You are on page 1of 9

Mizo Nih Tinuamtu

ROKUNGA

Editorial Board Editor Joint Editors : : B. LALTHANGLIANA C. VANLALLAWMA VANNEIHTLUANGA

Published by Rokunga Memorial Society and Aizawl Development Authority

ROKUNGA (Mizo Nih Tinuamtu) Published by Rokunga Memorial Society and Aizawl Development Authority

First Edition Copies A man

2008 2,000 Rs. 150

Printed at The LV. Art Chanmari, Aizawl

iv

THUHMAHRUAI
A hla hmasa ber a phuah a\anga kum 60-na leh chatuan ram a pan a\anga kum 30-naah, ni 22 March, 1999-a ROKUNGA MEMORIAL SOCIETY din a nih khan, tum pawimawh tak tak a nei a. Rokunga Memorial Lecture neih te, Rokunga Hla Kut huaihawt te, Rokunga hla phuah a bua chhuah te, Rokunga lungdawh buatsaih a, a lim mawi tak hun te a ni a. Hengte hi a theih ang anga hawh zui a ni hlawm a. A hautak leh lian ber tih theih Rokunga Lungdawh leh A lim mawi tak, Aizawl Development Authority nen \angduna kan lo puitlin thei ta hi kan lawm em em mai. Chumi denchhen chuan, Mizo Nih Tinuamtu ROKUNGA, tih lehkhabu chhiar manhla ve tak kan chhuah thei hi kan hlim hle. He lehkhabuin a tum ber chu, Rokunga chanchin te, a bik takin a hla phuah chungchang leh zir chianna te mipui hnena chhawp chhuah a ni a. Rokunga \hian te, kum tam deuh a lo thawhpui te, a hlate lo tuipui em em tawh \hin te, a hlate chhui chiang thei awm mithiam te, taima taka zir chiang thei tur lehkha thiam te leh hla phuah thiam dang te kan sawm a. Aizawl vela mi te chauha innghat loin Kohima, Lunglei leh Champhai bakah Kawlram Mizote thlengin dap a ni a. Manipur leh Tripura Mizote zing a\anga ziak awm kan hmuh theih mai loh avangin pawi kan ti khawp mai. Hetiang hian Rokunga hlain Zofate a huap zawhzia chiang deuha hmuh leh an lo tuipui ve dan te leh an thlir dan chena dawnsawn \hain kan hria a ni. Tin, tun hma deuha Magazine/Journal-a Rokunga hla chunchang lo ziak tawh, chhiar manhla deuh bik nia kan hriatte pawh seng luh a ni a. Hengte hian a tichangtlung hle. Kan sawmna ngai pawimawha rawn

iv
ziaktu zawng zawngte chungah kan lawm em em a, seng luh tlak lo ziak tawhte chungah pawh lawmthu kan sawi bawk. Rokunga chanchin te, a hla phuah tuipuitute leh zir chiang duh \hangthar lo la awm zel turte tana rinchhan tlak leh innghahna tham tling turin he lehkhabu hi kan theih ang tawkin kan han buatsaih ve zawng a ni e. Rokunga hlate zir chiannaah hian, a \hatna lam chau h sawia fak tlawr ringawt he lehkhab u buatsaihtute hian kan tum lo a, a \hat tawk lohna te, \awngkam a hman fuh loh te, dik tawk lote leh a famkim lohna te chenna tarlang turin kan inhawng a. Chuvangin critical deuh hleka ziakte pawh a awm reng a. Hengte hian Rokunga hi a tihmelhem lo a, famkim lohna khawvela cheng kan ni rih a, a tikalhkimtuah kan ngai zawk a ni. Tin, heta ziaktu hrang hrangte kutchhuakah hian thu inang ziakte leh inthuahte a awm nual a. Mahse a ziaktu ten anmahni zawn \heuhah \ul nia an ngaih vanga telh an ni hlawm a. Chuvangin kan siam\ha ta lo. Chhiartu ten in lo hriatthiam kan beisei e. A chanchin hre duh te, a hla chungchang ngaihven \hin te, a hla zir chiang duh te, a hla thuken te leh Zofate tana a hla hmanga ROKUNGA THUCHAH nung reng turte hre duhte chu, a kim biai lo naa, thui tak chu a chawm ngei kan beisei a. Lehkhabu \angkai leh rinchhan tlak a nih ngei kan ring bawk. Heti taka Rokunga kan buaipui a, Society te hial din a lo ni ta hi, ani hi kan hla phuahtu awmchhun leh thiam ber a ni e tih vang a ni hauh lo a, a fa leh tute ham\hat nan leh nihlawh nan te leh ropui nan tea tih a ni reng reng bawk lo. Mi hmuhsit leh ngaihnep tak, America ramah bawiha kum tam tak nuai tel awm Ne-

v
gro-ho chuan, anmahni inngaihsan theih nan leh intih chak nan, D<m hi a mawi a ni, (Black is beautiful) tih an uar thar a, an vawrh lar tih kan hre awm e. Chutiang deuh chuan, Mizoram hi a mawi a, a nuam a, Mizote pawh hi kan hmel\ha a, kan tum a s^ng bawk a, Mizo nih hi a lawmawm a, Mizo nih hi a nuam a ni, titu Rokunga kan chawisan a, kan ngaihhlut a, kan tih lar hian Mizoram kan chawimawi a, Mizo hnam kan chawisang a, chu chu kan zavai tan chakna thar neih lehna tur niin kan hria a ni. Ani hian hmun hrang hranga cheng Zofate a kuahkhawm \ha hle lehnghal. Amah ang hi Mizoten tam tak nei ila, chawimawi zel ila kan ti hliah hliah bawk. Chu chu Mizo hnam ropuina, kan zavaia ropuina tho tur niin kan hre zel nghe nghe. Chuvangin Rokunga hi buaipui tham a ni a, hahpui tlak a ni e kan ti a. Chu chu Mizoram leh Mizo hnam tan a ni. Rokunga Lungdawh mawi tak kan han puitlin a, mi mal leh zaipawl hrang hrangte tan thlakalpui theih A LIM zahawm tak kan han hung ruau mai a, Aizawl khawpui hmun laili tak City Park-a daha April ni 30 2008 Nilainia hawn a lo ni ta hi lawmawm kan ti takmeuh a. Chumi denchhena chhuah, Mizo Nih Tinuamtu ROKUNGA tih lehkhabu chhiar manhla leh belhchian dawl tak mipui chhiar theiha kan han tlangzarh thei hi kan hlim em em a ni (Blt).

Aizawl, 6 February, 2008

Editorial Board.

vii

THU AWMTE
THUHMAHRUAI............................................................. iv EDITORIAL BOARD

|hen Khatna : A chanchin


ROKUNGA HUN LAI MIZORAM ..................................... 3 C. VANLALLAWMA, Mission Veng ROKUNGA 1914-1969 .................................................. 11 LALHRUAITLUANGA RALTE, Mission Veng KA NGHAWNGKAWL BAHPUI ROKUNGA ..................... 17 U PA CHAWNGZIKA, Mission Veng A CHHUNGTE HMUH DAN ........................................... 19 VANLALSIAMA, Mission Veng PU ROKUNGA ............................................................... 22 ROKUNGA NEN PRESS-AH .......................................... 30 LALTHANGLIANA, Mission Vengthlang ROKUNGA KA HRIAT VE DAN ...................................... 36 REV. Z.T. SANGKHUMA, Zotlang |AWNG|AI MI LEH MI LUNGLENG .............................. 45 K. LALSANGPUII, Mission Veng PU ROKUNGA THUKHAWCHANG ................................ 48 C. HERMANA, Mission Veng NGAIH LAI BANG LO ROKUNGA .................................. 55 SANGZUALA PA, Tuikhuahtlang

|hen Hnihna : A Hlate Zir Chianna


ROKUNGA THLIRNA ..................................................... 71 ZIKPUII PA, Venghlui ROKUNGA LEH A HLATE TAK HI AW ........................... 82 F. SAPBAWIA, Chanmari

viii
ROKUNGA RALTIANG RAM .......................................... 88 LALFAK ZUALA, IAS (RETD.), Mission Veng ROKUNGA HLA KA HMUH DAN ................................... 93 PROF. DARCHHAWNA, Kulikawn HLA PAKHAT KA RILRU TIBUAI |HINTU .................... 107 SIAMKIMA KHAWLHRING, Venghlui ROKUNGA LUNGLENNA ............................................. 114 THANDANGA, Chanmari ROKUNGA HLA KALHMANG ...................................... 130 C. THANSIAMA, Chanmari West ROKUNGA KRISMAS HLATE ..................................... 139 C. VULLUAIA, Dawrpui Vengthar HLA PHUAHTU KA NGAIHSAN ................................... 146 Dr. H.L. MALSAWMA, Tuikhuahtlang PU ROKUNGAN HUN A THLIR DAN ........................... 149 LALTHARA IAS, Kohima ROKUNGA HLAA HMEICHHE DINHMUN ................... 164 DR. T. VANLALTLANI, ATC, Durtlang ROKUNGA HLAA BUANNEL RAM ............................... 175 C. LAITANGA, Hunthar ROKUNGA HLAA NUNGCHATE .................................. 182 LALZUIA COLNEY, Kanan |HALAITE TIHLIMTU - ROKUNGA.............................. 187 B. LALTHANGLIANA, Chhinga Veng NEGATIVE CAPABILITY LEH ROKUNGA .................... 199 C. LALRAMZAUVA, Kulikawn ROKUNGA HLARUA.................................................... 208 DR. R.L. THANMAWIA, Ramhlun South ROKUNGA HLARUA.................................................... 217 C. LALSIAMTHANGA, Champhai ROKUNGA RAM LEH HNAM HMANAIHTU HLATE ..... 224 M.C. LALRINTHANGA, Khatla South

ix
ROKUNGA .................................................................. 233 P.L.LIANDINGA, Khatla South HLA PHUAHTU ROKUNGA ......................................... 240 C.L. DINGA, Tahan ROKUNGAN THIL BIK A PHUAHNA HLATE ............... 252 |HUAMTEA KHAWLHRING, Lunglei ROKUNGAN MI HLA PHUAH THLUK A SIAMTE ......... 260 R. LALLIANZUALA, Chanmari ROKUNGA RIMAWI..................................................... 266 VANNEIHTLUANGA, Chanmari ROKUNGA SUALNA................................................... 277 ROCHAMLIANA, Mission Veng CHUNG SI-R LEH ROKUNGA ................................... 301 LALHMINGTHANGA, Tahan ROKUNGA CHIT ....................................................... 306 K. LALREMRUATA, Bethlehem Vengthlang RO MIN RELSAK ANG CHE ........................................ 309 B. LALHRIATTIRA, Mission Vengthlang ROKUNGA HLAA KHAWVEL MAWINA ........................ 313 VANPEKA, Tahan ROKUNGA HLAA INDOPUI II-NA ................................ 318 DR. H.L.MALSAWMA, Tuikhuahtlang TIDAMTU ROKUNGA .................................................. 323 DR. R.L. THANMAWIA, Ramhlun South

|hen Thumna : Rokunga Idea Chhuina


ROKUNGA LEH MIZO NATIONALISM ......................... 333 REV DR. K. THANZAUVA, Serkawn ROKUNGA THEOLOGY ............................................... 345 L. H. RAWSEA, ATC, Durtlang ROKUNGA - MIZO NIH TINUAMTU ............................. 360 B. LALTHANGLIANA, Chhinga Veng

x
|hen Lina : A Thuziakte
HLA SIAM DAN ........................................................... 373 ENG NGE I NIH?......................................................... 376 HNAM LUNGPHUM ..................................................... 380 MIZO TLANGVAL A NI ................................................ 383 LO NEITU ................................................................... 387

|hen Ngana : Special Section


ROKUNGA MEMORIAL SOCIETY CHANCHIN ........... 395 SECRETARY, Rokunga Memorial Society ROKUNGA LUNGDAWH TECHNICAL REPORT.......... 424 R. VANLALTLUANGA, Engineer Member, ADA ROKUNGA MEMORIAL SOCIETY BORUAK ................ 426 P.L.LIANDINGA, Khatla South

You might also like