merupakan antara peristiwa penting dlm sejarah India India menjadi penghubung penting antara Asia dan Eropah.

. Pada awalnya menggunakan jalan darat ttp akibat ancaman org Turk menyebabkan jalan laut digunakan. Portugal merupakan kuasa pertama berhubung sejak abad ke-15. Ketika ini muncul sebagai kuasa kelautan yg kuat dgn usaha Henry the Navigator. Kapal caravel digunakan dgn kelengkapan senjata.

Caravel The Portuguese mariners used caravels, relatively long and narrow vessels with triangular lateen sails, for their North Atlantic explorations in the 16th century. From Henry C. Murphy. The Voyage of Verrazzano: A

Chapter in the Early History of Maritime Discovery in America. New York: 1875.

Kempen didasari oleh 3G. Sumber rempah ratus, agama Kristian dan keinginan mencipta nama serta semangat mengembara. Vacso da Gama tiba ke Malabar (Calicut) pd 1498 dgn bantuan pelaut India. Kehadiran Portugal tepat krn berlaku dispute dlm negara; Cochin dan Calicut tak cukup makanan; kapal Portugis yg besar/bsenjata tdk dapat disaingi oleh kapal lain. Kekayaan dagang oleh da Gama selepas 3 bulan menyebabkan lbh ramai yg masuk. Beliau kembali semula pd 1502, buka factories di Cannanore. Penentangan org Arab berjaya dipatahkan. Alfonso de Albuquerque (1509-1515) menguatkan kuasa di daratan. Caranya, kuasai kawasan dagang; kahwin campur; bina fortress, bujuk kuasa tempatan.

Albuquerque bencikan org Islam, beri kelebihan kpd org Hindu,galak kahwin campur. Portugal bertapak di Goa, jd pusat penting. Goa ditawan dr Kesultanan Bijapur. Kemudian tawan Diu dan Cambay (Gujarat) sekitar 1530an. Menjelang abad ke-17, British, Belanda dan Sepanyol mula berkembang dan bina factories di pantai timur India. Portugal diterima baik oleh pedagang Islam India, ttp tdk oleh pedagang Arab dan Mesir. Portugal merosot pd abad ke-17. Pd 1609, Belanda masuk ke Pulicat ttp lebih cenderung ke Asia Tenggara.

Faktor kelemahan Portugal: Tiada pemimpin hebat slps Albuquerque; pentadbiran rasuah; dasar paksaan agama; tentangan tempatan; manpower; ancaman Sepanyol di Portugal pd 1580; kehadiran kuasa Belanda & British. Persaingan British-Perancis bermula ketika Perancis kuasai Pondicherry, 1674. British bertumpu di Madras. Persaingan berakhir dgn Perjanjian Paris 1763. British melalui EIC menghadapi tentangan kuasa tempatan. Di Mysore, dr Haydar Ali dan anaknya Tippu Sultan, 1767-1799. Pd 1765, British dpt kuasa utk bertapak di Bengal, menguasai dagang melalui hak yg diberikan oleh Mughal.