Pro j e k t

Tema :

Abuzime me dieten dhe pesha

trupore

Lenda :
Punoi :

Biologji

Klasa :

XI a

Klaudjo Mile ; Irini Nako

;Kristjana Prifti ; Katerina Prifti ; Denis
Dule ; Igli Llupo

OBJEKTIVAT

Idet e sotme q kan lidhje me t

ushqyerin e shndetshm..
Fjale kye : adoleshent, pesha
trupore ideale, obeziteti, bulimia,
anoreksia nervore

T ruajm peshn trupore normale nprmjet t ushqyerit

shkencor.

Pr t'u shndoshur ose dobsuar nj rol shum t

rndsishm luan dieta ushqimore shkencore. Rndsi n
kt drejtim kan edhe disa faktor t tjer, si trashgimia,
mosha, seksi, gjatsia trupore, masa muskulore dhe
veprimtaria fizike. Megjithat, pr t ruajtur peshn
trupore n nivelin optimal duhet ditur gjithnj e m shum.

Nuk duhet harruar pr asnj ast se organizmi yn

funksionon si nj or biologjike e brendshme me ritme t
prcaktuara nga natyra. Ja prse pr t'u ushqyer n mnyr
korrekte sht e rndsishme jo vetm q t hahet, por
duhet t dish edhe kur dhe si t hash. Gjat dits
veprimtaria e qelizave n t gjitha indet e organizmit t
njeriut ka nj moment maksimal dhe nj tjetr n qetsi t
plot. Duke u nisur nga ky bioritm duhet t organizohet
mir edhe furnizimi me lnd ushqyese ose kalori.

UUsshhqqim
imi i
nnddik
ikoonn
nneeccddoo
ggje
....
je

Ushqimi ne adoleshence..

Adoleshenca sht nj faz e ciklit t jets ku ka problematizuar

jo vetm prindrit,por edhe specialistt e shndetit.
Krkesat e ushqimit t adoleshencs ndikohen fillimisht nga
zhvillimi fiziologjik,por njkohsisht edhe nga zhvillimi i
menjhershm.
Q nj adoleshent t ket nj mendim n lidhje me peshn e
tij,ekzistojn tabela q prcaktojn peshn n lidhje me
gjatsin,gjinin dhe luhatjet q shfaqen n do stad t
adoleshencs.
Interesi si sht pamja e adoleshentve shpesh sht
hiperbolike,kurse prpjekja pr humbje peshe shpesh bhet nj
ide kmbngulse.
Gjat moshs adoleshente vajzat marin 15 cm gjatsi dhe 16 kg
pesh,kurse djemt 20 cm gjatsi dhe 22 kg n pesh.
Adoleshentt duhet t njohin pasojat q lidhen me prdorimin e
praktikave t humbjes s peshs.

Adoleshentet preferojn fast food-et.

Pesha ideale, ja si ta llogarisim

Cila eshte pesha jone ideale?

Jemi nenpeshe apo
mbi peshe?
Per te kuptuar peshen ideale ose te pakten te
kuptojme sa larg bejme disa llogaritje. Rregulli
eshte shume i thjeshte eshte e nevojshme te
llogarisim peshen trupore, per te bere kete
llogaritje ju duhen dy te dhena, pesha juaj dhe
gjatesia ne centimetra.
B.M.I = Indeksi i mases trupore (Body Mass Index)
sherben per te pare raportin peshe/gjatesi nese jane ne
ekuiliber ose jo. Rregulli per te llogaritur masen trupore
eshte shume e thjeshte, llogaritet duke ndare peshen(e
shpehur ne kg) ne katror me gjatesine e shprehur ne
metra

OBEZITETI...

Obeziteti konsiderohet nj situate jonormale, ku ka

depozitim te teprt te yndyrs ne trup. Kjondodhe
nga marrja e tepert te e ushqimit, dmth te energjis
te teprt.
KOMPLIKIMET MJEKESORE TE OBEZITETIT
- Diabeti
- Presioni i larte i gjakut
- Osteoartriti
- Kolesteroli i larte ne gjak
- Dhimbje te kurrizit
- Rritje e rrezikut per semundjet e zemres.

BULIMIA

Bulimia nervosasht nj regullim psikologjik i t ngrnit, q

karakterizohet me intervale t t ngrnit t pakontrolluar t
prcjellur me metoda joadekuate pr kontrollim t peshs (t
vjellur).
Faza e knaqsis sht intervali kur nj individ ha sasi shum
m t mdha t ushqimit se shumica e njerzve n situate t
ngjashme. T ngrnit me knaqsi nuk sht prgjigje ndaj uris
intenzive. Zakonisht sht rezultat i depresionit, stresit apo
shtjes s vetbesimit.
Njerzit me bulimi mund t duken plotsisht normal. Shumica
prej tyre kan pesh normale e disa mund t ken pesh t
shtuar. Femrat me bulimia kan tendenca t arrijn lart. Shpesh
sht e vshtir t prcaktohet se a vuan nj person nga bulimia.
Kjo ngjet pr shkak se t ngrnit e tepruar dhe vjellja kryhen
fshehurazi. Poashtu individt q vuajn nga bulimia shpesh e
mohojn gjendjen e tyre..

ANOREKSIA

Anoreksia
Anoreksia nervore
nervore sht
sht nj
nj rregullim
rregullim ii t
t ushqyerit
ushqyerit n
n
t
t ciln
ciln personi
personi bie
bie shum
shum n
n pesh
pesh sepse
sepse e
e kufizon
kufizon t
t
ngrnit.
ngrnit. Ky
Ky problem
problem vihet
vihet re
re m
m dendur
dendur te
te grat
grat e
e reja
reja
dhe
dhe vajzat
vajzat adoleshente
adoleshente se
se sa
sa te
te meshkujt.
meshkujt. Shkaqet
Shkaqet e
e
anoreksis
anoreksis nuk
nuk jan
jan zbuluar
zbuluar trsisht,
trsisht, megjithat
megjithat ka
ka t
t
ngjar
ngjar q
q ato
ato t
t jen
jen sociale,
sociale, psikologjike
psikologjike e
e fiziologjike.
fiziologjike.
Shenjat
Shenjat e
e anoreksis
anoreksis nervore
nervore
Ushqimi
Ushqimi ii kufizuar
kufizuar
Preokupimi
Preokupimi me
me ushqime,
ushqime, kalori,
kalori, reet
reet e
e kuzhin,
kuzhin, pesha
pesha trupore
trupore
etj.
etj.
Mendimet
Mendimet posesive
posesive
Perfeksionimi
Perfeksionimi
Sjelljet
Sjelljet rituale
rituale
Ushtrimet
Ushtrimet kompluzive
kompluzive
Zhvillimi
Zhvillimi ii dobt
dobt social
social
Izolimi
Izolimi social
social

Rreziqet e ushqimit duhen mar parasysh

Mungesa e fibrave krijon

kapsllk
Dieta e varfr n fibra listohet si nj ndr
shkaktart e shpesht q shtyn drejt shfaqjes s
kapsllkut.
Ndr ushqimet q jan t varfra n fibra pohohet
t jen mishi, djathi, veza, t cilat jan masivisht
t pranishme n tryezat tona. Konsumi i tepruar i
tyre ndikon m pas n shfaqjen e kapsllkut.
Megjithat, pr t mbajtur larg kt problem
kshillohet q ti jepet m shum rndsi diets
ushqimore t pasur me fibra, t cilat gjenden tek
frutat, perimet dhe tek drithrat.
Ruajtja e balancave t duhura t fibrave t
tretshme dhe atyre t patretshme ndihmon n
trajtimin e ktij komplikacioni.

Fibrat

Te ushqyerit e shendetshem.
Nje diet eshte e balancuar kur permban ushqime nga
te peste grupet e medha ushqimore. Pervec rendesise qe
ka ne shendetin tone, ngrenia e ushqimeve te
shumellojshme I ben vaktet ushqimore te shijshme duke
mos u merzitur nga konsumimi I ushqimeve te njejta.
Hani larmi ushqimesh nje diete e balancuar perfshin
te gjitha grupet e ushqyerjes,