You are on page 1of 63

RELAO

PARASITA HOSPEDEIRO

Nenhum ser vivo sobrevive totalmente independente do outro


Neves DP

RELAES ENTRE OS SERES VIVOS

Harmnicas

Desarmnicas

Comensalismo Mutualismo
Ex:Microbiota normal

Parasitismo

Ex: Doena infecciosa

MICROBIOTA NORMAL
O corpo humano apresenta 1012 clulas e nele habitam 1014 bactrias

Microbiota transitria Microbiota suplementar

MICROBIOTA NORMAL

MICROBIOTA NORMAL
IMPORTNCIA: Produo de vitaminas Inativao de substancias cancergenas Proteo contra infeco exgena Metabolismo de produtos Estmulo ao desenvolvimento de rgos Estmulo a Resposta Imune do hospedeiro

CONCEITOS IMPORTANTES
INFECO - (latim) - inficere (impregnar) penetrao e o desenvolvimento ou multiplicao de agente infeccioso no organismo de uma pessoa ou animal. DOENA - (latim) - dolentia derivado de dolor e dolore (dor e doer). Perturbao da estrutura ou da funo de um rgo, de um sistema ou de todo o organismo ou de suas funes vitais (Jnicek e Clroux, 1985 ).

DOENA INFECCIOSA uma doena do homem ou dos animais que resulta de uma infeco (OMS, 1992)

CONCEITOS IMPORTANTES
AGENTE INFECCIOSO
Microrganismo que causa infeco, podendo levar a doena.

PATOGENICIDADE
Capacidade do microrganismo em causar doena.

VIRULNCIA
o grau com que um microrganismo causa doena.

A DOENA INFECCIOSA
virulncia
(V)

patogenicidade

(R1)

resistncia

paralelogramo de Bieling

A DOENA INFECCIOSA
virulncia
(V)

patogenicidade

resistncia

(R2)

paralelogramo de Bieling

A DOENA INFECCIOSA
virulncia

(V1)

patogenicidade
resistncia (R)

paralelogramo de Bieling

A DOENA INFECCIOSA
virulncia
(V2)

patogenicidade

(R)

resistncia

paralelogramo de Bieling

Microbes and humans


Very few microbes are always pathogenic

Many microbes are potentially pathogenic

Most microbes are never pathogenic

Professor Mark Pallen University of Birmingham

CLASSIFICAO DAS DOENAS INFECCIOSAS


Doena infecciosa comunicvel Doena infecciosa contagiosa Doena infecciosa no comunicvel

Toda doena CONTAGIOSA INFECCIOSA, mas nem toda doena INFECCIOSA CONTAGIOSA

CLASSIFICAO DAS DOENAS INFECCIOSAS

Doena infecciosa nosocomial Doena infecciosa emergente

ETAPAS PARA ESTABELECIMENTO DA DOENA INFECCIOSA


Penetrao no hospedeiro

Aderncia Colonizao Multiplicao bacteriana Produo de toxinas resposta imune Invaso

Danos teciduais
Disseminao

ETAPAS PARA ESTABELECIMENTO DA DOENA INFECCIOSA

MECANISMOS DE PATOGENICIDADE
FATORES QUE INFLUENCIAM NA PATOGECIDADE

Nmero de Patgenos Invasores

MECANISMOS DE PATOGENICIDADE
FATORES QUE INFLUENCIAM NA PATOGECIDADE

Porta de Entrada Preferencial


Bacillus anthracis
Portal of entry Skin Inhalation Ingestion ID50 10-50 endospores 10,000-20,000 endospores 250,000-1,000,000 endospores

MECANISMOS DE PATOGENICIDADE
FATORES QUE INFLUENCIAM NA PATOGECIDADE

Fatores de Virulncia

Mecanismos de Defesa do Hospedeiro

FATORES DE VIRULNCIA
CONCEITO: conjunto de estruturas, produtos ou estratgias bacterianas que contribuem para aumentar a capacidade de infectar e lesar os tecidos do hospedeiro

FUNES: aderir, colonizar, invadir, multiplicar, obter nutrientes, escapar das defesas.

FATORES DE VIRULNCIA
ADESINAS: estruturas de adeso localizadas na superfcie das bactrias

Fimbrias Protenas de superfcie cidos lipoteicicos Lipopolissacardeos Exopolissacardeos

FMBRIAS PROMOVEM INTERAO ESPECFICA BACTRIA-CLULAS DO HOSPEDEIRO

Fimbrias de Bactria gram -

Receptor carboidrato

Cecilia M. Abe, Tese de Doutorado, 2001, UNIFESP

Type 1 fimbriae in uropathogenic E. coli

Type 1 fimbriae

Type 1 fimbriae-mediated bacterial attachment to the bladder epithelium

FMBRIAS PROMOVEM INTERAO ESPECFICA BACTRIA-CLULAS DO HOSPEDEIRO

Adesinas de Bactria gram+

Receptor = protenas da matriz tecidual

Algumas fmbrias tambm promovem interao bactria-bactria

FATORES DE VIRULNCIA
Adesinas Bacterianas
Envoltrios extracelulares de exopolissacardeos hidratados (cpsula, camada mucosa, glicoclice)

http://textbookofbacteriology.net/BSRP.html

FATORES DE VIRULNCIA
MECANISMOS DA AO ANTIFAGOCTICA DA CPSULA: - Inibio da ligao com o fagcito; - Inibio da ingesto fagoctica; - Proteo dentro do fagolisossomo; - Preveno da deposio de complemento.
Bacteria

FATORES DE VIRULNCIA
Biofilmes: camadas mltiplas de bactrias, unidas pela cpsula podendo haver associao de microrganismos diferentes.

Staphylococcus sp aderido superfcie interna de cateter

Donlan RM. Biofilms: microbial life on surfaces. Emerg Infect Dis [serial online] 2002 Sep

FATORES DE VIRULNCIA Flagelo


-Natureza protica, Antgeno H.

FATORES DE VIRULNCIA
Endotoxina
Conceito: substncia txica ao hospedeiro, que faz parte da
estrutura da clula bacteriana (lipopolissacardeo da parede celular de Gram negativos)

LPS

Endotoxina
Lipopolysaccharide (LPS)

Lipid A
The toxic part

Core polysaccharide
Helps solubilise Lipid A

O sidechain
Somatic antigen

Desencadeia atividades biolgicas destrutivas

Efeitos biolgicos do LPS


1) Ativao de macrfagos: - produo de citocinas; - ativao de LTh LB. 2) Ativao do complemento: - aumento da permeabilidade vascular; - degranulao de mastcitos; - quimiotaxia para fagcitos; - agregao plaquetria. 3) Ativa neutrfilos: expresso de integrina 4) Ativao de clulas endoteliais: - expresso de selectinas - produo de citocinas

Efeitos biolgicos do LPS

Intensifica o processo inflamatrio

FATORES DE VIRULNCIA
ACHADOS CLNICOS E LABORATORIAIS DO LPS: - Febre - LeucopeniaLeucocitose - Hipoglicemia - Trombocitopenia - Hipotenso circulao e perfuso - CIVD - Choque - Morte

FATORES DE VIRULNCIA
Peptidioglicano
- Substncia txica de Gram positivos.
Teichoic acids
Outside

Peptidoglycan

Cytoplasmic membrane

Inside

FATORES DE VIRULNCIA
Exotoxina
1) Propriedades: a) Produzida e secretada por bactrias vivas; b) Natureza protica; c) Termolbil;

FATORES DE VIRULNCIA
1) Propriedades: d) Altamente txicas
LD50 de LPS = 200 g LD50 de toxina botulinica = 0,0000025 g

e) Imunognicas f) Formam toxides aps inativao; g) Receptores especficos h) Genes extracromossmicos; i) Toxinas livres Toxemia.

FATORES DE VIRULNCIA
2) Mecanismos de ao de exotoxinas: Toxinas do grupo I: Atuam na superfcie das clulas. EX: - Superantigenos (protena M de S pyogenes) - Toxinas da famlia ST (TSST e enterotoxina de S. aureus, toxina pirognica de S. pyogenes, toxina termoestvel de ETEC)

FATORES DE VIRULNCIA
2) Mecanismos de ao de exotoxinas: Toxinas do grupo II: Atuam na membrana citoplasmtica.

hemolisina de E. coli

estreptolisina pyogens

FATORES DE VIRULNCIA
2) Mecanismos de ao de exotoxinas: Toxinas do grupo III: Toxina tipo A-B, atuam dentro da clula .

FATORES DE VIRULNCIA
2) Mecanismos de ao de exotoxinas:
Modos de internalizao de exotoxinas tipo A-B Endocitose

Internalizao de A

FATORES DE VIRULNCIA
Diferenas entre exotoxinas e endotoxinas EXOTOXINA
Produto excretado Produzida por Gram + e Natureza protica ( PM) bacteria Termolbeis Imunognica

ENDOTOXINA
Parte integrante da bactria Encontrada em Gram Natureza lipopolossacaridica ( PM) Termoestveis Imungeno Fraco

FATORES DE VIRULNCIA
Diferenas entre exotoxinas e endotoxinas EXOTOXINA
Convertida em toxoide Toxicidade elevada Receptores especficos Efeito localizado Genes extracromossmicos

ENDOTOXINA
No e convertida em toxoide Toxicidade moderada Receptores no especficos Efeito generalizado Genes cromossmicos

FATORES DE VIRULNCIA
Enzimas Hidrolticas ou Extracelulares
1) Propriedades: a) degradam componentes da matriz extracelular;

b) degradam protenas e componentes celulares.

FATORES DE VIRULNCIA
2) Exemplos de enzimas Hidrolticas
Hialuronidase Ex: Estafilococos e Estreptococos Colagenase Ex: C. perfrigens. Coagulase Ex: S. aureus. Fibrinolisina Ex: Estreptococos e Estafilococos.

FATORES DE VIRULNCIA
IgA1-protease Ex: Neisserias, H. influenza, etc. Leucocidinas Ex: S. aureus, Estreptococos. Hemolisinas Ex: S. pyogenes, C. perfringens, etc. Ex: Pseudomonas.

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO

MECANISMOS Inatos

MECANISMOS adquiridos

externos

internos

celular

humoral

barreiras fsicas qumicas e a microbiota

clulas NK Complemento

linfcitos T

anticorpos

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO

OBJETIVOS DA DEFESA DO HOSPEDEIRO


a) Impedir a aderncia bacteriana; b) Conter a multiplicao e a disseminao; c) Neutralizar os produtos txicos; d) Promover a eliminao do microrganismo.

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO

FATORES QUE INFUENCIAM NOS MECANISMOS DE DEFESA - Idade

- Stress - Estado nutricional - Fatores Genticos

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO MECANISMOS INESPECFICOS Pele:


- Barreira mecnica - Substancias inibitrias - Baixa umidade - pH cido -Microbiota

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO MECANISMOS INESPECFICOS Mucosas:


- IgA secretora - Lisozima, lactoferrina - Microbiota - Clios e muco - Peristaltismo - Suco gstrico - Fluxo de lquido

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO MECANISMOS INESPECFICOS Fagocitose


- Englobamento de partculas grandes com digesto ou inativao da mesma;

-Fagcitos: neutrfilos macrfagos

Macrfago alveolar

bactria

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO


MECANISMOS INESPECFICOS

Inflamao: reao vascular e celular


contra a agresso Ativadores da inflamao: peptidioglicano, ac. lipoteicico e LPS

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO MECANISMOS INESPECFICOS Complemento


protenas sricas que participam na lise de clulas estranhas, na inflamao e na fagocitose.

Febre
- taxa metablica - atividade de fagcitos - produo de linfcitos - resposta imune

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO


MECANISMOS ESPECFICOS: Resposta Imune

Imunidade Humoral
- LB Plasmcito Anticorpo; Neutralizar Matar Aglutinar

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO


MECANISMOS ESPECFICOS: Resposta Imune

Imunidade Humoral
- LB Plasmcito Anticorpo;
Microorganismo patgeno

Estimular a opsonizao

Anticuerpos

Opsonizacin

Fagocitosis

MECANISMOS DE DEFESA DO HOSPEDEIRO


MECANISMOS ESPECFICOS: Resposta Imune
Imunidade Celular LTh: reconhecem antgeno e liberam citocinas, que estimulam clulas da resposta especifica (LB e LTc) e inespecfica (NK e Macrfagos); -LTc: liberam infectadas. substncias que destroem as clulas

EVOLUO CLINICA DA DOENA INFECCIOSA

Referncias Bibliogrficas:
FOCACCIA R. Tratado de Infectologia. 3.ed. Rio de Janeiro: Atheneu, 2005. NAIRN R, HELBERT M. Imunologia para estudantes de Mediciana. Guanabara Koogan, Rio de Janeiro, 2004. PELCZAR JR MJ. CHAN ECS, KRIEG NR. Microbiologia: conceitos e aplicaes. 2. ed. So Paulo: Makron Books, v.1 e 2, 1996. ROITT IM, MIMS CA, PLAYFAIR JHI, WAKELIN D, WILLANS R. Microbiologia mdica. So Paulo: Manole,1995. SCHAECHTER M, ENGLEBERG NC, EISENSTEIN BI, MEDOFF G. Microbiologia. Guanabara Koogan, Rio de Janeiro, 2002. TORTORA GJ, FUNKE BR, CASE CL. Microbiologia. 6. ed. Porto Alegre: Artmed, 2000. TRABULSI LR, ALTERTHUM F. Microbiologia. 4. ed. Rio de Janeiro: Atheneu, 2005.

muito mais importante ser gentil do que ter razo


Shakespeare

Bom dia a todos!!!!!

You might also like