You are on page 1of 17

23/5/2012

CICLOS DOS NUTRIENTES

CICLO BIOGEOQUMICO
Atmosfera
Ciclo dos nutrientes

Plantas

Rocha

Solo Organismos

23/5/2012

Classificao dos elementos qumicos


Do ponto de vista quantitativo: Nutrientes essenciais para as plantas:
Fe
Zn

B
Cl

Mo Mg Ca Cu N Mn

macronutrientes

C (carbono) (450 g kg -1) H (hidrognio) (60 g kg -1) O (oxignio) (450 g kg -1) N (nitrognio) (15 g kg -1) (2 g kg -1) P (fsforo) K (potssio) (10 g kg -1) Ca (clcio) (5 g kg -1) Mg (magnsio) (2 g kg -1) S (enxofre) (1 g kg -1)
(10 mg kg -1) Fe (ferro) Mn (mangans) (50 mg kg -1) (100 mg kg -1) Cl (cloro) (20 mg kg -1) B (boro) (20 mg kg -1) Zn (zinco) (6 mg kg -1) Cu (cobre) Mo (molibdnio) (0,1 mg kg -1)

ar e gua

solo

micronutrientes

Elementos txicos:

Al (alumnio) Fe (ferro) Mn (mangans)

solo

BIOGEOQUMICA DO NITROGNIO
98% do N do planeta esta na litosfera, fundo dos oceanos e nos sedimentos; 78% do ar da atmosfera terrestre constitudo de N2 (gs);

Distribuio do nitrognio no planeta

23/5/2012

BIOGEOQUMICA DO NITROGNIO
-Devido a multiplicidade de reaes qumicas e bioqumicas envolvidas no seu ciclo e a dependncia das condies ambientais, tem tornado o N um dos nutrientes mais limitantes a produo agrcola. -Formas absorvidas pelas plantas: NH4+ e NO3-Principais funes na planta: componente de protenas, enzimas, molcula de clorofila.

BIOGEOQUMICA DO NITROGNIO
Principais fontes de N: Fixao biolgica ( 50 a 500 kg ha-1ano-1) Mineralizao da matria orgnica do solo (2 a 5 %) Reposio pelas chuvas ( 5 a 20 kg ha-1ano-1) Fertilizantes minerais ( 50 a 400 kg ha-1ano-1)

23/5/2012

BIOGEOQUMICA DO NITROGNIO
Principais formas de perda de N: Lixiviao (at 500 kg ha-1ano-1) Eroso do solo (40 a 150 kg ha-1ano-1) Exportao pelas culturas ( 10 a 300 kg ha-1ano-1) Volatilizao/desnitrificao (10 a 80% do N aplicado) Imobilizao no prprio solo ( 25 a 30% de N aplicado)

BIOGEOQUMICA DO NITROGNIO

Formas de nitrognio no solo

23/5/2012

CICLO DO NITROGNIO (controlado por microrganismos) N2 , N


Fixao industrial

N (gs)

78% DA ATMOSFERA Desnitrificao N 2 ou N 2O

Volatilizao de amnia

O=C Uria

NH 2 NH 2

urease
+ H 2O CO 2 + 2NH 3
Fixao biolgica simbitica

Gramneas Absoro de N- mineral

NH 4 +
Fixao biolgica assimbitica (bactrias de vida livre)

Reserva de nitrognio no solo (orgnico)


Restos de tecido animal, vegetal e microrganismos. Principal fonte de nitrognio, aps a mineraliza,para gramineas e plantas sem associao simbitica.

Trocvel-argilas

NH 3 +H 2 0
Mineralizao

NH 4 + + OH NO 2 Nitrificao

NO 3 -

Imobilizao por bactrias, fungos, Lixiviao actinomicetos do solo

Fonte: Aita & Fries

N2

NITROGNIO
NH3 (volatilizao)

OHR-NH2 2H+ 3H+


pH

Resduos orgnicos Uria

H+

NH3 NH4
+

NO3-

PERDAS: volatilizao lixiviao eroso

Lixiviao
Fonte: Rheinheimer

23/5/2012

Mineralizao/imobilizao do N no solo
RESDUOS VEGETAIS Aveia: 74 C/N alta NH4+ CO2 C/N Biomassa NH4+ Disponvel NO3NO3Imobilizado (Enzimas) Decomposio Soja: 12 C/N baixa NH4+ Disponvel

Decomposio de resduos e liberao de N

23/5/2012

Nitrificao
2NH4+ + 3O2
Nitrosomonas

2NO2- + 2H2O + 4H+ 2NO3-

2NO2- + O2

Nitrobacter

Desnitrificao ou denitrificao
Gs

NO3-

NO2-

NO

N2O

N2

Condies anaerbicas: microrganismos utilizam o nitrato como aceptor final de eltrons. Ex: Pseudomonas, Micrococcus e Achromobacter

23/5/2012

Volatilizao

NH4+ + OH-

NH3-

H2O

Dependente do pH

23/5/2012

23/5/2012

10

23/5/2012

11

23/5/2012

12

23/5/2012

13

23/5/2012

14

23/5/2012

15

23/5/2012

16

23/5/2012

17

You might also like