ZEHRL HAYVAN ISIRMALARI VE VE BCEK ISIRMALARINDA REANMASYON Do. Dr. A.

DERBENT

 Kara veya deniz hayvanlarnn sokmas, yenilmesi veya hastalk etkeni bulatrmas sonucu intoksikasyonlar ortaya kmaktadr. Bu konuda akrep, ylan, rmcek ve dier bcekler ve baz deniz hayvanlar nde gelen rneklerdir.

 1. Genellikle kk bir yara yeri varl ve 2. Vcuda giren toksinlerin etkileri a. Toksinlerin DREKT ETKLER b. Toksinlerin NDREKT ETKLER

UYGULANACAK LK NLEMLER
Isran hayvan veya sokan bcei tanmak Blgenin antiseptik solsyonlar ile temizlenmesi ve steril koullarda korunmas Hayvann veya bcein cinsine gre zel reanimasyon kurallarnn uygulanmas Genel Reanimasyon- Ressitasyon kurallarnn uygulanmas.

 Akrep zehirini kuyruunun son segmentinde bulunan inesi araclyla soktuu yere aktarak zehirlenmeye neden olur. Akrepler ylan gibi zehirlerinin tmn bir defada brakmazlar, ancak st ste sokmaya devam ederse ok ar belirtilere neden olurlar. Akrepler geceleri nem ve slakl severler. Kelerde ve slak ayakkab iinde bulunurlar. Evlere yakn yerlere yerleirler. Akrep venomu ylan venomundan daha toksiktir. Ancak bir kerede verdii doz dktr. Byk parabuthus trleri zehiri 1 metre pskrtebilir.

Akrep sokmalar

Akrep sokmalar
Lokal belirtiler Kzarklk dem Ar,yanma hissi Petei Hematom Ar ok iddetli olabilir.

Akrep venomu:
Sempatik ve parasempatik sistemi uyarr. Sodyum kanallarnn aktivasyonunda gecikme Sinir ularnn uyarlmas sonucu depolarizasyon ve nrotransmitter boalm Otonom sinir sistemine uyarlma Angiotensin dzeyinde art

Akrep sokmalar
Sistemik belirtiler Halsizlik, huzurluk Hipersalivasyon Terleme Bulant, kusma Reflekslerde ve kas tonusunda artma Ajitasyon Koma ve kovlsiyonlar Hipertansiyon, hipotansiyon grlr.

Akrep sokmalar, tedavi:

Turnike tatbiki Buz ve souk su uygulanmas Vazokonstriktrl lokal anestezik Yara yerinin antiseptik solsyonla temizlenmesi Sedatif ve analjezikler Hipersalivasyon varsa atropin Antihistaminik ve kortikosteroid uygulanr.

Akrep sokmalar, tedavi:

Genellikle 1 ampul serum akrebin 1 kez srna kar brakt zehiri ntralize eder Akrep serumunun uygulanmas ivedilikle yaplr, lk dakikalarda lokal olarak sonralar M olarak yaplr.

rmcek sokmalar
Az zehirli rmcek sokmalarnda kzarklk, ilik, kanma, yanma gibi lokal belirtiler oluur En ok korkulan rmcek tr latradectus mactans (Black widow spider) ngrakl ylan zehirinden daha etkilidir.

rmcek sokmalar; sistemik belirtiler

Ba ars, yksek ate Bulant kusma , terleme Hipersalivasyon Reflekslerde artma Kas seyirmeleri Duyu bozukluklar geliir. Tablo 12- 24 saat iinde ok iddetlenir. Vcudun tm kaslarnda iddetli kaslma ve ar vardr. Solunum zorlu ve seslidir, karn tahta gibi serttir. Dayanlmaz arlar vardr.

rmcek sokmalar; tedavi:

Analjezikler Antihistaminikler Kortikosteroidler % 10 kalsiyum glukonat nromuskuler kavakta toksini ntralize eder. Black widow spider sokmalarnda zel antivenin kullanlmaldr. Solunum yetmezlii geliiyorsa mekanik ventilasyon.

Ylan srmas
Zehirli ve zehirsiz ylanlar dnyann her tarafnda bulunur, 2000- 2500 dolaynda yaayan tr vardr, bunlarn 200- 250 cinsi zehirlidir. Dnyada, yaklak ylda 30 bin kiinin ylan srmasndan ld bildirilmitir.

SNAKE BITE

Ylanlarn ancak bir ksmnda zehiri srd yere aktacak yaplar bulunur. Bu nedenle her ylan srmas zehirlenme tablosu oluturmaz. Zehir dileri 0,5- 2,5 cm uzunlua sahip olan ve srma srasnda darya kan yaplardr.

SNAKE BITE

Poisonous Snakes

Zehirin insan iin tehlikeli olabilme derecesi; Ylann tr Isrlma yerinin vcuttaki lokalizasyonu Zehir diinin boyu (srn yzeyel olup olmamasna) Ekstremitedeki srklar yz ve gvdeye gre daha az tehlikelidir. Isrlan kiin ya, salk durumu, kilosu da tablonun arln etkileyen faktrlerdir.

Venom

SNAKE BITELenfatik sisteme Dokular

emilim

Ylan zehiri (venom), % 70 su ve % 30 proteinli madde ierir. 1. Enzimatik fraksiyon, oksidaz, esteraz, peptidaz, proteazdan zengin olabilir. Postsinaptik membranda krar benzeri etki yapabilir. Kann koaglasyonunu kolaylatran veya inhibe eden etkiler gsterebilir. ( Fibrinoliz, hemoraji veya intravaskler koaglasyon.) 2. Toksin fraksiyonu, nrotoksin ve hematotoksin ierir. Su ylan : nrotoksin ieren solunum paralizisi Engerek ylan: Hematotoksin ierir lokal doku tahribi ve hemoliz yapar.

Ylan srmasnda belirtiler: Lokal belirtiler.

ene kavisi izleri. Yara yerinden kanl sv. dem ( Sratle evreye yaylr. 6 saat ierisinde ekstremite toraks ve abdomene yaylr. nce kzarklk sonra morarma ( cilt/ cilt alt nekrozu ) Lenfanjit, vezikl. Ar 15 dak sonra iddetlenir. Birka saat sonra duyu yokluu.

 Nrolojik bozukluklar: Psiik bozukluklar ajitasyon, delirium, koma, konvlsiyonlar. Solunum paralizisi, solunum yetmezlii. Kardiyovaskler bozukluklar; genellikle hipotansiyon, nadiren hipertansiyon geliir. (Venomun otonom sinir sistemini etkilemesi sonras oluur.) erken dnemde gelien hipotansiyon zehirin direkt toksik etkisi sonucu oluur. Ge dnemde gelien hipotansiyon: ylan srmasndan 5- 24 saat sonra oluabilir. Sindirim sistemi bozukluklar: bulant, kusma, karn ars, diyare gibi bulgular.

Ylan srmasnda belirtiler: Sistemik belirtiler.

Ylan srmasnda belirtiler: Sistemik belirtiler.

Solunum sistemi bulgular: korku ve ajitasyona bal sk nefes alma, akcier demi, larinks demi. Tedavi srasnda kullanlan ylan anti serumuna bal allerjik anaflaktik reaksiyonlar. Hematolojik bozukluklar. Petei, hematom gibi lokal belirtiler. Deri ve i organlarda kanamalar. Termik bozukluklar. Genellikle hipertermi, ar vakalarda hipotermi.

LK YARDIM VE TEDAV
1. Isrlan kii sakinletirilir. Hasta derhal yatrlmal ve hareketsiz hale getirilmelidir. Ar hareket zehirin emilmesini hzlandrr. 2. Isrlma yeri bir ekstremitede ise turnike tatbik edilmelidir. dem ilerledike turnike 20- 30 dakikada bir 5- 10 sn sreyle alp demli blgeden uzaklatrlmaldr.

3. Buz tatbiki yaplabilir. 4. Lokal anestezik infiltrasyonu yaplabilir.

5. 1 cm boyunda 0,5 cm derinliinde insizyon yaplr.

6. Kahve, alkol, scak iecekler gibi dolam hzlandracak maddelerin verilmesi. Hastann dolamasna izin verilmesi zararl olabilir.

LK YARDIM VE TEDAV
7.Sedatif ve analjezikler verilebilir 8. Yara yeri antiseptik solsyonlar ile temizlenir. Steril malzeme ile kapatlr. 9. Hastanede uygulanacak tedavi: Ana belirtiler ilk saatler iinde karken, solunum yetmezlii 24 saat sonra yada daha ge grlme olasl nedeniyle en az 48 saat gzlem altnda tutulmaldr. ok tedavisi, mekanik ventilasyon, yara bakm, antibiyotikler, tetanus profilaksisi, kortikosteroid tedavisi, koaglasyon bozukluu tedavisi. 10. Zehire kar spesifik antivenin uygulanmas.

LK YARDIM VE TEDAV
Tm venomlara kar antivenin elde edilebileei gibi polivalan ylan serumu vardr. Hafif olgularda SC veya M, ar olgularda V kullanlr. Polivalan ylan serumlar 10 ml ambalajdadr. 0,2 ml polivalan serum 1:1000 orannda sulandrlp intradermal yaplarak kiinin duyarll llr. Belirtiler hafifleyinceye kadar yaklak 3 saatte bir M olarak yaplr. Ya da serumun 1/3 srma yerine, 1/3 M, 1/3 V olarak uygulanr. 0,2 ml/ kg uygun bir dozdur. Orta vakalarda 20-40 ml; ar vakalarda 50- 90 ml doz yeterlidir.

Ar sokmas

Ar sokmas

Ar sokmas

Ar sokmas

Ar sokmas

Ar sokmas

Ar sokmas
500 arnn birden sokmas en salkl kiileri dahi ldrebilir Ar bir yiyecek ile birlikte az boluuna girip sokmusa gelien ileri derecedeki dem nedeniyle asfiksi ve lme neden olur. Arnn inesi dorudan bir kan damarna girmise ok ani sistemik etkiler grlebilir. Ani kollaps ve lm grlebilir.

 Yabani arlarn venomunda: Fosfolipaz A1, hyalronidaz ve asit fosfataz Bal ars venomunda: Fosfolipaz A 2, hyalronidaz, asit fosfataz ve mellitin vardr. Fosfolipazlar eritrositlerin zarn etkiler ve hemoliz yapar, mellitin de hemolitik etkidedir.

Ar sokmas
Tek bir arnn soktuu yerde Ksa sreli iddetli ar Lokal bir dem Kzarklk 1- 2 gn sren kant ok sayda ar sokmasnda dispne, taikardi, SSS eksitasyonu, konvlsiyon, akut dolam yetmezlii, koma ve lm grlebilir.

Ar sokmasnda ilk yardm

ne deriden karlmal, lokal souk tatbiki, lokal anestezikli pomadlar. Antiseptik solsyonlar, amonyak, permanganat. Allerjik reaksiyon geliirse: Antihistaminik, kortikosteroid, Ca gluconate. Azdan soktuunda endotrakeal entbasyon veya trakeostomi gerekebilir.

Zehirli deniz hayvanlar ve balklar

Batma: Deniz yldz, deniz kestanesi. Isrma: Kpek bal, piranha. Sokma ve arpma: Deniz anas, kaya bal, iskorpit, trakonya, vatos.

18 Haziran 2007, Pazartesi

Zehirli deniz anas uyars zellikle Ege ve Akdeniz kylarnda denize girenler, pelagia noctiluca (Forskal) adl deniz anasna kar uyarld. Bu deniz anasna dokunduunda vcutta ime, yanma, kzarklklar ve ate grlebildii, bu nedenle sz konusu deniz anasndan uzak durulmas gerektii belirtildi. Trk Deniz Aratrmalar Vakf'nn ''www.tudav.org'' adl internet sitesinde, mantar ekildeki vcudundan sarkan 8 adet kk ve az evresinde bulunan 4 adet byk tentakller (duyarga) ile ho bir grnt oluturan 10-15 santimetre boyundaki pelagia noctilucann, zehirli ve tehlikeli bir deniz anas olduu ifade edildi.

Fosforesans zelliinden dolay suyun altnda hafif bir k yayan, 50 metre derinlie kadar grlebilen ve rengi krmzms sardan mora doru deiebilen hayvana, Ege ve Akdeniz kylarnda zellikle yaz aylarnda ska rastland bildirildi.
Sitede, tentakller etrafnda bulunan yakc kapslleri nedeniyle temas halinde vcutta ime, yanma, kzarklklar ve atee yol aan hayvandan uzak durulmas gerektii kaydedildi. Temas durumunda acyan, ien yerin zaman kaybetmeden sirke veya limonla ykanmas, yarann kanmamas, silmek iin bastrlmamas nerilen sitede, ac ve iliin devam etmesi durumunda, en yakn salk kuruluuna mracaat edilmesi gerektii ifade edildi.

Ege ve Akdeniz'de deniz anas alarm 21.06.2007 00:45 ( Kaynak : www.haberturk.com ) Ege ve Akdeniz kylarnda denize girenler, pelagia noctiluca adl deniz anasna kar uyarld

Ege ve Akdeniz kylarnda denize girenler, pelagia noctiluca (Forskal) adl deniz anasna kar uyarld. Bu deniz anasna dokunduunda vcutta ime, yanma, kzarklklar ve ate grlebildii, sz konusu deniz anasndan uzak durulmas gerektii belirtildi. Mantar ekildeki vcudundan sarkan 8 adet kk ve az evresinde bulunan 4 adet byk tentakller (duyarga) ile ho bir grnt oluturan 10-15 santimetre boyundaki pelagia noctilucann, zehirli ve tehlikeli bir deniz anas olduu ifade edildi. Suyun altnda hafif bir k yayan, 50 m. derinlie kadar grlebilen ve rengi krmzms sardan mora doru deiebilen hayvana, Ege ve Akdeniz kylarnda zellikle yaz aylarnda sk rastland bildirildi. Temas durumunda acyan, ien yerin sirke veya limonla ykanmas, yarann kanmamas, silmek iin bastrlmamas neriliyor.

Zehirli deniz hayvanlar ve balklar

iddetli ar Hemorajik dem Lenfanjit, adenopati, yaygn enflamasyon Ba ars, bulant Taikardi Hipotansiyon, dolam kollaps, paralizi, lm.

Zehirli deniz hayvanlar ve balklar

Tedavi: Genellikle semptomatik. Antiseptik solsyonlar. Lokal anestezik uygulanmas. Antihistaminik ve kortikosteroidler Tetanus profilaksisi Yara bakm ve tedavisi