Professional Documents
Culture Documents
Zbada stabilno, wyznaczy analitycznie przynajmniej dla trzech pierwszych podpunktw odpowied skokowa i impulsow oraz przeprowadzi symulacje, dla: 1 a) G( z)= z 1 Poniewa biegun transmitancji ley na okrgu jednostkowym (z=1), to ukad dziaa na granicy stabilnoci. Badajc stabilno w rodowisku Matlab mona skorzysta z funkcji pzmap(), ktra przyjmuje w argumencie transmitancj, dla ktrej generowany jest wykres z zaznaczonymi biegunami. Bieguny licznika zaznaczane s za pomoc keczek, natomiast mianownika za pomoc krzyykw. Wykres 1. przedstawia wynik dziaania funkcji pzmap() dla powyszej transmitancji. Jak wida biegun mianownika ley na okrgu jednostkowym, zatem jak ju wspomniaem ukad pracuje na granicy stabilnoci.
P o le - Z e r o M a p 1
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2 I m a g in a r y A x is
-0 .2
-0 .4
-0 .6
-0 .8
-1
-1
- 0 .8
- 0 .6
-0 .4
-0 .2
0 R e a l A x is
0 .2
0 .4
0 .6
0 .8
Wykres 1: Pooenie biegunw transmitancji. Wyznaczenie odpowiedzi skokowej i impulsowej: z 1 z ( nT )=Z 1 { }=Z 1 { }=n . z 1 z 1 (z 1)2 W celu wyznaczenia odpowiedzi impulsowej dla transmitancji G( z)= 1 wyznaczam z 1 odwrotn transformat korzystajc z metody rozkadu na uamki. 1 1 A B 1 1 1 k ( nT )=Z { }=Z { z ( )}=Z { z ( + )} z1 z (z 1) z1 z Az +BzB=1 A+ B=0 B=1 A=B=1 1 1 z z z 1 1 1 k ( nT )=Z {z ( )}=Z { }=Z { 1 }=1( nT )k , gdzie k=1 dla n=0, lub z 1 z z 1 z z1 k ( nT )=1 dla n0 k=0 dla n0. Zatem: . k ( nT )=0 dla n=0 W celu wygenerowania wykresw dla wyliczonej analitycznie odpowiedzi skokowej i impulsowej napisaem poniszy skrypt:
function [skok,impuls] = odpowiedzi(ilosc_punktow) skok=0; impuls=0; for iterator = 1:ilosc_punktow+1 skok(iterator)=iterator-1; if iterator-1 == 0 impuls(iterator)=0; else impuls(iterator)=1; end end figure(1) subplot(1,2,1) plot((0:1:10),impuls,'o'); title ('odpowied impulsowa'); ylabel('amplituda') xlabel('czas') grid on; subplot(1,2,2) plot((0:1:10),skok,'o'); title ('odpowied impulsowa'); ylabel('amplituda') xlabel('czas') grid on; end
0 .9
0 .8
0 .7
0 .5
0 .4
0 .3
0 .2
0 .1
5 czas
10
Wykres 2: Odpowied impulsowa i skokowa dla wartoci wyznaczonych analitycznie Wynik dziaania symulacji (funkcji step() i impulse()) przedstawiony jest na wykresie 3. Porwnujc oba wykresy(2. i 3.) wida, e wyznaczone analitycznie odpowiedzi s poprawne.
Im p u ls e R e s p o n s e 1 10
S te p R e s p o n s e
0 .9
0 .8
0 .7
0 .6
A m p li t u d e
0 .5
A m p lit u d e 0 1 2 3 4 5 T im e ( s e c o n d s ) 6 7 8 9 10
0 .4
0 .3
0 .2
0 .1
5 T im e ( s e c o n d s )
10
Wykres 3: Odpowied impulsowa i skokowa. z b) G( z)= z 1 Biegun mianownika ponownie ley na okrgu jednostkowym (z=1), ukad dziaa zatem na granicy stabilnoci. Pooenie biegunw za pomoc funkcji pzmap() zaznaczone zostao na wykresie 4.
P o le - Z e r o M a p 1
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2 I m a g in a r y A x is
-0 .2
-0 .4
-0 .6
-0 .8
-1
-1
- 0 .8
- 0 .6
-0 .4
-0 .2
0 R e a l A x is
0 .2
0 .4
0 .6
0 .8
Wykres 4: Pooenie biegunw transmitancji. Wyznaczenie odpowiedzi skokowej i impulsowej: z z z2 z 2 z+z z z ( nT )=Z 1 { }=Z 1 { }=Z 1 { }=Z 1 { + }=1(nT )+n , 2 2 z 1 z 1 z1 ( z 1)2 (z 1) ( z1) z k ( nT )=Z 1 { }=1 (nT ) . z1 Na wykresie 5. przedstawiony zosta wynik symulacji. Analizujc wyniki symulacji z wyliczonymi wartociami odpowiedzi skokowej i impulsowej mona zauway, e uzyskane analitycznie odpowiedzi skokowe i impulsowe s prawidowe.
Im p u ls e R e s p o n s e 2 11
S te p R e s p o n s e
1 .8
10
1 .6
1 .4
1 .2
A m p li t u d e
A m p lit u d e 0 1 2 3 4 5 T im e ( s e c o n d s ) 6 7 8 9 10
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2
5 T im e ( s e c o n d s )
10
z z = z 2z+1 ( z1)2 Obiekt jest niestabilny poniewa wystpuje dwukrotny biegun na okrgu jednostkowym (z=1). Pooenie biegunw transmitancji obiektu jest takie samo jak na wykresie 4. Wyznaczenie odpowiedzi skokowej i impulsowej: z (z1) z z z2 1 z 2+ z+z 2z 1 z 2+z (nT )=Z 1 { }=Z 1 { }=Z 1 { }=Z 1 { + }= 2 3 3 3 z 1 ( z1) 2 2 ( z1) ( z1)3 ( z1) (z 1) c) G( z)=
2
1 z 2+z z 1 =Z { + }= ( n2+n) , 3 2 2 (z1) ( z1) 2 z k ( nT )=Z 1 { }=n . 2 ( z 1) Odpowied obiektu na odpowied impulsow i skokow zostaa przedstawiona na wykresie 6.
1
Im p u ls e R e s p o n s e 10 60 S te p R e s p o n s e
9 50 8
7 40 6
A m p lit u d e
A m p lit u d e 0 1 2 3 4 5 T im e ( s e c o n d s ) 6 7 8 9 10
30
4 20 3
2 10 1
5 T im e ( s e c o n d s )
10
z (2z+1) (z2)( z+3) Bieguny mianownika transmitancji wynosz odpowiednio z=2, z=-3. Oba z nich le poza okrgiem jednostkowym zatem system jest niestabilny. Pooenie biegunw transmitancji przedstawia wykres 7. Ujemny biegun z=-3 wprowadza do obiektu oscylacje. d) G( z)=
P o le - Z e r o M a p 1
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2 I m a g in a r y A x is
-0 .2
-0 .4
-0 .6
-0 .8
-1
-3
- 2 .5
-2
-1 .5
-1
- 0 .5 R e a l A x is
0 .5
1 .5
Wykres 7: Pooenie biegunw transmitancji. Wyznaczenie odpowiedzi skokowej i impulsowej: 2 z ( 2z+1) z 2z +z A B C ( nT )=Z 1 { }=Z 1 {z }=Z 1 {z + + } z 1 ( z2)( z+3) ( z 1)( z2)( z+3) z1 z 2 z+3 2 2 2 2 Az +Az6A+Bz +2Bz3B+Cz 3Cz+2=2z + z A+ B+C =2 A+2B3C=1 6A3B+2C=0 3 3 , B=2, C= rozwizujc powysze rwnania otrzymujemy: A= 4 4 3 3 4 2 4 3 3 , ( nT )=Z 1 {z + + }= +2n+1+ (3)n z1 z 2 z+3 4 4 z (2z+1) 2z+1 A B k ( nT )=Z 1 { }=Z 1 {z }=Z 1 { z + } (z 2)( z +3) (z2)( z+3) z 2 z+3 Az +3A+Bz 2B=2z+1 A=2 B 3A2B=1 63B2B=1 B=1 A=21=1 1 1 z z k ( nT )=Z 1 {z + }=Z 1 { + }=(3)n+2n . z2 z +3 z 2 z+3 Wykres 8. przedstawia odpowied impulsow i skokow obiektu.
x 10
Im p u ls e R e s p o n s e 5
x 10
S te p R e s p o n s e
6 4
5 3 4
3 A m p lit u d e A m p lit u d e
1 0 0
-1 -1
-2
5 T im e ( s e c o n d s )
10
-2
5 T im e ( s e c o n d s )
10
7z+6 2z +z 2+4z+5 Na wykresie 9. zaznaczone zostay bieguny transmitancji. Jak wida, mamy dwa bieguny zespolone poza okrgiem jednostkowym, obiekt jest zatem niestabilny. e) G( z)=
3
P o le - Z e r o M a p 2
1 .5
0 .5
I m a g in a r y A x is
-0 .5
-1
-1 .5
-2
-1
- 0 .8
- 0 .6
-0 .4
-0 .2
0 R e a l A x is
0 .2
0 .4
0 .6
0 .8
Wykres 9: Pooenie biegunw transmitancji. Na wykresie 10. przedstawiona zostaa odpowied impulsowa i skokowa ukadu.
Im p u ls e R e s p o n s e 40 40
S te p R e s p o n s e
20
20
A m p lit u d e
-2 0
A m p lit u d e 0 1 2 3 4 5 T im e ( s e c o n d s ) 6 7 8 9 10
-2 0
-4 0
-4 0
-6 0
-6 0
-8 0
-8 0
5 T im e ( s e c o n d s )
10
Wykres 10: Odpowied impulsowa i skokowa. f) y n+2y n1 y n2=3u n2+5u n3 z zerowymi warunkami pocztkowymi Korzystajc z wzorw: Y (z ) Z { y n1 }= + y1 , z Y ( z) y Z { y n2 }= 2 + 1 + y2 , z z U ( z) Z {u nk }= k z wyznaczam transmitancj ukadu 2 1 3 5 Y ( z)( 1+ 2 )=U ( z)( 2 + 3 ) z z z z 3 5 3z+5 + Y (z ) z2 z3 z3 3z+5 z2 3z+5 K (z )= = = 2 = 3 2 = 3 U ( z) 2 1 z z +2z1 z +2z 2 z 1+ 2 z +2z1 z z z2 Odpowied impulsow i skokow dla wyznaczonej transmitancji przedstawia wykres 11. Na wykresie 12. przedstawione zostao pooenie biegunw transmitancji. Jak wida jeden z biegunw mianownika ley poza okrgiem jednostkowym obiekt jest zatem niestabilny. Biegun ten wprowadza do obiektu oscylacje.
Im p u ls e R e s p o n s e 1000 700
S te p R e s p o n s e
600
400
-1 0 0 -2 0 0 -2 0 0
-4 0 0
5 T im e ( s e c o n d s )
10
-3 0 0
5 T im e ( s e c o n d s )
10
0 .8
0 .6
0 .4 S y s te m : s y s 5 P o le : - 2 . 4 1 D a m p in g : - 0 . 2 7 O v e rs h o o t (% ): 2 4 1 F r e q u e n c y ( r a d /s ) : 3 .2 6 S y s te m : s y s 5 Z e r o : - 1 .6 7 D a m p in g : - 0 . 1 6 O v e rs h o o t (% ): 1 6 7 F r e q u e n c y ( r a d /s ) : 3 .1 8 S y s te m : s y s 5 P o le : 0 D a m p in g : N a N O v e rs h o o t (% ): N a N F r e q u e n c y ( r a d /s ) : N a N S y s te m : s y s 5 P o le : 0 . 4 1 4 D a m p in g : 1 O v e rs h o o t (% ): 0 F r e q u e n c y ( r a d /s ) : 0 .8 8 1
0 .2 I m a g in a r y A x is
-0 .2
-0 .4
-0 .6
-0 .8
-1 - 2 .5
-2
-1 .5
-1 R e a l A x is
- 0 .5
0 .5
Wykres 12: Pooenie biegunw transmitancji. g) y n+3y n 1=4u n , dla warunku pocztkowego yn-1 = 1 wyznaczenie transmitancji ukadu: Y (z) Y ( z )+3( +1)=4U ( z) z Y (z) z K ( z )= = U ( z) z+3 Biegun mianownika transmitancji ley w lewej ppaszczynie poza okrgiem jednostkowym (z=-3), zatem ukad niestabilny z oscylacjami. Pooenie biegunw przedstawia wykres 14. Na wykresie 13. przedstawiona zostaa odpowied skokowa i impulsowa badanego obiektu.
x 10
Im p u ls e R e s p o n s e 5
x 10
S te p R e s p o n s e
4 3
3 2 A m p lit u d e 2 A m p lit u d e 1 1 0 0 -1 0 1 2 3 4 5 T im e ( s e c o n d s ) 6 7 8 9 10 -2 0
-1
-2
5 T im e ( s e c o n d s )
10
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2 I m a g in a r y A x is
-0 .2
-0 .4
-0 .6
-0 .8
-1
-3
-2 .5
-2
- 1 .5
-1 R e a l A x is
- 0 .5
0 .5
2. W ukadzie sterowania silnikiem zbada dziaanie regulatora dyskretnego w ukadzie sterowania obiektem cigym.
Schemat 1: Ukad regulacji cigej stworzony podczas zaj. k 1(k 2+s) s+62 Doboru nastaw k1 i k2 dokonaem metod dowiadczaln, przyjem k1=500, k2=20. Zwikszajc k2 do np. 50 odpowied UAR szybciej dochodzi do stanu ustalonego, jednak w przypadku silnika, jest to efektem niepodanym (cieraj si szczotki, dusz ywotno silnika otrzymuje si poprzez pynn regulacj obrotw). Odpowied UAR z regulatorem cigym o przyjtej transmitancji przedstawia wykres 15. Transmitancja regulatora cigego ma posta: G(s )=
1
0 .9
0 .8
0 .7
0 .6
0 .5
0 .4
0 .3
0 .2
0 .1
10
Wykres 15: Odpowied ukadu automatycznej regulacji z regulatorem cigym. Wyznaczenie transmitancji regulatora dyskretnego: 500 10000 500 A B 1 1 1 1 500 (20+s) 1 1 ( t )= L { G( s)}= L { }=L { + }=L { + + }, s s s+62 s+62 s( s+62) s+62 s (s+62) As+62A+Bs=1000, zatem A=10000/62=161.3 ; B=A=161.3 , 500 161.3 161.3 338.7 161.3 ( t)= L1 { + }=L1 { + }=161.3+338.7e62t , s+62 s s+62 s+62 s 62nT ( nT )=161.3+338.7e ,
338.7(z 1) z1 z 1 161.3z 338.7 z Z {161.3+338.7e 62nT }= ( + )=161.3+ 62T z z z1 ze ze62T 161.3( z e62T )+338.7 (z1) G( z )= , ze62T gdzie T jest czasem prbkowania. G(z) =
Schemat 2: Ukad regulacji cigej i ukad regulacji dyskretnej obiektu cigego. Wykresy sygnaw wyjciowych regulatora cigego i dyskretnego w zamknitym ukadzie regulacji oraz wykresy sygnaw wyjciowych UAR z regulatorem cigym i dyskretnym z czasem prbkowania: a) T=0.5
500 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k r e t n y 400
300
200
100
-1 0 0
-2 0 0
-3 0 0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
1 .4 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k r e t n y 1 .2
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
Wykres 17: Sygnay wyjciowe ukadu automatycznej regulacji z regulatorem cigym i dyskretnym. a) T=0.1
500 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k r e t n y 450
400
350
300
250
200
150
100
50
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
1 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k r e t n y 0 .9
0 .8
0 .7
0 .6
0 .5
0 .4
0 .3
0 .2
0 .1
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
Wykres 19: Sygnay wyjciowe ukadu automatycznej regulacji z regulatorem cigym i dyskretnym. b) T=0.01
500 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k r e t n y
450
400
350
300
250
200
150
100
50
10
1 r e g u la t o r c i g y r e g u la t o r d y s k re t n y 0 .9
0 .8
0 .7
0 .6
0 .5
0 .4
0 .3
0 .2
0 .1
10
Wykres 21: Sygnay wyjciowe ukadu automatycznej regulacji z regulatorem cigym i dyskretnym. Analizujc wykresy 16-21 wida, e wraz ze zmniejszaniem czasu prbkowania wykresy coraz to bardziej zaczynaj na siebie nachodzi. Im mniejszy czas prbkowania regulatora dyskretnego tym bardziej przyblia on regulator cigy. Warto tutaj nadmieni, e model regulatora cigego w symulacji komputerowej jest tak naprawd regulatorem dyskretnym o bardzo maym czasie prbkowania, zatem w przypadku doboru takiego samego czasu prbkowania dla regulatora dyskretnego otrzymalibymy identyczne sygnay wyjciowe. 3. Zidentyfikuj struktur wewntrzn systemu MISO na podstawie znajomoci wej i wyj obiektu.
aN zidentyfikowane a w N prbach, N liczba prb w celu dokonania identyfikacji, M ilo identyfikacji dla danej liczby prb (w celu urednienia bdu).
Napisane podczas zaj funkcja generujca wejcia i wyjcia systemu MISO oraz funkcja identyfikujca wewntrzn struktur obiektu systemu MISO:
function [X,Y] = Generuj(a,N) [sizeX,sizeY] = size(a); if sizeY > 1 a=a'; end rozmiar = length(a); %losowe wejcia X = 100*rand(N,rozmiar); %losowe zakcenia zn=randn(N,1)-0.5; %wyzerowanie wyjcia Y = zeros(N,1); %wyliczenie wyjcia for k = 1:N Y(k) = sum(X(k,:).*a')+zn(k); end end function [a2] = Identyfikuj(X,Y) a2=(((X'*X)^(-1))*(X'))*Y; end
Uruchamiajc powyszy skrypt uzyskaem ponisze wykresy zalenoci wielkoci bdu od iloci znanych wej/wyj w celu dokonania identyfikacji (zmieniajc jedynie ilo prb i pooenie zakce). Na podstawie wykresw mona zauway, e im wiksza ilo uytych struktur w celu identyfikacji systemu tym mniejszy bd. W wyniku uredniania wielkoci bdu otrzymujemy bardziej gadki wykres i moemy precyzyjniej okreli jakich wartoci bdu si spodziewa. Najmniejsze bdy osiga si w przypadku zakce jedynie sygnau wyjciowego. W przypadku zakce sygnaw wejciowych bdy s znacznie wiksze. Do du rol w procesie identyfikacji systemu odgrywa nie tylko czysto sygnaw, ale rwnie ich wzmocnienie. Im silniejszy sygna tym mniejszy wpyw maj na niego zakcenia(wykresy 31-33). We wszystkich przypadkach wielko bdu dy do 0 wraz ze wzrostem iloci uytych struktur w celu identyfikacji.
Wykresy wielkoci bdw w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu, dla systemu MISO z zakceniami sygnau wyjciowego: a) Wykres bez urednienia wynikw bdw (1 prba)
0 .6
0 .5
0 .4
B d 0 .3 0 .2 0 .1 0
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 22: Wykres wielkoci bdu w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu. b) Wykres urednionych wielkoci bdw z 10 prb
0 .9
0 .8
0 .7
0 .6
0 .5 B d 0 .4 0 .3 0 .2 0 .1 0
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 23: Wykres urednionych wielkoci bdw z 10 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu.
0 .8
B d
0 .6
0 .4
0 .2
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 24: Wykres urednionych wielkoci bdw z 200 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu. Wykresy wielkoci bdw w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu, dla systemu MISO z zakceniami na wejciach: a) Wykres bez urednienia wynikw bdw (1 prba)
3 .5
2 .5 B d 2 1 .5 1 0 .5 0
20
40
60
80
100 120 i lo s t r u k t u r u y t y c h d o id e n t y fi k a c ji s y s t e m u
140
160
180
200
Wykres 25: Wykres wielkoci bdw w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu.
5 B d
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 26: Wykres urednionych wielkoci bdw z 10 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu. c) Wykres urednionych wielkoci bdw z 200 prb
20
15
B d 10 5 0
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 27: Wykres urednionych wielkoci bdw z 200 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu.
Wykresy wielkoci bdw w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu, dla systemu MISO z zakceniami na wejciach i wyjciach: a) Wykres bez urednienia wynikw bdw (1 prba)
2 .5
2 B d 1 .5 1 0 .5 0
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 28: Wykres wielkoci bdw w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu. b) Wykres urednionych wielkoci bdw z 10 prb
1 .5
B d 1 0 .5 0
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 29: Wykres urednionych wielkoci bdw z 10 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu.
B d
20
40
60
80
140
160
180
200
Wykres 30: Wykres urednionych wielkoci bdw z 200 prb w zalenoci od iloci struktur uytych do identyfikacji systemu.
1600
1400
1200
1000 B d
800
600
400
200
20
40
60
80
140
160
180
200
12
10
B d 6 4 2 0
20
40
60
80
140
160
180
200
1 .8
1 .6
1 .4
1 .2
B d
0 .8
0 .6
0 .4
0 .2
20
40
60
80
140
160
180
200