Professional Documents
Culture Documents
นำำร่อง
• ตรำสำรหนี้ คือ อะไร
• ผลตอบแทนจำกกำรลงทุนในตรำสำรหนี้
• แนวคิดหลักของกำรวิเครำะห์รำคำตรำสำรหนี้
• กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้ แบบต่ำงๆ
– แบบจ่ำยอัตรำดอกเบี้ยคงที่
– แบบทยอยชำำระคืนเงินต้น
• กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้ กรณีวนั คำำนวณรำคำไม่ตรงกับวันจ่ำยดอกเบี้ย
– กำรคำำนวณรำคำ Gross Price
– กำรคำำนวณรำคำ Clean Price
• กำรวัดอัตรำผลตอบแทน
• ตัวอย่ำงจริงในกำรประเมินมูลค่ำตรำสำรหนี้
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
ตรำสำรหนี้ (Debt instruments)
เป็นตราสารทางการเงินชนิดที่แ
สดงความสัมพันธ์ระหว่างผู้ออก
กับผู้ลงทุนในฐานะลูกหนี้
(ผู้ออก) กับเจ้าหนี้
(ผู้ลงทุน)
ผู้ออกตราสารหนี้จ่ายดอกเบี้ยให้กับผู้ถือตราสารตามระยะเวลา
ที่กำาหนด ซึง่ จะเป็นรายได้ที่ผู้ถือตราสารจะได้รับอย่างสมำ่าเสมอ
2. กำำไร/ขำดทุนจำกกำรขำยตรำสำรหนี้ (Capital gain/loss)
ส่วนต่างของราคาซือ้ กับราคาขาย
ซึ่งผูล้ งทุนก็จะรับรูเ้ ป็นกำาไรหรือขาดทุน
จึงจำาเป็นต้องคำานึงถึงมูลค่ำของกระแสเงินสดตำมเวลำ
(Time value of money)
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
หลักของกำรวิเครำะห์ต้นทุนและผลประโยชน์
(Cost-benefit analysis)
- ในแง่ของผู้ลงทุน :
ราคาของตราสารหนี้ที่ผู้ลงทุนจะยอมจ่ายนั้น
จะไม่เกินมูลค่าของผลประโยชน์ที่ได้รับทั้งหมด
- ในแง่ของผู้ขำย :
ผู้ขายย่อมจะไม่ยอมได้รับราคาที่น้อยกว่ามูลค่าตราสารหนี้ที่ต
นเองต้องเสียไป
ดังนั้น
การหาราคาของตราสารหนี้จงึ เป็นการหามูลค่าปัจจุบันของกระ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
มูลค่ำของกระแสเงินสดตำมเวลำ (Time value of money)
โดยสมมติว่าอัตราดอกเบี้ยจากการแสวงหาผลประโยชน์เป็นร้อย
ละ 4 ต่อปี
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
มูลค่ำของกระแสเงินสดตำมเวลำ (Time value of money)
มูลค่ำในอนำคต (Future value) ของเงิน 100 บำท ในอีก 2 ปีข้ำงหน้ำ
ปีที่ 0 1 2
ผลตอบแทน ผลตอบแทน ผลตอบแทน
4% 4% 4%
100 บำท 100+ (100*0.04) = 104 104+(104*.04)=108.16
หรือ 100(1+ 0.04) หรือ 100(1+ 0.04)2
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
มูลค่ำของกระแสเงินสดตำมเวลำ (Time value of money)
มูลค่ำปัจจุบัน (Present value) ของเงิน 100 บำท
ปีที่ 0 1 2
100 = 92.45
(1+ 0.04)2 ปรับมูลค่ำอนำคตให้เป็นมูลค่ำปัจจุบัน
• แบบจ่ำยอัตรำดอกเบี้ยคงที่
• แบบทยอยชำำระคืนเงินต้น
• กรณีวันคำำนวณรำคำไม่ตรงกับวันจ่ำยดอกเบีย้
– กำรคำำนวณรำคำ Gross Price
– กำรคำำนวณรำคำ Clean Price
รำคำตรำสำรหนี้เ
มูลค่ำตรำสำรหนี้ใ = ผลรวมที่ ดอกเบี้ยรับในงวดที่ i มื่อครบกำำหนด
นปัจจุบัน i = 1 ถึง i = n (1+r)i (1+r)n
n = จำำนวนงวดที่ได้รับกระแสเงินสดจำกตรำสำรหนี้
i = 1, 2, 3…n
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้ ต่อ...
ตัวอย่ำง
ตราสารหนี้ A มีอายุคงเหลือ 5 ปี จ่ายดอกเบี้ยงวดละ
50 บาท โดยมูลค่าที่ตราไว้เท่ากับ 1,000 บาท และอัตรา
ผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการเท่ากับอัตราร้อยละ 4 ต่อปี
50 + 50 + 50 + 50 + 50 + 1000
B0 =
(1+0.04)1 (1+0.04)2 (1+0.04)3 (1+0.04)4 (1+0.04)5 (1+0.04)5
มูลค่ำปัจจุบันของดอกเบี้ย (มูลค่ำไถ่ถอน)
ปีที่ 0 1 2 3 4 5 5
50 + 50 + 50 + 50 + 50 1,000
1.04 (1.04)2 (1.04)3 (1.04)4 (1.04)5 (1.04)5
48.07
46.23
44.45
42.74
41.10
821.93
= 1,044.52
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้
แบบทยอยชำำระคืนเงินต้น (Amortizing bond)
• ตัวอย่ำง ตราสารหนี้ B มีอายุคงเหลือ 5ปี มูลค่าที่
ตราไว้หน่วยละ 1,000 บาท จ่ายดอกเบีย้ ร้อยละ 10 ต่อปี
จ่ายปีละ 2 ครั้ง (งวดละ 50 บาท)
PV(CF) = CF 1 - 1
r (1+r)n
1000 = CF 1
1-
0.05 (1+0.05)10
ค่ำงวดหรือ CF = 129.50 บำท
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้
แบบทยอยชำำระคืนเงินต้น (Amortizing bond) ต่อ...
• การคำานวณมูลค่าตราสารหนี้ กรณี YTM มีการต่อรอง
ตำ่ากว่าร้อยละ 10 ต่อปี แสดงว่าราคาตราสารหนี้จะสูงกว่า
1,000 บาท (สมมติให้ YTM = 9%)
PV(CF) = 129.50 1 - 1
0.045 (1+0.045)10
= 1,024.70 บำท
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรคำำนวณหำรำคำตรำสำรหนี้
แบบทยอยชำำระคืนเงินต้น (Amortizing bond) ต่อ...
• การคำานวณมูลค่าตราสารหนี้ YTM สูงกว่าร้อยละ 10
ต่อปี แสดงว่าราคาตราสารหนี้จะตำ่ากว่า 1,000 บาท
(สมมติให้ YTM = 11%)
PV(CF) = 129.50 1 - 1
0.055 (1+0.055)10
= 976.12 บำท
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
Amortizing bond ที่กระแสเงินสดไม่เท่ำกัน
• Amortizing bond ส่วนใหญ่ในตลาด ไม่ได้กำาหนดให้มีค่างวด
ทุกงวดเท่ากัน
• อาจจะกำาหนดให้การจ่ายคืนเงินต้นทุกงวดเท่ำกัน เช่น
มูลค่าตราไว้ 1,000 บาท กำาหนดงวดการจ่าย 20 งวด ดังนั้น
แต่ละงวดจะกำาหนดเงินต้นจ่ายงวดละ 50 บาท
• ดอกเบี้ยที่จ่ำยแต่ละงวดไม่เท่ำกัน ขึ้นอยูก่ ับเงินต้นคงเหลือ
• ดังนั้น ค่างวด = เงินต้นจ่าย + ดอกเบี้ยจ่าย
จึงมีขนาดไม่เท่ากันทุกงวด
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรประเมินรำคำ
PV = 1 , 000
(1+0.03) 6
60 60 60
Gross price = + + +
(1+0.0375)1/3 (1+0.0375) (1+0.0375)
4/3 7/3
60 60 60
+ +
(1+0.0375)10/3
(1+0.0375) (1+0.0375)16/3
13/3
= 1,146.7150 บาท
= 1,146.7150 - 40
= 1,106.7150 บำท
อัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการมีความสัมพันธ์กับอัตราดอกเ
บี้ยในตลาดด้วย คือ
หำกอัตรำดอกเบี้ยในตลำดเพิม่ สูงขึน้
ผู้ลงทุนย่อมต้องกำรอัตรำผลตอบแทน
จำกกำรลงทุนในตรำสำรหนี้เพิ
เพิม่ ขึน้
รำคำตรำสำรหนี้ลดลง
ลดลง
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงอัตรำดอกเบี้ยในตลำด
รำคำตรำสำรหนี้ (บำท)
และรำคำตรำสำรหนี ้
3,000
2,500
2,000
1,500
1,276.76
1,000
810.71
500
0
4% 6% 8% 10% อัตรำดอกเบี้ย (%)
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
อัตรำผลตอบแทนที่ต้องกำร
และอัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว
อัตรำผลตอบแทนที่ตอ้ งกำร (Yield to maturity)
เป็นอัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการจากการลงทุน
– ขึ้นอยู่กับควำมเสี่ยงในกำรลงทุน หากมีความเสี่ยงมาก
ผู้ลงทุนก็จะเรียกร้องอัตราผลตอบแทนมากขึ้นด้วย
– ขึ้นอยู่กับกำรเคลื่อนไหวของอัตรำดอกเบี้ยในตลำด
โดยอาจจะถือได้ว่า
อัตราดอกเบี้ยในตลาดนั้นเป็นฐานในการคิดอัตราผลตอบ
แทนที่ต้องการ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
อัตรำผลตอบแทนที่ต้องกำร
และอัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว ต่อ...
อัตรำดอกเบี้ยหน้ำตัว๋ (Coupon rate) เป็นอัตรา
ผลตอบแทนที่ผู้ออกตราสารหนี้
สัญญาว่าจะจ่ายผลตอบแทนในรูปกระแสเงินสดให้กับผู้ถือตราส
ารหนี้ ซึ่งขึ้นกับปัจจัยต่างๆ ของผู้ออกตราสารหนี้
อัตรำผลตอบแทนทั้งสองนั้น อำจจะเท่ำกันหรือไม่ก็ได้
ซึ่งจะมีผลต่อรำคำของตรำสำรหนี้
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
อัตรำผลตอบแทนที่ต้องกำรกับ
อัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว ต่อ...
กรณีที่ 1 Par bond
อัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการ = อัตราดอกเบี้ยหน้าตั๋ว
กรณีที่ 2 Discount bond
อัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการ > อัตราดอกเบี้ยหน้าตั๋ว
กรณีที่ 3 Premium bond
อัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการ < อัตราดอกเบี้ยหน้าตั๋ว
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
รำคำตรำสำรหนี้ (บำท)
Premium bond
อัตรำผลตอบแทนที่ผลู้ งทุนต้องกำร (8%) < อัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว (10%)
1,079.87
Par bond
1,000
อัตรำผลตอบแทนที่ผลู้ งทุนต้องกำร (10%) = อัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว (10%)
827.88
Discount bond
อัตรำผลตอบแทนที่ผลู้ งทุนต้องกำร (12%) > อัตรำดอกเบี้ยหน้ำตั๋ว (10%)
อำยุคงเหลือ (ปี)
0 วันครบกำำหนดไถ่ถอน
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
กำรวัดอัตรำผลตอบแทนจำกกำรลงทุน
• อัตรำผลตอบแทนปัจจุบัน (Current yield)
เป็นการเปรียบเทียบเฉพาะกระแสเงินสดที่จะได้รบั ในง
วดนัน้ กับเงินลงทุนที่ต้องจ่ายเพื่อให้ได้
ตราสารหนี้นั้นมา ซึ่งก็คือ ราคาตลาด (Market price)
ของตราสารหนี้นั้น
อัตรำผลตอบแทนปัจจุบัน
จำานวนเงินดอกเบี้ยที่ได้รับในปัจจุบัน
ราคาปัจจุบันในตลาดตราสารหนี้
พิจารณาตามวิธีการคำานวณมูลค่าตราสารหนี้แล้วจะเห็นไ
ด้ว่า อัตรำคิดลดที่ใช้ ก็คือ อัตราผลตอบแทนถึง
วันครบกำาหนด หรือ Yield to maturity – YTM นัน่ เอง
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
2. อัตรำผลตอบแทนถึงวันครบกำำหนด
(Yield to maturity) ต่อ...
ดอกเบี ย
้ + ดอกเบี ย
้ + … + ดอกเบี้ย + มูลค่ำไถ่ถอน
P =
(1+YTM) (1+YTM)2 (1+YTM)n (1+YTM)n
ทำาได้โดยการนำาอัตราผลตอบแทนที่เกิดจากการซื้อขายพันธบั
ตรรัฐบาลที่มีอายุคงเหลือต่างๆ มาใช้ในการสร้าง โดยเรียกว่า
Risk-free Yield curve
หรือเส้นอัตราผลตอบแทนที่ปราศจากความเสี่ยง
อำยุคงเหลือ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
2. แบบลำดลง (Downward sloping yield curve)
แสดงให้เห็นว่าอัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการ
จากการลงทุนในตราสารหนี้ที่มีอายุคงเหลือมาก
จะตำ่ำกว่ำ ตราสารหนี้ที่มีอายุคงเหลือน้อย
ซึ่งเส้นอัตราผลตอบแทน ในลักษณะนี้
จะพบในสภาวะที่ตลาดคาดการณ์ว่า
อัตราผลตอบแทนมีแนวโน้มลดลงเรื่อย
อำยุคงเหลือ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
3. แบบหลังเขำ (Hump yield curve)
แสดงให้เห็นว่าอัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการจากการลงทุ
นในตราสารหนี้ที่มอี ายุคงเหลือมาก จะสูงกว่ำ
ตราสารหนี้ที่มอี ายุคงเหลือน้อยจนถึงระดับหนึ่ง
จากนั้น อัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการจากการ
ลงทุนในตราสารหนี้ที่มีอายุคงเหลือมาก จะตำ่ำกว่ำ
ตราสารหนี้ที่มอี ายุคงเหลือน้อย
อำยุคงเหลือ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
4. แบบแบนรำบ (Flat yield curve)
แสดงให้เห็นว่าอัตราผลตอบแทนที่ผู้ลงทุนต้องการจากการล
งทุนในตราสารหนี้ เท่ำกัน
ในทุกช่วงอายุคงเหลือของตราสารหนี้
อำยุคงเหลือ
2003 Thailand Securities Institute (TSI) , The Stock Exchange of Thailand
วิธงี ่ำยๆ ในกำรอ่ำนเส้นอัตรำผลตอบแทน
สมมติว่ามีอายุคงเหลือของพันธบัตรรัฐบาล 7 ปี
และต้องการจะดูว่าอัตราผลตอบแทนที่จะได้รับคืออัตราร้อยละ
เท่าไร