UKAD ROZRODCZY

Gamatogeneza
Spermatogeneza proces wytwarzania komrek rozrodczych u mczyzn plemnikw. Spermatogonium diploidalna, niedojrzaa komrka pciowa, pozostaj w ciele do ok. 14 roku ycia, rozwin si z nich dorose plemniki. Spermatocyt I rzdu diploidalny PODZIA REDUKCYJNY Spermatocyty II rzdu haploidalne, maja po 1 chromosomie Spermatydy dojrzewaj i przeksztacaj si w plemniki Z 1 spermatogonium > 4 plemniki Z wiekiem ilo plemnikw si zmniejsza, mog by wadliwe. ok. 14 roku ycia organizm chopca zaczyna wytwarza testosteron. Oogeneza proces wytwarzania komrek rozrodczych u kobiet. Oogonium pierwotna komrka, wytwarzana ju w okresie ycia podowego. Oocyt I rzdu PODZIA REDUKCYJNY zatrzymany w poowie na kilkanacie lat (Gdy dochodzi do zapodnienia) Oocyt II rzdu haploidalne Waciwa komrka jajowa (Gdy nie dochodzi do zapodnienia) Pierwsze ciako kierunkowe haploidalne Ootydy - zanikaj Plemnik + oocyt II rzdu powoduje podczas podziau redukcyjnego cig dalszy procesu, gdy nie ma zapodnienia jest usuwany. ok. 14 roku ycia estrogeny odblokowuj podzia redukcyjny. Z 1 komrki oogonium > 1 komrka jajowa Ok 45-55 roku ycia nastpuje menopauza, kobieta nie moe zaj w cie. Jajniki pracuj naprzemiennie, jeden co miesic.

Cykl menstruacyjny
Trwa ok. 28 dni, wyregulowuje si mniej wicej po pierwszej ciy. Na dugo cyklu mog wpywa stres, zmiana klimatu czy diety.

Faza przed owulacyjna estrogeny przygotowuj macic do przyjcia komrki jajowej, wiksze ukrwienie, powikszenie. Owulacja ciako pka, wydostaje si komrka jajowa, z pcherzyka tworzy si ciako te progesteron. Progesteron tworzy oysko jego wysoki poziom zatrzymuje cykl (2 3 miesice po porodzie cykl rozpoczyna si od nowa) Ciako biae spadek progesteronu, pojawia si miesiczka, nastpuje

pozbycie si nadmiaru komrek, krwi. Gonadotropiny (tworzone przez przysadk mzgow): FSH odpowiedzialne za dojrzewanie pcherzyka jajnikowego, pobudzanie produkcji estrogenw. LH dojrzewanie pcherzyka jajnikowego, przez nie wysoki poziom pknicie pcherzyka owulacja. Estrogeny Progesteron

Rozwj zarodkowy i pciowy czowieka

Etapy rozwoju zarodkowego i pciowego: 1) zapodnienie: zachodzi w jajowodach kobiety. Polega na poczeniu plemnika z komrk jajow. W wyniku tego wytwarza si diploidalna zygota. 2) Rozwj zarodkowy: wytworzenie listkw zarodkowych; histogeneza, oogeneza. Zostaj uformowane wszystkie pierwotne narzdy i organy zarodka. 3) Rozwj podowy: nastpuje wzrost i rozwj narzdw. 4) Pord 1. Plemnik + komrka jajowa > 2. zygota (zaczyna si dzieli, podzia zygoty, brustkowanie)> 3. morula (przemieszcza si jajowodem w stron macicy)> 4. blastocysta z wzem zarodkowym i jam ciaa > 5. stadium gastruli, etap tworzenia listkw zarodkowych (jama ciaa, ektoderma uk nerwowy, nabonki, endoderma uk pokarmowy, cz gruczow) > 6. tworzenie listkw zarodkowych (mezoderma szkielet, minie) W 12 dniu po zapodnieniu tworz si bony podowe, a do koca 2 miesica musi by wytworzone oysko.

Zarodek wok owodnia, kiedy pka owodnia, odchodz wody podowe. doprowadzony pcherzyk ciowy omocznia (tworzy oysko i sznur ppowinowy) kosmwka (przylega bezporednio do ciany macicy razem z omoczni tworzy cian oyska) macica oysko czy si z podem poprzez ppowin, suy do poredniczeniu rnych substancji odywczych. Bez oyska cia nie moe doj do koca. oysko poredniczy pomidzy matk i podem. Wytworzone do koca 2 miesica. Ppowina fragment omoczni wewntrz ktrej znajduj si naczynia podowe. ya podowa ttnica podowa > mocznik i CO2 Ttnica macicy ya macicy > O2, glukoza, immunoglobuliny W czasie ciy: Kobieta powinna przyty ok 10 12 kg Powinna mie stabiln diet bogat w aminokwasy, kwas foliowy (cewka nerwowa dziecka) Powinna unika solarium Szczeglnie niebezpieczne dla dziecka choroby to : ryczka,

toksoplazmowa (pierwotniak), AIDS, kia, rzeczka. Leki i uywki mog dosta si do krwiobiegu dziecka. Papierosy niedotlenienia; nisza waga urodzeniowa, dzieci bardziej podatne na choroby, skonnoci do alergii. Narkotyki, alkohol cikie wady rozwojowe, dzieci rodz si uzalenione musz przechodzi przez okres odtruwania, uszkodzenie ukadu nerwowego.

USG badanie prenatalne, badanie nieinwazyjne Amniopunkcja wydobycie pynu owodniowego. Z niego hodowanie komrek i badanie chromosomw zawartych w nich pod wzgldem konkretnej choroby. Rzeczka Przenoszona drog pciow. Leczy si j antybiotykami. Atakuje gwnie narzdy rozrodcze. Objawy si dolegliwe. Nie wchodzi do krwiobiegu, nie atakuje zarodka. Jednak podczas porodu zagraa oczom dziecka. Kia Przenoszona drogami pciowymi lub wrodzona matka-pd. Rozwija si najpierw w narzdach pciowych (upawy, miejscowe ranki, owrzodzenia), samoistnie si wygajaj, przechodzi do krwiobiegu, uszkadza skr (kilaki), atakuje serce, koci, wzrok, ukad nerwowy. Moe by w organizmie latami, chory zaraa. Kobieta chora zaraa dziecko przez oysko. AIDS Wywoane wirusem HIV. Kontakt seksualny, matka-pd, krew-krew. Wirus rozwijajcy si w organizmie czowieka. Atakuje limfocyty T ukad odpornociowy. Chorujc umiera si, gdy organizm nie moe obroni si przed chorob (nawet lekkie grzybice). Leki utrzymuj wirus w stanie nosicielstwa, maj jednak powane efekty uboczne. Ju w czasie ciy matka musi przyjmowa leki, nie moe karmi pokarmem. Pierwotniak rzsistek pochwowy Zaraenie nastpuje drog ustpujc kobiet (w toalecie, na basenie), drog pciowa. Pieczenie bl, upawy, moe prowadzi do niepodnoci. Choroby genetyczne : Zesp Downa ronie ryzyko wraz z wiekiem matki (po ok 3 5roku zycia). Polega na nierozdzieleniu si 21chromosomu. Wszdzie jest o jeden chromosom wicej. Ludzi z zespoem Downa yj krcej. S upoledzeni umysowo i fizycznie.

UKAD WYDALNICZY