m a&;om;aeMuygonf/ ax&0g'yd#uwfawmfrsm;\ tqdktrdefUESifh qefUusif&m
a&mufaeygonf-[laom apm'uq&mawmfwdkUu 0efcH&m a&mufaeonfudk awGU&\/
pk'dwuwdkU\
Ak'bmom0ifwdkUudkvnf;

(c)trSwfNy

pum;Nzifh

uJh&JUIwfcs

ykwfcwfvsuf

qkawmif;Ncif;
Sdygonf

ponfudk

[laom

yvkyfMuaom

apm'uq&mawmfwdkU\

apm'emwifcsufudkvnf; 0efcHxm;Muonfudk awGU&\/ tNcm;olwdkU\ vGwfvyfpGm ,HkMunfudk;uG,f


qnf;uyfrIudk vdkufvHzsufqD;aeMuNcif; Nzpf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

724

tpodkU
19/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Ak'bmom0ifwpfa,mufonf

rdrdudk;uG,f,HkMunfonfh

w&m;awmftwdkif;

vdkufemusifhoHk;rI rusifhoHk;rIrSm xdkyk*dKvf\ ,HkMunfouf0ifrI o'g aphaqmfwdkufwGef;wwfaom apwem


xufoeftm;MuD;aom tvdkqE xufoefaom pdwf ud;pm;tm;xkwfrI vHkUv0D&d, todPf
ynmA[kokwwdkU\ tiftm;tay:om wnfaeaomaMumifh bmoma&;todPfSdatmif a[maNym oifNy
wdkufwGef;ay;HkrS wpfyg; tNcm;enf;vrf; rSdoNzifh vspfvsLIxm;Hkom Sd\/ odkUaomf NrwfpGmbk&m;
w&m;awmfESifh w&m;awmftwdkif; ,HkMunfrI usifhMuHyvkyfrIwdkUESifh pyfvsOf; orm'd|dokawoe
tzGJU0ifwdkUu rrSefruef pGyfpGJNcif;udkrl todynmenf;yg;Muonfh Ak'bmom0ifwdkU\ pdwf NrwfpGmbk&m;
w&m;awmfudk oHo,yGm; txifrSm;apEdkifaomaMumifh vspfvsL rIoifhay/
20/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUu

tw0g'DNAm[P

aumif;rI

qdk;rIwdkU\

tarGudk

cH,lxGufoGm;aom wu,frSdaom twtwGuf bHkb0rsm;wdkUonf qkawmif;Ncif;rsm; yd@auR;Ncif;rsm;udk


,HkMunf yvkyfMu\? xdkUtwl Ak'bmom0ifwdkUonfvnf; wpfb0rS wpfb0[laom ,HkMunfcsuf
ukodkvf tukodkvfwdkU\ tusdK;Nzpfaom csrf;omqif;&J &Sdonf[laom ,HkMunfcsufNzifh qkawmif;Ncif;
oDvcH,l

usifhoHk;Ncif;

oydwfoGwfNcif;wdkUudk

yvkyfMuonf[k

tw0g'ESifh

Ak'bmom0ifwdkU\

yvkyfrItoGif yHkpHwlnDoa,mif oGm;ykyfavvGifh aNymaeMuonf? NAm[P0g'ESifh Ak'0g' taMumif;&if;


taNccH ,HkMunfcsuftm;Nzifh uGmNcm;onf ruGmNcm;onfudk aphaphpyfpyf roHk;oyfMubJ Ak'bmom0ifwdkU\
wpfb0rS

wpfb0

paom

,HkMunfrI

yvkyfrIwdkUudk

tw0g'[l

wm0efrJU

t&rf;uma&m

pGyfpGJaNymqdkMuNcif;om Nzpfayonf/
21/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf

r[kwfwef;w&m;

pGyfpGJ

aNymMum;

a&;om;&m

tNrifoefpGmNzifh xifrdxif&mudk vkyfMuH aNymqdkwwfyHkudk oufaoom"uNy&aomf ra[mo"mZmwf


Zmwfaygif;cef; pkawcef; rygaomaMumifh ra[mo"m pkawNyD; b,fb0odkU vm;&ma&mufonfudk
rnfolrQ rodEdkifonfudkvnf;aumif; Zmwfawmfrsm;udk tavmif;awmf\ wpfb0NyD; wpfb0-b0NzpfpOf
taetm;Nzifh

tpOfvdkuf

*gxmtenf;trsm;tvdkuf

pOfwef;Nyxm;Ncif;
{uedygwf

r[kwfbJ

'kuedygwf

ponfNzifh

oH*g,emax&ftSifNrwfwdkUu
tkyfpkzGJUNyD;

pDpOfxm;Ncif;

Nzpfonfudkvnf;aumif; rodem;rvnfMubJ ZmwfMuD;q,fbGJU aw Z ok ae r bl pef em 0d a0[l quf Nyxm;onfudk awGU&HkrQNzifh ra[mo"maoNyD; bl&d'wfe*g; Nzpf&rnf[k rSwf,lMuvsuf
]]ukodkvfaumif;rIrsm; tNynfht0SdNyD; w&m;oNzifh pD&ifqHk;Nzwfaom okcrdef ra[mo"mtrwfonf
aoNyD;onf\ tNcm;rJh tyg,'k*wdNzpfonfh wd&pmefrsdK;EG,f e*g;Nzpf&Ncif;}}ponfNzifh xnfhoGif;
aom"emxm;onfudk

awGU&Ncif;uyif

Ak'0g'yd#upmay

tvGef

OD;Ou|\wynfh

A[kokw

enf;yg;HkrQru

orm'd|dokawoe
r[kwfr[wf

trnfcHMuolwdkUonf
xifovdk

wm0efrJh

aNymqdk,lqwwfMuolrsm;vnf; NzpfaMumif; aumif;aumif;MuD; ay:vGif vSayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

725

tpodkU
22/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


NrwfpGmbk&m;yGifh

tew[k

aMuG;aMumfcsdefrSpNyD;

[dEL

NAm[PwdkU\

tw0g'

ikyfvQdK;aecJhonfqdkaom tcsufrSm rSefayonf? odkUaomf orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUu tw0g'


twt,ltq[k pGyfpGJxm;aom b0(oHo&m)uH uH\ tusdK;udk ,HkMunfrIESifh 'geyNcif; oDvcH,lNcif;
paom ukodkvfaumif;rI yvkyfNcif;wdkUum; rikyfvQdK; rarS;rSdefcJhay? xdkodkU rikyfvQdK; rarS;rSdefcJhHkrQru
NrwfpGmbk&m; vufcHcGifhyawmfrlNyD; tusdK;trsdK;rsdK;Nyum a[mawmfrlNcif;aMumifhyif bk&m;Sifvufxuf
Ak'bmomolawmfpifwdkUonf
apwemxufxufxm;

uH\tusdK;udk
ud;pm;tm;xkwf

ydkrdk,HkMunfMu

PftNrif

Sif;vif;Nywfom;

yvkyfMuoNzifh

b0orwdtusdK;

trsdK;rsdK;ESifh

r*fzdkvfedAmefwdkifatmifaom tusdK;wdkUudk &SdcHpm;Mu&aMumif; ygVdawmfrsm;t& odEdkifayonf/


23/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU

pGyfpGJtyfaom

tw0g'ESifh

Ak'bmom0ifwdkU

vufcH,HkMunfxm;aom wpfb0rS wpfb0 usifvnfrI (oHo&m)ESifh uH uH\ tusdK;wdkU rnfrQ


uGmNcm;Muonfudk odNrifEdkif&ef taNccHrS p tenf;i,fNyvdk\/

tw0g'ESifh oHo&m t,ltq


omoemy tnwdwd, NAm[PwdkUonf trSefwu,f rSdaom twudk tSdMuHum trsdK;rsdK;tzHkzHk
,lqwwfMuukef\?

tcsdKUum;

twonf

rysufrpD;

tNrJwnf\/

cEmudk,fa[mif;udk

pGefU

cEmudk,ftopf ,lum wpfb0rS wpfb0odkU usifvnf\ ponfNzifh ow0g'udk ,lMuukef\/


wcsdKUaom olwdkUu um, ab'g OpZwd 0dewd? e a[mwd y&H r&Pm? {wpwm acg t,H twm
orm orkpdaEm a[mwd ('D? 1? 31)[k oDvuE0*ygVd vmonfhtwdkif; cEmudk,f ysufpD;NyD;vQif b0Nywfawmh\/ aoNyD;aemuf b0topf
rNzpfawmh[k Oap'0g'udk ,lMuukef\/
NrwfpGmbk&m; oufawmfxifSm;SdpOfu wdwdq&mMuD; aNcmufa,mufwGif tygt0ifNzpfaom
tZdauourvonf vlrdkufa&m ynmSdyg aovQif b0Nywfawmh\? b0topf xyfrNzpfawmh? ykcufESifh
acgif;tMum; umvom b0Sd\[k ,lqaom Oap'0g'Dyif Nzpfonf/
ruvd ewd a[wlwd 0'aEm Ob,H y#dZm[wd (oDvueft|uxm 150) ruvda*gomvonf
ukodkvfuH tukodkvfuH rSd? if;uHwdkU\ tusdK; rSd[k ,lqonf? xdkodkU uH uH\tusdK;udk y,faom
ruvda*gomv\ ewdu0g'onf t,kwfnHhqHk;aom0g' Nzpfonf? twdwf tem*wf yGifhawmfrlNyD;
yGifhawmfrlvwHU

NzpfMuaom

bk&m;SifwdkUonf

ur0g'D

ud&d,0g'wdkUom

NzpfMuaMumif;?

rdrd

(a*gwrbk&m;Sif)onfvnf; ur0g'-ud&d,0g'NzpfaMumif;udk ]a,yd aw bdua0 ta[oHk twDwr'geH


t&[aEm ormorK'g? awyd b*0aEm ur0g'g ap0 ta[oHk? ud&d,-0g'g p (tH? 1? 290) ponfNzifh
t*Fkw& wduedygwygVd bk&m;Sif a[mawmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

726

tpodkU
24/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


trSefpifppf Ak'bmom0ifwdkU\ wpfb0rS wpfb0 (oHo&m) t,ltqESifh uH

uH\tusdK; ,HkMunfcsuf t,ltqrSm rnfonfhtw0g'ESifhrQ ra&maESm? wpfoD;wpfoefUom Nzpf\?


NrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrltyfaom a'oemawmftwdkif; ouf0if,HkMunfMuaom Ak'bmom0ifwdkU\
wpfb0rS wpfb0 (oHo&m) ESifh uH uH\tusdK;ay; t,ltq rnfonfh twrQ rSd? kyfw&m;
emrfw&m; (wpfenf;tm;Nzifh) cEmig;yg; tm,wewpfq,fhESpfyg; "mwfwpfq,fh&Spfyg;om Sd\? xdk
kyfemrfw&m;wdkU\ NzpfysuftpOfudk y#doaE pkwdNzifh ydkif;Ncm;owfrSwf wpfb0[k ac:qdk&\/ xdk
wpfb0twGif; kyf emrfwdkU\ ysufpD;Ncif;udk cPdur&P-[k ac:qdk&NyD; wpfb0\ aemufqHk;Nzpfaom
kyfemrfwdkU\

ysufpD;Ncif;udk

pkwd

r&P[k

ac:qdk&ayonf?

if;

pkwd

r&P

aemufqHk;

ysufpD;aoqHk;cgeD; r&Pm-oEaZm pdwfonf aemufb0 Nzpf&rnfh aumif; raumif;aom tmHkudk


tmHky

csKyf\/

tqHk;owfawmh\/

xdkUaemuf
xdkodkU

b0wpfck\
pkwdpdwf

aemufqHk;

csKyfysuf

pkwdpdwf

Nzpf

csKyfysufum

wpfb0tqHk;owfaomfvnf;

t0dZm

wpfb0
NcH&H

wyfrufwG,fwmrIwPSm t&if;cH uHudavom ruif;Muao;olwdkUtzdkU aS;u yvkyfqnf;yl;tyfaom


uHw&m;wkdU\ tpGrf;tm;aMumifh b0opf y#doaE pdwfonf aS;b0 aocgeD;umv r&Pm oEaZmpdwf
tmHkycJhaom

aumif;

raumif;

tmHkudkyif

tmHky

kyfemrfcEmtopf

qufvufNzpfum

Nzpfysufwpfb0wm c&D;quf&Nyefavonf? um; b0ul;yHkwnf;/


b0a[mif;u r&PmoEaZmpdwf tmHkycJhaom aumif; raumif; tmHkudkyif tmHkyvsuf
b0opf y#doaEpdwfonf NyD;cJhaom b0rsm;u yvkyftyfaom uH udavomwdkU\ tpGrf;tm;aMumifh
Nzpfay:&aompdwf

NzpfNcif;wdkUaMumifh

b0ESpf&yf

aMumif;usdK;pyfvsuf

Nzpfay:Ncif;om

Nzpf\?

NAm[P0g'DwdkU ,lqaom rysufrpD; tNrJwnfonfh rnfonfhtwrQ ryg r&Sday/


25/

xdkodkU kyfemrf cEm tm,we "mwfwdkU aMumif;usdK;pyf tpOfrNywf qufumqufum

NzpfaeNcif;udkyif y#doaE pkwdwdkUNzifh ydkif;Ncm;owfrSwfNyD; wpfb0NyD; wpfb0 Nzpf&Ncif; (oHo&m)[l


ac:qdk&aMumif;udk r[med'geokwf t|uxm atmufygtwdkif; Nyqdkxm;ayonf/
cEmeO y#dygVd? "mwktm,weme p/
taAmpdEH 0wrmem? oHoma&mwd y0kpwd
wH oArd emwd0wwd? Emwdurwd? tx acg pkwdawm y#doE
y#doEdawm pkwdEd {0H ykeyKeH pkwdy#doEda,m *PSEm wDok
ba0ok/ y / t&dArwda,0 ('D? |? 2? 86)/
cEmwdkU\ taMumif;tusdK;tm;Nzifh tqufquf NzpfNcif;udkvnf;aumif; "mwf tm,wewdkU\
rNywf Nzpfonfudkvnf;aumif; oHo&m[l qdktyf\/
ow0gtaygif;onf xdktvHk;pHkaom tyg,fqif;&J oHo&m0#fqif;&Judkvnf; rvGefaNrmufEdkif?
pifppfaomfum; pkwdrS y#doaEudkvnf;aumif;? y#doaErS pkwdudkvnf;aumif; odkU tzefwvJvJ pkwd

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

727

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

y#doaEwdkUudk ,lukefvsuf b0oHk;yg; a,medav;yg; *wdig;yg; 0dnmP|dwdckepfyg; owm0go


udk;yg;wdkU ork'&m0,f avt[kef wdkufvTifhtyfaom avSuJhodkUvnf;aumif;? ,E&m;qDqHk uaom
EGm;uJhodkUvnf;aumif; tzefwvJvJ vnf&awmhonfom/

oHo&myOm (oHo&mNyem)
26/

oHo&m[lonf tb,fygenf;[k rdvdErif;u tSifem*aoetm; ar;avQmufaomaMumifh

vlNydef; em;vnfap&ef vG,fvG,f aNzMum;xm;onfudk odkU awGU&\/


rif;MuD; . . . t&yf bHk Nzpf t&yf bHkyifvQif ao\? t&yf bHk ao
wyg;aom t&yf wyg;aom bHk NzpfNyef\? xdkt&yf xdkbHk ao wyg;aom t&yf wyg;aom bHk
NzpfNyef\? rif;Nrwf odkUvQif oHo&monf Nzpf\-[k tSifem*aoeu rdefUqdk aNzMum;\/ (rdvdEyOm
NrefrmNyef-88-89)
27/
rsm;pGmaom

udavomudk y,fzsufEdkifaom t&[wr*fPfawmfudk r&ao;onfNzpf todef;ru


b0oHo&mywfvHk;

usifvnfcJh&aMumif;udk

NrGuf[awmfrlaom

NrwfpGmbk&m;\

taeuZmwdoHom&H paom yxrAk'0pe- aS;OD;aom pum;awmfNzifhyif Ak'bmom0ifwdkU\ wpfb0rS


wpfb0NzpfNcif; (oHo&m)udk vufcH,HkMunf ,lqrIonf orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU pGyfpGJonfh
tw0g'vnf; r[kwf? ow0g'vnf; r[kwf? tw ow0g'vnf;r[kwf? NrwfpGmbk&m;Sif\
tewabmiftwGif;u 0g' NzpfaMumif; odom xifSm;vS\/
xdkUaMumifh]]taeuZmwdoHom&H? oEm0dH tedAdoH}} (ck? 1? 36)
xdkt&[wr*fPfawmfudk r&ao;onf Nzpf b0rsm;pGm oHo&mywfvHk; usifvnfcJh&avNyD [l
bk&m;NzpfvQif Nzpfcsif; NrwfpGmbk&m; rdefUMum;cJhavNyD/
28/

wyfrufwG,fwm

om,mrIwPSm

ork',opm

ruif;ao;orQ

umvywfvHk;

b0topftopf cEmig;wef kyfemrf[laom 'kuopm xyf xyf Nzpfrnfudkvnf;aumif;?


wPSmuif;Nywfaomtcg b0topf wpfzef Nyef rNzpfawmhyHkudkvnf;aumif; NrwfpGmbk&m;\
udk,fawGUusifhpOf aS;OD;pGm a[mMum;tyfaom "rpMuma'oemawmfrS atmufyg pum;awmfNzifhyif
wpfb0rS wpfb0oHo&mrSm tw0g'r[kwf NrwfpGmbk&m;0g' NzpfaMumif; odom xifSm;\/
,m,H wPSm aygaemA0dum=tMuif wPSmonf b0topf Nzpfapwwf\/
t,rEdrm Zmwd ewd 'ged ykeAa0g=um; aemufqHk;b0wnf;? ,cktcg b0topf Nzpf&Ncif;
rSawmhNyD? wpfyg;aom b0opfrnfonf rSdawmhNyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

728

tpodkU
29/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uH wPSm 0dnmPfwdkU Nzpfay:wnf&SdaomaMumifh aemifwzef b0topf xyf

Nzpf&yHkudk t*Fkw&ygVd? wduedygwf? yxrb0okwf? 'kwd,b0okwf ESm-224-225/ if; NrefrmNyef-241242 wdkU bk&m;Sif a[mMum;xm;onfrSmtmeEm umr"mwf(umrbHk) tusdK;ay;wwfaomuH rNzpfcJhvQif umrb0onf xif&Sm;
Nzpfay:EdkiftHhavm[k rdefUawmfrl\? rNzpfay:Edkifyg tSifbk&m;? tmeEm odkUvQif uHonf v,f,maNrESifh
wl\? 0dnmPfonf rsdK;aphESifh wl\? wPSmonf tap;a&ESifh wl\? t0dZm ydwfyiftyfukefonfNzpf
wPSmtaESmiftzGJU Sdukefaom ow0gwdkUtm; ,kwfedrfhaom umr"mwf (umrbHk) 0dnmPfonf wnf\?
odkU wnfaomf aemifwpfzef b0opf Nzpf&\? (ponfwnf;/)
xdkUNyifvnf; wPSm[laom aemufvdkuftazmf&Sdaom ow0gonf SnfNrifhpGmaom umvywfvHk;
NzpfvwHUaom oHo&mudk rvGefaNrmufEdkifyHkudkwPSm'kwda,m yk&daom? 'DCr'ge oHo&H/
wbm0nxmbm0H? oHom&H emwd0wwd (tH? 1? 316)/
wPSmvQif tazmfSdaom ow0gonf SnfpGmaom umvywfvHk; usifvnf&vsuf Nzpfay:qJ
cEmudk,f? tNcm;NzpfvwHh cEmudk,f[laom (cEm tm,we "mwfwdkU\ tpOfrNywf NzpfNcif;) oHo&mudk
rvGefaNrmufEdkifacs[l a[mMum;xm;ayonf/ (t*Fkw&edum,? Pwkuedygwf? wPSKyg'okwf)
b0wPSm uif;Nywfaomoltm; wpfzef b0topf rNzpfawmhyHkudk ]]OpEb0wPSm? ewd
w ykeAa0g}} [l okwedygwfygVdawmf? 'G,wmEkyemokwf? ESm-349 a[mxm;awmfrl\/

uH uH\tusdK;
30/

wpfb0rS wpfb0odkU Nzpf&usifvnf&Ncif; (oHo&m)udk xkwfaqmifNyNcif;Nzifh uH

uH\tusdK;ay;udk NyqdkNcif;udp NyD;pD;Edkifaomfvnf; ydk ay:vGifxifSm;aom uH\NzpfaMumif;ESifh


uH\tusdK;ay; tqufqufaom b0wdkU uH\tusdK; cHpm;&yHkudk xkwfaqmifNyvdkao;\/
,H bdua0 avmbyuwH urH avmbZH avmbed'geH avmbrk',H (tH? 1? 133)/ (ponf)
]]&[ef;wdkU . . . taMumif;uHudk avmbonf ytyf\? avmbaMumifh Nzpf\/ avmbvQif
taMumif;ed'gef; Sd\/ avmbvQif taMumif;ork', Sd\? tMuifbHk xdkuHonf tusdK;ay;\? xdkbHk0,f
rsufarSmufb0aomfvnf;aumif;?

'kwd,b0aomfvnf;aumif;?

tqufqufaom

b0

aomfvnf;aumif; xdkuH\ tusdK;udk cHpm;&\}} [k ed'geokwf NrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrl\/


xdkUNyif t*FkwdK&fygVdawmf? yOuedygwf? okreokwf 27-28? if; NrefrmNyef 35?36 vnf; -o'g oDv ynm wlrQaom NrwfpGmbk&m;\ wynfhom0uESpfOD;wdkUwGif wpfOD;onf
ay;vwwf wpfOD;um; ray;vwwf? xdkolESpfOD;wdkU aoNyD;aemuf ewfNynfavmuodkU vm;a&mufMuvQif
ewfNzpfcsif; wlaomfvnf; ay;vwwfolonf ray;vwwfoludk ewf Nzpfaom touf tqif; csrf;om

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

729

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tNcHt&H tpdk;&Ncif;[laom taMumif;ig;rsdK;wdkUNzifh omvGefEdkif\/ touf ydkSnfonf/ tqif; ydkvSonf/


tNcHt&H ydkrsm;onf/ tpdk;&rItmPm ydkSdonf[k qdkvdkayonf/
tu,f ewfNynfrS pkaw vlUbHkvlUtNzpfodkU a&mufvmMurl vlNzpfaom touf tqif;
csrf;om tNcHt&H tpdk;&Ncif;[laom taMumif;ig;rsdK;wdkUNzifh omvGefEdkif\ ponfNzifh okrerif;orD;tm;
NrwfpGmbk&m; a[mMum;xm;awmfolavonf/
31/

vlcsif;twlwl Nzpfygvsuf yvkyftyfaom uHw&m; rwlaomaMumifh t,kwftNrwf

tusdK;ay; uGmNcm;yHk? i&Jb0 a&muf&yHk? vlUb0a&mufyguvnf; toufwdkNcif; toufSnfNcif; paom


tusdK;ay;

uGmNcm;yHkrsm;udk

Oy&dPmoygVdawmf?

ESm

243-9?

plVur0db*Fokwf

NrwfpGmbk&m;

a[mMum;xm;onfudk Munfhu wpfb0rS wpfb0odkU usifvnf&Ncif;ESifh uH uH\ tusdK;ay;w&m;


qufoG,faeaMumif; ydk xifSm;ayonf/
]]tSifa*gwr . . . vlcsif; twlwl Nzpfygvsuf vlwdkU\ t,kwftNrwftNzpf (,kwfedrfUol?
NrifhNrwfol) udk awGU&ygukef\? ToufSnfol wdkol tem rsm;ol enfol tqif;vSol rvSol
wefcdk;tNcHt&H enf;ol rsm;ol Opm enf;ol rsm;ol trsdK;Zmwf nHhol NrifhNrwfol ynm rwwfol
wwfolwdkUudk

awGUae&ygukef\/

xdkodkUNzpf&Ncif;\

taMumif;&if;rSm

tb,fhaMumifhygenf;}}

[k

okbvkvifu NrwfpGmbk&m;Sifudk avQufxm;&m NrwfpGmbk&m;Sifu ]]okbvkvif . . . ow0gwdkUonf


rdrdytyfaom uHomvQif OpmSdukef\/ rdrduH\ tarGcHom Nzpfukef\/ rdrduHomvQif taMumif;&if;
Sdukef\/ uHomvQif taqGcifyGef; Sdukef\/ uHomvQif udk,fpm; axmufwnf&m Sdukef\}} [k
tusOf;tm;Nzifh a[mMum;&m em;rvnfaomaMumifh tus,fa0zef a[mMum;yg&ef avQmufxm;oNzifh
a[mNyawmfrlonfrSm ]]okbvkvif . . .avmu tcsdKUaom rdef;r a,musfm;onf olUtoufudk owfavhSd\/
&ufpufMurf;uwf\/ aoG;pGef;aom vufSd\/ owfNzwfnif;qJrI ouf0ifaompdwf Sd\/ ow0gwdkU
roem;wwf? xdkrdef;r a,musfm;onf odkU rSm;,Gif;aqmufwnfaomuHaMumifh cEmudk,f ysufpD;
aoNyD;onf\ aemuf csrf;omuif;&m i&JodkU usa&muf&\/ i&JodkU ra&muf vltNzpfodkU a&mufcJhaomf
Nzpf&mNzpf&m b0wdkif; toufwdk\/ vkvif . . . olUtoufudk owfavhSdaom Murf;uwf&ufpufaom
aoG;pGef;aomvufSdaom owfNzwfrI pdwf0ifpm;aom (ow0gwdkU roem;wwfaom) ol\ owfNzwfrI
ygPmwdygwuHonf toufwdkNcif;udk Nzpfapwwfaomtusifh rnf\/
okbvkvif . . . avmu tcsdKUaom rdef;ra,musfm;onf olUtoufowfNcif;udk y,fpGefU
olUtoufowfNcif;rS

a&SmifMuOf\?

csxm;tyfNyD;aom

wkwf"m;vufeufSd\/

raumif;rI

ygPmwdygwuHudk yvkyfNcif;rS Sufwwf\/ ow0gwdkUudk oem;wwf\/ tvHk;pHkaom ow0gwdkU\


tpD;tyGm;udk udk,fcsif;pmw&m;Nzifh oem;apmifhaSmufwwf\/ xdkodkUoabm&Sdaom rdef;ra,musfm;onf
odkU NynfhpHkpGm wnftyfaomuHaMumifh aoNyD;onfrS aemuf aumif;aomvm;&m xufewfGmodkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

730

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uyfa&muf&\/ tu,f ewfNynfodkU ra&mufbJ vltNzpfodkU a&mufcJhaomf Nzpf&mNzpf&mb0


toufSnfwwf\/
okbvkvif . . . olUtoufowfNcif;udk y,fpGefU olUtoufowfNcif;rS aSmifMuOfaom
csxm;tyfNyD;aom

wkwf"m;vufeufSdonf

Nzpf

owfNzwfrIudk

Sufwwfaom

ow0gwdkUudk

oem;nmwmwwfonf Nzpf tvHk;pHkaom ow0gwdkU\ tusdK;pD;yGm;udk oem;apmifha&Smufwwfaom ol\


olUtoufudk owfNzwfNcif;rS aSmifMuOfNcif;onf toufSnfNcif;udk Nzpfapwwfaom tusifh rnf\}}
ponfwnf;/ (tusOf;csHK; NrefrmNyefvdkufonf)
32/

b0ESifh

bk&m;tNzpfudk

uH

0efcHawmfrlyHk?

uH\tusdK;udk

NrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif

y&dwfowftv,f

&J&ifhpGm

NrGufqdk

[kwfwdkif;rSefpGm

od

a[mMum;awmfrlyHkrsm;udk

t*FkwdK&fygVdawmf? 'ou? oD[em'okwf? 283? if; NrefrmNyef-284 atmufygtwdkif; vmSdayonf/


&[ef;wdkU

aemufwpfrsdK;um;

NrwfpGmbk&m;onf

twdwf

tem*wf

ypKyefNzpfukefaom

aqmufwnftyfaom uH\tusdK;udk taxmuftyHh tm;Nzifhvnf;aumif; taMumif;tm;Nzifhvnf;aumif;


[kwfwdkif;rSefpGm cGJNcm;odawmfrl\/ (ponf)
&[ef;wdkU

aemufwpfrsdK;um;

NrwfpGmbk&m;onf

tvHk;pHk

(*wdig;wefESifh

edAmef)

odkU

a&mufaMumif;tusifhudk [kwfwdkif;rSefpGm cGJNcm;odawmfrl\/ (ponf)


odkU

xkwfaqmifNytyfaom

Ak'NrwfpGmbk&m;a'oemawmf

taxmuftxm;wdkUNzifh

Ak'bmom0ifwdkU ouf0if,HkMunftyfaom wpfb0rS wpfb0NzpfNcif; (oHo&m)ESifh uH uH\tusdK;wdkUonf


orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU pGyfpGJouJhodkU tw0g' r[kwf? NrwfpGmbk&m;Sif udk,fawmfwdkifod
[kwfwdkif;rSefpGm a[mMum;awmfrltyfaom a'oemawmfvmtwdkif; rSefuefpGm ouf0if,HkMunftyfaom
Ak'0g'ppfppf ,HkMunfvufcHcsufrsm;om Nzpfonf/

oDvcH,lNcif;
33/

oDvESifh ywfouf aom"emMu&m orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf t,l0g'ESifh

pyf NrwfpGmbk&m;Sif rlcsvrf;Tefxm;aom auorkwdokwf omVokwfvrf;Tefcsufrsm;udk vGefpGm


NrwfEdk;Muolrsm; Nzpfygonf[k aom"emxm;Muaomfvnf; if;wdkU\ aNzSif;csufrsm;rSm vlaovlNzpf
t,ltqabmifrS

rausmfvGefonfhNyif

vlaovlNzpfq&m\

pum;vHk;rsm;udk

rsm;pGm

oHk;EIef;aNz&Sif;xm;onfudk awGU&\? igwdkU av;pm;aom &[ef;(OD;Ou|)\ pum;rS trSefw&m;


Nzpfonf[laom pGJvrf;csufMuD;Nzifh pGJ,lxm;yHkrSm ay:vGifaeayonf? xdkUaMumifh auorkwdokwfudk
rdrdwdkUudk,fwdkif NyefvnfqefUusifaeMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

731

tpodkU
34/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf ygVdysufudk b,fq&mu oifay;xm;aom ygVd[k

0efrcHMubJ i,fpOfu vlMuD;olr rsm;u oifay;vdkufaompmudk ,ckwdkifyif owd&rSwfrdaeygonf?


ygVdawmfxJu aNymygonf? rnfonfhygVdawmfxJu[k rod&yg? vkyfygVdawmfawmh [kwf[efrwlyg/
yd#uwfuRrf;usifvQif awGUEdkifaom ygVd[k aNymygonf[k SnfpGmaom ed'gef;pum;cif;NyD; Oy&dPmoygVd?
yOw,okwf ESm-21rS ygVdawmfudk zsuf xkwfNyteufay;xm;onfudk awGU&\/
odkU ygVdawmfudk zsuf xkwfNyteufay;xm;Ncif;onf ppfrSefaom r*ifoDvNzpfonfh
orm0gpm

ormurE

ormtmZD0wdkUudk

aqmufwnfvsuf

&Sdygonfqdkaom

orm'd|dokawoe

tzGJU0ifwdkU\ raNzmifhrSef rdk;om;aom oabmxm;udk txiftSm; azmfNyovdk Nzpfaeayonf/


y#dbEd=xifukef\
azmufazmufNyefNyefvkyfNyD;

[laom

rl&if;ygVdteufudk

oDvcH,lMuaom

zsuf

Ak'bmom0ifrsm;udk

y#dywd=usifhMuukef\-[k
ukefonfvdkusifholrsm;

ow0g'Drsm;[k pmESifh ayESifh xkwfNy pGyfpGJvdkufMuNcif; Nzpf[ef &Sd\/


rl&if;ygVdpm\ oabmrSm aovQif NrJ\[k t,l&SdMuaom ow0g'DwdkU\ t,ludk
aovQifNywf\ aemufb0r&Sd[k t,lSdaom Oap'0g'DwdkUu aemuf usifvnfNcif;udk wG,fwmuyfNidNyD;
aNymaeMuwmyg? wu,fNrJwm r[kwfygbl;[k qefUusifuefUuGufaNymqdkNcif;\ taMumif;udkazmfNyNyD;
ow0g'DwdkU\ t,ludk ukefonfyrm NrwfpGmbk&m; Pfawmf xifyHkudk azmfNyaompmydk'f Nzpf\?
xdkUaemuf quf aovQif Nywf\/ aemufb0rSd[kt,l&SdMuaom Oap'0g'DwdkU\ t,ludkvnf;
y&rwtm;Nzifh xif&Sm;Sdaom oum, (Oyg'geuEmtaygif;)udk aMumufGHUpufqkwfGHSmMuukefvsuf
oum,odkUom tpOfaNy;0if tzefzef usifvnfaeMu&aMumif; wdkifikwf ud;Nzifh csnfxm;aom acG;onf
xdkwdkifikwfudkom tzefzef vSnfhvnfaNy;ae&yHkrsdK; azmfNyxm;onfudk awGU&rnf Nzpf\? p-o-C-Z-u
[laom yom'kyfig;yg; kyf0g'udk w&m;aoudkifxm; Oap''d|d t,lbufodkU Gwf,drf;aeaom
orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm; owdxm;pOf;pm;p&m Nzpfay\/
35/

oDvcH,laqmufwnfNcif; OykofoDwif;apmifhoHk;Ncif;onf orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU

pGyfpGJouJhodkU twow0g'vnf; r[kwf? tw0g'EG,faom tvkyfrsm;vnf; r[kwfbJ NrifhNrwfaom


Ak'bmom0if

t&d,mom0uwdkU

t|uedygwf?

oHcdwLaygoxokwf

usifhoHk;aqmufwnf&rnfhoDv
79?

,if;

NrefrmNyef

NzpfaMumif;udk
8-

t*FkwdK&fygVdawmf?

NrwfpGmbk&m;Sifudk,fawmfwdkif

atmufygtwdkif; a[mazmfTefNyxm;ayonf/
&[ef;wdkU . . . t*FgSpfrsdK;ESifh NynfhpHkonfh usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusdK;MuD;\/
tmedoifMuD;\/ wefcdk;MuD;\/ MuD;aom ysHUESHUNcif; Sd\/ &[ef;wdkU . . . tb,fodkU usifhtyfaom
t*FgSpfrsdK;ESifh

NynfhpHkonfh

Oykofonf

tusdK;tm;edoifMuD;aom

wefcdk;MuD;aom

ysHUESHUNcif;Sdaom

Oykofrnfoenf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

732

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;wdkU . . . omoemawmf t&d,mwynfhonf odkU qifNcif\/ &[EmwdkUonf


toufxufqHk; toufowfNcif;udk y,f toufowfNcif;rS aSmifMuOfukwf\/ wkwf"m;vufeufudk
csxm;NyD; Nzpfukef\/ Sufwwfoem;wwfonf Nzpf cyfodrf;aom ow0gwdkU\ tpD;tyGm;udk
vdkvm;vsuf aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeUywfvHk; toufowfNcif;udk y,f
toufowfNcif;rS aSmifMuOf wkwf"m;vufeufudk csxm; SufNcif;&Sdol oem;Ncif;odkU a&mufol
cyfodrf;aom ow0gwdkU\ tpD;tyGm;udk vdkvm;ol Nzpf aeygtHh? taMumif;t*FgNzifhvnf; &[EmwdkUudk
twkvdkuf yygtHh? odkUyaomf igonf OykofusifhoHk;onf rnfayvdrfhrnf-[k qifNcif\/ yxr
t*FgESifh NynfhpHk\/ (ponf)
oDv orm"d ynm odumoHk;&yf tusifhNrwfudk a[mMuawmfrltyfaom a'oemawmfwdkU
taNccHtusqHk; ta&;tMuD;qHk;Nzpfonfh oDvESifhywfouf a[mMum;awmfrltyfaom a'oemawmfaygif;
rsm;pGm Sdayonf? xdkUaMumifh oDvcH,l usifhoHk; aqmufwnfNcif;onf tydktvkyfvnf; r[kwf?
Ak'0g'usifhpOft& trSefvkyf&rnfh vkyfoifhvkyfxdkufonfh p&Pw&m;om Nzpfayonf/

oydwfoGwfNcif;
36/

oydwfoGwfNcif;ESifh

ywfouf

ocifNrwfqdkifu

oVm,we0*oH,kwf?

todAEuykwokwf ESm-493-udk &nfTef;ygonf[l aom"emxm;\? xdkokwft& aooltwGuf


oydwfoGwfvnf;rxl;? oydwfoGwfvnf; rxl;? odkUNzpf oydwfoGwfNcif;onf tydktvkyf[k aom"emvdkyHk
&onf?

xl;

rxl;

if;todAEuykwokwfudk

tusOf;csKyf

avhvmMunfhoifh\?

xdkUaemuf

Ak'bmom0ifwdkU\ aooltwGuf oydwfoGwfyHkESifh ,SOfMunfh&rnf? odkUrS xl;Ncm;csuf ay:vGifvmrnf


Nzpfayonf/
todAEuykwokwf

NrwfpGmbk&m;Sif

a[mMum;onfrSm

ygPmwdygwpaom

raumif;rI

tukodkvfrI yvkyfaeaom yk*dKvfudk vltaygif;u pka0; olaoNyD;aemuf ewfNynfodkU a&mufygap[k


awmif;yefonf Nzpfap pifppf xdkolonf i&JodkU a&muf&m\? ygPmwdygw0d&wd paom ukodkvfaumif;rI
yvkyfaeoludk vltaygif;u pka0; olaoNyD;aemuf i&JodkU a&mufygap[k awmif;yefonfNzpfap?
csD;rGrf;onfNzpfap? vuftkyfcsDvsuf xuf0ef;usifrS vdkufonf Nzpfap pifppf xdkolonf ewfNynfodkU
a&muf&m\ [l Nzpf\/
37/

Ak'bmom0ifwdkU

aooltwGuf

&nfrSef;

oHCmawmfwdkUtm;

qGrf;

ouFef;

qufuyfv'gef;NyD; trQa0 (oydwfoGwf) &m txufyg todAEuykwokwf a[mMum;onfhtwdkif;


vltaygif; pka0; aooludk ewfNynfa&mufygap[k awmif;yefaeNcif; csD;rGrf;aeNcif; vuftkyfcsDrdk;
Sdcdk;vsuf vdkufygaeNcif;rsdK; r[kwfay/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

733

tpodkU
38/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aoqHk;olwpfa,mufonf

ykxkZOfobm0

ukodkvf

tukodkvfrIrsm;

qnf;yl;yvkyfxm;rnfrSm trSef Nzpf\/ aoqHk;cgeD; aumif;aom ESvHk;oGif;Ncif;? raumif;aom


ESvHk;oGif;Ncif;Nzifh aumif;raumif; tmHkudk tmHkyrdrnfrSmvnf; trSef Nzpf\? xdkukodkvf tukodkvfuH
tmHktm;avsmfpGm ewf vl wd&pmef i&J*wdrsm;odkU a&mufaeolwdkUudk &nfTef;onf r[kwfbJ
&nfrSef;ukodkvfy trQay;a0Ncif; (ywd'ge) yoludk 0rf;aNrmuf0rf;om om"kac:Ncif; (ywmEkarm'e)
ukodkvf,lygu

csrf;omEdkifcGifh&Sdaom

oHCmawmfrsm;tm;

qGrf;

ayw*wd

ouFef;

a&mufaeol

v'gef;NyD;

trQay;a0

NydwmwpfrsdK;twGufudk

&nfrSef;

oydwfoGwfNcif;NzpfaomaMumifh

vkyfenf;vkyf[efNcif; &nfG,fcsufNcif; tvGef Ncm;em;vSayonf/


39/

Ak'bmom0ifwdkU aooltwGuf &nfrSef; oHCmawmftm; qGrf; ouFef; v'gef;

trQay;a0aom oydwfoGwfNcif;onf NrwfpGmbk&m; a[mMum;tyfaom a'oemawmftwdkif; yvkyfNcif;yif


Nzpf\/
ZmPkamPdykPm;u avQmufxm;oNzifh NrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlonfrSmtSifa*gwr . . . tuREkfyfwdkUykPm;rsm;onf tvonf uG,fvGefaom aqGrsdK;om;csif;odkU
a&mufygap?

tvudk

uG,fvGefaom

aqGrsdK;om;csif;wdkUonf

oHk;aqmifMuygap[k

tvwdkUudk

vMuygukef\? aooludk &nf ytyfaom ukAD;xrif;wdkUudk yMuygukef\? xdktvonf uG,fvGefaom


aqGrsdK;om;csif;wdkUxH

a&mufygoavm?

uG,fvGefaom

aqGrsdK;om;csif;wdkU

xdktvudk

oHk;aqmifMu&ygoavm[k ar;avQmuf\? ykPm; . . . a&mufoifhaom t&yf a&muf\? ra&mufoifhaom


t&yf ra&muf[k bk&m;Sifu rdefUawmfrl\? a&mufoifh ra&mufoifhaom t&yf[lonf tb,fygenf;-[k
ykPm;u ar;avQmufaomaMumifh uG,fvGef i&JbHk wnfol wd&pmefbHk wnfol vlUbHk vltNzpf
wnfol ewfbHk ewftNzpf wnfol t&yfwdkUonf tv'gea&mufoifhaom t&yfrsm;r[kwf? NydwmbHk
wnfoltm; xdk'geonf a&muf\[k bk&m;Sifu rdefUMum;awmfrl\? (t*Fkw&edum,? 'ouedygwf?
ZmPkamPdokwf? ESm-478/ ,if; NrefrmNyef-469/)
40/

a&muftyf &tyfaom ukodkvftzdkUudk trQay;a0rIonf ywd'geukodkvf ay;a0tyfaom

ukodkvftzdkUudk 0rf;aNrmuf0rf;om om"kac:rIonf ywmEkarm'eukodkvf Nzpfonf? odkUNzpf oydwfoGwf


trQa0Ncif;onf 0rf;aNrmufEkarmf om"kac:aom ayw*wd a&mufaeoltm; aumif;NrwfaomtusdK;
rkcs&aponfh yw'geukodkvfom Nzpfayonf/
41/

odkU

qkawmif;Ncif;

xkwfaqmifNytyfaom

oDvcH,lNcif;

a'oemawmfom"uwdkUNzifh

oydwfoGwfNcif;

wpfb0rS

Ak'bmom0ifwdkU\

wpfb0NzpfNcif;

csrf;omNcif;

qif;&JNcif;wdkUonf orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU pGyfpGJ uJh&JU IwfcsouJhodkU tydkoufoufudprsm;


trHuwday;rIrsm;

t"dym,frJh

,HkMunfvkyfudkifrIrsm;

tw0g'rsm; r[kwfonfrSm xifSm;vS\?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

734

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

uruwm 'ge oDvrsm;udk bk&m;Sif tm;ray;[lonfrSm udk,fvdk&mudk,f qGJ,laNymaom t,lrSm;


rdpmpum;om Nzpfonf/
42/

orm'd|dokawoetzGJUacgif;aqmifwdkUonf urH y#dAm[aEemyd 0dygaum y#dAm[dawm

a[mwd? 0dyguH y#dAm[aEemyd urH y#dAm[dwH a[mwd-oDvuE0*t|uxm 150- rdefUtyfouJhodkU


taMumif;uHudk ypfy,fNcif;Nzifh tusdK;udk ypfy,f&m a&muf\? tusdK;udk ypfy,fyguvnf; taMumif;udk
ypfy,fNyD; Nzpfawmh\? yl&Puywdwdq&mMuD;onf uHudk y,f\? tZdwq&mMuD;onf uH\ tusdK;udk
y,f\? ruvda*gomvq&mMuD;onf uH uH\tusdK;udk y,f\? txufyg pum;t& olwdkUoHk;OD; tm;vHk;
twlwlyif Nzpf\[k qdkvdkonf/
OD;Ou| wynfhMuD; ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoetzGJUcsKyf trIaqmif tzGJU0ifwdkUonf
qkawmif; qk,l oydwfoGwfaom uruwm 'ge oDvtrsdK;rsdK; Ak'bmomwdkU yvkyfMuNcif;udk
NAm[P0g'

Nyefvnf

toufoGif;aeMuonf[k

vufdI;xdk;

pGyfpGJMu\?

odkUaomf

OD;Ou|ESifh

wynfhom;wdkUonfum; uruwm 'ge oDv uH uH\tusdK;wdkUudk csdK;ESdrf y,f&Sm;MuNcif;tm;Nzifh


yl&Puy tZdwauourv ruvda*gomv-[laom wdwdq&mMuD; oHk;qlwdkU\ 0g'udk Nyefvnf
toufoGif;aeMuolrsm;NzpfaMumif;

if;wdkUpum;t&

raNy;om

ra&Smifom

udk,fhpum;ESifhudk,f

ydwfrdaeMuavNyD/
OD;Ou|ESifhwuG ocifNrwfqdkif orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU taeNzifh ,ckvdk wdwdq&mMuD;wdkU\
rdpm0g'udk tb,fhaMumifh NyefvnftoufoGif;aeMuoenf;[lrl if;wdkU\ vufudkif0g'Nzpfaom kyf0g'
(p-o-C-Z-u yOyom'0g'ESifh udkufnDaeaomaMumifh Nzpfavonf? rSef\? kyf0g't& uH
uH\tusdK;udk rnfodkU vufcHEdkifMuvdrfhrnfenf;/
xdkUNyif "rpMuma'oemawmf ]],m,H wPSm aygaemA0dum? tMuif wPSmonf b0topfudk
Nzpfapwwf\}}[k a[mawmfrltyfonfhtwdkif; wPSmonf b0topfNzpfrI[kqdktyfaom 'kuopm kyf
emrfcEmwdkUudk NzpfapEdkif\/ if;'kuopm kyf emrfcEm tqufqufNzpfrI wpfb0rS wpfb0NzpfNcif;udk
orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUu tw0g'[k pGyfpGJNyD; ypfy,fxm;Mu\? xdkodkU tusdK;Nzpfaom b0topf
kyf emrfcEmtpOfNzpfrI 'kuopmudk ypfy,fNcif;Nzifh taMumif;Nzpfaom wPSm ork',opmrSd[k
ypfy,f&m a&muf\/
'kuopmESifh
y,fowfaMumif;Nzpfaom

ork',opmudk
b0topf

rSd[k

ypfy,fNcif;Nzifh

wPSm

kyf

emrfcEmtpOfNzpfrIwnf;[laom

ork',opmudk
'kuopmrS

xGufaNrmufaMumif;Nzpfaom r*iftusifh r*opudkvnf; ypfy,f&m a&muf\/


b0topf kyf emrfcEmtpOfNzpfrI 'kuopmudk Nzpfapwwfaom wPSmork',opm\ csKyfNidrf;&m
eda&m"opmudkvnf; ypfy,f&m a&muf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

735

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkUaMumifh orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\ t,ltqonf Ak'omoemawmf ta&;tMuD;qHk;


txGwftxdyftusqHk;Nzpfaom opmav;yg;vHk;udk ypfy,fxm;aom omoemy t,ltqNzpfaeayonf?
xdkuJhodkU t,ltq SdaeMuolrsm;onf Ak'bmom0ifwdkU\ qkawmif;Ncif; oDvcH,lNcif; oydwfoGwfNcif;
paom

Ak'bmoma&;qdkif&m

taNccHvkyfief;udprsm;udk

tydkoufouf

tvkyfrsm;[l

'DyuFbk&m;u

Nzpfapownf;[k

uJh&JUIwfcsaNymqdkMuNcif;rSm tHhMuzG,f&m r&Sdawmhay/


42/

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

aom"emed*Hk;

trdefUay;Ncif;onf Snfa0;aom 91-urmxufu udp Nzpfonf ponfNzifh ax&0g'yd#uwfawmfwdkUudk


xifovdk ykwfcwfa0zefxm;Muonfudk awGU&\? pifppf 'DyuF&mbk&m;u trdefUay;Ncif;vnf; r[kwf? 91urmxufu udpvnf; r[kwf? ra[mo"mtrwfu bl&d'wfe*g;Nzpf&onf[k rnfonfhusrf;*efrQ
rvmSd? odkUygvsuf xifrdxif&m ua,mifuwrf; aNymqdkMuNcif;om Nzpf\? onfrQomru yd#uwfrsm;udk
]]twe,f us,faeonfh ax&0g' yd#uwfawmfrsm;}}[kyif ykwfcwfoGm;Muao;\/ yd#uwfawmfrsm;udk
vkyfMuHykwfcwfNcif;um; 0efav;aypG/
43/

wdwdMuD;

yk&PuyuJhodkU

uHudk

y,faom

tud&d,

t,l

wdwdMuD;

tZdwauourvuJhodkU uH\ tusdK;udk y,faom ewdu t,l aovQif Nywf\[laom Oap't,l


odkU omoemy t,lSdukefaom olwdkUonf ]]ukodkvf tukodkvfudk yaomfvnf; yonf rrnf/ uH uH\
tusdK; rSd? aovQif Nywf\}}[k tzefzef qifNcifESvHk;oGif; ,lqNcif; yzefrsm;aomf xdktmHk
rdpmowdouf0ifNyD;
udk,fwdkifyif

pdwfwnfNidrfvsuf

ukpm;a[mNym

aZmpdwfrsm;Nzpfay:um

acscRwf

r&Edkifavmufatmif

owraZma&mufygu

bk&m;SifwdkU

rdpm0g'pGJNrJaeMuolrsm;

NzpfMu\?

xdkyk*dKvfrsm;onf trsm;tm;Nzifh b0rS ruRwfvGwfEdkifaom oHo&m opfikwfrsm; NzpfMu\/ xdkyk*dKvfrsdK;udk


tqdyfNyif;xefaom aNrGqdk;uJhodkU (aumif;usdK;vdkvm;olwdkU) a0;a0;uaSmifoifhaMumif;udk oDvuE0*
t|uxm? 150- Nyqdkxm;ayonf/
refvnfq&mawmf bk&m;MuD;uvnf; rCa'0vuFmopf tydk'f(319) ]]ow0gwpfa,muf?
,lrSm;arSmufudk? odef;avmufbk&m;? rSefaomtm;Nzifh? a[mMum; aNccRwf? tuRwfr&? ed,wNzifh? 0g'tvdk?
aNrMuD;rsdKvnf;?

,ludk

pGefUbJ?

tusifhvGJ?

i&JcHvdrfhrnfaomaMumifh}}[k

owday;pum;

rdefUMum;awmfrlcJhayonf/
44/

xdkUNyif

NrwfpGmbk&m;

tqHk;trawmftwdkif;

trSefwu,f

aNzmifhaNzmifh

rSefrSef

vdkufemusifhMuH vdkonfr[kwfbJ vdkufemusifhMuHvdkouJhodkU aumufuspfpOf;vJpGm {0H yoaEm t[H


b*0wd= tuREkfyf NrwfpGmbk&m;udk Munfdkygonf ponfNzifh aNymqdkvmaom b*0y&dAdkZftm; 'ku&H acg
{wH b*0 w,m tn'd|daue ponfNzifh ]]b*0 oifhvdk t,l0g'wpfyg;&Sdaeolonf okb0darmuodkU
uyfa&muf aezdkU&ef cJ,Of;vSayonf}}[k NrwfpGmbk&m;Sif udk,fawmfwdkif ygxdu0*ygVd? ygxduokwf?
28-

a[mzl;aom

xHk;t&

trSefwu,f

vufcHusifhoHk;vdkMuonf

r[kwfbJ

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

wynfhawmfrsm;

736

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vufcHusifhoHk;Edkif&ef TefMum;ay;yg[k avQmufxm;Muaom (vlaovlNzpf0g' kyf0g') t,lwpfyg;


pGJ0ifaeMuaom

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUudk

usifhoHk;EdkifzdkU

TefMum;&efrSm

Ak'SifawmfNrwfyif

wwfEdkifrnfhudp [kwfay/
rQaom

pum;tpOfNzifh

OD;Ou|

ocifNrwfqdkifESifh

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkU\

,lqcsufrsm; pGyfpGJcsufrsm;onf bk&m;Sifa'oemawmf ax&0g' yd#uwfawmfwdkUESifh qefUusifaom


rSm;,Gif;pGm,lqxm; pGyfpGJxm;onfh apmfum; ykwfcwfcsufrsm;om Nzpf t"r0g'rsm;aom NzpfaMumif;
0denf;"dk&fq&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;NzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

737

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
apm'em trSwf (15)
Oyg'gefESifh pyfaom 0dedp,

Oyg'gepaom

bk&m;a[m

ygVdawmf

a0g[m&pum;vHk;rsm;\

teuft"dym,frSefudk

ypfy,fNyD;

udk,fxifovdk teuft"dym,f aumuf,lvsuf a[maNyma&;om;Ncif;ESifh ywfouf apm'emaom"em


ESpf&yfudk 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU\ pdppfoHk;oyfcsuf/
1/

apm'emq&mawmfrsm;u ]]vlaovlNzpf OD;Ou|ESifh aemufvdkuf orm'd|dokawoe0g'D

paom olwdkUonf vlaovlNzpf0g'udk usm;uefay;Edkif&ef ygVdawmfrsm;udk rNzpftNzpf uNypfunpf


zspfnpfNyD;

ZGwftwif;

rw&m;xnfhoGif;Mu&ovdk

teufay;Mu&ovdk
vlaovlNzpf0g'udk

bk&m;a[mr[kwf
acszsufrnfh

ygVd

vufvkyfygVdrsm;udk
a0g[m&pum;vHk;rsm;\

teuft"dym,frSefudkvnf; ypfy,fNyD; xifovdk t"dym,fNyefqdkMuygonf bk&m;}}[k avQmufxm;MuNyD;vQif


xdkyk*dKvfwdkU\ ygVd a0g[m& t"dym,fNyef trSm;wdkUudk (u) tu&mtrSwfNyrS p () tu&m
trSwfNywdkifatmif tcsufaygif; (36)csufrQ xkwfNy ,if;pum;&yfrsm;onf bk&m;a[m ygVdawmf
t|uxmrsm;ESifh rnDGwfbJ qefUusifaeygonf[k wifNy apm'emMuonf/
2/

,if;apm'emcsufudk pk'dwu yk*dKvfrsm;u Nyefvnf acsyNcif; ryEdkifMuaomaMumifh

apm'em pum;&yfudkom (u)trSwfNy apm'emcsufrS p oabmwl&m aygif;pyfvsuf pdppfoHk;oyfMuaytHh/


(u)

Oyg'gef(0g)tpGJqdkwm bmvJ? if;um; tNcm;r[kwf? pdwf0dnmPf(0g) emrfonf


kyfw&m;udk zefqif; tkyfpdk;ae\ [laom ,HkMunfrIonfvnf;aumif; rufwmESifh
zdkUpf(0g)

"mwfaoESifh"mwfSif

(0g)

*kPfESifh

*kaP;wdkUudk

wpfckpD

wpfuGJpD

wnfae\[laom ,HkMunfrIonfvnf;aumif;?
wefcdk;Nym#d[mrsm;

*gxmrEefrsm;

y&dwfrsm;

tif;tdkifcvSJUvufzGJUrsm;

um,od'd yD,od'd aq;rsm; tdrfruf,mruf\ tusdK; tNypfrsm; aA'ifrsm;udk


,HkMunfrIonfvnf;aumif;?
aemufqHk;
wefcdk;Nym#d[mrsm;udk

obm0"rxuf

ausmfvGefaeaom

,HkMunfrIonfvnf;aumif;?

Nzpf&yfrsm;udk

tpGJtvrf;(0g)

(0g)
Oyg'gef

rnfavawmh\/ (vlaovlNzpfpmtkyf? 'kwd,tMudrfdkuf ESm-72)


(u)trSwfNy pum;&yfudk 0gus tpdwf tpdwf cGJNcm;vdkufvQif (u-1)pdwf0dnmPf(0g)
emrfonf

kyfw&m;wdkUudk

zefqif;

tkyfpdk;ae\[laom

,HkMunfrIonf

tpGJtvrf;(0g)Oyg'gef

rnfavawmh\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

738

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(u-2) rufwmESifh zdkUpf(0g) "mwfaoESifh "mwfSif(0g) *kPfESifh*kaP;wdkUudk wpfckpD wpfuGJpD


wnfae\[laom ,HkMunfrIonf tpGJtvrf;(0g) Oyg'gef rnfavawmh\/
(u-3) wefcdk;Nym#d[mrsm; *gxmrEefrsm; y&dwfrsm; tif;tdkifcvSJUvufzGJUrsm; um,od'd
yD,od'daq;rsm; tdrfruf,mruf\ tusdK;tNypfrsm; aA'ifrsm;udk ,HkMunfrIonf tpGJtvrf;(0g) Oyg'gef
rnfavawmh\/
(u-4) aemufqHk; obm0"rxuf ausmfvGefaeaom Nzpf&yfrsm;udk(0g) wefcdk;Nym#d[mrsm;udk
,HkMunfrIonf tpGJtvrf;(0g) Oyg'gef rnfavawmh\ [l pum;0gus 4-0gus Nzpf\/
xdk 4-0guswdkUwGif (u-1) pdwf0dnmPf (0g) emrfonf kyfw&m;udk zefqif; tkyfpdk;ae\[laom
,HkMunfrIonf tpGJtvrf;(0g) Oyg'gef rnfavawmh\ [laom pum;onf rSm;,Gif;aom pum;om
Nzpf\? rSm;,Gif;yHkudk odkU od&m\/ pum;0gus kyfw&m;udk aS;OD;pGm pdppf&m\/
kyfw&m;onf (1)

uHaMumifhNzpfaom urZkyf?

(2)

pdwfaMumifhNzpfaom pdwZkyf?

(3)

OwkaMumifhNzpfaom OwkZkyf?

(4)

tm[m&aMumifhNzpfaom tm[m&Zkyf?

(5)

rnfonfhtaMumif;aMumifhrQNzpfonf r[kwfaom eukawmpdork|mkyf [l 5-rsdK; &Sd\/

xdk 5-rsdK;aom kyfwdkUwGif pdwZkyfudk pdwfu(0g)pdwf apwodufwnf;[laom emrfw&m;u


NzpfapaomaMumifh

,if;udk

&nfG,f

]]pdwf0dnmPf(0g)

emrfonf

kyfw&m;udk

zefqif;\}}[k

ac:a0:aNymqdkvdku ac:a0: aNymqdkEdkifonf? (pdwfvQifNzpfaMumif; Sdonf? pdwfaMumifh Nzpfonf? pdwfu


Nzpfaponf/ pdwfu zefqif;onf[laom a0g[m& pum;vHk;rsm;onf wpfckESifh wpfck y&d,m,fcsnf;om
Nzpf t"dym,ftm;Nzifh wlrQMuonf/)
xdkUNyifvnf; ]]aom ye taqaum tremyH lyH ua&mwd? aqaum remyH 'eD,H? {0ar0
ykxkZaem tukovpdawe 0g P0dy,kwukoave 0g puKor'g'd0d&[dwH 0dlyH ork|maywd?
Por,kwukoave puKor'g'dorEH tbdlyH}} (oH? |? 2? 300)
ruRrf;usifaom
yif;rif;orm;onf

yif;rif;orm;onfum;

ESpfcdufzG,f

MunfhcsifpzG,f

rESpfcdufzG,ftqif;udk
tqif;udk

y\?

y\?
twlyif

uRrf;usifaom
ykxkZOfonf

tukodkvfpdwfNzifhaomfvnf;aumif;? PfESifh r,SOfaom ukodkvfpdwfNzifhaomfvnf;aumif; rsufpd\


NynfhpHkNcif; ponfrS uif;aom (rsufpdonf rNynfhpHkaom) azmufNyefaom (rvSyaom) kyfudk
Nzpfapwwf\? PfESifh ,SOfaom ukodkvfpdwfNzifh rsufpd\ NynfhpHkNcif; paom *kPfESifh NynfhpHkvSyaom
kyfudk Nzpfap\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

739

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t|uxmpum;&yfNzifh tukodkvfpdwfESifh Pfr,SOfaom ukodkvfpdwfwdkUu rvSyaom kyfudk


Nzpfaponf zefqif;onf? PfESifh,SOfaom ukodkvfpdwfu vSyaom kyfudk Nzpfaponf zefqif;onf[k
qdkEdkifNyefonf/
xdkUaMumifh pdwZkyfudk pdwfu zefqif;onf[k ,HkMunfrIonfvnf;aumif; tukodkvfpdwfESifh
P0dy,kwfpdwfwdkUu raumif;aom kyf? rvSy rNynfhpHkaom kyfudk zefqif;onf? Por,kwf
ukodkvfpdwfu aumif;aom kyf vSyNynfhpHkaom kyfudk zefqif;onf[k ,HkMunfrIonfvnf;aumif;
tpGJtvrf; Oyg'gefr[kwf? bk&m;Sif a'oemawmfudk ,HkMunfaom o'gNy|mef;aom r[mukodkvf pdwKyg'f
Nzpfonf[k oD;Ncm;0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/
3/

pdwf0dnmOf(0g)emrfonf kyfw&m;udk tkyfpdk;ae\[laom ,HkMunfrIonf tpGJtvrf;(0g)

Oyg'gef rnfavawmh\[laom pum;&yfonfvnf; obm0"rrS vGJacsmfaeay\/ pdppfMuukeftHh/


pdawe eD,wd avmaum? Pdawe y&duwd/
pdw {u"r? oaA0 0orEG*l/ (oH? 1? 36)
pdwfonf avmuudk aqmif\? pdwfonf avmuudk qGJiif\? tvHk;pHkaom w&m;wdkUonfyifvQif
pdwf[laom wpfckaom w&m;\ tvdkodkU tpOfwpdkuf vdkufMuukef\/ (pdwokwf)
pdwoHudavom bdua0 owm oHudvdEd? pdwa0g'gem 0dokZEd/ (oH? 2? 123)
&[ef;wdkU pdwfnpfl;Ncif;aMumifh ow0gwdkUudk npfl;ukef\? pdwfNzLpifNcif;aMumifh (ow0g)
NzLpifukef\/
lyrSd oHudvd|rSd? oHudvdEd rmP0g/
lay oka' 0dokZEd? teumwH ra[odem/
pdwrSd oHudvd|rSd? oHudvdEd rmP0g/
pdaw oka' 0dokZEd? wd 0kwH ra[odem/ (oH? |? 2? 299)
kyfnpfEGrf;onf Sdaomf ow0gwdkU npfEGrf;&ukef\? kyfonf pifMu,fonf Sdaomf ow0gwdkU
pifMu,f&ukef\[k r[mod rkedxGwfwif bk&m;Sif a[mawmfrrltyfacs? pdwfnpfEGrf;onf Sdaomf
ow0gwdkU npfEGrf;&ukef\? pdwfpifMu,fonf Sdaomf ow0gwdkU pifMu,f&ukef\[k r[mod
rkedxGwfwif bk&m;Sif a[mMum;awmfrltyfayonf/
pdaw *[ywd &udaw? um,urrd &udwH a[mwd/
0pDurrd &udwH a[mwd? raemurrd &udwH a[mwd/ (tH?1? 265)
'g,um pdwfudk apmifhaSmufvQif um,uHudkvnf; apmifhaSmufonf rnf\? 0pDuHudkvnf;
apmifhaSmufonf rnf\? raemuHudkvnf; apmifhaSmufonf rnf\/
pdaw *[ywd AsmyaE? um,urrd AsmyEH a[mwd/
0pDurrd AsmyEH a[mwd? raemurrd AsmyEH a[mwd/ (tH?1? 265)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

740

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'g,um pdwfysufpD;vQif um,uHvnf; ysufpD;\? 0pDuHvnf; ysufpD;\? raemuHvnf;


ysufpD;\/
pdaw *[ywd tAsmyaE? um,urrd tAsmyEH a[mwd/
0pDurrd tAsmyEH a[mwd? raemurrd tAsmyEH a[mwd/ (tH?1? 265)
'g,um pdwfrysufpD;vQif um,uHvnf; rysufpD;? 0pDuHvnf; rysufpD;? raemuHvnf; rysufpD;/
odkU paom bk&m;a[m a'oemawmfrsm;Nzifh pdwfpifMu,faumif;rGefNcif;aMumifh kyfw&m;
aumif;rGef pifMu,f&onf? pdwf,kwfnHhnpfEGrf;Ncif;aMumifh kyfw&m; ,kwfnHhnpfEGrf;&onf? kyfw&m;udk
pdwfu OD;aqmif Nc,fvS,faeonf[laom tcsufonf odomxif&Sm;ayonf/
4/

wpfOD;wpfa,mufaom yk*dKvfonf rdrdtdrfrS ausmif;odkU vmonf[k qdkMuygpdkU?

xdkyk*dKvf\ kyfudk,fMuD;onf tb,fhaMumifh ausmif;odkU a&mufvm&oenf;? pOf;pm;avmh? xdkyk*dKvf\


oEmef aS;OD;pGm ausmif;odkU oGm;vdkaompdwf Nzpfay:xmcJhonf? xdkpdwfaMumifh xdkyk*dKvfonf ausmif;odkU
aS;IoGm;avawmhonf? xdktcg xdkyk*dKvf\ kyfudk,fMuD;onf pdwf\ qGJaqmifrIaMumifh waGUaGUNzifh
ausmif;odkU a&mufvmonf r[kwfavm? tu,f ausmif;odkU oGm;vdkaompdwf rNzpfay:cJhygu
xdkkyfudk,fMuD;onf tb,fenf;ESifhrQ ausmif;odkU a&mufvmrnf r[kwfacs? um; vufawGUaywnf;/
y&rwobm0tm;Nzifh xifSm;atmifNyOD;tHh? wpfpHkwpfckaom t&yfodkU oGm;&mtcg aS;OD;pGm
oGm;rnf[laompdwf

Nzpfay:vm\/

pdwZ0ga,m"mwfonf

cEmudk,ftESHU

xdkpdwfNzpfonfESifh
Nzpfay:vm\/

wpfydifeuf

xdk0ga,m"mwfonf

pdwfaMumifhNzpfaom
rdrdESifh

wpfygwnf;

0dnwfac:aom kyfudkvnf; Nzpfapavonf/ xdkodkU pdwZ0ga,m"mwf\ (0dnwfudkyg wpfygwnf;


Nzpfapvsuf) Nzpfay:vmonfhtwGuf pdwf\ trlt&m tvdkqEaMumifh 0ga,m"mwf vIyf&Sm;Ncif;\
tpGrf;Nzifh kyfudk,fMuD;onf waGUaGU pdwfvdk&mt&yfodkU a&mufatmif oGm;&avonf ('D? |? 1? 172)/
NrwfpGmbk&m;onf avmuDw&m;udk a[mawmfrlonfhtcg pdwfudk tMuD;tr; tOD;y"mexm;
a[mMum;awmfrlonf? avmukw&mw&m;udk a[mawmfrlonfhtcg ynmudk tMuD;tr; tOD;y"mexm;
a[mMum;awmfrlonf (tbd? |? 1? 110)/
NyqdktyfNyD;aom bk&m;a[ma'oem t|uxmtqdktrdefUESifh ,kwdobm0wdkUudk axmufq
pdwf0dnmOf (0g) emrfu kyfw&m;udk tkyfpdk;aeonf[k qdkEdkifayonf/ xdkUaMumifh pdwf0dnmOf (0g) emrfonf
kyfw&m;udk tkyfpdk;ae\[laom ,HkMunfrIonf bk&m;a[ma'oemawmfESifh t|uxmtqdktrdefUrsm;udk
,HkMunfav;pm;aom o'gNy|mef;onfh r[mukodkvf pdwKyg'fom Nzpfonf/ tpGJtvrf; Oyg'gef r[kwfay/
odkU pdppfoHk;oyfNyqdktyfNyD;aom taMumif;wdkUaMumifh ]]pdwf0dnmOf (0g) emrfonf kyfw&m;udk
zefqif; tkyfpdk;ae\[laom ,HkMunfrIonf tpGJtvrf; (0g) Oyg'gef rnfavawmh\}} [laom
pum;&yfonf

bk&m;a[m

a'oemESifh

t|uxm

tqdktrdefUrsm;udk

Ak'bmom0ifolawmfpifwdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

741

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

txiftNrifrSm;atmif a&m;om;a[maNymtyfaom pum;om Nzpf NyqdktyfNyD;aom ygVdawmf t|uxm


a'oem"rwdkUESifh qefUusifonfh t"r0g'omNzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkUu oHk;oyfawmfrlMuonf/

(u-2) trSwfNy 'kwd,pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


5/

rufwmESifh zdkUpf (0g) "mwfaoESifh "mwfSif (0g) *kPfESifh *kaP;wdkUudk wpfckpD wpfuGJpD

wnfae\[laom

,HkMunfrIonf

tpGJtvrf;

(0g)

Oyg'gef

rnfavawmh\[laom

(u-2)

trSwfNy'kwd,pum;0gus ]]rufwmESifh zdkUpf (0g) "mwfaoESifh "mwfSif}} [laom pum;&yfonf


yx0D"mwf tmayg"mwfESifh awaZm"mwf 0ga,m"mwfwdkUudk qdkvdkaMumif; aSUaemuf pum;&yfwdkUNzifh
odom\? ]]*kPfESifh *kaP;}} [laom pum;&yfum; t&mESifh roufqdkifacs? yx0D tmayg awaZm
0ga,m [laom r[mbkwf "mwfMuD;av;yg;wdkUonf t0dedaAm*=(cGJNcm; r&aumif;aom=0g-wpfckpD
wpfuGJpD rwnfaeaumif;aom) kyfNzpfNcif;aMumifh ,if;wdkUudk wpfckpD wpfuGJpD wnfae\[k tbd"rmudk
avhvmzl;olwdkU

,HkMunfMurnf

r[kwfonfhtwGuf

txl;pdppf&efrvdk[k

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;

oabmydkufawmfrlMuonf/

(u-3) (u-4) trSwf wwd, pwkw pum;0gusudk pdppfcsuf


6/

wefcdk;Nym#d[mrsm; *gxmrEefrsm; y&dwfrsm; tif;tdkifcvSJUvufzGJUrsm;? um,od'daq;rsm;?

tdyfruf,mruf\ tusdK;tNypfrsm;? aA'ifrsm;udk ,HkMunfrIonfvnf;aumif; aemufqHk; obm0"rxuf


ausmfvGefaeaom Nzpf&yfrsm;udk (0g) wefcdk;Nym#d[mrsm;udk ,HkMunfrIonfvnf;aumif;? tpGJtvrf; (0g)
Oyg'gef rnfavawmh\ [laom (u) trSwfNy wwd, pwkw pum;0gusrsm; ]]*gxmrEefrsm;?
tif;tdkifcvSJUvufzGJUrsm;? um,od'd yD,od'daq;rsm;? tdyfruf,mruf\ tusdK;tNypfrsm; aA'ifrsm;udk
,HkMunfrIonf tpGJtvrf; (0g) Oyg'gef rnfavawmh\}} [laom pum;&yfrsm;onf Ak'omoemawmfESifh
roufqdkifaomaMumifh

,if;wdkUudk

rpdppf

roHk;oyfawmhbJ

Ak'a'oemawmfESifh

oufqdkifaom

]]wefcdk;Nym#d[mrsm; y&dwfrsm;udk ,HkMunfrIonf tpGJtvrf; (0g) Oyg'gef rnfavawmh\}} [laom


pum;&yfudkom pdppfoHk;oyfMuukeftHhbk&m;\ *kPfawmf 9-yg;wdkUwGif b*0g[laom *kPfawmfonf1/ &d, 2/ "r 3/ ,o 4/ od&D 5/ umr 6/ y,w-[laom bkef;awmf 6-yg;wdkUESifh
NynfhpHkawmfrlNcif;yifwnf;/
xdk 6-yg;wdkUwGif(1)(u) rdrd\

udk,fawmfudk

tEkNrLozG,f

odrfarGUao;i,fatmif

zefqif;Edkifaom

]tPdrm}bkef;awmf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

742

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pdwf\tvm; aumif;uifzsm;0,f ayghyg;vsifNref psmefysHMuGoGm;Edkifaom
]vCdrm}bkef;awmf?

(*)

udk,fawmfudk tvdkSdoavmuf MuD;rm;atmif zefqif;Edkifaom ]r[drm}bkef;awmf?

(C)

tqD;twm; tuG,ftumr&SdbJ vdk&mt&yfodkU wpfcPNcif; MuGa&mufawmfrlEdkifaom


]ywd]bkef;awmf?

(i)

t"d|mefNcif;

ponf\

tpGrf;Nzifh

tvdkSdtyfaom

tusdK;udk

NyD;apEdkifaom

]ygur]bkef;awmf?
(p)

udk,fawmf\ pdwfawmfrS vlrif; ewfrif; ponfwdkUudk ydkifeif;tkyfpdk; vTrf;rdk;Edkifaom


]odwm}bkef;awmf?

(q)

wefcdk;trsdK;rsdK;udk zefqif;Ncif;ESifh pGef;Edkifonf\ tNzpf[laom ]0odwm}bkef;awmf?

(Z)

aumif;uifNzifh MuGoGm;pOfNzpfap? tNcm;udpwpfpHkwpfckudk ypOfNzpfap NyD;qHk;apvdk&mtcg


NyD;qHk;apEdkifaom ],wumr0om,dwm]bkef;awmf 8-yg;aom bkef;awmfonf
]&d,}bkef;awmf rnf\/

(2)

r*fav;wef zdkvfav;wef edAmeftm;Nzifh 9-yg;aom avmukw&mw&m;awmfonf


]"r}bkef;awmf rnf\/

(3)

avmuoHk;yg;

ysHUESHUaom

[kwfrSefaom

*kPfawmfwdkUaMumifh

&tyfaom

tvGef

oefUSif;pifMu,faom ausmfapmNcif;onf ],o}bkef;awmf rnf\/


(4)

lyum, (kyfyHkawmf)udk zl;aNrmfNcif; aMumifhMupdkufaom vltaygif;\ rsufpdwdkUudk


MunfvifapNcif;iSm pGrf;Edkifaom tvHk;pHkaom tNcif;t&mwdkUESifh NynfhpHkaom tm;vHk;aom
t*FgMuD;i,fwdkU\ vGefpGmwifhw,f oym,faom toa&awmfonf ]od&D}bkef;awmf
rnf\/

(5)

tvdkSdtyf awmifhwtyfaom udk,fawmf\ tpD;tyGm; olwpfyg;wdkU\ tpD;tyGm;udk


vdkvm;awmifhwonfhtwdkif; NyD;apEdkifNcif;onf ]umr}bkef;awmf rnf\/

(6)

wpfavmuvHk;

GwfHk;udk;pm;

tm;xm;avmufatmif

vGefpGmud;ukwf

tm;xkwfawmfrlNcif;onf ]y,w}bkef;awmf rnf\/


bkef;awmf

6-yg;wdkUESifh

NynfhpHkawmfrlNcif;aMumifh

NrwfpGmbk&m;onf

b*0g[laom

*kPfawmfMuD;Nzifh ausmfMum;awmfrlygayonf/
NrwfpGmbk&m;\ wefcdk;Nym#d[monf b*0g*kPfawmf yg0if\/
xdkUaMumifh NrwfpGmbk&m;\ wefcdk;Nym#d[mudk ,HkMunfNcif;onf NrwfpGmbk&m;\ b*0g*kPfawmfudk
Munfdkaom o'gNy"mef;aom r[mukodkvf pdwKym'fom Nzpfonf/ tpGJtvrf; Oyg'gef r[kwfacs/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

743

tpodkU
7/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


bk&m;SifrS wpfyg;? tSifplVyEu tSifr[myEu paom om0uwdkU wefcdk;Nym#d[mNyyHk

taMumif;t&mrsm;vnf; yd#u txift&Sm;&Sd\/


(ax&*gxm 314? 0dok'r*f? 'k? 16-17/ ESifh oH,kwf-'k-480)
xdk'd0d"tbdnmOf ponfwdkUudk &apEdkifonfh usifhpOfrsm;udkvnf;
]]aom {0H orm[daw pdaw/ y/ aom taeu0d[dwH 'd0d"H ypEkabmwd ('D? 1? 73)}}

NrefrmNyef
odkU wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf NzLpifvwfaomf npfaMu;r&Sdvwfaomf
npfl;Ncif;uif;vwfaomf

El;nHhvwfaomf

yNcif;iSm

oifhavsmfvwfaomf

wnfwHhvwfaomf

rwkefvIyfNcif;odkU a&mufvwfaomf &[ef;onf wefcdk;zefqif;Ncif; ]'d0d"Pf} tvdkUiSm pdwfudk


aS;IydkUaqmif\? AS;InGwfap\? xdk&[ef;onf rsm;Nym;aom wefcdk;zefqif;Ncif;udk NyD;ap\/
odkU ponfNzifh xdkxdkygVdawmfwdkU tNynfhtpHk a[mNyawmfrlcJhavonf? xdkusifhpOfrsm;twdkif;
usifhMuHyGm;rsm; tm;xkwfaom olawmfpifwdkUonf 'd0d" paom tbdnmOfwdkUudk {uef &SdEdkifMuavonf?
odkU obm0"rrSefvnf; Sdonf? wefcdk; tbdnmOfudk &aMumif; y#dywfusifhpOfvnf; Sdonf?
uJhodkUaom usifhpOfrSefrsm;udk vufawGUokawoey usifhoHk;olwdkUonf odkU tbdnmOfudk
,HkMunfMuavonf/
xdkUaMumifh

wefcdk;Nym#d[mwdkUudk

,HkMunfNcif;onf

tpGJOyg'gef

r[kwf

o'gNy|mef;aom

r[mukodkvfpdwKyg'fom Nzpfonf/
qdktyfNyD;aom pdppfoHk;oyfcsufrsm;t& wefcdk;Nym#d[mwdkUudk ,HkMunfNcif;onf tpGJtvrf;
Oyg'gef Nzpfonf[laom t,lonf ygVdawmf t|uxmwdkUESifh qefUusifaom kyf0g'tNrifom Nzpf
t"rNzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

y&dwfrsm;udk ,HkMunfrIonf Oyg'gefrnf\ [laom pum;&yfudk pdppfcsuf


8/

y&dwfawmfrsm;udk ,HkMunfrIonf Oyg'gefavm? odkUr[kwf ukodkvfpdwfavm qdkonfudk

pdppfqifNcifonf&Sdaomf ]Oyg'gef} qdkonfrSm tb,fenf;[k pdppf&ef vdkayonf? Oyg'gef[lonf


avmbapwodufESifh 'd|dapwodufyif Nzpf\? xdkavmbapwoduf 'd|dapwodufwdkUonf pdwf\
npfl;aMumif; Oyudavo w&m;rsm;om Nzpfayonf? y&dwfw&m;awmfudk ,HkMunfrIonfum; xdkodkUaom
Oyudavo w&m;rsdK; r[kwf? Ak'bmom0ifolawmfpifwdkUonf r*Fvokwf arwokwf &weokwf paom
y&dwfawmfrsm;udk

y&dwfed'gef;rSm

vmonfhtwdkif;

bk&m;Sif\

tmPmawmfpuftNzpfNzifh

,HkMunfav;NrwfpGm em,lMuukef\? ,if;odkU em,l&m ]]om yaeom orom'evuPm p o'g}}


[laom (t|omvdeD t|uxm-162) ESifhtnD tvGef Munfvifaom o'gw&m;NzpfyGm;ukefMu\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

744

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdko'gw&m;ESifh,SOfaom pdwfonfum; ]]te0Zokc0dygu}} tNypfrSdNcif; aumif;aom tusdK;ay;Ncif;


vuPmSdaom ukodkvfaZm pdwKyg'fom Nzpfacsonf/
zm;ewfom;0wKvm zm;oli,fonf w&m;awmf\ teuft"dym,fudk rodygbJvsuf w&m;oH
Munfdkaom ukodkvfpdwKyg'faMumifh ewfNynfodkU vm;a&muf&avonf? odkU paom om"ursm;udk
axmufygu Ak'bmom0ifwdkU\ y&dwfawmfudk ,HkMunfrIonfvnf; xdkUtwlyif ukodkvfpdwKyg'f
{uefNzpfayonf?

xdkUaMumifh

y&dwfawmfrsm;udk

,HkMunfrIonf

ukodkvfo'gpdwfom

Nzpfonf?

Oyg'gefrNzpf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) (c) trSwfNy apm'emudk oHk;oyfcsuf


9/

(c)

i&Jpcef;ESifh

aumif;uifbHkeef;wdkUudk

wpfcrf;wpfem;

wnfaqmufcJhol

vuform;onfvnf; xdkonfhOyg'gef tpGJNzpfonf [l uREkfyfwdkU odcJh&avNyD/


(vlaovlNzpf pmrsufESm-303)
azmfNyyg

pum;&yfNzifh

]]i&Jpcef;ESifh

aumif;uifbHkeef;wdkU

&Sdonf[k

,HkMunfrIonf

Oyg'geftpGJNzpfonf}} [k qdkvdkonf? ,if;pum;&yfonf trSm;pifppfom Nzpf\? rSm;yHkudk pdppfaomf


i&Jpcef;ESifh aumif;uifbHkeef;odkU trSefwu,f rSdygu rSdonfudk Sd\[k xifrSwfpGJvrf;rIum; tpGJ
Oyg'gef Nzpf&m\? odkUaomf i&Jpcef;ESifh aumif;uifbHkeef;um; trSefSd\? trSefwu,fSdaeonfudk
,HkMunfrIonfum; tpGJtvrf; Oyg'gef rNzpfay/
i&Jpcef;ESifh aumif;uifbHkeef;wdkU trSefwu,fSdyHkudk rsm;pGm a[mMum;xm;csuf Sdayonf/
ao,sxmyd bdua0 tyrwH ro ZrK'Day tm&mr&mr aP,suH/y/ aywd0doa,
ypmZm,Ed (tH? 1? 39)}}

NrefrmNyef
&[ef;wdkU

ZrL'dyfarGUavsmfzG,faumif;aom

tm&mrf?

arGUavsmfzG,faumif;aom

awm?

arGUavsmfzG,faumif;aom aNrt&yf? arGUavsmfzG,faumif;aom a&uefonf tenf;i,frQom Sd\?


pifppfaomfum; csdKifh0Srf; Nrifharmufaom aNr? oGm;vmul;cufaom Nrpf? opfikwfql;aNimifh&Sdaom t&yf?
rnDGwfaom awmifwdkUom rsm;ouJhodkU &[ef;wdkU twlyifvQif vlUNynfrS pkaw vlUNynfyif
wpfzefNyefNzpfukefaom ow0gwdkUonf enf;yg;ukef\? pifppfaomfum; vlUNynfrS pkaw i&JbHk
NzpfMuukefaom /y/ wd&pmefrsdK; NzpfMuukefaom/y/ NydwmbHk NzpfMuukefaom ow0gwdkUom
rsm;ukef\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

745

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

&[ef;wdkU twlyif vlUNynfrS pkaw ewfNynfwdkU NzpfMuukefaom ow0gwdkUonf


enf;yg;ukef\? pifppfaomfum; vlUNynfrS pkaw i&JbHk NzpfMuukefaom? wd&pmefrsdK; NzpfMuukefaom?
NydwmbHk NzpfMuukefaom ow0gwdkUom rsm;ukef\ (tif Nref? 1? 48) /
enf;twl ewfNynfrS pkaw ewfNynf vlUNynfwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkU enf;yg; i&J
wd&pmef NydwmbHkwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkUom rsm;onfudkvnf;aumif;? i&JbHkrS pkaw vlUNynf
ewfNynfwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkUenf;yg; i&J wd&pmef NydwmbHkwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkUom
rsm;onfudkvnf;aumif;? wd&pmefrS pkaw vlUNynf ewfNynfwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkUenf;yg; i&J
wd&pmef NydwmbHk Nzpfukefaom ow0gwdkUom rsm;onfudkvnf;aumif;? NydwmbHkrS pkaw vlUNynf
ewfNynfwdkU Nzpfukefaom ow0gwdkU enf;yg; i&J wd&pmef NydwmbHk Nzpfukefaom ow0gwdkUom
rsm;onfudkvnf;aumif; NrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif a[mawmfrlcJhonf/
10/

xdkrS wpfyg;vnf; um, 'kp&dwH uwGm? 0pD 'kp&dwmed p/


raem 'kp&dwH uwGm? ,OnH a'o oOdwH/
tuwGm ukovH "rH? uwGm} emukovH A[Hk/
um, ab'g 'kyanm? ed&,H aomyyZwd (ck? 1? 212)/

ynmrJholonf

um,'kpdkuf

0pD'kpdkuf

raem'kpdkufwdkUudk

yNcif;aMumif;vnf;aumif;

(&m*paom) tNypfESifh ,SOfaom tNcm;trIudk yaomaMumifhvnf;aumif;? ukodkvfuHudk rybJ


tukodkvfuHudkom tMudrfrsm;pGm yNcif;aMumifhvnf;aumif; cEmudk,f ysufpD;aomtcg i&JodkU a&muf&\/
um,'kp&dwH [dwGm? 0pD 'kp&dwmed p/
raem 'kp&dwH [dwGm? ,OnH a'go oOdwH/
tuwGm ukovH urH? uwGme ukovH A[Hk/
um, ab'g oyanm? o*H aom OyyZwd (ck? 1? 213) /
ynmSdolonf um,'kpdkuf 0pD'kpdkuf raem'kpdkufwdkUudk y,fpGefUaomaMumifhvnf;aumif;
(&m* paom) tNypfESifh,SOfaom tNcm;trIudk y,fpGefUaomaMumifhvnf;aumif;? tukodkvfuHudk rybJ
ukodkvfuHudkom tMudrfrsm;pGm yNcif;aMumifhvnf;aumif;? cEmudk,f ysufpD;aomtcg ewfNynfodkU
a&muf&\/
ygyaue p oDave? ygydum, p 'd|d,m/
{aw[d 'GD[d "ar[d? a,m orEm*awm ea&m/
um, ab'g 'kyanm? ed&,H aomyyZwd (ck? 1? 213) /
(wd0kwuygVd-yXroDvokwf)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

746

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tMuifolonf

,kwfnHhaom

tavhESifhvnf;aumif;?

,kwfnHhaom

t,lESifhvnf;aumif;

w&m;ESpfyg;wdkUESifh NynfhpHk\? ynmrJhaom xdkolonf cEmudk,f ysufpD;aomtcg? i&JodkU usa&muf&\/


b'aue p oDave? b'dum, p 'd|d,m/
{aw[d 'GD[w "ar[d? a,m orEm*awm ea&m/
um, ab'g oyanm? o*H aom OyyZwd (ck? 1? 214)
tMuifolonf aumif;Nrwfaom oDvESifhvnf;aumif;? aumif;Nrwfaom t,lESifhvnf;aumif;
w&m;ESpfyg;ESifh NynfhpHk\? ynmSdaom xdkolonf cEmudk,fysufpD;aomtcg ewfNynfodkU a&muf&\/
odkU ponfNzifh i&JESifh ewfNynfwdkUSdonfudk bk&m;Sifudk,fawmfwdkif a[mawmfrltyfaom
okwfaygif;rsm;pGm &Sdavonf? odkU a'oemawmfrsm; txift&Sm;Sdaeonfudk axmufq i&JESifh
ewfNynfwdkU {uefSdonf[k oHo, uif;uif; Sif;Sif; rSwf,l&m\/
,if;odkU bk&m;Sif a[mawmfrlonfhtwdkif; {uefSdaom i&JESifh ewfNynfwdkUudk {uefSd\[k
,HkMunfNcif;onf tpGJtvrf; Oyg'gef vHk;0 r[kwf? o'gNy|mef;aom r[mukodkvf pdwKyg'fom
Nzpfayonf/
Ak'bmom0if olawmfpifwdkU\ i&JESifh ewfNynfudk ,HkMunfcsufonf pk'dwuwdkU pGyfpGJonfhtwdkif;
tuef;,Hk t&rf;,Hk r[kwfacs? r[kwfyHkudk odkU od&m\/
" r[m&mZ wxm*awm avmau OyZwd (y) aom wH "rH okwGm wxm*aw o'H
y#dvbwd ('D? 1? 58) /

NrefrmNyef
rif;Nrwf ylaZmfxl;udk cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHkaom w&m;wdkUudk) udk,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom
todPf ]0dZm} tusifh ]p&P} ESifh NynfhpHkawmfrlaom aumif;aom pum;udk qdkawmfrlwwfaom
avmuudk odawmfrlaom qHk;rxdkufoludk qHk;rwwfonfh twkrJhyk*dKvf Nzpfawmfrlaom ewfvlwdkU\
q&mNzpfawmfrlaom

(opmav;yg;w&m;wdkUudk)

odapawmfrlaom

bkef;wefcdk;MuD;awmfrlaom

NrwfpGmbk&m;onf avmu yGifhawmfrlMu\/ xdkNrwfpGmbk&m;onf ewfESifhwuG rm&fewfESifhwuG


NA[mESifhwuGNzpfaom

avmuESifh

orPNA[Prif;rsm;

vlrsm;ESifhwuGaom

ow0gtaygif;udk

udk,fwdkif xl;aomPfNzifhod rsufarSmufyum a[mMum;awmfrl\? xdkNrwfpGmbk&m;onf tp\


aumif;Ncif;? tv,f\ aumif;Ncif;? tqHk;\ aumif;Ncif;Sdaom teufESifh NynfhpHk o'gESifh NynfhpHkaom
w&m;udk a[mawmfrl\? tvHk;pHk xuf0ef;usif NynfhpHkaom xuf0ef;usif pifMu,faom Nrwfaom tusifhudk
Nyawmfrl\/
xdkw&m;awmfudk olMuG,fonfvnf;aumif;? olMuG,fom;onfvnf;aumif; tNcm;Zmwf trsdK;rsdK;
Nzpfaom olonfvnf;aumif; Mum;em&\? xdkolonf xdkw&m;awmfudk Mum;em& NrwfpGmbk&m;
,HkMunfrIudk &\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

747

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkU

paom

t&[wr*fPf

bk&m;Sif

aTEIwfawmfxGuf

oAkwPfawmfMuD;udk

"rpufa'oemawmfESifhtnD

ouf0if,HkMunfaomtm;Nzifh

bk&m;Sif\

xdkPfawmfMuD;Nzifh

rsufarSmufyvsuf a[mMum;tyfaom i&JbHk ewfbHkwdkU Sdonf\ tNzpfudk ,HkMunfNcif; Nzpfayonf/


xdkUaMumifh

]]i&Jpcef;ESifh

aumif;uifbHkeef;wdkUudk

wpfcrf;wpfem;

wnfaqmufcJhol

vuform;onfvnf; xdkonfh Oyg'geftpGJNzpfonf [l uREkfyfwdkU odcJh&avNyD}} [laom OD;Ou|\


a&;om;a[maNymcsufonf NyqdkcJhNyD;aom bk&m;a[m a'oemawmfrsm;udk ,HkrSm; oHo,Nzpfatmif
zsufqD;aom t"r0g'om Nzpfonf[k 0denf;&f"dk&fq&mawmfwdkU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) (*) trSwf apm'emudk pdppfoHk;oyfcsuf


11/

(*)

tb,fukodkvf'geonf

tb,fbHkb0

tusdK;ay;

rGefNrwfaom

b0odkU

a&mufEdkifonf[laom t,lonf tpGJOyg'gefoGif;aom w&m;rsdK; Nzpf&m\/


(Ak'\ rd*'g0kefw&m; pmtkyf? pmrsufESm-71)
azmfNyyg

pum;&yfonf

bk&m;a[m

a'oemawmfrsm;ESifh

nDGwfonf

odkUr[kwf

qefusifonfwdkUudk pdppfoHk;oyfMuukeftHh ww uwrH uruwPH? twd 'dEH /y/ orm'd|d? 'H 0kpwd uruwPH/
XaywGm opmEkavmrduH PH oAnydomo0g ukovm ynm uruwPH
(tbd? 2? 341) /

NrefrmNyef
xdkPfwdkUwGif uHomvQif rdrdOpmSdonf\ tNzpfudk odwwfaom ]uruwPf} [lonf
tb,fenf; ]]ay;v&Ncif;\ tusdK;onf Sd\/ ,ZfMuD; (tvMuD;) ylaZmf&Ncif;\ tusdK;onf Sd\?
([Hk;ac:aom) ,Zfi,f (tvi,f) ylaZmf&Ncif;\ tusdK;onf Sd\? aumif;pGm ytyf raumif;oNzifh
ytyfukefaom aumif;rI raumif;rIuHwdkU\ tusdK;zsm; tusdK;quf ]zv} tusdK;&if; ]0dygu} onf Sd\?
(wpfyg;aom avmu wnfolUtwGuf) ypKyefavmuonf Sd\? ( avmu wnfolUtwGuf)
wpfyg;aom (wrvGef) avmuonf Sd\? trd aumif;pGm yNcif;? raumif;oNzifh yNcif;\
tusdK;tNypfonf Sd\? tz\ aumif;pGmyNcif; raumif;oNzifh yNcif;\ tusdK;tNypfonf Sd\? ao
wpfzefNzpfaom ow0gwdkUonf Sdukef\? ypKyefavmuudkvnf;aumif;? wpfyg;aom (wrvGef)
avmuudkvnf;aumif; udk,fwdkifxl;aom PfNzifh od rsufarSmufyum a[mMum;odapEdkifukefaom
&[ef;ykPm;wdkUonf avmu Sdukef\}} [k odkU oabmSdaom tMuif tNym;tm;Nzifh odrI ]ynm} /y/
rSefuefpGm odNrifrI ]orm'd|d} onf Sd\? Pfudk uHomvQif rdrdOpmSdonf\ tNzpfudk odwwfaom
]uruwPf} [l qdktyf\? opmEkavmrdu ]0dyem}Pfudk csefxm; tvHk;pHkaom tmo0\
tmHkNzpfaom ukodkvfynmonf uruwPf rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

748

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a'oemawmfNzifh tv\ tusdK;Sdonf ponfNzifh odwwfaom avmuDukodkvfPfonf


uHomvQif

rdrdOpmSdonf\

tNzpfudk

odwwfaom

uruwPf

rnf\[k

bk&m;Sif

odapawmfrlonf/
'geH 'wGm oDvH orm"d,dwGm OaygoxurH uwGm tayuap cwd,r[momvmeH
o[AswH OyyZEd/y/ tayuap y&edrdw0o0wDeH o[AswH OyyZEd (tbd? 2? 437) /

NrefrmNyef
tvudk ay;vNcif;aMumifh oDvudk aqmufwnfNcif;aMumifh Oykof apmifhoHk;rIudk yNcif;aMumifh
tcsdKUolwdkUonf rsm;aom OpmESpfSdaom rif;rsdK;wdkU\ taygif;tazmftNzpfodkU uyfa&mufukef\? tcsdKU
olwdkUonf rsm;aom OpmESpfSdaom ykPm;rsdK;wdkU\ taygif;tazmftNzpfodkU uyfa&mufukef\? tcsdKU
olwdkUonf rsm;aom OpmESpfSdaom olMuG,frsdK;wdkU\ taygif;tazmftNzpfodkU uyfa&mufukef\? tcsdKU
olwdkUonf pmwkr[m&mZfewf/ y/ wm0womewf/ y/ ,mrmewf/ y/ wkodwmewf/ y/ edrme&wdewf/
y/ y&edrdw0o0wDewfwdkU\ taygif;tazmftNzpfodkU uyfa&mufukef\/
a'oemawmfNzifh

tvay;vNcif;?

oDvaqmufwnfNcif;?

OykofapmifhoHk;Ncif;wdkUaMumifh

rif;ola|;rsdK; ykPm;ola|;rsdK;? olMuG,f ola|;rsdK;ESifh ewfNynf ewfb0wdkU NzpfMu&onfudk bk&m;Sif


odapawmfrlonf? xdkrSwpfyg; 'ge paom ukodkvfwdkU\ tusdK;rsm;udk bk&m;Sif a[mawmfrltyfaom
okwfaygif;rsm;pGm &Sdayonf/
odkUNzpf

]]tb,fukodkvf'geonf

a&mufEdkifonf[laom

t,lonf

tb,fb0

NyqdktyfcJhNyD;aom

tusdK;ay;

bk&m;a[m

rGefNrwfaom

ygVdawmfrsm;ESifhtnD

b0odkU
uHomvQif

rdrdOpm&Sdonf\ tNzpfudk odaom uruwPf t,laNzmifhrSefaom 'd|dZkurukodkvfom Nzpfonf/


Ak'\ rd*'g0kefw&m;pmtkyf pmrsufESm-17? vmaom tb,fukodkvf 'geonf tb,fbHkb0
tusdK;ay;

rGefNrwfaom

w&m;rsdK;Nzpf&m\

[laom

bk&m;a[ma'oemawmfrsm;udkyif

b0odkU
pk'dwu

a&mufEdkifonf[laom
ocifNrwfqdkif\

tpGJOyg'gefoGif;aom

t,lonf

tpGJOyg'gefoGif;aom

pum;&yfonfum;
w&m;rsm;[k

NyqdktyfcJhNyD;aom
xdyg;ykwfzwfpGyfpGJ&m

a&mufNcif;aMumifh "rudk t"r[k Nyqdk&m a&mufonf? xdkUNyif ukodkvf'ge ,HkMunfrIudk Oyg'gef[k


orkwfNyD; zsufqD;aomaMumifh uH uH\tusdK;udk y,fzsufaom yl&Puypaom wdwdq&mMuD;wdkU\
0g'rsdK;om Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) C+n+!+ trSwfNy ap'emwdkUudk oHk;oyfcsuf


12/(C) raemurf-(0g) [',0wK (odkUr[kwf) OD;aESmufkyfwdkUNzifh yvkyf &aomtrI
(vlaovlNzpf? 'kwf,tMudrfdkuf? ESm-48)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

749

tpodkU
(n)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rerSm

ESvHk;tdrf

[',0wK

vnfywfaeaom

aoG;tpOfudkaumufrS

t"dym,f

Sif;p&m&Sdayonf? ESvHk;aoG;onfom onmuEmNzpfaom OD;aPSmuf\ vkyfief;udk


tm;ay;qufoG,faeaomaMumifh reudk aumufNcif; Nzpfonf?
(ocifNrwfqdkif\ Ak'0dyem? yXrwGJ ESm-60)
(!)

[',0wK qdkwJh raemtMunfkyf (tewa&mifNcnf? ESm-103)

()

raemac:aom OD;aPSmufrSm trSeftm;Nzifh onmuEm\ t"dut*Fgyif Nzpfyg\/


(tewa&mifNcnf? ESm-146)

azmfNyyg pum;&yfrsm; ]]re}} [laom yk'f\ t&udk [',0wKkyf (odkUr[kwf) OD;aPSmufkyf


ESvHk;tdrf[',0wK

vnfywfaeaom

aoG;tpOfudk

aumuf,lxm;onfudk

awGU&\?

(re-udk

kyf[kqdkvdk&if; Nzpf\)/
,if;tqdkonf bk&m;a[ma'oemawmfESifh nDGwfyg\avm? pdppfukeftHh? yg&mZduu@ygVdawmf?
pmrsufESm 93- ]],H pdwH wH raem? ,H raem wH pdwH}}
tMuif oabmw&m;onf pdwf rnf\? xdk pdwfrnfaom oabmw&m;onf re-rnf\/ tMuif
oabmw&m;onf re-rnf\/ xdk re-rnfaom oabmw&m;onf pdwf rnf\ [l vnf;aumif;?
uwrH wo ora, pdwH a[mwd? ,H wo ora, pdwH raem rmeoH [',H/ y/ 'H
wo ora, pdwH a[mwd (tbd? 1? 18)/
xdktcg pdwf[lonf tb,foabm Nzpfoenf;? xdktcg tMuif qef;Mu,faom oabm ]pdwH}?
tmHkodkU Gwf odwwfaom oabm ]re} odNcif;oabm ]rmeo} pdwfESvHk; ][',} /y/ xdktcg
pdwf[lonf oabmNzpf\ [lvnf;aumif; reO y#dp "ar p OyZwd pdwH raem rmeoH [',H/ y/ t,H 0kpwd raem0dnmP"mwk
(tbd? 2? 92)/
tm0Zef;ESifh wuGNzpfaom b0ifpdwfudkvnf;aumif;? pwkblrdu "rmHkwdkUudkvnf;aumif; pGJrSD
qef;Mu,faom oabm ]pdw} tmHkudk EdIif;csifhvsuf odwwfaomoabm ]re} odNcif;oabm ]rmeo}?
twGif; Nzpfaomoabm ][',} onf/ y/ Nzpf\? oabmudk raem0dnmP"mwf[l qdktyf\
[lvnf;aumif; rsm;pGmaom a'oemawmfwdkU bk&m;Sifudk,fawmfwdkif ]]re}} udk ]pdwf} [lvnf;aumif;
]redaNE} ]raem"mwf} ]raem0dnmP"mwf} [lvnf;aumif; a[mawmfrlonf/
,if;a'oemawmfrsm; ]]pdwH raem rmeoH [',H}} [k ]][',} yk'fudk xnfhoGif;
a[mxm;Ncif;aMumifh ][',0wKkyf} [laom teufudkvnf; rodem;rvnfolrsm; ,HkrSm;zG,f Sdae&um;
t|omvdeDt|uxm? pmrsufESm-184? 185 ]][',o'gonf &if[laom teuf pdwf[laom teuf
[',0wKkyf[laom teuf 3-rsdK;udk a[maomfvnf; ]]pdwH raem rmeoH [',H}} [laom t&m
]][',}} o'gonf ]]pdwf}} [laom teufudk a[monf}} [k Sif;Nyawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

750

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkU bk&m&Sifudk,fawmfwdkif ]re} udk pdwf[l a[mawmfrlcJhygvsuf OD;Ou|ESifh ol\


aemufvdkufrsm;onf ]re} udk ]kyf} Nzpfatmif MuHaqmif zsufqD;aeMuNcif;onfum; bk&mSifudkyif
rdrdwdkUuJhodkU kyf0g'DwpfOD;Nzpfav[ef a&;om;Ncif; Nzpfonf/
xdkUNyif oufaocHtNzpf wifNyxm;aom OD;Ou|a&; Ak'tbd"rmpmtkyf? pmrsufESm 89- ]]re[laom [',kyfonf}} [laom pum;&yf ]]reH p-[',kyfudkvnf;aumif;}} [laom pmydk'frsm;udk
awGU&onf? orm'd|dokawoetzGJUrS xkwfa0aom opm"rpmapmif? twGJ-3? trSwf-2? ESm-19 vnf;
]]reqdkwJh raemudk pdwfvdkU bmomNyefvdkufwJh aeUupNyD; Ak'0g' tewomoemawmfudk twqdkwJh
tarSmifxkMuD;[m

zHk;vTrf;oGm;awmhwmygyJ?

reudk

twvkyfypf

pdwfaumif

vkyfypfMuwm[m

tewomoemawmfudk xdyg;apmfum;&m usaeygw,f}} [laom OD;Ou|\ wynfh aqmif;yg;Sif


tSifa&0w\ a&;om;csufudkvnf; awGUNrif&Nyefonf/
a&;om;csufum;

taNctNrpf

vHk;0r&Sd?

wpfenf;qdk&aomf

kyf0g'

taNccHNzifh

a&;om;vdkufNcif;om Nzpf\? tewvuPmokwf 0dnmPHtewm[k 0dnmOf (0g) pdwfudk tew[k


wdkufdkufa[mxm;\? xdkUaMumifh raemudk pdwf[k bmomNyefonfESifh tarSmifxkMuD;usonf[k qdkNcif;onf
bk&m;Sifudkyif apmfum;vdkufNcif; Nzpfayonf/
,if;ta&;tom;rsm;onf ]],H pdwH wH raem pdwH raem rmeoH}} paom a'oemawmfrsm;udk
a[mawmfrlaom

a'ouNzpfaom

bk&m;Sifudkyif

wdkufdkufpGyfpGJ&ma&mufaom

a&;om;csufrsm;

NzpfNcif;aMumifh t"r0g'om Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) (i) trSwfNy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


13/

(i) "rpuy0we-"rqdkonfrSm av;yg;aom r[mbkwfw&m;rsm; Nzpfavonf/

pu-qdkonfrSm NzpfysufESifh aNymif;vJNyD? vnf NzpfaeNcif;udk qdkvdkonf/


y0we-qdkonfrSm rsufpdESifh Nrif&onfudk qdkvdkonf/
okw\-t"dym,frSm vlom;wdkU\ xif&Sm;&Sdaeonfh cEmudk,fum,udk qdkvdkonf/
(tw0g'ESifh wm0wom tbd"rm? ESm-102?103)
rSwfcsuf/

/ ]]"r}} udk r[mbkwfkyf[k bmomNyefNcif;onf "rpMumw&m;udk kyf0g'w&m;Nzpfatmif

vkyfNcif;yif Nzpfonf[k apm'uyk*dKvfrsm;u wifNyMuonf/


apm'empum;&yfygaom ]]"rpuy0weokw}} [laom yk'f\ teufrSefudk pdppfaomf -

"rpu\ teuf
"rpauwd y#da0"aP ap0 a'oemaPp/ aAm"dyvauF edodE [d pwlok
oapok OyEH 'Gg'omum&H y#da0"Prd odywae edodE 'Gg'omum&m, opa'oem,

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

751

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(y0wuH - om&w) y0wdwH a'oemPrd "rpuH emr/ Ob,rd a[wH 'oAv Oa&
y0wPar0 (oH? |? 3? 328)

NrefrmNyef t"dym,f
"rpuf (w&m;puf) [lonfum; xdk;xGif; odwwfaom PfawmfESifh w&m;awmfudk
a[maMumif;Nzpfaom PfawmfESpfyg;udk ,l&rnf[k qdkvdk\/
csJUOD;tHh? aAm"dyifaNc yvifaAG xdkifaeawmfrlaom NrwfpGmbk&m;\ opmav;yg;wdkUNzpfaom 12yg;aom tNcif;t&mSdaom y#da0"Pfawmfonfvnf;aumif;? odyweawm xdkifaeawmfrlaom
NrwfpGmbk&m;\ 12-yg;aom tNcif;t&mSdaom opma'oemudk Nzwfapwwfaom a'oemPfawmfonf
vnf;aumif; "rpuf (w&m;puf) rnf\/
rSef\? PfawmfESpfyg;onf NrwfpGmbk&m;\ &ifNzpfaom Pfawmfcsnfhomwnf;/
t|uxmESifhtnD

]]"rpu}}

[laomyk'fonf

]]tqufquf

vnfwwf

Nzpfwwfaom

y#da0"Pf}} [laom teufudk a[monf? (xdk y#da0"Pf a'oemPfawmfudkyif tqufquf


vnfwwf Nzpfwwfaom aMumifh w&m;puf[k ac:qdk&onf/)
om&w'DyeD#Dum? wwd,tkyf? ESm-181 vnf; t"dym,frsdK;udkyif zGifhNyxm;onf? pum;tqdk
tenf;i,fom uGJvGJonf/

y0we\ teuf
y0we [laomyk'fonf (y-aS;Sdaom 0wk"mwf+,kypnf;? ,k-udk teNyK NyD;aomyk'f Nzpfonf)
NzpfapNcif; Nzpfap&m NzpfapaMumif; [laom teufwdkUudk a[monf/

okw o'g\ teuf


twmeH olpeawm ok0kwawm? o0eawmx ol'eawm/
okwmPm okwobm *awm p ]okw} Ed tumwH
(0d? |? 1? 15/ 'D? |? 1? 18/ tbd? |? 1? 20) /

NrefrmNyef t"dym,f
tusdK; (teuf) wdkUudk xif&Sm;NywwfaomaMumifhvnf;aumif;? aumif;pGma[m&m NzpfaomaMumifh
vnf;aumif;?

oD;wwfNzpfapwwfaomaMumifhvnf;aumif;?

rsOf;ud;

yef;oDcsnfESifh

wlaomaMumifh

vnf;aumif; okw (okwf) rnf\ [l qdktyf\/


xdkUaMumifh "rpuy0weokw[lonf (u)

y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

tusdK;teufwdkUudk xif&Sm;Nywwfaom a'oemawmf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

752

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

tusdK;teufwdkUudk aumif;pGma[m&m a'oemawmf?


(*)

y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

tusdK;teufwdkUudk oD;wwf (Nzpfapwwf) aom a'oemawmf?


(C)

y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

tusdK;teufwdkUudk oGefcswwf (,dkpD;wwf) aom a'oemawmf?


(i)

y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

tusdK;teufwdkUudk aumif;pGm apmifha&Smufwwfaom a'oemawmf?


(p)

y#da0"Pf

a'oemPfwnf;[laom

w&m;pufudk

Nzpfap&mNzpfaom

rsOf;ud;

(yef;oDcsnf)ESifh wlaom a'oemawmf[k qdkvdkonf/


um; "rpuy0weokw o'g\ teuft"dym,frSefaywnf;/
odkU pdppfoHk;oyfNyqdktyfNyD;aom taMumif;aMumifh (i) trSwfNy tw0g'ESifh wm0wom
tbd"rm ESm-102? 103 wdkU "rudk r[mbkwf kyfponfNzifh a&;xm;aom pum;&yfrsm;onf ax&0g'
yd#uwfvm

ygVda0g[m&rsm;udk

wrifoufouf

ysufpD;apvdkaom

apwemqdk;Nzifh

a&;om;aom

kyf0g'DwdkU\ pum;&yfrsm;om Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) (p) trSwfNy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


14/

(p) 'd|Kyg'gef=t,lpGJ? t,lpGJ&m ('d|d+Oyg'gef) [l qdkxm;&m orm'd|d? rdpm'd|d

[l cGJNcm;Ncif; rSdonfudk owdytyfayonf/ (31-bHk0g' Ak'vufrcH-89)


pum;&yf ('d|d+Oyg'gef) [k omrnqdkxm; orm'd|d? rdpm'd|d [k 0daootm;Nzifh
cGJNcm;Ncif;r&SdaomaMumifh orm'd|d? rdpm'd|d ESpfrsdK;vHk; Oyg'gef Nzpfonf[k qdkvdkaMumif; awGU&onf/ odkU
a&;om;rdNcif;onf

yxrMuD;

yxrausmf

"rmp&d,

oifdk;usrf;*efrsm;Nzpfaom

yd#uwfusrf;*efavhvmenf;rsm;udk roif,lzl;oNzifh yk'fudk NrifumrQNzifh xif&mNrif&m a&;om;rdNcif;


Nzpfayonf/
txufyg pk'dwu pum;ESifh ywfouf pdppf azmfNyaytHh/
twm yu&Pm vd*Fg? Mopdws umv a'oawm/
o'wm 0dbZd,Ed? e o'ga,0 au0vH/
[laom o'om&wZmvdeDusrf;vm Oya'o *gxmESifh tnD o'gteufudk a0zef&m (1)

tw=o'g\ odkUaom teufudk ,lvQif tusdK;Sd rSdudk vnf;aumif;?

(2)

yu&P=teufonf t&mXmeESifh oifh roifhudkvnf;aumif;?

(3)

vd*F=vdifSdaom o'gonf teufudk a[mEdkif ra[mEdkifudk vnf;aumif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

753

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(4)

Mopdws=toifh,kwd Sd rSdudk vnf;aumif;?

(5)

umv=tcsdefumv &moDOwkESifh oifh roifhudk vnf;aumif;?

(6)

a'o=t&yfa'oESifh oifh roifhudk vnf;aumif;?

uJhodkU oifh roifh &m r&m csdefxdk;qifNcif a0zef&m\? o'gyk'f oufoufrQudkom Munfh
usOf;aNrmif;pGm ra0zef&ay/
'd|Kyg'geyk'f teufudk a0zef&m tukodkvf t&mXmeNzpfNcif;aMumifh rdpm'd|dudkom
'd|Kyg'gef[k ,l&onf? orm'd|dudk 'd|Kyg'gef[k tvQif;r,l&? xdkUaMumifh "ro*FPDygVdawmf odkU
a[mMum;\/
ww uwrH 'd|Kyg'geH? ]]ewd 'dEH? ewd ,d|H? ewd [kwH/ y/
0dy&d,mo*ga[m/ 'H 0kpwd 'd|Kyg'geH/ XaywGm oDvAwkyg'geO tw0g'kyg'geO
oAyd rdpm'd|d 'd|Kyg'geH (tbd? 1? 241)/

NrefrmNyef
xdkOyg'gefav;yg;wdkUwGif 'd|Kyg'gef[lonf tb,fenf;? ]]ay;vNcif; tusdK;onf rSd? ,ZfMuD;
tvMuD; ylaZmfNcif;\ tusdK;onf rSd? [Hk;ac:aom ,Zfi,f tvi,f ylaZmf&Ncif; tusdK;onf rSd?
aumif;pGm ytyf raumif;oNzifh ytyfaom aumif;rI raumif;rIuHwdkU\ tusdK;zsm; tusdK;qufzv
tusdK;&if;0dygwfonf rSd? ypKyefavmuonf rSd? wrvGefavmuonf rSd? trd aumif;pGmyNcif;
raumif;oNzifhyNcif;\

tusdK;tNypfonf

rSd?

tz

aumif;pGmyNcif;

raumif;oNzifhyNcif;

tusdK;tNypfonf rSd? ao wpfzefNzpfaom ow0gwdkU rSdukef? avmuudkvnf;aumif;? wrvGef


b0udkvnf;aumif; udk,fydkifxl;aomPfNzifh od rsufarSmufyum a[mMum;Edkifukefaom nDGwfukef
aumif;pGm usifhukefaom orPNA[PwdkUonf avmu rSdukef}} [k odkU oabmSdaom tMuif
tNrifrSm;rIoabm 62-yg;aom rdpm'd|dwdkU yg0ifaom oabm/ y/ azmufNyefrSm;,Gif;aom pGJvrf;Ncif;
oabmSd\? qdkcJhNyD;aom oabmudk 'd|Kyg'gef [l qdktyf\? EGmacG;ponfwdkU\ tavhtusifhwdkUudk
pifMu,f\[k Nyif;pGm,lrI pGJvrf;rI oDvAwkyg'gefudk vnf;aumif;? tewNzpfaom kyf emrfwdkUudk tw[k
aNymqdkaMumif;Nzpfaom Nyif;pGm,lrI pGJvrf;rI tw0g'kyg'gefudkvnf;aumif; csefxm; tvHk;pHkaom
tNrifrSm;rIonfvnf; 'd|Kyg'gef rnf\[k bk&m;Sifudk,fawmfwdkifvnf; rdpm'd|dudkom 'd|Kyg'gef[k
a[mawmfrlonf/
xdkUaMumifh (p) trSwfNy pum;&yfonf bk&m;a[m ygVdawmfrsm;udk Nyuf&,fyvsuf bk&m;Sif\
a'oem"rudk qefUusifaom t"r0g'Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

754

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwf (15) q? ps trSwfNy b0wPSm 0db0wPSmyk'fwdkUudk pdppf oHk;oyfcsuf


15/

apm'u q&mawmfrsm;u -

(q)

0db0wPSmuawmh udk,fhrSm rSdwJh b0 vSrf;NyD; pdwful;,OfvdkwJh wPSmaygh


(b0pnf;pdrfpGJaygh)?

(ps)

(twGJ-1? trSwf-8? opm"r pmapmif? OD;Ou|\ "rpMumrS)

b0wPSm=b0\tNzpfudk wG,fwmpGJrufNcif;?
0db0wPSm=b0\ *kPfyumoe pnf;pdrfudk vdkvm;pHkrufNcif;?
(Ak'\ rd*'g0kefw&m;? 70-71)

pum;&yfrsm;udk

xkwfNy

t|uxmtzGifhrsm;ESifh

rnDaom

teufrsm;

Nzpfygonf[k

omrntm;Nzifh yxrOD;pGm apm'emMuonf/


lyglyba0 wPSm lywPSm (tbd? |? 1? 398) /
lyNA[mb0 tlyNA[mb0 wyfrufaom wPSmonf b0wPSm Nzpf\/
Oap'ocFgaw 0dba0 wPSm 0db0wPSm (tbd? |? 1? 398) /
ow0gaovQif NywfoGm;onf? b0qufrNzpfawmh[k ,lqaomtm;Nzifh b0NywfNcif;[laom
0db0 wyfrufaom wPSmonf 0db0wPSm rnf\/
ow'd|do[*awm [d &ma*g 0db0wPSmwd 0kpwd (0dok'dr*f? |? 2? 202) /
ow'd|d (vlaovlNzpf NrJ\ paom t,lrSm;) ESifh wuG Nzpfaom avmbudk b0wPSm[l
qdktyf\/
Oap''d|do[*awm [d &ma*g 0db0wPSmwd 0kpwd (0dok'dr*f? |? 2? 202) /
Oap''d|d (aovQif NyD;a&m aemufb0rSd[k ,laom t,l)ESifh wuG Nzpfaom avmbudk
0db0wPSm [l qdktyf\/
[laom

t|uxmom"uwdkUNzifh

teuftrSefudk

azmfNyvsuf

0daootm;Nzifh

xyfqifh

apm'emwifoGif;Muonf/

oHk;oyfcsuf
,if;apm'empum;&yf ygaom (ps)trSwfNy ]]b0wPSm=b0\ tNzpfudk wG,fwmpGJrufNcif;}}
[laom pum;&yfonf ]]b0wPSmwd b0ywem (b0wPSm[lonf b0udk awmifhwNcif;wnf;)}} [laom
t|omvdeDt\uxm?
apm'uq&mawmfrsm;

ESm

94-vmaom

xkwfaqmifudk;um;onfh

pum;&yfESifh

nDGwfouJhodkU

,if;t|omvdeDt|uxm?

xif&aomfvnf;
ESm-398-vmaom

]]lyglyba0 wPSm b0wPSm lyb0 tlyb0 wyfrufaom wPSmonf b0wPSmNzpfonf)}}[k


b0\t&udk

lyb0

tlyb0[k

0daoor

zGifhNyonfh

pum;&yfu

omvGef

cdkifcHhaomaMumifhvnf;aumif; oarm[0daem'eD t|uxm ESm 104- -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

755

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

]]b0ywem0aoe OyE ow'd|do[*w lyglyb0&m* p psmeeduEd,m apwH


t"d0peH

(b0wPSm[laom

trnfonf

umrb0udk

awmifhwNcif;\

tpGrf;Nzifh

Nzpfaom

&m*\vnf;aumif;? ow'd|dESifh wuGNzpfaom &m*\vnf;aumif;? lyb0 tlyb0udk wyfrufaom


&m*\ vnf;aumif;? psmefudk ESpfoufwwfaom wPSm\ vnf;aumif; trnf Nzpfonf)}} [k
txl;ydkrdkpHkvifpGm zGifhNyxm;Ncif;aMumifh vnf;aumif; b0wPSm\t& umrudk awmifhwNcif; tpGrf;tm;Nzifh
Nzpfaom &m* ow'd|dESifhwuG Nzpfaom &m* lyb0 tlyb0udk wyfrufaom &m* psmefudk
ESpfoufaom

wPSmwdkUudk

aumuf,lrSom

NynfhpHk

rSefuefaom

teuf

Nzpfonf?

xdkUaMumifh

b0wPSm=b0\tNzpfudk wG,fwmpGJrufNcif;[laom pk'dwuwdkU zGifhqdkcsufonf rNynfhpHkaom teufom


Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/
0db0wPSm\ teufudkNy&m 0daooap'em apm'uq&mawmfrsm; xkwfaqmifudk;um;tyfaom
t|uxm pum;&yfrsm;onf NynfhpHkcdkifcHh om"uaNrmufNyD;Nzpf&um; ]]Oap''d|d (aovQif NyD;a&m
aemufb0rSd [laom t,l)ESifh wuGNzpfaom avmbudk 0db0wPSm[k qdktyf\}} [laom
apm'uq&mawmfrsm; Nyqdktyfaom teufudkyif 0db0wPSm\ teufrSef[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;
vufcHawmfrlMuonf? pk'dwuyk*dKvfwdkU Nyqdktyfaom 0db0wPSm\ teufonfum; t|uxmESifh
rnDGwfaom rSm;,Gif;aom teufom Nzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwdkU oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) Z-trSwfNy pum;&yfESifh (X) trSwfNy pum;&yfwdkUudk pdppfcsuf


apm'uq&mawmfwdkUu

atmufygpk'dwuwdkU\

a&;om;csufrsm;udk

oufaoNy

odkU

apm'emMu\/
16/

(Z) umrb0[l&m tmHkig;yg;wdkU\ aNEudk rapmifhpnf;rI Nzpfay:vmonfh pGJvrf;rI

wPSmOyg'gef w&m;NzpfNyD;

lyb0qdkonfrSm rdrd\ rsufpd em; ESmacgif; vQm udk,fwdkU Nzpfonf/

tlyb0qdkonfrSm kyfw&m;udk taMumif;cH Nzpfay:vmonfh a0'em onm ocFg&


0dnmPfwnf;[laom emrf\ tNzpfoabmwdkUom Nzpfonf/
(31-bHk0g' Ak'vufrcH 210)

(X)

umrb0=rsufpd em; ESmacgif; vQm udk,fwdkUu tqif; toH teHU t&om


xdawGUzG,f&mwdkU wdkufqHkaomtcg wyfruf wG,fwmaom vdkcsifrI/
lyb0=rdrd\ cEmudk,f kyfw&m;tay: (0g) cEmig;yg;tay:wGif NrJonf[laom
owfrSwfcsufNzifh rysufcsifaom lyb0/
tlyb0=rtdkcsif raocsif remcsifaom tNzpf? tdkrItwGuf pdk;&drf ylyefNcif; emrItwGuf
pdk;&drfylyefNcif; aorItwGuf pdk;&drfylyefNcif; tNzpf pdwful;rsm;pGmNzifh yputa&;udprS

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

756

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vGefaNrmufaom b0pnf;pdrftrsdK;rsdK;wdkUudk pdwful;ESifh MuHq &Edkif\? a&mufEdkif\?
oHk;oyfNcif;r&SdbJ (tly-b0) pdwful;pGJ tNzpfrsm;/
(Ak'0g' Nyemrsm; pmapmif? pmrsufESm-5-6)

pmydk'fwdkUudk xkwfNy pk'dwuwdkU a&;om;aom t"dym,fonf bk&m;a[m tbd"rmvm


t"dym,f r[kwf? rZdredum,? rlvyPmoygVdawmfESifh t|uxm r[meda'oygVd? t|uxmwdkUudk
udk;um; ]]umrbHk Nzpfapwwfaom uHudkvnf;aumif;? uHaMumifhNzpfaom tusdK;0dyguf emruEm
u#wmkyfudk vnf;aumif;? umr(11)bHkudkvnf;aumif;? xdk tusHK;0ifaom pdwf apwoduf
kyfrsm;udkvnf;aumif; umrb0ac:qdk&ygonf bk&m;? lyb0 tlyb0wdkUudkvnf; xdkenf;yifNzpfyg
tus,foGif; &Sif;rNyawmhyg bk&m;}} [k apm'emcJhMuonf/
apm'uyk*dKvfwdkU
okwmEkavmr

ponfodkU

oufaotNzpfwifNytyfaom
ouf0ifonf

pk'dwuwdkU\

rouf0ifonfudk

ygVdawmf?

pum;&yfwdkUudk
t|uxm

okw

om"uwdkUNzifh

pdppfMuaytHh/

b0ESpfyg;ESifh t&aumuf
b0onf urb0 Oyywdb0 [l ESpfyg;tNym;&Sd\/
(1) urb0
xdkESpfyg;wdkUwGif

yknmbdocFg&[k

ac:qdktyfaom

umrm0p&ukodkvf

apwem

8-yg;

lyg0p&ukodkvf apwem 5-yg; tyknmbdocFg&[k ac:qdktyfaom tukodkvfapwem 12-yg;


tmeOmbdocFg&[k

ac:qdktyfaom

tlyg0p&ukodkvf

apwem

4-yg;

avmuDukodkvf

tukodkvfapwem 29-yg;onf urb0 rnf\/


bHkb0odkU a&mufapwwfonf Nzpf ]]b0*grduH}} [k ac:qdktyfaom apwemESifh ,SOfaom
tbdZmpaom w&m;wdkUonfvnf; urb0 rnf\/
xdkurb0onf umrurb0 lyurb0 tlyurb0 [l 3-yg;tNym;Sd\/ xdk 3yg;wdkUwGif(u)

umrukodkvf apwem 8-yg;? tukodkvf apwem 12-yg;onf umrurb0 rnf\/

(c)

lyukodkvf apwem 5-yg;onf lyurb0 rnf\/

(*)

tlyukodkvf apwem 4-yg;onf tlyurb0 rnf\/

xdkUaMumifh ba0g 'k0ga"e twd urba0g? twd Oyywdba0g/ ww uwarm urba0g?


ynmbdocFga&m tyknmbdocFga&m tmeOmbdocFga&m? t,H 0kpwd urba0g? oArd
*0grdurH urba0g (tbd? 2? 143) /

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

757

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[k 0dbif;ygVdawmf bk&m;&Sifa[mawmfrlonf/
(2) Oyywdb0
uHaMumifhjzpf&aom tusdK;0dygufemruEm urZkyfonf Oyywdb0rnf\/
xdkOyywdb0onf (u) umrb0 (c) lyb0 (*) tlyb0 (C) onmb0 (i) tonmb0
(p) ae0onmemonmb0 (q) {ua0gum&b0 (Z) pwka0gum&b0 (ps) ya0gum&b0 [l 9-yg;
tjym;Sd\/
(u)

umr0dygufpdwf? apwodufESifh urZkyf[k qdktyfaom cEmig;yg;onf umrOyywdb0


rnf\/

(c)

Cme? Zd0Sm? um,0dnmPf MuOfaom ya0gum& 0dyguf pdwfapwodufESihf Cmeyom'?


Zd0Smyom'? um,yom'? wd bm0kyf ykrm0kyfMuOfaom urZkyf[k qdktyfaom
cEmig;yg;onf lyOyywdb0rnf\/

(*)

tly pdwf apwodufwnf;[laom cEmav;yg;onf tlyOyywdb0rnf\/

(C)

ae0onmeonm,we0dygufpdwf

MuOfaom

avmuD0dygufpdwfapwodufESifh

urZkyfwnf; [laom cEmig;yg;onf trSwfonmSdaom onmb0 rnf\/


(i)

tonowfbHkjzpfaom

ZD0dwe0uuvmyfkyfwnf;[laom

cEmwpfyg;onf

(trSwfonmr&Sdaom) tonmb0rnf\/
(p)

ae0onmeonm,we0dyguf

pdwf

apwodufwnf;[laom

cEmav;yg;onf

ae0onmemonmb0 rnf\/ (kefY&if;Murf;wrf;aom trSwfonm rSdjcif;aMumifh


onmSdonf[kvnf; rqdkxdkuf? odrfarGUaom trSwfonmSdjcif;aMumifh onmrSd[kvnf;
rqdkxdkufaomaMumihf ae0onmemonmb0[k qdkonf)/
(q)

tonowfbHk

jzpfaom

ZD0dwe0uuvmyfkyfwnf;[laom

cEmwpfyg;onf

{ua0gum&b0rnf\/
(Z)

tly0dyguf pdwf apwodufwnf;[laom cEmav;yg;onf pwka0gum&b0 rnf\/

(ps)

umr0dyguf? ly0dyguf pdwf apwodufESifh urZkyfwnf;[laom cEmig;yg;onf


ya0gum&b0 rnf\/ (0dok'd -2? 206-207/ tbd?|?2?175) (a0gum&o'gonf
a&mjyGrf;aom

cEm[laom

teufudka[m\?

cEmwpfyg;&Sdaom

b0?

cEmav;yg;&Sdaomb0? cEmig;yg;&Sdaom b0 -[k qdkvdkonf/)


xdkUaMumifh 0db*FygVdawmf ww
tonmba0g

uwarm

Oywdba0g/

umrba0g

ae0onmemonmba0g

lyba0g

tlyba0g

{ua0gum&ba0g

onmba0g

pwka0gum&ba0g

ya0gum&ba0g? t,H0kpwd Oyywdba0g -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

758

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[k jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonf/
um; ]]Oyg'ge yp,m ba0g}} [laom a'oemawmfvmaomb0yk'f\ teuft"dyg,f
trSefaywnf;/
xdkUjyif okwedygwfygVdawmf? *k[|uokwf vmaom ]]t0DwwPSmao b0gba0ok}} paom
ygXfwdkU b0t&udkum; umr-11bHk? ly-16 bHk? tly-4 bHk wnf;[laom MoumobHkudk ,l&onf/
xdkUaMumihf r[meda'o ygVdawmf? ,if;\ t|uxmwkdU atmufygtwdkif; zGifhjyawmfrlonf/
b0gba0olwd b0gba0/ y/ umrba0/y/ lyba0/y/ tlyba0
(r[meda'o -36)/
{w p umrba0 lyba0 tlyba0wd Moumob0H oEm, 0kwH
(r[meda'o? |? 137)/
qufOD;tHh? ygVd wnf&mjzpfaombHkudk &nfG,f umrba0 lyba0 tlyba0 [l
a[mawmfrltyfjyD/
xkdUjyif apm'u q&mawmfrsm;u ur Oyywdp Ob,arwrd" umrba0gwd 0kwH? {oea,m lyglyba0ok
(r?|? 1? 223)/
]]uHukdvnf;aumif;? uHaMumifhjzpfaom tusdK;ukdvnf;aumif; ESpfyg;pHkukd umrb0[k qdktyf\?
lyb0 tlyb0wkdU enf;yifwnf;}} [laom om"ut& umrbHk jzpfapwwfaom uHESifh
tusdK;0dyguf emruEm u#wmkyfrsm;udk umrb0[k ac:qkd&aMumif; wifjyMuonf/
xdkpum;&yfonf umrurb0ESifh umrOyywdb0ESpfyg;udk wpfaygif;wnf; y jyqdkaom
pum;&yfjzpfjcif;aMumifh o*F[awm ye urb0H Oyywdo0O {uawm uwGm umrkyg'geyp,m o'
taEm*a"[d {aum umrba0g (0dok'dr*f? 2? 207) [laom 0dok'dr*f t|uxmESifh nDGwfESD;aESmrd&um; oifhjrwfvSayonf/
umrbHkjzpfaom pdwf apwoduf kyfrsm;udk umrb0ac:onf[laom apm'u q&mawmfrsm;\
pum;&yfonfvnf; t0wmb0udk &nfG,faom t&mXme jzpfEdkifayonf/
jyqdkcJhjyD;aom

ygVdawmf

t|uxmvm

pum;&yfrsm;udk

tcsif;csif;nd

aumufEkwfcsuf

xkwf,lvdkufaomf (u)

umrbHk jzpfapwwfaom uHonfvnf;aumif;? xdkuHaMumifhjzpfaom tusdK; 0dyguf


emruEm urZkyfonfvnf;aumif;? umr 11-bHkonfvnf;aumif; umrb0rnf\/

(c)

lybHk jzpfapwwfaom uHonfvnf;aumif;? xdkuHaMumifhjzpfaom tusdK; 0dyguf


emruEm urZkyfonfvnf;aumif;? ly 16-bHkonfvnf;aumif; lyb0rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

759

tpodkU
(*)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tlybHk jzpfapwwfaom uHonfvnf;aumif;? xdkuHaMumifhjzpfaom tusdK; 0dyguf
emruEm urZkyfonfvnf;aumif;? tly 4-bHkonfvnf;aumif; tlyb0rnf\
[laom rSefuefaom teuf t"dym,fudk xifSm;pGmod&ayonf/

xkdUaMumifh (Z) trSwfjy ]] 31-bkH0g' Akk' vufrcH}} pmtkyfyg lyb0 tlyb0 zGifhqdkcsuf
pum;&yfonfvnf;aumif;? (X) trSwfjy ]]Ak'0g' jyemrsm;}} pmapmifyg pum;&yfonfvnf;aumif;
okw, okwmEkavmr jzpfaom ygVdawmf t|uxmokdU rouf0if? okw, okwmEkavmrESifh
qefUusifaom

twaemrwdrQomjzpfonf?

kyf0g'tjzpfjzifh

zefwD;jcif;omjzpfonf/

xkdUaMumifh

t"rpum;omjzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfwkdU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwf(15) #-trSwfjy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


17/

(#)

ukd,fum,onfyif

yOmHk

umrig;rsdK;wkdUjzpfapaom

oabmvuPmrsm;

SdonfhtwGuf umrbHk? kyfypnf;wkdUtm; olUXmeESifhol tcsdK;tpm;udkufnDatmif zGJUpnf;xm;onfh


ukd,ftwGuf lybHk? toufZD0- [laom xGufouf0ifouf&SdaeonfhtwGuf tlybHk[k t&Sif;qHk;
aumuf,l&ef tvG,fqHk;jzpfayonf/ (Ak'0dyem (1) ESm-61-62)
azmfjyygpum;&yf qkdvdk&if;um; vufSd udk,fum,onfyif umrbHk lybHk tlybHkjzpfonf?
(i&J jydwmESifh ewfjA[mbHkwkdU oD;jcm;rSd) [k qdkvdk&if;jzpfonf? xdkpk'dwuwkdU pum;&yf\ trSm;trSefudk
a0zefvdkvQif xdkpum;&yf\ aSUaemufpum;&yfwkdUudkvnf; oHk;oyfqifjcif&ef vdkayonf? xdkpum;&yf\
aemuf (u)

xdkUxufydk tjcm;aom umr ly tly bHkrsm;Sdao;onfqdku olU[mol SdcsifSd?


rSdcsifae? udufovdk ,lEdkif\/

(c)

rodrjrifEkdifaom

t&mawGudk

ajymoHMum;

qkdoHMum;ESifh

vdkufemaeu

t,lrSef

tjrifrSefjzpf&ef rvG,fay? rvG,fHkru okdUavm odkUavm rwifrus rjywfrom;


0dk;wdk;0g;wm; jzpfvmu 0dpdudpmyifjzpfEdkifonf/
(*)

ukd,f {uefwu,f rodrjrifEdkifaom udpudk ,HkMunfonf qdkuwnf;u t,lrSef


rjzpfEdkif? 'd|doabmxif&Sm;oufa&mufaeonf/

[laom pum;&yfwkdUudk awGUjrif&avonf/


xdkpum;&yfwkdUwGif (u) trSwfjy pum;&yfudk rdrd\ rlv Xyempum;&yfudk olwpfyg;wkdUu
tjypfwifvmvQif qifa0SU&efaSmifyvkyf&ef &nfG,f qkdxm;[ef&Sdonf/ ,if;odkUyif jzpfaomfvnf;
xkdpum;&yfjzifhyif rlv Xyempum;&yf jycJhjyD;aom vdk&if;aumufcsufudk ykdcdkifjrJapcJhavonf/
(c)(*)trSwfjy

pum;&yfwkdUjzifh

ukd,fum,rSwpfyg;

tjcm;

umr

ly

tly

bHkrsm;&Sdao;onf[k ,lvQif 0dpdudpmESifh 'd|djzpfEdkifonf[k tjcm;olrsm;udk pGyfpGJvdkufjcif;jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

760

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

txuf pk'dwupum;&yf ta&;tMuD;qHk; pum;onfum; ]udk,f{uefwu,f rodrjrifEdkifaom}


[laompum;&yfyifjzpfonf? yuwdvlom;jzpfaom OD;Ou| ESifh orm'd|dokawoeorm;wkdUvdk vlrsdK;u
olwkdU\ rsufpdESifhjrifod&rS rSefonf? rsufpdjzifh rjrifEdkifu bmrQrrSef[k w&m;ao udkifxm;ESifhonf?
w&m;aoudkifxm;aom

kyf0g'tjrift&

txufyg

umrbHk?

lybHk?

tlybHkwkdUudk

zGifhqkdjcif;omjzpfonf/ kyf0g'cH,lcsufESifh bk&m;w&m;awmfrsm;udk teufzGifhaeMujcif;omjzpfavonf/


xkdUaMumihf udk,fum,rSwpfyg; tjcm;aom umr ly tlybHkrsm; &Sdao;onf[k ,lvQif
0dpdudpmESifh 'd|djzpfrjzpfudk (c) trSwfjy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsufjzifhyif odEdkifavmufjyDjzpf xyfrH
pdppfzG,f rvdkjyD? ]]ukd,fum,onfyif umr ly tlybHkjzpfonf}} [laomvdk&if;pum;&yfudkom
pdppfoHk;oyfMuukefthH/
50/

xdkpum;&yf ]]udk,fum,}}[lonf (Ak'0dyempmtkyfudka&;ol) ocifjrwfqdkif\

rsufjrifjzpfaom umrbHk&Sdaom vlom;\ udk,fum,ukdom olqdkvdkaMumif;odomayonf/


xdkvlom;\ udk,fum,onf ocifjrwfqdkif jyqdkouJhokdU umr ly tlybHk r[kwfaMumif;udk
b0yk'fudk pdppfcJhaom pum;&yfjzifh odomxifSm;avjyD/
xkdUjyifvnf; r[mou&mZf 103-ckESpf 0gqdkvjynfhaeU jrwfpGmbk&m;onf a&S;OD;pGm rd*'g0kef
w&m;yGJ]],m0uD0O ar bdua0 arok pwlok t&d,oapok {0H/y/ tEkw&H ormoarm"
tbdorKa'g}} wd ypnmo (0d? 3? 16)/ (yO0*d, uxm)
&[ef;wkdU t&d,mwkdU\ trSefw&m;av;yg;wkdU odkU oHk;yg;aom tjyef wpfq,fhESpfyg;aom
tjcif;t&mSdaom rSefuefaom Pftjrifonf rpifMu,fao;orQ umvywfvHk; igbk&m;onf ewf
rm&fewf jA[mwkdUESifhwuGaom ewfavmuESifh orP jA[Prif;rsm; vlrsm;ESifh wuGaom vlUavmu
]]twkrSdaom tvHk;pHkaom w&m;wdkUudk ukd,fwdkifrSefpGmodaom t&[wr*fPfudk odjyD}} [l 0efrcHcJhacs
- [l ewfjynf jA[mjynfrsm;Sdonfudk a[mjyawmfrlcJhonf/ (jrefrmjyef ESm-18)
xkdUjyifvnf; 0db*FygVd ESm 427- umrm0p&meH a'0geH? y|ruydumeH rEkeH? MoyygwdumeH aywmeH? MoyygwdumeH
tok&meH?

MoyygwdumeH

wd&pe*wmeH?

ae&,dumeH?

y&dykPm,wemeH

OyywduaP

{um'om,wemedygwkb0Ed (tbd? 2? 427)}}


[l umr0p& ewfbHk? vlUbHk? jydwmbHk? tol&um,fbHk? wd&pmefbHkwkdUudk bk&m;Sif a[mjyawmfrlonf/
0db*FygVd pmrsufESm? 437?438-wkdU ]]pmwkr[m&mZdumeH a'0geH udwuH tm,kyrmPH}}
tp&Sdaom ygXfwkdUjzifh pmwkr[m&mZf? wm0wom? ,mrm? wkodwm? edrme&wd? y&edrdw0o0wD[k 6rsdK;aom umr0p&ewfwdkUudk oufwrf;ESifhwuG a[mjyawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

761

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0db*FygVd pmrsufESm? 439?440- wkdY ]]yXrH psmeH y&dwH bma0wGm jA[yg&doZmeH a'0geH
o[AswH OyyZHwd}} tp&Sdaom ygXfwdkUjzifh jA[yg&doZm? jA[yka&m[dwm? r[mjA[m[laom yxrpsmef
3-bHk? y&dwbm? tyrmPmbm? tmb&mbm [laom 'kwd,psmef oHk;bHk? y&dwokbm? tyrmPokbm?
okbudPSm[laom wwd,psmef oHk;bkH? a0[ydKvfbHk? tonowfbHk? t0d[mbHk? twygbHk? ok'mbHk?
ok'DbHk?

tued|bHk[laom

pwkwpsmef

7-bHk?

ly

16-bHkwkdUjzpfaom

jA[mwkdUudk

oufwrf;ESifhwuG a[mMum;awmfrlonf/
0db*FygVd pmrsufESm 440? 441-wdkY ]] tmumomeOm,wEly*geH a'0geH udwuH tm,kyrmPH?
0Dowduyo[ed}}
tmudOnm,webHk?

tp&Sdaom

ygXfwkdUjzifh

tmumoeOm,webHk?

ae0onmemonm,webHk[laom

tly

0dnmPOm,webHk?

4-bHkhjzpfaom

jA[mwkdUudk

oufwrf;ESifhwuG a[mjyawmfrlonf/
okdU jrwfAk'ukd,fawmfwkdif umr 11-bHk? ly 16-bHk? tly 4-bHkwkdUudk a[mawmfrlcJhygvsuf
]]ukd,fum,onfyif umr? ly? tlybHk jzpfonf}} [laom Ak'0dyem trnfwyfxm;aom pmtkyfyg
pum;&yfonf

jyqdkcJhaom

Ak'0dyemawmfrsm;udk

jAm[P0g'[k

pGyfpGJvsuf

zsufqD;ypf&ef

&nfG,fcsufjzifh a&;om;aom t"r0g'omjzpfonf? Ak'0dyem a&;olonf kyf0g'DjzpfaomaMumifh ol\


kyf0g'udkvnf; ay:vGifap Ak'w&m;awmfrsm;ukdvnf; ysufpD;ap [laom tvdkqdk;jzifh wpfcsufckwf
ESpfcsufjywf

&uf&ufpufpuf

a&;om;

apmfum;csufomjzpf

"rE&m,fpifppfjzpfonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfrsm; pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) P - trSwfjy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


18/

(P) emrfqdkonfrSm kyfukd trnfay;xm;aom oabmomjzpfonf/


(Ak'0g'jyem ESm -35)

azmfjyygpum;&yf\

qdkvdk&if;rSm

emrf[lonfrSm

oD;jcm;r&Sd?

kyf\trnfomjzpfonf[k

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm; qdkvdk&if;jzpfonf/ xdkpum;udk pdppfOD;tHhbk&m;&Sifonf "ro*FPDygVdawmf ww uwrH emrH/ a0'emuaEm/y/ tocFawm p "mwk/ 'H0kpwd emrH (tbd?1?256)/
xdkemrfkyfwkdUwGif emrf[lonf tb,fenf;? cHpm;rItpk ]a0'emuEm}? rSwfom;rItpk ]onmuEm}?
yjyifrItpk ]ocFg&uEm}? txl;odrI(pdwf)tpk ]0dnmPuEm} (uH pdwf Owk t[m& [laom
taMumif;wkdUu) ryjyif rpD&iftyfaom edAme"mwfonf&Sd\/ w&m;taygif;udk emrf[l qdktyf\[k
pdwf-89yg;?

apwoduf

52-yg;wnf;[laom

a0'emuEm?

onmuEm?

0dnmPuEmESifh

tocFw"mwfjzpfaom edAmefudk ]emrf} [l a[mawmfrlonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

762

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ww uwrH lyH/ pwma&m p r[mblwm pwkEO r[mblwmeH Oyg'g, lyH/ 'H 0kpwd

lyH (tbd? 1? 256)/


xdkemrfkyfwkdUwGif kyf[lonf tb,fenf;? r[mbkwfav;yg;? r[mbkwfav;yg;udkrSD jzpfaomkyf
w&m;taygif;udk

kyf[k

qkdtyf\[k

r[mbkwf

4-yg;?

Oyg'gkyf

24-yg;wkdUudk

kyf[l

a[mawmfrlonf/
xdkrSwpfyg;vnf;

bk&m;Sifonf

"ro*FPD?

pdwKyg'u@jzifh

emrfudk

us,f0ef;pGm

a0zefjyawmfrlonf? lyu@ujzifh kyfudk us,f0ef;pGm a0zefjyawmfrlonf? okdU bk&m;Sifudk,fawmfwdkif


emrfESifhkyfudk

okyfxkwf

oabmomjzpfonf}

a[mawmfrlcJhygvsuf

[k

]emrfqdkonfrSm

a&;om;a[majymjcif;onf

kyfudk

trnfay;xm;aom

bk&m;Sif\

a'oemawmfESifh

ajzmifhajzmifhqefUusifonf/
xkdUjyif apm'uq&mawmfrsm; oufaocHtjzpfwifjytyfaom 31-bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf?
pmrsufESm 110- ]]tm;vHk;udk cHvdkufvQif kyf? a0'em? onm? ocFg&? 0dnmOf cEmig;yg;onf
kyfyp,rsm;omjzpfonfudk ydkifykdifMuD; odtyfayonf}} [lvnf;aumif;? Ak'0dyem (1) ESm 67-
]]kyfum; tjcm;r[kwf? ukd,faumifcEmyOu kyftpkta0;yifjzpfonf}} [lvnf;aumif; cEmig;yg;udk
kyf[k qdkxm;onfudk awGU&jyefonf/
,if;pum;&yfrsm;udk
kyfMurf;0g'xlaxmif&ef

ajyma[ma&;om;jcif;onf
MuHzefyvkyf

bk&m;Sif\

a'oemawmfudk

tm;xkwfjcif;jzpfonf[kvnf;aumif;?

zsufqD;
xkdUtjyif

bk&m;w&m;awmfrsm;tay: oHo,rsm;jzpfay:apjyD; dk;om;aom bmom0ifwkdU todPf IyfaxG;ap&ef


rdrdwdkU\ kkyf0g'udk Ak'0g'xJ oGwfoGif;jcif;om jzpfonf[lvnf;aumif; Ak'0g'udk kyf0g' jzpfav[ef
vDq,fvkyfMuHa&;om;jyD;

Ak'"rudk

apmfum;jcif;jzpfonf[lvnf;aumif;

0denf;"dk&fq&mawmfwkdUu

pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwf (15) w? x? '? " - trSwfjy pum;&yfwkdUukd pdppfoHk;oyfcsuf


19/

(w) pGJvrf;rI Oyg'geftaMumif;aMumifh b0wpfckjzpfvm\/

(ypKyefb0 = ausmif;om;b0rS pma&;b0? pma&;b0rS t&m&Sdb0? tdrfaxmifonfb0 ponfrsm;)


(x)

b0jzpfjcif;aMumifh Zmwd=tvkyfwpfck wm0efwpfcka&mufjcif;/

(')

Z&m = vkyfouf&ifhvmjcif;

(")

r&P = tvkyfrS &yfem;jcif;? tvkkyfxkwfcH&jcif;/ (Ak'0dyem 2? ESm-176)

pum;&yfwkdUudk xkwfjy ,if;pum;&yfrsm;onf ]]Ak'0dyem}} [laom pmtkyftrnfESifhyif


rvdkufavsmatmif

y&rf;ywm

bmoma&;

jyufvHk;rsm;jzpfaeaMumif;jzifh

apm'uq&mawmfwdkUu

apm'emMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

763

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xkdpum;&yfrsm;onf y#dporkyg'fa'oemawmfvmaom b0? Zmwd? Z&m? r&Pyk'fwdkUudk


zGifhjyaom pum;&yfrsm; jzpf&um; y#dporkyg'f tzGifh usrf;*ef tqdktrdefUrsm;jzifh pdppfukeftHh --

b0o'g\ teufrSef
]]Oyg'geyp,m ba0g}} [laom ygXf ]]b0}} \ t&udk urb0? Oyywdb0ESpfyg;udk ,l&\?
rSefvS\? Oyg'gef [laomtaMumif;aMumifh urb0? Oyywdb0ESpfyg;wkdU jzpfMu&onf/

Oyg'gefaMumifh urb0? Oyywdb0ESpfyg;wkdU jzpfyHk


avmutcsdKU yk*dKvfonf wpfqifhMum;jzifhjzpfap? jrifzl;onfudk twkvdkufojzifhjzpfap
]]vlUjynf0,f

rif;olaX;rsdK;ponfwkdUvnf;aumif;?

ewfjynfajcmufxyfvnf;aumif;

ig;jzmtmHk

umr*kPfwkdU jynfhpHkMuG,f0\}} [k MuHpnfpOf;pm; xkdumr*kPfwkdUudk &Sd&ef rolawmfwdkU\ w&m;udk


em,lrdjcif; ponfwkdUu vSnfhpm;tyfonf jzpf ]]uHjzifh ig;jzmtmHk umr*kPfwkdU jyD;pD; jynfhpHkvdrfhrnf}}
[k atmufarhrSwfxifum umrkyg'gef [laom taMumif;aMumifh um,'kpdkuf ponfukdaomfvnf;
yvkkyf0Hh\? xdkolonf 'kpdkufjynfh0jcif;aMumifh tyg,fbHk jzpf&avonf/
xkdUjyif

rsufarSmuf

umr*kPfwkdUudk

awmifhwjzpfap?

&jyD;umr*kPfwkdUudk

rysufpD;

rqkwf,kwfatmif apmifha&Smuf&jzpfap umrkyg'gef taMumif;aMumifh um,'kpdkufponfwdkUudk yvkyf\/


xdkolonf 'kpdkufjynfh0jcif;aMumifh tyg,fbHk jzpf&avonf/
xkdtyg,fbkH xkdyk*dKvf\ Oyywdb0jzpfaMumif;uHonf urb0rnf\? uHaMumihfjzpfaom
cEmwkdUonf

Oyywdb0rnfukef\?

um;

umrkyg'gefaMumifh

tukodkvf

urb0ESifh

tyg,fOyywdb0jzpfyHkwnf;/
umrkyg'gefaMumifh umrukodkvf urb0ESifh vlUjynf ewfjynfwkdU Oyywdb0 2-yg;jzpfyHk?
umrkyg'gefaMumifh ly-tly ukodkvfurb0ESifh ly-tly Oyywdb0 2-yg;jzpfyHk? 'd|Kyg'gef?
tw0g'kyg'gef? oDvAwkyg'gefwkdUaMumifh urb0 Oyywdb0 2-yg;jzpfyHkwkdUudkvnf; enf;twlyif
odMu&m\/ (0dok'dr* t|uxm? 'k? ESm- 208?209/ oarm0daem'eD t|uxm? 176?178)
odkU Oyg'gefaMumifh urb0? Oyywdb0 ESpfyg;jzpfjcif;aMumifh ]]Oyg'geyp,m ba0g}} [laom
ygXf ]]b0}}\ t&udk urb0?Oyywdb0 ESpfrsdK; ,l&onf/
]]b0yp,m Zmwd}}[laomygXf ]]b0}}\ t&udk urb0udkom ,l&onf/ Oyywdb0udk r,l&?
xkdUaMumifh 0dok'dr*t|uxm ba0gwd yaew urba0g0 t"dayawm/ aom [d Zmwd,m ypa,m? e Oyywdba0g?
aom p ye uryp, Oyed, yp,0aoe a'G"m ypa,m a[mwDwd (0dok'dr*f? 2/ 210)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

764

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


urb0u Zmwdtm; aus;Zl;yyHk

urb0u
jyifytaMumif;rsm;

Zmwdtm;

aus;Zl;yyHkudk

wlnDaeaomfvnf;

b,fyHkb,fenf;

,kwfnHhjcif;

odEdkifoenf;[lrl

rGefjrwfjcif;paom

ow0gwkdUrSm

xl;jcm;uGJvGJcsufudk

awGUjrifae&aomaMumifh odEdkifayonf/ csJUjyygOD;rnf rdbwkdU\

okufaoG;?

tpm

tm[m&paom

jyify

taMumif;rsm;

wlnDaeaomfvnf;

trTmnDaemifESpfOD;wkdUyif tcsif;csif; rwlbJ wpfOD;u ,kwfnHhatmufus tkyfqkd; ynmrJhjzpfum wpfOD;u


txufwef;us

vSywifhw,f

ynmMuG,faejcif;paom

xl;jcm;csufudk

awGUjrifae&onf?

xkdxl;jcm;csufonf taMumif;rJh rjzpfEkdifay? tu,f taMumif;rJh jzpfonfqdkygvQif xdkxljcm;csufonf


tcgcyfodrf; jzpfae&ayrnf? ow0gtm;vHk;rSm jzpfae&ayrnf? pifppfrlum; xkd ,kwfnHhjcif;? rGefjrwfjcif;
paom xl;jcm;csufonftcgcyfodrf; jzpfaeonfr[kwf? ow0gtm;vHk;rSm jzpfaeonf r[kwfcJh? xkdUaMumifh
,kwfnHhjcif; rGefjrwfjcif;paom xl;jcm;csufonf taMumif;rJhjzpfonfr[kwf ({ueftaMumif;&Sd&rnf)?
xkdtaMumif;um; tb,fenf;? urb0[laom taMumif;aMumifhom jzpfonf[k od&m\? rSefvSay\?
uHonf ow0gwkdU t,kwftjrwfponfh xl;jcm;uGJvJG&jcif;\ taMumif;&if;aywnf;? xkdYaMumifh
bk&m;Sifu ]]urH oaw 0dbZwd ,'d'H [DeyPdwwm,}} (r? 3? 244) [k a[mawmfrlcJhayonf/ xkdUaMumifh
urb0onf Zmwd\ taMumif;jzpfonfudk od&ayonf/
vkd&if; tcsKyfrSm ]]Oyg'ge yp,m ba0g}} ]]b0}} t&udk avmuDukodkvf tukodkvf apwem
29-yg;[laom ]]urb0}} ESifh uHaMumifhjzpfaom tusdK;0dygufemruEm urZkyf[laom ]]Oyywdb0}}
ESpfrsdK;ukd ,l&onf/
]]b0yp,m Zmwd}} [l ]]b0}} t&udk avmuDukodkvf tukodkvf apwem 29-yg;[laom
]]urb0}}ukdom ,l&onf[k oHo,uif;pGm rSwf,l&\/

Zmwdo'g\ teufrSef
Zmwdo'gonf ]]b0}} [laom teuf ]]taygif;}} [laom teuf ]]ocFww&m;wkdU\ OD;pGm jzpfrI
trSwftom;}} [laom teuf ]]y#doaEcEm}} [laomteuf ]] arG;zGm;jcif;}} [laom teuf ]]trsdK;Zmwf}}
[laomteuf ]]t&d,oDv}} [laom teufwkdUukd a[m\/
]]b0yp, Zmwd}} [laomygXf ]]Zmwd}} o'gonfum; ]]y#doaEcEm}} [laom teufukd
a[monf?

xkdUaMumifh

wnfaeonfrSp

trd0rf;

trd0rf;rS

udef;atmif;&aom

]]*Aao,su}}

zGm;jrifxGufajrmufonfhwdkifatmif

ow0gwkdU\

twGif;jzpfaom

y#doaE

cEmwkdUonf

vnf;aumif;? tnd(pdkpGwfap;uyf&m) jzpfaom ]]oHao'Z}} ow0gESifh ukd,fxifSm;jzpfaom ]]Oyywd}}


ow0gwkdU\

y#doaEcEmwkdUonfvnf;aumif;

]]Zmwd}}

rnf\?

um;

y&d,m,fenf;jzpfonf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

765

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rkcstm;jzifh xdkxdk bHkb0 jzpfMuukefaom ow0gwkdU\ xdkxdkcEmwkdU a&S;OD;pGm jzpfay:rIonf ]]Zmwd}}


rnf\/
xdkUaMumifh 0dok'dr*t|uxm ]]oGm,rd" uAao,sumeH y#doEdawm y|m, ,m0 rmwkukpdrSm

edureH? wm0

y0awok caEok/ wa&oH y#doEdcaEaoG0gwd '|aAm/ t,rd p y&d,m,uxm0/


edy&d,m,awm yeww ww edAwrmemeH owmeH a, a, cEm ygwk b0Ed? awoH awoH
yXrygwkbma0g Zmwd emr (0dok'dr*f? 2? 129) [k rdefUqdkawmfrlonf/
oarm[ 0daem'eDt|uxm ESm 89-vnf; tvm;wl t"dym,frsm;udk zGifhjyawmfrl\? pum;tqdk
tenf;i,fomxl;onf/
xkdUjyif 0db*FygVdawmf ]]ww uwrm b0yp,m Zmwd? ,m awoH awoH owmeH}} (tbd? 2? 144)
ponfjzifh a[mawmfrl\/

jrefrmjyef
xkdt0dZmyp,m ocFg&mpaom y#dporkyg'fb0[laom taMumif;aMumifhjzpfaom Zmwd- [lonf
tb,fenf;? xkdxdkow0gwkdU\ xdkxdk owedum, tMuifjzpfjcif;oabm? aumif;pGmjzpfjcif;oabm?
oufa&mufjcif;oabm? xifSm;jzpfay:jcif;oabm? cEmwkdU\ xifSm;jzpfay:jcif;oabm? tm,wewkdUukd
&jcif;oabmonf&Sd\? oabmudk Zmwd[k qdktyf\/
vdk&if;tcsKyfum; *Aao,su ow0gwkdU\ y#doaEwnfaeonfrS p zGm;jrif&mtcgwdkifatmif
twGif;jzpfaomcEmwkdUonfvnf;aumif;? oHao'Z Oyywfow0gwkdU\ y#doaEtcgjzpfaom
cEmwkdUonfvnf;aumif; y&d,m,ftm;jzifh Zmwdrnf\? xkdxdkow0gwkdU\ xkdxdk bHkb0 cEmwdkU\
aS;OD;pGm jzpfay:rIonf rkcstm;jzifh Zmwdrnf\[k ,HkrSm;rJh rSwf,l&m\/

Z&mo'g\ teufrSef
Z&monf
(1)

ocFw w&m;wkdU\ &ifha&mf tdkrif;jcif; trSwftom;jzpfaomZ&m?

(2)

oGm;usdK;jcif;? qHjzLjcif;ponf orkwftyfaom wpfb0 tusHK;0ifaom cEmwkdU\

a[mif;EGrf;aqG;jrnfhjcif;[laom Z&m tm;jzifh 2-yg; tjym;&Sd\/ xkd 2-yg;wkdUwGif oGm;usdK;jcif;? qHjzLjcif;ponf orkwftyfaom wpfb0
tusHK;0ifaom cEmwkdU\ a[mif;EGrf;aqG;jrnfhjcif;udk t&m Z&m[k tvdk&Sdtyf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

766

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xkdZ&monf cEmwkdU\ &ifhusifjcif; vuPm&Sd\/ aojcif;odkUuyfaqmifjcif; udpSd\/


tG,faumif;jcif;udk zsufqD;wwfaom oabm[k PfxJxifvmwwf\ (0dok'd? 2? 132)/
0dbif;ygVdawmfvnf; ww uwrm Z&m? ,m awoH awoH owmeH wrSd wrSd oweduma, Z&m ZD&Pwm
c@dpH ygvdpH 0vdwpwm tm,kaemoH[med jEd,meH y&dygaum? t,H 0kpwd Z&m
(tbd? 2? 144)/
xkdZ&m? r&P ESpfyg;wkdUwGif Z&m- [laom oabmw&m;onf tb,fenf;? xdkxdkow0gwkdU\
xdkxdk owedum, tMuifavsmhyg;jcif; (tdkrif; ,kwfavsmhjcif;) oabm &ifha&mf aqG;jrnfhaMumif; oabm
oGm;usdK;aMumif; oabm qHyifjzLaMumif;oabm ta&wGefUaMumif;oabmonf Sd\? oabmudk Z&m[k qkdtyf\[k bk&m;Sif udk,fawmfwkdif a[mMum;awmfrlcJhavonf/
xkdZ&monf xifSm;aom ygu#Z&m? zHk;uG,ftyfaom (rxifSm;aom) y#dpEZ&m- [l 2rsdK;jym;\? xkd 2-rsdK;aomZ&mwkdUwGif qHjzLoGm;aMuG ta&wGefUjcif; ponfwkdUudk jrif&jcif;aMumifh
kyfw&m;wkdUjzpfaom Z&monf xifSm;aom ]ygu#}Z&mrnf\? emrfw&m;wkdUjzpfaom Z&monfum;
xkduJhokdUaom azmufjyefrI xl;jcm;aom trlt&mudk rjrifEdkifaomaMumifh zHk;uG,ftyfaom (rxifSm;aom)
y#dpEZ&m rnf\/
oGm;usdK;jcif;?

qHyifjzLjcif;?

ta&wGefUjcif;wkdUonf

(rsufpdjzifh

jrif&aomaMumihf)

tqif;kyfomjzpfonf? Z&mr[kwf? xkdoGm;usdK;jcif; qHjzLjcif;? ta&wGefUjcif;wkdUudk rsufpdjzifh jrifjyD;aemuf


]Z&maMumifh oGm;awG usdK;&onf? Z&maMumifh qHyifawGjzL&onf? Z&maMumifh ta&awG
wGefU&onf} [k raem'Gg&jzifh MuHpnf Z&mudkod&onf? xkdUaMumifh cEmwkdU\ tdkrif;&ifha&mfjcif;onf
Z&mrnf\ [k rSwfod&m\ (oarm|? 93)/

r&Po'g\ teufrSef
r&Ponf (1)

ocFww&m;wdkU\ ysufpD;jcif; trSwftom;jzpfaom r&P

(2)

wpfb0tusHK;0ifaom ZD0dwdajEtpOf\ jywfpJjcif; r&P- [l 2-yg; tjym;&Sd\/


xdk 2-yg;aom r&PwkdUwGif ]r&Prd 'kuH}[laom yk'f ]Zmwdyp,m Z&mr&P} [laomyk'fwkdU

wpfb0tusHK;0ifaom ZD0dwdajEtpOf\ jywfpJjcif;ukdom ]r&P}[k ,l&onf/


xkdr&Ponf jzpfqJb0rS aGUavsmjcif; vuPm&Sd\? auGuGif;&jcif; udp&Sd\/
(0dok'dr* t|uxm? 'k-ESm -133)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

767

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0dbif;ygVdawmfvnf; ]]ww uwrH r&PH?? ,m awoH awoH owmeH wrSm wrSm owedum,m pkwd
p0ewm aba'g tE&"meH rpK r&PH umvud&d,m cEmeH aba'g uaV0& edauayg
ZD0dwdjEd,yapa'g? 'H 0kpwd r&PH}} (tbd? 2? 144)/
xdkZ&m? r&P ESpfyg;wkdUwGif r&P[lonf tb,fenf;? xdkxdkow0gwkdU\ xdkxdk owedum,rS
aGUavsmjcif;oabm
ac:qkdtyfaom

aGUavsmonf\

aojcif;oabm?

tjzpf
tqHk;udk

yduGJjcif;oabm
yjcif;oabm

aysmufuG,fjcif;oabm
cEmwkdU\

rpK[k

ysufpD;yduGJjcif;oabm

tavmif;aumifudk ypfcsjcif;oabm ZD0dwdajE\ jywfpJjcif;oabmonf&Sd\? oabm tvHk;pHkukd


r&P[k qdktyf\ [k bk&m;Sifudk,fawmfwdkif a[mawmfrlavonf/
xkdaojcif; ]r&P}onf (1) cPdur&P? (2) orKwdr&P? (3) orkap'r&P -[l
oHk;yg;tjym;&Sd\/ xdkoHk;yg;wkdUwGif(1)

y0wdtcg kyfemrfw&m;wkdU\ ysufpD;jcif;onf cPwkdif; cPwdkif; jzpfaom aojcif;


]]cPdur&P}} rnf\/

(2)

wd aojyD? zk aojyD? armifb aojyD? rvS aojyD ponfjzifh ajymqkdtyfaom


aojcif;onf orkwfac:a0:tyfaom aojcif; ]]orKwdr&P}} rnf\/

(3)

&[Emyk*dKvf\ wpfzef y#doaEaejcif;rSdaom aojcif;onf tMuGif;rJh jywfpJaom


aojcif; ]] orkap'r&P}} rnf\/

oHk;rsdK;aom aojcif; ]r&P} wkdUwGif ]r&Prd 'kuH} [laomygXf ]Zmwdyp,m Z&mr&PH}


[laomygXfwkdU ]r&P} \ t& orKwdr&Pudkom ,l&onf/ (oarm[0daem'eD -95)
xkdUaMumifh
yap'r&P}

wpfb0tusHK;0ifaom

ZD0dwdajE

tpOf\jywfpJjcif;

]ZD0dwdjEd

armifbaojyD? rvS aojyD ponfjzifh ajymqkdorkwftyfaom ]orKwdr&P}onf r&P

rnf\ [k od&m\/
okdU jyqkdcJhjyD;onfhtwdkif; b0? Zmwd? Z&m? r&P - [laom yk'fwkdU\ t"dym,ftrSefudk
ygVdawmf t|uxmwkdU bk&m;SifESihf om0uwkdU a[mMum;rdefUqdkxm;ygvsuf Ak'0dyem trnfSd pmtkyf
'kwd,wGJ (w? x? '? ") trSwfjy pum;&yfrsm;udk a&;om;azmfjyjcif;onf bk&m;Sif a'oemawmfudk
ajymifavSmif jyufacsmf oa&mfouJhokdUjzpf&um; bk&m;Sif\ omoemawmf ysufpD;uG,faysmuf&ef
&nfG,fcsufjzifh a&;om;jcif;jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

768

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwfpOf (15) e? y? z trSwfjy apm'emcsufyg pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


20/

(e) ykaAed0goPfum; -

ykaA = ajcmufESpfumv cgor,/ ed = xifSm;{uef trSefrSdaom/ 0go = wyfrufpGJvrf;jcif;\


ESdyfpuf nOf;yef;rIcH&jcif;wkdUudk/ P = trSefxGif;azmuf todPf& a&mufcJhavjyD/
(y)

'dApuKPfum; -

puK = rsufpdESpfuGif;jzifh jrifjcif;[lorQwkdUudk/ 'dA = Sif;Sif;vif;vif; tpGJuif;jyD;/ PH =


trSefxGif;azmuf odjrifjcif;okdU &a&mufcJhavjyD/
(z)

tmo0u,Pfum; -

tmo0 = wyfrufpGJvrf;rIjzpfjcif;[lorQudk/ c, = ukefcef;csKyfjidrf;rI trSefodkU&Sdjcif;udk/ PH=


trSefxGif;azmuf odjrifjcif;okdU a&mufcJhavjyD/
(trSefw&m; okawoe trSwf(1) pmapmif? pmrsufESm -7? tbd"rm q&mpdef)
txufygpum;&yfwkdUudk

oufaocHtjzpf

xkwfjy

OD;Ou|\

aemufvdkufwkdU\

a&;om;csufrsm;onf t"rrsm;om jzpfaMumif; apm'emMu\/


wpfzef yg&mZduu@ t|uxm? a0&Ou@ 0Pemvmaom pum;&yfwkdUudk om"uwif
ykaAed0gomEkwdpaom

yk'fwkdU\teuftrSefukd

apm'uq&mawmfwkdUu

azmfjyjyD;vQif

orm'd|d

okawoe tzJGUcsKyfrS xkwfa0aom trSefw&m; okawoe trSwf(1) pmapmif pmrsufESm 7-vmaom


tbd"rm q&mpdef qdkol\ ykaAed0go ponf zGifhqdkcsufwkdUrSm trSefw&m;udk aSmifSm; trSm;rsm;udkom
okawoeyxm;aom pum;rsm;omjzpfygonf[k apm'u q&mawmfwkdUu wifjy apm'emMuonf/
,if;apm'emt& ]]ykaAed0gomEkwdP}} paom yk'fwkdU\ teufrSefudk usrf;*efESifh nd
pdppfa0zefMuukeftHh? ,if;okdU a0zef&m y&d,wftajccHr&Sdaom yk*dKvfrsm; vG,fulpGm odEdkifMu&ef om"u
ygXfwkdUudk atmufajc oD;jcm;xkwf t"dym,frQudkom azmfjyvsuf a0zefMuukefthH/

(u) ykaAed0gomEkwdPf
ykaAed0gomEkwdP ( ykaA + ed0go + tEk +owd +P)
ykaA = aS;twdwfb0
ed0go = aetyfcJhzl;aom cEm? aetyfcJhzl;aom w&m;udk
tEk = tpOfavQmuf (0g) pdwfudk Gwfapjcif;\ tjcm;rJh
owd = atmufarhEdkifaom owdESifh
P = (,SOfaom) Pf/
AS;twdwfb0 aecJhzl;aom cEm? aecJhzl;aom w&m;udk tpOfavQmuf atmufarhEdkifaom
owdESifh ,SOfaom Pfonf (0g) aS;twdwfb0 aecJhzl;aom cEm? aecJhzl;aom w&m;udk (pdwfudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

769

tpodkU
Gwfapjcif;\)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tjcm;rJhomvQif

atmufarhEdkifaom

owdESifh,SOfaom

Pfonf

]]ykaAed0gomEkwdPf}} rnf\[k tusOf;tm;jzifh rSwfom;&m\/


csJUjyOD;thH? ykaAed0gomEkwdP - [laomyk'f ]]ykaA}} [laomyk'f\ t&udk ,ck ypKyefb0
aS;aS;aom &uf? v? ESpf wkdUukd ,l&rnf r[kwf? aS;aS;aom twdwfb0wkdUudk ,l&onf? xkdUaMumifh
t|uxmwkdU ]]ykaA}}udk ]]twDwZmwDok}} [k zGifhjyMuonf? bk&m;Sifonfvnf; ]]ykaAed0go}} t&ukd
]]{urd Zmw a'Gyd Zmwda,m}} (wpfb0 ESpfb0) ponfjzifh a[mjyawmfrlonf/
]]ed0go}} [laomyk'ft& aecJhzl;aom cEmwkdUukd ,l&onf? aecJhzl;aomcEm [lonfum; pGJrSD
aecJhzl;ukefaom= tzefzefjzpfjyD;ukefaom rdrdoPmefjzpf csKyfjyD;ukefaom twdwfb0 cEmrsm;jzpfonf/
ykaA ed0gaomwd ykaA twDwZmwDok ed0kwuEm? ed0kwmwd tZ0kwm tEkblwm
twaem oEmae OyZdwGm edk'g (0dok'd? 2? 40/ 0d? |? 1? 128)/
(ygXftaetxm; tenf;i,frQ xl;jcm;onf)
wpfenf; - ]]ed0go}} [laom yk'ft& aecJhzl;aom w&m;wkdUukd ,l&onf? aecJhzl;aom
w&m;[lonfum; tmHky aezl;aom (awGUuHcJhzl;aom) w&m;rsm;jzpfonf/
ed0kw"rm 0g ed0kwm? a*gp&ed0gaoe ed0kwm twaem 0dnmaPe 0dnmwm y&dpdEm?
y&0dnmP0dnmwmyd 0g qdE0#KrumEk&Pm'Dok (0dok'd? 2? 40/ 0d? |? 1? 128)/
(ygXftaetxm; tenf;i,frQomxl;jcm;onf)
okdUvQif ykaAed0goonf pGJrSD aecJhzl;aom = rdrdoEmefjzpf csKyfjyD;aom cEm
(tZ0kwed0go)? tHkyaecJhzl;aom = awGUuHcJhzl;aomw&m; (a*gp&ed0go)[l 2-rsdK;Sdonf/
xkdtmHkyaecJhzl;aom w&m;[k qdktyfaom a*gp&ed0goonfvnf; rdrd0dnmPfjzifh odcJhzl;aom
w&m;? olwpfyg; 0dnmPfjzifh odcJhzl;aom w&m;[k 2-rsdK;Sd\/
rdrd0dnmPfjzifh odcJhzl;aom w&m;- [lonf aS;twdwfb0wdkU rdrdcEmESifh qufoG,f
rdrd\trnf tEG,f tqif; tpmtm[m& okc? 'kursm; rdrd\ rdbaqGrsdK; taygif;tazmfpaomolwkdUESifh
ae&mXmersm; paom rdrd 0dnmPfjzifh awGUuHcHpm;cJh&aom tmHkrsm;wnf;/
psmeftbdnmOfudk&aom (wdwdac:aom) omoemy &aohrsm;ESifh yapu Ak'gom0uwkdUonf
qdkcJhjyD;aom rdrdukd,fawGU taMumif;t&mrsm;udkom tbdnmOfjzifh odEdkifMuonf/
olwpfyg;wkdU 0dnmPfjzifh odtyfzl;aom w&m;[lonf rdrdukd,fawGUr[kwfbJ olwpfyg;wkdU
awGUuH cHpm;cJh&aom tmHkrsm;jzpfonf? puKygvax&f\ aq;orm;b0wkef;u yvkyfcJhaomtrIonf
bk&m;Sif ukd,fwkdif xkdpOfu rawGUuHcJh&aomfvnf; bk&m;jzpfonfhtcg (puKygv\ 0dnmPfjzifh
awGUuHcJh&aom tmHk taMumif;t&mrsm;udk) tbdnmOfjzifh jyefodjcif;rsdK;wnf;/
oHo&mc&D; jywfjyD;aom bk&m; &[EmwkdUukd atmufarh&m umvponfwdkU xkdbk&m;
&[EmwkdU\

0dnmPfjzifh

odtyfcJhzl;aom

r*f

zkdvf

edAmef

paomw&m;rsm;onf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

odcgyw=

770

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdyfwef;tusqHk;

ykaAed0gojzpfonf?

y&dedAmefpHjyD;aom

aS;bk&m;

tqlqludk

taMumif;y

]]xkdbk&m;Sifonf okdUyHk 0dyem Iawmfrl\? okdUyHk r*fukd jzpfapawmfrl\? okdUyHk zkdvf


edAmefudk

rsufarSmufyawmfrl\?

okdUyHk

a0ae,swkdUtm;

w&m;a[mjy

qHk;rawmfrl\}}

[k

bk&m;Sifu tbdnmOfjzifh odawmfrljcif;rsdK;wnf;/ (olwpfyg; 0dnmPfjzifh odtyfzl;aom w&m;udk


jyefodEdkifaom tbdnmOfum; bk&m;SifwkdU\ tbdnmOfomwnf;/)
wdwd,m p ykaAed0goH tEk&rmem twem 'd|uwokwar0 tEk&Ed/ wxm
om0um p yapumAk'g p/ Ak'g ye twem 0g ya&[d 0g 'd|uwokwH oAar0 tEk&Ed
('D? | ? 2 ? 3)/
qufOD;thH? wdwdwdkUonf aS;b0 aetyfzl;aom cEmukd tpOfavQmuf atmufarhukefvwfaomf
udk,fwkdif jriftyf ytyf Mum;tyfzl;aom tmHkudkomvQif tpOfavQmuf atmufarhEdkifukef\? bk&m;Sif\
wynfhwkdUonfvnf;aumif;? yapu Ak'gonfvnf;aumif; xdkUtwl udk,fwkdif jriftyf ytyf Mum;tyfaom
tmHkudkom tpOfavQmuf atmufarhEdkifukef\ [lvdk/
jyqdkcJhjyD;aom enf;-3-enf;wdkUwGif yxrenf; tvdktm;jzifh ]]aS;twdwfb0aecJhzl;aom
(tzefzefjzpfzl;ukef = rdrdoEmef jzpfcsKyfjyD;ukefaom)cEmwkdUonf ykaAed0go rnf\/
'kwd,enf;tvdktm;jzifh

aS;twdwfb0

rdrd0dnmPfjzifh

tmHky

aecJhzl;aom

(rdrdukd,fawGUjzpfaom) rdrdcEm? olwpfyg;cEmESifh jyify A[d' tmHkrsm;onf ykaAed0go rnf\/


wwd,enf; tvkdtm;jzifh rdrd0dnmPfjzifh tmHkyaecJhzl;aom w&m;omru olwpfyg;wkdU
0dnmPfjzifh tmHkyaecJhzl;aom (udk,fawGU r[kwfaom) tmHkrsm;onfvnf; ykaAed0go rnf\ - [k
,HkrSm;rJh rSwf,l&m\/
]]aS;ajcmufESpfumv

cgor,

xif&Sm;\

trSefrSdaom

wyfrufpGJvrf;jcif;\

ESdyfpuf

nOf;yef;rIcH&jcif;}} [laom tbd"rm q&mpdefqdkoljyefqkdtyfaom teufonfum; rnfonfh usrf;*efrQ


rSdaom o'gteufvdkufzufwGJpyf vHk;0r&aom teufom jzpfonf?
PfawmfMuD;ukd

wpfb0twGif;om

abmifcwfvdk

bk&m;Sif\ ykaAed0go

aS;ajcmufESpf[k

qdkjcif;jzpfonf?

wpfb0twGif;om abmifcwfvdkjcif;onfvnf; kyf0g'ESihf udkufnDatmif ud;pm;jcif;om jzpfayonf/


tEkwd tEko'gonf tpOfavQmuf[laom ]]tEk*w}} teufESifh tjcm;rJh[laom ]]teE&}}
teufwkdUukda[monf/
wpfb0odjyD;vQif aemufb0wkdUudkod? xdkaemufb0udk odjyD;vQif xdkrS aemufjzpfaom b0udkod
ponfjzifh b0tpOfudk avQmuf atmufarhjcif;onf ]]tEk*w}} tpOfavQmuf atmufarhjcif;jzpfonf?
aS;b0wkdU aecJhzl;aom cEmwkdU xifvmatmif tajccH0ifpm;tyfaom yg'upsme0DxdESifh ]]aS;b0
aecJhzl;aom cEmudk odtHh}} [k y&duHyaom 0Dxdrsm;rjzpfbJ pwkwpsmefpdwfudk ykaAed0gookdU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

771

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Gwfapjcif;\ tjcm;rJh atmufarhEdkifjcif;onf ]]teE&}} tjcm;rJh atmufarhjcif;onf xdkowdESifh


,SOfaom Pfonf ykaAed0gomEkwdPf rnf\/
ykaAed0gomEkwdwD ,m, owd,m ykaAed0goH tEk&wd/ om ykaAed0gomEkwd/
PEd wm, owd,m or,kwPH (0dok'd? 2? 40/ 0d? |? 1? 128)/
ykaAed0gomEkwd- [lonfum;? tMuifowdjzifh a&S;twdwfb0 aetyfcJhzl;aom cEmudk? 0g?
aS;twdwfb0

aetyfcJhzl;aom

w&m;udk?

tpOfavQmuf

atmufarhEdkif\?

xdkowdonf

ykaAed0gomEkwdrnf\/ Pf[lonfum; xdkowdESifh ,SOfaom Pfwnf;/


jyqdkcJhjyD;aom pum;&yfwkdUjzifh ]]aS;twdwfb0wkdU aecJhzl;aom cEm? aS;twdwfb0wkdU
rdrd0dnmPf olwpfyg;wkdU 0dnmPfjzifh tmHky aecJhzl;aom (awGUuHcJhzl;aom) tmHk taMumif;t&mwkdUudk
(tpOfavQmufjzpfap? pdwfudk Gwfapjcif;\ tjcm;rJhjzpfap) atmufarhEdkifaom owdESifh ,SOfaom
Pfonf ykaAed0gomEkwdPfrnf\/
xdkPfudkyif ykaAed0goPf[k twdkaumuf ac:Muonf/
Ak'Sifawmfjrwfonf xdk ykaAed0gomEkwd 0dZmPfudk &apEdkif jzpfapEdkifaom tusifh
y#dy'gvrf;pOfudkvnf;aumif;? xkdvrf;pOftwdkif; udk,fawmfwdkif usifhMuHud;ukwf tm;xkwfawmfrlcJhyHkudk
vnf;aumif;? udk,fawmfwdkif xkdPfudk & aS;twdwfb0rsm;pGm aecJhzl;aom (awGUuHcJhzl;aom)
taMumif;t&mrsm;udk udk,fawmfwdkif odawmfrlyHkudk vnf;aumif; atmufygtwdkif; a[mawmfrlcJhavonf/
tm&'H acg ye ar jAm[P 0D&d,H ta[mod/ y/ ykaAed0gomEkwdPm, pdwH
tbdedEm aro/ aom taeu0d[dwH ykaAed0goH tEk&mrd/y/ t,H acg ar jAm[P
yXrmbdedAd'g ta[mod ukuKXpmyua0 t@aumorSm (0d? 1? 4-5)/

jrefrmjyef
ykPm; igonf rwGefUwkdaom vHkUvudk tm;xkwfjyD;jyD? (ightm;) arhavsmh (aysmufysuf)
jcif;r&Sdaom owdonf xifjyD? (ig\) ukd,fonf ylyefjcif; r&Sd jidrf;at;jyD? (ig\) pdwfonf
wpfckwnf;aom tmHkSdonfjzpf aumif;pGm wnfjyD? ykPm; xdkigonf umr*kPfwkdUrS qdwfomvQif
tukodkvfw&m;wdkUrS qdwfomvQif MuHpnfjcif; ]0dwwf}ESifhwuGjzpfaom oHk;oyfqifjcifjcif; ]0dpm&} ESifh
wuGjzpfaom (eD0&P) uif;qdwfjcif;aMumifh jzpfaom ESpfodrfhjcif; ]yDwd} csrf;omjcif; ]okc} Sdaom
yxrpsmefokdU a&muf aecJhjyD/
0dwuf? 0dpm& jidrf;jcif;aMumifh rdrdoEmef pdwfudk Munfvifapwwfaompdwf? wnfMunfrI
orm"dukdyGm;apwwfaom? MuHpnfrI ]0dwuf} rSdaom? oHk;oyfqifjcifrI ]0dpm&} rSdaom? wnfMunfrI
]orm"d} aMumifh jzpfaom? ESpfodrfhjcif; ]]yDwd}}? csrf;omjcif; ]okc} Sdaom 'kwd,psmefokdU a&muf aecJhjyD;
ESpfodrfhrI ]yDwd} udkvnf; rwyfrufjcif;aMumifh atmufarhrI ]owd} qifjcifrI ]orZOf}ESifh jynfhpHkonfjzpf
vspfvsLIvsuf aecJhjyD? csrf;omrI ]okc}udkvnf; udk,fjzifh cHpm;cJhjyD? tMuif wwd,psmefaMumifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

772

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xdkoludk ]vspfvsLIol owdSdol csrf;ompGm aeavhSdol} [k t&d,myk*dKvfwkdUonf ajymMum;Muukef\/ xdk


igonf xdk wwd,psmefokdU a&muf aecJhjyD/
csrf;om qif;&Judk y,fjcif;aMumifhvnf;aumif; aS;OD;uyifvQif 0rf;omjcif; ESvHk;romjcif;wkdU\
csKyfESifhjcif;aMumifhvnf;aumif; qif;&J csrf;omr&Sdaom vspfvsLIrI ]Oayum} aMumifhjzpfaom owd\
pifMu,fjcif;&Sdaom pwkwpsmefokdU a&muf aecJhjyD/
okdU wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf jzLpifvwfaomf npfaMu; r&Sdvwfaomf
npfl;jcif;

uif;vwfaomf

rwkefvIyfjcif;okdU

El;nHhvwfaomf

a&mufvwfaomf

xkdigonf

yjcif;iSm

toifh

jzpfvwfaomf

a&S;

jzpfzl;aom

wnfwHhvwfaomf

(aezl;aom)

(b0cEm)

udk

atmufarhodaom ]ykaAed0gomEkwdPf} tvdkUiSm pdwfudk aS;IGwfapcJhjyD/


( pum;awmf tpOfjzifh ykaAed0gomEkwdPf\ tusifh y#dy'g tusOf;csKyfudk jyawmfrlonf? tus,f
0dok'dr*f 'k? ESm - 42)
xdkigonf rsm;jym;aom aS;aecJhzl;aom b0(cEm)udk atmufarhEdkif\? onfwkdUum;
tb,fenf;/
wpfb0udkvnf;aumif;?
b0ESpfq,fwkdUukdvnf;aumif;/y/

ESpfb0wkdUudkvnf;aumif;/

y/

q,fb0wdkUudkvnf;aumif;?

b0ig;q,fwkdUudkvnf;aumif;?

b0wpf&mudkvnf;aumif;?

b0wpfaxmifudkvnf;aumif;? b0 wpfodef;udkvnf;aumif;? rsm;jym;aom ysufuyfwkdUukdvnf;aumif;?


rsm;jym;aom

jzpfuyfwkdUudkvnf;aumif;?

rsm;jym;aom

ysufuyfjzpfuyfwkdUukdvnf;aumif;?

atmufarhEdkifcJhjyD? tb,fyHk atmufarhEdkifcJhoenf;? rnfaom b0 (igonf) okdUaom trnftEG,f


SdcJh\? okdUaomtqif;SdcJh\? okdUaom tpmtm[m& SdcJh\/

okdUcsrf;omqif;&Judk cHpm;cJh\?

okdUaom touftydkif;tjcm; SdcJh\? xdkigonf xdkb0rSpkawcJh b0 jzpfjyef\[k

okdU

tjcif;t&mESifhwuG TefjyzG,f (trnftEG,f)ESifhwuG rsm;jym;aom aS;jzpfcJhzl; (aecJhzl;)aom b0udk


atmufarhEdkifcJhjyD/
ykPm; igonf nOfhOD;,mrf yXrjzpfaom todPf ]0dZm}udk &cJhjyD? rarhravsmh jyif;pGm
tm;xkwfvsuf apvTwftyfaom pdwfSdonfjzpf aeaomoltm; rodrI ]t0dZm} aysmuf todPf ]0dZm}
jzpfay:ouJhokdU ightm; rodrI ]t0dZm} aysmuf todPf ]0dZm} jzpfay:cJhjyD? trdkufarSmifaysmuf
tvif;a&mif jzpfay:ouJhokdU ightm; trdkufarSmif aysmuf tvif;a&mif jzpfay:cJhjyD/
ykPm; onfum; Muufi,fonf OcGHwGif;rS azmufcJGxGufay:vmouJhokdU (t0dZmOcGHrS) ig\
yXrazmufcGJ xGufay:vmjcif;jzpf\/
um; bk&m;Sif ukd,fawmfjrwf\ ykaAed0gomEkwdPfudk &atmif tm;xkwf usifhMuHcJhyHkESifh
xkdPfjzifh

twdwfb0wdkUudk

jyefajymif;odjrifawmfrlyHkudk

a0&OykPm;MuD;tm;

udk,fawmfwdkif

a[mMum;awmfrlcJhaom aTEIwfawmfxGuf pum;awmfaywnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

773

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUjzpfaomaMumifh ykaAed0goudk aSUajcmufESpfponfjzifh pk'dwuwkdU\ a&;om;csufonf


t"rpum;&yfrsm; jzpfaMumif; xifSm;ayonf/

(c) 'dApuKPf
pk'dwuwkdU\ 'dApuK Pf a&;om;csuf rSm;,Gif;yHkudk pdppfOD;tHh 21/

(u) 'dApuKP ('dA + puK + P) ewfwkdU\yom'puKrsufpd tMunfkyfonf

okpdkufuHaMumifh
raESmuf,SuftyfbJ

jzpfonfhtwGuf
npfl;aMumif;

ao;i,faomlygHkukdaomfvnf;

onf;ajc

ovdyf

tjypfwdkUrS

jrifpGrf;Edkifonf?

aoG;qdk;

paom

uif;vGwfjcif;aMumifh
0D&d,

jy|mef;onfh

taESmuft,SufwkdUu

ta0;wnfaom

lygHk?

bm0emtpGrf;aMumifhjzpfaom

tbdnmOf Pfrsufpdonfvnf; npfl;aMumif; tjypfwkdUrS uif;vGwfjcif;? ta0;wnfaom lygHk?


ao;i,faom lygHkudkaomfvnf; jrifpGrf;Edkifjcif;tm;jzifh ewfrsufpdESifh wlaomaMumif ]]'dA}} rnf\/
(u)

'daAemwdtm'Dok 'dAo'dowm 'dAH/ a'0wmeOd okp&dwur edAwH ydwaorSk[d&m'D[d


tyvdAk'H Oyudavo0drkwwm, 'la&yd tm&rPor#dpeorwH 'dAH yom'puK
a[mwd? 'myd 0D&d,bm0emAvedAwH PpuK wm'doar0gwd 'dA'dowm 'dAH
(0d? |? 1? 132/ 0dok'dr*f? 'k? 53-54)/
(Oyrmonf

Oyar,sjzpfaom

'dApuKPfatmuf

,kwfnHhaom

ewfrsufpdESifh

EIdif;,SOfjyaom [DEkyrm jzpfonf? 'dApuKPfum; ewfrsufpdxuf r,SOfomatmif


omvGefonf/)
(c)

wpfenf;? jA[mhjynf psmefw&m;wkdU tjzpfrsm; xdkpsmefw&m;jzifh aejcif;aMumifh


lyg0p&psmefav;yg;onf 'dA0d[m& rnf\? xdk'dA0d[m& rnfaom psmefav;yg;\
tpGrf;jzifh &tyfaomaMumihf (taMumif;psmeftrnfudk tusdK;Pf rsufpd wifpm;
um&Plypm&tm;jzifh) Pfrsufpdonf 'dA rnf\/

(*)

wpfenf;? t*FgSpfyg;Sdaom pwkwpsmefudk (yg'u) tajccHy'dApuKtbdnmOfjzpf&\?


xkdYaMumifh

'dApuKtbdnmOfonf

'dA0d[m&rnfaom

(yg'u)

pwkwpsmefudk

rSDonf[kqdk&onf? okdU rdrdukd,fwdkif 'dA0d[m& rnfaom (yg'u) tajccHjzpfonfh


pwkwpsmefudkrSDaomaMumifh (taMumif;psmef\ trnfudk tusdK; Pfrsufpd wifpm;
um&Plypm&tm;jzifh) Pfrsufpdonf 'dA rnf\/
'dA0d[m&0aoe y#dv'wm? twem p 'dA0d[m& oEddwwmyd 'dAH
(0d?|?1?132/ 0dok'dr*f?'k? 53-54)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

774

tpodkU
(C)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wpfenf;? 'dApuKtbdnmOfudk jzpfapvdkaom wefckd;Sifonf yifukd,fu ta&mifSdaom
awaZm uodkPf;? Mo'gw uodkPf;? tmavmu uodkPf;[laom uodkPf;oHk;yg;wkdUwGif
wpfyg;yg;udk tmHky pwkwpsmefudk tajccH(yg'u) psmeftjzpfjzifh 0ifpm;&onf? odkU
ta&miftvif;udk odrf;,l&onfhtwGuf MuD;us,faom ta&mifSdonf\ tjzpfaMumifh
'dArnf\/
tmavmuy&d*a[e r[mZkwduwmyd 'dAH/
wda&muk'd*w&ly'aee r[m*wduwmyd 'dAH/
'eawe puK? puKudpu&aPe puKrd0gwdyd puK (0d?|?1?132/ 0dok'dr* 'k? 54)/

(i)

wpfenf;?

eH&Hwpfzufpaom

t&yfjzpfaom

lygHkukd

jrifEdkifonfh

twGuf

thHMozG,faumif;aom jzpfjcif;Sdonf\ tjzpfaMumifhvnf; 'dArnf\/


'dApuK[laom yk'f puKonf yuwd rsufpdudk ra[m lygHkudk jrifwwfaomaMumifh puKrnf\/
wpfenf;? rsufpd\ udpudk yjcif;aMumifh yuwd rsufpdESifhwlonhftwGuf puK rnf\/
okdU

qkdcJhjyD;aom

pum;tpOfjzifh

ewfjynfjzpfaom

yom'puKESifhwlaom

(0g)

'dA0d[m&rnfaom psmefav;yg;tpGrf;jzifh &tyfaom (0g) 'dA0d[m& pwkwpsmefudk rSDaom (0g)


xGef;vif;awmufyaom (0g) eH&Hwpfzufpaom t&yfodkU rjidruyf oGm;wwfaom Pfrsufpdonf 'dApuK
rnf\[k ,HkrSm;rJh rSwf&m\/
'dApuKPfonfyif pkwdy#doaEukd odaMumif;jzpfaomaMumifh ]pkwlyygwPf}vnf; rnf\?
Pfjzifh odjrifyHk taMumif;t&mudk atmufygtwdkif; bk&m;Sif a[mawmfrlcJhonf/
aom{0H orm[daw/y/ tbdedEmaro? aom 'daAe puKem/y/ t,H acg ar jAm[P
'kwd,mbdedAd'g ta[mod ukuK#pmyua0 t@aumorSm (0d?1?5-6)/

jrefrmjyef
okdU wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf jzLpifvwfaomf npfaMu; rSdvwfaomf
npfl;aMumif;

uif;vwfaomf

El;nHhvwfaomf

yjcif;iSm

toifhjzpfvwfaomf

wnfwHhvwfaomf

rwkefvIyfjcif;okdU a&mufvwfaomf xdk igonf ow0gwkdU\ pkwdy#doaEukd odaom ]pkwlyygwPf}


tvkdUiSm pdwfudk aS;InGwfapcJhjyD/
pum;awmfjzifh tusifh y#dy'gudk tusOf;jyonf/
xdkigonf

txl;ojzifh

pifMu,faom

vlwkdU\

jrifEdkifavmuf&m

Oypmukd

vGefaom

ewfrsufpdESifhwlaom ]'dApuKPfjzifh pkwdcgeD; ow0g? y#doaEaejyD;p ow0g? ,kwfaom ow0g?


jrwfaom ow0g? tqif;vSaom ow0g? tqif;rvSaom ow0g? aumif;aom vm;&mSdaom ow0g?
raumif;aom vm;&mSdaom ow0gwdkUudk jrif\? uHtm;avsmfpGm jzpfaom ow0gwdkUudkod\?
(b,fyHkodoenf;)

tcsif;wkdU

ow0gwkdUonf

ukd,fjzifh

ytyfaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

raumif;aom

775

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tusifhum,'kpdkufESifh

jynfhpHkukef\?

EIwfjzifh

ytyfaom

raumif;aom

tusifh

0pD'kpdkufESifh

jynfhpHkukef\? pdwfjzifh ytyfaom raumif;aom tusifh raem'kpdkufESifh jynhfpHkukef\? t&d,mwkdUudk


pGyfpGJukef\?

rSm;aom

t,lSdukef\/

rSm;aom

t,ljzifh

aqmufwnftyfaom

uHSdukef\?

xdkow0gwkdUonf cEmukd,fysufpD; aojyD;onfrS aemuf csrf;omuif;&m raumif;aom vm;&m zdkz&J


usa&muf&m i&JjzpfMuukef\/ tcsif;wkdU ow0gwkdUonfum; udk,fjzifh ytyfaom aumif;aom
tusifh 0pDokpdkufESifh jynfhpHkukef\/ pdwfjzifh ytyfaom aumif;aomtusifh raemokpdkufESifh
jynfhpHkukef\/

t&d,mwkdUudk

aqmufwnftyfaomuHSdukef\/

rpGyfpGJMuukef?
xdkow0gwkdUonf

rSefaomt,lSdukef\/
cEmukd,f

ysufpD;

rSefaom

t,ljzifh

aojyD;onfrS

aemuf

aumif;aomvm;&m vlUjynf ewfjynf ok*wd jzpfMuukef\[k od\/


okdUvQif txl;ojzifh pifMu,faom vlwkdU\ jrifEdkifavmuf&m Oypmukd ausmfvGefaom
ewfrsufpdESifhwlaom 'dApuKPfjzifh pkawcgeD;ow0g y#doaEaejyD;pow0g/y/ uHtm;avsmfpGm
jzpfMu&aom ow0gwkdUudk od\/
ykPm; igonf oef;acgif rZdr,mrf 'kwd, todPf 0dZmudk &cJhjyD? rarhravsmh jyif;pGm
tm;xkwfvsuf apvTwftyfaom pdwfSdonfjzpf aeaomoltm; rodrI t0dZm aysmuf todPf 0dZm
jzpfay:ouJhokdU ightm; rodrI t0dZmaysmuf todPf0dZm jzpfay:cJhjyD? trdkufarSmif aysmuf
tvif;a&mif jzpfay:cJhjyD/
ykPm; onfum; Muufi,fonf OcGHwGif;rS azmufcJGxGufay:vmouJhokdU (t0dZmOcGHrS) ig\
'kwd, azmufcGJxGufay:vmjcif; jzpf\/
um; bk&m;Sif\ 'dApuKtbdnmPfudk &atmif usifhMuH ud;ukwf tm;xkwfawmfrlcJhyHkESifh
xkdPfjzifh

odjrifawmfrlyHkwkdUudk

a0&ykPm;MuD;tm;

udk,fawmfwdkif

a[mMum;awmfrltyfaom

aTEIwfawmfxGuf pum;awmfjrwfaywnf;/
tcsKyfum; 'dApuK-[lonf vlwkdU\ yuwd rHopuK r[kwf? tbdPfydkifSifwkdU\
ewfrsufpduJhokdU us,fus,fjyefUjyefU jrifEdkifaom Pfrsufpdomjzpfavonf/

(*) tmo0u,Pf
22/

tmo0 =tmo0w&m;wkdUudk + c, = ukefcef;apwwfaom +P = todPf/

tb,faMumifh tb,fw&m;wkdUonf tmo0 rnfukefoenf; (u)

tdkif;trmrS pufqkyfzG,fjzpfaom oeH&nf jynfap;wdkU ,dkpD;xGufusouJhokdU puKpaom


ajcmuf'Gg&rS lygHkpaom tmHkajcmufyg;wkdU ,dkpD;xGufuswwf (jzpfwwf) aomaMumifh
avmb? 'd|d? arm[ wkdUonf tmo0 rnfukef\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

776

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ww tmo0EDwd tmo0g? puKawmyd/y/ reawmyd oEEd y0wEDwd 0kwH a[mwd
(r?|?1?63/

(c)

wpfenf;?

tbd?|?1?90)/
w&m;oabmtm;jzifh

wnf&mbHktm;jzifh

aomwmywdr*f\

ae0onmemonm,webHk[k

aS;a*gMwbk
qdktyfaom

wdkifatmif?

b0*fwdkifatmif

jzpfwwfaomaMumifh avmb 'd|d arm[wkdUonf tmo0rnfukef\/


"rawm ,m0 a*gMwbHk Moumoawm ,m0 b0*H o0EDwd 0g tm00g? {aw "ar
{w MoumoH taEmu&dwGm y0wEDwd tawm (r?|?1?63/
(*)

wpfenf;?

avmu

pdrf&nft&ufudk

tcdk;jyif;atmif

tmo0-[k

tbd?|?1?90)/

MumjrifhpGm

ac:\?

pdrfxm;tyf

avmb

'd|d

xHkxm;tyfaom
arm[-[laom

w&m;qdk;wkdUonfvnf; tprxif oHo&mwpfcGifrS ,aeUwdkifatmif cEmudk,fwnf;


[laom t&uftkd; MumjrifhpGm xHktyfonfh twGuf pdrf&nfESihfwlaomaMumifh tmo0
rnfukef\/
pd&yg&d0god,a|e r'd&m'a,m tmo0g? tmo0g 0d,m wdyd tmo0g/ avmuodOd
pd&yg&d0godum r'd&m'a,m tmo0gwd 0kpEd (r?|?1?63/
(C)

wpfenf;?

aumufyifonf

'kuwnf;[laom

toD;udk

tbd?|?1?90)/

toD;udk

oD;ouJhokdU

oD;wwf

(jzpfapwwf)

Snfvsm;vSpGmaom
aomaMumifh

oHo&m

avmb

'd|d

arm[wkdUonf tmo0rnfukef\/
tm,wH 0g oHom& 'kuH o0Ed yo0EDwdyd tmo0g (r?|?1?63/

tbd?|?1?90)/

xdkUaMumifh puKpaom ajcmuf'Gg&rS lygHkpaom tmHkajcmufyg;wkdU ,kdpD;xGufuswwfaomaMumifh


vnf;aumif;? w&m;tm;jzifh a*gMwbkwkdifatmif wnf&mbHktm;jzifh b0*fwkdifatmif jzpfwwfaomaMumifh
vnf;aumif;?

MumjrifhpGm

pdrftyf

xHktyfaom

pdrf&nft&ufESifh

wlaomaMumifhvnf;aumif;?

Snfvsm;vSpGmaom oHo&m'kuwnf;[laom toD;udk oD;wwfaomaMumifhvnf;aumif; avmb 'd|d


arm[wkdUonf tmo0 rnfukef\ [k tusOf;csKyfod&m\/
wyfrufpGJvrf;rI jzpfjcif;[lorQ tmo0 - [k qkdaom tbd"rm q&mpdef qdkol\ teufum;
rnfonfh usrf;*efrQ rSaom teufjzpfonf/
c,o'gum; ukefjcif;? ukef&m? ukefaMumif; ? ukefapwwf [laom teufwkdUudk a[m\?
t&m ukefaMumif;jzpfaom (0g) ukefapwwfaom t&[wr*fudk a[m\? t&[wr*f[lonf
orm'd|dpaom r*ifSpfyg;wnf;? Pt&um; xkd t&[wr*f[k qdktyfaom r*ifSpfyg; yg0ifaom
orm'd|d r*if[k qkdtyfaom Pfwnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

777

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xkdUaMumifh tmo0w&m;wkdU\ ukefaMumif;jzpfaom (0g) tmo0w&m;wkdUudk ukefapwwfaom


t&[wr*fyg0ifaom

orm'd|dr*ifwnf;[laom

Pfonf

tmo0u,Pf

rnf\[k

wdusrSefuefaom teufudk od&m\/


tmo0geH

c,Pm,mwd

t&[wr*Pwm,?

t&[wra*g

[d

tmo0g0demoeawm tmo0geH ca,mwd 0kpwd? wMwapwH PH? wy&d,m yEwmwd


(r? |? 1? 131/ 0d? |? 1? 136)/
xdktmo0u,Pfudk &&ef usifhMuH ud;ukef tm;xkwfawmfrlcJhyHkESifh xkdPfudk &awmfrlyHkudkvnf;
atmufygtwdkif; bk&m;Sif a[mawmfrlcJhayonf/
aom {0H orm[daw pdaw/y/ tmo0geH c,P, pdwH tbdedEmaro/ aom ]]'H
'ku}}Ed ,xmblwH tAnmo/y/ t,H acg ar jA[P wwd,mbdedAd'g ta[mod
ukuK#pmyua0 t@aumorSm (0d? 1? 6)/

jrefrmjyef
okdU wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaom jzLpifvwfaomf npfaMu;rSdvwfaom
npfl;jcif;

uif;vwfaomf

rwkefvIyfjcif;odkY

El;nHhvwfaomf

a&mufvwfaomf

yjcif;iSm

xdkigonf

toifhjzpfvwfaomf

wnfwHhvwfaomf

tmoa0gw&m;wkdUudk

ukefapwwfaom

tmo0u,PftvdkUiSm pdwfudk aS;I nGwfapcJhjyD/


igonf um; qif;&J'ku[k [kwfrSefaom twdkif; odcJhjyD? um; qif;&J jzpfay:jcif;\
taMumif; 'kuork',[k [kwfrSefaom twdkif; odcJhjyD? um; qif;&JcsKyf&m (edAmef) eda&m"[k
[kwfrSefaom

twdkif;

'kueda&m"*grdedy#dy'g-[k

odcJhjyD?

um;

[kwfrSefaom

qif;&JcsKyf&m
twdkif;odcJhjyD?

(edAmef)

okdU

onfum;

a&mufaMumif;
,dkpD;rI

usifhpOf

tmo0wkdU[k

[kwfrSefaomtwdkif; odcJhjyD? onfum; ,dkpD;rItmo0wkdUcsKyf&m (edAmef) tmo0eda&m"- [k


[kwfrSefaomtwdkif;odcJhjyD?

um;

,dkpD;rItmo0wkdUcsKyf&m

(edAmef)

odkUa&mufaMumif;

usifhpOf

tmo0eDa&m"*grdedy#dy'g[k [kwfrSefaom twdkif;odcJhjyD? okdU odjrifaom xdkig (bk&m;)\ pdwfonf


umrmo0rSvnf; vGwfajrmufcJhjyD? b0go0rSvnf; vGwfajrmufcJhjyD? t0dZmo0rSvnf; vGwfajrmufcJhjyD?
vGwfajrmufjyD;vwfaomf vGwfajrmufcJhavjyD[k todPfjzpfay:\/ y#doaEaerIukefjyD? jrwfaom
tusifhudk usifhoHk;jyD;jyD? (r*f) udpu
dk yjyD;jyD? r*fudptvdkUiSm wpfyg;aom yzG,f rSdjyD[k odcJhjyD/
ykPm;

igonf rdk;aomuf ypdr,mrf wwd,ajrmufjzpfaom todPf0dZmukd&cJhjyD?

rarhravsmh jyif;pGmtm;xkwfvsuf (edAmefokdU) apvTwftyfaom pdwfSdonfjzpf aeaomoltm; rodrI


t0dZmaysmuf todPf 0dZm jzpfay:ouJhokdU ightm; rodrI t0dZmaysmuf todPf 0dZm jzpfay:cJhjyD?
trdkufarSmifaysmuf tvif;a&mif jzpfay:cJhjyD/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

778

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ykPm; onfum; Muufi,fonf OcGHwGif;rS azmufcGJxGufay:vmouJhokdU (t0dZmOcGH)rS ig\


wwd,ajrmuf azmufcGJxGufay:vmjcif;jzpf\/
um; bk&m;Sif tmo0u,Pf&&ef usifhMuH ud;ukwf tm;xkwfawmfrlcJhyHkESifh xkdPfudk
&awmfrlcJhyHkukd

a0&ykPm;MuD;tm;

udk,fawmfwdkif

a[mMum;awmfrlcJhaom

aTEIwfawmfxGuf

pum;awmfaywnf;/
okdUvQif bk&m;Sif\ ykaAed0go? 'dApuK? tmo0u, [laom 0dZmoHk;yg;Pfawmfrsm;\
teuft"dym,frSefudk ygVdawmf t|uxmwkdU usepGm a[mMum;zGifhqdkxm;csufrsm; Sdygvsuf tbd"rm
q&mpdefqdkol\ trSefw&m; okawoe trSwf(1) pmapmif a&;om;csufrsm;onf bk&m;w&m;ESifh rsm;pGm
qefUusifaejcif;aMumifh t"r0g'om jzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) A - trSwfjy pum;&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf


23/

(A) twudvrxmEka,m*- tw [laom yk'f\ okyfum; 0dnmPfpdwfjzpf\?

udvrx\ t"dym,fum; csKyfcs,fxm;jcif;udk qkd\/ tEka,m*yk'f\ oabmoGm;um; bm0emur|mef;


wpfckckudk tpOftm;jzifh tm;xkwfusifhMuHaerIudk qkd\/ (trSefw&m; okawoe trSwf 6)
pum;&yf\ yd@wum; ]]0dPfpdwfudk csKyfcs,f bm0emur|mef;wpfckckudk tpOftm;jzifh
tm;xkwfusifhMuHaerIonf

twudvrxmEka,m*jzpfonf}}

[k

qkdvdk&if;jzpfonf?

pum;&yfukd

usrf;*efESifh nDrnD pdppfonfSdaomf twudvrxmEka,m* [laom ygXf two'gonf


(u)

twok'aEmyk&doaZmwD (oH? 1? 171) paom ygXf ]]pdwf}} [laomteuf?

(c)

twmeH 0'dwGm a&m'wd (0d? 2? 364) paom ygXf ]]ukd,f}} [laomteuf?

(*)

tw'Dyg bdua0 0d[&x (oH? 2? 35) paom ygXf ]]avmuDavmukw&m w&m; }}


teuf?

(C)

rpwed,wm "rm (tbd? 1? 3) paomygXf ]]oabm}} [laom teuf?

(i)

twem 0g tweH orEdwAH (0d? 3? 131) paom ygXf ]]rdrd? rdrdukd,f}} [laomteuf?

(p)

twH y[m, tEkyg'd,maem (ck? 1? 404) paom ygXf ]]tw'd|d}} [laom teuf?

(q)

lyH twawm orEkywd (tbd? 2? 389) paom ygXf ]]wdwdwdkUonf MuHqtyfaom


tw}} [laom teufudka[m\/

]]twudvrxmEka,m*}}[laomygXfygaom

[laomteufudka[monf?

trSefw&m;okawoeorm;wkdU

tw-o'gonfum;
jyqkdtyfaom

]]rdrd?

rdrdukd,f}}

0dnmPfpdwf[laom

teufudkra[m? xkdUaMumifh twukd ]]o&D&}} [k t|uxmq&mwkdU zGifhjyawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

779

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

udvrx o'gonf ]]yifyef;qif;&Jjcif;? yifyef;qif;&Japaomtusifh}} [laomteufudka[monf?


tbd"rmq&mpdef jyqdkouJhokdU csKyfcs,fjcif; [laomteufudkra[m? 0dok'dr*f r[m#Dum 'kwd,tkyfteoeauovkem'dwyp&d,m,?

e*oDv

a*goDv

ukuK&oDvm'D[d

twy&dwmyaee armaum a[mwDwd twudvraxm (0dok'D?#D?2?218)[k zGifhjyxm;ayonf/


]]tEka,m*}}

o'gonf

yifyef;qif;&Japwwfaomtusifhudk
odrSwf&m\?

tzefzeftm;xkwfjcif;[laom
tzefzeftm;xkwfjcif;onf

tbd"rmq&mpdefwkdU

jyqdktyfaom

teufudka[m\/

rdrdukd,fukd

]]twudvrxmEka,m*}}

]]bm0emur|mef;wpfckckudk

rnf\[k
tpOftm;jzifh

tm;xkwfusifhMuHaerI}} [laomteufum; ax&0g' yd#uwfwkdUrygrSdaom teufomjzpf\/


]]twudvrxmEka,m*}} [laom yk'fudk ax&0g'yd#uwfwkdU okdY zGifhqkdxm;onfudk
awGU&Sd&\/
twudvrxmEka,ma*gwd twaem udvrxmEka,ma*g? o&D& 'kuu&PEwd
(oH?|?3?145)/
twudvrxmEka,m*-

[lonf

rdrdukd,fudk

yifyef;qif;&Japwwfaom

tusifhukd

tzefzeftm;xkwfjcif;wnf;? ukd,f\qif;&JrIudk yjcif;wnf;/


twudvrxmEka,ma*gwd

twaem

udvrx

u@uao,sm'd

'ku

tEka,ma*g (0drwd?2?90)/
twudvrxmEka,m*- [lonf rdrdukd,f\ qif;&Jjcif;udk ql;ay: tdyfjcif; paom qif;&Judk
tzefzef tm;xkwfjcif;wnf;/
jyqdktyfcJhaom

yd#uwfusrf;*efwkdUudk

axmuf

]]tpmiwfcHjcif;?

qHyifukdEkwfjcif;?

t0wfr0wfjcif;? eGm; acG; ponfwkdU\ tavhtusifhudk usifhjcif;? ql;ay:tdyfjcif;? aSUaemuf0J,m rD;yHk


rsm;xm; aeylESifh wuG ymwyac: tylig;rsdK;jzifh ukd,fukd nOf;qJjcif;paom cEmukd,fukd
yifyef;qif;&Japwwfaom tusifhudk tzefzeftm;xkwfjcif;onf twudvrxmEka,m*rnf\}} [laom
teufonfom rSefuefaom teufjzpf\/
0dnmPfpdwfudk csKyfcs,fxm; bm0emur|mef; wpfckckudk tpOftm;xkwfusifhMuHaejcif;onf
twudvrxmEka,m*jzpfonf[laom trSefw&m; okawoepmapmifvm pum;&yfonfum; rSm;,Gif;aom
pum;&yfomjzpfonf/
pdwfudk apmifhxdef; odrf;qnf; csKyfwnf; bm0emur|mef; ud;yrf;tm;xkwf&ef jrwfpGmbk&m;
a[mawmfrlaom a'oemawmfwkdU rsm;pGm &Sdayonf? tenf;i,f xkwfjyOD;tHh/
'kEd*[ v[kaem? ,w umredygwdaem?
pdw 'raxm om"k? pdwH 'EH okcg0[H (ck? 1? 18)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

780

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ESdrfESif;&ef cJ,Of; vsifjrefaom oabmSdaom tvdkSd&m tmHkusavhSdaom pdwfudk


qHk;rjcif;onf aumif;\? (qHk;rjyD;) ,Ofaus;aom pdwfonf csrf;omukd Gufaqmifwwf\ (ck? jref? 1?
18)/
a'oemawmfjzifh

pdwfdkif;ukd

orx0dyemjzifh

odrf;qnf;qHk;ray;jcif;onf

aumif;aomtusifhjzpfyHk? ,if;odkU qHk;r ,Ofaus;aompdwfonf r*fzkdvfedAmefcsrf;omudk aqmifEdkifyHkudk


odapawmfrlonf/
ok'k'oH okedykPH? ,w umredygwdeH/
pdwH &aux ar"m0D? pdwH *kwH okcg0[H (ck?1?18)/
tvGefUtvGef jrifEdkifcJaom tvGefUtvGef odrfarGUaom tvdkSd&m tmHk usavhSdaom pdwfudk
ynmSdonf apmifhaSmuf&m\? apmifhaSmufxm;tyfaom pdwfonf csrf;omudk Gufaqmifwwf\ (ck? jref?
1? 18)/
a'oemjzifhvnf;

aS;enf;twlyif

odapawmfrlonf?

*gxm

apmifhaSmuf&rnf

qkdonfrSmvnf; orx0dyem bm0emur|mef; pD;jzef;tm;xkwfjcif;jzifh apmifhaSmuf&rnf[k qkdvdkonf/


'l&*FrH {upm&H? to&D&H *k[mo,H/
a, pdwH oH,arEd? armuEd rm&AEem (ck? 1?18)/
ta0;okdUoGm;wwfaom wpfOD;wnf; usufpm;aom ukd,ftaumiftxnfrSdaom ([',0wK)
vdkPf*l

rSDaompdwfukd

tMuifolwkdUonf

apmifhpnf;

(csKyfwnf;)Muukef\/

(xdkolwkdUonf)

rm&ftaESmiftzJGUrS vGwfMuukefvwHh (ck? jref? 1? 18)/


a'oemjzifhvnf;

aS;enf;twl

pdwfudk

apmifhpnf;csKyfwnf;&ef

a[mawmfrlonf?

orx0dyem bm0emur|mef; pD;jzef;rIjzifh tm;xkwf apmifhpnf; csKyfwnf;&rnf[krSwf/ *gxm 'l&*FrH- [lonf = ta0;wnfaom tmHkudk vSrf; tmHkyEdkifonfukd qdkonf/
{upm&H -[lonf = pdwf 2-ck? 3-ck wpfydifeuf rjzpf? wpfckcsKyfjyD;rS wpfckjzpfonfudk qkdonf/
*k[mo,H - [lonf = twaumifuJhokdU tjrJudef;0yfaeonfukd rqkdvdk? [',kyfudkrSD
jzpfonfudk &nfG,fqkdonf/
okdU

bk&m;Sif

tvdkawmfudk

rodygbJ

orm'd|dokawoetzGJU0ifwkdUu

*gxmudk

jA[Pa[mjzpfav[ef vkyfMuHpGyfpGJjcif;onfum; omoemawmfudk zsufqD;vdkaom &nfG,fcsufrSwpfyg;


tjcm; rjzpfEdkif&m[k q&mawmfrsm; ,lqawmfrlMuonf/
xkdrSwpfyg;
pdwmEkyem

r[mowdy|meokwfvnf;
a'oemawmfjzifh

bk&mSifukd,fawmfjrwfonf

pdwfudk

txyfxyf

]]o&m*pdwH

o&m*pdwEd

IrSwf&ef

a[mawmfrlcJhavonf?

tcgcgMuD;rm;aom

yZmemwd}}

r[mukPmawmfjzifh

paom
,if;okdU
pdwfudk

apmifhpnf;csKyfwnf;qHk;raMumif;jzpfaom bm0emur|mef; enf;vrf;aumif; a'oemtusifh y#dy'gudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

781

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a[mxm;awmfrlygvsuf

]]0dnmPfpdwfudk

tm;xkwfaejcif;onf

csKyfcs,f

bm0em

ur|mef;wpfckckudk

twudvrxmEka,m*jzpfonf}}

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;\

0g'onf

[k

jyqdkcJhjyD;aom

tpOftm;jzifh

a&;om;xkwfa0aom

y&d,wd

a'oemawmfrsm;udk

twudvrxmEka,m*vrf;pOf[k pGyfpGJ zsufqD;&ma&mufonf/ bm0emur|mef; ud;yrf;tm;xkwfMuaom


Ak'bmom0if olawmfpifrsm;\ usifhMuHyGm;rsm;tm;xkwfrI y#dywfudkvnf; wm;jrpfydwfyif&ma&mufonf
xkdokdU y&d,wf y#dywfwkdUudk zsufqD;ydwfyifjcif;aMumifh &oifh&xkdufaom r*fzkdvfedAmefwnf;[laom
y#da"0

omoemawmfudkvnf;

wm;jrpfzsufqD;&ma&mufonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;

oHk;oyfawmfrlMuonf/

trSwfpOf (15) b-trSwfjy apm'emcsufudk pdppfoHk;oyfcsuf


24/

(b) ewf - ewfqdkonfh ygVdpum;rSm jrefrmvdk pnf;pdrf cHpm;jcif;ukdac:onf?

cEmukd,ftwGif;rSmSdaom puK aomw Cme Zd0Sm um, re - 6-ckwkdUjzifh cHpm;rIyjcif;udkyif


pnf;pdrfcHpm;rI ewfajcmufbHk[k ac:qkd&jcif;jzpfaMumif;? Ak'a[mygVdrsm;ukd cEmenf;vufawGUenf;wkdUjzifh
aygif;pyfSmazGygu

rdrdwkdUcEmtwGif;&Sd

ajcmufckukdyif

ewfajcmufbHkjzpfaMumif;

xifSm;pGm

awGU&ygonf/ (ewfESifhi&J b,frSmvJ pmrsufESm 21)


pum;&yfudk xkwfjy xkda&;om;csufrSm usrf;*efvmr[kwfyg? ]]emx}}ygVdrS ewf-[laom
jrefrma0g[m&

&onf[k

umr*kPfig;yg;jzifh

a0g[m&aA'ynmSifwkdUu

xGef;yjcif;[k

csrf;ompGmae&onfudk

t"dym,f&Sdygonf/

&nfTef;ygonf[k

qkdygonf/

]]'dA}}

ewfwkdUonf

omrntm;jzifhvnf;aumif;

[laomygVdonf

'geSif

oDvSifjzpf

0daootm;jzifhvnf;aumif;

apm'emwifoGif;Muonf/
,if;pum;&yfrsm; aumufEkwfcsufudk xkwfvdkufaomf pk'dwu\ pum;&yf (1)

ewfqdkonfh pum;onf ygVdpum;jzpfonf/

(2)

jrefrmvdk pnf;pdrfcHpm;jcif;udk ac:onf/

(3)

Ak'a[mygVdrsm;udk

cEmenf;

vufawGUenf;wkdUjzifh

aygif;pyf&SmazGygu

cEmukd,ftwGif;rSm&Sdaom puK? aomw? Cme zd0Sm um, re 6-ckwkdYjzifh cHpm;rIyjcif;udkyif ewf 6bHkjzpfaMumif; xif&Sm;pGmawGU&onf[k aumufEkwfcsuf 3-csuf&onf/
apm'uq&mawmfrsm;\ apm'empum;&yf(1)

pk'dwuwkdU a&;om;csufonf usrf;*efvmr[kwf?

(2)

]]emx}}

[laomygVdrS

]]ewf}}

[laom

jrefrma0g[m&

&onf[k

a0g[m&aA'

ynmSifwkdUu qkdMuonf/
(3)

]]'dA}} [laomygVdonf ]]umr*kPfig;yg;wkdUjzifh xGef;yjcif;}} [k t"dym,f&Sdonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

782

tpodkU
(4)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ewfwdkUonf 'geSif oDvSifrsm;jzpfMu csrf;ompGmaeMu&onfudk &nfTef;onf[k

aumufEkwfcsuf 4-csuf&onf/

pk'dwuwkdU\ pum;&yfrsm; aumufEkwfcsufudk pdppfcsuf


,if;aumufEkwfcsufwkdUwGif ]]ewf}} [laom pum;onf ygVdpum;r[kwf? jrefrmpum;vHk;
oufoufjzpfaMumif; uav;oli,futp tm;vHk;odjyD;jzpfjcif;aMumihf ]]ewfqdkonfh ygVdpum;rSm}} [laom
pk'dwuwkdU\ (1)trSwfjy pum;&yfonf trSm;oufoufomjzpfonf/
25/

]]jrefrmvdk pnf;pdrfcHpm;jcif;udkac:onf}} [laompum;&yfonfum; ]]'dAEd vVEd a'0g}}

umr*kPfponfwkdUjzifh

upm;aysmfjrL;wwfukefaomaMumifh

]]a'0}}

ewfrnfukef\[k

'd0k"mwf\

upm;aysmfjrL;jcif; ]]uDVm}} teufudk &nfG,fqdkjcif;aMumifh (o'w) o'geuftm;jzifhrSefaomfvnf;


,if;pum;&yfonf (4)trSwfjy pum;&yf\ tajccHjzpf (4) trSwfjypum;&yfESifh qufpyfvsuf =
yd@wtaygif;teufudk,l&rnfjzpfjcif;aMumifh yd@w = taygif;teuftm;jzifh rSm;,Gif;aompum;
yifjzpfonf/
cEmukd,ftwGif;rSmSdaom puK aomw Cme Zd0Sm um, re (6)ckwkdYjzifh cHpm;rIyjcif;udk
pnf;pdrfcHpm;rI ewfajcmufbHk[k eDww = wdkufdkuf,l&aom teuftm;jzifhvnf;aumif;? ae,sw=
aqmifod&aom

(0g)

cEmenf;

vufawGUenf;wkdUjzifh

aygif;pyfSmazG

od&aom

teuftm;jzifhvnf;aumif; a[mazmfTefjyxm;aom ygVdawmf t|uxm #Dumvm pum; r&Sdacs/

yd#uusrf;*ef jyqdktyfaom ewf


26/

]]a'0}} ewf[lonf -

(u)

orKwdewf?

(c)

Oyywdewf?

(*)

0dok'dewf - [l 3- yg; tjym;&Sd\/

(u)

xkd 3-yg;wkdUwGif (wdkif;oljynfom;wkdUu rdrdwdkU\ tSifocifrif; polwkdUudk ewf-[l


ac:qdkorkwfxm;jcif;wkdUaMumifh) rif;? rif;om; rif;orD;ESifh rdzk&m;rsm;udk orKwdewf[k
ac:qdkonf/
a'0gwd wa,m a'0g orKwda'0g Oyywda'0g 0dok'da'0g/ uwar orKwda'0g/

orKwda'0g 0kpEdmZmaem p &mZukrm&m p a'0da,m p? ar 0kpEdrKwda'0g (ck?*? 225)/


(c)

pmwkr[m&mZf? wm0wom? ,mrm? wkodwm? edrme&wd? y&edrdw0o0wD [laom


ewfjynfajcmufxyf ESifh jA[yg&doZm paom 20-aom jA[mbHkwdkU jzpfukefaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

783

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ewfjA[mwkdUudk (b0a[mif;wpfckrS b0opfwpfckodkU usa&mufvmouJhokdU cEmukd,f
txift&Sm;jzpfjcif;aMumifh) Oyywdewf[k ac:qdkonf/
uwar Oyywda'0g/ Oyywda'0g 0kpEd pmwkr[m&mZdum a'0g/ jA[um,dum a'0g/

a, p a'0g w'kw&d? ar 0kpEd Oyywda'0g (ck?*? 225)/


(*)

bk&m;jrwfpGm

&[EmESifh

yapu

Ak'g

tSifjrwfwkdUudk

(udavomwkdUrS

pifMu,fjcif;aMumifh) 0dok'dewf[k ac:qkdonf/


uwar 0dok'da'0g/ 0dok'da'0g 0kpEd wxm*wm wxm*wom0um t&[aEm
cDPmo0g? a, p yapuAk'g?? ar 0kpEd 0dok'da'0g (plVeda'o? 225)/
okdUusrf;*efwkdU ]]a'0}} [laom ygVda0g[m&\teufjzpfaom ]]ewf}} oHk;rsdK;wkdUudk aocs *e
jyqdkxm;avonf/ ]]cEmukd,ftwGif;rSm Sdaom puK aomw Cme Zd0Sm um, re (6)ckwdkUjzifh
cHpm;rIyjcif;udk pnf;pdrfcHpm;rI ewfajcmufbHk ac:&aMumif;udk a[mMum;zGifhjyjcif; rSdacs/ xkdUaMumifh
pk'dwuwkdU\ (4) trSwfjy aumufEkwfcsufpum;&yfonf trSm;oufoufomjzpfonf/
,if;onf trSm;rsm;udk a&;om; jzefUa0aeMujcif;onf ax&0g' yd#uwfawmfrsm;vmaom
ewfjynf jA[mhjynfwkdUSdonf[laom0g'udk y,fzsufvkdonfh&nfG,fcsufaMumifhom jzpfonf[k 0denf;"dk&f
q&mawmfrsm; ,lqawmfrlMuonf/

apm'u yk*dKvfwkdU\ (1) tcsuf pum;&yfudk pdppfcsuf


pdppfjyqdkcJhjyD;aom taMumif;rsm;aMumifh pk'dwuyk*dKvfwkdU\ a&;om;csuf pum;&yfrsm;onf
usrf;*efESifh qefYusifaom pum;rsm;omjzpfaMumif; xif&Sm;&um; ]]pk'dwuwkdU\ a&;om;csufrsm;onf
usrf;*efvmr[kwf}}

[laom

apm'uyk*dKvfwkdU\

(1)tcsuf

pum;&yfonf

,xmblwusaom

pum;&yfjzpfonf/

apm'u yk*dKvfwkdU\ (2) tcsuf pum;&yfudk pdppfcsuf


]]emx}} [laom ygVdrS ]]ewf}} [laom a0g[m& &onf[k a0g[m& aA'ynmSifwkdUu
qkdMuonf[laom pum;&yfonfum; ]]0wdpmEkykAdumo'y0wd}} (o'gjzpfjcif;onf ajymqdkol\ tvdkvQif
tpOfSd\? ajymqdkol\ tvdktm;avsmfpGmjzpf\) [laom y&dbmomt& oifhavsmfaom AsKywfukd pGJ
aS;ynm&SdwkdU wDxGifoHk;pGJaom a0g[m&jzpf roifh[kqkd&ef rSday? ku|a'0wmukd kuZD0= kuZdk;[lvnf;aumif;? bkr|a'0wmudk bkrZD0 =bkrZdk; [lvnf;aumif; a0g[m&aA'ynmSifwkdU\
0wdpmEkykAdum o'y0wd t& ac:qdkMuouJhokdYyif jzpfayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

784

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'u yk*dKvfwkdU\ (3) tcsuf pum;&yfudk pdppfcsuf

]]'dA}}[laomygVdonf ]]umr*kPfig;yg;jzifhxGef;yjcif;}} [k t"dym,fSdonf[laompum;&yfonf


'd0k"mwf\ Zkwd= xGef;yjcif;teufudk,lqdkjcif;aMumifhrSefuefaom teufyifjzpfonf/
xkdyk'fESifh 'd0k"mwfcsif;wlaom a'0yk'fukd 0dok'dr*fr[m#Dum? y- pmrsufESm 7- ]]'dAEd
yknmwdo,a,m*gEk bbm0ywm, Zkwd,m aZmwEDwd a'0g}} (tMuifow0gwkdUonf vGefuJaom
aumif;rIESihfpyfqdkifaom tmEkabmfokdUa&mufaom ta&mift0gjzifh xGef;vif;awmufyukef\/ xkdUaMumifh
xkdow0gwkdUonf a'0rnfukef\? 0g? ewfrnfukef\) [k 0d*d[fy&ef jyqdkavonf/

apm'u yk*dKvfwkdU\ (4) tcsuf pum;&yfudk pdppfcsuf


]]ewfwdkUonf
[laompum;&yfonf

'geSif

oDvSifrsm;jzpfMu

qdkvwHhaom

csrf;ompGmaeMu&onfudk

a'oemawmfwkdUESifh

&nfTef;ygonf}}

nDGwfjcif;aMumifh

oifhavsmfaom

pum;&yfjzpfonf/
tE 'wGm A[kaem? 'udaP,sok 'udPH/
uawm pwm rEkwm? o*H *pEd 'g,um/
aw p o**wm ww? arm'Ed umrumrdaem/
0dyguH oH0dbmu? tEkabmEd trp&m (ck?1?208)/
vlrsm;pGmtm; xrif;udkvnf;aumif; jrwfaom tvcHyk*dKvfwdkU jrwfaomtvudkvnf;aumif;
ay;vaomaMumifh

tv'g,umwkdUonf

vltjzpfrS

pkawonf&Sdaomf

ewfjynfokdU

vm;a&mufMu&ukef\/
ewfjynf a&mufMuukefaom ow0gwkdUonf xdkewfjynf tvdkSdaom umr*kPfwkdUESifh
jynfhpHkukefonfjzpf

0rf;ajrmufMu&ukef\/

0efwkdrIrSdolwkdUonf

cJGjcrf;a0zefjcif;

tusdK;udk

wrvGefb00,f

ewfjynf

cHpm;Mu&ukef\ (ck?jref?1?191)/
oDvH &au,s ar"m0D? yw,maem wa,mokac/
yoHoH 0dwvmbO? yp oa* yarm'eH (ck?1?241)/
csD;rGrf;jcif;udkvnf;aumif;?

pnf;pdrfOpm&jcif;udkvnf;aumif;?

0rf;ajrmuf0rf;omjzpf&jcif;udkvnf;aumif; csrf;omoHk;rsdK;wkdUudk awmifhwaomynmSdonf oDvudk


apmifhaSmuf&m\ (ck?jref?1?225)/
odkUpaom

a'oemawmfrsm;

'geSif

oDvSifrsm;\

ewfjynf

csrf;ompnf;pdrfukd

cHpm;aeMu&jcif;ukd jyawmfrlonf? xkdUaMumifh apm'uyk*dKvfwkdUwifoGif;tyfaom apm'em pum;rsm;onf


yd#uusrf;*efwkdUESifh nDGwfpk'dwuwkdU\ pum;&yfrsm;um; yd#uusrf;*efwdkUESifh qefUusifonfudk
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU awGUjrifMu&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

785

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwfpOf(15) r-trSwfjyrS p V-trSwfjytxd apm'em&Spfcsufudk pdppfcsuf


27/

(r) odef;ZD0 = ZD0\t"dym,frSm toufudkac:ygonf? odef;\t"dym,frSm aovkeD;yg;[k

ac:ygonf? ESpfckaygif;vdkufvQif (odef;ZD0) toufaovkeD;yg;txd ylavmifuRrf;rIMuD;jzpf&jcif;[k


jyqdkxm;jcif;jzpfonf/
(,)

umvokwf = ud;ESifh wkyfaESmifxm;bdouJhodkU kef;xGufr&ovdk

ylavmifrI'Pfudk

cHae&jcif;/
(&)

oCFmw = oHrD;awmifMuD;\tyl&Sdefjzifh zduyf xm;bdouJhokdU ylavmifcHae&jcif;/

(v)

a&mk0 = toHatmf[pfvsuf rcHr&yfEdkifbJ ylavmifrI 'PfcHae&jcif;/

(0)

r[ma&mk0=

xrEdkif

xdkifr&

b,fvdkae&rSef;rod

jzpf&onftxd

ylyifavmifuRrf;rI'Pfudk cHae&jcif;/
(o)

wmyE = toHrxGufEkdifawmhbJ &ifvHk;aqmifhvsuf ylaqG;avmifuRrf;'Pf cH&jcif;/

([)

r[mwmyE=

tvGefjyif;xefpGmjzifh

toHrxGufEkdifawmhbJ

owdyifr&

arharsmMu&onftxd ylavmifrI'Pfukd cH&jcif;/


(V)

t0Dpd = wpfcsufuav;rQ arhaysmuf r&Edkifavmufatmifyif at;uGufpyfMum; rSdbJ


ylavmifae&jcif;wnf;[laom

ylavmifuRrf;rI trsdK;rsdK; 8-rsdK; 8-xyfwkdU\ ESdyfpufrI'Pfrsm;udk cHae&olwdkUudk i&JMuD; (8)xyfwGif


uscHae&olrsm;[k usrf;*ef jyqdkrIyjcif;jzpfonf/ (ewfESifhi&J b,frSmvJ 24? 25)
pum;rsm;udk xkwfjy ]],if;pum;&yfrsm;onf omoemawmfukd apmfum;aom bHkSif;wrf;?
bHkurmwdwfacGrsm;udk jzpfay:aponfh tajccHrsdK;aphrsm; jzpfygonf}} [l omrntm;jzifhvnf;aumif;?
Zmwut|uxmom"uwkdUjzifh oD0- paomyk'fwkdU\ teufrSefudk azmfjyvsuf 0daootm;jzifh
vnf;aumif; apm'u q&mawmfrsm;u wifjy apm'emMuonf/

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU\ oHk;oyfcsuf
xdki&JSpfxyf

a0g[m&ESifhpyfvsOf;onfh

apm'em

pum;&yfukd

oHk;oyfpdppfaomf

apm'u

q&mawmfrsm; xkwfaqmif ukd;um;aom om"u pum;&yfrsm;onf ax&0g'yd#u t|uxmvmaom


ckdifvHkonfh

pum;&yfrsm;jzpf

om"uajrmufjyD;jzpf&um;

,xmblw

"rapm'emtjzpf

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU ,lqawmfrlMuonf/
28/

pk'dwuwkdU azmfjyaom i&JSpfxyf a0g[m& AsKywfonfum; aMumif;usdK; ,kwd

tvsOf;rSdaom
a&;om;jyqdkjcif;\

pum;rsm;om
taMumif;&if;

jzpfacsonf?
tajctjrpfudk

taMumif;,kwdtvsOf;rSdonfh
pdppfoHk;oyf&efvkdonf?

pum;rsm;udk

xkdpum;&yfrsm;um;

0dedp,Hk;awmf oufaocHtjzpf wifxm;aom ]]ewfESifhi&J b,frSmvJ}} pmwrf;rS jzpf&um;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

786

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

xkdpmwrf;yg pum;&yfrsm;ukd cHiHkoHk;oyf&ayrnf? xkdpmwrf;udk &cdkifjynfe,f? awmifukwfrdU? OD;aTjynfhu


wifjy

twGif;

pmrsufESmum;

awmifukwfrdUe,f?

orm'd|dokawoetzGJUrS

wifjycsuf

pmwrf;jzpfonf[k yg&Sdonf/
xkdpmwrf;udk pdppfoHk;oyf&m ewfjA[mESifh i&JtaMumif;t&mrsm;ygSdonfh yd#uwfawmfrsm;udk
y,f&Sm;vdkjcif;[laom taMumif;&if; tajctjrpfudk awGUjrifodSd&ayonf/ rSefyg\/ xkdpmwrf; pmrsufESm
5- ]]okdUvQif ewfrsm;rSm rdcifewfr\ 0rf;Mumwdkuf y#doaErae&bJ OyywfESifh csufcsif;
wpfcPtwGif;

ewfom;ewforD;rsm;jzpfvmMuygu

rdb[l

r&SdEdkif?

om;orD;

ZeD;ESifh

aqGrsdK;wum[lvnf; ray:aygufEdkifyg? wpfckaom r*FvokwfwGif Ak'u oifewfom;wkdU rdbESifh


om;orD;ZeD; aqGrsdK;wumwkdUukd vkyfauR;arG;jrL&rnf[laom rmwmydwk Oy|meH ykw'g& o*Fa[m
yk'fjzifh Tefjy qHk;rxm;onfudk axmufygu vlrsm;udkyif tqifhtwef;tvdkuf cGJjcm;vsuf ewfom;[k
ac:qkdaMumif; txiftSm;awGU&ygonf}} [k azmfjyxm;onf/(pum;&yfum; ewftaMumif;t&mygonfh
yd#uwfawmfukd y,faom pum;&yfjzpfonf/)
pum;&yf qdkvdk&if;um; ]]ewfrsm;rSm rdbESifh om;orD; ZeD; aqGrsdK;rSd? ,if;odkU rSdbJvsuf
rdbESifh om;orD; ZeD;aqGrsdK;wkdUudk vkyfauR;arG;jrL&rnf[k a[mawmfrljcif;aMumifh vlrsm;udk yif
ewf[kac:&onf}}

[ljzpfonf?

a,medaomreodum&jzifh

pk'dwu

rMunfhIravhvmbJ

OD;aTjynfhonf

bk&m;Sif\

ykwfcwfy,fSm;vdkaom

a'oemawmfudk

ta,medaom

reodum&

y'k|apwemjzifhom avhvmMunhfIrdjcif;aMumifhom okdU rSm;,Gif;pGm ,lqrd&Smonf/


ewfwkdUrSm

rdbESihf

om;orD;aqGrsdK;rsm;Sdonfudk

ouyOokwf

ygVdawmf

t|uxmESifh

oarm[0daem'eDt|uxmwkdU awGYjrifEdkifonf/ odomHk tusOf;rQ azmfjyOD;tHh/


]]jrwfpGmbk&m; &wemoHk;yg; Munfdk ig;yg;oDvudk apmifhxdef;avhSdonfh uydv0wfjynfol
a*gydumrnfaom omuD0ifrif;orD;onf rdef;rtjzpfudk pufqkyfvsuf a,mufsm;jzpfaMumif;udk yGm;rsm;um
cEmudk,fysufpD;aojyD;onfhaemuf wm0womewfjynf0,f tuREkfyfwkdU\ om;jzpfvmyg\}} [k
odMum;rif;u jrwfpGmbk&m;udkavQmufxm;onfhpum;onf om;orD;&SdaMumif; om"ujzpfonf ('D? 2?
216/ 'D? jref? 2? 242)/
odMum;rif;rSm

olZmpaom

rdzk&m;MuD;rsm;SdaMumif;

tjcm;ewfrsm;rSmvnf;

rdrdwdkU\

Muif,mewforD;rsm;SdaMumif;rSm xifSm; om"ujyzG,fyifrvdk? odMum;rif;onf ouyOokwfudk


Mum;emjyD;aemuf yOodcewfom;udk aus;Zl;wifvS ol&d,0pomewforD;ESifh xdrf;jrm;ay;aMumif;udk
,cif ygVdawmf ESm-230? jrefrmjyef 257- awGUjrifEdkifayonf/
OyywfewfwdkUrSm trd0rf;y#doaE rae&bJ b,fyHkb,fenf; om;?orD;ponf SdEdkifonfudkvnf;
,if; r[m0*t|uxm ESm 297-
]]a'0geH "Dwm p ykwm p tauF edAwEd}}

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

787

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ponfjzihf jyqdkavonf? t"dym,f = ]]ewfwkdU\ orD;jzpfaom ewfom; jzpfaom ewfwdkUonf


&ifcGif jzpfukef\? ajc&if; tvkyftauR; r,m;jzpfaom ewfrdef;rwkdUonf tdyf&m jzpfukef\?
tqifwefqmyjyif

qif,ifay;rnfhewfwdkUonf

tdyf&mudk

jcH&Hjzpfukef\?

udpMuD;i,fukd

yvkyfonfhewfwkdUonf AdrmefwGif; jzpfukef\?}} um; OyywfewfwkdUtwGuf jyqkdjcif;jzpfonf/


bkrpdk; ewfwkdUonfum; t@Z? ZvmAkZ? oHao'Z? Moyygwdu [laom a,medav;rsdK;vHk;jzifh
y#doaEaeEdkifonfudk oarm[0daem'eD t|uxm ESm -153 ed&a, bkr0aZok? a'a0ok p e a,meda,m/
wdam yk&drdum a[mEd? pwayd *wdwa,/
ponfjzifh jyqkdonf? t"dym,f = ]]i&J? bkrpdk;rS wpfyg;aomewfrsm;ESifh edZmrwPSdu ac:aom
rD;o&J jydwmwkdUrSm t@Z? ZvmAkZ? oHao'Z r&SdMu? Moyygwdu wpfrsdK;om;&SdMuonf? wd&pmef?
rD;o&JrS

MuGif;aom

jydwm?

vl?

bkrpkd;ewfwdkUrSm

a,medav;rsdK;vHk;jzifh

y#doaE

aeMuonf}}

xkdUaMumifhewfwdkU rdbESifh om;? orD;? ZeD;ponfSdonfrSm xifSm;ayonf/


r*Fvokwfa'oemawmfonfvnf;

ewfwkdU

tusdK;iSmom

a[mawmfrlaom

a'oemr[kwf?

ewfvltm;vHk; tusdK;iSm a[mawmfrlaom a'oemawmfjzpfonf? okdU ewfwdkUtm; rdbESifh om;? orD;?


ZeD;

aqGrsdK;Sdjcif;

r*Fvokwfudkvnf;

ewfvl

tm;vHk;

tusdK;iSm

a[mawmfrljcif;aMumifh

r*Fvokwfa'oemudk axmuf vlukdyif ewf[k ,ljcif;onf ('k*[dw*g[) raumif;ojzifh ,ltyfaom


t,lom jzpfayonf/
29/

,if;pmwrf; pmrsufESm 11- ]]y#doaErsm;rSm ZvmAkZ? oHao'Z? tEZ? *Aao,su?

Oyygwdu [l ig;rsdK;jzpfMuygonf}}[k yk'fygVdtu&m rSm;,Gif;pGm jyqdkxm;onfukd awYG&\/ (ZvmAkZ?


oHao'Z?

t@Z?

*Aao,su?

Moyygwdu-[lom

trSefjzpfonf)?

yd#uwfawmfvm

trnfa0g[m&yk'fygXf tu&mrQudkyif rSefuefpGm rodolonf xdkyd#uwfawmf\ eufeJaom t"dym,fudk


a0zef&m tb,frSmvQif rSefuefatmif a0zefEdkifcsdrfhrnfenf;/
jrwfpGmbk&m;onf y#doaEig;rsdK;[k a[mawmfrrl? t@Z? ZvmAkZ? oHao'Z? Moyygwdu- [l
a,medav;rsdK;udk a[mawmfrlonf? (aemuftus,fjytHh)? xkdav;rsdK;wkdYwGif t@ZESif ZvmAkZonf
trd0rf; udef;atmif;&aomaMumifh *Aao,su rnf\? xkdUaMumifh usrf;*efrsm; t@Z? ZvmAkZ?
oHao'Z? Moyygwdu- [la,medav;rsdK;udkjzpfap? *Aao,su?oHao'Z? Moyygwdu- [l
y#doaEtm;jzifh jym;aom ow0goHk;rsdK;ukdjzpfap jyqdkdk;Sdonf? y#doaEig;rsdK;[k a&maESmjyqkdjcif;onfyif
rSm;,Gif;aeayonf/
xkdpmwrf; pmrsufESm 12? ZvmAkZ y#doaEukd jy&m ]]if;#doaErSm MoumomavmutwGif; SdaejyD;jzpfaom a&pyf?ajrpyf? tif;tdkif? jrpfacsmif;wkdUrS
a&rId? a&cJ? a&nd? ajrnd[kac:aom yx0DESifh tmaygwkdUjzpfMuonfh "mwfao? "mwfrwkdUtay: awaZmESifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

788

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0ga,mac:aom

"mwfzkd?

"mwfSifrsm;jzpfMuonfh

tylaiGUESifh

avwkdU

nDrQpGm

usa&muf

qufpyfpGJrSDaerIaMumifh ygVdpum;tm;jzifh (uHocFg&avmu) \ yjyifay;rIaMumifh if;a&ndajrndrsm;tay:


ADZrsdK;pHkwkdUudk jzpfay:apcJhjyD;

if;ADZwdkUrS ouf0ifvIyfSm; todpdwf 0dnmPfemrfrsm; 0ifa&mufvmum

tqifhqifh trdsK;rsdK;aom kyfrsdK;pHk emrfrsdK;pHkwnf;[laom kyfemrfESpfyg;&Sdaom a&ow0grsm; pwif


jzpfay:vmapcJhaom ZvmAkZy#doaEyifjzpfonf? urma&jyifrSpjzpfaom y#doaEjzpfonf}}[k qdkxm;\/
pum;&yf\

vdk&if;

yd@wum;

]]a&pyfajrpyf

tif;tdkif

jrpfacsmif;wkdU0,f

a&arSmfa&ndponfwkdU jzpfaom ow0gonf (0g) urma&jyifrS pjzpfaomow0gonf ZvmAkZrnf\}}


[ljzpfonf/

oHk;oyfcsuf
a&arSmf a&nd ponfwkdUjzpfaom ow0gonf oHao'Zomjzpfonf? ZvmAkZr[kwf? (aemuf
xifSm;vwHh) pmwrf;Sif (pk'dwu) onf ]Zvm}ukd jrif a&jyifrSp jzpfaom ow0g[k ,lq[ef&Sdonf?
trSefrSm ]Zvm} o'gr[kwf ] ZvmAk} o'gjzpfonf? ]]om;tdrf}} [laom teufudka[monf ]Z}o'g ]jzpf}
[laom teufudk a[monf? trd\ om;tdrftwGif; y#doaE wnfae jzpfyGm;Muaom vl? qif? jrif;?
EGm;? uRJ paom ow0grsm;udk ZvmAkZ- [k ac:qkd&onf/
30/

xkdpmwrf; pmrsufESm-15 Oyywf y#doaEudk jy&m-

]]y#doaErSm pdwf\ pGJvrf;&mjzifh ewf? jA[m? i&J? wap? o&Jobuf tpSdonfh ewfi&Jrsm;udk
jzpfaponf[k

qkdMuonf?

jzpfonfhtcgrSmvnf;

wpfrdepf

wpfcPtwGif;rSmyif

ukd,fum,

yuwdtwdkif; jzpfMuonf[k qdkonf? y#doaEcef;\ tprS jycJhonfhtwdkif; pdwfy#doaEjzpfonf?


rdcif0rf;rSm wnf&aom y#doaEr[kwf? kyfy#doaE r[kwfjcif;aMumifh ewfi&Jrsm; oufwrf;aph
aoqHk;onfhtcg tavmif;&,fvkdUvnf; oD;jcm;r&Sd[k qdkonf? pdwfjzifh pGJ pdwfrSmjzpfaeaom
ewfi&Jrsm;[kyif t"dym,fxGufaeonf? kyfemrf[l wpfoD;wpfjcm;r&SdbJ vlow0g\ twGif;pdwfrSm
pGJrSD jzpfaeaom ewfi&J waprsm;om jzpfonf[k awGU&Sd&onf}} qdkxm;\/
pum;&yf\ qdkvdk&if; yd@wum; ]]b0rS pkaw aemufb0opf Oyywf y#doaEaeaom
ewfjA[mi&JponfwkdU

trSefwu,fxif&Sm;SdMuonfr[kwf?

vlUcEmukd,f

yuwdtwdkif;

raoraysmufbJ pdwfxJrSmom wpfrdepf wpfcPtwGif; jzpfonf? pdwfqif;&JvQif i&Jusonf?


pdwfcsrf;omvQif ewfjynf a&mufonf? pdwfoufouf y#doaEjzpfonf? kyf? emrfoD;jcm;rSd}} [ljzpfonf?
t"dym,fonfvnf; xdkpmwrf; ESm 19- qdkxm;aom rvdkcsifonfh rawGUcsifonfh a'gopGJjzpfaeygu
y&da'0 rD; (11)yg; avmifuRrf;jcif;cH&aom i&Jb0okdU usaeonf[k ac:onf? vdkcsifESpfoufaom
avmbpGJjzifh

jynfhpHkvsuf

pdwftmHkwGif

umr*kPf

cHpm;aeMuolwkdUudk

ewfpnf;pdrf

ewfb0udk

&aeMuonf[kac:onf}} [laom aemufpum;jzifh xifSm;\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

789

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwu\ pum;&yf (wpfrdepf wpfcPtwGif;) [laompum;onf y&rwobm0ESifh


a0;uGmvSaom pum;jzpfonf? ypKyefb00,f aSUpdwfcsKyfjyD;aemuf tjcm;r&SdbJ aemufpdwfjzpfouJhokdU
xkdUtwl b0a[mif;rS pkwdpdwfcsKyfjyD;aemuf tjcm;rSdbJ b0opf y#doaEpdwfjzpfonf? pdwfjzpfjcif;
csKyfjcif;onf tvGefvsifjref&um; ,m0d'H bdua0 Oyrmyd e oku&m? ,m0 v[ky&d0wHpdwH (tH? 1? 9) [laom t*kFwKd&f
ygVdawmf a[mawmfrlonfhtwdkif; Oyrmjy&efyif rvG,fulacs/
xkdUaMumifh

Oyywfy#doaEaejcif;onf

wpfrdepf

rqdkxm;bd

wpfpuefUrQyif

rMumacs/

(ukd,fyuwdtwdkif;)[laom pum;onfvnf; yd#uwfrSd? rdrdvdk&m t"dym,fudk qGJ,l&atmif


wrifoufouf jznfhpGufxm;aom pum;omjzpfonf? (ukd,fyuwdtwdkif;) qdkonfrSm (b0a[mif;rS
pkaw b0opf jzpfonfr[kwf? vlUb0cEmukd,f yuwdtwdkif; raoraysmufbJjzpfonf)[k
olqkdvdk&if;jzpfonf/
Oyywfy#doaEaeaom ow0gonf raoraysmufbJ b0cEmukd,f yuwdtwdkif;jzpfonf
r[kwf? wpfae&mrS ckefvTm; tjcm;wpfae&musa&mufvmouJhokdU b0a[mif;rS pkaw b0opf
cEmudk,ftxift&Sm; bGm;ueJ jzpfjcif;Sdaom ow0gudk Moyygwdu-[k ac:qdkonf/
(pdwfy#doaE

jzpfonf?

kyfemrf[l

oD;jcm;r&Sd)

[laompum;onfvnf;

tbd"rm

a'oemawmfudk ykwfcwfxm;aom pum;omjzpfonf? Oyywfy#doaEudk kyfemrfa&maom y#doaE?


kyfoufouf y#doaE? emrfoufouf y#doaE tm;jzifh oHk;yg; cJGjcm; jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonfukd
0dbif;ygVdawmf xifSm;pGm awGUjrifEdkifayonf? OdomHkrQ tusOf;csHK;jyOD;tHh ]]jynhfpHkaom tm,we &SdMuonfh umrm0p&ewf urmOD;jzpfaom vl Oyywfjzpfaom jydwm
Oyywfjzpfaom tol&m Oyywfjzpfaom wd&pmef i&Jom;wkdU\ y#doaEcP pum,we lyg,we
aomwm,we Cmem,we *Em,we Zd0Sm,we &om,we um,m,we azm|Am,we
rem,we "rm,we = (11)yg;aom tm,wewkdU xifSm;jzpfukef\}} [k jrwfpGmbk&m;
a[mawmfrlonf/ (0dbif;ygVdawmf ESm-427)
ygVdawmf

a[mawmfrltyfaom

umrow0gwkdU\

Oyywf

y#doaE

cPjzpfaom

tm,we(11)yg;wkdUwGif rem,we wpfyg;om pdwfjzpfonf? "rm,weum; apwodufemrfESifh


tmaygpaom kyfwkdYa&maESmaom rdu tm,wejzpfonf? MuGif;aom tm,we (6)yg;wkdUum;
kyfoufoufom jzpfMuonf/
xkdUjyif ly tly y#doaE t&m ly tly"mwf\ y#doaE tonowfjA[mwkdUukd csefxm; cEm ig;yg;wkdU xifSm; jzpfukef\
(tbd? 2? 433)/
tonowfjA[mwdkU\ y#doaEcP lyuEm[laom cEmwpfyg;xifSm;jzpf\ (tbd? 2? 434)/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

790

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tly"mwf\

y#doaEcP

a0'emuEm?

onmuEm?

ocFg&uEm?

0dnmPuEm

cEmav;yg;wkdU xifSm;jzpfukef\ (tbd? 2? 435)/


okdU jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlonf/
a'oemawmfjzifh umr ly Oyywfy#doaEonf kyfemrfa&maom rdu y#doaE jzpfonf?
tonowf Oyywfy#doaEonf kyfy#doaE jzpfonf? tly Oyywfy#doaEonf emrfy#doaE
jzpfonf[k od&m\/

a,medav;yg; bk&m;a[m
31/

t&m a,medav;yg;udk Sif;vif;pGm odEdkifMu&ef bk&m;a[m a'oemudk tusOf;csHK;

jyqdkOD;tHh]]om&dykw&m a,medac:aom ZmwfwltrsdK;wkdUonf av;rsdK;wnf;? tb,fav;rsdK;wkdUenf;[lrl


Ojzpfaom t@Za,med? om;tdrfjzpfaom ZvmAkZa,med? tnd(0g) pdkpGwf&mt&yfjzpfaom
oHao'Za,med? ukd,fxifSm;jzpfay:aom Moyygwdua,medwkdUwnf;? OcGHukdazmufcGJ jzpfay:vmaom
ow0gudk t@Za,med-[k qdktyf\/ om;tdrfudk azmufcJG jzpfay:vmaom ow0gudk ZvmAkZa,med[k qdktyf\/ ig;ykyftaumifykyf rka,mrkefUykyf wefpD;tdkif wefpD;ajrmif;wkdU jzpfay:vmaom ow0gudk
oHao'Za,med-[kqdktyf\? ewfi&Jom;ESifh tcsdKU vltcsdKU 0dedygwdu tol&mukd Moyygwdua,med-[k
qdktyf\}} (r-1-105)? (OcGHjzpf&mXmetm;jzifh txl;ytyf cGJjcm;tyfaom cEmwkdU\ udk,fhtkyfpkESifh
ukd,fjzpfaeyHk txl;udk a,med-[kac:onf) okdU a,medav;yg;udk bk&mSifa[mawmfrlcJhonf/
xkdUaMumifh ]]Oyywfy#doaEonf pdwfy#doaEjzpfonf? kyfemrf[l wpfoD;wpfjcm;rSdbJ
vlow0g\ twGif;pdwfrSm pGJrSD jzpfaeaom ewfi&J waprsm;omjzpfonf}} [laom t,lonf
jyqdkcJhjyD;aom bk&m;Sif\ a'oemawmfrsm;ESifh qefUusifaom ('k*[dw*g[) raumif;ojzifh ,ltyfaom
t,lomjzpfonf? ]]twem 'k*[dawe tarS ap0 tAmpduwd}} rdrdukd,fwdkif raumif;ojzifh ,ltyfaom
t,ljzifh igbk&m;wkdUudkvnf; pGyfpGJ\ [laom bk&m;Sif\ pum;awmfESifh tnD a'ou bk&m;Sifudkvnf;
pGyfpGJ&m a&mufonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwkdU pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/
pmwrf; pmrsufESm 16- ]]usrf;*eftcsdKUu Oyywffy#doaE rSm rjrif&aom y#doaE rS rjrif&aom
ewf i&J waprsm;udk oD;jcm;jzpfaponf[k qdkjcif;aMumifh Ak'bmom0if wpf&yfvHk;rSm oD;jcm;[k qdkonfh
pmwpfvHk;aMumifh

,aeUwdkif

oabmuGJvGJvsuf

vlawGomr[kwf

&[ef;awmfrsm;

wpfOD;ESifh

tcsif;csif;yifvQif

wpfOD;

Sif;r&bJ

jzpfaeMuonf?

Oyywfy#doaEtay:

taumuft,l

uGJvGJaeMu&onf}} [k jyqdkxm;jyef\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

791

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oHk;oyfcsuf

ax&0g' yd#u0,f Oyywfy#doaEudk jy&m pum;&yf (oD;jcm;) [laom pum;vHk; tvQif;


rygSdacs?

OD;Ou|ESifhol\

aemufvdkufrsm;rSwpfyg;

Ak'bmom0if

vlSif

&[ef;tm;vHk;yif

Oyywfy#doaEtay: taumuft,l oabmuGJvGJrIvnf; tvQif;rSdacs? xkdUaMumifh ,cifpum;&yfonf


0d0g'g'dukPf;

jzpfay:atmif

vIHUaqmfaom

pum;&yfomjzpfonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU

oHk;oyfawmfrlMuonf/
pmwrf; pmrsufESm 18?19 ]]Oyywf\ oabmrSm y#dporkyg'fa'oemrSvmaom ]]Oyg'geyp,m
ba0g}} qkdonfh yk'fESihf twlwljzpfonfudk awGUSd&ygonf? y#dporkyg'frSmvnf; Oyg'gefaMumifh
b0jzpfonf?

Oyg'gefpdwf\

pGJvrf;rIaMumifh

csufjcif;

wpfrdepftwGif;

b0[k

ac:onf/

Oyywfy#doaErSmvnf; twkdif;yif pdwfpGJ&m b0- [k ac:jcif;aMumifh y#dporkyg'fvdk pdwfpGJ&m


b0jzpfae kyf[k wpfoD;wjcm;jzpfoGm;jcif; rSdbJ kyftwGif;rSmyif Sdaeaom emrfoufoufukd
ac:jcif;jzpfonf/ y/ Oyrm Zmwform;tjzpfudk pGJvrf;rI Oyg'fjzifh pGJuyfaeu Zmwform;b0
orD;wpfOD;tay:rSmvnf; wpfpHkwpfckaom taMumif;aMumifh ylyifpGJuyfaeaom Oyg'fjzpfaeygu orD;b0
om;q,fwef;atmifonfudk

pGJuyfaysmfTifrIjzpfaeu

om;b0

rdef;raoonfESifh

uHawGU&

ylyifpGJuyfaeu rdef;rb0 vdkcsifaom tmPmwpfckudk &Sd aysmfTifpGm pGJuyfaeu wefcdk;Sdolb0 okdU


tp&Sdojzifh vdkcsifpGJ rvdkcsifpGJ[laom avmbpGJ a'gopGJrsm; rdrdcEmtwGif; udef;atmif;aeonfudk (b0)
jzpfaeonf[k ac:onf}} [k qdkxm;jyef\/

oHk;oyfcsuf
Oyywfy#doaEESifh Oyg'geyp,m ba0g\ t&wkdUudk toD;toD; pdppfjycJhjyD;jzpfonf?
Oyywf y#doaEESifh Oyg'geyp,m ba0g[laom y#dporkyg'fa'oemrSm woD;wjcm;pDomjzpf
tvQif;rwlay? y#doaEt&mESifh yp,mum, y#dporkyg'fa'oemawmfwkdUum; opH oawm y#doEd? yp,mum&ar0 p/
'k'om pwka&m "rm? a'aowk ok'ku&m (tbd? |? 2? 123)/
opmav;yg;? owrS qdwfokOf;aom ocFg&wkdU ow- [laom a0g[m& ynwf? y#doaE?
y#dporkyg'f av;&yfwkdUum; jrifvnf; jrifEdkifcJ\? a[mMum;jcif;iSmvnf; vGefpGm cJ,Of;vS\ [k
t"dywdynmifMuD;rsm; rdefUrSmxm;cJhaom cJav;yg; a'oemwGif yg0ifaom t&mrsm; jzpfMuayonf/
okdU ok'k'o twd*rD&jzpfaom y#doEduxmESifh y#dporkyg'f a'oemawmfrsm;udk q&menf;cH
oiftHMum;emjcif;
a'oemawmfrsm;ukd

tvsOf;rSdbJ

pk'dwuOD;aTjynfhonf

xdyg;ykwfcwfjcif;omjzpf

rdrd\

y'k|pdwfxm;jzifh

,if;pum;&yfrsm;onf

bk&m;Sif

t"romjzpfonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU oHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

792

tpodkU
34/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pmwrf; pmrsufESm 20- ]]jA[mqdkonfrSmvnf; Oyywfy#doaEjzihf jzpfaom

pdwftpGJukdyif ac:ygonf? jA[pdk&fw&m; vufudkifxm;Muaom oufMuD;G,f&ifhrsm;ESifh rdbwkdUudk


ac:Mujcif;jzpfonf/y/

oVm,we0*oH,kwf

cEokwf

pmrsufESm

396-

Ak'a[mxm;onfukd

awGU&ygonf/ t*kFwd&f? pwkuedygwf? jA[okwfvnf; twdkif;yif ygSdygonf}} [k jyqdkxm;\/

oHk;oyfcsuf
oVm,weoH,kwf cEokwfrSd? pmrsufESm 396-vnf; pum;rsdK;rSd? t*kFwd&f? pwkuedygwf?
jA[okwf ESm-396? wduedygwf ojA[uokwf ESm-147?148 wkdUrdbwkdUudk jA[m[k a[mawmfrlaom
a'oemawmfrsm;Sdaomfvnf; xdka'oemawmfrsm;onf rkcsw a'oemawmfrsm;r[kwf? rdbwkdUonf
jA[mESifhwlaomaMumihf o'dolypm&tm;jzifh wifpm;a[mawmfrltyfaom a'oemawmfrsm;omjzpfMuonf?
xkdUaMumifh t*kFwd&f wduedygwf t|uxm ESm -99 ]]jA[monf arwm ukPm rk'dwm Oayum[laom bm0emav;yg;wdkUudk rpGefUouJhokdU twl rdbwkdUonfvnf; bm0emav;yg;wkdUudk rpGefUukef}}
[k Oyrmteufazmfjyvsuf zGifhawmfrlonf/
okdU

Oypm&wa'oemawmfudk

bk&m;Siftvdkawmfudk

rod?

rkcsw

,lqdkxm;aom

twaemrwdrQjzpf

pmwrf;yg

pum;&yfonf

rSm;,Gif;aompum;&yfomjzpfonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU oHk;oyfawmfrlMuonf/
35/
ESHUpyfatmif

pmwrf;pmrsufESm 21-vnf; ]]tmumo wpfcGifrS av,mOf 'Hk;ysH? *d[fwkwkdUjzifh


oGm;vmaeMuygvsuf

rnfonfhewfjynf

jA[mhjynfukdrQ

rawGUjrif&aMumif;?

tmumoav[mjyifrSm avudk I&aom ouf&Sdow0grsm; rSdEdkifaMumif;? ewfjA[mrsm;udk tmumookdU


qJGwif a&;xm;jcif;rSm rSefuefaom pmrsm; r[kwfEkdifaMumif; odyHobm0omvQif rSefuefaom
t&mjzpfaMumif;}} jyqdkxm;\/
xkdUjyif pmrsufESm 26-vnf; ]]i&JMuD; 8-xyfrSm urmajrjyifatmif aovmajrESifh
yHokajrwdkUtMum;wGif SdMuonf[k a&;xm;Muaom usrf;pmwkdUt& rSefrrSefudk rdrdwkdU\ cEmjzifh prf;oyf
Munfh&efrSm rdrd\ ESmacgif; avIaygufukd wpfem&DcefU ydwfxm;Munhfygu raeEdkifbJ aooGm;vdrhfrnfudk
awGUjcif;jzifh

urmajratmufwGif

oufSdow0gwkdUrSm

rnfonfhavudk

IaeEdkifMurnfenf;[k

vG,fulpGm oabmaygufEdkifygonf}} [k jyqdkxm;jy\/

oHk;oyfcsuf
av,mOf 'Hk;ysH *d[fwkwkdUjzifh ESHUpyfatmif oGm;aeygvsuf ewfjynf jA[mhjynfwkdUudk yuwd
rsufpdjzifh rjrif&jcif;aMumifh r&Sd[k qkdaom pum;onf tvQif;yif roifhaom pum;jzpf\? taMumif;um;
ewfjA[mwkdU\ yuwdtqif;udk vlwkdU rHopuKjzifh jrif&ef rqdkxm;bd jA[mwkdU\ yuwdtqif;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

793

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ewfwkdUu rjrifEdkif txuftxuf ewfwdkU\ yuwdtqif;udk atmufatmufewfwkdUu rjrifEdkif


Murf;wrf;aom twabmudk zefqif; jyrSom jrifEkdifaomaMumifhwnf; ('D? 2? 170)/
36/

ewf

jA[mwkdU\

yuwdtqif;udk

vlwkdU\

rHopuKjzifh

jrifEdkif&efrqdkxm;bd

tqifhtwef;uGmjcm;onhf ewfjA[m tcsif;csif;yif rjrifEdkifyHkukd a[mjyaom uPuwv okwfawmfudk


tusOf;csHK; jyqdkOD;tHh tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf OknrdU uPuwv orifawm oDwif;oHk;aeawmfrlpOf
yaoe'Daumovrif;MuD;vnf;

wpfpHkwpfckaomudpjzifh

a&mufvmcdkuf

]]tSifbk&m;

ewfwkdU

&SdMuygovm;}} [k avQmuf\? rif;MuD; (pmwkr[m&mZfpaom ewfwdkU &Sdonf[k oifrodoavm)


tb,fhaMumifh okdU ar;oenf;}} [k rdefUawmfrl&m ]]tSifbk&m; (ewfrsm;&SdMuonf[k odyg\)
xdkewfwkdUonf

vlUjynfokdU

ar;avQmufavonf?

y#doaE

]]rif;MuD;

aevmMuygao;ovm;?

apwodu

raevmMuawmhjyDvm;}}

'kuSdaomewfwdkUonf

[k

vlUjynfodkU

y#doaEaevmEdkifukef\? apwodu 'kurSdaom ewfwkdUonf vlUjynfokdU y#doaEraevmMuukef}} [k


rdefUawmfrlavonf? xdktcg 0d##Lb ppfolMuD;u ]]apwodu 'kuSdMuao;ojzifh vlUjynfokdU y#doaE
aevmEkdifaom ewfwkdUu apwodu 'kurSdMuojzifh vlUjynfokdU y#doaE raevmMuonfh ewfwkdUudk
ESifxkwfEdkifMuygovm;}}

[k

Mum;0if

avQmuf\/

xkdtcg

tSiftmeEmu

]]ppfolMuD;

yaoe'Daumovrif;MuD;onf wm0wom ewfwdkUudk ESifxkwfEkdifygovm;}} [k jyefar;av&m ]]tSifbk&m;


yaoe'Daumovrif;MuD;onf

wm0wom

ewfwdkUudk

jrifkHaomfrQ

rjrifEkdifyg/

tb,frSmvQif

ESifxkwfEkdifygrnfenf;}} [k avQmufavonf/ ]]ppfolMuD; twlyif apwodu 'kuSdMuao;ojzifh


vlUjynfokdU y#doaE aevmEkdifaom ewfwkdUonf apwodu 'kurSdMuojzifh vlUjynfokdU y#doaE
raevmEdkifaom ewfwkdUudk jrifkHaomfrQ rjrifEkdifMuukef/ tb,frSmvQif ESifxkwfEkdifygrnfenf;}} [k
ajzawmfrlonf/ y/ ]]tSifbk&m; jA[mrsm; SdMuygovm;}} [k avQmufjyef\/ ]]rif;MuD; tb,fhaMumifh
odkUar;oenf;}}

[k

rdefUawmfrl&m

]]tSifbk&m;?

xkdjA[mwdkUonf

vlUjynfokdY

y#doaE

aevmMuygao;ovm;/ raevmMuawmhjyDvm;}} [k ar;avQmufavonf/ ]]rif;MuD; apwodu 'kuSdaom


jA[mwkdUonf vlUjynfokdU y#doaE aevmEkdifukef\/ apwodu'ku rSdaom jA[mwkdUonf
raevmEkdifukef}} [k rdefUawmfrlavonf/ (r? jref? 2? 335-337)
,if;t|uxm ESm-248 apwodu 'kurSdMuonfh umrm0p& ewfwkdUudk apwodu
'kuSdMuonfh umrm0p& ewfwkdUu puK0dnmOfjzifhyif rjrifEkdifukef? lybHkrlum; Adrmefwpfckwnf;
twlae jA[mrsm;udk puK0dnmOfjzifh jrifEdkifMu\/ xkdtAsmyZ jA[mwkdU jriftyf rSwftyf xkd;xGif;
odtyfaom vuPmudk jrifjcif;? rSwfjcif;? xdk;xGif; odjcif;iSm rpGrf;Ekdifukef/ txuftxuf
jA[mwdkUudkrl atmufatmuf jA[mwkdUu puK0dnmOfjzifhyif rjrifEkdifukef}} [k zGifhjyonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

794

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ygVdawmf t|uxmwdkUudk axmuf ewfjA[m tcsif;csif;aomfrS tqifhtwef; uGmjcif;aevQif


rjrifEdkifMuukefao;? vlwkdUonfum; ewfjA[mwkdUudk tb,frSmvQif jrifEdkifMuvdrfhrnfenf;/ ('D? |? 2?
233)
37/

tumo av[mjyifESifh urmajrtwGif; touf&I&ef avrSd ewfjA[mESifh i&Jrsm;

rSdEdkif? ewfjA[mrsm;udk tmumoodkU qGJwif a&;xm;jcif;rSm rSefuefaom pmrsm; r[kwfEkdif?


odyHobm0om rSefuefonf[laom taMumif;jycsufjzifh oAkwmPfawmf\ t&mudk odyHynmjzifh
EdIif;,SOfwkdif;wm jcif;onfvnf; tvGefeufonfh r[mork'&mudk jcif\EIwfoD;jzifh wkdif;wmouJhokdUom
jzpfacsonf/ oAkbk&m;Sifonf ,rkdufygVdawmf 0dem tmoym ao[d 0dwu0dpm&meH Oyg'uaP awoH 0pDocFga&m OyZwd aem
p awoH um,ocFga&m OyZwd (tbd? 6? 6)[k a[mawmfrlonf/
t"dym,fum; xGufouf 0ifoufwkdUrS uif; 0dwuf0dpm&wkdU jzpfqJcP xdkyk*dKvfwdkUtm;
0pDocFg&ac:aom 0dwuf0dpm&om jzpfqJ? um,ocFg&ac:aom xGufouf 0ifouf jzpfqJr[kwf[k
qkdvdkonf/
,rdkufrlv#Dum ESm-140 vnf; ]]umrm0pm&merd [d *A*wm 'DeH0dem tmoymao[d
0dwu0dpm&meH Oywd twd}} trd0rf; udef;atmif;ol paom umrm0p& ow0gwkdUtm;vnf;
xGufouf0ifoufwdkUESifh uif; 0dwuf0dpm& jzpfjcif;Sdonf}} [k zGifhjyawmfrl\/ ,rkduftEk#Dum ESm-193
]]tm'doa'e O'uedrk*0dondblwm o*F[dwm? e rwpwkwZe ormyE eda&m"
ormyEm}} (tEk #D 3? 193)
[k zGifhjyawmfrlonf/
t"dym,frSm *A*wm 'DeH0,f tm'do'gjzifh a&udef;aom ow0g awGa0rdef;arm arhajrmaeaom
ow0gwkdUudk oGif;,l&rnf/ aoaomol pwkwpsmef 0ifpm;ol eda&m" ormywf 0ifpm;olwkdUukd
(xGufouf 0ifouf uif;aomfvnf; 0dwuf0dpm& rSdjcif;aMumifh) oGif;r,l&[k qkdonf/
ygVdawmfESifh #DumwkdUudk axmuf xGufouf0ifouf uif;vsuf toufSifaeolwkdUum; ly
tlyjA[mrsm;? trd0rf; udef;atmif;aom ow0g? pwkwpsmef 0ifpm;aom umrow0g? eda&m"
ormywf 0ifpm;aom tem*grf &[Em paomtm;jzihf rsm;pGm Sdayonf/
jrwfpGmbk&m;onf vGefpGm eufeJ odjrifEkdifcJaom jidrfoufrGefjrwf rMuHpnftyf? rMuHpnfEkdifaom
odrfarGUvS ynmSdolwkdUom odEkdifaom? oAkwmPfawmfjrwfjzifh wyftyfxifxif odjrifawmf
rlonfhtwdkif;

ewf

jA[m

i&Jrsm;udk

a[mMum;xm;cJhygvsuf

,if;oAkwmPfawmfjrwfudk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

795

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odyHynmavmufrQ ouf0if,HkMunfrI rSdolwkdUtwGuf a[mawmfrltyfaom r[moD[em'okwfvm


yO*wduxmudk tusOf;csKyfrQ jyqkdOD;rnf/
]]om&dykw&m vm;&m*wdwkdUonf i&JbHk wd&dpmefbHk jydwmbHk vlUbHk

ewfbHktm;jzifh

ig;yg;wdkUwnf;/ om&dykw&m igonf i&JbHk/ y/ ewfbHkwkdUudk vnf;aumif;? xkdbHkwkdUodkU a&mufaMumif;


vrf;pOftusifhudk vnf;aumif; odawmfrl\/ edAmefESifh edAmef a&mufaMumif; vrf;pOftusifhudk
vnf;aumif; odawmfrl\/ y/ yk*dKvfonf i&Ja&mufrnfh tusifhudk usifh\[k od\/ y/
i&JokdUa&mufum pifppf qif;&JvSpGm xufjrufMurf;wrf;onfh a0'emudk cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/
wd&dpmefbHkokdU a&mufrnfh tusifhudk usifh\[k od\/ y/ wd&dpmefbHkodkU a&mufum pifppf qif;&JvSpGm
xufjrufMurf;wrf;onfh a0'emudk cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/ jydwmbHkokdU a&mufrnfh tusifhudk
usifh\[k od\/ y/ jydwmbHkokdUa&mufum pifppf qif;&JvSpGm xufjrufMurf;wrf;onfh a0'emudk
cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/ vlUbHk jzpfrnfh tusifhudk usifh\[k od\/ y/ vlUbHk jzpfum
csrf;omrsm;onfh a0'em cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/ ewfbHkodkU a&mufrnfh tusifhudk usifh\[k od\/
y/ ewfbHkodkUa&mufum pifppfcsrf;omonfh okca0'em cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/ yk*dKvfonf
t&[wzdkvfodkU a&mufrnfh tusifhudk usifh\[k od\/ y/ t&[wzdkvfodkUa&mufum pifppfcsrf;omonfh
okca0'em cHpm;ae&onfudk jrif&\/ y/ om&dykw&m? odkUjrifaom ighudk ]]&[ef;a*gwrtm; vlwkdU\
ukokdvfuryx

w&m;xuf

omvGefaom

t&d,mjzpf&ef

pGrf;Ekdifaom

mPftjrifxl;

rSd/

&[ef;a*gwronf MuHpnf,lqvsuf pl;prf;avhvmum tvdkvdkxifjrifvmaom w&m;udk a[mMum;\}} [k


ajymqkdolonf xkdtajympdwfxm;udk ry,fvQif xdkt,ludk rpGefUvQif aqmif,lvmaom 0efxkyfukd
ypfcsvkdufouJhokdU i&J tcscH&vwHU}}/ (r jref? 1? 113-118)
odkU

jrwfpGmbk&m;onf

oAkwmPfawmfjzifh

udk,fawmfjrwf

jrifonfhtwkdif;

a[mawmfrlcJhygvsuf rsufpdjzifh rjrif&jcif;? odyHobm0ESifh rudkufnDjcif; paomtaMumif;udkjyvsuf ewf


jA[m

i&JwdkUudk

y,fSm;

a&;om;

a[majymaom

pum;rsm;onf

bk&m;Sif

oAkw

mPfawmfudkvnf;aumif;? a'oemawmfukdvnf;aumif; y,fSm;&m a&mufaomaMumifh t"r0g'om


jzpfayonf/
38/

ewfESifhi&J b,frSmvJ pmrsufESm 21-22 wkdU ]]Ak'vufxufawmf tcguvnf; ewf

jA[mrsm;udk rnfolrQ rjrifEkdifMu? rawGUEkdifMu Ak'ukdyif 0gao|? ayg|yg'? bm&'GmZ paom


ykPm;wkdUu ]]ewf jA[mSdonfqdkjcif;rSm rSefygovm;}} [k ar;avQmufMu&m Ak'u ]]oif ykPm;wkdU?
toifwkdU\

bkd;ab;rsm;

ckepfqufavmufuawmh

ewf

jA[mrsm;udk

jrifzl;vkdufMuonf[k

ajymcJhzl;Muovm;}} [k jyefar;&m ]]rajymcJhMuzl;yg}} [k ykPm;wkdUu ajzqkd Ak'u ]]rjrifzl;ol\


ajympum;udk rjrif&olrsm;u ,HkMunfaeMujcif;rSm tuef;ajymonfhpum;udk tuef;u ,HkbdouJhokdUom
jzpfonf/ rjrif&aom ewf jA[mrsm;udk taMumif;jyvsuf a[mMujcif;rSm vmbfvmbudk SmaeMuaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

796

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orP jA[P [dEL0g'\ t,lom jzpfonf}} [k Oy&dyPmo yOw,okwf ESm-23 wGif Ak'u
azmfjyxm;onfudk awGU&ygonf[k OD;aTjynfhu jyqkdxm;jyef\/

oHk;oyfcsuf
pum;rsm;onf bk&m;a[m a'oemawmf rl&if;udk ysuf,Gif;apvsuf rdrdvdk&m t"dym,fudkom
vkyfMuHazmfjyxm;aom pum;rsm; jzpfonf/ bk&m;a[m a'oemawmf rl&if;\ qkdvkd&if; t"dym,fudk
oDvuE0*f jrefrmjyef ESm 253-268 wkdUrS ,l tusOf;rQ jyqdkOD;rnf/
tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf &[ef;ig;&mESifhtwl aumovwdkif; a'opm&D vSnfhvnfawmf
rlvwfaomf reomu# ykPm;GmodkU a&muf Gm\ ajrmufzuf tpD&0wD jrpfurf;em;Sd o&ufawm
oDwif;oHk;awmfrlonf/ xkdpOftcg pu wmku aygu&omwdpaom ykPm; olaX;rsm; xdkGm
wnf;ckdaeMuonf/

xdktcg

jA[mhjynfa&mufaMumif;

tanmif;ajy

vrf;pOfESifh

pyf

vrf;avQmufMupOf
t,ltq

0gao|ESifh

rwlMuojzifh

bm&'GgZ

bk&m;SifxH

vkvifwdkY

vma&mufum

aygu&omwd ykPm; wmku ykPm;wkdU a[mMum;aom jA[mhjynfa&mufaMumif; vrf;pOfonf


ajzmifhwef;aomvrf; [kwfr[kwf ar;avQmufMuonf/ bk&m;Sifu ]]aA'ifoHk;yHkaqmif ykPm;wkdUwGif
jA[mudk jrifzl;aom ykPm; wpfOD;wpfa,mufrQ Sdoavm? aA'ifoHk;yHkaqmif ykPm;wkdU\ q&m q&mY
q&m ckepfqufwkdifatmif jA[mudk jrifzl;ol wpfOD;wpfa,mufrQ Sdoavm}} [k ar;awmfrl rSdyg[k
ajzMu&m bk&m;Sifu oluef;tpOftwef; Oyrm ponfwkdU jyvsuf ]]jA[mtjzpfodkY a&mufEkdifzdkU
taMumif;rSd}}

[k

rdefUawmfrlojzifh

]]jA[mjzpf&ef

vrf;pOfudk

a[mawmfrlyg}}

[k

0gao|u

awmif;yefjcif;aMumifh jA[mjzpf&ef vrf;pOfudk bk&m;Sif a[mawmfrlonf/


xkdvrf;pOfudk tusOf;rQ jytHh/ trsKd;aumif;om;onf bk&m;Sifomoemawmf &[ef;y
oDvtusifh ajEudk apmifhpnf;rI atmufarhrI owdqifjcifrI orZOf a&mifh&JrI oaEmo wkdUudk
jynfhpHkapum qdwfjidrf&m0,f xuf0,fzGJUacG xkdifaejyD;vQif udk,fudk ajzmifhpGmxm; ur|mef;odkU aS;I
owdudk jzpfapvsuf ae&m\/ xkd&[ef;tm; eD0&P uif;onfhtcg 0rf;ajrmufrI ESpfodrfhrI jidrf;at;rI
csrf;omrI wnfMunfrIwdkUudk &\/ xdk&[ef;onf arwmpdwfjzifh t&yfq,frsufESmudk jzefUaeaomf
(arwmur|mef;udk

yGm;aomf)

arwmapawm

0drkwdpsmefudk

&\/

psmefonf

jA[mjzpf&ef

vrf;pOfaywnf;/ ukPmapawm 0drkwd rk'dwmapawm 0drkwd Oayumapawm 0drkwdpsmefwdkUonfvnf;


jA[mjzpf&ef vrf;pOfrsm;yifwnf;/ pdwfudk tvdktwkdif; jzpfapEkdifaom xkd&[ef;onf cEmudk,fysufpD;
aojyD;onfhaemuf pdwfukdtvdktwkdif; jzpfapEkdifaom jA[m\ taygif;tazmfjzpf&ef taMumif;Sd\[k
a[mawmfrlavonf/ okwfjzifh jA[m&SdkHru jA[mjzpfaMumif; tusifhudkyif bk&m;Sifa[mawmfrlonfudk
xifSm;pGm odMu&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

797

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rjrif&aom ewfjA[mrsm;udk taMumif;yvsuf a[mMum;jcif;rS vmbfvmbudk SmaeMuaom


orP jA[P [dEL0g'\ t,lom jzpfonf}} [k Oy&dyPmo yOw,okwf ESm-23 wGif Ak'u
azmfjyxm;onf[laom OD;aTjynfh qkdvdkonfh t"dym,frsKd; xkdokwfwGif ryg r&Sdacs/ xdkokwf ]]twonf
onmSd\/ aoonfrS aemuf jrJ\}} pojzifh tem*wfudk MuHqpGJ,lrI ]]ty&E uydu}} t,l 44 rsKd;wkdUudk
a[mjyD;onf\ tqHk; ]]odkU aemufb0 jzpf&ukefawmhtHh/ odkU aemufb0 jzpf&ukefawmhtHh/}} [k
aemuf usifvnfjcif;udk jiduyfvsuf ajymqkdMuonfh orP jA[PwkdUonf ]]t&yfrS ighrSm
rQavmufaom tjrwfaiG jzpfvdrhfrnf/ ukefjzifh tjrwfaiGudk &vdrhfrnf}} [k MuHpnfpOf;pm;Muonfh
ukefonfrsm;ESifh wlonf[kom Ak'Sifawmfjrwf a[mawmfrlayonf/
jrwfpGmbk&m;onf i&JESifh ewfjA[mrsm; Sdonfudkvnf;aumif;? xkdi&J ewfjA[m tjzpfodkU
a&mufapwwfaom tusifhwkdYudkvnf;aumif; trSefSdonfhtwkdif;om a[mjyawmfrlonf/ i&JESifh ajcmuf
ewfjA[mrsm;jzifh ajrmufcJhonf r[kwf/ ewfjA[m tjzpfudkvnf; csD;rGrf;tm;ay;awmfrlonf r[kwf/
bk&m;Sif\ tvdkawmfrSm tEkyg'g y&dedAmef 0ifpHa&;yif jzpfonf/ bk&m;SifvufxufawmfrS p
,ckacwfwkdifatmif
pGyfpGJouJhokdU

wynfhom0u

i&JESifh

ajcmuf

&[ef;awmfwkdUonfvnf;
ewfjA[mrsm;jzifh

OD;Ou|ESifh

ajrmufaeMuolrsm;

ol\

aemufvkdufwkdU

r[kwf/

bk&m;Sif

a[mawmfrlonfhtwkdif; tSdudk tSd[kom trSeftwkdif; a[mjyMu y"me &nfTef;csufrSm tEkyg'g


y&dedAmef pH0ifa&;yif jzpfonfudk Ak'bmom0if olawmfpifwkdif; odMuayonf/ bk&m;Sif wynfhom0u
&[ef;awmfrsm;onf ykAEuydu t,lSdMuolrsm; r[kwfMu&um; yOw,okwf a[mawmfrlonfh
ukefonfESifhwlaom orP jA[Prsm; r[kwfMuay/
xkdUaMumifh ewfESifhi&J b,frSmvJ pmwrf;yg pum;&yfrsm;onf rdrdwdkU\ rdpm0g'udk jyvdk
vnf;aumif;?

a'oemawmftwdkif;

a[majymaeMuaom

&[ef;awmfrsm;udk

apmfum;ykwfcwfvdk

vnf;aumif;? azmfjyyg a'oemawmfwkdUudk ,kwf,kwfrmrm zsufqD;aeaom t"rpum;&yfrsm;om


jzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfwkdU oHk;oyfawmf rlMuonf/
39/

xkdpmwrf; pmrsufESm 23 ]]ewfjynf (6) xyfESifh ywfouf Ak'a[maom t"du

tcsufjzpfonfh (oVm,we 0*oH,kwf-cPokwf) pmrsufESm 334 wGif Munfhjyefyguvnf; qz[k


awGUxdcHpm;rI (6) ckudkyif cHpm;rI ewfbHk (6) ck[k jyqkdxm;onfudk awGU&jyefayonf/ puK aomw
Cme Zd0Sm um, re wkdUjzifh tqif; toH teHU t&om tawGU tawG;wdkU jzpfay:awGUxdwkdif;?
cHpm;rI yjcif;udk bHk (6) bHk? b0 (6) b0[k ac:onf[k vnf;aumif;? pmrsufESm 25 ]]Ak'uvnf;
i&JESifh ewfqkdonfrSm rdrdrvdkcsif? rMum;csif? rjrifcsif? rawGUcsifaom tysufrsm;ESifh awGUuH& ylaqG;rI?
ylyefrI jzpf&jcif;rsm;udk i&Jusonf/ rdrdvdkcsifrI? ESpfoufrIrsm;jzifh uHawGU& umr*kPf tmkHrsm;jzifh
MuD;rm;pGm cHpm;&rIudk ewfpnf;pdrf ewfcsrf;omrsm;[k oVm,we 0*oH,kwf-cPokwf pmrsufESm 334
wGif a[mxm;jcif; awGU&ygonf}} [k vnf;aumif; OD;aTjynfhu jyqkdxm;ygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

798

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


oHk;oyfcsuf

cPokwf ]]qzm,wedu}} i&JESifh ]]qzm,wedu}} ewfjynfwkdUudk a[mawmfrlonfum;


rSef\/ xkdokwfonfum; pk'dwu qkdaom t"dym,foabmudk rjyay/ xkdokwf\ tusOf;csKyf t"dym,fudk
azmfjyaythH/
&[ef;wkdU oifwkdUonf t&awmfMuukef\/ &[ef;wkdU oifwkdUonf aumif;pGm &tyfukef\/
oifwkdUonf tusifhjrwfudk usifhjcif;iSm tcGifhudk &tyfukef\/ &[ef;wkdU awGUxdrI\ wnf&m ]]z,we}}
ajcmufrsKd;&Sdaom

]]qzm,wedu}}

i&JwkdUudk

igbk&m;

jrifawmfrl\/

xkdi&JwkdU

rsufpdjzifh

tqif;tm;vHk;udk Munfhaomf rvdkvm; rESpfouf rjrwfEdk;zG,faom oabmudkom jrif&\/ vdkvm;


ESpfouf jrwfEdk;zG,f oabmudk rjrif&/ em;jzifh toHtm;vHk;udk /y/ ESmacgif;jzifh teHUtm;vHk;udk /y/
vQmjzifh t&omtm;vHk;udk /y/ udk,fjzifh xdawGUzG,ftm;vHk;udk /y/ pdwfjzifh oabmw&m; tm;vHk;udk
odonfSdaomf rvdkvm; rESpfouf rjrwfEdk;zG,faom oabmudkom od&\/ vdkvm; ESpfouf jrwfEdk;zG,f
oabmudk rod&ay/ &[ef;wkdU awGUxdrI\ wnf&m ]]z,we}} ajcmufrsKd;&Sdaom ]]qzm,wedu}}
ewfjynfwkdUudk igbk&m; jrifawmfrl\/ xkdewfjynfwkdU tqif;tm;vHk;udk Munfhvwfaomf vdkvm; ESpfouf
jrwfEdk;zG,faom oabmudkom jrif\/ rvdkvm; rESpfouf rjrwfEdk;zG,f oabmudk rjrif /y/ &[ef;wkdU
oifwkdUonf t&awmfMuay\ /y/ oifwkdUonf tusifhjrwfudk usifhoHk;zkdU&ef tcGifhta&;udk &cJhMuay\/
(oVm,we oH,kwf? jrefrmjyef-334)
okwf qzm,wedu i&J[lonf t0Dpdpaom i&JMuD;wkdUrS oD;jcm;r[kwf t0Dpdpaom
i&JMuD; 31 rsKd;vHk;yif ajcmuf'Gg&jzifh ted|mkHudk cHpm;&jcif;aMumifh qzm,wedu rnfonfcsnf;om
jzpfonf/ i&JMuD; 31 rsKd;qkdonfrSm t0Dpdi&Jonf tAK'? ed&AK'? tAA? t##? t[[? ukrk'? aom*Edu?
Oyv? y@&du? y'kr[l q,fyg;jym;\/ oOD0paom i&JMuD; 7 xyfwkdU jzpfapwwfaom uH\ txuf?
tvwf? tEkHUtm;jzifh oHk;yg;jym;onf tm;avsmfpGm toufwrf; oHk;yg;jym;&um; wpfxyfvQif
oHk;yg;pDjym; 20 jzpf\/ ESpf&yfaygif; 31 rsKd; jzpf\ (oH? #D? 1? 104) /umrm0p&
ewfjynftm;vHk;onfvnf;

ajcmuf'Gg&wkdUjzifh

|mkHudk

cHpm;&jcif;aMumifh

qzm,wedu

rnfonfcsnf;yif jzpfonf/ (t0Dpdi&JESifh wm0wom ewfjynfudk &nfG,f a[monf[k t|uxm


zGifhjyxm;\/)
okwfjzifh

bk&m;Sif

jya[mrlvdk&if;um;

i&JbHk

qif;&Jukdom

cHpm;ae&jcif;aMumifh

r*fwnf;[laom tusifhjrwfudk usifhoHk;&ef rwwfEkdif ewfjynfvnf; umr*kPfcsrf;om vGefpGmrsm;jym;


aysmfyg;arhavsmh

aejcif;aMumifh

r*fwnf;[laom

tusifhjrwfudk

usifhoHk;zdkYta&;

uGma0;vS\/

vlUjynfonfum; i&Jvkdwpfcg? ewfjA[mvdkwpfrsKd;? tqkd;taumif; aomif;ajymif;a&ma&m rsm;pGmaom


oHa0*0wK? aygif;pkjynfhpHkae&um; r*fwnf;[laom tusifhjrwfudk usifhoHk;&ef {ueftcGifh&onfh urblrd

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

799

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rnfavonf/ oifwkdUrSm vlUbHk vlUb0 &Mujcif;onf vGefpGm t&awmfayonf/ vlUb0udk t&awmfpGm


&vmonftcdkuf r*fwnf;[laom tusifhjrwfudk tm;xkwfud;pm; yGm;rsm;Muavm [l jzpfayonf/
(oVm,we 0*oH,kwf t|uxm-44/ ,if;#Dum-314)
jyqkdcJhjyD;aom bk&m;Sif\ tvkdawmfudk rSefuefpGm rodyJ xifrdxif&m ewfjA[mESifh i&Jukd
vlUcEmxJrSmom a[monf[laom t,lonf bk&m;Sif\ tvdkawmfESifh rsm;pGm qefUusifvSayonf/
kyf0g' tjrifom jzpfayonf/
odkU

oHk;oyfjyqdktyfjyD;aom

taMumif;wkdUaMumifh

ewfESifhi&J

b,frSmvJ

pmwrf;

azmfjyxm;aom ewfjA[m i&JESifh pyfaom t,l0g'onf bk&m;Sif0g'r[kwf twaemrwdrQjzifh


azmfjya&;om;tyfaom t"r0g'om jzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfwdkU wnDwGwfwnf; qHk;jzwfawmf
rlMuonf/
41/
tbdPf

ewfjA[mbHkESifh i&JwkdUum; yuwd rHopuKjzifh Ijrifaumif;aom t&mrsm; r[kwfukef/


rsufpdjzifhom

jrifaumif;aom

t&mrsm;om

jzpfMuonf/

xdktbdPfrsufpdudk

&aMumif;jzpfaom tusifhvrf;pOfudkvnf; bk&m;Sif a[mawmfrlcJhayonf/ udk,fwkdifjrifvdkolwdkUonf


xkdtbdPfudk &Sdatmif usifhMuHud;ukwf tm;xkwfoifhMuayonf/ rdrdudk,fwkdif tbdPf&atmif
tm;rxkwfEkdifao;ygu ]]o,H tbd opduwGm ya0a'wd}} (udk,fwkdifxl;aom Pfjzifhod
rsufarSmufyum a[mMum;odapawmfrl\) [laom a'oemt& bk&m;Sif\ oAkw PfawmfMuD;udk
,HkMunfaom tm;jzifhvnf; od&m\/ avmu raumif;rI yolwkdU tjypfcHpm;&m axmifwef; ponfESihf
aumif;rIyolwkdU cHpm;&m &mxl;XmeE& ponfSdouJhokdU wrvGefvnf; raumif;rIyolwkdU tjypfcH&m
aumif;rIyolwkdU

aumif;usKd;cHpm;&m

Xmersm;

{uefSd&rnf[k

tEkrmePfjzifh

rSef;q

,HkMunfMu&mukef\/
(edZmrwPSdu ac:aom rD;om;&JjydwmESifh zkwfwap ponfwdkUudk udk,fwkdif awGUzl;jrifzl;aom
yk*dKvfrsm;vnf; avmu txift&Sm; SdMuukef\/ xdkrD;om;&JjydwmESifh zkwfwapwdkUum; jydwmtrsKd;tpm;
jzpfukef\/ xdkjydwmrsm;udk awGUjrif&jcif;uvnf; ewfjA[mESifh i&JponfwkdUudk rSef;qodEkdifMuayonf/)

trSwfpOf (15) t? tm? trSwfjy apm'emudk pdppfcsuf


42/(t) t[dwf = 'Davmb a'go arm[udkrS rvkyf& raeEkdifygbl;qkdwJh trsKd;u t[dwftppfyJ/
(tm) 'Gd[dwf = 'Dw&m; igvkyfae&wm wu,fawmh oHo&m vnfwJh 0#fw&m;awG
igvkyfae&wmyguvm;vkdU ododMuD;eJU rvTJomvdkU vkyfae&&if 'Gd[dwf/
()

wd[dwf = 'Davmb a'go arm[w&m;awG[m ightzdkUvJ tusKd;wu,fr&Sdbl;/


trsm;tzdkUvJ

ighaMumifh

pdwfqif;&J

udk,fqif;&J

jzpfukefMu&w,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

'gawG

800

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


igrvkyfawmhygbl;vdkU qHk;jzwfwwf&if wd[dwfyJ/ (twGJ 1? trSwf 5? opm"r pmapmif
pmrsufESm-10)

tcsufrsm;udk apm'uwkdUu xkwfjy apm'emMuukefonf/ txufyg pk'dwuwkdU\


a&;om;csuf rSm;,Gif;yHkudk tenf;i,f pdppfjyOD;tHh/
xkdyk'fwkdUwGif (t) t[dwf[laom a0g[m&onf ]ta[wku} [laom ygVdrS qif;oufvmaom
ygVdouf jrefrma0g[m&jzpfonf/ t[dwf[lonf tavmb ta'go tarm[ [dwfrSdaom
Oayumo[*kwf oED&P pdwfESpfckwnf;[laom y#doaEESifh ZD0dwe0u uvmyfkyfwnf;[laom
tonowfkyf y#doaEwdkUudk t[dwfy#doaE ac:onf/ xdk[dwfrSdaom Oayumo[*kwf oED&P
y#doaEpdwfjzifh y#doaEaeaom tyg,fbHkom;ESifh tcsKdUvlewfrsm; tonowf jA[mrsm;udk ]ta[wku}
t[dwfyk*dKvf ac:onf/
(tm) 'Gd[dwf[laom a0g[m&onf ]'Gda[wku} [laom ygVdrS qif;oufvmaom ygVdouf
jrefrma0g[m&jzpfonf/ 'Gd[dwf[lonf tavmb ta'go [dwfESpfyg;Sdaom mP0dy,kwf umrm0p&
0dygufpdwf 4 yg;udk 'Gd[dwf y#doaE ac:onf/ xkd[dwfESpfyg;Sdaom mP0dy,kwf umrm0p&
0dygufpdwfjzifh y#doaEaeaom vlewfwkdUudk ]'Gda[wku} 'Gd[dwfyk*dKvf ac:onf/
() wd[dwf[laom a0g[m&onf ]wda[wku} [laom ygVdrS qif;oufvmaom ygVdouf
jrefrma0g[m&jzpfonf/ wd[dwf[lonf tavmb ta'go tarm[ [dwfoHk;yg;Sdaom mPor,kwf
umrm0p& 0dygufpdwf 4 yg;? lyg0p& 0dygufpdwf 5 yg;? tlyg0p& 0dygufpdwf 4 yg;? 13 yg;aom
y#doaE pdwfrsm;udk wd[dwfy#doaEac:onf/ xdk[dwfoHk;yg;Sdaom y#doaE 13 yg;wkdUwGif wpfyg;yg;jzifh
y#doaE aeaom vl ewf jA[m rsm;udk ]wda[wku} wd[dwfyk*dKvf ac:onf/
onfvQif t[dwf? 'Gd[dwf? wd[dwf [laom a0g[m&wkdU\ t"dym,ftrSefjzpfonf/ t-tm-
trSwfjy opm"r pmapmif azmfjyxm;aom pum;&yfrsm;um; pmayroifzl;olwdkU\ wm0efrJh xif&mjrif&m
a&;om;xm;aom pum;&yfrsm;om jzpfonf[k 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; oHk;oyfawmfrlMuonf/
() oH qkdwm Sdwm? Cm qdkwm zdkr? tJ'DSdwJh zdkrESpfa,mufudk oHCmvdkU ac:wm/ 'gaMumifh
]oHCH o&PH *wfcsmrd} = oH-SdwJh? C-a,mufsm;rdef;r ESpfa,mufonf? o&PH-ajyvnfpGm vufwGJMu?
*wfcsmrd?

urmYc&D;udk

oGm;aeMuavonf/

urmrSmSdwJh

a,mufsm;ESifh

rdef;r

zkdrESpfa,mufwkdU

ajyajyvnfvnf vufwGJjyD;awmh urmYc&D; oGm;aewmudk (oHCH o&PH *wfcsmrd) vdkUqkdw,f/


(15-4-76)

aeU

ajrmif;jrw&m;yGJ

OD;0go0

a[majymcsuf

wdwfacG

(at)

rsufESm

pum;&yfonfum; omoemawmfukd oufoufzsufqD; apmfum;aom pum;jzpfaMumif; xifSm;jyDjzpf


0denf;"dk&f q&mawmfrsm; txl;pdppfawmf rrlMuukef/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

801

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

trSwfpOf (15) Oyg'ge[laom ygVda0g[m&ESifh pyfvsOf; 0daoo apm'em aom"em ESpf&yfudk


oHk;oyfpdppfcsuf
14/

apm'uyk*dKvfrsm;u rlvyPmo ygVdawmf? orm'd|dokwf? t|omvdeD t|uxm?

0dok'dr*f t|uxm? "ro*FPD ygVdawmfESifh wdyd#u ygVdjrefrm tbd"mefusrf;wkdUudk om"ujy


Oyg'ge[laom

ygVda0g[m&\

teuft"dym,ftrSefudk

azmfjyjyD;vQif

]]vlaovljzpf

OD;Ou|ESifh

t"r0g'Dorm; aemufvdkufrsm;pGmwkdUonf bk&m; w&m; oHCm &wemoHk;yg;ESifh qufpyf ,HkMunfrI


rsm;pGmudk

Oyg'gef[k

tpGJ[kcsnf;

tvGJvGJtrSm;rSm;

t"dym,fazmfoGm;Mujcif;rSm

wpfckwnf;aom

&nfG,fcsufrS jrpfzsm;cHvmjcif; jzpfygonf/ xkdwpfckwnf;aom &nfG,fcsufrSm bk&m;a[m ygVdawmf


a0g[m&rSefrsm;udk zsufqD;ypfa&;yif jzpfygonf bk&m;}} [k 0daootm;jzifh us,f0ef;pGm apm'emMuonf/
xkd0daoo apm'emcsufrS vkd&if;udk aumufEkwfaomf (1)

Oyg'gef[lonf rpGefUEdkif rvTwfEkdif cdkifcdkifrmrm pGJudkifxm;rI jzpfonf/

(2)

xdkOyg'gefonf

umrkyg'gef?

'd|Kyg'gef?

oDvAwkyg'gef?

tw0g'kyg'gef

[l

av;rsKd;Sdonf/
(3)

xkdwGif umr*kPf pGJvrf;jcif;onf umrkyg'gef jzpfonf/

(4)

xkdumrkyg'gefonf w&m;ukd,ftm;jzifh tukodkvf avmbrlpdwf Spfck ,SOfaom


]umrpE} ac: ]avmb} apwodufjzpfonf/

(5)

tmkHudk yvkdkHrQ vdkcsifrIonf ]uwKurswm qEapwoduf} om jzpfonf/ (umrkyg'gef


r[kwf)

(6)

edAmefudk yvdkkHrQ vdkcsifrIonf (uwKurswm qEapwoduf}} omjzpfonf/ (umrkyg'gef


r[kwf)

(7)

pGJpGJvrf;vrf; ,lxm;aom t,lrSm; (t,lrSm; pGJvrf;jcif;)? ay;v&jcif;\ tusKd;rSd?


aumif;rIuH raumif;rIuHwkdU\ tusKd;quf tusKd;&if;rSd[k ,ljcif;? wrvGefavmu
rSd[k ,ljcif; (0g) ow0g aojyD;aemuf a&mufrnfh ewfbkH jA[mbHk jydwmbHkwdkUudk
r,HkMunfjcif;onf 'd|Kyg'gefjzpfonf/

(8)

t,lrSef jrJjcif;onf 'd|Kyg'gef r[kwf/

(9)

ow0g

aojyD;aemuf

a&muf&rnfh

aemufb0

(ewfjA[mESifh

i&Jb0)

wdkUudk

,HkMunfjcif;onf ukodkvfo'gw&m; jzpfonf/ Oyg'gef r[kwf/


(10)

EGm; acG; ponfwdkU\ tavhtusihfudk udavom jidrf;aMumif; tusifhaumif;tjzpf


,HkMunfjcif;rsKd;onf oDvAwkyg'gef jzpfonf/

(11)

'd|Kyg'gef? oDvAwkyg'gef? tw0g'kyg'gef oHk;rsKd;vHk;yif (w&m;udk,ftm;jzihf) tukokdvf


'd|d*wor,kwf pdwf 4 yg;ESifh ,SOfwGJaom 'd|dapwoduf wpfrsKd;wnf; jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

802

tpodkU
(12)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


bk&m;Sif TefjyqdkqHk;ronfhtwkdif; edAmefa&mufaMumif; yg&rDaumif;udk pkaqmif;jcif;?
'ge oDv bm0emwkdUudk yvkyftm;xkwfjcif;onf ukokdvfyg&rDom jzpfonf/

(13)

vlewfpnf;pdrfudk awmifhw 'geoDv yjcif;ukdyif tukokdvf[k rqkd? 0#eddw


ukokdvf (oHo&m0#fudk rSDaom ukodkvf) [kom qkdonf/

(14)

odkUygvsuf ewfpnf;pdrf ewfb0? jA[mpnf;pdrf jA[mhb0udk rSef;q ukodkvfyjcif;udk


tukodkvfOyg'gef jzpfav[ef a[majyma&;om;jcif;onf Ak'omoemh0efxrf;rsm;tm;
Ak'bmom0ifrsm;u v'gef;ay;urf;rI ponf ryatmif enf;y&d,m,fjzifh wm;qD;jcif;[k
qkdEdkifonf/

(15)

awGUu&m Oyg'gef jzpfaejcif;um tbd"rm tajccHrJhaom vrf;ay:u vlrsm;\ (w&m;ESifh


qefUusifaom) pum;omjzpfonf[k aumufEkwf &onf/

45/

,if;apm'emcsufudk pk'dwu yk*dKvfwdkYu acsy&m 'DCedum,f r[m0*f? r[med'geokwf

ESm-54 wGif jyqkdxm;aom ]]umr*kPf pGJvrf;jcif; umrkyg'gef? t,l pGJvrf;jcif; 'd|Kyg'gef?


tavhtusifh pGJvrf;jcif; oDvAwkyg'gef? tw[laom 0g' pGJvrf;jcif; tw0g'kyg'gef wkdUaywnf;}}
[laompum;&yfudk

axmufxm;

oDvAwkyg'gefudk

jrefrmjyefqkd&mwGif

tavhtusifhpGJudkom

tavhtusifhpGJudkom qkdvkdaMumif; awGU&jyD; acG; EGm;wkdU\ tusihf[l rawGU&aMumif; acsyMuonf/

0denf;"dk&f q&mawmfwkdU\ pdppfoHk;oyfcsuf


,if;acsycsufudk pdppfoHk;oyfaomf(u)

b*0? tcgwpfyg; igonf xlvlZeyk'f Ow&umrnfaom ed*Hk;ae\/ b*0? xdktcg

igonf eHeuftcsdef ouFef;udk jyif0wf oydwfouFef;udk ,lvsuf aemufvdkuf&[ef; vdp0Drif;om;


okeuwfESifh twl Ow&um ed*Hk;okdU qGrf;cH0if\/ xkdtcg t0wfr0wfaom aum&cwd, wuwGef;onf
acG;usifh usifh\/ av;bufaxmufoGm;\/ ajrcsxm;tyfaom tpmudk yg;pyfjzihfom [yf\/
yg;pyfjzifhom pm;\/ b*0? vdp0Drif;om; okeuwfonf acG;usifh usifhvsuf av;bufaxmuf
oGm;aeaom ajrcsxm;tyfaom tpmudk yg;pyfjzihfom [yf yg;pyfjzifhom pm;aeaom t0wfr0wfaom
aum&cwd, wuwGef;udkjrif okdUaom tMuHonf jzpf\/
]]tcsif;wkdU ... av;bufaxmufvsuf oGm;aom ajrcsxm;onfhtpmudk yg;pyfjzifhom [yf
yg;pyfjzifhompm;aom &[ef;tm; csD;rGrf;tHhMozG,f aumif;avpGwum;}} [k tMuHjzpf\/ ('D? jref? 3? 6)
(c)

ykP? igonf oifhtm; ]]ykP roifhavsmfacs/ jyem &SdapOD;avmh/ ighudk jyem

rar;vifh}} [k qkdaomfvnf; r&cJh/ odkUjzpf oifhtm; igajzMum;avmhtHh/ (avmu tcsKdUaomolonf


acG;tusihfacG;tavhtx acG;pdwf acG;trlt&mwkdUudk jynfhjynfhpHkpHk rjywfrvwf yGm;rsm;\/ xkdolonf
acG;tusihf acG;tavhtx acG;pdwf acG;trlt&mwkdUudk jynfhjynfhpHkpHk rjywfrvwf yGm;rsm; cEmudk,f

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

803

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ysufpD; aojyD;onfrS aemuf acG;wkdU\ taygif;tazmftjzpfodkU a&muf&av\/ (acG;jzpf\[k


qkdvdkonf) xkdolrSm ]]igonf tavhtx 0wf tusifh jrwfaom tusihfjzifh xifSm;aom
ewfaomfvnf;aumif;? rxifSm;aom ewfaomfvnf;aumif; jzpf&tHh}} [k tu,f t,lpGJ Sdjim;tHh?
xkdt,lpGJonf rSm;aom t,lpGJ jzpf\/ ykP? rSm;aom t,lpGJ SdoltzkdU i&J okdUr[kwf wd&dpmefrsKd;[laom
vm;&mESpfrsKd;wdkUwGif wpfrsKd;rsKd;aom vm;&mudk igqdk\/ (r? jref? 2? 55? 56? 37)
(*)

aoed,

(avmu)

tcsKdUaomolonf

EGm;tusihf

EGm;tavhtx

EGm;pdwf

EGm;trlt&mwkdUudk jynfhjynfhpHkpHk rjywfrvwf yGm;rsm;\/ xkdolonf EGm;tusihf EGm;tavhtx EGm;pdwf


EGm;trlt&mwkdUudk jynfhjynfhpHkpHk rjywfrvwf yGm;rsm; cEmudk,f ysufpD; aojyD;onfrS aemuf EGm;wkdU\
taygif;tazmftjzpfodkU a&muf&av\/ (EGm;jzpf\[k qkdvdkonf) xkdolrSm ]]igonf tavhtx 0wf
tusifh

jrwfaom

tusihfjzifh

xifSm;aom

ewfaomfvnf;aumif;?

rxifSm;aom

ewfaomfvnf;aumif; jzpf&tHh}} [k tu,f t,lpGJ Sdjim;tHh? xkdt,lpGJonf rSm;aom t,lpGJ jzpf\/


aoed,? rSm;aom t,lpGJ SdoltzkdY i&J okdUr[kwf wd&dpmefrsKd;[laom vm;&mESpfrsKd;wdkUwGif wpfrsKd;rsKd;aom
vm;&mudk igqdk\/
jyqkdtyfcJhjyD;aom ygVdawmfrsm; acG;wdkU\ tavhtusifh? EGm;wdkU\ tavhtusifhrsm;udk
pGJpGJvrf;vrf; tjrwfwEdk; usifhaeMuaom yk*dKvfrsm;\ taMumif;t&mrsm;udk bk&m;Sif udk,fawmfwkdif
txift&Sm; a[mawmfrlcJhjcif;aMumifh ,if;ygVdawmfrsm;ESifhtnD t|uxm q&mawmfrsm;onfvnf;
]]oDvAwk yg'geH}} [laomyk'fudk zGifh&m t|uxmwdkUwGif]]a*goDv a*g0wm'Ded [d {0H ok'Dwd tbdeda0oawm o,ar0 Oyg'gemed (tbd? |? 2?
172/ 0dok'dr*|? 2? 203/ tbd? |? 1? 415)}}
[l zGifhjyawmfrlcJhMuonf/

jrefrmjyef
rSef\/ EGm;wkdU\ tavh? EGm;wkdU\ tusifh ponfwkdUudk ok'dr*[k rSm;aomtm;jzifh pGJvrf;aom
rdpmt,lwkdUonf odkU EGm;wkdU\ tavh? EGm;wkdU\ tusifh ponfjzifh udavomrS pifMu,f\[k
ESvHk;oGif;jcif;aMumifh pGJvrf;csuf rdpmt,lwkdUonfyifvQif Oyg'gefwkdU rnfukef\/
oDvESifh 0wwkdU\ txl;udk jy&m 0dok'dr*f r[m#Dum
]]twaem 0g *0g'dbm0g"d|meH oDvH? *paEm bauwd wd|aEm rkawwDwd tm'dem
*0g'dud&d,mu&PH 0wH}} (0dok'd? #D? 2? 327)
[k rdefUqkdawmfrl\/
rdrd\ EGm;ponfwkdU\ tjzpfudk aqmufwnfjcif;onf oDvrnf\/ oGm;vsufpm;\/ &yfvsuf
usifi,fpGefU\/ odkU ponfjzifh EGm;ponfwkdU\ trlt&mudk jyjcif;onf 0wrnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

804

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

jyqdkcJhjyD;aom ygVd t|uxm #Dumrsm;udk axmufxm; EGm; acG; ponfwkdU\ tavhtusifhudk


udavom jidrf;aMumif; tusifhaumif;tjzpfjzifh ,HkMunfjcif;rsKd;onf oDvAwkyg'gef jzpfonf[kqkdaom
apm'uyk*dKvfwdkU\ apm'emonf ygVdawmf t|uxm #DumwkdUESifh nDGwfaom "rapm'em jzpfonf[k
0denf;"dk&f q&mawmfwkdU oHk;oyfawmf rlMuonf/
t&m pk'dwu yk*dKvfwdkUu aom"em&m0,f acG; EGm;wkdU\ tavhtusifh [lom qkdMu\/
(ponf) [laom pum;vHk;ryg/ apm'uyk*dKvfwkdU\ apm'empum;&yfum; (EGm; acG; ponfwkdU\) [k
(ponf)

[laom

pum;vHk;udk

xnfh

oHk;pGJxm;onfudk

owdy&m\/

jycJhaom

t|uxm

oHk;usrf;vHk;vnf; ]]a*goDv a*g0wm'Ded}} [k (tm'd) o'gESifhwuG qkdxm;\/ xdk ]]tm'd}} [laom


ygVdpum;vHk; ]]ponf}} [laom jrefrmpum;vHk;rsm;jzihf MuGif;usefaom rSm;aom tavhtusifhrsm;udk
,l&m\/ xkdUaMumifh EGm; acG;wkdU\ tavhtusihfudk jzpfap? a&ikyfjcif; rD;vIHjcif; aevSef;jcif; ql;ay:
tdyfjcif; paom tavhtusifhudk jzpfap? tcsKyftm;jzifh rSm;aom tavhtusihf [lorQudk tusifhrSef[k
pGJvrf;aom 'd|dapwoduf 'd|Kyg'gef rnf\[k apm'emvdk&if; jzpfonfudk odMu\/
pk'dwuwkdUu oDvAwkyg'ge oDv+0w+Oyg'ge-[laom yk'f0,f oDv= tavh? 0w=tusifh?
Oyg'ge=tpGJ? oDvAwkyg'ge = tavhtusifh tpGJ[k rQom qkdoifhvsuf (EGm; acG; wkdU\) [laom
0daooe orefyk'f xnfhoGif;jyqkdjcif;udk tydkxnfhoGif;av[ef tjypfwif acsyjcif; jzpfaomfvnf;
jyqkdcJhjyD;aom ygVdawmf t|uxm #Dumusrf;*ef twefwefwkdU tqdktrdefUt& xnfhoGif;jyjcif; jzpf&um;
tjypfra&mufyJ odomxifSm;onfh *kPfajrmufaom pum;om jzpfonf[k 0denf;"dk&fq&mawmfwkdU
,lqawmf rlMuonf/
46/

wpfzef pk'dwuyk*dKvfwdkUu umrkyg'gefwGifvnf; umr*kPf ig;yg;wkdU pGJvrf;jcif;udkom

awGU&aMumif;? Oyg'gefwGif tukodkvf ukodkvf[l rcGJjcm;aMumif;? ukodkvfukd pGJonfjzpfap? tukodkvfudk


pGJonfjzpfap

tpGJrSefvQif

Oyg'gef[lom

jyqkdxm;aMumif;udk

wifjy

apm'emaumufEkwfcsuf

(4?5?6?7?8?9?11?12?13?14) wdkUudk acsyMuonf/ Oy&dyPmo jrefrmjyef tmeOoyg,okwf ESm-55


vmaom ]]yvkyfcJhaom uH[l rSday/ xkduH\ tusKd;jzpfaom cEmyOuudk y,fpGefUaompdwfjzihf
vspfvsLIrI ESpfouf\/ aumif;\[k pGJ\/ xdk0dnmPfonf 0dyemudk rSD\/ odkUaomf pGJvrf;rIyif
rnf\/ tmeEm pGJvrf;rI Oyg'gef rukefaom &[ef;onf y&dedAmef ryEkdif[k a[m\/ 0dyemudk
rSDpGJaom 0dnmPfonf aumif;aom ukokdvf0dnmPfpdwf jzpfygonf/ odkUaomf pGJvrf;vQif Oyg'gef[lyif
jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwkdif nDawmf tmeEtm; a[mMum;csufudk awGU&ygonf bk&m;}} [k
om"uESifhwuG aom"emMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

805

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwuyk*dKvfwdkU xkwfjytyfaom azmfjyyg om"u pum;&yfonf rl&if;ygVdawmf jrefrmjyefukd


csKH;jyqkdxm;&m vdk&if;udk cHiHkrdatmif rcsKH;wwfojzifh t"dym,f ysuf,Gif;aeonf/ rl&if;ygVd
jrefrmjyefum; atmufygtwdkif; jzpfonf/
]]tmeEm? omoemawmf

&[ef;onf odkUusifh\/ tu,f yvkyfcJhaom uH[l

r&Sdjim;tHh/ ighrSm (tusKd;jzpfaom cEmyOu[l) r&Sd&m/ ,ckb0uH[l r&SdvQif ighrSm (tusKd;jzpfaom


cEmyOu[l) rjzpfvwHh/ xif&Sm;Sdaom jzpfay:aeaom cEmyOuudk y,fpGefUtHh[k vspfvsLIrIudk &\/
xkd&[ef;onf xkdvspfvsLIrIudk ESpfouf\/ aumif;\[l ajymqkd\/ ouf0ifwnf\/ xdkvspfvsLIrIudk
ESpfoufajymqkd ouf0ifwnfaom xkdyk*dKvf\ 0dnmPfonf xkdvspfvsLI (0dyEkayum) udk rSD\/
(xdkvspfvsLIrI 0dyEkayumudk pGJvrf;\/) tmeEm? pGJvrf;rI Oyg'gefSdaom &[ef;onf y&dedAmef ryEkdif}}
[k rdefUawmfrl\/
a'oemawmf t"dym,fum; aS;b0u yvkyfcJhaom uH (ur0#f) r&SdvQif ,ckb0 jzpfaom
cEmyOu (0dygu0#f) rSd&m/ ,ckb0 uH (ur0#f) rSdvQif aemiftem*wfb0 tusKd;jzpfaom cEmyOu
(0dygu0#f)

rjzpfvwHh/

,ckb0

xifSm;Sdaeaom

jzpfay:aeonfh

cEmyOuudk

y,fpGefUtHh[k

t&[wzdkvfayguf &nfrSef; 0dyemudk tm;xkwfaom &[ef;onf vspfvsLIrI (0dyEkayum) udk&\/


xkd&[ef;onf xkdvspfvsLIrI (0dyEkayum) udk ESpfoufpGJvrf;aevQif xkd&[ef;\ 0dnmPfonf
xdkvspfvsLIrI (0dyEkayum) udk wPSm'd|dwkdUjzifh rSDwG,fae\/ xkdvspfvsLIrI (0dyEkayum) udk
pGJvrf;ae\/ ,if;odkU 0dyemudk pGJvrf;rI Oyg'gefSdaom &[ef;onf y&dedAmef ryEkdif[k qkdvdkonf/
a'oemawmf xkd&[ef;&Sdaom vspfvsLIrI (0dyEkayum) onf ukodkvfjzpfaomfvnf;
xkdvspfvsLIrI (0dyEkayum) udk ESpfoufpGJvrf;aom 0dnmPfonfum; avmb (wPSm) 'd|dwdkUESifh
,SOfaom tukodkvf avmbrl 0dnmPfjzpfonfukd owdycJhyg/
pk'dwuwkdU acsyaom aom"em pum;&yfukd pdppfoHk;oyfonfSdaomf pk'dwuyk*dKvfwdkUonf
pGJvrf;wwfaom Oyg'gefw&m;ESifh pGJvrf;tyfaom (0g) tpGJtvrf;cH&aom Oyg'ged, w&m;ESpfrsKd;wkdUudk
uGJjym;jcm;em;pGm rodMuSmonfudk awGU&\/ xkdUaMumifh pGJvrf;wwfaom Oyg'gefw&m;ESifh pGJvrf;tyfaom
(0g) tpGJtvrf;cH&aom Oyg'ged, w&m;udk uGJjym;jcm;em;pGm odEkdifMu&ef Sif;vif;jyqkdjyD;rS aom"emudk
pdppfMuukeftHh/

Oyg'gef
47/

bkoH tm'd,EDwd Oyg'gem? 'V*g[H *PSEDwd tawm- [laom t|omvdeD

t|uxmESifh tnD rvTwfEkdifyJ jrJjrHjyif;jypGm ,lwwf pGJvrf;wwfaom oabmw&m;onf Oyg'gef rnf\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

806

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Oyg'gefav;yg;
ww uwrH umrkyg'geH/ a,m umarok umrpaEm umr&ma*g umreED umrwPSm

umrodaea[m umry&dVma[m umrrkpm umraZmomeH/ 'H 0kpwd umrkyg'geH/ (tbd?1?241)


"ro*FPD ygVdawmfESifhtnD 0wKumr[k ac:qkdtyfaom vkdcsifzG,f tmkHwdkU vdkvm;ESpfouf
wyfrufpGJvrf;aom wPSm (avmbapwoduf) onf umrkyg'gef rnf\/
ww uwrH 'd|Kyg'geH/ ewd 'dEH/ y/ 'H 0kpwd 'd|Kyg'geH XaywGm oDvAwkyg'geO
tw0g'kyg'geO oAmyd rdpm'd|d 'd|Kyg'geH/ (tbd?1?241)
"ro*FPD

ygVdawmfESifhtnD

oDvAwkyg'gefESifh

tw0g'kyg'gef

'd|dESpfrsKd;rS

MuGif;aom

rSm;aomtjrif (rSm;aomt,l) tm;vHk;onf 'd|Kyg'gef rnf\/ bk&m;a[m ygVdawmfjzifhyif t,lrSm;udk


pGJvrf;rIom 'd|Kyg'gef jzpfonf/ t,lrSefudk pGJjrJouf0if ,HkMunfrIonfum; 'd|Kyg'gefr[kwf/
o'g"darmuom jzpfonf[k odomvSay\/
ww uwrH oDvyAwkyg'geH/ awm A[d'g orP jAm[PmeH oDave ok'd/ y/
0dy&d,m o*ga[m/ 'H 0kpwd oDvyAwkyg'geH/ (tbd?1?241)
"ro*FPD ygVdawmfESifhtnD EGm; acG; ponfwkdU\ tavhtusihfudk (0g) tavhtusifhrSm; [lorQudk
udavom

pifMu,faMumif;

tusifhaumif;

tjzpfjzifh

rSm;,Gif;pGm

pGJvrf;wwfaom

tjrifrSm;rI

'd|dapwodufonf oDvyAwkyg'gef rnf\/


ww uwrH tw0gyg'geH/ " tkw0g ykxkZaem/ y/ rdpwH wdwm,weH 0dy&d,m
o*ga[m/ 'H 0kpwd tw0g'kyg'geH/ (tbd? 1? 241)
"ro*FPD ygVdawmfESifhtnD cEmig;yg;wGif wpfyg;yg;udk rysufrpD; tjrJwnfaeaom tESpfom&
trmcHoabmw&m; tw[k tjrifrSm;rI 'd|dapwodufonf tw0g'kyg'gefrnf\/

tw0g'kyg'gef (tw'd|d) ESpfq,f jzpfyHk


48/

jrwfpGmbk&m;onf a'oemawmfjzifh tw0g'kyg'gef (0g) tw'd|d 20 jzpfyHkudk

jyawmfrl\/
cEmig;yg;wdkYwGif ]]rD;awmufESifh tvif;a&mifudk twlxifrSwfouJhokdU}} kyfonfyif tw[k kyfESifh
twudk twlxifrSwfaom 'd|dwpfyg;?
emrfcEmav;yg;udk tw[k pGJ,ljyD;vQif ]]opfyift&dyfSdonf [laom pum;uJhokdU twrSm
kyfSdonf[k xifrSwfaom 'd|dwpfyg;?
emrfcEmav;yg;udk

tw[k

pGJ,ljyD;vQif

]]yef;yGifh

teHU[laom

pum;uJhodkU}}

tw

kyfwnf&onf[k xifrSwfaom 'd|dwpfyg;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

807

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

emrfcEmav;yg;udk tw[k pGJ,ljyD;vQif ]]aowmxJ ywjrm;wnfonf [laom pum;uJhokdU}} kyf


twu wnfaeonf[k xifrSwfaom 'd|dwpfyg;?
odkU kyfESifh pyfvsOf; tw0g'kyg'gef (tw'd|d) av;yg;jzpfonf/ xdkUtwl a0'em onm
ocFg& 0dnmPf[laom emrfcEm wpfyg;yg;ESifh pyfvsOf;vnf; tw0g'kyg'gef (tw'd|d) av;yg;pD
jzpf&um; cEmig;yg; tw0g'kyg'gef (tw'd|d) ESpfq,fjzpfonf/
'd|Kyg'gef?

oDvyAwkyg'gef?

tw0g'kyg'gef

oHk;yg;wkdUonf

w&m;ukd,ftm;jzifh

'd|dapwodufcsnf;om jzpfonf/ 'd|dapwoduf wpfyg;wnf;udkyif pGJvrf;yHk tjcif;t&m uGJjym;aomaMumihf


trnfoHk;rsKd;cGJ a[mawmfrlonf/ xkdUaMumifh Oyg'gefonf av;yg;jym;aomfvnf; w&m;udk,ftm;jzifh
avmbapwodufESifh 'd|dapwoduf ESpfyg;om jzpfonf/
umrkyg'geH

t|ok

avmbo[*awok

pdwKyga'ok

OyZwd?

'd|Kyg'geO

oDvyAwkyg'geO tw0g'kyg'geO pwlok 'd|d*wor,kawok pdwKyga'ok OyZEd/


("ro*FPD? 289)

jrefrmjyef
umrkyg'gefonf avmbo[*kwf pdwKyg'f Spfyg;wkdU jzpf\/ 'd|Kyg'gef? oDvyAwkyg'gef?
tw0g'kyg'gef wkdUonf 'd|d*wor,kwf pdwKyg'f av;yg;wkdU jzpfukef\/
bk&m;Sif EIwfawmfxGuf a'oemawmft& avmbapwodufonf avmbrlpdwf Spfyg;
jzpfonf/ 'd|dapwodufonf avmbrl 'd|d*w or,kwfpdwf av;yg; jzpfonf[krSwf/
0dok'dr*f 'k-205? oarm[ 0daem'eD t|uxm 173 wkdUvnf;r[m0do,H [d wH t|pdwora,m*g? ty0do,med w&med pwkpdw ora,m*g}} [k
rdefUqdkawmfrlonf/
rSef\/

xdkumrkyg'gefonf

Spfyg;aom

pdwfwkdU

,SOfjcif;aMumifh

us,faomt&mSd\/

umrkyg'gefrS wpfyg;aom 'd|Kyg'gef? oDvyAwkyg'gef? tw0g'kyg'gef wkdUonf av;yg;ukefaom pdwfwkdU


,SOfjcif;aMumifh usOf;aomt&m Sdukef\/
qdkcJhjyD;aom ygVdawmf t|uxm tqkdtrdefUudk axmuf Oyg'gef[lonf pifppf tukodkvfom
jzpfonf[k ,HkrSm;rJh rSwf,l&m\/ t"dym,fudk tbd"rmudk avhvmzl;ol omraPi,fuav;rsm;yif
odMuayonf/
yk*dKvftm;jzifh umrkyg'gefonf ykxkZOfav;a,mufESifh aomwmyef? ou'g*grf? tem*grfwkdU
oEmef jzpfonf/ 'd|Kyg'gef? oDvyAwkyg'gef? tw0g'kyg'gef wkdUonf ykxkZOfav;a,mufwkdU oEmef
jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

808

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Oyg'ged,

49/

Oyg'ged, (Oyg'ge+,) yk'fonf Oyg'geyk'faemuf tpD;tyGm;[dw teuf

,ypnf;owf jyD;aom yk'fjzpfonf/


xkdUaMumifh t|omvdeD t|uxm? ESm-85 tm&rPbm0H Oy*Em Oyg'ge oraEe Oyg'gemeH [dwmwd Oyg'ged,m/
[k rdefUqkdawmfrlonf/ tmkHtjzpfodkU uyfa&muf Oyg'gefwkdUESifh pyfjcif;aMumifh Oyg'gefwdkU\
tpD;tyGm;wnf;/ xkdUaMumifh Oyg'ged, rnfukef\/
]]tm&rPbm0H Oy*Em = tmkHtjzpfodkU uyfa&muf}} [lonf tmkHycH&jcif;yif jzpfonf/ xkdodkU
tmkHycH&jcif;aMumifh xkdw&m;rsm;onf Oyg'gefwkdUESifh pyfvsOf;aom w&m;rsm; jzpf&onf/ Oyrm-avmu
vlwpfa,muf\ toHk;taqmifonf xdkolESifh pyfaeouJhodkU jzpfonf/
t|uxmt&

tmkHycH&onfjzpf

Oyg'gefwkdUESifh

pyfaeonfhtwGuf

Oyg'gefwkdU\

tpD;tyGm;jzpfjcif;aMumifh Oyg'ged, rnf\[k rSwf/


(tcsKyfrSm Oyg'gefwkdU\ tmkHycH&aom w&m;rsm; jzpfonf/)

Oyg'ged, rnfaom w&m;rsm;


uwar "rm Oyg'ged,m/ wDok blrDok ukovH tukovH wDok blrDok 0dygaum wDok
blrDok ud&d,mAsmuwH oAO lyH/ ar "rm Oyg'ged,m/ (tbd? 1? 290)
"ro*FPD ygVdawmft& umr ly tly bHkoHk;yg;wkdU jzpfaom avmuD ukodkvf 17? tukodkvf
12? avmuD0dyguf 32? bHkoHk;yg;wkdU jzpfaom yumrQ jzpf ukodkvf tukodkvf tjzpfjzifh ra[mtyfaom
ud&d,mAsmwu 20? xkdUjyif kyfonfSd\/ w&m;wkdUonf avmb 'd|d[laom Oyg'gefwdkU\
tmkHjzpfukefaom Oyg'ged,w&m; jzpfukef\/
um; pGJvrf;wwfaom Oyg'gef[lonf tukodkvf oufoufom jzpfonfudkvnf;aumif;?
tpGJtvrf;cH&aom

Oyg'ged,

w&m;onfum;

ukodkvf?

tukodkvf?

tAsmuw

oHk;rsKd;

jzpfonfudkvnf;aumif; (tbd"rmudk ravhvmzl;olrsm;) odEkdif&ef Sif;vif;jyqkdjcif; jzpfonf/


50/

,ckapm'em aom"emudk jyefvnfpdppfMuukeftHh/ tcsufudk apm'uyk*dKvfwkdU\

qkdvkd&if;rSm (1)

Oyg'gefonf tukodkvfom jzpfonf/

(2)

yvdkkHrQ vkdcsifkHrQonf uwKurswm qEapwodufom jzpfonf/ (Oyg'gef r[kwf)

(3)

edAmefudk vdkcsifrI? aumif;aomw&m;udk vdkcsifrIonf ukodkvfqEom jzpfonf/ (Oyg'gef


r[kwf) [k qkdvkdonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

809

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwuyk*dKvfwkdU\ qkdvkd&if;rSm (1)

Oyg'gefwGif ukodkvf? tukodkvf[k rcGJjcm;aMumif;?

(2)

ukodkvfudk pGJonfjzpfap? tukodkvfudk pGJonfjzpfap? tpGJrSefvQif Oyg'gef[lom


jyefqkdxm;aMumif;?

(3)

0dyemudk rSD pGJaom 0dnmPfonf aumif;aom 0dnmPfpdwf jzpfygonf/ odkU&mwGif


pGJvrf;vQif Oyg'gef[lyif jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwkdif a[mawmfrlaMumif; pum;oHk;&yf
jzpfonf/

,if;pum;oHk;&yfwdkYwGif ]](1) Oyg'gefwGif ukodkvf? tukodkvf[k rcGJjcm;aMumif;}} [laom


pum;&yf ukodkvf? tukodkvf ESpfrsKd;&Sd&mom ukodkvf? tukodkvf cGJjcm;jy&onf/ ukodkvfcsnf;oufouf?
tukodkvfcsnf;oufouf jzpf&mum; xkdodkU cGJjcm;&ef rvdk/ Oyg'gef[lonf wpf&HwpfqpfrQ ukokdvf[l
rSd/ {uef tukodkvfcsnf;om jzpfaomaMumifh ukodkvf? tukodkvf[k cGJjcm;jyqkdjcif; ry[krSwf/
]]ukodkvfudk

pGJonfjzpfap?

tukodkvfudk

pGJonfjzpfap

tpGJrSefvQif

Oyg'gef[lom

jyefqkdxm;aMumif;}} [laom pum;&yf pum;toHk;tEIef;udk Sif;jytHh/ ]]ukodkvfudk pGJonfjzpfap}} [laom


pum;&yf ]ukodkvfukd} [laom pum;onf tpGJtvrf; cH&aom Oyg'ged, w&m;udk jyonf/ xkdw&m;um;
trSefyif ukodkvfjzpfonf/ ]pGJonfjzpfap} [laom pum;&yfum; pGJvrf;wwfaom avmb? 'd|d [laom
Oyg'gefw&m;udk jyonf/ xdkOyg'gefum; {uef tukodkvf jzpfonf/ xkdUaMumifh pum;&yf
tpGJtvrf;cH&aom w&m;u ukodkvf? pGJvrf;wwfaom w&m;u tukodkvf jzpfonf/
]]tukodkvfudk pGJonfjzpfap}} [laom pum;&yfvnf; ]tukodkvfudk} [laom pum;&yfonf
tpGJtvrf;cH&aom Oyg'ged, w&m;udk jyonf/ ]pGJonfjzpfap} [laom pum;&yfonf pGJvrf;wwfaom
avmb? 'd|d[laom Oyg'ged, w&m;udk jyonf/ xkdUaMumifh pum;&yf tpGJtvrf;cH&aom
w&m;uvnf;

tukodkvf?

pGJvrf;wwfaom

w&m;uvnf;

tukodkvfyif

jzpfonf/

odkU

tpGJtvrf;cH&aom w&m;onf ukodkvfyif jzpfap? tukodkvfyif jzpfap? pGJvrf;wwfaom w&m;um;


tukodkvfom jzpf&um; Oyg'gef[lom jyefqkdjcif; jzpfayonf/ xdkUaMumifh (2) eHygwf aom"em
pum;&yfonf pum;toHk;tEIef;rQom rSefonf/
,if;odkU pum;toHk;tEIef; rSefuefaomfvnf; pk'dwuyk*dKvfwdkU udk,fwkdifrlum; Sif;jycJhaom
teuft"dym,fudk trSefwu,f rodyJ ]ukodkvf Oyg'gefvnf; Sdonf} [k tvGJtrSm; ESvHk;oGif;
aom"emxm;jcif;jzpfaMumif;udk (3) eHygwf pum;&yfjzifh ay:vGifxifSm;pGm odEkdifayonf/ Sif;jyOD;tHh ]]0dyemudk rSD pGJaom 0dnmPfonf aumif;aom 0dnmPfpdwf jzpfygonf/ odkU&mwGif
pGJvrf;vQif Oyg'gef[lyif jrwfpGmbk&m; udk,fawmfwkdif a[mawmfrlaMumif;}} [k qkdxm;&m ]]0dyemudk
rSD pGJaom 0dnmPfonf aumif;aom ukodkvf0dnmPfpdwf jzpfonf/ xkdukodkvf0dnmPfpdwfudk
Oyg'gef[ka[monf}} [k pk'dwu yk*dKvfwdkU ,lqaMumif; odomayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

810

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwuyk*dKvfwdkU udk;um;onfh tmeOoyg,okwf jyqkdtyfaom 0dnmPfonf pk'dwu


yk*dKvfwdkU ,lqonfh aumif;aom ukodkvf0dnmPfpdwf r[kwf? avmb 'd|d[laom Oyg'gefESifh ,SOfaom
tukodkvfavmbrlpdwf 0dnmPfom jzpfonf/ Sif;jyOD;thH ]]xdkvspfvsLIrIudk ESpfoufajymqkd ouf0ifwnfaom xkdyk*dKvf\ 0dnmPfonf xkdvspfvsLIrI
(0dyEkayum) udk rSD\/ xkdvspfvsLIrI (0dyEkayum) udk pGJvrf;\/
pum;&yf ]0dnmPfonf} [laom pum;&yfukd ]rSD\} ]pGJvrf;\} [laom Mud,mjy pum;&yfwkdU
pyf&rnf/ rSD\? pGJvrf;\ [kqkdvQif wPSm 'd|dwdkUjzifh pGJvrf;\ [laom t"dym,fonf xifSm;jyD; jzpf\/
xdkUaMumifhyif Oy&dyPmo t|uxm xkdwEddwH w'kyg'geH yk'fwkdU\ tajccHjzpfaom aSU0gusSd
]tbdeEwd} paom oHk;yk'fwkdUudk zGifhjy&m0,f ]]aomwH OayuH tbdeEwDwd aom wH 0dyEkayuH wPSm'd|d tbdeEm'D[d tbdeEwd?
aooy''Ga,yd {ao0 ea,m}}
[k zGifhjyawmfrl\/
t"dym,f - aomwH OayuH tbdeEwDwd [lonfum; xdk&[ef;onf xkd 0dyEkayumudk wPSm?
'd|dwnf;[laom ESpfoufjcif;wkdUjzifh ESpfouf\/ MuGif;aom tbd0'wd? taZmom, wd|wd}} [laom
yk'fESpfcktaygif;vnf; enf;wnf;/
pum;&yfwGif ]]0dnmPfonf rSD\/ pGJvrf;\}} [laom pum;&yfjzifh pGJvrf;wwfonfh avmb?
'd|d[laom Oyg'gefwkdUESifh ,SOfaom tukodkvf avmbrlpdwf 0dnmPfudk jyonf/ ]]xkdvspfvsLIrI
0dyEkayumudk}} [laom pum;&yfjzifh Oyg'gef\ tmkHjzpfonfh (tpGJtvrf;cH&onfh) Oyg'ged,jzpfaom
0dyEkayum

ukodkvfudk

jyonf/

vdk&if;tcsKyfrSm

tmkHjzpfonfh

(0g-

tpGJtvrf;cH&onfh)

0dyEkayumonf ukodkvfjzpfonf/ xkdukodkvfjzpfaom 0dyEkayumudk pGJvrf;aom 0dnmPfum;


avmb? 'd|dESifh ,SOfaom avmbrltukodkvf 0dnmPfjzpfonf[k rSwf/ tpGJtvrf;cH&aom tmkHu
ukodkvf jzpfumrQjzifh xkdxkdpGJvrf;aom Oyg'gefonf ukodkvf rjzpfEkdifacs/ xkdUaMumifh 0dyem
pGJvrf;uyfjidrI&Sdaeaom &[ef;aomfrS igbk&m;omoemawmf udavom rjidrf;Edkifao;/ ausmif; y&d0kPf
tvkyftauR; 'g,um ponfwdkU pGJvrf;uyfjidrI Sdaeaom &[ef;onfum; tb,frSm ajymzG,f&m
Sdawmhrnfenf; [laom t"dym,fudk bk&m;Sif jyawmfrlonf/
xdkUaMumifh pk'dwuyk*dKvfwkdUonf tmeOoyg,okwfudk om"uy (Oyg'gef[lonf avmb
'd|d wnf;[laom tukodkvfom jzpfonf) [laom apm'uyk*dKvfwkdU\ pum;udk acsyMuaomfvnf;
acsy&m

ra&mufonfhtjyif

axmufcH&myif

a&mufacsonf[k

0denf;"dk&fq&mawmfwkdU

pdppfoHk;oyfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

811

tpodkU
51/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


wpfzef pk'dwu ocifjrwfqkdifu ]]"ro*FPD usrf;t& tukodkvfudk pGJvQif Oyg'gef?

ukodkvfudk pGJvQif Oyg'gef r[kwfjzpfaMumif; apm'emq&mawmfrsm;u wifjycsufrSm wynfhawmfawGU&onfh


atmufygokwfwkdUjzihf

uGmjcm;aeygonfbk&m;[k

pum;csDjyD;vQif

t*FkwdK&f?

e0uedygwf?

oOyg'daoookwf? pmrsufESm-185 vmaom pum;&yfudk om"uyvsuf tcsufvnf;


aomwmyefyifvQif

pGJvrf;rIusefaevQif

Oyg'gef[l

oHk;EIef;xm;aMumif;

awGU&ygonf}}

[k

acsyaom"emavonf/
pk'dwuyk*dKvf acsyovdk apm'em pum;&yf (tukodkvfudk pGJvQif Oyg'gef? ukodkvfudk pGJvQif
Oyg'gefr[kwf) [laom pum;&yf yg rygudk aocsmpGm pdppf&m(1)

Oyg'gef[lonf w&m;udk,ftm;jzifh avmbESifh 'd|dom jzpf avmbrlpdwf ,SOfaom


tukodkvfom jzpfonf/

(2)

yvdkkHrQ vdkcsifrIonf uwKurswm qEapwodufom jzpfonf/ (Oyg'gefr[kwf)

(3)

edAmefudk vdkcsifrI? aumif;aomw&m;udk vdkcsifrIonf ukodkvfqEom jzpfonf/


(Oyg'gefr[kwf)

(4)

t,lrSef pGJjrJjcif;onf 'd|Kyg'gefrjzpf? t,lrSm; pGJvrf;jcif;onfom 'd|Kyg'gef


jzpfonf/

rQom awGU&onf/ (tukodkvfudkpGJvQif Oyg'gef? ukodkvfudkpGJvQif Oyg'gefr[kwf) [laom


pum;rsKd;

wkdufdkufvnf;ryg/

xkdt"dym,frsKd;xGufaom

pum;&yfvnf;

rygacs/

(4)

trSwfjy

aumufEkwfcsuf ]]pGJjrJ}} [laom pum;&yfESifh ]]pGJvrf;}} pum;&yfESpfckudk oHk;pGJxm;&m ]]pGJjrJ}} [laom


a0g[m&um; ]]pGJjrJouf0if ,HkMunfrI= o'g"darmu}} jzpf ]]pGJvrf;}} [laom a0g[&mum; ]]pGJvrf;rI
Oyg'gef}} jzpfonfudk cGJjcm; rodjcif;aMumifh acsyaom"emjcif;om jzpf&monf/
oOyg'daoookwfudk

om"uy

]]aomwmyefyifvQif

pGJvrf;rIusefaevQif

Oyg'gef[l

oHk;EIef;xm;ygaMumif; awGU&ygonf}} [laom acsycsufonfvnf; apm'empum;&yfESifh rnfodkYrQ


rywfoufacs/
tvHk;pHkaom avmuDw&m;wkdU\ 0wKumr\ tpGrf;jzifh ]]umr}} [lvmjcif;aMumifh ly&m*
tly&m*onfvnf; umrkyg'gef usa&muf(yg0if)&um; Oyg'gefav;yg;wkdUwGif xkdumrkyg'gefudk pwkw
t&[wr*fmPfu y,fowftyf\}} [laom 0dok'dr*f 'kwd, ESm-326- rdefUqkdtyfaom pum;ESifhtnD
aomwmyef oEmef 'd|Kyg'gef? oDvAwkyg'gef? tw0g'kyg'gef oHk;yg;wkdUudkom y,f&ao; umrkyg'gef
tukodkvf MuGif;usefao;onfudk oOyg'daoookwf a[mawmfrljcif; jzpfayonf/
okwfyg pum;&yfonfvnf; apm'uq&mawmfwkdU\ apm'epum;&yfESifh rnfodkYrQ uGJjym;jcif;
r&Sdacs/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

812

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aemufwpfzef ]]tem*grfqdkufaom olawmfaumif;onfyifvQif Oyg'gef rukefaMumif; atmufyg


taxmuftxm;t& awGU&ygonfbk&m;}} [k pum;csDjyD;vQif rZdryPmo uD#m*D&dokwf ESm-156
vmaom pum;&yfudk om"uyvsuf tcsufonfvnf; ukodkvfw&m; SdaeolyifvQif Oyg'gef
usefEkdifonfudk awGU&ygonfbk&m; [k acsyjyefavonf/
,if;acsycsuf\

qkdvdk&if;um;

]]ukodkvfw&m;Sdaeol

tem*grfolawmfaumif;

oEmefyif

Oyg'gefusefonf[k a[mawmfrlonfudk awGU&jcif;aMumifh Oyg'gefonf tukodkvfom jzpfonf}} [laom


apm'uq&mawmfwdkU\ apm'empum; roihf}} [k acsyvdk&if; jzpfonf/
acsycsuf

aom"emjzifhyif

pk'dwuyk*dKvf

ocifjrwfqkdifonf

tbd"rmobm0udk

vHk;0r&dyfpm;rdaMumif; xifSm;aeayonf/ rSefvS\/ ]]tem*grf oEmef tjrJyif ukodkvfw&m;


&Sdaeayonf/ tem*grf oEmef jzpfaom Oyg'gefonf ukodkvfom jzpfonf}} [k pk'dwuyk*dKvf
qkdvdkonf/ tcsufjzifhyif tbd"rmoabmudk vHk;0rodyg[k 0efcH&m a&mufacsonf/
pk'dwu ocifjrwfqkdifonf ]]ykxkZOfoEmefjzpfap aomwmyef ou'g*grf tem*rfwkdY
oEmefjzpfap a,medaom reodum& taMumif;SdvQif ukodkvfw&m; jzpfyGm; ta,medaom reodum&
taMumif;SdvQif tukodkvfw&m; jzpfyGm;aeonf}} [laom obm0udkvnf;rod? jycJhjyD;aom 0dok'dr*f? 'k?
326 vm pum;ESifhtnD ]]tem*grf oEmef umr&m*ukdom y,f&ao; ly&m*? tly&m*wnf;[laom
umrkyg'gef usefao;onf/ ,if;umrkyg'gefonf tukodkvfom jzpfonf}} [laom obm0udk
vHk;0rodSmjcif;aMumifhom odkUacsyrdjcif; jzpfayonf/
xkdUaMumihf pk'dwu\ acsycsufonf apm'uq&mawmfrsm;\/ apm'empum;udk rnfodkUrQ
rvIyf&Sm;apEkdif[k 0denf;"dk&f q&mawmfwkdU pdppfa0zefawmf rlMuonf/
wpfzefpk'dwu
tukodkvf

yk*dKvfwdkUu

avmbrlpdwfESifh

]]apm'uq&mawmfrsm;

wGJ,SOfjzpfay:onfh

wifjycsufjzpfaom

avmbapwoduf[l

umrkyg'gefonf

awGU&ygonfbk&m;}}

[k

wifjyMujyefonf/
psmefwkdUtm; ]]igonf jidrfoufvS\? at;jidrf;vS\? pGJvrf;rIuif;\}} [l xifrSwfaom
odkUIaomf Oyg'gefyif rnf\}} [laom Oy&dyPmo jrefrmjyef yOw,okwf 20 vm pum;&yfudkvnf;
om"utjzpf wifjyMuonf/ pk'dwuwkdU\ upm;&yf tb,fudk Sif;vif;acsyonf[laom tcsuf
rygSdacs/ ]]umrkyg'gefonf tukodkvf avmbrlpdwfESifh wGJ,SOfjzpfay:onfh avmbapwoduf[l
awGU&ygonfbk&m;}} [k awGU&aMumif;om jyqdk ]]umrkyg'gefonf avmbapwoduf r[kwfyg}} [kvnf;
jiif;qkdcsuf ryg/ ]]tukodkvf avmbrlpdwfESifh wGJ,SOfjzpfay:onfr[kwf}} [kvnf; jiif;qkdcsuf rygacs/
tu,f jiif;qkdapOD;awmh/ Sif;vif; jyqdkcJhjyD;aom Oyg'ge a*gpuvm bk&m;a[m a'oemjzifhyif
umrkyg'gefonf tukodkvf avmbrlpdwf ,SOfaom avmbapwoduf jzpfonfrSm xifSm;jyD;jzpf
xkdjiif;qdkcsufonf tusKd;r&Sd ed&wumom jzpf&m\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

813

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

pk'dwuwkdU

xkwfaqmifwifjytyfaom

om"u

pum;&yfygaom

Oyg'gefonfvnf;

umrkyg'gefr[kwf? 'd|Kyg'gefom jzpfjcif;aMumifh om"u rajrmufacs/ rSef\/ pk'dwuyk*dKvfwkdU


xkwfaqmifwifjytyfaom pum;&yfonf ,O acg t,rm,om ]]oaEm[rod edAKawm[rod tEkyg'g aem[rod}} wd
orEkywd/ w'yd r abmawm orP jA[P Oyg'gerum,wd (r? 3? 26)/
[laom Oy&dyPmo ygVd yOw,okwfvmaom ygVdawmf\ jrefrmjyefjzpfonf/ xkdygVdawmf\ jrefrmjyef
tjynfhtpHkrSm tSifonf ]]igonf jidrfoufol jzpf\/ igonf jidrf;at;ol jzpf\/ igonf rpGJvrf;ol
jzpf\/}} [l tMuifIjrif\/ tSif omrP jA[P\ xdkIjrifjcif;udkvnf; Oyg'gef[l qkdtyf\[k
jzpfonf/
ygVdawmf ]]Oyg'gerum,wd}} ]]Oyg'gef[l qkdtyf\}} [lonfrSm ]]t[rod}} ]]igjzpf}} [k
,ljcif;onf oum,'d|d tusHK;0ifaeonf/ xkdUaMumifh ]]'d|Kyg'gef}} [k bk&m;Sif a[mawmfrlvdk&if;
jzpfonf/ xkdUaMumifh Oy&dyPmo t|uxm? pmrsufESm 17- ]]Oyg'gerum,wDwd t[roDwd *[P oum,'d|d y&d,myEwm 'd|Kyg'geH tum,wd}} [k
zGifhjyawmfrlonf/

jrefrmjyef
Oyg'gef[k qkdtyf\ [lonfum; igjzpf\[k ,ljcif;\ ou,'d|d tusKH;0ifonf\
tjzpfaMumifh 'd|Kyg'gef[l qkdtyf\/
wpfzef

pk'dwuyk*dKvfwkdUu

]]Oyg'gef

tpGJtvrf;

SdkHrQESifh

tyg,frusEkdif[k

a[mawmfrlygonfbk&m;}} [k wifjyMujyefonf/
t*FkwdK&f?

oOyg'daookwfvmaom

pGJvrf;rI

tMuGif;tusef

Sdygvsuf

tyg,fav;yg;

rvm;Ekdifaom yk*dKvf 9-rsKd;udk a[mjyaom a'oemawmfudk om"utjzpf xkwfaqmifvsuf ]]txJ


aomwmyef? ou'g*grf? tem*grf ponfwkdU yg0ifaeonfudk awGU&ygonfbk&m;}} [k wifjyMuavonf/
Oyg'geftpGJtvrf; SdkHrQjzifh tyg,frusEkdif[k a[mfawmfrljcif;onf vnf;aumif;? pGJvrf;rI
tMuGif;tusef Sdygvsuf tyg,frusEdkifaom yk*dKvf 9-rsKd;wkdUwGif aomwmyef? ou'g*grf? tem*grfwkdU
yg0ifaejcif;onf vnf;aumif; apm'empum;&yfESifh rnfokdUrQ rywfoufjcif;aMumifh ,if;aom"em
pum;&yfudkvnf; pdppfoHk;oyf&ef rvdk[k 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; qEnDrQawmf rlMuonf/
53/

aom"emed*Hk; tjzpfjzifhvnf; ]]okdUjzpf&m tcef; (15) apm'emq&mawmfrsm;\

ed*Hk;wGif Oyg'gef[lonf tukodkvfjzpf avmbESifh 'd|dw&m;om jzpfonf/ tukodkvfom jzpfonf/


tjrifrSm;rI Oyg'gefom jzpfonf/ ukodkvfvdkcsifrIrSm Oyg'gefr[kwf? &SifOu|wdkUonf yd#uwfawmf\

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

814

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

teufukdrQ rSefuefpGm rod/ vrf;ay:u vlrsm;\ w&m;[kqdkaom tcsufudk ,ckwdusaom q|rl


yd#uwfawmfrS aumufEkwfSif;vif;tyfygonfbk&m;}} [k avQmufxm;Muavonf/
aom"emed*Hk; pum;&yfvnf; ]]Oyg'gef[lonf tukodkvfjzpf avmbESifh 'd|dw&m;om
jzpfonf/ tukodkvfom jzpfonf/ ukodkvfvdkcsifrIonf Oyg'gefr[kwf}} [laom apm'uyk*dKvfwdkY\
pum;&yfonf jyqdkcJhjyD;aom ygVdawmf t|uxmwkdUESifh nDGwf rSefuefaom pum;om jzpfonf/
(apm'uyk*dKvfwdkU\ pum;wGif tjrifrSm;rI Oyg'gefjzpfonf[k ryg r&Sd) pGJpGJvrf;vrf; ,lxm;aom
t,lrSm;onf 'd|Kyg'gef jzpfonf[k vnf;aumif;? t,lrSm;udk pGJvrf;jcif;om 'd|Kyg'gef jzpfonf[k
vnf;aumif; ygSdonf/ xkdpum;onfvnf; ygVdawmf t|uxmwdkUESifh nDGwf rSefuefaom pum;om
jzpfonf/
pk'dwuyk*dKvfwdkUu wdusaom q|rlyd#uwfawmfrS aumufEkwfSif;vif;ygonf qkdaomfvnf;
pk'dwuyk*dKvfwdkU aumufEkwfjytyfaom yd#uwfawmf om"ursm;onf pk'dwuyk*dKvfwdkU qkdvkdaom
]]Oyg'gefonf

tukodkvfom

rjyEkdifaomaMumifhvnf;aumif;?

r[kwf?

ukodkvfvnf;

acsyoifhonfukd

racsyyJ

jzpfonf}}

[laom

racsyoifhonfukd

teufudk

vHk;0

acsyxm;aomaMumifh

vnf;aumif;? tcsKdUom"uwkdUonf apm'emcsufESifh vHk;0rywfoufaomaMumihf vnf;aumif; om"u


rajrmufacs/
rQSnfvsm;aom pum;tpOfjzifh vlaovljzpf OD;Ou|ESifh ol\ aemufvdkuf orm'd|d okawoe
0g'D paom olwdkU\ bk&m;a[m ygVda0g[m&rsm;\ teuft"dyg,ftrSefudk ypfy,fxm; rSm;,Gif;aom
teuft"dym,frsm;udkom azmfjyaeMuyHk tjcif;t&m odomxifSm;ap&ef apm'uq&mawmfrsm; oufaocH
xkwfjytyfaom (u) trSwfjy yk'frSp () tu&mtrSwfjy yk'fwkdifatmifaom (36) yk'fwkdYudk toD;oD;
ygVdawmf t|uxm #DumwkdUESifh ndEIdif; pdppfjyqkdcJhjcif; jzpfonf/
54/

okdU pdppfjyqkdtyfjyD;aom taMumif;t&m tcsuftvufaygif;rsm;pGmudk aocsmaphik

MunfhIqifjcifaom OD;Ou|ESifh ol\ aemufvkduf orm'd|d okawoe0g'D paom olwdkU\ kyf0g'


tjrifjzihf a&;om;a[majymcsufrsm;onf bk&m;Sif\ tvkdawmfESifh ajzmifhajzmifhqefUusifaomaMumifh
t"r0g'rsm;om jzpfaMumif;? xkdt"r0g'udk a&;om;a[majymaeMuaom OD;Ou|ESifh taygif;ygwkdUonf
t"r0g'Drsm;om jzpfaMumif; EkdifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;jzwfawmf
rlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

815

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EkdifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf (2)
apm'em trSwf-16
t&d,mESifh edAmefudk jyifqifa&;om;jcif;ESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,
t&d,mtaMumif; apm'em tusOf;aumufEkwfcsuf

1/(u) orm'd|d okawoe tzGJUrS w&m;r0if xkwfa0aom twGJ (4) trSwf (8) opm"rpmapmif
pmrsufESm-9- {0H yH bdua0 okw0g t&d,om0aum [laom tewvuPokwf a'oemawmfESifh tnD
rsufpdESifh em;Sd jrifwwfMum;wwfaom vludk t&d,m[k ac:onf/ t&d,mESifh vlrSm twlwlyif
jzpfonf/ rsufpd? em;Sdygvsuf rjrifwwf? rMum;wwfojzifh vlr[kwfoludk te&d, ac:onf[k
a&;om;xm;jcif;?
(c)

rdef;rESifh a,mufsm; vifr,m;ESpfa,mufudk t&d,mac:onf[k OD;0go0u a[majymjcif;/

(*)

OD;Ou| a&;om;xm;aom Ak'tbd"rm pmrsufESm 251 vnf; 0domcg ausmif;trMuD;


temxydPf

olaX;MuD;wkdUonf

cifyGef;onf

ZeD;r,m;wkdUESifh

twlwuG

aexdkifMuaomfvnf; wPSmOyg'gefrSdyJ vifhusifh0wf? r,m;usifh0wf ig;yg;ykHrSwyg;


tEkyg'gefw&m;ESifh

aexkdifojzifh

aomwmyefjzpf

okcw&m;

&aeMu\[k

a&;om;xm;jcif;/
(C)

twGJ (1) trSwf (7)? arSmifckdxkwfaom opm"rpmapmif pmrsufESm-9-vnf;


PfSdolrsm;tzdkU oufomovdkae usifhygvQif wpfvESpfvtwGif; taMumufESifh
tarQmfuif;

aomwmywdr*f&onf/

qufvufusifhvQif

pdk;&drfrIESifh

wkefvIyfrI

aysmufuif; ou'g*grdr*f &onf/ xkdUaemuf cspfjcif;ESifh rkef;jcif; aysmufuif;


tem*grdr*f&onf/ twkdif; qufvuf yGm;rsm;ygu wPSmOyg'geftm;vHk;jidrf;
t&[wr*f &onf/ qufvufyGm;rsm;aomtcg todrme (igwnf;[laom) trSwfonm
aiGUaiGUusefSdaerI aysmufuif;vQif t&[wzkdvf qdkufa&mufygjyD[k a&;om;xm;jcif;/
(i)

bmompD;yGm;a&;eJU vlrIpD;yGm;a&; trnfSd pmapmif pmrsufESm 20-vlrd vlzu arG;wJhom;udk t&d,m[k ac:onf/ t&d,mudk yk'fcGJaomtcg t&+,+tm
[kcGJt& u = vltar
, u = vltaz
tm u = vkyfwm
vltar? vltazawG vkyfvdkU jzpfwmvkdU qkdvdkw,f[k a&;om;xm;jcif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

816

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

apm'uyk*dKvfwdkUonf opm"r pmapmif ponfwkdUrS txufyg a&;om;ajymqkdcsufwkdUudk


oufaotjzpf

xkwfjyjyD;vQif

,if;odkU

a&;om;ajymqkdjcif;jzifh

Ak'omoemawmf

tvGeftav;*kyxdkufaom t&d,m olawmfaumif;wkdUudk yHkysufyef;ysufjzpfatmif zsufqD;aeMuaMumif;/


udavomeH tm&uwm t&da,m ponfjzifh rdefUqkdxm;tyfaom ax&0g'yd#uwf usrf;*efrsm;ESifh
tnD

udavom

tnpftaMu;

uif;a0;

jzLpifjrifhjrwfaom

wefzkd;xm;xdkufonfh

olawmfaumif;rsm;udkom t&d,m[k ac:qkdxm;onf jzpfygvsuf xkdt&d,m olawmfaumif;wkdUukd


,kwfnHhao;odrfatmif w&m;vGefapmfum; a&;om;xm;aMumif;jzifh pGJcsufwifjy apm'emMuonf/

pk'dwuwkdU\ aom"em tusOf;aumufEkwfcsuf


2/

txufazmfjyyg apm'emtusOf; aumufEkwfcsuf (5) csufwkdUwGif pk'dwuyk*dKvfwdkUonf

trSwf (8) tcsufrSwpfyg; useftcsuf (4) csufwkdUudk jyefvnfacsy aom"emrI ryMu/ trSwf (8)
tcsufudk jyefvnf acsy&m Ak'tbd"rm pmrsufESm 251 ]]wPSmESifh Oyg'gef rygMuawmhbJ}} [k twdtvif; ygSdaeygvsuf
apm'u&[ef;wkdUu

]]wPSmESifh

Oyg'gef

rSdMuawmhbJ}}

[k

trSm;oGif;jyD;

pGyfpGJxm;MuonfrSm

apwemqkd;ESifh azmfjy&m a&mufaeygaMumif;? ]ryg} [laom pum;ESifh ]rSd} [laom pum;rSm tvGeft"dym,f
jcm;em;vSygaMumif;jzifh jyefvnfacsy aom"em yMuonf/

0denf;"dk&fyk*dKvfwdkU\ pdppfoHk;oyfcsuf
3/

pk'dwu yk*dKvfwdkUonf trSwf (u) (c) (C) (i) tcsufwdkUudk jyefvnfacsyrI

ryMuaomaMumifh olwkdY\ trSm;udk 0efcHjyD; jzpfonf/ trSwf (8) tcsufudk jyefvnfacsy&m ]ryg}
[laom pum;ESifh ]rSd} [laom pum;rSm t"dym,f tvGefjcm;em;onf[k qkdMuonf/ odkUaomf 0domcgESifh
temxydPfwkdUonf xkdtcsdefu aomwmyefrQom jzpfMuao;aomaMumifh 'd|Kyg'gef? oDvAwkyg'gef?
tw0g'kyg'gefwkdUudkom y,fMu&ao; wPSm (avmb) [laom umrkyg'gefudkum; ry,fMu&ao;acs/
xkdUaMumifhyif 0domcgonf ol\ ajr;uav;wpfa,muf aoqHk; tokbtjyefwGif ylaqG;0rf;enf;rI
ajyaysmufapvdkonfhtwGuf

w&m;em,l&ef

jrwfpGmbk&m;

txHawmfokdU

a&mufvmcJhojzifh

aomuajyjidrf;aMumif; w&m;udk jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrl&ao;\/


(O'gef;ygVdawmf? 0domcgokwf? 190)
odkUjzpf&um;

aomwmyef

yk*dKvfwdkUonf

&Hzef&Hcg

wPSmOyg'gef

jzpfvmEdkifao;&um;

Ak'tbd"rm ]wPSmOyg'gef rygMuawmhyJ} [k a&;xm;onfjzpfap? ]wPSmOyg'gef rSdMuawmhyJ} [k


a&;xm;onfjzpfap? tw,kwd rSdonfom jzpfayonf/ Sif;vif;OD;tHh-

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

817

tpodkU
]ygonf}

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


[laom

jrefrmrI

pum;vHk;onf

tbd"rmenf;t&

or,kw

o[Zmw

(wGJ,SOfjzpfonf? wuG jzpfonf) [laom teufxGufonf/ ]Sdonf} [laom pum;vHk;um; (wGJ,SOf


rjzpfapum? twlwuG rjzpfapum) r*fjzifh ry,f&ao;onfjzpf tEko, udavom taetm;jzifh
Sdao;onf[laom teufxGufonf/
0domcg? temxydPfuJhodkUaom aomwmyef t&d,mrsm; 'd|Kyg'gef vHk;0rSdonfum; rSef\/
avmb[laom umrkyg'gefum; aomwmywdr*fjzifh ry,f&ao;aomaMumifh y&d,k|me udavom taejzifh
Oyg'fqJ jzpfqJ cP ygaernfom jzpfonf/ tEko, udavom taejzifhvnf; Sdaernfom
jzpfonf/ xdkUaMumifh ]]wPSmOyg'gef rygyJ vifhusifh0wf r,m;usifh0wf ykHrS wyg; tEkyg'gef w&m;ESifh
aexkdifMuojzifh}} [laom OD;Ou|\ pum;onf tbd"rm w&m;awmfESifh qefUusifojzifh tw,kwd
uif;rJhonf[k oHk;oyfawmfrlMuonf/

(u) t&d,m trSm;


4/

(u) aumufEkwfcsuf ]]{0H yH bdua0 okw0g t&d,om0aum}} [laom

tewvuPokwfudk om"u yjyD;vQif ]]rsufpd em; Sd jrifwwf Mum;wwfaom vludk t&d,m


ac:onf/ t&d,mESifh vlrSm twlwlyif jzpfonf[k opm"rpmapmif omrn vljydef;tawG;jzihf
awG;awmMuHq

a&;om;xm;jcif;om

jzpf\/

xkdtewvuPokwf

ygVdawmf\

qkdvdk&if;

t"dym,ftrSefudk &Sif;vif;jy&vQif u/

{0H yH t&d,om0aum = odkU yHk Iaom odjrifaom t&d,mwynfh

c/

okw0g t&d, om0aum = okwESifh jynfhpHkaom t&d,mwynfh

[l pum;ESpf&yf cGJxm;&rnf/ xkdpum;ESpf&yfwGif ]]{0H yH = odkU yHk Ionf? odjrifonf}} [k


qdk&m tb,fodkU tb,fyHk I&? odjrif&rnf qdkonfh (IMunfhodjrifyHk) enf;pepfudk ]],HudOd lyH}}
tp&Sdonfjzifh a[mawmfrlcJhjyD; jzpf\/ ,if;odkU a[mawmfrlcJhonfhtwkdif; twdwf tem*wf ypKyef tZw A[d' ponfjzpfaom kyf a0'em onm ocFg&
0dnmPfwnf;[laom cEmig;yg;wkdUonf igh[m ighOpm [k wPSmjzifh cifrifwG,fwmzG,f&m r[kwf/ ig
ig[k rmejzifh xifrSwfzG,f? txifMuD;zG,fvnf; r[kwf/ ig\ ckdifrmaom tESpfom&jzpfonf/ ig\
toufaumif? twaumif? 0dnmPfaumif jzpfonf[k 'd|djzifh ,lrSm;zG,fvnf; r[kwf [l
0dyemmPfr*fjzifh I&? odjrif&\/ xkduJhokdU Iaom odjrifaom t&d,m wynfhudk ]]{0H yH
t&d,om0aum = odkU yHk Iaom odjrifaom t&d,mwynfh}} [k a[mawmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

818

tpodkU
c/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]okw0g t&d, om0aum = okwESifh jynfhpHkaom t&d,mwynfh}} [laom pum;

okwonf-

[l

(1)

tm*rokw = tMum;okw

(2)

t"durokw = tjrifokw

ESpfrsKd;Sd\/

xkdESpfrsKd;wdkUwGif

cEm?

tm,we?

"mwfESifh

ywfouf

em,lrSwfom;

Mum;emxm;tyfaom oHk;jzmyd#uwf y&d,wfusrf;*efudk ]]tm*rokw = tMum;okw}} [kac:\/ 0dyem


ur|mef;

pD;jzef;tm;xkwfjcif;aMumifh

udk,fwkdifqkdufa&muf

rsufarSmufy

odjrifxm;tyfaom

r*fzdkvfedAmefudk ]]t"d*rokw = tjrifokw}} [kac:\/


xkdUaMumifh cEm tm,weqkdif&m y&d,wf w&m;awmfudk oif,lrSwfom;jyD; r*fzkdvfedAmefudk
xdk;xGif;odjrifjyD; jzpfojzifh tm*rokw-t"d*rokwwnf;[laom okwESpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom t&d,m
wynfhudk ]]okw0g t&d, om0aum}} okwESifh jynfhpHkaom t&d,mwynfh[k qdkvdk\/
okw0gwd tm*rm"d*r ocFgawe Am[kape orEm*wwm okw0g/
(om&w#Dum-w-189)
twkdif;omvQif ]]{0H yH}} tp&Sdaom ygVdawmf\ qkdvdk&if; t"dym,f tppftrSef
jzpfaomaMumifh ]]rsufpd em;Sd jrifwwf Mum;wwfaom vludk t&d,m ac:onf[k t&d,mESifhvl
twlwljzpfonf ponfjzifh orm'd|d okawoeorm;wkdU a&;om;xm;MuonfrSm &,fp&m pum;rQom
jzpf trSm;oufoufom jzpfonf/

(c) (i) aumufEkwfcsuf vifESifhr,m; t&d,m


5/

xkdUjyif

]]udavomeH

tm&uwm

t&da,m}}

ponfjzifh

apm'uyk*dKvfwdkU

xkwfjyxm;tyfaom yd#uusrf;*efrsm;ESifhtnD azmfjycJhaom tMum;tjrif okwESpfrsKd;ESifh jynfhpHk


udavom tnpftaMu; uif;a0;Munfvif jzLpifjrifhjrwfonfh aomwmyef ou'g*grf tem*grf
&[Emrsm; jzpfawmfrlMuaom tvGeftav;*kyxdkufonfh olawmfpif olawmfaumif; yk*dKvfxl;
yk*dKvfjrwfrsm;om t&d,myk*dKvftppf jzpfMuaomaMumifh orm'd|d okawoeorm;wkdU\ rdef;ra,mufsm;
vifr,m;ESpfa,mufudk t&d,m ac:onf[k ajymqdkxm;aom (2) tcsufpum;onfvnf;aumif;?
vlrdvlzu arG;aom vlom;udk t&d,mac:onf[k a&;om;xm;aom (5) tcsufpum;onf vnf;aumif;
xif&mjrif&m y&rf;ywm ajymqkda&;om;xm;aom tvGef,kwfnHhonfh pum;odrf pum;zsif; tremy
oryvmy pum;rsm;om jzpf t"r0g' jzpfaMumif; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

819

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(C) taMumuftarQmfrSm;? aomwmyeftrSm;

6/

taMumufESifh

tarQmf

uif;jcif;udk

aomwmywdr*f[k

rSwf&rnfjzpfaMumif;

a&;om;xm;aom pk'dwu orm'd|d okawoeorm;wkdU\ pum;rSm ax&0g'yd#u usrf;*efrsm;ESifh


tvGefqefUusifjyD; rdk;om;vGef;aom &nfG,fcsufrsm;jzifh olwkdUvkd&mqGJ MuHpnfpOf;pm; a&;om;xm;aom
xGifvHk; qifvHk;rsm;om jzpf\/ kyf0g' aomwmyef xlaxmifjcif;om jzpfonf/
taMumuftarQmf uif;onf[k qkdaomfvnf; aomwmywdr*fzdkvf&aom yk*dKvfonf t&d,m
olawmfaumif;yDyD tukodkvf 'kpdkufudk aMumufonfom jzpfaomaMumifh taMumufruif;[kvnf;
qkdEkdif\/ t0dedygw "arm ed,awm oarm"dy&m,aPm [laom oDvuef ygVdawmf (148)
ponfESifhtnD

aomwmyefyk*dKvfonf

tyg,fav;yg;wkdU

vm;a&mufawmhrnf

txufr*f

txufzdkvf&&ef

r[kwfaomaMumifh

aocsmaeonf

tyg,f'k*wdab;udk

jzpf&um;

awG;raMumuf?

taMumufuif;onf[kvnf; qkdEkdif\/
]]tmom p ye ar oEd|wd ou'g*grdwm, ('D? 2? 167)}} [laom okwfr[m0g
Ze0obokwfESifh ]]ed&maom tmoHaom 0d*wmaom (tH? 1? 106)}} paom t*FkwdK&f ygVdawmf
tmoHookwfwkdUESifhtnD

aomwmywdr*f

zdkvf&jyD;aomyk*dKvfonf

txufr*fzdkvf&&ef

arQmfvifhaeonfomru umr*kPf wyfrufrI umr&m* tjyD;tjywf uif;Sif;jyD; r[kwfaomaMumifh


ok*wdb0ESifh vlewfcsrf;omudk arQmfrSef;awmifhwjcif; uif;jyD[kvnf; rqdkEkdifacs/
7/

xkdUjyif jycJhaom oDvuef ygVdawmfESifh wdu pwku t*FkwdK&f ygVdawmf (233? 401)

yk*vynwf ygVdawmf (120? 121) wdkU aomwmyef yk*dKvfonf - oum,'d|d 0dpdudpm oDvAwy&mrmo [laom oHa,mZOf oHk;rsKd;
vHk;0uif;Sif;atmif y,fowfjyD; jzpf\/
ou'g*grf yk*dKvfonf - umr&m*ESifh a'goAsmyg' tukodkvfwkdUudk avsmhenf;oGm;atmif y,fowf\/
tem*grf yk*dKvfonf - umr&m* y#dC oDvAwy&mrmo 'd|d 0dpdudpm [laom atmufumrbHkodkU
a&mufapwwfaom oHa,mZOfig;rsKd;udk vHk;0uif;Sif;atmif y,fowfjyD; jzpf\/
&[Em yk*dKvfonf - ly&m* tly&m* rme O'p t0dZm [laom txufjA[mbHkodkU
a&mufapwwfaom oHa,mZOf ig;rsKd;wkdUudk tMuGif;tusef rSdatmif y,fowfjyD; jzpf\/
8/

odkU jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrltyfaom a'oemawmfSdjyD; jzpfaomaMumifh orm'd|d

okawoetzGJUcsKyfu xkwfa0aom opm"rpmapmif taMumuftarQmf uif;jcif;udk aomwmywdr*f


[kvnf;aumif;?

pdk;&drfrI

wkefvIyfrI

uif;jcif;udk

ou'g*grdr*f

[kvnf;aumif;?

ponfjzifh

a&;om;xm;aom pmrsm;rSm olwkdUpdwful;? olwkdUxGifvHk; oufoufrQom jzpfaomaMumifh tav;*ky


rSwfom;xkdufaom pum;r[kwf? pGefUy,f&rnfh t"r0g' pum;rsKd;om jzpfaMumif; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;
qHk;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

820

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


edAmefESifh pyfonfh apm'em tusOf;aumufEkwfcsuf

9/

orm'd|d okawoe tzGJUcsKyfu xkwfa0aom Ak'0g' tajccHoifwef; oifwef; trSwfpOf

(1) oifwef;rSwfpk pmtkyf pmrsufESm (41) (u)

0ge = taMumuf? tvdk


ed = rSdjcif;? uif;jcif;
ed0ge = edAme? edAmef [l zGifhqkda&;om;xm;jcif;?

(c)

31 bHk0g' Ak'vufrcH pmtkyf pmrsufESm 114

cEmudk,fwnf;[laom

0dnmP[laom

kyfw&m;?

tlyuEm*kPfESifh

lyuEmwGif

a0'em?

edAmef*kPf[laom

onm?

ESpfrsKd;Sdavonf}}

ocFg&?
[k

a&;om;xm;jcif;?
(*)

ocifjrwfqkdif\ Ak'0dyempmtkyf? yxrwGJ pmrsufESm 45 wGif ]]edAmefcsrf;omudk


wrifawmifhw cHpm;vdk tm;xkwfygu edAmeftvdkonf umrESifh ,SOfaom tvkdom
jzpf&ayrnf}} [k a&;om;xm;jcif;/

(C)

OD;Ou|\ Ak'"rpMumpmtkyf pmrsufESm 52? 53 - ]]edAmefESifh cEmig;yg;[m


wpfjcm;pDr[kwf?

yl;wGJvsufSdaMumif;?

cEmig;yg;[m

edAmef

jzpfEdkifaMumif;}}

a&;om;xm;jcif;?
(i)

OD;Ou|\ tdka,m*D oif b,fqDoGm;rvJ[laom pmtkyf pmrsufESm 86 ]]pdwf?


apwoduf? kyf? edAmefonf emrf xnfhxm;aomaMumifh emrfonf kyfw&m;wkdU\
*kPfjzpfcJhygrl edAmefonfvnf; kyfw&m;wkdU\ *kPfjzpf&rnf}} [k a&;om;xm;jcif;/

10/

txufyg ta&;tom;rsm;jzifh pk'dwu orm'd|d okawoeorm;wkdUonf edAmef [laom

trnfemr a0g[m& pum;vHk;udk r[kwfrrSef a0zef zsufqD;xm;jcif;? edAmefudk kyf\*kPf[kqkdum


kyf0g'orm;wdkU\ oabmw&m; xnfhoGif;xm;jcif;? tEkyg'dP tEkyg'ged,m"rm[laom "ro*FPD
ygVdawmfESifhtnD

edAmefonf

umrwPSmjzifh

tmkHyawmifhwtyfaom

w&m;r[kwfygyJvsuf

]]edAmeftvdkonf umrESifh,SOfaom tvdkom jzpf&rnf}} [k ]]om}} [laom {uefpum;vHk;jzifh


a&;om;um umrwPSm\ tmkHe,fy,f xnfhoGif;xm;jcif;? A[d'gArm[laom "ro*FPD ygVdawmfESifh
tnD edAmefonf twGif;cEmig;yg; tZww&m; ryg0ifaom tjyifty A[d'w&m; jzpfygvsuf
tZwcEmig;yg; xnfhoGif;xm;jcif;? enf;yHktm;jzifh orm'd|d okawoetzGJUonf edAmef\
oabmw&m;udk

r[kwfrrSef

vkyfMuHzsufqD;xm;aMumif;jzifh

apm'uyk*dKvfwkdUu

pGJcsufwifjy

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

821

apm'emMuonf/

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pk'dwuyk*dKvfwdkU\ aom"em tusOf;aumufEkwfcsuf

pk'dwu ocifjrwfqkdifonf okwedygwf jrefrmjyef rm*@d,okwf pmrsufESm 386-rS ]]tZw


jzpfaom udavomwkdU jidrf;&m edAmefudk jrifjyD}} [laom rm*@d,okwfvm pum;ukd udk;um;jyD;vQif
edAmefonf A[d'w&m;r[kwf? tZww&m;om jzpfygaMumif; jyefvnfacsyrI aom"em yoGm;onf/

0denf;"dk&fyk*dKvfwdkU\ a0zefpdppfcsuf
12/

(u) aumufEkwfcsuf (edAmef)

edAme

(ed+0g)

[laom

pum;\

teuft"dym,f

trSefudkjy&aomf

twdwfb0[laom

kyfemrfcEmESifh ypKyefb0[laom kyfemrfcEmudkvnf;aumif;? ypKyefb0 kyfemrfcEmESifh tem*wfb0


kyfemrfcEmudk vnf;aumif;? tusKd;kyfemrfw&m;ESifh taMumif;ukodkvf tukodkvfuHudk vnf;aumif;?
tqufrjywfatmif zGJUpyfwwfaom wPSmudk 0ge[k ac:\/
xdk0ge[k

ac:tyfaom

wPSm\

awmifhw&m

tmkHe,fedrdwfESifh

vHk;0

rqufrpyf

tvGwfowfowfjzpfaom y&rwfw&m;udk ed0ge = edAme = edAmef [kac:onf/


0ge = wPSmrS
ed = xGufcGmaom w&m;? uif;Sif;aom w&m;
edAme = wPSmESifh rqufrpyf tvGwfoufouf jzpfaom w&m;/
(yg&mZduPf t|uxm? 'k? 184/ okwfr[m0g t|uxm? 56)
twkdif;om t"dym,ftrSefjzpf\/ xdkUaMumifh orm'd|d okawoe tzGJUcsKyfu xkwfa0aom
edAmef zGifhqkda&;om;csufrsm;rSm xifrdxif&m vGJrSm;pGm a&;om;xm;aom pum;rsm;om jzpfonf[k
a0zefawmfrlMuonf/

(c) (*) aumufEkwfcsuf (emrfESifh edAmef)


13/

edAmefudk kyfw&m;wkdU\ *kPf[k a&;om;xm;MuonfrSm Ak'omoemawmf\ jyifbuf

rdpm0g'DwkdU\ pum;om jzpf\/ a0'em? onm? ocFg&? 0dnmPf[laom emrfw&m;rsm;onf kyfw&m;\


*kPfr[kwfouJhodkU edAmefonfvnf; kyfw&m;\ *kPfr[kwf? tvGefacsmnufaom opfom;ysOfjym;rS
xGufvmaom ta&mifonf xkdopfom;\ ta&mifjzpfaomfvnf; xkda0'em ponfwkdUESifh edAmefonfum;
kyfw&m;rS

xGufay:vmaom

y&rwfw&m;rQomwnf;/

ta&miftSdeft0g

pum;t&

pk'dwu

r[kwfyJ
OD;Ou|

kyfw&m;rS

0g'DwkdUonf

oD;jcm;jzpfaom

kyf0g'orm;jzpfaMumif;

twyfodEkdifMuayonf/
emrfw&m;udk

kyf\*kPf[k

qkdMuojzifh

avmu

kyfonfom

tajccHtrSefw&m;[k

qdk&ma&mufonf/ xdkUxuf qkd;0g;onfrSm edAmefudkyif kyf\*kPf[k qdkjcif;jzpfonf/ odkUqkdjcif;jzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

822

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'omoemawmf

Sdaom

emrfw&m;?

edAmefw&m;wkdUudk

kyf0g'xJodkU

twif;qGJoGif;MuaMumif;

v,fjyifqifoGm;ouJhodkU xifSm;vSayonf/

(*) aumufEkwfcsuf (edAmefvdkcsifrI)


14/

Ak'0dyem (1) ESm 45- vmaom pum;&yf tjynfhtpHkrSm]]edAmefcsrf;omudk

wrifawmifhw

cHpm;vdk

tm;xkwfygu

edAmeftvdkonf

umrESifh,SOfaom tvdkom jzpfayrnf/ umrygvmvQif wPSmjzpfae xkdawmifhwrIrsKd;ESifhom


vkyfygu rnfrQtm;xkwftm;xkwf rnfonfhenf;ESifhrQ r*fzdkvfESifh reD;Edkifay}} [k jzpfonf/
odkUa&;om;xm;jcif;jzifh

]]edAmefcsrf;omudk

wrifawmifhw

cHpm;vdk

tm;xkwfvQif

umrwPSmjzpfonf/ xkdawmifhwrIrsKd;jzifh tm;xkwfvQif r*fzdkvfr&Ekdif? xkdawmifhwrIrsKd;jzifh tm;rxkwf&}}


[k qkdvdk\/
apm'u q&mawmfwkdUurlxdkukodkvfqEjzifh edAmefudk tmkHy awmifhw&rnfom jzpfonf[k qkdvdkonf/ xkdpum;ESpf&yfudk
oHk;oyfpdppfonfSdaomf apm'uyk*dKvfwdkU xkwfjytyfaom "ro*FPD ygVdawmfESifhtnD edAmefonf
(wPSm'd|dwkdU\ tmkHjzpfaom avmuDuH\ tusKd;vnf;r[kwf? wPSm'd|dwnf;[laom Oyg'gef
tmkHvnf; r[kwfaom) tEkyg'dP tEkyg'ged, w&m;jzpfaomaMumifh y&rwfjzpfaom edAmeftppfudk
wPSmavmbjzifh tmkHyum awmifhw rjzpfEdkif? oHrD;cJ&J&JMuD;ay: ,ifaumif ruyfEkdif? rpm;Ekdif
ouJhodkU

xkdUtwl

avmuDtmkH

umr*kPf

arGUavsmfaysmfyg;

usufpm;avh&Sdaom

wPSmonf

umr*kPfcsrf;om tenf;i,frQ rygaom edAmefcsrf;omtppfukd b,ftcgrQ tmkHryEkdif? rawmifhwEdkif?


wPSmavmb omru aomwmywd r*0Dxd0,f aomwmywdr*f\aSU a*gMwblpdwfrSvGJ ykxkZOfwkdU\
rnfonfhpdwfurQ edAmeftppfudk tmkHryEkdif? xkdUaMumifh ]]edAmefcsrf;omudk wrifawmifhw cHpm;vdk
tm;xkwfygu edAmeftvdkonf umrESifh,SOfaom tvdkom jzpfayrnf}} [laom pum;&yfonf
tvGJtrSm; oufoufom jzpfayrnf/
]]umrygvmvQif

wPSmjzpfae

xkdawmifhwrIrsKd;ESifh

vkyfygu

rnfrQtm;xkwftm;xkwf

rnfonfhenf;ESifhrQ r*fzdkvfESifh reD;Ekdifay}} [laom pk'dwu pum;&yfudk aphpyfaocsmpGm pdppfygrl (uxH ye


avmukw&"ar tm&A tmom OyZwDwd e acg yaewH {0H '|AH/ e tm&rPu&P0aoe ww yd[m
y0wwd? t0do,wm yk*v p te"d*wbm0awm/ tEk0lyva' ye tEkw&0darmau O'd yd[H
Oyga'aEm ww yd[H Oyga'wd emr/ (pwkuedygwf t*Fkw&#Dum 338))ykxkZOfwkdU edAmefudk rSef;q
vdkcsifawmifhwonfhtcg odrfarGUonfh yd[mac:aom wPSmjzpfEkdif\/ xkdodrfarGUaom wPSmonfum;
y&rwjzpfaom edAmeftppfudk tmkHyonfr[kwfyJ wpfqifhMum;jzifh a&mf&rf;rSef;q edAmef\ jidrf;at;yHk
tjcif;t&m tmum&ynwf (edAmeftwk) udkom tmkHy awmifhwaejcif; jzpfonf/ xkdodrfarGUaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

823

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

yd[mac:aom wPSmjzifh 0#fjrpfjzpfaom ]]0#rlvdum}} wPSmudk y,f&rnf[k a[mawmfrlaom


a'oemawmfudk (t*FkwdK&f pwku? 462? 463) rS xkwfEkwf tenf;i,f azmfjyvdkayonf/
tcgwpfyg;

&[ef;rwpfa,mufonf

tSiftmeEm

tay:

pGJrufaom

pdwfjzpfum

a,mufsm;wpfa,mufudk tSiftmeEm yifhay;&ef apcdkif;vkduf&m tSiftmeEmvnf; MuGvmawmfrlonf/


xkd&[ef;ronf tSiftmeEmudk jrifvQif acgif;jrD;cH tdyfaeonf/ tSiftmeEmu &dyfpm;rd ]]ESr
udk,fonf tm[m&aMumifh jzpf\/ tm[m&udk rSD tm[m&udk y,f&rnf/ wPSmudkrSD wPSmudk
y,f&rnf/ rmeudkrSD rmeudk y,f&rnf/ arxkefrlum; taMumif;udk owf&rnf[k jrwfpGmbk&m;
a[mawmfrl\}} [k pum;cif; tus,fa[mawmfrl\/
wPSmudkrSD wPSmudk y,f&rnf [laom pum;\ tus,ft"dyg,frSm &[ef;wpfyg;onf
tjcm;&[ef;wpfyg;\ t&[wzdkvf &oGm;aMumif; owif;pum;udk Mum;& tb,ftcg igonfvnf;
t&[wzdkvf &ygrnfenf;[k tMuHjzpf\/ xkd&[ef;onf t&[wzdkvfudk awmifhwonfh wPSmudkrSD
0#fjrpfjzpfaom ]]0#rlvdum}} wPSmudk y,favonf ponfjzifh a[mjyonfhtcg tSiftmeEm tay:
pGJvrf;onfh qE&m*uif; tSiftmeEmudk uefawmh0efcsavonf/
xdkt&[wzdkvfudk awmifhwonfh wPSmonf rSD0Jxkduf? vufcHxkdufaom ]]ao0dwA}} wPSmjzpf
y#doaE tusKd;udk ray;Ekdif? xkdao0dwA wPSmjzifh eduEd wPSmudk y,f&rnf[k ,if;t|uxm ESm-340
jyqkdavonf/
wPSmudkrSD r*fzdkvfw&m; jzpfEkdifyHkudk y|mef;ygVdawmf-y-ESm 149? 150 ]]&m*H Oyed,/y/ r*H Oyma'wd/y/ ormyw Oyma'wd &ma*g/y/ zvormywd,m
Oyed, ypa,e ypa,m}}
[k

a[mawmfrlonf/

t"dym,fum;

]]&m*udkrSD

'geudk

ay;v\/

oDvudkaqmufwnf\/

OykofapmihfoHk;rIudk y\/ psmef? 0dyem? r*f? tbdnmOf? ormywfudk jzpfap\/ &m*onf


zvormywftm; Oyed, ypnf;jzifh aus;Zl;y\[k qkdvdkonf/ OD;Ou|wkdUonf odkUaom
y|mef;qufudk em;rvnf qkdrSm;rd&SmMu\/
azmfjyyg

usrf;*efrsm;ESifhtnD

edAmefudkawmifhw

ukodkvfw&m;wkdUudk

yGm;rsm;tm;xkwfoifhonfom jzpfayonf/
xkdUaMumifh

]]umrygvmvQif

wPSmjzpfae

xkdawmifhwrIrsKd;ESifhom

vkyfygu

rnfrQtm;xkwftm;xkwf rnfonfhenf;ESifhrQ r*fzdkvfESifh reD;Ekdifay}} [laom t,lonf azmfjycJhjyD;aom


t*FkwdK&f ygVdawmf? y|mef;ygVdawmfwkdUESifh ajzmifhajzmifhqefUusifaomaMumifh t"r0g'om jzpfonf[k
0denf;"dk&f q&mawmfwkdU qHk;jzwfawmf rlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

824

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(C) (i) aumufEkwfcsuf (A[d'edAmef)

15/

A[d'g"rm [laom "ro*FPD ygVdawmfESifhtnD edAmefonf cEmig;yg;rS tjyifty

A[d'w&m;jzpfaMumif; apm'uyk*dKvfwdkUu wifjyxm;ayonf/ ,if;wkdU wifjyxm;jcif;onf]]"rm,weH tocFwH cEawm XaywGm pwl[d caE[d/y/ o*F[dwH/ pwm&d opmed
tocFwH cEawm XaywGm/y/ o*F[dwmed}}
[l toacFwedAmefonf cEmig;yg; r0ifyJ cEmig;yg;rS tvGwfoD;oefU y&rwfw&m;jzpfaMumif;
a[mawmfrlxm;aom "mwkuxm ygVdawmf (6?10) ESifh nDGwf\/ ty&d,myEm "rm? tocFwm "rm?
[laom "ro*FPD ygVdawmfESifhtnD edAmefonf ocFwe,fy,f ryg0ifyjyifzefwD; r&aom w&m;jzpf
A[d'pifppf jzpfayonf/
odkUygvsuf

pk'dwu

ocifjrwfqkdifonf

okwedygwf?

rm*@d,okwfudk

om"utjzpf

xkwfjyjyD;vQif xkdom"uudk vGJrSm;pGm t"dym,fqufpyf aumuf,lum ]]edAmefonf A[d'w&m;r[kwf?


tZww&m;om jzpfygonf}} [k jyefvnfacsyoGm;\/ xdkrm*@d,okwf]]tZw oE ypdeH t'H - tZwoEmef jzpfaom udavomudk jidrf;&medAmefudk jrifjyD}}
[laom pum;onf ocifjrwfqdkif\ ta&;ygqHk;aom om"u jzpf\/ xkdpum; ocifjrwfqdkifonf
]tZwoEmef jzpfaom udavom} [l pum;rqufpyfyJ ]tZwoEmef jzpfaomedAmef} [k ckefausmf
pum;qufpyf t"dym,f ,lrdonfhtwGuf edAmefudk tZww&m;[k t,ltq vGJrSm;oGm;jcif; jzpf\/
]tZwoEmef jzpfaom} [laom emr0daooe pum;&yfonf ]udavom} [laom aemufyk'fukdom
txl;y qufpyfonf/ ]udavomwkdU\ jidrf;&m} [laom pum;onfom ]edAmef} [laom pum;ESifh
qufpyf\/ ]tZwoEmefjzpfaom} [laom pum;rygyJ udavomwkdU\ jidrf;&medAmef[k qkdvQifvnf;
jyD;jynfhpHkonf/ odkUaomf udavom[lonf wpfjcm;udavomr[kwf ]tZw jzpfaom udavom} [k
odomap&efom xnfhjcif; jzpf\/
ocifjrwfqdkifESifhwuG

orm'd|d

okawoeorm;wkdUonf

(if;wkdU

0efcHazmfjycsuftwkdif;)

yxrMuD;? yxrausmf? "rmp&d,wdkU oif,l&onfh "mwfenf;? t"dym,faumufenf;? ygVdo'genf;wkdUudk


roifzl;MuSmojzifh ,ckvdk t"dym,frSefatmif raumufwwf r,lwwfyJ csmvnfvnfaeMujcif; jzpf\/
yd#uwf

pmayonfum;

o'g

tbd"rm

tajccHrSdbJ

0wKzwfovdkzwfjyD;

xajymaeMuorQ

rnfonfhtcgrQ trSef&rnf r[kwfacs/ owdyMu&ef tcsufaywnf;/ xdkrm*@d,okwf pum;0gus\


tao;pdwf qkdvdk&if; t"dym,frSm udavomwkdUonf ow0gwdkU\ cEmtpOfrS tjyifty A[d'w&m;r[kwf? ow0gwkdU\
cEmtpOf yg0ifvsuf jzpfay:aeonfh twGif;cH tZww&m;jzpf\/ edAmefum; xkdtwGif;cH tZw
udavomwkdU\ csKyfjidrf;uif;a0;aMumif;jzpfaom A[d'w&m;jzpf\/ xdkA[d'jzpfaom edAmefw&m;udk
igjrifawmfrljyD[k qkdvdkonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

825

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

odkUvQif edAmefonf A[d'pifppf jzpfayonf/ edAmefESifhpyf pk'dwuwkdU ,lqa&;om;xm;aom


tcsuftvufrsm;onf ,ckjycJhjyD; pdppfcsuft& yd#uwfusrf;*efESifh rnDrGwf rSm;,Gif;cRwfacsmfaom
awG;awmMuHpnfcsufrsm;om jzpf t"r0g'jzpfaMumif; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;jzwfawmf
rlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

826

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EkdifiHawmf oD;jcm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf (2)
apm'em trSwf-17
"rpMum vufopfESifh pyfvsOf;onfh 0dedp,

orm'd|d okawoe tzGJU0ifwkdU\ Mo0g'ay; q&mMuD; vlaovljzpf OD;Ou|\ "rpMum vufopfESifh


pyfvsOf; apm'em aom"em ESpf&yfudk 0denf;"dk&f q&mawmfwkdU\ a0zefoHk;oyfcsuf/
1/
vlaovljzpf

trSwf (17) apm'em apm'u q&mawmfrsm;u awmifwGif;MuD; OD;Ou| a&;om;aom


pmtkyfrS

xkwfEkwf

]]'d|"arm}}

paom

yk'fwkdUudk

OD;Ou|u

vGJrSm;pGm

teufjyefqkdxm;yHkudkvnf;aumif;? xdk ]]'d|"arm}} paom yk'frsm;rSm "rpMum ponfwkdUygaom


bk&m;a[mygVdawmf tppftrSef jzpfygvsuf OD;Ou|\ teufjyefqkdyHkrSm vlaovljzpf0g'ESifh udkufnDatmif
r[kwfrw&m; jyefqdkxm;yHkudkvnf;aumif;? ]]tw0g'ESifh wm0wom tbd"rm}} pmtkyfrS xkwfEkwf
]]Zmwdyd 'kaum}} paom yk'fwkdUudk tbd"rm q&mpdef qkdolu vGJrSm;pGm jyefqdkxm;yHkudk vnf;aumif;
wifjyavQmufxm;Muonf/
2/

apm'uq&mawmfrsm;u 0daooapm'emudk wifoGif;&m ]]'d|"arm}} paom yk'frsm;udk

Ak'jrwfpGmbk&m; tvkdawmfus jyefqkdxm;yHk q&mawmf OD;Ak"f\ teufrSefudk vnf;aumif;? rZdredum,f?


Oy&dyPmo t|uxm ESm 66 ESifhtnD OD;Ak"f jyefqdkxm;yHkudk vnf;aumif;? q&mawmf OD;Ak"f
jyefqdkcsufonf 0de,yd#u om&w'DyeD#Dum r[mcEu yO0*d,uxm "rpuy0weokwf\ tzGifhESifh
udkufnDyHkudkvnf;aumif; wdwdusus avQmufxm;Muonf/
odkUjzpf

OD;Ou|ESifh

tbd"rm

q&mpdefwkdU\

"rpMumvufopfonf

]]ax&0g'

yd#uwfawmfrsm;ESifhtnD q&mpOfquf teufjrefrm jyefqkdxm;Muaom "rpMuma'oemawmfrsm;ESifh


vHk;0qefUusifaeaomaMumifh t"r0g'rsm;om jzpfaMumif;? t"r0g'rsm;udk vdkufemaeMu olwkdUonfvnf;
t"r0g'Drsm;om jzpfaMumif;}} apm'emvTm wifoGif;Muavonf/
3/

,if;apm'emcsufudk pk'dwujzpfaom orm'd|d okawoe tzGJUcsKyfu acsy&m apm'u

q&mawmfrsm; wifjyxm;aom tcsuftvufrsm;udk Sif;vif;acsyjcif;ryyJ OD;Ou|taejzihf "rpMumudk


av;pm;aMumif;rQudkom azmfjy Ak'tbd"rm pmtkyfudk avhvm&efom TefjyMuavonf/ xdkacsycsufum;
apm'emcsufESifh rqdkifojzifh 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u vspfvsLIawmfrlMuonf/

ocifjrwfqdkif\ acsycsuf
4/

pk'dwu ocifjrwfqkdifu acsy&m

(u)

'd|"arm = jriftyfjyD;aom opmw&m; Sdonfjzpf [laom q&mawmfOD;Ak"f\


jyefqkdcsufudk [kwf r[kwf racsyvdkaMumif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

827

tpodkU
(c)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


SifOu|u

'd|"arm

qkdaom

pum;\

yifudk,ft"dym,frSm

rsufjrifoabm

jzpfavawmh\ [k qkdaMumif;/
(*)

v,fwDq&mawmf bk&m;MuD;\ y&rw'DyeD tzGifhrSm ]]jriftyfaom opmw&m;}} [k


awGU&ygonf/ ]jyD;} [laom twdwfumvoabm ryg/

(C)

xkdtcsdefu tSifaum@nonf aomwmyefom jzpf ]jrifjyD;} [k rqkdxkdufao;?


t&[wzdkvf qkdufa&mufrSom ]jrifjyD;} [k qdkxkdufaMumif;/

(i)

xkdUaMumifh

'd|"armpaom

yk'fwkdU

(jyD;aom)

[laom

twdwfpum;vHk;udk

oufoufudkom

apwemtavsmuf

vufrcHEdkifaMumif;/
(p)

"rpMumudk

jyefqkdMu&m

udk,fhbmompum;udk

rlvygVd

udk,fuRrf;usiforQjzifh

jyefqkdMujcif;omjzpf

toHk;uGJjym;

aeMuapumrl rl&if;t"dym,f uGmjcm;csuf rSdaMumif;/


(q)

SifOu| jyefqkdcsufonf rlv"rpMumyg teuft"dym,fudk ajymif;vJaponf[l


rawGU&aMumif;? Ak'\ a[mcsufESifh qefUusifonf[k rawGU&aMumif;-

acsyavQmufxm;avonf/
5/

,if;

apm'em

aom"em

ESpf&yfudk

aphpyfaocsmpGm

avhvmoHk;oyfonfSdaomf

ocifjrwfqkdifonf ]]q&mawmf OD;Ak"f\ jyefqkdcsufudk [kwfr[kwf racsyvdkyg}} [k qkdaomfvnf; (C) (i)


aumufEkwfcsuf pum;&yfwkdUjzifh acsyy,fSm;jyD; jzpfaeonfudk awGU&ayonf/

'd|"arm ponf &Sif;vif;csuf


6/

]]'d|}} paom yk'fwkdU w-ypnf;onf twdwfudkvnf; a[mEkdif\/ umvoHk;yg;udkvnf;

a[mEdkif\/ tSifaum@nonf aomwmywdr*f tckduf opmav;yg;udk jrifqJjzpf aomwmywdr*f\


tjcm;rJhzdkvfrSp opmav;yg;udk jrifjyD;[k qkdEkdif&efum; ]]jriftyfjyD;aom opmw&m;Sdonf}} [laom
q&mawmfOD;Ak"f\ jyefqdkcsufonf tvGefoifhjrwfvSayonf/
7/

SifOu|u 'd|"arm = rsufjrifoabm jzpfavawmh\ [k qdkxm;&m ('d|udk rsufjrif+

"rudk oabm) [k qkdvdk\/ ]]'d|"arm}} ]]'d|}} o'gonf rsufjrif? Pfjrif ESpfrsKd;udk a[mEkdifaomfvnf;
t&m yw = a&muftyf? 0d'dw = odtyf[laom aemufyk'frsm;udk axmuf rsufjrifudk ra[m?
Pfjrifudkom a[monf/ xkdUaMumifh om&w'DyeD#Dum? "rpuy0weokwf tzGifhpmrsufESm 182 {w 8 'eH emr P'eawm tnrd?
twDwd wH ed0wewH yw"arm wd0kwH [k zGifhjyawmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

828

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

t"dym,fum; -]] 'd|"arm [laom yk'f jrifjcif;rnfonf Pfjrifjzpf&um; PfjrifrSwyg;


tjcm;jrifjcif;udk epfapjcif;tusKd;iSm ]]yw"arm}} [k a[mawmfrljcif; jzpfonf/
8/

"ro'gonfvnf; (1) oabm? (2) y&d,wf? (3) ynm? (4) toifh,kwd? (5) opm? (6)

yuwd? (7) aumif;rI? (8) a ,sw&m; ig;yg;? (9) aus;Zl;? (10) tusifh? (11) orm"d? (12) owZD0rS
uif;qdwfonf\ tjzpf? (13) tmywf? (14) taMumif; paom teufwkdUukd a[mEkdif\/ 'd|"arm
paom yk'frsm; ygaom "ro'gonf opm[laom teufudkom a[monf/ oabmpaom teufwkdUudk
ra[m? xkdUaMumifh t*Fkw&edum,f? t|uedygwf? t|uxm ESm 215 'da|m t&d,op"arm {awemwd
'd|"arm [l zGifhjyawmfrlonf/ t"dym,fum; ]]jriftyfjyD;aom t&d,opmw&m; SdaomaMumifh 'd|"r
rnf\}} [k qkdvdkonf/ xkdUaMumifh ('d|"arm = rsufjrifoabm jzpfavawmh\) [laom vlaovljzpf
OD;Ou|\

teufonf

rlvygVdawmfESifh

vnf;aumif;?

t|uxm?

#DumwkdUESifh

vnf;aumif;

tvGefqefUusifonfhtjyif rSm;,Gif;aom teufom jzpfonf/


9/

{o ea,m aooya'okyd = MuGif;aom yk'fwkdUvnf; enf;wlyifwnf;[k zGifhjyaom

t|uxmESifh tnDyw"arm = a&muftyfjyD;aom opmw&m;Sdonf jzpf


0d'dw"arm = odtyfjyD;aom w&m;Sdonfjzpf?
y&da,m*gV"arm = mPfjzihf ouf0iftyfjyD;aom opmw&m;Sdonfjzpf[laom q&mawmf OD;Ak"f\ teufay;enf;onfomvQif yd#uwfusrf;*efESifh nDGwfaom teufrSefrsm;
jzpfayonf/ vlaovljzpf OD;Ou|\
yw"arm = em;Mum;oabm jzpfavawmh\/
0d'dw"arm = ESmacgif;ESifh vQmawGUoabm jzpfavawmh\/
y&da,m*gV"arm = udk,fum,wpfckvHk; ysHUESHU (0g) pdrfhxHk tusKd;&aom re? awGU
(0g) [',awGUoabm jzpfavawmh\[laom teufum; ynmSdwdkU\ em; Mum;yif ravsmfaom teufrsm; jzpfayonf/ yd#uwfusrf;*efESifh
ESD;aESmwkdufqkdifrIryyJ rdrdxifovdk jyefqkdxm;aomaMumifh tvGefkyfysufqif;ysuf EkdifvSaom teufrsm;
jzpfayonf/ odkU jzpfygvsuf ]]rlvygVdoufoufudkom apwemtavsmuf udk,fhbmompum;ukd
udk,fuRrf;usiforQjzifh
uGmjcm;csuf

rSdyg}}

jyefqkdMujcif;omjzpf
[laom

toHk;tEIef;

ocifjrwfqkdif\

uGJjym;aeMuapumrl

acsycsufonf

rl&if;t"dym,fESifh

rdrdq&m

SifOu|bufrS

umuG,fzmax;kHrQomjzpf tvQif;,kwd uif;rJhjyD; usrf;*efrS aoGzDaom pum;jzpfacsonf/


10/

apwemtavsmuf[laom ocifjrwfqdkif\ pum;udkvnf; pOf;pm;oihfayonf/

apwemqkdwdkif; aumif;onfr[kwf? y&rwoabmt& apwemonf aumif;aom ukodkvfapwem?


raumif;aom tukodkvfapwem[l ESpfrsKd;ESpfpm;&Sd&m ocifjrwfqdkif\ q&mjzpfol OD;Ou|onf 'd|"arm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

829

tpodkU
paom

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

"rpMumygVdudk

teufjyefqkd&m

vlaovljzpf0g'ESifh

udkufnDatmif

raumif;aom

tukodkvfapwemqkd;jzifh teufjyefqkdxm;jcif;jzpfonf[k qdk&zG,f Sdaeonf/ trSefpifppf OD;Ou|\


vlaovljzpf0g' azmfjyxm;aom pmykd'frsm;um; yk'fteuf rSm;,Gif;kHrQomru jrwfAk'a'oemawmfudk
usL;ausmfapmfum; zsufqD;xm;aom pmydk'frsm;om jzpfayonf/ rSef\/ vlaovljzpf pmtkyf ESm 4? 5 ]]vlom;onf vlaovQif vlomjzpf\ [laom obm0rSefudk oabmaygufwmESifh
wpfydifeuf 'd|"r = rsufjrifoabm jzpfavawmh\/ y/ ty&ypa,m = i&JSpfxyfESifh
xufewfjA[m

qkdtyfwJh

wpfyg;aom

bHkawG

b0awGudk

oGm;zdkUa&mufzkdU

taMumif;

rjzpfawmhonfudk wduspGm odjrifjcif;odkU a&mufayvdrhfrnf/}}


[k jyqkdxm;\/ xdkpmydk'fjzifhyif vlaovQif vljzpf\ [laom obm0udk oabmaygufvQif 'd|"r paom
*kPfwkdUESifh jynhfpHkonfh aomwmyefjzpfonf[k OD;Ou|u qkdxm;jcif; jzpfonf/ trSefrSm vlaovQif
vlomjzpf\[k oabmaygufaeolonf aomwmyef rjzpfkHrQru rdpm'd|dppfppfom jzpfonfudk pGJqkdcsuf
trSwf (2) apm'em pdppfxm;jyD; jzpfonf/

ocifjrwfqkdif\ acsyvTmudk pdppfoHk;oyfjcif;


11/

trSwf (1) apm'em OD;Ou|\ "rpMum vufopftay: pGJqkdcsufESifh ywfouf

pk'dwu ocifjrwfqkdifu]]v,fwDq&mawmf\ y&rw 'DyeD tzGifhrSm jriftyfaom opmw&m;[k awGU&ygonf/ (jyD;aom)


qkdaom twdwfumv oabm rygyg bk&m;? (jyD;aom) twdwfpum;vHk;udk vufrcHEdkifaMumif;
avQmufxm;tyfygonf bk&m;[l v,fwDq&mawmfMuD;\ y&rw'DyeDudk udk;um; acsyxm;onfudk awGU&onf/ ocifjrwfqkdif\
acsycsufudk pdppf&mwGif usrf;trnfup rSm;,Gif;aeonfudk awGU&onf/ v,fwDq&mawmfMuD;\
y&rw'DyeDqkdonfrSm ocifjrwfqkdif xifaeouJhokdU "rpMumokwf\ tzGifhusrf; r[kwf? tbd"rwo*F[
ac: o*[fusrf;\ tzGifh#Dumusrf;omjzpfonf/ jrefrmbmomjzifh a&;om;xm;aom usrf;vnf;r[kwf?
ygVdbmomjzifh a&;om;xm;aom usrf;jzpfonf/ uJhokdU usrf;*ef\ oabmobm0udk rodem;rvnfyJ
y&rw'DyeDwGif

v,fwDq&mawmfbk&m;MuD;

a&;om;xm;av[ef

acsyjcif;onf

ocifjrwfqkdif\

yxrtrSm;usL;vGefjcif;om jzpfonf/
12/

'kwd,trSm;udk usL;vGefonfrSm ]]y&rw'DyeD tzGifhrSm jriftyfaom opmw&m;[k

awGU&ygonf/ (jyD;aom) qkdaom twdwfumvoabm rygyg bk&m}} [laom acsycsufyif jzpfonf/


acsycsufonf q&mawmfOD;Ak"f\ teufudk v,fwDq&mawmf\ teufjzifh acsy&ef ud;pm;xm;jcif;
jzpfonf/ ocifjrwfqkdifonf ,if;odkUacsyaomfvnf; v,fwDq&mawmf\ "rpMumed,udk awGUzl;[ef
rwlacs/ q&mawmfOD;Ak"f\ rlESifh v,fwDq&mawmf\ rlrsm;udk yl;wGJ (1955 ck? 1956 ck? 1958 ck?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

830

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

1961 ck? 1962 ck? 1965 ck) q|rtMudrftjzpf [Hom0wD yHkESdyfwkdufrS xkwfa0aom v,fwDrl "rpMum
ed, ]'d|"arm} paom ygVdrsm;udk q&mawmfOD;Ak"f\ ed,enf;wl (jriftyfjyD;) (a&muftyfjyD;)
(odtyfjyD;) [l twdwfpum;vHk;jzifh wdwdusus aoaocsmcsm teufjyefqdkxm;ayonf/ ocifjrwfqkdif
acsyouJhokdU jriftyfaom opmw&m;[k v,fwDq&mawmfu teufjyefqdkjcif; tvQif;rycJh/ xkdUaMumifh
jriftyfaomopmw&m;[k

awGU&ygonfqkdaom

ocifjrwfqkdif\

acsycsufonf

'kwd,trSm;udk

usL;vGefjcif;om jzpfayonf/ wpfenf;tm;jzifh v,fwDq&mawmf\ mPfynm MuD;rm;rIudk tvGJoHk;pm;


yusifh&mvnf; a&mufayonf/
13/

aomwmyefjzpfvQif opmav;yg; w&m;udk jrifjyD;[k rkcs{uef qkd&rnf jzpfaomaMumifh

]]xdktcsdefu tSifaum@nonf aomwmyefom jzpf ]]jrifjyD;}} [k rqdkxkdufao;? t&[wzdkvf


qkdufa&mufrSom ]]jrifjyD;}} [k qkdxkdufaMumif;}} acsyaom ocifjrwfqkdif\ pum;onf wwd,trSm;ukd
usL;vGef&m a&mufayonf/ wpfenf;tm;jzifh ocifjrwfqkdifonf tbd"rm (y&rw) oabmESifh
yd#uwfusrf;*efwkdU\ tqkdtrdefUudk oabmraygufaMumif;rSm xifSm;vSayonf/

"rpMum rloHk;rsKd;udk rSm;rSef,SOfjyjcif;


14/

'd|"arm paom "rpMumygVdawmfrsm;udk teufjrefrm jyefqkd&m Ak'0g'D okawoDwdkUtzdkU

trSm;trSef 0d0g' uGJjym;Muap&ef q&mawmfOD;Ak"f\rl? v,fwDq&mawmf rlwkdUESifh OD;Ou|\ rlwkdUudk


atmufygtwdkif; yl;wGJ EIdif;,SOfazmfjy vdkufayonf/
tx acg? xkdaomwmyef jzpfjyD;aom tcg/ tm,om tnmod aum@anm? tSif
tnmodaum@nonf(1)

'd|"arm = jriftyfjyD;aom opmw&m; Sdonfjzpf (OD;Ak"f "rpMum? teufrSef)


'd|"arm = udk,fwdkifjriftyfjyD;aom w&m;Sdonf jzpf (v,fwD "rpMum? teufrSef)
'd|"arm = rsufjrifoabm jzpfavawmh\/ (vlaovljzpf "rpMum? teufrSm;)

(2)

yw"arm = a&muftyfjyD;aom opmw&m; Sdonfjzpf? (OD;Ak"f "rpMum? teufrSef)


yw"arm = udk,fwkdifqkdufa&muf tyfjyD;aom w&m;donfjzpf? (v,fwD "rpMum?
teufrSef)
yw"arm = em;Mum;oabm jzpfavawmh\/ (vlaovljzpf "rpMum? teufrSm;)

(3)

0d'dw"arm = odtyfjyD;aom opmw&m;Sdonfjzpf? (OD;Ak"f "rpMum? teufrSef)


0d'dw"arm = ukd,fwkdifodtyfjyD;aom w&m;Sdonfjzpf? (v,fwD "rpMum? teufrSef)
0d'dw"arm = ESmacgif;ESifh vQmawGU oabm jzpfavawmh\/ (vlaovljzpf "rpMum?
teufrSm;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

831

tpodkU
(4)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


y&da,m*gV"arm = mPfjzifh ouf0iftyfjyD;aom opmw&m; Sdonfjzpf (OD;Ak"f
"rpMum? teufrSef)
y&da,m*gV"arm = udk,fydkifmPfjzifh ouf0iftyfjyD;aom w&m;Sdonfjzpf (v,fwD
"rpMum? teufrSef)
y&da,m*gV"arm = udk,fum,wpfckvHk; ysHUESHU? (0g) pdrfhxHk tusKd;&aom reawGU (0g)
[',awGUoabm jzpfavawmh\/ (vlaovljzpf "rpMum? teufrSm;)

15/

odkU ponfjzifh "rpMumrl oHk;rsKd;wdkU\ teufjyefqkdyHkudk EIdif;,SOfMunfhIygvQif

q&mawmf OD;Ak"f\ teufESifh v,fwDq&mawmfwdkU\ teufrSm yd#uwfusrf;*efESifh nDGwf


rl&if;t"dym,f wlonfukd awGU&onf/ tSifaum@nonf r*fmPfjzifh opmw&m;udk jrifonf[laom
t"dym,frSef xGuf&Sdayonf/ OD;Ou|\ teufrlum; rsufjrifoabm jzpfavawmh\[k qdkojzifh
mPfjzifhjrifjcif; r[kwf? dk;dk;vlrsm;uJhokdU yuwdrsufvHk;jzifh jrifonf[laom t"dym,fxGufSdonf/
(u)

q&mawmf OD;Ak"fESifh v,fwDq&mawmfwkdU\ "rpMumu opmav;yg;udk r*fmPfjzifh


jrifjcif; t"dym,fukd jyqkdonf/

(c)

OD;Ou|\ "rpMumu vlaovljzpfudk rsufpdjzihf jrifjcif;t"dym,fukd jyqkdonf/

pdeftppfESifh csufausmufuJhodkU tESpfom& vGefpGm jcm;em;Muayonf/ trSefpifppf OD;Ou|onf


(p-o-C-Z-u) [laom rsufjrif? em;Mum;? ESmacgif;awGU? vQmawGU? udk,fawGU[laom yom'kyf-5yg;udkom vufcHvdkonfh kyf0g'DwpfOD; jzpfaomaMumifh bk&m;a[m "rpMumukd vlaovljzpf0g'ESifh
udkufnDatmif rdrdvdk&modkU qGJ rSm;,Gif;pGm teufay;xm;aMumif; ay:vGifaeayonf/

tbd"rmq&mpdef\ "rpMumteufudk pdppfjcif;


16/

bk&m;a[m "rpMum ygVdawmfrsm;udk OD;Ou|u vlaovljzpf0g'ESifh udkufnDatmif

teufjyefqdkxm;&m rSm;,Gif;yHk taMumif;udk pdppfoHk;oyfjyD;aemuf ,ckwpfzef tbd"rm q&mpdefqdkol\


rSm;rSm;,Gif;,Gif;

xifovdk

teufjyefqkdxm;yHk

taMumif;udkvnf;

pdppfoHk;oyf&ayOD;rnf/

apm'uq&mawmfrsm;u oufaocHtjzpf wifjyxm;aom tbd"rmq&mpdef\ "rpMumteufudk pdppfjcif;


]]tw0g'ESifh

wm0womtbd"rm}}

pmtkyfudk

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

aocsmpGm

zwfI

okH;oyfMunfh&mwGif yd#uwfusrf;*efESifh qefUusifpGm a&;om;xm;aom tbd"rmq&mpdef\ a&;om;csuf


trSm;rsm;udk ajrmufjrm;pGm awGU&ayonf/
17/

xdkUaMumifh Ak'pmayudk dk;dk;om;om; avhvmvkdufpm;Muaom Ak'0g'DokawoDwkdUtzdkU

(trSm; ESifhtrSef) (twkESifhtppf) uGJuGJjym;jym;cGJjcm; odEkdifap&ef usrf;*efESifhtnD a&;om;xm;aom


q&mawmf OD;Ak"f\ teufESifh usrf;*efrS aoGzDpGm a&;om;xm;aom tbd"rmq&mpdef\ teufwdkUudk vnf;
atmufygtwkdif; EIdif;,SOf jyvdkufayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

832

tpodkU
(u)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Zmwdyd = y#doaEae&jcif;onfvnf; (OD;Ak"fteufrSef)
Zmwdyd = ief;ief;wuf pGJvrf;jcif;jzpfvmjcif;aMumifh (q&mpdefteufrSm;)

(c)

Z&myd = qdk;Gm;a[mif;jrif; tdkrif;&ifha&mf&jcif;onfvnf;? (OD;Ak"fteufrSef)


Z&myd = qHjzLoGm;a<u tom;a&,dk,Gif; tkdrif;&ifha&mfjcif;wdkUudk pdk;&drfruif; jzpf
vmaom tpGJOyg'gefaMumifh (q&mpdefteufrSm;)

(*)

Asm"dyd = zsm;em&jcif;onfvnf;? (OD;Ak"fteufrSef)


Asm"dyd = tema&m*g usifemudkufcJ Elem0JwkdUjzpfvmonfwkdUudk ylaqG;aMumifhMujcif;
jzpfvmaom tpGJOyg'gefaMumifh (q&mpdefteufrSm;)

(C)

r&Prd = ao&jcif;onfvnf;? (OD;Ak"fteufrSef)


r&Prd = trdtz r,m; om;orD; ypnf;Opm &wem aTpifponfwdkUESifhwuGaom
aqGnmtaygif;wdkUtm;

y,fcGmpGefUxm;cJh

ao&rnfhab;udk

pdk;&drfruif;

pGJvrf;jcif; Oyg'gefaMumifh (q&mpdefteufrSm;)


(i)

tyda,[d

= rcspfrESpfvdktyfaom ow0gocFg&wdkUESifh twlwuG?

ora,ma*g

= aygif;,SOf&jcif;onfvnf; (OD;Ak"fteufrSef)

tyda,[d

= rESpfouf rvdkvm;tyfukefaom Zm&mAsm"dr&P ponf


OkHab;taygif;wdkU ESifh ab;taygif;pkHwkdUESifh? ora,ma*g =
vufiif;'d| ,ckyufyif;rSm awGUuH cHpm;ae&avjcif;[k
pGJvrf;jcif;jzpfaeaom Oyg'gefaMumifh? (q&mpdef\ teufrSm;)

18/

odkU ponfjzifh EIdif;,SOfMunfhIa0zefokH;oyfaomtcg yd#uwfESifhrnD usrf;*efrS

aoGzDpGm a&;om;xm;aom q&mpdef\ teufwdkUonf o'gpnf;urf;vnf;rus t"dym,wvnf;


rrSefonfudk pdwfysufzG,f&m awGUjrifMu&avonf/
19/

Zmwd, Z&m, Asm"d, r&PH, ora,ma*gyk'frsm;udk o'gpnf;urf;t& (onf) [l

uwm; teuf jyefqdkjcif;rybJ (aMumifh) [l [dwfteuf jyefqdkxm;jcif;rSmvnf; tajccHpmay


roifzl;aMumif; xifSm; aeayonf? wzef xdkZmwd Z&m Asm"d r&P [laom yk'fwdkU\ teufrsm;udk
jyefdk; jyefpOf y#dkoaEaejcif; tdkjcif; emjcif; aojcif; [l rjyefqdkbJ tm;vkH;Oyg'gefwHqdyfcyf jyefqdk
xm;aomaMumifh

tbd"rmq&mpdeftaejzifh

tpGJOyg'gefjyif;xefaMumif;rSm

odomvGef;ayonf?

wenf;tm;jzifh Ak'"rpMumudk Oyg'gef"rpMumjzpfatmif q&mpdefu ud;pm;xm;[ef wlayonf/


20/

Zmwd Z&m r&P [laom yk'fwdkU\ teufrSefudk pGJcsuf (15) wGif tus,fw0ifh

pdppfokH;oyf NyD;jzpf u@ rokH;oyfawmhNyD? xdkpGJcsuftrSwf (15) wGif ]]"rpuy0we}} [laom


ygVdudk

tbd"rmq&mpdefqdkolu

vGJvGJrSm;rSm;

&rf;&rf;um;um;

jyefqdkxm;ykHtaMumif;udkvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

833

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u tus,fw0ifh pdppfokH;oyfjycJhNyD; ,ckwzef trSm;wckNyD;wck usL;vGefxm;aom


q&mpdef\ trSm;rsm;udkyif quf pdppfjy&ayOD;rnf/
21/

q&mpdefu ]]oHcdawe yKyg'geuEmyd 'kum}} [lkaom ygVdudk oHcdawe

= twdktusOf;vkd&if;udk cHajym&ygrl?

= rsufpd em; ESm vQm ukd,fwnf;[laom ig;ckwkdUwGif

Oyg'geuEmyd = pGJvrf;jcif;Oyg'gefESifhwuG jzpf&Sdaeaom udk,fum,wdkUonfvnf;?


'kum

= qif;&Jjcif;tusdK;jzpf aeavawmh\ -

[l xifovdk teufjyefxm;aomaMumifh tvGefpdwfysufzG,f&maumif;vSayonf/


yt& Oyg'gef\ tmkHjzpfaom avmuDcEmig;yg;udk t&aumuf&rnfhtpm; rsufpd em; ESm
vQm udk,f[laom yom'kyfig;yg;udk aumuf,lxm;aomaMumifh q&mpdef\ t,ltqonf trSm;ay:
trSm;qihfxm;aom

t,ltqrSm;om

jzpfaeawmhonf/

wenf;tm;jzifh

Ak'\

"rpMumudk

kyf0g'rSwfwkdiftjzpf tokH;csxm;jcif;yifjzpfayonf/
22/

tbd"rmq&mpdef\ trSm;onf rQESifhyif r&yfao;? r*opmwGif vmSdaom ]]t,ar0

t&da,m t|*aum ra*g}} [laom bk&m;a[mygVdudkyif t,ar0 aom t&da,m t|*aum ra*g [k
tw0g'xnhf jyxm;vkdufao;onf? ygVdom rSm;onfr[kwf? teufjyefqkdykHuvnf; vGJcsifwkdif;
vGJrSm;csifwkdif; rSm;aeayonf? q&mpdef rSm;jyxm;ykHum; odkUjzpfonf/
aom

= xdkuJhodkU BuHp&m pnfp&m ylp&m yifp&m aqG;p&m at;p&m csKyfNidrf;p&m


tjzmjzmwkdUonf?

t,ar0

= ,ckypu vufiif;'d| uHawGUae&onfhtcdkufwGif?

t&da,m

= tpGJOyg'gef acs;anmfwdkU\ oefSif;jcif;udk tvdkSdMuukefaom vlom;


taygif;wdkUonf?

t|*aum

= t*Fg&Spfyg;Sdaom?

ra*g

= usifhtyfaom w&m;aywnf;/
(tw0g'ESifh wm0wom tbd"rm ESm? 104)

txufyg q&mpdef\vuf&mudk MunfhvkdufygvQif 0kpftvGJvGJ yk'ftvGJvGJ teuft"dym,f tvGJvGJ


jzpfaeonfudk awGU&ayonf/
23/

q&mpdef\ txufyg olUvuf&mudk ppfwrf;xkwfMunfhaomtcg o',kwd, tw,kwd

ESpfrsdK;vkH; uif;rJhvsufSdonfudk awGU&onf? Sif;OD;tHh/


(u)

aom - [laom yk'fudk {u0kpfeufray;bJ A[k0kpfteufay;xm;jcif;?

(c)

t,ar0 - [laom yk'fudk uwm;teuf ay;&rnfhtpm; ed'g&P teufay;xm;jcif;?

(*)

t&da,m - [laom yk'fudk vlom;taygif;[k bmomjyefxm;jcif;?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

834

tpodkU
(C)
[laom

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xdkt&da,m - [laom yk'fudk {u0kpfteufray;bJ A[k0kpfteufay;xm;jcif;-

trSm;av;&yfudk

awGUSdayonf?

uJhodkU

o'gpnf;urf;rSm;

o',kwduif;rJhkHrQru

t"dym,fvGJrSm;jcif;[laom tw,kwdvnf; uif;rJh aejyefonf? q&mpdefjyqdkaom ]]t,ar0 aom


t&da,m t|*aum ra*g}} [laom ygVdudk csef ol\teufudk zwfMunfhvkdufygvQif (u)

BuHp&mpDp&monf - vlom;wkdU usifhtyfaomw&m;?

(c)

ylp&m yifp&monf - vlom;wkdU usifhtyfaomw&m;?

(*)

aqG;p&m at;p&monf - vlom;wkdY usifhtyfaomw&m;?

(C)

csKyfNidrf;p&mwdkYonf - vlom;wdkU usifhtyfaomw&m; -

[k t"dyg,fxGufSdaeaomaMumifh obm0,kwd tvGefuif;rJh aeayonf? t&da,mqdkaom yk'fukd


vlom;[k jyefqdkjcif;rSmvnf; "r*kPfudk tvGJokH;pm;yaMumif; xifSm;vSayonf? q&mpdefjyefqdkcsufonf
r*opmudk jyqkdcsufESifh ajzmifhajzmifhBuD; qefUusif aeayonf/
OD;Ou|ESifh

*dkPfom;wkdUonf

Ak'bmomwdkUESifh

eD;pyfvSaom

"rpMumw&m;awmftay:odkU

pOfuavmuf opmazmuf arSmufarSmuf rSm;rSm;yvkyfMujcif;udk axmufIjcif;tm;jzifh Ak'bmom 'g,um


'g,dumrrsm;ESifh tvSrf;uGmaom ygVdt|uxmrsm;udkrl tb,frQavmuf uarmufur vkyfMurnfudk
csifhcsdefEkdifMuayNyD/
24/
ajyvnfatmif

trSwf (17) apm'emudk cHikH okH;oyfMunhfaomtcg apm'uq&mawmfwdkU\ pGJcsufudk


rajzSif;Ekdifaom

tbd"rmq&mpdefwdkU\

ocifjrwfqkdif\

acsycsufonfvnf;aumif;

teufjyefqkdcsufrsm;onfvnf;aumif;

OD;Ou|ESifh

ax&0g'yd#uwfusrf;*efrsm;ESifh

qefUusifaomaMumifh "rpMumtay: xm;Sdaom if;wkdU\ t,ltqrsm;onf t"r0g'pifppfomjzpf


aMumif;? 0denf;"kd&fq&mawmfrsm; wnDwGwfwnf; qkH;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

835

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
apm'emtrSwf (18)
twaemrwdjzifh vdrfnma&;om;jcif;ESifhpyfaom 0dedp,

twaemrwd rdrdxif&m ajymqdkonfh vufjzpfpum;rsm;jzifh bk&m;ra[monfudk bk&m;a[m jzpfav[ef


vdrfnma&;om; ajyma[mrIESifh pyfvsOf; apwem aom"em ESpf&yfudk 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;\
a0zefokH;oyfcsuf/
1/

apm'uq&mawmfrsm;u vlaovljzpf OD;Ou|ESifh orm'd|d - okawoe0g'D*dkPf;om;

wkdUonf twaemrwd rdrdwkdUxif&m jrif&m ajymqdkaom vufjzpfpum; ygVdtrSm;jzifh bk&m;ra[monfudk


bk&m;a[mjzpfav[ef

vdrfnma&;om;

wifoGif;Muavonf?

bk&m;a[m

vkyfygVdtrSm;rsm;udkvnf;

ajyma[maeMuojzifh
yd#uwfpmaywGif

if;wkdUudk,fwkdifa&;om;ajyma[m

tqkH;tjzwfay;yg&ef

apm'emvTm

trSefwu,frSdaom

pk'dwuwdkU\

xkwfa0jzefUcsDxm;aom

pmtkyfpmwrf;

wdwfacGwkdUrS aumufEkwf oufaocHtjzpf (u) rS (#) txd wifjyxm;Muonf? if;wkdU\ ygVdtwk


rsm;ESifh teufudkvnf; yl;wGJwifjyMuonf/
2/
wifoGif;&mwGif

apm'uq&mawmfrsm;u

rlvapm'em\

bk&m;a[mygVdawmfrsm;onf

tp

Sif;vif;csuftaejzifh

tv,f

tqkH;

0daooapm'emudk

aumif;jcif;ESifh

jynfhpkHaom

uvsmP*kPf, o'gteufESifh jynfhpkHaom owoAse*kPf, obm0tm;jzifh av;eufaom "r*rD&


paom *kPfwkdUESifh jynfhpkHaomaMumifh wpkHw&mjznfhpGufzG,f y,fEkwfzG,f rSdaMumif;? pk'dwursm;uJhokdY
omoemorkdif;wGif bk&m;ra[monfudk bk&m;a[mvkyfcJhonfh om"ursm; Sdzl;aMumif;? t&d|&[ef;qdk;ESifh
u@uomraPwdkUonf
ESifxkwfcHcJh&Mu&aMumif;?
rvkyfxkdufaom

xkduJhokdU
odkUjzpf

bk&m;a[m
bk&m;a[m

jypfrIusL;vGefrIwpfckjzpfaMumif;udk

twkvkyfcJhMuaomaMumifh

twkyvkyfjcif;rSm
ygVdt|uxm

omoemawmfrS

tvGef0efav;onfh
om"ursm;pGmjzifh

rvkyfoifh
us,f0ef;pGm

avQmufxm;apm'emcJhMuavonf/
3/

apm'emESifh ywfouf ocifjrwfqdkifwpfOD;uomvQif jyefvnfacsyNyD; orm'd|d

okawoetzGJUurl vkH;0acsySif;vif;jcif;ryay? Nidrf cH,lcJhMuonf/

(u)
4/

trSwfjyapm'emudk pdppfcsuf

apm'uq&mrsm;u pk'dwuwdkU\ trSm;rsm;pGmteuf tudufwlaom vufvkyfygVd

trSm;wpfckudk (u) trSwfjytaejzifh pGJqdkwifjyxm;Muonf? ,if;wkdYrSm avmuork', twd?


avmueda&m" ewd -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

836

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

[laom vkyfygVdjzpfayonf? 0denf;"kd&fq&mawmfrsm;onf apm'uq&mawmfrsm; wifjyxm;aom pGJqdk


csufrsm;ESifh

kH;awmfodkU

oufaocHtjzpf

wifjyxm;aom

pmtkyfpmwrf;rsm;udk

taotcsm

wkdufqkdifMunfhI&mwGif ,if;yg|dukd (u)

OD;udkudkav;u (Ak'a*gwr) a[mxm;onf[lvnf;aumif;?

(c)

vlaovljzpfjyemq&mu (oa'u&w) okwf a[mcJhonf[lvnf;aumif;?

(*)

&ckdifOD;aTjynfhu (oDvuefygVdawmf) ygSdonf[lvnf;aumif;?

(C)

tbd"rmq&mpdefu (ed0ge0*oH,kwf) ygVdawmf a[mxm;onf[lvnf;aumif; -

toD;oD;a&;om;xm;csufrsm;udk twdtvif; awGUSdMu&onf/


5/

0denf;"kd&fq&mawmfrsm;onf apm'uq&mawmfrsm;wkdU axmufjycsuft& pk'dwuwdkU

a&;om;xm;aom ,if; (avmuork'otwd? avmueda&m" ewd) [laom ygVdukd yd#uwfokH;ykH


edum,fig;&yfwGif vkdufvHSmazGaomtcg b,frSmrS rawGU&ay? xkdUaMumifh ]]ygVdonf oa'u&w
okwf rSd? vkyfygVdom jzpfonf}} [laom apm'u q&mawmfwdkU\ axmufjycsufrSm rSefuef
OD;udkudkav;ESifh vlaovljzpf jyemq&mwdkU\ a&;om;csufrSm;aMumif;udk twnfyonf? xdkenf;twl
t"dym,fonf oDvuefygVdawmfryg? vdrfxm;aom pum;jzpfonf}} [laom apm'uq&mawmfwkdU\
axmufjycsufrSmvnf;

rSefuefae

a&;om;csufudkvnf;

rSm;,Gif;aMumif;

upmea*gwrax&fudk

a[mxm;aomw&m;

pum;udkaxmufjyaom
vdrfjcif;jzpfonf}}

ewfESifh

i&Jb,frSmvJ

twnfyawmfrlMuonf?

tvm;wlyif

twdtvif;qkdxm;csuft&

]]a[mxm;csufvnf;ryg

[laom

pmtkyfwGifygaom

apm'uq&mawmfwdkU\

(twdtvif;)

[k

wifjycsufrSmvnf;

OD;aTjynfh\

oH,kwfygVdawmf

[laom

ocifjrwfwdkU\

a&;jcif;onf
txl;yif

&J&JBuD;

rSefuefae

ocifjrwfqdkif\ a&;om;csufvkH;0rSm;aMumif; twnfyawmfrlMuonf? tbd"rmq&mpdef\ a&;om;


csufudkvnf; rSm;,Gif;aMumif; twnfyawmfrlMuonf/

wa,mufwrsdK; teufjyefxm;jcif;
6/

pk'dwuwdkU tudufcsif;wl ae&mtESHU udk;um;a[majymavhSdaom tqkdyg (avmu

ork', twd? avmueda&m" ewd) [laom vufjzpfygVdudk jrefrmjyefqkd&mvnf; wOD;ESifhwOD;


rwlMu? trsdK;rsdK;uGJvGJaeaMumif; awGU&onf? vlaovljzpf jyempmtkyf ESm 17-wGif ,if;ygVdudk
ocifjrwfqkdifu ]]avmuonf Sdonf[k pGJ,luSd\/ rSd[k jywfuvnf;rSd}} [k bmomjyefqdkxm;
onfudk awGU&onf/ ,if;jyefqdkcsufonf ygVdwjcm;teufwrsdK;jzpf rSm;,Gif;aeayonf/
7/

,if;ygVdukdyif ewfESifh i&J b,frSmvJ pmtkyf ESm 22 - wGif &cdkifOD;aTjynfhu atmufyg

twkdif; t"dym,fazmfxm;jyefayonf/ ]]aemufwzef jzpfao;onf[k pGJae,if oifhpdwfrSm jzpfaeonf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

837

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rpGJ,if oifhpdwfrSm jzpfrae}} OD;aTjynfh\ txufyg jyefqdkcsufonfvnf; oDvuef ygVdawmfvmaom


t"dym,fr[kwfaMumif; rSm;,Gif;aMumif;rSm xifSm;ayonf/
8/

,if;ygVdukdyif Ak'0dyempmtkyf yxrwGJ? ESm 146 ocifjrwfqkdifu ]]avmuudk

Sdonf[k pGJ,lvQif Sdonf? r&Sd[k jywfvQifvnf; rSd}} [k bmomjyefqkdxm;ayonf? ocifjrwfqkdif\


,if;bmomjyefqdkcsufonfvnf; ygVd\ qdkvdkcsufESifh rudkuf? rdrdvkd&m jyefqdkxm;jcif;om jzpfae
ayonf/
9/

,if;ygVdukdyif ]]orm 'd|dokawoeESifh a&eHacsmif; ta&;awmfykH}} trnfSd pmtkyf

pmrsufESm 62 wGif tbd"rm q&mpdefqkdolu atmufygtwkdif; teufjyefqkdxm;ayonf/


]]tkd upmem avmu tpGJOyg'gefSdaomolonf wrvGefavmuSdonfudk t,lSd\/
avmu tpGJOyg'gef csKyfNidrf;aomolonf wyg;aom avmurSd[l t,lSd\}}
tbd"rmq&mpdef\ teufjyefqdkcsufonfvnf; rl&if;ed'ge0*oH,kwf a'oemESifh wjcm;pD jzpf
ygVdvnf;rrSef? teufvnf; cRwfvGJaMumif; twnfyawmfrlMuonf/

ocifjrwfqkdif\ acsyvTmudk pdppfjcif;


10/

trSwf (18) apm'emwGifyg0ifaom (u) trSwfy (avmuork', twd? avmu

eda&m" ewd) [laom ygVdESifh pyfvsOf; pk'dwuwOD;jzpfol ocifjrwfqkdifu acsyonfrSm ]]bk&m;wynfhawmfa&;cJhaom Ak'0dyem (1) wGif bk&m;wynfhawmfu avmuork', twd?
avmueda&m"

ewd

[laom

yk'fudk

a&;cJhonfrSm

rSefygonf/

,if;ygVdudk

ed'ge0*oH,kwf

upmea*gwokwf 242 - rS wkdufdkuful;,lcJhjcif;jzpfygonf/ ,if;okwfwGif wynhfawmf a&;cJhaom


twkdif; {uefygaeaom pum;twkdif; xkdygVdawmfwGif SmazGMunfhyg&ef wkdufwGef;tyfygonf bk&m;/ pm\
t"dym,ftqdkrSm ]]jywfvQifr&Sd rjywfvQif Sd\}} [laom t,ludk wifjycJhjcif;om jzpfyg onf/ ,ck
apm'ubufrS q&mawmfrsm;u ,ifygVdawmfonf rnfonfhygVdawmfwGifrS SmazG rawGU&ojzifh
twdtvif; &J&JBuD; vdrfnmjcif;jzpfonfudk pGyfpGJxm;ygonfbk&m; ,ck rlvygaom yd#uwfawmfudk
aocsmpGm axmufjyvdkufygonf}} [k acsyvTm wifoGif;avonf/
11/

uJhodkU w&m;cGifaSUarSmuf apm'uESifh pk'dwuwdkU tqdkyg (avmuork', twd?

avmu eda&m" ewd) [laom ygVdudk bk&m;a[m yd#uwfwGif rSdaMumif;&SdaMumif; tjiif;yGm;csufudk


vufawGUajzSif;ay;vdkojzifh

pk'dwuocifjrwfqdkif

Tefjyaom

ed'ge0*oH,kwfygVdawmfpmtkyfudk

ocifjrwfqkdiftm;ay;NyD; upmea*gwokwfwGif ygonfqdkaomygVdudk vufawGUSmazGwifjyapcJhonf/


12/

pk'dwuocifjrwfqkdifonf

if;tm;

ulnDolrsm;ESifhtwl

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;\

aSUarSmuf xdkygVdudk SmazGcJhonf/ ,if;odkU SmazGaomfvnf; rawGUbJ jzpfae 0denf;"kd&fq&mawmfrsm;u


]]'umBuD;acsyTefjyonfhtwkdif; ed'ge0*oH,kwf ygVdawmfwGif tqkdyg (avmuork', twd? avmu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

838

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

eda&m" ewd) [laom ygVdukd awGUrawGU? ygryg vufawGUar;jref;&m ocifjrwfqkdifu rawGUaMumif;


rygaMumif;

wynfhawmfrSm;,Gif;ygaMumif;

toHzrf;vnf;aumif;

0efcHavQmufxm;wifjyonfudk

vufESdyfpufdkufvnf;aumif;

rSwfwrf;wifcJhayonf?

kH;awmfu
uJhodkU

acsyrI

rSm;,Gif;ae apm'emtrSwf (18) udk acsycGifhryapawmhbJ wm;jrpfvkdufMuonf/

ygVdrSm;\teufudk pdppfjcif;
13/

pk'dwuwkdU udk;um;wifjyaom ygVd\ t"dym,fudk twdtus trSeftuef jrefrmjyef

Munfhaomtcg omoemawmfESifh qefUusifaom t"dym,fom xGufaeaMumif; awGU&onf/ xkd


((avmuork', twd? avmu eda&m" ewd) [laom ygVd\ wkdufdkuft"dym,frSm ]]avmu\jzpfaMumif; wPSmonfvnf;Sd\/
avmu\ csKyf&medAmefum; rSd}} [l jzpfayonf? t"dym,fonf bk&m;omoemESifh qefUusifaom t"dym,fjzpfaMumif; xifSm;ay
onf/ uJhokdU ygVdSdwkdif; teufudkrazmfjybJ ocifjrwfqkdifu ]]pm\ t"dym,ftqkdrSm jywfvQif rSd?
rjywfvQif Sd\ [laom t,ludk wifjyjcif;jzpfygonf}} [k xnfhoGif;avQmufxm;avonf/ odkU&mwGif
(avmuork', twd? avmu eda&m" ewd) [laom ygVdESifh jywfvQifrSd? rjywfvQif Sd\ [laom
teuft"dym,frSm

wjcm;pD

jzpfaeaomaMumifh

yd@ygwHudk

aorsdK;csnf;[k

bmomjyefaom

vlysufvlacsmfwkdU\ pum;uJhodkU jzpfaeayawmhonf/


14/

wGif aumufcsufcsonfSdaom ygVduvnf; vufjzpfygVdjzpfjcif;? teufuvnf; ygVd

ESifh rqDavsmfaom teufjzpfjcif;? bk&m;ra[monfudk bk&m;a[mvkyfum tBuD;tus,f vSnfhpm;


xm;jcif;jzpfaMumif; awGU&ayonf/
xdkUaMumifh uJhodkU ygVdwk teufrSm;jzifh vSnhfpm;cHMu&&Smoltaygif; rnfrnfrQ Sdae
rnfenf;[k awG;awmrd 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;taejzifh pdwfrcsrf;romjzpfMu&ayonf/ tem*wf
omoemawmftwGuf &ifav;zG,fBuD;aywum;/

upmea*gwokwf\ t"dym,frSefudk azmfjyjcif;


15/

pk'dwuwkdU\ taejzifh upmea*gwokwfudk tudufnD tudk;rsm;aMumifh azmfjycJhayNyD/

xdkpk'dwuwdkU\ qdkvdkcsufESifh rl&if;upmea*gwokwf\ bk&m;a[mxm;ykH tmabmfwkdU rnfodkU rnfykH


uGJvGJtHacsmfaeaMumif;udk Ak'0g'DwkdU oHo,uif; Pftjrif&Sif;ap&ef azmfjyvdkufayonf? orm'd|d
(tjrifrSef)ESifh ywfouf upmea*gwrax&fu ]]jrwfpGmbk&m; orm'd|d orm'd|d [l qdktyf\?
tb,frQjzifh orm'd|d (aumif;aom tjrif) jzpfygoenf;}} odkU ar;avQmufaomaMumifh jrwfpGmbk&m;u
odkU rdefUMum;awmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

839

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]'Gu eddawm 'Gg,H upme avmaum (y) {wm0wm acg upme orm'd|d

a[mwd}} (oH? 1? 257)

jrefrmjyef
]]upme - ow0gtaygif;wkdUonf rsm;aomtm;jzifh Sdonf\tjzpf (ow'd|d) udk
vnf;aumif;? RSdonf\tjzpf (Oap''d|d)udkvnf;aumif; Sd\/
upme - ocFg&avmu\ jzpfjcif;udk rSefuefaom 0dyemynm r*fynmjzifh [kwfwkdif; rSefpGm
jrifaomol\ oEmef ocFg&avmu rSdonf\tjzpfwnf;[laom Oap''d|d rjzpf/
upme - ocFg&avmu\ csKyfNidrf;jcif;udk rSefuefaom 0dyemynm r*fynmjzifh [kwfwdkif;
rSefpGm jrifaomol\ oEmef ocFg&avmu Sdonf\tjzpfwnf;[laom ow'd|d rjzpf/
upme - uyfa&mufrI (Oy,) jyif;pGmpGJvrf;rI (Oyg'gef) epfryfpl;0ifrI (tbdeda0o) wkdUonf
ow0gtaygif;udk

rsm;aomtm;jzifh

aESmifzGJUukef\/

t&d,mwynfhonfum;

pdwf\wnf&m

epfryfpl;0if&m udef;atmif;&mjzpfaom xdkuyfa&mufrI (Oy,) jyif;pGmpGJvrf;rI (Oyg'gef) udk ig\


twwnf;[k ruyfa&muf? rpGJvrf;? pGJrwnfjzpfcJhaomf (Oyg'geuEm) 'kuom csKyf\/ csKyfcJhaomf
(Oyg'geuEmwnf;[laom) 'kuom csKyf\/ 'kurSwyg; ow0grnfonf rSd[k ,kHrSm;rIrSd? t&m
xkdyk*dKvftm; olwyg;udk tm;xm; ,kHMunfonfr[kwf? udk,fwkdifodjcif;om jzpf\/ upme - rQjzifh
rSefaomtm;jzifh orm'd|djzpf\/
16/

(upmea*gwokwf t|uxmESifhtnD jrefrmjyefqdkonf)

upmea*gwokwf\ qdkvdk&if; t"dym,fudk trsm;em;vnfap&ef azmfjy&aomf -

ow0gwkdUonf ow'd|d? Oap''d|d 2 yg;udkrSD\/ ocFg&avmu\jzpfjcif;udk 0dyemynm


r*fynmjzifh jrifvQif Oap''d|drjzpf? ocFg&avmu\ csKyfNidrf;jcif;udk 0dyemynm r*fynmjzifhjrifvQif
ow'd|drjzpf?

ow0gtaygif;udk

rsm;aomtm;jzifh

wPSm

'd|dwdkUu

aESmifzGJUxm;\?

t&d,mom0uonf xkdwPSm 'd|dwdkUudk ig\tw[k ruyfa&mufrpGJvrf; 'kuomjzpf\? 'kuomcsKyf


\[k ,kHrSm;jcif;rSd? udk,fwkdifod\? upme - rQjzifhom orm'd|d (tjrifrSef) jzpf\/
17/

upmeokwf\ rl&if; bk&m;a[m ygVdawmfESifh jrefrmjyeft"dym,fwdkUudk tppftrSef

od&jcif;tm;jzifh pk'dwuwdkUudk udk;um;aom (avmuork', twd? avmu eda&m" ewd) [laom


vufjzpfygVd\

bk&m;a[m

r[kwfykHudkvnf;aumif;

pk'dwuwkdU\

jrefrmjyefqdkcsufonf

bk&m;

a[mxm;csufESifh wvGJwjcm;pDjzpfae rSm;,Gif;ykHudk vnf;aumif; oHo,uif;pGm odcGifh&SdMuayNyD?


aemufaemifwGif uJhodkU ygVdtwk teufrSm;rsm;jzifh ruHudufMu&atmif 0DrHo 0dp&PPfynmjzifh
tppftrSefudk avhvmtm;xkwfoifhMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

840

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(c)trSwfjy apm'emudk pdppfcsuf

18/

(c) trSwfjy apm'emcsuf Ak'0g'jyemrsm; pmtkyf ESm 27 wGif azmfjyxm;aom

]]Oyg'geuEmyd 'ku? tEkyg'geuEmyd eda&m"}} [laom ygVdudk 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; pdppfMunfhI &mwGif


bk&m;a[mygVdr[kwfaMumif; awGUMu&jyefonf? ]]yKyg'geuEmyd 'kum}} [laom bk&m;a[m ygVdawmfudk
qifwl,dk;rSm;vkyfxm;aMumif; awGU&onf/ (Oyg'geuEmyd 'ku? tEkyg'geuEmyd eda&m") [l
a&;om;xm;jcif;onf o'grrSef? vdif0kpfrrSef ygVd[efyifray:ay/ trSefpifppf Oyg'geuEm ......
tEkyg'geuEm[laom

aSUyk'frsm;ESifh

bk&m;a[mr[kwfaomfvnf;

0dbwfwlvdkuf

ygVdpnf;urf;usaom

'kum....eda&m"m[k

pum;&yfjzpf&monf?

,ckrl

Sdaeygu
ygVdvnf;rjzpf

bk&m;a[mvnf; rppfaom ujym;ygVdjzpfvsufSdaMumif; awGU&ayonf/

(*) (C) (i) trSwfjy apm'emrsm;pdppfcsuf


19/

trSwfjyapm'em

aTtbd"rm&cdkifjynfwdwfacG

bD-bufrsufESm

atmufyg

pum;&yfrsm; ygSdonfudk awGU&onf/


(*)

ed&,H bdua0 a'aomrd? wH okPmx bdua0 ed&,H?


obma0 Oyga'g ed&a,m?

bdua0? oHo&mab;vmrnfha&;udk arQmfawG;axmufI tdkbduKwdkU/ ed&,H? i&Judk/ a'aomrd?


a[maytHh/ wkarS? oifwdkUonf/ okPmx? em;axmifMuukefavmh/ obma0? obm0 av;yg;/ Oyga'g?
tvGeftvdk wPSmw&m; pGJvrf;jcif;onf/ ed&a,m? ed&, rnf\/
(C)

tyg,H bdua0 a'aomrd? wH okPmxd bdua0


tyg,H obma0 Oyga'g tyga,m?

(i)

t0Dp bdua0 a'aomrd? wH okPmx bdua0


t0Dp? obma0 Oyga'g t0Dpd?

20/

txufyg pum;&yfrsm;udk zwfIolrsm;onf ]]bdua0}} [laom tmvkyfyk'fudk awGU&

ojzifh bk&m;a[m ygVdawmf[kyif rSwfxifMuvdrhfrnf jzpfonf? yd#uwfpmay roifMum;bl;aom


vlyk*dKvfrsm;udk rqdkxm;bd pmayyd#uwfudk ydkUcsaeMuaom &[ef;awmfrsm;onfyifvQif teuft"dyg,fudk
rqifjcifrdygu

bk&m;a[mygVdawmf[k

xifrSwfzG,fSdayvdrhfrnf?

dk;dk;om;om;

Ak'w&m;udk

avhvmvkdufpm;aeMu&Smolrsm;taejzifh bdua0vufeufjzifhyif tNyD;wkdif usqkH;oGm;Mu Smayvdrhfrnf?


yd#uwfpmayoif,lavhvmaeMuaom &[ef;oHCmrsm;taejzifhvnf; tydktvkyfIyfcJh Murnfjzpfonf?
bdua0udk

vefUojzifh

[kd[dk'D'D

bk&m;a[mpmtkyf

ygavrnfvm;[k

axmif;axmif;aMuatmif

SmrdMurnfjzpfonf? trSefpifppfqdkcJhyg (*) (C) (i) trSwfyg ygVdrsm;onf oH*g,em

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

6 wef

841

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wifqufonfh ygVdt|uxm #DumwkdU ygSdaom ygVdrsm;r[kwf? oufoufbk&m;a[m ta,mifaqmifum


ykHrSm;dkufxm;aom ygVdtwkrsm;yif jzpfaMumif; awGU&ayonf/
21/

,if;ygVdtwkrsm;\

teuft"dyg,fonfvnf;

vkH;0vGJrSm;vsuf

Sdayonf/

i&JtaMumif;udk jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlxm;aom r[moD[em'okwf paom a'oemawmfrsm;udk


ajymifavSmifysufacsmfoa&mfvdk rdrdwdkU\ i&JrSd kyf0g'udk bk&m;a[m[efaqmifvsuf vkyfBuH zefwD;
a[majymcsufrsm;om jzpfayonf/ tvGefw&m jrifhjrwf Ak'bmom &[ef;Sifvl jrefrmEkdifiHawmfol
EdkifiHawmfom;tm;vkH;ESifh

urmYAk'bmomrsm;uyg

tjrwfwEdk;

wefzdk;xm;

ESpfaygif;rsm;pGm

xdef;odrf;apmifhaSmufvmcJhaom bk&m;Sif\ udk,fpm; yd#uwfpmayrsm;udk okdUpOfuavmuf &uf&uf


pufpuf twkta,mify zsufqD;&J zsufqD;0Hhonfudk oHa0*BuD;pGm ,lrdMuayonf/

(p) (q) (Z) trSwfjy apm'emrsm;pdppfcsuf


22/

xdk&cdkifaTtbd"rmwdwfacGrSyif xkwfEkwf apm'uq&mawmfrsm;u wifjyxm;aom (p)

(q) (Z) trSwfjy ygVdteufrsm;onfvnf; o',kwd tw,kwd vGefpGm uif;rJhvsufSdaMumif; awGU&onf/


(p)

e awe aom bduK? ,m0wm bdua0 ya&?


0doH"rH orm'g,? bduK a[mwd e wm0wm?

[laom *gxmum; yxryg' cRwf,Gif;vGJrSm;vsufSdonf? pifppfSd&rnfrSm "ry'ygVdawmf? ESm - 51 wGif


vmSdonfh rlva'oemt& (e awe bduK aom a[mwd) om jzpf&ayrnf/
(q)

, ewd *[dwH t,H oawm (bk&m;Sif a[mw,f) ,? tMuifyk*dKvf

tm;/ ewd? yifudk,fu rSdwJh w&m;awGudk/ *[dwH? cEmudk,frSm tSdxifNyD; pGJvrf;jcif;onf/ oawm?
owrnfay\/
[laom

a[majymcsufonfvnf;

yd#uwfusrf;*efESifh

qefUusifaom

ygVdteuf

qefUusifaom

t,ltqom jzpfacsonf/
23/

xdkrSwzef (Z) trSwfjytjzpf apm'uq&mawmfrsm;u axmufjyxm;aom pk'dwuwkdU\


(Z)

, ewd rkdwAH t,H Oapa'g?


, yk*v? tMuifyk*dKvftm;/
ewd? r&SdwJhoabmw&m;udk/
rkdwAH? ukefatmifvkyfaew,f? xrif;tiwfcHaew,f? tanmif;cHaew,f? tw

udvrxmEka,m* Oapmvrf;pOfyJ/
[laom a[majymcsufonfvnf; trSm;pifppfom jzpfaeayonf/ ygVdtoHay;NyD; udk,fxif&mudk
ajymxm;jcif;om jzpfonf/ wenf;tm;jzifh bk&m;a[m ygVdudk av;pm;MunfdkMuaom kd;om;onfh
Ak'bmom0ifvlxktm; ygVdtwkESifh ajcmuf pnf;kH;jcif;om jzpfonf/ xdkygVdtwkteuf trSm;rsm;jzifh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

842

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a[mMum;jcif;onf bk&m;Sif\ tqkH;trawmftrSefrsm;udk vkdufem OykofapmihfokH;rI? yxr 0dyem


ur|mef;w&m;tm;xkwfrIwkdUudk twudvrx? udk,fudk yifyef;aponfhtvkyfrsm; Oap'vrf;rSm;rsm;[l
uJh&JUpGyfpGJ&ef jzpfayonf/ uJhodkU tusifhrSefudk pGyfpGJjcif;jzifh bk&m;Sifudkvnf; pGyfpGJ&m a&mufayonf/

(ps) (n) trSwfjy apm'emudkpdppfjcif;


24/(ps) ewd udavao y[memwd?
ewd udavao? yifudk,furSdwJh udavomawGudk/ y[memwd? y,fMuukefavm/
[laom (ps) trSwfjy pum;&yfvnf; ygVdrrSef teufrrSef awGU&jyefonf? yifukd,fu rSdwJh udavom
[laom pum;&yfonf tEko,,rkdufESifh qefUusifaom ausmufoabFmwkdU\ t"r0g'rsdK;jzpfaMumif;
awGU&onf? y[memwd = y,fMuukefavmh [laom pum;&yfonfvnf; ygVdBud,m tokH;r[kwfacs?
uJhodkU

o',kwd

tw,kwd

rsdK;vkH;

uif;rJhkHrQru

bk&m;a[mygVd

jzpfav[ef

vnfq,fa[majymcsufom jzpfacsonf/
(n)

tZmwma,0 e Zm,Ed?
tZmwma,0 = yifudk,furSdwJh udavomawGudk/ e Zm,Ed = rjzpfatmif vkyfMu/
(yifudk,fu rSdwJhudavomawGudk rjzpfatmif aejcif;[m eda&m")

pum;&yfonf rdrd xif&m jrif&m twaemrwdjzifh qdkxm;csufrQom jzpfonf? ygVd\ qdkvdk&if;


r[kwfay? y#dord'gr*fygVdawmf (aw tZmwm a,0 e Zm,Ed) [laom ygVdSd&m xdkygVdawmf\
qdkvdk&if;rSm ]]t&d,mr*fu cEmwdkUudk ydkif;jcm; rodtyfonfSdaomf tMuifudavomwdkUonf jzpf&m
\?

xkdokdU

jzpfcGifhSdaom

udavomwkdUonf

t&d,mr*fu

cEmwdkUudk

ydkif;jcm;

odtyfNyD;onfhaemuf rjzpfao;bJyif rjzpfMuawmhukef? (0g) jzpfcGifhr&Muawmhukef}}


[k qdkvdkayonf/ xdkUaMumifh &cdkifjynf aTtbd"rm trnfcH OD;ausmfwifh\ a[majymcsufonf rlv
y#dord'gr*fESifhvnf; qefUusifvsufSd\/
25/(#) ted,smeduH oryvmayg?
ted,smeduH = oHo&mrS xGufajrmufaMumif; r[kwfwJh Zmwft|uxm? Ak'0if a0E&m
ponfudk a[majymjcif;onf/ oryvmayg = oryvmy rnf\/
[laom pk'dwuwdkU\ txufygpum;&yfonf Ak'omoemawmfudk apmfum;vkdpdwfjzifh ygVdukd vkyfBuH
teufudk zefwD;NyD; ajyma[ma&;om;csufom jzpfaMumif; awGU&onf? jrwfpGmbk&m;\ Ak'0if ponfudk
a[majymjcif;udk oryvmy [k pGyfpGJjcif;jzpfonf? Zmwft|uxm Ak'0if a0E&m ponfudk
ajyma[mjcif;onf pk'dwuwkdU pGyfpGJouJhodkU oryvmyabm vkH;0 r[kwfacs? "ra'oem ukodkvfom
jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

843

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oryvmyqkdonfrSm 0pD'kpdkuf EIwf rdkuf pum;wrsdK;yif jzpfonf? t|omvdeD ESm 143-


]]tew 0dnmydum um,0pDya,m* ork|mydum tukovapwem oryvmayg}} ponfjzifh zGifhjy
awmfrlonf/
]]tusKd;r&Sd teuft"dyg,fr&Sd r[kwfrrSef vkyfBuHZmwfvrf;rsm;udk olwyg;tm; odap
wwfaom

tytrl

tajymtqdkwdkUudk

jzpfapwwfaom

tukodkvfapwemonfomvQif

oryvmy rnfayonf}}/
t"dym,frsm;t& Ak'0ifudk a[mMum;jcif;onf tukodkvfapwemr[kwfrl oryvmy r[kwfaMumif;rSm
xifSm;onf? xdkUjyif bk&m;a[mZmwf edygwfawmfrsm;udk a[mMum;jcif;onfvnf; tukodkvfapwemr[kwf
oryvmy

r[kwfay?

wdwfacGwdkU

yg&Sdaom

apm'uq&mawmfwdkUu

oufaocHtjzpf

a[majymcsufpum;wkdUonfum;

wifjyxm;aom

tusdK;r&Sd

pk'dwuwdkU\

teuft"dym,f

rrSef

tukokdvfapwemt&if;cHjzifh ajyma[mxm;aom pum;rsm; jzpfjcif;aMumifh pifppf oryvmyrsm;om a0zef


okH;oyfawmfrlMuonf/
26/

trSwf (18) apm'emudk cHikH okH;oyf&aomf pk'dwuwkdUonf bk&m;ra[monfudk

bk&m;a[m yvkyfa&;om;jcif; a[majymjzefUa0jcif;rsm; yvkyfMu ]]tbmodwH tvydwH wxm* awe


bmodwH vydwH wxm*awemwd 'DayEd}} [laom ab'u&0wKESifh NidpGef;aomaMumifh if;wdkU\ tytrl
t,ltqonf

t"r0g'om

t"r0g'DwdkUom

jzpfonf[k

jzpfonf?

xkd0g'udk

a&;om;a[majymMuaom

EkdifiHawmfoD;jcm;0denf;"dk&fq&mawmfwdkU

olwdkUonfvnf;
wnDwGwfwnf;

qkH;jzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

844

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;jcm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf (2)
apm'emtrSwf (19)
Ak'\ jzpfawmfpOf Ak'0ifrsm;udk rxDrJhjrifyjcif;ESifh pyfaom 0dedp,

Ak'jrwfpGmbk&m;\ av;toacFsESifh urmwpfodef; jznfhusifhcJhzl;aom yg&rDawmfrsm;udk vufrcHjcif;?


Ak'0ifrsm;udk ajymifavSmifysufacsmfoa&mfjcif;wdkUESifh ywfouf apm'uyk*dKvfwkdU\ apm'emtusOf;
aumufEkwfcsufrsm;
1/

apm'uyk*dKvfwdkUu apm'em&m0,f orm'd|dokawoetzGJUrS arSmifcdkxkwfa0aom twGJ

(1) trSwf (4) opm"rpmapmif (u)

bk&m;tavmif;awmf aowauwkewfom;tm; bk&m;jzpf&ef vlUjynfodkY oaE,lygrnfh


taMumif; ewf jA[mwdkUu 0kdif;0ef;awmif;yefMuonf[k qdk&m bk&m;tavmif;
ewfom;udk,fwkdifu rodaomudpudk ewf jA[mwdkUu udwifNyD; ]]bk&m;jzpfrnfhol}} [k
odxm;ESifhovdkvdk wqifhwvkH; wifpD;xm;vkdufMuonf[k a&;om;xm;jcif;?

(c)

oaE,l&ef 0dkif;0ef;awmif;yefMujcif;rSmvnf; udk,fhudk,fudk owfaocdkif;jcif;yif jzpf&um;


olwdkU\ awmif;yefrIaMumifh aowauwkewfom;rSm ewfpnf;pdrfyif cHpm;cGifhr&bJ
vufuwD;Mum;rS acR;,dkpD;um rdIifawGvsuf pkawcJh&onf[k a&;om;xm;jcif;?

(*)

r,fawmfrm,m\ qifjzLawmftdyfrufudk Iwfcsa&;om;xm;jcif;?

(C)

o*gxm0*oH,kwfyg

ewf

okwfwdkUonf

jrwfpGmbk&m;\

oAkwPfawmfudk

tapmfum;qkH; jzpfonf[k a&;om;xm;jcif;?


(i)

]]wPSmudk jzwfygavm}} paom *gxmrsm;jzifh avQmufxm;aom wm,eewfom;udk


jrwfpGmbk&m;tm; q&mvkyfol[k Iwfcsxm;jcif;ESifh ,if;*gxmrsm;udk oif,lydkUcsapjcif;
udpudkvnf; toifh,kwdrSd[ef a&;om;xm;jcif;?

(p)

wm0womewfjynf w0gwGif;vkH; tbd"rmw&m; a[mawmfrlaom jrwfpGmbk&m;udk


r,fawmfjzpfcJhzl;aom oEKdwewfom;u wBudrfrQ qGrf;auR;onfudk rawGU&aMumif;
a&;om;xm;jcif;?

(q)

xkd*gxmwGif; awmifuRef; ajrmufuRef; taemufuRef;odkU <u jrwfpGmbk&m; qGrf;cH


bkOf;ay;aeonfudk

r,fawmfewfom;onf

awmfawmfyif

MunfhaeEkdifonf[k

a&;om;xm;jcif;?
2/

&cdkifjynfrS aTtbd"rm aMujimcsufvnf; -

(Z)

ig;&mYig;q,fZmwfawmfrsm; jrwfpGmbk&m;\ BuD;us,faom tHhMozG,frsm; ygSdaeygvsuf


usefao;onfqdkaom

t&darw,sbk&m;avmif;\

xkdtHhMozG,frsm;rSmrl

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

urmay:

845

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


,aeUtxd

rawGUSd&jcif;rSm

t&darw,s[l

rusefavm?

Zmwfawmfrsm;uyif

'@m&DykHjyifjzpfaeavm a0zef oifhonfqdkjcif;?


(ps)

anmifwyifrSm

trnfrodolwpfOD;u

ay;vkduf

r,fawmfrm,mwGif

od'woaE&cJhonf[k Ak'0ifusrf;pm ygSdonfrSm vGefvGef;onfqdkjcif;?


(n)

Ak'0iftqdkt& ewfjA[mwdkUu awmif;yef r,fawmfrm,m0rf;wkduf bk&m;avmif;


y#doaEae&onfrSefygu oka'g'eonf bcift&if; r[kwfEkdif[k a&;om;xm;jcif;?

(#)

bk&m;tavmif;
i&JjynfwdkUudk

zGm;jrifpOfu

tusdK;

[mvm[if;vif;

tuef;rsm;

jzpf&jcif;wdkUrSm

taumif;jzpfjcif;ESifh

Ak'0ifrSmomygSd

ewfjynf

urmYordkif;rSm

rygSdjcif;aMumifh Ak'0ifudk rcdkifvkH[ef a0zefxm;jcif;/


3/

opm"rpmapmif aTtbd"rmwkdU a&;om;xm;aom txufyg taMumif;t&mwkdUudk

oufaoom"utjzpf xkwfjyNyD;vQif xdkokdUa&;om;jcif;jzifh uHw&m;ypfy,frI? 31-bkH ypfy,frIwdkUudk


t&if;cHy Ak'jrwfpGm\ av;toacFsESifh urmwodef; yg&rDjznfhusifhcJhykHwdkUudk vufrcHMuolrsm;
jzpfonf[k apm'uyk*dKvfwdkUu apm'emMuonf/
4/

xdkUaemuf apm'uyk*dKvfwkdU\ 0daooapm'em -

Ak'jrwfpGm\ tm;uszG,f? MunfdkzG,faumif;vSaom Ak'0iftjzpfawmfrsm;udk vufrcHkHrQru


ajymifavSmifysufacsmfoa&mfapmfum;

a&;om;xm;aMumif;udkvnf;aumif;

xkdodkU

a&;om;jcif;jzifh

udrdvokwfa'oemawmft& olawmfaumif;w&m;wnf;[laom omoemawmfudk tSnfrcHh rwnfwHhatmif


zsufqD;&ma&mufaMumif;udkvnf;aumif; xkwfazmfwifjyapm'emMuonf/
5/

xdkUjyif bk&m;wql yGifhxGef;vmzdkYta&;onf tvGefBuD;rm;aom udpjzpf bk&m;tavmif;

ewfom;tm; ewf jA[mwdkUu 0kdif;0ef; awmif;yefMujcif;jzpfaMumif;? ,if;odkU awmif;yef&mvnf;


toifewfom;bk&m;jzpfvdrfhrnf[k udwifa[mudef;xkwfjcif;rsdK; r[kwfbJ bk&m;jzpf&ef vlUNynfokdUqif;
oaE,lyg[laom awmif;yefjcif;jzpfaMumif;/
bk&m;jzpfrnfhtaMumif;udk bk&m;tavmif;awmfu rodbJ ewfjA[mwdkUu udwifodESifhonf[k
a0zefjcif;rSmvnf; Ak'0ifpmom;udk em;vnfatmifrzwfomjzpfaMumif;? pk'dwyk*dKvfwdkU a&;om;xm;ovdk
owfaozdkU&ef awmif;yefjcif;rsdK;vnf; r[kwfbJ yg&rD&ifhoefojzifh bk&m;jzpfcsdefa&mufom oaE,l&ef
awmif;yefjcif;jzpfaMumif; ponfjzifh jyefvnfacsyjcif;jzifh apm'emMuonf/
6/

xkdUjyif

aTtbd"rmaMujimcsuf

,aeUtxd

t&darw,sbk&m;tavmif;awmf\

tHhMozG,frsm; rawGU&[k qkdxm;jcif;rSm Zmwfawmfrsm;udk '@m&DykHjyif[k pGJvrf;rI Oyg'gefaMumifhom


jzpfaMumif;?

wOD;OD;u

xkdtHhMozG,frsm;

awGUSd&vQifvnf;

t&darw,sbk&m;tavmif;awmf\

tHhMozG,frsm;[k rnfolrQ odEkdifrnf r[kwfaMumif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

846

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

anmifwyifrSm trnfrodolwOD;u r,fawmfrm,mtm; tavmif;awmfod'w oaE&atmif


ay;vkdufonf[k Ak'0ifrSm ygSdaMumif; aTtbd"rmu qdkxm;aomfvnf; rnfonfhax&0g' Ak'0ifrQ
rygSdaMumif; bk&m;tavmif; zGm;jrifpOfu tusdK;tuef;awG yuwdtaumif;jzpfukefonf? ewfjynf
i&JjynfawGukd jrif&onf[laom Ak'0iftqkdrSm vGefcJhaomESpfaygif; (2600) u tjzpftysufjzpf
urmYorkdif;rSm rSwfwrf;rwifjcif;jzpfaMumif; ponfjzifh jyefvnfwifjyapm'emMuonf/

pk'dwmyk*dKvfwdkU\ aom"em (acsyvTm) tusOf;csKyf


aumufEkwfcsufrsm;
7/

pk'dwmyk*dKvfrsm;\ jyefvnfacsycsufrsm;teuf ocifjrwfqkdifjyefvnfacsy&m -

(u)

av;toacFsESifh urmwodef;paom pum;rsKd;udk Ak'Sifawmfa[mawmfrl&ef rqdkxm;bd


wurm\

umvoufwrf;udkyif

ed'ge0*oH,kwf

terw*oH,kwf

urm\oufwrf;udk

a[mawmfrrlaMumif;
yAwokwf

ar;avQmufaomtcg

om"uxkwfjy&vQif

&[ef;wyg;u
urmonf

jrwfpGmbk&m;tm;
tvGefSnfvsm;vS

ESpfaygif;&maxmifodef;oef;wkdUjzifh a&wGufjcif;iSm rvG,fulvSaMumif;?


Oyrmtm;jzifh

tvsm;

teH

w,lZempD

xkxnf&Sdaom

ajrpdkifcJBuD;rS

tESpft&mvQif wBudrfom rkefnif;aph waphpmrQ,lcJhaomf ajrpdkifcJBuD;omukefoGm;


wurmrSm

rukefEkdifavmufatmif

ESpfckaomurm[kvnf;aumif;
rajymqdktyfaMumif;

Snfvsm;

urmaygif;

tb,faMumifhqkdaomf

vSaomaMumifh

wckaomurm

q,f&maxmifodef;oef;

[kvnf;aumif;

urm\vnf;aumif;

oHo&m\

vnf;aumif; tptqkH;onf rxifEkdif vGwfajrmufjcif;iSmomvQif oifhvSaywnf;[k


rdefUawmfrlaMumif;/
(c)

xdkUjyif

tvm;wl

omoyokwf

om0uokwf

**Fgokwfpaom

om"ursm;udk

axmufvnf; av;toacFsESifh urmwodef; paom pum;rsKd;rSm Ak'Sifawmf\


pum;r[kwfaMumif;? xkdUaMumifh "r[',0dbif;ygaom ae0onmemonm,we
jA[mwdkU\touf

urmSpfaomif;

av;axmif

qdkonfrSmvnf;

Ak'a[mESifh

rqdkifygaMumif;? yg&rDjznfhawmfrljcif;udkrl wynfhawmfwdkU jiif;qefjcif; ryygaMumif;jzifh


jyefvnfwifjyacsyxm;onf/
(*)

orm'd|d okawoetzGJUcsKyfrS acsyvTmaom"emrl trSwf (19) Ak'0ifudpudk


wynfhawmfwdkU

jyefvnfracsyvkdaMumif;?

rmyd#uor'gaee

*PSdw-

Ak'Sifawmfjrwf

a[m>rufcJhyg

Ak'0ifusrf;rsm;wGif

Ak'\*kPfawmfudk

ao;onf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

[l

847

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xdcdkufaponfhtaMumif;t&m

trsm;tjym;

yg0ifaeonfudk

jiif;qkdEkdifvQif

jiif;qdkzdkUtaMumif; jyefvnfwifjyacsyMuonf/

0denf;"kd&fq&mawmfwdkUESifh a0zefpdppfcsuf
av;toacFsESifh urmwodef; yg&rDjznfhawmfrlcJhjcif;
9/

]]uHwnf;[laom taMumif;w&m;onf Sd\? xkduHtaMumif;w&m;aMumifh jzpfay:vmaom

tusdK;w&m;onf Sd\}} [l udk,fawmfwdkif rSefuefpGm odjrifawmfrlojzifh ur0g'D ud&d,0g'D


jzpfawmfrlaom

jrwfpGmbk&m;onf

b0aygif;rsm;pGmu

'ge

oDv

vlYb0

ewfb0

aeur

tpSdaom

wd&pmefb0
taMumif;uH

tpSdaom

aS;aS;aom

ukodkvfyg&rDawmfwdkUudk

jznfhusifhqnf;yl;awmfrlcJhjcif;aMumifh oAkwPfawmfocif jrwfpGmbk&m;Sifjzpf owavmu


wef;wl &nfwl t&nfcsif;wl yk*dKvfrSd? rdrdwOD;wnf; wqlwnf; yGifhxGef;ay:aygufawmfrlvmcJh\/
10/

,if;odkU

oAkbk&m;Sif

tjzpfjzifh

yGifhxGef;zkdUtwGuf

yg&rDawmfwkdUudk

jznfhusifhawmfrl&mvnf; b0tenf;i,frQ jznfhusifhcJhonfr[kwf? urmaygif; av;toacFsESifh wodef;


wdwdrQ umv Mumanmif; b0aygif;rsm;pGm jznfhusifhawmfrlcJh&aMumif;udk uay p ow o[a? pwka&m p toca,/
{wEa& ,H p&dwH? oAHwH aAmwdygpeH/
[l p&d,myd#uygVdawmf (ESm 385) bk&m;Sif udk,fawmfwkdif a[mMum;awmfrlcJhonf/

jrefrmjyef
urmaygif; av;oacFsESifh wodef;rQ Snfvsm;aom tcsdefumvtwGif; b0aygif;rsm;pGm
igbk&m;jznfhusifh

qnf;yl;awmfrlcJhorQ

'ge

oDv

tpSdaom

ukodkvfuHyg&rDawmftvkH;pkHonf

oAkwPfaAm"d\ &ifhoefaMumif; w&m;taygif;jzpfonf? pk'dwu ocifjrwfqkdifonf yd#uwfokH;ykH


edum,fig;&yfudk EHSUpyfatmif rzwfEkdif av;oacFsESifh urmwodef;udk bk&m;Sifudk,fwkdif a[mcJhonfudk
rawGUrodaomaMumifh ol\ acsyvTm av;oacFsESifh urmwodef; pum;rsdK;udk Ak'Sifawmf ra[mcJh[l
qdkrSm;rdayonf/

wurm\ oufwrf;
11/
wurm\

pk'dwuyk*dKvfwkdU ajymovdkr[kwfbJ av;oacFsESifh urmwodef;umvudk vnf;aumif;


umvoufwrf;udkvnf;aumif;

jrwfpGmbk&m;

a[mMum;awmfrlcJhayonf?

,if;odkU

a[mMum;awmfrl&m wurmonf tvGefUtvGefSnfvsm;vSaomaMumifh ESpfaygif;w&mSdonf? ESpfaygif;


axmifaomif;odef;oef; ponfSdonf[l urm\oufwrf;umvudk ESpfta&twGufjzifh owfrSwf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

848

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rjzpfEdkif&um; oH,kwfygVdawmf terw*0*f yAwokwf omoyokwf (oH?1?389? 390) wkdU


ausmufawmifOyrm rkefnif;aphOyrmjy owfrSwfa[mMum;awmfrl\/
12/

yAwokwf tvsm; teH tjrifh w,lZwmpDSdNyD; tacgif;taygufrSd wcJeuf rmausm

uspfvspfodyfonf;vSaom ausmufawmifBuD;udk a,musfm;wpfa,mufonf umodwdkif;jzpf El;nHhvSpGmaom


t0wftxnfjzifh

tESpfw&mw&mMumvQif

wBudrf

wBudrfrQom

yGwfwdkufcJhaomf

ausmufawmif

BuD;omvQif yGef;yJhukefcef;oGm;p&mSd wurm[laom tcsdefumvum; rukefcrf;ao;? wurmonf


rQavmuf umvMumjrifh\? rQavmuf umvMumjrifhrS wurm tcsdefumvukefqkH; ow0gwdkU
aexdkif&m

pMum0Vm

avmu"mwfwnf;[laom

MoumoavmuBuD;onf

ysufpD;oGm;\[k

a[mawmfrlonf/
13/

omoyokwf tvsm; teH tjrifh w,lZempDSdaom oHwHwdkif;BuD;jzifh um&Hxm;tyfaom

rdUBuD;twGif; vkH;cJxdpyf yl;uyfaeavmufatmif tjynhfodyfxnfhxm;tyfaom rkefnif;aph tykHBuD;xJrS


tESpfw&mMumvQif

rkefnif;aphwaphwaphrQ

xkwf,lcJhaomf

rkefnif;aphawGom

ukefcef;oGm;p&mSd

wurmrSm rukefcef;Ekdifao;? odkU jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrl\/


14/

ocifjrwfqdkifaom"em

yAwokwfESifh

omoyokwfygVdawmfESpf&yfudk

a&mpyfNyD;

IyfaxG;vGJrSm;pGm jrefrmjyefqdkxm;\? xdkUaMumifh ygVdawmf\ qkdvkd&if;t"dym,fay:vGifatmif yAwokwfudk


tusOf;csKyf jrefrmjyefqdkOD;rnf/
&[ef;

tvsm;

teH

tjrifh

w,lZempD&SdNyD;

tvGefodyfonf;uspfvspfrmausmvSaom

ausmufawmifBuD;udk tESpfw&m w&mvQif wBudrf wBudrfrQom umodwkdif;jzpf t0wfEk t0wfyg;


uav;jzifh

yGwfwdkufcJhaomf

ausmufawmifBuD;om

ukefqkH;ysufokOf;oGm;p&mSd

wurm[laom

tcsdefumvum; rukefqkH;ao;? &[ef; wurmtcsdefumvonf rQavmuf Snfvsm;\? (wpOf


wwef;BuD; tqufrjywf jzpfvmcJhaom kyfemrfcEm oHo&mb0c&D;BuD;um; xdkUxufyif Snfvsm;ao;\?
xkdYaMumifh oHo&mb0onf) wurmtcsdefumvrQ Snfvsm;MumjrifhNyD[kvnf; ajym rjzpf? urmaygif;
&maxmifodef; Snfvsm;MumjrifhNyD[kvnf; ajymrjzpf? tb,faMumifhqkdaomf &[ef; oHo&mb0rSm
tprSd? jzpfpudk Smr&EdkifaomaMumifh jzpf\/
t0dZmtarSmifxkjzifh

ydwfzkH;cH&NyD;

wPSmaESmifud;jzifh

zGJUxkwfcsnfaESmifcH&aom

wpfb0rS

wpfb0odkU ajy;oGm;usifvnfaeMuaom ow0gwdkU b,fwkef;urSp jzpfcJhonf[l oHo&mb0\


tOD;tp rxifrjrifEkdifay? &[ef;wdkU toifwdkUonf odkUuavmuf MumjrifhpGm 'kucHcJh&vSNyD? aqGrsdK;
om;csif;ponf ysufpD;aygif;rsm;pGmudk awGUuHcHpm;cJh&vSNyD? okomefocFsKdif;vkyfwdkif; ajrykHudk xyfvsuf
qifhvsuf jrifhwufvmaptyfNyD? &[ef;wkdY tm;vkH;aom kyfemrfocFg&wdkU tvGefyif NiD;aiGUoifh
pufqkyfoifhvSNyD? (xkdkyfemrfocFg& oHo&mb0rS) tvGefyif vGwfajrmufoifh vGwfajrmufxkdufvSNyD? odkY
a[mMum;awmfrl\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

849

tpodkU
15/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ygVdawmfonf kyfemrfcEm oHo&mb0c&D;pOfBuD; b,ftcsdefup jzpfcJhonfudk

rxifrjrifEkdifavmufatmif

Snfvsm;vSykHudk

urm[laom

Snfvsm;vSaomtcsdefumvjzifhyif

wkdif;wmowfrSwf rjzpfEkdifaMumif;? xdkUaMumifh kyfemrfocFg& oHo&mb0 tvGefyif NiD;aiGUpufqkyf


oifhaMumif;? xkdoHo&mb0rS vGwfajrmufatmif tm;xkwfoifhaMumif; a[mawmfrltyfaom ygVdawmf
jzpf\?

pk'dwuocifjrwfqkdifxifovdk

wurm\

oufwrf;

owfrSwfcsufr&Sd[k

a[mjyaom

ygVdawmfr[kwf? ocifjrwfqkdifonf jrefrmpmwwf ygVdawmfjrefrmjyefudk zwfaomfvnf; bk&m;a[m


okwfw&m;u bmudkqdkvdkonf[k vkd&if;udk rodww&Smay/

toacFs,uyfav;uyfNynfhvQifwpfurm
16/

xdkrQavmuf MumjrifhvSaom urm[laom tcsdefumvukd wurm ESpfurmponfjzifh

ydkif;jcm;owfrSwf&m ow0gwkdU\ wnfae&m pMu0Vmurm avmu (Moumoavmu) BuD;\


tjzpftysuf ajymif;vJrIjzifh owfrSwf&\? owfrSwfykHrSm (u)

oH0taoacFs,s = tvGef tvGef Snfvsm;vSaom tcsdefumvawG ukefvGefoGm;onfh


tcg

urmavmuBuD;onf

rD;-a&-av

okH;rsdK;wkdUwGif

wrsKd;rsdK;jzifh

ysufpD;oGm;vdrfhrnf? rD;avmif ysufpD;oGm;rnfhurmjzpftHh? ysufpD;cgeD;wGif aS;OD;pGm


urmzsufrdk;BuD; GmoGef;\? xdkYaemuf ESpfaygif; aGUrQ[k rcefUrSef;Ekdifavmufatmif
Mumjrifhaomtcg

rD;avmif\?

xdkodkU

tBuD;tus,f

awmufavmifaeaom

urmzsufrD;BuD;onf tPkjrLrQ jymuav;rQ rD;pmrusefonftxd avmifuRrf;NyD;rS


Nidrf;oGm;\?

enf;tm;jzifh

urmzsufrdk;

Nidrf;oGm;onfwkdifatmif

tvGeftvGef

GmonfrSp

rD;awmufrD;vQH

MumjrifhvSaom

tcsdefumvudk

oH0toacFs,suyf[kac:\/
(c)

oH0Xm,D toacFs,suyf = xdkurmzsufrD;BuD; Nidrf;oGm;NyD;aemuf rD;avmifjyif


GmysufBuD;uJhodkU

urmajrxkESihf

[if;vif;jyifaumif;uifBuD;

taqmifta,mifbkHXmeawG

taejzifh

ysufpD;onfhykHpHtwkdif;

bmrQrSdao;bJ
wnfaevmcJh&m

,cifutwkdif; ESpfta&twGuf rcefUrSef;Edkifavmufatmif tcsdefawG ukefvGefNyD;rS


urmyrkd;BuD;

Gmcsvkduf\?

,if;odkU

urmzsufrD;BuD;

Nidrf;oGm;NyD;onf

rSp

urmyrdk;Gmonftxd tvGeftvGef tcsdefMumjrifhpGm [if;vif;jyiftwkdif; wnfae&mtcsdef


umvudk oH0Xm,DtoacFs,suyf[kac:\/
(*)

0d0toacFs,suyf = urmyrdk;BuD; GmoGef;NyD;aemuf urmYtaqmuftOD bkHXmeawG


pkHvifpGmjzifh

aeveuwfawG

ay:xifjrif&onftxd

tvGeftvGef

MumjrifhpGm

urmBuD;wnfaxmifaeqJ tcsdefukd 0d0toacFs,suyf [kac:\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

850

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(C)

0d0Xm,DtoacFs,suyf = aeveuwfawGay: urmYtaqmuftODawG pkHvifonfrS p


aemufxyfurmzsufrdk;Gmonftxd urmol urmom;? ow0gtrsm; aexdkifMuonfh
tvGef tvGefMumjrifhaom umvudk 0d0Xm,DtoacFs,suyf [kac:\/

17/
urmavmu

xdktoacFs,suyf av;rsdK;udk wpfurm[kac:onf? enf;tm;jzifh ow0gwkdU aexdkif&m


pMum0VmBuD;\

jzpfysufyjyif

ajymif;vJrIudkMunfh

wpfurm

ESpfurmponfjzifh

urm\oufwrf;udk ydkif;jcm;uefUowf&onf/ (t*kFwdK&fygVdawmf pwkuedygwf? uyokwf? ESm-460/


owuedygwf? owol&d,okwf ESm-474/ 'DCedum,fygxdu0*fygVdawmf t*nokwf? ESm-69/ 0dok'dr*f?
'k ESm-44)/

"r[', 0dbif;tqdktrdefU
18/

pk'dwuocifjrwfqkdif aom"em ]]"r[',0dbif;ygaom ae0onmemonm,we

jA[mwdkU\ toufurmaygif; Spfaomif;av;axmif[laom pum;rSm Ak'a[mESifh rqkdifyg}} [k qdk


xm;\/ xdktqdkudk pdppf&aomf (19) aom"em\ tpydkif;wkef;u av;toacFsESifh urmwpfodef;paom pum;rsdK;udk
rqdkxm;bd?

wpfurm\

umvoufwrf;udkyif

Ak'Sifra[myg}}

[l

ocifjrwfqkdifu

qdkxm;cJhonfhtwkdif; tu,f urm\ oufwrf;udk bk&m;ra[mvQif tykdif;jcm;rSdatmif Snfvsm;aom


urmBuD;udk

wpfurm

ESpfurmponfjzifh

ydkif;jzwfa&wGufvkdU

rjzpfEkdif?

odkUaomf

"r[',0dbif;ygVdawmfum; jA[mwkdU\ oufwrf;udk urmaygif;Spfaomif;av;axmif ponfjzifh


a[mxm;jcif;aMumifh

wpfurm

ESpfurmponfjzifh

urm\

oufwrf;udkyg

ydkif;jzwfuefUowf

a[mNyD;jzpfae\? xkdUaMumifh ]]wpfurm\ oufwrf;udk Ak'Sifra[m}} [l yxrqdkcJhaom rdrdpum;ESifh


rqefUusifatmif ]]urmaygif; Spfaomif;av;axmif}} [laom pum;udkvnf; Ak'a[mESifh rqkdif[l
ocifjrwfqkdifu y,fzsufuefUuGufjcif; jzpfwef&monf/
odkUaomf

jA[mwkdU\

toufta&twGufudk

tbd"rmygVdawmf

"r[',0dbif;omru

t*kFwdK&fygVdawmf wduedygwfmaeokwf ESm-270-vnf;aumif; pwkuedygwf yxrememu&Pokwf


441- vnf;aumif; a[mxm;ayonf/ ,if;odkU a[mxm;jcif;jzifhvnf; wpfurm ESpfurm ponfjzifh
urm\ oufwrf;udkyg ydkif;jzwfuefUowfNyD; jzpfawmhonf/ (ocifjrwfqkdifonf tmaeokwf
ememu&PokwfwkdUudk zwfzl;[efrwlay/)
rSwfcsuf /

/ "r[',0dbif;ygVdawmf 437-438- ponfwdkU vlUbkH ewf (6) bkH jA[mbkH (20)

wkdU\ oufwrf;udk a[mxm;awmfrl\? xdkwGif ukokdvfuHpGrf;tm;okdUvkduf bkHpOftwkdkif; ewfwdkUrSm


tESpfig;&m tESpfwpfaxmifponfjzifh qifhuJ qifhuJ toufSnfMu jA[mwdkUrSmrl urmESifhcsD
toufSnfMu\?

xdkwGif

psmeformywfSpfyg;Sdonfhteuf

tpGrf;xufjrufqkH;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

psmeformywf\

851

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tSdeft[kefaMumifh tqifhtjrifhqkH; a0onmemonm,we jA[mbkH jzpfMu&aomaMumifh xkdbkHom;


jA[mwkdUrSm

r[muyf

(urm)aygif;

Spfaomif;av;axmiftxd

toufSnfMu

if;wdkUxuf

toufSnfaom ow0grSdawmhay/

av;toacFsESifh urmwpfodef; a&wGufykH


19/

azmfjycJhonfhtwkdif; tvGefMumjrifhvSpGmaom wpfurm[kac:aom tcsdefukefvGefoGm;

wkdif; vlwkdUaexkdif&m pMum0Vm avmu"mwf [kac:aom MoumoavmuBuD;wpfckwpfck ysufpD;oGm;


av&m ,if;odkU ysufpD; ukefqkH;oGm;aom urmavmutaygif;udk ck q,f &m *Pef;cs aGUrQ [k
rowfrSwfEkdif?

rcefUrSef;Ekdifavmufatmif

Snfvsm;aom

tcsdefumvudk

urmtoacFs

[kac:\?

xkdurmtoacFsudk wpfck ESpfck ponfjzifh owfrSwfaomtcg bk&m;wpfqlESifh wqlwkdU\ tMum;


umvjzifh wkdif;wmowfrSwf&\? owfrSwfykHrSm (u)

igwdkU a*gwrbk&m;tavmif; okar"m&aohudk {uefbk&m;jzpfvdrfhrnf[k Asm'dwfay;awmf


rlcJhaom

'DyuF&mjrwfpGmbk&m;

y&dedAmef

pHvGefawmfrlNyD;onfhaemuf

urmtoacFs

ukefvGefaomtcg om&rnfaom wpfckaomurm aum@nrnfaom jrwfpGmbk&m;


yGifhxGef;awmfrlvm\? 'DyuF&m jrwfpGmbk&m;wkdU\tMum;umvudk urmtoacFswpfck[k
owfrSwf&\/
(c)

xdkaum@njrwfpGmbk&m; y&dedAmefpHvGefawmfrlNyD;aemuf urmtoacFs ukefvGefoGm;


aomtcg

om&r@rnfaom

urm

r*Fvbk&m;

okrebk&m;

a&0wbk&m;

aombdwbk&m; [l bk&m;av;ql yGifhawmfrl\? aum@nbk&m;ESifh yxrOD;qkH;


r*Fvbk&m;&SifwkdU\ tMum;umvudk 'kwd, urmtoacFs[k owfrSwf&\/
(*)

xkd om&r@urmrS aemufqkH; aombdwbk&m;Sif y&dedAmef pHvGefawmfrlNyD;aemuf


0&rnfaom urm taem'rDbk&m; y'krbk&m; em&'bk&m; [l bk&m;okH;ql
yGifhawmfrl\? ,cif aombdwbk&m;SifESifh taem'rDbk&m;SifwdkU\ tMum;umvudk
wwd, urmtoacFs[k owfrSwf&\/

(C)

em&'jrwfpGmbk&m; y&dedAmef pHvGefawmfrlNyD;aemuf urmtoacFs ukefvGefoGm;aomtcg


y'krkw&jrwfpGmbk&m;
jrwfpGmbk&m;wkdU\

yGifhawmfrl\?
tMum;

umvudk

xkd
pwkw

em&'jrwfpGmbk&m;ESifh
urmtoacFs[k

y'krkw&
owfrSwf&\?

enf;tm;jzifh urmtoacFsav;ck (av;toacFs) jzpf\/


(i)

xkdy'krkw&jrwfpGmbk&m;Sif y&dedAmefpHawmfrlNyD;aemuf urmwpfodef; ukefvGefaomtcg


,ck igwkdU\ b'rnfaom urm uukoE jrwfpGmbk&m; aumPm*re jrwfpGmbk&m;
uy jrwfpGmbk&m; a*gwr jrwfpGmbk&m; [l bk&m;av;ql yGifhNyD;avNyD? y'krkw&

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

852

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


jrwfpGmbk&m; y&dedAmef pHvGefNyD;aemuf b'urm uukoef jrwfpGmbk&m;txd
xdkukefvGefoGm;aom urmwpfodef;udk xyfxnfhvQif a*gwrbk&m; yg&rDjznfh&aom
av;toacFsESifh urmwpfodef; jzpfayawmhonf/
(Ak'0HoygVd 382ESifh p&d,myd#u tXuxm ESm - 15 wGif Munfhyg/)

rm yd#uor'gaee *PSdw\ qdkvdk&if;


20/

pk'dwuyk*dKvfwdkYonf ]]rm yd#uor'gaee *PSdw}} [laom auorkwdokwf ygVd0gus

udk vufokH;yNyD;vQif ]]Ak'0ifusrf;rsm;wGif Ak'*kPfawmfudk xdcdkufaom taMumif;t&m trsm;tjym; yg0ifaeonfudk


jiif;qdkEkdifvQif

jiif;qkdyg}}

Ak'0ifa'oemawmfudk

[k

wifjyajymqdkum

xkwfy,fvkdMu\?

olwdkU\

kyf0g'tjrifjzifh

trSefwu,ftm;jzifhum;

rudkufnDaom

xkdauorkwdokwf

ygVd0gus\

qdkvdk&if;rSm rmyd#uor'gaee *PSdw = igonf pmayusrf;*efwwfajrmufNyD;ol jzpfonf[l rdrd\


usrf;*efwwfajrmufrIudk

tm;udk;tm;xm;yNyD;vQif

pum;

t,l0g'onf

igoif,lxm;aom

usrf;*efESifh udkufnDonf[l twnftNrJ pGJrSwfrxm;Muukefvifh? odkUqkd\/


Ak'0ifa'oem paom w&m;awmfrsm;onf igwkdU oif,lzwfIxm;aom pmtkyf pmtkyf
rsm;ESifh udkufnDonf[k twnftNrJ pGJrSwfrxm;Muvifh[k qdkvdkonfr[kwf? igbk&m;\ pum;ukdvnf;
,kHoifhrS,kHMu xkwfy,foifhu xkwfy,fMu[lvnf; qdkvdkonfr[kwf/
21/
trsdK;rsdK;

trSefpifppf xdkacwf xdktcgu auorkwrnfaom ed*kH;GmBuD;okdU bmoma&; *kdPf;q&m


yk*dKvftrsdK;rsdK;

a&mufvmwwfMu\?

xdkyk*dKvfrsm;teuf

usrf;*efESHUpyfwwfajrmufol

q&mwql[k txifBuD;cHae&aom yk*dKvfwcsdKUonf olwyg; txifao;rnfpdk;aomaMumifh rodvQif


rodaMumif;

Sif;Sif;bGif;bGif;

aumufuspfrIuif;aom

0efrcHEkdifMu?

ynmSd

xdkolwdkUonf

olawmfaumif;rsm;

oDv

orm"d

r[kwfMuaomaMumifh

wu,f&Sd

pOf;vJ

a,mifa,mif0g;0g;

wwfa,mifum; vkyfwwfMu\? xkdolwdkU\pum;udk tm;udk;tm;xm;y pGJNrJrSwfom;rxm;&? a0zef&rnf?


pdppf&rnf? vufcHoifhrS vufcH&rnf/
22/

jrwfpGmbk&m;onf umvmrtrsdK;om;wkdUtm; aS;OD;pGm uJhokdU trSm;trSefukd a0zefap

vkdaomaMumifh ]]ax wkarS umvmrm rm tEka0e rm y&r&m, rm yd#uor'gaee}} [laom


pum;rsm;jzifh tpcsDNyD;vQif raumif;usdK;ay;aom tukodkvfESifh aumif;usdK;ay;aom ukodkvfwkdUudk rdrdwkdU
udk,fwkdifodatmif ud;pm;tm;xkwf&efESifh xdkodkUodaomtcg tukodkvfudk y,fpGefU ukodkvfw&m;udk
ud;pm;tm;xkwfyvkyf&ef

tus,fw0ifh

tqkH;tr

Mo0g'ay;aomtm;jzifh

auorkwdokwfudk

a[mMum;awmfrlcJhonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

853

tpodkU
23/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


,if;odkUaom tpDtpOfjzifh a[mMum;awmfrlcJhaom auorkwdokwfrS ]]rm yd#uor'g

aee *PSdw}} [laom pum;0gusudk vGJrSm;pGm t"dym,faumuf,ltokH;yum (0g) vufeuftjzpf


tokH;csum rdrdwdkU qkyfudkifxm;aom kyf0g'tjrifjzifh rudkufnDwkdif; rdrdwdkU PfrrDwkdif; oHo,0ifwkdif;
b,fokwf

b,fygVd

b,f*gxmonf

,kwdrSdbl;

bk&m;a[m

r[kwfbl;qkdNyD;

xkwfy,f&ef

toif;tyif;zGJUNyD; ud;pm;aeMujcif;onf rvkyfoifh rvkyfxkdufaom omoemzsufonfh vkyf&yfom


jzpfayonf/
xdkUjyif Ak'ygVdawmf Ak'*kPfawmfudk xdcdkufapaom taMumif;t&m trsm;tjym; yg0ifonf[k
a&;om;ajymqdkaeMuaomfvnf;

rnfonfhtaMumif;t&mrsm;onf

Ak'*kPfawmfudk

xdcdkufaponf[k

twdtus racsqdkMu? trSefwu,ftm;jzifh Ak'0ifygVdawmf (u)

aS;bk&m;SifwdkU txHawmf a*gwrbk&m;tavmif;awmf Asm'dwfcH,lawmfrlykH?

(c)

bk&m;tavmif;awmfonf 'ge oDv tpSdaom yg&rDq,fyg; olawmfaumif;w&m;wkdU


udk bk&m;jzpfjcif;\ taMumif;tjzpfjzifh pl;prf;qifjcif okH;oyfawmfrlykH?

(*)

aS;aS;bk&m;SifwdkUonf

ow0gwdkU\tusdK;udk

aqmifGufawmfrlykH

ow0gwdkUudk

oHo&m0#f'kurS u,fwifawmfrlykH odkU tp&Sdaom taMumif;t&mrsm;udk a[mMum;xm;ayonf? xkdAk'0ifygVdawmf b,ftcsufrQ


Ak'*kPfawmfudk xdckdufapjcif;rSd? dk;om;jzLpifaom apwemo'gw&m;SdSdjzifh zwfIMum;em olrsm;twGuf
tvGefMunfdkzG,f pdwfESvkH;csrf;ajrhzG,f ygVdawmfBuD;om jzpfonf/

pk'dwuyk*dKvfwkdU\ pmtkyfpmwrf;rsm;rS (u) (c) paom


aumufEkwfcsuf pum;&yfrsm;udk pdppfokH;oyfcsuf
24/

(u)

(c)

paom

Ak'0ifudk

ykwfcwfonfhpum;&yfrsm;onf

rdrdwkdUr,kHMunfvQif

r,kHMunfovdk at;at; aq;aq;raeMubJ ,kHMunfolwdkUtm; apmfum;vsuf dkaoav;pm;jcif;


uif;rJhpGmjzifh ajymifavSmif jyufacsmf oa&mufapmfum; a&;om;xm;onfjzpf&um; apm'uyk*dKvfwkdU
apm'emonfhtwkdif;yif omoemawmf ysufpD;&m ysufpD;aMumif; ajymqkdaom pum;rsm; trSefjzpfayonf/
xkdpum;&yfrsm;wGif (u)

]]bk&m;tavmif;awmfewfom;
bk&m;jzpfrnfhol[k

udk,fwkdifrodaomudpudk

odxm;ESifhovdkvdk

ewfjA[mwdkUu

wifpD;xm;vkdufMuonf}}

[laom

udwifNyD;
pum;udk

pdppfokH;oyf&aomfbk&m;ryGifhxGef;rD ESpfaygif;wpfaxmiftcsdefuyif ok'hg0gojA[mwkdUonf ]]tcsif;wkdY tESpf


wpfaxmifausmfvGefvQif oAkwbk&m; yGihfxGef;ay:vmvdrfhrnf? oAkwbk&m; yGifhxGef;ay:vm vdrfhrnf}}
[k vSnfhvnf a<u;aMumfaeMujcif;aMumifh Ak'aumvm[vpum;onf ewfjA[mwdkU tcsif;csif;awGUqkHrdu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

854

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

ajymqdkaeus pum;jzpf\? xdkUaMumifh bk&m;tavmif;awmf aowauwk ewfom;onf vmrnfh


'kwd,b0 rdrdudk,fukd bk&m;jzpfrnfh yk*dKvf[k rodEkdifp&m taMumif;rSday/
25/

xdkUjyif oufwrf;&Snfaomewfjynf jzpfMuaom yg&rDrjynfhonfh bk&m;tavmif;

ewfom;wdkUonf ewfjynf yg&rDjznfh&ef cJ,Of;vSaomaMumifh ewfoufwrf; ukefqkH;onfhtxd ewfjynf


raeMuawmhbJ ewfoufudkacRum vlUjynf y#doaEaeMu\? bk&m;tavmif;awmf aowauwk
ewfom;onfum; vmrnfh'kwd,b0 {uefrkcs bk&m;jzpf&ef yg&rDawmfrsm; jynfhpkHNyD; jzpf&um;
ewfoufwrf;ukefonftxd wkwdomewfjynf ae\? xkdUaMumifh ]]'ged teEa& tw bma0 Aka'g
b0dmrd}} [laom okwfr[m0gtXuwm 21-ESifhtnD bk&m;tvmif; aowauwkewfom;rSm ]]igonf
vmrnfh 'kwd,b0 {uefrkcs bk&m;jzpfrnf}} [k odonfomjzpfonf/ (ZmwftXuxm y - 57?
Ak'0HotXuxm? 317/ 'DCedum,f r[m0*tXuxm 20/)

(c) owfaocdkif;onf[laom pum;&yfrsm; pdppfcsuf


26/

(c)

pum;

pMum0Vmwaomif;rS

ewfjA[m

taygif;wdkUu

bk&m;tavmif;

ewfom;tm; udk,fhudk,fudk owfaocdkif;onf[k orm'd|dokawoe tzGJUom;wkdU\ a&;om;csufudk


txl;pdppfp&m rvdk? ,kwfrmvSaom apwemqdk;jzifh rMum;aumif;remom a&;om;xm;onf[kom
qdk&awmhrnf? aowauwk ewfom;crsmrSm ewfpnf;pdrfyif cHpm;cGifhr&awmhbJ vufuwD;Mum;rS
acR;,dkpD;um rdIifawGvsuf pkawcJh&onf[k a&;om;xm;onfrSmvnf; wd0kwfygVdawmf 247 ESifh
,if;t|uxm 249-wdkU\ tqdktrdefUudk wpfqifhpum; wpfqifhem;jzifh rjynfhrpHkMum;zl;xm;onfudk
twnfyum ysufacsmfacsmf a&;om;xm;jcif; jzpf\? tjynfhtpHkum; odkU jzpf\/

ewfwdkU pkawcgeD; a&SUajy;edrdwfig;rsdK;


27/

ewfwdkU pkawaovGefjcif; ryrD vlwdkU\ta&twGufjzifh ckepf&ufavmufu udwif

aoawmhrnfh txdrf;trSwf aSUajy;edrdwfig;yg; txiftSm; jyvmukef\/


(u)

ewfjzpfptcsdefu (y#doaEaepOfu) yefqifvmcJhaom yef;rsm;dk;EGrf;ukef\/

(c)

0wfqifxm;aom ewf0wfwefqmrsm; npfEGrf;ukef\/

(*)

vufuwD;Mum;rS acR;aygufrsm; ,kdpD;vmukef\/

(C)

aS;uuJhodkU

udk,fa&mifudk,f0g

wvufvuf

rxGufEdkifawmhbJ

kyfysufqif;ysuf

jzpfvmum udk,fcEm yifyef;dk;EGrf; vm\/


(i)

xdkewfonf aS;uuJhodkU ol\bHkAdrmef ewforD;rsm;ESifh aysmfaysmfyg;yg; raeEdkifawmhbJ


pdwfom,m csrf;ajrhrIuif; ysif;&dNiD;aiGUvm\/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

855

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aSUajy;edrdwfig;rsdK;onf ewfwdkif;rSm xifay:vmonf r[kwf? vlUjynf ajrivsif wkefvIyfjcif;


tp&Sdaom

edrdwfwdkUonf

bkef;wefcdk;BuD;aom

bk&ifrsm;twGufom

xifay:vmukefouJhodkU

wefcdk;BuD;aomewfrsm;rSmom xdkaSUajy;edrdwfrsm; xifSm;vmukef\? ,if;odkU xifay:vmaomtcgvnf;


ightwGuf pkawaovGefzdkUaSUajy;edrdwfawG xifay:vmjyD? rMumrD igaoawmhrnf[l aozdkUaSUajy;edrdwf
jzpfaMumif;ukd ewfwdkif; odonfr[kwf? vlUjynf edrdwfzwfwwfaomol euwfem;vnfol ynmSifrsm;om
aSUajy;edrdwfudk odEdkifouJhodkU ynmSdaom ewfrsm;om odEdkifukef\/
28/

aS;aS;wkef;u ycJhaom ukodkvfaumif;rIenf;yg;aom ewfrsm;onf xdkedrdwfrsm;ukd

jrif&aomtcg aMumufGHUxdwfvefUMuukef\? ukodkvfaumif;rIrsm;pGm ycJh qnf;yl;cJhaom ewfrsm;rSmum;


]]igwdkUrSm 'ge oDv bm0emawG tqifoifh&SdjyD; jzpf txufewfjynfrSm jzpf&awmhrnf}}[k aocsmpGm
odojzifh aMumufGHU xdwfvefUjcif; rSdukef? bk&m;tavmif;awmf aowauwk ewfom;rSmvnf; 'ge oDv
paom yg&rDawmfrsm;tjynfhtpHk jznfhusifhjyD;jzpf&um; ewfb0u pkawjyD;aemuf vlUjynfa&mufvQif
{uefrkcs bk&m;jzpfawmhrnf[k taotcsm odjyD;jzpfaomaMumifhaMumufGHUxdwfvefUjcif; tvQif;r&SdbJ
pkawcgeD;tcsdef pdwf"mwfMunfom vGefpGm csrf;ajrh aysmfarGUawmfrl\/

vlUjynf y#doaEae&ef ewfjA[mwdkU awmif;yefjcif;


29/

wpfaomif;aom pMum0VmrS

ewfjA[mwdkUonf bk&m;tavmif;awmf ewfom;tm;

xdkaSUajy;edrdwfrsm; ray:xifrD (tcsdefrusrD)u udwif awmif;yefMuonf r[kwfukef? aSUajy;erdwfrsm;


xifay:jyorSomvQif wnDwGwfwnf; a&mufvmMujyD;vQif tavmif;awmf ewfom;tm; bk&m;jzpf&ef
vlUjynfodkUqif;

r,fawmf0rf;wdkuf

y#doaEaeawmfrlygrnfhtaMumif;

atmufygtwdkif;

awmif;yefMuukef\/
umavm acg aw r[m0D&? OyZ rmwkukpd,H/
oa'0uH wm&,aEm? AkZk trwH y'H (ck? 4? 305) /

jrefrmjyef
vHkUv0D&d, jyif;jyBuD;rm;awmfrlaom tdk tavmif;awmfewfom; bk&m;jzpf&m umvtcsdef
usa&mufygjyD? r,fawmf 0rf;wdkuf pGJydkufoaEwnfaeawmfrlyg? ewfESifhwuGaom ow0gtaygif;udk
u,fwifawmfrlum aojcif;uif;&m trdufedAmefudk PfrsufpdwGif; Sif;vif;ay:xifodjrifawmfrlyg/
xdktcg bk&m;tavmif;awmfewfom;onf bk&m;jzpfxdkufaom tcsdef bk&m;jzpf&m uRef;
bk&m;jzpf&m

a'o

bk&m;jzpf&m

trsdK;

r,fawmf\

touf

tydkif;tjcm;

ig;rsdK;wdkUudk

MunfhawmfrljyD;vQif awmif;yefvmMuaom ewfjA[mwdkUtm; 0efcHcsufy#dnmOfay;um ewfjynfrS pkaw


r,fawmfrm,ma'0D\ 0rf;wdkuf y#doaEaeawmfrlayonf/
(okwf r[m0g r[my'geokwf t|uwm 20? 21? 22/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

856

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(*) qifjzLawmftdyfruf pum;&yfudk pdppfcsuf

30/

r,fawmf

tdyfrufay;&aumif;vm;?

r[mrm,ma'0D

tdyfrufay;cef;zGifhqdk&m

ewfom;acsmacsmvSvSav;

t[dwfwd&pmefBuD;

tdyfrufray;&aumif;vm;[k

opm"rpmapmif

tusdK;udk vdkvm;ovdka&;om;xm;\? tu,f ewfom;vSvSav; tdyfrufay;onf qdkygvQifvnf;


OD;Ou|\wynfh

orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf

r,fawmfrm,mudk

ewfom;ESifh

azmufjyefonf[k

pGyfpGJMurnfom jzpfonf? trSefpifppf t,medaom reodum& tukodkvfpdwfxm;jzifh rav;rpm;


Iwfcsa&;om;aeMujcif;om jzpf\? t[dwf wd&pmefqifBuD;[k pk'dwuwdkUu Iwfcsxm;aomfvnf;
dk;dk;qif r[kwfbJ qifjzLawmf&wemBuD;tjzpf tdyfrufjrifrufjcif; jzpfayonf/
31/

bk&m;tavmif;\ r,fawmf r[mrm,ma'0Donf bk&m;tavmif;awmf y#doaEaernfh

0gqdkvjynfhaeUwGif eHeufapmapm tdyf&mrSx eHUomjzifh a&csdK;jyD;um av;odef;ukeftvBuD; ay;v\?


xdkUaemuft0wfwefqmrsm; 0wfqifjyD; aumif;jrwfaom abmZOfudk pm;aomuf Spfyg;oDvudk
aqmufwnfvsuf usufoa&aqmifwkdufcef;odkU 0ifjyD; tdyf&may: avsmif;puftdyfaysmfaepOftcsdefwGif
ewfrif;BuD;

av;a,mufwdkUonf

r[mrm,ma'0Dudk

tdyf&mckwifESifhwuG

csDr

[dr0EmodkU

o,faqmifoGm;jyD;vQif ,lZem 60-&Sdaom aq;'ef; jrif;oDvm ausmufjzmay:0,f ckESpf,lZemSdaom


tifMuif;yifBuD; wpfyif\ atmuf csxm;jyD;aemuf rdrdwdkUurl oifhavsmfonfh ae&m &yfaeMuukef\?
xdktcg xkdewfrif;BuD;wdkU\ewforD;wdkUonf r[mrm,ma'0Dudk taemwwtdkifodkU o,faqmifoGm;jyD;vQif
vlUtnpftaMu; oefUpifzdkUtwGuf a&csdK;apjyD;um ewf0wfwefqmudk 0wfqifvsuf ewfwdkU\ eHUomjzifh
vdrf;usH

ewfyef;udkvnf;

yefqifapjyD;

xdktaemwwtdkifteD;Sd

aiGawmiftwGif;rS

aTAdrmef

taSUodkUOD;acgif;yum ewftdyf&mudk cif;ay;jyD;tdyfapMuukef\/


32/

xdktcg teD;tem;&Sd aTawmifrS qifjzLawmfBuD;wpfpD; qif;vmjyD;vQif aiGawmifay:odkU

wuf ajrmuft&yfrS vmjyD;um aiGyef;ukH;ESifhwlaom ESmarmif;jzifh y'krmMumjzLudk,l ud;MumoHay;vsuf


aTAdrmeftwGif; 0ifvmjyD;vQif r,fawmfr[mrm,ma'0D\ tdyf&mudk oHk;Mudrfwdwd vuf,m&pf vSnfhywf
vuf,mbufeHyg;udk

azmufxGif;vsuf

0rf;wGif;odkU

0ifvmonfhtoGif

tdyfrufjrifrufavonf/

(Zmwft|uxm y-59/ ty'geft|uxm y-61 )/


uJhodkU tvGeftHhMozG,f aumif;avmufatmif xl;jcm;qef;Mu,fvSpGm qifjzLawmf&wemBuD;
0ifvmonfhtoGif

tdyfrufjrifrufonfudk

0denf;"dk&fq&mawmfwdkUonf
tjrifrrSm;apcsifvnf;aumif;

rav;rpm;

wm0eft&vnf;aumif;?
,ckvdk

Iwfcsa&;om;Mujcif;

dk;om;jzLpifaom

oHk;oyfa&;om;aeaomfvnf;

jzpfayonf/

Ak'bmom0ifwdkUtaejzifh
OD;Ou|ESifh

ol\wynfh

orm'd|dokawoDqdkolwdkU\ tvGefUtvGeftqifhtwef;edrfhaom a0zefcsufwdkUudk oHk;oyf&onfrSm vGefpGm


jiD;aiGUawmfrlMuayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

857

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


(C) ewfokwfpaom pum;&yfudk pdppfcsuf

33/

o*gxm0*oH,kwf ygVdawmf ygaom ewfESifh qdkifaom okwfrsm;onf jrwfpGmbk&m;\

oAkwPfawmfudk apmfum;aom okwfrsm;jzpfonf[k opm"rpmapmif a&;om;xm;\? odkUaomf


xdkodkUa&;om;xm;onfhtwdkif; oAkwPfawmfudk apmfum;aom okwfrsm; r[kwf? trSeftm;jzifhum;
a'0wmoH,kwf? a'0ykwoH,kwfwdkU (u)

ewfwdkUonf jrwfpGmbk&m;xH vma&muf olwdkUrodaom taMumif;t&mwdkUudk ar;jref;


jrwfpGmbk&m;u ajzqdka[mMum;xm;aom okwfrsm;?

(c)

oHa0*jzpfzG,f taMumif;t&mESifh tjcm;aom pdwf0ifpm;zG,ftaMumif;t&mwdkUudk olwdkU


t,ltq

olwdkU

xifjrifcsuftwdkif;

jrwfpGmbk&m;xH

vma&mufavQmufxm;

jrwfpGmbk&m;u olwdkUpum;udk jyifoifhonfudk jyifqifjznfhpGuf a[mMum;xm;aom


okwfrsm;?
(*)

xdkuJhodkU

jyifqifjznfhpGufp&mrvdkawmhojzifh

jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif

vufcHtwnfyxm;aom okwfrsm;?
(C)

tcsdKU&[ef;rsm;

w&m;tm;rxkwfbJ

arhavsmh

ayghqaexdkifMuonfudk

awGUjrif&aomaMumifh xdk&[ef;wdkUudk owday;aomokwfrsm; odkU ponfjzifh okwfaygif;rsm;pGm yg0ifonf/ xdkUaMumifh ygVdawmfrsm;udk aocsmpGm
oif,lavhvmojzifh

trSefw&m;udk

oabmaygufodjrifem;vnfaom

ynmSdolawmfaumif;wdkUonf

a'0wmoH,kwfygVdawmfrsm;udkav;pm;aomonfxuf av;pm;MunfdkMuonf? oAkwPfawmfudk


apmfum;aom okwfrsm;[l wpf&HwpfcgrQ rxifjrifMu? xdkuJhodkU odem;vnfatmifvnf; dk;om;aom
pdwfxm; o'gw&m;jzifh ygVdawmfrsm;udk oif,lrSwfom; Mum;emzdkU vdkayonf/
ewfESifhqdkifaom okwfrsm;onf oAkwPfawmfudk apmfum;onf[k orm'd|dokawoe
tzGJUom;wdkUu a&;om; ajyma[mjcif;onf bk&m;Sifudk txiftjrifao;atmif zefwD;csuf jzpfonf?
ewfudkr,Hkaom kyf0g'DwdkUu ae&mwGifrl ewfudk vufcHMujyefonf/

(i) bk&m;udk q&mvkyf paom pum;&yfudk pdppfcsuf


34/ ]]wPSmudk y,fjzwfygavm? udavomumr 0wKumrwdkUudk y,fpGefUygavm}}paom
*gxmrsm;jzifh wm,eewfom;u jrwfpGmbk&m;tm; avQmufxm;jcif;onf opm"rpmapmif pGyfpGJxm;ovdk
q&mvkyfvdk avQmufxm;jcif; r[kwf? xdk*gxmrsm;onf 0D&d,w&m; wdk;yGm;apEdkifonfh tzdk;wef*gxmrsm;
jzpf\?

xdkUaMumifh

jrwfpGmbk&m;udk

wdkufdkufavQmufxm;aeaomfvnf;

trSefwu,ftm;jzifhum;

jrwfpGmbk&m;udk &nfG,favQmufxm;onf r[kwfbJ cka&m aemifyg &[ef;SifvlwdkUudk oDv orm"d ynm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

858

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tusifhodumwdkU wdk;wufjrifhrm;atmif ud;pm;tm;xkwfzdkU wdkufwGef;EId;aqmf owday;onfhtaejzifh


avQmufxm;jcif; jzpf\/
35/

xdkUaMumifhyif jrwfpGmbk&m;onf xdk*gxmrsm;udk twnfyvufcHjyD;aemuf &[ef;wdkUtm;

jyefvnf a[mMum;awmfrlonfomru oif,lydkUcszdkUudkyg rdefUMum;awmfrljyD;vQif ]]twoHwdwm bdua0


wm,e*gxm tm'djA[p&d,dwm= tdk &[ef;wdkU wm,eewfom;\ *gxmrsm;onf tusdK;rsm;aom
*gxmrsm;jzpfonf? jrwfaom t&d,r*f tusifhw&m;\ t0ifrkcf0 a&S;OD;usonfh y"mejzpfaom *gxmrsm;
jzpfonf}}[kyif csD;rGrf;awmfrl\/

wm,eewfom; avQmufxm;onfh *gxmrsm;\ jrefrmjyef


36/(u) tdk

olawmfaumif;

wPSmtaESmiftzGJUudk

ud;pm;

y,fjzwfygavmh?

0wK

udavomESpfjzmaom umrwdkUudk qGJEkwfxkwfy,fygavmh? &[ef;onf umrwdkUudk ry,fpGefUvQif


psmefw&m;udk r&Edkifyg/
(c)

vkyfief;wpfckudk vkHUvpdkufxkwf yvkyfoifhygu yvkyfawmfrlyg? xdkvHkUv0D&d,udk


avsmhavsmh&J&J r[kwfbJ NrJNrJNrHNrH tm;oefud;ukwf pdkufxkwfoifhygonf? tav;ry
*krpdkuf rckdifrNrJ avsmY&JpGm cH,lusifhoHk;tyfaom &[ef;tusifhonf udavomjrLrIefudk
y,f&Sm;okwfoifrI

ryEdkifbJ

&[ef;ryrD

aS;uxufydkvGef

waxmif;axmif;x

tHk<uapEdkifygonf/
(*)

raumif;rI 'kpdkuftukodkvfudk vHk;0OkH ryrSom aumif;jrwfygonf? raumif;ojzifh


yvkyftyfaom trIonfaemifw wpfzefylyefapwwfygonf? ukodkvfaumif;rIyvkyfrSom
aumif;jrwfygonf? ,if;ukodkvfaumi;frIudk yvkyfjyD;ygu aemifw wpfzefylyefuif;uGm
jidrf;csrf;pGm ae&ygonf/

(C)

tpGef;tem; toGm;ESpfbuf xufjrufaom oref;jrufonf tudkifrwwfvQif vufudk


Swwf

&dwfjzwfwwfouJhodkU

xdkUtwl

&[ef;w&m;onfvnf;

tudkifrwwf

usdK;jywfysufpD;aeygvQif i&JodkUyifqGJcswwfygonf/
(i)

ayghqq avsmY&J&J yvkyftyfaom vkyfief;[lorQonfvnf;aumif;? ypnf;vmbfudk


arQmfudk;

usifhjcif;aMumifh

wPSmavmbudavomwdkUjzifh

npfayaeaom

tusifhonfvnf;aumif; odkUavmodkUavm awG;awmzG,f r,HkMunfzG,f tcsufwdkUjzifh


jynfhESufaeaom &[ef;tusifhonfvnf;aumif; tusdK;rrsm;vSyg/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

859

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tvm;wl okwfrsm;

37/

oH,kwfygVdawmfomru tjcm;ygVdawmfrsm;vnf; odkUaom taMumif;t&mrsm;

yg&Sdao;\? tenf;i,frQazmfjy&aomf t*FkwdK&f ygVdawmf? quedygwf? omruokwf 272-3 jrwfpGmbk&m;onf ouwwdkif;jynf0,f omr-[kac:aom GmteD;Sd aygu&Pd,mrnfaom
ausmif;wdkuf

oDwif;oHk;aeawmfrlpOf

ewfom;wpfa,mufonf

nOfhoef;acgiftcsdef

jrwfpGmbk&m;txHawmfodkUvma&muf tSifbk&m; &[ef;awmfrsm; tusifhodum qkwf,kwfaMumif;


w&m;oHk;yg;Sdygonf/ xdkoHk;yg;rSm (u)

urm&mrwm=y&d,wfy#dywf

vkyfief;rsm;udk

ypfy,f

xkdxdktvkyfudpom

aysmfydkufESpfcdufjcif;?
(c)

b&mrwm=w&m;pum; ajymMum;aqG;aEG;jcif; r[kwfbJ &yfa&; Gma&; vlrIa&;udk


pka0;axGjym; pum;rsm;jcif;jzifhom aysmfarGUum tcsdefudk ukefapjcif;?

(*)

ed'g&mrwm=cEmudk,f yifyef;EGrf;e,fojzifh tyef;ajztdyfjcif;r[kwfbJ tcsdefSdoaGU


tdyfavh idkufrsOf;avh Sdjcif;?

w&m;oHk;yg;jzpfygonf[k

avQmufxm;\?

xdkewfom;pum;udk

jrwfpGmbk&m;onf

MunfjzLESpfoufvufcHawmfrl\? xdkaemuf ewfom;onf jrwfpGmbk&m;udk dkaopGm Sdcdk;OD;cdkufjyD;um


xkdae&mrS

uG,faysmufoGm;\?

eHeufrdk;aomuf

tvif;a&mufvwfaomf

jrwfpGmbk&m;onf

nOfhoef;acgifwkef;u ewfom;avQmufxm;aom pum;udk &[ef;wdkUtm; rdefUMum;awmfrljyD;aemuf ]]&[ef;wdkU toifwdkUrSmukodkvfw&m;rsm; avsmhyg;qkwf,kwfaeonfudk ewfrsm;yif odaeMujyD?
xdkUaMumifh oifwdkUrSm &[ef;b0 &[ef;oDvwnf;[laom vmbfvmbudk t&rawmf roifhravsmf
jzpfukefMujyD?

w&m;&wemomoemawmfudk

xdkufxdkufwefwef&onf

rrnfawmhbl;}}[k

rdefUawmfrljyD;vQif Mo0g'w&m;udk qufvuf a[mMum;awmfrlonf/


38/

,ck azmfjycJhaom omruokwfvnf; ewfu avQmufxm;jcif;onf jrwfpGmbk&m;tay:

q&mvkyfvdk r[kwfbJ &[ef;wdkU tusdK;udkvdkvm; avQmufxm;jcif;jzpf\? jrwfpGmbk&m;uvnf;


omoemawmfESifhavsmf ta&;w,l vufcHawmfrlum wpfqifha[mMum;awmfrl\/
uav;i,fuajymaom pum;yifjzpfapumrl ]]at; rif;ajymwm [kwfom;bJ}}[k vlBuD;u
vufcHouJhodkU

xdkUtwljrwfpGmbk&m;onfvnf;

rdrdudk,fwdkifu

odjyD;aom

taMumif;t&mrsm;yif

jzpfapumrl rnfoluvmajymajym vufcHoifhu av;pm;pGm vufcHem,lawmfrl\? csD;usL;oifhuvnf;


csD;usL;awmfrl\? xdkUaMumifh tSifom&dykw&max&f tSif0domcax&fponfwdkUu a[mMum;tyfaom
w&m;udk &[ef;rsm;omru jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkifyg em,lawmfrljyD;vQif w&m;jyD;qHk;aomtcgvnf;
om"k om"k aumif;csD;yum csD;usL;axmremawmfrlayonf/ ('DCedum,f? ygxdu0*f? o*wdokwf? ESm175? t*FkwdK&fygVdawmf? pwkuedygwf? 0domcokwf 360/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

860

tpodkU
39/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xdkUjyif

jrwfpGmbk&m;onf

udk,fawmfwdkifu

("romrd)

w&m;ydkifSifjzpfjyD;ygvsuf

w&m;em,lvdkao;aomaMumifh &[ef;wpfyg;yg;udk w&m;a[mzdkU wdkufwGef;awmfrlwwfao;\/ wpfcsdefu


,if;odkU wdkufwGef;rlaMumifh &[ef;odum wpf0grQom&ao;aom aomPrnfaom &[ef;wpfyg;onf
rdrdoif,lxm;jyD;aom

umrokwf?

wpfqufwnf;a[mMum;av&m

*k[|uokwftp&Sdaom

w&m;a[mtjyD;wGif

okwfaygif;

jrwfpGmbk&m;u

16-okwfudk
om"kac:kHomru

odvG,fjrifvG,fatmif Sif;vif;jywfom;pGm a[mMum;Edkifygayonf[k csD;usL;awmfrlayonf/


(0denf; r[m0gygVdawmf-286)
40/

odkUvQif

w&m;a[mrI

w&m;emrI

tvGefUtvGef

tav;*kyawmfrlaom

jrwfpGmbk&m;onf 0#f'kurS xGufajrmufaMumif; w&m;rSefygu ewfu a[ma[m wynfh&[ef;wpfyg;yg;u


a[ma[m

vufcHem,lonfom

jzpfaomaMumifh

a'0wmoH,kwf?

a'0ykwoH,kwfygVdawmfwdkUudk

ewfua[monf bk&m;udk q&mvkyf&ma&mufonf? xdkUaMumifh ewfudk r,HkMunfrludk taMumif;yvsuf


,kwfrmaom

tvdkqdk;jzifh

tm;vHk;onftukodkvf

ygVdawmfrsm;udk

wdk;yGm;aponfh

Iwfcs

t"r0g'pum;om

a0zefolwdkU\

ajymqdka&;om;xm;orQ

jzpfaMumif;

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;

oHk;oyfawmfrlMuonf/

(p) (q) r,fawmfewfom; paom pum;&yfudk a0zefoHk;oyfcsuf


41/

wm0womewfjynf 0gwGif;oHk;vywfvHk; w&m;a[mawmfrlaom jrwfpGm;bk&m;tm;

r,fawmfjzpfcJhzl;aom oEKdwewfom;onf wMudrfwpfcgrQ qGrf;ruyf? awmifuRef; ajrmufuRef;


taemufuRef;odkU jrwfpGmbk&m; qGrf;cH<u bkOf;ay;&onfudk r,fawmf ewfom;onf MunfhaeEdkifbd\[k
a&;om;xm;Mu\/
pum;rsm;um; rdrdwdkU\ kyf0g'tjrifjzifhwm0wdomewfjynfSdonfudkvnf;aumif;? ewfjynfodkU
jrwfpGmbk&m;<u tbd"rmw&m;a[mawmfrlonfudkvnf;aumif; r,HkMunfjcif;aMumifh uysufuacsmf
oa&mfaom pum;rsm;om jzpf a0zefoHk;oyfzG,f rvdkawmhay/

(Z) bk&m;Sif tHhzG,fpaom pum;&yfudk pdppfcsuf


42/

]]Zmwfawmfrsm; a*gwrbk&m;tavmif;\ BuD;us,faom tHhzG,frsm; ygSdaeygvsuf

usefao;onfqdkaom
rawGUSd&jcif;rSm

t&daraw,sbk&m;tavmif;\

t&daraw,s

[l

rusefavm

xdktHhMozG,frsm;rSmrl
Zmwfawmfrsm;uyif

urmay:,aeUtxd
'@m&DyHkjyifjzpfaeavm

a0zefoifhonf}}[k aTtbd"rmaMunmcsuf a&;om;xm;\/ a*gwrbk&m;tavmif;\ BuD;us,faom


tHhMozG,frsm;[k qdk&m b,fvdktHhMozG,frsm; jzpfonfudkum; razmfjycJh? trSefwu,ftm;jzifh jrwfpGmbk&m;
a[mMum;awmfrltyfaom Zmwfawmfrsm; ygSdaom taMumif;t&mrsm;rSm -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

861

tpodkU
(u)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


rmwk*grwpfa,mufudk

taMumif;y

omoemawmf0,f

raysmfydkufaom

&[ef;

aS;b0wkef;u xdkrmwk*graMumifh rnfrQavmuf 'kua&mufcJhyHk? aS;ZmwfaMumif;udk


jyefajymif;a[mMum; xdk&[ef;rSm w&m;xl;&um omoemawmf aysmfydkufvmyHk?
(c)

rdbudk ypkvkyfauR;aom &[ef;tm; csD;rGrf;pum; ajymMum;awmfrlum aS;ynmSd


olawmfaumif;rsm;vnf; aS;aS;b0u rnfrQtEGHtwmcH rdbudk ypkcJhyHk/

(*)

ynmSd olawmfaumif;ESifh rdbwdkUudk jypfrSm;rdaomaMumifh aemufb0tqufquf


'kua&muf&yHk?

(C)

vlrdkufpum;udk em;axmifrd aemufvdkufi,fom;rsm; aoaMuysufpD;&yHkESifh ynmSdpum;


em;axmifjcif;aMumifh aoab;rS vGwfajrmuf&yHk?

(i)

bk&m;tavmif; olawmfaumif;wdkU 'geyg&rD jznfhusifh&m aTaiGponfwdkUudkomru


rdrd\ rsufpdESifhaoG;om;wdkUudkyg v'gef;cJhyHk?

(p)

oDvyg&rDjznfhusifh&mvnf; rdrdudk wHusifvQdK nif;qJESdyfpufolrsm;udkyif vHk;0


wHkUjyefjcif; ryHkru trsufrxGufatmifyif pdwfcsKyfwnf; toufudkyif riJhuGufbJ
oDvrysufatmif apmifhxdef;cJhyHk?

(q)

&SdjyD;ESifh

&Sdawmhrnf

xD;eef;pnf;pdrfuJhodkUaom

BuD;us,faompnf;pdrfudkyif

tenf;i,frQ rwG,fwmbJ wHawG;aygufyrmpGefUcGm &aoh&[ef;ycJhyHk? aeuryg&rD


jznfhcJhyHk?
(Z)

ynmyg&rD jznfhusifh&mvnf; 'kua&mufawmhrnfhqJqJ jzpfaeaom ow0gwdkUudk


rdrdynmpGrf;jzifh u,fwifcJhyHk?

(ps)

urf;rjrif vrf;rxif ork'&mBuD;udk ZGJvHkUvravsmYcsbJ vufypful;cJhjcif; ponfjzifh


0D&d,yg&rD jznfhusifhcJhyHk?

(n)

towfcH&rnfh

ta&;udkyif

tav;ry

*krpdkufbJ

0efcHcsufuwdy#dnmOftwdkif;

aqmifGufjcif;jzifh ow0gtrsm;udk aoab;rS vGwfajrmufapcJhyHk?


(#)

arwmyg&rDudk

jznfhusifh&m

orif

'&,f

tpSdaom

wd&pmeftm;vHk;yif

aMumufvefUjcif;rSd oHo,uif;Sif; &Jwif;pGmjzifh aqGrsdK;om;csif; rdwfaqG&if;yrm


cspfcifrI tjynfht0jzifh oGm;vm0ifxGuf qufqHEdkifonftxd arwmxm;cJhyHk odkU ponfjzifh Zmwfawmfrsm; MunfdkzG,f twk,lzG,f tHhMozG,ftaMumif;t&m rsm;pGm
ygSd\? xdktaMumif;t&mrsm;udk zwfIMum;em&jcif;jzifh pdwfaepdwfxm; jrifhrm; wdk;wufvmEdkif\?
xdkUaMumifh

rQavmuf

tqifhtwef;jrifhaom

Zmwfawmfrsm;udk

'@m&DykHjyifpm&if;xnfhoGif;um

tqifhtwef; edrfhusatmif t,HktMunfuif;rJhatmif a&;om;ajymqdkjcif;onf ajymqdkol\ ,kwfedrfhaom


apwemudkom ay:vGifapayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

862

tpodkU
43/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


xdkUjyif aTtbd"rm ]]t&daraw,sbk&m; tavmif;\ BuD;us,faom tHhMozG,frsm;udk

urmay:rSm ,aeUtxd rawGUSd&aomaMumifh t&daraw,sbk&m;tavmif;[l wu,frdSEdkif}}[kqdkvdk\/


pk'dwuyk*dKvfwpfOD;jzpfaom aTtbd"rmtrnfcHoluJhodkU ygVdawmfrsm;tay: t,HktMunf uif;rJhaom
kyf0g'Drsm;um; rnfonfh ygVdawmf om"ujzifh ajymajym vufcHrnfr[kwfMu? odkUaomf &wemoHk;yg;
ouf0if,HkMunfaeMuaom Ak'bmom0if olawmfpifrsm;tm; t&daraw,sbk&m; tavmif;awmfESifh
ywfouf

odkUavm

odkUavm

,HkrSm;awG;awmrI

rSd&atmif

tvGefcdkifrmaom

yg#dawmfBuD;jzifh

oufaoxljytHh/
44/

'DCedum,f ygxdu0*fyg#dawmf pu0wdokwf 63- -

aemiftcg

tESpfSpfaomif;

bk&m;SifyGifhxGef;awmfrlvdrfhrnf?

toufSnfaom

vlwdkU

,cktcgigbk&m;onf

vufxuf

araw,srnfaom

&maygif;rsm;pGmaom

&[ef;y&dowf

tjcHt&&SdouhJodkU xkdaraw,sbk&m;rSm odef;aygif;rsm;pGmaom &[ef;y&dowfjcH&Hvdrfrnfh? xdktcg


ocFrnfaombk&ifrif;onf

&[ef;ykPm;ESifh

qif;&Jol

qif;&Jom;rsm;tm;

tv'geyjyD;vQif

araw,sbk&m;Sif\txHawmf &[ef;yum &[EmtjzpfodkU a&mufvdrfhrnf[k jrwfpGmbk&m; Asm'dwfpum;


rdefUMum;awmfrlayonf/

(ps) (n) (#) anmifyifoaE paom pum;&yfudk pDppfcsuf


45/(ps) ]]anmifwpfyifrSm trnfrodolwpfOD;u ay;vkduf bk&m;tavmif; r,fawmfrSm od'w
oaE&onf}} [l a&;om;xm;aom aTtbd"rm aMunmcsufrSm Ak'0ifusrf;rsm;
vHk;0rygbJvsuf pnf;rapmifhbJ apmfapmfum;um; a&;csif&m a&;xm;aom tremy
pum;omjzpfonf/
(n)

aMunmcsufrSmvnf;

(ps)uJhodkUyif

Ak'0ifudk

tremy

a&;om;jcif;jzifh

bk&m;tavmif;awmfESifh r,fawmf crnf;awmfrsm;\ *kPfodumudkao;odrf arS;rdefap&ef


tm;xkwfcsuf jzpfaomaMumifh ynmSdolawmfaumif;wdkU pufqkyfp&m em;rcsrf;omp&m
qJa&;wdkif;xGmjcif;rsm;omwnf;? xdkUaMumifh (ps) (n) tydk'fwdkUudktus,fw0ifh pdppfzdkU
rvdkawmhay/
46/

]](#) bk&m;tavmif;awmf zGm;jrifaomaeU e*dku rsufpdrjrifaomolrsm; jrifMuonf?

em;rMum;olrsm;vnf; Mum;Muonf? roGm;EdkifrvmEdkif qGHUaeol roefpGrf;olrsm;vnf; oefoefpGrf;pGrf;


oGm;Edkif

vmEdkifMuonf}}[k

okwfr[m0g

r[my'geokwf

t|uxm

32-azmfjyxm;\/

xdktaMumif;t&mrsm;rSm aTtbdd"rm aMunmcsuf a&;xm;\/


47/

,if;odkUaom tjzpfqef;wdkUudk urmordkif;wdkU ryg r,HkEdkif[kqdkjcif;rSm pum;uyfudk;

oabmwpfrsdK;jzifh qdkjcif;om jzpfonf? tb,fhaMumifhqdkaomf urmordkif;[lonfrSm jrwfpGmbk&m;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

863

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vufxufawmftxd

aS;usaejyDjzpfaom

vGefcJhonfh

ESpfaygif;ESpfaxmifhig;&mausmfudk

rqdkxm;bd

Ak'jrwfpGmaemuf ESpf 200-ausmfcefU aemufusonfh taomuacwf\ tjzpfoepf txl;tqef;wdkUudkyif


rSwfwrf;rwifEdkifMuao;ay? trSeftm;jzifh c&pfESpf(at'D) tpyjyD;aemufydkif;rSom ordkif;rSwfwrf;rsm;
toifhtwifh

jynfhjynfhpHkpHk

SdvmcJhjcif;

jzpfojzifh

ordkif;rSwfwrf;wdkUwGifryg

r,Hk[kqdk&vQif

rnfonfhbmom0g'udkrQ vufcHp&mr&Sdawmhay? xdkUaMumifh Ak'bmom0if[k qdkygvsuf bk&m;a[mxuf


urmordkif;q&mwdkU\ rSwfwrf;udkom wpfzufowf ,HkMunftm;xm;aeMuaom rsufpdwpfzufjrif
yk*dKvfrsm;onf

aemifoHo&ma&;twGuf

tvGefoem;p&maumif;aom

yk*dKvfrsm;jzpfonf[k

a0zefawmfrlMuonf/

odyHynmjzifh vdkuf rrDEdkifaom Ak'a'oemawmf


48/

jrwfpGmbk&m;w&m;awmfESifh odyHynmwdkU\ OD;wnfcsufrSm jy'g;wpfvrf; oHwpfvrf;jzpf

tvGefyifuGmjcm;vS\?

odyHynmonf

kyf0wKj'Afqdkif&m

BuD;yGm;wdk;wufa&;ESifh

zsufqD;a&;odkU

OD;wnfae\? topftqef;jzpfaom avmuDtmkH umr*kPf toHk;taqmifwdkUudk qef;onfxuf


qef;Mu,fatmif wDxGifaejcif;tm;jzifh avmbpaom udavompdwf"mwfwdk;yGm;a&; oHo&m0#f'ku
us,fjyefUa&;odkUOD;wnfae\? jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfonfum; xdkumr*kPftmHkwdkUudk taMumif;y
xdkavmb ponfrjzpfatmif csKyfwnf;a&;ESifh avmbponf ukefcef; 0#f'kurSvGwfajrmufa&;
twGufom OD;wnfvsufSdayonf/
49/

jrwfpGmbk&m;onf ,if;odkU OD;wnfvsufyif -

(u)

twdwf?

ypKyef?

tem*wfumvwdkU

jzpfjyD;?

jzpfqJ?

jzpfvwHaom

oHo&m0#f'ku[kac:aom vlUb0? ewfjA[mb0? wd&pmefb0? jydwmb0wdkUudkvnf;


okcr[kwf 'kutrSef ('kuopm) [l a[mawmfrl\/
(c)

xdkoHo&m0#f'kutrsdK;rsdK;udk

okcxifumcifrifwG,fwmaeaom

wPSmavmbudk

'kujzpfaMumif;trSef (ork',opm) [lvnf; a[mMum;awmfrl\?


(*)

xdk'ku\csKyfjidrf;&m

tjidrf;"mwfedAmefonf

{uefSd\[kodjrifawmfrlonfhtwdkif;

tjidrf;"mwfedAmef (eda&m"opm) udkvnf;a[mMum;awmfrl\/


(C)

xdkedAmefodkU

a&mufaMumif;

tusifhaumif;tusifhrSef

0dyemw&m;

r*ifw&m;wnf;[laom r*opmudkvnf; a[mMum;awmfrl\/


,if;odkU a[mMum;awmfrltyfaom opmav;yg;w&m;udkum; tb,fodyHynmrQ vdkufrrDEdkif?
tb,fodyHynmESifhrQ

prf;oyfodyHrjzpfEdkif?

xdkopmav;yg;udk

odjrifaom

oEd|du?

tumvdu[kac:aom todPfynmjzifhom prf;oyfEdkif\/ jrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif odjrif 'ku


opmpm&if; xnfhoGif;a[mMum;tyfaom ewfb0 jA[mb0? jydwmb0 aojyD;aemuf jzpf&rnfh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

864

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wrvGefb0 trsdK;rsdK;udkvnf; dk;dk;rsufpdjzifhomru euwfMunfhrSefajymif;jzifhvnf; MunfhrjrifEdkif?


odyHynmjzifhvnf;

prf;oyf

xdkuJhodkUdk;dk;rsufpdjzifhvnf;

r&Edkif?

rjrifEdkif?

'dApuKtbdnmOfjzifhom
odyHynmjzifhvnf;prf;oyf

jrifEdkif?

prf;oyfEdkifayonf?

r&EdkifaomAk'a'oemawmfvm

taMumif;t&mrsm;u rdrdwdkUPfrrDwdkif; ,kwdr&Sd[l vnf;aumif; aemufrS xnfhaom ygVd[l


vnf;aumif; xkwfy,f&ef ud;pm;jcif;onf rw&m;rIudk usK;vGefjcif;yif jzpfayonf/

EdkifiHjcm; bmomjcm;wdkU\ vufcsuf


50/

Ak'0ifudk Ak'Sifawmfjrwfudk,fwdkif ra[m[k qdkum Ak'aMumif;&m twKywfwdkUudk

trsdK;rsdK; ysuf&,fyMuaom orm'd|dtzGJU0ifwdkU\ ta&;tom; tajymtqdkrsm;rSm Ak'0g'D r[kwfaom


taemufEdkifiH ordkif; okawoDwdkU\ t,ltq ta&;tom;rsm;rS jrpfzsm;cHonfudk awGU&onf? pifppf
orm'd|dokawoe toif;0ifwdkUonf rdrdwdkUPfjzifh ajymwwfajymMujcif; r[kwfay? oD;jcm;
0denf;"dk&fq&mawmfwdkU\ &yfwnfcsuft& ax&0g' yd#uygVdt|uxm abmifr0ifaom tcsufwdkUudk
ajzSif;qHk;jzwf&ef

wm0efrSdaomfvnf;

txifvGJrSm;Edkifonfh

tcsufrsm;udk

tcsdKUaom

Ak'bmom0if

&[ef;Sifvlrsm;oHo,0ifum

pk'dwuyk*dKvfrsm;uwifjyvmojzifh

EdkifiHjcm;

pmayrsm;rS

xkwfEkwfoHk;oyf jyOD;tHh/
51/

Ak'onf

q&mwpfqlom

tcsdKUaomokwfwdkU

jzpfaMumif;udkjyqdk

olonforPwpfOD;omjzpfaMumif;

aS;b0

wpfenf;tm;jzifh

taMumif;t&mrsm;udkvnf;aumif;?

aS;bk&m;rsm;

taMumif;udkvnf;aumif; razmfjycJhay? xdkUaMumifh Ak'0g' tOD;tpydkif; bk&m;tqlql[laom oDtdk&D


(tawG;t,l) rSdaMumif;? aemufrS Ak'(7)ql [laom 0g'ay:vmaMumif; ,if; Ak' 6-ql? 7-ql [laom
0g'onfyif tvGef aS;usvSonf r[kwfaMumif;? [de,me r[m,e Ak'0g'D*dkPf;aygif;pHk trnfemrcsif;
wlaomfvnf; tjcm;t&mESifh twKywd rwlnDaMumif;? Ak'0ifygVdawmf t|uxmum; Ak' 27-ql
jzpfvmaMumif;? wGif tjcm;*dkPf;rsm;u 'Dy*F& bk&m;wpfqlwGifom tqdkwl tjcm; bk&m;rsm;wGif
ta&twGufESifh trnfemr uGJjym;pGm Sdonf[k tD;a*saomrwf qdkolu ol\ ]]Ak'0g' tawG;tac:
ordkif;}} ESm 147-wGif qdkonf/
52/

tvm;wlyif 'DCedum,f? r[m0* r[mt'geokwfudk t*Fvdyfbmomjyefqdkaom

pDattufdkufpfa';Apf qkdolu ,if;okwf\ed'gef;wGif odkU qdk\ ]]Ak'onf

tjcm;&[Em

om0uwdkUxuf

xl;xl;jcm;jcm;

BuddhaDoctrine

wpfydifeuf

ty,fcH&avawmhonf?

bk&m;tqlql[laom

0g'0ifvm&m

r*opm

]]udk,fh[mudk,ftm;xkwf?

txl;xl;aom

bk&m; tjrwfqHk;0g' ay:vmonfESifh

wefcdk;jym#d[mwdkUESifh jynfhpHkoljzpfonf}} [laom


t&d,r*if[laom

oAkwPf
Ak'udk

trTef;wifvGef;&mrS

udk,fh[mudk,fcsKyfwnf;}}

[laom

aS;tpOftvmudk arhaysmufypfvdkufMuawmh\? trSefopmxuf bk&m;tjrwfqHk;0g' wnf;[laom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

865

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aygif;jrufuxlvmawmhonf? bmom0g'topfxlaxmifzdkU wlnDaom tajccHtcsufrsm;t& (aAm"dow)


tavmif;vsmrsm;onf ESpfumv urmjcm;jyD;rS ay:vmMuonf[k tdEd,om;rsm; cH,lxm;Mu\?
cH,lcsufwGifvnf; Ak'0g'u aSUwef;rS ajy;aeonf/
53/

aS;a[mif; Ak'pmayrsm;wGif Ak'0g'ESifh Ak'tqlql0g' a&maESmzufpyfum yg0ifvm\/

(u)

okwedygwf yAZokwfbk&m;rjzpfrD tavmif;awmfb0 Sdao;aom a*gwrudk ]]t*rm

Oyrm&mZ0wH Aka'grm*"eH *d&dAZH}} Ak'onf r*"wdkif;om;wdkU\ EGm;jcHyrm awmif 5


vHk;um&Hxm;aom &mZ*d[fodkU qGrf;cHBuGvmonf[k Ak'[laom pum;vHk;udk oHk;um
qdkxm;onf/
(c)

]]Ak'H a0&w,mwDwH r,H ykpmr a*gwrH}} avmb a'go ponf ab;&efudk vGefjyD;aom
a*gwrEG,fzGm; Ak'udkjyem ar;avQmuftHh [l okwedygwf awr0wokwf Ak'udk
&nfTef;aom pum;vHk;udk wd0kwf yxr&m*okwf ]]Ca0&b,mwDwH tm[k
oAy[m,DeH}} avmb a'go ab;&efwdkUudk vGefjyD;aom? tvHk;pHkaom tukodkvfudk
y,fjyD;aom &[ef;udk ]Ak'}[k qdkMuonf[k omref &[Emrsm;twGuf oHk;EIef;xm;onfudk
awGU&onf?

xdkUaMumifh

Ak'ESifh

om0u&[Em

rsm;pGmruGmjcm;vS

aAm"dowudk

vnf;aumif;? omref&[Emudkvnf;aumif;? a*gwrudk vnf;aumif; Ak'o'ga[monf[k


qdkvdkonff/
(*)

aAm"dyif teD;w0dkufwGif aepOfESifh "rpMum a[mawmfrlpOf Ak'udk&nfTef; ormorK'[laom pum;vHk; oHk;onfudk awGU&jyD;? ,if;ESifhwGJzufaom t&[Em-[laom yk'frSm
tjcm; wynfh&[Emrsm;ESifh qufqHvsufSdonfudk jrif&aomaMumifh vnf;aumif;/

(C)

rZdredum,f

Oy&dyPmo

aw0dZ0pa*gwokwf

ighudk]]aw0dZ}}

[kqdkvQif

trSefqdk&ma&mufaMumif;? Ak'udk,fawmfwdkif rdefUqdkaom pum;t& aw0dZ (0dZm 3yg;&ol)

tjzpfjzifh

tjcm;

om0u&[EmwdkUESifh

Ak'rsm;pGm

awGUjrif&aomaMumifh

vnf;aumif;?

Ak'udk

obm0xufydkvGefaom

*kPfyk'fwdkUjzifh

tvGeftuRHqdkum

ruGm;jcm;vSonfudk

vlom;r[kwfaom
Ak'0g'udk

vlom;wdkU\
aESmif;vlwdkU

xGifvmMuonf/
54/

,if;odkU xGifvmcJhaom Ak'*kPfyk'frsm;udk av;eufap&ef Ak'jzpfaMumif; yg&rDwdkUudk

zefwD;Mujyefum Ak'tpOftvmudkjy&ef bk&m; 6-ql 0g'udkwDxGifjyefum r[my'geokwfudk a&;pD


yd#uxJ xnfhoGif;Muonf[k qdkavonf/ um; dkufpfa';Apf\ tqdkwnf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

866

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

rQru tD;a*saomrwfpf\ "rordkif; ESm-133- odkUqdkxm;ao;\/


Here everything that we learn in the scriptures about his personal history is coloured by
dogmatic views comcerning the nature & destiny of a Buddha and of those acts which were essential
steps in his career.

jrefrmjyef
ol\ udk,fa&;&mZ0ifESifh pyf yd#upmayrsm; uREkfyfwdkUawGU&aom tcsuftvufwdkif;onf
Ak'ESifh Ak'\bk&m;tjzpfa&mufatmif tm;xkwf&mwGif ta&;BuD;aom (ajcvSrf;rsm;)[k qdktyfaom
tytrlrsm;\obm0ESifh yef;wdkifudk taMumif;y "rpGJtaejzifh cs,frIef;xm;tyfaomtcsufrsm;om
jzpfonf/
55/

wpfzef csm;vfpf tDvDa,mhqdkolu ol\ ][dEL0g'ESifh Ak'0g'} [laompmtkyf twGJ-1?

ESm-342- "r\ tqufrjywf wnf&SdaeyHkESifh ,if;"rudk a[majymqHk;ryHkrsm; acwftrsdK;rsdK; wlnDyHkudk


tav;teufyap&ef r[my'geokwfjzifh bk&m; 7-qltaMumif;udk azmfxkwfMuonf [lvnf;aumif;?
wzef ESm-343 ]]bk&m; 7-qltjyif tjcm;Ak'rsm;SdaMumif; okwef ygwefVdawmfrsm; azmfjyjcif;
rSdaMumif;?

Ak'0Hoac:

aemufa&;usrf;um;

bk&m;25-ql

azmfxkwfMujyefaMumif;?

*sdef;(wdwuF&)bk&m;rsm; 24-ql&Sdjcif; AdoQEk\ t0wm& 0ifpm;bk&m;rsm;vnf; tcsdKUtrSwftom;t&


24-yg;yifSdjcif;wdkUonf wpfurmESifh wpfurm SdEdkifaom olawmfjrwfwdkUudk cefUrSef;wGufcsufjcif;tay:
wnfaom

ta&twGufrsm;

jzpfzG,fSdaMumif;

25-qlaom

Ak'0ifwdkU\

t&yftjrifhESifhyGifh&mESpf

tydkif;tjcm;rsm;onf ydkvGefaom yrmPrsm; jzpfaMumif; qdkxm;avonf/


56/

,if;pmtkyf ESm-343 onfrQru qdkxm;yHku -

The biographies of these Buddhas are bridf and monotonous. They also record how each met
gotama in one of his previous births and prophasied his future glory. The object of these biographies
is less to give imformation about previous Buddhas than to trace the career of gotama as a
Bodhisattra.

]]bk&m;SifwdkU\ twKywdrsm;onf wdkusOf; wyHkpHwnf;&SdMuonf? toD;oD;aom bk&m;SifwdkU


a*gwrESifh awGUqHk aemif Ak'jzpfrnfhtaMumif; Asm'dwfpum; rdefUMum;awmfrlyHkudk ,if;twKywdrsm;u
rSwfwrf;wifcJhMuonf? ,if;odkU Ak'jzpfawmfrlpOfrsm;udk xkwfazmf&jcif;\ &nfG,fcsufrSm aS;bk&m;SifwdkU
taMumif;udk ajymvdkonfxuf a*gwrbk&m;avmif;b0yg&rDjznfhyHkudk jyvdkjcif;u ydkavonf}}.....[l
jzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

867

tpodkU
57/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


tD;a*saomrwfpf\

"rordkif;pmrsufESm

279-

ajrmufydkif;

ty'gef

usrf;pm

wpfapmifjzpfaom 'dAsm0'geusrf;wGif twKywdSif 38-yg; (35-r[kwf)SdaMumif;tqdkukdawGUMujyefonf/


txufygEkdifiHjcm; bmomtjcm;vlrsdK;wdkU\ a&;om;csuf rl&if;wdkUudk orm'd|dokawoeorm;wdkU\
Ak'bmompGyfpGJykwfcwfcsufrsm;ESifh

EIdif;,SOfMunfhonfSdaomf

orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf

rdrdwdkUmPfpGrf; mPfpr&SdbJ EdkifiHjcm;u Ak'bmom ysufpD;a&; a0zefcsufwdkUudk EdkUoufcHpdkUxm;aMumif;


awGU&ayvdrfhrnf?

Ak'bmomudk

wdkufcdkuf&mwGif

bmomjcm;wdkUESifh

kyf0g'DwdkUvufwGJrdaom

tcsufoufaoaywnf;/

EdkifiHjcm;om;wdkU\ a&;om;csufudk &Sif;vif;csuf


58/

EdkifiHjcm;om;

tcgtm;avsmfpGm

bmomjcm;wdkU\txufygtcsufrsm;udk

udk,fawmfjrwf

udk,fwdkifu

rdrdudk,fudk

wpfckpD&Sif;jyygtHh?

owm(q&m)[l

Ak'onf

vnf;aumif;?

ormorK'(trSef udk,fwdkifodol)[lvnf;aumif;? t&[E(vlewfjA[mtm;vHk;wdkU\ ylaZmftxl;udk


cHxdkufol)[l vnf;aumif; ac:a0:ouJhodkU Ak'[lvnf; ac:a0:aMumif; rdefUawmfrlcJhonf/ (0d? 3? 12)
,if;udkvnf; rZdryPmo? Aovokwf NA[m,kokwf atmufyg *gxmrsm;t&od&onf? dkpfa';Apf
a&;ouJhodkU Ak'onf olUudk,fudk Ak'ac:aMumif; rajymcJhonfrSm r[kwfrSefay/
tbdan,sH tbdnmwH? bma0wA bm0dwH/
y[mwAH y[DeH ar? wom Aka'godjAm[P (ck? 1? 368/ r? 2? 344-352/) /

jrefrmjyef
ykPm;? igonf txl;od&rnfhw&m;udk odawmfrljyD/ yGm;ap&rnfh w&m;udkvnf; yGm;rsm;apcJhjyD/
y,f&rnfh w&m;udkvnf; y,fpGefUcJhjyD? (po'gt&-edAmefudkvnf; rsufarSmuf yawmfrlcJhjyD) xdkUaMumifh
igonf Ak'jzpfcJhavjyD/
jA[m,k ykPm;BuD;u]]Aka'g udEd00kpwd}}(tb,fodkU? tb,faMumifh Ak'[k ac:qdk&ygovJ)[k
ar;avQmuf Ak'u atmufygtwdkif; ajzqdkawmf rlavonfpdwH 0dok'H Zmemwd? rkwH &ma*[d oAaom/
y[De Zmwdr&aPm? jA[p&d, au0vD/
yg&*l oA"rmeH? Aka'g wm'D y0kpwd (r? 2? 345) /

jrefrmjyef
tvHk;pHkaom
y#doaEaejcif;

&m*(udavom)wdkUrS

aojcif;udk

y,fjyD;

vGwfonfjzpf

tvHk;pHkaom

txl;pifMu,faompdwfudk

jrwfaomtusifhudk

usifhjyD;ol?

odol?

tvHk;pHkaom

ocFwtocFww&m;wdkU\ tqHk;odkU mPfjzifh a&mufjyD;oludk Ak'[l ac:qdk&avonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

868

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'o'gonf odp&mudk odjyD;ol? Edk;Mum;jyD;ol [laom teufudka[monf? rMumrwif


odawmhrnfhol? Edk;Mum;awmhrnfholudkvnf; a[monf/ xdkUaMumifh yAZokwf ]]t*rm &mZ*wH Aka'g}}[k
Ak'jzpfrnfhqJqJ tavmif;awmfudk Ak'[k oHk;EIef;onfrSm oifhjrwfvSayonf/
wpfzef Ak'o'gonf a*gwrAk'udk &nfTef;aomtcg
tjcm; &[Emrsm;udk &nfTef;aomtcg

Adjective

Proper Name

({u0d"erf) jzpfaomfvnf;

(emr0daooe)jzpfonf? odkjzpf ]Ak'Ha0&b,mwDwH}

[laom okwedygwf a[r0wokwf? wd0kwfyxr&m*okwf 2-okwfvmaom Ak'o'gonf


Accordance with syntacic meaning)

(in

pmtaetxm;? 0gustaetxm;tvdkuf t"dym,f aumuf,l&rnfh

pum;vHk;rsdK; jzpfayonf/
tjcm; rnfonfh yk*dKvfrsdK;udk Ak'[l ac:a0:oHk;pGJao; oenf;[kpdppfaomf tcgwyg;
tSifom&dykw&m? tSifarm*vmef? tSifupnf;? tSifaum|du? tSifuyde? tSifpkE? tSiftEkk'g?
tSifa&0w? tSifeE (&[ef;BuD; 9-yg;? {w'*fbGJUxl; *kPfxl; toD;oD;SdMuaom) wynfhBuD;rsm;
bk;&m;SifxHawmf aSUI<uvmMuonfudk jrifawmfrlaomtcg ]]{aw acg bdua0 tm*pEd {aw acg
bdua0 tm*pEd}} (&[ef;wdkUolwdkUvmaeMuonf? olwdkUvmaeMuonf)[krdefUawmfrlumAk'jrwfpGmonf
atmufyg*gxgudk O'gef;ygAk'Vdawmf a[mawmfrlonf/
Am[dwGm ygyau "ar? ao p&Ed o'g owm/
cDPoHa,mZem Ak'g? aw a0 avmuod jAm[Pm (ck? 1? 81) /
[k

O'gef;usK;awmfrlonf/

avmu

tukodkvfw&m;wdkUudk

y,fcGm

tjrJowdSdum

vSnfhvnfusufpm;Muaom oHa,mZOfukefEdk;Mum;jyD;aomolwdkUonf jAm[P ppfppf rnfukef\/


59/

Ak'[laom

pum;vHk;ESifh

pyf

tXuxmq&mrsm;onf

Ak'av;rsdK;SdaMumif;

xkwfjyMuonf/ (1) oAkwAk' (2)yapuAk' (3) pwkopAk' (4) okwAk'-[l jzpfonf/ xdkwGif
(1)

oAkwAk'um;

ormorK'-[laom

oD;oefUbGJUxl;jzifhxif&Sm;aom

oAkw

Pfawmf&Sif Ak'aywnf;/
(2)

yapuAk'um; o,rL orKa'g-[laom 0daooe*kPf ykPfwdkUjzifh ty'gefygVdawmf


vmaom oD;jcm;bk&m;i,fwnf;/

(3)

pwkopAk'um;

txufO'gef;ygVdawmf

vmaom

Ak'udk,fawmfwdkif

csD;ajrmuf

ac:a0:tyfaom &[Emyk*dKvfrsm; jzpfonf/


(4)

okwAk' [lonfum; omoemawmfudk wifhw,fapol[k Ak'udk,fawmfwdkif 'D,edum,f?


ygom'duokwf csD;usK;ajrmufpm; a[mawmfrlcJhaom A[kokw ( pmayyd#u
wwfuRrf;aom ) ykxkZPOf &[ef;rsdK; jzpfonf/

pum;pOft& dkufa';Apftvdktm;jzifh Ak'[laom pum;vHk;rSm Ak'SifawmfjrwfESifhomru omref


&[ef;rsm;ESifhyg oufqdkifaeaompum;vHk;jzpf Ak'onf tvGefxl;jcm;aom yk*dKvfjrwfBuD;r[kwfEdkif?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

869

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vrf;jyaSUaqmifq&mBuD;wpfql tjzpfonfom ordkif;0if trSefw&m;

(Historical Fact)

jzpfonf[k

qdkvdk[ef wl\/
60/

trSefpifppfrSmum; wxm*wZmwdc,E'D paomAk'jrwfpGmudk qdkvdk&mwGif; oHk;aeus

pum;vHk;rsm;jzifh Ak'onf wynfhom0uwdkUtm; csD;yifh qdkawmfrlonfudk tcgrsm;pGm awGU&ayonf/


Oyrm (u)

, &ma*g p a'gaom p ? t0dZmp 0d&mZdw/


wH bm0dwwnw&H? jA[blwH wxm*wH/
Ak'H a0&b,mwDwH? tm[k oAy[m,deH (ck? 1? 234) /

jrefrm
&m* a'go t0ddZmudk uif;apwwfol? yGm;aptyfjyD;aom pdwfESvHk;Sdaom &[EmwdkUwGif
wpfyg;t0ifjzpfol?

jrwfaom

t&[wzdkvfodkUa&mufjyD;ol

(wxm*wH)

aS;&[Emrsm;enf;wl

rZdry#dy'gjzihf edAmefodkUa&mufjyD;oludk &efab;vGefajrmuf? udavom tvHk;pHkudk y,fazsmufjyD;aom


Edk;Mum;ol[l qdkMuukef\/ &[Em dk;dk;udk wxm*w [k oHk;EIef;xm;onf/
wzef (c)

wom o'g psme&wm orm[dw?


tmwmydaem Zmwdc,E'daem/
rm&H oaoeH tbdbk,s bdua0g?
b0x Zmwdr&P yg&*g (ck? 1? 222) /

jrefrm
&[ef;wdkU

xdkUaMumifh

psmef

arGUavsmf

orm"dxm;

vHkUvrsm;Muonfjzpf

(Zmwdc,E'D)y#doaEaejcif;\ukef&mtqHk;udk jrifMuukefvsuf ppfwyfESifh wuGaom rm&fewfudk


vTrf;rdk; Zmwdr&P\ urf;wpfzufodkU ul;ajrmufukefavm/
{um,eH Zmwdc,E'D ponfjzifh(r[m0*oH,kwf? owdyXmeokwf-162) Ak'jrwfpGmudk
&nfTef;aeus

pum;vHk;jzifh

&[ef;rsm;udk

csD;yifh

a[mxm;onfudk

awGU&ayrnf?

odkUaomf

Ak'*kPfyk'frsm;onf trsm;tm;jzifh Ak'udkom qdkvkdaMumif;udk yd#uwf wwfuRrf;olrsm; em;vnfayonf/


[dkae&m 'Dae&m txl;&nfG,fcsufjzifh Sm;Sm;yg;yg; csD;yifh a[mawmfrlcJhaom pum;vHk;rsm;udk
&SmMuHxkwfazmfum jyem rzefwD;oifhay/
61/

trSeftm;jzifhum; Ak'jrwfpGmudk

ormorK'

yapuAk'udk

orK' 0g- yapuAk'

dk;dk;&[Emudk

Ak'-[l ac:a0:oHk;EIH;yHk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

870

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(Scriptural Usage)

ygVdy#utoHk;udkaumufcsufcs O'gef;t|uxm jAm[Pokwf ESm-53 Ak'wd

pwkopoarma"e Ak'/ aw p ye om0uAk'gyapuAk'g ormorK'gwd wd0d"m - [k zGifhqdkxm;onfudk


owdyoifhayonf/
62/

ormorK'*kPfawmfonf tNcm;rnfolESifhrQ qufqHaom*kPfr[kwf? Ak'wpfOD;wnf;\

*kPfawmfom Nzpfonf/ opm4yg;udk wpfyg;ol tultnDr&bJ (ten aea,sm) apmif;z,fwdrf;,drf;Ncif;


rSdbJ (t0dy&dwH) tNyefoHk;vD (wdy&d0#H) NyifnD 12-oG,f ('Gg'omum&H) tus,fNzwfydkif; trSeftwdkif;
odawmfrlonf\

tNcm;rJh?

ypa0uPmmPfawmfrSp

oAkwmPfawmfudk

&Sdol

ormorK'NzpfwmfrlaMumif; Ak' udk,fawmfwdkif r[m0* opoH,kwf "rpuy0weokwf ESm-370


aMuNimawmfrlcJhayonf/ opm 4-yg;udk odwwfaom t&[wr*fmPfudk taMumif;y t&[wr*fmPff
ay:aygufvm&ayonf/ xdkUaMumifh t|omvdeD rlv#Dum ESm-4 oAkwm, [d y'|meblwH r*mPH r*mPy'|meO oAkwmPH r[maAm"Dwd
0kpwd/
oAkwmPf\eD;pGmaom

taMumif;Nzpfaom

t&[wr*fmPffudk

vnf;aumif;?

t&[wr*fmPffudk wnf;[laom taMumif;Sdaom oAkwmPfudkvnf;aumif; r[maAm"d (0g-

ormoarm"d) [lac:qdk &ayonf/


63/

xdkrS wpfyg; cE0*oH,kwf ormorK'okwf ESm-54 -

]]&[ef;wdkU udavomwdkUrS uif;a0;awmfrlNyD;aom w&m;tvHk;pHkudk udk,fwdkif trSeftwdkif;odNyD;ol


igbk&m;udk kyf a0'em onm ocFg& 0dnmPwdkUESifh pyf NiD;aiGUNcif; (edAd'g)wyfNcif;uif;rI
(0d&m*)csKyfaysmufapNcif;

(eda&m")aMumifh

pGJvrf;rIuif;uGm?

udavomwdkUrS

vGwfaNrmufawmfrl

ormorK'bGJUrnfNzifh ac:a0:tyfayonf? (ig\ TefNyoGefoifcsufaMumifh) &[ef; 1-yg;udk kyf a0'em


onm ocFg& 0dnmPESifh pyf NiD;aiGUNcif;? wyfpGJrIuif;Ncif;? csKyfapNcif;aMumifh pGJvrf;rIuif;uGm
udavomwdkUrS vGwfaNrmufvsuf ynm0drkwd (ynmNzifh vGwfaNrmufol)[k ac:qdkedkifayonf/
pGJvrf;rIuif;uGm
b,ft&mwGif

udavomwdkUrS

Ak'uomvGef

vGwfaNrmufolcsif;wlvQif

xl;ygoenf;[kar;vQif

om0uwdkUxuf

Ak'NrwfpGmudk,fwdkifyif

b,ftcsuf

atmufygtwdkif;

taNzay;awmfrlcJhonf/
]]wxm*awm bdua0 t&[H ormorKa'g tEkyE r* Oyga'wm toOmw
r* oOaewm teumw r* tumwm? r*l r*0d'l r*aum0da'g ? r*gEk*g p
bdua0 {w&[d om0um 0d[&Ed ypmorE*wm/ (cE0* oH,kwf ormorK'okwf -54)

NrefrmNyeftusOf;
&[ef;wdkU igbk&m;onf udavomwdkUrS a0;uGm udk,fwdkifom trSefodawmfrlNyD;onf Nzpf
r&Sdao;aom vrf;udk xkwfazmfol? rNzpfao;aomvrf;udk Nzpfapol? olwumraNymao;aom vrf;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

871

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aNymNyol? vrf;uRrf;usifol Nzpfawmfrl\/ ,cktcg wynfh&[ef;wdkUum; igTefaom vrf;udk vdkufMu


aemufrS NynfhpHkol (aemufrSvrf;rSefa&mufol)rsm; Nzpf aeMuavonf/
64/

taemufwdkif; ordkif;okawoDwdkUonf Ak'0g'Drsm;r[kwfMu? xm0& bk&m;\ zefqif;rIudk

,HkMunfaom twdwfb0 tem*wfb0 rSdaom zefqif;Sif\ avmif;&dyf MuD;Nyif;vmolrsm;NzpfMu


oAkwmPfawmf\

tpGrf;tm;udk

oabmraygufedkif?

vufrcHEdkifMu?

vrf;udkTefNyEdkifzdkU

tb,frQavmuf ud;pm;&onfudk em;rvnfedkifMuacs/ twdwfb0ydkif;udk vufrcHEdkifaomaMumifh twdwf


umvwdkU oAkwmPfawmf&aMumif;Nzpfaom yg&rDwdkUudk Nznfhusifhqnf;yl;awmfrlcJh&Ncif;udk olwdkUmPf
rrDMuay/ xdkUaMumifh uHudk y,fMuonf? oAkwmPfudk y,fMuonf? yg&rDudk y,fMuonf? twdwf
b0udk y,fMuonf/
ae&m

BUDDHIST THOUGHT IN INDIA

tdEd,NynfSd Ak'tawG;tac: pmtkyfa&;ol

tuf'GwfuGefaZ qdkol\ rSwfcsufuav;udk xkwfNyoifhonf/


Mrs. Rhys Davids purges Buddhism of the Doctrine of Not-sous and of monesticism and H.J
Jenings, in cold blood, removes all references to reincarntion from the scriptures and claims thereby to
have restored their original meaning. Dr.P. Dahlke ignores all the magic and mythology with which
traditional buddhism is replete and reduces the doctorine of the Buddha to quite reasonable agnostic
theory.

Nrefrm
]]rpfdkufpfa';Apfonf Ak'0g'xJrS tewoabmw&m;ESifh &[ef;usifhpOfudk xkwfy,fypf tdwfa*s-*sif;eif;um; Ak'pmayawGxJrS wrvGef0g'ESifh pyforQudk pdwfSnfSnfESifh Ekwfy,fypfum (t<uif;rQudk)
rlvusrf;&if;t"dym,f[k qdkonf/ a'gufwm yD'gvaurlum; tpOftvmAk'0g'xJwGif NynfhESufaeaom
wefcdk;Ny#d[meSifh Zmwfedygwfrsm;udk vspfvsLIum Ak'0g'udk 31-bHk vufrcH0g'}} tNzpf,lqonf/
odkU qdkNyD; qufvuf

Theirs is not the Buddhism of the Buddhists.

olwdkU\

t,ltqrsm;um; Ak'0g'DwdkU vufcHxm;Muaom Ak'0g'r[kwfacs/ Ak'0g'[k olwdkUbmomwHqdyfwyfum


a&;om;a[maNymonfh olwdkUtqdk oufoufomNzpfaMumif;[k tuf'GyfuGefaZ u rSwfcsufcsxm;avonf/
65/

qdkoifhvSaypG/ txufqdkcJhNyD; ormorK'okwfudk tay:,HrQ t"dym,faumuf,l Ak'ESifh

tNcm;&[Emrsm; tvGefMuD; ruGmvS? Ak'uvrf;Ny tNcm;om0ursm;u aemufvdkufrQom xl;Ncm;onf[k


omrefacgif;aqmifMuD;wpfa,muf taeNzifhom ordkif;okawoDwdkU NrifMua&;MuNcif; Nzpfonf? trSefum;
omrefacgif;aqmifrQr[kwf? ewfvlwdkUudk acgif;aqmifEdkif&ef olrwlatmifqnf;yl; tm;xkwfawmf rlcJhaom
q&mNrwfMuD;Nzpfawmfrlygayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

872

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

r[m0* oH,kwf? 'kwd, ol&d,okwf ESm-187 ]]&[ef;wdkU ......avmu v? aewdkU rNzpfay:ao;orQ MuD;pGmaom ta&miftvif;[l rSdao;?
wpfcJeuf ydwfydwfom;arSmifaom tarSmifxkomSd\/ aeU n v Owk ESpf tydkif;tNcm;[l rSd?
enf;twdkif; Ak'NrwfpGm ay:aygufrvmao;orQ MuD;pGmaommPf ta&miftvif; rNzpfedkif? (t0dZm)
tarSmifxkom

usdwfcJodyfoJ

ae\?

opmav;yg;udk

a[maNymNyoNcif;?

xifpGmNyNcif;?

Sif;vif;xkwfazmfNcif; rSdEdkif? ormorK' trnf&aom oAkwmPfSif bk&m;ocif ay:xGef;vmaom


tcgMuD;pGmaom mPftvif;ta&mif ay:vmonf/ t0dZmtarSmifxk rSdawmhacs? opm 4-yg;udk
a[maNymNcif; xifpGmNyNcif; Sif;vif;xkwfazmfNcif; SdEdkifavonf/
okwfawmft& aS;u rxkwfaqmif rNy&ao;aom vrf;udk xkwfaqmif&mwGif urmOD;u ae?
vwdkUyrm rnfrQcJ,Of;aMumif; odomvSayawmhonf/
66/

,cktcg bk&m; &-qlESifh bk&m; 25-ql rwlxl;Ncm; uGJNym;pGm a[mawmfrlNcif;

taMumif;udk Sif;NyaytHh r[my'geokwf udk,fawmfNrwfESifhwuG Ak' 7-qlrQudk a[mawmfrl\? tb,faMumifh 7-qlrQom


a[mawmfrloenf;?

Ak'0HoygVdawmfuJhodkU

tb,faMumifh

25-ql

a[mawmfrrloenf;?

taNzum;Sif;vSayonf? igwdkU bk&m;Sif ed,wAsm'dwfcH,lcJh&m Ak'wdkUudkNyzdkU&ef Ak'0HoygVdawmf 25-ql


a[mawmfrlayonf? r[mygeokwfum; NA[mhNynfodkU a&mufSdaeMuaom vlUNynfNzpfaepOf wpfcsdefu
xdkbk&m;SifwdkU\ xHawmfrsm; w&m;usifhcJhMuaomNA[mmwdkUudk csD;aNrSmufawmfrl&ef xdk 7-qlrQaom
Ak'wdkUudk a[mawmfrlayonf? tcsKyfrSm w&m;emow0gwdkU\ tvdkodkUvkduf a0ae,sZsmo,tm;Nzifh
a[mawmfrlNcif;Nzpf bk&m; 25-qlvHk; rvdkbJ 7-ql rQ okwf a[mawmfrlaMumif; okwfr[m0g#Dum
eSm-14 #Dum q&m Sif;Nyxm;ayonf/
67/

wpfzef ty'gefygVdawmf tb,faMumifh 35-ql odkUr[kwf 38-ql Nzpfvm&oenf;

ar;Nim;tHh? trSefrSm 35-ql vnf; r[kwf? 38-qlvnf; r[kwfay? igwdkU bk&m;Sif Asm'dwfawmfcH,l&m
24-qlESifh tapmqHk; qkyefqif&m 'DyuF&mbk&m;yGifhawmfrlaom urm tNcm; wPSuF& ar"uF&
o&PuF& bk&m;3-qlvnf; yGifhawmfrloGm;MuNyD;Nzpf ,if;bk&m;oHk;qludkyg xnfhoGif; 27-qlrQ
a[mawmfrlNcif; Nzpfonf/ <uif;aom tZKe taemr paom trnfemrrsm;ESifh vmaom orK' 19-ql
wdkUum; Ak'rsm; r[kwfbJ yapuAk'grsm; NzpfMuavonf/ rQtxd EdkifiHNcm; pma&;q&mwdkU rodMuacs/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

873

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

,if; yapuAk'gwdkUudk pm&if;cs aumuf,lvdkufaomf atmufygtwdkif; Nzpf\/


ta&twGuf bGJUtrnfawmf

yGifh&m urmESifh

ygVdawmf pmrsufeSm

tZKe

31-urmxuf

yxrtkyf ESm-345

taemr

31-urmxuf

yxrtkyf ESm-332

ok'e

31-urmxuf

yxrtkyf ESm-321

or0? uuk"

31-urmxuf

'kwd,tkyf ESm-100?94

okre

31-urmxuf

'kwd,tkyf ESm-53

uuk"

32-urmxuf

yxrtkyf ESm-254

8-9

or0? tmeE

91-urmxuf

yxrtkyf ESm-322 ?256

10

ow&HoD

92-urmxuf

yxrtkyf ESm-341

Oywd? a&mro

94-urmxuf

yxrtkyf ESm-322?268

okr*Fv

94-urmxuf

yxrtkyf ESm-224

4-5

11-12
13
14-15

ow&HoD? a&modw 94-urmxuf

'kwd,tkyf ESm-41?48

16-17

okpdEdw? tZKe

94-urmxuf

'kwd,tkyf ESm-77?90

18

okre

urm wpfodef;

yxrtkyf ESm-377

19

tEkk'

urmta&twGufrqdk yxrtkyf ESm-410

68/

r[m,meusrf; pm'dAsm0'gevmaom 38-ql [lonfum; xnfhoGif;pOf;pm;&ef

rvdkay/ orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf rdrdwdkU ax&0g'usrf;pmrsm;udk ESHUpyfpGmravhvm roHk;oyfMubJ


tpOftvmtm;Nzifh rSwfom;vmaom

Buddhist- Tradition

[k ac:onfh t|uxm #Dumrsm;\ tqdktrdefU

trSwftom;rsm;udkvnf; tav;y&rSef; rodMubJ Ak'bmomr[kwfaom taemufwdkif;okawoDwdkU\


Hypothesis

ac:onfh acw,m,DrQ rSwfwrf;wifxm;csufrsm;udk tcdkiftrm,lqMuNyD; yd#uwfudk

aNcuefolrsm; NzpfMu t"r0g'Drsm;[k qdk&efrS wpfyg; tNcm;qdk&ef r&Sdawmh/


69/

,cktcg Ak'udk yk*dKvfpGJMunfdkrINzifh bk&m;tNrwfqHk;0g'udk Ak'0g'DwdkU wDxGifMuonf

[laom Ak'bmomr[kwfonfh

ynmSdwdkU tqdkudk pOf;pm;OD;tHh? Ak'NrwfpGmonf ow0gtpm;pm;udk

emem"mwk0ded aAm*mPfawmf NEd,ya&my&d,wdmPfawmfwdkUNzifh Nrifawmfrl odawmfrlonf? tcsdKUrSm


o'g owd paom aNEEk tcsdKUrSmum; &ifhusufMuonf? tcsKdUrSm rEkr&ifh oifhwifhHkrQSdonf?
oufSdvlow0grsm;om r[kwf? oufrJht&m0wKwdkif;vnf; tEkt&ifh toifhtwifh[l 3-rsdK;Sd&m
Ak'NrwfpGmonf

,if;wdkUudkvnf;

taeu"mwk

0dedaAm*mPf?

emem"mwkk0dedaAm*mPf?

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

874

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

NEd,ya&my&d,wd

mPfawmfwdkUNzifh

t<uif;rJhodawmfrlonf?

odwdkif;raNyma[maomfvnf;

aNyma[mwdkif; rSefonfcsnf;om Nzpfonf/


70/
wpfenf;

,if;odkU vlESifhwuG ow0gtm;vHk;wGif tEkqHk; trsdK;tpm;udk olESifhwefHk tEkqHk;?


tnHhqHk;Nzpfaom

tqifhrQ

NyTefoGefoifawmfrlonf?

tv,ftvwform;rsm;tm;

redrfhvGef;rNrifhvGef;aom a'oemudk a[mNyawmfrlonf/ tNrifhqHk; yk*dKvfow0gonf tqifhedrfhudkom


cH,lusifhoHk;aeygu
TefNyavhSdMuaom

Ncdrf;aNcmufaigufief;yif
0uvdonf

Nrifhwifay;oGm;awmfrlayonf?

,ckb0wGif

xdyfqHk;tqifhNrifhrm;aom

ordkif;q&mwdkU

t&[wzdkvfmPfudk

&rnfholNzpfonf? bmr[kwfonfh lyyrmP (kyfyHkawmfudk MunfdkrI)Nzifh aexdkifoGm;vQif edAmefESifha0;


ewfNynfavmufrQ aomifwifaeayvdrfhOD;rnf? xdkUaMumifh ]]0uvd ighudk,fawmfMuD;udk MunfhIaeHkNzifh
b,ftusdK;&Sdrnfenf;? ightem;rS a&Smifz,f xGufcGmoGm;avmh}} [k armif;rJawmfrlonf/
71/

rSefvS\/ EkvGef;aomyk*dKvfrsm;tm; cufcJaom tusifh? Nrifhaom w&m;rsm;udk Ny rNzpf?

atmufxpfqHk; umrm0p&ukodkvfrQ Nzpfygap [laom oabmNzifh Ak'g&rP ukodkvf? Ak'gEkwd


tp&Sdaom

ur|mef;udk

ay;awmfrlvdkufaomf

,ckb0vnf;

pdwfcsrf;om

a&m*guif;aysmuf

MuD;yGm;Ncif;odkU a&mufrnf? ewfNynfok*wdodkUvnf; a&mufrnf {uef Nzpfonf/


72/

xdkUaMumifh wd0kwf? wdu? t*yom'okwf ESm-254

]]&[ef;wdkU taNcrSdaom ow0g taNc 2-acsmif;

taNc 4-acsmif;Sdaom ow0g?

taNcrsm;aom ow0g? kyfSdaom ow0g? kyfrSdaom ow0gwdkYwGif udavomwdkUrS uif;a0;


trSefw&m;udk udk,fawmfwdkif odNrifawmfrlaom igbk&m;udk tNrwfqHk;[k qdktyf? qdkEdkif\? bk&m;
MunfdkvQif tNrwfqHk; Munfdkolrnf tNrwfqHk;aom tusdK;udk&ay\}} [k a[mawmfrl\/
73/

Ak'udk MunfdkrSomr[kwf oHCmudk MunfdkvQifvnf;aumif;? oDv&Sdaom&[ef;udk

MunfvQifvnf;aumif;? t,kwfqHk; rsufpdNzifh MunfvifpGm zl;arQmfHkrQyif tusdK;MuD;vSaMumif;udk wd0kwf


pwku oDvorE okwf-267 ]]&[ef;wdkU oDv ESifhNynfhpHk? orm"d ynmESifh NynfhpHk? 0drkwd

0drkwdmP'eESifh NynfhpHk

qHk;roGefoifwwf olawmfaumif;w&m;udk aNyma[mwwfaom &[ef;wdkUudk zl;NrifNcif;rQyif vGefpGm


tusdK;MuD;\ [k igbk&m;a[mawmfrl\}} ponfNzifh a[mawmfrlonf/
74/

Ak'udk Munfdk Ak'omoem w&m;usifhum t0d[mbHkodk a&mufaeol [wurnfaom

t0d[mNA[mwpfOD;onf Ak'aNcawmf&if; ay:vmSifawmfNrwfbk&m;? wynfhawmfonf bk&m;Sifudk zl;Nrif&Ncif; wpf&HwpfcgrQ a&mifh&Jwif;wdrfNcif;


r&cJhyg?

oHCmawmfudk

t"doDvodumudk

vkyfauR;&Ncif;?

usifhoHk;vsuf

w&m;em&Ncif;vnf;

w&m;em&Ncif;

arGUavsmfum

a&mifh&Jwif;wdrfNcif;
(txufyg)

tcsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

r&cJhyg?
3-csuf

875

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

a&mifh&JrIr&cJhaom wynfhawmf [wuonf t0d[mNA[mbHkodkU a&mufaecJhygonf bk&m;}} [k


avQmufzl;avonf/
75/

qdkcJhNyD;aom tcsufwdkUudk axmufq r[my&dedAmeokwf vmaom ]]bk&m;Sif\

"mwfawmf arGawmfwdkUudk vrf;qHk vrf;r Xmyem apwDwnfxm;vQif ewfvlNA[mwdkUtzdkU ypKyefoHo&m


ESpfNzmaom tusdK;&vdrfhrnf}} [laom pum;udkvnf;aumif;? bk&m;avmif;zGm;awmfrl&m vkrdeD bk&m;Nzpf&m
r[maAm"d

w&m;OD;a[m&m

rd*'g0kef

y&dedAmefpH&m

ukodemHk

[laom

oHa0*yGm;&mNzpfaom

oHa0Zed,Xme 4-csuf wdkUudk NyufNyufxifxif a[mNy oAkwmPfawmfudk &,lawmfrl&m


t&yfponfodkU oGm;a&mufylaZmf? oHa0*,lzdkU&ef wdkufwGef;awmfrlcsufudkvnf;aumif;? Ak'udk,fawmfwdkif
a[mawmfrlcJhaMumif; ,HkrSm;zG,f&m r&Sd&m? Ak'bk&m;Sifudk r,HkMunf rMunfdkwwfaom EdkifiHNcm;om;?
bmomNcm;wdkU pum;udk tpHkprf;r&Sd? t&rf;,Hk tuef;,Hk ,Hkum? Ak'eSifh Ak'0g' tpOftvmudk ysuf&,fy
rdIcsdK;rQpfcsdK;

yufyufpufpuf

qdkrd

qdk&m

qdkwwfMuaom

OD;Ou|?

ocifNrwfqdkifESifh

orm'd|dokawoetzGJU0ifwdkUonf "r0g'Drsm;r[kwf? t"r0g'Drsm;om NzpfaMumif; trSwf-2? EdkifiHawmf


oD;Ncm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm; tnDtGwf qHk;Nzwfawmf rlMuonf/
(trSwf-19 ? apm'em <uif;aom tcsufwdkUudk trSwf-6? apm'em pdppfqHk;NzwfNyD;Nzpfonf/)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

876

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovljzpf 0g'gEk0g'0dedp, qHk;jzwfcsuf
EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf ( 2 )
apm'em trSwf-21
bk&m;a[m ygVdawmfrsm; xkwfy,f zsufqD;Ncif;eSifh
pyfaom 0dedp,

oH*g,em aNcmufwefwifNyD;aom bk&m;a[m ygVdawmf trSeftrsm;udk vlaovlNzpf 0g'ESifh rudkufnDygu


bk&m;a[m r[kwf[lvnfaumif;? [dELNA[P0g'[lvnf;aumif; ? Ak'bmom0ifrsm; tNrifrSm;atmif
vSnfhpm;vdrfnm0g'NzefUNcif;eSifh ywfowfaom apm'em aom"em 2-&yfudk pdppfoHk;oyfcsuf/
1/

apm'uq&mawmfrsm;u vlaovlNzpf orm'd|dokawoewdkU\ edum,f\ edum,f paom

pmtkyfpmwrf;rsm;rS t"r0g'rsm;[k xkwfEkwfwifNy apm'em&m 21-csufaNrmufNzpfaom oH*g,em 6wefwif

bk&m;a[mygVdwmfrsm;udk

[dELNA[P0g'NzpfaMumif;

vlaovlNzpf0g'ESifh

orkwfum

xkwfy,fcJhyHkudk

rudkufnDygu
yHkpH

om"u

bk&m;a[mr[kwf
wifNyxkwfaqmif

apm'emMuavonf/
2/
,if;wdkUwGif

apm'uq&mawmfwdkU\ apm'emcsuf u-c-*-C-i-p-q-Z ESifh n txd ygSd&m


Ak'bmodw

ygVdawmfrsm;udk

rnfodkUrnfyHk

Ekwfy,fxkwfypfxm;

yHkysufyef;ysuf

yrlxm;MuyHkwdkUudk odomatmif wifNyxm;ayonf/


(u)

trSwfNy

tydk'fwGif

'DCedum,f?

NA[ZmvokwfrS

rkom0g'

odumyk'fESifh

zko0gpmodumyk'fwdkUudk zwfy,fxm;cJhyHkudk pmrsufESmESifhwuG wGJzufwifNy (c)trSwfNy tydk'fwGif


,if; NA[ZmvokwfrS {upow0g'qdkif&m ygVdawmfudk zsufqD;xkwfy,fxm;yHkudk wifNyxm;ayonf/
(*) trSwfNytydk'fwGif 'DCedum,f? omrnzvokwfvm 0dZmSpfyg;qdkif&m ygVdawmfrsm;rS raemr,d'dmPf?
'd0d"mPf?

'dAaomwmP?f

apawmy&d,mPf?

ykaAed0gomPfESifh

'dApuKmPfwdkUudk

zGifhqdka[mNyawmfrlxmonfh ygVdawmfrsm; (ygVdawmf pmrsufESm-6 rsuESSmwdwd)udk zwfy,fxm;onfudk


wifNyNyD;vQif

(C)

trSwfNytydk'fwGif

oDvuE0*?

au0okwfrS

pmydk'fwpfydk'fudk

xkwf

t"dym,fwpfrsdK;wpfrnf NzpfoGm;apyHkudk xkwfazmfwifNyxm;ayonf/


xdkUtwl (i) trSwfNy tydk'fwGif au0okwfvm blweda&ma"oubduK 0xK wpfyk'fvHk;
xkwfypfyHkudk azmfxkwfwifNy (p) trSwfNytydk'fwGif t*Fkw&edum,f? wduedygwf? auorkwdokwfrS
NA[pdk&fw&m;av;yg;qdkif&m ygVdawmfrsm;udk xkwfypfcJhaMumif; axmufNywifoGif;xm;cJhayonf? xdkUaemuf
(q-Z-ps-n) trSwfNy pmydk'fwdkUNzifh bk&m;a[m yd#uwfawmfrsm;rS
bk&m;a[mr[kwf?

&rf;&rf;um;um;aNymMum;

wifNyapm'emxm;onfudk awGU&ayonf?

tcsKdU yd#uwfawmfwdkUudk

a&;om;xm;yHkwdkUudk

trnfemESSifhwuG

pk'dwu OD;qEm"du\ acsqdkcsufNzpfaom oH*g,emESifh

pyfonfh pum;udk apm'em trSwf (6 ESifh 20) 0dedp pdppfqHk;NzwfNyD; Nzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

877

tpodkU
3/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0denf;"dk&fq&mawmfrsm;onf

qdkif&myd#uwfawmfrsm;eSifh

apm'uwdkU

wifNyxm;aom

wdkufqdkifppfaq;MunfhIMuonf?

xkwfy,fxm;aom edum,f\ edum,f trnfSd


ppfaq;MunfhIMuaomtcg

ygVdawmfwdkUudk

twdtvif;

pmtkyfudkvnf; ppfaq;MunfhIMuonf? xdkodkU

apm'uq&mawmfrsm;

oDvuefygVdawmfvnf;aumif;?

,if;

apm'emcsufrsm;udk

wifNyxm;onfhtwdkif;yif

t*kFw&edum,f

wduedygw

'DCedum,f

auorkwdokwfvnf;aumif;

ta&;MuD;aom bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk xkwfy,fonfudk awGU&ayonf/


4/

edum,f\

tcsufrsm;rSwpfyg;
awGU&Nyefonf?

edum,fpmtkyfwGif

apm'uq&mawmfrsm;

axmufNyxm;aom

rZsdredum,f paom edum,frsm;rS ygVdawmfrsm;udk xkwfypfxm;csufrsm;udkvnf;

rZsdredum,f

rlvy&d,m,okwf

]]okwfaemufydkif;ygaom

blwa'0paom

taMumif;w&m;rsm;um; "rcEm &Spfaomif;av;axmif[laom ta&twGufNynfhrDa&;rS ty tusdK;r&Sday}}


[l vnf;aumif;? "r'g,m'okwf ]]okwfwdkvGef;aeoNzifh rZsdredum,f oGwfoGif;Edkifa&;twGuf
aemufrSNznfhpGufxm;aom pum;&yfrsm;om Nzpfonf}} [l vnf;aumif; rSwfcsuf a&;oGif;xm;ay\/
5/

xdkenf;wl ocifNrwfqdkif\ yd#uwfawmf aumufEkwfcsufrsm; pmtkyf ed'gef;

]],if;

taNccH w&m;ppf w&m;rSefudk rsufuG,fyum oH*g,emwif tMudrfMudrf yMu&m NA[P0g'wdkU\


w&m;rsm;udk

Ak'w&m;vkyfum

yyOw&m;omvQifNzpfaom

oHo&me,f

31-bHk

0JMoCMuD;udk

xdk;oGif;cJhMuavonf}} [k ,ck yd#uwfawmfrsm;&Sd tcsKdU ygVdawmfrsm; bk&m;a[mygVdawmf tppfr[kwf?


aemufrS

xnfhoGif;csifwdkif;

xnfhoGif;xm;av[efNzifh

tSifr[muy

paom

oH*g,emwif

&[EmtSifNrwfMuD;rsm;udk NypfwifIwfcsxm;avonf/
rQomru ]]rdk;ay:vufdI;xdk;aNrmuf aNrMuD; vufdI;xdk;aNcmuf paom okwfrsm;udk
tukefvHk;rD;avmif

ukefukef

oHk;0Hholrsm;Nzpfonfhtwdkif;

wpfokwfwpfavrQyif

wm0efSdyk*dKvfrsm;u

rusefusef}}

paom

tcsdefrDrwm;qD;vQif

pum;vHk;wdkUudk

aSUodkUvnf;

rnfrQ

Ak'w&m;awmfrsm;udk vuf&JZuf&J Nypfwifacszsuf xkwfy,f aeOD;rnf rodacs/


ae&mwGif

pk'dwuwdkUtaeNzifh

uybk&m;Sif

omoemawmfaemufydkif;

bk&m;Sifomoemawmfudk tNrefuG,faysmufatmif aqmifGuftm;xkwfoNzifh aoNyD;aemuf t0Dpdi&JodkU


a&mufMu&onfh uydv&[ef; trd om"eD

ESrwmyemwdkU\ 0wKaMumif;udk aumif;pGm ESvHk;oGif;

qifNcifoifhayonf/ (okwedygwf t|uxm 'k? ESm-42)/


6/

apm'em

(21)

orm'd|dokawoetzGJU0ifrsm;onf

csufwdkUwGif
kyf0g'Drsm;NzpfaMumif;

OD;Ou|rS

ocifNrwfqdkifESifh

tMudrfMudrfoHk;oyfcJhayonf/

vlaovlNzpf

OD;Ou|onf (p-o-C-Z-u) [laom yom'kyfig;yg;udkom pOf;pm;qifNcifrI\ taNccHtNzpf


xm;Mu&ef TefMum;cJhonfhtwdkif; ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoeqdkolwdkUuvnf;
vdkufemcJhMuayonf/

xdkUaMumifh

orm'd|dokawoetzGJU

wnfaxmifonfh

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

woa0rwdrf;
pmwrf;

878

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

orm'd|dokawoeqdkonfrSm rnfodkUaomolrsm; NzpfaMumif;azmfNy&mwGif ]]OD;Ou|\ oGefoifcsuftwdkif;


yom'kyfig;yg;udkom rlaoudkifNyD; trSefw&m;Smolrsm;NzpfaMumif;}} zGifhNycJhayonf/
OD;Ou|ESifh wynfhMuD; ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoetzGJU em,u Ou| trIaqmif
toif;om;wdkUonf yom'kyfig;yg;wdkUudkom qkyfudkifxm;aom(0g) yuwd rsufpd? em;? ESmacgif;? vQm?
udk,f [laom kyfw&m; ig;yg;Nzifh Nrif Mum; eH vsuf xd awGU &rSom trSef odkUr[kwfu rrSef[k
w&m;aoudkifxm;ol

kyf0g'Drsm;NzpfMuonfhtavsmuf

raem0dnmPfqdkif&m

tcef;u@udk

vHk;0y,fxm;Muonf/
7/

uJhodkU kyf0g'tNrif taNccHNzifh oH*g,em 6-wefwif yd#uwfw&m;awmfrsm;udk

wdkif;wmMunfhaomtcg

rudkufnDbJ

awGU&aomaMumifh

kyf0g'taNccHrsm;ESifh

udkufnDatmif

ygVdawmftrSefrsm;udk zwfy,fNcif;? NA[P0g'rsm;[k pGyfpGJNcif;? ygVdawmfvufopfrsm;udk zefwD;Ncif;?


ygVdawmfrSefudk kyf0g' teuft"dym,fNzpfvmatmif qGJ,lteufay;Ncif;rsm; yvkyfMuNcif;om Nzpfayonf/
odkUNzpf oH*g,em 6-wefwif ygVdawmfrsm;udk zwfy,f xkwfEkwfypfNcif;? vlaovlNzpfkyf0g'ESifh
udkufnDatmif ygVdawmftrSefrsm;udk vdkovdk qGJ,lteufay;Ncif;? ygVdvufopfrsm;udk wDxGifzefwD;Ncif;
yvkyf a[mMum;a&;om;Muaom OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkU\ t,ltqrsm;onf oH*g,em 6-wefwif
"r0g'r[kwfrlax&0g'yd#uusrf;*efESifh qefUusifaeaomaMumifh t"r0g'rsm;om Nzpfayonf/
8/

Ak'bk&m;Sif y&dedAmefpHvGefawmfrlonfrS p ,aeUtxd ESpfaygif; 2500-ausmfrQ

wnfSdvmaom oH*g,em 6-wefwif Ak'yd#uwfawmfrsm;udk kyf0g'D OD;Ou| acgif;aqmifaom t,loD;


bmoma&;aomif;usef;*dkPf;u
ausmif;0dkif;twGif;

zwfxkwfowf

ygVdawmfrsm;udk

vkyfaeMuayonf/

zwfxkwfowfNyD;

a';'&J

NryfESHxm;onfh

OD;OaZmwdu

ocsKif;txdrf;trSwf

ausmufwdkifpdkufxlxm;vsuf Sdayonf/
9/

avmuaumif;usdK;tvdkUiSm bk&m;Sifxm;&pfawmfrlcJhaom ygVdawmfrsm; ruG,fryap&ef

rdrdwdkU\ b0udk omoemodkUay;tyfNyD; pmayy&d,wfudk oifMum;ydkUcsaeaom wpfodef;ausmf oHCmawmf


tSifNrwfwdkUtm;
tm;rembJ

pk'dwu ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoeqdkol vlwpfpku wpfqdwfuav;rQ

&efolvdkNrifMuNyD;

EdkifiHawmftwGif;

olwdkUaMumifh

yufyufpufpuf
y#dyuawGay:vmNyD;

ykwfcwfIwfcs

a&;om;a[maNymaeMuoNzifh

pnf;Hk;a&;ydvJvsuf&SdaeNcif;onf ]]t&if;ppf

tNrpfaNru}} qdkouJhodkU ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoeqdkolwdkU\

ygVdawmf zwfxkwfowf

vrf;pOfaMumifhyif Nzpfayonf/
10/

orm'd|dokawoetrnfcH

ygVdawmfzwfxkwfowf

vrf;pOfudk

wpf,loef

OD;Ou|*dkPf;om;wdkU\

usifhoHk;aeMuNcif;onf

Ak'bmomxJ0ifNyD;

aeNrifhav tl;&ifhavNzpfvmNyD;

Ak'bmom&[ef;SifvlwdkU\ onf;cHEdkifrI twdkif;twmudk ausmfvGefaponfh tqifhodkU a&mufaomtcg


bk&m;Sif\ omoemawmftwGif; tukodkvfw&m;rsm; wdk;yGm;vmMurnf {uefNzpfonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

879

tpodkU
11/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


odkUNzpfaomaMumifh

rdrdwdkUxifvQif

yd#uwfawmfrsm;udk t"rtMurf;zuf
t"rvrf;pOfudkomvQif

xifovdk

zwfxkwfowf

xlaxmifaeMuNcif;NzpfaMumif;

rxifvQif

rxifovdk

ax&0g'

yvkyfaeMuNcif;onf pifppf t,l0g'


EdkifiHawmfoD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU

trSwf(2)

q&mawmfrsm;u wnDwGwfwnf; av;av;eufeuf qHk;NzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

880

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp,ESifh pyfvsOf; EdkifiHawmf
oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\
aygif;Hk;oHk;oyfcsuf (aumufcsuf)

1/

1343-ck?

e,kefvNynfhausmf(13)&uf (30-6-81) aeUwGif

EdkifiHawmf

oD;Ncm;

0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) Hk;awmfodkU rdwDvmrdU? "rmp&d,ausmif;wdkufrS q&mawmfOD;pEdrmESifhwuG


apm'uq&mawmf av;yg;wdkUu vlaovlNzpf0g'D orm'd|dokaooe0g'DESifh aTtbd"rm0g'DwdkU a[maNym
a&;om; NzefUa0aeMuaom pmtkyfpmwrf; pmapmifpmGuf trsdK;tpm;aygif; 34-rsdK;? ta&twGuf 67rsdK;wdkUudk

vnf;aumif;?

OD;Ou|*dkPf;om;tcsdKU

a[maNymxm;aom

wdwfacGrsm;teufrS

wdwfacG(11)rsdK;wdkUudk vnf;aumif;? oufaocHypnf;tNzpf wifNyMuvsuf ,if;pmtkyfpmwrf;rsm;ESifh


wdwfacGrsm;

ygSdaom xdkvlwpfpkwdkU\ a[maNyma&;om;csufrsm;onf

rnDGwfHkrQru

oH*g,em

6-wefwif edum,fig;&yf

ax&0g'yd#uwfawmfrsm;ESifh

yd#uwfoHk;yHkwdkUudk

ysufpD;atmif

rl&if;ygVdawmfrsm;udk zsufqD;Ncif;? teuftrSm;rsm;azmfxkwfNcif;? ygVdawmftwkrsm; zefwD;xnfhoGif;Ncif;?


ygVdawmf tppftrSefrsm;udk xkwfy,fNcif;? Ak' "r oHCtay: ykwfcwfa0zefNcif;? Nyuf&,fyNcif;?
kyf0g'tNrifNzifh tykwfcsNcif;? at;csrf;pGm usifhoHk;aexdkifMuaom
tcsif;csif;txifrSm;

tNrifrSm;

Nzpfapvsuf

Ak'bmom &[ef;SifvlwdkUtwGuf

y#dyursm;

zefwD;Ncif;rsm;aMumifh

NrefrmEdkifiH

Ak'omoemawmftwGif; "r t"r tNiif;yGm;rIrsm;qdkif&m qdk;Gm;pGmay:aygufvmcJh&aMumif;? Ak'bmom


omoemawmfudk vufawGU vdkufemusifhoHk;aeMuaom oef;aygif;rsm;pGmaom
pdwfESvHk;rcsrf;aNrhNzpfapcJhaMumif;?

pmcspmoif

omoem0if

Ak'bmom0ifwdkUtm;

wpfodef;ausmfwdkUtm; rausreyf

txl;NzpfapcJhaMumif; avQmufxm;wifoGif; cJhMuonf/


2/
Hk;awmfodkU

1341-ckESpf?

0gqdkvqef;(3)&uf

oufaocHtNzpf

(4-7-81)aeUwGif

wifNyxm;aom

xdkvlwpfpk\

wdwfacGwdkU ygSdaom a[maNyma&;om;csufrsm;udk


xyfqifhapm'emMuonf/

apm'u

q&mawmfrsm;u

vuf&mNzpfaom

pmtkyfpmwrf;

yd#uusrf;*ef? tm*r,kwd? obm0,kwdwdkUNzifh

apm'uq&mawmfrsm;u

OD;Ou|ESifh

taygif;ygwdkU\

omoemzsufvkyfief;Nzpfaom tqdkyg pmtkyfpmwrf; wdwfacGwdkUudk avhvmqef;ppf MunfhMu&mwGif


bk&m;Sifudk,fpm; xm;&pfaom
odrfarGUeufeJaom

pmayy&d,wf usrf;*efrsm;ESifh vHk;0qefUusifvsuf SdMuonfhtNyif

Ak'bmoma&;

oabmw&m;ESifh

rwefavmufatmifyif

yufyufpufpuf

a&;om;ykwfcwfcsufrsm; Nzpfaeonfudk awGU&aMumif;? odkUNzpfaomaMumifh awmifwGif;MuD; OD;Ou|ESifhwuG


if;\ aemufvdkufaemufyg ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkU\ a&;om;a[maNym xGif;xkxm;csufrsm;onf
t"r0g'omNzpfaMumif;?
&efolrsm;onfvnf;

xdkt"r0g'udk

t"r0g'Drsm;yif

a&;om;a[maNymNzefUa0Muaom

NzpfaMumif;?

if;wdkU

a&;om;a[maNym

omoemhtwGif;
xkwfa0xm;aom

pmtkyfpmwrf; ausmufpm ponfwdkUonfvnf; t"r0g'udk azmfNyaomypnf;rsm;om NzpfaMumif;? odkUNzpf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

881

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

EdkifiHawmf oD;Ncm;0denf;"dk&f q&mawmfbk&m;MuD;rsm;u xdk0g' xdkyk*dKvf xdkypnf;rsm;udk t"r0g'?


t"r0g'D? t"rypnf;rsm;tNzpf

"r0de,ESifhtnD vnf;aumif;? 0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm;

aNzSif;qHk;Nzwfa&;qdkif&m Oya'vkyfxHk; vkyfenf;rsm;ESifhtnDvnf;aumif; tqHk;tNzwfay;awmfrlMuyg&ef


avQmufxm;wifoGif;cJhMuayonf/
3/

azmfNyyg

apm'emcsufudk

EdkifiHawmf

oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU0if

pdppfoHk;oyf&mwGif apm'emt*FgvuPmrsm;ESifh NynhfpHknDGwfaom


NzpfaMumif;

awGU&

Hk;awmfu

trIudk

q&mawmfrsm;u

"rapm'em ,xmblwapm'em

vufcHcJhayonf?

apm'uq&mawmfrsm;u

oufaocHypnf;tNzpf wifNyaom OD;Ou|0g'qdkif&m pmtkyfpmwrf; wdwfacGponfwdkUudk tao;pdwf


zwfIem;axmif pdppfMunfh&m apm'uq&mawmfrsm; wifNyavQmufxm;onfhtwdkif; (19)rsdK;omvQif pmay
pdppfa&; ray:cifu yHkEdkyfxkwfa0cGifhNzifh Oya'abmiftwGif;rS xkwfa0aom pmtkyfpmwrf;Nzpfonfudk
awGU&NyD; usef 48- rsdK;rSm Oya'rJh NzefUa0xm;aom pmtkyfpmwrf;rsm;NzpfaMumif; awGU&ayonf/
4/

odkU

Oya'rJh

yvkyfaqmifGufMuNcif;onf

vlU,Ofaus;rIwGif

txufwef;tusqHk;Nzpfaom Ak'bmom omoema&; w&m;"rudp vHk;0 rvkyfoifh rvkyfxdkufaom


tvkyfrsdK;Nzpfonf? odkU rvkyfoifh rvkyfxdkufonfudk vkyfcJhMuaom OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf
bmom

omoemESifh

rwefaomtvkyf

olawmfaumif;wdkU

rvkyfxdkufaom

tvkyfrsdK;udk

vkyfcJhMuolrsm;NzpfaMumif;? odkU tpdk;&Oya'udkyif rxDav;pm;yvkyfolrsm;onf Ak'NrwfpGmbk&m;\


omoemawmfwpf&yfvHk;udk ydkyif r[kwfrrSef vkyfMuHrIrsm; yvkyfMurnfholrsm; NzpfaMumif; oufaocH
ypnf;rsm;ESifh ywfowf Hk;awmfu aumufcsufcscJhayonf/
5/

apm'uyk*dKvfwdkUu

t"r0g'

oufaocHtNzpf

wdwfacGrsm;ESifh ywfowf rlva&;om; a[maNymolrsm;

wifNyaom

pmtkyfpmwrf;

NzpfMuaom awmifwGif;MuD; OD;Ou|ESSifh

orm'd|dokawoe tzGJUcsKyf twGif;a&;r; OD;udkudkav;wdkUonf uG,fvGefcJhMuNyD;Nzpfonf? oufaocHypnf;


pm&if;yg

vlaovlNzpfpmtkyfESifh

ywfowf

a&;ol

OD;Ou|

toufSdpOfu

*dkPf;aygif;pHk

"rm0g'DoHCmawmfrsm;u pdppf vlaovlNzpfpmtkyfyg a&;om;csufrsm;onf Ak'0g'r[kwf? Ak'"rr[kwf?


Ak'bmomESifh vHk;0 roufqdkif[l qHk;NzwfawmfrlcJhMuonfudk ,ck oD;Ncm;0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u
todtrSwfyawmf

rlMuayonf?

xdkUNyif

bmomomoemudk

apmfum;onfhtwGuf

OD;Ou|tm;

Hk;wifw&m;pGJqdk cJhonfudkvnf; Hk;awmfu aumif;pGm trSwfxm;vsuf &Sdayonf/


,if;odkU Ak'0g'r[kwfaom vlaovlNzpf0g'udk a&;om;ol OD;Ou|onf Hk;awmf t"du
w&m;cHNzpf&ayrnf? odkUaomfvnf; 0g'onfom t"duudpNzpf if;rSdaomfvnf; if;\ 0g'udk
Hk;awmfu pdppfqHk;Nzwf&rnfomNzpfonf/ xdkUNyif OD;Ou|0g'aemufodkU rsufpdrSdwfNyD; vdkufaeMuaom
wynfhvufom; tcsKdUNzpfMuonfh yk*dKvfrsm;\ a&;om;a[maNymcsufrsm;onfvnf; onfykwfxJu
onfyJqdkouJhodkU

OD;Ou|0g'

aemufqufwGJrsm;(tEk0g'rsm;)NzpfMuoNzifh

xdktEk0g'wdkUudkvnf;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

882

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

wpfaygif;wnf; apm'uq&mawmfrsm; wifNyonfhtwdkif; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u pdppfqHk;NzwfMurnf


Nzpfayonf/
6/

odkU vlaovlNzpf OD;Ou|0g'ESifh twkvdkuf tEk0g'wdkUudk oD;Ncm;0dedp,Hk;awmfodkU

wif qHk;NzwfrJhudpwGif OD;Ou| *dkPf;om;rsm;bufrS wpfpHkwpf&m acsyaNymqdkvdkygu aNymqdkEdkifap&ef


oabmxm;MuD;pGmxm; tcGifhta&;ay;onfhtaeNzifh pk'dwuyk*dKvfrsm;udk Hk;awmfu vufcHcJhayonf/
odkUNzpf OD;Z0e(aeSife,f)? OD;Z0e(ig;qifh)? OD;OaZmwdu(a';'&J)? OD;qEm"du(ewfrSD) ESifh ocifNrwfqdkif?
OD;cif[ef(orm'd|dokawoetzGJUcsKyf)? OD;aTNynfwdkUonf pk'dwuyk*dKvfrsm;tNzpfNzifh Hk;awmf aom"em
acsyvTmwifoGif;Edkifonfh tcGifhta&;udk &SdcJhMuayonf/
7/

apm'uq&mawmfrsm;u oufaocHypnf;tNzpf wifNyaom pmtkyfpmwrf; pmapmif

wdwfacG ponfwdkUESifhywfowf pk'dwu&[ef; 4-yg;ESifh vl 3-OD;wdkUu rdrdwdkUESifh oufqdkifonfrsm;udk


rdrdwdkU a[maNyma&;om; xkwfa0csufrsm;NzpfaMumif; Hk;awmf 0efcHaNzmifhcsufay;cJhMuayonf? Oya'rJh
xkwfa0cJhMuaom pmtkyfpmapmifrsm;ESifhywfowf Niif;uG,f&ef ud;pm;Muaomfvnf; opm"rpmapmif
ponfwdkU\

twGif;pmom;rsm;

OD;Ou|0g'

abmiftwGif;om

a&;om;csufrsm;

NzpfNcif;?

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf wnf&mvdyfpm? tzGJUcsKyfodkU zdwfac:csuf? tzGJUcsKyfodkU vaMu;ESpfaMu;ay;&ef


EId;aqmfcsuf ponfwdkUudk awGUSd&Ncif;wdkUaMumifh if;wdkUESifh rywfouf[l Hk;awmfu r,lqEdkifay?
odkUNzpf

oufaocHypnf;tm;vHk;onf

apm'uq&mawmfrsm;

apm'emonfhtwdkif;yif

oufaocHaNrmufaom ypnf;rsm;NzpfaMumif; Hk;awmfu aumufcsufcstyfayonf/


8/

apm'uq&mawmfrsm; wifoGif;aom omrnapm'emESifh 0daoo apm'emESpf&yftay:

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u odkU aumufcsufcsawmfrlMuonf/


(u)

OD;Ou|onf

Ak'0g'Dr[kwf?

orm'd|dtzGJUcsKyfrS

kyf0g'DwpfOD;omNzpfonf?

vlrsm;onf

ocifNrwfqdkifESifhwuG

Ak'0g'Dr[kwf?

kyf0g'Drsm;omNzpfMuonf?

OD;aTNynfhonfvnf; Ak'0g'Dr[kwf? kyf0g'DwpfOD;om Nzpfonf? uJhodkU kyf0g'Drsm;


a&;om;a[maNymaom

0g'onfvnf;

Ak'0g'ESifh

vHk;0qefUusifaom

t"r0g'NzpfaMumif;udk apm'uq&mawmfwdkUu oufaocHpmtkyf pmwrf; wdwfacG


taxmuftxm; taumiftxnfESifhwuG wifNycsufrsm;onf cdkifvHkonf/
(c)

apm'em trSwf(1) rS (21)txd apm'emcsufrsm;onfvnf; ,kwdtm*robm0us


apm'ut*Fgig;NzmESifhtnD wifoGif;aom "rapm'emom Nzpfonf/

(*)

apm'uq&mawmfwdkUu pk'dwuyk*dKvfwdkU\ pmtkyf pmwrf; wdwfacG ponfwdkUrS


a[maNyma&;om;csufrsm;udk

xkwfEkwf

ygVdawmf

t|uxm?

#DumwdkUESifh

rnDGwfaMumif; wifNycsufrsm;onfvnf; om"uaNrmufonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

883

tpodkU
9/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


apm'uq&mawmfwdkU

pGJcsufwifaom

tcsuf(21)csufwdkUESifh

ywfowf

pk'dwu(7)OD;xJu rnfolrqdk acsyaom"emEdkifonfh tcGifhta&;udk Hk;awmfu pk'dwursm;tm; tNynfht0


ay;tyfxm;ayonf? odkU&mwGif pk'dwu OD;OaZmwdu(a';'&J)? OD;Z0e(aeSife,f)? OD;Z0e(ig;qifh)
oHk;yg;wdkUu vHk;0 acsyavQmufxm;Ncif; aom"emNcif; ryMubJ apm'uq&mawmfrsm; apm'emxm;onfh
twdkif;yif trSeftuefNzpfygaMumif; Hk;awmf 0efcHcJhMuonf? &cdkifNynfe,frS OD;aTNynfonfvnf;
acsyNcif;rybJ wGJzuf pk'dwu wpfOD;Nzpfol ocifNrwfqdkiftm;vTJcJhayonf/
10/

usefpk'dwu oHk;OD;wdkUonf 1343- ck? 0gqdkvqef;(7) &uf? (8-7-81)aeUwGif

Hk;awmfu cGifhyxm;onfhtwdkif; acsy aom"emvTmrsm;udk wifoGif;Muonf? (30-6-81) rS (8-781)txd acsycsuf Nyifqif&ef tcsdef(7)&uf &cJhMuonf? odkUaomf pk'dwu yk*dKvfoHk;OD;teuf
OD;qEm"duonf

apm'em trSwf

(5)(11)(14)(21)tm;Nzifh

apm'em(4)csufudkom

tenf;i,fpD

aNz&Sif;avQmufxm;onf? usefapm'em (17)csufudk OD;qEm"du taeNzifh apm'uq&mawmfrsm;


pGJqdkonfhtwdkif; 0efcHayonf/
11/

pk'dwu ocifNrwfqdkifonf apm'em trSwf(8)(20)(21)wdkUudk vHk;0acsy aom"emNcif;

rybJ? usef apm'emwdkUudkom tenf;i,fpD acsyavQmufxm;cJhonf? orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS


OD;cif[efonf apm'em (2)(4)(7)(11)(12)(15)(18)(20)(21) [laom apm'em (9)rsdK;wdkUudk vHk;0
acsyNcif;

rybJ apm'em(11)rsdK;udkom

acsyavQmufxm;cJhonf? racsyaom

apm'emrsm;onfvnf;

OD;Ou|0g'eSifh oufqdkifaom apm'emrsm;omNzpf rdrdwdkU\ r[morPMuD;\ vufcsufrsm;udk


acsyEdkifaom tcGifhta&;Sdygvsuf racsybJ xm;Ncif;tm;Nzifh 0efcH&m a&mufayonf/
12/

pk'dwuwdkU\ acsyvTmrsm;udk 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u avhvmoHk;oyfawmfrl&mwGif

odkU awGU&ayonf/ OD;qEm"du\ acsycsufonf rNzpfpavmuf t&mra&mufonfudk awGU&onf/ if;


udk;um;xm;aom taxmuftxm;rsm;onfvnf; apm'emcsufrsm;udk vIyfacsmufcsm;EdkifNcif; rSdonfudk
awGU&onf/
13/

pk'dwu ocifNrwfqdkifonf ygVdpum;vHk;rsm;udkyif aumif;pGmrzwfwwfSmol NzpfaMumif;

awGU&ayonf? if;udk;um; avQmufxm;aom ygVdawmf NrefrmNyefrsm;udkvnf; aumif;pGm em;rvnfaMumif;


awGU&ayonf? tusOf;csKH;azmfNy&mvnf; t"dym,frrSefuefaMumif; awGU&onf? ygVdawmf yk'fa&rsm;vQif
NyD;pwrf;qdkNyD;

0g'NzefU

taetxm;rsdK;Nzifh

apm'emESifh

roufqdkifaom

NrefrmNyefrsm;udk

udk;um;avQmufxm;onfudkvnf; awGU&ayonf/
14/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS

wifoGif;aom

acsy

aom"emvTmudk

oHk;oyf&mwGif

tcsufoHk;csufudk awGU&onf? yxrtcsufrSm oD;Ncm;0denf;"dk&fcHk;Hkudk 0g'NzefUpifNrifhtNzpf toHk;cs&ef


&nfG,fcsufNzifh

apm'emrIrsm;ESifh

vHk;0

roufqdkifaom

taMumif;t&mwdkUudk

xnfhoGif;

a&;om;xm;onfudk awGU&onf? Oyrm olwdkUtm; EIwfNzifh ac:,lqHk;rvdkufvQif NyD;Edkifygvsuf oD;Ncm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

884

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0dedp,zGJUay;NyD; wdkif;odNynfod ppfaq;&aumif;vm;[k EdkifiHawmfoHCr[mem,utzGJUtay: tNypfyHkcs


a&;om;rI? if;wdkU\q&m(oraPm*k)Nzpfaom OD;Ou|tm; csD;usL;cef;zGifh tom;vGwf csD;usL;0g'NzefU
a&;om;rIrsdK;Nzpfonf? 'kwd,tcsufrSm apm'emcsufudk acsy&m acsy&m ra&mufaom pum;yHkrsm;
ygSdNcif;Nzpfonf? wwd,tcsufrSm apm'emcsufudk acsyaom pum;&yfrsm; Nzpfonf? txufyg
oHk;&yfwdkUwGif EdkifiHawmfoHCr[mem,utzGJUtm; tNypfwifrI? OD;Ou|tm; tqrwefcsD;rGrf;rIrsKd;udk
Hk;awmfodkU

zwfMum;wifoGif;cGifh

roufqdkifonfh

pum;ydkrsm;udk

vHk;0rybJ
zwfvdku

y,fcscJhonf?
zwfEdkifaMumif;?

'kwd,tcsufNzpfaom
odkUaomf

Hk;awmfu

apm'emESifh
0dedp,udp

xnfhoGif;pOf;pm;rnf r[kwfaMumif; owday;csufNzifh zwfavQmufcGifhycJhonf/


15/
vdktyfaom

pk'dwu

ocifNrwfqdkiftaeNzifh

tcsufrsm;udk

Hk;awmfodkU acsyvTm

pdppfar;Nref;cJhonf?

wifoGif;&mwGif Hk;awmfu

ocifNrwfqdkifu ]avmuork',O twd

avmueda&m"Oewd} [laomygVdonf ed'ge0*oH,kwf ygVdawmf upmea*gwokwf pmrsufESm-242


trSefwu,f

ygSdaMumif; tcdkiftrm

ed'ge0*oH,kwfygVd

avQmufxm;oNzifh

pmtkyfudkay;NyD;

xdkygVdudk

w&m;cGifyif

ocifNrwfqdkiftm;

Smcdkif;cJh&m

ocifNrwfqdkifonf

rdrdudk,fwdkifaomfvnf;aumif;? rdrd tultnD vlrsm;ESifh twlvnf;aumif; tNyefNyef tvSefvSef


SmMuaomfvnf; rawGUbJ Nzpfaeonf? Hk;awmfu ar;&mwGifvnf; xkdygVdonf ygVdawmfpmtkyfrsm;
ygSdonfr[kwfygaMumif;? 0denf;"dk&fq&mawmfrsm; aSUarSmuf 0efcHavQmufoGm;cJhonfudk Hk;awmfu
rSwfwrf;wifxm;cJhonf? xdkUNyifvnf; 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u ar;Nref;oNzifh rdrdygVdusrf;*efrsm;udkvnf;
rwwfygaMumif;?

yd#uwfusrf;*efrsm;udkvnf;

avhvmzwfIzl;ygaMumif;?

OD;Ou|rSwpfyg;

rESHUpyfygaMumif;?
EdkifiHawmf

OD;Ou|

xifSm;ausmfMum;aom

pmayrsm;udkom
pmwwfay

wwfolawmfaumif; q&mawmfMuD;rsm;udkvnf; rqnf;uyfzl;ygaMumif; aNymqdkaNzMum;onfwdkUudkvnf;


Hk;awmfu rSwfom;xm;cJhayonf/
16/

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf(A[dk)rS Ou| OD;cif[efwpfOD;udkom pk'dwu pm&if;xJ

xnfhxm;aomfvnf; acsyvTmwif&m

OD;Nr'if? OD;NrifhaqG? OD;ausmfxif? OD;mPfodkif;? OD;pdefat;?

OD;vGef;armif qdkolwdkUu yg0if vufrSwfa&;xdk;xm;onfudk awGU&onf? if;wdkU\ acsyvTm rdrdwdkUonf


ygVdbmompmay usrf;*efudk vHk;0 rwwfrodMuaMumif; yxrMuD; yxrausmf "rmp&d, yk*dKvfrsm;
oif,l&onfh

yd#uwfawmf\

usrf;wpfpHkwpf&mudkrQ
tbd"mefusrf;?

roifMum;
tvuFmusrf;?

taNccHNzpfaom

o'g?

ravhvmzl;MuaMumif;?
qef;usrf;wdkU\

o*[f?

tvuFm?

ynmSdvuPmNzpfaom
tem;udkrQ

tbd"rmpaom
o'gusrf;?

roDruyfEdkifMuaMumif;

0efcHavQmufxm;Muonfudk awGU&ayonf? odkUaomfvnf; if;wdkUacsyvTm ]yuma&e maPm} paom


ygVdysufygVdtwkrsKd;Nzifh 0Hh0Hhpm;pm; wifNyavQmufxm;onfudk awGU&onf? Hk;awmfu ar;Nref;oNzifh
if;wdkUvlpkonf ygVdbmom ygVdusrf;*efrsm;udk rwwfrodHkrQru t*FvdyfbmomNzifh a&;om;xm;aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

885

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'bmomqdkif&m pmtkyfpmwrf;rsm;udkyif udk,fwdkif rzwfrIzl;MuaMumif; 0efcHxGufqdkxm;Muonfudk


Hk;awmfu

rSwfwrf;wifxm;cJhayonf?

xdkUNyif

awmifwGif;MuD;OD;Ou|rS

wpfyg;

NrefrmEdkifiH

xifSm;ausmfMum;aom pmwwfaywwf y&d,wf y#dywf pG,fpHk rnfonfhq&maumif;orm;aumif;udkrQ


rqnf;uyfcJhMuzl;aMumif; xGufqdkcsufudkvnf; Hk;awmfu rSwfwrf;wifxm;cJhayonf/
17/

uJhodkU 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;u

pk'dwuyk*dKvfwdkU\

tytrl taNymtqdk

twiftNywdkUtay: tav;teuf oHk;oyf atmufygtwdkif; aumufcsufcsawmfrlMuonf/


(u)

bmoma&;aomif;usef;ol

acgif;aqmifNzpfaom

OD;Ou|onf

i,fpOfu

rnfodkU

NzpfcJhonfqdkap? if;onf Ak' yd#uwfusrf;*efpmayrsm;ESifh bk&m;&[Em t|uxmq&m


#Dumq&mwdkUxuf EdkifiHNcm;om; vlrsKd;Ncm;bmomNcm; pma&;q&mwdkUESifh

if;wdkU\

pmayudk ydk txifMuD;olNzpfaMumif; awGU&onf/


(c)

OD;Ou| a&;om;aNymqdkcsufrsm;t& OD;Ou|onf ygVdawmf t|uxm #Dum yd#uwf


usrf;pmwdkUudk aumif;pGmrwwfaMumif; ESHUpyfrIvnf; rSdaMumif; awGU&onf/

(*)

OD;Ou|onf

[kwfonf

Nzpfap

r[kwfonfNzpfap

wm0efrJh

aNymvG,fqdkvG,f

yvkyfvG,fol Nzpf\? olawmfaumif;wdkU Sd&rnfh vZD*kPf uif;rJhol NzpfaMumif;


awGU&onf/
(C)

OD;Ou|onf p? o? C? Z? u -[laom yom' kyfig;yg;(0g) rsufNrif? em;Mum;?


ESmacgif;eH? vsmvsuf? udk,ftawGUtxd -[laom kyfw&m;ig;rsKd;udkomvQif vufcHNyD;
raem0dnmPfemrfudk ypfy,faom kyf0g'DwpfOD;NzpfaMumif; awGU&onf/

(i)

uJhodkU yom'kyf ig;yg;udkom pOf;pm;awG;ac:rI qifNcifoHk;oyfrIudk taNccHxm;NyD;


kyfonf tSdw&m; edpw&m;? emrfonf kyfrS Nzpfvmaom tNzpfw&m; tedpw&m;[k
,loNzifh NA[Zmvokwf NrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlcJhaom rdpm'd|d 62-yg;rsdK;wdkUwGif
wpfrsdK; tygt0ifNzpfonfh {upow'd|d(tcsKdUNrJonftcsKdUrNrJ)[k ,laom rdpm'd|d
t,lSdol NzpfaMumif; awGU&onf/

(p)

OD;Ou|onf

'g0if0g'taNccHNzifh

vlaovlNzpf0g'udk

xlaxmifcJhonf?

Ak'yd#uwfawmfrsm;udk kyf0g'tNrifESifh udkufnDatmif yNyif&ef tMuHMuD;MuHcJhonf?


wpfzufu kyf0g'tNrifESifh rudkufnDaom twdwfb0? tem*wfb0? wefcdk;tbdnmPf
ponfwdkUudk udk,fwdkif wGifwGifMuD; a0zefykwfcwfNyD; wynfhawGarG; wb0pm (kyf0g')
omoemNyefUyGm;a&;udk qufvufvkyfapcJhonf? pifppf OD;Ou|onf acwfa[mif;vlwdkU
ypfy,fcJhaom ruvda*gomvponfh wdwdq&mMuD; 6-OD;wdkU\ rdpm0g'udk a&musKdNyD;
Nyefvnfazmfxkwf&ef ud;pm;olom NzpfaMumif; awGU&ayonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

886

tpodkU
(q)

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ocifNrwfqdkifESifhwuG

orm'd|dokawoetzGJUrS

yk*dKvfrsm;onf

if;wdkU\

a&;om;aNyma[mcsuf taxmuftxm;rsm;t& kyfudk t&Sdw&m; edpw&m;? raem0dnmPf


emrfudkrlum; kyf\*kPfrQomNzpfaom tNzpfw&m; tedpw&m;[k
qufvufcH,laMumif;
okawoetzGJUrS

awGU&onf?

yk*dKvfrsm;onf

xkdUaMumifh

OD;Ou|enf;wl

ocifNrwfqdkifESifhwuG

NA[Zmvokwf

NrwfpGmbk&m;

orm'd|d

a[mxm;aom

{upow rdpm'd|dt,lSdolrsm;NzpfaMumif; awGU&onf/


(Z)

ocifNrwfqdkifESifhwuG

orm'd|dokawoetzGJUrS

yk*dKvfrsm;onf uH-uH\

tusKd;?

twdwfb0? tem*wfb0 aumif;rGefpGmusifhaom orPNA[PrSd[k ,laom yk*dKvfrsm;


NzpfaomaMumifh NrwfpGmbk&m; vufxufu tZdwauourv wdwdwuwGef; ,laom
t,lrsm;udk qufvuf ,lolrsm; NzpfNcif;aMumifh if;wdkU\ q&mOD;Ou|uJhodkUyif
ewdu'd|d? tud&d,'d|d? ta[wku'd|d t,lSdolrsm;NzpfaMumif; awGU&onf/
(ps)

OD;Ou|ESifhwuG

wynfhaemufvdkufrsm;

orm'd|dokawoetzGJUrS
t,l&Sdaom

yk*dKvfrsm;onf

NzpfMuaom
qdkcJhonfhtwdkif;

kyf0g'Drsm;NzpfMuaomaMumifhvnf;aumif;?

wdwdMuD;rsm;uJhodkU

ewdu'd|d?

NzpfMuaomaMumifhvnf;aumif;

tud&d,'d|d?

ocifNrwfqdkifESifh
{upow

rdpm'd|d

tZdwauourv

paom

ta[wku'd|d

rdrdwdkU\kyf0g'tNrifESifh

t,lSdolrsm;

qefUusifbufNzpfaeaom

yd#uwfawmfrsm;udk NA[P0g' ponfNzifh pGyfpGJNcif;? bk&m;ra[monfudk ta[m?


bk&m;a[monfudk ra[m[k vDq,fNcif;? teufrSm;rsm;ay;NyD; ygVdtwkrsm;udkxnfhvsuf
ygVdtppftrSefrsm;udk
ykwfcwfNcif;?

zwfNcif;?

bk&m;a[m

ygVdawmfudk

ygVdawmf

axmufcHzGifhNyaom

t|uxmrsm;udk

t|uxmrsm;udk

xdef;odrf;

omoem

oefUSif;wnfwhHNyefUyGm;atmif yvkyfaeaom oHCmawmfrsm;udk tpGrf;ukefwdkufcdkufNcif;


ponfwdkUudk yvkyfNcif; NzpfaMumif; awGUSd&ayonf/
(n)

pk'dwursm;NzpfMuaom
qefUusifaom

OD;Ou|ESifhwuG

t,lSdolrsm;yDyD trSefw&m;ESifh

taygif;ygwdkUonf

omoemawmfESifh

qefUusifaom

vlaovlNzpf0g'ukd

xlaxmifNcif;NzpfaMumif; awGU&onf? xkdvlaovlNzpf0g'udk usm;uefay;&eftwGuf 31bHkudk y,fSm;Muonf? ,if;odkU y,f&m rdrdwdkU ,HkMunfcsuftaeNzifh dk;dk;om;om;
y,fSm;Ncif;ryMubJ Ak'NrwfpGmbk&m; 31-bHkudk vufrcHaMumif; ponfNzifh dk;om;aom
Ak'bmom0if

olawmfpifwdkU todmPfudk

IyfaxG;apvsuf

NrwfpGmbk&m;tay:

ouf0if,HkMunfMuolrsm;tm; pdwfrcsrf;romNzpfapcJhaMumif; awGU&onf/


(#)

OD;Ou|wdkUonf kyf0g'tNrifNzifh uH? uH\ tusdK;w&m;udk y,fNcif;? Ak'0g'udk


ypKyef0g'Nzpfoa,mif

Ak'tbd"rmudk

bk&m;a[mr[kwfav[ef

bmomNcm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

887

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlrsdK;Ncm;wdkU\ w&m;vGefa0zefrIrsm;udk tm;,l Ak'omoemawmftwGif; taNctae
IyfaxG;atmif zefwD;olrsm;NzpfaMumif; awGU&onf/

(X)

bk&m;a[mygVdawmfrsm; teuft"dym,frSefudk xdefcsefvsuf rrSefaom tudk;tum;rsm;Nzifh


NrwfpGmbk&m;\ oAkwmPfawmfudk xdyg;ykwfcwfMuNcif;tm;Nzifh OD;Ou|ESifhwuG
ocifNrwfqdkif?

orm'd|dtzGJUcsKyfyk*dKvfrsm;onf

trsm;\

,HkMunfudk;uG,frIudk

xdyg;apmfum;aMumif; awGU&onf/
(!)

OD;Ou|ESifh pk'dwwdkUonf Ak'omoemawmf twGif; at;Nidrf;csrf;ompGm 0dyemw&m;


ud;pm;tm;xkwfaeMuaomolwdkUtm;

trsKd;rsKd;

Nyuf&,faNymifavSmifyNcif;tm;Nzifh

&[ef;SifvlwdkU\ ,HkMunfudk;uG,frIudk aESmifh,SufzsufqD;olrsm;NzpfaMumif; awGU&onf/


()

OD;Ou|onf

if;\

a&;om;aNyma[mcsufrsm;t&

bk&m;SifynwfawmfrlcJhaom

0denf;usifh0wf odumyk'fwdkUudk rdrdudk,fwdkifusifhoHk;Ncif;rybJ tNcm;usifhoHk;aeMuaom


&[ef;aumif;

Sifaumif;wdkUtm;

yufyufpufpuf

a0zefykwfcwfNcif;ycJhonf?

OD;Ou|onf t&[w"Z ouFef;awmfudk 0wfqifxm;ygvsuf ouFef;0wf&[ef;awmfrsm;


vdkufemusifhMuH&rnfh

0denf;usifh0wfodumyk'frsm;udk

rusifhoHk;onfhtwGuf

ta,mifaqmif omoemzsufwpfOD;NzpfaMumif; awGU&onf? xdkodkU ouFef;awmf ta&cHNyD;


ouFef;\ tcGifhta&;udk cH,laeNcif;onf yg&mZduusNyD;ygvsuf &[ef;[k 0efcHum
Ak'bmom 'g,um'g,umrrsm; tay: vdrfvnfvSnfhNzm; rw&m;tcGifhta&;udk
&,laeaom yk*dKvfrsm;uJhodkU NzpfaMumif;awGU&onf/
(P)

ocifNrwfqdkifESifhwuG

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS

yk*dKvfwdkUonf

OD;Ou|ESifh

taygif;ygrsm; MuH&mygrsm; Nzpfonfhtm;avsmfpGm if;wdkU\ a&;om;aNyma[mcsufrsm;t&


Ak'Oygoumrsm;

(Ak'bmom0ifrsm;)

r[kwfaMumif;xifSm;onf/

odkUNzpfygvsuf

Ak'bmom0if ta,mifaqmif omoemawmfudk zsufaeolrsm; NzpfaMumif;awGU&onf/


(w)

pk'dwursm;NzpfMuaom orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf ]]puK aomw Cme Zd0Sm um,}}


wdkUNzifh Nrif Mum; eH vQuf xdawGUorQwdkUudk tcgrvyf tNrJwrf;toifh&Sdol
orm'd|dokawoD(0g)
wdkufdkuf

t,lrSef

rNriftyfaom

wdkufdkufxdawGUr&aom

SmazGaeol

em;ESifhqwfqwf

vlom;Nzpf rdrdrsufpdNzifh
rMum;&aom

udk,fESifh

o'gHkwdkUudk wu,ft[kwf aNrMuD;vuf0g;ykwf

lygHk

Sdygonf[laom ,HkMunfrIrsKd;udk
a0zefoHk;oyf&m

tNrifrSefudk

qefUusifonf? ypfy,fonf? yOmHk

rdrd\ 0DrHo 0dpm&PmPfudk tNynfht0

vufawGUudk

toHk;csolNzpfaMumif;

aMuG;aMumfxm;onfudk awGU&onfh tm;avsmfpGm if;wdkUonf yOyom' yOmHk kyftawGU


kyftNrifrsm;udkom qkyfudkifxm;MuNyD;?

Nyemwdkif;

kyftay:om

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

rlwnf

888

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pOf;pm;olrsm;NzpfaomaMumifh

NrwfpGmbk&m;vufxufu

r[mbkwfkyfw&m;udkom

trSefw&m; tNzpf vufcHaom tZdwauourvuJhodkU Ak'omoemESifh qefUusifaom


t,lSdolrsm;NzpfaMumif; awGU&onf/
(x) orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf

w&m;ruyf

w&m;rwwfaomfvnf;

NzpfaMumif; awGU&onf? if;wdkUaNymaom pum;rsm;udk


rSefuefaMumif;

awGU&onf?

Ak'udk

pum;wwfrsm;

qefUusifbuf teuf,lrS

Munfdkol

tcsif;csif; udk,fhtNrifESifh

udk,faecJhMuonf[k olwdkUaNymaomfvnf; vufawGUtm;Nzifhrl udk,fhtNrifESifhudk,fraebJ


tNcm;olrsm;\ tNrifudk apmfum;cJhMuonf? ]]SifOu|0g' rSd? orm'd|dokawoe0g' rSd?
olwdkUaNymorQonf

Ak'0g'om

NzpfaMumif;}}

aNymNcif;tm;Nzifh

Ak'udk

pGyfpGJ&ma&mufaMumif; awGU&onf? olwdkUonf rnfonfhpmayrQrwwf? bmoma&;udk


avhvmcsdefvnf; rsm;rsm;r&[k qdkygvsuf OD;Ou| a[maNymcsufrsm;onf Ak'NrwfpGm\
a'oemawmfESifh nDGwfonf[k Mum;0ifqHk;Nzwf axmufcHaeonfudk awGU&onf?
tvGef,kwdrJhaom

pum;Nzpfayonf? vlaovlNzpfonf

tbd"rmr[kwf[k

aSmifvdkaomfvnf;

axmufcHqnf;uyfudk;uG,fNcif;udk

vlaovlNzpf

orm'd|dokawoetzGJU\
q&mOD;Ou|udkrl

axmufINcif;tm;Nzifh

vHk;0

vlaovlNzpfonfvnf;

orm'd|dokawoe tzGJUtwGuf tusKH;0ifNyD;NzpfaMumif; xifSm;ayonf? uG,fvGefol


OD;udkudkav;ESifh

if;wdkU

oufqdkifNcif;

vkyfMuaomfvnf;

rSdav[ef

OD;udkudkav;onf

]]xrif;a&ylvm

vQmvTJ}}

orm'd|dokawoetzGJUcsKyf\

twGif;a&;r;csKyfNzpfcJh if;wdkUtzGJUtaeNzifh rnfodkUrQ aSmifvTJ r&aMumif; awGU&onf?


bmom0if

tcsif;csif;

wdkufcdkuf&ef

pGyfpGJykwfcwf&ef

ESvHk;oGif;rSdyg[k

vlMum;aumif;atmif aNymaompum;onf ,kwf,kwfrmrm qJa&;NyD;rS qJcsifr[kwfyg


qdkouJhodkU Nzpfaeayonf/
(')

pk'dwu

orm'd|dokawoDqdkolwdkUu

tNiif;yGm;&efr[kwf
aNymif;Nyefem;vnf&rnfh
rnfolrQ

if;wdkU

'kuNidrf;a&;udkom

SmNcif;Nzpfonf

pum;omNzpfonf?

0dedp,Hk;awmfodkU

w&m;SmonfrSm

dk;dk;om;om;

ra&mufMuacs?

"r

t"r

[laompum;onf
w&m;Smaeolrsm;onf

wdkif;odNynfod

bk&m;udkykwfcwf?

yd#uwfawmfudk apmfum;? &[ef;oHCmrsm;udk wdkufcdkuf? Ak'bmomwdkU\ tpOftvm


"avhwdkUudk

Nyuf&,faNymifavSmifyvkyfcJhol?

w&m;SmaeMuygonf[laom

pum;onf

yvkyfaeolwdkUu
qifaoudk

qdwfa&ESifh

at;Nidrf;pGm
zHk;ouJhodkU

omNzpfacsonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

889

tpodkU
(")

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


pk'dwu orm'd|dokawoDwdkUonf "rpMum? tewvuP? y#dporkyg'f w&m;awmfudk
taNccHxm;onf[k

wpmpm

if;wdkU\tewvuP

aMuG;aMumfMuaomfvnf;

if;wdkU\

y#dporkyg'fwdkUonf

if;wdkU\"rpMum
Ak'NrwfpGm\

"rpMum

tewvuP y#dporkyg'fwdkU r[kwfbJ kyf0g'tNrifNzifh wDxGifvSnfhpm;xm;aom


OD;Ou|\ "rpMum tewvuP y#dporkyg'frsm;om NzpfaMumif;awGU&ayonf/
(e)

pk'dwu ocifNrwfqdkifESifh orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf auorkwdokwefudk tm;udk;


wpfckyNyD; auorkwdokwefu ay;xm;aom tcGifhta&;t& a0zefwifNyMuoa,mif
[efaqmifMuonf?

odkU&mwGif

if;wdkUonf

xdkauorkwdokwefudkyifvQif

qefUusifbufyolrsm;NzpfaMumif; awGU&onf? tb,fhaMumifhqdkaomf auorkwdokwef


]rmoraPm aem *k = igwdkU\ q&m tSif&[ef;pum; [lvnf; r,lukefvifhOD;} [k
qdkxm;&m tcsufudk rvdkufembJ if;wdkU\ q&mawmf

SifOu|udk if;wdkU\

wpfqlwnf;aom udk;uG,f&m q&mtNzpf wifaNrSmufvsuf OD;Ou| a[maom aNymaom


ygVdawmfrS

trSef?

a[mMum;aom
aeMuaomaMumifh
a0zefqef;ppf

tNcm;aom

yd#uwfoHk;yHkaqmif

ygVdawmfonfyifvQif
Nzpfonf?

rrSef[k

wdyd#u"&
wpf,loef

auorkwdokwefudk

MunfhIwwfaom

q&mawmfrsm;
a&;om;aNyma[m

tumtuG,f,laeaomfvnf;

ynmSifrsm;tNrif

if;wdkU\

rdk;om;rIonf

bGm;bGm;MuD;ay:vsufSdonfudk awGU&onf/
(y)

NrwfpGmbk&m;onf 0dbZ0g'Nzpf if;wdkU\ kyf0g'tNrifNzifh a0zefcsufrsm;udk w&m;onf


[k aNymvdkMuaomfvnf; oAkwmPfr&Sd tbd"rm bk&m;a[mr[kwf 31-bHk r&Sd
uH uH\ tusdK; wefcdk; tbdmPf rSd [k aNymNcif;rsm;onf 0dbZ0g' r[kwfbJ
Ak'omoem zsufqD;a&;0g'om NzpfaMumif; xifSm;avonf/

(z)

tm;vHk;udk cH tusOf;csKyfoHk;oyf&aomf OD;Ou|onf kyf0g'D? ocifNrwfqdkifonf


kyf0g'D? orm'd|dokawoe tzGJU0ifwdkUonf kyf0g'Drsm;omNzpfaMumif;? kyf0g'udkom
wpf,loef t,lonf; vufcHxm;olrsm; NzpfaomaMumifh rnfonfhbmomrQrSdaom
bmomrJhrsm;omNzpfaMumif;?

odkU

bmomrJhkyf0g'Drsm;NzpfMuygvsuf rdrdwdkU0g'udk

Ak'bmomESifh vGwfvGwfuif;uif; xlkaxmifNcif; rybJ Ak'bmom omoemESSifh


0ifyl;um twGif;rS 0if zsufaeolrsm;NzpfaMumif; awGU&onf? OD;Ou|onf i,fpOfu
Sif&[ef;NzpfcJhaomfvnf;
ul;aNymif;oGm;aomtcg

kyf0g'udk
toGifraNymif;bJ

vufcH
bk&m;ta&udk

Ak'0g'rS

kyf0g'odkU

qufvufcHxm;aom

ta&cHom NzpfaMumif;awGU&onf? ]]aus;Zl;awmfSif q&mawmfbk&m;MuD; SifOu|\


wynfhom;yDopGm}} [k pk'dwuwdkUu qdkonfhtwdkif; OD;Ou|\ wynfhyDovSaom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

890

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


ocifNrwfqdkifESifh

orm'd|dA[dktzGJUrS

bmomrJh

kyf0g'Drsm;onfvnf;

bmoma&;

ta&cHrsm;om NzpfaMumif;? bmoma&;udk ta&cHNyD; twGif;u0if zsufaeolrsm;


"rE&m,fppfppfrsm;om NzpfaMumif;awGU&ayonf/
18/

EdkifiHawmf oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) q&mawmfrsm;onf Ak'omoemawmftwGuf

aoa&;Sifa&;wrQ ta&;MuD;aom udpNzpf vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp,ESifh pyfvsOf;NyD; apm'u


yk*dKvfrsm;\
OD;Ou|ESifh

wifNyavQmufxm;csufrsm;udkvnf;aumif;?
aemufvdkufaemufygrsm;\

xdk

vuf&mrsm;udk

wifNycsufrsm;tNyif

vnf;aumif;?

awmifwGif;MuD;

w&m;cGif

pk'dwuwdkU

wifNycsufrsm;udk vnf;aumif;? yd#uoHk;yHk ygVd t|uxm #Dum wdkUudk vnf;aumif; av;vcefU


tcsdef,l aeUrem; nrem; us,fus,fNyefUNyefU IaxmifhpHkpHk qifNcifoHk;oyfonfhtwdkif; txufyg
aumufcsufrsm;udk csrSwf&SdcJhNcif;Nzpfayonf/

omoemh twGif;&efolrsm;aMumifh omoemtusKd;,kwfyHkrsm;


1/

omoemawmfESpf(218)ESpfwGif

tbdodufcH,laom

yg#vdykwfNynfhSif taomubk&if

eef;rwufrDESifh eef;wufp umvwdkU Ak'omoemawmftwGif;odkU omoemhta&cHum rdpm'd|dt,lSdaom


wdwdwdkU 0ifa&mufcdkatmif;cJhayonf? xdkouFef;0wfwdwdwdkUonf rdrdwdkU\ rdpm0g'rsm;udk NzefUNzL;&m Ak'
NrwfpGmbk&m;udk A[dkr@dKifxm;
pnf;Hk;odrf;oGif;cJhMuonf?
wufwufMuGMuG

olwdkU0g'rSom bk&m;a[m0g' tppftrSefNzpfaMumif; tvkt,uf

xdkqefUusifbufyk*dKvfwdkUonf

vIyfSm;aqmifGufcJhMuoNzifh

ol,kwfrm

ae&mwumwGif

tytrl

trsdK;rsdK;Nzifh

olwdkUu

pD;rdvmMuonf?

oHCmhudprsm;udkomru taomurif;rSwpfyg; tmPmSd r;rwfrsm;udkyif olwdkUtm; axmufcHolrsm; tNzpf


pnf;Hk;odrf;oGif;EdkifcJhMuavonf/
2/

ax&0g' Ak'omoem trSefudk vdkufem usifhoHk;Muaom Sifaumif;&[ef;aumif;rsm;onf

olwdkUudk r,SOfEdkifbJ ae&mwdkif;wGif olawmfaumif;yDyD aSmifvTJaecJhMu&onf? odkUNzpf OykofuHudprsm;udk


ouFef;0wf wdwdrsm; wpfOD;pD yvkyfMuaomtcg &[ef;aumif;rsm;u Ak'g0g'rS

wpfyg;aom

t,lSdolrsm;ESifh twlwuG OykofryEdkifaomaMumifh aSmifz,faecJhMuonf? uJhodkU &[ef;wkrsm;ESifhtwl


OykofryMuonfhtwGuf 7-ESpfwdkifwdkif oHCnDGwfa&; ysufNym;vsuf SdcJhonf/
3/

taomurif;MuD;onf pnf;vHk;nDGwfrISdap&ef EdkifiHa&;tNrifNzifh MunfhNyD; &[ef;tm;vHk;

wnDwGwfwnf; Oykofyap&eftwGuf trwfwpfOD;tm; wm0efay;apcdkif;cJhavonf? xdktrwfonf


wdwdwdkU\ bufom;NzpfoNzifh Oykofryaom bk&m;Sif om;awmfppf oHCmawmf taNrmuftNrm;udk
aoG;acsmif;pD;atmif

owfNzwfcJhavonf?

taomurif;MuD;\

nDawmfwdonf

uHtm;avsmfpGm
&[ef;b0Nzifh

olawmfaumif;

oHCmrsm;xJwGif

yg0ifvsuf

SdaeaomaMumifh

xdktrwfrdkuf\ &ufpufyGJMuD;udk [efUwm;EdkifcJhavonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

891

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

4/

uJhodkU

pGef;xif;ay:cJh&NyD;umrS

omoemhordkif;wGif

aMuuGJ0rf;enf;zG,f

aumif;aom

trJuGufMuD;

taomurif;MuD;onf Ak' omoemtrSefudk a[maNymEdkifrnfh q&maumif;udk

SmazG&mwGif Sifr[marm*vdykwwdrax&fudk

awGU rax&fxHrS

Ak'omoemtrSefudk oif,lNyD;

ouFef;0wf wdwdwdkUudk Sif;vif;okwfoifEdkifcJhavonf/


5/

txufyg tNzpftysufudk oHk;oyfMunfhonfSdaomf Ak'omoemrS wpfyg; tNcm;aom

t,lSdolrsm;rSm omoemawmfwGif;odkU acgif;NrD;cH 0ifa&mufNyD; twGif;uae zsufqD;onfhtcsufudk


awGUMu&ayonf? odkU rdrdwdkU udk,fwdkifu 0g'wpfyg;Sdaeolrsm;Nzpfygvsuf rdrdwdkU0g'omvQif
Ak'0g'NzpfaMumif;

0ifa&mufNiif;ckefwdkufcdkufNcif;onf

]a,m

a[mwd

0d0ga'g

A[kZem[dwm,

A[kZemokcg, A[kaem Ze tewm, t[dwm, 'kum, a'0rekmeH} [laom t*FkwdK&f ygVdawmf


quedygwf 294-

a[mMum;awmf rlonfESifhtnD

&[ef;SifvlNynfoltrsm;\ tusdK;pD;yGm;rJhrI?

qif;&J'kua&mufrIwdkUudkom NzpfapEdkifaMumif;ay:vGif xifSm;avonf/


6/

odkUomoemawmfxJ0ifNyD;

omoemhta&cHum

bk&m;a[mw&m;awmf

"rudk

bk&m;a[mr[kwf t"r [k vnf;aumif;? bk&m; ra[maom ygVdteuftwkrsm;udk bk&m;a[maom "r


[l vnf;aumif; Niif;ckefaNymqdkMuaom yk*dKvfwdkUonf 0de,ypwdu = 0denf; omoemawmfNrwf\
qefUusifbuf &efolrsm;omNzpfMuonf? okwE ypwdu = okwef omoemawmfNrwf\ qefUusifbuf
&efolrsm;om

NzpfMuonf?

tbd"rm

ypwdu

tbd"rmomoemawmfNrwf\

qefUusifbuf

bk&m;a[mr[kwf[l

qefUusifbuf

&efolrsm;omNzpfMuonf/
7/

tbd"rm

a'oemawmfNrwfudk

pGyfpGJaNymqdkMuolwdkUonf ]tbd"rH y#dAma[aEm ro Zde pau y[m&H a'wd} [k t|uxmvDed


t|uxm

ESm-30

rdefUrSmawmfrlonfESifhtnD bk&m;Sif\

omoemawmfNrwfudk

xdyg;ykwfcwf

apmfum;olrsm;yif NzpfMuonf? xdkrQru ]oAkwmPH y#dAm[wd} [lonfESifhtnD NrwfpGmbk&m;\


oAkwaTmPfawmfudkyif wm;Nrpfydwfyifolrsm; NzpfMuonf? xdkrQru ]aomwkumrH y&doH 0doH0g
a'wd} [lonfESifhtnD oHo&mrS xGufaNrmuf&ef taMumif;Nzpfaom ed,smedu bk&m;omoemawmftrSefudk
avhvmoif,lusifhMuHolwdkUtm;

avhvmoif,l

usifhMuHvdkpdwf

rSdatmif

zefwD;Muaom

omoemzsufyk*dKvfrsm;yif NzpfMuonf/
8/

xdkuJhodkU

Ak'0g'rS

aoGznfaom

rdrdwdkU0g'

vufudkifwpfckckNzifh

Ak'omoemudk

0ifa&mufzsufqD;olrsm;onf ]'ky#dyaEm [d omoeH bdEaEm owK "ro&Da& y[m&H a'wd} [k


O'gef;t|uxm?

ESm-87

rdefUqdkonfhtwdkif;

Ak'NrwfpGmbk&m;Sif\

udk,fum,awmfudkyif

dkufESufykwfcwfxdk;ckwfolrsm; Nzpfayonf/
9/
t"r?

t"r

odkU omoemh ta&cHum omoemawmftwGif;0if taMumif;trsdK;rsdK;Nyum "rudk


udk

"r? bk&m;ra[monfudk

ta[m?

bk&m;a[monfudk

ra[m

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

ponfNzifh

892

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0ifa&mufyl;owfNyD; 0d0g'gt"d ukPf;rsm;Nzpfatmif zefwD;rIonf wdkwdkESifh rNidrf;at;ygvQif aeNrifhav


tl;&ifhav

qkdbdouJhodkU

Ak'omoemtwGif;0,f

&[ef;Sifvlrsm;xJ

omoe"rtay:

txifrSm;tNrifrSm;rIrsm; NzpfvmNyD; omoemawmfESifh ywfowf tNiif;yGm;rIrsm; y#dyu NzpfrIrsm; ydk


MuD;xGm;vmedkifyHkudk 0drwd0daem'eD #Dumq&mu udwif owday;xm;cJhavonf/
10/

NrefrmEdkifiHawmf omoem

tHhzG,fo&J

tm*HkaqmifEdkifaom

ausmfMum;avmufatmif

2500-acwfwGif q|oH*g,emwifNcif;?

omoemhtmZmenfrsm;

tusifhodumaumif;vSaom

ay:xGef;Ncif;?

&[ef;aumif;rsm;

yd#uoHk;yHkudk
t&d,m&[Em[k

ay:xGef;Ncif;wdkUaMumifh

Ak'omoemawmf\ taNconf wdk;wufvmonf[k wpfzufwGif qdk&efSdonf/


11/

odkU&mwGif tumif;SdvQif tqdk;Sdaom avmu"rwmtwdkif; tNcm;wpfzufwGifvnf;

Ak'omoemawmftrSefudk zsufvdkzsufqD;yvkyfMuaom tE&m,fqdk;onfvnf; ,ckomoemESpf 2500acwfwGif

ododomom

ay:aygufcJhavonf?

odkU

ay:aygufvmaom

"rE&m,frsm;teuf

awmifwGif;MuD;OD;Ou| acgif;aqmifaom omoemhta&cH kyf0g'*dkPf;\ xdk;ESufcsufrSm omoemawmftm;


rsm;pGmyif

txdemapcJhonf?

awmifwGif;MuD;OD;Ou|onf

i,fpOfu

Sif&[ef;NzpfcJhaomfvnf;

yifudk,fpdkuftm;Nzifh omoemawmftay: o'gw&m; tvGefenf;NyD; t,lonf; acgif;rmolNzpfonfh


tm;avsmfpGm ygVd

t|uxm #Dum yd#uwf usrf;*efrsm;udkvnf; ,xmblwusatmif rwwfrod

rusifhrMuH tvGefnHhaom udk,fcHNzifh udkvdkeDe,fcsJUorm;wdkU\ ppfaMumif;wpf&yfNzpfaom omoemzsuf


pmayppfaMumif;ESifh tawGUwGif vHk;0usqHk;oGm;NyD; urmtESHU tSdeft[kefNyif;pGm xdk;ESufvmaom kyf0g'\
vTrf;rdk;rIudk vHk;0cHoGm;&Smol Nzpfonf? odkUNzpf q&mpOfquf usifhoHk;cJhaom Ak'omoemh0g'trSefudk
awmfvSefNyD; kyf0g'odkU ul;aNymif;um omoemhtwGif;&efol NzpfvmcJhayonf/
12/

odkU omoemhta&cH ouFef;0wf OD;Ou|onf kyf0g'tNrifNzifh edum,fig;&yf

yd#uoHk;yHkrsm;udk &p&mr&Sdatmif a0zefykwfcwfvmNcif;? Ak'0g'ESifhvHk;0 qefUusifaom vlaovlNzpf0g'udk


a&;om;vmNcif;? Ak' "r Ak' ,Ofaus;rIrsm;udk a0zefykwfcwfvmNcif;? omoemapmifh r[max&frsm;
ausmufxD;wEK

tav;ytyfaom

oHCmawmftm;vHk;udk

odrf;usKH;ykwfcwfvmNcif;

ponfwdkUudk

ol\pl;Saom uavmifoGm; aumufuspfpOf;vJaom 0uFEmPfwdkUNzifh tqufrNywfyvkyfcJhayonf/


xdkuJhodkU OD;Ou| w&m;vGefvmaomtcg "r0g'DoHCmawmfrsm;u yumoeD,uHyvnf;aumif;?
Ak'omoem0if 'g,umrsm;u tyom'ya0'eD,uHyvnf;aumif; wm;NrpfcJhMuao;onf? odkU&mwGif
aumif;pGm t&mra&mufcJhay/
13/

tb,fhaMumifhqdkaomf

NrefrmNynfwGif;odkU

xGif;azmuf0ifa&mufvmaom

acwfopfkyf0g'udk vufcH,HkMunfMuonfh vl0wfaMumifwdkUonf OD;Ou|aemufodkU aumufaumufyg


vdkufcJhMuaomaMumifh Nzpfayonf?
omoemawmfodkU

csOf;uyfum

xdk OD;Ou|\ aemufvdkuf kyf0g'DwdkUonfvnf; OD;Ou|enf;wl


rdrdwdkUomvQif

Ak'bmom

ppfrSefolrsm;tNzpf

aMuG;aMumfMuvsuf

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

893

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

Ak'omoemawmfudk twGif;u0if wufwufMuGMuG zsufqD;Muavawmhonf? xdkolwdkUum; tNcm;r[kwf?


,ck

Hk;awmfodkU

a&mufaeMuaom

ocifNrwfqdkifESifhwuG

orm'd|dokawoetzGJUcsKyfrS

OD;cif[ef

paomyk*dKvfwdkU Nzpfayonf/
14/

txufwGif azmfNycJhonfhtwdkif; Ak'omoemawmfrS wpfyg; tNcm;aom kyf0g'

t,lSdMuaom olwdkUtm; "rpuf tmPmpufwdkUNzifh


Ak'omoemawmf

omru

wdwdusus ta&;,laqmifGufNcif; ryygu

omoemawmfudk

Nidrf;csrf;pGm

vdkufemusifhoHk;aeMuaom

&[ef;SifvlNynfolwdkU\ twGif; pnf;vHk;nDGwfa&; ysufNym;um ab;'kutE&m,f trsdK;rsdK;usa&muf


vmvdrfhrnf Nzpfayonf? odkUNzpfaomaMumifh awmifwGif;MuD; OD;Ou| pchJaom kyf0g'udk taNccHonfh
vlaovlNzpf0g'? xdkvlaovlNzpf0g'ESifh wpfEG,fiif wpfpifyg qufpyfvsufSdaom tEk0g'rsm;udk
t"dukPf; Nidrf;at;ap&ef &[ef;? Sifvl Nynfoltrsm; csrf;omap&ef EdkifiHawmf\ pnf;vHk;nDGwfa&;
cdkifNrJwdk;wufap&ef

omoemawmf

oefUSif;

wnfwHh

NyefUyGm;ap&ef

&nfoefawmfrlMuvsuf

ygVdawmf t|uxm #Dum cdkifcefUaom bk&m;Oya'awmfMuD;ESifhtnD 0dedp, csrSwf MuayukeftHh/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

894

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tydkif;(6)
6-1/ vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, csrSwfcsuf
6-2/

obmywdq&mawmfbk&m;BuD;u pk'dwuwdkUtm; rdefUMum;aom Mo0g'uxm

6-3/ TefMum;a&;r;csKyf\ Sif;vif;aNymMum;csuf


6-4/ t"r0g'pGefUvTwfyGJ tcrf;tem; tpDtpOfrsm;
9-5/ obmywdq&mawmfbk&m;BuD;\ Sif;vif;avQmufxm;vTm
6-6/ EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU tvSnfhus Ou|q&mawmf\ Mo0g'uxm
6-7/ q&mawmfOD;crmok"\ 0dedp,tusOf;csKyf oHk;oyfcsufESifh ESvHk;oGif;zG,f Mo0g'
6-8/ tusdK;aqmif q&mawmf\ Sif;vif;rdefUMum;csuf
6-9/ t"r0g' pGefUvTwfaMumif; y#dnmOfy vufrSwfa&;xdk;Ncif;
6-10/ NynfxJa&;ESifh omoema&;0efBuD;Xme\ trdefUaMumfNimpm
6-11/ usrf;pmtkyf "r'getvSif

bk&m;Sifawmf? yGifhxGef;ay:
a[mazmfTefNy? Nrwf"raMumifh
um;ukodkvf? tukodkvfESifh
xdkxdkbHkb0? odMu&? rsm;vSaus;Zl;ay
aus;Zl;awmfSif? bk&m;Sifudk
aeUpOfrNywf? aus;Zl;qyfzdkU
tNrwf&wem? omoemudk
ESpfNzm0efxrf;? vGefud;yrf;
vlpGrf;NyMuav/
(r[m*EmkH q&mawmfbk&m;MuD;)

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Nynfaxmifpk qdkS,fvpforw NrefrmedkifiHawmf?
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu 0denf;"ruH t"dukPf; rIcif;rsm;
aNzSif;qHk;Nzwfa&;qdkif&m Oya'? ,if;Oya'\ vkyfxHk;vkyfenf;rsm;eSifh tnD
zGJUpnf;tyfaom EdkifiHawmf A[dkoHCmh0efaqmif q&mawmfrsm;om
yg0ifaom EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)\

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, rSwfcsuf


(vkyfxHk;vkyfenf;rsm; tydk'f 42)

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)


1343-ck? "r t"r rIcif; trSwf-1

apm'u yk*dKvfrsm;
1/ OD;pEdrm? rdwdvmrdU? "rmp&d, ausmif;wdkuf?
2/ OD;ynmoD[? arrdU? &wemrm&fatmif ausmif;wdkuf?
3/ OD;0dok' ? rEav;rdU? avmurSefuif; ausmif;wdkuf?
4/ OD;ynmomrd? ompnfrdU? a&vnf ausmif;wdkuf?

pk'dwu yk*dKvfrsm;
1/ OD;OaZmwdu? a';'&JrdU?
2/ OD;Z0e (ae&Sife,f) awmifwGif;MuD;rdU?
3/ OD;Z0e (ig;qifh) awmifwGif;MuD;rdU?
4/ OD;qEm"du (ewfrSD) awmifwGif;MuD;rdU?
5/ ocifNrwfqdkif? &efukefrdU?
6/ OD;cif[ef (orm'd|dokawoetzGJUcsKyf) &efukefrdU?
7/ OD;aTNynfh? awmifukwfrdU?
awmifwGif;MuD; OD;Ou| pwifcJhaom vlaovlNzpf0g'ESifh wEG,fiifwpifyg orm'd|dokawoe
paom qefUusifbuf0g'wdkU a&mufSd&m rdUe,f^&yfuGuf^aus;GmwdkU Nzpfay:vsuf&Sdaom "r t"r
tNiif;yGm;rI?

0de, t0de, tNiif;yGm;rI

NynfolUvTwfawmfu
aNzSif;qHk;Nzwfa&;qdkif&m

wnDwGwfwnf;
Oya'?

paom

0d0g'g"dukPf;rIudk

Ny|mef;ay;xm;aom

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;ESifhtnD

aNyNidrf;ap&ef

tvdkUiSm

0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm;
EdkifiHawmf oHCmr[mem,utzGJUu

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

895

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

aG;cs,fzGJUpnf;ay;xm;onfh EdkifiHawmf A[dkoHCmh0efaqmif q&mawmfMuD;rsm;om yg0ifaom EdkifiHawmf


oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; udk,fwdkif vufrSwfa&;xdk; "r0de,ESifh tnD
vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp,udk csrSwfay;awmfrlvdkufonf/

0dedp,csrSwfcsuf
1/

OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkUonf bmomrJhkyf0g'Drsm;NzpfaMumif; apm'emcsufESifh ywfowf

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf pdwf apwoduf kyf edAmef y&rww&m; av;yg;udk taNccH 0wkyfaNcmufyg;
tmHkaNcmufyg; 0dnmPf 6-yg;wdkUudk 24-ypnf; oGif; Sif;vif;aom0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh if;\
aemufvdkuf orm'd|dokawoD qdkolwdkU\ 0g'onf yom'kyfig;yg;? kyftmHkig;yg;udkom uGuf,lNyD;
,if;kyfudk tSdw&m; edpw&m;tNzpf rlaoudkifNyD; emrfw&m;udkrl tNzpfw&m; vufatmufcHw&m;tNzpf
xm;Sdaom

{upow kyf0g'rsdK; NzpfaomaMumifhvnf;aumif;? if;wdkUonf xdkkyf0g'tNrifNzifhom

t&m&mudk oHk;oyfINrifNyD;

Ak'

"r

oHCm tNrwfqHk; &wemwdkUudk ykwfcwfy,fzsufNcif;tm;Nzifh

o&P*HkrSdaom bmom omoemrJh tNzpfwGifom SdaomaMumifh vnf;aumif;/


2/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf vlaoaomtcg a'0*wd? rEk*wd? wd&pme*wd? ayw*wd?

ed&,*wd(ewf? vl? wd&pmef? Nydwm? i&J) [laom *wdig;yg;udk rdrdwdkU yvkyfaom ukodkvf tukodkvf
uHtm;avsmfpGm vm;a&muf&aom 0g' NzpfNyD; awmifwGif;MuD; OD;Ou|\ 0g'onf kyf0g' tNrif twdkif;
vlaovQif aemufxyfNzpf&efrvdk tu,f NzpfOD;rnfqdkvQif vlrS wpfyg; tNcm;aom vm;zG,f*wd rSd?
vlomvQif Nzpf&rnf [k Oap''d|d? ow 'd|dudk ,laomtm;Nzifh Ak'0g'udk qefUusifaom0g'
NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
3/

NrwfpGmbk&m;\0g'onf

MoumoavmuNzpfaom

31-bHk\

yifudk,ftm;Nzifh

wnf&Sdaeonfudk vufcHNyD; xdk 31-bHk Nzpf&ef taMumif;w&m;rsm; xdk31-bHkrS xGufaNrmuf&ef


enf;vrf;rsm;udk TefNyaom0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifhwuG wynfhaemufvdkufwdkUonf if;wdkU\ rsufpdNzifh
Nrif&aom vlUbHkESifh wd&pmefbHkudkom vufcH 31-bHkudk vufrcHaom0g' Sdolrsm; NzpfonfhtNyif
NrwfpGmbk&m;udkyif 31-bHk0g' vufrcHav[ef pGyfpGJxm;aomaMumifh vnf;aumif;/
4/

NrwfpGmbk&m;\

0g'onf

uruworm'd|d?

psmeorm'd|d?

0dyemorm'd|d?

r*orm'd|d? zvorm'd|d? ypa0uPmorm'd|dtm;Nzifh ppfrSefaom orm'd|d (6)rsdK;udk taNccHonfh twdkif;


uH uH\ tusdK;w&m;udk ouf0if,HkMunfrI? uruw orm'd|dudk taNccHup vufcHaom0g'NzpfNyD;
OD;Ou|ESifh if;\ aemufvdkufwynfhrsm;\ 0g'onf tvay;Ncif;? OykofapmifhNcif;? bm0emtm;xkwfNcif;
ponfNzifh uH uH\ tusdK;w&m;qdkif&m udprsm;udk tZdwauourv wdwdwuwGef; uJhodkU y,faom0g'
NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

896

tpodkU
5/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


NrwfpGmbk&m;\

0g'onf

NrwfpGmbk&m;

&Sdawmfrlaom

0dZmoHk;yg;

0dZmSpfyg;

mPfawmfq,fyg;wdkUt& aS;tNzpfudk Nrifaom ykaAed0goekwdmPf? aemifvmrnfh tem*wftNzpfudk


Nrifaom tem*wHomPf? ypKyefI&ef Nzpfaom 0dyemmPf ponfwdkUNzifh twdwf tem*wf ypKyef
OD;Ou|ESifh ocifNrwfqdkif

umvoHk;yg;udk olUae&mESifhol us,fus,fNyefUNyefU vufcHaom0g'NzpfNyD;

orm'd|dokawoDqdkolwdkU\ 0g'onf kyf0g'tNrifNzifh ykcufESifhacgif;Mum; [laom ypKyefudkom ,lonfh


tvGefusOf;aNrmif;aom 0g'NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
6/

NrwfpGmbk&m;\

NrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif

0g'onf

tvGefav;eufus,fNyefUvSaom

pwifa[mMum;NyD;

ynm{w'*f&

vusfm&H

tbd"rma'oemawmfudk
Sifom&dykw&mrSwpfqifh

vlUavmu NzefUa0cJhaom a'oemNzpfonfhtNyif NrwfpGmbk&m;udk,fawmfwdkif 0denf;ynwfcsufrsm;


vnf;aumif;? oH,kwf ygVdawmf paom okwfw&m;awmfrsm; vnf;aumif; tbd"rmw&m;oabmrsm;udk
trsm;tNym; xnfhoGif; a[mMum;xm;onfNzpf
NzpfaMumif; rSefuefpGm
tbd"rmw&m;awmf

tbd"rmonf taNccHtm;Nzifh

vufcHusifhoHk;&aom0g'NzpfNyD;

OD;Ou|ESifh

bk&m;a[mppfppf

aemufvdkufwdkY\

0g'onf

us,fNyefUav;eufaom w&m;"rydkif;udk roHk;oyfrINrifEdkifMubJ bmomNcm;

vlrsdK;Ncm;wdkU\ pmayppfaMumif;rS ay:aygufvmaom tay:&H ty,duNzpfonfh ordkif;aMumif;tNrifNzifh


tbd"rm

bk&m;a[mr[kwf[k

wm0efrJh

a&;om;rIrsm;udk

t[kwfrSwfum

Ak'

tbd"rmudk

bk&m;a[mr[kwf[k trSefw&m;ESifh qefUusifNyD; ,laom0g' NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/


7/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf okar"mSif&aohb0rS p ]oAkwH ygykPdwGm oEma&H

oa'0uH} oAkw bk&m;Sif tNzpfodkU a&mufaomtcg vl ewf NA[m ow0gwdkUudk u,fwiftHh


[laom &nfG,farQmfrSef;csufMuD;onf r[mou&mZf (103) ckESpf? uqkefvNynfhaeU r[maAm"dyif&if;
NynfhaNrmufawmfrlNyD; twkrSdaom bk&m;SifNzpfum oAkwmPfudk trSefpifppf &awmfrlNcif;? ,aeU
vufSd

oH*g,em aNcmufwefwif edum,f ig;&yf

yd#uwf oHk;yHk

ygVdawmftkyfa& (40)cefUudk

a[mEdkifonfh yk*dKvfrsdK;onf tvHk;pHkaom mPftNrifSdonfh oAkwmPftSifomvQif Nzpf&rnf [laom


taxmuftxm;t& Ak'NrwfpGmbk&m;onf trSefpifppf oAkwmPfawmfudk &SdolNzpfNyD; OD;Ou|ESifh
aemufvdkufwdkUonf xdkuJhodkUaom oufaotaxmuftxm;wdkUudk rsufuG,fyvsuf kyf0g'tNrifNzifh
qefUusifa&;twGuf oAkwmPfawmfudk xdyg;ykwfcwf apmfum;MuaomaMumifh vnf;aumif;/
8/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf 0dyem\ taNccHNzpfaom orxvrf;pOfESifh avmukw&m\

taNcNzpfaom 0dyemvrf;pOfwdkUudk tcdkiftrm wnfaqmuf a0ae,s ow0gwdkUtm; b0oHo&mrS


xGufaNrmufa&;twGuf pDpOfTefMum;aom0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh pk'dwu ocifNrwfqdkif orm'd|dokawoe
tzGJUrS vlrsm;onf kyf0g' tNrift& oHo&mESifh oHo&mrS vGwfaNrmufrIudk vufoifhrcHolrsm;yDyD
b0oHo&m xGufaNrmufaMumif;Nzpfaom orx? 0dyemvrf;pOfwdkUudk zsufqD;aom0g' SdMuaomaMumifh
vnf;aumif;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

897

tpodkU
9/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf 0denf;usifh0wf odumyk'fawmfrsm;udk &[ef;wdkU\ touf?

omoemawmf\

touftNzpf

tav;teufxm;um

ck'gekck' tao;tzGJ

odumyk'fygrusef

tav;*ky usifhoHk;vdkufemonfh0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkU\ 0g'onf 0denf;usifh0wfrsm;udk


Oyg'geftpGJtvrf;rsm;[k orkwfum

0denf;usifh0wfudk

rsufuG,fyaom t0de,0g'NzpfaomaMumifh

vnf;aumif;/
10/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf NrwfpGmbk&m; ynwfawmfrlaom 0denf;usifh0wfodumyk'frsm;udk

udk,f0,fqifNref; vdkufemusifhoHk;aom &[ef;aumif; Sifaumif; oHCmawmfaumif;wdkUudk csD;rGrf;axmrem


Mobmyaom0g'NzpfNyD;

vlaovlNzpfOD;Ou|ESifh

wynfhMuD;

ocifNrwfqdkif orm'd|dokawoetzGJUrS

vlwdkUonf 0denf;awmfESifhtnD usifhMuHaexdkifMuaom tbd"Zr[m&|*kk? t*r[my@dw? wdyd#u"&


"rb@m*g&du tpSdaom ausmufxD;wEK tav;ytyfaom olawmfaumif; &[ef;oHCmawmfrsm;udk
tacsmiform;awG ponfNzifh yufyufpufpuf qJa&;ykwfcwfaom rkom0g'? ydokP0g'? zko0gpm?
oryvmy - [laom 0pD'kpdkufav;yg; taNccHNyD; oHCmtm; qJa&;aom oHCtaumo0g'Sdolrsm;
NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
11/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf arwm opmESifh udk,fusifhw&m;udk taNccHaom &weokwf?

arwmokwf paom okwfw&m;rsdK;udk tzefzefGwfzwfo&Zs,fNcif;tm;Nzifh ukodkvfw&m;wdk;yGm;apNyD;


ab;tE&m,fwdkUudk

wm;qD;umuG,fonfh

y&dwfa'oemawmfrsm;tNzpf

cGifhyaom

(0g)

y&dwfGwfaumif;aom0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkUonf NA[PwdkU\ rEefGwfyHk? r[m,ewdkU\


y&dwfGwfyHk? 0dZm"dk&fwdkU *gxmpkwfyHk? vufSd Ak'bmomwdkU y&dwfGwfyHkwdkU\ t*FgvuPmrsm;
rwluGJNym;Ncm;em;rIudk

vHk;0em;rvnfMubJ

toHwlumrQNzifh

oabmwlrSwf

Ak'bmomwdkU\

tpOftvmaumif;rsm;udk zsufqD;aom0g'Sdolrsm; NzpfMuavaomaMumifh vnf;aumif;/


12/

NrwfpGmbk&m;\

0g'onf

NrwfpGmbk&m;\

"mwfawmfarGawmfrsm; apwDawmf

ykxdk;awmfrsm;? qif;wkawmfrsm;? qHawmf "mwfawmfrsm; ponfwdkUudk NrwfpGmbk&m;\ aus;Zl;awmf


*kPfawmfwdkUudk

tmHky

aemufvdkufwdkUonf xdkuJhodkYaom

Sdcdk;ylaZmfudk;uG,forIy&ef
"mwfawmfarGawmf

cGifhyaom0g'NzpfNyD;?

apwDawmf

udk;uG,fylaZmfNcif;udk qefUusifaom0g'NzpfHkrQru OD;Ou|onf

qif;wkawmf

OD;Ou|ESifh
ponfwdkUudk

rdrdkyf0g'DwpfOD;NzpfaMumif;udkvnf;

tcdkiftrmNyo&ma&mufaponfh kyf0g' tNrifNzifh t&[w"ZouFef;awmfudk rdef;rxrDESifh vnf;aumif;?


oHk;avmuxG#fxm; oAkNrwfpGmbk&m;\ qHawmf "mwfNrwfudk Nrif;NrD;ESifh vnf;aumif; ,kwf,kwfrmrm
cdkif;EIdif;NyD; ouFef;ESifh qHawmfudk xrDESifh Nrif;NrD;avmufrQ toHk;rusonfh b0odkU a&mufatmif
S,fzG,fvdvd a&;om;xkwfa0aom tSufrJhtvZD0g'Sdol NzpfaomaMumifhvnf;aumif;/
13/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf uH? uH\ tusdK;udk taNccHonfh tm;avsmfpGm bk&m; w&m;

oHCm q&m rdb wdkUtm; Sdcdk;ylaZmfNcif; *kPfawmfyGm;rsm;Ncif;paom trIwdkUudk ukodkvf&aom

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

898

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tvkyfrsm;tNzpf owfrSwf tm;ay;aom 0g' NzpfNyD; OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkYonf kyf0g'Drsm;yDyD


kyfrsufvHk;Nzifh

ukodkvf&onfqdkonfudk

rNrif&aomaMumifh

vufrcHbJ

Ak'bmomwdkU\

"avhaumif;Nzpfaom bk&m;Sdcdk;Ncif;? qDrD;ylaZmfNcif;? qGrf;awmfuyfNcif; paom bmom omoema&;


vkyfief;wdkUudk zsufqD;aom 0g'Sdolrsm; NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
14/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf

uH? uH\ tusdK;udk vnf;aumif;? b0 oHo&mrS

xGufaNrmufrIudk vnf;aumif; us,fus,fNyefUNyefU vufcHaom0g' Nzpfonfh tm;avsmfpGm aumif;aomzuf


oDvcH,lNcif; yvkyfonfh ukodkvftusdK;aMumifh &SdEdkifonfh tcsufrsm;udk

TefNyaNymMum;Ncif;[k

qdktyfaom qkay;Ncif;? ukodkvfSif\ qENyif;NyrIudk NrGufqdkaom qkawmif;Ncif;? vlaoaomtcg


aoolSifol ESpfOD;vHk;twGuf tusdK;SdEdkifaom oydwfoGwfNcif; paom trIwdkUudk ukodkvfaumif;rItNzpf
owfrSwf tm;ay;aom 0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh orm'd|dokawoDqdkolwdkUonf xdktrIudpwdkUudk kyf0g'
tNrifNzifh

oHk;oyf

ukodkvfaumif;rIqdkif&m

omoemrI"avhaumif;wdkUudk

y,faom0g'Sdolrsm;

NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
15/
twdkif;

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf t*FkwdK&fygVdawmf? o'roarmookwf a[mMum;xm;onfh

olawmfaumif;

w&m;awmf

rawGa0ap&ef

olawmfaumif;w&m;awmf

ruG,fyap&ef

tu&myk'fAsnf;wdkUudk aumif;pGmxm;&rnf teufudkvnf; aumif;pGmaqmif&rnf[k ]tu&m wpfvHk;


bk&m;wpfql} uJhodkU wefzdk;xm;aom 0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh if;\ aemufvdkufkyf0g'Drsm;\ 0g'onf
ygVdudk

tbd"mefwGif

azmfNyaom&if;Nrpf

teufavmufudkyif

kyf0g'taNccHtNrifESifh

udkufnDatmif

ygVdpum;vHk;rsm;udk xifovdk

trSefw&m;[lorQudk

Oyg'gefyk'fr-wyfum zsufqD;ypf&ef

rSefrSefr,lbJ

if;wdkU\

teufay;MuNyD;

omoe"r

ud;pm;aom

omoeypwdu0g'

NzpfaomaMumifhvnf;aumif;/
16/

NrwfpGmbk&m;\

0g'onf vlwdkUSdaom

udavom(10)yg;wdkUudk

tqifhvdkuf

tqifhvdkuf trSefwu,f tNyD;tNywf y,fowfEdkifolrsdK;udkom t&d,m[k owfrSwfNyD; xdkodkU udavom


y,fowf&m

tqifhvdkuf

Nzpfay:aom

edAKw"mwfudkvnf;aumif;?

aemufqHk;wGif

taMumif;wPSmcsKyfNidrf;? tusdK;kyfemrf tm;vHk;csKyfNidrf;onfh oEdokc trw"mwfudk vnf;aumif;


tppftrSef edAmeftNzpf owfrSwfaom 0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh taygif;ygwdkU\0g'onf t&d,mESifh
edAmefudk txufyg bk&m;a[m t"dym,frsm;ESifh qefUusifvsuf azmfNyxm;MuoNzifh

ax&0g'

yd#uwfawmfESifh rudkufnD rESD;aESmrdaom 0g'NzpfaomaMumifhvnf;aumif;/


17/

NrwfpGmbk&m;\

0g'onf

oH*g,em

aNcmufwefwif

yd#uwfoHk;yHk

ygSdaom

"rpuy0weokwftwdkif; opmav;yg;? tNyefoHk;yg;? Ncif;&m q,fhESpfyg;Sdaom opmvrf;aMumif;udk


azmfNyonfh0g'Nzpf OD;Ou|ESifh aemufvdkufwdkUonf uJhodkU av;eufonfh "rpMumw&m;awmfMuD;udk

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

899

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

yifvQif tSufrJh zsufqD;um vlaovlNzpf "rpMumtNzpf

azmfNy0Hhaom omoem aoGznfa&;0g'

Sdolrsm;NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
18/

NrwfpGmbk&m;\

0g'onf

vdrfvnfNcif;?

vSnfhywfNcif;?

aumufuspfNcif;wdkUudk

tvGefpyfqkyfonfh tm;avsmfpGm pum;rSef w&m;rSef udkom a[mMum;aNymqdkaom opm0g'NzpfNyD;


OD;Ou|ESifh wuG OD;udkudkav;? ocifNrwfqdkif? tbd"rm q&mpdef? orm'd|dokawoD paom olwdkUonf
if;wdkU\ oEmef wnfudef;aeaom kyf0g' tNrifNzifh qdkcJhonfh vdrfvnfNcif;? vSnfhNzm;Ncif;?
aumufuspfNcif;wdkUudk tNypf[l rNrifbJ bk&m;ra[maom ]avmuork',O twd? avmueda&m"O ewd}
[laom vufNzpf ygVdtwkrsdK;udk Ak'bk&m;a[mygVdtNzpf aNymifaNymifwif;wif; vdrfvnfvSnfhNzm;
azmfNyNcif;tm;Nzifh

bk&m;ra[monfudk

ta[mvkyfum omoemawmf

t"dukPf;rsm;Nzpfatmif

zefwD;aom tzsuform;rsm;om NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/


19/

NrwfpGmbk&m;\ 0g'onf bk&m;qkudk awmif;onfrSp yg&rD q,fyg; tNym;oHk;q,f

pGefYNcif;MuD;ig;yg; p&d,oHk;yg;wdkUudk av;oacFsESifh urmwpfodef; umvywfvHk; Nznfhqnf;awmfrlcJhNyD;


aemufqHk;bk&m;Nzpfrnfhb0 r,fawmf0rf; oaE,lNcif;? zGm;NrifawmfrlNcif;? awmxGufawmfrlNcif;?
'ku&p&d,usifhawmfrlNcif;? aAm"dyvif bk&m;NzpfawmfrlNcif;wdkUudk twk,lzG,f tm;uszG,fNzpfatmif
us,fus,fNyefUNyefU Ak'0ifudk azmfNyxm;aom 0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh aemufvdkuf kyf0g'orm;wdkU\
0g'onf Ak'0ifudk kyftNrifESihf ,SOfMunfhNyD; rwefr&m rxDav;pm; apmfum;aom

,kwfnHhonfh

0g'&Sdolrsm;om NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/


20/

NrwfpGmbk&m;ESifhwuG wynfhom;oHCmwdkU\ 0g'onf bk&m;Sifudk,fawmfwdkifa[mcJhaom

ygVdawmfwdkUudkvnf;aumif;? wynfhom;wdkU a[maomfvnf;

NrwfpGmbk&m;\ twnfycsuf&SdcJhaom

ygVdawmfwdkUudkvnf;aumif;? NrwfpGmbk&m; tusOf;csKyfa[mcJhaom rmwdumudk tus,fcsJUxm;onfh


ygVdawmfwdkUudkvnf;aumif;? Ak'0g'ESifh tnD aqG;aEG; a[maNymxm;aom ygVdawmfwdkUudkvnf;aumif;?
omoemYtE&m,f toG,foG,frS umuG,f&ef tvdkUiSm acwftvdkuf oH*g,em aNcmufwefwif
oefUpifcJhNcif;trIonf tvGefcdkifrmaom omoemhrSwfwdkifMuD;rsm;tNzpf cHxm;aom 0g'NzpfNyD; OD;Ou|ESifh
aemufvdkufwdkU\ 0g'onf vlrsdK;Ncm; bmomNcm;wdkU\ pmaypnf;Hk;rIaemufodkU vdkufygum oH*g,em
aNcmufwef\ cdkifrmrIudk ayghysufao;odrfatmif vkyfaomomoemzsuf0g' NzpfaomaMumifhvnf;aumif;/
21/

NrwfpGmbk&m;ESifhwuG wynfhom; oHCmwdkU\ 0g'onf oH*g,em aNcmufwefwif

ygVdawmfrsm;rSm tESpfom&tm;Nzifh rnfonfhbmom t,l0g'ESifhrQ a&m,SufNcif;rSd? Ak'0g'ppfppfudkom


azmfNyaom

ygVdawmfrsm;tNzpf

oiftHavhusuf

pdppfoHk;oyf

usifhMuHcsufrsm;Nzifh

twnfyNyD;

vufcHxm;aom 0g'Nzpf OD;Ou|ESifh if;\ aemufvdkufwdkU\ 0g'onf rdrdwdkU\ kyf0g'tNrifESifh


rudkufnDaom ygVdawmfrsm;udk bk&m;a[mr[kwf [lvnf;aumif;? [dELNA[P0g'awG [l vnf;aumif;
orkwfNyD; bmom omoemudk dk;om;pGm usifhMuHtm;xkwfvsufSdaom yk*dKvfrsm;tm; tNrifrSm;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

900

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

txifrSm;Nzpfatmif

vSnfhNzm;vdrfvnfNyD;

bk&m;a[mygVdawmfrsm;udk

zwfxkwfowfaom0g'

NzpfaomaMumifh vnf;aumif;/
,if; vlaovlNzpf0g'gEk0g' (vlaovlNzpf OD;Ou|0g'? if;\ aemufvdkufNzpfaom ocifNrwfqdkif?
orm'd|dokawoD
vnf;aumif;?

polwdkU\

0g')onf

av;eufus,fNyefUaom

ax&0g'

yd#uwfawmfvm omoe"r tm*r,kwdrsm;ESifh

obm0,kwdrsm;ESifh

vnf;aumif;

ravsmfuefatmif

azmufNyef,Gif;uGuf qefUusifbufNzpfaom t"r0g'omNzpfonf[k EdkifiHawmf oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU


trSwf(2) 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;tm;vHk;u wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf/
EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) Hk;awmfodkU oufaocH wifNyaom vlaovlNzpf
0g'gEk0g'qdkif&m pmtkyfpmwrf;

pmapmif wdwfacGrsmESSifh wuG Hk;awmfodkU oufaocHypnf;tNzpf

a&mufrvmaom xdk0g'qdkif&m pmtkyf pmwrf; pmapmif wdwfacGESifh ausmufpm ponf ygSdaom


a&;om;csufrsm;onfvnf; ax&0g' yd#uwfawmfvm omoe"rESifhqefUusifbufrsm;Nzpf xdkpmtkyf
pmwrf; pmapmif wdwfacG ausmufpm

ponfwdkUonf t"r0g'udk azmfNy&m NzpfaomaMumifh

t"rypnf;rsm;NzpfaMumif; EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;tm;vHk;u


wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf/
xdkvlaovlNzpf

0g'gEk0g'

(vlaovlNzpf0g'?

orm'd|dokawoDwdkU\

0g'ponf)udk

a&;om;a[maNym NzefUa0Muaom ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonf vnf;aumif;? xdkvlaovlNzpf


0g'gEk0g'udk vdkufem yvkyfMuaom ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonf vnf;aumif;? xdkvlaovlNzpf
0g'gEk0g'udk vdkvm;ESpfoufpGm axmufcHtm;ay;Muol ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonfvnf;aumif;
t"r0g'DwdkUom NzpfMuukef\ [l EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;
tm;vHk;u wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

901

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f q&mawmfMuD;rsm;

pOf
1/

bGJUawmfESifh ausmif;wdkuf

vufrSwf

b'EaCmodwmbd0Ho
(obmywd)
aCmodwm&mrausmif;wdkuf?
xm;0,frdU/

2/

b'E Z0embd0Ho(tzGJU0if)
Z0embd0HomHkausmif;wdkuf
udUyifaumufrdU/

3/

b'E"rmbd0& (tzGJU0if)
uHwGif;qkawmif;Nynfhausmif;?
NynfrdU/

4/

b'E ukrm& (tzGJU0if)


r[m0dokwm&mrwdkuf? rauG;rdU/

5/

b'E medu (tzGJU0if)


yaZmwmHkausmif;wdkuf?
aNrmif;NrrdU

aeUpGJ?

1341-ckESpf? wefaqmifrkef; vqef; (2) &uf/


1981-ckESpf? atmufwdkbmv (29)&uf/
Mumoyaw;aeU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

902

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, csrSwfNyD;aemuf
EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf (2)
obmywd q&mawmf bk&m;MuD;u
pk'dwuwdkUtm; rdefUMum;awmfrlaom Mo0g'uxm

awmifwGif;MuD;rdU?

ewfrSDawm&

OD;Ou|\

vlaovlNzpf0g'ESifh

xdk0g'rS

qufEG,fay:aygufvmonfh (twkvdkuf) tEk0g'rsm;\ "r t"r tNzpfudk pdppfqHk;Nzwf&ef EdkifiHawmf


oHCr[mem,utzGJU\ wm0efay;csuft&

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&f

q&mawmfrsm;u wdrf;apmif;rSm;,Gif;Ncif; rSd&atmif av;vcefUrQ tcsdef,lNyD; apm'em aom"em 2-&yfESifh


yd#uwfoHk;oG,f edum,fig;Nzm ygVdawmf t|uxm #Dum*EE& t00wdkUudk useaphpyf oHk;oyfa0zefum
ukPmw&m; aSUxm;vsuf t*wdav;yg; rvdkufpm;bJ
ynmwdkUNzifh

tzefzef

EIdif;csdefNyD;rS

Ak'omoemEG,f0if

cdkifNrJxufoefonfh 0D&d, owd orm"d


ynmSiftrsm;

vufcHEdkifavmufonfh

y&dok' y&dykP 0dedp,udk csrSwfawmfrlcJhMuygw,f/


0denf;"dk&f q&mawmfrsm;u rnfrQyif ,xm"r w&m;vrf;rSefatmif qHk;NzwfcsufcsMuygaomfvJ
ykxkZOfrsm; NzpfMuonfhtavsmuf pdwfxm;Ekol tcsdKU tcsdKU yk*dKvfrsm;u rdrdwdkU NzpfapcsifwJhtwdkif;
rNzpfvmwJhtcg rausreyfNzpfwwfMuygw,f? tJ'Dvdk NzpfNcif;[mvJ ykxkZOfwdkU&JU oabmxHwGm
"rwmygyJ/
ykxkZOfrsm; vdkufemyusifh&ef cJ,Of;wJh cJMuD; 5-&yf Sdygw,f? tJ'D cJMuD; 5-&yf u
bmawGvJqdkawmh (1) um; trSm; um; trSefvdkU a0zefpdppf&ef cJ,Of;w,f? a0zefpdppfrI rybJ trSwfwrJhyJ
aewwfMuw,f/
(2) trSm; trSefudk a0zefpdppfNyefawmhvJ um; trSm; um; trSefvdkU rdrdmPfNzifh odEdkif&ef
cJ,Of;w,f/
(3) trSm; trSefudk odNyefawmhvJ trSm;udk trSm;vdkU xkwfazmfaNymqdk&ef cJ,Of;w,f? rkef;rSm
aMumufvdkU EIwfydwfa&iHkvkyfaewwfw,f/
(4) rdrd t,lrSm;aevQifvJ udk,fhtrSm;udk ukd,f0efcH&ef cJ,Of;w,f? rSm;ygw,fvdkU 0efcH&rSmudk
SufaMumufaewwfw,f/
(5) udk,fhtrSm;udk rSm;ygw,fvdkU 0efcHapumrl trSm;udk y,fvSefNyD; trSefudk usifhMuHvdkufemzdkU
cJ,Of;w,f? vlMum;aumif;Hkavmuf 0efcHNyD; trSm;udk ry,fvSef trSefudk rvdkufembJ
aewwfMuw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

903

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

'gaMumifh

NrwfpGmbk&m;u

ykxkZOfawG[m

azmufNyefrSm;,Gif;pGm oHk;oyfwwfMuw,f?

]oEd|dy&mrmoD}

]tm"me*g[D}

rdrd

t,lom

NrJNrHpGm,lavh&SdMuw,f?

trSef[k

]'ky#ded*D}

pGefUvTwfEdkifcJMuw,f (pGefUvTwfzdkU&ef cJ,Of;aewwfMuw,f)vdkU a[mawmfrlcJhygw,f? tJ'Dvdk trSm;udk


oHk;oyfNyD; rpGefUvTwfEdkifbJ NrJNrHpGm ,laewwfoludk t,lonf;olvdkU ac:ygw,f/
a, twaem OyEH 'd| 'ar0 opEd 'VSH *PdSwGm tyd Ak'g'D[d um&PH 'awGm
0kprmem e y#dedZEd (r?|?1?194/)
t,lonf;wJholrsm;[m olwdkU,lrdwJh t,ludk rpGefUvTwfawmhbJ ZGwfrSdwfNyD; twif;qkyfudkif
xm;wwfMuw,f? bk&m;tp&SdwJh ynmSdolawmfaumif;wdkUu taMumif;NyNyD; a[maNymayrJh rpGefUvTwfbJ
,lNrJ,laewwfMuw,f/
tJ'D t,lonf;rI[m avmua&;&mbufuvnf; t,lonf;rIvnf;Sdw,f? tusifhw&m;bufu
t,lonf;wmvJ Sdw,f? avmua&;&mbufu t,lonf;wmuawmh

o*E&m,f - r*E&m,f

rNzpfwJhtwGuf odyfta&;rMuD;vSbl; (Oyrm) aNrMuD; Nrif;rdk&fawmif ae v euwf wnfaeyHk


ponfwdkUESifh ywfowfwJh t,ltquGJvGJrIrsdK;awGygyJ?

'gawGu oDv tusifh? orm"d tusifh? ynm

tusifhwdkUESifh rqdkifwJhtwGuf ta&;rMuD;vSygbl;/


tusifhw&m;ESifh ywfowfNyD; tvGJtrSm;udk trSefxifum rpGefUvTwfatmif t,lonf;aevQifawmh
r*E&m,f NzpfEdkifw,f? tJ'D t,lonf;rIu tvGefta&;MuD;w,f? 'D 0dedp,pmwrf;rSm azmfNyxm;wJh
tv\

tusdK;rSd

paom 'o0wKu

rdpm'd|d qdkwJh

t,lawGudk

rpGefUvTwfEdkifbJ

NrJNrHpGm

t,lonf;aevQif o*E&m,f r*E&m,f 2-rsdK;vnf; NzpfEdkifw,f/ 'Dvdk t,lonf;aevQif bk&m;Sif\


tqHk;trawmfudk vdkufem&m ra&mufawmhbl;? bk&m;Sif\ tqHk;trawmfudk rvdkufemvQifa,e um[Ed Mo0g'H? e&m Aka'e a'odwH/
AsoeaE *rdEd? &uoD[d0

0gPdZm/ (Zm? 1? 51)

bk&m;a[m a'oemESifh tnD qHk;HI;ysufpD;Ncif;odkU a&mufMu&vdrfhrnf? 'ghaMumifh o*E&m,f?


r*E&m,f

rNzpfMu&avatmif qHk;HI;ysufpD;Ncif;odkU

0dedp,pmwrf;udk

oabmaygufem;vnf&ef

a,medaom

ra&mufMu&avatmif 'DqHk;Nzwfcsuf
reodum&Nzifh

ususee

aoaocsmcsm

oHk;oyfMuapvdkw,f? rdrdwdkU mPfrrDSwJh t&m|mersm;udkvnf; ynmSdq&mawmf oHCmawmfrsm;xH


ar;Nref;NyD;

odem;vnf&ef

oHCr[mem,u

tzGJU\

ud;pm;Muapvdkw,f?
a&SUarSmufrSm

tJ'Dvdk

oabmaygufem;vnfum

vufrSwfa&;xdk;NyD;

EdkifiHawmf

t"r0g't,lonf;rI[lorQawGudk

pGefUvTwfvdkufMuapvdkw,f? pGefUvTwfNyD;wJhaemufvJ rSefuefonfh w&m;enf;vrf;twdkif; usifhMuHud;ukwf


tm;xkwfapvdkw,f/
tyH0w ZD0dwH 'H? Mo&H0owmyd rd,swd/ okwefedygwf Z&mokwfESifhtnD vlwdkU&JU
touf[m tvGefwdkawmif;vSygw,f? 'Dvdk wdkawmif;vSwJh tcsdefumv twGif;rSm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

trSm;rSm;

904

tpodkU
t,Gif;,Gif;eJU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


aooGm;MuvQif

rdrdwdkU&JU

tzdk;wefb0MuD;[m

bmrQ

tusdK;rNyD;bJ

tcsnf;ESD;

NzpfoGm;ygvdrfhrnf? ,ckvdk tcsdefSdcdkufu ryNyifrdvQif ao&m anmifapmif; avsmif;tdyf&m uswJh


tcgusawmh aemifwMuD;pGm&aewwfygw,f? 'gaMumifh tcsdefrD yNyifMu&ef wdkufwGef;ygw,f/
trSm;udk trSm;rSef;odvdkU yNyifwm[m tvGefynmSd olawmfaumif;yDoygw,f? NrwfpGmbk&m;\
wynfhom;aumif;rsm;yDyD NrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfudk vdkufem&mvJ a&mufygw,f? NrwfpGmbk&m;\
tqHk;trawmfudk vdkufemMuvQifa, p um[Ed Mo0g'H? e&m Aka'e a'odwH/
aomw yg&H *rdEd? 0vma[e0 0gPdZm/ (Zm? 1? 51)
bk&m;a[m

a'oemawmfESifhtnD

csrf;csrf;omomNzifh oHo&m

[dkbufurf;NzpfwJh

edAmefeef;odkU aNzmifhaNzmifhwef;wef;MuD; a&muf&ayvdrfhr,f/


'ghaMumifh

Ak'omoemhEG,f0if

olawmfpifwdkU\

&nfrSef;csufyef;wdkifNzpfwJh

edAmefeef;odkU

aNzmifhwef;pGm a&mufMu&avatmif]]ya& oEd|dy&mrmoD tm"me*g[D 'ky#ded*D

b0dEd? r,arw toEd|dy&mrmoD

tem"me*g[D oky#ded*D b0dmrmwd oavacg u&PDa,m/}}


rlvyPoygVdawmf a'oemESifhtnD ]]tNcm;olawGu udk,fht,ludkom trSefxm;NyD;
rSm;,Gif;pGmoHk;oyfvsuf

rpGefUvTwfEdkifbJ

NrJNrHpGm

,laeayrJh

t,lonf;aeMurnfh t&mrSm igwdkUuawmh t,lronf;bJ

olrsm;awG

rSm;,Gif;pGmoHk;oyfNyD;

pGefUvTwfvdkufMur,f}} vdkU t"d|mefyNyD;

udavomacgif;yg;apEdkifwJh oavc tusifhw&m;rSefudk usifhMuHyGm;rsm; tm;xkwfMuygvdkU arwm ukPm


aSUxm;NyD; Mo0g'pum; rdefUMum;vdkufygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

905

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0dedp, csrSwfNyD;aemuf pk'dwursm;tm; aSUqufvuf rnfodkU
aexdkifusifhNyD; vkyfaqmif&rnfh taMumif;udk

TefMum;a&;r;csKyf\ Sif;vif;aNymMum;csuf
oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)rS obmywd xm;0,frdU aCmodwmHk q&mawmfbk&m;MuD;udk
tr;xm;

0denf;"dk&fq&mawmfrsm;?

apm'uq&mawmfrsm;?

MuGa&mufvmMuaom 0dedp, w&m;emy&dowfrsm; odatmif

pk'dwu

q&mawmfrsm;ESifh

tenf;i,f avQmufxm;vdkygonf?

cGifhyawmfrlygbk&m;/
,ck tcsdefrSmqdkvQif EdkifiHawmfu Ny|mef;xm;wJh 0denf;"ruH t"dukPf; rIcif; aNzSif;a&;qdkif&m
Oya' yk'fr(3)t& "r t"rtrI tNiif;yGm;rIeJU ywfowfNyD;awmh EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJUrS
zGJUpnf;ay;xm;aom EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)\ tqHk;tNzwf udp NyD;qHk;ygNyD?
'DqHk;NzwfcsufESifh ywfowfNyD;awmh aSUvkyf&rnfh vkyfief;pOfrsm;udk ,ck avQmufxm;ygr,f? 0dedp,
Oya' yk'fr (13) rSm ygSdwJhtwdkif; EdkifiHawmf 0dedp,tzGJU tqHk;tNzwfrsm;udk NynfxJa&;ESifh omoema&;
0efMuD;|meu vdktyfovdk qufvuf ta&;,l aqmifGuf&rnf qdkaom Oya'yk'fr t& wynfhawmf
avQmufxm;Ncif;Nzpfygw,f/
q&mawmfrsm; ,ck qHk;NzwfNyD;wJhtcgrSm 0dedp,Oya't& q&mawmfrsm;\ tqHk;tNzwfudk
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU aSUarSmufrSm ay;tyf&efSdygw,f? tJvdk ay;tyfwJhtcg EdkifiHawmf
oHCr[mem,utzGJU taeeJU 'DtqHk;tNzwfudk NynfxJa&;ESifh omoema&;0efMuD;|meudk ydkUygr,f?
NynfxJa&;ESifh omoema&;0efMuD;|me taeeJU oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)u qHk;Nzwfxm;aom
qHk;Nzwfcsufrsm;twdkif; wpfEdkifiHvHk;rSmSdwJh EdkifiHawmfol EdkifiHawmfom;tm;vHk; vdkufemaqmifGufzdkUqdkNyD;
trdefUxkwfygw,f/
Oyrm EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) qHk;NzwfcsufrSm ]]'Dw&m;onf t"r0g' NzpfwJh
twGuf a[maNymNcif;ry&? pmtkyf pmwrf; dkufESdyfNzefUa0Ncif; ry&? toHoGif; uufqufacGrsm;
NzefUa0Ncif;ry&}} vdkU ygSdygw,f? tJ'Dvdk ygSdwJhtwdkif; tm;vHk; vdkufemNyD;awmh aqmifGufzdkU
trdefUxkwfygw,f? ,cifu ausmufoabFm0g'wkef;uvnf; 'DvdkyJ trdefUxkwfcJhygw,f? 'gEdkifiHawmfu
csrSwfwJh Oya'ESifhtnD wynfhawmfwdkU NynfxJa&;ESifh omoema&;0efMuD;|me taeNzifh aqmifGufrJh
tydkif;udk avQmufxm;Ncif; Nzpfygw,f/
'DudprSm

wdkufdkufywfowf

tuH;0ifaewJh

pk'dwu

&[ef;awmfrsm;ESifh

vlyk*dKvfrsm;udk

avQmufxm;aNymMum;&ef Sdygw,f? txl;oNzifh pk'dwu &[ef;awmfrsm;ESifh ywfowfwJh taMumif;udk


avQmufxm;ygr,f? &[ef;awmfrsm; odwJhtwdkif;yJ

EdkifiHawmfrSm *dkPf;aygif;pHk oHCr[mem,u

tzGJUMuD;u twnfyNy|mef;xm;wJh EdkifiHawmf oHCmh tzGJUtpnf; taNccHpnf;rsnf;qkdwm Sdygw,f? tJ'D


pnf;rsnf;t&

*dkPf;aygif;pHk oHCmhtzGJUtpnf;u twnfy Ny|mef;xm;wJh vkyfxHk;vkyfenf;rsm;vJ

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

906

tpodkU
Sdygw,f?

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

tJ'D

pnf;rsnf;

tJ'D

vkyfxHk;vkyfenf;rsm;t&qdkvQif

q&mawmfrsm;onf

oHCtzGJUtpnf;wGif aexdkifvdkygu oD;Ncm; 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;&JU qHk;Nzwfcsufudk


vdkufemNyD;awmh

rSm;,Gif;aeaom

q&mawmfrsm;\ aSUarSmufrSm

t,l0g'udk

pGefUvTwfygr,fvdkU

EdkifiHawmf

tu,f
waoGrwdrf;

oHCr[mem,u

rdrdtrSm;udk 0efcsawmif;yefNyD; uwdyr,fqdkvQif oHCtzGJUtpnf;xJrSm

qufvufNyD;awmh yg0ifEdkifcGifhudk EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu

oem;oufnmpGm pOf;pm;rnf

Nzpfygw,f/
tJ'Dvdk ryvkyfvQif q&mawmfrsm;taeeJU oHCmhtzGJYtpnf;xJrSm yg0ifEdkifcGifhrSdawmhygbl;?
'DtcGifhta&;rSm

q&mawmfwdkUtzdkU qHk;HI;rnfNzpfygw,f? oHCmhtzGJUtpnf; taNccH pnf;rsnf; t&

*dkPf;wpfyg;yg;rSm NzpfNzpf yg0if&rnf? oHCmhtzGJYtpnf; tqifhqifh tkyfcsKyfrIatmufrSm NzpfNzpf Sd&rnf?


rdrdbmom

oD;Ncm;uif;vGwfNyD;

yg0ifEdkifa&;twGuf

EdkifiHawmf

0efcsawmif;yefNyD;awmh
wynfhawmfrsm;u

aeEdkifcGifh

r0Sdygbl;?

oHCr[mem,u

qufvufaecGifhyzdkU

aqmifGufay;ygr,f?

q&mawmfrsm;onf oHCmhtzGJUtpnf;wGif
tzGJU

aSUarSmufrSm

avQmufxm;awmif;yef&ef

tJvdk

aqmifGufwmudk

rdrdwdkU

trSm;udk

tpDtpOfrsm;udkvnf;

pk'dwu

q&mawmfrsm;u

oabmaygufNyD;awmh vdkufemMuvdrfhrnfvdkY wynfhawmfrsm;u arQmfvifhxm;Muygw,f/


pk'dwu vlyk*dKvfrsm;udkvJ arwm&yfcHcsifwm&Sdygw,f? bmvJqdk&if 0dedp,rcsrSwfrDrSma&m
csrSwfonfh ae&mrSma&m uGsefawmf 'Dudpudk Sif;NyNyD;Nzpfygw,f? 'gu EdkifiHawmfu vkyfxm;wJh
Oya'NzpfwJhtwGuf

'Dw&m;Hk;onfvnf;

EdkifiHawmf\

w&m;Hk;awmf

Nzpfygw,f?

EdkifiHawmf

oHCr[mem,u tzGJUtpnf;rSmqdk&ifvJ tNrifhqHk;aomw&m;Hk;vnf; Nzpfygw,f? EdkifiHawmf oD;Ncm;


0denf;"dk&f tzGJUrSm yg0ifwJh 0denf;"dk&f q&mawmfrsm;qdk&ifvnf; A[dk0efaqmif oHCmawmf tyg;(300)
xJrS oHCr[mem,utzGJUu 'D 0denf;"dk&f5-yg;udk oD;Ncm; aG;xkwfNyD;awmh zGJUpnf;ay;xm;wJh tNrifhqHk;
w&m;Hk;vJ Nzpfygw,f/
aoaocsmcsm av;av;pm;pm; pOf;pm;r,fqdk&if NyD;cJhwJh 1342-ckESpfwkef;u ArmNynfrSmSdwJh
oHCmwpfodef;ausmf&JU orKwdu
r[mygomP

vdkPf*lawmfMuD;rSm

qEay;vdkufwJh orKwdu oHCmhudk,fpm;vS,f wpfaxmifwdkU


EdkifiHawmf

A[dk0efaqmif

oHCm

(300)udk

aG;cs,fcJhygw,f?

tJ'DaG;cs,fwJh EdkifiHawmf A[dk0efaqmif(300)onf wpfEdkifiHvHk;Sd oHCmwpfodef;ausmfwdkU\ qErJNzifh


wifaNrmufxm;aomaMumifh ,aeU csrSwfonfh 0dedp, qHk;Nzwfcsufonfvnf; 0denf;"dk&f q&mawmf 5yg;u csrSwfaom 0dedp,[kom rqdkomrl oHCmwpfodef;ausmfwdkUu csrSwfvdkufwJh 0dedp,yJvdkU
oabmaygufapcsifygw,f?

'D

0dedp,udk

'dkUwawG rvGJraoG

vkdufemoifhwJh

0dedp,yJvdkU

cH,lapcsifygw,f? Oya't&vJ vdkufem&rJY 0w&m;Sdygw,f? rvdkufemvQif EdkifiHawmfudk qefUusifwJh


oabmvJ Nzpfygw,f? Oya't& zGJUpnf;xm;wJh EdkifiHawmf 0denf;"dk&f tzGJUu csrSwfxm;wJh 0dedp,udk
rvdkufemNcif;onfvnf; oHCmwpfodef;ausmfwdkUudk qefUusif&mvJ a&mufygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

907

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

0denf; "ruH t"dukPf; rIcif;rsm; aNz&Sif;a&;qdkif&m 0dedp, Oya'u NypfrIqdkif&m Oya'ESifh


rwlygbl;? 0denf; "ruH udponf NrwfpGmbk&m; w&m;awmfESifh qufpyfwJh udp NzpfwJhtwGuf at;csrf;wJh
oabmSdygw,f? Nzpfay:vmwJh t"dukPf;udk aNyNidrf;atmif enf;vrf;SmNyD; trSefw&m;udk SmazGwJh
udpNzpfygw,f?

NypfrIqdkif&m

Oya'rSmawmh

rdrd

usL;vGefxm;wJh

NypfrIeJU

ywfowfNyD;awmh

txdkuftavsmuf tNypfcH&rJh oabmSdygw,f? 'DrSmawmh NrwfpGmbk&m; w&m;awmfESifh ywfowfNyD; rdrd


trSm;udk rSm;aMumif; 0efcs awmif;yefvdkUSdvQif 'DtrSm;u aNyaysmufNyD;awmh aemiftusdK;twGufvJ
ukodkvfw&m;yGm;&myGm;aMumif; Nzpfw,fvdkU obmywdq&mawmfu rdefUMum;NyD;Nzpfygw,f/
tJ'gaMumifh pk'dwu vlyk*dKvfrsm;twGufvJ EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU aSUarSmufrSm
Mo0g'udk cH,lNyD;awmh NzpfyGm;cJhwJh udpeJU ywfowfNyD; 'DtrSm;udk 0efcHNyD;awmh aSUudk NrwfpGmbk&m;
omoempuf&dyfatmufrSm tusdK;SdSdaeEdkifatmif uGsefawmfwdkU pDpOfxm;ygw,f? tJ'D tpDtpOftwdkif;
ZrK'Dyausmif;aqmifrSmoGm;NyD; EdkifiHawmf oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) q&mawmfMuD;rsm;uvJ 0dedp,
pmrludk ay;tyfygr,f? usefwJh apm'u yk*dKvfawGa&m pk'dwu yk*dKvfawGa&m EdkifiHawmf oHCr[mem,u
q&mawmfMuD;rsm;\ Mo0g'udk cH,lNyD;awmh at;at;csrf;csrf;eJU NrwfpGmbk&m;\ w&m;awmftwdkif;
uGsefawmfwdkU tm;vHk; ukodkvfw&m;udk SmMuHEdkifatmif tpDtpOfvkyfxm;aMumif; aNymMum;tyfygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

908

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


1343- ckESpf? wefaqmifrkef;vqef; 2-&uf
1981-ck? atmufwdkbmv 29-&ufaeUwGif &efukefrdU?
urmat;ukef;aNr? ZrK'Dy ausmif;aqmif usif;yyvkyftyfaom
t"r0g'pGefUvTwfyGJ

tcrf;tem;tpDtpOfrsm;
1/

vlaovlNzpf0g'? orm'd|dokawoe? aTtbd"rm0g'wdkUESifh pyfvsOf; EdkifiHawmf oD;Ncm;


0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) obmywd q&mawmfbk&m;MuD;u oHCr[mem,u q&mawmfrsm;udk
Sif;vif;avQmufxm;&ef?

2/

obmywdq&mawmfbk&m;MuD;u

vlaovlNzpf

0dedp,

0g'gEk0g'

pmrludk

EdkifiHawmf

oHCr[mem,u tzGJU tvSnfhus Ou| Am&mPoDq&mawmfbk&m;MuD;xH tyfESH&ef?


3/

EdkifiHawmf

oHCr[mem,utzGJU

tvSnfhus

Ou|

q&mawmfbk&m;MuD;u

"rt"r

0d0g'g"dukPf; aNyNidrf;atmif aqmifGufyHkESifh pyfvsOf; Mo0g' pum;udk rdefUMum;&ef?


4/

EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU tusKd;awmfaqmif q&mawmf OD;crm0k" u 0dedp, tusOf;csKyf


oHk;oyfcsufudk rdefUMum;NyD; pk'dwu yk*dKvfrsm; ESvHk;oGif;zG,f Mo0g'rdefUMum;&ef?

5/

0denf;"dk&f

q&mawmfrsm;\

qHk;Nzwfcsufudk

pk'dwu

tm;vHk;wdkUu

oHCr[mem,u

q&mawmfMuD;rsm;\ aSUarSmufwGif t"r0g'udk pGefUvTwfaMumif; vufrSwfa&;xdk;&ef?


6/

tusKd;awmfaqmifq&mawmfu t"r0g'udk
oHCmhtzGJYtpnf;wGif

yg0ifa&;ESifh

pGefUvTwfNyD;aom

pyfvsOf;

q&mawmf

4-yg;wdkUudk

aSUqufvufaqmifGuf&rnfh tpDtpOfudk

rdefUMum;&ef?
7/

oufqdkif&m

Nynfe,f

avmuaMumif;t&

wdkif;

rdUe,frsm;rS

vnf;aumif;?

vlaovlNzpf

"raMumif;t&

0g'gEk0g'wdkUESifh

vnf;aumif;

pyfvsOf;NyD;

tNypfSdolrsm;taeESifh

rdrdwdkU\0g'rsm;udk trSm;0efcH pGefUvTwfMu&eftwGuf rdUe,foHCem,ursm;xHodkU qufvufNyD;


TefMum;rnfhtaMumif; tusKd;awmfaqmif q&mawmfu rdefUMum;&ef/
tcrf;tem;r;tNzpf TefMum;a&;r;csKyf OD;MunfGefY aqmifGufonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

909

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


0dedp,pmrludk EdkifiHawmf oHCr[mem,u\ vufodkU tyfeSH&m
oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)

obmywd q&mawmfbk&m;MuD;\ Sif;vif; avQmufxm;vTm


&ufpGJ/ 1343-ck? wefaqmifrkef; vqef; 2- &uf/
1981-ck? atmufwdkbmv 29-&uf(Mumoyaw;aeU)
odkU/
EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU?
ZrK'Dyausmif;aqmif?
urmat;ukef;aNr? &efukefrdU/
taMumif;t&m/

/EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJUtrSwf(2)\ "r t"r

rIcif; trSwf(2)

qHk;Nzwfcsufudk qufuyfNcif; udpyg bk&m; &nfTef;csuf/

/1343-ck? e,kefvqkwf 9-&uf ? 1981-ck? ZGefv 26-&uf aeUpGJyg EdkifiHawmf


oHCr[mem,utzGJUrS

aG;cs,fonfh

q&mawmfrsm;om yg0ifaom

EdkifiHawmf

A[dk

oHCmh0efaqmif

oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) zGJUpnf;Ncif;

trdefUpmudk &nfTef;ygonf/
dkaopGm avQmufxm;tyfygonf/ EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJU0if q&mawmfrsm; bk&m;txufazmfNyyg trdefUt& vkyfxHk;vkyfenf; tydk'f 25-26-35 wdkUESifhtnD obmywd q&mawmf
aG;cs,fNyD;vQif yHkpH 5-Nzifh apm'u pk'dwu q&mawmfrsm;ESifh pk'dwu vlyk*dKvfrsm;udk qifhac: 1343ck? e,kef vqkwf 13-&uf ? 1981-ck ? ZGefv(30) &ufaeU? eHeuf 8-em&D tcsdefrS p &efukefrdU?
urmat;ukef;aNr?

ty&a*g,me

ausmif;aqmif txufxyf

oD;Ncm;

0dedp,

Hk;cef;

apm'uq&mawmfrsm;\ yxr wifoGif;aom apm'emudk Mum;emcJhMuygonf bk&m;? 1343-ck


0gqdkvqef;(3)&uf? 1981-ck? Zlvdkifv

4-&ufaeU

eHeuf 8-em&D tcsdefrSp apm'emq&mawmfrsm;

aemufqHk;wifoGif;aom 0daoo apm'emudk Mum;emcJhMuygonf bk&m;/


1343-ck 0gqdkvqef;(7)&uf (8)&uf? 1981-ckESpf? Zlvdkifv(8)&uf (9)&ufaeUrsm;wGif eHeuf (8)
em&DrS p pk'dwu yk*dKvfwdkU wifoGif;aom aom"emacsyvTmrsm;udk Mum;emcJhMuygonf bk&m;? apm'u
pk'dwu

yk*dKvfwdkU

wifoGif;vTmrsm;udk

pmrlNzifh

wifoGif;apcJhygonf?

,if;apm'em

aom"em

pmrlrsm;ESifhwuG oufaocHtNzpf wifNyxm;aom vlaovlNzpf0g'? orm'd|d0g'? aTtbd"rm0g'qdkif&m


pmtkyf pmwrf; wdwfacG "mwfyHkrsm;udk 1343-ck? 0gqdkvqef; (8)&ufaeUnaerSp aeUpOf aeUwdkif;

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

910

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

MunfhIem;axmif oHk;oyfMuvsuf *EE&rsm; tygt0ifqdkif&m yd#uwfawmfrsm;ESifh ndEdIif;wdkufqdkif


0dedp, pmwrf;udk a&;om;cJhMuygonf/
,if;odkU a&;om;MuNyD;aemuf 1343-ck? oDwif;uRwf vNynfhausmf 11-&uf? 12-&uf? 13-&uf?
14-&ufESifh wefaqmifrkef;vqef; 1-&uf? 2-&uf aeUwdkU 0denf;"dk&f q&mawmfrsm; tpHktnD
MuGa&mufawmfrlMu apm'u pk'dwuwdkU\ aSUarSmuf qHk;Nzwfudk zwfMum;csrSwfcJhMuygonf bk&m;?
EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\ qHk;Nzwfcsuf 0dedp, pmwrf; pmrludk ,ck pmESifhtwl yl;wGJ
qufuyfygonf bk&m;/

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf (2) q&mawmfrsm;


1/ b'EaCmodwmbd0Ho

aCmodwmHkausmif;wdkuf? xm;0,frdU/

2/b'EZ0embd0Ho

Z0embd0HomHkausmif;wdkuf? udUyifaumufrdU/

3/b'E"rmbd0&

uefwGif;qkawmif;Nynfhausmif;? NynfrdU/

4/b'Eukrm&

r[m0dokwm&mrwdkuf? rauG;rdU/

5/b'Emedu

yaZmwmHkausmif;wdkuf? aNrmif;NrrdU/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

911

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, tyfESHyGJ EdkifiHawmf
oHCr[mem,u tvSnfhus tzGJUcGJOu|

Am&mPoDq&mawmf\ Mo0g'uxm
1/

omoem0if &mZ0ifawGudk Snfvsm;pGm raNymawmhbJ ]atmifausmfcsrf;at;

rEav;}

qdkwJh aqmifyk'ft& aumZmou&mZf 1221-ckESpfwGif rEav;rdUawmfudk wnfaxmifawmfrl olrwlatmif


omoemyoGm;onfh rif;wkef;bk&ifonf Ak'NrwfpGmomoemawmfMuD;\ wdk;wufpnfyifa&;udk aS;I
tvGef omoemyawmfrlonf? ausmif;wdkufMuD;aygif; aNrmufrsm;pGm wnfaqmuf wHqdyfawmf& r&
q&mawmfrsm;tm;

vpOfqGrf;qefawmfrsm;

rysufNym;ap&eftwGuf

axmufyHhv'gef;avonf?

r[m'gef0ifrsm;

cefUxm;awmfrlvsuf

&[ef;

0denf;

tbufbufrS

odumyk'f
rvdk&atmif

aqmifGufawmfrlonf? ygVdawmf yd#uusrf;pmrsm;udk ausmufNzLNym; a&;oGif;ap aovu&mkVS yOr


oH*g,em 'g,umcH,lawmfrloGm;avonf/
2/
5000-udpESifh

odkUuavmuf omoemawmfxGef;um;aeonfhtcsdefrSmyif "mwfq&mOD;ydkonf omoem


pyfvsOf;NyD; rQwaom trsm;0g'udk qefUusifvsuf

&wemoHk;yg;udk

apmfum;cJhonf?

xdktcg omoemy rif;wkef;rif;w&m;MuD;u iydkudk ac:,l udk,fwdkif ppfar;NyD; orme0g' rQwnDGwfaom


t,ludk,lzdkUESifh trsm;udk rykwfcwfzdkU azsmif;zsawmfrlcJhonf? odkUaomf OD;ydkonf w,loef t,lonf;
acgif;rmol Nzpf ol\ t,ludk rpGefUonfhtwGuf uGufrsufcHcJh&avonf? udpwGif OD;ydkonf
owdaNymifaom ol&Jaumif; rNzpfbJ wyifaTxD;rif;vufxufu vufrxdyf tyfdkuf vlaG;yGJwGif
taG;rcH& Suf&rf;&rf;NyD; rdrdAdkufudkcGJ tlxkwfNyD; taocHoGm;aom Avrif;xifuJhodkU rdkufl;&Jol
wpfOD;tNzpfom tzwfwifcJhavonf/
3/

xdkUaemuf

NrefrmEdkifiHw&yfvHk;
rif;pdk;&mZmwdkU

om;awmf

e,fcsJUvufodkU

oDaygrif;vufxuf

1347-ckESpfwGif

usa&mufoGm;aomtcg

tapmifhtaSmufuif;uGmoGm;NyD;

Ak'

xD;usdK;pnfayguf

omoemawmfNrwfonfvnf;

wdkif;olNynfom;wdkU\

vufwGif;

tuGyfr&Sdao

Murf;uJhodkU y&rf;ywm NzpfcJh&avonf/


4/

vGefcJhaom

1309-ckESpfu

NrefrmEdkifiH

vGwfvyfa&;

Nyef&vmaomtcgwGifrS

Ak'omoemawmfudk NyefvnfxlaxmifcJhMu&onf? odkUaomf ,cif Nrefrmbk&ifrsm;acwfuESifh rwlawmhbJ


NrefrmEdkifiHtwGif;
trsKd;rsKd;rSmvnf;

bmomaygif;pHk
bmomNcm;

0g'aygif;pHk

0ifa&mufaeESifhNyD;

pD;yGm;a&;orm;wdkUu

Nzpfovdk

Nzpfaeayonf?

yd#uusrf;*ef

yHkESdyfxkwfa0xm;MuoNzifh

rEav;

yOroH*g,emwif ausmufpmawmfrlESifh ndNyD; q|oH*g,emwifcJhMuavonf/


5/

odkU&mwGif "rpufudk olawmfaumif;wdkUuom vdkufemMu rolawmfwdkUu "rpufudk

rvdkufemMuacs? xdkUaMumifh Ak'omoemawmfMuD; twGif;tNyif roefUSif;rIrsm; SdvmoNzifh vGefcJhaom


e,kefvu *dkPf;aygif;pHk oHCmhtpnf;ta0;MuD; usif;yNyD; oHCmhtzGJUtpnf; taNccHpnf;rsOf; 0denf; "ruH

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

912

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vkyfxHk;vkyfenf; ponfwdkUudk a&;qGJ Ny|mef;cJhMu&\? uJhodkU *dkPf;aygif;pHk oHCmawmfrsm;\


qHk;NzwfNy|mef;csuft& EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJUMuD;ESifhwuG Nynfe,f? wdkif;? rdUe,f? &yfuGuf?
aus;Gmtkyfpk oHCmh tzGJYtpnf; tqifhqifh ay:aygufvmcJh&onf? EdkifiHawmf tpdk;&uvnf; "rpufudk
rvdkufemolrsm;twGuf qHk;rEdkifaom 0denf;"ruH t"dukPf;rIcif;rsm; aNzSif;qHk;Nzwfa&;qdkif&m Oya'udk
Ny|mef;ay;cJhonf/
6/
omoemhudp

odkUNzpf EdkifiHawmftwGif;Sd wpfodef;ausmf oHCmawmfrsm;\ udk,fpm; omoema&;


t&yf&yfudk

wm0efcH

aqmifGuf&aom

EdkifiHawmf

oHCr[mem,u

tzGJUonf

EdkifiHawmftwGif; "ra&;&m NyemNzpfaom 0d0g'g"dukPf;udp&yfrsm;udk at;Nidrf;ap&ef tvdkUiSm


"r 0de,ESifh vnf;aumif;? tpdk;&Oya'ESifh vnf;aumif; ESpfbufESpfvrf; tusKH;0ifaom EdkifiHawmf
oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJUrsm; zGJUpnf;ay;cJhayonf/
7/

xdk0denf;"dk&ftzGJUrsm;teuf trSwf(1)tzGJUu ausmufoabFm0g'udk qHk;Nzwfay;cJhNyD;Nzpf\?

,ck trSwf(2)0denf;"dk&f tzGJUu vlaovlNzpf0g'? orm'd|dokawoe0g'? aTtbd"rm0g' qdkonfwdkUudk


pD&ifqHk;Nzwf 0dedp, csrSwfay;cJhayonf/
8/

udpESifh pyf tenf;i,faNymMum;vdkonfrSm orm'd|dokawoe tzGJUu olwdkUudk

0denf;"dk&fHk;rwifygESifh?

r[mem,u

vmwifcJhzl;ayonf?

udpESifh

orm'd|dokawoetzGJUonf
us,fus,fNyefUNyefU

q&mawmfrsm;uyJ

ywfowf q&mawmfwdkU

t&if;tNrpfESifhwuG

oHk;oyfcJhMuonf?

uJhodkU

qHk;ryg?

emcHyghr,f

qdkwJh

pmudk

av;av;eufeuf

pOf;pm;cJhMuonf?

0d0g'g"dukPf;Nzpfatmif

zefwD;aeyHkudkyg

oHk;oyfaomtcg

atmufyg

tcsufESpf&yfudk

awGU&ayonf(u)

wpf tcsufu EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJU taeNzifh rdrdqESd&m oabmtwdkif;


vkyfcGifhrSd?

pnf;rsOf;pnf;urf;

vkyfxHk;vkyfenf;wdkUESifh

tnDomvQif

vkyfydkifcGifh

Sdonf[laom tcsufNzpf\/
(c)

ESpf tcsufu orm'd|dokawoetzGJUonf tvGeftaNccHcdkifonf? bk&m;omoemESifh


rqdkif[l yumoed,uH yxm;aom 'g,um
tyom'ya0'eD,uHyxm;aom
aG;NyD;

q&mwifxm;Muonf?

'g,umrwdkUu rMunfdkEdkif[k

omoemhqefUusifbuf

awmifwGif;MuD;OD;Ou|udkrS

orm'd|dtzGJU0ifwdkU\

vkyfenf;vkyf[efrSmvnf;

aoG;dk;om;dk; bmom omoemudk at;csrf;pGm usifhMuHolwdkU\ vkyf&yfrsKd; r[kwfbJ


olwpfyg;wdkUtm; ykwfcwfNyD; rdrd rJ&atmif zefwD;Muaom aS;acwf EdkifiHa&;orm;wdkU\
EdkifiHa&; vkyfenf;vkyf[efrsdK;NzpfaMumif; awGU&onf? xdkUaMumifh ,ckvdk pmwifNcif;onf
]rD;MuD;Nirf;cdk? xrif;a&yl vQmvTJ} qdkouJhodkUtaNctaet& ysm;a&ESifh 0rf;vmcsNcif;om
Nzpfonf? wu,fvdkufemrnf[k ,HkMunf&ef cufonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

913

tpodkU
9/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


uJhodkU oHk;oyfawmfrlMuoNzifh q&mawmfrsm;\ yk*vqEtaeNzifh oem;ukPm

iJhnmvdkvSygaomfvnf;

ESpfbuftaNctaet&

,ckvdk

0denf;"dk&fHk;zGJU

Nzpfayonf? tu,fwEK oHCr[mem,uxH wifvmaom


qHk;r&mudk

emcHrnfqdkonfhtwdkif;

ppfaq;qHk;NzwfapcJhNcif;

pmxJrSm ygouJhodkU q&mawmfMuD;rsm;

orm'd|dokawoetzGJU0if

vlMuD;rsm;rSm

dk;om;NzLpifaom

pdwfxm;Sddk;rSefvQif ,ck 0denf;"dk&fq&mawmfMuD;rsm;u ynmaSUoGm; arwmxm; a&;om;qHk;Nzwf


qHk;rtyfonfwdkUudk

aSUwGifwpfrsKd;

uG,f&mwpfrsKd;

rvkyfbJ

trSefwu,f

vdkufemMuvdrfhrnf[k

q&mawmfwdkU arQmfvifhayonf? txufu q&mawmf qdkcJhonfhtwdkif; "rpufudk olawmfaumif;wdkUuom


vdkufemonf? tmPmpufudkrl rolawmfwdkUvnf; rvdkufemrae& vdkufemMu&ayvdrfhrnf? odkUNzpf
oD;Ncm;

0dedp,Hk;awmf\

qHk;Nzwfcsufonf

olawmfaumif;udk

ydkaumif;apNyD;

ol,kwfrmudk

olawmfaumif; Nzpfvmaprnfh qHk;Nzwfcsuf Nzpfayonf/


10/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp,onf t*wdw&m;av;yg;uif;ayonf? uif;yHkrSm

"ra&;&mNyemNzpf
ocifNrwfqdkifu

rnfhonfhyk*dKvfudkrQ

0denf;"dk&fHk;

tmCmwMuD;rm;vSpGmNzifh

cspfcifiJhnmp&m

ysufap&efESifh

[dkpmwif

rvdkoNzifh

2500-omoemESifh

'DpmNzefU

vkyfNcif;onf

qEm*wduif;ayonf?

&[ef;oHCmawmfrsm;tay:

q&mawmfMuD;rsm;\

orm"dudk

rwkefvIyfapEdkifoNzifh a'gom*wdvnf; uif;ayonf? q&mawmfMuD;rsm;\ b0onf rnfolUudkrQ


aMumufp&mrvdkonfh taetxm;wGifSd b,m*wdvnf; uif;ayonf? 0denf;"dk&f q&mawmfMuD;rsm;onf
bmoEESifhwuG yd#uwfusrf;*ef pGrf;oefawmfrlHkrQru rNywfavhvm qnf;yl;vsuf SdonfhtNyif ,ck
0dedp,udk av;vwmrQ tcsdefvHkvHkavmufavmuf,lNyD; ususee a&;om;pD&ifawmfrlonfh twGufaMumifh
arm[m*wdvnf; uif;ayonf/
11/

EdkifiHawmf

oHCr[mem,uq&mawmfMuD;rsm;ESifh

0denf;"dk&fq&mawmfMuD;rsm;\

aqmifGufcsufonf ed*a[ ed*[dwAH-ESdyfxdkufoludk ESdyf&rnf? y*a[ y*[dwAH- Nrifhxdkufoludk


Nrifh&rnf[laom

w&m;awmfESifhtnDom

r[kwfrrSefonfudk

Nzpfonf?

r[kwfrrSefonfhtaMumif;

xdkUNyif

tblwH

aNzSif;&rnf[laom

tblwawm

edaAa|wAH=

Ak'NrwfpGmbk&m;\

Mo0g'

TefMum;csufESifhvnf; tnDom Nzpfayonf/


12/

,ckvdk &[ef;? Sif? vl NynfolwdkUtusKd;iSm Ak'omoem(bk&m;tqHk;trawmfMuD;)

oefUSif;wnfwHhNyefUyGm;a&;twGuf "rpuf tmPmpufwdkUNzifh xufxufNrufNruf aqmifGufcGifh&atmif rdrd


yifyef;qif;&JrIudk y"merxm;bJ urmat;rSm 0gqdk vlaovlNzpf 0g'gEk0g'0dedp,udk a&;om;ypk
qHk;NzwfcsrSwfawmfrlMuaom xm;0,frdU? aCmodwmHkausmif;wdkuf q&mawmfbk&m;MuD; tr;Sdaom oD;Ncm;
0denf;"dk&fq&mawmf 5-yg;wdkU\ apwem? qE? ZGJ ? vHkUv? ynmmPf? y#dbmefwdkUudkvnf; csD;usL;ygonf?
xdkUNyif 0dedp, atmifNrifa&;twGuf tbufbufu ulnDcJhMuaom yk*dKvfrsm;tm; EdkifiHawmf
oHCr[mem,utzGJU udk,fpm; aus;Zl;wifygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

914

tpodkU
13/

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


txl;oNzifh EdkifiHawmf ray:aygufcJhzl;ao;aom oHCmhtzGJUtpnf; tqifhqifh

pepfwus ay:aygufapNyD; rqHk;NzwfcJhzl;ao;aom ,ckvdk omoemawmfwpf&yfvHk;Esifh oufqdkifonfh


"ra&;&m tqHk;tNzwfrsKd; csrSwfEdkifatmif tmPmpuf tultnDay;ayaom EdkifiHawmf tpdk;&tm;vnf;
wpfodef;ausmf oHCmawmfwdkU\udk,fpm; EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU\ udk,fpm; aus;Zl;Oyum&
txl;wifvsuf tpOfarwmydkUovsuf SdaMumif; ed*Hk;csKyf rdefUMum;vdkufygonf/
b'EtmeEy@dw(t*r[my@dw)
'kwd,Ou|q&mawmf
EdkifiHawmfoHCr[mem,utzGJU
('kwd,tzGJUcGJ)
1343-ckESpf? wefaqmifrkef;vqef; (2)&uf/
1981-ckESpf? atmufwdkbmv( 29)&uf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

915

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU tvSnfhus tusKd;awmfaqmif
q&mawmf OD;crm0k"\ 0dedp, tusOf;csKyf oHk;oyfcsufESifh
pk'dwuyk*dKvfrsm; ESvHk;oGif;zG,f Mo0g'

0dedp,

tusOf;csKyfudk

rdefUMum;a&;udpESifh

ywfowf

0dedp,

ed*Hk;

oHk;oyfcsufwGif

atmufygtwdkif; ygNyD;Nzpfaeygw,f/
,if;

vlaovlNzpf

0g'gEk0g'

(vlaovlNzpf

OD;Ou|0g'?

if;\ aemufvdkufNzpfaom

ocifNrwfqdkif? orm'd|dokawoD polwdkU\ 0g') onf ax&0g' yd#uwfawmfvm omoe"r


tm*r,kwdrsm;ESifh

vnf;aumif;?

av;eufus,fNyefUaom

obm0,kwdrsm;ESifh

vnf;aumif;

ravsmfuefatmif azmufNyef,Gif;uGuf qefUusifbufNzpfaom t"r0g'om Nzpfonf[k EdkifiHawmf oD;Ncm;


0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2) 0denf;"dk&fq&mawmfrsm;tm;vHk;u wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf/
EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2) Hk;awmfodkU oufaocHwifNyaom vlaovlNzpf
0g'gEk0g'qdkif&m

pmtkyf pmwrf; pmapmif wdwfacGrsm;ESifhwuG

Hk;awmfodkU oufaocHypnf;tNzpf

a&mufrvmaom xdk0g'qdkif&m pmtkyf pmwrf; pmapmif wdwfacGESifh ausmufpm ponf ygSdaom


a&;om;csufrsm;onfvnf; ax&0g' yd#uwfawmfvm omoe"rESifh qefUusifbufrsm;Nzpf xdkpmtkyf
pmwrf; pmapmif wdwfacG ausmufpm ponfwdkUonf t"r0g'udk azmfNy&mNzpfaomaMumifh t"rypnf;rsm;
NzpfaMumif;

EdkifiHawmf

oD;Ncm;0denf;"dk&f

tzGJU

trSwf(2)

0denf;"dk&f

q&mawmfrsm;tm;vHk;u

wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf/
xdkvlaovlNzpf 0g'gEk0g'

(vlaovlNzpf0g'?

orm'd|dokawoDwdkU\

0g'ponf)udk

a&;om;a[maNym NzefUa0Muaom ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonf vnf;aumif;? xdkvlaovlNzpf


0g'gEk0g'udk vdkufem yvkyfMuaom ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonfvnf;aumif;? xdkvlaovlNzpf
0g'gEk0g'udk vdkvm;ESpfoufpGm axmufcHtm;ay;Muol ouFef;0wfESifh vl0wfaMumifwdkUonf vnf;aumif;
t"r0g'DwdkUom

NzpfMuukef\

[l

EdkifiHawmf

oD;Ncm;

0denf;"dk&ftzGJU

trSwf(2)

0denf;"dk&f

q&mawmfMuD;rsm; tm;vHk;u wnDwGwfwnf; qHk;NzwfawmfrlMuonf-


[k

awGUSd&ygonf?

'Dawmh

pk'dwu

NzpfawmfrlMuukefaom &[ef;awmfrsm;ESifh

vlyk*dKvfrsm;

ESvHk;oGif;zG,f&mNzpfwJh Mo0g'pum;udk rdefUMum;ay;ygr,f/


,ck tpnf;ta0;rSm a&mufvmMuwJh oHCmawmfrsm;ESifhwuG oufqdkif&m 'um 'umrrsm;
pOf;pm;p&mu

'DyGJ[m

bmyGJvJ?

vkyfaqmif&rJJhudpudk taNccHusus

pDpOfaNymNy&vQif

EdkifiHawmf

oHCr[mem,u tzGJUu oHCmwpfodef;ausmfwdkU\ qEt& a&;qGJay;xm;wJh Oya'ESifhtnD oD;Ncm;


0denf;"dk&f

tzGJUudk

zGJUpnf;ay;cJhygw,f?

Ou|

q&mawmfMuD;\

rdefUMum;csufrSm

ygwJhtwdkif;

ocifNrwfqdkifwdkUu 'D0g'[m 'gavmuf cHkHk;awmfa&mufzdkU rvdkygbl;wJh? oufoufnmnmeJUqHk;rMo0g'


pum;aNymvdkuf,if NyD;rSmyJvdkU vG,fvG,fyJ olwdkUaNymvdkufMuwmygyJ? 'gayrJh ae&mrSm Oya'twGif;u

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

916

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

vkyfaeMuwmNzpfwJhtwGuf 'DEdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUuvJ 'DOya'rsm;udk csKd;azmufNyD; usifhoHk;vdkU


rNzpfygbl;? b,fvdkyJ arwmxm;xm;? b,fvdkyJ apwemxm;xm;? 'DOya'udk csKd;azmufNyD;awmh EdkifiHawmf
oHCr[mem,utzGJUu

usifhoHk;vdkU

rNzpfygbl;?

'DvdkrNzpfwJhtwGuf

'DtaNc'DtaersKd;udk

a&mufvmMu&ygw,fqdkwm Ou|q&mawmfMuD; rdefUMum;wJh txJrSm yg0ifNyD; NzpfoGm;ygNyD? 'gaMumifh


rdrdwdkU vkyfudkifaqmifGufwJh ae&mrSm bkef;MuD; bkef;MuD; vl vl todmPfrSDMuwJh yk*dKvfawG rSeforQ
a&S;q&morm;rsm; qHk;roGm;wJh]]usKd;rJhyvG,f? usKd;Sdycuf? ESpfcsuf? rysufowdxm;}} qdkwJh Mo0g'udk owdyqifNcifzdkUaumif;ygw,f? tusKd;rJhudk yvG,foavmuf tusKd;Sdwmudk yEdkifzdkU
cJ,Of;wwfygw,f?

aS;q&morm;rsm;u

'DqHk;rMo0g'pum;udk

bmaMumifh

ay;oGm;ygovJvdkU

aoaocsmcsm pOf;pm;MunfhwJhtcg oku&H om"kem om"k? om"k ygaye 'ku&H/


ygyH ygaye oku&H? ygyr&da,[d 'ku&H/
qdkwJh O'gef;ygVdawmfrSmygwJh bk&m;a[m*gxmudk oGm;awGUygw,f? ]]usKd;rJhyvG,f? usKd;Sdycuf}}
NrefrmvuFm

pmydk'fuav;u

wwd,yg'wdkUESifh

om"k ygaye 'ku&HESifh

wpfxyfwnf; wlnDaeygw,f?

ygyH ygaye oku&H-

'Dawmh

rdrdwdkU&JU

qdkwJh

qdkwJh

'kwd,yg'

udk,ftrlt&meJUvkyfwJh

udp?

EIwftrlt&meJU aNymwJh udp? pdwftrlt&meJU MuHwJh udpawGrSm um,uHrI? 0pDuHrI? raemuHrI ywdkif;
ywdkif; aNymwdkif; qdkwdkif;vIyf&Sm;wdkif; MuHpnfwdkif; usKd;rJhyvG,f usKd;SdycufawG NzpfwwfMuygw,f/
tJ'Dtcsufudk yk*dKvfow0gwkdif; owdxm;&rSm Nzpfygw,f/
usKd;rJhyvG,f qdkwJhtwdkif; tusKd;rJhwJhtrIudk vG,fvG,fyJ ywwfMuygw,f? yg;pyfu aNym&rSmvJ
raMumuf udk,ftrlt&meJU y&rSmvJ raMumuf

EIwftrlt&meJU aNym&rSmvJ raMumuf vG,fvG,fyJaNym

vG,fvG,fyJ tNypfwif wwfMuygw,f? tJ'DtrIawG rSeforQ trJpufxifoGm;NyD Nzpfygw,f? 'DtrJpufudk


NzLpifoefUSif;oGm;atmif wpfzefNyef

tm;xkwfzdkU&m

odyfvG,fulwJh

udp

r[kwfygbl;?

'gaMumifh

b,fae&mrqdk b,fudprsKd;rqdk ]]usKd;rJhyvG,f? usKd;Sdycuf? ESpfcsuf? rysufowdxm;}} qdkwJh Mo0g'udk


ESvHk;oGif;apcsifygw,f/
aemufwpfcsufu rdrdwdkUxuf oDv*kPf? orm"d*kPf? ynm*kPftm;Nzifh MuD;rm;awmfrlMuwJh
&wemoHk;yg;udk

MunfdkMu

NrwfEdk;Mu

tm;udk;MuwJhae&mrSm owdxm;zdkU txl;ta&;MuD;ygw,f?

owdxm;zdkU qkd&mrSmvJ udk,fESpfouf&m udk,fNrwfEdk;&m udk,ftm;udk;&mNzpfwJh txnfN'yf0wKypnf;rSm -

'Dawmh

(u)

MunfdkwwfwJh MunfdkrJhyk*dKvf?

(c)

tMunfdkcH&rJh 0wK N'yf ESpfrsKd; uGJoGm;ygw,f?

MunfdkwwfwJh

yk*dKvfae&mu

bkef;MuD;

a0zefNycsifwmyg?

MunfdkwwfwJhae&mrSm

oHk;rsKd;oHk;pm;&SdaMumif; ax&0g'yd#uwf okwfr[m0g t|uxm ESm(377)rSm Nyqdkxm;ygw,f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

917

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

(u)

Av0oa'g [d rEyanm rk"yoaEm a[mwd? t0wKod H yoD'wd/

(c)

Av0yanm rEoa'g

au&m#duyuH bZwd? aboZork|dawm

0d,

a&m*g

tawudapm a[mwd/
(*)

ObdEH orwm, 0wKod H a,0 yoD'wd/

1/

,HkMunfrItm;aumif;NyD; todmPfynmtm;enf;ol\ MunfdkNcif;rsKd; (tm;udk;Ncif;rsKd;)

onf tcsnf;ESD;aom ,HkMunfrI Nzpfonf? rMunfdkxdkuf rNrwfedk;xdkufaom yk*dKvfrsKd;udk q&mwif


Munfdkwwf\? xdkyk*dKvfrsKd;udk o'gtm;aumif;NyD; mPfynm todw&m; rygaomaMumifh tcsnf;ESD;
ukd;uG,fol[k ac:qdk&onf/
2/

'kwd, trsKd;tpm;yk*dKvfu-

Av0yanm=awG;wwfac:wwf MuHpnfwwfwJh todmPfawGuawmh tm;aumif;yg\/


rEoa'g=,HkMunfrIuawmh

tvGeftm;enf;\?

tawG;tac:awG

MuHpnfrIawG a0zefrIawG

odyfrsm;w,f? 'gayrJh ,HkMunfrI o'gw&m;usawmh olUrSm tiftm;r&Sdygbl;? oabmw&m;a&; q&mMuD;vdkU


trnfcHayrJh

tJ'Dyk*dKvfrsKd;[m

au&m#duyuH

bZwd=aumufuspfpOf;vJaom

tzdkUtpkodkU

a&mufwwfygw,f/
avmuOyrmtm;Nzifh aNym&vQifaboZork|dawm= aq;aMumifhNzpfaom
a&m*g0d, = a&m*guJhodkU
tawudapm=aq;uk&rvG,fygbl;?
,ckacwfMuD;rSm ae&mwum a0zefa&;q&mawG odyfaygw,f? 'gayrJh a0zefrIwpfckomSdNyD;
,HkMunfrI o'gw&m;rygvQif aumufuspfpOf;vJwJh yk*dKvfvdkU ac:ygw,f? aq;aMumifhNzpfwJh aq;vGefem
tuk&cufovdk 'Dvlpm;rsKd;u aNym&a[m&cufw,f? rdpmoabmw&m;awG udef;aewwfw,f/
3/

wwd,yk*dKvfrsKd;u

,HkMunfrI

o'gw&m;vJ

tm;aumif;w,f?

csifhcsdefa0zefrI

todmPfynmvJ MuG,f0w,f? tJ'Dvdk o'g? ynm ESpfNzmrQwwJhyk*dKvfrsKd; NzpfzdkU ta&;MuD;ygw,f/


owavmuMuD;twGif;rSm ow0g&,fvdkU Nzpfvm&if ywf0ef;usifudk udk,fu rSD&wmvJ Sdw,f?
ywf0ef;usifu todkif;t0dkif;u udk,fhudk NyefNyD; rSDcdk&wmvJ Sdw,f? olrsm;u
udk,furSDtyfwJhyk*dKvf rSDoifhwJh

yk*dKvf

rSDxdkufwJh

yk*dKvfrsKd;NzpfzdkU

udk,fhudk rSDcdkwJhtcgrSm

ydkNyD;

udk,fusifhw&m;NrJzdkU

ta&;MuD;ygw,f? udk,fu olwpfyg;udk rSD&wJhtcgrSmvJ udk,frSDaewJh q&mNzpfolonf bk&m;a[m0g'


udk,fusifhw&m;ESifh nDrQol [kwf&JUvm;? 'gudk yxr pOf;pm;&r,f? tawG;tac:wwfHk ynmSdHkeJU
q&maumif;vdkU rqdkEdkifao;bl;? udk,fusifhw&m;aumif;zdkUuvnf; ta&;MuD;ao;w,f/
b,fae&mrSmNzpfNzpf a0zefw,f? pdppfw,f? a0zefpdppfNyD;rS 'dkUu vufcHw,fvdkU udk,fhbufu
xifaeayrJh rdpm ormruGJ,if tcsnf;ESD;y?J usrf;*efawGrSm Nyqdkxm;wmu ykxkZOfyk*dKvfrsm;onf rdrdwdkU

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

918

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

oEmefrSm Nzpfay:vmaom todw&m;rSeforQudk tm;vHk; yndaNEcsnf;xifaewwfw,fwJh? todw&m;wdkif;


ynmr[kwfbl;? todu rdpmod? ormod ESpfrsKd;Sdw,f? odwmawG rSeforQ udk,fu ormodcsnf;
qHk;Nzwfxm;vdkU r&EdkifwJh taMumif;udk rdpmmaPwd {w rdpmmPEd ygyud&d,mok Oyg,pdEm0aoe okuwH urH wd
yapa0uPmuma&e OyaEm arma[m a0'dwaAmvdkU t|uxmq&mu zGifhNyxm;ygw,f/
rdpmmPf[lonf bmvJ (=trSm;odqdkwm bmvJ)? r[kwfwmvkyfr,f? raumif;wm MuHpnfr,f?
raumif;wmaNymr,f? wvGJwapmif; tm;xkwfr,fqdk&if tJ'Dae&mrSm ay:vmaom todmPf[lorQ
rdpmmPfyJ?

t&aumufawmh

arm[yJ?

'Darm[u

ykxkZOfawGudk

yndaNEa,mifa,mifeJY

[efaqmifwwfw,f? 'gaMumifh rodrI t0dZm arm[ OD;pD;rIaMumifh rdrdwdkU odxm;wJh todw&m;rSeforQudk


yndaNEcsnf;vdkU ratmufarhyg&ef bkef;MuD;u owday;ygw,f?
aemufwpfcsufu NrwfpGmbk&m;ocif y&dedAmefpHvGefawmfrlNyD; omoemou&mZf (218)ESpf
aNrmufavmufrSm omoemhta&cHawG omoemxJ0ifNyD; arTaESmufaNcmufNcm;cJhvdkU omoemhta&;tcif;MuD;
uHcJh&yHktaMumif;udk 0dedp, csrSwfwJhtxJrSm bkef;MuD;rsm;

Mum;vdkuf&ygw,f? tvGef oHa0*NzpfzG,f

aumif;ygw,f/
'Dae&mrSm bk&m;vufxufuyif bk&m;ESifh t,ltq rwlrQwJh yk*dKvfawG SdcJhzl;w,f qdkwJh
taMumif;udk bkef;MuD;u om"uuav; wpfck xkwfNycsifygw,f/
NrwfpGmbk&m;ocif omauwrdU? tOe0e trnf&wJh rd*'g0kefawmrSm oDwif;oHk;aexdkifawmfrlpOf
uk@vd, trnf&SdwJh y&AdkZfwpfOD; a&mufvmygw,f? 'Dy&AdkZf[m t&HwpfckrS t&HwpfckodkU O,smOfwpfckrS
O,smOfwpfckodkU wpfvrf;rS wpfvrf;odkU &yfuGufwpfckrS &yfuGufwpfckodkU vSnfhvnfNyD; olUt,l0g'awGudk
a[maNymavhSdygw,f? olwpfyg;t,l0g'udk ESdrf rdrd t,ltq rSefuefaMumif; oufaoNyzdkU aeUpOf
vSnfhvnfygw,f? ol\ wynfhrsm;udkvnf; ]]olrsm;u 'Dvdkar;&if rif;wdkUu a[m'Dvdk NyefaNzyg? olrsm;u 'Dvdk ,lq&if rif;wdkUu 'Dvdk
NyefaNzSif;yg}} ponfNzifh oabmw&m;awG ay;avh Sdygw,f? tJ'D uk@vd, y&dAkdZf[m wpfaeUaomtcg
NrwfpGmbk&m;xH a&mufoGm;NyD; 'Dvdk ar;ygw,f/
uk@vd,

-tSifa*gwronf tb,f tusKd;&Sd aeygoenf;/

bk&m;

-todmPf0dZm udavomrS vGwfaNrmufrI 0drkwd [laom tusKd;tmedoif


Sdom ae\/

uk@vd,

-tb,fw&m;udk yGm;rsm;vQif 0dZm0drkwd NzpfEdkifygoenf;/

bk&m;

-aAmZifckepfyg;w&m;udk yGm;rsm;vQif 0dZm0drkwd NzpfEdkif\/

uk@vd,

-aAmZifckepfyg; Nzpfay:vmatmif tb,fw&m;udk yGm;rsm;&ygrnfenf;/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

919

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

bk&m;

-aAmZifckepfyg;w&m;Nzpfvmatmif owdy|mefw&m;udk yGm;rsm;&ygrnf/

uk@vd,

-owdy|mefw&m;udk

yGm;rsm;Edkifatmif tb,fw&m;udk

avhvmusifhoHk;

&ygrnfenf;/
bk&m;

-okpdkufw&m; (3)yg;udk avhvmusifhoHk;&rnf/

uk@vd,

-okpdkufw&m;Nzpfay:vmatmif tb,fw&m;udk apmifhaSmuf&rnfenf;/

bk&m;

-rsufpdem; ESm vQm udk,f pdwf - [laom wHcg; 6- aygufvHkatmif ydwfNcif;


NEd,oH0&oDvudk apmifhaSmuf&ygrnf/

a'oemudk tNyefaumuf,lvdkufaomf 'kpdkuf w&m; 10-yg;udk rNzpfatmif

xdef;odrf;vQif

okpdkufw&m;Nzpf\? okpdkufw&m;NzpfvQif owdy|mefyGm;rsm;&m a&muf\? owdy|mefyGm;rsm;vQif aAmZif


(7)yg; Nzpf\? aAmZif(7)yg; yGm;rsm;vQif 0dZm0drkwdNzpf\ [lvdk/
'Dw&m; Mum;vdkufonfESifh wpfydifeuf c&D;pOfwpfavQmufvHk; NrwfpGmbk&m;\ t,l0g'udk
wGef;vSefzdzsufvmcJhwJh uk@vd, y&AdkZf[m todw&m;0ifNyD; ol\ rSm;,Gif;aeaom t,ltqa[mif;udk
wpfcgwnf;

pGefUvdkufygw,f? OygoumvdkU

qnf;uyfoltNzpf

todtrSwf

rSwfawmfrlyg?

yawmfrlygvdkU

Ak'

"r

oHCmudk toufxufqHk;

avQmufxm;NyD; Ak'omoemawmf

twGif;odkU

0ifa&mufvmcJhygw,f/
tckvJyJ pk'dwu yk*dKvfrsm;taeNzifh oD;Ncm;0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)\ tqHk;tNzwfudk emcHNyD;
rdrdwdkU\ t,ltq tawG;tac: tavhtvm ponfwdkUudk pGefUvTwfMuNyD;awmh ax&0g' Ak'omoemudk
MunfdkwwfwJh NrwfEdk;wwfwJh yk*dKvfawG tNzpfodkU a&mufMuygapvdkU bkef;MuD;u Mo0g'pum; rdefUMum;
vdkufygw,f/

om"k? om"k? om"k

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

920

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t"r0g' pGefUvTwfNyD;aom q&mawmfrsm;
oHCmhtzGJUtpnf;wGif yg0ifa&;ESifh pyfvsOf;
tusKd;awmfaqmif q&mawmf\ Sif;vif;rdefUMum;csuf

oHCmh tzGJUtpnf; taNccH pnf;rsOf; tcef;(2) tydk'f(5)rSm ]]Nynfaxmifpk qdkS,fvpforw NrefrmEdkifiHawmf wpf0ef;vkH;Sd ax&0g' oHCmh*dkPf;
toD;oD;rS

&[ef;oHCm

[lorQonf

Nynfaxmifpk

qdkS,fvpforw

NrefrmEdkifiHawmf

oHCmhtzGJUtpnf; twGif; tvdktavsmufyg0ifNyD; Nzpfonf[k rSwf&rnf}}


vdkU

qdkxm;ygw,f?

tJ'Dvdkqdkxm;awmh

orm'd|dokawoe0g'?
oHCmawmfrsm;udk

ausmufoabFm0g'?

tSifbk&m;rsm;ESifhwuG vlaovlNzpfOD;Ou|0g'?

aMumifyef;0g'

tp&SdwJh

t,l0g'awG

uGJvGJaeMuwJh

taNccHOya'pnf;rsOf;t& oHCmhtzGJUtpnf;rSm

rxnfhoGif;bJ

csefxm;cJhygw,f? tJ'Dvdk csefxm;cJhNcif;[mvnf; oHCmwpfodef;ausmf\ qEt&

Oya'pnf;urf;\

cdkif;apcsufaMumifh

zGJUpnf;yHk

rlvu

csefxm;cJh&Ncif;

Nzpfygw,f?

oHCmh

tzGJYtpnf;

taNccHpnf;rsOf;

tcef;(2)

tydk'f(11)wGif]]Nynfaxmifpk qk&S,fvpforw NrefrmEdkifiHtwGif; oDwif;oHk; aexdkifaom oHCmawmf


[lorQonf rdrdwdkUESifh oufqdkifaom *dkPf;rsm;wGif vnf;aumif;? taNccHpnf;rsOf;t&
zGJUpnf;xm;aom

em,u

tzGJUwpfzGJUzGJUESifhaomfvnf;aumif;

oufqdkif

tusKH;0ifap&rnf?

oD;Ncm;uif;vGwf oDwif;oHk; aexdkifcGifhrSd}}


vdkU twdtvif;qdkxm;ygw,f? 'D pnf;rsOf;t& ,ck pk'dwursm;tzdkU oHCmhtzGJYtpnf;wpfckckrSm
yg0if&rnfNzpfaomfvnf; "r t"r 0d0g'g"dukPf; pdppf&efSdae b,ftzGJUtpnf;xJrS roGif;bJ
csefxm;cJh&ygw,f? tckawmh rdrdwdkUt,l0g'rSm;udk pGefUvTwfNyD; EdkifiHawmf oHCr[mem,u Ou|
q&mawmfbk&m;MuD;ESifh

wuG tm;vHk;

oHCmawmfrsm;\ a&SUarSmufwGif t,l0g'pGefUvTwfaMumif;

vufrSwfa&;xdk;NyD; NzpfwJhtwGuf wynfhawmfwdkU TefMum;vTm trSwf(7)tydk'f(4) rSm]]tqdkyg acwcsefvSyfxm;aom &[ef;awmfrsm;ESifh pyfvsOf; EdkifiHawmf oHCr[mem,u
tzGJUu pdppfqHk;NzwfNyD;rSom rnfodkUrnfyHk aqmifGuf&rnfudk xyfrH TefMum;&ef}}
[k tydkif;(4)rSm TefMum;xm;ygw,f/
aemufwpfcg TefMum;vTm trSwf(7)tydk'f(1)ESifh (2) wGifvnf;]]EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU yxrtMudrf txl;tpnf;ta0;u owfrSwfaG;cs,f
zGJUpnf;

yvkyf&m

MuOfz,fxm;onfh

&[ef;awmfrsm;udk

acwcsefvSyfxm;&ef

qHk;NzwfawmfrlMuonf}}
[l vnf;aumif;? ,if;uJhodkU qHk;Nzwfxm;onf NzpfaomaMumifh -

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

921

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


]]awmifwGif;MuD;

&[ef;awmfrsm;?

ewfrSD

t&SifOu|\

ausmufoabFmq&mawmf\

t,l0g'udk vufcH,HkMunfaeMuaom
t,l0g'udk

vufcH,HkMunfaeMuaom

&[ef;awmfrsm;ESifh oHCmawmfrsm;u MuOfz,fxm;aom tvm;wl &[ef;awmfrsm;udk acw


csefvSyf aG;cs,fzGJUpnf;awmfrlMu&ef}}
[l vnf;aumif; TefMum;xm;ygw,f? TefMum;csufrsm;t& ,cifumvrsm; tSifbk&m;wdkUtm;
csefvSyfNyD; xm;cJh&Ncif; Nzpfygw,f/
tckawmh rdrdwdkU\ t,l0g'rSm;udk EdkifiHawmf oHCr[mem,u q&mawmfrsm;\ aSUarSmuf
pGefUvTwfygaMumif; vufrSwfa&;xdk;NyD; NzpfwJhtwGuf EdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJUu tSifbk&m;rsm;udk
rdrdwdkUaexdkif&ma'oSd

oHCmhtzGJUtpnf;toif;tyif;MuD; vufatmufodkU a&mufoGm;ygaMumif;?

a&mufoGm;NyDNzpfaMumif; wynfhawmfwdkUu todtrSwfyonfhtNyif oufqdkif&m tSifbk&m;wdkU\ rdUe,f


oHCem,u wdkif;oHCem,ursm;xHodkU wynfhawmfwdkUu wpfqifh b,fyk*dKvf b,fyk*dKvfrsm;onf
b,faeU b,f&uf b,ftcsdefu EdkifiHawmf oHCr[mem,u aSUarSmufwGif 0g'rSm;udk pGefUvTwfaMumif;
vufrSwfa&;xdk;NyD; Nzpf ax&0g'*dkPf;u vufcHNyD;NzpfaMumif;? 'gaMumifh tSifbk&m;rsm; rdUe,fa'orSm
SdMuaom oHCmhtzGJUtpnf;xJrSm xnfhoGif;NyD; tSifNrwfrsm;udk a&wGufMuyg&ef wynfhawmfwdkUu
TefMum;ay;ygr,f/
aemufwpfcku
oHCmhy&dowfNzpfNzpf
oufqdkif&mrdUe,f

tSifbk&m;rsm;rS
vly&dowfNzpfNzpf
oHCem,uxHrSm

wqifhaomfvnf;aumif;?

rdrdwdkU

rdrdwdkU\

'Dt,l0g'udk

wynfhrsm;udk

vufrSwfa&;xdk;apawmfrlMuygvdkU

ae&mXmerSmSdMuaom
pGefUvTwfMu&ef

wdkufwGef;vdkufygw,f?

vufrSwfa&;xdk;NyD;wJh taMumif;udkvnf; oufqdkif&m rdUe,foHCem,ursm;rS wqifh wynfhawmfwdkU


oHCr[mem,utzGJUodkU tpD&ifcHMu&rSm Nzpfygw,f? tJ'Dvdk usifhoHk;awmfrlMu&oNzifh tSifbk&m;wdkUvJ
csrf;om? wynfhawmfwdkUvJ csrf;om? omoemrSm wpnf;wvHk;wnf; wnDwGwfwnf; tnDtGwf
pnf;pnf;vHk;vHk;eJU omoema&;twGuf vufwGJaqmifGufMuzdkU tcsdefom Nzpfygawmhw,f/
tSifbk&m;rsm;tzdkUvJ &yfuGuf? rdUe,f? wdkif; A[dk ponfh tzGJUtpnf;rsm;wGif em,uNzpfap
0efaqmifNzpfap 0denf;"dk&f Nzpfap oifhavsmfovdk yg0ifNyD; taG;cHEdkifcGifh &Sdygvdrfhr,f? tck 5-ESpfydkif;rSm r&
ao;vQif vmrnfh 5-ESpfydkif;rSm &Edkifp&mSdygw,f? tzGJU0ifuawmh NzpfoGm;wm aocsmoGm;ygNyD?
'DoHCmhtzGJUtpnf; twGif;odkU tSifbk&m;rsm; a&mufoGm;NyDqdkwm wynfhawmfwdkU today;vdkufygw,f/
aeUpGJ? 1343-ckESpf? wefaqmifrkef;vqef;2-&uf?
ZrK'Dyausmif;aqmif

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

922

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t"r0g' pGefUvTwfaMumif; y#dnmOfy
vufrSwfa&;xdk;Ncif;

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&ftzGJU trSwf(2)u vlaovlNzpf OD;Ou| 0g'? orm'd|dokawoe


0g'ESifh aTtbd"rm0g'wdkUudk t"r0g' [l 0dedp, csrSwfcJhNyD;Nzpf&m rdrdwdkU\ 0g'rsm;udk rpdppfrDu
y#dnmOf ycJhonfhtwdkif; (u)

t"r 0g'rsm;udk pGefUvTwfygaMumif;

(c)

aemif

tem*wfumvrsm; ,if; t"r0g'rsm;udk

a[maNymNcif;?

a&;om;Ncif;?

aqG;aEG;Ncif;? wdwfacGzGifhNcif; ponfh trIwdkUudk rdrdwdkU udk,fwdkifvnf; yvkyfMurnf


r[kwfonfhtNyif wynfh'g,um 'g,dumrwdkUtm;vnf; ryvkyfMuap&ef wm;NrpfqHk;r
Mo0g'ay;rnf NzpfygaMumif;/
(*)

rdrdwdkU 0g'qdkif&m pmtkyf pmwrf;rsm; wdwfacGrsm; txdrf;trSwfrsm; ponfwdkUudkyg


zsufqD;Ncif;? tyfESHNcif;rsm;udk yvkyfrnf NzpfygaMumif;? EdkifiHawmf oHCr[mem,u
tzGJU\ aSUarSmuf udk,fwdkif y#dnmOf vufrSwfa&;xdk;Muygonf/

pOf bGJU
1/

OD;Z0e

odum touf
64

83

ae&yfvdyfpm

udk,fwdkifvufrSwf

aeSife,fausmif;? awmifwGif;rdU

2/

OD;Z0e

55

75

ig;qifhtaemufausmif;?
awmifwGif;MuD;

3/

OD;OaZmwdu

49

68

uGif;ausmif;? a';'&J

20

39

ewfrSDawm&ausmif;? awmifwGif;MuD;

4/

OD;qEm"du

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

923

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


t"r0g' pGefYvTwfaMumif; y#dnmOfy
vufrSwfa&;xdk;Ncif;

EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)u vlaovlNzpf OD;Ou|0g'? orm'd|dokawoe


0g'ESifh aTtbd"rm0g'wdkUudk t"r0g'NzpfaMumif; 0dedp,csrSwfawmfrlcJhonfudk vdkufem atmufwGif
udk,fwdkif vufrSwf a&;xdk;ol pk'dwuwdkUESifh wuG oufqdkifolrsm;u(u)

xdk t"r0g'rsm;udk vHk;0 pGefUvTwfMuygaMumif;?

(c)

,ck tcsdefrSp aSUodkU qufvufNyD; ,if; t"r0g'rsm;udk a[maNymNcif; a&;om;Ncif;


aqG;aEG;Ncif;

wdwfacGzGifhNcif; oifwef;ay;Ncif; ponfh tytrltm;vHk;udk rdrdwdkU

udk,fwdkifvnf; ryrvkyfMuyg? rdrdwdkUESifh ywfowfolrsm;tm;vnf; yvkyfapMurnf


r[kwfygaMumif;?
(*)

txufyg t"r0g'qdkif&m pmtkyf pmwrf; wdwfacG txdrf;trSwf ponfwdkUudkvnf;


zsufqD;Ncif;? tyfESHNcif;rsm;udkvnf; yvkyfMurnf NzpfygaMumif;?

(C)

,cifu xdkt"r0g'ESifh ywfowf oHk;pGJcJhaom toif;tzGJU trnfrsm;? toif;tzGJUrsm;


ponfwdkUudkvnf;

vHk;0

wm0ef,l

zsufodrf;Murnf?

zsufodrf;Muaprnf

NzpfygaMumif;udkEdkifiHawmf oHCr[mem,utzGJU\ aSUarSmuf udk,fwdkif y#dnmOfyvsuf vufrSwfa&;xdk;Muygonf/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

924

tpodkU
pOf trnf

1/ ocifNrwfqdkif
pDtD; -091213

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


touf

73

ae&yfvdyfpm

udk,fwdkifvufrSwf

trSwf-4? pdefcs,fvrf;?
usKdupH&yfuGuf? A[ef;? &efukef

2/ OD;cif[ef
pD'D - 020435

73

Ou|? orm'd|dokawoe tzGJU


t rSwf-313? oGifHkteD;?

AdkvfcsKyfvrf;? &efukef

3/ OD;aTNynfh

61

Ou|?
aTtbd"rmtzGJU?

awmifukwfrdU? &cdkifNynfe,f

4/ OD;mPfodkif;
atat-

57

arcvmcef;r? 16/1?

001789

5/ OD;vGef;armif
pDtdyfcsf-

&wemvrf;? ouFef;uRef;

74

(em,utzGJU0if)
344? tcef; (10) taemuf&efuif;?

004175

6/ OD;pdefat;
pDtifef-00717

(em,utzGJU0if) 954?

&efukef

61

(em,utzGJU0if)
260? atmifopmvrf;?
atmifaZ,s&yfuGuf? a'gyHkrdUe,f

7/ OD;Nr'if

65

(tzGJUcsKyf? 'kOu|)
412? odrfNzLvrf;? uefawmfuav;
pmwdkuf? &efukef

8/ OD;NrifhaqG

36

tzGJUcsKyf? taxGaxGtwGif;a&;r;
327? taSU0g,mvuf3-vrf;?
urmat;pmwdkuf? &efukef

9/ OD;ausmfwifh

61

(tzGJUcsKyf wGJzuftwGif;a&;r;)

trSwf-861? pm*vrf;? 4-&yfuGuf?


awmifOuvm

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

925

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)


Nynfaxmifpk qdkS,fvpforw NrefrmEdkifiHawmf
NynfxJa&;ESifh omoema&; 0efMuD;Xme
trdefUaMumfNimpm trSwf 2^81
1343-ck ESpf? wefaqmifrkef;vqkwf 3-&uf
(1981-ckESpf? atmufwdkbmv 30-&uf)

1/

EdkifiHawmf oHCr[mem,u tzGJU\ 1981-ckESpf? arv 13 &ufpGJyg pmtrSwf

208^1^om-r[eNzifh

zGJUpnf;ay;cJhonfh EdkifiHawmf oD;Ncm; 0denf;"dk&f tzGJU trSwf(2)u 1981-ckESpf?

atmufwdkbmv29-&uf aeUwGif SifOu|\ vlaovlNzpf 0g'? orm'd|dokawoetzGJU\ 0g'ESifh


aTtbd"rm0g'wdkUudk ax&0g' yd#uwfawmfvm omoe"rrsm;ESifh ravsmfuefatmif azmufNyef,Gif;uGuf
qefUusifbuf Nzpfaeaom t"r0g' [k qHk;Nzwfcsuf csrSwfcJhygonf/
2/

tydk'f1-wGif azmfNyygSdaom qHk;Nzwfcsufudk taMumif;y 0denf;"ruH t"dukPf;

rIcif;rsm; aNz&Sif;qHk;Nzwfa&;qdkif&m Oya'yk'fr

13-t& vnf;aumif;? 1962-ckESpf yHkESdyfolrsm;ESifh

xkwfa0olrsm; rSwfyHkwif Oya' yk'fr 6-t& vnf;aumif;? NypfrIqdkif&mOya' yk'fr 188- t&
vnf;aumif;? aw;oHoGif;vkyfief; vkyfudkifcGifh trdefUtydk'f 13- ESifh14 wdkUt& vnf;aumif; SifOu|\
vlaovlNzpf0g'? orm'd|dokawoetzGJU\ 0g' odkUr[kwf aTtbd"rm0g'udk a[maNymNcif;? pmtkyftNzpf
dkufESdyfNzefUcsDNcif; ul;,lNzefUcsDNcif;eSifh toHzrf; wdwfacGrsm;Nzifh toHoGif;Ncif; NzefUcsDNcif;wdkUudk wm;Nrpf
ydwfyifvdkufonf/
3/

1964-ckESpf?

trsKd;om;pnf;vHk;nDGwfa&;udk

umuG,fonfh

Oya'yk'fr

5-

t& &SifOu|\ vlaovlNzpf 0g'? orm'd|dokawoetzGJU\ 0g' odkUr[kwf aTtbd"rm0g' NyefUyGm;a&;


twGuf

aqmifGufvsuf

Sdaom

toif;tzGJUtpnf;rsm;udk

zsufodrf;vdkufonf?

xdkuJhodkUaom

toif;tzGJUtpnf;rsm;onf Nynfaxmifpk NrefrmedifiHawmfvSefa&; tpdk;&tzGJU Ou|Hk;\ 1964-ckESpf?


arv 3-&ufpGJyg trdefUaMumfNimpm trSwf 64-\ tydk'f 1-t& uif;vGwfcGifh rSdap&/

pdefvGif
0efMuD;? Nynfaxmifpk qdkS,fvpf NrefrmEdkifiHawmf
NynfxJa&;ESifh omoema&;0efMuD;Xme/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

926

tpodkU

vlaovlNzpf 0g'gEk0g' 0dedp, (ax&0g' pG,fpHkusrf;)

usrf;pmtkyf"r'getvSif
vlaovlNzpf0g'gEk0g'0dedp, (ax&0g'pG,fpHkusrf;) MuD;udk
tqufrNywfvnfywf yHkESdyfxkwfa0Edkifap&ef
aiGya'o,yifpdkufxlum ynmoH0wedu ukodkvfyMuaom
"r'ge'g,umrsm;

OD;ausmfGefU + a':oef;Nrifh
NynfhpHGefUukrPD
aiGMum&H&dyfom? yg&rDvrf;
awmifOuvmyrdUe,f? &efukefrdU/

ewfvlom"kac:apaomf0f/

]]NrefrmusL;ypf omoemhygv}} bmoma&;armifESrwpfpkrS pmpDpmdkufNzifh 'geyonf

927

You might also like