Politeknik Dergisi Cilt:12 Say: 2 s.

67-72, 2009

Journal of Polytechnic Vol: 12 No: 2 pp.67-72, 2009

Matlab Kullanarak Basit Bir Gvenlik Sistemi Gelitirilmesi

Ercan Nurcan YILMAZ , Cihan MANAV

ZET
Bu almada, ses ve harekete duyarl gvenliin istendii yerler iin basit bir zm sunulmaktadr. Yazlm arac olarak Matlab programnn Image Acquisition ve Image Processing ara kutular kullanlmtr. Bylece kark programclk mantndan uzaklalmaya allmtr. Sistem temel olarak kiisel bilgisayara balanan bir CCD kamera veya basit bir web kameras yardm ile almaktadr. Kamerann alamad kr blgeler olduu dnlerek ses ve grlt takibi de tasarlanan sisteme eklenmitir. Oluturulan veri tabanlar sayesinde olay anlar video olarak kaydedilmitir. Fazla bellek kullanmndan kanmak iin sadece olay anlar veri tabanna kaydedilmitir. Ayrca olay an fotoraflanarak kullancn belirlemi olduu mail hesabna gnderilmesi salanmtr. Anahtar Kelimeler: Matlab, Grnt ileme, Gvenlik Sistemleri

Development of a Simple Security System Using Matlab

ABSTRACT
In this study, a simple solution is offered for places that sound and motion sensitive security is desired. As the software tool, the "Image Acquisition" and "Image Processing" tool box of Matlab are used. So it has been tried to avoid the complex programming logic. The system basically works with the help of a personal computer connected to the CCD camera or a simple web camera. Since it has been granted for that the camera has blind spots, the noise detection has been added to the designed system. Thanks to the database created, time of incident is recorded in a video format. To prevent too much memory usage only time of incident is recorded. Also the captured images of the event are sent to the user's e-mail account. Key words: Matlab, Image Processing, Security Systems

1. GR Gvenlik, insanlarn topluluk olarak yaamaya balad ilkel zamanlardan bu yana deiik biimlerde gelien bir olgudur. Gvenlik, birey ya da toplumun huzur iinde yaamas iin gereklidir. Gvenlik sayesinde bir bireyin ya da toplumun i ve d tehditlere kar korunabilme yetenei ve kapasitesi artmaktadr (1,2). Gn getike nfusu artan byk ehirler, gittike karmaklaan kent hayat ve buna bal olarak rktc boyutlara ulaan su oranlar, gvenlik kavramn daha nemli bir hale getirmitir. Genelde insan gcne dayal olan gvenlik sistemleri teknolojinin gelimesiyle teknoloji temelli bir hale gelmitir. Sistemler kaliteyle beraber yksek maliyetli olmay da beraberinde getirmitir. Ekonomik nedenlerde zamanla etkisini gstermi ve kalite yannda ekonomiklikte nem arz etmeye balamtr. Bu almada karmak yazlm mantndan uzaklamak iin bir alma ele alnmtr. almann temelinde i grebilirlikle beraber ekonomi de dnlerek basit bir kiisel bilgisayar ile gvenlik sistemi oluturulmaya allmtr. Tasarlanan sistemde gMakale 25.05.2009 tarihinde gelmi 10.07.2009 tarihinde yaynlanmak zere kabul edilmitir. E. N. YILMAZ, C. MANAV, Gazi niversitesi Teknik Eitim Fakltesi Elektrik Eitimi Blm 06500 Teknikokullar/ ANKARA e-posta : enyilmaz@gazi.edu.tr , cihanmanav@gmail.com Digital Object Identifier 10.2339/2009.12.2. 67-72.

rnt srekli izlenebilirken, kayt sadece hareketin ve sesin olduu anlarda yaplmaktadr. Bu sayede sadece gvenlik ihlali yapld anlar kayt altnda olmaktadr. Bu sayede sistem gereksiz kaytlardan kurtulur. Gece gr zelliine sahip kame kullanld takdirde ortamn aydnlatlmasna da ihtiya kalkmaktadr. Sistem ayrca gvenlik ihlali olduu an sesli ve grsel olarak yetkili kiiye bildirerek zamannda mdahale imkn da salamaktadr. Daha sonra olay anndaki grntler kimlik tespiti iin de kullanlabilir. 2. MATLAB GRNT YAKALAMA ARA KUTUSU VE GRNT LEME ARA KUTUSU Grnt ileme sorunlar standart yaklamlarla kolayca zlememektedir. Verileri analiz etmek, algoritma gelitirmek ve uygulamak yaratmak iin zel zmlerin gelitirilmesi gerekmektedir. Grnt ileme uygulamalar ve kullanmlar deise de grnt ileme sorunlarnn zmn gletiren baz ortak zorluklar bulunmaktadr. lenmek istenen veri farkl formatlarda bir veri tabannda olabilecei gibi baz durumlarda bir takm aralardan veya kameralardan canl olarak ilemek zorunda olabilir. Birok yeni uygulama iin ihtiya duyduunuz cevaplar veren standart analizler yoktur. Byle durumlarda yeni algoritmalar yaratlmak zorundadr. Her eyi batan oluturmak yerine, baz mevcut tekniklerden balamak ve yeni gereksinimler iin bu

67

Ercan NurcanYILMAZ, Cihan MANAV / POLTEKNK DERGS, CLT 12, SAYI 2, 2009

teknikleri deitirmek gerekebilir. aknda sk uygulanan grevler oluturulduunda, bu grevleri zamandan tasarruf ederek uygulamak iin otomatikletirmek istenebilir (3). ekil 1de gsterilen Matlab Grnt leme Ara Kutusu (Image Processing Toolbox) bize daha etkili alma, verileri daha hzl anlama, daha gvenilir algoritmalar yaratma ve bu sreci daha etkili tekrarlama imkn sunmaktadr. Ayrca eitli uygulamalar birletirme ve eletirme ile ilgili sorunlar azaltarak retkenlii arttrr ve nihai rne daha abuk olamay salar.

ekil 1. Grnt leme Ara Kutusu

Grnt almnda Matlab endstri standartl donanmlarla birleik bir altyap salar. Grntleri incelemek iin grafik aralar ve ok boyutlu veri iin kapsaml izim zellikleri bulunmaktadr. Grnt n ileme kategorisi; grnt iyiletirme iin histogram eitlemesi, dorusal szme ve uyarlamal szme gibi birok

standart algoritmay iermektedir. Grnt analizi kategorisinde alt farkl kenar bulma algoritmas, eitli bltleme yntemleri, morfolojik operatrler, histogram gibi istatistik aralar ve grntdeki bir nesnenin zelliklerini belirleyen aralar da bulunmaktadr. ekil 2de grlen Matlab Grnt Yakalama Ara Kutusu (Image Acquisition Toolbox), farkl grnt yakalama donanmlarndan canl grnt verisi almay salar. Veri analizi yaparken veri alnmna devam edilebilir. Ayrca canl video kaydnda n izleme yaplabilir. Herhangi bir Windows video cihazna eriim salamak iin Grnt Yakalama Ara Kutusu genel bir ara yz sunmaktadr. Bu sayede uygulama donanm detaylar drlmeden gelitirilebilir. Bu almada Matlab programnn Grnt leme ve Grnt Yakalama ara kutularnn bu stn zelliklerinden yararlanld. Bylece hzl ve daha doru sonular elde edildi. 3. SSTEMN ALIMASI 3.1. Saysal Grnt Nedir Grnt ileme, genel terim olarak resimsel bilgilerin manipulasyonu ve analizi demektir (4). Grnt, iki boyutlu k iddeti fonksiyonudur. Bu fonksiyon f(x,y) eklinde gsterilir. Burada x ve y kartezyen koordinatlar, (x,y) noktasndaki fin saysal deeri ise parlaklk deeri veya grntnn ilgili noktadaki gri seviye deeridir. Bir saysal grnt, satr ve stun indisleri grnt ierisinde herhangi bir noktay tanmlayan elemanlardan meydana gelmi bir matris olarak gz nne alnabilir. Bu matrisin her bir elemannn saysal deeri,

ekil 2. Grnt Yakalama Ara Kutusu

68

MATLAP KULLANARAK BAST BR GVENLK SSTEM GELTRLMES / POLTEKNK DERGS, CLT 12, SAYI 2, 2009

kendisine karlk gelen noktalardaki gri seviye deerine eittir. Bu saysal dizinin veya matrisin her bir elemanna grnt eleman, resim eleman veya piksel denir (5). Kartezyen koordinatlarn saysallatrlmasna rnekleme ve genliin saysallatrlmasna da niceleme denir. Bu ifadeye Shanonun rnekleme ve Niceleme Teoremi de denir (6). Alnan saysal grnt sinyalinin her pikselinin matrissel olarak bir yeri ve bir deeri vardr. ekil 3te grld gibi her bir pikselin 0255 arasnda deien deerleri vardr. Kameradan alnan dijital grnt, znrle bal olarak (800 x 600), (1024 x 768), (1152 x 864), (1280 x 768) vb. boyutlarnda matrisler halinde elde edilir. ekil 3te 5x5 boyutlarndaki rnek erevede de grld zere pikseller eitli deerler alabilmektedir. Satrlarn ve stunlarn deerliklerinin

farktr. ki ereve arasnda fark var ise ortamda hareket olmu demektir. ki ereve arasndaki fark ne kadar bykse hareket de o kadar byktr. Bu ilem matematiksel olarak;

m.n eklinde ifade edilir (6). Burada;

S
t

X X
i 0 j 0 t ij i 0 j 0

t 1ij

(1)

S : ortalama sonucu, X : o an yakalanan ereveyi,

t
t ij

t 1ij

:bir sonraki ereveyi,

m : erevenin dikey piksel boyutu,

n : erevenin yatay piksel boyutu gstermektedir.

255 255 255 255 255 255 0 128 0 255 255 0 255 128 255 255 0 255 150 255 255 255 255 255 255

ekil 3. 256 bitlik gri dzey skala ifadesi (0 siyah, 128 gri, 255 beyaz)

toplam toplam piksel saysna blnrse o erevenin ortalama deeri elde edilmi olur. 3.2. Bilgisayarl Grme Bilgisayarla grme, bir veya daha ok grntnn zerinde bilgisayar analizinin, bir veya daha ok ana ilemciyle zaman srasna gre eitli tekniklerle gerekletirilmesidir. Bilgisayarla grme, grnt veya grnt setleri zerinden bilgilerin teorik ve algoritmik olarak bilgisayar tarafndan karlp incelenmesini salayan bir alma alandr. Grnt zerindeki nesne ve nesnelerle ilgili, nesnenin konumu ve ynlendirilmesi ile ilgili ve boyutuyla ilgili kavramlar ierir (6). 3.3. Fark Alma Kameradan alnan her grnt erevesinin saysal karl, ortamda hibir deiiklik olmazsa sabit kalr. almada her resim erevesinin ortalama saysal karl hesaplanmtr. Ardk video erevelerinde iki ardk ereve arasndaki deiiklii en iyi belirleme yntemi iki resmin farkn almaktr. Belirli aralklarla alnan resim erevelerinin ortalama deeri, kendisinden bir nce gelen resim erevesinin ortalama deerinden kartldnda oluan fark iki ereve arasndaki 69

3.4. Sistem Blok ve Ak Diyagram Bu sistemde olay yerini izleyecek olan kamerann sabit olmas gerekmektedir. Kullanlan kamera basit bir web kameras olabilecei gibi daha stn zellikli bir gece gr kameras da olabilir. Kameradan alnan saysal grnt ile mikrofondan alnan saysal ses bilgisi, bir bilgisayara aktarlmaktadr. Tasarm yaplan sistemin blok diyagram ekil 4te grlmektedir.

ekil 4. Sistem Blok Diyagram

Bu tasarm dorultusunda gelitirilecek Matlab hareket alglama ve gvenlik yazlm ak diyagram ekil 5de grld gibidir.

Ercan NurcanYILMAZ, Cihan MANAV / POLTEKNK DERGS, CLT 12, SAYI 2, 2009

Grnt Alglama

Ses Sinyali Alglama

Ortamdaki Hareket Eik Deerini Amm?

Ortamdaki Ses Eik Deerini Amm?

E
Video ve Ses Kaydna Bala Kullancya Mail Yolla.

E
Video ve Ses Kaydna Bala Kullancya Mail Yolla.

Hareket Devam Ediyormu?

Ses Devam Ediyormu?

H
Video Kaydn Tamamla

H
Video Kaydn Tamamla

a) Hareket Alglama ve Kayt b) Ses Alglama ve Kayt ekil 5. Gvenlik program ak diyagram

3.5. Sistemin GUI Ara Yz Bu bilgisayarda alnan grnt ve ses sinyalleri Matlab programnn Grnt Yakalama ve Grnt leme ara kutular sayesinde hzl ve doru olarak ilenmektedir. eriinde yer alan nesnelerin kullanlmas ile kullancya etkileim salayan ve bir iin veya bir programn koturulmasn salayan grafiksel bir program ara yzdr. Alm Graphical User Interface (GUI) dir (7). Sistem Matlabn GUI ara yz yazlm ile Matlab tan bamsz hale gelmitir. ekil 6da sistem blok diyagram grlmektedir.

ekil 7de programn ayarlarnn yapld GUI ara yz grlmektedir. Bu kontrol panelinde eitli ayar ve kontrol butonlar bulunmaktadr. Kamera ayarlarn ykle butonu ile sisteme balanan kamera ayarlar yklenmektedir. E-posta ayarlar butonu ile sistemin alarm vermesi durumunda kullancnn belirledii eposta ayarlarnn girildii pencere almaktadr.

ekil 6. GUI Ara Yz (Kontrol Paneli)

ekil 7. GUI Ara Yz (E-mail Ayarlar)

70

MATLAP KULLANARAK BAST BR GVENLK SSTEM GELTRLMES / POLTEKNK DERGS, CLT 12, SAYI 2, 2009

Hassasiyet ayarlar ad altnda 3 adet ayar yaplabilmektedir. Bunlardan birincisi hareket eik deeridir. Bu ayar ile sistemin istenilen hareket miktarnda alarm vermesi salanmaktadr. kinci ayar ses eik deeridir. Bu ayar ile sistemin istenilen ses miktarnda alarm vermesi salanmaktadr. nc ayar kayt sresi ayardr. Bu ayar ile sistemin alarm verdikten sonra ka saniye sreyle kayt yapaca ayarlanmaktadr. Bala butonu sistemi aktif hale getirmektedir. Dur butonu sistemi pasif hale getirmektedir. Kapat butonu ise sistemi tamamen kapatr.

gileri gnderir. Kaydedilen video ve ses dosyalar hareketin meydana geldii yl-gn-ay-saat formatndadr. Sistem kaytlarna ait grnt ekil 10da gsterilmitir.

ekil 10. Kaydedilen video ve ses dosyalar

ekil 8. GUI Ara Yz (Kamera ve Ses)

ekil 8de sistemin olaan durumu grlmektedir. Bu demek oluyor ki; Ortamda ayarlanan eik deerlerini aan hareket veya ses meydana gelmemitir. Eer ki ortamda hareket veya ses ayarlanan eik deeri zerine karsa sistem alarm konumuna geecektir. Bu durum ekil 9da grlmektedir.

ekil 9. GUI Ara Yz (Kamera ve Ses)

Sistem alarm konumuna getii andan itibaren grnt ve ses kaydna geer ve hareketin meydana geldii an hem grsel hem de iitsel olarak kullancya bildirir. Ayrca e-posta yoluyla kullancya gerekli bil-

Sistem altrldnda ilk olarak alnan grnt sinyalleri Matlab ierisinde matrissel formata dntrlr. Benzer yntem ses sinyali iinde uygulanmaktadr. Alnan ses sinyalleri saysal deere evrilir. Bu deer, belirlediimiz eik deerinin zerine ktnda sistem alarm verir. Sistem, hem grnt hem de sese duyarldr. Bu da bize kamerann gr asnda olmayan olaylar iin erken uyar verir. Hem grnt hem de ses iin alarm eik deeri ayarlanabilir olduundan, bulunulan ortama gre istenilen hassasiyet salanabilir. Bir ses veya hareket meydana geldiinde sistem otomatik olarak kayda geer ve hareket veya ses devam ettii srece bu kayd srdrr. Bu sayede olay yerinde kimin olduu sabit diskte kaytl olur. Ayrca sistem bu esnada kullancnn daha nceden belirtmi olduu adrese mail yoluyla da haber verir. Sistemin sadece hareket veya ses olmas durumunda kayt yapmas bizi gereksiz veri depolamadan kurtarr. Ayrca grevli kimsenin monitre srekli bakma zorunluluu da ortadan kalkar. Sistemin kurulumu olduka basit ve ucuzdur. 4. SONU Bu almada MATLAB programnn ara kutularlar kullanlarak her bilgisayara uygun kolay ve ucuz bir gvenlik yazlm gelitirilmitir. Gelitirilen bilgisayar program, bir kameradan alnan grnt ve bir mikrofondan alnan ses sinyallerinin ilenmesi ile belli bir blgede srekli izleme yapm ve takip edilen blgeye yaplan izinsiz girileri tespit etmitir. Hareket veya ses tespit edildii anlar grnt ve ses olarak daha sonra kullanlmak zere bilgisayara kaydedilmitir. Ayrca olaan d bir hareket veya ses tespit edildiinde, olay an fotoraflanarak mail yoluyla kullancnn belirlemi olduu e-posta adresine gnderilmitir. Bu sayede, ev veya i yerlerinde gvenlik, mevcut bilgisayarlara balanabilecek basit bir web kameras ile dk maliyetle salanmtr. 5. KAYNAKLAR
1. Wahyudi; Astuti, W.; Mohamed, S.; A comparison of Gaussian mixture and artificial neural network models for

71

Ercan NurcanYILMAZ, Cihan MANAV / POLTEKNK DERGS, CLT 12, SAYI 2, 2009

2.

3.

voiced-based access control system of building security, Information Technology, ITSim 2008. International Symposium on Volume 3, Page(s):1 - 8 DOI: 10.1109/ITSIM.2008.4632008 Odubiyi, J.B.; Choudhary, A.R.; Building Security into an IEEE FIPA Compliant Multiagent System Information Assurance and Security Workshop, 2007. IAW '07. IEEE SMC 20-22 June 2007 Page(s):49 - 55 DOI: 10.1109/IAW.2007.381913 The MathWorks, http://www.mathworks.com/ (09.05.2009)

4. 5. 6. 7.

Castelman, R. K., Digital Image Processing, Prentice hall, Englewood Cliffs, New Jersey, USA, 1996. Haralick, R.M. ve Shapiro, L.G., Computer and Robot Vision, Addison Wesley Publishing Co., USA, 1993. Baxes, A G., Digital Image Processing Principles and Applications, John Wiley & Sons, Inc., USA, 1994. Sava K., Erdal H., Kontrol Sistemleri in Matlabta Gui Uygulamalar Tasarm, lisans bitirme tezi, T.C. Marmara niversitesi Teknik Eitim Fakltesi ElektroniBilgisayar Blm, 74-75( 2007)

72