Sa PAGBASA

at
PAGSULAT,
BUHAY ay. . .
Maria Eliza S.
Lopez, PhD
MMSU-CTE
(mula sa panayam ni Dr. Voltaire
M. Villanueva, PNU)
 PAGSULAT SA
FILIPINO sa PILING
LARANGAN
Akademik at
Sining
Isports
Teknikal-
Bakit? Bakit?
 Bilang panukat ng
inyong natutuhan,
susulat kayo ng. . .

Mag-aaral 1: operation copy paste!

Mag-aaral 2: GMG (Google Mo, Ganda/Gw
Mag-aaral 3: MEMA, MAPA, Ganerrr
Mag-aaral 4: PAANO ito mapakikinabanga
 Ating Alamin at
Suriin

PAGKATUT
O teksto
PAGTUTUR
PAKSA
O
konteksto
SHS: Saysay, Husay,
Sarili
 PAGSULAT
Gamit ng Wika
pagkukuwe pagtatakd
1 nto 4 pag- 7 a ng
tungkol sa uutos tipanan
sarili
pag-uusap paghingi
2 sa isang 5 ng 8 pagtata
pagtitipon impormasy nong
on
pagsagot pagsisimul
3 sa tanong 6 a ng 9 pakikius
usapan ap
 PAGSULAT
Gamit ng Wika
pagpayag at paglalaraw pagputol
10 pagtutol sa 13 an ng 16 sa
gawain karanasan usapan
pag-uusap
11 sa isang 14 paglikhang 17 paghadl
-isip
pagtitipon ang
pag-alala sa paglalarawan paghahaya
12 nakaraang 15 ng karanasan 18 g ng
pangyayari
intensyon
 PAGSULAT
Gamit ng Wika
pagtatalakay paglalaraw pagbibigay
19 sa maaaring 22 an ng 25 ng panuto o
mangyari bagay direksyon

pag-aalok pagbibigay pagsulit sa

20 ng tulong 23 ng opinyon 26 pag-
unawa
paghingi pagbibigay pagtutulad
21 ng permiso 24 ng dahilan 27 paghaham
bing
 PAGSULAT
Gamit ng Wika
pagpapaha paghingi
28 yag ng 31 pagrerekl 34 ng
pinili amo paumanhin
pagbibigay pagpapahaya
29 ng 32 g ng 35 pagpapat
mungkahi pagkagusto o awad
interes
pagbibigay pagpapaha
30 ng payo 33 panghihi 36 yag ng
mok pagkabigo
 PAGSULAT
Gamit ng Wika
37 paglalara 40 pagdidiy 43 pakikidala
wan alogo mhati

38 paglala 41 panghihi 44 pakikipana

kayat yam
had
pagpapaha
39 pagsasal 42 yag ng 45 AT IBA PA
aysay damdamin
 Paano dapat tingnan ang
proseso ng pagtuturo at
pagkatuto ng pagsulat?

Masigla Mula
UMPISA
Mabung
a Hanggan
3M at P2 g
 Ano ang
napapansin
mo sa
larawan?

KAPIT
Ni: Mike Angelo
Banogon 1Ad 5

Sa gaspang ng yong
kamay,
Kapit ko ay matibay.
Ihatid mo ko inay,
Sa landas ng tagumpay
 KARATULASTASAN

KARATU TALASTAS
LA TUL AN
A
Isang alternatibong teknik o
kagamitang pampagtuturo na
pangganyak, panukat sa pagtataya,
o paglalapat sa isang tiyak na aralin
upang pag-ugnayin ang mga
kasanayang lilinangin.

Mamamalas sa papel na ito na tunay

na ang tagumpay ng proseso ng
pagtuturo at pagkatuto ay nakasalig
sa ugnayan ng sining at agham na
paraan ng pagtuturo ng guro.
 Katangian ng Kurikulum

Mag-
Lipunan Kurikulum
aaral

Ayon kay Shane (1993), isang

mahalagang bahagi ng lipunan ang
kurikulum. Ang nilalaman ng kurikulum ay
makakaimpluwensiya sa mamamayang
malilikha nito sa hinaharap.
 TAN
DA
1.Komprehensibong
SA
ND
AN
!
PAG IGAN
Paksa SU
LAT ng
2. Angkop na Layunin
3. Banayad na Daloy/
Balangkas
4. Halaga ng Datos
5. Halaga ng Lente ng
Pagsipat
Pagsula TANDAAN!

tugon
aksyon
t

nararamdaman
saloobin
KILOS

DAMDAMIN

Pagsula
Ideya
konsepto

t
ISIP
Akademikong Sulatin,
Ating Alamin
Isaisip at
Husay sa
Isapuso:

pagsulat,
tagumpay ang
katapat.
Akademikong Pagsulat,
Dapat Sapat at Lapat
 Hindi maaaring
paghiwalayin ang pagsulat at
kognisyon. Ang isip ang
pinagmumulan ng proseso ng
kognisyon. Samakatuwid,
magkatambal ang pagsulat
at pag-iisip. Pinabibisa pa ito
ng tamang gamit ng salita,
kataga, ekspresyon, at
kalipunan ng mga
pangungusap na binuo ng
 Isang uri ng pagsulat
ang akademikong sulatin.
Ito ay makikilala sa
layunin, gamit, katangian,
at anyo nito. Taglay ng
akademikong sulatin ang
mataas na gamit ng isip
upang maipahayag ang
ideya bilang batayan ng
karunungan.
Akademikong Iba Pang
Sulatin Pagsulat Sulatin
kaugnay
ng Kasanay Personal
akademik ang Malikhai
ong
dapat n
disiplina
malama Propesy
isinusulat n at onal
sa eksperi
mapaunl
iskolarling mental
pamamar ad
aan
sulatin ay mahalagang
mayroong pinagbabatayan.
Pundasyon ang isip na
magluluwal ng mabungang
impormasyon. Ang
impormasyon ay dapat
sangkapan ng lohikal,
kritikal, maugnayin, at
malikhaing paraan upang
iugnay ang kaalaman na nais
 may
malinaw na
paglalahad
ng
may tuon katotohana may
batay sa n at
matibay opinyon pantay
na na
patunay BATAYANG paglalah
KATANGIAN NG ad ng
AKADEMIKONG
SULATIN ideya
may
katangia may
ng paggalan
organisa g sa
ibang
 1

title 2KALIKASAN
KATANGIAN 3
Upang magabayan sa pag-unawa sa anyo ng
akademikong sulatin, mainam na maging gabay
ang sumusunod na katanungan:

Para saan ang

akademikong sulatin?

Ano ang kahulugan,

kalikasan, katangian ng
akademikong sulatin?
Paano nagiging magkaugnay ang
kahulugan, kalikasan, katangian
bilang batayang konsepto ng anyo
ng akademikong sulatin?
 Kahulugan ng
Akademikong Sulatin
Masasabing akademiko ang
isang sulatin kung ito ay
nakabatay sa isang tiyak na
disiplina o larangan na
maaaring interdisiplinari o
multidisiplinari mula sa
disiplinang siyentipiko,
pilosopikal, agham,
humanistiko, at iba pa.
 Narito ang mga akademikong
disiplina kung saan maaaring
umikot ang paksa at paraan ng
akademikong
Humanidades Agham sulatin
Agham Pisikal
Panlipunan
Wika Kasaysayan Eksaktong Agham
Matematika
Literatura Sosyolohiya
Pisika
Pilosopiya at Teolohiya Sikolohiya
Kemistri
Mga Pinong Sining Ekonomiks Astronomiya
Arkitektura Administrasyong Inhinyeriya

Teatro pangangalakal Agham Biyolohikal

Biyolohiya
Sining Antropolohiya
Medisina
Sayaw at Musika Arkeolohiya Botanika
Heyograpiya Soolohiya

Agham Politika Agrikultura

Pagsasaka
Abogasiya
Paghahayupan
Pangingisda
Paggugubat
Pagmimina
 Kalikasan ng
Akademikong Sulatin
Likas o taglay ng
akademikong sulatin
ang maglaman ng
samut saring kaalaman.
Marapat na makilala ang
kaalaman sa
akademikong sulatin na
bago at mahalaga.
 Kalikasan ng
Akademikong
Sulatin
Batayan o kalikasan ng akademikong
sulatin ang paraan upang ito ay
maisulat. Ang paraan ng pagsulat ay
umiikot sa batayang diskurso na
maaaring magsalaysay, maglarawan,
maglahad, at mangatwiran. Ang apat
na pangunahing akademikong
diskursong ito kadalasan ay may
pinagbabagayang disiplina o
larangan ng akademikong sulatin.
 Narito ang ilang gabay bilang
hulwaran kung paano ang agkop
na paraan ng akademikong
sulatin
Pagpapaliwanag o Suliranin at
Depinisyon Solusyon
Pagtatala o Pag-uuri-uri o
Enumerasyon Kategorisasyon
Pagsusunod- Sanhi at
sunod Bunga
Paghahambing at Paghihinu
Pagkokontrast
Pagpapahayag ng ha
Pagbuo ng Lagom,
Saloobin,
Kongklusyon at
Opinyon, at Rekomendasyon
 Kaakibat ng akademikong
sulatin ang magpahayag
ng ibat ibang uri ng
pang-unawa. Esensyal ang
gampanin ng pag-unawa
na natatamo sa pagbuo ng
akademikong sulatin.
Salamin ng kakayahang
umunawa ang anumang
ipinapahayag sa isinulat.
Dapat tandaan ng isang manunulat na
ang pag-unawa ay hindi simpleng
pagtugon sa mga katanungan na
naghahanap ng kasagutan. Marapat na
ang kasagutan ay magmula sa:
pananaw
pagpapak
a-
Aspekto
pagpa- hulugan
ng Pag- paliwana
pagdama
unawa g
paglalapa
t
kaalaman
sa sarili
 Katangian ng
Akademikong Sulatin

Hindi na maaaring alisin ang

pagiging sining at agham ng
akademikong sulatin. Taglay na
katangian ng isang akademikong
sulatin ang pagiging malikhain
ng isang manunulat sa
pagsasalansan ng mga konsepto
na umiikot sa paksa.
 Ano-ano ang katangian
ng isang akademikong
sulatin?
May makabuluhang
MAKATA impormasyon na dapat mabatid
O para sa kapakinabangan ng
mamamayan.
Itoy magtutulay sa kaunlaran
MAKABA ng mamamayan upang maging
YAN produktibong kasapi ng
pamayanan at bansa.
MAKA- Itoy walang kinikilingan o
DEMOKRA kinatatakutan dahil ang
TIKO hangarin ay magpahayag ng
 HALIMBAWA
Akademiko Akademikong
1 ng 5 Abstrak 9 Blog, Lakbay-
Sanaysay,
Sanaysay Awtobiograpi
Konsepto, Buklat-Ulat ya
Pagsasaling
2 Posisyon at 6 at Rebyu ng 10 Teknikal at
Pamanahong Aklat, Malikhaing
Papel Pelikula, at Akda
iba pa.
Artikulo sa
Tisis at Suri-
3 7 isang 11 Karikatura
Disertasyo pahayagan,
n magasin, at
dyornal at o
Antolohiya Editoryal
Papel gazette Artikulo o
4 8 Antolohiya na
Pangkomper 12 Sanaysay sa
Katalogo
ensiya Sining at
Disenyo
 Halimbawang Gawain

Munting Palihan: Pumili at bumuo ng

isang talata ng panimulang akademikong
sulatin. Ipawasto ito sa kamag-aral gamit
ang gabay sa pag-e-edit at muling isulat sa
isang short bond paper ang ginawang
panimula.
Lakbay-Salaysay
Talaarawan
Blog Pangkalikasan
Sanaysay Pangkultura
Rebyu ng Pinakabagong Pelikula
 Halimbawang Gawain
Magtungo sa silid-aklatan o maghanap sa
internet ng mga on-line journal. Kumuha ng
limang akademikong sulatin batay sa iyong
interes. Punan ang gabay na talahanayan
bilang bank ng iyong nasaliksik.
Kahulug Layunin
Sanggun Katangi an ng ng
Pamagat
ian an Ilang Nasaliks
Salita ik
 Kahulugan ng Etika

Ayon sa artikulo ni Ferriols (1997; sa

pagbanggit nina Evasco, 2011), nagmula
ang etika sa salitang Griyego na ethike na
nakaugat sa ethos na nangangahulugan ng
nakaugaliang pamamalakad sa buhay o
ugali.

Mula rito ay binibigyang-kahulugan ang

etika bilang kaisipang kaugnay ng kung ano
ang dapat at hindi dapat, mabuti at
masama, o kayay tama at mali.
 PLAGIARISMO

Ayon sa pahayag ng American

Historical Association (1987), mula ang
plagiarismo sa mga katagang Latin na
plagiarius na nangangahulugan ng
abdaktor at plagiare na
nangangahulugan naman ng
pagnanakaw. Batay naman sa American
Psychological Association (2002), ito ang
pag-angkin ng mga bahagi ng pananaliksik
ng ibang mananaliksik.
 PLAGIARISMO

Sa kabuuan, tumutukoy ang

plagiarismo sa pag-aangkin,
panggagaya, at/o pangongopya
ng mga kataga, datos, ideya,
proseso, at/o resulta na gawa at
ginamit ng iba nang walang
kaukulang pagkilala.
 Paglalapat sa Kontekstong
Pilipino
May bagong adiksyon ang sambayanan
maliban sa mga telenobela at showbiz
talkshow, may kakumpitensiya na ang sudoku
at crossword puzzles maging sex stories at
out of this world feature stories sa mga
tabloid, hindi na rin nakapako ang mga tenga
sa Gabi ng Lagim at Dear Kuya Eddie o
True Confession sa radyo. . . may
Facebook (Rodriguez, 2011)

Puwede ng bansagan ang Pilipinas bilang

FB Capital of the World
 Ano ang epekto nito sa
pagsulat?
Anong
YM mo? Mag
chat-off
mem LOL! ka
a Profle
pic
Bagong lunsaran na i-post Self
puwedeng idiskurso
mo
Kowts 2 D Max
e!
My Status
Express Balita Paano ito makakaapekto sa ating pagtuturo?
Paano makakaapekto sa mga produkto ng pagkatuto?

Rodriguez, William. 2011. Adik sa Facebook. PSICOM Publishing Inc. Philippines: Quezon City.
Sa aking guro,
Noon, akala ko proyekto lang ang pagsusulat.
Nang naging guro kita nagbago ag lahat. May saysay
pala ang lapis at papel. May puwang pala ang aking
utak. Tandang-tanda ko ang iyong sigla sa tuwing akoy
nahihikayat mong bumuo ng ideya. Pero bago ito
mangyari, uubos ito ng iyong tiyaga at pasensya.
Salamat sa iyong sigasig. Salamat sa
pagpapamulat sa bisa at halaga ng pagsulat.
Hindi ko malilimutan ang iyong sinabi,
#S3: saglitsubalitsulit
#DSLdapatsapatlapat
bahagi ka ng aking tagumpay.

Ag iyong dating mag-aaral,

Sally Siksik (Batch 2020)
Maraming
Salamat!