eksamin ng imbentaryo at straktyur ng mga tunog ng wika Ito ay pag-aaral tungkol sa wastong pagbigkas ng mga tunog Na kilalanin at ilarawan ang mga tunog sa isang partikular na wika o sa mga wika sa pangkalahatan TRANSKRIPSYON- ay katulad ng palatuldikan. Ito ay ginagamit bilang giya o patnubay kung paano bibigkasin nang wasto ang mga salita sa isang wika. Artikulatori- fonetiks- pinag- aaralan ang pisikal na mekanismo ng prodaksyon ng mga tunog, sa madaling salita, kung papaano binubuo ng nagsasalita ang mga tunog. Akustik- fonetiks- pinag- aarlan ang transmisyon ng mga tunog bilang alon na nagdadala ng mga tunog . Perseptwal- fonetiks- tinitingnan kung papaano nauunawaan at nakikilala ng nakikinig ang mga tunog. ARTIKULASYON O PRODAKSYON ng mga tunog DESKRIPSYON ng mga tunog Klasipikasyon ayon sa KATANGIAN nito Ang international phonetic alphabet (IPA; pandaigdigang alpabetong ponetiko) ay isang ulirang pangkat ng mga simbolo na kumakatawan sa mga tunog, o ponema, na ginagamit upang mapadali ang pagsusulat at paglalarawan ng mga tunog na nais pag-aralan. 1. Ponemikong transkripsyon Sa ponemikong transkripsyon, ang lahat ng makabuluhang tunog o kinikilalang ponema sa isang wika ay binibigyan ng kaukulang simbolo. Ang ginagamit na pangulong sa mga salita ay mga pahilis na guhit o virgules //. ANG TULDIK NA PAIWA // AY NAGREREPRISINTA SA IMPIT NA TUNOG NA MATATAGPUAN SA MGA PUSISYONG MIDYAL AT PINAL NA ISINUSULAT NANG NAKAHANAY SA IBANG PONEMA. ANG // AY NAGPAPAHAG NG IMPIT NA PAHINGA NA SALITA O GLOTTAL NA PASUTSOT. KADALASAN ITONG NILALAGAY SA HULIHAN NG SALITANG NAGTATAPOS SA PATINIG. ANG // AY KATUMBAS NG NG. ANG NG AY ISANG DIGRAPO O DALAWANG SIMBOLO NA KUMAKATAWAN SA ISANG PONEMA. ANG TULDOK // AY KUMAKATAWAN SA PAGPAPAHABA NG PATINIG NA PALAGING INILALAGAY PAGKATAPOS NG MAHABANG PATINIG. HALIMBAWA: BUHAY- /BUHAY/ -LIFE ALAGAD- /ALAGAD/ -/BUHAY/ -ALIVE MABUTI- / MABUTI/ BASA- /BASA/ -READ LANGOY- /LAOY/ -/BASA/ -WET 1. PONETIKONG TRANSKRIPSYON SA TRANSKRIPSYONG PONETIKO, LAHAT NG TUNOG NA MARINIG NG NAGSUSURING LINGGWIST, MAKAHULUGAN MAN O HINDI, AY KANYANG ITINATALA. KAYA NGAT SA TRANSKRIPSYONG ITO, HINDI LAHAT NG TUNOG NA BINIGYAN NG KAUKULANG SIMBOLO NG ISANG NAGSUSURI AY MAKAHULUGAN O PONEMIKO. ANG GINAGAMIT NA PANGULONG SA MGA SALITA AY BRAKET [.]. SA MGA MAG-AARAL AT GURO NG WIKA, HINDI ITO PINAG-UUKULAN NG MASUSING TALAKAY SAPAGKAT ANG MGA LINGGWIST LAMANG ANG GUMAGAMIT AT NAG-AARAL SA PONETIKONG TRANSKRIPSYON. SA TRANSKRIPSYON, MAHALAGA NA MALAMAN ANG MGA SUMUSUNOD: KUNG NAGSASAGAWA NG TRANSKRIPSYON, DE LETRA O SCRIPT ANG DAPAT NA GAMITIN AT HINDI PATAKBO O CURSIVE. ANG SALITA, PARIRALA O PANGUNGUSAP NA ITINATRANSKRIBE AY DAPAT KULUNGAN NG DALAWANG GUHIT NA PAHILIS. HINDI GUMAGAMIT NG MALAKING TITIK SA TRANSKRIPSYON. HALIMBAWA: PALATUNTUNAN - /PALATUNTUNAN/ MAGPAPAKAMATAY- /MAGPAPAKAMATAY/ NAGSASALITA - /NAGSASALITA/ ISANG BASKET - /ISA BASKET/ BAGONG KAIN - /BAGO KAIN/ INIIBIG KO ANG PILIPINAS. AKING LUPANG SINILANGAN /INIIBIG KO A PILIPINAS/ /AKI LUPA SINILAAN